Bespreking:Tuisblad

<mediawiki xmlns="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.11/" xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance" xsi:schemaLocation="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.11/ http://www.mediawiki.org/xml/export-0.11.xsd" version="0.11" xml:lang="af">
  <siteinfo>
    <sitename>Wikipedia</sitename>
    <dbname>afwiki</dbname>
    <base>https://af.wikipedia.org/wiki/Tuisblad</base>
    <generator>MediaWiki 1.45.0-wmf.7</generator>
    <case>first-letter</case>
    <namespaces>
      <namespace key="-2" case="first-letter">Media</namespace>
      <namespace key="-1" case="first-letter">Spesiaal</namespace>
      <namespace key="0" case="first-letter" />
      <namespace key="1" case="first-letter">Bespreking</namespace>
      <namespace key="2" case="first-letter">Gebruiker</namespace>
      <namespace key="3" case="first-letter">Gebruikerbespreking</namespace>
      <namespace key="4" case="first-letter">Wikipedia</namespace>
      <namespace key="5" case="first-letter">Wikipediabespreking</namespace>
      <namespace key="6" case="first-letter">Lêer</namespace>
      <namespace key="7" case="first-letter">Lêerbespreking</namespace>
      <namespace key="8" case="first-letter">MediaWiki</namespace>
      <namespace key="9" case="first-letter">MediaWikibespreking</namespace>
      <namespace key="10" case="first-letter">Sjabloon</namespace>
      <namespace key="11" case="first-letter">Sjabloonbespreking</namespace>
      <namespace key="12" case="first-letter">Hulp</namespace>
      <namespace key="13" case="first-letter">Hulpbespreking</namespace>
      <namespace key="14" case="first-letter">Kategorie</namespace>
      <namespace key="15" case="first-letter">Kategoriebespreking</namespace>
      <namespace key="100" case="first-letter">Portaal</namespace>
      <namespace key="101" case="first-letter">Portaalbespreking</namespace>
      <namespace key="710" case="first-letter">TimedText</namespace>
      <namespace key="711" case="first-letter">TimedText talk</namespace>
      <namespace key="828" case="first-letter">Module</namespace>
      <namespace key="829" case="first-letter">Module talk</namespace>
      <namespace key="1728" case="first-letter">Event</namespace>
      <namespace key="1729" case="first-letter">Event talk</namespace>
    </namespaces>
  </siteinfo>
  <page>
    <title>Bespreking:Tuisblad</title>
    <ns>1</ns>
    <id>124</id>
    <revision>
      <id>2816530</id>
      <parentid>2812954</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T05:15:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BiteTheory</username>
        <id>191586</id>
      </contributor>
      <comment>/* Unlocking Flavor Potential: The Rising Demand in the Cheese Powder Market */ nuwe afdeling</comment>
      <origin>2816530</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2737" sha1="5gstncg3udoiojhlf5egj32ek33o53r" xml:space="preserve">:'''''Om die voorblad te verfris sodat sjablone en veranderlikes opgedateer word, klik gerus [//af.wikipedia.org/w/index.php?title=Tuisblad&amp;action=purge hier].'''''

{{Kop van besprekingsbladsy}}
{{Bladtrekke}}

== Vertoon aantal aktiewe bydraers ==

Wat dink julle daarvan om die aantal aktiewe bydraers te vertoon soos tans die geval is op die [[:en:Main_Page|Engelse Wikipedia]]? I.p.v. ''Hier is tans [[Spesiaal:Statistiek|{{NUMBEROFARTICLES}}]] artikels in [[Afrikaans]]'' kan ons sê ''[[Spesiaal:Statistiek|{{NUMBEROFACTIVEUSERS}}]] aktiewe bydraers • [[Spesiaal:Statistiek|{{NUMBEROFARTICLES}}]] artikels in [[Afrikaans]]''. Dit gee meer inligting weer en skep 'n beter indruk van die vlak van aktiwiteit op hierdie Wikipedia. Julle menings? – 🍍 [[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) 11:23, 13 Junie 2025 (UTC)

:Die &quot;aktiewe bydraers&quot; op [[Wikipedia:Statistiek]] is vir mense met ten minste 1 wysiging in die laaste 30 dae. Vir my is dit nie aktief nie. Op wikistats is die &quot;aktiewe gebruikers&quot; gemeet as die met ten minste 5 wysigings in die laaste 30 dae.
:Maar in elk geval, ek het geen probleem as ons 'n getal aktiewe gebruikers wil wys nie. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 16:06, 14 Junie 2025 (UTC)
::Ek stem saam die definisie van &quot;aktief&quot; is bietjie arbitrêr, maar dit is die definisie wat op [[Spesiaal:Statistiek]] gebruik word. – 🍍 [[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) 16:29, 14 Junie 2025 (UTC)

== Unlocking Flavor Potential: The Rising Demand in the Cheese Powder Market ==

The global Cheese Powder Market is witnessing steady growth as consumer preferences shift toward convenient, shelf-stable, and flavorful food products. Cheese powder, known for its rich taste and long shelf life, is becoming a popular ingredient in snacks, ready-to-eat meals, sauces, and bakery products.

In 2023, the market was valued at USD 1.56 billion, and it's projected to reach USD 2.45 billion by 2032, growing at a CAGR of 5.2% during the forecast period. This growth is driven by increased demand for processed foods, the expansion of fast-food chains, and a rising trend toward clean-label products that incorporate natural cheese flavors.

Moreover, innovations in dairy processing and the popularity of plant-based alternatives are expected to further diversify product offerings in the coming years. As the food industry continues to prioritize convenience without compromising on taste, cheese powder stands out as a key ingredient shaping the future of flavorful, on-the-go foods. [[Gebruiker:BiteTheory|BiteTheory]] ([[Gebruikerbespreking:BiteTheory|kontak]]) 05:15, 28 Junie 2025 (UTC)</text>
      <sha1>5gstncg3udoiojhlf5egj32ek33o53r</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816531</id>
      <parentid>2816530</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T05:24:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Aliwal2012</username>
        <id>39067</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Wysiging deur [[Special:Contributions/BiteTheory|BiteTheory]] teruggerol na laaste weergawe deur [[User:Rooiratel|Rooiratel]]</comment>
      <origin>2812954</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1549" sha1="s30992sdtn08xfuxjhs9hztqs760hpq" xml:space="preserve">:'''''Om die voorblad te verfris sodat sjablone en veranderlikes opgedateer word, klik gerus [//af.wikipedia.org/w/index.php?title=Tuisblad&amp;action=purge hier].'''''

{{Kop van besprekingsbladsy}}
{{Bladtrekke}}

== Vertoon aantal aktiewe bydraers ==

Wat dink julle daarvan om die aantal aktiewe bydraers te vertoon soos tans die geval is op die [[:en:Main_Page|Engelse Wikipedia]]? I.p.v. ''Hier is tans [[Spesiaal:Statistiek|{{NUMBEROFARTICLES}}]] artikels in [[Afrikaans]]'' kan ons sê ''[[Spesiaal:Statistiek|{{NUMBEROFACTIVEUSERS}}]] aktiewe bydraers • [[Spesiaal:Statistiek|{{NUMBEROFARTICLES}}]] artikels in [[Afrikaans]]''. Dit gee meer inligting weer en skep 'n beter indruk van die vlak van aktiwiteit op hierdie Wikipedia. Julle menings? – 🍍 [[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) 11:23, 13 Junie 2025 (UTC)

:Die &quot;aktiewe bydraers&quot; op [[Wikipedia:Statistiek]] is vir mense met ten minste 1 wysiging in die laaste 30 dae. Vir my is dit nie aktief nie. Op wikistats is die &quot;aktiewe gebruikers&quot; gemeet as die met ten minste 5 wysigings in die laaste 30 dae.
:Maar in elk geval, ek het geen probleem as ons 'n getal aktiewe gebruikers wil wys nie. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 16:06, 14 Junie 2025 (UTC)
::Ek stem saam die definisie van &quot;aktief&quot; is bietjie arbitrêr, maar dit is die definisie wat op [[Spesiaal:Statistiek]] gebruik word. – 🍍 [[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) 16:29, 14 Junie 2025 (UTC)</text>
      <sha1>s30992sdtn08xfuxjhs9hztqs760hpq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>1960</title>
    <ns>0</ns>
    <id>429</id>
    <revision>
      <id>2816486</id>
      <parentid>2815957</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T21:53:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <comment>/* Gebeure */</comment>
      <origin>2816486</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10743" sha1="2swd0qoity5fhgfk2a76hkuchr44jij" xml:space="preserve">{{jare|beeld=African nations order of independence 1950-1993.gif|teks=''Jaar van Afrika'': 17 lande van Afrika verkry hulle onafhanklikheid.}}

Die '''jaar 1960''' was 'n [[skrikkeljaar]] wat volgens die [[Gregoriaanse kalender]] op 'n [[Vrydag]] begin het. Dit was die 60ste jaar van die [[20ste eeu]] n.C. In teenstelling met [[gewone jaar|gewone jare]] het die jaar 366 dae en 'n [[29 Februarie]] gehad.

== Gebeure ==
* [[1 Januarie]] – [[Kameroen]] word van [[Frankryk]] onafhanklik.
* [[4 Januarie]] – [[Denemarke]], [[Noorweë]], [[Oostenryk]], [[Portugal]], [[Swede]] en die [[Verenigde Koninkryk]] stig die [[Europese Vryhandelsvereniging]].
* [[7 Januarie]] – Die Hirfanlidam in [[Turkye]], die grootste nog in [[Europa]], word ingewy.
* [[21 Januarie]] – Die [[Coalbrook-ramp]]: 435 mense sterf in die steenkoolmyn by [[Sasolburg]].
* [[24 Januarie]] – Nege polisielede word vermoor deur 'n gepeupel by [[Cato Manor]] in [[KwaZulu]].
* [[23 Januarie]] – Die onderwatertuig Trieste bereik die rekorddiepte van 10 916 m in Challenger Deep van die [[Marianatrog]].
* [[18 Februarie|18]]-[[28 Februarie]] – Die agste [[Olimpiese Winterspele 1960|Olimpiese Winterspele]] word in [[Squaw Valley]], [[Verenigde State van Amerika]], aangebied.
* [[21 Februarie]] – [[Fidel Castro]] nasionaliseer alle privaatondernemings in [[Kuba]].
* [[29 Februarie]] – 'n [[Aardbewing]] verwoes die [[Marokko|Marokkaanse]] stad [[Agadir]].
* [[10 Maart]] – Die [[Milnertonvuurtoring]] word in gebruik geneem.
* [[11 Maart]] – Die Amerikaanse [[ruimtetuig]] [[Pioneer 5]] word lanseer.
* [[17 Maart]] – Die [[Suid-Afrikaanse Polisie]] skiet tientalle mense in [[Sharpeville]].
* [[23 Maart]] – [[Nikita Chroesjtsjof]] besoek die [[Frankryk|Franse]] hoofstad [[Parys]].
* [[21 April]] – [[Brasília]], die nuwe hoofstad van [[Brasilië]], word amptelik ingewy.
* [[27 April]] – [[Togo]] word van Frankryk onafhanklik.
* [[1 Mei]] – Francis Gary Powers, in ’n [[Lockheed U-2|U-2 spioeniervliegtuig]], word afgeskiet oor die [[Sowjetunie]] en die U-2 Krisis begin.
* [[8 Mei]] – [[Hugo Alfvén]], Sweedse [[komponis]] en [[dirigent]] (* [[1872]]).
* [[9 Mei]] ([[Moedersdag]]) – In die VSA word die eerste voorbehoedpil, Enovid, goedgekeur vir gebruik. 
* [[11 Mei]] – Die hooggeplaaste Nazi-funksionaris [[Adolf Eichmann]] word in [[Argentinië]] deur die Israëliese geheime diens [[Mossad]] gekaap.
* [[22 Mei]] – ’n Aardbewing en [[tsoenami]] verwoes groot dele van [[Chili]].
* [[3 Junie]] – Die besonderse [[Olifantskamp]] in die [[Krugerwildtuin]] amptelik geopen.
* [[20 Junie]] – Die [[Mali-Federasie]] word van Frankryk onafhanklik.
* [[26 Junie]] – [[Madagaskar]] word van Frankryk onafhanklik.
* [[28 Junie]] – VS-olierafinaderye in [[Kuba]] genasionaliseer.
* [[30 Junie]] – Die [[Demokratiese Republiek van die Kongo|Belgies-Kongo]] verkry sy onafhanklikheid van [[België]].
* [[1 Julie]] – [[Somalië]] word onafhanklik.
* [[20 Julie]] – [[Sri Lanka|Ceylon]] verkies [[Sirimavo Bandaranaike]] as Eerste Minister, die wêreld se eerste verkose vroulike regeringsleier.
* 20 Julie – Die Amerikaanse kernaangedrewe [[duikboot]], ''[[USS George Washington (SSBN-598)|USS George Washington]]'' lanseer die eerste ballistiese [[missiel]].
* [[29 Julie]] – Die Mercury-kapsule word vir die eerste keer gelanseer as deel van die [[Mercury-Atlas 1]]-sending.
* [[1 Augustus]] – [[Benin]] word van Frankryk onafhanklik.
* [[2 Augustus]] – [[Rawalpindi]] vervang [[Karatsji]] as die hoofstad van [[Pakistan]].
* [[3 Augustus]] – [[Niger]] word van Frankryk onafhanklik.
* [[5 Augustus]] – [[Burkina Faso]] word van Frankryk onafhanklik.
* [[7 Augustus]] – Die [[Ivoorkus]] word van Frankryk onafhanklik.
* [[8 Augustus]] – 'n Militêre staatsgreep in [[Laos]].
* [[11 Augustus]] – [[Tsjad]] word van Frankryk onafhanklik.
* [[13 Augustus]] – Die [[Sentraal-Afrikaanse Republiek]] word van Frankryk onafhanklik.
* [[15 Augustus]] – Die [[Republiek van die Kongo]] word van Frankryk onafhanklik.
* [[16 Augustus]] – [[Siprus]] word van die Verenigde Koninkryk onafhanklik.
* 16 Augustus – [[Excelsior-projek]]: [[Joseph Kittinger]] spring op 31&amp;nbsp;330 meter (102&amp;nbsp;800 voet) met 'n [[valskerm]] uit 'n ballon bo [[Nieu-Meksiko]] en stel wêreldrekords op in: hoë-hoogtesprong, vryvalhoogte en vinnigste spoed deur 'n mens sonder 'n [[vliegtuig]].
* [[17 Augustus]] – [[Gaboen]], die laaste van die vier gebiede waaruit die voormalige [[Frans-Ekwatoriaal-Afrika]] bestaan het, word onafhanklik.
* [[20 Augustus]] – [[Senegal]] skei van die Mali-Federasie.
* [[25 Augustus]]-[[11 September]] – Die 17de [[Olimpiese Somerspele 1960|Olimpiese Somerspele]] word in [[Rome]], [[Italië]], aangebied.
* [[10 September|10]]-[[14 September]] – Die [[OPUL]] word deur [[Irak]], [[Iran]], [[Koeweit]], [[Saoedi-Arabië]] en [[Venezuela]] in [[Bagdad]] gestig.
* [[18 September|18]]-[[25 September]] – Die eerste [[Paralimpiese Somerspele 1960|Paralimpiese Somerspele]] word in [[Rome]], [[Italië]], aangebied.
* [[22 September]] – Die Mali-Federasie word hernoem na [[Mali]].
* [[1 Oktober]] – [[Nigerië]] word van die Verenigde Koninkryk onafhanklik.
* [[28 November]] – [[Mauritanië]] word van Frankryk onafhanklik.
* [[14 Desember]] – [[België]], [[Denemarke]], [[Duitsland]], [[Frankryk]], [[Griekeland]], [[Republiek van Ierland|Ierland]], [[Italië]], [[Kanada]], [[Luxemburg]], [[Nederland]], [[Noorweë]], [[Oostenryk]], [[Portugal]], [[Swede]], [[Spanje]], [[Switserland]], [[Turkye]], [[Verenigde Koninkryk]], [[Verenigde State van Amerika]] en [[Ysland]] stig in Parys die [[OESO]].
* [[15 Desember]] – Huwelik van Koning Boudewyn van België.

== Geboortes ==
* datum onbekend – [[Kazushi Ōno]], Japannese dirigent.
* [[1 Januarie]] – [[Mohamed Bazoum]], 10de president van [[Niger]].
* [[22 Januarie]] – [[Michael Hutchence]], Australiese sanger († [[1997]]).
* [[26 Januarie]] – [[Ulf Bengtsson]], mans[[tafeltennis]]speler († [[2019]]).
* [[30 Januarie]] – [[Chen Xinhua]], Chinese, later Engelse manstafeltennisspeler.
* [[19 Februarie]] – [[Prins Andrew, Hertog van York]].
* [[20 Februarie]] – [[Fayez al-Sarraj]], Premier van die regering van die nasionale akkoord (GNA) van [[Libië]].
* [[9 Maart]] – [[Finn Carter]], Amerikaanse aktrise.
* [[13 Maart]] – [[Joe Ranft]], Amerikaanse skrywer, animeerder en akteur. († [[2005]]).
* [[21 Maart]] – [[Ayrton Senna]], Brasiliaanse renjaer († [[1994]]).
* [[27 Maart]] – [[Johannes Kerkorrel]], Afrikaanse musikant († [[2002]]).
* [[29 Maart]] – [[Jo Nesbø]], Noorse skrywer en musikus.
* [[29 Maart]] – [[Annabella Sciorra]], Amerikaanse aktrise.
* [[4 April]] – [[Hugo Weaving]], Engelse akteur.
* [[11 April]] – [[Jeremy Clarkson]], Britse joernalis.
* [[14 April]] – [[Ian Wessels]], Suid-Afrikaanse omroeper op [[RSG]] († [[2021]])
* [[15 April]] – [[Filip van België]], sewende koning van [[België]].
* 15 April – [[Collins Chabane]], Suid-Afrikaanse minister van openbare dienste en administrasie († [[2015]]).
* [[28 April]] – [[Ian Rankin]], Skotse skrywer.
* [[30 April]] – [[Beata Poźniak]], Amerikaanse aktrise.
* [[4 Mei]] – [[Raymond Zondo]], adjunkhoofregter van Suid-Afrika.
* [[8 Mei]] – [[Toby Chance]], Britsgebore Suid-Afrikaanse parlementslid vir die [[Demokratiese Alliansie|DA]].
* [[24 Mei]] – [[Kristin Scott Thomas]], Britse aktrise.
* [[24 Junie]] – [[Carel du Plessis]], [[Springbokrugbyspeler]] en -afrigter.
* [[8 Julie]] – [[Yann LeCun]], Franse rekenaarwetenskaplike.
* [[15 Julie]] – [[Willie Aames]], Amerikaanse akteur, skrywer, en regisseur.
* [[17 Julie]] – [[Dawn Upshaw]], Amerikaanse sopraan.
* [[7 Augustus]] – [[David Duchovny]], Amerikaanse akteur.
* [[8 Augustus]] – [[Henning Pieterse]], Afrikaanse skrywer en digter.
* [[10 Augustus]] – [[Antonio Banderas]], Spaanse akteur.
* [[12 Augustus]] – [[Cameron Mackenzie]], Suid-Afrikaanse politikus en parlementslid van die [[Demokratiese Alliansie|DA]] († [[2021]]).
* [[17 Augustus]] – [[Sean Penn]], Amerikaanse akteur.
* [[30 Augustus]] – [[Ely Pouget]], Amerikaanse aktrise.
* [[31 Augustus]] – [[Hassan Nasrallah]], Libanese geestelike en die sekretaris-generaal van [[Hezbollah]] († [[2024]]).
* [[14 September]] – [[Anthony Addabbo]], Amerikaanse akteur († [[2016]]).
* [[17 September]] – [[Damon Hill]], Britse [[Formule Een]]renjaer, wêreldkampioen in 1996.
* [[22 September]] – [[Isaac Herzog]], Israelse advokaat en politikus (president sedert 2021).
* [[5 Oktober]] – [[Dan Plato]], Provinsiale Minister van Sosiale Ontwikkeling in die [[Wes-Kaap]] en burgemeester van [[Kaapstad]].
* [[9 Oktober]] – [[Rob Hersov]], Suid-Afrikaanse entrepreneur.
* [[18 Oktober]] – [[Jean-Claude Van Damme]], Belgiese akteur en rolprentvervaardiger.
* [[30 Oktober]] – [[Diego Maradona]], Argentynse sokkerspeler en -afrigter († [[2020]]).
* [[31 Oktober]] – [[Reza Pahlavi]], [[Iran]]se politikus en opposisieleier.
* [[4 November]] – [[Gys de Villiers]], Suid-Afrikaanse akteur.
* [[3 Desember]] – [[Julianne Moore]], Amerikaanse aktrise.
* [[10 Desember]] – [[Kenneth Branagh]], Noord-Ierse akteur en filmregisseur.
* [[19 Desember]] – [[Mike Lookinland]], Amerikaanse akteur.
* [[22 Desember]] – [[Jean-Michel Basquiat]], Amerikaanse kunstenaar († [[1984]]).
* [[23 Desember]] – [[Zindziswa Mandela]], ANC-politikus en derde dogter van [[Nelson Mandela]] († [[2020]]).
* [[28 Desember]] – [[Chad McQueen]], Amerikaanse akteur en vervaardiger.

== Sterftes ==
* [[4 Januarie]] – [[Albert Camus]], Franse skrywer en ontvanger van die [[Nobelprys vir Letterkunde]], [[1957]] (* [[1913]]).
* [[24 Januarie]] – [[Edwin Fischer]], Switserse pianis en dirigent (* [[1886]]) .
* [[9 Februarie]] – [[Ernő Dohnányi]], Hongaarse komponis, pianis en dirigent (* [[1877]]).
* [[1 Maart]] – [[Al Thompson]], Amerikaanse akteur (* [[1884]]).
* [[16 Maart]] – [[Nicolaas de Wet]], [[Suid-Afrika]]anse politikus, waarnemende goewerneur-generaal en hoofregter (* [[1873]]).
* [[28 April]] – [[Otto du Plessis]], dinamiese leier op kulturele en politieke gebied (* [[1907]]).
* [[7 Mei]] – [[D.B. Bosman]], Afrikaanse taalkundige (* [[1888]]).
* [[30 Mei]] – [[Boris Pasternak]], Russiese skrywer en ontvanger van die [[Nobelprys vir Letterkunde]], [[1958]] (geweier) (* [[1890]]).
* [[31 Mei]] – [[Willem Elsschot]], Vlaamse skrywer en digter (* 1882).
* [[13 Junie]] – [[Kenneth McArthur]], Suid-Afrikaanse [[maraton]][[atleet]] (* [[1881]]).
* [[16 November]] – [[Clark Gable]], Amerikaanse akteur (* [[1901]]).

[[Kategorie:1960| ]]
[[Kategorie:20ste eeu]]</text>
      <sha1>2swd0qoity5fhgfk2a76hkuchr44jij</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816487</id>
      <parentid>2816486</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T21:54:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <origin>2816487</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10743" sha1="d5o8jf89fsrklqy0bkyxwed2x7loest" xml:space="preserve">{{jare|beeld=African nations order of independence 1950-1993.gif|teks=''Jaar van Afrika'': 17 lande van Afrika verkry hulle onafhanklikheid.}}

Die '''jaar 1960''' was 'n [[skrikkeljaar]] wat volgens die [[Gregoriaanse kalender]] op 'n [[Vrydag]] begin het. Dit was die 60ste jaar van die [[20ste eeu]] n.C. In teenstelling met [[gewone jaar|gewone jare]] het die jaar 366 dae en 'n [[29 Februarie]] gehad.

== Gebeure ==
* [[1 Januarie]] – [[Kameroen]] word van [[Frankryk]] onafhanklik.
* [[4 Januarie]] – [[Denemarke]], [[Noorweë]], [[Oostenryk]], [[Portugal]], [[Swede]] en die [[Verenigde Koninkryk]] stig die [[Europese Vryhandelsvereniging]].
* [[7 Januarie]] – Die Hirfanlidam in [[Turkye]], die grootste nog in [[Europa]], word ingewy.
* [[21 Januarie]] – Die [[Coalbrook-ramp]]: 435 mense sterf in die steenkoolmyn by [[Sasolburg]].
* [[24 Januarie]] – Nege polisielede word vermoor deur 'n gepeupel by [[Cato Manor]] in [[KwaZulu]].
* [[23 Januarie]] – Die onderwatertuig Trieste bereik die rekorddiepte van 10 916 m in Challenger Deep van die [[Marianatrog]].
* [[18 Februarie|18]]-[[28 Februarie]] – Die agste [[Olimpiese Winterspele 1960|Olimpiese Winterspele]] word in [[Squaw Valley]], [[Verenigde State van Amerika]], aangebied.
* [[21 Februarie]] – [[Fidel Castro]] nasionaliseer alle privaatondernemings in [[Kuba]].
* [[29 Februarie]] – 'n [[Aardbewing]] verwoes die [[Marokko|Marokkaanse]] stad [[Agadir]].
* [[10 Maart]] – Die [[Milnertonvuurtoring]] word in gebruik geneem.
* [[11 Maart]] – Die Amerikaanse [[ruimtetuig]] [[Pioneer 5]] word lanseer.
* [[17 Maart]] – Die [[Suid-Afrikaanse Polisie]] skiet tientalle mense in [[Sharpeville]].
* [[23 Maart]] – [[Nikita Chroesjtsjof]] besoek die [[Frankryk|Franse]] hoofstad [[Parys]].
* [[21 April]] – [[Brasília]], die nuwe hoofstad van [[Brasilië]], word amptelik ingewy.
* [[27 April]] – [[Togo]] word van Frankryk onafhanklik.
* [[1 Mei]] – Francis Gary Powers, in ’n [[Lockheed U-2|U-2 spioeniervliegtuig]], word afgeskiet oor die [[Sowjetunie]] en die U-2 Krisis begin.
* [[9 Mei]] ([[Moedersdag]]) – In die VSA word die eerste voorbehoedpil, Enovid, goedgekeur vir gebruik. 
* [[11 Mei]] – Die hooggeplaaste Nazi-funksionaris [[Adolf Eichmann]] word in [[Argentinië]] deur die Israëliese geheime diens [[Mossad]] gekaap.
* [[22 Mei]] – ’n Aardbewing en [[tsoenami]] verwoes groot dele van [[Chili]].
* [[3 Junie]] – Die besonderse [[Olifantskamp]] in die [[Krugerwildtuin]] amptelik geopen.
* [[20 Junie]] – Die [[Mali-Federasie]] word van Frankryk onafhanklik.
* [[26 Junie]] – [[Madagaskar]] word van Frankryk onafhanklik.
* [[28 Junie]] – VS-olierafinaderye in [[Kuba]] genasionaliseer.
* [[30 Junie]] – Die [[Demokratiese Republiek van die Kongo|Belgies-Kongo]] verkry sy onafhanklikheid van [[België]].
* [[1 Julie]] – [[Somalië]] word onafhanklik.
* [[20 Julie]] – [[Sri Lanka|Ceylon]] verkies [[Sirimavo Bandaranaike]] as Eerste Minister, die wêreld se eerste verkose vroulike regeringsleier.
* 20 Julie – Die Amerikaanse kernaangedrewe [[duikboot]], ''[[USS George Washington (SSBN-598)|USS George Washington]]'' lanseer die eerste ballistiese [[missiel]].
* [[29 Julie]] – Die Mercury-kapsule word vir die eerste keer gelanseer as deel van die [[Mercury-Atlas 1]]-sending.
* [[1 Augustus]] – [[Benin]] word van Frankryk onafhanklik.
* [[2 Augustus]] – [[Rawalpindi]] vervang [[Karatsji]] as die hoofstad van [[Pakistan]].
* [[3 Augustus]] – [[Niger]] word van Frankryk onafhanklik.
* [[5 Augustus]] – [[Burkina Faso]] word van Frankryk onafhanklik.
* [[7 Augustus]] – Die [[Ivoorkus]] word van Frankryk onafhanklik.
* [[8 Augustus]] – 'n Militêre staatsgreep in [[Laos]].
* [[11 Augustus]] – [[Tsjad]] word van Frankryk onafhanklik.
* [[13 Augustus]] – Die [[Sentraal-Afrikaanse Republiek]] word van Frankryk onafhanklik.
* [[15 Augustus]] – Die [[Republiek van die Kongo]] word van Frankryk onafhanklik.
* [[16 Augustus]] – [[Siprus]] word van die Verenigde Koninkryk onafhanklik.
* 16 Augustus – [[Excelsior-projek]]: [[Joseph Kittinger]] spring op 31&amp;nbsp;330 meter (102&amp;nbsp;800 voet) met 'n [[valskerm]] uit 'n ballon bo [[Nieu-Meksiko]] en stel wêreldrekords op in: hoë-hoogtesprong, vryvalhoogte en vinnigste spoed deur 'n mens sonder 'n [[vliegtuig]].
* [[17 Augustus]] – [[Gaboen]], die laaste van die vier gebiede waaruit die voormalige [[Frans-Ekwatoriaal-Afrika]] bestaan het, word onafhanklik.
* [[20 Augustus]] – [[Senegal]] skei van die Mali-Federasie.
* [[25 Augustus]]-[[11 September]] – Die 17de [[Olimpiese Somerspele 1960|Olimpiese Somerspele]] word in [[Rome]], [[Italië]], aangebied.
* [[10 September|10]]-[[14 September]] – Die [[OPUL]] word deur [[Irak]], [[Iran]], [[Koeweit]], [[Saoedi-Arabië]] en [[Venezuela]] in [[Bagdad]] gestig.
* [[18 September|18]]-[[25 September]] – Die eerste [[Paralimpiese Somerspele 1960|Paralimpiese Somerspele]] word in [[Rome]], [[Italië]], aangebied.
* [[22 September]] – Die Mali-Federasie word hernoem na [[Mali]].
* [[1 Oktober]] – [[Nigerië]] word van die Verenigde Koninkryk onafhanklik.
* [[28 November]] – [[Mauritanië]] word van Frankryk onafhanklik.
* [[14 Desember]] – [[België]], [[Denemarke]], [[Duitsland]], [[Frankryk]], [[Griekeland]], [[Republiek van Ierland|Ierland]], [[Italië]], [[Kanada]], [[Luxemburg]], [[Nederland]], [[Noorweë]], [[Oostenryk]], [[Portugal]], [[Swede]], [[Spanje]], [[Switserland]], [[Turkye]], [[Verenigde Koninkryk]], [[Verenigde State van Amerika]] en [[Ysland]] stig in Parys die [[OESO]].
* [[15 Desember]] – Huwelik van Koning Boudewyn van België.

== Geboortes ==
* datum onbekend – [[Kazushi Ōno]], Japannese dirigent.
* [[1 Januarie]] – [[Mohamed Bazoum]], 10de president van [[Niger]].
* [[22 Januarie]] – [[Michael Hutchence]], Australiese sanger († [[1997]]).
* [[26 Januarie]] – [[Ulf Bengtsson]], mans[[tafeltennis]]speler († [[2019]]).
* [[30 Januarie]] – [[Chen Xinhua]], Chinese, later Engelse manstafeltennisspeler.
* [[19 Februarie]] – [[Prins Andrew, Hertog van York]].
* [[20 Februarie]] – [[Fayez al-Sarraj]], Premier van die regering van die nasionale akkoord (GNA) van [[Libië]].
* [[9 Maart]] – [[Finn Carter]], Amerikaanse aktrise.
* [[13 Maart]] – [[Joe Ranft]], Amerikaanse skrywer, animeerder en akteur. († [[2005]]).
* [[21 Maart]] – [[Ayrton Senna]], Brasiliaanse renjaer († [[1994]]).
* [[27 Maart]] – [[Johannes Kerkorrel]], Afrikaanse musikant († [[2002]]).
* [[29 Maart]] – [[Jo Nesbø]], Noorse skrywer en musikus.
* [[29 Maart]] – [[Annabella Sciorra]], Amerikaanse aktrise.
* [[4 April]] – [[Hugo Weaving]], Engelse akteur.
* [[11 April]] – [[Jeremy Clarkson]], Britse joernalis.
* [[14 April]] – [[Ian Wessels]], Suid-Afrikaanse omroeper op [[RSG]] († [[2021]])
* [[15 April]] – [[Filip van België]], sewende koning van [[België]].
* 15 April – [[Collins Chabane]], Suid-Afrikaanse minister van openbare dienste en administrasie († [[2015]]).
* [[28 April]] – [[Ian Rankin]], Skotse skrywer.
* [[30 April]] – [[Beata Poźniak]], Amerikaanse aktrise.
* [[4 Mei]] – [[Raymond Zondo]], adjunkhoofregter van Suid-Afrika.
* [[8 Mei]] – [[Toby Chance]], Britsgebore Suid-Afrikaanse parlementslid vir die [[Demokratiese Alliansie|DA]].
* [[24 Mei]] – [[Kristin Scott Thomas]], Britse aktrise.
* [[24 Junie]] – [[Carel du Plessis]], [[Springbokrugbyspeler]] en -afrigter.
* [[8 Julie]] – [[Yann LeCun]], Franse rekenaarwetenskaplike.
* [[15 Julie]] – [[Willie Aames]], Amerikaanse akteur, skrywer, en regisseur.
* [[17 Julie]] – [[Dawn Upshaw]], Amerikaanse sopraan.
* [[7 Augustus]] – [[David Duchovny]], Amerikaanse akteur.
* [[8 Augustus]] – [[Henning Pieterse]], Afrikaanse skrywer en digter.
* [[10 Augustus]] – [[Antonio Banderas]], Spaanse akteur.
* [[12 Augustus]] – [[Cameron Mackenzie]], Suid-Afrikaanse politikus en parlementslid van die [[Demokratiese Alliansie|DA]] († [[2021]]).
* [[17 Augustus]] – [[Sean Penn]], Amerikaanse akteur.
* [[30 Augustus]] – [[Ely Pouget]], Amerikaanse aktrise.
* [[31 Augustus]] – [[Hassan Nasrallah]], Libanese geestelike en die sekretaris-generaal van [[Hezbollah]] († [[2024]]).
* [[14 September]] – [[Anthony Addabbo]], Amerikaanse akteur († [[2016]]).
* [[17 September]] – [[Damon Hill]], Britse [[Formule Een]]renjaer, wêreldkampioen in 1996.
* [[22 September]] – [[Isaac Herzog]], Israelse advokaat en politikus (president sedert 2021).
* [[5 Oktober]] – [[Dan Plato]], Provinsiale Minister van Sosiale Ontwikkeling in die [[Wes-Kaap]] en burgemeester van [[Kaapstad]].
* [[9 Oktober]] – [[Rob Hersov]], Suid-Afrikaanse entrepreneur.
* [[18 Oktober]] – [[Jean-Claude Van Damme]], Belgiese akteur en rolprentvervaardiger.
* [[30 Oktober]] – [[Diego Maradona]], Argentynse sokkerspeler en -afrigter († [[2020]]).
* [[31 Oktober]] – [[Reza Pahlavi]], [[Iran]]se politikus en opposisieleier.
* [[4 November]] – [[Gys de Villiers]], Suid-Afrikaanse akteur.
* [[3 Desember]] – [[Julianne Moore]], Amerikaanse aktrise.
* [[10 Desember]] – [[Kenneth Branagh]], Noord-Ierse akteur en filmregisseur.
* [[19 Desember]] – [[Mike Lookinland]], Amerikaanse akteur.
* [[22 Desember]] – [[Jean-Michel Basquiat]], Amerikaanse kunstenaar († [[1984]]).
* [[23 Desember]] – [[Zindziswa Mandela]], ANC-politikus en derde dogter van [[Nelson Mandela]] († [[2020]]).
* [[28 Desember]] – [[Chad McQueen]], Amerikaanse akteur en vervaardiger.

== Sterftes ==
* [[4 Januarie]] – [[Albert Camus]], Franse skrywer en ontvanger van die [[Nobelprys vir Letterkunde]], [[1957]] (* [[1913]]).
* [[24 Januarie]] – [[Edwin Fischer]], Switserse pianis en dirigent (* [[1886]]) .
* [[9 Februarie]] – [[Ernő Dohnányi]], Hongaarse komponis, pianis en dirigent (* [[1877]]).
* [[1 Maart]] – [[Al Thompson]], Amerikaanse akteur (* [[1884]]).
* [[16 Maart]] – [[Nicolaas de Wet]], [[Suid-Afrika]]anse politikus, waarnemende goewerneur-generaal en hoofregter (* [[1873]]).
* [[28 April]] – [[Otto du Plessis]], dinamiese leier op kulturele en politieke gebied (* [[1907]]).
* [[7 Mei]] – [[D.B. Bosman]], Afrikaanse taalkundige (* [[1888]]).
* [[8 Mei]] – [[Hugo Alfvén]], Sweedse [[komponis]] en [[dirigent]] (* [[1872]]).
* [[30 Mei]] – [[Boris Pasternak]], Russiese skrywer en ontvanger van die [[Nobelprys vir Letterkunde]], [[1958]] (geweier) (* [[1890]]).
* [[31 Mei]] – [[Willem Elsschot]], Vlaamse skrywer en digter (* 1882).
* [[13 Junie]] – [[Kenneth McArthur]], Suid-Afrikaanse [[maraton]][[atleet]] (* [[1881]]).
* [[16 November]] – [[Clark Gable]], Amerikaanse akteur (* [[1901]]).

[[Kategorie:1960| ]]
[[Kategorie:20ste eeu]]</text>
      <sha1>d5o8jf89fsrklqy0bkyxwed2x7loest</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>1983</title>
    <ns>0</ns>
    <id>456</id>
    <revision>
      <id>2816498</id>
      <parentid>2816205</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T23:05:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sterftes */</comment>
      <origin>2816498</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7486" sha1="fzerbzpigeb7v2ahydor1oha1a0pz0t" xml:space="preserve">{{jare|beeld=PrideParade1983 01.jpg|teks=Gay pride San Francisco 1983}}

Die '''jaar 1983''' was 'n [[gewone jaar]] wat volgens die [[Gregoriaanse kalender]] op 'n [[Saterdag]] begin het. Dit was die 83ste jaar van die [[20ste eeu]] n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad.

== Gebeure ==
* [[10 Januarie]] - Die konsep [[tegnologiese singulariteit]] word vir die eerste keer geartikuleer deur die [[wetenskapfiksie]] [[skrywer]] Vernor Vinge in die ''Omni'' tydskrif. 
* [[18 April]] – 'n Selfmoordbomaanvaller vernietig die [[Amerikaanse]] ambassade in [[Beiroet]], [[Libanon]].
* [[25 April]] – [[Pioneer 10]] reis verby [[Pluto]] se [[wentelbaan]].
* [[20 Mei]] – In Pretoria sterf agtien mense in die [[Kerkstraat-bomontploffing]] en 217 word beseer.
* [[9 Junie]] – [[Margaret Thatcher]] word herverkies as Britse Eerste Minister.
* 9–[[25 Junie]] – Die [[Krieketwêreldbeker 1983|3de Krieketwêreldbeker]] word in [[Engeland]] en [[Wallis]] aangebied en deur [[Indiese nasionale krieketspan|Indië]] gewen.
* [[13 Junie]] – Pioneer 10 word die eerste mensgemaakte voorwerp om die [[sonnestelsel]] te verlaat.
* [[24 Junie]] – Sally Ride, die eerste Amerikaanse [[ruimtevaarder|vrou in die ruimte]], keer terug na die aarde.
* [[5 Augustus]] – Die skip [[Castillo de Bellver (skip)|Castillo de Bellver]] slaan aan die brand en veroorsaak 'n groot olie-besoedelingsramp aan die [[Weskus]] van Suid-Afrika.
* [[1 September]] – [[Korean Air]] Vlug 7, 'n handelslugredery-[[vliegtuig]] met 246 passasiers en 23 bemanningslede aan boord, word deur 'n [[Sowjet-Unie|Sowjet]] [[Soechoi Su-15]] [[vegvliegtuig]] neergeskiet.
* [[19 September]] – [[St. Kitts en Nevis]] word van die [[Verenigde Koninkryk]] onafhanklik.
* [[23 September]] – [[Gerrie Coetzee]] van [[Suid-Afrika]] word die eerste [[swaargewig]]bokskampioen vanuit [[Afrika]].
* [[10 Oktober]] – Die [[Israel]]se Shamir I-kabinet onder leiding van eerste minister [[Yitzhak Shamir]] word geïnstalleer.
* [[15 Oktober]] – Die [[1983 Suid-Afrikaanse Grand Prix]] vind op [[Kyalami-renbaan|Kyalami]] plaas.
* [[23 Oktober]] – Libanese Burgeroorlog: Selfmoordbomaanvallers vernietig twee kasernes in Beiroet, Libanon. 241 Amerikaanse vlootsoldate en 58 [[Frankryk|Franse]] [[valskerm]]soldate van die internasionale vredesmag sterf.
* [[15 November]] – Die [[Turkse Republiek van Noord-Siprus]] verklaar eensydig sy onafhanklikheid van [[Siprus]].

== Geboortes ==
* [[1 Januarie]] – [[Shou Zi Chew]], Singapoerse sakeman en entrepreneur. 
* 1 Januarie – [[Floyd Shivambu]], Suid-Afrikaanse politikus.  
* [[8 Januarie]] – [[Kim Jong-oen]], huidige [[Noord-Korea]]anse staatshoof.
* [[18 Januarie]] – [[Caroline Wöstmann]], [[Suid-Afrikaanse]] ultramaraton-[[atleet]].
* [[5 Februarie]] – [[Yoon Jae-young]], [[Suid-Korea]]anse [[tafeltennis]]speler.
* [[1 Maart]] – [[Lupita Nyong'o]], Keniaanse aktrise en rolprentvervaardiger.
* [[4 Maart]] – [[Jaque Fourie]], [[Springbokrugbyspeler]] (senter).
* [[10 April]] – [[Ryan Merriman]], Amerikaanse akteur.
* [[13 April]] – [[Schalk Burger]], Springbokrugbyspeler (flank).
* [[17 April]] – [[Emad Mostaque]], Brits-Bangladesjiese sakebestuurder en [[kunsmatige intelligensie]] [[entrepreneur]]. 
* [[20 April]] – [[Miranda Kerr]], Australiese model en sakevrou.
* [[4 Mei]] – [[Brad Bufanda]], Amerikaanse akteur († [[2017]]).
* [[13 Mei]] – [[Grégory Lemarchal]], Franse sanger († [[2007]]).
* [[6 Junie]] – [[Joe Rokocoko]], [[All Blacks|oud-All Blackrugbyspeler]] (vleuel).
* [[11 Junie]] – [[Wynand Olivier]], Springbokrugbyspeler (senter).
* [[12 Junie]] – [[Anja Rubik]], Poolse foto- en loopplankmodel.
* [[27 Junie]] – [[Dale Steyn]], Suid-Afrikaanse oud-toetskrieketspeler.
* [[30 Junie]] – [[Patrick Wolf]], Britse sanger-liedjieskrywer.
* [[1 Julie]] – [[Izak Davel]], Suid-Afrikaanse akteur, sanger, danser en model.
* [[10 Julie]] – [[Golshifteh Farahani]], Iranse aktrise. 
* [[12 Julie]] – [[Bryan Habana]], Springbokrugbyspeler (vleuel).
* [[15 Julie]] – [[Cyril Descours]], Franse akteur.
* [[20 Julie]] – [[Phumzile van Damme]], voormalige DA-politikus.
* [[22 Julie]] – [[Sharni Vinson]], Australies-Amerikaanse aktrise.
* [[14 Augustus]] – [[Mila Kunis]], Amerikaanse aktrise.
* [[19 Augustus]] – [[Reeva Steenkamp]], vermoorde Suid-Afrikaanse model († [[2013]]).
* [[20 Augustus]] – [[Christo Davids]], Suid-Afrikaanse akteur.
* 20 Augustus – [[Andrew Garfield]], Amerikaanse akteur.
* [[14 September]] – [[Amy Winehouse]], Britse sangeres en liedjieskrywer († [[2011]]).
* [[16 September]] – [[Kirsty Coventry]], 'n Zimbabwiese [[swemmer]], [[politikus]] en President van die [[IOK]].
* [[18 September]] – [[Sasha Son]], [[Litaue|Litause]] sanger en liedjieskrywer.
* [[6 Oktober]] – [[Sunette Viljoen]], Suid-Afrikaanse Olimpiese atleet en krieketspeler.
* [[15 Oktober]] – [[Bruno Senna]], Brasiliaanse F1-renjaer.
* [[29 Oktober]] – [[Johnny Lewis]], Amerikaanse akteur († [[2012]]).
* [[21 November]] – [[Ronald Lamola]], Suid-Afrikaanse [[Minister van Internasionale Betrekkinge en Samewerking]].
* [[14 Desember]] – [[Tatum Keshwar]], Suid-Afrikaanse model en [[Mejuffrou Suid-Afrika|Mej Suid-Afrika 2008]].
* [[20 Desember]] – [[Lucy Pinder]], Engelse fotomodel en aktrise.

== Sterftes ==
* [[8 Januarie]] – [[Gerhard Barkhorn]], Duitse [[bobaasvlieënier]] en slegs die tweede vegvlieënier wat meer as 300 vyandige vliegtuie kon neerskiet (* [[1919]]).
* [[13 Januarie]] – [[Arthur Space]], Amerikaanse akteur (* [[1909]]).
* [[30 Januarie]] – [[Fritz Machlup]], Oostenryks-Amerikaanse ekonoom (* [[1902]]).
* [[25 Februarie]] – [[Tennessee Williams]], Amerikaanse dramaturg (* [[1911]]).
* [[3 Maart]] – [[Hergé]], die skepper van die ''[[Die avonture van Kuifie|Kuifie]]'' reeks kinderstories (* [[1907]]).
* [[7 Maart]] – [[Igor Markewitsj]], Sowjetse dirigent en komponis (* [[1912]]).  
* [[8 Maart]] – Sir [[William Walton]], Engelse komponis (* [[1902]]).
* [[4 April]] – [[Gloria Swanson]], Amerikaanse aktrise (* [[1899]])
* [[30 April]] – [[George Balanchine]], Russiese danser (* [[1904]]).
* [[7 Julie]] – [[Herman Kahn]], Amerikaanse fururis (* [[1922]]).
* [[10 Julie]] – [[G.D. Scholtz]], Suid-Afrikaanse geskiedkundige, skrywer en koerantredakteur. (* [[1905]]).
* [[19 Julie]] – [[Erik Ode]], Duitse akteur (* [[1910]]).
* [[25 Julie]] – [[M.I. Murray]], Afrikaanse lektrise, [[skrywer]] en [[dramaturg]] (* [[1899]]).
* [[29 Julie]] – [[David Niven]], Britse akteur (* [[1910]]).
* [[10 September]] – [[John Vorster]], [[Suid-Afrika]]anse politikus, sewende [[Eerste Minister van Suid-Afrika]] (1966–1978) en vierde [[Staatspresident van Suid-Afrika]] (1978–1979) (* [[1915]]).
* [[25 September]] – [[Leopold III van België]], koning van [[België]] (* [[1901]]).
* [[26 Oktober]] – [[Alfred Tarski]], Poolse wiskundige en logikus (* [[1901]]).
* [[4 November]] – [[Hendrik Bernardus Thom]], 'n bekroonde Afrikaanse skrywer en historikus (* [[1905]]).
* [[27 November]] – [[Jorge Ibargüengoitia]], Meksikaanse skrywer (*[[1928]]).
* [[2 Desember]] – [[Fifi D'Orsay]], Amerikaanse aktrise (* [[1904]]).
* [[25 Desember]] – [[Joan Miró]], Spaans-Katalaanse skilder (* [[1893]]).
* Onbekend – [[Leon Maré]], 'n Afrikaanse skrywer en [[Hertzogprys]]wenner vir prosa (* [[1889]]).

[[Kategorie:1983| ]]
[[Kategorie:20ste eeu]]</text>
      <sha1>fzerbzpigeb7v2ahydor1oha1a0pz0t</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>1949</title>
    <ns>0</ns>
    <id>475</id>
    <revision>
      <id>2816436</id>
      <parentid>2748063</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T18:32:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sterftes */</comment>
      <origin>2816436</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8593" sha1="fmp2r7o8cex0tivnjudsgdwrgr6y00t" xml:space="preserve">{{jare|beeld=RI Transfer Signing.jpg|teks=Juliana teken die soewereiniteitsoordrag.}}

Die '''jaar 1949''' was 'n [[gewone jaar]] wat volgens die [[Gregoriaanse kalender]] op 'n [[Saterdag]] begin het. Dit was die 49ste jaar van die [[20ste eeu]] n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad.

== Gebeure ==
* [[Suid-Afrika]] – Verbod op gemengde huwelikswette. Afsonderlike toue by poskantore vir blankes en nie-blankes. Die [[Suid-Afrikaanse Pond]] word gedevalueer.
* [[Wallabies|Australië]], [[All Blacks|Nieu-Seeland]] en [[Springbokke|Suid-Afrika]] word volle lede van die [[Wêreldrugby|Internasionale Rugbyvoetbalraad]] (IRVR; nou Wêreldrugby).
* [[13 Januarie|13]]-[[15 Januarie]] – Durbanonluste: die Indiese gemeenskap word geteiken deur [[Zoeloes|Zoeloe]]-skares. Tydens die brutale veldtog word huise en besighede afgebrand, Indiërvrouens en -meisies verkrag en Indiërs van alle geslagte en ouderdomme vermoor. 142 sterf, meer as 'n duisend word beseer en 40 000 word vlugtelinge.
* [[31 Maart]] – [[Newfoundland]] sluit aan by die [[Kanada|Kanadese Konfederasie]] en word sy tiende [[Provinsies en gebiede van Kanada|provinsie]], [[Newfoundland en Labrador]].
* [[4 April]] – Die twaalf nasies België, Denemarke, Frankryk, Italië, Kanada, Luxemburg, Nederland, Noorweë, Portugal, Verenigde Koninkryk, Verenigde State van Amerika en Ysland teken die Noord-Atlantiese Verdrag, en stig die [[Noord-Atlantiese Verdragsorganisasie]] (NAVO).
* [[9 Mei]] – [[Rainier III van Monaco]] word prins van [[Monaco]].
* [[10 Mei]] – 'n Tornado tref [[Bronkhorstspruit]] en rig groot skade aan.&lt;ref&gt;{{cite journal |author=&lt;!--Staff writer--&gt; |date=Desember 1991 |title='n Geskiedenis van besondere Weergebebeurtenisse in Suid-Afrika: 1500-1990 |url= |journal=CAELUM |pages=45 }}&lt;/ref&gt;
* [[23 Mei]] – Stigting van die [[Duitsland|Bondsrepubliek Duitsland]].
* [[1 Oktober]] – Stigting van die [[Volksrepubliek China]] op die Chinese vasteland.
* [[7 Oktober]] – Stigting van die [[Duitse Demokratiese Republiek]].
* [[19 November]] – 'n Vernietigende haelstorm tref Pretoria se middestad en [[Pretoria-Wes]]. By die [[Uniegebou]] word 'n paar duisend dakpanne gebreek en by [[Yskor]] word 12&amp;nbsp;000 vensters beskadig.
* [[16 Desember]] – Die [[Voortrekkermonument]] op Monumentkoppie ([[Pretoria]]) word ingewy. Dieselde jaar is die groot amfiteater met sitplek vir 20&amp;nbsp;000 toeskouers ook in gebruik geneem.
* [[27 Desember]] – Koningin [[Juliana van Nederland]] staan soewereiniteit aan [[Indonesië]] toe.

== Geboortes ==
* [[10 Januarie]] – [[George Foreman]], Amerikaanse bokser († [[2025]]).
* 10 Januarie – [[Linda Lovelace]], Amerikaanse [[pornografiese aktrise]] († [[2002]]).
* [[15 Januarie]] – [[André du Pisani]], Namibiese politieke wetenskaplike.
* [[25 Januarie]] – [[Fransjohan Pretorius]], Akademikus en historiese skrywer van agt boeke oor die [[Anglo-Boereoorlog]].
* [[30 Januarie]] – [[Randall Wicomb]], Suid-Afrikaanse sanger en liedjieskrywer. († [[2015]]).
* [[22 Februarie]] – [[Niki Lauda]], [[Oostenryk]]se [[Formule Een]]-renjaer, driemalige wêreldkampioen († [[2019]]).
* [[21 Maart]] – [[Slavoj Žižek]] Sloveense [[sosioloog]], [[filosoof]], psigoanalis en kultuurkritikus.
* [[24 Maart]] – [[H.P. van Coller]], professor in [[Afrikaans]] aan die [[Universiteit van die Vrystaat]], letterkundige, redakteur en digter.
* [[28 Maart]] – [[Paul Bayvel]], [[Springbokke|Springbokrugbyspeler]] († [[2020]]).
* [[5 April]] – [[Judith Resnik]], Amerikaanse [[ingenieur]] en [[ruimtevaarder]], sterf in [[Challenger-ramp]] († [[1986]]).
* [[12 April]] – [[Pravin Gordhan]], Suid-Afrikaanse politikus, minister van Openbare Ondernemings, voorheen minister van Finansies († [[2024]]).
* [[15 April]] – [[Lieb Bester]], [[Suid-Afrika]]anse akteur en musikant († [[2021]]).
* [[20 April]] – [[Jessica Lange]], Amerikaanse aktrise.
* [[7 Mei]] – [[Marilyn Burns]], Amerikaanse aktrise († [[2014]]).
* [[9 Mei]] – [[Billy Joel]], Amerikaanse sanger, liedjieskrywer en pianis.
* [[13 Mei]] – [[Glenda Kemp]], Suid-Afrikaanse ontkleedanseres, aktivis en onderwyseres.
* [[23 Mei]] – [[Estian Calitz]], Suid-Afrikaanse ekonoom en emeritus professor van die Universiteit Stellenbosch.
* [[17 Mei]] – [[Aletta Bezuidenhout]], Suid-Afrikaanse aktrise († [[2024]]).
* [[31 Mei]] – [[Tom Berenger]], Amerikaanse akteur.
* 31 Mei – [[Kiepie Jaftha]], Suid-Afrikaanse predikant, onderwysman en ’n gemeenskapsleier († [[2021]]).
* [[2 Junie]] – [[Michael Lapsley]], Suid-Afrikaanse Anglikaanse priester en aktivis vir maatskaplike geregtigheid.
* [[14 Junie]] – [[Niël Barnard]], hoof van [[Suid-Afrika]] se [[Nasionale Intelligensiediens]] (NID) († [[2025]]).
* [[18 Junie]] – [[Lech Kaczyński]], Poolse politikus en staatman, President van Pole († [[2010]]).
* [[19 Junie]] – [[Ebi|Ebrahim Hamedi]], beter bekend onder sy verhoognaam Ebi, [[Iran]]nese sanger en musikant.
* [[22 Junie]] – [[Meryl Streep]], Amerikaanse aktrise.
* [[23 Junie]] – [[Fanie Olivier]], Suid-Afrikaanse digter.
* [[25 Junie]] – [[Brigitte Bierlein]], 'n [[Oostenryk]]se juris en politikus († [[2024]]).
* [[27 Junie]] – [[Dierdré Snijman]], Suid-Afrikaanse [[plantkundige]] en planttaksonoom.
* [[7 Julie]] – [[Shelley Duvall]], Amerikaanse aktrise († [[2024]]).
* [[19 Julie]] – [[Kgalema Motlanthe]], Suid-Afrikaanse politikus en derde [[President van Suid-Afrika]] (2008–2009).
* [[13 Julie]] – [[Dene Smuts]], Suid-Afrikaanse tydskrifredakteur en parlementslid († [[2016]]).
* [[23 Julie]] – [[Clive Rice]], Suid-Afrikaanse krieketspeler en Springbokkrieketkaptein († [[2015]]).
* [[8 Augustus]] – [[Ray Dalio]], 'n Amerikaanse miljardêr-belegger en verskansingsfondsbestuurder.
* [[10 Augustus]] – [[Gill Marcus]], Suid-Afrikaanse oudpolitikus en sakevrou.
* [[11 Augustus]] - [[Eric Carmen]], Amerikaanse sanger († [[2024]]).
* [[25 Augustus]] – [[Gene Simmons]], Israeli-Amerikaanse musikant, sanger en akteur.
* [[26 Augustus]] − [[Dan Cruickshank]], Britse kunshistorikus, televisieaanbieder en skrywer.
* [[30 Augustus]] − [[Olivier Roy]], Franse politoloog, politieke raadgewer, diplomaat en gesant.
* [[9 September]] – [[Susilo Bambang Yudhoyono]], 6de president van [[Indonesië]].
* [[14 September]] – [[Ganief Hendricks]], politikus, leier van [[Al Jama-ah]]-party in die [[Nasionale Vergadering van Suid-Afrika]].
* [[5 Oktober]] – [[Peter Ackroyd]], Britse biograaf, skrywer en kritikus.
* [[8 Oktober]] – [[Sigourney Weaver]],  Amerikaanse aktrise en rolprentvervaardiger.
* [[21 Oktober]] – [[Benjamin Netanyahu]], Israelse politikus (eerste minister 2009-2021).
* [[29 Oktober]] – [[Li Zhenshi]], Chinese mans[[tafeltennis]]speler en afrigter.
* [[1 November]] – [[David Foster]], Kanadese musikant, musiekvervaardiger, komponis, liedjieskrywer en verwerker.
* [[28 November]] – [[Zack du Plessis]], Afrikaanse akteur († [[2011]]).
* [[28 November]] – [[Alexander Godunov]], Amerikaanse [[ballet]]danser, akteur († [[1995]]).
* [[1 Desember]] – [[Pablo Escobar]], Colombiaanse dwelmbaron († [[1993]]).
* [[4 Desember]] – [[Jeff Bridges]], [[Amerika]]anse [[akteur]], [[sanger]] en vervaardiger.
* [[7 Desember]] – [[Tom Waits]], Amerikaanse musikant.
* [[18 Desember]] – [[Dawie Malan]], Suid-Afrikaanse akteur en toneelregisseur († [[1988]]).
* [[21 Desember]] – [[Thomas Sankara]], rewolusionêre president van [[Burkina Faso]] vanaf 1983 tot 1987 († [[1987]]).
* [[23 Desember]] – [[At Botha]], Suid-Afrikaanse akteur.
* ''datum onbekend'' – [[Tim Noakes]], Suid-Afrikaanse sportgeneeskundige en dieetnavorser.

== Sterftes ==
* [[11 Februarie]] – [[Axel Munthe]], Sweedsgebore geneesheer en psigiater, allerweë bekend as die skrywer van ''Die Dokter van San Michele'' (* [[1857]]).
* [[11 Maart]] – [[I.W. Schlesinger]], sakemagnaat en baanbreker van die [[Suid-Afrika]]anse vermaakbedryf (* [[1871]]).
* [[18 Maart]] – [[Billy Millar]], Suid-Afrika se elfde [[Springbokkaptein]] (* [[1883]]).
* [[15 April]] – [[Wallace Beery]], Amerikaanse akteur (* [[1885]]).
* [[20 Junie]] – [[Fjodor Otsep]], Russiese draaiboekskrywer en regisseur (* [[1895]]).
* [[8 September]] – [[Richard Strauss]], Duitse komponis (* [[1864]]).
* [[29 Oktober]] – [[George Gurdjieff]], stigter van die [[4de Weg]] (* [[1866]]).
* [[19 November]] – [[James Ensor]], Belgiese skilder (* [[1860]]).

[[Kategorie:1949| ]]
[[Kategorie:20ste eeu]]

== Verwysings ==</text>
      <sha1>fmp2r7o8cex0tivnjudsgdwrgr6y00t</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>1912</title>
    <ns>0</ns>
    <id>500</id>
    <revision>
      <id>2816497</id>
      <parentid>2719104</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T23:03:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <comment>/* Geboortes */</comment>
      <origin>2816497</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5663" sha1="h0yj0xmag323j3d9yczjtm9g67sln8p" xml:space="preserve">{{jare|beeld=The destruction of RMS Titanic.jpg|teks=Die Titanic sink.}}

Die '''jaar 1912''' was 'n [[skrikkeljaar]] wat volgens die [[Gregoriaanse kalender]] op 'n [[Maandag]] begin het. Dit was die 12de jaar van die [[20ste eeu]] n.C. In teenstelling met [[gewone jaar|gewone jare]] het die jaar 366 dae en 'n [[29 Februarie]] gehad.

== Gebeure ==
=== [[Geskiedenis]] ===
* [[1 Januarie]] – Stigting van die [[Republiek China]] op die Chinese vasteland.
* [[6 Januarie]] – [[Nieu-Meksiko]] word die 47ste [[Deelstate van die Verenigde State van Amerika|deelstaat]] van die [[Verenigde State]].
* [[14 Februarie]] – [[Arizona]] word die 48ste deelstaat van die Verenigde State.
* [[23 Februarie]] – '''Die Week''', voorloper van [[Die Vaderland]], verskyn die eerste keer.
* [[15 April]] – Die [[Titanic]] sink.
* [[7 Julie]] – [[Rudolph Lewis]] wen [[Suid-Afrika]] se eerste [[fietsry]] goue medalje tydens die [[Olimpiese Somerspele 1912]] in [[Stockholm]].
* [[14 Julie]] – [[Kenneth McArthur]] wen die goue medalje vir die [[maraton]] op die Olimpiese Spele in Stockholm.
* 4 – 8 November Eerwaardes E. Dietrich, F. Balie, J. Jonker en D. Balie as eerste inheemse leraars op 'n Algemene Sendingkonferensie gehou te [[Genadendal]] toegelaat.
* [[5 November]] – [[Woodrow Wilson]] behaal 'n wegholoorwinning in die Amerikaanse presidentsverkiesing oor die ampsdraer [[William Howard Taft]].
* [[28 November]] – [[Albanië]] word van die [[Ottomaanse Ryk]] onafhanklik.
* [[7 Desember]] – Generaal [[J.B.M. Hertzog]] lewer sy beroemde [[De Wildt]]-toespraak: &quot;[[Suid-Afrika]] eerste&quot;
* [[14 Desember]] – [[Louis Botha]] bedank as [[Suid-Afrika]] se eerste minister.
* Die [[Mosambiek-ooreenkoms]] word gesluit.
* Die dorp [[Warden]] in die [[Oos-Vrystaat]] word uitgelê op die plaas [[Rietvallei]].
* Die [[ANC]] word in Bloemfontein onder die naam ''South African Native National Congress'' (SANNC) gestig.

=== [[Geologie]] ===
* [[Alfred Wegener]] en [[Arthur Holmes]] stel die teorie van [[kontinentale verskuiwing]] voor.

== Geboortes ==
* [[28 Januarie]] – [[Jackson Pollock]], Amerikaanse skilder († [[1956]]).
* [[4 Februarie]] – [[Erich Leinsdorf]], Oostenryks-gebore Amerikaanse dirigent († [[1993]]).
* [[6 Februarie]] – [[Eva Braun]], vrou van [[Adolf Hitler]] († [[1945]]).
* [[10 Maart]] – Genl. [[Rudolph Hiemstra]] (SSA SM), voormalige Hoof van die [[Suid-Afrikaanse Weermag]] († [[2007]]).
* [[27 Maart]] – [[James Callaghan]], [[Eerste Minister van die Verenigde Koninkryk]] († [[2005]]).
* [[8 April]] – [[Sonja Henie]], Amerikaanse aktrise en skryfster († [[1969]]).
* [[15 April]] – [[Kim Il Sung]], politikus van [[Noord-Korea]] († [[1994]]).
* [[25 April]] – [[S. Ignatius Mocke]], Afrikaanse digter en skrywer, joernalis en redakteur († [[1990]]).
* [[2 Mei]] – [[Nigel Patrick]], Engelse akteur († [[1981]]).
* [[18 Mei]] – [[Walter Sisulu]], anti-apartheidsaktivis († [[2003]]).
* 18 Mei – [[Perry Como]], Amerikaanse sanger († [[2001]]).
* [[20 Mei]] – [[Moses Finley|M.I. Finley]], Britse akademikus, navorser. klassikus en skrywer († [[1986]]). 
* [[28 Mei]] – [[Patrick White]], Australiese skrywer († [[1990]]).  
* [[6 Junie]] – [[Maria Montez]], [[Dominikaanse Republiek|Dominikaans]]-Franse aktrise († [[1951]]).
* [[10 Junie]] – [[Jean Lesage]], Kanadese advokaat, politikus en hervormer († [[1980]]).
* [[21 Junie]] – Mary McCarthy, skryfster († [[1989]]).
* [[23 Junie]] – [[Alan Turing]], Britse wiskundige en rekenaarwetenskaplike († [[1954]]).
* [[26 Junie]] – [[Jay Silverheels]], akteur († [[1980]]).
* [[11 Julie]] – [[Sergiu Celibidache]], Romeense orkesdirigent en komponis († [[1996]]).
* [[27 Julie]] – [[Igor Markewitsj]], Sowjetse dirigent en komponis  († [[1983]]).   
* [[14 Augustus]] – [[William Sage Rapson]], Nieu-Seelandse en Suid-Afrikaanse-chemikus († [[1999]]).
* [[25 Augustus]] – [[Erich Honecker]], [[Duitse Demokratiese Republiek|Duitse]] politikus († [[1994]]).
* [[17 Oktober]] – [[Albino Luciani]] later [[Pous Johannes Paulus I]] († [[1978]]).
* [[21 Oktober]] – [[Georg Solti]], Hongaarse orkes- en opera[[dirigent]] († [[1997]]).
* [[15 November]] – [[Albert Baez]], Mexikaans-Amerikaanse [[fisikus]] en die vader van die sangeresse [[Joan Baez]] en Mimi Fariña († [[2007]]).
* [[26 November]] – [[Miriam Phoebe de Vos]], Suid-Afrikaanse plantkundige en akademikus († [[2005]]).

== Sterftes ==
* [[10 Februarie]] – [[Joseph Lister]], Engelse chirurg (* [[1827]]).
* [[20 Maart]] – [[Eduard Johan Pieter Jorissen]], Staatsprokureur van die [[Zuid-Afrikaansche Republiek]], regter en staatsman in [[Suid-Afrika]] (* [[1829]]).
* [[30 Maart]] – [[Karl May]], Duitse outeur (* [[1842]])
* [[20 April]] – [[Bram Stoker]], Ierse skrywer (* [[1847]])
* [[14 Mei]] – [[Frederik VIII van Denemarke|Frederik II]], koning van [[Denemarke]] (* [[1843]])
* [[9 Junie]] – [[Albert Kimmerling]], pioniersvlieënier wat die eerste vliegtuigvlug in Afrika (en Suid-Afrika) onderneem het (* [[1882]]).
* [[17 Julie]] – [[Henri Poincaré]], Franse fisikus (* [[1854]]).
* [[25 Julie]] – [[Michael Henry Gallwey]], Hoofregter van die Natalse Hooggeregshof (* [[1826]]).
* [[21 September]] – [[Jan Lion Cachet]], Suid-Afrikaanse gereformeerde teoloog (* [[1838]]).
* [[13 Augustus]] – [[Jules Massenet]], Franse komponis (* [[1842]]).
* [[20 Augustus]] – [[William Booth]], 'n evangelis en stigter van die [[Heilsleër]] (* [[1829]]).
* [[15 Desember]] – Sir [[Thomas Scanlen]], eerste minister van die [[Kaapkolonie]] (* [[1834]]). 

[[Kategorie:1912| ]]</text>
      <sha1>h0yj0xmag323j3d9yczjtm9g67sln8p</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>1927</title>
    <ns>0</ns>
    <id>523</id>
    <revision>
      <id>2816495</id>
      <parentid>2767957</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T22:55:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <comment>/* Geboortes */</comment>
      <origin>2816495</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7378" sha1="03kuicduj6sp5magk7a6lmczkptqsvl" xml:space="preserve">{{jare|beeld=Charles Lindbergh 3c11742u head.jpg|teks=Charles Lindbergh}}

Die '''jaar 1927''' was 'n [[gewone jaar]] wat volgens die [[Gregoriaanse kalender]] op 'n [[Saterdag]] begin het. Dit was die 27ste jaar van die [[20ste eeu]] n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad.

== Gebeure ==
* [[20 Mei]] – Teen 7:52 vm vertrek [[Charles Lindbergh]] vanaf Roosevelt veld in [[Long Island]], [[New York]] op die wêreld se eerste solo ononderbroke vlug oor die [[Atlantiese Oseaan]] (hy land by Le Bourget-vliegveld in [[Parys]] teen 10:22&amp;nbsp;nm die volgende dag).
* [[29 Junie]] – Die eerste toetslopie van Wallace Turnbull se verstelbare-hellingshoekskroef vind plaas.
* Die moderne Italiaanse koffiemaatskappy, [[Lavazza]], word gestig.

== Geboortes ==
* [[1 Januarie]] – [[Maurice Béjart]], Franse choreograaf († [[2007]]).
* [[10 Januarie]] – [[Johnnie Ray]], Amerikaanse akteur († [[1990]]).
* [[13 Januarie]] – [[Sydney Brenner]], Suid-Afrikaanse molekulêre bioloog († [[2019]]).
* [[17 Januarie]] – [[Eartha Kitt]], Amerikaanse sangeres, danseres en aktrise († [[2008]]).
* 17 Januarie – [[Solly Ozrovech]], skrywer van [[Christelik]]e boeke en afgetrede predikant († [[2015]]).
* [[20 Januarie]] – [[Helen Elliot]], Skotse [[tafeltennis]]speler († [[2013]]).
* [[21 Januarie]] – [[Johan de Ridder]], Suid-Afrikaanse argitek, ontwerper van vele geboue († [[2013]]).
* [[25 Januarie]] – [[Antônio Carlos Jobim]], [[Brasilië|Brasiliaanse]] liedjieskrywer, komponis, sanger, pianis († [[1994]]).
* [[20 Februarie]] – [[Sidney Poitier]], Amerikaansgebore akteur, regisseur, skrywer en diplomaat († [[2022]]).
* [[25 Februarie]] – [[Carol Brewster]], Amerikaanse aktrise († [[2013]]).
* [[1 Maart]] – [[Basie Vivier]], [[Suid-Afrika]] se vier-en-twintigste [[Springbokkaptein]] († [[2009]]).
* [[6 Maart]] – [[Gabriel García Márquez]], [[Colombia]]anse skrywer († [[2014]]).
* [[7 Maart]] – [[James Broderick]], Amerikaanse akteur († [[1982]]).
* [[15 Maart]] – [[Ian Player]], Suid-Afrikaanse natuurbewaarder en broer van die gholflegende [[Gary Player]] († 2014).
* [[16 Maart]] – [[Wladimir Komarof]], [[Rusland|Russiese]] [[ruimtevaarder]] aanboord [[Soyuz 1]] († [[1967]]).
* [[20 Maart]] – [[John Joubert (komponis)|John Joubert]], Suid-Afrikaanse komponis en akademikus († 2019).
* [[21 Maart]] – [[Hans-Dietrich Genscher]], Duitse politikus († [[2016]]).
* [[27 Maart]] – [[Mstislav Rostropovich]], Russiese musikus († [[2007]]).
* [[16 April]] – [[Joseph Alois Ratzinger]] (later [[Pous Benedictus XVI]]), 265ste [[pous]] van die [[Rooms-Katolieke Kerk]] († [[2022]]).
* 16 April – [[Edie Adams]], Amerikaanse sangeres en aktrise (* 1927).
* [[17 April]] – [[Margot Honecker]], Duitse politikus († 2016).
* [[19 April]] – [[Cora Sue Collins]], Amerikaanse aktrise († [[2025]]).
* [[20 April]] – [[Chris Heunis]], Suid-Afrikaanse regter, politikus en lid van die [[Nasionale Party]] († [[2006]]).
* [[25 April]] – [[Albert Uderzo]], Franse strokiesprentkunstenaar en skepper van [[Asterix]] († [[2020]]).
* [[27 April]] – Coretta King, [[burgerregte]]aktivis en weduwee van die prediker [[Martin Luther King]].
* [[5 Mei]] – [[Pat Carroll (aktrise)|Pat Carroll]], Amerikaanse aktrise († [[2022]]).
* [[25 Mei]] – [[Robert Ludlum]], Amerikaanse outeur van rillerromans, bes bekend as skepper van Jason Bourne in die ''Bourne Trilogy''reeks († [[2001]]).
* [[8 Junie]] – [[Jerry Stiller]], Amerikaanse akteur († [[2020]]).
* [[26 Junie]] – [[Ben Turok]], professor in ekonomie, ANC-aktivis en parlementslid († 2019).
* 27 Junie – [[Virginia Lee]], Suid-Afrikaanse sangeres van ligte musiek († [[1990]]).
* [[4 Julie]] – [[Gina Lollobrigida]], Italiaanse aktrise en fotojoernalis († [[2023]]).
* [[6 Julie]] – [[Janet Leigh]], Amerikaanse aktrise († [[2004]]).
* [[11 Julie]] – [[Herbert Blomstedt]], Sweedse dirigent.
* [[13 Julie]] – [[Simone Veil]], Franse en Europese staatsvrou († [[2017]]).
* [[18 Julie]] – [[Kurt Masur]], Duitse dirigent († 2015).
* [[29 Julie]] – [[Harry Mulisch]], Nederlandse skrywer († [[2010]]).
* [[10 Augustus]] – [[Vittorio Gregotti]], Italiaanse argitek († [[2020]]).
* [[15 Augustus]] – [[John Cranko]], Suid-Afrikaanse balletdanser, choreograaf, regisseur en balletleier († [[1973]]).
* [[18 Augustus]] – [[Rosalynn Carter]], die Verenigde State se [[Eerste Dame]] tussen 1977 en 1981.
* 18 Augustus – [[Victor Edouard d'Assonville]], Suid-Afrikaanse teoloog, historikus en skrywer († [[2022]]).
* [[23 Augustus]] – [[Dick Bruna]], Nederlandse grafiese ontwerper, tekenaar en skrywer van kinderboeke († 2017).
* [[23 Augustus]] – [[Hans Zanotelli]], Duitse dirigent († [[1993]]).
* [[25 September]] – [[Colin Davis]], [[Verenigde Koninkryk|Britse]] [[dirigent]] († 2013).
* [[27 September]] – [[Eli Louw]], Suid-Afrikaanse minister van vervoer en tot 1994 Suid-Afrika se laaste wit speaker († 2016).
* [[14 Oktober]] – [[Roger Moore]], Engelse akteur († 2017).
* [[16 Oktober]] – [[Günter Grass]], Duitse skrywer, beeldhouer, skilder en grafiese kunstenaar († 2015).
* [[22 Oktober]] – [[Allan Hendrickse]], Suid-Afrikaanse politikus, prediker en onderwyser († [[2005]]).
* [[24 Oktober]] – [[Gilbert Bécaud]], Franse sanger, komponis, pianis en akteur († [[2001]]).
* [[31 Oktober]] – [[Roger Kahn]], Amerikaanse skrywer van veral boeke wat handel oor [[bofbal]] († [[2020]]).
* [[9 November]] – [[Carel Boshoff]], stigter van [[Orania]] († [[2011]]).
* [[15 November]] – [[George Bizos]], [[Grieke|Grieks]]-Suid-Afrikaanse menseregte- en anti-apartheidsadvokaat († [[2020]]).
* [[5 Desember]] – [[Bhumibol Adulyadej]], koning van [[Thailand]] († 2016).
* [[6 Desember]] – [[Gé Korsten]], Suid-Afrikaanse sanger († [[1999]]).
* [[19 Desember]] – [[Dirk Kotzé]], Suid-Afrikaanse geskiedkundige († [[1992]]).
* [[20 Desember]] – [[Kim Young-sam]], [[Suid-Korea]]anse politikus en sewende president van dié land († 2015).
* [[25 Desember]] – [[Ram Narayan]], Indiese musikant.
* [[25 Desember]] – [[Jan Pickard]], Suid-Afrikaanse rugbyspeler. († [[1998]]).

== Sterftes ==
* [[21 Januarie]] – [[Charles Warren]], Wallieseer en Britse kryger (* [[1840]])
* [[26 Mei]] – [[Annie Visser]], Suid-Afrikaanse mezzo-sopraan (* [[1876]])
* [[22 Junie]] – Sir [[John Fraser]], 'n Suid-Afrikaanse staatsman (* 1840)
* [[15 Augustus]] – [[B.B. Comer]], Amerikaanse saaiboer, entrepreneur en Demokratiese politikus (* [[1848]])
* [[25 Augustus]] – [[Elizabeth Maria Molteno]], Suid-Afrikaanse kampvegter vir burger- en vroueregte (* [[24 September]] [[1852]])
* [[14 September]] – [[Isadora Duncan]], Amerikaanse danseres en choreograaf (* [[1877]])
* [[15 September]] – [[Herman Gorter]],  Nederlandse digter. (* [[1864]])
* [[2 Oktober]] – [[Svante Arrhenius]], [[Swede|Sweedse]] [[chemikus]], [[fisikus]] en [[Nobelprys vir Chemie|Nobelpryswenner]] (* [[1859]]).
* [[10 Oktober]] – [[Gustave Whitehead]], Amerikaanse lugvaartpionier (* [[1874]]).
* [[4 November]] – [[Valli Valli]], Engelse aktrise († [[1882]])
* [[10 November]] – [[Cornelis van Boeschoten]],'n Nederlands-Transvaalse onderwyser en [[staatsman]] (*  [[1845]]).

[[Kategorie:1927| ]]</text>
      <sha1>03kuicduj6sp5magk7a6lmczkptqsvl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>1872</title>
    <ns>0</ns>
    <id>581</id>
    <revision>
      <id>2816485</id>
      <parentid>2495320</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T21:51:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <comment>/* Geboortes */</comment>
      <origin>2816485</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3818" sha1="96q4yvo1r8tebga24kk2mfbp1eocn3g" xml:space="preserve">{{jare|beeld=Mammoth Hot Springs (3679472218).jpg|teks=Yellowstone Nasionale Park}}

Die '''jaar 1872''' was 'n [[skrikkeljaar]] wat volgens die [[Gregoriaanse kalender]] op 'n [[Maandag]] begin het. Dit was die 72ste jaar van die [[19de eeu]] n.C. In teenstelling met [[gewone jaar|gewone jare]] het die jaar 366 dae en 'n [[29 Februarie]] gehad.

== Gebeure ==
* [[1 Maart]] – Die [[Yellowstone Nasionale Park]] word in die [[VSA]] geproklameer as die wêreld se tweede [[Nasionale park]].
* [[28 September]] – [[Pous Pius IX]] verklaar [[Pous Eugenius III]] salig.
* [[5 November]] – [[Vroueregte]]: In weerwil van die wet, gaan stem die vroueregte aktivis [[Susan B. Anthony]] (sy is later met 100 [[Amerikaanse dollar]] beboet vir haar optrede).
* [[9 November]] – Die [[Groot Bostonbrand van 1872]] begin en vernietig uiteindelik meer as 700 geboue in [[Boston]] in die [[VSA]].
* [[30 November]] – [[Engeland]] en [[Skotland]] speel in die eerste internasionale [[sokker]]wedstryd met 0–0 gelykop.

== Geboortes ==
* [[10 Februarie]] – [[Johannes Hendrik Conradie]], derde [[administrateur]] van die [[Kaapland]] na [[Uniewording]] († [[1940]]).
* [[3 Maart]] – [[Andries Smorenburg]], ontsnap van [[Sint Helena]] tydens die [[Tweede Vryheidsoorlog]] († [[1939]]).
* [[7 Maart]] – [[Piet Mondriaan]], Nederlandse skilder († [[1944]]).
* [[25 April]] – [[Barry Heatlie]], Suid-Afrika se vyfde [[Springbokkaptein]] († [[1951]]).
* 25 April – [[Prinses Alix van Hesse-Darmstadt]] († [[1918]]).
* [[1 Mei]] – [[Hugo Alfvén]], Sweedse [[komponis]] en [[dirigent]] († [[1960]]).
* [[9 Mei]] – [[Danie Theron]], Kommandant baasverkenner en krygsman in die [[Tweede Vryheidsoorlog]] († [[1900]]).
* 12 Mei – [[Henry Sampson]], 'n leier in die [[Arbeidersparty (Suid-Afrika, 1910)|Suid-Afrikaanse Arbeidersparty]] († [[1938]]).
* [[18 Mei]] – [[Bertrand Russell]], [[Britse]] filosoof († [[2 Februarie]] [[1970]]).
* [[5 Junie]] – [[Arthur William Rogers]], Suid-Afrikaanse geoloog en staatsamptenaar van Britse herkoms († [[1946]]).
* [[27 Junie]] – [[Heber Curtis]], ’n [[VSA|Amerikaanse]] [[sterrekundige]] († [[1942]]).
* 27 Junie – [[Paul Laurence Dunbar]], 'n Amerikaanse skrywer († [[1906]]).
* [[1 Julie]] – [[Louis Blériot]], [[Franse]] ontdekker en ingenieur († [[1936]]).
* [[4 Julie]] – [[Calvin Coolidge]], 30ste [[President van die Verenigde State]] († [[1933]]).
* [[5 Julie]] – [[Édouard Herriot]], Franse politikus († [[1957]]).
* [[16 Julie]] – [[Roald Amundsen]], [[Noorweë|Noorse]] pool- en ontdekkingsreisiger († waarskynlik [[18 Junie]] [[1928]])
* [[3 Augustus]] – [[Haakon VII van Noorweë]], eerste koning van [[Noorweë]] († [[1957]]).
* [[12 Oktober]] – [[Ralph Vaughan Williams]], Engelse komponis († [[1958]]).

== Sterftes ==
* [[24 Januarie]] – [[William Webb Ellis]], die Vader van rugby (* [[1806]]).
* [[8 Maart]] – [[Cornelius Krieghoff]], [[Nederland]]sgebore [[Kanada|Kanadese]] skilder (* [[1815]]).
* [[2 April]] – [[Samuel Morse]], uitvinder en ontwerp van die telegraaf en [[Morse-kode]] (* [[1791]]).
* [[4 Junie]] – [[Stanislaw Moniuszko|Stanisław Moniuszko]], Poolse komponis (* [[1819]]).
* [[3 Julie]] – [[Ferdinand Augustijn Snellaert]], Vlaamse skrywer (* [[1809]]).
* [[11 Augustus]] – [[Andrew Smith (dierkundige)|Andrew Smith]], Skotse dierkundige in Suid-Afrika (* [[1797]]).
* [[13 September]] – [[Ludwig Feuerbach]], [[Duitse]] [[filosoof]] (* [[1804]]).
* [[10 Oktober]] – [[William H. Seward]], Amerikaanse politikus en staatsman (* [[1801]]).
* [[20 Oktober]] – [[Friedrich Martin Josef Welwitsch|Friedrich Welwitsch]], Oostenrykse ontdekkingsreisiger van [[Afrika]] en [[Plantkunde|plantkundige]] (* [[1806]]).

[[Kategorie:19de eeu]]
[[Kategorie:1872]]</text>
      <sha1>96q4yvo1r8tebga24kk2mfbp1eocn3g</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>2006</title>
    <ns>0</ns>
    <id>583</id>
    <revision>
      <id>2816420</id>
      <parentid>2769624</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T18:00:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>SpesBona</username>
        <id>2720</id>
      </contributor>
      <comment>/* Gebeure */ + [[Vrouerugbywêreldbeker 2006]]</comment>
      <origin>2816420</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6256" sha1="jny4s6ei7j8rnmmq0ruswysqfqbn8c0" xml:space="preserve">{{jare|beeld=Pluto Rotation Movie.gif|teks=Pluto in 2015}}

Die '''jaar 2006''' was 'n [[gewone jaar]] wat volgens die [[Gregoriaanse kalender]] op 'n [[Sondag]] begin het. Dit was die 6de jaar van die [[21ste eeu]] n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad.
[[Lêer:Saddam Hussein at trial, July 2004.JPEG|duimnael|[[Saddam Hoesein]] word tereggestel.]]

== Gebeure ==
* [[1 Januarie]] – [[Republiek van Masedonië|Masedonië]] betree die [[Sentraal-Europese Vryehandelsooreenkoms]].
* [[19 Januarie]] – Die [[New Horizons]] ruimtetuig word lanseer om foto's van [[Pluto (dwergplaneet)|Pluto]] en die [[Kuiper-gordel]] te neem.
* [[6 Februarie]] – [[Stephen Harper]] (Konserwatiewe Party) lê die ampseed af as die 22&lt;sup&gt;ste&lt;/sup&gt; [[Eerste Minister]] van [[Kanada]].
* [[10 Februarie|10]]-[[26 Februarie]] – Die 20ste [[Olimpiese Winterspele 2006|Olimpiese Winterspele]] word in [[Turyn]], [[Italië]], aangebied.
* [[10 Maart|10]]-[[19 Maart]] – Die negende [[Paralimpiese Winterspele 2006|Paralimpiese Winterspele]] word in Turyn, Italië, aangebied.
* [[4 Mei]] – Die Israelse [[Olmert-kabinet]] word opgerig.
* [[3 Junie]] – [[Montenegro]] verklaar onafhanklikheid van [[Serwië en Montenegro]].
* [[8 Junie]] – [[Serwië]] erken die onafhanklikheid van [[Montenegro]].
* [[9 Junie]]-[[9 Julie]] – Die 18de [[FIFA Sokker-Wêreldbekertoernooi in 2006|FIFA Sokker-Wêreldbekertoernooi]] word in [[Duitsland]] gespeel, wat deur [[Italië]] gewen word.
* [[24 Augustus]] – Die [[Internasionale Astronomiese Unie]] besluit finaal dat [[Pluto (dwergplaneet)|Pluto]] nie aan die nuwe definisie van 'n [[planeet]] voldoen nie en nou as 'n [[dwergplaneet]] beskou word.
* [[31 Augustus]]–[[17 September]] – Die [[Vrouerugbywêreldbeker 2006|5de Vrouerugbywêreldbeker]] word in [[Kanada]] aangebied en deur [[Black Ferns|Nieu-Seeland]] gewen.
* [[7 Oktober]]–[[5 November]] – Die [[Kampioenetrofee 2006|5de Kampioenetrofee]] word in [[Indië]] aangebied en deur [[Australiese nasionale krieketspan|Australië]] gewen.
* [[5 November]] – Die voormalige [[Irak]]ese diktator, [[Saddam Hoesein]], word ter dood veroordeel om gehang te word, ná hy skuldig bevind is aan misdade teen die mensdom.
* [[11 Desember]] – Die [[Dwelmoorlog in Meksiko]] begin nadat president Felipe Calderón lede van die Meksikaanse polisie en weermag ná die deelstaat [[Michoacán]] stuur.

== Geboortes ==

* [[25 Junie]] – [[Mckenna Grace]], Amerikaanse aktrise.
* [[28 Junie]] – [[Laurel Griggs]], Amerikaanse kinderaktrise († [[2019]]).
* [[25 Augustus]] – [[Kimi Antonelli]], [[Italiaanse]] [[Formule Een]]-[[Motorsport|motorrenjaer]].
* [[6 September]] – Prins Hisahito van Akishino, [[Japan]]nese prins.
* [[5 Oktober]] – [[Jacob Tremblay]], Kanadese akteur.

== Sterftes ==
* [[1 Januarie]] – [[Haas Schoeman]], [[Springbokke|Springbokflank]] (* [[1940]]).
* [[18 Januarie]] – [[Anton Rupert]], Afrikaanse entrepreneur, sakeleier en omgewingsbewaarder (* [[1916]]).
* [[27 Januarie]] – [[Chris Heunis]], Suid-Afrikaanse regter, politikus, lid van die [[Nasionale Party]] (* [[1927]]).
* [[27 Januarie]] – [[Johannes Rau]], [[Duitsers|Duitse]] [[politikus]], president van Duitsland vanaf Julie 1999 tot 2004 (* [[1931]]).
* [[1 Maart]] – [[Jack Wild]], Britse akteur en sanger (* [[1952]]).
* [[7 Mei]] – [[Stella Sigcau]], Suid-Afrikaanse politikus van Transkeise herkoms (* [[1937]]).
* [[18 Junie]] – [[Vincent Sherman]], Amerikaanse filmregisseur (* [[1906]]).
* [[1 Julie]] – [[Ryutaro Hashimoto]], Japannese oud-premier (* [[1937]]).
* [[4 Julie]] – [[Frans Claerhout]], Belgiesgebore Suid-Afrikaanse skilder (* [[1919]]).
* [[6 Julie]] – Ds. [[Cillié Malan]], predikant in die [[Nederduitse Gereformeerde Kerk]](* [[1919]]).
* [[7 Julie]] – [[Syd Barrett]], [[Engelse]] [[sanger]], liedjieskrywer en [[musikant]] wat die rockgroep [[Pink Floyd]] in 1965 gestig het (* [[1946]]).
* [[11 Julie]] – [[Barnard Hughes]], Amerikaanse akteur (* [[1915]]).
* [[19 Julie]] – [[Jack Warden]], Amerikaanse akteur (* [[1920]]).
* [[3 Augustus]] – [[Elisabeth Schwarzkopf]], Duits-Britse sopraan en operasangeres (* 1915).
* [[9 Augustus]] – [[James van Allen]], Amerikaanse ruimtewetenskaplike (* [[1914]]).
* [[30 Augustus]] – [[Glenn Ford]], Kanadese akteur (* [[1916]]).
* [[4 September]] – [[Steve Irwin]], [[Australië|Australiese]] wildkenner, TV-persoonlikheid en omgewingsbewaarder (* [[1962]]).
* [[9 September]] – [[Eghard van der Hoven]], Suid-Afrikaanse akteur en hoof van Truk (* [[1922]]).
* [[15 September]] – [[Oriana Fallaci]], Italiaanse joernalis en skryfster (* [[1929]]).
* [[14 Oktober]] – [[Klaas Runia]], Nederlandse joernalis, dominee en teoloog (* [[1926]]).
* [[21 Oktober]] – [[Ronnie Belcher]], Afrikaanse digter en lektor (* [[1932]]).
* [[31 Oktober]] – [[Pieter Willem Botha]], [[Suid-Afrika]]anse politikus, agste [[Eerste Minister van Suid-Afrika]] (1978–1984) en sesde [[Staatspresident van Suid-Afrika]] (1984–1989) (* [[1916]]).
* [[1 November]] – [[Adrienne Shelly]], Amerikaanse aktrise (* [[1966]]).
* [[21 November]] – [[Pierre Amine Gemayel]], Libanese politikus (* [[1972]]).
* [[23 November]] – [[Alexander Litvinenko]], Russiese voormalige [[FSB]]-lid (* [[1962]]).
* 23 November – [[Philippe Noiret]], Franse akteur (* [[1930]]).
* [[24 November]] – [[Hercules von Molendorff]], Bolandse rugby- en krieketspeler (* [[1941]]).
* [[6 Desember]] – [[Mavis Pugh]], Britse aktrise (* 1914).
* [[10 Desember]] – [[Augusto Pinochet]], Chileense generaal en politikus (* [[1915]]).
* [[15 Desember]] – [[Clay Regazzoni]], Switserse motorrenjaer (* [[1939]]).
* [[16 Desember]] – [[Taliep Petersen]], Suid-Afrikaanse sanger, komponis en regisseur (* [[1950]]).
* [[18 Desember]] – [[Bertie Reed]], Suid-Afrikaanse seiljagvaarder (* [[1943]]).
* [[25 Desember]] – [[James Brown]], [[VSA|Amerikaanse]] [[musikant]], [[sanger]] en liedjieskrywer sanger (* [[1933]])
* [[26 Desember]] – [[Gerald Ford]], 38ste [[President van die Verenigde State]] (* [[1913]]).
* [[30 Desember]] – [[Saddam Hussein]], president en diktator van Irak (* [[1937]]).

[[Kategorie:2006| ]]
[[Kategorie:21ste eeu]]</text>
      <sha1>jny4s6ei7j8rnmmq0ruswysqfqbn8c0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>1857</title>
    <ns>0</ns>
    <id>602</id>
    <revision>
      <id>2816435</id>
      <parentid>2512411</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T18:31:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <comment>/* Geboortes */</comment>
      <origin>2816435</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2687" sha1="1snmn4m4fvsbzfyqm0a494v6lkm3yi7" xml:space="preserve">{{jare|beeld=Flag_of_Transvaal.svg|teks=Die Vierkleur}}

Die '''jaar 1857''' was 'n [[gewone jaar]] wat volgens die [[Gregoriaanse kalender]] op 'n [[Donderdag]] begin het. Dit was die 57ste jaar van die [[19de eeu]] n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad.

== Gebeure ==
* [[6 Januarie]] – Die [[Vierkleur]] word die eerste keer gehys.
* [[18 Februarie]] – Die [[Nasionale Selfmoord van Xhosas]] vind plaas.
* [[17 Desember]] – Die [[Hervormingsoorlog]] begin in [[Meksiko]]
* Onbekend – Sir [[George Grey]] bring die [[Kennaway Girls]] na die [[Oos-Kaap]].

== Geboortes ==
* ''Dag onbekend'' – [[Thomas Orr]], Suid-Afrikaanse minister van finansies († [[1937]]).
* [[2 Februarie]] – [[Johann Friedrich Bernhard Rissik|Johann Rissik]], landmeter en die eerste Administrateur van [[Transvaal]] († [[1925]]).
* [[22 Februarie]] – [[Heinrich Hertz]], 'n Duitse fisikus († [[1894]]).
* [[30 Maart]] – [[Roeland Anthonie Kollewijn]], Nederlandse taalkundige, († [[1942]]).
* [[19 Mei]] – [[Willem Conradie]], predikant in die [[Nederduitse Gereformeerde Kerk]] en die skrywer van onder meer die Afrikaanse Kinderbybel († [[1925]])
* [[31 Mei]] – [[Achille Ratti]] (Later [[Pous Pius XI]]), die 259ste [[pous]] van die [[Rooms-Katolieke Kerk]] († [[1939]]).
* [[2 Junie]] – [[Edward Elgar]], Engelse komponis († [[1934]]).
* [[21 Junie]] – [[Johannes Baptist Hoffman]], Duitse Jesuïete linguis en sendeling tot die Munda-mense in Indië († [[1928]]).
* [[12 Augustus]] – Sir [[Henricus Hubertus Juta]], 'n [[speaker]] en regter van die [[Kaapkolonie]] († [[1930]]).
* [[15 Augustus]] – [[Albert Ballin]], Duitse reder en entrepreneur († [[1918]]).
* [[15 September]] – [[William Howard Taft]], die 27ste [[President van die Verenigde State]] († [[1930]]).
* [[17 September]] – [[Konstantin Tsiolkofski]], Russiese natuurkundige († [[1935]]).
* [[2 Oktober]] – [[MT Steyn]], President van die [[Vrystaat]], († [[1916]]). 
* [[31 Oktober]] – [[Axel Munthe]], Sweedsgebore geneesheer en psigiater, allerweë bekend as die skrywer van ''Die Dokter van San Michele'' († [[1949]]).
* [[3 Desember]] – [[Joseph Conrad]], Engelse skrywer, († [[1924]]).

== Sterftes ==
* [[1 Augustus]] – [[Peter Frans van Kerckhoven]], [[Vlaminge|Vlaamse]] [[skrywer]] en een van die leiers van die vroeë [[Vlaamse Taalbeweging|Vlaamse Beweging]] (* [[1818]]).
* [[2 September]] – [[Hinrich Lichtenstein]], 'n Duitse geneesheer, skrywer en botanikus (* [[1780]]).
* [[5 September]] – [[Auguste Comte]], [[Franse]] [[wiskundige]] en [[filosoof]] (* [[1798]]).

[[Kategorie:19de eeu]]
[[Kategorie:1857]]</text>
      <sha1>1snmn4m4fvsbzfyqm0a494v6lkm3yi7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Edmonton</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1603</id>
    <revision>
      <id>2816421</id>
      <parentid>2774712</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T18:00:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>SpesBona</username>
        <id>2720</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Die 20ste eeu */ + [[Vrouerugbywêreldbeker 2006]]</comment>
      <origin>2816421</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10751" sha1="ihhzvzia7kjdkx2visq5p1vhttbjsa4" xml:space="preserve">{| align=&quot;right&quot; cellpadding=&quot;2&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;border:1px solid #88a; background:#CEDAF2; padding:5px; font-size: 85%; margin: 0 0 0.5em 1em; border-collapse:collapse;&quot;
! align=&quot;center&quot; colspan=&quot;2&quot; style=&quot;color: #000000; background: #f7f8ff; padding: 4px; font-size:170%;&quot; |
'''Edmonton'''&lt;br /&gt;
[[Lêer:Edmonton Montage 2020.jpg|280px]]
|- style=&quot;background: #CEDAF2; text-align:center;border-bottom:1px solid #999&quot;
| '''Kaart'''
|style=&quot;border-left:1px solid #999&quot;| '''Embleem'''
|- style=&quot;background:white&quot;
|rowspan=6| [[Lêer:Edmonton, Alberta Location.png|180px|senter]]
|- style=&quot;background: white&quot;
|style=&quot;border-left:1px solid #999&quot;| [[Lêer:Edmonton Square Logo (2022).svg|90px|senter]]
|- style=&quot;background: #f7f8ff;border-top:1px solid #999; text-align:center;&quot;
|style=&quot;border-left:1px solid #999&quot;|
|- style=&quot;background: #CEDAF2; text-align:center;&quot;
|style=&quot;border-left:1px solid #999;border-top:1px solid #999&quot;| '''Vlag'''
|- style=&quot;background: white; border-top:1px solid #999;&quot;
|style=&quot;border-left:1px solid #999&quot;| [[Lêer:NAME REMOVED flag of Edmonton.png|90px|senter]]
|- style=&quot;background: #f7f8ff; border-top:1px solid #999; text-align:center;&quot;
|style=&quot;border-left:1px solid #999&quot;|
|-  style=&quot;border-top:1px solid #999;&quot;
|&amp;nbsp;'''Land'''
| style=&quot;background: #f7f8ff; text-align:center;&quot; | {{vlagland|Kanada}}
|-  style=&quot;border-top:1px solid #999;&quot;
|&amp;nbsp;'''Provinsie'''
| style=&quot;background: #f7f8ff; text-align:center;&quot; | [[Lêer:Flag of Alberta.svg|20px]] [[Alberta]]
|-  style=&quot;border-top:1px solid #999;&quot;
|&amp;nbsp;'''Koördinate'''
| style=&quot;background: #f7f8ff; text-align:center;&quot; | {{Koördinate|53|32|N|113|29|W}}
|-  style=&quot;border-top:1px solid #999;&quot;
|&amp;nbsp;'''Stigting'''
| style=&quot;background: #f7f8ff; text-align:center;&quot; | 1795
|-  style=&quot;border-top:1px solid #999;&quot;
|&amp;nbsp;'''Inkorporasie'''
| style=&quot;background: #f7f8ff; text-align:center;&quot; | 1892 (dorp), 1904 (stad)
|-  style=&quot;border-top:1px solid #999;&quot;
|&amp;nbsp;'''Oppervlakte:'''
| style=&quot;background: #f7f8ff&quot; | &amp;nbsp;
|-
| &amp;nbsp;- Totaal
| style=&quot;background: #f7f8ff; text-align:center;&quot; | 765,61 [[vierkante kilometer|vk km]]
|-
| &amp;nbsp;'''Hoogte bo seevlak'''
| style=&quot;background: #f7f8ff; text-align:center;&quot; | 645 m
|-  style=&quot;border-top:1px solid #999;&quot;
|-  style=&quot;border-top:1px solid #999;&quot;
|-
|&amp;nbsp;'''Bevolking:'''
| style=&quot;background: #f7f8ff&quot; | &amp;nbsp;
|-
| &amp;nbsp;- Totaal (2021)
| style=&quot;background: #f7f8ff; text-align:center;&quot; | 1&amp;nbsp;010&amp;nbsp;899
|-
| &amp;nbsp;- Bevolkingsdigtheid
| style=&quot;background: #f7f8ff; text-align:center;&quot; | 1&amp;nbsp;320,9/vk km
|-
| &amp;nbsp;- Metropolitaanse gebied
| style=&quot;background: #f7f8ff; text-align:center;&quot; | 1&amp;nbsp;418&amp;nbsp;118
|-
|&amp;nbsp;'''Tydsone'''
| style=&quot;background: #f7f8ff; text-align:center;&quot; | [[UTC]] -7 (MST)
|-  style=&quot;border-top:1px solid #999;&quot;
| &amp;nbsp;- [[Somertyd]]
| style=&quot;background: #f7f8ff; text-align:center;&quot; | [[UTC]] -6 (MDT)
|-  style=&quot;border-top:1px solid #999;&quot;
|-
|&amp;nbsp;'''Burgemeester'''
| style=&quot;background: #f7f8ff; text-align:center;&quot; | Amarjeet Sohi
|-  style=&quot;border-top:1px solid #999;&quot;
|&amp;nbsp;'''Amptelike webwerf'''
| style=&quot;background: #f7f8ff; text-align:center;&quot; | [https://www.edmonton.ca/ ''edmonton.ca'']
|}

'''Edmonton''' ([[Engels]]: [ˈɛdməntən], {{Audio|En-ca-Edmonton.ogg|luister}}) is die [[hoofstad]] van die provinsie [[Alberta]], [[Kanada]], met 'n bevolking van 1&amp;nbsp;010&amp;nbsp;899 in die stad en meer as een miljoen in die metropolitaanse gebied (2021). Dit is die tweede grootste stad in Alberta en die sesde grootste in Kanada. Edmonton is die mees noordelik geleë van Kanada se groot stede. Dit is ook een van die grootste stede in [[Noord-Amerika]] ten opsigte van sy oppervlakte (765 vierkante kilometer), maar tegelykertyd ook een van die mees ylbevolkte.

== Geografie ==
Die stad lê by die North Saskatchewanrivier en is een van die Kanadese metropolitaanse gebiede wat in die laaste dekades die vinnigste gegroei het.

== Ekonomie ==
[[Landbou]] en olievelde in die omgewing vorm die basis van die stad se ekonomie; die [[olie]]- en chemiese nywerheid behoort tot die belangrikste werkverskaffers. Edmonton beskik oor 'n universiteit en 'n internasionale lughawe. Die stadspark in die vallei van die North Saskatchewanrivier en die winkelsentrum West Edmonton Mall is die grootstes in Noord-Amerika.

== Geskiedenis ==
=== Vroeë geskiedenis ===
Dikwels word na Edmonton as 'n tipiese Kanadese of Noord-Amerikaanse ''boom town'' verwys – dit wil sê 'n stad wat tydens sy ekonomiese bloeitydperk baie vinnige groei beleef het. In teenstelling met ander Kanadese ''boom towns'' soos die mynboudorpe van Noord-Ontario, veral Cobalt of Kirkland Lake, wat ná 'n kort opswaaifase begin stagneer of selfs tot spookdorpe ontwikkel het, het Edmonton in sy relatief jong geskiedenis al deur drie fases van snelle groei gegaan en ook periodes van ekonomiese stilstand oorleef om tot Noord-Amerika se mees noordelike [[metropool]] te ontwikkel. Nog in die vroeë 1970's het Edmonton se bevolking minder as 500&amp;nbsp;000 beloop en daarna binne 'n dekade tot meer as 660&amp;nbsp;000 gestyg.

Die eerste menslike bewoners in die gebied het hulle omstreeks 3&amp;nbsp;000 v.C. hier gevestig, moontlik selfs al so vroeg soos 12&amp;nbsp;000 v.C. toe 'n ysvrye korridor teen die einde van die laaste ystydperk ontstaan het en hout, water en jagbare wild in die gebied beskikbaar was.&lt;ref&gt;{{en}} Martha Walls: ''Edmonton Book of Everything''. Lunenburg, NS: MacIntyre Purcell Publishing 2007, bl. 9&lt;/ref&gt;

In 1754 was Anthony Henday, 'n ontdekkingsreisiger in diens van die Hudsonbaai-kompanjie (''[[Hudson's Bay Company]], HBC'') moontlik die eerste Europeër wat die gebied betree het.&lt;ref&gt;{{en}} James Grierson MacGregor: ''Edmonton: A History''. Hurtig 1975, bl. 17. Oorspronklike werk is deur die Universiteit van Michigan op 5 Januarie 2007 gedigitaliseer.&lt;/ref&gt; Henday het sy reistogte in die Kanadese grasvlaktes veral gemaak om in aanraking met die plaaslike Eerste Nasies te kom en sodoende handelsbetrekkinge aan te knoop. Die Europeërs het destyds in huide, velle en pelse belang gestel, waarby die HBC en die ''North West Company (NWC)'' skerp mededingers geword het.

In 1795 is Fort Edmonton aan die noordoewer van die plaaslike rivier as 'n handelspos vir die HBC gestig. Die naam vir die nuwe fort is deur John Peter Pruden voorgestel – dit is vernoem na Edmonton naby [[Londen]], sy eie geboortestad en ook dié van die vise-goewerneur van die HBC, Sir James Winter Lake.

=== Die 19de eeu ===
[[Lêer:Fort Edmonton 1910.jpg|duimnael|links|Fort Edmonton in 1910]]
Toe die HBC en NWC in 1821 saamgesmelt het, was Edmonton House, soos die nedersetting destyds genoem is, reeds die beduidendste administratiewe en ekonomiese sentrum in die weste van Kanada waarna huide, velle en pelse per boot en perdewa vervoer is. Ook Christelike sendelinge het vanuit die dorp vertrek om die Eerste Nasies in die gebied te kersten. Edmonton het voordeel uit sy ligging aan die North Saskatchewan-rivier getrek, 'n beduidende waterweg in hierdie periode, en vyftig jaar lank was die nedersetting 'n beduidende sentrum vir die oprigting van sendingstasies, kerkgeboue en skole in die wyer omgewing.

Maar toe Rupert's Land in 1869 aan Kanada afgestaan is, het Edmonton tydelik in 'n fase van agteruitgang verkeer. Alhoewel die dorp steeds as 'n soort &quot;hoofstad&quot; gefungeer het, was dit veral 'n sentrum vir whisky-handelaars, avonturiers en talle twyfelagtige karakters wat die oorhand oor Edmonton gekry het. Die sowat 600 inwoners was aan wetteloosheid blootgestel, en baie van hulle het die nedersetting verlaat. Wet en orde is eers met die vestiging van 'n ''NWMP/RCMP''-polisiestasie in 1874 herstel.

Die vrugbare landbougrond in die omgewing het gedurende die 19de eeu steeds meer setlaars na die gebied gelok en van Edmonton 'n beduidende handel- en landbousentrum gemaak. Dit was ook 'n belangrike tussenstop vir 'n aantal avonturiers op pad na die [[goud]]velde van Klondike wat in 1897 'n stormloop beleef het – alhoewel die meeste gouddelwers die voorkeur aan stoombote gegee het wat hulle vanuit [[Vancouver]] na die Yukonrivier in die noorde geneem het.

=== Die 20ste eeu ===
[[Lêer:Parade celebrating anniversary of the Hudson's Bay Co., Edmonton.jpg|duimnael|Die ''Hudson Bay''-kompanjie se 250-jarige jubileum is in 1920 met 'n groot straatoptog gevier]]
Nadat Edmonton in 1904 met 'n destydse bevolking van 8&amp;nbsp;350 mense geïnkorporeer is, het dit een jaar later met die toetreding van Alberta tot die Kanadese Konfederasie op 1 September 1905 die administratiewe hoofstad van die provinsie geword. In November van dieselfde jaar is die ''Canadian Northern Railway (CNR)'' se spoorweg na Edmonton uitgebrei en die stad se groei verder aangewakker.

In die vroeë tweede dekade van die 20ste eeu het die tempo van Edmonton se groei versnel, en stygende eiendomspryse het tot spekulasie in die eiendomsmark gelei. In 1912 het Edmonton met sy buurstad Strathcona, wat suid van die North Saskatchewan-rivier geleë was, saamgesmelt.

Net voor die uitbreek van die [[Eerste Wêreldoorlog]] in 1914 is die groei van eiendomspryse skielik tot stilstand gedwing, en Edmonton se inwonertal het binne twee jaar van 72&amp;nbsp;500 tot minder as 54&amp;nbsp;000 afgeneem. Diensplig in die Kanadese weermag was ook 'n faktor by hierdie bevolkingsverlies. Edmonton het sy demografiese en ekonomiese groei eers geleidelik gedurende die 1920's en 1930's hervat.

In 1929 is die eerste gelisensieerde vliegveld, Blatchford Field (tans ''Edmonton City Centre (Blatchford Field) Airport''), in bedryf gestel. Pionier-vlieëniers soos Wilfrid R. &quot;Wop&quot; May en Max Ward het Blatchford Field as hul basis vir die verspreiding van pos, voedsel en geneesmiddels in Noord-Kanada gebruik en sodoende Edmonton se rol as &quot;Poort na die Noorde&quot; (''Gateway to the North'') bevestig. Gedurende die [[Tweede Wêreldoorlog]] was die stad 'n beduidende basis by die bou van die ''Alaska Highway''-grootpad en die ''Northwest Staging Route''.

In 1978 het Edmonton die elfde [[Statebondspele]] aangebied en dit was ook een van twee Kanadese gasheerstede tydens die [[Vrouerugbywêreldbeker 2006]].

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Eksterne skakels ==
{{CommonsKategorie}}
* {{en}} {{Wikivoyage}}
* {{en}} [https://www.edmonton.ca/ Amptelike webwerf]
* {{en}} {{cite web|url=https://www.britannica.com/place/Edmonton-Alberta|title=Edmonton|publisher=[[Encyclopædia Britannica]]|accessdate=24 April 2025}}
* {{en}} {{cite web|url=https://www.thecanadianencyclopedia.ca/en/article/edmonton|title=Edmonton|publisher=The Canadian Encyclopedia|accessdate=24 April 2025}}

{{Hoofstede van Kanada}}
{{Normdata}}

[[Kategorie:Hoofstede in Kanada]]
[[Kategorie:Nedersettings in Alberta]]</text>
      <sha1>ihhzvzia7kjdkx2visq5p1vhttbjsa4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>11 Februarie</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1891</id>
    <revision>
      <id>2816437</id>
      <parentid>2709630</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T18:34:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sterftes */</comment>
      <origin>2816437</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7880" sha1="1cwhjc45pnfz3d60hyw56im3d3ainrq" xml:space="preserve">{{FebruarieKalender}}

'''11 Februarie''' is die 42ste dag van die jaar in die [[Gregoriaanse kalender]]. Daar volg nog 323 dae in die res van die jaar (324 in [[skrikkeljaar|skrikkeljare]]).

== Gebeure ==
* [[731]] – [[Pous Gregorius III]] verkies; eers op [[18 Maart]] in die amp bevestig.
* [[1160]] – Die sinode van [[Pavia]] bevestig die verkiesing van [[Teenpous Victor IV (Octavianus)]].
* [[1588]] – [[Pous Sixtus V]] stig die 15 kongregasies (staatsdepartemente) van die Kurie.
* [[1873]] – Koning Amadeo I van Spanje abdikeer, verklaar by die Cortes Generales dat die Spanjaarde “onregeerbaar” is, en verlaat die land. 
* [[1919]] – Friedrich Ebert word die eerste Reichspräsident van die [[Weimar Republiek]]. 
* [[1929]] – Die eerste Lateraanse verdrag, wat die [[Vatikaanstad]] as ’n onafhanklike soewereine [[enklave]] binne [[Italië]] vestig, word onderteken. 
* [[1937]] - Op [[Komatipoort]] word 360 mm reën binne 24 uur gemeet. Buitengewoon swaar reëns sak ook uit oor ander dele van Mpumalanga, asook Eswatini en die noorde van KwaZulu-Natal. 
* [[1941]] – [[Tweede Wêreldoorlog]]: Die Duitse Afrikakorps bereik die Libiese stad [[Tripoli]]. 
* [[1942]] – Tweede Wêreldoorlog: Die Duitse Vloot onderneem 'n [[Engelse Kanaaldeurbraak, 1942|deurbraak]] deur die [[Engelse kanaal]] (''Unternehmen Zerberus'') suksesvol, met drie [[Scharnhorst|slagkruisers]] en vele ander Duitse skepe en vegvliegtuie ter ondersteuning.
* [[1963]] – Die [[The Beatles|Beatles]] begin hulle eerste album, ''Please Please Me'' opneem. 
* [[1979]] – [[Ajatolla]] [[Ruhollah Khomeini]] neem die bewind in [[Iran]] oor en word uiteindelik die Opperleier van die Islamietiese republiek. 
* [[1990]] – [[Nelson Mandela]] word uit die [[Victor Verster-gevangenis]] in die [[Paarl]] buite [[Kaapstad]] vrygelaat.

== Geboortes ==
* [[1261]] – Otto III, hertog van Beiere, koning van Hongarye († [[1312]]). 
* [[1380]] – Poggio Bracciolini, Italiaanse humanis van die renaissance († [[1459]]).
* [[1466]] – [[Elizabeth van York]], die vrou van [[Hendrik VII van Engeland]] († [[1503]]).
* [[1535]] – [[Niccolò Sfondrati]] (later [[Pous Gregorius XIV]]), 229ste [[pous]] van die [[Rooms-Katolieke Kerk]] († [[1591]]).
* [[1567]] – Honoré d’Urfé, Franse skrywer († [[1625]]).
* [[1637]] – Friedrich Nicolaus Bruhns, Duitse komponis († [[1718]]).
* [[1643]] – Wolfgang Christoph Truchsess von Waldburg, Duitse generaal-majoor († [[1688]]).
* [[1644]] – Johann Fabricius, Duitse lutherse teoloog († [[1729]]).
* [[1657]] – Bernard le Bovier de Fontenelle, Franse skrywer († [[1757]]).
* [[1675]] – Johann Alexander Döderlein, Duitse historikus en protestantse teoloog († [[1745]]).
* [[1699]] – Bertrand François Mahé de La Bourdonnais, Franse admiraal († [[1753]]).
* [[1711]] – Johann Heumann von Teutschenbrunn, Duitse diplomaat en historikus († [[1760]]).
* [[1728]] – Karl Eugen, Duitse hertog van Württemberg († [[1793]]).
* [[1764]] – Marie-Joseph Chénier, Franse digter en dramaturg († [[1811]]).
* 1764 – Carel Hendrik Verhuell, Nederlandse admiraal en diplomaat († [[1845]]).
* [[1776]] – Karl Gottlieb Bretschneider, Duitse protestantse teoloog († [[1848]]).
* 1776 – Ioannis Kapodistrias, eerste Griekse staatshoof na die onafhanklikheid van die [[Ottomaanse Ryk]] († [[1831]]).
* [[1780]] – Karoline von Günderrode, Duitse digter († [[1806]]).
* [[1789]] – Hermannus Bouman, Nederlandse protestantse teoloog († [[1864]]).
* [[1790]] – Ignaz Assmayer, Oostenrykse komponis († [[1862]]).
* [[1791]] – Louis Visconti, Franse argitek († [[1853]]).
* [[1792]] – Johann Philipp Bronner, Duitse apteker en wynbou-pionier († [[1864]]).
* [[1800]] – Josef Franz Karl Amrhyn, Switserse politikus († [[1849]]).
* [[1807]] – Napoleon Orda, Poolse komponis, pianis en kunstenaar († [[1883]]).
* 1807 – Karl Schmitz, Duitse koopman en burgemeester van die stad Mainz († [[1882]]).
* [[1809]] – Karl Bodmer, Switserse skilder († [[1893]]).
* [[1847]] – [[Thomas Edison]], Amerikaanse uitvinder († [[1931]]).
* [[1875]] – [[Louise Willy]], Franse kabaretkunstenaar, teater- en rolprentaktrise († [[1940]]).
* [[1882]] – [[Valli Valli]], Engelse aktrise († [[1927]]).
* [[1883]] – [[Grete Berger]], [[Duitsland|Duitse]] aktrise († [[1944]]).
* [[1887]] – [[Johannes van Melle]], [[Nederland]]s&lt;nowiki/&gt;gebore [[Afrikaanse skrywer]] van onder meer ''Bart Nel'' († [[1953]]).
* [[1896]] – [[Jeremy Schulman]], Suid-Afrikaanse violis en dirigent († [[1969]]).
* 1896 – Curt von Gottberg, Duitse generaal van die Waffen-SS († [[1945]]).
* [[1926]] – [[Paul Bocuse]], Franse sjef, gastronoom en skrywer van kookboeke († [[2018]]).
* [[1936]] – [[Burt Reynolds]], Amerikaanse akteur, rolprentregisseur en -vervaardiger († [[2018]]).
* [[1962]] – [[Sheryl Crow]], Amerikaanse musikant.
* [[1967]] – Hank Gathers, Amerikaanse basketbalspeler († [[1990]]).
* [[1969]] – [[Jennifer Aniston]], Amerikaanse akteur.
* [[1986]] – [[Gabriel Boric]], [[Chili|Chileense]] sentrum-linkse politikus en verkose president.
* [[1992]] – [[Thomas Turgoose]], Engelse akteur.

== Sterftes ==
* [[244]] – Gordian III, Romeinse keiser (* [[225]]).
* [[641]] – [[Herakleios van Bisantium|Herakleios]], [[keiser]] van [[Bisantium]] (* ± [[575]]).
* [[731]] – [[Pous Gregorius II]], die 89ste pous van die Rooms-Katolieke Kerk (* [[669]]).
* 821 – Benedikt van Aniane, Frankiese ab (* onbekend).
* [[824]] – [[Pous Paschalis I]], die 98ste pous van die Rooms-Katolieke Kerk (* onbekend).
* [[867]] – Theodora II, eggenoot van die Bisantynse keiser Theophilos (* [[805]])
* [[1056]] – Hermann II, Duitse aartsbiskop van Keulen (* onbekend).
* [[1115]] – Hoyer von Mansfeld, Duitse veldmaarskalk van keiser Heinrich V. (* onbekend).
* [[1141]] – Hugo von St. Viktor, Duitse teoloog en filosoof (* [[1097]]).
* [[1392]] – Nikolaus von Meissen, Duitse biskop van Lübeck en Meissen (* onbekend).
* [[1418]] – Bogislaw VIII, hertog van Pommeranië (* [[1364]]).
* [[1484]] – Georg von Baden, Duitse markgraaf van Baden en biskop van Metz (* [[1433]]).
* [[1503]] – [[Elizabeth van York]], die vrou van [[Hendrik VII van Engeland]] (* [[1466]]).
* [[1650]] – [[René Descartes]], Franse wysgeer, wiskundige en natuurwetenskaplike (* [[1596]]).
* [[1672]] – [[Patriarg Joasaf II van Moskou]], die sewende [[Russies-Ortodokse Kerk|Russies-Ortodokse]] patriarg van [[Moskou]] en die hele [[Rusland]] (* onbekend).
* [[1838]] – [[Cornelius de Jong]], [[Nederland]]se seekaptein en skrywer (* [[1762]]).
* [[1868]] – [[Léon Foucault]], Franse fisikus (* [[1819]]).
* [[1946]] – [[John Langalibalele Dube]], 'n Suid-Afrikaanse essayis, filosoof, opvoedkundige, politikus, uitgewer, redakteur, skrywer en digter (* [[1871]]).
* [[1949]] – [[Axel Munthe]], Sweedsgebore geneesheer en psigiater, allerweë bekend as die skrywer van ''Die Dokter van San Michele'' (* [[1857]]).
* [[1963]] – [[Sylvia Plath]], 'n [[Verenigde State van Amerika|Amerikaanse]] digter, romanskrywer, en [[kortverhaal]]skrywer (* [[1932]]).
* [[1984]] – [[Phil Nel]], Suid-Afrika se agttiende [[Springbokkaptein]] (* [[1902]]).
* [[1986]] – [[Frank Herbert]], Amerikaanse wetenskapfiksieskrywer (* [[1920]]).
* [[2010]] – [[Jim Janssen van Raaij]], Nederlandse politikus (* [[1932]]).
* [[2012]] – [[Whitney Houston]], Amerikaanse sangeres (* [[1963]]).
* [[2020]] – [[Joseph Shabalala]], Suid-Afrikaanse [[sanger]] en stigter van [[Ladysmith Black Mambazo]] (* [[1941]]).
* [[2024]] – [[Kelvin Kiptum]], 'n Keniaanse langafstandhardloper (* [[1999]]).

== Vakansie-, vierings- en waarnemingsdae ==
* Feesdag van [[Pous Paschalis I]] in die Rooms-Katolieke Kerk.

{{commonskat|11 February}}

[[Kategorie:Februarie]]</text>
      <sha1>1cwhjc45pnfz3d60hyw56im3d3ainrq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>7 Maart</title>
    <ns>0</ns>
    <id>2103</id>
    <revision>
      <id>2816499</id>
      <parentid>2723648</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T23:06:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sterftes */</comment>
      <origin>2816499</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5393" sha1="snqh1t5qp3y7em0erk4egf8a7y5a5u0" xml:space="preserve">{{MaartKalender}}

'''7 Maart''' is die 66ste dag van die jaar in die [[Gregoriaanse kalender]] (67ste in [[skrikkeljaar|skrikkeljare]]). Daar volg nog 299 dae in die res van die jaar.

== Gebeure ==
[[Lêer:NATO2024.jpg|duimnael|400px|2024 – Swede sluit by NAVO aan]]
* [[161]] – [[Marcus Aurelius]] en [[Lucius Verus]] volg [[Antoninus Pius]] op om mede-keisers van die [[Romeinse Ryk]] te word.
* [[1667]] – [[Pous Alexander VII]] stel vier nuwe kardinale aan, waaronder Louis de Vendôme.
* [[1859]] – Die dorp [[Jacobsdal]] word in die [[Vrystaat]] gestig.
* [[1876]] – [[Alexander Graham Bell]] word 'n [[patent]] toegeken vir 'n [[uitvinding]] wat hy die &quot;[[telefoon]]&quot; noem.
* [[1900]] – [[Tweede Vryheidsoorlog]]: Die [[Slag van Poplar Grove]] vind langs die [[Modderrivier]] plaas.
* [[1902]] – [[Tweede Vryheidsoorlog]]: [[Boere]], onder leiding van [[Koos de la Rey]], veroorsaak die grootste nederlaag op die [[Britse Ryk]] sedert die begin van die oorlog, by die [[Slag van Tweebosch]].
* [[1926]] – Die eerste suksesvolle trans-Atlantiese radio-telefoongesprek vind plaas tussen [[New York]] en [[Londen]].
* [[1936]] – [[Duitsland]] herbeset die gedemilitariseerde Rynland, en verbreek daarmee die [[Verdrag van Versailles]] en die Locarno Verdrae wat na die [[Eerste Wêreldoorlog]] onderteken is.
* [[1945]] – [[Tweede Wêreldoorlog]]: Die [[Amerikaanse Leër]] steek die [[Ryn]]-rivier oor by [[Remagen]].
* [[1950]] – Die [[Sowjetunie]] reik ’n verklaring uit wat ontken dat die [[Duitsland|Duitse]] kernfisikus [[Klaus Fuchs]] as ’n Sowjet [[spioenasie|spioen]] gedien het.
* [[1965]] – Amerikaanse Burgerregtebeweging: [[Burgerregte]] betogers wat van [[Selma, Alabama|Selma]] na [[Montgomery, Alabama|Montgomery]], [[Alabama]] marsjeer word brutaal deur die [[polisie]] aangeval op Bloedige Sondag.
* [[2004]] – Die Zimbabwiese polisie arresteer, Simon Mann, 'n voormalige [[Special Air Service]] (SAS) offisier en 64 voormalige [[32-Bataljon]] soldate, gewerf in [[Suid-Afrika]] by Harare-lughawe. Hulle het beplan om 'n [[2004-Ekwatoriaal-Guinese staatsgreepspoging|staatgreep]] in [[Ekwatoriaal-Guinee]] uit te voer.
* [[2016]] – Die motorvervaardiger [[BMW]] vier sy honderdste verjaarsdag.
* [[2024]] – In reaksie op die [[Russiese inval in Oekraïne sedert 2022]] sluit [[Swede]] as 32ste lidland by die [[NAVO|Noord-Atlantiese Verdragsorganisasie]] aan.

== Geboortes ==
* [[1693]] – [[Carlo Rezzonico]] (later [[Pous Clemens XIII]]), 248ste [[pous]] van die [[Rooms-Katolieke Kerk]] († [[1769]]).
* [[1785]] – [[Alessandro Manzoni]], Italiaanse romansier en digter († [[1873]]).
* [[1792]] – [[John Herschel]], Britse wiskundige, sterrekundige, apteker en eksperimentele fotograaf/uitvinder († [[1871]]).
* [[1872]] – [[Piet Mondriaan]], Nederlandse skilder († [[1944]]).
* [[1875]] – [[Maurice Ravel]], Franse komponis († [[1937]]).
* [[1917]] – [[W.A. de Klerk]], Suid-Afrikaanse skrywer en dramaturg († [[1996]]).
* [[1926]] – [[Johan Degenaar]], Suid-Afrikaanse filosoof en teoloog († [[2015]]).
* [[1927]] – [[James Broderick]], Amerikaanse akteur († [[1982]]).
* [[1939]] – [[Paul Winfield]], Amerikaanse akteur († [[2004]]).
* [[1928]] – [[Kay de Villiers]], Suid-Afrikaanse neurochirurg († [[2018]]).
* [[1942]] – [[Tammy Faye Messner]], Amerikaanse aktrise († [[2007]]).
* [[1947]] – [[Walter Röhrl]], Duitse [[tydren]]- en motorrenkampioen.
* [[1950]] – [[Jackie Selebi]], Suid-Afrikaanse nasionale polisiekommissaris († [[2015]]).
* [[1956]] – [[Bryan Cranston]], Amerikaanse akteur.
* [[1959]] – [[Donna Murphy]], Amerikaanse aktrise.
* [[1963]] – [[Wynnie Schumann]], Suid-Afrikaanse opvoedkundige († [[1989]]).
* [[1964]] – [[Bret Easton Ellis]], Amerikaanse outeur en skrywer.
* [[1971]] – [[Peter Sarsgaard]], Amerikaanse akteur.
* [[1974]] – [[Jenna Fischer]], Amerikaanse aktrise.
* [[1980]] – [[Laura Prepon]], Amerikaanse aktrise.

== Sterftes ==
* [[161]] – Keiser [[Antoninus Pius]] (* [[86]]).
* [[1724]] – [[Pous Innocentius XIII]], die 244ste pous van die Rooms-Katolieke Kerk (* [[1655]]).
* [[1786]] – [[Franz Benda]], violis en komponis van [[Boheme]] (* [[1709]]).
* [[1878]] – [[Alfred Donné]], Franse bakterioloog, dokter en bekend vir die ontdekking van ''trichomonas vaginalis'' en [[leukemie]]; ook die uitvinder van die fotoëlektriese [[mikroskoop]] (* [[1801]]).
* [[1973]] – [[Pieter Kuyper Albertyn|PK Albertyn]], [[Suid-Afrika]] se vyftiende [[Springbokkaptein]] (* [[1897]]).
* [[1981]] – [[Kiril Kondrašin]], Sowjet- en Russiese [[dirigent]] (* [[1914]]).
* [[1983]] – [[Igor Markewitsj]], Sowjetse dirigent en komponis (* [[1912]]). 
* [[1990]] – [[Koos Strauss]], Suid-Afrikaanse politikus (* [[1900]]).
* [[1999]] – [[Stanley Kubrick]], Amerikaanse rolprentregisseur, vervaardiger, draaiboekskrywer en kinematograaf (* [[1928]]).
* [[2013]] – [[Dirk Coetzee]], medestigter en bevelvoerder van die polisieteeninsurgensie-eenheid te Vlakplaas (* [[1945]]).
* 2013 – [[Freda Linde]], Suid-Afrikaanse skrywer en vertaler van kinderboeke (* [[1915]]).
* [[2023]] – [[Lisa Janti]], Amerikaanse aktrise (* [[1933]]).

== Vakansie-, vierings- en waarnemingsdae ==
* Onderwysersdag in [[Albanië]]

== Eksterne skakels ==
{{CommonsKategorie-inlyn|7 March|7 Maart}}

{{Normdata}}

[[Kategorie:Maart]]</text>
      <sha1>snqh1t5qp3y7em0erk4egf8a7y5a5u0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>8 Mei</title>
    <ns>0</ns>
    <id>2133</id>
    <revision>
      <id>2816488</id>
      <parentid>2770331</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T21:55:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sterftes */</comment>
      <origin>2816488</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10348" sha1="juf8yit07f60r88b4b2dd31waeg8u0x" xml:space="preserve">{{MeiKalender}}

'''8 Mei''' is die 128ste dag van die jaar in die [[Gregoriaanse kalender]] (129ste in [[skrikkeljaar|skrikkeljare]]). Daar volg nog 237 dae in die jaar.

== Gebeure ==
* [[413]] – Die Romeinse keiser Honorius vaardig 'n edik uit om belastings in die Italiaanse provinsies [[Toskane|Toscane]], [[Kampanië|Campanië]], Picenum, [[Apulië]] en [[Kalabrië]]te verlaag. Die provinsies het groot skade gely agv die rooftogte van die [[Gote]].
* [[824]] – [[Pous Eugenius II]] volg [[Pous Paschalis I]] op.
* [[862]] – [[Pous Nicolaas I]] vra die Oosterse biskoppe om Patriarg Photius nie te erken nie.
* [[1254]] – Koning [[Alfonso X|Alfons X]] van Léon stig die Universiteit van [[Salamanca]].
* [[1304]] – Ingevolge die eerste gildebrief kry die [[Utrecht (provinsie)|Utrechtse]] gilde beheer oor die stadsbestuur. Die Utrechtse &quot;Smedengilde&quot; het toe nog bestaan.
* [[1429]] – [[Honderdjarige Oorlog]]: Frankryk verslaan die Engelse magte naby [[Orléans]] onder die leiding van [[Johanna van Arkel]].
* [[1450]] – Jack Cade’s Rebellie: [[Kent]] opstand teen koning [[Hendrik VI van Engeland|Hendrik VI]].
* 1521 – Keiser Karl V reik die Wormse-edik uit en verban daarmee vir [[Martin Luther]] wat op 17 en 18 April geweier het om sy These te herroep.
* [[1541]] – [[Hernando de Soto]] bereik die [[Mississippirivier]] en noem dit Rio de Espiritu.
* [[1654]] – Eerste Engels-Nederlandse Oorlog: Die Vrede van Westminster word onderteken en beëindig so die oorlog.
* [[1667]] – Devolusieoorlog: Begin van die Devolusieoorlog tussen Frankryk en Spanje. Die oorlog word geveg op die grondgebied van die Spaanse Nederlande.
* [[1708]] – Die Nederlandse dorp Hardenberg brand af as gevolg van 'n ongeluk van Aaltje Kraak.
* [[1721]] – Kardinaal Michelangelo dei Conti word gekies tot [[Pous Innocentius XIII]]. Hy volg [[Pous Clemens XI]] op as [[pous]] van die [[Rooms-Katolieke Kerk]].
* [[1774]] – Volgens die Friesiese  predikant Eelko Alta sou die wêreld op hierdie dag vergaan vanweë die samestand van die planete [[Mars]], [[Venus]], [[Jupiter (planeet)|Jupiter]], [[Mercurius (planeet)|Merkurius]] en die [[maan]].
* [[1794]] – Franse chemikus [[Antoine Lavoisier]] onthoof deur die [[guillotine]].
* [[1842]] – Die Groot Brand in die Duitse stad [[Hamburg]] word na vier dae geblus. Amper een derde van die ou-stad word deur die brand vernietig. 51 mense het in die brand omgekom en byna 20000 mense word haweloos gelaat.
* [[1846]] – [[Mexikaanse-Amerikaanse Oorlog]]: Die Slag van Palo Alto – [[Zachary Taylor]] oorwin ’n [[Meksiko|Meksikaanse]] mag noord van die [[Rio Grande]] by [[Palo Alto]], [[Texas]] in die eerste groot slag van die oorlog.
* [[1861]] – [[Amerikaanse Burgeroorlog]]: [[Richmond, Virginië|Richmond]], [[Virginië]] word verklaar as die hoofstad van die [[Gekonfedereerde State van Amerika|Konfederale State van Amerika]].
* [[1877]] – By Gilmore’s Gardens in [[New York Stad]], open die eerste Westminster-hondeskou.
* [[1877]] – Tydens Duitse uitgrawings van die ''Cella'' van die [[Hera]]-tempel in [[Olimpia|Olympia]] word die standbeeld van die ''Hermes van Olympia'' ontdek. Dit word algemeen aanvaar dat dit 'n werk van die antieke beeldhouer [[Praxiteles]] is, wat in 340 v.C. geskep is.
* [[1886]] – Die Amerikaanse apteker dr. John Styth Pemberton skep ’n koeldrank wat later bekend staan as ''[[Coca-Cola]]''.
* [[1899]] – Die Ierse Literêre Teater in [[Dublin]] open.
* [[1902]] – In [[Martinique]], vind die uitbarsting van Mount Pelee plaas en die dorp St. Pierre word verwoes en meer as 30 000 mense sterf.  Slegs ’n klein aantal van die inwoners van St. Pierre’s oorleef.
* [[1914]] – [[Paramount Pictures]] word gevorm.
* [[1925]] – [[Afrikaans]] word 'n amptelike taal van die [[Unie van Suid-Afrika]] nadat die Suid-Afrikaanse Volksraad en Senaat 'n wysiging aanvaar wat Afrikaans as 'n vorm van Nederlands erken.
* [[1933]] – [[Mohandas Gandhi]] begin 'n 21-dae eetstaking in protes teen Britse onderdrukking in [[Indië]].
* [[1942]] – [[Tweede Wêreldoorlog]]: Die [[Slag van die Koraalsee]] beëindig. Dit is die eerste keer waar twee vyandelike vlote veg sonder visuele kontak tussen die vegtende skepe.
* [[1945]] – Tweede Wêreldoorlog: VE-dag, die dag waarop die [[Duitsland|Duitse]] magte instem om onvoorwaardelik oor te gee.
* 1945 – Slagting van Sétif: 'n Betoging om die einde van die Tweede Wêreldoorlog te vier en om die onafhanklikheid van [[Algerië]] te eis word bloedig deur die Franse onderdruk. Meer as 10 000 mense sterf.
* [[1946]] – Shunsaku Tamiya begin ’n besigheid met die naam Tamiya Shoji Co. ’n saagmeulemaatskappy gestig in Oshika, Shizuoka-Stad, [[Japan]].
* [[1949]] – Die nuwe grondwet van [[Wes-Duitsland]] word goedgekeur en tree op 23 Mei van dieselfde jaar in werking.
* [[1954]] – Die [[AFC|Asiatiese Sokkerkonfederasie]] word in [[Manila]], [[Filippyne]], deur 12 lande gestig.
* [[1970]] – Die [[Beatles]] reik hulle laaste album &quot;Let It Be&quot; uit.
* [[1971]] – Mislukte lansering van [[Mariner 8]]. Die ruimtetuig was veronderstel om navorsing te gaan doen op die planeet [[Mars (planeet)|Mars]].
* 1971 – In die noordweste van die land word [[Portugal]] se eerste nasionale park Peneda-Gerês gestig.
* [[1980]] – Die [[WGO]] verklaar dat [[pokke]] wêreldwyd uitgeroei is en stel voor dat in die [[inenting]] teen pokke gestaak word.
* [[1988]] – Herverkiesing van [[François Mitterrand]] as president van [[Frankryk]] met 54% stemme teen 46% vir [[Jacques Chirac]].
* [[1996]] – Die nuwe [[Grondwet van Suid-Afrika]] word aanvaar.
* [[2007]] – In Herodion suid van [[Jerusalem]] ontdek Israëliese argeoloë die graf van [[Herodes die Grote|Herodes I]] (Herodes die Grote).
* [[2012]] – Die Russiese president [[Dmitri Medwedef|Dmitri Medwedew]] word deur die Duma tot nuwe Eerste Minister van [[Rusland]] verkies.
* [[2018]] – Bari Weiss, [[redakteur]] van ''[[The New York Times]]'' publiseer 'n artikel oor die [[intellektuele donker web]].
* [[2025]] – [[Pous Leo XIV]] volg [[Pous Franciskus]] op as [[pous]] van die [[Rooms-Katolieke Kerk]].

== Geboortes ==
* [[1737]] – [[Edward Gibbon]], Engelse [[historikus]] († [[1794]]).
* [[1779]] – [[Groothertog Konstantyn Pawlowitsj van Rusland]], [[tsesarewitsj]] van Rusland en onderkoning van Kongres-Pole († [[1831]]).
* [[1825]] – [[August Snieders]], [[Vlaminge|Vlaamse]] [[skrywer]] († [[1904]]). 
* [[1879]] – [[Tielman Roos]], Suid-Afrikaanse advokaat, regter, politikus en minister van justisie († [[1935]]).
* [[1884]] – [[Harry S. Truman]], Amerikaanse politikus en staatsman, [[President van die Verenigde State]] († [[1972]]).
* [[1901]] – [[Vladimir Sofronitsky]], Sowjet-Russiese klassieke pianis († [[1961]]).
* [[1906]] – [[Roberto Rossellini]], Italiaanse rolprentregisseur († [[1977]]).
* [[1907]] – [[J.J.G. Grobbelaar]], Suid-Afrikaanse inspekteur van onderwys en [[skrywer]] van jeuglektuur († [[1974]]).
* [[1916]] – [[João Havelange]], Brasiliaanse sportbestuurder en [[FIFA]] se sewende president († [[2016]]).
* [[1922]] – [[Max Mangold]], Duitse professor in fonetiek, fonologie en algemene linguistiek († [[2015]]).
* [[1926]] – [[David Attenborough]], Britse natuurkundige en TV-persoonlikheid.
* [[1934]] – [[Nelie Smith]], Suid-Afrika se een-en-dertigste [[Springbokkaptein]] († [[2016]]).
* 1934 – [[Sibusiso Bengu]], Suid-Afrikaanse Minister van Onderwys in president Mandela se kabinet.
* [[1954]] – [[David Keith]], Amerikaanse akteur.
* [[1960]] – [[Toby Chance]], Britsgebore Suid-Afrikaanse politikus en parlementslid vir die [[Demokratiese Alliansie|DA]].
* [[1988]] – [[Lise de la Salle]], Franse klassieke pianis.

== Sterftes ==
* [[535]] – [[Pous Johannes II]], die 56ste pous van die Rooms-Katolieke Kerk (* onbekend).
* [[685]] – [[Pous Benedictus II]], die 81ste pous van die Rooms-Katolieke Kerk (* [[635]]).
* [[840]] –  Junna, 53ste keiser van [[Japan]].
* [[1785]] − [[Pietro Longhi]], Venesiaanse skilder (* [[1701]]).
* [[1794]] – [[Antoine Lavoisier]], Franse [[chemikus]] (* [[1743]]).
* [[1873]] – [[John Stuart Mill]], [[Engelse]] [[filosoof]] en [[ekonoom]] (*[[1806]]).
* [[1875]] – [[John Thomas Baines]], Engelse kunstenaar en ontdekkingsreisiger van die Britse kolonies van [[Suider-Afrika]] en [[Australië]] (* [[1820]]).
* [[1880]] – [[Gustave Flaubert]], [[Franse]] [[skrywer]] (* [[1821]]).
* [[1903]] – [[Paul Gauguin]], Franse skilder (* [[1848]]).
* [[1927]] – [[Charles Nungesser]], Franse [[bobaasvlieënier]] (* [[1892]]).
* [[1936]] – [[Oswald Spengler]], Duitse filosoof en kultuurhistorikus (* [[1880]]).
* [[1943]] – [[Mordechai Anielewicz|Mordechaj Anielewicz]], Leier van die Joodse versetstryders in [[Warskou]] se ghetto (* [[1919]]).
* [[1947]] – [[Harry Gordon Selfridge]], Britse kleinhandelmagnaat (* [[1856]]).
* [[1960]] – [[Hugo Alfvén]], Sweedse komponis en dirigent (* [[1872]]).
* [[1982]] – [[Gilles Villeneuve]], Kanadese Formule-1 renjaer (* [[1950]]).
* [[1988]] – [[Robert A. Heinlein|Robert Heinlein]], Amerikaanse wetenskapfiksieskrywer (* [[1907]]).
* [[1994]] – [[George Peppard]], Amerikaanse akteur (* [[1928]]).
* [[1999]] – [[Dirk Bogarde]], Britse akteur en skrywer (* [[1921]]).
* [[1999]] – [[Dana Plato]], Amerikaanse aktrise (* [[1964]]).
* [[2000]] – [[Pita Amor]], [[Meksiko|Meksikaanse]] skryfster (* [[1918]]).
* [[2009]] – [[Lalie Beukes]], Afrikaanse skrywer (* [[1916]]).
* [[2020]] – [[Siegfried &amp; Roy|Roy Horn]], Amerikaanse vermaaklikheidspersoonlikheid (* [[1944]]).
* [[2021]] – [[Helmut Jahn]], Duits-Amerikaanse argitek (* [[1940]]).
* [[2022]] – [[Dennis Waterman]], [[Engeland|Engelse]] akteur (* [[1948]]).
* 2022 – [[Fred Ward]], Amerikaanse akteur (* [[1942]]).

== Vakansies, vierings, en waarnemingsdae ==
* Feesdag van Pous Benedictus II in die Rooms-Katolieke Kerk.
* Feesdag van [[Markus die Evangelis]] in die [[Kopties-Ortodokse Kerk|Koptiese-Ortodokse Kerk]] en [[Oosters-Ortodokse Kerk|Oosters-Ortodokse]] [[Gregoriaanse kalender]].
* [[Moedersdag]] – [[2011]], [[2016]]

== Gepubliseer ==
===[[Teologie]]===
* [[1844]] – Inter Praecipuas – Oor bybelgenootskappe deur [[Pous Gregorius XVI]].

{{commonskat|8 May}}

[[Kategorie:Mei]]</text>
      <sha1>juf8yit07f60r88b4b2dd31waeg8u0x</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>11 Julie</title>
    <ns>0</ns>
    <id>2338</id>
    <revision>
      <id>2816494</id>
      <parentid>2809304</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T22:53:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <comment>/* Geboortes */</comment>
      <origin>2816494</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4246" sha1="kggxxrbezvrlgl4ibzdu66gon4b6o6v" xml:space="preserve">{{JulieKalender}}
[[Lêer:Morné Steyn.jpg|duimnael|180px|[[Morné Steyn]]&lt;br /&gt;gebore in 1984]]
[[Lêer:Rachael Taylor cropped 2007 square.jpg|duimnael|180px|[[Rachael Taylor]]&lt;br /&gt;gebore in 1984]]
[[Lêer:Caroline Wozniacki Madrid Open 2015.jpg|duimnael|180px|[[Caroline Wozniacki]]&lt;br /&gt;gebore in 1990]]

'''11 Julie''' is die 192ste dag van die jaar in die [[Gregoriaanse kalender]] (193ste in [[skrikkeljaar|skrikkeljare]]). Daar volg nog 173 dae in die res van die jaar.

== Gebeure ==
* [[1476]] – [[Giuliano della Rovere]] (later [[Pous Julius II]]) word biskop van Coutance.
* [[1742]] – [[Pous Benedictus XIV]] publiseer &quot;Ex quo singulari&quot; teen die akkommodasie van heidense praktyke.
* [[1803]] – [[Pous Pius VII]] stel Antonio Despuig y Dameto, titulêr patriarg van Antiochië en Pierfrancesco Galleffi, kanunnik van die Vatikaanse basiliek aan as kardinale.
* [[1900]] – [[Tweede Vryheidsoorlog]]: Die slae van [[Slag van Silkaatsnek|Silkaatsnek]], [[Slag van Dwarsvlei|Dwarsvlei]] en [[Slag van Onderstepoort|Onderstepoort]] vind plaas.
* [[1979]] – Die ''[[NASA]]'' ruimtetuig ''[[Skylab]]'' brand uit in die [[Aarde]] se atmosfeer.
* [[2012]] – Die [[Hubble-ruimteteleskoop]] ontdek die vyfde [[natuurlike satelliet]] van die [[dwergplaneet]] [[Pluto (dwergplaneet)|Pluto]], [[Styx (maan)|Styx]].
* [[2021]] – [[Suid-Afrikaanse onrus van 2021|Onrus]] breek in [[KwaZulu-Natal]] en [[Gauteng]] uit wat spoedig tot wydverspreide plundering in die provinsies lei.

== Geboortes ==
* [[1767]] – [[John Quincy Adams]], die 6de [[President van die Verenigde State]] († [[1848]]).
* [[1888]] – [[Carl Schmitt]], Duitse politieke [[filosoof]] († [[1985]]).
* [[1904]] – [[Anna Rothmann]], [[Afrikaanse skrywer]] en die dogter van [[M.E.R.]] († [[2000]]).
* [[1912]] – [[Sergiu Celibidache]], Romeense orkesdirigent en komponis († [[1996]]).
* [[1920]] – [[Yul Brynner]], Amerikaanse akteur († [[1985]]).
* [[1921]] – [[Ilse Werner]], Duitse aktrise en sangeres († [[2005]]).
* [[1927]] – [[Herbert Blomstedt]], Sweedse dirigent.
* [[1929]] – [[Theuns Briers]], [[Springbokrugbyspeler]] († [[2018]]).
* [[1932]] – [[Hans van Manen]], Nederlandse choreograaf.
* [[1934]] – [[Giorgio Armani]], Italiaanse klereontwerper.
* [[1950]] – [[Bruce McGill]], Amerikaanse akteur.
* [[1953]] – [[Mindy Sterling]], Amerikaanse aktrise.
* [[1957]] – [[Joe Phaahla]], Suid-Afrikaanse politikus, voormalige minister van gesondheid.
* [[1968]] – [[Mark Fisher]], Britse skrywer, kultuurteoretikus, filosoof en dosent († [[2017]]).
* [[1984]] – [[Morné Steyn]], Suid-Afrikaanse [[rugbyspeler]] en [[Springbokke|Springboklosskakel]].
* 1984 – [[Rachael Taylor]], Australiese televisie- en filmaktrise.
* [[1989]] – [[David Henrie]], Amerikaanse akteur.
* [[1990]] – [[Connor Paolo]], Amerikaanse akteur.
* 1990 – [[Caroline Wozniacki]], Deense tennisster.

== Sterftes ==
* [[969]] – [[Olga van Kiëf]], regent van [[Kiëf-Roes]] (* [[circa]] [[881]]).
* [[1733]] – [[Jakob Hermann]], 'n [[Switserland|Switserse]] [[wiskundige]] wat aan die probleme in klassieke [[meganika]] gewerk het (* [[1678]]).
* [[1804]] – [[Alexander Hamilton]], staatsman van die [[Verenigde State van Amerika]] (* [[1755]] of [[1757]]).
* [[1937]] – [[George Gershwin]], Amerikaanse komponis (* [[1898]]).
* [[1941]] – Ds. [[Dirk du Plessis]], predikant in 3 [[Gereformeerde Kerke in Suid-Afrika|Gereformeerde kerke]] (* [[1883]]).
* [[1989]] – Heer [[Laurence Olivier]], Britse akteur, regisseur (* [[1907]]).
* [[1994]] – [[Savannah (aktrise)|Shannon Wilsey (Savannah)]], Amerikaanse [[aktrise]], [[pornoster]] (* [[1970]]).
* [[2006]] – [[Barnard Hughes]], Amerikaanse akteur (* [[1915]]).
* [[2007]] – [[Bill Flynn]], [[Suid-Afrikaanse]] akteur (* [[1948]]).
* [[2008]] – Michael DeBakey, bekende hartchirurg wat die hartvatomleidingchirurgie uitgevind en ontwikkel het (* [[1908]]).
* [[2012]] – [[Rutger Kopland]], Nederlandse digter en skrywer (* [[1934]]).
* [[2024]] – [[Shelley Duvall]], Amerikaanse aktrise (* [[1949]]).

== Vakansies, vierings en waarnemingsdae ==
* Feesdag van [[Pous Pius I]] van die [[Rooms-Katolieke Kerk]].

{{commonskat|11 July}}

[[Kategorie:Julie]]</text>
      <sha1>kggxxrbezvrlgl4ibzdu66gon4b6o6v</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>27 Julie</title>
    <ns>0</ns>
    <id>2354</id>
    <revision>
      <id>2816496</id>
      <parentid>2716839</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T23:02:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <comment>/* Geboortes */</comment>
      <origin>2816496</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4294" sha1="ke733oj3s6xori2b67f27plj62kx6mm" xml:space="preserve">{{JulieKalender}}

'''27 Julie''' is die 208ste dag van die jaar in die [[Gregoriaanse kalender]] (209de in [[skrikkeljaar|skrikkeljare]]). Daar volg nog 157 dae in die res van die jaar.

== Gebeure ==
* [[1214]] – Slag van Bouvines: Keiser Otto IV verloor.
* [[1547]] – [[Pous Paulus III]] stel Charles I de Guise de Lorraine en Giulio della Rovere aan as kardinale.
* [[1757]] – [[Pous Benedictus XIV]] verklaar (H)ugo degli Atti salig.
* [[1829]] – [[Pous Pius VIII]] stel Cesare Nembrini Pironi Gonzaga, biskop van Ancona en Umana en Remigio Crescini, O.S.B.Cas., biskop van Parma aan as kardinale.
* [[1846]] – [[Gioacchino Pecci]] (later [[Pous Leo XIII]]) word aartsbiskop van Perugia.
* [[1865]] – 'n Groep van 153 [[Wallis|Walliese]] setlaars kom in die Chubut-vallei in [[Argentinië]] in [[Patagonië]] aan.
* [[1890]] – [[Vincent van Gogh]] skiet homself in die bors na 'n worsteling met [[kliniese depressie|depressie]].
* [[1921]] – Navorsers aan die Universiteit van Toronto kondig die ontdekking van die [[hormoon]] [[insulien]] aan.
* [[1940]] – [[Tweede Wêreldoorlog]]: [[Nazi-Duitsland|Duitsland]] loods die eerste lugaanval op [[Nantes]], [[Frankryk]].
* [[1953]] – 'n [[Skietstilstand]] beëindig die driejarige [[Korea-oorlog]], wat tot die verdeling van die [[Korea|Koreaanse Skiereiland]] in [[Noord-Korea|Noord-]] en [[Suid-Korea]] lei.
* [[1975]] – Weens toenemende spanning in [[Angola]] sluit die [[Verenigde Koninkryk|Britse regering]] sy konsulaat en neem Britse burgers landuit.
* [[1982]] – Huursoldaatleier [[kolonel 'Mad Mike' Hoare]] word skuldig bevind aan die skaking van 'n vliegtuig om te ontsnap na die mislukte [[staatsgreep]]poging in die [[Seychelle]] onder sy leiding.
* [[1986]] – Greg le Mond, 'n Amerikaner, word die eerste deelnemer van buite [[Europa]] om die [[Tour de France]] wen.
* [[1996]] – 'n [[Pypbom]] ontplof tydens die [[Olimpiese Somerspele 1996|Olimpiese Spele]] in [[Atlanta]], [[Georgia]], [[VSA]]. Twee mense sterf en 111 is beseer.
* [[2011]] – [[Suid-Soedan]] word die 54ste lidland van die [[Afrika-unie]].

== Geboortes ==
* [[1452]] – [[Ludovico Sforza]], die Hertog van [[Milaan]] († [[1508]]).
* [[1866]] – Prof. [[Nicolaas Johannes Brümmer]], Afrikaanse skrywer, NG predikant en hoogleraar aan die [[Kweekskool]] († [[13 Mei]] [[1947]]).
* [[1877]] – [[Ernő Dohnányi]], Hongaarse komponis, pianis en dirigent († [[1960]]).
* [[1881]] – [[Hans Fischer]], Duitse chemikus en [[Nobelprys vir Chemie|Nobelpryswenner]] († [[1945]]).
* [[1910]] – [[Lupita Tovar]], Amerikaanse aktrise († [[2016]]).
* [[1912]] – [[Igor Markewitsj]], Sowjetse dirigent en komponis  († [[1983]]).   
* [[1928]] – [[Joseph Kittinger]], Amerikaanse [[vlieënier|vegvlieënier]] wat in 1959/60 'n reeks rekordhoë vryvalspronge onderneem het († [[2022]]). 
* [[1935]] – [[Petra Müller]], Afrikaanse digter en skrywer († [[2021]]).
* [[1969]] – [[Jonty Rhodes]], voormalige Suid-Afrikaanse krieketspeler.
* [[1987]] – [[Thamsanqa Gabuza]], Suid-Afrikaanse [[sokker]]speler.
* [[1992]] – [[Johan Goosen]], Suid-Afrikaanse beroeps[[rugbyspeler]] en [[Springbokke|Springboklosskakel]].

== Sterftes ==
* [[1660]] – [[Gerhard Coccejus]], [[Duitsland|Duitse]] professor van regte, raadslid in [[Bremen]] (* [[1601]]).
* [[1844]] – [[John Dalton]], Engelse [[chemikus]] (* [[1766]]).
* [[1893]] – [[Alois Hugo Nellmapius]], Suid-Afrikaanse sakeman, nyweraar en bewaringskundige (* [[1847]]).
* [[1908]] – [[Paul Homeyer]], Duitse orrelis (* 1853).
* [[1924]] – [[Ferruccio Busoni]], Italiaanse pianis, komponis, dirigent, skrywer, verwerker van musiek en pedagoog (* [[1866]]).
* [[1980]] – [[Mohammad Reza Pahlavi]], laaste [[sjah]] van [[Iran]] (* [[1919]]).
* [[2017]] – [[Sam Shepard]], Amerikaanse akteur en skrywer (* [[1943]]).
* [[2018]] – [[Bongani Mayosi]], Suid-Afrikaanse professor in kardiologie (* [[1967]]).
* [[2022]] – [[Mary Alice]], Amerikaanse aktrise (* [[1936]]).
* 2022 – [[Tony Dow]], Amerikaanse akteur en regisseur (* [[1945]]).

== Vakansies, vierings, en waarnemingsdae ==
{{commonskat|27 July}}
* ''José Celso Barbosa-''dag in [[Puerto Rico]].
* Feesdag van [[Pous Celestinus I]] in die [[Rooms-Katolieke Kerk]].

[[Kategorie:Julie]]</text>
      <sha1>ke733oj3s6xori2b67f27plj62kx6mm</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>17 September</title>
    <ns>0</ns>
    <id>2406</id>
    <revision>
      <id>2816419</id>
      <parentid>2756824</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T18:00:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>SpesBona</username>
        <id>2720</id>
      </contributor>
      <comment>/* Gebeure */ + [[Vrouerugbywêreldbeker 2006]]</comment>
      <origin>2816419</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6454" sha1="h8aa3lwrwtnlf43est5yi92jal0y0oc" xml:space="preserve">{{SeptemberKalender}}

'''17 September''' is die 260ste dag van die jaar in die [[Gregoriaanse kalender]] (261ste in [[skrikkeljaar|skrikkeljare]]). Daar volg nog 105 dae.

== Gebeure ==
* [[1285]] – [[Pous Honorius IV]] publiseer die Sisiliaanse grondwet ''Constitutio ordinatione regni Siciliae''.
* [[1456]] – [[Pous Callixtus III]] stel 3 kardinale aan waarvan twee sy familielede is.
* [[1456]] – [[Rodrigo Borgia]] (later [[Pous Alexander VI]]) word deur [[Pous Callixtus III]] benoem as kardinaal-diaken.
* [[1498]] – Pous Alexander VI stel Georges I d'Amboise, aartsbiskop van Rouen aan as kardinaal.
* [[1569]] – [[Pous Pius V]] publiseer die bul ''Conseverunt Romani'' wat die bid van die rosekrans aanbeveel.
* [[1593]] – [[Pous Clemens VIII]] stel vier nuwe kardinale aan waaronder twee familielede.
* [[1595]] – Pous Clemens VIII vergewe koning Henri IV van Frankryk.
* [[1603]] – Pous Clemens VIII stel sy familielid Silvestro Aldobrandini aan as kardinaal.
* [[1759]] – [[Pous Clemens XIII]] publiseer ''Cum Primum'' – Oor die nakom van die Kanoniese Sanksies.
* [[1787]] – Die teks van die Grondwet van die Verenigde State word in [[Philadelphia]] gefinaliseer.
* [[1789]] – [[William Herschel]] ontdek [[Mimas (natuurlike satelliet)|Mimas]], die sewende grootste [[Natuurlike satelliet|maan]] van die [[planeet]] [[Saturnus]].
* [[1809]] – Die Verdrag van Fredrikshamn beëindig die Finse Oorlog tussen [[Rusland]] en [[Swede]], en [[Finland]] word 'n outonome Groothertogdom onder [[Alexander I van Rusland|tsaar Alexander I]].
* [[1894]] – Die Keiserlike Japannese Vloot en die Beijang-vloot van [[Qing-dinastie|Qing-China]] bots tydens die Slag van die Jaloerivier, die grootste seeslag van die [[Eerste Chinees-Japannese Oorlog]].
* [[1901]] – [[Tweede Vryheidsoorlog]]: Elandsrivier op die plaas Modderfontein – [[Jan Christian Smuts|Genl. Smuts]] val 'n buitepos, beman deur die ''17th Lancer'', aan
* 1901 – Tweede Vryheidsoorlog: [[Slag van Bloedrivierpoort]], Natal. [[Generaal Louis Botha]] oorrompel die ''Mounted Infantry'' onder bevel van Luitenant-Kolonel H de la P Gough.
* [[1908]] – [[Thomas Selfridge]], word die eerste persoon wat gesterf het in 'n ongeluk met 'n kragaangedrewe [[vliegtuig]], by Fort Myer, [[Virginia]].
* [[1916]] – [[Eerste Wêreldoorlog]]: [[Manfred von Richthofen|Die Rooi Baron]], 'n [[bobaasvlieënier]] van die [[Duitsland|Duitse]] [[Luftwaffe]], wen sy eerste luggeveg naby [[Cambrai]], [[Frankryk]].[[Lêer:Begin, Carter and Sadat at Camp David 1978.jpg|duimnael|regs|100px|V.l.n.r. by Camp David-ooreenkoms: Begin, Carter en Sadat]]
* [[1978]] – President [[Anwar Sadat]] van [[Egipte]] en eerste minister [[Menachem Begin]] van [[Israel]] onderteken die Camp David-ooreenkoms ná twaalf dae van geheime onderhandelinge by [[Camp David]] onder beskerming van die [[VSA]]-president [[Jimmy Carter]].
* [[2006]] – [[Black Ferns|Nieu-Seeland]] klop [[Engelse nasionale vrouerugbyspan|Engeland]] in die eindstryd met 25–17 en wen sodoende die vyfde [[Vrouerugbywêreldbeker 2006|Vrouerugbywêreldbeker]] in [[Kanada]].
* [[2024]] – Etlike [[Hezbollah]]-lede gedood en beseer in [[Libanon]] en [[Sirië]] toe hul [[Libanese en Siriese radioroeper-ontploffings in 2024|radioroepers ontplof het]].

== Geboortes ==
* [[1552]] – [[Camillo Borghese]] (later [[Pous Paulus V]]), 233ste [[pous]] van die [[Rooms-Katolieke Kerk]] van 1605 tot 1621 († [[1621]]).
* [[1804]] – [[Prudens van Duyse]], Vlaamse skrywer († [[1859]]).
* [[1819]] – [[Marthinus Wessel Pretorius]], President van die [[Zuid-Afrikaansche Republiek]] († [[1901]]).
* [[1825]] – Sir [[Donald Currie]], 'n skeepseienaar en skenker van die [[Curriebeker]] († [[1909]]).
* [[1826]] – [[Bernhard Riemann]], Duitse [[wiskundige]] († [[1866]]).
* [[1857]] – [[Konstantin Tsiolkofski]], Russiese natuurkundige († [[1935]]).
* [[1899]] – [[Harold Bennett]], Britse akteur († [[1981]]).
* 1899 – [[Winnie Lightner]], Amerikaanse aktrise († [[1971]]).
* [[1923]] – [[John Rigby Hale|J.R. Hale]], Britse geskiedkundige en vertaler († [[1999]]).
* [[1925]] – [[David Poole]], Suid-Afrikaanse balletdanser, choreograaf en balletonderwyser († [[1991]]).
* [[1926]] – [[Berta Smit]], Suid-Afrikaanse uitgewer en Afrikaanse skrywer († [[1997]]).
* [[1929]] – Sir [[Stirling Moss]], Britse renjaer († [[2020]]).
* [[1930]] – [[Edgar Mitchell]], Amerikaanse ruimtevaarder († [[2016]]).
* [[1931]] – [[Anne Bancroft]], Amerikaanse aktrise († [[2005]]).
* [[1932]] – [[Jurgens Lambrechts]], bekende deelnemer aan Afrikaanse radiovasvraprogramme († [[2005]]).
* [[1934]] – [[Marlene le Roux]], bekroonde [[Afrikaans]]e [[skrywer]] van jeugverhale.
* [[1950]] – [[Narendra Modi]], 14de en huidige [[eerste minister]] van [[Indië]].
* [[1955]] – [[Charles Martinet]], Amerikaanse akteur en skrywer.
* [[1956]] – [[Almazbek Atambajef]], [[Kirgisië|Kirgiese]] politikus en president van 2011–2017.
* [[1960]] – [[Damon Hill]], [[VK|Britse]] [[Formule Een]]-renjaer, wêreldkampioen in 1996.
* [[1964]] – [[Ursula Karven]], Duitse aktrise.
* [[1966]] – [[Garry Pagel]], oud-[[Springbokrugbyspeler]].
* [[1968]] – [[Anastacia]], Amerikaanse popsangeres en liedjieskrywer.
* [[1979]] – [[Neill Blomkamp]], Suid-Afrikaanse rolprentvervaardiger, tans werksaam in [[Hollywood]].
* [[1996]] – [[Esteban Ocon]], [[Franse]] Formule Eenrenjaer.

== Sterftes ==
* [[1179]] – [[Hildegard van Bingen]], Duitse Benediktynse non, digteres en universele geleerde (* [[1098]]).
* [[1575]] – [[Heinrich Bullinger]], [[Switserland|Switserse]] kerkhervormer (* [[1504]]).
* [[1879]] – [[Eugène Viollet-le-Duc]], Franse argitek (* [[1814]]).
* [[1908]] – [[Thomas Selfridge]], eerste persoon wat gesterf het in 'n ongeluk met 'n kragaangedrewe [[vliegtuig]] (* [[1882]]).
* [[1963]] – [[Sailor Malan]], [[Suid-Afrika]]anse vegvlieënier (* [[1910]])
* [[1994]] – [[Karl Popper]], Oostenrykse-Britse [[filosoof]] (* [[1902]]).
* [[2016]] – [[Charmian Carr]], Amerikaanse aktrise (* [[1942]]).
* [[2017]] – [[Lionel Wilson]], 'n Suid-Afrikaanse [[Springbokke|Springbokrugbyspeler]] (* [[1933]]).
* [[2023]] – [[Schalk Schoombie]], Suid-Afrikaanse joernalis en skrywer (* [[1957]]).

== Vakansies, vierings, en waarnemingsdae ==
* '''Burgerskapdag''' in die [[Verenigde State]]

{{commonskat|17 September}}

[[Kategorie:September]]</text>
      <sha1>h8aa3lwrwtnlf43est5yi92jal0y0oc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>31 Oktober</title>
    <ns>0</ns>
    <id>2676</id>
    <revision>
      <id>2816434</id>
      <parentid>2815964</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T18:29:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <comment>/* Geboortes */</comment>
      <origin>2816434</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7945" sha1="ddu3q090scvjybhxm1wettrx0u3fu6l" xml:space="preserve">{{OktoberKalender}}

'''31 Oktober''' is die 304de dag van die jaar in die [[Gregoriaanse kalender]] (305de in ’n [[skrikkeljaar]]). Daar volg nog 61 dae in die res van die jaar.

== Gebeure ==
&lt;!-- Die konvensie is om teenwoordige tyd te gebruik --&gt;
[[Lêer:Martin Luther, 1529.jpg|duimnael|regs|100px|Martin Luther]]
* [[649]] – Die eerste Lateraanse sinode eindig; dit het op [[5 Oktober]] begin.
* [[1517]] – [[Protestantisme|Protestantse]] kerkhervorming: [[Maarten Luther|Martin Luther]] maak sy [[95 stellings]] bekend.
* [[1749]] – [[Pous Benedictus XIV]] publiseer ''Gravissimo animi'', waarin hy prelate se besoek aan nonnekloosters verbied.
* [[1864]] – [[Nevada]] word toegelaat as die 36ste staat van die [[Verenigde State]].
* [[1892]] – [[Arthur Conan Doyle]] publiseer ''The Adventures of Sherlock Holmes''.
* [[1917]] – [[Eerste Wêreldoorlog]]: Slag by [[Berseba]].
* [[1918]] – [[Hongarye]] verlaat die statebond met [[Oostenryk]].
* [[1922]] – [[Benito Mussolini]] word die jongste premier in die geskiedenis van [[Italië]].
* [[1924]] – Wêreldspaardag word op die Wêreldvereniging van Spaarbanke se Eerste Internasionale Spaarbankkongres in [[Milaan]], [[Italië]], afgekondig. Afgevaardigdes uit 29 lande hoop dié dag maak mense meer spaarbewus.
* [[1938]] – [[Groot Depressie]]: In ’n poging om beleggervertroue te herstel, stel die New Yorkse Effektebeurs 'n vyftienpuntplan bekend wat daarop gemik is om die beleggingspubliek te beskerm.
* [[1940]] – [[Tweede Wêreldoorlog]]: Die [[Slag om Brittanje]] eindig. Die [[Verenigde Koninkryk]] keer hiermee dat [[Duitsland]] Groot-Brittanje oorneem.[[Lêer:Mount Rushmore Closeup 2017.jpg|duimnael|regs|100px|Mount Rushmore.]]
* [[1941]] – Ná 14 jaar is die rotsbeeldhouwerk van 4 Amerikaanse presidente by [[Mount Rushmore]] afgehandel.
* [[1954]] – [[Algerië|Algeriese]] Onafhanklikheidsoorlog: Die Algeriese nasionale bevrydingsfront begin met ’n opstand teen [[Frankryk|Franse]] bewind.
* [[1956]] – Suezkanaal-krisis: Die [[Verenigde Koninkryk]] en [[Frankryk]] begin om [[Egipte]] te bombardeer om die heropening van die [[Suezkanaal]] te forseer.
* [[1961]] – In die [[Sowjetunie]] word [[Joseph Stalin]] se liggaam verwyder van [[Lenin]] se graf.
* [[1965]] – Die eerste uitgawe van die [[Nasionale Pers]] se Sondagkoerant ''[[Die Beeld]]'' verskyn. Dit het in 1970 met ''[[Dagbreek (Sondagkoerant)|Dagbreek]]'' saamgesmelt as ''[[Rapport]]''.
* [[1968]] – [[Viëtnamoorlog]]: Die [[VSA]]-president [[Lyndon B. Johnson]] kondig die staking van alle lug-, see- en [[artillerie]]-aanvalle aan vanaf [[1 November]], danksy vordering by die [[Parys]]-vredesamesprekings.
* [[1984]] – Ná die sluipmoord op die [[Indië|Indiese]] [[Eerste Minister|eerste minister]], [[Indira Gandhi]], deur twee [[Sikhisme|Sikh]]-sekuriteitswagte, breek protes uit in [[New Delhi]]. Duisende onskuldige Sikhs word vermoor.
* [[1992]] – [[Pous Johannes Paulus II]] herroep die veroordeling van [[Galileo]].
* [[1998]] – Die [[Irak]]ese ontwapeningkrisis begin: Irak kondig aan dat hulle nie meer gaan saamwerk met die [[Verenigde Nasies]] se wapeninspekteurs nie.
* [[1999]] – [[EgyptAir]]-vlug 990 van [[New York]]-stad na [[Kaïro]] stort neer langs die kus van Nantucket, [[Massachusetts]]. Al 217 mense aan boord sterf.
* 1999 – Leiers van die [[Rooms-Katolieke Kerk]] en die [[Lutherse Kerk]] teken die gesamentlike verklaring oor die leer oor die regverdiging. Hiermee word ’n eeue-oue geskil oor die aard van geloof en verlossing beëindig.
* [[2008]] – [[Bitcoin]] word bedink deur [[Satoshi Nakamoto]], wat ’n navorsingsartikel (''Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System'') na ’n kriptografie-posgroep stuur. Bitcoin is die eerste aanwending van ’n [[blokketting]].
* [[2011]] – [[Staat Palestina|Palestina]] word lid van [[UNESCO]].
* [[2015]] – [[All Blacks|Nieu-Seeland]] klop [[Wallabies|Australië]] in die eindstryd met 34–17 en wen sodoende die agtste [[Rugbywêreldbeker 2015|Rugbywêreldbeker]].

== Geboortes ==
* [[1705]] – [[Lorenzo Ganganelli]] (later [[Pous Clemens XIV]]), 249ste [[pous]] van die [[Rooms-Katolieke Kerk]] († [[1774]]).
* [[1760]] – [[Katsushika Hokusai]], [[Japan]]nese houtsneekunstenaar († [[1849]]).
* [[1795]] – [[John Keats]], Engelse digter († [[1821]]).
* [[1815]] – [[Andrew Jackson Downing]], Amerikaanse landskapsontwerper, tuinboukundige en skrywer († [[1852]]).
* [[1835]] – [[Adolf von Baeyer]], Duitse [[chemikus]] en [[Nobelprys vir Chemie]] († [[1917]]).
* [[1838]] – Sir [[William Francis Butler]], Britse generaal en waarnemende Goewerneur van die [[Kaapkolonie]] († [[1910]]).
* [[1857]] – [[Axel Munthe]], Sweedsgebore geneesheer en psigiater, allerweë bekend as die skrywer van ''Die Dokter van San Michele'' († [[1949]]). 
* [[1872]] – [[Pieter Kuypers Albertyn]], NG predikant, joernalis en skrywer († [[1946]]).
* [[1876]] – [[Antanas Žmuidzinavičius]], [[Litaue|Litause]] landskapskilder († [[1966]]).
* [[1887]] – [[Chiang Kai-shek]], opperbevelhebber van die nasionalistiese regering van die [[Republiek China]] († [[1975]]).
* [[1903]] – [[Bertrand de Jouvenel]], Franse [[filosoof]], politieke ekonoom en [[futuris]] († [[1987]]).
* [[1922]] – [[Barbara Bel Geddes]], Amerikaanse aktrise († [[2005]]).
* [[1927]] – [[Roger Kahn]], Amerikaanse skrywer van veral boeke wat handel oor [[bofbal]] († [[2020]]).
* [[1929]] – [[Bud Spencer]], [[Italië|Italiaanse]] akteur († [[2016]]).
* [[1930]] – [[Michael Collins]], Amerikaanse ruimtevaarder en toetsvlieënier († [[2021]]).
* [[1942]] – [[David Ogden Stiers]], Amerikaanse komediant en akteur († [[2018]]).
* 1950 – [[Zaha Hadid]], [[Verenigde Koninkryk|Brits]]-[[Irak|Ira]]kese argitek († [[2016]]).
* [[1953]] – [[Danie Niehaus]], Suid-Afrikaanse sanger.
* [[1957]] – [[Neal Stephenson]], Amerikaanse skrywer.
* [[1960]] – [[Reza Pahlavi]], [[Iran]]se politikus en opposisieleier.
* [[1965]] – [[Paul du Toit (beeldhouer)|Paul du Toit]], [[Suid-Afrika]]anse kunsskilder in papier, gemengde media en [[Beeldhoukuns|beeldhouwerk]] († [[2014]]).
* [[1970]] – [[Otilia Bădescu]], [[Roemenië|Roemeense]] vroue[[tafeltennis]]speler wat verskeie medaljes by die [[Wêreld Tafeltenniskampioenskap]] gewen het.
* [[1972]] – [[Shaun Bartlett]], Suid-Afrikaanse sokkerspeler.
* [[1988]] – [[Sébastien Buemi]], Switserse professionele renjaer.
* [[2000]] – [[Willow Smith]], Amerikaanse aktrise.

== Sterftes ==
* [[1448]] – [[Johannes VIII Palaiologos]], tweedelaaste keiser van die [[Bisantynse Ryk]] (* [[1392]]).
* [[1904]] – [[Charles Murray]], [[Nederduitse Gereformeerde Kerk|NG Kerk]]-predikant (* [[1833]]).
* [[1926]] – Erik Weisz (beter bekend as [[Harry Houdini]]), Hongaars gebore Amerikaanse kulkunstenaar (* [[1874]]).
* [[1970]] – [[P.C. Schoonees]], Afrikaanse [[leksikograaf]] (* [[1891]]).
* [[1984]] – [[Indira Gandhi]], voormalige eerste minister van [[Indië]] (* [[1917]]).
* [[2006]] – [[Pieter Willem Botha|P.W. Botha]], [[Suid-Afrika]]anse politikus; agtste [[Eerste Minister van Suid-Afrika|eerste minister van Suid-Afrika]] (van [[1978]] tot [[1984]]), en sesde [[staatspresident van Suid-Afrika]] (van 1984 tot [[1989]]) (* [[1916]]).
* [[2020]] – [[Sean Connery]], [[Skotland|Skotse]] [[akteur]] en rolprentvervaardiger (* [[1930]]).
* [[2022]] – [[Jeremy Mansfield]], Suid-Afrikaanse radio-omroeper en mediapersoonlikheid. (* [[1963]]).
* [[2023]] – [[Ken Mattingly]], Amerikaanse [[ruimtevaarder]] en bevelvoerder van [[Apollo 16]] se beheermodule (* [[1936]]).

== Vakansies, vierings en waarnemingsdae ==
* Herdenking van [[Protestantse Hervorming]] ([[Hervormingsdag]] of op Hervormingsondag, die naaste Sondag aan 31 Oktober) in sekere [[Protestantisme|Protestantse]] kerke.
* Wêreldspaardag.

{{commonskat|31 October|31 Oktober}}

[[Kategorie:Oktober]]</text>
      <sha1>ddu3q090scvjybhxm1wettrx0u3fu6l</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>1 Mei</title>
    <ns>0</ns>
    <id>4298</id>
    <revision>
      <id>2816479</id>
      <parentid>2710786</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T21:47:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <comment>/* Geboortes */</comment>
      <origin>2816479</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8929" sha1="r19sua33r9h73d8z8c9b8qr4qu0lfoa" xml:space="preserve">{{MeiKalender}}

'''1 Mei''' is die 121ste dag van die jaar in die [[Gregoriaanse kalender]] (122ste in [[skrikkeljaar|skrikkeljare]]). Daar volg nog 244 dae.

== Gebeure ==
&lt;!-- Die konvensie is om teenwoordige tyd te gebruik --&gt;
[[Lêer:EU25-2004 European Union map enlargement.svg|duimnael|2004 – Estland, Hongarye, Letland, Litaue, Malta, Pole, Siprus, Slowakye, Slowenië en Tsjeggië sluit by die Europese Unie aan]]
* Jaarliks: Die [[Suiderkruis]] bereik sy hoogste punt aan die hemelruim om tien uur saans.
* [[305]] – [[Diocletianus]] en Maximianus bedank uit die diens van die Romeinse keiser.
* [[752]] – Pepyn die Korte word as die eerste koning van die [[Franke]] gekroon; waarskynlik deur Sint Bonifatius.
* [[1045]] – [[Pous Gregorius VI]] volg [[Pous Benedictus IX]] op.
* [[1274]] – Tweede konsilie van [[Lyon]] begin.
* [[1328]] – Verdrag van Edinburgh-Northampton - [[Engeland]] erken [[Skotland]] as ’n onafhanklike volk na die Oorloë van Skotse Onafhanklikheid.
* [[1551]] – Die tweede sessie van die konsilie van Trente begin.
* [[1579]] – [[Pous Gregorius XIII]] stig die Engelse seminarie in [[Rome]].
* [[1585]] – [[Pous Sixtus V]] word gekroon deur kardinaal Ferdinando De’Medici.
* [[1672]] – [[Pous Pius V]] word salig verklaar deur [[Pous Clemens X]].
* [[1699]] – Pierre Le Moyne d’Iberville stig die eerste Europese vesting in die [[Mississippirivier]] vallei.
* [[1707]] – Die [[Acts of Union 1707|Uniewet]] verbind [[Koninkryk van Engeland|Engeland]] en [[Koninkryk van Skotland|Skotland]] om saam om die [[Koninkryk van Groot-Brittanje]] te vorm.
* [[1714]] – [[George I van Groot-Brittanje|George I]] van die [[Huis van Hannover]] is verkies om die troon van die Koninkryk van Groot-Brittanje op te volg na die dood van Koningin [[Anna van Groot-Brittanje|Anna]].
* [[1753]] – Publikasie van ''Species Plantarum'' deur [[Carolus Linnaeus]], en die formele begindatum van [[plant]]-[[taksonomie]] aanvaar deur die ''International Code van Botanical Nomenclature''.
* [[1776]] – Adam Weishaupt stig die [[Illuminati]] in [[Ingolstadt]], [[Duitsland]].
* [[1786]] – Openingsaand van die [[opera]] ''Die huwelik van Figaro'' deur [[Wolfgang Amadeus Mozart]] in [[Wene]].
* [[1790]] – Die [[Verenigde State]] se eerste sensus word voltooi.
* [[1798]] – In die Slag van Rothenthurm verslaan 4 000 burgerlikes uit Schwyz onder Alois Reding 'n Franse aanvalsmag van 12 000 soldate.
* [[1840]] – Die Penny Black-[[posseël]] word verkoop in die [[Verenigde Koninkryk]].
* [[1851]] – Die Great Exhibition open in [[Londen]].
* [[1863]] – [[Amerikaanse Burgeroorlog]]: Die Slag van Chancellorsville begin.
* [[1869]] – Die Folies-Bergere open in [[Parys]].
* [[1873]] – Die 1873 Vienna World Fair open in [[Wene]].
* [[1876]] – [[Colorado]] word as staat verklaar.
* [[1884]] – Proklamasie van die aandring van die agt-uur werksdag in die [[Verenigde State]].
* [[1886]] – Die begin van die algemene staking wat uiteindelik lei tot die agt-ure werksdag in die [[Verenigde State]]. Dit word deesdae gevier as ''May Day'' of ''[[Werkersdag]]'' in die meeste industriële lande.
* [[1883]] – [[Buffalo Bill]] se eerste Wild West Show.
* [[1893]] – Die World Columbian Exposition open in [[Chicago]] ([[Illinois]]).
* [[1894]] – [[Japan]] verklaar oorlog teen [[China]] as gevolg van [[Korea]].
* [[1894]] – Coxey se Weermag, die eerste noemenswaardige Amerikaanse protes optog, arriveer in [[Washington, D.C.]]
* [[1898]] – [[Spaans-Amerikaanse Oorlog]]: die Slag van Manilabaai en die [[Amerikaanse Vloot|Verenigde State Vloot]] verwoes die [[Spanje|Spaanse]] [[Stille Oseaan]] vloot.
* [[1901]] – Die ''Pan American Exposition'' word geopen in [[Buffalo, New York|Buffalo]], [[New York (deelstaat)|New York]].
* [[1931]] – Die [[Empire State Gebou]] open in [[New York Stad]].
* [[1940]] – Die [[Olimpiese Somerspele 1940|1940 Somer Olimpiese Spele]] word gekanselleer.
* [[1941]] – [[Orson Welles]] se ''Citizen Kane'' premier in [[New York Stad]].
* [[1941]] – [[Tweede Wêreldoorlog]]: [[Duitsland]] val [[Tobroek|Tobruk]] aan.
* [[1944]] – Die [[NG gemeente Johannesburg-Wes]] stig af van die [[NG gemeente Brixton]].
* [[1948]] – Die Demokratiese Republiek van Korea ([[Noord-Korea]]) word gestig, met [[Kim Il-sung]] as president.
* [[1950]] – [[Guam]] word georganiseer as ’n [[Verenigde State]] gemeenskapslid.
* [[1954]] – Taku, ’n stad in [[Japan]], word gestig.
* [[1956]] – Die [[polio]]-entstof ontwikkel deur [[Jonas Salk]] word beskikbaar gemaak aan die publiek.
* [[1960]] – [[Benin]] verkry onafhanklikheid as Dahomey.
* [[1960]] – Francis Gary Powers, in ’n [[Lockheed U-2|U-2 spioenasievliegtuig]], word afgeskiet oor die [[Sowjetunie]] en die U-2-krisis begin.
* [[1967]] – [[Elvis Presley]] trou met [[Priscilla Presley|Priscilla Beaulieu]].
* [[1978]] – [[Japan]] se Naomi Uemura word die eerste persoon om die [[Noordpool]] alleen te bereik.
* [[1982]] – Die 1982 World’s Fair open in [[Knoxville]], [[Tennessee]].
* [[1983]] – ''Edwin El Chapo Rosario'' wen die WBC wêreldliggewigbokstitel deur Jose Luis Ramirez te verslaan in [[San Juan]], en word [[Puerto Rico]] se 14de wêreld-bokskampioen.
* [[1994]] – Die Brasilaanse [[Formule 1]]-renkampioen [[Ayrton Senna]] sterf gedurende die [[1994 San Marino Grand Prix|San Marino Grand Prix]].
* [[2004]] – [[Estland]], [[Hongarye]], [[Letland]], [[Litaue]], [[Pole]], [[Slowakye]], [[Slowenië]] en [[Tsjeggië]] verlaat die [[Sentraal-Europese Vryehandelsooreenkoms]] en sluit met [[Malta]] en [[Siprus]] aan by die [[Europese Unie]].
* [[2010]] – Geskeduleerde vlugte begin by die nuwe [[Koning Shaka Internasionale Lughawe]] noord van Durban.
* [[2011]] – [[Pous Johannes Paulus II]] word salig verklaar deur sy opvolger [[Pous Benedictus XVI]].

== Geboortes ==
* [[1218]] – Rudolph I von Habsburg, Keiser van die [[Heilige Romeinse Ryk]] († [[1291]]).
* [[1769]] – [[Arthur Wellesley, 1ste hertog van Wellington]], Britse veldmaarskalk en staatsman, [[Eerste Minister van die Verenigde Koninkryk]] († [[1852]]).
* [[1772]] – Sir [[Galbraith Lowry Cole]], die vyfde Britse goewerneur van die [[Kaap die Goeie Hoop]] († [[1842]]).
* [[1859]] – [[Willem Johannes Leyds]], 'n [[Nederland]]se prokureur, staatsman en Staatsekretaris in die [[Zuid-Afrikaansche Republiek]] († [[1940]]).
* [[1872]] – [[Hugo Alfvén]], Sweedse [[komponis]] en [[dirigent]] († [[1960]]).
* [[1909]] – [[Kate Smith]], Amerikaanse sangeres († [[1986]]).
* [[1916]] – [[Glenn Ford]], Kanadese akteur († [[2006]]).
* [[1923]] – [[Joseph Heller]], Amerikaanse skrywer († [[1999]]).
* [[1925]] – [[Scott Carpenter]], Amerikaanse ruimtevaarder († [[2013]]).  
* [[1937]] – [[Una Stubbs]], Britse aktrise en danseres († [[2021]]).
* [[1950]] – [[Rodoljub Vulović]], Bosniese musikant.
* [[1952]] – [[Pierre van Pletzen]], Suid-Afrikaanse akteur en regisseur.
* [[1958]] – [[Patrice Talon]] sakeman, politikus en president van [[Benin]].
* [[1975]] – [[Neil Sandilands]], Suid-Afrikaanse akteur en sanger.
* [[1978]] – [[Gina Grad]], Amerikaanse aktrise.

== Sterftes ==
* [[408]] – [[Arcadius]], [[keiser]] van die [[Bisantynse Ryk]] (* ± [[377]]).
* [[1555]] – [[Pous Marcellus II]], die 222ste [[pous]] van die [[Rooms-Katolieke Kerk]] (* [[1501]]).
* [[1572]] – [[Pous Pius V]], die 225ste pous van die Rooms-Katolieke Kerk (* [[1504]]).
* [[1841]] – Sir [[Rufane Donkin]], 'n waarnemende goewerneur van die [[Kaapkolonie]] en die grondlegger van [[Port Elizabeth]] (* [[1772]]).
* [[1904]] – [[Antonín Dvořák]], Tsjeggiese komponis (* [[1841]]).
* [[1945]] – [[Joseph Goebbels]], Duitse politikus (* [[1897]]).
* 1945 – [[Hans Krebs]], Duitse generaal (* [[1898]]).
* [[1978]] – [[Felix du Plessis]], Suid-Afrika se twintigste [[Springbokkapteins|Springbokkaptein]] (* [[1919]]).
* [[1991]] – [[Jack Cope]], [[Suid-Afrika]]anse [[skrywer]], [[digter]] asook ’n [[redakteur]] (* [[1913]]).
* [[1994]] – [[Ayrton Senna]], Brasiliaanse renjaer (* [[1960]]).
* [[2007]] – [[Emgee Pretorius]], Afrikaanse akteur (* [[1923]]).
* [[2017]] – [[Karel Schoeman]], Afrikaanse skrywer (* [[1939]]).
* [[2021]] – [[Olympia Dukakis]], Amerikaanse aktrise († [[1931]]).

== Vakansiedae ==
* Beltane, Lá Bealtaine, die eerste dag van [[somer]] in moderne [[Ierland]] deur die Kelte gevier, en nou gevier deur die [[Neopaganisme|Nieu-Heidense groeperings]] en aanhangers van die [[Wicca]]-religie.
* Dag van die Internasionale Solidariteit van Werkers (spesifiek in [[Kommunisme|Kommunistiese]] lande).
* [[Meidag]], [[Werkersdag]], Loyalty Day.
* Lei Dag – [[Hawaiï|Hawaii]] se vakansiedag vir die [[Lei]].
* [[Romeinse Ryk]] – slegs-vrouefees ter ere van Bona Dea.
* Romeinse Ryk – vierde en laaste dag van die [[Floralia]] ter ere van Flora.

[[Kategorie:Mei]]</text>
      <sha1>r19sua33r9h73d8z8c9b8qr4qu0lfoa</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816484</id>
      <parentid>2816479</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T21:50:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <comment>/* Geboortes */</comment>
      <origin>2816484</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8937" sha1="efhu2qfldzgpxzp1lvfiade02urg5wr" xml:space="preserve">{{MeiKalender}}

'''1 Mei''' is die 121ste dag van die jaar in die [[Gregoriaanse kalender]] (122ste in [[skrikkeljaar|skrikkeljare]]). Daar volg nog 244 dae.

== Gebeure ==
&lt;!-- Die konvensie is om teenwoordige tyd te gebruik --&gt;
[[Lêer:EU25-2004 European Union map enlargement.svg|duimnael|2004 – Estland, Hongarye, Letland, Litaue, Malta, Pole, Siprus, Slowakye, Slowenië en Tsjeggië sluit by die Europese Unie aan]]
* Jaarliks: Die [[Suiderkruis]] bereik sy hoogste punt aan die hemelruim om tien uur saans.
* [[305]] – [[Diocletianus]] en Maximianus bedank uit die diens van die Romeinse keiser.
* [[752]] – Pepyn die Korte word as die eerste koning van die [[Franke]] gekroon; waarskynlik deur Sint Bonifatius.
* [[1045]] – [[Pous Gregorius VI]] volg [[Pous Benedictus IX]] op.
* [[1274]] – Tweede konsilie van [[Lyon]] begin.
* [[1328]] – Verdrag van Edinburgh-Northampton - [[Engeland]] erken [[Skotland]] as ’n onafhanklike volk na die Oorloë van Skotse Onafhanklikheid.
* [[1551]] – Die tweede sessie van die konsilie van Trente begin.
* [[1579]] – [[Pous Gregorius XIII]] stig die Engelse seminarie in [[Rome]].
* [[1585]] – [[Pous Sixtus V]] word gekroon deur kardinaal Ferdinando De’Medici.
* [[1672]] – [[Pous Pius V]] word salig verklaar deur [[Pous Clemens X]].
* [[1699]] – Pierre Le Moyne d’Iberville stig die eerste Europese vesting in die [[Mississippirivier]] vallei.
* [[1707]] – Die [[Acts of Union 1707|Uniewet]] verbind [[Koninkryk van Engeland|Engeland]] en [[Koninkryk van Skotland|Skotland]] om saam om die [[Koninkryk van Groot-Brittanje]] te vorm.
* [[1714]] – [[George I van Groot-Brittanje|George I]] van die [[Huis van Hannover]] is verkies om die troon van die Koninkryk van Groot-Brittanje op te volg na die dood van Koningin [[Anna van Groot-Brittanje|Anna]].
* [[1753]] – Publikasie van ''Species Plantarum'' deur [[Carolus Linnaeus]], en die formele begindatum van [[plant]]-[[taksonomie]] aanvaar deur die ''International Code van Botanical Nomenclature''.
* [[1776]] – Adam Weishaupt stig die [[Illuminati]] in [[Ingolstadt]], [[Duitsland]].
* [[1786]] – Openingsaand van die [[opera]] ''Die huwelik van Figaro'' deur [[Wolfgang Amadeus Mozart]] in [[Wene]].
* [[1790]] – Die [[Verenigde State]] se eerste sensus word voltooi.
* [[1798]] – In die Slag van Rothenthurm verslaan 4 000 burgerlikes uit Schwyz onder Alois Reding 'n Franse aanvalsmag van 12 000 soldate.
* [[1840]] – Die Penny Black-[[posseël]] word verkoop in die [[Verenigde Koninkryk]].
* [[1851]] – Die Great Exhibition open in [[Londen]].
* [[1863]] – [[Amerikaanse Burgeroorlog]]: Die Slag van Chancellorsville begin.
* [[1869]] – Die Folies-Bergere open in [[Parys]].
* [[1873]] – Die 1873 Vienna World Fair open in [[Wene]].
* [[1876]] – [[Colorado]] word as staat verklaar.
* [[1884]] – Proklamasie van die aandring van die agt-uur werksdag in die [[Verenigde State]].
* [[1886]] – Die begin van die algemene staking wat uiteindelik lei tot die agt-ure werksdag in die [[Verenigde State]]. Dit word deesdae gevier as ''May Day'' of ''[[Werkersdag]]'' in die meeste industriële lande.
* [[1883]] – [[Buffalo Bill]] se eerste Wild West Show.
* [[1893]] – Die World Columbian Exposition open in [[Chicago]] ([[Illinois]]).
* [[1894]] – [[Japan]] verklaar oorlog teen [[China]] as gevolg van [[Korea]].
* [[1894]] – Coxey se Weermag, die eerste noemenswaardige Amerikaanse protes optog, arriveer in [[Washington, D.C.]]
* [[1898]] – [[Spaans-Amerikaanse Oorlog]]: die Slag van Manilabaai en die [[Amerikaanse Vloot|Verenigde State Vloot]] verwoes die [[Spanje|Spaanse]] [[Stille Oseaan]] vloot.
* [[1901]] – Die ''Pan American Exposition'' word geopen in [[Buffalo, New York|Buffalo]], [[New York (deelstaat)|New York]].
* [[1931]] – Die [[Empire State Gebou]] open in [[New York Stad]].
* [[1940]] – Die [[Olimpiese Somerspele 1940|1940 Somer Olimpiese Spele]] word gekanselleer.
* [[1941]] – [[Orson Welles]] se ''Citizen Kane'' premier in [[New York Stad]].
* [[1941]] – [[Tweede Wêreldoorlog]]: [[Duitsland]] val [[Tobroek|Tobruk]] aan.
* [[1944]] – Die [[NG gemeente Johannesburg-Wes]] stig af van die [[NG gemeente Brixton]].
* [[1948]] – Die Demokratiese Republiek van Korea ([[Noord-Korea]]) word gestig, met [[Kim Il-sung]] as president.
* [[1950]] – [[Guam]] word georganiseer as ’n [[Verenigde State]] gemeenskapslid.
* [[1954]] – Taku, ’n stad in [[Japan]], word gestig.
* [[1956]] – Die [[polio]]-entstof ontwikkel deur [[Jonas Salk]] word beskikbaar gemaak aan die publiek.
* [[1960]] – [[Benin]] verkry onafhanklikheid as Dahomey.
* [[1960]] – Francis Gary Powers, in ’n [[Lockheed U-2|U-2 spioenasievliegtuig]], word afgeskiet oor die [[Sowjetunie]] en die U-2-krisis begin.
* [[1967]] – [[Elvis Presley]] trou met [[Priscilla Presley|Priscilla Beaulieu]].
* [[1978]] – [[Japan]] se Naomi Uemura word die eerste persoon om die [[Noordpool]] alleen te bereik.
* [[1982]] – Die 1982 World’s Fair open in [[Knoxville]], [[Tennessee]].
* [[1983]] – ''Edwin El Chapo Rosario'' wen die WBC wêreldliggewigbokstitel deur Jose Luis Ramirez te verslaan in [[San Juan]], en word [[Puerto Rico]] se 14de wêreld-bokskampioen.
* [[1994]] – Die Brasilaanse [[Formule 1]]-renkampioen [[Ayrton Senna]] sterf gedurende die [[1994 San Marino Grand Prix|San Marino Grand Prix]].
* [[2004]] – [[Estland]], [[Hongarye]], [[Letland]], [[Litaue]], [[Pole]], [[Slowakye]], [[Slowenië]] en [[Tsjeggië]] verlaat die [[Sentraal-Europese Vryehandelsooreenkoms]] en sluit met [[Malta]] en [[Siprus]] aan by die [[Europese Unie]].
* [[2010]] – Geskeduleerde vlugte begin by die nuwe [[Koning Shaka Internasionale Lughawe]] noord van Durban.
* [[2011]] – [[Pous Johannes Paulus II]] word salig verklaar deur sy opvolger [[Pous Benedictus XVI]].

== Geboortes ==
* [[1218]] – Rudolph I von Habsburg, Keiser van die [[Heilige Romeinse Ryk]] († [[1291]]).
* [[1769]] – [[Arthur Wellesley, 1ste hertog van Wellington]], Britse veldmaarskalk en staatsman, [[Eerste Minister van die Verenigde Koninkryk]] († [[1852]]).
* [[1772]] – Sir [[Galbraith Lowry Cole]], die vyfde Britse goewerneur van die [[Kaap die Goeie Hoop]] († [[1842]]).
* [[1859]] – [[Willem Johannes Leyds]], 'n [[Nederland]]se prokureur, staatsman en Staatsekretaris in die [[Zuid-Afrikaansche Republiek]] († [[1940]]).
* [[1872]] – [[Hugo Alfvén]], Sweedse violis, [[komponis]] en [[dirigent]] († [[1960]]).
* [[1909]] – [[Kate Smith]], Amerikaanse sangeres († [[1986]]).
* [[1916]] – [[Glenn Ford]], Kanadese akteur († [[2006]]).
* [[1923]] – [[Joseph Heller]], Amerikaanse skrywer († [[1999]]).
* [[1925]] – [[Scott Carpenter]], Amerikaanse ruimtevaarder († [[2013]]).  
* [[1937]] – [[Una Stubbs]], Britse aktrise en danseres († [[2021]]).
* [[1950]] – [[Rodoljub Vulović]], Bosniese musikant.
* [[1952]] – [[Pierre van Pletzen]], Suid-Afrikaanse akteur en regisseur.
* [[1958]] – [[Patrice Talon]] sakeman, politikus en president van [[Benin]].
* [[1975]] – [[Neil Sandilands]], Suid-Afrikaanse akteur en sanger.
* [[1978]] – [[Gina Grad]], Amerikaanse aktrise.

== Sterftes ==
* [[408]] – [[Arcadius]], [[keiser]] van die [[Bisantynse Ryk]] (* ± [[377]]).
* [[1555]] – [[Pous Marcellus II]], die 222ste [[pous]] van die [[Rooms-Katolieke Kerk]] (* [[1501]]).
* [[1572]] – [[Pous Pius V]], die 225ste pous van die Rooms-Katolieke Kerk (* [[1504]]).
* [[1841]] – Sir [[Rufane Donkin]], 'n waarnemende goewerneur van die [[Kaapkolonie]] en die grondlegger van [[Port Elizabeth]] (* [[1772]]).
* [[1904]] – [[Antonín Dvořák]], Tsjeggiese komponis (* [[1841]]).
* [[1945]] – [[Joseph Goebbels]], Duitse politikus (* [[1897]]).
* 1945 – [[Hans Krebs]], Duitse generaal (* [[1898]]).
* [[1978]] – [[Felix du Plessis]], Suid-Afrika se twintigste [[Springbokkapteins|Springbokkaptein]] (* [[1919]]).
* [[1991]] – [[Jack Cope]], [[Suid-Afrika]]anse [[skrywer]], [[digter]] asook ’n [[redakteur]] (* [[1913]]).
* [[1994]] – [[Ayrton Senna]], Brasiliaanse renjaer (* [[1960]]).
* [[2007]] – [[Emgee Pretorius]], Afrikaanse akteur (* [[1923]]).
* [[2017]] – [[Karel Schoeman]], Afrikaanse skrywer (* [[1939]]).
* [[2021]] – [[Olympia Dukakis]], Amerikaanse aktrise († [[1931]]).

== Vakansiedae ==
* Beltane, Lá Bealtaine, die eerste dag van [[somer]] in moderne [[Ierland]] deur die Kelte gevier, en nou gevier deur die [[Neopaganisme|Nieu-Heidense groeperings]] en aanhangers van die [[Wicca]]-religie.
* Dag van die Internasionale Solidariteit van Werkers (spesifiek in [[Kommunisme|Kommunistiese]] lande).
* [[Meidag]], [[Werkersdag]], Loyalty Day.
* Lei Dag – [[Hawaiï|Hawaii]] se vakansiedag vir die [[Lei]].
* [[Romeinse Ryk]] – slegs-vrouefees ter ere van Bona Dea.
* Romeinse Ryk – vierde en laaste dag van die [[Floralia]] ter ere van Flora.

[[Kategorie:Mei]]</text>
      <sha1>efhu2qfldzgpxzp1lvfiade02urg5wr</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikipedia:Geselshoekie</title>
    <ns>4</ns>
    <id>5209</id>
    <revision>
      <id>2816472</id>
      <parentid>2815916</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T20:56:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MediaWiki message delivery</username>
        <id>55541</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sister Projects Task Force reviews Wikispore and Wikinews */ nuwe afdeling</comment>
      <origin>2816472</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="37477" sha1="1bbuj6kobz3z5rj910o3l4qh75p13zf" xml:space="preserve">__NEWSECTIONLINK__
__NOINDEX__
{{spring ondertoe}}
[[Lêer:AfrikaanseTaalmonumentSlogan.jpg|duimnael|260px|links|100 jaar as ampstaal!]]
&lt;!--[[Lêer:Jessica isn't getting involved in this discussion.jpg|duimnael|links|230px|Kom praat met ons op die Geselshoekie, ons kuier lekker saam!]]
[[Lêer:Perde by Glen Reenenkamp, Golden Gate NP (1).jpg|duimnael|links|380px|Dis naweek! Geniet jouself en kom ry die mak perde by die asemrowende [[Golden Gate-Hoogland- Nasionale Park]] in die Oos-Vrystaat!]]
[[Lêer:Glass cup with saucer spoon and sugar cubes.svg|duimnael|links|220px|Opgedra aan [[Gebruiker:SpesBona|SpesBona]] en [[Gebruiker:Suidpunt|Suidpunt]] wat hul [[rooibos]]tee bo [[koffie]] verkies...]]
[[Lêer:Vandalenjaeger 01.jpg|duimnael|260px|links|'n Versoek aan al die admins: help ons asb. om vandalisme uit te roei!]]
[[Lêer:Rooibokram KNP suide.JPG|duimnael|250px|links|&quot;Dis beter om in die [[Krugerwildtuin]] as op kantoor te wees!&quot; 'n Rooibokram in 2011.]]
[[Lêer:Rosy-faced lovebirds (Agapornis roseicollis roseicollis) composite.jpg|duimnael|links|320px|Maak vrede in Gasa en Oekraïne, nie oorlog nie!]]--&gt;
&lt;div style=&quot;background:#f9f9f9; border:1px solid #aaaaaa; clear:right; float:right; font-size:90%; margin:1em 0 1em 1em; padding:1em; width:20em;&quot;&gt;
&lt;big&gt;'''Sien ook:'''&lt;/big&gt;
* [[Wikipedia:Welkom nuwelinge]] wat veral op nuwelinge gemik is.
* [[Wikipedia:Gebruikersportaal]] vir nuttige skakels vir alle gebruikers.
* [[Wikipediabespreking:Geselshoekie]] vir bespreking van die toekoms van hierdie bladsy.
* [[/Taalforum/]] vir besprekings oor taalprobleme. Die juiste terme, spellings ensomeer.

&lt;center&gt;'''Verdere hulp:'''&lt;br /&gt;&lt;/center&gt;
Vir volledige hulp, riglyne en beleid (algemeen en spesifiek), raadpleeg gerus die
* [[:en:Wikipedia:Community Portal|Engelse ''Community Portal'']],
* [[:nl:Wikipedia:Gebruikersportaal|Nederlandse Gebruikersportaal]] en
* [[:m:|Meta Wikipedia]].
&lt;/div&gt;

{{Argiefboks|18
| argief1 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2006|2004-06]]
| argief2 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2007|2007-09]]
| argief3 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2010|2010]]
| argief4 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2011|2011]]
| argief5 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2012|2012]]
| argief6 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2013|2013]]
| argief7 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2014|2014]]
| argief8 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2015|2015]]
| argief9 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2016|2016]]
| argief10 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2017|2017]]
| argief11 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2018|2018]]
| argief12 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2019|2019]]
| argief13 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2020|2020]]
| argief14 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2021|2021]]
| argief15 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2022|2022]]
| argief16 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2023|2023]]
| argief17 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2024|2024]]
| argief18 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2025|2025]]
}}

'''Welkom''' by die Afrikaanse Wikipedia se algemene geselshoekie. Enigiemand is welkom om deel te neem aan die besprekings hier: '''onderteken asseblief u besprekings''' deur &lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt; te tik, of die &quot;Handtekening met datum&quot;-ikoon ([[Lêer:button sig.png|Handtekening met datum|link=]]) te kies op die redigeringskieslys.

Ou besprekings word na die '''argief''' geskuif (sien die navigasiekas regs). As u 'n gesprek wil voortsit wat reeds in die argief is, word aanbeveel dat u die betrokke dele uitknip en hier plak.

Hierdie blad is vir algemene besprekings, besprekings omtrent 'n spesifieke artikel kan op daardie artikel se besprekingsblad begin word; sodoende kan dit ook deur toekomstige bydraers en redigeerders gelees word.

Vir die jongste nuus van WikimediaZA, besoek gerus ons [https://www.facebook.com/groups/231160206984566 Facebook bladsy], word lid van die [http://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikipedia-af Afrikaanse poslys] of besoek ons [http://wikimedia.org.za/wiki/Tuisblad_in_Afrikaans Tuisblad in Afrikaans]

&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;&lt;center&gt;'''&gt;&gt;&gt;  [//af.wikipedia.org/w/wiki.phtml?title=Wikipedia:Geselshoekie&amp;action=edit&amp;section=new Voeg 'n nuwe onderwerp by] &lt;&lt;&lt;'''&lt;/center&gt;&lt;/div&gt;

== Wikipedia in ander tale ==

Gemeenskap, aangesien my blaaier reeds weet dat ek Afrikaanssprekend is, vind ek dat soektogte Afrikaanse artikels opdis. Beteken dit dat my soektog net op die Afrikaanse Wikipedia plaasvind, tot uitsluiting van artikels in ander tale, veral Engels, wat seker die meeste artikels bevat? Ek sou hoop dat soektogte deur artikels in alle tale sal deursoek, eerder as net dié waarin die artikels geskryf is. [[Spesiaal:Bydraes/169.0.218.18|169.0.218.18]] 03:36, 3 Junie 2025 (UTC)

:Dit hang af. Watter webblaaier gebruik jy? Watter soekenjin? Skyf jy jou soektog in Engels of in Afrikaans? - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 06:44, 3 Junie 2025 (UTC)
::Ek gebruik Google Chrome met Google as soekenjin. My soektog is 'n akroniem (&quot;IVR&quot;), en lyk my by nadere ondersoek of my vrees wél waar is: die Afrikaanswe Wikipedia vind dit glad nie, terwyl as ek 'n ander blaaier gebruik (Safari) wat nie my koekies of geskiedenis het nie, vind die Engelse Wikipedia dit ondubbelsinnig. [[Gebruiker:CharlBarnard|CharlBarnard]] ([[Gebruikerbespreking:CharlBarnard|kontak]]) 14:00, 3 Junie 2025 (UTC)
:::Dis tog seker nie reg nie, as mens sien watter alternatiewe afkortings die Afrikaanse soekmasjien wél opdis ... [[Gebruiker:CharlBarnard|CharlBarnard]] ([[Gebruikerbespreking:CharlBarnard|kontak]]) 14:03, 3 Junie 2025 (UTC)
::::'n Laaste nota: as mens direk uit Google soek vir die Afrikaanse weergawe, gee Google se KI Gemini wél die regte antwoord. Teleurstellend dat Google iets kan vind wat die Afrikaanse Wikipedia nie kan vind nie .. [[Gebruiker:CharlBarnard|CharlBarnard]] ([[Gebruikerbespreking:CharlBarnard|kontak]]) 14:07, 3 Junie 2025 (UTC)
:::::Soek jy op google se webwerf of op Wikipedia se webwerf? Dit is nie vir my duidelik nie. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 14:19, 3 Junie 2025 (UTC)
::::::Primêr op Wikipedia se webwerf, maar kontrole op Google s'n om te kyk hoe dit vergelyk. [[Gebruiker:CharlBarnard|CharlBarnard]] ([[Gebruikerbespreking:CharlBarnard|kontak]]) 08:29, 4 Junie 2025 (UTC)
:::::::Ons het nie 'n bladsy op afwiki met die naam &quot;IVR&quot; nie.
:::::::Gee asb. 'n lys van skakels wat google vind wat &quot;IVR&quot; vind op afwiki. Dan kan ek sien waar dit nie ooreenkom nie. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 09:23, 4 Junie 2025 (UTC)
::::::::Google vind nie IVR op afwiki nie, maar wel korrekte skakels na die Engelse weergawe, sowel as beskrywings deur Google se Gemini wat korrek is. Ek wil graag IVR kan soek op afwiki, en afkom op die Engelse artikels daaroor. [[Gebruiker:CharlBarnard|CharlBarnard]] ([[Gebruikerbespreking:CharlBarnard|kontak]]) 14:53, 5 Junie 2025 (UTC)
::::::::: {{ping|CharlBarnard}} baie belangrike begrippe ontbreek nog op die Afrikaanse Wikipedia. Jy is welkom om die een te wees wat die inskrywing vir [[IVR]] hier begin. – 🍍 [[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) 16:55, 5 Junie 2025 (UTC)
::::::::::@[[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] baie dankie, dit verklaar dit. Ek was maar onseker oor die skakeling tussen Google en afwiki, maar verstaan dat die afwiki onafhanklik opgedateed moet word. As 'n beginpunt kan ek dalk maar 'n outomaat (soos Google Translate) gebruik om die inhoud te skep vir afwiki; sou lekker wees as dit onafhanklik kon gebeur! [[Gebruiker:CharlBarnard|CharlBarnard]] ([[Gebruikerbespreking:CharlBarnard|kontak]]) 03:51, 6 Junie 2025 (UTC)
:::::::::::Jy kan eksperimenteer. Ek het al Google Translate gebruik, maar gebruik op die oomblik [[Grok (kletsbot)]] met goeie resultate. Jy moet spesifieke instruksies gee, bv. &lt;source&gt;Vertaal die volgende wikiteks na Afrikaans. Vertaal ook skakels tussen [[]], maar behou inhoud tussen &lt;ref&gt;&lt;/ref&gt; onvertaald. Antwoord met wikiteks.&lt;/source&gt; gevolg deur die wikiteks in Engels of enige ander taal. Dis 'n bietjie heen-en-weer, maar ek voel sover die resultaat is beter as met Google Translate. – 🍍 [[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) 06:17, 6 Junie 2025 (UTC)
::::::::::::Dankie vir die wenk-klink my jy het reeds die huiswerk gedoen wat ek nog beplan het om te doen. Ek sal begin met IVR, aangesien dit die eerste plek is waar ek 'n bydrae gemaak het. [[Gebruiker:CharlBarnard|CharlBarnard]] ([[Gebruikerbespreking:CharlBarnard|kontak]]) 15:37, 6 Junie 2025 (UTC)
:::::::::::::Hallo almal wat deelneem aan hierdie gesprek! Kort nota om te sê dat my eerste bladsy oor Interaktiewe Stemrespons, sowel as 'n skakel daarna van die Engelse &quot;IVR&quot; wat na die hoofbladsy te wys.
:::::::::::::Baie dankie vir julle leiding en insette, en laat weet asseblief as daar verdere wysigings is wat ek behoort aan te bring. [[Gebruiker:CharlBarnard|CharlBarnard]] ([[Gebruikerbespreking:CharlBarnard|kontak]]) 11:53, 9 Junie 2025 (UTC)
::::::::::::::Hallo weer almal wat hierdie draad volg en insette (almal positief darem!) gegee het; ek is sopas deur nog 'n iterasie met ChatGPT om die bladsy so volledig moontlik te maak; sonder twyfel het daar nog 'n glips of twee ingeglip, waar ek nie sal voel of julle my kop afbyt as julle my daarop wys om dit reg te maak, of sommer self reg te maak as daar nie te veel werk by betrokke is nie.
::::::::::::::Die doel van hierdie skrywe is om mee te deel (soos Gebruiker:Pynappel ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) voor my my ervaring met KI vir die vertaling van Wikipedia-bladsye vanaf Engels na Afrikaans. Ek het nou nie sy/haar voorstel gebruik om [[Grok (kletsbot)]] aan te wend nie, maar gepoog om die hele projekkie met uitsluitlik ChatGPT te doen. Alhoewel die interaksie heel aangenaam was, moes ek kort-kort stukke kode wat sy opgewek het nagaan na die bron-artikel, en het telkens gevind dat groot dele uitgelaat was. Die enigste manier wat ek kon kry om die bladsy so naby te kry aan die bron as wat dit nou is, was om afdeling-vir-afdeling daardeur te werk; nogal uitputtend as mens kort-kort die sg. &quot;chat history&quot; moet herlaai om die bot se jongste byvoegings by te laai. Dit sou baie gladder wees as mens in slegs een bladsy die spraakinteraksie-ikoon ook die teksuitset dinamies van die bot af te kopiëer. Ruimte vir verbetering! Vir my volgende poging gaan ek Sesame probeer, wat lyk my adverteer dat dit beide hierdie funksies insluit.
::::::::::::::Soos altyd word julle wyse en ervare insigte waardeer in 'n takie, waar as ons eers die resep reg het, ons met min moeite duisende of selfds tiene en honderde duisende artikels outomaties kan vertaal na ons geliefde moedertaal! [[Gebruiker:CharlBarnard|CharlBarnard]] ([[Gebruikerbespreking:CharlBarnard|kontak]]) 22:03, 20 Junie 2025 (UTC)

== [[Pieter Kriel]] ==

Sien sy plasing oor sy Wikipedia artikel op X [https://x.com/pieterkrielorg/status/1929609939783422214 hier]. Hy moet besef daar bestaan nie so iets soos slegte publisiteit nie ;) [[Gebruiker:Lefcentreright|Lefcentreright]] ([[Gebruikerbespreking:Lefcentreright|kontak]]) 14:52, 3 Junie 2025 (UTC)

:Het iemand 'n rekening op X om hom te antwoord? Ek wil vir hom sê : &quot;Because each language Wikipedia is independent, and no one on any other language Wikipedia has bothered to write an article about you in their language.&quot; - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 15:03, 3 Junie 2025 (UTC)

:: Ek het daardie lemma begin. Dit is onduidelik of hy tevrede of ontevrede is daarmee. Van die onderwerpe waaroor hy kommentaar lewer, is omstrede, maar ek het die artikel neutraal probeer hou en bronne verskaf. As hy (of enigiemand) 'n probleem het met die artikel dan staan dit hom vry om soos enige ander bydraer wysigings aan te bring of om dit op die besprekingsbladsy te bespreek. Hy was onlangs in die nuus vanweë sy kommentaar en die relevansie daarvan tot die Zeitgeist met die Afrikanervlugtelinge en wat nog, maar as hy uit die kollig sou verdwyn en daar nooit weer enigiets oor hom bekend gemaak sou word nie dan kan die noemenswaardigheid van die artikel bevraagteken word. In daardie geval kan die artikel soos gewoonlik vir [[Wikipedia:Bladsyverwydering]] genomineer word. Ongelukkig is 'n deel van die koppelvlak onvertaald in sy skermgreep: ''Learn more''. {{ping|Rooiratel}} weet jy waar hierdie string is sodat ons dit kan vertaal? – 🍍 [[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) 15:56, 3 Junie 2025 (UTC)
:::Daar is niks fout met die artikel nie. Ek wil mense maar net inlig oor hoe Wikipedia werk.
:::Ek sal solank die &quot;Learn more&quot; teks opspoor. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 16:00, 3 Junie 2025 (UTC)

:::: {{ping|Rooiratel}}, jammer, ek het eerder kommentaar gelewer oor die feit dat die onderwerp van die artikel 'n plasing op X gemaak het. Wat jy sê is heeltemal reg. Die kommentaar op die X-plasing is uiters gepolariseerd. Ek sou sê dis nie die moeite werd om die mense in daardie bespreking oor Wikipedia te probeer opvoed nie. – 🍍 [[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) 16:07, 3 Junie 2025 (UTC)

:::::&quot;Afrikaners who still dream of Europe are already ‘dead’. Afrikaans dies in exile. You want a future? Stand with Africa — or be forgotten.&quot; Hoekom praat hy dan Engels? Ek sou hom eerder vra hoekom hy nie Afrikaans praat nie. Ek het eens 'n X-rekening gehad, maar dit weggegooi nadat dit verkoop en agteruit gegaan het. ;) Groete. -- [[Lêer:Flag of South Africa.svg|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:SpesBona|SpesBona]] 17:45, 3 Junie 2025 (UTC)
::::::@[[Gebruiker:SpesBona|SpesBona]] ek neem aan sy gehoor is Engelssprekend (of ten minste nie Afrikaans magtig nie). Maar hy het 'n aksent wanneer hy praat, dus is sy moedertaal waarskynlik Afrikaans. – 🍍 [[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) 18:02, 3 Junie 2025 (UTC)
:::::::{{Ping|Pynappel}} ek sou dít vermoed het. Die vraag is meer ironies bedoel. Hy praat '''oor''' Afrikaans en dat dit in &quot;ballingskap&quot; sterf, maar hy is 'n Afrikaner in Suid-Afrika wat nie Afrikaans praat nie. Hy kan mos op X adverteer vir Afrikaans? Hy pleit vir 'n veeltalige Suid-Afrika, maar alles in Engels? Dit is nie 'n oordeel oor sy ander menings nie! Ek ken Afrikaanssprekendes in Duitsland wat moeg is vir Engels en daar help ek graag. Ons beplan 'n Afrikaanse ''Stammtisch'' in Berlyn. Groete. -- [[Lêer:Flag of South Africa.svg|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:SpesBona|SpesBona]] 18:10, 3 Junie 2025 (UTC)
::::::::@[[Gebruiker:SpesBona|SpesBona]] Hy het wel 'n punt beet - maar dit is die Afrikaanssprekendes of stoere Afrikaners in die buiteland se eie slapgat-houding. As 'n Duitser hier in die Kaap aankom, en daar is maar net 500 Duitsers, dan rig hy 'n koerant en 'n boekwinkel op. Hier is nie eens 'n Franse boekwinkel of dagblad nie - al is dit so 'gesog' en al kan die wynboere nie eens hul eie plaasname uitspreek nie. Ek meen maar - ''De Zuid-Afrikaan'' het voortdurend uit ''Das Capland'' aangehaal, en vica versa, want hul politieke sentiment was dieselfde. Wat is fout met die lot oorsee?! En wat is fout met ons Afrikaanse koerante hier te lande wat hulle nie ondersteun nie? Is daar geen Afrikaanse koerant in Thailand, Kanada, Australië, Duitsland, Nederland, Engeland... wanneer gaan ons soos '''''stedelinge''''' begin dink? Ek stel voor jy bring dit bietjie onder die uitgewekenes se aandag. Nee, jy druk hulle snoet soos 'n babahondjie in hulle eie plassie, en jy looi hulle met die koerant tot hulle luister. Daar is 25 000 Suid-Afrikaners in Duitsland, toe ek laas gekyk het. Meer as die 5 000 in Frankryk.[[Gebruiker:Suidpunt|Suidpunt]] ([[Gebruikerbespreking:Suidpunt|kontak]]) 17:08, 5 Junie 2025 (UTC)

== Engelse teks op selfoonweergawe van Weesbladsy sjabloon ==
M.b.t. die Engelse teks in die &lt;nowiki&gt;{{Weesbladsy}}&lt;/nowiki&gt; sjabloon:
Dit verskyn net op die selfoonweergawe van Wikipedia. e.g. 
https://af.m.wikipedia.org/wiki/10_Holloway_Circus   &lt;-- selfoonweergawe
https://af.wikipedia.org/wiki/10_Holloway_Circus     &lt;-- gewoneweergawe
Daar as jy die HTML bekyk sien jy die &quot;Learn more&quot; teks in die volgende HTML:
&lt;code&gt;&lt;nowiki&gt;&lt;span class=&quot;ambox-learn-more&quot;&gt;Learn more&lt;/span&gt;&lt;/nowiki&gt;&lt;/code&gt;
As ek die bronkode vir &lt;nowiki&gt;{{Weesbladsy}}&lt;/nowiki&gt; volg: 
Sjabloon:Ambox -&gt; Module:Boodskapraam
Die &quot;ambox-learn-more&quot; CSS class bestaan nie daar nie.
Ek vermoed die selfoonweergawe van Wikipedia voer ekstra CSS in, en ek weet nie waar om dit te vind nie.
As 'n laste probeerslag, het ek die volgende soektog op Wikipedia gebruik: &lt;code&gt;insource: learn-more&lt;/code&gt; in die Module en Sjabloon naamruimtes. Maar geen resultate nie.
As jy my kan help om die selfoonweergawe CSS op te spoor, dan kan ek die teks op spoor. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 16:23, 3 Junie 2025 (UTC)
:Dankie, @[[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]]. Sover ek verstaan is die selfoon-CSS by [[MediaWiki:Minerva.css]] en die JS is by [[MediaWiki:Minerva.js]], maar ek sien nie die string &quot;learn more&quot; daar nie. Ek dink dis dalk een van hierdie stringe op [https://translatewiki.net/w/i.php?title=Special:SearchTranslations&amp;query=learn+more&amp;language=en Translatewiki] – 🍍 [[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) 16:28, 3 Junie 2025 (UTC)
::Ek dog ook dit kan dalk daar wees. Maar ek wou bewyse daarvan find.
::Op translatewiki is daar 'n &quot;Mobile Frontend - User Interface&quot; afdeling.
::Daaronder is net 3 &quot;strings&quot; met die teks &quot;Learn more&quot;. Ek het die een vertaal wat reg gelyk het, maar ek is nie seker nie.
::As ek reg kan onthou, verskyn al die veranderings op translatewiki op Wikipedia eers die volgende Donderdag. Ons wag maar 'n week en sien of dit gewerk het. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 16:39, 3 Junie 2025 (UTC)

:::Dankie [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]]. Kom ons kyk. – 🍍 [[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) 16:42, 3 Junie 2025 (UTC)
::::Dit was toe die regte een!
::::Skakel na die teks op translatewiki.net : https://translatewiki.net/w/i.php?title=Special%3ATranslate&amp;showMessage=mobile-frontend-mobile-option-amc-learn-more&amp;group=ext-mobilefrontend-user&amp;language=af&amp;filter=&amp;optional=1&amp;action=translate
::::En hier is die Afrikaans kode vir [https://www.mediawiki.org/wiki/Extension:MobileFrontend Extension:MobileFrontend] : https://github.com/wikimedia/mediawiki-extensions-MobileFrontend/blob/b6cb41a2283b61fbd17e7ad44663cec0e88644de/i18n/af.json
::::Dit het tans nie die &quot;mobile-frontend-mobile-option-amc-learn-more&quot; teks soos bv. op die een vir nlwiki : https://github.com/wikimedia/mediawiki-extensions-MobileFrontend/blob/b6cb41a2283b61fbd17e7ad44663cec0e88644de/i18n/nl.json
::::Ek sien die teks word ingevoer vanaf translatewiki.
::::En beide het die naam : &quot;mobile-frontend-mobile-option-amc-learn-more&quot;
::::So ons moet maar net 'n paar dae wag, dan sal dit verskyn. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 18:28, 3 Junie 2025 (UTC)

== Gebruiker:CharlBarnard se sjablone ==

Gemeenskap, ek probeer verstaan wat die Gebruiker doen? Kan iemand raad gee asb? Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 11:11, 9 Junie 2025 (UTC)
:Ek vermoed hy probeer gewone artikels skep? [[Gebruiker:BurgertB|~ &lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt&quot;&gt;Burgert&lt;/span&gt;]] [[Gebruikerbespreking:BurgertB|&lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt&quot;&gt;(kontak)&lt;/span&gt;]]  12:38, 9 Junie 2025 (UTC)

== Gebruiker:Hugo Weber99 ==

Gemeenskap, ek het 'n wesenlike probleem met sommige van die artikels van Gebruiker:Hugo Weber99. Die artikels handel oor die bron wat twee dinge kan beteken: skending van kopiereg en neutraliteit. Sien bv. [[Donker Weerlig: Literêre opstelle oor die werk van André P. Brink]]. Julle gedagtes asb. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 15:30, 10 Junie 2025 (UTC)
:Sien [[Dekades in die Afrikaanse Letterkunde]] en [[Vyftigers]]. Dieselfde bron maar twee verskillende artikels? Onmoontlik! Admins, word wakker! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 10:03, 11 Junie 2025 (UTC)
::@[[Gebruiker:Hugo Weber99|Hugo Weber99]] ek dink jy skep interessante artikels, maar jy maak dit nie altyd duidelik wat die spesifieke onderwerp van die artikel is nie. Doen dit asseblief in die inleiding van die artikel.
::En maak ook seker dat jy nie 'n bladsy skep oor 'n onderwerp waar ons reeds 'n artikel het oor dieselfde onderwerp; Sien byvoorbeeld: [[Bespreking:Twintigers]].
::As dit rêrig 'n ander onderwerp is, dan moet jy in die inleiding verduidelik hoe dit anders is. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 11:37, 11 Junie 2025 (UTC)
:::@[[Gebruiker:Hugo Weber99|Hugo Weber99]] lees asseblief hier : [[Wikipedia:Wenke_vir_die_skryf_van_’n_goeie_artikel#Voorbeelde_van_'n_goeie_eerste_sin]]. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 12:01, 11 Junie 2025 (UTC)
::::As hierdie gebruiker nie wil reageer op ons kommentaar nie gaan ek sy artikels voor die voet verwyder. Jammer maar dit is soos dit is. [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 12:51, 11 Junie 2025 (UTC)

== [[Hamidreza Ghorbani]] ==

Gemeenskap, op die Engelse Wikipedia is daar 'n debat oor die voortbestaan van [[:en:Hamidreza Ghorbani|die artikel]]. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 09:56, 11 Junie 2025 (UTC)
:Hierdie artikel is op die Engelse Wikipedia verwyder. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 07:38, 14 Junie 2025 (UTC)
::Sien ook geen nut in die artikel. Mens leer niks daaruit. Onensiklopedies. Ons nuwe paragraaf-opskrifte (net op hierdie bladsy) vind ek terloops bietjie vreemd, noudat ek na baie jare aan die ou formaat gewoond geraak het. [[Gebruiker:JMK|JMK]] ([[Gebruikerbespreking:JMK|kontak]]) 18:26, 17 Junie 2025 (UTC)

== Vote now in the 2025 U4C Election ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
Apologies for writing in English.
{{Int:Please-translate}}

Eligible voters are asked to participate in the 2025 [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee]] election. More information–including an eligibility check, voting process information, candidate information, and a link to the vote–are available on Meta at the [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Election/2025|2025 Election information page]]. The vote closes on 17 June 2025 at [https://zonestamp.toolforge.org/1750161600 12:00 UTC].

Please vote if your account is eligible. Results will be available by 1 July 2025. -- In cooperation with the U4C, [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User talk:Keegan (WMF)|talk]]) 23:00, 13 Junie 2025 (UTC) &lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Keegan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=28848819 --&gt;

== Besoeke vir Mei ==

Gemeenskap, sien die besoeke vir Mei: [https://stats.wikimedia.org/#/af.wikipedia.org/reading/total-page-views/normal|bar|2-year|agent~user|monthly 3,8 miljoen], ons 2de hoogste ooit! Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 07:43, 14 Junie 2025 (UTC)

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Wikimedia Foundation Board of Trustees 2025 - Call for Candidates&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2025/Announcement/Call for candidates|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2025/Announcement/Call for candidates}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]&lt;/div&gt;
Hello all,

The [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2025|call for candidates for the 2025 Wikimedia Foundation Board of Trustees selection is now open]] from June 17, 2025 – July 2, 2025 at 11:59 UTC [1]. The Board of Trustees oversees the Wikimedia Foundation's work, and each Trustee serves a three-year term [2]. This is a volunteer position.

This year, the Wikimedia community will vote in late August through September 2025 to fill two (2) seats on the Foundation Board. Could you – or someone you know – be a good fit to join the Wikimedia Foundation's Board of Trustees? [3]

Learn more about what it takes to stand for these leadership positions and how to submit your candidacy on [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2025/Candidate application|this Meta-wiki page]] or encourage someone else to run in this year's election.

Best regards,

Abhishek Suryawanshi&lt;br /&gt;
Chair of the Elections Committee

On behalf of the Elections Committee and Governance Committee

[1] https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2025/Call_for_candidates

[2] https://foundation.wikimedia.org/wiki/Legal:Bylaws#(B)_Term.

[3] https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2025/Resources_for_candidates&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

[[Gebruiker:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Gebruikerbespreking:MediaWiki message delivery|kontak]]) 17:43, 17 Junie 2025 (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=28866958 --&gt;

== Inhoudsopgawe in Afrikaanse Wikipedia ==

Geagte gemeenskap,

Ek het in die afgelope weke twee nuwe bladsye geskep, en sukkel tans met een eienskap wat ek nie kry om te vertoon soos op die Engelse Wikipedia-bladsye nie, nl. die inhoudsopgawe. In die Engelse Wikipedia verskyn daar bv. 'n inhoudsopgawe bo-aan die bladsy (sien bv. https://en.wikipedia.org/wiki/Speech_recognition) waar daar bv. net onder die inleidingsparagraaf 'n boksie is getiteld &quot;Contents&quot; verslyn, wat ek nie kan kry om te vertoon op die Afrikaanse bladsye nie (sien bv. [[VoiceXML]]) - is dit as gevolg van 'n fout wat ek maak, of is daar 'n verstelling wat gemaak kan word om die inhoudsopgawe in 'n boks bo-aan die hoofteks, soos bv. 'n verstelling, spesifieke bronkode wat ek behoort in te voeg of iets anders wat ek kan doen om die inhoudsopgawe bo-aan die bladsy kan laat vertoon?

