Авикипедиа abwiki https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%85%D0%B0%D0%B4%D0%BE%D1%83_%D0%B0%D0%B4%D0%B0%D2%9F%D1%8C%D0%B0 MediaWiki 1.45.0-wmf.4 first-letter Амедиа Цастәи Ахцәажәара Алахәыла Алахәыла ахцәажәара Авикипедиа Авикипедиа ахцәажәара Афаил Афаил ахцәажәара Амедиавики Амедиавики ахцәажәара Ашаблон Ашаблон ахцәажәара Ацхыраара Ацхыраара ахцәажәара Акатегориа Акатегориа ахцәажәара TimedText TimedText talk Амодуль Амодуль ахцәажәара 0 29696 153460 133967 2025-06-12T13:09:58Z Fraxinus.cs 8381 шаблон 153460 wikitext text/x-wiki {{Акарточка ашәҟәыҩҩы|ахьӡ=Бладимир Бабахь-иԥа Агрба}} '''Бладимир Бабахь-иԥа Агрба''' ({{lang-ru|Владимир Бабахович Агрба}}; {{date|10|07|1935}}, [[Кәтол]], [[Очамчыра араион]], [[Аԥснытәи АССР]] — {{date|29|03|2020}}) — [[Аԥсуаа|Аԥсуа]] шәҟәыҩҩ, алитератураҭҵааҩы, афольклорист. == Абиографиа == Диит [[1935]] шықәса ԥхынгәымза 10 рзы [Кәтол]] ақыҭа, [[Очамчыра араион]], [[Аԥснытәи АССР]]. Иԥсҭазаара далҵит [[2020]] шықәса хәажәкырамза 29 рзы. Иҵара иҵон Кәтолтәи ихарҭәаам абжьаратә школ аҟны далгеит, [[1950]] шыкәса иҵара иациҵеит [[Тамшь]]тәи абжьаратәи ашкол аҟны. Абжьаратәи ашкол далгеит [[1954]] шықәсазы. А. М. Горки ихьӡ зхыз [[Аҟәатәи аҳәынҭқарратә арҵаҩратә институт]] афилологиатә факультет далгеит [[1959]] шықәсазы. Иара убас [[СССР аҭҵаарадыррақәа Ракадемиа]] А. М. Горки ихьӡ зху Адунеитә литература аинститут аспирантура [[1965]] шықәсазы. [[1959]]-[[1961]] шш. раан Кәтолтәи актәи абжьаратәи ашкол аҟны дырҵаҩын, нас, хышықәса усурҭада дыҟан. [[1968]] шықәса аҭҵаарадырратә усзуҩы еиҳабыс дрыдыркылеит Д. И. Гәлиа ихьӡ зху абызшәеи алитературеи, аҭоурыхи ринститут (уажәы [[Аԥсуаҭҵаара аинститут]]) аҟны. [[1975]] шықәса нахыс – аҭҵаарадырратә усзуҩы еиҳабыс, [[2012]] шықәса инаркны – усзуҩы хадас. == Абиблиографиа == * Абхазская поэзия и устное народное творчество, Қарҭ, 1971 * Ашәҟәыҩҩи жәлар рырҿиамҭеи. Алитера-ҭҵааратә статиақәа. Аҟәа, 1977 * Аԥсҭазаареи ахәрыбӷьыци. Алитература-критикатә статиақәа. Аҟәа, 1980 * Из истории дореволюционной абхазской литературы. Сухуми, 1988 * [[Лашәриа, Рауль Ӡыкәыр-иԥа|Р. Лашәриа]]. Арҿиаратә потреҭ. Аҟәа, 2013 * [[Шьынқәба, Баграт Уасил-иԥа|Б. У. Шьынқәба]] ипоезиеи жәлар рҿаԥыц рҿиамҭеи. Аҟәа, 2014 ==Азхьарԥшқәа== *[http://spapsny.org/pisateli/agrba-vladimir-babaxovich Агрба Владимир Бабахович] {{ru