Na 'n kort soektog deur ander Afrikaanse Wikipedia-bladsye, sien ek nie 'n enkele ander voorbeeld van só 'n boks in die hoofteks nie; is dit dalk 'n eienskap wat nog ontbreek en aan gewerk word, of is die plan om nie meer sulke inhoudsopgawes aan te heg nie, maar die onderafdelings op die sypaneel aan die linkerkant van die hoofteks te plaas?

Dankie by voorbaat vir u hulp hiermee.

Vriendelike Wiki-groete,

[[Gebruiker:CharlBarnard|Charl Barnard]] ([[Gebruikerbespreking:CharlBarnard|kontak]]) 12:11, 23 Junie 2025 (UTC)
:Van my rekenaar af gesien is daar wel 'n '''Inhoud'''-boksie by elke artikel onder die inleiding, insluitend by [[VoiceXML]] en [[Spraakherkenning]], met 8 en 7 paragraafhofies onderskeidelik. Die enigste uitsondering is wanneer &lt;nowiki&gt;__NOTOC__&lt;/nowiki&gt; op die bladsy ingevoeg word, gewoonlik wanneer die artikel so kort is dat 'n inhoudsopgawe oorbodig is. Ek gebruik wel die 2010-vel, en weet nie wat die 2022-vel aanvang nie. Lg. is na my mening 'n besonder swak ontwerp. [[Gebruiker:JMK|JMK]] ([[Gebruikerbespreking:JMK|kontak]]) 14:31, 24 Junie 2025 (UTC)
::KI-mening: &quot;A Wikipedia table of contents (TOC) may be missing if an article has fewer than four headings, if the &lt;nowiki&gt;__NOTOC__&lt;/nowiki&gt; magic word is used, if the page is zoomed in too far, or if the user has disabled the TOC in their preferences. Additionally, some skins might have issues with TOC display.&quot; [[Gebruiker:JMK|JMK]] ([[Gebruikerbespreking:JMK|kontak]]) 14:54, 24 Junie 2025 (UTC)
:::Ek gebruik die 2022 skin en sien dit ook, maar onder aan die linkerkant in die kantlyn. {{Ping|CharlBarnard}} Het jy daar gekyk? [[Gebruiker:BurgertB|~ &lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 12pt&quot;&gt;Burgert&lt;/span&gt;]] [[Gebruikerbespreking:BurgertB|&lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 12pt&quot;&gt;(kontak)&lt;/span&gt;]]  16:32, 24 Junie 2025 (UTC)
::::@Burgert Nee ek het nie, en sien dit wél daar verskyn. As dit korrekte gedrag is, is ek tevrede; wou net seker maak dat ek nie iets miskyk nie. Dankie vir die uitwys. [[Gebruiker:CharlBarnard|CharlBarnard]] ([[Gebruikerbespreking:CharlBarnard|kontak]]) 06:04, 25 Junie 2025 (UTC)

== Termodinamiese beta ==

{{ping|Rooiratel|Pynappel}}, kan julle dalk help met die rooi sjabloon: Sjabloon:Interlanguage link in die artikel? Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 17:57, 24 Junie 2025 (UTC)
: {{uitgevoer}} – 🍍 [[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) 19:26, 24 Junie 2025 (UTC)

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Sister Projects Task Force reviews Wikispore and Wikinews&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;message&quot;/&gt;
Dear Wikimedia Community,

The [[m:Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs Committee (CAC)]]  of the Wikimedia Foundation Board of Trustees assigned [[m:Wikimedia Foundation Community Affairs Committee/Sister Projects Task Force|the Sister Projects Task Force (SPTF)]] to update and implement a procedure for assessing the lifecycle of Sister Projects – wiki [[m:Wikimedia projects|projects supported by Wikimedia Foundation (WMF)]].

A vision of relevant, accessible, and impactful free knowledge has always guided the Wikimedia Movement. As the ecosystem of Wikimedia projects continues to evolve, it is crucial that we periodically review existing projects to ensure they still align with our goals and community capacity.

Despite their noble intent, some projects may no longer effectively serve their original purpose. '''Reviewing such projects is not about giving up – it's about responsible stewardship of shared resources'''. Volunteer time, staff support, infrastructure, and community attention are finite, and the non-technical costs tend to grow significantly as our ecosystem has entered a different age of the internet than the one we were founded in. Supporting inactive projects or projects that didn't meet our ambitions can unintentionally divert these resources from areas with more potential impact.

Moreover, maintaining projects that no longer reflect the quality and reliability of the Wikimedia name stands for, involves a reputational risk. An abandoned or less reliable project affects trust in the Wikimedia movement.

Lastly, '''failing to sunset or reimagine projects that are no longer working can make it much harder to start new ones'''. When the community feels bound to every past decision – no matter how outdated – we risk stagnation. A healthy ecosystem must allow for evolution, adaptation, and, when necessary, letting go. If we create the expectation that every project must exist indefinitely, we limit our ability to experiment and innovate.

Because of this, SPTF reviewed two requests concerning the lifecycle of the Sister Projects to work through and demonstrate the review process. We chose Wikispore as a case study for a possible new Sister Project opening and Wikinews as a case study for a review of an existing project. Preliminary findings were discussed with the CAC, and a community consultation on both proposals was recommended.

=== Wikispore ===

The [[m:Wikispore|application to consider Wikispore]] was submitted in 2019. SPTF decided to review this request in more depth because rather than being concentrated on a specific topic, as most of the proposals for the new Sister Projects are, Wikispore has the potential to nurture multiple start-up Sister Projects.

After careful consideration, the SPTF has decided '''not to recommend''' Wikispore as a Wikimedia Sister Project. Considering the current activity level, the current arrangement allows '''better flexibility''' and experimentation while WMF provides core infrastructural support. 

We acknowledge the initiative's potential and seek community input on what would constitute a sufficient level of activity and engagement to reconsider its status in the future.

As part of the process, we shared the decision with the Wikispore community and invited one of its leaders, Pharos, to an SPTF meeting.

Currently, we especially invite feedback on measurable criteria indicating the project's readiness, such as contributor numbers, content volume, and sustained community support. This would clarify the criteria sufficient for opening a new Sister Project, including possible future Wikispore re-application. However, the numbers will always be a guide because any number can be gamed.

=== Wikinews ===

We chose to review Wikinews among existing Sister Projects because it is the one for which we have observed the highest level of concern in multiple ways.

Since the SPTF was convened in 2023, its members have asked for the community's opinions during conferences and community calls about Sister Projects that did not fulfil their promise in the Wikimedia movement.[https://commons.wikimedia.org/wiki/File:WCNA_2024._Sister_Projects_-_opening%3F_closing%3F_merging%3F_splitting%3F.pdf &lt;nowiki&gt;[1]&lt;/nowiki&gt;][https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_Community_Affairs_Committee/Sister_Projects_Task_Force#Wikimania_2023_session_%22Sister_Projects:_past,_present_and_the_glorious_future%22 &lt;nowiki&gt;[2]&lt;/nowiki&gt;][https://meta.wikimedia.org/wiki/WikiConvention_francophone/2024/Programme/Quelle_proc%C3%A9dure_pour_ouvrir_ou_fermer_un_projet_%3F &lt;nowiki&gt;[3]&lt;/nowiki&gt;] Wikinews was the leading candidate for an evaluation because people from multiple language communities proposed it. Additionally, by most measures, it is the least active Sister Project, with the greatest drop in activity over the years.

While the Language Committee routinely opens and closes language versions of the Sister Projects in small languages, there has never been a valid proposal to close Wikipedia in major languages or any project in English. This is not true for Wikinews, where there was a proposal to close English Wikinews, which gained some traction but did not result in any action[https://meta.wikimedia.org/wiki/Proposals_for_closing_projects/Closure_of_English_Wikinews &lt;nowiki&gt;[4]&lt;/nowiki&gt;][https://meta.wikimedia.org/wiki/WikiConvention_francophone/2024/Programme/Quelle_proc%C3%A9dure_pour_ouvrir_ou_fermer_un_projet_%3F &lt;nowiki&gt;[5]&lt;/nowiki&gt;, see section 5] as well as a draft proposal to close all languages of Wikinews[https://meta.wikimedia.org/wiki/Talk:Proposals_for_closing_projects/Archive_2#Close_Wikinews_completely,_all_languages? &lt;nowiki&gt;[6]&lt;/nowiki&gt;].

[[:c:File:Sister Projects Taskforce Wikinews review 2024.pdf|Initial metrics]] compiled by WMF staff also support the community's concerns about Wikinews.

Based on this report, SPTF recommends a community reevaluation of Wikinews. We conclude that its current structure and activity levels are the lowest among the existing sister projects. SPTF also recommends pausing the opening of new language editions while the consultation runs.

SPTF brings this analysis to a discussion and welcomes discussions of alternative outcomes, including potential restructuring efforts or integration with other Wikimedia initiatives.

'''Options''' mentioned so far (which might be applied to just low-activity languages or all languages) include but are not limited to:
*Restructure how Wikinews works and is linked to other current events efforts on the projects,
*Merge the content of Wikinews into the relevant language Wikipedias, possibly in a new namespace,
*Merge content into compatibly licensed external projects,
*Archive Wikinews projects.
Your insights and perspectives are invaluable in shaping the future of these projects. We encourage all interested community members to share their thoughts on the relevant discussion pages or through other designated feedback channels.

=== Feedback and next steps ===

We'd be grateful if you want to take part in a conversation on the future of these projects and the review process. We are setting up two different project pages: [[m:Public consultation about Wikispore|Public consultation about Wikispore]] and [[m:Public consultation about Wikinews|Public consultation about Wikinews]]. Please participate between 27 June 2025 and 27 July 2025, after which we will summarize the discussion to move forward. You can write in your own language.

I will also host a community conversation 16th July Wednesday 11.00 UTC and 17th July Thursday 17.00 UTC (call links to follow shortly) and will be around at Wikimania for more discussions. 
&lt;section end=&quot;message&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

-- [[User:Victoria|Victoria]] on behalf of the Sister Project Task Force, 20:56, 27 Junie 2025 (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Johan_(WMF)/Sister_project_MassMassage_on_behalf_of_Victoria/Target_list&amp;oldid=28911188 --&gt;</text>
      <sha1>1bbuj6kobz3z5rj910o3l4qh75p13zf</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816473</id>
      <parentid>2816472</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T21:30:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Aliwal2012</username>
        <id>39067</id>
      </contributor>
      <comment>ruil 2 beelde om</comment>
      <origin>2816473</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="37480" sha1="cyier9nf7ebl23kgzea4pam0vw13ems" xml:space="preserve">__NEWSECTIONLINK__
__NOINDEX__
{{spring ondertoe}}
[[Lêer:Perde by Glen Reenenkamp, Golden Gate NP (1).jpg|duimnael|links|380px|Dis vakansie! Geniet jouself en kom ry die mak perde by die asemrowende [[Golden Gate-Hoogland- Nasionale Park]] in die Oos-Vrystaat!]]
&lt;!--[[Lêer:AfrikaanseTaalmonumentSlogan.jpg|duimnael|260px|links|100 jaar as ampstaal!]]
[[Lêer:Jessica isn't getting involved in this discussion.jpg|duimnael|links|230px|Kom praat met ons op die Geselshoekie, ons kuier lekker saam!]]
[[Lêer:Glass cup with saucer spoon and sugar cubes.svg|duimnael|links|220px|Opgedra aan [[Gebruiker:SpesBona|SpesBona]] en [[Gebruiker:Suidpunt|Suidpunt]] wat hul [[rooibos]]tee bo [[koffie]] verkies...]]
[[Lêer:Vandalenjaeger 01.jpg|duimnael|260px|links|'n Versoek aan al die admins: help ons asb. om vandalisme uit te roei!]]
[[Lêer:Rooibokram KNP suide.JPG|duimnael|250px|links|&quot;Dis beter om in die [[Krugerwildtuin]] as op kantoor te wees!&quot; 'n Rooibokram in 2011.]]
[[Lêer:Rosy-faced lovebirds (Agapornis roseicollis roseicollis) composite.jpg|duimnael|links|320px|Maak vrede in Gasa en Oekraïne, nie oorlog nie!]]--&gt;
&lt;div style=&quot;background:#f9f9f9; border:1px solid #aaaaaa; clear:right; float:right; font-size:90%; margin:1em 0 1em 1em; padding:1em; width:20em;&quot;&gt;
&lt;big&gt;'''Sien ook:'''&lt;/big&gt;
* [[Wikipedia:Welkom nuwelinge]] wat veral op nuwelinge gemik is.
* [[Wikipedia:Gebruikersportaal]] vir nuttige skakels vir alle gebruikers.
* [[Wikipediabespreking:Geselshoekie]] vir bespreking van die toekoms van hierdie bladsy.
* [[/Taalforum/]] vir besprekings oor taalprobleme. Die juiste terme, spellings ensomeer.

&lt;center&gt;'''Verdere hulp:'''&lt;br /&gt;&lt;/center&gt;
Vir volledige hulp, riglyne en beleid (algemeen en spesifiek), raadpleeg gerus die
* [[:en:Wikipedia:Community Portal|Engelse ''Community Portal'']],
* [[:nl:Wikipedia:Gebruikersportaal|Nederlandse Gebruikersportaal]] en
* [[:m:|Meta Wikipedia]].
&lt;/div&gt;

{{Argiefboks|18
| argief1 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2006|2004-06]]
| argief2 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2007|2007-09]]
| argief3 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2010|2010]]
| argief4 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2011|2011]]
| argief5 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2012|2012]]
| argief6 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2013|2013]]
| argief7 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2014|2014]]
| argief8 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2015|2015]]
| argief9 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2016|2016]]
| argief10 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2017|2017]]
| argief11 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2018|2018]]
| argief12 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2019|2019]]
| argief13 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2020|2020]]
| argief14 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2021|2021]]
| argief15 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2022|2022]]
| argief16 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2023|2023]]
| argief17 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2024|2024]]
| argief18 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2025|2025]]
}}

'''Welkom''' by die Afrikaanse Wikipedia se algemene geselshoekie. Enigiemand is welkom om deel te neem aan die besprekings hier: '''onderteken asseblief u besprekings''' deur &lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt; te tik, of die &quot;Handtekening met datum&quot;-ikoon ([[Lêer:button sig.png|Handtekening met datum|link=]]) te kies op die redigeringskieslys.

Ou besprekings word na die '''argief''' geskuif (sien die navigasiekas regs). As u 'n gesprek wil voortsit wat reeds in die argief is, word aanbeveel dat u die betrokke dele uitknip en hier plak.

Hierdie blad is vir algemene besprekings, besprekings omtrent 'n spesifieke artikel kan op daardie artikel se besprekingsblad begin word; sodoende kan dit ook deur toekomstige bydraers en redigeerders gelees word.

Vir die jongste nuus van WikimediaZA, besoek gerus ons [https://www.facebook.com/groups/231160206984566 Facebook bladsy], word lid van die [http://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikipedia-af Afrikaanse poslys] of besoek ons [http://wikimedia.org.za/wiki/Tuisblad_in_Afrikaans Tuisblad in Afrikaans]

&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;&lt;center&gt;'''&gt;&gt;&gt;  [//af.wikipedia.org/w/wiki.phtml?title=Wikipedia:Geselshoekie&amp;action=edit&amp;section=new Voeg 'n nuwe onderwerp by] &lt;&lt;&lt;'''&lt;/center&gt;&lt;/div&gt;

== Wikipedia in ander tale ==

Gemeenskap, aangesien my blaaier reeds weet dat ek Afrikaanssprekend is, vind ek dat soektogte Afrikaanse artikels opdis. Beteken dit dat my soektog net op die Afrikaanse Wikipedia plaasvind, tot uitsluiting van artikels in ander tale, veral Engels, wat seker die meeste artikels bevat? Ek sou hoop dat soektogte deur artikels in alle tale sal deursoek, eerder as net dié waarin die artikels geskryf is. [[Spesiaal:Bydraes/169.0.218.18|169.0.218.18]] 03:36, 3 Junie 2025 (UTC)

:Dit hang af. Watter webblaaier gebruik jy? Watter soekenjin? Skyf jy jou soektog in Engels of in Afrikaans? - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 06:44, 3 Junie 2025 (UTC)
::Ek gebruik Google Chrome met Google as soekenjin. My soektog is 'n akroniem (&quot;IVR&quot;), en lyk my by nadere ondersoek of my vrees wél waar is: die Afrikaanswe Wikipedia vind dit glad nie, terwyl as ek 'n ander blaaier gebruik (Safari) wat nie my koekies of geskiedenis het nie, vind die Engelse Wikipedia dit ondubbelsinnig. [[Gebruiker:CharlBarnard|CharlBarnard]] ([[Gebruikerbespreking:CharlBarnard|kontak]]) 14:00, 3 Junie 2025 (UTC)
:::Dis tog seker nie reg nie, as mens sien watter alternatiewe afkortings die Afrikaanse soekmasjien wél opdis ... [[Gebruiker:CharlBarnard|CharlBarnard]] ([[Gebruikerbespreking:CharlBarnard|kontak]]) 14:03, 3 Junie 2025 (UTC)
::::'n Laaste nota: as mens direk uit Google soek vir die Afrikaanse weergawe, gee Google se KI Gemini wél die regte antwoord. Teleurstellend dat Google iets kan vind wat die Afrikaanse Wikipedia nie kan vind nie .. [[Gebruiker:CharlBarnard|CharlBarnard]] ([[Gebruikerbespreking:CharlBarnard|kontak]]) 14:07, 3 Junie 2025 (UTC)
:::::Soek jy op google se webwerf of op Wikipedia se webwerf? Dit is nie vir my duidelik nie. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 14:19, 3 Junie 2025 (UTC)
::::::Primêr op Wikipedia se webwerf, maar kontrole op Google s'n om te kyk hoe dit vergelyk. [[Gebruiker:CharlBarnard|CharlBarnard]] ([[Gebruikerbespreking:CharlBarnard|kontak]]) 08:29, 4 Junie 2025 (UTC)
:::::::Ons het nie 'n bladsy op afwiki met die naam &quot;IVR&quot; nie.
:::::::Gee asb. 'n lys van skakels wat google vind wat &quot;IVR&quot; vind op afwiki. Dan kan ek sien waar dit nie ooreenkom nie. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 09:23, 4 Junie 2025 (UTC)
::::::::Google vind nie IVR op afwiki nie, maar wel korrekte skakels na die Engelse weergawe, sowel as beskrywings deur Google se Gemini wat korrek is. Ek wil graag IVR kan soek op afwiki, en afkom op die Engelse artikels daaroor. [[Gebruiker:CharlBarnard|CharlBarnard]] ([[Gebruikerbespreking:CharlBarnard|kontak]]) 14:53, 5 Junie 2025 (UTC)
::::::::: {{ping|CharlBarnard}} baie belangrike begrippe ontbreek nog op die Afrikaanse Wikipedia. Jy is welkom om die een te wees wat die inskrywing vir [[IVR]] hier begin. – 🍍 [[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) 16:55, 5 Junie 2025 (UTC)
::::::::::@[[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] baie dankie, dit verklaar dit. Ek was maar onseker oor die skakeling tussen Google en afwiki, maar verstaan dat die afwiki onafhanklik opgedateed moet word. As 'n beginpunt kan ek dalk maar 'n outomaat (soos Google Translate) gebruik om die inhoud te skep vir afwiki; sou lekker wees as dit onafhanklik kon gebeur! [[Gebruiker:CharlBarnard|CharlBarnard]] ([[Gebruikerbespreking:CharlBarnard|kontak]]) 03:51, 6 Junie 2025 (UTC)
:::::::::::Jy kan eksperimenteer. Ek het al Google Translate gebruik, maar gebruik op die oomblik [[Grok (kletsbot)]] met goeie resultate. Jy moet spesifieke instruksies gee, bv. &lt;source&gt;Vertaal die volgende wikiteks na Afrikaans. Vertaal ook skakels tussen [[]], maar behou inhoud tussen &lt;ref&gt;&lt;/ref&gt; onvertaald. Antwoord met wikiteks.&lt;/source&gt; gevolg deur die wikiteks in Engels of enige ander taal. Dis 'n bietjie heen-en-weer, maar ek voel sover die resultaat is beter as met Google Translate. – 🍍 [[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) 06:17, 6 Junie 2025 (UTC)
::::::::::::Dankie vir die wenk-klink my jy het reeds die huiswerk gedoen wat ek nog beplan het om te doen. Ek sal begin met IVR, aangesien dit die eerste plek is waar ek 'n bydrae gemaak het. [[Gebruiker:CharlBarnard|CharlBarnard]] ([[Gebruikerbespreking:CharlBarnard|kontak]]) 15:37, 6 Junie 2025 (UTC)
:::::::::::::Hallo almal wat deelneem aan hierdie gesprek! Kort nota om te sê dat my eerste bladsy oor Interaktiewe Stemrespons, sowel as 'n skakel daarna van die Engelse &quot;IVR&quot; wat na die hoofbladsy te wys.
:::::::::::::Baie dankie vir julle leiding en insette, en laat weet asseblief as daar verdere wysigings is wat ek behoort aan te bring. [[Gebruiker:CharlBarnard|CharlBarnard]] ([[Gebruikerbespreking:CharlBarnard|kontak]]) 11:53, 9 Junie 2025 (UTC)
::::::::::::::Hallo weer almal wat hierdie draad volg en insette (almal positief darem!) gegee het; ek is sopas deur nog 'n iterasie met ChatGPT om die bladsy so volledig moontlik te maak; sonder twyfel het daar nog 'n glips of twee ingeglip, waar ek nie sal voel of julle my kop afbyt as julle my daarop wys om dit reg te maak, of sommer self reg te maak as daar nie te veel werk by betrokke is nie.
::::::::::::::Die doel van hierdie skrywe is om mee te deel (soos Gebruiker:Pynappel ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) voor my my ervaring met KI vir die vertaling van Wikipedia-bladsye vanaf Engels na Afrikaans. Ek het nou nie sy/haar voorstel gebruik om [[Grok (kletsbot)]] aan te wend nie, maar gepoog om die hele projekkie met uitsluitlik ChatGPT te doen. Alhoewel die interaksie heel aangenaam was, moes ek kort-kort stukke kode wat sy opgewek het nagaan na die bron-artikel, en het telkens gevind dat groot dele uitgelaat was. Die enigste manier wat ek kon kry om die bladsy so naby te kry aan die bron as wat dit nou is, was om afdeling-vir-afdeling daardeur te werk; nogal uitputtend as mens kort-kort die sg. &quot;chat history&quot; moet herlaai om die bot se jongste byvoegings by te laai. Dit sou baie gladder wees as mens in slegs een bladsy die spraakinteraksie-ikoon ook die teksuitset dinamies van die bot af te kopiëer. Ruimte vir verbetering! Vir my volgende poging gaan ek Sesame probeer, wat lyk my adverteer dat dit beide hierdie funksies insluit.
::::::::::::::Soos altyd word julle wyse en ervare insigte waardeer in 'n takie, waar as ons eers die resep reg het, ons met min moeite duisende of selfds tiene en honderde duisende artikels outomaties kan vertaal na ons geliefde moedertaal! [[Gebruiker:CharlBarnard|CharlBarnard]] ([[Gebruikerbespreking:CharlBarnard|kontak]]) 22:03, 20 Junie 2025 (UTC)

== [[Pieter Kriel]] ==

Sien sy plasing oor sy Wikipedia artikel op X [https://x.com/pieterkrielorg/status/1929609939783422214 hier]. Hy moet besef daar bestaan nie so iets soos slegte publisiteit nie ;) [[Gebruiker:Lefcentreright|Lefcentreright]] ([[Gebruikerbespreking:Lefcentreright|kontak]]) 14:52, 3 Junie 2025 (UTC)

:Het iemand 'n rekening op X om hom te antwoord? Ek wil vir hom sê : &quot;Because each language Wikipedia is independent, and no one on any other language Wikipedia has bothered to write an article about you in their language.&quot; - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 15:03, 3 Junie 2025 (UTC)

:: Ek het daardie lemma begin. Dit is onduidelik of hy tevrede of ontevrede is daarmee. Van die onderwerpe waaroor hy kommentaar lewer, is omstrede, maar ek het die artikel neutraal probeer hou en bronne verskaf. As hy (of enigiemand) 'n probleem het met die artikel dan staan dit hom vry om soos enige ander bydraer wysigings aan te bring of om dit op die besprekingsbladsy te bespreek. Hy was onlangs in die nuus vanweë sy kommentaar en die relevansie daarvan tot die Zeitgeist met die Afrikanervlugtelinge en wat nog, maar as hy uit die kollig sou verdwyn en daar nooit weer enigiets oor hom bekend gemaak sou word nie dan kan die noemenswaardigheid van die artikel bevraagteken word. In daardie geval kan die artikel soos gewoonlik vir [[Wikipedia:Bladsyverwydering]] genomineer word. Ongelukkig is 'n deel van die koppelvlak onvertaald in sy skermgreep: ''Learn more''. {{ping|Rooiratel}} weet jy waar hierdie string is sodat ons dit kan vertaal? – 🍍 [[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) 15:56, 3 Junie 2025 (UTC)
:::Daar is niks fout met die artikel nie. Ek wil mense maar net inlig oor hoe Wikipedia werk.
:::Ek sal solank die &quot;Learn more&quot; teks opspoor. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 16:00, 3 Junie 2025 (UTC)

:::: {{ping|Rooiratel}}, jammer, ek het eerder kommentaar gelewer oor die feit dat die onderwerp van die artikel 'n plasing op X gemaak het. Wat jy sê is heeltemal reg. Die kommentaar op die X-plasing is uiters gepolariseerd. Ek sou sê dis nie die moeite werd om die mense in daardie bespreking oor Wikipedia te probeer opvoed nie. – 🍍 [[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) 16:07, 3 Junie 2025 (UTC)

:::::&quot;Afrikaners who still dream of Europe are already ‘dead’. Afrikaans dies in exile. You want a future? Stand with Africa — or be forgotten.&quot; Hoekom praat hy dan Engels? Ek sou hom eerder vra hoekom hy nie Afrikaans praat nie. Ek het eens 'n X-rekening gehad, maar dit weggegooi nadat dit verkoop en agteruit gegaan het. ;) Groete. -- [[Lêer:Flag of South Africa.svg|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:SpesBona|SpesBona]] 17:45, 3 Junie 2025 (UTC)
::::::@[[Gebruiker:SpesBona|SpesBona]] ek neem aan sy gehoor is Engelssprekend (of ten minste nie Afrikaans magtig nie). Maar hy het 'n aksent wanneer hy praat, dus is sy moedertaal waarskynlik Afrikaans. – 🍍 [[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) 18:02, 3 Junie 2025 (UTC)
:::::::{{Ping|Pynappel}} ek sou dít vermoed het. Die vraag is meer ironies bedoel. Hy praat '''oor''' Afrikaans en dat dit in &quot;ballingskap&quot; sterf, maar hy is 'n Afrikaner in Suid-Afrika wat nie Afrikaans praat nie. Hy kan mos op X adverteer vir Afrikaans? Hy pleit vir 'n veeltalige Suid-Afrika, maar alles in Engels? Dit is nie 'n oordeel oor sy ander menings nie! Ek ken Afrikaanssprekendes in Duitsland wat moeg is vir Engels en daar help ek graag. Ons beplan 'n Afrikaanse ''Stammtisch'' in Berlyn. Groete. -- [[Lêer:Flag of South Africa.svg|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:SpesBona|SpesBona]] 18:10, 3 Junie 2025 (UTC)
::::::::@[[Gebruiker:SpesBona|SpesBona]] Hy het wel 'n punt beet - maar dit is die Afrikaanssprekendes of stoere Afrikaners in die buiteland se eie slapgat-houding. As 'n Duitser hier in die Kaap aankom, en daar is maar net 500 Duitsers, dan rig hy 'n koerant en 'n boekwinkel op. Hier is nie eens 'n Franse boekwinkel of dagblad nie - al is dit so 'gesog' en al kan die wynboere nie eens hul eie plaasname uitspreek nie. Ek meen maar - ''De Zuid-Afrikaan'' het voortdurend uit ''Das Capland'' aangehaal, en vica versa, want hul politieke sentiment was dieselfde. Wat is fout met die lot oorsee?! En wat is fout met ons Afrikaanse koerante hier te lande wat hulle nie ondersteun nie? Is daar geen Afrikaanse koerant in Thailand, Kanada, Australië, Duitsland, Nederland, Engeland... wanneer gaan ons soos '''''stedelinge''''' begin dink? Ek stel voor jy bring dit bietjie onder die uitgewekenes se aandag. Nee, jy druk hulle snoet soos 'n babahondjie in hulle eie plassie, en jy looi hulle met die koerant tot hulle luister. Daar is 25 000 Suid-Afrikaners in Duitsland, toe ek laas gekyk het. Meer as die 5 000 in Frankryk. [[Gebruiker:Suidpunt|Suidpunt]] ([[Gebruikerbespreking:Suidpunt|kontak]]) 17:08, 5 Junie 2025 (UTC)

== Engelse teks op selfoonweergawe van Weesbladsy sjabloon ==
M.b.t. die Engelse teks in die &lt;nowiki&gt;{{Weesbladsy}}&lt;/nowiki&gt; sjabloon:
Dit verskyn net op die selfoonweergawe van Wikipedia. e.g. 
https://af.m.wikipedia.org/wiki/10_Holloway_Circus   &lt;-- selfoonweergawe
https://af.wikipedia.org/wiki/10_Holloway_Circus     &lt;-- gewoneweergawe
Daar as jy die HTML bekyk sien jy die &quot;Learn more&quot; teks in die volgende HTML:
&lt;code&gt;&lt;nowiki&gt;&lt;span class=&quot;ambox-learn-more&quot;&gt;Learn more&lt;/span&gt;&lt;/nowiki&gt;&lt;/code&gt;
As ek die bronkode vir &lt;nowiki&gt;{{Weesbladsy}}&lt;/nowiki&gt; volg: 
Sjabloon:Ambox -&gt; Module:Boodskapraam
Die &quot;ambox-learn-more&quot; CSS class bestaan nie daar nie.
Ek vermoed die selfoonweergawe van Wikipedia voer ekstra CSS in, en ek weet nie waar om dit te vind nie.
As 'n laste probeerslag, het ek die volgende soektog op Wikipedia gebruik: &lt;code&gt;insource: learn-more&lt;/code&gt; in die Module en Sjabloon naamruimtes. Maar geen resultate nie.
As jy my kan help om die selfoonweergawe CSS op te spoor, dan kan ek die teks op spoor. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 16:23, 3 Junie 2025 (UTC)
:Dankie, @[[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]]. Sover ek verstaan is die selfoon-CSS by [[MediaWiki:Minerva.css]] en die JS is by [[MediaWiki:Minerva.js]], maar ek sien nie die string &quot;learn more&quot; daar nie. Ek dink dis dalk een van hierdie stringe op [https://translatewiki.net/w/i.php?title=Special:SearchTranslations&amp;query=learn+more&amp;language=en Translatewiki] – 🍍 [[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) 16:28, 3 Junie 2025 (UTC)
::Ek dog ook dit kan dalk daar wees. Maar ek wou bewyse daarvan find.
::Op translatewiki is daar 'n &quot;Mobile Frontend - User Interface&quot; afdeling.
::Daaronder is net 3 &quot;strings&quot; met die teks &quot;Learn more&quot;. Ek het die een vertaal wat reg gelyk het, maar ek is nie seker nie.
::As ek reg kan onthou, verskyn al die veranderings op translatewiki op Wikipedia eers die volgende Donderdag. Ons wag maar 'n week en sien of dit gewerk het. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 16:39, 3 Junie 2025 (UTC)

:::Dankie [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]]. Kom ons kyk. – 🍍 [[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) 16:42, 3 Junie 2025 (UTC)
::::Dit was toe die regte een!
::::Skakel na die teks op translatewiki.net : https://translatewiki.net/w/i.php?title=Special%3ATranslate&amp;showMessage=mobile-frontend-mobile-option-amc-learn-more&amp;group=ext-mobilefrontend-user&amp;language=af&amp;filter=&amp;optional=1&amp;action=translate
::::En hier is die Afrikaans kode vir [https://www.mediawiki.org/wiki/Extension:MobileFrontend Extension:MobileFrontend] : https://github.com/wikimedia/mediawiki-extensions-MobileFrontend/blob/b6cb41a2283b61fbd17e7ad44663cec0e88644de/i18n/af.json
::::Dit het tans nie die &quot;mobile-frontend-mobile-option-amc-learn-more&quot; teks soos bv. op die een vir nlwiki : https://github.com/wikimedia/mediawiki-extensions-MobileFrontend/blob/b6cb41a2283b61fbd17e7ad44663cec0e88644de/i18n/nl.json
::::Ek sien die teks word ingevoer vanaf translatewiki.
::::En beide het die naam : &quot;mobile-frontend-mobile-option-amc-learn-more&quot;
::::So ons moet maar net 'n paar dae wag, dan sal dit verskyn. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 18:28, 3 Junie 2025 (UTC)

== Gebruiker:CharlBarnard se sjablone ==

Gemeenskap, ek probeer verstaan wat die Gebruiker doen? Kan iemand raad gee asb? Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 11:11, 9 Junie 2025 (UTC)
:Ek vermoed hy probeer gewone artikels skep? [[Gebruiker:BurgertB|~ &lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt&quot;&gt;Burgert&lt;/span&gt;]] [[Gebruikerbespreking:BurgertB|&lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt&quot;&gt;(kontak)&lt;/span&gt;]]  12:38, 9 Junie 2025 (UTC)

== Gebruiker:Hugo Weber99 ==

Gemeenskap, ek het 'n wesenlike probleem met sommige van die artikels van Gebruiker:Hugo Weber99. Die artikels handel oor die bron wat twee dinge kan beteken: skending van kopiereg en neutraliteit. Sien bv. [[Donker Weerlig: Literêre opstelle oor die werk van André P. Brink]]. Julle gedagtes asb. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 15:30, 10 Junie 2025 (UTC)
:Sien [[Dekades in die Afrikaanse Letterkunde]] en [[Vyftigers]]. Dieselfde bron maar twee verskillende artikels? Onmoontlik! Admins, word wakker! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 10:03, 11 Junie 2025 (UTC)
::@[[Gebruiker:Hugo Weber99|Hugo Weber99]] ek dink jy skep interessante artikels, maar jy maak dit nie altyd duidelik wat die spesifieke onderwerp van die artikel is nie. Doen dit asseblief in die inleiding van die artikel.
::En maak ook seker dat jy nie 'n bladsy skep oor 'n onderwerp waar ons reeds 'n artikel het oor dieselfde onderwerp; Sien byvoorbeeld: [[Bespreking:Twintigers]].
::As dit rêrig 'n ander onderwerp is, dan moet jy in die inleiding verduidelik hoe dit anders is. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 11:37, 11 Junie 2025 (UTC)
:::@[[Gebruiker:Hugo Weber99|Hugo Weber99]] lees asseblief hier : [[Wikipedia:Wenke_vir_die_skryf_van_’n_goeie_artikel#Voorbeelde_van_'n_goeie_eerste_sin]]. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 12:01, 11 Junie 2025 (UTC)
::::As hierdie gebruiker nie wil reageer op ons kommentaar nie gaan ek sy artikels voor die voet verwyder. Jammer maar dit is soos dit is. [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 12:51, 11 Junie 2025 (UTC)

== [[Hamidreza Ghorbani]] ==

Gemeenskap, op die Engelse Wikipedia is daar 'n debat oor die voortbestaan van [[:en:Hamidreza Ghorbani|die artikel]]. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 09:56, 11 Junie 2025 (UTC)
:Hierdie artikel is op die Engelse Wikipedia verwyder. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 07:38, 14 Junie 2025 (UTC)
::Sien ook geen nut in die artikel. Mens leer niks daaruit. Onensiklopedies. Ons nuwe paragraaf-opskrifte (net op hierdie bladsy) vind ek terloops bietjie vreemd, noudat ek na baie jare aan die ou formaat gewoond geraak het. [[Gebruiker:JMK|JMK]] ([[Gebruikerbespreking:JMK|kontak]]) 18:26, 17 Junie 2025 (UTC)

== Vote now in the 2025 U4C Election ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
Apologies for writing in English.
{{Int:Please-translate}}

Eligible voters are asked to participate in the 2025 [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee]] election. More information–including an eligibility check, voting process information, candidate information, and a link to the vote–are available on Meta at the [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Election/2025|2025 Election information page]]. The vote closes on 17 June 2025 at [https://zonestamp.toolforge.org/1750161600 12:00 UTC].

Please vote if your account is eligible. Results will be available by 1 July 2025. -- In cooperation with the U4C, [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User talk:Keegan (WMF)|talk]]) 23:00, 13 Junie 2025 (UTC) &lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Keegan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=28848819 --&gt;

== Besoeke vir Mei ==

Gemeenskap, sien die besoeke vir Mei: [https://stats.wikimedia.org/#/af.wikipedia.org/reading/total-page-views/normal|bar|2-year|agent~user|monthly 3,8 miljoen], ons 2de hoogste ooit! Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 07:43, 14 Junie 2025 (UTC)

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Wikimedia Foundation Board of Trustees 2025 - Call for Candidates&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2025/Announcement/Call for candidates|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2025/Announcement/Call for candidates}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]&lt;/div&gt;
Hello all,

The [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2025|call for candidates for the 2025 Wikimedia Foundation Board of Trustees selection is now open]] from June 17, 2025 – July 2, 2025 at 11:59 UTC [1]. The Board of Trustees oversees the Wikimedia Foundation's work, and each Trustee serves a three-year term [2]. This is a volunteer position.

This year, the Wikimedia community will vote in late August through September 2025 to fill two (2) seats on the Foundation Board. Could you – or someone you know – be a good fit to join the Wikimedia Foundation's Board of Trustees? [3]

Learn more about what it takes to stand for these leadership positions and how to submit your candidacy on [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2025/Candidate application|this Meta-wiki page]] or encourage someone else to run in this year's election.

Best regards,

Abhishek Suryawanshi&lt;br /&gt;
Chair of the Elections Committee

On behalf of the Elections Committee and Governance Committee

[1] https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2025/Call_for_candidates

[2] https://foundation.wikimedia.org/wiki/Legal:Bylaws#(B)_Term.

[3] https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2025/Resources_for_candidates&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

[[Gebruiker:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Gebruikerbespreking:MediaWiki message delivery|kontak]]) 17:43, 17 Junie 2025 (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=28866958 --&gt;

== Inhoudsopgawe in Afrikaanse Wikipedia ==

Geagte gemeenskap,

Ek het in die afgelope weke twee nuwe bladsye geskep, en sukkel tans met een eienskap wat ek nie kry om te vertoon soos op die Engelse Wikipedia-bladsye nie, nl. die inhoudsopgawe. In die Engelse Wikipedia verskyn daar bv. 'n inhoudsopgawe bo-aan die bladsy (sien bv. https://en.wikipedia.org/wiki/Speech_recognition) waar daar bv. net onder die inleidingsparagraaf 'n boksie is getiteld &quot;Contents&quot; verslyn, wat ek nie kan kry om te vertoon op die Afrikaanse bladsye nie (sien bv. [[VoiceXML]]) - is dit as gevolg van 'n fout wat ek maak, of is daar 'n verstelling wat gemaak kan word om die inhoudsopgawe in 'n boks bo-aan die hoofteks, soos bv. 'n verstelling, spesifieke bronkode wat ek behoort in te voeg of iets anders wat ek kan doen om die inhoudsopgawe bo-aan die bladsy kan laat vertoon?

Na 'n kort soektog deur ander Afrikaanse Wikipedia-bladsye, sien ek nie 'n enkele ander voorbeeld van só 'n boks in die hoofteks nie; is dit dalk 'n eienskap wat nog ontbreek en aan gewerk word, of is die plan om nie meer sulke inhoudsopgawes aan te heg nie, maar die onderafdelings op die sypaneel aan die linkerkant van die hoofteks te plaas?

Dankie by voorbaat vir u hulp hiermee.

Vriendelike Wiki-groete,

[[Gebruiker:CharlBarnard|Charl Barnard]] ([[Gebruikerbespreking:CharlBarnard|kontak]]) 12:11, 23 Junie 2025 (UTC)
:Van my rekenaar af gesien is daar wel 'n '''Inhoud'''-boksie by elke artikel onder die inleiding, insluitend by [[VoiceXML]] en [[Spraakherkenning]], met 8 en 7 paragraafhofies onderskeidelik. Die enigste uitsondering is wanneer &lt;nowiki&gt;__NOTOC__&lt;/nowiki&gt; op die bladsy ingevoeg word, gewoonlik wanneer die artikel so kort is dat 'n inhoudsopgawe oorbodig is. Ek gebruik wel die 2010-vel, en weet nie wat die 2022-vel aanvang nie. Lg. is na my mening 'n besonder swak ontwerp. [[Gebruiker:JMK|JMK]] ([[Gebruikerbespreking:JMK|kontak]]) 14:31, 24 Junie 2025 (UTC)
::KI-mening: &quot;A Wikipedia table of contents (TOC) may be missing if an article has fewer than four headings, if the &lt;nowiki&gt;__NOTOC__&lt;/nowiki&gt; magic word is used, if the page is zoomed in too far, or if the user has disabled the TOC in their preferences. Additionally, some skins might have issues with TOC display.&quot; [[Gebruiker:JMK|JMK]] ([[Gebruikerbespreking:JMK|kontak]]) 14:54, 24 Junie 2025 (UTC)
:::Ek gebruik die 2022 skin en sien dit ook, maar onder aan die linkerkant in die kantlyn. {{Ping|CharlBarnard}} Het jy daar gekyk? [[Gebruiker:BurgertB|~ &lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 12pt&quot;&gt;Burgert&lt;/span&gt;]] [[Gebruikerbespreking:BurgertB|&lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 12pt&quot;&gt;(kontak)&lt;/span&gt;]]  16:32, 24 Junie 2025 (UTC)
::::@Burgert Nee ek het nie, en sien dit wél daar verskyn. As dit korrekte gedrag is, is ek tevrede; wou net seker maak dat ek nie iets miskyk nie. Dankie vir die uitwys. [[Gebruiker:CharlBarnard|CharlBarnard]] ([[Gebruikerbespreking:CharlBarnard|kontak]]) 06:04, 25 Junie 2025 (UTC)

== Termodinamiese beta ==

{{ping|Rooiratel|Pynappel}}, kan julle dalk help met die rooi sjabloon: Sjabloon:Interlanguage link in die artikel? Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 17:57, 24 Junie 2025 (UTC)
: {{uitgevoer}} – 🍍 [[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) 19:26, 24 Junie 2025 (UTC)

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Sister Projects Task Force reviews Wikispore and Wikinews&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;message&quot;/&gt;
Dear Wikimedia Community,

The [[m:Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs Committee (CAC)]]  of the Wikimedia Foundation Board of Trustees assigned [[m:Wikimedia Foundation Community Affairs Committee/Sister Projects Task Force|the Sister Projects Task Force (SPTF)]] to update and implement a procedure for assessing the lifecycle of Sister Projects – wiki [[m:Wikimedia projects|projects supported by Wikimedia Foundation (WMF)]].

A vision of relevant, accessible, and impactful free knowledge has always guided the Wikimedia Movement. As the ecosystem of Wikimedia projects continues to evolve, it is crucial that we periodically review existing projects to ensure they still align with our goals and community capacity.

Despite their noble intent, some projects may no longer effectively serve their original purpose. '''Reviewing such projects is not about giving up – it's about responsible stewardship of shared resources'''. Volunteer time, staff support, infrastructure, and community attention are finite, and the non-technical costs tend to grow significantly as our ecosystem has entered a different age of the internet than the one we were founded in. Supporting inactive projects or projects that didn't meet our ambitions can unintentionally divert these resources from areas with more potential impact.

Moreover, maintaining projects that no longer reflect the quality and reliability of the Wikimedia name stands for, involves a reputational risk. An abandoned or less reliable project affects trust in the Wikimedia movement.

Lastly, '''failing to sunset or reimagine projects that are no longer working can make it much harder to start new ones'''. When the community feels bound to every past decision – no matter how outdated – we risk stagnation. A healthy ecosystem must allow for evolution, adaptation, and, when necessary, letting go. If we create the expectation that every project must exist indefinitely, we limit our ability to experiment and innovate.

Because of this, SPTF reviewed two requests concerning the lifecycle of the Sister Projects to work through and demonstrate the review process. We chose Wikispore as a case study for a possible new Sister Project opening and Wikinews as a case study for a review of an existing project. Preliminary findings were discussed with the CAC, and a community consultation on both proposals was recommended.

=== Wikispore ===

The [[m:Wikispore|application to consider Wikispore]] was submitted in 2019. SPTF decided to review this request in more depth because rather than being concentrated on a specific topic, as most of the proposals for the new Sister Projects are, Wikispore has the potential to nurture multiple start-up Sister Projects.

After careful consideration, the SPTF has decided '''not to recommend''' Wikispore as a Wikimedia Sister Project. Considering the current activity level, the current arrangement allows '''better flexibility''' and experimentation while WMF provides core infrastructural support. 

We acknowledge the initiative's potential and seek community input on what would constitute a sufficient level of activity and engagement to reconsider its status in the future.

As part of the process, we shared the decision with the Wikispore community and invited one of its leaders, Pharos, to an SPTF meeting.

Currently, we especially invite feedback on measurable criteria indicating the project's readiness, such as contributor numbers, content volume, and sustained community support. This would clarify the criteria sufficient for opening a new Sister Project, including possible future Wikispore re-application. However, the numbers will always be a guide because any number can be gamed.

=== Wikinews ===

We chose to review Wikinews among existing Sister Projects because it is the one for which we have observed the highest level of concern in multiple ways.

Since the SPTF was convened in 2023, its members have asked for the community's opinions during conferences and community calls about Sister Projects that did not fulfil their promise in the Wikimedia movement.[https://commons.wikimedia.org/wiki/File:WCNA_2024._Sister_Projects_-_opening%3F_closing%3F_merging%3F_splitting%3F.pdf &lt;nowiki&gt;[1]&lt;/nowiki&gt;][https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_Community_Affairs_Committee/Sister_Projects_Task_Force#Wikimania_2023_session_%22Sister_Projects:_past,_present_and_the_glorious_future%22 &lt;nowiki&gt;[2]&lt;/nowiki&gt;][https://meta.wikimedia.org/wiki/WikiConvention_francophone/2024/Programme/Quelle_proc%C3%A9dure_pour_ouvrir_ou_fermer_un_projet_%3F &lt;nowiki&gt;[3]&lt;/nowiki&gt;] Wikinews was the leading candidate for an evaluation because people from multiple language communities proposed it. Additionally, by most measures, it is the least active Sister Project, with the greatest drop in activity over the years.

While the Language Committee routinely opens and closes language versions of the Sister Projects in small languages, there has never been a valid proposal to close Wikipedia in major languages or any project in English. This is not true for Wikinews, where there was a proposal to close English Wikinews, which gained some traction but did not result in any action[https://meta.wikimedia.org/wiki/Proposals_for_closing_projects/Closure_of_English_Wikinews &lt;nowiki&gt;[4]&lt;/nowiki&gt;][https://meta.wikimedia.org/wiki/WikiConvention_francophone/2024/Programme/Quelle_proc%C3%A9dure_pour_ouvrir_ou_fermer_un_projet_%3F &lt;nowiki&gt;[5]&lt;/nowiki&gt;, see section 5] as well as a draft proposal to close all languages of Wikinews[https://meta.wikimedia.org/wiki/Talk:Proposals_for_closing_projects/Archive_2#Close_Wikinews_completely,_all_languages? &lt;nowiki&gt;[6]&lt;/nowiki&gt;].

[[:c:File:Sister Projects Taskforce Wikinews review 2024.pdf|Initial metrics]] compiled by WMF staff also support the community's concerns about Wikinews.

Based on this report, SPTF recommends a community reevaluation of Wikinews. We conclude that its current structure and activity levels are the lowest among the existing sister projects. SPTF also recommends pausing the opening of new language editions while the consultation runs.

SPTF brings this analysis to a discussion and welcomes discussions of alternative outcomes, including potential restructuring efforts or integration with other Wikimedia initiatives.

'''Options''' mentioned so far (which might be applied to just low-activity languages or all languages) include but are not limited to:
*Restructure how Wikinews works and is linked to other current events efforts on the projects,
*Merge the content of Wikinews into the relevant language Wikipedias, possibly in a new namespace,
*Merge content into compatibly licensed external projects,
*Archive Wikinews projects.
Your insights and perspectives are invaluable in shaping the future of these projects. We encourage all interested community members to share their thoughts on the relevant discussion pages or through other designated feedback channels.

=== Feedback and next steps ===

We'd be grateful if you want to take part in a conversation on the future of these projects and the review process. We are setting up two different project pages: [[m:Public consultation about Wikispore|Public consultation about Wikispore]] and [[m:Public consultation about Wikinews|Public consultation about Wikinews]]. Please participate between 27 June 2025 and 27 July 2025, after which we will summarize the discussion to move forward. You can write in your own language.

I will also host a community conversation 16th July Wednesday 11.00 UTC and 17th July Thursday 17.00 UTC (call links to follow shortly) and will be around at Wikimania for more discussions. 
&lt;section end=&quot;message&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

-- [[User:Victoria|Victoria]] on behalf of the Sister Project Task Force, 20:56, 27 Junie 2025 (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Johan_(WMF)/Sister_project_MassMassage_on_behalf_of_Victoria/Target_list&amp;oldid=28911188 --&gt;</text>
      <sha1>cyier9nf7ebl23kgzea4pam0vw13ems</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816476</id>
      <parentid>2816473</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T21:35:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Aliwal2012</username>
        <id>39067</id>
      </contributor>
      <comment>nog argivering</comment>
      <origin>2816476</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="22203" sha1="577lx4n4jysioqc5q81kwmz81k4zae0" xml:space="preserve">__NEWSECTIONLINK__
__NOINDEX__
{{spring ondertoe}}
[[Lêer:Perde by Glen Reenenkamp, Golden Gate NP (1).jpg|duimnael|links|380px|Dis vakansie! Geniet jouself en kom ry die mak perde by die asemrowende [[Golden Gate-Hoogland- Nasionale Park]] in die Oos-Vrystaat!]]
&lt;!--[[Lêer:AfrikaanseTaalmonumentSlogan.jpg|duimnael|260px|links|100 jaar as ampstaal!]]
[[Lêer:Jessica isn't getting involved in this discussion.jpg|duimnael|links|230px|Kom praat met ons op die Geselshoekie, ons kuier lekker saam!]]
[[Lêer:Glass cup with saucer spoon and sugar cubes.svg|duimnael|links|220px|Opgedra aan [[Gebruiker:SpesBona|SpesBona]] en [[Gebruiker:Suidpunt|Suidpunt]] wat hul [[rooibos]]tee bo [[koffie]] verkies...]]
[[Lêer:Vandalenjaeger 01.jpg|duimnael|260px|links|'n Versoek aan al die admins: help ons asb. om vandalisme uit te roei!]]
[[Lêer:Rooibokram KNP suide.JPG|duimnael|250px|links|&quot;Dis beter om in die [[Krugerwildtuin]] as op kantoor te wees!&quot; 'n Rooibokram in 2011.]]
[[Lêer:Rosy-faced lovebirds (Agapornis roseicollis roseicollis) composite.jpg|duimnael|links|320px|Maak vrede in Gasa en Oekraïne, nie oorlog nie!]]--&gt;
&lt;div style=&quot;background:#f9f9f9; border:1px solid #aaaaaa; clear:right; float:right; font-size:90%; margin:1em 0 1em 1em; padding:1em; width:20em;&quot;&gt;
&lt;big&gt;'''Sien ook:'''&lt;/big&gt;
* [[Wikipedia:Welkom nuwelinge]] wat veral op nuwelinge gemik is.
* [[Wikipedia:Gebruikersportaal]] vir nuttige skakels vir alle gebruikers.
* [[Wikipediabespreking:Geselshoekie]] vir bespreking van die toekoms van hierdie bladsy.
* [[/Taalforum/]] vir besprekings oor taalprobleme. Die juiste terme, spellings ensomeer.

&lt;center&gt;'''Verdere hulp:'''&lt;br /&gt;&lt;/center&gt;
Vir volledige hulp, riglyne en beleid (algemeen en spesifiek), raadpleeg gerus die
* [[:en:Wikipedia:Community Portal|Engelse ''Community Portal'']],
* [[:nl:Wikipedia:Gebruikersportaal|Nederlandse Gebruikersportaal]] en
* [[:m:|Meta Wikipedia]].
&lt;/div&gt;

{{Argiefboks|18
| argief1 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2006|2004-06]]
| argief2 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2007|2007-09]]
| argief3 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2010|2010]]
| argief4 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2011|2011]]
| argief5 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2012|2012]]
| argief6 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2013|2013]]
| argief7 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2014|2014]]
| argief8 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2015|2015]]
| argief9 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2016|2016]]
| argief10 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2017|2017]]
| argief11 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2018|2018]]
| argief12 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2019|2019]]
| argief13 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2020|2020]]
| argief14 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2021|2021]]
| argief15 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2022|2022]]
| argief16 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2023|2023]]
| argief17 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2024|2024]]
| argief18 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2025|2025]]
}}

'''Welkom''' by die Afrikaanse Wikipedia se algemene geselshoekie. Enigiemand is welkom om deel te neem aan die besprekings hier: '''onderteken asseblief u besprekings''' deur &lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt; te tik, of die &quot;Handtekening met datum&quot;-ikoon ([[Lêer:button sig.png|Handtekening met datum|link=]]) te kies op die redigeringskieslys.

Ou besprekings word na die '''argief''' geskuif (sien die navigasiekas regs). As u 'n gesprek wil voortsit wat reeds in die argief is, word aanbeveel dat u die betrokke dele uitknip en hier plak.

Hierdie blad is vir algemene besprekings, besprekings omtrent 'n spesifieke artikel kan op daardie artikel se besprekingsblad begin word; sodoende kan dit ook deur toekomstige bydraers en redigeerders gelees word.

Vir die jongste nuus van WikimediaZA, besoek gerus ons [https://www.facebook.com/groups/231160206984566 Facebook bladsy], word lid van die [http://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikipedia-af Afrikaanse poslys] of besoek ons [http://wikimedia.org.za/wiki/Tuisblad_in_Afrikaans Tuisblad in Afrikaans]

&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;&lt;center&gt;'''&gt;&gt;&gt;  [//af.wikipedia.org/w/wiki.phtml?title=Wikipedia:Geselshoekie&amp;action=edit&amp;section=new Voeg 'n nuwe onderwerp by] &lt;&lt;&lt;'''&lt;/center&gt;&lt;/div&gt;

== Gebruiker:CharlBarnard se sjablone ==

Gemeenskap, ek probeer verstaan wat die Gebruiker doen? Kan iemand raad gee asb? Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 11:11, 9 Junie 2025 (UTC)
:Ek vermoed hy probeer gewone artikels skep? [[Gebruiker:BurgertB|~ &lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt&quot;&gt;Burgert&lt;/span&gt;]] [[Gebruikerbespreking:BurgertB|&lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt&quot;&gt;(kontak)&lt;/span&gt;]]  12:38, 9 Junie 2025 (UTC)

== Gebruiker:Hugo Weber99 ==

Gemeenskap, ek het 'n wesenlike probleem met sommige van die artikels van [[Gebruiker:Hugo Weber99]]. Die artikels handel oor die bron wat twee dinge kan beteken: skending van kopiereg en neutraliteit. Sien bv. [[Donker Weerlig: Literêre opstelle oor die werk van André P. Brink]]. Julle gedagtes asb. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 15:30, 10 Junie 2025 (UTC)
:Sien [[Dekades in die Afrikaanse Letterkunde]] en [[Vyftigers]]. Dieselfde bron maar twee verskillende artikels? Onmoontlik! Admins, word wakker! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 10:03, 11 Junie 2025 (UTC)
::@[[Gebruiker:Hugo Weber99|Hugo Weber99]] ek dink jy skep interessante artikels, maar jy maak dit nie altyd duidelik wat die spesifieke onderwerp van die artikel is nie. Doen dit asseblief in die inleiding van die artikel.
::En maak ook seker dat jy nie 'n bladsy skep oor 'n onderwerp waar ons reeds 'n artikel het oor dieselfde onderwerp; Sien byvoorbeeld: [[Bespreking:Twintigers]].
::As dit rêrig 'n ander onderwerp is, dan moet jy in die inleiding verduidelik hoe dit anders is. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 11:37, 11 Junie 2025 (UTC)
:::@[[Gebruiker:Hugo Weber99|Hugo Weber99]] lees asseblief hier : [[Wikipedia:Wenke_vir_die_skryf_van_’n_goeie_artikel#Voorbeelde_van_'n_goeie_eerste_sin]]. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 12:01, 11 Junie 2025 (UTC)
::::As hierdie gebruiker nie wil reageer op ons kommentaar nie gaan ek sy artikels voor die voet verwyder. Jammer maar dit is soos dit is. [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 12:51, 11 Junie 2025 (UTC)

== [[Hamidreza Ghorbani]] ==

Gemeenskap, op die Engelse Wikipedia is daar 'n debat oor die voortbestaan van [[:en:Hamidreza Ghorbani|die artikel]]. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 09:56, 11 Junie 2025 (UTC)
:Hierdie artikel is op die Engelse Wikipedia verwyder. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 07:38, 14 Junie 2025 (UTC)
::Sien ook geen nut in die artikel. Mens leer niks daaruit. Onensiklopedies. Ons nuwe paragraaf-opskrifte (net op hierdie bladsy) vind ek terloops bietjie vreemd, noudat ek na baie jare aan die ou formaat gewoond geraak het. [[Gebruiker:JMK|JMK]] ([[Gebruikerbespreking:JMK|kontak]]) 18:26, 17 Junie 2025 (UTC)

== Vote now in the 2025 U4C Election ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
Apologies for writing in English.
{{Int:Please-translate}}

Eligible voters are asked to participate in the 2025 [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee]] election. More information–including an eligibility check, voting process information, candidate information, and a link to the vote–are available on Meta at the [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Election/2025|2025 Election information page]]. The vote closes on 17 June 2025 at [https://zonestamp.toolforge.org/1750161600 12:00 UTC].

Please vote if your account is eligible. Results will be available by 1 July 2025. -- In cooperation with the U4C, [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User talk:Keegan (WMF)|talk]]) 23:00, 13 Junie 2025 (UTC) &lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Keegan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=28848819 --&gt;

== Besoeke vir Mei ==

Gemeenskap, sien die besoeke vir Mei: [https://stats.wikimedia.org/#/af.wikipedia.org/reading/total-page-views/normal|bar|2-year|agent~user|monthly 3,8 miljoen], ons 2de hoogste ooit! Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 07:43, 14 Junie 2025 (UTC)

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Wikimedia Foundation Board of Trustees 2025 - Call for Candidates&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2025/Announcement/Call for candidates|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2025/Announcement/Call for candidates}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]&lt;/div&gt;
Hello all,

The [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2025|call for candidates for the 2025 Wikimedia Foundation Board of Trustees selection is now open]] from June 17, 2025 – July 2, 2025 at 11:59 UTC [1]. The Board of Trustees oversees the Wikimedia Foundation's work, and each Trustee serves a three-year term [2]. This is a volunteer position.

This year, the Wikimedia community will vote in late August through September 2025 to fill two (2) seats on the Foundation Board. Could you – or someone you know – be a good fit to join the Wikimedia Foundation's Board of Trustees? [3]

Learn more about what it takes to stand for these leadership positions and how to submit your candidacy on [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2025/Candidate application|this Meta-wiki page]] or encourage someone else to run in this year's election.

Best regards,

Abhishek Suryawanshi&lt;br /&gt;
Chair of the Elections Committee

On behalf of the Elections Committee and Governance Committee

[1] https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2025/Call_for_candidates

[2] https://foundation.wikimedia.org/wiki/Legal:Bylaws#(B)_Term.

[3] https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2025/Resources_for_candidates&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

[[Gebruiker:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Gebruikerbespreking:MediaWiki message delivery|kontak]]) 17:43, 17 Junie 2025 (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=28866958 --&gt;

== Inhoudsopgawe in Afrikaanse Wikipedia ==

Geagte gemeenskap,

Ek het in die afgelope weke twee nuwe bladsye geskep, en sukkel tans met een eienskap wat ek nie kry om te vertoon soos op die Engelse Wikipedia-bladsye nie, nl. die inhoudsopgawe. In die Engelse Wikipedia verskyn daar bv. 'n inhoudsopgawe bo-aan die bladsy (sien bv. https://en.wikipedia.org/wiki/Speech_recognition) waar daar bv. net onder die inleidingsparagraaf 'n boksie is getiteld &quot;Contents&quot; verslyn, wat ek nie kan kry om te vertoon op die Afrikaanse bladsye nie (sien bv. [[VoiceXML]]) - is dit as gevolg van 'n fout wat ek maak, of is daar 'n verstelling wat gemaak kan word om die inhoudsopgawe in 'n boks bo-aan die hoofteks, soos bv. 'n verstelling, spesifieke bronkode wat ek behoort in te voeg of iets anders wat ek kan doen om die inhoudsopgawe bo-aan die bladsy kan laat vertoon?

Na 'n kort soektog deur ander Afrikaanse Wikipedia-bladsye, sien ek nie 'n enkele ander voorbeeld van só 'n boks in die hoofteks nie; is dit dalk 'n eienskap wat nog ontbreek en aan gewerk word, of is die plan om nie meer sulke inhoudsopgawes aan te heg nie, maar die onderafdelings op die sypaneel aan die linkerkant van die hoofteks te plaas?

Dankie by voorbaat vir u hulp hiermee.

Vriendelike Wiki-groete,

[[Gebruiker:CharlBarnard|Charl Barnard]] ([[Gebruikerbespreking:CharlBarnard|kontak]]) 12:11, 23 Junie 2025 (UTC)
:Van my rekenaar af gesien is daar wel 'n '''Inhoud'''-boksie by elke artikel onder die inleiding, insluitend by [[VoiceXML]] en [[Spraakherkenning]], met 8 en 7 paragraafhofies onderskeidelik. Die enigste uitsondering is wanneer &lt;nowiki&gt;__NOTOC__&lt;/nowiki&gt; op die bladsy ingevoeg word, gewoonlik wanneer die artikel so kort is dat 'n inhoudsopgawe oorbodig is. Ek gebruik wel die 2010-vel, en weet nie wat die 2022-vel aanvang nie. Lg. is na my mening 'n besonder swak ontwerp. [[Gebruiker:JMK|JMK]] ([[Gebruikerbespreking:JMK|kontak]]) 14:31, 24 Junie 2025 (UTC)
::KI-mening: &quot;A Wikipedia table of contents (TOC) may be missing if an article has fewer than four headings, if the &lt;nowiki&gt;__NOTOC__&lt;/nowiki&gt; magic word is used, if the page is zoomed in too far, or if the user has disabled the TOC in their preferences. Additionally, some skins might have issues with TOC display.&quot; [[Gebruiker:JMK|JMK]] ([[Gebruikerbespreking:JMK|kontak]]) 14:54, 24 Junie 2025 (UTC)
:::Ek gebruik die 2022 skin en sien dit ook, maar onder aan die linkerkant in die kantlyn. {{Ping|CharlBarnard}} Het jy daar gekyk? [[Gebruiker:BurgertB|~ &lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 12pt&quot;&gt;Burgert&lt;/span&gt;]] [[Gebruikerbespreking:BurgertB|&lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 12pt&quot;&gt;(kontak)&lt;/span&gt;]]  16:32, 24 Junie 2025 (UTC)
::::@Burgert Nee ek het nie, en sien dit wél daar verskyn. As dit korrekte gedrag is, is ek tevrede; wou net seker maak dat ek nie iets miskyk nie. Dankie vir die uitwys. [[Gebruiker:CharlBarnard|CharlBarnard]] ([[Gebruikerbespreking:CharlBarnard|kontak]]) 06:04, 25 Junie 2025 (UTC)

== Termodinamiese beta ==

{{ping|Rooiratel|Pynappel}}, kan julle dalk help met die rooi sjabloon: Sjabloon:Interlanguage link in die artikel? Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 17:57, 24 Junie 2025 (UTC)
: {{uitgevoer}} – 🍍 [[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) 19:26, 24 Junie 2025 (UTC)

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Sister Projects Task Force reviews Wikispore and Wikinews&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;message&quot;/&gt;
Dear Wikimedia Community,

The [[m:Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs Committee (CAC)]]  of the Wikimedia Foundation Board of Trustees assigned [[m:Wikimedia Foundation Community Affairs Committee/Sister Projects Task Force|the Sister Projects Task Force (SPTF)]] to update and implement a procedure for assessing the lifecycle of Sister Projects – wiki [[m:Wikimedia projects|projects supported by Wikimedia Foundation (WMF)]].

A vision of relevant, accessible, and impactful free knowledge has always guided the Wikimedia Movement. As the ecosystem of Wikimedia projects continues to evolve, it is crucial that we periodically review existing projects to ensure they still align with our goals and community capacity.

Despite their noble intent, some projects may no longer effectively serve their original purpose. '''Reviewing such projects is not about giving up – it's about responsible stewardship of shared resources'''. Volunteer time, staff support, infrastructure, and community attention are finite, and the non-technical costs tend to grow significantly as our ecosystem has entered a different age of the internet than the one we were founded in. Supporting inactive projects or projects that didn't meet our ambitions can unintentionally divert these resources from areas with more potential impact.

Moreover, maintaining projects that no longer reflect the quality and reliability of the Wikimedia name stands for, involves a reputational risk. An abandoned or less reliable project affects trust in the Wikimedia movement.

Lastly, '''failing to sunset or reimagine projects that are no longer working can make it much harder to start new ones'''. When the community feels bound to every past decision – no matter how outdated – we risk stagnation. A healthy ecosystem must allow for evolution, adaptation, and, when necessary, letting go. If we create the expectation that every project must exist indefinitely, we limit our ability to experiment and innovate.

Because of this, SPTF reviewed two requests concerning the lifecycle of the Sister Projects to work through and demonstrate the review process. We chose Wikispore as a case study for a possible new Sister Project opening and Wikinews as a case study for a review of an existing project. Preliminary findings were discussed with the CAC, and a community consultation on both proposals was recommended.

=== Wikispore ===

The [[m:Wikispore|application to consider Wikispore]] was submitted in 2019. SPTF decided to review this request in more depth because rather than being concentrated on a specific topic, as most of the proposals for the new Sister Projects are, Wikispore has the potential to nurture multiple start-up Sister Projects.

After careful consideration, the SPTF has decided '''not to recommend''' Wikispore as a Wikimedia Sister Project. Considering the current activity level, the current arrangement allows '''better flexibility''' and experimentation while WMF provides core infrastructural support. 

We acknowledge the initiative's potential and seek community input on what would constitute a sufficient level of activity and engagement to reconsider its status in the future.

As part of the process, we shared the decision with the Wikispore community and invited one of its leaders, Pharos, to an SPTF meeting.

Currently, we especially invite feedback on measurable criteria indicating the project's readiness, such as contributor numbers, content volume, and sustained community support. This would clarify the criteria sufficient for opening a new Sister Project, including possible future Wikispore re-application. However, the numbers will always be a guide because any number can be gamed.

=== Wikinews ===

We chose to review Wikinews among existing Sister Projects because it is the one for which we have observed the highest level of concern in multiple ways.

Since the SPTF was convened in 2023, its members have asked for the community's opinions during conferences and community calls about Sister Projects that did not fulfil their promise in the Wikimedia movement.[https://commons.wikimedia.org/wiki/File:WCNA_2024._Sister_Projects_-_opening%3F_closing%3F_merging%3F_splitting%3F.pdf &lt;nowiki&gt;[1]&lt;/nowiki&gt;][https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_Community_Affairs_Committee/Sister_Projects_Task_Force#Wikimania_2023_session_%22Sister_Projects:_past,_present_and_the_glorious_future%22 &lt;nowiki&gt;[2]&lt;/nowiki&gt;][https://meta.wikimedia.org/wiki/WikiConvention_francophone/2024/Programme/Quelle_proc%C3%A9dure_pour_ouvrir_ou_fermer_un_projet_%3F &lt;nowiki&gt;[3]&lt;/nowiki&gt;] Wikinews was the leading candidate for an evaluation because people from multiple language communities proposed it. Additionally, by most measures, it is the least active Sister Project, with the greatest drop in activity over the years.

While the Language Committee routinely opens and closes language versions of the Sister Projects in small languages, there has never been a valid proposal to close Wikipedia in major languages or any project in English. This is not true for Wikinews, where there was a proposal to close English Wikinews, which gained some traction but did not result in any action[https://meta.wikimedia.org/wiki/Proposals_for_closing_projects/Closure_of_English_Wikinews &lt;nowiki&gt;[4]&lt;/nowiki&gt;][https://meta.wikimedia.org/wiki/WikiConvention_francophone/2024/Programme/Quelle_proc%C3%A9dure_pour_ouvrir_ou_fermer_un_projet_%3F &lt;nowiki&gt;[5]&lt;/nowiki&gt;, see section 5] as well as a draft proposal to close all languages of Wikinews[https://meta.wikimedia.org/wiki/Talk:Proposals_for_closing_projects/Archive_2#Close_Wikinews_completely,_all_languages? &lt;nowiki&gt;[6]&lt;/nowiki&gt;].

[[:c:File:Sister Projects Taskforce Wikinews review 2024.pdf|Initial metrics]] compiled by WMF staff also support the community's concerns about Wikinews.

Based on this report, SPTF recommends a community reevaluation of Wikinews. We conclude that its current structure and activity levels are the lowest among the existing sister projects. SPTF also recommends pausing the opening of new language editions while the consultation runs.

SPTF brings this analysis to a discussion and welcomes discussions of alternative outcomes, including potential restructuring efforts or integration with other Wikimedia initiatives.

'''Options''' mentioned so far (which might be applied to just low-activity languages or all languages) include but are not limited to:
*Restructure how Wikinews works and is linked to other current events efforts on the projects,
*Merge the content of Wikinews into the relevant language Wikipedias, possibly in a new namespace,
*Merge content into compatibly licensed external projects,
*Archive Wikinews projects.
Your insights and perspectives are invaluable in shaping the future of these projects. We encourage all interested community members to share their thoughts on the relevant discussion pages or through other designated feedback channels.

=== Feedback and next steps ===

We'd be grateful if you want to take part in a conversation on the future of these projects and the review process. We are setting up two different project pages: [[m:Public consultation about Wikispore|Public consultation about Wikispore]] and [[m:Public consultation about Wikinews|Public consultation about Wikinews]]. Please participate between 27 June 2025 and 27 July 2025, after which we will summarize the discussion to move forward. You can write in your own language.

I will also host a community conversation 16th July Wednesday 11.00 UTC and 17th July Thursday 17.00 UTC (call links to follow shortly) and will be around at Wikimania for more discussions. 
&lt;section end=&quot;message&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

-- User:Victoria on behalf of the Sister Project Task Force, 20:56, 27 Junie 2025 (UTC)</text>
      <sha1>577lx4n4jysioqc5q81kwmz81k4zae0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kanada</title>
    <ns>0</ns>
    <id>5991</id>
    <revision>
      <id>2816422</id>
      <parentid>2773378</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T18:00:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>SpesBona</username>
        <id>2720</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sport */ Rugby bygewerk</comment>
      <origin>2816422</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="97942" sha1="2mn4sucnujgnw9c1by2jlhxoje8yziv" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Land
|noem_naam               = Kanada
|volle_naam              = &lt;small&gt;''Canada'' ([[Engels]] en [[Frans]])&lt;/small&gt;
|algemene_naam           = Kanada
|beeld_vlag              = Flag of Canada (Pantone).svg
|beeld_wapen             = Royal Coat of Arms of Canada.svg
|simbool_tipe            = Wapen
|beeld_kaart             = Canada (orthographic projection).svg
|leuse                   = ''A Mari Usque Ad Mare''&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.thecanadianencyclopedia.ca/en/article/a-mari-usque-ad-mare |title=A Mari usque ad Mare |publisher=The Canadian Encyclopedia |accessdate=19 Maart 2025}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;&lt;small&gt;(''[[Latyn]] vir: &quot;Van see tot see&quot;)''&lt;/small&gt;
|volkslied               = ''[[Kanadese volkslied|O Canada / Ô Canada]]''&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.thecanadianencyclopedia.ca/en/article/o-canada |title=“O Canada” |publisher=The Canadian Encyclopedia |accessdate=19 Maart 2025}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;&lt;center&gt;[[Lêer:United States Navy Band - O Canada.ogg]]&lt;/center&gt;&lt;br /&gt;''Koninklike volkslied: [[God Save the King]]''&lt;ref&gt;{{en}} {{cite book|author=D. Michael Jackson|title=The Crown and Canadian Federalism|url=https://books.google.com/books?id=ZcIf46DzpfUC&amp;pg=PA199|date= 2013|publisher=Dundurn|isbn=978-1-4597-0989-8|page=199}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;&lt;small&gt;''([[Engels]] vir: &quot;God beskerm die koning&quot;)''&lt;/small&gt;&lt;br /&gt;&lt;small&gt;(''[[Frans]]: &quot;Que Dieu protège le Roi&quot;)''&lt;/small&gt;&lt;br /&gt;&lt;center&gt;[[Lêer:U.S. Navy Band - God Save the King.oga]]&lt;/center&gt;
|amptelike_tale          = [[Engels]] en [[Frans]]{{smallsup|1}}
|hoofstad                = [[Ottawa]]
{{Koördinate|45|24|N|75|40|W}}
|latd                    = 45
|latm                    = 24
|latNS                   = N
|longd                   = 75
|longm                   = 40
|longEW                  = W
|grootste_stad           = [[Toronto]]
{{Koördinate|43|42|N|79|24|W}}
|regeringsvorm           = Federale parlementêre&lt;br /&gt;[[grondwetlike monargie]]&lt;ref&gt;{{en}} {{cite journal|last=Hail|first=M|author2=Lange, S|title=Federalism and Representation in the Theory of the Founding Fathers: A Comparative Study of US and Canadian Constitutional Thought|journal=Publius: the Journal of Federalism|date=25 Februarie 2010|volume=40|issue=3|pages=366–388|doi=10.1093/publius/pjq001|jstor=40865314| issn=0048-5950 }}&lt;/ref&gt;
|leiertitels             = &lt;br /&gt;• [[Lys van monarge van Brittanje|Monarg]]&lt;br /&gt;• Goewerneur-generaal&lt;br /&gt;• [[Eerste minister]]
|leiername               = [[Charles III van die Verenigde Koninkryk|Charles III]]&lt;br /&gt;[[Mary Simon]]&lt;br /&gt;[[Mark Carney]]
|oppervlak_rang          = 2&lt;sup&gt;de&lt;/sup&gt;
|oppervlak_grootte       = 
|oppervlak               = 9&amp;nbsp;984&amp;nbsp;670&lt;ref name=&quot;CIA&quot;&gt;{{en}} {{cite web|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/canada/|title=Canada|publisher=[[Central Intelligence Agency]]|accessdate=19 Maart 2025}}&lt;/ref&gt;
|oppervlakmi²            = 3&amp;nbsp;855&amp;nbsp;103
|persent_water           = 11,76 (2015)&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web|url=https://stats.oecd.org/Index.aspx?DataSetCode=SURFACE_WATER#|title=Surface water and surface water change|publisher=[[OESO]]|accessdate=19 Maart 2025}}&lt;/ref&gt;
|bevolking_skatting      = 41&amp;nbsp;528&amp;nbsp;680&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www150.statcan.gc.ca/t1/tbl1/en/tv.action?pid=1710000901 |title=Population estimates, quarterly |publisher=Statistiek Kanada |date=24 Junie 2022 |accessdate=19 Maart 2025}}&lt;/ref&gt;
|bevolking_skatting_jaar = 2025
|bevolking_rang          = 36&lt;sup&gt;ste&lt;/sup&gt;
|bevolking_sensus        = 36&amp;nbsp;991&amp;nbsp;981&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www12.statcan.gc.ca/census-recensement/2021/dp-pd/prof/details/page.cfm?Lang=E&amp;DGUIDList=2021A000011124&amp;GENDERList=1&amp;STATISTICList=1&amp;HEADERList=0&amp;SearchText=Canada |title=Census Profile, 2021 Census of Population |publisher=Statistiek Kanada |date=9 Februarie 2022 |accessdate=19 Maart 2025}}&lt;/ref&gt;
|bevolking_sensus_jaar   = 2021
|bevolkingsdigtheid      = 4,2
|bevolkingsdigtheidmi²   = 10,8
|bevolkingsdigtheidrang  = 236&lt;sup&gt;ste&lt;/sup&gt;
|BBP_PPP                 = $2&amp;nbsp;692&amp;nbsp;miljard&lt;ref name=imf2&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2024/October/weo-report?c=156,&amp;s=NGDPD,PPPGDP,NGDPDPC,PPPPC,&amp;sy=2022&amp;ey=2029&amp;ssm=0&amp;scsm=1&amp;scc=0&amp;ssd=1&amp;ssc=0&amp;sic=0&amp;sort=country&amp;ds=.&amp;br=1 |title=Canada |publisher=[[Internasionale Monetêre Fonds]] |date=Oktober 2024 |accessdate=19 Maart 2025}}&lt;/ref&gt;
|BBP_PPP_rang            = 16&lt;sup&gt;de&lt;/sup&gt;
|BBP_PPP_jaar            = 2025
|BBP_PPP_per_kapita      = $64&amp;nbsp;566&lt;ref name=imf2 /&gt;
|BBP_PPP_per_kapita_rang = 30&lt;sup&gt;ste&lt;/sup&gt;
|BBP                     = $2&amp;nbsp;330&amp;nbsp;miljard&lt;ref name=imf2 /&gt;
|BBP_rang                = 9&lt;sup&gt;de&lt;/sup&gt;
|BBP_jaar                = 2025
|BBP_per_kapita          = $55&amp;nbsp;890&lt;ref name=imf2 /&gt;
|BBP_per_kapita_rang     = 14&lt;sup&gt;de&lt;/sup&gt;
|onafhanklikheidstipe    = • [[Konfederasie]]&lt;br /&gt;• [[Statuut van Westminster 1931|Statuut van Westminster]]&lt;br /&gt;• ''Patriation''
|onafhanklikheidsgebeure = 
|onafhanklikheidsdatums  = van die [[Verenigde Koninkryk van Groot-Brittanje en Ierland|Verenigde Koninkryk]]&lt;br /&gt;[[1 Julie]] [[1867]]&lt;br /&gt;[[11 Desember]] [[1931]]&lt;br /&gt;[[17 April]] [[1982]]
|MOI                     = {{wins}} 0,935&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://hdr.undp.org/system/files/documents/global-report-document/hdr2023-24reporten.pdf |title=Human Development Report 2023/2024 |publisher=United Nations Development Programme |date=13 Maart 2024 |accessdate=19 Maart 2025}}&lt;/ref&gt;
|MOI_rang                = 18&lt;sup&gt;de&lt;/sup&gt;
|MOI_jaar                = 2022
|MOI_kategorie           = {{kleur|#090|baie hoog}}
|Gini                    = 31,7&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI?locations=CA |title=Gini index – Canada |publisher=[[Wêreldbank]] |accessdate=19 Maart 2025}}&lt;/ref&gt;
|Gini_rang               = 20&lt;sup&gt;ste&lt;/sup&gt;
|Gini_jaar               = 2019
|Gini_kategorie          = {{kleur|#fc0|medium}}
|geldeenheid             = [[Kanadese dollar|Dollar]] ($)
|geldeenheid_kode        = CAD
|land_kode               = CA
|tydsone                 = 
|utc_afwyking            = [[UTC-03:30|-3,5]] tot [[UTC-08:00|-8]]
|tydsone_somer           = 
|utc_afwyking_DST        = [[UTC-02:30|-2,5]] tot [[UTC-07:00|-7]]
|internet_domein         = [[.ca]]
|skakelkode              = 1
|voetskrif               = 1. Chipewyan, Cree, Gwich’in, Inuinnaqtun, [[Inuktitut]], Inuvialuktun, Slavey (Noord- en Suid-) en Tłįchǫ word sedert 2004 as streekstale erken.
}}

'''Kanada''' ([[Engels]]: '''Canada''', ['kænədə], {{Audio|EN-CA-Canada.ogg|luister}} en [[Frans]]: '''Canada''', [kana'da], {{Audio|Fr-Canada.ogg|luister}}), histories die '''Dominium Kanada''', is die mees noordelike [[land]] in [[Noord-Amerika]] asook die [[aarde|wêreld]], met 'n oppervlakte van 9&amp;nbsp;984&amp;nbsp;670&amp;nbsp;km² en 'n bevolking van sowat 41,5 miljoen (soos in die eerste kwartaal 2025). Dit is 'n gedesentraliseerde [[federasie]] van [[Provinsies en gebiede van Kanada|tien provinsies en drie gebiede]] wat as 'n federale parlementêre [[demokrasie]] en [[grondwetlike monargie]] regeer word. Die huidige konfederasie het sy oorsprong in die ''Dominion of Canada'' wat op 1 Julie 1867 as selfregerende gebied binne die destydse [[Britse Ryk]] gestig is.

[[Lêer:Chateau Frontenac cds.jpg|duimnael|links|Die [[Château Frontenac]] in [[Quebecstad]], een van ''Canadian Pacific'' se befaamde luukse hotelle wat in die styl van Franse [[kasteel|kastele]] ontwerp is]]
Kanada se hoofstad is [[Ottawa]] – dit is die setel van die land se [[Parlement van Kanada|parlement]], asook die tuiste van die goewerneur-generaal en [[eerste minister]]. Omdat dit voorheen 'n [[Frankryk|Franse]] en toe [[Verenigde Koninkryk|Britse]] kolonie was, is Kanada lid van ''La Francophonie'' en die [[Britse Statebond]]. Engels en Frans is die [[amptelike taal|amptelike tale]] (sien ook die artikels [[Kanadese Engels]] en [[Kanadese Frans]]).

Kanada is 'n moderne en tegnologies gevorderde land, en is grootliks self-ondersteunend as gevolg van groot reserwes fossielbrandstowwe, kernkrag- en hidro-elektriese kragopwekking. Die ekonomie is tradisioneel afhanklik van 'n groot oorvloed natuurlike hulpbronne en handel met die [[Verenigde State van Amerika]]. Alhoewel die huidige Kanadese ekonomie wyd uiteenlopend geword het, bly die benutting van natuurlike hulpbronne 'n belangrike dryfkrag van baie plaaslike nywerhede.

Van vóór die [[Konfederasie]] af het Kanada onder die beginsels van ''&quot;vrede, orde en goeie regering&quot;'' opgetree.&lt;ref&gt;{{en}} [http://www2.marianopolis.edu/quebechistory/federal/pogg.htm vrede, orde en goeie regering] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20010305201644/http://www2.marianopolis.edu/quebechistory/federal/pogg.htm |date= 5 Maart 2001 }}&lt;/ref&gt; Die nasionale identiteit van Kanada fokus sedert die 19de eeu onder meer op die ideaal van 'n ''Peaceable Kingdom'' (&quot;Vreedsame of Vredeliewende Koninkryk&quot;) wat Kanadese na bewering in Noord-Amerika geskep het.&lt;ref&gt;{{en}} Scott W. See:   ''The Intellectual Construction of Canada’s “Peaceable Kingdom” Ideal''. In: ''Journal of Canadian Studies | Revue d'études canadiennes'', jaargang 52, uitgawe 2, Lente 2028, bl. 510–537&lt;/ref&gt;

== Etimologie ==
[[Lêer:Jacques Cartier 1851-1852.jpg|duimnael|links|upright|Jacques Cartier]]
Die naam Kanada is vermoedelik afgelei van die Irokese woord ''canada'', wat &quot;dorp&quot; of &quot;nedersetting&quot; beteken.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite book|author1=James Stuart Olson|author2=Robert Shadle|title=Historical Dictionary of European Imperialism|url=https://books.google.com/books?id=uyqepNdgUWkC&amp;pg=PA109|year=1991|publisher=Greenwood Publishing Group|isbn=978-0-313-26257-9|page=109}}&lt;/ref&gt; 'n Alternatiewe etimologiese verklaring verwys na 'n term in die Cree-taal, ''Ka-Kanata'', wat as &quot;Land wat skoon is&quot; vertaal word.&lt;ref&gt;{{de}} Alfred Pletsch: ''Kanada. Kohlhammer Kunst- und Reiseführer''. Stuttgart: W. Kohlhammer 1986, bl. 11&lt;/ref&gt;

Plaaslike bewoners het in 1535 vir [[Jacques Cartier]] die weg na Stadacona (die voorloper van die huidige [[Quebecstad]]) gewys. Cartier gebruik die naam nie net vir die dorp Stadacona nie, maar vir die hele gebied van Donnacona, die stamhoof in Stadacona. Vanaf 1547 begin kaarte om na hierdie en die omliggende gebiede as Kanada te verwys.

== Geografie ==
[[Lêer:Kananaskis Lakes aerial1.jpg|duimnael|Opper- en Neder-Kananaskismeer in die provinsie Alberta]]
Kanada beslaan die grootste deel van die noordelike Noord-Amerika. Dit grens in die noordweste aan die Amerikaanse deelstaat [[Alaska]] en in die noorde aan die [[Arktiese Oseaan]]. Sy suidelike grens met die kontinentale Verenigde State loop van die [[Atlantiese Oseaan]] in die ooste tot by die [[Stille Oseaan]] in die weste.

Sedert die jaar 1925 maak Kanada ook aanspraak op die Arktiese gebiede tussen die 60ste en 141ste westelike lengtegrade. Kanada (en die wêreld) se mees noordelike menslike nedersetting is Alert, 'n basis van die Kanadese Weermag, op die eiland [[Ellesmere-eiland|Ellesmere]] – net 817 kilometer van die [[Noordpool]] af. Kanada is die tweede grootste land na die [[Rusland|Russiese Federasie]] ten opsigte van sy totale oppervlakte en die vierde grootste na die Russiese Federasie, die [[Volksrepubliek China]] en die Verenigde State ten opsigte van sy landoppervlakte.

Die bevolkingsdigtheid van 3,4 mense per vierkante kilometer behoort tot die laagstes ter wêreld. Die mees digbevolkte gebied van dié land is die Québec-Stad-Windsor-korridor langs die [[Groot Mere]] en die [[Sint-Laurensrivier]] in die suidooste. Kanada pronk met die meeste mere van alle lande ter wêreld en beskik ook oor die grootste hoeveelheid varswater.

In fisies-geografiese opsig word Kanada in drie groot gebiede verdeel: Die [[Kanadese Skild]] in die ooste, die Binnelandse Vlaktes van Sentraal-Kanada en die bergagtige weste met die [[Rotsgebergte]].

=== Die Kanadese Skild ===
{{Hoofartikel|Kanadese Skild}}
[[Lêer:Aurora Borealis 22Jan2004.jpg|duimnael|[[Aurora (astronomie)|Poolligte]] (''Aurora borealis'') teen 'n hoogte van 11&amp;nbsp;000 meter in die noorde van Kanada]]
[[Lêer:Gros Morne NP westernbrookpond1.jpg|duimnael|Die Nasionale Gros Morne-park in die provinsie Newfoundland en Labrador]]
Die Kanadese Skild of Laurentiese Plato is 'n uitgestrekte rotsgebied wat gedurende die laaste [[Ystydperk]] deur gletserinvloede skoongeskuur is. Die Skild word begrens deur die [[Mackenzierivier]], [[Groot Beremeer|Groot Beer]]-, [[Groot Slawemeer|Groot Slawe]]-, Athabaska- en [[Winnipegmeer|Winnipeg-meer]] in die ooste, die vyf Groot Mere en die Sint-Laurensrivier.

In geologiese opsig is dit die oudste kerngebied van die Noord-Amerikaanse vasteland. Die Skild word gekenmerk deur 'n dun grondlaag, ryk afsettings van [[Mineraal|minerale]] soos [[goud]], [[silwer]], [[koper]], [[sink]], [[nikkel]], [[kobalt]] en [[uraan]], en 'n groot aantal mere en riviere.

Die name van mynboudorpe soos Port Radium, Uranium City, Asbestos, Cobalt en Coppermine verwys na die belangrikheid van die gebied vir Kanada se mynbousektor. Danksy die geologiese geskiedenis van die gebied kan die meeste minerale in dagboumyne ontgin word.

Die [[Hudsonbaai]] lê in die laagste gedeelte van die Kanadese Skild.

=== Die Binnelandse Vlaktes ===
{{Hoofartikel|Groot Mere|Groot Vlaktes}}
In die weste van Kanada gaan die Kanadese Skild in die Groot Vlaktes oor. Hierdie binnelandse vlaktes behels die Groot-Mere-gebied en die Groot Vlaktes. Hul afsettingsgesteentes bevat onder meer aardgas- en olievelde wat van die Kanadese prairieprovinsies beduidende gas- en olieprodusente gemaak het.

Die Groot Mere is bekkens wat gedurende die laaste Ystydperk ontstaan het. Vanweë hul gestrekte vorm word hulle ook &quot;vingermere&quot; genoem. Hul groot oppervlakte van sowat 'n kwart miljoen vierkante kilometer maak van hulle 'n klein see in die hart van Noord-Amerika, en met die opening van die Sint-Laurenswaterweg in 1959 het hulle die &quot;vierde kus&quot; van Kanada en die Verenigde State geword.

Dikwels word in geografiese bekrywings na die Groot Vlaktes se monotone landskapskarakter verwys, veral met betrekking tot die uitgestrekte graanvelde in die suide van Saskatchewan en Manitoba. Nogtans varieer die Groot Vlaktes se landskapsvorme van die Sentraal-Kanadese meregebied in die oorgangsgebied tussen die Skild en die Vlaktes – wat van die Winnipeg-meer (24&amp;nbsp;000&amp;nbsp;km²) oor die Athabaska-meer (8&amp;nbsp;000&amp;nbsp;km²) en die Groot Slawemeer (28&amp;nbsp;000&amp;nbsp;km²) tot by die Groot Beremeer (32&amp;nbsp;000&amp;nbsp;km²) strek – tot by die heuwelagtige landskappe aan die voet van die Rotsgebergte.

=== Die Rotsgebergte ===
{{Hoofartikel|Rotsgebergte}}
[[Lêer:Mount Logan.jpg|duimnael|[[Mount Logan]] soos vanaf die suidooste gesien]]
Die bergkettings in die weste maak deel uit van die hoë Sirkumpasifiese Bergreeks wat vanuit Asië oor die [[Aleoetiese Eilande|Aleoete-eilande]] tot by die weste van Noord- en Suid-Amerika strek en oor 'n aantal klein eilande selfs tot by die Antarktiese vasteland loop. In Kanada is die Rotsgebergte en die kusgebergtes beperk tot 'n smal strook. Die hoogste pieke is [[Mount Logan]] (5&amp;nbsp;959 meter) en [[Mount Saint Elias]] (5&amp;nbsp;489 meter).

Die goudvoorkomste van die Klondike-distrik het teen die einde van die 19de eeu 'n groot aantal delwers gelok. Ook oliesand is volop in die Rotsgebergte en word sedert 1967 in Kanada ontgin.

=== Die noorde ===
[[Lêer:Baffin Island 1998-06-24.jpg|duimnael|Die noordooskus van [[Baffin-eiland|Baffin Island]]. Die foto is uit 'n hoogte van 11&amp;nbsp;500 meter geneem]]
In die uiterste noorde gaan die vasteland oor in 'n groot aantal eilande – 'n gebied van ewige ys en sneeu waar Jacques Cartier en Martin Frobisher reeds in die 16de eeu pogings onderneem het om deur die Noordwestelike Deurvaart te seil en sodoende 'n regstreekste seeroete na Indië te vind.

[[Baffin-eiland|Baffin Island]] in die noordooste, wat in die laaste dekades van die 20ste eeu vanweë sy ysterertsreserwes belangstelling gewek het, is die grootste van die noordelike eilande (asook die vyfde grootste eiland ter wêreld) met 'n oppervlakte van sowat 495&amp;nbsp;000 vierkante kilometer. Noord van hierdie eiland lê 'n uitgestrekte [[Kanadese Arktiese Argipel|Arktiese eilandgroep]] wat deel uitmaak van die alewige [[ysgrond]] of permafrost. Sommige van die eilande word deur magtige gletsers bedek.

Die vastelandse Kanada strek tot by 83° Noord, sowat 700 kilometer suid van die Noordpool. Min mense het die ysbrug, wat tot by die pool strek, ooit betree. Kanada – en ook die wêreld – se mees noordelike nedersetting, Alert op Ellesmere Island, is in 1950 deur die Kanadese regering as weer- en beheerstasie aangelê.

== Klimaat ==
[[Lêer:Canada Köppen.svg|duimnael|links|Klimaatsones in Kanada volgens die [[Köppen-klimaatklassifikasie]]]]
[[Lêer:Vancouverpalms.jpg|duimnael|Selfs 'n aantal palmspesies aard in die gematigde weskus-klimaat van Vancouver]]
[[Lêer:Strait of Georgia.jpg|duimnael|Die Seestraat van Georgia, Brits-Columbië]]
Alhoewel groot dele van Kanada net soos Sentraal-Europa tussen die 50ste en 60ste breedtegrade geleë is, verskil Kanada se klimaat sterk van dié in [[Europa]]. Die groot landmassa koel in die winter sterker af as die oseane, en anders as Europa trek die meeste gebiede in Kanada nie voordeel uit die matigende invloed van die Atlantiese Oseaan nie.

Polêre lug bestem die weer in die grootste deel van die oostelike provinsies: die winters is lank en koud. Die koue Labradorstroom neem ysberge tot by die kus van [[Nieu-Engeland]]. Met uitsondering van die oostelike kusstreke daal die temperatuur vier of vyf maande lank benede die vriespunt, met uiterstes van -50&amp;nbsp;°C (-58&amp;nbsp;°F). Swaar sneeuval kom gereeld regdeur die winter voor.

Die lente begin skielik in April of Mei wanneer vogtige lugmassas vanaf die suide noordwaarts trek, die grond ontdooi vinnig en temperature styg duidelik. Die gemiddeldes vir Julie is 10° tot 15&amp;nbsp;°C (50° tot 60&amp;nbsp;°F) in die noorde en 15° tot 20&amp;nbsp;°C (59&amp;nbsp;°F tot 68&amp;nbsp;°F) in die suide. Die somers word deur droë en warm weerstoestande gekenmerk, en die kwik styg in die suide van [[Ontario]] en [[Quebec]] dikwels selfs tot meer as 30&amp;nbsp;°C. Die weer bly gewoonlik lekker warm tot Oktober.

Alhoewel die somers in die Atlantiese provinsies dikwels baie warm is, bly die weer vanweë die oseaniese invloed meestal onbestendig. Veral Newfoundland se somers het net enkele weke met sonskynweer.

Die weskus van die Kanada en die [[Rotsgebergte]] staan onder die invloed van warm, vogtige lugstrominge, wat tot verhoogde reënval in die kusgebiede en reën- en sneeuval in die berggebiede lei. Die temperature is gematig en daal gewoonlik ook in Januarie nie benede die vriespunt nie, terwyl die somers warm en vogtig is. Die gemiddelde temperature lê tussen 10° en 20&amp;nbsp;°C.

Die gebiede oos van die Rotsgebergte word deur droë polêre lug oorheers. Die winters hier is lank en koud, en temperature daal gereeld benede die vriespunt. Die vors hou drie tot vyf maande in die suidelike en ses tot elf maande in die noordelike gebiede aan. Die gebied van die Hudsonbaai staan selfs bekend as &quot;Amerika se vrieskas&quot;.

== Geskiedenis ==
=== Vroeë geskiedenis ===
Om 12&amp;nbsp;000 v.C. het die voorsate van die huidige Eerste Nasies ([[Inuïete]] en [[Indiane]]) oor 'n landbrug tussen [[Siberië]] en Alaska na Noord-Amerika geïmmigreer. Die Dorset-beskawing is een van die belangrikste kulture van die Kanadese [[Steentydperk]]. Hulle het omtrent 2000 v.C. as jagters en vissers in klein groepe in die kusgebiede van die Kanadese Arktiese gebiede gewoon en reeds eenvoudige erktuie vervaardig.

=== Europese ontdekkers ===
[[Lêer:Authentic Viking recreation.jpg|duimnael|Gerekonstrueerde Wiking-nedersetting in L'Anse-aux-Meadows]]
Nog voor [[Christophorus Columbus]] se amptelike ontdekking van Amerika het Europese ontdekkers in Kanada voet aan wal gesit. Na bewering het die [[Wikings|Wiking]] Bjarni Herjolfsson reeds in 986 die kuslyne van Newfoundland en Labrador ontdek. Omtrent 1000 het die [[Ysland]]se Wiking Leifur Eiríksson met 35 mans uit die huidige [[Noorweë]] en [[Denemarke]] met sy houtbote die Noord-Amerikaanse kus bereik, nadat hy op 'n reis na [[Groenland]] deur 'n seestorm hierheen afgedryf was, en het 'n klein nedersetting naby die huidige [[L'Anse aux Meadows]] opgerig.

Eiríksson, wat kennis van Herjolfsson se reisberigte gehad het, het na hierdie nedersetting moontlik as [[Vinland]] verwys, maar uiteindelik het die [[Wikings]] om onbekende redes hier geen permanente kolonie gestig nie. Nogtans is omtrent 1010 tydens een van die latere Wiking-ekspedisies na Vinland Snorri as die eerste blanke kind in die Nuwe Wêreld en seun van Thorfinn Karlsefni en sy vrou Gudrid gebore.&lt;ref&gt;{{de}} Srenk, Andreas: ''Kanada – der Osten''. München: ADAC Verlag 2006, bl. 116&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{en}} Magnusson, Magnus en Hermann Pálsson: ''The Vinland Sagas. The Norse Discovery of America: Graenlendinga Saga and Eirik's Saga''. Londen: Penguin Books 1965&lt;/ref&gt;

Vissers uit Frankryk, die Baskeland, Engeland en Portugal het die ryk visgronde langs die kuslyn van Oos-Kanada, waaronder Grand Banks, reeds omtrent 1400 ontdek, terwyl die Italiaanse seevaarder [[Giovanni Caboto]] (John Cabot) in 1497 in opdrag van die Engelse koningshuis langs die Kanadese ooskus geseil het. Ondanks sy verslae oor die ryk visgronde het die opdraggewers teleurgesteld oor die ekspedisie se uitkoms gevoel – hulle het immers die ontdekking van [[goud]] verwag.

Historiese dokumente, wat enkele jare ná Columbus se ontdekkingsreis ontstaan het, verwys na nedersettings van Baskiese vissers en walvisvangers in Oos-Kanada. Tenminste nege visserdorpies het in Labrador en Newfoundland ontstaan, waarvan Red Bay met sowat 900 bewoners die grootste was.

=== Nieu-Frankryk (1604–1763) ===
{{Hoofartikel|Nieu-Frankryk}}
[[Lêer:Louisbourg20.jpg|duimnael|links|Die geskiedkundige Franse fort Louisbourg in [[Nova Scotia]]]]
[[Lêer:Port-Royal Nova-Scotia 1.jpg|duimnael|Samuel de Champlain se woonhuis in Port Royal was die eerste regeringsetel van Kanada]]
Ná Spanje was Frankryk die tweede Wes-Europese land wat nedersettings in Noord-Amerika gestig het. Die Franse kolonisasie het egter nie dieselfde prioriteit vir die Franse staat geniet soos die Spaanse besittings nie, en daar was selfs geskille tussen die twee belangrikste dryfkragte agter die Franse uitbreiding na die Nuwe Wêreld: die Katolieke en die [[Hugenote]].

Net tien jaar, nadat die Italianer Giovanni da Verrazano in 1524 in Franse opdrag die kusgebiede van die huidige Amerikaanse deelstaat New York verken het, het Jacques Cartier die eerste poging onderneem om 'n permanente Franse nedersetting langs die oewer van die Sint-Laurensrivier te stig. In 1605 het die klein hawedorp Port Royal aan die suidelike kant van die Fundybaai ontstaan, en in 1608 het [[Samuel de Champlain]] Quebec gestig.

Die Franse gebied het vinnig uitgebrei namate nuwe roetes oor die Sint-Laurensrivier tot by die [[Champlainmeer]] en die [[Hudsonrivier]] en vanuit [[Montreal]] na die Huronmeer ontdek is. Danksy die vriendskaplike betrekkinge met die Irokese, een van Kanada se Eerste Nasies, die ondersteuning van die Franse minister [[Jean-Baptiste Colbert]] en die dinamiese leierskap van die goewerneur Louis de Buade de Frontenac het Nieu-Frankryk teen die einde van die 17de eeu vinnig ontwikkel. Die Franse ''[[Coureur de bois|voyageurs]]'' het groot dele van die binnelandse vlaktes verken en uiteindelik die gebied van [[Louisiana]] in die suide bereik.

Die toenemende geskille met Engeland, wat sy eie kolonies aan die weskus begin uitbrei het, en die onwilligheid van die Franse kroon om die vooruitstrewende Hugenote-setlaars te ondersteun, het – gepaardgaande met strategiese foute by die verowering van belangrike roetes – tot die agteruitgang van Nieu-Frankryk bygedra, en die Europese moederland het weer op sy Europese belange begin konsentreer. Die Franse heersappy het ná die [[Sewejarige Oorlog]] met die [[Verdrag van Parys (1763)|Verdrag van Parys van 1763]] geëindig. Die eilandgroep van [[Saint-Pierre en Miquelon]] vorm die enigste oorblyfsel van die koloniale ryk wat nog steeds 'n Franse besitting is.

=== Kanada onder Britse heerskappy (1764–1867) ===
[[Lêer:Canada provinces evolution.gif|duimnael|links|Die uitbreiding van Kanada]]
[[Lêer:Fathers of Confederation LAC c001855.jpg|duimnael|Die &quot;Vaders van die Konfederasie&quot; vergader in [[Quebecstad]]]]
[[Lêer:Vancouver-Canada 03.jpg|duimnael|English Bay, [[Vancouver, British Columbia|Vancouver]], Brits-Columbië]]
Die aanwesigheid van 'n groot aantal Franse setlaars in Oos-Kanada het egter die voortbestaan van die Franse taal en kultuur in Noord-Amerika verseker. Onder die indruk van die [[Amerikaanse Rewolusionêre Oorlog|Amerikaanse Onafhanklikheids-oorlog]] het die Britte dit noodsaaklik geag om separatistiese neigings met 'n versoenlike beleid teenoor die Franse setlaars te keer. Met die sogenaamde Quebec-wet van 1774 het die Britse owerhede die Franse taal, siviele reg en godsdiens van die Franstalige bevolking erken.

Met die [[Vrede van Parys (1783)|Vrede van Parys]] het Groot-Brittanje in 1783 die onafhanklikheid van die Verenigde State erken en die grenslyn met die suidelike buurstaat afgebaken. Sowat 60&amp;nbsp;000 Amerikaanse lojaliste het hulle as gevolg van die [[Amerikaanse Rewolusie]] in Kanada gevestig.

Die administratiewe verdeling van 1791, wat 'n Engelstalige Opper-Kanada en 'n Franssprekende Benede-Kanada geskep het, het ook die tweetalige karakter van Kanada bevestig. In die [[Anglo-Amerikaanse Oorlog van 1812]] het die Verenigde State poging om Brits-Noord-Amerika (Kanada) te verower, wat 1814 met die &quot;Ewige Vrede&quot; van [[Gent]] en die neutraliteit van die gebied van die Groot Mere geëindig het. Ná die onluste van die jaar 1837 het die Britse regering besluit om die twee provinsies in 1841 onder die nuwe naam Verenigde Provinsie van Kanada (''United Province of Canada'') te verenig, met Kingston (Ontario) as hulle gemeenskaplike hoofstad. Die setel van die regering is nog twee keer verskuif (na Montreal in 1844 en Toronto in 1855), voordat Ottawa deur koningin Victoria as Kanada se hoofstad vasgestel is.

=== Selfregering ===
[[Lêer:New Names Canadian WW1 recruiting poster.jpg|duimnael|links|upright|Met 'n verwysing na Europese slagvelde soos Langemarck werf hierdie Kanadese plakkaat uit die tyd van die [[Eerste Wêreldoorlog]] rekrute]]
[[Lêer:Canadian Delegation at United Nations Conference on International Organization 1945.jpg|duimnael|Die Kanadese delegasie by die [[Verenigde Nasies]] se Konferensie oor Internasionale Organisasie, [[San Francisco]], Mei 1945]]
Die kolonie het geleidelik selfregering ontvang, met die Kanadese poskantoor as een van die eerste nasionale instellings, wat sedert 1851 in Kanadese hande lê. In 1858 het Kanada ook sy eie desimale geldeenheid gekry, en in 1867 het die provinsies van Opper- en Benede-Kanada, Nova Scotia (Nieu-Skotland) en Nieu-Brunswick tot die nuwe Dominion van Kanada verenig, wat selfregering binne die [[Britse Ryk]] ontvang het.

Met die goudstormloop van die jaar 1860 het Barkerville in Brits-Columbië tot die grootste Noord-Amerikaanse stad wes van [[Chicago]] en noord van [[San Francisco]] gegroei. Die Caribou-wapad (''Caribou Waggon Trail''), wat na die goudvelde gelei het, was die eerste grootpad in die Kanadese weste. 'n Belangrike rol by die vorming van die nuwe nasie het Brits-Columbië se besluit in 1871 gespeel om 'n lidstaat van die Dominion te word, nadat die regering die bou van 'n transkontinale spoorwegverbinding tussen die wes- en ooskus van Kanada goedgekeur het. Dié spoorweglyn is in 1885 voltooi.

Kanada het verder gegroei met die stigting van die eerste prairie-provinsie [[Manitoba]] in 1870 en die aansluiting van die Atlantiese [[Prins-Edward-eiland]] in 1873. In 1875 het Kanada aanspraak gemaak op die Arktiese gebiede in die noorde. Die grenslyn tussen Quebec en Ontario, wat ná die opsplitsing van die ou provinsie van Kanada gevorm is, is in 1912 afgebaken. Die laaste gebiedsverandering in 1949 was die vereniging met die voorheen selfstandige Dominium van [[Newfoundland]] (Frans: ''Terre-Neuve'').

Ná die uitbreek van die Eerste Wêreldoorlog het Kanada in 1914 sy solidariteit met die Verenigde Koninkryk verklaar en ondanks die Franssprekende bevolking se felle weerstand in 1917 algemene diensplig ingevoer. Meer as 450&amp;nbsp;000 Kanadese het as soldate op Europese slagvelde geveg. In 1918 het Kanada die Vredesverdrag van Versailles onderteken en by die [[Volkebond]] aangesluit.

Op die konferensie van die Britse Gemenebes in 1917 het Sir Robert Laird Borden (1854–1937), die leier van Kanada se Konserwatiewe Party, net soos die [[Suid-Afrika]]anse eerste minister [[Jan Christian Smuts]] die dominiums as selfstandige nasies gedefinieer wat ook die reg sou hê om op hul eie buitelandse belange te fokus. Kanada se buitelandse beleid was dus ná die oorlog veral daarop gemik om goeie betrekkinge met sy belangrikste twee handelsvennote, die Verenigde State en die Verenigde Koninkryk, te handhaaf. Vanweë sy ontoereikende militêre mag was dié land nog steeds genoodsaak om in die geval van politieke krisisse op die Amerikaners en Britte se militêre bystand te steun. Weens sy nou politieke bande met die VSA het Kanada op die Britse Rykskonferensie van 1921 teen 'n nuwe samewerkingsooreenkoms tussen die Verenigde Koninkryk en Japan gestem. Op die konferensie van 1923 het Kanada ook voorstelle tot 'n sentralisering van die Britse Gemenebes afgekeur.

Die ooreenkoms oor die heilbotvissery in die Noordelike Stille Oseaan, wat Kanada in 1923 met die Verenigde State angegaan het, was die eerste stap in die rigting van 'n onafhanklike buitelandse beleid. In die volgende jare was hierdie beleid deur sterk isolasionistiese neigings gekenmerk, en eers met die aggressiewe optrede van fascistiese moondhede soos [[Italië]], wat [[Abessinië]] binnegeval het, en die Duitse Ryk het Kanada sy standpunte begin herformuleer.

Met die Statuut van Westminster het Kanada in 1931 'n onafhanklike staat binne die verband van die Britse Gemenebes geword.

=== Die ekonomiese opswaai ná die Tweede Wêreldoorlog ===
[[Lêer:Kanadische Truppen landen in der Normandie.jpg|duimnael|Landing van Kanadese troepe in [[Normandië]], [[Frankryk]], op 6 Junie 1944]]
Gedurende die [[Tweede Wêreldoorlog]] het Kanada 'n vinnige industrialisering ondergaan, en met die groot aanvraag na grondstowwe en landbouprodukte, die ontdekking van ruolievelde, ystererts- en uraanafsettings en 'n toenemende toestroming van immigrante het dié land in die volgende dekades 'n ekonomiese opswaai beleef. Die hoër staatsinkomste is onder meer gebruik om 'n moderne welvaartstelsel te skep.

=== Kanadese soewereiniteit ===
Die Liberale Party onder Mackenzie King (1874–1950) en Louis Stephen St. Laurent het hulle ten gunste van 'n desentralisering van die Britse Statebond uitgespreek. Kanadese burgerskap is in 1946 ingevoer, alhoewel die burgers tegelykertyd nog steeds Britse onderdane was. Drie jaar later het ook Newfoundland by die Kanadese Konfederasie aangesluit, en Kanada het in dieselfde jaar 'n lidland van die [[NAVO|Noord-Atlantiese Verdragsorganisasie]] (NAVO) geword. 'n Eie nasionale vlag, die ''Maple Leaf'', het die Britse ''Union Jack'' in 1965 vervang. Die laaste volmagte van die Britse parlement is deur die ''Canada Act'' van die jaar 1982 opgehef en slegs die [[Parlement van Kanada|Kanadese parlement]] is sedertdien gemagtig om wysigings by die Kanadese grondwet aan te bring.

=== Buitelandse beleid ná 1945 ===
[[Lêer:Canadian soldiers afghanistan.jpg|duimnael|Kanadese troepe in [[Afghanistan]]]]
In die federale verkiesing van 1957 het Kanadese kiesers hul misnoeë oor die Liberale se noue samewerking met die Verenigde State uitgespreek, en die Konserwatiewe Party het 'n meerderheid behaal. Die kabinet van die eerste minister John G. Diefenbaker het 'n nuwe beleid van onafhanklikheid en neutraliteit gevolg.

Die Liberale opposisie se steun vir die aanskaffing van kernwapens het in 1963 tot 'n politieke geskil met die VSA gelei. Ná die ontbinding van die parlement het die Liberale Party in April 'n absolute meerderheid stemme in die federale verkiesing op hom verenig. Die nuwe eerste minister Lester Bowles Pearson het Kanada se deelname aan Amerikaanse kernwapenprojekte bevestig, beperkings op regstreekse Amerikaanse beleggings in Kanada geplaas en hom vir die gelykberegtiging van Franko-Kanadese uitgespreek. Tydens die besoek wat wyle koningin [[Elizabeth II van die Verenigde Koninkryk|Elizabeth II]] ter geleentheid van die Kanadese dominium se eeufeesvierings in 1964 aan dié land afgelê het, het Franssprekende Kanadese met betogings hulle aanspraak op selfregering bevestig en die nodige grondwethervormings geëis.

[[Pierre Trudeau|Pierre Elliott Trudeau]], wat tussen 1968 en 1979 en nog eens in die tydperk tussen 1980 en 1984 die amp van eerste minister beklee het, was 'n personifikasie van die &quot;nuwe Kanada&quot; en het verjonging in die Kanadese politiek teweeg gebring. Met die wêreldtentoonstelling in 1967 (''Expo '67'') en die [[Olimpiese Somerspele 1976|Olimpiese Somerspele van 1976]], wat albei in Montreal gehou is, het Kanada hom as 'n moderne nasie aan die wêreld bekend gestel. In 1982 is die ''British North America Act'', die grondwetlike basis van Kanada as 'n federale staat, deur die eerste Kanadese grondwet vervang.

Naas die Somerspele van 1976 het Kanadese stede die [[Olimpiese Winterspele 1988|Olimpiese Winterspele van 1988]] ([[Calgary]]) en die [[Olimpiese Winterspele 2010|Olimpiese Winterspele van 2010]] ([[Vancouver]]) aangebied.

=== Quebec ===
[[Lêer:Ciudad de Quebec 18.jpg|duimnael|Uitsig oor Ville de Québec (Quebecstad)]]
[[Lêer:Course au PQ 2005 - Militants.JPG|duimnael|Betogers van die [[Parti Québécois]], 'n Sosiaal-Demokratiese party wat vir die onafhanklikheid van Quebec pleit]]
Franssprekende Kanadese se strewe na selfregering of selfs onafhanklikheid het steeds 'n skadu oor Kanada se binnelandse beleid gewerp. Die konflik tussen Engels- en Franssprekende Kanadese het naas ekonomiese veral geskiedkundige en kulturele oorsake. Baie Québécois voel dat hulle 'n selfstandige volk met sy eie geskiedenis vorm en dat hul provinsie dus 'n besondere status moet geniet.

Daar was hernieude spanning in 1967 toe die Franse staatspresident [[Charles de Gaulle]], wat as gas na die Kanadese eeufeesviering en die wêreldtentoonstelling ''Expo '67'' in [[Montreal]] genooi is, sy simpatie vir die Franssprekende bevolking van Quebec met die uitroep &quot;''Vive le Québec libre!''&quot; (&quot;Lank lewe die vrye Quebec!&quot;) betuig het. Volgens politieke waarnemers was de Gaulle ontevrede met die Kanadese regering se besluit om aan Frankryk nie dieselfde voorkeurbehandeling ten opsigte van uraanuitvoere te gee soos die Verenigde Koninkryk destyds geniet het nie.

In sy toespraak het de Gaulle so ver gegaan om die Franko-Kanadese stryd om selfbeskikking met die bevryding van Frankryk in 1945 gelyk te stel – iets wat deur die Kanadese premier Lester B. Pearson as &quot;onaanvaarbaar&quot; bestempel is en 'n regeringskrisis in Ottawa veroorsaak het. In die res van Kanada was daar, net soos in die Verenigde State en selfs in Frankryk, groot ontsteltenis oor die woorde van die Franse staatshoof, wat destyds as 'n aanmoediging vir die Franko-Kanadese separatistebeweging beskou is. De Gaulle se staatsbesoek is weens die skandaal verkort. Kanada se politieke betrekkinge met Frankryk is jare lank vertroebel.

Die Amptelike Taalwet (''Official Languages Act'') van die jaar 1969 het die tweetalige karakter van Kanada met Engels en Frans as ampstale bevestig. Desondanks het die spannings tussen Engels- en Franssprekende Kanadese in die jare 1969 en 1970 tot gewelddadige onluste en terreuraanslae in Montréal gelei. Die ontvoering van die Britse Kommissaris van Handelsake, James Cross, en die ekstremistiese ''Front de Libération du Québec'' (Bevrydingsfront van Quebec) se ontvoering en moord op die provinsiale Minister van Arbeid, Pierre Laporte, in Oktober 1970 het die regering selfs genoodsaak om 'n noodtoestand en met die ''War Measures Act'' ook die [[krygswet]] in Quebec af te kondig. Die eerste minister Pierre Trudeau het troepe in die provinsie ontplooi.

Met die oorwinning van die separatistiese ''Parti Québécois'' in die verkiesing van 1976 het die verfransing van Quebec se administrasie, ekonomie en onderwys begin.

In die vroeë 1990's is daar pogings onderneem om die konflik tussen die twee taalgroepe deur die skepping van 'n nuwe grondwet te besleg. Die konferensie van Lake Meech was 'n vergadering van verteenwoordigers uit alle Kanadese provinsies wat uiteindelik 'n nuwe grondwet saamgestel het, maar uiteindelik is hul ontwerp deur 'n Indiaanse afgevaardigde uit Manitoba geveto wat ook 'n besondere status vir dié land se Eerste Nasies wou verseker.

Die sogenaamde akkoord van Charlottetown, wat twee jaar later deur politici uit alle Kanadese partye bereik is, is in 'n nasionale referendum sowel in die Engelssprekende provinsies asook in Quebec verwerp en het die aanleiding tot die stigting van 'n aantal populistiese bewegings in Wes-Kanada en Quebec gegee. Die nasionalistiese ''Bloc Québécois'' het in die nasionale verkiesing van 1993 twee derdes van die uitgebragte stemme in Quebec op hom verenig.

Pogings van Franssprekende separatiste om 'n onafhanklike Franstalige staat in Kanada te stig, is in twee referendums gekeer, alhoewel Quebec as 'n aparte Franstalige gemeenskap in Kanada begin ontwikkel het. Die eerste minister van Kanada, [[Stephen Harper]], het Quebec in November 2006 as 'n &quot;nasie in die boesem van Kanada&quot; (''nation au sein de Canada'') beskryf, maar tegelykertyd eise vir onafhanklikheid en [[selfbeskikking]] van die hand gewys.

=== Die Eerste Nasies ===
[[Lêer:Medal-Viki.jpg|duimnael|Die Indiaanse Chiefs-medalje ter herdenking van die ''Numbered Treaties'' tussen 1871 en 1921]]
Met die ''Bill of Rights'' het Kanada se Eerste Nasies in 1960 die stemreg op federale vlak gekry. In 1988 het twee volke, die Métis en Dene, 'n skadeloosstelling ter waarde van CDN$ 500 miljoen ontvang, en die Kanadese regering het ook hul landeise in die Noordwesgebiede erken. In April 1999 is 'n selfregerende Inoeïet-gebied, Nunavut (letterlik &quot;Ons Land&quot;),  in die oostelike helfte van die Noordwesgebiede en die noorde van Quebec met 'n oppervlakte van 2,2 miljoen vierkante kilometer geskep.

== Provinsies en Gebiede ==
{{Hoofartikel|Provinsies en gebiede van Kanada}}
[[Lêer:Canada-satellite.jpg|duimnael|[[Nasa]]-Satellietbeeld van Kanada]]
[[Lêer:Political map of Canada.png|duimnael|'n Politieke kaart van Kanada]]
Kanada is verdeel in tien provinsies en drie gebiede. Die provinsies geniet 'n groot mate van outonomie, en ook die gebiede het – tot 'n kleiner mate – selfregerende status. Elkeen het sy eie provinsiale of territoriale simbole.

Die provinsies beheer die meeste van Kanada se sosiale programme (soos mediese dienste, onderwys en welvaart) en beskik saam oor 'n groter belastinginkomste as die federale regering. Kanada se federale struktuur is in hierdie opsig uniek. Die federale regering wag egter daaroor dat alle provinsies oor min of meer dieselfde standaarde ten opsigte van openbare dienste beskik en verleen finansiële steun aan minder gegoede provinsies.

Die provinsies het een-kamer-parlemente met verkose verteenwoordigers en regerings. Die provinsiale eerste ministers word net soos die federale eerste minister verkies. As verteenwoordigers van die Koning word die provinsiale goewerneurs-generaal volgens 'n aanbeveling van die federale eerste minister benoem, alhoewel die provinsiale regerings in toenemende mate ook geraadpleeg word.

Die drie Kanadese gebiede het minder politieke gesag oor hulle eie sake, aangesien hulle deur wetgewing van die [[Parlement van Kanada|nasionale parlement]] gevorm is en hulle status nie in die grondwet gedefinieer word nie.

Kanada se tien provinsies en drie gebiede is (in alfabetiese volgorde): [[Alberta]], [[Brits-Columbië]], [[Manitoba]], [[Newfoundland en Labrador]], [[Noordwestelike gebiede]], [[Nova Scotia]], [[Nieu-Brunswyk]], [[Nunavut]], [[Ontario]], [[Prins-Edward-eiland]], [[Quebec]], [[Saskatchewan]] en [[Yukon]].

{| border=1 cellspacing=0 cellpadding=4 style=&quot;margin-left:30px; border-collapse:collapse; text-align:center; font-size:80%; line-height:normal&quot;
|- bgcolor=#eeeeee
!Vlag
!Provinsie
!Hoofstad
!Toelating tot die&lt;br /&gt;Kanadese Federasie
!Standaard-&lt;br /&gt;[[Tydsone]]&lt;br /&gt;([[UTC]])
!Streek
|-
|align=left|[[Lêer:Flag of British Columbia.svg|50px]]||[[Brits-Columbië]]||[[Victoria, Brits-Columbië|Victoria]]||[[20 Julie]] [[1871]]|| -8 (Stille Oseaan-Tyd),&lt;br /&gt;-7 (Rotsgebergte)||Wes-Kanada, Stille Oseaan
|-
|align=left|[[Lêer:Flag of Alberta.svg|50px]]||[[Alberta]]||[[Edmonton]]||[[1 September]] [[1905]]||-7 (Rotsgebergte)
|rowspan=3|Wes-Kanada, Prairie
|-
|align=left|[[Lêer:Flag of Saskatchewan.svg|50px]]||[[Saskatchewan]]||[[Regina]]||1 September 1905||-7 (Rotsgebergte),&lt;br /&gt;-6 (Sentraal)
|-
|align=left|[[Lêer:Flag of Manitoba.svg|50px]]||[[Manitoba]]||[[Winnipeg]]||[[15 Julie]] [[1870]]||-6 (Sentraal)
|-
|align=left|[[Lêer:Flag of Ontario.svg|50px]]||[[Ontario]]||[[Toronto]]||[[1 Julie]] [[1867]]||-6 (Sentraal),&lt;br /&gt; -5 (Oos)
|rowspan=2|Sentraal, Oos
|-
|align=left|[[Lêer:Flag of Quebec.svg|50px]]||[[Quebec]]||[[Quebecstad]]||1 Julie 1867||-5 (Oos)&lt;br /&gt;-4 ([[Magdalene-eilande]])
|-
|align=left|[[Lêer:Flag of New Brunswick.svg|50px]]||[[Nieu-Brunswyk]]||[[Fredericton, Nieu-Brunswyk|Fredericton]]||1 Julie 1867
|rowspan=3|-4 (Atlantiese)
|rowspan=3|Maritieme Provinsies, Atlantiese Kanada
|-
|align=left|[[Lêer:Flag of Nova Scotia.svg|50px]]||[[Nova Scotia]]||[[Halifax, Nova Scotia|Halifax]]||1 Julie 1867
|-
|align=left|[[Lêer:Flag of Prince Edward Island.svg|50px]]||[[Prins-Edward-eiland]]||[[Charlottetown]]||1 Julie [[1873]]
|-
|align=left|[[Lêer:Flag of Newfoundland and Labrador.svg|50px]]||[[Newfoundland en Labrador]]||[[St. John's, Newfoundland en Labrador|St. John's]]||[[31 Maart]] [[1949]]||-4 (Atlantiese),&lt;br /&gt;-3.5 (Newfoundland en Labrador)||Atlantiese Kanada
|- bgcolor=#eeeeee
!Vlag
!Gebiede
!Hoofstad
!Toelating tot die&lt;br /&gt;Kanadese Federasie
!Standaard-&lt;br /&gt;[[Tydsone]]&lt;br /&gt;([[UTC]])
!Streek
|-
|align=left|[[Lêer:Flag of Yukon.svg|50px]]||[[Yukon]]||[[Whitehorse]]||[[13 Junie]] [[1898]]||-8 (Stille Oseaan)
|rowspan=3|Noord of Kanadese Noordpoolgebied
|-
|align=left|[[Lêer:Flag of the Northwest Territories.svg|50px]]||[[Noordwestelike gebiede]]||[[Yellowknife]]||[[15 Julie]] [[1870]]||-7 (Rotsgebergte)
|-
|align=left|[[Lêer:Flag of Nunavut.svg|50px]]||[[Nunavut]]||[[Iqaluit]]||[[1 April]] [[1999]]||-7 (Rotsgebergte), -6 (Sentraal), -5 (Oos),
|}

== Bevolking ==
=== Oorsig ===
[[Lêer:Toronto - ON - Toronto Skyline3.jpg|duimnael|Toronto is Kanada se grootste [[metropool]] en een van die mees multikulturele stede ter wêreld]]
Volgens die sensus van die jaar 2006 het die inwonertal 31&amp;nbsp;612&amp;nbsp;897 beloop en teen die jaar 2011 na raming tot sowat 34,6 miljoen gegroei. Dit maak van Kanada een van die ylste bevolkte state in die wêreld met net 3,5 inwoners per vierkante kilometer. 900&amp;nbsp;000 mense behoort tot die Eerste Nasies (Indiane en Inoeït).

Die grootste deel van die bevolking is gekonsentreer in die provinsies Quebec en Ontario, veral langs die Sint-Laurensrivier en in die metropolitaanse gebiede van Toronto, Montreal, Quebec, London en Hamilton.

Net vyf provinsies het 'n bevolking van meer as een miljoen: Ontario (11,4 miljoen), Quebec (7,6 miljoen), Brits-Columbië (3,9 miljoen), Alberta (3 miljoen) en Saskatchewan (1,1 miljoen). Die gebied van Nunavut het die kleinste bevolking met slegs 27&amp;nbsp;000.

Kanada se amptelike tale is Engels en Frans, maar met uitsondering van die Franssprekende provinsie Quebec en die tweetalige Nouveau-Brunswick is Kanadese provinsies merendeels anglofoon, alhoewel daar nie-Engelstalige minderheidsgroepe (hoofsaaklik Franstalige Kanadese, die Eerste Nasies en Inoeït) is. Nunavut het Inoektitoet as 'n bykomende amptelike taal, terwyl 'n minderheid van die inwoners van Nova Scotia nog [[Skots-Gaelies]] as omgangstaal praat.

=== Frans in Kanada ===
==== Status en verspreiding ====
[[Lêer:Elgin St Ottawa Sept 2013.jpg|duimnael|Al is Kanada op federale vlak tweetalig, is daar min plekke soos Ottawa en Montreal waar die beleid van tweetaligheid – om politieke of ekonomiese redes – implikasies vir die alledaagse lewe het. Die foto wys 'n straatbord in die federale hoofstad Ottawa]]
Frans is naas Engels die amptelike taal van Kanada. Alhoewel daar in alle provinsies inwoners aangetref word, wat Frans as hul moedertaal praat, is Quebec die enigste provinsie met 'n meerderheid Franssprekendes en Frans as enigste ampstaal. Volgens die sensus van 2011 was Frans die moedertaal van 7&amp;nbsp;054&amp;nbsp;975 Kanadese (of 21 persent van die totale bevolking).&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.thecanadianencyclopedia.ca/en/article/french-language |title=French Language in Canada |publisher=The Canadian Encyclopedia |accessdate=19 Maart 2025}}&lt;/ref&gt;

6,1 miljoen Franse moedertaalsprekers was in 2011 in Quebec woonagtig, met kleiner minderhede in ander provinsies: 493&amp;nbsp;295 in Ontario, 233&amp;nbsp;530 in Nieu-Brunswyk, 38&amp;nbsp;775 in die drie ander Atlantiese provinsies, en 181&amp;nbsp;190 in die vier provinsies wes van Ontario. Net in Quebec vorm Franssprekendes die meerderheid van die provinsiale bevolking (78 persent). Franssprekende minderhede in ander provinsies varieer grootliks – 0,49 persent in Newfoundland, 3,42 persent in Nova Scotia, 3,75 persent op Prins-Edward-eiland, 31,56 persent in Nieu-Brunswyk, 3,88 persent in Ontario, 3,53 persent in Manitoba, 1,6 persent in Saskatchewan, 1,9 persent in Alberta en 1,2 persent in Brits-Columbië.

==== Taalvaardighede ====
Taalvaardighede in albei landstale varieer eweneens grootliks. Volgens die sensus van 2011 kan in Quebec 38,2 persent van die inwoners met Frans as moedertaal in Engels kommunikeer, terwyl 67 persent van alle Engelse moedertaalsprekers en 75 persent van Québécois met 'n ander huistaal kennis van Frans het. Weens die ampstaalstatus van Frans is taalvaardighede in dié taal belangriker vir nie-Franssprekendes as omgekeerd kennis van Engels vir Franse moedertaalsprekers.

In alle ander Kanadese provinsies is die gemiddelde aandeel van Engels- en anderssprekendes met Franse taalvaardighede slegs sowat ses persent. Die aanleer van Frans spruit hier eerder voort uit persoonlike belangstelling. Franssprekendes in dié provinsies het daarenteen min keuse as om Engels as tweede taal aan te leer. Die aandeel Franse moedertaalsprekers met Engelse taalvaardighede varieer hier tussen 71 persent in Nieu-Brunswyk en meer as 80 persent in die ander provinsies.

==== Taalwette in Quebec ====
[[Lêer:Bilinguisme au Canada-fr.svg|duimnael|Ongeveer 98% van die Kanadese kan óf Engels óf Frans praat.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www12.statcan.gc.ca/census-recensement/2006/as-sa/97-555/p1-eng.cfm |title=2006 Census: The Evolving Linguistic Portrait, 2006 Census: Highlights |publisher=Statistiek Kanada |date=24 Julie 2018 |accessdate=19 Maart 2025}}&lt;/ref&gt; Verspreiding van Engels en Frans in Kanada:
{{sleutel|#FFE400|Engels – 56,9% (1)}}
{{sleutel|#D8A820|Engels en Frans – 16,1% (2)}}
{{sleutel|#B07400|Frans – 21,3% (3)}}
{{sleutel|#F5F5DC|Ylbevolkte gebied (&lt;0,4/km²)}}]]
Die tydperk tussen die laat 1960's en vroeë 1990's was 'n beslissende keerpunt in die geskiedenis van Franssprekendes in Kanada. Franse moedertaalsprekers in Quebec het in dié tyd beheer geneem oor die toekoms van hul taal met die afkondiging van 'n reeks taalwette op provinsiale grondslag. Met die ''Charte de la langue française'' (algemeen bekend as Wet 101) is Frans tot Quebec se enigste ampstaal verklaar. Dit verleen aan Fransprekendes verder die reg om by hul werkplekke gebruik te maak van Frans, veral in ekonomiese bedrywe waarin Engels vroeër die oorheersende taal was. Wet 101 verseker daarnaas ook dat openbare borde slegs Franse kennigewings mag bevat. As hulle wél met Engelse kennisgewings aangevul word, moet die Engelse teks in 'n kleiner skrifgrootte verskyn. Immigrante in Quebec is verplig om hul kinders na Fransmediumskole te stuur.

Die primêre doelwit van dié soort maatreëls was om die integrasie van nie-Franssprekende immigrante in die Franse taalgemeenskap aan te moedig – eerder as om hulle te laat verengels soos in die verlede. So het immigrante in stedelike omgewings met 'n groter persentasie Engelssprekendes soos Montreal dikwels daartoe geneig om Engels as huis- en onderrigtaal te kies. Namate die geboortesyfer van Franssprekendes in Quebec gedurende die 1980's onder die vervangingsvlak gedaal het, is die taalkundige integrasie van immigrante as noodsaaklik geag vir die voortbestaan en potensiële groei van Quebec se Franssprekende bevolking.

Volgens statistieke, wat met die sensus van 2011 opgelewer is, het Quebec se taalwette in die vier dekades ná hul afkondiging genoeg druk op taalminderhede in die provinsie uitgeoefen om verfransing te bevorder. Sowat 'n tiende van nagenoeg 600&amp;nbsp;000 Engelse moedertaalsprekers het Frans as huistaal gepraat. Vir die eerste keer in die geskiedenis van sensusopnames was daar onder die provinsie se meer as 900&amp;nbsp;000 anderssprekendes 'n groter persentasie met Frans as huistaal as Engelse huistaalsprekers.

==== Taalregte vir Franssprekendes ====
Buite Quebec is daar vanaf die 1960's in 'n aantal jurisdiksies in die nege Engelssprekende provinsies en twee gebiede verskeie stappe onderneem om sekere taalregte vir hul Franssprekende minderhede amptelik te erken, soos die reg op onderwys in Frans, nadat dié reg tevore in baie jurisdiksies afgeskaf is. Die reg op Franse moedertaalonderwys is vervolgens in die nuwe Kanadese grondwet verskans wat in 1982 afgekondig is en in alle provinsies en gebiede van Engelssprekende Kanada geïmplementeer is.

Van alle provinsies het Nieu-Brunswyk die verreikendste wetgewing in verband met taalregte vir Franssprekendes aanvaar. Reeds in 1969 is Frans naas Engels tot dié provinsie se ampstaal verklaar, en twaalf jaar later is Nieu-Brunswyk se Frans- en Engelssprekende gemeenskappe gelykgestel aan mekaar. Franssprekende instellings in dié tweetalige provinsie geniet daarnaas 'n hoë graad van selfbeskikking.

'n Ander belangrike stap was die afkondiging van die Wet op Ampstale op federale vlak in 1969 wat in 1988 nog eens gewysig is. Die wet se doelwit is om vir Engels- en Franssprekende Kanadese diensverskaffing deur die federale regering en verskeie nasionale instellings soos die lugredery Air Canada in sowel Frans asook Engels te verseker. Die toepassing van hierdie wet word deur 'n federale kantoor, die ''Office of the Commissioner of Official Languages'', voortdurend dopgehou. In sy jaarlikse verslae bevind dié kantoor egter gereeld weer dat dienste in Frans, soos verskaf deur die federale openbare diens buite Quebec, nog nie op 'n peil is wat vir Franssprekendes volle toegang tot federale dienste waarborg nie.

=== Immigrasie ===
Kanada se bevolking was oorspronklik oorwegend van [[Franse]], [[Engelse]], [[Skotte|Skotse]] en [[Iere|Ierse]] afkoms. Eers in die tweede helfte van die 19de eeu het dié land een van die klassieke bestemmings vir groot getalle ander Europese immigrante geword, wat veral uit [[Duitsland]], Italië, [[Oekraïne]], [[Skandinawië]], [[Pole]] en die Verenigde State gekom het. Vandag is minder as 40 persent van Angel-Saksiese en sowat 30 persent van Franse afkoms. Van die sowat 12&amp;nbsp;000 Franse immigrante, wat hulle tussen 1605 en 1763 in Nieu-Frankryk gevestig het, het byna 90 persent oorspronklik uit [[Normandië]] en [[Bretagne]] gekom.

Die immigrasie na Kanada het nooit dieselfde vlakke bereik soos dié na die Verenigde State nie en eers teen die begin van die 20ste eeu sterk toegeneem. Dit het in 1913 'n historiese hoogtepunt met 410&amp;nbsp;000 nuwe aankomelinge bereik, van wie 150&amp;nbsp;000 Britte en 140&amp;nbsp;000 Amerikaners was. As gevolg van die dalende geboortesyfer speel immigrasie 'n steeds belangriker rol by Kanada se bevolkingsgroei. Deesdae immigreer groot getalle mense uit die Verre Ooste, met name die Volksrepubliek China, Afrika en [[Latyns-Amerika]] na Kanada.

Die grootste groep van immigrante uit Afrikalande suid van die Sahara het uit die Republiek van Suid-Afrika gekom. Die getal Suid-Afrikaanse immigrante in Kanada het in 1996 13&amp;nbsp;950 beloop, onder wie talle Engelssprekendes en Suid-Afrikaners van Joodse afkoms, asook kleiner groepe [[Afrikaners]], [[Kleurlinge]], Indiërs en sommige Swart Suid-Afrikaners. Gekwalifiseerdes soos universiteitsdosente, geneeskundiges, onderwysers, skrywers, kunstenaars en sommige opgeleide ambagsmanne is in alle etniese groepe verteenwoordig. Ook in die volgende dekade het 'n bestendige stroom Suid-Afrikaanse immigrante Kanada toe gekom, en so het die getal inwoners van Suid-Afrikaanse herkoms in 2006 reeds 25&amp;nbsp;855 beloop. Daarnaas het ook 3&amp;nbsp;570 blanke Rhodesiërs 'n nuwe tuiste in Kanada gevind.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.thecanadianencyclopedia.ca/en/article/africans |title=Africans |publisher=The Canadian Encyclopedia |accessdate=19 Maart 2015}}&lt;/ref&gt; Volgens die 2011-sensus het 8&amp;nbsp;770 inwoners [[Afrikaans]] as huistaal gepraat.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www12.statcan.gc.ca/census-recensement/2011/dp-pd/tbt-tt/Rp-eng.cfm?LANG=E&amp;APATH=3&amp;DETAIL=0&amp;DIM=0&amp;FL=A&amp;FREE=0&amp;GC=0&amp;GID=0&amp;GK=0&amp;GRP=1&amp;PID=107988&amp;PRID=0&amp;PTYPE=101955&amp;S=0&amp;SHOWALL=0&amp;SUB=0&amp;Temporal=2011&amp;THEME=90&amp;VID=0&amp;VNAMEE=&amp;VNAMEF= |title=2011 Census of Canada: Topic-based tabulations |publisher=Statistiek Kanada |date=18 April 2020 |accessdate=19 Maart 2025}}&lt;/ref&gt;

; Oekraïense immigrasie
[[Lêer:Ukrainian Canada 2011.jpg|duimnael|Kanadese van Oekraïense afkoms in tradisionele volksdrag]]
Vyf groot immigrasiegolwe sedert die laat 19de eeu het etniese en kulturele bande tussen Oekraïne en Kanada gesmee.&lt;ref&gt;{{en}} [https://www.kyivpost.com/ukraine-politics/unstable-economy-war-push-ukrainians-to-leave-for-canada.html ''Kyiv Post, 9 Julie 2018: Unstable economy, war push Ukrainians to leave for Canada. Besoek op 12 April 2020'']&lt;/ref&gt; Oekraïners het hulle vanaf 1891 in groter getalle in Kanada kom vestig – veral nadat die Kanadese regering die immigrasie van boere in 1896 aktief begin bevorder het. So word sowat die helfte van die Oekraïno-Kanadese bevolking in die sogenaamde ''prairie provinces'' van Wes-Kanada met hul uitgestrekte landboustreke aangetref.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.thecanadianencyclopedia.ca/en/article/ukrainian-canadians |title=Ukrainian Canadians |publisher=The Canadian Encyclopedia |accessdate=19 Maart 2025}}&lt;/ref&gt;

1,4 miljoen Kanadese (of vier persent van die totale bevolking) het wortels in Oekraïne wat van die Oekraïense gemeenskap in die land die grootste ter wêreld buite die moederland en Rusland maak – 'n snelgroeiende diaspora bowendien gegewe die feit dat die getal Oekraïense immigrante in Kanada tussen 2001 en 2011 van 51&amp;nbsp;610 tot 65&amp;nbsp;455 gegroei het. Die Kanadese sensus van 2016 het die getal Oekraïense immigrante as 73&amp;nbsp;030 bepaal.&lt;ref&gt;{{en}} [https://canadaimmigrants.com/ukrainian-immigrants-canada/ ''im – The Canadian Magazine of Immigration: Ukrainian Immigrants to Canada. Besoek op 12 April 2020'']&lt;/ref&gt; Dit maak van die Oekraïense gemeenskap sowel as die Kanadese regering 'n belangrike rolspeler in die internasionale politiek ten opsigte van Oekraïne.

So was Kanada die eerste land op aarde wat in 1991 die onafhanklikheid van Oekraïne amptelik erken het. Die vroeëre konserwatiewe premier Stephen Harper was die eerste buitelandse regeringsleier wat 'n besoek aan die nuwe Oekraïense oorgangsregering gebring het en een van die mees uitgesproke kritici van Rusland se anneksasiebeleid.&lt;ref&gt;{{de}} [https://taz.de/Ukrainische-Diaspora-in-Kanada/!5045006/ ''taz, 9 April 2014: Ukrainische Diaspora in Kanada – Angst um das ferne Land. Besoek op 12 April 2020'']&lt;/ref&gt;

=== Verstedeliking ===
==== Definisie van stedelike nedersettings ====
[[Lêer:Vancouver City Night 2 by ajithrajeswari.jpg|duimnael|Woonstelgeboue in Vancouver]]
Terwyl die term ''city'' in Kanada na 'n wye verskeidenheid nedersettings kan verwys wat ten opsigte van hul inwonertal, oppervlakte, ekonomiese basis, sosiale strukture en plaaslike regeringsvorm grootliks van mekaar kan verskil, word dit algemeen as 'n sinoniem vir 'n stedelike gebied gebruik. Munisipale regerings val onder die jurisdiksie van Kanada se provinsiale parlemente, en so bepaal die deelstate ook watter voorwaardes 'n nedersetting moet vervul om as 'n stedelike entiteit gekategoriseer te word.

Verstedeliking as demografiese proses het begin lank voordat die Kanadese Konfederasie gestig is en duur steeds voort. Tans woon rofweg vier vyfdes van alle Kanadese in stedelike gebiede wat van miljoenestede soos Toronto en Montreal tot kleiner dorpe en nedersettings sonder formele munisipale status (niegeïnkorporeerde nedersettings) met 'n bevolking van meer as 1000 of tot die beboude randgebiede van munisipaliteite kan strek.

==== Ontwikkeling voor 1920 ====
[[Lêer:Quebec-Windsor Corridor.svg|duimnael|Die Québec-Stad-Windsor-korridor is die digsbevolkte en mees geïndustrialiseerde streek van Kanada. Dit strek oor sowat 1&amp;nbsp;200&amp;nbsp;km&lt;ref&gt;{{en}} {{cite book|author1=Peter H. McMurry|author2=Marjorie F. Shepherd|author3=James S. Vickery|title=Particulate Matter Science for Policy Makers: A NARSTO Assessment|url=https://books.google.de/books?id=1giH-mvhhw8C&amp;pg=PA391&amp;redir_esc=y#v=onepage&amp;q&amp;f=false|year=2004|publisher=Cambridge University Press|isbn=978-0-521-84287-7|page=391|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160412142432/https://books.google.com/books?id=1giH-mvhhw8C&amp;pg=PA391|archivedate=12 April 2016|df=mdy-all}}&lt;/ref&gt;]]
Die vestiging van Europese nedersettings in Kanada het uit die koloniale beleid van Groot-Brittanje en Frankryk voortgespruit om buiteposte in oorsese gebiede te vestig. Vroeë koloniale nedersettings het 'n verskeidenheid funksies vervul – die ontginning van die kolonie se ekonomiese potensiaal, die oordrag van die leefstyl van Europese metropolitaanse sentra soos Londen en Parys na 'n afgeleë gebied met 'n onbeskaafde inheemse bevolking, asook die militêre beveiliging en administrasie van die nuut verowerde gebied.

Koloniale nedersettings was meestal handelsposte met stoor- en hanteergeriewe vir goedere soos velle en huide, vis, minerale en graan en vervoerspilpunte van waar dié produkte na die Europese metropolitaanse sentra verskeep is. Eers in Europa is die goedere verwerk en na hul finale bestemmings uitgevoer. Die stigting van Franse en Britse koloniale nedersettings het die algemene kolonisasie van 'n streek voorafgegaan en 'n soort stedelike grenspos van die Europese beskawing gevorm. Hul verdere groei en ekonomiese welvaart was onlosmaaklik verbonde aan die ekonomiese potensiaal van hul omgewing.

Koloniale nedersettings was die spilpunt vir die ontwikkeling van hul omgewing en het aanvanklik 'n groot deel van die kolonie se bevolking gehuisves. Gaandeweg het kleiner sekondêre buiteposte ontstaan wat tot demografiese desentralisering bygedra het. Hul afgeleë ligging en die gebrek aan vervoergeriewe en ander fasiliteite het verseker dat hulle 'n sekere outonomie en afsonderlikheid kon handhaaf so lank as wat die primêre buiteposte nie in staat was om 'n oorheersende invloed op 'n groter gebied in hul omgewing uit te oefen nie. Hierdie desentraliseringsproses is eers omgekeer namate koloniale nedersettings soos Quebecstad, Montreal, Toronto en Halifax tot groter stedelike sentra ontwikkel het.

'n Belangrike kenmerk van koloniale nedersettings was hul noue ekonomiese bande met hul oorsese metropole en die gebrek aan 'n infrastruktuur wat hulle met ander koloniale buiteposte sou kon verbind het. Die vestiging van plaaslike vervoer-, handels- en kommunikasienetwerke, waardeur samewerking op plaaslike vlak kon plaasvind, word as die eindfase van die koloniale tydperk en die begin van 'n moderne ekonomiese stelsel beskou waarin groter nedersettings goedere en dienste nie net vir hulself nie, maar vir 'n groter omgewing verskaf het.

Die eerste stedelike nedersettings in Kanada, Quebec (gestig in 1608) en Montreal (gestig in 1642), was aanvanklik hoofsaaklik pelshandelsposte wat min stedelike geriewe en dienste vir hul landelike omgewing verskaf het. Eers in die 19de eeu het vinnige bevolkingsaanwas, die bou van spoorweë en die gepaardgaande industrialisering Kanada se stedelike nedersettings tot ekonomiese sentra laat groei wat 'n verskeidenheid funksies begin vervul het.

==== Moderne vorme van verstedeliking ====
[[Lêer:Oakridge aerial view 2018.jpg|duimnael|Vestigingspatrone in Kanada toon baie ooreenkomste met dié in die Verenigde State. Uitgestrekte voorstadsones met enkelgesinshuise dra vanweë lang afstande en die koeler klimaat by tot die hoogste per capita-energieverbruik op aarde: Lugaansig van Oakridge, Vancouver]]
Tans strek die tipes stedelike nedersettings oor 'n wye spektrum. Kleiner nedersettings met 'n bevolking van enkele honderd wat beperkte funksies vir die landelike gebiede in hul omgewing vervul kontrasteer met multifunksionele metropole soos Toronto, Montreal en Vancouver. Stedelike strukture in Kanada weerspieël sowel Amerikaanse asook Europese invloede. In teenstelling met talle groot stede in die Verenigde State het sakekerne en middestede danksy 'n verskeidenheid geriewe aantreklik vir hul bewoners gebly. Maatskaplike teenstellings speel in vergelyking met die VSA net 'n ondergeskikte rol sodat negatiewe verskynsels soos krotbuurte en ghetto's nouliks aangetref word.

Net soos in die VSA het enkelgesinshuise met tuine 'n ideaal vir groot dele van die bevolking geword en die groei van uitgestrekte voorstede bevorder. Woonstelblokke in binnestedelike sones of stadshuise speel nogtans 'n beduidende rol in stede soos Vancouver en Montreal.

Tans is daar meer as twintig groot stedelike bevolkingskonsentrasies of metropolitaanse gebiede wat 'n verskeidenheid ekonomiese, dienste- en dikwels ook administratiewe funksies op byvoorbeeld provinsiale vlak vervul.

== Politiek ==
[[Lêer:Charles, Prince of Wales in 2021 (cropped) (3).jpg|duimnael|links|upright|Koning [[Charles III van die Verenigde Koninkryk|Charles III]] is die staatshoof van Kanada]]
[[Lêer:Canada Parliament2.jpg|duimnael|Die [[Parlement van Kanada|Kanadese parlementsgebou]] in Ottawa]]
[[Lêer:Canadian-Senate-chamber.jpg|duimnael|Die Kanadese parlement se hoërhuis]]
[[Lêer:Maple leaf.jpg|duimnael|links|upright|Die esdoringblad is die nasionale simbool van Kanada]]
[[Lêer:Parliament2.jpg|duimnael|Die Kanadese parlement se laerhuis]]
[[Lêer:Mark Carney.jpg|duimnael|links|upright|Mark Carney is die huidige eerste minister van Kanada]]
Kanada is 'n konstitusionele monargie. Die koningin of koning van die Verenigde Koninkryk tree ook as koningin of koning van Kanada op en is volgens die grondwet die staatshoof. Die daaglikse pligte van die monarg word deur die goewerneur-generaal waargeneem, wat gewoonlik 'n afgetrede Kanadese politikus of ander bekende persoon is. Die goewerneur-generaal word na beraadslaging met die eerste minister van Kanada formeel deur die koning benoem. Sy of hy bly onpartydig ten opsigte van die binnelandse beleid en tree veral tydens nasionale plegtighede as 'n simboliese figuur op.

=== Uitvoerende gesag ===
Die eerste minister van Kanada beskik as regeringshoof oor verreikende uitvoerende bevoegdhede. Hy word formeel deur die goewerneur-generaal benoem, maar moet nogtans die goedkeuring van die [[Parlement van Kanada|parlement]] geniet. Die leier van die grootste party beklee gevolglik meestal ook die amp van eerste minister.

Die Kanadese regering beheer Kanada se [[buitelandse beleid]], verdediging, handel, geldstelsel, vervoer, poswese en die administrasie van die federale gebiede in die noorde: Yukon, die Noordwestelike gebiede en Nunavut.

=== Wetgewende gesag ===
Kanada se tweekamerparlement bestaan uit die demokraties verkose Laerhuis en die Senaat of Hoërhuis. Alle Kanadese provinsies word op 'n proporsionele grondslag in die Senaat verteenwoordig, en die afgevaardigdes word volgens 'n voorstel van die Kanadese eerste minister benoem.

Die parlement se wetgewende periode is vyf jaar. Op versoek van die eerste minister moet die goewerneur-generaal die Laerhuis ontbind selfs al het sy termyn nog nie verstryk nie, en 'n nuwe federale verkiesing uitroep.

=== Regsprekende gesag ===
Kanada se regstelsel pronk met 'n lang tradisie. Die Gemenereg, wat in alle provinsies met uitsondering van Québec toegepas word, berus op beginsels wat reeds in die [[Middeleeue|Middeleeuse]] Engeland ontwikkel is. Quebec se ''Droit Civil'' gaan selfs terug op die tydperk van die [[Romeinse Ryk]] en weerspieël daarnaas ook baie beginsels van die Franse reg. Albei regstelsels is gaandeweg by die Kanadese toestande aangepas en Kanadese howe neem by die uitleg van wette ook die veranderende maatskaplike konteks in ag. Die Kanadese grondwet dien orals in Kanada as die grondslag van die regstelsel.

=== Huidige regering ===
Sedert Maart 2025 word Kanada deur die Liberale Party onder leiding van eerste minister [[Mark Carney]] geregeer. Sy meerderheidsregering het in die Kanadese federale verkiesing van 2021 'n groot persentasie stemme op hom verenig en beskik tans oor 160 van die 338 setels in die Kanadese Laerhuis.

Die Konserwatiewe Party, wat Kanada tot en met 2015 nege jaar lank onder eerste minister Stephen Harper geregeer het, het 119 setels, die [[New Democratic Party (Kanada)|Nuwe Demokratiese Party]] 25 en die Bloc Québécois, wie se kandidate uitsluitlik in die provinsie [[Quebec]] staan en die politieke selfstandigheid van dié provinsie voorstaan, beskik oor 32 setels in die federale parlement. Daar is nog twee afgevaardigdes van die Groen Party.

=== Grondwet en burgerregte ===
[[Lêer:Ottawa - ON - Oberster Gerichtshof von Kanada.jpg|duimnael|Die Hooggeregshof van Kanada]]
Met die Britse Noord-Amerika-Wet van 1867, wat nog steeds as Kanada se grondwet dien, word dié land 'n parlementêre monargie met skeiding van wetgewende, uitvoerende en juridiese mag. In 1917 kry vroue vir die eerste keer stemreg in die federale verkiesing.

Na [[Spanje]], [[Nederland]] en [[België]] is Kanada in Julie 2005 die vierde land ter wêreld wat gay en lesbiese pare volle burgerregte toestaan, insluitende die reg om te trou en kinders aan te neem. Die sogenaamde Wetsontwerp C-38 van die liberale Kanadese regering word in die Senaat van Kanada met 47 Ja- teen 21 Nee-stemme goedgekeur.

Nadat die rol wat Kanada jare lank as 'n toevlugsoord vir internasionale kriminele gespeel het, 'n nadelige beeld van dié land uitgedra het, het die regering van eerste minister Stephen Harper in 2007 eerste stappe gedoen om sy reputasie in hierdie verband te verbeter. Twee voormalige Nazi-samesweerders het hulle Kanadese burgerskap in Junie 2007 verloor en word volgens die minister van justisie, Rob Nicholson, moontlik na Duitsland gedeporteer. Nicholson het beklemtoon dat Kanada geen veilige toevlugsoord sal wees vir oorlogsmisdadigers of mense wat skuldig is aan volksmoord of misdaad teen die mensdom.&lt;ref&gt;{{de}} [http://www.morgenpost.de/content/2007/06/03/politik/903393.html ''Kanada: Oase für Kriminelle aus aller Welt''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070930184833/http://www.morgenpost.de/content/2007/06/03/politik/903393.html |date=30 September 2007 }}. In: Berliner Morgenpost, 3 Junie 2007&lt;/ref&gt; Die vroeëre anti-apartheid-aktivis [[Winnie Madikizela-Mandela]], wat in die tagtigerjare 'n voorstander van gru-halssnoermoorde&lt;ref&gt;{{en}} [http://www.csvr.org.za/papers/papball.htm Joanna Ball: ''The Ritual of the Necklace''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070928002904/http://www.csvr.org.za/papers/papball.htm |date=28 September 2007 }}&lt;/ref&gt; en as stigter van die sogenaamde ''Mandela Football Club'' ook mede-verantwoordelik vir die moord op die veertienjarige [[Stompie Seipei]] was, is in Junie 2007 toegang tot dié land geweier.&lt;ref&gt;{{en}} [http://edition.cnn.com/2007/WORLD/americas/06/05/mandela.canada.reut/index.html CNN.com: ''Winnie Mandela barred from Canada''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070607150315/http://edition.cnn.com/2007/WORLD/americas/06/05/mandela.canada.reut/index.html |date= 7 Junie 2007 }}&lt;/ref&gt;

=== Volkslied en koninklike lied ===
[[Lêer:God Save the King (sheet, 1745).png|duimnael|upright|''God save the King'' van 1745]]
Kanada se volkslied is &quot;[[O Canada]]&quot;. Alhoewel dit reeds op 24 Junie 1880 vir die eerste keer opgevoer is by 'n [[Saint Jean-Baptistedag]]-onthaal in Quebecstad, het dit eers op 1 Julie 1980 Kanada se amptelike volkslied geword. Oor die voorafgaande 70 jaar het &quot;O Canada&quot;, &quot;[[God Save the King]]&quot; en &quot;[[The Maple Leaf Forever]]&quot; saamgedien as nieamptelike volksliedere, maar teen die 1960's het &quot;O Canada&quot; as die voorkeurkeuse uitgestaan. Toe dit die amptelike volkslied gemaak is, was die meeste Kanadese verbaas dat dit nog nie reeds sulke status geniet het nie.

&quot;God Save the King&quot; is nou Kanada se [[koninklike lied]]. Dit word amptelik gespeel in die teenwoordigheid van die [[Koning van Kanada|Koning]] of ander lede van die koninklike familie. Die eerste ses mate is ook gebruik as deel van die Onder-Koninklike Saluut, wat in die teenwoordigheid van die [[Goewerneur-Generaal]] gespeel word. Uit tradisie word &quot;God Save the King&quot; gesing aan die einde van uiters formele staatsaangeleenthede (byvoorbeeld 'n staatsbegrafnis of [[Remembrance Day]]-diens). Dit word ook gespeel (maar nie gesing nie) by baie militêre aangeleenthede, en sommige [[Universiteit]]e sluit hulle konvokasies daarmee af. Tot die 1980's was dit ook algemeen vir laerskole in baie streke om hulle byeenkomste af te sluit met &quot;God Save the King&quot;, maar dit is nie meer die geval nie. Soos met [[Brittanje]] verander die lied na &quot;God Save the Queen&quot; wanneer toestande op die troon dit noodsaak.

=== Buitelandse beleid ===
In die algemeen het Kanada se buiteland beleid dieselfde beginsels gevolg soos dié van die Verenigde State en Europa sodat die regering in Ottawa op internasionale terrein lojaal by sy westerse bondgenote gestaan het. Kanadese soldate het in albei wêreldoorloë aan geallieerde kant geveg en later 'n aktiewe rol binne die Verenigde Nasies en NAVO gespeel, terwyl Kanada deur militêre, diplomatieke en finansiële bydraes stabiliteit en geregtigheid help verseker het in 'n wêreld wat bedreigings deur terrorisme en skurkstate in die gesig gestaar het.&lt;ref&gt;{{en}} [http://www.thecanadaguide.com/basics/foreign-policy/ ''The Canada Guide: Canadian Foreign Policy. Besoek op 4 November 2018''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20181101231927/http://www.thecanadaguide.com/basics/foreign-policy/ |date= 1 November 2018 }}&lt;/ref&gt;

Die liberale regering onder die eerste minister Trudeau, wat in November 2015 ingesweer is, strewe in sy buitelandse beleid daarna om na &quot;tradisioneel Kanadese waardes&quot; terug te keer. As 'n middelgroot land fokus Kanada op multilaterale samewerking binne internasionale organisasies soos die [[Groep van Sewe]], die [[Groep van 20]] en die Verenigde Nasies.

== Ekonomie ==
=== Kenmerke ===
[[Lêer:City Skyline from Above (Unsplash).jpg|duimnael|Toronto is die finansiële sentrum van Kanada. Uitsig oor die middestad vanuit die CN-toring]]
Die Kanadese ekonomie steun hoofsaaklik op sy hoogs ontwikkelde nywerheidsektor, natuurlike hulpbronne en landbou. Geografiese en klimatiese besonderhede oefen groot invloed op die ekonomiese ontwikkeling uit. Alhoewel Kanada volgens sy oppervlakte die tweede grootste land ter wêreld is, is die ekonomiese kerngebiede ruimtelik verdeel. Die meeste vervaardigingsbedrywe is in 'n landstrook met 'n maksimale wydte van 350&amp;nbsp;km langs die grens met die Verenigde State saamgetrek, terwyl die meeste natuurlike hulpbronne soos minerale en ruolie in afgeleë landsdele in die noorde en weste ontgin word. Die belangrikste landbougebiede is in die suide van die sentrale provinsies en in Ontario geleë.

Kanada is een van die welvarendste lande ter wêreld en 'n lidstaat van die Organisasie vir Ekonomiese Samewerking en Ontwikkeling (OESO) en die [[Groep van Agt]] (G8). Sy vryemarkekonomie word deur 'n hoër peil van regeringsinmenging gekenmerk as dié van die Verenigde State, en sy welvaart is meer eweredig onder die bevolking versprei. Desondanks stem Kanada ten opsigte van die markgerigtheid van sy ekonomiese stelsel, die produksiepatrone en hoë lewensstandaard grootliks met die VSA ooreen. Die BBP per capita is nogtans iets laer as dié van die VSA.

Oor die afgelope eeu het die indrukwekkende groei van die nywerhede, die mynbou en die dienstesektor die oorspronklik meer plattelandse en agrariese basis van die Kanadese ekonomie omgevorm tot 'n stedelike en industriële. Net soos in ander ontwikkelde lande word die ekonomie deur die tersiêre sektor oorheers, wat driekwart van Kanada se werksgeleenthede verskaf. Die grootste deel van Kanadese nywerhede is in die suide van Ontario en Quebec en in die metropolitaanse gebied van Vancouver saamgetrek. Die motorbedryf is tans die belangrikste van alle industriële sektore.

Kanada se nywerheidsektor is toekomsgerig en spits hom ook op opkomende tegnologieë toe. Die vernaamste verwerkende nywerhede naas die motorbedryf is die lugvaartbedryf, metaalnywerhede, voedselverwerking, die hout- en papierbedryf, chemiese nywerhede asook inligtings- en kommunikasietegnologie. Opkomende en innovatiewe sektore soos inligting, telekommunikasie, energetiek, bio- en nanotegnologie word deur die staat doelgerig bevorder.

=== Die primêre sektor ===
[[Lêer:Syncrude mildred lake plant.jpg|duimnael|Teersandmynbou in Kanada: 'n Aanleg van ''Syncrude'' naby Mildred Lake. Die geel strukture is hope [[swael (chemiese element)|swael]] wat naby die myn gestoor word]]
Kanada verskil van ander Eerste-Wêreldlande deur die groot belangrikheid van die primêre sektor, waarby die hout- en oliebedryf die grootste rol speel. Dié land is een van die belangrikste uitvoerders van agrariese produkte, [[hout]] en minerale. Die Kanadese prairie is een van die grootste landbougebiede vir [[koring]] en ander [[graan|grane]]. Dié land is ook die grootste produsent van sink en uraan en een van die grootste verskaffers van [[goud]], [[nikkel]], [[aluminium]] en [[lood]]. Mynbou en die houtbedryf is die ekonomiese basis van baie stede en dorpe in die noorde van Kanada, wat minder geskik is vir landbou. Teen die begin van die 21ste eeu het hout en houtprodukte nog steeds byna 'n vyfde van Kanadese uitvoere beloop.

Kanada se uitgestrekte bosse maak van dié land die grootste uitvoerder van hout ter wêreld. Sowat 46 persent van die totale oppervlakte is bebos – dit beteken dat 'n tiende van alle bosgebiede op aarde in Kanada geleë is.

Die Kanadese ruolie-voorrade, insluitende die oliesande in Alberta, is die derde grootste ter wêreld ná [[Saoedi-Arabië]] en [[Venezuela]]. Kanada is tans die derde grootste aardgas- en die sesde grootste olieprodusent ter wêreld.

Sedert die middel van die 1990's word in gebiede noord van die Poolsirkel (die Noordwesgebiede en Nunavut) [[diamant]]e ontgin. Kanada is intussen een van die belangrikste verskaffers van diamante op die wêreldmark. Negentig persent van alle diamante word in die Europese Unie uitgevoer en op die Londense en Amsterdamse markte gehandel.

Kanada is ná [[Kasakstan]] en nog voor [[Australië]] die tweede grootste uraanprodusent en lewer tans 18,2 persent van die wêreldproduksie op. Daarnaas speel ook nieenergetiese minerale soos ystererts, goud, koper, nikkel en seldsame aardes 'n belangrike rol vanweë hul strategesie waarde vir oorsese nywerhede.

=== Energie ===
[[Lêer:Tar sands in alberta 2008.jpg|duimnael|Teersand in Alberta]]
Kanada behoort tot die min ontwikkelde lande ter wêreld wat netto-uitvoerders van energie is. Dié land beskik oor groot natuurlike hulpbronne soos aardgas aan die ooskus en groot voorkomste van ru-olie en gas in die provinsies Alberta, Brits-Columbië en Sasketchewan. Danksy die teersande van Athabasca beskik dié land oor die tweede grootste ru-olievoorkomste ter wêreld. Waterkrag is 'n ekologiese en goedkoop bron van energie, wat volop beskikbaar is in Quebec, Brits-Columbië, Ontario en Manitoba. In 2003 is 180,9 miljard kubieke meter aardgas en 136 miljoen ton ruolie ontgin; Kanada was in daardie jaar die derde grootste produsent van aardgas en die negende grootste produsent van ruolie.

As gevolg van sy goedkope energiebronne het Kanada tot die wêreld se derde belangrikste produsent van aluminium ná die Volksrepubliek China en die Russiese Federasie ontwikkel; die jaarlikse vervaardiging het in 2003 2,8 miljoen ton beloop. Kanada se energieverbruik was in 2001 met 339,5 miljoen ton steenkooleenhede of 'n per-capita-verbruik van 10&amp;nbsp;943 kilogram die tweede grootste ter wêreld per inwoner na dié van die Verenigde State met 3&amp;nbsp;152 miljoen ton of 11&amp;nbsp;067 kilogram per capita. Die totale bruto-kragopwekking van Kanada se kragsentrales, waaronder 17 kernkragsentrales, het in 2003 570&amp;nbsp;000 miljoen kilowatt-ure beloop, en Kanada was sodoende die sesde grootste produsent van elektriese energie na die VSA, die Volksrepubliek China, Japan, die Russiese Federasie en Brasilië.&lt;ref&gt;{{de}} ''Der Fischer Weltalmanach 2006''. Frankfurt am Main: Fischer Taschenbuch Verlag 2005, bl. 645–658&lt;/ref&gt;

=== Handelsbetrekkinge ===
[[Lêer:Canada Exclusive Economic Zone.PNG|duimnael|links|Die eksklusiewe ekonomiese sone van Kanada]]
[[Lêer:FTAs with Canada.svg|duimnael|400px|Lande wat met Kanada vryhandelsverdrae gesluit het:
{{sleutel|#000|Kanada}}
{{sleutel|#393|Vryhandelsverdrae}}]]
Kanada se ekonomie is afhanklik van internasionale handelsbetrekkinge, onder meer danksy die groot aandeel van die primêre sektor. Die vryhandelsooreenkoms (Engels: ''Free Trade Agreement'' met die VSA, wat in 1989 gesluit is, en die [[NAFTA|Noord-Amerikaanse Vryhandelsooreenkoms]] (Engels: ''North American Free Trade Agreement'') van 1994, wat ook [[Meksiko]] insluit, het tot 'n dramatiese groei in die internasionale handel en die ekonomiese integrasie met die VSA gelei. Sedert 2001 het Kanada daarin geslaag om 'n resessie te vermy, en sy ekonomie vertoon die beste in die [[Groep van Agt|G8-groep]].

Die ooreenkoms oor ekonomiese, industriële en tegnologiese samewerking wat in 1976 met die Europese Unie aangegaan is, was 'n poging om die ekonomiese afhanklikheid van die Verenigde State te verminder. Maar eers in die 21ste eeu het Kanada se buitelandse handelstrome merkbaar begin verskuif na die Pasifiese gebiede, en vier van dié land se belangrikste handelsvennote is tans Asiatiese state.

Die krimpende vraag op die Amerikaanse mark en die stygende waarde van die Kanadese dollar in die vroeë 21ste eeu het nog eens die noodsaaklikheid van diversifisering van Kanada se handelsbetrekkinge getoon. Die konserwatiewe regering onder die eerste minister Harper stel veral in bilaterale vryehandelsooreenkomste met die Europese Unie, Indië en Suid-Korea belang. Daarnaas toon die Volksrepubliek China groot belang in die ontginning en invoer van Kanadese minerale en ander natuurlike hulpbronne sodat toekomstige handelsbetrekkinge met dié land eweneens 'n sentrale rol vir Kanada se ekonomiese groei sal speel.

Die Verenigde State is desondanks steeds by verre die belangrikste handelsvennoot vir Kanada. Driekwart van alle Kanadese uitvoere is vir die Amerikaanse mark bestem; vir olie- en gasuitvoere beloop dié aandeel selfs 98,5 persent. Laat in 2018 het die Verenigde State, Kanada en Mexiko 'n nuwe vryhandelsooreenkoms onderteken – die sogenaamde VSA-Mexiko-Kanada-ooreenkoms of ''US Mexico Canada Agreement'', kort ''USMCA'' – wat ná afsluiting van die nasionale ratifiseringsprosesse in al drie lande na verwagting vroeg in 2019 in werking sal tree. USMCA sal die basis vir handelsbetrekkinge in Noord-Amerika vorm en 'n vroeëre handelsooreenkoms, die Noord-Amerikaanse Vryhandelsooreenkoms of NAFTA, vervang.&lt;ref&gt;{{de}} [https://www.auswaertiges-amt.de/de/aussenpolitik/laender/kanada-node/wirtschaft/204888 ''Duitse Departement van Buitelandse Sake – Kanada: Wirtschaftsbeziehungen mit den USA. Besoek op 4 November 2018''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190325181505/https://www.auswaertiges-amt.de/de/aussenpolitik/laender/kanada-node/wirtschaft/204888 |date=25 Maart 2019 }}&lt;/ref&gt;

=== Onlangse ekonomiese ontwikkeling ===
In die afgelope dekade is Kanada se ekonomie – ná 'n moeilike tydperk – deur 'n hoë groeitempo en lae werkloosheidsyfers gekenmerk, terwyl die fiskale jare op nasionale vlak met groot oorskotte afgesluit het. Die werkloosheidsyfer het in 2008 met 5,8 persent sy laagste vlak ooit bereik. Nadat dit as gevolg van die internasionale finansiële en ekonomiese krisis in die somer van 2009 weer tot 8,9 persent gestyg het, toon dit 'n afwaartse neiging. In Augustus 2012 was 7,3 persent van die ekonomies aktiewe bevolking werkloos.

=== Wynbou ===
[[Lêer:Vineyards Lake Okanagan.jpg|duimnael|Wingerde in [[Okanagan]]]]
Kanada staan tans nog nie internasionaal as 'n wynbouland bekend nie, maar beskik danksy die milde mikroklimaatsones van [[Okanagan]] en die Niagara-streek oor twee belangrike wynbougebiede. Die eerste Kanadese wyn is reeds sowat 200 jaar gelede geproduseer, en tans staan dié land veral vir sy yswyn bekend.

In die omgewing van Niagara-on-the-Lake het wynbouers uit Duitsland en Oostenryk in die 1970's die eerste wynkelders gestig. Die [[Ontariomeer]] stoor hier genoeg warmte om plaaslike temperature te verhoog en geskik vir wingerde te maak, terwyl die mikroklimaat ook danksy die hoër lugvogtigheid en neerslae gunstig vir kommersiële wynbou is. Kanadese wyne het intussen al medaljes op internasionale wynskoue verower.

== Kultuur ==
[[Lêer:Thom Thomson, Le Pin, 1916-1917, huile sur toile, 127,9 x 139,8 cm, Musée des Beaux-Arts du Canada.jpg|duimnael|Thom Thomson (Group of Seven/Groupe des Sept): ''Le Pin'' (1916–1917), oliverf op doek, Musée des Beaux-Arts du Canada]]
Die Verenigde State oefen danksy hulle sterk ekonomiese posisie ook 'n beduidende invloed op kulturele gebied uit. Buitelandse besoekers aan Kanada sal baie kenmerke van die Amerikaanse leefstyl oorkant die grens raaksien, wat van die kommersialisering van die alledaagse lewe tot by die Engelse taal se spelling en uitspraak strek. Driekwart van die Kanadese bevolking maak gebruik van kabeltelevisie, terwyl satellietprogramme meer afgeleë gebiede soos byvoorbeeld die noorde van Kanada dek. Die oorgrote meerderheid Kanadese is gevolglik blootgestel aan Amerikaanse televisieproduksies wat sowat 70 persent van die plaaslik uitgesaaide programme verteenwoordig. Ook 90 persent van alle rolprente en 80 persent van alle boeke wat in Kanada vrygestel word het hulle oorsprong in die VSA. Die Amerikaanse'' Webster''-woordeboek is net soos in die VSA die mees gesaghebbende bron ten opsigte van spelling.

Kanadese het eers vanaf die 1960's begin om hule eie kulturele identiteit te handhaaf en te bewaar. Instellings soos die ''Canada Council'' is in die lewe geroep om die inheemse kuns en literatuur met subsidies, beurse en pryse te bevorder en in die binne- en buiteland bekend te maak. Die Kanadese letterkundige Northrop Frye het na die literêre ontwikkeling wat sedert die jaar 1960 plaasgevind het selfs 'n &quot;kolossale verbale ontploffing&quot; genoem.&lt;ref&gt;{{en}} Klinck, Carl F.: ''Literary History of Canada: Canadian Literature in English''. In: The Modern Language Review, volume 74, nommer 1 (Januarie 1979), bl. 186. Aanlyn beskikbaar: [http://links.jstor.org/sici?sici=0026-7937%28197901%2974%3A1%3C186%3ALHOCCL%3E2.0.CO%3B2-4&amp;size=LARGE&amp;origin=JSTOR-enlargePage JSTOR.org]&lt;/ref&gt; 'n Aantal universiteite het inheemse skrywers uitgenooi om enkele semesters as ''writers in residence'' werksaam te wees, terwyl daar ook steeds meer kursusse oor Kanadese literatuur aangebied is.

Die bekendste moderne skrywers sluit [[Margaret Atwood]], [[Michael Ondaatje]], Anne Michaels en Mordecai Richler in. Die geskiedenis en landskap van Kanada oefen 'n sterk invloed op die romans van Atwood, Rudy Wiebe, Margaret Laurence en Annie Proulx. Laasgenoemde skrywer het in 1994 vir haar roman ''The Shipping News'', wat in Newfoundland afspeel, die [[Pulitzerprys]] ontvang.

Die Kanadese landskappe en buitelewe in die winter was die gunstelingmotiewe van Kanada se gewilde 19de eeuse skilder [[Cornelius Krieghoff]], 'n boorling van [[Amsterdam]] ([[Nederland]]).

'n Ander indrukwekkende voorbeeld van die Kanadese skilderkuns is die werk van Tom Thomson en die ''Group of Seven/Groupe des Sept'', wat die ongerepte natuurlandskap van die noordelike Kanada in 'n wonderlike kleureprag uitgebeeld het. Hierdie groep van sewe kunstenaars – wat gedurende verskillende tydperke Frank Carmichael, A.J. Casson, L.L. FitzGerald, Lawren S. Harris, Edwin Holgate, A.Y. Jackson, Franz Johnston, Arthur Lismer, J.E.H. MacDonald en Frederick Varley ingesluit het – het hul inspirasie in die noorde van Ontario gekry en hul kuns vir die eerste keer in 1920 in Toronto vertoon. Nogtans het hulle eers 'n aantal jare later in Kanada en in die buiteland erkenning vir hul baanbrekende styl gekry. Terwyl die meeste Kanadese skilders oorspronklik noukeurig die voorbeeld van Europese kunstenaars gevolg het en selfs hul motiewe oorgeneem het, het die Groep van Sewe sy eie patriotiese filosofie ontwikkel wat die skepping van 'n selfstandige Kanadese kunsstyl as die voorvereiste vir 'n onafhanklike Kanadese nasie beskou het.

Een van die opspraakwekkendste voorbeelde van moderne Kanadese boukuns was die argitek Moshe Safdie se utopiese woonstelkompleks ''[[Habitat 67]]'' wat ter geleentheid van die wêreldtentoonstelling Expo 1967 in Montréal ontwerp is. Die argitek Eberhard Zeidler het onder meer bekendheid verwerf met sy futuristiese vermaaksentrum ''Ontario Place'' in Toronto, wat op kunsmatige eilande opgerig is, en die rewolusionêre konsep van sy winkelsentrum Eaton Centre, wat eweneens in Toronto ontstaan het. Carlos Ott se ontwerp vir die nuwe Operateater in die Franse hoofstad Parys is as die beste van 700 voorstelle gekies. Tans word Arthur Erickson as die beduidendste moderne argitek in Kanada beskou. Sy bekendste bouwerke sluit die Antropologiese Museum van die Universiteit van Brits-Columbië in Vancouver in, wat Indiaanse boukuns met [[beton]] en [[glas]] kombineer; die Robson Square-kompleks in die middestad van Vancouver, wat met sy estetiese ontwerp bekoor; en die Roy Thomson-konsertgebou in Toronto.

== Sport ==
[[Lêer:CanadaRugbyWorldCup1987.jpg|duimnael|Die [[Kanadese nasionale rugbyspan]] tydens die [[Rugbywêreldbeker 1987]]]]
[[Lêer:Canada2010WinterOlympicsOTcelebration.jpg|duimnael|Kanada se [[yshokkie]]-oorwinning tydens die [[Olimpiese Winterspele 2010]] in [[Vancouver]]]]
Die wortels van georganiseerde [[sport]] in Kanada dateer terug na die 1770's.&lt;ref&gt;{{en}} Henry Roxborough, &quot;The Beginning of Organized Sport in Canada&quot;, ''Canada'' (1975) 2#3 bl. 30–43&lt;/ref&gt; Kanada se amptelike nasionale sportsoorte vir die [[somer]]seisoen is [[lacrosse]] en vir die [[winter]]seisoen [[yshokkie]].&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |title=National Sports of Canada Act |publisher=Regering van Kanada |date=5 November 2015 |url=http://laws-lois.justice.gc.ca/eng/acts/n-16.7/page-1.html |accessdate=23 November 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200516194658/https://laws-lois.justice.gc.ca/eng/acts/N-16.7/page-1.html |archive-date=16 Mei 2020 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; [[Gholf]], [[tennis]], [[ski]], [[pluimbal]], [[vlugbal]], [[fietsry]], [[swem]], [[bowling]], [[rugby]], [[kanovaart]], [[ruitersport]], [[muurbal]] en die bestudering van [[vegkuns]] word op die jeug- en amateurvlak wyd uitgeoefen.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://publications.gc.ca/collections/collection_2013/pc-ch/CH24-1-2012-eng.pdf |title=Canadian sport participation – Most frequently played sports in Canada (2010) |newspaper=Publications.gc.ca |year=2013 |page=34 |author=Canadian Heritage |accessdate=27 Januarie 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200503113334/http://publications.gc.ca/collections/collection_2013/pc-ch/CH24-1-2012-eng.pdf |archive-date=3 Mei 2020 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; Kanada se sporttradisies verskil grootliks van dié van ander voormalige Britse kolonies en kom egter ooreen met die Verenigde State s'n.

Kanada deel verskeie groot professionele sportligas met die Verenigde State.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite book|author1=Sergiy Butenko|author2=Jaime Gil-Lafuente|author3=Panos M. Pardalos|title=Optimal Strategies in Sports Economics and Management|url=https://books.google.de/books?id=Lh7tPTtYelUC&amp;pg=PA42&amp;redir_esc=y#v=onepage&amp;q&amp;f=false|year=2010|publisher=Springer Science &amp; Business Media|isbn=978-3-642-13205-6|pages=42–44|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170920184936/https://books.google.com/books?id=Lh7tPTtYelUC&amp;pg=PA42|archivedate=20 September 2017|df=mdy-all}}&lt;/ref&gt; Kanadese spanne in hierdie ligas sluit in sewe franchises in die National Hockey League (NHL), drie Major League Soccer-spanne (MLS) en een span elk in die Major League Baseball (MLB), die National Basketball Association (NBA) en die Major League Rugby (MLR). Ander gewilde professionele sportsoorte sluit in Kanadese voetbal, wat gespeel word in die Kanadese Football League, lacrosse in die National Lacrosse League en krul.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite book|author1=Don Morrow|author2=Kevin B. Wamsley|title=Sport in Canada: A History|year=2016|publisher=Oxford University Press|isbn=978-0-19-902157-4|pages=xxI – intro }}&lt;/ref&gt;

In Kanada het [[krieket]] nooit die aandag ontvang soos in die res van die Britse Ryk nie.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite journal | last1 = Cooper | first1 = David | year = 1999 | title = Canadians Declare 'It Isn't Cricket': A Century of Rejection of the Imperial Game, 1860–1960 | url = | journal = Journal of Sport History | volume = 26 | issue = | pages = 51–81 }}&lt;/ref&gt; Die eerste krieketwedstryd ooit is op 24 September 1844 tussen die [[Kanadese nasionale krieketspan]] en die [[Verenigde State se nasionale krieketspan]] in [[New York]] beslis.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/story/the-oldest-international-contest-of-them-all-141170 |title=The oldest international contest of them all |publisher=ESPNcricinfo |author=Martin Williamson |date=9 November 2007 |accessdate=13 Maart 2022}}&lt;/ref&gt; Kanada kon tot dusver vir vier [[krieketwêreldbeker]]toernooie (in [[Krieketwêreldbeker 1979|1979]], [[Krieketwêreldbeker 2003|2003]], [[Krieketwêreldbeker 2011|2011]] en [[Krieketwêreldbeker 2015|2015]]) en een [[T20I-wêreldbeker]]toernooi (in [[T20I-wêreldbeker 2024|2024]]) kwalifiseer, maar hulle het nooit die uitklopfase gehaal nie.

[[Rugby]] is in Kanada 'n matig gewilde sportsoort, veral weens die feit dat die gewilde Kanadese voetbal baie ooreenkomste met rugby toon en die Kanadese klimaat 'n uitgebreide rugbyseisoen verhoed. Die [[Kanadese nasionale rugbyspan]] is egter suksesvol en het tot dusver aan nege van die tien [[rugbywêreldbeker]]toernooie deelgeneem en tydens die [[Rugbywêreldbeker 1991]] hul beste prestasie opgelewer en die kwarteindrondte gehaal. Die [[Rugbywêreldbeker 2023]] in Frankryk was die eerste toernooi wat Kanada misgesloop het.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.cbc.ca/sports/rugby/canada-world-cup-qualifiers-1.6206498 |title=Canada fails to qualify for Rugby World Cup for 1st time ever |publisher=Canadian Broadcasting Corporation |date=9 Oktober 2021 |accessdate=20 November 2022}}&lt;/ref&gt; Kanada is tans die Amerikas se vierde sterkste span net ná [[Argentynse nasionale rugbyspan|Argentinië]], die [[Verenigde State se nasionale rugbyspan|Verenigde State]] en [[Uruguaanse nasionale rugbyspan|Uruguay]].&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.world.rugby/tournaments/rankings/mru |title=World Rugby Men’s Rankings |publisher=[[Wêreldrugby]] |accessdate=24 April 2022}}&lt;/ref&gt; Kanada is meer suksesvol in vrouerugby en is onder die beste lande wêreldwyd. Die [[Kanadese nasionale vrouerugbyspan|vrouerugbyspan]] het vir al die [[vrouerugbywêreldbeker]]toernooie gekwalifiseer en tydens die [[Vrouerugbywêreldbeker 2014|2014-toernooi]] vir die eerste keer die eindstryd gehaal, maar teen [[Engelse nasionale vrouerugbyspan|Engeland]] vasgeval. Kanada het die [[Vrouerugbywêreldbeker 2006]] aangebied.

Kanada het aan amper elke [[Olimpiese Spele]] deelgeneem sedert hul [[Olimpiese Somerspele 1900|Olimpiese debuut in 1900]] en het verskeie internasionale sportbyeenkomste soos [[Olimpiese Somerspele 1976]] in Montreal, [[Olimpiese Winterspele 1988]] in Calgary, Basketbal-Wêreldkampioenskap 1994, [[FIFA]] o/20 Sokker-Wêreldbeker, [[Olimpiese Winterspele 2010]] in Vancouver, en die FIFA Sokker-Wêreldbekertoernooi vir vroue in 2015 aangebied. Sedert 1982 word die [[Kanadese Grand Prix]] op die [[Gilles Villeneuve-renbaan]] aangebied. In 2018 is Kanada deur FIFA saam met Meksiko en die Verenigde State as gashere vir die [[FIFA Sokker-Wêreldbekertoernooi in 2026]] aangewys; dit sal die vierde toernooi in Noord-Amerika wees en die die eerste in Kanada.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.nytimes.com/2018/06/13/sports/world-cup/fifa-2026-vote-north-america-morocco.html |title=World Cup 2026: United States, Canada and Mexico Win FIFA Vote |publisher=[[The New York Times]] |date=13 Junie 2018 |accessdate=13 Junie 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200515074954/https://www.nytimes.com/2018/06/13/sports/world-cup/fifa-2026-vote-north-america-morocco.html |archive-date=15 Mei 2020 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; Vir die eerste keer mag 48 spanne aan 'n [[Sokker]]-Wêreldbekertoernooi deelneem en altesaam 80 wedstryde beslis.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |title=World Cup 2026: Canada, US &amp; Mexico joint bid wins right to host tournament |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/44464913 |publisher=[[BBC]] |date=13 Junie 2018 |accessdate=13 Junie 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191230190605/https://www.bbc.co.uk/sport/football/44464913 |archive-date=30 Desember 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

Kanada het sedert 1930 aan elke [[Statebondspele]] deelgeneem en Kanadese stede het dit vier keer gehuisves: Die Britse Rykspele 1930 in [[Hamilton, Ontario|Hamilton]], die Britse Ryk en Statebondspele van 1954 in Vancouver, die Statebondspele van 1978 in Edmonton en die Statebondspele van 1994 in [[Victoria, Brits-Columbië|Victoria]].

== Internasionale ranglyste ==
* [[UN Human Development Index]] – 4de plek in 2004 (was eerste deur die meeste van die 1990's)
* [[Reporters Without Borders]] – 18de plek in 2004
* [http://www.odci.gov/cia/publications/factbook/rankorder/2004rank.html BBP per capita] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20061004200800/https://www.odci.gov/cia/publications/factbook/rankorder/2004rank.html |date= 4 Oktober 2006 }} – 11de plek

== Verwysings ==
{{Verwysings|4}}

== Bronnelys ==
; Algemeen
----
* {{en}} {{cite web|url=https://www.britannica.com/place/Canada|title=Canada|publisher=[[Encyclopædia Britannica]]|accessdate=19 Maart 2025}}
* {{en}} {{cite web|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/canada/|title=Canada|publisher=[[Central Intelligence Agency]]|accessdate=19 Maart 2025}}
* {{en}} {{cite web|url=https://www.thecanadianencyclopedia.ca/en/article/canada|title=Canada|publisher=The Canadian Encyclopedia|accessdate=19 Maart 2025}}
----
; Geskiedenis
* {{en}} Brown, Craig (red.): ''The Illustrated History of Canada''. Vierde uitgawe. Toronto: Key Porter Books 2002

== Eksterne skakels ==
; Wiki-webtuistes
----
{{CommonsKategorie|Canada|Kanada}}
{{Wikt|Kanada}}
* {{en}} {{Wikivoyage|Canada|Kanada}}
* {{af}} [http://saskopgat.com/?p=984 Kanada] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110813013741/http://saskopgat.com/?p=984 |date=13 Augustus 2011}}

; Amptelike webwerwe
----
* {{en}} {{fr}} [http://canada.gc.ca/ Die amptelike webwerf van die Kanadese regering]

; Ensiklopedieë
----
* {{en}} {{fr}} [https://www.thecanadianencyclopedia.ca/ Die Kanadese Ensiklopedie]

; Geskiedenis, geografie en onderwys
----
* {{en}} [http://www.ericdigests.org/pre-928/canada.htm Teaching about Canada]
* {{en}} [http://www.hanifworld.com/canadaphotos.htm Photos of Canada Beauty] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070519195305/http://www.hanifworld.com/canadaphotos.htm |date=19 Mei 2007 }}
* {{en}} [http://www.mccord-museum.qc.ca/ McCord Museum of Canadian History]

; Kuns
----
* {{en}} [http://www.groupofsevenart.com/ Group of Seven Art – 'n virtuele kunsgalery]

{{Geografiese ligging
| Senter = {{vlagland|Kanada}}
| Noord = [[Arktiese Oseaan]]
| Noordoos = {{vlagland|Groenland}}
| Oos = [[Atlantiese Oseaan]]
| Suidoos = {{vlagland|Verenigde State}}
| Suid = {{vlagland|Verenigde State}}
| Suidwes = {{vlagland|Verenigde State}}
| Wes = [[Stille Oseaan]]
| Noordwes = {{vlagland|Verenigde State}} ([[Alaska]])
}}

{{Navigasie indeling Kanada}}
{{Lande van Noord-Amerika}}
{{NAFTA}}
{{NAVO-lande}}
{{G7}}
{{G20}}
{{Normdata}}
{{Voorbladster}}

[[Kategorie:Britse Statebond]]
[[Kategorie:Kanada| ]]
[[Kategorie:Voormalige Britse kolonies]]</text>
      <sha1>2mn4sucnujgnw9c1by2jlhxoje8yziv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Faroëreilande</title>
    <ns>0</ns>
    <id>7482</id>
    <revision>
      <id>2816399</id>
      <parentid>2698395</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T16:22:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>131157</id>
      </contributor>
      <comment>Red 1 verwysing(s) en merk 0 as dood.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>2816399</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="67353" sha1="5bepojblf7bd7k16acsgz6pybtgcnb0" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Land
|noem_naam               = Faroëreilande
|volle_naam              = &lt;small&gt;''Føroyar'' ([[Faroëes]])&lt;br /&gt;''Færøerne'' ([[Deens]])&lt;/small&gt;
|algemene_naam           = die Faroëreilande
|beeld_vlag              = Flag of the Faroe Islands.svg
|beeld_wapen             = Coat of arms of the Faroe Islands.svg
|simbool_tipe            = Wapen
|beeld_kaart             = Faroe Islands in its region.svg
|leuse                   = 
|volkslied               = ''Tú alfagra land mítt''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;''([[Faroëes]] vir: &quot;U, my skoonste land&quot;)''&lt;/small&gt;&lt;br /&gt;&lt;center&gt;[[Lêer:Tú alfagra land mítt.ogg]]&lt;/center&gt;
|amptelike_tale          = [[Faroëes]] en [[Deens]]&lt;ref name=&quot;Tiganes&quot;&gt;{{en}} Statistiese feite omtrent die Faroëreilande, [http://www.tinganes.fo/Default.aspx?ID=219, Die Kantoor van die Eerste Minister]{{Dooie skakel|date=Augustus 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}, besoek op 28 Julie 2014.&lt;/ref&gt;
|hoofstad                = [[Tórshavn]]
{{Koördinate|62|0|N|6|47|W}}
|latd                    = 62
|latm                    = 0
|latNS                   = N
|longd                   = 6
|longm                   = 47
|longEW                  = W
|grootste_stad           = [[Tórshavn]]
|regeringsvorm           = Parlementêre demokrasie&lt;br /&gt;binne ’n [[grondwetlike monargie]]
|leiertitels             = &lt;br /&gt;• [[Monarg]]&lt;br /&gt;• Hoë Kommissaris&lt;br /&gt;• [[Eerste minister]]
|leiername               = [[Frederik X van Denemarke|Frederik X]]&lt;br /&gt;[[Lene Moyell Johansen]]&lt;br /&gt;[[Aksel V. Johannesen]]
|oppervlak_rang          = 180&lt;sup&gt;ste&lt;/sup&gt;
|oppervlak_grootte       = 
|oppervlak               = 1&amp;nbsp;393&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/faroe-islands/|title=Faroe Islands|publisher=[[Central Intelligence Agency]]|accessdate=4 Maart 2024}}&lt;/ref&gt;
|oppervlakmi²            = 538
|persent_water           = 0,5
|bevolking_skatting      = 54&amp;nbsp;545&lt;ref&gt;{{fo}} {{cite web |url=https://hagstova.fo/fo |title=Heim &amp;#124; Hagstova Føroya |publisher=Statistiek Faroëreilande |accessdate=4 Maart 2024}}&lt;/ref&gt;
|bevolking_skatting_jaar = 2023
|bevolking_rang          = 214&lt;sup&gt;de&lt;/sup&gt;
|bevolking_sensus        = 52&amp;nbsp;337&lt;ref name=&quot;Statistics Faroe Islands&quot;&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.hagstova.fo/portal/page/portal/HAGSTOVAN/Statistics_%20Faroe_Islands/Statistics/Population%20and%20elections/Talva%20BRBGDMD_09-10_EN |title=Changes in population, by village/city, month, immigration and emigration |publisher=Statistiek Faroëreilande |accessdate=28 Julie 2014}}&lt;/ref&gt;
|bevolking_sensus_jaar   = 2020
|bevolkingsdigtheid      = 38,6
|bevolkingsdigtheidmi²   = 100,0
|bevolkingsdigtheidrang  = 
|BBP_PPP                 = $3,126&amp;nbsp;miljard&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://data.worldbank.org/country/FO |title=Faroe Islands {{!}} Data |publisher=[[Wêreldbank]] |accessdate=9 Augustus 2021}}&lt;/ref&gt;
|BBP_PPP_rang            = 
|BBP_PPP_jaar            = 2019
|BBP_PPP_per_kapita      = $58&amp;nbsp;585
|BBP_PPP_per_kapita_rang = 
|BBP                     = $3&amp;nbsp;miljard
|BBP_rang                = 
|BBP_jaar                = 2017
|BBP_per_kapita          = $50&amp;nbsp;300
|BBP_per_kapita_rang     = 
|onafhanklikheidstipe    = Outonomiteit in die
|onafhanklikheidsgebeure = • Unifikasie met [[Noorweë]]{{smallsup|a}}&lt;br /&gt;• Gesedeer aan [[Denemarke]]{{smallsup|b}}&lt;br /&gt;• Tuisregering&lt;br /&gt;• Verdere outonomie
|onafhanklikheidsdatums  = &lt;br /&gt;[[Koninkryk van Denemarke]]&lt;br /&gt;ca. [[1035]]&lt;br /&gt;[[14 Januarie]] [[1814]]&lt;br /&gt;[[1 April]] [[1948]]&lt;br /&gt;[[29 Julie]] [[2005]]&lt;ref&gt;{{da}} {{cite web |url=http://www.stm.dk/_a_2565.html |title=Den færøske selvstyreordning, about the ''Overtagelsesloven'' (Takeover Act) |publisher=Stm.dk |accessdate=28 Julie 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200222161051/http://www.stm.dk/_a_2565.html |archive-date=22 Februarie 2020 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;
|MOI                     = {{wins}} 0,950&lt;ref name=&quot;UN Escap&quot;&gt;{{en}} [http://www.unescap.org/pdd/publications/workingpaper/wp_09_02.pdf Filling Gaps in the Human Development Index], United Nations ESCAP, Februarie 2009&lt;/ref&gt;{{smallsup|c}}
|MOI_rang                = –
|MOI_jaar                = 2008
|MOI_kategorie           = {{kleur|#090|baie hoog}}
|Gini                    = 22,71&lt;ref&gt;{{fo}} {{cite web |url=https://hagstova.fo/en/news/income-distribution-unchanged |title=PX-Web – Vel talvu |publisher=Statistiek Faroëreilande |accessdate=4 Maart 2024}}&lt;/ref&gt;
|Gini_rang               = 1&lt;sup&gt;ste&lt;/sup&gt;
|Gini_jaar               = 2018
|Gini_kategorie          = {{kleur|#090|laag}}
|geldeenheid             = [[Faroëse kroon|Kroon]]{{smallsup|d}}
|geldeenheid_kode        = DKK
|land_kode               = FO
|tydsone                 = [[Wes-Europese Tyd|WET]]
|utc_afwyking            = [[UTC±00:00|+0]]
|tydsone_somer           = [[Wes-Europese Somertyd|WEST]]
|utc_afwyking_DST        = [[UTC+01:00|+1]]
|internet_domein         = [[.fo]]
|skakelkode              = 298
|voetskrif               = a. Deense monargie het die Faroëreilande bereik in 1380 met die bewind van [[Olaf II van Denemarke|Olaf IV]] in [[Noorweë]].&lt;br /&gt;
b. Die Faroëreilande, [[Groenland]] en [[Ysland]] was formele Noorweegse besittings tot 1814 ten spyte van 400 jaar van Deense monargie vooraf.&lt;br /&gt;
c. Inligting vir Denemarke insluitend die Faroëreilande en Groenland.&lt;br /&gt;
d. Die geldeenheid, gedruk met Faroëse motiewe, word uitgereik as gelyk met die [[Deense kroon]], inkorporeer dieselfde sekuriteitseienskappe en gebruik dieselfde groottes en standaarde as Deense munte en banknote. Faroëse ''krónur'' (enkelvoud ''króna'') gebruik die Deense [[ISO 4217]] kode &quot;DKK&quot;.
}}

Die '''Faroëreilande''' ([[Faroëes]]: ''Føroyar'', [ˈfœɹjaɹ], {{Audio|Fo-Foroyar.ogg|luister}}; [[Deens]]: ''Færøerne'', [ˈfeɐ̯ˌøˀɐnə]) is ’n [[Wes-Europa|Wes-Europese]] [[eilandstaat]] en [[argipel]]. Dit is onder die soewereiniteit van die [[koninkryk van Denemarke]] en lê tussen die [[Noorse See]] en die [[Noord-Atlantiese Oseaan]].

[[Lêer:Faroe Islands, Streymoy, Kirkjubøur (2).jpg|duimnael|links|Die klein nedersetting Kirkjubøur op die eiland Streymoy. Aan die linkerkant is die oudste steeds bewoonde houtgebou op aarde wat uit die 11de eeu dateer]]
[[Lêer:Fámjin.11.jpg|duimnael|links|Die dorpie Fámjin op Suðuroy is tussen kranse geleë]]
Die totale landoppervlakte is ongeveer 1&amp;nbsp;400&amp;nbsp;km² in 'n seegebied van 2740&amp;nbsp;km², met ’n bevolking van 54&amp;nbsp;000 (in 2023) van wie ’n groot deel in die hoofstad Tórshavn bly. Sowat 90 persent van die bevolking is lede van die Evangelies-Lutherse kerk. Die plaaslike [[Noord-Germaanse tale|Noord-Germaanse dialekte]], verwant aan [[Yslands]], vorm saam ’n aparte taal, gestandaardiseer as [[Faroëes]].

Die Faroëreilande is sedert 1948 ’n selfregerende land binne die Deense koninkryk. Oor die loop van jare het die [[Faroërs]] beheer begin neem oor binnelandse sake. Gebiede, wat nog onder Deense verantwoordelikheid is, sluit militêre verdediging, polisie, justisie, geldeenheid en buitelandse sake in. Die Faroëreilande het ook verteenwoordigers in die [[Nordiese Raad]] as lede van die Deense afvaardiging.

Die Faroëreilande is met [[Denemarke]] en [[Noorweë]] geassosieer en deur hulle belas tot 1814, toe Noorweë onder die koningskap van [[Swede]] gekom het. [[Skandinawië]] was in politieke beroering na die Sesde Koalisieoorlog van die [[Napoleontiese Oorloë]], toe die Verdrag van Kiel, wat in 1814 onderteken is, die beheer van die Faroëreilande, Ysland en [[Groenland]] aan Denemarke bemaak het. Die Deense handelsmonopolie het in 1856 geëindig.

Die naam Faroër beteken ‘skape-eilande’ en is afkomstig van [[Oudnoors]] ''Fǽreyjar'' (''øer'' is Deens vir ‘eilande’, dus is die naam ''Faroëreiland'' eintlik ’n [[pleonasme]]).

== Etimologie ==
Die [[Faroëes|Faroëse]] naam is ''Føroyar''. ''Oyar'' is die meervoud van ''oy'', die Oudfaroëse woord vir &quot;eiland&quot;. As gevolg van klankveranderinge is die moderne Faroëse woord vir eiland ''oyggj''. Die eerste element ''før'' reflekteer dalk die Oudnoorse woord ''fær'' (&quot;[[skaap]]&quot;), hoewel hierdie ontleding soms betwis word omdat Faroëes nou die woord ''seyður'' (van Oudnoors ''sauðr'') gebruik om na skape te verwys. 'n Ander moontlikheid is dat die [[Iere|Ierse]] [[monnik]]e, wat hulle rondom 625 op die eilande gevestig het, aan die eilande reeds 'n naam gegee het wat verband hou met die [[Goideliese tale|Gaeliese]] woord ''fearann'' wat &quot;land&quot; of &quot;boedel&quot; beteken. Dié naam is dan dalk deur die Noorse settlars oorgeneem, wat toe ''oyar'' (&quot;eilande&quot;) bygevoeg het.&lt;ref&gt;{{da}} {{cite web |url=http://ordnet.dk/ddo/ordbog?query=f%C3%A6r%C3%B8ske |title=færøske — Den Danske Ordbog |website=ordnet.dk}}&lt;/ref&gt; Die naam vertaal dus as óf &quot;eilande van skape&quot; óf &quot;land-eilande&quot;.

In [[Afrikaans]] kan dit as 'n [[Toutologie (stylfiguur)|toutologie]] beskou word om &quot;Faroëreilande te sê, aangesien die ''oe'' van 'n element afkomstig is wat &quot;eiland&quot; beteken.

== Geografie ==
[[Lêer:Litla-dimun-photo.jpg|duimnael|links|Die onbewoonde eiland Lítla Dímun]]
[[Lêer:Faroes030417-nasa(2).jpg|duimnael|’n [[Nasa]]-satellietbeeld van die Faroëreilande]]
[[Lêer:Kaart Faroer.png|duimnael|Kaart van die Faroëreilande]]
Die Faroër-eilandgroep bestaan uit 18 groot eilande wat dig by mekaar geleë is en net deur see-engtes en fjorde van mekaar geskei word. Die eilande is ongeveer 655&amp;nbsp;km weg van die kus van [[Noord-Europa]], tussen die [[Noorse See]] en die [[Atlantiese Oseaan|Noord-Atlantiese Oseaan]], ongeveer halfpad tussen [[Ysland]] en [[Noorweë]] asook [[Skotland]] geleë. Die naaste bure is die Skotse [[Shetland-eilande]] sowat 300 kilometer suid-oos van die Faroëreilande. Die koördinate is {{Koördinate|62|00|N|06|47|W|}}.

Die oppervlak is 1&amp;nbsp;393 vierkante kilometer en daar is geen groot mere of riviere nie. Daar is 1&amp;nbsp;117&amp;nbsp;km se kuslyn. Die enigste ander noemenswaardige onbewoonde eiland is Lítla Dímun. Die eilande is ruig en rotsagtig met ’n paar lae pieke; die kus is hoofsaaklik rotse. Die hoogste punt is Slættaratindur, 882&amp;nbsp;m bo [[seespieël]].

Die Faroëreilande word gedomineer deur toleiitiese basaltlawa wat deel was van die groot Thuleaanse Plato gedurende die [[Paleogeen]]-tydperk.&lt;ref&gt;{{en}} [http://www3.interscience.wiley.com/cgi-bin/abstract/61005289/ABSTRACT Brose tektoniek in verhouding tot die Palaeogean-evolusie van die Thuleaanse/NO Atlantiese domein: ’n studie in Ulster] {{Webarchive|url=https://archive.today/20110813062050/http://www3.interscience.wiley.com/cgi-bin/abstract/61005289/ABSTRACT |date=13 Augustus 2011 }}, besoek op 10 November 2007&lt;/ref&gt;

=== Die eilande ===
Die sewentien bewoonde eilande van die Faroëreilande is:

Streymoy — Eysturoy — Vágar — Mykines — Suðuroy — [[Stóra Dímun]] — [[Skúvoy]] — [[Sandoy]] — [[Hestur]] — Koltur — Nólsoy — [[Borðoy]] — Kalsoy — Kunoy — [[Viðoy]] — [[Svínoy]] — Fugloy.

Die agtiende, onbewoonde eiland is Lítla Dímun. Daar is ook ’n groot aantal kleiner onbewoonde eilandjies en [[skeer|skere]]. Sommige van die groter eilande word deur dyke met mekaar verbind, terwyl ander oor veerbootroetes beskik.

Die hoofstad van die eilande, [[Tórshavn]], is geleë op die grootste eiland, Streymoy. Die eiland is met ’n damwal verbind met die tweede grootste eiland, Eysturoy. Vanaf Borðoy loop ’n damwal na sowel Viðoy as Kunoy. Hierdie drie eilande vorm saam met Kalsoy, Svínoy en Fugloy die Noordeilande. Die nasionale lughawe van die Faroër is op Vágar geleë, sodat lugpassasiers wat na Tórshavn op pad is ook ’n veerbootrit moet onderneem.

Die mees westelike eiland Mykines is beroemd vir sy [[papegaaiduiker]]bevolking. Die hele argipel het origens ’n ryk [[voël]]lewe: die styl, rotsagtige kus maak die neste onbereikbaar vir vyande.

=== Afstande na naaste lande en eilande ===
[[Lêer:Hvalba scenery.jpg|duimnael|Suðuroy, die mees suidelike eiland]]
* Noord-Rona, Skotland  (onbewoon): 260&amp;nbsp;km
* [[Shetland]] (Foula) (Skotland): 285&amp;nbsp;km
* [[Orkney, Skotland|Orkney]] (Westray) (Skotland): 300&amp;nbsp;km
* [[Skotland|Skotse]] vasteland: 320&amp;nbsp;km
* [[Ysland]]: 450&amp;nbsp;km
* [[Ierland]]: 670&amp;nbsp;km
* [[Denemarke]]: 990&amp;nbsp;km

’n Volle [[sonsverduistering]] was op 20 Maart 2015 vanaf die Faroëreilande sigbaar gewees.&lt;ref&gt;{{en}} [http://eclipse.gsfc.nasa.gov/SEplot/SEplot2001/SE2015Mar20T.GIF ''Total Solar Eclipse of 2015 Mar 20'']&lt;/ref&gt;

== Klimaat ==
[[Lêer:Klimadiagramm-metrisch-deutsch-Thorshaven-Färöer.png|duimnael|Klimaatdiagram van die hoofstad Tórshavn]]
Volgens die klimaatklassifikasie van Köppen het die Faroëreilande 'n subarktiese seeklimaat (Cfc). Die algehele karakter van die eilande se klimaat word beïnvloed deur die sterk verwarmende invloed van die Atlantiese Oseaan wat die Noord-Atlantiese Stroom voortbring. Dit, tesame met die afgesonderdheid van enige bron van warm lugstrome, verseker dat winters middelmatig is (met 'n gemiddelde temperatuur van tussen 3,0 en 4,0&amp;nbsp;°C) terwyl somers koel is (gemiddelde temperatuur tussen 9,5 en 10,5&amp;nbsp;°C).

Die eilande is winderig, wolkerig en koel regdeur die jaar met meer as 260 jaarlikse reëndae. Die eilande lê in die pad van depressies wat noordoos beweeg en dit beteken dat sterk winde en swaar reën enige tyd van die jaar verwag kan word. Sonnige dae is skaars en bewolkte dae is algemeen. Die eilande is op 5 September 1966 deur die Orkaan Faith getref met volgehoue winde van meer as 160&amp;nbsp;km/h en die storm was eers daarna nie meer ’n tropiese stelsel nie.&lt;ref&gt;{{en}} GHCN Klimaatdata, Thorshavn-reeks 1881 tot 2007&lt;/ref&gt;

Die registrasie van weerkundige gegewens op die Faroëreilande het in 1867 begin.&lt;ref&gt;{{en}} [http://rdgs.dk/djg/pdfs/101/1/06.pdf Plantproduksie op ’n Faroëse plaas 1813–1892, verwant aan klimaatskommelings] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120317115552/http://rdgs.dk/djg/pdfs/101/1/06.pdf |date=17 Maart 2012}}&lt;/ref&gt;

== Flora ==
[[Lêer:Solja.jpg|duimnael|Die Dotterblomme (''Caltha palustris'') is algemeen in die Faroëreilande in Mei–Junie]]
Die natuurlike plantegroei van die Faroëreilande word gedomineer deur Arkties-Alpse [[plante]], wilde blomme, grasse, mos en korsmos. Die meeste van die laaggeleë area is grasvelde met ’n bietjie heide en word gedomineer deur [[struik]]e (hoofsaaklik ''Calluna vulgaris''). Onder die kruidagtige [[flora]] wat in die Faroëreilande voorkom is die kosmopolitiese Kaaljonker (''Cirsium palustre'').&lt;ref&gt;{{en}} C. Michael Hogan. 2009 [http://www.globaltwitcher.com/artspec_information.asp?thingid=48639 ''Kaaljonker: Cirsium palustre'', GlobalTwitcher, ed. N. Stromberg]&lt;/ref&gt;

Ondergrondse [[steenkool]]lae onder die jongste basaltlae op Suðuroy dui daarop dat die eiland vroeër bebos was. Tans is die Faroëreilande, net soos die eilande van Skotland, 'n boomlose gebied, met uitsondering van Tórshavn se stadspark en enkele tuine. Weens die gebrek aan [[boom|bome]] is [[hout]] 'n gewilde invoerproduk. Vroeër is turf as brandstof gebruik omdat dryfhout skaars was en vir die bou van huise en bote benodig is.

’n Paar klein plantasies met plante wat in soortgelyke klimate soos [[Tierra del Fuego]] in [[Suid-Amerika]] en [[Alaska]] versamel is, gedy op die eilande.

== Fauna ==
=== Voëls ===
[[Lêer:Faroe stamp 031 puffin.jpg|duimnael|Faroese papegaaiduikers is baie algemeen en is deel van die plaaslike kookkuns]]
Die voëlfauna van die Faroëreilande word gedomineer deur seevoëls en [[voël]]s is getrokke tot oop land soos struikagtige gebiede, waarskynlik weens die gebrek aan bosagtige en ander geskikte habitatte. Baie [[spesie]]s het spesifieke Faroëse subspesies ontwikkel: eider, Europese spreeu, winterkoninkie, duikhoender en swartduikhoender.&lt;ref&gt;{{en}} [http://www.mundofree.com/islasferoe/thefaroesefauna.html Die Faroëse Fauna] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080228060832/http://www.mundofree.com/islasferoe/thefaroesefauna.html |date=28 Februarie 2008 }}&lt;/ref&gt; Die witbontraaf was [[endemies]] aan die Faroëreilande, maar is nou uitgesterf.

=== Soogdiere ===
Slegs ’n paar wilde dierspesies word vandag in die Faroëreilande gevind en is almal deur die mens daarheen gebring. Veral drie spesies gedy vandag op die eilande: die sneeuhaas (''Lepus timidus''), die bruin rot (''Rattus norvegicus'') en die huismuis (''Mus domesticus''). Buiten hierdie was daar ook eens ’n plaaslike inheemse skaapras genaamd Faroërs (afgebeeld op die wapenskild), en tot die middel van die 19de eeu het verskeie wilde skape op Lítla Dímun oorleef.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite journal |url=http://www.biomedcentral.com/content/pdf/1297-9686-13-4-381.pdf |last=Ryder |first=M. L. |year=1981 |title=’n Opname van Europese primitiewe skaaprasse |journal=Ann. Génét. Sél. Anim. |volume=13 |issue=4 |pages=381–418 [bl. 400] }}&lt;/ref&gt;

Grys seehonde (''Halichoerus grypus'') is algemeen rondom die kuslyn. Die waters om die Faroëreilande is die habitat van verskeie walvisagtige spesies. Die bekendste is die langvinloodswalvis (''Globicephala melaena'') wat steeds jaarliks gejag word deur die eilandbewoners in ooreenstemming met ’n lang plaaslike tradisie.&lt;ref&gt;{{en}} [http://earthfirst.com/pilot-whales-brutally-slaughtered-annually-in-the-faroe-islands/ Earth First-webblad]&lt;/ref&gt; Skaars [[moordvis]]se (''Orcinus orca'') word ook soms gesien in die Faroëse fjords.

=== Huisdiere ===
Die huisdiere van die Faroëreilande is ’n gevolg van 1&amp;nbsp;200 jaar se geïsoleerde teling. Die gevolg is dat baie van die eilande se mak diere nêrens anders ter wêreld gekry word nie. Faroëse huishoudelike dierrasse sluit in Faroërponie, Faroërbees, Faroërskaap, Faroërgans en Faroëreend.

=== Natuurgeskiedenis en biologie ===
Danksy befondsing deur [[NAVO]], die Britse Museum (afdeling vir natuurgeskiedenis) en die Carlsberg-stigting is Faroëse see-alge tydens ’n opname versamel. Hulle word tans in die Ulstermuseum bewaar (katalogusnommers: F3195-F3307). Dit is een van tien exsiccatae-stelle.

== Geskiedenis ==
[[Lêer:Faroe Islands, 1767, as seen by Yves de Kerguelen Trémarec.PNG|duimnael|links|Die Faroëreilande soos gesien deur die Franse navigator Yves-Joseph de Kerguelen de Trémarec in 1767]]
[[Lêer:For-229k.jpg|duimnael|Erfenis uit die [[Wikings]]-tydperk: 'n tipiese draakkop-versiering aan 'n Faroëse roeiboot]]
[[Lêer:British gun, skansin (Faroe Islands).jpg|duimnael|links|Tydens die Tweede Wêreldoorlog het die Verenigde Koninkryk die Faroëreilande beset en hul hoofkwartier in die ou fort Skansin opgestel]]
[[Lêer:Faroe map 1673 by lucas debes.png|duimnael|''FÆROARUM – Prima &amp; accurata delineatio''. Die oudste bekende kaart van die Faroëreilande het [[Lucas Jacobson Debes]] in 1673 geskep]]
Gaeliese heremiete en monnike van ’n Iro-Skotse sending het in die 6de eeu op die Faroëreilande gevestig en die vroeë Ierse taal na die argipel gebring. Sint Brandaan, ’n Ierse monastieke heilige wat van ongeveer 484–578 geleef het, het die Faroëreliande op twee of drie geleenthede (tussen 512–530) besoek. Hy het twee van die eilande ''Skaapeiland'' en ''Paradyseiland van Voëls'' genoem.

Later (omstreeks 850) het Noorweërs hulle op die eilande gevestig en die [[Oudnoors|Oudnoorse taal]] ingebring wat ontwikkel het tot die moderne [[Faroëes|Faroëse taal]] wat vandag daar gepraat word. Volgens die Yslandiese Sagas soos die Færeyjarsaga is een van die bekendste mense in die antieke Faroëreilande Tróndur í Gøtu wat afstam van sommige van die Skandinawiese krygsowerstes wat hulle in [[Dublin]], [[Ierland]] gevestig het. Tróndur het die slag teen Sigmund Brestursson, die Noorse monarg, en die Noorse kerk gelei.

Hierdie setlaars kom nie direk van Skandinawië af nie, maar eerder van Noorse gemeenskappe wat in en om die [[Ierse See]], Noordelike Eilande en [[Buite-Hebride]] van [[Skotland]], insluitend die [[Shetland]]- en [[Orkney, Skotland|Orkney]]-eilande en Noors-Gaeliese gebiede. Die ou Gaeliese naam vir die Faroëreilande, ''Na Scigirí'' beteken ''die Skeggjar'' en verwys waarskynlik na die ''Eyja-Skeggjar'' (Eilandbaarde), ’n bynaam wat aan die eilandbewoners gegee is. Die bogenoemde teorieë is spekulatief en word deur geen argeologiese getuienis gegrond nie. Die immigrasie van Noorse Wikings is egter goed gedokumenteer.&lt;ref&gt;{{en}} [http://www.randburg.com/fa/general/general_5.html Randburg.com webblad] {{Webarchive|url=https://archive.is/20120907123238/http://www.randburg.com/fa/general/general_5.html |date=7 September 2012}}&lt;/ref&gt; Volgens die Faroëse Regering stam die Nordiese taal en kultuur dus af van die Noorweërs of Noormanne wat hulle op die Faroëreilande gevestig het.&lt;ref&gt;{{en}} [http://www.tinganes.fo/Default.aspx?ID=2419 Webblad van die Eerste Minister se Kantoor] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121205084737/http://www.tinganes.fo/Default.aspx?ID=2419 |date=5 Desember 2012}}&lt;/ref&gt;

Volgens die Færeyingasaga het emigrante wat nie die monargie van Harald Veelhaar aanvaar het nie, Noorweë verlaat. Hierdie mense het hulle teen die einde van die 9de eeu op die Faroëreilande gevestig. Vroeg in die 11de eeu het Sigmundur Brestirson — wie se stam gefloreer het in die suidelike eilande maar byna uitgewis is deur indringers van die noordelike eilande — na Noorweë ontsnap. Hy is teruggestuur om besit oor te neem van die eilande namens Olaf Tryggcason, koning van Noorweë. Sigmundur het Christenskap na die eilande gebring en, hoewel hy later vermoor is, Noorse belasting is gehandhaaf. Noorweë het tot 1380 beheer oor die Faroëreilande gehad toe die land met Denemarke in die [[Kalmarunie]] getree het, wat Deense beheer oor die geleidelik tot gevolg gehad het. Die [[Protestantse Hervorming|Hervorming]] het die Faroëreilande in 1538 bereik. Toe die unie tussen Denemarke en Noorweë ontbind is as gevolg van die Verdrag van Kiel in 1814, het Denemarke in besit van die eilande gebly.

Die handelsmonopolie in die Faroëreilande is in 1856 afgeskaf waarna die area in ’n moderne vissernasie ontwikkel het met sy eie vloot. Die nasionale ontwaking sedert 1888 is aanvanklik gebaseer op ’n stryd om die Faroëse taal te laat behoue bly en was dus kultuurgeoriënteerd, maar na 1906 het dit polities geword met die stigting van politieke partye op die eilande.

Op 12 April 1940 is die Faroëreilande deur Britse troepe beset. Dit is gekom na aanleiding van die inval van Denemarke deur [[Nazi-Duitsland]] en was veronderstel om Britse beheer oor die [[Atlantiese Oseaan|Noordelike Atlantiese Oseaan]] te verseker. In 1942-1942 het die Britse Royal Engineers die enigste lughawe van die eilande, Vágar-lughawe gebou. Na afloop van die [[Tweede Wêreldoorlog|oorlog]] is beheer aan Denemarke teruggegee maar in 1948 is tuisregering toegestaan met ’n hoë mate van plaaslike outonomiteit. In 1973 het die Faroëreilande geweier om saam met Denemarke by die [[Europese Ekonomiese Gemeenskap]] (tans die [[Europese Unie]] in te skakel. Die eilande het aansienlik moeilike ekonomiese tye ervaar na die ineenstorting van die visserybedryf in die vroeë 1990’s maar het sedertdien pogings aangewend om die ekonomie te diversifiseer. Ondersteuning vir onafhanklikheid het toegeneem en dit is ook die uiteindelike mikpunt van die Republikeinse Party.

== Politiek en administrasie ==
[[Lêer:Tinganes, Tórshavn 2004.1.jpg|duimnael|[[Tinganes]] in [[Tórshavn]], setel van die regering]]
Die Faroëse regering het uitvoerende magte in plaaslike regeringsake. Die hoof van die regering word die Løgmaður (letterlik ‘wetspersoon’) of ''eerste minister'' genoem. Enige ander lid van die kabinet is ’n landsstýrismaður (‘nasionale komiteeman’) of minister. Deesdae word verkiesings gehou in die munisipaliteite, op nasionale vlak vir die Løgting (‘wetsvergadering’) en vir die Deense Folketing. Vir die Løgting-verkiesings is daar sewe kiesafdelings wat elk bestaan uit ’n ''sýsla'' terwyl Streymoy verdeel is in ’n noordelike en suidelike deel ([[Tórshavn]]-gebied).

=== Die Faroëreilande en Denemarke ===
Die Faroëreilande is sedert 1388 onder Deense beheer. Die Verdrag van Kiel van 1814 het die Deens-Noorweegse unie ontbind en Noorweë het onder beheer van die Koning van Swede geval terwyl die Faroëreilande, [[Ysland]] en [[Groenland]] Deense besittings gebly het. Die Løgting is in 1816 afgeskaf en die Faroëreilande sou geregeer word as ’n gewone Deense provinsie met die Amtmand as die hoof van die regering. In 1851 is die Løgting heringestel maar het hoofsaaklik ’n adviseurende rol gespeel tot 1948.

[[Lêer:Queen Margrethe 21-06-2005 Vágur.jpg|duimnael|Koningin [[Margrethe II van Denemarke|Margrethe II]], die monarg van die [[Denemarke|Deense koninkryk]], tydens ’n besoek aan [[Vágur]] in 2005]]
Aan die einde van die [[Tweede Wêreldoorlog]] was dele van die bevolking ten gunste van onafhanklikheid van Denemarke en op 14 September 1946 is ’n onafhanklikheidsreferendum gehou oor die vraag van afskeiding. Dit was ’n raadplegende referendum: die parlement was onder geen verpligting om gehoor te gee aan die stemming nie. Dit was die eerste keer dat die Faroërs gevra is of hulle onafhanklikheid wou hê en of hulle wou voortgaan onder die Deense koninkryk. Die uitslag was ’n klein oorwinning ten gunste van afskeiding maar die koalisie in die parlement kon nie ooreenstemming bereik oor hoe die uitslag geïnterpreteer moet word nie; en as gevolg van hierdie onoplosbare verskille het die koalisie ontbind. ’n Parlementêre verkiesing is ’n paar maande later gehou waarin steun vir die partye wat onder Denemarke wou bly toegeneem het. Dit het gelei tot ’n koalisie van hierdie partye. Gebaseer hierop kon hulle afskeiding verwerp. ’n Skikking is egter bereik en die Folketing het ’n wet vir tuisregering goedgekeur wat in 1948 in werking getree het. Die Faroëreilande se status as ’n Deense provinsie is daardeur tot ’n einde gebring; die Faroëreilande is ’n hoë graad van selfregering verleen ondersteun deur ’n subsidie van Denemarke om te vergoed vir uitgawes wat die eilande namens Denemarke moes aangaan.

Op die oomblik is die eilandbewoners ongeveer gelyk verdeel tussen diegene wat pro onafhanklikheid is en diegene wat wil voortgaan as deel van die Deense koninkryk. Binne albei kampe is daar ’n hoeveelheid verskillende opinies. Van diegene wat ten gunste van onafhanklikheid is, is sommige ten gunste van ’n onmiddellike verklaring van eensydige onafhanklikheid. Ander sien dit as iets wat oor tyd verkry sal word met volle toestemming van die Deense regering en die Deense volk. In die kamp van die unioniste is daar ook baie wat ’ geleidelike toename in outonomiteit voorsien terwyl sterk bande met Denemarke steeds gehandaaf word.

In 2011 is ’n nuwe Faroëse konsepgrondwet opgestel. Die konsepgrondwet is egter deur die voormalige Deense Eerste Minister, [[Lars Løkke Rasmussen]], as onverenigbaar met die Deense grondwet beskryf. Indien die Faroëse politieke partye daarmee sou wil voortgaan, moet hulle volgens hom hul onafhanklikheid verklaar.&lt;ref&gt;{{en}} [http://www.icenews.is/index.php/2011/07/06/denmark-and-faroe-islands-in-constitutional-clash/ Denemarke en Faroëreilande in grondwetbotsing] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110707041022/http://www.icenews.is/index.php/2011/07/06/denmark-and-faroe-islands-in-constitutional-clash/ |date=7 Julie 2011}}, IceNews 6 Julie 2011&lt;/ref&gt;

=== Die Faroëreilande en die Europese Unie ===
Soos duidelik gestel in albei Roomse Verdrae, is die Faroëreilande nie deel van die Europese Unie nie. ’n Protokol in die verdrag van die toetreding van Denemarke tot die Europese Gemeenskappe stipuleer dat Deense burgers wat in die Faroëreilande woon, nie as Deense burgers beskou kan word binne die betekenis van die verdrae nie. Daarom is Deense mense wat in die Faroëreilande woon nie burgers van die Europese Unie nie (hoewel ander EU-burgers wat daar woon steeds EU-burgers is). Die Faroëreilande maak ook nie deel uit van die Schengen vryebewegingsooreenkoms nie, maar daar is geen grensbeheer wanneer tussen die Faroëreilande en enige van die Schengenlande gereis word nie. (Die Faroëreilande is sedert 1966 deel van die Nordiese Paspoortunie en sedert 2001 is daar geen grensbeheer tussen die Nordiese lande en die res van die Schengen-area nie, as deel van die Schengen-ooreenkoms.)&lt;ref&gt;{{en}} [http://www.tinganes.fo/logir/Rikislogartilmaeli/2001Schengen.htm Implementering van Schengen-konvensie deur die eerste minister soos goedgekeur deur die Løgting] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110721114619/http://www.tinganes.fo/logir/Rikislogartilmaeli/2001Schengen.htm |date=21 Julie 2011}}&lt;/ref&gt;

=== Provinsies en munisipaliteite ===
[[Lêer:Map of the Faroe Islands af.svg|duimnael|upright|Reliëfkaart van die Faroëreilande]]
Op administratiewe vlak is die eilande verdeel in 30 munisipaliteite (''kommunur'') waarbinne daar ongeveer 120 nedersettings is.

Daar is tradisioneel ook die ses syssels (''sýslur''):  Norðoyar, Eysturoy, Streymoy, Vágar, Sandoy en Suðuroy). Deesdae verwys syssel tegnies na “polisiedistrik” maar die term word steeds algemeen gebruik om ’n geografiese streek aan te dui. In vroeër tye het elke syssel sy eie vergadering (''ting''), die sg. somervergadering (''várting'') gehad.

=== Buitelandse sendings ===
Die Faroëreilande het eie sendings in Brussel, Reykjavik, Londen en Moskou asook 'n amptelike verteenwoordiging in Kopenhagen. Sendings in die buiteland is in samewerking met die Deense Departement van Buitelandse Sake gevestig. Aan hul hoofde is diplomatieke status toegeken.&lt;ref&gt;{{en}} [https://www.government.fo/en/foreign-relations/missions-of-the-faroe-islands-abroad/ ''Faroeislands.fo: The Faroe Islands in the International Community. Besoek op 3 Junie 2020'']&lt;/ref&gt;

== Ekonomie ==
[[Lêer:Klaksvík, Faroe Islands (2).JPG|duimnael|links|’n Plaaslike visserman in Klaksvík]]
Ekonomiese onsekerheid veroorsaak deur die ineenstorting van die Faroëse [[vis]]bedryf in die vroeë 1990’s het gelei tot tussen 10 en 15% werkloosheid in die middel 1990’s.&lt;ref name=StatsFO&gt;{{en}} [http://www.hagstova.fo/portal/page/portal/HAGSTOVAN/Statistics_%20Faroe_Islands/Statistics/LABOUR_MARKET_AND_WAGES/ARBLMAT_EN Statistiek Faroëreilande; Arbeidsmark en Lone]&lt;/ref&gt; Werkloosheid het teen die einde van die 1990’s afgeneem na ongeveer 8% in 1998.&lt;ref name=StatsFO /&gt; Teen Junie 2008 het werkloosheid afgeneem tot 1,1%, maar weer gestyg tot 'n gemiddeld van 6,8% in 2011.&lt;ref name=StatsFO /&gt; Nietemin bly die ekonomie weens die byna totale afhanklikheid van die visbedryf en visboerdery kwesbaar. [[Ru-olie]] wat naby die Faroëse area gevind is, bied hoop vir neerslae in die onmiddellike omgewing wat ’n basis kan bied vir volgehoue ekonomiese welvaart.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite news |url=http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/europe/faroeislands/1331001/Oil-boosts-Faroes-fight-for-independence.html |title=Olie steun Faroëse strewe na onafhanklikheid |newspaper=Telegraph |date=20 Mei 2001 |first=Philip |last=Sherwell |archive-url=https://web.archive.org/web/20191129051201/https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/europe/faroeislands/1331001/Oil-boosts-Faroes-fight-for-independence.html |archive-date=29 November 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

11,7% van die Faroëreilande se nasionale begroting kom as ekonomiese hulp van [[Denemarke]], wat ongeveer dieselfde is as 18% van die Faroëreilande se totale uitgawebegroting.&lt;ref&gt;{{en}} [http://www.fmr.fo//Index.asp?pID=1D580A05-61C2-4CA7-8687-989EA0D511E9 ''Fíggjarlóg – Ministerie van Finansies''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131110022132/http://www.fmr.fo//Index.asp?pID=1D580A05-61C2-4CA7-8687-989EA0D511E9 |date=10 November 2013}}&lt;/ref&gt;

[[Lêer:Uitvoer 2009 Faroëreilande.png|duimnael|Grafiese uiteensetting van die Faroëreilande se produkuitvoere in 28 kleurgekodeerde kategorieë]]
Sedert 2000 is nuwe [[inligtingstegnologie]]- en sakeprojekte in die Faroëreilande bevorder om nuwe beleggings te lok. Die bekendstelling van Burger King in [[Tórshavn]] is wyd gepubliseer en is ’n teken van die [[globalisering]] van die Faroëse kultuur. Dit is nog nie bekend of hierdie projekte daarin sal slaag om die eilande se ekonomiese basis te verbreed nie. Die eilande het een van die laagste werkloosheidsyfers in Europa, maar dit moet nie noodwendig beskou word as ’n teken van ekonomiese herstel nie omdat baie jongmense na Denemarke en ander lande verhuis wanneer hulle klaar is met skool. Dit laat ’n oorwegend middeljarige en bejaarde bevolking wat die vaardighede en kennis skort om nuut ontwikkelde posisies in die Faroëreilande te vul. In 2008 het die Faroëreilande ’n bedrag van $52 miljoen aan [[Ysland]] geleen in die lig van Ysland se bank-ellende.&lt;ref name=NYT&gt;{{en}} {{cite news |last=Lyall |first=Sarah |title=Ysland, vasgeval in skuld, blameer Brittanje vir ellende |page=A6 |publisher=New York Times |date=1 November 2008 |url=http://www.nytimes.com/2008/11/02/world/europe/02iceland.html?pagewanted=1 |accessdate=1 November 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190815021027/https://www.nytimes.com/2008/11/02/world/europe/02iceland.html?pagewanted=1 |archive-date=15 Augustus 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

Die Deense kroon is die amptelike geldeenheid op die Faroëreilande. Naas Deense is daar ook Faroëse banknote in omloop (Faroëse kroon met identiese wisselkoers). Op die voorsy van Faroëse banknote verskyn diermotiewe, die keersye toon tekeninge van Faroëse landskapstonele wat deur die Faroëse tekenaar Zacharias Heinesen (* 1936) geskep is. Op 5 Augustus 2009 het twee opposisiepartye wetgewing in die Løgting voorgestel om die Euro as die nasionale geldeenheid aan te neem, afhangend van ’n referendum.&lt;ref&gt;{{en}} [http://www.logting.fo/files/casestate/9193/011.09%20Evra-gjaldoyra%20(1).pdf Logting.fo]&lt;/ref&gt;

== Vervoer ==
[[Lêer:Faroe Islands, Eysturoy, road from Skipanes to Syðrugøta.jpg|duimnael|links|Die padnetwerk op die Faroëreilande is uitstekend. Hier is die pad van Skipanes na Syðrugøta op die eiland Eysturoy]]
[[Lêer:New smyril 11.56.jpg|duimnael|Die nuwe veerboot MS Smyril kom die Faroëreilande binne by Krambatangi veerboothawe in Suðuroy in 2005]]
Vágar-lughawe het geskeduleerde vlugte vanaf Vágar-eiland. Die grootste Faroëse [[lugredery]] is Atlantic Airways.

Weens die rotsagtige terrein en relatiewe klein grootte van die Faroëreilande, was die vervoerstelsel nie so uitgebreid soos in ander plekke in die wêreld nie. Hierdie situasie het egter nou verander en die infrastruktuur is aansienlik uitgebrei. Ongeveer 80% van die eilande se populasie is verbind deur tonnels tussen die berge en eilande, brûe en laagwaterbrûe wat die drie grootste eilande en drie ander eilande in die noordooste met mekaar verbind, terwyl die ander twee groot eilande na die suide van die hoofarea verbind is aan die hoofgebied met nuwe, vinnige veerbote. Daar is goeie paaie na elke nedersetting op die eilande, behalwe vir sewe van die kleiner eilande, waarvan ses slegs een pad het.

== Demografie ==
[[Lêer:Faroese folk dance club from vagar.jpg|duimnael|Faroëse volksdansers in nasionale drag]]
Die oorgrote meerderheid van die bevolking is [[Faroërs|etniese Faroërs]] van Noorse en Keltiese afkoms.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite journal |last=Als |first=Thomas D. |first2=Tove H. |last2=Jorgensen |first3=Anders D. |last3=Børglum |first4=Peter A. |last4=Petersen |first5=Ole |last5=Mors |first6=August G. |last6=Wang |title=Highly discrepant proportions of female and male Scandinavian and British Isles ancestry within the isolated population of the Faroe Islands |journal=European Journal of Human Genetics |year=2006 |volume=14 |issue=4 |pages=497–504 |doi=10.1038/sj.ejhg.5201578 |pmid=16434998 |issn = 1018-4813 }}&lt;/ref&gt;

Onlangse RNS-ontledings het aangedui dat Y-chromosome, wat manlike afkoms naspeur, 87% [[Skandinawië|Skandinawies]] is.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite journal |title=The origin of the isolated population of the Faroe Islands investigated using Y chromosomal markers |first=Tove H. |last=Jorgensen |first2=Henriette N. |last2=Buttenschön |first3=August G. |last3=Wang |first4=Thomas D. |last4=Als |first5=Anders D. |last5=Børglum |first6=Henrik |last6=Ewald |year=2004 |journal=Human Genetics |volume=115 |issue=1 |pages=19–28 |doi=10.1007/s00439-004-1117-7}}&lt;/ref&gt; Die studies toon dat mitochondriale [[RNS]], wat vroulike afkoms naspeur, 84% Skots/Iers is.&lt;ref&gt;{{fo}} Wang, C. August. 2006. Ílegur og Føroya Søga. In: ''Frøði'' bl. 20-23&lt;/ref&gt;

Van die naastenby 48&amp;nbsp;500 inwoners van die Faroëreilande (16&amp;nbsp;921 privaathuishoudings in 2004) is 91,7% Faroëes, 5,8% Deens en 0,3% Groenlanders. In 2010 was 6,5 persent van die bevolking in die buiteland gebore.&lt;ref&gt;{{de}} [http://www.bpb.de/nachschlagen/zahlen-und-fakten/europa/70521/migranten ''www.bpb.de: Migranten'']&lt;/ref&gt; Die grootste groep buitelanders is Dene, gevolg deur Groenlanders, [[Yslanders]], [[Noorweërs]] en [[Pole (volk)|Pole]]. Daar woon 77 verskillende nasionaliteite in die Faroëreilande.

[[Faroëes]] word deur die hele land as eerste taal gespreek. Dit is moeilik om te sê hoeveel mense wêreldwyd Faroëes praat aangesien baie etniese Faroëse in Denemarke woon, en min mense wat daar gebore word keer terug na die Faroëreilande met hul ouers of wanneer hulle self volwassenes is.

Die Faroëse taal is een van die kleinste [[Germaanse tale]]. Faroëse grammatika en woordeskat stem die meeste ooreen met [[Yslands]] en hul voorganger, [[Oudnoors]]. In teenstelling is gesproke Faroëes baie verskillend van Yslands en is dit nader aan [[Noors]]e dialekte van die Noorse weskus. Hoewel Faroëes die mees algemene taal in die eilande is, geniet naas Faroëes ook Deens ampstaalstatus.&lt;ref name=&quot;Tiganes&quot; /&gt;

Faroëse taalbeleid maak voorsiening vir die aktiewe skepping van nuwe terme in Faroëes wat geskik is vir die moderne lewe.

=== Demografiese ontwikkeling ===
[[Lêer:Faroe stamp 360 arrival of christianity.jpg|duimnael|upright|Faroëse seël deur Anker Eli Petersen wat die koms van die Christendom na die eilande gedenk]]
Indien die eerste inwoners van die Faroëreilande Ierse monnikke was, het hulle waarskynlik as ’n klein groepie setlaars gelewe. Later, toe die Wikings die eilande gekoloniseer het was daar ’n aansienlike toename in die bevolkingsgetalle. Dit het egter eers in die 18de eeu meer as 5&amp;nbsp;000 geword. In [[1349]] is ongeveer die helfte van die bevolking uitgewis as gevolg van die [[Swart Dood]].

Dit was eers met die koms van die diepsee visbedryf (en gevolglik ’n onafhanklikheid van landbou in die eilande se ruwe terrein) en met algemene opgang in die gesondheidsdiens dat vinnige bevolkingsaanwas in die Faroëreilande moontlik was. Van die 18de eeu af het die bevolking oor ’n tydperk van 200 jaar tienvoudig vermeerder.

Aan die begin van die 1990’s het die Faroëreilande ’n ekonomiese krisis beleef wat tot ’n groot uittog van die bevolking gelei het; hierdie neiging is egter omgekeer in die daaropvolgende jare.

&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:1em;&quot;&gt;
{| width=&quot;240px&quot; table class=&quot;wikitable&quot;
! style=&quot;background:#efefef;&quot; | Jaar
! style=&quot;background:#efefef;&quot; | Inwoners
|-
| 1327 || align=&quot;right&quot; |ongeveer 4&amp;nbsp;000
|-
| 1350 || align=&quot;right&quot; |ongeveer 2&amp;nbsp;000
|-
| 1769 || align=&quot;right&quot; | 4&amp;nbsp;773
|-
| 1801 || align=&quot;right&quot; | 5&amp;nbsp;255
|-
| 1834 || align=&quot;right&quot; | 6&amp;nbsp;928
|-
| 1840 || align=&quot;right&quot; | 7&amp;nbsp;314
|-
| 1845 || align=&quot;right&quot; | 7&amp;nbsp;782
|-
| 1850 || align=&quot;right&quot; | 8&amp;nbsp;137
|-
| 1855 || align=&quot;right&quot; | 8&amp;nbsp;651
|-
| 1880 || align=&quot;right&quot; | 11&amp;nbsp;220
|-
| 1900 || align=&quot;right&quot; | 15&amp;nbsp;230
|}
&lt;/div&gt;

&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:1em;&quot;&gt;
{| width=&quot;240px&quot; table class=&quot;wikitable&quot;
! style=&quot;background:#efefef;&quot; | Jaar
! style=&quot;background:#efefef;&quot; | Inwoners
|-
| 1911 || align=&quot;right&quot; |ongeveer 18&amp;nbsp;800
|-
| 1925 || align=&quot;right&quot; | 22&amp;nbsp;835
|-
| 1950 || align=&quot;right&quot; | 31&amp;nbsp;781
|-
| 1970 || align=&quot;right&quot; |ongeveer 38&amp;nbsp;000
|-
| 1975 || align=&quot;right&quot; | 40&amp;nbsp;441
|-
| 1&amp;nbsp;Januarie 1985 || align=&quot;right&quot; | 45&amp;nbsp;318
|-
| 1&amp;nbsp;Januarie 1990 || align=&quot;right&quot; | 47&amp;nbsp;770
|-
| 1&amp;nbsp;Januarie 1995 || align=&quot;right&quot; | 43&amp;nbsp;644
|-
| 1&amp;nbsp;Januarie 1997 || align=&quot;right&quot; | 43&amp;nbsp;751
|-
| 1&amp;nbsp;Januarie 1998 || align=&quot;right&quot; | 44&amp;nbsp;235
|-
| 1&amp;nbsp;Januarie 1999 || align=&quot;right&quot; | 44&amp;nbsp;772
|}
&lt;/div&gt;

&lt;div style=&quot;float:left;&quot;&gt;
{| width=&quot;240px&quot; table class=&quot;wikitable&quot;
! style=&quot;background:#efefef;&quot; | Jaar
! style=&quot;background:#efefef;&quot; | Inwoners
|-
| 1&amp;nbsp;Januarie 2000 || align=&quot;right&quot; | 45&amp;nbsp;353
|-
| 1&amp;nbsp;Januarie 2001 || align=&quot;right&quot; | 46&amp;nbsp;144
|-
| 1&amp;nbsp;Januarie 2002 || align=&quot;right&quot; | 46&amp;nbsp;961
|-
| 1&amp;nbsp;Januarie 2003 || align=&quot;right&quot; | 47&amp;nbsp;668
|-
| 1&amp;nbsp;Januarie 2004 || align=&quot;right&quot; | 48&amp;nbsp;178
|-
| 1&amp;nbsp;Januarie 2005 || align=&quot;right&quot; | 48&amp;nbsp;337
|-
| 1&amp;nbsp;Januarie 2006 || align=&quot;right&quot; | 48&amp;nbsp;170
|-
| 1&amp;nbsp;Januarie 2007 || align=&quot;right&quot; | 48&amp;nbsp;327
|-
| 1&amp;nbsp;Januarie 2008 || align=&quot;right&quot; | 48&amp;nbsp;360
|-
| 1&amp;nbsp;Januarie 2009 || align=&quot;right&quot; | 48&amp;nbsp;702
|-
| 1&amp;nbsp;Januarie 2010 || align=&quot;right&quot; | 48&amp;nbsp;568
|-
| 1&amp;nbsp;Januarie 2011 || align=&quot;right&quot; | 48&amp;nbsp;574
|-
| 1&amp;nbsp;Januarie 2014 || align=&quot;right&quot; | 49&amp;nbsp;947
|}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;clear:both;&quot; &gt;&lt;/div&gt;

=== Verstedeliking en regionalisering ===
Die Faroëse bevolking is redelik eweredig versprei oor die eilande; dit is eers onlangs dat noemenswaardige verstedeliking plaasgevind het. Industrialisering is merkwaardig gedesentraliseer en die area het om dié rede ’n lewensvatbare plattelandse kultuur kon handhaaf. Nietemin het nedersettings met slegte hawefasiliteite verloor in die ontwikkeling van landbou na visserye en in die mees afgeleë landbou-areas, ook bekend as die buite-eilande, is daar min jongmense. In onlangse dekades is die nedersetting-gebaseerde sosiale struktuur egter onder druk geplaas en moes dit plek maak vir ’n styging in sentra wat met mekaar verbind is wat beter goedere en dienste kan lewer as die buite-eilande wat nie goeie verbindings het nie. Dit beteken dat winkels en dienste nou besig is om te skuif na die sentra en die Faroëse bevolking is stadig maar seker om agter die besigheid aan te trek.

In die 1990’s is die ou nasionale beleid van die ontwikkeling van die nedersettings (''Bygdamenning'') laat vaar en die regering het in die plek daarvan ’n proses begin van streeksontwikkeling (''Økismenning''). Die term ''streek'' verwys na die groot Faroëse eilande. Die regering was egter nie daartoe in staat om deur die strukturele hervorming te druk van samesmelting van die klein plattelandse munisipaliteite om sodoende volhoubare, gedesentraliseerde entiteite te skep wat die streeksontwikkeling kon dryf nie. Soos wat streeksontwikkeling op ’n administratiewe vlak moeilik was het die regering meer begin belê in infrastruktuur om die streke met mekaar te verbind.

In die algemeen kan die Faroëreilande al hoe minder beskou word as ’n gemeenskap wat gebaseer is op afsonderlike eilande en provinsies. Die groot beleggings in paaie, brûe en ondersese tonnels het die eilande saamgebind en ’n koherente ekonomiese en kulturele sfeer gespek wat naastenby 90% van die bevolking dek. Vanuit hierdie perspektief is dit redelik om die Faroëreilande as ’n uitegspreide stad te beskou of om selfs daarna te verwys as die ''Faroëse Netwerkstad''.

=== Godsdiens ===
{{Hoofartikel|Godsdiens van die Faroëreilande}}
[[Lêer:Faroe stamp 048 europe (v u hammershaimb).jpg|duimnael|upright|’n Seël wat V.U. Hammershaimb, ’n 19de-eeuse Faroëse taalkundige en teoloog gedenk]]
Volgens die Færeyinga Saga, het Sigmundur Brestisson in [[999]] Christenskap na die eilande gebring. ’n Argeologiese terrein in Leirvík het egter voorgestel dat Keltiese Christenskap ten minste 150 jaar daarvoor aangekom het. Die [[Protestantse Hervorming|kerkhervorming]] van die Faroëreilande is op 1 Januarie 1540 voltooi.

Volgens amptelike statistieke van 2002 was 84,1% van die Faroëse bevolking lede van die staatskerk, die Faroëse Volkskerk (''Fólkakirkjan''), ’n vorm van [[Lutheranisme]]. Die Fólkakirkjan het in 2007 ’n onafhanklike kerk geword waar dit voorheen ’n bisdom van die Kerk van Denemarke was. Faroëse lede van die geestelikes wat ’n historiese belangrikheid het sluit in V.U. Hammershaimb (1819–1909), Frederik Petersen (1853–1917) en waarskynlik die mees noemenswaardige, Jákup Dahl (1878–1944), wat ’n groot rol gespeel het in die gebruik van die Faroëse taal in die kerk in plaas van [[Deens]].

In die laat 1820’s is die Christelike evangeliese geloofsbeweging, die Vergadering van gelowiges, in Engeland gestig. In 1865 het ’n lid van hierdie beweging, William Gibson Sloan, vanaf [[Shetland]] na die Faroëreilande gereis. Met die draai van die 20ste eeu het die Faroëse Vergadering van gelowiges se getalle by 30 gedraai. Vandag is ongeveer 10% van die Faroëse bevolking lede van die Oop Broedergemeenskap (''Brøðrasamkoman''). Ongeveer 3% behoort aan die [[charismatiese beweging]] wat iewers in die laat 1920’s begin het en hul goue jare in die 1970’s en 1980’s beleef het. Daar is verskeie charismatiese kerke regoor die eilande met die grootste genaamd Keldan (Fonteinwater) met 200 tot 300 lidmate. Ongeveer 2% behoort aan ander Christelike kerkverbande soos die Adventiste wat ’n privaatskool in Tórshavn bedryf. Jehova se getuies het ook vier gemeentes (met ongeveer 80 tot 100 lidmate). Die [[Rooms-Katolieke Kerk]] bestaan uit ongeveer 170 lidmate en die munisipaliteit van Tórshavn bedryf hulle ou Fransiskaanse skool. Daar is ook ongeveer vyftien [[Baha’i]]’s wat op vier plekke vergader. Die Ahmadiyyad Moslemgemeenskap is in 2010 tot stand gebring in die Faroëreilande. Anders as Denemarke, [[Swede]] en [[Ysland]] met Forn Siðr, het die Faroëreilande geen georganiseerde Ásatrú-gemeenskap nie, maar daar is heelwat heidense oorlewering, liedere en rituele wat in indiwidue se huise of in openbare plekke bedryf word, eerder as in kerkgeboue.

Die bekendste kerkgeboue in die Faroëreilande sluit die Tórshavn-katedraal, St. Olaf se Kerk en die Magnus-katedraal in Kirkjubøur in; die Vesturkirkjan en die Mariakerk wat in Tórshavn is; die kerk van Fámjin; die agthoekige kerk in Haldarsvík; en Christianskirkjan in Klaksvík.

In 1948 het Victor Danielsen (Vergadering van gelowiges)die eerste Bybelvertaling in Faroëes vanuit verskillende moderne tale voltooi. Jákup Dahl en Kristian Osvald Viderø (Fólkakirkjan) het die tweede vertaling in 1961 voltooi. Die tweede is vertaal vanuit die oorspronklike Bybelse tale ([[Hebreeus]] en [[Grieks]]) na Faroëes.

== Kuns en kultuur ==
{{Hoofartikel|Kultuur van die Faroëreilande}}
[[Lêer:Faroese Chain Dance in Sjonleikarhusid on Olavsoka 2011.jpg|duimnael|Die Faroëse kettingdans word sonder die begeleiding van musiekinstrumente gedans – slegs ballades word gesing]]
Die Faroëreilande vorm 'n selfstandige kultuurnasie binne die Nordiese wêreld. Hulle was vir lank geïsoleer van die grootste kulturele fases en bewegings wat oor dele van Europa gewaai het. Dit beteken dat hulle ’n groot deel van hul tradisionele kultuur kon behou. Baie eilandbewoners neem aktief deel aan die kulturele lewe, oefen dikwels twee of drie funksies in die samelewing uit en tree sodoende in hul vrye tyd nie net kultuurgenietend nie, maar ook kultuurskeppend op.

So word die Faroëreilande ondanks hul relatief klein bevolking deur 'n omvangryke literêre, musikale en kunsproduksie en 'n publiek, wat groot belangstelling in die kunslewe toon, gekenmerk. Naas die Faroëse taal is die Wiking-erfenis en die plaaslike natuur kulturele kernelemente.

[[Faroëes]] is een van drie insulêre Skandinawiese tale, saam met [[Yslands]] en die uitgestorwe [[Norn]], wat van die [[Oudnoors]]e gesproke taal afstam wat in die Wiking-leeftyd in Skandinawië gepraat is. Tot die 15de eeu het Faroëes ’n soortgelyke skryfwyse aan Yslands en [[Noors]] gehad, maar ná die Hervorming in 1538 het die regerende [[Dene]] die gebruik van Faroëes in skole, kerke en amptelike dokumente onwettig verklaar.

’n Ryk gesproke tradisie het egter behoue gebly in die 300 jaar wat die taal nie geskryf mog word nie. Dit beteken dat alle gedigte en stories mondelings oorgedra is. Hierdie werke is verdeel in die volgende afdelings: sagnir (histories), ævintýr (stories) en kvæði (ballades), dikwels op musiek en die middeleeuse kettingdans geset. Dit is uiteindelik in die 19de eeu neergeskryf.

=== Faroëse kettingdans en ballades ===
[[Lêer:Kædedans.JPG|duimnael|Kettingdansers]]
Die Faroëse kettingdans, 'n soort rondedans, vorm saam met ou ballades (soos die Faroëse Sigurdliedere), wat as begeleiding voorgedra word, 'n eersterangse kultuurgoed wat uniek in Europa is. In geen ander land is middeleeuse tradisies op 'n soortgelyke outentieke manier tot in die moderne tyd bewaar nie. Dit was juis die ballades wat die Faroëse taal, wat ná 1540 nie meer as skryftaal gebruik is nie, van uitwissing gered het.

Jens Christian Djurhuus was 'n tradisionele ''skald'' wat nog in die 19de eeu ballades in die oorgelewerde styl geskryf het. Die bekendste Faroëse ballade, ''Ormurin Langi'', het uit sy pen gekom. 'n Meer onlangse voorbeeld is die ''Grindavísan'' (&quot;Grindwalvis-wysie&quot;) wat deur Christian Pløyen, 'n Deense amptenaar, geskryf is. Alhoewel hierdie ballade uit die pen van 'n buitelander gekom het en in Deens geskryf is, word dit op elke ''Grindadráp'' (Grindwalvis-jagtog) gesing.

Die Faroëse kettingdans is nie beperk tot volkspele nie maar vorm 'n vaste bestanddeel van die alledaagse kultuur wat nie vir gehore opgevoer nie, maar as 'n gemeenskaplike dans waaraan elkeen deelneem.

Die gemeenskaplike sang is 'n tweede tradisie wat steeds voortleef, onder meer wanneer mense by familiefeeste saamkuier om ure lank ou en nuwe liedere te sing. Die belangrikste fees is ''Ólavsøka'' waartydens duisende om middernag in Tórshavn onder vrye hemel vergader.

=== Ólavsøka ===
[[Lêer:Føroysk fløgg á Ólavsøku.jpg|duimnael|Die jaarlikse ólavsøka-parade op 28 Julie]]
Die nasionale vakansiedag, [[Ólavsøka]], is op 29 Julie en gedenk die afsterwe van Sint Olaf. Die vieringe word in Tórshavn gehou, begin op die aand van 28 Julie en hou aan tot 31 Julie.

Die amptelike viering begin op 29 Julie met die opening van die Faroëse parlement, ’n gebruik wat 900 jaar terug dateer.&lt;ref&gt;{{en}} Schei, Kjørsvik Liv and Moberg, Gunnie. 1991. ''The Faroe Islands''. ISBN 0-7195-5009-2&lt;/ref&gt; Dit begin met ’n diens wat gehou word in die Tórshavn-katedraal; alle parlementslede asook burgerlike en kerkamptenare loop in ’n stoet die kerk binne. Die dominees gee om die beurt ’n preek. Ná die diens keer die stoet terug na die parlement vir die openingseremonie.

Ander vieringe word gekenmerk deur verskillende sportkompetisies, die roeikompetisie (in Tórshavn-hawe) is die gewildste, kunsuitstallings, popkonserte en die bekende Faroëse Dans. Die dag word verder gevier deur verskeie ander fasette. Die Faroëse volksdrag word ook tydens die geleentheid gedra.

=== Die Nordiese Huis ===
[[Lêer:Nordic House in the Faroes 03.jpg|duimnael|Die Nordiese Huis]]
Die Nordiese Huis (''Norðurlandahúsið'') is die belangrikste kulturele instelling in die Faroëreilande. Die doel daarvan is om die Skandinawiese en Faroëse kultuur plaaslik en in die Nordiese streek te ondersteun en bevorder. Erlendur Patursson (1913–1986), ’n Faroëse lid van die [[Nordiese Raad]], het die idee van die Nordiese kultuurhuis in die Faroëreilande aangespreek. ’n Nordiese kompetisie vir argitekte is in 1977 gehou waaraan 158 argitekte deelgeneem het. Die wenners was Ola Steen van Noorweë en Kolbrún Ragnasdóttir van Ysland.

Deur aan die volkstradisies getrou te bly, het die argitekte die Nordiese Huis ontwerp om soos ’n betowerde heuwel van [[Elf (mitologie)|elwe]] te lyk. Die huis is in 1983 in Tórshavn geopen. Dit is ook ’n kulturele organisasie onder die Nordiese Raad van Ministers. Die nordiese Huis word beheer deur ’n beheerkomitee van agt waarvan drie van die Faroëreilande is en die vyf ander van ander Nordiese lande. Daar is ook ’n raadgewende liggaam van vyftien lede wat Faroëse kultuurorganisasies verteenwoordig. Die Huis word bestuur deur ’n direkteur wat aangestel word deur die beheerkomitee vir ’n termyn van vier jaar.

=== Faroëse literatuur ===
[[Lêer:Faroe stamp 364 rasmussen and skardi.jpg|duimnael|upright|Rasmus Rasmussen en Símun av Skarði (digter)]]
Faroëse literatuur in die tradisionale sin van die woord het eers werklik ontwikkel in die laaste 100–200 jare. Dit is hoofsaaklik as gevolg van die isolasie van die eiland en ook omdat die Faroëse taal eers in 1890 in ’n gestandaardiseerde vorm neergeskryf is. Die Deense taal is ook bevorder ten gunste van Faroëes. Die Faroërs het nietemin verskeie digters en skrywers opgelewer.

=== Musiek ===
[[Lêer:Kristian Blak.jpg|duimnael|links|upright|Een van die mees invloedryke mense in die Faroëse musiekbedryf is die Deens-gebore [[Kristian Blak]]]]
Die Faroëreilande het ’n musiekbedryf. Die eilande het ’n eie simfonie-orkes, die klassieke ensemble ''Aldubáran'' en vele verskillende kore; die bekendste een is ''Havnarkórið''. Die bekendste Faroëse komponiste is Sunleif Rasmussen en die Deen Kristian Blak. Blak is ook die hoof van die platemaatskappy [[Tutl]].

Die eerste Faroëse opera is geskryf deur Sunleif Rasmussen. Dit is getiteld Die Tuin van ’n Mal Man (''Í Óðamansgarði'')&lt;ref&gt;{{en}} [http://www.themadmansgarden.com/ Die Tuin van ’n Mal Man] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161009023343/http://themadmansgarden.com/ |date=9 Oktober 2016}}&lt;/ref&gt; en die eerste vertoning het op 12 Oktober 2006 plaasgevind by die Nordiese Operahuis. Die opera is gebaseer op ’n kortverhaal deur die skrywer William Heinesen.

Jong Faroëse musikante wat onlangs gewildheid verwerf het is  Eivør Pálsdóttir, Anna Katrin Egilstrøð, Annika av Matras, Lena Andersen, Teitur Lassen, [[Høgni Reistrup]], Høgni Lisberg, Heiðrik á Heygum, Guðrið Hansdóttir en Brandur Enni.

Bekende musiekgroepe sluit in Týr, Gestir, The Ghost, Boys In A Band, ORKA, Tveyhundrað, Grandma’s Basement, SIC, en die ontbinde Clickhaze.

Die fees van kontemporêre en klassieke musiek, ''Summartónar'' word elke somer gehou. Groot opelud musiekfeeste vir populêre musiek met plaaslike en internasionale kunstenaars is G! Festival in Gøta in Julie en Summarfestivalurin in Klaksvík in Augustus.

=== Tradisionele kos ===
[[Lêer:Skerpikjøt (2).jpg|duimnael|Skerpikjøt]]
Tradisionele Faroëse kos is hoofsaaklik gebaseer op vleis, seekos en [[aartappel]]s en gebruik min vars groente. Skaapvleis is die basis van baie maaltye en een van die gewildste trakterings is ''skerpikjøt'', gerypte, windgedroogte skaapvleis wat effens taai is. Die droogskuur, bekend as ’n ''hjallur'', is ’n standaardkenmerk in baie Faroëse huise, veral in die klein nedersettings. Ander tradisionele kosse is ''ræst kjøt'' (half-gedroogte skaapvleis) en ''ræstur fiskur'' (gerypte vis). ’n Ander Faroëse spesialiteit is ''Grind og spik'' (loodswalvisvleis en -spek). ’n Soortgelyke vleis/spekdis gemaak met [[harslag]] is ''garnatálg''. In die vorige eeu het die vleis en spek van ’n loodswalvis kos vir ’n lang tyd voorsien. Vars vis en seevoëls soos die Faroëse papegaaiduiker en sy eiers, maak ook ’n groot deel uit van die plaaslike dieet. Gedroogde vis word ook graag geëet.

Daar is een brouery genaamd Föroya Bjór wat sedert 1888 bier maak wat hoofsaaklik na Ysland en Denemarke uitgevoer word. ’n Plaaslike spesialiteit is ''fredrikk'', ’n spesiale brousel wat in Nólsoy gemaak word. Die produksie van sterk alkohol soos snaps word nie op die eilande toegelaat nie, daarom word die Faroëse brandewyn ''Aqua Vita'' in die buiteland gemaak.

Sedert die besetting deur die Britte het die Faroërs al hoe meer Britse kos begin eet, veral [[vis-en-tjips]] en lekkergoed wat in winkels regoor die eiland te vinde is.

=== Walvisjag ===
[[Lêer:Killed pilot wales in hvalba, faroe islands.JPG|duimnael|Dooie loodswalvisse op die strand in die nedersetting Hvalba op die suidelikste Faroëse eiland Suðuroy, 11 Augustus 2002]]
Daar is rekords van dryfjagte in die eilande wat tot 1584 terugdateer.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite book |first=Philippa |last=Brakes |chapter=’n Agtergrond tot walvisjag |year=2004 |editor=Philippa Brakes, Andrew Butterworth, Mark Simmonds &amp; Philip Lymbery |title=Onrustige waters: ’n oorsig van die welsynsimplikasies van moderne walvisjagaktiwiteite |isbn=0-9547065-0-1 |page=7 |url=http://www.wdcs.org/submissions_bin/troubledwaters.pdf}}&lt;/ref&gt; Dit word deur Faroëse owerhede beheer maar nie deur die Internasionale Walvisjagkommissie nie aangesien daar nie ooreenstemming is oor die Kommissie se wetlike outoroteit om klein walvisagtiges te jag nie. Honderde langvinloodswalvisse (''Globicephala malaena'') word jaarliks hoofsaaklik gedurende die somer doodgemaak. Die jagtogte, wat ''grindadráp'' genoem word, is nie-kommersieel en word deur ’n gemeenskap georganiseer; dit beteken dat enigeen daaraan kan deelneem. Die jagters omsingel eers die loodswalvisse in ’n groot halfsirkel van bote. Daarna dryf hulle die walvisse stadig in ’n baai of die vlakwater van ’n fjord. Wanneer ’n walvis in die vlak water is, word ’n haak in sy luggat gehaak sodat die dier aan wal getrek kan word. Sodra die dier op land is, of in kniediep water geïmmobiliseer is, word ’n snit dwarsoor die bokant naby die luggat gemaak om die kop gedeeltelik af te sny. Die dooie dier word dan verder aan wal gesleep  nadat die oorblywende walvisse op dieselfde manier doodgemaak is.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.youtube.com/watch?v=yXZPmdULIKs |title=GrindaDrap: Video van ’n walvisjag |work=YouTube.com |accessdate=28 September 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200303072423/https://www.youtube.com/watch?v=yXZPmdULIKs |archive-date=3 Maart 2020 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

Sommige Faroërs beskou die jagtogte as ’n belangrike deel van hulle kultuur en geskiedenis. Diereregtegroepe, soos die Sea Shepherd-organisasie kritiseer dit egter as wreed en onnodig, terwyl die jagters meen dat die meeste joernaliste nie genoegsame kennis van die vangmetode of die ekonomiese betekenis ten toon stel nie. Sea Shepherd-organisasie het ’n veldtog in die Faroëreilande geloods, bekend as ''Operation Ferocious Isles''. Op hul webblad noem hulle dat “soveel as 1&amp;nbsp;000 bedreigde langvinloodswalvisse jaarliks brutaal doodgemaak word in die Faroëreilande. Die slagting vind hoofsaaklik gedurende die somermaande plaas gedurende sogenaamde “tradisionele” gemeenskapsjagte waarna die plaaslike bewoners verwys as ''grindadráp'' of eenvoudig ''die maling''. Hierdie aktiwiteit moet egter genoem word wat dit werklik is — massaslagting.”&lt;ref&gt;{{en}} [http://www.seashepherd.org/ferocious-isles Ferocious Isles] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120704150912/http://www.seashepherd.org/ferocious-isles |date=4 Julie 2012}}&lt;/ref&gt;

Hierdie ''grindadráp'' is wettig en verskaf kos aan baie mense in die Faroëreilande.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.whaling.fo/thepilot.htm#Drivingthewhales |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090324072829/http://www.whaling.fo/thepilot.htm#Drivingthewhales |title=Walvisse en walvisjag in die Faroëreilande |publisher=Faroëse Regering |accessdate=5 Desember 2006 |archivedate=24 Maart 2009 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.wdcs.org/dan/publishing.nsf/allweb/99E632F7502FCC3B802568F20048794C |archiveurl=https://web.archive.org/web/20071031231236/http://www.wdcs.org/dan/publishing.nsf/allweb/99E632F7502FCC3B802568F20048794C |title=Waarom strand walvisse en dolfyne? |publisher=[[WDCS]] |accessdate=5 Desember 2006 |archivedate=31 Oktober 2007 |url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{en}} {{cite news |first=Nicole |last=Chrismar |date=28 Julie 2006 |title=Dolfyne gejag vir sport en bemesting |url=http://abcnews.go.com/Technology/story?id=2248161&amp;page=1 |publisher=[[ABC News]] |accessdate=21 Julie 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131110040006/http://abcnews.go.com/Technology/story?id=2248161 |archive-date=10 November 2013 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

=== Sport ===
[[Lêer:Katrin Olsen World Cup Ottensheim 2007.jpg|duimnael|upright|Die roeier Katrin Olsen was in [[Olimpiese Somerspele 2008|2008]] die eerste Faroëse deelnemer aan die Olimpiese Somerspele, maar het vir Denemarke deelgeneem]]
Die Faroëreilande ding mee in die tweejaarlikse Eilandspele wat in 1989 daar plaasgevind het. Tien [[sokker]]spanne ding mee om die Faroëreilande Premierliga, tans op nommer 51 volgens UEFA se Liga-koëffisiënt. Die Faroëreilande is ’n volle lid van [[UEFA]] en die Faroëreilande se nasionale sokkerspan ding mee in die kwalifiserende wedstryde vir die [[UEFA Europa-beker|UEFA Europese Sokkerkampioenskap]]. Die Faroëreilande is ook ’n volle lid van [[FIFA]] en ding daarom ook mee in die kwalifiserende rondes vir die [[Sokker-Wêreldbeker]]. Die land het sy heel eerste mededingende wedstryd gewen toe hulle die span van Oostenryk met 1-0 geklop het in ’n kwalifiserende wedstryd vir die 1992-UEFA Europa-beker. Op 7 Junie 2011 het die Faroëreilande sy eerste oorwinning in die UEFA Europa-beker se kwalifiserende ronde in 16 jaar gekry deur die span van Estland met 2-0 in Toftir te wen. Die Faroëreilande ding ook mee in die [[Paralimpiese Spele]] maar het nog nie aan die [[Olimpiese Spele]] deelgeneem nie aangesien hy daar saam met Denemarke moet deelneem.

=== Handewerk ===
[[Hekel]] is ’n tradisionele handwerk. Die mees kenmerkende eienskape van Faroëse kanttjalies is die midde-agter knoopplaatvorm. Elke tjalie bestaan uit twee driehoekige sypanele, ’n trapesiumvormige rugknoopplaat, ’n rantafverking en ’n skouervorm.

== Openbare vakansiedae ==
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:4; column-count:4;&quot;&gt;
* [[Nuwejaarsdag]], 1 Januarie
* Wit Donderdag
* [[Goeie Vrydag]]
* Paassondag
* Paasmaandag
* Vlagdag, 25 April
* Algemene dag van gebed (Dýri biðidagur), 4de Vrydag na Paasfees
* [[Hemelvaartdag]]
* Pinkstersondag
* Pinkstermaandag
* Grondwetdag, 5 Junie (½ dag vakansiedag)
* [[Ólavsøka|St. Olafsaand]], 28 Julie (½ dag vakansiedag)
* [[Ólavsøka|St. Olafsdag]], 29 Julie (Nasionale vakansiedag)
* [[Oukersaand]], 24 Desember
* [[Kersdag]], 25 Desember
* Tweede Kersdag, 26 Desember
* [[Oujaarsaand]], 31 Desember (½ dag vakansiedag)&lt;/div&gt;

== Dorpe ==
&lt;center&gt;
&lt;gallery&gt;
Norroena in torshavn.jpg|Die hoofstad [[Tórshavn]]
Stora dimun farm.jpg|Stóra Dímun
Porkeri (faroe islands) mountains.JPG|Porkeri op Suðuroy
Harbour of klaksvik, faroe islands.jpg|Klaksvík
Vagur, Faroe Islands, in the winter, sunlight on slope.JPG|Vágur op Suðuroy
Sorvagur, faroe islands, view on mykines.jpg|Sørvágur, op die eiland Vágar
&lt;/gallery&gt;
&lt;/center&gt;

== Sien ook ==
* [[Tale van die Faroëreilande]]

== Verwysings ==
{{Verwysings|4}}

== Bronnelys ==
; Algemeen
----
* {{en}} {{cite web|url=https://www.britannica.com/place/Faroe-Islands-Atlantic-Ocean|title=Faroe Islands|publisher=[[Encyclopædia Britannica]]|accessdate=4 Maart 2024}}
* {{en}} {{cite web|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/faroe-islands/|title=Faroe Islands|publisher=[[Central Intelligence Agency]]|accessdate=4 Maart 2024}}

== Verdere leesstof ==
* {{en}} Irvine, David Edward Guthrie. 1982. Seaweed of the Faroes 1: The flora. ''Bull. Br. Mus. nat. Hist. (Bot.) '' '''10'''(3): 109–131.
* {{en}} Tittley, I., Farnham, W.F. and Gray, P.W.G. 1982. Seaweeds of the Faroes 2: Sheltered fjords and sounds. ''Bull. Br. Mus. nat. Hist.'' (Bot.) '''10''': 133–151.
* {{de}} Alexander Wachter: Färöer selbst entdecken. Edition Elch, Offenbach am Main 2002. ISBN 3-85862-155-2.

== Eksterne skakels ==
{{CommonsKategorie|Faroe Islands|Faroëreilande}}

; Regering
----
* {{en}} {{fo}} [https://www.faroeislands.fo/ Amptelike webwerf]
* {{en}} {{fo}} [https://www.lms.fo/ ''Regering van die Faroëreilande – Die Eerste Minister se kantoor'']
* {{en}} {{fo}} [https://www.logting.fo/ Amptelike webwerf van die Løgting]
* {{en}} [https://landsbokasavnid.fo/ ''Nasionale Biblioteek van die Faroëreilande'']

; Algemene inligting
----
* {{en}} {{cite web|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/faroe-islands/|title=Faroe Islands|publisher=[[Central Intelligence Agency]]|accessdate=4 Maart 2024}}
* {{en}} [http://ucblibraries.colorado.edu/govpubs/for/faroeislands.htm Faroëreilande] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150907063309/http://ucblibraries.colorado.edu/govpubs/for/faroeislands.htm |date= 7 September 2015 }} by ''UCB Libraries GovPubs''
* {{en}} [http://www.dmoz.org/Regional/Europe/Faroe_Islands/ Faroëereilande] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120723235757/http://www.dmoz.org/Regional/Europe/Faroe_Islands/ |date=23 Julie 2012 }} by Open Directory Project
* {{en}} [http://commons.wikimedia.org/wiki/Atlas_of_the_Faroe_Islands Wikiatlas] van die Faroëreilande

; Toerisme
----
* {{en}} {{Wikivoyage|Faroe_Islands|Faroëreilande}}
* {{en}} [http://www.visit-faroeislands.com/ ''Visit Faroe Islands – Amptelike webtuiste van die Faroëreilande se toerismekantoor'']
* {{en}} [https://www.nlh.fo/en/ ''Amptelike webtuiste van die Nordiese Huis in die Faroëreilande'']
* {{en}} [http://www.nytimes.com/2007/03/25/travel/tmagazine/03well.faroes.t.html?ref=tmagazine ''New York Times Magazine, 25 Maart 2007: Into the Mystical Unreal Reality of the Faroe Islands'']

; Media
----
* {{en}} [https://www.youtube.com/watch?v=5qinWJqgGMw ''YouTube.com/Phantom Power Films: Faroe Islands – the connected nation (Skotse dokumentêr)'']
* {{en}} [https://www.youtube.com/watch?v=wKSaA0GGVUE ''YouTube.com/Danny Rest: The Faroe Islands (dokumentêr)'']

; Ander
----
* {{en}} [http://www.vifanord.de/index.php?id=1&amp;L=1&amp;rd=243343734 ''vifanord – ’n Virtuele biblioteek vir Noord-Europese Studies'']

{{Geografiese ligging
| Senter = {{vlagland|Faroëreilande}}
| Noord = [[Noorse See]]
| Noordoos = [[Noorse See]] • [[Jan Mayen]] • [[Svalbard]]
| Oos = [[Noorse See]] • {{vlagland|Noorweë}}
| Suidoos = [[Noorse See]] •  [[Orkney, Skotland|Orkney]] • [[Shetland]] ({{vlagland|Verenigde Koninkryk}})
| Suid = [[Atlantiese Oseaan]] • {{vlagland|Skotland}} ({{vlagland|Verenigde Koninkryk}})
| Suidwes = [[Atlantiese Oseaan]]
| Wes = [[Atlantiese Oseaan]]
| Noordwes = {{vlagland|Ysland}} • [[Atlantiese Oseaan]]
}}

{{en-vertaal|Faroe Islands}}
{{Navigasie indeling Denemarke}}
{{Lande van Europa}}
{{Nordiese lande}}
{{Nordiese Raad}}
{{Normdata}}
{{Voorbladster}}

{{DEFAULTSORT:Faroereilande}}
[[Kategorie:Faroëreilande| ]]
[[Kategorie:Voormalige Deense kolonies]]
[[Kategorie:Voormalige Noorse kolonies]]</text>
      <sha1>5bepojblf7bd7k16acsgz6pybtgcnb0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Laurika Rauch</title>
    <ns>0</ns>
    <id>11635</id>
    <revision>
      <id>2816606</id>
      <parentid>2732226</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:42:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Alumni van Hoërskool Jan van Riebeeck]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816606</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="27620" sha1="2vojvlj2329b1gfqgj2a0xrot2tjp4x" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Musikale kunstenaar
| naam            = Laurika Rauch
| beeld           = LAURIKA RAUCH.jpg
| beeldgrootte    = 
| dwarsformaat    = 
| beeldbeskrywing = 
| beeldonderskrif =
| agtergrondkleur = 
| geboortenaam    = 
| alias           = 
| geboortedatum   = {{Geboortedatum en ouderdom|1950|11|1}}
| geboorteplek    = [[Kaapstad]]
| oorsprong       = [[Suid-Afrika]]
| sterfdatum      = 
| sterfplek       = 
| genre           = 
| beroep          = Musikant
| instrument      = 
| jare_aktief     = ~1979-nou
| etiket          = 
| assosiasies     = 
| webwerf         = [http://www.laurikarauch.co.za/ laurikarauch.co.za]
| huidige_lede    = 
| gewese_lede     = 
}}

'''Laurika Rauch''' (gebore [[1 November]] [[1950]] in [[Pinelands]],  [[Kaapstad]]) is 'n [[Suid-Afrika]]anse sangeres. Sy is een van die bekendste kontemporêre sangeresse in [[Afrikaans]]. Sy sing ook in [[Nederlands]] en [[Engels]]. Sy het in 1979 'n treffer gehad ''Kinders van die Wind'', geskryf deur [[Koos du Plessis]]. Die lied het in die laat sewentigerjare prominent verskyn in die Afrikaanse televisiereeks ''Phoenix &amp; Kie''.

== Lewensloop ==
Rauch is in Kaapstad gebore, die jongste kind van Fritz en Rina Rauch. Sy het 'n suster, Ingrid, en 'n broer, Johan. Haar pa was openbare betrekkingsbestuurder van [[Old Mutual]] en haar ma is 'n opgeleide maatskaplike werker wat later die redakteur van ''Die Huisvrou'' geword het. Rauch was reeds voor sy skool toe is, lid van ''Oom Hannes Uys se Kindersangkring,'' 'n kinderkoor van Pinelands, vir tien jaar.

Sy was 'n leerling aan die [[Laerskool Groote Schuur]] en het gematrikuleer aan die [[Hoërskool Jan van Riebeeck]]. In [[1972]] het sy haar [[BA-graad]] in Drama aan die [[Universiteit Stellenbosch|Universiteit van Stellenbosch]] verwerf.

In 1974 verhuis sy na [[Gauteng]] en het tot aan die einde van [[1976]] as aktrise gewerk by Truk Speelwerk onder Robin Malan. Aan die einde van haar tweejaarkontrak as aktrise het sy weer begin om skool te hou en saans as kelnerin te werk. [[Katinka Heyns]] en haar man [[Chris Barnard (skrywer)|Chris Barnard]] was onder meer van die klënte wat sy bedien het by die restaurant. Katinka het in daardie tyd die regie behartig vir die TV-reeks ''Phoenix &amp; Kie'' en [[Jana Cilliers]], wat die rol van 'n kabaretsanger vertolk het, het voorgestel dat Katinka vir Laurika betrek as Jana se sangstem.

In 1973 gee sy onderrig in Afrikaans by [[Roggebaai]] Opleidingskool in Kaapstad en vanaf 1977–1978 gee sy Afrikaans by Hoërskool Riverlea in Johannesburg. Sy het ook Afrikaans onderrig vir immigrante by Hoërskool Sandown in [[Sandton]] vanaf 1978–1979. In 1974 word sy aangestel deur [[Woolworths]] as selekteerder vir kinderslaapklere. Vanaf [[1975]] het sy ook vir [[Truk|TRUK Speelwerk]] as 'n vryskutaktrise gewerk. Vanaf 1979 is Laurika Rauch 'n voltydse sangeres en haar eerste treffer Kinders van die Wind, word die eerste Afrikaanse liedjie wat tegelykertyd in die nommer een posisie op [[5FM|Radio 5]] en [[Springbokradio]] in die laat sewentigs was. Laurika was een van die mees prominente sangers wat betrokke was by die opbloei van die ''nuwe Afrikaanse lied'' in die laat sewentiger – en tagtigerjare.

Tussendeur het sy ook by ander inisiatiewe betrokke geraak om uiting aan haar kreatiwiteit te gee. Sy het ’n plate-resensie rubriek geskryf vir die ''Radio &amp; TV Dagboek,'' getiteld'': Klinkgoed'' Van 1983–86 was sy ’n lektrise in sang en drama aan die [[Universiteit van Pretoria]]. In 2001 stig sy ''Laurika Rauch Produksies (Edms) Bpk''. In 1999 stig sy saam met ’n vriendin Marlene Serfontein, 'n uitgewery: ''Laurika Rauch Boeke'', die enigste publikasie wat deur hierdie uitgewery vrygestel is, is ''Laurika Rauch: Treffers vir Klavier en Kitaar''.

Na die 13 weke se episodes, was die temalied 'n sukses en kon op Springbokradio en [[Radio 5]] se treffersparade gehoor word.

[[Anton Goosen]] het haar in 1977 gevra om saam met hom te toer na die sukses van ''Kinders van die wind'' en haar ''Debuut''-album. Oorspronklike liedjieskrywers was skaars in hierdie tyd en Goosen was toe ook besig om homself as kunstenaar te vestig met sy treffer, ''Kruidjie-roer-my-nie.'' [[Taubie Kushlick]] het Laurika in 1980 genooi om saam met Ann Hamblin en [[Ferdie Uphof]] die musiek van [[Jacques Brel|Jaques Brel]] in 'n nuwe produksie te vertolk. Kushlick het op grond van Laurika se goeie vertolking besluit om haar in te span vir ''Encore! Brel'', 'n suksesvolle produksie wat vir ses maande in die [[Chelsea-teater]] in [[Hillbrow]] gespeel het. Hierna was daar ook 'n opvolgproduksie, ''The Best op Brel'' in [[1983]].

In 1981 word sy deel van die kabaret, ''Met permissie gesê'', geskryf deur [[Hennie Aucamp]] met regie behartig deur Janice Honeyman, waar sy die verhoog deel met [[Amanda Strydom]], Rina Nienaber, Gerben Kamper en [[Bill Curry]]. In Augustus 1996 tree sy op saam met die Transvaalse Filharmoniese Orkes (herbenoem NAPOP – nou ontbind) in die Opera van die [[Suid-Afrikaanse Staatsteater|Staatsteater]] in 'n program wat uitsluitlik uit haar eie repertoire bestaan. Die twee vertonings was uitverkoop. Laurika het al in [[België]], [[Nederland]], [[Londen]], [[Duitsland]], die [[Tsjeggiese Republiek]] en [[Australië]] opgetree.

In Desember 1993 het sy voor 'n gehoor van 13 000 mense in [[Utrecht]] opgetree, begelei deur die bekende ''Metropole Orkes''. In Maart 1997 het die [[Karelsuniversiteit]] in [[Praag]] haar en haar pianis (Fanie Fouché) uitgenooi om Afrikaans as die jongste been van die Dietse taalgroep te verteenwoordig voor 'n gehoor van akademici van oor [[Europa]] en [[Oos-Europa]]. Die optredes was tydens die Departement van Nederlandistiek se 75ste Jubileum-feesvieringe by die universiteit.

Laurika is getroud met Christopher Torr, die komponis en skrywer van baie van haar grootste, asook mees onlangse treffers, soos ''Stuur Groete aan Mannetjies Roux'', ''Op Blouberg se Strand'', ''Hot gates, Die Gang, Die mense op die Bus, My ou Tante Koba, Die Siener, Stille Waters'' en nog vele meer. In [[2011]] het Chris se eerste musiekspel, ''Stuur groete aan Mannetjies Roux'', die lig gesien en meer as 50 uitverkoopte vertonings is in die vier hoofsentra gelewer. Die film van ''Stuur Groete aan Mannetjies Roux'' wat gebaseer is op die verhoogstuk, met [[Anna-Mart van der Merwe]] en [[Ian Roberts]] in die hoofrolle, is in Desember 2013 vrygestel. Sy het in September 2013 'n toer na Australië en Nieu-Seeland onderneem. Sy het saam met haar span in [[Auckland]], [[Brisbane]], [[Melbourne]] en [[Perth]] opgetree. Een van haar hoogtepunte was dat sy 'n Koala-beertjie kon vashou.

Laurika het haar eerste album in 4 jaar, ''Wals, wals, Willemien'' in 2014 vrygestel en haar mees onlangse album, ''Die reis'', in Oktober 2016 en ''Gunstelinge'' in Oktober 2017. In April 2016 is die [[Orde van Ikhamanga]] (in brons) aan haar toegeken.&lt;ref&gt;{{en}} [https://www.jacarandafm.com/news-sport/news/president-zuma-bestows-national-orders-awards/ President Zuma bestows National Orders Awards], Jacarandafm.com. URL besoek op 30 April 2016.&lt;/ref&gt; In [[2018]] het sy saam met Loki Rothman deelgeneem aan die ''Festival voor het Afrikaans'' in [[Amsterdam]]. In 2019 het sy 40 jaar in the musiekbedryf gevier deur 'n beperkte oplaag van 'n versamelstel getiteld ''Laurika Rauch – 40 Jaar'' vry te stel. Die boksies van slegs 1&amp;nbsp;000 kopieë bestaan uit 15 van haar mees geliefde albums.

== Persoonlike lewe ==
Sy is in [[1984]] met Christopher Torr getroud. Die egpaar woon in Pretoria en het twee kinders, Nina en Simon, asook 'n eerste kleinkind.

== Loopbaan ==
Haar man het in 1984 'n liedjie geskryf oor die bankrower André Stander, maar dit nooit opgeneem nie. Toe iemand vir Laurika 'n opname van die Oostenryker Udo Jürgens se musiek gee het om dit te gebruik vir moontlike vertalings het sy nie daarna geluister nie. &quot;''Ons het almal geglo dat ons op die maak van oorspronklike musiek en nie vertalings nie moes konsentreer”'', het sy gesê.

Chris het na die liedjies geluister en besluit om 'n Afrikaanse weergawe daarvan te skryf en die gevolg was dat onder andere ''Blouberg se strand'' en ander treffers op hierdie wyse gebore is. Hierna het haar man baie van haar ander liedjies ook geskryf. Laurika self het nog nie lirieke geskryf nie, maar wel 'n paar gedigte getoonset soos: ''Nalekokers'', ''Niks hangs so rooi soos wingerdblaar by Hexrivier'', ''Ballade van 'n koningsdogter'', ''Windliedjie'' en ''Toemaar die donker man''.

== Albums/Produksies ==

=== CD's/langspeelplate ===

* ''Debuut'' ([[1979]]) – goue status – Dan Hill is verwerker en musiekregisseur.
* '' 'n Jaar in my lewe'' ([[1980]]) – Dan Hill is verwerker en musiekregisseur.
* ''Vir Jou'' (1981) – Dan Hill is verwerker en musiekregisseur.
* ''Jy is te dierbaar'' (1983) – goue status – Zane Cronjé is verwerker en musiekregisseur.
* ''Laurika op Versoek'' ([[1985]]) – samestelling.
* ''Encore! Laurika'' ([[1988]]) – goue status – Peter McLea is verwerker en musiekregisseur.
* ''Stuur Groete aan Mannetjies Roux'' ([[1990]]) : haar eerste Afrikaanse-album wat platinumstatus bereik het. - Peter McLea is verwerker en musiekregisseur.
* ''Grootste Treffers Volume 1'' ([[1991]]) – goue status – samestelling.
* ''Die Gang'' ([[1992]]) – Peter McLea is verwerker en musiekregisseur.
* ''Hot Gates'' ([[1995]]) – goue status – Peter McLea is verwerker en musiekregisseur.
* ''Grootste Treffers Volume 2'' (1996) – samestelling.
* ''The Brel Album'' (1997) – Peter McLea is verwerker en musiekregisseur.
* ''19 Treffers van 21 Jaar'' (1999) (Hierdie album het drie-dubbele platinumstatus bereik.) – samestelling van treffers tot 1999.
* ''Die mense op die Bus'' (1999) – goue status. Dit was ook die gewilde temalied van die TV-reeks ''Iemand om lief te hê''. - Marshall Harmse is verwerker en musiekregisseur.
* ''Hei mevrou Brown (dit gaan goed)'' ([[2000]]) – Jahn Beukes is verwerker en musiekregisseur.
* ''Vier Seisoene kind'' ([[2002]]) – Peter McLea is verwerker en musiekregisseur.
* ''My ou Tante Koba'' ([[2004]]) – Leon Ecroignard, Wouter van de Venter en Clinton Waring (haar orkeslede vanaf 1998–2004).
* ''Die nuwe Trefferalbum'' (2004) – samestelling.
* ''Chris se Trefferliedjies'' ([[2006]]) – Samestelling van al die liedjies van Christopher Torr tussen 1988 en 2006.
* '' 'n Lekker Verlang Liedjie'' ([[2007]]) – Louis Brittz is verwerker en musiekregisseur.
* ''Twee Duisend en Tien'' ([[2010]]) – Die album bestaan uit 1 CD met splinternuwe liedjies, plus 'n bonus CD met 11 liedjies van vroeër. Peter McLea is die verwerker en musiekregisseur.
* ''Wals, wals Willemien'' (2014) – goue status – Die album was Laurika se eerste album met hoofsaaklik oorspronklike liedjies sedert ''Tweeduisend-en-tien!'' Dit was baie goed ontvang en ''As ek eendag oud is'' en ''Murg en Been'' was op hoë rotasie op al die belangrike radiostasies geplaas. Die album het binne drie maande na vrystelling goue status bereik. Jaconell Mouton was die hoofverwerker en musiekregisseur, tesame met Juan (Floors) Oosthuizen.
* ''Die reis'' (2016) – Juan (Floors) Oosthuizen was die hoofverwerker en Devereaux van der Hoven-Oosthuizen, [[Loki Rothman]] en [[Bittereinder (musiekgroep)|Bittereinder]] het ook verwerkings gedoen. Arnold Coleske was verantwoordelik vir die musiekregie, produksie en stemproduksie.
* ''Gunstelinge'' (2017) – 'n Samestelling van Laurika se gunstelingopnames tussen 2000 and 2017. 'n Nuwe weergawe van ''Kyk hoe glinster die maan'' kan ook op die album gehoor word.
* Laurika Rauch – 40 Jaar (2019) – 'n Beperkte oplaag van slegs 1000 eenhede van hierdie versamelstel met 15 van haar mees geliefde albums het haar 40 jaar in die musiekindustrie gedenk.

=== DVD's ===

* ''Kom laat ons sing'' (2002), is 'n dokumentêr van ses episodes oor die ontwikkeling van die Afrikaanse liedjie vanaf die 1930's tot 2002. Laurika is die verteller en aanbieder.
* ''Laurika Rauch: Grootste treffers, LIVE'' (2006) – Dit is 'n lewendige opname van Laurika op die verhoog saam met 'n orkes waar sy haar bekendste liedjies sing. [[Louis Britz]] is die musiekregisseur en Deon de Bruyn is die videoregisseur.
* ''Stuur groete aan Mannetjies Roux'' is 'n film wat in Desember 2013 vrygestel is. Laurika vertolk 'n rol en is ook verantwoordelik vir die sang op die klankbaan.
* ''Hart en See'' is 'n produksie wat sy saam met [[Elvis Blue]] vrygestel het in [[2015]].

=== Televisieoptredes ===
* ''Fyn net van die Woord'' (±1976/77) Stephan Bouwer
* ''Musiek en Liriek'' (± 1980) Merwede van der Merwe
* ''In revue met…Laurika Rauch'' (±1981) Merwede van der Merwe
* ''Debuut'' (±1982) Mario le Grange
* ''Spies en Plessis'' [[Ollie Viljoen]]
* ''Potpourri'' Julie Strydom
* ''Teletreffers'' Johan van Rensburg
* ''Klub 88'' Johan van Rensburg
* ''Laurika in België'' (± 1985) Marius du Plooy/Marc Robberechts
* ''Lekker Ligte Liedjies'' Merwede van der Merwe
* ''Kom kuier saam met Laurika Rauch'' [[Danie Odendaal]]
* ''Middagvertoning Met…'' Deon Deale
* ''Platepraatjies'' Johan Stemmet
* ''Hot Gates: 'n Dokumentêr'' (±1994/95) Llewelyn Roderick
* ''April 1980'' (Film) [[Jan Scholtz]]
* ''[[Noot vir Noot]]'' Stemmburg
* ''Draadloos'' KykNET
* ''DKNT'' [[KykNET]]
* ''Geraas'' [[SABC2]]
* ''Kom Laat ons Sing'' – 'n Dokumentêr (2002) Johan Badenhorst ([[kykNET]])
* ''Huisgenoot Skouspel Plus'' (2009; 2010)
* ''Huisgenoot Skouspel'' (2000; 2001; 2002; 2003; 2006; 2007; 2008; 2009; 2012; 2013; 2014)
* ''KykNET Fiëstas'' (2013) Ian Von Memerty
* ''Kwêla'' (2014) [[Coenie de Villiers]] as aanbieder
* ''Jam''-onderhoud (2014) André Calitz
* ''Die Republiek van Zoid-Afrika'' (2015) Carien Loubser
* ''Afrikaans is Groot'' 2015; 2016 en 2017
* Vir KykNET: Laurika neem deel aan 'n simposium oor die vermaaklikheidsindustrie en die besigheidsaspek in die besonder.
* Beoordeel twee episodes van ''Varsity Sing'' vir KykNET. 2016
* ''Bravo''-onderhoud met Reynard Slabbert 2016
* 'n ''Kliphard-''onderhoud met Derrick Gardner 2017
* 'n ''Bravo-''onderhoud met Reynard Slabbert 2017
* ''Afrikaans is Groot'' 2015/2016/2017/2019

=== Regisseurswerk ===
Laurika het baie van haar eie solovertonings se regie self behartig, asook 'n paar ander kunstenaars se vertonings.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|1992
|''Neem kennis'' (In die ''Rendezvous'' van die Staatsteater) met [[Helena Hettema]], [[Danie Niehaus]] en [[Illse Roos]].
|-
|1992
|''FM Blues'' (In die ''Momentum'' van die Staatsteater) met [[Coenie de Villiers]].
|-
|1998
|''Padlangs'', met [[Karla du Plessis]], Fanie Fouché en Dawie Nolte.
|-
|1998/1999
|Die eerste aanbieding van ''Drie  van die Bestes/Three of the Best'' – ''Millennium'' (Afrondingsregisseur, saam met Gerrie Jamneck) (Mathys Roets,  Danie Niehaus, Kevin Leo)
|-
|1998
|Stemregisseur vir die Karla du Plessis- debuutalbum, ''Woordeloos''.
|-
|1999
|''Neem Kennis 2'' (Cindy  Sampson, Philip Moolman, Wouter van de Venter).

(Hierdie was 'n opdragwerk van  die Klein Karoo Nasionale Kunstefees in 1999, gebaseer op die ''Neem Kennis''-konsep van 1992).
|-
|2001
|Stemregisseur vir Janita Claassen se ''Wilde Aalwyn'' album, uitgegee in Augustus 2001.
|-
|2006
|''Blou Kafee'' – Illse Roos se optrede by die KKNK.
|-
|2008
|Behartig die samestelling en regie van 'n produksie genaamd ''Laurika en Nuwe Vriende'' in opdrag van en by die Centurion teater. Kunstenaars wat saam met Laurika opgetree het is Ansujé, La Diva, 'n Man soos Jan, Jaco en [[Andriëtte Norman|Andriëtte]].
|}

=== Optredes ===
&lt;br /&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
|1977
|''Fangs'' met Ken Leach as regisseur; [[Truk|TRUK]].
|-
|1978
|''The Bedsitting Room'' met Nigel Vermaas  as regisseur: Markteater.
|-
|1980
|''Encore! Brel'' Vir Taubie Kushlick, by die Chelsea-teater.
|-
|1980
|Optrede saam met Donald Swann, Soweto Teacher’s Choir, Mara Louw en Will Bernard in ’n toonsetting van [[N.P. van Wyk Louw]] se gedigte; [[Markteater]].
|-
|1981
|Met Permissie Gesê met Janice Honeyman as regisseur; Markteater
|-
|1984
|Neem deel aan ’n program oor [[Koos du Plessis]], saam met [[Jana Cilliers]], [[Lucas Maree]] en Nic Taylor.
|-
|1983/84
|''The Best of Brel,'' saam met [[Jannie du Toit]].
|-
|1987 en 1995
|Optrede by Grahamstadfees.
|-
|1988
|''Van Berlyn tot Bapsfontein'', met Jannie du Toit. Stephan Bouwer is regisseur.
|-
|1990
|''Op die Hartstog Boulevard'', met Jannie du Toit. Stephan Bouwer is regisseur.
|-
|1990
|''Laurika op nagskof,'' met Phillip Moolman. Ilse van Hemert is regisseur.
|-
|1990
|''Hoagy,'' met Lisa Michaelson en David Dennis vir [[Pieter Toerien]]. Jimmy Bell is regisseur.
|-
|1993
|Tree saam met die Metropole Orkes op by ’n Kerskonsert in [[Utrecht (provinsie)|Utrecht]].
|-
|1994
|Optrede in Bussum, Nederland tydens ’n Suid-Afrikaanse week.
|-
|1994
|''Laurika sings Brel''
|-
|1996
|Optrede saam met die TFO in die Opera van die [[Suid-Afrikaanse Staatsteater|Staatsteater]].
|-
|1996
|Neem deel aan die Menseregtekonsert by die Staatsteater.
|-
|1996
|''Elize en Laurika maak nuus'', saam met [[Elize Cawood]]. Wilson Dunster is regisseur.
|-
|1997
|''75ste Jubileum-feesvieringe'' by die Departement van  Nederlandistiek, Praag.
|-
|1998/99
|''Samekoms/Kompano'', saam met Vusi Mahlasela. Deon Opperman is  regisseur.
|-
|2000–2002
|''Laurika en Orkes.'' [[Deon Opperman]] is regisseur.
|-
|2001-03;

2006-09;

2012–13
|''Huisgenoot Skouspel,'' by die Superbowl in Sun City.
|-
|2002
|''Ons Kruis Paaie,'' saam met [[Stef Bos]], [[David Kramer]], [[Taliep Petersen|Taliep Pietersen]], Denise Jannah, Frank Boeijen, [[Koos Kombuis]] en Ray Phiri. Stef Bos  is regisseur.
|-
|2002
|''Laurika in die Staatsteater''
|-
|2002–2004
|''Ukkasie'' tydens 3 vertonings in [[Londen]]: Stevenage, Wembley stadion en The  Royal Albert Hall.
|-
|2002
|''Sarie Inspirasiekonserte'' met onder meer [[Karen Zoid]], [[Lize Beekman]], [[Amanda Strydom]] en [[Valiant Swart]].
|-
|2002
|''Laurika en die manne'' tydens die Volksbladfees.
|-
|2003
|''Woordfees'' met Laurinda Hofmeyr, [[Valiant Swart]], [[Albert Frost]], Schalk Joubert en Barry van Zyl.
|-
|2003–2004
|Maak drie musiekvideo’s: ''Kom laat ons sing, Vier seisoene kind; My ou tante Koba''. Deon de Bruyn is regisseur.
|-
|2003
|''Balkon'' met Leon Ecroignard, Wouter van de Venter, Jahn Beukes en Clinton Waring by die KKNK.
|-
|2003
|Solovertoning by die Artscape teater in Kaapstad.
|-
|2003
|''Optrede by Barnyards in Sangita en Witrivier''
|-
|2003
|''WAM-fees'' met Cutt Glas, [[Sibongile Khumalo]], Jennifer Jones, Isadora Verwey.
|-
|2004
|''Droomstoel''. Deon Opperman is regisseur
|-
|2004
|''Naderby'' by die Aardklopfees. Johan Badenhorst is regisseur.
|-
|2005
|''Plakboek,'' saam met [[Amanda Strydom]].
|-
|2005
|Optrede tydens die [[Grey-kollege|Grey College]] koorfees in die Sand du Plessis-teater.
|-
|2006
|Optrede by die ''Roetesfestival'' in Antwerpen.
|-
|2006
|''Optrede saam met die Ekurhuleni Children’s Choir''
|-
|2005/6
|Opname van haar lewendige opname vir haar DVD'': Grootste Treffers LIVE!''
|-
|2007
|Optrede by KKNK en sing ''Weeping'' saam met die Bala-broers.
|-
|2007
|Optrede by Aardpops, by ''Aardklop Kunstefees'' onder  leiding van Graham Scott en Janine Neethling.
|-
|2007
|Solo-vertoning saam met Clinton Waring in die [[KWV]] se Katedraal-kelder.
|-
|2008
|Optrede by ''Carnival City Pops''
|-
|2008
|Optrede by ''Deuriemikke Karnaval'' gehou by Loftus Stadion.
|-
|2009
|''Kurt Darren en Laurika Rauch saam'', by die Volksbladfees.
|-
|2009
|Optrede saam met ''UPSO'' in die Aula.
|-
|2009
|Optrede by ''Huisgenoot Skouspel Plus'' by die Grand West Casino.
|-
|2009
|''L2'' saam met Lize Beekman
|-
|2010
|Opening van die Parlement in [[Kaapstad]].
|-
|2010
|Sing in ''Afri-Frans'' saam met [[Anna Davel]], Myra Maud,  [[Mathys Roets]] en [[Anna-Mart van der Merwe]].
|-
|2010
|''Brel in Brooklyn''. Esther Nasser is regisseur.
|-
|2011
|Sing ''Stuur groete aan Mannetjies Roux'' voor 60 000 mense  by [[Loftus Versfeld|Loftus]] voor ’n rugbywedstryd.
|-
|2011
|''Stuur groete aan Mannetjies Roux'', musiekspel wat toer vanaf [[Pretoria]] na [[Kaapstad]]. [[Paul Eilers]] is regisseur en Clinton Zerf musiekregisseur.
|-
|2012
|''Laurika en Vriende'', saam met [[Jak de Priester]] en Brandon October.
|-
|2013
|''Dorothy 60 Jaar'' by die KKNK, ’n musiekproduksie, saam met [[Karen Zoid]], Dorothy Masuka  en Zolani Mahola van [[Freshlyground|Freshleyground]] met Carien Loubser as regisseur.
|-
|2013
|Tree op in [[Brisbane]], [[Auckland]], [[Melbourne]] en [[Perth]].
|-
|2014
|Tree op by die Paul Cluver Amfiteater.
|-
|2014
|Maak twee musiekvideo’s met Clinton Lubbe as regisseur: ''As ek  eendag oud is''; ''Murg en Been''.
|-
|2014
|Tree op by ''Starlight Classics''
|-
|2014
|Optrede by ''Klein Karoo Pops''
|-
|2014
|Optrede by die Woordfees: ''Liedjies vir alle tye''
|-
|2014
|Optrede by RSG/LEFRA ''Oppiwater Kunstefees''
|-
|2014
|''Hart en See'' saam met [[Elvis Blue]] by ''KKNK'' en ''Vryfees.''
|-
|2014
|Gas op ''Republiek van Zoid Afrika''.
|-
|2014
|Optrede by Innibosfees met ''Liedjies vir alle tye''.
|-
|2014
|Tree saam met ander kunstenaars op ten bate van [[Hennie Smit]] by die  Atterburyteater.
|-
|2015
|''Hart en See'' vertoning by die ''Woordfees'' en ''Innibosfees''.
|-
|2015
|Optrede by die ''Legends''-vertoning by die Innibosfees.
|-
|2015
|Taljard and the Ladderbird by die Sax Arena in [[Centurion]].
|-
|2015
|''Nie as ek sing nie'', by ''Aardklop Kunstefees''.
|-
|2015
|Tree op saam met die Bloemfonteinse Kinderkoor.
|-
|2015
|Optrede by ''Afrikaans is Groot''.
|-
|2015
|''Bravo''-optrede in [[Mosselbaai]] met Clinton Waring
|-
|2016
|''Nie as ek sing nie'', by die [[Afrikaanse Taalmonument|Taalmonument]] in [[Paarl]].
|-
|2016
|''Manna vir die Boere'' – konsert
|-
|2016
|Optrede by die ''Woordfees Pops''
|-
|2016
|''Nie as ek sing nie'' by KKNK
|-
|2016
|''Hart en See'' by die ''Suid-Oosterfees'' in die Artscape teater
|-
|2016
|''Nie as ek sing nie'', by die Parkview Barnyard teater.
|-
|2016
|Optrede by ''Afrikaans is Groot''
|-
|2017
|Optrede saam met Loki Rothman by Jason’s Hill Wynplaas
|-
|2017
|''Blou'' saam met Loki Rothman by die ''[[Woordfees]], [[Atterburyteater]], Vrystaatse  Kunstefees'' en ''[[Aardklop]]''
|-
|2017
|''Met liefde'' by die Grandwest Arena
|-
|2017
|Optrede by ''Liefde by die Dam''
|-
|2017
|Optrede in ''Stars for Charity'' by Emperors Palace
|-
|2017
|Optrede by ''Afrikaans is Groot''
|-
|2018
|''Blou'' saam met Loki Rothman, by Oude Libertas Amifteater
|-
|2018
|''Digby my hart'' saam met Anton Esterhuyse by die Woordfees.
|-
|2018
|''Blou'' saam met Loki Rothman by [[Klein Karoo Nasionale Kunstefees|KKNK]]
|-
|2018
|Optrede by die ''Vryheidsdagkonser''t by die ''Suidoosterfees''.
|-
|2018
|''Laurika in konsert'' by die Atterburyteater in Pretoria.
|-
|2018
|Blou, saam met Loki Rothman by ''Innibosfee''s.
|-
|2018
|Optrede saam met Loki Rothman by ''Spar Kirkwood Wildsfees''.
|-
|2018
|Optrede saam met Loki Rothman by Festival Voor het Afrikaans, [[Amsterdam]],  [[Nederland]].
|-
|2019
|Verskeie ''Optog!-''vertonings in al die provinsies van Suid-Afrika
|}

== Toekennings ==
* [[Sarie]]-toekenning: Mees belowende sangeres van die jaar. (1980)
* [[DALRO|Dalro]]-nominasie: beste optrede in 'n musiekspel vir [[Taubie Kushlick]] se ''Encore! Brel'' (1980)
* Gallo-toekenning vir haar optrede in die musiekspel: ''Van Berlyn tot Bapsfontein'' (1988)
* Octave-toekenning vir album: ''Stuur groete aan Mannetjies Roux'' (1990)
* FAK-toekenning vir volgehoue bevordering en vertolking van die Afrikaanse lied (1995)
* [[Suid-Afrikaanse Musiekpryse|SAMA-toekenning]] vir ''Hot Gates''. (1996)
* Erepenning deur [[Suid-Afrikaanse Akademie vir Wetenskap en Kuns]]: bydrae tot ligte Afrkaanse musiek (1997)
* Eretoekenning van haar hoërskool, Jan van Riebeeck, in Kaapstad. (1997)
* SAMA-nominasie vir: Beste volwasse kontemporêre album: Afrikaans, vir ''“Hei mevrou Brown (dit gaan goed)”'' (1999)
* Geraas-toekenning: Lewenslange bydrae tot Suid-Afrikaanse musiek (2001)
* Vonk-Oscar: Lewenslange bydrae tot Afrikaanse musiek (2004)
* Vonk-Oscar: Album van die jaar – ''Die nuwe Trefferalbum'' (2004)
* SAMA-nominasie: Beste volwasse kontemporêre album – My ou Tante Koba (2004)
* Geraas-toekenning: Beste versamelalbum – ''Die nuwe Trefferalbum'' (2005)
* Laurika word gekies as een van vyf Afrikaanse ikone wat onafhanklik bepaal is tydens [[ATKV]] se mediaveldtog: Afrikaans Kook (2005)
* KANNA-nominasie: Plakboek – saam met Amanda Strydom (2005)
* [[Rapport]] en [[City Press]]: Prestige-toekenning (2005)
* Huisgenoot Skouspel: Toekenning vir lewenslange bydrae (2006)
* Toekenning van Dames Aktueel: Diens in Afrikaanse musiek (2007)
* Toekenning van die Gariep-Kunstefees vir: Uitstaande bydrae tot die Suid-Afrikaanse Kunste (2009)
* Toekennng deur die organisasie, ''Want ons kan!'', vir: Jare se inspirasie (2012)
* Toekenning van Cultivaria: Uitsonderlike treffers in Afrikaans (2012)
* KANNA-toekenning vir die produksie: ''Dorothy 60 jaar'' tydens die [[KKNK]] (2013)
* Woordtrofee van [[Woordfees|US Woordfees]]: Beste kontemporêre musiekproduksie by die fees vir ''Liedjies vir alle tye''. (2014)
* [[VLU]] se Kunstenaar van die jaar (2014)
* KANNA-nominasie: Hart en See by die KKNK (2014)
* Clover-toekenning: Gewildste produksie by [[Aardklop]] vir ''Nie as ek sing nie''. (2015)
* Versnit-toekenning: Erkenning vir 'n besondere bydrae tot die Afrikaanse Kultuurskat (2015)
* Ghoema-toekenning: Lewensbydrae (2015)
* [[Ghoema-musiektoekennings|Ghoema]]-toekenning: Beste kontemporêre album deur 'n vroulike kunstenaar vir ''Wals, wals Willemien''. (2015)
* [[KykNET]] Fiësta-nominasie: Beste prestasie in 'n musiekgedrewe produksie asook vir beste musiekgedrewe produksie vir ''Nie as ek sing nie.'' (2016)
* Goue toekenning van Coleske Artists: Meer as 20 000 verkope van ''Wals, wals Willemien''. (2016)
* Ghoema-toekenning saam met [[Elvis Blue]]: Beste DVD-produksie vir ''Hart en See''. (2016)
* Tempo-toekenning saam met Elvis Blue: Topverkoper en DVD van die jaar vir ''Hart en See''. (2016)
* [[Federasie van Afrikaanse Kultuurvereniginge|FAK]] Prestige-toekenning: Besondere kultuurprestasie vir lewenslange bydrae tot die bevordering van Afrikaanse musiek. (2016)
* Toekenning van die [[Orde van Ikhamanga]] (brons) van die Presidensie. (2016)
* Ghoema-toekenning: Luitoon van die jaar vir ''Blou'' saam met Loki Rothman. (2017)
* Ghoema-toekennig vir Beste kontemporêre album deur 'n vroulike kunstenaar vir ''Die reis''. (2017)
* Bokkie-toekenning vir lewenslange musiekbydrae (2017)
* 'n Toekenning vir lewenslange bydrae word deur Innibosfees gesamentlik aan haar en haar man, Chris Torr, oorhandig. (2019)
* Laurika word ingelyf by die Suid-Afrikaanse Heldesaal, vir haar bydrae tot die Uitvoerende Kunste. (2019)

== Sien ook ==
* [[Afrikaanse musiek]]
* [[Suid-Afrikaanse musikante]]

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Bronne ==
* {{af}} https://maroelamedia.co.za/vermaak/musiek/laurika-rauch-die-musiek-ma-van-ons-menswees/

== Eksterne skakels ==
{{CommonsKategorie}}
* https://music.apple.com/za/artist/laurika-rauch/488152878
* https://open.spotify.com/artist/40e2rgvxJ4SGOT2nRasTbC?si=ETZCjQaMRQ-KAd8Rdpy8eQ
* [http://www.laurikarauch.co.za/ Laurika Rauch se amptelike webtuiste]

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Rauch, Laurika}}
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse musici]]
[[Kategorie:Afrikaanse sangers]]
[[Kategorie:Afrikaners]]
[[Kategorie:Geboortes in 1950]]
[[Kategorie:Lewende mense]]
[[Kategorie:Alumni van Hoërskool Jan van Riebeeck]]</text>
      <sha1>2vojvlj2329b1gfqgj2a0xrot2tjp4x</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Britse Indiese Oseaangebied</title>
    <ns>0</ns>
    <id>12579</id>
    <revision>
      <id>2816408</id>
      <parentid>2618329</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T17:16:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2A02:8440:7157:C20B:346C:CCFF:FE97:904C</ip>
      </contributor>
      <comment>/* Geskiedenis */</comment>
      <origin>2816408</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9783" sha1="m4yheo4tdtqri9imsebtnxgsww3bget" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Land
|noem_naam               = '''British Indian Ocean Territory'''
|volle_naam              = '''Britse Indiese Oseaangebied'''
|algemene_naam           = die Britse Indiese Oseaangebied
|beeld_vlag              = Flag of the Commissioner of the British Indian Ocean Territory.svg
|beeld_wapen             = Coat of arms of the British Indian Ocean Territory.svg
|simbool_tipe            = Wapen
|beeld_kaart             = British Indian Ocean Territory on the globe (Afro-Eurasia centered).svg
|leuse                   = ''In tutela nostra Limuria''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;''([[Latyn]]s vir: &quot;Limuria is in ons beheer&quot;)''&lt;/small&gt;
|volkslied               = ''[[God Save the Queen]]''&lt;br /&gt;&lt;center&gt;[[Lêer:United States Navy Band - God Save the Queen.ogg]]&lt;/center&gt;
|amptelike_tale          = [[Engels]]
|hoofstad                = [[Diego Garcia]]
{{Koördinate|7|18|S|72|24|O}}
|latd                    = 7
|latm                    = 18
|latNS                   = S
|longd                   = 72
|longm                   = 24
|longEW                  = O
|grootste_stad           = [[Diego Garcia]]
|regeringsvorm           = Parlementêre demokrasie binne&lt;br /&gt;’n grondwetlike [[monargie]]
|leiertitels             = &lt;br /&gt;• [[Lys van monarge van Brittanje|Monarg]]&lt;br /&gt;• Kommissaris&lt;br /&gt;• Administrator&lt;br /&gt;• Verantwoordelike&lt;br /&gt;Britse minister
|leiername               = [[Elizabeth II van die Verenigde Koninkryk|Elizabeth II]]&lt;br /&gt;[[Peter Hayes]]&lt;ref name=&quot;FCO&quot;&gt;{{en}} [http://www.factba.se/fco-page.php?bc=IO British Indian Ocean Territory (British Overseas Territory)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131013005056/http://www.factba.se/fco-page.php?bc=IO |date=13 Oktober 2013 }}, Foreign and Commonwealth Office. Besoek op 21 Augustus 2014.&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;[[Tom Moody]]&lt;ref name=&quot;FCO&quot;/&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;[[Mark Simmonds]]
|oppervlak_rang          = 
|oppervlak_grootte       = 
|oppervlak               = 54&amp;nbsp;400
|oppervlakmi²            = 21&amp;nbsp;004
|persent_water           = 99,89
|bevolking_skatting      = 3&amp;nbsp;000&lt;ref name=&quot;po&quot;&gt;{{cite web |title=About Us |url=http://www.biotpostoffice.com/about-1.asp |publisher=BIOT Post Office |access-date=21 Augustus 2014 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20191024035434/http://www.biotpostoffice.com/about-1.asp |archive-date=24 Oktober 2019 |url-status=live |df=dmy-all }}&lt;/ref&gt;
|bevolking_skatting_jaar = 
|bevolking_rang          = -
|bevolking_sensus        = 
|bevolking_sensus_jaar   = 
|bevolkingsdigtheid      = 58,3
|bevolkingsdigtheidmi²   = 160,0
|bevolkingsdigtheidrang  = 
|BBP_PPP                 = 
|BBP_PPP_rang            = 
|BBP_PPP_jaar            = 
|BBP_PPP_per_kapita      = 
|BBP_PPP_per_kapita_rang = 
|BBP                     = 
|BBP_rang                = 
|BBP_jaar                = 
|BBP_per_kapita          = 
|BBP_per_kapita_rang     = 
|onafhanklikheidstipe    = Stigting
|onafhanklikheidsgebeure = • [[Britse oorsese gebiede|Britse oorsese gebied]]
|onafhanklikheidsdatums  = &lt;br /&gt;&lt;br /&gt;[[1965]]
|MOI                     = 
|MOI_rang                = 
|MOI_jaar                = 
|MOI_kategorie           = 
|Gini                    = 
|Gini_rang               = 
|Gini_jaar               = 
|Gini_kategorie          = 
|geldeenheid             = [[Amerikaanse dollar]] ''([[de facto]])''&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.fco.gov.uk/en/travel-and-living-abroad/travel-advice-by-country/country-profile/asia-oceania/british-indian-ocean-territory?profile=all |title=FCO country profile |date=10 Junie 2006 |access-date=21 Augustus 2014 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20130224014036/http://www.fco.gov.uk/en/travel-and-living-abroad/travel-advice-by-country/country-profile/asia-oceania/british-indian-ocean-territory?profile=all |archive-date=24 Februarie 2013 |url-status=dead |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;CIA&quot;&gt;{{cite web |title=British Indian Ocean Territory |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/io.html |publisher=[[Central Intelligence Agency]] |work=World Factbook |date=27 Maart 2013 |access-date=21 Augustus 2014 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20200424094352/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/io.html |archive-date=24 April 2020 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;[[Pond sterling]] ''([[de jure]])''&lt;ref name=&quot;po&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;gmt&quot;&gt;{{en}} {{cite web| title=British Indian Ocean Territory Currency| url=http://wwp.greenwichmeantime.com/time-zone/asia/british-indian-ocean-territory/currency-british-indian-ocean-territory/index.htm| publisher=GreenwichMeantime.com| accessdate=21 Augustus 2014}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;coinnews&quot;&gt;{{cite web |title=Launch of First Commemorative British Indian Ocean Territory Coin |url=http://www.coinnews.net/2009/05/17/launch-of-first-commemorative-british-indian-ocean-territory-coin/ |date=17 Mei 2009 |author=Pobjoy Mint Ltd |publisher=coinnews.net |access-date=21 Augustus 2014 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20191009110032/http://www.coinnews.net/2009/05/17/launch-of-first-commemorative-british-indian-ocean-territory-coin/ |archive-date=9 Oktober 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;
|geldeenheid_kode        = USD/GBP
|land_kode               = IO
|tydsone                 = 
|utc_afwyking            = [[UTC+04:00|+4]]
|tydsone_somer           = nie toegepas nie
|utc_afwyking_DST        = [[UTC+04:00|+4]]
|internet_domein         = [[.io]]
|skakelkode              = 246
|voetskrif               = 
}}

Die '''Britse Indiese Oseaangebied''' ([[Engels]]: ''British Indian Ocean Territory / BIOT'') is 'n [[Britse oorsese gebiede|oorsese gebied]] van die [[Verenigde Koninkryk]] geleë in die [[Indiese Oseaan]], halfpad tussen [[Afrika]] en [[Indonesië]], suid van die [[Maledive]]. Die gebied bestaan uit die 7 [[atol]]le van die [[Chagos-argipel]] ([[Hindi]]: फेहंद्वीप / Phehandweep, [[Tamil]]: பேகான தீவுகள் / Paeikaana Theevukal, [[Dhivehi]]: ފޭހަންދީބު / Feyhandheebu) met meer as 1000 individuele [[eiland]]e met 'n oppervlakte van 60&amp;nbsp;km².&lt;ref name=&quot;CIA&quot; /&gt; Die gebied word van [[Mauritius]] en die [[Seychelle]] geëis.

Die grootste eiland is [[Diego Garcia]] met 'n oppervlakte van 44&amp;nbsp;km², die ligging van 'n gesamentlike militêre fasiliteit van die [[Verenigde Koninkryk]] en die [[Verenigde State van Amerika|Verenigde State]]. Ná die uitsetting van die inheemse bevolking (Chagossians) in die 1960's is die enigste inwoners Amerikaanse en Britse militêre personeel en gepaardgaande kontrakteurs, wat gesamentlik ongeveer 4&amp;nbsp;000 mense omvat (2004).&lt;ref name=&quot;CIA&quot; /&gt;

== Geskiedenis ==
[[Lêer:Biot-map.png|duimnael|links|Kaart van die Britse Indiese Oseaangebied]]
[[Lêer:SeychellesBIOT1970.jpg|duimnael|links|Kaart van die Britse Indiese Oseaangebied voor die onafhanklikheid van die Seychelle in 1976]]
[[Lêer:Diego Garcia Abandoned Plantation.jpg|duimnael|links|'n Verlate plantasie op Diego Garcia]]
Die eilande van die Chagos-argipel is vroeg in die sestiende eeu deur [[Vasco da Gama]] ontdek en toe in die agtiende eeu deur [[Frankryk]] opgeëis as 'n besitting van [[Mauritius]]. In 1810 word Mauritius egter deur die Verenigde Koninkryk gebuit en doen Frankryk afstand van die gebied in die Verdrag van Parys. Plaaswerkers migreer in die laat 19de eeu na die hoofeiland Diego Garcia en vestig [[kopra]]plantasies.

In 1965 skei die Verenigde Koninkryk die Chagos-argipel van [[Mauritius]] en die eilande Aldabra, Farquhar en Desroches (Des Roches) van die [[Seychelle]] om die Britse Indiese Oseaangebied (BIOG) te vorm. Die doel hiermee was om die bou van militêre fasiliteite vir die gemeenskaplike voordeel van die Verenigde State en die Verenigde Koninkryk moontlik te maak. Die eilande is amptelik as 'n oorsese gebied van die [[Verenigde Koninkryk]] gevestig op 8 November 1965. Op 23 Junie 1976 word Aldabra, Farquhar en Desroches aan die Seychelle terugbesorg na aanleiding van die land se onafhanklikheidswording. Sedertdien bestaan die BIOG slegs uit die ses hoofeilandgroepe wat die Chagos-argipel beslaan.  

In 1966 koop die Britse Regering die kopraplantasies in privaatbesit, sluit dit, en verwyder die hele bevolking (wat as die &quot;Ilois&quot; bekendstaan) van Diego Garcia na Mauritius. Die Ilois wat nou in Mauritius en die Seychelle woon het deurentyd aangedring op hulle reg om na Diego Garcia terug te keer en 'n belangrike regsoorwinning behaal in die Britse Hooggeregshof in 2000. Die beslissing is egter omgekeer deur 'n sogenaamde ''order-in-council'' of raadsbevel in Junie 2004, wat enige hoop op regstelling deur die Britse howe tot 'n einde gebring het. Die Ilois en hulle ondersteuners is tans besig om die beslissing in die Europese menseregtehof te appelleer.

Die [[Amerikaanse Lugmag]] het die basis op Diego Garcia tydens die 1991 [[Golfoorlog]] en die [[Afghaanse Oorlog|2001-oorlog]] in [[Afghanistan]], sowel as die [[Irakse Oorlog|2003-inval]] van [[Irak]] gebruik.

In 2025 het Brittanje 'n ooreenkoms onderteken om die Chagos-argipel aan Mauritius terug te gee. Die ooreenkoms kan vir 'n verdere 40 jaar na die aanvanklike tydperk van 99 jaar hernu word, en vir een bykomende tydperk daarna.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=UK gewaarsku teen bedreiging van China wanneer Chagos-ooreenkoms verval |url=https://www.politico.eu/article/uk-minister-china-chagos-island-david-lammy-deal/ |access-date=2025-06-27 |website=politico.eu |language=en}}&lt;/ref&gt;

== Verwysings ==
{{Verwysings|2}}

== Eksterne skakels ==
{{CommonsKategorie-inlyn|British Indian Ocean Territory|Britse Indiese Oseaangebied}}

{{Navigasie indeling Verenigde Koninkryk}}
{{Lande van Asië}}

[[Kategorie:Britse Indiese Oseaangebied| ]]
[[Kategorie:Omstrede gebiede]]</text>
      <sha1>m4yheo4tdtqri9imsebtnxgsww3bget</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Indiese Oseaan</title>
    <ns>0</ns>
    <id>13900</id>
    <revision>
      <id>2816410</id>
      <parentid>2733516</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T17:19:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2A02:8440:7157:C20B:346C:CCFF:FE97:904C</ip>
      </contributor>
      <comment>/* Asië */</comment>
      <origin>2816410</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4973" sha1="9n43dsi2r0mzwjh6fk3ii4vnq5puupb" xml:space="preserve">[[Lêer:Indian Ocean.svg|duimnael|Die Indiese Oseaan]]
{{Vyf Oseane}}

Die '''Indiese Oseaan''' is die derde grootste watermassa in die wêreld en bevat ongeveer 20% van die aarde se totale water. Dit word in die noorde begrens deur Suid-Asië (die [[Indiese subkontinent]]); aan die weste deur die [[Arabiese Skiereiland]] en [[Afrika]]; aan die ooste deur die [[Maleise Skiereiland]], die [[Soenda-eilande]], en [[Australië]]; en aan die suide deur die [[Suidelike Oseaan]]. Dit word van die [[Atlantiese Oseaan]] geskei deur die 20° oosterlengtelyn wat strek vanaf [[Kaap Agulhas]],&lt;ref&gt;[http://ioc.unesco.org/oceanteacher/OceanTeacher2/01_GlobOcToday/03_GeopolOc/s23_1953.pdf ''Limits of Oceans and Seas''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20061108004147/http://ioc.unesco.org/oceanteacher/OceanTeacher2/01_GlobOcToday/03_GeopolOc/s23_1953.pdf |date= 8 November 2006 }}. International Hydrographic Organization Special Publication No. 23, 1953.&lt;/ref&gt; en deur die [[Stille Oseaan]] deur die 147° oosterlengtelyn.

Die noordegrens van die Indiese Oseaan is by ongeveer 30° Noord in die [[Persiese Golf]]. Die oseaan is amper 10&amp;nbsp;000&amp;nbsp;km (6&amp;nbsp;200&amp;nbsp;myl) breed by die suidepunte van Afrika en Australië; met 'n oppervlakte van 73&amp;nbsp;556&amp;nbsp;000&amp;nbsp;km² (28&amp;nbsp;400&amp;nbsp;000&amp;nbsp;vk. myl), insluitende die [[Rooisee]] en die Persiese Golf.

Die oseaan se volume word geskat op 292&amp;nbsp;131&amp;nbsp;000&amp;nbsp;km³ (70&amp;nbsp;086&amp;nbsp;000&amp;nbsp;kubieke myl). Klein eilande is verspreid geleë op die kontinentale rande. [[Eilandnasie]]s in hierdie oseaan is [[Madagaskar]], die wêreld se vierde grootste eiland; die [[Comore-eilande]]; [[Maledive]]; [[Mauritius]]; [[Seychelle]] en [[Sri Lanka]]. [[Indonesië]] grens aan die oseaan.

== Marginale seë ==
[[Lêer:Map of the Territorial Waters of the Atlantic and Indian Ocean.png|duimnael|Die eksklusiewe ekonomiese sone in die Atlantiese en Indiese Oseane]]
Marginale seë, golwe, baaie en seestrate van die Indiese Oseaan sluit in:
{{columns
|col1 = 
* [[Arabiese See]]
* [[Persiese Golf]]
* [[Rooisee]]
* [[Golf van Oman]]
* [[Golf van Aden]]
* Straat van [[Bab-el-Mandeb]] wat die Arbiese See verbind
|col2 = 
* [[Golf van Kutch]]
* [[Golf van Khambat]]
* [[Palk-straat]] wat die Arabiese See met die Golf van Bengale verbind
* [[Golf van Bengale]]
* [[Andamanse See]]
|col3 = 
* [[Straat van Malakka]]
* [[Mosambiekkanaal]]
* [[Groot Australiese Boeg]]
* [[Golf van  Mannar]]
* [[Lakkadiewe See]]
}}

== Aangrensende lande en gebiede ==
Die lande (gebiede in kursief) met 'n kuslyn aan die Indiese Oseaan (insluitende die Rooisee en die Persiese Golf) is:

=== Afrika ===
{{columns
|col1 = 
* {{vlagland|Suid-Afrika}}
* {{vlagland|Mosambiek}}
* {{vlagland|Madagaskar}}
* ''{{vlagland|Franse Suidelike en Antarktiese Gebiede}}'' (FRA)
|col2 = 
* ''{{vlagland|Mayotte}}'' (FRA)
* ''{{vlagland|Réunion}}'' (FRA)
* {{vlagland|Mauritius}}
* {{vlagland|Comore}}
|col3 = 
* {{vlagland|Tanzanië}}
* {{vlagland|Seychelle}}
* {{vlagland|Kenia}}
* {{vlagland|Somalië}}
|col4 = 
* {{vlagland|Djiboeti}}
* {{vlagland|Eritrea}}
* {{vlagland|Soedan}}
* {{vlagland|Egipte}}
}}

=== Asië ===
{{columns
|col1 = 
* {{vlagland|Egipte}}
* {{vlagland|Israel}}
* {{vlagland|Jordanië}}
* {{vlagland|Saoedi-Arabië}}
* {{vlagland|Jemen}}
* {{vlagland|Oman}}
|col2 = 
* {{vlagland|Verenigde Arabiese Emirate}}
* {{vlagland|Katar}}
* {{vlagland|Bahrein}}
* {{vlagland|Koeweit}}
* {{vlagland|Irak}}
* {{vlagland|Iran}}
|col3 = 
* {{vlagland|Pakistan}}
* {{vlagland|Indië}}
* {{vlagland|Maledive-eilande}}
* ''{{vlagland|Britse Indiese Oseaangebied}}'' (VK, In 2025 het Brittanje 'n ooreenkoms onderteken om die Chagos-argipel aan Mauritius terug te gee&lt;ref&gt;{{Cite web |title=UK gewaarsku teen bedreiging van China wanneer Chagos-ooreenkoms verval |url=https://www.politico.eu/article/uk-minister-china-chagos-island-david-lammy-deal/ |access-date=2025-06-27 |website=politico.eu |language=en}}&lt;/ref&gt;.)
* {{vlagland|Sri Lanka}}
|col4 =
* {{vlagland|Bangladesj}}
* {{vlagland|Mianmar}}
* {{vlagland|Thailand}}
* {{vlagland|Maleisië}}
* {{vlagland|Singapoer}}
* {{vlagland|Indonesië}}
|col5 =
* ''{{vlagland|Cocos (Keeling)-eilande}}'' (AUS)
* ''{{vlagland|Kerseiland}}'' (AUS)
* {{vlagland|Oos-Timor}}
}}

=== Australasië ===
* {{vlagikoon|Australië}} ''[[Ashmore- en Cartiereilande]]'' (AUS)
* {{vlagland|Indonesië}}
* {{vlagland|Australië}}

=== Suidelike Indiese Oseaan ===
* {{vlagikoon|Australië}} ''[[Heard- en McDonaldeilande]]'' (AUS)
* ''{{vlagland|Franse Suidelike en Antarktiese Gebiede}}'' (FRA)

== Sien ook ==
* [[Oseaanbesoedeling]]

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Eksterne skakels ==
{{CommonsKategorie-inlyn|Indian Ocean}}
* {{en}} {{cite web|url=https://www.britannica.com/place/Indian-Ocean|title=Indian Ocean|publisher=[[Encyclopædia Britannica]]|accessdate=17 Julie 2019}}

{{Gebiede van die wêreld}}
{{Waterliggame van die wêreld}}
{{Normdata}}

[[Kategorie:Indiese Oseaan| ]]</text>
      <sha1>9n43dsi2r0mzwjh6fk3ii4vnq5puupb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Marais Viljoen</title>
    <ns>0</ns>
    <id>17577</id>
    <revision>
      <id>2816605</id>
      <parentid>2568040</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:42:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Alumni van Hoërskool Jan van Riebeeck]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816605</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5871" sha1="h564foorcb2bu2se4rpy0xgbxo8o9rp" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Ampsbekleër
| naam            = Marais Viljoen
| beeld           = Marais Viljoen.jpg
| beeldonderskrif = 
| orde            = 5de [[Staatspresident van Suid-Afrika]]
| termynaanvang   = [[4 Junie]] [[1979]]
| termyneinde     = [[4 September]] [[1984]]&lt;ref name=&quot;MG&quot;&gt;[[Mail &amp; Guardian]], [http://www.mg.co.za/articlePage.aspx?articleid=294992&amp;area=/obituaries/ Former state president Marais Viljoen passes away]. Besoek op 1 April 2007&lt;/ref&gt;
| eersteminister  = [[Pieter Willem Botha]]
| voorganger      = [[John Vorster]]
| opvolger        = [[Pieter Willem Botha]] (uitvoerend)
| geboortedatum   = [[2 Desember]] [[1915]]
| geboortejaar    = 
| geboortemaand   = 
| geboortedag     = 
| geboorteplek    = [[Robertson]], [[Kaapprovinsie]], [[Unie van Suid-Afrika]]
| sterftedatum    = {{Sterftedatum en ouderdom|1915|12|2|2007|1|4}}
| sterfteplek     = [[Pretoria]], [[Gauteng]], [[Suid-Afrika]]
| party           = [[Nasionale Party]]
| orde2           = [[Staatspresident van Suid-Afrika]] (waarnemend as president van die Senaat)
| eersteminister2 = [[John Vorster‎]]&lt;br /&gt;[[Pieter Willem Botha]]
| termynaanvang2  = [[21 Augustus]] [[1978]]
| termyneinde2    = [[10 Oktober]] [[1978]]
| voorganger2     = [[Nicolaas Johannes Diederichs‎]]
| opvolger2       = [[John Vorster]]
| orde3           = President van die Senaat
| termynaanvang3  = [[22 Januarie]] [[1976]]
| termyneinde3    = [[19 Junie]] [[1979]]
| voorganger3     = [[Jan de Klerk]]
| opvolger3       = [[Jimmy Kruger]]
| eggenoot        = [[Marietjie Viljoen|Dorothea Maria Brink]] (1940–2005; haar dood)
| kinders         = Elizabeth Magdalena
| alma_mater      = 
| religie         = [[Nederduitse Gereformeerde Kerk]]
| handtekening    = 
| militer         = 
| lojaliteit      = 
| tak             = 
| diensjare       = 
| rang            = 
| eenheid         = 
| oorloe          = 
| toekennings     = 
}}

'''Marais Viljoen''' ([[2 Desember]] [[1915]], [[Robertson]] &amp;ndash; [[4 Januarie]] [[2007]], [[Pretoria]]) het tussen [[4 Junie]] [[1979]] en [[3 September]] [[1984]] as [[Suid-Afrika]] se laaste seremoniële (nie-uitvoerende) staatshoof gedien. Dié amp is met die grondwetwysiging van [[1983]] verander in een met uitvoerende magte. Hy is opgevolg deur [[P. W. Botha]]. Hy het voorheen waargeneem as staatspresident tussen [[21 Augustus]] [[1978]] en [[10 Oktober]] [[1978]], waarna [[B.J. Vorster]] tot die amp verkies is.

Viljoen is op [[2 Desember]] [[1915]] op die plaas Takkap buite [[Robertson]] in die [[Wes-Kaap]] gebore as die jongste van die ses kinders van Gabriel Francois (Blits) Viljoen en Magdalena Debora (Lenie) de Villiers, en het aan die [[Hoërskool Jan van Riebeeck]] in [[Kaapstad]] skoolgegaan. Hy moes weens geldnood (sy vader is oorlede toe Viljoen vier maande oud was) sy skoolloopbaan kortknip, maar het later sy matriek buitemuurs voltooi.

Hy het by die [[Maitland]]-poskantoor as telegrafis begin werk en was later ’n vertaler by die Poskantoor se hoofkantoor in [[Pretoria]]. Op [[1 Oktober]] [[1937]] het hy hom as verslaggewer aangesluit by ''[[Die Transvaler]]'', wat toe onder die redakteurskap van dr. [[H.F. Verwoerd]] was.

Op [[20 April]] [[1940]] is hy met [[Marietjie Viljoen|Dorothea Maria (Marietjie) Brink]], ’n [[musiek]]onderwyseres en boorling van [[Potchefstroom]], getroud. Hulle het 'n dogter, Elna Meyers, gehad. Brink is op [[10 Mei]] [[2005]] oorlede.

Viljoen was van [[1958]] Volksraadslid vir [[Alberton]] en het later onder meer gedien as adjunkminister van arbeid en mynwese ([[1958]]-[[1966]]), minister van arbeid en kleurlingsake ([[1966]]-[[1970]]), minister van arbeid en pos- en telekommunikasiewese ([[1970]]-[[1976]]), en ook as president van die Senaat ([[1976]]-[[1979]]). Hy was tussen Augustus en Oktober [[1978]] twee maande lank waarnemende staatspresident ná die afsterwe van [[Nicolaas Johannes Diederichs]] en voor [[John Vorster]] president geword het.&lt;ref name=&quot;MG&quot;/&gt; 

Viljoen is op [[4 Januarie]] [[2007]] in [[Pretoria]] aan hartversaking oorlede.&lt;ref name=&quot;MG&quot;/&gt; &lt;ref&gt;[[Die Burger]]. [http://www.dieburger.com/Stories/News/13.0.1845649369.aspx Marais Viljoen ‘het die lewe gevier’]. Besoek op 1 April 2007 &lt;/ref&gt; Ingevolge regeringsbeleid is 'n [[staatsbegrafnis]] op Saterdag [[13 Januarie]] gehou wat bestaan het uit 'n gedenkdiens in [[Pretoria]] en 'n teraardebestelling in [[Bloemfontein]] wat volgens die familie se versoek beperk is in skaal. Adjunkpresident [[Phumzile Mlambo-Ngcuka]] het die begrafnisdiens namens President [[Thabo Mbeki]] bygewoon.&lt;ref&gt;[http://www.info.gov.za/ SA Regering inligting] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20050606003116/http://www.info.gov.za/ |date= 6 Junie 2005 }}, ''[http://www.info.gov.za/speeches/2007/07010810151001.htm Funeral of former State President, Marais Viljoen] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070930155414/http://www.info.gov.za/speeches/2007/07010810151001.htm |date=30 September 2007 }}''. Besoek op 1 April 2007&lt;/ref&gt;

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

{{Suid-Afrikaanse-politikus-saadjie}}
{{beginboks}}
{{opvolgboks|titel=[[Staatspresident van Suid-Afrika]] (wnd.)|voor=[[Nicolaas Johannes Diederichs]]|na=[[John Vorster]]|jare=1978}}
{{opvolgboks|titel=[[Staatspresident van Suid-Afrika]]|voor=[[John Vorster]]|na=[[Pieter Willem Botha]] (uitvoerende Staatspresident)|jare=1979&amp;ndash;1984}}
{{opvolgboks|titel=President van die Senaat|voor=[[Jan de Klerk]]|na=[[Jimmy Kruger]]|jare=1976&amp;ndash;1979}}
{{eindboks}}

{{Presidente van Suid-Afrika}}
{{SuidAfrikaSenaatNRPPresidente}}
{{Ministers van Binnelandse Sake SA}}

{{DEFAULTSORT:Viljoen, Marais}}
[[Kategorie:Politici van die Nasionale Party]]
[[Kategorie:Staatspresidente van Suid-Afrika]]
[[Kategorie:Afrikaners]]
[[Kategorie:Geboortes in 1915]]
[[Kategorie:Sterftes in 2007]]
[[Kategorie:Alumni van Hoërskool Jan van Riebeeck]]</text>
      <sha1>h564foorcb2bu2se4rpy0xgbxo8o9rp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Henry Fagan</title>
    <ns>0</ns>
    <id>20872</id>
    <revision>
      <id>2816603</id>
      <parentid>2809486</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:41:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Alumni van Hoërskool Jan van Riebeeck]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816603</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="44367" sha1="fxgayaud72mvfn07wv8c2xmshnckn27" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Ampsbekleër
| naam            = Henry Fagan
| beeld           = Henry Fagan.jpg
| beeldonderskrif = 
| orde            = [[Hoofregter van Suid-Afrika]]
| termynaanvang   = [[1957]]
| termyneinde     = [[1959]]
| eersteminister  = [[Hans Strijdom]]
| voorganger      = [[Albert van der Sandt Centlivres]]
| opvolger        = [[Lucas Cornelius Steyn]]
| geboortedatum   = Henry Allan Fagan&lt;br /&gt;{{Geboortedatum|1889|4|4}}
| geboortejaar    = 
| geboortemaand   = 
| geboortedag     = 
| geboorteplek    = [[Tulbagh]], [[Kaapkolonie]]
| sterftedatum    = {{Sterftedatum en ouderdom|1889|4|4|1963|12|6}}
| sterfteplek     = [[Kaapstad]], [[Kaapprovinsie]], [[Suid-Afrika]]
| party           = [[Verenigde Party]]
| orde2           = Regter van die [[Appèlhof van Suid-Afrika|Appèlafdeling]]
| termynaanvang2  = [[1950]]
| termyneinde2    = [[1959]]
| voorganger2     = 
| opvolger2       = 
| orde3           = Regter van die Wes-Kaapse Appèlafdeling
| termynaanvang3  = [[1943]]
| termyneinde3    = [[1950]]
| voorganger3     = 
| opvolger3       = 
| orde4           = Minister van Naturellesake
| termynaanvang4  = Junie [[1938]]
| termyneinde4    = September [[1939]]
| eersteminister4 = [[Barry Hertzog]]
| voorganger4     = [[P.G.W. Grobler|Piet Grobler]]
| opvolger4       = [[Deneys Reitz]]
| orde5           = Lid van die [[Parlement van Suid-Afrika]]
| termynaanvang5  = [[1933]]
| termyneinde5    = [[1943]]
| kiesafdeling5   = [[Swellendam (kiesafdeling)|Swellendam]]&lt;br /&gt;[[Stellenbosch (kiesafdeling)|Stellenbosch]]
| voorganger5     = 
| opvolger5       = 
| eggenoot        = 
| kinders         = 
| alma_mater      = [[Universiteit Stellenbosch]]&lt;br /&gt;[[Universiteit van Londen]]
| religie         = 
| handtekening    = 
| militer         = 
| lojaliteit      = 
| tak             = 
| diensjare       = 
| rang            = 
| eenheid         = 
| oorloe          = 
| toekennings     = 
}}

Regter '''Henry Allan Fagan''' ([[4 April]] [[1889]], [[Tulbagh]] – [[6 Desember]] [[1963]], [[Kaapstad]])&lt;ref&gt;[http://www.maatschappijdernederlandseletterkunde.nl/ De Maatschappij der Nederlandse Letterkunde], [http://www.maatschappijdernederlandseletterkunde.nl/mnl/levens/65-66/fagan.htm HENRY ALLEN FAGAN]{{Dooie skakel|date=Augustus 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}, besoek op 6 Junie 2007&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;LitNet ATKV-Skrywersalbum 5 Oktober 2011: http://www.litnet.co.za/ha-fagan-18891963/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160816155502/http://www.litnet.co.za/ha-fagan-18891963/ |date=16 Augustus 2016 }}&lt;/ref&gt; was 'n bekroonde skrywer (onder die naam H.A. Fagan), parlementslid, die [[Unie van Suid-Afrika]] se hoofregter van [[1957]] tot [[1959]] en die skrywer van die Engelse woorde van ''[[Die Stem van Suid-Afrika]]''. Hy was ook Minister van Naturellesake, Opvoeding en Volkswelsyn in die Hertzog-kabinet, [[hoofregter van Suid-Afrika]] en ’n [[Afrikaans]]e digter en dramaturg wat met sy dramas die [[Hertzogprys]] verower.

== Lewe en werk ==
=== Vroeë lewe en herkoms ===
[[Lêer:Kerkstraat 30, Tulbagh.jpg|duimnael|links|[[Kerkstraat 30, Tulbagh]], Fagan se geboortehuis.]]
[[Lêer:Stellebosch Studenteraad 1907.jpg|duimnael|links|Fagan was in 1907 lid van die [[Universiteit van Stellenbosch]] se Studenteraad. Hy staan regs. Die latere predikant van die [[NG gemeente Johannesburg-Oos]] en administrateur van [[Transvaal]], [[William Nicol]], sit in die middel.]]
[[Lêer:Die ouderling.jpg|duimnael|Die [[Nasionale Pers]] het H.A. Fagan se &quot;Die ouderling en ander toneelstukke&quot; in 1934 uitgegee.]]
[[Lêer:Teologiese Kweekskool 1910.jpg|duimnael|links|Die 70 studente van die [[Kweekskool]] in 1910 en hul professore. Henry Fagan sit vierde van links in die voorste ry.&lt;ref&gt;Boonste Ry: Andries Stockenström; H.J. de Villiers; J. Reyneke, B.A.; [[Ezra Pienaar]]; P. van der Hoven; H.A. Boshof; C. Muller; N. van Rensburg; R. Theron, B.A.; J. Moolman, B.A.; J. Le R. Cilliers; D.P. Ackerman, B.A.; J.H.M. Stofberg; T.J. Minnaar; P.C. Hitchcock; F.J. van der Merwe; C.J. Stander; M.B. Brink; C.G.R. du Toit, B.A.; L. Lochner, B.A. Tweede Ry: J. Van Zyl le Roux; L.P. Snyman; J. Rabie; D.S.B. Joubert, B.A.; H.E. Steyn; M.L. de Villiers, B.A.; S. Feneysey; F.H. Badenhorst; P.J. Viljoen; H.S. Pretorius, jr.; C.J. van Niekerk. Derde ry: J.A. v. A. Smuts; D.J. Gildenhuys; [[Bennie Keet|B.B. Keet]], M.A.; J.H. Blignault; L.J. Fourie; [[William Nicol]], B.A.; J.G. Pauw; F. Koch; P.J.B. Shaw; G. De C. Murray; H.S. Pretorius; G.C. van Rooyen; C.J. Grobler; D.F. Barnard, B.A.; J. Le R. Retief; H.W. Ziervogel; J. Le R. Hauptfleisch; J.D. Roos. Vierde Ry: J.P.H. Steyn; H.J. de Vos, B.A.; P.A. Alheit; J.S. Marais, B.A.; prof. [[Adriaan Moorrees]]; prof. Marais; prof. de Vos; prof. Muller; J.A. van der Merwe, B.A.; C.R. Kotze; J.G. Strijdom; T.I. van Wijk. Vyfde Ry: [[N.J. van der Merwe]], B.A.; A.C. Stegman, B.A.; W.C. Erasmus, B.A.; H.A. Fagan, B.A.; C.J. Liebenberg; H.J. Badenhorst; J.A. Pienaar; P.A. Theron; P.J. du Plessiss; J.R. Alheit; B.F. van der Merwe; H.J. Reyneke; A.J. Olivier.&lt;/ref&gt;]]
Henry Allan Fagan is op 4 April 1889 op Tulbagh gebore as die oudste van sewe kinders van die regspraktisyn Henry Allan Fagan (1865–1931) en Catharina Susanna Smith (1864–1937).

Die Fagans se stamvader is Henry Allan Fagan van [[Cork]] in [[Ierland]] en sy grootouers van vaderskant is Henry Allan Fagan (1837–1891), die eerste burgemeester van Tulbagh, en Sofia Rachel Johanna Bedeker (1837–1911). Die stamvader van die Smiths aan moederskant is Martinus Lourens Smith van Jutland en dit is dus ’n Skandinawiese van. Sy grootouers aan moederskant is Lourens Johannes Smith (1827–1903) en Hester Jacoba Smit (1842–1920), wat op Roodezand naby Tulbagh geboer het. Henry se ma was die suster van die bekende professor in Afrikaans en redakteur van die [[Woordeboek van die Afrikaanse Taal]], professor [[Johannes J. Smith|J.J. Smith]]. ’n Engelse gedig van sy vader verskyn per geleentheid in ''The South African News''&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; en jare later nog een in ''[[Huisgenoot|Die Huisgenoot]]'', tesame met ’n Afrikaanse vertaling daarvan deur J.J. Smith. Henry se twee jonger broers en speelmaats, Lourens en Albertus, sterf binne ’n paar weke van mekaar en hy word dus as alleenloper groot. Later word twee susters (Hester en Sofia) en twee broers (Johannes en Gideon) vir hom gebore.

=== Opleiding ===
Henry begin sy skoolopleiding op Tulbagh.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;Esat: http://esat.sun.ac.za/index.php/H.A._Fagan&lt;/ref&gt; Wanneer hy ongeveer tien jaar oud is, verhuis die gesin na die [[Strand, Wes-Kaap|Strand]] en ’n paar jaar later na [[Somerset-Wes]]. Hier maak hy klaar met sy laerskoolopleiding en sy matriek. Op skool verwerf hy talle pryse vir taal en letterkunde en ook vir Wiskunde. Dit is veral sy letterkunde-onderwyser, mnr. S. Immelman, wat hom ’n belangstelling in die Nederlandse letterkunde gee en hom inspireer om self Nederlandse gedigte te skryf.

Ná skool studeer hy van [[1905]] tot [[1910]] aan die Victoria-Kollege (wat later die [[Universiteit Stellenbosch|Universiteit van Stellenbosch]]&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;Esaach: http://www.esaach.org.za/index.php?title=Fagan,_Henry_Allan&lt;/ref&gt; word), waar hy in die koshuis Tertia tuisgaan, in dieselfde tyd as J.J. Smith. Hy behaal die B.A.-graad en Senior Kerkadmissie en deur privaatlesse by dr. Cluver ook die Preliminêre LL.B.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Tydens sy studies hier verower hy verskeie klaspryse, insluitende die prys vir eerste plek in die B.A. in Moderne Tale. Hierdie prys was in die vorm van ’n goue medalje wat geskenk is deur die Graaf van Cornwall, later koning George V, destyds kanselier van die [[Universiteit van Suid-Afrika]]. Daarna is Henry vir ses maande aan die [[Teologiese Kweekskool (Stellenbosch)|Kweekskool]], maar neem dan vir ’n kort tyd as lektor in [[Nederlands]] waar in die plek van professor [[Willem Jacobus Viljoen|W.J. Viljoen]], wat toe as Direkteur van Onderwys in die [[Oranje-Vrystaat]] aangestel is. In sy studentetyd is hy vir ’n jaar redakteur van die studenteblad en ’n gedig in Nederlands van hom word ook daarin gepubliseer. In [[1911]] vertrek hy na [[Londen]]&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt; om aan die Middle Temple in die regte te studeer. In Londen is [[Oswald Pirow]] en J.J. Smith van sy medestudente, hoewel hulle nie dieselfde kursusse volg nie. Van die Council of Legal Education, wat die eksamens vir die Inns of Court in Londen afneem, ontvang Henry ’n aantal pryse in die vorm van regsboeke van sy keuse, wat die Council in leer laat inbind het met hulle stempel daarop. As kranige skaakspeler verteenwoordig hy die [[Universiteit van Londen]] se skaakspan teen die universiteite van [[Oxford]] en [[Cambridge]]. Hy behaal in [[1914]] die LL.B.-graad en as lid van die Middle Temple word hy toegelaat tot die Engelse balie en later dieselfde jaar ook tot die Suid-Afrikaanse balie.

=== Begin van loopbaan ===
[[Beeld: Eerste foto van die redaksie van De Burger, 1916–'17.jpg|duimnael|regs|300px|Die eerste foto wat van ''[[Die Burger|De Burger]]'' se redaksie (1916–'17) geneem is. Voor: J. Steinmeyr, dr. [[D.F. Malan]], D.P. du Toit. Agter: J. du Toit, H.A. Fagan, [[Carel Ruijsch van Dugteren|C.J.L. Ruijsch van Dugteren]], [[E.B. Grosskopf]]. D. de Flamingh en H. Weerts.]]

Begin 1914 is hy terug in [[Suid-Afrika]] en vestig hom in [[Kaapstad]] as advokaat. Hy word daarna op [[30 Augustus]] [[1914]] eers sekretaris van die Komitee van Oprigters van die [[Naspers|Nasionale Pers]] en in [[1915]] tot [[1916]] lid van die eerste direksie van hierdie maatskappy, maar lê albei hierdie poste weens werkdrukte in Mei 1916 neer. Vanaf 1916 tot [[1919]] is hy assistent-redakteur van ''[[Die Burger]]'' en doen ook redaksionele toesig oor ''[[Huisgenoot|Die Huisgenoot]]'', waarna hy uit die koerantwese bedank.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

In [[1920]] is hy die eerste professor in Romeins-Hollandse Reg aan die Universiteit van Stellenbosch. Hy keer in [[1921]] terug tot die Kaapse Balie en deur sy bekwaamheid en toewyding bou hy gou ’n omvangryke en lonende praktyk op. Vir ’n ruk is hy voorsitter van die Helpmekaar-beweging in die Kaapprovinsie. In [[1929]] bedank hy as wetsadviseur vir die Provinsiale Raad om homself beskikbaar te stel as kandidaat vir die [[Nasionale Party]] in die [[Hottentots-Holland (kiesafdeling)|Hottentots-Holland]] kiesafdeling.&lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;SA Bar: http://www.sabar.co.za/law-journals/1990/april/1990-april-vol003-no1-pp28-30.pdf {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170406181336/http://www.sabar.co.za/law-journals/1990/april/1990-april-vol003-no1-pp28-30.pdf |date= 6 April 2017 }}&lt;/ref&gt; Hy word egter by die stembus verslaan en neem weer sy regspraktyk op en word in [[1932]] aangestel as waarnemende regter in [[Kimberley]].

=== Toetrede tot die politiek ===
In Julie [[1933]] tree hy meer permanent tot die politiek toe wanneer hy verkies word om namens die Nasionale Party [[Swellendam]] in die Volksraad te verteenwoordig, terwyl hy steeds deeltyds as advokaat in Kaapstad praktiseer. Wanneer die Nasionale Party en die [[Suid-Afrikaanse Party]] in [[1934]] saamsmelt om die [[Verenigde Party]] te vorm,&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;African History: http://africanhistory.about.com/od/apartheidterms/g/def_Fagan.htm&lt;/ref&gt; stem die Kaapprovinsie se Nasionale Party-kongres teen samesmelting en word Henry outomaties van die samesmelting uitgesluit, hoewel hy dit gesteun het. Hierna word hy onafhanklik en in [[1936]] sluit hy by die Verenigde Party aan. In [[1937]] wys hy ’n aanstelling as regter van die hand om hom verkiesbaar te stel in die algemene verkiesing. Hy verower die kiesafdeling Stellenbosch, waarna hy in [[1938]] aangestel word as Minister van Naturellesake, Opvoeding en Volkswelsyn in die Hertzog-kabinet. As Hertzog in [[1939]] Suid-Afrika se neutraliteit in die [[Tweede Wêreldoorlog]] wil handhaaf en daardeur gedwing word om as [[Eerste Minister van Suid-Afrika|Eerste Minister]] te bedank, volg Fagan hom in die Opposisie en begin ook in September 1939 om weer as advokaat te praktiseer. Hy bly egter aan as gewone lid van die [[Volksraad van Suid-Afrika|Volksraad]] tot [[1943]]. In Maart 1943 tree hy toe tot die Kaapse regbank en word daarna in [[1950]] appèlregter en vanaf 1957 tot April 1959 hoofregter van die [[Unie van Suid-Afrika]]. In sy hoedanigheid as hoofregter is hy in 1957 beklee met die Uitverende Gesag van die Unie terwyl goewerneur-generaal [[E.G. Jansen]] op buitelandse besoek was. Hy is die eerste regter wat sy ampseed in Afrikaans aflê, nadat hy die eed self uit Engels vertaal het.&lt;ref&gt;SA Bar: http://www.sabar.co.za/law-journals/1990/april/1990-april-vol003-no1-pp28-30.pdf {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170406181336/http://www.sabar.co.za/law-journals/1990/april/1990-april-vol003-no1-pp28-30.pdf |date= 6 April 2017 }}&lt;/ref&gt; Na sy aftrede tree hy weer toe tot die partypolitiek as stigter en leier van die kortstondige [[Nasionale Unie]], as Verenigde Party-senator vir [[Natal]] ([[1961]]) en as kandidaat van hierdie party vir die Staatspresidentsamp (1961).

=== Fagan-verslag ===
In [[1946]] word hy aangestel as voorsitter van die Kommissie van Ondersoek na Naturellewette, waaruit die Fagan-verslag voortvloei. Hierin demonstreer hy op duidelike wyse die ekonomiese integrasie van die swart mense in die land en die tendense wat eindelik sal lei tot swart oorheersing. Hy verwerp totale segregasie (wat later as apartheid bekend word) as onuitvoerbaar, terwyl hy ook nie ten gunste was van gelykstelling op daardie stadium nie. Sy praktiese aanbeveling is die daarstel van konstruktiewe kommunikasiekanale en gedurige onderhandeling sodat die pad vorentoe gesamentlik op vreedsame en regverdige wyse uitgewerk kan word. As regsgeleerde maak hy reeds vroeg ’n studie oor die ''Verkiesingswet en procedure van die Kaapprovinsie'' (1915) en later ontwerp hy ’n nuwe snelskrifstelsel (gepubliseer in 1950), waaraan hy vir ongeveer 35 jaar lank aan en af gewerk het. Ná sy uittrede as hoofregter laat hy hom krities uit teen die regering se apartheidsbeleid en skryf hy die werke ''Ons verantwoordelikheid'' ([[1960]]) (wat hy feitlik gelyktydig in Engels skryf en as ''Our responsibility'' publiseer) en ''Co-existence in South'' ''Africa'' (1963), waarin hy die idee van die totale skeiding van rasse as onprakties verwerp. Hy dien ook vanaf 1938 in die redaksie van die ''Tydskrif vir Hedendaagse Romeins-Hollandse Reg''.&lt;ref name=&quot;:4&quot; /&gt;

=== Persoonlike lewe ===
Op [[3 Junie]] [[1922]] trou hy met Queeny Theron (suster van die bekende Erika Theron), oorspronklik van Tulbagh en ’n geesdriftige liefhebber van die toneel. Die egpaar het drie seuns, naamlik Henry Allan (Hennie), Gabriël Theron (die bekende argitek Gawie) en Johannes Jacobus (Hannes), laasgenoemde wat soos sy pa ook ’n regter word. In Kaapstad is Henry saam met sy vrou betrokke by die Kaapstadse Afrikaanse Toneelvereniging (KAT), waarvan hulle in 1934 medestigters is saam met onder andere [[M.I. Murray]], [[Boerneef]], [[Anna Neethling-Pohl]] en [[N.P. van Wyk Louw]]. KAT voer menige van sy dramas op nog voordat dit gepubliseer is. Hy neem aktief aan die kultuurlewe deel en benewens sy aktiwiteite by die Toneelvereniging is hy ook lid van die Helpmekaar-beweging, die Vlagbeweging en die Oranjeklub, terwyl hy ook een van die stigters en ’n erelid is van die Bellville Afrikaanse Toneelvereniging.

Op 6 Desember 1963 is hy aan sy huis Keurbos in Bishopscourt in Kaapstad aan ’n hartaanval oorlede.&lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt;

== Skryfwerk ==
Op skool skryf Henry ’n aantal Nederlandse gedigte. Dit is egter eers tydens sy studies in Londen wat hy ernstig begin skryf. Sy moeder se jongste broer, later professor J.J. Smith en ook die eerste redakteur van die Woordeboek van die Afrikaanse Taal, was in daardie tyd ook ’n student in Londen. Smith se passie vir Afrikaans bekeer Fagan tot die gebruik van hierdie taal, eerder as die vereenvoudigde Nederlands wat professor W.J. Viljoen op Stellenbosch aangehang het.

[[C. Louis Leipoldt]] is in hierdie tyd ook in Londen en Smith mobiliseer die letterkundige kragte van hierdie klein Afrikaanse kring. Leipoldt se digbundel ''Oom Gert vertel en ander gedigte'' (met ’n voorwoord deur Smith) dien as groot aansporing en Fagan skryf hier sy eerste gedigte, onder andere ''Ouboeta'' en ''Die nooientjie van die Onderveld''. Terug in Suid-Afrika is Smith een van die stigters en die redakteur van die tydskrif ''Ons Moedertaal'' en hy spoor Fagan aan om ook vir hierdie tydskrif bydraes te lewer. Sy eerste gepubliseerde werk is dan ook ’n paar kortverhale wat in ''Ons Moedertaal'' verskyn (later word hierdie tydskrif ''Die Huisgenoot'') en wat later in sy boek ''Uit ’n studente-album'' opgeneem word. Sy aktrise vrou, Queeny Theron, moedig hom egter aan om sy kreatiewe arbeid eerder tot die drama te wend.

=== Drama ===
Dit is dan veral op die gebied van die drama wat Fagan ’n groot bydrae maak tot die [[Afrikaanse letterkunde]] en hy kan saam met [[J.F.W. Grosskopf]] beskou word as die grondlegger van die realistiese drama in Afrikaans.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; Hy skryf ’n hele aantal vollengte-dramas en ook eenbedrywe.

In ''Lenie'' handel dit oor die reg van elke mens, maar vanweë tradisie veral van die vrou, om tot eie persoonlike ontwikkeling en selfverwesenliking te kom. Die aksie sentreer rondom die konflik tussen die baasspelerige vader en sy selfstandig-wordende dogter. Hierdie is een van die eerste dramas in Afrikaans wat ’n maatskaplike probleem aanspreek, eerder as historiese gebeurtenisse. Die vader word egter eensydig geteken en die ommekeer in die derde bedryf is daarom des te meer onvoorbereid en ongemotiveerd, terwyl die oplossing van die newemotief (die baasspelerige vryer wat skielik sy meisie in haar eie reg sien) ook onwaarskynlik aandoen. Hierdie drama geniet vir jare lank ’n feitlik ongehoorde populariteit, ten spyte van die onwaarskynlike situasies. Vir ’n herdruk in 1938 word die drama grondig hersien en die konflik versterk. ’n Fragment uit die eerste bedryf van hierdie drama word deur [[D.F. Malherbe]] in die versamelbundel ''Afrikaanse letterkunde'' opgeneem.

''Op sand gebou'' beeld vir die eerste keer in Afrikaans ’n intrigant as karakter in ’n hoofrol uit, dit wil sê iemand wat na twee kante toe speel afhangende van wat tot sy voordeel is. Hy is dus bereid om alles en almal op te offer om sy doelwitte te bereik. Die hoofkarakter is die ambisieuse, eersugtige bywonerseun Coenraad Brink, wie se planne eindelik in duie stort omdat dit op sand gebou is. Ook die klasbewuste mevrou Schoeman kom tot ’n val. As drama is die stuk onbevredigend, veral as gevolg van die langdradigheid en gebrek aan geloofwaardige konflik daarin. By beoordeling van die [[Hertzogprys]] vir 1932 beveel een van die keurders, [[P.C. Schoonees]], dat hierdie drama saam met werk van J.C.B. van Niekerk en C. Louis Leipoldt bekroon word.

''Die ouderling en ander toneelstukke'' bevat twee dramas (''Die ouderling'' en ''Ousus'') en twee eenbedrywe (''Ruwe erts'' en ''Rooibruin blare''). ''Die ouderling'' handel oor die konflik oor geloofskwessies tussen ’n verligte jong predikant en ’n bekrompe ouderling en tref met sy sin vir dramatiese opbou. Die antagoniste is albei sterk figure en heilig oortuig van die  reg van hulle saak, maar kwesbaar as gevolg van misstappe in hulle verlede. Hoewel albei karakters die beste bedoelings het, lei die stryd tussen hulle tot albei se ondergang. Die evangelie van liefde word aanvanklik verbaal deur die antagoniste aangehang, hoewel hulle aksies nie noodwendig daarmee strook nie. Albei word dan slagoffers van die beloop van die wêreld. Die predikant word deur die kerkraad gedwing om te bedank, terwyl die ouderling deur ’n beroerte verlam raak. Hulle onderskeie ervarings en verlede maak die loutering in hulle lewens in die derde bedryf aanvaarbaar en die dramaturg bereik iets besonders deur die vendusieklok aan die slot tot ’n doodsklok te verdiep. ''Ousus'' word deur Kannemeyer as sy beste drama beskou.&lt;ref&gt;Kannemeyer, J.C. ''Geskiedenis van die Afrikaanse literatuur 1''. Academica, Pretoria en Kaapstad Tweede druk 1984&lt;/ref&gt; Die drama speel af vanaf [[1878]] as die hoofkarakter Nelie omtrent twintig jaar oud is en sluit af in 1933, met Nelie reeds oor die sewentig. In hierdie tydsverloop, heg saamgebind deur die dramatiese bou en die aard van die karakters en die situasie, word uitgebeeld hoe die eise van kleinburgerlikheid op tragiese wyse lewens verwoes. Die drie bedrywe skets elkeen ’n dramatiese moontlikheid van vernuwing in Nelie se lewe. In die eerste het sy hoop om Seminarie toe te gaan en dan later met Hendrik Jooste te trou. Hierdie hoop word egter gefnuik deur haar moeder, wat van haar verwag om tuis te bly en haar Oupa te versorg, waarna haar pligsbesef haar tuis hou. Haar hoop om tog saam met haar geliefde Hendrik geluk te vind, word in die tweede bedryf verydel wanneer hy ten spyte van sy mislukte huwelik met Nelie se suster Mina tog weer gedwee saam met haar weggaan en Nelie agterbly om haar hulpbehoewende moeder te versorg. In die derde bedryf kyk Nelie magteloos toe hoe Mina ook die geluk van haar kleinkind Hennie opoffer deur hom te dwing om sy erfgeld op die nuttelose erfplaas te vermors en so sy lewensverwagtinge te vernietig. So word die verlede telkens in die hede herhaal om die toekoms net so uitsigloos soos die verlede te maak. Hierdie uitsigloosheid is egter nie onafwendbaar nie en die moontlikheid van ander keuses met ander uitkomste is elke keer daar, maar word gefnuik deur ’n oormatige pligsbesef wat voor eie geluk gestel word. Tog kan mens sien dat ander keuses hulle eie probleme sou meegebring het en waarskynlik ook nie tot menslike geluk sou lei nie, omdat hierdie keuses gemaak sou wees in teenstelling met Ousus se aard as mens. Die futiliteit van alles word aan die einde mooi geïllustreer deur Lenie wat slaafs die daaglikse rituele van die seniele Oupa aan die begin van die drama volg, met niks om na uit te sien nie en dae gevul met gedagtes oor wat kon gewees het. In [[1935]] word ''Die ouderling en ander'' ''toneelstukke'' met die Hertzogprys bekroon. ''Die ouderling'' en ''Ousus'' word weer gepubliseer onder die titel ''Twee dramas'', terwyl ''Ousus'' later ook alleen heruitgegee word.

''Die stille haard'' (saamgebundel met die eenbedryf ''Die swakkere vat'') is ’n vollengte drama wat die inspirasie van die skrywer Bernardus Jansen uitbeeld wat smag na ’n rusplek. Hy word telkens deur sy huisgenote gesteur terwyl hy wag op inspirasie, maar raak verveeld as hy ’n ander oord soek. Hierdie drama spot gemoedelik met temperamentele skrywers, na-pratende studente op soek na gegewens vir proefskrifte en talle ander menslike swakhede.

''Die nuwe wêreld'' (saamgebundel met die eenbedrywe ''Opdrifsels'' en ''Bo die kranse'') beeld die konflik uit tussen [[kapitalisme]] en [[Kommunisme|kommunistiese]] humanisme en die daarmee gepaardgaande klassestryd, soos vergestalt in die botsing tussen fabriekswerkers en hulle bestuur. Hulle selfsug en blinde najaag van eie belang lei eindelik tot albei groepe se ondergang. Gerhard de Leur, wat pas terug is van die Tweede Wêreldoorlog se gevegsfront, is die hoofkarakter. Hy probeer hard om in sy vader se fabriek die klassebewussyn af te breek, maar kry teenstand van alle oorde. Die dialoog is egter te redenerend en nie werklik realisties nie, terwyl die verskillende standpunte nie beliggaam word in oortuigende karakters nie. Die newemotief van liefde word ook onbevredigend opgelos as Ria besluit om met Gerhard te trou juis om hom by te staan in sy swakheid, naamlik sy inherente onvermoë om daadwerklik op te tree. Henry skryf ook die Engelse drama ''All that glitters'', wat nie gepubliseer is nie en by sy dood slegs in manuskripvorm bestaan.

=== Eenbedrywe ===
Henry lewer ’n groot aantal eenbedrywe. ''Ruwe erts'' en ''Rooibruin blare'' verskyn in ''Die ouderling en ander toneelstukke''. ''Ruwe erts'' behandel die armblanke vraagstuk wat lei tot konflik oor die beste manier van opvoeding vir minderbevoorregtes. Die gesofistikeerde, welgestelde mevrou Van der Palm probeer om die arm en onopgevoede wit diensmeisie Hannie op te voed. Mevrou van der Palm word ontbloot as oneg, want hoewel sy voorgee om liefdadigheid te beoefen, doen sy dit vir die skyn en sien in werklikheid oor die algemeen neer op haar medemens. So stel sy Hannie gelyk aan die bruin diensmeisie, wat dit duidelik maak dat sy mense volgens “klas” beoordeel. Hannie is die ruwe erts van die titel, waarin greintjies opregte goud blink, ten spyte van haar nederige afkoms. Hierdie eenbedryf word deur [[Gerhard Beukes|Gerhard J. Beukes]] opgeneem in die versamelbundel ''Skerm en masker''. In ''Rooibruin blare'' kom ’n middeljarige man (Jan) met ’n oog vir jonger vroue tot die insig dat ouer vroue ook veel het om aan te bied. By ’n gemaskerde bal aan sy huis het hy bewondering vir die jong vroue, maar sy vrou Marina trek haar aan nes ’n jong dame en hy word om die bos gelei. Dit laat hom besef dat hy ook reeds een van die rooibruin blare van die ouderdom is wat nie meer by die jongmense hoort nie en dat rooibruin blare hulle eie bekoorlikheid besit. In 1935 word ''Die ouderling en ander'' ''toneelstukke'' met die Hertzogprys bekroon. ''Rooibruin blare'' word ook opgeneem in die versamelbundel ''Rooibruin blare en ander eenakters'' onder redaksie van A.J. Coetzee en deur Gerhard J. Beukes in ''Die lewe is ’n speeltoneel''.

Die komiese eenbedryf ''Die swakkere vat'' (saamgebundel met ''Die stille haard'') toon aan dat die vrou eintlik die laaste sê het en dus ook groter besluitnemingsmag. ’n Prokureur lewer dienste aan ’n jong paartjie (Bonthuys en Bella) wat wil trou en die enigste twyfel van die kêrel is of hy nie liewers £2000 in stede van £1000 aan sy bruid moet bemaak nie, want wat maak £1000 nou eintlik saak wanneer jy niks besit nie? Dan arriveer ’n ouer paar (mnr. en mev. Faure) wat wil skei. Die enigste twyfel wat die man het om dit onmiddellik te doen, is dat hy dan aan sy vrou die £1000 sal moet gee wat hy haar voor hulle troue in die huweliksvoorwaardeskontrak beloof het, en dit is darem ’n baie gevoelige verlies om te ly. Wanneer die prokureur hierdie twee aangeleenthede hanteer het, kom hy agter dat sy knap sekretaresse eintlik baie meer in beheer is as wat hy gedink het. Hierdie eenbedryf is ook opgeneem in ''Ses eenbedrywe'' en ''Spel en spelers'' onder redaksie van Gerhard J. Beukes en is volgens Beukes geïnspireer deur James Barrie se ''The will''.

Die eenbedrywe ''Opdrifsels'' en ''Bo die kranse'' word saam met ''Die nuwe wêreld'' gebundel. In ''Bo die kranse'' speel toeval ’n te groot rol en waar sake feitlik onafwendbaar op ’n tragedie afstuur, neem dit alte skielik ’n gunstige wending. Verder is daar nie sprake van werklike konflik nie, met uitbarstings wat teenoor ander karakters gerig is maar wat telkens in hulle afwesigheid uitgespreek word. Die jong dokter Dirkie sterf nadat hy van Tafelberg afval. ’n Jaar later is Ella (wat op Dirkie verlief was), Dirkie se pa en ma, Albert (wat op Ella verlief is) en drie ander persone op die berg. Albert verongeluk amper op dieselfde plek waar Dirkie gesterf het en op aandrang van Dirkie se ouers neem Ella afskeid van Dirkie se gedagtenis en beantwoord Albert se liefde. ''Bo die kranse'' word deur [[F.C.L. Bosman]] opgeneem in die versamelbundel ''Vier uitgesoekte eenbedrywe'' en deur W.P. Steenkamp in ''Bo die kranse''. ''Opdrifsels'' se titel verwys beide na die mense as “opdrifsels” van die gemeenskap en na die wegvoer van voorwerpe deur die oorstromende drif. Dit word allerweë as een van Fagan se beste dramas gereken. Die stuk bevat ’n mikrokosmos van plattelandse karakters en ’n verskeidenheid godsdienstige oortuigings, wat in die sterk dramatiese bonatuurlike verloop aangespreek word. Silbermann se hotel is die bymekaarkomplek van allerhande karakters wat deur die reën en die opstoot van die spruit in die drif hiernatoe gedwing word. So kom onder andere die Jood Silbermann, die kleinboer Jan Swart, die diensmeisie Koba, die dokter Theo van Heerden, die armblanke sukkelaar Sampie Moolman en die verwaande grootboer mnr. Du Toit bymekaar uit, almal voorbeelde van bekende karakters op die platteland. Die karakters en hulle huigelagtigheid en opregtheid word teenoor mekaar gestel en sodoende lewer die dramaturg skerp sosiale kommentaar. Dr. Van Heerden moet ’n baie siek vrou gaan besoek, maar kry ’n visioen van ’n man wat gaan verdrink en wag dan in die hotel. Die kleinboer Swart nooi hom om saam met hom op die wa deur te gaan, maar die dokter weier en Swart maak dit maklik deur die drif. ’n Vreemdeling wil ook deurgaan, maar die dokter slaag daarin om hom te oortuig dat dit te gevaarlik is. Onder die indruk dat die tragedie afgeweer is, ry die dokter dan met sy kar deur die drif, net om te verdrink. So word die enigste edele, waardevolle en dienende lewe tussen die lewe se selfsugtiges en inhaliges deur die drif as opdrifsel weggevoer. [[T.T. Cloete]] neem ''Opdrifsels'' op in die versamelbundel ''Vyfling'', wat eenbedrywe van Hertzogpryswenners bevat.

''Die kroon op sy hoof'' word deur Gerhard J. Beukes opgeneem in ''Nuwe eenbedrywe'' en ''Kom ons speel toneel!'' en deur [[Charles Fryer]] in ''Kollig''. Dit is ook ’n uitbeelding van die konflik tussen die geslagte, waarin die spot gedryf word met die man wat hom verbeel dat hy in beheer is, maar in werklikheid deur die vrou gemanipuleer word. ''Geliefde vreemdeling'' word deur Gerhard J. Beukes in ''Vyf nuwe eenbedrywe'' opgeneem. Hierdie eenbedryf vind plaas in die teekamer van die Kaapstadse lughawe. ’n Idealistiese jong vrou is ontnugter wanneer sy haar penvriend ontmoet, maar op ’n vliegtuig vind sy later tog die held van haar drome. Die eenbedryf ''Voor die poort'' is in 1939 deur die Afrikaanse Skrywerskring in Johannesburg uitgegee.

=== Prosa ===
Sy vroeë naturalistiese prosa word in ''Uit ’n studente-album'' gebundel en bevat ses kortverhale, waarvan twee humoristies van aard is. Die skets ''Oom Frikkie se brand'' het voorheen reeds in die Joernaal van die Viktoria-Kollege Debatsvereniging verskyn. Hierin gee hy reeds blyke van sy dramatiese vermoë om kontrasterende karakters in hulle spraak uit te beeld en sy aanvoeling vir humor. ''Die vondeling'' is die verhaal van die buitengewoon skrander Japie du Toit, wat weens sy afkoms nie deur die samelewing aanvaar word nie. Hy besluit om op grond van sy verstand en eerbare inbors sy lewe te lei, maar met sy ondergang word die onmenslikheid van die samelewing in al sy felheid ontbloot. Die ander sketse is meestal tydens sy verblyf as student in Londen geskryf en is duidelik nog jeugwerk. Sy styl is egter goed versorg en die verhale lees maklik. Hy sluit ook enkele prosastukke in ''’n Eerste digbundel'' in.

In 1956 publiseer hy ’n Engelse wetenskapfiksieroman, ''Ninya'', wat oor ’n beskawing op die donker kant van die maan handel. Verder vertaal hy ''Immensee en ander verhale'' van Theodor Storm in Afrikaans. Sy verhaal ''Op ’n vakansiereis'' word deur [[Daniel Hugo]] in die versamelbundel ''Tydskrif'' opgeneem. Die verhaal speel af in [[Duitsland]] voor die [[Eerste Wêreldoorlog]] en behandel ’n liefdesgeskiedenis waarin die klasseverskil tussen die geliefdes eindelik die deurslag gee.

In 1921 stel hy die versamelbundel ''Uitgesogte Afrikaanse verhale'' saam, waarin hy verhale opneem van Helene Oldendorf, T. Schumann, G.R. von Wielligh, [[Rikie Postma]], F.E. de Villiers, [[Charles Robberts Swart|C.R. Swart]], Eugène C. van Wijk, [[Sarah Goldblatt]], [[Essie Malan]], Frina Roux, Marjorie Hofmeyr, Chris Fourie, N.H. Theunissen, D.W. Wessels en Veritas. Meeste van die verhale is sonder veel meriete en toon gebrekkige vakmanskap in die skryf van kortverhale.

==== Nie-fiksie ====
Hy skryf ook nie-fiksie. As regsgeleerde maak hy reeds vroeg ’n studie oor die ''Verkiesingswet en procedure van die Kaapprovinsie'' (1915) en later ontwerp hy ’n nuwe snelskrifstelsel (''Snelskrif” ’n nuwe stelsel'', gepubliseer in 1950), waaraan hy vir ongeveer 35 jaar lank aan en af gewerk het. Ná sy uittrede as hoofregter laat hy hom krities uit teen die regering se apartheidsbeleid en skryf hy die werke ''Ons verantwoordelikheid'' (1960) (wat hy feitlik gelyktydig in Engels skryf en as ''Our responsibility'' publiseer) en ''Co-existence in South'' ''Africa'' (1963), waarin hy die idee van die totale skeiding van rasse as onprakties verwerp.

=== Poësie ===
Reeds op skool skryf hy ’n paar gedigte in Nederlands, met een daarvan wat in sy eerste digbundel opgeneem word. Twee digbundels verskyn van hom, naamlik ''’n Eerste digbundel'' en ''Soos die windjie wat suis''. ''’n Eerste digbundel'', wat die digkuns van die tweede geslag na [[1900]] inlei, toon nog die invloed van sy tyd in terme van digterlike vorm en toonaard. Sommige van veral die ballades is nie vry te spreek van die oordrewe sentimentele aard van die rymelary van die [[Afrikaanse Taalbeweging|Eerste Taalbeweging]] nie. Dit is ’n skraal bundel, met slegs elf gedigte en twee prosastukke en bevat ’n paar gevoelige stemmingsgedigte, terwyl meeste mymerings is oor lewensvraagstukke wat deur rymdwang en retoriese taalgebruik ontsier word. Die lang gedig in Nederlands oor ''De vrouwen van het voorgeslacht'' is op versoek van president Steyn geskryf, ter geleentheid van die onthulling van die [[Nasionale Vrouemonument|Vrouemonument]].

Baie van die gedigte van hierdie bundel word later grondig hersien en verbeter en saam met sowat veertig nuwe gedigte uitgegee as ''Soos die windjie wat suis''. Die titel van hierdie bundel is na aanleiding van ’n gedig van [[Adriaan Moorrees]]. Die digter toon vaardigheid met sy beeldspraak en hantering van die tug van veral die sonnetvorm. Hy toon ’n voorliefde vir die Shakespeariaanse [[sonnet]], terwyl enkele romantiese verhalende gedigte ook ingesluit word.&lt;ref&gt;Antonissen, Rob. Standpunte, No. 20, Julie 1951&lt;/ref&gt; Die beste werk is die stemmingsverse, met die sonnet ''By die dood van ’n vriend'' wat die intimiteit op voortreflike wyse verwoord. Veral ''Ek het ’n huisie by die see'' verwerf groot bekendheid. In hierdie gedig word die geloof uitgespreek dat die huisie wat op ’n rots staan die wind en weer sal kan trotseer. Hierdie gedig word later in verskeie bloemlesings opgeneem en ook deur Laurinda Hofmeyr getoonset en deur onder andere [[Laurika Rauch]] gesing. Die bundel bevat ook die eerste Afrikaanse verwerking van ''[[Nkosi Sikelel' iAfrika]]''. ''In die nag'', ''Ek het geswerwe oor die oseaan'' en ''Waar troon die magte wat oor my regeer?'' is verdienstelike sonnette, met laasgenoemde waarin die spreker worstel met die probleem dat die mens met die ganse skepping besig is, maar homself nie na behore kan beheer en die magte wat binne hom werk kan peil nie. Verder is daar vertaalde liedere van Heine en Thomas Moore en ’n aantal balladeske verse.

==== Versamelbundels ====
Fagan skryf enkele sterk gedigte en sy gedigte is dan ook verteenwoordig in verskeie versamelbundels, insluitende ''Groot verseboek'', ''Die Afrikaanse poësie in ’n duisend en enkele gedigte'', ''Uit ons digkuns'', ''Digters en digsoorte'', ''Afrikaanse ballades'', ''Afrikaanse letterkunde''”, ''Digters op die toring'', ''Digters en digkuns'', ''Die junior digbundel'', ''Nuwe klein verseboek'', ''Uit ons letterkunde'', ''Woordpaljas'', ''My Afrikaanse verseboek'', ''Voorspraak'' en ''Junior verseboek''. Enkele van sy gedigte word ook gepubliseer in ''Jaarboek van die Afrikaanse Skrywerskring''.

== Eerbewyse ==
Vir sy werk op die gebied van die regte ontvang hy in 1957 ’n eredoktoraat (LL.D.-graad) van die Universiteit van Stellenbosch, die eerste sodanige toekenning deur die universiteit. In 1959 huldig die Nasionale Toneelorganisasie hom tydens ’n plegtigheid in [[Bellville]], waar lede van die amateur Bellville Afrikaanse Toneelvereniging een van sy stukke opvoer. Die [[Universiteit van die Witwatersrand]] ken in 1960 ook ’n eredoktoraat aan hom toe.

== Publikasies ==
Werke uit sy pen sluit in:&lt;ref&gt;Digitale Bibliotheek voor Nederlandse Letteren: http://www.dbnl.org/auteurs/zuidafrika/auteur.php?id=faga001&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Worldcat: http://www.worldcat.org/identities/lccn-n79-63425/&lt;/ref&gt;

=== Fiksie ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
!Jaar
!Naam van publikasie
|-
|1917
|’n Eerste digbundel
Uit ’n studente-album
|-
|1923
|Lenie
|-
|1932
|Op sand gebou
|-
|1934
|Die ouderling en ander toneelstukke
|-
|1945
|Die stille haard en Die swakkere vat
|-
|1947
|Die nuwe wêreld
|-
|1949
|Soos die windjie wat suis
|-
|1956
|Ninya
|-
|1957
|Twee dramas
|-
|1962
|Drie eenakters
|-
|1972
|Ousus
|}

=== Nie-fiksie ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
!Jaar
!Naam van publikasie
|-
|1915
|Verkiesingswet en -procedure van die Kaapprovincie
|-
|1950
|Snelskrif: ’n nuwe stelsel
|-
|1960
|Ons verantwoordelikheid
Our responsibility
|-
|1963
|Co-existence in South Africa
|}

=== Samesteller ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
!Jaar
!Naam van publikasie
|-
|1921
|Uitgesogte Afrikaanse verhale
|}

=== Vertaling ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
!Jaar
!Naam van publikasie
|-
|1918
|''Immensee'' – Theodor Storm
|}

== Bronne ==
; Boeke
* Antonissen, Rob. ''Die Afrikaanse letterkunde van aanvang tot hede''. Nasou Beperk Derde hersiene uitgawe Tweede druk 1964
* APB-Komitee vir Skoolboeke. ''Die junior digbundel.'' Afrikaanse Pers-Boekhandel Johannesburg Sesde druk 1963
* Askes, H. en Landman, J.N. (samestellers) ''Voorspraak''. Tafelberg-Uitgewers Beperk Kaapstad Eerste uitgawe Tiende druk 1994
* Beukes, Gerhard J. ''Die moderne eenbedryf.'' J.L. van Schaik Bpk. Pretoria Vierde druk 1970
* Beukes, Gerhard J. (red.) ''Nuwe eenbedrywe''. J.L. van Schaik Bpk. Pretoria Eerste druk 1952
* Beukes, Gerhard J. (red.) ''Skerm en masker''. J.L. van Schaik Bpk. Pretoria Agtste druk 1964
* Beukes, Gerhard J. en Lategan, F.V. ''Skrywers en rigtings''. J.L. van Schaik Bpk. Pretoria Eerste uitgawe 1952
* Beukes, Gerhard J. (red.) ''Spel en spelers''. J.L. van Schaik Bpk. Pretoria Eerste uitgawe 1988
* Beukes, Gerhard J. (red.) ''Vyf nuwe eenbedrywe''. J.L. van Schaik Bpk. Pretoria Tweede druk 1961
* Bosman, F.C.L. ''Vier uitgesoekte eenbedrywe''. Afrikaanse Pers-Boekhandel Johannesburg Tiende druk 1969
* Brink, André P. ''Aspekte van die nuwe drama''. Academica Pretoria en Kaapstad Tweede hersiene uitgawe 1986
* Buning, Tj. ''Uit ons digkuns''. J.L. van Schaik Bpk. Pretoria Nuwe omgewerkte druk 1960
* Buning, Tj. ''H.A. Fagan''. in Nienaber, P.J. et al. ''Perspektief en Profiel''. Afrikaanse Pers-Boekhandel Johannesburg Derde hersiene uitgawe 1969
* Cloete, T.T. ''Vyfling''. Tafelberg-Uitgewers Bpk. Kaapstad Eerste uitgawe Elfde druk 1973
* Coetzee, A.J. ''Rooibruin blare en ander eenakters.'' Afrikaanse Pers-Boekhandel Johannesburg Tweede uitgawe Tweede druk 1979
* Dekker, G. ''Afrikaanse Literatuurgeskiedenis''. Nasou Beperk Kaapstad Elfde druk 1970
* Fagan, Queeny (samesteller) ''Henry Allan Fagan 1889–1963''. Privaat publikasie Kaapstad 1975
* Grové, A.P. ''Letterkundige sakwoordeboek vir Afrikaans''. Nasou Beperk Vyfde uitgawe Eerste druk 1988
* Kannemeyer, J.C. ''Opstelle oor die Afrikaanse drama''. Academica Kaapstad Pretoria Eerste uitgawe 1970
* Kannemeyer, J.C. ''Geskiedenis van die Afrikaanse literatuur 2.'' Academica, Pretoria, Kaapstad en Johannesburg Eerste uitgawe Eerste druk 1983
* Kannemeyer, J.C. ''Die Afrikaanse literatuur 1652–2004''. Human &amp; Rousseau Kaapstad en Pretoria Eerste uitgawe 2005
* Krige, Uys. ''Die naamlose muse''. Protea Boekhuis Pretoria, Eerste uitgawe 2002
* Lindenberg, E. (red.) ''Inleiding tot die Afrikaanse letterkunde''. Academica Pretoria en Kaapstad Vierde uitgawe Eerste druk 1973
* Malherbe, F.E.J. ''Aspekte van Afrikaanse literatuur''. Nasionale Pers Bpk. Kaapstad, Bloemfontein en Port Elizabeth Eerste uitgawe 1940
* Mostert, J.P.C., ''Politieke Partye in Suid-Afrika'', Instituut vir Eietydse Geskiedenis, U.O.V.S., Bloemfontein, 1986.
* Nasionale Pers Beperk. ''Ons skrywers en hul werke: ’n Plate-album''. Nasionale Pers Bpk. Kaapstad 1936
* Nienaber, P.J. (samesteller) ''Digters en digkuns''. Afrikaanse Pers-Boekhandel Derde druk 1954
* Nienaber, P.J., Roodt, P.H. en Snyman, N.J. (samestellers) ''Digters en digkuns''. Perskor-Uitgewers Kaapstad Vyfde uitgawe Sewende druk 2007
* Nienaber, P.J. ''Die Hertzogprys Vyftig Jaar''. Nasionale Boekhandel Kaapstad Eerste uitgawe 1965
* Nienaber, P.J. ''Hier is ons skrywers!'' Afrikaanse Pers-Boekhandel Johannesburg Eerste uitgawe 1949
* Nienaber, P.J. ''Jonger skrywers oor eie werk''. “Afrikaanse Pers-Boekhandel Johannesburg Eerste uitgawe 1951
* Nienaber, P.J,; Senekal, J.H en Bothma, T.C. ''Mylpale in die geskiedenis van die Afrikaanse letterkunde''. Afrikaanse Pers-Boekhandel Tweede hersiene uitgawe 1963
* Nienaber, P.J. et al. ''Perspektief en Profiel''. Afrikaanse Pers-Boekhandel Johannesburg Derde hersiene uitgawe 1969
* Nienaber, P.J.; Erasmus, M.C.; Du Plessis, W.K. en Du Plooy, J.L. ''Uit ons letterkunde.'' Afrikaanse Pers-Boekhandel Sewende druk 1968
* Opperman, D.J. ''Junior verseboek''. Nasionale Boekhandel Beperk Kaapstad Agste druk 1960
* Pheiffer, R.H. ''Woordpaljas.'' Human &amp; Rousseau Kaapstad en Johannesburg Derde uitgawe Derde druk 1993
* Pienaar, E.C. ''Taal en poësie van die Twede Afrikaanse Taalbeweging''. Nasionale Pers Beperk Kaapstad, Stellenbosch en Bloemfontein Vierde vermeerderde druk 1931
* Pretorius, Réna. ''Oog en spel''. J.L. van Schaik (Edms,) Bpk. Pretoria Eerste uitgawe 1987
* [[Eric Rosenthal|Rosenthal, Eric]], ''Encyclopaedia of Southern Africa'', Juta and Company Limited, Kaapstad en Johannesburg, 1978.
* Scannell, J.P., ''Die Afrikaanse Kernensiklopedie'', Nasionale Boekhandel Beperk, Kaapstad (et. al.), 1965.
* Schutte, H.J. ''H.A. Fagan (1889–1963).'' in Van Coller, H.P. (red.) ''Perspektief en Profiel Deel I.'' J.L. van Schaik-Uitgewers Pretoria Eerste uitgawe 1998
* Van Coller, H.P. (red.) ''Perspektief en Profiel Deel I''. J.L. van Schaik-Uitgewers Pretoria Eerste uitgawe 1998
* Van Coller, H.P. (red.) ''Perspektief en Profiel Deel 2.'' J.L. van Schaik-Uitgewers Pretoria Eerste uitgawe 1999
* Van den Heever, C.M. (samesteller) ''My Jeugland.'' Afrikaanse Pers-Boekhandel Johannesburg Eerste druk 1953
* Van der Merwe, Jaco (red.) ''Die lewe is ’n speeltoneel.'' Afrikaanse Pers Boekhandel Johannesburg Tweede uitgawe Eerste druk 1975

=== Tydskrifte en koerante ===
* Odendaal, L.B. Skerm en masker saamgestel deur Gerhard J. Beukes. Tydskrif vir Letterkunde,Nuwe reeks 18 no. 4, November 1980
* Prins, M.J. Bo die kranse’ van H.A. Fagan. Tydskrif vir Letterkunde, Jaargang 21 no. 1, Februarie 1983
* Prins, M.J. 'Vyfling’, saamgestel deur T.T. Cloete. Tydskrif vir Letterkunde, Jaargang 23 no. 1, Februarie 1985
* Schutte, H.J. Drie dramas uit ‘Vyfling’. Tydskrif vir Letterkunde, Nuwe reeks 18 no. 1, Februarie 1980
* Van Deventer, Susanne. ’Nkosi Sikelel' iAfrika’ en ander voorgeskrewe gedigte. Tydskrif vir Letterkunde, Jaargang 33 no. 4, November 1995

=== Internet ===
* Koch, Retief Die Burger: http://152.111.1.87/argief/berigte/dieburger/2004/11/13/BY/13/01.html
* Zietsman, P.H. Die Burger: http://152.111.1.87/argief/berigte/dieburger/2000/03/04/3/22.html {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111010000000/http://152.111.1.87/argief/berigte/dieburger/2000/03/04/3/22.html |date=10 Oktober 2011 }}

== Verwysings ==
{{Verwysings|2}}

== Eksterne skakels ==
* Skrywersprofiel op [[LitNet]]: http://www.litnet.co.za/ha-fagan-18891963/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160816155502/http://www.litnet.co.za/ha-fagan-18891963/ |date=16 Augustus 2016 }}

{{Normdata}}
{{DEFAULTSORT:Fagan, Henry}}
[[Kategorie:Politici van die Verenigde Party]]
[[Kategorie:Afrikaanse skrywers]]
[[Kategorie:Hoofregters van Suid-Afrika]]
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse dramaturge]]
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse joernaliste]]
[[Kategorie:Geboortes in 1889]]
[[Kategorie:Sterftes in 1963]]
[[Kategorie:Alumni van die Universiteit Stellenbosch]]
[[Kategorie:Mense van Suid-Afrika van Britse afkoms]]
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse regters]]
[[Kategorie:Alumni van Hoërskool Jan van Riebeeck]]</text>
      <sha1>fxgayaud72mvfn07wv8c2xmshnckn27</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Hester Heese</title>
    <ns>0</ns>
    <id>21329</id>
    <revision>
      <id>2816592</id>
      <parentid>2696812</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:40:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Alumni van Hoërskool Jan van Riebeeck]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816592</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="22846" sha1="l71nguz4pbsy6ej0i2kpn9imfs9hq43" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Persoon
| naam             = Hester Heese
| bynaam           = 
| beeld            = Hester Heese.jpg
| beeldbeskrywing  = 
| onderskrif       = 
| geboortenaam     = Hester de Swardt
| geboortedatum    = [[26 Oktober]] [[1911]]
| geboorteplek     = [[Kuilsrivier]]
| dood_datum       = [[24 Mei]] [[1992]]
| sterfteplek      = [[Kaapstad]]
| ouers            = Willem Hendrik de Swardt en Johanna Adriana Bosman
| titel            = 
| nasionaliteit    = Suid-Afrika
| beroep           = Onderwyser, skrywer
| bekend           = 
| salaris          = 
| termyn           = 
| voorganger       = 
| opvolger         = 
| eerbewyse        = 
| party            = 
| godsdiens        = [[Nederduitse Gereformeerde Kerk|Nederduits Gereformeerd]]
| huweliksmaat     = Dr. [[Karl Heese|K.W. (Kalie) Heese]]
| kinders          = 5
| webblad          = 
| handtekening     = 
}}

[[Beeld:Dr KW en Hester Heese se gesin omstreeks 1943 op Malmesbury.jpg|duimnael|regs|240px|Hester Heese, haar man, [[Karl Heese|Kalie]], hul drie oudste kinders en haar moeder in die tyd toe dr. Heese medeleraar was van die [[NG gemeente Swartland]] op [[Malmesbury, Wes-Kaap|Malmesbury]] (1943–'45).]]

'''Hester Heese''' ([[26 Oktober]] [[1911]] – [[24 Mei]] [[1992]])&lt;ref&gt;{{en}} [https://www.geni.com/people/Hester-Maria-Heese/6000000021825415613 Genealogiese besonderhede op geni.com]. URL besoek op 11 September 2016.&lt;/ref&gt; was 'n bekroonde Afrikaanse skrywer van kinder- en jeuglektuur.

== Lewe en werk ==
Hester Maria de Swardt is op 26 Oktober 1911 in [[Kuilsrivier]] naby [[Kaapstad]] gebore as die derde jongste van sewe kinders. Haar ouers is Willem Hendrik de Swardt en Johanna Adriana Bosman.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;Geni: https://www.geni.com/people/Hester-Maria-Heese/6000000037683812911&lt;/ref&gt;

Sy gaan eers skool in Kuilsrivier en matrikuleer dan aan die [[Hoërskool Jan van Riebeeck]] in Kaapstad. Ten einde haar as kindertuinonderwyser te bekwaam, studeer sy aan die Onderwyskollege op [[Wellington, Wes-Kaap|Wellington]] en ook aan die Denneoord Kollege&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;Stellenbosch Writers: http://www.stellenboschwriters.com/heeseh.html&lt;/ref&gt; op [[Stellenbosch]]. Sy gee onderwys op [[Upington]] en later ook aan die [[Laerskool Jan van Riebeeck]] in Kaapstad.

In Junie [[1937]] trou sy met dr. [[Karl Heese|Karl Willem (Kalie) Heese]] en uit die huwelik word vyf kinders gebore.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Dr. Heese is eers dosent in [[Sielkunde]] aan die [[Universiteit Stellenbosch|Universiteit van Stellenbosch]], maar word daarna predikant. Danksy haar huwelik was sy pastoriemoeder van onder meer die [[NG gemeente Swartland]] van [[1943]] tot [[1946]] en van die [[NG gemeente Pinelands]] van [[1956]] tot [[1960]]. Die predikantspaar dien ook die gemeentes [[Malmesbury, Wes-Kaap|Malmesbury]] en [[Bonnievale]]. Later word dr. Heese aangestel as professor in [[Sielkunde]] aan die [[Universiteit van Wes-Kaapland]], hy is ook die skrywer van ''Oom Kalie gee raad''.&lt;ref&gt;Stellenbosch Writers: http://www.stellenboschwriters.com/heeseh.html&lt;/ref&gt; Twee van haar swaers was skrywers, [[Japie Heese|Japie]] en dr. [[J.A. Heese|Johannes August]].

Die egpaar vestig hulle in die rietdakhuis in [[Jonkershoek-natuurreservaat|Jonkershoek]] op Stellenbosch, waar dr. Heese op [[21 April]] [[1974]] aan ’n hartaanval oorlede is. Na haar man se dood trek sy na die historiese Morkelhuis in Ryneveldstraat in Stellenbosch. Die laaste jare van haar lewe bly sy eers op [[Prins Albert]],&lt;ref&gt;Coetzee, Nina. Hester Heese het rykdom op Prins Albert ontdek. Oosterlig, 13 Junie 1988&lt;/ref&gt; naby haar dogter Dinkie en dié se familie, en daarna in die aftreeoord Serenitas in die [[Strand]].&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; Sy het aktief aan die [[Voortrekkers (organisasie)|Voortrekkerbeweging]] deelgeneem en hierdie beweging se silwerjuk is aan haar toegeken. Sy is op 24 Mei 1992 op [[Somerset-Wes]] oorlede&lt;ref&gt;Boekeredaksie. Hester Heese oorlede. Die Burger, 26 Mei 1992&lt;/ref&gt; nadat sy ’n week vroeër ’n operasie ondergaan het.&lt;ref&gt;Thom, Rina. Hester Heese heen. Die Voorligter, Februarie 1993&lt;/ref&gt;

== Skryfwerk ==
Aanvanklik skryf sy verhaaltjies vir jeug- en kindertydskrifte en as predikantsvrou lewer sy bydraes vir kerktydskrifte en skryf selfs dramas vir opvoerings in die gemeenskap om geld in te samel. Eers op 55-jarige leeftyd begin sy boeke skryf. Sy lewer veral kinder- en jeugboeke, wat sy as artritislyer moeisaam met die hand skryf.

=== Kinderversies ===
Benewens verhale skryf sy ook kinderverse, wat deur sommige kritici as haar belangrikste werk beskou word. Die onderwerpe van hierdie versies behandel almal die onmiddellike wêreld van die kind, soos ’n ouma, ma en baba, voëltjies, katte en ’n reënboog. Hierdie wêreld word dan op vars wyse aangebied, met ’n fyn oor vir klank en ritme. Hierdie verse word opgeneem in bundels soos ''Opsêgoed vir kleingoed'' (later bygewerk tot ''Bokmakierie sing''), ''Kompatjierie is my liedjie'', ''Waarom is die reënboog krom?'' en ''Sêra Madêra''.&lt;ref&gt;Pienaar, Lydia. Tydskrif vir Geesteswetenskappe, Jaargang 21 no. 1, Maart 1981&lt;/ref&gt; In [[1979]] word die [[C.P. Hoogenhoutprys|C.P. Hoogenhout-prys]] toegeken aan ''Sêra Madêra''.

''Sy wat die soen op haar voorkop dra'' is ’n fantasieversverhaal wat in [[1982]] met die [[Tienie Hollowaymedalje vir Kleuterliteratuur|Tienie Holloway-medalje]] vir kleuterliteratuur bekroon word. Dit is die verhaal van die dogtertjie Karalie wat in ’n glasboot wil wegvaar na ’n droomeiland. Voor sy vertrek wil sy iets moois weggee en sy gee dan tien soene, die laaste een aan haar ma wat op haar voorkop die lekkerste soen sal dra. Wanneer sy by die bootsman kom, wil hy ook tien soene hê, maar Karalie het reeds haar tien soene weggegee en sy besef nou dat haar droomland by haar ma is.&lt;ref&gt;Pienaar, Lydia.Tydskrif vir Geesteswetenskappe, Jaargang 22 no. 3, September 1982&lt;/ref&gt; ''Sy wat die soen op haar voorkop dra'' se illustreerder, Ann Walton, word in [[1980]] bekroon met die Katrine Harries-prys vir haar illustrasies.

''Daar diep in die see'' is nog ’n versverhaal en ''Steweltjies na Wonderland'' bevat ’n keur uit haar kinderverse. ''Steweltjies na Wonderland'' is in 1999 die naaswenner van die ATKV-kinderboekprys vir ouderdomsgroep 6-7 jaar. [[Verwysing benodig - Heese is oorlede in 1992]] Van haar kinderverse word in die versamelbundels ''Nuwe Kleinverseboek'' en ''Nuwe Kleuterverseboek'' opgeneem.

=== Kleuterboeke ===
Vir kleuters skryf sy verskeie boeke. ''Wat is daai – hè Pappa?'' word deur Ann Walton geïllustreer. Op ’n sonskynoggend gaan stap Johan en Pappa. Onderweg sien hulle baie mooi dinge raak, soos ’n gousblom, ’n padda en ’n koei met haar kalf. Die mooiste is egter Mamma wat by die huis wag op hulle terugkoms.&lt;ref&gt;Snyman, Lydia. Tydskrif vir Geesteswetenskappe, Jaargang 28 no. 1, Maart 1988&lt;/ref&gt;

''Piet Vrolik en Ben Verstrooi'' is die storie van twee maats, Piet en Ben, wie se trae verstand sukkel om die regte planne te maak. Hulle hoor twee muise piep in die huis en probeer dan om hulle te vang, eers met ’n muisval, dan met ’n gemmerkat en dan gaatjies in die vloer. Ten einde raad roep hulle Naas Buurman se hulp in, wat gou uitvind dat die “groot piep” en die “klein piep” van Piet en Ben se skoene afkomstig is.&lt;ref&gt;Wiehahn, Rialette. Tydskrif vir Geesteswetenskappe, Jaargang 16 no. 3, September 1976&lt;/ref&gt;

In ''Die peperboom'' vind ’n moeë reisiger onder ’n peperboom in die woestyn rus en gasvryheid. Om sy dankbaarheid te bewys, verdubbel hy die oes van die barmhartige boer wat vir hom gesorg het en van toe af dra alle peperbome rooi bessies, elkeen soos ’n druppel bloed.&lt;ref&gt;Wiehahn, Rialette. Tydskrif vir Geesteswetenskappe, Jaargang 16 no. 3, September 1976&lt;/ref&gt;

''So ’n soort aand'' vertel van Bennie wat in die bed lê en deur die venster na die maan, sterre en wolke kyk. Die wolke lyk vir hom soos ’n skaap en ’n renoster, wat dan die skaap en die maan en die sterre insluk. Dan bars die renoster oop sodat alles wat hy ingesluk het weer uitgly. Hierdie keer is daar ’n lam ook by, maar almal word dan soos ’n wasige vrou wat na hom toe aankom.&lt;ref&gt;Pienaar, Lydia. Tydskrif vir Geesteswetenskappe, Jaargang 19 no. 1, Maart 1979&lt;/ref&gt; Dit is sy ma wat hom kom nagsê. Sy ontvang in 1976 die Tienie Holloway-medalje vir al haar kleuterboeke tot op daardie stadium (te wete ''Wat is daai – hé Pappa?'', ''Oustryk'', ''Piet Vrolik en Ben Verstrooi'', ''Die peperboom'' en ''Bokmakierie sing'').

''Kobus het ’n blom'' vertel van die betowering wat ’n suidisselblom in die koeikamp vir Kobus het. Dit is die enigste blom en wanneer die blom ’n saadknop maak, is Kobus te bang om daaraan te raak. Op ’n dag is die saadknop weg en het net die blomsteel oorgebly, wat Kobus treurig maak. Van die sade het egter terug gekom na die weikamp en op ’n dag staan die koeikamp vol geel blomme.&lt;ref&gt;Pienaar, Lydia. Tydskrif vir Geesteswetenskappe, Jaargang 22 no. 3, September 1982&lt;/ref&gt; Adriaan van Zyl ontvang die Katrine Harries-prys in 1982 vir sy super-realistiese illustrasies in ''Kobus het ’n blom''. Hierdie boek word in [[Zoeloe]] vertaal.

Die prenteboek ''Op die vensterbank in April'' is deur Paddy Bouma geïllustreer. Voor Tessa se pa dood is, het hy die week voor die verjaarsdag elke dag vir haar ma ’n present gegee en op die verjaarsdag self iets besonders. Hierdie April moet Tessa in haar pa se plek presente uitdink. Sy gee dan vir haar ma elke dag iets wat vir haar mooi is, soos ’n rooi wingerdblaar, ’n voëlnessie met ’n blou eiertjie en ’n ruikertjie lusernblomme in ’n bottel. Elke dag sit haar ma die geskenk op die vensterbank. Op die sewende dag kry Tessa se ma ’n groot boks, met Tessa se kat, Siska, daarin. Nadat hy vrygelaat is, spring Siska ook op die vensterbank, sodat ’n hele week se verjaarsdaggeskenke op die vensterbank is. Die boekie is veral aandoenlik oor die innige verhouding tussen Tessa en haar ma wat daarin uitgebeeld word.&lt;ref&gt;Snyman, Lydia. Tydskrif vir Geesteswetenskappe, Jaargang 25 no. 1, Maart 1985&lt;/ref&gt;

=== Boeke gerig op skoolgaande kinders ===
’n Aantal van haar boeke is op kleiner skoolgaande kinders gerig.

''Die huis op pale'' is ’n verhaal wat in Pieter se verbeelding afspeel tydens sy rit saam met Albert, wat by sy ouma Mien in die tuin werk, na sy ouma se huis op Ver-eiland by die see. Verbeelding en werklikheid word hier op vernuftige wyse met mekaar verbind. Die chronologiese vervolg hierop is ''Die wildsbok van Ver-eiland'', waar Pieter brand om die wildsbok wat sy ouma beskryf te kan sien. Die bok kom gewoonlik in die maanlig, maar Pieter sien hom nie wanneer hy kom nie, sodat die bok ’n soort magiese betowering verkry. Eindelik verskyn hy slegs vir ’n oomblik in die lig van ’n weerligstraal.&lt;ref&gt;Wiehahn, Rialette. Tydskrif vir Geesteswetenskappe, Jaargang 15 no. 3, September 1975&lt;/ref&gt;

''Hokaai'' word deur [[Marjorie Wallace]] geïllustreer. Gertjie-Piet en Gomma ry mark toe in ’n donkiekar en Ghaki, Gertjie-Piet se skaduwee, gaan ook saam.&lt;ref&gt;Pienaar, Lydia. Tydskrif vir Geesteswetenskappe, Jaargang 17 no. 3, September 1977&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Pienaar, Lydia. Tydskrif vir Geesteswetenskappe, Jaargang 20 no. 1, Maart 1980&lt;/ref&gt;

In ''Wannelas'' gaan Jakkie vir die wintervakansie na sy ouma op die plaas [[Soebatsfontein]] in die [[Karoo]]. Hier maak hy kennis met Wannelas, die bokwagtertjie, wie se pa die plaasopsigter Solilê is. Wannelas se ma is dood toe hy nog ’n baba was en hy wil vreeslik graag ’n eie ma hê. Solilê val van die donkiekar af en moet hospitaal toe. Wanneer hy terugkom van die hospitaal af vertel hy vir Wannelas dat een van die verpleegsters in die hospitaal sy nuwe ma gaan word.&lt;ref&gt;Pienaar, Lydia. Tydskrif vir Geesteswetenskappe, Jaargang 20 no. 1, Maart 1980&lt;/ref&gt;

''Polka-masurka'' beskryf ’n sorgvrye kindertyd, waarin die byna elfjarige Maria die hoofkarakter is. Hierdie boek slaag met sy rare uitbeelding van ’n betekenisvolle verhouding tussen ’n jong dogter en haar pa.

''Kinders van die konkahut'' beskryf die lewe op ’n plattelandse dorp en die Voortrekkerspannetjie kinders daarop. Hierdie boek is geïnspireer deur haar jare as onderwyseres op Upington.

Bybelse temas word ook gereeld ontgin in verhale soos ''En daar is lig – verhale uit die Bybel'', ''Moses'' en ''Rut, Hagar en Maria''.&lt;ref&gt;Snyman, Lydia. Tydskrif vir Geesteswetenskappe, Jaargang 28 no. 1, Maart 1988&lt;/ref&gt; ''Josef is ’n jong vrugteboom'' vertel die verhaal van Josef van sy sewentiende jaar tot met sy dood. Haar kinderverhale ''Die heks van Hexrivier'' en ''Die Christus-draer'' word opgeneem in die versamelbundel ''Goue fluit, my storie is uit'' onder redaksie van [[Linda Rode]].  ''Ons noem haar sommer'' word opgeneem in ''Storiehuis, woordpaleis''. Sy is ook betrokke by die saamstel van die ''Jeugland leesboekies'' vir die eerste skooljare.

=== Jeugverhale ===
Vir die jeug skryf sy ook verhale. ’n Tema wat sy gereeld in haar realistiese verhale vir hierdie groep ontgin is dié van ’n sensitiewe kind wat deur ’n groeiproses probleme oorkom. Miekel in ''Miekel die koerantjoggie'' en die tiener Jacomien in ''Dwars-in-die-weg'' moet die dood van ’n ouer verwerk en aanpas in ’n nuwe dorp en skool; Fanus in ''Die klein pasella'' moet sy doofheid verwerk; terwyl Frans in ''Frans se vyf dae in Desember'' en Alota in ''Ek en jy, Grootbroer'' die selfvertroue moet kry om te doen wat hulle moet doen.

Miekel Marais is veertien jaar oud en die hoofkarakter in ''Miekel die koerantjoggie''. Kort na hulle na Stellenbosch verhuis is sy pa in ’n motorongeluk dood en is sy ma in die hospitaal opgeneem. Hy bly by sy ouma en oupa totdat sy ma ontslaan word en keer dan terug na Stellenbosch, waar hy nog baie vreemd voel. Die buurseun, Rikus van der Merwe, help hom egter om sy ou afgeleefde fiets reg te maak en stel hom voor aan ’n aantal gawe seuns. Geld is skaars en dit word Miekel se hartsbegeerte om vir sy ma ’n geskenk te gee, roosstruike om in die 36 gate te plant wat sy pa kort voor sy dood hiervoor gemaak het. Hy word ’n koerantjoggie om geld te kry en hierdie wens te vervul, maar dan word sy ou fiets gesteel.

Die vyftienjarige Jacomien is die hoofkarakter in ''Dwars-in-die-weg''. Haar pa is dosent by die Teologiese Kollege in [[Lusaka]] in [[Zambië]] en sy kuier saam met ’n vriendin op hulle plaas in hierdie land terwyl haar ouers oorsee is. Die polisie bring egter die tyding dat haar ouers in ’n vliegtuigongeluk dood is. Hierna moet sy noodgedwonge by haar tant Emma van wie sy nog nooit gehou het nie, op Stellenbosch gaan woon. Sy moet aanpas in ’n nuwe land en ’n nuwe skool, waar sy nuwe maats moet maak en intussen ook vir tant Emma leer ken en haar ouers se dood verwerk. Geleidelik begin sy agter tant Emma se stroewe uiterlike die ware mens ontdek en kry sy weer beheer oor haar lewe.&lt;ref&gt;Pienaar, Lydia. Tydskrif vir Geesteswetenskappe, Jaargang 20 no. 1, Maart 1980&lt;/ref&gt;

In ''Die klein pasella'' is die standerd nege leerling Fanus du Toit doof, maar daar is tog tye wat sy ore oopgaan en hy kan hoor, waarna dit weer toeslaan. Hierdie tye is sy klein pasella. Die boek neem ons deur sy laaste twee skooljare en die stryd om sy gebrek te oorkom en ’n normale lewe te lei.

''Frans se vyf dae in Desember'' vertel van die elfjarige Frans se verhoudings binne en buite sy familie. Sy oupa vertel vir hom stories oor die verlede van ’n seun met die naam François en Frans vind eers aan die einde uit dat Oupa en François dieselfde persoon is. Sy vriend Patroon se pa is in die tronk oor diamante en hy baklei met Klaas wanneer dié Patroon se pa ’n tronkvoël noem. Wanneer Klaas se gesindheid verander nooi Frans hom om saam met hulle te gaan bergklim.&lt;ref&gt;Pienaar, Lydia. Tydskrif vir Geesteswetenskappe, Jaargang 18 no. 1, Maart/April 1978&lt;/ref&gt;

''Ek en jy grootbroer'' word in [[1970]] bekroon as die beste jeugboek in ’n wedstryd van [[Tafelberg Uitgewers|Tafelberg-Uitgewers]]. Hierdie verhaal speel af in Malawi, waar die hoofkarakter, Alota, te klein, swak en jonk voel vir wat hy wil doen. Hy wil graag soos Grootbroer op die bangwe (musiekinstrument) speel en saam met hom op die meer van Malawi uitvaar, verder as al die ander vissers. Daar is ’n krisis in sy verhouding met sy Grootbroer wanneer dié vir Alota beskuldig dat hy sy bangwe gesteel het. Alota bewys sy onskuld en Grootbroer leer hom en die werklike dief, Mangani, hoe om die bangwe te speel. Gaandeweg deur onderlinge spanning en interaksie met ander kinders ondergaan Alota karaktergroei en word hy ook fisies groter en sterker, sodat hy op ’n dag ook saam met sy Grootbroer op die meer uitvaar en die net ingooi. Heese slaag daarin om die landelike Afrika-omgewing oortuigend weer te gee. Hierdie boek word in Duits vertaal as ''Alota und sein grosser Bruder''.

Tien van haar boeke word eervol vermeld by SAIBI (die Suid-Afrikaanse Instituut vir Biblioteek- en Inligtingwese), naamlik ''Aljander, aljander so deur die bos'', ''Loekie die rondlopertjie'', ''En daar is lig – verhale uit die Bybel'', ''Die blou duif'', ''Die huis op pale'', ''Die wildsbok van Ver-eiland'', ''Die peperboom'', ''Josef is ’n jong vrugteboom'', ''Hokaai'' en ''Kompatjierie is my liedjie''. Sy lewer ook as vertaler ’n bydrae deur agt kinderboeke te vertaal en saam met [[AJ van der Merwe|A.J. van der Merwe]] skryf sy aanvullende leesboeke in die Jeugland-reeks vir die tweede skooljaar. ''Die geluid van wakker'' word in Engels vertaal as ''The sound of awakening''.

=== Skryfwerk vir volwassenes ===
Vir volwassenes skryf sy die digbundel ''Sonder jou''. Hierdie gedigte is geskryf na die dood van haar man en bevat herinneringsverse in ’n treffende intieme toon.&lt;ref&gt;Anoniem. Die Vaderland, 19 November 1976&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;De Villiers, I.L. Beeld, 12 April 1976&lt;/ref&gt;

Van haar gedigte word opgeneem in Gerrit Komrij se bloemlesing ''Die Afrikaanse poësie in ’n duisend en enkele gedigte''.

In ''Ek gooi my luike oop'' bundel sy outobiografiese vertellings. As predikantsvrou skryf sy ook ongepubliseerde toneelstukke en godsdienstige voorstellings.&lt;ref&gt;Storiewerf: http://www.storiewerf.co.za/cvs/cv_hesterheese_ph.htm {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140913114231/http://www.storiewerf.co.za/cvs/cv_hesterheese_ph.htm |date=13 September 2014 }}&lt;/ref&gt;

== Eerbewyse ==
[[Hoërskool Jan van Riebeeck|Jan van Riebeeck Hoërskool]] ken in [[1989]] ’n erepenning aan haar toe. Ten tyde van haar tagtigste verjaarsdag in [[1990]] gee [[Tafelberg Uitgewers|Tafelberg-Uitgewers]] die huldigingsbundel ''Die herfsblaar gooi ’n Kaapse draai'' uit. Hierin bring vriende en familielede hulde aan haar as mens en aan haar werk.

== Publikasies ==
Sy publiseer die volgende werke:&lt;ref&gt;Worldcat: http://www.worldcat.org/search?q=au%3AHeese%2C+Hester.&amp;qt=hot_author&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Springbokboeke: http://www.springbokboeke.co.za/html/hester_heese_kinderboeke.html&lt;/ref&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
!Jaar
!Naam van publikasie
|-
|1966
|
* ''Moks van Ver-wêreld''
* ''Aljander, aljander, so deur die bos''
* ''Loekie die rondlopertjie''
* ''Opsêgoed vir kleingoed''
|-
|1967
|
* ''Boertjie word ryk''
* ''Kinders van die konka-hut''
* ''Miekel die koerantjoggie''
|-
|1968
|
* ''Die klein pasella''
|-
|1969
|
* ''Hierdie lente''
|-
|1970
|
* ''Ek en jy, grootbroer''
|-
|1971
|
* ''En daar is lig: verhale uit die Bybel''
* ''Tomaja''
|-
|1972
|
* ''Die blou duif''
* ''Polka-masurka''
* ''Wat is daai – hè Pappa?''
|-
|1973
|
* ''Die huis op pale''
* ''Oustryk''
* ''Die rooi tapyt is jou pad''
|-
|1974
|
* ''Die wildsbok van Ver-eiland''
|-
|1975
|
* ''Die peperboom''
* ''Piet Vrolik en Ben Verstrooi''
* ''Bokmakierie sing''
|-
|1976
|
* ''Daniël in die leeukuil''
* ''Josef is ’n jong vrugteboom''
* ''Sonder jou''
* ''So ’n soort aand''
* ''Die verhaal van Jona''
|-
|1977
|
* ''Frans se vyf dae in Desember''
* ''Hokaai''
|-
|1978
|
* ''Wannelas''
|-
|1979
|
* ''Dwars-in-die-weg''
* ''Sêra Madêra''
|-
|1980
|
* ''Sy wat die soen op haar voorkop dra''
|-
|1981
|
* ''Kompatjierie is my liedjie''
* ''Die geluid van wakker''
|-
|1982
|
* ''Kobus het ’n blom''
|-
|1983
|
* ''Op die vensterbank in April''
* ''Waarom is die reënboog krom?''

* ''Wondernag''
|-
|1984
|
* ''The sound of awakening''
|-
|1986
|
* ''Ek gooi my luike oop''
|-
|1987
|
* ''Moses''
* ''Rut, Hagar en Maria''
|-
|1988
|
* ''Noag se ark''
* ''Ons twee, ek en jy''
* ''Wag hier vir my''
|-
|1990
|
* ''Skaakmat vir ’n vlugteling''
|-
|1991
|
* ''Daar diep in die see''
|-
|1998
|
* ''Steweltjies na wonderland''
|}

=== Vertaling ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
!Jaar
!Naam van publikasie
|-
|1971
|
* ''Die mooiste plek'' – Gina Ruck-Pauquèt
|-
|1972
|
* ''Die reënboog'' – Max Bolliger
|-
|1974
|
* ''Die koning en die waarsêer'' – James Reeves
|-
|1985
|
* ''Die lappieskombers'' – Valerie Flournoy
|}

== Bronnelys ==

=== Boeke ===
* Cloete, T.T. (red.) ''Die Afrikaanse literatuur sedert sestig''. Nasou Beperk Eerste uitgawe 1980
* HAUM. ''Stellenbosse Galery''. HAUM-Uitgewers Kaapstad en Pretoria 1974
* Kannemeyer, J.C. ''Geskiedenis van die Afrikaanse literatuur 2.'' Academica, Pretoria, Kaapstad en Johannesburg Eerste uitgawe Eerste druk 1983
* Kannemeyer, J.C. ''Die Afrikaanse literatuur 1652–2004''. Human &amp; Rousseau Kaapstad en Pretoria Eerste uitgawe 2005
* Steenberg, Elsabe. ''Kinderverhale van ses tot twaalf''. Reuse-Blokboek 7 Academica Pretoria en KaapstadTweede druk 1984
* Van Coller, H.P. (red.) ''Perspektief en Profiel Deel 2''. J.L. van Schaik-Uitgewers Pretoria Eerste uitgawe 1999
* Wybenga, Gretel en Snyman, Maritha (reds.) ''Van Patrys-hulle tot Hanna Hoekom''. Lapa-Uitgewers Eerste uitgawe Tweede druk 2005

=== Tydskrifte en koerante ===
* Anoniem. Hester Heese graaf in eie hart. Die Burger, 20 Junie 1986
* Fryer, Charles. ’n Ruiker vir nig Hester. Sarie, 5 November 1986
* Le Roux, Marina. Hester Heese is volksbesit. Die Burger, 2 November 1991
* Smit, Sarah-Ann. Lykwa was haar leesplek. Die Burger, 19 Junie 1979
* Steenberg, Elsabe. Twee bokkies in die kinderliteratuur. Tydskrif vir Letterkunde, Nuwe reeks 16 no. 2, Mei 1978

=== Internet ===
* Beeld: http://152.111.1.88/argief/berigte/beeld/1991/09/12/4/5.html
* Grütter, Wilhelm Beeld: http://152.111.1.88/argief/berigte/beeld/1992/05/28/3/2.html{{Dooie skakel|date=Augustus 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
* Le Roux, Marina Die Burger: http://m24arg02.naspers.com/argief/berigte/dieburger/1991/11/02/4/6.html{{Dooie skakel|date=Augustus 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}

=== Verwysings ===
{{Verwysings}}

{{DEFAULTSORT:Heese, Hester}}
[[Kategorie:Afrikaanse skrywers]]
[[Kategorie:Geboortes in 1911]]
[[Kategorie:Sterftes in 1992]]
[[Kategorie:Alumni van Hoërskool Jan van Riebeeck]]</text>
      <sha1>l71nguz4pbsy6ej0i2kpn9imfs9hq43</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Fidjiaanse nasionale rugbyspan</title>
    <ns>0</ns>
    <id>25423</id>
    <revision>
      <id>2816403</id>
      <parentid>2810038</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T16:57:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>131157</id>
      </contributor>
      <comment>Red 1 verwysing(s) en merk 2 as dood.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>2816403</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="75613" sha1="4zt4kq6vctll3pm2g6f75ayqhwt4o8v" xml:space="preserve">: ''Hierdie artikel handel oor die Fidjiaanse nasionale mansrugbyspan. Vir die artikel oor die nasionale vrouerugbyspan, sien [[Fidjiaanse nasionale vrouerugbyspan]].''
{{Inligtingskas Rugbyspan
| land                   = Fidji
| beeld                  = Kenteken van die Fidjiaanse nasionale rugbyspan.svg
| unie                   = [[Fidjiaanse Rugbyunie]] (FRU)
| bynaam                 = Vlieënde Fidjiane
| embleem                = die [[Palmagtige|palmboom]]
| stadion                = HFC Bank-stadion, [[Suva]]
| kapasiteit             = 25&amp;nbsp;000
| kaptein                = [[Tevita Ikanivere]]
| afrigter               = {{vlagikoon|Australië}} [[Mick Byrne]] &lt;small&gt;(sedert 2024)&lt;/small&gt;
| patroon_la1            = _fiji23rwch
| patroon_b1             = _fiji23rwch
| patroon_ra1            = _fiji23rwch
| patroon_sh1            = 
| patroon_so1            = _blackstripe
| linkerarm1             = ffffff
| liggaam1               = ffffff
| regterarm1             = ffffff
| broek1                 = 000000
| kouse1                 = ffffff
| patroon_la2            = 
| patroon_b2             = _fiji_rugby23a
| patroon_ra2            = 
| patroon_sh2            = 
| patroon_so2            = _redtop
| linkerarm2             = 000000
| liggaam2               = 
| regterarm2             = 000000
| broek2                 = ff0000
| kouse2                 = 000000
| statistiek             = Statistiek
| toetse                 = [[Nicky Little]] (71)&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://stats.espnscrum.com/statsguru/rugby/stats/index.html?class=1;orderby=matches;team=14;template=results;type=player |title=Most matches |publisher=ESPNscrum |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt;
| toptoetspuntebehaler   = [[Nicky Little]] (670)&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://stats.espnscrum.com/statsguru/rugby/stats/index.html?class=1;orderby=points;team=14;template=results;type=player |title=Most points |publisher=ESPNscrum |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt;
| meestedrieë            = [[Vereniki Goneva]] en [[Nemani Nadolo]] (22 elk)&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://stats.espnscrum.com/statsguru/rugby/stats/index.html?class=1;orderby=tries;team=14;template=results;type=player |title=Most tries |publisher=ESPNscrum |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt;
| jongstespeler          = 
| eerste                 = [[Lêer:Flag of the Samoa Trust Territory.svg|20px]] '''[[Samoaanse nasionale rugbyspan|Wes-Samoa]]''' 0–6 {{FIJru-r}}&lt;br /&gt;([[Apia]], [[Samoa]]; 18 Augustus 1924)&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://stats.espnscrum.com/scrum/rugby/records/team/match_results.html?id=1924;team=14;type=year |title=Fiji / Match results |publisher=ESPNscrum |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt;
| grootwen               = {{FIJru}} 124–4 {{NIUru-r}}&lt;br /&gt;(Apia, Samoa; 10 September 1983)&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://stats.espnscrum.com/scrum/rugby/records/team/match_results.html?id=1983;team=14;type=year |title=Fiji's Results – 1983 |publisher=ESPNscrum |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt;
| grootverloor           = {{NZLru}} 91–0 {{FIJru-r}}&lt;br /&gt;([[Auckland]], [[Nieu-Seeland]]; 10 Junie 2005)&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://stats.espnscrum.com/scrum/rugby/records/team/match_results.html?id=2005;team=14;type=year |title=Fiji's Results – 2005 |publisher=ESPNscrum |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt;
| Wêreldbekerverskynings = 9/10
| jaar                   = 1987
| beste                  = Kwarteindrondte in [[Rugbywêreldbeker 1987|1987]], [[Rugbywêreldbeker 2007|2007]] en [[Rugbywêreldbeker 2023|2023]]
| url                    = 
| unieurl                = www.fijirugby.com
}}

Die '''Fidjiaanse nasionale rugbyspan''' ([[Engels]]: ''Fiji national rugby union team'') is die nasionale [[rugby]]span wat [[Fidji]] in internasionale wedstryde (toetswedstryde) verteenwoordig. Rugby word in Fidji geadministreer deur die [[Fidjiaanse Rugbyunie]] (''Fiji Rugby Union'', FRU) wat in 1913 gestig is. Fidji word deur [[Wêreldrugby]] as ’n vlak twee-span erken. Die Fidjiaanse rugbyspan is tans (Junie 2025) negende op Wêreldrugby se wêreldranglys gelys.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.world.rugby/rankings |title=Women’s and Men’s Rankings |publisher=[[Wêreldrugby]] |accessdate=6 Junie 2025}}&lt;/ref&gt; Die span neem deel aan die jaarlikse [[Stille Oseaan-nasiesbeker]], saam met [[Japannese nasionale rugbyspan|Japan]], [[Samoaanse nasionale rugbyspan|Samoa]] en [[Tongaanse nasionale rugbyspan|Tonga]]. Fidji is ’n lid van die Stille Oseaan-eilande Rugbyalliansie (Engels: ''Pacific Islands Rugby Alliance''; ''PIRA''), saam met Tonga; Samoa was tot in 2009 ook ’n lid, maar hulle het hulself onttrek.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.samoaobserver.ws/index.php?view=article&amp;id=10568%3Awe-quit&amp;option=com_content&amp;Itemid=53 |title=We quit: SRU |publisher=Samoa Observer |accessdate=20 Februarie 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120220102824/http://www.samoaobserver.ws/index.php?view=article&amp;id=10568%3Awe-quit&amp;option=com_content&amp;Itemid=53 |archive-date=20 Februarie 2012 |url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

Fidji het in 1924 sy eerste internasionale wedstryd teen Samoa gespeel. Fidji, Samoa en Tonga speel gereeld teen mekaar in toernooie soos die Stille Oseaan-nasiesbeker (tot in 2005 Stille Oseaan-drienasies), waarin Fidji tot dusver 16 titels gewen het. Fidji se bynaam is ''Flying Fijians'' (Engels vir: “Vlieënde Fidjiane”) en hulle speel tradisioneel in wit truie met swart broeke. Die Cibi-oorlogsdans ([[Fidjiaans]]: [ˈðimbi]) word voor elke toetswedstryd deur die Fidjiaanse span uitgevoer. Die oorlogsdans dateer uit die land se oorloë met naburige eilande en word sedert 1939 op die rugbyveld gebruik.&lt;ref name=&quot;history&quot;&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.teivovo.com/history/index.html |title=Rugby History in Fiji |publisher=Teivovo |accessdate=14 November 2007 |archive-url=https://web.archive.org/web/20071114224240/http://www.teivovo.com/history/ |archive-date=14 November 2007 |url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

Fidji het tot dusver vir nege van die tien [[rugbywêreldbeker]]toernooie gekwalifiseer en net die [[Rugbywêreldbeker 1995]] in [[Suid-Afrika]] misgeloop. In [[Rugbywêreldbeker 1987|1987]], [[Rugbywêreldbeker 2007|2007]] en [[Rugbywêreldbeker 2023|2023]] het hulle daarin geslaag om tot die kwarteindrondte deur te dring. Een voormalige Fidjiaanse rugbyspeler is in Wêreldrugby se Heldesaal opgeneem.

== Beheerliggaam ==
{{Hoofartikel|Fidjiaanse Rugbyunie}}
Die beheerliggaam vir rugby in Fidji is die Fidjiaanse Rugbyunie (Engels: ''Fiji Rugby Union'', FRU). Die Fidjiaanse Rugbyunie is in 1913 gestig en het in 1987, net voor die [[Rugbywêreldbeker 1987|eerste rugbywêreldbekertoernooi]], ’n volle lid van die Internasionale Rugbyvoetbalraad (IRVR; nou [[Wêreldrugby]]) geword.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.world.rugby/organisation/membership/oceania/fiji |title=Fiji |publisher=[[Wêreldrugby]] |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt; Daarbenewens het die Fidjiaanse Rugbyunie in 2000 ’n stigtingslid van die Vereniging van Oseaniese Rugbyunies (''Federation of Oceania Rugby Unions'', FORU; nou [[Oseanië Rugby]]) geword.&lt;ref name=&quot;islands&quot;&gt;{{en}} {{cite book |author=Robert F. Dewey |title=Rugby Union Football, Pacific Islands |editor=John Nauright, Charles Parrish |work=Sports around the world: History, culture and practice |edition=1 |publisher=ABC-Clio |location=Santa Barbara |year=2012 |ISBN=978-1-59884-300-2 |pages=445–447}}&lt;/ref&gt;

Naas die amptelike nasionale span roep die Fidjiaanse Rugbyunie ook ander keurspanne byeen. ''Fiji Warriors'' is die tweede nasionale span van Fidji en hulle neem aan Wêreldrugby se Stille Oseaan-uitdaagtoernooi deel. Die ''Fiji Sevens'' is die Fidjiaanse [[sewesrugby]]span en hulle neem aan internasionale toernooie soos Wêreldrugby se Sewesreeks, Sewesrugbywêreldbeker, [[Olimpiese Somerspele]] en die [[Statebondspele]] deel.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.fijirugby.com/teams/national-15s/ |title=National 15s |publisher=[[Fidjiaanse Rugbyunie]] |accessdate=22 September 2024 |archive-date=13 Mei 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250513223501/https://www.fijirugby.com/teams/national-15s/ |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; Net soos ander rugbylande beskik Fidji oor ’n o/20-nasionale span wat aan die [[Wêreldrugby o/20-kampioenskap]] deelneem.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.world.rugby/tournaments/u20/championship |title=World Rugby U20 Championship |publisher=[[Wêreldrugby]] |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt; Kinders en jongmense word reeds op skool aan rugby bekend gestel en na gelang van hul belangstelling en talent begin hulle met hul afrigting.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.fijirugby.com/tournaments/schools-rugby/ |title=Schools Rugby |publisher=[[Fidjiaanse Rugbyunie]] |accessdate=22 September 2024 }}{{Dooie skakel|date=Junie 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;

As deel van die Stille Oseaan-eilande Rugbyalliansie het die beheerliggaam van 2004 wedstryde gereël van die Stille Oseaan-eilanders, ’n gemeensame keurspan van die drie Stille Oseaan-[[Eilandstaat|eilandstate]] Fidji, [[Samoa]] en [[Tonga]]. Aangesien die Stille Oseaan-eilanders nie die gewenste inkomste vir die beheerliggame gegenereer het nie, het die Samoaanse beheerliggaam dié samewerking in 2009 beëindig.&lt;ref name=&quot;Samoa quits&quot;&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.planetrugby.com/story/0,25883,16024_5437460,00.html |title=Samoa quits Pacific Islands Rugby Alliance |publisher=Planet Rugby |date=17 Julie 2009 |accessdate=21 Julie 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090721003642/http://www.planetrugby.com/story/0,25883,16024_5437460,00.html |archive-date=21 Julie 2009 |url-status=dead}}&lt;/ref&gt; Sedert 2022 word Fidji in die internasionale [[Superrugby]]toernooi verteenwoordig deur die professionele span Fijian Drua, wat aan dié toernooi deelneem saam met spanne uit Australië, Nieu-Seeland en een uit die [[Stille Oseaan]]-eilande (feitlik die Cookeilande, Fidji, Samoa en Tonga).&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.sarugbymag.co.za/super-rugby-set-twelve-2022/ |title=Reports: Agreement reached for 12-team Super Rugby from 2022 |publisher=SA Rugby Magazine |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt;

== Algemene situasie ==
[[Lêer:Fijian rugby.jpg|duimnael|Rugbyspelende kinders in Fidji]]
Fidji is een van die min lande waar rugby die hoofsport is. Slegs die [[Cookeilande]], [[Nieu-Seeland]], [[Samoa]], [[Tonga]] en [[Wallis]] kan soortgelyke bewerings maak.&lt;ref name=&quot;history&quot; /&gt; Daar is ongeveer 80&amp;nbsp;000 geregistreerde spelers uit ’n totale bevolking van sowat 950&amp;nbsp;000 wat in meer as 600 klubs aktief is.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.fijirugby.com/rugby-house/about-us/ |title=About us |publisher=[[Fidjiaanse Rugbyunie]] |date=2021 |accessdate=22 September 2024 }}{{Dooie skakel|date=Junie 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt; Fidji ly egter onder ’n groot uitvloei aan talent, aangesien baie spelers in die professionele ligas in [[Australië]], [[Nieu-Seeland]], [[Europa]] of [[Japan]] speel en deur die onderskeie land ingeburger word. Volgens [[Wêreldrugby]] se reëls is ’n tydperk van vyf jaar ononderbroke blyplek genoeg om vir die nasionale span van ’n ander land uit te draf (tot aan die einde van 2020 was dit net drie jaar).&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.bbc.com/sport/rugby-union/39868065 |title=World Rugby raises international eligibility period from three to five years |publisher=[[BBC]] |date=10 Mei 2017 |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt; Verder speel ’n beduidende aantal spelers, wat vir Fidji verkiesbaar is, vir [[Wallabies|Australië]] of [[All Blacks|Nieu-Seeland]]; noemenswaardige voorbeelde is die Fidjiaans gebore All Blacks [[Joe Rokocoko]] en [[Sitiveni Sivivatu]] asook die [[Wallabies]] [[Tevita Kuridrani]] en [[Lote Tuqiri]].

Die Stille Oseaan-eilandstate se beheerliggame is nie sterk genoeg om hierdie uitvloei aan talent stop te sit nie. Soms word die sistematiese stropery in ’n ironiese manier met die 19de eeuse ''Blackbirding'' vergelyk.&lt;ref name=&quot;gain&quot;&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.northweststar.com.au/story/937123/pacifics-brawn-drain-is-world-rugbys-gain/ |title=Pacific's brawn drain is world rugby's gain |publisher=North West Star |date=7 Oktober 2011 |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt; Fidjiane, wat hul eie land verteenwoordig, kan nie altyd vir hul nasionale span verskyn nie, aangesien veral Engelse klubs huiwerig is om spelers vir toetswedstryde beskikbaar te stel. Die professionele span [[Fijian Drua]], wat sedert 2022 aan die internasionale toernooi [[Superrugby]] deelneem, sal as ’n oplossing dien.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.allblacks.com/news/next-steps-in-pacific-island-professional-teams-journey-confirmed-by-nz-rugby/ |title=Next steps in Pacific Island professional teams' journey confirmed by NZ Rugby |publisher=[[All Blacks]] |date=14 April 2021 |accessdate=5 Februarie 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240205120957/https://www.allblacks.com/news/next-steps-in-pacific-island-professional-teams-journey-confirmed-by-nz-rugby/ |archive-date=5 Februarie 2024 |url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

Die Fidjiane is in rugbyunie steeds onder die 15 beste spanne wêreldwyd. Hulle is egter nog meer suksesvol in [[sewesrugby]], waarvan die reëls op rugbyunie s’n geskoei is. Byvoorbeeld: het hulle twee Sewesrugbywêreldbekertoernooie en tydens die [[Olimpiese Somerspele]] in [[Olimpiese Somerspele 2016|2016]] en [[Olimpiese Somerspele 2020|2020]] goue medaljes gewen. Vir die sewesrugbyspan het spelers verskyn wat voorheen of later ook vir die rugbyuniespan gespeel het. Volgens Wêreldrugby se reëls is dit egter nie moontlik om terselfdertyd vir albei nasionale spanne in aanmerking te kom nie; hierdeur sal veral uitputting van spelers vermy word.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.world.rugby/organisation/governance/regulations/reg-8 |title=Regulation 8. Eligibility to play for national representative teams |publisher=[[Wêreldrugby]] |date=2021 |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt;

== Geskiedenis ==
=== Invoering en vestiging van rugby ===
Britte, Nieu-Seelanders en inheemse polisiemagte het in 1884 vir die eerste keer rugby by Ba op die eiland [[Viti Levu]] gespeel. Gedurende die vroeë 1890’s het die plaaslike pers vir die eerste keer oor dié sport verslag gedoen, waarvolgens dit in die bevolking begin versprei het. Aanvanklik was dit in wedywering met [[sokker]], maar rugby het spoedig die voortou gekry en is tot op hede die oorheersende balsport in Fidji.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite book |author=J. R. Jones |title=Encyclopedia of Rugby Union Football |publisher=Robert Hale |location=Londen |date=1976 |ISBN=0-7091-5394-5 |pages=37}}&lt;/ref&gt; Volgens Robert F. Dewey, ’n historikus aan die DePauw-universiteit, was rugby destyds ’n belangrike manier om die plaaslike trots en strydlustige manlikheid uit te druk. Nadat baie tradisionele rituele gedurende die koloniale tydperk verdwyn het, was rugby ’n goeie plaasvervanger vir die uitvoering van ou konflikte. Buitendien was die atletiese vaardighede van die inheemse spelers glo heel geskik vir die rugbyspel. ’n Soortgelyke ontwikkeling het in twee ander Stille Oseaan-eilandstate plaasgevind: [[Samoa]] en [[Tonga]].&lt;ref name=&quot;gain&quot; /&gt;

Van 1904 is aparte toernooie aangebied, waartydens Europese setlaars en inheemses net onder mekaar gespeel het; dié toernooie was egter net los gestruktureer. In 1913 het die Nieu-Seelandse [[loodgieter]] Paddy Sheehan, wat by die oprigting van die ''Grand Pacific Hotel'' in die hoofstad [[Suva]] gewerk het, met die ''Pacific Club'' die eerste formeel georganiseerde klub gestig. Onmiddellik daarna is die Fidjiaanse Rugbyvoetbalunie (''Fiji Rugby Football Union'', FRFU) gestig en die goewerneur Ernest Bickham Sweet-Escott het die ''Escott Shield'' as kampioenskaptrofee geskenk.&lt;ref name=&quot;history&quot; /&gt; Sheehan het as die eerste president van die beheerliggaam daarvoor gesorg dat die [[Nieu-Seeland]]se [[All Blacks]] tydens hul terugkeer van hul suksesvolle toer na [[Kalifornië]] ’n tussenstop in Suva maak om in ’n wedstryd te speel. Dit het op 13 Desember 1913 plaasgevind en met ’n 3–67-nederlaag vir die uitsluitlik uit Europeërs saamgestelde span geëindig. Sheehan, wat ook as kaptein en afrigter gedien het, het met sy [[Drie (sport)|drie]] die enigste punte vir Fidji aangeteken.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://teivovo.com/history/1913_days_to_remember.html |title=Pioneers of Fiji Rugby |publisher=Teivovo |date=2002 |accessdate=2 November 2007 |archive-url=https://web.archive.org/web/20071102221424/http://teivovo.com/history/1913_days_to_remember.html |archive-date=2 November 2007 |url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

As gevolg van die destydse rasseskeiding was die FRFU in die eerste jare vir Europeërs voorbehou. In 1914 het Ratu Epeli Ganilau ’n toernooi vir “inheemses” (''natives'') met vier klubs, wat saam die ''Fiji Native Union'' gevorm het, van stapel gestuur.&lt;ref name=&quot;history&quot; /&gt; Dié beheerliggaam was met die FRFU geassosieerd en het ook die meeste nasionale spelers gelewer, maar die rasseskeiding het vir die volgende drie dekades bly bestaan. Eers in 1945 is die ''Fiji Native Union'' volledig in die FRFU geïntegreer. Sedert 1963 dra die beheerliggaam die naam Fidjiaanse Rugbyunie (''Fiji Rugby Union'', FRU). Die meeste hoofafrigters, raadslede en ander funksionarisse was steeds van ’n Europese afkoms wat eers met die onafhanklikheidwording in 1970 begin verander het. Die Fidjiaanse Indiërs, wat aan die einde van die 19de eeu deur die Britse koloniste uit [[Brits-Indië]] hier gevestig is, was egter steeds uitgesluit. Tot op hede word hierdie bevolkingsgroep nie deur die Fidjiaanse rugbykultuur betrek nie.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite book |author=Dominik Schieder |title=Rugby in Fiji: Unifying and Dividing a Multi-Cultural Society |work=Pacific News |edition=37 |publisher=Arbeitsgemeinschaft für Pazifische Studien, Universität Hamburg |location=Hamburg |date=Januarie 2012 |pages=23–28 |url=https://www.pacific-geographies.org/wp-content/uploads/sites/2/2017/06/PN37_Schieder.pdf |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt;

=== Die nasionale span se eerste jare ===
[[Lêer:1924 Fiji rugby union team.jpg|duimnael|Die Fidjiaanse span in 1924]]
[[Lêer:1932 Fiji rugby union team.jpg|duimnael|Die Fidjiaanse span in 1932]]
[[Lêer:1939 Fiji rugby union team.jpg|duimnael|Die Fidjiaanse span in 1939]]
In 1924 het die FRFU en die geassosieerde ''Fiji Native Union'' die eerste Fidjiaanse nasionale rugbyspan saamgestel. Dit het net uit spelers van die vyf bestaande “inheemse” klubs bestaan en geen Europese speler ingesluit nie. Die eerste toetswedstryd is op 15 Augustus 1924 in die Samoaanse hoofstad [[Apia]] teen [[Samoaanse nasionale rugbyspan|Wes-Samoa]] gespeel en met 6–0 gewen.&lt;ref name=&quot;history&quot; /&gt; Volgens ’n legende is die wedstryd op ’n rugbyveld met ’n groot boom op die middellyn gespeel, maar destydse koerantberigte vermeld niks daarvan nie.&lt;ref name=&quot;islands&quot; /&gt; Die wedstryd het om 7 v.m. afgeskop om die Samoaanse opponente kans te gee om ná die wedstryd te gaan werk. Die Fidjiaanse spelers was volledig in swart geklee (na die Nieu-Seelandse voorbeeld) en het kaalvoet uitgedraf. Aansluitend het hulle vir nege wedstryde na Tonga getoer. Die eerste toetswedstryd in [[Nukuʻalofa]] is met 6–9 teen die [[Tongaanse nasionale rugbyspan|Tongane]] verloor, die tweede met 14–3 gewen en in die derde het hulle met 0–0 gelykop gespeel. Op pad huis toe is Fidji deur Samoa met 9–3 geklop.&lt;ref name=&quot;history&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.rugbyarchive.net/tour/49 |title=1924 Fiji tour to Western Samoa and Tonga |publisher=rugbyarchive.net |date=2021 |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt;

Met uitsondering van die jaar 1930 het Fidji en Tonga tussen 1924 en 1934 al om die twee jaar ’n toetsreeks van drie wedstryde teen mekaar gespeel. Toe die Tongane in 1926 vir die eerste keer Fidji besoek het, het die Fidjiaanse spelers in ’n wit trui met ’n geborduurde Palmembleem begin uitdraf; saam met die swart broeke vorm dit steeds die gewone speeldrag. In 1928 het die beheerliggaam vir die eerste keer ’n studentekompetisie aangebied. Op daardie stadium was die meeste rugby-aktiwiteite veral op Suva en Nausori beperk. In ’n berig deur die beheerliggaam is die rede hiervoor genoem: “Dit is moeilik om die spel buite Suva te vestig, aangesien amper elke geskikte plek reeds ’n [[krieket]]veld met ’n betonblad in die middel het.” Die Nieu-Seelandse Maori (die [[Maori's]] se keurspan) het in Augustus 1938 vir die eerste keer na Fidji getoer. Die gasheer het vir die eerste keer in stewels uitgedraf, maar hulle het die neiging gehad om dit tydens die wedstryd uit te trek en oor die kantlyn te gooi. Van die vyf wedstryde tydens die toer was drie toetswedstryde. In die eerste het hulle met 3–3 gelykop gespeel, Fidji het die tweede met 11–5 en die Maori die derde met 6–3 gewen, waarvolgens die reeks onbeslis geëindig het.&lt;ref name=&quot;history&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.rugbyarchive.net/tour/91 |title=1938 New Zealand Maori tour to Fiji and New Zealand |publisher=rugbyarchive.net |date=2021 |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt;

Die Fidjiane het in 1939 [[Nieu-Seeland]] vir die eerste keer besoek. Die spankaptein tydens die toer van agt wedstryde, Ratu George Cakobau, was van mening dat sy span ’n oorloogsdans in antwoord op die Nieu-Seelandse [[Haka]] moes opvoer. Sedertdien word die Cibi voor elke wedstryd deur die nasionale span gedans. Die Fidjiane het sonder vrees gespeel en die toeskouers met hul onvoorspelbare spelstyl vermaak. Hulle was die eerste span nog wat tydens ’n toer na Nieu-Seeland onoorwonne gebly het, ’n prestasie wat geen ander span kon naboots nie. Hulle het van die eerste sewe wedstryde teen provinsiale keurspanne ses gewen en een gelykop gespeel. Ter afsluiting het die Fidjiane in [[Hamilton, Nieu-Seeland|Hamilton]] teen die Nieu-Seelandse Maori te staan gekom en met 14–4 geseëvier. Hulle kon egter nie teen die All Blacks speel nie.&lt;ref name=&quot;history&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.rugbyarchive.net/tour/92 |title=1939 Fiji tour to New Zealand |publisher=rugbyarchive.net |date=2021 |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt;

=== Naoorlogse tydperk ===
[[Lêer:1948 Fiji rugby union team.jpg|duimnael|Die Fidjiaanse span in 1948]]
[[Lêer:1957 Fiji rugby union team.jpg|duimnael|Die Fidjiaanse span in 1957]]
[[Lêer:1961 Fiji rugby union team.jpg|duimnael|Die Fidjiaanse span in 1961]]
Die [[Tweede Wêreldoorlog]] het ’n meerjarige onderbreking van die internasionale speelprogram tot gevolg gehad. In 1947 het hulle Tonga vir twee toetswedstryde gehuisves, wat hul albei verloor het. In 1948 het die Nieu-Seelandse Maori Fidji besoek; van die drie toetswedstryde het die Fidjiane twee gewen.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.rugbyarchive.net/tour/98 |title=1948 New Zealand Maori tour to Fiji and New Zealand |publisher=rugbyarchive.net |date=2021 |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt; Drie jaar later het die teenbesoek in Nieu-Seeland gevolg, waartydens die nasionale span oor ’n tydperk van sewe weke in 14 wedstryde gespeel het. In [[Wellington, Nieu-Seeland|Wellington]] het hulle teen die Nieu-Seelandse Maori te staan gekom en hulle met 21–14 geklop. Ook dié keer het hulle nie die All Blacks ontmoet nie.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.rugbyarchive.net/tour/108 |title=1951 Fiji tour to New Zealand |publisher=rugbyarchive.net |date=2021 |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt;

In Julie en Augustus 1952 het die Fidjiane vir die eerste keer [[Australië]] besoek, nadat hulle deur die [[Rugby Australia|Australiese Rugbyunie]] genooi is. Die provinsiale beheerliggaam van [[Nieu-Suid-Wallis]] was destyds amper bankrot en moes by die belangrikste klubs vir skenkings aanklop om ’n vooruitbetaling vir die Fidjiane se bestedings in dié deelstaat te kon bekostig.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://australia.rugby/about/about-us/history |title=Our History |publisher=[[Rugby Australia]] |date=2021 |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt; In die eerste ses van die tien wedstryde tydens die toer het Fidji onoorwonne gebly; onder andere het hulle teen die [[Waratahs (Superrugbyspan)|Nieu-Suid-Wallis Waratahs]] met 14–14 gelykop gespeel en die [[Reds (Superrugbyspan)|Queensland Reds]] met 24–17 geklop, wat die toeskouers se belangstelling in die twee toetswedstryde in [[Sydney]] aansienlik verhoog het. Die eerste ontmoeting met die Australiese nasionale span, die [[Wallabies]], het in ’n 9–15-nederlaag geëindig. Die pers was eens, dat dit veral aan die reënerige weer en die nat speelveld te wyte was dat die Fidjiane se speelvaardighede glo belemmer is. Die besoekers het die tweede toetswedstryd naelskraap met 17–15 gewen. Daarmee het Fidji vir die eerste keer daarin geslaag om ’n tradisionele rugbyland te verslaan.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://worldrugbymuseum.com/from-the-vaults/australia/historic-rugby-internationals-australia-v-fiji-1952 |title=Historic Rugby Internationals: Australia v Fiji, 1952 |publisher=World Rugby Museum |date=4 November 2019 |accessdate=17 Mei 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220517114804/https://worldrugbymuseum.com/from-the-vaults/australia/historic-rugby-internationals-australia-v-fiji-1952 |archive-date=17 Mei 2022 |url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

In 1954 het Fidji ’n tweede toer van 16 wedstryde na Australië onderneem, wat weens die Fidjiane se aanskoulike speelstyl weereens rekordskare gelok het. Hul enigste nederlaag teen ’n provinsiale keurspan was teen die Waratahs. Die eerste toetswedstryd in [[Brisbane]] het die Wallabies met 22–19 gewen, terwyl Fidji die tweede in Sydney met 18–16 gewen het. Albei wedstryde is deur erge vuilspel gekenmerk.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.fijitimes.com/brawls-and-broken-jaws/ |title=Brawls and broken jaws |publisher=The Fijian Times |author=Kameli Rakoko |date=15 April 2014 |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt; In dieselfde jaar het hulle die Nieu-Seelandse Maori gehuisves en in 1955 het hulle vir die eerste keer in 27 jaar weer Samoa besoek. In 1957 het die Fidjiane weer na Nieu-Seeland getoer, waar hulle onder andere die Maori in Wellington met 36–13 en in [[Dunedin]] met 17–8 verslaan het.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.rugbyarchive.net/tour/139 |title=1957 Fiji tour to New Zealand |publisher=rugbyarchive.net |date=2021 |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt; Die volgende toer na Australië in Mei en Julie 1961 het 14 wedstryde ingesluit, waarvan drie toetswedstryde was. Terwyl die Fidjiane in Brisbane en Sydney deur die Wallabies verslaan is, het hulle in [[Melbourne]] met 3-elk gelykop gespeel.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.rugbyarchive.net/tour/159 |title=1961 Fiji tour to Australia |publisher=rugbyarchive.net |date=2021 |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt;

=== Toenemende internasionale kontak ===
[[Lêer:1964 Fiji rugby union team.jpg|duimnael|Die Fidjiaanse span in 1964]]
In 1963 is die eerste Suid-Stille Oseaan-spele in Suva aangebied en Fidji het tydens die rugbytoernooi onoorwonne gebly en dié toernooi beklink. Die FRU het in 1964 vir die eerste keer ’n interkontinentale toer gereël wat die nasionale span deur [[Wallis]], [[Frankryk]] en [[Kanada]] geneem het. Tydens dié toer het Fidji onder andere wedstryde teen die verskeie nasionale spanne gespeel, maar net dié teen Frankryk is as ’n toetswedstryd erken. Die Fidjiane het die toeskouers weer met hul aggressiewe en aantreklike speelstyl vermaak. Veral die ontmoeting met die [[Walliese nasionale rugbyspan|Walliese nasionale span]] in [[Cardiff]] het ’n skare van meer as 60&amp;nbsp;000 gelok.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/rugby_union/welsh/7010442.stm |title=The 1964 Fijians |publisher=[[BBC]] |date=24 September 2007 |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt; Die mededingers uit Samoa en Tonga het nie aan die Suid-Stille Oseaan-spele 1969 se rugbytoernooi deelgeneem nie; Fidji het die ander deelnemende spanne heeltemal oorheers en in die eindstryd die gasheer [[Papoea-Nieu-Guinee]] met 88–3 oorrompel.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://nla.gov.au/nla.obj-330240358/view?sectionId=nla.obj-336138924&amp;partId=nla.obj-330294304#page/n36/mode/1up |title=Rugby Fijians destroy opposition |publisher=Pacific Islands Monthly |date=1 September 1969 |pages=40 |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt;

Ná ’n eenmaandse toer deur Nieu-Seeland met ’n gemengde rekord (onder andere ’n gelykop en ’n nederlaag teen die Nieu-Seelandse Maori) het aan die einde van die jaar 1970 die tweede toer na Europa en Noord-Amerika gevolg, waartydens 13 van die 16 wedstryde in [[Engeland]] gespeel is. Op 24 Oktober het die Fidjiane in [[Newcastle upon Tyne]] ’n verrassing behaal, toe hulle die [[Britse Barbarians|Barbarians]] met 29–9 verneder het. Hierdie prestasie is veral noemenswaardig aangesien die Barbarians amper net nasionale spelers van die boonste rakke op die veld gesit het.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.newcastlefalcons.co.uk/news/story/all-our-yesterdays-1970---when-fiji-came-to-newcastle |title=All our yesterdays: 1970 – When Fiji came to Newcastle |publisher=Newcastle Falcons |date=2 Desember 2020 |accessdate=27 Augustus 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230827213803/https://www.newcastlefalcons.co.uk/news/story/all-our-yesterdays-1970---when-fiji-came-to-newcastle |archive-date=27 Augustus 2023 |url-status=dead}}&lt;/ref&gt; Tydens die toere van 1972 en 1976 het hulle vier deels naelskraapse nederlae teen die Wallabies behaal. In teenstelling met die Australiërs het die Nieu-Seelanders in 1974 wedstryde teen die Fidjiane nie as toetswedstryde erken nie, maar nietemin het die All Blacks ná hul toer na Australië na Suva vertrek om vir die eerste keer teen die Fidjiaanse nasionale span te speel. Die gaste het die wedstryd op 11 Junie net met groot moeite naelskraap 14–13 gewen.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://stats.allblacks.com/asp/teamsheet.asp?MT_ID=1674 |title=All Blacks vs Fiji |publisher=[[All Blacks]] |date=2021 |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt; Die Fidjiane het op 15 Augustus 1977 een van die grootste verrassings nog behaal, toe die [[Britse en Ierse Leeus|Britse Leeus]] op hul pad huis toe van hul driemaandse toer na Nieu-Seeland ’n tussenhalte in Fidji gemaak het en voor ’n opgewonde skare van 20&amp;nbsp;000 met 21–25 verslaan is.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.vice.com/en/article/xw8q3d/hungover-under-the-suva-sun-remembering-when-fiji-upset-the-british-and-irish-lions |title=The Long Suva Hangover: Remembering When Fiji Upset the British and Irish Lions, in 1977 |publisher=Vice |author=Ben Stanley |date=1 Junie 2017 |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt;

Tydens die Suid-Stille Oseaan-spele 1979 in Suva het Fidji in die eindstryd teen Tonga met 3–6 verloor en die silwermedalje verower. In 1980 was daar twee premières: [[Italiaanse nasionale rugbyspan|Italië]] het Fidji besoek (en is met 16–3 geklop) en die Fidjiane het hul eerste toer na [[Suid-Amerika]] onderneem; die hoogtepunte was die eerste twee toetswedstryde teen die [[Argentynse nasionale rugbyspan|Argentynse nasionale span]] wat Fidji albei verloor het. In 1982 het die nuwe, jaarlikse Stille Oseaan-drienasiestoernooi gereelde wedstryde aan die drie voorste Stille Oseaan-rugbylande besorg; in 1983 het Fidji dié toernooi vir die eerste keer beklink. In dieselfde jaar het hulle tydens die Suid-Stille Oseaan-spele met die goue medalje weggestap. Dit was ook hul laaste deelname aan dié toernooi, aangesien die klasverskil met die meeste ander deelnemers te groot was: Byvoorbeeld het hulle [[Niue]] met 120–4 verneder, tot op hede hul hoogste oorwinning. Tydens die toer na Europa gedurende [[herfs]] 1985 het Fidji in sy eerste toetswedstryd teen Wallis gespeel, wat die gasheer oortuigend met 40–3 gewen het. Daarteenoor was hul eerste wedstryd teen [[Ierse nasionale rugbyspan|Ierland]] (wat nie as ’n toetswedstryd erken is nie) meer gebalanseerd en die Fidjiane het in [[Dublin]] naelskraap met 15–16 verloor.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.rugbyarchive.net/tour/428 |title=1985 Fiji tour to British Isles |publisher=rugbyarchive.net |date=2021 |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt; Die hoogtepunt van die jaar 1986 was die eerste besoek van die Walliesers aan Fidji wat die gaste met 22–15 gewen het.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.rugbyarchive.net/tour/435 |title=1986 Wales tour to Pacific |publisher=rugbyarchive.net |date=2021 |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt;

=== Eerste deelname aan rugbywêreldbekertoernooie ===
Weens hul voortgesette goeie prestasies teen sterker geagte spanne was Fidji in 1987 een van die 16 lande wat deur die Internasionale Rugbyvoetbalraad (IRVR; nou [[Wêreldrugby]]) uitgenooi is om aan die eerste [[rugbywêreldbeker]]toernooi in [[Rugbywêreldbeker 1987|1987]] in [[Australië]] en [[Nieu-Seeland]] deel te neem. Daarmee het gepaard gegaan die Fidjiaanse beheerliggaam se aansluiting by die voorheen redelik eksklusiewe IRVR, waarvolgens amper alle wedstryde met die tradisionele rugbylande as toetswedstryde erken is. Tydens die Rugbywêreldbeker het Fidji Argentinië in die groepfase geklop (met 28–9), maar ook twee nederlae teen Nieu-Seeland (met 13–74) en Italië (met 15–18) gely. Aangesien by gelyke punte vir die kwarteindstrydkwalifisering die aantal drieë gedruk belangrik was, en nie soos in die huidige formaat die punteverskil nie, het die Fidjiane bo Italië en Argentinië die tweede plek gehaal en tot die kwarteindrondte gevorder. In die kwarteindstryd het hulle teen [[Franse nasionale rugbyspan|Frankryk]] met 16–31 verloor.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.rugbyworldcup.com/2019/archive/1987/overview |title=Rugby World Cup 1987: Overview |publisher=rugbyworldcup.com |date=2019 |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt;

Benewens die jaarlikse Stille Oseaan-drienasiestoernooi het hulle in die daaropvolgende jare ook ’n aantal toere onderneem. Onder andere het Fidji vir die eerste keer teen [[Engelse nasionale rugbyspan|Engeland]], [[Skotse nasionale rugbyspan|Skotland]] en [[Japannese nasionale rugbyspan|Japan]] te staan gekom. Die [[Rugbywêreldbeker 1991]], wat deur die destydse [[Sesnasies-toernooi|Vyfnasies]] aangebied is, het vir Fidji teleurstellend verloop: Hulle het in aldrie hul groepwedstryde teen [[Kanadese nasionale rugbyspan|Kanada]] (met 3–13), Frankryk (met 9–33) en [[Roemeense nasionale rugbyspan|Roemenië]] (met 15–17) verloor, waardeur hulle die laaste plek ingeneem het.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.rugbyworldcup.com/2019/archive/1991/overview |title=Rugby World Cup 1991: Overview |publisher=rugbyworldcup.com |date=2019 |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt;

Gedurende die vroeë 1990’s het die span ernstig gesukkel en suksesse was maar skaars. Weens sy laaste plek tydens die Rugbywêreldbeker 1991 moes Fidji aan die rugbywêreldbekerkwalifisering deelneem. Gedurende die uitspeelwedstryde wat uit ’n tuis- en wegwedstryd teen Tonga bestaan het, het hulle met ’n totale telling van 26–34 die [[Rugbywêreldbeker 1995]] in [[Suid-Afrika]] misgeloop.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.rugbyarchive.net/compseasons/175?Stagione=1995 |title=1995 Rugby World Cup – Oceania qualifiers |publisher=rugbyarchive.net |date=2021 |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt; Nadat die IRVR in Augustus 1995 al die beperkinge rakende spelersbetaling opgehef en daarmee die professionele tydperk van die rugbyspel ingelui het, was dit vir Fidji en die ander Stille Oseaan-eilandstate terselfdertyd vloek én seën. Aan die een kant kon die nasionale span professionele spelers insluit wat oorwegend by klubs in Nieu-Seeland, Australië, Europa en Japan gespeel het. Aan die ander kant het die FRU altyd met die risiko gesit dat hierdie spelers meer as drie jaar oorsee gebly het en volgens die IRVR se woonplekreël deur die onderskeie beheerliggame gekeur kon word, waarvolgens hulle nie meer vir die nasionale span beskikbaar was nie. Buitendien het die finansieel sterk mededingers die plaaslike liga erg verswak.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite book |author=Richard Bath |title=The Complete Book of Rugby |publisher=Seven Oaks Ltd. |date=1997 |ISBN=1-86200-013-1 |pages=67}}&lt;/ref&gt; Ná jare sonder sukses het die beheerliggaam met die heropbou van die nasionale span begin, maar die prestasies was aanvanklik min gesaai. Byvoorbeeld het ’n toer vir ses wedstryde gedurende herfs 1995 na Wallis en Ierland in ses nederlae geëindig. ’n Kort toer gedurende die somer van 1996 deur Nieu-Seeland en Suid-Afrika het beter verloop, en die hoogtepunt was die eerste toetswedstryd teen die [[Springbokke]] op [[Loftus Versfeld|Loftus]] op 2 Julie. Fidji het die toets met 18–43 verloor, maar hulle kon drie dae later as troosprys die [[Blou Bulle]], een van die sterkste provinsiale spanne, met 44–37 klop.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.rugbyarchive.net/tour/630 |title=1996 Fiji tour to New Zealand and South Africa |publisher=rugbyarchive.net |date=2021 |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt;

Die daaropvolgende rugbywêreldbekerkwalifisering was suksesvol en Fidji het een van die Oseaniese plekke bespreek. Tussen die twee kwalifiseringsrondtes het hulle op 26 Junie 1998 vir ’n verrassing gesorg, toe hulle die Skotse besoekers in Suva met 51–26 oorrompel het.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/sport/rugby_union/100661.stm |title=Poor start for hapless Scots |publisher=[[BBC]] |date=26 Mei 1998 |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt; Gedurende somer 1999 het Fidji vir die eerste keer deelgeneem aan die Stille Oseaanrand Rugbykampioenskap, ’n toernooi vir die spanne in en rondom die [[Stille Oseaan]], en die vierde plek onder ses deelnemers beklee. Tydens die [[Rugbywêreldbeker 1999]], wat weer in die destydse Vyfnasies gehou is, het Fidji ná oorwinnings teen [[Namibiese nasionale rugbyspan|Namibië]] (met 67–18) en Kanada (met 38–22), asook ’n naelskraapse nederlaag teen Frankryk (met 19–28) die tweede plek gehaal en tot die uitspeelrondte gevorder, maar hulle is deur Engeland met 45–24 geklop.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.rugbyworldcup.com/2019/archive/1999/overview |title=Rugby World Cup 1999: Overview |publisher=rugbyworldcup.com |date=2019 |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt;

=== Vestiging naby die wêreldklas ===
[[Lêer:South Africa vs Fiji 2007 RWC (4).jpg|duimnael|Fidji teen Suid-Afrika tydens die [[Rugbywêreldbeker 2007]]]]
[[Lêer:Fiji vs Canada RWC2007 lineout.jpg|duimnael|Lynstaan tydens Fidji se groepwedstryd teen [[Kanadese nasionale rugbyspan|Kanada]] in die [[Rugbywêreldbeker 2007]]]]
[[Lêer:Cariparma Test Match 2010 - Italia VS Fiji (5213733679).jpg|duimnael|Toetswedstryd tussen Italië en Fidji in 2010]]
[[Lêer:South Africa vs Fiji 2011 RWC (4).jpg|duimnael|Lynstaan tydens Fidji se groepwedstryd teen [[Springbokke|Suid-Afrika]] in die [[Rugbywêreldbeker 2011]]]]
In 2001 het Fidji die laaste Stille Oseaanrand Rugbykampioenskap beklink, nadat hulle in die eindstryd in [[Tokio]] Samoa met 28–17 geklop het.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://fijirugbyunion.com/team_fiji/news/20010708_fiji_28_samoa_17.html |titel=Fiji triumph 28–17 over Samoa |publisher=[[Fidjiaanse Rugbyunie]] |author=Jeremy Duxbury |date=8 Julie 2001 |accessdate=20 Junie 2003 |archive-url=https://web.archive.org/web/20030620051123/http://www.fijirugbyunion.com/team_fiji/news/20010708_fiji_28_samoa_17.html |archive-date=20 Junie 2003 |url-status=dead}}&lt;/ref&gt; Die Stille Oseaan-drienasies in 2002 het terselfdertyd as rugbywêreldbekerkwalifisering gedien. Fidji en Samoa het hul toernooiplekke met drie oorwinnings en ’n gelykop elk bespreek, bowendien het Fidji danksy sy beter punteverskil dié toernooi gewen.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.rte.ie/sport/rugby/2002/0706/165243-rugby/ |title=Fiji qualify for World Cup finals |publisher=Raidió Teilifís Éireann |date=6 Julie 2002 |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt; As gevolg van die wêreldwyd toenemende professionalisering en die afnemende beskikbaarheid van spelers het die tradisionele rugbytoere uit die amateurtydperk eindelik verdwyn. Fidji het sy laaste rugbytoer in Augustus 2003 onderneem en na Suid-Amerika getoer. Tydens die daaropvolgende [[Rugbywêreldbeker 2003]] in Australië het die Fidjiane in die groepfase die [[Verenigde State se nasionale rugbyspan|Verenigde State]] (met 19–18) en Japan (met 41–13) geklop, maar hulle het teen Skotland (met 20–22) en Frankryk (met 18–61) verloor. Vervolgens het hulle met hul derde plek die kwarteindrondte misgeloop.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.rugbyworldcup.com/2019/archive/2003/overview |title=Rugby World Cup 2003: Overview |publisher=rugbyworldcup.com |date=2019 |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt;

In 2002 was die FRU een van die stigtingslede van die Stille Oseaan-eilande Rugbyalliansie wat die doelwit gehad het om die samewerking tussen die Stille Oseaan-rugbylande te verbeter. In 2004 het die lede die gesamentlike keurspan Stille Oseaan-eilanders byeengeroep, wat volgens die [[Britse en Ierse Leeus]] se voorbeeld al om die twee jaar pleks van die onderskeidelike nasionale span ’n aantal toetswedstryde teen die vername rugbylande gespeel het. Op mediumtermyn sou dié span homself vir ’n moontlike uitbreiding van die [[Superrugby|Super 12]] of die [[Die Rugbykampioenskap|Drienasiesreeks]] beskikbaar stel.&lt;ref name=&quot;islands&quot; /&gt; In altesaam elf wedstryde het hulle agt nederlae gely en drie oorwinnings aangeteken. In 2009 het die Samoaanse beheerliggaam die alliansie verlaat, aangesien hulle glo naas die sportiewe ook nie in die finansiële doelwitte geslaag het nie. Sedertdien het die Stille Oseaan-eilanders ondanks verskeie herlewingspogings nie meer byeengekom nie.&lt;ref name=&quot;Samoa quits&quot; /&gt; Net soos die ander Stille Oseaan-rugbylande het Fidji toenemend gebuk gegaan onder die feit dat die beste spelers kontrakte by oorsese klubs onderteken het en vervolgens van hul onderskeie klubs afhanklik was. Dit en ander nadele het daartoe gelei dat die beheerliggame van Fidji, Samoa en Tonga in 2000 die kontinentale beheerliggaam Vereniging van Oseaniese Rugbyunies (''Federation of Oceania Rugby Unions'', FORU; nou Oseanië Rugby) van stapel gestuur het. Die FORU het vir ’n medebeslissingsreg by die IRR se uitvoerende raad aangeklop en dit is in 2004 toegestaan. Die meer as ’n dosyn lede moet egter twee setels deel en word dus steeds erg benadeel teenoor die “groot” rugbylande.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite book |author=Robert F. Dewey |title=Pacific Islands rugby: Navigating the global professional era |editor=Greg Ryan |work=The changing face of rugby: The Union game and professionalism since 1995 |publisher=Cambridge Scholars Publishing |location=Newcastle |date=2008 |ISBN=978-1-84718-530-3 |pages=95–97}}&lt;/ref&gt;

Tydens die 2005-midjaarrugbytoetsreeks het Fidji weg teen Nieu-Seeland met 0–91 hul ergste nederlaag nog gely; die in Fidji gebore All Black [[Sitiveni Sivivatu]], wat volgens die woonplekreël gekeur is, het met vier drieë die meeste punte aangeteken.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.theguardian.com/sport/2005/jun/11/lions2005.rugbyunion |title=Four-try Sivivatu leads slaughter of the islanders |publisher=[[The Guardian]] |date=11 Junie 2005 |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt; Ses weke later het die Fidjiane vir die rugbywêreldbeker gekwalifiseer. In 2006 is die vorige Stille Oseaan-drienasies met die nuwe [[Stille Oseaan-nasiesbeker]] vervang. Tydens die eerste toernooi het die FRU vyf spelers vir die res van die jaar geskors, nadat hulle in Japan dronk in ’n bakleiery betrokke was.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/rugby_union/international/5244382.stm |title=Five Fijians banned after brawl |publisher=[[BBC]] |date=4 Augustus 2006 |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt;

Die 2007-midjaarrugbytoetsreeks het as voorbereiding op die rugbywêreldbeker gedien. Vir dié toernooi kon die Fidjiane nie op hul beste spelers staat maak nie, aangesien hulle deur hul klubs nie beskikbaar gestel is nie. Erg verswak is hulle weg deur die Wallabies met 0–49 geklop.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.rte.ie/sport/rugby/2007/0609/218799-australia/ |title=Australia 49–0 Fiji |publisher=Raidió Teilifís Éireann |date=9 Junie 2007 |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt; Tydens die [[Rugbywêreldbeker 2007]] in Frankryk het Fidji weer oor alle spelers beskik. In die groepfase het hulle twee oorwinnings teen Japan (met 35–31) en Kanada (met 29–16) aangeteken. Vir die wedstryd teen Australië het die hoofafrigter ’n aantal sleutelspelers laat rus, waardeur die 12–55-nederlaag geen verrassing was nie. Die volstomspan het in die wedstryd Wallis oorheers en in ’n tot die eindfluitjie noue wedstryd ’n verrassende oorwinning met 38–34 aangeteken. Daarmee het hulle vir die eerste keer sedert 1987 die kwarteindrondte gehaal. Hulle is egter deur die latere kampioen Suid-Afrika met 37–20 geklop. Met hul kwarteindrondtedeelname het hulle regstreeks vir die daaropvolgende rugbywêreldbeker gekwalifiseer.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.rugbyworldcup.com/2019/archive/2007/overview |title=Rugby World Cup 2007: Overview |publisher=rugbyworldcup.com |date=2019 |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt;

Nadat hulle tydens die eerste drie Stille Oseaan-nasiesbekertoernooie onderpresteer het, het die Fidjiane tydens die 2009-toernooi die tweede plek behaal en hulle is net deur die ''Junior All Blacks'', die Nieu-Seelandse tweede span, verbygesteek. In 2010 het hulle weer as naaswenner geëindig, dié keer na Japan, wat ’n beter punteverskil gehad het. In dieselfde jaar is hulle in toetswedstryde deur Australië en Frankryk maklik verslaan. Daarteenoor het hulle in November 2010 in Cardiff teen die Walliesers in ’n verrassende 16–16-gelykop gespeel.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/rugby_union/9206584.stm |title=Wales 16–16 Fiji |publisher=[[BBC]] |date=19 November 2010 |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt; Tydens die [[Rugbywêreldbeker 2011]] in Nieu-Seeland is die Fidjiane in ’n sterk groep geloot. In hul eerste wedstryd het hulle Namibië met 49–25 geklop, maar in die ander drie wedstryde het hulle swak nederlae gely: met 3–49 teen Suid-Afrika, met 7–27 teen Samoa en met 0–66 teen Wallis.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.rugbyworldcup.com/2019/archive/2011/overview |title=Rugby World Cup 2011: Overview |publisher=rugbyworldcup.com |date=2019 |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt;

=== Geleidelike suksesse ===
[[Lêer:Rugby world cup 2011 wales fidji 6 octobre 2011 - 7309577128.jpg|duimnael|Fidji teen Wallis tydens die Rugbywêreldbeker 2011]]
Ná hul tweede plek in 2012 het Fidji tydens die Stille Oseaan-nasiesbeker 2013 vir die eerste keer die titel gewen. Daarteenoor het hulle al hul toetswedstryde teen vlak-een-spanne verloor. Een rede hiervoor was die spelers se gebrek aan dissipline. Byvoorbeeld het die Fidjiane in November 2013 in [[Cremona]] teen Italië vyf geel kaarte gesien. Hoewel hulle met tye net elf pleks van 15 spelers op die veld gehad het, was die nederlaag met 31–37 nogal naelskraap.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.skysports.com/rugby-union/italy-vs-fiji/62477 |title=Autumn internationals: Italy hold on to defeat ill-disciplined Fiji |publisher=Sky Sports |date=16 November 2013 |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt; Sewe maande later het hulle in Suva met ’n 25–14-oorwinning wraak geneem. Tydens die rugbywêreldbekerkwalifisering in dieselfde maand was ’n maklike 108–6-oorwinning teen die [[Cookeilande]] genoeg. Tydens die Stille Oseaan-nasiesbeker 2015 het die Fidjiane hul tweede titel gewen; in die eindstryd in die Kanadese stad [[Burnaby]] het hulle Samoa met 39–29 geklop.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.huffpost.com/archive/ca/entry/fiji-defeats-samoa-39-29-in-wild-pacific-nations-cup-final_n_7929968 |title=Fiji defeats Samoa 39–29 in wild Pacific Nations Cup final |publisher=Huffpost |date=8 Maart 2015 |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt; Soos vier jaar voorheen is Fidji tydens die [[Rugbywêreldbeker 2015]] in ’n “doodsgroep” geloot. Die openingswedstryd op die Londense [[Twickenham-stadion]] teen die gasheer Engeland het soos verwag in ’n 11–35-nederlaag geëindig. Ná twee verdere nederlae teen Australië (met 13–28) en Wallis (met 13–23) het Fidji reeds die kwarteindrondte misgeloop; hul maklike oorwinning teen [[Uruguaanse nasionale rugbyspan|Uruguay]] met 47–15 was nie meer van belang nie.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.rugbyworldcup.com/2019/archive/2015/overview |title=Rugby World Cup 2015: Overview |publisher=rugbyworldcup.com |date=2019 |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt;

In 2016, 2017 en 2018 het Fidji in die Stille Oseaan-nasiesbekertoernooi drie opeenvolgende titels ingepalm en in al daardie toernooie onoorwonne gebly. In 2017 het die toernooi ook as rugbywêreldbekerkwalifisering gedien. Tydens die [[2017 midjaarrugbytoetsreeks]] het Fidji Italië en Skotland tuis verslaan. In November 2018 het hul 21–14-wegoorwinning teen Frankryk groot opskudding veroorsaak; dit was hul eerste oorwinning teen dié span.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.skysports.com/rugby-union/news/12321/11562921/france-14-21-fiji-fiji-finally-claim-win-over-france |title=France 14–21 Fiji: Fiji finally claim win over France |publisher=Sky Sports |date=14 November 2021 |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt; Hul prestasies tydens die [[Rugbywêreldbeker 2019]] in Japan was gemeng. Op hul 21–39-nederlaag teen Australië het ’n onverwagse 27–30-nederlaag teen die buiteperd Uruguay gevolg. Die derde groepwedstryd teen [[Georgiese nasionale rugbyspan|Georgië]] het in ’n maklike 45–17-oorwinning geëindig. In hul laaste wedstryd het die Fidjiane teen Wallis met 17–29 verloor. Met hul derde plek het hulle die uitklopfase misgeloop, maar regstreeks vir die volgende toernooi gekwalifiseer.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.rugbyworldcup.com/archive/2019/matches |title=Rugby World Cup 2019: Matches |publisher=rugbyworldcup.com |date=2019 |accessdate=22 September 2024}} {{dooie skakel}}&lt;/ref&gt;

Sowel in 2020 as in 2021 is die Stille Oseaan-nasiesbekertoernooi weens die wêreldwye [[Covid-19-pandemie]] afgelas. Pleks daarvan is Fidji vir die Herfsnasiesbeker in November 2020 na Groot-Brittanje genooi. Weens ’n aantal besmettings het die span al die groepwedstryde misgeloop en hulle is as nederlae geag.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.theguardian.com/sport/2020/nov/20/fiji-covid-19-crisis-forces-cancellation-of-scotland-autumn-nations-cup-clash-rugby-union |title=Fiji Covid-19 crisis forces cancellation of Scotland Autumn Nations Cup clash |publisher=[[The Guardian]] |date=20 November 2020 |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt; Hulle kon net in die wedstryd om die sewende plek speel en het met 38–24 teen Georgië gewen.