icon}} *[http://spapsny.org/abkh/ash%D3%99%D2%9F%D3%99yi%D2%A9%D2%A9cz%D3%99a/agrba-vladimir-babax-i%D4%A5a-(1935) Агрба Владимир Бабахь-иԥа] {{ab icon}} [[Акатегориа:1935 шықәсазы ииз]] [[Акатегориа:Ԥхынгәымза 10 рзы ииз]] [[Акатегориа:2020 шықәсазы иԥсыз]] [[Акатегориа:Хәажәкырамза 29 рзы иԥсыз]] [[Акатегориа:Аԥсны ашәҟәыҩҩцәа]] [[Акатегориа:Аԥсны афольклористцәа]] [[Акатегориа:Аграа]] 25avgarx1ltwvwonw1zfla8zp6pf82l 153461 153460 2025-06-12T13:10:10Z Fraxinus.cs 8381 153461 wikitext text/x-wiki {{Акарточка ашәҟәыҩҩы|ахьӡ=Бладимир Бабахь-иԥа Агрба}} '''Бладимир Бабахь-иԥа Агрба''' ({{lang-ru|Владимир Бабахович Агрба}}; {{date|10|07|1935}}, [[Кәтол]], [[Очамчыра араион]], [[Аԥснытәи АССР]] — {{date|29|03|2020}}) — [[Аԥсуаа|Аԥсуа]] шәҟәыҩҩ, алитератураҭҵааҩы, афольклорист. == Абиографиа == Диит [[1935]] шықәса ԥхынгәымза 10 рзы [[Кәтол]] ақыҭа, [[Очамчыра араион]], [[Аԥснытәи АССР]]. Иԥсҭазаара далҵит [[2020]] шықәса хәажәкырамза 29 рзы. Иҵара иҵон Кәтолтәи ихарҭәаам абжьаратә школ аҟны далгеит, [[1950]] шыкәса иҵара иациҵеит [[Тамшь]]тәи абжьаратәи ашкол аҟны. Абжьаратәи ашкол далгеит [[1954]] шықәсазы. А. М. Горки ихьӡ зхыз [[Аҟәатәи аҳәынҭқарратә арҵаҩратә институт]] афилологиатә факультет далгеит [[1959]] шықәсазы. Иара убас [[СССР аҭҵаарадыррақәа Ракадемиа]] А. М. Горки ихьӡ зху Адунеитә литература аинститут аспирантура [[1965]] шықәсазы. [[1959]]-[[1961]] шш. раан Кәтолтәи актәи абжьаратәи ашкол аҟны дырҵаҩын, нас, хышықәса усурҭада дыҟан. [[1968]] шықәса аҭҵаарадырратә усзуҩы еиҳабыс дрыдыркылеит Д. И. Гәлиа ихьӡ зху абызшәеи алитературеи, аҭоурыхи ринститут (уажәы [[Аԥсуаҭҵаара аинститут]]) аҟны. [[1975]] шықәса нахыс – аҭҵаарадырратә усзуҩы еиҳабыс, [[2012]] шықәса инаркны – усзуҩы хадас. == Абиблиографиа == * Абхазская поэзия и устное народное творчество, Қарҭ, 1971 * Ашәҟәыҩҩи жәлар рырҿиамҭеи. Алитера-ҭҵааратә статиақәа. Аҟәа, 1977 * Аԥсҭазаареи ахәрыбӷьыци. Алитература-критикатә статиақәа. Аҟәа, 1980 * Из истории дореволюционной абхазской литературы. Сухуми, 1988 * [[Лашәриа, Рауль Ӡыкәыр-иԥа|Р. Лашәриа]]. Арҿиаратә потреҭ. Аҟәа, 2013 * [[Шьынқәба, Баграт Уасил-иԥа|Б. У. Шьынқәба]] ипоезиеи жәлар рҿаԥыц рҿиамҭеи. Аҟәа, 2014 ==Азхьарԥшқәа== *[http://spapsny.org/pisateli/agrba-vladimir-babaxovich Агрба Владимир Бабахович] {{ru icon}} *[http://spapsny.org/abkh/ash%D3%99%D2%9F%D3%99yi%D2%A9%D2%A9cz%D3%99a/agrba-vladimir-babax-i%D4%A5a-(1935) Агрба Владимир Бабахь-иԥа] {{ab