Aan die begin van 2022 het Wêreldrugby ’n nuwe reël geïmplementeer wat vir die Stille Oseaan-eilandstate as baie voordelig beskou word. Hiervolgens kan nasionale spelers van ’n “groot” rugbyland na ’n ander land oorskakel, ongeag die aantal toetswedstryde wat tot dusver gespeel is. Hiervoor moes 36 maande verloop het sedert die laaste toetswedstryd en die speler moet in die betrokke land gebore wees; ’n oorskakeling is ook moontlik met ’n ouer of grootouer wat daar gebore is. Volgens verwagtinge sal talle spelers met ’n Fidjiaanse, Samoaanse of Tongaanse herkoms tydens die [[Rugbywêreldbeker 2023]] vir hul oorspronklike land kan speel.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.stuff.co.nz/sport/rugby/all-blacks/300462490/world-rugbys-tweak-of-eligibility-rule-game-changing-for-pacific-island-unions |title=World Rugby's tweak of eligibility rule game changing for Pacific Island unions |publisher=stuff.co.nz |date=25 November 2021 |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt; Tydens die Stille Oseaan-nasiesbekertoernooi 2023 het die Fidjiane onoorwonne gebly en hul sesde titel ingepalm. In hul laaste opwarmingswedstryd voor die Rugbywêreldbeker 2023 in Frankryk kon Fidji op Twickenham sy eerste oorwinning nog teen Engeland aanteken.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.bbc.com/sport/rugby-union/66629208 |title=England 22–30 Fiji: Pacific island nation beat England for first time |publisher=[[BBC]] |date=26 Augustus 2023 |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt; Tydens die hooftoernooi het die Fidjiane hul eerste oorwinning teen Australië in 69 jaar aangeteken (met 22–15) en Georgië naelskraap geklop (met 17–12), maar hulle het ook naelskraapse nederlae teen Wallis (met 26–32) en ietwat verrassend [[Portugese nasionale rugbyspan|Portugal]] (met 23–24) gely. Daarmee het hulle pleks van die Australiërs die uitklopfase gehaal, maar teen Engeland verloor (met 24–30).&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.rugbyworldcup.com/2023/news/881138/fiji-rugby-world-cup-2023-review |title=Fiji: Rugby World Cup 2023 review |publisher=rugbyworldcup.com |date=17 Oktober 2023 |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt; Tydens die Stille Oseaan-nasiesbekertoernooi 2024 kon die span sy titel onoorwonne verdedig.

== Kleure, embleem en bynaam ==
Fidji speel tradisioneel in ’n wit trui met swart kleuraksente, wit broeke en swart-wit-gestreepte sokkies. Hul alternatiewe trui is swart met wit kleuraksente, wit broeke en wit sokkies met swart bane.

Die huidige truiverskaffer is sedert 2021 Nike&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.rugbypass.com/news/fiji-rugby-union-announce-multi-year-deal-with-sportswear-giants-nike/ |title=Fiji Rugby Union announce multi-year deal with sportswear giants Nike |publisher=Rugbypass |date=7 Junie 2021 |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt; en die truiborg is sedert 2021 Vodafone/Swire Shipping. Die beheerliggaam se kenteken verskyn op die regterbors, die truiverskaffer se kenteken links en die borgkenteken in die middel.

Die beheerliggaam [[Fidjiaanse Rugbyunie]] se kenteken toon ’n [[Palmagtige|palmboom]] in swart voor ’n gestileerde rugbybal met ’n swart fraiing en die belettering ''Fiji Rugby'' daaronder. Die nasionale span se bynaam is ''Flying Fijians'' (“Vlieënde Fidjiane”).

== Truiverskaffers en -borge ==
Sedert die 1970’s het die volgende truiverskaffers en -borge verskyn:

{| class=&quot;wikitable toptextcells&quot; style=&quot;text-align:center;&quot;
! colspan=2| Truiverskaffer
! colspan=2| Truiborg
|-
! scope=&quot;col&quot; style=&quot;width:6.6em;&quot;| Tydperk
! scope=&quot;col&quot; style=&quot;width:8.9em;&quot;| Handelsmerk
! scope=&quot;col&quot; style=&quot;width:8.9em;&quot;| Handelsmerk
! scope=&quot;col&quot; style=&quot;width:6.6em;&quot;| Tydperk
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|1970’s–2003
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Canterbury of New Zealand|Canterbury]]
|National Bank of Fiji
|1994–1998
|-
|[[Vodafone]]
|1998–2003
|-
|2004–2005
|[[Cotton Traders]]
|[[Digicel]]
|2004–2005
|-
|rowspan=&quot;3&quot;|2005–2016
|rowspan=&quot;3&quot;|[[KooGa]]–[[Beyond Limits Known|BLK]]
|Fiji Flour Mills
|2005–2007
|-
|[[Fiji Airways]]
|2009–2014
|-
|[[Vodafone]]
|2014
|-
|2017–2021
|[[ISC (maatskappy)|ISC]]
|[[Fiji Airways]]
|2018
|-
|sedert 2021
|[[Nike (maatskappy)|Nike]]
|Vodafone/[[China Navigation Company|Swire Shipping]]
|sedert 2021
|}

== Die Cibi ==
[[Lêer:Fiji vs Canada RWC2007 cibi.jpg|duimnael|Fidji voer die Cibi tydens die Rugbywêreldbeker 2007 teen [[Kanadese nasionale rugbyspan|Kanada]] op]]
[[Lêer:The Fiji cibi (5190205131).jpg|duimnael|Fidji se Cibi op [[Millennium-stadion]] in [[Cardiff]], [[Wallis]], 2010]]
[[Lêer:South Africa vs Fiji 2011 RWC (1).jpg|duimnael|Fidji voer die Cibi tydens die Rugbywêreldbeker 2011 teen Suid-Afrika op]]
Voor elke wedstryd voer die span ’n ''Cibi'' ([[Fidjiaans]]: [ˈðimbi]) genoemde oorlogsdans uit om die opponent te intimideer en hulself aan te moedig. Dit is tydens die 1939-toer na Nieu-Seeland vir die eerste keer gedans om die bekende [[Haka]] van die [[All Blacks]] en ander Nieu-Seelandse keurspanne (in dié geval die Nieu-Seelandse Maori) met ’n ekwivalent te beantwoord. Ratu Sir George Cakobau, die destydse spankaptein, het Ratu Bola, die opperhoof van die krygerstam Navusaradave in die provinsie Ba, versoek om vir die nasionale span ’n nuwe oorlogsdans te bedink.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://fijisun.com.fj/2009/11/14/no-evil-in-cibi/ |title=No evil in cibi |publisher=Fiji Sun |author=Maciu Malo |date=14 November 2009 |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://news.bbc.co.uk/sportacademy/hi/sa/rugby_union/features/newsid_3104000/3104432.stm |title=Learn the amazing Fijiian cibi! |publisher=[[BBC]] |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt;

{|
|'''Fidjiaans'''
|'''Afrikaans'''
|-
| style=&quot;padding-right:50px&quot; |
''Ai tei vovo, tei vovo''&lt;br /&gt;
''E ya, e ya, e ya, e ya;''&lt;br /&gt;
''Tei vovo, tei vovo''&lt;br /&gt;
''E ya, e ya, e ya, e ya''

''Rai tu mai, rai tu mai''&lt;br /&gt;
''Oi au a virviri kemu bai''&lt;br /&gt;
''Rai tu mai, rai ti mai''&lt;br /&gt;
''Oi au a virviri kemu bai''

''Toa yalewa, toa yalewa''&lt;br /&gt;
''Veico, veico, veico''&lt;br /&gt;
''Au tabu moce koi au''&lt;br /&gt;
''Au moce ga ki domo ni biau''

''E luvu koto ki ra nomu waqa''&lt;br /&gt;
''O kaya beka au sa luvu sara''&lt;br /&gt;
''nomu bai e wawa mere''&lt;br /&gt;
''Au tokia ga ka tasere''
|
Maak reg, maak reg,&lt;br /&gt;
Oh, oh, oh, oh, oh, oh, oh, oh; *&lt;br /&gt;
Maak reg, maak reg,&lt;br /&gt;
Oh, oh, oh, oh, oh, oh, oh, oh

Kyk hier, kyk hier,&lt;br /&gt;
Ek bou ’n oorlogdraad vir jou,&lt;br /&gt;
Kyk hier, kyk hier,&lt;br /&gt;
Ek bou ’n oorlogdraad vir jou

’n Haan en ’n hen,&lt;br /&gt;
Hulle val aan, val aan, val aan,&lt;br /&gt;
Ek mag nie sluimer nie,&lt;br /&gt;
Behalwe vir die geluid van die inbrekende branders

Jou skip lê diep gekelder,&lt;br /&gt;
Moenie dink ek het ook verdrink nie.&lt;br /&gt;
Jou verdediging wag net daarop&lt;br /&gt;
Om in te stort as ek dit prik.
|}

'''*''' soos ’n waarskuwing uitgespreek

== Tuisstadions ==
Fidji se tuisstadion is die HFC Bank-stadion in die hoofstad [[Suva]] wat in 1951 opgerig is. Ná opknappings in 1978/79 en 2012 het dit ’n kapasiteit van 15&amp;nbsp;000. Hier is tot dusver sowat driekwart van Fidji se tuiswedstryde aangebied.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://fijisun.com.fj/2012/08/09/17-5m-for-stadium-upgrade/ |title=$17.5m for stadium upgrade |publisher=Fiji Sun |author=Anasilini Ratuva |date=9 Augustus 2012 |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.fijisportscouncil.com.fj/facilities/anz-stadium/ |title=ANZ Stadium |publisher=Fiji Sports Council |date=2021 |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt; ’n Ander belangrike stadion is die Churchillpark in [[Lautoka]] wat sedert 1954 gereeld gebruik word. Enkele wedstryde is ook op die Prince Charles Park in Nadi gespeel.

== Toetswedstryde ==
[[Lêer:Fiji IRB World Rankings.png|duimnael|400px|Fidji se plek op [[Wêreldrugby]] se ranglys van 10 Oktober 2003 tot op hede]]
Fidji het 185 van sy 360 toetswedstryde gewen, ’n wenrekord van 51,39%. Fidji se statistieke in toetswedstryde teen alle lande, in alfabetiese volgorde, is soos volg (korrek in September 2024):&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://stats.espnscrum.com/statsguru/rugby/stats/index.html?class=1;team=14;template=results;type=team;view=opposition |title=International Rugby Union Statistics – Fiji |publisher=ESPNscrum |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt;

{| class=&quot;sortable wikitable&quot;
! Opponent
! Gespeel
! Gewen
! Verloor
! Gelykop
! % Gewen
|- bgcolor=&quot;#d0ffd0&quot; align=&quot;center&quot;
|-
| {{ARGru}} || 4 || 1 || 3 || 0 || 25,00
|-
| {{AUSru}} || 23 || 3 || 19 || 1 || 13,04
|-
| {{BELru}} || 1 || 1 || 0 || 0 || 100,00
|-
| {{geenvlag|[[Britse Barbarians]]}} || 3 || 1 || 2 || 0 || 33,33
|-
| {{CHIru}} || 1 || 1 || 0 || 0 || 100,00
|-
| {{COKru}} || 2 || 2 || 0 || 0 || 100,00
|-
| {{ENGru}} || 9 || 1 || 8 || 0 || 11,11
|-
| {{FRAru}} || 12 || 1 || 11 || 0 || 8,33
|-
| {{GEOru}} || 8 || 6 || 1 || 1 || 75,00
|-
| {{HKGru}} || 3 || 3 || 0 || 0 || 100,00
|-
| {{IRLru}} || 5 || 0 || 5 || 0 || 0,00
|-
| {{ITAru}} || 13 || 6 || 7 || 0 || 46,15
|-
| {{JPNru}} || 20 || 16 || 4 || 0 || 80,00
|-
| {{CANru}} || 13 || 9 || 4 || 0 || 69,23
|-
| {{NAMru}} || 2 || 2 || 0 || 0 || 100,00
|-
| {{NZLru}} || 8 || 0 || 8 || 0 || 0,00
|-
| {{vlagikoon|Nieu-Seeland}} Nieu-Seelandse Maori || 28 || 8 || 18 || 2 || 28,57
|-
| {{NIUru}} || 1 || 1 || 0 || 0 || 100,00
|-
| {{PNGru}} || 3 || 3 || 0 || 0 || 100,00
|-
| {{PORru}} || 3 || 2 || 1 || 0 || 66,67
|-
| {{ROMru}} || 3 || 2 || 1 || 0 || 66,67
|-
| {{Ru-rt|Salomonseilande}} || 2 || 2 || 0 || 0 || 100
|-
| {{SAMru}} || 60 || 36 || 21 || 3 || 60,00
|-
| {{SCOru}} || 10 || 2 || 8 || 0 || 20,00
|-
| {{ESPru}} || 2 || 2 || 0 || 0 || 100,00
|-
| {{RSAru}} || 3 || 0 || 3 || 0 || 0,00
|-
| {{TGAru}} || 95 || 65 || 27 || 3 || 68,42
|-
| {{URUru}} || 4 || 3 || 1 || 0 || 75,00
|-
| {{USAru}} || 7 || 6 || 1 || 0 || 85,71
|-
| {{WALru}} || 14 || 1 || 12 || 1 || 7,14
|-
| align=&quot;left&quot; |'''Algeheel''' || '''360''' || '''185''' || '''164''' || '''11''' || '''51,39'''
|}

== Rekords ==
=== Wêreldbekerrekord ===
Fidji het tot dusver aan amper elke [[rugbywêreldbeker]]toernooi deelgeneem, met uitsondering van die [[Rugbywêreldbeker 1995]] in Suid-Afrika. Hul beste prestasie tot dusver was hul vordering tot die kwarteindrondte in [[Rugbywêreldbeker 1987|1987]], [[Rugbywêreldbeker 2007|2007]] en [[Rugbywêreldbeker 2023|2023]].

{| class=&quot;wikitable&quot;
! Jaar !! Uitslag
|-
| align=center | [[Rugbywêreldbeker 1987|1987]] || Kwarteindrondte
|-
| align=center | [[Rugbywêreldbeker 1991|1991]] || Groepfase
|-
| align=center | [[Rugbywêreldbeker 1995|1995]] || Geen deelname
|-
| align=center | [[Rugbywêreldbeker 1999|1999]] || Uitspeelrondte
|-
| align=center | [[Rugbywêreldbeker 2003|2003]] || Groepfase
|-
| align=center | [[Rugbywêreldbeker 2007|2007]] || Kwarteindrondte
|-
| align=center | [[Rugbywêreldbeker 2011|2011]] || Groepfase
|-
| align=center | [[Rugbywêreldbeker 2015|2015]] || Groepfase
|-
| align=center | [[Rugbywêreldbeker 2019|2019]] || Groepfase
|-
| align=center | [[Rugbywêreldbeker 2023|2023]] || Kwarteindrondte
|-
| align=center | [[Rugbywêreldbeker 2027|2027]] || ''gekwalifiseer''
|-
| align=center | [[Rugbywêreldbeker 2031|2031]] || {{n.v.t.}}
|}

=== Stille Oseaan-drienasies ===
Die Stille Oseaan-drienasies was van 1982 tot 2005 die tradisionele jaarlikse toernooi tussen die drie Stille Oseaan-rugbylande Fidji, Samoa en Tonga. Hulle het die toernooi elf keer gewen.
* Titeloorwinnings (11): 1983, 1984, 1985, 1987, 1988, 1994, 1995, 1996, 1998, 2002, 2004

=== Stille Oseaan-nasiesbeker ===
Fidji se enigste jaarlikse toernooi sedert 2006 is die [[Stille Oseaan-nasiesbeker]], waartydens hulle teen Samoa en Tonga speel (soms word ook ander nasionale span genooi). Hulle het die toernooi sewe keer gewen.
* Titeloorwinnings (7): 2013, 2015, 2016, 2017, 2018, 2023, 2024

=== Stille Oseaanrand Rugbykampioenskap ===
Fidji het drie keer aan die Stille Oseaanrand Rugbykampioenskap deelgeneem en die laaste toernooi gewen.
* Titeloorwinnings (1): 2001

=== Suid-Stille Oseaan-spele ===
Fidji het vyf keer aan die Suid-Stille Oseaan-spele se rugbytoernooi deelgeneem en drie keer gewen.
* Titeloorwinnings (3): 1963, 1969, 1983

=== Ander toetswedstryde ===
Gedurende die amateurtydperk het Fidji maandelange oorsese toere onderneem, waartydens hulle teen ander nasionale spanne, plaaslike saamgestelde spanne en klubspanne gespeel het. Eweneens het oorsese spanne na Fidji getoer. Teen die jaar 2000 het die oorsese toere volgens die ou tradisie tot ’n einde gekom, aangesien die professionalisering van die rugbyspel te min tyd vir toere oorlaat. Deesdae is toetswedstryde teen die spanne van die Noordelike Halfrond tweekeer per jaar moontlik. Gedurende Juniemaand se midjaarrugbytoetsreeks vertrek Europese spanne na Fidji en gedurende Novembermaand se eindjaarrugbytoetsreeks reis Fidji na Europa. In teenstelling met die meeste ander rugbylande speel Fidji nie vir enige trofee teen sy opponente nie.

== Spelers ==
=== Huidige span ===
Die volgende spelers het die Fidjiaanse span gevorm tydens die [[Stille Oseaan-nasiesbeker]] 2024:&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.fijivillage.com/sports/23-Drua-players-in-Flying-Fijians-30-member-squad-for-PNC-f84rx5/ |title=23 Drua players in Flying Fijians 30-member squad for PNC |publisher=Fiji Village |author=Mosese Raqio |date=13 Augustus 2024 |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt;

{|
| valign=&quot;top&quot;|
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ Agterspelers ''(backs)''
|-
! Speler !! Posisie !! Klub !! Toetswedstryde
|-
| [[Frank Lomani]] || [[Skrumskakel]] || [[Fijian Drua]] || style=&quot;text-align:center&quot; | 33
|-
| [[Ratu Peni Matawalu]] || Skrumskakel || [[Fijian Drua]] || style=&quot;text-align:center&quot; | {{0}}7
|-
| [[Moses Sorovi]] || Skrumskakel || [[Fijian Drua]] || style=&quot;text-align:center&quot; | {{0}}0
|-
| [[Caleb Muntz]] || [[Losskakel]] || [[Fijian Drua]] || style=&quot;text-align:center&quot; | {{0}}5
|-
| [[Isaiah Armstrong-Ravula]] || Losskakel || [[Fijian Drua]] || style=&quot;text-align:center&quot; | {{0}}2
|-
| [[Iosefo Masi]] || [[Senter]] || [[Fijian Drua]] || style=&quot;text-align:center&quot; | {{0}}4
|-
| [[Inia Tabuavou]] || Senter || [[Racing 92]] || style=&quot;text-align:center&quot; | {{0}}2
|-
| [[Apisalome Vota]] || Senter || [[Fijian Drua]] || style=&quot;text-align:center&quot; | {{0}}0
|-
| [[Adrea Cocagi]] || [[Vleuel]] || [[Castres Olympique|Castres]] || style=&quot;text-align:center&quot; | {{0}}1
|-
| [[Vuate Karawalevu]] || Vleuel || [[Waratahs (Superrugbyspan)|Waratahs]] || style=&quot;text-align:center&quot; | {{0}}0
|-
| [[Epeli Momo]] || Vleuel || [[Fijian Drua]] || style=&quot;text-align:center&quot; | {{0}}0
|-
| [[Selestino Ravutaumada]] || Vleuel || [[Fijian Drua]] || style=&quot;text-align:center&quot; | {{0}}7
|-
| [[Ilaisa Droasese]] || [[Heelagter]] || [[Fijian Drua]] || style=&quot;text-align:center&quot; | {{0}}9
|-
| [[Ponepati Loganimasi]] || Heelagter || [[Fijian Drua]]/Fiji Sevens || style=&quot;text-align:center&quot; | {{0}}0
|}
|
| valign=&quot;top&quot;|
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ Voorspelers ''(forwards)''
|-
! Speler !! Posisie !! Klub !! Toetswedstryde
|-
| [[Mesu Dolokoto]] || [[Haker]] || [[Fijian Drua]] || style=&quot;text-align:center&quot; | 13
|-
| [[Tevita Ikanivere]] [[Lêer:Captain sports.svg|15px|Kaptein]] || Haker || [[Fijian Drua]] || style=&quot;text-align:center&quot; | 15
|-
| [[Kavaia Tagivetaua]] || Haker || [[Fijian Drua]] || style=&quot;text-align:center&quot; | {{0}}0
|-
| [[Haereiti Hetet]] || [[Stut]] || [[Fijian Drua]] || style=&quot;text-align:center&quot; | {{0}}7
|-
| [[Jone Koroiduadua]] || Stut || [[Fijian Drua]] || style=&quot;text-align:center&quot; | {{0}}2
|-
| [[Eroni Mawi]] || Stut || [[Saracens]] || style=&quot;text-align:center&quot; | 33
|-
| [[Livai Natave]] || Stut || [[Fijian Drua]] || style=&quot;text-align:center&quot; | {{0}}3
|-
| [[Peni Ravai]] || Stut || [[Fijian Drua]] || style=&quot;text-align:center&quot; | 45
|-
| [[Samu Tawake]] || Stut || [[Fijian Drua]] || style=&quot;text-align:center&quot; | {{0}}6
|-
| [[Meli Tuni]] || Stut || [[Fijian Drua]] || style=&quot;text-align:center&quot; | {{0}}0
|-
| [[Meli Derenalagi]] || [[Slot (rugby)|Slot]] || [[Fijian Drua]] || style=&quot;text-align:center&quot; | {{0}}7
|-
| [[Temo Mayanavanua]] || Slot || [[Northampton Saints]] || style=&quot;text-align:center&quot; | 17
|-
| [[Isoa Nasilasila]] || Slot || [[Fijian Drua]] || style=&quot;text-align:center&quot; | 14
|-
| [[Ratu Leone Rotuisolia]] || Slot || [[Fijian Drua]] || style=&quot;text-align:center&quot; | {{0}}2
|-
| [[Mesake Vocevoce]] || Slot || [[Fijian Drua]] || style=&quot;text-align:center&quot; | {{0}}0
|-
| [[Elia Canakaivata]] || [[Losvoorspeler]] || [[Fijian Drua]] || style=&quot;text-align:center&quot; | {{0}}2
|-
| [[Kitione Salawa jr.]] || Losvoorspeler || [[Fijian Drua]] || style=&quot;text-align:center&quot; | {{0}}2
|-
| [[Albert Tuisue]] || Losvoorspeler || [[Fijian Drua]] || style=&quot;text-align:center&quot; | 26
|}
|}

=== Bekende spelers ===
{{dubbelbeeld|regs|Waisale Serevi 2014.jpg|150|Nicky Little.jpg|150|Waisale Serevi (2014)|Nicki Little (2007)}}
{{dubbelbeeld|regs|Seremaia Baï.jpg|150|VGoneva.jpg|150|Seremaia Bai (2009)|Vereniki Goneva (2012)}}
{{dubbelbeeld|regs|Leone Nakarawa June 2014 (cropped).jpg|150|BEN VOLA VOLA (15401278078).jpg|150|Leone Nakarawa (2014)|Ben Volavola (2014)}}
Een voormalige Fidjiaanse speler is vir sy uitstekende prestasie in Wêreldrugby se Heldesaal opgeneem:&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.world.rugby/halloffame/inductees |title=Inductees |publisher=[[Wêreldrugby]] |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt;

{| class=&quot;wikitable&quot;
! Speler !! Posisie !! Inskrywing
|-
| [[Waisale Serevi]] || [[Losskakel]], [[Heelagter]], [[Skrumskakel]] || 2013
|}

=== Spelerstatistieke ===
Vervolgens die belangrikste statistieke van Fidji se spelers. Die spelers wat met &lt;nowiki&gt;*&lt;/nowiki&gt; gekenmerk is, is nog aktief en kan hul statistieke verbeter.

&lt;small&gt;(Korrek teen September 2024)&lt;/small&gt;

{|
|
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ Meeste toetswedstryde&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://stats.espnscrum.com/statsguru/rugby/stats/index.html?class=1;team=14;template=results;type=player |title=Total matches played (descending) |publisher=ESPNscrum |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt;
|-
! style=&quot;width:50px&quot;| Rang !! style=&quot;width:175px&quot;| Naam !! style=&quot;width:100px&quot;| Tydperk !! style=&quot;width:75px&quot;| Toetswedstryde
|-
| {{0}}1 || [[Nicky Little]] || 1996–2011 || 71
|-
| {{0}}2 || [[Leone Nakarawa]] || 2009–2021 || 66
|-
| {{0}}3 || [[Akapusi Qera]] || 2005–2018 || 64
|-
| {{0}}4 || [[Campese Ma’afu]] || 2010–2019 || 62
|-
| {{0}}5 || [[Vereniki Goneva]] || 2007–2019 || 59
|-
| {{0}}6 || [[Sunia Koto]] || 2005–2017 || 57
|-
| {{0}}7 || [[Seremaia Bai]] || 2000–2016 || 53
|-
| {{0}}8 || [[Manasa Saulo]] || 2012–2022 || 51
|-
| {{0}}9 || [[Dominiko Waqaniburotu]] || 2010–2019 || 51
|-
| 10 || colspan=3 | Twee spelers met 49 toetswedstryde elk
|}
|
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ Meeste toetswedstryde as kaptein&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://stats.espnscrum.com/statsguru/rugby/stats/index.html?captain=1;class=1;filter=advanced;orderby=matches;team=14;template=results;type=player |title=Total matches played as captain (descending) |publisher=ESPNscrum |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt;
|-
! style=&quot;width:50px&quot;| Rang !! style=&quot;width:175px&quot;| Naam !! style=&quot;width:100px&quot;| Tydperk !! style=&quot;width:75px&quot;| Toetswedstryde
|-
| {{0}}1 || [[Akapusi Qera]] || 2011–2018 || 38
|-
| {{0}}2 || [[Greg Smith]] || 1996–2003 || 30
|-
| {{0}}3 || [[Esala Teleni]] || 1983–1989 || 19
|-
| {{0}}4 || [[Waisea Nayacalevu]] * || 2015–2024 || 17
|-
| {{0}}5 || [[Mosese Rauluni]] || 2004–2008 || 17
|-
| {{0}}6 || [[Dominiko Waqaniburotu]] || 2010–2019 || 16
|-
| {{0}}7 || [[Epi Bolawaqatabu]] || 1969–1973 || 12
|-
| {{0}}8 || [[Deacon Manu]] || 2010–2012 || 12
|-
| {{0}}9 || [[Alifereti Doviverata]] || 2001–2007 || 11
|-
| 10 || [[Simon Raiwalui]] || 1999–2006 || 11
|}
|-
|
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ Meeste punte aangeteken&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://stats.espnscrum.com/statsguru/rugby/stats/index.html?class=1;filter=advanced;orderby=points;team=14;template=results;type=player |title=Total points scored (descending) |publisher=ESPNscrum |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt;
|-
! style=&quot;width:50px&quot;| Rang !! style=&quot;width:175px&quot;| Naam !! style=&quot;width:100px&quot;| Tydperk !! style=&quot;width:75px&quot;| Punte
|-
| {{0}}1 || [[Nicky Little]] || 1996–2011 || 670
|-
| {{0}}2 || [[Seremaia Bai]] || 2000–2016 || 321
|-
| {{0}}3 || [[Ben Volavola]] || 2015–2023 || 294
|-
| {{0}}4 || [[Severo Koroduadua]] || 1982–1991 || 268
|-
| {{0}}5 || [[Nemani Nadolo]] || 2010–2021 || 237
|-
| {{0}}6 || [[Waisale Serevi]] || 1989–2003 || 221
|-
| {{0}}7 || [[Vereniki Goneva]] || 2007–2019 || 110
|-
| {{0}}8 || [[Taniela Rawaqa]] || 2007–2011 || 103
|-
| {{0}}9 || [[Caleb Muntz]] * || 2023–2024 || {{0}}94
|-
| 10 || colspan=3 | Twee spelers met 85 punte elk
|}
|
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ Meeste drieë gedruk&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://stats.espnscrum.com/statsguru/rugby/stats/index.html?class=1;filter=advanced;orderby=tries;team=14;template=results;type=player |title=Total tries scored (descending) |publisher=ESPNscrum |accessdate=22 September 2024}}&lt;/ref&gt;
|-
! style=&quot;width:50px&quot;| Rang !! style=&quot;width:175px&quot;| Naam !! style=&quot;width:100px&quot;| Tydperk !! style=&quot;width:75px&quot;| Drieë
|-
| {{0}}1 || [[Vereniki Goneva]] || 2007–2019 || 22
|-
| {{0}}2 || [[Nemani Nadolo]] || 2010–2021 || 22
|-
| {{0}}3 || [[Sanivalati Laulau]] || 1980–1985 || 20
|-
| {{0}}4 || [[Norman Ligairi]] || 2000–2010 || 17
|-
| {{0}}5 || [[Waisea Nayacalevu]] * || 2012–2024 || 17
|-
| {{0}}6 || [[Timoci Nagusa]] || 2008–2018 || 16
|-
| {{0}}7 || [[Viliame Satala]] || 1999–2005 || 16
|-
| {{0}}8 || [[Fero Lasagavibau]] || 1997–2002 || 15
|-
| {{0}}9 || [[Leone Nakarawa]] || 2009–2021 || 13
|-
| 10 || [[Metuisela Talebula]] || 2012–2018 || 13
|}
|}

== Afrigters ==
{{dubbelbeeld|regs|Inoke Male 2010.jpg|150|Vern Cotter.jpg|150|Inoke Male (2013)|Vern Cotter (2010)}}
{{dubbelbeeld|regs|Simon Raiwalui.jpg|150|Mick Byrne 2023.png|150|Simon Raiwalui (2023)|Mick Byrne (2023)}}
Fidji het in 1954 met William Goodsir sy eerste afrigter benoem. Sedert 2024 dien die Australiër Mick Byrne as Fidjiaanse hoofafrigter.

{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
! Naam !! Tydperk
|-
| {{vlagikoon|Nieu-Seeland}} William Goodsir || 1954
|-
| {{vlagikoon|Australië}} Douglas Walkden-Brown || 1964
|-
| {{vlagikoon|Fidji}} Jo Sovau || 1987
|-
| {{vlagikoon|Nieu-Seeland}} George Simpkin || 1987–1991
|-
| {{vlagikoon|Fidji}} Samisoni Viriviri Sr || 1989–1991
|-
| {{vlagikoon|Fidji}} Meli Kurisaru || 1996
|-
| {{vlagikoon|Nieu-Seeland}} Brad Johnstone || 1996–1999
|-
| {{vlagikoon|Australië}} Greg Smith || 2000–2001
|-
| {{vlagikoon|Fidji}} Ifereimi Tawake (tussentyds) || 2001–2002
|-
| {{vlagikoon|Nieu-Seeland}} Mac McCallion || 2002–2003
|-
| {{vlagikoon|Nieu-Seeland}} Wayne Pivac || 2004–2007
|-
| {{vlagikoon|Fidji}} Ilivasi Tabua || 2007–2008
|-
| {{vlagikoon|Nieu-Seeland}} Mike Brewer || 2009–2010
|-
| {{vlagikoon|Fidji}} Sam Domoni || 2010–2011
|-
| {{vlagikoon|Fidji}} Inoke Male || 2012–2014
|-
| {{vlagikoon|Nieu-Seeland}} John McKee || 2014–2019
|-
| {{vlagikoon|Nieu-Seeland}} Vern Cotter || 2020–2023
|-
| {{vlagikoon|Fidji}} Simon Raiwalui || 2023
|-
| {{vlagikoon|Australië}} Mick Byrne || sedert 2024
|}

== Sien ook ==
{{Portaal|Rugby|Ru ball.svg}}
* [[Fidjiaanse nasionale vrouerugbyspan]]

== Verwysings ==
{{Verwysings|4}}

== Verdere leesstof ==
* {{en}} {{cite book |author=Robert F. Dewey |title=Pacific Islands rugby: Navigating the global professional era |editor=Greg Ryan |work=The changing face of rugby: The Union game and professionalism since 1995 |publisher=Cambridge Scholars Publishing |location=Newcastle |date=2008 |ISBN=978-1-84718-530-3}}
* {{en}} {{cite book |author=Richard Bath |title=The Complete Book of Rugby |publisher=Seven Oaks Ltd. |date=1997 |ISBN=1-86200-013-1}}
* {{en}} {{cite book |author=J. R. Jones |title=Encyclopedia of Rugby Union Football |publisher=Robert Hale |location=Londen |date=1976 |ISBN=0-7091-5394-5}}

== Eksterne skakels ==
{{CommonsKategorie|Fiji national rugby union team|Fidjiaanse nasionale rugbyspan}}
* {{en}} [https://www.fijirugby.com/ Amptelike webwerf van die Fidjiaanse Rugbyunie]
* {{en}} [https://www.world.rugby/organisation/membership/oceania/fiji Fidji by Wêreldrugby]
* {{en}} [https://www.planetrugby.com/team/fiji/ Fidji op Planet Rugby]

{{Nasionale rugbyspanne}}
{{Normdata}}
{{Voorbladster}}

[[Kategorie:Rugby in Fidji]]
[[Kategorie:Nasionale rugbyspanne van Oseanië]]</text>
      <sha1>4zt4kq6vctll3pm2g6f75ayqhwt4o8v</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Fidji</title>
    <ns>0</ns>
    <id>26832</id>
    <revision>
      <id>2816401</id>
      <parentid>2762673</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T16:44:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>131157</id>
      </contributor>
      <comment>Red 0 verwysing(s) en merk 1 as dood.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>2816401</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="21748" sha1="tbzlfv2zhjmyhz86vbbcc5f2gfrc8qq" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Land
|noem_naam               = Republiek Fidji
|volle_naam              = ''Republic of Fiji'' &lt;small&gt;([[Engels]])&lt;/small&gt;&lt;br /&gt;''Matanitu Tugalala o Viti'' &lt;small&gt;([[Fidjiaans]])&lt;/small&gt;&lt;br /&gt;रिपब्लिक ऑफ फीजी &lt;small&gt;([[Fidjiaanse Hindi]])&lt;/small&gt;&lt;br /&gt;''Ripablik ăph Phījī'' &lt;small&gt;([[Transliterasie]])&lt;/small&gt;
|algemene_naam           = Fidji
|beeld_vlag              = Flag of Fiji.svg
|beeld_wapen             = Coat of arms of Fiji.svg
|simbool_tipe            = Wapen
|beeld_kaart             = Fiji on the globe (small islands magnified) (Polynesia centered).svg
|leuse                   = &lt;br /&gt;''Rerevaka na Kalou ka Doka na Tui''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;''(Fidjiaans vir: &quot;Vrees God en eer die Koningin&quot;)''&lt;/small&gt;
|volkslied               = ''[[God Bless Fiji]]''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;''(Engels vir: &quot;God seën Fidji&quot;)''&lt;/small&gt;&lt;br /&gt;&lt;center&gt;[[Lêer:Fiji National Anthem.ogg]]&lt;/center&gt;
|amptelike_tale          = [[Engels]], [[Fidjiaans]] en [[Fidjiaanse Hindi]]&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.servat.unibe.ch/icl/fj00000_.html |title=Section 4 of Fiji Constitution |publisher=servat.unibe.ch |accessdate=17 April 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200429033805/https://www.servat.unibe.ch/icl/fj00000_.html |archive-date=29 April 2020 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;
|hoofstad                = [[Suva]]
{{Koördinate|18|10|S|178|27|O}}
|latd                    = 18
|latm                    = 10
|latNS                   = S
|longd                   = 178
|longm                   = 27
|longEW                  = O
|grootste_stad           = [[Suva]]&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |title=Age, Sex and Marital Status by Urban and Rural Enumeration, Fiji 2007 |url=http://www.statsfiji.gov.fj/component/advlisting/?view=download&amp;format=raw&amp;fileId=1138 |publisher=Fidjiaanse Kantoor van Statistiek |accessdate=17 April 2020 |archive-date=16 Oktober 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20171016012700/http://www.statsfiji.gov.fj/component/advlisting/?view=download&amp;format=raw&amp;fileId=1138 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;
|regeringsvorm           = Unitêre parlementêre&lt;br /&gt;grondwetlike [[republiek]]
|leiertitels             = &lt;br /&gt;• [[President]]&lt;br /&gt;• [[Eerste minister]]
|leiername               = [[Naiqama Lalabalavu]]&lt;br /&gt;[[Sitiveni Rabuka]]
|oppervlak_rang          = 156&lt;sup&gt;ste&lt;/sup&gt;
|oppervlak_grootte       = 
|oppervlak               = 18&amp;nbsp;274&lt;ref name=&quot;CIA&quot;&gt;{{en}} {{cite web|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/fiji/|title=Fiji|publisher=[[Central Intelligence Agency]]|accessdate=12 November 2024}}&lt;/ref&gt;
|oppervlakmi²            = 7&amp;nbsp;056
|persent_water           = feitlik geen
|bevolking_skatting      = 951&amp;nbsp;611&lt;ref name=&quot;CIA&quot; /&gt;
|bevolking_skatting_jaar = 2024
|bevolking_rang          = 163&lt;sup&gt;ste&lt;/sup&gt;
|bevolking_sensus        = 884&amp;nbsp;887&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.fiji.gov.fj/Media-Centre/News/Fiji-Bureau-of-Statistics-Releases-2017-Census-Res |title=Fiji Bureau of Statistics Releases 2017 Census Results |publisher=Fidjiaanse Regering |date=10 Januarie 2018 |accessdate=17 April 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191018031633/https://www.fiji.gov.fj/Media-Centre/News/Fiji-Bureau-of-Statistics-Releases-2017-Census-Res |archive-date=18 Oktober 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;
|bevolking_sensus_jaar   = 2017
|bevolkingsdigtheid      = 52,1
|bevolkingsdigtheidmi²   = 134,9
|bevolkingsdigtheidrang  = 148&lt;sup&gt;ste&lt;/sup&gt;
|BBP_PPP                 = $14,766&amp;nbsp;miljard&lt;ref name=imf2&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2024/October/weo-report?c=819,&amp;s=NGDPD,PPPGDP,NGDPDPC,PPPPC,&amp;sy=2022&amp;ey=2029&amp;ssm=0&amp;scsm=1&amp;scc=0&amp;ssd=1&amp;ssc=0&amp;sic=0&amp;sort=country&amp;ds=.&amp;br=1 |title=Fiji |publisher=[[Internasionale Monetêre Fonds]] |date=Oktober 2024 |accessdate=12 November 2024}}&lt;/ref&gt;
|BBP_PPP_rang            = 158&lt;sup&gt;ste&lt;/sup&gt;
|BBP_PPP_jaar            = 2024
|BBP_PPP_per_kapita      = $16&amp;nbsp;003&lt;ref name=&quot;imf2&quot; /&gt;
|BBP_PPP_per_kapita_rang = 102&lt;sup&gt;de&lt;/sup&gt;
|BBP                     = $5,773&amp;nbsp;miljard&lt;ref name=&quot;imf2&quot; /&gt;
|BBP_rang                = 164&lt;sup&gt;ste&lt;/sup&gt;
|BBP_jaar                = 2024
|BBP_per_kapita          = $6&amp;nbsp;257&lt;ref name=&quot;imf2&quot; /&gt;
|BBP_per_kapita_rang     = 106&lt;sup&gt;de&lt;/sup&gt;
|onafhanklikheidstipe    = • van die [[Verenigde Koninkryk]]&lt;br /&gt;• Republiek&lt;br /&gt;• Huidige grondwet
|onafhanklikheidsgebeure = 
|onafhanklikheidsdatums  = &lt;br /&gt;[[10 Oktober]] [[1970]]&lt;br /&gt;[[7 Oktober]] [[1987]]&lt;br /&gt;[[6 September]] [[2013]]
|MOI                     = {{wins}} 0,729&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://hdr.undp.org/system/files/documents/global-report-document/hdr2023-24reporten.pdf |title=Human Development Report 2023/2024 |publisher=United Nations Development Programme |date=13 Maart 2024 |accessdate=12 November 2024}}&lt;/ref&gt;
|MOI_rang                = 104&lt;sup&gt;de&lt;/sup&gt;
|MOI_jaar                = 2022
|MOI_kategorie           = {{kleur|#090|hoog}}
|Gini                    = 30,7&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI?locations=FJ |title=Gini Index – Fiji |publisher=[[Wêreldbank]] |accessdate=12 November 2024}}&lt;/ref&gt;
|Gini_rang               = 
|Gini_jaar               = 2019
|Gini_kategorie          = {{kleur|#fc0|medium}}
|geldeenheid             = [[Fidjiaanse dollar|Dollar]]
|geldeenheid_kode        = FJD
|land_kode               = FJ
|tydsone                 = FJT
|utc_afwyking            = [[UTC+12:00|+12]]
|tydsone_somer           = FJST&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.timeanddate.com/time/zones/fjst |title=FJST – Fiji Summer Time |publisher=www.timeanddate.com |accessdate=17 April 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191211095207/https://www.timeanddate.com/time/zones/fjst |archive-date=11 Desember 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;
|utc_afwyking_DST        = [[UTC+13:00|+13]]&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.timeanddate.com/news/time/fiji-advances-clocks-nov-29.html |title=Fiji Reignites Daylight Saving Time on November 29 |publisher=timeanddate.com |date=10 November 2009 |accessdate=17 April 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190622154106/https://www.timeanddate.com/news/time/fiji-advances-clocks-nov-29.html |archive-date=22 Junie 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;
|internet_domein         = [[.fj]]
|skakelkode              = 679
|voetskrif               = 
}}

'''Fidji''' ([[Engels]]: ''Fiji'', [ˈfiːdʒiː], {{Audio|En-us-Fiji.ogg|luister}}; [[Fidjiaans]]: ''Viti'', [ˈβitʃi]; [[Fidjiaanse Hindi]]: फ़िजी, ''Fijī''), amptelik die '''Republiek Fidji''' (Engels: ''Republic of Fiji'';&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |publisher=Fijivillage.com |url=https://fijivillage.com/news/Country-is-now-officially-called-Republic-of-Fiji-5s9r2k/ |title=Country is now officially called Republic of Fiji |date=3 Februarie 2011 |accessdate=17 April 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190524080200/http://fijivillage.com/news/Country-is-now-officially-called-Republic-of-Fiji-5s9r2k/ |archive-date=24 Mei 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; Fidjiaans: ''Matanitu Tugalala o Viti'';&lt;ref&gt;{{fj}} [http://www.fiji.gov.fj/getattachment/35348ce4-1158-4197-8e12-b27027801d55/Click-here-to-download-the-Fiji-Constitution-(iTau.aspx Yavunivakavulewa ni Matanitu Tugalala o Viti] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131101180257/http://www.fiji.gov.fj/getattachment/35348ce4-1158-4197-8e12-b27027801d55/Click-here-to-download-the-Fiji-Constitution-(iTau.aspx |date= 1 November 2013 }}. fiji.gov.fj&lt;/ref&gt; Fidjiaanse Hindi: फ़िजी गणराज्य,&lt;ref&gt;{{hi}} [http://www.fiji.gov.fj/getattachment/5912a2ce-0260-4df5-98b9-955360cd3aad/Click-here-to-download-the-Fiji-Constitution-(Hind.aspx रिपब्लिक ऑफ फीजी का संविधान] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131101180254/http://www.fiji.gov.fj/getattachment/5912a2ce-0260-4df5-98b9-955360cd3aad/Click-here-to-download-the-Fiji-Constitution-(Hind.aspx |date= 1 November 2013 }}&lt;/ref&gt; ''Ripablik ăph Phījī''), is 'n [[eilandstaat]] in die [[Stille Oseaan]] en [[Oseanië]] met 'n oppervlakte van 18&amp;nbsp;274&amp;nbsp;km². In 2024 het dit 'n bevolking van 951&amp;nbsp;611 gehad. Fidji bestaan hoofsaaklik uit die twee eilande [[Viti Levu]] en [[Vanua Levu]], asook omliggende eilandjies, met die [[Korosee]] binne-in.&lt;ref name=&quot;CIA&quot; /&gt;

[[Lêer:Fiji June 2001.jpg|duimnael|links|[[Nasa]]-satellietbeeld van Fidji]]
[[Lêer:Fiji map.png|duimnael|links|Kaart van Fidji]]
Fidji is in die ooste van [[Vanuatu]] en [[Nieu-Kaledonië]], in die suidooste van die [[Salomonseilande]], in die suide van [[Tuvalu]] en [[Wallis en Futuna]], in die weste van [[Tonga]] en in die noorde van [[Nieu-Seeland]] geleë. Die [[hoofstad]] en grootste stad is [[Suva]].

Die [[Nederland]]se ontdekkingsreisiger [[Abel Tasman]] het in 1643 die eerste Europeër geword wat Fidji bereik het. Fidji het in 1874 'n [[Britse Ryk|Britse kolonie]] geword en die Britte het kontrakwerkers vir die suikerplantasies uit [[Brits-Indië]] ná Fidji geneem. Op 10 Oktober 1970 het Fidji sy [[onafhanklikheid]] verkry van die [[Verenigde Koninkryk]] en op 7 Oktober 1987 ná verskeie [[Staatsgreep|staatsgrepe]] 'n [[republiek]] geword. Fidji is 'n unitêre parlementêre grondwetlike republiek binne die [[Britse Statebond]] met 'n [[president]] as [[staatshoof]].

== Etimologie ==
Die Fidjiane noem hul land &quot;Viti&quot; wat afgelei is van die hoofeiland Viti Levu, die naam &quot;Fidji&quot; is egter gebaseer op die naam wat die Tongaanse bure aan dié eilande gegee het, naamlik ''Fisi''.&lt;ref name=&quot;CIA&quot; /&gt; 'n Amptelike weergawe van die naam se ontstaan lui:

{{blockquote|
Die Fidjiane het eers aan Europeërs bekend geword deur die skriftelike optekeninge deur lede van [[James Cook|Cook]] se ekspedisies wat hulle in Tonga ontmoet het. Hulle is beskryf as gedugte krygers en woeste kannibale, bouers van die beste vaartuie in die Stille Oseaan, maar nie as groot matrose nie. Hulle het ontsag onder die Tongane aangewakker, en al hul vervaardiging, veral basdoeke en stokke, is baie gewaardeer en aangevra. Hulle het hul tuiste Viti genoem, maar die Tongane het dit ''Fisi'' genoem, en dit was hierdie vreemde uitspraak, Fidji, vir die eerste keer opgeteken deur kaptein James Cook, waaronder die eilande bekend geword het.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.fijihighcommission.org.uk/about_1.html |title=About Fiji |publisher=Fidjiaanse Hoëkommissariaat in die Verenigde Koninkryk |accessdate=2 Februarie 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100202003312/http://www.fijihighcommission.org.uk/about_1.html |archive-date=2 Februarie 2010}}&lt;/ref&gt;}}

&quot;Feejee&quot;, die verengelsde vorm van die Tongaanse uitspraak&lt;ref&gt;{{en}} {{cite journal |author=Albert J. Schutz |title=The Forerunners of the Fijian Dictionary |journal=The Journal of the Polynesian Society |date=Desember 1974 |volume=83 |issue=4 |pages=443–457 |jstor=20705027 |url=http://www.jps.auckland.ac.nz/document//Volume_83_1974/Volume_83%2C_No._4/The_forerunners_of_the_Fijian_dictionary%2C_by_Albert_J._Schutz%2C_p_443-458/p1 |accessdate=8 Februarie 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180208075139/http://www.jps.auckland.ac.nz/document//Volume_83_1974/Volume_83%2C_No._4/The_forerunners_of_the_Fijian_dictionary%2C_by_Albert_J._Schutz%2C_p_443-458/p1 |archive-date=8 Februarie 2018 |url-status=live}}&lt;/ref&gt; het verskyn in verslae en ander geskrifte deur sendelinge en ander reisigers wat Fidji tot aan die laat 19de eeu besoek het.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite journal |author=Thomas Barbour |title=The Frogs of the Fiji Islands |journal=Proceedings of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia |year=1923 |volume=75 |pages=111–115 |jstor=4063878}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{en}} {{cite book |author=Deryck Scarr |title=Fiji: A Short History |url=https://books.google.com/books?id=IkoxAQAAIAAJ |publisher= Institute for Polynesian Studies, Brigham Young University—Hawaii Campus |location=Laie, Hawaii |date=1984 |page=2 |isbn=978-0-939154-36-4 |oclc=611678101 |accessdate=19 Julie 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230719145149/https://books.google.com/books?id=IkoxAQAAIAAJ |archive-date=19 Julie 2023 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== Sport ==
[[Lêer:CO 1069-652-13 (8188704604).jpg|duimnael|links|[[Krieket]]wedstryd tussen Fidji en [[Wes-Indiese nasionale krieketspan|Wes-Indië]] op Albertpark, Suva, 1950's]]
[[Lêer:Fiji vs Canada RWC2007 cibi.jpg|duimnael|links|Fidji voer die ''Cibi'' voor die wedstryd teen [[Kanadese nasionale rugbyspan|Kanada]] tydens die [[Rugbywêreldbeker 2007]] op]]
[[Rugby]] is verreweg die gewildste [[sport]]soort in Fidji en dit is een van die min lande waar rugby die hoofsport is. Slegs die [[Cookeilande]], [[Nieu-Seeland]], [[Samoa]], [[Tonga]] en [[Wallis]] kan soortgelyke bewerings maak.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.teivovo.com/history/index.html |title=Rugby History in Fiji |publisher=Teivovo |accessdate=6 Oktober 2007 |archive-url=https://web.archive.org/web/20071114224240/http://www.teivovo.com/history/ |archive-date=14 November 2007 |url-status=dead}}&lt;/ref&gt; Die Fidjiane is in rugbyunie steeds onder die 15 beste spanne wêreldwyd. Die [[Fidjiaanse nasionale rugbyspan]] het sedert [[Rugbywêreldbeker 1987|1987]] vir amper elke [[rugbywêreldbeker]]toernooi (behalwe vir dié van [[Rugbywêreldbeker 1995|1995]]) gekwalifiseer. Hulle is veral bekend vir die tradisionele ''Cibi''-oorlogsdans voor elke wedstryd. Daar is ongeveer 80&amp;nbsp;000 geregistreerde spelers uit 'n totale bevolking van sowat 950&amp;nbsp;000 wat in meer as 600 klubs aktief is.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.fijirugby.com/rugby-house/about-us/ |title=About us |publisher=[[Fidjiaanse Rugbyunie]] |date=2021 |accessdate=12 November 2024 }}{{Dooie skakel|date=Junie 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt; Fidji ly egter onder 'n groot uitvloei aan talent, aangesien baie spelers in die professionele ligas in [[Australië]], Nieu-Seeland, [[Europa]] of [[Japan]] speel en deur die onderskeie land ingeburger word. Volgens [[Wêreldrugby]] se reëls is 'n tydperk van vyf jaar ononderbroke blyplek genoeg om vir die nasionale span van 'n ander land uit te draf (tot aan die einde van 2020 was dit slegs drie jaar).&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.bbc.com/sport/rugby-union/39868065 |title=World Rugby raises international eligibility period from three to five years |publisher=[[BBC]] |date=10 Mei 2017 |accessdate=12 November 2024}}&lt;/ref&gt; Verder speel 'n beduidende aantal spelers, wat vir Fidji verkiesbaar is, vir [[Wallabies|Australië]] of [[All Blacks|Nieu-Seeland]]; noemenswaardige voorbeelde is die Fidjiaans gebore All Blacks [[Joe Rokocoko]] en [[Sitiveni Sivivatu]] asook die [[Wallabies]] [[Tevita Kuridrani]] en [[Lote Tuqiri]].

Die Stille Oseaan-eilandstate se beheerliggame is nie sterk genoeg om hierdie uitvloei aan talent stop te sit nie. Soms word die sistematiese stropery in 'n ironiese manier met die 19de eeuse ''Blackbirding'' vergelyk.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.northweststar.com.au/story/937123/pacifics-brawn-drain-is-world-rugbys-gain/ |title=Pacific's brawn drain is world rugby's gain |publisher=North West Star |date=7 Oktober 2011 |accessdate=12 November 2024}}&lt;/ref&gt; Fidjiane, wat hul eie land verteenwoordig, kan nie altyd vir hul nasionale span verskyn nie, aangesien veral Engelse klubs huiwerig is om spelers vir toetswedstryde beskikbaar te stel. Die professionele span [[Fijian Drua]], wat sedert 2022 aan die internasionale toernooi [[Superrugby]] deelneem, sal as 'n oplossing dien.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.allblacks.com/news/next-steps-in-pacific-island-professional-teams-journey-confirmed-by-nz-rugby/ |title=Next steps in Pacific Island professional teams' journey confirmed by NZ Rugby |publisher=[[All Blacks]] |date=14 April 2021 |accessdate=12 November 2024 |archive-date= 5 Februarie 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240205120957/https://www.allblacks.com/news/next-steps-in-pacific-island-professional-teams-journey-confirmed-by-nz-rugby/ |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

Hulle is egter nog meer suksesvol in [[sewesrugby]], waarvan die reëls op rugbyunie s'n geskoei is. Die Fidjiaanse nasionale sewesrugbyspan is 'n bekende en internasionale suksesvolle span wat die [[Hongkong]] Sewes sedert die eerste toernooi in 1976 18 keer gewen het, meer as enige ander land.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://hksevens.com/about-us/past-champions |title=Hong Kong Sevens – Past Champions |publisher=Hongkong Sewes |accessdate=30 Maart 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170209065609/http://hksevens.com/about-us/past-champions |archive-date=9 Februarie 2017|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Fidji het ook die sewesrugbywêreldbeker drie keer gewen — in 1997, 2005 en 2022.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.fijirugby.com/rugby-house/history/ |title=History |publisher=[[Fidjiaanse Rugbyunie]] |accessdate=30 Maart 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170212184721/http://www.fijirugby.com/rugby-house/history/ |archive-date=12 Februarie 2017 |url-status=live}}&lt;/ref&gt; Die Fidjiaanse nasionale sewesrugbyspan is die huidige wêreldkampioen in [[Wêreldrugby]]. Tydens die [[Olimpiese Somerspele 2016]] in [[Rio de Janeiro]] het hulle Fidji se eerste goue medalje ingepalm, nadat hulle die sewesrugbytoernooi se eindstryd teen Groot-Brittanje met 43–7 gewen het.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.abc.net.au/news/2016-08-22/fiji-olympic-team-returns-home-to-celebrations/7771170 |title=Fiji rugby heroes return home from Rio to national celebrations |date=22 Augustus 2016 |publisher=ABC News |accessdate=30 Maart 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170309072031/http://www.abc.net.au/news/2016-08-22/fiji-olympic-team-returns-home-to-celebrations/7771170 |archive-date=9 Maart 2017 |url-status=live}}&lt;/ref&gt; Dit was die eerste goue medalje vir een van Oseanië se eilandstate.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.fijitimes.com/story.aspx?id=367038 |title=Fiji makes history in Olympic Games medal tally |publisher=The Fiji Times |author=Felix Chaudhary |date=15 Augustus 2016 |accessdate=15 Augustus 2016 |archive-date=13 September 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170913231447/http://www.fijitimes.com/story.aspx?id=367038 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; Tydens die [[Olimpiese Somerspele 2020|Olimpiese Somerspele 2021]] in [[Tokio]] het hulle daarin geslaag om dié sukses te herhaal. Vir die sewesrugbyspan het spelers verskyn wat voorheen of later ook vir die rugbyuniespan gespeel het. Volgens Wêreldrugby se reëls is dit egter nie moontlik om terselfdertyd vir albei nasionale spanne in aanmerking te kom nie; hierdeur sal veral uitputting van spelers vermy word.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.world.rugby/organisation/governance/regulations/reg-8 |title=Regulation 8. Eligibility to play for national representative teams |publisher=[[Wêreldrugby]] |date=2021 |accessdate=12 November 2024}}&lt;/ref&gt;

Fidji beskik met die HFC Bank-stadion oor 'n baie moderne rugbystadion, maar dit word die meeste van die tyd nie gebruik nie. Daar is min opponente wat bereid is om die lang rys na Fidji aan te pak. [[Wallabies|Australië]] en [[All Blacks|Nieu-Seeland]] kom slegs selde teen die eilandstate te staan. Teen einde van meer toetswedstryde is die [[Stille Oseaan-nasiesbeker]]toernooi (tot 2006 die Stille Oseaan-drienasies genoem) gestig, waaraan onder andere die nasionale spanne van Fidji, [[Samoaanse nasionale rugbyspan|Samoa]] en [[Tongaanse nasionale rugbyspan|Tonga]] deelneem.

Soos in ander Stille Oseaan-eilandstate word op Fidji 'n tradisionele plaaslike soort [[krieket]] beoefen.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite book |title=South Pacific and Micronesia |publisher=Lonely Planet |year=2006 |page=53 |isbn=1-74104-304-2 |url=https://archive.org/details/lonelyplanetsout00geer/page/53/mode/2up}}&lt;/ref&gt; Die nasionale krieketspan spel egter slegs teen &quot;kleiner&quot; nasionale spanne en kon tot dusver nog nie vir 'n internasionale kriekettoernooi kwalifiseer nie. Hulle kon wel vir die [[o/19-krieketwêreldbeker]] 2016 kwalifiseer.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.rnz.co.nz/international/pacific-news/296661/sport-u19-world-cup-a-%27wake-up-call%27-for-fiji |title=Sport: U19 World Cup a 'wake-up call' for Fiji |publisher=Radio Nieu-Seeland |date=16 Februarie 2016 |accessdate=9 April 2025}}&lt;/ref&gt;

== Verwysings ==
{{Verwysings|4}}

== Bronnelys ==
; Algemeen
* {{en}} {{cite web|url=https://www.britannica.com/place/Fiji-republic-Pacific-Ocean|title=Fiji|publisher=[[Encyclopædia Britannica]]|accessdate=12 November 2024}}
* {{en}} {{cite web|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/fiji/|title=Fiji|publisher=[[Central Intelligence Agency]]|accessdate=12 November 2024}}

== Eksterne skakels ==
{{CommonsKategorie|Fiji|Fidji}}
* {{en}} {{Wikivoyage|Fiji|Fidji}}
* {{en}} [https://www.fiji.gov.fj/ Amptelike webwerf van die Fidjiaanse regering]

{{Geografiese ligging
| Senter = {{vlagland|Fidji}}
| Noord = [[Stille Oseaan]] • {{vlagland|Tuvalu}}
| Noordoos = [[Stille Oseaan]] • {{vlagland|Wallis en Futuna}} ({{vlagland|Frankryk}})
| Oos = [[Stille Oseaan]] • {{vlagland|Tonga}}
| Suidoos = [[Stille Oseaan]] • {{vlagland|Nieu-Seeland}}
| Suid = [[Stille Oseaan]] • {{vlagland|Nieu-Seeland}}
| Suidwes = {{vlagland|Norfolkeiland}} ({{vlagland|Australië}}) • {{vlagland|Nieu-Kaledonië}} ({{vlagland|Frankryk}}) • [[Stille Oseaan]]
| Wes = {{vlagland|Vanuatu}} • [[Stille Oseaan]]
| Noordwes = {{vlagland|Salomonseilande}} • [[Stille Oseaan]]
}}

{{Lande van Oseanië}}
{{Normdata}}

[[Kategorie:Britse Statebond]]
[[Kategorie:Fidji| ]]
[[Kategorie:Voormalige Britse kolonies]]</text>
      <sha1>tbzlfv2zhjmyhz86vbbcc5f2gfrc8qq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Pous Anastasius II</title>
    <ns>0</ns>
    <id>26986</id>
    <revision>
      <id>2816393</id>
      <parentid>2815922</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T14:28:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Rooiratel</username>
        <id>90342</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Wysiging deur [[Special:Contributions/Oesjaar|Oesjaar]] teruggerol na laaste weergawe deur [[User:EKISNVETBOER|EKISNVETBOER]]</comment>
      <origin>2815889</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2314" sha1="ik02dif3a9a48506rbod37ryc64dui6" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Pous
|Afrikaanse naam=Pous Anastasius II
|beeld=[[Lêer:Anastasius II.jpg|200px]]
|geboortenaam=Anastasius
|termyn_begin=[[24 November]] [[496]]
|termyn_einde=[[19 November]] [[498]]
|voorganger=[[Pous Gelasius I|Gelasius I]]
|opvolger=[[Pous Simmachus|Simmachus]]
|geboortedatum=
|geboorteplek=
|sterftedatum=[[19 November]] [[498]]
|sterfteplek=[[Rome]], [[Italië]]
|ander=Anastasius
}}

'''Anastasius II'''  was die 50ste [[pous]] van die [[Rooms-Katolieke Kerk]].

== Biografie ==
'''Pous Anastasius II''' was 'n Romein, die seun van 'n ouderling met die naam Petrus. Op [[24 November]] [[496]] volg hy [[Pous Gelasius I]] op en regeer tot sy dood op [[19 November]] [[498]].  Hy word opgevolg deur [[Pous Simmachus]].  Pope Anastasius II is een van twee pouse wat in die eerste vyf-honderd jaar van die kerk se geskiedenis nie gekanoniseerd geword het nie. Hy het probeer om die Acaciaanse skeuring te beëindig, maar het misluk.
Die naam ‘Anastasius ’ beteken 'die heropgestane'.

== Pontifikaat ==
Pous Anastasius II het die swaar taak gehad om die kerkskeuring van [[Acacius van Konstantinopel]] op te los.  Die skeuring het ontstaan deurdat Acacius en [[Pous Felix III]] 'n fundamenteel meningsverskil gehad het oor die [[monofisiete]].  Die pous was versoenend ten opsigte van die monofisiete en het hom die gramskap van die skrywer van die [[Liber Pontificalis]] op die hals gehaal.  [[Dante Alighieri|Dante]] het die pous in sy boek [[La Divina Comedia]] in die hel geplaas.

== Verering ==
Pous Anastasius II is nie heilig verklaar nie.

==Verwysings==  
* Davis, R. (2001) Book of the Pontiffs (English Translation of the Liber Pontificalis) Liverpool University Press. ISBN 0-85323-545-7

== Eksterne skakels ==
* {{BBKL|http://www.bautz.de/bbkl/a/anastasius_ii_p.shtml}}
* {{CE|http://www.newadvent.org/cathen/01454d.htm}}

== Nota ==
Saamgestel en vertaal uit die [[:nl:Paus Anastasius II|Nederlandse]], [[:en:Pope Anastasius II|Engelse]], [[:de:Anastasius II.|Duitse]] en [[:fr:Anastase II (pape)|Franse]] wikipedia.

== Opvolging ==
{{s-start}}
{{s-bef|voor=[[Pous Gelasius I|Gelasius I]]}}
{{s-ttl|titel=Pous (Pontifex Maximus)|jare=[[496]] – [[498]]}}
{{s-aft|na=[[Pous Simmachus|Simmachus]]}}
|}

{{pouse}}
{{teenpouse}}

{{Normdata}}

[[Kategorie:Pouse|Anastasius II]]</text>
      <sha1>ik02dif3a9a48506rbod37ryc64dui6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816411</id>
      <parentid>2816393</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T17:26:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <comment>/* Biografie */</comment>
      <origin>2816411</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2313" sha1="dennsfs78wnad0sbdtijr8tcwgnup1z" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Pous
|Afrikaanse naam=Pous Anastasius II
|beeld=[[Lêer:Anastasius II.jpg|200px]]
|geboortenaam=Anastasius
|termyn_begin=[[24 November]] [[496]]
|termyn_einde=[[19 November]] [[498]]
|voorganger=[[Pous Gelasius I|Gelasius I]]
|opvolger=[[Pous Simmachus|Simmachus]]
|geboortedatum=
|geboorteplek=
|sterftedatum=[[19 November]] [[498]]
|sterfteplek=[[Rome]], [[Italië]]
|ander=Anastasius
}}

'''Anastasius II'''  was die 50ste [[pous]] van die [[Rooms-Katolieke Kerk]].

== Biografie ==
'''Pous Anastasius II''' was 'n Romein, die seun van 'n ouderling met die naam Petrus. Op [[24 November]] [[496]] volg hy [[Pous Gelasius I]] op en regeer tot sy dood op [[19 November]] [[498]]. Hy word opgevolg deur [[Pous Simmachus]]. Pope Anastasius II is een van twee pouse wat in die eerste vyf-honderd jaar van die kerk se geskiedenis nie gekanoniseerd geword het nie. Hy het probeer om die Acaciaanse skeuring te beëindig, maar het misluk.

Die naam ‘Anastasius ’ beteken 'die heropgestane'.

== Pontifikaat ==
Pous Anastasius II het die swaar taak gehad om die kerkskeuring van [[Acacius van Konstantinopel]] op te los.  Die skeuring het ontstaan deurdat Acacius en [[Pous Felix III]] 'n fundamenteel meningsverskil gehad het oor die [[monofisiete]].  Die pous was versoenend ten opsigte van die monofisiete en het hom die gramskap van die skrywer van die [[Liber Pontificalis]] op die hals gehaal.  [[Dante Alighieri|Dante]] het die pous in sy boek [[La Divina Comedia]] in die hel geplaas.

== Verering ==
Pous Anastasius II is nie heilig verklaar nie.

==Verwysings==  
* Davis, R. (2001) Book of the Pontiffs (English Translation of the Liber Pontificalis) Liverpool University Press. ISBN 0-85323-545-7

== Eksterne skakels ==
* {{BBKL|http://www.bautz.de/bbkl/a/anastasius_ii_p.shtml}}
* {{CE|http://www.newadvent.org/cathen/01454d.htm}}

== Nota ==
Saamgestel en vertaal uit die [[:nl:Paus Anastasius II|Nederlandse]], [[:en:Pope Anastasius II|Engelse]], [[:de:Anastasius II.|Duitse]] en [[:fr:Anastase II (pape)|Franse]] wikipedia.

== Opvolging ==
{{s-start}}
{{s-bef|voor=[[Pous Gelasius I|Gelasius I]]}}
{{s-ttl|titel=Pous (Pontifex Maximus)|jare=[[496]] – [[498]]}}
{{s-aft|na=[[Pous Simmachus|Simmachus]]}}
|}

{{pouse}}
{{teenpouse}}

{{Normdata}}

[[Kategorie:Pouse|Anastasius II]]</text>
      <sha1>dennsfs78wnad0sbdtijr8tcwgnup1z</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Daantjie Badenhorst</title>
    <ns>0</ns>
    <id>27357</id>
    <revision>
      <id>2816610</id>
      <parentid>2768431</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:44:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Alumni van Hoërskool Waterkloof]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816610</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4221" sha1="sk9dievn3dgx7u9rslnsz3zxlz42d8a" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Persoon
| naam             = Daantjie Badenhorst
| bynaam           = 
| beeld            = 
| beeldbeskrywing  = 
| onderskrif       = 
| geboortenaam     = Daniel Streicher Badenhorst
| geboortedatum    = {{Geboortedatum en ouderdom|1967|12|6}}
| geboorteplek     = [[Pietermaritzburg]], [[Suid-Afrika]]
| dood_datum       = 
| sterfteplek      = 
| ouers            = 
| titel            = 
| nasionaliteit    = {{vlagland|Suid-Afrika}}
| beroep           = Joernalis
| ander            = 
| bekend           = Verskyning by ''[[Noot vir Noot]]''
| salaris          = 
| termyn           = 
| voorganger       = 
| opvolger         = 
| eerbewyse        = 
| party            = 
| godsdiens        = 
| huweliksmaat     = 
| kinders          = 2
| webblad          = 
| handtekening     = 
}}

'''Daniel Streicher Badenhorst''' ([[6 Desember]] [[1967]] – ), ook bekend as '''Daantjie Badenhorst''' en '''Daantjie Dinamiet''',&lt;ref name=&quot;maroela-profiel&quot;&gt;{{cite web |url=https://maroelamedia.co.za/author/daantjiedinamiet/ |title=Alles deur die skrywer Daantjie Dinamiet |access-date=16 November 2018 |publisher=[[Maroela Media]] |language=af |archive-url=https://web.archive.org/web/20190414174641/https://maroelamedia.co.za/author/daantjiedinamiet/ |archive-date=14 April 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; is 'n [[Suid-Afrika]]anse TV-vasvraprogramwenner, joernalis en [[Aspergersindroom]]-bewustheidsaktivis. Hy is die wenner van die 24ste seisoen van ''[[Noot vir Noot]]'', 'n musiekvasvraprogram, asook van die 2005-uitgawe van ''Flinkdink'', 'n [[Afrikaans]]e algemene kennis- vasvraprogram.

Badenhorst is in [[Pietermaritzburg]] gebore as een van vier kinders. Hy het aan [[Hoërskool Waterkloof]], [[Pretoria]] gematrikuleer in [[1985]]. Na sy studies het hy by die Suid-Afrikaanse Staatsdrukker in Pretoria gaan werk.

In [[2004]] het hy ingeskryf vir ''Noot vir Noot'' en dadelik geskiedenis gemaak nadat hy die maksimum van R 10&amp;nbsp;000 oortref het voor die einde van die program. Dit was die eerste keer dat dit in die program se geskiedenis gebeur het. Sy totale prysgeld in ''Noot vir Noot'' vir die aand was R 26&amp;nbsp;075. Badenhorst se vertoning in die program het wye reaksie uitgelok en baie artikels oor hom het in koerante en tydskrifte verskyn, insluitende ''[[Huisgenoot]]'' en ''[[You]]''. Tydens die seisoen van ''Noot vir Noot'' het Badenhorst R 77&amp;nbsp;200 gewen, wat 'n rekord was. In dié tyd is hy 'n pos van subredakteur by ''[[Beeld]]'' aangebied wat hy aanvaar het.

As gevolg van sy vertoning op ''Noot vir Noot'' is hy uitgenooi om deel te neem aan die 2005 uitgawe van die ''Flinkdink''-vasvraprogram, wat hy ook gewen het. Sy faam het hom ook 'n rol besorg in 'n Suid-Afrikaanse [[Chevrolet Aveo]]-advertensie.&lt;ref&gt;http://www.biz-community.com/Article/196/12/9253.html&lt;/ref&gt;

Badenhorst is Afrikaanssprekend maar kan ook [[Engels]], [[Frans]] en [[Duits]] vlot praat. Sy eerste boek, 'n verhaal ''Net een wenner'' is in 2005 deur ''[[Praag (webwerf)|Praag]]'' gepubliseer. Badenhorst is getroud en het twee kinders, Dirk (gebore op 12 Julie 2004) en Suzanne (gebore op 28 Mei 2007).

Badenhorst ly aan [[Aspergersindroom]], 'n vorm van [[Outisme]]. Vandat hy 'n openbare figuur is, het hy aktief begin om die publiek meer bewus te maak van die toestand.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.litnet.co.za/cgi-bin/giga.cgi?cmd=cause_dir_news_item&amp;news_id=32220&amp;cause_id=1270 |title=argiefkopie |access-date=24 Junie 2008 |archive-date=27 September 2011 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110927082150/http://www.litnet.co.za/cgi-bin/giga.cgi?cmd=cause_dir_news_item&amp;news_id=32220&amp;cause_id=1270 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Eksterne skakels ==
* [http://www.dinamiet.co.za/ Daantjie Badenhorst se eie Musiekwebblad]
* {{webaanhaling|url=https://maroelamedia.co.za/author/daantjiedinamiet/|titel=Alles deur die skrywer Daantjie Dinamiet|toegangsdatum=16 November 2018|publikasie=[[Maroela Media]]}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Badenhorst, Daantjie}}
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse joernaliste]]
[[Kategorie:Geboortes in 1967]]
[[Kategorie:Lewende mense]]
[[Kategorie:Afrikaners]]
[[Kategorie:Alumni van Hoërskool Waterkloof]]</text>
      <sha1>sk9dievn3dgx7u9rslnsz3zxlz42d8a</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Barack Obama</title>
    <ns>0</ns>
    <id>29805</id>
    <revision>
      <id>2816404</id>
      <parentid>2731186</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T17:02:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <comment>/* Politieke standpunte */ huwelike</comment>
      <origin>2816404</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="27953" sha1="2x831brtov69n8e78yq425b4e69x4ox" xml:space="preserve">{{President van die VSA
| Beeld = [[Lêer:President Barack Obama.jpg|200px]]
| Naam = Barack Obama
| Volgorde = 44&lt;sup&gt;ste&lt;/sup&gt; President
| Ampstermyn = [[20 Januarie]] [[2009]] – 20 Januarie [[2017]]
| Voorganger = [[George W. Bush]]
| Opvolger = [[Donald Trump]]
| Geboortedatum = [[4 Augustus]] [[1961]]
| Geboorteplek = [[Honolulu]] ([[Hawaii]])
| Sterftedatum =
| Sterfteplek =
| Eerste Dame = [[Michelle Obama]]
| Politieke party = [[Demokratiese Party (Verenigde State)|Demokraat]]
| Visepresident = [[Joe Biden]]
| Handtekening = Barack Obama signature.svg
}}
{{Inligtingskas Ampsbekleër
| naam            = Barack Obama
| beeld           = Official portrait of Barack Obama.jpg
| beeldonderskrif = 
| orde            = Sekretaris-generaal van die [[Demokratiese Party (Verenigde State) |Demokratiese Party]] 
| termynaanvang   = 20 [[Januarie]] [[2017]]
| termyneinde     = 
| vise            = 
| voorganger      = 
| opvolger        = 
| geboortedatum   =
| sterftedatum    = 
| sterfteplek     = 
| party           = [[Demokratiese Party (Verenigde State)|Demokratiese Party]] 
| orde2           = Senator vir [[Illinois]] 
| termynaanvang2  = 8 Mei 2006
| termyneinde2    = 8 Mei 2007
| vise2           = 
| voorganger2     =
| opvolger2       = [[Bill Clinton]]}} 

'''Barack Hussein Obama II''' ([bəˈɹɑːk huˈseɪn oʊˈbɑːmə] {{Audio|En-us-Barack-Hussein-Obama.ogg|luister}}; * [[4 Augustus]] [[1961]] in [[Honolulu]], [[Hawaii]]) is op 20 Januarie 2009 ingehuldig as die 44ste president van die [[Verenigde State]]. Hy het in die Amerikaanse Kongres die amp van Juniorsenator vir die deelstaat [[Illinois]] beklee en is die vierde jongste kandidaat wat ooit as president verkies is.&lt;ref&gt;[http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2009/01/20/AR2009012004497.html?wpisrc=newsletter&amp;wpisrc=newsletter&amp;wpisrc=newsletter Shear, Michael D. en Anne E. Kornblut: ''A Historic Inauguration Draws Throngs to the Mall''. In: www.washingtonpost.com, 21 Januarie 2009]&lt;/ref&gt; Hy is daarnaas ook die eerste boorling van die deelstaat [[Hawaii]] wat die presidentsamp beklee.

Obama is die seun van 'n [[Kenia]]anse vader, Barack Obama, en 'n Amerikaanse moeder, Ann Dunham, wat in 'n Russies-klas by die [[Universiteit van Hawaii]] ontmoet het. Hy is in die eerste ses jare van sy lewe in die Hawaiïese hoofstad Honolulu grootgemaak en het daarna met sy moeder en sy Indonesiese stiefvader Lolo Soetero na [[Djakarta]] in [[Indonesië]] verhuis, waar hy tot op die ouderdom van tien jaar gebly het.

Obama het akademiese grade aan die Columbia-universiteit en aan die Harvard-universiteit se regsskool behaal en daarna 'n loopbaan as gemeenskapsorganiseerder en universiteitsdosent in [[Chicago]], [[Illinois]] begin. Later het hy as advokaat vir burgerlike regte gepraktiseer. In die periode tussen [[1997]] en [[2004]] was hy 'n lid van Illinois se senaat. In 2000, het hy as kandidaat vir 'n setel in die Amerikaanse Huis van Verteenwoordigers gestaan, maar is uiteindelik nie verkies nie. In 2003 het hy aangekondig om as kandidaat vir die Amerikaanse Senaat te staan.

As 'n verteenwoordiger in Illinois se Huis van Verteenwoordigers het hy tydens die Demokratiese Party se Nasionale Byeenkoms op [[27 Julie]] [[2004]] in [[Boston]] die sleuteltoespraak gelewer. In November van dieselfde jaar is hy met 'n meerderheid van 70 persent van die uitgebragte stemme tot die Amerikaanse Senaat verkies.

As 'n lid van die Demokratiese minderheid in die VSA-Senaat was hy by die indiening van 'n gemeenskaplike wetsontwerp van Demokrate en Republikeine ten opsigte van die beheer van konvensionele wapens betrokke en het hom ten gunste van 'n meer verantwoordelike besteding van federale fondse en toesighouding daaroor uitgespreek.

Obama het amptelike besoeke aan [[Oos-Europa]], die [[Midde-Ooste]] en [[Afrika]] afgelê. Nadat hy in [[Februarie]] [[2007]] sy kandidaatskap vir die nominasie as Demokratiese presidensiële kandidaat aangekondig het, het Obama hom ten gunste van 'n einde van die Amerikaanse oorlogvoering in [[Irak]], groter onafhanklikheid ten opsigte van energiebronne en die daarstelling van 'n algemene nasionale gesondheidsstelsel as sy politieke prioriteite uitgespreek.

Obama se presidensiële verkiesingsveldtog het in 2007 begin. Nadat hy die wedloop teen sy teenstander in die voorverkiesings van die Demokratiese Party, [[Hillary Rodham Clinton]], gewen het, is Obama amptelik as kandidaat genomineer. In die presidensiële verkiesing van November 2008 het hy die Republikeinse teenkandidaat [[John McCain]] verslaan. Nege maande ná sy inhuldiging is Obama as wenner van die [[Nobelprys vir Vrede]] aangewys.&lt;ref&gt;{{cite web |title=The Nobel Peace Prize 2009 |publisher=Nobelprize.org |url=https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/2009/index.html |access-date=6 Oktober 2017 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20180629100901/https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/2009/index.html |archive-date=29 Junie 2018 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; In April 2011 het hy aangekondig dat hy vir 'n tweede ampstermyn sou staan en op 6 November 2012 sy Republikeinse teenstander, goewerneur [[Mitt Romney]], in die presidentsverkiesing verslaan.

Obama en sy vrou [[Michelle Obama|Michelle]], met wie hy in [[1992]] getrou het, het twee dogters, Malia en Sasha. Hy het twee blitsverkopers gepubliseer: 'n Outobiografie oor sy jeug ''Dreams from My Father'' (&quot;Drome van My Vader&quot;) en ''The Audacity of Hope'' (&quot;Die Stoutmoedigheid van Hoop&quot;), waarin hy persoonlike kommentaar op die Amerikaanse politiek lewer. Die inkomste van 4,2 miljoen VSA-$, wat die Obamas in 2007 verdien het, is grotendeels deur tantieme op boeke gegenereer.&lt;ref&gt;Gruber, Peter; Joachim Hirzel; Nadja Matthes; Jürgen Schönstein; en Stefan Wagner: ''Obamas Kraftakt''. In: ''Focus'', nommer 5/2009, 26 Januarie 2009, bl. 121&lt;/ref&gt;

== Vroeë lewe en loopbaan ==
=== Kinder- en skooljare ===
[[Lêer:BarackObamaCertificationOfLiveBirthHawaii.jpg|duimnael|Barack Obama se geboortesertifikaat]]
Obama is in die Kapi'olani Mediese Sentrum vir Vroue &amp; Kinders in Honolulu (Hawaii) as die seun van Barack Obama, Sr. - 'n boorling van Nyang'oma Kogele in die Keniaanse provinsie Nyanza – en Ann Durham, 'n blanke Amerikaanse vrou van hoofsaaklik Engelse, Ierse en Duitse afkoms uit [[Wichita, Kansas|Wichita]] in die deelstaat [[Kansas]], gebore. Sy ouers het in 1960, toe hulle albei by die Universiteit van Hawaii te Manoa ingeskryf was, met mekaar kennis gemaak. Hulle het op 2 Februarie 1961 getrou, maar het van mekaar vervreemd geraak toe Obama twee jaar oud was en is in 1964 geskei. Obama se vader het vervolgens na [[Kenia]] teruggekeer en sy seun nog net een keer gesien voordat hy in 1982 in 'n motorongeluk oorlede is. Obama het in Augustus 2006 saam met sy vrou en twee dogters 'n besoek aan sy pa se geboorteplek afgelê – 'n dorp naby Kisumu in landelike Wes-Kenia.

Ná haar egskeiding het Dunham met Lolo Soetoro getrou, en die paar het in 1967 na Soetero se geboorteland Indonesië verhuis waar Obama tot op die ouderdom van tien jaar plaaslike skole soos Asisi in Jakarta bygewoon het. Daarna het hy na Honolulu teruggekeer en by sy grootouers aan moederskant, Madelyn en Stanley Durham, gebly. Vanaf die vyfde graad (standerd) in 1971 het hy die Punahou-skool bygewoon en hier in 1979 die Amerikaanse matriek geskryf.

Obama se moeder het in 1972 na Hawaii teruggekeer om hier enkele jare te bly, maar het in 1977 weer na Indonesië verhuis waar sy as antropologiese veldwerker werksaam was. Vir die oorgrote res van haar lewe het sy in dié Suidoos-Asiatiese land aangebly om eers in 1994 na Hawaii terug te keer. In die volgende jaar is sy aan eierstokkanker dood.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.time.com/time/nation/article/0,8599,1729524,00.html |title=''www.time.com: Ripley, Amanda: The Story of Barack Obama's Mother'' |access-date=18 November 2008 |archive-date= 1 April 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120401230800/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1729685,00.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

Soos hy later as 'n volwasse man erken het, het Obama as hoërskoolleerder [[dagga]] en [[kokaïen]] asook alkoholiese dranke gebruik en dit tydens die ''Civil Forum on the Presidency'' in 2008 as sy grootste morele fout beskryf.&lt;ref&gt;[http://www.cnn.com/2008/POLITICS/08/16/warren.forum/ ''www.cnn.com: Obama, McCain talk issues at pastor's forum'']&lt;/ref&gt;

=== Studentejare ===
[[Lêer:Barack Michelle.jpg|duimnael|Barack en Michelle Obama]]
Nadat hy sy hoërskoolmatriek voltooi het, het Obama na [[Los Angeles]] gegaan om daar twee jaar lank aan die ''Occidental College'' te studeer. Vervolgens het hy by die ''Columbia''-universiteit in New York Stad vir 'n BA-graad in politieke wetenskap ingeskryf, met internasionale betrekkinge as sy spesialiseringsvak. Nadat hy sy BA-graad in 1983 voltooi het, het hy vroeg in 1984 vir die periode van een jaar by die ''Business International Corporation'' en daarna by die ''New York Public Interest Research Group'' begin werk.

Nadat hy vier jare in New York Stad gebly het, het Obama na Chicago verhuis om tussen Junie 1985 en Mei 1988 as direkteur van die ''Developing Communities Project (DCP)'' te werk, 'n kerk-gebaseerde [[gemeenskapsorganisasie]] wat oorspronklik uit agt Rooms-Katolieke parogieë in Greater Roseland (Roseland, West Pullman en Riverdale) in Chicago se South Side bestaan het. Gedurende sy drie jare as direkteur van die DCP het die projek se personeel van een medewerker tot dertien en sy jaarlikse begroting van $70&amp;nbsp;000 tot $400&amp;nbsp;000 aangegroei. Obama se prestasies as direkteur van die DCP sluit sy medewerking by die totstandkoming van 'n beroepsopleidingsprogram, 'n voorbereidingsprogram vir voornemende kollegestudente en 'n organisasie vir die beskerming van regte van huurders in Altgeld Gardens in. Obama was daarnaas ook as konsultant en instrukteur vir die Gamaliel-stigting werksaam, 'n instituut vir gemeenskapsorganisasie. In die middel van 1988 het hy vir die eerste keer 'n reis van drie weke na Europa en een van vyf weke na Kenia onderneem waar hy baie van sy familielede van vaderskant ontmoet het.

Teen die einde van 1988 het Obama by die ''Harvard Law School'' ingeskryf. Aan die einde van sy eerste studiejaar is hy danksy sy grade en 'n skryfkompetisie as 'n redakteur van die tydskrif ''Harvard Law Review'' gekies. In Februarie 1990 is hy – in sy tweede jaar – as voorsitter van die ''Law Review'' verkies – 'n vrywillige voltydse pos waarby Obama as hoofredakteur gefungeer en sodoende ook toesig oor die ''Law Review'' se span van tagtig redakteurs gehou het.

Die publisiteit, wat aan Obama as die eerste verkose Swart voorsitter van die ''Law Review'' gegee is, het aan hom 'n uitgewerskontrak en 'n voorskot vir 'n boek oor rasseverhoudings besorg. In 'n poging om hom vir hulle fakulteit aan te werf, het die ''University of Chicago Law School'' 'n studiebeurs en 'n kantoor vir die voltooiing van sy boek aan Obama voorsien. Hy was oorspronklik van plan om die werk binne 'n jaar vry te stel, tog het die boek uiteindelik tot 'n persoonlike lewensgeskiedenis ontwikkel en die skryfwerk vervolgens langer geneem. Om sonder onderbrekings te kan werk, het Obama en sy vrou Michelle na Bali gereis waar hy enkele maande lank met skryfwerk besig was. Die manuskrip het uiteindelik in die middel van 1995 onder die titel ''Dreams From my Father'' verskyn.

Obama het die deelstaat Illinois se ''Project Vote'' tussen April en Oktober 1992 bestuur. Hierdie projek was daarop gemik om 150&amp;nbsp;000 van Illinois se 400&amp;nbsp;000 ongeregistreerde [[Afro-Amerikaners]] as kiesers te registreer.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://nl.newsbank.com/nl-search/we/Archives?p_product=CSTB&amp;p_theme=cstb&amp;p_action=search&amp;p_maxdocs=200&amp;s_dispstring=(Vernon%20Jarrett)%20AND%20date(8/11/1992%20to%208/11/1992)&amp;p_field_date-0=YMD_date&amp;p_params_date-0=date:B,E&amp;p_text_date-0=8/11/1992%20to%208/11/1992)&amp;p_field_advanced-0=&amp;p_text_advanced-0=(Vernon%20Jarrett)&amp;xcal_numdocs=20&amp;p_perpage=10&amp;p_sort=YMD_date:D&amp;xcal_useweights=no |title=Jarrett, Vernon: ''Project Vote brings power to the people'' |access-date=18 Januarie 2009 |archive-date=11 Oktober 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121011212738/http://nl.newsbank.com/nl-search/we/Archives?p_product=CSTB&amp;p_theme=cstb&amp;p_action=search&amp;p_maxdocs=200&amp;s_dispstring=(Vernon%20Jarrett)%20AND%20date(8/11/1992%20to%208/11/1992)&amp;p_field_date-0=YMD_date&amp;p_params_date-0=date:B,E&amp;p_text_date-0=8/11/1992%20to%208/11/1992)&amp;p_field_advanced-0=&amp;p_text_advanced-0=(Vernon%20Jarrett)&amp;xcal_numdocs=20&amp;p_perpage=10&amp;p_sort=YMD_date:D&amp;xcal_useweights=no |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

Obama het vanaf 1992 twaalf jaar as professor klas gegee in grondwetlike reg by die ''University of Chicago Law School''. Daarnaas het hy by die regsmaatskappy ''Davis, Miner, Barnhill &amp; Galland'' aangesluit wat hom met sy twaalf prokureurs op burgerregte en die ekonomiese ontwikkeling van stadsbuurte toegespits het. Obama se regslisensie het tot en met 2002 geldig gebly.

== Politieke loopbaan ==
=== Senator in Illinois: 1997–2004 ===
[[Lêer:BarackObamaportrait.jpg|duimnael|Barack Obama as senator vir Illinois]]
In 1996 is Obama as die senator van Illinois se 13de Distrik in Chicago verkies. Hy het erkenning van albei groot partye gekry vir sy wetgewing rakende etiese sake en die voorsiening van gesondheidsdienste.&lt;ref&gt;[http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2007/02/08/AR2007020802262.html Slevin, Peter: ''Obama Forged Political Mettle in Illinois Capitol.'' In: ''Washington Post'', 9 Februarie 2007]&lt;/ref&gt; Hy was onder meer by wetsontwerpe wat belasting vir werkers met lae inkomste gereël het asook by die hervorming van die plaaslike welvaartstelsel en kindersorg betrokke.

Obama is in 1998 en 2002 as senator herverkies, tog was sy kandidatuur vir 'n setel in die Huis van Verteenwoordigers in die Demokratiese Party nie suksesvol nie. Toe die Demokrate ná 'n dekade as minderheidsparty weer die meerderheid setels in die Senaat van Illinois verower het, het Obama in Januarie 2003 voorsitter van die Senaat se Komitee vir Gesondheids- en Menslike Dienste geword. Obama het hom veral vir hervormings in die plaaslike polisiediens beywer. Illinois het sodoende die eerste deelstaat geword wat video-opnames by ondervragings in moordsake verpligtend gemaak het.

Tydens die verkiesingsveldtog vir die Amerikaanse Senaat in 2004 het Obama met polisie-organisasies saamgewerk om die Amerikaanse wetgewing rakende die doodstraf te hervorm. Nadat hy in November van dieselfde jaar as senator vir Illinois verkies is en sodoende 'n lid van die Amerikaanse Kongres geword het, het hy as senator in Illinois bedank.

=== Amerikaanse Senator: 2005–2008 ===
Op 4 Januarie 2005 het Obama sy ampseed as senator vir Illinois afgelê. Hy was die vyfde Afro-Amerikaanse senator in die geskiedenis van die VSA, en die derde sy setel volgens die Sewende Wysiging van die Amerikaanse Grondwet in 'n algemene verkiesing gewen het.&lt;ref&gt;[http://www.senate.gov/pagelayout/history/h_multi_sections_and_teasers/Photo_Exhibit_African_American_Senators.htm U.S. Senate Historical Office: ''Breaking New Ground: African American Senators'']&lt;/ref&gt; Volgens 'n ontleding van senatoriale stemmings in die periode tussen 2005 en 2007 het die weekblad ''Congressional Weekly'', 'n onpartydige publikasie, na hom as 'n &quot;lojale Demokraat&quot; verwys, terwyl die ''National Journal'' hom volgens 'n ontleding van uitgesoekte stemmings in 2007 as die &quot;liberaalste&quot; senator beskryf het.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://public.cq.com/docs/cqw/weeklyreport110-000002654703.html |title=''Nather, David: The Space Between Clinton and Obama'' |access-date=18 Januarie 2009 |archive-date=24 Julie 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080724001128/http://public.cq.com/docs/cqw/weeklyreport110-000002654703.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.msnbc.msn.com/id/23276453 |title=Curry, Tom: ''What Obama's Senate Votes Reveal'' |access-date=18 Januarie 2009 |archive-date=10 Februarie 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090210130340/http://www.msnbc.msn.com/id/23276453/ |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; ''Congress.org'' het hom in 2008 as die elfde magtigste senator geranglys.&lt;ref&gt;[http://www.congress.org/congressorg/power_rankings/overall.tt ''Power Rankings: Senate'']&lt;/ref&gt; Op 13 November 2008 het Obama aangekondig dat hy op 16 November as senator sou bedank om homself sodoende op die oorgangsperiode tot sy presidentskap te kan konsentreer.&lt;ref&gt;[http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2008/11/16/AR2008111600753.html Mason, Jeff: Obama resigns Senate seat, thanks Illinois. In: ''Washington Post'', 16 November 2008]{{Dooie skakel|date=Augustus 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;

=== Presidensiële verkiesingsveldtog in 2008 ===
[[Lêer:Flickr Obama Springfield 01.jpg|duimnael|links|Obama saam met sy eggenote en hul twee dogters op die verhoog in Springfield (Illinois) op 10 Februarie 2007, net voordat hy aangekondig het om as Demokratiese kandidaat vir die presidentskap aan die voorverkiesings deel te neem]]
[[Lêer:Biden Obama.jpg|duimnael|links|Barack Obama en Joe Biden]]
Op 10 Februarie 2007 het Obama sy kandidatuur vir die Amerikaanse presidentskap buite Springfield se ''Old State Capitol''-gebou aangekondig. Die keuse van hierdie plek was simbolies van aard – dit was immers hier waar Abraham Lincoln in 1858 sy geskiedkundige ''House Divided''-toespraak gehou het.

Gedurende die verkiesingsveldtog het Obama steeds die noodsaaklikheid beklemtoon om 'n einde aan die oorlog in Irak te maak, die VSA se afhanklikheid van buitelandse energiebronne te verminder en die Amerikaanse bevolking van 'n algemene gesondheidsdiens te voorsien.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://projects.washingtonpost.com/2008-presidential-candidates/issues/candidates/barack-obama/%23top-priorities |title=''Barack Obama on the Issues: What Would Be Your Top Three Overall Priorities If Elected?'' |access-date=13 Julie 2012 |archive-date=13 Julie 2012 |archive-url=https://archive.is/20120713090647/projects.washingtonpost.com/2008-presidential-candidates/issues/candidates/barack-obama/%23top-priorities |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

[[Lêer:obama08acceptance.jpg|duimnael|upright|Obama tydens sy oorwinningstoespraak in Augustus 2008 in Denver]]
Sowel in die loop van die voorverkiesing asook dié van die algemene verkiesing het Obama se verkiesingsveldtog 'n nuwe rekord ten opsigte van skenkings opgestel, veral wat die hoeveelheid klein donasies betref.&lt;ref&gt;[http://www.voanews.com/english/archive/2007-07/2007-07-02-voa52.cfm?CFID=62046237&amp;CFTOKEN=65376399 VOA News: ''Malone, Jim: Obama Fundraising Suggests Close Race for Party Nomination'']&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://dyn.politico.com/printstory.cfm?uuid=3ECB3515-3048-5C12-004D622CB6F4E214 |title=Cummings, Jeanne: ''Small Donors Rewrite Fundraising Handbook''. In: ''Politico'', 26 September 2007 |access-date=18 Januarie 2009 |archive-date= 1 Februarie 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080201140941/http://dyn.politico.com/printstory.cfm?uuid=3ECB3515-3048-5C12-004D622CB6F4E214 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.cqpolitics.com/wmspage.cfm?docID=news-000002674309 |title=www.cqpolitics.com: Cadei, Emily: ''Obama Outshines Other Candidates in January Fundraising'' |access-date=18 Januarie 2009 |archive-date=13 Junie 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080613213513/http://www.cqpolitics.com/wmspage.cfm?docID=news-000002674309 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; Op 19 Junie het Obama die eerste presidensiële kandidaat van 'n groot party geword wat geen openbare finansiële steun vir sy verkiesingsveldtog wou aanvaar nie sedert dié stelsel in 1976 tot stand gekom het.&lt;ref&gt;[http://www.bloomberg.com/apps/news?pid=20601070&amp;sid=aNi.G0PhWnFw&amp;refer=home Salant, Jonathan D.: ''Obama Won't Accept Public Money in Election Campaign''. Bloomberg.com, 19 Junie 2008]&lt;/ref&gt;

Aanvanklik was daar 'n groot aantal Demokratiese kandidate wat aan dié party se voorverkiesings vir die presidentskap deelgeneem het, tog het die veldtog uiteindelik op 'n wedloop tussen Obama en senator [[Hillary Clinton]] uitgeloop. Albei kandidate het die Demokratiese voorverkiesings in 'n aantal deelstate gewen, en Obama se voorsprong oor sy partygenoot het net geleidelik begin rek. Eers op 3 Junie is hy as die Demokratiese Party se amptelike kandidaat benoem.&lt;ref&gt;[http://www.cnn.com/2008/POLITICS/06/03/election.democrats/index.html www.cnn.com: ''Obama: I will be the Democratic nominee'']&lt;/ref&gt; Op hierdie dag het Obama sy oorwinningstoespraak in St. Paul (deelstaat Minnesota) gehou. Clinton het haar verkiesingsveldtog op 7 Junie opgeskort en haar steun vir Obama aangekondig. Obama se verkiesingsveldtog het nou veral daarop gekonsentreer om in die presidentsverkiesing 'n oorwinning oor die Republikeinse teenstander [[John McCain]] te behaal. Op 23 Augustus het Obama senator [[Joe Biden]] uit Delaware as sy kandidaat vir die amp van visepresident benoem.

Tydens die Demokratiese Party se Nasionale Byeenkoms in [[Denver]] ([[Colorado]]) het Hillary Clinton haar in 'n toespraak ten gunste van Barack Obama as Demokratiese kandidaat uitgespreek. Obama het sy toespraak in Denver, wat deur 84&amp;nbsp;000 aanhangers bygewoon en deur 38 miljoen toeskouers wêreldwyd op televisie dopgehou is, op 28 Augustus gehou. Hy het sy nominasie as Demokratiese kandidaat vir die Amerikaanse presidentskap aanvaar en sy politieke doelwitte verduidelik.&lt;ref&gt;[http://news.bbc.co.uk/2/hi/americas/7586375.stm BBC News, 29 Augustus 2008: ''Obama accepts Democrat nomination'']&lt;/ref&gt;

Nadat ook die Republikeinse Party die kandidatuur van John McCain bevestig het, het in September en Oktober drie presidensiële debatte tussen Obama en McCain plaasgevind. Barack Obama het die Amerikaanse presidentsverkiesing in November 2008 met 'n meerderheid van 53 persent van die uitgebragte stemme en 'n oorgrote meerderheid in die verkiesingskollege gewen.

== Politieke standpunte ==
[[Lêer:U.S. Total Deficits vs. National Debt Increases 2001-2010.png|duimnael|Begrotingstekort en die skulde se stygings 2001–2013]]
Obama het nog altyd 'n progressiewe standpunt oor homoseksuele regte gehandhaaf en het selfs in sy kapasiteit as senaatskandidaat vir [[Illinois]] in 1994 gesê dat hy 'n voorstander van die wettiging van die [[homohuwelik]] is. Tydens sy presidentskandidaatskap en -termyn het hy die vraagstuk egter versigtig vermy tot en met 9 Mei 2012 toe hy sy amptelike ondersteuning vir die wettiging van die homohuwelik bekend gemaak het. Dít maak hom die eerste sittende Amerikaanse president om homoseksuele huwelike openlik te ondersteun, en die aankondiging het as 'n berekende stap gekom om ondersteuning onder die swaaistemme (die sogenaamde &quot;swing vote&quot; wat veral bestaan uit stemmers ten gunste van homoseksuele huwelikke) te verwerf ten onkoste van stemme van swart Amerikaners, [[Latyns-Amerika]]ners en konserwatiewes in veral die suide in aanloop tot die Amerikaanse presidentsverkiesing van 2012.

=== Ekonomie ===
[[Lêer:US Employment Statistics.svg|lang=af|duimnael|Indiensneming statistiek (veranderinge in werkloosheidsyfer en netto werksgeleenthede per maand) tydens Obama se ampstermyn as Amerikaanse president]]
Barack Obama se ekonomiese beleid steun op die beginsel van die sosiale welvaartstaat en staan in die tradisie van die sogenaamde ''Rubinomics'' van die Clinton-tydperk. Hierdie beleid behels dat staatsbesteding aan bande gelê word asook die opstel van 'n gebalanseerde begroting. Met die finansiële krisis en ernstige resessie in die VSA as uitgangspunt is Obama se beleid daarop gemik om die ekonomiese situasie van die Amerikaanse middel- en werkersklas te verbeter. Die staat sal hierby egter 'n ondergeskikte rol speel.&lt;ref&gt;Vergelyk Solty, Ingar: ''Das Obama-Projekt. Krise und charismatische Herrschaft''. Hamburg: VSA-Verlag 2008, bl. 23&lt;/ref&gt; Obama is 'n aanhanger van fiskale konserwatisme en die ''Pay-As-You-Go''-beginsel.&lt;ref&gt;Vergelyk Solty (2008), bl. 29&lt;/ref&gt; Volgens Obama sal Amerika se krimpende middelklas net soos huishoudings met 'n hoë skuldlas voordeel trek uit belastingverlagings.

Twee belastingverlagingsprogramme, wat deur die Bush-administrasie van stapel gestuur is, sal nog tot in die jaar 2011 loop. Obama sal sy eie belastingverlagings met besnoeiings aan subsidies vir die oliebedryf en die begroting vir ruimtevaartprogramme finansier.&lt;ref&gt;Vergelyk Solty (2008), bl. 30&lt;/ref&gt; Hy is daarnaas 'n voorstander van beleggings in [[hernubare energie]]bronne en die opleiding van die werkende bevolking, veral op kollegevlak, maar is nogtans nie bereid om op middeltermyn met 'n verhoogde staatsskuld vir ekonomiese groei en die skepping van nuwe werkgeleenthede te betaal nie.

Barack Obama se belangrikste ekonomiese raadgewer is Austan Goolsbee. Ander ekonomiese adviseurs sluit Jeffrey Liebman, Jason Furman, Paul Volcker, Laura D. Tyson en Robert Rubin in. Baie van Obama se medewerkers het al belangrike poste in die Clinton-administrasie beklee, en sommige van hulle het soos Goolsbee baie goeie betrekkinge met die Democratic Leadership Council.&lt;ref&gt;Vergelyk Solty (2008), bl. 20&lt;/ref&gt;

== Presidentskap ==
=== Eerste maatreëls ===
[[Lêer:US President Barack Obama taking his Oath of Office - 2009Jan20.jpg|duimnael|Barack Obama lê die ampseed af, beheer deur Hoofregter John G. Roberts Jr by die Capitol, 20 Januarie 2009]]
Nog op die dag van sy inswering het president Obama alle verordenings wat deur sy voorganger George W. Bush uitgevaardig, maar nog nie bekragtig is nie, hersien. Hierdie soort prosedure word gewoonlik deur elke nuwe president gevolg. Daarnaas het Obama die militêre vervolgingsgesag gevra om hofsake teen terreurverdagtes, wat in die Amerikaanse basis Guantánamo op [[Kuba]] aangehou word, 120 dae lank te vries sodat alle gevalle deur die nuwe administrasie bekyk kan word.&lt;ref&gt;[[Leopold Scholtz|Scholtz, Leopold]]: ''Obama wil glo gevangenis in Guantanamo sluit''. In: ''Volksblad'', 23 Januarie 2009. [https://web.archive.org/web/20090125111108/http://www.news24.com/Die_Volksblad/Nuus/0,,5-83_2457700,00.html ''Aanlyn-artikel op die nuuswebwerf www.news24.com'']&lt;/ref&gt; Hierdie verordening word as die eerste stap op pad na die sluiting van die gevangenis in Guantánamo beskou.

=== Binnelandse beleid ===
[[Lêer:Obama cabinet meeting 2009-11.jpg|duimnael|President Obama vergader met die Kabinet op 23 November 2009]]
Die eerste wetsontwerp, wat deur Obama bekragtig en onderteken is, was die ''Lilly Ledbetter Fair Pay Act'' van 2009 wat regsprosedure, waardeur die beginsel van gelyke betaling vir gelyke werk afgedwing kan word, vergemaklik het. Vyf dae later het Obama die ''State Children's Health Insurance Program (SCHIP)'' heringestel waardeur 'n bykomende vier miljoen kinders, wat andersins oor geen mediese versekering beskik het nie, in 'n mediese staatsfonds ingesluit is.

In Maart 2009 het Obama die beperkings, wat deur die vorige Bush-regering op navorsing op embrionale [[stamsel]]le geplaas is, opgehef en tegelykertyd belowe dat hy streng riglyne ten opsigte van hierdie navorsing in werking sou stel.

== Sien ook ==
* [[Amerikaanse presidentsverkiesing 2008]]
* [[Amerikaanse presidentsverkiesing 2012]]

== Verwysings ==
{{Verwysings|2}}

== Eksterne skakels ==
{{CommonsKategorie}}

{{Presidente van die VSA}}
{{Wenners van die Nobelprys vir Vrede}}
{{Nobelpryswenners van 2009}}
{{Time-persone van die jaar}}
{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Obama, Barack}}
[[Kategorie:Presidente van die Verenigde State]]
[[Kategorie:Amerikaanse advokate]]
[[Kategorie:Amerikaanse politikoloë]]
[[Kategorie:Afro-Amerikaners]]
[[Kategorie:Regsgeleerdes]]
[[Kategorie:Wenners van die Nobelprys vir Vrede]]
[[Kategorie:Geboortes in 1961]]
[[Kategorie:Lewende mense]]</text>
      <sha1>2x831brtov69n8e78yq425b4e69x4ox</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816405</id>
      <parentid>2816404</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T17:04:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <comment>/* Politieke standpunte */ huwelike</comment>
      <origin>2816405</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="27952" sha1="0ejzl44jiwigxjzcwa330c4thizwhm7" xml:space="preserve">{{President van die VSA
| Beeld = [[Lêer:President Barack Obama.jpg|200px]]
| Naam = Barack Obama
| Volgorde = 44&lt;sup&gt;ste&lt;/sup&gt; President
| Ampstermyn = [[20 Januarie]] [[2009]] – 20 Januarie [[2017]]
| Voorganger = [[George W. Bush]]
| Opvolger = [[Donald Trump]]
| Geboortedatum = [[4 Augustus]] [[1961]]
| Geboorteplek = [[Honolulu]] ([[Hawaii]])
| Sterftedatum =
| Sterfteplek =
| Eerste Dame = [[Michelle Obama]]
| Politieke party = [[Demokratiese Party (Verenigde State)|Demokraat]]
| Visepresident = [[Joe Biden]]
| Handtekening = Barack Obama signature.svg
}}
{{Inligtingskas Ampsbekleër
| naam            = Barack Obama
| beeld           = Official portrait of Barack Obama.jpg
| beeldonderskrif = 
| orde            = Sekretaris-generaal van die [[Demokratiese Party (Verenigde State) |Demokratiese Party]] 
| termynaanvang   = 20 [[Januarie]] [[2017]]
| termyneinde     = 
| vise            = 
| voorganger      = 
| opvolger        = 
| geboortedatum   =
| sterftedatum    = 
| sterfteplek     = 
| party           = [[Demokratiese Party (Verenigde State)|Demokratiese Party]] 
| orde2           = Senator vir [[Illinois]] 
| termynaanvang2  = 8 Mei 2006
| termyneinde2    = 8 Mei 2007
| vise2           = 
| voorganger2     =
| opvolger2       = [[Bill Clinton]]}} 

'''Barack Hussein Obama II''' ([bəˈɹɑːk huˈseɪn oʊˈbɑːmə] {{Audio|En-us-Barack-Hussein-Obama.ogg|luister}}; * [[4 Augustus]] [[1961]] in [[Honolulu]], [[Hawaii]]) is op 20 Januarie 2009 ingehuldig as die 44ste president van die [[Verenigde State]]. Hy het in die Amerikaanse Kongres die amp van Juniorsenator vir die deelstaat [[Illinois]] beklee en is die vierde jongste kandidaat wat ooit as president verkies is.&lt;ref&gt;[http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2009/01/20/AR2009012004497.html?wpisrc=newsletter&amp;wpisrc=newsletter&amp;wpisrc=newsletter Shear, Michael D. en Anne E. Kornblut: ''A Historic Inauguration Draws Throngs to the Mall''. In: www.washingtonpost.com, 21 Januarie 2009]&lt;/ref&gt; Hy is daarnaas ook die eerste boorling van die deelstaat [[Hawaii]] wat die presidentsamp beklee.

Obama is die seun van 'n [[Kenia]]anse vader, Barack Obama, en 'n Amerikaanse moeder, Ann Dunham, wat in 'n Russies-klas by die [[Universiteit van Hawaii]] ontmoet het. Hy is in die eerste ses jare van sy lewe in die Hawaiïese hoofstad Honolulu grootgemaak en het daarna met sy moeder en sy Indonesiese stiefvader Lolo Soetero na [[Djakarta]] in [[Indonesië]] verhuis, waar hy tot op die ouderdom van tien jaar gebly het.

Obama het akademiese grade aan die Columbia-universiteit en aan die Harvard-universiteit se regsskool behaal en daarna 'n loopbaan as gemeenskapsorganiseerder en universiteitsdosent in [[Chicago]], [[Illinois]] begin. Later het hy as advokaat vir burgerlike regte gepraktiseer. In die periode tussen [[1997]] en [[2004]] was hy 'n lid van Illinois se senaat. In 2000, het hy as kandidaat vir 'n setel in die Amerikaanse Huis van Verteenwoordigers gestaan, maar is uiteindelik nie verkies nie. In 2003 het hy aangekondig om as kandidaat vir die Amerikaanse Senaat te staan.

As 'n verteenwoordiger in Illinois se Huis van Verteenwoordigers het hy tydens die Demokratiese Party se Nasionale Byeenkoms op [[27 Julie]] [[2004]] in [[Boston]] die sleuteltoespraak gelewer. In November van dieselfde jaar is hy met 'n meerderheid van 70 persent van die uitgebragte stemme tot die Amerikaanse Senaat verkies.

As 'n lid van die Demokratiese minderheid in die VSA-Senaat was hy by die indiening van 'n gemeenskaplike wetsontwerp van Demokrate en Republikeine ten opsigte van die beheer van konvensionele wapens betrokke en het hom ten gunste van 'n meer verantwoordelike besteding van federale fondse en toesighouding daaroor uitgespreek.

Obama het amptelike besoeke aan [[Oos-Europa]], die [[Midde-Ooste]] en [[Afrika]] afgelê. Nadat hy in [[Februarie]] [[2007]] sy kandidaatskap vir die nominasie as Demokratiese presidensiële kandidaat aangekondig het, het Obama hom ten gunste van 'n einde van die Amerikaanse oorlogvoering in [[Irak]], groter onafhanklikheid ten opsigte van energiebronne en die daarstelling van 'n algemene nasionale gesondheidsstelsel as sy politieke prioriteite uitgespreek.

Obama se presidensiële verkiesingsveldtog het in 2007 begin. Nadat hy die wedloop teen sy teenstander in die voorverkiesings van die Demokratiese Party, [[Hillary Rodham Clinton]], gewen het, is Obama amptelik as kandidaat genomineer. In die presidensiële verkiesing van November 2008 het hy die Republikeinse teenkandidaat [[John McCain]] verslaan. Nege maande ná sy inhuldiging is Obama as wenner van die [[Nobelprys vir Vrede]] aangewys.&lt;ref&gt;{{cite web |title=The Nobel Peace Prize 2009 |publisher=Nobelprize.org |url=https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/2009/index.html |access-date=6 Oktober 2017 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20180629100901/https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/2009/index.html |archive-date=29 Junie 2018 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; In April 2011 het hy aangekondig dat hy vir 'n tweede ampstermyn sou staan en op 6 November 2012 sy Republikeinse teenstander, goewerneur [[Mitt Romney]], in die presidentsverkiesing verslaan.

Obama en sy vrou [[Michelle Obama|Michelle]], met wie hy in [[1992]] getrou het, het twee dogters, Malia en Sasha. Hy het twee blitsverkopers gepubliseer: 'n Outobiografie oor sy jeug ''Dreams from My Father'' (&quot;Drome van My Vader&quot;) en ''The Audacity of Hope'' (&quot;Die Stoutmoedigheid van Hoop&quot;), waarin hy persoonlike kommentaar op die Amerikaanse politiek lewer. Die inkomste van 4,2 miljoen VSA-$, wat die Obamas in 2007 verdien het, is grotendeels deur tantieme op boeke gegenereer.&lt;ref&gt;Gruber, Peter; Joachim Hirzel; Nadja Matthes; Jürgen Schönstein; en Stefan Wagner: ''Obamas Kraftakt''. In: ''Focus'', nommer 5/2009, 26 Januarie 2009, bl. 121&lt;/ref&gt;

== Vroeë lewe en loopbaan ==
=== Kinder- en skooljare ===
[[Lêer:BarackObamaCertificationOfLiveBirthHawaii.jpg|duimnael|Barack Obama se geboortesertifikaat]]
Obama is in die Kapi'olani Mediese Sentrum vir Vroue &amp; Kinders in Honolulu (Hawaii) as die seun van Barack Obama, Sr. - 'n boorling van Nyang'oma Kogele in die Keniaanse provinsie Nyanza – en Ann Durham, 'n blanke Amerikaanse vrou van hoofsaaklik Engelse, Ierse en Duitse afkoms uit [[Wichita, Kansas|Wichita]] in die deelstaat [[Kansas]], gebore. Sy ouers het in 1960, toe hulle albei by die Universiteit van Hawaii te Manoa ingeskryf was, met mekaar kennis gemaak. Hulle het op 2 Februarie 1961 getrou, maar het van mekaar vervreemd geraak toe Obama twee jaar oud was en is in 1964 geskei. Obama se vader het vervolgens na [[Kenia]] teruggekeer en sy seun nog net een keer gesien voordat hy in 1982 in 'n motorongeluk oorlede is. Obama het in Augustus 2006 saam met sy vrou en twee dogters 'n besoek aan sy pa se geboorteplek afgelê – 'n dorp naby Kisumu in landelike Wes-Kenia.

Ná haar egskeiding het Dunham met Lolo Soetoro getrou, en die paar het in 1967 na Soetero se geboorteland Indonesië verhuis waar Obama tot op die ouderdom van tien jaar plaaslike skole soos Asisi in Jakarta bygewoon het. Daarna het hy na Honolulu teruggekeer en by sy grootouers aan moederskant, Madelyn en Stanley Durham, gebly. Vanaf die vyfde graad (standerd) in 1971 het hy die Punahou-skool bygewoon en hier in 1979 die Amerikaanse matriek geskryf.

Obama se moeder het in 1972 na Hawaii teruggekeer om hier enkele jare te bly, maar het in 1977 weer na Indonesië verhuis waar sy as antropologiese veldwerker werksaam was. Vir die oorgrote res van haar lewe het sy in dié Suidoos-Asiatiese land aangebly om eers in 1994 na Hawaii terug te keer. In die volgende jaar is sy aan eierstokkanker dood.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.time.com/time/nation/article/0,8599,1729524,00.html |title=''www.time.com: Ripley, Amanda: The Story of Barack Obama's Mother'' |access-date=18 November 2008 |archive-date= 1 April 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120401230800/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1729685,00.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

Soos hy later as 'n volwasse man erken het, het Obama as hoërskoolleerder [[dagga]] en [[kokaïen]] asook alkoholiese dranke gebruik en dit tydens die ''Civil Forum on the Presidency'' in 2008 as sy grootste morele fout beskryf.&lt;ref&gt;[http://www.cnn.com/2008/POLITICS/08/16/warren.forum/ ''www.cnn.com: Obama, McCain talk issues at pastor's forum'']&lt;/ref&gt;

=== Studentejare ===
[[Lêer:Barack Michelle.jpg|duimnael|Barack en Michelle Obama]]
Nadat hy sy hoërskoolmatriek voltooi het, het Obama na [[Los Angeles]] gegaan om daar twee jaar lank aan die ''Occidental College'' te studeer. Vervolgens het hy by die ''Columbia''-universiteit in New York Stad vir 'n BA-graad in politieke wetenskap ingeskryf, met internasionale betrekkinge as sy spesialiseringsvak. Nadat hy sy BA-graad in 1983 voltooi het, het hy vroeg in 1984 vir die periode van een jaar by die ''Business International Corporation'' en daarna by die ''New York Public Interest Research Group'' begin werk.

Nadat hy vier jare in New York Stad gebly het, het Obama na Chicago verhuis om tussen Junie 1985 en Mei 1988 as direkteur van die ''Developing Communities Project (DCP)'' te werk, 'n kerk-gebaseerde [[gemeenskapsorganisasie]] wat oorspronklik uit agt Rooms-Katolieke parogieë in Greater Roseland (Roseland, West Pullman en Riverdale) in Chicago se South Side bestaan het. Gedurende sy drie jare as direkteur van die DCP het die projek se personeel van een medewerker tot dertien en sy jaarlikse begroting van $70&amp;nbsp;000 tot $400&amp;nbsp;000 aangegroei. Obama se prestasies as direkteur van die DCP sluit sy medewerking by die totstandkoming van 'n beroepsopleidingsprogram, 'n voorbereidingsprogram vir voornemende kollegestudente en 'n organisasie vir die beskerming van regte van huurders in Altgeld Gardens in. Obama was daarnaas ook as konsultant en instrukteur vir die Gamaliel-stigting werksaam, 'n instituut vir gemeenskapsorganisasie. In die middel van 1988 het hy vir die eerste keer 'n reis van drie weke na Europa en een van vyf weke na Kenia onderneem waar hy baie van sy familielede van vaderskant ontmoet het.

Teen die einde van 1988 het Obama by die ''Harvard Law School'' ingeskryf. Aan die einde van sy eerste studiejaar is hy danksy sy grade en 'n skryfkompetisie as 'n redakteur van die tydskrif ''Harvard Law Review'' gekies. In Februarie 1990 is hy – in sy tweede jaar – as voorsitter van die ''Law Review'' verkies – 'n vrywillige voltydse pos waarby Obama as hoofredakteur gefungeer en sodoende ook toesig oor die ''Law Review'' se span van tagtig redakteurs gehou het.

Die publisiteit, wat aan Obama as die eerste verkose Swart voorsitter van die ''Law Review'' gegee is, het aan hom 'n uitgewerskontrak en 'n voorskot vir 'n boek oor rasseverhoudings besorg. In 'n poging om hom vir hulle fakulteit aan te werf, het die ''University of Chicago Law School'' 'n studiebeurs en 'n kantoor vir die voltooiing van sy boek aan Obama voorsien. Hy was oorspronklik van plan om die werk binne 'n jaar vry te stel, tog het die boek uiteindelik tot 'n persoonlike lewensgeskiedenis ontwikkel en die skryfwerk vervolgens langer geneem. Om sonder onderbrekings te kan werk, het Obama en sy vrou Michelle na Bali gereis waar hy enkele maande lank met skryfwerk besig was. Die manuskrip het uiteindelik in die middel van 1995 onder die titel ''Dreams From my Father'' verskyn.

Obama het die deelstaat Illinois se ''Project Vote'' tussen April en Oktober 1992 bestuur. Hierdie projek was daarop gemik om 150&amp;nbsp;000 van Illinois se 400&amp;nbsp;000 ongeregistreerde [[Afro-Amerikaners]] as kiesers te registreer.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://nl.newsbank.com/nl-search/we/Archives?p_product=CSTB&amp;p_theme=cstb&amp;p_action=search&amp;p_maxdocs=200&amp;s_dispstring=(Vernon%20Jarrett)%20AND%20date(8/11/1992%20to%208/11/1992)&amp;p_field_date-0=YMD_date&amp;p_params_date-0=date:B,E&amp;p_text_date-0=8/11/1992%20to%208/11/1992)&amp;p_field_advanced-0=&amp;p_text_advanced-0=(Vernon%20Jarrett)&amp;xcal_numdocs=20&amp;p_perpage=10&amp;p_sort=YMD_date:D&amp;xcal_useweights=no |title=Jarrett, Vernon: ''Project Vote brings power to the people'' |access-date=18 Januarie 2009 |archive-date=11 Oktober 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121011212738/http://nl.newsbank.com/nl-search/we/Archives?p_product=CSTB&amp;p_theme=cstb&amp;p_action=search&amp;p_maxdocs=200&amp;s_dispstring=(Vernon%20Jarrett)%20AND%20date(8/11/1992%20to%208/11/1992)&amp;p_field_date-0=YMD_date&amp;p_params_date-0=date:B,E&amp;p_text_date-0=8/11/1992%20to%208/11/1992)&amp;p_field_advanced-0=&amp;p_text_advanced-0=(Vernon%20Jarrett)&amp;xcal_numdocs=20&amp;p_perpage=10&amp;p_sort=YMD_date:D&amp;xcal_useweights=no |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

Obama het vanaf 1992 twaalf jaar as professor klas gegee in grondwetlike reg by die ''University of Chicago Law School''. Daarnaas het hy by die regsmaatskappy ''Davis, Miner, Barnhill &amp; Galland'' aangesluit wat hom met sy twaalf prokureurs op burgerregte en die ekonomiese ontwikkeling van stadsbuurte toegespits het. Obama se regslisensie het tot en met 2002 geldig gebly.

== Politieke loopbaan ==
=== Senator in Illinois: 1997–2004 ===
[[Lêer:BarackObamaportrait.jpg|duimnael|Barack Obama as senator vir Illinois]]
In 1996 is Obama as die senator van Illinois se 13de Distrik in Chicago verkies. Hy het erkenning van albei groot partye gekry vir sy wetgewing rakende etiese sake en die voorsiening van gesondheidsdienste.&lt;ref&gt;[http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2007/02/08/AR2007020802262.html Slevin, Peter: ''Obama Forged Political Mettle in Illinois Capitol.'' In: ''Washington Post'', 9 Februarie 2007]&lt;/ref&gt; Hy was onder meer by wetsontwerpe wat belasting vir werkers met lae inkomste gereël het asook by die hervorming van die plaaslike welvaartstelsel en kindersorg betrokke.

Obama is in 1998 en 2002 as senator herverkies, tog was sy kandidatuur vir 'n setel in die Huis van Verteenwoordigers in die Demokratiese Party nie suksesvol nie. Toe die Demokrate ná 'n dekade as minderheidsparty weer die meerderheid setels in die Senaat van Illinois verower het, het Obama in Januarie 2003 voorsitter van die Senaat se Komitee vir Gesondheids- en Menslike Dienste geword. Obama het hom veral vir hervormings in die plaaslike polisiediens beywer. Illinois het sodoende die eerste deelstaat geword wat video-opnames by ondervragings in moordsake verpligtend gemaak het.

Tydens die verkiesingsveldtog vir die Amerikaanse Senaat in 2004 het Obama met polisie-organisasies saamgewerk om die Amerikaanse wetgewing rakende die doodstraf te hervorm. Nadat hy in November van dieselfde jaar as senator vir Illinois verkies is en sodoende 'n lid van die Amerikaanse Kongres geword het, het hy as senator in Illinois bedank.

=== Amerikaanse Senator: 2005–2008 ===
Op 4 Januarie 2005 het Obama sy ampseed as senator vir Illinois afgelê. Hy was die vyfde Afro-Amerikaanse senator in die geskiedenis van die VSA, en die derde sy setel volgens die Sewende Wysiging van die Amerikaanse Grondwet in 'n algemene verkiesing gewen het.&lt;ref&gt;[http://www.senate.gov/pagelayout/history/h_multi_sections_and_teasers/Photo_Exhibit_African_American_Senators.htm U.S. Senate Historical Office: ''Breaking New Ground: African American Senators'']&lt;/ref&gt; Volgens 'n ontleding van senatoriale stemmings in die periode tussen 2005 en 2007 het die weekblad ''Congressional Weekly'', 'n onpartydige publikasie, na hom as 'n &quot;lojale Demokraat&quot; verwys, terwyl die ''National Journal'' hom volgens 'n ontleding van uitgesoekte stemmings in 2007 as die &quot;liberaalste&quot; senator beskryf het.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://public.cq.com/docs/cqw/weeklyreport110-000002654703.html |title=''Nather, David: The Space Between Clinton and Obama'' |access-date=18 Januarie 2009 |archive-date=24 Julie 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080724001128/http://public.cq.com/docs/cqw/weeklyreport110-000002654703.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.msnbc.msn.com/id/23276453 |title=Curry, Tom: ''What Obama's Senate Votes Reveal'' |access-date=18 Januarie 2009 |archive-date=10 Februarie 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090210130340/http://www.msnbc.msn.com/id/23276453/ |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; ''Congress.org'' het hom in 2008 as die elfde magtigste senator geranglys.&lt;ref&gt;[http://www.congress.org/congressorg/power_rankings/overall.tt ''Power Rankings: Senate'']&lt;/ref&gt; Op 13 November 2008 het Obama aangekondig dat hy op 16 November as senator sou bedank om homself sodoende op die oorgangsperiode tot sy presidentskap te kan konsentreer.&lt;ref&gt;[http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2008/11/16/AR2008111600753.html Mason, Jeff: Obama resigns Senate seat, thanks Illinois. In: ''Washington Post'', 16 November 2008]{{Dooie skakel|date=Augustus 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;

=== Presidensiële verkiesingsveldtog in 2008 ===
[[Lêer:Flickr Obama Springfield 01.jpg|duimnael|links|Obama saam met sy eggenote en hul twee dogters op die verhoog in Springfield (Illinois) op 10 Februarie 2007, net voordat hy aangekondig het om as Demokratiese kandidaat vir die presidentskap aan die voorverkiesings deel te neem]]
[[Lêer:Biden Obama.jpg|duimnael|links|Barack Obama en Joe Biden]]
Op 10 Februarie 2007 het Obama sy kandidatuur vir die Amerikaanse presidentskap buite Springfield se ''Old State Capitol''-gebou aangekondig. Die keuse van hierdie plek was simbolies van aard – dit was immers hier waar Abraham Lincoln in 1858 sy geskiedkundige ''House Divided''-toespraak gehou het.

Gedurende die verkiesingsveldtog het Obama steeds die noodsaaklikheid beklemtoon om 'n einde aan die oorlog in Irak te maak, die VSA se afhanklikheid van buitelandse energiebronne te verminder en die Amerikaanse bevolking van 'n algemene gesondheidsdiens te voorsien.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://projects.washingtonpost.com/2008-presidential-candidates/issues/candidates/barack-obama/%23top-priorities |title=''Barack Obama on the Issues: What Would Be Your Top Three Overall Priorities If Elected?'' |access-date=13 Julie 2012 |archive-date=13 Julie 2012 |archive-url=https://archive.is/20120713090647/projects.washingtonpost.com/2008-presidential-candidates/issues/candidates/barack-obama/%23top-priorities |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

[[Lêer:obama08acceptance.jpg|duimnael|upright|Obama tydens sy oorwinningstoespraak in Augustus 2008 in Denver]]
Sowel in die loop van die voorverkiesing asook dié van die algemene verkiesing het Obama se verkiesingsveldtog 'n nuwe rekord ten opsigte van skenkings opgestel, veral wat die hoeveelheid klein donasies betref.&lt;ref&gt;[http://www.voanews.com/english/archive/2007-07/2007-07-02-voa52.cfm?CFID=62046237&amp;CFTOKEN=65376399 VOA News: ''Malone, Jim: Obama Fundraising Suggests Close Race for Party Nomination'']&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://dyn.politico.com/printstory.cfm?uuid=3ECB3515-3048-5C12-004D622CB6F4E214 |title=Cummings, Jeanne: ''Small Donors Rewrite Fundraising Handbook''. In: ''Politico'', 26 September 2007 |access-date=18 Januarie 2009 |archive-date= 1 Februarie 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080201140941/http://dyn.politico.com/printstory.cfm?uuid=3ECB3515-3048-5C12-004D622CB6F4E214 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.cqpolitics.com/wmspage.cfm?docID=news-000002674309 |title=www.cqpolitics.com: Cadei, Emily: ''Obama Outshines Other Candidates in January Fundraising'' |access-date=18 Januarie 2009 |archive-date=13 Junie 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080613213513/http://www.cqpolitics.com/wmspage.cfm?docID=news-000002674309 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; Op 19 Junie het Obama die eerste presidensiële kandidaat van 'n groot party geword wat geen openbare finansiële steun vir sy verkiesingsveldtog wou aanvaar nie sedert dié stelsel in 1976 tot stand gekom het.&lt;ref&gt;[http://www.bloomberg.com/apps/news?pid=20601070&amp;sid=aNi.G0PhWnFw&amp;refer=home Salant, Jonathan D.: ''Obama Won't Accept Public Money in Election Campaign''. Bloomberg.com, 19 Junie 2008]&lt;/ref&gt;

Aanvanklik was daar 'n groot aantal Demokratiese kandidate wat aan dié party se voorverkiesings vir die presidentskap deelgeneem het, tog het die veldtog uiteindelik op 'n wedloop tussen Obama en senator [[Hillary Clinton]] uitgeloop. Albei kandidate het die Demokratiese voorverkiesings in 'n aantal deelstate gewen, en Obama se voorsprong oor sy partygenoot het net geleidelik begin rek. Eers op 3 Junie is hy as die Demokratiese Party se amptelike kandidaat benoem.&lt;ref&gt;[http://www.cnn.com/2008/POLITICS/06/03/election.democrats/index.html www.cnn.com: ''Obama: I will be the Democratic nominee'']&lt;/ref&gt; Op hierdie dag het Obama sy oorwinningstoespraak in St. Paul (deelstaat Minnesota) gehou. Clinton het haar verkiesingsveldtog op 7 Junie opgeskort en haar steun vir Obama aangekondig. Obama se verkiesingsveldtog het nou veral daarop gekonsentreer om in die presidentsverkiesing 'n oorwinning oor die Republikeinse teenstander [[John McCain]] te behaal. Op 23 Augustus het Obama senator [[Joe Biden]] uit Delaware as sy kandidaat vir die amp van visepresident benoem.

Tydens die Demokratiese Party se Nasionale Byeenkoms in [[Denver]] ([[Colorado]]) het Hillary Clinton haar in 'n toespraak ten gunste van Barack Obama as Demokratiese kandidaat uitgespreek. Obama het sy toespraak in Denver, wat deur 84&amp;nbsp;000 aanhangers bygewoon en deur 38 miljoen toeskouers wêreldwyd op televisie dopgehou is, op 28 Augustus gehou. Hy het sy nominasie as Demokratiese kandidaat vir die Amerikaanse presidentskap aanvaar en sy politieke doelwitte verduidelik.&lt;ref&gt;[http://news.bbc.co.uk/2/hi/americas/7586375.stm BBC News, 29 Augustus 2008: ''Obama accepts Democrat nomination'']&lt;/ref&gt;

Nadat ook die Republikeinse Party die kandidatuur van John McCain bevestig het, het in September en Oktober drie presidensiële debatte tussen Obama en McCain plaasgevind. Barack Obama het die Amerikaanse presidentsverkiesing in November 2008 met 'n meerderheid van 53 persent van die uitgebragte stemme en 'n oorgrote meerderheid in die verkiesingskollege gewen.

== Politieke standpunte ==
[[Lêer:U.S. Total Deficits vs. National Debt Increases 2001-2010.png|duimnael|Begrotingstekort en die skulde se stygings 2001–2013]]
Obama het nog altyd 'n progressiewe standpunt oor homoseksuele regte gehandhaaf en het selfs in sy kapasiteit as senaatskandidaat vir [[Illinois]] in 1994 gesê dat hy 'n voorstander van die wettiging van die [[homohuwelik]] is. Tydens sy presidentskandidaatskap en -termyn het hy die vraagstuk egter versigtig vermy tot en met 9 Mei 2012 toe hy sy amptelike ondersteuning vir die wettiging van die homohuwelik bekend gemaak het. Dít maak hom die eerste sittende Amerikaanse president om homoseksuele huwelike openlik te ondersteun, en die aankondiging het as 'n berekende stap gekom om ondersteuning onder die swaaistemme (die sogenaamde &quot;swing vote&quot; wat veral bestaan uit stemmers ten gunste van homoseksuele huwelike) te verwerf ten onkoste van stemme van swart Amerikaners, [[Latyns-Amerika]]ners en konserwatiewes in veral die suide in aanloop tot die Amerikaanse presidentsverkiesing van 2012.

=== Ekonomie ===
[[Lêer:US Employment Statistics.svg|lang=af|duimnael|Indiensneming statistiek (veranderinge in werkloosheidsyfer en netto werksgeleenthede per maand) tydens Obama se ampstermyn as Amerikaanse president]]
Barack Obama se ekonomiese beleid steun op die beginsel van die sosiale welvaartstaat en staan in die tradisie van die sogenaamde ''Rubinomics'' van die Clinton-tydperk. Hierdie beleid behels dat staatsbesteding aan bande gelê word asook die opstel van 'n gebalanseerde begroting. Met die finansiële krisis en ernstige resessie in die VSA as uitgangspunt is Obama se beleid daarop gemik om die ekonomiese situasie van die Amerikaanse middel- en werkersklas te verbeter. Die staat sal hierby egter 'n ondergeskikte rol speel.&lt;ref&gt;Vergelyk Solty, Ingar: ''Das Obama-Projekt. Krise und charismatische Herrschaft''. Hamburg: VSA-Verlag 2008, bl. 23&lt;/ref&gt; Obama is 'n aanhanger van fiskale konserwatisme en die ''Pay-As-You-Go''-beginsel.&lt;ref&gt;Vergelyk Solty (2008), bl. 29&lt;/ref&gt; Volgens Obama sal Amerika se krimpende middelklas net soos huishoudings met 'n hoë skuldlas voordeel trek uit belastingverlagings.

Twee belastingverlagingsprogramme, wat deur die Bush-administrasie van stapel gestuur is, sal nog tot in die jaar 2011 loop. Obama sal sy eie belastingverlagings met besnoeiings aan subsidies vir die oliebedryf en die begroting vir ruimtevaartprogramme finansier.&lt;ref&gt;Vergelyk Solty (2008), bl. 30&lt;/ref&gt; Hy is daarnaas 'n voorstander van beleggings in [[hernubare energie]]bronne en die opleiding van die werkende bevolking, veral op kollegevlak, maar is nogtans nie bereid om op middeltermyn met 'n verhoogde staatsskuld vir ekonomiese groei en die skepping van nuwe werkgeleenthede te betaal nie.

Barack Obama se belangrikste ekonomiese raadgewer is Austan Goolsbee. Ander ekonomiese adviseurs sluit Jeffrey Liebman, Jason Furman, Paul Volcker, Laura D. Tyson en Robert Rubin in. Baie van Obama se medewerkers het al belangrike poste in die Clinton-administrasie beklee, en sommige van hulle het soos Goolsbee baie goeie betrekkinge met die Democratic Leadership Council.&lt;ref&gt;Vergelyk Solty (2008), bl. 20&lt;/ref&gt;

== Presidentskap ==
=== Eerste maatreëls ===
[[Lêer:US President Barack Obama taking his Oath of Office - 2009Jan20.jpg|duimnael|Barack Obama lê die ampseed af, beheer deur Hoofregter John G. Roberts Jr by die Capitol, 20 Januarie 2009]]
Nog op die dag van sy inswering het president Obama alle verordenings wat deur sy voorganger George W. Bush uitgevaardig, maar nog nie bekragtig is nie, hersien. Hierdie soort prosedure word gewoonlik deur elke nuwe president gevolg. Daarnaas het Obama die militêre vervolgingsgesag gevra om hofsake teen terreurverdagtes, wat in die Amerikaanse basis Guantánamo op [[Kuba]] aangehou word, 120 dae lank te vries sodat alle gevalle deur die nuwe administrasie bekyk kan word.&lt;ref&gt;[[Leopold Scholtz|Scholtz, Leopold]]: ''Obama wil glo gevangenis in Guantanamo sluit''. In: ''Volksblad'', 23 Januarie 2009. [https://web.archive.org/web/20090125111108/http://www.news24.com/Die_Volksblad/Nuus/0,,5-83_2457700,00.html ''Aanlyn-artikel op die nuuswebwerf www.news24.com'']&lt;/ref&gt; Hierdie verordening word as die eerste stap op pad na die sluiting van die gevangenis in Guantánamo beskou.

=== Binnelandse beleid ===
[[Lêer:Obama cabinet meeting 2009-11.jpg|duimnael|President Obama vergader met die Kabinet op 23 November 2009]]
Die eerste wetsontwerp, wat deur Obama bekragtig en onderteken is, was die ''Lilly Ledbetter Fair Pay Act'' van 2009 wat regsprosedure, waardeur die beginsel van gelyke betaling vir gelyke werk afgedwing kan word, vergemaklik het. Vyf dae later het Obama die ''State Children's Health Insurance Program (SCHIP)'' heringestel waardeur 'n bykomende vier miljoen kinders, wat andersins oor geen mediese versekering beskik het nie, in 'n mediese staatsfonds ingesluit is.

In Maart 2009 het Obama die beperkings, wat deur die vorige Bush-regering op navorsing op embrionale [[stamsel]]le geplaas is, opgehef en tegelykertyd belowe dat hy streng riglyne ten opsigte van hierdie navorsing in werking sou stel.

== Sien ook ==
* [[Amerikaanse presidentsverkiesing 2008]]
* [[Amerikaanse presidentsverkiesing 2012]]

== Verwysings ==
{{Verwysings|2}}

== Eksterne skakels ==
{{CommonsKategorie}}

{{Presidente van die VSA}}
{{Wenners van die Nobelprys vir Vrede}}
{{Nobelpryswenners van 2009}}
{{Time-persone van die jaar}}
{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Obama, Barack}}
[[Kategorie:Presidente van die Verenigde State]]
[[Kategorie:Amerikaanse advokate]]
[[Kategorie:Amerikaanse politikoloë]]
[[Kategorie:Afro-Amerikaners]]
[[Kategorie:Regsgeleerdes]]
[[Kategorie:Wenners van die Nobelprys vir Vrede]]
[[Kategorie:Geboortes in 1961]]
[[Kategorie:Lewende mense]]</text>
      <sha1>0ejzl44jiwigxjzcwa330c4thizwhm7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Elisabeth van Rusland</title>
    <ns>0</ns>
    <id>30127</id>
    <revision>
      <id>2816659</id>
      <parentid>2456432</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T10:12:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>UrsusMaritimus13</username>
        <id>184343</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:3|0|0 */</comment>
      <origin>2816659</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8715" sha1="dhi6daxyx5scqd7pojtd71hloqi3sh2" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Monarg
|naam              = Elisabeth
|titel             = Keiserin van die Hele Rusland
|beeld             = [[Lêer:Carle Vanloo, Portrait de l’impératrice Élisabeth Petrovna (1760).jpg|Keiserin Elisabeth, deur Charles van Loo|232px]]
|byskrif           = 
|dinastie          = [[Huis van Romanof|Romanof]]
|bewind            = 1741–1762
|kroning           = [[25 April]] [[1742]]
|inhuldiging       = 
|volle naam        = Jelizawjeta Petrowna Romanowa
|andertitels       = [[Tsaar|Tsarina]]
|geboortedatum     = [[29 Desember]] [[1709]]
|geboorteplek      = 
|doop              =
|sterftedatum      = [[5 Januarie]] [[1762]]
|sterfteplek       = 
|begraweplek       = 
|begrafnisdatum    =
|voorganger        = [[Iwan VI van Rusland|Iwan VI]]
|erfgenaam         = 
|opvolgertipe      = 
|opvolger          = [[Pieter III van Rusland|Pieter III]]
|koninklikelofsang =
|koninklikeleuse   =
|koningin          = 
|gade              = 
|gadebewind        = 
|gadevan           = 
|eggenoot          = 
|eggenoot 1        = 
|eggenoot 2        = 
|eggenoot 3        = 
|eggenoot 4        = 
|eggenoot 5        = 
|nakomelinge       = 
|kinders           = 
|vader             = [[Pieter I van Rusland|Pieter die Grote]]
|moeder            = [[Katharina I van Rusland|Katharina I]]
}}

'''Jelizawjeta Petrowna''' ([[Russies]]: Елизаве́та Петро́вна) ([[29 Desember]] [[1709]] – [[5 Januarie]] [[1762]]) was die dogter van [[Pieter I van Rusland|Pieter die Grote]] en [[Katharina I van Rusland|Katharina I]]. Sy was van 1741 tot 1762 [[Keiser van die Hele Rusland|keiserin]] van [[Rusland]].

== Vroeë lewe ==
Elisabeth is op [[29 Desember]] [[1709]] in [[Kolomenskoje]] naby [[Moskou]] gebore. Haar ouers het in November [[1707]] in die geheim getrou in die [[Katedraal]] van die Heilige Drie-eenheid in [[Sint Petersburg]].&lt;ref&gt;Robert Coughlan, ''Elizabeth and Catherine'', p. 46&lt;/ref&gt; Die huwelik is eers ’n paar jaar ná haar geboorte, in Februarie [[1712]], bekend gemaak.&lt;ref&gt;Coughlan (''op cit''), p. 46&lt;/ref&gt; Haar &quot;buite-egtelike&quot; status sou lank deur haar politieke teenstanders gebruik word om haar van die troon af te hou.

Van Pieter die Grote en Katharina I se 12 kinders het net twee dogters oorleef: Anna en Elisabeth. Anna het getrou met die Hertog van Holstein-Gottorp, ’n neef van koning Charles XII van [[Swede]], Pieter se ou vyand. Verskeie poging om Eisabeth getroud te kry, het egter misluk.

As kind was Elisabeth slim, al het haar formele opvoeding veel te wense oorgelaat. Sy kon Italiaans, [[Duits]] en Frans vlot praat. Sy was mooi en lewenslustig en was ’n goeie danser en perderuiter. Ná die dood van haar pa en die latere troonopvolging van keiserin [[Anna van Rusland|Anna]], kon geen hof of adellike familie in Europa toelaat dat ’n seun Elisabeth die hof maak nie omdat dit as ’n onvriendelike gebaar teenoor die keiserin beskou kon word.&lt;ref&gt;Coughlan, p. 59&lt;/ref&gt; Sy kon ook nie met ’n burgerlike trou nie omdat dit haar nie net haar titel sou kos nie, maar ook enige aanspraak op die troon.&lt;ref&gt;Coughlan, p. 59&lt;/ref&gt; Elisabeth het hierop verskeie minnaars gehad, onder andere [[Aleksei Grigorjewitsj Razoemofski|Aleksei Razoemofski]], ’n jong Oekraïner met ’n mooi basstem wat na Sint Petersburg gebring is om in die koor te sing. Daar word wyd geglo dat sy in die geheim met hom getrou het.&lt;ref&gt;Coughlan, p. 59&lt;/ref&gt; Nadat Elisabeth keiserin geword het, het sy hom ’n prins en veldmaarskalk gemaak.

== Paleisrewolusie van 1741 ==
Tydens die bewind van keiserin Anna het Elisabeth al hoe groter steun gekry. Ná Anna se dood en tydens die bewind van die kind-keiser [[Iwan VI van Rusland|Iwan VI]] met sy ma, [[Anna Leopoldowna]], as regent, is belasting verhoog en daar was ekonomiese probleme. Dit het Elisabeth genoop om hul bewind op [[25 November]] [[1741]] omver te werp in ’n staatsgreep met behulp van die paleiswag, wat haar ook gesteun het. Iwan is gevange geneem en eers in die fort by [[Dünamünde]] aangehou en daarna in [[Cholmogori]] aan die [[Witsee]], waar hy sonder sy familie die volgende twaalf jaar in eensame aanhouding deurgebring het. Nadat sy teenwoordigheid uitgelek het, is hy in 1756 laat opsluit in die fort by [[Sjlisselboerg]], waar hy op [[5 Julie]] [[1764]] vermoor is.

== Bewind ==
[[Lêer:Donationsurkunde B. von Campenhausen.jpg|duimnael|Skenkingsoorkonde aan die Russiese luitenant-generaal Balthasar Freiherr von Campenhausen, 27 Mei 1756]]
Op [[25 April]] [[1742]] het Elisabeth haarself as keiserin gekroon. Op 33 was sy ’n lewenslustige skoonheid wat op plesier ingestel was en geen kennis van regering gehad het nie. Skielik was sy die leier van die grootste ryk in die wêreld – in een van die kritiekste tydperke in die land se geskiedenis. Gelukkig het sy soos haar pa ’n slag gehad om te regeer. Haar skerpsinnige oordeel en diplomatiese takt het telkens aan Pieter die Grote herinner.

Sy was een van die gewildste Russiese vorste omdat sy nie Duitsers in haar regering toegelaat het nie en niemand tydens haar bewind tereggestel is nie.&lt;ref&gt;Boris Antonov, ''The Russian Tsars'', p. 105&lt;/ref&gt;

Onder haar het Rusland deelgeneem aan die [[Oostenrykse Suksessie-oorlog]] (1740–1748) en die [[Sewejarige Oorlog]] (1756–1763). Haar binnelandse beleid het adellikes in staat gestel om opgang te maak in plaaslike regerings terwyl hulle staatsdienstermyn verkort is. Sy het [[Michail Lomonosof]] aangemoedig om die Moskouse Universiteit te stig en [[Voltaire]] in 1757 na haar hof laat kom om ’n boek oor haar pa te skryf.

== ’n Opvolger ==
As ’n ongetroude keiserin sonder kinders was dit vir Elisabeth belangrik om so gou as moontlik ’n opvolger aan te wys om die Romanof-dinastie voort te sit. Haar keuse was [[Pieter III van Rusland|Pieter van Holstein-Gottorp]], seun van haar suster, Anna. Sy ma is dood toe hy drie maande oud was en sy pa toe hy elf jaar was. Elisabeth het haar jong susterskind na Sint Petersburg genooi waar hy die Ortodokse geloof aangeneem het, en hom op [[7 November]] [[1742]] as haar opvolger aangewys. Daarna het sy [[Katharina II van Rusland|prinses Sophia van Anhalt-Zerbst]] as ’n bruid vir hom gekies. Toe Sophia die Ortodokse geloof aanneem, het sy die naam Katharina gekry in herinnering aan Elisabeth se ma. Hulle het op 21 Augustus 1745 getrou. Elisabeth het hul seun, [[Paul van Rusland|Paul]], by Katharina laat wegneem en as haar eie kind grootgemaak.

== Die hof van Elisabeth ==
[[Lêer:eliabeth lanceret.jpg|duimnael|320px|''Elizaveta Petrovna in Tsarskoe Selo'' (1905), deur Eugene Lanceray]]

Gedurende Elisabeth se bewind was die Russiese hof een van die mees luisterryke howe in Europa. Buitelanders was oorweldig deur die luuksueuse onthale en maskerbals. Die keiserin het die pragtigste rokke gedra; sy het 15 000 balrokke en ’n paar duisend pare skoene gehad en het bepaal wat die gaste moes aantrek.

Sy het uitspattige bedrae bestee aan die grootse barok-projekte van haar gunsteling-argitek, [[Bartolomeo Rastrelli]], veral in [[Peterhof]] en [[Tsarskoje Selo]]. Die [[Winterpaleis]] en [[Smolni-katedraal]] is die grootste monumente van haar bewind in [[Sint Petersburg]].

== Dood ==
In die laat 1750's het Elisabeth se gesondheid begin agteruitgaan. Sy het dikwels flou geword en geweier om haar medisyne te neem. Sy is eindelik op [[5 Januarie]] [[1762]] dood. Met haar dood het die Russiese Romanof-lyn eintlik tot ’n einde gekom, want sy was die laaste agnatiese lid (bloedverwant aan vaderskant) van die Huis van Romanof wat oor die Russiese Ryk regeer het.

== Verwysings ==
: ''Hierdie artikel is merendeels vertaal vanaf die Engelse Wikipedia-artikel [[:en:Elizabeth of Russia]]''
{{Verwysings}}

== Boeke en artikels ==
{{CommonsKategorie|Elizabeth of Russia}}
* {{cite book
  | last = Antonov
  | first = Boris
  | title = Russian Tsars
  | publisher = Ivan Fiorodov Art Publishers
  | date= 2006
  | location = Sint Petersburg
  | id= ISBN 5-93893-109-6}}
* {{cite book
  | last = Coughlan
  | first = Robert
  | title = Elizabeth and Catherine
  | publisher = Millington Ltd.
  | date= 1974
  | location = Londen
  | id=ISBN 0-86000-002-8}}
* {{cite book
  | last = Otto
  | first = Hoetzsch
  | title = The Evolution of Russia
  | publisher = Thames and Hudson
  | date= 1966
  | location = Londen
  | id= ISBN }}
* {{cite book
  | last = Rounding
  | first = Virginia
  | title = Catherine The Great : Love Sex and Power
  | publisher = Hitchinson
  | date= 2006
  | location = Londen
  | id= ISBN 0-09-179992-9}}

{{Tsare van Rusland}}

{{Normdata}}

[[Kategorie:Huis van Romanof]]
[[Kategorie:Russiese keisers]]
[[Kategorie:Geboortes in 1709]]
[[Kategorie:Sterftes in 1762]]</text>
      <sha1>dhi6daxyx5scqd7pojtd71hloqi3sh2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Jakkie Louw</title>
    <ns>0</ns>
    <id>33460</id>
    <revision>
      <id>2816558</id>
      <parentid>2535831</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:16:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Alumni van Hoërskool D.F. Malan]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816558</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4474" sha1="lhgs703dz7d289nhrdpi58kenuyzbwh" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Musikale kunstenaar
| naam            = Jakkie Louw
| beeld           = Jakkie Louw Final (2).jpg
| beeldgrootte    = 
| dwarsformaat    = 
| beeldbeskrywing = 
| beeldonderskrif = 
| agtergrondkleur = solo
| geboortenaam    = 
| alias           = 
| geboortedatum   = {{GDEO|1979|5|20}}
| geboorteplek    = [[Oudtshoorn]]
| oorsprong       = [[Suid-Afrika]]ner
| sterfdatum      = 
| sterfplek       = 
| genre           = 
| beroep          = Sanger
| instrument      = 
| jare_aktief     = 2006 – nou
| etiket          = AFRIMUSIK, SELECT
| assosiasies     = 
| webwerf         = [http://www.jakkielouw.com/ jakkielouw.com]
| huidige_lede    = 
| gewese_lede     = 
}}

'''Jacob Mynhardt Louw''' (gebore [[20 Mei]] [[1979]] te [[Oudtshoorn]]) is 'n [[Suid-Afrika]]anse sanger, liedjieskrywer en akteur. Hy het aan [[Hoërskool D.F. Malan]] [[Matrikuleer|gematrikuleer]] en het na skool B.Com Algemeen aan die [[Universiteit Stellenbosch|Universiteit van Stellenbosch]] studeer Hy is bekend vir treffers soos &quot;Drie Pikkewyne&quot;, &quot;Bamboesbos&quot;, &quot;Gemaak in SA&quot;, &quot;Voshaarnooi&quot; en &quot;Die Hoendersong&quot;. 

Op sy album ''Gemaak in SA'' het hy 'n groot treffer gehad met &quot;Een miljoen woorde&quot;. Hy tree ook saam met [[Kevin Leo]] onder die verhoognaam Jakkals en Leo op. Reeds op hoërskool het hy saam met Viljoen Retief, Christiaan Wood en Colin Johnson die musiekgroep Stone Analysis gestig. Hy het as musikant begin op [[Stellenbosch]] en het later na [[Pretoria]] verhuis. In daardie jare het hy treffers soos &quot;Rambo die polisiehond&quot; en &quot;'n Bottel Tas&quot; gesing. Louw is die outeur van die boek ''Liedjieskrywer 101'', waarin hy mense leer hoe om liedjies te skryf en met [[ritme]] en [[rym]] te werk. Hy het die boek aan sy pa, Nico Louw, opgedra.&lt;ref&gt;[http://www.huisgenoot.com/artikels/Tempo/KOLLIG-Jakkie-Louw KOLLIG: Jakkie Louw] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20101216204250/http://huisgenoot.com/artikels/Tempo/KOLLIG-Jakkie-Louw |date=16 Desember 2010 }}, [[Huisgenoot]], 23 November 2010.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.easterntimes.co.za/?p=2967 Veelsydige Jakkie Louw het nuwe album op die rak], Eastern Times, 1 Oktober 2010.&lt;/ref&gt; In 2018 stel Jakkie sy kinderstorie boek bekend, ''Felias en Pokkel''.

== Enkelsnitte ==

* '' 'n Bottel tas'' (1998)
* ''Rambo die polisiehond'' (1998)
* ''Party in die Wes-Transvaal'' (1998)
* ''Voshaarnooi'' (2000)
* ''Klein Karoo Cowboy'' (2000)
* ''Drie Pikkewyne'' (2006)
* ''Sak Sarel Pa wil 'n bok skiet'' (2006)
* ''Reën in die Kaap'' (2006)
* ''Ysterperd'' (2006)
* ''Sannie Kriel van Sunnyside'' (2006)
* ''Die hoendersong'' (2008)
* ''Bamboesbos'' (2008)
* ''Een miljoen woorde'' (2010)
* ''Gemaak in SA'' (2010)
* ''Nommer een'' (2012)
* ''Standvastige man'' (2014)
* ''Rooi Willie'' (2017)
* ''Koekieloekie'' (2019)

== Albums ==
*''Yesterday vandag and Tomorrow'' (1998)
*''Klein Karoo Cowboy'' (2000)
*''Alles in een glas'' (2006)
*''Drie Pikkewyne'' (2007)
*''Drie Pikkewyne Live'' (dvd) (2009)
*''Marietjie se hoender'' (2009)
*''Jakkals en Leo'' (2010)
*''Gemaak in SA'' (2012)
*''Nommer een'' (2014)
*''Sing Sinatra'' (2015)
*''Spesiale aand met Jakkie Louw'' (dvd) (2015)
*''Oukersaand'' (2015)
*''Die standvastige man'' (2016)
*''Party in SA'' (2018)
*''20 jaar live'' (dvd) (2018)

== Toekennings ==

* Geraas-musiektoekenning:(beste nuweling) (2006)

* Huisgenoot Tempo-toekenning: Beste album omslag (alles in een glas) (2006)

* Sama-benoeming: beste pop album (drie Pikkewyne (2007)

* Sama-benoeming: beste Manlike Sanger (2009)

* Huisgenoot Tempo-benoeming: beste video (een miljoen woorde) (2012)

* Aitsa-toekennings: Benoeming beste temalied vir televisiereeks ''Toks en Tjops'' (2019)

== Bibliografie ==
* ''Liedjieskrywer 101''
* ''Bakkie Louw se Jak en brou''
* ''Die toiletgenoot''
* ''Die musikant se handboek''
*''Felias en Pokkel''

== Filmografie ==
* [[Liefling (die movie)|''Liefling'']], 2010
* [[Susanna van Biljon|''Susanna van Biljon'']], 2011
* ''[[Pretville]]'', 2012
* [[Die spook van Uniondale|''Die spook van Uniondale'']], 2014
* ''Lagmense,'' 2015
*''Lollos 6 (Gomgompie)''

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Sien ook ==
* [[Afrikaanse musiek]]
* [[Lys van Suid-Afrikaanse musikale kunstenaars]]

{{DEFAULTSORT:Louw, Jakkie}}
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse musici]]
[[Kategorie:Geboortes in 1979]]
[[Kategorie:Afrikaners]]
[[Kategorie:Lewende mense]]
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse manlike akteurs van die 21ste eeu]]
[[Kategorie:Alumni van Hoërskool D.F. Malan]]</text>
      <sha1>lhgs703dz7d289nhrdpi58kenuyzbwh</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816559</id>
      <parentid>2816558</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:16:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Alumni van die Universiteit Stellenbosch]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816559</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4529" sha1="605fh7rwgzrgb8icrbwq9varkp5ghlq" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Musikale kunstenaar
| naam            = Jakkie Louw
| beeld           = Jakkie Louw Final (2).jpg
| beeldgrootte    = 
| dwarsformaat    = 
| beeldbeskrywing = 
| beeldonderskrif = 
| agtergrondkleur = solo
| geboortenaam    = 
| alias           = 
| geboortedatum   = {{GDEO|1979|5|20}}
| geboorteplek    = [[Oudtshoorn]]
| oorsprong       = [[Suid-Afrika]]ner
| sterfdatum      = 
| sterfplek       = 
| genre           = 
| beroep          = Sanger
| instrument      = 
| jare_aktief     = 2006 – nou
| etiket          = AFRIMUSIK, SELECT
| assosiasies     = 
| webwerf         = [http://www.jakkielouw.com/ jakkielouw.com]
| huidige_lede    = 
| gewese_lede     = 
}}

'''Jacob Mynhardt Louw''' (gebore [[20 Mei]] [[1979]] te [[Oudtshoorn]]) is 'n [[Suid-Afrika]]anse sanger, liedjieskrywer en akteur. Hy het aan [[Hoërskool D.F. Malan]] [[Matrikuleer|gematrikuleer]] en het na skool B.Com Algemeen aan die [[Universiteit Stellenbosch|Universiteit van Stellenbosch]] studeer Hy is bekend vir treffers soos &quot;Drie Pikkewyne&quot;, &quot;Bamboesbos&quot;, &quot;Gemaak in SA&quot;, &quot;Voshaarnooi&quot; en &quot;Die Hoendersong&quot;. 

Op sy album ''Gemaak in SA'' het hy 'n groot treffer gehad met &quot;Een miljoen woorde&quot;. Hy tree ook saam met [[Kevin Leo]] onder die verhoognaam Jakkals en Leo op. Reeds op hoërskool het hy saam met Viljoen Retief, Christiaan Wood en Colin Johnson die musiekgroep Stone Analysis gestig. Hy het as musikant begin op [[Stellenbosch]] en het later na [[Pretoria]] verhuis. In daardie jare het hy treffers soos &quot;Rambo die polisiehond&quot; en &quot;'n Bottel Tas&quot; gesing. Louw is die outeur van die boek ''Liedjieskrywer 101'', waarin hy mense leer hoe om liedjies te skryf en met [[ritme]] en [[rym]] te werk. Hy het die boek aan sy pa, Nico Louw, opgedra.&lt;ref&gt;[http://www.huisgenoot.com/artikels/Tempo/KOLLIG-Jakkie-Louw KOLLIG: Jakkie Louw] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20101216204250/http://huisgenoot.com/artikels/Tempo/KOLLIG-Jakkie-Louw |date=16 Desember 2010 }}, [[Huisgenoot]], 23 November 2010.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.easterntimes.co.za/?p=2967 Veelsydige Jakkie Louw het nuwe album op die rak], Eastern Times, 1 Oktober 2010.&lt;/ref&gt; In 2018 stel Jakkie sy kinderstorie boek bekend, ''Felias en Pokkel''.

== Enkelsnitte ==

* '' 'n Bottel tas'' (1998)
* ''Rambo die polisiehond'' (1998)
* ''Party in die Wes-Transvaal'' (1998)
* ''Voshaarnooi'' (2000)
* ''Klein Karoo Cowboy'' (2000)
* ''Drie Pikkewyne'' (2006)
* ''Sak Sarel Pa wil 'n bok skiet'' (2006)
* ''Reën in die Kaap'' (2006)
* ''Ysterperd'' (2006)
* ''Sannie Kriel van Sunnyside'' (2006)
* ''Die hoendersong'' (2008)
* ''Bamboesbos'' (2008)
* ''Een miljoen woorde'' (2010)
* ''Gemaak in SA'' (2010)
* ''Nommer een'' (2012)
* ''Standvastige man'' (2014)
* ''Rooi Willie'' (2017)
* ''Koekieloekie'' (2019)

== Albums ==
*''Yesterday vandag and Tomorrow'' (1998)
*''Klein Karoo Cowboy'' (2000)
*''Alles in een glas'' (2006)
*''Drie Pikkewyne'' (2007)
*''Drie Pikkewyne Live'' (dvd) (2009)
*''Marietjie se hoender'' (2009)
*''Jakkals en Leo'' (2010)
*''Gemaak in SA'' (2012)
*''Nommer een'' (2014)
*''Sing Sinatra'' (2015)
*''Spesiale aand met Jakkie Louw'' (dvd) (2015)
*''Oukersaand'' (2015)
*''Die standvastige man'' (2016)
*''Party in SA'' (2018)
*''20 jaar live'' (dvd) (2018)

== Toekennings ==

* Geraas-musiektoekenning:(beste nuweling) (2006)

* Huisgenoot Tempo-toekenning: Beste album omslag (alles in een glas) (2006)

* Sama-benoeming: beste pop album (drie Pikkewyne (2007)

* Sama-benoeming: beste Manlike Sanger (2009)

* Huisgenoot Tempo-benoeming: beste video (een miljoen woorde) (2012)

* Aitsa-toekennings: Benoeming beste temalied vir televisiereeks ''Toks en Tjops'' (2019)

== Bibliografie ==
* ''Liedjieskrywer 101''
* ''Bakkie Louw se Jak en brou''
* ''Die toiletgenoot''
* ''Die musikant se handboek''
*''Felias en Pokkel''

== Filmografie ==
* [[Liefling (die movie)|''Liefling'']], 2010
* [[Susanna van Biljon|''Susanna van Biljon'']], 2011
* ''[[Pretville]]'', 2012
* [[Die spook van Uniondale|''Die spook van Uniondale'']], 2014
* ''Lagmense,'' 2015
*''Lollos 6 (Gomgompie)''

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Sien ook ==
* [[Afrikaanse musiek]]
* [[Lys van Suid-Afrikaanse musikale kunstenaars]]

{{DEFAULTSORT:Louw, Jakkie}}
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse musici]]
[[Kategorie:Geboortes in 1979]]
[[Kategorie:Afrikaners]]
[[Kategorie:Lewende mense]]
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse manlike akteurs van die 21ste eeu]]
[[Kategorie:Alumni van Hoërskool D.F. Malan]]
[[Kategorie:Alumni van die Universiteit Stellenbosch]]</text>
      <sha1>605fh7rwgzrgb8icrbwq9varkp5ghlq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>David Oistrakh</title>
    <ns>0</ns>
    <id>34646</id>
    <revision>
      <id>2816662</id>
      <parentid>2146441</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T10:21:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>UrsusMaritimus13</username>
        <id>184343</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:3|0|0 */</comment>
      <origin>2816662</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4232" sha1="s3c9crmpbn4wfunv9r38wj4jzqk0z56" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Musikale kunstenaar
| naam            = David Fyodorovich Oistrakh
| beeld           = Bundesarchiv Bild 183-45930-0004, Berlin, Gastspiel David und Igor Oistrach.jpg
| beeldgrootte    = 
| dwarsformaat    = 
| beeldbeskrywing = 
| beeldonderskrif = David Oistrakh (links), met dirigent Franz Konwitschny (middel) en Igor Oistrakh (regs), in 1957.
| agtergrondkleur = klassiek
| geboortenaam    = Давид Фёдорович Ойстрах
| alias           = 
| geboortedatum   = {{OuVormDatum|30 September|1908|17 September}}
| geboorteplek    = [[Odessa]] ([[Russiese Ryk]])
| oorsprong       = 
| sterfdatum      = [[24 Oktober]] [[1974]]
| sterfplek       = [[Amsterdam]] ([[Nederland]])
| genre           = 
| beroep          = Violis
| instrument      = 
| jare_aktief     = 
| etiket          = 
| assosiasies     = 
| webwerf         = 
| huidige_lede    = 
| gewese_lede     = 
}}

'''David Fyodorovich Oistrakh''' ([[Russies]]: Давид Фёдорович Ойстрах; Dawid Fjodorowitsj Oistrach), {{OuVormDatum|30 September|1908|17 September}} – [[24 Oktober]] [[1974]], was ’n [[Sowjetunie|Sowjetse]] vioolspeler en -virtuoos van Joodse afkoms. Sy opnames en uitvoerings van [[Dmitri Sjostakowitsj]] se concerto's is veral bekend, maar hy het ook klassieke concerto's uitgevoer. Hy het saam met orkeste in [[Rusland]], [[Europa]] en die [[Verenigde State van Amerika]] gespeel.

== Lewe ==
Oistrakh is in die stad [[Odessa]] aan die [[Swartsee]] gebore – sy pa was Fishl Oistrakh en sy ma Beyle (gebore Stepanovsky).&lt;ref&gt;[http://naftali.livejournal.com/50235.html Naftali.livejournal.com]&lt;/ref&gt; Hy het op vyfjarige ouderdom [[viool]] en [[altviool]] begin bestudeer. Op ses het hy sy debuut in Odessa gemaak en in 1923 ingeskryf by die Odessa-konservatorium, waar hy tot in 1926 studeer het. Hy het in 1927 as solis opgetree in [[Kiëf]], waar hy die [[Aleksander Glazoenof]]-vioolconcerto gespeel het – en dit het gelei tot ’n uitnodiging om die volgende jaar die [[Pjotr Tsjaikofski|Tsjaikofski]]-vioolconcerto in [[Sint Petersburg|Leningrad]] uit te voer saam met die stad se filharmoniese orkes.

In dieselfde jaar het hy na [[Moskou]] verhuis, waar hy sy vrou, [[Tamara Rotarewa]], ’n pianis, ontmoet het. Hulle is ’n jaar later getroud. Van 1934 af het hy aan die Moskouse Konservatorium klasgegee, waar hy in 1939 ’n professor geword het.

== Internasionale roem ==
Oistrakh het internasionaal bekend geword nadat hy verskeie nasionale en internasionale kompetisies gewen het. Tydens die [[Tweede Wêreldoorlog]] het in die [[Sowjetunie]] opgetree. In 1942 het hy die Stalin-prys gewen. Toe [[Nazi-Duitsland]] die Sowjetunie binneval, het hy na die voorste linies gegaan en onder uiters moeilike omstandighede vir die soldate en fabriekswerkers gespeel. Sy dapperste daad was om in die winter van 1942 Tsjaikofski se vioolconcerto tot aan die einde uit te voer tydens die Slag van [[Stalingrad]] terwyl die Duitse lugmag Stalingrad gebombardeer het.

Ná die oorlog is Oistrakh toegelaat om te reis. In 1949 het hy sy eerste concert in die [[Weste]] uitgevoer – in [[Helsinki]]. In 1951 het hy in [[Florence]] opgetree, in 1952 in [[Oos-Duitsland]], in 1953 in [[Frankryk]], in 1954 in [[Brittanje]] en eindelik, in 1955, is hy toegelaat om in die [[VSA]] te toer. Teen 1959 het hy ’n tweede loopbaan as [[dirigent]] begin vestig en in 1960 het hy die Lenin-prys gewen.

Teen sy sestigste verjaarsdag in 1968 is hy beskou as een van die grootste violiste van sy tyd. In 1964 het hy ’n hartaanval gehad en in 1974 is hy ná ’n tweede hartaanval oorlede.

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Notas ==
{{en-vertaal|David Oistrakh}}

== Eksterne skakels ==
{{Commons-kategorie inlyn|David Oistrach}}
* [http://berkovich-zametki.com/2007/Starina/Nomer5/Shtilman1.htm ’n Portretstudie (in Russies)]
* [http://www.oistrakh.com/discographie_geffen.html Diskografie]


{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Oistrakh, David}}
[[Kategorie:Oekraïense Jode]] 
[[Kategorie:Oekraïense musici]] 
[[Kategorie:Sowjetse violiste]]
[[Kategorie:Mense in die Tweede Wêreldoorlog]]
[[Kategorie:Ontvangers van die Orde van Lenin]]
[[Kategorie:Geboortes in 1908]]
[[Kategorie:Sterftes in 1974]]</text>
      <sha1>s3c9crmpbn4wfunv9r38wj4jzqk0z56</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Lorenzo de' Medici</title>
    <ns>0</ns>
    <id>38196</id>
    <revision>
      <id>2816510</id>
      <parentid>2694440</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T01:29:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <origin>2816510</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2126" sha1="jp5obtl6rrot1wm693tg0guktfyv14k" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Persoon
| naam             = Lorenzo de' Medici
| bynaam           = 
| beeld            = Verrocchio Lorenzo de Medici.jpg
| beeldbeskrywing  = 
| onderskrif       = Lorenzo de' Medici deur [[Verrocchio]].
| geboortenaam     = Lorenzo di Piero de' Medici
| geboortedatum    = 1 Januarie 1449
| geboorteplek     = [[Florence]], [[Italië]]
| dood_datum       = 8 April 1492
| sterfteplek      = Careggi, [[Italië]]
| ouers            = [[Piero di Cosimo de' Medici]] (vader)&lt;br /&gt;Lucrezia Tornabuoni (moeder)
| titel            = 
| nasionaliteit    = [[Italië|Italiaans]]
| beroep           = Staatsman, digter, taal-teoretikus
| ander            = 
| bekend           = 
| salaris          = 
| termyn           = 
| voorganger       = 
| opvolger         = 
| eerbewyse        = 
| party            = 
| godsdiens        = 
| huweliksmaat     = Clarice Orsini
| kinders          = Lucrezia de' Medici&lt;br /&gt;Piero de' Medici&lt;br /&gt;Maddalena de' Medici&lt;br /&gt;Contessina Beatrice de' Medici&lt;br /&gt;Giovanni de' Medici, [[Pous Leo X]]&lt;br /&gt;Luisa de' Medici&lt;br /&gt;Contessina de' Medici&lt;br /&gt;Giuliano de' Medici, Hertog van Nemours
| webblad          = 
| handtekening     = 
}}

'''Lorenzo de' Medici''' ([[1 Januarie]] [[1449]] – [[8 April]] [[1492]]) was 'n [[Italië|Italiaanse]] staatsman en die ''de facto'' heerser van die Florentynse Republiek tydens die Italiaanse [[Renaissance]]. Eietydse burgers van [[Florence]] het na hom as &quot;Lorenzo die Manjifieke&quot; verwys (''Lorenzo il Magnifico''). 

Hy was 'n diplomaat, [[politikus]] en beskermheer van akademici, kunstenaars en digters. Hy het tydens die hoogtepunt van die vroeë [[Renaissance|Italiaanse Renaissance]] geleef en sy dood merk ook die einde van Florence se sogenaamde Goue Tydperk.

Hy het gesorg dat vrede tussen die verskeie Italiaanse state onderhou word, maar dié strewe het na sy dood tot niet gegaan. Hy is in die Medici-kapel in Florence begrawe.

== Sien ook ==
* [[Medici]]

{{Saadjie}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Medici, Lorenzo 01 De}}
[[Kategorie:Italiaanse politici]]
[[Kategorie:Geboortes in 1449]]
[[Kategorie:Sterftes in 1492]]</text>
      <sha1>jp5obtl6rrot1wm693tg0guktfyv14k</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>MTN</title>
    <ns>0</ns>
    <id>38778</id>
    <revision>
      <id>2816655</id>
      <parentid>2566662</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T09:55:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>John123521</username>
        <id>24493</id>
      </contributor>
      <origin>2816655</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6439" sha1="bjbhjkg15vea5hawmivtngpe5lfqkte" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Maatskappy
|naam               = MTN Groep
|kenteken           = [[Lêer:MTN 2022 logo.svg|180px]]
|tipe               = Publieke maatskappy
|stigting           = 1994
|ligging_stad       = [[Johannesburg]], [[Gauteng]]
|ligging_land       = [[Suid-Afrika]]
|ligging            = 
|sleutelpersone     = [[Mcebisi Jonas]] (voorsitter)&lt;br /&gt;Charles Molapisi  [[hoof- uitvoerende beampte|HUB]]
|gebied_bedien      = [[Afrika]] en [[Midde-Ooste]]
|industrie          = Kommunikasiedienste
|produkte           = Telekommunikasie&lt;br /&gt;Draadlose breëbanddienste &lt;br/&gt; [[Internet]] dienste
|dienste            = 
|inkomste           = {{increase}} [[Verenigde State dollar|VS$]] 12.43 miljard &lt;small&gt;(2014)&lt;/small&gt;
|bedryfsinkomste    = {{increase}} VS$ 4.81 miljard &lt;small&gt;(2011)&lt;/small&gt;
|netto_inkomste     = {{increase}} VS$ 2.92 miljard &lt;small&gt;(2011)&lt;/small&gt;
|bates              = {{decrease}} VS$ 22.23 miljard &lt;small&gt;(2011)&lt;/small&gt;
|getal_werknemers   = 17&amp;nbsp;509 &lt;small&gt;(2010)&lt;/small&gt;
|afdelings          = 
|dogtermaatskappye  = 
|slagspreuk         = Everywhere you go
|ontbind            = 
|voetnotas          = 
|intl               = 
|tuisblad           = [http://www.mtn.com/ mtn.com]
}}

[[File:5G Cell Tower in Johannesburg.jpg|duimnael|regs|250px|5G seltoring in [[Johannesburg]]]]
[[Lêer:Uganda - ad on van in Kampala.jpg|duimnael|regs|250px|'n MTN-firmavoertuig in [[Kampala]] ([[Uganda]]).]]
[[Lêer:MTN Mobile south africa shop.jpg|duimnael|regs|250px|'n MTN mobiele winkel in Suid-Afrika.]]
[[Lêer:MTN group global locations.PNG|duimnael|regs|250px|MTN se internasionale bedrywe, in 2016.]]

'''MTN''' is 'n multinasionale mobiele telekommunikasiefirma wat in [[Suid-Afrika]] gebaseer is en in 21 lande besigheid bedryf, hoofsaaklik in [[Afrika]] en die [[Midde-Ooste]].&lt;ref&gt;http://www.mtn.com/mtn.group.web/explore/CEO/CEO.asp {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080523221434/http://www.mtn.com/mtn.group.web/explore/CEO/CEO.asp |date=23 Mei 2008 }} MTN webblad&lt;/ref&gt; MTN se voorsitter is [[Mcebisi Jonas]] en die [[hoof- uitvoerende beampte]] is Charles Molapisi.

== Finansiële prestasie ==
MTN het 'n sterk finansiële prestasie vir die finansiële tydperk geëindig 31 Desember 2008 gelewer. Dit word toegeskryf aan die sterk groei in mobiele intekenaars van 48%, hoofsaaklik as gevolg van MTN Iran met 10 miljoen nuwe intekenare en MTN Nigerië met 6,6 miljoen nuwe intekenare, verhoogde kapitaalbeleggings in infrastruktuur en verbeterde diensverspreiding.

Die maatskappy het geweldige beleggings in infrastruktuur gemaak wat hom 'n kompeterende voordeel oor mededingers gegee het, alhoewel dit egter 'n negatiewe impak op die winsgewendheid van bates gehad het. Verskeie faktore het die Groep se uitgawes in verhouding met inkomste opgejaag: netwerk-instandhoudingskoste is hoër, brandstofkoste is hoër, en regulasieheffings is ook hoër.

Opbrengs per aandeel het met 43% toegeneem tot 836,5 c vir die tydperk geëindig 31 Desember 2008. Netto handelsresultate is 'n 15%-hupstoot gegee nadat die [[Suid-Afrikaanse Rand|Rand]] teenoor die VS-dollar verswak het en dit moontlik gemaak het vir verhoogde appresiasie van inkomste vanuit Afrika- en Midde-Oosterse lande.

Omset het in 2008 met 40% toegeneem tot R102,5 miljard vanaf R73,1 miljard in 2007 as gevolg van sterk groei in die aantal intekenaars, asook verhoogde appresiasie van handelsgeldeenhede teenoor die Rand. MTN Iran se [[inkomste voor rente, belasting, waardevermindering en amortisasies]] (IVRBWA) het vanaf negatief 13,4% in 2007 tot positief 30,2% in 2008 gestyg. Suid-Afrikaanse IVRBWA is twee persentasiepunte op 32,8% laer as die vorige jaar as 'n gevolg van verhoogde belegging in diensverspreiding. Hierdie verlaging word daarbenewens ook toegeskryf aan hoër OPEX-koste en 'n toename in selfoonkoste in vergelyking met wisselkoerse. IVRBWA in [[Soedan]], [[Ghana]] en [[Sirië]] is laer in vergelyking met 2007.

Waardevermindering vir die jaar het met R3,2 miljard tot R9,9 miljard vir die tydperk geëindig 31 Desember 2008 toegeneem as gevolg van die Groep se toename in waardeverminderbare bates — hoofsaaklik infrastruktuur — om die Groep se groeipotensiaal te verhoog. Opbrengs per intekenaar het in die tydperk geëindig 31 Desember 2008 afgeneem omdat penetrasie in laë-gebruiksareas uitgebrei is. As gevolg van sterk groei in die omset het die Groep se inkomste voor rente, belasting, waardevermindering en amortisasies (skulddelging) (IVRBWA) in 2008 met 36% tot R43,2 miljard gestyg. Finansieringskoste het met 40% tot R1,9 miljard gedaal as gevolg van veranderende wisselkoerse.

=== Balansstaat ===
Bates, kontant uitgesluit, het met 44% tot R141,4 miljard toegeneem. Dit is as gevolg van 'n styging in grond en geboue en toerusting van R24,7 miljard asook die impak van R6,7 miljard as gevolg van die verswakking in die Rand. Handelsdebiteure het met R3,4 miljard toegeneem en voorraad met R1,2 miljard, waarvan R700 miljoen in Suid-Afrika was om dienste in die pre- en post-betaalde mark te verbeter.

=== Kontantvloei ===
Kontant deur bedrywighede voortgebring het tot R44,8 miljard vanaf R34,3 miljard gestyg. Dit word toegeskryf aan die sterk bedryfsprestering asook die swakker Rand. In April 2008 het die Groep 'n dividend van R2,5 miljard uitbetaal. Netto kontantvloei vir die jaar was egter R7,4 miljard voordat wisselkoersimpak van R2,7 miljard in aanmerking geneem is.

=== Korporatiewe sosiale belegging ===
Op MTN se webwerf en in die amptelike finansiële oudit word geen inligting verskaf rakende die Groep se betrokkenheid in die gemeenskap nie en geen verwysing word tot die [[King-verslag]] gemaak nie. 'n Swart ekonomiese bemagtiging- (SEB) transaksie sou in die derde kwartaal van die nuwe finansiële tydperk (2009) plaasgevind het, maar die Groep het na oorweging die transaksie deur die mat laat val omdat dit volgens hulle nie in die belang van die Groep of SEB-beleggers sou wees nie.

== Eksterne skakels ==
*[http://www.mtn.com/ MTN Groep]
*[http://www.mtn.co.za/ Amptelike Suid-Afrikaanse webwerf]

== Verdere leesstof ==
*[http://www.mtn-investor.com/reporting/reporting/interims_08/pdf/full.pdf Gepubliseerde finansiële resultate vir 2008]{{Dooie skakel|date=Augustus 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

{{Normdata}}
[[Kategorie:JSE-genoteerde maatskappye]]
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse openbare maatskappye]]</text>
      <sha1>bjbhjkg15vea5hawmivtngpe5lfqkte</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>San Joaquin-rivier</title>
    <ns>0</ns>
    <id>40425</id>
    <revision>
      <id>2816391</id>
      <parentid>2214326</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T14:04:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Rooiratel</username>
        <id>90342</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>2816391</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2049" sha1="ijrjfrl4keed8t7zxidevqhjtn5n8ii" xml:space="preserve">{{Rivier
| rivier_naam = San Joaquin-rivier
| beeld_naam = San Joaquin River headwaters 3.jpg
| byskrif = Boloop van die San Joaquin-rivier in die Ansel Adams-wildernis.
| kaart = SanJoaquin watershed.png
| kaartbyskrif = Die stroomgebied van die San Joaquin-rivier.
| oorsprong = Thousand Island-meer, Ansel Adams-wildernis, Sierra Nevada, [[Kalifornië]], ([[Verenigde State van Amerika|VSA]])
| monding = Suisun Baai, Antioch, Contra Costa/Solano Counties, [[Kalifornië]], [[Verenigde State van Amerika|VSA]]&lt;br /&gt;[[Stille Oseaan]]
| stroomgebied_lande = [[Kalifornië]]
| lengte = 589 km (366 myl)&lt;ref name=&quot;ACME&quot;&gt;{{en}} {{cite map|publisher=ACME Mapper |title=USGS Topo Maps for United States |year= |cartography=[[United States Geological Survey]] |accessdate=26 Februarie 2015 |url=http://mapper.acme.com/}}&lt;/ref&gt;
| hoogte = 2&amp;nbsp;999 m (9&amp;nbsp;839 voet)
| monding_hoogte = 0 m (0 voet)
| afloop = 145 m³/s (5&amp;nbsp;110 ft³/s)&lt;ref name=&quot;RONA555&quot;&gt;{{en}} Benke and Cushing, bl. 555&lt;/ref&gt;
| stroomgebied = 82&amp;nbsp;362 km² (31&amp;nbsp;800 myl²)&lt;ref name=&quot;USGS&quot;&gt;{{cite web |title=Boundary Descriptions and Names of Regions, Subregions, Accounting Units and Cataloging Units |url=http://water.usgs.gov/GIS/huc_name.html |publisher=U.S. Geological Survey |access-date=26 Februarie 2015 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20200409085137/https://water.usgs.gov/GIS/huc_name.html |archive-date=9 April 2020 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;
| kaart_beeld = San Joaquin River watershed.png
| kaart_byskrif = Kaart van die San Joaquin-rivier-bekken in Noord-Amerika.
}}

Die '''San Joaquin-rivier''' (uitgespreek  /ˈsæn wɑːˈkiːn/) is die tweede langste rivier in [[Kalifornië]], 'n [[deelstaat]] in die [[Verenigde State van Amerika|VSA]]. Die rivier is  589 km lank.

== Sytakke ==
* [[Del Puerto-spruitjie]]

== Verwysings ==
{{Verwysings|2}}

== Eksterne skakels ==
{{Commons-kategorie inlyn|San Joaquin River}}

{{Saadjie}}
{{Normdata}}
[[Kategorie:Kalifornië]]
[[Kategorie:Riviere in die Verenigde State van Amerika]]</text>
      <sha1>ijrjfrl4keed8t7zxidevqhjtn5n8ii</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Hoërskool D.F. Malan</title>
    <ns>0</ns>
    <id>44330</id>
    <revision>
      <id>2816549</id>
      <parentid>2537642</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:12:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <origin>2816549</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3010" sha1="lcknr61s71lqod28tie55hwwbao2pa9" xml:space="preserve">: ''Hierdie artikel handel oor die hoërskool in Bellville, Kaapstad. Vir die hoërskool in Crosby, Johannesburg, sien [[Hoërskool D.F. Malan, Crosby]].''

{{Inligtingskas Skool
|naam              = Hoërskool D.F. Malan
|inheemse naam     = 
|logo              = 
|onderskrif        = 
|leuse             = 
|gestig            = 1954
|gesluit           = 
|tipe              = Openbare skool
|hoof              = 
|adjunkhoof        = 
|stigter           = 
|personeel         = 
|leerlinge         = 
|grade             = 8–12
|adres             = 
|stad              = [[Bellville]], [[Kaapstad]]
|provinsie         = [[Wes-Kaap]]
|land              = [[Suid-Afrika]]
|kleure            = 
|koshuise          = 
|jaarboek          = 
|koerant           = 
|webblad           = {{URL|http://dfmalan.com}}
}}

Die '''Hoërskool D.F. Malan''' is 'n [[Afrikaans]]e [[hoërskool]] geleë in [[Bellville]], [[Suid-Afrika]]. Die skool is in 1954 gestig en is na die Afrikanerpolitikus dr. [[Daniël François Malan]], die eerste premier ná die [[Nasionale Party]] se bewindsoorname in 1948, genoem.

== Skoollied ==
D.F. Malan se skoollied is deur dr. Danie Brink geskryf en Hercules Pieter van der Westhuizen het dit getoonset. Die woorde lui as volg:

{{cquote|Hier ver aan die suiderland,&lt;br /&gt;
aan die sonryke Tafelbaaistrand,&lt;br /&gt;
pryk die DF Malan in sy grootsheid klaar,&lt;br /&gt;
die sieraad van elk Afrikaner voorwaar.&lt;br /&gt;
Hier word ontwikkel die gees en verstand.&lt;br /&gt;
Seuns en dogters staan hand aan hand,&lt;br /&gt;
almal vereen in ons doel en ons strewe&lt;br /&gt;
om vir jou, Suid-Afrika, te werk en te lewe.

In ons werk en in ons wandel,&lt;br /&gt;
hoe ons doen en hoe ons handel,&lt;br /&gt;
sal ons handhaaf en bou&lt;br /&gt;
aan ons leuse getrou:&lt;br /&gt;
om ons DF Malan in ere te hou,&lt;br /&gt;
om ons DF Malan in ere te hou.&lt;br /&gt;
ons DF Malan!}}

== Noemenswaardige alumni ==
* Neil Basson, musikant
* Corné Crous, akteur
* Emma de Goede, musikant
* Alex Fourie, musikant
* [[Pierre Greeff]], musikant
* Werner Greeff, Springbokrugbyspeler
* Eduard Greyling, balletdanser
* John Havemann, musikant
* Hunter Kennedy, musikant
* [[Laudo Liebenberg]], musikant
* [[Jakkie Louw]], musikant
* Albert Maritz, akteur
* Gerrit Matthee, musikant
* Le-Roi Nel, musikant
* Loki Rothman, musikant
* Nicole Jaekel Strauss, skrywer
* [[Marian Tredoux]], geoloog&lt;ref name=&quot;doodsberig&quot;&gt;{{cite web |url=https://www.gssa.org.za/wp-content/uploads/geobulleting062019.pdf |title=Marian Tredoux (1952-2019) |work=geobulletin |format=Doodsberig |access-date=19 Julie 2020 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20200719091134/https://www.gssa.org.za/wp-content/uploads/geobulleting062019.pdf |archive-date=19 Julie 2020 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;
* Dirkie Uys, musikant
* Chris Vorster, akteur
* Leigh Wakeford, akteur

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Eksterne skakels ==
* {{Amptelike webwerf|http://dfmalan.com}}

{{Saadjie}}

{{DEFAULTSORT:Hoerskool D.F. Malan}}
[[Kategorie:Skole in die Wes-Kaap|D.F. Malan]]</text>
      <sha1>lcknr61s71lqod28tie55hwwbao2pa9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Populisme</title>
    <ns>0</ns>
    <id>44684</id>
    <revision>
      <id>2816677</id>
      <parentid>2575125</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T10:43:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>UrsusMaritimus13</username>
        <id>184343</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:3|0|0 */</comment>
      <origin>2816677</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8764" sha1="pd68a40v4nxe3lvfcr047077atcceuj" xml:space="preserve">[[Lêer:Occupy Wall Street sign in Queens, NYC.jpg|thumb|Met die retoriek van &quot;die 99%&quot; (die mense) teen &quot;die 1%&quot; (die elite), was die internasionale ''Occupy''-beweging 'n voorbeeld van 'n populistiese sosiale beweging.]]
[[Lêer:Nolan-chart.svg|thumb|Soos omskryf in die Nolan Chart, is populisme (en [[totalitarisme]]) links onder.]]
[[Lêer:Bryan, Judge magazine, 1896.jpg|thumb|'n Spotprent uit 1896 waarin die slang William Jennings Bryan, 'n ywerige ondersteuner van populisme, die muil wat die [[Demokratiese Party (Verenigde State)|Demokratiese Party]] van [[Verenigde State van Amerika|Amerika]] simboliseer, verswelg.]]
'''Populisme''', word gedefinieer as óf 'n [[ideologie]],&lt;ref&gt;[http://www.jstor.org/pss/1386633 Religious Rhetoric in American Populism: Civil Religion as Movement Ideology, Rhys H. Williams and Susan M. Alexander, 1994, Society for the Scientific Study of Religion]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://books.google.pt/books?id=yVEeWge7Nq8C&amp;pg=PA110&amp;lpg=PA110&amp;dq=%22Populism+ideology%22&amp;source=bl&amp;ots=p5rR_TF7Pw&amp;sig=4UDaFXqncjpfI5p4Ycb_UtZcyK8&amp;hl=pt-PT&amp;ei=0xwqS55Qj6qMB8WikKcH&amp;sa=X&amp;oi=book_result&amp;ct=result&amp;resnum=4&amp;ved=0CBsQ6AEwAw#v=onepage&amp;q=%22Populism%20ideology%22&amp;f=false Anthropology and development: understanding contemporary social change, Jean-Pierre Olivier de Sardan]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://web.ceu.hu/crc/Syllabi/PolSci/Boz_ContPoli.F95PS.v6.html CONTEMPORARY POLITICAL IDEOLOGIES, Andras Bozoki, Terms: Winter and Spring 1995, Department of Political Science, Budapest, CENTRAL EUROPEAN UNIVERSITY]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.bbk.ac.uk/polsoc/staff/academic/alejandro-colas/the-reinvention-of-populism The Reinvention of Populism: Islamist Responses to Capitalist Development in the Contemporary Maghreb], Alejandro Colás, 2001&lt;/ref&gt; 'n [[politieke filosofie]]&lt;ref&gt;[http://books.google.pt/books?id=V2d12iZkgOwC&amp;pg=PA1294&amp;lpg=PA1294&amp;dq=%22Populism+political+philosophy%22&amp;source=bl&amp;ots=MfeDmVOPSV&amp;sig=DAB8oXybIwq1yeMtaqjzwDS0Twk&amp;hl=pt-PT&amp;ei=BB4qS7i6F6O7jAe4rKimBw&amp;sa=X&amp;oi=book_result&amp;ct=result&amp;resnum=1&amp;ved=0CAgQ6AEwAA#v=onepage&amp;q=&amp;f=false Merriam-Webster's collegiate encyclopedia, Merriam-Webster, Inc]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://lepo.it.da.ut.ee/~smikkel/kaliciak.doc Reasons for popularity of populist parties - Comparison of Poland and Estonia, Monika Kaliciak] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200425203423/http://lepo.it.da.ut.ee/~smikkel/kaliciak.doc |date=25 April 2020 }}, bl. 3&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;American Heritage Dictionary, inskrywing &quot;Populism&quot;&lt;/ref&gt; of 'n blote besprekingsvorm,&lt;ref&gt;[http://web.ceu.hu/crc/Syllabi/PolSci/Boz_ContPoli.F95PS.v6.html CONTEMPORARY POLITICAL IDEOLOGIES, Andras Bozoki, Terms: Winter and Spring 1995, Department of Political Science, Budapest, CENTRAL EUROPEAN UNIVERSITY]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://lepo.it.da.ut.ee/~smikkel/kaliciak.doc Reasons for popularity of populist parties - Comparison of Poland and Estonia, Monika Kaliciak] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200425203423/http://lepo.it.da.ut.ee/~smikkel/kaliciak.doc |date=25 April 2020 }}, bl. 3&lt;/ref&gt; en is 'n soort polities-sosiale gedagtegang wat &quot;die mense&quot; opstel teenoor &quot;die elite&quot;, wat sodoende sosiale en politieke stelseloorgange voorstaan, en/of ontplooiing van 'n retoriese styl deur lede van politieke of sosiale bewegings. Dit word deur die Cambridge woordeboek omskryf as &quot;politieke idees en aktiwiteite wat ten doel het om gewone mense se behoeftes en wense te vervul&quot;.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://dictionary.cambridge.org/define.asp?dict=CALD&amp;key=61566 |title=populism - Cambridge Dictionary Oline: Free English Dictionary |access-date=10 Januarie 2010 |archive-date=18 Februarie 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218145003/http://dictionary.cambridge.org/define.asp?dict=CALD&amp;key=61566 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

== Geskiedenis ==
[[Lêer:Juan Peron con banda de presidente.jpg|thumb|Die peronisme van Argentynse president Juan Perón is as 'n populistiese beweging beskou.]]
Van die 2de tot die 1ste eeu v.C. bestaan daar in [[Rome]] se Senaat 'n politieke groep wat hulself die populêre genoem het. Hulle was teen die konserwatiewe senatore, die optimiste, die patrisiërs en die &quot;edele plebs&quot;. Hulle verteenwoordig die belange van die gewone mense, die plebs. [[Julius Caesar]] was ook een van die gewildes as gevolg van sy huwelik en later het hy meer en meer gelief onder die plebs geword. Die term kom na [[Nederland]] (en gevolglik [[Afrikaans]]) via [[Frankryk]]. In Augustus 1930 in Frankryk het ''Les Populistes'', 'n groep skrywers, hulself aan die publiek voorgestel met hul manifes. In 1935 het die groep Populiste in Nederland gestig, waaronder Nico Eekman, Jan Strube en Louis Schrikkel, wie se doel was om &quot;kuns te skep wat verstaanbaar is vir die mense wat met die populêre siel praat.&quot; Die populiste het gefokus op humoristiese, karikaturale en naturalistiese uitbeelding van die volkslewe: straat tonele, sirkusse, skoue, danse, musikante, straatverkopers en markverkopers. Dit was 'n apolitieke beweging.

Deesdae het die woord 'n [[politiek]]e konnotasie. Moderne populisme het in die 1980's ontstaan. As gevolg van die toenemende afstand tussen die mense en die politiek, het die nuwe partye die mense as 'n verwysing vir die beleid aangegryp. Van nou af het hulle beweer om in die naam van die bevolking te praat, hulle wil te ken en dit te verwesentlik (soos bedoel in 'n [[demokrasie]]).

== Kenmerke ==
Dit is moeilik om 'n voldoende definisie van populisme te gee, want daar is verskillende sienings oor wat populisme werklik is. Wetenskaplikes soos Ghita Ionescu en Ernest Gellner,  Margaret Canovan,  Paul Taggart en Gerrit Voerman  kan ook nie met 'n goeie definisie voorendag kom nie. Daar is  egter wesenskenmerke wat per outeur mag verskil.

Politieke wetenskaplikes ken die volgende eienskappe aan populistiese politici toe:&lt;ref&gt;[http://www.vn.nl/Archief/Politiek/Artikel-Politiek/Een-dubbelhartige-partij.-Volkspartij-voor-vrijheid-en-democratie.htm Een dubbelhartige partij], Marcel ten Hooven (2006). ''Vrij Nederland'', 20 Mei 2006, bl. 28-31.&lt;/ref&gt; 
* Afkeer vir die bestaande party instelling.
* Die volk word op 'n voetstuk geplaas en word voortdurend na verwys. 
* Charismatiese [[leierskap]]. 
* Daar is 'n beroep op eenheid, homogeniteit en [[patriotisme]].

Cas Mudde sien populisme as 'n [[ideologie]], gebaseer op 'n samelewing wat verdeel kan word in twee homogene, opponerende groepe: die &quot;suiwer mense&quot; teen die &quot;korrupte elite&quot;. Die populis sou aanspraak maak op die wil van die &quot;suiwer mens&quot; in haar/sy stryd teen die korrupte elite. Ongewoon is dat Mudde populisme as 'n politieke ideologie eerder as 'n politieke styl/metode erken,&lt;ref&gt;Mudde, Cas. ''Populist Radical-Right Parties in Europe'' (Cambridge 2007).&lt;/ref&gt; hoewel hy daarop let dat populisme byna altyd 'n &quot;gasheer&quot; ideologie ( soos [[nasionalisme]], [[sosialisme]] ens) benodig wat dit 'n ideaal en 'n rigting gee.&lt;ref&gt;https://www.theguardian.com/commentisfree/2017/jul/07/populism-dead-european-victories-centrists|titel=Populism{{Dooie skakel|date=Augustus 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} isn’t dead. Here are five things you need to know about it Cas Mudde, 7 Julie 2017, [[The Guardian]]&lt;/ref&gt;

Taggart&lt;ref&gt;Taggart, P. (2000). ''Populism.'' Buckingham [etc]: Open University Press.&lt;/ref&gt; noem drie eienskappe. Eerstens, populisme is gekant teen verteenwoordigende politiek. Dit het 'n afkeer van gevestigde [[politieke party]]e en gevestigde politieke agendas en gebruike. Tweedens maak populisme gebruik van wat Taggart &quot;die hartland&quot; noem: 'n fiktiewe-gebied, bewoon deur 'die mense' (genoem na die werklik bestaande ''American Heartland'', die sentrale streek van die [[Verenigde State]], beskou as die produktiewe area van die Amerikaanse [[nasie]]). Hierdie mense is 'n homogene groep mense wat hard werk, opreg en moralisties is en wie onder die leierskap van die elite sou ly. Normaalweg is hierdie mense nie polities aktief nie, maar hulle word deur die populiste gemobiliseer. Ten slotte is populisme 'n ideologie sonder kernwaardes. Populistiese styl en [[retoriek]] kan in alle posisies binne die politieke landskap gebruik word.

Populisme projekteer ditself asof dit die teenoorgestelde van elitisme in alles is. Die eienskappe wat 'n elite kenmerk, soos 'n hoë mate van politieke invloed, lidmaatskap in invloedryke groepe (die sogenaamde in-skare), 'n hoë vlak van akademiese kwalifikasie, 'n hoë mate van intelligensie, 'n hoë mate van professionele ervaring en die behoud van sekere estetiese waarde-oordele kenmerk dikwels nie populisme nie.

== Sien ook ==
* [[Argumentum ad populum]]
* [[Outokrasie]]
* [[Persoonlikheidskultus]]

== Verwysings ==
{{Verwysings|2}}

{{Politieke ideologieë}}
{{Normdata}}
[[Kategorie:Politieke ideologieë]]</text>
      <sha1>pd68a40v4nxe3lvfcr047077atcceuj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ruslandduitsers</title>
    <ns>0</ns>
    <id>46414</id>
    <revision>
      <id>2816667</id>
      <parentid>2391158</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T10:27:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>UrsusMaritimus13</username>
        <id>184343</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:3|0|0 */</comment>
      <origin>2816667</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5510" sha1="gp79mpd5qx0swjbjs2760k0j6o439k0" xml:space="preserve">{{Etniese groep
| beeld = [[Lêer:Russian germans. Российские немцы.png|200px]]
| caption = Bekende Ruslandduitsers
| groep = Ruslandduitsers
| bevolking = ~3 miljoen
| plek = {{vlag|Duitsland}} ~2,3 miljoen&lt;br /&gt;{{vlagland|Rusland}} 394&amp;nbsp;138 (2010)&lt;br /&gt;{{vlagland|Kasakstan}} 178&amp;nbsp;409 (2009)&lt;br /&gt;{{vlagland|Oekraïne}} 33&amp;nbsp;302 (2001)
| taal = [[Duits]] en [[Russies]]
| geloof = [[Russies-Ortodokse Kerk]] 18,0 %&lt;br /&gt;[[Rooms-Katolieke Kerk]] 7,2 %&lt;br /&gt;[[Protestantisme]] 3,2 %
| verwante = [[Baltiese Duitsers]], [[Duitsers]] en [[Russe]]
}}

'''Ruslandduitsers''' ([[Duits]]: ''Russlanddeutsche'', [[Russies]]: ''российские немцы'', [[Transliterasie|wetenskaplike transliterasie]]: ''rossijskie nemcy'') is 'n sambreelterm vir die etnies Duitse of Duitssprekende minderheid in Rusland - nasate van Duitssprekende setlaars uit [[Sentraal-Europa]] wat hulle vanaf die tweede helfte van die 18de eeu in verskillende streke van die [[Russiese Ryk|Russiese Tsareryk]] gevestig het.&lt;ref&gt;{{de}}  [https://www.russlanddeutsche.de/de/russlanddeutsche/zur-definition.html ''russlanddeutsche.de: Zur Definition - Wer sind die Russlanddeutschen? Besoek op 19 Desember 2019'']&lt;/ref&gt; Tsarin [[Katharina II van Rusland|Katharina die Grote]], wat self 'n boorling van 'n Duitssprekende gebied was, het aan Duitse immigrante talle voorregte gegee.
[[Lêer:Alexey Miller, 2013.jpeg|duimnael|links|upright|Alexei Miller, hoof uitvoerende beampte van die gasonderneming ''Gazprom'', is een van die bekendste Russe van Duitse afkoms]]
[[Lêer:Wladimir Kaminer 2008 (3713591562).jpg|duimnael|links|upright|Die skrywer [[Wladimir Kaminer]], een van die bekendste Ruslandduitsers wat hulle in Duitsland gevestig het, bou met sy werke 'n literêre brug tussen die twee lande]]
Die term Ruslandduitsers, wat etniese, kulturele, taalkundige en godsdienstige homogeniteit insinueer, het eers in die 20ste eeu gebruiklik geraak in die konteks van [[Josef Stalin]] en die Nasionaal-Sosialistiese bewind in die Duitse Ryk se beleid teenoor etniese minderhede.. Histories was Duitse setlaars in Rusland uit verskillende landsdele afkomstig van waar hulle 'n verskeidenheid dialekte saamgebring het - tot 'n mate dat onderlinge kommunikasie haas onmoontlik was. In historiese tekste is hulle volgens hul Duitse oorsprongsgebied, hul dialek en hul geloofsoortuiging beskryf.

In die tyd van die Groot Terreur het 'n buiteproporsionele getal persone van Duitse afkoms slagoffers van Stalin se suiwerings geword - na ramings is sowat 55&amp;nbsp;000 Ruslandduitsers tereggestel. Ook is hulle ná die Duitse inval van Junie 1941 dikwels verdag van kollaborasie en spioenasie en uit Europese gebiede van die [[Sowjetunie]] gedeporteer.

Vanaf die middel van die 1980's - toe [[Michail Gorbatsjof]] sy beleid van liberalisering begin het - en die vroeë 1990's - toe die Sowjet-Russiese ekonomie ineengestort het - het hierdie etniese minderheid grotendeels na [[Duitsland]] geëmigreer.&lt;ref&gt;Sabine Ipsen-Peitzmeier en Markus Kaiser (reds.): ''Zuhause fremd – Russlanddeutsche zwischen Russland und Deutschland.'' Bielefeld: Transcript 2006, ISBN 3-89942-308-9&lt;/ref&gt; Altesaam 2,3 miljoen Ruslandduitsers het hulle sedertdien in die land van hul voorvaders gevestig.&lt;ref&gt;{{de}} [http://www.bpb.de/gesellschaft/migration/russlanddeutsche/249842/geschichte-der-russlanddeutschen-ab-mitte-der-1980er-jahre ''www.bpb.de (Bundeszentrale für politische Bildung), 18 Julie 2017: Geschichte der Russlanddeutschen ab MItte der 1980er Jahre. Besoek op 19 Desember 2019'']&lt;/ref&gt; Volgens Duitse wetgewing het hulle aanspraak op inburgering.

Gewoonlik word ook na bewoners van Duitse afkoms in ander voormalige Sowjetrepublieke as Ruslandduitsers verwys. Benamings soos ''Oekraïneduitsers'' en ander is nie gebruiklik nie. Tot die val van die Sowjetunie is na Ruslandduitsers soms ook as Sowjetduitsers (''Sowjetdeutsche'') of Sowjetunie-Duitsers (''Sowjetunion-Deutsche'') verwys. In die verlede is - weens die diversiteit van gelowe, oorsprongsgebiede in Duitssprekende lande, dialekte wat as omgangstale gebesig is en die groot verskeidenheid vestigingsgebiede in Rusland - met verskillende terme na die heterogene Ruslandduitse bevolking verwys.

Oorspronklik was daar wyd verspreide groepe van Wolgaduitsers, Wolhiniëduitsers, Krimduitsers, Kaukasiëduitsers, Swartseeduitsers, Ruslandmennoniete, Siberiëduitsers en ander in die Russiese Tsareryk. Sommige van hulle het selfs in [[Siberië]] en die Verre Ooste (langs die [[Amoer-rivier]]) hul nedersettings gestig. Dwarsoor die ryk het Duitse [[enklawe]]s as outonome gemeenskappe ontstaan wat name soos Mannheim, Josephsthal of Schönfeld gedra het. Die gemeenskapslewe van Ruslandduitsers was volgens oorgeërfde tradisies georganiseer en het onder meer eie kerkgemeentes en raadsvergaderings behels wat die Duitse gemeenskappe saamgesnoer het.

Tans is daar nog sowat 400&amp;nbsp;000 Ruslandduitsers in die [[Russiese Federasie]]. Volgens die laaste beskikbare sensusgegewens uit die jaar 2002 het die aantal etniese Duitsers 597&amp;nbsp;212 beloop, van wie 350&amp;nbsp;000 in Siberië bly.
{{clear}}

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Eksterne skakels ==
* [https://www.russlanddeutsche.de/de/ ''Museum für Russlanddeutsche Kultur in Detmold, Duitsland'']

{{Normdata}}

[[Kategorie:Germane]]
[[Kategorie:Etniese groepe in Duitsland]]
[[Kategorie:Etniese groepe in Kasakstan]]
[[Kategorie:Etniese groepe in Oekraïne]]
[[Kategorie:Etniese groepe in Rusland]]</text>
      <sha1>gp79mpd5qx0swjbjs2760k0j6o439k0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Celsus-biblioteek</title>
    <ns>0</ns>
    <id>46550</id>
    <revision>
      <id>2816672</id>
      <parentid>2458212</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T10:38:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>UrsusMaritimus13</username>
        <id>184343</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:2|0|0 */</comment>
      <origin>2816672</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4301" sha1="b9clj74g5gr19vaz00ute5m891ivoip" xml:space="preserve">[[Lêer:Celsuslibrary-DK.jpg|duimnael|regs|Die gerestoureerde Celsus-biblioteek.]]
[[Lêer:Celsus library 3.JPG|duimnael|regs|Die fasade.]]
[[Lêer:Efez Celsus Library 6 RB.jpg|duimnael|regs|Die binnekant, met die sentrale apsis (links) en nisse.]]

Die '''Celsus-biblioteek''' in [[Efese]], Klein-Asië ([[Anatolië]], nou [[Turkye]]), is ter ere van Tiberius Julius Celsus Polemaeanus laat bou deur sy seun, Gaius Julius Aquila (konsul, 110 n.C.). Dit is in 135 n.C. voltooi. Celsus was in 92 n.C. konsul, in 115 goewerneur van die [[Romeinse Ryk|Romeinse]] provinsie Asië, en ’n ryk en gewilde plaaslike inwoner.

Die biblioteek is gebou om 12 000 perkamentrolle te hou en as monument-graftombe vir Celsus. Dit was destyds ongewoon om in ’n biblioteek of selfs binne die stadsgrense begrawe te word, en dus was dit ’n spesiale eer vir Celsus.

== Geskiedenis ==
Die gebou is belangrik as een van die min oorblywende voorbeelde van antieke Romeinse biblioteke. Dit wys ook dat openbare biblioteke nie net in [[Rome]] gebou is nie, maar deur die hele [[Romeinse Ryk]]. In ’n groot restourasie wat beskou word as baie getrou aan die historiese gebou, is die [[fasade]] herbou; dit dien nou as ’n uitstekende voorbeeld van Romeinse [[argitektuur]] vir openbare geboue.

Die gebou is ’n enkele saal wat oos wys sodat vroeë besoekers kon baat vind by die opkomende son. Dit is op ’n platform gebou met nege trappe net so breed soos die res van die gebou, en dié lei na drie ingange. Die middelste ingang is groter as die twee weerskante daarvan, en almal het vensters aan die bokant. Langs die ingange is vier pare kolomme wat op voetstukke staan. ’n Ander stel kolomme staan bo-op die eerstes. Die kolomme op die tweede verdieping omraam die vensters nes die onderste pilare die deure omraam, en hulle skep nisse wat moontlik standbeelde gehuisves het.

Hierdie soort fasade met rame en nisse vir standbeelde stem baie ooreen met die verhoë van antieke [[Griekeland|Griekse]] teaters.

Binne was daar ’n enkele reghoekige kamer (wat nie ten volle gerestoureer is nie) van 11 meter lank met ’n sentrale apsis teen die verste muur. ’n Standbeeld van Celsus of van [[Atena]], die godin van die waarheid, het in die apsis gestaan.&lt;ref&gt;Ephesus: An OTTI Travel Company. &quot;Celsus Library: Ephesus Turkey.&quot; Ephesus.us. 2009. [http://www.ephesus.us/ephesus/celsuslibrary.htm] URL besoek op 7 Maart 2010.&lt;/ref&gt; Celsus se grafkelder is reg daaronder. Teen die ander drie mure was reghoekige inhamme waarin [[kaste]] gestaan het wat die 12 000 perkamentrolle gehou het.

Die tweede en derde vlakke kon bereik word met ’n trap wat in die muur gebou is om die gebou te help steun. Dit het ook inhamme vir boekkaste gehad. Die plafon is plat, en daar was dalk ’n ronde venster in om nog lig in te laat.

== Verwysings ==
* {{cite book
  | last = Boethius
  | first = Axel
  | last2= Ward-Perkins
  | first2= J.B.
  | authorlink =
  | title = Etruscan and Roman Architecture: The Pelican History of Art
  | publisher = Penguin
  | year = 1970
  | location = Harmondsworth
  | url =
  | doi =
  | isbn = 978-0-300-05290-9
  | page = 397  }}
* {{cite book
  | last = Grant
  | first = Michael
  | authorlink =
  | title = Art in the Roman Empire
  | publisher = Routledge
  | year = 1995
  | location = Londen
  | pages = 48–50
  | url =
  | doi =
  | isbn = 978-0-415-12031-9 }}
* {{cite book
  | last = Robertson
  | first = D.S.
  | authorlink =
  | title = Greek and Roman Architecture
  | publisher = Cambridge University Press
  | year = 1964
  | location = Londen
  | pages = 289–290
  | url =
  | doi =
  | isbn = 978-0-521-09452-8
}}
{{Verwysings}}

== Eksterne skakels ==
* [http://www.fotopedia.com/en/Library_of_Celsus fotopedia.com] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100831161625/http://www.fotopedia.com/en/Library_of_Celsus |date=31 Augustus 2010 }}, foto's
* [http://architecture.about.com/od/ancientromanempire/ss/ephesus.htm architecture.about.com], argitektuur, geskiedenis, foto's
* [http://www.ephesus.us/ephesus/celsuslibrary.htm ephesus.us], geskiedenis, foto's
: [[Lêer:Crystal txt.png|20px|links]] Hierdie artikel is vertaal vanuit [[:en:Celsus Library|die Engelse Wikipedia]]

[[Kategorie:Biblioteke]]
[[Kategorie:Efese]]
[[Kategorie:Romeinse Ryk]]</text>
      <sha1>b9clj74g5gr19vaz00ute5m891ivoip</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816673</id>
      <parentid>2816672</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T10:39:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>UrsusMaritimus13</username>
        <id>184343</id>
      </contributor>
      <origin>2816673</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4305" sha1="l1e3wen5410pap7iqyfenvg4nhretn2" xml:space="preserve">[[Lêer:Celsuslibrary-DK.jpg|duimnael|regs|Die gerestoureerde Celsus-biblioteek.]]
[[Lêer:Celsus library 3.JPG|duimnael|regs|Die fasade.]]
[[Lêer:Efez Celsus Library 6 RB.jpg|duimnael|regs|Die binnekant, met die sentrale apsis (links) en nisse.]]

Die '''Celsus-biblioteek''' in [[Efese]], Klein-Asië ([[Anatolië]], nou [[Turkye]]), is ter ere van Tiberius Julius Celsus Polemaeanus laat bou deur sy seun, Gaius Julius Aquila (konsul, 110 n.C.). Dit is in 135 n.C. voltooi. Celsus was in 92 n.C. konsul, in 115 goewerneur van die [[Romeinse Ryk|Romeinse]] provinsie Asië, en ’n ryk en gewilde plaaslike inwoner.

Die biblioteek is gebou om 12 000 perkamentrolle te hou en as monument-graftombe vir Celsus. Dit was destyds ongewoon om in ’n biblioteek of selfs binne die stadsgrense begrawe te word, en dus was dit ’n spesiale eer vir Celsus.

== Geskiedenis ==
Die gebou is belangrik as een van die min oorblywende voorbeelde van antieke Romeinse biblioteke. Dit wys ook dat openbare biblioteke nie net in [[Rome]] gebou is nie, maar deur die hele [[Romeinse Ryk]]. In ’n groot restourasie wat beskou word as baie getrou aan die historiese gebou, is die [[fasade]] herbou; dit dien nou as ’n uitstekende voorbeeld van Romeinse [[argitektuur]] vir openbare geboue.

Die gebou is ’n enkele saal wat oos wys sodat vroeë besoekers kon baat vind by die opkomende son. Dit is op ’n platform gebou met nege trappe net so breed soos die res van die gebou, en dié lei na drie ingange. Die middelste ingang is groter as die twee weerskante daarvan, en almal het vensters aan die bokant. Langs die ingange is vier pare kolomme wat op voetstukke staan. ’n Ander stel kolomme staan bo-op die eerstes. Die kolomme op die tweede verdieping omraam die vensters nes die onderste pilare die deure omraam, en hulle skep nisse wat moontlik standbeelde gehuisves het.

Hierdie soort fasade met rame en nisse vir standbeelde stem baie ooreen met die verhoë van antieke [[Griekeland|Griekse]] teaters.

Binne was daar ’n enkele reghoekige kamer (wat nie ten volle gerestoureer is nie) van 11 meter lank met ’n sentrale apsis teen die verste muur. ’n Standbeeld van Celsus of van [[Atena]], die godin van die waarheid, het in die apsis gestaan.&lt;ref&gt;Ephesus: An OTTI Travel Company. &quot;Celsus Library: Ephesus Turkey.&quot; Ephesus.us. 2009. [http://www.ephesus.us/ephesus/celsuslibrary.htm] URL besoek op 7 Maart 2010.&lt;/ref&gt; Celsus se grafkelder is reg daaronder. Teen die ander drie mure was reghoekige inhamme waarin [[Kas|kaste]] gestaan het wat die 12 000 perkamentrolle gehou het.

Die tweede en derde vlakke kon bereik word met ’n trap wat in die muur gebou is om die gebou te help steun. Dit het ook inhamme vir boekkaste gehad. Die plafon is plat, en daar was dalk ’n ronde venster in om nog lig in te laat.

== Verwysings ==
* {{cite book
  | last = Boethius
  | first = Axel
  | last2= Ward-Perkins
  | first2= J.B.
  | authorlink =
  | title = Etruscan and Roman Architecture: The Pelican History of Art
  | publisher = Penguin
  | year = 1970
  | location = Harmondsworth
  | url =
  | doi =
  | isbn = 978-0-300-05290-9
  | page = 397  }}
* {{cite book
  | last = Grant
  | first = Michael
  | authorlink =
  | title = Art in the Roman Empire
  | publisher = Routledge
  | year = 1995
  | location = Londen
  | pages = 48–50
  | url =
  | doi =
  | isbn = 978-0-415-12031-9 }}
* {{cite book
  | last = Robertson
  | first = D.S.
  | authorlink =
  | title = Greek and Roman Architecture
  | publisher = Cambridge University Press
  | year = 1964
  | location = Londen
  | pages = 289–290
  | url =
  | doi =
  | isbn = 978-0-521-09452-8
}}
{{Verwysings}}

== Eksterne skakels ==
* [http://www.fotopedia.com/en/Library_of_Celsus fotopedia.com] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100831161625/http://www.fotopedia.com/en/Library_of_Celsus |date=31 Augustus 2010 }}, foto's
* [http://architecture.about.com/od/ancientromanempire/ss/ephesus.htm architecture.about.com], argitektuur, geskiedenis, foto's
* [http://www.ephesus.us/ephesus/celsuslibrary.htm ephesus.us], geskiedenis, foto's
: [[Lêer:Crystal txt.png|20px|links]] Hierdie artikel is vertaal vanuit [[:en:Celsus Library|die Engelse Wikipedia]]

[[Kategorie:Biblioteke]]
[[Kategorie:Efese]]
[[Kategorie:Romeinse Ryk]]</text>
      <sha1>l1e3wen5410pap7iqyfenvg4nhretn2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Johan Stemmet</title>
    <ns>0</ns>
    <id>46814</id>
    <revision>
      <id>2816586</id>
      <parentid>2529653</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:39:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Lewende mense]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816586</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10287" sha1="sm9ec0fdjlt1otf73cbbbaokhia5mke" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Musikale kunstenaar
| naam            = Johan Stemmet
| beeld           = Johan Stemmet.jpg
| beeldgrootte    = 
| dwarsformaat    = 
| beeldbeskrywing = 
| beeldonderskrif = Johan Stemmet op stel
| agtergrondkleur = solo
| geboortenaam    = 
| alias           = 
| geboortedatum   = {{GDEO|1952|2|9}}
| geboorteplek    = [[Springbok, Noord-Kaap|Springbok]], [[Namakwaland]]
| oorsprong       = 
| sterfdatum      = 
| sterfplek       = 
| genre           = 
| beroep          = Sanger, TV-aanbieder
| instrument      = 
| jare_aktief     = 1971 –
| etiket          = 
| assosiasies     = 
| webwerf         = [http://www.johanstemmet.co.za/ johanstemmet.co.za]
| huidige_lede    = 
| gewese_lede     = 
}}

'''Johannes Carl (Johan) Stemmet''' (gebore op [[9 Februarie]] [[1952]]) is 'n Suid-Afrikaanse TV-aanbieder, regisseur, sanger en liedjieskrywer.&lt;ref name=&quot;tvsa&quot; /&gt; Sedert hy die televisiewêreld in 1980 betree het, het hy reeds 54&amp;nbsp;000 uitsaaiminute vervaardig. 

== Vroeë jare ==
Stemmet is gebore op [[Springbok, Noord-Kaap|Springbok]], [[Namakwaland]], en spandeer sy kinderjare op die diamantmyndorpie [[Kleinsee]] aan die Weskus van Suid-Afrika waar sy pa 'n diamantprospekteerder was.

Johan begin as 11-jarige in 'n dansorkes speel. Hy word geskool in klassieke sowel as ligte musiek op [[klavier]] en leer homself [[kitaar]] en ander klawerinstrumente speel. Hy matrikuleer as koshuisleerling aan die [[Hoërskool Jan van Riebeeck]], Kaapstad, in 1969. Vanaf 1970 tot 1974 studeer hy tale en onderwys aan die [[Universiteit van Stellenbosch]]. Om sy studies te finansier speel hy gereeld as eenmanorkes by die Devon Valley op Stellenbosch asook op privaatfunksies.

Hy begin in hierdie tydperk saam met die bekende skrywer, [[Hennie Aucamp]], eksperimenteer met verskeie genres in Afrikaanse musiek. Die liedjies wat uit hierdie samewerking spruit lei to Johan se eerste televisieoptrede as sanger/liedjieskrywer in 'n program getiteld &quot;Perspektief&quot; in 1979. Hy behaal die [[BA-graad]] en Hoër Onderwysdiploma in 1974 en studeer verder in die onderwys aan die Universiteit van Kaapstad waar hy die B.Ed-graad verwerf terwyl hy as departementshoof in Afrikaans Eerste taal skoolhou aan die Hoër Seunskool Rondebosch.

Johan tree in 1980 uit die onderwys en verhuis na [[Johannesburg]] waar hy as Ligtemusiek Regisseur by die Suid-Afrikaanse Televisiediens vanaf 1 Julie 1980 aangestel is.

== 1980's ==
Behalwe vir sy optredes as sanger/liedjieskrywer op die 1980-televisiereeks &quot;Elke Liedjie Vertel 'n Storie&quot;, vervaardig, mede-vervaardig, regisseur en bied Johan verskeie gewilde reekse aan.

'''Platepraatjies''', (1980–1985) 'n musiekgeselsprogramreeks.

'''My Land My Lied''', (1981) 'n musiekreeks wat met 'n buite-uitsendingseenheid wat dwarsoor Suid-Afrika verfilm is.

'''Micro Macro''', (1981–1982) 'n speletjiesprogram met [[Leon Schuster]] in Leon se heel eerste televisierol as aanbieder. 

'''Treffers van Toeka tot Nou''', (1983) ‘n nostalgiese reeks gebaseer op die treffers van 1900 tot en met die 1980's gekoppel aan die modes, giere en voorbladgebeure van die onderskeie tydperke. 

'n Spesiale Musiekprogram (1984) met die Griekse diva '''Nana Mouskouri'''.

'''Verskeie persoonlikheidsprogramme''', (1985) met die top plaaslike kunstenaars van die tyd soos [[Rina Hugo]], [[Randall Wicomb]], [[Anneli van Rooyen]] en [[Manuel Escorcio]].

Die '''Gé sing''' reeks (1983-1985) plaaslik en in [[Europa]]. Hierdie was die eerste en tot op datum die enigste Suid-Afrikaanse musiekproduksie wat met 'n enkelkameraopset in 12 Europese lande binne 'n tydperk van 6 weke geskiet is. 

'''Debuut'''; (1986-1988) 'n Musiektalentkompetisie wat die loopbane van verskeie jong plaaslike sangers geloods het.

'''Teletreffers''', (1987–1989) 'n Musiekreeks oor die plaaslike musiekbedryf waarin die eerste Afrikaanse musiekvideos vervaardig is.

'''Crescendo''', (1984–1987) Verskeie verhoogproduksies vir die [[ATKV]] waarin opkomende sangers en liedjieskrywers ontdek is.

Verskeie buitemuurse '''Musiekfeeste''' (1985–1989) in groot sportstadiums asook die aanbied en regie van die massavertoning op die destydse Ellis Park ter viering van die Johannesburgse Eeufees. 

'''Dekade van 80''', (1989). ‘n Musiekprogram oor die trefferliedjies en kunstenaars van die tagtigerjare.

In 1989 bedank Johan by die SAUK-televisiediens en saam met sy jarelange vennote, Johan van Rensburg en Elsa Colling, begin hulle die produksiemaatskappy, STEMMBURG TELEVISIE. Hierdie was die eerste produksiehuis, bestaande uit voormalige werknemers, om musiek- en speletjiesprogramme buite die [[SAUK]] te vervaardig .

== 1990's ==
1991 was die jaar waarin televisiekykers se gunsteling '''[[Noot vir Noot]]''', die lig gesien het. Hierdie musiekspeletjiesprogram bly steeds deel van menigde Suid-Afrikaanse huishoudings se vermaak na 28 jaar. In 1998 is die program aangepas vir Britse gehore en deur London Weekend Television as “Michael Barrymore’s My Kind of Music” deur 'n Britse span vervaardig. Die program het 'n baie suksesvolle lopie in Brittanje geniet van 1998 tot 2002.

In 1997, vervaardig Johan die Woordspeletjie '''A Word or 2''' wat deur die gewilde radiopersoonlikheid [[Jeremy Mansfield]] aangebied is. Die suksesvolle program is vir 9 jaar weekliks op SABC2 uitgesaai.

== 2000's ==
In 2004 vervaardig Johan die opvoedkundinge kinderreeks  '''Wise Up (Words and Numbers)''' met Denver Vraagom as aanbieder. Hierdie opvoedkundige speletjie is spesifiek ontwerp om syfer- en lettervaardigheid onder jong leerlinge aan te moedig. Tot op datum is oor die 350 episodes van hierdie speletjie uitgesaai. Die formaat is met die Japannese Prys vir Opvoedkunde erken en in Japannees vertaal en op die nasionale uitsaaier, NHK, uitgesaai.

'''Fly the beloved country''', a bird's eye-view of South Africa, is 'n dokumentêr wat Johan vervaardig het na aanleiding van sy liefde vir girokoptervlieg. 

In 2014 vervaardig Johan 'n nuwe inheemse musiekspeletjie , '''Musiek Roulette''', vir SABC2. Die program word steeds deur die sangeres [[Nádine]] aangebied. 

In 2017 ontwerp en vervaardig Johan die heel eerste veeltalige vasvraprogram '''FUNDIS''' vir SABC2.

Op 26 Januarie 2020 is Johan ook ingehuldig as 'n lewende legende in die Suid-Afrikaanse legendesmuseum. Hy was een van slegs 20 legendes van wie daar ook 'n borsbeeld gemaak was.

== Persoonlike lewe ==
Johan trou in 1980 met Colleen, 'n wiskundeonderwyseres. Hulle ontmoet terwyl albei skoolhou aan die Hoër Seunskool Rondebosch. Colleen tree af as skoolhoof aan die Rooseveld Hoërskool in Johannesburg na 25 jaar in die onderwys. Hulle het twee seuns, albei getroud. Carl (gebore 1984) is 'n televisieregisseur. Hy het sy honneurs en meestersgrade in Regie en kreatiewe skryfkuns aan die [[Universiteit van Pretoria]] verwerf na sy “Bachelor of Motion Picture Medium” graad aan AFDA.

Etienne (gebore in 1986) verwerf sy honneursgraad in inligtingswetenskappe aan die Universiteit van Pretoria. Hy woon en werk as 'n webontwerper in Victoria, [[Brits-Columbië]], [[Kanada]].

Johan is 'n vliegentoesias. Hy verwerf sy PPL vlieglisensie met 'n nag- en instrumentgradering in 1989. Hy vlieg enkel- asook dubbelmotorige vliegtuie vir sy besigheid asook girokopters vir sportvlieg. Johan het ook 'n liefde vir die see en seil. Hy verwerf sy seiljagskipperslisensie in 2010.

Teen 2018 bied Johan ononderbroke vir 38 jaar op SABC2 (voormalige TV1) aan wat hom tans die langslopende aanbieder op die nasionale uitsaaier sedert die invoer van televisie in Suid-Afrika maak. As gevolg van sy tv-werklading en die behoefte om meer gesinstyd te spandeer, hou Johan in 2000 op met musiekkonserttoere en CDs opneem. Na 'n breek van 10 jaar reik hy in 2010 “Johan Stemmet – Inspirational Songs” uit. Die album bereik die nommer 1 posisie op die “South African Gospel charts” drie weke na uitreiking en verkoop 14 000 kopieë binne die eerste 4 dae na uitreiking. Die album bereik ook goue status.

Johan se outobiografie “Woord vir Woord&quot; asook “Musiek Trivia” deur Johan Stemmet en sy mederegisseur Elsa Colling word deur Penguin Books in 2011 gepubliseer.

In 2021, na 40 jaar in Johannesburg, verhuis Johan terug Weskus toe en vesting hom in Langebaan vanwaar hy steeds die produksie van televisieprogramme behartig.

== Toekennings ==
Artes Toekenning: Beste bydrae tot verskeidenheidsprogramme 1994

Avanti Toekenning vir Effektiewe Kommunikasie 2001

Avanti Toekenning: Beste aanbieder 2001

Avanti Toekenning vir kreatiwiteit 2001

SABC “Golden Plume Award” 2006 vir sy bydrae tot die Suid Afrikaanse televisiebedryf oor 30 jaar

Rapport Vonk Musiek Pioniertoekenning 2009

[[SAFTA]] Toekenning: Best Game Show 2010 en ook 2011 Noot vir Noot

TEMPO Toekenning 2015 Lewenslange bydrae tot televisie.

SAFTA 2018 “Lifetime Achiever's Award”

SAFTA 2019 Best Game Show Noot vir Noot&lt;ref name=&quot;iol&quot; /&gt;

SAFTA 2020 Beste Opvoedkundige Kinderprogram: Words and Numbers

SALM 2020 Ingehuldig as lewende legende in die Suid-Afrikaanse legendesmuseum

SAFTA Best Game Show 2022 Musiek Roulette

== Diskografie ==
Stemmet se albums:
* Reisiger, 2007 KOSMOS
* Inspirational Songs, 2006 KOSMOS
* Goue Gedagtes, 1999
* Stil Deur My Lewe, 1997
* Om Tyd Te Maak, 1995
* Grootste Treffers, 1993
* 'My Musiek', 1991
* 'n Deel Van My, 1988
* Ons Lied Is 'n Duet, 1987
* As Ek Maar Net Kon Sê, 1986/2002 EMI
* Op Versoek, 1984
* Die Klokkespel, saam met [[Laurika Rauch]], [[Cora Marie]] en [[Kupido (sanger)|Kupido]], 1983
* Bianca, 1982
* Kwarteltjie En Korhaan / Septemberland  7&quot;, 1981 RAP
* Ek Is Lief Vir Jou, 1980
* Live at Devon Valley, 1971/2 EMI

== Verwysings ==
{{Verwysings|verwysings=
&lt;ref name=&quot;tvsa&quot;&gt;https://www.tvsa.co.za/actors/viewactor.aspx?actorid=5383&lt;/ref&gt;

&lt;ref name=&quot;iol&quot;&gt;https://www.iol.co.za/entertainment/tv/johan-stemmet-leaves-noot-vir-noot-after-28-years-18850347&lt;/ref&gt;
}}

== Sien ook ==
* [[Lys van Suid-Afrikaanse musikante]]

== Eksterne skakels ==
* [http://www.nootvirnoot.co.za/JohanStemmet.html Noot vir Noot se webwerf]{{Dooie skakel|date=Augustus 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}

{{Normdata}}
{{DEFAULTSORT:Stemmet, Johan}}

[[Kategorie:Suid-Afrikaanse musici]]
[[Kategorie:Lewende mense]]</text>
      <sha1>sm9ec0fdjlt1otf73cbbbaokhia5mke</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816587</id>
      <parentid>2816586</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:39:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Geboortes in 1952]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816587</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10319" sha1="1jeodnu1u5gt8kn1ps6khco1oelbkfc" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Musikale kunstenaar
| naam            = Johan Stemmet
| beeld           = Johan Stemmet.jpg
| beeldgrootte    = 
| dwarsformaat    = 
| beeldbeskrywing = 
| beeldonderskrif = Johan Stemmet op stel
| agtergrondkleur = solo
| geboortenaam    = 
| alias           = 
| geboortedatum   = {{GDEO|1952|2|9}}
| geboorteplek    = [[Springbok, Noord-Kaap|Springbok]], [[Namakwaland]]
| oorsprong       = 
| sterfdatum      = 
| sterfplek       = 
| genre           = 
| beroep          = Sanger, TV-aanbieder
| instrument      = 
| jare_aktief     = 1971 –
| etiket          = 
| assosiasies     = 
| webwerf         = [http://www.johanstemmet.co.za/ johanstemmet.co.za]
| huidige_lede    = 
| gewese_lede     = 
}}

'''Johannes Carl (Johan) Stemmet''' (gebore op [[9 Februarie]] [[1952]]) is 'n Suid-Afrikaanse TV-aanbieder, regisseur, sanger en liedjieskrywer.&lt;ref name=&quot;tvsa&quot; /&gt; Sedert hy die televisiewêreld in 1980 betree het, het hy reeds 54&amp;nbsp;000 uitsaaiminute vervaardig. 

== Vroeë jare ==
Stemmet is gebore op [[Springbok, Noord-Kaap|Springbok]], [[Namakwaland]], en spandeer sy kinderjare op die diamantmyndorpie [[Kleinsee]] aan die Weskus van Suid-Afrika waar sy pa 'n diamantprospekteerder was.

Johan begin as 11-jarige in 'n dansorkes speel. Hy word geskool in klassieke sowel as ligte musiek op [[klavier]] en leer homself [[kitaar]] en ander klawerinstrumente speel. Hy matrikuleer as koshuisleerling aan die [[Hoërskool Jan van Riebeeck]], Kaapstad, in 1969. Vanaf 1970 tot 1974 studeer hy tale en onderwys aan die [[Universiteit van Stellenbosch]]. Om sy studies te finansier speel hy gereeld as eenmanorkes by die Devon Valley op Stellenbosch asook op privaatfunksies.

Hy begin in hierdie tydperk saam met die bekende skrywer, [[Hennie Aucamp]], eksperimenteer met verskeie genres in Afrikaanse musiek. Die liedjies wat uit hierdie samewerking spruit lei to Johan se eerste televisieoptrede as sanger/liedjieskrywer in 'n program getiteld &quot;Perspektief&quot; in 1979. Hy behaal die [[BA-graad]] en Hoër Onderwysdiploma in 1974 en studeer verder in die onderwys aan die Universiteit van Kaapstad waar hy die B.Ed-graad verwerf terwyl hy as departementshoof in Afrikaans Eerste taal skoolhou aan die Hoër Seunskool Rondebosch.

Johan tree in 1980 uit die onderwys en verhuis na [[Johannesburg]] waar hy as Ligtemusiek Regisseur by die Suid-Afrikaanse Televisiediens vanaf 1 Julie 1980 aangestel is.

== 1980's ==
Behalwe vir sy optredes as sanger/liedjieskrywer op die 1980-televisiereeks &quot;Elke Liedjie Vertel 'n Storie&quot;, vervaardig, mede-vervaardig, regisseur en bied Johan verskeie gewilde reekse aan.

'''Platepraatjies''', (1980–1985) 'n musiekgeselsprogramreeks.

'''My Land My Lied''', (1981) 'n musiekreeks wat met 'n buite-uitsendingseenheid wat dwarsoor Suid-Afrika verfilm is.

'''Micro Macro''', (1981–1982) 'n speletjiesprogram met [[Leon Schuster]] in Leon se heel eerste televisierol as aanbieder. 

'''Treffers van Toeka tot Nou''', (1983) ‘n nostalgiese reeks gebaseer op die treffers van 1900 tot en met die 1980's gekoppel aan die modes, giere en voorbladgebeure van die onderskeie tydperke. 

'n Spesiale Musiekprogram (1984) met die Griekse diva '''Nana Mouskouri'''.

'''Verskeie persoonlikheidsprogramme''', (1985) met die top plaaslike kunstenaars van die tyd soos [[Rina Hugo]], [[Randall Wicomb]], [[Anneli van Rooyen]] en [[Manuel Escorcio]].

Die '''Gé sing''' reeks (1983-1985) plaaslik en in [[Europa]]. Hierdie was die eerste en tot op datum die enigste Suid-Afrikaanse musiekproduksie wat met 'n enkelkameraopset in 12 Europese lande binne 'n tydperk van 6 weke geskiet is. 

'''Debuut'''; (1986-1988) 'n Musiektalentkompetisie wat die loopbane van verskeie jong plaaslike sangers geloods het.

'''Teletreffers''', (1987–1989) 'n Musiekreeks oor die plaaslike musiekbedryf waarin die eerste Afrikaanse musiekvideos vervaardig is.

'''Crescendo''', (1984–1987) Verskeie verhoogproduksies vir die [[ATKV]] waarin opkomende sangers en liedjieskrywers ontdek is.

Verskeie buitemuurse '''Musiekfeeste''' (1985–1989) in groot sportstadiums asook die aanbied en regie van die massavertoning op die destydse Ellis Park ter viering van die Johannesburgse Eeufees. 

'''Dekade van 80''', (1989). ‘n Musiekprogram oor die trefferliedjies en kunstenaars van die tagtigerjare.

In 1989 bedank Johan by die SAUK-televisiediens en saam met sy jarelange vennote, Johan van Rensburg en Elsa Colling, begin hulle die produksiemaatskappy, STEMMBURG TELEVISIE. Hierdie was die eerste produksiehuis, bestaande uit voormalige werknemers, om musiek- en speletjiesprogramme buite die [[SAUK]] te vervaardig .

== 1990's ==
1991 was die jaar waarin televisiekykers se gunsteling '''[[Noot vir Noot]]''', die lig gesien het. Hierdie musiekspeletjiesprogram bly steeds deel van menigde Suid-Afrikaanse huishoudings se vermaak na 28 jaar. In 1998 is die program aangepas vir Britse gehore en deur London Weekend Television as “Michael Barrymore’s My Kind of Music” deur 'n Britse span vervaardig. Die program het 'n baie suksesvolle lopie in Brittanje geniet van 1998 tot 2002.

In 1997, vervaardig Johan die Woordspeletjie '''A Word or 2''' wat deur die gewilde radiopersoonlikheid [[Jeremy Mansfield]] aangebied is. Die suksesvolle program is vir 9 jaar weekliks op SABC2 uitgesaai.

== 2000's ==
In 2004 vervaardig Johan die opvoedkundinge kinderreeks  '''Wise Up (Words and Numbers)''' met Denver Vraagom as aanbieder. Hierdie opvoedkundige speletjie is spesifiek ontwerp om syfer- en lettervaardigheid onder jong leerlinge aan te moedig. Tot op datum is oor die 350 episodes van hierdie speletjie uitgesaai. Die formaat is met die Japannese Prys vir Opvoedkunde erken en in Japannees vertaal en op die nasionale uitsaaier, NHK, uitgesaai.

'''Fly the beloved country''', a bird's eye-view of South Africa, is 'n dokumentêr wat Johan vervaardig het na aanleiding van sy liefde vir girokoptervlieg. 

In 2014 vervaardig Johan 'n nuwe inheemse musiekspeletjie , '''Musiek Roulette''', vir SABC2. Die program word steeds deur die sangeres [[Nádine]] aangebied. 

In 2017 ontwerp en vervaardig Johan die heel eerste veeltalige vasvraprogram '''FUNDIS''' vir SABC2.

Op 26 Januarie 2020 is Johan ook ingehuldig as 'n lewende legende in die Suid-Afrikaanse legendesmuseum. Hy was een van slegs 20 legendes van wie daar ook 'n borsbeeld gemaak was.

== Persoonlike lewe ==
Johan trou in 1980 met Colleen, 'n wiskundeonderwyseres. Hulle ontmoet terwyl albei skoolhou aan die Hoër Seunskool Rondebosch. Colleen tree af as skoolhoof aan die Rooseveld Hoërskool in Johannesburg na 25 jaar in die onderwys. Hulle het twee seuns, albei getroud. Carl (gebore 1984) is 'n televisieregisseur. Hy het sy honneurs en meestersgrade in Regie en kreatiewe skryfkuns aan die [[Universiteit van Pretoria]] verwerf na sy “Bachelor of Motion Picture Medium” graad aan AFDA.

Etienne (gebore in 1986) verwerf sy honneursgraad in inligtingswetenskappe aan die Universiteit van Pretoria. Hy woon en werk as 'n webontwerper in Victoria, [[Brits-Columbië]], [[Kanada]].

Johan is 'n vliegentoesias. Hy verwerf sy PPL vlieglisensie met 'n nag- en instrumentgradering in 1989. Hy vlieg enkel- asook dubbelmotorige vliegtuie vir sy besigheid asook girokopters vir sportvlieg. Johan het ook 'n liefde vir die see en seil. Hy verwerf sy seiljagskipperslisensie in 2010.

Teen 2018 bied Johan ononderbroke vir 38 jaar op SABC2 (voormalige TV1) aan wat hom tans die langslopende aanbieder op die nasionale uitsaaier sedert die invoer van televisie in Suid-Afrika maak. As gevolg van sy tv-werklading en die behoefte om meer gesinstyd te spandeer, hou Johan in 2000 op met musiekkonserttoere en CDs opneem. Na 'n breek van 10 jaar reik hy in 2010 “Johan Stemmet – Inspirational Songs” uit. Die album bereik die nommer 1 posisie op die “South African Gospel charts” drie weke na uitreiking en verkoop 14 000 kopieë binne die eerste 4 dae na uitreiking. Die album bereik ook goue status.

Johan se outobiografie “Woord vir Woord&quot; asook “Musiek Trivia” deur Johan Stemmet en sy mederegisseur Elsa Colling word deur Penguin Books in 2011 gepubliseer.

In 2021, na 40 jaar in Johannesburg, verhuis Johan terug Weskus toe en vesting hom in Langebaan vanwaar hy steeds die produksie van televisieprogramme behartig.

== Toekennings ==
Artes Toekenning: Beste bydrae tot verskeidenheidsprogramme 1994

Avanti Toekenning vir Effektiewe Kommunikasie 2001

Avanti Toekenning: Beste aanbieder 2001

Avanti Toekenning vir kreatiwiteit 2001

SABC “Golden Plume Award” 2006 vir sy bydrae tot die Suid Afrikaanse televisiebedryf oor 30 jaar

Rapport Vonk Musiek Pioniertoekenning 2009

[[SAFTA]] Toekenning: Best Game Show 2010 en ook 2011 Noot vir Noot

TEMPO Toekenning 2015 Lewenslange bydrae tot televisie.

SAFTA 2018 “Lifetime Achiever's Award”

SAFTA 2019 Best Game Show Noot vir Noot&lt;ref name=&quot;iol&quot; /&gt;

SAFTA 2020 Beste Opvoedkundige Kinderprogram: Words and Numbers

SALM 2020 Ingehuldig as lewende legende in die Suid-Afrikaanse legendesmuseum

SAFTA Best Game Show 2022 Musiek Roulette

== Diskografie ==
Stemmet se albums:
* Reisiger, 2007 KOSMOS
* Inspirational Songs, 2006 KOSMOS
* Goue Gedagtes, 1999
* Stil Deur My Lewe, 1997
* Om Tyd Te Maak, 1995
* Grootste Treffers, 1993
* 'My Musiek', 1991
* 'n Deel Van My, 1988
* Ons Lied Is 'n Duet, 1987
* As Ek Maar Net Kon Sê, 1986/2002 EMI
* Op Versoek, 1984
* Die Klokkespel, saam met [[Laurika Rauch]], [[Cora Marie]] en [[Kupido (sanger)|Kupido]], 1983
* Bianca, 1982
* Kwarteltjie En Korhaan / Septemberland  7&quot;, 1981 RAP
* Ek Is Lief Vir Jou, 1980
* Live at Devon Valley, 1971/2 EMI

== Verwysings ==
{{Verwysings|verwysings=
&lt;ref name=&quot;tvsa&quot;&gt;https://www.tvsa.co.za/actors/viewactor.aspx?actorid=5383&lt;/ref&gt;

&lt;ref name=&quot;iol&quot;&gt;https://www.iol.co.za/entertainment/tv/johan-stemmet-leaves-noot-vir-noot-after-28-years-18850347&lt;/ref&gt;
}}

== Sien ook ==
* [[Lys van Suid-Afrikaanse musikante]]

== Eksterne skakels ==
* [http://www.nootvirnoot.co.za/JohanStemmet.html Noot vir Noot se webwerf]{{Dooie skakel|date=Augustus 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}

{{Normdata}}
{{DEFAULTSORT:Stemmet, Johan}}

[[Kategorie:Suid-Afrikaanse musici]]
[[Kategorie:Lewende mense]]
[[Kategorie:Geboortes in 1952]]</text>
      <sha1>1jeodnu1u5gt8kn1ps6khco1oelbkfc</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816588</id>
      <parentid>2816587</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:39:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Alumni van Hoërskool Jan van Riebeeck]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816588</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10372" sha1="5e536m2c6cyfrah5jju518nydfhonyk" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Musikale kunstenaar
| naam            = Johan Stemmet
| beeld           = Johan Stemmet.jpg
| beeldgrootte    = 
| dwarsformaat    = 
| beeldbeskrywing = 
| beeldonderskrif = Johan Stemmet op stel
| agtergrondkleur = solo
| geboortenaam    = 
| alias           = 
| geboortedatum   = {{GDEO|1952|2|9}}
| geboorteplek    = [[Springbok, Noord-Kaap|Springbok]], [[Namakwaland]]
| oorsprong       = 
| sterfdatum      = 
| sterfplek       = 
| genre           = 
| beroep          = Sanger, TV-aanbieder
| instrument      = 
| jare_aktief     = 1971 –
| etiket          = 
| assosiasies     = 
| webwerf         = [http://www.johanstemmet.co.za/ johanstemmet.co.za]
| huidige_lede    = 
| gewese_lede     = 
}}

'''Johannes Carl (Johan) Stemmet''' (gebore op [[9 Februarie]] [[1952]]) is 'n Suid-Afrikaanse TV-aanbieder, regisseur, sanger en liedjieskrywer.&lt;ref name=&quot;tvsa&quot; /&gt; Sedert hy die televisiewêreld in 1980 betree het, het hy reeds 54&amp;nbsp;000 uitsaaiminute vervaardig. 

== Vroeë jare ==
Stemmet is gebore op [[Springbok, Noord-Kaap|Springbok]], [[Namakwaland]], en spandeer sy kinderjare op die diamantmyndorpie [[Kleinsee]] aan die Weskus van Suid-Afrika waar sy pa 'n diamantprospekteerder was.

Johan begin as 11-jarige in 'n dansorkes speel. Hy word geskool in klassieke sowel as ligte musiek op [[klavier]] en leer homself [[kitaar]] en ander klawerinstrumente speel. Hy matrikuleer as koshuisleerling aan die [[Hoërskool Jan van Riebeeck]], Kaapstad, in 1969. Vanaf 1970 tot 1974 studeer hy tale en onderwys aan die [[Universiteit van Stellenbosch]]. Om sy studies te finansier speel hy gereeld as eenmanorkes by die Devon Valley op Stellenbosch asook op privaatfunksies.

Hy begin in hierdie tydperk saam met die bekende skrywer, [[Hennie Aucamp]], eksperimenteer met verskeie genres in Afrikaanse musiek. Die liedjies wat uit hierdie samewerking spruit lei to Johan se eerste televisieoptrede as sanger/liedjieskrywer in 'n program getiteld &quot;Perspektief&quot; in 1979. Hy behaal die [[BA-graad]] en Hoër Onderwysdiploma in 1974 en studeer verder in die onderwys aan die Universiteit van Kaapstad waar hy die B.Ed-graad verwerf terwyl hy as departementshoof in Afrikaans Eerste taal skoolhou aan die Hoër Seunskool Rondebosch.

Johan tree in 1980 uit die onderwys en verhuis na [[Johannesburg]] waar hy as Ligtemusiek Regisseur by die Suid-Afrikaanse Televisiediens vanaf 1 Julie 1980 aangestel is.

== 1980's ==
Behalwe vir sy optredes as sanger/liedjieskrywer op die 1980-televisiereeks &quot;Elke Liedjie Vertel 'n Storie&quot;, vervaardig, mede-vervaardig, regisseur en bied Johan verskeie gewilde reekse aan.

'''Platepraatjies''', (1980–1985) 'n musiekgeselsprogramreeks.

'''My Land My Lied''', (1981) 'n musiekreeks wat met 'n buite-uitsendingseenheid wat dwarsoor Suid-Afrika verfilm is.

'''Micro Macro''', (1981–1982) 'n speletjiesprogram met [[Leon Schuster]] in Leon se heel eerste televisierol as aanbieder. 

'''Treffers van Toeka tot Nou''', (1983) ‘n nostalgiese reeks gebaseer op die treffers van 1900 tot en met die 1980's gekoppel aan die modes, giere en voorbladgebeure van die onderskeie tydperke. 

'n Spesiale Musiekprogram (1984) met die Griekse diva '''Nana Mouskouri'''.

'''Verskeie persoonlikheidsprogramme''', (1985) met die top plaaslike kunstenaars van die tyd soos [[Rina Hugo]], [[Randall Wicomb]], [[Anneli van Rooyen]] en [[Manuel Escorcio]].

Die '''Gé sing''' reeks (1983-1985) plaaslik en in [[Europa]]. Hierdie was die eerste en tot op datum die enigste Suid-Afrikaanse musiekproduksie wat met 'n enkelkameraopset in 12 Europese lande binne 'n tydperk van 6 weke geskiet is. 

'''Debuut'''; (1986-1988) 'n Musiektalentkompetisie wat die loopbane van verskeie jong plaaslike sangers geloods het.

'''Teletreffers''', (1987–1989) 'n Musiekreeks oor die plaaslike musiekbedryf waarin die eerste Afrikaanse musiekvideos vervaardig is.

'''Crescendo''', (1984–1987) Verskeie verhoogproduksies vir die [[ATKV]] waarin opkomende sangers en liedjieskrywers ontdek is.

Verskeie buitemuurse '''Musiekfeeste''' (1985–1989) in groot sportstadiums asook die aanbied en regie van die massavertoning op die destydse Ellis Park ter viering van die Johannesburgse Eeufees. 

'''Dekade van 80''', (1989). ‘n Musiekprogram oor die trefferliedjies en kunstenaars van die tagtigerjare.

In 1989 bedank Johan by die SAUK-televisiediens en saam met sy jarelange vennote, Johan van Rensburg en Elsa Colling, begin hulle die produksiemaatskappy, STEMMBURG TELEVISIE. Hierdie was die eerste produksiehuis, bestaande uit voormalige werknemers, om musiek- en speletjiesprogramme buite die [[SAUK]] te vervaardig .

== 1990's ==
1991 was die jaar waarin televisiekykers se gunsteling '''[[Noot vir Noot]]''', die lig gesien het. Hierdie musiekspeletjiesprogram bly steeds deel van menigde Suid-Afrikaanse huishoudings se vermaak na 28 jaar. In 1998 is die program aangepas vir Britse gehore en deur London Weekend Television as “Michael Barrymore’s My Kind of Music” deur 'n Britse span vervaardig. Die program het 'n baie suksesvolle lopie in Brittanje geniet van 1998 tot 2002.

In 1997, vervaardig Johan die Woordspeletjie '''A Word or 2''' wat deur die gewilde radiopersoonlikheid [[Jeremy Mansfield]] aangebied is. Die suksesvolle program is vir 9 jaar weekliks op SABC2 uitgesaai.

== 2000's ==
In 2004 vervaardig Johan die opvoedkundinge kinderreeks  '''Wise Up (Words and Numbers)''' met Denver Vraagom as aanbieder. Hierdie opvoedkundige speletjie is spesifiek ontwerp om syfer- en lettervaardigheid onder jong leerlinge aan te moedig. Tot op datum is oor die 350 episodes van hierdie speletjie uitgesaai. Die formaat is met die Japannese Prys vir Opvoedkunde erken en in Japannees vertaal en op die nasionale uitsaaier, NHK, uitgesaai.

'''Fly the beloved country''', a bird's eye-view of South Africa, is 'n dokumentêr wat Johan vervaardig het na aanleiding van sy liefde vir girokoptervlieg. 

In 2014 vervaardig Johan 'n nuwe inheemse musiekspeletjie , '''Musiek Roulette''', vir SABC2. Die program word steeds deur die sangeres [[Nádine]] aangebied. 

In 2017 ontwerp en vervaardig Johan die heel eerste veeltalige vasvraprogram '''FUNDIS''' vir SABC2.

Op 26 Januarie 2020 is Johan ook ingehuldig as 'n lewende legende in die Suid-Afrikaanse legendesmuseum. Hy was een van slegs 20 legendes van wie daar ook 'n borsbeeld gemaak was.

== Persoonlike lewe ==
Johan trou in 1980 met Colleen, 'n wiskundeonderwyseres. Hulle ontmoet terwyl albei skoolhou aan die Hoër Seunskool Rondebosch. Colleen tree af as skoolhoof aan die Rooseveld Hoërskool in Johannesburg na 25 jaar in die onderwys. Hulle het twee seuns, albei getroud. Carl (gebore 1984) is 'n televisieregisseur. Hy het sy honneurs en meestersgrade in Regie en kreatiewe skryfkuns aan die [[Universiteit van Pretoria]] verwerf na sy “Bachelor of Motion Picture Medium” graad aan AFDA.

Etienne (gebore in 1986) verwerf sy honneursgraad in inligtingswetenskappe aan die Universiteit van Pretoria. Hy woon en werk as 'n webontwerper in Victoria, [[Brits-Columbië]], [[Kanada]].

Johan is 'n vliegentoesias. Hy verwerf sy PPL vlieglisensie met 'n nag- en instrumentgradering in 1989. Hy vlieg enkel- asook dubbelmotorige vliegtuie vir sy besigheid asook girokopters vir sportvlieg. Johan het ook 'n liefde vir die see en seil. Hy verwerf sy seiljagskipperslisensie in 2010.

Teen 2018 bied Johan ononderbroke vir 38 jaar op SABC2 (voormalige TV1) aan wat hom tans die langslopende aanbieder op die nasionale uitsaaier sedert die invoer van televisie in Suid-Afrika maak. As gevolg van sy tv-werklading en die behoefte om meer gesinstyd te spandeer, hou Johan in 2000 op met musiekkonserttoere en CDs opneem. Na 'n breek van 10 jaar reik hy in 2010 “Johan Stemmet – Inspirational Songs” uit. Die album bereik die nommer 1 posisie op die “South African Gospel charts” drie weke na uitreiking en verkoop 14 000 kopieë binne die eerste 4 dae na uitreiking. Die album bereik ook goue status.

Johan se outobiografie “Woord vir Woord&quot; asook “Musiek Trivia” deur Johan Stemmet en sy mederegisseur Elsa Colling word deur Penguin Books in 2011 gepubliseer.

In 2021, na 40 jaar in Johannesburg, verhuis Johan terug Weskus toe en vesting hom in Langebaan vanwaar hy steeds die produksie van televisieprogramme behartig.

== Toekennings ==
Artes Toekenning: Beste bydrae tot verskeidenheidsprogramme 1994

Avanti Toekenning vir Effektiewe Kommunikasie 2001

Avanti Toekenning: Beste aanbieder 2001

Avanti Toekenning vir kreatiwiteit 2001

SABC “Golden Plume Award” 2006 vir sy bydrae tot die Suid Afrikaanse televisiebedryf oor 30 jaar

Rapport Vonk Musiek Pioniertoekenning 2009

[[SAFTA]] Toekenning: Best Game Show 2010 en ook 2011 Noot vir Noot

TEMPO Toekenning 2015 Lewenslange bydrae tot televisie.

SAFTA 2018 “Lifetime Achiever's Award”

SAFTA 2019 Best Game Show Noot vir Noot&lt;ref name=&quot;iol&quot; /&gt;

SAFTA 2020 Beste Opvoedkundige Kinderprogram: Words and Numbers

SALM 2020 Ingehuldig as lewende legende in die Suid-Afrikaanse legendesmuseum

SAFTA Best Game Show 2022 Musiek Roulette

== Diskografie ==
Stemmet se albums:
* Reisiger, 2007 KOSMOS
* Inspirational Songs, 2006 KOSMOS
* Goue Gedagtes, 1999
* Stil Deur My Lewe, 1997
* Om Tyd Te Maak, 1995
* Grootste Treffers, 1993
* 'My Musiek', 1991
* 'n Deel Van My, 1988
* Ons Lied Is 'n Duet, 1987
* As Ek Maar Net Kon Sê, 1986/2002 EMI
* Op Versoek, 1984
* Die Klokkespel, saam met [[Laurika Rauch]], [[Cora Marie]] en [[Kupido (sanger)|Kupido]], 1983
* Bianca, 1982
* Kwarteltjie En Korhaan / Septemberland  7&quot;, 1981 RAP
* Ek Is Lief Vir Jou, 1980
* Live at Devon Valley, 1971/2 EMI

== Verwysings ==
{{Verwysings|verwysings=
&lt;ref name=&quot;tvsa&quot;&gt;https://www.tvsa.co.za/actors/viewactor.aspx?actorid=5383&lt;/ref&gt;

&lt;ref name=&quot;iol&quot;&gt;https://www.iol.co.za/entertainment/tv/johan-stemmet-leaves-noot-vir-noot-after-28-years-18850347&lt;/ref&gt;
}}

== Sien ook ==
* [[Lys van Suid-Afrikaanse musikante]]

== Eksterne skakels ==
* [http://www.nootvirnoot.co.za/JohanStemmet.html Noot vir Noot se webwerf]{{Dooie skakel|date=Augustus 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}

{{Normdata}}
{{DEFAULTSORT:Stemmet, Johan}}

[[Kategorie:Suid-Afrikaanse musici]]
[[Kategorie:Lewende mense]]
[[Kategorie:Geboortes in 1952]]
[[Kategorie:Alumni van Hoërskool Jan van Riebeeck]]</text>
      <sha1>5e536m2c6cyfrah5jju518nydfhonyk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Apollonios van Tyana</title>
    <ns>0</ns>
    <id>47046</id>
    <revision>
      <id>2816661</id>
      <parentid>2252273</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T10:14:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>UrsusMaritimus13</username>
        <id>184343</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:3|0|0 */</comment>
      <origin>2816661</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4513" sha1="4c0w2qw5g791porgqdj8v8wf86wy935" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Wetenskaplike
| naam                      = Apollonios van Tyana
| beeld                     = Apollonius of Tyana.jpg
| beeldbeskrywing           = &lt;!-- Vir oormuis-info/ vir siggestremdes; sonder wiki-sintaks --&gt;
| beeldonderskrif           = 
| geboortenaam              = 
| geboortedatum             = ca. 15 n.C.
| geboorteplek              = Tyana, [[Kappadosië]]
| sterftedatum              = ca. 100 n.C. (op ca. 85)
| sterfteplek               = 
| plek van graf             = 
| blyplek                   = 
| burgerskap                = 
| nasionaliteit             = [[Antieke Griekeland]]
| vakgebied                 = Pythagoreanisme, Okkultisme
| werkplek                  = 
| alma mater                = 
| doktorale promotor        = 
| akademiese adviseurs      = 
| doktorale studente        = 
| ander studente            = 
| bekend vir                = 
| beïnvloed deur            = Pythagoras
| invloed op                = Philostratus
| toekennings               = 
| handtekening              = 
| webblad                   = 
| voetnotas                 = 
}}

'''Apollonios van Tyana''' is 'n Griekse [[filosoof]], afkomstig van Tyana in die [[Rome]]inse provinsie [[Kappadosië]] in [[Klein-Asië]] wat in dieselfde tyd as [[Jesus Christus]] geleef het. 

== Oorsprong ==
[[Philostratus]], die ouderling (c.170-247 n.C.) het 'n boek geskryf oor Apollonios van Tyana op versoek van [[keiserin Julia Domna]]. Keiserin Julia Domna het in 217 n.C. selfmoord gepleeg voordat Philostratos sy boek oor Apollonios kon voltooi. Philostratos plaas die lewe van Apollonios van 3 v.C. tot 97 n.C. Philostratos beweer dat hy toegang gehad het tot die dagboek van Damis, 'n navolger van Apollonios. Volgens Philostratos het Apollonios gewoon in die hof van die [[Koning van Vardanes I]] wat tussen 40 n.C. en 47 n.C. regeer het. Damis het Apollonios in [[Ninivé]] ontmoet tydens sy besoek aan Assirië.

== Lewe ==
Apollonios se geboorte word as 'n wonderwerk beskryf waarna hy uitgebeeld word as 'n wandelende leermeester in filosofie asook 'n wonderwerker. Alhoewel hy in [[Griekeland]] en [[Klein-Asië]] aktief was het hy ook gereis na plekke soos [[Italië]], [[Spanje]], [[Noord-Afrika]], [[Mesopotamië]], [[Indië]] en [[Etiopië]]. Apollonios was van 'n vroeë ouderdom af 'n navolger van [[Pythagoras]]. Hy het hom soos Pythagoras in 'n wit kleed aangetrek en het kaalvoet of met sandale geloop. Hy het al die reëls van Pythagoras nagevolg sonder enige kompromie. Hy het homself uitgespreek teen warm beddens, die eet van vleis en die drink van wyn aangesien dit volgens hom afbreek gemaak het aan die krag van konsentrasie. Hy het gehou by 'n vrugtedieet en het suiwer water gedrink. Op die ouderdom van 20 het Apollonios begin met 'n tydperk van stilte wat vir 5 jaar geduur het. Na die tydperk het hy na Mesopotamië en [[Iran]] gereis. Philostratos, in die beskrywing van Apollonios se lewe verwys na verskeie keisers naamlik: [[Nero]], [[Titus (Keiser)|Titus]], [[Domitianus]] en [[Nerva]]. Volgens Philostratos het Apollonios Rome binnegegaan in weerwil van keiser [[Nero]] se verbanning van alle filosowe. Later moes hy in die hof moes verskyn om sy eie verdediging voor keiser Domitianus te behartig. Hy het die keiser egter botweg ontken. Hy was aangekla dat hy saamgesweer het teen die keiser, menslike offerande gebring het en 'n plaag voorspel het deur van [[towerkrag]] gebruik te maak. Volgens Philostratos is Apollonios van Tyana by sy afsterwe opgeneem na die hemel by die tempel van [[Artemis]] Dyctyanna in [[Kreta]], begelei van kore van maagde wat hom na die hiernamaals vergesel het.

== Apollonios en Jesus Christus ==
Daar is verskeie parallelle wat getrek word tussen die lewe van Apollonios en die van Jesus Christus. In die 5de eeu het vroeë Christene beweer dat Philostratos die verhaal van Apollonios geskoei het op die lewe van Jesus Christus. 'n Groot aantal kenners voer egter verskeie argumente aan wat daarop dui dat Philostratos nie bekend was met die &quot;Nuwe Roomse [[Godsdiens]]&quot; nie aangesien die Christelike kerk eers lank na Philostratos se boek die Kanon en die Christelike leer bevestig het. Daar word vandag steeds lyne van ooreenkomste getrek tussen die verhaal van Apollonios en dié van Jesus Christus in die [[Nuwe Testament]].

{{Normdata}}

[[Kategorie:Ou Griekse filosowe]]
[[Kategorie:Alchemici]]
[[Kategorie:Mense in die 1ste eeu]]
[[Kategorie:Okkultiste]]
[[Kategorie:Geboortes in 15]]
[[Kategorie:Sterftes in 100]]</text>
      <sha1>4c0w2qw5g791porgqdj8v8wf86wy935</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Parthenon</title>
    <ns>0</ns>
    <id>49819</id>
    <revision>
      <id>2816679</id>
      <parentid>2440654</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T10:44:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>UrsusMaritimus13</username>
        <id>184343</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:3|0|0 */</comment>
      <origin>2816679</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3584" sha1="1hgmgvaa2ef39ouqxo6l3307mwwiih2" xml:space="preserve">[[Lêer:Attica 06-13 Athens 35 Parthenon.jpg|200px|regs|duimnael|Die Parthenon]]

Die '''Parthenon''' (Antieke Grieks: '''Παρθενών''') is 'n tempel geleë op die [[Akropolis van Athene|Atheense akropolis]] in [[Griekeland]], wat aan die Griekse godin [[Atena|Athena]] gewy is, wat deur die inwoners van antieke [[Athene]] as hul behoedster gehuldig is. Kontruksie van die Parthenon het 'n aanvang geneem in 447&amp;nbsp;v.C., en dit is voltooi in 438&amp;nbsp;v.C., alhoewel die versiering daarvan voortgeduur het tot 431&amp;nbsp;v.C.. Dit is die belangrikste oorblywende gebou van [[klassieke Griekeland]], en word algemeen beskou as die apeks van die ontwikkeling van die Doriese orde. Die dekoratiewe beeldhouwerk word onder die hoogtepunte van Griekse kuns getel. Die Parthenon word geag as 'n blywende simbool van [[antieke Griekeland]] en van die [[Atheense demokrasie]], en as een van die wêreld se vernaamste kulturele monumente. Die Griekse ministerie vir kultuur is tans besig om 'n program deur te voer van selektiewe restourasie en rekonstruksie om die stabiliteit van die deels bouvallige struktuur te verseker.&lt;ref name=&quot;venieri-acropolis&quot;&gt;{{cite web |url=http://odysseus.culture.gr/h/3/eh351.jsp?obj_id=2384 |title=Akropolis van Athene |author=Ioanna Venieri |publisher=Helleense ministerie vir kultuur |access-date=4 Mei 2007 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20191024154934/http://odysseus.culture.gr/h/3/eh351.jsp?obj_id=2384 |archive-date=24 Oktober 2019 |url-status=live |df=dmy-all }}&lt;/ref&gt;

Die Parthenon self het 'n ouer tempel vir Athena vervang, wat onder historici as die Pre-Parthenon of Ouer Parthenon bekend is, wat in die [[Grieks-Persiese oorloë|Persiese inval]] van 480&amp;nbsp;v.C. vernietig is. Soos meeste Griekse [[Egiptiese tempel|tempels]] is die Parthenon ook aangewend as 'n tesourie. Vir 'n tyd het dit dan ingestaan as die skatkis van die [[Deliese bond]], wat later as die Atheense ryk bekend geword het. In die 6de eeu n.C., is die Parthenon omskep in 'n Christen[[Kerk (gebou)|kerk]] wat gehuldig is aan die maagd [[Maria]]. Ná die [[Ottomaanse Griekeland|Ottomaans-Turkse besetting]], is dit weer omskep in 'n [[moskee]] in die vroeë 1460's, en is daar ook 'n [[minaret]] aangebring. Op 26 September 1687 is 'n Ottomaans-Turkse wapendepot binne die gebou getref deur bombardement van 'n Venisiese aanvalsmag. Die gevolglike ontploffing het die Parthenon en die beeldhouwerk daarvan beskadig. In 1806 het Thomas Bruce, 7de hertog van Elgin, sekere van die oorblywende beeldhouwerk verwyder, met toestemming van die Ottomaanse Turke. Hierdie beeldhouwerke, tans bekend as die Elgin marmerbeelde of die Parthenon marmerbeelde, is in 1816 verkoop aan die [[Britse Museum]] in [[London]], waar dit tans uitgestal word. Die Griekse regering is van vaste voorneme dat die beeldhouwerke aan Griekeland terugbesorg moet word, maar dusvêr sonder samewerking aan Britse kant.&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.upi.com/Top_News/2009/06/22/Greece-urges-Britain-return-sculptures/UPI-36201245680874/ |title=Griekeland dring by Brittanje aan op terugkeer van beeldhouwerke |publisher=UPI.com |date=22 Junie 2009 |access-date=29 Junie 2009 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20180808112344/https://www.upi.com/Top_News/2009/06/22/Greece-urges-Britain-return-sculptures/UPI-36201245680874/ |archive-date=8 Augustus 2018 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

{{Normdata}}

[[Kategorie:Athene]]
[[Kategorie:Geskiedenis van Griekeland]]
[[Kategorie:Griekse mitologie]]
[[Kategorie:Tempels]]</text>
      <sha1>1hgmgvaa2ef39ouqxo6l3307mwwiih2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sjabloon:Wikipedias</title>
    <ns>10</ns>
    <id>52546</id>
    <revision>
      <id>2816532</id>
      <parentid>2767356</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T06:03:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Aliwal2012</username>
        <id>39067</id>
      </contributor>
      <origin>2816532</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8033" sha1="mpyazfydzou0ziufs107c9gq33iyjfe" xml:space="preserve">{{Navigasieboks
| name = Wikipedias
|title = Lys van Wikipedias volgens aantal artikels
|group1= 2&amp;nbsp;000&amp;nbsp;000+
|list1 = [[Engelse Wikipedia|Engels]] ([[:en:|en]]) (7&amp;nbsp;000&amp;nbsp;000+){{·}} [[Cebuano Wikipedia|Cebuano]] ([[:ceb:|ceb]]) (6&amp;nbsp;116&amp;nbsp;490){{·}} [[Duitse Wikipedia|Duits]] ([[:de:|de]]) (3&amp;nbsp;027&amp;nbsp;500){{·}} [[Franse Wikipedia|Frans]] ([[:fr:|fr]]) (2&amp;nbsp;693&amp;nbsp;000){{·}} [[Sweedse Wikipedia|Sweeds]] ([[:sv:|sv]]) (2&amp;nbsp;612&amp;nbsp;000){{·}} [[Nederlandse Wikipedia|Nederlands]] ([[:nl:|nl]]) (2&amp;nbsp;190&amp;nbsp;790){{·}} [[Russiese Wikipedia|Russies]] ([[:ru:|ru]]) (2&amp;nbsp;052&amp;nbsp;000){{·}} [[Spaanse Wikipedia|Spaans]] ([[:es:|es]]) (2&amp;nbsp;044&amp;nbsp;000)

|group2= 1&amp;nbsp;000&amp;nbsp;000+
|list2 = [[Italiaanse Wikipedia|Italiaans]] ([[:it:|it]]){{·}} [[Poolse Wikipedia|Pools]] ([[:pl:|pl]]){{·}} [[Egipties-Arabiese Wikipedia|Egiptiese Arabies]] ([[:arz:|arz]]){{·}} [[Chinese Wikipedia|Chinees]] ([[:zh:|zh]]){{·}} [[Japannese Wikipedia|Japannees]] ([[:ja:|ja]]){{·}} [[Oekraïense Wikipedia|Oekraïens]] ([[:uk:|uk]]){{·}} [[Viëtnamese Wikipedia|Viëtnamees]] ([[:vi:|vi]]){{·}} [[Arabiese Wikipedia|Arabies]] ([[:ar:|ar]]){{·}} [[Waray-Waray Wikipedia|Waray-Waray]] ([[:war:|war]]){{·}} [[Portugese Wikipedia|Portugees]] ([[:pt:|pt]]){{·}} [[Persiese Wikipedia|Persies]] ([[:fa:|fa]])

|group3= 500&amp;nbsp;000+ 
|list3 = [[Katalaanse Wikipedia|Katalaans]] ([[:ca:|ca]]){{·}} [[Indonesiese Wikipedia|Indonesies]] ([[:id:|id]]){{·}} [[Koreaanse Wikipedia|Koreaans]] ([[:ko:|ko]]){{·}} [[Serwiese Wikipedia|Serwies]] ([[:sr:|sr]]){{·}} [[Noorse Wikipedia|Noors]] ([[Bokmål]]) ([[:no:|no]]){{·}} [[Turkse Wikipedia|Turks]] ([[:tr:|tr]]){{·}} [[Tsjetsjniese Wikipedia|Tsjetsjnies]] ([[:ce:|ce]]){{·}} [[Finse Wikipedia|Fins]] ([[:fi:|fi]]){{·}} [[Tsjeggiese Wikipedia|Tsjeggies]] ([[:cs:|cs]]){{·}} [[Hongaarse Wikipedia|Hongaars]] ([[:hu:|hu]]){{·}} [[Roemeense Wikipedia|Roemeens]] ([[:ro:|ro]]){{·}} [[Tartaarse Wikipedia|Tartaars]] ([[:tt:|tt]])

|group4= 300&amp;nbsp;000+
|list4 = [[Baskiese Wikipedia|Baskies]] ([[:eu:|eu]]){{·}} [[Serwo-Kroatiese Wikipedia|Serwo-Kroaties]] ([[:sh:|sh]]){{·}} Min-nan ([[:zh-min-nan:|zh-min-nan]]){{·}} [[Maleisiese Wikipedia|Maleis]] ([[:ms:|ms]]){{·}} [[Hebreeuse Wikipedia|Hebreeus]] ([[:he:|he]]){{·}} [[Esperanto Wikipedia|Esperanto]] ([[:eo:|eo]]){{·}} [[Armeense Wikipedia|Armeens]] ([[:hy:|hy]]){{·}} [[Deense Wikipedia|Deens]] ([[:da:|da]]){{·}} [[Bulgaarse Wikipedia|Bulgaars]] ([[:bg:|bg]])

|group5= 200&amp;nbsp;000+
|list5 = [[Oesbekiese Wikipedia|Oesbekies]] ([[:uz:|uz]]){{·}} [[Walliese Wikipedia|Wallies]] ([[:cy:|cy]]){{·}} [[Eenvoudige Engelse Wikipedia|Eenvoudige Engels]] ([[:simple:|simple]]){{·}} [[Wit-Russiese Wikipedia|Belarussies]] ([[:be:|be]]){{·}} [[Griekse Wikipedia|Grieks]] ([[:el:|el]]){{·}} [[Slowaakse Wikipedia|Slowaaks]] ([[:sk:|sk]]){{·}} [[Estniese Wikipedia|Estnies]] ([[:et:|et]]){{·}} [[Aserbeidjanse Wikipedia|Suid-Aserbeidjans]] ([[:azb:|azb]]){{·}} [[Kasakse Wikipedia|Kasaks]] ([[:kk:|kk]]){{·}} [[Minangkabau Wikipedia|Minangkabau]] ([[:min:|min]]){{·}} [[Oerdoe Wikipedia|Oerdoe]] ([[:ur:|ur]]){{·}} [[Kroatiese Wikipedia|Kroaties]] ([[:hr:|hr]]){{·}} [[Litause Wikipedia|Litaus]] ([[:lt:|lt]]){{·}} [[Galiciese Wikipedia|Galicies]] ([[:gl:|gl]]){{·}} [[Aserbeidjanse Wikipedia|Aserbeidjans]] ([[:az:|az]])

|group6= 100&amp;nbsp;000+
|list6 = [[Sloweense Wikipedia|Sloweens]] ([[:sl:|sl]]){{·}} [[Georgiese Wikipedia|Georgies]] ([[:ka:|ka]]){{·}} [[Noorse Wikipedia|Noors]] ([[Nynorsk]]) ([[:nn:|nn]]){{·}} [[Tamil Wikipedia|Tamil]] ([[:ta:|ta]]){{·}} [[Thai Wikipedia|Thai]] ([[:th:|th]]){{·}} [[Hindi Wikipedia|Hindi]] ([[:hi:|hi]]){{·}} [[Bengaalse Wikipedia|Bengaals]] ([[:bn:|bn]]){{·}} [[Macedoniese Wikipedia|Macedonies]] ([[:mk:|mk]]){{·}} [[Kantonese Wikipedia|Kantonees]] ([[:zh-yue:|zh-yue]]){{·}} [[Latynse Wikipedia|Latyn]] ([[:la:|la]]){{·}} [[Asturiese Wikipedia|Asturies]] ([[:ast:|ast]]){{·}} [[Letse Wikipedia|Lets]] ([[:lv:|lv]]){{·}} [[Afrikaanse Wikipedia|Afrikaans]]{{·}} [[Tadjikse Wikipedia|Tadjiks]] ([[:tg:|tg]]){{·}} [[Telugu Wikipedia|Telugu]] ([[:te:|te]]){{·}} [[Birmaanse Wikipedia|Birmaans]] ([[:my:|my]]){{·}} [[Albaniese Wikipedia|Albanies]] ([[:sq:|sq]])

|group7= 50&amp;nbsp;000+
|list7 = [[Marathi Wikipedia|Marathi]] ([[:mr:|mr]]){{·}} [[Malgassiese Wikipedia|Malgassies]] ([[:mg:|mg]]){{·}} [[Swahili Wikipedia|Swahili]] ([[:sw:|sw]]){{·}} [[Bosniese Wikipedia|Bosnies]] ([[:bs:|bs]]){{·}} [[Oksitaanse Wikipedia|Oksitaans]] ([[:oc:|oc]]){{·}} [[Koerdies]] ([[:ku:|ku]]){{·}} [[Bretons]] ([[:br:|br]]){{·}} [[Malayalamse Wikipedia|Malayalam]] ([[:ml:|ml]]){{·}} [[Platduits]] ([[:nds:|nds]]){{·}} [[Kirgisiese Wikipedia|Kirgisies]] ([[:ky:|ky]]){{·}} Sentraal-Koerdies ([[:ckb:|ckb]]){{·}} [[Lombardiese Wikipedia|Lombardies]] ([[:lmo:|lmo]]){{·}} [[Javaanse Wikipedia|Javaans]] ([[:jv:|jv]]){{·}} [[Wes-Pandjabi-Wikipedia|Wes-Pandjabi]] ([[:pnb:|pnb]]){{·}} [[Newari Wikipedia|Newari]] ([[:new:|new]]){{·}} [[Haïtiese Kreool Wikipedia|Haïties]] ([[:ht:|ht]]){{·}} [[Piëmontese Wikipedia|Piëmontees]] ([[:pms:|pms]]){{·}} [[Venesiaans]] ([[:vec:|vec]]){{·}} [[Luxemburgse Wikipedia|Luxemburgs]] ([[:lb:|lb]]){{·}} [[Basjkiriese Wikipedia|Basjkiries]] ([[:ba:|ba]]){{·}} [[Soendanees]] ([[:su:|su]]){{·}} [[Iers-Gaeliese Wikipedia|Iers-Gaelies]] ([[:ga:|ga]]){{·}} [[Yslandse Wikipedia|Yslands]] ([[:is:|is]]){{·}} [[Silesies]] ([[:szl:|szl]]){{·}} [[Tsjoewasjiese Wikipedia|Tsjoewasjies]] ([[:cv:|cv]]){{·}} [[Pandjabi]] ([[:pa:|pa]]){{·}} [[Friese Wikipedia|Fries]] ([[:fy:|fy]]){{·}} [[Hausa]] ([[:ha:|ha]]){{·}} [[Ido]] ([[:io:|io]])

|group8= 30&amp;nbsp;000+
|list8 = [[Tagalog Wikipedia|Tagalog]] ([[:tl:|tl]]){{·}} [[Aragonese Wikipedia|Aragonees]] ([[:an:|an]]){{·}} [[Wu]] ([[:wuu:|wuu]]){{·}} Zazaki ([[:diq:|diq]]){{·}} [[Volapük Wikipedia|Volapük]] ([[:vo:|vo]]){{·}} [[Joroeba Wikipedia|Joroeba]] ([[:yo:|yo]]){{·}} [[Skotse Wikipedia|Skots]] ([[:sco:|sco]]){{·}} [[Gujarati]] ([[:gu:|gu]]){{·}} [[Kannada]] ([[:kn:|kn]]){{·}} [[Alemanniese Duits]] ([[:als:|als]])

|group9= 20&amp;nbsp;000+
|list9 = Kotava ([[:avk:|avk]]){{·}} [[Interlingua]] ([[:ia:|ia]]){{·}} [[Nepalese Wikipedia|Nepalees]] ([[:ne:|ne]]){{·}} Krimse Tatar ([[:crh:|crh]]){{·}} [[Balinees]] ([[:ban:|ban]]){{·}} [[Beiers]] ([[:bar:|bar]]){{·}} [[Sisiliaans]] ([[:scn:|scn]]){{·}} [[Mongools]] ([[:mn:|mn]]){{·}} Bishnupriya Manipuri ([[:bpy:|bpy]]){{·}} [[Quechua]] ([[:qu:|qu]]){{·}} [[Navajo (taal)|Navajo]] ([[:nv:|nv]]){{·}} Mingreliaans ([[:xmf:|xmf]]){{·}} [[Noord-Fries]] ([[:frr:|frr]])

|group10= 10&amp;nbsp;000+
|list10 = [[Singalees]] ([[:si:|si]]){{·}} [[Pashto]] ([[:ps:|ps]]){{·}} Samogitaans ([[:bat-smg:|bat-smg]]){{·}} [[Osseties]] ([[:os:|os]]){{·}} [[Oriya]] ([[:or:|or]]){{·}} [[Sacha]]/[[Jakoeties]] ([[:sah:|sah]]){{·}} Min Dong ([[:cdo:|cdo]]){{·}} Skots-Gallies ([[:gd:|gd]]){{·}} Buginees ([[:bug:|bug]]){{·}} Mazandarani ([[:mzn:|mzn]]){{·}} [[Igbo]] ([[:ig:|ig]]){{·}} [[Jiddisj]] ([[:yi:|yi]]){{·}} [[Sindhi]] ([[:sd:|sd]]){{·}} [[Ilokano]] ([[:ilo:|ilo]]){{·}} [[Amharies]] ([[:am:|am]]){{·}} [[Napolitaans]] ([[:nap:|nap]]){{·}} Tumbuka ([[:tum:|tum]]){{·}} [[Limburgs]] ([[:li:|li]]){{·}} [[Faroëes]] ([[:fo:|fo]]){{·}} Gorontalo ([[:gor:|gor]]){{·}} [[Opper-Sorbies]] ([[:hsb:|hsb]]){{·}} Banyumasan ([[:map-bms:|map-bms]]){{·}} Sentraal-Bikol ([[:bcl:|bcl]]){{·}} Maithili ([[:mai:|mai]]){{·}} Shan ([[:shn:|shn]]){{·}} Emilian-Romagnolo ([[:eml:|eml]]){{·}} [[Atjehs|Acehnees]] ([[:ace:|ace]]){{·}} [[Tradisionele Chinees|Klassieke Chinees]] ([[:zh-classical:|zh-classical]]){{·}} [[Sanskrit]] ([[:sa:|sa]]){{·}} [[Assamees]] ([[:as:|as]]){{·}} [[Wallonies]] ([[:wa:|wa]]){{·}} [[Ligurië|Liguries]] ([[:lij:|lij]]){{·}} [[Zoeloe]] ([[:zu:|zu]]){{·}} [[Shona (taal)|Shona]] ([[:sn:|sn]]){{·}}  Oos-Mari ([[:mhr:|mhr]]){{·}} Fiji Hindi ([[:hif:|hif]]){{·}} Wes-Mari ([[:mrj:|mrj]]){{·}} [[Manipuri]] ([[:mni:|mni]]) }}</text>
      <sha1>mpyazfydzou0ziufs107c9gq33iyjfe</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Cobus Rossouw</title>
    <ns>0</ns>
    <id>52785</id>
    <revision>
      <id>2816604</id>
      <parentid>2688491</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:42:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Alumni van Hoërskool Jan van Riebeeck]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816604</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3639" sha1="en7pbzay63d86uaizndwg1glad59dbm" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Akteur
| Naam                      = Cobus Rossouw
| Beeld                     = 
| Beeldbeskrywing           = 
| Beeldonderskrif           = 
| Geboortenaam              = 
| Alias                     = 
| Geboortedatum             = {{GDEO|1933|3|28}}
| Geboorteplek              = [[Marydale]], [[Noord-Kaap]]
| Nasionaliteit             = [[Suid-Afrika]]
| Sterftedatum              = 
| Sterfteplek               = 
| Beroep                    = Akteur
| Noemenswaardige rolprente = 
| Webwerf                   = 
| imdb                      = 0744518
| Toekennings               = 
}}

'''Cobus Rossouw''' (28 Maart 1933 - ) is ’n [[Afrikaans]]e akteur en ’n pionier van die Afrikaanse toneel. Hy het in verskeie groot rolprente, TV-reekse en toneelstukke gespeel, maar het nooit in enige sepies verskyn nie.

Rossouw maak sy rolprentdebuut in 1965 in [[Debbie]]. Daarna het hy in tientalle rolprente verskyn, onder ander in [[Die Kandidaat]], [[Die wildsboudjie]] en [[Jannie totsiens]]. Onder sy groot verhoogrolle is ''Koning Lear'', ''Richard III'', ''Hamlet'', ''Oom Wanja'' en ''Die idoot''.  In 1971 ontvang Rossouw die Erepenning vir Toneelkuns van die [[Suid-Afrikaanse Akademie vir Wetenskap en Kuns]].

== Biografie ==
Rossouw is op [[28 Maart]] [[1933]] op [[Marydale]] naby [[Prieska]] in die [[Noord-Kaap]] gebore. Sy pa was Jacobus Francois Rossouw en sy ma Susan Greyling. Hy was een van drie kinders, met 'n suster, Ria, en 'n boetie, Jannie, wat jonk oorlede is.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.rapport.co.za/MyTyd/Nuus/Kobus-Rossouw-op-80-20130411 |title=Cobus Rossouw op 80! |access-date=28 Januarie 2014 |archive-date= 1 Mei 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130501204544/http://www.rapport.co.za/MyTyd/Nuus/Kobus-Rossouw-op-80-20130411 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

Hy was ’n skaam seun en onbetrokke by skoolaktiwiteite. Later matrikuleer hy van die [[Hoërskool Jan van Riebeeck]].

In 1965 is hy met [[Sandra Kotzé]] getroud. Hulle het drie kinders, Wilmien, ’n skrywer en regisseur, [[Cobus Rossouw jr.|Cobus]], ’n TV- en rolprentregisseur, en Susan, ’n rolverdelingsregisseur.

== Filmografie ==
* [[Debbie]], 1965
* [[Die Kandidaat]], 1968
* [[Katrina (rolprent)|Katrina]], 1969
* [[Jannie totsiens]], 1970
* [[Breekpunt]], 1971
* [[Salomien]], 1972
* [[My Broer se Bril]], 1972
* [[Die Wit Sluier]], 1973
* [[Die Bankrower]], 1973
* [[Die Square]], 1975
* [[Die Groen Faktor]], 1984
* [[Arme Moordenaar]] (TV-fliek), 1986
* [[Getroud met rugby (rolprent)|Getroud met rugby]], 2011
* [[Die Wonderwerker]], 2012 as Jos van Deventer
* [[Faan se Trein]] , 2014
en andere.

== TV ==
Van die TV-reekse waarin hy verskyn het, sluit in [[Die Sonkring]].

== Toekennings ==
Hy is op 3 Februarie 2011 tydens [[kykNET]] se [[Fiestas]] vereer vir sy lewensbydrae tot die Afrikaanse teater.&lt;ref&gt;[http://www.dieburger.com/Vermaak/Nuus/kykNET-deel-eerste-Fiestas-uit-20110204 kykNET deel eerste Fiestas uit] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110207031723/http://www.dieburger.com/Vermaak/Nuus/kykNET-deel-eerste-Fiestas-uit-20110204 |date= 7 Februarie 2011 }}, [[Die Burger]], 4 Februarie 2011.&lt;/ref&gt;

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Eksterne skakels ==
* {{IMDb|0744518}}
* {{cite web|url=https://archive.org/details/CobusRoussouwSAsGreatestAfrikaansActor |title=Reference Letter from Cobus Rossouw|author=Cobus Rossouw|date=Junie 1978|work=|via=Internet Archive}}

{{Normdata}}
{{DEFAULTSORT:Rossouw, Cobus}}
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse akteurs]]
[[Kategorie:Geboortes in 1933]]
[[Kategorie:Lewende mense]]
[[Kategorie:Alumni van Hoërskool Jan van Riebeeck]]</text>
      <sha1>en7pbzay63d86uaizndwg1glad59dbm</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Svante Arrhenius</title>
    <ns>0</ns>
    <id>53745</id>
    <revision>
      <id>2816444</id>
      <parentid>2379412</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T18:41:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Alumni van die Universiteit Uppsala]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816444</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3032" sha1="izojhxt6i6u1j9umx9b6ly05icg8z6c" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Wetenskaplike
| naam                      = Svante Arrhenius
| beeld                     = Arrhenius2.jpg
| beeldbeskrywing           = &lt;!-- Vir oormuis-info/ vir siggestremdes; sonder wiki-sintaks --&gt;
| beeldonderskrif           = Svante Arrhenius
| geboortenaam              = Svante August Arrhenius
| geboortedatum             = 19 Februarie 1859
| geboorteplek              = Wik-kasteel, [[Uppland]], [[Swede]]
| sterftedatum              = {{SDEO|1859|2|19|1927|10|2}}
| sterfteplek               = [[Stockholm]], [[Swede]]
| plek van graf             = 
| blyplek                   = 
| burgerskap                = 
| nasionaliteit             = Sweeds
| vakgebied                 = Fisika, chemie
| werkplek                  = Koninklike Instituut van Tegnologie, Swede
| alma mater                = [[Universiteit van Uppsala]]&lt;br /&gt;[[Universiteit van Stockholm]]
| doktorale promotor        = Per Teodor Cleve, Erik Edlund
| akademiese adviseurs      = 
| doktorale studente        = Oskar Benjamin Klein
| ander studente            = 
| bekend vir                = [[Arrhenius se vergelyking]]&lt;br /&gt;Teorie van ioniese dissosiasie&lt;br /&gt;Suur-basisteorie
| beïnvloed deur            = 
| invloed op                = 
| toekennings               = [[Nobelprys vir Chemie]] (1903)&lt;br /&gt;[[Franklinmedalje]] (1920)
| handtekening              = 
| webblad                   = 
| voetnotas                 = 
}}

'''Svante August Arrhenius''' (* [[19 Februarie]] [[1859]] op die landgoed Vik naby [[Uppsala]]; † [[2 Oktober]] [[1927]] in [[Stockholm]]) was 'n [[Swede|Sweedse]] [[chemikus]] en [[fisikus]]. Arrhenius is in 1884 gepromoveer tot doktor in die wetenskappe aan die universiteit van [[Uppsala]]. Sy proefskrif het gehandel oor die [[elektrolitise geleibaarheid]]. Hoewel sy kommissie die waarde van díe proefskrif nie onderken het nie het dit die uitgangspunt en grondslag geword van sy teorie oor [[elektrolise|elektrolitise]] dissosiasie. In [[1903]] het Arrhenius die [[Nobelprys]] vir [[Chemie]] ontvang&lt;ref&gt;{{cite web |title=The Nobel Prize in Chemistry 1903 |publisher=Nobelprize.org |url=https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/chemistry/laureates/1903/index.html |access-date=8 Oktober 2017 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20180708044958/https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/chemistry/laureates/1903/index.html |archive-date=8 Julie 2018 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; en in 1919 word hy direkteur van die Nobel-instituut vir [[fisiese chemie]] in [[Stockholm]]. Hy word beskou as een van die grondleggers van die fisiese chemie.

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Eksterne skakels ==
{{Commons-kategorie inlyn}}

{{Nobelprys vir Chemie}}
{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Arrhenius, Svante}}
[[Kategorie:Sweedse chemici]]
[[Kategorie:Sweedse fisici]]
[[Kategorie:Akademici]]
[[Kategorie:Fisiese chemici]]
[[Kategorie:Nobelprys vir Chemie wenners]]
[[Kategorie:Geboortes in 1859]]
[[Kategorie:Sterftes in 1927]]
[[Kategorie:Alumni van die Universiteit Uppsala]]</text>
      <sha1>izojhxt6i6u1j9umx9b6ly05icg8z6c</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Thebe, Griekeland</title>
    <ns>0</ns>
    <id>53844</id>
    <revision>
      <id>2816682</id>
      <parentid>2229689</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T10:47:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>UrsusMaritimus13</username>
        <id>184343</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:2|0|0 */</comment>
      <origin>2816682</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4936" sha1="7cq09tjwpdsfd1chn5gl3g3i2x43iaz" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Nedersetting
|amptelike_naam=Thebe
|ander_naam=
|inheemse_naam=Θήβα
|nedersetting_tipe=Stad
|bynaam=
|slagspreuk=
|translit_taal1=
|translit_taal1_tipe=
|translit_taal1_inligting=
|translit_taal2=
|translit_taal2_tipe=
|translit_taal2_inligting=
|beeld_stadsilhoeët=Thebes-1.jpg
|beeldgrootte=250px
|beeldbyskrif=Oorblyfsels van die Kadmea, die sentrale skanswerke van antieke Thebe
|beeld_vlag=
|vlaggrootte=120px
|vlagskakel=
|beeld_seël=
|seëlskakel=
|seëlgrootte=
|beeld_skild=
|skildskakel=
|skildgrootte=120px
|beeld_leë_embleem=
|leë_embleemtipe=
|leë_embleemgrootte=
|leë_embleemskakel=
|beeld_kaart=
|kaartgrootte=
|kaartbyskrif=
|beeld_kaart1=
|kaartgrootte1=
|kaartbyskrif1=
|beeld_punt_kaart=
|puntkaartgrootte=
|puntkaartbyskrif=
|punt-x=
|punt-y=
|duimdrukkerkaart=Griekeland
|duimdrukkeretiketposisie=onderkant
|duimdrukkerkaartgrootte=
|duimdrukkerkaartbyskrif=
|onderafdelingtipe=[[Land]]
|onderafdelingnaam={{vlag|Griekeland}}
|onderafdelingtipe1=[[Streke van Griekeland|Streek]]
|onderafdelingtipe2=Streeks-eenheid
|onderafdelingtipe3=
|onderafdelingtipe4=
|onderafdelingnaam1=Sentraal-Griekeland
|onderafdelingnaam2=Boeotia
|onderafdelingnaam3=
|onderafdelingnaam4=
|regeringvoetnotas=
|regeringstipe=
|leiertitel=
|leiernaam=
|leiertitel1=
|leiertitel2=
|leiertitel3=
|leiertitel4=
|leiernaam1=
|leiernaam2=
|leiernaam3=
|leiernaam4=
|stigtingstitel=
|stigtingsdatum=
|stigtingstitel2=
|stigtingsdatum2=
|stigtingstitel3=
|stigtingsdatum3=
|eenheidvoorkeur=
|oppervlakvoetnotas=
|oppervlakgroottes=
|oppervlak_totaal_km2=822.9
|oppervlak_land_km2=
|oppervlak_water_km2=
|oppervlak_totaal_myl2=318
|oppervlak_land_myl2=
|oppervlak_water_myl2=
|oppervlak_water_persent=
|oppervlak_stedelik_km2=
|oppervlak_stedelik_myl2=
|oppervlak_metro_km2=
|oppervlak_metro_myl2=
|oppervlak_leeg1_titel=
|oppervlak_leeg1_km2l=
|oppervlak_leeg1_myl2=
|oppervlak_leeg2_titel=
|oppervlak_leeg2_km2l=
|oppervlak_leeg2_myl2=
|hoogtevoetnotas=
|hoogte_m=215
|hoogte_voet=705
|koördinaattipe=
|koördinate   = {{Koördinate|38|19|N|23|19|O|aansig=inlyn,titel}}
|bevolking_soos_op=2001
|bevolkingnotas=
|bevolking_totaal=37524
|bevolkingsdigtheid_km2=46
|bevolkingsdigtheid_myl2=118
|bevolking_metro=
|bevolkingsdigtheid_metro_km2=
|bevolkingsdigtheid_metro_myl2=
|bevolking_stedelik=
|bevolkingsdigtheid_stedelik_km2=
|bevolkingsdigtheid_stedelik_myl2=
|bevolking_leeg1_titel=
|bevolking_leeg1=
|bevolkingsdigtheid_leeg1_km2=
|bevolkingsdigtheid_leeg1_myl2=
|bevolking_leeg2_titel=
|bevolking_leeg2=
|bevolkingsdigtheid_leeg2_km2=
|bevolkingsdigtheid_leeg2_myl2=
|bevolkingnota=
|tydsone=
|utcafset=
|tydsone_DST=
|uctafset_DST=
|poskodetipe=Poskode
|poskode=32200
|skakelkode=22620
|leë_naam=
|leë_inligting=
|leë1_naam=
|leë1_inligting=
|leë2_naam=
|leë2_inligting=
|leë3_naam=
|leë3_inligting=
|voetnotas=
|webwerf=[http://www.thiva.gr www.thiva.gr]
}}

'''Thebe''' ([[Antieke Grieks]]: '''Θῆβαι''', ''Thēbai'', Moderne Grieks: '''Θήβα''', ''Thiva''), is 'n stad in [[Griekeland]], geleë aan die noordekant van die [[Kithaeron]]-bergreeks, wat [[Boiotië]] skei van [[Attika, Griekeland|Attika]], en aan die suidelike rand van die [[Boiotiese vlakte]]. Dit het 'n belangrike rol in [[Griekse mitologie]] gespeel, as die ligging van die verhale van [[Kadmos]], [[Oedipos]], [[Dionysos]] en andere.  [[Argeologie]]se uitgrawing in en rondom Thebe het 'n [[Mykeense Griekeland|Mykeense]] nedersetting en [[kleitablet]]te onthul, in die [[B-lineêr]]e skriftipe, aanduidend van die [[Bronstyd]]se belang van die ligging.  In antieke tye, was Thebe die grootste stad van die streek [[Boiotië]] en leier van die Boiotiese konfederasie. Dit was 'n oortuigde teenstander van antieke [[Athene]], en het hul by die [[Perse]] geskaar tydens die inval van 480 v.C. onder leiding van [[Ahasveros]].  Thebaanse magte het die mag van [[Geskiedenis van Sparta|Sparta]] tot 'n val gebring in die [[Veldslag van Leuktra]] in 371 v.C., onder leiding van hul aanvoerder [[Epaminondas]].  Die [[Heilige Troep van Thebe]] ('n elite militêre eenheid) het opspraakwekkend gesneuwel in die slag van [[Veldslag van Chaironeia (338 v.C.)|Chaironeia]] in 338 v.C. teen [[Philippos II van Makedonië|Philippos II]] en [[Alexander die Grote]].  Voor die uitdelging deur Alexander in 335 v.C., was Thebe 'n leidende mag in Griekse geskiedenis, en was tydens die Makedoniese verowering van Griekeland die mees dominante [[stadstaat]].  In die [[Bisantynse ryk|Bisantynse]] era was die stad 'n erkenne verskaffer van [[sy]]stowwe.
Die moderne stad beskik oor 'n argeologiese museum, die oorblyfsels van die [[Kadmea]] (Bronstyd en latere vestings), en verstrooide antieke artefakte.  Moderne Thebe is die grootste dorp van [[Boiotië]]. Dit is geleë langs hoofweg E962, sowat 4&amp;nbsp;km suid van die aansluiting met die [[Griekse Nasionale Pad 1|E75]].

{{Normdata}}

[[Kategorie:Nedersettings in Antieke Griekeland]]</text>
      <sha1>7cq09tjwpdsfd1chn5gl3g3i2x43iaz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Maori's</title>
    <ns>0</ns>
    <id>54036</id>
    <revision>
      <id>2816541</id>
      <parentid>2815570</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T07:38:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>131157</id>
      </contributor>
      <comment>Red 3 verwysing(s) en merk 0 as dood.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>2816541</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="48970" sha1="dhst6w5khpkopt3y2xl3u41d4phmwg4" xml:space="preserve">: ''Hierdie artikel handel oor die etniese groep. Vir die taal, sien [[Maori (taal)]].''
{{Etniese groep
| groep       = Maori's
| beeld = [[File:Haka performed during US Defense Secretary's visit to New Zealand (1).jpg|260px]]
| onderskrif = Maori's voer 'n [[haka]] uit (2012).
| bevolking = omstreeks 750&amp;nbsp;000
| plek = {{vlagland|Nieu-Seeland}} 598&amp;nbsp;605 (2013-sensus)&lt;ref name=Quickstats&gt;{{cite web |author=Statistics New Zealand |title=2013 Census QuickStats About Māori |url=http://www.stats.govt.nz/Census/2013-census/profile-and-summary-reports/quickstats-about-maori-english.aspx |access-date=5 November 2016 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20160316214555/http://www.stats.govt.nz/Census/2013-census/profile-and-summary-reports/quickstats-about-maori-english.aspx |archive-date=16 Maart 2016 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;
{{vlagland|Australië}} 155&amp;nbsp;000 (2011-skatting)&lt;ref name=Hamer&gt;{{en}} {{citation |author=Hamer, Paul |year=2012 |title=Māori in Australia: An Update from the 2011 Australian Census and the 2011 New Zealand General Election | url=http://ssrn.com/abstract=2167613 | accessdate=5 November 2016}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;
{{vlagland|Verenigde Koninkryk}} ca. 8&amp;nbsp;000&lt;ref name=Walrond&gt;{{cite web |last=Walrond |first=Carl |title=Māori overseas |work=Te Ara: The Encyclopedia of New Zealand |url=http://www.teara.govt.nz/en/maori-overseas |date=4 Maart 2009 |access-date=5 November 2016 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20200508062226/https://teara.govt.nz/en/maori-overseas |archive-date=8 Mei 2020 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;
{{vlagland|Verenigde State}} ca. 3&amp;nbsp;500&lt;ref name=uscb&gt;{{cite web |url=http://www.census.gov/population/cen2000/stp-159/stp159-new_zealand.pdf |title=Census 2000 Foreign-Born Profiles (STP-159): Country of Birth: New Zealand |location=Washington, D.C. |publisher=United States Census Bureau |date=2003 |access-date=5 November 2016 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20200508062158/https://www.census.gov/population/cen2000/stp-159/stp159-new_zealand.pdf |archive-date=8 Mei 2020 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;
{{vlagland|Kanada}} 1&amp;nbsp;305&lt;ref name=statcan&gt;{{en}} {{cite web|date=2003|url=http://www12.statcan.ca/english/census01/products/standard/themes/RetrieveProductTable.cfm?Temporal=2001&amp;PID=62911&amp;APATH=3&amp;GID=431515&amp;METH=1&amp;PTYPE=55440&amp;THEME=44&amp;FOCUS=0&amp;AID=0&amp;PLACENAME=0&amp;PROVINCE=0&amp;SEARCH=0&amp;GC=0&amp;GK=0&amp;VID=0&amp;FL=0&amp;RL=0&amp;FREE=0EthnicOrigin|title=(232), Sex (3) and Single and Multiple Responses (3) for Population, for Canada, Provinces, Territories, Census Metropolitan Areas and Census Agglomerations, 2001 Census – 20% Sample Data|location=Ottawa|publisher=Statistics Canada, Cat. No. 97F0010XCB2001001|access-date= 5 November 2016|archive-date=13 September 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190913113259/https://www12.statcan.gc.ca/english/census01/products/standard/themes/RetrieveProductTable.cfm?Temporal=2001&amp;PID=62911&amp;APATH=3&amp;GID=431515&amp;METH=1&amp;PTYPE=55440&amp;THEME=44&amp;FOCUS=0&amp;AID=0&amp;PLACENAME=0&amp;PROVINCE=0&amp;SEARCH=0&amp;GC=0&amp;GK=0&amp;VID=0&amp;FL=0&amp;RL=0&amp;FREE=0EthnicOrigin|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;
Ander gebiede ca. 8&amp;nbsp;000&lt;ref name=&quot;Walrond&quot; /&gt;
| taal = [[Maori (taal)|Māori]], [[Engels]]
| geloof = [[Christendom]], Māori-godsdienste
| verwante = Ander Polinesiese volke, Austronesiese volke
}}

Die '''Maori's''' ([[Maori (taal)|Maori]]: ''Māori'', [ˈmaːɔɾi] {{Audio|Rar-Māori.ogg|luister}}) is die inheemse [[Polinesië|Polinesiese]] bevolking van [[Nieu-Seeland]] (Aotearoa). Hulle het oorspronklik tussen rofweg 1320 and 1350 in verskillende immigrasiegolwe vanuit Oos-Polinesië na Nieu-Seeland gekom.&lt;ref name=&quot;Walters et al (2017)&quot;&gt;{{Cite journal | last1=Walters | first1=Richard | last2=Buckley | first2=Hallie|last3=Jacomb|first3=Chris|last4=Matisoo-Smith|first4=Elizabeth|title=Mass Migration and the Polynesian Settlement of New Zealand|journal=Journal of World Prehistory|volume=30| issue=4 |pages=351–376|doi=10.1007/s10963-017-9110-y|date=7 October 2017|doi-access=free}}&lt;/ref&gt;

Deur eeue van afsondering het die Maori's hulle eie unieke [[Maori-kultuur|kultuur]] en [[Maori (taal)|taal]], 'n ryk [[Maori-mitologie|mitologie]], unieke ambagte en uitvoerende kunsvorme ontwikkel wat verskil van dié van ander Oos-Polinesiese kulture. Hulle het 'n stamgebaseerde samelewing volgens hul Polinesiese tradisies gevorm. Danksy ingevoerde plantspesies en kultivars het hulle landbou in Nieu-Seeland beoefen. Ná 1450 het 'n krygerkultuur met versterkte [[nedersetting]]s ontstaan.

Van die vroeëre Maori's het na die [[Chathameilande]] migreer, waar hulle afstammelinge Nieu-Seeland se ander inheemse Polinesiese groep, die [[Moriori]], geword het.&lt;ref&gt;{{Cite encyclopedia |last1=Davis |first1=Denis |last2=Solomon |first2=Māui |title=Moriori – Origins of the Moriori people |encyclopedia=Te Ara: The Encyclopedia of New Zealand |url=https://teara.govt.nz/en/moriori/page-1 |language=en-NZ |date=1 March 2017 |access-date=13 December 2018}}&lt;/ref&gt;

Aanvanklike kontak tussen die Maori's en [[Europa|Europeërs]], wat in die 18de eeu begin het, het gewissel van voordelige handel tot dodelike geweld; die Maori's het baie tegnologieë van die nuwe aankomelinge aangeneem. Ná die ondertekeing van die Verdrag van Waitangi in 1840 het die twee kulture vir 'n generasie saamgewoon. Stygende spanning oor betwiste grondverkope het tot konflik in die 1860's gelei, asook groot beslagleggings op grond, waarop die Maori's met sterk weerstand gereageer het. Ná die nietigheidsverklaring van die verdrag in 1877 is die Maori's noodgedwonge in baie aspekte van die [[Weste]]rse kultuur opgeneem. Sosiale omwentelings en epidemies van siektes wat na Nieu-Seeland gebring is, het talle Maori's uitgewis en hulle getalle het drasties afgeneem. Teen die begin van die 20ste eeu het die Maori-bevolking begin herstel. 'n Ernstige poging is aangewend om hulle aansien in die groter Nieu-Seelandse bevolking te verbeter en sosiale regverdigheid daar te stel.

Tradisionele Maori-kultuur het daardeur 'n aansienlike herlewing ondergaan, wat verder onderskraag is deur 'n Maori-protesbeweging wat in die 1960's ontstaan het. Tog is die ekonomiese en sosiale hindernisse wat die Maori's in die gesig staar buite verhouding groot. Hulle het ook 'n laer lewensverwagting en inkomste as ander [[etniese groep]]e in Nieu-Seeland. Verder ondervind hulle meer misdaad en gesondheidsprobleme en groter opvoedkundige onderprestasie. 

In die [[sensus]] van 2018 het 775&amp;nbsp;836 mense in Nieu-Seeland as Maori's geïdentifiseer, wat 16,5&amp;nbsp;persent van die nasionale bevolking is. Hulle is die land se grootste etniese groep naas die Europese Nieu-Seelanders (''Pākehā''). Daarbenewens woon meer as 140&amp;nbsp;000 Maori's in [[Australië]]. Die taal Maori word in 'n mate deur sowat 'n vyfde van alle Maori's gepraat, wat 3&amp;nbsp;persent van die totale bevolking is. Maori's is aktief in alle sfere van die Nieu-Seelandse kultuur en gemeenskap, met onafhanklike verteenwoordiging op gebiede soos die [[media]], [[politiek]] en [[sport]].

==Naam en herkoms==
Die woord ''māori'' beteken in Maori &quot;normaal&quot;, &quot;natuurlik&quot; of &quot;gewoon&quot;. In legendes en mondelinge tradisies word dit gebruik om sterflinge (''tāngata māori'') te onderskei van gode en geeste.&lt;ref&gt;Atkinson, A.S. (1892).[http://www.jps.auckland.ac.nz/document/Volume_1_1892/Volume_1%2C_No._3%2C_1892/What_is_a_Tangata_Maori%3F_by_A._S._Atkinson%2C_p133-136?action=null &quot;What is a Tangata Maori?&quot;] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20230405184635/https://www.jps.auckland.ac.nz/document/Volume_1_1892/Volume_1%2C_No._3%2C_1892/What_is_a_Tangata_Maori%3F_by_A._S._Atkinson%2C_p133-136?action=null |date= 5 April 2023 }} ''Journal of the Polynesian Society'', 1 (3), 133–136. Besoek op 18 Desember 2007.&lt;/ref&gt; ''Wai māori'' beteken ook &quot;vars water&quot;, in teenstelling met sout water. Daar is verwante woorde in die meeste [[Polinesiese tale]] wat almal stam van die Proto-Polinesiese *ma(a)qoli, wat &quot;waar, werklik&quot; beteken.&lt;ref name=&quot;pollex&quot;&gt;{{cite web|url=http://pollex.org.nz/entry/maqoli/|title=Entries for MAQOLI [PN] True, real, genuine: *ma(a)qoli|website=pollex.org.nz}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Eastern Polynesian Languages&quot;&gt;Eastern Polynesian languages&lt;/ref&gt;

Die Maori's gebruik die woord ''Māori'' om hulleself te beskryf in stamverband. Hulle gebruik dikwels die term ''tangata whenua'' (letterlik &quot;volk van die land&quot;) om hulle verhouding met 'n sekere stuk grond uit te druk; 'n stam kan die ''tangata whenua'' in een streek wees, maar nie in 'n ander nie.&lt;ref&gt;{{cite web|title=tangata whenua|url=http://maoridictionary.co.nz/search?keywords=tangata+whenua|publisher=Māori Dictionary|access-date=8 July 2017|language=en}}&lt;/ref&gt; 

Die amptelike definisie van &quot;Maori&quot; vir verkiesingsdoeleindes het mettertyd verander. Voor 1974 het die regering dokumente van herkoms vereis om dié status te bewys en net mense met minstens 50% Maori-herkoms kon kies waar hulle wou stem. Van 1974 kan 'n mens self kies met wie jy kultureel identifiseer. Van 1986 word soms vir ander doeleindes die een of ander vorm van bewys van herkoms vereis, maar geen minimum persentasie Maori-herkoms nie.&lt;ref&gt;McIntosh (2005), p. 45&lt;/ref&gt;

==Geskiedenis==
===Migrasie van Polinesië===
[[Beeld:First human migration to New Zealand.svg|thumb|220px|Die Maori's se vestiging in Nieu-Seeland was die einde van 'n lang reeks reise van eiland tot eiland in die suidelike [[Stille Oseaan]].]]

Geen geloofbare bewyse bestaan dat daar enigiemand in Nieu-Seeland gewoon het voor die Maori's nie. Daar is egter baie oortuigende [[argeologie]]se, [[linguistiek]]e en [[antropologie]]se bewyse dat die eerste setlaars van Polinesië af migreer het en die Maori's geword het.&lt;ref name=&quot;ReferenceA&quot;&gt;{{Cite journal | last1=Walters | first1=Richard | last2=Buckley | first2=Hallie|last3=Jacomb|first3=Chris|last4=Matisoo-Smith |first4=Elizabeth| title=Mass Migration and the Polynesian Settlement of New Zealand|journal=Journal of World Prehistory|volume=30| issue=4 |pages=351–376|doi=10.1007/s10963-017-9110-y|date=7 October 2017|doi-access=free}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=The physical anthropology of the Maori-Moriori|journal = The Journal of the Polynesian Society|volume = 49|issue = 1(193)|pages = 1–15|last=Shapiro|first=HL|date=1940|language=en|jstor = 20702788}}&lt;/ref&gt; Daar is bewyse dat hulle herkoms (as deel van die groter groep [[Austronesiese volke]]) van 5&amp;nbsp;000 jaar gelede dateer, van die inheemse volke van [[Taiwan]]. Polinesiërs het hulle in 'n groot gebied gevestig wat insluit [[Samoa]], [[Tahiti]], [[Hawaii]], [[Paaseiland]] – en eindelik Nieu-Seeland.&lt;ref name=&quot;Wilmshurst et al&quot;&gt;{{Cite journal|last1=Wilmshurst|first1=J. M.|last2=Hunt|first2=T. L.|last3=Lipo|first3=C. P.|last4=Anderson|first4=Atholl |year=2010|title=High-precision radiocarbon dating shows recent and rapid initial human colonization of East Polynesia|journal=Proceedings of the National Academy of Sciences|volume=108|issue=5|pages=1815–1820|bibcode=2011PNAS..108.1815W|doi=10.1073/pnas.1015876108|pmc=3033267|pmid=21187404|doi-access=free}}&lt;/ref&gt;

Daar kon 'n bietjie verkenning en vestiging gewees het voor die uitbarsting van die berg Tarawera omstreeks 1315, na aanleiding van die ontdekking van bene van Polinesiese rotte en skulpe met rotknaagmerke.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Lowe |first=David J. |title=Polynesian settlement of New Zealand and the impacts of volcanism on early Maori society: an update |url=http://researchcommons.waikato.ac.nz/bitstream/10289/2690/1/Lowe%202008%20Polynesian%20settlement%20guidebook.pdf |access-date=18 January 2010 |isbn=978-0-473-14476-0 |journal=Guidebook for Pre-conference North Island Field Trip A1 'Ashes and Issues' |date=November 2008 |page=142}}&lt;/ref&gt; Daar is ook bewyse gevind van wydverspreide bosbrande in die dekade of wat voor dit.&lt;ref&gt;{{Cite journal|last1=Bunce|first1=Michael|last2=Beavan|first2=Nancy R.|last3=Oskam|first3=Charlotte L.|last4=Jacomb|first4=Christopher|last5=Allentoft|first5=Morten E.|last6=Holdaway|first6=Richard N.|date=7 November 2014|title=An extremely low-density human population exterminated New Zealand moa|journal=Nature Communications|language=en | volume=5| pages=5436| doi=10.1038/ncomms6436| pmid=25378020| issn=2041-1723| bibcode=2014NatCo...5.5436H|doi-access=free}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite journal|last1= Jacomb|first1=Chris|last2=Holdaway|first2= Richard N.|last3=Allentoft|first3=Morten E.|last4=Bunce|first4=Michael|last5=Oskam|first5= Charlotte L.|last6=Walter|first6=Richard |last7=Brooks|first7=Emma| year=2014|title=High-precision dating and ancient DNA profiling of moa (Aves: Dinornithiformes) eggshell documents a complex feature at Wairau Bar and refines the chronology of New Zealand settlement by Polynesians |journal=Journal of Archaeological Science |language=en |volume=50 |pages=24–30|doi=10.1016/j.jas.2014.05.023|url=http://researchrepository.murdoch.edu.au/id/eprint/23310/}}&lt;/ref&gt; Die mees onlangse bewyse dui egter daarop dat die belangrikste vestiging deel van 'n beplande massamigrasie iewers tussen 1320 en 1350 was.&lt;ref name=&quot;ReferenceA&quot; /&gt; Dit stem breedweg ooreen met mondelinge Maori-tradisies, waarvolgens hulle voorvaders omstreeks 1350 in 'n paar groot kano's (''waka'') oor die see in die land aangekom het.&lt;ref&gt;{{Cite journal | last=Roberton | first=J.B.W. | year=1956 | title=Genealogies as a basis for Maori chronology | journal=Journal of the Polynesian Society | language=en | volume=65 | issue=1 | pages=45–54 | url=http://www.jps.auckland.ac.nz/document/Volume_65_1956/Volume_65,_No._1/Genealogies_as_a_basis_for_Maori_chronology,_by_J._B._W._Roberton,_p_45%9654/p1 | access-date=18 April 2022 | archive-date=10 Maart 2020 | archive-url=https://web.archive.org/web/20200310165840/http://www.jps.auckland.ac.nz/document/Volume_65_1956/Volume_65,_No._1/Genealogies_as_a_basis_for_Maori_chronology,_by_J._B._W._Roberton,_p_4554/p1 | url-status=dead }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite journal | last=Te Hurinui | first=Pei | year=1958 | title=Maori genealogies | journal=Journal of the Polynesian Society | language=en | volume=67 | issue=2 | pages=162–165 | url=http://jps.auckland.ac.nz/document/Volume_67_1958/Volume_67%2C_No._2/Maori_genealogies%2C_by_Pei_Te_Hurinui%2C_p_162-165/p1 | access-date=18 April 2022 | archive-date=12 Februarie 2018 | archive-url=https://web.archive.org/web/20180212111816/http://www.jps.auckland.ac.nz/document//Volume_67_1958/Volume_67,_No._2/Maori_genealogies,_by_Pei_Te_Hurinui,_p_162-165/p1 | url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

Hulle het 'n groot impak op hulle omgewing gehad vanaf hulle eerste vestiging in Nieu-Seeland en op latere reise verder suid. Maori-verkenners was dalk die eerste mense wat [[Antarktika]] ontdek het.&lt;ref&gt;{{Cite news |last=Imbler |first=Sabrina |date=2021-07-02 |title=The Maori Vision of Antarctica's Future |language=en-US |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2021/07/02/science/antarctica-maori-exploration.html |access-date=2022-03-19 |issn=0362-4331}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |date=2021-06-11 |title=New Zealand Māori may have been first to discover Antarctica, study suggests |url=http://www.theguardian.com/world/2021/jun/11/new-zealands-maori-may-have-been-first-to-discover-antarctica-study-suggests |access-date=2022-03-19 |website=the Guardian |language=en}}&lt;/ref&gt;

===Vroeë geskiedenis===
[[Beeld:Early Maori objects from Wairau Bar, Canterbury Museum, 2016-01-27.jpg|thumb|240px|Vroeë Maori-voorwerpe soortgelyk aan Polinesiese vorms (Wairau Bar, Marlborough).]]

Die vroegste tydperk van die Maori's se vestiging, wat bekend is as die &quot;Argaïese&quot;, &quot;Moajagters-&quot; of &quot;kolonisasietydperk&quot;, dateer van omstreeks 1300 tot 1500. Die vroeë Maori-dieet het bestaan uit die vleis van die [[moa]] en ander groot [[voël]]s en [[rob]]be wat nooit tevore gejag is nie. Dié tydperk is bekend vir sy kenmerkende halssnoere&lt;ref name= NgaKakano&gt;[http://collections.tepapa.govt.nz/Term.aspx?irn=57 &quot;Nga Kakano: 1100 – 1300&quot;] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130518131453/http://collections.tepapa.govt.nz/Term.aspx?irn=57 |date=18 Mei 2013 }}, Te Papa&lt;/ref&gt; en die gebrek aan [[wapen]]s en forte wat tipies van die latere &quot;Klassieke tydperk&quot; was.&lt;ref&gt;{{cite encyclopedia |editor-last=McLintock |editor-first=A. H. |title=The Moa Hunters |url=https://teara.govt.nz/en/1966/maori-material-culture |encyclopedia=An Encyclopaedia of New Zealand |year=1966 |access-date=17 July 2021}}&lt;/ref&gt; Op die bekendste Argaïese vondsplek, [[Wairau Bar]] op [[Suideiland]],&lt;ref&gt;{{cite web |last1=Austin |first1=Steve |title=The Wairau Bar |url=http://www.theprow.org.nz/yourstory/wairau-bar |website=The Prow |date=2008 }}{{Dooie skakel|date=Junie 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt; is bewyse van besetting van die 13de tot die 15de eeu.&lt;ref name=&quot;McFadgen and Adds (2018)&quot;&gt;{{Cite journal | last1= McFadgen | first1= Bruce G. |last2= Adds | first2= Peter | title= Tectonic activity and the history of Wairau Bar, New Zealand's iconic site of early settlement | journal= Journal of the Royal Society of New Zealand | pages= 459–473 | date= 18 February 2018 | volume= 49 | issue= 4 |language= en | doi= 10.1080/03036758.2018.1431293| s2cid= 134727439 }}&lt;/ref&gt; Dit is die enigste terrein in Nieu-Seeland waar bene ontdek is van mense wat elders gebore is.&lt;ref name=&quot;McFadgen and Adds (2018)&quot; /&gt;

[[Beeld:Model Of Maori Pa On Headland.jpg|thumb|200px|links|'n Model van 'n ''pā'' (heuwelfort).]]
Faktore wat gegeld het in die &quot;Klassieke tydperk&quot;, toe daar die eerste kontak met Europeërs was, sluit in 'n aansienlik kouer tydperk van 1500 af,&lt;ref name=atholl&gt;{{cite web |last1= Anderson |first1= Atholl |title= The Making of the Māori Middle Ages |url= https://ojs.victoria.ac.nz/jnzs/article/download/3987/3554 |publisher=Open Systems Journal |access-date= 18 August 2019}}&lt;/ref&gt; asook die uitwissing van die mao en ander voedselspesies.&lt;ref&gt;{{Cite journal |last1= Rawlence |first1= Nicholas J. | last2= Kardamaki |first2= Afroditi |last3= Easton |first3= Luke J. |last4= Tennyson |first4= Alan J.D. | last5= Scofield |first5= R. Paul | last6= Waters |first6= Jonathan M. |title= Ancient DNA and morphometric analysis reveal extinction and replacement of New Zealand's unique black swans |journal= Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences  |volume= 284 |issue= 1859 |pages= 20170876 |date= 26 July 2017 |doi= 10.1098/rspb.2017.0876|pmid= 28747476 |pmc= 5543223 }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite journal |last1= Till |first1= Charlotte E. |last2= Easton |first2= Luke J. |last3= Spencer |first3= Hamish G. |last4= Schukard |first4= Rob |last5= Melville |first5= David S. |last6= Scofield |first6= R. Paul |last7= Tennyson |first7= Alan J.D. |last8= Rayner |first8= Matt J. |last9= Waters |first9= Jonathan M. |last10= Kennedy |first10= Martyn  |title= Speciation, range contraction and extinction in the endemic New Zealand King Shag | journal= Molecular Phylogenetics and Evolution |volume= 115 |pages= 197–209 |date= October 2017 |doi= 10.1016/j.ympev.2017.07.011|pmid= 28803756 }}&lt;/ref&gt;

Die Klassieke tydperk word gekenmerk deur fyn wapens en ornamente van [[groensteen]], ryklik versierde [[Kano|oorlogskano's]] en ''[[Maori-kultuur#Marae (ontmoetingsplek)|wharenui]]'' (vergaderhuise).&lt;ref name=&quot;neich&quot;&gt;Neich Roger, 2001. ''Carved Histories: Rotorua Ngati Tarawhai Woodcarving''. Auckland: Auckland University Press, pp 48–49.&lt;/ref&gt; Die Maori's het in outonome nedersettings gewoon in uitgebreide groepe met gemeenskaplike voorouers. Daar was landbougebiede en bronne vir jag, hengel en kos versamel. Gefortifiseerde [[pā]] is op strategiese plekke gebou vanweë oorlogvoering nou en dan oor verkeerde optredes of hulpbronne.&lt;ref&gt;{{Cite book|last=Keenan|first=Danny|url=http://worldcat.org/oclc/779490407|title=Huia histories of Māori : ngā tāhuhu kōrero|date=2012|publisher=Huia|isbn=978-1-77550-009-4|oclc=779490407}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|last=Wilson|first=John|date=2020|title=Māori arrival and settlement|url=https://teara.govt.nz/en/history/page-1|url-status=live|access-date=8 November 2021|website=Te Ara - the Encyclopedia of New Zealand|language=en-NZ}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Māori sites|url=https://www.doc.govt.nz/our-work/heritage/heritage-topics/maori-sites/|url-status=live|access-date=8 November 2021|website=Department of Conservation|language=en-nz}}&lt;/ref&gt; 'n Stereotipe van die Maori's as natuurlike vegters bestaan, maar [[oorlog]]voering en gepaardgaande praktyke soos [[kannibalisme]] was nie 'n oorheersende deel van die Maori-kultuur nie.&lt;ref&gt;{{Cite web|last=Belich|first=James|date=5 May 2011|title=Modern racial stereotypes|url=https://teara.govt.nz/en/european-ideas-about-maori/page-6|url-status=live|access-date=8 November 2021|website=Te Ara – the Encyclopedia of New Zealand|language=en-NZ}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|last=Matthews|first=Philip|date=2 June 2018|title='Cunning, deceitful savages': 200 years of Māori bad press|url=https://www.stuff.co.nz/life-style/103871652/cunning-deceitful-savages-200-years-of-mori-bad-press|url-status=live|access-date=8 November 2021|website=Stuff|language=en}}&lt;/ref&gt;

Omstreeks 1500 het 'n groep Maori's oos na die Chathameilande migreer en ontwikkel in 'n volk bekend as die Moriori,&lt;ref&gt;{{cite book|last= Clark|first= Ross|year= 1994|chapter= Moriori and Māori: The Linguistic Evidence|editor-last= Sutton|editor-first= Douglas|title= The Origins of the First New Zealanders|location= Auckland|publisher=Auckland University Press|pages= 123–135}}&lt;/ref&gt; met [[passifisme]] as 'n sleuteldeel van hulle kultuur.&lt;ref&gt;{{Cite book|last=King|first=Michael|url=https://www.worldcat.org/oclc/1124413583|title=Moriori: A People Rediscovered|date=2017|publisher=Penguin UK|isbn=978-0-14-377128-9|location=Londen|oclc=1124413583}}&lt;/ref&gt;

===Kontak met Europeërs===
[[Beeld:Gilsemans 1642.jpg|thumb|220px|Die eerste Europese indruk van die Maori's, by Golden Bay (1642).]]

Die eerste [[Europa|Europese]] ontdekkers in Nieu-Seeland was [[Abel Tasman]] in 1642, kaptein [[James Cook]] in 1769 en [[Marc-Joseph Marion du Fresne|Marion du Fresne]] in 1772. Aanvanklike kontak was problematies en soms dodelik – vier van Tasman se manne is gedood en hy het waarskynlik minstens een Maori gedood, sonder dat hy voet aan wal gesit het.&lt;ref&gt;{{cite news |last1=Sivignon |first1=Cherie |title=Commemoration plans of first encounter between Abel Tasman, Māori 375 years ago |url=https://www.stuff.co.nz/travel/destinations/nz/97210590/commemoration-plans-of-first-encounter-between-abel-tasman-mori-375-years-ago |access-date=19 August 2019 |work=Stuff |date=1 October 2017}}&lt;/ref&gt; Cook se manne het minstens agt Maori's binne drie dae van sy eerste landing gedood,&lt;ref&gt;{{cite news |last1=Dalrymple |first1=Kayla |title=Unveiling the history of the &quot;Crook Cook&quot; |url=http://gisborneherald.co.nz/lifestyle/2442008-135/unveiling-the-history-of-the-crook |access-date=19 August 2019 |work=Gisborne Herald |date=28 August 2016 |archive-date=29 November 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191129003442/http://gisborneherald.co.nz/lifestyle/2442008-135/unveiling-the-history-of-the-crook |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news |title=Encounter, or murder? |url=http://gisborneherald.co.nz/localnews/4089572-135/encounter-or-murder |access-date=19 August 2019 |work=Gisborne Herald |date=13 May 2019 |archive-date=19 Augustus 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190819095243/http://gisborneherald.co.nz/localnews/4089572-135/encounter-or-murder |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; hoewel hy later goeie verhoudinge met die Maori's gehad het. Drie jaar later, ná 'n belowende begin, is Du Fresne en 26 van sy bemanningslede vermoor. Van die 1780's af het die Maori's ook toenemend met Europsese en Amerikaanse rob- en walvisjagters en Christelike sendelinge te doen gekry. Verhoudinge was meestal vreedsaam, hoewel 'n paar gewelddadige voorvalle plaasgevind het. Die ergste daarvan was die [[Boyd-slagting]] en daaropvolgende wraakaanvalle.&lt;ref&gt;Ingram, C.W.N. (1984). ''New Zealand Shipwrecks 1975–1982''. Auckland: New Zealand Consolidated Press; pp 3–6, 9, 12.&lt;/ref&gt;

Die eerste Europeërs het hulle in die vroeë 19de eeu in Nieu-Seeland gevestig en dit het gelei tot 'n uitgebreide uitruiling van kultuur en idees. Baie Maori's het Europeërs, wat hulle ''Pākehā'' genoem het, hooggeag en beskou as 'n manier om meer te wete te kom van Westerse kennis en tegnologie. Maori's het gou begin skryf om idees uit te ruil en baie van hulle mondelinge stories en gedigte is neergeskryf.&lt;ref&gt;{{cite encyclopedia|first=Nancy |last=Swarbrick|title=Creative life – Writing and publishing|encyclopedia=Te Ara: The Encyclopedia of New Zealand|date=June 2010|url=http://www.teara.govt.nz/en/creative-life/6|access-date=22 January 2011}}&lt;/ref&gt; Die bekendstelling van die [[aartappel]] het die landbou gerevolusioneer en die aanskaffing van [[musket]]te (gewere)&lt;ref name=&quot;Old New Zealand&quot;&gt;{{cite book |last=Manning |first=Frederick Edward |title=Old New Zealand: being Incidents of Native Customs and Character in the Old Times by 'A Pakeha Maori': Chapter 13 |year=1863 |chapter-url=http://www.gutenberg.org/ebooks/33342 |chapter=Chapter 13}}&lt;/ref&gt; deur die Maori's het 'n buitengewoon bloedige oorlogvoering tussen stamme tot gevolg gehad bekend as die [[Musketoorloë]]. Baie groepe is uitgewis en ander is uit hulle tradisionele gebiede verdryf.&lt;ref&gt;{{cite encyclopedia |last=McLintock |first=A. H. |encyclopedia=An Encyclopaedia of New Zealand |title=Maori health and welfare |url=http://teara.govt.nz/en/1966/maori-health-and-welfare |access-date=19 August 2019 |year=1966}}&lt;/ref&gt; Terselfdertyd het talle Maori's gesterf aan Eurasiese [[aansteeklike siekte]]s, soos [[griep]], [[pokke]] en [[masels]], wat na raming 10 tot 50&amp;nbsp;persent van die Maori's uitgewis het.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.portdanielpress.com/maori_pop.htm|title=Estimating a population devastated by epidemics|last=Entwisle|first=Peter|work=Otago Daily Times|date=20 October 2006|access-date=13 May 2008|archive-url=https://web.archive.org/web/20081014015352/http://www.portdanielpress.com/maori_pop.htm|archive-date=14 October 2008|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite journal|title=Estimates of New Zealand Maori Vital Rates from the Mid-Nineteenth Century to World War I|journal=Population Studies|volume=27|issue=1|date=March 1973|pages=117–125|first=D. I.|last=Pool|jstor=2173457|doi=10.2307/2173457|pmid=11630533}}&lt;/ref&gt;

[[Beeld:Reconstruction of the Signing of the Treaty of Waitangi, Marcus King (16044258961).jpg|thumb|240px|links|'n Voorstelling van die ondertekening van die Verdrag van Waitangi in 1840, waarmee Nieu-Seeland en die Maori's in die [[Britse Ryk]] ingebring is.]]
Teen 1839 het na raming tot 2&amp;nbsp;000 Europeërs in Nieu-Seeland gewoon&lt;ref&gt;{{cite encyclopedia |last1=Phillips |first1=Jock |title=History of immigration – A growing settlement: 1825 to 1839 |url=https://teara.govt.nz/en/history-of-immigration/page-2 |encyclopedia=Te Ara: The Encyclopedia of New Zealand |access-date=4 June 2018 |date=1 August 2015}}&lt;/ref&gt; en Brittanje het ingewillig tot herhaalde versoeke van sendelinge en sommige Maori-hoofmanne om tussenbeide te tree. Die Britse regering het 'n vlootkaptein gestuur om 'n verdrag tussen die Britte en die Maori's op te stel, en die gevolg was die [[Verdrag van Waitangi]], wat van Februarie 1840 af deur Brittanje en sowat 500 Maori-hoofmanne van oor die hele Nieu-Seeland onderteken is.&lt;ref&gt;{{cite encyclopedia |last1=Orange |first1=Claudia |title=Treaty of Waitangi – Creating the Treaty of Waitangi |url=https://teara.govt.nz/en/treaty-of-waitangi/page-1 |encyclopedia=Te Ara: The Encyclopedia of New Zealand |access-date=7 June 2018 |language=en-NZ |date=20 June 2012 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20230322213126/https://teara.govt.nz/en/treaty-of-waitangi/page-1 |date=22 Maart 2023 }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Te Wherowhero |url=https://nzhistory.govt.nz/politics/declaration/signatory/te-wherowhero |publisher=Ministry for Culture and Heritage |access-date=7 June 2018}}&lt;/ref&gt; Die verdrag het aan die Maori's die regte van Britse onderdane toegeken en het hulle eiendomsregte en stamoutonomiteit verseker, in ruil daarvoor dat hulle Britse [[soewereiniteit]] en die [[anneksasie]] van Nieu-Seeland as 'n kolonie van die [[Britse Ryk]] aanvaar.&lt;ref&gt;{{cite encyclopedia |last1=Orange |first1=Claudia |title=Treaty of Waitangi – Interpretations of the Treaty of Waitangi |url=https://teara.govt.nz/en/treaty-of-waitangi/page-2 |encyclopedia=Te Ara: The Encyclopedia of New Zealand |access-date=7 June 2018 |language=en-NZ |date=20 June 2012}}&lt;/ref&gt; Baie dispute het egter oor aspekte van die verdrag ontstaan, insluitende verskillende woorde in die Engelse en Maori-weergawe, en misverstande weens verskillende kultuurbegrippe. Veral merkwaardig is dat soewereiniteit nie in die Maori-weergawe aan Brittanje afgestaan is nie.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Differences between the texts |url=https://nzhistory.govt.nz/politics/treaty/read-the-Treaty/differences-between-the-texts |publisher=Ministry for Culture and Heritage |access-date=7 June 2018}}&lt;/ref&gt; In 'n hofsaak van 1877 is die verdrag nietig verklaar op grond daarvan dat die ondertekenaars &quot;primitiewe barbare&quot; was.&lt;ref&gt;{{cite journal|last=Tate|first=John|url=http://www.austlii.edu.au/nz/journals/CanterLawRw/2004/11.html|title=The three precedents of Wi Parata|year=2004|volume=10|issue=|journal=Canterbury Law Review}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite journal |last=Morris |first=Grant |url = http://www.nzlii.org/nz/journals/VUWLawRw/2004/4.html |title= James Prendergast and the Treaty of Waitangi: Judicial Attitudes to the Treaty During the Latter Half of the Nineteenth Century |year=2004 |volume=35 |issue=1 |journal=Victoria University of Wellington Law Review |page=117 |doi=10.26686/vuwlr.v35i1.5634 }}&lt;/ref&gt;

Nogtans was verhoudinge tussen die Maori's en Europeërs in die vroeë koloniale tydperk hoofsaaklik vreedsaam. Baie Maori-groepe het besighede oopgemaak en kos en ander produkte aan plaaslike en oorsese markte verskaf. Wanneer geweld wel nou en dan uitgebreek het, was dit meestal beperk en is dit met 'n vredesverdrag beëindig. Teen die 1860's het stygende setlaarsyfers en spanning oor omstrede grondtransaksies egter gelei tot die [[Nieu-Seelandse Oorloë]]. Daarna het Brittanje beslag op stukke Maori-grond gelê as straf vir wat &quot;rebellies&quot; genoem is. Europese setlaars het hulle op die besette grond gevestig.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Land confiscation law passed |url=https://nzhistory.govt.nz/the-new-zealand-settlements-act-passed |website=nzhistory.govt.nz |publisher=Ministry for Culture and Heritage |access-date=20 August 2019 |date=18 November 2016}}&lt;/ref&gt; Kleiner botsings het hierna nog ontstaan en 'n inboorlinggrondhof is gestig om gemeenskaplike Maori-grond aan individuele eienaars oor te dra as 'n manier om grondverkope aan Europese setlaars te vergemaklik.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Māori Land – What Is It and How Is It Administered? |url=https://www.oag.govt.nz/2004/maori-land-court/part2.htm |publisher=Office of the Auditor-General |access-date=20 August 2019}}&lt;/ref&gt;

===Verval en herlewing===
[[Beeld:E 003261 E Maoris in North Africa July 1941.jpg|thumb|220px|Lede van die 28ste Bataljon voer 'n [[haka]] uit, Julie 1941 in [[Egipte]].]]

Teen die laat 19de eeu was beide Pākehā en Maori's oortuig daarvan dat die Maori-bevolking sal ophou bestaan en in die Europese bevolking opgeneem sal word.&lt;ref&gt;King (2003), p. 224&lt;/ref&gt; Van die laat 19de en vroeë 20ste eeu af is verskeie wette, beleide en praktyke aanvaar om die Maori's te dwing om by Pākehā-norme aan te pas. So is die onderdrukking van die taal [[Maori (taal)|Maori]] in skole&lt;ref&gt;{{cite encyclopedia|first1=Rawinia|last1=Higgins|first2=Basil|last2=Keane|title=Te Mana o te Reo Māori: 1860–1945 War and assimilation|encyclopedia=Te Ara: The Encyclopedia of New Zealand|date=1 September 2015|url=https://teara.govt.nz/en/te-tai/te-mana-o-te-reo-maori-chapter4|access-date=10 February 2022}}&lt;/ref&gt; dikwels met lyfstraf afgedwing.&lt;ref&gt;{{cite news|last=Forbes|first=Mihingarangi|url=https://www.newshub.co.nz/home/new-zealand/2021/09/former-labour-minister-dover-samuels-calls-for-crown-apology-for-caning-children-speaking-te-reo.html|title=Former Labour Minister Dover Samuels calls for Crown apology for caning children speaking Te Reo|work=Newshub|date=27 September 2021|access-date=10 February 2022|archive-date=10 Februarie 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220210003942/https://www.newshub.co.nz/home/new-zealand/2021/09/former-labour-minister-dover-samuels-calls-for-crown-apology-for-caning-children-speaking-te-reo.html|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; In die [[sensus]] van 1896 het Nieu-Seeland 'n Maori-bevolking van 42&amp;nbsp;113 en Europese bevolking van meer as 700&amp;nbsp;000 gehad.&lt;ref&gt;[http://www.teara.govt.nz/1966/P/Population/PopulationFactorsAndTrends/en &quot;Population – Factors and Trends&quot;] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110824085542/http://www.teara.govt.nz/en/1966/population/1 |date=24 Augustus 2011 }}, ''An Encyclopaedia of New Zealand'', red. A.H. McLintock, 1966. Besoek op 18 September 2007.&lt;/ref&gt;

Die verval het nie voortgeduur nie en die Maori-bevolking het in die 20ste eeu begin herstel. Invloedryke Maori-politici was vasbeslote om die Maori-volk weer te laat herstel. Hulle het geglo die oplossing is 'n mate van assimilasie,&lt;ref&gt;{{cite encyclopedia |title=Young Maori Party {{!}} Maori cultural association |url=https://www.britannica.com/topic/Young-Maori-Party |encyclopedia=[[Encyclopædia Britannica]] |access-date=4 June 2018 |language=en}}&lt;/ref&gt; met die Maori's wat Europese praktyke soos Westerse medisyne en opvoeding aanvaar, terwyl hulle terselfdertyd tradisionele kultuurpraktyke beoefen. 

Sedert die 1960's het die Maori-kultuur 'n soort [[renaissance]] beleef,&lt;ref&gt;{{cite encyclopedia |url=http://www.teara.govt.nz/NewZealandInBrief/Maori/5/en |title=Māori – Urbanisation and renaissance |encyclopedia=Te Ara: The Encyclopedia of New Zealand |quote=The Māori renaissance since 1970 has been a remarkable phenomenon. }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090331203449/http://www.teara.govt.nz/NewZealandInBrief/Maori/5/en |date=31 Maart 2009 }}&lt;/ref&gt; wat saamval met aktivisme vir sosiale geregtigheid en 'n protesbeweging.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://schools.look4.net.nz/history/new_zealand/time_line4/ |title=Time Line of events 1950–2000|publisher=Schools @ Look4}}&lt;/ref&gt; 

Maori moes egter al hoe meer die knie voor Engels buig. Voorskoolse Maori-inrigtings is in 1982 gevestig om die taal te bevorder en sy agteruitgang te keer.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.kohanga.ac.nz/|title=Te Kōhanga Reo National Trust|access-date=10 April 2019}}&lt;/ref&gt; Twee Maori-televisiekanale saai in Maori uit,&lt;ref name=&quot;MāoriTVlaunch&quot;&gt;{{cite web|title=Māori Television Launch {{!}} Television|url=https://www.nzonscreen.com/title/maori-television-launch-2004|website=www.nzonscreen.com|publisher=NZ On Screen|access-date=29 June 2017|language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.maoritelevision.com/latestnews/maori_television_launch_second_channel.htm|title=Maori Television launches second channel|publisher=Maori Television|author=Maori Television|date=9 March 2008|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20080124030625/http://www.maoritelevision.com/latestnews/maori_television_launch_second_channel.htm|archive-date=24 January 2008}}&lt;/ref&gt; terwyl 'n groet soos ''kia ora'' (&quot;wees gesond&quot;) in Nieu-Seelandse Engels opgeneem is.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Māori Words used in New Zealand English |url=http://www.maorilanguage.net/maori-words-phrases/maori-words-used-new-zealand-english/ |website=Māori Language.net |publisher=Native Council |access-date=20 August 2019}}&lt;/ref&gt;

Die regering se erkenning van die toenemende politieke mag van die Maori's en politieke aktivisme het gelei tot 'n beperkte hersiening van historiese grondbeslagleggings. In 1975 is die Waitangi-tribunaal daargestel om historiese griewe te ondersoek.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Waitangi Tribunal created |url=https://nzhistory.govt.nz/waitangi-tribunal-created |publisher=Ministry for Culture and Heritage |access-date=4 June 2018 |date=19 January 2017}}&lt;/ref&gt; Sedert die 1990's het die Nieu-Seelandse regering baie eise oor die verdrag afgehandel. Teen Junie 2008 het die regering betalings van meer as 900&amp;nbsp;miljoen Nieu-Seelandse dollar gedoen, baie daarvan in die vorm van grondtransaksies.&lt;ref name=&quot;QuarterlyReport&quot;&gt;{{Cite web |url=http://nz01.terabyte.co.nz/ots/DocumentLibrary/FourMonthlyReportMarch-June2008.pdf |title=Four Monthly Report |last=Office of Treaty Settlements |date=June 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081018025424/http://nz01.terabyte.co.nz/ots/DocumentLibrary/FourMonthlyReportMarch-June2008.pdf |archive-date=18 October 2008 |access-date=25 September 2008}}&lt;/ref&gt; 

[[Beeld:KupeWheke.jpg|thumb|130px|'n Houtsnee uit die laat 20ste eeu van die mitologiese navigator Kupe wat teen twee seewesens veg.]]
==Kultuur==
{{Hoofartikel|Maori-kultuur}}
[[Beeld:MaoriChief1784.jpg|links|thumb|150px|'n Maori-hoofman met tatoes (''moko''), soos gesien deur James Cook en sy bemanning.]]
Die Maori-kultuur vorm 'n kenmerkende deel van die Nieu-Seelandse kultuur en danksy 'n groot [[diaspora]] en die opneem van Maori-motiewe in die gewilde kultuur word dit wêreldwyd aangetref.&lt;ref&gt;{{Cite news|url= https://www.nzherald.co.nz/nz/news/article.cfm?c_id=1&amp;objectid=10792281|title=Maori culture increasing in importance to NZers|date=2012-03-15|work=NZ Herald|access-date= 2019-01-11|issn= 1170-0777}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url= https://thespinoff.co.nz/food/beverage/01-10-2018/hey-uk-brewers-cultural-appropriation-is-not-cool/|title= Hey UK brewers, cultural appropriation is not cool|last= Garl|first= Denise|date= 2018-10-01|website= The Spinoff|access-date= 2019-01-11}}&lt;/ref&gt; Onder die Maori's, en in 'n mindere mate dwarsoor Nieu-Seeland, word die woord ''Māoritanga'' dikwels gebruik as min of meer 'n [[sinoniem]] vir die Maori-kultuur.

Māoritanga in die moderne tydperk word al hoe meer beïnvloed deur [[verstedeliking]], groter kontak met Nieu-Seelanders van Europese afkoms 'n herlewing van tradisionele praktyke.

Tradisionele Maori-kuns speel 'n groot rol in Nieu-Seelandse kuns. Dit sluit in ''[[#Kerfwerk_(te_toi_whakairo)|whakairo]]'' (houtsnywerk), ''[[#Weefwerk_(raranga)_en_tradisionele_klere|raranga]]'' (weefwerk), ''[[#Musiek_(te_pūoro)_en_dans_(kapa_haka)|kapa haka]]'' (groepoptrede), ''whaikōrero'' (redenaarskuns) en ''[[#Tatoeëring_(tā_moko)|tā moko]]'' (tatoes), (''[[#Whakapapa_(genealogie)|whakapapa]]'') van die Maori's. Kunstenaars volg dikwels die tegniek van hulle voorouers, maar in die 21ste eeu sluit ''Māoritanga'' ook kontemporêre kunste soos [[rolprent]]e, [[televisie]], [[poësie]] en die [[teater]] in.

Die Maori's se taal is bekend as ''[[Maori (taal)|te reo Māori]]'', wat verkort word tot ''te reo'' (letterlik &quot;die taal&quot;). In die 1980's het regeringsgeborgde skole (''Kura Kaupapa Māori'') mense met Europese én Maori-herkoms in ''te reo'' begin onderrig om die taal van ondergang te red.&lt;ref&gt;{{Cite web|url= https://nzhistory.govt.nz/culture/maori-language-week/history-of-the-maori-language|title= History of the Māori language – Te Wiki o Te Reo Māori – Māori Language Week {{!}} NZHistory, New Zealand history online|work= nzhistory.govt.nz|access-date= 2019-01-13}}&lt;/ref&gt;

''Tikanga Māori'' is 'n stel kultuurwaardes, gebruike en praktyke. Dit sluit in begrippe oor wat heilig is, om jou gemeenskap te versorg, grondregte en ander verhoudings tussen mense en hulle omgewing.&lt;ref name=&quot;otago.ac.nz&quot;&gt;{{cite web |title=Societal lore (tikanga) in Māori culture |url=https://www.otago.ac.nz/maori/world/tikanga/lore/ |website=otago.ac.nz |access-date=July 24, 2021}}&lt;/ref&gt; 

Die Maori's se kultuurgeskiedenis is onlosmaaklik verbind aan die kultuur van [[Polinesië]] as 'n geheel. Die Nieu-Seelandse eilandgroep vorm die suidwestelike hoek van die [[Polinesiese Driehoek]], 'n groot deel van die [[Stille Oseaan]] met drie eilandgroepe by sy hoeke: die [[Hawaii|Hawaise Eilande]], Rapa Nui ([[Paaseiland]]) en Nieu-Seeland ([[Aotearoa]] in Maori).&lt;ref&gt;{{Cite web|url= https://www.maori.com/aotearoa|title= Aotearoa – The Maori Name for New Zealand|publisher= Maori Tourism Limited|work= maori.com|access-date= 2017-07-27}}&lt;/ref&gt; 

[[Beeld:00 1563 Rotorua, NZ - Maori Versammlungshaus Rotowhio-Marae.jpg|thumb|240px|links|'n Tipiese ''marae''.]]
Die beste plek vir enige Maori-kultuurgeleentheid is 'n ''[[marae]]'', 'n ingeslote gebied waarop 'n ''wharenui'' (ltterlik &quot;groot huis&quot;) staan. 'n ''Marae'' is die middelpunt van 'n groot deel van die Maori's se lewe. Gewoonlik word die taal Maori gebruik in seremonies en toesprake, hoewel vertalings en verduidelikings verskaf word as die belangrikste deelnemers nie Maori-sprekers is nie.

Die tradisionele Maori-godsdiens het min afgewyk van sy tropiese, Oos-Polinesiese wortels op die eiland [[Hawaiki|Hawaiki Nui]]. Daarvolgens word geglo alle dinge het lewenskrag, of ''mauri''.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://maoridictionary.co.nz/search?&amp;keywords=mauri |title=mauri – Māori Dictionary|website=maoridictionary.co.nz|access-date=2019-01-14}}&lt;/ref&gt; Die god [[Tangaroa]] was die personifikasie van die [[oseaan]] en die voorouer of oorsprong van alle [[vis]]se; [[Tāne]] was die personifikasie van die [[woud]] en die oorsprong van [[voëls]]; en [[Rongo]] was die personifikasie van vreedsame bedrywighede en landbou, en die voorouer van gekweekte plante. In die vroeë 19de eeu het baie Maori's die Christelike geloof en sy begrippe aangeneem.&lt;ref&gt;{{cite book|title=The Maori Situation|last=Sutherland |first=Ivan Lorin George |publisher=Harry H. Tombs|year=1935|location=Wellington}}&lt;/ref&gt;

==Demografie==
===Bevolkingsyfers===
[[Beeld:Young Maori man dancing.jpg|thumb|150px|links|'n Jong Maori tree op in 'n [[Maori-kultuur#Musiek (te pūoro) en dans (kapa haka)|kapa haka]].]]

Volgens die Wysigingswet op Maori-sake 1974 word 'n Maori gedefinieer as &quot;'n persoon van die Maori-ras van Nieu-Seeland; en sluit enige afstammeling van so 'n persoon in&quot;.&lt;ref&gt;{{cite web|title=Māori Descent: Definition|url=http://archive.stats.govt.nz/methods/classifications-and-standards/classification-related-stats-standards/maori-descent/definition.aspx|access-date=19 August 2019|publisher=Statistics New Zealand|archive-date= 9 Augustus 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190809164943/http://archive.stats.govt.nz/methods/classifications-and-standards/classification-related-stats-standards/maori-descent/definition.aspx|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; Die Maori-bevolking is in die laat 18de eeu deur kaptein James Cook op 100&amp;nbsp;000 geraam. Die historikus Michael King stel voor 'n effens groter getal van 110&amp;nbsp;000 is realistieser.&lt;ref&gt;{{cite book|last=King|first=Michael|title=The Penguin History of New Zealand|publisher=Penguin|year=2003|location=Londen|pages=91}}&lt;/ref&gt; In die laat 19de eeu het hulle getalle drasties afgeneem, tot so min as 42&amp;nbsp;000; moontlik weens die impak van Europese kolonisasie, insluitende nuwe siektes.&lt;ref&gt;{{cite book|last=Pool|first=Ian|title=Colonization and Development in New Zealand between 1769 and 1900: The Seeds of Rangiatea|year=2015|publisher=Springer International Publishing|location=Switzerland}}&lt;/ref&gt; Daarna het die bevolking vinnig gegroei.

In die sensus van 2018 het 775&amp;nbsp;836 Nieu-Seelanders hulle as Maori's geïdentifiseer, wat sowat 16,5% van die land se algehele bevolking is. Dit is 177&amp;nbsp;234 (29,6%) meer mense as in die sensus van 2013 en 210&amp;nbsp;507 meer as in 2006. Die groot toename van 2013 tot 2018 was hoofsaaklik vanweë Statistieke Nieu-Seeland se toevoeging van etnisiteitsdata uit ander bronne (vorige sensusse, administratiewe data en toerekenings) tot die 2018-sensusdata om foute weens niereaksies reg te stel.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.stats.govt.nz/news/new-zealands-population-reflects-growing-diversity|title=New Zealand's population reflects growing diversity {{!}} Stats NZ|website=www.stats.govt.nz|access-date=29 April 2020}}&lt;/ref&gt;

Daar was 383&amp;nbsp;019 mans en 392&amp;nbsp;820 vroue, wat dui op 'n geslagsverhouding van 0,975 man per vrou. Die gemiddelde ouderdom was 25,4 jaar (in vergelyking met 37,4 jaar vir Nieu-Seeland as 'n geheel).&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://nzdotstat.stats.govt.nz/wbos/Index.aspx?DataSetCode=TABLECODE8321|title=Ethnic group (detailed total response – level 3) by age and sex, for the census usually resident population count, 2006, 2013, and 2018 Censuses (RC, TA, SA2, DHB).|website=nzdotstat.stats.govt.nz|access-date=29 April 2020}}&lt;/ref&gt; Altesaam 85,7% van Maori's het op [[Noordeiland]] gewoon en 14,2% op [[Suideiland]]. 

Buite Nieu-Seeland bestaan 'n groot Maori-bevolking in [[Australië]] (sowat 155&amp;nbsp;000 in 2011).&lt;ref name=&quot;Hamer&quot;/&gt; Kleiner gemeenskappe woon ook in [[Brittanje]] (sowat 8&amp;nbsp;000), die [[VSA]] (tot 3&amp;nbsp;500) en [[Kanada]] (sowat 1&amp;nbsp;000).&lt;ref name=&quot;Walrond&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;uscb&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;statcan&quot;/&gt;

===Godsdiens en geloofsoortuigings===
{{Staafgrafiek kas
 |wydte     = 280px
 |balkwydte =  
 |sweef     = regs 
|stawe=
{{Staafgrafiek persent|Geen|rooi|53.5}}
{{Staafgrafiek persent|Christendom|groen|29.9}}
{{Staafgrafiek persent|{{nowrap|Maori-godsdienste}}|blou|7.7}}
{{Staafgrafiek persent|Ander|oranje|1.4}}
{{Staafgrafiek persent|Boeddhisme|blougroen|0.2}}
{{Staafgrafiek persent|Islam|groen|0.1}}
{{Staafgrafiek persent|Hindoeïsme|groen|0.1}}
|byskrif   =  ''Maori's se godsdiensverband&lt;ref name=&quot;2018 Census&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.stats.govt.nz/tools/2018-census-ethnic-group-summaries/m%C4%81ori|title=Māori ethnic group–Religion|publisher=Statistics New Zealand Tautaranga Aotearoa|year=2018|access-date=30 July 2021|url-status=dead|archive-date=25 Julie 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210725183403/https://www.stats.govt.nz/tools/2018-census-ethnic-group-summaries/m%C4%81ori}}&lt;/ref&gt;'' 
}}

Tradisionele Maori-geloofsoortuigings se oorsprong lê in die Polinesiese kultuur. Begrippe soos ''tapu'' (&quot;heilig&quot;), ''mana'' (&quot;gesag&quot;, &quot;prestige&quot;) en ''wairua'' (&quot;gees&quot;) beheer die alledaagse Maori-lewe en daar is ook baie Maori-godhede. Sommige Maori's volg vandag [[Christelike]] gelowe. Dit sluit 'n paar kerke en groepe in, soos Presbiterianisme, die [[Kerk van Jesus Christus van die Heiliges van die Laaste Dae]] (Mormone), Maori-groepe soos Rātana en Ringatū,&lt;ref name=&quot;religion&quot;&gt;{{cite web|url=https://2001-2009.state.gov/g/drl/rls/irf/2007/90148.htm|title=New Zealand – International Religious Freedom Report 2007|date=14 September 2007|publisher=U.S. State Department|access-date=29 April 2010}}&lt;/ref&gt; asook die [[Katolieke Kerk|Katolieke]], Metodiste- en [[Anglikaanse Kerk]].&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.cpifinancial.net/v2/Magazine.aspx?v=1&amp;aid=1118&amp;cat=IBF&amp;in=21|title=Kia Ora Aotearoa|date=August 2007|work=CPI Financial|access-date=29 April 2010|archive-date=2 February 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180202071600/http://www.cpifinancial.net/v2/Magazine.aspx?v=1&amp;aid=1118&amp;cat=IBF&amp;in=21|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hume, Tim. &quot;Muslim faith draws converts from NZ prisons.&quot; Star Times&lt;/ref&gt; 

Baie Maori's glo in tradisionele tradisies soos ''tapu''. Sekere voorwerpe, gebiede of geboue is ''tapu'' (geestelik ontoeganklik) en moet ''noa'' (toeganklik) gemaak word deur 'n seremoniële daad.&lt;ref&gt;{{cite web |title=The Tangi – Religion and spirituality – Tapu and Noa |url=http://history-nz.org/maori6.html |website=The Maori – Spirituality – New Zealand in History |publisher=New Zealand in History |access-date=31 March 2020}}&lt;/ref&gt; Dit is byvoorbeeld algemene praktyk om 'n mens se skoene uit te trek voordat jy 'n ''wharenui'' binnegaan as 'n teken van respek aan die voorouers wat daar verteenwoordig word en spiritueel teenwoordig is.&lt;ref&gt;{{cite web |last1=Hanly |first1=Gil |title=Shoes at the door of the wharenui |url=https://teara.govt.nz/en/photograph/41374/shoes-at-the-door-of-the-wharenui |website=Te Ara: The Encyclopedia of New Zealand – Te Ara: The Encyclopedia of New Zealand |access-date=31 March 2020}}&lt;/ref&gt; 

Nog 'n spirituele ritueel is ''hurihanga takapau'' (reiniging), wat beoefen word as 'n mens visvang om te verseker daar is geen ''tapu'' aan die vis nie.&lt;ref&gt;{{cite encyclopedia |last=Keane |first=Basil |title=Traditional Māori religion – ngā karakia a te Māori – Rituals and ceremonies |url=https://teara.govt.nz/en/traditional-maori-religion-nga-karakia-a-te-maori/page-5 |encyclopedia=Te Ara: The Encyclopedia of New Zealand |date=5 May 2011 |access-date=5 April 2020}}&lt;/ref&gt;

== Verwysings ==
{{Verwysings|3}}

== Eksterne skakels ==
{{Commons-kategorie inlyn|Māori}}
{{Wikt-inlyn|Maori}}

{{Normdata}}

[[Kategorie:Maori's]]</text>
      <sha1>dhst6w5khpkopt3y2xl3u41d4phmwg4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Joseph Goebbels</title>
    <ns>0</ns>
    <id>57346</id>
    <revision>
      <id>2816599</id>
      <parentid>2809733</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:41:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>101.51.147.83</ip>
      </contributor>
      <origin>2816599</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6072" sha1="rpsh3y6l6n3kkny6sif0epwnonxii3e" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Ampsbekleër
| naam            = Joseph Goebbels
| beeld           = Bundesarchiv Bild 146-1968-101-20A, Joseph Goebbels.jpg
| beeldonderskrif = 
| orde            = Kanselier van Duitsland
| termynaanvang   = [[30 April]] [[1945]]
| termyneinde     = [[1 Mei]] [[1945]]
| president       = [[Karl Dönitz]]
| voorganger      = [[Adolf Hitler]]
| opvolger        = [[Lutz Graf Schwerin von Krosigk]] (waarnemend)
| geboortedatum   = [[29 Oktober]] [[1897]]
| geboortejaar    = 
| geboortemaand   = 
| geboortedag     = 
| geboorteplek    = [[Rheydt]], [[Koninkryk Pruise]], [[Duitse Keiserryk]]
| sterftedatum    = [[1 Mei]] [[1945]]
| sterfteplek     = [[Berlyn]], [[Nazi-Duitsland]]
| party           = [[Nazi-party|Nasionaal-Sosialistiese Duitse Arbeidersparty]]
| orde2           = Minister vir Volksvoorligting en Propaganda
| termynaanvang2  = [[13 Maart]] [[1933]]
| termyneinde2    = [[30 April]] [[1945]]
| eersteminister2 = [[Adolf Hitler]]
| vise2           = 
| voorganger2     = ''Amp gesskep''
| opvolger2       = [[Werner Naumann]]
| orde3           = Gauleiter van Berlyn
| termynaanvang3  = [[9 November]] [[1926]]
| termyneinde3    = [[1 Mei]] [[1945]]
| vise3           = 
| voorganger3     = [[Ernst Schlange]]
| opvolger3       = ''Amp afgeskaf''
| orde4           = Reichsleiter
| termynaanvang4  = [[1933]]
| termyneinde4    = [[1945]]
| vise4           = 
| voorganger4     = ''Amp geskep''
| opvolger4       = ''Amp afgeskaf''
| eggenoot        = [[Magda Goebbels|Magda Ritschel]]
| kinders         = 6
| alma_mater      = Universiteit van Bonn&lt;br /&gt;Universiteit van Würzburg&lt;br /&gt;Universiteit van Freiburg&lt;br /&gt;Universiteit van Heidelberg
| religie         = 
| handtekening    = Joseph Goebbels Signature.svg
| militer         = 
| lojaliteit      = 
| tak             = 
| diensjare       = 
| rang            = 
| eenheid         = 
| oorloe          = 
| toekennings     = 
}}

'''Paul Joseph Goebbels''' (29 Oktober 1897 in Rheydt – 1 Mei 1945 in [[Berlyn]]) was een van die bekendste en invloedrykste Duitse politici in die tyd van die [[Nasionaal-Sosialisme]] en een van [[Adolf Hitler]] se naaste vertrouelinge.

As ''Gauleiter'' (plaaslike partyleier) van Berlyn ('n amp wat hy sedert 1926 beklee het) en as ''Reichspropagandaleiter'' het hy vanaf 1928 'n beslissende rol by die Nasionaal-Sosialistiese Duitse Arbeidersparty (NSDAP) se uitbreiding in die laaste fase van die [[Republiek van Weimar]] gespeel. Tussen 1933 en 1945 het hy as ryksminister vir volksvoorligting en propaganda en as leier van die ''Reichskulturkammer'' gefungeer. Sodoende was hy in staat om die Duitse perswese, uitsaaidienste, rolprentvervaardiging en die hele kultuurbedryf in die gees van die Nasionaal-Sosialisme te herorganiseer.

Met sy doeltreffende propaganda het Goebbels 'n breë massa van die Duitsers aangespreek en groot geesdrif vir Hitler en sy Nasionaal-Sosialistiese gedagtes gewek. Tydens die [[Tweede Wêreldoorlog]] was hy mede-verantwoordelik daarvoor dat die bevolking selfs ná die strawwe wending van die oorlog laat in 1942 steeds bereid was om Hitler se doelwitte te steun. As gevolmagtigde vir die totale oorlogsinspanning het hy vanaf Julie 1944 daarvoor gesorg dat nog eens honderdduisende weerbare mans tot krygsdiens opgeroep is.

Met sy anti-semitiese propaganda het Goebbels die pad vir die moord op ses miljoen Europese Jode berei en die pogroms ontketen wat op 9 November 1938 dwarsoor Duitsland plaasgevind het. Tydens die oorlog het steeds weer die deportasie van Joodse burgers geëis, selfs al het hy geweet dat hulle na verdelgingskampe vervoer is.

Sy uitvoerige dagboeke, wat hy vanaf 1924 tot en met die dag van sy selfmoord in 1945 gehou het, word as 'n belangrike bron vir die geskiedenis van die NSDAP en die Derde Ryk beskou.

== Bronne ==

* {{cite book|last=Balfour|first=Michael|title=Propaganda in War, 1939–1945: Organisations, Policies, and Publics, in Britain and Germany|year=1979|publisher=Routledge &amp; Kegan Paul|isbn=978-0-7100-0193-1}}
* {{cite book|title=Berlin: The Downfall 1945|last=Beevor|first=Antony|author-link=Antony Beevor|year=2002|publisher=Viking-Penguin Books|location=London|isbn=978-0-670-03041-5}}
* {{cite journal|last1=Carsten|first1=F. L.|title=The Goebbels Diaries|journal=The Historical Journal|date=1989|volume=32|issue=3|pages=751–756|doi=10.1017/S0018246X00012553|jstor=2639546|s2cid=162978039|url=https://www.jstor.org/stable/2639546|issn=0018-246X}}
* {{cite web|url=https://www.bild.bundesarchiv.de/dba/de/search/?query=Bild+146-1978-086-03|title=Joseph Goebbels with family. Picture 146-1978-086-03|date=1940–1942|publisher=Bundesarchiv|access-date=9 August 2020|ref={{sfnRef|Bundesarchiv}}}}&lt;!--click the Bundesarchiv's copy for a popup with details--&gt;
* {{cite web|url=https://www.reichstag-abgeordnetendatenbank.de/selectmaske.html?name=Goebbels&amp;geschlecht=&amp;ort=&amp;beruforg=&amp;BERUF=&amp;BERUFSFELDER%5B%5D=&amp;KONFESSION%5B%5D=&amp;WP%5B%5D=&amp;PARTEI%5B%5D=&amp;schlu=reichstag24&amp;recherche=ja|title=Datenbank der deutschen Parlamentsabgeordneten. Basis: Parlamentsalmanache/Reichstagshandbücher 1867 – 1938|website=www.reichstag-abgeordnetendatenbank.de|access-date=18 September 2020|ref={{sfnRef|Reichstag databank}}}}
* {{cite book|last=Dollinger|first=Hans|title=The Decline and Fall of Nazi Germany and Imperial Japan|year=1967|orig-year=1965|publisher=Bonanza|location=New York|isbn=978-0-517-01313-7|url=https://archive.org/details/declinefallofnaz0000doll}}
*
* {{cite book|last=Evans|first=Richard J.|year=2005|title=The Third Reich in Power|url=https://archive.org/details/thirdreichinpowe00evan|url-access=registration|publisher=Penguin|location=New York|isbn=978-0-14-303790-3}}
{{Kanselier van Duitsland}}{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Goebbels, Joseph}}
[[Kategorie:Eerste Ministers van Duitsland]]
[[Kategorie:Duitse ministers]]
[[Kategorie:Duitse Nazi's]]
[[Kategorie:Duitse oorlogsmisdadigers]]
[[Kategorie:Duitse dade van selfmoord]]
[[Kategorie:Geboortes in 1897]]
[[Kategorie:Sterftes in 1945]]
[[Kategorie:Duitsers in die Tweede Wêreldoorlog]]</text>
      <sha1>rpsh3y6l6n3kkny6sif0epwnonxii3e</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Springbokkapteins</title>
    <ns>0</ns>
    <id>59107</id>
    <revision>
      <id>2816534</id>
      <parentid>2701593</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T06:22:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Aliwal2012</username>
        <id>39067</id>
      </contributor>
      <origin>2816534</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8194" sha1="p8wnoeqw4cp8duuns97emyzipkbu2jb" xml:space="preserve">[[Lêer:Paul-Roos,-Springbok-.jpg|duimnael|upright|Paul Roos]]
[[Lêer:Bennie Osler.jpg|duimnael|upright|Bennie Osler]]
[[Lêer:DanieCraven.jpg|duimnael|upright|Danie Craven]]
[[Lêer:Rugby Naas Botha.jpg|duimnael|upright|Naas Botha]]
[[Lêer:John Smit.jpg|duimnael|upright|John Smit hou die rekord van 83 toetse as kaptein]]
[[Lêer:Victor Matfield.jpg|duimnael|upright|Victor Matfield]]
[[Lêer:Jean de Villiers1.jpg|duimnael|upright|Jean de Villiers]]
[[Lêer:Eben Etzebeth.jpg|duimnael|100px|Eben Etzebeth]]

Hier is 'n lys van al die [[rugby]]spelers was as [[kaptein (sport)|kapteins]] van die [[Springbokke]] tydens toetswedstryde opgetree het. Kapteins word chronologies gelys volgens eerste verskyning waartydens hulle die span gelei het.

{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|-
! No. !! Naam/Van !! Voorletters !! Datum van&lt;br /&gt;eerste toets !! Datum van eerste&lt;br /&gt;toets as kaptein !! Toetse&lt;br /&gt;gespeel !! As kaptein
|-
| 1 || [[Herbert Castens]] || HH || 30 Julie 1891 || 30 Julie 1891 || 1 || 1
|-
| 2 || [[Bob Snedden]] || RCD || 29 Augustus 1891 || 29 Augustus 1891 || 1 || 1
|-
| 3 || [[Alf Richards]] || AR || 30 Julie 1891 || 5 September 1891  || 1 || 1
|-
| 4 || [[Ferdie Aston]] || F || 30 Julie 1896 || 30 Julie 1896 || 4 || 3
|-
| 5 || [[Barry Heatlie]] || BH ||19 Augustus 1896 || 5 September 1896 || 6 || 2
|-
| 6 || [[Alex Frew]] || A || 29 Augustus 1903 || 29 Augustus 1903 || 1 || 1
|-
| 7 || [[Jackie Powell]] || JM || 19 Augustus 1891 || 5 September 1903 || 4 || 1
|-
| 8 || [[Paddy Carolin]] || HW || 12 September 1903 || 17 November 1906 || 3 || 1
|-
| 9 || [[Paul Roos]] || PJ || 12 September 1903 || 24 November 1906 || 4 || 3
|-
| 10 || [[Duggie Morkel]] || DFT || 24 November 1906 || 6 Augustus 1910 || 9 || 2
|-
| 11 || [[Billy Millar]] || WA || 8 Desember 1906 || 27 Augustus 1910 || 6 || 5
|-
| 12 || [[Uncle Dobbin]] || FJ || 29 Augustus 1904 || 23 November 1912 || 9 || 1
|-
| 13 || [[Theo Pienaar]]{{Ref label|A|Nota 1|geen}} || TB || — || 1921 || — || —
|-
| 14 || [[Boy Morkel]] || WH || 3 September 1910 || 13 Augustus 1921 || 9 || 3
|-
| 15 || [[Pieter Kuyper Albertyn|PK Albertyn]] || PK || 16 Augustus 1924 || 16 Augstus 1924 || 4 || 4
|-
| 16 || [[Phil Mostert]] || PJ || 13 Augustus 1921 || 30 Junie 1928 || 14 || 4
|-
| 17 || [[Bennie Osler]] || BL || 16 Augustus 1924 || 5 Desember 1931 || 17 || 5
|-
| 18 || [[Phil Nel]] || PJ || 30 Junie 1928 || 8 Julie 1933 || 16 || 8
|-
| 19 || [[Danie Craven]] || DH || 5 Desember 1931 || 14 Augustus 1937 || 16 || 4
|-
| 20 || [[Felix du Plessis]]{{Ref label|A|Nota 2|geen}} || F || 16 Julie 1949 || 16 Julie 1949 || 3 || 3
|-
| 21 || [[Basil Kenyon]] || BJ || 17 September 1949 || 17 September 1949 || 1 || 1
|-
| 22 || [[Hennie Muller]] || HSV || 16 Julie 1949 || 24 November 1951 || 13 || 9
|-
| 23 || [[Stephen Fry (rugbyspeler)|Stephen Fry]] || SP ||24 November 1951  || 6 Augustus 1955 || 13 || 4
|-
| 24 || [[Basie Vivier]] || SS || 26 Mei 1956 || 26 Mei 1956 || 5 || 5
|-
| 25 || [[Salty du Rand]] || JA || 13 Augustus 1949 || 14 Julie 1956 || 21 || 1
|-
| 26 || [[Johan Claassen]] || JT || 6 Augustus 1955 || 26 Julie 1958 || 28 || 9
|-
| 27 || [[Des van Jaarsveldt]] || DC || 30 April 1960 || 30 April 1960 || 1 || 1
|-
| 28 || [[Roy Dryburgh]] || RG || 20 Augustus 1955 || 25 Junie 1960 || 8 || 2
|-
| 29 || [[Avril Malan]] || AS || 25 Junie 1960 || 13 Augustus 1960 || 16 || 10
|-
| 30 || [[Abie Malan]] || GF || 16 Augustus 1958 || 13 Julie 1963 || 18 || 4
|-
| 31 || [[Nelie Smith]] || CM || 24 Augustus 1963 || 25 Julie 1964 || 7 || 4
|-
| 32 || [[Dawie de Villiers]] || DJ || 21 Julie 1962 || 31 Julie 1965 || 25 || 22
|-
| 33 || [[Tommy Bedford]] || TP || 13 Julie 1963 || 16 Augustus 1969 || 25 || 3
|-
| 34 || [[Hannes Marais]] || JFK || 24 Augustus 1963 || 12 Junie 1971 || 35 || 11
|-
| 35 || [[Piet Greyling]] || PJF || 15 Julie 1967 || 30 Junie 1972 || 25 || 1
|-
| 36 || [[Morné du Plessis]]{{Ref label|A|Nota 2|geen}} || M || 17 Julie 1971 || 21 Junie 1975 || 22 || 15
|-
| 37 || [[Theuns Stofberg]] || MTS || 14 Augustus 1976 || 18 Oktober 1980 || 21 || 4
|-
| 38 || [[Wynand Claassen]] || W || 30 Mei 1981 || 30 Mei 1981 || 7 || 7
|-
| 39 || [[Divan Serfontein]] || DJ || 31 Mei 1980 || 20 Oktober 1984 || 19 || 2
|-
| 40 || [[Naas Botha]] || HE || 26 April 1980 || 10 Mei 1986 || 23 || 9
|-
| 41 || [[Jannie Breedt]] || JC || 10 Mei 1986 || 26 Augustus 1989 || 6 || 2
|-
| 42 || {{goud}} [[Francois Pienaar]] || JF || 26 Junie 1993 || 26 Junie 1993 || 29 || 29
|-
| 43 || [[Tiaan Strauss]] || CP || 17 Oktober 1992 || 9 Julie 1994 || 15 || 1
|-
| 44 || [[Adriaan Richter]] || AH || 17 Oktober 1992 || 30 Mei 1995 || 10 || 1
|-
| 45 || [[Gary Teichmann]] || GH || 2 September 1995 || 17 Augustus 1996 || 42 || 36
|-
| 46 || [[Corné Krige]] || CP || 19 Junie 1999 || 19 Junie 1999 || 39 || 18
|-
| 47 || [[Rassie Erasmus]] || J || 5 Julie 1997 || 17 Julie 1999 || 36 || 1
|-
| 48 || [[Joost van der Westhuizen]] || JH || 6 November 1993 || 7 Augustus 1999 || 89 || 10
|-
| 49 || [[André Vos]] || AN || 12 Junie 1999 || 10 Oktober 1999 || 33  || 16
|-
| 50 || [[Bob Skinstad]] || RB || 29 November 1997 || 30 Junie 2001 || 42 || 12
|-
| 51 || {{goud}} [[John Smit]] || JF || 10 Junie 2000  || 24 Oktober 2003 || 111 || 83
|-
| 52 || [[Victor Matfield]]{{Ref label|A|Nota 4|geen}} || V || 30 Junie 2001 || 23 Junie 2007 ||127||21
|-
| 53 || [[Johann Muller]] || J || 10 Junie 2006 || 14 Julie 2007 || 22 || 1
|-
| 54 || [[Jean de Villiers]] || J || 9 November 2002 || 9 Junie 2012|| 109 || 37
|-
| 55 || [[Schalk Burger]] || SWP || 24 Oktober 2003 || 25 Julie 2015 || 86 || 1
|-
| 56 || [[Fourie du Preez]] || PF || 12 Junie 2004 || 3 Oktober 2015 || 76 || 2
|-
| 57 || [[Adriaan Strauss]] || JA || 19 Julie 2008 || 11 Junie 2016 || 57 || 3
|-
| ** || [[Patrick Lambie]]{{Ref label|A|Nota 5|geen}} || PJ || 6 November 2010 || 5 November 2016 || 58 || 1
|-
| 58 || [[Warren Whiteley]] || WR || 6 September 2014 || 10 Junie 2017 || 23 || 2
|-
| 59 || [[Eben Etzebeth]]{{Ref label|A|Nota 6|geen}} || E || 9 Junie 2012 || 24 Junie 2017 || 131 || 12
|-
| 60 || [[Pieter-Steph du Toit]] || P || 9 November 2013 || 2 Junie 2018|| 84 || 1
|-
| 61 || {{goud}} [[Siya Kolisi]] || S || 16 Junie 2013 || 9 Junie 2018 || 89 || 45
|-
| 62 || [[Duane Vermeulen]] || DJ || 8 September 2012 || 27 Julie 2019 || 54 || 2
|-
| 63 || [[Schalk Brits]] || S || 21 Junie 2008 || 17 Augustus 2019 || 15 || 2
|-
| 64 || [[Handré Pollard]] || H || 28 Junie 2014 || 9 Julie 2022 || 65 || 1
|-
| 65 || [[Bongi Mbonambi]] || MT || 25 Junie 2016 || 5 Augustus 2023 || 73 || 2
|-
| 66 || [[Salmaan Moerat]] || S || 2 Julie 2022 || 20 Julie 2024 || 10 || 3
|-
| ** || [[Jesse Kriel]]{{Ref label|A|Nota 5|geen}} || JA || 18 Julie 2015 || 28 Junie 2025 || 67 || 1
|}

== Notas ==
'''1''' — Theo Pienaar was as toerkaptein gekies maar hy het in geen toets gespeel nie.&lt;br /&gt;
'''2''' — Felix en Morné du Plessis, die enigste pa en seun wat ooit kapteins was van Suid-Afrika.&lt;br /&gt;
'''3''' — {{goud}} Wêreldbekerwenners.&lt;br /&gt;
'''4''' — [[Victor Matfield]] maak sy terugkeer as kaptein op 7 Junie 2014 nadat Jean de Villiers beseer is.&lt;br /&gt;
'''5''' — [[Patrick Lambie]] en [[Jesse Kriel]] se kapteinskap was teen die [[Barbarians]], dus nie 'n toetswedstryd nie.&lt;br /&gt;
'''6''' — Rekordhouer vir die meeste toetse gespeel.

== Sien ook ==
* [[Blitsbokke]]
* [[Junior Bokke]]
* [[Opkomende Springbokke]]
* [[Springbokke]]
* [[Springbokafrigters]]

== Bronne ==
* Die Kapteins, Edward Griffiths, 2001, ISBN 1-86842-116-3
* Captain in the Cauldron. Mike Greenway. 2009. ISBN 978-0-620-44751-5
* Victor: My Reis. De Jong Borchardt. 2011. ISBN 978-1-77022-145-1
* {{cite web | url=https://www.sport24.co.za/Rugby/Springboks/du-toit-kolisi-bok-skippers-58-59-but-who-were-the-first-57-20180528 | title=Du Toit, Kolisi Bok skippers 60 &amp; 61 … but who were the first 59? | date=28 Mei 2018 | access-date=29 Mei 2018 | archive-date=29 Mei 2018 | archive-url=https://web.archive.org/web/20180529203118/https://www.sport24.co.za/Rugby/Springboks/du-toit-kolisi-bok-skippers-58-59-but-who-were-the-first-57-20180528 | url-status=dead }}

[[Kategorie:Suid-Afrikaanse lyste]]
[[Kategorie:Springbokkapteins| ]]</text>
      <sha1>p8wnoeqw4cp8duuns97emyzipkbu2jb</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816538</id>
      <parentid>2816534</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T06:54:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Aliwal2012</username>
        <id>39067</id>
      </contributor>
      <origin>2816538</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8194" sha1="99e444l6k9b9pddua9pi3x5v2sw9900" xml:space="preserve">[[Lêer:Paul-Roos,-Springbok-.jpg|duimnael|upright|Paul Roos]]
[[Lêer:Bennie Osler.jpg|duimnael|upright|Bennie Osler]]
[[Lêer:DanieCraven.jpg|duimnael|upright|Danie Craven]]
[[Lêer:Rugby Naas Botha.jpg|duimnael|upright|Naas Botha]]
[[Lêer:John Smit.jpg|duimnael|upright|John Smit hou die rekord van 83 toetse as kaptein]]
[[Lêer:Victor Matfield.jpg|duimnael|upright|Victor Matfield]]
[[Lêer:Jean de Villiers1.jpg|duimnael|upright|Jean de Villiers]]
[[Lêer:Eben Etzebeth.jpg|duimnael|100px|Eben Etzebeth]]

Hier is 'n lys van al die [[rugby]]spelers was as [[kaptein (sport)|kapteins]] van die [[Springbokke]] tydens toetswedstryde opgetree het. Kapteins word chronologies gelys volgens eerste verskyning waartydens hulle die span gelei het.

{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|-
! No. !! Naam/Van !! Voorletters !! Datum van&lt;br /&gt;eerste toets !! Datum van eerste&lt;br /&gt;toets as kaptein !! Toetse&lt;br /&gt;gespeel !! As kaptein
|-
| 1 || [[Herbert Castens]] || HH || 30 Julie 1891 || 30 Julie 1891 || 1 || 1
|-
| 2 || [[Bob Snedden]] || RCD || 29 Augustus 1891 || 29 Augustus 1891 || 1 || 1
|-
| 3 || [[Alf Richards]] || AR || 30 Julie 1891 || 5 September 1891  || 1 || 1
|-
| 4 || [[Ferdie Aston]] || F || 30 Julie 1896 || 30 Julie 1896 || 4 || 3
|-
| 5 || [[Barry Heatlie]] || BH ||19 Augustus 1896 || 5 September 1896 || 6 || 2
|-
| 6 || [[Alex Frew]] || A || 29 Augustus 1903 || 29 Augustus 1903 || 1 || 1
|-
| 7 || [[Jackie Powell]] || JM || 19 Augustus 1891 || 5 September 1903 || 4 || 1
|-
| 8 || [[Paddy Carolin]] || HW || 12 September 1903 || 17 November 1906 || 3 || 1
|-
| 9 || [[Paul Roos]] || PJ || 12 September 1903 || 24 November 1906 || 4 || 3
|-
| 10 || [[Duggie Morkel]] || DFT || 24 November 1906 || 6 Augustus 1910 || 9 || 2
|-
| 11 || [[Billy Millar]] || WA || 8 Desember 1906 || 27 Augustus 1910 || 6 || 5
|-
| 12 || [[Uncle Dobbin]] || FJ || 29 Augustus 1904 || 23 November 1912 || 9 || 1
|-
| 13 || [[Theo Pienaar]]{{Ref label|A|Nota 1|geen}} || TB || — || 1921 || — || —
|-
| 14 || [[Boy Morkel]] || WH || 3 September 1910 || 13 Augustus 1921 || 9 || 3
|-
| 15 || [[Pieter Kuyper Albertyn|PK Albertyn]] || PK || 16 Augustus 1924 || 16 Augstus 1924 || 4 || 4
|-
| 16 || [[Phil Mostert]] || PJ || 13 Augustus 1921 || 30 Junie 1928 || 14 || 4
|-
| 17 || [[Bennie Osler]] || BL || 16 Augustus 1924 || 5 Desember 1931 || 17 || 5
|-
| 18 || [[Phil Nel]] || PJ || 30 Junie 1928 || 8 Julie 1933 || 16 || 8
|-
| 19 || [[Danie Craven]] || DH || 5 Desember 1931 || 14 Augustus 1937 || 16 || 4
|-
| 20 || [[Felix du Plessis]]{{Ref label|A|Nota 2|geen}} || F || 16 Julie 1949 || 16 Julie 1949 || 3 || 3
|-
| 21 || [[Basil Kenyon]] || BJ || 17 September 1949 || 17 September 1949 || 1 || 1
|-
| 22 || [[Hennie Muller]] || HSV || 16 Julie 1949 || 24 November 1951 || 13 || 9
|-
| 23 || [[Stephen Fry (rugbyspeler)|Stephen Fry]] || SP ||24 November 1951  || 6 Augustus 1955 || 13 || 4
|-
| 24 || [[Basie Vivier]] || SS || 26 Mei 1956 || 26 Mei 1956 || 5 || 5
|-
| 25 || [[Salty du Rand]] || JA || 13 Augustus 1949 || 14 Julie 1956 || 21 || 1
|-
| 26 || [[Johan Claassen]] || JT || 6 Augustus 1955 || 26 Julie 1958 || 28 || 9
|-
| 27 || [[Des van Jaarsveldt]] || DC || 30 April 1960 || 30 April 1960 || 1 || 1
|-
| 28 || [[Roy Dryburgh]] || RG || 20 Augustus 1955 || 25 Junie 1960 || 8 || 2
|-
| 29 || [[Avril Malan]] || AS || 25 Junie 1960 || 13 Augustus 1960 || 16 || 10
|-
| 30 || [[Abie Malan]] || GF || 16 Augustus 1958 || 13 Julie 1963 || 18 || 4
|-
| 31 || [[Nelie Smith]] || CM || 24 Augustus 1963 || 25 Julie 1964 || 7 || 4
|-
| 32 || [[Dawie de Villiers]] || DJ || 21 Julie 1962 || 31 Julie 1965 || 25 || 22
|-
| 33 || [[Tommy Bedford]] || TP || 13 Julie 1963 || 16 Augustus 1969 || 25 || 3
|-
| 34 || [[Hannes Marais]] || JFK || 24 Augustus 1963 || 12 Junie 1971 || 35 || 11
|-
| 35 || [[Piet Greyling]] || PJF || 15 Julie 1967 || 30 Junie 1972 || 25 || 1
|-
| 36 || [[Morné du Plessis]]{{Ref label|A|Nota 2|geen}} || M || 17 Julie 1971 || 21 Junie 1975 || 22 || 15
|-
| 37 || [[Theuns Stofberg]] || MTS || 14 Augustus 1976 || 18 Oktober 1980 || 21 || 4
|-
| 38 || [[Wynand Claassen]] || W || 30 Mei 1981 || 30 Mei 1981 || 7 || 7
|-
| 39 || [[Divan Serfontein]] || DJ || 31 Mei 1980 || 20 Oktober 1984 || 19 || 2
|-
| 40 || [[Naas Botha]] || HE || 26 April 1980 || 10 Mei 1986 || 23 || 9
|-
| 41 || [[Jannie Breedt]] || JC || 10 Mei 1986 || 26 Augustus 1989 || 6 || 2
|-
| 42 || {{goud}} [[Francois Pienaar]] || JF || 26 Junie 1993 || 26 Junie 1993 || 29 || 29
|-
| 43 || [[Tiaan Strauss]] || CP || 17 Oktober 1992 || 9 Julie 1994 || 15 || 1
|-
| 44 || [[Adriaan Richter]] || AH || 17 Oktober 1992 || 30 Mei 1995 || 10 || 1
|-
| 45 || [[Gary Teichmann]] || GH || 2 September 1995 || 17 Augustus 1996 || 42 || 36
|-
| 46 || [[Corné Krige]] || CP || 19 Junie 1999 || 19 Junie 1999 || 39 || 18
|-
| 47 || [[Rassie Erasmus]] || J || 5 Julie 1997 || 17 Julie 1999 || 36 || 1
|-
| 48 || [[Joost van der Westhuizen]] || JH || 6 November 1993 || 7 Augustus 1999 || 89 || 10
|-
| 49 || [[André Vos]] || AN || 12 Junie 1999 || 10 Oktober 1999 || 33  || 16
|-
| 50 || [[Bob Skinstad]] || RB || 29 November 1997 || 30 Junie 2001 || 42 || 12
|-
| 51 || {{goud}} [[John Smit]] || JF || 10 Junie 2000  || 24 Oktober 2003 || 111 || 83
|-
| 52 || [[Victor Matfield]]{{Ref label|A|Nota 4|geen}} || V || 30 Junie 2001 || 23 Junie 2007 ||127||21
|-
| 53 || [[Johann Muller]] || J || 10 Junie 2006 || 14 Julie 2007 || 22 || 1
|-
| 54 || [[Jean de Villiers]] || J || 9 November 2002 || 9 Junie 2012|| 109 || 37
|-
| 55 || [[Schalk Burger]] || SWP || 24 Oktober 2003 || 25 Julie 2015 || 86 || 1
|-
| 56 || [[Fourie du Preez]] || PF || 12 Junie 2004 || 3 Oktober 2015 || 76 || 2
|-
| 57 || [[Adriaan Strauss]] || JA || 19 Julie 2008 || 11 Junie 2016 || 57 || 3
|-
| ** || [[Patrick Lambie]]{{Ref label|A|Nota 5|geen}} || PJ || 6 November 2010 || 5 November 2016 || 58 || 1
|-
| 58 || [[Warren Whiteley]] || WR || 6 September 2014 || 10 Junie 2017 || 23 || 2
|-
| 59 || [[Eben Etzebeth]]{{Ref label|A|Nota 6|geen}} || E || 9 Junie 2012 || 24 Junie 2017 || 131 || 12
|-
| 60 || [[Pieter-Steph du Toit]] || P || 9 November 2013 || 2 Junie 2018|| 84 || 1
|-
| 61 || {{goud}} [[Siya Kolisi]] || S || 16 Junie 2013 || 9 Junie 2018 || 89 || 45
|-
| 62 || [[Duane Vermeulen]] || DJ || 8 September 2012 || 27 Julie 2019 || 54 || 2
|-
| 63 || [[Schalk Brits]] || S || 21 Junie 2008 || 17 Augustus 2019 || 15 || 2
|-
| 64 || [[Handré Pollard]] || H || 28 Junie 2014 || 9 Julie 2022 || 65 || 1
|-
| 65 || [[Bongi Mbonambi]] || MT || 25 Junie 2016 || 5 Augustus 2023 || 73 || 2
|-
| 66 || [[Salmaan Moerat]] || S || 2 Julie 2022 || 20 Julie 2024 || 10 || 3
|-
| ** || [[Jesse Kriel]]{{Ref label|A|Nota 5|geen}} || JA || 18 Julie 2015 || 28 Junie 2025 || 79 || 1
|}

== Notas ==
'''1''' — Theo Pienaar was as toerkaptein gekies maar hy het in geen toets gespeel nie.&lt;br /&gt;
'''2''' — Felix en Morné du Plessis, die enigste pa en seun wat ooit kapteins was van Suid-Afrika.&lt;br /&gt;
'''3''' — {{goud}} Wêreldbekerwenners.&lt;br /&gt;
'''4''' — [[Victor Matfield]] maak sy terugkeer as kaptein op 7 Junie 2014 nadat Jean de Villiers beseer is.&lt;br /&gt;
'''5''' — [[Patrick Lambie]] en [[Jesse Kriel]] se kapteinskap was teen die [[Barbarians]], dus nie 'n toetswedstryd nie.&lt;br /&gt;
'''6''' — Rekordhouer vir die meeste toetse gespeel.

== Sien ook ==
* [[Blitsbokke]]
* [[Junior Bokke]]
* [[Opkomende Springbokke]]
* [[Springbokke]]
* [[Springbokafrigters]]

== Bronne ==
* Die Kapteins, Edward Griffiths, 2001, ISBN 1-86842-116-3
* Captain in the Cauldron. Mike Greenway. 2009. ISBN 978-0-620-44751-5
* Victor: My Reis. De Jong Borchardt. 2011. ISBN 978-1-77022-145-1
* {{cite web | url=https://www.sport24.co.za/Rugby/Springboks/du-toit-kolisi-bok-skippers-58-59-but-who-were-the-first-57-20180528 | title=Du Toit, Kolisi Bok skippers 60 &amp; 61 … but who were the first 59? | date=28 Mei 2018 | access-date=29 Mei 2018 | archive-date=29 Mei 2018 | archive-url=https://web.archive.org/web/20180529203118/https://www.sport24.co.za/Rugby/Springboks/du-toit-kolisi-bok-skippers-58-59-but-who-were-the-first-57-20180528 | url-status=dead }}

[[Kategorie:Suid-Afrikaanse lyste]]
[[Kategorie:Springbokkapteins| ]]</text>
      <sha1>99e444l6k9b9pddua9pi3x5v2sw9900</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Britse oorsese gebiede</title>
    <ns>0</ns>
    <id>60685</id>
    <revision>
      <id>2816409</id>
      <parentid>2685447</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T17:17:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2A02:8440:7157:C20B:346C:CCFF:FE97:904C</ip>
      </contributor>
      <origin>2816409</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17093" sha1="6nrfypv906gom0v558cefvq4qrl6g43" xml:space="preserve">[[Lêer:Location of the BOTs.svg|duimnael|400px|Ligging van die Britse oorsese gebiede]]

Die '''Britse oorsese gebiede''' ([[Engels]]: ''British Overseas Territories'') is 14 gebiede, wat geen deel van die kerngebied van die [[Verenigde Koninkryk|Verenigde Koninkryk van Groot-Brittanje en Noord-Ierland]] uitmaak nie, maar wel deur die Verenigde Koninkryk beheer word. Die gebiede lê oorwegend buite [[Europa]].

Die Britse oorsese gebiede was tot die ''British Overseas Territories Act 2002'' ''Britse afhanklike gebiede'' genoem, wat met die ''British Nationality Act 1981'' van 1981 ingevoer is. Tot 1981 het die gebiede as ''[[Britse Ryk|Britse kolonies]]'' of ''Britse kroonkolonies'' bekend gestaan.

Die eilande [[Guernsey]], [[Jersey]] en [[Man (eiland)|Man]] word deur die [[Britse kroon]] beheer en het 'n ander status as die Verenigde Koninkryk self, en staan bekend as [[Britse Kroongebiede]].

In die historiese konteks bestaan daar verskille tussen kolonies en protektorate wat onder Britse beheer, maar amptelik onafhanklike lande was.

In 2025 het Brittanje 'n ooreenkoms onderteken om die Chagos-argipel aan Mauritius terug te gee. Die ooreenkoms kan vir 'n verdere 40 jaar na die aanvanklike tydperk van 99 jaar hernu word, en vir een bykomende tydperk daarna.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=UK gewaarsku teen bedreiging van China wanneer Chagos-ooreenkoms verval |url=https://www.politico.eu/article/uk-minister-china-chagos-island-david-lammy-deal/ |access-date=2025-06-27 |website=politico.eu |language=en}}&lt;/ref&gt;

== Gebiede ==
{| class=&quot;Shortable wikitable sortable&quot;
! Vlag
! Wapen
! Naam
! Ligging
! Leuse
! Oppervlakte
! Bevolking
! Hoofstad
|- valign=&quot;top&quot;
| [[Lêer:Flag of Anguilla.svg|80px]]
| [[Lêer:Coat of arms of Anguilla.svg|40px]]
| [[Anguilla (eiland)|Anguilla]]
| [[Karibiese See]] en [[Atlantiese Oseaan]]
| ''Unity, Strength and Endurance''&lt;br /&gt;(Engels vir: &quot;Eenheid, krag en uithouvermoë&quot;)
| 146&amp;nbsp;km²&lt;ref name=&quot;jncc.gov.uk&quot;&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.jncc.gov.uk/page-4387 |title=British Antarctic Territory |publisher=Jncc.gov.uk |accessdate=13 Januarie 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110204050917/http://www.jncc.gov.uk/page-4387 |archive-date=4 Februarie 2011 |url-status=dead |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;
| 13&amp;nbsp;500&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.thecommonwealth.org/YearbookInternal/140416/140417/anguilla/ |title=Commonwealth Secretariat — Anguilla |publisher=Thecommonwealth.org |accessdate=13 Januarie 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130617012820/http://www.thecommonwealth.org/YearbookInternal/140416/140417/anguilla/ |archive-date=17 Junie 2013 |url-status=dead |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;
| [[The Valley]]
|- valign=&quot;top&quot;
| [[Lêer:Flag of Bermuda.svg|80px]]
| [[Lêer:Coat of arms of Bermuda.svg|40px]]
| [[Bermuda]]
| [[Karibiese See]] en [[Atlantiese Oseaan]]
| ''Quo Fata Ferunt''&lt;br /&gt;([[Latyn]] vir: &quot;Waarheen ons die lot dra&quot;)
| 54&amp;nbsp;km²&lt;ref name=&quot;data.un.org&quot;&gt;{{en}} {{cite web|url=http://data.un.org/Data.aspx?d=POP&amp;f=tableCode%3A19 |title=UNdata &amp;#124; record view &amp;#124; Surface area in km² |publisher=Data.un.org |date=2012-01-13 |accessdate=13 Januarie 2012}}&lt;/ref&gt;
| 64&amp;nbsp;000 &lt;small&gt;(2007-skatting)&lt;/small&gt;&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.jncc.gov.uk/page-4393 |title=Bermuda |publisher=Jncc.gov.uk |accessdate=13 Januarie 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110204043401/http://www.jncc.gov.uk/page-4393 |archive-date=4 Februarie 2011 |url-status=dead |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;
| [[Hamilton, Bermuda|Hamilton]]
|- valign=&quot;top&quot;
| [[Lêer:Flag of the British Antarctic Territory.svg|80px|border]]
| [[Lêer:Coat of arms of the British Antarctic Territory.svg|40px]]
| [[Brits-Antarktiese Gebied]]
| [[Antarktika]]
| ''Research and discovery''&lt;br /&gt;(Engels vir: &quot;Navorsing en ontdekking&quot;)
| 1&amp;nbsp;709&amp;nbsp;400&amp;nbsp;km²&lt;ref name=&quot;jncc.gov.uk&quot; /&gt;
| 50 [[winter]]s; meer as 400 [[somer]]s&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.thecommonwealth.org/YearbookInternal/140416/140419/british_antarctic_territory/ |title=Commonwealth Secretariat — British Antarctic Territory |publisher=Thecommonwealth.org |accessdate=13 Januarie 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130618041755/http://www.thecommonwealth.org/YearbookInternal/140416/140419/british_antarctic_territory/ |archive-date=18 Junie 2013 |url-status=dead |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;
| [[Rothera Research Station|Rothera]] (hoofbasis)
|- valign=&quot;top&quot;
| [[Lêer:Flag of the British Indian Ocean Territory.svg|80px]]
| [[Lêer:Coat of arms of the British Indian Ocean Territory.svg|40px]]
| [[Britse Indiese Oseaangebied]]
| [[Indiese Oseaan]]
| ''In tutela nostra Limuria''&lt;br /&gt;(Latyn vir: &quot;Limuria is in ons beheer&quot;)
| 46&amp;nbsp;km²&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.jncc.gov.uk/page-4399 |title=British Indian Ocean Territory |publisher=Jncc.gov.uk |accessdate=13 Januarie 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110204050923/http://www.jncc.gov.uk/page-4399 |archive-date=4 Februarie 2011 |url-status=dead |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;
| Ongeveer 3000 Britse en Amerikaanse militêre en personeel.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.thecommonwealth.org/YearbookInternal/140416/140420/british_indian_ocean_territory/ |title=Commonwealth Secretariat — British Indian Ocean Territory |publisher=Thecommonwealth.org |accessdate=13 Januarie 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130618041655/http://www.thecommonwealth.org/YearbookInternal/140416/140420/british_indian_ocean_territory/ |archive-date=18 Junie 2013 |url-status=dead |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;
| [[Diego Garcia]] (basis)
|- valign=&quot;top&quot;
| [[Lêer:Flag of the British Virgin Islands.svg|80px]]
| [[Lêer:Coat of arms of the British Virgin Islands.svg|40px]]
| [[Britse Maagde-eilande]]
| [[Karibiese See]] en [[Atlantiese Oseaan]]
| ''Vigilate''&lt;br /&gt;(Latyn vir: &quot;Wees waaksaam&quot;)
| 153&amp;nbsp;km²&lt;ref name=&quot;http://www.jncc.gov.uk/page-4395&quot;&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.jncc.gov.uk/page-4395 |title=British Virgin Islands (BVI) |publisher=Jncc.gov.uk |accessdate=13 Januarie 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110204043315/http://www.jncc.gov.uk/page-4395 |archive-date=4 Februarie 2011 |url-status=dead |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;
| 27&amp;nbsp;000 &lt;small&gt;(2005-skatting)&lt;/small&gt;&lt;ref name=&quot;http://www.jncc.gov.uk/page-4395&quot; /&gt;
| [[Road Town]]
|- valign=&quot;top&quot;
| [[Lêer:Flag of the Falkland Islands.svg|80px]]
| [[Lêer:Coat of arms of the Falkland Islands (variant).svg|40px]]
| [[Falkland-eilande]]
| [[Suid-Amerika]] en [[Atlantiese Oseaan]]
| ''Desire the Right''&lt;br /&gt;(Engels vir: &quot;Begeer die regte ding&quot;)
| 12&amp;nbsp;173&amp;nbsp;km²&lt;ref name=&quot;data.un.org&quot; /&gt;
| 2&amp;nbsp;955 &lt;small&gt;(2006-sensus)&lt;/small&gt;&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.thecommonwealth.org/YearbookInternal/140416/140425/falkland_islands/ |title=Commonwealth Secretariat — Falkland Islands |publisher=Thecommonwealth.org |date=14 Junie 1982 |accessdate=13 Januarie 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130618162142/http://www.thecommonwealth.org/YearbookInternal/140416/140425/falkland_islands/ |archive-date=18 Junie 2013 |url-status=dead |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;
| [[Stanley]]
|- valign=&quot;top&quot;
| [[Lêer:Flag of Gibraltar.svg|80px|border]]
| [[Lêer:Coat of arms of Gibraltar1.svg|40px]]
| [[Gibraltar]]
| [[Iberiese Skiereiland]]
| ''Montis Insignia Calpe''&lt;br /&gt;(Latyn vir: &quot;Kenteken van die Rots van Gibraltar&quot;)
| 6,5&amp;nbsp;km²&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.jncc.gov.uk/page-4400 |title=Gibraltar |publisher=Jncc.gov.uk |accessdate=13 Januarie 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110204050935/http://www.jncc.gov.uk/page-4400 |archive-date=4 Februarie 2011 |url-status=dead |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;
| 28&amp;nbsp;800 &lt;small&gt;(2005)&lt;/small&gt;&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.thecommonwealth.org/YearbookInternal/140416/140426/gibraltar/ |title=Commonwealth Secretariat — Gibraltar |publisher=Thecommonwealth.org |date=7 November 2002 |accessdate=13 Januarie 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130618041714/http://www.thecommonwealth.org/YearbookInternal/140416/140426/gibraltar/ |archive-date=18 Junie 2013 |url-status=dead |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;
| [[Gibraltar]]
|- valign=&quot;top&quot;
| [[Lêer:Flag of the Cayman Islands.svg|80px]]
| [[Lêer:Coat of arms of the Cayman Islands.svg|40px]]
| [[Kaaimanseilande]]
| [[Karibiese See]] en [[Atlantiese Oseaan]]
| ''He hath founded it upon the seas''&lt;br /&gt;(Engels vir: &quot;Hy het dit gegrond op die seë&quot;)
| 264&amp;nbsp;km²&lt;ref name=&quot;CIA&quot;&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/cayman-islands/ |title=The World Factbook: Cayman Islands |publisher=[[Central Intelligence Agency|CIA]] |accessdate=21 Augustus 2023}}&lt;/ref&gt;
| 51&amp;nbsp;384&lt;ref name=&quot;CIA&quot; /&gt;
| [[George Town, Kaaimanseilande|George Town]]
|- valign=&quot;top&quot;
| [[Lêer:Flag of Montserrat.svg|80px]]
| [[Lêer:Coat of arms of Montserrat.svg|40px]]
| [[Montserrat]]
| [[Karibiese See]] en [[Atlantiese Oseaan]]
| ''A people of excellence, moulded by nature, nurtured by God''&lt;br /&gt;(Engels vir: &quot;'n Volk van uitnemendheid, gevorm deur die natuur, gevoed deur God&quot;)
| 101&amp;nbsp;km²&lt;ref name=&quot;http://www.jncc.gov.uk/page-4397&quot;&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.jncc.gov.uk/page-4397 |title=Montserrat |publisher=Jncc.gov.uk |accessdate=13 Januarie 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110204043456/http://www.jncc.gov.uk/page-4397 |archive-date=4 Februarie 2011 |url-status=dead |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;
| 4&amp;nbsp;655 &lt;small&gt;(2006-skatting)&lt;/small&gt;&lt;ref name=&quot;http://www.jncc.gov.uk/page-4397&quot; /&gt;
| [[Plymouth, Montserrat|Plymouth]] (sedert 'n vulkaniese uitbarsting in 1997 'n spookdorp – ''de facto'' hoofstad is [[Brades]])
|- valign=&quot;top&quot;
| [[Lêer:Flag of the Pitcairn Islands.svg|80px]]
| [[Lêer:Coat of arms of the Pitcairn Islands.svg|40px]]
| [[Pitcairneilande]]
| [[Oseanië]] en [[Stille Oseaan]]
| 
| 45&amp;nbsp;km²&lt;br /&gt;(al die eilande)&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.jncc.gov.uk/page-4405 |title=Pitcairn Island |publisher=Jncc.gov.uk |accessdate=13 Januarie 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110204043508/http://www.jncc.gov.uk/page-4405 |archive-date=4 Februarie 2011 |url-status=dead |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;
| 51 &lt;small&gt;(2008)&lt;/small&gt;&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.thecommonwealth.org/YearbookInternal/140416/140428/pitcairn_islands__pitcairn__henderson__ducie_and_o/ |title=Commonwealth Secretariat — Pitcairn Islands (Pitcairn, Henderson, Ducie and Oeno Islands) |publisher=Thecommonwealth.org |accessdate=13 Januarie 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130618163721/http://www.thecommonwealth.org/YearbookInternal/140416/140428/pitcairn_islands__pitcairn__henderson__ducie_and_o/ |archive-date=18 Junie 2013 |url-status=dead |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;
| [[Adamstown]]
|- valign=&quot;top&quot;
| [[Lêer:Flag of Saint Helena.svg|80px]]
| [[Lêer:Coat of arms of Saint Helena.svg|40px]]
| [[Sint Helena, Ascension en Tristan da Cunha]]&amp;nbsp;&amp;nbsp;
| [[Afrika]] en [[Atlantiese Oseaan]]
| ''Loyal and Unshakeable'' &lt;small&gt;([[Sint Helena]])&lt;/small&gt;&lt;br /&gt;(Engels vir: &quot;Lojaal en Onwankelbaar&quot;)&lt;br /&gt;''Our faith is our strength'' &lt;small&gt;([[Tristan da Cunha]])&lt;/small&gt;&lt;br /&gt;(Engels vir: &quot;Ons geloof is ons sterkpunt&quot;)
| 420&amp;nbsp;km²
| 4&amp;nbsp;255 &lt;small&gt;(slegs Saint Helena; 2008-sensus)&lt;/small&gt;&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://unstats.un.org/unsd/demographic/sources/census/2010_PHC/Saint_Helena/Saint_Helena.pdf |title=UN Statistics — St Helena census 2008 |publisher=unstats.un.org |accessdate=13 Januarie 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160305011458/http://unstats.un.org/unsd/demographic/sources/census/2010_phc/Saint_Helena/Saint_Helena.pdf |archive-date=5 Maart 2016 |url-status=dead |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt; 1&amp;nbsp;275 &lt;small&gt;(Ascension and Tristan da Cunha; skatting)&lt;/small&gt;&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/africa/country_profiles/6748187.stm |title=Territories: St Helena, Ascension, Tristan da Cunha |publisher=bbc.co.uk |date=1 Desember 2010 |accessdate=13 Januarie 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090324154404/http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/africa/country_profiles/6748187.stm |archive-date=24 Maart 2009 |url-status=live |df=dmy-all }}&lt;/ref&gt;
| [[Jamestown, Sint Helena|Jamestown]]
|- valign=&quot;top&quot;
| [[Lêer:Flag of South Georgia and the South Sandwich Islands.svg|80px]]
| [[Lêer:Coat of arms of South Georgia and the South Sandwich Islands.svg|40px]]
| [[Suid-Georgië en die Suidelike Sandwicheilande]]
| [[Suid-Amerika]] en [[Atlantiese Oseaan]]
| ''Leo Terram Propriam Protegat''&lt;br /&gt;(Latyn vir: &quot;Laat [of mag] die Leeu sy eie land beskerm&quot;)
| 4&amp;nbsp;066&amp;nbsp;km²&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.umsl.edu/services/govdocs/wofact92/wf930224.txt |title=argiefkopie |access-date=13 Januarie 2012 |archive-date=31 Januarie 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160131120443/http://www.umsl.edu/services/govdocs/wofact92/wf930224.txt |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;
| 99&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://population.mongabay.com/population/south-georgia-and-the-south-sandwich-islands/3426466/grytviken |title=Population of Grytviken, South Georgia and the South Sandwich Islands |publisher=Population.mongabay.com |date=31 Maart 2009 |accessdate=13 Januarie 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200426042550/https://population.mongabay.com/population/south-georgia-and-the-south-sandwich-islands/3426466/grytviken |archive-date=26 April 2020 |url-status=dead |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;
| [[King Edward Point]]/[[Grytviken]]
|- valign=&quot;top&quot;
| [[Lêer:Flag of the United Kingdom.svg|80px]]
| [[Lêer:Royal Coat of Arms of the United Kingdom (HM Government).svg|40px]]
| [[Akrotiri en Dhekelië|Sowereine Militêre basisse van Akrotiri en Dhekelië]]
| [[Middellandse See]] ([[Siprus (eiland)|Siprus]])
| 
| 255&amp;nbsp;km²&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.jncc.gov.uk/page-4413 |title=SBA Cyprus |publisher=Jncc.gov.uk |accessdate=13 Januarie 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110204043415/http://www.jncc.gov.uk/page-4413 |archive-date=4 Februarie 2011 |url-status=dead |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;
| 14&amp;nbsp;000 &lt;small&gt;(ongeveer die helfte is van die Britse militêre en personeel)&lt;/small&gt;
| [[Episkopi]]
|- valign=&quot;top&quot;
| [[Lêer:Flag of the Turks and Caicos Islands.svg|80px]]
| [[Lêer:Coat of arms of the Turks and Caicos Islands.svg|40px]]
| [[Turks- en Caicoseilande]]
| [[Karibiese See]] en [[Atlantiese Oseaan]]
| ''Beautiful By Nature''&lt;br /&gt;(Engels vir: &quot;Natuurlik mooi&quot;)
| 430&amp;nbsp;km²&lt;ref name=&quot;http://www.jncc.gov.uk/page-4398&quot;&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.jncc.gov.uk/page-4398 |title=Turks and Caicos Islands |publisher=Jncc.gov.uk |date=1 November 2009 |accessdate=13 Januarie 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110204043421/http://www.jncc.gov.uk/page-4398 |archive-date=4 Februarie 2011 |url-status=dead |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;
| 32&amp;nbsp;000 &lt;small&gt;(2006-skatting)&lt;/small&gt;&lt;ref name=&quot;http://www.jncc.gov.uk/page-4398&quot; /&gt;
| [[Cockburn Town]]
|}

== Sien ook ==
* [[Franse oorsese gebiede]]
* [[Eilandgebiede van die Verenigde State van Amerika]]
* [[Klein afgeleë eilande van die Verenigde State van Amerika]]
* [[Lys van afhanklike gebiede]]

== Verwysings ==
{{Verwysings|4}}

== Bronne ==
* {{en}} Harry Ritchie, ''The Last Pink Bits: Travels Through the Remnants of the British Empire'' (Londen: Hodder &amp; Stoughton, 1997)
* {{en}} Simon Winchester, ''Outposts: Journeys to the Surviving Relics of the British Empire'' (Londen &amp; New York, 1985)
* {{en}} George Drower, ''Britain's Dependent Territories'' (Dartmouth, 1992)
* {{en}} George Drower, ''Overseas Territories Handbook'' (Londen: TSO, 1998)
* {{en}} Ben Fogle, ''The Teatime Islands: Adventures in Britain's Faraway Outposts'' (Londen: Michael Joseph, 2003)
* {{en}} Joseph Boromé, 'How Crown Colony Government Came to Dominica by 1898', in ''Aspects of Dominican History'' (Roseau, Dominica, 1972), 120-50
* {{en}} Bonham C. Richardson, ''The Caribbean in the Wider World, 1492–1992''

== Eksterne skakels ==
{{CommonsKategorie|British Overseas Territories|Britse oorsese gebiede}}
* {{en}} [https://web.archive.org/web/20020805032057/http://www.fco.gov.uk/servlet/Front?pagename=OpenMarket%2FXcelerate%2FShowPage&amp;c=Page&amp;cid=1013618138295 ''Foreign and Commonwealth Office- &quot;UK Overseas Territories&quot;'']
** {{en}} [http://ukoverseasterritories.readandcomment.com/ ''UK Overseas Territories Consultation – Foreign and Commonwealth Office (FCO)'']
* {{en}} [http://www.direct.gov.uk/Gtgl1/GuideToGovernment/InternationalBodies/InternationalBodiesArticles/fs/en?CONTENT_ID=4003092&amp;chk=JXlogH ''The Commonwealth – 'n VK-regeringswebblad'']
* {{en}} [http://www.legislation.gov.uk/ukpga/2002/8/contents ''British Overseas Territories Act 2002 – Text of the Act'']
* {{en}} [http://www.ukota.org/ ''United Kingdom Overseas Territories Association'']
* {{en}} [http://www.britlink.org/territories.html ''Britlink – The British Overseas Territories''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090911021244/http://www.britlink.org/territories.html |date=11 September 2009 }}

{{Navigasie indeling Verenigde Koninkryk}}
{{Normdata}}

[[Kategorie:Britse oorsese gebiede| ]]</text>
      <sha1>6nrfypv906gom0v558cefvq4qrl6g43</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Lys van bergpasse in Suid-Afrika</title>
    <ns>0</ns>
    <id>63585</id>
    <revision>
      <id>2816685</id>
      <parentid>2697596</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T11:27:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AFM</username>
        <id>21229</id>
      </contributor>
      <comment>/* Wes-Kaap */</comment>
      <origin>2816685</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9501" sha1="bay3jdmj5o6cymgitetqk0a21yfdeir" xml:space="preserve">[[Lêer:Swartberg Pass Exit.JPG|duimnael|regs|300px|Die [[Swartbergpas]].]]
[[Lêer:Van Reenen Pass 1.jpg|duimnael|regs|300px|[[Van Reenenspas]] op die [[N3 (Suid-Afrika)|N3]], op pad na [[Johannesburg]].]]
[[Lêer:R37-Long Tom Pass-001.jpg|duimnael|regs|300px|Die [[Long Tompas]] op die R37 tussen Lydenburg en Sabie in Mpumalanga.]]
[[Lêer:ChapmansPeakDrive_View.jpg|duimnael|regs|300px|[[Chapman’s Peak-rylaan]]]]
[[Lêer:Cloete's Pass.jpg|duimnael|regs|300px|[[Cloetespas]]]]
[[Lêer:Grootrivier Pass00.jpg|duimnael|regs|300px|Westelike deel van die [[Grootrivierpas]], met die Grootrivier-strandmeer in die voorgrond.]]
[[Lêer:Meiringspoort01.jpg|duimnael|regs|300px|[[Meiringspoort]]]]
[[Lêer:Hottentots-Holland.jpg|duimnael|regs|300px|[[Sir Lowryspas]] oor die Hottentots-Hollandberge.]]
[[Lêer:Sani Pass Lesotho 2.jpg|duimnael|regs|300px|[[Sanipas]]]]
[[Lêer:Breedtsnek00.jpg|duimnael|300px|&lt;center&gt;[[Breedsnekpas]], [[Magaliesberg]]]]
[[Lêer:Abel Erasmus Pass view.JPG|duimnael|regs|300px|[[Abel Erasmuspas]]]]

Hierdie bladsy is ’n '''lys van [[bergpas]]se in [[Suid-Afrika]]''' gerangskik volgens provinsie.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://bmwclubs.heavenforum.org/t220-can-you-add-to-the-list-of-passes-in-sa |title=Kan jy hierdie byvoeg by die lys van passe in SA? |accessdate=30 Maart 2012 |date=5 Augustus 2008 |format=html }}&lt;/ref&gt;

== Gauteng ==
* [[Hornsnek]]

== KwaZulu-Natal ==
* [[Bannermanspas]]
* [[Bezuidenhoutspas]]
* [[Bothaspas]]
* [[Burgerspas, KwaZulu-Natal|Burgerspas]]
* [[Cecil Mack-pas]]
* [[Collingspas]]
*[[Cundycleughpas]]
* [[De Beerspas, KwaZulu-Natal|De Beerspas]]
* [[Endoumenipas]]
* [[Hela Hela-pas]]
* [[Ikhupepas]]
* [[Knightspas]]
* [[Laingsnekpas]]
* [[Lancersnek]]
* [[Mashaipas]]
* [[Middledalepas]] (Tintwapas)
* [[Mikespas]]
* [[Mullerspas]]
* [[Normandienpas]]
* [[Oliviershoekpas]]
* [[Sabanapas]]
* [[Sandspruitpas]]
* [[Sanipas]]
* [[Soutar’s Hill]]
* [[Swartmodderfonteinpas]]
* [[Thomathupas]]
* [[Van Heyningenspas]]
* [[Van Reenenspas]] en [[Van Reenen Spoorwegpas]]

== Limpopo ==
* [[Abel Erasmuspas]]
* [[Bakkerspas]]
* [[Bastersnek]]
* [[Brown’s Cutting]]
* [[Chuniespoort (pas)|Chuniespoort]] 
* [[Die Noute]]
* [[Jackspas]]
* [[Kgaphamadi Jakkalskuilnek]]
* [[Kwaggasnek]]
* [[Magoebaskloof]]
* [[Martjie se Nek]]
* [[Masekwaspoort]]
* [[Orris Baragwanath-pas]]
* [[Rankinspas]]
* [[Rooipoort]]
* [[Skrikfontein se Nek]]
* [[Van Collerspas]]
* [[Wyliespoort]]

== Mpumalanga ==
* [[Allemansnek]]
* [[Caspersnek]]
* [[Chomseshoogte]]
* [[De Berg-pas]]
* [[Elandspas, Mpumalanga|Elandspas]]
* [[Henningspas]]
* [[Jaap se Hoogte]]
* [[Kaapsehooppas]]
* [[Kowynspas]]
* [[Kranspoortpas]]
* [[Krugerpas]] (Klaviertrappe)
* [[Long Tompas]]
* [[Masjiennek]]
* [[Mokobulaanpas]]
* [[Montrosepas]]
* [[Mpagenipas]]
* [[Nelshoogte]] (Bothasnek)
* [[Patattasnek]]
* [[Robberspas]]
* [[Saalrugpas]]
* [[Santapas]]
* [[Schoemanskloof]]
* [[Skurwebergpas]]
* [[Steenkampsberge|Steenkampsbergpas]]
* [[Sudwalapas]]
* [[Uitkykpas, Mpumalanga]]
* [[Verraaiersnek]]
* [[Watervalsrivierpas]]
* [[Witklip se Hoogte]]

== Noord-Kaap ==
* [[Aapbergpas]]
* [[Akkedispas]]
* [[Anenouspas]]
* [[Baileyspas]]
* [[Bakenshoogte]]
* [[Bergenaarspadpas]]
* [[Bloukranspas (Noord-Kaap)]]
* [[Bobbejaanhoekpas]]
* [[Botterkloofpas]]
* [[Bloupoort]]
* [[Burkespas]]
* [[Die Bergpas]]
* [[Gannagapas]]
* [[Gifbergpas]]
* [[Grootvleipas]]
* [[Hel se Pas]]
* [[Helskloofpas]]
* [[Kamiesbergpas]]
* [[Kareebospoort]]
* [[Karelskraalpas]]
* [[Keiskie se Poort]]
* [[Knegsbankpas]]
* [[Komsbergpas]]
* [[Langkloofpas]]
* [[Messelpad]]
* [[Oude Bergpas]]
* [[Oukloofpas]]
* [[Oupoortpas]]
* [[Padkloofpas]]
* [[Papkuilsnekpas]]
* [[Prieskapoort]]
* [[Quaggasfonteinpoort]]
* [[Remhoogtepas]]
* [[Skurwebergpas (Noord-Kaap)|Skurwebergpas]]
* [[Smoushoogte]]
* [[Snyderspoort]]
* [[Spektakelpas]]
* [[Studerpas]]
* [[Theekloofpas]]
* [[Thyshoogtepas]]
* [[Tierbergpas]]
* [[Verlatenkloofpas]]
* [[Verwatersnek]]
* [[Volstruispoort]]
* [[Vyfmylpoort]]
* [[Wildeperdehoekpas]]

== Noordwes ==
* [[Breedsnekpas]] (Maanhaarrandpas)
* [[Hekpoort]]

== Oos-Kaap ==
* [[All Saintsnek]]
* [[Barklypas]]
* [[Baviaanskloof]]
* [[Blaauwkrantzpas]]
* [[Blespas]]
* [[Boesmanshoekpas]]
* [[Bomapas]]
* [[Bongolonek]]
* [[Bosnekpas]]
* [[Bottelnekpas]]
* [[Braambospas]]
* [[Bruintjieshoogte]]
* [[Buffalonek]]
* [[Buffelshoeknek]]
* [[Bulhoekpas]]
* [[Buyspoort]]
* [[Calapas]]
* [[Carlisleshoekspruitpas]]
* [[Catspas]]
* [[Colonanek]]
* [[Combrink se bergpas]]
* [[Daggaboersnek]]
* [[De Beerspas, Oos-Kaap|De Beerspas]]
* [[Diepkloofpas]]
* [[Devil's Bellows Nek]]
* [[De Waalskloof]]
* [[Dontsapas]]
* [[Doringnek]]
* [[Dulciesnek]]
* [[Eccapas]]
* [[Elandsbergpas]]
* [[Fonteinkloofpas]]
* [[Fullershoekpas]]
* [[Ghwarriepoort]]
* [[Grasnekpas]]
* [[Greylingspas]]
* [[Groot-Doringhoekpas]]
* [[Grootrivierpoort]]
* [[Hankeypas]]
* [[Helspoort]]
* [[Hogsbackpas]]
* [[Holgatpas]]
* [[Howiesonspoort]]
* [[Janspoorthoogte]]
* [[Joubertspas]]
* [[Kaapse Poortjie]]
* [[Kapokkraalhoogte]]
* [[Kareedouwpas]]
* [[Katbergpas]]
* [[Kei Cuttings]]
* [[Killianspas]]
* [[King Hills-pas]]
* [[Knapdaarhoogte]]
* [[Kumajabapas]]
* [[Kwaaimanspas]]
* [[LAPA Munnik-pas]]
* [[Lootsbergpas]]
* [[Lundinsnek]]
* [[McKaysnek]]
* [[Mfecanepas]]
* [[Michelspas]]
* [[Mlenganapas]]
* [[Moordenaarsnek]]
* [[Mthlenagana]]
* [[Munnikspoort]]
* [[Naudespas]]
* [[Naudésnekpas]]
* [[Nico Malan-pas]]
* [[Niekerkspas]]
* [[Nonesisnek]]
* [[Nuwekloof]] (Baviaanskloof)
* [[Olifantskoppas]]
* [[Ongeluksnekpas]]
* [[Otto du Plessis-pas]]
* [[Oudebergpas, Oos-Kaap|Oudebergpas]]
* [[Paardekloof]]
* [[Pefferskoppas]]
* [[Penhoekpas]]
* [[Perdepoort]]
* [[Pitsengpas]]
* [[Pluto's Vale-pas]]
* [[Potrivierpas]]
* [[Potterspas]]
* [[Ravelskloofpas]]
* [[Red Hill-pas]]
* [[Satansnek]]
* [[Smutspas]]
* [[Soutpansnek]]
* [[Stormsrivierpas]]
* [[Suurbergpas]]
* [[Swaershoekpas]]
* [[Swanepoelspoort]]
* [[Tarkapas]]
* [[Vaalkrantzpas]]
* [[Van Stadenspas]]
* [[Wapadsbergpas]]
* [[Weenenpas]]
* [[Witkophoogte]]
* [[Witnekpas]]
* [[Witkransnek]]

== Vrystaat ==
* [[Bellspas]]
* [[Lichenpas]]
* [[Monantsapas]]
* [[Noupoortsnek]]

== Wes-Kaap ==
* [[Akkedisbergpas]]
* [[Assegaaibospas]]
* [[Attakwaskloofpas]]
* [[Bainskloofpas]]
* [[Blinkbergpas]]
* [[Bloukranspas]]
* [[Boesmanskloofpas]]
* [[Bosluiskloofpas]]
* [[Bothmaskloofpas]]
* [[Brand-se-Bergpas]]
* [[Burgerspas]] (Koo-pas)
* [[Cederbergpas]]
* [[Chapmanspiek-rylaan]]
* [[Cloetespas]]
* [[Clarence-rylaan]]
* [[Cradockpas|Cradockkloofpas]]
* [[Dasklippas]]
* [[Dassieshoekpas]]
* [[De Jagerspas]]
* [[Die Venster]]
* [[Diepkloofpas (Wes-Kaap)]]
* [[Droëlandskloofpas]]
* [[Du Plessispas]]
* [[Duiwelskop]]
* [[Dwarskloofpas]]
* [[Elandspas, Wes-Kaap|Elandspas]]
* [[Floorshoogtepas]]
* [[Franschhoekpas]]
* [[Gamkakloofweg]]
* [[Garciapas]]
* [[Grey's Pass]]
* [[Groot Brakpas]]
* [[Groot Brakrivierhoogte]]
* [[Grootrivierpas]]
* [[Grootrivierhoogte]]
* [[Gydopas]]
* [[Gysmanshoekpas]], Plattekloofpas, Hudsonpas
* [[Haarwegskloofpas]]
* [[Hel se Pas]]
* [[Helshoogte|Helshoogtepas]]
* [[Hexrivierpas]] en [[Hexrivier-spoorwegpas]]
* [[Hexrivierpoort]]
* [[Hoek se Bergpas]]
* [[Homtinipas]]
* [[Hoogekraalpas]]
* [[Hottentotskloof]]
* [[Houhoekpas]]
* [[Huisrivierpas]]
* [[Jukhoogte]]
* [[Kaaimansrivierpas]] (ook Kaaimanspas]
* [[Kaaimansgat|Kaaimansgatpas]]
* [[Karatarapas]]
* [[Kareedouwbergpas]]
* [[Karoopoort]]
* [[Karretjiespas]]
* [[Katbakkiespas]]
* [[Killianspas]]
* [[Kleinhoogpas]]
* [[Klein-Koebeepas]]
* [[Klipfonteinrant]]
* [[Klipspringerpas]]
* [[Koebeepas]]
* [[Kogmanskloofpas]]
* [[Koudebergpas]]
* [[Kraaibergpas]]
* [[Kraaibospas]]
* [[Kransvleikloofpas]]
* [[Kromrivierpas]]
* [[Meiringspoort|Meiringspoortpas]]
* [[Michellspas]]
* [[Middelbergpas]]
* [[Moltenopas]]
* [[Montagupas]]
* [[Muishondbergpas]]
* [[Nardouwskloofpas]]
* [[Nieuwoudtspas]]
* [[Nuwekloofpas]]
* [[Oubergpas]]
* [[Oudekloofpas]]
* [[Outeniquapas]]
* [[Outeniekwa Spoorwegpas]]
* [[Paardepoort]]
* [[Paardekop]]
* [[Pakhuispas]]
* [[Peerboomskloofpas]]
* [[Phantompas]]
* [[Piekenierskloofpas]]
* [[Potjiesberg|Potjiesbergpas]]
* [[Prins Alfredpas]]
* [[Rammelkoppas]] (Allemanspas)
* [[Rietvlei se Hoogte]]
* [[Robinsonpas]]
* [[Rooikranshoogte]]
* [[Rooinekpas]]
* [[Rooibergpas]]
* [[Rooihoogtepas]]
* [[Rosebergpas]]
* [[Rossouwspoort]]
* [[Schoemanspoort|Schoemanspoortpas]]
* [[Seweweekspoort|Seweweekspoortpas]]
* [[Shaw se pas]]
* [[Silwerrivierpas]]
* [[Sir Lowryspas]]
* [[Skitterypas]]
* [[Steenbrasbergpas]]
* [[Strykhoogtepas]]
* [[Swaarmoedpas]]
* [[Swartbergpas]]
* [[Theronsbergpas]]
* [[Touwrivierpas]]
* [[Tradouwpas]]
* [[Turck se pas]]
* [[Uitkykpas, Wes-Kaap]]
* [[Uniondale-poort]]
* [[Van der Stel-pas]]
* [[Van Rhynspas]]
* [[Varsbokkraalpas]]
* [[Verlatenkloofpas]]
* [[Versfeldpas]]
* [[Viljoenspas]]
* [[Voetpadhoogte]]
* [[Wasbankpas]]
* [[Witblitspas]]
* [[Witelskloofpas]]

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Sien ook ==
{{CommonsKategorie|Mountain passes of South Africa|Bergpasse van Suid-Afrika}}
* [[Lys van bergpasse in Namibië]]

== Eksterne skakels ==
* [http://samountainpasses.co.za/Home/tabid/884/Default.aspx SAMountainpasses.co.za]
* [http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:ovG4uSGpO6oJ:www.quovadis-southern-africa.co.za/attachments/290/Mountain%2520Passes%2520of%2520Southern%2520Africa.xls+%22vaalkrants+pass%22&amp;cd=3&amp;hl=en&amp;ct=clnk&amp;gl=za QuoVadis-southern-africa.co.za]

[[Kategorie:Bergpasse van Suid-Afrika| ]]
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse lyste|Bergpasse in Suid-Afrika]]</text>
      <sha1>bay3jdmj5o6cymgitetqk0a21yfdeir</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>NG gemeente Barkly-Oos</title>
    <ns>0</ns>
    <id>64323</id>
    <revision>
      <id>2816649</id>
      <parentid>2443676</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T09:34:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>131157</id>
      </contributor>
      <comment>Red 1 verwysing(s) en merk 0 as dood.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>2816649</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="22294" sha1="sx0lfcgrgb0lfmgvs8ifl1ckg30v43m" xml:space="preserve">[[Lêer:NG kerk Barkly-Oos 2012 2.jpg|duimnael|links|295px|Ds. F.W.R. Gie het die hoeksteen van die klipkerk op [[Barkly-Oos]] op [[15 Desember]] [[1906]] gelê. Die argitek was die Duits gebore Jood [[Hermann Kallenbach]], terwyl die Australies gebore argitek [[William Henry Ford]] die bouheer was.]]

Die '''NG gemeente Barkly-Oos''' is die 72ste oudste gemeente van die [[Nederduitse Gereformeerde Kerk]] in wat meer as anderhalf eeu lank die Kaapse Kerk was, voor die ontstaan van die Sinodes van Wes-en-Suid-Kaapland, Oos-Kaapland en Noord-Kaapland in die middel van die dekade ná 1970 en daarna. Dit was weliswaar die 76ste gemeente wat gestig is, maar vier gemeentes wat ouer as Barkly-Oos was, is intussen by naburige gemeentes ingelyf, naamlik [[NG gemeente Middelburg, Kaap|Middelburg]] (1852, nr. 41), [[NG gemeente Komga|Komga]] (1859, nr. 63), [[Greykerk]] (1862, nr. 65) en [[NG gemeente Alice|Alice]] (1862, nr. 66), almal in die teenswoordige [[NG Kerk in Oos-Kaapland]]. In 2016 het die gemeente 263 belydende en 90 dooplidmate gehad. Naas die hoofkerk op Barkly-Oos, is die dorpie Rhodes ook 'n bedieningspunt van die gemeente.

== Stigting ==
[[Beeld:Hoeksteenlegging Barkly-Oos NG kerk.jpg|duimnael|regs|300px|Bouliede by die hoeksteenlegging van die huidige kerkgebou op [[15 Desember]] [[1906]]. Dié gebou is deur [[Hermann Kallenbach]] en A. Reynolds ontwerp. Die bouheer, [[William Henry Ford]], self 'n kerkargitek van formaat, staan twee van regs.]]

[[Lêer:NG gemeentes in die Noordoos-Kaap.jpg|duimnael|links|350px|Die ligging van die Noordoos-Kaapse NG gemeentes. Name tussen hakies dui op gemeentes wat nie meer bestaan nie.]]

[[Lêer:David Ross.jpg|duimnael|regs|190px|Ds. [[David Ross]] het as leraar van die [[NG gemeente Lady Grey]] die onbegrensde gebied waar die gemeente [[Barkly-Oos]] later afgestig sou word, met volharding en moed te perd bearbei.]]

[[Beeld:Ds CH Radloff.jpg|duimnael|links|150px|Ds. C.H. Radloff, leraar van 1880 tot omstreeks 1886.]]

[[Lêer:NG kerk Barkly-Oos 2012 3.jpg|duimnael|regs|295px|Die kerksaal naasaan is die kerkgebou is opgerig nadat die kerkraad die ou kerksaal aan die dorpsraad verkoop het.]]

[[Lêer:NJ Brümmer.jpg|duimnael|links|150px|Prof. [[Nicolaas Johannes Brümmer|N.J. Brümmer]], in lewe 'n hoogleraar aan die [[Kweekskool]] op [[Stellenbosch]], was 'n seun van die gemeente.]]

[[Lêer:NG kerk Barkly-Oos hoeksteen.jpg|duimnael|regs|230px|Barkly-Oos se NG kerk is ontwerp deur [[Hermann Kallenbach]], die Duits gebore Jood wat ook vir die kerkgebou van die [[NG gemeente Jeppestown]] en die NG kerkgeboue op onder meer [[Riversdal]] en [[Laingsburg]] verantwoordelik was.]]

[[Lêer:Ds Hilgard Muller.jpg|duimnael|links|150px|Ds. [[Helgard Müller (predikant)|Helgard Müller]], leraar van 1887 tot 1894. Twee van sy drie ander gemeentes was ook in dié wêrelddeel, te wete [[NG gemeente Tarkastad|Tarkastad]] en [[NG gemeente Burgersdorp|Burgersdorp]], waar hy in die amp oorlede is op [[3 Februarie]] [[1898]].]]

[[Beeld:Die ou pastorie (gebou in 1885) van die NG gemeente Barkly-Oos met die ontvangs van ds GJ Barnard op 7 Desember 1928.jpg|duimnael|270px|regs|Ds. G.J. Barnard se ontvangs op [[7 Desember]] [[1928]] voor die ou [[pastorie]], gebou in 1885 en vervang deur die nuwe in 1958.]]

Die gemeente is in die naweek van [[19 April|19]] en [[20 April]] [[1873]] plegtig gestig toe hy van die gemeentes [[NG gemeente Lady Grey|Lady Grey]] en [[NG gemeente Dordrecht|Dordrecht]] afgestig is, onderskeidelik die 19de en 17de gemeentes in die Oos-Kaaplandse Sinodale gebied. Tussen die stigting van Lady Grey en Barkly-Oos het ook nog [[Greykerk]] (bestaan nie meer nie), [[NG gemeente Alice|Alice]] (bestaan nie meer nie), [[NG gemeente Tarkastad|Tarkastad]] en [[NG gemeente Willowmore|Willowmore]] gevolg.

== Eerste kerkgebou ==
Die eerste kerkgebou is in 1877 ingewy en in 1893 is die wyk [[Rhodes, Oos-Kaap|Rhodes]] as 'n afsonderlike gemeente onder die naam [[Rossville]] afgestig. Dié dogtergemeente is genoem na ds. [[David Ross]], een van die 25 [[Skotse predikante in die NG Kerk|Skotse predikante]] wat deur die loop van die 19de eeu die tekort aan predikante in die [[Nederduitse Gereformeerde Kerk|NG Kerk]] moes kom aanvul en later ook die liberale ingesteldheid van die teologiese skole in [[Nederland]] moes teenwerk. Hy was sowat 45 jaar lank tot 1908 die eerste leraar van die [[NG gemeente Lady Grey|gemeente Lady Grey]]. Toe Rossville in die middel van die dekade ná 1970 nie meer op sy eie kon voortbestaan nie weens die ontvolking van die platteland, is die gemeente by Barkly-Oos ingelyf. Rossville het in 1973 net 103 lidmate oorgehad.

Gedurende die jare 1899 tot 1902 is die gemeente Barkly-Oos weens die [[Anglo-Boereoorlog]] in skuld gedompel en verskeie lede het in die gevangenis verkeer op aanklag van hoogverraad. Selfs ds. Ross van die moedergemeente Lady Grey is weens sy openlike simpatie met die Boere in hegtenis geneem en van dié misdaad teen die Britse koloniale bewind aangekla. Ná 24 dae in die tronk is hy egter op [[4 Mei]] [[1901]], 20 dae voor sy 70ste verjaardag, van die aanklag vrygespreek en vrygelaat. Die destydse leraar van Barkly-Oos, ds. Gie, het selfs aangebied om van die kerkraad skape, koring en groente te ontvang as deel van sy salaris omdat die gemeente dit nie kon bekostig nie.

== Tweede kerkgebou ==
Op [[14 Desember]] [[1907]] is die teenswoordige kerkgebou, met sitplek vir sowat duisend kerkgangers, teen 'n koste van slegs £10&amp;nbsp;000 ingewy. Neem 'n mens in ag dat die [[NG gemeente Beaufort-Wes]] drie jaar vroeër 'n baie ruim [[pastorie]] teen 'n koste van £2&amp;nbsp;390 (waarskynlik sowat R1,2 miljoen in hedendaagse geldwaarde) in gebruik geneem het, kom die koste van Barkly-Oos se kerkgebou in hedendaagse geldwaarde op meer as R5 miljoen te staan. Die argitek was [[Hermann Kallenbach]]. Hy het NG kerke oral in [[Suid-Afrika]] ontwerp, onder meer vir die [[NG gemeente Jeppestown]], wat as een van die mooiste kerke in [[Johannesburg]] beskou word,&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.joburg.org.za/index.php?option=com_content&amp;task=view&amp;id=256&amp;Itemid=51 |title=Joburg.org.za |access-date=19 April 2012 |archive-date=16 Mei 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120516033434/http://www.joburg.org.za/index.php?option=com_content&amp;task=view&amp;id=256&amp;Itemid=51 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; op [[Laingsburg]], [[Thaba Nchu]] en [[Riversdal]]. Ander geboue wat hy ontwerp het, sluit die Joodse sinagoge in [[Benoni]] en die Lewis &amp; Marks-gebou (1937) in Johannesburg se middestad in.

Die susters van die gemeente het gesorg vir die aankoop van 'n gepaste en doelmatige pyporrel wat destyds, alles ingesluit, slegs £650 (sowat R300&amp;nbsp;000 in hedendaagse geldwaarde) gekos het. Die sendingkerk in die swart woonbuurt is in 1926 aangebou. In 1930 is 'n ruim en doelmatige kerksaal, wat ongeveer £3&amp;nbsp;000 gekos het, ingewy. In 1941 word van 'n sendingwerkkring oorgegaan tot die stigting van 'n sendinggemeente.

== Leraars ==
Ds. [[David Ross]] van Lady Grey het lank (tot 1893) as konsulent van die gemeente opgetree. In die vroeë jare het hy met volharding en moed te perd die onbegrensde dele van sy gemeente bearbei wat teen 1952 in minstens agt afsonderlike gemeentes verdeel is. Die eerste leraar, ds. C.H. Radloff, is eers georden in 1880, sewe jaar na die stigting van die gemeente hier. Hy is later opgevolg deur ds. [[George Stephanus Malan|G.S. Malan]]. Hy is aan Groenberg by [[Wellington]] gebore en verwerf in 1881 sy B.A.-graad aan die [[Universiteit Stellenbosch|Victoria Kollege]] op [[Stellenbosch]]. Die volgende jaar word hy tot die [[Kweekskool]] toegelaat. Ná voltooiing van sy teologiese kursus en legitimasie op [[27 Augustus]] [[1885]] is hy na hierdie gemeente beroep en op [[3 April]] [[1886]] hier georden en bevestig. Hy bly egter net 'n jaar, want sy volgende gemeentes is [[Vredefort]] in 1887, en daarna agtereenvolgens [[Montagu]] (1889), [[NG gemeente Bethulie|Bethulie]] (1895), [[Greytown]] (1897), [[Riebeek-Wes]] (1903) en [[NG gemeente Drieankerbaai|Drieankerbaai]] (1911), waar hy bly tot in 1913. Hy is op [[6 Desember]] [[1931]] in [[Kaapstad]] in die ouderdom van 70 jaar oorlede.

Ná ds. Malan kom di. H. Muller en F.W.R. Gie. Ds. Gie het diep spore in die gemeente getrap tydens sy 33 jaar lange dienstyd. Met sy aftrede in 1927 het hy 'n tjek van £1&amp;nbsp;000 van sy dankbare gemeente ontvang.

== Ds. Theron se rampspoedige bediening ==
[[Beeld:Ds JA Theron.jpg|duimnael|regs|170px|Ds. [[Jacobus Theron|Jacobus Andries Theron]], leraar van 1947 tot sy skorsing in 1957.]]

Ds. [[Jacobus Theron]] is in die naweek van [[30 Augustus]] [[1947]] in die gemeente bevestig. In 1950 het ontevredenheid met die leraar in dié gemeente ontstaan. Sommige lidmate wou selfs nie meer hul dankoffer bydra nie. In Mei 1951 het die kerkraad ’n kommissie van vier lede benoem om die beswaardes te ontmoet en te probeer om die moeilikheid uit die weg te ruim. Drie het kort daarna verskyn, maar geweier om hul klagtes te lug terwyl ds. Theron in die voorsitterstoel sit. Toe was dit duidelik hul besware was teen die leraar gemik. In 1951 het ’n hele paar kerkraadslede bedank en daarna D.M.C. Greyvenstein in September 1952 as skriba weens ’n ernstige meningsverskil met ds. Theron.  Die kerkraad het aan die beswaardes voorgestel dat hulle twee onpartydige predikante vra om oor te kom om die geskil te besleg. Die beswaardes was nie daarvoor te vind nie en eis die leraar se bedanking. Die kerkraad kon nie aan dié eis voldoen nie, maar neem in November 1952 die volgende besluit: &quot;Aangesien die welsyn van die kerk en die heil van sy lede nie bevorder kan word deur die ontevredenheid langer toe te laat nie, en aangesien die ontevrede lidmate tot nog toe geweier het om met die ring en die kerkraad saam te werk en vrede te bewerkstellig, en nou al meer as twee jaar voortgaan om die bediening van Gods Woord en van die heilige sakramente te verag, en tweedrag in die gemeente te saai – so besluit die eerw. kerkraad om andermaal ’n skrywe aan die ontevredenes te rig om hulle ernstig in die Naam van die Here te vermaan om tog nie langer so onversoenlik te wees nie en nie in ontevredenheid te leef en die bediening van die Woord en die Nagmaal te verontagsaam nie. As hulle op die verkeerde weg volhou, sal daar vir die kerkraad net een ding oorbly om te doen en dit is om die kerktug toe te pas.&quot;

Nietemin het die ontevredenheid, teen die persoon van ds. Theron, net ál meer toegeneem; die beswaardes was weliswaar onversoenlik, maar blykbaar het die leraar ook nie altyd taktvol en verstandig teenoor hulle opgetree nie. Die sterk bewoorde besluit het geen uitwerking gehad nie en so moes die kerkraad weer ’n kommissie benoem om met hulle onderhandel. Intussen het nog kerkraadslede bedank. Die ontevredenheid het geestelike sowel as stoflike skade aangerig, want terwyl die lidmaattal weens die ontvolking van die platteland geleidelik gedaal het, was daar lidmate wat hul dankoffers teruggehou het soda die afname in die gemeente se inkomste des te groter was. Die ontevredenes het so lank reeds niks bygedra nie, dat hulle nie meer by die lidmaattal gereken is nie, wat gevolglik toe op net 558 gestaan het, vergeleke met die NG Kerk-jaarboek se amptelike syfer van 620 vir sy 1952-uitgawe.