icon}} [[Акатегориа:1935 шықәсазы ииз]] [[Акатегориа:Ԥхынгәымза 10 рзы ииз]] [[Акатегориа:2020 шықәсазы иԥсыз]] [[Акатегориа:Хәажәкырамза 29 рзы иԥсыз]] [[Акатегориа:Аԥсны ашәҟәыҩҩцәа]] [[Акатегориа:Аԥсны афольклористцәа]] [[Акатегориа:Аграа]] od3qqozxpgyxpirmeswpterezfdh0uv 0 30681 153462 152023 2025-06-13T06:20:56Z CommonsDelinker 120 Replacing Flag_of_the_Romanov_Monarchy.svg with [[File:Flag_of_Russia_(1858–1896).svg]] (by [[:c:User:CommonsDelinker|CommonsDelinker]] because: [[:c:COM:FR|File renamed]]: [[:c:COM:FR#FR4|Criterion 4]]). 153462 wikitext text/x-wiki {{Акарточка аҭоурыхтә ҳәынҭқарра |афото = {{#property:p242}} |ахҵара = Урыстәыла атерриториа [[1905]]–[[1914]] шықәсқәа рзы |абираҟ = Flag_of_Russia.svg |абираҟ2 = Flag of Russia (1858–1896).svg |абираҟ ирызку адаҟьа = Урыстәылатәи аимпериа абираҟ |абираҟ аилыркаа = Аҳәынҭқ. бираҟ (1896–1917);<br>Аҳәынҭқ. бираҟ (1858–1896) |агерб = Greater_Coat_of_Arms_of_the_Russian_Empire_1700x1767_pix_Igor_Barbe_2006.png |агерб ирызку адаҟьа = Урыстәылатәи аимпериа агерб |агерб аилыркаа = (1882 шықәса инаркны) |агимн = Bozhe, tsarya khrani!.ogg |агимн ирызку адаҟьа = Урыстәылатәи аимпериа агимн |ақәӡара = 23 700 000<ref name="stat istmat" /> |абызшәақәа = |ауааԥсыра рхыԥхьаӡара = 178 378 800<ref name="stat istmat" /> }} '''Урыстәылатәи аимпериа''' ({{lang-ru|Российская империя, Pоссiйская Имперiя}}) — Аҭоурыхтә [[Аурысцәа|аурыс]] [[ҳәынҭқарра]] х-континетқәа [[Европа|Европеи]] [[Азиа|Азиеи]] [[Аҩадатәи Америка|Аҩадатәи Америкеи]] рҿы. Ицәырҵит [[1721]] шшықәсазы [[Аҩадатәи аибашьра]] ашьҭахь, иҟан [[1917]] шықәса [[Февральтәи ареволиуциа]] рҟынӡа. Ари [[аимпериа]] зегь реиҳа идуу аҳәынҭқаррақәа адунеи зегь аҿы ибжьоуп. * Аҵакыра – 21 797 725 км² ([[1915]] ш.)<ref name="stat istmat">Стат. ежегодник России, 1915, I-ый отдел. Территория и население. [https://istmat.org/files/uploads/25514/stat._ezh._ri_1914-_1.pdf Онлаин] {{Асаит архивтәра|url=https://web.archive.org/web/20220608060347/https://istmat.org/files/uploads/25514/stat._ezh._ri_1914-_1.pdf |date=2022-06-08 }}. {{ru icon}}</ref> * Ауааԥсыра – 178 378 800 ҩык ([[1915]] ш.)<ref name="stat istmat" /> == Аимператорцәа рсиа == * [[Пиотр I Ду]] (1721–1725) * [[Екатерина I]] (1725–1727) * [[Пиотр II]] (1727–1730) * [[Анна Иоанн-иԥҳа]] (1730–1740) * [[Иван VI Антон-иԥа]] (1740–1741) * [[Елизавета Пиотр-иԥҳа]] (1741–1762) * [[Пиотр III]] (1762) * [[Екатерина II Ду]] (1762–1796) * [[Павел I]] (1796–1801) * [[Алеқсандр I]] (1801–1825) * [[Николаи I]] (1825–1855) * [[Алеқсандр II]] (1855–1881) * [[Алеқсандр III]] (1881–1894) * [[Николаи II]] (1894–1917) ==Алитература== * {{Ашәҟәы|Автор=[[Орлов, Алеқсандр Сергеи-иԥа (аҭоурыхдырҩы)|Орлов А. С.]], [[Георгиев, Владимир Анатоли-иԥа|Георгиев В. А.]], Георгиева Н. Г., Сивохина Т. А.|Астатиа ахьӡ=История России|Ашықәс=2013|Адаҟьақәа=218—219|isbn=5-98032-279-5|Азхьарԥш = http://edu.tltsu.ru/er/er_files/book345/book.pdf|ref=Орлов}} {{Wayback|url=http://edu.tltsu.ru/er/er_files/book345/book.pdf |date=20131029202953 }} {{ru icon}} * ГОЛДЕР, Франк Альфред. ''Documents Of Russian History 1914–1917'' (1927), 680pp [https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.88417/page/n2 онлаин]. {{en icon}} * КЕННАРД, Ҳоуард Перси. ПИКОК, Нетта, eds. ''The Russian Year-book: Volume 2 1912'' (London, 1912) [https://play.google.com/store/books/details?id=lfbTAAAAMAAJ&rdid=book-lfbTAAAAMAAJ&rdot=1 онлаин]. {{en icon}} * [https://www.loc.gov/exhibits/empire/ The Empire that was Russia]: color photographs from Library of Congress {{en icon}} ==Азгәаҭақәа== {{reflist}} {{авторитет змоу адыррақәа}} [[Акатегориа:Урыстәылатәи аимпериа| ]] [[Акатегориа:Аҭоурыхтә европатәи аимпериақәа]] [[Акатегориа:Аҭоурыхтә европатәи атәылақәа]] [[Акатегориа:Аҭоурыхтә азиатәи атәылақәа]] [[Акатегориа:Аҭоурыхтә ҩада-америкатәи атәылақәа]] [[Акатегориа:1721 шықәсазы ицәырҵыз]] [[Акатегориа:1917 шықәсазы ибжьаӡыз]] am6penyhlt7qd31rfzok9oey7nnm25x 10 30686 153463 140143 2025-06-13T06:24:49Z CommonsDelinker 120 Replacing Flag_of_the_Romanov_Monarchy.svg with [[File:Flag_of_Russia_(1858–1896).svg]] (by [[:c:User:CommonsDelinker|CommonsDelinker]] because: [[:c:COM:FR|File renamed]]: [[:c:COM:FR#FR4|Criterion 4]]). 153463 wikitext text/x-wiki <pre style="overflow:auto;"> {{Акарточка аҭоурыхтә ҳәынҭқарра |астатус = |ахьӡ = |даҽа ахьӡ = |афото = |ахҵара = |абираҟ = |абираҟ2 = |абираҟ ирызку адаҟьа = |абираҟ аилыркаа = |агерб = |агерб ирызку адаҟьа = |агерб аилыркаа = |агимн = |агимн ирызку адаҟьа = |аҳҭнықалақь = |аҵакырадгьылтә шара = |ашьақәгылара = |актәи аҳәара = |аӡра = |ақәӡара = |аофициалтә бызшәа = |абызшәақәа = |адин = |асааҭтә зонақәа = |авалиута = |аофициалтә cаит = }}</pre> == Аҿырԥштәы == {{Акарточка аҭоурыхтә ҳәынҭқарра |астатус = Аҭоурыхтә ҳәынҭқарра |ахьӡ = Урыстәылатәи аимпериа |даҽа ахьӡ = Российская империя |афото = Russian_Empire_(1867).svg |ахҵара = Урыстәыла атерриториа [[1905]]–[[1914]] шықәсқәа рзы |абираҟ = Flag_of_Russia.svg |абираҟ2 = Flag of Russia (1858–1896).svg |абираҟ ирызку адаҟьа = Урыстәылатәи аимпериа абираҟ |абираҟ аилыркаа = Аҳәынҭқарратә бираҟ (1896–1917);<br>Аҳәынҭқарратә бираҟ (1858–1896) |агерб = Greater_Coat_of_Arms_of_the_Russian_Empire_1700x1767_pix_Igor_Barbe_2006.png |агерб ирызку адаҟьа = Урыстәылатәи аимпериа агерб |агерб аилыркаа = 1882 шықәса инаркны |агимн = Bozhe, tsarya khrani!.ogg |агимн ирызку адаҟьа = Урыстәылатәи аимпериа агимн |аҳҭнықалақь = [[Санкт-Петербург]]<br />[[Москва]] |аҵакырадгьылтә шара = |ашьақәгылара = {{date|2|11|1721|22|10|}} |актәи аҳәара = |аӡра = {{date|14|9|1917|1|9|}} |ақәӡара = 23 700 000 |аофициалтә бызшәа = [[Аурыс бызшәа]]<br />[[Аполш бызшәа]]<br />[[Афинн бызшәа]]<br />[[Ашвед бызшәа]] |абызшәақәа = |ауааԥсыра рхыԥхьаӡара = 178 378 800 |адин = Русская православная церковь, православие |асааҭтә зонақәа = |авалиута = [[Амааҭ]] |аофициалтә cаит = }} '''[[Урыстәылатәи аимпериа]]зы''': <pre style="overflow:auto;"> {{Акарточка аҭоурыхтә ҳәынҭқарра |астатус = Аҭоурыхтә ҳәынҭқарра |ахьӡ = Урыстәылатәи аимпериа |даҽа ахьӡ = Российская империя |афото = Russian_Empire_(1867).svg |ахҵара = Урыстәыла атерриториа [[1905]]–[[1914]] шықәсқәа рзы |абираҟ = Flag_of_Russia.svg |абираҟ2 = Flag of Russia (1858–1896).svg |абираҟ ирызку адаҟьа = Урыстәылатәи аимпериа абираҟ |абираҟ аилыркаа = Аҳәынҭқарратә бираҟ (1896–1917);<br>Аҳәынҭқарратә бираҟ (1858–1896) |агерб = Greater_Coat_of_Arms_of_the_Russian_Empire_1700x1767_pix_Igor_Barbe_2006.png |агерб ирызку адаҟьа = Урыстәылатәи аимпериа агерб |агерб аилыркаа = 1882 шықәса инаркны |агимн = Bozhe, tsarya khrani!.ogg |агимн ирызку адаҟьа = Урыстәылатәи аимпериа агимн |аҳҭнықалақь = [[Санкт-Петербург]]<br />[[Москва]] |аҵакырадгьылтә шара = |ашьақәгылара = {{date|2|11|1721|22|10|}} |актәи аҳәара = |аӡра = {{date|14|9|1917|1|9|}} |ақәӡара = 23 700 000 |аофициалтә бызшәа = [[Аурыс бызшәа]]<br />[[Аполш бызшәа]]<br />[[Афинн бызшәа]]<br />[[Ашвед бызшәа]] |абызшәақәа = |ауааԥсыра рхыԥхьаӡара = 178 378 800 |адин = Русская православная церковь, православие |асааҭтә зонақәа = |авалиута = [[Амааҭ]] |аофициалтә cаит = }} </pre> <includeonly> [[Акатегориа:Ашаблонқәа:Акарточкақәа|Ҭ]] </includeonly> 6zg00vr68cciogyqom4rac1za3qhugy