In 1952 het twee lede van die Ringskommissie Barkly-Oos besoek om die aanklag van twee ontevrede lidmate aan te hoor. Hulle het dit blykbaar reggekry om dié lidmate se griewe by te lê. Maar in Maart 1957 was daar steeds lidmate wat &quot;ontevrede&quot; en &quot;onvergenoegd&quot; was, luidens die kerkraadsnotule. Tog is die diakens gevra om steeds by hulle aan te klop vir hul dankoffer.  Die ontevredenheid het toe al ses jaar voortgeduur en die gemeente groot skade berokken. Asof dit nie erg genoeg was nie, tref ’n opspraakwekkende hofsaak die gemeente waarin ’n ernstige aanklag teen ds. Theron ingebring is. Dié aanklag was so ernstig dat ds. [[A.P. Smit]] in sy uiters volledige eeufeesgedenkboek van Barkly-Oos se NG gemeente, 1873–1973, getiteld ''Ligglans oor die berge'', glad nie laat blyk wat dit was nie. Ook verskyn daarin nóg ’n foto nóg ’n lewenskets van ds. Theron, terwyl dit met al die ander leraars die geval is. Eers in 1992 in ''Genade by die plek van klippe. Ned Geref Gemeente Mafikeng, 1892–1992'' laat dr. Gerdrie van der Merwe die aap uit die mou wanneer hy skryf: &quot;Die Ring van Burgersdorp hanteer op [[3 Desember|3]]–[[4 Desember]] [[1957]] die tugsaak waar d.s. J.A. Theron weens 'n beweerde verhouding oor die kleurgrens as predikant geskors word.&quot;

Nadat die Ringskommissie ds. Theron op [[23 September]] [[1957]] voorlopig geskors het, is die saak in die hande van die ringsvoorsitter gelaat, wat die Ring van Burgersdorp vir ’n buitengewone vergadering op Barkly-Oos op [[3 Desember]] [[1957]] byeengeroep het. Hierdie vergadering het sy skorsing op [[4 Desember]] bekragtig en sou by die Sinode aanbeveel dat hy geskors word as predikant. Ds. Theron het op [[14 Maart]] [[1958]] na die Sinode geappelleer, maar dié liggaam het op sy vergadering van 1961 die appèl van die hand gewys en hom geskors as leraar van die NG Kerk in Suid-Afrika. Hierdie gebeure het wyd opspraak veroorsaak en die groot skok het die gemeente en kerkraad verslae gelaat. In dié donker tyd moes ds. B.H. Visser van [[Rossville]] die gemeente as konsulent bystaan.

== Ds. Bezuidenhoud se geseënde bediening ==
[[Beeld:Ds JG Bezuidenhout.jpg|duimnael|170px|Ds. [[Johan Bezuidenhoud]], leraar van 1958 tot 1962.]]
Die kerkraad van die het ds. [[Johan Bezuidenhoud]] die eerste keer in Februarie 1958 beroep. Hy het dit van die hand gewys, maar ná nog twee mislukte beroepe, beroep hulle hom op [[24 Mei]] weer en neem hy die uitdaging aan. Hy is die laaste naweek in Augustus 1958 ontvang en bevestig. Die gemeente het die Bezuidenhouds Vrydagmiddag [[29 Augustus]] op die Lady Greypad in gure weer gaan ontmoet. Op die dorp gekom, het die kerkraad in die sendingpastorie oor 'n koppie tee nader kennisgemaak met die nuwe dominee en sy vrou. Tydens die ontvangsgeselligheid daardie aand in die stadsaal het die konsulent, ds. J.E. Terblanche van [[NG gemeente Molteno|Molteno]], as seremoniemeester opgetree. Met ds. Bezuidenhoud se bevestiging die Saterdagmiddag het ds. Jannie Malan, sy medeleraar in Riviera, die rede uitgespreek. Hy het ook die roudiens daardie aand ter nagedagtenis van die pas ontslape eerste minister, adv. [[J.G. Strijdom]], waargeneem. Dié Sondagoggend het ds. Bezuidenhoud in 'n stampvol kerk sy intreepreek gelewer na aanleiding van 1 Kor. 2:2: &quot;Want ek het my voorgeneem om niks anders onder julle te weet nie as Jesus Christus, en Hom as gekruisigde.&quot;

Ds. J.A. Theron (leraar van 1947 af) is in Desember 1957 geskors as predikant weens 'n beweerde verhouding oor die kleurgrens nadat daar 'n opspraakwekkende hofsaak hieroor was,&lt;ref&gt;{{af}} Van der Merwe, dr. Gerdrie. 1992. ''Genade by die plek van klippe. Nederduitse Gereformeerde Kerk Mafiken, 1892–1992''. Mafikeng: NG Kerkraad.&lt;/ref&gt; maar die gemeente was eintlik al sedert Julie daardie jaar sonder predikant. Weens ontevredenheid met ds. J.A. Theron wat al in 1950 begin het, was die gemeente geestelike en geldelik (omdat lidmate hul dankoffers teruggehou het) op 'n laagtepunt. Ds. Bezuidenhoud moes die lidmate se geskokte vertroue in die amp van die leraar herstel en hul samewerking kry. Kort voor lank het 'n nuwe gees van samewerking in die gemeente posgevat. Groot ondernemings, soos die bou van 'n sendingskool en pastorie en die opknapping van die kerkgebou, is aangepak en deurgevoer. Die dorpswyke is ook heringedeel en 'n begin gemaak met die uitgee van 'n gemeenteblad wat elke kwartaal voor die nagmaal versprei is. Ook in die jeugarbeid was daar 'n aansienlike oplewing. Ouers het hul kinders getrou elke Sondag van die plaas af dorp toe gebring sodat die Sondagskool sowat honderd leerlinge bygekry het. Begin 1959 is 'n tak van die Kerkjeugvereniging gestig.

Met die Pinksterdienste van 1959, die eerste onder ds. Bezuidenhoud se leiding, was daar ongekende belangstelling van die gemeente. Reeds in sy eerste godsdiensverslag kon Ds. Bezuidenhoud melding maak van 'n merkwaardige verbetering in kerkbywoning. In sy eerste jaar op Barkly-Oos het 80 persent van die lidmate die Nagmaal bygewoon, die helfte die voorbereidingsdiens, meer as twee derdes die dankseggingsdiens en sowat die helfte die gewone oggenddienste. So het die kollektes tydens eredienste in daardie jaar met £800 toegeneem. Die kwartaallikse verskyning van die gemeenteblad, ''Op die Berge'', maar veral die leraar se taktvolle optrede en besielende leiding, het baie gedoen om die gemeente se belangstelling op te wek en samewerking te bevorder. Gevolglik het die gemeente ook ywerige saamgewerk vir die opknapping aan die kerkgebou in 1959 en die bou van 'n nuwe pastorie in 1958/'59.

Die KJV wat ds. Bezuidenhoud gestig het, het gou koers gevat en daar wat 'n mooi aantal jong mense wat met groot ywer en getrouheid die vergaderings bygewoon en aan die besprekings deelgeneem het, aldus ds. Bezuidenhoud se tweede godsdiensverslag. Hy maak in dié verslag van 1960 ook melding van die 90 intekenare op ''[[Kerkbode|Die Kerkbode]]'' wat in die gemeente gewerf is. In dié orgaan van die NG Kerk het destyds mooi beriggies oor Barkly-Oos se gemeente verskyn, waarin veral melding gemaak is van die geseënde Pinksterdienste, die inwyding van die nuwe pastorie en van die hernieude kerkgebou op [[28 November|28]] en [[29 November]] [[1959]]. Om die kerkvervreemdes in te bring, het ds. Bezuidenhoud in November 1961 in samewerking met twee plaaslike Engelse gemeentes 'n evangelisasieveldtog van stapel gestuur. Elke gemeente sou 'n reeks spesiale dienste in sy kerk hou en daarna sou al die gemeentes op die dorp op die laaste dag vir 'n spesiale diens saamkom.

Vroeg in 1962 het ds. Bezuidenhoud 'n beroep na die [[NG gemeente Swartland|gemeente Swartland]] op [[Malmesbury, Wes-Kaap|Malmesbury]] in die [[Wes-Kaap]] aanvaar. Vir die gemeente wat in die afgelope drie en 'n half jaar baie geheg aan hul leraar geraak het, het 'n swaar afskeid voorgelê van [[23 Maart|23]] tot [[25 Maart]] [[1962]]. Die Vrydagaand was daar 'n groot opkoms by die afskeidsgeselligheid in die stadsaal. Die Sondagoggend het ds. Bezuidenhoud in 'n oorval kerk sy afskeidspreek na aanleiding van Hand. 20:20 (&quot;... hoe ek niks agtergehou het van wat nuttig is nie, om dit aan julle te verkondig en julle te onderrig in die openbaar en in julle huise&quot;&lt;ref&gt;{{af}} [http://www.bybel.co.za/search/search-detail.php?prev=-2&amp;book=ACT&amp;chapter=20&amp;version=0&amp;GO=Wys 1952-vertaling van Die Bybel] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151006051538/http://www.bybel.co.za/search/search-detail.php?prev=-2&amp;book=ACT&amp;chapter=20&amp;version=0&amp;GO=Wys |date= 6 Oktober 2015 }}. URL besoek op 5 Oktober 2015.&lt;/ref&gt;), waarna ds. H.F. Witthuhn van [[NG gemeente Rossville|Rossville]], [[Rhodes, Oos-Kaap|Rhodes]], demissie aan hom verleen het en die gemeente ds. Bezuidenhoud en sy vrou ''God sy met u tot ons weer ontmoet'' staande toegesing het. In die ''Barkly East Reporter'' het die beriggewer geskryf: &quot;So is dan afgesluit die geseënde en wonderlike werk wat ds. en mev. Bezuidenhoud met soveel toewyding en krag gedurende die afgelope drie jaar en ses maande op Barkly-Oos gedoen het.&quot; Volgens die kerkraadsnotule het die Bezuidenhouds die dorp op [[10 April]] verlaat.

== Gesiene seuns ==
Die gemeente het verskeie hooggeplaaste manne vir die Kerk gelewer, onder wie prof. [[Nicolaas Johannes Brümmer|N.J. Brümmer]] van die [[Kweekskool]] op [[Stellenbosch]], prof. dr. J.H.J.A. Greyvensteyn van die Hervormde Kerk, Pretoria, dr. J.H. Greyvenstein, professor aan die [[Sendinginstituut]] op [[Wellington]], en dr. [[Frederik Potgieter|F.J.M. Potgieter]], ook 'n professor aan die [[Kweekskool]].

== Enkele leraars ==
* Carl Hendrik Radloff, 1880–1886
* [[George Stephanus Malan|G.S. Malan]], 1886–1887
* [[Helgard Müller (predikant)|Helgard Müller]], 1887–1894
* F.W.R. Gie, 1894–1927
* Gert Johannes Barnard, [[7 Desember]] [[1928]] – [[3 Augustus]] [[1946]] (oorlede in die amp)
* Jacobus Andries Theron, 1947–1957
* [[Johan Bezuidenhoud|Johan Gregorius Bezuidenhoud]], 1958–1962
* [[Cillié Malan]], 1962–1966
* Johannes Ströhmenger Berry, 1966–1970
* Errol Viljoen, 1970–1975
* Floris Nicolaas Marais, 1976–1980
* Johannes Jurie van Deventer, 1980–1985
* Willem Abraham van Zyl, 1985–2005
* Johannes Gysbertus Marthinus (Jannie) Richter, 2006–2016

== Leraarsgalery ==
&lt;gallery&gt;
Beeld:George Malan.jpg|Ds. [[George Stephanus Malan|G.S. Malan]] was net sowat 'n jaar lank leraar van die gemeente van 1886 tot 1887.
Beeld:FJM Potgieter.jpg|Prof. [[Frederik Potgieter|F.J.M. Potgieter]], in lewe 'n hoogleraar aan die [[Kweekskool]] op [[Stellenbosch]], was 'n seun van die gemeente. Hy was van 1940 tot 1943 leraar van die [[NG gemeente Steynsburg]], ook in die Noordoos-Kaap.
Beeld:Ds FWR Gie.jpg|Ds. F.W.R. Gie, leraar van 1894 tot 1927.
Beeld:Ds Malan.jpg|Ds. [[Cillié Malan|P.C. Malan]], leraar van 1962 tot 1966.
Lêer:Ds JS Berry.jpg|Ds. Johannes Ströhmenger Berry, leraar van 1966 tot 1970.
Beeld:Ds FN Marais en gesin.jpg|Ds. en mev. F.N. Marais by hul dogters, Dorothea (agter) en Marguerite. Hy was leraar hier van 1976 tot 1980.
&lt;/gallery&gt;

== Bronne ==
* {{af}} Beyers, C.J. 1981. ''[[Suid-Afrikaanse Biografiese Woordeboek]] Deel IV''. Durban en Pretoria: Butterworth &amp; Kie (SA) (Edms.) Bpk. namens die Raad vir Geesteswetenskaplike Navorsing.
* {{af}} [[Phil Olivier|Olivier, ds. P.L.]] (samesteller), 1952. ''[[Ons gemeentelike feesalbum]]''. Kaapstad en Pretoria: N.G. Kerk-uitgewers.

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Sien ook ==
* [[Gereformeerde kerk Barkly-Oos]]

== Eksterne skakels ==
* {{af}} [http://ngkok.co.za/kennisg/201532/brugleraar-barkly-oos.pdf Die gemeente adverteer in Oktober 2015 vir 'n brugleraar] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151029160234/http://ngkok.co.za/kennisg/201532/brugleraar-barkly-oos.pdf |date=29 Oktober 2015 }}. URL besoek op 22 Oktober 2015.

{{DEFAULTSORT:Barkly-Oos, NG gemeente}}
[[Kategorie:Nederduitse Gereformeerde Kerk in Suid-Afrika]]
[[Kategorie:Oos-Kaap]]</text>
      <sha1>sx0lfcgrgb0lfmgvs8ifl1ckg30v43m</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Diego Garcia</title>
    <ns>0</ns>
    <id>70848</id>
    <revision>
      <id>2816406</id>
      <parentid>2425098</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T17:14:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2A02:8440:7157:C20B:346C:CCFF:FE97:904C</ip>
      </contributor>
      <origin>2816406</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5055" sha1="64hxxl7vapu2vgswcgru6hmi4oycmw9" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Nedersetting
|amptelike_naam=Diego Garcia
|ander_naam=
|inheemse_naam=
|nedersetting_tipe=
|bynaam=
|slagspreuk=
|translit_taal1=
|translit_taal1_tipe=
|translit_taal1_inligting=
|translit_taal2=
|translit_taal2_tipe=
|translit_taal2_inligting=
|beeld_stadsilhoeët=The O Club on Diego Garcia.jpg
|beeldgrootte=250px
|beeldbyskrif=Diego Garcia in 1982.
|beeld_vlag=
|vlaggrootte=
|vlagskakel=
|beeld_seël=
|seëlskakel=
|seëlgrootte=
|beeld_skild=
|skildskakel=
|skildgrootte=
|beeld_leë_embleem=
|leë_embleemtipe=
|leë_embleemgrootte=
|leë_embleemskakel=
|beeld_kaart=DiegoGarcia1.png
|kaartgrootte=250px
|kaartbyskrif=Ligging van Diego Garcia in die Indiese Oseaan.
|beeld_kaart1=
|kaartgrootte1=
|kaartbyskrif1=
|beeld_punt_kaart=
|puntkaartgrootte=
|puntkaartbyskrif=
|punt-x=
|punt-y=
|duimdrukkerkaart=
|duimdrukkeretiketposisie=
|duimdrukkerkaartgrootte=
|duimdrukkerkaartbyskrif=
|onderafdelingtipe=[[Land]]
|onderafdelingnaam={{vlag|Verenigde Koninkryk}}
|onderafdelingtipe1=[[Britse oorsese gebiede|Oorsese gebied]]
|onderafdelingtipe2=
|onderafdelingtipe3=
|onderafdelingtipe4=
|onderafdelingnaam1=[[Lêer:Flag of the Commissioner of the British Indian Ocean Territory.svg|23px]] [[Britse Indiese Oseaangebied‎]]
|onderafdelingnaam2=
|onderafdelingnaam3=
|onderafdelingnaam4=
|regeringvoetnotas=
|regeringstipe=
|leiertitel=
|leiernaam=
|leiertitel1=
|leiertitel2=
|leiertitel3=
|leiertitel4=
|leiernaam1=
|leiernaam2=
|leiernaam3=
|leiernaam4=
|stigtingstitel=
|stigtingsdatum=
|stigtingstitel2=
|stigtingsdatum2=
|stigtingstitel3=
|stigtingsdatum3=
|eenheidvoorkeur=
|oppervlakvoetnotas=
|oppervlakgroottes=
|oppervlak_totaal_km2=
|oppervlak_land_km2=
|oppervlak_water_km2=
|oppervlak_totaal_myl2=
|oppervlak_land_myl2=
|oppervlak_water_myl2=
|oppervlak_water_persent=
|oppervlak_stedelik_km2=
|oppervlak_stedelik_myl2=
|oppervlak_metro_km2=
|oppervlak_metro_myl2=
|oppervlak_leeg1_titel=
|oppervlak_leeg1_km2l=
|oppervlak_leeg1_myl2=
|oppervlak_leeg2_titel=
|oppervlak_leeg2_km2l=
|oppervlak_leeg2_myl2=
|hoogtevoetnotas=
|hoogte_m=
|hoogte_voet=
|koördinaattipe=
|koördinate   = {{Koördinate|07|18|48|S|72|24|40|O|aansig=inlyn,titel}}
|bevolking_soos_op=2010
|bevolkingnotas=
|bevolking_totaal=4000&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.fco.gov.uk/en/travel-and-living-abroad/travel-advice-by-country/country-profile/asia-oceania/british-indian-ocean-territory |title=Country Profile: British Indian Ocean Territory (British Overseas Territory) |publisher=Fco.gov.uk |date=12 April 2012 |access-date=21 Junie 2012 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20130115082158/http://www.fco.gov.uk/en/travel-and-living-abroad/travel-advice-by-country/country-profile/asia-oceania/british-indian-ocean-territory |archive-date=15 Januarie 2013 |url-status=dead |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;
|bevolkingsdigtheid_km2=
|bevolkingsdigtheid_myl2=
|bevolking_metro=
|bevolkingsdigtheid_metro_km2=
|bevolkingsdigtheid_metro_myl2=
|bevolking_stedelik=
|bevolkingsdigtheid_stedelik_km2=
|bevolkingsdigtheid_stedelik_myl2=
|bevolking_leeg1_titel=
|bevolking_leeg1=
|bevolkingsdigtheid_leeg1_km2=
|bevolkingsdigtheid_leeg1_myl2=
|bevolking_leeg2_titel=
|bevolking_leeg2=
|bevolkingsdigtheid_leeg2_km2=
|bevolkingsdigtheid_leeg2_myl2=
|bevolkingnota=
|tydsone=
|utcafset=+06:00
|tydsone_DST=
|uctafset_DST=
|poskodetipe=
|poskode=
|skakelkode=
|leë_naam=
|leë_inligting=
|leë1_naam=
|leë1_inligting=
|leë2_naam=
|leë2_inligting=
|leë3_naam=
|leë3_inligting=
|voetnotas=
|webwerf=
}}

'''Diego Garcia''' is 'n tropiese, voetspoor-vormige koraal-[[atol]] suid van die [[ewenaar]] in die noord-sentrale [[Indiese Oseaan]] en maak deel uit van die [[Britse Indiese Oseaangebied‎]]. Dis die hoofeiland en hoofstad van die [[Chagos-argipel]] en die enigste bewoonde eiland daarvan.

[[Lêer:Diegogarcia.jpg|duimnael|links|'n Uitsig oor Diego Garcia, wat die militêre basis vertoon.]]
Die atol is 750&amp;nbsp;km suid van die [[Maledive]] en 1&amp;nbsp;500&amp;nbsp;km oos van die [[Seychelle]], halfpad tussen [[Afrika]], [[Australië]] en [[Asië]] geleë. Daarom is dit 'n belangrike strategiese punt en word deur die [[Verenigde Koninkryk]] en die [[Amerikaanse Gewapende Magte]] gebruik. Ná die [[Ruimtependeltuig Columbia|Columbia]]-ramp op [[1 Februarie]] [[2003]] het Diego Garcia as 'n moontlike noodlandingsplek vir die VSA se [[pendeltuig|ruimtependeltuig]] gedien.

In 2025 het Brittanje 'n ooreenkoms onderteken om die Chagos-argipel aan Mauritius terug te gee. Die ooreenkoms kan vir 'n verdere 40 jaar na die aanvanklike tydperk van 99 jaar hernu word, en vir een bykomende tydperk daarna.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=UK gewaarsku teen bedreiging van China wanneer Chagos-ooreenkoms verval |url=https://www.politico.eu/article/uk-minister-china-chagos-island-david-lammy-deal/ |access-date=2025-06-27 |website=politico.eu |language=en}}&lt;/ref&gt;

== Verwysings ==
{{CommonsKategorie}}
{{Verwysings}}

{{Saadjie}}

{{Hoofstede in Asië}}

[[Kategorie:Britse Indiese Oseaangebied‎]]
[[Kategorie:Kusstede]]
[[Kategorie:Hoofstede in Asië]]</text>
      <sha1>64hxxl7vapu2vgswcgru6hmi4oycmw9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Chagos-argipel</title>
    <ns>0</ns>
    <id>70858</id>
    <revision>
      <id>2816407</id>
      <parentid>2706115</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T17:15:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2A02:8440:7157:C20B:346C:CCFF:FE97:904C</ip>
      </contributor>
      <origin>2816407</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10042" sha1="6skv018izdp21620apw50htqqlsihf6" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Eilande
| naam = Chagos-argipel
| beeld naam = Chagos large.png
| beeld byskrif = Kaart van die Chagos-argipel
| beeld grootte = 
| liggingkaart = 
| inheemse naam = Chagos Archipelago
| inheemse naam skakel = 
| bynaam = 
| ligging = [[Britse Indiese Oseaangebied]], [[Indiese Oseaan]]
| koördinate = {{Koördinate|6|00|S|71|30|O|aansig=inlyn,titel}}
| argipel = Chagos-argipel
| totale eilande = 7 [[atol]]le
| hoofeilande = [[Diego Garcia]]
| oppervlak = 63,17 [[Vierkante kilometer|vk km]]
| hoogste berg = 
| hoogte = 
| land = Verenigde Koninkryk
| land admin afdelingstitel = [[Britse oorsese gebiede|Oorsese gebied]]
| land admin afdelings = [[Britse Indiese Oseaangebied]]
| land admin afdelingstitel 1 = 
| land admin afdelings 1 = 
| land admin afdelingstitel 2 = 
| land admin afdelings 2 = 
| land hoofstad = [[Diego Garcia]]
| land grootste stad = Diego Garcia
| land grootste stad bevolking = 4&amp;nbsp;000
| land leiertitel = 
| land leiernaam = 
| land 1 = 
| land 1 admin afdelingstitel = 
| land 1 admin afdelings = 
| land 1 hoofstad = 
| land 1 grootste stad = 
| land 1 grootste stad bevolking = 
| land 1 leiertitel = 
| land 1 leiernaam = 
| land 2 = 
| land 2 admin afdelingstitel = 
| land 2 admin afdelings = 
| land 2 hoofstad = 
| land 2 grootste stad = 
| land 2 grootste stad bevolking = 
| land 2 leiertitel = 
| land 2 leiernaam = 
| bevolking = 4&amp;nbsp;000
| bevolking as of = 2010
| digtheid = 58,3
| etniese groepe = 
| addisionele inligting = Laaste Britse oorsese gebied in die Indiese Oseaan
}}

Die '''Chagos-argipel''' (/ˈtʃɑːɡoʊs/ of /ˈtʃɑːɡəs/; [[Engels]]: ''Chagos Archipelago'', voorheen: '''Bassas de Chagas'''&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://catalogue.nla.gov.au/Record/3665462 |title=Track of the Calcutta East Indiaman, over the Bassas de Chagas in the Indian Ocean |publisher=Catalogue.nla.gov.au |access-date=21 Junie 2012 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20180616030259/https://catalogue.nla.gov.au/Record/3665462 |archive-date=16 Junie 2018 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; en later ook '''Oil Islands''', bekend as ''Foalhavahi'' (ފޯޅަވަހި) in [[Dhivehi]], as ''Phehandweep'' (फेहंद्वीप) in [[Hindi]] en ander Noord-Indiese tale en as ''as Paeikaana Theevukal'' (பேகான தீவுகள்) in [[Tamil]]) is 'n [[argipel]] in die noord-sentraale [[Indiese Oseaan]], wat uit 7 [[atol]]le bestaan. Die argipel lê 500 kilometer suid van die [[Maledive]] en sowat 1&amp;nbsp;900 kilometer oos van die [[Seychelle]].

[[Lêer:Chagos map.PNG|duimnael|links|Kaart van die Chagos-argipel.]]
Die Chagos-argipel is 'n belangrike strategiese punt en is onder militere beheer van die [[Verenigde Koninkryk]] en die [[Verenigde State]]. Die argipel het 'n bevolking van 4&amp;nbsp;000 (net soldate en burgerlike gekontrakteerde personeel) in 2010 gehad en het 'n oppervlakte van 63,17&amp;nbsp;km². Die hoofstad en grootste stad is [[Diego Garcia]], wat asook die hoofeiland en enigste bewoonde atol is. Die Chagos-argipel vorm die laaste [[Britse oorsese gebiede|Britse oorsese gebied]], die [[Britse Indiese Oseaangebied]], in die Indiese Oseaan en is 'n belangrike vloot- en lugmagbasis. In 2025 het Brittanje 'n ooreenkoms onderteken om die Chagos-argipel aan Mauritius terug te gee. Die ooreenkoms kan vir 'n verdere 40 jaar na die aanvanklike tydperk van 99 jaar hernu word, en vir een bykomende tydperk daarna.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=UK gewaarsku teen bedreiging van China wanneer Chagos-ooreenkoms verval |url=https://www.politico.eu/article/uk-minister-china-chagos-island-david-lammy-deal/ |access-date=2025-06-27 |website=politico.eu |language=en}}&lt;/ref&gt;

== Omstrede gebied ==
Die [[Verenigde Nasies]] se Algemene Vergadering het in 2017 besluit om die [[Internasionale Geregshof]] in [[Den Haag]] se mening te vraag oor die wettigheid van die Chagos-argipel se status. In die koloniale tyd was dit onderdeel van die [[Britse Ryk|Britse kolonie]] [[Mauritius]], maar die Verenigde Koninkryk het dit afgeplits en behou, die bevolking van Diego Garcia gedwing om die eiland te verlaat en dit aan die Verenigde State verhuur. Mauritius eis die gebied op. Die stemming in die Algemene Vergadering het 94 stemme ten gunste van Mauritius se eise, 65 onthoudings en slegs 15 teen opgelewer. [[Suid-Afrika]] het toegestem, die meeste ander lede van die [[Europese Unie]] het hulle van stemming onthou.&lt;ref&gt;{{cite news |last1=Sengupta |first1=Somini |title=U.N. Asks International Court to Weigh In on Britain-Mauritius Dispute |url=https://www.nytimes.com/2017/06/22/world/europe/uk-mauritius-chagos-islands.html |work=[[The New York Times]] |date=22 Junie 2017 |access-date=23 Junie 2017 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20191227214438/https://www.nytimes.com/2017/06/22/world/europe/uk-mauritius-chagos-islands.html |archive-date=27 Desember 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news |title=Chagos legal status sent to international court by UN |url=http://www.bbc.com/news/uk-40376673 |work=[[BBC]] |date=22 Junie 2017 |access-date=23 Junie 2017 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20200409231028/https://www.bbc.com/news/uk-40376673 |archive-date=9 April 2020 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! rowspan=2 | !! rowspan=2 | Atol/Rif/Bank &lt;br /&gt;(''alternatiewe naam'') !! rowspan=2 | type !! colspan=2 | Oppervlakte (km²) !! rowspan=2 | Aantal&lt;br /&gt; eilande !! rowspan=2 | Ligging
|-
! Land !! Totaal
|- style=&quot;background: #ccf&quot;
| align=right | 0 || naamlose bank || oorstroomde bank || align=right |– || align=right | 3 || align=right |– || {{Koördinate|04|25|S|72|36|O}}
|- style=&quot;background: #cff&quot;
| align=right | 1 || Colvocoresses Reef || oorstroomde atol || align=right |– || align=right | 10 || align=right |– || {{Koördinate|04|54|S|72|37|O|name=Colvocoresses Reef}}
|- style=&quot;background: #FFC;&quot;
| align=right | 2 || Speakers Bank || onoorgroei atol || align=right | &gt;0 || align=right | 582 || align=right | &lt;sup&gt;1)&lt;/sup&gt; || {{Koördinate|04|55|S|72|20|O|name=Speakers Bank}}
|- style=&quot;background: #FFC;&quot;
| align=right | 3 || Blenheim Reef (''Baixo Predassa'') || onoorgroei atol || align=right | 0,02 || align=right | 37 || align=right | 4 || {{Koördinate|05|12|S|72|28|O|name=Blenheim Reef}}
|- style=&quot;background: #CFF;&quot;
| align=right | 4 || Benares Shoals || oorstroomde rif || align=right |– || align=right | 2 || align=right |  || {{Koördinate|05|15|S|71|40|O|name=Benares Shoals}}
|- style=&quot;background: #CFC;&quot;
| align=right | 5 || Peros Banhos || atol || align=right | 13 || align=right | 503 || align=right | 32 || {{Koördinate|05|20|S|71|51|O|name=Peros Banhos}}
|- style=&quot;background: #CFC;&quot;
| align=right | 6 || Salomon Islands || atol || align=right | 5 || td style=&quot;text-align:right;&quot;| 36 || align=right | 11 || {{Koördinate|05|22|S|72|13|O|name=Salomon Islands}}
|- style=&quot;background: #CFF;&quot;
| align=right | 7 || Victory Bank || oorstroomde atol || align=right |– || align=right | 21 || align=right |– || {{Koördinate|05|32|S|72|14|O|name=Victory Bank}}
|- style=&quot;background: #CFC;&quot;
| align=right | 8a || Nelsons Island || rowspan=&quot;4&quot;|Dele van die mega-atol &lt;br /&gt; Great Chagos Bank || align=right | 0,81 || style=&quot;text-align:right;&quot; rowspan=&quot;4&quot;|12642 || align=right | 1 || {{Koördinate|05|40|53|S|72|18|39|O|name=Nelson Island}}
|- style=&quot;background: #CFC;&quot;
| align=right | 8b || Three Brothers (''Trois Frères'') || align=right | 0,37 || align=right | 3 || {{Koördinate|06|09|S|71|31|O|name=Three Brothers}}
|- style=&quot;background: #CFC;&quot;
| align=right | 8c || Eagle Islands || td style=&quot;text-align:right;&quot;| 2,63 || align=right | 2 || {{Koördinate|06|12|S|71|19|O|name=Eagle Islands}}
|- style=&quot;background: #CFC;&quot;
| align=right | 8d || Danger Island || align=right | 0,66 || align=right | 1 || {{Koördinate|06|23|00|S|71|14|20|O|name=Danger Island|region:GB_type:isle}}
|- style=&quot;background: #CFC;&quot;
| align=right | 9 || Egmont Islands || atol || align=right | 4 || align=right | 29 || align=right | 7 || {{Koördinate|6|40|S|71|21|O|type:isle|name=Egmont Islands}}
|- style=&quot;background: #CFF;&quot;
| align=right | 10 || Cauvin Bank || oorstroomde atol || align=right |– || align=right | 12 || align=right |– || {{Koördinate|06|46|S|72|22|O|name=Cauvin Bank}}
|- style=&quot;background: #CCF;&quot;
| align=right | 11 || Owen Bank || oorstroomde bank || align=right |– || align=right | 4 || align=right |– || {{Koördinate|06|48|S|70|14|O|name=Owen Bank}}
|- style=&quot;background: #CFF;&quot;
| align=right | 12 || Pitt Bank || oorstroomde atol || align=right |– || align=right | 1317 || align=right |– || {{Koördinate|07|04|S|72|31|O|name=Pitt Bank}}
|- style=&quot;background: #CFC;&quot;
| align=right | 13 || [[Diego Garcia]] || atol || align=right | 30 || align=right | 174 || align=right | 4&lt;sup&gt;2)&lt;/sup&gt; || {{Koördinate|07|19|S|72|25|O|name=Diego Garcia}}
|- style=&quot;background: #CFF;&quot;
| align=right | 14 || Ganges Bank || rowspan=3 | oorstroomde atol || style=&quot;text-align:right;&quot; rowspan=&quot;3&quot;|– || align=right | 30 || style=&quot;text-align:right;&quot; rowspan=&quot;3&quot;|– || {{Koördinate|07|23|S|70|58|O|name=Ganges Bank}}
|- style=&quot;background: #CFF;&quot;
| align=right | 15 || Wight Bank || align=right | 3 || {{Koördinate|07|25|S|71|31|O|name=Wight Bank}}
|- style=&quot;background: #CFF;&quot;
| align=right | 16 || Centurion Bank || align=right | 25 || {{Koördinate|07|39|S|70|50|O|name =Centurion Bank}}
|- style=&quot;background: #DDD;&quot;
| align=right | || '''Chagos-argipel''' || Argipel || align=right | 63,17 || align=right | 15427 || align=right | 64 || 04°54' tot 07°39'S &lt;br /&gt;70°14' tot 72°37' O
|-
| colspan=&quot;9&quot; style=&quot;background:#eee;&quot;| &lt;sup&gt;1)&lt;/sup&gt; 'n aantal droog sand kaaien
|-
| colspan=&quot;9&quot; style=&quot;background:#eee;&quot;| &lt;sup&gt;2)&lt;/sup&gt; hoofeiland en drie eilandjies in die noordelike einde
|}

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Eksterne skakels ==
{{CommonsKategorie|Chagos Archipelago|Chagos-argipel}}

{{Normdata}}
[[Kategorie:Britse Indiese Oseaangebied]]
[[Kategorie:Omstrede eilande]]
[[Kategorie:Argipels]]</text>
      <sha1>6skv018izdp21620apw50htqqlsihf6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Leo VI van Bisantium</title>
    <ns>0</ns>
    <id>72821</id>
    <revision>
      <id>2816681</id>
      <parentid>2240514</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T10:46:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>UrsusMaritimus13</username>
        <id>184343</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:3|0|0 */</comment>
      <origin>2816681</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8849" sha1="mtv2zmqiy71s6r7epir4qhao8azibji" xml:space="preserve">{{Inligtingskas2
|naam = Leo VI
|kleur = #FFCC33
|titel = ''Keiser van die Bisantynse Ryk''
|beeld = Detail of the Imperial Gate mosaic in Hagia Sophia showing Leo VI the Wise.jpg
|beeld_wydte = 180px
|beeld_onderskrif = ’n Mosaïek in die [[Aya Sophia]] wat Leo VI uitbeeld waar hy aanbid.
|beeld2 = 
|beeld2_wydte = 
|beeld2_onderskrif = 
|opskrif1 = Bewind
|1 = [[29 Augustus]] [[886]] – [[11 Mei]] [[912]]
|opskrif2 = Bynaam
|2 = Leo die Wyse
|opskrif3 = Dinastie
|3 = [[Masedoniese Dinastie|Masedoniese]]
|opskrif4 = Gebore
|4 = [[19 September]] [[866]]
|opskrif5 = Oorlede
|5 = [[11 Mei]] [[912]]
|opskrif6 = Voorganger
|6 = [[Basilius I die Masedoniër]]
|opskrif7 = Opvolger
|7 = [[Alexander van Bisantium|Alexander]]
|opskrif8 = 
|8 = 
|opskrif9 = Eggenote
|9 = Theophano, Zoe Zaoutzaina, Eudokia Baïana, Zoe Karbonopsina
|opskrif10 = Kinders
|10 = Eudokia, Anna, Anna, Basil, [[Konstantyn VII Porphyrogennetos|Konstantyn VII]]
|opskrif11 = 
|11 = 
|opskrif12 = 
|12 = 
|opskrif13 = Vader
|13 = [[Basilius I die Masedoniër|Basilius I]] of [[Michael III van Bisantium|Michael III]]
|opskrif14 = Moeder
|14 = Eudokia Ingerina
|opskrif15 = 
|15 = 
}}

'''Leo VI''' of '''Leo die Wyse''' ([[Grieks]]: Λέων ΣΤ΄ ὁ Σοφός, ''Leōn VI ho Sophos''; 19 September 866 – 11 Mei 912) was die [[Bisantynse Ryk|Bisantynse]] keiser van 886 tot 912. Hy was die tweede heerser van die [[Masedoniese Dinastie]], hoewel sy afkoms onseker is. Hy was goed belese, vandaar sy bynaam.

Tydens sy bewind is die [[renaissance]] van die kunste wat onder sy pa begin het, voortgesit, maar die ryk het verskeie militêre nederlae gely in die [[Balkan]] teen [[Bulgarye]] en teen die Arabiere in [[Sisilië]] en aan die [[Egeïese See]].

== Vroeë lewe ==
Hy was die seun van keiserin Eudokia Ingerina, en sy pa was óf [[Basilius I die Masedoniër|Basilius I]]&lt;ref&gt;Adontz, Nicholas, ''L'Age et l'origine de l'empereur Basil I.'' ''Byzantion'', 8, 1933, ble. 475–550&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Charanis, Peter, ''The Armenians in the Byzantine Empire'', 1963, bl. 35&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Ostrogorsky, George, ''History of the Byzantine State'', 1969, bl. 233, nota 1&lt;/ref&gt; óf [[Michael III van Bisantium|Michael III]].&lt;ref&gt;Treadgold, bl. 462&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Norwich, bl. 102&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Finlay, bl. 306&lt;/ref&gt; Eudokia was Michael III se [[minnares]] en Basilius I se vrou. In 867 het Basilius Michael laat vermoor en hom as keiser opgevolg.&lt;ref&gt;Treadgold, bl. 455&lt;/ref&gt; As tweede oudste seun van die keiser was Leo saam met sy broer, Konstantyn, medekeiser. Hy het die troonopvolger geword ná Konstantyn se dood in 879.&lt;ref name=&quot;Gregory, pg. 225&quot;&gt;Gregory, bl. 225&lt;/ref&gt; Basilius en Leo het egter nie langs dieselfde vuur gesit nie, en die verhouding het versleg ná Eudokia se dood toe Leo, wat ongelukkig getroud was met Theophano Martiniake, ’n minnares, Zoe Zaoutzaina, kry. Basilius het Zoe laat trou met ’n onbelangrike offisier en het Leo later amper laat verblind toe hy vermoed dat hy teen hom saamsweer.&lt;ref&gt;Norwich, bl. 99&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Treadgold, bl. 460&lt;/ref&gt; Op 29 Augustus is Basilius in ’n jagongeluk dood en het Leo keiser geword.&lt;ref name=&quot;Treadgold, bl. 461&quot;&gt;Treadgold, bl. 461&lt;/ref&gt;

== Bewind ==
[[Lêer:Boulgarofygon.jpg|duimnael|links|320px|Die Bisantyne vlug met die Slag van Boulgarophygon, miniatuur uir die ''Madrid Skylitzes''.]]
Een van Leo se eerste dade as nuwe keiser was om Michael III se oorskot op ’n groot seremonie in die keiserlike [[mausoleum]] te laat herbegrawe. Dit het die openbare mening versterk dat Leo homself as Michael se seun beskou het.

Leo het die steun van die amptenare in [[Konstantinopel]] gewen en homself omring deur burokrate soos Stylianos Zaoutzes, die pa van sy minnares, Zoe Zaoutzaina&lt;ref name=&quot;Treadgold, bl. 461&quot;&gt;Treadgold, bl. 461&lt;/ref&gt; en die [[eunug]] Samonas. Sy pogings om die aristokratiese families van Bisantium soos die Phokas- en die Doukai-familie, te beheer het soms tot groot konflik gelei.&lt;ref name=&quot;Kazhdan, bl. 1211&quot;&gt;Kazhdan, bl. 1211&lt;/ref&gt; Hy het ook probeer om die kerk te beheer deur sy aanstellings van patriarge.&lt;ref&gt;Finlay, bl. 310&lt;/ref&gt;

Leo het die Griekse weergawe van die wetboek ''Basilika'', wat deur sy pa begin is, voltooi. Dit was die wette van [[Justinianus I van Bisantium|Justinianus I]] en is terselfdertyd bygewerk en aangepas.&lt;ref&gt;Norwich, bl. 105&lt;/ref&gt;

In oorloë het Leo gemengde sukses gehad.&lt;ref&gt;Finlay, bl. 314&lt;/ref&gt; In ’n oorlog teen [[Bulgarye]] is die Bisantyne verslaan, maar Leo het die [[Hongarye|Magjare]] omgekoop om Bulgarye uit die noorde aan te val en so het hy in 895 indirek sukses teen die Bulgare behaal.&lt;ref&gt;Norwich, bl. 108&lt;/ref&gt; In 896 het hy egter die Slag van Boulgarophygon verloor en daarna moes hy belasting aan die Bulgare betaal.&lt;ref&gt;Treadgold, bl. 464&lt;/ref&gt; Hoewel hy ’n oorlog teen die Emiraat van Tarsus in 900 gewen het waarin die Arabiese leër verwoes en die emir self gevange geneem is,&lt;ref name=&quot;Treadgold, bl. 466&quot;&gt;Treadgold, bl. 466&lt;/ref&gt; het die Emiraat van Sisilië in die weste die stad Taormina, die laaste Bisantynse pos op die eiland [[Sisilië]], in 902 verower.&lt;ref name=&quot;Gregory, bl. 226&quot;&gt;Gregory, bl. 226&lt;/ref&gt; Tog het hy in die ooste geslaag met aanvalle teen die Arabiere, [[Armenië]] en Theodosiopolis.&lt;ref name=&quot;Treadgold, bl. 466&quot;&gt;Treadgold, bl. 466&lt;/ref&gt;

In 904 het die afvallige Leo van Tripolis en sy seerowers Thessalonika geplunder terwyl ’n grootskaalse ekspedisie in 911–912 om die Emiraat van Kreta te herower, klaaglik misluk het. In 907 is Konstantinopel aangeval deur [[Kiëf-Roes]] onder [[Oleg van Kiëf|grootprins Oleg]], wat ’n gunstige handelsverdrag met die Bisantyne wou sluit.&lt;ref&gt;Gregory, bl. 226&lt;/ref&gt; Leo het hulle afgekoop, maar hulle het weer in 911 aangeval en ’n handelsooreenkoms is eindelik geteken.&lt;ref&gt;Treadgold, bl. 469&lt;/ref&gt;

== Opvolger ==
Leo VI het ’n groot skandaal veroorsaak met al sy huwelike in ’n poging om ’n erfgenaam te hê. Sy eerste vrou, met wie sy pa hom gedwing het om te trou, is in 897 dood en hy het met sy minnares Zoe Zaoutzaina getrou, maar sy is ook dood, in 899.&lt;ref&gt;Treadgold, bl. 465&lt;/ref&gt; ’n Derde huwelik was tegnies onwettig,&lt;ref name=&quot;Gregory, bl. 227&quot;&gt;Gregory, bl. 227&lt;/ref&gt; maar hy het tog weer getrou, dié keer met Eudokia Baïana. Sy is egter in 901 dood.&lt;ref name=&quot;Treadgold, bl. 466&quot;&gt;Treadgold, bl. 466&lt;/ref&gt; ’n Vierde huwelik was buite die kwessie en is deur die kerk as ’n groot sonde beskou, en daarom het Leo ’n minnares, Zoe Karbonopsina, gekry.&lt;ref name=&quot;Norwich, bl. 115&quot;&gt;Norwich, bl. 115&lt;/ref&gt; Toe sy vir hom ’n seun gee, is hy in 905 met haar getroud,&lt;ref&gt;Gregory, bl. 227&lt;/ref&gt; maar die patriarg het dit sterk afgekeur. Leo het hom toe vervang en die nuwe patriarg het die huwelik erken, op voorwaarde van ’n lang boetedoening en dat Leo alle toekomstige vierde huwelike verbied.&lt;ref&gt;Treadgold, bl. 468&lt;/ref&gt;

Om sy buite-egtelike seun se posisie as erfgenaam te versterk, het Leo hom op 15 Mei 908 as medekeiser gekroon, toe hy net twee jaar oud was.&lt;ref&gt;Kazhdan, bl. 502&lt;/ref&gt; Leo is op 11 Mei 912 dood.&lt;ref name=&quot;Kazhdan, bl. 1211&quot;&gt;Kazhdan, bl. 1211&lt;/ref&gt; Hy is opgevolg deur sy jonger broer [[Alexander van Bisantium|Alexander]], wat sedert 879 saam met eers sy pa en toe sy broer regeer het.&lt;ref&gt;Gregory, bl. 228&lt;/ref&gt;

== Familie ==
By sy eerste vrou, Theophano, het hy ’n dogter gehad:
* Eudokia, oorlede in 892
By sy tweede vrou, Zoe Zaoutzaina, het hy nog ’n dogter gehad:
* Anna
By sy derde vrou, Eudokia Baïana, het hy ’n seun gehad:
* Basil, wat net ’n paar dae geleef het
By sy vierde vrou, Zoe Karbonopsina, het hy twee kinders gehad:
* Anna
* Konstantyn VII

== Verwysings ==
{{Verwysings|4}}

== Bronne ==
* {{citation | last = Canduci | first = Alexander | title =Triumph &amp; Tragedy: the Rise and Fall of Rome's Immortal Emperors | publisher = Pier 9 | year = 2010 | isbn = 978-1-74196-598-8}}
* Finlay, George ''History of the Byzantine Empire from 716 – 1057'', Edinburg: William Blackwood &amp; Sons, 1853
* Gregory, Timothy, E., ''A History of Byzantium''. Blackwell Publishing, 2005 ISBN 0-631-23512-4
* {{citation | editor-first = Alexander | editor-last = Kazhdan | title = Oxford Dictionary of Byzantium | publisher = Oxford University Press | year = 1991 | isbn = 978-0-19-504652-6}}
* {{citation | last = Norwich | first = John Julius | title =Byzantium: The Apogee | publisher = Penguin | year = 1993 | isbn = 0-14-011448-3|place=Londen}}
* Treadgold, Warren ''A History of the Byzantine State and Society''. Stanford: Stanford University Press, 1997 ISBN 0-8047-2630-2

== Eksterne skakels ==
{{Commons-kategorie inlyn|Leo VI}}
* [[Lêer:Crystal txt.png|15px]] Hierdie artikel is vertaal uit die [[:en:Leo VI the Wise|Engelse Wikipedia]]

{{Bisantynse keisers}}

{{Normdata}}

[[Kategorie:Bisantynse keisers]]
[[Kategorie:Geboortes in 866]]
[[Kategorie:Sterftes in 912]]</text>
      <sha1>mtv2zmqiy71s6r7epir4qhao8azibji</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Daan Retief</title>
    <ns>0</ns>
    <id>73115</id>
    <revision>
      <id>2816601</id>
      <parentid>2764621</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:41:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Alumni van Hoërskool Jan van Riebeeck]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816601</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7605" sha1="gnzo8358p6qllpo8rhf8bbhjrhzzvfu" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Akteur
| Naam                      = Daan Retief
| Beeld                     = 
| Beeldbeskrywing           = 
| Beeldonderskrif           = 
| Geboortenaam              = 
| Alias                     = Staal Burger
| Geboortedatum             = [[22 Februarie]] [[1926]]
| Geboorteplek              = [[Maitland]], [[Kaapstad]]
| Nasionaliteit             = [[Suid-Afrika]]
| Sterftedatum              = {{SDEO|1990|12|10|1926|2|22|df=yes}}
| Sterfteplek               = [[Florida, Gauteng|Florida]], [[Gauteng]]
| Beroep                    = [[Akteur]], vervaardiger, regisseur
| Skool                     = [[Hoërskool Jan van Riebeeck]]
| Aktiewe jare              = 
| Noemenswaardige rolprente = 
| Webwerf                   = 
| imdb                      = 1032245
| Toekennings               = SA Akadiemieprys vir Letterkunde
}}

'''Daan Retief''' (1926–1990) was 'n [[Suid-Afrika]]anse [[akteur]], radio-omroeper, draaiboekskrywer, rolprentregisseur en -vervaardiger. Retief was veral bekend as die speurder ''Staal Burger'' in die gelyknamige radioreeks.

== Lewe en werk ==
Daniël Arnoldus Retief is op [[22 Februarie]] [[1926]] in ’n spoorweghuis langs Koebergwegstasie in [[Maitland]], [[Kaapstad]], gebore as die seun van Daniël Myburgh Retief en Petronella Johanna Albertyn. Hy was die naasjongste van ses kinders en sy broers en susters was Adriana Johanna, Jacobus Myburgh, Edna Victoria, Dirk Hugo Albertyn en Petrus Johannes. Hy word groot in die [[Strand, Wes-Kaap|Strand]], [[Durbanville]] en Kaapstad, waar hy meeste van sy kinderjare in ’n weeshuis deurbring. Hier [[matrikuleer]] hy in [[1943]] aan die [[Hoërskool Jan van Riebeeck]].

Hierna word hy in 1946 ’n beroepsakteur by die Hendrik Hanekom-Geselskap tydens hulle opvoering van die drama ''Met die waters wat verby is'' en speel in nog vyf stukke by hulle voordat hy met die stigting van die Nasionale Toneelorganisasie daarby aansluit. In die jare 1946 tot [[1954]] deurkruis hy die land op talle toneelreise. Dan sluit hy in [[1955]] as omroeper by die [[Suid-Afrikaanse Uitsaaikorporasie]] (SAUK) se Afrikaanse diens aan. Hy is die bekende stem van Staal Burger van die radioreeks met dieselfde naam wat hy saam met [[Fanus Rautenbach]] skryf.

[[Jamie Uys]] vra hom in 1969 om ’n rolprent oor ''Staal Burger'' te maak en hy skryf die draaiboek en is regisseur van hierdie film. Van hierdie tyd is hy ’n voltydse filmregisseur van onder andere die films ''Breekpunt'', ''Die rebel'', ''Salomien'', ''Soekie'', ''Sonja'', ''Night of the puppets'' en ''Beloftes van more''. In 1981 skakel hy oor na televisie as regisseur. Televisiereekse onder sy regie sluit in ''Guilliam Woudberg'', ''Die seders van Lebanon'', ''Die jare daarna'' (wat hy reeds in 1958 as ’n radiodrama skryf en dit baseer op sy eie ervaring na skoolverlating), ''Transkaroo'' en ''Jasper le Feuvre''. Sy radiodrama ''Die vlakte duskant Hebron'' word ook deur Nic de Jager as reeks vir die televisie verwerk.

Hy was getroud met Tertia Prinsloo en die egpaar het twee seuns, [[Alexis Retief|Alexis Ignatius]] en Daan André. Sy seun, Alexis Retief, maak later naam as sielkundige en bedrewe kortverhaalskrywer.

Daan Retief sterf op [[10 Desember]] [[1990]].&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web |url=http://www.mimosafilms.co.za/Content/10/Directors |title=argiefkopie |access-date=11 November 2016 |archive-date=19 Oktober 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20161019213036/http://mimosafilms.co.za/Content/10/Directors |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

== Skryfwerk ==
Hy lewer skryfwerk in allerlei genres wat insluit talle kortverhale in tydskrifte (sommige onder skuilname) en ’n indrukwekkende lys oorspronklike bydraes vir die Afrikaanse Diens van die SAUK, wat insluit elf vervolgverhale (waaronder ''Vygiestrand se mense'', ''Die muur langs Duinekraal'' en ''Hoor jy die seemeeu''), sewe stukke wat in Kleinteater uitgesaai is en ten minste vyf dramas vir radioteater.

Sy bekendste werk, ''Die ondernemer'', word aanvanklik as radiodrama geskryf en in 1967 verower dit die [[Suid-Afrikaanse Akademie vir Wetenskap en Kuns]] se SAUK-prys vir Afrikaanse radiohoorspele. Hierin word die kleindorpse stryd tussen argetipiese inwoners uitgebeeld. Die begrafnisondernemer verkry vervulling in die prominensie wat hy geniet wanneer hy voor die lykstoet uit loop. ’n Sameloop van omstandighede fnuik egter hierdie ambisie van hom en sy strewe tot vergelding neem dan patologiese afmetings aan. Retief se eie Engelse vertaling van die hoorspel word as ''The Undertaker'' in Radio Theatre van die Engelse diens van die SAUK uitgesaai. Die stuk word later vir die verhoog verwerk en gepubliseer.

In 1968 skryf hy ’n drama oor die geboorte van Christus vir marionette, ''Die Kersverhaal'', wat deur Bess Finney opgevoer word.

Sy hoorspel ''Hoor jy die seemeeu'' word opgeneem in die versamelbundel ''Debuut'', wat versorg is deur Ciska en Francois Marais. Sterk dramatiese gebeure speel af by ’n klein dorpie aan die kus, waar ’n fisiese tragedie ook aanleiding gee tot diep menslike tragiek. Die stuk se stygende spanningslyn lei eindelik tot ’n treffende, dramatiese ontknoping.

''Die konsertinakoning'' is aanvanklik ’n radiovervolgverhaal wat oor die Afrikaanse diens van die SAUK uitgesaai is en wat dan in romanvorm verwerk en gepubliseer word. Dit vertel die verhaal van ’n tipiese Ierse familie se wedervaringe wanneer hulle na Suid-Afrika emigreer.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

== Eerbewyse ==
In [[1987]] ken die Hoërskool Jan van Riebeeck ’n erepenning aan hom toe vir sy skryf- en teaterwerk.

== Publikasies ==
Hy publiseer die volgende werke:&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;Imdb: http://www.imdb.com/name/nm1032245/&lt;/ref&gt;
* ''Die ondernemer'', 1970
* ''Die konsertinakoning'', 1972

== Filmografie ==
Hy was betrokke by die volgende produksies:&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

=== As regisseur ===
* [[Beloftes van Môre]], 1981
* ''Night of the Puppets'', 1979
* Sonja, 1978
* Die Rebel, 1976
* [[Soekie]], 1975
* [[Salomien]], 1972
* [[Breekpunt]], 1971
* [[Staal Burger]], 1969

=== As skrywer ===
* ''Night of the Puppets'', 1979
* ''Die Rebel'', 1976
* ''Soekie'', 1975
* ''Salomien'', 1972
* ''Breekpunt'', 1971

=== As akteur ===
* ''Funny People II'', 1983 as 'n Russiese toeris (nie gekrediteer nie)
* ''Staal Burger'', 1969

=== As vervaardiger ===
* ''Beloftes van Môre'', 1981
* ''Night of the Puppets'', 1979

== Bronne ==

=== Boeke ===
* [[Cloete, T.T.]] (red.) ''Die Afrikaanse literatuur sedert sestig''. Nasou Beperk. Eerste uitgawe. 1980.
* [[Kannemeyer, J.C.]] ''Geskiedenis van die Afrikaanse literatuur 2.'' Academica, Pretoria, Kaapstad en Johannesburg. Eerste uitgawe. Eerste druk. 1983
* Kannemeyer, J.C. ''Die Afrikaanse literatuur 1652–2004''. [[Human &amp; Rousseau]] Kaapstad en Pretoria. Eerste uitgawe. 2005.
* Marais, Francois en Marais, Ciska (samestellers) ''Debuut.'' Nasionale Boekhandel Bpk. Kaapstad. Eerste uitgawe. 1966.
* Minnaar-Vos, Anna. ''Die spel gaan voort''. [[Tafelberg-Uitgewers]] Beperk. Kaapstad. 1969.
*[[H.P. van Coller|Van Coller, H.P.]] (red.) ''Perspektief en Profiel Deel I''. J.L. van Schaik-Uitgewers. Pretoria. Eerste uitgawe. 1998.

=== Tydskrifte en koerante ===
* Retief, Daan. Só sien ek sake… Die Burger, 1 Februarie 1986

=== Ander verwysings ===
{{Verwysings}}

{{DEFAULTSORT:Retief, Daan}}
[[Kategorie:Geboortes in 1926]]
[[Kategorie:Sterftes in 1990]]
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse rolprentvervaardigers]]
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse rolprentregisseurs]]
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse akteurs van die 20ste eeu]]
[[Kategorie:Alumni van Hoërskool Jan van Riebeeck]]</text>
      <sha1>gnzo8358p6qllpo8rhf8bbhjrhzzvfu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Johannes Meintjes</title>
    <ns>0</ns>
    <id>73810</id>
    <revision>
      <id>2816589</id>
      <parentid>2742915</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:40:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Alumni van Hoërskool Jan van Riebeeck]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816589</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="75513" sha1="neoi785zy32d7fn2kk0mk7z1izq15u7" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Outeur
| naam = Johannes Meintjes
| bynaam = 
| beeld = Johannes Meintjes.jpg
| beeldbeskrywing = Johannes Meintjes in 1947, toe hy sowat 24 jaar oud was.
| onderskrif = Johannes Meintjes
| geboortenaam = Johannes Petrus Meintjes
| geboortedatum = [[19 Mei]] [[1923]]
| geboorteplek = [[Riversdal]]
| dood_datum = {{SDEO|1923|5|19|1980|7|7}}
| sterfteplek = [[Molteno, Oos-Kaap]]
| ouers = Ernest Frederick Meintjes en Valerie Keyter
| titel = 
| nasionaliteit = Suid-Afrikaner
| beroep = Kunsskilder en skrywer
| bekend = 
| salaris = 
| termyn = 
| voorganger = 
| opvolger = 
| eerbewyse =
| genre = 
| bekende_werke =
| party = 
| godsdiens = 
| huweliksmaat = Ronell Rossouw
| kinders = Geen
| webblad = [http://www.johannes-meintjes.co.za/ Johannes Meintjes]
| handtekening = Johannes Meintjes handtekening.jpg
}}

'''Johannes Meintjes''' ([[Riversdal]], [[19 Mei]] [[1923]]&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://152.111.1.87/argief/berigte/dieburger/2008/05/18/BG/11/geskied-336.html |title=Verjaardae |publisher=[[Die Burger]] |accessdate=4 Maart 2013 |date=19 Mei 2008 }}&lt;/ref&gt; – [[Molteno, Oos-Kaap|Molteno]], [[Suid-Afrika]], [[7 Julie]] [[1980]]) was ’n Suid-Afrikaanse kunsskilder, beeldhouer, amateur-geskiedkundige, skrywer en dramaturg.

Meintjes het reeds voor sy 22ste verjaardag bekend geword. Die aantreklike en aangename, maar intense, broeiende jong kunstenaar het die soort openbare ophemeling of heldeverering geniet wat later jare net die jong ikone van die musiek- of rolprentwêreld beskore sou wees.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.absolutart.co.za/masters/johannes-petrus-meintjies |title=Meintjes, Johannes Petrus (1923–1980) |publisher=Absolutart.co.za |accessdate=6 Maart 2013 }}&lt;/ref&gt; In ’n resensie van John Coetzee se ''The Message'' in 1990 skryf Marina le Roux van Johannes Meintjes hy was “byna die ideale bibliotekaris: kundige vakman, kunstenaar, onvermoeide navorser en onderhoudende skrywer, veral oor die Suid-Afrikaanse geskiedenis”.&lt;ref&gt;{{af}} {{cite web |url=http://152.111.1.87/argief/berigte/dieburger/1991/02/26/9/5.html |title=Meitje, die aantreklike heldin |publisher=[[Die Burger]] |date=26 Februarie 1991 |accessdate=4 Maart 2013 |last=Le Roux |first=Marina |archive-date= 2 Januarie 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160102170151/http://152.111.1.87/argief/berigte/dieburger/1991/02/26/9/5.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; Maar dit was by uitstek as kunsskilder dat hy hom vroeg reeds onderskei het toe hy feitlik oornag roem verwerf. Volgens die kunskenner en skrywer [[Esmé Berman]] was so iets ongekend in die Suid-Afrikaanse kultuurgeskiedenis.&lt;ref name=&quot;VolksbladSmith&quot;&gt;{{af}} {{cite web |url=http://152.111.11.6/argief/berigte/volksblad/2003/05/28/11/6.html |title=Johannes Meintjes: Molteno se James Dean |date=28 Mei 2003 |publisher=[[Volksblad]] |last=Smith |first=Charles |access-date= 4 Maart 2013 |archive-date= 2 Januarie 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160102170236/http://152.111.11.6/argief/berigte/volksblad/2003/05/28/11/6.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; Vanweë sy voorkoms en sy nonkonformisme word hy soms beskryf as “Molteno se [[James Dean]]”.&lt;ref name=&quot;VolksbladSmith&quot; /&gt;

Helena Theron, ook in ''[[Die Burger]]'', sê hy was “merkwaardig” as kunstenaar sowel as letterkundige.&lt;ref&gt;{{af}} {{cite web |url=http://152.111.1.87/argief/berigte/dieburger/1994/04/13/5/12.html |title=Meintjes bly boei |publisher=[[Die Burger|Die Burger, Oos-Kaap]] |date=13 April 1994 |last=Theron |first=Helena |accessdate=6 Maart 2013 |archive-date= 2 Januarie 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160102170147/http://152.111.1.87/argief/berigte/dieburger/1994/04/13/5/12.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; Hoewel hy nie in dieselfde asem as groot Suid-Afrikaanse kunsskilders soos [[Irma Stern|Stern]], [[Maggie Laubser|Laubser]] of [[Pierneef]] genoem word nie, word hy beslis as ’n voorste Suid-Afrikaanse skilder van die 20ste eeu beskou. Die hoogste prys wat ’n skildery van Meintjes tot dusver (middel 2014) op ’n veiling behaal het, was R668&amp;nbsp;400 vir sy ''Swazi Landscape'' op ’n veiling deur Strauss &amp; Co in die Vineyard-hotel, [[Kaapstad]], vroeg in Oktober 2012.&lt;ref&gt;{{af}}] {{cite web |url=http://152.111.1.87/argief/berigte/dieburger/2012/10/12/SK/4/veilstrauss.html |title=Resessie plaas geensins ’n demper op kunsveiling nie |publisher=Die Burger |date=12 Oktober 2012 |accessdate=4 Maart 2013 |last=Myburgh |first=Adele |archive-date= 2 Januarie 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160102165957/http://152.111.1.87/argief/berigte/dieburger/2012/10/12/SK/4/veilstrauss.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

In sy kort leeftyd van net oor die 57 jaar is meer as 1&amp;nbsp;400 koerantberigte en tydskrifartikels oor hom geskryf. Hy het sowat 1&amp;nbsp;340 skilderye geskilder, tientalle beeldhouwerke geskep asook honderde sketse, grafiese werke en waterverfskilderye. Sy gepubliseerde werke tel 35, terwyl hy ook tallose ongepubliseerde manuskripte nagelaat het, waarvan talle verlore geraak het.&lt;ref&gt;{{en}} [http://www.art-archives-southafrica.ch/PDFs/JM_CVweb.pdf Art Archives South Africa].&lt;/ref&gt;

== Kinderjare ==
[[Lêer:Meintjes kinders.jpg|duimnael|200px|Johannes Meintjes se vader, Ernest, sit op dié foto van 1896 van die Meintjes-kinders van Grootzeekoegat, distrik [[Molteno, Oos-Kaap|Molteno]]. Staande is Katie, Pieter, Johnny, Cornelis en Faan.]]
[[Lêer:Johannes Meintjes 13 jaar oud 1936.jpg|duimnael|links|190px|Johannes Meintjes as 13-jarige, waarskynlik afgeneem op [[Riversdal]] omdat die gesin eers in 1938 [[Kaapstad|Kaap]] toe verhuis het.]]
[[Lêer:Johannes Meintjes Grootzeekoegat 1955.jpg|duimnael|230px|Die eertydse opstal op die plaas Grootzeekoegat, waarskynlik die oudste in die distrik [[Molteno, Oos-Kaap|Molteno]], waar Meintjes sy eerste vyf lewensjare deurgebring het. Hy het in 1949 hierheen verhuis, dit later laat vergroot en die res van sy lewe merendeels hier deurgebring. Sy vrou het nog enkele jare ná sy dood in 1980 hier gewoon, maar eindelik het dit uit die Meintjes-familie se besit gegaan, algaande verval en teen 2012 is dit gesloop.]]

Johannes Meintjes het reeds op ’n baie vroeë ouderdom begin skets, waarskynlik al tydens die eerste vyf sorgelose jare op die familieplaas, Grootzeekoegat, in die distrik Molteno in Noordoos-Kaapland.&lt;ref&gt;{{en}} [http://goo.gl/maps/iIa9g Die ligging van die eertydse plaasopstal op Google Maps]. URL besoek op 4 Junie 2013.&lt;/ref&gt; Hier was sy vader, Ernest Frederick Meintjes (1893–1928), skaapboer. Wanneer hy nie met sy tekeninge besig was nie, het hy saam met sy vader veld toe gegaan, in die skaapkrale gespeel of saam met sy vader op sy perd gery. Sy moeder, Valerie Keyter, spruit uit een van die mees verfynde families van Wes-Kaapland en is ’n nasaat van die bekende ds. [[Meent Borcherds]], aanvanklik van 1785 tot 1786 leraar van die [[NG gemeente Kaapstad]] en vanaf 1786 leraar op [[Stellenbosch]], maar ook 'n skrywer en amateurkomponis wat beskryf is as 'n ontwikkelde en belese man met 'n digterlike gevoel, literêre talent, 'n historiese sin en 'n lewendige gees.&lt;ref&gt;{{af}} [[S.P. Engelbrecht|Engelbrecht, prof. dr. S.P.]] 1952. ''Die Kaapse predikante van die sewentiende en agtiende eeu''. Kaapstad, Pretoria: H.A.U.M.-J.H. de Bussy.&lt;/ref&gt;

Van vaderskant bevind Meintjes se voorgeslagte hulle reeds byna drie en ’n half eeue in Suid-Afrika. Meintjes se vader is skielik op 35-jarige leeftyd oorlede. Volgens Pieter Marincowitz is &quot;dit begryplik dat dit vir die seun die verlies was van 'n vader wat in hoofsaak die held was, en as sodanig was dit 'n groot slag&quot;.&lt;ref&gt;{{af}} Marincowitz, Pieter in: 1948. ''Liriese Werk / Lyrical Work: Johannes Meintjes.'' Cape Town: The Anreith Press.&lt;/ref&gt; Mev. Meintjes het noodgedwonge met haar vier kinders, drie seuns en 'n dogter, na haar tuisdorp, [[Riversdal]], verhuis waar Johannes ook vyf jaar tevore gebore is omdat sy moeder telkens vir ’n bevalling daarheen gegaan het. Hier sou hy tot sy vyftiende jaar in 'n een van die oudste huise op die dorp woon, in latere jare die De Doornkraal Boutique Hotel.&lt;ref&gt;{{en}} [http://www.greenwoodguides.com/south-africa/accommodation.aspx?page=138 Greenwoodguides.com] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111123145156/http://www.greenwoodguides.com/south-africa/accommodation.aspx?page=138 |date=23 November 2011 }}. URL besoek op 3 Junie 2013.&lt;/ref&gt; Op Riversdal het hy hom al hoe meer in teken- en skilderwerk verdiep, veral in studies van mense. Terselfdertyd was skoolgaan vir die jong Meintjes buitengewoon onaangenaam omdat dit inbreuk gemaak het op sy tekenwerk waarin hy merkwaardig bedrewe geword het. Die skool het ook inbreuk gemaak op 'n suiwer verbeeldingswêreld wat sy geloof en vertroue geword het, 'n eensame en private wêreld, maar slegs eensaam weens sy groot skugterheid, as gevolg waarvan hy nie maklik vriende gemaak het nie.

Die bejaarde kunsskilder [[Jan Volschenk]] het toe nog gelewe (hy is in 1936 oorlede) en die jong knaap het dikwels by die oubaas se ateljee ingeloer. Volschenk was toe reeds baie oud, met ’n spierwit kop. Johannes het graag na hom en sy landskappe sit en kyk, maar Volschenk is oorlede toe die seun nog baie jonk was. &quot;My eie werk het ek vir almal gewys wat daarna wou kyk,” het Meintjes in 1963 aan die tydskrif ''Lantern'' vertel. “Tot my verbasing moes ek ontdek dat ek beter as my onderwyseres kon teken. Ek het my werk op die kunsafdeling van die jaarlikse landbouskou begin uitstal en feitlik al die pryse verower, ’n prestasie wat my in staat gestel het om my eerste olieverf te koop.”

In mnr. Viljoen het hy ’n goeie kunsonderwyser gehad van wie hy baie kon leer en wat hom deurgaans aangemoedig het. Toe hy vyftien was, het hy met olieverf begin werk, al sukkelend omdat hy tot in daardie stadium hoofsaaklik met waterverf en potlood gewerk het, en met sy twee jongste sussies as onwillige modelle. Mev. Meintjes het in 1938 besluit om met haar kinders - ’n seun en drie dogters – na [[Kaapstad]] te verhuis. Hier het die jong Johannes se lewe ingrypend verander. Kaapstad sou ook jare daarna sy woonplek bly.

Mnr. H.A. Rust, later Suid-Afrika se ambassadeur in [[Nederland]], was destyds skoolhoof van die [[Hoërskool Jan van Riebeeck]] in [[Tamboerskloof]], en hy het spesiaal gereël dat Meintjes kuns as skoolvak kon neem. Die paar skoliere aan wie dié vergunning gemaak is, het kunsklasse van Florence Zerffi in haar ateljee in [[Wynberg]] ontvang. Sy was ’n kunstenares van naam, weduwee van die briljante impressionis [[Strat Caldecott]], en ’n baie bekwame dog strenge onderwyseres. So het Meintjes se eerste akademiese onderrig op 15-jarige ouderdom begin. Zerffi het sy talent uitgeken, want sy het aangebied om hom kosteloos ekstra klasse te gee wat niks met die skoolwerk te doen sou hê nie. Sy het sy vordering krities gevolg. Van haar het Meintjes later gesê: “Zerffi was ’n ongenadige onderwyseres, maar deeglik soos min en ek het baie van haar geleer. Haar goeie smaak, vurige opvattings, skerp kritiese sin en wye belesenheid sou my blywend beïnvloed, hoewel haar werk my koud gelaat het.&quot;

== Invloed van Maggie Laubser ==
[[Lêer:Johannes Meintjes Young Lovers 1949.jpg|duimnael|links|240px|“Young Lovers”, 1949. Volgens ’n berig op [[26 Julie]] [[1952]] in die ''Evening Post'' (’n destydse middagblad in [[Port Elizabeth]]) het ’n jong paartjie dié werk, wat sommige mense destyds as “pornografies” beskryf het, vir 60 ghienies (een ghienie was £1&amp;nbsp;1s.) gekoop.]]
[[Lêer:Maggie Laubser Self Portrait 1928.jpg|duimnael|200px|Selfportret van [[Maggie Laubser]] (1928). Meintjes het gesê sy het hom teruggelei tot die bron van haar werk, die Duitse Ekspressionisme, wat hom gehelp het om sy eie styl te vind.]]
Meintjes vertel in dieselfde onderhoud met ''Lantern'' van sy ontdekking van [[Irma Stern]] en [[Maggie Laubser]]: “Instinktief het ek geweet dat dit die rigting was waarin ek moes werk. Irma Stern se kleurgevoel en Maggie Laubser se komposisie het ’n nuwe wêreld vir my oopgesluit – die Ekspressionisme, waarvan ek toe nog maar min geweet het. Ek het geleer hoe om met olieverf te werk en een na die ander doek voltooi – wild en koorsig. Zerffi het haar bes gedoen om my in toom te hou en te dissiplineer. Aan haar kritiek het ek soveel waarde geheg dat ek elke stuk wat sy goedgekeur het, dadelik geraam het.”

Hy het hom veral aangetrokke tot Maggie Laubser se werk gevoel en was sowat 17 jaar oud toe hy ’n bewonderaarsbrief aan haar geskryf het. Uiteindelik het hulle ontmoet aan die huis van die kunsskilder [[Cecil Higgs]] op [[Stellenbosch]]. Dit was die begin van ’n groot vriendskap. Meintjes het sy hart en siel in die stryd gewerp om erkenning vir Laubser te verkry. Mettertyd het hy baie oor haar geskryf, artikels en ’n boek (toe hy maar 19 was) en radiopraatjies. (Dié boek het die hoogste prys vir 'n werk deur Meintjes behaal toe dit in 2010 op 'n veiling vir R11&amp;nbsp;200 van die hand gesit is.&lt;ref&gt;{{en}} [http://www.johannes-meintjes.co.za/index.html www.johannes-meintjes.co.za].&lt;/ref&gt;)

Meintjes het gesê dit het daartoe gelei dat mense verkeerdelik gedink het sy werk is deur haar beïnvloed, maar dat hy eintlik teruggegaan het na haar bron, die Duitse Ekspressionisme. Dit het hom sy eie styl help vind en sou, volgens ’n skrywer in ''[[Die Burger]]'', hom “in staat stel om ’n persoonlike simboliek te ontwikkel om uiting aan sy psigo-seksuele fantasieë te gee”.&lt;ref&gt;{{af}} {{cite web |url=http://152.111.1.87/argief/berigte/dieburger/2007/01/12/WB/2/SedoosKuns.html |title=Visuele kunste skitter op fees |publisher=[[Die Burger]] |date=12 Januarie 2007 |accessdate=4 Maart 2013 }}&lt;/ref&gt;

== Eerste jare ná skool ==
[[Lêer:Johannes Meintjes selfportret 1951.jpg|duimnael|links|230px|’n Selfportret uit 1951, toe hy 26 of 27 was.]]
Nadat hy die matriek-eksamen afgelê het, was dit ’n probleem om te weet wat om te doen omdat hy eintlik net wou skilder. Destyds was daar min goeie kunsskole en Meintjes se kunstenaarsvriende het hom aangeraai om hom voorlopig liewer aan sy tweede liefde te wy, naamlik die letterkunde. Hy het na die [[Universiteit van Kaapstad]] gegaan met Afrikaans-Nederlands en Engels as hoofvakke en hom as letterkunde-student onderskei.

Tog het hy intensief met sy skilderwerk voortgegaan, in so ’n mate dat hy later sou sê hy weet nie hoe hy ooit sy graad behaal het nie. Tydens sy studie aan die U.K. het hy sy werk vir tallose gesiene kunstenaars in Kaapstad gaan wys, onder wie [[Lippy Lipshitz]], [[Ruth Prowse]], [[Charles Peers]], [[Gregoire Boonzaier]], [[Jean Welz]], Nerine Desmond, [[Freida Lock]] en [[Mary Ellen (May) Hillhouse|May Hillhouse]]. Zerffi se invloed het geleidelik begin afneem, Maggie Laubser s’n het toegeneem, nie wat styl en onderwerp betref nie, maar werkmetode. Nietemin sou hy later sê: “(D)ie een van wie ek die meeste geleer het, was May Hillhouse”. Hillhouse was destyds ere-sekretaresse van die K-klub en Meintjes het gemeen dat hy die jongste lid was wat die klub nog ooit gehad het. Sy was ’n aantreklike, donker vrou met ’n diepgaande tegniese kennis van die skilderkuns. Soos in die geval van Zerffi, het May Hillhouse se werk hom “koud gelaat”, maar hy het geglo hy het die meeste van almal by haar geleer. Sy het jare lank elke skildery gesien wat hy gemaak het en elkeen deeglik gekritiseer.

Daar was ook Cecil Higgs van wie hy baie aangaande verfhantering en tekstuurwaarde geleer het.

== Na Johannesburg ==
Op 20-jarige ouderdom het hy die graad B.A. behaal. Hy was onwillig om sy literêre studie voort te sit, want ’n doktorsgraad in die letterkunde sou maar min betekenis vir ’n kunsskilder hê. Die probleem was om ’n verdienste te vind en tog met skilderwerk voort te gaan. Gerrit Bakker, wat destyds by ’n Kaapstadse boekhandel werksaam was, het besluit om sy eie boekhandel in [[Johannesburg]] te begin en het Meintjes gevra om sy assistent te word. Dit was ’n tydelike uitkoms en vir die eerste keer in sy lewe beland Meintjes in Johannesburg waar hy gou die kunskenners en kunstenaars van die Noorde leer ken het: Anton Hendriks, Elsa Dziomba, [[Alexis Preller]], [[Walter Battiss]] en baie ander. Sommige van hulle het sy vriende geword, veral Preller. Die ou Gainsborough-galery, destyds in die Lennon-gebou in Pritchardstraat, was destyds die bymekaarkomplek van die avant garde. Johannes Meintjes het dié galery bespreek vir sy eerste tentoonstelling in Augustus daardie jaar (1944).

== Eerste treë as beroepskilder ==
[[Lêer:Johannes Meintjes Maggie Laubser.jpg|duimnael|links|180px|Meintjes het ’n monografie oor Maggie Laubser geskryf toe hy 19 of 20 was. Dit het in 1944 by HAUM verskyn, sy eerste gepubliseerde boek. 'n Eksemplaar daarvan is in 2014 vir R5 550 op [[Bidorbuy|Bidorbuy.co.za]] verkoop.&lt;ref&gt;[http://www.bidorbuy.co.za/item/158202168/Maggie_Laubser_Johannes_Meintjes_1944.html Birdorbuy.co.za]&lt;/ref&gt;]]
[[Lêer:Johannes Meintjes Young man with Jug 1959.jpg|duimnael|200px|“Young man with jug”, 1959.]]
Hy het die boekhandel verlaat en na [[Kaapstad]] teruggekeer om hom op sy tentoonstelling voor te berei, vasbeslote om sy bestaan as beroepskunsskilder te regverdig. Sy familie het hierdie waaghalsige besluit ondersteun, blykbaar met die wete dat daar geen keer meer aan hom was nie. Platsak en met sy hele toekoms op die spel, is hy met sy skilderye terug na Johannesburg vir die opening van die tentoonstelling. Hy was toe een-en-twintig. Die tentoonstelling het groot opspraak verwek en Meintjes oornag feitlik landswye bekendheid besorg.

Artikels oor sy werk het in verskeie tydskrifte en blaaie verskyn en honderde belangstellendes het die uitstalling bygewoon. Gideon Horn het in ''[[Die Transvaler]]'' na hom verwys as “’n jong kunstenaar . . . wat hom aan ’n mens openbaar as moontlik die belowendste onder die jongeres. Van die opvallendste kenmerke van sy werk is sy besondere beheer van kleure, sy tegniese vaardigheid, die selfstandigheid van gees wat daaruit spreek . . .” In die tydskrif ''Forward'', soos aangehaal in die brosjure vir 'n tentoonstelling van Meintjes se skilderye van 29 Mei tot 10 Junie 1945 in die Argus-galery in Burgstraat, Kaapstad, het Ronald Morris verklaar: &quot;Mr. Meintjes has achieved a 'mature expression of immaturity'. He has a dynamic and dramatic sense of colour and composition, combined with a tenderness that is almost feminine, but never effeminate; he is expressionistic but intelligible; versatile because he is sensitive to mood, atmosphere, phantasy and character, and not because he wants to create an impression. In most of his work there is poetry, the loneliness and the longing of youth. Meintjes' métier is not the mask or the puppet, but the vitality of life and the phantasies of the mind and the spirit ...”

Daar was aanvallende kritiek ook, maar dit het Meintjes verwag en in elk geval was dit baie minder en minder neerhalend as wat die skilders wat hy die meeste bewonder het, moes verduur. Gelukkig het hy genoeg werke verkoop om byna ’n jaar lank onafhanklik te kon lewe.

== Eie ateljee in Kaapstad ==
[[Lêer:Johannes Meintjes Buitengracht ateljee.jpg|duimnael|230px|links|Meintjes in die ateljee in Kaapstad wat hy gehuur het van die latere vrou van [[Gregoire Boonzaier]], Marie Gravett.]]
[[Lêer:Johannes Meintjes ateljee.png|duimnael|190px|Een van Meintjes se beeldhouwerke in sy ateljee in Kaapstad kort voor 1950.]]
Terug in Kaapstad het hy ’n ateljee gehuur van Marie Gravett, wat later getroud is met die kunstenaar [[Gregoire Boonzaier]], en hom gereedgemaak vir sy eerste tentoonstelling daar. Meintjes het later gesê die Kaapse kritici was meer konserwatief as hul eweknieë in Johannesburg; tog het hulle sy werk goed ontvang.

Prebble Rayner het geskryf (koerant onbekend): “Johannes Meintjes … is an ardent young painter of considerable promise, tackling his fellowman as subject-matter. There is apparent in his work a deep-seated awareness of individual character …” David Gamble (koerant eweneens onbekend): “Mr. Meintjes is a strong and direct painter with a pronounced sense of drama, together with a most interesting feeling for colour and a sensitive appreciation of personality. A strong vein of fantasy is another of his qualities.” Magda Sauer (waarskynlik ''[[Die Burger]]''): “Hy is een van die talentvolste jong skilders. Ten spyte van sy jeug het hy al ’n styl van sy eie ontwikkel. Hy het ’n sterk en dramatiese gevoel vir kleure en ’n goeie en oorspronklike gevoel vir komposisie.”

In ''Trek'' het Prebble Rayner verder verklaar: “I am no Nostradamic sooth-sayer, but I have every faith in the future of Johannes Meintjes.” Geldelik was hierdie tentoonstelling so suksesvol dat Meintjes nou sy groot begeerte kon verwesenlik, naamlik om sy studie oorsee voort te sit.

== Verdere studie oorsee ==
[[Lêer:Johannes Meintjes 1947 uitstalling.jpg|duimnael|230px|Meintjes tydens ’n uitstalling van sy werk in 1947, waarskynlik sy tweede uitstalling in [[Kaapstad]].]]
Die [[Tweede Wêreldoorlog]] het pas ten einde geloop en intussen was hy deeltyds kunsonderwyser aan die [[Hoërskool Jan van Riebeeck]] en [[SACS]]. Ná ’n tweede tentoonstelling in Johannesburg teen die einde van 1945 is hy nog in dieselfde jaar aan boord van die ''Aquitania'', ’n troepeskip met seweduisend mense aan boord, na [[Southampton]]. In [[Londen]] het hy sowat agtien maande studeer en diep gedrink aan die Europese kultuur. Een van sy doelwitte met dié besoek was om regstreeks kennis te maak met die werk wat hy vroeër slegs in afbeeldings kon ken. Op sy soektog deur die galerye het hy Rembrandt, El Greco en die Vlaamse Primitiewe sowel as Henry Moore, Picasso en Graham Sutherland van die grootste betekenis vir hom gevind. Deeltydse radiowerk as omroeper en vertaler die Afrika-diens van die British Broadcasting Corporation (saam met [[Arnold van Wyk]]) het hom aan die lewe gehou.

Intussen het belangstelling in sy werk steeds toegeneem en met sy terugkeer na Suid-Afrika in 1947 het sy tweede tentoonstelling in Kaapstad buitengewone sukses gehad. Almal het groot vordering in Meintjes se werk gesien en het hul dankbaarheid uitgespreek dat hy hom nie te veel deur buitelanders laat beïnvloed het nie. Hy is beskryf as ’n “pionier” en ’n “Voortrekker” in die nuwe tradisie van die Suid-Afrikaanse skilderkuns.

== Terug in die Moederstad ==
[[Lêer:Johannes Meintjes Kunsklas.jpg|links|220px|duimnael|Johannes Meintjes bied in die jare veertig 'n kunsklas aan die Kaapse Tegniese Kollege aan.]]
[[Lêer:Johannes Meintjes Guitarist on the Beach 1956.jpg|duimnael|230px|“Guitarist on the Beach”, 1956.]]
In Kaapstad het hy ’n ateljee in ’n ou [[Kaaps-Hollandse Styl|Kaaps-Hollandse huis]] gehuur en verskeie tentoonstellings elders gehou. Hy het die tekenklasse van gekleurde studente aan die Kaapse Tegniese Kollege behartig en heelwat uitsaaiwerk gedoen, insluitende die eerste kunsprogram vir die jeug wat ooit in die land uitgesaai is. In hierdie tyd het hy ook drama aan die Kaapse Tegniese Kollege en die [[Worcester]]se Dramaskool doseer. Hy het onder meer vir die Eoan-groep dekorstelle geskilder en kostuums ontwerp.

Intussen het hy ook begin skryf en talle artikels, essays en kortverhale uit sy pen het verskyn. Sy eerste boek, ’n monogram oor Maggie Laubser, geskryf toe hy pas 19 of 20 was, het in 1944 verskyn. Volgens die tydskrif ''Lantern'' was dit een van die besversorgde boeke wat ooit in die land gedruk is en was dit skaars 20 jaar ná publikasie reeds gesogte Africana. In 1947 het ’n bundel kortverhale, ''Kamerade'', deur homself geïllustreer gevolg en waarvan net 500 gedruk is,&lt;ref&gt;{{en}} [http://www.johannes-meintjes.co.za/writing.html Samevatting van Johannes Meintjes se skryfwerk op Johannes-Meintjes.co.za]. URL besoek op 20 Junie 2013.&lt;/ref&gt; en in 1948 ’n boek oor sy liriese skilderye, ''Liriese Werk / Lyrical Work''.

== Na die familieplaas by Molteno ==
[[Lêer:Grootzeekoegat 1955.jpg|links|duimnael|230px|Grootzeekoegat in die jare vyftig, kort nadat Meintjes heeltyds daar gaan woon het.]]
[[Lêer:Johannes Meintjes 1950.jpg|duimnael|200px|Meintjes, soos hy gelyk het toe hy terug na Grootzeekoegat verhuis het.]]
[[Lêer:Johannes Meintjes Ongetiteld.jpg|duimnael|links|230px|“Ongetiteld” (1954).]]
[[Lêer:Johannes Meintjes Portret van 'n jong man.jpg|duimnael|200px|&quot;Portret van Chris van den Berg&quot; (1957).]]
In 1949 het Meintjes Kaapstad verlaat en hom op die familieplaas, Grootzeekoegat, gevestig. Hier het hy begin Kaapse koloniale meubels versamel, asook Africana-boeke, porseleinware en koper. In sy versameling het hy kunswerke van [[Thomas Bowler|Bowler]], [[Samuel Daniell]] en Harris gehad, en hy was ook ’n ywerige versamelaar van ou afdrukke, kaarte en etse. Daar het hy vyf jaar in feitlik eensame afsondering deurgebring, hoewel hy glo nooit afgesonder gevoel het nie, en die plaas slegs verlaat om sy werk in verskeie sentra ten toon te stel en ook kort besoeke gebring aan die Staatsargief en die Africana-biblioteke in Johannesburg en Pretoria vir navorsingsdoeleindes tot 1954 of 1955, toe hy weer na Johannesburg teruggekeer het.

In dié tyd het sy boek oor [[Anton Anreith]], Suid-Afrika se eerste beeldhouer, verskyn, asook ’n toneelstuk (in medewerking met [[Uys Krige]]) wat die letterkundige prys van die Nasionale Adviesraad van die destydse Afdeling Volwassene-onderwys verower het. ''Die Blanke Stilte'', 'n toneelstuk in drie bedrywe, was een van die bekroonde stukke in die 300-jarige Van Riebeeck-herdenkingstoneelwedstryd wat deur die Nasionale Adviserende Raad van Onderwys vir Volwassenes gereël is. Erika Terblanche skryf: &quot;Hertzog Venter het geskryf dat daar in hierdie drama nie ’n hoofkarakter in die normale sin van die woord is nie. In die drama word die spanning wat in ’n organies verbonde groep mense voorkom, uitgebeeld: die Vorster-gesin van die plaas Zevenfontijn en enkele vriende.

&quot;Hierdie spanning word deur twee faktore veroorsaak: die neerdrukkende, 'deprimerende' invloed van ’n genie en sterk persoonlikheid op dié wat hom omring, en die stabiliserende uitwerking van die geslagstradisie en familiegrond op die nageslag. Vir Venter is dit ’n 'allesins lesenswaardige drama'; ook met die eise van die toneel is terdeë rekening gehou, maar volgens hom sou dit by opvoering hoë eise aan die regie, die spelers en die gehoor stel vanweë die aard van die dialoog en die dekor.&quot;.&lt;ref&gt;{{af}} [http://www.litnet.co.za/Article/johannes-meintjes-1923-1980 Essay oor Johannes Meintjes deur Erika Terblanche op Litnet.co.za] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130101172417/http://www.litnet.co.za/Article/johannes-meintjes-1923-1980 |date= 1 Januarie 2013 }}. URL besoek op 20 Junie 2013&lt;/ref&gt;

Vroeg in die jare vyftig het hy ook ’n kunstentoonstelling op ’n lesingstoer deur die [[Vrystaat]] geneem. In 1954, toe hy sy vyf jaar lange afsondering beëindig, keer hy terug na die [[Johannesburg|Goudstad]] en hou uitstallings daar en in [[Pretoria]]. In dié tyd woed ’n openbare debat tussen hom en Laurence van der Post oor die Afrikaner se houding jeens Suid-Afrika se ander bevolkingsgroepe. In 1955 ontmoet hy die Brits-Suid-Afrikaanse skrywer William Plomer, met wie hy lewenslank bevriend sou bly.

Meintjes verdeel nou sy tyd tussen Johannesburg en die plaas naby Molteno, met gereelde tentoonstellings in al die groot stede.

In 1955 het daar nog twee boeke van hom verskyn, een oor sy plaasondervindings, ''Frontier Family'', en ’n roman, ''Storm(s)vlei'', wat die eerste prys in ’n wedstryd wat deur die Stadsraad van [[Pretoria]] gereël is ter viering van die stad se honderdste bestaansjaar, verower het. Daarna verskyn ook sy ''Complex Canvas'', met veertig van sy tekeninge en daarna ''Dagboek 1'', aantekeninge uit sy joernaal (wat Meintjes 20 jaar vantevore begin hou het) wat ’n boeiende prentjie van die kunslewe in Suid-Afrika skets. ''Dagboek 2'' en ''Dagboek 3'' het later gevolg.

Meintjes stal deur die loop van 1956 uit in Kaapstad, Pretoria en Johannesburg. Hy skilder die Britse aktrise dame Sybil Thorndike (1882–1976) op haar versoek en dié skildery ontketen ’n storm in die Suid-Afrikaanse pers. 1957 bring sy gebruiklike uitstallings, nou in Bloemfontein, Johannesburg en op Heidelberg (waarskynlik [[Gauteng]]). Kunskenners beskryf Meintjes in dié jare as die Suid-Afrikaanse Cézanne, Gauguin of Chagall. Die volgende jaar kom uitstallings in Pretoria en Johannesburg weer aan die beurt asook ’n besoek aan Europa waartydens hy studeer in [[Londen]], [[Amsterdam]] en [[Parys]].

== Verdere werk tydens die sestigerjare ==
[[Lêer:Eetkamer Grootzeekoegat 1951.jpg|200px|duimnael|links|Die eetkamer in die ou opstal op Grootzeekoegat in 1951, twee jaar nadat Meintjes hierheen verhuis het.]]

’n Besonderse projek wat Meintjes aangepak het in 1960, was die bewaring van die foto’s van die dorpsfotograaf [[Ambrose Lomax]]. Vyftig jaar nadat Lomax, die apteker, uit Molteno weg is, is sy negatiewe in sy ou apteek gekry. Meintjes het dit laat ontwikkel en ’n besonderse boek met ’n aantal van die foto’s – baie daarvan is voor en tydens die [[Tweede Vryheidsoorlog|Anglo-Boereoorlog]] geneem – in 1964 uitgegee.&lt;ref name=&quot;VolksbladSmith&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{af}} [http://www.nmmu.ac.za/onseangeltjie/aucamp04.htm '' 'n Sprekende gelykenis – vir Paul Alberts'' deur Hennie Aucamp].&lt;/ref&gt;

In 1963 volg nog uitstalling in [[Pretoria]], [[Johannesburg]] en Kaapstad asook ’n uitstalling van sy werk in die [[Verenigde State van Amerika|VSA]]. Die pers verwys na Meintjes as die “Goue Seun” van die Suid-Afrikaanse kunstoneel. Op letterkundige gebied verskyn sy roman “Gister en vandag” en “Jeugjare”. Die volgende jaar kom uitstallings op [[Molteno, Oos-Kaap|Molteno]], in [[Johannesburg]] en [[Washington]] aan die beurt asook ’n groepsuitstalling saam met onder meer George Boys, Gordon Vorster, Cecily Sash en Dirk Meerkotter op uitnodiging van die Rembrandt-kunsstigting.

In 1964 verskyn nie minder nie as drie boeke uit sy pen: die roman “Mallemeule”, “Manor House” en “Portret van ’n Suid-Afrikaanse Dorp deur [[Ambrose Lomax|A Lomax]]: Molteno 1894 – 1909”, oor die apteker en fotograaf wat op Molteno gewoon het tydens die opbloei wat teweeggebring is deur ontdekking van [[steenkool]] in die Stormbergreeks.

== Heeltydse terugkeer na Grootzeekoegat ==
[[Lêer:Johannes Meintjes Ronell Meintjes 1961.jpg|duimnael|190px|Mev. Ronell Meintjes, née Rossouw, soos deur haar man in 1961 geskilder.]]

[[Lêer:Johannes Meintjes Straatmusikante.jpg|duimnael|links|200px|“Straatmusikante” (1945) is deel van die permanente uitstalling in die Hester Rupert-kunsmuseum op [[Graaff-Reinet]]. Meintjes was een van die kunstenaars wie se werk uitgestal is tydens die opening van dié museum in 1966 nadat [[Anton Rupert]] die geskiedkundige gebou waarin dit gehuisves word, die jaar vantevore van sloping gered het.]]

In 1965 ontvang Meintjes ’n letterkundeprys van PEN en gaan woon heeltyds op die familieplaas, Zeekoegat, saam met sy vrou, Ronell Rossouw (gebore [[9 Februarie]] [[1932]]), met wie hy op [[25 Maart]] [[1960]] getroud is. Sy is drie jaar vantevore van haar eerste man, Michael Schönberg, geskei en het ’n dogter, Lynn, gehad wat by Ronell se ouers in [[Parow]] gewoon het.&lt;ref name=&quot;VolksbladSmith&quot; /&gt; Ronell het by die munisipaliteit op Molteno gewerk in die tyd toe sy en Meintjes getroud is. Nadat Lynn st. 8 geslaag het, het sy in die apteek op Molteno begin werk. Sy het later by haar pa, Schönberg, in Johannesburg gaan woon. Johannes en Ronell het nie kinders gehad nie, al was sy grootste oorweging om met haar te trou omdat hy 'n erfgenaam wou hê wat kon verseker Grootzeekoegat bly in die Meintjes-familie. Ronell was wel swanger, maar het die baba verloor.&lt;ref&gt;{{af}} [http://www.litnet.co.za/Article/johannes-meintjes-1923-1980 Essay oor Johannes Meintjes deur Erika Terblanche op Litnet.co.za] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130101172417/http://www.litnet.co.za/Article/johannes-meintjes-1923-1980 |date= 1 Januarie 2013 }}. URL besoek op 20 Junie 2013&lt;/ref&gt;

Hy hou weer uitstallings in [[Kaapstad]] en [[Pretoria]] en publiseer die biografie van [[Olive Schreiner]], ''Olive Schreiner Portrait of a South African Woman''. Die voorsitter van die South African English Academy beskryf dit as die “beste studie tot dusver oor Olive Schreiner”.&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.johannes-meintjes.co.za/biography.html |title=Johannes Meintjes: opsommende biografie |format=html |publisher=johannes-meintjes.co.za |access-date=3 Maart 2013 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20191102120516/http://www.johannes-meintjes.co.za/biography.html |archive-date= 2 November 2019 |url-status=live |df=dmy-all }}&lt;/ref&gt; ’n Tweede boek, “The Silent Conspiracy” verskyn in 1965. Ook hou hy ’n groepsuitstalling saam met onder meer [[Lukas Sithole]], [[Christo Coetzee]], [[Maggie Laubser]], [[Armando Baldinelli]] en [[Maud Sumner]].

In 1966 volg solo-uitstallings in Johannesburg en op Molteno asook deelname aan die Republiekfees-uitstalling (die Republiek van Suid-Afrika was toe vyf jaar oud) in Pretoria en die opening van die Hester Rupert-kunsmuseum op [[Graaff-Reinet]] in ’n gebou wat [[Anton Rupert]] in 1965 gered het toe dit bekend word dat ’n petroleummaatskappy dit wou sloop vir die oprigting van ’n vulstasie.&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.rupertartmuseum.co.za/ |title=Die Hester Rupert Kunsmuseum |format=html |access-date=3 Maart 2013 |publisher=ruperartmuseum.co.za |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20191009115510/https://www.rupertartmuseum.co.za/ |archive-date=9 Oktober 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; In dieselfde jaar verskyn die opdrag-biografie oor genl. [[Koos de la Rey]], “De la Rey Lion of the West” (in Engels), wat as ’n vervolgverhaal in ''[[The Star]]'' verskyn.

In 1967 volg die publikasie, ook as ’n vervolgverhaal, van die biografie oor genl. De la Rey in ’n Afrikaanse koerant. Meintjes word nou aangestel as erekurator van die George Vice-gedenkmuseum op Molteno en hou uitstallings in Kaapstad en Johannesburg.

In 1969 volg nog uitstalling in Johannesburg en op Molteno en verskyn sy biografie van genl. [[Gideon Scheepers]], ''Sword in the Sand Gideon Scheepers'', asook ’n Engelse biografie van pres. [[Marthinus Theunis Steyn|M.T. Steyn]], wat in 1970 in Afrikaans sou verskyn as ''Steyn Vader van sy volk'', en ’n boek oor die [[Slag van Stormberg]], ''Stormberg A Lost Opportunity''. Die jaar daarna kom ’n biografie van genl. [[Louis Botha]] aan die beurt, wat gunstig ontvang word, ook deur oorsese media. Die boek oor pres. Steyn word oor die radio uitgesaai en in dieselfde jaar verskyn ''The Round Table in South Africa''.

== Laaste dekade ==
[[Lêer:NG kerk Molteno 2021.jpg|duimnael|255px|Meintjes is op Woensdag 9 Julie 1980 om 14:30 vanuit die [[NG gemeente Molteno|NG kerk op Molteno]] begrawe,&lt;ref&gt;{{en}} [http://www.johannes-meintjes.co.za/archives.html Berig in die Cape Argus]. URL besoek op 4 Junie 2013.&lt;/ref&gt; 12 maande voor die gemeente se honderdjarige bestaan waarvoor hy toe reeds 'n gedenkboek geskryf het.]]

[[Lêer:George Vice Biblioteek Molteno.jpg|duimnael|255px|Meintjes was tot sy dood bibliotekaris van die George Vice-biblioteek op Molteno en erekurator van die plaaslike museum.]]

Meintjes se eerste uitstalling van die jare sewentig was in [[Johannesburg]]. Ook in 1971 verskyn nog ’n biografie van ’n held van die [[Anglo-Boereoorlog]], dié keer genl. [[Piet Joubert]]: ''The Commandant General PJ Joubert'' asook ''Sandile – The Fall of the Xhosa Nation'', die eerste groot biografie oor 'n swart leier in Suid-Afrika,&lt;ref&gt;{{en}} [http://www.cdbooks-r-us.com/freebies/jmessay.pdf 'n Opstel oor Johannes Meintjes deur Kobus Opperman]. URL besoek op 7 Junie 2013.&lt;/ref&gt; en die bundel kortverhale en essays ''Siembamba''. Oor ''Sandile'' het Meintjes self gesê: &quot;This is the first full-length study of a Xhosa prince or chief. The Xhosas are resident in the eastern part of the Cape Province of South Africa, and their history is studded with a galaxy of remarkable men of royal blood. These were the first black people to come into contact with the white man in Southern Africa. Of the chiefs I have chosen Sandile for various reasons. His life-span covers the glory of Xhosa nationhood, the more important wars with the British Colonial Government, the national suicide of the Xhosas and the tragedy of his personal story. Thanks too to the artists Frederick I’Ons and Thomas Baines, we have more portraits of Sandile than of any other chief.&quot;

In 1972 hou hy weer ’n uitstalling in [[Kaapstad]] en verskyn die tweede aflewering van sy outobiografie, ''Dagboek 2''. Hy vier in 1973 sy vyftigste verjaardag met ’n uitstalling in Johannesburg en word aangestel as uitvoerende lid van die [[Burgersdorp]]se museum. Die enigste boek uit sy pen in daardie jaar was ''The Voortrekkers'', wat later voorgeskryf is aan die [[Universiteit van Oxford]].

Die [[Suid-Afrikaanse Akademie vir Wetenskap en Kuns]] benoem hom in 1974 as ’n lid. Hy hou uitstallings in Kaapstad en op Molteno en publiseer ’n biografie oor pres. [[Paul Kruger]] asook ’n gedenkboek ter viering van sy tuisdorp se eeufeesviering, ''Dorp van drome: Molteno 1874–1974'', in opdrag van die dorp se munisipaliteit.

In 1975 kom nog ’n opdragwerk, ''Sasol:1950 – 1975'' (wat in Afrikaans sowel as Engels uitgegee is), aan die beurt en publiseer hy ''Dagboek 3'', wat die laaste van die drie dele van sy outobiografie sou wees. Ook in dié jaar stal hy uit in [[Bloemfontein]] en [[Johannesburg]].

Kort op die hake van die boek oor [[Sasol]], volg in 1976 ’n uitstalling van Meintjes se kunswerke op [[Sasolburg]]. Sy ''The Anglo Boer War 1899–1902: A Pictorial History'' verskyn tegelykertyd in Afrikaans en Engels en is later in Duits en Nederlands vertaal. In dieselfde jaar verskyn ook oor die driejarige oorlog ''The Great War: [[Arthur Conan Doyle]] 1''. In 1977 volg nog ’n uitstalling op Molteno, maar ook op [[Stellenbosch]] en in [[Bellville]], en verskyn ''With Bobs and Kruger: Frederic William Unger 2'', die laaste boek van hom wat in sy leeftyd sou verskyn.

’n Solo-uitstalling op [[Lichtenburg]] in 1978 word gevolg deur ’n prestige-groepsuitstalling in die destydse [[Rhodesië]] se vernaamste stede, [[Harare|Salisbury]] en [[Bulawayo]] asook in Johannesburg saam met Geoffrey Armstrong, Armando Baldinelli, Maud Sumner, Gordon Vorster, [[Walter Battiss]] en Rhona Stern.

In sy twee laaste lewensjare, 1979 en 1980, stal hy net by die destydse Universiteit van Natal in [[Pietermaritzburg]], op [[Ficksburg]] en by die [[Nelson Mandela Metropolitaanse Universiteit|Universiteit van Port Elizabeth]] uit. Hy voltooi ook die manuskrip van ’n gedenkbundel oor die 100ste bestaansjaar van die [[NG gemeente Molteno]], ''Eeu van Genade: NG Kerk Molteno 1881–1981'' (wat in 1981 verskyn het), die kerk waaruit hy begrawe is. Sulke opdragwerke was dikwels sy vernaamste inkomste. Sy werkywer het blykbaar nooit afgeneem nie, ten spyte van moeilike omstandighede, want twee dae voor sy dood in die hartjie van die ysige Noordoos-Kaapse winter skryf hy in sy dagboek: “My werkproduksie is baie deur Ronell se siekte gestrem, want ek moes regstaan vir alles. Die koue het ook nie gehelp nie. Ek voel heeltemal lam.” Op [[7 Julie]] [[1980]] skryf sy in haar man se dagboek: “Maandag 7 Julie 1980. Johannes vanoggend oorlede.”

Ronell Meintjes is op [[26 Junie]] [[1996]] in 'n hospitaal in [[Port Elizabeth]] oorlede nadat sy die laaste jare van haar lewe op [[Graaff-Reinet]] gewoon het waar sy 'n tyd lank kuratrise was van die Hester Rupert-kunsmuseum, wat enkele van haar man se werke besit.&lt;ref&gt;{{en}} [http://www.rupertartmuseum.co.za/gallery.htm Galery van die Hester Rupert-kunsmuseum.]&lt;/ref&gt; Sy is op [[1 Julie]] langs haar man in die Molteno-begraafplaas ter ruste gelê. Die skilderye, beeldhouwerke en kosbare boeke uit sy omvattende Africana-versameling wat sy ná haar man se afsterwe aan die Hoërskool Molteno geskenk het, word vandag nog in die Meintjies-kamer uitgestal.&lt;ref&gt;{{af}} [http://152.111.1.87/argief/berigte/dieburger/1996/07/02/9/15.html ''Persoonlik''], ''[[Die Burger]]'', [[2 Julie]] [[1996]].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{af}} [http://blogs.sun.ac.za/nuus/2010/07/12/johannes-meintjes-by-die-sasol-kunsmuseum/ Inleiding tot 'n uitstalling in 2010 van sy werk in die Sasol-kunsmuseum van die Universiteit Stellenbosch] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304212804/http://blogs.sun.ac.za/nuus/2010/07/12/johannes-meintjes-by-die-sasol-kunsmuseum/ |date= 4 Maart 2016 }}. URL besoek op 8 Junie 2013.&lt;/ref&gt;

Van sy manuskripte word in die [[Thomas Pringle]]-versameling van die [[National English Literary Museum]] in [[Grahamstad]] bewaar, terwyl sy vrou ook werke aan die [[Sasol-kunsmuseum]] van die [[Universiteit Stellenbosch]] nagelaat het.&lt;ref&gt;{{af}} [http://blogs.sun.ac.za/nuus/2010/07/12/johannes-meintjes-by-die-sasol-kunsmuseum/ Inleiding tot 'n uitstalling in 2010 van sy werk in die Sasol-kunsmuseum van die Universiteit Stellenbosch] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304212804/http://blogs.sun.ac.za/nuus/2010/07/12/johannes-meintjes-by-die-sasol-kunsmuseum/ |date= 4 Maart 2016 }}. URL besoek op 8 Junie 2013.&lt;/ref&gt;

== Ná sy dood ==
[[Lêer:Grafsteen Johannes Meintjes.jpg|duimnael|190px|Johannes Meintjes en Ronell (née Rossouw) se grafsteen in [[Molteno, Oos-Kaap|Molteno]] se begraafplaas.]]
In 1982 is 'n TV-opname op veral Grootzeekoegat gemaak oor die lewe en werk van Johannes Meintjes. Op 16 Januarie 1983 het 'n artikel deur Madelein van Biljon met kleurfoto's daarby in die ''Sunday Times Magazine'' verskyn oor Grootzeekoegat onder die opskrif &quot;Ashes to Ashes&quot;. Van Biljon skryf: &quot;The old house survived pestilence and three Border Wars. But the fear is that the next few months may destroy it.&quot; In die artikel het Ronell Meintjes gesê dis onprakties om alleen daar te woon en dat die koste om dit bewoonbaar te hou, voortdurend aan die toeneem was, maar dat sy haar nie daartoe kon bring om dit te verkoop nie. &quot;When I go,&quot; sê sy in die artikel, &quot;it will be a ruin within a year or two.&quot; Toe reeds het die plafon in die vertrek waarin sy sit en gesels het, begin insak en daar was klammigheid en krake in die mure.

In 1983 het die [[Universiteit van die Vrystaat|Vrystaatse Universiteit]] 'n gedenkuitstalling in [[Bloemfontein]] gehou en in 1986 is die Johannes Meintjes-kamer in die Hoërskool Molteno deur W.A. de Klerk geopen as 'n permanente uitstalling van Meintjes se belangrikste werk. In 1990 volg 'n prestige-gedenkuitstalling (huldetentoonstelling) van 7 Junie tot 6 Julie in [[Johannesburg]] by die destydse Randse Afrikaanse Universiteit. Dit het tien jaar ná sy dood plaasgevind en was die eerste keer sedert 1973 dat Meintjes se olieverfskilderye in Johannesburg vertoon is. Dié uitstalling is geopen deur dr. Hermien McCaul-Dommisse, wat ook Meintjes se eerste uitstalling in Augustus 1944 geopen het.

== Kritiese beskouing van sy skilderkuns ==
=== Menings oor sy skilderkuns tot 1963 ===
[[Lêer:Johannes Meintjes 1955 Broers.jpg|duimnael|links|190px|“Broers” (1955).]]
[[Lêer:Johannes Meintjes Swazi Landscape.jpg|duimnael|200px|“Swazi Landscape” het die hoogste prys op veiling van enige van Meintjes se skilderye behaal toe dit in Oktober 2012 vir R668&amp;nbsp;400 verkoop is.&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.johannes-meintjes.co.za/images/index_strauss_and_company_new_record_johannes_meintjes.jpg |title=Besonderhede by Johannes-meintjes |access-date=4 Maart 2013 |publisher=johannes-meintjes.co.za |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20171003223110/http://johannes-meintjes.co.za/images/index_strauss_and_company_new_record_johannes_meintjes.jpg |archive-date=3 Oktober 2017 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; Sy weduwee, Ronell, het dit in 1990, tien jaar ná sy dood, verkoop en gesê Meintjes wou hê dit moes in ’n museum se besit kom.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.artfact.com/auction-lot/johannes-petrus-meintjes-south-african-1923-1980-550-c-c35d3b13ac |publisher=Artfact.com |accessdate=4 Maart 2013 |title=Lot 550 – Johannes Petrus Meintjes Suid-Afrikaner 1923–1980 }}&lt;/ref&gt;]]
[[Lêer:Johannes Meintjes Koerantverkoper 1955.jpg|duimnael|links|190px|“Koerantverkoper” (1955).]]
Uittreksels wat hy in 1963 aan die tydskrif ''Lantern'' uitgelig het omdat dit vir hom “pertinent” was, is onder meer:
* “The actual product of his brush lives and moves in an inter-realm between the world of fact and fiction. His point of departure, however, is the inner world: an idea rather than external event engenders the spark of his creation.” (''Trek'', 1947.)
* “Mr. Meintjes is essentially an imaginative painter and a colourist. The fact that a great part of his work is done from memory explains the curious sameness of feature and pose.” (''[[Cape Argus]]'', 1947.)
* “Hier is ’n kunstenaar met ’n vonk van eie aard; wat nie alleen weet hoe om te teken nie. maar ook hoe om ’n sterk emosionele aanlokking uit te druk.” (''[[Die Burger]]'', 1948.)
* “Meintjes werk soos ’n liriese digter: in elke werk gee hy net homself, en deur homself die groot, somber wêre1d.” ([[Bartho Smit]], 1949.)
* “There is no doubt that this young artist has genius. Already one can pick out his portrait studies at any exhibition. (They) are as distinctive as Rosetti’s faces.” (I.J.M., Bloemfontein, 1949.)
* “(He) is one of those who . . . have a chosen a pathway through an apparently barren landscape, away from the easy forms and subjects of conventional art expression.” (Ruth Prowse, 1950.)
* “Hier geld die innerlike van die kunstenaar as uitgangspunt van sy uitbeelding. Hiertoe gebruik hy kleur- en vormsimbole, ontleen aan die sigbare werklikheid, maar geheel en al vervorm en verkleur en losgemaak uit hul realiteitsverband. Mens sou dus die werk van Meintjes kan karakteriseer as innerlike selfportretering.” (''[[Die Volksblad]]'', 1950.)
* “Uit hierdie rustelose, dinamiese jong temperament sal nog veel van verrykende waarde en skoonheid vir ons skilderkuns kom. Johannes Meintjes staan met ’n oop en ontvanklike gemoed teenoor die lewe: Hierin lê sy groeikrag en hierdeur gee die lewe hom genoeg aan besieling om met albei hande aan te gryp.” (S. Ignatius Mocke, 1953.)
* “Die man wat diep loer in die werkinge van die siel en oor wie se integriteit daar nooit getwyfel kan word nie – dit is Meintjes. Sy kleur, sy lyn, sy sin vir die mistiese (romanties-ekspressionisties) en sy kennis van die mens se anatomie gee hom ’n hoë plek in die Suid-Afrikaanse kuns.” (''[[Die Transvaler]]''. 1956.)
* “In Meintjes’ work there is always a sense of the mysterious, whether expressed through these sombre, unpopulated landscapes or through the expression of a guitar player, a lonely boy, a lonely bather beneath the sickle moon, or simply through the relaxation of a sleeper in the sun. There is poetry in this painting.” (''[[Pretoria News]]'', 1958.)
* “Die interessantste kwaliteit in Meintjes se werk is dat sy surrealisme ’n onmiskenbare Suid-Afrikaanse atmosfeer weerspieël.” (Anna Vorster, 1959.)
* “Sy skilderye stel ’n fyngevoelige, digterlike en ietwat na binne skouende kunstenaar aan ons voor. Hy is ’n kunstenaar wat sy dromerige wêreld met sielvolle, melankoliese oë bevolk en eindeloos soek na die raaisel van die lewe. Hul rusteloosheid word verhoog deur die leegheid van agtergronde wat deur vreemde samestelling van kleure uitgebeeld is en ’n mistieke atmosfeer – iets byna metafisies – skep. Indien Meintjes daarin kan slaag om deur die ‘plafon’ te breek, kan hy een van Suid-Afrika se leidende kunstenaars op die gebied van ’n besondere, fyn romantiese tradisie word. Hy kan vir ons word wat Chagall vir die Franse geword het.” (''[[Die Transvaler]]'', [[14 Julie]] [[1961]].)
* “Meintjes remains a very interesting painter. A sentimentalist and a romantic he is, and where this has spoiled his work he has been justly criticized. But such criticism often overlooks an important aspect of his work, perhaps the most important, and that is its particular poetical intensity. Now all artists have their dream worIds. Some are exclusive and others can be shared: Meintjes’s dream world, his world of things remembered, is hardly less personal than anyone else’s. But such is the intensity with which it is recalled, such is the frankness of the terms in which it is stated that we are compelled to enter it.” (Neville Dubow, ''[[Cape Argus]]'', [[31 Oktober]] [[1961]].)
* “In die welige skilderkuns van Johannes Meintjes vind ons die voortdurende eienskappe van warm aarde, blou lug, eksotiese vorme, e.s.m. Sy arbeiders, vroue en kinders wat hulle in die wêreld beweeg met ’n soort afgetrokkenheid wat boei – byna soos wesens wat hul moeilike weg deur die lewe baan, maar daardeur ongeskonde bly. ’n Mens word byna gehipnotiseer deur die uitdrukking in daardie wye oë en sprakelose lippe. Min kunstenaars besit die durf en oortuiging van Johannes Meintjes in sy voorstellinge. Met ’n soort bevredigende ongeërgheid skilder hy die sinlik-aardse. Daar is ’n oorheersende van beskutting en beskerming – die aarde wat die eensames nader trek en teen haar boesem druk; die rustende arbeider wat moeg sy arms en bene oor die warm grond uitstrek, of met sy kop op die skoot van ’n vrou rus; die enkelinge of groepe figure wat feitlik deel uitmaak van die landskap wat hulle omhul.” (Carl Büchner, ''[[Die Burger]]'', [[23 Oktober]] [[1962]].)
* “If art is, among other things, a process of revealing the world as seen by one particular man, if it is an interchange of the values of things as they are for the values an artist puts upon them, then Meintjes is one of the most communicative painters we have.” (Neville Dubow, ''[[Cape Argus]]'', [[17 Oktober]] [[1962]].)

=== Menings oor sy skilderkuns in later jare ===
[[Lêer:Johannes Meintjes 1953.jpg|duimnael|210px|Johannes Meintjes, 1953.]]
[[Lêer:Johannes Meintjes Slapende Jong Man 1959.jpg|duimnael|links|210px|&quot;Slapende Jong Man&quot;, (1959).]]
* &quot;Meintjies se skilderye het ’n melankolie wat by ’n adolessente verlange aansluit. Sy vroeë werk sluit straattonele in, maar dit is veral sy portrette van jong mans, wat ’n spieëlbeeld vorm van homself, wat die aandag getrek het. Hierdie portrette word gekenmerk deur mans met swaar ooglede wat nie direk na die kyker staan nie, maar wat ’n gevoel gee dat die figure teruggetrek is in ’n private droomwêreld. Slanke, sensitiewe hande is dikwels deel van die studies. In hierdie introspektiewe wêreld van Meintjies het hy later toevoegings van persoonlike simbole gemaak in die vorm van romantiese voëls en blomme. Baie van hierdie metafore bly obskuur en privaat. Daar is ook trekke na die surrealisme, en sy studies van ruiters in die nag op wit perde dra Freudiaanse beelde en ’n flirtasie met die fantasie van die dood. Hoewel Meintjies se werk in die invloed van die Ekspressionisme staan, het hy dit nooit heeltemal sy eie gemaak nie. Hy het nooit heeltemal ontsnap uit die oppervlakkige simbolisme van sy jeugstyl nie.&quot; (Amanda Botha, Litnet.co.za&lt;ref&gt;{{af}} [http://www.argief.litnet.co.za/cgi-bin/giga.cgi?cmd=print_article&amp;news_id=30839&amp;cause_id=1270 Litnet.co.za]{{Dooie skakel|date=Augustus 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} URL besoek op 2 Junie 2013.&lt;/ref&gt;)
* &quot;Johannes Meintjes … is one of the more articulate South Africans of his generation. A prolific painter, he is also a fluent author in both English and Afrikaans. With unresting curiosity about South African national and regional history, he seems blessedly free from political or racial bias, and when he writes of nations or persons in conflict is alert to what is good or bad on both sides.&quot; (Sir William Plomer, ''London Sunday Times'', Junie 1970&lt;ref&gt;{{af}} [http://www.litnet.co.za/Article/johannes-meintjes-1923-1980 Litnet.co.za. URL besoek op 3 Junie 2013.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130101172417/http://www.litnet.co.za/Article/johannes-meintjes-1923-1980 |date= 1 Januarie 2013 }}&lt;/ref&gt;)
* &quot;The years have not dimmed the... vibrant approach and outlook. His exotic paintings, even still lifes, are the stuff of dreams. His compositions show his particular timeless territory...&quot; (Richard Cheales, ''[[The Star]]'', 1973&lt;ref&gt;{{en}} [http://www.cdbooks-r-us.com/freebies/jmessay.pdf Uit 'n essay oor Meintjes deur Kobus Opperman.]&lt;/ref&gt;)
* &quot;For nearly 40 years Johannes Meintjes has enriched the South African art scene with his personalised work which have the inherent quality of good art – the artist's genuine feelings and moods can be felt in each brush or palette stroke ...&quot; (Yvonne Steynberg, ''[[Evening Post]]'', 1980&lt;ref&gt;{{en}} [http://www.art-archives-southafrica.ch/PDFs/JM_RAU_exhibitionaddress.pdf Art Archives South Africa]. URL besoek op 3 Junie 2013.&lt;/ref&gt;)
* &quot;In 1961 met die Republiekwording, word Meintjes se droomlandskappe ’n refleksie van hierdie tydperk van geïdealiseerde positiwiteit. Meintjes handhaaf egter hierdie gestileerde naïwiteit tot aan die einde van sy loopbaan sodat (veral sy later werke) soms die gevaar loop om in sentimentaliteit te verval. Die jukstaponering van beelde skep ’n droomagtige gevoel van vreemdheid, maar anders as in die werke van die Europese surrealiste, wat deur absurditeit die kapitalistiese wêreld op sy kop wou keer, maak Meintjes van hierdie visuele tegnieke gebruik as ’n vorm van ontvlugting van heersende realiteite. In die sewentigerjare, met geskiedkundige gebeure soos Sharpeville, skep hy helderkleurige fantasieë wat doelbewus nie-konsepsueel of sosiaal-polities is nie.&quot; (Laetitia Pople, ''[[Die Burger]]'', 2010&lt;ref&gt;{{af}} [http://152.111.1.87/argief/berigte/dieburger/2010/08/05/SK/8/Meintjes.html ''Droomkuns van Meintjes in Eikestad''.]&lt;/ref&gt;)
* &quot;Meintjes word deur sommige kunshistorici as een van Suid-Afrika se groot kunstenaars beskou, terwyl ander dit afkraak as naïewe kuns wat na slordigheid neig. Die talle uitstallings wat al daarvan gehou is en ook die veilingshuise hier en oorsee wat ywerig meeding om sy werk op te veil wanneer dit aangebied word, bewys dat kunsliefhebbers en versamelaars gaande is oor sy werk.&quot; (Martiens van Bart, ''[[Die Burger]]'', 2012&lt;ref&gt;{{af}} [http://152.111.1.87/argief/berigte/dieburger/2012/06/15/SK/1/VEILINGSHOOFBERIG16.html ''Skildery van skaapwagter haal R133 680''.]&lt;/ref&gt;)

== Sy kunstenaarsvisie en nalatenskap ==
[[Lêer:Johannes Meintjes Sebastiaan 1945.jpg|duimnael|190px|links|“Sebastiaan” (ook bekend as “Jong man met lelies”, 1945). In sy dagboekinskrywing van [[17 April]] [[1945]] skryf Meintjes, toe 21 jaar oud, oor dié skildery: “My groot nuwe werk, Sebastiaan, is nou voltooi. Iemand het daarvoor geposeer, maar dit lyk soos 'n selfportret.” Die onderwerp van die skildery se blik is afwaarts en inwaarts, behep met die self en sy sintuie.&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://stevenson.info/exhibitions/dec2004/item5.htm |title=Johannes Meintjes (Suid-Afrikaner 1923–1980) |publisher=Stevenson.info |last=Stevenson |first=Michael |access-date=6 Maart 2013 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20160305145657/http://stevenson.info/exhibitions/dec2004/item5.htm |archive-date=5 Maart 2016 |url-status=dead |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;]]

[[Lêer:Johannes Meintjes Sebastiaan.jpg|duimnael|170px|Die buiteblad van die versverhaal “Sebastiaan” deur Pieter Marincowitz met illustrasies deur Meintjes. Net honderd van dié boekies is gedruk en vandag is dit byna onverkrygbaar.&lt;ref&gt;{{en}} [http://www.johannes-meintjes.co.za/writing.html Samevatting van Johannes Meintjes se skryfwerk op Johannes-Meintjes.co.za]. URL besoek op 20 Junie 2013.&lt;/ref&gt;]]

In 1963 het Meintjes self sy credo opgesom toe hy sê: “[[Gertrude Stein]] het eens verklaar dat ’n kunstenaar nie kritiek nie maar waardering nodig het. Dis in ’n groot mate waar. Hy moet deurgaans getrou bly aan sy visie, aan sy eie idioom, al sê wie ook wat, sy integriteit behou, geestelik ontwikkel en werk vanuit sy hart. Dis wat ek nog gedoen het, en hopelik sal doen tot die dag van my dood.” 'n Ander keer het hy gesê: &quot;My visie het sy oorsprong in die bodem van Afrika en ek het daaraan 'n persoonlike stempel gegee wat moontlik eendag in die hart en verbeelding van 'n ander generasie ’n reaksie mag vind.&quot;&lt;ref&gt;{{af}} [http://blogs.sun.ac.za/nuus/2010/07/12/johannes-meintjes-by-die-sasol-kunsmuseum/ 'n Inleiding tot die uitstalling van 18 Julie tot 28 Augustus 2010 in die Sasol-kunsmuseum van die Universiteit Stellenbosch.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304212804/http://blogs.sun.ac.za/nuus/2010/07/12/johannes-meintjes-by-die-sasol-kunsmuseum/ |date= 4 Maart 2016 }} URL besoek op 8 Junie 2013.&lt;/ref&gt;

Skilderwerke van Johannes Meintjes is vroeg reeds deur baie instellings en bekende versamelaars dwarsdeur Suid-Afrika en ook in die buiteland aangeskaf. In 1963 het hy gesê: “Wanneer ek kyk na die massa materiaal wat in die afgelope sestien jaar oor my werk geskryf is, staan mens verbaas dat daar nog soveel uiteenlopende menings daaroor kan bestaan. Die bewonderaars en die vyande wat ek aan die begin gehad het, het ek vandag nog; daar is net meer van hulle.”

Meintjes het in sy leeftyd meer as 1&amp;nbsp;336 olieverfskilderye gemaak,&lt;ref&gt;{{af}} [http://152.111.1.87/argief/berigte/dieburger/2012/06/15/SK/1/VEILINGSHOOFBERIG16.html ''Skildery van skaapwagter haal R133 680''.]&lt;/ref&gt; tientalle beeldhouwerke geskep asook honderde sketse, temperas, grafiese werke en waterverfskilderye. Uit sy pen het 35 boeke verskyn en ook nog talle ongepubliseerde manuskripte. Tydens sy leeftyd is meer as 1 400 koerantberigte en tydskrifartikels oor hom geskryf. Ná sy dood is sy belangrikste manuskripte, briewe, dagboeke ensovoorts aan die National English Literary Museum in [[Grahamstad]] geskenk waar dit in die Johannes Meintjes-gedenkkamer gehuisves sou word.

Volgens die digter [[Johann de Lange]], in ’n referaat oor “gay bevryding” tydens ’n literatuurseminaar in [[Port Elizabeth]] in 1990, bied Meintjes se skryfwerk van die vroegste voorbeelde in die Afrikaanse letterkunde “van die hantering van die gay tema”, wat “aanvanklik báie verskuild en omsigtig” was. De Lange het gesê: “Op die gebied van die prosa was daar byvoorbeeld heel vroeg reeds die sterk versweë, soms sentimentele hantering daarvan in die romans en verhale van Johannes Meintjes.”&lt;ref&gt;{{af}} {{cite web |url=http://152.111.1.87/argief/berigte/dieburger/1990/03/21/6/6.html |title=Die erotiese terroriste van die letterkunde |publisher=[[Die Burger]] |date=21 Maart 1990 }}&lt;/ref&gt; Ook in sy kunswerk kom die homoërotiese vroeg ter sprake (dermate dat hy ná sy dood as 'n &quot;baanbreker gay kunstenaar&quot; beskryf is&lt;ref&gt;[http://www.iart.co.za/all-images-archive/ In 'n bespreking oor 'n skildery van Jan du Toit].&lt;/ref&gt; en 'n werk van hom in 1993 opgeneem is in &quot;The invisible ghetto:
Lesbian and gay writing from South Africa&quot;&lt;ref&gt;{{af}} [http://152.111.1.88/argief/berigte/beeld/1993/06/4/1/10.html ''Deurbraak vir SA skrywers''], ''[[Beeld]]'', [[4 Junie]] [[1993]].&lt;/ref&gt;) in byvoorbeeld sy sketse vir die versverhaal &quot;Sebastiaan&quot; van Pieter Marincowitz, ’n bundel wat slegs in ’n oplaag van ’n honderd gedruk is en nou byna onverkrygbaar is.&lt;ref&gt;[http://www.johannes-meintjes.co.za/booksforsale.html Boeke te koop by Johannes-Meintjes.co.za].&lt;/ref&gt;

Prof. [[John Kannemeyer]] skryf in 1998 in ''[[Die Burger]]'': “Vir sy digterlike waarde hoef ’n mens dié verwarde versverhaal, indien jy dit ’n verhaal sou kan noem, nie te lees nie. Wat ’n mens boei, is die illustrasies van week manlike figure deur Johannes Meintjes en die enkele momente in die gedig waarin vir die eerste keer ná [[I.D. du Plessis]] se “Vreemde liefde” van ’n homoërotiese tendens in Afrikaans sprake is. Dis jammer dat Marincowitz, wat in die sewentigerjare deur [[selfmoord|selfdood]] aan sy einde gekom het, dié tendens nie beter kon verwoord nie.”&lt;ref&gt;{{af}} {{cite web |url=http://152.111.1.87/argief/berigte/dieburger/1998/07/01/9/3.html |title=Sekel en simbaal was die hoogtepunt |publisher=[[Die Burger]] |date=1 Julie 1998 |accessdate=4 Maart 2013 |last=Kannemeyer |first=John |authorlink=John Kannemeyer}}&lt;/ref&gt;

Tien jaar ná sy dood het die koerantredakteur [[Tertius Myburgh]] van Meintjes gesê: “Johannes was something of a Renaissance man. First of all, artist. Then author, historian, activist and even sort-of farmer. Above all, he was a thoughtful, loving and loveable human being who thought very deeply about the human condition.”&lt;ref&gt;{{af}} [http://www.cdbooks-r-us.com/freebies/jmessay.pdf Uit ’n opstel oor Meintjes deur Kobus Opperman]&lt;/ref&gt;

In 'n buurt van die Kaapse township [[Mitchells Plain]] waarin strate die name van Suid-Afrikaanse kunstenaars dra, is 'n straat ook na Johannes Meintjes genoem, weliswaar verkeerd gespel as &quot;Meintjies&quot;.&lt;ref&gt;{{en}} [http://goo.gl/maps/zm5Gl 'n Naambordjie in die straat op Google Maps].&lt;/ref&gt;

== Bibliografie ==
[[Lêer:Johannes Meintjes - Kamerade.jpg|duimnael|160px|Stofomslag van ''Kamerade'', 'n kortverhaalbundel van 1947.]]
[[Lêer:Johannes Meintjes Stormvlei.jpg|duimnael|160px|Sy roman ''Stormvlei'' het in 1955 verskyn.]]
[[Lêer:Johannes Meintjes Dagboek 1 1941 - 1947.jpg|duimnael|160px|In 1961 verskyn die eerste deel van Meintjes se dagboek (1941–1947).]]
[[Lêer:Johannes Meintjes - Liriese Werk.jpg|duimnael|160px|Die buiteblad van ''Liriese Werk / Lyrical Work'', uitgegee in 1948. Dié boek bevat 'n inleiding en 50 afbeeldings van Meintjes se werk, meesal in wit en swart. Die kleurafbeelding voorop die boek is van ''Vleiwesens'' (1945).]]
[[Lêer:Johannes Meintjes - Eeu van Genade.jpg|duimnael|160px|Meintjes se laaste werk, ''Eeu van Genade'' ter viering van die [[NG gemeente Molteno]] se honderdjarige bestaan, het 'n jaar ná sy dood verskyn, hoewel hy reeds in sy sterfjaar die eksemplaar daarvan waarvan die voorblad hier te sien is, aan sy vrou, Ronell, geskenk en haar naam voorin geskryf het met die datum 22 Julie 1981 daarby.]]
[[Lêer:Molteno Dorp van drome.jpg|duimnael|160px|Voorblad van ''Dorp van Drome: Die Geskiedenis van Molteno 1874–1974'', Meintjes se opdragwerk vir die honderdste bestaansjaar van sy tuisdorp.]]
Johannes Meintjes se wye belangstellingsveld het neerslag gevind in die uiteenlopende onderwerpe waaroor hy geskryf het, veral die vaderlandse geskiedenis. Hier is ’n volledige lys van sy gepubliseerde werke:&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.johannes-meintjes.co.za/booksforsale.html |title=Boeke te koop |access-date=3 Maart 2013 |format=html |publisher=johannes-meintjes.co.za |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20191102091904/http://johannes-meintjes.co.za/booksforsale.html |archive-date= 2 November 2019 |url-status=live |df=dmy-all }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.esaach.org.za/index.php?title=Johannes_Meintjes&amp;redirect=no |title=Johannes Meintjes |publisher=Esaach.org.za |access-date=6 Maart 2013 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20160412122324/http://esaach.org.za/index.php?title=Johannes_Meintjes |archive-date=12 April 2016 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

=== Ander ===
# '''Meintjes – Liriese Werk / Lyrical Works'''. Biografie. 1948. 77 pp, Anreith Press, Kaapstad. Teks deur Pieter Marincowitz, illustrasies deur Johannes Meintjes.
# '''Sebastiaan'''. Gedig. 1948. 38 pp. Teks deur Pieter Marincowitz, illustrasies deur Johannes Meintjes. Drukoplaag: 100.
# '''Complex Canvass: A South African Approach'''. Geografies. 1960. 47 pp. Opgedra aan Beyers Botha. Afrikaanse Pers-Boekhandel, Johannesburg / Kaapstad.

=== Biografie ===
# '''Maggie Laubser'''. Monografie. 1944. 47 pp. Opgedra aan Gerrit Bakker. HAUM. Kaapstad.
# '''Anton Anreith. Sculptor 1754–1822'''. Monografie. 1951. 62 pp. Opgedra aan: John Rothman. Juta and Co Ltd, Kaapstad / Johannesburg. Drukoplaag: 1 000.
# '''Olive Schreiner: Portrait of a South African Woman'''. Biografie. 1965. 195 pp. Opgedra aan sy suster Ernestine Keyser. Hugh Keartland Publishers, Johannesburg.
# '''De la Rey – Lion of the West'''. Biografie. 1964. 432 pp. Opgedra aan die nagedagtenis van sy vader, Ernest Frederick Meintjes (1893–1928). Hugh Keartland Publishers, Johannesburg.
# '''President Steyn: A Biography'''. Biografie. 1969. 272 pp. Nasionale Boekhandel, Kaapstad.
# '''General Louis Botha: A Biography'''. 1970. 332 pp. Opgedra aan die nagedagtenis van kol. Polly de la Rey-Morkel (1887–1967). Cassel, London.
# '''Vader van Sy Volk: ’n Lewenskets van President MT Steyn'''. Biografie. 1970. 82 pp. Opgedra aan Beyers Botha. Tafelberg-uitgewers, Kaapstad.
# '''The Commandant-General (The Life and Times of Petrus Jacobus Joubert of the South African Republic: 1831–1900)'''. Biografie. 1971. 220 pp. Opgedra aan die nagedagtenis van sy vrou, Ronell Meintjes. Tafelberg-uitgewers, Kaapstad.
# '''[[Sandile]]: The Fall of the Xhosa Nation'''. Biografie. 1971. 312 pp. Opgedra aan William Plomer. TV Bulpin, Kaapstad.
# '''President Paul Kruger: A Biography'''. Biografie. 1974. 295 pp. Opgedra aan sy moeder, ook gebore op 10 Oktober, ter viering van haar 80ste verjaardag. Cassel, Londen

=== Geskiedenis ===
# '''Portret van ’n Suid-Afrikaanse dorp, deur [[Ambrose Lomax]]: Molteno 1894–1909'''. Geskiedkundig. 1964. 127 pp. Opgedra aan Edmund Walsh. Bamboesberg-Uitgewers, Molteno. Drukoplaag: 500.
# '''Stormberg: A Lost Opportunity (The Anglo Boer War in the North-Eastern Cape Colony, 1899–1902)'''. Geskiedenis. 1969. 209 pp. Opgedra aan Evan Robertson. Nasionale Boekhandel, Kaapstad.
# '''Sword in the Sand: The Life and Death of [[Gideon Scheepers]]'''. Biografie. 1969. 242 pp. Opgedra aan John McIntosh. Tafelberg-uitgewers, Kaapstad.
# '''The Voortrekkers: The Story of the Great Trek and the Making of South Africa'''. Geskiedenis. 1973. 287 pp. Opgedra aan die nagedagtenis van sy oupa Johannes Petrus Meintjes (1843–1919). Cassel, Londen. (Sagtebanduitgawe deur Corgi in 1975. 333 pp.)
# '''The Great Boer War. By Arthur Conan Doyle (First Edition London 1902)'''. Anglo-Boer War Reprint Library selected and introduced by Johannes Meintjes. Herdruk deur C. Struik. 1976. 769 pp. Drukoplaag: 1&amp;nbsp;000.
# '''The Anglo-Boer War 1899–1902 A Pictorial History'''. Geskiedenis. 1976. 192 pp. Struik, Kaapstad.
# '''Die Anglo-Boere Oorlog in Beeld 1899–1902'''. Geskiedenis. 1976. Struik, Kaapstad.
# '''With ‘Bobs’ And Kruger – Experiences And Observations Of An American War Correspondent In The Field With Both Armies'''. By Frederic William Unger (First Edition 1901). Anglo-Boer War Reprint Library selected and introduced by Johannes Meintjes. Herdruk deur C. Struik (Pty) Ltd in 1977. 412 pp. Drukoplaag: 1&amp;nbsp;000.
# '''De Boerenoorlog in Beeld 1899–1902'''. Geskiedenis. 1978. 192. Fibula – Van Dishoeck, Haarlem.
# '''Der Burenkrieg 1899–1902'''. Geskiedenis. 1979. 190 pp. Wells, München. Verlag Wessermühl.

=== Opdragwerke ===
# '''Round Table in South Africa: 1948–1969'''. Opdragwerk. 1970. 184 pp (manuskrip). Opgedra aan David Smith. The National Association of Round Tables in South Africa.
# '''Dorp van Drome: Die Geskiedenis van Molteno 1874–1974'''. Opdragwerk. 1974. 173 pp. Munisipaliteit Molteno.
# '''Sasol: 1950–1975'''. Opdragwerk. 1975. 174 pp. Tafelberg-uitgewers, Kaapstad. (Afsonderlike uitgawes in Afrikaans en Engels.)
# '''Eeu van Genade: NG Kerk van Molteno: 1881–1981'''. Opdragwerk. 1981. 83 pp. Kerkraad: NG gemeente Molteno.

=== Outobiografie ===
# '''Frontier Family'''. Outobiografies. 1955. 166 pp (verkorte weergawe, oorspronklik 188 pp.). Opgedra aan sy drie susters: Ena, Marie en Ernestine. Central News Agency (Ltd), Johannesburg. Illustrasies deur Johannes Meintjes.
# '''Die Dagboek van Johannes Meintjes – Deel 1'''. Outobiografies. 1961. 192 pp. Opgedra aan die nagedagtenis van sy vader, Ernest Frederick Meintjes (1893–1928). Bamboesberg-Uitgewers, Molteno. Drukoplaag: 1&amp;nbsp;000.
# (Die) '''Jeugjare''' (van Johannes Meintjes). Outobiografies. 1963. 181 pp. Opgedra aan sy moeder, Valerie Elizabeth Julia Meintjes, gebore Keyter. Bamboesberg-Uitgewers, Molteno.
# '''Die Dagboek van Johannes Meintjes – Deel 2'''. Outobiografie. 1972. 220 pp. Opgedra aan die nagedagtenis van sy oupa Johannes Petrus Meintjes (1843–1919). Bamboesberg-Uitgewers, Molteno. Drukoplaag: 1&amp;nbsp;000.
# '''Die Dagboek van Johannes Meintjes – Deel 3'''. Outobiografie. 1975. 209 pp. Opgedra aan die nagedagtenis van sy ouma Wilhelmina Maria Elizabeth Keyter (1856–1930). Bamboesberg-Uitgewers, Molteno. Drukoplaag: 1&amp;nbsp;000.
# '''London Diaries'''

=== Prosa, drama ===
# '''Kamerade. Kortverhale, sketse en essays'''. 1947. 126 pp. Anton Anreith Publishers, Kaapstad. Illustrasies deur Johannes Meintjes. Drukoplaag: 500.
# '''Die Blanke Stilte: ’n Toneelstuk in drie dele'''. 1952. 50 pp. Opgedra aan Hilda Kriseman. Holloway Books (Pty) Ltd, Pretoria.
# '''Storm(s)vlei'''. Roman. 1955. 195 pp. Opgedra aan Michael Tonkin. Afrikaanse Pers-Boekhandel, Johannesburg.
# '''Die Soekendes'''. Toneelstuk. 1958. 41 pp. Opgedr aan Norman de la Hunt. Afrikaanse Pers-Boekhandel, Johannesburg / Kaapstad.
# '''Die Singende Reën'''. Roman. 1962. 119 pp. Opgedra aan sy vrou, Ronell Meintjes. Bamboesberg-Uitgewers, Molteno.
# '''Gister is Vandag'''. Roman. 1963. 184 pp. Opgedra aan Koos Quinton. Afrikaanse Pers-Boekhandel, Johannesburg / Kaapstad.
# '''Mallemeule'''. Roman. 1964. 155 bladsye. Opgedra aan Hannes van Rooij. Afrikaanse Pers-Boekhandel, Johannesburg.
# '''Manor House'''. Roman. 1964. 280 pp. Opgedra aan sy vrou, Ronell Meintjes. Delacorte Press, New York.
# '''The Silent Conspiracy'''. Roman. 1964. 269 pp. Opgedra aan sy vrou, Ronell Meintjes. Michael Joseph, London.
# '''Siembamba: ’n Versameling Verhale, Essays en Sketse'''. 1971. 89 pp. Opgedra aan die nagedagtenis van Ken Swart. Afrikaanse Pers-Boekhandel, Johannesburg.

== Bronne ==
* “Johannes Meintjes – Veelsydige kunstenaar” in: Wood, Vivian C. (red.). “Lantern. Tydskrif vir kennis en kultuur.” Jaargang XII, No. 3. Maart 1963. Pretoria: Die S.A. Vereniging vir die Bevordering van Kennis en Kultuur.
* [[S.P. Engelbrecht|Engelbrecht, prof. dr. S.P.]] 1952. ''Die Kaapse predikante van die sewentiende en agtiende eeu.'' Kaapstad, Pretoria: H.A.U.M.-J.H. de Bussy.
* Marincowitz, Pieter. 1948. ''Liriese Werk / Lyrical Work: Johannes Meintjes.'' Cape Town: The Anreith Press.

== Verwysings ==
&lt;div style=&quot;font-size:90%;&quot;&gt;
{{Verwysings|3}}
&lt;/div&gt;

== Eksterne skakels ==
{{CommonsKategorie}}
* {{en}} [http://www.art-archives-southafrica.ch/PDFs/JM_bookdustcovers.pdf 'n Bibliografie met foto's van stofomslae of voorblaaie van al Johannes Meintjes se gepubliseerde skryfwerk]. URL besoek op 20 Maart 2015.
* {{en}} [http://www.cdbooks-r-us.com/freebies/jmessay.pdf ’n Essay oor Meintjes deur Kobus Opperman]. URL besoek op 20 Maart 2015.
* {{af}} [http://www.litnet.co.za/Article/johannes-meintjes-1923-1980 Deeglike biografie oor Meintjes op Litnet deur Erika Terblanche] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130101172417/http://www.litnet.co.za/Article/johannes-meintjes-1923-1980 |date= 1 Januarie 2013 }}. URL besoek op 20 Maart 2015.
* {{af}} [http://www.argief.litnet.co.za/cgi-bin/giga.cgi?cmd=print_article&amp;news_id=70727&amp;cause_id=1270 ’n Beskouing op Litnet oor selfportrette, onder meer dié van Johannes Meintjes]{{Dooie skakel|date=Augustus 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}. URL besoek op 20 Maart 2015.
* {{af}} [http://152.111.1.87/argief/berigte/dieburger/2003/06/02/DB/6LDN/01.html “Skaars boeke oor verlede nou op CD”] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160102170007/http://152.111.1.87/argief/berigte/dieburger/2003/06/02/DB/6LDN/01.html |date= 2 Januarie 2016 }}, ''[[Die Burger]]'', [[2 Junie]] [[2003]]. URL besoek op 20 Maart 2015.
* {{en}} [http://kaganof.com/kagablog/2010/07/19/johannes-meintjes-to-the-end-of-the-night/ ’n Artikel deur dr. Jean-Pierre de la Porte, navorsingsdirekteur van die Instituut vir die Bevordering van Argitektuur en Infrastruktuur, Januarie 2010] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100725042104/http://kaganof.com/kagablog/2010/07/19/johannes-meintjes-to-the-end-of-the-night/ |date=25 Julie 2010 }}. URL besoek op 20 Maart 2015.
* {{en}} [http://blog.antiquarianauctions.co.za/2012/11/antiquarian-auction-23-review_26.html 'n Beskrywing van 'n veiling van seldsame dokumente en boeke uit Meintjes se privaat versameling] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130724044016/http://blog.antiquarianauctions.co.za/2012/11/antiquarian-auction-23-review_26.html |date=24 Julie 2013 }}. URL besoek op 20 Maart 2015.
* {{en}} [http://www.bidorbuy.co.za/item/100768466/LOT_OF_JOHANNES_MEINTJES_PERSONAL_EFFECTS_BOOKS_LETTERS_PHOTOS_MANUSCRIPT_TYPESCRIPT_ETC.html Een van die laaste versamelings van Meintjes se persoonlike besittings verkoop einde Mei 2013 op Bid or Buy vir R10 000]. URL besoek op 20 Maart 2015.
* {{en}} [http://www.art-archives-southafrica.ch/Photoalbum_Meintjes/ Album van 50 skilderye van Meintjes in privaat besit]{{Dooie skakel|date=Augustus 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}. URL besoek op 20 Maart 2015.
* {{en}} [http://www.eggsa.org/library/main.php?g2_itemId=1752984 'n Foto van Johannes en Ronell Meintjese grafsteen in Molteno se begraafplaas]. URL besoek op 20 Maart 2015.
* {{en}} [http://www.safarinow.com/go/OlivesCottageMolteno#!prettyPhoto Johannes Meintjes se dorpshuis op Molteno is nou die Olive's Cottage-B&amp;O]. URL besoek op 20 Maart 2015.
* {{en}} [http://www.swelco.co.za/Index.cfm?fuseaction=sales.lots&amp;SaleID=2472&amp;Session=5&amp;ItemID=61057 Stephan Welz &amp; Co. verkoop al drie Meintjes se dagboeke teen R7 500]. URL besoek op 20 Maart 2015.
* {{en}} [http://www.straussart.co.za/artists/view/johannes-petrus-meintjes 'n Oorsig van alle Meintjes-werke deur Stepgan Welz &amp; Co. verkoop.] URL besoek op 27 Junie 2013.
* {{en}} [http://artvalue.co.za/meintjes-johannes-petrus/ 'n Opsomming van Meintjes se lewensloop op Artvalue.co.za] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121120000455/http://artvalue.co.za/meintjes-johannes-petrus/ |date=20 November 2012 }}. URL besoek op 20 Maart 2015.
* {{en}} [http://www.stephanwelzandco.co.za/Index.cfm?fuseaction=news.start&amp;ID=1109517 ''R27 million auction, second highest ever in Cape Town''], Stephan Welz verkoop duurste Meintjes-skildery op veiling. URL besoek op 30 September 2013.
* {{en}} [http://www.straussart.co.za/artists/view/johannes-petrus-meintjes Besonderhede oor jongste verkope van Meintjes se werk op Strauss Art se webtuiste]. URL besoek op 20 Maart 2015.

{{Voorbladster}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Meintjes, Johannes}}
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse skilders]]
[[Kategorie:Afrikaanse skrywers]]
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse skrywers]]
[[Kategorie:Geboortes in 1923]]
[[Kategorie:Sterftes in 1980]]
[[Kategorie:Afrikaners]]
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse kunstenaars]]
[[Kategorie:Alumni van Hoërskool Jan van Riebeeck]]</text>
      <sha1>neoi785zy32d7fn2kk0mk7z1izq15u7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Eben Etzebeth</title>
    <ns>0</ns>
    <id>78311</id>
    <revision>
      <id>2816533</id>
      <parentid>2701575</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T06:14:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Aliwal2012</username>
        <id>39067</id>
      </contributor>
      <origin>2816533</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9648" sha1="re12w93zkhmx0ditow61yrgxaj57odw" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Rugbyspeler
| naam                   = Eben Etzebeth
| beeld                  = [[Lêer:EbenEtzebeth2022Italy(cropped).jpg|180px]]
| byskrif                =
| vollenaam              = Eben Etzebeth
| bynaam                 =
| geboortedatum          = {{Geboortedatum en ouderdom|1991|10|29}}
| geboorteplek           = [[Kaapstad]], [[Suid-Afrika]]
| sterftedatum           =
| sterfteplek            =
| lengte                 = 203 cm
| gewig                  = 122 kg
| ru_posisies            = [[Slot]]
| springbokid            = 833
| sarugbyno              = 49334
| ru_klubjare            = 2015–2016&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;!-- dubbelspasiëring --&gt;2019–2022
| ru_proklubs            = NTT Docomo Red Hurricanes&lt;br /&gt;Toulon
| ru_klubwedstryde       = 8&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;!-- dubbelspasiëring --&gt;40
| ru_klubpunte           = (5)&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;(35)
| ru_klubopdatering      = 7 Desember 2024
| ru_amateurjare         = 2011
| ru_amateurklubs        = UCT Ikey Tigers
| ru_amklubwedstryde     = 7
| ru_amklubpunte         = (5)
| ru_amopdatering        = 11 Junie 2022
| super14                = [[Stormers]]&lt;br /&gt;{{rut Sharks}}
| super14jare            = 2012–2019&lt;br /&gt;2022–
| super14wedstryde       = 61&lt;br /&gt;24
| super14punte           = (20)&lt;br /&gt;(30)
| super14opdatering      = 7 Desember 2024
| ru_provinsie           = [[Westelike&amp;nbsp;Provinsie]]
| ru_provinsiejare       = 2011–2014
| ru_provinsiewedstryde  = 7
| ru_provinsiepunte      = (0)
| ru_provinsieopdatering = 7 Desember 2024
| ru_nasionalespan       = {{RSAru}}
| ru_nasionalejare       = 2012-
| ru_nasionalewedstryde  = 131
| ru_nasionalepunte      = (35)
| ru_nsopdatering        = 7 Desember 2024
| ru_afrigtingklubs      =
| ru_afrigtingjare       =
| ru_afrigtingopdatering =
| ander                  = Ja
| beroep                 =
| eggenote               =
| kinders                =
| familie                =
| skool                  = [[Hoërskool Tygerberg]]
| universiteit           = [[Universiteit van Kaapstad]]
| url
}}

'''Eben Etzebeth''' (gebore [[29 Oktober]] [[1991]], [[Kaapstad]]) is 'n [[Suid-Afrika]]anse [[rugby]]speler. Hy het vir die [[Stormers]] in [[Superrugby]] en vir Toulon in Frankryk se Top 14 gespeel, en vanaf 2022 speel hy vir die {{rut Sharks}} in die [[Verenigde Rugbykampioenskap]]. Hy speel op [[slot]]posisie en is bekend vir sy harde, fisiese spel. Hy was ook deel van Suid-Afrika se span tydens die [[rugbywêreldbeker]]toernooie in [[Rugbywêreldbeker 2015|2015]], [[Rugbywêreldbeker 2019|2019]] en [[Rugbywêreldbeker 2023|2023]].

== Uitbeelding ==
Etzebeth het in 2009 aan die [[Hoërskool Tygerberg]] in die [[Wes-Kaap]] [[Matriek in Suid-Afrika|gematrikuleer]].

== Loopbaan ==
=== Westelike Provinsie en Stormers ===
Hy maak sy debuut vir die Stormers op 25 Februarie 2012 teen die [[Hurricanes (Superrugbyspan)|Hurricanes]].&lt;ref name=&quot;Etzebeth maak Stormers debuut&quot;&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.iol.co.za/sport/rugby/cup-competitions/etzebeth-to-make-stormers-debut-1.1240462 |title=Etzebeth to make Stormers debut |work=Iol.co.za |date=22 Februarie 2012 |accessdate=16 Junie 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150924140209/http://www.iol.co.za/sport/rugby/cup-competitions/etzebeth-to-make-stormers-debut-1.1240462 |archive-date=24 September 2015 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; Hy word as &quot;Speler van die Wedstryd&quot; aangewys tydens die Westelike Provinsie se oorwinning in die halfeindstryd om die [[2012 Curriebeker Premierafdeling|Curriebeker in 2012]]. In April 2013 het hy 'n ooreenkoms onderteken wat hom tot minstens 2016 in Kaapstad sou hou.&lt;ref name=&quot;Stormers retain key quartet&quot;&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.rugby365.com/article/53419-stormers-retain-key-quartet |title=Stormers retain key quartet |work=Rugby365 |date=22 April 2013 |accessdate=12 Oktober 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160310095256/http://www.rugby365.com/article/53419-stormers-retain-key-quartet |archive-date=10 Maart 2016 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

=== Suid-Afrika o/20 ===
As 'n lid van die [[Junior Bokke]] (Suid-Afrikaanse o/20 span) het hy aan die IRR Juniorwêreldkampioenskap in 2011 deelgeneem.&lt;ref name=&quot;SA Under-20 squad named&quot;&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.sport24.co.za/Rugby/SA-Under-20-squad-named-20110506 |title=SA Under-20 squad named |work=Sport24 |date=6 Mei 2011 |accessdate=16 Junie 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191009121702/https://www.sport24.co.za/Rugby/SA-Under-20-squad-named-20110506 |archive-date=9 Oktober 2019 |url-status=live|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

=== Springbokkleure ===
Etzebeth word die eerste keer opgeroep vir die [[Springbokke|Springbokoefengroep]] deur die nuwe hoofafrigter [[Heyneke Meyer]], voor die reeks van drie toetse teen [[Engelse nasionale rugbyspan|Engeland]] in Junie 2012.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web | url=http://www.dailytelegraph.com.au/sport/rugby-gold/springboks-to-blood-forwards-eben-etzebeth-juandre-kruger-and-marcell-coetzee-against-england-in-durban-test/story-fn8ti7yn-1226387036643 | title=Springboks to blood forwards Eben Etzebeth, Juandre Kruger and Marcell Coetzee against England in Durban Test | publisher=Associated Press | work=Daily Telegraph | date=7 Junie 2012 | accessdate=22 April 2013}}&lt;/ref&gt;

Hy maak op 9 Junie 2012 sy Springbokdebuut op slot langs mede-nuweling [[Juandré Kruger]] te [[Kings Park-stadion]] in [[Durban]]. Suid-Afrika tree as 22-17 wenners uit die stryd teen Engeland, en wen ook die laaste twee toetse.&lt;ref name=&quot;SA vs Eng&quot;&gt;{{en}} {{cite web | url=http://www.sarugby.net/matchbreakdown.aspx?id=103561&amp;category=sarugby/springboks&amp;leagueid=1&amp;homeid=10871&amp;awayid=10881&amp;fullview=true | title=South Africa vs England | work=South African Rugby Union | date=9 Junie 2012 | accessdate=22 April 2013 | archive-date=27 April 2020 | archive-url=https://web.archive.org/web/20200427165359/http://www.sarugby.net/matchbreakdown.aspx?id=103561&amp;category=sarugby%2Fspringboks&amp;leagueid=1&amp;homeid=10871&amp;awayid=10881&amp;fullview=true | url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

Hy lei die Springbokke op 24 Junie 2017 teen die Franse in die 3de toets en word sodoende Suid-Afrika se 59ste [[Springbokkaptein]]. Hy druk ook 'n drie in die wedstryd. Op 21 September 2024 in Argentinië ewenaar hy [[Victor Matfield]] se aantal Springboktoetse van 127.&lt;ref name=&quot;Bokke verloor&quot;&gt;{{cite web |url=https://maroelamedia.co.za/nuus/bokke-verloor-die-keer-met-een-punt/?mc_cid=b02009e179&amp;mc_eid=8e57a652fb |title=Bokke verloor dié keer met een punt| author= Johann Gresse|work=[[Maroela Media]] |date=22 September 2024 | accessdate=22 September 2024 }}&lt;/ref&gt;

Etzebeth het op 28 September 2024 sy 128ste wedstryd vir Suid-Afrika gespeel in 'n wedstryd teen Argentinië in Nelspruit en Victor Matfield se rekord verbeter as die Springbok met die meeste toetse. Die wedstryd was 'n sukses vir die Springbokke wat met 48-7 geseëvier het, en daarmee die 2024 Rugbykampioenskap ingepalm het.

== Toetsdrieë ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;font-size:95%&quot;
! Drie !! Teenstander !! Stad !! Veld !! Kompetisie !! Datum !! Uitslag
|-
| align=&quot;center&quot;|1 || {{AUSru}} || [[Brisbane]], Australië || [[Suncorpstadion]] || [[2015-Rugbykampioenskapreeks|Rugbykampioenskap]] || {{dts|format=dmy|2015|Julie|18}} || verloor 20–24
|-
| align=&quot;center&quot;|2 || {{ARGru}} || [[Londen]], Engeland || [[Olimpiese Stadion (Londen)|Olimpiese Stadion]] || [[Rugbywêreldbeker 2015]] || {{dts|format=dmy|2015|Oktober|30}} || wen 24–13
|-
| align=&quot;center&quot;|3 || {{FRAru}} || [[Johannesburg]], S-Afrika || [[Ellispark-stadion|Ellispark]] || 2017 Franse toets || {{dts|format=dmy|2017|Junie|24}} || wen 35–12
|-
| align=&quot;center&quot;|4 || {{ENGru}} || [[Londen]], Engeland || [[Twickenham-stadion|Twickenham]] || 2022-jaareindetoetse || {{dts|format=dmy|2022|November|26}} || wen 27–13
|-
| align=&quot;center&quot;|5 || {{ARGru}} || [[Johannesburg]], S-Afrika || [[Ellispark-stadion|Ellispark]] || [[2023-Rugbykampioenskapreeks|Rugbykampioenskap]]  || {{dts|format=dmy|2023|Julie|29}} || wen 22–21
|-
| align=&quot;center&quot;|6 || {{FRAru}} || [[Parys]], Frankryk || [[Stade de France]] || [[Rugbywêreldbeker 2023]] || {{dts|format=dmy|2023|Oktober|15}} || wen  29–28
|}

== Verwysings ==
{{Verwysings|2}}

== Eksterne skakels ==
{{CommonsKategorie}}
* {{Springbokke|id=49334|name=Eben Etzebeth}}
* {{Genslin-bokke|id=904|naam=Eben Etzebeth}}
* [http://www.itsrugby.co.uk/player_23746.html Eben Etzebeth] by itsrugby.co.uk
* [http://www.thestormers.co.za/profiles.asp?id=1371 Eben Etzebeth]{{Dooie skakel|date=Augustus 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} by die Stormers
* [http://www.irb.com/jwc/teams/team=3220/player=43559/index.html Eben Etzebeth IRR Juniorwêreldbeker spelersprofiel] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141006070507/http://www.irb.com/jwc/teams/team=3220/player=43559/index.html |date= 6 Oktober 2014 }}

{{beginboks}}
{{opvolgboks|
  voor=[[Warren Whiteley]] |
  titel=[[Springbokkaptein]] |
  jare=2017-2018 (12 toetse)|
  na=[[Pieter-Steph du Toit]]
}}
{{eindboks}}
{{Navbox
|name       = Eben Etzebeth
|state      = collapsed
|title      = Springbokspanne gehaal
|list1      =
{{Springbokke (2012)}}
{{Springbokke (2013)}}
{{Springbokke (2014)}}
{{Springbokke (2015)}}
{{Springbokke (2015 Rugbywêreldbeker)}}
{{Springbokke (2016)}}
{{Springbokke (2017)}}
{{Springbokke (2018)}}
{{Springbokke (2019)}}
{{Springbokke (2019 Rugbywêreldbeker)}}
{{Springbokke (2023 Rugbywêreldbeker)}}
}}
{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Etzebeth, Eben}}
[[Kategorie:Afrikaners]]
[[Kategorie:Geboortes in 1991]]
[[Kategorie:Lewende mense]]
[[Kategorie:Springbokkapteins]]
[[Kategorie:Stormers rugbyspelers]]</text>
      <sha1>re12w93zkhmx0ditow61yrgxaj57odw</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816544</id>
      <parentid>2816533</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:07:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Alumni van Hoërskool Tygerberg]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816544</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9694" sha1="nqvwm7xkh58xdg5om3yn6diw2yhtdvb" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Rugbyspeler
| naam                   = Eben Etzebeth
| beeld                  = [[Lêer:EbenEtzebeth2022Italy(cropped).jpg|180px]]
| byskrif                =
| vollenaam              = Eben Etzebeth
| bynaam                 =
| geboortedatum          = {{Geboortedatum en ouderdom|1991|10|29}}
| geboorteplek           = [[Kaapstad]], [[Suid-Afrika]]
| sterftedatum           =
| sterfteplek            =
| lengte                 = 203 cm
| gewig                  = 122 kg
| ru_posisies            = [[Slot]]
| springbokid            = 833
| sarugbyno              = 49334
| ru_klubjare            = 2015–2016&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;!-- dubbelspasiëring --&gt;2019–2022
| ru_proklubs            = NTT Docomo Red Hurricanes&lt;br /&gt;Toulon
| ru_klubwedstryde       = 8&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;!-- dubbelspasiëring --&gt;40
| ru_klubpunte           = (5)&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;(35)
| ru_klubopdatering      = 7 Desember 2024
| ru_amateurjare         = 2011
| ru_amateurklubs        = UCT Ikey Tigers
| ru_amklubwedstryde     = 7
| ru_amklubpunte         = (5)
| ru_amopdatering        = 11 Junie 2022
| super14                = [[Stormers]]&lt;br /&gt;{{rut Sharks}}
| super14jare            = 2012–2019&lt;br /&gt;2022–
| super14wedstryde       = 61&lt;br /&gt;24
| super14punte           = (20)&lt;br /&gt;(30)
| super14opdatering      = 7 Desember 2024
| ru_provinsie           = [[Westelike&amp;nbsp;Provinsie]]
| ru_provinsiejare       = 2011–2014
| ru_provinsiewedstryde  = 7
| ru_provinsiepunte      = (0)
| ru_provinsieopdatering = 7 Desember 2024
| ru_nasionalespan       = {{RSAru}}
| ru_nasionalejare       = 2012-
| ru_nasionalewedstryde  = 131
| ru_nasionalepunte      = (35)
| ru_nsopdatering        = 7 Desember 2024
| ru_afrigtingklubs      =
| ru_afrigtingjare       =
| ru_afrigtingopdatering =
| ander                  = Ja
| beroep                 =
| eggenote               =
| kinders                =
| familie                =
| skool                  = [[Hoërskool Tygerberg]]
| universiteit           = [[Universiteit van Kaapstad]]
| url
}}

'''Eben Etzebeth''' (gebore [[29 Oktober]] [[1991]], [[Kaapstad]]) is 'n [[Suid-Afrika]]anse [[rugby]]speler. Hy het vir die [[Stormers]] in [[Superrugby]] en vir Toulon in Frankryk se Top 14 gespeel, en vanaf 2022 speel hy vir die {{rut Sharks}} in die [[Verenigde Rugbykampioenskap]]. Hy speel op [[slot]]posisie en is bekend vir sy harde, fisiese spel. Hy was ook deel van Suid-Afrika se span tydens die [[rugbywêreldbeker]]toernooie in [[Rugbywêreldbeker 2015|2015]], [[Rugbywêreldbeker 2019|2019]] en [[Rugbywêreldbeker 2023|2023]].

== Uitbeelding ==
Etzebeth het in 2009 aan die [[Hoërskool Tygerberg]] in die [[Wes-Kaap]] [[Matriek in Suid-Afrika|gematrikuleer]].

== Loopbaan ==
=== Westelike Provinsie en Stormers ===
Hy maak sy debuut vir die Stormers op 25 Februarie 2012 teen die [[Hurricanes (Superrugbyspan)|Hurricanes]].&lt;ref name=&quot;Etzebeth maak Stormers debuut&quot;&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.iol.co.za/sport/rugby/cup-competitions/etzebeth-to-make-stormers-debut-1.1240462 |title=Etzebeth to make Stormers debut |work=Iol.co.za |date=22 Februarie 2012 |accessdate=16 Junie 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150924140209/http://www.iol.co.za/sport/rugby/cup-competitions/etzebeth-to-make-stormers-debut-1.1240462 |archive-date=24 September 2015 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; Hy word as &quot;Speler van die Wedstryd&quot; aangewys tydens die Westelike Provinsie se oorwinning in die halfeindstryd om die [[2012 Curriebeker Premierafdeling|Curriebeker in 2012]]. In April 2013 het hy 'n ooreenkoms onderteken wat hom tot minstens 2016 in Kaapstad sou hou.&lt;ref name=&quot;Stormers retain key quartet&quot;&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.rugby365.com/article/53419-stormers-retain-key-quartet |title=Stormers retain key quartet |work=Rugby365 |date=22 April 2013 |accessdate=12 Oktober 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160310095256/http://www.rugby365.com/article/53419-stormers-retain-key-quartet |archive-date=10 Maart 2016 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

=== Suid-Afrika o/20 ===
As 'n lid van die [[Junior Bokke]] (Suid-Afrikaanse o/20 span) het hy aan die IRR Juniorwêreldkampioenskap in 2011 deelgeneem.&lt;ref name=&quot;SA Under-20 squad named&quot;&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.sport24.co.za/Rugby/SA-Under-20-squad-named-20110506 |title=SA Under-20 squad named |work=Sport24 |date=6 Mei 2011 |accessdate=16 Junie 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191009121702/https://www.sport24.co.za/Rugby/SA-Under-20-squad-named-20110506 |archive-date=9 Oktober 2019 |url-status=live|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

=== Springbokkleure ===
Etzebeth word die eerste keer opgeroep vir die [[Springbokke|Springbokoefengroep]] deur die nuwe hoofafrigter [[Heyneke Meyer]], voor die reeks van drie toetse teen [[Engelse nasionale rugbyspan|Engeland]] in Junie 2012.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web | url=http://www.dailytelegraph.com.au/sport/rugby-gold/springboks-to-blood-forwards-eben-etzebeth-juandre-kruger-and-marcell-coetzee-against-england-in-durban-test/story-fn8ti7yn-1226387036643 | title=Springboks to blood forwards Eben Etzebeth, Juandre Kruger and Marcell Coetzee against England in Durban Test | publisher=Associated Press | work=Daily Telegraph | date=7 Junie 2012 | accessdate=22 April 2013}}&lt;/ref&gt;

Hy maak op 9 Junie 2012 sy Springbokdebuut op slot langs mede-nuweling [[Juandré Kruger]] te [[Kings Park-stadion]] in [[Durban]]. Suid-Afrika tree as 22-17 wenners uit die stryd teen Engeland, en wen ook die laaste twee toetse.&lt;ref name=&quot;SA vs Eng&quot;&gt;{{en}} {{cite web | url=http://www.sarugby.net/matchbreakdown.aspx?id=103561&amp;category=sarugby/springboks&amp;leagueid=1&amp;homeid=10871&amp;awayid=10881&amp;fullview=true | title=South Africa vs England | work=South African Rugby Union | date=9 Junie 2012 | accessdate=22 April 2013 | archive-date=27 April 2020 | archive-url=https://web.archive.org/web/20200427165359/http://www.sarugby.net/matchbreakdown.aspx?id=103561&amp;category=sarugby%2Fspringboks&amp;leagueid=1&amp;homeid=10871&amp;awayid=10881&amp;fullview=true | url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

Hy lei die Springbokke op 24 Junie 2017 teen die Franse in die 3de toets en word sodoende Suid-Afrika se 59ste [[Springbokkaptein]]. Hy druk ook 'n drie in die wedstryd. Op 21 September 2024 in Argentinië ewenaar hy [[Victor Matfield]] se aantal Springboktoetse van 127.&lt;ref name=&quot;Bokke verloor&quot;&gt;{{cite web |url=https://maroelamedia.co.za/nuus/bokke-verloor-die-keer-met-een-punt/?mc_cid=b02009e179&amp;mc_eid=8e57a652fb |title=Bokke verloor dié keer met een punt| author= Johann Gresse|work=[[Maroela Media]] |date=22 September 2024 | accessdate=22 September 2024 }}&lt;/ref&gt;

Etzebeth het op 28 September 2024 sy 128ste wedstryd vir Suid-Afrika gespeel in 'n wedstryd teen Argentinië in Nelspruit en Victor Matfield se rekord verbeter as die Springbok met die meeste toetse. Die wedstryd was 'n sukses vir die Springbokke wat met 48-7 geseëvier het, en daarmee die 2024 Rugbykampioenskap ingepalm het.

== Toetsdrieë ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;font-size:95%&quot;
! Drie !! Teenstander !! Stad !! Veld !! Kompetisie !! Datum !! Uitslag
|-
| align=&quot;center&quot;|1 || {{AUSru}} || [[Brisbane]], Australië || [[Suncorpstadion]] || [[2015-Rugbykampioenskapreeks|Rugbykampioenskap]] || {{dts|format=dmy|2015|Julie|18}} || verloor 20–24
|-
| align=&quot;center&quot;|2 || {{ARGru}} || [[Londen]], Engeland || [[Olimpiese Stadion (Londen)|Olimpiese Stadion]] || [[Rugbywêreldbeker 2015]] || {{dts|format=dmy|2015|Oktober|30}} || wen 24–13
|-
| align=&quot;center&quot;|3 || {{FRAru}} || [[Johannesburg]], S-Afrika || [[Ellispark-stadion|Ellispark]] || 2017 Franse toets || {{dts|format=dmy|2017|Junie|24}} || wen 35–12
|-
| align=&quot;center&quot;|4 || {{ENGru}} || [[Londen]], Engeland || [[Twickenham-stadion|Twickenham]] || 2022-jaareindetoetse || {{dts|format=dmy|2022|November|26}} || wen 27–13
|-
| align=&quot;center&quot;|5 || {{ARGru}} || [[Johannesburg]], S-Afrika || [[Ellispark-stadion|Ellispark]] || [[2023-Rugbykampioenskapreeks|Rugbykampioenskap]]  || {{dts|format=dmy|2023|Julie|29}} || wen 22–21
|-
| align=&quot;center&quot;|6 || {{FRAru}} || [[Parys]], Frankryk || [[Stade de France]] || [[Rugbywêreldbeker 2023]] || {{dts|format=dmy|2023|Oktober|15}} || wen  29–28
|}

== Verwysings ==
{{Verwysings|2}}

== Eksterne skakels ==
{{CommonsKategorie}}
* {{Springbokke|id=49334|name=Eben Etzebeth}}
* {{Genslin-bokke|id=904|naam=Eben Etzebeth}}
* [http://www.itsrugby.co.uk/player_23746.html Eben Etzebeth] by itsrugby.co.uk
* [http://www.thestormers.co.za/profiles.asp?id=1371 Eben Etzebeth]{{Dooie skakel|date=Augustus 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} by die Stormers
* [http://www.irb.com/jwc/teams/team=3220/player=43559/index.html Eben Etzebeth IRR Juniorwêreldbeker spelersprofiel] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141006070507/http://www.irb.com/jwc/teams/team=3220/player=43559/index.html |date= 6 Oktober 2014 }}

{{beginboks}}
{{opvolgboks|
  voor=[[Warren Whiteley]] |
  titel=[[Springbokkaptein]] |
  jare=2017-2018 (12 toetse)|
  na=[[Pieter-Steph du Toit]]
}}
{{eindboks}}
{{Navbox
|name       = Eben Etzebeth
|state      = collapsed
|title      = Springbokspanne gehaal
|list1      =
{{Springbokke (2012)}}
{{Springbokke (2013)}}
{{Springbokke (2014)}}
{{Springbokke (2015)}}
{{Springbokke (2015 Rugbywêreldbeker)}}
{{Springbokke (2016)}}
{{Springbokke (2017)}}
{{Springbokke (2018)}}
{{Springbokke (2019)}}
{{Springbokke (2019 Rugbywêreldbeker)}}
{{Springbokke (2023 Rugbywêreldbeker)}}
}}
{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Etzebeth, Eben}}
[[Kategorie:Afrikaners]]
[[Kategorie:Geboortes in 1991]]
[[Kategorie:Lewende mense]]
[[Kategorie:Springbokkapteins]]
[[Kategorie:Stormers rugbyspelers]]
[[Kategorie:Alumni van Hoërskool Tygerberg]]</text>
      <sha1>nqvwm7xkh58xdg5om3yn6diw2yhtdvb</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816545</id>
      <parentid>2816544</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:08:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Alumni van die Universiteit Kaapstad]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816545</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9745" sha1="8qq9kxnbsy920s5l7hnvvb7z1bjooem" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Rugbyspeler
| naam                   = Eben Etzebeth
| beeld                  = [[Lêer:EbenEtzebeth2022Italy(cropped).jpg|180px]]
| byskrif                =
| vollenaam              = Eben Etzebeth
| bynaam                 =
| geboortedatum          = {{Geboortedatum en ouderdom|1991|10|29}}
| geboorteplek           = [[Kaapstad]], [[Suid-Afrika]]
| sterftedatum           =
| sterfteplek            =
| lengte                 = 203 cm
| gewig                  = 122 kg
| ru_posisies            = [[Slot]]
| springbokid            = 833
| sarugbyno              = 49334
| ru_klubjare            = 2015–2016&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;!-- dubbelspasiëring --&gt;2019–2022
| ru_proklubs            = NTT Docomo Red Hurricanes&lt;br /&gt;Toulon
| ru_klubwedstryde       = 8&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;!-- dubbelspasiëring --&gt;40
| ru_klubpunte           = (5)&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;(35)
| ru_klubopdatering      = 7 Desember 2024
| ru_amateurjare         = 2011
| ru_amateurklubs        = UCT Ikey Tigers
| ru_amklubwedstryde     = 7
| ru_amklubpunte         = (5)
| ru_amopdatering        = 11 Junie 2022
| super14                = [[Stormers]]&lt;br /&gt;{{rut Sharks}}
| super14jare            = 2012–2019&lt;br /&gt;2022–
| super14wedstryde       = 61&lt;br /&gt;24
| super14punte           = (20)&lt;br /&gt;(30)
| super14opdatering      = 7 Desember 2024
| ru_provinsie           = [[Westelike&amp;nbsp;Provinsie]]
| ru_provinsiejare       = 2011–2014
| ru_provinsiewedstryde  = 7
| ru_provinsiepunte      = (0)
| ru_provinsieopdatering = 7 Desember 2024
| ru_nasionalespan       = {{RSAru}}
| ru_nasionalejare       = 2012-
| ru_nasionalewedstryde  = 131
| ru_nasionalepunte      = (35)
| ru_nsopdatering        = 7 Desember 2024
| ru_afrigtingklubs      =
| ru_afrigtingjare       =
| ru_afrigtingopdatering =
| ander                  = Ja
| beroep                 =
| eggenote               =
| kinders                =
| familie                =
| skool                  = [[Hoërskool Tygerberg]]
| universiteit           = [[Universiteit van Kaapstad]]
| url
}}

'''Eben Etzebeth''' (gebore [[29 Oktober]] [[1991]], [[Kaapstad]]) is 'n [[Suid-Afrika]]anse [[rugby]]speler. Hy het vir die [[Stormers]] in [[Superrugby]] en vir Toulon in Frankryk se Top 14 gespeel, en vanaf 2022 speel hy vir die {{rut Sharks}} in die [[Verenigde Rugbykampioenskap]]. Hy speel op [[slot]]posisie en is bekend vir sy harde, fisiese spel. Hy was ook deel van Suid-Afrika se span tydens die [[rugbywêreldbeker]]toernooie in [[Rugbywêreldbeker 2015|2015]], [[Rugbywêreldbeker 2019|2019]] en [[Rugbywêreldbeker 2023|2023]].

== Uitbeelding ==
Etzebeth het in 2009 aan die [[Hoërskool Tygerberg]] in die [[Wes-Kaap]] [[Matriek in Suid-Afrika|gematrikuleer]].

== Loopbaan ==
=== Westelike Provinsie en Stormers ===
Hy maak sy debuut vir die Stormers op 25 Februarie 2012 teen die [[Hurricanes (Superrugbyspan)|Hurricanes]].&lt;ref name=&quot;Etzebeth maak Stormers debuut&quot;&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.iol.co.za/sport/rugby/cup-competitions/etzebeth-to-make-stormers-debut-1.1240462 |title=Etzebeth to make Stormers debut |work=Iol.co.za |date=22 Februarie 2012 |accessdate=16 Junie 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150924140209/http://www.iol.co.za/sport/rugby/cup-competitions/etzebeth-to-make-stormers-debut-1.1240462 |archive-date=24 September 2015 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; Hy word as &quot;Speler van die Wedstryd&quot; aangewys tydens die Westelike Provinsie se oorwinning in die halfeindstryd om die [[2012 Curriebeker Premierafdeling|Curriebeker in 2012]]. In April 2013 het hy 'n ooreenkoms onderteken wat hom tot minstens 2016 in Kaapstad sou hou.&lt;ref name=&quot;Stormers retain key quartet&quot;&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.rugby365.com/article/53419-stormers-retain-key-quartet |title=Stormers retain key quartet |work=Rugby365 |date=22 April 2013 |accessdate=12 Oktober 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160310095256/http://www.rugby365.com/article/53419-stormers-retain-key-quartet |archive-date=10 Maart 2016 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

=== Suid-Afrika o/20 ===
As 'n lid van die [[Junior Bokke]] (Suid-Afrikaanse o/20 span) het hy aan die IRR Juniorwêreldkampioenskap in 2011 deelgeneem.&lt;ref name=&quot;SA Under-20 squad named&quot;&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.sport24.co.za/Rugby/SA-Under-20-squad-named-20110506 |title=SA Under-20 squad named |work=Sport24 |date=6 Mei 2011 |accessdate=16 Junie 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191009121702/https://www.sport24.co.za/Rugby/SA-Under-20-squad-named-20110506 |archive-date=9 Oktober 2019 |url-status=live|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

=== Springbokkleure ===
Etzebeth word die eerste keer opgeroep vir die [[Springbokke|Springbokoefengroep]] deur die nuwe hoofafrigter [[Heyneke Meyer]], voor die reeks van drie toetse teen [[Engelse nasionale rugbyspan|Engeland]] in Junie 2012.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web | url=http://www.dailytelegraph.com.au/sport/rugby-gold/springboks-to-blood-forwards-eben-etzebeth-juandre-kruger-and-marcell-coetzee-against-england-in-durban-test/story-fn8ti7yn-1226387036643 | title=Springboks to blood forwards Eben Etzebeth, Juandre Kruger and Marcell Coetzee against England in Durban Test | publisher=Associated Press | work=Daily Telegraph | date=7 Junie 2012 | accessdate=22 April 2013}}&lt;/ref&gt;

Hy maak op 9 Junie 2012 sy Springbokdebuut op slot langs mede-nuweling [[Juandré Kruger]] te [[Kings Park-stadion]] in [[Durban]]. Suid-Afrika tree as 22-17 wenners uit die stryd teen Engeland, en wen ook die laaste twee toetse.&lt;ref name=&quot;SA vs Eng&quot;&gt;{{en}} {{cite web | url=http://www.sarugby.net/matchbreakdown.aspx?id=103561&amp;category=sarugby/springboks&amp;leagueid=1&amp;homeid=10871&amp;awayid=10881&amp;fullview=true | title=South Africa vs England | work=South African Rugby Union | date=9 Junie 2012 | accessdate=22 April 2013 | archive-date=27 April 2020 | archive-url=https://web.archive.org/web/20200427165359/http://www.sarugby.net/matchbreakdown.aspx?id=103561&amp;category=sarugby%2Fspringboks&amp;leagueid=1&amp;homeid=10871&amp;awayid=10881&amp;fullview=true | url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

Hy lei die Springbokke op 24 Junie 2017 teen die Franse in die 3de toets en word sodoende Suid-Afrika se 59ste [[Springbokkaptein]]. Hy druk ook 'n drie in die wedstryd. Op 21 September 2024 in Argentinië ewenaar hy [[Victor Matfield]] se aantal Springboktoetse van 127.&lt;ref name=&quot;Bokke verloor&quot;&gt;{{cite web |url=https://maroelamedia.co.za/nuus/bokke-verloor-die-keer-met-een-punt/?mc_cid=b02009e179&amp;mc_eid=8e57a652fb |title=Bokke verloor dié keer met een punt| author= Johann Gresse|work=[[Maroela Media]] |date=22 September 2024 | accessdate=22 September 2024 }}&lt;/ref&gt;

Etzebeth het op 28 September 2024 sy 128ste wedstryd vir Suid-Afrika gespeel in 'n wedstryd teen Argentinië in Nelspruit en Victor Matfield se rekord verbeter as die Springbok met die meeste toetse. Die wedstryd was 'n sukses vir die Springbokke wat met 48-7 geseëvier het, en daarmee die 2024 Rugbykampioenskap ingepalm het.

== Toetsdrieë ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;font-size:95%&quot;
! Drie !! Teenstander !! Stad !! Veld !! Kompetisie !! Datum !! Uitslag
|-
| align=&quot;center&quot;|1 || {{AUSru}} || [[Brisbane]], Australië || [[Suncorpstadion]] || [[2015-Rugbykampioenskapreeks|Rugbykampioenskap]] || {{dts|format=dmy|2015|Julie|18}} || verloor 20–24
|-
| align=&quot;center&quot;|2 || {{ARGru}} || [[Londen]], Engeland || [[Olimpiese Stadion (Londen)|Olimpiese Stadion]] || [[Rugbywêreldbeker 2015]] || {{dts|format=dmy|2015|Oktober|30}} || wen 24–13
|-
| align=&quot;center&quot;|3 || {{FRAru}} || [[Johannesburg]], S-Afrika || [[Ellispark-stadion|Ellispark]] || 2017 Franse toets || {{dts|format=dmy|2017|Junie|24}} || wen 35–12
|-
| align=&quot;center&quot;|4 || {{ENGru}} || [[Londen]], Engeland || [[Twickenham-stadion|Twickenham]] || 2022-jaareindetoetse || {{dts|format=dmy|2022|November|26}} || wen 27–13
|-
| align=&quot;center&quot;|5 || {{ARGru}} || [[Johannesburg]], S-Afrika || [[Ellispark-stadion|Ellispark]] || [[2023-Rugbykampioenskapreeks|Rugbykampioenskap]]  || {{dts|format=dmy|2023|Julie|29}} || wen 22–21
|-
| align=&quot;center&quot;|6 || {{FRAru}} || [[Parys]], Frankryk || [[Stade de France]] || [[Rugbywêreldbeker 2023]] || {{dts|format=dmy|2023|Oktober|15}} || wen  29–28
|}

== Verwysings ==
{{Verwysings|2}}

== Eksterne skakels ==
{{CommonsKategorie}}
* {{Springbokke|id=49334|name=Eben Etzebeth}}
* {{Genslin-bokke|id=904|naam=Eben Etzebeth}}
* [http://www.itsrugby.co.uk/player_23746.html Eben Etzebeth] by itsrugby.co.uk
* [http://www.thestormers.co.za/profiles.asp?id=1371 Eben Etzebeth]{{Dooie skakel|date=Augustus 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} by die Stormers
* [http://www.irb.com/jwc/teams/team=3220/player=43559/index.html Eben Etzebeth IRR Juniorwêreldbeker spelersprofiel] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141006070507/http://www.irb.com/jwc/teams/team=3220/player=43559/index.html |date= 6 Oktober 2014 }}

{{beginboks}}
{{opvolgboks|
  voor=[[Warren Whiteley]] |
  titel=[[Springbokkaptein]] |
  jare=2017-2018 (12 toetse)|
  na=[[Pieter-Steph du Toit]]
}}
{{eindboks}}
{{Navbox
|name       = Eben Etzebeth
|state      = collapsed
|title      = Springbokspanne gehaal
|list1      =
{{Springbokke (2012)}}
{{Springbokke (2013)}}
{{Springbokke (2014)}}
{{Springbokke (2015)}}
{{Springbokke (2015 Rugbywêreldbeker)}}
{{Springbokke (2016)}}
{{Springbokke (2017)}}
{{Springbokke (2018)}}
{{Springbokke (2019)}}
{{Springbokke (2019 Rugbywêreldbeker)}}
{{Springbokke (2023 Rugbywêreldbeker)}}
}}
{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Etzebeth, Eben}}
[[Kategorie:Afrikaners]]
[[Kategorie:Geboortes in 1991]]
[[Kategorie:Lewende mense]]
[[Kategorie:Springbokkapteins]]
[[Kategorie:Stormers rugbyspelers]]
[[Kategorie:Alumni van Hoërskool Tygerberg]]
[[Kategorie:Alumni van die Universiteit Kaapstad]]</text>
      <sha1>8qq9kxnbsy920s5l7hnvvb7z1bjooem</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Iran Air-vlug 655</title>
    <ns>0</ns>
    <id>79226</id>
    <revision>
      <id>2816465</id>
      <parentid>2814606</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T20:09:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Aliwal2012</username>
        <id>39067</id>
      </contributor>
      <comment>Straat van Hormoes</comment>
      <origin>2816465</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4546" sha1="mjahuhfpkg8hkuziwfk3tuudja4uiiq" xml:space="preserve">{| align=&quot;right&quot; border=&quot;0&quot; rules=&quot;all&quot; width=&quot;350px&quot; cellpadding=&quot;4&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;margin: 0 0 1em 1em; border: 1px solid #999; border-right-width: 2px; border-bottom-width: 2px; background-color: #efefef&quot;
! colspan=&quot;2&quot; style=&quot;background-color: #6166ff&quot; |'''Iran Air-vlug 655'''
|-
| valign=&quot;top&quot;| '''Datum''': || 3 Julie 1988
|-
| valign=&quot;top&quot;| '''Oorsaak''': || Burgerlike vliegtuig afgeskiet deur militêre missiel
|-
| valign=&quot;top&quot;| '''Plek van ramp''': || [[Straat van Hormoes]], [[Persiese Golf]]
|-
| valign=&quot;top&quot;| '''Sterftes''': || 290
|-
| valign=&quot;top&quot;| '''Beserings''': || 0
|-
| valign=&quot;top&quot;| '''Vliegtuigtipe''': || [[Airbus A300]] B2-203
|-
| valign=&quot;top&quot;| '''Vliegtuigstertnommer''': || EP-IBU
|-
| valign=&quot;top&quot;| '''Oorsprong''': || [[Mehrabad Internasionale Lughawe]], [[Teheran]], [[Iran]]
|-
| valign=&quot;top&quot;| '''Bestemming''': || [[Doebai Internasionale Lughawe]], [[Doebai (stad)|Doebai]], [[Verenigde Arabiese Emirate]]
|-
| valign=&quot;top&quot;| '''Passasiers''': || 274
|-
| valign=&quot;top&quot;| '''Bemanning''': || 16
|-
| valign=&quot;top&quot;| '''Oorlewendes''': || 0
|}

[[Lêer:Iranair655shootdown.png|duimnael|links|'n Tekening van die Irannese Airbus]]
[[Lêer:Iran Air 655 Strait of hormuz 80.jpg|duimnael|links|Die kaart dui die vertrekpunt en die bestemming van die Irannese Airbus aan asook die posisie waar dit neergeskiet is. Die ''USS Vincennes'' het binne Iran se maritieme sone gevaar toe dit sy vuurpyle afgevuur het]]
[[Lêer:USS Vincennes (CG 49).jpg|duimnael|links|Die ''USS Vincennes'']]
'''Iran Air-vlug 655 (IR655)''' was 'n geskeduleerde vlug tussen [[Teheran]] en [[Doebai (stad)|Doebai]], [[Verenigde Arabiese Emirate]], met 'n tussenlanding in die [[Iran]]nese hawestad [[Bandar Abbas]]. Op [[3 Julie]] [[1988]] is hierdie roete deur 'n [[Airbus A300]]B2-straler met die vlugkode EP-IBU bedien. Die passasiersvliegtuig is op die tweede deel van die roete oor die [[Persiese Golf]] naby die Irannese eiland [[Qesjm]] deur die [[Amerikaanse Vloot|Amerikaanse oorlogskip]] ''USS Vincennes (CG-49)'' met twee vuurpyle neergeskiet. Al 274 passasiers, waaronder 66 kinders en 38 buitelanders, en 16 bemanningslede is in die voorval dood.

Volgens 'n verklaring, wat deur die Amerikaanse regering uitgereik is, is die passasierstraler deur die ''USS Vincennes'' se bemanning valslik as 'n vyandelike [[F-14 Tomcat]] geïdentifiseer wat besig was om die skip aan te val. Die Irannese Airbus was egter juis besig om op te styg toe dit neergeskiet is. Die Irannese straler is deur die ''USS Vincennes'' se verkenningstelsels korrek as Airbus geïdentifiseer, en dit was net die skip se foutiewe elektroniese ''Aegis''-gevegstelsel wat vals gegewens getoon het. Die bemanning het liewer op die gevegstelsel vertrou.

Die voorval het internasionale proteste uitgelok. Die Irannese regering het dit as 'n &quot;barbaarse handeling&quot; beskryf, en Teheran beweer steeds dat die straler opsetlik neergeskiet is ofskoon dit duidelik 'n siviele vliegtuig was. Tydens 'n toespraak by die [[Verenigde Nasies]] het die destydse Amerikaanse adjunkpresident [[George H.W. Bush]] die voorval as 'n handeling in oorlogstye verdedig. Volgens hom het die Amerikaanse bemanning in hul omstandighede korrek gereageer, en hy het dus geweier om Iran namens die Verenigde State om verskoning te vra.

Die voorval was besonder traumaties vir die Irannese regering en bevolking aangesien die land in Julie 1988 nog in 'n oorlog met sy buurland [[Irak]] gewikkel was. Iraniërs het sodoende onder die indruk gekom dat die VSA bereid was om tot die oorlog toe te tree en die land aan te val – 'n stryd wat vir Iran uitsigloos moes lyk.

== Bronne ==

* International Court of Justice, (2001), &quot;''Case Concerning the Aerial Incident of July 3, 1988: v. 1: Islamic Republic of Iran v. United States of America''&quot;, United Nations, {{ISBN|92-1-070845-8}}
* {{cite book|author=Rochlin, Gene I.|title=Trapped in the Net: The Unanticipated Consequences of Computerization|
location=US | publisher=Princeton University Press|year=1997|isbn=0-691-01080-3}}
* Rogers, Sharon, (1992) ''Storm Center: The USS ''Vincennes'' and Iran Air Flight 655: A Personal Account of Tragedy and Terrorism'', U.S. Naval Institute Press, {{ISBN|1-55750-727-9}}
* {{cite book|author=Wise, Harold Lee|title=Inside the Danger Zone: The U.S. Military in the Persian Gulf 1987–88|
url=http://www.insidethedangerzone.com/|location=Annapolis|publisher=Naval Institute Press|year=2007|isbn=978-1-59114-970-5}}
{{Normdata}}
[[Kategorie:Geskiedenis van Iran]]
[[Kategorie:Vliegongelukke]]</text>
      <sha1>mjahuhfpkg8hkuziwfk3tuudja4uiiq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Siya Kolisi</title>
    <ns>0</ns>
    <id>79498</id>
    <revision>
      <id>2816535</id>
      <parentid>2701579</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T06:31:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Aliwal2012</username>
        <id>39067</id>
      </contributor>
      <origin>2816535</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7810" sha1="sik3eq53olmv9j7bjlst42c7dd24mgy" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Rugbyspeler
| naam                   = Siya Kolisi
| beeld                  = [[Lêer:Siya Kolisi 2022.jpg|250px]]
| byskrif                = Siya Kolisi in 2022
| vollenaam              = Siyamthanda Kolisi
| bynaam                 =
| geboortedatum          = {{Geboortedatum en ouderdom|1991|6|16}}
| geboorteplek           = [[Gqeberha|Port Elizabeth]], [[Suid-Afrika]]
| sterftedatum           =
| sterfteplek            =
| lengte                 = 1,88 m
| gewig                  = 105 kg
| ru_posisies            = [[Losvoorspeler|Flank]]
| springbokid            = 851
| sarugbyno              = 43487
| ru_klubjare            =
| ru_proklubs            =
| ru_klubwedstryde       =
| ru_klubpunte           =
| ru_klubopdatering      =
| super14                = {{Rut Stormers}}&lt;br /&gt;{{Rut Sharks}}
| super14jare            = 2012–2020&lt;br /&gt;2021–''hede''
| super14wedstryde       = 118&lt;br /&gt;30
| super14punte           = (95)&lt;br /&gt;(20)
| ru_currentclub         =
| super14opdatering      = 1 Julie 2023
| ru_provinsie           = {{Rut WP}}
| ru_provinsiejare       = 2011–2021
| ru_provinsiewedstryde  = 34
| ru_provinsiepunte      = (35)
| ru_provinsieopdatering = 1 Julie 2023
| ru_sewesnasionalejare  =
| ru_sewesnasionalespan  =
| ru_sewesnasionalekomp  =
| ru_sewesopdatering     =
| ru_nasionalespan       = {{RSAru}}
| ru_nasionalejare       = 2013–''hede''
| ru_nasionalewedstryde  = 92
| ru_nasionalepunte      = (60)
| ru_nsopdatering        = 1 November 2024
| ru_afrigtingklubs      =
| ru_afrigtingjare       =
| ru_afrigtingopdatering =
| ander                  = Ja
| beroep                 = Professionele rugbyspeler
| skool                  = [[Hoërskool Grey]], [[Gqeberha|Port Elizabeth]]
| universiteit           =
}}

'''Siya Kolisi''' (gebore op [[16 Junie]] [[1991]] in Zwide, [[Gqeberha|Port Elizabeth]]/Gqeberha) is 'n [[Springbokrugbyspeler]] wat vir die {{Rut Sharks}} in die [[Verenigde Rugbykampioenskap]] speel.&lt;ref&gt;{{en}} [[Sunday Times]] ''Siya Kolisi: ‘Through my own rise, I hope I can show people anything is possible’''[https://www.timeslive.co.za/sport/rugby/2021-10-05-siya-kolisi-through-my-own-rise-i-hope-i-can-show-people-anything-is-possible/]&lt;/ref&gt; Hy het voorheen die {{Rut WP}} in die [[Curriebeker]] en die {{Rut Stormers}} in [[Superrugby]] verteenwoordig en was ook die kaptein van die span. Hy was ook 'n lid van Suid-Afrika se span tydens die [[rugbywêreldbeker]]toernooie in [[Rugbywêreldbeker 2015|2015]], [[Rugbywêreldbeker 2019|2019]] en [[Rugbywêreldbeker 2023|2023]].

== Vroeë lewe ==
Kolisi het grootgeword in Zwide, iBhayi, 'n township in [[Gqeberha]]. Kolisi se ma Phakama was 16 en sy pa Fezakele in sy laaste skooljaar  toe Siya gebore is. Kolisi se ma is dood toe hy 15 was en sy oorlede ouma Nolulamile is nagelaat om hom groot te maak.

Op 12-jarige ouderdom het hy verkenners by 'n jeugtoernooi in Mosselbaai beïndruk en is hy 'n beurs aangebied by Grey Junior in Port Elizabeth. Daarna word hy 'n rugbybeurs aan die Grey High School aangebied, dieselfde hoërskool wat Suid-Afrikaanse krieketspeler [[Graeme Pollock]] en die Engelse rugbyspeler Mike Catt bygewoon het. Kolisi het gereeld vir die skool se eerstespan gespeel. Hy was ook deel van die Oostelike Provinsie se jeugopset tussen 2007 en 2009, deur aan die onder-16 Grant Khomoweek en onder-18 [[Cravenweek]] deel te neem, voordat hy weswaarts verskuif om by die Westelike Provinsie aan te sluit.

Verder het hy die SA Skolespan vir twee agtereenvolgende jare verteenwoordig.&lt;ref name=&quot;Siya Kolisi WP Rugby Player Profile&quot;&gt;{{en}} {{cite web | url=http://wprugby.com/forwards/siya-kolisi/ | title=Siya Kolisi WP Rugby Player Profile | work=WP Rugby | accessdate=10 December 2013 | archive-date=18 April 2018 | archive-url=https://web.archive.org/web/20180418231533/http://wprugby.com/forwards/siya-kolisi/ | url-status=dead }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Siya Kolisi Stormers Player Profile&quot;&gt;{{en}} {{cite web | url=http://thestormers.com/forwards/siya-kolisi/ | title=Siya Kolisi Stormers Player Profile | work=Stormers | accessdate=10 December 2013 | archive-date=29 Oktober 2019 | archive-url=https://web.archive.org/web/20191029124329/https://thestormers.com/forwards/siya-kolisi/ | url-status=dead }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{en}} {{Cite web|date=17 February 2021|title=SIYA KOLISI IS OFFICIALLY A SHARK|url=https://sharksrugby.co.za/2021/02/17/siya-kolisi-is-officially-a-shark/|accessdate=14 April 2021|website=The Sharks}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Siya Kolisi itsrugby.co.uk Player Statistics&quot;&gt;{{en}} {{cite web | url=http://www.itsrugby.co.uk/player_19597.html | title=Siya Kolisi itsrugby.co.uk Player Statistics | work=itsrugby.co.uk | accessdate=10 December 2013}}&lt;/ref&gt;

== Springbok en later ook kapteinskap ==
Kolisi het sy debuut vir die [[Springbokke]] op 16 Junie 2013 teen [[Skotse nasionale rugbyspan|Skotland]], in die [[Mbombela-stadion]] te [[Nelspruit]] gemaak. Op 28 Mei 2018 word Kolisi as die [[Springbokkaptein]] aangewys vir die inkomende toetse in Junie teen [[Engelse nasionale rugbyspan|Engeland]], in [[Ellispark|Johannesburg]], Bloemfontein en [[Nuwelandstadion|Kaapstad]]. Hierdeur word hy die span se eerste [[Swart mense|swart]] [[Kaptein (sport)|kaptein]] in hul 130-jarige bestaan.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.bbc.com/sport/rugby-union/44278094 |title=Siya Kolisi: South Africa name first black Test captain for England series |publisher=[[BBC]] |date=28 Mei 2018 |accessdate=1 Julie 2023}}&lt;/ref&gt;

== ''Gwijo''-ritueel ==
As Kolisi, [[Lukhanyo Am]] en [[Makazole Mapimpi]] saam vir die Springbokke uitdraf, begin hulle dié taak met 'n ritueel: Hulle sing 'n tradisionele ''Gwijo''-liedjie saam in hul moedertaal [[Xhosa]].&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.news24.com/you/celebs/local/sportsman-of-the-year-makazole-mapimpi-on-his-rise-to-bok-glory-im-doing-this-for-others-20220323 |title=Here's why Makazole Mapimpi's rise to Bok glory has been one of grit, passion and self-belief |publisher=[[Nuus24]] |author=Siyabonga Dzimbili |date=18 September 2023 |accessdate=9 Desember 2023}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.thesouthafrican.com/sport/rugby/rugby-world-cup-2023/what-is-siya-singing-in-tunnel-before-game-19-october-2023-breaking/ |title=WHAT is Siya singing in the TUNNEL before a game? |publisher=The South African |author=Leathern, Ray |date=19 Oktober 2023 |accessdate=9 Desember 2023}}&lt;/ref&gt;

== Verwysings ==
{{Verwysings|2}}

== Bronnelys ==
* {{en}} Jeremy Daniel, ''Siya Kolisi: Against All Odds'', Jonathan Ball Publishers, 2018, {{ISBN|978-1868428649}}
* {{en}} Siya Kolisi, ''Rise'', autobiography, HarperCollins, 2021, {{ISBN|978-0008431334}}

== Eksterne skakels ==
{{CommonsKategorie}}
* {{Springbokke|id=43487|name=Siya Kolisi}}
* {{Genslin-bokke|id=918|naam=Siya Kolisi}}
* [http://www.thestormers.co.za/profiles.asp?id=1071 Stormersprofiel]{{Dooie skakel|date=Augustus 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
* [http://www.itsrugby.co.uk/player_19597.html itsrugby profiel]

{{beginboks}}
{{opvolgboks|
  voor=[[Pieter-Steph du Toit]] |
  titel=[[Springbokkaptein]] |
  jare=2018– |
  na=
}}
{{eindboks}}
{{Navbox
|name       = Siya Kolisi
|state      = collapsed
|title      = Springbokspanne gehaal
|list1      =
{{Springbokke (2012)}}
{{Springbokke (2013)}}
{{Springbokke (2014)}}
{{Springbokke (2015)}}
{{Springbokke (2015 Rugbywêreldbeker)}}
{{Springbokke (2016)}}
{{Springbokke (2017)}}
{{Springbokke (2018)}}
{{Springbokke (2019)}}
{{Springbokke (2019 Rugbywêreldbeker)}}
{{Springbokke (2023 Rugbywêreldbeker)}}
}}
{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Kolisi, Siya}}
[[Kategorie:Geboortes in 1991]]
[[Kategorie:Lewende mense]]
[[Kategorie:Springbokkapteins]]
[[Kategorie:Sharks rugbyspelers]]
[[Kategorie:Stormers rugbyspelers]]
[[Kategorie:Xhosas]]</text>
      <sha1>sik3eq53olmv9j7bjlst42c7dd24mgy</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816536</id>
      <parentid>2816535</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T06:35:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Aliwal2012</username>
        <id>39067</id>
      </contributor>
      <comment>/* Vroeë lewe */</comment>
      <origin>2816536</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7817" sha1="98gxf74jucfh51vja5jx0mygo7dmk5m" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Rugbyspeler
| naam                   = Siya Kolisi
| beeld                  = [[Lêer:Siya Kolisi 2022.jpg|250px]]
| byskrif                = Siya Kolisi in 2022
| vollenaam              = Siyamthanda Kolisi
| bynaam                 =
| geboortedatum          = {{Geboortedatum en ouderdom|1991|6|16}}
| geboorteplek           = [[Gqeberha|Port Elizabeth]], [[Suid-Afrika]]
| sterftedatum           =
| sterfteplek            =
| lengte                 = 1,88 m
| gewig                  = 105 kg
| ru_posisies            = [[Losvoorspeler|Flank]]
| springbokid            = 851
| sarugbyno              = 43487
| ru_klubjare            =
| ru_proklubs            =
| ru_klubwedstryde       =
| ru_klubpunte           =
| ru_klubopdatering      =
| super14                = {{Rut Stormers}}&lt;br /&gt;{{Rut Sharks}}
| super14jare            = 2012–2020&lt;br /&gt;2021–''hede''
| super14wedstryde       = 118&lt;br /&gt;30
| super14punte           = (95)&lt;br /&gt;(20)
| ru_currentclub         =
| super14opdatering      = 1 Julie 2023
| ru_provinsie           = {{Rut WP}}
| ru_provinsiejare       = 2011–2021
| ru_provinsiewedstryde  = 34
| ru_provinsiepunte      = (35)
| ru_provinsieopdatering = 1 Julie 2023
| ru_sewesnasionalejare  =
| ru_sewesnasionalespan  =
| ru_sewesnasionalekomp  =
| ru_sewesopdatering     =
| ru_nasionalespan       = {{RSAru}}
| ru_nasionalejare       = 2013–''hede''
| ru_nasionalewedstryde  = 92
| ru_nasionalepunte      = (60)
| ru_nsopdatering        = 1 November 2024
| ru_afrigtingklubs      =
| ru_afrigtingjare       =
| ru_afrigtingopdatering =
| ander                  = Ja
| beroep                 = Professionele rugbyspeler
| skool                  = [[Hoërskool Grey]], [[Gqeberha|Port Elizabeth]]
| universiteit           =
}}

'''Siya Kolisi''' (gebore op [[16 Junie]] [[1991]] in Zwide, [[Gqeberha|Port Elizabeth]]/Gqeberha) is 'n [[Springbokrugbyspeler]] wat vir die {{Rut Sharks}} in die [[Verenigde Rugbykampioenskap]] speel.&lt;ref&gt;{{en}} [[Sunday Times]] ''Siya Kolisi: ‘Through my own rise, I hope I can show people anything is possible’''[https://www.timeslive.co.za/sport/rugby/2021-10-05-siya-kolisi-through-my-own-rise-i-hope-i-can-show-people-anything-is-possible/]&lt;/ref&gt; Hy het voorheen die {{Rut WP}} in die [[Curriebeker]] en die {{Rut Stormers}} in [[Superrugby]] verteenwoordig en was ook die kaptein van die span. Hy was ook 'n lid van Suid-Afrika se span tydens die [[rugbywêreldbeker]]toernooie in [[Rugbywêreldbeker 2015|2015]], [[Rugbywêreldbeker 2019|2019]] en [[Rugbywêreldbeker 2023|2023]].

== Vroeë lewe ==
Kolisi het grootgeword in Zwide, iBhayi, 'n township in [[Gqeberha]]. Kolisi se ma Phakama was 16 en sy pa Fezakele in sy laaste skooljaar  toe Siya gebore is. Kolisi se ma is dood toe hy 15 was en sy oorlede ouma Nolulamile is nagelaat om hom groot te maak.

Op 12-jarige ouderdom het hy talentsoekers by 'n jeugtoernooi in Mosselbaai beïndruk en is hy 'n beurs aangebied by Grey Junior in Port Elizabeth. Daarna word hy 'n rugbybeurs aan die Grey High School aangebied, dieselfde hoërskool wat Suid-Afrikaanse krieketspeler [[Graeme Pollock]] en die Engelse rugbyspeler Mike Catt bygewoon het. Kolisi het gereeld vir die skool se eerstespan gespeel. Hy was ook deel van die Oostelike Provinsie se jeugopset tussen 2007 en 2009, deur aan die onder-16 Grant Khomoweek en onder-18 [[Cravenweek]] deel te neem, voordat hy weswaarts verskuif het om by die Westelike Provinsie aan te sluit.

Verder het hy die SA Skolespan vir twee agtereenvolgende jare verteenwoordig.&lt;ref name=&quot;Siya Kolisi WP Rugby Player Profile&quot;&gt;{{en}} {{cite web | url=http://wprugby.com/forwards/siya-kolisi/ | title=Siya Kolisi WP Rugby Player Profile | work=WP Rugby | accessdate=10 December 2013 | archive-date=18 April 2018 | archive-url=https://web.archive.org/web/20180418231533/http://wprugby.com/forwards/siya-kolisi/ | url-status=dead }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Siya Kolisi Stormers Player Profile&quot;&gt;{{en}} {{cite web | url=http://thestormers.com/forwards/siya-kolisi/ | title=Siya Kolisi Stormers Player Profile | work=Stormers | accessdate=10 December 2013 | archive-date=29 Oktober 2019 | archive-url=https://web.archive.org/web/20191029124329/https://thestormers.com/forwards/siya-kolisi/ | url-status=dead }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{en}} {{Cite web|date=17 February 2021|title=SIYA KOLISI IS OFFICIALLY A SHARK|url=https://sharksrugby.co.za/2021/02/17/siya-kolisi-is-officially-a-shark/|accessdate=14 April 2021|website=The Sharks}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Siya Kolisi itsrugby.co.uk Player Statistics&quot;&gt;{{en}} {{cite web | url=http://www.itsrugby.co.uk/player_19597.html | title=Siya Kolisi itsrugby.co.uk Player Statistics | work=itsrugby.co.uk | accessdate=10 December 2013}}&lt;/ref&gt;

== Springbok en later ook kapteinskap ==
Kolisi het sy debuut vir die [[Springbokke]] op 16 Junie 2013 teen [[Skotse nasionale rugbyspan|Skotland]], in die [[Mbombela-stadion]] te [[Nelspruit]] gemaak. Op 28 Mei 2018 word Kolisi as die [[Springbokkaptein]] aangewys vir die inkomende toetse in Junie teen [[Engelse nasionale rugbyspan|Engeland]], in [[Ellispark|Johannesburg]], Bloemfontein en [[Nuwelandstadion|Kaapstad]]. Hierdeur word hy die span se eerste [[Swart mense|swart]] [[Kaptein (sport)|kaptein]] in hul 130-jarige bestaan.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.bbc.com/sport/rugby-union/44278094 |title=Siya Kolisi: South Africa name first black Test captain for England series |publisher=[[BBC]] |date=28 Mei 2018 |accessdate=1 Julie 2023}}&lt;/ref&gt;

== ''Gwijo''-ritueel ==
As Kolisi, [[Lukhanyo Am]] en [[Makazole Mapimpi]] saam vir die Springbokke uitdraf, begin hulle dié taak met 'n ritueel: Hulle sing 'n tradisionele ''Gwijo''-liedjie saam in hul moedertaal [[Xhosa]].&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.news24.com/you/celebs/local/sportsman-of-the-year-makazole-mapimpi-on-his-rise-to-bok-glory-im-doing-this-for-others-20220323 |title=Here's why Makazole Mapimpi's rise to Bok glory has been one of grit, passion and self-belief |publisher=[[Nuus24]] |author=Siyabonga Dzimbili |date=18 September 2023 |accessdate=9 Desember 2023}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.thesouthafrican.com/sport/rugby/rugby-world-cup-2023/what-is-siya-singing-in-tunnel-before-game-19-october-2023-breaking/ |title=WHAT is Siya singing in the TUNNEL before a game? |publisher=The South African |author=Leathern, Ray |date=19 Oktober 2023 |accessdate=9 Desember 2023}}&lt;/ref&gt;

== Verwysings ==
{{Verwysings|2}}

== Bronnelys ==
* {{en}} Jeremy Daniel, ''Siya Kolisi: Against All Odds'', Jonathan Ball Publishers, 2018, {{ISBN|978-1868428649}}
* {{en}} Siya Kolisi, ''Rise'', autobiography, HarperCollins, 2021, {{ISBN|978-0008431334}}

== Eksterne skakels ==
{{CommonsKategorie}}
* {{Springbokke|id=43487|name=Siya Kolisi}}
* {{Genslin-bokke|id=918|naam=Siya Kolisi}}
* [http://www.thestormers.co.za/profiles.asp?id=1071 Stormersprofiel]{{Dooie skakel|date=Augustus 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
* [http://www.itsrugby.co.uk/player_19597.html itsrugby profiel]

{{beginboks}}
{{opvolgboks|
  voor=[[Pieter-Steph du Toit]] |
  titel=[[Springbokkaptein]] |
  jare=2018– |
  na=
}}
{{eindboks}}
{{Navbox
|name       = Siya Kolisi
|state      = collapsed
|title      = Springbokspanne gehaal
|list1      =
{{Springbokke (2012)}}
{{Springbokke (2013)}}
{{Springbokke (2014)}}
{{Springbokke (2015)}}
{{Springbokke (2015 Rugbywêreldbeker)}}
{{Springbokke (2016)}}
{{Springbokke (2017)}}
{{Springbokke (2018)}}
{{Springbokke (2019)}}
{{Springbokke (2019 Rugbywêreldbeker)}}
{{Springbokke (2023 Rugbywêreldbeker)}}
}}
{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Kolisi, Siya}}
[[Kategorie:Geboortes in 1991]]
[[Kategorie:Lewende mense]]
[[Kategorie:Springbokkapteins]]
[[Kategorie:Sharks rugbyspelers]]
[[Kategorie:Stormers rugbyspelers]]
[[Kategorie:Xhosas]]</text>
      <sha1>98gxf74jucfh51vja5jx0mygo7dmk5m</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Handré Pollard</title>
    <ns>0</ns>
    <id>85169</id>
    <revision>
      <id>2816537</id>
      <parentid>2816257</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T06:51:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Aliwal2012</username>
        <id>39067</id>
      </contributor>
      <origin>2816537</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5580" sha1="qe8sutbcg3m46pe6quydi1dviddx2qb" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Rugbyspeler
| naam                    = Handré Pollard
| beeld                   = [[Lêer:Handre Pollard 2015 RWC USA.jpg|250px]]
| beeldgrootte            = 250px
| byskrif                 = Handré Pollard tydens die [[Rugbywêreldbeker 2015]]-wedstryd teen die VSA
| vollenaam               = Handré Pollard
| bynaam                  = 
| geboortedatum           = {{Geboortedatum en ouderdom|1994|03|11}}
| geboorteplek            = [[Somerset-Wes]], [[Suid-Afrika]]
| sterftedatum            = 
| sterfteplek             = 
| lengte                  = 189 cm
| gewig                   = 101 kg
| gewig_opdatering        = 
| beroep                  = Professionele rugbyspeler
| familie                 = 
| skool                   = [[Paarl Gimnasium]]
| universiteit            = [[Universiteit van Pretoria]]
| ru_posisies             = [[Losskakel]]
| ru_huidigeposisie       = [[Losskakel]]
| ru_huidigespan          = Montpellier
| springbokid             = 857
| sarugbyno               = 43006
| ru_jeugjare             = 2007–2011
| ru_jeugspanne           = WP Cravenweek
| ru_amateurjare          = 2013
| ru_amateurklubs         = [[Universiteit van Pretoria|UP-Tuks]]
| ru_amklubwedstryde      = 8
| ru_amklubpunte          = (52)
| ru_amopdatering         = 
| ru_klubjare             = 2015–2016&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;2019–2022&lt;br /&gt;2022–
| ru_proklubs             = NTT Docomo Red Hurricanes&lt;br /&gt;Montpellier&lt;br /&gt;[[Leicester Tigers]]
| ru_klubwedstryde        = 7&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;!-- dubbelspasiëring --&gt;29&lt;br /&gt;33
| ru_klubpunte            = (29)&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;!-- dubbelspasiëring --&gt;(175)&lt;br /&gt;(293)
| ru_klubopdatering       = 30 September 2024
| ru_provinsiejare        = 2013–2017&lt;br /&gt;2017
| ru_provinsie            = [[Blou Bulle]]&lt;br /&gt;Blou Bulle XV
| ru_provinsiewedstryde   = 12&lt;br /&gt;1
| ru_provinsiepunte       = (94)&lt;br /&gt;(6)
| ru_provinsieopdatering  = 30 September 2024
| provinsievert           = 
| super14jare             = 2014–2019
| super14                 = {{Rut Bulls}}
| super14wedstryde        = 62
| super14punte            = (629)
| super14opdatering       = 30 September 2024
| ru_huidigeklub          = 
| ru_nasionalespan        = SA Skole&lt;br /&gt;[[Junior Bokke]]&lt;br /&gt;{{RSAru}}
| ru_nasionalejare        = 2012&lt;br /&gt;2012–2014&lt;br /&gt;2014–
| ru_nasionalewedstryde   = 3&lt;br /&gt;14&lt;br /&gt;83
| ru_nasionalepunte       = (37)&lt;br /&gt;(141)&lt;br /&gt;(772)
| ru_nsopdatering         = 30 November 2024
| ru_afrigtingklubs       = 
| ru_afrigtingjare        = 
| ru_afrigtingopdatering  = 
| url                     = 
}}

'''Handré Pollard''' (gebore in [[Somerset-Wes]] op [[11 Maart]] [[1994]]) is ’n [[Suid-Afrika]]anse [[rugby]]speler wat op [[losskakel]] vir die [[Blou Bulle]] in die [[Curriebeker]] en die [[Bulls (Superrugbyspan)|Bulls]] in [[Superrugby]] gespeel het.

Pollard maak op 28 Junie 2014 sy [[Springbokke|Springbokdebuut]] teen [[Skotse nasionale rugbyspan|Skotland]] in [[Port Elizabeth]] en teken 13 punte met die stewel aan. Hy was ook deel van Suid-Afrika se span tydens die [[rugbywêreldbeker]]toernooie in [[Rugbywêreldbeker 2015|2015]], [[Rugbywêreldbeker 2019|2019]] en [[Rugbywêreldbeker 2023|2023]].

== Toetsdrieë ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;font-size:95%&quot;
! Drie  !! Teenstanders !! Stad !! Veld !! Kompetisie  !! Datum !! Uitslag
|-
| align=&quot;center&quot;|1 || {{NZLru}} || [[Johannesburg]], Suid-Afrika || [[Ellispark-stadion|Ellispark]] || [[2014-Rugbykampioenskapreeks|2014-Rugbykampioenskap]] || {{dts|format=dmy|2014|Oktober|4}} || Wen 27–25
|-
| align=&quot;center&quot;|2 || {{NZLru}} || [[Johannesburg]], Suid-Afrika || [[Ellispark-stadion|Ellispark]] || [[2014-Rugbykampioenskapreeks|2014-Rugbykampioenskap]] || {{dts|format=dmy|2014|Oktober|4}} || Wen 27–25
|-
| align=&quot;center&quot;|3 || {{WALru}} || [[Cardiff]], [[Wallis]] || [[Millennium-stadion]] ||  || {{dts|format=dmy|2017|Desember|2}} || Verloor 22–24
|-
| align=&quot;center&quot;|4 || {{SCOru}} || [[Edinburgh]], [[Skotland]] || [[Murrayfield-stadion]] ||  || {{dts|format=dmy|2018|November|17}} || Wen 26–20
|-
| align=&quot;center&quot;|5 || {{ARGru}} || [[Salta]], Argentinië || Estadio Padre Ernesto Martearena || [[2019-Rugbykampioenskapreeks|2019-Rugbykampioenskap]] || {{dts|format=dmy|2019|Augustus|10}} || Wen 13–46
|-
| align=&quot;center&quot;|6 || {{ARGru}} || [[Salta]], Argentinië || Estadio Padre Ernesto Martearena || [[2019-Rugbykampioenskapreeks|2019-Rugbykampioenskap]] || {{dts|format=dmy|2019|Augustus|10}} || Wen 13–46
|-
| align=&quot;center&quot;|7 || {{WALru}} || [[Kaapstad]] || [[Kaapstad-stadion]] || Wallis Inkomende Toer || {{dts|format=dmy|2022|Julie|16}} || Wen 30–14
|}

== Eksterne skakels ==
{{CommonsKategorie-inlyn}}
* [http://www.sarugby.net/playerprofile.aspx?id=43006 SA rugby profiel] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150925025125/http://www.sarugby.net/playerprofile.aspx?id=43006 |date=25 September 2015 }}
* [http://www.itsrugby.co.uk/player_26423.html itsrugby.co.uk profiel]

{{Saadjie}}
{{Navbox
|name       = Handré Pollard
|state      = collapsed
|title      = Springbokspanne gehaal
|list1      =
{{Springbokke (2014)}}
{{Springbokke (2015)}}
{{Springbokke (2015 Rugbywêreldbeker)}}
{{Springbokke (2017)}}
{{Springbokke (2018)}}
{{Springbokke (2019)}}
{{Springbokke (2019 Rugbywêreldbeker)}}
{{Springbokke (2023 Rugbywêreldbeker)}}
}}
{{Normdata}}
{{en-vertaal|Handré Pollard}}

{{DEFAULTSORT:Pollard, Handre}}
[[Kategorie:Bulls rugbyspelers]]
[[Kategorie:Geboortes in 1994]]
[[Kategorie:Lewende mense]]
[[Kategorie:Springbokrugbyspelers]]
[[Kategorie:Alumni van Paarl-gimnasium]]</text>
      <sha1>qe8sutbcg3m46pe6quydi1dviddx2qb</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816539</id>
      <parentid>2816537</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T07:03:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Aliwal2012</username>
        <id>39067</id>
      </contributor>
      <origin>2816539</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5584" sha1="e7l9epexch462z1ix1qq7052krsojzt" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Rugbyspeler
| naam                    = Handré Pollard
| beeld                   = [[Lêer:Handre Pollard 2015 RWC USA.jpg|250px]]
| beeldgrootte            = 250px
| byskrif                 = Handré Pollard tydens die [[Rugbywêreldbeker 2015]]-wedstryd teen die VSA
| vollenaam               = Handré Pollard
| bynaam                  = 
| geboortedatum           = {{Geboortedatum en ouderdom|1994|03|11}}
| geboorteplek            = [[Somerset-Wes]], [[Suid-Afrika]]
| sterftedatum            = 
| sterfteplek             = 
| lengte                  = 189 cm
| gewig                   = 101 kg
| gewig_opdatering        = 
| beroep                  = Professionele rugbyspeler
| familie                 = 
| skool                   = [[Paarl Gimnasium]]
| universiteit            = [[Universiteit van Pretoria]]
| ru_posisies             = [[Losskakel]]
| ru_huidigeposisie       = [[Losskakel]]
| ru_huidigespan          = Montpellier
| springbokid             = 857
| sarugbyno               = 43006
| ru_jeugjare             = 2007–2011
| ru_jeugspanne           = WP Cravenweek
| ru_amateurjare          = 2013
| ru_amateurklubs         = [[Universiteit van Pretoria|UP-Tuks]]
| ru_amklubwedstryde      = 8
| ru_amklubpunte          = (52)
| ru_amopdatering         = 
| ru_klubjare             = 2015–2016&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;2019–2022&lt;br /&gt;2022–2025
| ru_proklubs             = NTT Docomo Red Hurricanes&lt;br /&gt;Montpellier&lt;br /&gt;[[Leicester Tigers]]
| ru_klubwedstryde        = 7&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;!-- dubbelspasiëring --&gt;29&lt;br /&gt;54
| ru_klubpunte            = (29)&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;!-- dubbelspasiëring --&gt;(175)&lt;br /&gt;(480)
| ru_klubopdatering       = 30 September 2024
| ru_provinsiejare        = 2013–2017&lt;br /&gt;2017
| ru_provinsie            = [[Blou Bulle]]&lt;br /&gt;Blou Bulle XV
| ru_provinsiewedstryde   = 12&lt;br /&gt;1
| ru_provinsiepunte       = (94)&lt;br /&gt;(6)
| ru_provinsieopdatering  = 30 September 2024
| provinsievert           = 
| super14jare             = 2014–2019
| super14                 = {{Rut Bulls}}
| super14wedstryde        = 62
| super14punte            = (629)
| super14opdatering       = 30 September 2024
| ru_huidigeklub          = 
| ru_nasionalespan        = SA Skole&lt;br /&gt;[[Junior Bokke]]&lt;br /&gt;{{RSAru}}
| ru_nasionalejare        = 2012&lt;br /&gt;2012–2014&lt;br /&gt;2014–
| ru_nasionalewedstryde   = 3&lt;br /&gt;14&lt;br /&gt;83
| ru_nasionalepunte       = (37)&lt;br /&gt;(141)&lt;br /&gt;(772)
| ru_nsopdatering         = 30 November 2024
| ru_afrigtingklubs       = 
| ru_afrigtingjare        = 
| ru_afrigtingopdatering  = 
| url                     = 
}}

'''Handré Pollard''' (gebore in [[Somerset-Wes]] op [[11 Maart]] [[1994]]) is ’n [[Suid-Afrika]]anse [[rugby]]speler wat op [[losskakel]] vir die [[Blou Bulle]] in die [[Curriebeker]] en die [[Bulls (Superrugbyspan)|Bulls]] in [[Superrugby]] gespeel het.

Pollard maak op 28 Junie 2014 sy [[Springbokke|Springbokdebuut]] teen [[Skotse nasionale rugbyspan|Skotland]] in [[Port Elizabeth]] en teken 13 punte met die stewel aan. Hy was ook deel van Suid-Afrika se span tydens die [[rugbywêreldbeker]]toernooie in [[Rugbywêreldbeker 2015|2015]], [[Rugbywêreldbeker 2019|2019]] en [[Rugbywêreldbeker 2023|2023]].

== Toetsdrieë ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;font-size:95%&quot;
! Drie  !! Teenstanders !! Stad !! Veld !! Kompetisie  !! Datum !! Uitslag
|-
| align=&quot;center&quot;|1 || {{NZLru}} || [[Johannesburg]], Suid-Afrika || [[Ellispark-stadion|Ellispark]] || [[2014-Rugbykampioenskapreeks|2014-Rugbykampioenskap]] || {{dts|format=dmy|2014|Oktober|4}} || Wen 27–25
|-
| align=&quot;center&quot;|2 || {{NZLru}} || [[Johannesburg]], Suid-Afrika || [[Ellispark-stadion|Ellispark]] || [[2014-Rugbykampioenskapreeks|2014-Rugbykampioenskap]] || {{dts|format=dmy|2014|Oktober|4}} || Wen 27–25
|-
| align=&quot;center&quot;|3 || {{WALru}} || [[Cardiff]], [[Wallis]] || [[Millennium-stadion]] ||  || {{dts|format=dmy|2017|Desember|2}} || Verloor 22–24
|-
| align=&quot;center&quot;|4 || {{SCOru}} || [[Edinburgh]], [[Skotland]] || [[Murrayfield-stadion]] ||  || {{dts|format=dmy|2018|November|17}} || Wen 26–20
|-
| align=&quot;center&quot;|5 || {{ARGru}} || [[Salta]], Argentinië || Estadio Padre Ernesto Martearena || [[2019-Rugbykampioenskapreeks|2019-Rugbykampioenskap]] || {{dts|format=dmy|2019|Augustus|10}} || Wen 13–46
|-
| align=&quot;center&quot;|6 || {{ARGru}} || [[Salta]], Argentinië || Estadio Padre Ernesto Martearena || [[2019-Rugbykampioenskapreeks|2019-Rugbykampioenskap]] || {{dts|format=dmy|2019|Augustus|10}} || Wen 13–46
|-
| align=&quot;center&quot;|7 || {{WALru}} || [[Kaapstad]] || [[Kaapstad-stadion]] || Wallis Inkomende Toer || {{dts|format=dmy|2022|Julie|16}} || Wen 30–14
|}

== Eksterne skakels ==
{{CommonsKategorie-inlyn}}
* [http://www.sarugby.net/playerprofile.aspx?id=43006 SA rugby profiel] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150925025125/http://www.sarugby.net/playerprofile.aspx?id=43006 |date=25 September 2015 }}
* [http://www.itsrugby.co.uk/player_26423.html itsrugby.co.uk profiel]

{{Saadjie}}
{{Navbox
|name       = Handré Pollard
|state      = collapsed
|title      = Springbokspanne gehaal
|list1      =
{{Springbokke (2014)}}
{{Springbokke (2015)}}
{{Springbokke (2015 Rugbywêreldbeker)}}
{{Springbokke (2017)}}
{{Springbokke (2018)}}
{{Springbokke (2019)}}
{{Springbokke (2019 Rugbywêreldbeker)}}
{{Springbokke (2023 Rugbywêreldbeker)}}
}}
{{Normdata}}
{{en-vertaal|Handré Pollard}}

{{DEFAULTSORT:Pollard, Handre}}
[[Kategorie:Bulls rugbyspelers]]
[[Kategorie:Geboortes in 1994]]
[[Kategorie:Lewende mense]]
[[Kategorie:Springbokrugbyspelers]]
[[Kategorie:Alumni van Paarl-gimnasium]]</text>
      <sha1>e7l9epexch462z1ix1qq7052krsojzt</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Paul Loots</title>
    <ns>0</ns>
    <id>86119</id>
    <revision>
      <id>2816613</id>
      <parentid>1475617</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:46:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Lewende mense]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816613</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1408" sha1="5ctjaz7e33w4dwkn1w2c3s1t6wof2zp" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Akteur
| Naam                      = Paul Loots
| Beeld                     =
| Beeldbeskrywing           = 
| Beeldonderskrif           = 
| Geboortenaam              = 
| Alias                     = 
| Geboortedatum             = ~1997
| Geboorteplek              = 
| Nasionaliteit             = [[Suid-Afrika]]
| Sterftedatum              = 
| Sterfteplek               = 
| Beroep                    = Akteur
| Noemenswaardige rolprente = 
| Webwerf                   = 
| imdb                      = 4144703
| Toekennings               = 
}}

'''Paul Loots''' is 'n jong Afrikaanse akteur. Hy maak sy filmdebuut in 2011 in [[Roepman]] waarin hy die hoofrol van Timus Rademan vertolk. Loots speel ook die rol van Karel van Aswegen (jr.) in die film [[Verraaiers]] (2013). Sy tweede hoofrol was die van Walter in [[Agent 2000]] (2014).

Loods voltooi sy laerskoolloopbaan op 14-jarige ouderdom van Laerskool Swartkop. Hy was die onderhoofseun en is as die skool se beste drama-, redenaars-  en kultuurleerder aangewys. Hy is tans 'n leerder van Hoërskool Eldoraigne in Centurion.

== Filmografie ==
* [[Roepman]], 2011 as Timus Rademan
* [[Verraaiers]], 2011 as Karel van Aswegen (jr.)
* [[Agent 2000]], 2014 as Walter

== Eksterne skakels ==
* {{YouTube|cOEKwDTdCyM|Paul Loots}}

{{Saadjie}}

{{DEFAULTSORT:Loots, Paul}}
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse akteurs]]
[[Kategorie:Lewende mense]]</text>
      <sha1>5ctjaz7e33w4dwkn1w2c3s1t6wof2zp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816614</id>
      <parentid>2816613</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:46:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Alumni van Hoërskool Eldoraigne]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816614</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1455" sha1="l2ec0rdf1iehs5bv4fl7ryzbgw00uc5" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Akteur
| Naam                      = Paul Loots
| Beeld                     =
| Beeldbeskrywing           = 
| Beeldonderskrif           = 
| Geboortenaam              = 
| Alias                     = 
| Geboortedatum             = ~1997
| Geboorteplek              = 
| Nasionaliteit             = [[Suid-Afrika]]
| Sterftedatum              = 
| Sterfteplek               = 
| Beroep                    = Akteur
| Noemenswaardige rolprente = 
| Webwerf                   = 
| imdb                      = 4144703
| Toekennings               = 
}}

'''Paul Loots''' is 'n jong Afrikaanse akteur. Hy maak sy filmdebuut in 2011 in [[Roepman]] waarin hy die hoofrol van Timus Rademan vertolk. Loots speel ook die rol van Karel van Aswegen (jr.) in die film [[Verraaiers]] (2013). Sy tweede hoofrol was die van Walter in [[Agent 2000]] (2014).

Loods voltooi sy laerskoolloopbaan op 14-jarige ouderdom van Laerskool Swartkop. Hy was die onderhoofseun en is as die skool se beste drama-, redenaars-  en kultuurleerder aangewys. Hy is tans 'n leerder van Hoërskool Eldoraigne in Centurion.

== Filmografie ==
* [[Roepman]], 2011 as Timus Rademan
* [[Verraaiers]], 2011 as Karel van Aswegen (jr.)
* [[Agent 2000]], 2014 as Walter

== Eksterne skakels ==
* {{YouTube|cOEKwDTdCyM|Paul Loots}}

{{Saadjie}}

{{DEFAULTSORT:Loots, Paul}}
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse akteurs]]
[[Kategorie:Lewende mense]]
[[Kategorie:Alumni van Hoërskool Eldoraigne]]</text>
      <sha1>l2ec0rdf1iehs5bv4fl7ryzbgw00uc5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816615</id>
      <parentid>2816614</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:46:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <origin>2816615</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1501" sha1="2jhxyhb0s2t6ntutfh0lgs2mw2jhn5p" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Akteur
| Naam                      = Paul Loots
| Beeld                     =
| Beeldbeskrywing           = 
| Beeldonderskrif           = 
| Geboortenaam              = 
| Alias                     = 
| Geboortedatum             = ~1997
| Geboorteplek              = 
| Nasionaliteit             = [[Suid-Afrika]]
| Sterftedatum              = 
| Sterfteplek               = 
| Beroep                    = Akteur
| Noemenswaardige rolprente = 
| Webwerf                   = 
| imdb                      = 4144703
| Toekennings               = 
}}

'''Paul Loots''' is 'n jong Afrikaanse akteur. Hy maak sy filmdebuut in 2011 in ''[[Roepman]]'' waarin hy die hoofrol van Timus Rademan vertolk. Loots speel ook die rol van Karel van Aswegen (jr.) in die film ''[[Verraaiers]]'' (2013). Sy tweede hoofrol was die van Walter in [[Agent 2000|''Agent 2000'']] (2014).

Loods voltooi sy laerskoolloopbaan op 14-jarige ouderdom van Laerskool Swartkop. Hy was die onderhoofseun en is as die skool se beste drama-, redenaars-  en kultuurleerder aangewys. Hy is tans 'n leerder van Hoërskool Eldoraigne in Centurion.

== Filmografie ==
* ''[[Roepman]]'', 2011 as Timus Rademan
* ''[[Verraaiers]]'', 2011 as Karel van Aswegen (jr.)
* [[Agent 2000|''Agent 2000'']], 2014 as Walter

== Eksterne skakels ==
* {{YouTube|cOEKwDTdCyM|Paul Loots}}

{{Saadjie}}

{{DEFAULTSORT:Loots, Paul}}
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse akteurs]]
[[Kategorie:Lewende mense]]
[[Kategorie:Alumni van Hoërskool Eldoraigne]]</text>
      <sha1>2jhxyhb0s2t6ntutfh0lgs2mw2jhn5p</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816616</id>
      <parentid>2816615</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:47:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Geboortes in die 20ste eeu]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816616</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1542" sha1="0o4ufv7cwms71uivy5bhy9jx0wwxo26" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Akteur
| Naam                      = Paul Loots
| Beeld                     =
| Beeldbeskrywing           = 
| Beeldonderskrif           = 
| Geboortenaam              = 
| Alias                     = 
| Geboortedatum             = ~1997
| Geboorteplek              = 
| Nasionaliteit             = [[Suid-Afrika]]
| Sterftedatum              = 
| Sterfteplek               = 
| Beroep                    = Akteur
| Noemenswaardige rolprente = 
| Webwerf                   = 
| imdb                      = 4144703
| Toekennings               = 
}}

'''Paul Loots''' is 'n jong Afrikaanse akteur. Hy maak sy filmdebuut in 2011 in ''[[Roepman]]'' waarin hy die hoofrol van Timus Rademan vertolk. Loots speel ook die rol van Karel van Aswegen (jr.) in die film ''[[Verraaiers]]'' (2013). Sy tweede hoofrol was die van Walter in [[Agent 2000|''Agent 2000'']] (2014).

Loods voltooi sy laerskoolloopbaan op 14-jarige ouderdom van Laerskool Swartkop. Hy was die onderhoofseun en is as die skool se beste drama-, redenaars-  en kultuurleerder aangewys. Hy is tans 'n leerder van Hoërskool Eldoraigne in Centurion.

== Filmografie ==
* ''[[Roepman]]'', 2011 as Timus Rademan
* ''[[Verraaiers]]'', 2011 as Karel van Aswegen (jr.)
* [[Agent 2000|''Agent 2000'']], 2014 as Walter

== Eksterne skakels ==
* {{YouTube|cOEKwDTdCyM|Paul Loots}}

{{Saadjie}}

{{DEFAULTSORT:Loots, Paul}}
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse akteurs]]
[[Kategorie:Lewende mense]]
[[Kategorie:Alumni van Hoërskool Eldoraigne]]
[[Kategorie:Geboortes in die 20ste eeu]]</text>
      <sha1>0o4ufv7cwms71uivy5bhy9jx0wwxo26</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ß</title>
    <ns>0</ns>
    <id>86147</id>
    <revision>
      <id>2816378</id>
      <parentid>2627134</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T12:31:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <origin>2816378</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4466" sha1="mtm9ohek30hgy9iqh1rh77yovzcyn3c" xml:space="preserve">[[Lêer:Fonts-scharfes-s.svg|duimnael|Die letter ß in verskillende lettertipes]]

'''ß''' (uitgespreek as '''Eszett''' [ɛsˈt͜sɛt], ook ''scharfes S'' of ''Scharf-S'' (&quot;stemlose s&quot;) genoem) is 'n letter van die [[Duits]]e [[alfabet]] en die enigste wat uitsluitlik in die Duitse [[taal]] voorkom. Dit het oorspronklik uit die [[ligatuur]] of koppelletter tussen die lang ſ ('n variant van die letter [[s]]) en 'n grafiese variant van die letter [[z]] ontstaan.

Die ß is 'n medeklinkerletter waarmee die stemlose s-klank (stemlose alveolare frikatief, in die internasionale fonetiese alfabet: [s]) weergegee word. Tans word die ß uitsluitlik in die Duitse skryftaal gebruik, met uitsondering van [[Switserland]] en [[Liechtenstein]] waar dit gereeld deur ''ss'' vervang word (behalwe in publikasies wat op die hele Duitse taalgebied gemik is).&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.bk.admin.ch/dokumentation/sprachen/04915/05018/index.html?lang=de |title=''Schweizerische Bundeskanzlei: Leitfaden zur deutschen Rechtschreibung. Derde uitgawe 2008'' |access-date= 8 April 2014 |archive-date=29 Oktober 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131029200807/http://www.bk.admin.ch/dokumentation/sprachen/04915/05018/index.html?lang=de |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; Die Duitssprekende minderhede in [[België]],&lt;ref&gt;[http://www.dglive.be/desktopdefault.aspx/tabid-506//739_read-986/ ''Deutschsprachige Gemeinschaft in Belgien: Zuständigkeiten'']&lt;/ref&gt; [[Denemarke]] (Noord-Sleeswyk)&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.nordschleswiger.dk/SEEEMS/2.asp |title=''Webtuiste van die Duitstalige dagblad'' „Der Nordschleswiger“ ''(Denemarke)'' |access-date= 8 April 2014 |archive-date=17 Desember 2007 |archive-url=https://web.archive.org/web/20071217084053/http://www.nordschleswiger.dk/SEEEMS/2.asp |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; en [[Italië]] ([[Suid-Tirool]])&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.provinz.bz.it/landmaus/de/landmaus-online/landmaus-herunterladen.asp?redas=yes&amp;somepubl9_action=300&amp;somepubl9_image_id=154911 |title=''Landmaus Nr 12'' |access-date= 8 April 2014 |archive-date=24 Oktober 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20161024231824/http://www.provinz.bz.it/landmaus/de/landmaus-online/landmaus-herunterladen.asp?redas=yes&amp;somepubl9_action=300&amp;somepubl9_image_id=154911 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; gebruik die „ß“ in hul skryftaal volgens die spelreëls van [[Duitsland]], [[Oostenryk]] en [[Luxemburg]].&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.gouvernement.lu/salle_presse/communiques/2005/08/03delvaux_rechtschreibung/index.html |title=''Mady Delvaux-Stehres, minister van onderwys en beroepsopleiding: Communiqué – Neuregelung der deutschen Rechtschreibung im luxemburgischen Schulsystem'', 3 Augustus 2005 |access-date= 8 April 2014 |archive-date=17 Oktober 2011 |archive-url=https://web.archive.org/web/20111017055548/http://www.gouvernement.lu/salle_presse/communiques/2005/08/03delvaux_rechtschreibung/index.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; Dieselfde geld vir Duitssprekende [[Namibië]]rs.

Met die Duitse spellingshervorming van 1996 is die voorheen onreëlmatige spelling van ''ß'' en ''ss'' by die uitspraak aangepas. Tans kan die ß slegs op 'n lang klinker of 'n diftong volg (soos byvoorbeeld in ''Fuß'', ''Spaß'', ''weiß''). Kort klinkers vereis nou die ss-spelling (''muss'', ''Fass'', ''Russland'' - voor 1996: ''muß'', ''Faß'', ''Rußland'').

Alhoewel die ß tans in ander tale, insluitende [[Afrikaans]] en [[Engels]], nie meer gebruik word nie, het dit as ſs-ligatuur nog tot in die 18de eeu deel uitgemaak van 'n aantal alfabette, waaronder [[Sweeds]]. In baie middeleeuse, maar ook in moderne dokumente kom 'n teken, wat baie op die letter ß lyk, as afkorting vir ''sch'' voor, byvoorbeeld vir die geldeenheid Schilling.

Tot op 29 Junie 2017 was die ß die enigste letter in die Duitse alfabet sonder 'n amptelike [[hoofletter]].&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.rechtschreibrat.com/DOX/rfdr_PM_2017-06-29_Aktualisierung_Regelwerk.pdf |title=Amtliches Regelwerk der deutschen Rechtschreibung aktualisiert (Pressemitteilung) |author=Rat für deutschte Rechtschreibung |access-date=29 Junie 2017 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20181113005708/http://www.rechtschreibrat.com/DOX/rfdr_PM_2017-06-29_Aktualisierung_Regelwerk.pdf |archive-date=13 November 2018 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

== Verwysings ==
{{Verwysings|2}}

[[Kategorie:Duits]]
[[Kategorie:Tipografie]]
[[Kategorie:Latynse alfabet]]</text>
      <sha1>mtm9ohek30hgy9iqh1rh77yovzcyn3c</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Isadora Duncan</title>
    <ns>0</ns>
    <id>87158</id>
    <revision>
      <id>2816658</id>
      <parentid>2147089</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T10:12:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>UrsusMaritimus13</username>
        <id>184343</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:3|0|0 */</comment>
      <origin>2816658</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3396" sha1="6sl85nxi2te07qp6dasun7m5ekqv921" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Musikale kunstenaar
| naam            = Isadora Duncan
| beeld           = Isadora Duncan portrait cropped.jpg
| beeldgrootte    = 
| dwarsformaat    = 
| beeldbeskrywing = 
| beeldonderskrif = 
| agtergrondkleur = klassiek
| geboortenaam    = Angela Isadora Duncan
| alias           = 
| geboortedatum   = 27 Mei 1877
| geboorteplek    = [[San Francisco]], [[Kalifornië]], [[VSA]]
| oorsprong       = 
| sterfdatum      = 4 September 1927
| sterfplek       = [[Nice]], [[Frankryk]]
| genre           = Ekspressionistiese dans, moderne dans
| beroep          = Danseres, choreograaf
| instrument      = 
| jare_aktief     = 1896 - 1927
| etiket          = 
| assosiasies     = 
| webwerf         = 
| huidige_lede    = 
| gewese_lede     = 
}}

'''Angela Isadora Duncan''' (* [[27 Mei]] [[1877]], † [[14 September]] [[1927]]) was 'n [[Verenigde State|Amerikaanse]] danseres en choreograaf. Nadat haar danskuns, wat sy selfs as &quot;beweging wat uit die siel ontspring&quot; beskryf het, min aanklank by inheemse gehore gevind het, het Duncan, 'n boorling van [[Kalifornië]], in 1898 na die [[Verenigde Koninkryk]] gereis waar sy as vrygees groot sukses met haar balletkuns behaal het.&lt;ref&gt;Antony Mason: ''Welt im Umbruch - 1900-1914''. Stuttgart, Zürich en Wene: Verlag Das Beste 1999, bl. 56&lt;/ref&gt; 
[[Lêer:Isadora Duncan (grayscale).jpg|duimnael|links|Isadora Duncan tree kaalvoet op in Marseillaise tydens haar Amerikaanse toernooi tussen 1915 en 1918&lt;br /&gt;&lt;small&gt;Foto: [[Arnold Genthe]]&lt;/small&gt;]]
In 1905 het Duncan in [[Rusland]] gebly waar sy 'n groot indruk op die impresario Sergei Diaghilef en die danser en choreograaf Michel Fokine gemaak het. Met haar optredes het Duncan Fokine tot die ontwikkeling van 'n vryer dansstyl geïnspireer wat later die kenmerk van die befaamde balletgeselskap ''[[Ballets Russes]]'' sou word.

Duncan was 'n wegbereider van die moderne sinfoniese ekspressionistiese danskuns. Sy het 'n nuwe liggaams- en bewegingsgevoel ontwikkel wat die Griekse skoonheidsideaal as voorbeeld geneem het en sy was die eerste danseres wat klassieke konsertmusiek - veral emosievolle musiekstukke van komponiste soos Schubert, Beethoven, [[Johannes Brahms|Brahms]] en Wagner - vir haar opvoerings gebruik het. As 'n teenstander van die klassieke balletkuns het sy daarna gestreef om die antieke danskuns te laat herleef. Haar vloeiende kostuums is deur antieke Griekse [[beeldhoukuns]] in die [[Britse Museum]] te [[Londen]] geïnspireer.&lt;ref&gt;Mason (1999), bl. 56&lt;/ref&gt;

Wat [[mode]] betref, was Isadora Duncan onder meer baie gesteld op waaiende serpe - 'n passie wat bygedra het tot haar tragiese en ontydige afsterwe in 'n motorongeluk in die [[Frankryk|Suid-Franse]] hawestad [[Nice]]. Die syserp, wat sy om haar nek gedra het, het in die motor se oop wielspeke en die agteras verstrengel geraak en haar nek gebreek.&lt;ref&gt;Debra Craine en Judith Mackrell: ''The Oxford Dictionary of Dance''. Oxford: Oxford University Press 2000, bl. 152&lt;/ref&gt; Sy het haar laaste rusplek op die Paryse begraafplaas [[Père-Lachaise-begraafplaas|Père-Lachaise]] gevind.

In 1987 is Isadora Duncan in die ''National Museum of Dance'' se ''Mr. &amp; Mrs. Cornelius Vanderbilt Whitney Hall of Fame'' opgeneem.
{{clear}}
== Verwysings ==
{{Verwysings}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Duncan, Isadora}}
[[Kategorie:Dansers]]
[[Kategorie:Geboortes in 1877]]
[[Kategorie:Sterftes in 1927]]</text>
      <sha1>6sl85nxi2te07qp6dasun7m5ekqv921</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Freda Linde</title>
    <ns>0</ns>
    <id>87420</id>
    <revision>
      <id>2816593</id>
      <parentid>2702836</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:40:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Alumni van Hoërskool Jan van Riebeeck]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816593</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="47090" sha1="9qp9fqkwzmhbalo3c50mi1s8mhshwwi" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Persoon
| naam             = Freda Linde
| bynaam           =
| beeld            = Freda Linde.jpg
| beeldbeskrywing  = Freda Linde
| onderskrif       = Freda Linde
| geboortenaam     = Christovira Frederika Linde
| geboortedatum    = [[12 Desember]] [[1915]]
| geboorteplek     = [[Swellendam]]
| sterfdatum       = [[7 Maart]] [[2013]]
| sterfteplek      =
| ouers            =
| titel            =
| nasionaliteit    = [[Suid-Afrika]]
| beroep           = Skrywer, redakteur
| ander            =
| bekend           = Kinderboeke
| salaris          =
| termyn           =
| voorganger       =
| opvolger         =
| eerbewyse        =
| party            =
| religie          =
| huweliksmaat     =
| kinders          =
| webblad          =
| handtekening     =
}}

'''Freda Linde''' ([[Swellendam]], [[12 Desember]] [[1915]] – [[7 Maart]] [[2013]])&lt;ref&gt;{{cite web |last=Terblanche |first=Erica |title=Freda Linde (1915–2013) |url=http://www.litnet.co.za/Article/freda-linde-1915-2013 |access-date=5 Augustus 2013 |language=Afrikaans |archive-url=https://web.archive.org/web/20130710124721/http://litnet.co.za/Article/freda-linde-1915-2013 |archive-date=10 Julie 2013 |url-status=dead |df=dmy-all }}&lt;/ref&gt; was 'n [[Suid-Afrika]]anse [[skrywer]] en vertaler van kinderboeke. Sy het hoofsaaklik in [[Afrikaans]] geskryf en het meer as 150 kinderboeke in Afrikaans, [[Frans]] en [[Duits]] vertaal.&lt;ref name=StellenBosch&gt;[http://www.stellenboschwriters.com/lindef.html Freda Linde]&lt;/ref&gt;

== Lewe en werk ==
Linde werk tot 1960 as 'n [[joernalis]] en redakteur. Van 1960 tot 1963 was sy die redakteur van HAUM-uitgewers, en van 1964 tot 1971 redakteur in bevel van kinderlektuur by John Malherbe-uitgewers. Sy is die enigste dogter en oudste kind van die boer Hans Jurie Linde (self ’n skrywer en ’n ywerige amateur sterrekundige, wat ook bouer is en verskeie huise in die omgewing bou) en Christophera Frederika Johanna Joubert (ook skrywer wat ’n paar stukkies publiseer). Haar ouers is tydens die [[Eerste Wêreldoorlog]] met mekaar getroud. Freda het twee jonger broers, Pieter Emelius en Deon. Die stamvader van die Lindes in [[Suid-Afrika]] is die soldaat Hans Jürgen Linde, wat in 1753 vanuit Durlach, digby die grens van [[Frankryk]] en [[Duitse nasionale rugbyspan|Duitsland]], na die [[Kaap]] kom. Hier word hy wamaker en vestig hom eindelik op Swellendam, waar hy op 5 November 1758 met Catherina Elisabeth Swart trou, ’n huwelik waaruit ses kinders gebore word.

Reeds as jong kind kom Freda deur middel van haar ouers se boekery in aanraking met werke uit die [[Victoriaanse tydperk|Victoriaanse]] Engelse letterkunde en die vroeë Afrikaanse letterkunde. Sy begin haar skoolloopbaan op die plaasskool op Middelrivier. Daarna gaan sy vanaf standerd ses met ’n beurs, wat die Katolieke priester dr. McAuliff vir haar organiseer, na die Katolieke Seminarie vir Meisies wat aan die Engelsmedium Girls High School op [[Worcester]] verbonde is. Hier ontwikkel sy ’n liefde vir die Engelse letterkunde. Vanaf 1933 gaan sy na die [[Hoërskool Jan van Riebeeck]] in Kaapstad, waar sy in 1934 matrikuleer. Hier is die skrywer [[Essie Malan]] haar onderwyseres in Afrikaanse letterkunde, wat haar baie aanmoedig in haar skryfwerk.

Na haar skoolopleiding werk Freda twee jaar in ’n assuransiekantoor en daarna is sy vanaf 1937 tot 1950 joernalis by die koerant ''[[Die Suiderstem]]''. Hier is [[Uys Krige]] aanvanklik saam met haar op die redaksie en hy moedig haar aan met haar skryfwerk. Sy werk hierna ’n paar jaar as vryskutjoernalis en volg dan teen die einde van 1954 vir [[Audrey Blignault]] op as redaktrise van ''Die Huisvrou''. Vanaf 1960 is sy redaktrise by die uitgewery HAUM en vanaf 1964 by die uitgewer John Malherbe, wat hulle veral op die publikasie van kinderboeke toespits. Hierdie pos bedank sy aan die einde van 1971 en word daarna vryskutskrywer in [[Kaapstad]]. Vir ’n ruk dien sy saam met Uys Krige en [[Jack Cope]] op die redaksie van die letterkundige tydskrif ''Contrast''. Van die ontstaan van die Ingrid Jonker Gedenkfonds in 1965 tot 1971 is sy sekretaresse van hierdie fonds. Sy besoek Suidwes-Afrika ([[Namibië]]) in 1972 en 1973 en hierdie besoeke word die inspirasie vir “''Die singende gras''”. Sedert die begin van 1981 bly sy in ’n huis in Kloofnekweg in die voorstad [[Tamboerskloof]] van Kaapstad. Sy tree in 1972 af om voltyds te skryf&lt;ref name=&quot;StellenBosch&quot; /&gt; en is op [[7 Maart]] [[2013]] oorlede.

== Skryfwerk ==
Reeds op elfjarige ouderdom skep sy haar eerste gediggie. Sy is op skool lief daarvoor om opstelle te skryf en skryf ook ander kinders se opstelle vir hulle. Op hoërskool kry haar Engels ’n groot stoot, sodat sy selfs in Engels begin dig, terwyl sy steeds Afrikaanse gediggies skryf. In standerd agt verskyn ’n verhaaltjie van haar in die skoolblad ''Omnus unum'' en in standerd nege skryf sy ’n opstel met die naam “''Kinderindrukke''” vir die S.A. Eisteddfod. Sy wen hiermee die eerste prys en die opstel verskyn in ''Die Huisgenoot'' van 10 November 1933 en word later opgeneem in “''Terug na die mimosas en ander essays''”. In haar matriekjaar in 1934 wen sy vier eerste pryse vir letterkunde op die S.A. Eisteddfod, een in die ouderdomsgroep 16-18 jaar vir die opstel “''Ou boeke''”, wat ook later in “''Terug na die mimosas''” opgeneem word. Die ander drie pryse is in die ope afdelings, onder andere vir die eenbedryf “''Antonie''” en ’n essay. Nadat sy aanvanklik ’n paar werke vir volwassenes skryf, begin sy in die sestigerjare by ’n uitgewershuis om kinderboeke te publiseer en te vertaal, wat haar belangstelling in hierdie kreatiewe genre prikkel.

=== Prosa ===
Sy skryf vir beide volwassenes en kinders en binne hierdie raamwerk beoefen sy ook verskeie genres. Vir volwassenes skryf sy aanvanklik baie essays, sketse en gedigte onder skuilname soos J. van Velden vir Unie Volkspers se tydskrif ''Die Naweek''. Haar debuut is met die bundel essays&lt;ref&gt;Opperman, D.J. “Verspreide opstelle” Human &amp; Rousseau Kaapstad en Pretoria Eerste uitgawe 1977&lt;/ref&gt; “''Terug na die mimosas''”, waarvoor veral die omgewing van haar ouerplaas tussen Bonnievale en Swellendam die agtergrond vorm. Sy beïndruk hier met raak beskrywings waarin sy dikwels in verbeeldingsvlugte verlange na die natuur en sy skoonheid verwoord en ’n feitlik tasbare stemming skep. Met ’n herdruk in 1958 word die inhoud grondig hersien en aangevul met nuwe stukke. Elize Botha neem “''Die oumakappie''” uit hierdie boek op in haar versamelbundel oor “''Afrikaanse essayiste''”. Freda volg hierdie boek op met die verdere bundel essays “''Vreemdeling in my stad''”. Hier is veral “''Roetkatjie''” noemenswaardig, waar sy daarin slaag om die perspektief van die kat op die wêreld dwarsdeur mooi vol te hou. In 1959 word ’n eerste prys aan haar toegeken vir ’n versameling essays in ''Die Landstem'' se Letterkundige Wedstryd.

“''Die rooi haan''” is ’n moderne fabel vir ouer jeug en volwassenes (in Engels vertaal as “''The red rooster''”), wat die mens se hebbelikhede satiriseer. Die hoendergemeenskap op Taaibosbult bestaan uit die aristokratiese Leghorns, die Koekoeke en swart Minorcas, afsonderlike soorte wat deur Oubaas Juriaanse in afsonderlike kampe gehou word. Kosie Kokken is ’n Rhode Island Red-haantjie wat glo dat alle hoenders dieselfde is en daar behoort dus nie verdeeldheid te wees in die hoenderdom nie. As gevolg van hierdie oortuiging raak hy in ’n geveg betrokke met Bloukan von Kiep, ’n aanstellerige Leghorn-haan. Kosie verloor die ongelyke stryd en word van sy geboortegrond afgesit. Hy onderneem dan ’n pelgrimsreis en beland in die moderne hoenderplaas met sy lê-hokkies en druk en gespartel. Hiervandaan keer hy terug na die sorg van sy alwyse Oubaas op Taaibosbult, wat nou veel aantrekliker voorkom, en word die onbetwiste leier van die hoenders. So word die haan se reis simbool van die mens se aardse swerftog en die bedreiging wat die stedelike lewe vir die natuurlike lewenswyse vorm. “''Die rooi haan''” word bekroon met ’n spesiale prys in ''Die Landstem'' se Letterkundige Wedstryd van 1960.

Van haar prosa word in verskeie versamelbundels opgeneem, wat insluit “''Die dammetjie en ander sketse en essays''”, “''Afrikaanse essayiste''”, “''Afrikaanse essays''”, “''Bolder''”, “''Borde borde boordevol''”, “''Klein koninkryk''”, “''Vuurslag''”, “''Steekbaard''”, “''In ons goeie boekies''”, “''Vrouevertellers''”, “''Granaat''”, “''Kortetjie vir die katel''” en “''Storiehuis woordpaleis''”. “''Rooi''” is ’n versamelbundel van sketse en essays deur prominente Afrikaanse skrywers en hierin verskyn vyf stukke van haar, naamlik “''Rooisteeltjie-Rabas''”, “''Vir haar, die ongeroemde''”, “''Oor ’n leë bladsy''”, “''In die baan van die storm''” en “''Minimum vir ’n reis''”. Sommige van hierdie essays het tussen 1962 en 1964 in ''Die Huisvrou'' verskyn, terwyl “''Vir haar, die ongenoemde''” in 1963 deur die SAUK uitgesaai is. [[Hennie Aucamp]] neem haar kortverhaal “''Die isitôlotôlo''” in die versamelbundel “''Bolder''” op. Die stadsmens Lisa is voel nie tuis in die natuur en die suikerplantasie waar sy kuier nie en ontsmet die Afrika musiekinstrument, die isitôlotôlo, baie deeglik. Sy kan egter nie ontspan in haar omgewing nie, hoewel sy later besef dat sy die onrus met haar saamgebring het en dat die omgewing nie daarvoor te blameer is nie. Wanneer haar kind, Kowie, deur ’n slang bedreig word, neem sy die isitôlotôlo wat sy eers nie wou aanvaar nie en speel daarop totdat die slang wegseil. Dit is eers hierna wat sy vrede maak met haar omgewing.

=== Jeugverhale en kinderlektuur ===
Dit is egter op die gebied van die jeug- en kinderliteratuur dat sy die grootste bydrae tot die Afrikaanse letterkunde lewer. In hierdie genre dek sy feitlik alle moontlikhede en haar boeke sluit in prenteboeke en eerste leesboeke, verhale vir 7-9 jariges, verhale en verse vir die ouderdomme 6-12 jaar, jeugromans en selfs vakliteratuur. Haar kinderliteratuur word in onder andere Engels, Duits, Kwanyama en Nama vertaal, terwyl sy self ook meer as honderd boeke vir kinders van ander tale in Afrikaans vertaal. Die natuur speel ’n groot rol in haar werk en dien behalwe as agtergrond ook as fokuspunt vir tematiese ontwikkeling en karakterbeelding. Opvallend is die genuanseerde uitbeelding van goed en kwaad in die karakters, met aspekte van albei, terwyl die grondliggende wetenskaplikheid van haar waarnemings sentimentaliteit voorkom. Vele wetenskaplike besonderhede van eiesoortige plante en diere word vernuftig in die verhaallyn ingevleg. Sy is een van die eerste skrywers in Afrikaans wat kinderliteratuur tot letterkunde verhef.

Die plaas Bruintjiesrivier in die distrik Swellendam, waar sy groot geword het, vorm die agtergrond van die meeste van haar werk. Dit is Sonnige Oewer in “''Swiera van die Waterkant''” en “''Ken jy die Kierangbos''”; dit is die kontrei waar Jos van “''Jos en die sog''”, “''Jos en die bok''” en “''Jos en Klos''” woon; dit is Oupa se plaas in “''Dakkuiken''”; dit is die omgewing van die oumense se plasie in “''Die kokkewiet en sy vrou''” en van die diere en plante in “''As jy kan fluit op hierdie maat''”; dit is die wêreld van die erdvark “''Snoet-Alleen''”; en dit is ook waar Onderplaas en Kleinplasie geleë is in “''’n Tuiste vir Bitis''”. Tydens haar werkloopbaan by John Malherbe Uitgewers begin sy om bekroonde kinderboeke in Afrikaans te vertaal, wat die dryfveer word vir haar eie skryfwerk. Sy vertaal eindelik digby 150 kinderboeke, sommige in rym, uit ander tale.

Sy skryf verskeie prenteboeke vir kleiner kinders. Die eerste drie is almal vrye verwerkings van bekende stories. ’n Ou Wolf-en-Jakkals verhaal is die bron van “''Botter-aas''” en verhale van die Grimm-broers vorm die basis van “''Stadsmuis en veldmuis''” en “''Die stadsmusikante''”. Die [[C.P. Hoogenhout-medalje]] word in 1966 aan die illustrasies van “''Botter-aas''” en in 1967 aan die illustrasies van “''Die stadsmusikante''” toegeken. Vir hierdie boeke is die illustrasies eerste gemaak en het sy die verhaal aangepas om die illustrasies te interpreteer, sonder om afbreuk te doen aan die oorspronklike verhaal.

Haar eerste oorspronklike prenteboek is “''Jos en die sog''”, waar sy eers die teks skryf en dit dan deur Cora Coetzee laat illustreer. Dit is die storie van ’n vark, ’n ongewone storiekarakter. Deur ’n vernuftige herhaling van woorde en klanke maak Freda van die bont sog en van die seuntjie Jos lewende karakters en van ’n eenvoudige gegewe ’n onderhoudende verhaal. Hierna volg “''Jos en die bok''”, wat in 1973 die Tienie Holloway-medalje verwerf en ook deur Cora Coetzee geïllustreer word. Weereens word die plaaslewe eg en oortuigend geteken, met die onverwagte wending in die vertelling dat Jos eers die bok jaag en die bok dan vir Jos, die spanning en ook die humor vir die kinderleser verhoog. Die bure se bok loop in die pad langs die draad en is onwelkom, sodat Jos se ma vir Jos vra om die bok weg te jaag. Die bok dink egter Jos wil met hom speel. “''Die kraai wat Jantjie was''” vertel die verhaal van ’n kraai wat eerder ’n pou wou wees. Hy gaan tel toe pouvere op en plak dit op sy lyf met doringboomgom en hierdie petalje kos hom byna sy lewe. Hierna is hy alleen, maar baie wyser as voorheen. In “''Maraaia Prima-donna''” (in Engels vertaal as “''Maraaia Prima Donna, the story of a street-cat''”) is Maraaia ’n straatkat wat gereeld deur die honde gejaag word. Wanneer hulle haar eendag weer jaag, hardloop sy in ’n man se huis in, wat dan jammer voel vir haar en haar aanneem. Nou word die rolle omgeruil en is dit sy wat die honde terg en die naam Prima-donna kry, want sy leef amper soos ’n koningin. Daar is egter steeds begeertes uit haar vroeëre lewe, veral as sy saans wil gaan rondloop maar nie kan nie, omdat die deur toegemaak is en sy nie kan uitgaan nie. Die prenteboek&lt;ref&gt;Snyman, Lydia “Tydskrif vir Geesteswetenskappe” Jaargang 26 no. 2, Junie 1986&lt;/ref&gt; “''Die Keiserkroon''” het vir Nel as hoofkarakter.&lt;ref&gt;Snyman, Lydia “Kakkerlak”&lt;/ref&gt; Sy en haar boetie Rupert en haar ouers trek van Kaapstad na Keetmanshoop in Namibië. Nel is ongelukkig, want sy het haar beste maat in die Kaap agtergelaat. Buite die dorp is daar ’n koppie met ’n kroontjie op sy kop en die mense sê as jy by die Keiserkroon wens, kom dit waar. Nel wil gaan wens om na haar maat te kan gaan, maar die wind ruis soos fyn musiek in hierdie landstreek en die klipharde kameeldoringpeul het dons soos fluweel oor hom. Aangeraak deur hierdie skoonheid, verander Nel die inhoud van haar wens. Die Keiserkroon lyk naby, maar Nel loop vir baie lank en dit kom nie nader nie, sodat die Keiserkroon simbolies word van die onbereikbare, maar ook van bevryding. Die boek is ’n ontdekkingstog in die mistieke kwaliteit van die verhouding tussen mens en natuur. In 1985 verower “''Die keiserkroon''” die Tienie Holloway-medalje. In die Daan Retief Uitgewers kleuterverhaalwedstryd van 1991 verower “''Pienke''” die eerste prys.

Vir ongeveer 7-9 jariges (met baie illustrasies maar nie primêr ’n prenteboek nie) skryf Freda ook ’n groot aantal boeke. Die derde boek met Jos as hoofkarakter is “''Jos en Klos''”, wat in 1973 met die C.P. Hoogenhout-medalje vir kinderlektuur bekroon word. Klos is ’n hanslammetjie wat Jos se troeteldier en speelmaat word. Klos word egter groot en leer om te stamp en tant Myrtle kom dan kuier. Hierdie boek is deur Marjorie Wallace geïllustreer. In “''Dakkuiken''” is ’n fantasie-element asook ’n simboliese laag ingebou, wat skaars is vir hierdie ouderdomsgroep. Hansie wil ’n kransduifkuiken hou wat seer gekry het en wat hy gesond gedokter het. Sy begeerte is om Dakkuiken se vlerke kort te hou en hom nooit te laat wegvlieg nie, sodat hy self vir hom die ruie bos kan gaan wys, die gevaarlike rivier en die rietbos waar die geelslang hou. Op verskeie maniere leer hy dan dat hy die duif sy vryheid moet gee. Hierdie boek word in Duits vertaal as “''Das Täubchen auf dem Dach''” en word hoog aanbeveel deur die C.P. Hoogenhout-pryskomitee vir die toekenning van 1965. “''Snoet-alleen''” (met illustrasies deur Peter Clarke) word in Engels en Duits vertaal en in 1964 met die C.P. Hoogenhout-medalje vir die beste kinderboek bekroon. Dit word ook die eerste Afrikaanse kinderboek wat in die Verenigde State van Amerika uitgegee word (in 1969 onder die titel “''Toto and the aardvark''”). Hierin word ’n klein swart seuntjie (Toto) teenoor ’n erdvark geplaas, wat bykans ’n mitologiese karakter word. Die boek bevat ook elemente van fantasie, met verbeeldingskarakters en ’n nagtelike droomwêreld wat ’n integrale deel vorm van die verhaal. Toto se broer Goliat kry ’n erdvarkgat naby die rivier en hy wil die erdvark gaan doodmaak, iets wat Toto nie wil hê nie. Sy kommer oor die veiligheid van die erdvark lei daartoe dat die erdvark Snoet-Alleen een aand in ’n fantasie toneel haarself aan hom kom voorstel. Toto se verlange om haar weer te sien, lei tot ’n ontdekking van die natuur waarin fantasie en werklikheid mekaar voortdurend afwissel. Toto maak nou kennis met ’n naaldekoker, ’n mot en ’n hottentotsgot wat hom inlei in die geheimenisse van die natuur. Indrukwekkend in hierdie verhaal is hoe die kinders se ras subtiel ter sprake gebring word en die verskillende karakters se persoonlikhede uitgebou word, byvoorbeeld Toto se broer Awie in teenstelling met sy broer Goliat.&lt;ref&gt;Snyman, Lydia “Tydskrif vir Geesteswetenskappe” Jaargang 23 no. 2, Junie 1983&lt;/ref&gt; “''Prinses van die park''” is die verhaal van die opsigter van ’n voëlpark, Phinias, se mak kraanvoël Disa met die een blinde oog en die elfjarige Jan, seun van die parkkomitee se voorsitter. Jan leer baie van Phinias en kyk in bewondering hoe hy met Disa dans. Wanneer ’n oorsese besoeker Phinias te opgewonde aan die skouer klop, bevlieg Disa hom uit jaloesie en ter verdediging. Die beheerraad besluit die voël moet doodgemaak word, maar Phinias vlug met haar na veiligheid. Verskuil agter die eenvoudige gegewe lewer die skrywer subtiele sosiale kritiek op die volwassene en die samelewing, veral in die uitbeelding van onverskilligheid teenoor “onbelangrike” mense en die natuur. “''Prinses van die park''” kry in 1984 eervolle vermelding by die toekenning van die C.P. Hoogenhout-prys. In “''Die kokkewiet en sy vrou''”&lt;ref&gt;Pienaar, Lydia “Tydskrif vir Geesteswetenskappe” Jaargang 17 no. 3, September 1977&lt;/ref&gt; is Martinus die enigste kind van sy ouers en hy bly op Onderplaas, terwyl twee ou mense langsaan op Kleinplasie bly. Hulle het net mekaar en twee kokkewiete wat in die tuin boer, met Martinus wat graag daar kuier. Op ’n dag spuit die ou oom die plant waarin die kokkewiete [[nes]] maak en daarna kom die kokkewiete nie meer terug nie, sodat die hele atmosfeer op die plaas verander en mistroostig word. Martinus kry ’n dooie kokkewiet in die veld en wys dit vir die oom, wat hom verbied om dit vir die ou tante te wys, omdat hy haar wil beskerm. Later kom die kokkewiet terug, maar hy het nou ’n tweede vrou wat nog wild is. Die skrywer slaag daarin om met die uitbeelding van die voëls vergelykings (ooreenkomste en teenstellings) te tref tussen die voëls en die ou mense se verhoudings en ook die persoonlikhede van die karakters sterk uit te bou. “''Die kokkewiet en sy vrou''” verower die C.P. Hoogenhout-medalje in 1977. Swiera is ’n riethaantjie en “''Swiera van die Waterkant''” word later heruitgegee onder die titel “''Vlug na Sonnige Oewer''”.&lt;ref&gt;Pienaar, Lydia “Tydskrif vir Geesteswetenskappe” Jaargang 22 no. 3, September 1982&lt;/ref&gt; Swiera se tuiste is eintlik Sonnige Oewer, maar wanneer dit oorstroom gaan sy na Sakkiesdal. Hier vertel Koningvisser haar dat daar ’n snaakse paartjie in die hoep-hoep nes in die rivierwal by Sonnige Oewer ingetrek het. Die hoep-hoep Blomjas het vir Vaalkoppie die mossie soontoe gehelp nadat die boer se seun Vaalkoppie se vlerk met sy rekker afgeskiet het. Hier sukkel hulle voort teen hulle vyande, die boer se seun en Konkelkaats die kat. Hoewel die karakters voëls is, word die verhoudings wat daar tussen hulle heers simbolies van menseverhoudings. Hierdie boek het ook ’n religieuse ondertoon, met Oubaas Juriaanse wat as goed uitgebeeld word (iets van ’n godheid) in wie se teenwoordigheid dinge goed gaan. Met sy terugkeer word die bose seun en Konkelkaats dan ook verdryf. In Daan Retief Uitgewers se kleuter verhaalwedstryd behaal “''Vlug na sonnige oewer''” in 1982 ’n silwer medalje. Die illustrasies van Elizabeth Pulles in “''Die fluitspeler''” word in 1987 met die eerste prys bekroon in Daan Retief Uitgewers se wedstryd vir kinderboekillustrasies. Frik is ’n fluitspeler, wat self sy rietfluite maak en verkoop. Teen wil en dank raak hy betrokke by die hawelose seun Springer, wat by ’n bende betrokke is. Frik se ma gee vir Springer onderdak en hy help met die huiswerk en vir Frik om fluite te maak om te verkoop. Frik se eie fluit met die rooi koord om klink baie mooier as enige van die fluite wat hulle maak en Springer begeer hierdie fluit en bedink dan ’n slinkse plan om dit te bekom. Eindelik leer Springer om nie te bedrieg nie en Frik leer om verdraagsaam te wees. “''Eenders en anders''”&lt;ref&gt;Anoniem “Rapport” 25 Julie 1999&lt;/ref&gt; is gemik op 8-12 jariges, waarin op die oog af die syfers een tot vyf behandel word en hoe die getalle in die natuur voorkom.&lt;ref&gt;Aucamp, Hennie “Insig” Oktober 1999&lt;/ref&gt; Dit is egter meer as dit en word ook ’n boek vir nadink, wat ’n blik bied op die patrone wat in die wêreld aangetref word en hoe die mens as groep en enkeling daarby inpas. Die skrywer maak gebruik van veral inheemse fauna en flora om elke syferbegrip aan die kind oor te dra, maar terselfdertyd sit sy die kind aan die dink oor die kosbaarheid van lewe en dit wat ons het en waarom ons dit moet bewaar. “''Eenders en anders''” word in 2000 met die M.E.R.-prys bekroon en is ook in 2000 die naaswenner van die ATKV-kinderboekprys vir ouderdomsgroep 8-9 jaar.

Vir ongeveer 10-12 jariges is “''Ken jy die kierangbos''”. Hierin speel Swiera weer ’n rol, hierdie keer as slegs een van ’n hele swerm voëls. Elkeen het egter ’n eie karakter, soos Spikkels, die tarentaal wat nie kan vlieg nie en vir hom ’n paadjie oophardloop agter die swerm aan; Brem, die waterhoender, wat graag in raaisels praat; en die selfsugtige Swartspaan. Die voëls vermy dit om oor die kierangbos te vlieg. Hierdie bos is soos sy naam aandui ’n bedrieglike bos, want as jy daaroor vlieg sien jy altyd iets wat lyk na iets, maar as jy daar kom, is dit iets heel anders. Eendag word Swiera verlei om oor die bos te vlieg op soek na ander riethane en daarmee begin ’n avontuur waarna niks meer dieselfde as voorheen is nie. Daar is ’n sterk filosofiese onderbou aan hierdie verhaal. Die voëlkarakters se wedervaringe in die papkuil en riet en die geheimenisse van die kierangbos gee die basis vir ’n menslike liefdesdriehoek, ’n religieuse en natuurervaring en ’n standpunt teen die destydse wet op gemengde huwelike. Die Koning van die Kierangbos (die pers vlieër) is ook ’n duidelike versinnebeelding van Christus. Hierdie is dus ’n meervlakkige verhaal, waar die vlakke heg inmekaar geweef is. Die illustrasies vir hierdie boek is deur Peter Clarke. In&lt;ref&gt;Snyman, Lydia “Tydskrif vir Geesteswetenskappe” Jaargang 28 no. 1, Maart 1988&lt;/ref&gt; “''Strepie en Kurfie''” is Lukas saam met sy pa by die see vir die vakansie. Saans teken hulle en leer sy pa hom dat die streep en die sirkel (met die kurwe as deel van die sirkel) die begin van alle tekeninge is en uit hierdie eenvoudige maar eindelik tog ingewikkelde komposisie van elke denkbare vorm groei hierdie fantasieverhaal. Die titel verwys dan na die streep en die kurwe en Strepie en Kurfie word twee fantasiewesens wat van Tydal kom, want hulle was en is orals en altyd. Strepie verskyn na skool op Lukas se lessenaar en neem hom saam na Tydal, waar hulle allerhande avonture beleef. Dis veral hulle dans wat betowerend is, want sonder Kurfie is Strepie net ’n streep, en sonder Strepie is Kurfie ’n ronde nul. Saam is hulle ontelbare dinge, elke vorm in die heelal. “''Strepie en Kurfie''” verower in 1989 die Alba Bouwer-prys. ’n Ou kinderverhaal wat Freda in Afrikaans verwerk, word in 1990 om “godsdienstige redes” onaanvaarbaar bevind vir die destydse Transvaalse Biblioteekdiens. Hierdie boek, “''Maanwys''”, vertel die verhaal van ’n trop olifante tydens ’n droogte. Koning Groottand stuur die olifante om water te soek, waarna hulle ’n meer ontdek, maar dis die Maan se meer en die woonplek van konyne. Dié se huise word vertrap, en Maanwys Konyn, die konyn van die Maan, gaan praat met die indringers omdat hulle die Maan se heiligdom onteer het. Hy sê hulle aan om voor die Maan te kniel en hom om vergiffenis te vra. Die olifante doen dit en trek dan weg. Die verhaal is gegrond op ’n fabel uit die “''Panchatantra''”, ’n versameling moraliteitsverhale wat in Sanskrit opgeteken is.

“''In die boog van die sekel''”&lt;ref&gt;Wiehahn, Rialette “Tydskrif vir Geesteswetenskappe” Jaargang 16 no. 3, September 1976&lt;/ref&gt; is ’n feiteboek oor graan vir 12-16 jariges en die verhaal begin sowat tienduisend jaar gelede, toe graanbou vir die eerste keer beoefen is met die vestiging van die eerste beskawing. Veral drie beskawings word ondersoek, naamlik Egipte, Palestina en Sumerië. Met die plant van graan het landbou begin en hieruit ook die mens se stapelvoedsel, met invloed op die ontwikkeling van die beskawing en die vestiging van sommige van die mooiste simbole van die Christelike samelewing.

Haar jeugboeke is “''Die singende gras''” en “''’n Tuiste vir Bitis''”. Hierdie is realistiese verhale waarin ’n wêreld en mense op konkrete wyse gestalte kry. Benewens die sterk verhaalelement is ’n besondere sterkpunt van albei verhale die wyse waarop rasseverhoudinge subtiel betrek word.&lt;ref&gt;Brink, André P. “Die Huisgenoot” 15 Februarie 1974&lt;/ref&gt; “''Die singende gras''”&lt;ref&gt;Wiehahn, Rialette “Tydskrif vir Geesteswetenskappe” Jaargang 15 no. 3, September 1975&lt;/ref&gt; speel in Namibië af, waar die Damara-seun Lans se pa hom by die hotel langs die nasionale pad na die Hardapreservaat los. Hy kry werk by die eienaars van die hotel, met die doel om die kameel Jesha op te pas wat hulle gekoop het as ’n toeriste-attraksie. Die kameel is egter verwaarloos en daar is duidelike fout met sy gesondheid, maar Lans word baie lief vir haar. Intussen neem hy die grootmenslewe waar, waarvan hy nie veel verstaan nie. Daar is huweliksonmin, oneerlike werkers en bedenklike saketransaksies. Eindelik word die kameel as slagding verkoop en Lans moet vir Jesha na sy nuwe eienaar neem, maar die kameel sterf op die reis. Hy vrees die gevolge hiervan, want nou sal hy afgedank word, maar die nuwe eienaar neem hom onder sy vlerke en koop selfs ’n jong kameel, wat Lans se eiendom kan word na sewe jaar. In die boek word die menslike verhoudinge in ’n veelrassige klein gemeenskap sensitief belig terwyl die boek ’n roerende pleidooi word vir die behoud van die natuurlewe in die aangesig van vernietiging. Die verhaal, die mensbeelding, die landskap en die natuuragtergrond word puik saamgesnoer tot ’n stilistiese eenheid. Hierdie boek word onder andere in Engels, Duits en die inheemse Namibiese tale Nama en Kwanyama vertaal. In 1974 word “''Die singende gras''” met die Scheepers-prys bekroon en hierdie boek verwerf ook die W.A. Hofmeyr-prys in 1976''.'' Die Kinderboekforum van Namibië ken in 1990 ’n goue medalje aan haar toe vir “''Die singende gras''”. In&lt;ref&gt;Kruger, Joan “Die Transvaler” 17 November 1980&lt;/ref&gt; “''’n Tuiste vir Bitis''” is dieselfde Martinus van&lt;ref&gt;Pienaar, Lydia “Tydskrif vir Geesteswetenskappe” Jaargang 21 no. 1, Maart 1981&lt;/ref&gt; “''Die kokkewiet en sy vrou''” die hoofkarakter. Hierdie verhaal gaan oor sy vriendskap met die pofadder Bitis,&lt;ref&gt;Steenberg, Elsabe “Beeld” 1 Desember 1980&lt;/ref&gt; wat hy probeer mak maak. Daar is egter ander mense wat dreig om Bitis dood te maak en Martinus bou ’n hok vir haar en laat haar giftande trek. Die ouderling, Stoffeltjie Boberg, kom praat selfs met Martinus se ouers en verwoord die gevoel van ’n aantal mense dat Martinus se preokkupasie met die slang ’n omgang met Satan is. Nadat sy bruin maat Dawid deur ’n vreemde pofadder gepik word, dwing Martinus se ma hom egter om van Bitis ontslae te raak en Bitis gaan na die veearts wat haar onskadelik gemaak het. Sy kry kleintjies en eindelik laat hulle haar vry in die Bontebokpark, waar sy weer in die natuur kan wees. In hierdie boeke slaag Freda Linde veral goed daarin om die spanning te laat oplaai oor wat eindelik van Lans en Bitis gaan word. In 1980 word ’n tweede prys in ''Die Huisgenoot'' en Tafelberg-Uitgewers se wedstryd vir ’n jeugboek aan “''’n Tuiste vir Bitis''” toegeken en die Scheepers-prys word in 1983 ook aan hierdie boek toegeken.

=== Poësie ===
Sy skryf ook versies. “''Die sirkus''” (vir kleuters) se oorspronklike Engelse uitgawe was sonder enige teks, met slegs Brian Wildsmith se illustrasies van sirkustonele, wat ’n sirkusvertoning van die begin tot einde uitbeeld. Freda skryf dan versies vir die illustrasies, waarin sy op die klankwaarde van die woorde steun eerder as slegs endrym. “''As jy kan fluit op hierdie maat''” is versies vir 8-10 jariges oor plante, voëls en diere en word hoog aanbeveel deur die C.P. Hoogenhout-pryskomitee vir die toekenning van 1964. Humor word in die versies ingebou deur die situasie, maar ook met die vernuftige gebruik van klankverskuiwing, soos in “''Oggend-lewe''” waar die tempo deur die klankgebruik aan die einde vertraag word.&lt;ref&gt;Wiehahn, Rialette “Tydskrif vir Geesteswetenskappe” Jaargang 15 no. 3, September 1975&lt;/ref&gt; “''By die oog van die fontein''” is kinderrympies vir ongeveer 10-12 jariges, waarin spreekwoorde en segswyses berym word, met verskeie idiome wat op kunstige wyse in die tema en rym ingevleg is. Satire is nie uitgesluit nie, soos in “''Die goeie wagters''”, terwyl etlike van die versies ook verhale op rym is. Die spreekwoorde kom meestal aan die einde van die rympie voor, met die verklaring wat vooraf deur ’n verhaaltjie gegee word. Die C.P. Hoogenhout-medalje word in 1974 toegeken aan “''By die oog van die fontein''”. Van haar versies word in versamelbundels opgeneem, onder andere in “''’n Rooie met ratte, Pa''” onder redaksie van Temple Hauptfleisch en Ulla Schüler, in “''Storiehuis Woordpaleis''”, in D.J. Opperman se “''Nuwe Kleuterverseboek''”, Fanie Olivier se “''Goudaar''” en in Gerrit Komrij se “''Die Afrikaanse poësie in ’n duisend en enkele gedigte''”.

=== Drama ===
In standerd ses skryf sy haar eerste toneelstukkie “''Die konfytdief''” en in standerd tien wen sy ’n eerste prys met die oorspronklike eenbedryf “''Antonie''”. Sy en haar klasmaats voer dit op en wen ook met die opvoering ’n eerste prys by die Eisteddfod. In 1959 skryf sy “''Die bloekombos''” vir die halfeeufees-wedstryd van die Heidelbergse Onderwyskollege en sy wen dan ook ’n prys hiermee. As dramaturg publiseer sy die bundel eenbedrywe&lt;ref&gt;Beneke, Hannes “Die Transvaler” 9 Maart 1981&lt;/ref&gt; “''Die gesiglose en ander eenbedrywe''”.&lt;ref&gt;Conradie, P.J. “Standpunte” Nuwe reeks 158, April 1982&lt;/ref&gt; Hierdie bundel bevat die eenbedrywe “''Die gesiglose''”, “''Die droster''” en “''Dagbreek by Sint Lukas''”.&lt;ref&gt;Dommisse, Hermien “Tydskrif vir Letterkunde” Nuwe reeks 19 no. 3, Augustus 1981&lt;/ref&gt; “''Die gesiglose''” is die sterkste eenbedryf in die bundel.&lt;ref&gt;Nienaber-Luitingh, M. “Beeld” 22 September 1980&lt;/ref&gt; Hierin kom ’n man dertig jaar na die oorlog as onherkenbaar verminkte tuis. Sy twee susters (Helena en Dina) verkies die droombeeld wat hulle van hom gehad het teenoor die harde werklikheid en in stede om hom te verwelkom, is hy ’n bedreiging. Sy byna blinde moeder word laat van sy teenwoordigheid bewus en herken hom wel, maar sy susters beskou haar reaksie as dié van ’n seniele. Wanneer hy weg is, besef een suster wie hy regtig was. Die spanning bou geleidelik op in hierdie eenbedryf soos die vreemdeling al hoe meer van sy ware identiteit bekend maak en die kontras tussen illusie en werklikheid en die beperktheid van menslike liefde op dramatiese wyse aangetoon word. “''Die droster''” se hoofkarakter, die vroeëre onderwyseres mevrou Molen, is as gevolg van beroerte verlam en het haar spraak verloor, sodat sy slegs deur middel van gebare en geskrewe boodskappe kommunikeer. Haar voormalige leerling Douw de Jager daag op, wat sterk veronreg voel deur haar optrede in die verlede, maar nie verwag om haar in hierdie toestand aan te tref nie. Hy beskryf sy mislukkings en frustrasies aan mevrou Molen, wat hom natuurlik nie kan help nie en wend hom dan tot die simpatieke verpleegster Bredenkamp. In die loop van sy gesprekke word besin oor die betekenis van ware sukses in die lewe. “''Dagbreek by Sint Lukas''” is ’n drama oor die subtiele verlies aan onskuld, selfs in ’n geval waar daar van werklike skuld nie sprake is nie. Die karakters is vier seuns in ’n Rooms-Katolieke verpleeginrigting, waarvan drie aan beentering ly en nie kan loop nie en die vierde ’n geestelik vertraagde is. ’n Onbekende pasiënt word by hulle ingestoot, onherkenbaar toegewikkel in verbande en met ’n velsiekte wat ’n onaangename reuk tot gevolg het. Hy is reeds dood, maar die vier is onbewus daarvan en die swaksinnige dryf ’n pen in sy kop in. Die seuns blameer mekaar dan omdat hulle nie die swaksinnige beheer het nie. Van Freda Linde se dramas word ook oor die radio uitgesaai.

== Eerbewyse ==
Freda Linde is die mees bekroonde kinderboekskrywer in Afrikaans. Benewens die talle pryse vir haar boeke kry sy ook op ander wyse erkenning vir haar werk. ’n Dokumentêre televisieprogram oor haar lewe en werk word in 1981 deur Penguin Films gemaak en oor die senders van SAUK-TV gebeeldsaai. Carl Lohann stel die boek “''Freda Linde''” oor haar lewe en werk saam, wat in 1983 deur Perskor uitgegee is. In 1987 vereer die Hoërskool Jan van Riebeeck haar met ’n erepenning en in 2004 ken die Suid-Afrikaanse Kinderboekvereniging ’n erepenning aan haar toe. Verskeie van haar boeke word in Engels en Duits vertaal, asook in Afrika-tale soos Xhosa, Tswana, Zoeloe, Suid-Sotho, Nama en Kwanyama.

== Bekronings ==
* [[MER-prys]], 2000
* [[Alba Bouwerprys vir Kinderliteratuur]], 1989
* [[Scheepersprys vir Jeugliteratuur]], 1974 &amp; 1983
* [[Tienie Hollowaymedalje vir Kleuterliteratuur]], 1973 &amp; 1988
* [[W.A. Hofmeyrprys]], 1976
* [[C.P. Hoogenhoutprys]], 1964, 1973, 1974, 1977

== Publikasies ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
!Jaar
!Publikasies
|-
|1944
|Terug na die mimosas en ander essays
|-
|1959
|Swiera van die waterkant
|-
|1962
|Vreemdeling in my stad
|-
|1963
|Die rooi haan
|-
|1964
|Snoet-Alleen
|-
|
|As jy kan fluit op hierdie maat
|-
|1965
|Dakkuiken
|-
|1966
|Botter-aas
|-
|1967
|Ken jy die kierangbos
|-
|
|Die stadsmusikante
|-
|1969
|Stadsmuis en veldmuis
|-
|1970
|Maraaia Prima-donna
|-
|1971
|Jos en die sog
|-
|1972
|Jos en die bok
|-
|1973
|Jos en Klos
|-
|
|Die kraai wat Jantjie was
|-
|
|Die singende gras
|-
|1974
|By die oog van die fontein
|-
|1975
|In die boog van die sekel
|-
|
|The singing grass
|-
|1977
|Die kokkewiet en sy vrou
|-
|1979
|Die sirkus
|-
|1980
|’n Tuiste vir Bitis
|-
|
|Die gesiglose en ander eenbedrywe
|-
|1982
|Prinses van die park
|-
|
|Vlug na sonnige oewer
|-
|1984
|Die keiserkroon
|-
|1985
|Mevrou Hesseltuin se duiwe
|-
|1987
|Die fluitspeler
|-
|
|Strepie en Kurfie
|-
|1989
|Maanwys
|-
|1991
|Pienke
|-
|1998
|’n Vlieër in die wind
|-
|1999
|Eenders en anders
|-
|2002
|Die stemme in die berge
|-
|
!Vertalings
|-
|1966
|Die wit reier – Sarah Orne Jewett
|-
|1968
|Bontjie – Julia Cunningham
|-
|
|Charlie, Charlotte en die goudgeel kanarie – Charles Keeping
|-
|
|Josef se plant – Charles Keeping
|-
|
|Wie is wie? – Evaline Ness
|-
|1969
|Die meulenaar, sy seun en die esel – Jean de la Fontaine
|-
|
|Die middelste jakkalsie – Pearl S. Buck
|-
|1970
|Borka – John Burningham
|-
|
|Jennifer en Jossie – Bill Peet
|-
|1971
|Die ruspe wat so honger was – Eric Carle
|-
|1972
|Die prinses en die leeu – Elizabeth Coatsworth
|-
|
|Rosetta die hen – Pat Hutchins
|-
|
|Die snaakse eendjie – Brian Wildsmith
|-
|
|Die swart swaan – Joan Woodberry
|-
|
|Thabo se ruil – Liza Needham
|-
|
|Die towenaar se leerling – Barbara Hazen
|-
|
|Die twaalf geskenke – Brian Wildsmith
|-
|
|’n Vaarwel by Olimpia – Rosemary Sutcliff
|-
|1973
|Die haan wat wou reis – Eric Carle
|-
|
|Die keiser se nuwe klere – Hans Andersen
|-
|
|Die lui beer – Brian Wildsmith
|-
|
|Die man wat berge versit het – Monique Michel-Dansac
|-
|
|Die ses swane – Broers Grimm
|-
|
|Skopman die mol – Luis Murschetz
|-
|
|’n Vis is ’n vis – Leo Lionni
|-
|1974
|Buurman Vos – Marcia Brown
|-
|
|Die Drie Ramme Rof – Paul Galdone
|-
|
|Eekhorinkies – Brian Wildsmith
|-
|
|Die eendjies kom – Robert McCloskey
|-
|
|Eenmaal ’n mens – Marcia Brown
|-
|
|Jannie die Klokmaker – Edward Ardizzone
|-
|
|Jasmyn – Roger Duvoisin
|-
|
|Die kleine Moek – Wilhelm Hauff
|-
|
|Lennie – Robert McCloskey
|-
|
|Die muise en die maskers – Leo Lionni
|-
|
|Die ou brulpadda – Berniece Freschet
|-
|
|Paul die held van die sirkus – Edward Ardizzone
|-
|
|Tim se heldedaad – Edward Ardizzone
|-
|
|Die towerperd – Maryke Reesink
|-
|1975
|Dawie se laaste wagdag – Bernadette Watts
|-
|
|Die Lied van die swaeltjies – Leo Politi
|-
|
|Moeder Babbelkous en die wonderlike avonture van haar seun Koos – Paul Galdone
|-
|
|Sias en die karperd – Charles Keeping
|-
|
|Tim Stok-alleen – Edward Ardizzone
|-
|1976
|Anansi die spinnekop – Gerald McDermott
|-
|
|Baasman Smal – Lois Lenski
|-
|
|Barbara en die waaierstert-muis – Celestino en Ursula Piatti
|-
|
|Die eiland – Ian Ribbons
|-
|
|Klein Tim en die dapper seekaptein – Edward Ardizzone
|-
|
|Die lug was blou – Charlotte Zolotow
|-
|
|Die mooiste van almal – William Papas
|-
|
|Om ’n boom te hê – Janice May Udry
|-
|
|Ou Winkie en die meeue – Elizabeth en Gerald Rose
|-
|
|Peet en die skat – Edward Ardizzone
|-
|
|Sardyn en die Engel – Bettina
|-
|
|Skoene geskik vir ’n koning – Helen E. Bill
|-
|
|Die tekenaars – Margret en H.A. Rey
|-
|
|Tim en Charlotte – Edward Ardizzon
|-
|
|Tim in gevaar – Edward Ardizzone
|-
|
|Vissie sonder skool – Evelyn Shaw
|-
|1977
|Amigo – Byrd Baylor Schweitzer
|-
|
|Ding dang dong dis Kersfees – Janina Domanska
|-
|
|Hoekom muskiete in mense se ore gons – Verna Ardema
|-
|
|Die keiser en die vlieër – Jane Yolen
|-
|
|Die klein plasie – Lois Lenski
|-
|
|Die konyntjies en die slang – Leo Lionni
|-
|
|Op Kersnag – Margaret Wise Brown
|-
|
|Pappa Smal – Lois Lenski
|-
|
|Petunia – Roger Duvoisin
|-
|
|’n Reënboog net vir my – Don Freeman
|-
|
|Die rooi bantam – Louise Fatio
|-
|
|Die sewende mandaryn – Jane Yolen
|-
|
|Skoene geskenk vir ’n koning – Helen E. Bill
|-
|1978
|Die blou jakkals – Marcia Brown
|-
|
|Die ene sneeu – Ezra Jack Keats
|-
|
|Die gelukkige leeu – Louise Fatio
|-
|
|Kosie, Skote en Kammalielies – Evaline Ness
|-
|
|Rol roosterkoek, rol! – Ruth Sawyer
|-
|
|Slaap kindjie – Marcia Zemach
|-
|
|Vos-oë – Margaret Wise Brown
|-
|1979
|Die boontjieseun – Joan Chase Bowden
|-
|
|’n Brief vir Amy – Ezra Jack Keats
|-
|
|Fluit vir Willie – Ezra Jack Keats
|-
|
|Kool word skeepskok – Edw
|-
|
|Die legende van die wilgerbord – Alvin Tresselt en Nancy Cleaver
|-
|
|Die liefde van ’n boom – Shel Silverton
|-
|
|Meneer Maanskyn en Omar – James Holding
|-
|
|Peet se stoeltjie – Ezra Jack Keats
|-
|
|Petunia pasop – Roger Duvoisin
|-
|
|Die seun wat wolf geskreeu het – Katherine Evans
|-
|
|Terwyl die wind waai – Margaret Wise Brown
|-
|
|Die twee beertjies – James Reeves
|-
|1981
|Aladdin en die wonderlike lamp – Andrew Lang
|-
|
|Dis mos toor! – Robert Lopshire
|-
|
|Die kinderbrug – Max Bolliger
|-
|
|Die laaste boom – Kurt Baumann
|-
|
|Die mooiste lied – Max Bolliger
|-
|
|Die muishuis – Rumer Godden
|-
|
|Die ontevrede prinsie – Max Bolliger
|-
|
|Professor Noag se ruimteskip – Brian Wildsmith
|-
|
|Skoonlief en die monster – Rosemary Harris
|-
|
|Die stadsheks en die plaasheks – Jay Williams
|-
|1982
|Baboesjka en die drie konings – Ruth Robbins
|-
|
|Duimelise – Hans Christian Andersen
|-
|
|Geraldine, die musiekmuis – Leo Lionni
|-
|
|Die lang tog na die reënbooghart – Dick Latimer
|-
|
|Rosetta die hen – Pat Hutchins
|-
|
|Die standvastige bliksoldaat – Hans Christian Andersen
|-
|
|Die towenaar se kissie – Margaret Ramsbottom
|-
|
|Die verstommende vark – Paul Galdone
|-
|
|Goudskepel – Jürg Obrist
|-
|1984
|Die kraaiseun – Taro Yashima
|-
|
|Nicolaas en die bere – Paddy Bouma Niehaus
|-
|
|Die nuwe dag wag – Linda Z. Knab
|-
|
|Die sewe rawe – Broers Grimm
|-
|
|Die wolkeskoene – Borghild Dahl
|-
|
|Die geskenk van die wyse – O. Henry
|-
|
|Klein wilde olifant – Anna Michel
|-
|
|Die ou vrou in die bottelhuis – Rumer Godden
|-
|
|Rabbedoesie – Rumer Godden
|-
|
|Sambreel – Taro Yashima
|-
|
|Die selfsugtige reus – Oscar Wilde
|-
|
|Speel met my – Marie Hall Ets
|-
|1985
|Die Oskar-man – Donald Hall
|-
|1987
|Dit reën! Dit reën! – James Skofield
|-
|
|Goue-Dons – Rumer Godden
|-
|
|Kom speel buite – Jeanette Winter
|-
|
|Madeleine – Ludwig Bemelmans
|-
|
|Die paddas – Leo Lionni
|-
|1988
|Die swemmertjie – Leo Lionni
|-
|1989
|Vlieg hoog vlieg laag – Don Freeman
|-
|1990
|’n Familie katjies – Rumer Godden
|-
|
|Die reënmaker van Kapiti – Verna Aardema
|-
|
|Tiko en die goue vlerke – Leo Lionni
|-
|1991
|Daar doer – Tony Johnston
|-
|
|’n Tyd van wonder – Robert McCloskey
|-
|1992
|Frederik – Leo Lionni
|-
|1993
|Die bokbroers en die trol – P.C. Asbjornsen en J.E. Moe
|-
|1994
|Bennie se skuur – Reeve Lindbergh
|-
|1995
|’n Vry konyn – Nancy Willard
|}

== Bronnelys ==

=== Boeke ===
* Antonissen, Rob “Die Afrikaanse letterkunde van aanvang tot hede” Nasou Beperk Derde hersiene uitgawe Tweede druk 1964
* Botha, Danie “Die helder dae” Tafelberg-Uitgewers Beperk Kaapstad Eerste uitgawe 2014
* Botha, Elize “Afrikaanse essayiste” Human &amp; Rousseau Kaapstad en Pretoria Vyfde druk 1975
* Botha, Elize “Prosakroniek” Tafelberg Uitgewers Bpk. Kaapstad Eerste uitgawe 1987
* Brink, André P. e.a. “Rooi” John Malherbe Edms. Bpk. Kaapstad Tweede hersiene uitgawe 1982
* Dekker, G. “Afrikaanse Literatuurgeskiedenis” Nasou Beperk Kaapstad Elfde druk 1970
* Grobler, Hilda “Bolder” Blokboeke 57 Academica Pretoria en Kaapstad Eerste uitgawe 1988
* Grové, A.P. “Letterkundige sakwoordeboek vir Afrikaans” Nasou Beperk Vyfde uitgawe Eerste druk 1988
* Kannemeyer, J.C. “Geskiedenis van die Afrikaanse literatuur 2” Academica, Pretoria, Kaapstad en Johannesburg Eerste uitgawe Eerste druk 1983
* Kannemeyer, J.C. “Die Afrikaanse literatuur 1652-2004” Human &amp; Rousseau Kaapstad en Pretoria Eerste uitgawe 2005
* Lohann, Carl (red.) “Freda Linde” Perskor Johannesburg en Kaapstad Eerste uitgawe Eerste druk 1983
* Nienaber, P.J. et al “Perspektief en Profiel” Afrikaanse Pers-Boekhandel Johannesburg Derde hersiene uitgawe 1969
* Steenberg, Elsabe “Kinderverhale van ses tot twaalf” Reuse-Blokboek 7 Academica Pretoria en Kaapstad Tweede druk 1984
* Van Coller, H.P. (red.) “Perspektief en Profiel Deel I” J.L. van Schaik-Uitgewers Pretoria Eerste uitgawe 1998
* Van Coller, H.P. (red.) “Perspektief en Profiel Deel 2” J.L. van Schaik-Uitgewers Pretoria Eerste uitgawe 1999
* Wybenga, Gretel en Snyman, Maritha (reds.) “Van Patrys-hulle tot Hanna Hoekom” Lapa-Uitgewers Eerste uitgawe Tweede druk 2005

=== Tydskrifte en koerante ===
* Anoniem “Die Namibiese gras sing vir Freda Linde ’n loflied” “Die Burger” 3 Maart 1990
* Anoniem “Vernuwende werk was nog altyd Freda Linde se waarmerk” “Beeld” 16 Desember 2005
* Botha, Amanda “Haar boeke bekoor alle kinders” “Die Transvaler” 29 Desember 1979
* Botha, Amanda “Freda Linde: mees bekroonde kinder- en jeugboekskrywer in Afrikaans” “Kakkerlak” Uitgawe 5, 2006
* Mittner, Esme “Freda Linde – sy skryf van ons beste jeugboeke” “Die Huisvrou” Oktober 1975
* Pienaar, Lydia “’n Ryp visioen” “Beeld” 13 September 1976
* Scholtz, Hettie “Enig in haar soort” “Insig” Oktober 1999
* Snyman, Lydia “Alba Bouwer-prys vir Kinderliteratuur aan Freda Linde: Huldigingswoord” Tydskrif vir Letterkunde” Jaargang 28 no. 2, Mei 1990
* Steenberg, Elsabe “Karakters en verhoudings in ‘Die singende gras”” “Tydskrif vir Letterkunde” Nuwe reeks 14 no. 4, November 1976

=== Internet ===
* Botha, Amanda LitNet: http://www.litnet.co.za/freda-linde-19152013/
* De Vos, Philip Versindaba: http://versindaba.co.za/2013/03/08/philip-de-vos-freda-linde/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150602044202/http://versindaba.co.za/2013/03/08/philip-de-vos-freda-linde/ |date= 2 Junie 2015 }}
* Esaach: http://www.esaach.org.za/index.php?title=Linde,_Freda:
* Le Roux, André Die Burger: http://152.111.1.87/argief/berigte/dieburger/1990/04/19/13/1.html
* LitNet ATKV-Skrywersalbum 2 Mei 2013: www.litnet.co.za
* Marais, Willemien Volksblad: http://152.111.11.6/argief/berigte/volksblad/2005/12/13/VB/6/boekfreda.html
* Snyman, Lydia Beeld: http://152.111.1.88/argief/berigte/beeld/2005/12/16/B1/16/02.html
* Snyman, Lydia Die Burger: http://152.111.1.87/argief/berigte/dieburger/1995/11/15/10/3.html{{Dooie skakel|date=Augustus 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
* Snyman, Lydia Storiewerf: http://www.storiewerf.co.za/artikels-dinkskrum/patrone_linde.htm {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160322232723/http://www.storiewerf.co.za/artikels-dinkskrum/patrone_linde.htm |date=22 Maart 2016 }}
* Stellenbosch Writers: http://www.stellenboschwriters.com/lindef.html
* Storiewerf: http://www.storiewerf.co.za/cv's/cv_fredalinde.htm {{af}}
* Wyngaard, Heindrich Die Burger: http://152.111.1.87/argief/berigte/dieburger/1996/11/20/6/2.html

== Verwysings ==
{{Verwysings|2}}

{{Normdata}}
{{DEFAULTSORT:Linde, Freda}}
[[Kategorie:Afrikaanse skrywers]]
[[Kategorie:Geboortes in 1915]]
[[Kategorie:Sterftes in 2013]]
[[Kategorie:Alumni van Hoërskool Jan van Riebeeck]]</text>
      <sha1>9qp9fqkwzmhbalo3c50mi1s8mhshwwi</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Stephan Lewies</title>
    <ns>0</ns>
    <id>90024</id>
    <revision>
      <id>2816627</id>
      <parentid>2429549</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:48:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Alumni van Hoërskool Eldoraigne]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816627</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7440" sha1="pp667lo8z36amlso2vy80a5zjv6s4fn" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Rugbyspeler
| naam                   = Stephan Lewies
| beeld                  =
| byskrif                =
| vollenaam              = Joseph Stephanus Theuns Lewies
| bynaam                 =
| geboortedatum          = {{GDEO|1992|1|27}}
| geboorteplek           = [[Pretoria]], [[Suid-Afrika]]
| sterftedatum           =
| sterfteplek            =
| lengte                 = 2,01 m
| gewig                  = 114 kg
| springbokid            = 860
| sarugbyno              = 53211
| ru_posisies            = Slot
| ru_huidigeposisie      = Slot
| ru_huidigespan         = [[Sharks]]
| ru_amateurjare         =
| ru_amateurklubs        =
| ru_amklubwedstryde     =
| ru_amklubpunte         =
| ru_amopdatering        =
| ru_klubjare            =
| ru_proklubs            =
| ru_klubwedstryde       =
| ru_klubpunte           =
| ru_klubopdatering      =
| provinsievert          = ja
| super14                = [[Sharks (Superrugbyspan)|Sharks]]
| super14jare            = 2012–2014
| super14wedstryde       = 17
| super14punte           = (0)
| ru_currentclub         =
| super14opdatering      = 26 Julie 2014
| ru_provinsie           = [[Natalse Haaie]]
| ru_provinsiejare       = 2011–2014
| ru_provinsiewedstryde  = 7
| ru_provinsiepunte      = (0)
| ru_provinsieopdatering = 26 Julie 2014
| ru_sewesnasionalejare  =
| ru_sewesnasionalespan  =
| ru_sewesnasionalekomp  =
| ru_sewesopdatering     =
| ru_nasionalespan       = {{Rugby-unie-landdata|RSA}}
| ru_nasionalejare       = 2014-
| ru_nasionalewedstryde  = 1
| ru_nasionalepunte      = (0)
| ru_nsopdatering        = 29 Junie 2014
| ru_afrigtingklubs      =
| ru_afrigtingjare       =
| ru_afrigtingopdatering =
| ander                  = Ja
| beroep                 = Professionele Rugbyspeler
| eggenote               =
| kinders                =
| familie                =
| skool                  = Hoërskool Eldoraigne
| universiteit           =
| url                    =
}}

'''Stephan Lewies''' (gebore in [[Pretoria]], [[27 Januarie]] [[1992]]) is ’n [[rugby]]speler wat vir die [[Sharks (Superrugbyspan)|Sharks]] as slot speel in die [[Curriebeker]] en die [[Superrugby]]reeks.

== Loopbaan ==
=== Jeug ===
Hy het altesaam 33 wedstryde vir die Sharks o.19 span in 2011 en vir die Sharks o.21s in 2012 en 2013 gespeel.

=== Natal Sharks ===
Hy was ingesluit in die Sharks XV Vodacombeker-span in 2012 en maak 'n laat plaasvervangerverskyning in hul wedstryd teen die Boland-Kavaliers in [[Malmesbury]].&lt;ref name=&quot;Match Breakdown: Regent Boland Kavaliers vs Sharks XV&quot;&gt;{{cite web | url=http://www.sarugby.net/matchbreakdown.aspx?id=103971&amp;category=&amp;leagueid=1211&amp;homeid=11431&amp;awayid=11471&amp;fullview=true | title=Match Breakdown: Regent Boland Kavaliers vs Sharks XV | work=South African Rugby Union | date=14 April 2012 | accessdate=18 November 2013 | archive-date=12 Augustus 2014 | archive-url=https://web.archive.org/web/20140812091442/http://sarugby.net/matchbreakdown.aspx?id=103971&amp;category=&amp;leagueid=1211&amp;homeid=11431&amp;awayid=11471&amp;fullview=true | url-status=dead }}&lt;/ref&gt; Nog 'n plaasvervangerverskyning volg, hierdie keer in 'n tuiswedstryd teen die Vrystaat om die Vodacombeker.&lt;ref name=&quot;Match Breakdown: Sharks XV vs Toyota Free State XV&quot;&gt;{{cite web | url=http://www.sarugby.net/matchbreakdown.aspx?id=104014&amp;category=&amp;leagueid=1164&amp;homeid=11714&amp;awayid=11734&amp;fullview=true | title=Match Breakdown: Sharks XV vs Toyota Free State XV | work=South African Rugby Union | date=23 Maart 2013 | accessdate=18 November 2013 | archive-date= 7 Julie 2014 | archive-url=https://web.archive.org/web/20140707041732/http://sarugby.net/matchbreakdown.aspx?id=104014&amp;category=&amp;leagueid=1164&amp;homeid=11714&amp;awayid=11734&amp;fullview=true | url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

Hy maak sy Curriebekerbuiging gedurende die 2013-seisoen, toe hy in die wedstryd teen die [[Goue Leeus]] in die beginvyftiental opgedraf het.&lt;ref name=&quot;Match Breakdown: MTN Golden Lions vs The Sharks&quot;&gt;{{cite web | url=http://www.sarugby.net/matchbreakdown.aspx?id=107154&amp;category=&amp;leagueid=1294&amp;homeid=12634&amp;awayid=12644&amp;fullview=true | title=Match Breakdown: MTN Golden Lions vs The Sharks | work=South African Rugby Union | date=27 September 2013 | accessdate=18 November 2013 | archive-date=25 Julie 2014 | archive-url=https://web.archive.org/web/20140725135547/http://sarugby.net/matchbreakdown.aspx?id=107154&amp;category=&amp;leagueid=1294&amp;homeid=12634&amp;awayid=12644&amp;fullview=true | url-status=dead }}&lt;/ref&gt; Hy bly in die span vir die res van die seisoen, begin in twee wedstryde en kom driekeer op as 'n plaasvervanger, insluitend in die Curriebeker-eindstryd, waar hy bygedra het tot die Natalse Haaie se oorwinning oor die Westelike Provinsie met 33-19.&lt;ref name=&quot;Match Breakdown: DHL Western Province vs The Sharks&quot;&gt;{{cite web | url=http://www.sarugby.net/matchbreakdown.aspx?id=107254&amp;category=&amp;leagueid=1294&amp;homeid=12614&amp;awayid=12644&amp;fullview=true | title=Match Breakdown: DHL Western Province vs The Sharks | work=South African Rugby Union | date=26 October 2013 | accessdate=18 November 2013 | archive-date=25 Julie 2014 | archive-url=https://web.archive.org/web/20140725084106/http://sarugby.net/matchbreakdown.aspx?id=107254&amp;category=&amp;leagueid=1294&amp;homeid=12614&amp;awayid=12644&amp;fullview=true | url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

Lewies was ook ingesluit in die Sharksspan vir die 2014 Superrugby-seisoen &lt;ref name=&quot;Sharks 2014 squad&quot;&gt;{{cite press release | url=http://www.sharksrugby.co.za/news#article2310854 | title=Sharks 2014 squad | publisher=Sharks | date=11 Februarie 2014 | accessdate=11 Februarie 2014}}&lt;/ref&gt; en het sy debuut gemaak in 'n 31-16 oorwinning teen die Bulls in Durban.&lt;ref name=&quot;Match Centre: Sharks v Bulls&quot;&gt;{{cite web | url=http://www.sanzarrugby.com/superrugby/match-centre/?season=2014&amp;competition=205&amp;match=514012 | title=Match Centre: Sharks v Bulls | publisher=SANZAR | date=15 Februarie 2014 | accessdate=15 Februarie 2014}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Match Breakdown: Cell C Sharks vs Vodacom Bulls&quot;&gt;{{cite web | url=http://www.sarugby.net/matchbreakdown.aspx?id=113684&amp;leagueid=1574&amp;homeid=16164&amp;awayid=16174&amp;fullview=true | title=Match Breakdown: Cell C Sharks vs Vodacom Bulls | publisher=South African Rugby Union | date=15 Februarie 2014 | accessdate=15 Februarie 2014 | archive-date=16 Oktober 2014 | archive-url=https://web.archive.org/web/20141016074426/http://www.sarugby.net/matchbreakdown.aspx?id=113684&amp;leagueid=1574&amp;homeid=16164&amp;awayid=16174&amp;fullview=true | url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

=== Springbokdebuut ===

Toe [[Bakkies Botha]] nie beskikbaar is nie en [[Flip van der Merwe]] beseer is, het die Springbokafrigter [[Heyneke Meyer]] Lewies gekies vir die tuistoets teen [[Skotland nasionale rugbyspan|Skotland]]. Lewies het sy toetsbuiging op 28 Junie 2014 gemaak deur afloskaptein [[Victor Matfield]] te vervang, tydens die 55-6 oorwinning oor Skotland in die [[Nelson Mandelabaai-stadion|Baai]].

== Eksterne skakels ==
* {{Springbokke|id=53211|name=Stephan Lewies}}
* [http://www.itsrugby.co.uk/player_25527.html itsrugby.co.uk profiel]

{{Navbox
|name       = Stephan Lewies
|state      = collapsed
|title      = Springbokspanne gehaal
|list1      =
{{Springbokke (2014)}}
}}

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

{{DEFAULTSORT:Lewies, Stephan}}
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse rugbyspelers]]
[[Kategorie:Springbokrugbyspelers]]
[[Kategorie:Sharks rugbyspelers]]
[[Kategorie:Geboortes in 1992]]
[[Kategorie:Lewende mense]]
[[Kategorie:Alumni van Hoërskool Eldoraigne]]</text>
      <sha1>pp667lo8z36amlso2vy80a5zjv6s4fn</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Tanis</title>
    <ns>0</ns>
    <id>92960</id>
    <revision>
      <id>2816678</id>
      <parentid>2444171</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T10:44:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>UrsusMaritimus13</username>
        <id>184343</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:2|1|0 */</comment>
      <origin>2816678</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3439" sha1="r4jszza5nmdk0wjghf1flhgsjh6tgdt" xml:space="preserve">'''Tanis''' ([[Egipties]]: Djanet, [[Arabies]]: صان الحجر) was ’n stad van [[Antieke Egipte]]. Die ruïnes is geleë in die noordoostelike [[Nyldelta]] aan ’n tak van die [[Nyl]] wat lank reeds toegeslik het.

== Geskiedenis ==
{{Hiero | Djanet (''ḏˁn.t'')|  &lt;hiero&gt;D:a-n:t*Z1-mw:N36-N21:niwt-.- of D:a-n:,:t*niwt&lt;/hiero&gt; | align=left}}
{{Inligtingskas Antieke terreine
| naam        = Tanis
| beeld       = Ruins of Tanis.jpg
| onderskrif  = Die ruïnes van Tanis.
| plaaslik    = Djanet&lt;br /&gt;صان الحجر
| land        = [[Egipte]]
| koördinate  = {{Koördinate|30|58|37|N|31|52|48|O|aansig=inlyn,titel}}
| soort       = Nedersetting
| gestig      = [[21ste Dinastie]] &lt;br /&gt;of [[Nuwe Ryk]]
}}
[[Lêer:Ancient Egypt BenedeEgipte.png|duimnael|265px|’n Kaart van Benede-Egipte wat die ligging van Tanis aandui.]]
Tanis het in die [[Derde Oorgangstydperk van Egipte|Derde Oorgangstydperk]] saam met [[Thebe, Egipte|Thebe]] gedien as ’n godsdienstige sentrum. Die eerste argeologiese bewyse kom uit die [[21ste Dinastie]], maar baie geleerdes glo dit dateer uit die laat [[Nuwe Ryk]]. Die stad is waarskynlik gestig nadat ’n tak van die Nyl toegeslik het en die inwoners na ’n nuwe gebied aan ’n ander tak getrek het. Tanis het later bekend geword as &quot;die Thebe van [[Benede-Egipte]]&quot;.

Dit was die tuisstad van onder andere [[Smendes]], die stigter van die 21ste Dinastie. Tydens die [[22ste Dinastie]] het Tanis die politieke hoofstad van Egipte gebly, hoewel daar altyd ander stede in Benede- en [[Bo-Egipte]] was wat die hoofstad van ander dinastieë was. Dit was ’n belangrike handels- en strategiese stad, maar in die [[6de eeu]] n.C. het die Manzala-meer gedreig om dit te verswelg. Die inwoners het die stad toe verlaat en ’n nabygeleë stad, Tennis, gestig.

== Ruïnes ==
Verskeie argeologiese uitgrawings is van die 19de eeu af by Tanis gedoen, onder andere deur [[Flinders Petrie]] en [[Auguste Mariette]]. In 1866 is die Verordening van [[Canopus]] op die terrein ontdek. Dit was soortgelyk aan die [[Rosettasteen]] en is net soos laasgenoemde geskryf in [[Egiptiese hiërogliewe]], [[Demoties]] en [[Grieks]]. Dit het baie daartoe bygedra dat die antieke hiërogliewe ontsyfer kon word.

Daar is verskeie [[Egiptiese tempel|tempels]], onder meer die hooftempel wat aan die god [[Amoen]] gewy is, en ’n baie belangrike dodeakker van die Derde Oorgangstydperk. Dit bevat die enigste farao-grafte wat nie in antieke tye geplunder is nie; ’n paar is in 1939 en 1940 ontdek met ’n skatkis van [[goud]], juwele, edelstene en dodemaskers.

Die hoofgode van Tanis, wat die stad se triade gevorm het, was [[Amoen]], sy vrou [[Moet]] en hul seun [[Chonsoe]] – dieselfde as die [[Thebaanse Triade]].

== Eksterne skakels ==
* [http://www.tanis-sanelhagar.fr/ Franse argeologiese sending van Tanis] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170912000757/http://www.tanis-sanelhagar.fr/ |date=12 September 2017 }}
* [http://www.archaeology.org/0505/abstracts/tanis.html Artikel oor die skatte van Tanis]
* [http://www.lexicorient.com/egypt/tanis.htm Reisinligting oor Tanis] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070930201733/http://www.lexicorient.com/egypt/tanis.htm |date=30 September 2007 }}
{{Commons-kategorie inlyn|Tanis, Egypt}}
* [[Lêer:Crystal txt.png|15px]] Hierdie artikel is vertaal uit die [[:en:Tanis|Engelse Wikipedia]]

[[Kategorie:Nedersettings in Antieke Egipte]]</text>
      <sha1>r4jszza5nmdk0wjghf1flhgsjh6tgdt</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Bertolt Brecht</title>
    <ns>0</ns>
    <id>99305</id>
    <revision>
      <id>2816461</id>
      <parentid>2660007</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T19:14:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <comment>Verwyder rooi skakels</comment>
      <origin>2816461</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5866" sha1="nbfit2npymdrscfwa5z45e7s5n2l65d" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Persoon
| naam             = Bertolt Brecht
| bynaam           = 
| beeld            = Bertolt-Brecht.jpg
| beeldbeskrywing  = 
| onderskrif       = 
| geboortenaam     = Eugen Berthold Friedrich Brecht
| geboortedatum    = [[10 Februarie]] [[1898]]
| geboorteplek     = [[Augsburg]], [[Beiere]], [[Duitse Keiserryk]]
| sterfdatum       = [[14 Augustus]] [[1956]]
| sterfteplek      = [[Oos-Berlyn]], [[Oos-Duitsland]]
| ouers            = 
| titel            = 
| nasionaliteit    = Duits
| alma_mater       =
| beroep           = Dramaturg en digter
| ander            = 
| bekend           = ''Die Dreigroschenopfer'' (1928)&lt;br /&gt;''Aufstieg und Fall der Stadt Mahagonny'' (1931)&lt;br /&gt;''Mutter Courage und Ihre Kinder'' (1939)&lt;br /&gt;''Leben des Galilei'' (1943)&lt;br /&gt;''Der Gute Mensch von Sezuan'' (1943)
| salaris          = 
| termyn           = 
| voorganger       = 
| opvolger         = 
| eerbewyse        = 
| party            = 
| religie          = 
| huweliksmaat     = Marianne Zoff&lt;br /&gt;[[Helene Weigel]]
| kinders          = 
| webblad          = 
| handtekening     = Unterschrift Bertolt Brecht (1898–1956).png
}}

'''Bertolt Brecht''' ([[10 Februarie]] [[1898]] — [[14 Augustus]] [[1956]]) was 'n [[Duitsland|Duitse]] dramaturg, digter en teaterregisseur. Hy was veral bekend vir ''Die Driestuiwer-opera'', ''Die Kaukasiese krytsirkel'' en ''Moeder Courage''. Sy toneelstukke ondersoek politieke idees en is wat vorm betref, soortgelyk aan antieke Griekse dramas.&lt;ref name=&quot;HAT Taal-en-feitegids&quot;&gt;HAT Taal-en-feitegids, Pearson, Desember 2013, ISBN 978-1-77578-243-8&lt;/ref&gt;

Brecht was baie invloedryk wat die ontwikkeling van lewende teater gedurende die 20ste eeu betref, veral in die manier waarop hy voortgebou het op die politieke en estetiese eksperimente van regisseurs soos Erwin Piscator, en in hoe hy [[Marxisme|Marxistiese]] ideologie deel gemaak het van die teorie en praksis van [[epiese teater]]. Brecht is bekend vir sy teoretisering van die ''Verfremdungseffekt'', wat teen naturalisme in die teater werk en doelbewus 'n vervreemende afstand tussen die akteurs/handeling en gehoor van 'n toneelstuk nastreef.

Die Weimar-geinspireerde musikale verhoogstuk ''Die Dreigroschenoper'' (in Afrikaans ''Die Driestuiwer-opera'', en in Engels geken as ''The Threepenny Opera''), wat Brecht geskryf het in samewerking met die komponis Kurt Weill, is een van die mees suksesvolle teaterstukke van die afgelope eeu. Die bekende liedjie &quot;Mackie Messer&quot; (&quot;Mack the Knife&quot;) wat daarin voorkom word algemeen deur jazz- en kabaretsangers opgeneem.

Brecht is in 1930 getroud met die aktrise [[Helene Weigel]].

== Werke ==
Toneelstukke (chronologies):
* ''Baal''
* ''Trommeln in der Nacht''
* ''Im Dickicht der Städte''
* ''Leben Eduards des Zweiten von England''
* ''Mann ist Mann''
* ''Die Dreigroschenoper''
* ''Aufstieg und Fall der Stadt Mahagonny (Opernlibretto)''
* ''Der Ozeanflug, auch Der Lindberghflug, auch Der Flug der Lindberghs''
* ''Das Badener Lehrstück vom Einverständnis, auch Lehrstück''
* ''Der Jasager. Der Neinsager (Opernlibretti / Lehrstücke [Schuloper])''
* ''Die Maßnahme (Lehrstück)''
* ''Die heilige Johanna der Schlachthöfe''
* ''Die Ausnahme und die Regel (Lehrstück)''
* ''Die Mutter''
* ''Die Rundköpfe und die Spitzköpfe''
* ''Die Horatier und die Kuriatier (Lehrstück)''
* ''Furcht und Elend des Dritten Reiches''
* ''Leben des Galilei''
* ''Mutter Courage und ihre Kinder''
* ''Das Verhör des Lukullus, auch Lukullus vor Gericht, auch Die Verurteilung des Lukullus (Hörspiel, später Opernlibretto)''
* ''Der gute Mensch von Sezuan''
* ''Herr Puntila und sein Knecht Matti''
* ''Der aufhaltsame Aufstieg des Arturo Ui''
* ''Die Gesichte der Simone Machard auch Die Stimmen (vgl. Lion Feuchtwanger Simone)''
* ''Schweyk im Zweiten Weltkrieg''
* ''Der kaukasische Kreidekreis''
* ''Die Tage der Commune''
* ''Turandot oder Der Kongreß der Weißwäscher''
* ''Bearbeitung der Antigone'' (1947)
* ''Bearbeitung des Coriolanus von Shakespeare'' (1952/53)

Film:
* ''Kuhle Wampe oder: Wem gehört die Welt?'' (1932; regie Slatan Dudow, draaiboek Bertolt Brecht met samewerking van Ernst Ottwalt en Slatan Dudow)

Eenbedrywe:
* ''Die Bibel''
* ''Die Gewehre der Frau Carrar''
* ''Die Hochzeit, auch Die Kleinbürgerhochzeit''
* ''Der Bettler oder Der tote Hund''
* ''Prärie (Opernlibretto)''
* ''Er treibt einen Teufel aus''
* ''Lux in Tenebris''
* ''Der Fischzug''
* ''Dansen''
* ''Was kostet das Eisen?''
* ''Die sieben Todsünden, auch Die sieben Todsünden der Kleinbürger (Ballettlibretto)''

Liedere en gedigte:
* ''Lieder zur Klampfe'' (1918)
* ''Psalmen'' (1920)
* ''Erinnerung an die Marie A.'' (1920)
* ''Bertolt Brechts Hauspostille'' (1916–1925)
* ''Die Augsburger Sonette'' (1925–1927)
* ''Die Songs der Dreigroschenoper'' (1928)
* ''Aus dem Lesebuch für Städtebewohner'' (1926–1927)
* ''Die Nachtlager'' (1931)
* ''Geschichten aus der Revolution'' (1932)
* ''Sonette'' (1932–1934)
* ''Englische Sonette'' (1934)
* ''Lieder Gedichte Chöre'' (1933)
* ''Chinesische Gedichte'' (1938–1949)
* ''Studien'' (1934–1938)
* ''Svendborger Gedichte'' ([1926–1937)
* ''Steffinsche Sammlung'' (1939–1942)
* ''Hollywoodelegien'' (1942)
* ''Gedichte im Exil'' ([1944])
* ''Deutsche Satiren'' (1945)
* ''Kinderlieder'' (1950)
* ''Buckower Elegien'' (1953)

Prosa:
* ''Bargan läßt es sein''
* ''Geschichten vom Herrn Keuner''
* ''Dreigroschenroman''
* ''Der Augsburger Kreidekreis''
* ''Flüchtlingsgespräche''
* ''Kalendergeschichten''
* ''Die unwürdige Greisin''
* ''Die Geschäfte des Herrn Julius Cäsar''

== Verwysings ==
{{Commons|Bertolt Brecht}}
{{Verwysings}}
{{Normdata}}
{{DEFAULTSORT:Brecht, Bertolt}}
[[Kategorie:Duitse dramaturge]]
[[Kategorie:Duitse digters]]
[[Kategorie:Oos-Duitsers]]
[[Kategorie:Geboortes in 1898]]
[[Kategorie:Sterftes in 1956]]</text>
      <sha1>nbfit2npymdrscfwa5z45e7s5n2l65d</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Horiete</title>
    <ns>0</ns>
    <id>101962</id>
    <revision>
      <id>2816683</id>
      <parentid>2026130</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T10:47:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>UrsusMaritimus13</username>
        <id>184343</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:2|0|0 */</comment>
      <origin>2816683</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2476" sha1="33kambwr2puzewq19cawvr2cos7b3h5" xml:space="preserve">[[Beeld:Orientmitja2300aC.png|duimnael|200px|Die gebied wat die Horiete min of meer in die Middel-Bronstydperk bewoon het, word in pers aangedui.]]
Die '''Horiete''', '''Hoerriete''' of '''Choerriete''' ([[#Taal|Horities]]: Ḫu-ur-ri) was tydens die [[Bronstydperk]] ’n volk in die [[Nabye Ooste]]. Hulle het ’n Horities-Oerartiese taal, [[#Taal|Horities]], gepraat en in [[Anatolië]] en Noord-[[Mesopotamië]] gewoon. Die grootste en invloedrykste Horitiese [[nasie]] was die multi-etniese koninkryk [[Mitanni]], wat waarskynlik gevorm is deur ’n [[Indo-Europese tale|Indo-Europeessprekende]] heersersklas wat oor ’n hoofsaaklik Horitiese bevolking regeer het. Die bevolking van die Indo-Europeessprekende [[Hetiete|Hetitiese Ryk]] in Anatolië het ’n groot getal Horiete ingesluit en daar is ’n aansienlike Horitiese invloed op die Hetitiese [[mitologie]]. 

Teen die vroeë [[Ystertydperk]] was die Horiete in ander volke opgeneem, behalwe miskien in die koninkryk [[Urartu]]. 

== Taal ==
[[Beeld:Hurrian foundation document-AO 19937-IMG 3470-gradient.jpg|duimnael|200px|Die Louvre-leeu en meegaande kliptablet met die vroegste bekende teks in Horities.]]
Die Horiete het ’n ergatief-agglutinatiewe taal gepraat wat gewoonlik Horities genoem word en wat onverwant is aan naburige [[Semitiese taalfamilie|Semitiese]] of [[Indo-Europese tale]]; dit kon dalk ’n geïsoleerde taal gewees het.

Die Oerartiese taal van die Ystertydperk is nou verwant aan Horities. Verskeie vooraanstaande [[Rusland|Russiese]] [[taal]]kundiges, soos S.A. Starostin en W.W. Iwanof, beweer Horities en Hattities is verwant aan die [[Noordoos-Kaukasiese tale]].&lt;ref&gt;Jaimoukha, Amjad. ''The Chechens: A Handbook''.&lt;/ref&gt;

Van die [[21ste eeu v.C.]] tot die laat [[18de eeu v.C.]] het [[Assirië]] kolonies in [[Anatolië]] beheer, en die Horiete en Hattiete het Assiries-Akkadiese [[wigskrif]] in omstreeks [[2000 v.C.]] vir hul taal aangeneem. Wigskriftekse in Horities in in verskeie plekke soos Hattusa en Ugarit gevind, sowel as in een van die langste [[Amarna-briewe]], wat deur koning [[Tushratta]] van Mitanni aan [[farao]] [[Amenhotep III]] van [[Antieke Egipte]] geskryf is. In 1983 is ’n langer Horitiese teks met ’n Hetitiese vertaling by Hattusa ontdek.

== Verwysings ==
{{Verwysings}}
*[[Lêer:Crystal txt.png|15px]] Hierdie artikel is vertaal uit die [[:en:Hurrians|Engelse Wikipedia]]

{{Normdata}}

[[Kategorie:Mesopotamië]]
[[Kategorie:Antieke Nabye Ooste]]</text>
      <sha1>33kambwr2puzewq19cawvr2cos7b3h5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Skilpad</title>
    <ns>0</ns>
    <id>102442</id>
    <revision>
      <id>2816634</id>
      <parentid>2813901</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T09:19:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AFM</username>
        <id>21229</id>
      </contributor>
      <comment>/* Suid-Afrikaanse spesies */</comment>
      <origin>2816634</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15163" sha1="lxm9f5c5oygflpor2orx51in23v5ady" xml:space="preserve">{{Taksoboks
| name = Skilpaaie
| fossil_range = {{Fossiel tydperk|157|0}}
| image = Florida Box Turtle Digon3.jpg
| image_width = 230px
| image_caption = ''Terrapene carolina bauri''
| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| superclassis = [[Tetrapoda]]
| classis = [[Sauropsida]]
| subclassis = [[Anapsida]]
| ordo = '''Testudines'''
| ordo_authority = [[Carolus Linnaeus|Linnaeus]], 1758
| subdivision_ranks = [[orde (biologie)|Subordes]]&lt;ref name=wsp&gt;[//species.wikimedia.org/wiki/Testudines Wikispecies- Testudines]&lt;/ref&gt;
| subdivision = 
* [[Cryptodira]]
* [[Pleurodira]]
* ''Paracryptodira''†
* ''Proganochelydia''†
}}

'''Skilpaaie''' (''Testudines'') is 'n [[orde (biologie)|orde]] van viervoetige [[reptiel]]e met 'n stewige (en dikwels bolvormige) skild (of dop).

Skilpaaie kom in verskillende groottes en kleure voor, en hulle lewenswyses verskil drasties (see- en [[Landskilpad|landskilpaaie]]). Tog is dit, as gevolg van die uitwendige skild, altyd maklik om hulle van ander reptiele te onderskei.

Alle skilpaaie het 'n beenagtige skild onder die maag (''plastron''), sowel as op die rug (die ''karapaks''). Die skild het gewoonlik 'n tweede laag pantser, wat die horingskild genoem word. Die rugskild (bo) en die buikskild (onder) is deur 'n beenagtige brug aan weerskante van die liggaam met mekaar verbind.

Skilpaaie plant gewoonlik jaarliks voort en is sonder uitsondering [[Eier (biologie)|eierlêend]].&lt;ref name=&quot;GRZ&quot;&gt;{{cite book | last = Grzimek | first = Bernhard | title = Het leven der dieren deel VI:  Reptielen| ISBN = 90 274 8626 3 | publisher = Kindler Verlag AG | date = 1971}}&lt;/ref&gt; Hulle groei vinnig as hulle jonk is, maar ontwikkel baie stadig. Van die groter skilpaaie bereik eers na dekades [[Volwassene|volwassenheid]], hierdie [[spesie]]s kan egter ook baie oud word. Afhangende van die spesie bestaan hulle dieet uit [[dier]]- en [[plant]]materiaal.

Daar is ongeveer 340 verskillende spesies skilpaaie, wat in 14 [[familie (biologie)|families]] ingedeel word.&lt;ref&gt;Amphibiaweb – How many species – [http://www.reptile-database.org/db-info/SpeciesStat.html Website]&lt;/ref&gt; Hulle kom oor die hele wêreld in uiteenlopende biotope voor, insluitend [[woud]]e, [[grasveld]]e, [[vleiland|vleie]] en die [[see]]. Dosyne spesies is as gevolg van [[mens]]like aktiwiteit ernstig bedreigd, hoofsaaklik as gevolg van die vernietiging van hul [[habitat]] en die vang van wilde skilpaaie vir verbruik of die dierehandel.

Die biologiese orde waaraan hulle behoort, ''Testudines'', sluit beide lewende en [[uitsterwing|uitgestorwe]] spesies in. Die oudste [[fossiel]]e dateer ongeveer 220 miljoen jaar terug.&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.enchantedlearning.com/subjects/dinosaurs/dinos/Archelon.shtml |title=Archelon-Enchanted Learning Software |publisher=Enchantedlearning.com |access-date=14 Maart 2009 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20190402002646/https://www.enchantedlearning.com/subjects/dinosaurs/dinos/Archelon.shtml |archive-date=2 April 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; Dit maak skilpaaie een van die oudste oorlewende reptiele op aarde, selfs ouer as [[akkedis]]se, [[slang]]e en [[krokodil]]le.

== Algemeen ==
Die orde is baie oud, want die eerste skilpad[[fossiel]]&lt;nowiki/&gt;e is in Middel-[[Perm-Trias-uitwissing|Perm]]-gesteentes (dit dui op 'n ouderdom van 250 miljoen jaar) gevind. Sommige spesies leef op land, terwyl ander in die see, asook in varswater hou.

Ander spesies is weer [[amfibie]]s, hoewel alle skilpaaie hul eiers op land lê. Skilpaaie behoort tot die reptielsubklas ''Anapsida'', omdat hul skedels geen temporale fenestrae (slaapvensters) het nie, en hulle is die enigste lewende verteenwoordigers van die subklas. Die opvallendste kenmerk van skilpaaie is die dop, wat uit 'n dorsale karapaks (rugskild) en 'n ventrale plastron (maagskild) bestaan.

Die skilde bestaan uit 'n binneste laag beenplate wat deur 'n afsonderlike buitenste horinglaag (vergelykbaar met reptielskubbe) bedek is. Sommige bene van die pektorale gordel vorm ook deel van die maagskild. Die buitenste laag word met tussenpose deur 'n nuwe laag vervang en die &quot;jaarringe&quot; maak 'n relatiewe ouderdomsbepaling van die individu moontlik, hoewel dit nie baie akkuraat is nie.

Die dop bedek alle sagte dele van die skilpad se liggaam en word deur beenuitsteeksels afkomstig van die bekken- en pektorale gordels gestut. Slegs die diere se pote en koppe steek by die dop uit. Die dop veroorsaak dat skilpaaie stadig beweeg, maar dit beskerm hulle baie doeltreffend teen [[roofdier]]e. Die diere maak hulle nog meer teen roofdieraanvalle bestand deur hul koppe in die dop terug te trek, en terselfdertyd hul pote te verskuil.

Die manier waarop die koppe teruggetrek word, word as taksonomiese hulpmiddel by die klassifikasie van skilpaaie gebruik. Skilpaaie trek hul koppe en sterte in hul doppe terug wanneer gevaar dreig. Sommige skilpaaie, soos die lede van die families ''Chelydridae'' en ''Platysternidae'', kan hul koppe nie terugtrek nie, terwyl ander skilpaaie hul koppe heeltemal terugtrek en die openinge afsluit.

Dit word gedoen deur 'n buikplaat wat met bindweefsel geskarnier is, oor die openinge te klap. Die meganisme word die duidelikste in lede van die genus ''Terrapene'' gesien, hoewel soortgelyke metodes onafhanklik in ander skilpadgenera ontwikkel het. Mannetjieskilpaaie het 'n effens hol buikskild, sodat hulle tydens paring makliker op die wyfie se rug kan klim. Die spermselle kan 'n lang tyd in die wyfie lewend bly, sodat sommige spesies 'n ruk na die laaste paring nog bevrugte eiers kan lê. Die eiers het 'n stewige, leeragtige dop, en dit word deur die wyfie begrawe nadat dit gelê is. Die eiers broei in die sonverwarmde grond uit.  

Lewende skilpaaie het geen tande nie, hoewel dit wel by die vroeë fossiele voorkom. Die lewende diere se kake is met horingagtige skedes bedek, wat nie skerp genoeg is om voedsel mee te sny of te maal nie. Skilpaaie eet dus selde die veselagtige gedeeltes van plante, maar wel die sagte dele daarvan, asook sagte plante. Hulle eet ook klein ongewerweldes, soos wurms, slakke, insekte en die seelewende diere, veral weekdiere.

Drie fossielsubordes word onderskei, terwyl die lewende skilpaaie in 2 subordes verdeel word op grond van die manier waarop hulle hul koppe in die doppe terugtrek. Die meeste lewende skilpadfamilies behoort tot die suborde ''Cryptodira'' en die diere word daardeur gekenmerk dat hulle hul koppe in 'n vertikale vlak in die doppe terugtrek. Baie van die lede se doppe is vereenvoudig of verklein, veral by die seelewende skilpaaie. Die Amerikaanse byterskilpaaie (familie ''Chelydridae'') is waterlewend en hulle kan nie hul koppe terugtrek nie.

Die familie ''Testudinae'' is bekende landskilpaaie en sommige spesies kan baie groot word. Die grootste individue kan 1 m lank word en 'n massa van 200&amp;nbsp;kg hê. Die Suid-Afrikaanse [[bergskilpad]] (''Geochelone pardalis'') en die [[skarnierdoplandskilpad]] (''Kinixys belliana'') behoort ook tot die familie. Laasgenoemde spesie se karapaks (rugskild) is dig met die plastron (maagskild) geskarnier sodat die agterste gedeelte van die skilpaaie heeltemal beskerm is.

Die seelewende skilpaaie behoort tot 2 superfamilies, die ''Chelonioidea'' en die ''Dermochelyoidea''. Die bekende seeskilpaaie (familie ''Cheloniidae'') behoort tot die ''Chelonioidea'', en hulle is ekonomies belangrik omdat hul eiers en vleis as 'n lekkerny beskou word. Hul massa kan wissel tussen 20 en 500&amp;nbsp;kg en die diere toon merkwaardige migrasiepatrone. Die [[Leerskilpad|leerskilpaaie]] (familie ''Dermochelyidae'') is seelewende skilpaaie en hul doppe bestaan net uit klein been plate onder hul leeragtige velle.

Hulle kom veral in warm see voor en die volwassenes kan 'n massa van tot 600&amp;nbsp;kg hê. Lede van die familie ''Trionychidae'' (superfamilie ''Trionychoidea'') is varswaterlewende skilpaaie met 'n sagte dop en geen beenplate nie. Webbe word tussen hul tone aangetref en hul neusgate kom op 'n uitstaande snoet voor. Lede van die suborde ''Pleurodira'' trek hul nekke in 'n horisontale vlak in. Die suborde het slegs 2 families. Die [[platdopwaterskilpad]] (''Pelomedusa subrufa)'' en die [[skarnierdopwaterskilpad]] (''Pelusios sinuatus'') van [[Suid-Afrika]] behoort tot die familie ''Pelomedusidae''.

Hulle is goeie swemmers, hoewel hulle met longe asemhaal en met tussenpose op die oppervlak moet lug skep. Hulle is hoofsaaklik karnivore en leef van enige klein prooi wat hulle kan vang. Indien die diere bedreig word, skei hulle 'n onaangename reuk af wat voornemende roofdiere afskrik. Wanneer die damme, vleie of panne waarin die diere hou, opdroog, grawe hulle 'n holte ondergronds, waar hulle tot die volgende reënseisoen [[Hibernasie|hiberneer]].

== Verspreiding en habitat ==
[[Lêer:World.distribution.testudines.1.png|links|340x340px|Wêreldwye verspreiding op land (swart) en in die see (blou)|duimnael]]
Skilpaaie kom op alle [[kontinent]]e behalwe [[Antarktika]] voor, maar slegs in [[Trope|tropiese]] en [[Subtropiese klimaat|subtropiese]] gebiede. Veral in [[Afrika]] leef baie soorte. In [[Europa]] kom skilpaaie slegs in die suide, rondom die [[Middellandse See|Middellandse see]], en in [[Asië]] net in die suidelike deel voor. Slegs enkele van die landlewende soorte kom in gematigde gebiede voor. In [[Noord-Amerika]] kom hulle voor in die midde en suide, en in [[Suid-Amerika]] ontbreek hulle net in die uiters westelike kusstrook. In [[Oseanië]] leef skilpaaie op 'n groot aantal van die bybehorende eilande, maar nie in [[Nieu-Seeland]] nie. In [[Australië]] kom die skilpaaie orals voor, behalwe in die groot woestyngebied in Sentraal-Australië. Op die [[Arabiese Skiereiland|Arabiese skiereiland]] leef soorte in die noorde sowel as die uiterste suide, maar ontbreek in die grootste sentrale gebied. Die enigste gebiede waar skilpaaie tans nie voorkom nie is die Noord- en [[Suidpool]]. Op die verspreidingskaart (links) word die wêreldwye verspreiding van skilpaaie in swart aangedui, en die verspreiding van seeskilpaaie in blou.

Wat betref habitat, word skilpaaie rofweg in landskilpaaie, moerasbewoners en seeskilpaaie verdeel. Hierdie verdeling het egter geen wetenskaplike basis nie; so behoort die seeskilpaaie tot verskillende families. Ook is daar soorte wat hoort by die moerasskildpaaie, maar wat tot 'n lewe op land aangepas het.

Die habitat van 'n skilpad kan bestaan uit alle moontlike biotope, van skrale gebiede soos savannas en halfwoestyne tot in bosse, graslande en moerasse. Slegs in groot mere, baie warm woestyne en koue bergstreke sonder skuilplekke of groenigheid kom geen skilpaaie voor nie. Skilpaaie is soos alle reptiele koudbloedig, en is dus van die omgewingstemperatuur afhanklik.

== Evolusie ==
[[Lêer:12862 2016 762 Fig11 HTML.jpg|duimnael|Die verspreiding van skilpadgroepe sedert die Kryt]]
Die skilpaaie se verspreiding het 'n lang evolusie ondergaan en verskeie groepe het op verskeie kontinente ontstaan.

In [[Afrika]] is daar vandag twee groepe:
# die [[Cryptodira]] wat hulle nekke reguit kan intrek. Hulle het oorspronklik uit [[Asië]] gekom.
# die familie ''Pelomedusidae'' wat tot die [[Pleurodira]] behoort en hulle nek moet vou of sywaarts langs die liggaam onder die dop inskuif.  Hulle het op [[Gondwana]] ontstaan.

Die derde groep, die ''Chelidae'' kom net in [[Suid-Amerika]] en [[Australië]] voor. Hulle behoort ook tot die ''Pleurodira''.

'n Vierde groep, die ''Paracryptodira'', het oorspronklik in [[Noord-Amerika]] en [[Europa]] voorgekom, maar hulle is uitgestorwe.

== Etimologie ==
Die benoeming ''skilpad'' is afgelei vanuit die [[Nederlands]]e ''Schildpad'' , 'n [[Samestelling (taalkunde)|samestelling]] van ''schild'' (skild) en ''pad'' ([[padda]]), omdat die dier lyk soos 'n padda wat onder 'n skild skuil.&lt;ref&gt;Etimologiewoordeboek van Afrikaans. Redakteur: G.J. van Wyk, [http://152.111.11.6/argief/berigte/volksblad/2003/08/18/vb/6bk/04.html Volksblad artikel, 18 Augustus 2003]{{Dooie skakel|date=Augustus 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt; Alhoewel die oorspronklike Nederlandse woord 'n samestelling is, is ''skilpad'' slegs 'n skynsamestelling, aangesien dit nie meer uit twee volwaardige stamwoorde bestaan nie.

== Foto's ==
&lt;gallery&gt;
Lêer:Thb kopfstudie.JPG|Die kop van 'n skilpad het 'n snawelagtige bek, duidelik sigbare oë en neusgate, maar het nie oorskulpe nie.
Lêer:Green turtle swimming in Kona May 2010.jpg|Seeskilpaaie se pote is tot vinvoete (flippers) aangepas.
Lêer:Deposition eggs Testudo marginata sarda.jpg|'n Skilpad wat eiers lê.
Lêer:Testudo hermanni BW 2.JPG|'n Jong skilpadjie kruip uit sy dop.
&lt;/gallery&gt;

==Suid-Afrikaanse spesies==
Spesies wat in Suid-Afrika aangetref word:&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.africansnakebiteinstitute.com/wp-content/uploads/2021/10/Reptile-List_30-September-2021.pdf|publisher=African snakebite institute|title=Reptile list}}&lt;/ref&gt;
{{Div col|colwidth=23em}}
*''[[Chersina angulata]]'' - [[Ploegskaarskilpad]]
*''[[Homopus areolatus]]'' - [[Papegaaibekskilpad]]
*''[[Chersobius boulengeri]]'' - [[Karoo-padloper]]
*''[[Homopus femoralis]]'' - [[Groot padloper]]
*''[[Chersobius signatus]]'' - [[Gespikkelde padloper]]
*''[[Chersobius solus]]'' - [[Namib-padloper]]
*''[[Kinixys lobatsiana]]'' - [[Lobatse-skarnierskilpad]]
*''[[Kinixys natalensis]]'' - [[Natalse skarnierskilpad]]
*''[[Kinixys spekii]]'' - [[Speke se skarnierskilpad]]
*''[[Kinixys zombensis]]'' - [[Suidoostelike skarnierskilpad]]
*''[[Psammobates geometricus]]'' - [[Suurpootjie]]
*''[[Psammobates oculifer]]'' - [[Kalahari-skilpad]]
*''[[Psammobates tentorius tentorius]]'' - [[Tentskilpad]]
*''[[Psammobates tentorius trimeni]]'' - [[Namakwa-tentskilpad]]
*''[[Psammobates tentorius verroxii]]'' - [[Verrox se tentskilpad]]
*''[[Stigmochelys pardalis]]'' - [[Bergskilpad]]
*''[[Trachemys scripta]]'' - [[Rooi-oorwaterskilpad]]
*''[[Cycloderma frenatum]]'' - [[Zambesi-sagtedopwaterskilpad]]
*''[[Trionyx triunguis]]'' - [[Afrika-sagtedopwaterskilpad]]
*''[[Caretta caretta]]'' - [[Karetseeskilpad]]
*''[[Chelonia mydas]]'' - [[Groen seeskilpad]]
*''[[Eretmochelys imbricata]]'' - [[Valkbekseeskilpad]]
*''[[Lepidochelys olivacea]]'' - [[Olyfkleurige Ridleyseeskilpad]]
*''[[Dermochelys coriacea]]'' - [[Leerrugseeskilpad]]
*''[[Pelomedusa galeata]]'' - [[Suidelike moeraswaterskilpad]]
*''[[Pelomedusa subrufa]]'' - [[Sentrale moeraswaterskilpad]]
*''[[Pelusios bechuanicus]]'' - [[Okavango-skarnierwaterskilpad]]
*''[[Pelusios castanoides]]'' - [[Geelpens-skarnierwaterskilpad]]
*''[[Pelusios rhodesianus]]'' - [[Mashona-skarnierwaterskilpad]]
*''[[Pelusios sinuatus]]'' - [[Skulprand-skarnierwaterskilpad]]
*''[[Pelusios subniger]]'' - [[Pan-skarnierwaterskilpad]]
{{div col end}}

== Bronnelys ==
* Hughes, George: The soft option. In: Conserva. Departement van Omgewingsake. Deel 2, nr. 4, Oktober 1987. ISSN 0258-3313
* [[Wêreldspektrum]], 1982, ISBN 0908409664, volume 25, bl. 184 - 186

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Eksterne skakels ==
* {{Commonskat-inlyn|Turtle}}
* {{Wikispecies-inlyn|Testudines}}

{{Normdata}}
{{Taksonbalk}}

[[Kategorie:Skilpaaie| ]]</text>
      <sha1>lxm9f5c5oygflpor2orx51in23v5ady</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Johan Bezuidenhoud</title>
    <ns>0</ns>
    <id>104066</id>
    <revision>
      <id>2816509</id>
      <parentid>2566395</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T00:12:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>131157</id>
      </contributor>
      <comment>Red 1 verwysing(s) en merk 0 as dood.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>2816509</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="21767" sha1="spjl3k7i3tofpf37y4hqioksoxux1og" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Predikant
| Naam                      = Johan Gregorius Bezuidenhoud
| Beeld                     = Ds JG Bezuidenhout.jpg
| Beeldbeskrywing           = Ds. J.G. Bezuidenhoud
| Beeldonderskrif           = Ds. Johan Bezuidenhoud
| Geboortenaam              = Johan Gregorius Bezuidenhoud
| Geboortedatum             = [[28 November]] [[1911]]
| Geboorteplek              = [[Ermelo, Mpumalanga|Ermelo]], [[Transvaal]], [[Suid-Afrika]]
| Sterftedatum              = {{SDEO|1911|11|28|1997|9|6}}
| Sterfteplek               = [[Brakpan]], [[Gauteng]], [[Suid-Afrika]]
| Kerkverband               = [[Nederduitse Gereformeerde Kerk|Nederduits Gereformeerd]]
| Gemeente                  = [[NG gemeente Cottesloe|Vrededorp]], [[NG gemeente Johannesburg|Johannesburg]], [[NG gemeente Steynsburg|Steynsburg]], [[NG gemeente Dordrecht|Dordrecht]], [[Nuwekerk, Graaff-Reinet|Nuwekerk]], [[NG gemeente Riviera-Jakaranda|Riviera]], [[NG gemeente Barkly-Oos|Barkly-Oos]], [[NG gemeente Swartland|Swartland]], [[NG gemeente Zastron|Zastron]], [[NG gemeente Dalview|Dalview]] en [[NG gemeente Brakpan|Brakpan]]
| Jare aktief               = 1938–1980
| Kweekskool                = Stellenbosse [[Kweekskool]]
| Sendingwerk               =
}}

Ds. '''Johan Gregorius Bezuidenhoud''' (distrik [[Ermelo, Mpumalanga|Ermelo]], [[Transvaal]], [[28 November]] [[1911]] – [[Brakpan]], [[6 September]] [[1997]]) was tussen 1938 en 1980 ’n predikant in 11 gemeentes van die [[Nederduitse Gereformeerde Kerk]], twee in [[Johannesburg]], vier in die [[Oos-Kaap]], een in die [[Wes-Kaap]], een in die [[NG Kerk Vrystaat]] en twee op [[Brakpan]] aan die [[Oos-Rand]].

== Herkoms ==
Ds. Bezuidenhoud is weliswaar gebore in die distrik Ermelo, maar het eintlik sy kinderdae op die plaas Hebron in die distrik [[Piet Retief, Mpumalanga|Piet Retief]] deurgebring. Sy vader, Johannes Jurgens Bezuidenhoud, was ’n burger in die [[Tweede Vryheidsoorlog]] en het deelgeneem aan die veldslae van [[Slag van Spioenkop|Spioenkop]] en [[Slag van Colenso|Colenso]]. Hy is as krygsgevangene na [[Indië]] gestuur. Sy grootvader aan vaderskant was van 1886 tot 1891 president van die kortstondige Republiek Klein Vrystaat, wat ná vyf jaar by die [[Zuid-Afrikaansche Republiek]] ingelyf is. Die familieplaas, Vaalkop, was indertyd bekend as die setel van die Republiek, waarvan die regering bestaan het uit ’n driemanskap met die president as voorsitter. Die gebruik in die Republiek Klein Vrystaat was dat die burgers jaarliks op Nuwejaarsdag op die president se plaas byeengekom het vir skyfskiet en boeresport. In 1991 het pres. [[Paul Kruger]] genl. [[Piet Joubert]] gestuur om met ná onderhandeling die Republiek volledig met sy bestaande polisiemag ens. by Transvaal in te lyf. Die regeringseëls was lank in ds. Bezuidenhoud se besit, maar hy het dit in die vyftigerjare aan die Unie-argief in [[Pretoria]] oorhandig.

== Opleiding ==
[[Lêer:Afrikaanse Hoër Seunskool night shot.jpg|duimnael|links|320px|Johan Bezuidenhoud het sy skoolloopbaan voltooi aan die [[Afrikaanse Hoër Seunskool]], [[Pretoria]].]]
Blykbaar het Johan Bezuidenhoud reeds op sewe die roepstem tot die evangeliebediening verneem. Sy vroegste skoolonderrig ontvang hy aan die plaasskool Roburnia en daarna sy sekondêre onderwys agtereenvolgens aan die Hoërskool Piet en die [[Afrikaanse Hoër Seunskool]], [[Pretoria]].

Begin 1931 gaan hy [[Boland]] toe waar hy ’n B.A.-graad aan die [[Universiteit van Stellenbosch]] behaal en daarna die vierjarige teologiese kursus aan die [[Kweekskool]] deurloop. Op skool en as student was hy ’n groot sportliefhebber wat graag rugby, tennis en bofbal gespeel en ook geboks het. In later jare het hy net af en toe gholf gespeel. Reeds op universiteit het Johan Bezuidenhoud blyke van redenaardstalent getoon.

== Vrededorp (Cottesloe) ==
[[Beeld:Braamfonteinkerk2.jpg|duimnael|regs|210px|Die [[NG gemeente Johannesburg|Braamfonteinse NG kerkgebou]] omstreeks ds. Bezuidenhoud se dienstyd. Dis vroeg in die vyftigerjare gesloop om plek te maak vir ’n nuwe gebou, wat ook sedertdien gesloop is.]]
Einde 1937 is prop. Bezuidenhoud gelegitimeer en ontvang hy beroepe na [[NG gemeente Tulbagh|Tulbagh]], [[NG gemeente Melville|Melville]], [[NG gemeente Johannesburg|Johannesburg]] en [[NG gemeente Eloffsdal|Eloffsdal]], wat hy nie een aanneem nie, want op [[31 Julie]] [[1938]] begin hy sy bediening in die [[NG gemeente Cottesloe]] (toe nog genoem Vrededorp), in die weste van [[Johannesburg]]. In hierdie uiters minderbevoorregte buurt het hy veel gedoen om die jong gemeente van bankrotskap en verval te red. Vrededorp is op [[27 Augustus]] [[1927]] van [[NG gemeente Fordsburg|Fordsburg]] en [[NG gemeente Melville|Vrederus]] (later Melville genoem) afgestig. Uit die staanspoor was die nuwe gemeente hulpbehoewend. Aanvanklik het lidmate kerk gehou in 'n ou saaltjie, wat Fordsburg geskenk het, totdat die gemeente sy eie kerk (sonder 'n toring) gebou het op 'n stuk grond op die hoek van Kite- en Eerste Straat op die grens tussen Vrededorp en Cottesloe, wat van die stadsraad Johannesburg ontvang is. Die kerk is omstreeks 1935 ingewy.

Omdat die gemeente 'n arm gebied bedien het, was sy inkomste aanvanklik baie laag en het die kerkraad by die ring aansoek gedoen om die grense in die rigting van Brixton uit te brei sodat dit die Jan Hofmeyr-stadsgedeelte (eweneens armoedig) sou insluit. Die versoek is toegestaan en later is dié woonbuurt in drie groot wyke verdeel. Ook het die kerkraad 'n verband op die kerklike eiendomme geneem om twee skakelhuise te laat bou vir verhuring op grond wat van Fordsburg ontvang is. So het dit gebeur dat die gemeente 'n las gedra het van £3&amp;nbsp;350, met 'n gemiddelde inkomste van £12 per maand aan dankoffers, £28 per maand uit die verhuur van die huise en £100 per jaar uit die fonds vir hulpbehoewende gemeentes.

Nietemin het die eerste leraar, ds. [[Edwin Cheere Anderssen|E.C. Anderssen]], en sy vrou dit reggekry om elders £2&amp;nbsp;145.5.4 ten behoewe van die gemeente in te samel terwyl die leraar se vrou £697.5.11 deur die Tiekiebond byeengebring het en £238 ingesamel het vir die nuwe orrel.

Gedurende die tweede leraar, ds. P.V. Pistorius, se dienstyd (1936 tot 1938), besluit die gemeente om 'n [[pastorie]] langs die kerk te bou. En tydens ds. Bezuidenhoud se tyd is etlike stadsgedeeltes by die gemeente gevoeg, wat die lidmate tot meer as duisend laat toeneem het. In dieselfde tydperk leen die kerk nog £1&amp;nbsp;000 vir die bou van 'n poskantoor om aan die staat te verhuur. Dus staan die skuld van die gemeente in Maart 1941 op £4&amp;nbsp;600, wat die kerkraad baie langsaam met huurgelde en 'n vermeerdering in die maandelikse bydraes kon afbetaal. Gedurende die vierde leraar, ds. Grobler, se tyd (1941–1945) groei die gemeente tot 1&amp;nbsp;130 lidmate en verminder die skuld met £2&amp;nbsp;000.

Ná ’n vrugbare bediening van drie jaar, aanvaar ds. Bezuidenhoud ’n beroep na die [[NG gemeente Johannesburg]].

== Johannesburg ==
Ná die vertrek van ds. Gert Meij (1939–1940) het Johannesburg se kerkraad die beroep van 'n medeleraar vir 'n onbepaalde tyd uitgestel. Kort daarna tree daar egter nuwe ontwikkelinge in wat die studentebearbeiding van die Transvaalse Kerk op 'n nuwe grondslag geplaas het en regstreeks aanleiding gegee het tot die beroep van 'n medeleraar vir dié gemeente. Die Sinode van April 1940 het besluit om 'n tweede studentepredikant aan te stel, die werkkring onder die Transvaalse studente in twee te verdeel, naamlik [[Pretoria]] (met [[Heidelberg, Gauteng|Heidelberg]]) en [[Johannesburg]] (met [[Potchefstroom]]) en aan die studenteleraars 'n vaste kerkregtelike status as medeleraars van gemeentes, met werkkring onder die studente, toe te ken. So het dit gekom dat die kerkraad van Johannesburg weer 'n medeleraar, veral met die oog op die studente, beroep het. Eers is in November 1940 die destydse studenteleraar van die Transvaalse Kerk, ds. Ben Marais beroep, maar toe hy 'n soortgelyke beroep as studentepredikant na [[NG gemeente Pretoria|Pretoria-Oos]] ontvang en dit aanneem, het die kerkraad van Johannesburg in Januarie 1941 die jong predikant van Vrededorp as medeleraar met werkkring onder die studente van Johannesburg en Potchefstroom beroep. Ds. Bezuidenhoud het die beroep aangeneem en is op Saterdag [[15 Maart]] [[1941]] in die Braamfonteinse kerkgebou deur sy kollega, ds. [[Petrus Coetzee|P.S.Z. Coetzee]] bevestig, terwyl ds. G.D. Worst van [[NG gemeente Potchefstroom|Potchefstroom]] die rede uitgespreek het. Ds. Bezuidenhoud het ná twee jaar van vrugbare maar veeleisende diens 'n beroep na [[NG gemeente Steynsburg|Steynsburg]] aangeneem en middel Mei 1943 na sy nuwe werkkring vertrek.

== Steynsburg en Dordrecht ==
[[Beeld:NG kerk Steynsburg, Oos-Kaap.jpg|duimnael|links|300px|Ds. Bezuidenhoud is begin 1944 in die [[NG gemeente Steynsburg]] bevestig en het daar gebly tot 1947.]]

[[Beeld:NG kerk Dordrecht, Oos-Kaap.jpg|duimnael|regs|220px|Van die [[NG gemeente Dordrecht]] was ds. Bezuidenhoud die leraar van Mei 1947 tot Augustus 1950.]]

Op [[19 Januarie]] [[1942]] is ds. Bezuidenhoud in die gemeente Steynsburg bevestig, maar ook sy tyd in die gemeente kan nie veel afgelei word uit die beskikbare bronne nie. Dit was wel in dié tyd dat die kerk hom in 1945 verlof verleen het om as veldprediker na die Midde-Ooste te gaan om die Suid-Afrikaanse magte daar te gaan bearbei. Van April tot Oktober daardie jaar besoek hy [[Sirië]], [[Egipte]], [[Libië]], [[Palestina]], [[Tunisië]] en [[Algerië]] en reis binne drie maande meer as 20 000&amp;nbsp;km per vragmotor deur die woestyn.

Daarna word hy op [[10 Mei]] [[1947]] bevestig in die [[NG gemeente Dordrecht]], wat in 1957 (die eeufees), 1982 en 2007 ’n gedenkboek of –brosjure oor die gemeente se geskiedenis uitgebring het. Ds. [[Petrus Coetzee]], ds. Bezuidenhoud se medeleraar in Johannesburg, het van [[Edenburg]] af [[Dordrecht]] toe gekom om die bevestigingsrede te lewer. Ds. N.F.P. Burger van die [[NG gemeente Indwe|buurgemeente Indwe]] en eerw. P.H. Muller van [[Elliot]] het ook aan die plegtigheid deelgeneem. Soos die geval in al sy 11 gemeentes binne 43 jaar, was ds. Bezuidenhoud se bediening op Dordrecht ook van korte duur, want reeds op [[6 Augustus]] [[1950]] lewer hy sy afskeidspreek nadat hy ’n beroep aanvaar het na die [[Nuwekerk, Graaff-Reinet]]. Op Dordrecht het veral sy prediking en pastorale werk uitgestaan.

Met die gemeente se 125-jarige feesviering het ds. Bezuidenhoud oor sy dienstyd geskryf: &quot;Wat ons persoonlik betref, staan Dordrecht eerste van die elf gemeentes wat ons in ons bediening van 43 jaar bedien het. Soek maar deur die gemeentes van ons dierbare kerk en jy sal Dordrecht se gelyke nooit vind nie. Heimwee oorspoel ons en die verlange verteer ons wanneer ons aan daardie gemeente dink. Dit was ’n kerkvaste, lojale en gehoorsame gemeente wat met ywer en beslistheid aan die saak van die Here gebou het en wat vanweë haar koersvastheid die allerbeste uit haar leraar gehaal het.&quot;

== Nuwekerk en Riviera ==
[[Beeld:NG gemeente Nuwekerk Graaff-Reinet.jpg|duimnael|links|270px|Ds. Bezuidenhoud was van 1950 tot 1955 leraar van die [[Nuwekerk, Graaff-Reinet]].]]
Op [[12 Augustus]] [[1950]] is ds. Bezuidenhoud in die [[Nuwekerk, Graaff-Reinet]], bevestig. Op dié [[Karoo]]dorp speel hy ’n vername rol in die Kerk en gemeenskap. Van die vorige jaar tot 1954 het hy gedien in die Sinodale Kommissie vir Studentebearbeiding asook in die kieskollege vir professore van die [[Kweekskool]]. Hy was kerklike verteenwoordiger vir godsdiensonderrig op skole in Kaapland, dosent in godsdiensonderwys aan die Graaff-Reinetse Onderwyskollege, scriba vir die Ring van Graaff-Reinet en lid van die plaaslike skoolraad, soos ook die geval was op [[Steynsburg]] en [[Dordrecht]], lid van die Graaff-Reinetse kollegeraad en van die skoolkomitees van sowel die [[Hoër Volkskool, Graaff-Reinet|Hoër]] as Laer Volkskool. Hy was lid van kindersorg en van laasgenoemde drie dorpe se hospitaalraad.

Ook in [[NG gemeente Riviera-Jakaranda|Riviera]], waar ds. Bezuidenhoud op [[22 Januarie]] [[1955]] as medeleraar bevestig is, was hy aktief betrokke by talle liggame. Hy was voorsitter van die Ring van Eloffsdal, van die Ringskommissie en van die Boederkring, van die beheerraad van die Hoërskool Michael Brink en van die Laerskool Riviera se skoolkomitee. Hy was ook betrokke by die Christelike Maatskaplike Raad.

== Barkly-Oos ==
[[Lêer:Ds JA Theron.jpg|duimnael|links|170px|Ds. [[Jacobus Theron|J.A. Theron]] was ds. Bezuidenhoud se voorganger op Barkly-Oos, maar die Ring van Burgersdorp het hom in Desember 1957 geskors weens 'n verhouding oor die kleurgrens.]]
[[Lêer:NG kerk Barkly-Oos 2012 2.jpg|duimnael|regs|295px|Barkly-Oos se NG kerk is tydens ds. Bezuidenhoud se tyd vernuwe en opnuut ingewy.]]
[[Lêer:Ds JG Bezuidenhoud.jpg|duimnael|170px|regs|Ds. Bezuidenhoud toe hy Barkly-Oos se leraar was.]]

Die kerkraad van die [[NG gemeente Barkly-Oos]] het ds. Bezuidenhoud die eerste keer in Februarie 1958 beroep. Hy het dit van die hand gewys, maar ná nog twee mislukte beroepe, beroep hulle hom op [[24 Mei]] weer en neem dit die uitdaging aan. Hy is die laaste naweek in Augustus 1958 ontvang en bevestig. Die gemeente het die Bezuidenhouds Vrydagmiddag [[29 Augustus]] op die Lady Greypad in gure weer gaan ontmoet. Op die dorp gekom, het die kerkraad in die sendingpastorie oor 'n koppie tee nader kennisgemaak met die nuwe dominee en sy vrou. Tydens die ontvangsgeselligheid daardie aand in die stadsaal het die konsulent, ds. J.E. Terblanche van [[NG gemeente Molteno|Molteno]], as seremoniemeester opgetree. Met ds. Bezuidenhoud se bevestiging die Saterdagmiddag het ds. Jannie Malan, sy medeleraar in Riviera, die rede uitgespreek. Hy het ook die roudiens daardie aand ter nagedagtenis van die pas ontslape eerste minister, adv. [[J.G. Strijdom]], waargeneem. Dié Sondagoggend het ds. Bezuidenhoud in 'n stampvol kerk sy intreepreek gelewer na aanleiding van 1 Kor. 2:2: &quot;Want ek het my voorgeneem om niks anders onder julle te weet nie as Jesus Christus, en Hom as gekruisigde.&quot;

Ds. J.A. Theron (leraar van 1947 af) is in Desember 1957 geskors as predikant weens 'n beweerde verhouding oor die kleurgrens nadat daar 'n opspraakwekkende hofsaak hieroor was,&lt;ref&gt;{{af}} Van der Merwe, dr. Gerdrie. 1992. ''Genade by die plek van klippe. Nederduitse Gereformeerde Kerk Mafiken, 1892–1992''. Mafikeng: NG Kerkraad.&lt;/ref&gt; maar die gemeente was eintlik al sedert Julie daardie jaar sonder predikant. Weens ontevredenheid met ds. J.A. Theron wat al in 1950 begin het, was die gemeente geestelike en geldelik (omdat lidmate hul dankoffers teruggehou het) op 'n laagtepunt. Ds. Bezuidenhoud moes die lidmate se geskokte vertroue in die amp van die leraar herstel en hul samewerking kry. Kort voor lank het 'n nuwe gees van samewerking in die gemeente posgevat. Groot ondernemings, soos die bou van 'n sendingskool en pastorie en die opknapping van die kerkgebou, is aangepak en deurgevoer. Die dorpswyke is ook heringedeel en 'n begin gemaak met die uitgee van 'n gemeenteblad wat elke kwartaal voor die nagmaal versprei is. Ook in die jeugarbeid was daar 'n aansienlike oplewing. Ouers het hul kinders getrou elke Sondag van die plaas af dorp toe gebring sodat die Sondagskool sowat honderd leerlinge bygekry het. Begin 1959 is 'n tak van die Kerkjeugvereniging gestig.

Met die Pinksterdienste van 1959, die eerste onder ds. Bezuidenhoud se leiding, was daar ongekende belangstelling van die gemeente. Reeds in sy eerste godsdiensverslag kon Ds. Bezuidenhoud melding maak van 'n merkwaardige verbetering in kerkbywoning. In sy eerste jaar op Barkly-Oos het 80 persent van die lidmate die Nagmaal bygewoon, die helfte die voorbereidingsdiens, meer as twee derdes die dankseggingsdiens en sowat die helfte die gewone oggenddienste. So het die kollektes tydens eredienste in daardie jaar met £800 toegeneem. Die kwartaallikse verskyning van die gemeenteblad, ''Op die Berge'', maar veral die leraar se taktvolle optrede en besielende leiding, het baie gedoen om die gemeente se belangstelling op te wek en samewerking te bevorder. Gevolglik het die gemeente ook ywerige saamgewerk vir die opknapping aan die kerkgebou in 1959 en die bou van 'n nuwe pastorie in 1958/'59.

Die KJV wat ds. Bezuidenhoud gestig het, het gou koers gevat en daar wat 'n mooi aantal jong mense wat met groot ywer en getrouheid die vergaderings bygewoon en aan die besprekings deelgeneem het, aldus ds. Bezuidenhoud se tweede godsdiensverslag. Hy maak in dié verslag van 1960 ook melding van die 90 intekenare op ''[[Kerkbode|Die Kerkbode]]'' wat in die gemeente gewerf is. In dié orgaan van die NG Kerk het destyds mooi beriggies oor Barkly-Oos se gemeente verskyn, waarin veral melding gemaak is van die geseënde Pinksterdienste, die inwyding van die nuwe pastorie en van die hernieude kerkgebou op [[28 November|28]] en [[29 November]] [[1959]]. Om die kerkvervreemdes in te bring, het ds. Bezuidenhoud in November 1961 in samewerking met twee plaaslike Engelse gemeentes 'n evangelisasieveldtog van stapel gestuur. Elke gemeente sou 'n reeks spesiale dienste in sy kerk hou en daarna sou al die gemeentes op die dorp op die laaste dag vir 'n spesiale diens saamkom.

Vroeg in 1962 het ds. Bezuidenhoud 'n beroep na die [[NG gemeente Swartland|gemeente Swartland]] op [[Malmesbury, Wes-Kaap|Malmesbury]] in die [[Wes-Kaap]] aanvaar. Vir die gemeente wat in die afgelope drie en 'n half jaar baie geheg aan hul leraar geraak het, het 'n swaar afskeid voorgelê van [[23 Maart|23]] tot [[25 Maart]] [[1962]]. Die Vrydagaand was daar 'n groot opkoms by die afskeidsgeselligheid in die stadsaal. Die Sondagoggend het ds. Bezuidenhoud in 'n oorval kerk sy afskeidspreek na aanleiding van Hand. 20:20 (&quot;... hoe ek niks agtergehou het van wat nuttig is nie, om dit aan julle te verkondig en julle te onderrig in die openbaar en in julle huise&quot;&lt;ref&gt;{{af}} [http://www.bybel.co.za/search/search-detail.php?prev=-2&amp;book=ACT&amp;chapter=20&amp;version=0&amp;GO=Wys 1952-vertaling van Die Bybel] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151006051538/http://www.bybel.co.za/search/search-detail.php?prev=-2&amp;book=ACT&amp;chapter=20&amp;version=0&amp;GO=Wys |date= 6 Oktober 2015 }}. URL besoek op 5 Oktober 2015.&lt;/ref&gt;), waarna ds. H.F. Witthuhn van [[NG gemeente Rossville|Rossville]], [[Rhodes, Oos-Kaap|Rhodes]], demissie aan hom verleen het en die gemeente ds. Bezuidenhoud en sy vrou ''God sy met u tot ons weer ontmoet'' staande toegesing het. In die ''Barkly East Reporter'' het die beriggewer geskryf: &quot;So is dan afgesluit die geseënde en wonderlike werk wat ds. en mev. Bezuidenhoud met soveel toewyding en krag gedurende die afgelope drie jaar en ses maande op Barkly-Oos gedoen het.&quot; Volgens die kerkraadsnotule het die Bezuidenhouds die dorp op [[10 April]] verlaat.

== Laaste gemeentes ==
[[Beeld:NG kerk Zastron GGSA.jpg|duimnael|links|270px|[[NG gemeente Zastron|Zastron]] was van 1965 tot 1969 ds. Bezuidenhoud se negende en enigste [[NG Kerk Vrystaat|Vrystaatse]] gemeente.]]
Op Malmesbury het ds. Bezuidenhoud sowat drie jaar gebly voor hy in 1965 na die [[NG gemeente Zastron]], sy enigste [[NG Kerk Vrystaat|Vrystaatse]] gemeente vertrek het. Weer was dit 'n kort bediening, want in 1969 aanvaar hy 'n beroep na [[NG gemeente Dalview|Dalview]] op [[Brakpan]]. Hier bly hy die langste van al sy gemeentes, want eers in 1977 aanvaar hy 'n beroep na die [[NG gemeente Brakpan|Brakpanse moedergemeente]], waar hy op [[23 November]] [[1980]] sy emeritaat aanvaar. Die Bezuidenhouds het op Brakpan bly woon waar ds. Bezuidenhoud in die ouderdom van 85 jaar ná 'n kort siekbed oorlede is. Die teks tydens die begrafnisdiens was Luk. 1:23: &quot;Toe die tyd van sy tempeldiens om was, het hy huis toe gegaan.&quot;&lt;ref&gt;{{af}} [http://www.bybel.co.za/search/search-detail.php?prev=-2&amp;book=LUK&amp;chapter=1&amp;version=1&amp;GO=Wys Die 1983-vertaling]. URL besoek op 6 Oktober 2015.&lt;/ref&gt;

== Gesinslewe ==
[[Lêer:Johan en Nita Bezuidenhoud grafsteen.JPG|duimnael|regs|300px|Ds. en mev. Bezuidenhoud se grafsteen in die Brenthurst-begraafplaas, [[Brakpan]].]]
Ds. Bezuidenhoud is op [[12 Julie]] [[1938]], sowat twee weke voor hy in sy eerste gemeente bevestig is, met Anna (of Nita, gebore [[23 Mei]] [[1917]]) Coetzee getroud. Drie seuns is uit dié huwelik gebore.

== Bronne ==
* {{af}} Boyens, A.J.H en A.J. 1958. ''Album van S.A. volksfigure en prominente persone (1956–1958)''. Springs: Historiese Uitgewers.
* {{af}} Van der Merwe, dr. Gerdrie. 2007. ''Kerkwees tussen die berge. Die verhaal van die Ned Geref Gemeente Dordrecht 1857–2007''. Dordrecht: NG Kerkraad.
* {{af}} Maree, W.L. 1984. ''Jaarboek 1985 van die Nederduitse Gereformeerde Kerke''. Pretoria: Tydskriftemaatskappy van die Nederduitse Gereformeerde Kerk.
* Myburgh, ds. Dirk en Viljoen, ds. Dirk in [[Frits Gaum|Gaum, dr. Frits]]. 1998. ''Jaarboek 1999 van die Nederduitse Gereformeerde Kerk''. Kaapstad: Tydskriftemaatskappy van die Ned Geref Kerk.
* [[Phil Olivier|Olivier, ds. P.L.]] (samesteller) (1952) ''[[Ons gemeentelike feesalbum]]''. Kaapstad en Pretoria: N.G. Kerk-uitgewers.
* [[A.P. Smit|Smit, ds. A.P.]] (1948) ''Ons Kerk in die Goudstad (1887–1947)''. Kaapstad: Kerkrade van Johannesburg, Fordsburg, Johannesburg-Oos en Jeppestown.
* {{af}} [[A.P. Smit|Smit, ds. A.P.]] 1973. ''Ligglans oor die berge. Eeufeesgedenkboek van die Nederduitse Gereformeerde Kerk en gemeenskap, Barkly-Oos, 1873–1973''. Barkly-Oos: NG Kerkraad.

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

{{DEFAULTSORT:Bezuidenhoud, Johan}}
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse predikante]]
[[Kategorie:Predikante van die Nederduitse Gereformeerde Kerk]]
[[Kategorie:Geboortes in 1911]]
[[Kategorie:Sterftes in 1997]]</text>
      <sha1>spjl3k7i3tofpf37y4hqioksoxux1og</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Venus-tablet van Ammisaduqa</title>
    <ns>0</ns>
    <id>105954</id>
    <revision>
      <id>2816680</id>
      <parentid>2378680</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T10:45:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>UrsusMaritimus13</username>
        <id>184343</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:3|0|0 */</comment>
      <origin>2816680</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10677" sha1="t3k3v82wvxgep7iqel9tx6sk6srbbeq" xml:space="preserve">[[Lêer:Venus Tablet of Ammisaduqa.jpg|duimnael|200px|’n Kopie van die tablet.]]

Die '''Venus-tablet van Ammisaduqa''' is ’n [[astronomie]]se [[wigskrif]]tablet uit die tyd van koning [[Ammisaduqa]] van [[Babilonië]].

Die tablet vermeld oor ’n tydperk van 21 jaar – die duur van Ammisaduqa se bewind – waarnemings van die vier dae waarop die planeet [[Venus (planeet)|Venus]] as môre- en aandster sigbaar (''innamir'') en onsigbaar (''itbal'') geword het. In die ou [[Babilonië]] het mense dit as belangrike voortekens beskou. Die Venus-tablet is deel van ’n lang reeks tablette, die ''Enuma Anu Enlil'', wat origens net oor voortekens en hulle verklarings gaan.

== Die bronne ==
Die tablet is bekend van ’n aantal kopieë uit ’n latere tyd. Die oudste is deur die Langdon-ekspedisie in die Babiloniese stad [[Kisj|Kiš]] ontdek en dateer uit die [[8ste eeu v.C.|8ste]]/[[7de eeu v.C.]] ’n Aantal nuwer kopieë kom uit Babilonië sowel as [[Assirië]]. Klein verskille bestaan tussen die kopieë in die spelling van woorde sowel as die numeriese gegewens.&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://ses.library.usyd.edu.au/bitstream/2123/5404/1/r-hobson-2009-thesis.pdf |title=Hobson dissertasie 2009 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20190502104018/https://ses.library.usyd.edu.au/bitstream/2123/5404/1/r-hobson-2009-thesis.pdf |archive-date=2 Mei 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

== Die vier tydstippe ==
Die posisie waarin Venus hom tussen die Aarde en die Son bevind, word die benede-konjunksie genoem. Van die een benede-konjunksie tot die volgende duur 584 dae. As ons begin met die tydstip (Σ) dat die planeet in die ooste die laaste keer as môrester sigbaar is, dan is die planeet op pad na die bo-konjunksie, die verste punt gesien van die Aarde af. Dit neem twee maande en ’n aantal dae voordat die planeet sigbaar word in die weste (Ξ). Dit bly dan agt maande en ’n aantal dae sigbaar as aandster. Op tydstip Ω verdwyn die planeet in die gloed van die son en beweeg na die benede-konjunksie. Dit is vir ’n kort tyd onsigbaar. In die winter is dit net vir drie dae; in die somer kan dit meer as twee weke wees. Op tydstip Γ verskyn dit weer as môrester en bly agt maande en ’n aantal dae sigbaar tot dit punt Σ bereik. Dan begin die siklus weer van voor af, maar die waarnemings verskil omdat 584 dae gelyk is aan 1,6 jaar. Dit beteken dat vyf Venus-siklusse agt jaar neem. Ná agt jaar sal die waarnemings amper dieselfde wees, maar daar is nog ’n verskuiwing van 2,5 grade (2-3 dae). Ná ’n periode van 7 x 8 = 56 of 8 x 8 = 64 jaar sal die waarnemings amper weer dieselfde wees buiten vir baie klein verskille.

== Die waarnemings ==
[[Lêer:Venusdiagram.svg|duimnael|300px|’n Diagram van die vier tydstippe waarop Venus sigbaar en onsigbaar word.]]

{|class=&quot;wikitable&quot;
|-
!Jaar&lt;ref&gt;{{Aut|[[Gérard Gertoux]]}} Mozes and the Exodus, 2015 ISBN 1-329-44525-2&lt;/ref&gt;!!Tydstip!!Datum!!Ná!!Tydstip!!Datum!!&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;!!Maand!!Naam
|-
|1||Ω||15 Shabatu||3d||Γ||18 Shabatu||&amp;nbsp;||1||Nisan
|-
|2||Σ||21 Arahsamnu || 1&amp;nbsp;m 25d||Ξ||16 Tebetu||&amp;nbsp;||2||Ayar
|-
|3||Ω||29 Ululu||16d||Γ||15 Tashritu||&amp;nbsp;||3||Simanu
|-
|4||Σ||3 Dumuzi || 2&amp;nbsp;m 6d||Ξ||9 Ululu||&amp;nbsp;||4||Dumuzi
|-
|5||Ω||29 Nisan||12d||Γ||11 Ayar||&amp;nbsp;||5||Abu
|-
|5||Σ||27 Kislimu|| 2&amp;nbsp;m 3d||Ξ||30 Shabatu||&amp;nbsp;||6||Ululu
|-
|6||Ω||28 Arahsamnu||3d||Γ||1 Kislimu||&amp;nbsp;||7||Tashritu
|-
|7||Σ||30 Abu || 2m||Ξ||30 Tashritu||&amp;nbsp;||8||Arahsamnu
|-
|8||Ω||9 Dumuzi||17d||Γ||26 Dumuzi||&amp;nbsp;||9||Kislimu
|-
|8||Σ||27 Adar || 2&amp;nbsp;m 16d||Ξ||13 Simanu||&amp;nbsp;||10||Tebetu
|-
|9||Ω||12 Adar||2d||Γ||14 Adar||&amp;nbsp;||11||Shabatu
|-
|10||Σ||17 Arahsamnu || 1&amp;nbsp;m 25d||Ξ||12 Tebetu||&amp;nbsp;||12||Adar
|-
|11||Ω||25 Ululu||16d||Γ||11 II-Ululu&lt;ref&gt;'n Tweede maand Ululu word somtyds as skrikkelmaand ná die eerste Ululu ingevoeg&lt;/ref&gt;
|-
|12||Σ||29 Ayar || 2&amp;nbsp;m 6d||Ξ||5 Abu
|-
|13||Ω||25 Nisan||12d||Γ||7 Ayar
|-
|13||Σ||23 Tebetu|| 2&amp;nbsp;m 3d||Ξ||26 Adar
|-
|14||Ω||24 Arahsamnu||3d||Γ||27 Arahsamnu
|-
|15||Σ||26 Abu|| 2&amp;nbsp;m ||Ξ||26 Tashritu
|-
|16||Ω||5 Dumuzi||16d||Γ||21 Dumuzi
|-
|16||Σ||24 Adar|| 2&amp;nbsp;m 15d||Ξ||9 Simanu
|-
|17||Ω||8 Adar||3d||Γ||11 Adar
|-
|18||Σ||13 Arahsamnu || 1&amp;nbsp;m 25d||Ξ||8 Tebetu
|-
|19||Ω||20 II-Ululu||17d||Γ||8 Tashritu
|-
|20||Σ||25 Simanu|| 2&amp;nbsp;m 6d||Ξ||1 Ululu
|-
|21||Ω||22 Nisan||11d||Γ||3 Adar
|-
|21||Σ||19 Tebetu || 2&amp;nbsp;m 3d||Ξ||22 Adar
|}

== Die belang van die gegewens ==
Die [[chronologie]] van die tweede millennium v.C. is nog ’n omstrede saak. Dit is nie moontlik om terug te reken nie omdat daar tye is waar die bewindsduur of naam van die vorste nie bekend is nie. Daar bestaan veral ’n &quot;donker tyd&quot; tussen die val van [[Babilon]] ([[1595 v.C.]] in die hoë middelste chronologie) aan die een kant en die begin van die bewind van [[Enlil-nasir II]] (1420-1415) van Assirië en [[Burnaburiash II]] (1359-1333) van Babilonië aan die ander kant. Hierdie tyd skei die &quot;vasteland&quot; van sekerheid ná 1420 van ’n &quot;eiland&quot; van redelike sekerheid vyf eeue voor die val van Babilon (2112-1595 in die hoë middelste chronologie). Die Venus-tablet is die belangrikste middel om die afstand tussen die &quot;vasteland&quot; en &quot;eiland&quot; te bepaal.&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.livius.org/articles/misc/mesopotamian-chronology/ |title=Mesopotamian chronology (Livius) |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20190401045720/https://www.livius.org/articles/misc/mesopotamian-chronology/ |archive-date=1 April 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

Die astronomiese Venus-siklus is baie goed bekend, maar vanweë die herhaling van waarnemings ná 64 jaar is daar 4 verskillende interpretasies moontlik wat elk die regering van Ammisaduqa in ’n ander jaar laat begin.&lt;ref&gt;{{Aut|Teije de Jong, Victoria Foertmeyer}} A New Look at the Venus Observations of Ammisaduqa: Traces of the Santorini Eruption in the Atmosphere of Babylon? (2010) – Jaarbericht &quot;Ex oriente lux&quot; 42&lt;/ref&gt;

{|class=&quot;wikitable&quot;
|-
!Chronologie!!Troonsbestyging!! Aantal Venus-siklusse later
|-
|'Lang'|| 1702 v.C. || —
|-
|'Hoë middelste'||1646 v.C.|| 7 × 8 = 56
|-
|'Lae middelste'|| 1638 v.C. || 8 × 8 = 64
|-
|'Kort'|| 1582 v.C.|| 15 × 8 = 120
|}

In 1998 het Gasche ook nog ’n ultrakort (1550) chronologie voorgestel, wat beter sou aansluit by argeologiese resultate, maar Huber het in 2000 aangetoon dat dit nie met die Venus-gegewens versoen kan word nie.

In publikasies word die &quot;hoë middelste&quot; chronologie gewoonlik verkies.

== Probleme ==
Om uit die gegewens self af te lei watter intrepretasie reg is, is die noukeurigheid van die gegewens baie belangrik. Dit is egter versamel deur mense in die oudheid wat waarnemings met die blote oog gedoen het. Hulle het die voordeel geniet dat lig- of lugvervuiling nie bekend was nie, behalwe as ’n vulkaniese uitbarsting baie stof in die [[Aarde se atmosfeer|atmosfeer]] vrygestel het. Die verminderde helderheid van die lug sou seker die waarneming beïnvloed het. In die woestynklimaat van [[Mesopotamië]] het die weersomstandighede die waarnemings slegs min beïnvloed.

Dis nie regtig bekend op watter breedtegraad die waarnemings gedoen is nie. Ook die [[geologie]] speel ’n rol. In 'n westelike rigting is die woestyn baie vlak en 'n mens kan die horison ongehinderd sien, maar in die ooste lê berge. Dit kan ’n verskil veroorsaak tussen waarnemings van Σ/Γ en van Ξ/Ω. Die Babiloniese kalender is ook ’n probleem. Nes die [[Joodse kalender]] is dit gebaseer op ’n maanjaar van 354 dae met maande van 29 of 30 dae afhangend van die opkoms van die nuwemaan. Om die verskil met die sonnejaar van 365,24 dae op te klaar word soms ’n skrikkelmaand ingevoeg, maar dit is nie heeltemal duidelik hoe dit in die tyd van Ammisaduqa gedoen is nie. Die tablette is ook nie heeltemal leesbaar nie en daar is teenstrydighede. Daar is selfs onduidelikheid oor die baan van Venus.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://adsabs.harvard.edu/full/1982JHA....13...23W|title={{Aut|John D. Weir}} The Venus Tablets – a Fresh Approach.  Journal for the History of Astronomy, Vol. 13, P. 23, 1982|language=en}}&lt;/ref&gt;

== Ontledings ==
Die gegewens is talle male opnuut ontleed. {{Aut|Franz Xaver Krugler}} het in 1912 daarmee begin. Hy het besef die &quot;jaar van die goue troon&quot; verwys na die agtste bewindsjaar van Ammisaduqa. {{Aut|Van de Waerden}} het in 1948 gemeen daar is drie moontlike oplossings. In 1975 het {{Aut|Reiner}} en {{Aut|Pingree}} ’n nuwe uitgawe van die tablet 63 van ''Enuma Anu Enlil'' gepubliseer wat nou as toonaangewend beskou word. {{Aut|Huber}} het dit in 1982 opnuut ontleed en ’n rekenaar gebruik. Hy toon aan die lang weergawe verklaar die gegewens die beste, met die kort chronologie in die tweede plek. Die twee middelste verklarings het dit minder goed gedoen. Dit is egter die middelste chronologie wat die meeste deur argeoloë gebruik word. In sy ontledings word ’n aantal waarnemings met robuuste statistiek as &quot;slegte punte&quot; uitgesluit, moontlik omdat die tablet foute bevat.

{{Aut|De Jong}} en {{Aut|Foertmeyer}} het egter besef die vulkaanuitbarsting van [[Thera]] moes in hierdie tyd plaasgevind het. Wanneer hulle uitgaan van die standpunt dat die uitbarsting in 1629-1600 v.C. (deur middel van [[koolstof 14-datering]]) plaasgevind het, kan hulle ’n aantal &quot;slegte punte&quot; verklaar, maar net vir die &quot;lae middelste chronologie&quot;, wat agt jaar later is as wat gewoonlik gebruik word. Dit sou die dubbelsinnigheid kon opklaar, maar ongelukkig is ook die presiese datum van die Thera-uitbarsting nog ’n omstrede saak. Die diskussie is nog nie oor nie.

Tog stem hul datum vir die uitbarsting uit hulle eie analise van die Venus-tablet, 1628 v.C., goed ooreen met die datering wat met [[dendrochronologie]] deur {{Aut|Kuniholm et al.}} gevind is (1628/'27)&lt;ref&gt;{{Aut|Peter Ian Kuniholm et al.}} Anatolian tree rings and the absolute chronology of the eastern mediterranean, Letters to Nature 1996, (381) p.780&lt;/ref&gt; as ’n jaar toe die sonlig verduister en die bome nie gegroei het nie. In die ontleding van {{Aut|De Jong}} en {{Aut|Foertmeyer}} vir die lae middelste chronologie het hulle gevind die typdstippe (Σ) en (Ξ) vir die jaar 1627 het 41 dae te vroeg en 48 dae te laat gekom. Ook die volgende jaar wyk af. Dit is ’n baie groot afwyking. Hulle kom tot die gevolgtrekking dat tussen 13 Oktober 1628 en 1 Mei 1627 baie stof die atmosfeer ingeblaas moes gewees het. Hulle kan egter nie sê of dit van Thera gekom het nie.

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

[[Kategorie:Argeologiese artefakte]]
[[Kategorie:Mesopotamië]]</text>
      <sha1>t3k3v82wvxgep7iqel9tx6sk6srbbeq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Romano Guardini</title>
    <ns>0</ns>
    <id>107648</id>
    <revision>
      <id>2816464</id>
      <parentid>2400683</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T20:07:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <comment>/* Werk aan 'n nuwe wêreld */</comment>
      <origin>2816464</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5955" sha1="3vn9t820xufiqacu602duo5n94hp4v4" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Wetenskaplike
| naam                      = Romano Guardini
| beeld                     = Romano Guardini um 1920.JPG
| breedte                   = 220
| beeldbeskrywing           = &lt;!-- Vir oormuis-info/ vir siggestremdes; sonder wiki-sintaks --&gt;
| beeldonderskrif           = Romano Guardini omtrent 1920
| geboortenaam              = 
| geboortedatum             = {{Geboortedatum|1885|2|17}}
| geboorteplek              = [[Verona]], [[Italië]]
| sterftedatum              = {{Sterftedatum en ouderdom|1885|2|17|1968|10|1}}
| sterfteplek               = [[München]], [[Duitsland]]
| plek van graf             = 
| blyplek                   = 
| burgerskap                = 
| nasionaliteit             = {{vlagland|Duitsland}}
| vakgebied                 = [[Filosofie]], [[teologie]]
| werkplek                  = [[Universiteit van Tübingen]]&lt;br /&gt;[[Universiteit van München]]
| alma mater                = Universiteit van Tübingen&lt;br /&gt;Universiteit van München
| doktorale promotor        = 
| akademiese adviseurs      = 
| doktorale studente        = 
| ander studente            = 
| bekend vir                = 
| beïnvloed deur            = 
| invloed op                = 
| toekennings               = 
| handtekening              = 
| webblad                   = 
| voetnotas                 = 
}}

'''Romano Guardini''' ([[Verona]], [[17 Februarie]] [[1885]] – [[München]], [[1 Oktober]] [[1968]]) was 'n [[Duitse]] [[katolieke]] priester, [[teoloog]] en [[filosoof]]. Hy word gebore in 'n [[Italiaanse]] gesin, maar woon en werk gedurende sy hele lewe in [[Duitsland]]. Guardini promoveer as teoloog aan die universiteit van [[Freiburg im Breisgau| Freiburg]]. Tussen [[1923]] en [[1939]] was hy hoogleraar vir godsdiensfilosofie en katolieke wêreldbeskouing in [[Berlyn]]. Met die uitbreek van die [[Tweede Wêreldoorlog]] onderbreek hy noodgedwonge sy professoraat. Ná die oorlog word hy hoogleraar te Tübingen.

== Biografie ==
===Priesterroeping en studie===
Guardini studeer eerste [[skeikunde]] (Tübingen) en [[ekonomie]] ([[Münster]]), maar hy was nie suksesvol in hierdie studies nie. Gedurende die tydperk worstel hy ook met die sin van die bestaan. Na 'n vesrskil met die kritiek op die Gods[[bewussyn]] van [[Kant]] besef hy dat hy sy geloof verloor het. Hy beleef 'n bekeringsoomblik, en streef daarna na volle oorgawe aan die [[godsdiens]]. Hy besluit om as priester te kwalifiseer. Hiervoor gaan hy teologie studeer in Freiburg, en na hierdie studie meld hy hom aan by die [[kweekskool]] van [[Mainz]]. Op [[28 Mei]] [[1910]] word hy as priester ingesweer.

In [[1915]] promoveer hy in Freiburg met 'n proefskrif oor die verlossingsleer van [[Bonaventura (Giovanni di Fidanza)]].Bonaventura is by uitstek 'n mistieke godsgeleerde, wat in lyn is met die Augustynse Godsleer, 'n sterk band sien tussen [[God]] en die [[mens]].

=== Werk aan 'n nuwe wêreld ===
In [[1920]] kry hy studieverlof om in [[Bonn]] sy habilitasie te gaan doen, weereens oor Bonaventura. Hy doseer daarna in godsdiensfilosofie en katolieke wêreldbeskouings in [[Berlyn]].  Guardini voer egter vanaf 'n jeugdige ouderdom 'n hewige stryd teen [[depressie]] ''(Vom Sinn der Schwermut'' ([[1928]])). In die laaste jare van sy lewe sou hierdie probleem vererger.

In deselfde periode ([[1923]]-[[1939]]) is Guardini verbonde aan die Quickborn jeugbeweging van Burg Rothenfels aan die Main. Hier probeer hy by die jeug 'n nuwe bewussyn aan te kweek in terme van hulle katolieke identiteit. Sy ''Werkwochen'' (spel, sport, teologiese onderrig en besinning) word bekend. In sekere sin is Burg Rothenfels 'n proefplek vir sy gedagtegoed. In 1939 word Guardini deur die aksies van die [[Nazi]]’s vervroeg met emeritaat gestuur. Burg Rothenfels word gekonfiskeer. Guardini word verbied om lesings aan te bied. Die Tweede Wêreldoorlog word 'n produktiewe tyd vir sy skryfwerk.

=== Die einde van 'n tydperk ===

Die Tweede Wêreldoorlog traumatiseer Duitsland. Verskeie vrae word gestel oor hoe 'n beskaafde volk hierdie verskrikking kon laat gebeur. Daar ontstaan 'n persepsie dat die ideaal van die moderne, redelike, humanitêre mens ten einde gekom het. Guardini is deur die oorlog verander. Hy is van mening dat die katastrofe met [[Hitler]] die uiting en 'n voorbode is van die einde van 'n tydperk en terselfdertyd die angswekkende begin van 'n nuwe tydperk is. Hy herlei hoe dit alles wel moes gebeur in die raamwerk van die toenmalige kultuurgeskiedenis. Hierdie sit hy uiteen in sy [[essay]] ''Das Ende der Neuseit'' ([[1950]]), maar in die entosiasme van die weeropbou vind sy denke weinig weerklank.

In die jare 50 en 60 ontang hy eerbewyse waaronder die Vredesprys van die Duitse Boekhandel ([[1952]]), die (Nederlandse) [[Erasmusprys]] ([[1962]]) - as eerste teoloog, eredoktorsgrade en ereburgerskappe. In 1962 hou hy by die ontvangs van die Erasmusprys die toespraak Europa werklikheid en taak. Veertig jaar daarna word in die Laurenskerk in [[Rotterdam]] 'n symposium onder ongeveer dieselfde titel gehou: Europa werklikheid en opgawe. Guardini sterf in [[1968]].

== Werke ==
'n Seleksie uit sy oeuvre:
* ''Vom Geist der Liturgie'' (1918)
* ''Vom Sinn der Schwermut'' (1928)
* ''Der Herr'' (1937), ''De Heer'' (1947)
* ''Das Wesen des Christentums'' (1938)
* ''Freiheit, Gnade, Schicksal'' (1949)
* ''Briefe über Selbstbildung'' (1925/1930)
* ''Vorschule des Betens'' (1948)
* ''Das Ende der Neuzeit'' (1950)
* ''Verantwortung – Gedanken zur jüdischen Frage'' (1952) (Akademiese rede)
* ''De Moeder van de Heer'' (1958)

== Eksterne skakels ==
{{Commons-kategorie inlyn}}

{{Saadjie}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Guardini, Romano}}
[[Kategorie:Duitse akademici]]
[[Kategorie:Duitse filosowe]]
[[Kategorie:Duitse teoloë]]
[[Kategorie:Italiaanse religieuse mense]]
[[Kategorie:Rooms-Katolieke priesters]]
[[Kategorie:Rooms-Katolieke teoloë]]
[[Kategorie:Geboortes in 1885]]
[[Kategorie:Sterftes in 1968]]</text>
      <sha1>3vn9t820xufiqacu602duo5n94hp4v4</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816466</id>
      <parentid>2816464</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T20:11:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <comment>/* Die einde van 'n tydperk */</comment>
      <origin>2816466</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5981" sha1="0xeyv8l2ocj2ggr46pbg4u3s9hk1tpo" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Wetenskaplike
| naam                      = Romano Guardini
| beeld                     = Romano Guardini um 1920.JPG
| breedte                   = 220
| beeldbeskrywing           = &lt;!-- Vir oormuis-info/ vir siggestremdes; sonder wiki-sintaks --&gt;
| beeldonderskrif           = Romano Guardini omtrent 1920
| geboortenaam              = 
| geboortedatum             = {{Geboortedatum|1885|2|17}}
| geboorteplek              = [[Verona]], [[Italië]]
| sterftedatum              = {{Sterftedatum en ouderdom|1885|2|17|1968|10|1}}
| sterfteplek               = [[München]], [[Duitsland]]
| plek van graf             = 
| blyplek                   = 
| burgerskap                = 
| nasionaliteit             = {{vlagland|Duitsland}}
| vakgebied                 = [[Filosofie]], [[teologie]]
| werkplek                  = [[Universiteit van Tübingen]]&lt;br /&gt;[[Universiteit van München]]
| alma mater                = Universiteit van Tübingen&lt;br /&gt;Universiteit van München
| doktorale promotor        = 
| akademiese adviseurs      = 
| doktorale studente        = 
| ander studente            = 
| bekend vir                = 
| beïnvloed deur            = 
| invloed op                = 
| toekennings               = 
| handtekening              = 
| webblad                   = 
| voetnotas                 = 
}}

'''Romano Guardini''' ([[Verona]], [[17 Februarie]] [[1885]] – [[München]], [[1 Oktober]] [[1968]]) was 'n [[Duitse]] [[katolieke]] priester, [[teoloog]] en [[filosoof]]. Hy word gebore in 'n [[Italiaanse]] gesin, maar woon en werk gedurende sy hele lewe in [[Duitsland]]. Guardini promoveer as teoloog aan die universiteit van [[Freiburg im Breisgau| Freiburg]]. Tussen [[1923]] en [[1939]] was hy hoogleraar vir godsdiensfilosofie en katolieke wêreldbeskouing in [[Berlyn]]. Met die uitbreek van die [[Tweede Wêreldoorlog]] onderbreek hy noodgedwonge sy professoraat. Ná die oorlog word hy hoogleraar te Tübingen.

== Biografie ==
===Priesterroeping en studie===
Guardini studeer eerste [[skeikunde]] (Tübingen) en [[ekonomie]] ([[Münster]]), maar hy was nie suksesvol in hierdie studies nie. Gedurende die tydperk worstel hy ook met die sin van die bestaan. Na 'n vesrskil met die kritiek op die Gods[[bewussyn]] van [[Kant]] besef hy dat hy sy geloof verloor het. Hy beleef 'n bekeringsoomblik, en streef daarna na volle oorgawe aan die [[godsdiens]]. Hy besluit om as priester te kwalifiseer. Hiervoor gaan hy teologie studeer in Freiburg, en na hierdie studie meld hy hom aan by die [[kweekskool]] van [[Mainz]]. Op [[28 Mei]] [[1910]] word hy as priester ingesweer.

In [[1915]] promoveer hy in Freiburg met 'n proefskrif oor die verlossingsleer van [[Bonaventura (Giovanni di Fidanza)]].Bonaventura is by uitstek 'n mistieke godsgeleerde, wat in lyn is met die Augustynse Godsleer, 'n sterk band sien tussen [[God]] en die [[mens]].

=== Werk aan 'n nuwe wêreld ===
In [[1920]] kry hy studieverlof om in [[Bonn]] sy habilitasie te gaan doen, weereens oor Bonaventura. Hy doseer daarna in godsdiensfilosofie en katolieke wêreldbeskouings in [[Berlyn]].  Guardini voer egter vanaf 'n jeugdige ouderdom 'n hewige stryd teen [[depressie]] ''(Vom Sinn der Schwermut'' ([[1928]])). In die laaste jare van sy lewe sou hierdie probleem vererger.

In deselfde periode ([[1923]]-[[1939]]) is Guardini verbonde aan die Quickborn jeugbeweging van Burg Rothenfels aan die Main. Hier probeer hy by die jeug 'n nuwe bewussyn aan te kweek in terme van hulle katolieke identiteit. Sy ''Werkwochen'' (spel, sport, teologiese onderrig en besinning) word bekend. In sekere sin is Burg Rothenfels 'n proefplek vir sy gedagtegoed. In 1939 word Guardini deur die aksies van die [[Nazi]]’s vervroeg met emeritaat gestuur. Burg Rothenfels word gekonfiskeer. Guardini word verbied om lesings aan te bied. Die Tweede Wêreldoorlog word 'n produktiewe tyd vir sy skryfwerk.

=== Die einde van 'n tydperk ===

Die Tweede Wêreldoorlog traumatiseer Duitsland. Verskeie vrae word gestel oor hoe 'n beskaafde volk hierdie verskrikking kon laat gebeur. Daar ontstaan 'n persepsie dat die ideaal van die moderne, redelike, humanitêre mens ten einde gekom het. Guardini is deur die oorlog verander. Hy is van mening dat die katastrofe met [[Hitler]] die uiting en 'n voorbode is van die einde van 'n tydperk en terselfdertyd die angswekkende begin van 'n nuwe tydperk is. Hy herlei hoe dit alles wel moes gebeur in die raamwerk van die toenmalige kultuurgeskiedenis. Hierdie sit hy uiteen in sy [[essay]] ''Das Ende der Neuseit'' ([[1950]]), maar in die entosiasme van die weeropbou vind sy denke weinig weerklank.

In die vyftiger- en sestigerjare ontvang hy verskeie eerbewyse, waaronder die Vredesprys van die Duitse Boekhandel ([[1952]]), die (Nederlandse) [[Erasmusprys]] ([[1962]]) - as eerste teoloog, eredoktorsgrade en ereburgerskappe. In 1962 hou hy by die ontvangs van die Erasmusprys die toespraak Europa: werklikheid en taak. Veertig jaar daarna is 'n simposium in die Laurenskerk in [[Rotterdam]] gehou onder min-of-meer dieselfde titel: Europa: werklikheid en opgawe. Guardini sterf in [[1968]].

== Werke ==
'n Seleksie uit sy oeuvre:
* ''Vom Geist der Liturgie'' (1918)
* ''Vom Sinn der Schwermut'' (1928)
* ''Der Herr'' (1937), ''De Heer'' (1947)
* ''Das Wesen des Christentums'' (1938)
* ''Freiheit, Gnade, Schicksal'' (1949)
* ''Briefe über Selbstbildung'' (1925/1930)
* ''Vorschule des Betens'' (1948)
* ''Das Ende der Neuzeit'' (1950)
* ''Verantwortung – Gedanken zur jüdischen Frage'' (1952) (Akademiese rede)
* ''De Moeder van de Heer'' (1958)

== Eksterne skakels ==
{{Commons-kategorie inlyn}}

{{Saadjie}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Guardini, Romano}}
[[Kategorie:Duitse akademici]]
[[Kategorie:Duitse filosowe]]
[[Kategorie:Duitse teoloë]]
[[Kategorie:Italiaanse religieuse mense]]
[[Kategorie:Rooms-Katolieke priesters]]
[[Kategorie:Rooms-Katolieke teoloë]]
[[Kategorie:Geboortes in 1885]]
[[Kategorie:Sterftes in 1968]]</text>
      <sha1>0xeyv8l2ocj2ggr46pbg4u3s9hk1tpo</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Nini Nöthling Bennett</title>
    <ns>0</ns>
    <id>109729</id>
    <revision>
      <id>2816624</id>
      <parentid>2776114</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:48:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Alumni van Hoërskool Eldoraigne]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816624</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8864" sha1="7imfaepx3kormj4utul7uupzvm8wyj3" xml:space="preserve">'''Nini Nöthling''' is 'n Suid-Afrikaanse [[skrywer]] en digter. Sy is in 1972 in [[Pretoria]] gebore, waar sy ook grootgeword het.&lt;ref&gt;[[Kannemeyer, J.C.]]: “Die Afrikaanse literatuur 1652-2004”. [[Human &amp; Rousseau]]. Kaapstad en Pretoria. Eerste uitgawe. 2005&lt;/ref&gt;

Nini is die dogter van digter Erika Nöthling, wat ook onder die naam [[Erika Barnard]] publiseer.&lt;ref&gt;De Wet, K. 2020. Twee Erika's is toe een. ''Kanttekeninge'', 30 Junie. https://karendewet.com/ma-en-dogter-digters/{{Dooie skakel|date=Oktober 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;

== Lewe en werk ==
Sy matrikuleer aan die Hoërskool Eldoraigne in Verwoerdburg (tans Centurion). Aan die [[Universiteit van Pretoria]] behaal sy 'n [[B.A.-graad]] en B.A. Honneurs-graad in Algemene Literatuurwetenskap, laasgenoemde met lof. Sy ontvang ook akademiese erekleure. Vir inkomste skryf en vertaal sy hierna boodskappe vir groetekaartjies. Sy is in 1989 en 1990 die wenner van die tydskrif ''De Kat'' se poësiekompetisie en die Onderskryf-ŉ-Skrywer Beurs van [[Tafelberg Uitgewers]] word in 1999 aan haar toegeken. In 1999 is sy ook (saam met [[Rachelle Greeff]]) die wenner van die M-Net-beurs en sy behaal dan in 2002 aan die [[Universiteit van Kaapstad]] die M.A.-graad in skeppende skryfwerk met lof onder leiding van [[Etienne van Heerden]] vir die kortverhale wat later as “''Stoornis''” gebundel word. Sy was met George Bennett getroud, maar na die mislukking van hul huwelik knoop sy 'n hegte verhouding aan met die digter Mellet Moll. Sy doen doktorale studie in [[ekokritiek]] en is werksaam as skrywer en vryskut-resensent in Kaapstad. As mentor in digkuns help sy onder andere in 2015 by werkswinkels van die Woordfees op Stellenbosch om deelnemers se gedigte te slyp.&lt;ref&gt;Versindaba: http://versindaba.co.za/gedigte/nini-bennett/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160805155205/http://versindaba.co.za/gedigte/nini-bennett/ |date= 5 Augustus 2016 }}&lt;/ref&gt;

== Skryfwerk ==
Sy skryf en dig reeds op skool en in 1989 wen sy die eerste en tweede prys in die afdeling vir die portefeuljes met drie gedigte en skryf ook die beste gedig in die enkelgedigte-afdeling in die landwye ATKV-De Kat-poësiekompetisie vir hoërskoolleerlinge. Op universiteit wen sy ook verskeie ander skryfkompetisies. Sy maak haar debuut as kortverhaalskrywer. “''Stoornis''” bevat sestien verhale waarin met fyngevoeligheid die lewens van mense beskryf word wat deur omstandighede, deur hulle eie skuld of deur vas te klou aan verouderde norme hulle greep op die werklikheid verloor. Die boek handel oor temas soos neurose, kranksinnigheid, verskillende gelowe en waardes, homoseksuele kwessies, familieprobleme en die surreële. Die titel dui dan die versteuring aan wat die karakters ondervind, wat dikwels sielkundig van aard is, sodat baie van die gevalle inderdaad gevallestudies word van verskillende vorme van geestesversteurdheid. Die verhale word eindelik 'n verwoording van ons stukkende samelewing waar elkeen met sy eie probleme sit en ander uitsluit sodat hy of sy veilig kan voel. 

“''Agter die lig''” gebruik hoofsaaklik dialoog om die verhaal na 'n dramatiese hoogtepunt te voer, terwyl “''Bus 7070''” se ontknoping treffend is. Opmerklik is die groot verskeidenheid tegnieke, simbole en temas wat die skrywer in die bundel bemeester. In 2003 ontvang “''Stoornis''”&lt;ref&gt;John, Philip: [[Beeld]]. 17 Februarie 2003 http://152.111.1.88/argief/berigte/beeld/2003/02/17/9/7.html&lt;/ref&gt; die RAU Mardene Marais-prys vir beste debuutwerk.&lt;ref&gt;Visagie, Andries: [[ Rapport]]. 19 Januarie 2003&lt;/ref&gt; Twee van haar verhale (“''Agter die lig''” en “''Wag op die koningin''”) word opgeneem in die versamelbundel “''Die mooiste liefde is verby''” onder redaksie van Etienne van Heerden en haar werk is ook verteenwoordig in die versamelbundels “''Drif''” en “''Van spoke gepraat''”. “''Agter die lig''” word ook in “''Douspoor''” opgeneem en voorgeskryf aan leerlinge in die Wes-Kaap. In 2008 wen sy die internasionale ''Room to Read-''prys in die kategorie Afrikaans. Haar jeugverhaal, “''Die storie van Vusi se orkes''”, word daarna in die ander tien amptelike landstale vertaal.

Na die sukses van “''Stoornis''” maak sy 'n verrassende debuut as digter met die bundel “''Kodeks''”.&lt;ref&gt;Malan, Charles: [[Rapport]]. 3 Julie 2011&lt;/ref&gt; 'n [[Kodeks]] is die oudste vorm van 'n teks in boekvorm, wat eers teen die sesde eeu van die nuwe jaartelling die historiese [[boekrol]] heeltemal vervang het.&lt;ref&gt;Pieterse, Henning: [[Die Burger]]. 11 Julie 2011&lt;/ref&gt; Hierdie bundel maak dan die indruk van 'n aantal tekste wat bymekaar gevoeg is, sonder dat dit 'n werklik afgeronde eenheid verteenwoordig.&lt;ref&gt;Van Schalkwyk, Phil: “’[H]et jy ooit/ my briewe gelees?’: Nini Bennett se poësiedebuut”, “''Literator''” 34(1), 2013&lt;/ref&gt; Die vernaamste bindingsmiddel is die deurlopende temas van verlies en aftakeling, wat in belewenisse, herinnerings en in die verhoudingslewe ervaar word. Daar is vyf afdelings, met die eerste getiteld “''Indeks''” wat aanduidend is van die res van die bundel met die speurtog wat begin by die weduwee van 'n digter wat die God van die indeks wil bepaal. Die afdeling “''Vuurdoop''” behandel die hedendaagse wrede werklikheid van misdaad en geweld. “''Mespunt''” het die aftakeling van die liggaam as tema, onder andere deur Alzheimer se siekte, wat die intiemste verhoudings beïnvloed. Hierdie aftakeling kan gesien word as verraad teenoor die liggaam, wat ook die geesteslewe betrek. “''Vlugtyd''” bevat gedigte met religieuse temas. Die slotafdeling, “''Nuwe vuur''”, behandel die siklus van die menselewe, vanaf kindskap tot dood en dood tot herlewing. “''Boekstaaf''”&lt;ref&gt;Stehle, Rudolf. [[Beeld]]. 27 Julie 2015&lt;/ref&gt; word opgedra aan die digter Mellet Moll.&lt;ref&gt;Van Schalkwyk, Phil LitNet: http://www.litnet.co.za/resensie-boekstaaf-deur-nini-bennett/&lt;/ref&gt; Die titel dui reeds die bundel se fokus op die woord en aantekening van gebeure aan. Die bundel word ingedeel in vier genommerde afdelings, met temas soos God en godsdiens, liefde en verlies, ekogedigte, gedigte oor rolprente en bekende figure en herinneringsgedigte oor die spreker se ouers wat verspreid hierin voorkom. “''Da Capo''” is die openingsgedig, waarin die deurlopende tema van verlies en afwesigheid van 'n geliefde (gesimboliseer deur 'n hoed) vir die eerste keer in die bundel voorkom. “''Die man met die grys jas''” is 'n liefdesgedig aan haar lewensmaat. Byna al die gedigte is in die vrye versvorm, behalwe die eksperimente met die vilanelle, “''Changing of the guards''” en “''Apollo-ligte, 1969''”.  Sommige gedigte bevat treffende beelde, waaronder “''Sywurm''” (waarin die stilte tussen die geliefdes gespin word) en “''Ave Kundera''” se skoenlapper met sy gebrandskilderde vlerke. “''Garsfontein''” is 'n hoogtepunt in die bundel, met die spreker se herinnering oor die  ouer wordende ma wat in die tuin werk en verlang na haar kind. “''Terugflits, 1982''” is 'n herinnering aan die dood van die pa, met die laboratoriumbeelde wat hier enduit deurgedig word. &lt;ref&gt;Versindaba: http://versindaba.co.za/2015/06/09/onderhoud-met-nini-bennett-boekstaaf/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160328052052/http://versindaba.co.za/2015/06/09/onderhoud-met-nini-bennett-boekstaaf/ |date=28 Maart 2016 }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;http://www.worldcat.org/identities/lccn-no2003-37288/&lt;/ref&gt; In 2020 word haar gedigte ‘Voyageur’ en ‘Blomme van onheil i’ in ''Vers en vrou'' opgeneem.&lt;ref&gt;De Wet, K. (samest.) “Vers &amp; vrou”. [[Human &amp; Rousseau]]. Kaapstad. 2020&lt;/ref&gt;

== Eerbewyse ==
In 2015 word Cordis-Trust se ''Orde van die Beiteltjie'' aan haar toegeken vir haar deurlopende ywer in die bevordering van die Afrikaanse woordkuns.

== Publikasies ==
* '''2002''' Stoornis
* '''2008''' Die storie van Vusi se orkes
* Bennett, Nini. 2011. ''Kodeks.'' Pretoria: Cordis Trust Publikasies. 68p.
* Bennett, Nini. 2015. ''Boekstaaf''. Pretoria: Cordis Trust Publikasies. 87p.
* Bennett, Nini. 2019. ''Donkerwerk''. s.l.: Naledi. 81p.

== Bronne ==
* [[H.P. van Coller|Van Coller, H.P.]] (red.): “Perspektief en Profiel Deel 3”. J.L. van Schaik-Uitgewers. Pretoria. Eerste uitgawe. 2006.
* Anoniem: “Randse meisie wen prys vir poësie”. [[Die Burger]]. 24 November 1989.
* Anoniem: “Die veel besproke twee skrywers deel vanjaar”. [[Die Burger]]. 24 Februarie 1999.
* Bennett, Nini: “&amp; die noodlot”. [[Rapport]]. 16 Februarie 2003.
* Stehle, Rudolf: “Hulle kry Orde van die Beiteltjie” [[Beeld]] 16 Februarie 2015.

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

{{Normdata}}
{{DEFAULTSORT:Bennett, Nini Nothling}}
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse skrywers]]
[[Kategorie:Geboortes in 1972]]
[[Kategorie:Alumni van Hoërskool Eldoraigne]]</text>
      <sha1>7imfaepx3kormj4utul7uupzvm8wyj3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816625</id>
      <parentid>2816624</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:48:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Lewende mense]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816625</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8892" sha1="nre7hv23dvco7cywslbpbi6r23hrboa" xml:space="preserve">'''Nini Nöthling''' is 'n Suid-Afrikaanse [[skrywer]] en digter. Sy is in 1972 in [[Pretoria]] gebore, waar sy ook grootgeword het.&lt;ref&gt;[[Kannemeyer, J.C.]]: “Die Afrikaanse literatuur 1652-2004”. [[Human &amp; Rousseau]]. Kaapstad en Pretoria. Eerste uitgawe. 2005&lt;/ref&gt;

Nini is die dogter van digter Erika Nöthling, wat ook onder die naam [[Erika Barnard]] publiseer.&lt;ref&gt;De Wet, K. 2020. Twee Erika's is toe een. ''Kanttekeninge'', 30 Junie. https://karendewet.com/ma-en-dogter-digters/{{Dooie skakel|date=Oktober 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;

== Lewe en werk ==
Sy matrikuleer aan die Hoërskool Eldoraigne in Verwoerdburg (tans Centurion). Aan die [[Universiteit van Pretoria]] behaal sy 'n [[B.A.-graad]] en B.A. Honneurs-graad in Algemene Literatuurwetenskap, laasgenoemde met lof. Sy ontvang ook akademiese erekleure. Vir inkomste skryf en vertaal sy hierna boodskappe vir groetekaartjies. Sy is in 1989 en 1990 die wenner van die tydskrif ''De Kat'' se poësiekompetisie en die Onderskryf-ŉ-Skrywer Beurs van [[Tafelberg Uitgewers]] word in 1999 aan haar toegeken. In 1999 is sy ook (saam met [[Rachelle Greeff]]) die wenner van die M-Net-beurs en sy behaal dan in 2002 aan die [[Universiteit van Kaapstad]] die M.A.-graad in skeppende skryfwerk met lof onder leiding van [[Etienne van Heerden]] vir die kortverhale wat later as “''Stoornis''” gebundel word. Sy was met George Bennett getroud, maar na die mislukking van hul huwelik knoop sy 'n hegte verhouding aan met die digter Mellet Moll. Sy doen doktorale studie in [[ekokritiek]] en is werksaam as skrywer en vryskut-resensent in Kaapstad. As mentor in digkuns help sy onder andere in 2015 by werkswinkels van die Woordfees op Stellenbosch om deelnemers se gedigte te slyp.&lt;ref&gt;Versindaba: http://versindaba.co.za/gedigte/nini-bennett/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160805155205/http://versindaba.co.za/gedigte/nini-bennett/ |date= 5 Augustus 2016 }}&lt;/ref&gt;

== Skryfwerk ==
Sy skryf en dig reeds op skool en in 1989 wen sy die eerste en tweede prys in die afdeling vir die portefeuljes met drie gedigte en skryf ook die beste gedig in die enkelgedigte-afdeling in die landwye ATKV-De Kat-poësiekompetisie vir hoërskoolleerlinge. Op universiteit wen sy ook verskeie ander skryfkompetisies. Sy maak haar debuut as kortverhaalskrywer. “''Stoornis''” bevat sestien verhale waarin met fyngevoeligheid die lewens van mense beskryf word wat deur omstandighede, deur hulle eie skuld of deur vas te klou aan verouderde norme hulle greep op die werklikheid verloor. Die boek handel oor temas soos neurose, kranksinnigheid, verskillende gelowe en waardes, homoseksuele kwessies, familieprobleme en die surreële. Die titel dui dan die versteuring aan wat die karakters ondervind, wat dikwels sielkundig van aard is, sodat baie van die gevalle inderdaad gevallestudies word van verskillende vorme van geestesversteurdheid. Die verhale word eindelik 'n verwoording van ons stukkende samelewing waar elkeen met sy eie probleme sit en ander uitsluit sodat hy of sy veilig kan voel. 

“''Agter die lig''” gebruik hoofsaaklik dialoog om die verhaal na 'n dramatiese hoogtepunt te voer, terwyl “''Bus 7070''” se ontknoping treffend is. Opmerklik is die groot verskeidenheid tegnieke, simbole en temas wat die skrywer in die bundel bemeester. In 2003 ontvang “''Stoornis''”&lt;ref&gt;John, Philip: [[Beeld]]. 17 Februarie 2003 http://152.111.1.88/argief/berigte/beeld/2003/02/17/9/7.html&lt;/ref&gt; die RAU Mardene Marais-prys vir beste debuutwerk.&lt;ref&gt;Visagie, Andries: [[ Rapport]]. 19 Januarie 2003&lt;/ref&gt; Twee van haar verhale (“''Agter die lig''” en “''Wag op die koningin''”) word opgeneem in die versamelbundel “''Die mooiste liefde is verby''” onder redaksie van Etienne van Heerden en haar werk is ook verteenwoordig in die versamelbundels “''Drif''” en “''Van spoke gepraat''”. “''Agter die lig''” word ook in “''Douspoor''” opgeneem en voorgeskryf aan leerlinge in die Wes-Kaap. In 2008 wen sy die internasionale ''Room to Read-''prys in die kategorie Afrikaans. Haar jeugverhaal, “''Die storie van Vusi se orkes''”, word daarna in die ander tien amptelike landstale vertaal.

Na die sukses van “''Stoornis''” maak sy 'n verrassende debuut as digter met die bundel “''Kodeks''”.&lt;ref&gt;Malan, Charles: [[Rapport]]. 3 Julie 2011&lt;/ref&gt; 'n [[Kodeks]] is die oudste vorm van 'n teks in boekvorm, wat eers teen die sesde eeu van die nuwe jaartelling die historiese [[boekrol]] heeltemal vervang het.&lt;ref&gt;Pieterse, Henning: [[Die Burger]]. 11 Julie 2011&lt;/ref&gt; Hierdie bundel maak dan die indruk van 'n aantal tekste wat bymekaar gevoeg is, sonder dat dit 'n werklik afgeronde eenheid verteenwoordig.&lt;ref&gt;Van Schalkwyk, Phil: “’[H]et jy ooit/ my briewe gelees?’: Nini Bennett se poësiedebuut”, “''Literator''” 34(1), 2013&lt;/ref&gt; Die vernaamste bindingsmiddel is die deurlopende temas van verlies en aftakeling, wat in belewenisse, herinnerings en in die verhoudingslewe ervaar word. Daar is vyf afdelings, met die eerste getiteld “''Indeks''” wat aanduidend is van die res van die bundel met die speurtog wat begin by die weduwee van 'n digter wat die God van die indeks wil bepaal. Die afdeling “''Vuurdoop''” behandel die hedendaagse wrede werklikheid van misdaad en geweld. “''Mespunt''” het die aftakeling van die liggaam as tema, onder andere deur Alzheimer se siekte, wat die intiemste verhoudings beïnvloed. Hierdie aftakeling kan gesien word as verraad teenoor die liggaam, wat ook die geesteslewe betrek. “''Vlugtyd''” bevat gedigte met religieuse temas. Die slotafdeling, “''Nuwe vuur''”, behandel die siklus van die menselewe, vanaf kindskap tot dood en dood tot herlewing. “''Boekstaaf''”&lt;ref&gt;Stehle, Rudolf. [[Beeld]]. 27 Julie 2015&lt;/ref&gt; word opgedra aan die digter Mellet Moll.&lt;ref&gt;Van Schalkwyk, Phil LitNet: http://www.litnet.co.za/resensie-boekstaaf-deur-nini-bennett/&lt;/ref&gt; Die titel dui reeds die bundel se fokus op die woord en aantekening van gebeure aan. Die bundel word ingedeel in vier genommerde afdelings, met temas soos God en godsdiens, liefde en verlies, ekogedigte, gedigte oor rolprente en bekende figure en herinneringsgedigte oor die spreker se ouers wat verspreid hierin voorkom. “''Da Capo''” is die openingsgedig, waarin die deurlopende tema van verlies en afwesigheid van 'n geliefde (gesimboliseer deur 'n hoed) vir die eerste keer in die bundel voorkom. “''Die man met die grys jas''” is 'n liefdesgedig aan haar lewensmaat. Byna al die gedigte is in die vrye versvorm, behalwe die eksperimente met die vilanelle, “''Changing of the guards''” en “''Apollo-ligte, 1969''”.  Sommige gedigte bevat treffende beelde, waaronder “''Sywurm''” (waarin die stilte tussen die geliefdes gespin word) en “''Ave Kundera''” se skoenlapper met sy gebrandskilderde vlerke. “''Garsfontein''” is 'n hoogtepunt in die bundel, met die spreker se herinnering oor die  ouer wordende ma wat in die tuin werk en verlang na haar kind. “''Terugflits, 1982''” is 'n herinnering aan die dood van die pa, met die laboratoriumbeelde wat hier enduit deurgedig word. &lt;ref&gt;Versindaba: http://versindaba.co.za/2015/06/09/onderhoud-met-nini-bennett-boekstaaf/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160328052052/http://versindaba.co.za/2015/06/09/onderhoud-met-nini-bennett-boekstaaf/ |date=28 Maart 2016 }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;http://www.worldcat.org/identities/lccn-no2003-37288/&lt;/ref&gt; In 2020 word haar gedigte ‘Voyageur’ en ‘Blomme van onheil i’ in ''Vers en vrou'' opgeneem.&lt;ref&gt;De Wet, K. (samest.) “Vers &amp; vrou”. [[Human &amp; Rousseau]]. Kaapstad. 2020&lt;/ref&gt;

== Eerbewyse ==
In 2015 word Cordis-Trust se ''Orde van die Beiteltjie'' aan haar toegeken vir haar deurlopende ywer in die bevordering van die Afrikaanse woordkuns.

== Publikasies ==
* '''2002''' Stoornis
* '''2008''' Die storie van Vusi se orkes
* Bennett, Nini. 2011. ''Kodeks.'' Pretoria: Cordis Trust Publikasies. 68p.
* Bennett, Nini. 2015. ''Boekstaaf''. Pretoria: Cordis Trust Publikasies. 87p.
* Bennett, Nini. 2019. ''Donkerwerk''. s.l.: Naledi. 81p.

== Bronne ==
* [[H.P. van Coller|Van Coller, H.P.]] (red.): “Perspektief en Profiel Deel 3”. J.L. van Schaik-Uitgewers. Pretoria. Eerste uitgawe. 2006.
* Anoniem: “Randse meisie wen prys vir poësie”. [[Die Burger]]. 24 November 1989.
* Anoniem: “Die veel besproke twee skrywers deel vanjaar”. [[Die Burger]]. 24 Februarie 1999.
* Bennett, Nini: “&amp; die noodlot”. [[Rapport]]. 16 Februarie 2003.
* Stehle, Rudolf: “Hulle kry Orde van die Beiteltjie” [[Beeld]] 16 Februarie 2015.

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

{{Normdata}}
{{DEFAULTSORT:Bennett, Nini Nothling}}
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse skrywers]]
[[Kategorie:Geboortes in 1972]]
[[Kategorie:Alumni van Hoërskool Eldoraigne]]
[[Kategorie:Lewende mense]]</text>
      <sha1>nre7hv23dvco7cywslbpbi6r23hrboa</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Robbie Coetzee</title>
    <ns>0</ns>
    <id>110335</id>
    <revision>
      <id>2816626</id>
      <parentid>1901023</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:48:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Alumni van Hoërskool Eldoraigne]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816626</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2628" sha1="jymqzfex9wly8wyfwia32p8tv7i6lt4" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Rugbyspeler
| naam                   = Robbie Coetzee
| beeld                  =
| byskrif                =
| vollenaam              = Robin Leendert Coetzee
| bynaam                 =
| geboortedatum          = {{Geboortedatum en ouderdom|1989|5|2}}
| geboorteplek           = [[Pretoria]], [[Suid-Afrika]]
| sterftedatum           =
| sterfteplek            =
| lengte                 = 1,85 m
| gewig                  = 105 kg
| ru_posisies            = [[Haker]]
| ru_huidigespan         = {{Rut Lions}}
| springbokid            = 
| sarugbyno              = 
| ru_jeugjare            = 2006-2007&lt;br /&gt;2008-2009&lt;br /&gt;2010
| ru_jeugspanne          = [[Blou Bulle]]&lt;br /&gt;[[Vrystaat Cheetahs]]&lt;br /&gt;[[Blou Bulle]]
| ru_amateurjare         = 2010–2011
| ru_amateurklubs        = [[Universiteit van Pretoria|UP-Tuks]]
| ru_amklubwedstryde     = 13
| ru_amklubpunte         = (0)
| ru_amopdatering        =
| ru_klubjare            =
| ru_proklubs            =
| ru_klubwedstryde       =
| ru_klubpunte           =
| ru_klubopdatering      =
| super14                = {{Rut Lions}}
| super14jare            = 2013-
| super14wedstryde       = 40
| super14punte           = (10)
| ru_currentclub         =
| super14opdatering      = 13 Mei 2018
| ru_provinsie           = [[Blou Bulle]]&lt;br /&gt;[[Goue Leeus]]
| ru_provinsiejare       = 2012&lt;br /&gt;2013-
| ru_provinsiewedstryde  = 11&lt;br /&gt;51
| ru_provinsiepunte      = (5)&lt;br /&gt;(30)
| ru_provinsieopdatering = 13 Mei 2018
| ru_sewesnasionalejare  =
| ru_sewesnasionalespan  =
| ru_sewesnasionalekomp  =
| ru_sewesopdatering     =
| ru_nasionalespan       = 
| ru_nasionalejare       = 
| ru_nasionalewedstryde  = 
| ru_nasionalepunte      = 
| ru_nsopdatering        = 
| ru_afrigtingklubs      =
| ru_afrigtingjare       =
| ru_afrigtingopdatering =
| ander                  = Ja
| beroep                 = Professionele rugbyspeler
| eggenote               =
| kinders                =
| familie                =
| skool                  = Hoërskool Eldoraigne
| universiteit           =
| url                    =
}}

'''Robbie Coetzee''' (gebore in Pretoria, [[2 Mei]] [[1989]]) is 'n [[rugbyspeler]] wat vir die [[Goue Leeus]] in die [[Curriebeker]] en die {{Rut Lions}} in [[Superrugby]] speel.

== Eksterne skakels ==
{{Springbokke|id=40762|name=Robbie Coetzee}}
* [http://www.itsrugby.co.uk/player_25142.html Robbie Coetzee] by itsrugby.co.uk

{{DEFAULTSORT:Coetzee, Robbie}}
[[Kategorie:Lions rugbyspelers]]
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse rugbyspelers]]
[[Kategorie:Geboortes in 1989]]
[[Kategorie:Lewende mense]]
[[Kategorie:Alumni van Hoërskool Eldoraigne]]</text>
      <sha1>jymqzfex9wly8wyfwia32p8tv7i6lt4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Leon Kruger</title>
    <ns>0</ns>
    <id>113066</id>
    <revision>
      <id>2816565</id>
      <parentid>2484474</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:23:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Alumni van Hoërskool Tygerberg]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816565</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10305" sha1="0tfsqa0wk0s1hqfhdpdfmw5jzjubkw8" xml:space="preserve">'''Leon Kruger''' (11 Oktober 1972 - 15 Julie 2021) was ’n [[Afrikaans]]e [[akteur]] en [[drama]]turg.

== Lewe en werk ==
Leon Kruger is in [[Vanderbijlpark]] gebore maar word groot in Kibler Park in die suidelike voorstede van [[Johannesburg]].&lt;ref&gt;Artists One: &lt;nowiki&gt;http://www.artistsone.co.za/men34-44.html&lt;/nowiki&gt;&lt;/ref&gt; Sy pa is ’n assuransie-agent en die gesin verhuis baie. Hy gaan skool op die Laerskool Dalmondeor en is een jaar op [[Hoërskool President, Johannesburg|Hoërskool President]] en een jaar op [[Hoërskool Grens]] in [[Oos-Londen]], waarna hy aan die [[Hoërskool Tygerberg]] in [[Kaapstad]] matrikuleer.&lt;ref&gt;TVSA: &lt;nowiki&gt;http://www.tvsa.co.za/actors/viewactor.aspx?actorid=14613&lt;/nowiki&gt;&lt;/ref&gt; As bevind word dat hy weens rugprobleme ongeskik is vir militêre opleiding, studeer hy drama, maar in sy tweede jaar moet hy vir ’n groot rugoperasie gaan en voltooi dus nie sy studies nie. 

Hierna maak hy sy eie klere vir verkoop op vlooimarkte, maar wanneer hierdie onderneming onsuksesvol is, gaan hy vir lank oorsee, waar hy onder andere drie jaar in [[Londen]] bly en hoofsaaklik werk as kelner. In Londen kry hy opleiding in radio-uitsendings by Birbeck College en in radio-uitsendingstegnieke by die London School of Radio. 

By sy terugkeer na Suid-Afrika raak hy bekend as akteur, wat in verskeie verhoogproduksies optree, insluitende “''Skeitbang''”, “''Die Tafel''”, “''Suurgat''”, “''Die Generaal''”, “''Om soos ’n lyk te lê''”, “''Trolliekind''”, “''Weg''”, “''Testosmoroon''”, “''Klei''”, “''Die Francois Toerien Show''” en “''Kruger kook – ’n Resep vir moeilikheid''”. Op televisie vertolk hy rolle in onder andere “''Geraldina die Tweede''”, “''Shooting Stars''” op [[e.tv]], “''Divers Down''” op [[Suid-Afrikaanse Uitsaaikorporasie|SABC1]] en “''Transito''” en “''Buurtwag''” op [[KykNET|KykNet]].&lt;ref&gt;Malan, Mariana Netwerk24: &lt;nowiki&gt;http://www.netwerk24.com/Vermaak/Leon-Kruger-wil-stukke-skryf-wat-harte-raak-20150305&lt;/nowiki&gt;&lt;/ref&gt; Hy vertolk ook ’n rol in die rolprent “''Skoonheid''” en verskeie rolle in radiodramas. 

Hy was getroud en het in Kaapstad gewoon in.

== Skryfwerk ==
As dramaturg raak hy veral bekend vir sy talle komedies. ''Suurgat'' en die vervolg daarop ''Suurgat 2'' is solovertonings met sketse uit die lewe van ’n moderne man. ''Suurgat'' word in 2005 tweede geplaas vir die Smeltkroesprys vir beste produksie op die [[Aardklop|Aardklop Kunstefees]]. Hierin staan ’n doodnormale man een oggend op met die vaste voorneme om vandag ’n beter mens te word en sy naasteliefde te bewys. Die duiwel het dit egter in vir hom en as gevolg van omstandighede binne en buite sy beheer ontaard die dag in ’n nagmerrie. In ''Suurgat 2'' is die hoofkarakter [[Riaan Cruywagen]] se grootste aanhanger, wat al sy bulletins opneem en Sondae weer kyk. Hy is werkloos en begin joga-klasse aanbied om Massahare-kalmte te kry en probeer ’n meisie “serenade” deur kitaar in die hand vir haar in Frans te sing.

''Skeitbang'' (''[[sic]]'') vertel van twee jongmense wat verlief is, maar bang om die strop om die nek te sit. Die verloofde vrou beplan die troue met militêre presisie, ’n ma weier om van haar oudste seuntjie te skei en die man en aanstaande bruidegom glo jy kan nie langer as vier weke met een vrou ’n verhouding hê nie, want daarna gaan sy uitvind wie jy werklik is en dit wil jy tog nie hê nie. ''Magda mag ma menopause hê'' hanteer weer die middeljarige vrou se kwessies. Magda se oorgangsjare het begin en sy wonder hoekom hulle dit menopouse noem, want daar is geen pouse aan die hel wat sy nou moet deurmaak nie. ''Skeitbang'' en ''Magda mag ma menopause hê'' word vir KykNet verfilm en later op DVD uitgegee.

''Uitgeplug en ongetem'' is ’n eenmankomedie wat verskeie sketse oor die proses van vrou vang uitbeeld. ''Trolliekind'' handel oor twee uiteenlopende paartjies se liefde vir dieselfde baba. In die solovertoning ''5 Voet 4'' (haar lengte) beleef Maryna komiese avonture terwyl sy op ’n lughawe wag vir haar oorsese vlug. Sy stel ons voor aan haar vriende, kollegas en die lughawepersoneel. Hierdie stuk debuteer by Aardklop in 2006. ''So, jy wil skei?'' maak in 2008 sy debuut by die Aardklop Kunstefees op [[Potchefstroom]]. ''Oupa en ouma sit op die stoep'' gaan oor ’n egpaar wat veertig jaar getroud is en steeds baie gelukkig is, al wonder hulle self party dae hoekom. Die sukses van hierdie drama volg hy op met ''Oupa en ouma sit op die stoep en raak romanties''. In hierdie komedies ondersoek hy die geestige interaksie tussen mense wat mekaar al lank ken, steeds oor dieselfde dinge kla en steeds oor nietighede stry.

''Die laaste Afrikaanse superhero'' is ’n komedie wat in 2010 op die [[Klein Karoo Nasionale Kunstefees]] (KKNK) debuteer. Dit is ’n handleiding vir die moderne man met outydse waardes om groot dinge te bereik. ''Klei'' vertel die verhaal van die volmaakte man, Ferdinand de Wet. Die stuk volg sy eksentrieke lewe van oorhaastige sperm wat nie kan wag om die eier te besoek nie tot die pensionaris wat nou moet wag. Sy lewe kry vorm onder leiding van die kunstenaar Jare (soos in ouderdom). Volgens Jare is dit elke individu se ondervindinge wat bepaal hoe hy lyk as hy by die einde van sy lewenspad kom. Dit is juis die mense wat oorhaastig is vir die dag van môre wat ontevrede by die eindpunt aankom. Jare gebruik Ferdinand de Wet se ondervindings en ervarings om hom te neem van mal adolessent wat nie weet wie Ferdie is nie tot die ou Ferdie wat met ’n geruste hart nie meer die dag van môre vrees nie. ''Skollies'' debuteer by Aardklop in 2010. Hierin word William opgesluit omdat hy ’n roofkyker is wat net na [[SuperSport]], BBC Food en ''[[7de Laan]]'' kyk, maar weier om sy televisie-lisensie te betaal. Hy is behep met die destydse televisiereeks ''[[Vyfster]]'' en wens hy was Skollie. Abel is in die tronk omdat hy volgens die regter ’n voyeur is wat vrouens afloer, maar dit was sy eie vrou wat hy afgeloer het. Hierdie twee beland in dieselfde tronksel en het genoeg tyd om op mekaar se senuwees te werk.

''Pienkvoet'' word onder andere by 2015 se KKNK opgevoer en beeld die koms van die eerste baba uit, met die gepaardgaande skokke van slapeloosheid en ander probleme vir die onvoorbereide ouerpaar. Die pa voel heeltemal ontoereikend en hulpeloos. Die begeerte om die baba terug te neem hospitaal toe verdwyn egter wanneer sy onverwags glimlag. ''Hie’ sit die manne'' word onder andere in 2015 by die Woordfees op [[Stellenbosch]] opgevoer. Dit is ’n swart komedie oor die Afrikanerman, waar drie vriende rondom die braai bymekaarkom. Daar is altyd drie nodig om te braai want een moet braai, die tweede moet sê hoe hy moet braai en die derde moet genoeg drink om te besluit wie’s reg. Wanneer hulle genoeg gedrink het, begin hulle egter harte oopmaak en vertel mekaar hulle diepste geheime. Ronel se koms kompliseer die situasie verder. Hierdie drama word ook vir die radio verwerk en word op 4 Junie 2015 oor die senders van [[Radio Sonder Grense]] uitgesaai.

''Innie rof'' debuteer in 2015 by die [[InniBos|Innibosfees]] en word ook by onder andere die Volksfees in [[Bloemfontein]] en Aardklop opgevoer. Die hoofkarakter is ’n doodgewone, alledaagse ou wat orals aangetref word maar nêrens raakgesien word nie. Om vriende te maak begin hy gholf speel. Hy verander egter van karakter en persoonlikheid wanneer hy begin gholf speel. ''Klein jakkalsies'' word in 2015 by Aardklop opgevoer. Dit is ’n komedie oor ’n paartjie wat verlief raak en trou. Na ’n baie lang wittebrood van drie jaar waarin alles goed gegaan het, begin klein frustrasies egter die verhouding versuur. Dit is wel ’n komedie, maar die onderliggende gebeure gee ’n skerpsinnige blik op onnodige dinge wat menige huwelik laat skipbreuk ly.

''Weg'' is ’n baie ernstiger stuk as sy ander dramas, met die titel wat verwys na die plek waarin mense wegsink wanneer hulle emosioneel vernietig word. Twee seuns (Stefan en André) word betrek by hulle prostituut-ma se werk, wanneer hulle op die agtersitplek van hul ma se Skyline grootword terwyl sy haar kliënte voor in die motor bedien. Die uitwerking hiervan op die psige en die keuses waartoe dit lei word ondersoek wanneer die twee broers jare daarna weer bymekaar uitkom. Deur middel van oudiovisuele beelde word grafiese illustrasie van ervarings uit die verlede gegee. ''Weg'' word in 2006 op Aardklop met die Smeltkroesprys vir beste produksie bekroon. In 2009 is ''Self'' op die kortlys vir die toekenning van die Nagtegaalprys vir nuutgeskrewe dramatekste en dit word eindelik met die derde prys bekroon. ''Deksels'' debuteer by 2013 se Woordfees op Stellenbosch. Dit behandel twee mense, ’n skisofreen wat deur sy ouers vir aanneming opgegee is en sy aanneem-suster, wat ’n sukkelbestaan in ’n kelder voer.

Vir televisie verwerk hy sy dramas oor ''Oupa en Ouma sit op die stoep'' in ’n reeks. Hy skryf ook radiodramas en ''Kruispad'' en ''Kniediep'' word deur Radiosondergrense uitgesaai.&lt;ref&gt;Imdb: &lt;nowiki&gt;http://www.imdb.com/name/nm4251480/&lt;/nowiki&gt;&lt;/ref&gt;

== Filmografie ==

* Oupa en Ouma Sit  op die Stoep (2012)
* Die Byl (2016)
* Kniediep in die Warm Water (2018)

== Bronne ==
=== Tydskrifte en Koerante ===
* Bouwer, Anna-Retha. &quot;Kruger ontspan lagspiere met ‘Weg’&quot;. ''[[Beeld]]''. 4 Oktober 2006.
* Ley, Marga. &quot;‘Weg’ is waar, ’n werklikheid&quot;. ''Naweek-Beeld''. 30 September 2006.
* Malan, Mariana. &quot;Leon Kruger nog lank nie klaar met humor&quot;. ''[[Die Burger]]''. 5 Oktober 2006.
* Stehle, Rudolf. &quot;Nie elke teaterdebuut op Woordfees ryk ontgin&quot;. ''[[Beeld]]''. 9 Maart 2013.

=== Resensie ===
==== Magda mag ma menopause hê ====
* Ley, Marga. ''[[Beeld]]''. 27 September 2006.

==== Uitgeplug en ongetem! ====
* Bouwer, Anna-Retha. ''Plus''. 4 Julie 2007.

==== Weg ====
* De Kock, Corli. ''Spat''. 29 September 2006.
* Van Rensburg, Cas. ''Spat''. 29 September 2006.

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Eksterne skakels ==
* {{IMDb|4251480}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Kruger, Leon}}
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse akteurs]]
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse dramaturge]]
[[Kategorie:Geboortes in 1972]]
[[Kategorie:Sterftes in 2021]]
[[Kategorie:Alumni van Hoërskool Tygerberg]]</text>
      <sha1>0tfsqa0wk0s1hqfhdpdfmw5jzjubkw8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816573</id>
      <parentid>2816565</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:30:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Alumni van Hoërskool President]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816573</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10351" sha1="3m0gh795mszm71l1ga1e1jsdcmbpe57" xml:space="preserve">'''Leon Kruger''' (11 Oktober 1972 - 15 Julie 2021) was ’n [[Afrikaans]]e [[akteur]] en [[drama]]turg.

== Lewe en werk ==
Leon Kruger is in [[Vanderbijlpark]] gebore maar word groot in Kibler Park in die suidelike voorstede van [[Johannesburg]].&lt;ref&gt;Artists One: &lt;nowiki&gt;http://www.artistsone.co.za/men34-44.html&lt;/nowiki&gt;&lt;/ref&gt; Sy pa is ’n assuransie-agent en die gesin verhuis baie. Hy gaan skool op die Laerskool Dalmondeor en is een jaar op [[Hoërskool President, Johannesburg|Hoërskool President]] en een jaar op [[Hoërskool Grens]] in [[Oos-Londen]], waarna hy aan die [[Hoërskool Tygerberg]] in [[Kaapstad]] matrikuleer.&lt;ref&gt;TVSA: &lt;nowiki&gt;http://www.tvsa.co.za/actors/viewactor.aspx?actorid=14613&lt;/nowiki&gt;&lt;/ref&gt; As bevind word dat hy weens rugprobleme ongeskik is vir militêre opleiding, studeer hy drama, maar in sy tweede jaar moet hy vir ’n groot rugoperasie gaan en voltooi dus nie sy studies nie. 

Hierna maak hy sy eie klere vir verkoop op vlooimarkte, maar wanneer hierdie onderneming onsuksesvol is, gaan hy vir lank oorsee, waar hy onder andere drie jaar in [[Londen]] bly en hoofsaaklik werk as kelner. In Londen kry hy opleiding in radio-uitsendings by Birbeck College en in radio-uitsendingstegnieke by die London School of Radio. 

By sy terugkeer na Suid-Afrika raak hy bekend as akteur, wat in verskeie verhoogproduksies optree, insluitende “''Skeitbang''”, “''Die Tafel''”, “''Suurgat''”, “''Die Generaal''”, “''Om soos ’n lyk te lê''”, “''Trolliekind''”, “''Weg''”, “''Testosmoroon''”, “''Klei''”, “''Die Francois Toerien Show''” en “''Kruger kook – ’n Resep vir moeilikheid''”. Op televisie vertolk hy rolle in onder andere “''Geraldina die Tweede''”, “''Shooting Stars''” op [[e.tv]], “''Divers Down''” op [[Suid-Afrikaanse Uitsaaikorporasie|SABC1]] en “''Transito''” en “''Buurtwag''” op [[KykNET|KykNet]].&lt;ref&gt;Malan, Mariana Netwerk24: &lt;nowiki&gt;http://www.netwerk24.com/Vermaak/Leon-Kruger-wil-stukke-skryf-wat-harte-raak-20150305&lt;/nowiki&gt;&lt;/ref&gt; Hy vertolk ook ’n rol in die rolprent “''Skoonheid''” en verskeie rolle in radiodramas. 

Hy was getroud en het in Kaapstad gewoon in.

== Skryfwerk ==
As dramaturg raak hy veral bekend vir sy talle komedies. ''Suurgat'' en die vervolg daarop ''Suurgat 2'' is solovertonings met sketse uit die lewe van ’n moderne man. ''Suurgat'' word in 2005 tweede geplaas vir die Smeltkroesprys vir beste produksie op die [[Aardklop|Aardklop Kunstefees]]. Hierin staan ’n doodnormale man een oggend op met die vaste voorneme om vandag ’n beter mens te word en sy naasteliefde te bewys. Die duiwel het dit egter in vir hom en as gevolg van omstandighede binne en buite sy beheer ontaard die dag in ’n nagmerrie. In ''Suurgat 2'' is die hoofkarakter [[Riaan Cruywagen]] se grootste aanhanger, wat al sy bulletins opneem en Sondae weer kyk. Hy is werkloos en begin joga-klasse aanbied om Massahare-kalmte te kry en probeer ’n meisie “serenade” deur kitaar in die hand vir haar in Frans te sing.

''Skeitbang'' (''[[sic]]'') vertel van twee jongmense wat verlief is, maar bang om die strop om die nek te sit. Die verloofde vrou beplan die troue met militêre presisie, ’n ma weier om van haar oudste seuntjie te skei en die man en aanstaande bruidegom glo jy kan nie langer as vier weke met een vrou ’n verhouding hê nie, want daarna gaan sy uitvind wie jy werklik is en dit wil jy tog nie hê nie. ''Magda mag ma menopause hê'' hanteer weer die middeljarige vrou se kwessies. Magda se oorgangsjare het begin en sy wonder hoekom hulle dit menopouse noem, want daar is geen pouse aan die hel wat sy nou moet deurmaak nie. ''Skeitbang'' en ''Magda mag ma menopause hê'' word vir KykNet verfilm en later op DVD uitgegee.

''Uitgeplug en ongetem'' is ’n eenmankomedie wat verskeie sketse oor die proses van vrou vang uitbeeld. ''Trolliekind'' handel oor twee uiteenlopende paartjies se liefde vir dieselfde baba. In die solovertoning ''5 Voet 4'' (haar lengte) beleef Maryna komiese avonture terwyl sy op ’n lughawe wag vir haar oorsese vlug. Sy stel ons voor aan haar vriende, kollegas en die lughawepersoneel. Hierdie stuk debuteer by Aardklop in 2006. ''So, jy wil skei?'' maak in 2008 sy debuut by die Aardklop Kunstefees op [[Potchefstroom]]. ''Oupa en ouma sit op die stoep'' gaan oor ’n egpaar wat veertig jaar getroud is en steeds baie gelukkig is, al wonder hulle self party dae hoekom. Die sukses van hierdie drama volg hy op met ''Oupa en ouma sit op die stoep en raak romanties''. In hierdie komedies ondersoek hy die geestige interaksie tussen mense wat mekaar al lank ken, steeds oor dieselfde dinge kla en steeds oor nietighede stry.

''Die laaste Afrikaanse superhero'' is ’n komedie wat in 2010 op die [[Klein Karoo Nasionale Kunstefees]] (KKNK) debuteer. Dit is ’n handleiding vir die moderne man met outydse waardes om groot dinge te bereik. ''Klei'' vertel die verhaal van die volmaakte man, Ferdinand de Wet. Die stuk volg sy eksentrieke lewe van oorhaastige sperm wat nie kan wag om die eier te besoek nie tot die pensionaris wat nou moet wag. Sy lewe kry vorm onder leiding van die kunstenaar Jare (soos in ouderdom). Volgens Jare is dit elke individu se ondervindinge wat bepaal hoe hy lyk as hy by die einde van sy lewenspad kom. Dit is juis die mense wat oorhaastig is vir die dag van môre wat ontevrede by die eindpunt aankom. Jare gebruik Ferdinand de Wet se ondervindings en ervarings om hom te neem van mal adolessent wat nie weet wie Ferdie is nie tot die ou Ferdie wat met ’n geruste hart nie meer die dag van môre vrees nie. ''Skollies'' debuteer by Aardklop in 2010. Hierin word William opgesluit omdat hy ’n roofkyker is wat net na [[SuperSport]], BBC Food en ''[[7de Laan]]'' kyk, maar weier om sy televisie-lisensie te betaal. Hy is behep met die destydse televisiereeks ''[[Vyfster]]'' en wens hy was Skollie. Abel is in die tronk omdat hy volgens die regter ’n voyeur is wat vrouens afloer, maar dit was sy eie vrou wat hy afgeloer het. Hierdie twee beland in dieselfde tronksel en het genoeg tyd om op mekaar se senuwees te werk.

''Pienkvoet'' word onder andere by 2015 se KKNK opgevoer en beeld die koms van die eerste baba uit, met die gepaardgaande skokke van slapeloosheid en ander probleme vir die onvoorbereide ouerpaar. Die pa voel heeltemal ontoereikend en hulpeloos. Die begeerte om die baba terug te neem hospitaal toe verdwyn egter wanneer sy onverwags glimlag. ''Hie’ sit die manne'' word onder andere in 2015 by die Woordfees op [[Stellenbosch]] opgevoer. Dit is ’n swart komedie oor die Afrikanerman, waar drie vriende rondom die braai bymekaarkom. Daar is altyd drie nodig om te braai want een moet braai, die tweede moet sê hoe hy moet braai en die derde moet genoeg drink om te besluit wie’s reg. Wanneer hulle genoeg gedrink het, begin hulle egter harte oopmaak en vertel mekaar hulle diepste geheime. Ronel se koms kompliseer die situasie verder. Hierdie drama word ook vir die radio verwerk en word op 4 Junie 2015 oor die senders van [[Radio Sonder Grense]] uitgesaai.

''Innie rof'' debuteer in 2015 by die [[InniBos|Innibosfees]] en word ook by onder andere die Volksfees in [[Bloemfontein]] en Aardklop opgevoer. Die hoofkarakter is ’n doodgewone, alledaagse ou wat orals aangetref word maar nêrens raakgesien word nie. Om vriende te maak begin hy gholf speel. Hy verander egter van karakter en persoonlikheid wanneer hy begin gholf speel. ''Klein jakkalsies'' word in 2015 by Aardklop opgevoer. Dit is ’n komedie oor ’n paartjie wat verlief raak en trou. Na ’n baie lang wittebrood van drie jaar waarin alles goed gegaan het, begin klein frustrasies egter die verhouding versuur. Dit is wel ’n komedie, maar die onderliggende gebeure gee ’n skerpsinnige blik op onnodige dinge wat menige huwelik laat skipbreuk ly.

''Weg'' is ’n baie ernstiger stuk as sy ander dramas, met die titel wat verwys na die plek waarin mense wegsink wanneer hulle emosioneel vernietig word. Twee seuns (Stefan en André) word betrek by hulle prostituut-ma se werk, wanneer hulle op die agtersitplek van hul ma se Skyline grootword terwyl sy haar kliënte voor in die motor bedien. Die uitwerking hiervan op die psige en die keuses waartoe dit lei word ondersoek wanneer die twee broers jare daarna weer bymekaar uitkom. Deur middel van oudiovisuele beelde word grafiese illustrasie van ervarings uit die verlede gegee. ''Weg'' word in 2006 op Aardklop met die Smeltkroesprys vir beste produksie bekroon. In 2009 is ''Self'' op die kortlys vir die toekenning van die Nagtegaalprys vir nuutgeskrewe dramatekste en dit word eindelik met die derde prys bekroon. ''Deksels'' debuteer by 2013 se Woordfees op Stellenbosch. Dit behandel twee mense, ’n skisofreen wat deur sy ouers vir aanneming opgegee is en sy aanneem-suster, wat ’n sukkelbestaan in ’n kelder voer.

Vir televisie verwerk hy sy dramas oor ''Oupa en Ouma sit op die stoep'' in ’n reeks. Hy skryf ook radiodramas en ''Kruispad'' en ''Kniediep'' word deur Radiosondergrense uitgesaai.&lt;ref&gt;Imdb: &lt;nowiki&gt;http://www.imdb.com/name/nm4251480/&lt;/nowiki&gt;&lt;/ref&gt;

== Filmografie ==

* Oupa en Ouma Sit  op die Stoep (2012)
* Die Byl (2016)
* Kniediep in die Warm Water (2018)

== Bronne ==
=== Tydskrifte en Koerante ===
* Bouwer, Anna-Retha. &quot;Kruger ontspan lagspiere met ‘Weg’&quot;. ''[[Beeld]]''. 4 Oktober 2006.
* Ley, Marga. &quot;‘Weg’ is waar, ’n werklikheid&quot;. ''Naweek-Beeld''. 30 September 2006.
* Malan, Mariana. &quot;Leon Kruger nog lank nie klaar met humor&quot;. ''[[Die Burger]]''. 5 Oktober 2006.
* Stehle, Rudolf. &quot;Nie elke teaterdebuut op Woordfees ryk ontgin&quot;. ''[[Beeld]]''. 9 Maart 2013.

=== Resensie ===
==== Magda mag ma menopause hê ====
* Ley, Marga. ''[[Beeld]]''. 27 September 2006.

==== Uitgeplug en ongetem! ====
* Bouwer, Anna-Retha. ''Plus''. 4 Julie 2007.

==== Weg ====
* De Kock, Corli. ''Spat''. 29 September 2006.
* Van Rensburg, Cas. ''Spat''. 29 September 2006.

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Eksterne skakels ==
* {{IMDb|4251480}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Kruger, Leon}}
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse akteurs]]
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse dramaturge]]
[[Kategorie:Geboortes in 1972]]
[[Kategorie:Sterftes in 2021]]
[[Kategorie:Alumni van Hoërskool Tygerberg]]
[[Kategorie:Alumni van Hoërskool President]]</text>
      <sha1>3m0gh795mszm71l1ga1e1jsdcmbpe57</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816574</id>
      <parentid>2816573</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:30:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Alumni van Hoërskool Grens]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816574</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10393" sha1="m4ukih10oxtv5qm69pojy7x168jz8n5" xml:space="preserve">'''Leon Kruger''' (11 Oktober 1972 - 15 Julie 2021) was ’n [[Afrikaans]]e [[akteur]] en [[drama]]turg.

== Lewe en werk ==
Leon Kruger is in [[Vanderbijlpark]] gebore maar word groot in Kibler Park in die suidelike voorstede van [[Johannesburg]].&lt;ref&gt;Artists One: &lt;nowiki&gt;http://www.artistsone.co.za/men34-44.html&lt;/nowiki&gt;&lt;/ref&gt; Sy pa is ’n assuransie-agent en die gesin verhuis baie. Hy gaan skool op die Laerskool Dalmondeor en is een jaar op [[Hoërskool President, Johannesburg|Hoërskool President]] en een jaar op [[Hoërskool Grens]] in [[Oos-Londen]], waarna hy aan die [[Hoërskool Tygerberg]] in [[Kaapstad]] matrikuleer.&lt;ref&gt;TVSA: &lt;nowiki&gt;http://www.tvsa.co.za/actors/viewactor.aspx?actorid=14613&lt;/nowiki&gt;&lt;/ref&gt; As bevind word dat hy weens rugprobleme ongeskik is vir militêre opleiding, studeer hy drama, maar in sy tweede jaar moet hy vir ’n groot rugoperasie gaan en voltooi dus nie sy studies nie. 

Hierna maak hy sy eie klere vir verkoop op vlooimarkte, maar wanneer hierdie onderneming onsuksesvol is, gaan hy vir lank oorsee, waar hy onder andere drie jaar in [[Londen]] bly en hoofsaaklik werk as kelner. In Londen kry hy opleiding in radio-uitsendings by Birbeck College en in radio-uitsendingstegnieke by die London School of Radio. 

By sy terugkeer na Suid-Afrika raak hy bekend as akteur, wat in verskeie verhoogproduksies optree, insluitende “''Skeitbang''”, “''Die Tafel''”, “''Suurgat''”, “''Die Generaal''”, “''Om soos ’n lyk te lê''”, “''Trolliekind''”, “''Weg''”, “''Testosmoroon''”, “''Klei''”, “''Die Francois Toerien Show''” en “''Kruger kook – ’n Resep vir moeilikheid''”. Op televisie vertolk hy rolle in onder andere “''Geraldina die Tweede''”, “''Shooting Stars''” op [[e.tv]], “''Divers Down''” op [[Suid-Afrikaanse Uitsaaikorporasie|SABC1]] en “''Transito''” en “''Buurtwag''” op [[KykNET|KykNet]].&lt;ref&gt;Malan, Mariana Netwerk24: &lt;nowiki&gt;http://www.netwerk24.com/Vermaak/Leon-Kruger-wil-stukke-skryf-wat-harte-raak-20150305&lt;/nowiki&gt;&lt;/ref&gt; Hy vertolk ook ’n rol in die rolprent “''Skoonheid''” en verskeie rolle in radiodramas. 

Hy was getroud en het in Kaapstad gewoon in.

== Skryfwerk ==
As dramaturg raak hy veral bekend vir sy talle komedies. ''Suurgat'' en die vervolg daarop ''Suurgat 2'' is solovertonings met sketse uit die lewe van ’n moderne man. ''Suurgat'' word in 2005 tweede geplaas vir die Smeltkroesprys vir beste produksie op die [[Aardklop|Aardklop Kunstefees]]. Hierin staan ’n doodnormale man een oggend op met die vaste voorneme om vandag ’n beter mens te word en sy naasteliefde te bewys. Die duiwel het dit egter in vir hom en as gevolg van omstandighede binne en buite sy beheer ontaard die dag in ’n nagmerrie. In ''Suurgat 2'' is die hoofkarakter [[Riaan Cruywagen]] se grootste aanhanger, wat al sy bulletins opneem en Sondae weer kyk. Hy is werkloos en begin joga-klasse aanbied om Massahare-kalmte te kry en probeer ’n meisie “serenade” deur kitaar in die hand vir haar in Frans te sing.

''Skeitbang'' (''[[sic]]'') vertel van twee jongmense wat verlief is, maar bang om die strop om die nek te sit. Die verloofde vrou beplan die troue met militêre presisie, ’n ma weier om van haar oudste seuntjie te skei en die man en aanstaande bruidegom glo jy kan nie langer as vier weke met een vrou ’n verhouding hê nie, want daarna gaan sy uitvind wie jy werklik is en dit wil jy tog nie hê nie. ''Magda mag ma menopause hê'' hanteer weer die middeljarige vrou se kwessies. Magda se oorgangsjare het begin en sy wonder hoekom hulle dit menopouse noem, want daar is geen pouse aan die hel wat sy nou moet deurmaak nie. ''Skeitbang'' en ''Magda mag ma menopause hê'' word vir KykNet verfilm en later op DVD uitgegee.

''Uitgeplug en ongetem'' is ’n eenmankomedie wat verskeie sketse oor die proses van vrou vang uitbeeld. ''Trolliekind'' handel oor twee uiteenlopende paartjies se liefde vir dieselfde baba. In die solovertoning ''5 Voet 4'' (haar lengte) beleef Maryna komiese avonture terwyl sy op ’n lughawe wag vir haar oorsese vlug. Sy stel ons voor aan haar vriende, kollegas en die lughawepersoneel. Hierdie stuk debuteer by Aardklop in 2006. ''So, jy wil skei?'' maak in 2008 sy debuut by die Aardklop Kunstefees op [[Potchefstroom]]. ''Oupa en ouma sit op die stoep'' gaan oor ’n egpaar wat veertig jaar getroud is en steeds baie gelukkig is, al wonder hulle self party dae hoekom. Die sukses van hierdie drama volg hy op met ''Oupa en ouma sit op die stoep en raak romanties''. In hierdie komedies ondersoek hy die geestige interaksie tussen mense wat mekaar al lank ken, steeds oor dieselfde dinge kla en steeds oor nietighede stry.

''Die laaste Afrikaanse superhero'' is ’n komedie wat in 2010 op die [[Klein Karoo Nasionale Kunstefees]] (KKNK) debuteer. Dit is ’n handleiding vir die moderne man met outydse waardes om groot dinge te bereik. ''Klei'' vertel die verhaal van die volmaakte man, Ferdinand de Wet. Die stuk volg sy eksentrieke lewe van oorhaastige sperm wat nie kan wag om die eier te besoek nie tot die pensionaris wat nou moet wag. Sy lewe kry vorm onder leiding van die kunstenaar Jare (soos in ouderdom). Volgens Jare is dit elke individu se ondervindinge wat bepaal hoe hy lyk as hy by die einde van sy lewenspad kom. Dit is juis die mense wat oorhaastig is vir die dag van môre wat ontevrede by die eindpunt aankom. Jare gebruik Ferdinand de Wet se ondervindings en ervarings om hom te neem van mal adolessent wat nie weet wie Ferdie is nie tot die ou Ferdie wat met ’n geruste hart nie meer die dag van môre vrees nie. ''Skollies'' debuteer by Aardklop in 2010. Hierin word William opgesluit omdat hy ’n roofkyker is wat net na [[SuperSport]], BBC Food en ''[[7de Laan]]'' kyk, maar weier om sy televisie-lisensie te betaal. Hy is behep met die destydse televisiereeks ''[[Vyfster]]'' en wens hy was Skollie. Abel is in die tronk omdat hy volgens die regter ’n voyeur is wat vrouens afloer, maar dit was sy eie vrou wat hy afgeloer het. Hierdie twee beland in dieselfde tronksel en het genoeg tyd om op mekaar se senuwees te werk.

''Pienkvoet'' word onder andere by 2015 se KKNK opgevoer en beeld die koms van die eerste baba uit, met die gepaardgaande skokke van slapeloosheid en ander probleme vir die onvoorbereide ouerpaar. Die pa voel heeltemal ontoereikend en hulpeloos. Die begeerte om die baba terug te neem hospitaal toe verdwyn egter wanneer sy onverwags glimlag. ''Hie’ sit die manne'' word onder andere in 2015 by die Woordfees op [[Stellenbosch]] opgevoer. Dit is ’n swart komedie oor die Afrikanerman, waar drie vriende rondom die braai bymekaarkom. Daar is altyd drie nodig om te braai want een moet braai, die tweede moet sê hoe hy moet braai en die derde moet genoeg drink om te besluit wie’s reg. Wanneer hulle genoeg gedrink het, begin hulle egter harte oopmaak en vertel mekaar hulle diepste geheime. Ronel se koms kompliseer die situasie verder. Hierdie drama word ook vir die radio verwerk en word op 4 Junie 2015 oor die senders van [[Radio Sonder Grense]] uitgesaai.

''Innie rof'' debuteer in 2015 by die [[InniBos|Innibosfees]] en word ook by onder andere die Volksfees in [[Bloemfontein]] en Aardklop opgevoer. Die hoofkarakter is ’n doodgewone, alledaagse ou wat orals aangetref word maar nêrens raakgesien word nie. Om vriende te maak begin hy gholf speel. Hy verander egter van karakter en persoonlikheid wanneer hy begin gholf speel. ''Klein jakkalsies'' word in 2015 by Aardklop opgevoer. Dit is ’n komedie oor ’n paartjie wat verlief raak en trou. Na ’n baie lang wittebrood van drie jaar waarin alles goed gegaan het, begin klein frustrasies egter die verhouding versuur. Dit is wel ’n komedie, maar die onderliggende gebeure gee ’n skerpsinnige blik op onnodige dinge wat menige huwelik laat skipbreuk ly.

''Weg'' is ’n baie ernstiger stuk as sy ander dramas, met die titel wat verwys na die plek waarin mense wegsink wanneer hulle emosioneel vernietig word. Twee seuns (Stefan en André) word betrek by hulle prostituut-ma se werk, wanneer hulle op die agtersitplek van hul ma se Skyline grootword terwyl sy haar kliënte voor in die motor bedien. Die uitwerking hiervan op die psige en die keuses waartoe dit lei word ondersoek wanneer die twee broers jare daarna weer bymekaar uitkom. Deur middel van oudiovisuele beelde word grafiese illustrasie van ervarings uit die verlede gegee. ''Weg'' word in 2006 op Aardklop met die Smeltkroesprys vir beste produksie bekroon. In 2009 is ''Self'' op die kortlys vir die toekenning van die Nagtegaalprys vir nuutgeskrewe dramatekste en dit word eindelik met die derde prys bekroon. ''Deksels'' debuteer by 2013 se Woordfees op Stellenbosch. Dit behandel twee mense, ’n skisofreen wat deur sy ouers vir aanneming opgegee is en sy aanneem-suster, wat ’n sukkelbestaan in ’n kelder voer.

Vir televisie verwerk hy sy dramas oor ''Oupa en Ouma sit op die stoep'' in ’n reeks. Hy skryf ook radiodramas en ''Kruispad'' en ''Kniediep'' word deur Radiosondergrense uitgesaai.&lt;ref&gt;Imdb: &lt;nowiki&gt;http://www.imdb.com/name/nm4251480/&lt;/nowiki&gt;&lt;/ref&gt;

== Filmografie ==

* Oupa en Ouma Sit  op die Stoep (2012)
* Die Byl (2016)
* Kniediep in die Warm Water (2018)

== Bronne ==
=== Tydskrifte en Koerante ===
* Bouwer, Anna-Retha. &quot;Kruger ontspan lagspiere met ‘Weg’&quot;. ''[[Beeld]]''. 4 Oktober 2006.
* Ley, Marga. &quot;‘Weg’ is waar, ’n werklikheid&quot;. ''Naweek-Beeld''. 30 September 2006.
* Malan, Mariana. &quot;Leon Kruger nog lank nie klaar met humor&quot;. ''[[Die Burger]]''. 5 Oktober 2006.
* Stehle, Rudolf. &quot;Nie elke teaterdebuut op Woordfees ryk ontgin&quot;. ''[[Beeld]]''. 9 Maart 2013.

=== Resensie ===
==== Magda mag ma menopause hê ====
* Ley, Marga. ''[[Beeld]]''. 27 September 2006.

==== Uitgeplug en ongetem! ====
* Bouwer, Anna-Retha. ''Plus''. 4 Julie 2007.

==== Weg ====
* De Kock, Corli. ''Spat''. 29 September 2006.
* Van Rensburg, Cas. ''Spat''. 29 September 2006.

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Eksterne skakels ==
* {{IMDb|4251480}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Kruger, Leon}}
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse akteurs]]
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse dramaturge]]
[[Kategorie:Geboortes in 1972]]
[[Kategorie:Sterftes in 2021]]
[[Kategorie:Alumni van Hoërskool Tygerberg]]
[[Kategorie:Alumni van Hoërskool President]]
[[Kategorie:Alumni van Hoërskool Grens]]</text>
      <sha1>m4ukih10oxtv5qm69pojy7x168jz8n5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816582</id>
      <parentid>2816574</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:36:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Alumni van Hoërskool President]] verwyder; [[:Kategorie:Alumni van Hoërskool President, Johannesburg]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816582</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10407" sha1="39ojo6106bd0l6533i4868p8wxlbp86" xml:space="preserve">'''Leon Kruger''' (11 Oktober 1972 - 15 Julie 2021) was ’n [[Afrikaans]]e [[akteur]] en [[drama]]turg.

== Lewe en werk ==
Leon Kruger is in [[Vanderbijlpark]] gebore maar word groot in Kibler Park in die suidelike voorstede van [[Johannesburg]].&lt;ref&gt;Artists One: &lt;nowiki&gt;http://www.artistsone.co.za/men34-44.html&lt;/nowiki&gt;&lt;/ref&gt; Sy pa is ’n assuransie-agent en die gesin verhuis baie. Hy gaan skool op die Laerskool Dalmondeor en is een jaar op [[Hoërskool President, Johannesburg|Hoërskool President]] en een jaar op [[Hoërskool Grens]] in [[Oos-Londen]], waarna hy aan die [[Hoërskool Tygerberg]] in [[Kaapstad]] matrikuleer.&lt;ref&gt;TVSA: &lt;nowiki&gt;http://www.tvsa.co.za/actors/viewactor.aspx?actorid=14613&lt;/nowiki&gt;&lt;/ref&gt; As bevind word dat hy weens rugprobleme ongeskik is vir militêre opleiding, studeer hy drama, maar in sy tweede jaar moet hy vir ’n groot rugoperasie gaan en voltooi dus nie sy studies nie. 

Hierna maak hy sy eie klere vir verkoop op vlooimarkte, maar wanneer hierdie onderneming onsuksesvol is, gaan hy vir lank oorsee, waar hy onder andere drie jaar in [[Londen]] bly en hoofsaaklik werk as kelner. In Londen kry hy opleiding in radio-uitsendings by Birbeck College en in radio-uitsendingstegnieke by die London School of Radio. 

By sy terugkeer na Suid-Afrika raak hy bekend as akteur, wat in verskeie verhoogproduksies optree, insluitende “''Skeitbang''”, “''Die Tafel''”, “''Suurgat''”, “''Die Generaal''”, “''Om soos ’n lyk te lê''”, “''Trolliekind''”, “''Weg''”, “''Testosmoroon''”, “''Klei''”, “''Die Francois Toerien Show''” en “''Kruger kook – ’n Resep vir moeilikheid''”. Op televisie vertolk hy rolle in onder andere “''Geraldina die Tweede''”, “''Shooting Stars''” op [[e.tv]], “''Divers Down''” op [[Suid-Afrikaanse Uitsaaikorporasie|SABC1]] en “''Transito''” en “''Buurtwag''” op [[KykNET|KykNet]].&lt;ref&gt;Malan, Mariana Netwerk24: &lt;nowiki&gt;http://www.netwerk24.com/Vermaak/Leon-Kruger-wil-stukke-skryf-wat-harte-raak-20150305&lt;/nowiki&gt;&lt;/ref&gt; Hy vertolk ook ’n rol in die rolprent “''Skoonheid''” en verskeie rolle in radiodramas. 

Hy was getroud en het in Kaapstad gewoon in.

== Skryfwerk ==
As dramaturg raak hy veral bekend vir sy talle komedies. ''Suurgat'' en die vervolg daarop ''Suurgat 2'' is solovertonings met sketse uit die lewe van ’n moderne man. ''Suurgat'' word in 2005 tweede geplaas vir die Smeltkroesprys vir beste produksie op die [[Aardklop|Aardklop Kunstefees]]. Hierin staan ’n doodnormale man een oggend op met die vaste voorneme om vandag ’n beter mens te word en sy naasteliefde te bewys. Die duiwel het dit egter in vir hom en as gevolg van omstandighede binne en buite sy beheer ontaard die dag in ’n nagmerrie. In ''Suurgat 2'' is die hoofkarakter [[Riaan Cruywagen]] se grootste aanhanger, wat al sy bulletins opneem en Sondae weer kyk. Hy is werkloos en begin joga-klasse aanbied om Massahare-kalmte te kry en probeer ’n meisie “serenade” deur kitaar in die hand vir haar in Frans te sing.

''Skeitbang'' (''[[sic]]'') vertel van twee jongmense wat verlief is, maar bang om die strop om die nek te sit. Die verloofde vrou beplan die troue met militêre presisie, ’n ma weier om van haar oudste seuntjie te skei en die man en aanstaande bruidegom glo jy kan nie langer as vier weke met een vrou ’n verhouding hê nie, want daarna gaan sy uitvind wie jy werklik is en dit wil jy tog nie hê nie. ''Magda mag ma menopause hê'' hanteer weer die middeljarige vrou se kwessies. Magda se oorgangsjare het begin en sy wonder hoekom hulle dit menopouse noem, want daar is geen pouse aan die hel wat sy nou moet deurmaak nie. ''Skeitbang'' en ''Magda mag ma menopause hê'' word vir KykNet verfilm en later op DVD uitgegee.

''Uitgeplug en ongetem'' is ’n eenmankomedie wat verskeie sketse oor die proses van vrou vang uitbeeld. ''Trolliekind'' handel oor twee uiteenlopende paartjies se liefde vir dieselfde baba. In die solovertoning ''5 Voet 4'' (haar lengte) beleef Maryna komiese avonture terwyl sy op ’n lughawe wag vir haar oorsese vlug. Sy stel ons voor aan haar vriende, kollegas en die lughawepersoneel. Hierdie stuk debuteer by Aardklop in 2006. ''So, jy wil skei?'' maak in 2008 sy debuut by die Aardklop Kunstefees op [[Potchefstroom]]. ''Oupa en ouma sit op die stoep'' gaan oor ’n egpaar wat veertig jaar getroud is en steeds baie gelukkig is, al wonder hulle self party dae hoekom. Die sukses van hierdie drama volg hy op met ''Oupa en ouma sit op die stoep en raak romanties''. In hierdie komedies ondersoek hy die geestige interaksie tussen mense wat mekaar al lank ken, steeds oor dieselfde dinge kla en steeds oor nietighede stry.

''Die laaste Afrikaanse superhero'' is ’n komedie wat in 2010 op die [[Klein Karoo Nasionale Kunstefees]] (KKNK) debuteer. Dit is ’n handleiding vir die moderne man met outydse waardes om groot dinge te bereik. ''Klei'' vertel die verhaal van die volmaakte man, Ferdinand de Wet. Die stuk volg sy eksentrieke lewe van oorhaastige sperm wat nie kan wag om die eier te besoek nie tot die pensionaris wat nou moet wag. Sy lewe kry vorm onder leiding van die kunstenaar Jare (soos in ouderdom). Volgens Jare is dit elke individu se ondervindinge wat bepaal hoe hy lyk as hy by die einde van sy lewenspad kom. Dit is juis die mense wat oorhaastig is vir die dag van môre wat ontevrede by die eindpunt aankom. Jare gebruik Ferdinand de Wet se ondervindings en ervarings om hom te neem van mal adolessent wat nie weet wie Ferdie is nie tot die ou Ferdie wat met ’n geruste hart nie meer die dag van môre vrees nie. ''Skollies'' debuteer by Aardklop in 2010. Hierin word William opgesluit omdat hy ’n roofkyker is wat net na [[SuperSport]], BBC Food en ''[[7de Laan]]'' kyk, maar weier om sy televisie-lisensie te betaal. Hy is behep met die destydse televisiereeks ''[[Vyfster]]'' en wens hy was Skollie. Abel is in die tronk omdat hy volgens die regter ’n voyeur is wat vrouens afloer, maar dit was sy eie vrou wat hy afgeloer het. Hierdie twee beland in dieselfde tronksel en het genoeg tyd om op mekaar se senuwees te werk.

''Pienkvoet'' word onder andere by 2015 se KKNK opgevoer en beeld die koms van die eerste baba uit, met die gepaardgaande skokke van slapeloosheid en ander probleme vir die onvoorbereide ouerpaar. Die pa voel heeltemal ontoereikend en hulpeloos. Die begeerte om die baba terug te neem hospitaal toe verdwyn egter wanneer sy onverwags glimlag. ''Hie’ sit die manne'' word onder andere in 2015 by die Woordfees op [[Stellenbosch]] opgevoer. Dit is ’n swart komedie oor die Afrikanerman, waar drie vriende rondom die braai bymekaarkom. Daar is altyd drie nodig om te braai want een moet braai, die tweede moet sê hoe hy moet braai en die derde moet genoeg drink om te besluit wie’s reg. Wanneer hulle genoeg gedrink het, begin hulle egter harte oopmaak en vertel mekaar hulle diepste geheime. Ronel se koms kompliseer die situasie verder. Hierdie drama word ook vir die radio verwerk en word op 4 Junie 2015 oor die senders van [[Radio Sonder Grense]] uitgesaai.

''Innie rof'' debuteer in 2015 by die [[InniBos|Innibosfees]] en word ook by onder andere die Volksfees in [[Bloemfontein]] en Aardklop opgevoer. Die hoofkarakter is ’n doodgewone, alledaagse ou wat orals aangetref word maar nêrens raakgesien word nie. Om vriende te maak begin hy gholf speel. Hy verander egter van karakter en persoonlikheid wanneer hy begin gholf speel. ''Klein jakkalsies'' word in 2015 by Aardklop opgevoer. Dit is ’n komedie oor ’n paartjie wat verlief raak en trou. Na ’n baie lang wittebrood van drie jaar waarin alles goed gegaan het, begin klein frustrasies egter die verhouding versuur. Dit is wel ’n komedie, maar die onderliggende gebeure gee ’n skerpsinnige blik op onnodige dinge wat menige huwelik laat skipbreuk ly.

''Weg'' is ’n baie ernstiger stuk as sy ander dramas, met die titel wat verwys na die plek waarin mense wegsink wanneer hulle emosioneel vernietig word. Twee seuns (Stefan en André) word betrek by hulle prostituut-ma se werk, wanneer hulle op die agtersitplek van hul ma se Skyline grootword terwyl sy haar kliënte voor in die motor bedien. Die uitwerking hiervan op die psige en die keuses waartoe dit lei word ondersoek wanneer die twee broers jare daarna weer bymekaar uitkom. Deur middel van oudiovisuele beelde word grafiese illustrasie van ervarings uit die verlede gegee. ''Weg'' word in 2006 op Aardklop met die Smeltkroesprys vir beste produksie bekroon. In 2009 is ''Self'' op die kortlys vir die toekenning van die Nagtegaalprys vir nuutgeskrewe dramatekste en dit word eindelik met die derde prys bekroon. ''Deksels'' debuteer by 2013 se Woordfees op Stellenbosch. Dit behandel twee mense, ’n skisofreen wat deur sy ouers vir aanneming opgegee is en sy aanneem-suster, wat ’n sukkelbestaan in ’n kelder voer.

Vir televisie verwerk hy sy dramas oor ''Oupa en Ouma sit op die stoep'' in ’n reeks. Hy skryf ook radiodramas en ''Kruispad'' en ''Kniediep'' word deur Radiosondergrense uitgesaai.&lt;ref&gt;Imdb: &lt;nowiki&gt;http://www.imdb.com/name/nm4251480/&lt;/nowiki&gt;&lt;/ref&gt;

== Filmografie ==

* Oupa en Ouma Sit  op die Stoep (2012)
* Die Byl (2016)
* Kniediep in die Warm Water (2018)

== Bronne ==
=== Tydskrifte en Koerante ===
* Bouwer, Anna-Retha. &quot;Kruger ontspan lagspiere met ‘Weg’&quot;. ''[[Beeld]]''. 4 Oktober 2006.
* Ley, Marga. &quot;‘Weg’ is waar, ’n werklikheid&quot;. ''Naweek-Beeld''. 30 September 2006.
* Malan, Mariana. &quot;Leon Kruger nog lank nie klaar met humor&quot;. ''[[Die Burger]]''. 5 Oktober 2006.
* Stehle, Rudolf. &quot;Nie elke teaterdebuut op Woordfees ryk ontgin&quot;. ''[[Beeld]]''. 9 Maart 2013.

=== Resensie ===
==== Magda mag ma menopause hê ====
* Ley, Marga. ''[[Beeld]]''. 27 September 2006.

==== Uitgeplug en ongetem! ====
* Bouwer, Anna-Retha. ''Plus''. 4 Julie 2007.

==== Weg ====
* De Kock, Corli. ''Spat''. 29 September 2006.
* Van Rensburg, Cas. ''Spat''. 29 September 2006.

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Eksterne skakels ==
* {{IMDb|4251480}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Kruger, Leon}}
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse akteurs]]
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse dramaturge]]
[[Kategorie:Geboortes in 1972]]
[[Kategorie:Sterftes in 2021]]
[[Kategorie:Alumni van Hoërskool Tygerberg]]
[[Kategorie:Alumni van Hoërskool President, Johannesburg]]
[[Kategorie:Alumni van Hoërskool Grens]]</text>
      <sha1>39ojo6106bd0l6533i4868p8wxlbp86</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Anders Celsius</title>
    <ns>0</ns>
    <id>117367</id>
    <revision>
      <id>2816445</id>
      <parentid>2510336</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T18:41:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Alumni van die Universiteit Uppsala]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816445</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1753" sha1="rpuksmrom496ks57vz4ptcv4rhrieay" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Wetenskaplike
| naam                      = Anders Celsius
| beeld                     = Headshot of Anders Celsius.jpg
| beeldbeskrywing           = &lt;!-- Vir oormuis-info/ vir siggestremdes; sonder wiki-sintaks --&gt;
| beeldonderskrif           =  Anders Celsius
| geboortedatum             = 27 November 1701
| geboorteplek              =[[Uppsala]], Sweden
| sterftedatum              = {{SDEO|1744|04|25|1701|11|27}}
| sterfteplek               =[[Uppsala]], Sweden
| plek van graf             = 
| blyplek                   =  [[Swede]]
| burgerskap                = 
| nasionaliteit             = Sweeds
| vakgebied                 = Wiskunde, fisika, filosofie, geoloog
| alma mater = [[Uppsala Universiteit]]
| bekend vir                = [[Celsius]]
| image_size = 215px
| handtekening              = Anders Celsius Signature.svg
| footnotes =
}}

'''Anders Celsius''' (27 November 1701 – 25 April 1744) was 'n Sweedse [[sterrekundige]], [[fisikus]] en [[wiskundige]]. Vanaf  1730 tot 1744 was hy professor van [[astronomie]] by die [[Universiteit van Uppsala]].  Tussen 1732 en 1735 het hy deur [[Europa]] gereis en noemenswaardige sterrewagte in [[Duitsland]], [[Italië]] en [[Frankryk]] besoek. Hy het die Uppsala Sterrewag in 1741 gestig, en in 1742 het hy 'n [[temperatuur]]skaal voorgestel. Hierdie temperatuurskaal dra tans [[Celsius|sy naam]].

== Eksterne skakels ==
* {{Commonskat-inlyn|Anders Celsius}}

{{Saadjie}}
{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Celsius, Anders}}
[[Kategorie:Sweedse fisici]]
[[Kategorie:Sterrekundiges]]
[[Kategorie:Wiskundiges in die 18de eeu]]
[[Kategorie:Geboortes in 1701]]
[[Kategorie:Sterftes in 1744]]
[[Kategorie:Fellow of the Royal Society]]
[[Kategorie:Alumni van die Universiteit Uppsala]]</text>
      <sha1>rpuksmrom496ks57vz4ptcv4rhrieay</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Die Briels</title>
    <ns>0</ns>
    <id>120604</id>
    <revision>
      <id>2816379</id>
      <parentid>2813316</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T12:33:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>131157</id>
      </contributor>
      <comment>Red 1 verwysing(s) en merk 0 as dood.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>2816379</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4278" sha1="noasw4110w3qyrdg0wdfely7bbg3fyu" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Musikale kunstenaar
| naam            = Die Briels
| beeld           = 
| beeldgrootte    = 
| dwarsformaat    = 
| beeldbeskrywing = 
| beeldonderskrif = 
| agtergrondkleur = groep
| geboortenaam    = 
| alias           = 
| geboortedatum   = 
| geboorteplek    = 
| oorsprong       = 
| sterfdatum      = 
| sterfplek       = 
| genre           = Afrikaanse volksmusiek
| beroep          = 
| instrument      = 
| jare_aktief     = 1950's–1990's
| etiket          = Troubadoer
| assosiasies     = 
| webwerf         = 
| huidige_lede    = 
| gewese_lede     = Frans Briel&lt;br /&gt;Sannie Briel
}}

'''Die Briels''' was ’n [[Afrikaanse]] [[musiekgroep|sanggroep]]. Frans en Sannie Briel het hulle eerste album, ''My gryse ou moeder'', op 24 Augustus 1954 opgeneem.&lt;ref&gt;Volgens Sannie Briel is dit die datum van hulle eerste album. Ander bronne vermeld dit as 1956, met die kortspeler ''Sentimentele wysies''. I. Roggeband, ''50 Stemme: Die
grootste name in Afrikaanse musiek'' (Kaapstad: Delta, 2009), p. 39. ISBN 978-0-908387-90-8&lt;/ref&gt; Later was hulle bekend vir liedjies soos ''Drie wit kissies'', ''Trein na Pretoria'', ''Ter nagedagtenis aan 435 mynwerkers'' en ''Mynerslied''.&lt;ref name=&quot;HAT Taal-en-feitegids&quot;&gt;HAT Taal-en-feitegids, Pearson, Desember 2013, ISBN 978-1-77578-243-8&lt;/ref&gt; Hulle liedjies was doelbewus somber en sentimenteel en is destyds deur die [[FAK]] as 'n verleentheid beskou. 'n [[SAUK]]-brief van 6 Augustus 1957 toon dat twee van hulle liedjies, ''Saans deur die tralies'' en ''Engel in die hemel'', op radio verbied was.

== Sangloopbaan ==
Die Briels was 'n werkersklas Afrikaanse gesin. Frans het op die spoorweë en later vir [[Yskor]] gewerk, terwyl Sannie 'n [[vurkhyser]] bestuur het. Die realiteite van 'n werkersklas-lewe het dikwels in hul musiek tot uiting gekom. Hulle het die koerante vir nuus oor rampe deursoek, wat as temas vir nuwe liedjies ingespan is. Hierdie swaar onderwerpe was destyds gewild en die albums het goed onder ouer luisteraars verkoop, terwyl jongmense nie regtig na Afrikaanse musiek geluister het nie. Ondanks hul goeie verkope het Die Briels arm gebly. Kunstenaars het nie tantième ontvang nie en 'n vaste fooi is vir opnames betaal.&lt;ref&gt;Van der Merwe, Schalk Daniël. [http://scholar.sun.ac.za/handle/10019.1/97935?show=full ''The dynamics of the interaction between music and society in recorded popular Afrikaans music, 1900–2015''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171129171648/http://scholar.sun.ac.za/handle/10019.1/97935%3Fshow%3Dfull |date=29 November 2017 }}. [[Universiteit Stellenbosch]]&lt;/ref&gt;

In 1961 stel hulle ''Die Mynerslied'' vry, geïnspireer deur die [[Coalbrook-ramp|Coalbrook-mynramp]] van Januarie 1960, waarin 435 mynwerkers omgekom het (waarvan 429 swart trekarbeiders uit [[Lesotho]] en [[Mosambiek]]). Liedjies soos ''Ter nagedagtenis aan 435 Mynwerkers'' en ''Mynerslied'' was 'n somber herinnering aan hierdie tragedie, maar was uiters gewild in 'n tyd waarin ander Afrikaanse musiek meestal lighartig was. Hoewel die [[Sharpeville-slagting]] slegs 'n paar maande na die Coalbrook-ramp plaasgevind het, is dit nie in 'n liedjie verwerk nie.

In die 1980's het die Die Briels se musiek, saam met die alternatiewe Afrikaanse musiek van die tyd, 'n herlewing beleef. Frans is in 1985 en Sannie in 1996 oorlede.

== Trein na Pretoria ==
''Die Trein na Pretoria'' is Die Briels se bekendste treffer. Dis 'n treurige verhaal van 'n meisie wat vir haar sterwende ma in Pretoria wil gaan kuier. Sy het egter nie geld om vir die treinkaartjie te betaal nie en die kondukteur besluit om haar te help. Die liedjie is in 2015 deur [[Maroela Media]] tydens hulle ''Grootste Afrikaanse Liedjie van Alle Tye''-veldtog as een van die top 10 treffers in die tradisionele kategorie benoem.&lt;ref&gt;[http://maroelamedia.co.za/vermaak/musiek/video-die-bekendstelling-van-die-grootste-afrikaanse-liedjie-van-alle-tye/ Nuwe vrystelling: Die Grootste Afrikaanse Liedjie-CD], Maroela Media, 24 April 2015&lt;/ref&gt;

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Eksterne skakels ==
* {{Youtube|pSGvnoVONp0|Trein na Pretoria}}
* {{Youtube|FcOCgLwfRdc|Die graf in die myn}}
* {{Youtube|PY_3bqM77oQ|My moeder}}

{{Normdata}}
{{DEFAULTSORT:Briels, Die}}
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse musiekgroepe]]</text>
      <sha1>noasw4110w3qyrdg0wdfely7bbg3fyu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Pierre Greeff</title>
    <ns>0</ns>
    <id>123099</id>
    <revision>
      <id>2816550</id>
      <parentid>2411048</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:12:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Lewende mense]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816550</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1712" sha1="4rehkeey47qyshkrghvjjbrsi6u23ah" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Musikale kunstenaar
| naam            = Pierre Greeff
| beeld           = Cape Town Festival &amp; Carnival 081.jpg
| beeldgrootte    = 220px
| dwarsformaat    = 
| beeldbeskrywing = 
| beeldonderskrif = Die Heuwels Fantasties tydens 'n optrede in 2011
| agtergrondkleur = solo
| geboortenaam    = 
| alias           = 
| geboortedatum   = 
| geboorteplek    = 
| oorsprong       = [[Bellville]], [[Wes-Kaap]]
| sterfdatum      = 
| sterfplek       = 
| genre           = Rock, pop
| beroep          = Musikant
| instrument      = Stem
| jare_aktief     = - hede
| etiket          = 
| assosiasies     = [[Lukraaketaar]], [[Die Heuwels Fantasties]]
| webwerf         = 
| huidige_lede    = 
| gewese_lede     = 
}}

'''Pierre Greeff''' is 'n [[Suid-Afrika]]anse [[Musiek|musikant]]. Hy was deel van die [[Afrikaans]]e musiekgroep [[Lukraaketaar]] en is tans [[Sangkuns|voorsanger]] van [[Die Heuwels Fantasties]].&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.litnet.co.za/pierre-greeff-oor-die-heuwels-fantasties-se-alles-wat-mal-is/ |title=Pierre Greeff oor Die Heuwels Fantasties se Alles Wat Mal Is |access-date=2 Julie 2017 |format=Onderhoud |work=[[LitNet]] |language=af |archive-url=https://web.archive.org/web/20181003104810/https://www.litnet.co.za/pierre-greeff-oor-die-heuwels-fantasties-se-alles-wat-mal-is/ |archive-date=3 Oktober 2018 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Eksterne skakels ==
* {{Facebook|pierre.greeff}}
* {{Twitter|ekhoudaarvan}}
* {{Instagram|ekhoudaarvan}}
* [http://www.litnet.co.za/author/pierre-greeff/ Pierre Greeff] op [[LitNet]]

{{Normdata}}
{{DEFAULTSORT:Greeff, Pierre}}
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse musici]]
[[Kategorie:Lewende mense]]</text>
      <sha1>4rehkeey47qyshkrghvjjbrsi6u23ah</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816551</id>
      <parentid>2816550</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:12:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Alumni van Hoërskool D.F. Malan]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816551</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1759" sha1="r8ktgwcepak9herwo4w20zjjm9sd4hh" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Musikale kunstenaar
| naam            = Pierre Greeff
| beeld           = Cape Town Festival &amp; Carnival 081.jpg
| beeldgrootte    = 220px
| dwarsformaat    = 
| beeldbeskrywing = 
| beeldonderskrif = Die Heuwels Fantasties tydens 'n optrede in 2011
| agtergrondkleur = solo
| geboortenaam    = 
| alias           = 
| geboortedatum   = 
| geboorteplek    = 
| oorsprong       = [[Bellville]], [[Wes-Kaap]]
| sterfdatum      = 
| sterfplek       = 
| genre           = Rock, pop
| beroep          = Musikant
| instrument      = Stem
| jare_aktief     = - hede
| etiket          = 
| assosiasies     = [[Lukraaketaar]], [[Die Heuwels Fantasties]]
| webwerf         = 
| huidige_lede    = 
| gewese_lede     = 
}}

'''Pierre Greeff''' is 'n [[Suid-Afrika]]anse [[Musiek|musikant]]. Hy was deel van die [[Afrikaans]]e musiekgroep [[Lukraaketaar]] en is tans [[Sangkuns|voorsanger]] van [[Die Heuwels Fantasties]].&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.litnet.co.za/pierre-greeff-oor-die-heuwels-fantasties-se-alles-wat-mal-is/ |title=Pierre Greeff oor Die Heuwels Fantasties se Alles Wat Mal Is |access-date=2 Julie 2017 |format=Onderhoud |work=[[LitNet]] |language=af |archive-url=https://web.archive.org/web/20181003104810/https://www.litnet.co.za/pierre-greeff-oor-die-heuwels-fantasties-se-alles-wat-mal-is/ |archive-date=3 Oktober 2018 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Eksterne skakels ==
* {{Facebook|pierre.greeff}}
* {{Twitter|ekhoudaarvan}}
* {{Instagram|ekhoudaarvan}}
* [http://www.litnet.co.za/author/pierre-greeff/ Pierre Greeff] op [[LitNet]]

{{Normdata}}
{{DEFAULTSORT:Greeff, Pierre}}
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse musici]]
[[Kategorie:Lewende mense]]
[[Kategorie:Alumni van Hoërskool D.F. Malan]]</text>
      <sha1>r8ktgwcepak9herwo4w20zjjm9sd4hh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Jeff Coetzee</title>
    <ns>0</ns>
    <id>124020</id>
    <revision>
      <id>2816607</id>
      <parentid>2580186</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:44:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Alumni van Hoërskool Waterkloof]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816607</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6717" sha1="i0ufs0ysmr1yhgids4e8qinnr6hb897" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Tennisspeler
| spelernaam                            = Jeff Coetzee
| beeld                                 = [[Lêer:Erlich and Coetzee 2009 US Open 01.jpg|260px]]
| onderskrif                            = Jeff Coetzee (regs), met sy spanmaat Jonathan Erlich (links).
| vollenaam                             = 
| noemnaam                              = 
| land                                  = {{vlagland|Suid-Afrika}}
| woonplek                              = [[Floridaheuwels]], [[Suid-Afrika]]
| geboortedatum                         = {{Geboortedatum en ouderdom|1977|4|25}}
| geboorteplek                          = [[Okiep]], [[Suid-Afrika]]
| sterftedatum                          = 
| sterfteplek                           = 
| lengte                                = 1,73&amp;nbsp;m&lt;ref name=atp_profile&gt;{{cite web |title=Player profile – Jeff Coetzee |url=http://www.atpworldtour.com/en/players/jeff-coetzee/c493/overview |website=www.atpworldtour.com |publisher=Association of Tennis Professionals (ATP) |access-date=18 Julie 2017 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20181004003207/https://www.atpworldtour.com/en/players/jeff-coetzee/c493/overview |archive-date=4 Oktober 2018 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;
| gewig                                 = 70&amp;nbsp;kg&lt;ref name=atp_profile /&gt;
| college                               = 
| beginpro                              = 1996&lt;ref name=atp_profile /&gt;
| afgetree                              = 
| speel                                 = Regshandig (tweehandig dubbelhandrug- en -voorhandhoue)
| loopbaanwengeld                       = $1&amp;nbsp;178&amp;nbsp;517&lt;ref name=atp_profile /&gt;
| tennishsjaar                          = 
| tennishsid                            = 
| webblad                               = 
| enkelspelrekord                       = 0–3&lt;ref name=atp_profile /&gt;
| enkelspeltitels                       = 0&lt;ref name=atp_profile /&gt;
| hoogsteenkelspelrang                  = No. 184 (6 Desember 1999)&lt;ref name=atp_profile /&gt;
| huidigeenkelspelrang                  = 
| AustralieseOpeuitslag                 = K2 (2000)
| AustralieseOpejunioruitslag           = 
| AustralieseOpesenioruitslag           = 
| FranseOpeuitslag                      = K1 (1999, 2000)
| FranseOpejunioruitslag                = 
| FranseOpesenioruitslag                = 
| Wimbledonuitslag                      = K3 (1999)
| Wimbledonjunioruitslag                = 
| Wimbledonsenioruitslag                = 
| VSAOpeuitslag                         = K2 (2000)
| VSAOpejunioruitslag                   = 
| VSAOpesenioruitslag                   = 
| Andertoernooie                        = 
| MeestersBekeruitslag                  = 
| WTAKampioenskapuitslag                = 
| Olimpieseuitslag                      = 
| dubbelspelrekord                      = 200–203&lt;ref name=atp_profile /&gt;
| dubbelspeltitels                      = 6&lt;ref name=atp_profile /&gt;
| hoogstedubbelspelrang                 = No. 3 (3 November 2008)&lt;ref name=atp_profile /&gt;
| huidigedubbelspelrang                 = 
| AustralieseOpeDubbelspeluitslag       = HE (2003, 2008)
| AustralieseOpeDubbelspeljunioruitslag = 
| AustralieseOpeDubbelspelsenioruitslag = 
| FranseOpeDubbelspeluitslag            = 3R (2002, 2007)
| FranseOpeDubbelspeljunioruitslag      = 
| FranseOpeDubbelspelsenioruitslag      = 
| WimbledonDubbelspeluitslag            = 2R (2000, 2002, 2008, 2009)
| WimbledonDubbelspeljunioruitslag      = 
| WimbledonDubbelspelsenioruitslag      = 
| VSAOpeDubbelspeluitslag               = KE (1999)
| VSAOpeDubbelspeljunioruitslag         = 
| VSAOpeDubbelspelsenioruitslag         = 
| AndertoernooieDubbelspel              = 
| MeestersbekerDubbelspeluitslag        = 
| WTAKampioenskapDubbelspeluitslag      = 
| OlimpieseDubbelspeluitslag            = 
| Gemeng                                = Gemengde dubbelspel
| gemengdetitels                        = 3
| gemengderekord                        = 3–19
| AustralieseOpeGemengdeuitslag         = 
| FranseOpeGemengdeuitslag              = 
| WimbledonGemengdeuitslag              = 
| VSAOpeGemengdeuitslag                 = 
| opgedateer                            = 18 April 2013
}}

'''Jeff Coetzee''' (25 April 1977-) ’n [[Suid-Afrika]]anse [[tennis]]speler. Hy was die eerste bruin tennisspeler wat 'n nasionale titel gewen het: die 0.12- nasionale kampioenskap in 1988. Kenmerkend van sy styl is sy dubbelhandrug- en -voorhandhoue. Hy het reeds ses ATP-dubbelspeltitels gewen en daarnaas in tien eindstryde gespeel.&lt;ref name=&quot;HAT Taal-en-feitegids&quot;&gt;HAT Taal-en-feitegids, Pearson, Desember 2013, ISBN 978-1-77578-243-8&lt;/ref&gt; Coetzee is op [[25 April]] [[1977]] in [[Okiep]] gebore en speel sedert 1996 professioneel tennis.

== ATP-titels ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|- bgcolor=&quot;#efefef&quot;
|'''No.'''
|'''Datum'''
|'''Toernooi'''
|'''Oppervlak'''
|'''Maat'''
|'''Opponente in eindstryd'''
|'''Telling'''
|-
| 1.
| 15 Julie 2002
| Amersfoort, Nederland
| Klei
| {{vlagikoon|RSA}} Chris Haggard
| {{vlagikoon|BRA}} André Sá &lt;br /&gt; {{vlagikoon|BRA}} Alexandre Simoni
| 7–6&lt;sup&gt;(7–1)&lt;/sup&gt;, 6–3
|- bgcolor=&quot;#d4f1c5&quot;
| 2.
| 30 September 2002
| Tokyo, Japan
| Hard
| {{vlagikoon|RSA}} Chris Haggard
| {{vlagikoon|USA}} Jan-Michael Gambill &lt;br /&gt; {{vlagikoon|USA}} Graydon Oliver
| 7–6&lt;sup&gt;(7–4)&lt;/sup&gt;, 6–4
|-
| 3.
| 30 Desember 2002
| Adelaide, Australië
| Hard
| {{vlagikoon|RSA}} Chris Haggard
| {{vlagikoon|BLR}} Max Mirnyi &lt;br /&gt; {{vlagikoon|USA}} Jeff Morrison
| 2–6, 6–4, 7–6&lt;sup&gt;(9–7)&lt;/sup&gt;
|-
| 4.
| 8 Januarie 2007
| Auckland, Nieu-Seeland
| Hard
| {{vlagikoon|NED}} Rogier Wassen
| {{vlagikoon|SWE}} Simon Aspelin &lt;br /&gt; {{vlagikoon|RSA}} Chris Haggard
| 6–7&lt;sup&gt;(9–11)&lt;/sup&gt;, 6–3, [10–2]
|-
| 5.
| 17 Junie 2007
| 's-Hertogenbosch, Nederland
| Gras
| {{vlagikoon|NED}} Rogier Wassen
| {{vlagikoon|CZE}} Martin Damm &lt;br /&gt; {{vlagikoon|IND}} Leander Paes
| 3–6, 7–6&lt;sup&gt;(7–5)&lt;/sup&gt;, [12–10]
|-
| 6.
| 14 April 2008
| Estoril, Portugal
| Klei
| {{vlagikoon|RSA}} Wesley Moodie
| {{vlagikoon|GBR}} Jamie Murray &lt;br /&gt; {{vlagikoon|ZIM}} Kevin Ullyett
| 6–2, 4–6, [10–8]
|}

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Eksterne skakels ==
{{Commonskat|Jeff Coetzee}}
* [http://www.atpworldtour.com/en/players/enwiki/C493/overview Profiel op die ATP-webwerf]
* [http://www.itftennis.com/procircuit/players/player/profile.aspx?playerid=10007723 Profiel op die ITF-webwerf]
* [https://www.daviscup.com/en/players/player.aspx?id=10007723 Daviscup-profiel]

{{DEFAULTSORT:Coetzee, Jeff}}
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse tennisspelers]]
[[Kategorie:Geboortes in 1977]]
[[Kategorie:Lewende mense]]
[[Kategorie:Alumni van Hoërskool Waterkloof]]</text>
      <sha1>i0ufs0ysmr1yhgids4e8qinnr6hb897</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Carel Boshoff IV</title>
    <ns>0</ns>
    <id>124733</id>
    <revision>
      <id>2816546</id>
      <parentid>2776956</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:08:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <origin>2816546</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4436" sha1="oi6qose9pj0djlebsa9ogergu0cms54" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Persoon
| naam             = Carel Boshoff (IV)
| bynaam           = 
| beeld            = CarelBoshoff.jpg
| beeldbeskrywing  = Carel Boshoff
| onderskrif       = 
| geboortenaam     = Carel Willem Hendrik Boshoff
| geboortedatum    = [[1963]]
| geboorteplek     = [[Pretoria]]
| dood_datum       = 
| sterfteplek      = 
| ouers            = 
| titel            = 
| nasionaliteit    = [[Suid-Afrika]]
| beroep           = Politikus, joernalis, skrywer
| bekend           = Stigter van [[Orania]]
| salaris          = 
| termyn           = 
| opvolger         = 
| eerbewyse        = 
| party            = [[Vryheidsfront Plus]]
| huweliksmaat     = 
| kinders          = 
| webblad          = 
| handtekening     = 
}}
'''Carel Boshoff IV''' (gebore 1963) is 'n [[Suid-Afrikaanse]] [[Politiek|politikus]] en 'n stigter van [[Orania]] en was tussen 2007 en 2019 voorsitter van die [[Orania Beweging]].&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.news24.com/Analysis/the-return-of-the-right-and-the-coming-of-the-volkstaat-20190123 |title=The return of the right and the coming of the volkstaat |date=23 Januarie 2019 |website=[[News24]] |access-date=3 April 2020 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20200408183709/https://www.news24.com/Analysis/the-return-of-the-right-and-the-coming-of-the-volkstaat-20190123 |archive-date=8 April 2020 |url-status=dead |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;netwerk24&quot;/&gt; Hy is die seun van [[Carel Boshoff]], kleinseun van [[Hendrik Verwoerd]] en 'n lid van die [[Vryheidsfront Plus]].

== Biografie ==
Boshoff is in 1963 in Pretoria, Suid-Afrika gebore. Hy het afgestudeer in die [[teologie]], in [[filosofie]] en in [[geskiedenis]]. Hy het met sy proefskrif 'n doktorsgraad in geskiedenis verwerf. Sy proefskrif is later onder die titel ''Afrikaners na [[Apartheid]]'' gepubliseer.

In die vroeë [[1990]]'s het hy saam met sy pa, sy familie en sy kinders na [[Orania]] getrek om 'n [[Volkstaat]] met Afrikaner [[selfbeskikking]] op te rig in die konteks van die grondwetlike onderhandelinge in Kempton Park.

In [[1994]] het hy deelgeneem aan die stigting van die [[Vryheidsfront Plus|Vryheidsfront]] en is hy aangestel as 'n permanente lid van die [[Volkstaat]]raad. 

Hy is daarna verkies in die [[Orania Verteenwoordigende Raad]] en die Orania Dorpsraad en is aangestel as uitvoerende hoof van die [[Orania Beweging]]. Boshoff het 'n deurslaggewende rol gehad in die ontwikkeling van Orania se bestuur tot 'n ware munisipale raad. 

Aan die einde van [[2001]] is hy verkies tot die provinsiale raad van die [[Noord-Kaap]]. 

In Februarie [[2003]] is hy verkies as die provinsiale leier van die Vryheidsfront in die Noord-Kaap.

Boshoff het op [[25 Mei]] [[2019]] bedank as hoof van Orania se burgerraad weens korrupsiebewerings, wat hy ontken het.&lt;ref name=&quot;netwerk24&quot;&gt;{{cite web |url=https://www.netwerk24.com/netwerk24/nuus/aktueel/nou-wil-carel-boshoff-sy-eie-stigting-begin-20190525 |title=Carel Boshoff bedank as hoof van Orania se burgerraad |date=25 Mei 2019 |first1=Ané |last1=Van Zyl|website=[[Netwerk24]] |access-date=10 Mei 2022 |language=af |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

In die verlede was Boshoff ook 'n [[joernalis]] by ''[[Beeld]]'', 'n aanbieder van die TV-program ''Dwarsklap'' op [[KykNET]], 'n lid van die Groep van 63, en die president van die [[Vryheidstigting]]. 

== Publikasies ==
* ''[[NP van Wyk Louw]] en die derde Afrikaner'', [[FAK]]&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://maroelamedia.co.za/afrikaans/skakel-in-vir-aanlyn-gesprek-oor-van-wyk-louw-derde-afrikaner/ |title=Skakel in vir aanlyn gesprek oor Van Wyk Louw, derde Afrikaner |date=18 Junie 2020 |website=[[Maroela Media]] |access-date=18 Junie 2020 |language=af |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

== Sien ook ==
* [[Carel Boshoff]]
* [[Orania]]

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Eksterne skakels ==
{{Commonscat|Carel Boshoff IV}}
* [http://www.orania.co.za/in-n-neutedop/orania-se-leiers/ Orania se leiers] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171129082121/http://www.orania.co.za/in-n-neutedop/orania-se-leiers/ |date=29 November 2017}}

{{Normdata}}
{{DEFAULTSORT:Boshoff, Carel IV}}

[[Kategorie:Afrikaners]]
[[Kategorie:Geboortes in 1963]]
[[Kategorie:Mense van Orania]]
[[Kategorie:Politici van die Vryheidsfront Plus]]
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse joernaliste]]
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse politici]]
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse skrywers]]
[[Kategorie:Akademiese personeel van Akademia]]</text>
      <sha1>oi6qose9pj0djlebsa9ogergu0cms54</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Lars Fredrik Svanberg</title>
    <ns>0</ns>
    <id>125121</id>
    <revision>
      <id>2816446</id>
      <parentid>2670565</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T18:42:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Alumni van die Universiteit Uppsala]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816446</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1203" sha1="gd5bqlp8633buzy7mikgbh3sf3md8ma" xml:space="preserve">{{Weesbladsy}}
{{Databoks}}

'''Lars Fredrik Svanberg''' (13 Mei [[1805]] – 16 Julie [[1878]]) was 'n [[Sweedse]] [[chemikus]] en [[mineraloog]].

== Lewe ==
Hy is op 13 Mei 1805 in [[Stockholm]], [[Swede]], gebore as die seun van Jöns Svanberg. Hy was twee keer getroud. In 1836 is hy getroud met Augusta Roth en in 1859 met Baroness Frederica Augusta Stiernstedt.  Hy sterf op 16 Julie 1878 in [[Uppsala]], Swede.

== Loopbaan ==
Hy was 'n student van [[Jöns Jacob Berzelius]]. Van 1853 tot 1874 was hy professor in chemie aan die [[Universiteit van Uppsala]]. In 1839 word hy lid van die Royal Swedish Academy of Sciences. Hy het ook 'n militêre loopbaan gehad, en is aangestel as onder-luitenant in die Sweedse vloot se meganiese korps. Sy pligte was die gehaltebeheer van kanonne en yster wat vir die Sweedse Vloot geproduseer was.

== Erkenning ==
Die mineraal [[svalbergiet]] is na hom vernoem.

== Eksterne skakels ==
* https://runeberg.org/sbh/svanblar.html

{{DEFAULTSORT:Svanberg, Lars Fredrik}}
[[Kategorie:Sweedse chemici]]
[[Kategorie:Akademici]]
[[Kategorie:Mineraloë]]
[[Kategorie:Geboortes in 1805]]
[[Kategorie:Sterftes in 1878]]
[[Kategorie:Alumni van die Universiteit Uppsala]]</text>
      <sha1>gd5bqlp8633buzy7mikgbh3sf3md8ma</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Anders Gustaf Ekeberg</title>
    <ns>0</ns>
    <id>125122</id>
    <revision>
      <id>2816447</id>
      <parentid>2510337</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T18:42:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Alumni van die Universiteit Uppsala]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816447</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1429" sha1="rdha1zwxv80dk3f2245yr1a9233zb78" xml:space="preserve">[[Beeld: Anders Gustaf Ekeberg.jpg|duimnael|Anders Gustaf Ekeberg]]

'''Anders Gustaf Ekeberg''' ([[Stockholm]], [[Swede]], 16 Januarie 1767 – [[Uppsala]], [[Swede]], 11 Februarie 1813) was 'n Sweedse [[chemikus]] wat [[tantaal]] ([[Ta]]) in 1802 ontdek het. Hy was doof.&lt;ref name=&quot;Book Review&quot;&gt;{{cite journal | jstor=10.1086/345053 | title=Book Review | author=Lang, Harry G. | journal=Isis |date=Junie 2002 | volume=93 | issue=2 | pages=356–357 | doi=10.1086/345053}}&lt;/ref&gt;

Ekeberg het in 1784 by die [[Universiteit van Uppsala]] ingeskryf, in 1788 gegradueer, is in 1794 aangestel as 'n dosent in chemie 1794 en in 1799 as eksperimenteerder. In 1799 is hy verkies tot lid van die Koninklike Sweedse Wetenskapsakademie.

[[Carl Gustaf Ekeberg]] was sy oom.

== Eksterne skakels ==
* {{Gutenberg author | id=Ekeberg,+Anders+Gustaf | name=Anders Gustaf Ekeberg}}

== Verdere leesstof ==
* {{cite journal | author = Weeks, Mary Elvira |authorlink=Mary Elvira Weeks| title = The Discovery of the Elements: VII. Columbium, Tantalum, and Vanadium | journal = Journal of Chemical Education | volume = 9 | issue = 5 | pages = 863–884 | doi = 10.1021/ed009p863 | year = 1932}} - subscription required

== Verwysings ==
{{Verwysings}}
{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Ekeberg, Anders Gustaf}}
[[Kategorie:Sweedse chemici]]
[[Kategorie:Geboortes in 1767]]
[[Kategorie:Sterftes in 1813]]
[[Kategorie:Alumni van die Universiteit Uppsala]]</text>
      <sha1>rdha1zwxv80dk3f2245yr1a9233zb78</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Jakob Friedrich Ehrhart</title>
    <ns>0</ns>
    <id>125272</id>
    <revision>
      <id>2816448</id>
      <parentid>2256881</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T18:42:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Alumni van die Universiteit Uppsala]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816448</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2050" sha1="jm1oqolngcu8woqb31u1vyljssdk9w4" xml:space="preserve">'''Jakob Friedrich Ehrhart''' (4 November 1742, [[Holderbank]], [[Aargau]] – 26 Junie 1795) was 'n [[Duits]]e plantkundige, 'n leerling van [[Carl Linnaeus]] by die [[Universiteit van Uppsala]], en later die direkteur van die [[Botaniese Tuin van Hannover]], waar hy tussen 1780–1793 verskeie belangrike werke geproduseer het. Ehrhart was die eerste skrywer wat die rang van [[subspesie]] in botaniese literatuur gebruik het, en het tussen 1780 en 1789 baie subspesiename gepubliseer.&lt;ref&gt;Chater A.O., Brummitt R.K. (1966). Subspecies in the works of Friedrich Ehrhart. ''Taxon'' '''15''':95–106.&lt;/ref&gt;

In 1779 het [[Carl Peter Thunberg]] (1743–1828) 'n [[genus]] van [[gras]]se, [[Ehrharta]], tot Ehrhart se eer vernoem.&lt;ref&gt;[https://books.google.com/books?id=hIbnAAAAMAAJ&amp;pg=RA1-PA40 Transactions, Volumes 5–6 By Linnean Society of London], Linnean Society of London. Library&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://books.google.com/books?id=TfopAAAAYAAJ&amp;pg=PA128 Google Books] Introduction to botanic teachings at the schools of Victoria by Ferdinand von Mueller&lt;/ref&gt; Die [[outeursafkorting]] '''Ehrh.''' word gebruik om hierdie individu as die skrywer aan te dui wanneer 'n botaniese naam aangehaal word. 

== Publikasies ==
* ''Chloris hanoverana'', 1776.
* ''Supplementum systematis vegetabilium, generum et specierum plantarum'', 1781.
* ''Beiträge zur Naturkunde, und den damit verwandten Wissenschaften, besonders der Botanik, Chemie, Haus- und Landwirthschaft, Arzneigelahrtheit und Apothekerkunst'', seven volumes (1787 to 1792) – Contributions to [[natural history]], etc.
* Autobiography in Usteri's Annals of Botany.&lt;ref&gt;List of publications copied from an article on Jakob Friedrich Ehrhart at [[German Wikipedia]].&lt;/ref&gt;

== Sien ook ==
* [[Lys van botaniste volgens outeursafkorting]]

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Ehrhardt, Jakob Friedrich}}
[[Kategorie:Duitse bioloë]]
[[Kategorie:Botanici]]
[[Kategorie:Geboortes in 1742]]
[[Kategorie:Sterftes in 1795]]
[[Kategorie:Alumni van die Universiteit Uppsala]]</text>
      <sha1>jm1oqolngcu8woqb31u1vyljssdk9w4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Dachau-konsentrasiekamp</title>
    <ns>0</ns>
    <id>125480</id>
    <revision>
      <id>2816660</id>
      <parentid>2503220</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T10:13:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>UrsusMaritimus13</username>
        <id>184343</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:2|0|0 */</comment>
      <origin>2816660</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2218" sha1="i0cm8x3srh0pbpv7l4uj5s2p0rjma3s" xml:space="preserve">[[Lêer:Prisoners liberation dachau.jpg|duimnael|Oorlewende kinders in 1945]]
[[Lêer:Toasting Polish Dachau.jpg|duimnael|Oorlewende Poolse gevangenes in 1945]]
[[Lêer:Tor im KZ Dachau mit Inschrift Arbeit macht frei.jpg|duimnael|Deur na die konsentrasiekamp 2022]]


'''Dachau''' was ’n [[konsentrasiekamp]] in die suide van [[Duitsland]] waar duisende [[Jode]] en ander gevangenes gedurende die [[Tweede Wêreldoorlog]] om die lewe gebring is.&lt;ref name=&quot;HAT Taal-en-feitegids&quot;&gt;HAT Taal-en-feitegids, Pearson, Desember 2013, ISBN 978-1-77578-243-8&lt;/ref&gt; Die kamp is in 1933 deur [[Heinrich Himmler]] op die gronde van 'n ou ammunisiefabriek gebou. Dit was suidoos van die Middeleeuse stad [[Dachau]], 16&amp;nbsp;km noordwes van [[München]] in die staat [[Beiere]] geleë. Die oorspronklike doel was om politieke gevangenis te interneer.&lt;ref name=MNN&gt;{{cite journal|title=Ein Konzentrationslager für politische Gefangene In der Nähe von Dachau|url=http://www.holocaust-history.org/dachau-gas-chambers/images/photo02.jpg|journal=Münchner Neueste Nachrichten (&quot;The Munich Latest News&quot;)|date=21 Maart 1933|publisher=The Holocaust History Project|language=German|quote=|access-date= 5 September 2017|archive-date=29 November 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20171129141626/http://www.holocaust-history.org/dachau-gas-chambers/images/photo02.jpg|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

Die kamp is uitgebrei om gewone Duitse en Oostenrykse misdadigers te huisves. Uiteindelik is buitelandse burgers uit lande wat Duitsland beset of binnegeval het ook daarheen gestuur. Die Dachau-kampstelsel het tot byna 100 subkampe gegroei, wat oor die hele suide van Duitsland en [[Oostenryk]] versprei was. Die meeste hiervan was werkkampe of arbeidskommando's. Hierdie kampe is in die lente van 1945 deur [[Verenigde State van Amerika|Amerikaanse]] troepe bevry.

== Sien ook ==
*[[Lys van konsentrasiekampe in Nazi-Duitsland]]

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Eksterne skakels ==
* {{Commonskat-inlyn|Dachau concentration camp}}

{{Saadjie}}
{{Koördinate|48|16|08|N|11|28|07|E|region:DE-BY_type:landmark|aansig=titel}}

{{Normdata}}

[[Kategorie:Geboue en strukture in Beiere]]
[[Kategorie:Nazi-konsentrasiekampe in Duitsland]]</text>
      <sha1>i0cm8x3srh0pbpv7l4uj5s2p0rjma3s</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Pietie Norval</title>
    <ns>0</ns>
    <id>125644</id>
    <revision>
      <id>2816608</id>
      <parentid>2580188</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:44:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Alumni van Hoërskool Waterkloof]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816608</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7740" sha1="rn257r2tai6xq5uqshopqgs7w9p55g1" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Tennisspeler
| spelernaam                            = Piet Norval
| beeld                                 = 
| onderskrif                            = 
| vollenaam                             = Pieter Norval
| noemnaam                              = Pietie
| land                                  = {{vlagland|Suid-Afrika}}
| woonplek                              = [[Kaapstad]], [[Wes-Kaap]]&lt;ref name=atp_profile&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.atptour.com/en/players/piet-norval/n100/overview |title=Player profile – Piet Norval |publisher=ATP World Tour |accessdate=23 Februarie 2021}}&lt;/ref&gt;
| geboortedatum                         = {{Geboortedatum en ouderdom|1970|4|7}}&lt;ref name=atp_profile /&gt;
| geboorteplek                          = Kaapstad
| sterftedatum                          = 
| sterfteplek                           = 
| lengte                                = 1,85&amp;nbsp;m&lt;ref name=atp_profile /&gt;
| gewig                                 = 88&amp;nbsp;kg&lt;ref name=atp_profile /&gt;
| college                               = 
| beginpro                              = 1988&lt;ref name=atp_profile /&gt;
| afgetree                              = 2001
| speel                                 = Regshandig (eenhandig handrughou)&lt;ref name=atp_profile /&gt;
| loopbaanwengeld                       = $1&amp;nbsp;832&amp;nbsp;303 &lt;small&gt;(soos in 2001)&lt;/small&gt;&lt;ref name=atp_profile /&gt; &lt;small&gt;(430ste van alle tye)&lt;/small&gt;&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.protennislive.com/posting/ramr/career_prize.pdf |title=Career Prize Money |publisher=Pro Tennis Live |format=PDF |date=22 Februarie 2021 |accessdate=23 Februarie 2021}}&lt;/ref&gt;
| tennishsjaar                          = 
| tennishsid                            = 
| webblad                               = 
| enkelspelrekord                       = 4–12 (25%)&lt;ref name=atp_profile /&gt;
| enkelspeltitels                       = 0&lt;ref name=atp_profile /&gt;
| hoogsteenkelspelrang                  = No. 125 (19 Junie 1989)&lt;ref name=atp_profile /&gt;
| huidigeenkelspelrang                  = 
| AustralieseOpeuitslag                 = 
| AustralieseOpejunioruitslag           = 
| AustralieseOpesenioruitslag           = 
| FranseOpeuitslag                      = 
| FranseOpejunioruitslag                = 
| FranseOpesenioruitslag                = 
| Wimbledonuitslag                      = 
| Wimbledonjunioruitslag                = 
| Wimbledonsenioruitslag                = 
| VSAOpeuitslag                         = 
| VSAOpejunioruitslag                   = 
| VSAOpesenioruitslag                   = 
| Andertoernooie                        = Groot toernooie
| MeestersBekeruitslag                  = 
| WTAKampioenskapuitslag                = 
| Olimpieseuitslag                      = KE ([[Olimpiese Somerspele 1996|1996]])
| dubbelspelrekord                      = 329–300 (54,83%)&lt;ref name=atp_profile /&gt;
| dubbelspeltitels                      = 14&lt;ref name=atp_profile /&gt;
| hoogstedubbelspelrang                 = No. 16 (16 Januarie 1995)&lt;ref name=atp_profile /&gt;
| huidigedubbelspelrang                 = 
| AustralieseOpeDubbelspeluitslag       = KE (1997)
| AustralieseOpeDubbelspeljunioruitslag = 
| AustralieseOpeDubbelspelsenioruitslag = 
| FranseOpeDubbelspeluitslag            = KE (1993)
| FranseOpeDubbelspeljunioruitslag      = 
| FranseOpeDubbelspelsenioruitslag      = 
| WimbledonDubbelspeluitslag            = HE (1991)
| WimbledonDubbelspeljunioruitslag      = 
| WimbledonDubbelspelsenioruitslag      = 
| VSAOpeDubbelspeluitslag               = KE (1998)
| VSAOpeDubbelspeljunioruitslag         = 
| VSAOpeDubbelspelsenioruitslag         = 
| AndertoernooieDubbelspel              = Groot dubbelspeltoernooie
| MeestersbekerDubbelspeluitslag        = 
| WTAKampioenskapDubbelspeluitslag      = 
| OlimpieseDubbelspeluitslag            = [[Lêer:Silver medal.svg|20px]] Silwermedalje ([[Olimpiese Somerspele 1992|1992]])
| Gemeng                                = Gemengde dubbelspel
| gemengdetitels                        = 1
| gemengderekord                        = 
| AustralieseOpeGemengdeuitslag         = 
| FranseOpeGemengdeuitslag              = '''W''' (1999)
| WimbledonGemengdeuitslag              = 
| VSAOpeGemengdeuitslag                 = 
| opgedateer                            = 23 Februarie 2021
}}

'''Piet Norval''' (1970-) is 'n voormalige [[Suid-Afrika]]anse [[tennis]]speler wat tussen 1988 en 2001 professioneel tennis gespeel het. Norval het veertien ATP-dubbelspeltoernooie gewen en daarnaas tot 'n verdere een-en-twintig eindstryde deurgedring. Tydens die [[Olimpiese Somerspele 1992|Olimpiese Somerspele van 1992]] het hy saam met [[Wayne Ferreira]] 'n silwermedalje in [[Barcelona]] verower. In 1999 wen hy die gemengde dubbelspel op [[Franse Ope|Roland Garros]] saam met die Sloweense Katarina Srebotnik. Hy het in 2001 uit tennis afgetree.

== Grand Slam-rekord ==
Die tabel toon Norval se prestasie tydens elk van die [[Grand Slam (tennis)|Grand Slam]]-toernooie in mansenkels waaraan hy deelgeneem het:
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align: center;&quot; width = 60%;
!width=10%| Jaar
!width=20%| [[Australiese Ope (tennis)|Australiese Ope]]
!width=20%| [[Franse Ope]]
!width=20%| [[Wimbledon-kampioenskap|Wimbledon]]
!width=20%| [[VSA-Ope (tennis)|VSA-Ope]]
|-
|1990
| ''Nie deelgeneem nie''
| ''Nie deelgeneem nie''
|style=&quot;background:#afeeee;&quot;| Rondte 3
|style=&quot;background:#afeeee;&quot;| Rondte 3
|-
|1991
| ''Nie deelgeneem nie''
|style=&quot;background:#afeeee;&quot;| Rondte 1
|style=&quot;background:#FFEC8B;&quot;| Halfeindstryd
|style=&quot;background:#afeeee;&quot;| Rondte 2
|-
|1992
|style=&quot;background:#afeeee;&quot;| Rondte 2
|style=&quot;background:#afeeee;&quot;| Rondte 3
|style=&quot;background:#afeeee;&quot;| Rondte 1
|style=&quot;background:#afeeee;&quot;| Rondte 3
|-
|1993
|style=&quot;background:#afeeee;&quot;| Rondte 3
|style=&quot;background:#ffebcd;&quot;| Kwarteindstryd
|style=&quot;background:#afeeee;&quot;| Rondte 3
|style=&quot;background:#afeeee;&quot;| Rondte 1
|-
|1994
|style=&quot;background:#afeeee;&quot;| Rondte 3
|style=&quot;background:#afeeee;&quot;| Rondte 1
|style=&quot;background:#afeeee;&quot;| Rondte 1
|style=&quot;background:#afeeee;&quot;| Rondte 1
|-
|1995
|style=&quot;background:#afeeee;&quot;| Rondte 1
|style=&quot;background:#afeeee;&quot;| Rondte 1
|style=&quot;background:#afeeee;&quot;| Rondte 3
|style=&quot;background:#afeeee;&quot;| Rondte 1
|-
|1996
|style=&quot;background:#afeeee;&quot;| Rondte 2
|style=&quot;background:#afeeee;&quot;| Rondte 1
|style=&quot;background:#afeeee;&quot;| Rondte 1
|style=&quot;background:#afeeee;&quot;| Rondte 1
|-
|1997
|style=&quot;background:#ffebcd;&quot;| Kwarteindstryd
|style=&quot;background:#afeeee;&quot;| Rondte 2
|style=&quot;background:#ffebcd;&quot;| Kwarteindstryd
|style=&quot;background:#afeeee;&quot;| Rondte 1
|-
|1998
|style=&quot;background:#afeeee;&quot;| Rondte 1
|style=&quot;background:#afeeee;&quot;| Rondte 1
|style=&quot;background:#afeeee;&quot;| Rondte 3
|style=&quot;background:#ffebcd;&quot;| Kwarteindstryd
|-
|1999
|style=&quot;background:#afeeee;&quot;| Rondte 1
|style=&quot;background:#afeeee;&quot;| Rondte 3
|style=&quot;background:#afeeee;&quot;| Rondte 3
|style=&quot;background:#afeeee;&quot;| Rondte 1
|-
|2000
|style=&quot;background:#afeeee;&quot;| Rondte 2
|style=&quot;background:#afeeee;&quot;| Rondte 3
|style=&quot;background:#afeeee;&quot;| Rondte 2
|style=&quot;background:#afeeee;&quot;| Rondte 1
|-
|2001
|style=&quot;background:#afeeee;&quot;| Rondte 1
| ''Nie deelgeneem nie''
| ''Nie deelgeneem nie''
| ''Nie deelgeneem nie''
|}

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Eksterne skakels ==
* {{en}} [https://www.atptour.com/en/players/piet-norval/n100/overview Piet Norval se ATP-profiel]
* {{en}} [https://www.itftennis.com/en/players/pieter--norval/800179595/rsa/mt/s/overview/ Piet Norval se ITF-profiel]

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Norval, Piet}}
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse tennisspelers]]
[[Kategorie:Geboortes in 1970]]
[[Kategorie:Lewende mense]]
[[Kategorie:Afrikaners]]
[[Kategorie:Olimpiese deelnemers]]
[[Kategorie:Alumni van Hoërskool Waterkloof]]</text>
      <sha1>rn257r2tai6xq5uqshopqgs7w9p55g1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Angelique Rockas</title>
    <ns>0</ns>
    <id>125812</id>
    <revision>
      <id>2816429</id>
      <parentid>2789069</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T18:18:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>213.104.162.106</ip>
      </contributor>
      <comment>/* Eksterne skakels */ [[Kategorie:Alumni van Universiteit van die Witwatersrand]]</comment>
      <origin>2816429</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="22723" sha1="qsik5d1a3741m47op6g5h9macnwso4i" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Akteur
| Naam                      = Angelique Rockas
| Beeld                     = Angelique Rockas - Headshot Medea.jpg
| Beeldbeskrywing           = &lt;!-- Vir oormuis-info/ vir siggestremdes; sonder wiki-sintaks --&gt;
| Beeldonderskrif           = Angelique Rockas as Medea
| Geboortenaam              = 
| Alias                     = 
| Geboortedatum             = 
| Geboorteplek              = 
| Nasionaliteit             = 
| Sterfdatum                = 
| Sterfplek                 = 
| Ouers                     = 
| Lewensmaat                = 
| Kinders                   = 
| Skool                     = 
| Universiteit              = [[Universiteit van die Witwatersrand]], [[Universiteit van Kaapstad]]
| Beroep                    = Aktrise,vervaardiger 
| Aktiewe jare              = 1978–tans
| Noemenswaardige rolprente = 
| Webwerf                   = 
| IMDb                      = 
| Toekennings               = &lt;!-- slegs noemenswaardiges --&gt;
}}
[[Lêer:Angelique Rockas and Garry Cooper as Miss Julie humiliating Jean.jpg|duimnael|regs|200px|Angelique Rockas as Miss Julie verneder Garry Cooper as Jean in Strindberg se ''Miss Julie'' (Internationalist Theatre)]]
'''Angelique Rockas'''&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.thesouthafrican.com/angelique-rockas-bold-theatre-pioneer/ |title=argiefkopie |access-date= 6 Junie 2016 |archive-date= 6 Junie 2016 |archive-url=https://archive.ph/20160606160808/http://www.thesouthafrican.com/angelique-rockas-bold-theatre-pioneer/ |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.google.com/search?tbm=bks&amp;ei=NnhYXPmrCY_CUujPrIgD&amp;q=South+African+Digest++Internationalist+Theatre+South+African+actress+Angelique+Rockas+all+races+and+nationalities+Genet+The+Balcony+mother+courage&amp;oq=South+African+Digest++Internationalist+Theatre+South+African+actress+Angelique+Rockas+all+races+and+nationalities+Genet+The+Balcony+mother+courage&amp;gs_l=psy-ab.12...19940.46010.0.47929.59.43.0.0.0.0.0.0..0.0....0...1c.1.64.psy-ab..59.0.0....0.ufflBu-1sXU, Angelique Rockas founded Internationalst Theatre  all races and nationalities, South African Gov Digest July1983. &lt;/ref&gt; is 'n Grieks-Suid-Afrikaanse aktrise; 'n pionier van multirassige en multinasionale teaterproduksies in [[Londen]] gedurende die dekade van 1980. Die naam van haar teatermaatskappy was '''Internationalist Theatre'''&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://archive.org/details/TheStageTheatreNewsOriginal |title=Multi-racial Genet |author=Stage Editorial |date=9 April 1981 |work=The Stage |via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://books.google.com/books?id=BjFaAAAAMAAJ&amp;q=%22Internationalist+Theatre%22 , British Alternative Theatre Directory Internationalist Theatre, 1988 &lt;/ref&gt;&lt;ref&gt; https://books.google.co.uk/books?id=lzkOAQAAMAAJ&amp;q=%22Angelique+Rockas%22&amp;dq=%22Angelique+Rockas%22&amp;hl=en&amp;sa=X&amp;ved=0ahUKEwjg0LLdmPjXAhVjI8AKHYyIAyoQ6AEIQzAG/, British Theatre directory Internationalist Theatre Entry, 1990&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://archive.org/details/PeterStevensonSignificantPieceOfEpicTheatreWithMultinationalCast|title=Art of Keeping alive |author=Peter Hepple |date=13 May 1982 |work=The Stage/Internrnationalist Theatre |via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/BBCLatinAmericanReview1 |title=BBC Latin American  The Camp by Gambaro|author=Ann Morey|date=1981|work=BBC Latin American Service page 1|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://archive.org/details/BBCLatinAmericanReview2 |title=BBC Latin American The Camp Multi Racial And Multi National |date=1981 |work=BBC Latin American Service page2 |author=Ann Morey |via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;
met [[Athol Fugard]] as beskermheer.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.thesouthafrican.com/angelique-rockas-bold-theatre-pioneer/ |title=argiefkopie |access-date= 6 Junie 2016 |archive-date= 6 Junie 2016 |archive-url=https://archive.ph/20160606160808/http://www.thesouthafrican.com/angelique-rockas-bold-theatre-pioneer/ |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Documents Athol Fugard in British Library ,[http://searcharchives.bl.uk/primo_library/libweb/action/dlDisplay.do?docId=IAMS032-003377398&amp;fn=permalink&amp;vid=IAMS_VU2  &quot;Angelique Rockas Archives&quot;] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20220308201331/https://searcharchives.bl.uk/primo_library/libweb/action/dlDisplay.do?docId=IAMS032-003377398&amp;fn=permalink&amp;vid=IAMS_VU2 |date= 8 Maart 2022 }}, &quot;British Library&quot;.&lt;/ref&gt;

== Bibiografie ==
Rockas het van die Katolieke Skool van St Dominic in [[Boksburg]] matrikuleer.[[Barbara Hogan]] was 'n tydgenoot. Sy het 'n B.A. (Hons) graad in Engelse letterkunde aan die [[Universiteit van die Witwatersrand]] verwerf. Een van die groot invloede in haar jeug was die legendariese [[George Bizos]],&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.bbc.co.uk/programmes/p03js1g3 |title=BBC World Service Interview Archive:George Bizos |date=29 Julie 2003 |via=BBC World Service |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20191007134202/https://www.bbc.co.uk/programmes/p03js1g3 |archive-date=7 Oktober 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/GeorgeBizosAngelique001|title=Letter to Angelique from George Bizos|author=George Bizos|date=November 2002|work=|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt; die Griekse prokureur van [[ Nelson Mandela]].
Rockas het toneelspel by die dramaskool van die [[Universiteit van Kaapstad]] studeer, onder die leiding van prof. Robert Mohr.&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://esat.sun.ac.za/index.php/Robert_Mohr |title=Robert Mohr |author=ESAT |work=University of Stellenbosch |via=esat.sun.ac.za |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20191007134209/https://esat.sun.ac.za/index.php/Robert_Mohr |archive-date=7 Oktober 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; [[Reza de Wet]] was 'n tydgenoot&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://esat.sun.ac.za/index.php?title=The_Effect_of_Gamma_Rays_on_Man-in-the-moon_Marigolds |title=Die Effek van Gamma Strale directed by Robert Mohr |author=Esat |year=1976 |work=Die Effek van Gamma Strale |via=esat.sun.ac.za |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20191009122248/https://esat.sun.ac.za/index.php?title=The_Effect_of_Gamma_Rays_on_Man-in-the-moon_Marigolds |archive-date=9 Oktober 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;&quot; So onthou die inter na sio nale aktrise en filmmaker Angelique Rockas, ’n klasmaat van Reza aan die Uni ver siteit van Kaapstad, haar byvoorbeeld uit haar studente dae as ’n prag tige en eksotiese wese, “a young woman/girl who not only created poetry in her acting but who sought to create poetic moments in real life”, en “totally unbourgeois, probably Nietzschean, and a little shocking too
for someone from a prim conservative Orthodox back ground like me”,   https://uir.unisa.ac.za/bitstream/handle/10500/26822/Reza%20de%20Wet%20Inhoud.pdf?sequence=1, &quot;n Huldiging Reza de Wet: die dramaturg as dromer&quot; , Prof Marisa Keuris UNISA &lt;/ref&gt; .Uiteindelik het Rockas met 'n verwysingsbrief van die groot Afrikaanse akteur [[Cobus Rossouw]],&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/cobusroussouwsasgreatestafrikaansactor_201912
|title=Reference Letter from Cobus Rossouw|author=Cobus Rossouw|date=Junie 1978|work=|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt; Suid-Afrika vir die Verenigde Koninkryk verlaat.

== Loopbaan ==
===Teater===
In Londen het Rockas haar loopbaan by Theatro Technis begin. Sy het ''Medea''&lt;ref&gt;https://archive.org/details/ScreengrabNedChailletMedeaTheTimesReview21Jan1982Pg13, The Times review Medea,1982&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://ia800702.us.archive.org/1/items/Screengrab1SundayTelegraphWomenssWorldsMidPage24Januray1982/Screengrab%20%201%20Sunday%20Telegraph%20Womens%60s%20Worlds%20%20mid%20page%2024%20Januray%201982.png&lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://archive.org/details/AngeliqueRockasMedeaCamdenSCanner|title=Medea at Theatro Technis|date=28 Februarie 1982|work=Camden SCanner|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/MedeaPerformanceAtTheatroTechnis1982PlayedByAngeliqueRockas|title=Live performance of Angelique Rockas as Medea|date=1982|work=Medea|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://archive.org/details/MedeaSRevengeTheatroTechnis| title=Medea`s Revenge fit to stand beside the National's &quot;Oresteia&quot; |author=Tom Vaughan |date= 28 Jan 1982|work=The Morning Star|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt; van [[Euripides]], [[Griekse teater]], en Io in ''Prometheus Geboeid''&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/TheatroTechnisLondonPrometheusBoundAeschyllusTimeOut|title=Theatro, Technis, London, Prometheus, Bound, Aeschyllus, Time, Out|date=|work=|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt; van [[Aischylos]] onder die leiding van George Eugeniou vertolk.

Angelique Rockas se eerste onderneming in teaterproduksie was die opvoering van ''Dis jammer sy is 'n hoer'' van John Ford, met Declan Donnellan as regisseur. Sy het ook die hoofrol van Annabella gespeel .&lt;ref&gt; {{cite web |url=http://theatricalia.com/play/as/tis-pity-shes-a-whore/production/pxj |title='Tis Pity She's a Whore |author=Ford, John |date=November 1980 |work=Nuwe Teater |via=theatricalia.com |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20191009130536/https://theatricalia.com/play/as/tis-pity-shes-a-whore/production/pxj |archive-date=9 Oktober 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

Met Internationalist Theater het Rockas die rolle van Emma in ''Die Kamp'' van Griseld Gambaro,
&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/BBCLatinAmericanReview2 |title=Angelique as Emma in The Camp by Gambaro|author=Ann Morey|date=26 Oktober 1981|work=BBC Latin American Service review of The Camp page 2|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/BBCLatinAmericanReview1 |title=Angelique as Emma in The Camp by Gambaro|author=Ann Morey|date=26 Oktober 1981|work=BBC Latin American Service review of The Camp page 1|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://archive.org/details/SearingMorningStarOriginalCamp|author=The Morning Star|title= Searing and of great power |date=Oktober 1981|work= The Camp |via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/SpareRibElCampoTheCampReview
|title=El Campo (The Camp)|author=Jenny Vaughan|work= Spare Rib, Issue 115, pages 46–47 |date= Februarie 1982|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite journal|url=https://data.journalarchives.jisc.ac.uk/britishlibrary/sparerib/view?volumeIssue=33313337323334343737%2333383234353738313239$%23313135&amp;journal=33313337323334343737%2333383234353738313239|title=Review of ''The Camp'' (''El Campo'')|author=Jenny Vaughan|date=February 1982|work=Spare Rib|issue=115|pages=46–47|via=British Library|access-date=15 September 2017|archive-date=29 Junie 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200629023136/https://data.journalarchives.jisc.ac.uk/britishlibrary/sparerib/view?volumeIssue=33313337323334343737%2333383234353738313239$%23313135&amp;journal=33313337323334343737%2333383234353738313239|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; Mej. Julie van [[August Strindberg]],&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/MornigStarReviewMissJulie|title=Profound Conflict – ''Miss Julie''|author=Jo Stanley|date=January 1984|work=The Morning Star|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt; en Miriam in ''In die Kroeg van 'n Tokio-Hotel'' van [[Tennessee Williams]] gespeel, en hersien deur Dirk de Villiers van [[Pretoria News]] en [[The Star]].&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://archive.org/details/SouthAfricanPressAngeliqueRockasTokyoBar007|title=Review of `In the Bar of a Tokyo Hotel`|author=Dirk de Villiers |work=The Star |date=May 1983|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/InTheBarPretoriaNews |title=Review `IN the Bar of a Tokyo Hotel: Dynamic Rockas Hailed`|author=Dirk De Villiers|work=Pretoria News|date=17 May 1983|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt; 
===Rolprente===
Rockas het in die rolprente ''Die Hekse'' van Nicolas Roeg as Henrietta, Nereida in ''Oh Babylon'' van Costas Ferris&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2bb0051629 |title=Angelique Rockas film roles |work=BFI |via=bfi.org.uk |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20190915174836/https://www.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2bb0051629 |archive-date=15 September 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; en as die Vrou van Onderhoud in ''Buiteland'' van Peter Hyams&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.youtube.com/watch?v=4pgf0jOz-i4 |title=Angelique Rockas Watch this |via=youtube.com |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20170525161714/https://www.youtube.com/watch?v=4pgf0jOz-i4 |archive-date=25 Mei 2017 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; verskyn. In Griekeland het sy die hoofrol van mej. Ortiki in die Griekse televisiereeks ''Emmones Idees''&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/AngeliqueRockasGreekShowReel480p |title=Angelique Rockas Greek Work-Emmones Idees|date=|work=|via=archive.org}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/GreekReviewAngeliqueTVDebutEmmonesIdees |title=Greek TV debut for Angelique|date=September 1989|work=Greek Review|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/AngeliqueRockasGreekShowReel480p |title=Angelique Rockas Greek Work-Emmones Idees|date=|work=|via=archive.org}}&lt;/ref&gt; met regisseur Thodoros Maragos &lt;ref&gt; https://greekreporter.com/2024/04/02/teacher-arcadia-rethinking-modern-greece/?utm_source=MadMimi&amp;utm_medium=email&amp;utm_content=GreekReporter+Daily+News%3A+Domestic+Violence%3A+Men+Are+Victims+Too&amp;utm_campaign=20240402_m180432022_GreekReporter+Daily+News+Simple&amp;utm_term=Read+More &lt;/ref&gt; vertolk.

Rockas werk nou aan filmprojekte met haar maatskappy &quot;Contemptus Mundi&quot;.&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.flickr.com/photos/angelique_rockas/albums/72157662302707901 |title=Contemptus Mundi |date=2011 |via=flickr.com |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20200428083209/https://www.flickr.com/photos/angelique_rockas/albums/72157662302707901 |archive-date=28 April 2020 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

== Internationalist Theatre-produksies ==
*''Die Balkon'' deur Jean Genet vertaal deur Bernard Frechtman (Junie​​ 1981);​&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/ScreenshotTheStagePageSecondShowByGenet|title=Second Show by Genet retrieved from British Newspaper Archive|date=9 April 1981 |work=The Stage |via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/ScreenshotOfTheStageReviewByAnnMorleyPriestmanTheBalcony_201808|title=Taylormade Theatre The Balcony retrieved from British Newspaper Archive|date=23 July 1981  |author=Ann Morley-Priestman  |work=The Stage |via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/RosemaryBurtonCoventGardenCourrier|title=The Balcony  |date=12 Julie 1981  |author=Rosemary Burton |work=The Covent Garden Courrier |via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=
https://archive.org/details/TheNewStandardListingByChristopherHudsonForTheBalcony|title=The Balcony listing|date=3 July 1981  |author=Christopher Hudson  |work=The New Standard |via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;
*Die Britse première van ''Die Kamp'' deur Griselda Ganbaro vertaal deur William Oliver (Oktober 1981)​;&lt;ref&gt;{{cite journal|url=https://data.journalarchives.jisc.ac.uk/britishlibrary/sparerib/view?volumeIssue=33313337323334343737%2333383234353738313239$%23313135&amp;journal=33313337323334343737%2333383234353738313239|title=Review of ''The Camp'' (''El Campo'')|author=Jenny Vaughan|date=February 1982|work=Spare Rib|issue=115|pages=46–47)|via=British Library|access-date=15 September 2017|archive-date=29 Junie 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200629023136/https://data.journalarchives.jisc.ac.uk/britishlibrary/sparerib/view?volumeIssue=33313337323334343737%2333383234353738313239$%23313135&amp;journal=33313337323334343737%2333383234353738313239|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/ScreenshotOfTheStagePageWithTheCampReviewRetrievedFromStageMedia  |title=The Camp  retrieved from British Newspaper Archive|date=19 November 1981  |author=Ann Morley-Priestman  |work=The Stage |via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;
*''Mutter Courage und ihre Kinder'' deur [[Bertolt Brecht]] vertaal deur Eric Bentley (Maart 1982)​;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/ScreenshotArtOfFullPageArtOfKeepingAlive |title=Art of Keeping Alive  retrieved from British Newspaper Archive|date=13 May 1982 |author=Peter Hepple  |work=The Stage |via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/ScreenshotStandardLettingMotherTakeTheLoadES1982MAY06244_201808 |title=Letting Mother Take the Load retrieved from ES Media |date= May 1982 |author=Christopher Hudson |work=TheStandard |via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/ScreenshotOfMorningStarPageWithTomVaughansReviewOfMotherCourage_201808  |title=Rising to Brecht`s Heights retrieved from Morning Star paper archives |date= May 1982 |author=Tom Vaughan |work=The Morining Star  |via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;
*Die Britse première van ''Liola'' deur Luigi Pirandello vertaal deur Fabio Perselli (Julie 1982);&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/Liola_review_corriere_della_serra_20_july_1982_Internationalist_theatre|title='piace a Londra ''Liola'' in teatro |date=1982-07-20 |work=Corriere della Serra |via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url= https://archive.org/details/PdfInternationalistLiolaMultiRacialAndMultiNationalJuly1982 |title=Deceit in a Sicilian village|author=Harold Atkins|date=28 July 1982|work=The Daily Telegraph|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/ScreengrabIrvingWardleSowingSeedsTheTimes |title=Sowing Seeds Liola retrieved from Times Digital rchive Gale Group  |author=Irving Wardle|date=28 July 1982|work=The Times|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt; 
*Die Britse première van'' In die kroeg van 'n Tokio-hotel'' deur Tennessee Williams (​Mag 1983); &lt;ref&gt;{{cite web|url=https://ia802903.us.archive.org/16/items/ScrrengrabBattleForRichesTheStage1983/Scrrengrab%20Battle%20for%20Riches%20The%20Stage%201983.png
|title=Battle for Riches review of Tokyo Bar  retrieved from British Newspaper Archives |author=Ann Nugent|date=14 July 1983|work=The Stage|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/PosterOfInTheBarOfATokyoHotelWithCastAndProductionTeamDetails_201808 |title=Poster of `In the Bar of a Tokyo Hotel` with Cast and Crew|date=8 July 1983|work=Internationalist Theatre |via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;
*''Mej. Julie'' deur  [[August Strindberg]] vertaal deur Michael Meyer (Januarie 1984)​;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/ScreenShotTheStageMissJulie_201808 |title=Review of Miss Julie retrieved from British Newspaper archive |author=RB Marriott|date=2 February 1984|work=The Stage|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/ScreenshotOfMorningStarPageMissJulieReview |title=Profound Conflict review of Miss Julie retrieved from Morning Star paper archives |author=Jo Stanley |date=2 February 1984|work=The Stage|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/ScreenshotSundayTelegraphMissJulieFrancisKing2_201808 |title=Miss Julie retrieved from Telegraph hisorical archive Gale  |author=Franscis King  |date=22 January 1984|work=The Sunday Telegraph|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;
*''Vyande'' deur Maxim Gorky, 'n produksie met Ann Pennington, (Maart 1985).&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/MorningStarOrigianlEnemies|title=Review of ''Enemies''|author=Tom Vaughan|date=26 March 1985|work=The Morning Star|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/CityLimitsReviewOfGorkyEnemies |title=Review of ''Enemies''|author=Barney Bardsley |date= March 1985|work=City Limits|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/BBCRussianServiceReviewGorkyEnemiesPage1A |title=Broadcast transcript of review of ''Enemies''|author=BBC Russian Service |date= March 1985|work=BBC Russian service |via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/PaulLewensteinReviewOfEnemiesCamdenNewsJournal |title=review of ''Enemies''|author=Paul Lewenstein  |date= March 1985|work=Camden News Journal |via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://theatricalia.com/company/2fr/internationalist-theatre-originally-called-new-internationalist-theatre |title=Internationalist Theatre (originally called New Internationalist Theatre ) |work=theatricalia.com |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20171128152009/https://theatricalia.com/company/2fr/internationalist-theatre-originally-called-new-internationalist-theatre |archive-date=28 November 2017 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

== Argiewe ==
*[https://cdm21048.contentdm.oclc.org/digital/collection/p21048coll16/search  Nasionale Biblioteek van Suid-Afrika ] Angelique Rockas-Versameling
*[http://searcharchives.bl.uk/IAMS_VU2:IAMS032-003377398 British Library Argiewe], Angelique Rockas/Internationalist Theatre [https://www.flickr.com/photos/angelique_rockas/albums/72157660952236708 ]
*[http://www.apgrd.ox.ac.uk/productions/people/3272] ARPAD Argiewe, Sentrum van Klassieke by [[Universiteit van Oxford]] Angelique /Angeliki Rockas- ''Medea'',''Prometheus Gebonde''.
*[http://collections-search.bfi.org.uk/web/Details/ChoiceArchive/110078562 British Film Institute ]  Angelique Rockas Argiewe: korrespondensie met filmregisseurs :[[Elia Kazan]], Derek Jarman, Lindsay Anderson, Costas Gavras,en  met aktrise [[Julie Christie]] ,Yugoslavia/Kosovo film projek
*[https://archiv.adk.de/objekt/2583471] Bertolt-Brecht-Archiv Akademie der Künste

== Verwysings ==
{{Verwysings|3}}

== Eksterne skakels ==
{{Commonscat}}
*[http://www.imdb.com/name/nm0734214/ Angelique Rockas on IMDB] 
*[http://www.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2bb0051629 Angelique Rockas] British Film Institute
*[http://esat.sun.ac.za/index.php?title=Angelique_Rockas Angelique Rockas] ESAT:Die Ensiklopedie van Suid-Afrikaanse Teater, Film, Media
*[http://www.allmovie.com/artist/p60925 Angelique Rockas] op [[AllMovie]]
*[https://archive.org/details/VogueMexcoCoverJuly1992 Angelique Rockas ] Vogue Mexico : Una Actirz Multiplicada
*[http://www.hellenism.net/greece/famous-greeks/interviews/angelique-rockas.html  Angelique Rockas] Hellenism.net

{{Normdata}}
{{DEFAULTSORT:Rockas, Angelique }}
[[Kategorie:Lewende mense]]
[[Kategorie:Engelse aktrises van die 20ste eeu]]
[[Kategorie:Engelse aktrises van die 21ste eeu]]
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse aktrises]]
[[Kategorie:Alumni van die Universiteit Kaapstad]]
[[Kategorie:Alumni van Universiteit van die Witwatersrand]]</text>
      <sha1>qsik5d1a3741m47op6g5h9macnwso4i</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816430</id>
      <parentid>2816429</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T18:21:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>213.104.162.106</ip>
      </contributor>
      <comment>/* Eksterne skakels */</comment>
      <origin>2816430</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="22713" sha1="sy95e6z3i9i8ywisrak1me1q36bqsxu" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Akteur
| Naam                      = Angelique Rockas
| Beeld                     = Angelique Rockas - Headshot Medea.jpg
| Beeldbeskrywing           = &lt;!-- Vir oormuis-info/ vir siggestremdes; sonder wiki-sintaks --&gt;
| Beeldonderskrif           = Angelique Rockas as Medea
| Geboortenaam              = 
| Alias                     = 
| Geboortedatum             = 
| Geboorteplek              = 
| Nasionaliteit             = 
| Sterfdatum                = 
| Sterfplek                 = 
| Ouers                     = 
| Lewensmaat                = 
| Kinders                   = 
| Skool                     = 
| Universiteit              = [[Universiteit van die Witwatersrand]], [[Universiteit van Kaapstad]]
| Beroep                    = Aktrise,vervaardiger 
| Aktiewe jare              = 1978–tans
| Noemenswaardige rolprente = 
| Webwerf                   = 
| IMDb                      = 
| Toekennings               = &lt;!-- slegs noemenswaardiges --&gt;
}}
[[Lêer:Angelique Rockas and Garry Cooper as Miss Julie humiliating Jean.jpg|duimnael|regs|200px|Angelique Rockas as Miss Julie verneder Garry Cooper as Jean in Strindberg se ''Miss Julie'' (Internationalist Theatre)]]
'''Angelique Rockas'''&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.thesouthafrican.com/angelique-rockas-bold-theatre-pioneer/ |title=argiefkopie |access-date= 6 Junie 2016 |archive-date= 6 Junie 2016 |archive-url=https://archive.ph/20160606160808/http://www.thesouthafrican.com/angelique-rockas-bold-theatre-pioneer/ |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.google.com/search?tbm=bks&amp;ei=NnhYXPmrCY_CUujPrIgD&amp;q=South+African+Digest++Internationalist+Theatre+South+African+actress+Angelique+Rockas+all+races+and+nationalities+Genet+The+Balcony+mother+courage&amp;oq=South+African+Digest++Internationalist+Theatre+South+African+actress+Angelique+Rockas+all+races+and+nationalities+Genet+The+Balcony+mother+courage&amp;gs_l=psy-ab.12...19940.46010.0.47929.59.43.0.0.0.0.0.0..0.0....0...1c.1.64.psy-ab..59.0.0....0.ufflBu-1sXU, Angelique Rockas founded Internationalst Theatre  all races and nationalities, South African Gov Digest July1983. &lt;/ref&gt; is 'n Grieks-Suid-Afrikaanse aktrise; 'n pionier van multirassige en multinasionale teaterproduksies in [[Londen]] gedurende die dekade van 1980. Die naam van haar teatermaatskappy was '''Internationalist Theatre'''&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://archive.org/details/TheStageTheatreNewsOriginal |title=Multi-racial Genet |author=Stage Editorial |date=9 April 1981 |work=The Stage |via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://books.google.com/books?id=BjFaAAAAMAAJ&amp;q=%22Internationalist+Theatre%22 , British Alternative Theatre Directory Internationalist Theatre, 1988 &lt;/ref&gt;&lt;ref&gt; https://books.google.co.uk/books?id=lzkOAQAAMAAJ&amp;q=%22Angelique+Rockas%22&amp;dq=%22Angelique+Rockas%22&amp;hl=en&amp;sa=X&amp;ved=0ahUKEwjg0LLdmPjXAhVjI8AKHYyIAyoQ6AEIQzAG/, British Theatre directory Internationalist Theatre Entry, 1990&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://archive.org/details/PeterStevensonSignificantPieceOfEpicTheatreWithMultinationalCast|title=Art of Keeping alive |author=Peter Hepple |date=13 May 1982 |work=The Stage/Internrnationalist Theatre |via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/BBCLatinAmericanReview1 |title=BBC Latin American  The Camp by Gambaro|author=Ann Morey|date=1981|work=BBC Latin American Service page 1|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://archive.org/details/BBCLatinAmericanReview2 |title=BBC Latin American The Camp Multi Racial And Multi National |date=1981 |work=BBC Latin American Service page2 |author=Ann Morey |via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;
met [[Athol Fugard]] as beskermheer.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.thesouthafrican.com/angelique-rockas-bold-theatre-pioneer/ |title=argiefkopie |access-date= 6 Junie 2016 |archive-date= 6 Junie 2016 |archive-url=https://archive.ph/20160606160808/http://www.thesouthafrican.com/angelique-rockas-bold-theatre-pioneer/ |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Documents Athol Fugard in British Library ,[http://searcharchives.bl.uk/primo_library/libweb/action/dlDisplay.do?docId=IAMS032-003377398&amp;fn=permalink&amp;vid=IAMS_VU2  &quot;Angelique Rockas Archives&quot;] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20220308201331/https://searcharchives.bl.uk/primo_library/libweb/action/dlDisplay.do?docId=IAMS032-003377398&amp;fn=permalink&amp;vid=IAMS_VU2 |date= 8 Maart 2022 }}, &quot;British Library&quot;.&lt;/ref&gt;

== Bibiografie ==
Rockas het van die Katolieke Skool van St Dominic in [[Boksburg]] matrikuleer.[[Barbara Hogan]] was 'n tydgenoot. Sy het 'n B.A. (Hons) graad in Engelse letterkunde aan die [[Universiteit van die Witwatersrand]] verwerf. Een van die groot invloede in haar jeug was die legendariese [[George Bizos]],&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.bbc.co.uk/programmes/p03js1g3 |title=BBC World Service Interview Archive:George Bizos |date=29 Julie 2003 |via=BBC World Service |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20191007134202/https://www.bbc.co.uk/programmes/p03js1g3 |archive-date=7 Oktober 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/GeorgeBizosAngelique001|title=Letter to Angelique from George Bizos|author=George Bizos|date=November 2002|work=|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt; die Griekse prokureur van [[ Nelson Mandela]].
Rockas het toneelspel by die dramaskool van die [[Universiteit van Kaapstad]] studeer, onder die leiding van prof. Robert Mohr.&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://esat.sun.ac.za/index.php/Robert_Mohr |title=Robert Mohr |author=ESAT |work=University of Stellenbosch |via=esat.sun.ac.za |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20191007134209/https://esat.sun.ac.za/index.php/Robert_Mohr |archive-date=7 Oktober 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; [[Reza de Wet]] was 'n tydgenoot&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://esat.sun.ac.za/index.php?title=The_Effect_of_Gamma_Rays_on_Man-in-the-moon_Marigolds |title=Die Effek van Gamma Strale directed by Robert Mohr |author=Esat |year=1976 |work=Die Effek van Gamma Strale |via=esat.sun.ac.za |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20191009122248/https://esat.sun.ac.za/index.php?title=The_Effect_of_Gamma_Rays_on_Man-in-the-moon_Marigolds |archive-date=9 Oktober 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;&quot; So onthou die inter na sio nale aktrise en filmmaker Angelique Rockas, ’n klasmaat van Reza aan die Uni ver siteit van Kaapstad, haar byvoorbeeld uit haar studente dae as ’n prag tige en eksotiese wese, “a young woman/girl who not only created poetry in her acting but who sought to create poetic moments in real life”, en “totally unbourgeois, probably Nietzschean, and a little shocking too
for someone from a prim conservative Orthodox back ground like me”,   https://uir.unisa.ac.za/bitstream/handle/10500/26822/Reza%20de%20Wet%20Inhoud.pdf?sequence=1, &quot;n Huldiging Reza de Wet: die dramaturg as dromer&quot; , Prof Marisa Keuris UNISA &lt;/ref&gt; .Uiteindelik het Rockas met 'n verwysingsbrief van die groot Afrikaanse akteur [[Cobus Rossouw]],&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/cobusroussouwsasgreatestafrikaansactor_201912
|title=Reference Letter from Cobus Rossouw|author=Cobus Rossouw|date=Junie 1978|work=|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt; Suid-Afrika vir die Verenigde Koninkryk verlaat.

== Loopbaan ==
===Teater===
In Londen het Rockas haar loopbaan by Theatro Technis begin. Sy het ''Medea''&lt;ref&gt;https://archive.org/details/ScreengrabNedChailletMedeaTheTimesReview21Jan1982Pg13, The Times review Medea,1982&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://ia800702.us.archive.org/1/items/Screengrab1SundayTelegraphWomenssWorldsMidPage24Januray1982/Screengrab%20%201%20Sunday%20Telegraph%20Womens%60s%20Worlds%20%20mid%20page%2024%20Januray%201982.png&lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://archive.org/details/AngeliqueRockasMedeaCamdenSCanner|title=Medea at Theatro Technis|date=28 Februarie 1982|work=Camden SCanner|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/MedeaPerformanceAtTheatroTechnis1982PlayedByAngeliqueRockas|title=Live performance of Angelique Rockas as Medea|date=1982|work=Medea|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://archive.org/details/MedeaSRevengeTheatroTechnis| title=Medea`s Revenge fit to stand beside the National's &quot;Oresteia&quot; |author=Tom Vaughan |date= 28 Jan 1982|work=The Morning Star|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt; van [[Euripides]], [[Griekse teater]], en Io in ''Prometheus Geboeid''&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/TheatroTechnisLondonPrometheusBoundAeschyllusTimeOut|title=Theatro, Technis, London, Prometheus, Bound, Aeschyllus, Time, Out|date=|work=|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt; van [[Aischylos]] onder die leiding van George Eugeniou vertolk.

Angelique Rockas se eerste onderneming in teaterproduksie was die opvoering van ''Dis jammer sy is 'n hoer'' van John Ford, met Declan Donnellan as regisseur. Sy het ook die hoofrol van Annabella gespeel .&lt;ref&gt; {{cite web |url=http://theatricalia.com/play/as/tis-pity-shes-a-whore/production/pxj |title='Tis Pity She's a Whore |author=Ford, John |date=November 1980 |work=Nuwe Teater |via=theatricalia.com |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20191009130536/https://theatricalia.com/play/as/tis-pity-shes-a-whore/production/pxj |archive-date=9 Oktober 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

Met Internationalist Theater het Rockas die rolle van Emma in ''Die Kamp'' van Griseld Gambaro,
&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/BBCLatinAmericanReview2 |title=Angelique as Emma in The Camp by Gambaro|author=Ann Morey|date=26 Oktober 1981|work=BBC Latin American Service review of The Camp page 2|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/BBCLatinAmericanReview1 |title=Angelique as Emma in The Camp by Gambaro|author=Ann Morey|date=26 Oktober 1981|work=BBC Latin American Service review of The Camp page 1|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://archive.org/details/SearingMorningStarOriginalCamp|author=The Morning Star|title= Searing and of great power |date=Oktober 1981|work= The Camp |via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/SpareRibElCampoTheCampReview
|title=El Campo (The Camp)|author=Jenny Vaughan|work= Spare Rib, Issue 115, pages 46–47 |date= Februarie 1982|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite journal|url=https://data.journalarchives.jisc.ac.uk/britishlibrary/sparerib/view?volumeIssue=33313337323334343737%2333383234353738313239$%23313135&amp;journal=33313337323334343737%2333383234353738313239|title=Review of ''The Camp'' (''El Campo'')|author=Jenny Vaughan|date=February 1982|work=Spare Rib|issue=115|pages=46–47|via=British Library|access-date=15 September 2017|archive-date=29 Junie 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200629023136/https://data.journalarchives.jisc.ac.uk/britishlibrary/sparerib/view?volumeIssue=33313337323334343737%2333383234353738313239$%23313135&amp;journal=33313337323334343737%2333383234353738313239|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; Mej. Julie van [[August Strindberg]],&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/MornigStarReviewMissJulie|title=Profound Conflict – ''Miss Julie''|author=Jo Stanley|date=January 1984|work=The Morning Star|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt; en Miriam in ''In die Kroeg van 'n Tokio-Hotel'' van [[Tennessee Williams]] gespeel, en hersien deur Dirk de Villiers van [[Pretoria News]] en [[The Star]].&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://archive.org/details/SouthAfricanPressAngeliqueRockasTokyoBar007|title=Review of `In the Bar of a Tokyo Hotel`|author=Dirk de Villiers |work=The Star |date=May 1983|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/InTheBarPretoriaNews |title=Review `IN the Bar of a Tokyo Hotel: Dynamic Rockas Hailed`|author=Dirk De Villiers|work=Pretoria News|date=17 May 1983|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt; 
===Rolprente===
Rockas het in die rolprente ''Die Hekse'' van Nicolas Roeg as Henrietta, Nereida in ''Oh Babylon'' van Costas Ferris&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2bb0051629 |title=Angelique Rockas film roles |work=BFI |via=bfi.org.uk |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20190915174836/https://www.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2bb0051629 |archive-date=15 September 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; en as die Vrou van Onderhoud in ''Buiteland'' van Peter Hyams&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.youtube.com/watch?v=4pgf0jOz-i4 |title=Angelique Rockas Watch this |via=youtube.com |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20170525161714/https://www.youtube.com/watch?v=4pgf0jOz-i4 |archive-date=25 Mei 2017 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; verskyn. In Griekeland het sy die hoofrol van mej. Ortiki in die Griekse televisiereeks ''Emmones Idees''&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/AngeliqueRockasGreekShowReel480p |title=Angelique Rockas Greek Work-Emmones Idees|date=|work=|via=archive.org}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/GreekReviewAngeliqueTVDebutEmmonesIdees |title=Greek TV debut for Angelique|date=September 1989|work=Greek Review|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/AngeliqueRockasGreekShowReel480p |title=Angelique Rockas Greek Work-Emmones Idees|date=|work=|via=archive.org}}&lt;/ref&gt; met regisseur Thodoros Maragos &lt;ref&gt; https://greekreporter.com/2024/04/02/teacher-arcadia-rethinking-modern-greece/?utm_source=MadMimi&amp;utm_medium=email&amp;utm_content=GreekReporter+Daily+News%3A+Domestic+Violence%3A+Men+Are+Victims+Too&amp;utm_campaign=20240402_m180432022_GreekReporter+Daily+News+Simple&amp;utm_term=Read+More &lt;/ref&gt; vertolk.

Rockas werk nou aan filmprojekte met haar maatskappy &quot;Contemptus Mundi&quot;.&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.flickr.com/photos/angelique_rockas/albums/72157662302707901 |title=Contemptus Mundi |date=2011 |via=flickr.com |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20200428083209/https://www.flickr.com/photos/angelique_rockas/albums/72157662302707901 |archive-date=28 April 2020 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

== Internationalist Theatre-produksies ==
*''Die Balkon'' deur Jean Genet vertaal deur Bernard Frechtman (Junie​​ 1981);​&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/ScreenshotTheStagePageSecondShowByGenet|title=Second Show by Genet retrieved from British Newspaper Archive|date=9 April 1981 |work=The Stage |via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/ScreenshotOfTheStageReviewByAnnMorleyPriestmanTheBalcony_201808|title=Taylormade Theatre The Balcony retrieved from British Newspaper Archive|date=23 July 1981  |author=Ann Morley-Priestman  |work=The Stage |via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/RosemaryBurtonCoventGardenCourrier|title=The Balcony  |date=12 Julie 1981  |author=Rosemary Burton |work=The Covent Garden Courrier |via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=
https://archive.org/details/TheNewStandardListingByChristopherHudsonForTheBalcony|title=The Balcony listing|date=3 July 1981  |author=Christopher Hudson  |work=The New Standard |via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;
*Die Britse première van ''Die Kamp'' deur Griselda Ganbaro vertaal deur William Oliver (Oktober 1981)​;&lt;ref&gt;{{cite journal|url=https://data.journalarchives.jisc.ac.uk/britishlibrary/sparerib/view?volumeIssue=33313337323334343737%2333383234353738313239$%23313135&amp;journal=33313337323334343737%2333383234353738313239|title=Review of ''The Camp'' (''El Campo'')|author=Jenny Vaughan|date=February 1982|work=Spare Rib|issue=115|pages=46–47)|via=British Library|access-date=15 September 2017|archive-date=29 Junie 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200629023136/https://data.journalarchives.jisc.ac.uk/britishlibrary/sparerib/view?volumeIssue=33313337323334343737%2333383234353738313239$%23313135&amp;journal=33313337323334343737%2333383234353738313239|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/ScreenshotOfTheStagePageWithTheCampReviewRetrievedFromStageMedia  |title=The Camp  retrieved from British Newspaper Archive|date=19 November 1981  |author=Ann Morley-Priestman  |work=The Stage |via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;
*''Mutter Courage und ihre Kinder'' deur [[Bertolt Brecht]] vertaal deur Eric Bentley (Maart 1982)​;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/ScreenshotArtOfFullPageArtOfKeepingAlive |title=Art of Keeping Alive  retrieved from British Newspaper Archive|date=13 May 1982 |author=Peter Hepple  |work=The Stage |via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/ScreenshotStandardLettingMotherTakeTheLoadES1982MAY06244_201808 |title=Letting Mother Take the Load retrieved from ES Media |date= May 1982 |author=Christopher Hudson |work=TheStandard |via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/ScreenshotOfMorningStarPageWithTomVaughansReviewOfMotherCourage_201808  |title=Rising to Brecht`s Heights retrieved from Morning Star paper archives |date= May 1982 |author=Tom Vaughan |work=The Morining Star  |via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;
*Die Britse première van ''Liola'' deur Luigi Pirandello vertaal deur Fabio Perselli (Julie 1982);&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/Liola_review_corriere_della_serra_20_july_1982_Internationalist_theatre|title='piace a Londra ''Liola'' in teatro |date=1982-07-20 |work=Corriere della Serra |via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url= https://archive.org/details/PdfInternationalistLiolaMultiRacialAndMultiNationalJuly1982 |title=Deceit in a Sicilian village|author=Harold Atkins|date=28 July 1982|work=The Daily Telegraph|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/ScreengrabIrvingWardleSowingSeedsTheTimes |title=Sowing Seeds Liola retrieved from Times Digital rchive Gale Group  |author=Irving Wardle|date=28 July 1982|work=The Times|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt; 
*Die Britse première van'' In die kroeg van 'n Tokio-hotel'' deur Tennessee Williams (​Mag 1983); &lt;ref&gt;{{cite web|url=https://ia802903.us.archive.org/16/items/ScrrengrabBattleForRichesTheStage1983/Scrrengrab%20Battle%20for%20Riches%20The%20Stage%201983.png
|title=Battle for Riches review of Tokyo Bar  retrieved from British Newspaper Archives |author=Ann Nugent|date=14 July 1983|work=The Stage|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/PosterOfInTheBarOfATokyoHotelWithCastAndProductionTeamDetails_201808 |title=Poster of `In the Bar of a Tokyo Hotel` with Cast and Crew|date=8 July 1983|work=Internationalist Theatre |via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;
*''Mej. Julie'' deur  [[August Strindberg]] vertaal deur Michael Meyer (Januarie 1984)​;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/ScreenShotTheStageMissJulie_201808 |title=Review of Miss Julie retrieved from British Newspaper archive |author=RB Marriott|date=2 February 1984|work=The Stage|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/ScreenshotOfMorningStarPageMissJulieReview |title=Profound Conflict review of Miss Julie retrieved from Morning Star paper archives |author=Jo Stanley |date=2 February 1984|work=The Stage|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/ScreenshotSundayTelegraphMissJulieFrancisKing2_201808 |title=Miss Julie retrieved from Telegraph hisorical archive Gale  |author=Franscis King  |date=22 January 1984|work=The Sunday Telegraph|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;
*''Vyande'' deur Maxim Gorky, 'n produksie met Ann Pennington, (Maart 1985).&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/MorningStarOrigianlEnemies|title=Review of ''Enemies''|author=Tom Vaughan|date=26 March 1985|work=The Morning Star|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/CityLimitsReviewOfGorkyEnemies |title=Review of ''Enemies''|author=Barney Bardsley |date= March 1985|work=City Limits|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/BBCRussianServiceReviewGorkyEnemiesPage1A |title=Broadcast transcript of review of ''Enemies''|author=BBC Russian Service |date= March 1985|work=BBC Russian service |via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/PaulLewensteinReviewOfEnemiesCamdenNewsJournal |title=review of ''Enemies''|author=Paul Lewenstein  |date= March 1985|work=Camden News Journal |via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://theatricalia.com/company/2fr/internationalist-theatre-originally-called-new-internationalist-theatre |title=Internationalist Theatre (originally called New Internationalist Theatre ) |work=theatricalia.com |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20171128152009/https://theatricalia.com/company/2fr/internationalist-theatre-originally-called-new-internationalist-theatre |archive-date=28 November 2017 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

== Argiewe ==
*[https://cdm21048.contentdm.oclc.org/digital/collection/p21048coll16/search  Nasionale Biblioteek van Suid-Afrika ] Angelique Rockas-Versameling
*[http://searcharchives.bl.uk/IAMS_VU2:IAMS032-003377398 British Library Argiewe], Angelique Rockas/Internationalist Theatre [https://www.flickr.com/photos/angelique_rockas/albums/72157660952236708 ]
*[http://www.apgrd.ox.ac.uk/productions/people/3272] ARPAD Argiewe, Sentrum van Klassieke by [[Universiteit van Oxford]] Angelique /Angeliki Rockas- ''Medea'',''Prometheus Gebonde''.
*[http://collections-search.bfi.org.uk/web/Details/ChoiceArchive/110078562 British Film Institute ]  Angelique Rockas Argiewe: korrespondensie met filmregisseurs :[[Elia Kazan]], Derek Jarman, Lindsay Anderson, Costas Gavras,en  met aktrise [[Julie Christie]] ,Yugoslavia/Kosovo film projek
*[https://archiv.adk.de/objekt/2583471] Bertolt-Brecht-Archiv Akademie der Künste

== Verwysings ==
{{Verwysings|3}}

== Eksterne skakels ==
{{Commonscat}}
*[http://www.imdb.com/name/nm0734214/ Angelique Rockas on IMDB] 
*[http://www.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2bb0051629 Angelique Rockas] British Film Institute
*[http://esat.sun.ac.za/index.php?title=Angelique_Rockas Angelique Rockas] ESAT:Die Ensiklopedie van Suid-Afrikaanse Teater, Film, Media
*[http://www.allmovie.com/artist/p60925 Angelique Rockas] op [[AllMovie]]
*[https://archive.org/details/VogueMexcoCoverJuly1992 Angelique Rockas ] Vogue Mexico : Una Actirz Multiplicada
*[http://www.hellenism.net/greece/famous-greeks/interviews/angelique-rockas.html  Angelique Rockas] Hellenism.net

{{Normdata}}
{{DEFAULTSORT:Rockas, Angelique }}
[[Kategorie:Lewende mense]]
[[Kategorie:Engelse aktrises van die 20ste eeu]]
[[Kategorie:Engelse aktrises van die 21ste eeu]]
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse aktrises]]
[[Kategorie:Alumni van die Universiteit Kaapstad]]
[[Kategorie: Universiteit van die Witwatersrand]]</text>
      <sha1>sy95e6z3i9i8ywisrak1me1q36bqsxu</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816431</id>
      <parentid>2816430</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T18:21:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>213.104.162.106</ip>
      </contributor>
      <comment>/* Eksterne skakels */</comment>
      <origin>2816431</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="22663" sha1="pfasivgv9d53m695c30qc3yvizapnij" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Akteur
| Naam                      = Angelique Rockas
| Beeld                     = Angelique Rockas - Headshot Medea.jpg
| Beeldbeskrywing           = &lt;!-- Vir oormuis-info/ vir siggestremdes; sonder wiki-sintaks --&gt;
| Beeldonderskrif           = Angelique Rockas as Medea
| Geboortenaam              = 
| Alias                     = 
| Geboortedatum             = 
| Geboorteplek              = 
| Nasionaliteit             = 
| Sterfdatum                = 
| Sterfplek                 = 
| Ouers                     = 
| Lewensmaat                = 
| Kinders                   = 
| Skool                     = 
| Universiteit              = [[Universiteit van die Witwatersrand]], [[Universiteit van Kaapstad]]
| Beroep                    = Aktrise,vervaardiger 
| Aktiewe jare              = 1978–tans
| Noemenswaardige rolprente = 
| Webwerf                   = 
| IMDb                      = 
| Toekennings               = &lt;!-- slegs noemenswaardiges --&gt;
}}
[[Lêer:Angelique Rockas and Garry Cooper as Miss Julie humiliating Jean.jpg|duimnael|regs|200px|Angelique Rockas as Miss Julie verneder Garry Cooper as Jean in Strindberg se ''Miss Julie'' (Internationalist Theatre)]]
'''Angelique Rockas'''&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.thesouthafrican.com/angelique-rockas-bold-theatre-pioneer/ |title=argiefkopie |access-date= 6 Junie 2016 |archive-date= 6 Junie 2016 |archive-url=https://archive.ph/20160606160808/http://www.thesouthafrican.com/angelique-rockas-bold-theatre-pioneer/ |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.google.com/search?tbm=bks&amp;ei=NnhYXPmrCY_CUujPrIgD&amp;q=South+African+Digest++Internationalist+Theatre+South+African+actress+Angelique+Rockas+all+races+and+nationalities+Genet+The+Balcony+mother+courage&amp;oq=South+African+Digest++Internationalist+Theatre+South+African+actress+Angelique+Rockas+all+races+and+nationalities+Genet+The+Balcony+mother+courage&amp;gs_l=psy-ab.12...19940.46010.0.47929.59.43.0.0.0.0.0.0..0.0....0...1c.1.64.psy-ab..59.0.0....0.ufflBu-1sXU, Angelique Rockas founded Internationalst Theatre  all races and nationalities, South African Gov Digest July1983. &lt;/ref&gt; is 'n Grieks-Suid-Afrikaanse aktrise; 'n pionier van multirassige en multinasionale teaterproduksies in [[Londen]] gedurende die dekade van 1980. Die naam van haar teatermaatskappy was '''Internationalist Theatre'''&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://archive.org/details/TheStageTheatreNewsOriginal |title=Multi-racial Genet |author=Stage Editorial |date=9 April 1981 |work=The Stage |via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://books.google.com/books?id=BjFaAAAAMAAJ&amp;q=%22Internationalist+Theatre%22 , British Alternative Theatre Directory Internationalist Theatre, 1988 &lt;/ref&gt;&lt;ref&gt; https://books.google.co.uk/books?id=lzkOAQAAMAAJ&amp;q=%22Angelique+Rockas%22&amp;dq=%22Angelique+Rockas%22&amp;hl=en&amp;sa=X&amp;ved=0ahUKEwjg0LLdmPjXAhVjI8AKHYyIAyoQ6AEIQzAG/, British Theatre directory Internationalist Theatre Entry, 1990&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://archive.org/details/PeterStevensonSignificantPieceOfEpicTheatreWithMultinationalCast|title=Art of Keeping alive |author=Peter Hepple |date=13 May 1982 |work=The Stage/Internrnationalist Theatre |via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/BBCLatinAmericanReview1 |title=BBC Latin American  The Camp by Gambaro|author=Ann Morey|date=1981|work=BBC Latin American Service page 1|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://archive.org/details/BBCLatinAmericanReview2 |title=BBC Latin American The Camp Multi Racial And Multi National |date=1981 |work=BBC Latin American Service page2 |author=Ann Morey |via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;
met [[Athol Fugard]] as beskermheer.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.thesouthafrican.com/angelique-rockas-bold-theatre-pioneer/ |title=argiefkopie |access-date= 6 Junie 2016 |archive-date= 6 Junie 2016 |archive-url=https://archive.ph/20160606160808/http://www.thesouthafrican.com/angelique-rockas-bold-theatre-pioneer/ |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Documents Athol Fugard in British Library ,[http://searcharchives.bl.uk/primo_library/libweb/action/dlDisplay.do?docId=IAMS032-003377398&amp;fn=permalink&amp;vid=IAMS_VU2  &quot;Angelique Rockas Archives&quot;] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20220308201331/https://searcharchives.bl.uk/primo_library/libweb/action/dlDisplay.do?docId=IAMS032-003377398&amp;fn=permalink&amp;vid=IAMS_VU2 |date= 8 Maart 2022 }}, &quot;British Library&quot;.&lt;/ref&gt;

== Bibiografie ==
Rockas het van die Katolieke Skool van St Dominic in [[Boksburg]] matrikuleer.[[Barbara Hogan]] was 'n tydgenoot. Sy het 'n B.A. (Hons) graad in Engelse letterkunde aan die [[Universiteit van die Witwatersrand]] verwerf. Een van die groot invloede in haar jeug was die legendariese [[George Bizos]],&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.bbc.co.uk/programmes/p03js1g3 |title=BBC World Service Interview Archive:George Bizos |date=29 Julie 2003 |via=BBC World Service |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20191007134202/https://www.bbc.co.uk/programmes/p03js1g3 |archive-date=7 Oktober 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/GeorgeBizosAngelique001|title=Letter to Angelique from George Bizos|author=George Bizos|date=November 2002|work=|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt; die Griekse prokureur van [[ Nelson Mandela]].
Rockas het toneelspel by die dramaskool van die [[Universiteit van Kaapstad]] studeer, onder die leiding van prof. Robert Mohr.&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://esat.sun.ac.za/index.php/Robert_Mohr |title=Robert Mohr |author=ESAT |work=University of Stellenbosch |via=esat.sun.ac.za |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20191007134209/https://esat.sun.ac.za/index.php/Robert_Mohr |archive-date=7 Oktober 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; [[Reza de Wet]] was 'n tydgenoot&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://esat.sun.ac.za/index.php?title=The_Effect_of_Gamma_Rays_on_Man-in-the-moon_Marigolds |title=Die Effek van Gamma Strale directed by Robert Mohr |author=Esat |year=1976 |work=Die Effek van Gamma Strale |via=esat.sun.ac.za |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20191009122248/https://esat.sun.ac.za/index.php?title=The_Effect_of_Gamma_Rays_on_Man-in-the-moon_Marigolds |archive-date=9 Oktober 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;&quot; So onthou die inter na sio nale aktrise en filmmaker Angelique Rockas, ’n klasmaat van Reza aan die Uni ver siteit van Kaapstad, haar byvoorbeeld uit haar studente dae as ’n prag tige en eksotiese wese, “a young woman/girl who not only created poetry in her acting but who sought to create poetic moments in real life”, en “totally unbourgeois, probably Nietzschean, and a little shocking too
for someone from a prim conservative Orthodox back ground like me”,   https://uir.unisa.ac.za/bitstream/handle/10500/26822/Reza%20de%20Wet%20Inhoud.pdf?sequence=1, &quot;n Huldiging Reza de Wet: die dramaturg as dromer&quot; , Prof Marisa Keuris UNISA &lt;/ref&gt; .Uiteindelik het Rockas met 'n verwysingsbrief van die groot Afrikaanse akteur [[Cobus Rossouw]],&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/cobusroussouwsasgreatestafrikaansactor_201912
|title=Reference Letter from Cobus Rossouw|author=Cobus Rossouw|date=Junie 1978|work=|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt; Suid-Afrika vir die Verenigde Koninkryk verlaat.

== Loopbaan ==
===Teater===
In Londen het Rockas haar loopbaan by Theatro Technis begin. Sy het ''Medea''&lt;ref&gt;https://archive.org/details/ScreengrabNedChailletMedeaTheTimesReview21Jan1982Pg13, The Times review Medea,1982&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://ia800702.us.archive.org/1/items/Screengrab1SundayTelegraphWomenssWorldsMidPage24Januray1982/Screengrab%20%201%20Sunday%20Telegraph%20Womens%60s%20Worlds%20%20mid%20page%2024%20Januray%201982.png&lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://archive.org/details/AngeliqueRockasMedeaCamdenSCanner|title=Medea at Theatro Technis|date=28 Februarie 1982|work=Camden SCanner|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/MedeaPerformanceAtTheatroTechnis1982PlayedByAngeliqueRockas|title=Live performance of Angelique Rockas as Medea|date=1982|work=Medea|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://archive.org/details/MedeaSRevengeTheatroTechnis| title=Medea`s Revenge fit to stand beside the National's &quot;Oresteia&quot; |author=Tom Vaughan |date= 28 Jan 1982|work=The Morning Star|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt; van [[Euripides]], [[Griekse teater]], en Io in ''Prometheus Geboeid''&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/TheatroTechnisLondonPrometheusBoundAeschyllusTimeOut|title=Theatro, Technis, London, Prometheus, Bound, Aeschyllus, Time, Out|date=|work=|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt; van [[Aischylos]] onder die leiding van George Eugeniou vertolk.

Angelique Rockas se eerste onderneming in teaterproduksie was die opvoering van ''Dis jammer sy is 'n hoer'' van John Ford, met Declan Donnellan as regisseur. Sy het ook die hoofrol van Annabella gespeel .&lt;ref&gt; {{cite web |url=http://theatricalia.com/play/as/tis-pity-shes-a-whore/production/pxj |title='Tis Pity She's a Whore |author=Ford, John |date=November 1980 |work=Nuwe Teater |via=theatricalia.com |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20191009130536/https://theatricalia.com/play/as/tis-pity-shes-a-whore/production/pxj |archive-date=9 Oktober 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

Met Internationalist Theater het Rockas die rolle van Emma in ''Die Kamp'' van Griseld Gambaro,
&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/BBCLatinAmericanReview2 |title=Angelique as Emma in The Camp by Gambaro|author=Ann Morey|date=26 Oktober 1981|work=BBC Latin American Service review of The Camp page 2|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/BBCLatinAmericanReview1 |title=Angelique as Emma in The Camp by Gambaro|author=Ann Morey|date=26 Oktober 1981|work=BBC Latin American Service review of The Camp page 1|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://archive.org/details/SearingMorningStarOriginalCamp|author=The Morning Star|title= Searing and of great power |date=Oktober 1981|work= The Camp |via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/SpareRibElCampoTheCampReview
|title=El Campo (The Camp)|author=Jenny Vaughan|work= Spare Rib, Issue 115, pages 46–47 |date= Februarie 1982|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite journal|url=https://data.journalarchives.jisc.ac.uk/britishlibrary/sparerib/view?volumeIssue=33313337323334343737%2333383234353738313239$%23313135&amp;journal=33313337323334343737%2333383234353738313239|title=Review of ''The Camp'' (''El Campo'')|author=Jenny Vaughan|date=February 1982|work=Spare Rib|issue=115|pages=46–47|via=British Library|access-date=15 September 2017|archive-date=29 Junie 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200629023136/https://data.journalarchives.jisc.ac.uk/britishlibrary/sparerib/view?volumeIssue=33313337323334343737%2333383234353738313239$%23313135&amp;journal=33313337323334343737%2333383234353738313239|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; Mej. Julie van [[August Strindberg]],&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/MornigStarReviewMissJulie|title=Profound Conflict – ''Miss Julie''|author=Jo Stanley|date=January 1984|work=The Morning Star|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt; en Miriam in ''In die Kroeg van 'n Tokio-Hotel'' van [[Tennessee Williams]] gespeel, en hersien deur Dirk de Villiers van [[Pretoria News]] en [[The Star]].&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://archive.org/details/SouthAfricanPressAngeliqueRockasTokyoBar007|title=Review of `In the Bar of a Tokyo Hotel`|author=Dirk de Villiers |work=The Star |date=May 1983|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/InTheBarPretoriaNews |title=Review `IN the Bar of a Tokyo Hotel: Dynamic Rockas Hailed`|author=Dirk De Villiers|work=Pretoria News|date=17 May 1983|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt; 
===Rolprente===
Rockas het in die rolprente ''Die Hekse'' van Nicolas Roeg as Henrietta, Nereida in ''Oh Babylon'' van Costas Ferris&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2bb0051629 |title=Angelique Rockas film roles |work=BFI |via=bfi.org.uk |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20190915174836/https://www.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2bb0051629 |archive-date=15 September 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; en as die Vrou van Onderhoud in ''Buiteland'' van Peter Hyams&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.youtube.com/watch?v=4pgf0jOz-i4 |title=Angelique Rockas Watch this |via=youtube.com |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20170525161714/https://www.youtube.com/watch?v=4pgf0jOz-i4 |archive-date=25 Mei 2017 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; verskyn. In Griekeland het sy die hoofrol van mej. Ortiki in die Griekse televisiereeks ''Emmones Idees''&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/AngeliqueRockasGreekShowReel480p |title=Angelique Rockas Greek Work-Emmones Idees|date=|work=|via=archive.org}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/GreekReviewAngeliqueTVDebutEmmonesIdees |title=Greek TV debut for Angelique|date=September 1989|work=Greek Review|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/AngeliqueRockasGreekShowReel480p |title=Angelique Rockas Greek Work-Emmones Idees|date=|work=|via=archive.org}}&lt;/ref&gt; met regisseur Thodoros Maragos &lt;ref&gt; https://greekreporter.com/2024/04/02/teacher-arcadia-rethinking-modern-greece/?utm_source=MadMimi&amp;utm_medium=email&amp;utm_content=GreekReporter+Daily+News%3A+Domestic+Violence%3A+Men+Are+Victims+Too&amp;utm_campaign=20240402_m180432022_GreekReporter+Daily+News+Simple&amp;utm_term=Read+More &lt;/ref&gt; vertolk.

Rockas werk nou aan filmprojekte met haar maatskappy &quot;Contemptus Mundi&quot;.&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.flickr.com/photos/angelique_rockas/albums/72157662302707901 |title=Contemptus Mundi |date=2011 |via=flickr.com |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20200428083209/https://www.flickr.com/photos/angelique_rockas/albums/72157662302707901 |archive-date=28 April 2020 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

== Internationalist Theatre-produksies ==
*''Die Balkon'' deur Jean Genet vertaal deur Bernard Frechtman (Junie​​ 1981);​&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/ScreenshotTheStagePageSecondShowByGenet|title=Second Show by Genet retrieved from British Newspaper Archive|date=9 April 1981 |work=The Stage |via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/ScreenshotOfTheStageReviewByAnnMorleyPriestmanTheBalcony_201808|title=Taylormade Theatre The Balcony retrieved from British Newspaper Archive|date=23 July 1981  |author=Ann Morley-Priestman  |work=The Stage |via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/RosemaryBurtonCoventGardenCourrier|title=The Balcony  |date=12 Julie 1981  |author=Rosemary Burton |work=The Covent Garden Courrier |via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=
https://archive.org/details/TheNewStandardListingByChristopherHudsonForTheBalcony|title=The Balcony listing|date=3 July 1981  |author=Christopher Hudson  |work=The New Standard |via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;
*Die Britse première van ''Die Kamp'' deur Griselda Ganbaro vertaal deur William Oliver (Oktober 1981)​;&lt;ref&gt;{{cite journal|url=https://data.journalarchives.jisc.ac.uk/britishlibrary/sparerib/view?volumeIssue=33313337323334343737%2333383234353738313239$%23313135&amp;journal=33313337323334343737%2333383234353738313239|title=Review of ''The Camp'' (''El Campo'')|author=Jenny Vaughan|date=February 1982|work=Spare Rib|issue=115|pages=46–47)|via=British Library|access-date=15 September 2017|archive-date=29 Junie 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200629023136/https://data.journalarchives.jisc.ac.uk/britishlibrary/sparerib/view?volumeIssue=33313337323334343737%2333383234353738313239$%23313135&amp;journal=33313337323334343737%2333383234353738313239|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/ScreenshotOfTheStagePageWithTheCampReviewRetrievedFromStageMedia  |title=The Camp  retrieved from British Newspaper Archive|date=19 November 1981  |author=Ann Morley-Priestman  |work=The Stage |via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;
*''Mutter Courage und ihre Kinder'' deur [[Bertolt Brecht]] vertaal deur Eric Bentley (Maart 1982)​;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/ScreenshotArtOfFullPageArtOfKeepingAlive |title=Art of Keeping Alive  retrieved from British Newspaper Archive|date=13 May 1982 |author=Peter Hepple  |work=The Stage |via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/ScreenshotStandardLettingMotherTakeTheLoadES1982MAY06244_201808 |title=Letting Mother Take the Load retrieved from ES Media |date= May 1982 |author=Christopher Hudson |work=TheStandard |via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/ScreenshotOfMorningStarPageWithTomVaughansReviewOfMotherCourage_201808  |title=Rising to Brecht`s Heights retrieved from Morning Star paper archives |date= May 1982 |author=Tom Vaughan |work=The Morining Star  |via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;
*Die Britse première van ''Liola'' deur Luigi Pirandello vertaal deur Fabio Perselli (Julie 1982);&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/Liola_review_corriere_della_serra_20_july_1982_Internationalist_theatre|title='piace a Londra ''Liola'' in teatro |date=1982-07-20 |work=Corriere della Serra |via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url= https://archive.org/details/PdfInternationalistLiolaMultiRacialAndMultiNationalJuly1982 |title=Deceit in a Sicilian village|author=Harold Atkins|date=28 July 1982|work=The Daily Telegraph|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/ScreengrabIrvingWardleSowingSeedsTheTimes |title=Sowing Seeds Liola retrieved from Times Digital rchive Gale Group  |author=Irving Wardle|date=28 July 1982|work=The Times|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt; 
*Die Britse première van'' In die kroeg van 'n Tokio-hotel'' deur Tennessee Williams (​Mag 1983); &lt;ref&gt;{{cite web|url=https://ia802903.us.archive.org/16/items/ScrrengrabBattleForRichesTheStage1983/Scrrengrab%20Battle%20for%20Riches%20The%20Stage%201983.png
|title=Battle for Riches review of Tokyo Bar  retrieved from British Newspaper Archives |author=Ann Nugent|date=14 July 1983|work=The Stage|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/PosterOfInTheBarOfATokyoHotelWithCastAndProductionTeamDetails_201808 |title=Poster of `In the Bar of a Tokyo Hotel` with Cast and Crew|date=8 July 1983|work=Internationalist Theatre |via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;
*''Mej. Julie'' deur  [[August Strindberg]] vertaal deur Michael Meyer (Januarie 1984)​;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/ScreenShotTheStageMissJulie_201808 |title=Review of Miss Julie retrieved from British Newspaper archive |author=RB Marriott|date=2 February 1984|work=The Stage|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/ScreenshotOfMorningStarPageMissJulieReview |title=Profound Conflict review of Miss Julie retrieved from Morning Star paper archives |author=Jo Stanley |date=2 February 1984|work=The Stage|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/ScreenshotSundayTelegraphMissJulieFrancisKing2_201808 |title=Miss Julie retrieved from Telegraph hisorical archive Gale  |author=Franscis King  |date=22 January 1984|work=The Sunday Telegraph|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;
*''Vyande'' deur Maxim Gorky, 'n produksie met Ann Pennington, (Maart 1985).&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/MorningStarOrigianlEnemies|title=Review of ''Enemies''|author=Tom Vaughan|date=26 March 1985|work=The Morning Star|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/CityLimitsReviewOfGorkyEnemies |title=Review of ''Enemies''|author=Barney Bardsley |date= March 1985|work=City Limits|via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/BBCRussianServiceReviewGorkyEnemiesPage1A |title=Broadcast transcript of review of ''Enemies''|author=BBC Russian Service |date= March 1985|work=BBC Russian service |via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://archive.org/details/PaulLewensteinReviewOfEnemiesCamdenNewsJournal |title=review of ''Enemies''|author=Paul Lewenstein  |date= March 1985|work=Camden News Journal |via=Internet Archive}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://theatricalia.com/company/2fr/internationalist-theatre-originally-called-new-internationalist-theatre |title=Internationalist Theatre (originally called New Internationalist Theatre ) |work=theatricalia.com |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20171128152009/https://theatricalia.com/company/2fr/internationalist-theatre-originally-called-new-internationalist-theatre |archive-date=28 November 2017 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

== Argiewe ==
*[https://cdm21048.contentdm.oclc.org/digital/collection/p21048coll16/search  Nasionale Biblioteek van Suid-Afrika ] Angelique Rockas-Versameling
*[http://searcharchives.bl.uk/IAMS_VU2:IAMS032-003377398 British Library Argiewe], Angelique Rockas/Internationalist Theatre [https://www.flickr.com/photos/angelique_rockas/albums/72157660952236708 ]
*[http://www.apgrd.ox.ac.uk/productions/people/3272] ARPAD Argiewe, Sentrum van Klassieke by [[Universiteit van Oxford]] Angelique /Angeliki Rockas- ''Medea'',''Prometheus Gebonde''.
*[http://collections-search.bfi.org.uk/web/Details/ChoiceArchive/110078562 British Film Institute ]  Angelique Rockas Argiewe: korrespondensie met filmregisseurs :[[Elia Kazan]], Derek Jarman, Lindsay Anderson, Costas Gavras,en  met aktrise [[Julie Christie]] ,Yugoslavia/Kosovo film projek
*[https://archiv.adk.de/objekt/2583471] Bertolt-Brecht-Archiv Akademie der Künste

== Verwysings ==
{{Verwysings|3}}

== Eksterne skakels ==
{{Commonscat}}
*[http://www.imdb.com/name/nm0734214/ Angelique Rockas on IMDB] 
*[http://www.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2bb0051629 Angelique Rockas] British Film Institute
*[http://esat.sun.ac.za/index.php?title=Angelique_Rockas Angelique Rockas] ESAT:Die Ensiklopedie van Suid-Afrikaanse Teater, Film, Media
*[http://www.allmovie.com/artist/p60925 Angelique Rockas] op [[AllMovie]]
*[https://archive.org/details/VogueMexcoCoverJuly1992 Angelique Rockas ] Vogue Mexico : Una Actirz Multiplicada
*[http://www.hellenism.net/greece/famous-greeks/interviews/angelique-rockas.html  Angelique Rockas] Hellenism.net

{{Normdata}}
{{DEFAULTSORT:Rockas, Angelique }}
[[Kategorie:Lewende mense]]
[[Kategorie:Engelse aktrises van die 20ste eeu]]
[[Kategorie:Engelse aktrises van die 21ste eeu]]
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse aktrises]]
[[Kategorie:Alumni van die Universiteit Kaapstad]]</text>
      <sha1>pfasivgv9d53m695c30qc3yvizapnij</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Haka</title>
    <ns>0</ns>
    <id>125815</id>
    <revision>
      <id>2816463</id>
      <parentid>2492059</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T19:50:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>131157</id>
      </contributor>
      <comment>Red 1 verwysing(s) en merk 0 as dood.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>2816463</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10745" sha1="qstfkb1bhm408288bvadt1uq1rl2epf" xml:space="preserve">[[Lêer:MaoriWardanceKahuroa.jpg|duimnael|Die haka is 'n tradisionele genre van Māori-dans. Hierdie prent is van ca. 1845.]]
Die '''haka''' is 'n tradisionele oorlogskreet, oorlogdans, of uitdaging in die kultuur van die [[Nieu-Seeland]]se [[Māori]]volk.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Haka, Maori dance |url=https://www.britannica.com/art/haka |website=Encyclopaedia Brittanica |access-date=26 April 2017 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20200310201053/https://www.britannica.com/art/haka |archive-date=10 Maart 2020 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; Dit is 'n houdingsdans wat deur 'n groep uitgevoer word, met kragtige bewegings en voetstampe tesame met ritmiese krete.&lt;ref&gt;The group of people performing a haka is referred to as a ''[[:en:Kapa haka|kapa haka]]'' (''kapa'' meaning ''row'' or ''rank''). The Māori word ''haka'' has cognates in other [[:en:Polynesian languages|Polynesian languages]], for example: Tongan ''haka'', 'hand action while singing'; Samoan ''saʻa'', Tokelau ''haka'', Rarotongan ''ʻaka'', Hawaiian ''haʻa'', Marquesan ''haka'', all meaning 'dance'; Mangarevan ''ʻaka'', 'to dance in traditional fashion; dance accompanied by chant, usually of a warlike nature'. In some languages, the meaning is divergent, for example in Tikopia ''saka'' means to 'perform rites in traditional ritual system'. The form reconstructed for Proto-Polynesian is ''*saka'', deriving ultimately from Proto-Oceanic ''*saŋka(g)''.&lt;/ref&gt;

Die oorlogshaka sou oorspronklik deur krygers voor 'n geveg uitgevoer word om die vyand te intimideer, maar haka is ook vir ander redes uitgevoer: vir die verwelkoming van geëerde gaste, of by ander groot gebeurtenisse, en ''kapa haka'' optredegroepe is baie algemeen in skole.

Nieu-Seelandse sportspanne se praktyk om 'n haka voor hulle internasionale wedstryde uit te voer het die haka regoor die wêreld bekend gemaak. Hierdie tradisie het begin met die 1888–89 ''New Zealand Native football team'' se toer en is sedertdien ook deur die [[All Blacks|Nieu-Seelandse rugby-unie span]] (&quot;All Blacks&quot;) sedert 1905 voortgesit.&lt;ref&gt;{{cite news |last1=Hunt |first1=Tom |title=Flashback: The All Blacks perform haka for the first time |url=http://www.stuff.co.nz/dominion-post/news/72095840/Flashback-The-All-Blacks-perform-haka-for-the-first-time |access-date=4 Mei 2017 |work=Stuff |date=19 September 2015 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20191009130536/https://www.stuff.co.nz/dominion-post/news/72095840/flashback-the-all-blacks-perform-haka-for-the-first-time |archive-date=9 Oktober 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

== Geskiedenis ==
[[Lêer:SCCRugby-Haka.jpg|duimnael|Haka uitgevoer by die SCC Rugby Sewes]]
Hoewel die gebruik van die haka deur die All Blacks rugby span en die Nieu-Seelandse [[rugby league]] span een tipe haka bekend gemaak het, het dit tot wanopvattings gelei.&lt;ref&gt;''All Black's Haka'' [https://www.youtube.com/watch?v=tdMCAV6Yd0Y].&lt;/ref&gt; Die meeste haka word deur mans uitgevoer. Daar is egter sekere haka wat oorwegend deur vroue uitgevoer word – een van die mees bekendste synde die [[Ngāti Porou]] haka &quot;Ka Panapana&quot;.&lt;ref&gt;[http://www.infonews.co.nz/news.cfm?id=16252 &quot;East Coasters lead kapa haka group in Timor Leste&quot;. New Zealand Defence Force.]&lt;/ref&gt;
[[Lêer:Maori dancers.jpg|duimnael|'n Opvoering deur die Kahurangi Māori Dans groep]]
In die moderne era, is verskillende haka geskep vir opvoering deur vroue en selfs kinders.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.haka.co.nz/haka.php |title=''Haka'' is also the plural form in Māori |access-date=15 September 2017 |archive-date=20 Julie 2011 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110720050544/http://www.haka.co.nz/haka.php/ |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; Haka word vir verskeie redes uitgevoer, byvoorbeeld vir die verwelkoming van geëerde gaste, of by groot prestasies, geleenthede of begrafnisse.

Oorlogshaka (''peruperu'') sou oorspronklik deur krygers voor 'n geveg uitgevoer word om hulle krag en bekwaamheid te verkondig en om die vyand te intimideer. Tans vorm haka eerder 'n integrale deel van formele verwelkomingseremonies, byvoorbeeld van staatsgaste, en dra 'n gevoel van die belangrikheid uit aan geleenthede.

Verskeie aksies word tydens 'n opvoering gebruik, insluitend gesigskontorsies soos om die wit van die oë te wys en die tong uit te steek, asook 'n wye verskeidenheid van kragtige liggaamsaksies soos om die hande teen die liggaam te klap en met die voete te stamp. Die krete sluit woorde in, asook 'n verskeidenheid van nie-verbale geluide.

== Tipes ==
[[Lêer:Haka for Lord Ranfurly 1904.jpg|duimnael|'n Groep mans en vroue voer 'n haka uit vir Lord Ranfurly by Ruatoki, Bay of Plenty, in 1904]]
Die verskeie tipes haka sluit in ''whakatu waewae'', ''tutu ngarahu'' en ''peruperu''. Die ''peruperu'' is gekenmerk deur spronge waar die bene onder die liggaam ingetrek word. Voorheen is die ''peruperu'' uitgevoer voor 'n veldslag om 'n beroep op die Oorlogsgod te maak en om die vyand te ontmoedig. Dit sluit kwaai gesigsuitdrukkings in, tong uitsteek, krete, en die vertoon van wapens. As die haka nie in totale koordinasie uitgevoer is nie, sou dit as 'n slegte teken vir die geveg gesien word. Krygers het dikwels geen klere buiten 'n gevlegte vlasgordel om die heupe gedra.

Die ''tutu ngarahu'' het ook spronge, maar van kant tot kant, terwyl die ''whakatu waewae'' geen spronge bevat nie. 'n Ander soort haka wat sonder wapens gedoen word is die ''ngeri'', wat die doel hehad het om die krygers sielkundig voor te berei. Die bewegings is baie vry, en van elke optreder is verwag om vrye uitlating aan sy gevoelens te gee. ''Manawa wera'' haka word oor die algemeen geassosieer met begrafnisse of ander geleenthede wat met die dood verbind word. Soos die ''ngeri'' word dit sonder wapens uitgevoer, met min of geen koreografie.

Die mees bekende haka is &quot;[[Ka Mate]]&quot;, wat toegeskryf word aan Te Rauparaha, die oorlogsleier van die Ngāti Toa stam. Die &quot;Ka Mate&quot; haka is 'n ''haka taparahi'' – 'n seremoniële haka. &quot;Ka Mate&quot; handel oor die geslepe streek wat Te Rauparaha gebruik het om sy vyande te uitoorlê, en kan geïnterpreteer word as &quot;'n viering van die oorwinning van die lewe oor die dood&quot;.{{Sfn|Pōmare|2006}}

== Mitologie ==
Volgens Māori mitologie, het die songod, Tama-nui-te-rā, twee vroue gehad, die Somerdogter, Hine-raumati, en die Winterdogter, Hine-takurua. Haka sou volgens oorlewereing in die koms van Hine-raumati ontstaan het: haar teenwoordigheid op windstil warm dae sou in 'n bewerigheid in die lug waargeneem word. Dit was die haka van Tāne-rore, die seun van Hine-raumati en Tama-nui-te-rā.&lt;ref&gt;{{cite encyclopedia|editor=A. H. McLintock|encyclopedia=An Encyclopaedia of New Zealand|title=Haka|url=http://www.teara.govt.nz/1966/H/Haka/Haka/en|accessdate=2009-04-26|year=1966}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090801070149/http://www.teara.govt.nz/1966/H/Haka/Haka/en |date=2009-08-01 }}&lt;/ref&gt;

== Kulturele impak ==
In die aanloop tot die [[Rugbywêreldbeker]] in 2011, het haka-uitvoerings deur [[blitsskare]]s 'n gewilde manier geword om ondersteuning vir die All Blacks uit te druk. Sommige Māori-leiers het dit as &quot;onvanpas&quot; en 'n &quot;verbastering&quot; van die tradisionele oorlogkreet gesien,&lt;ref&gt;{{cite news| url= http://www.3news.co.nz/Maori-leaders-at-odds-over-flash-mob-haka/tabid/1534/articleID/226469/Default.aspx|work=3 News NZ | title= Maori leaders at odds over flash mob haka| date=September 20, 2011|archiveurl=https://web.archive.org/web/20111227003042/http://www.3news.co.nz/Maori-leaders-at-odds-over-flash-mob-haka/tabid/1534/articleID/226469/Default.aspx|archivedate=December 27, 2011}}&lt;/ref&gt; ten spyte van sy gewildheid. Groot blitsskare haka is uitgevoer in Wellington&lt;ref&gt;{{cite news| url= http://www.3news.co.nz/Wellington-haka-attracts-hundreds/tabid/423/articleID/225039/Default.aspx| work= 3 News NZ| title= Wellington haka attracts hundreds| date= September 8, 2011| access-date= 15 September 2017| archive-date= 21 Augustus 2014| archive-url= https://web.archive.org/web/20140821051724/http://www.3news.co.nz/Wellington-haka-attracts-hundreds/tabid/423/articleID/225039/Default.aspx| url-status= dead}}&lt;/ref&gt; en Auckland,&lt;ref&gt;{{cite news| url= http://www.3news.co.nz/Flash-mob-haka-on-Aucklands-Queen-Street-ahead-of-RWC-opener-All-Blacks-vs-Tonga/tabid/317/articleID/225146/Default.aspx|work=3 News NZ | title= Flash mob haka on Auckland's Queen Street ahead of RWC opener All Blacks vs Tonga| date=September 9, 2011}}&lt;/ref&gt; asook in Londen, 'n stad met 'n groot Nieu-Seelandse immigrantgemeenskap.&lt;ref&gt;{{cite news| url= http://www.3news.co.nz/Flashmob-haka-takes-over-Trafalgar-Square/tabid/417/articleID/277172/Default.aspx| work= 3 News NZ| title= Flashmob haka takes over Trafalgar Square| date= November 19, 2011| access-date= 15 September 2017| archive-date= 21 Augustus 2014| archive-url= https://web.archive.org/web/20140821051232/http://www.3news.co.nz/Flashmob-haka-takes-over-Trafalgar-Square/tabid/417/articleID/277172/Default.aspx| url-status= dead}}&lt;/ref&gt;

Die Haka het by talle moderne geleenthede opspraak verwek, soos byvoorbeeld in 2012, toe soldate van die 2de en 1ste Bataljon Koninklike Nieu-Seeland Infanterieregiment 'n haka uitgevoer het ter nagedagtenis aan kamerade wat in Afghanistan gesneuwel het.&lt;ref&gt;{{cite news |url=https://www.youtube.com/watch?v=xI6TRTBZUMM |work=New Zealand Defence Force |title=2nd 1st Farewell Their Fallen Comrades With A Huge Haka |date=25 Augustus 2012 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20200511210537/https://www.youtube.com/watch?v=xI6TRTBZUMM |archive-date=11 Mei 2020 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Webaanhaling|url=http://www.nzherald.co.nz/nz/news/article.cfm?c_id=1&amp;objectid=10829992}}&lt;/ref&gt;[[Lêer:E 003261 E Maoris in North Africa July 1941.jpg|alt=A squad of men kneel in the desert sand while performing a war dance|regs|duimnael|Māori Bataljon haka in Egipte, 1941]]

== Verwysings ==

=== Algemene verwysings ===
* McLean, Mervyn, 1996. ''Maori music''. Auckland: Auckland University Press.
* Pōmare, Mīria (3 Maart 2017). [http://www.teara.govt.nz/NewZealanders/MaoriNewZealanders/NgatiToarangatira/4/ENZ-Resources/Standard/2/en 'Ngāti Toarangatira – Chant saamgestel deur Te Rauparaha']. ''Te Ara – the Encyclopedia of New Zealand''.

=== Teksverwysings ===
{{Verwysings}}

== Eksterne skakels ==
{{Commonskat|Haka}}
* [http://www.newzealand.com/travel/app_templates/haka/index_content.html Haka – A New Zealand icon]
* [http://www.teara.govt.nz/en/1966/haka HAKA] in ''An Encyclopaedia of New Zealand'', edited by A. H. McLintock, originally published in 1966.

[[Kategorie:Dans]]
[[Kategorie:Kultuur in Nieu-Seeland]]
[[Kategorie:Maori's]]</text>
      <sha1>qstfkb1bhm408288bvadt1uq1rl2epf</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Universiteit van Uppsala</title>
    <ns>0</ns>
    <id>126820</id>
    <revision>
      <id>2816397</id>
      <parentid>2430467</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T15:54:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <origin>2816397</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1802" sha1="ti6xty7eezebwqom2n1gwudpsltuuwv" xml:space="preserve">[[Beeld:Universitas Regia Upsaliensis.jpg|300px|duimnael|Universiteitsaal (Universiteit van Uppsala)]]
'''Die Universiteit van Uppsala''' is 'n navorsingsuniversiteit in [[Uppsala]], [[Swede]], en is die oudste universiteit in Swede en al die Noordiese lande wat nog in gebruik is. Dit is in 1477 gestig. &lt;ref&gt;Ridder-Symoens, Hilde de. ''A History of the University in Europe.'' Drukpers van die [[Universiteit van Cambridge]], 2003. Page 84.&lt;/ref&gt; Dit is as een van die wêreld se 100 beste universiteite in verskeie hoë profiel internasionale ranglyste aangedui. &lt;ref name=&quot;UU-rankings&quot;&gt;{{cite web |publisher=Uppsala University |url=http://www.uu.se/en/about-uu/quality/rankings/ |title=Uppsala University in International Rankings |access-date=20 April 2017 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20190809053524/http://www.uu.se/en/about-uu/quality/rankings/ |archive-date= 9 Augustus 2019 |url-status=dead |df=dmy-all }}&lt;/ref&gt; Die universiteit gebruik &quot;Gratiae veritas naturae&quot; as sy leuse en sluit natuurwetenskappe in.

Die universiteit het aan die einde van die 16de eeu van groot belang geword tydens die opkoms van Swede, en het 'n relatiewe finansiële stabiliteit gekry met 'n groot skenking van koning [[Gustavus Adolphus]] in die vroeë 17de eeu. Uppsala het ook 'n belangrike historiese plek in die Sweedse nasionale kultuur, identiteit en vir die Sweedse samelewing en regering: in historiografie, literatuur, politiek en musiek. Baie aspekte van die Sweedse akademiese kultuur oor die algemeen, soos die wit studentekeps, het in Uppsala ontstaan. Dit deel 'n aantal eienaardighede, soos die studente nasiesisteem, met [[Lund Universiteit]] en die Universiteit van Helsinki.

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

{{Saadjie}}

{{Normdata}}

[[Kategorie:Sweedse universiteite]]</text>
      <sha1>ti6xty7eezebwqom2n1gwudpsltuuwv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Del Puerto-spruitjie</title>
    <ns>0</ns>
    <id>129581</id>
    <revision>
      <id>2816377</id>
      <parentid>2618478</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T12:11:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>131157</id>
      </contributor>
      <comment>Red 0 verwysing(s) en merk 1 as dood.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>2816377</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2154" sha1="7inci3u147t7msl8l9xlz3tp4c6109h" xml:space="preserve">{{Weesbladsy}}
{{Databoks}}
'''Del Puerto Spruitjie''', oorspronklik '''Arroyo de La Puerta''' (Spruitjie van die Deur) is 'n sytak van die [[San Joaquin-rivier]] en dreineer die oostelike hange van die deel van die Diablo Bergreeks binne die Sentrale Vallei van [[Kalifornië]], [[Verenigde State van Amerika]]. Die spruitjie kom in die San Joaquin-Rivier, sowat 4 km suidoos van Grayson, Kalifornië in Stanislaus County te lande.&lt;ref name=&quot;ref1&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;NHD&quot; /&gt;

== Geskiedenis ==
Arroyo de La Puerta was 'n waterbron op die El Camino Viejo vernoem na die smal uitgang 'n &quot;Puerta&quot; of Deur, waar die spruitjie na vore gekom uit die La Puerta Kloof in die San Joaquin-Vallei. Dit vorm die suidelike grens van Rancho Pescadero (Grimes) en die noordelike grens van Rancho Del Puerto. &lt;ref name=&quot;ref3&quot; /&gt;

== Verwysings ==
{{Verwysings|verwysings=
&lt;ref name=&quot;ref1&quot;&gt;[http://www.centralvalleymonitoring.org/map Map of San Joaquin River basin tributaries]{{Dooie skakel|date=Junie 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} www.centralvalleymonitoring.org/map accessed November 1, 2011&lt;/ref&gt;
&lt;ref name=&quot;NHD&quot;&gt;U.S. Geological Survey. National Hydrography Dataset high-resolution flowline data. [http://viewer.nationalmap.gov/viewer/ The National Map] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120329155652/http://u.s./ |date=2012-03-29 }}, accessed October 31, 2011&lt;/ref&gt;
&lt;ref name=&quot;ref3&quot;&gt;Ogden Hoffman, 1862, ''Reports of Land Cases Determined in the United States District Court for the Northern District of California'', Numa Hubert, San Francisco&lt;/ref&gt;
}}

== Eksterne skakels ==
* [http://home.comcast.net/~alan.s.moore/mc/ca130c.htm CA 130 Del Puerto Canyon] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090412124427/http://home.comcast.net/~alan.s.moore/mc/ca130c.htm |date=12 April 2009 }} accessed November 1, 2011
* [http://www.stanislausbirds.org/Sites/STA/del_puerto_canyon.htm STANISLAUS COUNTY BIRDING SITES: Del Puerto Canyon] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120222074034/http://www.stanislausbirds.org/Sites/STA/del_puerto_canyon.htm |date=22 Februarie 2012 }} www.stanislausbirds.org accessed November 1, 2011</text>
      <sha1>7inci3u147t7msl8l9xlz3tp4c6109h</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816392</id>
      <parentid>2816377</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T14:05:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Rooiratel</username>
        <id>90342</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Nie meer wees nie</comment>
      <origin>2816392</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2153" sha1="ipzqf8c48fyjrmza2bxyaw2vvdkue1b" xml:space="preserve">{{Databoks}}
'''Del Puerto Spruitjie''', oorspronklik '''Arroyo de La Puerta''' (Spruitjie van die Deur) is 'n sytak van die [[San Joaquin-rivier]] en dreineer die oostelike hange van die deel van die Diablo Bergreeks binne die Sentrale Vallei van [[Kalifornië]], [[Verenigde State van Amerika]]. Die spruitjie kom in die San Joaquin-Rivier, sowat 4 km suidoos van Grayson, Kalifornië in Stanislaus County te lande.&lt;ref name=&quot;ref1&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;NHD&quot; /&gt;

== Geskiedenis ==
Arroyo de La Puerta was 'n waterbron op die El Camino Viejo vernoem na die smal uitgang 'n &quot;Puerta&quot; of Deur, waar die spruitjie na vore gekom uit die La Puerta Kloof in die San Joaquin-Vallei. Dit vorm die suidelike grens van Rancho Pescadero (Grimes) en die noordelike grens van Rancho Del Puerto. &lt;ref name=&quot;ref3&quot; /&gt;

== Verwysings ==
{{Verwysings|verwysings=
&lt;ref name=&quot;ref1&quot;&gt;[http://www.centralvalleymonitoring.org/map Map of San Joaquin River basin tributaries]{{Dooie skakel|date=Junie 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} www.centralvalleymonitoring.org/map accessed November 1, 2011&lt;/ref&gt;
&lt;ref name=&quot;NHD&quot;&gt;U.S. Geological Survey. National Hydrography Dataset high-resolution flowline data. [http://viewer.nationalmap.gov/viewer/ The National Map] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120329155652/http://u.s./ |date=2012-03-29 }}, accessed October 31, 2011&lt;/ref&gt;
&lt;ref name=&quot;ref3&quot;&gt;Ogden Hoffman, 1862, ''Reports of Land Cases Determined in the United States District Court for the Northern District of California'', Numa Hubert, San Francisco&lt;/ref&gt;
}}

== Eksterne skakels ==
* [http://home.comcast.net/~alan.s.moore/mc/ca130c.htm CA 130 Del Puerto Canyon] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090412124427/http://home.comcast.net/~alan.s.moore/mc/ca130c.htm |date=12 April 2009 }} accessed November 1, 2011
* [http://www.stanislausbirds.org/Sites/STA/del_puerto_canyon.htm STANISLAUS COUNTY BIRDING SITES: Del Puerto Canyon] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120222074034/http://www.stanislausbirds.org/Sites/STA/del_puerto_canyon.htm |date=22 Februarie 2012 }} www.stanislausbirds.org accessed November 1, 2011

{{Normdata}}</text>
      <sha1>ipzqf8c48fyjrmza2bxyaw2vvdkue1b</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Henry Miller</title>
    <ns>0</ns>
    <id>130329</id>
    <revision>
      <id>2816468</id>
      <parentid>2525864</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T20:35:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <origin>2816468</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5186" sha1="65rf2mf80h8ujzyzywn4fqd1suqev77" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Persoon
| naam             = Henry Miller
| bynaam           = 
| beeld            = Henry Miller 1940.jpg
| breedte          = 250px
| beeldbeskrywing  = 
| onderskrif       = Henry Miller in 1940
| geboortenaam     = Henry Valentine Miller
| geboortedatum    = {{Geboortedatum|1891|12|26}}
| geboorteplek     = [[Manhattan]], [[New York]]
| sterfdatum       = {{Sterfdatum en ouderdom|1891|12|26|1980|6|7}}
| sterfteplek      = Pacific Palisades, [[Los Angeles]], [[Kalifornië]]
| ouers            = Louise Marie (née Neiting) en Heinrich Miller
| familie          = 
| titel            = 
| nasionaliteit    = {{vlagland|Verenigde State}}
| alma_mater       = 
| beroep           = Skrywer
| ander            = 
| bekend           = ''Tropic of Cancer''&lt;br /&gt;''Black Spring''&lt;br /&gt;''Tropic of Capricorn''&lt;br /&gt;''The Colossus of Maroussi''&lt;br /&gt;''The Rosy Crucifixion''
| salaris          = 
| termyn           = 
| voorganger       = 
| opvolger         = 
| eerbewyse        = 
| party            = 
| religie          = 
| huweliksmaat     = Beatrice Sylvas Wickens (1917–1924)&lt;br /&gt;June Miller (1924–1934)&lt;br /&gt;Janina Martha Lepska (1944–1952)&lt;br /&gt;Eve McClure (1953–1960)&lt;br /&gt;Hiroko Tokuda (1967–1977)
| kinders          = 3
| kleinkinders     = 
| webblad          = 
| handtekening     = Henry Miller signature.svg
}}

Die Amerikaanse skrywer '''Henry Valentine Miller''' ([[26 Desember]] [[1891]] – [[7 Junie]] [[1980]]) behoort tot die bekendste verteenwoordigers van die beweging in die moderne letterkunde wat veral teen die Amerikaanse lewenstyl gemik is.

Henry Miller is op 26 Desember 1891 in [[New York]] gebore, waar hy in die buurt Brooklyn grootgeword het. Nadat hy verskeie los werkies gedoen het, het hy in 1924 besluit om hom geheel en al aan die skryfkuns te wy. Tussen 1930 en 1939 het hy hoofsaaklik in [[Frankryk]], veral [[Parys]], gewoon. Hier het hy die Amerikaans-Kubaanse skryfster [[Anaïs Nin]] ontmoet, wat veral om haar dagboeke bekend geword het. Hy het ''Tropic of Cancer,'' die roman wat sy naam sou vestig, in Parys geskryf. In 1939 het hy op uitnodiging van die Engelse skrywer [[Lawrence Durrell]] na [[Griekeland]] gegaan, maar in 1944 het hy hom in Big Sur, 'n verlate streek in [[Kalifornië]], gevestig.

Miller se eerste gepubliseerde werk, ''Tropic of Cancer'' (1934), is kenmerkend van al sy werke: deels [[roman]], deels [[outobiografie]] en deurspek met [[essay]]istiese gedeeltes. Benewens die beskrywing van sy jare in Parys, waar hy in [[armoede]] geleef het, gee hy in dikwels uitbundige prosa 'n skerp en kritiese beeld van seksuele verhoudings weer. Soos van sy ander werke, is dié roman telkens deur [[sensuur]]beheer verbied en dit kon eers in 1961 in die VSA uitgegee word. Die [[seks]]uele is in Miller se werk egter funksioneel, omdat hy daarmee wil beklemtoon dat seksualiteit sonder gevoel 'n hol en onwaardige aktiwiteit is wat die sinloosheid van die menslike bestaan onderstreep.

''Tropic of Cancer'' is gevolg deur ''Black spring'' (1936) en deur ''Tropic of Capricorn'' (1939), wat in die VSA afspeel. Miller se ervarings in Griekeland en sy vertolking van die Middellandse kultuur is in die boeiende reisverhaal ''The Colossus of Maroussi'' (1941) opgeteken.

Kort nadat hy na die VSA teruggekeer het, het hy die land deurreis en verslag van sy reis gelewer in die beklemmende ''The Air-Conditioned Nightmare'' (1945). Hierna het die trilogie bekend as ''The Rosy Crucifixion,'' wat bestaan uit ''Sexus (1945), Plexus'' (1949) en ''Nexus'' (1960), verskyn.

Miller was 'n baie produktiewe skrywer. Sy uitgebreide [[briefwisseling]] is saamgevat in ''Art and Outrage'' (1959), ''Lawrence Durell and Henry Miller: a Private Correspondence'' (1963) en ''Letters to Anaïs Nin'' (1965). Sy gewildste kortverhale is gebundel in ''Nights of Love and Laughter'' (1955) en sy vernaamste essays in die belangrike ''Stand Still Like the Hummingbird (1962).'' Interessant is verder nog ''The Michael Fraenkel-Henry Miller Correspondence Called Hamlet (1939), The World of Sex'' (1940) en ''Rimbaud'' (1952), wat in 1956 verwerk en opnuut uitgegee is as ''Time of the Assassins.'' In 1972 het 'n feitelike outobiografie, ''My Life and Times,'' verskyn.

In sy afkeer van en verset teen die moderne [[Verbruikerisme|verbruikersgemeenskap]] toon Miller se werk verwantskap met dié van die skrywers van die Beat Generation uit die vyftigerjare. Behalwe skrywer was Miller ook 'n talentvolle [[Waterverfskilderkuns|waterverskilder]].

Hy was 88 jaar oud toe hy op 7 Junie 1980 in sy huis in Pacific Palisades oorlede is. Hy is veras en sy as is tussen sy seun Tony en dogter Val verdeel.

== Sien ook ==
* [[Bibliografie van Henry Miller]]

== Bronnelys ==
* Wêreldspektrum, Vol. 19, 78-79, ISBN 0-908409-60-5

== Eksterne skakels ==
{{CommonsKategorie-inlyn}}
* {{en}} {{cite web|url=https://www.britannica.com/biography/Henry-Miller|title=Henry Miller|publisher=[[Encyclopædia Britannica]]|accessdate=9 September 2019}}
* {{en}} {{Find a Grave|2458}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Miller, Henry}}
[[Kategorie:Amerikaanse skrywers]]
[[Kategorie:Geboortes in 1891]]
[[Kategorie:Sterftes in 1980]]</text>
      <sha1>65rf2mf80h8ujzyzywn4fqd1suqev77</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816543</id>
      <parentid>2816468</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:04:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <comment>[[Wikipedia:Wenke vir die skryf van ’n goeie artikel]]</comment>
      <origin>2816543</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5193" sha1="1bokdsgfz0mdu34senx20vhi3gu7bqk" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Persoon
| naam             = Henry Miller
| bynaam           = 
| beeld            = Henry Miller 1940.jpg
| breedte          = 250px
| beeldbeskrywing  = 
| onderskrif       = Henry Miller in 1940
| geboortenaam     = Henry Valentine Miller
| geboortedatum    = {{Geboortedatum|1891|12|26}}
| geboorteplek     = [[Manhattan]], [[New York]]
| sterfdatum       = {{Sterfdatum en ouderdom|1891|12|26|1980|6|7}}
| sterfteplek      = Pacific Palisades, [[Los Angeles]], [[Kalifornië]]
| ouers            = Louise Marie (née Neiting) en Heinrich Miller
| familie          = 
| titel            = 
| nasionaliteit    = {{vlagland|Verenigde State}}
| alma_mater       = 
| beroep           = Skrywer
| ander            = 
| bekend           = ''Tropic of Cancer''&lt;br /&gt;''Black Spring''&lt;br /&gt;''Tropic of Capricorn''&lt;br /&gt;''The Colossus of Maroussi''&lt;br /&gt;''The Rosy Crucifixion''
| salaris          = 
| termyn           = 
| voorganger       = 
| opvolger         = 
| eerbewyse        = 
| party            = 
| religie          = 
| huweliksmaat     = Beatrice Sylvas Wickens (1917–1924)&lt;br /&gt;June Miller (1924–1934)&lt;br /&gt;Janina Martha Lepska (1944–1952)&lt;br /&gt;Eve McClure (1953–1960)&lt;br /&gt;Hiroko Tokuda (1967–1977)
| kinders          = 3
| kleinkinders     = 
| webblad          = 
| handtekening     = Henry Miller signature.svg
}}

'''Henry Valentine Miller''' ([[26 Desember]] [[1891]] – [[7 Junie]] [[1980]]) was 'n Amerikaanse skrywer. Hy behoort tot die bekendste verteenwoordigers van die beweging in die moderne letterkunde wat veral teen die Amerikaanse lewenstyl gemik is.

Henry Miller is op 26 Desember 1891 in [[New York]] gebore, waar hy in die buurt Brooklyn grootgeword het. Nadat hy verskeie los werkies gedoen het, het hy in 1924 besluit om hom geheel en al aan die skryfkuns te wy. Tussen 1930 en 1939 het hy hoofsaaklik in [[Frankryk]], veral [[Parys]], gewoon. Hier het hy die Amerikaans-Kubaanse skryfster [[Anaïs Nin]] ontmoet, wat veral om haar dagboeke bekend geword het. Hy het ''Tropic of Cancer,'' die roman wat sy naam sou vestig, in Parys geskryf. In 1939 het hy op uitnodiging van die Engelse skrywer [[Lawrence Durrell]] na [[Griekeland]] gegaan, maar in 1944 het hy hom in Big Sur, 'n verlate streek in [[Kalifornië]], gevestig.

Miller se eerste gepubliseerde werk, ''Tropic of Cancer'' (1934), is kenmerkend van al sy werke: deels [[roman]], deels [[outobiografie]] en deurspek met [[essay]]istiese gedeeltes. Benewens die beskrywing van sy jare in Parys, waar hy in [[armoede]] geleef het, gee hy in dikwels uitbundige prosa 'n skerp en kritiese beeld van seksuele verhoudings weer. Soos van sy ander werke, is dié roman telkens deur [[sensuur]]beheer verbied en dit kon eers in 1961 in die VSA uitgegee word. Die [[seks]]uele is in Miller se werk egter funksioneel, omdat hy daarmee wil beklemtoon dat seksualiteit sonder gevoel 'n hol en onwaardige aktiwiteit is wat die sinloosheid van die menslike bestaan onderstreep.

''Tropic of Cancer'' is gevolg deur ''Black spring'' (1936) en deur ''Tropic of Capricorn'' (1939), wat in die VSA afspeel. Miller se ervarings in Griekeland en sy vertolking van die Middellandse kultuur is in die boeiende reisverhaal ''The Colossus of Maroussi'' (1941) opgeteken.

Kort nadat hy na die VSA teruggekeer het, het hy die land deurreis en verslag van sy reis gelewer in die beklemmende ''The Air-Conditioned Nightmare'' (1945). Hierna het die trilogie bekend as ''The Rosy Crucifixion,'' wat bestaan uit ''Sexus (1945), Plexus'' (1949) en ''Nexus'' (1960), verskyn.

Miller was 'n baie produktiewe skrywer. Sy uitgebreide [[briefwisseling]] is saamgevat in ''Art and Outrage'' (1959), ''Lawrence Durell and Henry Miller: a Private Correspondence'' (1963) en ''Letters to Anaïs Nin'' (1965). Sy gewildste kortverhale is gebundel in ''Nights of Love and Laughter'' (1955) en sy vernaamste essays in die belangrike ''Stand Still Like the Hummingbird (1962).'' Interessant is verder nog ''The Michael Fraenkel-Henry Miller Correspondence Called Hamlet (1939), The World of Sex'' (1940) en ''Rimbaud'' (1952), wat in 1956 verwerk en opnuut uitgegee is as ''Time of the Assassins.'' In 1972 het 'n feitelike outobiografie, ''My Life and Times,'' verskyn.

In sy afkeer van en verset teen die moderne [[Verbruikerisme|verbruikersgemeenskap]] toon Miller se werk verwantskap met dié van die skrywers van die Beat Generation uit die vyftigerjare. Behalwe skrywer was Miller ook 'n talentvolle [[Waterverfskilderkuns|waterverskilder]].

Hy was 88 jaar oud toe hy op 7 Junie 1980 in sy huis in Pacific Palisades oorlede is. Hy is veras en sy as is tussen sy seun Tony en dogter Val verdeel.

== Sien ook ==
* [[Bibliografie van Henry Miller]]

== Bronnelys ==
* Wêreldspektrum, Vol. 19, 78-79, ISBN 0-908409-60-5

== Eksterne skakels ==
{{CommonsKategorie-inlyn}}
* {{en}} {{cite web|url=https://www.britannica.com/biography/Henry-Miller|title=Henry Miller|publisher=[[Encyclopædia Britannica]]|accessdate=9 September 2019}}
* {{en}} {{Find a Grave|2458}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Miller, Henry}}
[[Kategorie:Amerikaanse skrywers]]
[[Kategorie:Geboortes in 1891]]
[[Kategorie:Sterftes in 1980]]</text>
      <sha1>1bokdsgfz0mdu34senx20vhi3gu7bqk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Lin Biao</title>
    <ns>0</ns>
    <id>132728</id>
    <revision>
      <id>2816664</id>
      <parentid>2084361</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T10:25:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>UrsusMaritimus13</username>
        <id>184343</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:3|0|0 */</comment>
      <origin>2816664</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6909" sha1="s3rhvu8q3vtrc5ijk7ztjygzx837ftb" xml:space="preserve">{{Chinese naam|Lin|Biao}}
{{Inligtingskas Ampsbekleër
| naam            = Lin Biao
| beeld           = Lin Biao.jpg
| beeldonderskrif = Maarskalk Lin Biao
| orde            = 2de Adjunkvoorsitter van die Sentrale Komitee van die Kommunistiese Party van China
| termynaanvang   = [[1 Augustus]] [[1966]]
| termyneinde     = [[13 September]] [[1971]]
| voorganger      = [[Liu Shaoqi]]
| opvolger        = [[Wang Hongwen]]
| geboortedatum   = {{Geboortedatum|1907|12|5}}
| geboortejaar    = 
| geboortemaand   = 
| geboortedag     = 
| geboorteplek    = [[Huanggang]], [[Hubei]], [[Qing-dinastie]]
| sterftedatum    = {{Sterfdatum en ouderdom|1907|12|5|1971|9|13}}
| sterfteplek     = Öndörkhaan, [[Mongolië]]
| party           = [[Kommunistiese Party van China]]
| orde2           = Adjunkvoorsitter van die Sentrale Komitee van die Kommunistiese Party van China
| termynaanvang2  = [[25 Mei]] [[1958]]
| termyneinde2    = [[13 September]] [[1971]]
| voorganger2     = 
| opvolger2       = 
| orde3           = Eersterangse Adjunkpremier van die Volksrepubliek China
| termynaanvang3  = [[21 Desember]] [[1964]]
| termyneinde3    = [[13 September]] [[1971]]
| premier3        = [[Zhou Enlai]]
| voorganger3     = [[Chen Yun]]
| opvolger3       = [[Deng Xiaoping]]
| orde4           = Adjunkpremier van die Volksrepubliek China
| termynaanvang4  = [[15 September]] [[1954]]
| termyneinde4    = [[13 September]] [[1971]]
| premier4        = [[Zhou Enlai]]
| voorganger4     = 
| opvolger4       = 
| orde5           = Minister van Nasionale Verdediging
| termynaanvang5  = [[17 September]] [[1959]]
| termyneinde5    = [[13 September]] [[1971]]
| premier5        = [[Zhou Enlai]]
| voorganger5     = [[Peng Dehuai]]
| opvolger5       = [[Ye Jianying]]
| eggenoot        = Zhang Mei &lt;small&gt;(1937–42)&lt;/small&gt;&lt;br /&gt;Ye Qun &lt;small&gt;(1942–71)&lt;/small&gt;
| kinders         = Lin Xiaolin (dogter)&lt;br /&gt;Lin Liguo (seun)&lt;br /&gt;Lin Liheng (dogter)
| alma_mater      = Republiek van China Militêre Akademie
| religie         = 
| handtekening    = 
| militer         = Militêre Diens
| lojaliteit      = {{vlagland|Volksrepubliek China}}
| tak             = [[Lêer:People's Liberation Army Flag of the People's Republic of China.svg|25px]] [[Volksbevrydingsleër]]
| diensjare       = 1925–1971
| rang            = [[Lêer:Marshal of the PRC rank insignia.svg|48px]] Maarskalk van die Volksrepubliek China
| eenheid         = 1ste Korps&lt;br /&gt;1ste Rooi Leër Korps&lt;br /&gt;115 Divisie, 8ste Leërgroep&lt;br /&gt;[[Volksbevrydingsleër]]
| oorloe          = 
| toekennings     = &lt;br /&gt;
* [[Lêer:中国人民解放军一级八一勋章的略章.png|25px]] Orde van Bayi (Eerste Klasmedalje)
* [[Lêer:中国人民解放军一级独立自由勋章的略章.png|25px]] Orde van Onafhanklikheid en Vryheid (Eerste Klasmedalje)
* [[Lêer:中国人民解放军一级解放勋章的略章.PNG|25px]] Orde van Bevryding (Eerste Klasmedalje)
}}
{{Chinese name
|titel = Lin Biao
|beeld = 
|onderskrif = 
|beeldbreedte = 
|TChinees = 
|VChinees = 林彪
|Pinyin = Lín Biāo
|WadeGiles = Lin Piao
|Kantonees = Làhm Bīu
|Jyutping = 
|TaiwanHakka = 
|Minnanyu = 
|ander = 
}}

'''Lin Biao''' ([[5 Desember]] [[1907]] – [[13 September]] [[1971]]) was ’n maarskalk van die [[Volksrepubliek China]] wat deurslaggewend was in die [[Kommunistiese Party van China|Kommunistiese Party]] se oorwinning in die [[Chinese Burgeroorlog]], veral in die noordooste. Hy was die generaal in twee beslissende veldtogte, waarna hy die [[Volksbevrydingsleër]] tot in [[Beijing]] gelei het. Hy het die [[Yangtze]]rivier in 1949 oorgesteek, die [[Kuomintang]] beslissend verslaan en beheer oorgeneem van die kusprovinsies in Suidoos-China.

== Ná die oorlog ==
Ná die oorlog was hy aanvanklik nie aktief by die [[politiek]] betrokke nie; van 1954 af was hy die leier van ’n deel van die regering se burgerlike burokrasie as een van die adjunk-onderpremiers van die volksrepubliek. Lin het meer aktief in die politiek betrokke geraak toe hy in 1958 een van die ondervoorsitters van die Kommunistiese Party word. Hy was van 1959 af tegelykertyd onderpremier, ondervoorsitter en minister van verdediging. Hy was instrumenteel in die lê van die grondslag vir [[Mao Zedong]] se persoonlikheidskultus in die vroeë 1960's, en hy is in 1969 beloon vir sy diens in die [[Kulturele Rewolusie]] deurdat Mao hom benoem het as sy opvolger;&lt;ref&gt;{{cite book |title= Mao's Last Revolution |author= MacFarquhar, Roderick. Schoenhals, Michael.  |year= 2006 |publisher= Harvard University Press |isbn= 978-0-674-02332-1 |nopp=|ref=Har08}}&lt;/ref&gt; hy is ook aangestel as enigste ondervoorsitter van die party.

[[Lêer:Lin Biao family.jpg|duimnael|links|Lin Biao by sy vrou, Ye Qun, en hul kinders.]]
Lin is op 13 September 1971 dood toe sy vliegtuig in [[Mongolië]] neerstort. Die presiese omstandighede van hierdie &quot;Lin Biao-voorval&quot; is steeds ietwat duister. Die regering se amptelike verduideliking was dat Lin en sy gesin na die [[Sowjetunie]] wou vlug ná ’n sameswering teen Mao. Sy seun, Lin Liguo, en ander militêre samesweerders met hoë range het ’n plan in [[Sjanghai]] opgestel om Mao met geweld te onttroon. Hulle het dit &quot;Breë Trekke vir Projek 571&quot; genoem (wat in [[Mandaryns]] baie klink soos &quot;Militêre Opstand&quot;). Daar word betwis of Lin Biao by die proses betrokke was. Geleerdes soos Jin Qiu beeld Lin uit as ’n passiewe karakter wat deur lede van sy familie en sy ondersteuners gemanipuleer is.&lt;ref name=jin&gt;{{cite book|last=Qiu|first=Jin|title=The Culture of Power: The Lin Biao Incident in the Cultural Revolution|year=1999|publisher=Standard University Press|location=Stanford, Kalifornië}}&lt;/ref&gt;

Die amptelike verslag word in twyfel getrek deur buitelandse geleerdes, wat vrae opper oor die Sowjetunie as Lin se keuse van bestemming, die vliegtuig se roete, die identiteit van die passasiers en of ’n staatsgreep werklik beplan is.&lt;ref name=&quot;jin&quot;/&gt;

Die Kommunistiese Party se sentrale komitee het inligting oor die gebeure weerhou, en die nuus van Lin se dood is eers twee maande ná die ongeluk bekend gemaak.&lt;ref name=&quot;jin&quot;/&gt; Ná sy dood is hy amptelik deur die party as ’n verraaier veroordeel. Sedert die laat 1970's word hy en die [[Bende van Vier]] bestempel as die grootste twee &quot;teenrewolusionêre magte&quot; van die Kulturele Rewolusie. Die regering het hulle amptelik blameer vir die chaos van dié tyd.

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Eksterne skakels ==
* {{Commons-kategorie inlyn|Lin Biao}}
* [[Lêer:Crystal txt.png|15px]] Hierdie artikel is vertaal uit die [[:en:Lin Biao|Engelse Wikipedia]]

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Lin, Biao}}
[[Kategorie:Chinese militariste]]
[[Kategorie:Politici van die Volksrepubliek China]]
[[Kategorie:Adjunk-premiers]]
[[Kategorie:Ministers van Verdediging]]
[[Kategorie:Maarskalke]]
[[Kategorie:Kulturele Rewolusie]]
[[Kategorie:Geboortes in 1907]]
[[Kategorie:Sterftes in 1971]]</text>
      <sha1>s3rhvu8q3vtrc5ijk7ztjygzx837ftb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Elsabé Daneel</title>
    <ns>0</ns>
    <id>136986</id>
    <revision>
      <id>2816591</id>
      <parentid>2517465</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:40:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Alumni van Hoërskool Jan van Riebeeck]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816591</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3428" sha1="f3thrpw3i84nfifc6wke7mqyp9uczp1" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Akteur
| Naam                      = Elsabé Daneel
| Beeld                     = 
| Beeldbeskrywing           = 
| Beeldonderskrif           = 
| Geboortedatum             = {{Geboortedatum en ouderdom|1955|8|15|df=y}}
| Geboorteplek              = 
| Geboortenaam              = Elsabé Grobbelaar
| Nasionaliteit             = [[Suid-Afrika]]ner
| Sterftedatum              = 
| Sterfteplek               = 
| Beroep                    = [[Aktrise]]
| Aktiewe jare              = 
| Noemenswaardige rolprente = ''[[Beloftes van môre]], Strikdas, Eintlik nogal baie''
| Webwerf                   = 
| imdb                      = 6062146
| Toekennings               = 
}}

[[Lêer:Elsabé Daneel en gesin.jpg|regs|duimnael|240px|Elsabé Daneel kleintyd saam met haar ouers en broer.]]

'''Elsabé Daneel''' (gebore '''Grobbelaar''' op 15 Augustus 1955) is 'n [[Suid-Afrika]]anse [[aktrise]], voordragkunstenaar en aanbieder. Sy is veral bekend vir haar TV-optredes en rolprente soos ''[[Beloftes van môre]]'' (1981), ''Strikdas'' (2015) en ''Eintlik nogal baie'' (2016). In die TV-sepie ''[[7de Laan]]'' was sy te sien as Linda Jordaan. Haar dogter Roeline Daneel is ook ’n aktrise.&lt;ref name=&quot;HAT Taal-en-feitegids&quot;&gt;HAT Taal-en-feitegids, Pearson, Desember 2013, ISBN 978-1-77578-243-8&lt;/ref&gt;

Daneel was hoofmeisie van die [[Laerskool Jan van Riebeeck]] en onderhoofmeisie van die [[Hoërskool Jan van Riebeeck]] in [[Kaapstad]]. Sy het haarself in 2021 in 'n onderhoud met die joernaalprogram Kwêla as &quot;baie voorbeeldig&quot; beskryf, iets wat sy toeskryf aan &quot;daai Dopperetiek&quot; met verwysing na die [[Gereformeerde Kerke in Suid-Afrika|Dopperkerk]], waarin sy grootgeword het. &quot;Dis 'n ding waarvoor ek verskriklik dankbaar is.&quot;&lt;ref&gt; [https://www.youtube.com/watch?v=5oLTRpX3T9A Onderhoud met Hannes van Wyk op Kwêla], opgelaai 16 Maart 2021.&lt;/ref&gt; Sy verwerf 'n [[Baccalaureus artium|B.A.-graad]] in tale, sielkunde en dramateorie aan die [[Universiteit van Stellenbosch]] in 1976 en 'n Hoër Onderwysdiploma in 1977. Sy het in 1981 en '82 die Charles Kebbe Dramaskool in [[New York]] bygewoon.&lt;ref&gt;[http://esat.sun.ac.za/index.php/Elsab%C3%A9_Daneel Elsabé Daneel], Encyclopaedia of South African Theatre, Film, Media and Performance (ESAT), besoek op 13 Mei 2018&lt;/ref&gt;

Sy munt uit in beide komiese stukke en ernstige rolle, soos in [[Deon Opperman]] se ''Bittersoet''. Sy is ook saam met Niël Rademan te sien in die ''Lied en Digkuns''-programme. Vir [[Leon Kruger]] speel sy in die verhoogstuk ''Ou blare'' en sy werk dikwels saam met die regisseur Juanita Swanepoel, byvoorbeeld in [[Uys Krige]] se ''Die ryk weduwee''.

== Filmografie ==
*''[[Beloftes van môre]]'', 1981
*''Gideon Scheepers'', 1982 as Scheepers se vrou (TV-fliek)
*''Mattewis en Meraai'', 1983 as Gertie Benade (TV-reeks)
*''Fynbos'', 1983 as Hester Saaiman (TV-reeks)
*''Meisie van Suidwes'', 1984 (TV-fliek)
*''Vleuels'', 1989 as Sandra van Rensburg (TV-reeks)
*''Triptiek'', 1994 as lt. Mostert (TV-reeks)
*''Totsiens Pa'', 2014 as Hannie (kortfilm)
*''Strikdas'', 2015 as Sandra de la Harpe
*''Eintlik nogal baie'', 2016 as Anita Swartz

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

{{DEFAULTSORT:Daneel, Elsabe}}
[[Kategorie:Geboortes in 1955]]
[[Kategorie:Lewende mense]]
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse aktrises van die 20ste eeu]]
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse aktrises van die 21ste eeu]]
[[Kategorie:Alumni van Hoërskool Jan van Riebeeck]]</text>
      <sha1>f3thrpw3i84nfifc6wke7mqyp9uczp1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Derek Hanekom</title>
    <ns>0</ns>
    <id>139281</id>
    <revision>
      <id>2816584</id>
      <parentid>2809633</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:38:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Alumni van Hoërskool Jan van Riebeeck]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816584</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2618" sha1="4vpwx7xxfknj2yrhopemtca9nd9bvq7" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Ampsbekleër
| naam            = Derek André Hanekom
| beeld           = Derek Hanekom-IMG 1037.jpg
| beeldonderskrif = Derek Hanekom in 2015
| geboortedatum   = 
| geboortejaar    = 1953
| geboortemaand   = 1
| geboortedag     = 13
| geboorteplek    = [[Kaapstad]], [[Suid-Afrika]]
| sterftedatum    = 
| sterfteplek     = 
| party           = [[African National Congress]]
| orde            = Minister van Toerisme
| termynaanvang   = 27 Februarie 2018
| termyneinde     = 29 Mei 2019
| president       = [[Cyril Ramaphosa]]
| voorganger      = Tokozile Xasa
| opvolger        = [[Mmamoloko Kubayi-Ngubane]]
| termynaanvang2  = [[25 Mei]] [[2014]]
| termyneinde2    = 30 Maart 2017
| president2      = [[Jacob Zuma]]
| voorganger2     = [[Marthinus van Schalkwyk]]
| opvolger2       = Tokozile Xasa
| orde3           = Minister van Wetenskap en Tegnologie
| termynaanvang3  = [[4 Oktober]] [[2012]]
| termyneinde3    = [[25 Mei]] [[2014]]
| president3      = [[Jacob Zuma]]
| voorganger3     = [[Naledi Pandor]]
| opvolger3       = [[Naledi Pandor]]
| orde4           = Minister van Landbou
| termynaanvang4  = [[1996]]
| termyneinde4    = [[1999]]
| president4      = [[Nelson Mandela]]
| voorganger4     = [[Kraai van Niekerk]]
| opvolger4       = [[Thoko Didiza]]
| orde5           = 
| termynaanvang5  = 
| termyneinde5    = 
| president5      = 
| voorganger5     = 
| opvolger5       = 
| eggenoot        = Trish Hanekom
| kinders         = 
| alma_mater      = 
| religie         = 
| handtekening    = 
| toekennings     = 
}}

'''Derek Hanekom''' (*[[13 Januarie]] [[1953]], [[Kaapstad]]) is 'n oud-kabinetsminister en voormalige lid van die [[Nasionale Vergadering van Suid-Afrika]] vir die [[African National Congress]].

== Eksterne skakels ==
* {{cite web|url=https://www.pa.org.za/person/derek-andre-hanekom/|title=Derek Hanekom|work=People's Assembly|accessdate=24 Junie 2018}}

{{Kabinet-Mandela II}}
{{Kabinet-Zuma I}}
{{Kabinet-Zuma II}}
{{Kabinet-Ramaphosa I|state=autocollapse}}
{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Hanekom, Derek}}
[[Kategorie:Afrikaners]]
[[Kategorie:Anti-apartheidsaktiviste]]
[[Kategorie:Geboortes in 1953]]
[[Kategorie:Lewende mense]]
[[Kategorie:Lede van die Nasionale Vergadering van Suid-Afrika]]
[[Kategorie:Politici van die African National Congress]]
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse ministers van landbou en grondsake]]
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse ministers van toerisme en omgewingsake]]
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse ministers van wetenskap en tegnologie]]
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse anti-apartheidsaktiviste]]
[[Kategorie:Alumni van Hoërskool Jan van Riebeeck]]</text>
      <sha1>4vpwx7xxfknj2yrhopemtca9nd9bvq7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wouter Wessels</title>
    <ns>0</ns>
    <id>193585</id>
    <revision>
      <id>2816583</id>
      <parentid>2816213</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:37:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Alumni van Hoërskool Grens]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816583</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3937" sha1="gi6m2pls08nzfdpxwrb01rukyj4n3se" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Ampsbekleër
| naam            = Wouter Wessels
| beeld           = Wouter Wessels.jpg
| beeldonderskrif = 
| orde            = Lid van die [[Nasionale Vergadering van Suid-Afrika|Nasionale Vergadering]]
| termynaanvang   = 1 Desember 2017
| termyneinde     = 
| vise            = 
| voorganger      = 
| opvolger        = 
| geboortenaam    = Wouter Wynand Wessels
| geboortejaar    = 1985
| geboortemaand   = 3
| geboortedag     = 18
| geboorteplek    = 
| sterftedatum    = 
| sterfteplek     = 
| party           = [[Vryheidsfront Plus]]
| orde2           = Lid van die [[Vrystaatse provinsiale wetgewer]]
| termynaanvang2  = 21 Mei 2014
| termyneinde2    = 2017
| vise2           = 
| voorganger2     = 
| opvolger2       = 
| orde3           = 
| termynaanvang3  = 
| termyneinde3    = 
| vise3           = 
| voorganger3     = 
| opvolger3       = 
| eggenoot        = 
| kinders         = 
| alma_mater      = [[Universiteit van die Vrystaat]]
| religie         = 
| handtekening    = 
}}
'''Wouter Wynand Wessels''' (gebore 18 Maart 1985) is 'n [[Suid-Afrika]]anse politikus wat die [[Vryheidsfront Plus]] in die [[Nasionale Vergadering van Suid-Afrika|Nasionale Vergadering (parlement)]] verteenwoordig. Wessels het die voormalige leier van die Vryheidsfront Plus, dr. [[Pieter Mulder]], se setel in die parlement oorgeneem na Mulder se uittrede.&lt;ref name=&quot;maroela&quot;&gt;{{cite web |url=https://maroelamedia.co.za/nuus/sa-nuus/wouter-wessels-wil-met-integriteit-n-verskil-maak/ |title=Wouter Wessels wil met integriteit ŉ verskil maak |date=27 Februarie 2018 |work=[[Maroela Media]] |access-date=29 Augustus 2018 |language=af |archive-url=https://web.archive.org/web/20200202125325/https://maroelamedia.co.za/nuus/sa-nuus/wouter-wessels-wil-met-integriteit-n-verskil-maak/ |archive-date=2 Februarie 2020 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; Wessels was tussen 2009 en 2014 werksaam as Mulder se persoonlike sekretaris.&lt;ref name=&quot;maroela&quot; /&gt; Wessels was getroud met Tammy Wessels, wat ook 'n lid van die [[Nasionale Vergadering van Suid-Afrika|Nasionale Vergadering]] is, waar sy die Vryheidsfront Plus verteenwoordig.&lt;ref name=&quot;politicsweb&quot;&gt;{{cite web |url=http://www.politicsweb.co.za/politics/member-of-parliament-and-spouse-robbed-at-their-ho |title=Wouter Wessels MP and his spouse robbed at their home |work=politicsweb |access-date=29 Augustus 2018 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20200202125324/https://www.politicsweb.co.za/politics/member-of-parliament-and-spouse-robbed-at-their-ho |archive-date=2 Februarie 2020 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

== Vroeë lewe ==
Wessels word groot in [[Oos-Londen]] in die [[Oos-Kaap]], [[Suid-Afrika]] en matrikuleer aan die [[Hoërskool Grens]]. Hy studeer aan die [[Universiteit van die Vrystaat]], waar hy sy politieke loopbaan begin deur as kampusleier van die [[Vryheidsfront Plus]] te dien.&lt;ref name=&quot;maroela&quot; /&gt;

== Loopbaan ==
Wessels sluit na sy universiteitstudie by die Vryheidsfront Plus as werknemer aan.&lt;ref name=&quot;maroela&quot; /&gt; Hy dien tussen 2009 en 2014 as privaatsekretaris vir partyleier [[Pieter Mulder]], toe Mulder adjunkminister in die [[Kabinet van Jacob Zuma, Mei 2009|kabinet van Jacob Zuma]] was.&lt;ref name=&quot;maroela&quot; /&gt;

== Politieke standpunte ==
Wessels is ten gunste van [[moedertaalonderrig]] en is gekant teen [[regstellende aksie]].&lt;ref name=&quot;maroela&quot; /&gt;

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Eksterne skakels ==
* [https://www.pa.org.za/person/wouter-wynand-wessels/ Wouter Wessels] op People's Assembly
* {{twitter|wouter_wessels}}

{{Saadjie}}

{{Huidige LP's van Suid-Afrika}}

{{DEFAULTSORT:Wessels, Wouter}}
[[Kategorie:Afrikaners]]
[[Kategorie:Politici van die Vryheidsfront Plus]]
[[Kategorie:Lewende mense]]
[[Kategorie:Lede van die Nasionale Vergadering van Suid-Afrika]]
[[Kategorie:Geboortes in 1985]]
[[Kategorie:Alumni van die Universiteit van die Vrystaat]]
[[Kategorie:Alumni van Hoërskool Grens]]</text>
      <sha1>gi6m2pls08nzfdpxwrb01rukyj4n3se</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Maurice Costello</title>
    <ns>0</ns>
    <id>235372</id>
    <revision>
      <id>2816650</id>
      <parentid>1992421</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T09:34:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sobaka</username>
        <id>328</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Rolprente */ skakel</comment>
      <origin>2816650</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2754" sha1="4i6txfh0imxysf3p8hgzfoayfqsst2m" xml:space="preserve">{{Weesbladsy}}
{{Inligtingskas Akteur
| Naam                      = Maurice Costello
| Beeld                     = Harvard Theatre Collection - Maurice Costello TCS 1.6015 - cropped.jpg
| Beeldbeskrywing           = &lt;!-- Vir oormuis-info/ vir siggestremdes; sonder wiki-sintaks --&gt;
| Beeldonderskrif           = 
| Geboortenaam              = 
| Alias                     = 
| Geboortedatum             = {{Geboortedatum|1877|2|22}}
| Geboorteplek              = 
| Nasionaliteit             = [[Verenigde State|Amerikaans]]
| Sterfdatum                = {{Sterfdatum en ouderdom|1877|2|22|1950|10|29}}
| Sterfplek                 = 
| Ouers                     = 
| Lewensmaat                = 
| Kinders                   = [[Dolores Costello]]
| Skool                     = 
| Universiteit              = 
| Beroep                    = Akteur, regisseur, en skrywer
| Aktiewe jare              = 1905–1945
| Noemenswaardige rolprente = 
| Webwerf                   = 
| IMDb                      = 0007221
| Toekennings               = &lt;!-- slegs noemenswaardiges --&gt;
}}

'''Maurice Costello''' (22 Februarie 1877 – 29 Oktober 1950) was 'n [[Verenigde State|Amerikaanse]] akteur, regisseur, en skrywer. Hy was bekend vir sy rolle in die rolprente ''The Man Who Couldn't Beat God'' (1915) en ''The Crimson Stain Mystery'' (1916).

== Filmografie ==
=== Rolprente ===
* 1909: ''[[A Midsummer Night's Dream (1909-rolprent)|A Midsummer Night's Dream]]''
* 1912: ''As You Like It''
* 1912: ''Half a Hero''
* 1913: ''A Princess of Bagdad''
* 1914: ''Mr. Barnes of New York''
* 1915: ''The Man Who Couldn't Beat God''
* 1915: ''The Crown Prince's Double''
* 1916: ''The Crimson Stain Mystery''
* 1919: ''The Captain's Captain''
* 1919: ''The Cambric Mask''
* 1919: ''The Man Who Won''
* 1919: ''The Girl-Woman''
* 1920: ''Deadline at Eleven''
* 1920: ''Human Collateral''
* 1920: ''The Tower of Jewels''
* 1922: ''Determination''
* 1923: ''Fog Bound''
* 1923: ''The Glimpses of the Moon''
* 1923: ''Man and Wife''
* 1924: ''Heart of Alaska''
* 1924: ''The Law and the Lady''
* 1924: ''Let Not Man Put Asunder''
* 1924: ''Love of Women''
* 1924: ''Roulette''
* 1924: ''Virtuous Liars''
* 1924: ''Week End Husbands''
* 1925: ''The Mad Marriage''
* 1926: ''The Last Alarm''
* 1926: ''The Wives of the Prophet''
* 1927: ''Johnny Get Your Hair Cut''
* 1927: ''The Shamrock and the Rose''
* 1927: ''Wolves of the Air''
* 1928: ''Black Feather''
* 1928: ''Eagle of the Night''
* 1928: ''See You Later''
* 1928: ''The Wagon Show''

== Eksterne skakels ==
* {{IMDb|0007221|Maurice Costello}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Costello, Maurice}}
[[Kategorie:Geboortes in 1877]]
[[Kategorie:Sterftes in 1950]]
[[Kategorie:Amerikaanse manlike akteurs van die 20ste eeu]]</text>
      <sha1>4i6txfh0imxysf3p8hgzfoayfqsst2m</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816651</id>
      <parentid>2816650</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T09:35:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sobaka</username>
        <id>328</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Nie meer wees nie</comment>
      <origin>2816651</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2739" sha1="grf321nbrntcmdexfbqgvxlg29aomui" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Akteur
| Naam                      = Maurice Costello
| Beeld                     = Harvard Theatre Collection - Maurice Costello TCS 1.6015 - cropped.jpg
| Beeldbeskrywing           = &lt;!-- Vir oormuis-info/ vir siggestremdes; sonder wiki-sintaks --&gt;
| Beeldonderskrif           = 
| Geboortenaam              = 
| Alias                     = 
| Geboortedatum             = {{Geboortedatum|1877|2|22}}
| Geboorteplek              = 
| Nasionaliteit             = [[Verenigde State|Amerikaans]]
| Sterfdatum                = {{Sterfdatum en ouderdom|1877|2|22|1950|10|29}}
| Sterfplek                 = 
| Ouers                     = 
| Lewensmaat                = 
| Kinders                   = [[Dolores Costello]]
| Skool                     = 
| Universiteit              = 
| Beroep                    = Akteur, regisseur, en skrywer
| Aktiewe jare              = 1905–1945
| Noemenswaardige rolprente = 
| Webwerf                   = 
| IMDb                      = 0007221
| Toekennings               = &lt;!-- slegs noemenswaardiges --&gt;
}}

'''Maurice Costello''' (22 Februarie 1877 – 29 Oktober 1950) was 'n [[Verenigde State|Amerikaanse]] akteur, regisseur, en skrywer. Hy was bekend vir sy rolle in die rolprente ''The Man Who Couldn't Beat God'' (1915) en ''The Crimson Stain Mystery'' (1916).

== Filmografie ==
=== Rolprente ===
* 1909: ''[[A Midsummer Night's Dream (1909-rolprent)|A Midsummer Night's Dream]]''
* 1912: ''As You Like It''
* 1912: ''Half a Hero''
* 1913: ''A Princess of Bagdad''
* 1914: ''Mr. Barnes of New York''
* 1915: ''The Man Who Couldn't Beat God''
* 1915: ''The Crown Prince's Double''
* 1916: ''The Crimson Stain Mystery''
* 1919: ''The Captain's Captain''
* 1919: ''The Cambric Mask''
* 1919: ''The Man Who Won''
* 1919: ''The Girl-Woman''
* 1920: ''Deadline at Eleven''
* 1920: ''Human Collateral''
* 1920: ''The Tower of Jewels''
* 1922: ''Determination''
* 1923: ''Fog Bound''
* 1923: ''The Glimpses of the Moon''
* 1923: ''Man and Wife''
* 1924: ''Heart of Alaska''
* 1924: ''The Law and the Lady''
* 1924: ''Let Not Man Put Asunder''
* 1924: ''Love of Women''
* 1924: ''Roulette''
* 1924: ''Virtuous Liars''
* 1924: ''Week End Husbands''
* 1925: ''The Mad Marriage''
* 1926: ''The Last Alarm''
* 1926: ''The Wives of the Prophet''
* 1927: ''Johnny Get Your Hair Cut''
* 1927: ''The Shamrock and the Rose''
* 1927: ''Wolves of the Air''
* 1928: ''Black Feather''
* 1928: ''Eagle of the Night''
* 1928: ''See You Later''
* 1928: ''The Wagon Show''

== Eksterne skakels ==
* {{IMDb|0007221|Maurice Costello}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Costello, Maurice}}
[[Kategorie:Geboortes in 1877]]
[[Kategorie:Sterftes in 1950]]
[[Kategorie:Amerikaanse manlike akteurs van die 20ste eeu]]</text>
      <sha1>grf321nbrntcmdexfbqgvxlg29aomui</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Mack Sennett</title>
    <ns>0</ns>
    <id>240576</id>
    <revision>
      <id>2816641</id>
      <parentid>2814780</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T09:24:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sobaka</username>
        <id>328</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Rolprente */ skakel</comment>
      <origin>2816641</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2550" sha1="8u4zrpqt819so2fx15cyawwkklfvokf" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Akteur
| Naam                      = Mack Sennett
| Beeld                     = Mack Sennett 1916.jpg
| Beeldbeskrywing           = &lt;!-- Vir oormuis-info/ vir siggestremdes; sonder wiki-sintaks --&gt;
| Beeldonderskrif           = 
| Geboortenaam              = Michael Sinnott
| Alias                     = 
| Geboortedatum             = {{Geboortedatum|1880|1|17}}
| Geboorteplek              = 
| Nasionaliteit             = [[Kanada|Kanadese]]/[[Verenigde State|Amerikaans]]
| Sterfdatum                = {{Sterfdatum en ouderdom|1880|1|17|1960|11|5}}
| Sterfplek                 = 
| Ouers                     = 
| Lewensmaat                = 
| Kinders                   = 
| Skool                     = 
| Universiteit              = 
| Beroep                    = Vervaardiger, akteur, en regisseur
| Aktiewe jare              = 1908–1949
| Noemenswaardige rolprente = 
| Webwerf                   = 
| IMDb                      = 0784407
| Toekennings               = &lt;!-- slegs noemenswaardiges --&gt;
}}

'''Mack Sennett''' (17 Januarie 1880 – 5 November 1960) was 'n [[Kanada|Kanadese]]/[[Verenigde State|Amerikaanse]] vervaardiger, akteur, en regisseur. Hy was bekend vir sy rolle in die rolprente ''The Good-Bye Kiss'' (1928) en ''Hypnotized'' (1932).

== Filmografie ==
=== Rolprente ===
* 1909: ''[[The Curtain Pole]]''
* 1909: ''[[Leather Stocking]]''
* 1909: ''[[Jones and His New Neighbors]]''
* 1913: ''The Making of an Automobile Tyre''
* 1914: ''Barnyard Flirtations''
* 1914: ''A False Beauty''
* 1914: ''Tillie's Punctured Romance''
* 1916: ''The Lady Drummer''
* 1918: ''Mickey''
* 1919: ''Yankee Doodle in Berlin''
* 1920: ''Down on the Farm''
* 1920: ''Love, Honor and Behave!''
* 1920: ''Married Life''
* 1921: ''Home Talent''
* 1921: ''Molly O'''
* 1921: ''A Small Town Idol''
* 1922: ''The Crossroads of New York''
* 1922: ''Oh, Mabel Behave''
* 1922: ''Bow Wow''
* 1923: ''The Extra Girl''
* 1923: ''The Shriek of Araby''
* 1923: ''Suzanna''
* 1927: ''His First Flame''
* 1927: ''The Girl from Everywhere''
* 1928: ''The Good-Bye Kiss''
* 1930: ''Midnight Daddies''
* 1932: ''Hypnotized''
* 1947: ''The Road to Hollywood''

=== Televisiereekse ===
* 1964: ''Histoires sans paroles''

== Eksterne skakels ==
* {{IMDb|0784407|Mack Sennett}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Sennett, Mack}}
[[Kategorie:Geboortes in 1880]]
[[Kategorie:Sterftes in 1960]]
[[Kategorie:Kanadese rolprentregisseurs]]
[[Kategorie:Amerikaanse manlike akteurs van die 20ste eeu]]
[[Kategorie:Kanadese manlike akteurs van die 20ste eeu]]</text>
      <sha1>8u4zrpqt819so2fx15cyawwkklfvokf</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816645</id>
      <parentid>2816641</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T09:27:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sobaka</username>
        <id>328</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Rolprente */</comment>
      <origin>2816645</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2596" sha1="dok1myl6yvbc94x5yz384op09seqt0g" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Akteur
| Naam                      = Mack Sennett
| Beeld                     = Mack Sennett 1916.jpg
| Beeldbeskrywing           = &lt;!-- Vir oormuis-info/ vir siggestremdes; sonder wiki-sintaks --&gt;
| Beeldonderskrif           = 
| Geboortenaam              = Michael Sinnott
| Alias                     = 
| Geboortedatum             = {{Geboortedatum|1880|1|17}}
| Geboorteplek              = 
| Nasionaliteit             = [[Kanada|Kanadese]]/[[Verenigde State|Amerikaans]]
| Sterfdatum                = {{Sterfdatum en ouderdom|1880|1|17|1960|11|5}}
| Sterfplek                 = 
| Ouers                     = 
| Lewensmaat                = 
| Kinders                   = 
| Skool                     = 
| Universiteit              = 
| Beroep                    = Vervaardiger, akteur, en regisseur
| Aktiewe jare              = 1908–1949
| Noemenswaardige rolprente = 
| Webwerf                   = 
| IMDb                      = 0784407
| Toekennings               = &lt;!-- slegs noemenswaardiges --&gt;
}}

'''Mack Sennett''' (17 Januarie 1880 – 5 November 1960) was 'n [[Kanada|Kanadese]]/[[Verenigde State|Amerikaanse]] vervaardiger, akteur, en regisseur. Hy was bekend vir sy rolle in die rolprente ''The Good-Bye Kiss'' (1928) en ''Hypnotized'' (1932).

== Filmografie ==
=== Rolprente ===
* 1909: ''[[The Curtain Pole]]''
* 1909: ''[[Leather Stocking]]''
* 1909: ''[[Jones and the Lady Book Agent]]''
* 1909: ''[[Jones and His New Neighbors]]''
* 1913: ''The Making of an Automobile Tyre''
* 1914: ''Barnyard Flirtations''
* 1914: ''A False Beauty''
* 1914: ''Tillie's Punctured Romance''
* 1916: ''The Lady Drummer''
* 1918: ''Mickey''
* 1919: ''Yankee Doodle in Berlin''
* 1920: ''Down on the Farm''
* 1920: ''Love, Honor and Behave!''
* 1920: ''Married Life''
* 1921: ''Home Talent''
* 1921: ''Molly O'''
* 1921: ''A Small Town Idol''
* 1922: ''The Crossroads of New York''
* 1922: ''Oh, Mabel Behave''
* 1922: ''Bow Wow''
* 1923: ''The Extra Girl''
* 1923: ''The Shriek of Araby''
* 1923: ''Suzanna''
* 1927: ''His First Flame''
* 1927: ''The Girl from Everywhere''
* 1928: ''The Good-Bye Kiss''
* 1930: ''Midnight Daddies''
* 1932: ''Hypnotized''
* 1947: ''The Road to Hollywood''

=== Televisiereekse ===
* 1964: ''Histoires sans paroles''

== Eksterne skakels ==
* {{IMDb|0784407|Mack Sennett}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Sennett, Mack}}
[[Kategorie:Geboortes in 1880]]
[[Kategorie:Sterftes in 1960]]
[[Kategorie:Kanadese rolprentregisseurs]]
[[Kategorie:Amerikaanse manlike akteurs van die 20ste eeu]]
[[Kategorie:Kanadese manlike akteurs van die 20ste eeu]]</text>
      <sha1>dok1myl6yvbc94x5yz384op09seqt0g</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Linda Arvidson</title>
    <ns>0</ns>
    <id>241717</id>
    <revision>
      <id>2816387</id>
      <parentid>2814814</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T13:37:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Rooiratel</username>
        <id>90342</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>2816387</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1800" sha1="3x1kov4txkze85h8xhkhs3tf2bl06g4" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Akteur
| Naam                      = Linda Arvidson
| Beeld                     = Linda Arvison 1.JPG
| Beeldbeskrywing           = &lt;!-- Vir oormuis-info/ vir siggestremdes; sonder wiki-sintaks --&gt;
| Beeldonderskrif           = 
| Geboortenaam              = 
| Alias                     = 
| Geboortedatum             = {{Geboortedatum|1884|7|12}}
| Geboorteplek              = 
| Nasionaliteit             = [[Verenigde State|Amerikaans]]
| Sterfdatum                = {{Sterfdatum en ouderdom|1884|7|12|1949|7|26}}
| Sterfplek                 = 
| Ouers                     = 
| Lewensmaat                = {{marriage|[[D. W. Griffith]]|1906|1936|end=divorced}}
| Kinders                   = 
| Skool                     = 
| Universiteit              = 
| Beroep                    = Aktrise en skryfster
| Aktiewe jare              = 1907–1916
| Noemenswaardige rolprente = 
| Webwerf                   = 
| IMDb                      = 0038106
| Toekennings               = &lt;!-- slegs noemenswaardiges --&gt;
}}

'''Linda Arvidson''' (12 Julie 1884 – 26 Julie 1949) was 'n [[Verenigde State|Amerikaanse]] aktrise en skryfster.

== Filmografie ==
=== Rolprente ===
* 1909: ''[[A Corner in Wheat]]''
* 1909: ''[[The Cricket on the Hearth]]''
* 1909: ''[[The Day After]]''
* 1909: ''[[Edgar Allen Poe (rolprent)|Edgar Allen Poe]]''
* 1909: ''[[The Joneses Have Amateur Theatricals]]''
* 1909: ''[[Leather Stocking]]''
* 1913: ''Everyman''
* 1915: ''The Gambler of the West''
* 1916: ''Charity''

=== Televisierolprente ===
* 1985: ''Proposta in quattro parti''

== Eksterne skakels ==
* {{IMDb|0038106|Linda Arvidson}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Arvidson, Linda}}
[[Kategorie:Geboortes in 1884]]
[[Kategorie:Sterftes in 1949]]
[[Kategorie:Amerikaanse aktrises van die 20ste eeu]]</text>
      <sha1>3x1kov4txkze85h8xhkhs3tf2bl06g4</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816633</id>
      <parentid>2816387</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T09:18:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sobaka</username>
        <id>328</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Filmografie */ skakel</comment>
      <origin>2816633</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1836" sha1="05l0vxb3dn3n6wiejokb08mixx8kne3" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Akteur
| Naam                      = Linda Arvidson
| Beeld                     = Linda Arvison 1.JPG
| Beeldbeskrywing           = &lt;!-- Vir oormuis-info/ vir siggestremdes; sonder wiki-sintaks --&gt;
| Beeldonderskrif           = 
| Geboortenaam              = 
| Alias                     = 
| Geboortedatum             = {{Geboortedatum|1884|7|12}}
| Geboorteplek              = 
| Nasionaliteit             = [[Verenigde State|Amerikaans]]
| Sterfdatum                = {{Sterfdatum en ouderdom|1884|7|12|1949|7|26}}
| Sterfplek                 = 
| Ouers                     = 
| Lewensmaat                = {{marriage|[[D. W. Griffith]]|1906|1936|end=divorced}}
| Kinders                   = 
| Skool                     = 
| Universiteit              = 
| Beroep                    = Aktrise en skryfster
| Aktiewe jare              = 1907–1916
| Noemenswaardige rolprente = 
| Webwerf                   = 
| IMDb                      = 0038106
| Toekennings               = &lt;!-- slegs noemenswaardiges --&gt;
}}

'''Linda Arvidson''' (12 Julie 1884 – 26 Julie 1949) was 'n [[Verenigde State|Amerikaanse]] aktrise en skryfster.

== Filmografie ==
=== Rolprente ===
* 1909: ''[[A Corner in Wheat]]''
* 1909: ''[[The Cricket on the Hearth]]''
* 1909: ''[[The Day After]]''
* 1909: ''[[Edgar Allen Poe (rolprent)|Edgar Allen Poe]]''
* 1909: ''[[The Joneses Have Amateur Theatricals]]''
* 1909: ''[[Leather Stocking]]''
* 1909: ''[[The Medicine Bottle]]''
* 1913: ''Everyman''
* 1915: ''The Gambler of the West''
* 1916: ''Charity''

=== Televisierolprente ===
* 1985: ''Proposta in quattro parti''

== Eksterne skakels ==
* {{IMDb|0038106|Linda Arvidson}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Arvidson, Linda}}
[[Kategorie:Geboortes in 1884]]
[[Kategorie:Sterftes in 1949]]
[[Kategorie:Amerikaanse aktrises van die 20ste eeu]]</text>
      <sha1>05l0vxb3dn3n6wiejokb08mixx8kne3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Dolores Costello</title>
    <ns>0</ns>
    <id>242226</id>
    <revision>
      <id>2816524</id>
      <parentid>2008547</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T02:53:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nikolai Kurbatov</username>
        <id>125512</id>
      </contributor>
      <comment>/* Filmografie */</comment>
      <origin>2816524</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2528" sha1="egl7a8stub2603e14jsi0mhvkal0vcj" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Akteur
| Naam                      = Dolores Costello
| Beeld                     = Delorescostello.jpg
| Beeldbeskrywing           = &lt;!-- Vir oormuis-info/ vir siggestremdes; sonder wiki-sintaks --&gt;
| Beeldonderskrif           = 
| Geboortenaam              = 
| Alias                     = 
| Geboortedatum             = {{Geboortedatum|1903|9|17}}
| Geboorteplek              = 
| Nasionaliteit             = [[Verenigde State|Amerikaans]]
| Sterfdatum                = {{Sterfdatum en ouderdom|1903|9|17|1979|3|1}}
| Sterfplek                 = 
| Ouers                     = 
| Lewensmaat                = 
| Kinders                   = 2, insluitende [[John Drew Barrymore]]
| Skool                     = 
| Universiteit              = 
| Beroep                    = Aktrise
| Aktiewe jare              = 1909–1943
| Noemenswaardige rolprente = 
| Webwerf                   = 
| IMDb                      = 0182537
| Toekennings               = &lt;!-- slegs noemenswaardiges --&gt;
}}

'''Dolores Costello''' (17 September 1903 – 1 Maart 1979) was 'n [[Verenigde State|Amerikaanse]] aktrise. Sy was bekend vir haar rolle in die rolprente ''The Sea Beast'' (1926), ''When a Man Loves'' (1927), ''Old San Francisco'' (1927), en ''The Magnificent Ambersons'' (1942).

== Filmografie ==
=== Rolprente ===
* 1909: ''[[A Midsummer Night's Dream (1909-rolprent)|A Midsummer Night's Dream]]''
* 1925: ''Greater Than a Crown''
* 1926: ''The Sea Beast''
* 1926: ''Bride of the Storm''
* 1926: ''The Little Irish Girl''
* 1926: ''Mannequin''
* 1926: ''The Third Degree''
* 1927: ''When a Man Loves''
* 1927: ''Old San Francisco''
* 1927: ''The College Widow''
* 1927: ''The Heart of Maryland''
* 1927: ''A Million Bid''
* 1928: ''Glorious Betsy''
* 1928: ''Tenderloin''
* 1928: ''Noah's Ark''
* 1929: ''Glad Rag Doll''
* 1929: ''Hearts in Exile''
* 1929: ''Madonna of Avenue A''
* 1929: ''The Redeeming Sin''
* 1930: ''Second Choice''
* 1931: ''Expensive Women''
* 1936: ''Little Lord Fauntleroy''
* 1936: ''Yours for the Asking''
* 1938: ''The Beloved Brat''
* 1938: ''Breaking the Ice''
* 1939: ''King of the Turf''
* 1939: ''Outside These Walls''
* 1939: ''Whispering Enemies''
* 1942: ''The Magnificent Ambersons''

=== Televisierolprente ===
* 1991: ''Myrna Loy: So Nice to Come Home to''

== Eksterne skakels ==
* {{IMDb|0182537|Dolores Costello}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Costello, Dolores}}
[[Kategorie:Geboortes in 1903]]
[[Kategorie:Sterftes in 1979]]
[[Kategorie:Amerikaanse aktrises van die 20ste eeu]]</text>
      <sha1>egl7a8stub2603e14jsi0mhvkal0vcj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Helene Costello</title>
    <ns>0</ns>
    <id>242227</id>
    <revision>
      <id>2816647</id>
      <parentid>2132496</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T09:33:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sobaka</username>
        <id>328</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Rolprente */ skakel</comment>
      <origin>2816647</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2266" sha1="9h1xc89pygwuhar2k1znua50jx6zjkl" xml:space="preserve">{{Weesbladsy}}
{{Inligtingskas Akteur
| Naam                      = Helene Costello
| Beeld                     = Helene Costello 20s.jpg
| Beeldbeskrywing           = &lt;!-- Vir oormuis-info/ vir siggestremdes; sonder wiki-sintaks --&gt;
| Beeldonderskrif           = 
| Geboortenaam              =  
| Alias                     = 
| Geboortedatum             = {{Geboortedatum|1906|6|21}}
| Geboorteplek              = 
| Nasionaliteit             = [[Verenigde State|Amerikaans]]
| Sterfdatum                = {{Sterfdatum en ouderdom|1906|6|21|1957|1|26}}
| Sterfplek                 = 
| Ouers                     = 
| Lewensmaat                = 
| Kinders                   = 1
| Skool                     = 
| Universiteit              = 
| Beroep                    = Aktrise
| Aktiewe jare              = 
| Noemenswaardige rolprente = 
| Webwerf                   = 
| IMDb                      = 0182557
| Toekennings               = &lt;!-- slegs noemenswaardiges --&gt;
}}

'''Helene Costello''' (21 Junie 1906 – 26 Januarie 1957) was 'n [[Verenigde State|Amerikaanse]] aktrise. Sy was bekend vir haar rolle in die rolprente ''Millionaires'' (1926), ''Lights of New York'' (1928), ''Broken Barriers'' (1928), en ''The Fatal Warning'' (1929).

== Filmografie ==
=== Rolprente ===
* 1909: ''[[A Midsummer Night's Dream (1909-rolprent)|A Midsummer Night's Dream]]''
* 1912: ''Cleopatra''
* 1925: ''Ranger of the Big Pines''
* 1926: ''Millionaires''
* 1926: ''The Honeymoon Express''
* 1926: ''The Love Toy''
* 1926: ''Wet Paint''
* 1926: ''While London Sleeps''
* 1927: ''The Broncho Twister''
* 1927: ''Finger Prints''
* 1927: ''The Fortune Hunter''
* 1927: ''Good Time Charley''
* 1927: ''The Heart of Maryland''
* 1927: ''Husbands for Rent''
* 1927: ''In Old Kentucky''
* 1928: ''Lights of New York''
* 1928: ''Broken Barriers''
* 1928: ''Burning Up Broadway''
* 1928: ''The Circus Kid''
* 1928: ''Comrades''
* 1928: ''The Midnight Taxi''
* 1928: ''The Phantom of the Turf''
* 1929: ''The Fatal Warning''
* 1929: ''When Dreams Come True''

== Eksterne skakels ==
* {{IMDb|0182557|Helene Costello}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Costello, Helene}}
[[Kategorie:Geboortes in 1906]]
[[Kategorie:Sterftes in 1957]]
[[Kategorie:Amerikaanse aktrises van die 20ste eeu]]</text>
      <sha1>9h1xc89pygwuhar2k1znua50jx6zjkl</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816648</id>
      <parentid>2816647</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T09:34:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sobaka</username>
        <id>328</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Nie meer wees nie</comment>
      <origin>2816648</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2251" sha1="op1gre47we5nguuz2z1aqpq0ghhd5xc" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Akteur
| Naam                      = Helene Costello
| Beeld                     = Helene Costello 20s.jpg
| Beeldbeskrywing           = &lt;!-- Vir oormuis-info/ vir siggestremdes; sonder wiki-sintaks --&gt;
| Beeldonderskrif           = 
| Geboortenaam              =  
| Alias                     = 
| Geboortedatum             = {{Geboortedatum|1906|6|21}}
| Geboorteplek              = 
| Nasionaliteit             = [[Verenigde State|Amerikaans]]
| Sterfdatum                = {{Sterfdatum en ouderdom|1906|6|21|1957|1|26}}
| Sterfplek                 = 
| Ouers                     = 
| Lewensmaat                = 
| Kinders                   = 1
| Skool                     = 
| Universiteit              = 
| Beroep                    = Aktrise
| Aktiewe jare              = 
| Noemenswaardige rolprente = 
| Webwerf                   = 
| IMDb                      = 0182557
| Toekennings               = &lt;!-- slegs noemenswaardiges --&gt;
}}

'''Helene Costello''' (21 Junie 1906 – 26 Januarie 1957) was 'n [[Verenigde State|Amerikaanse]] aktrise. Sy was bekend vir haar rolle in die rolprente ''Millionaires'' (1926), ''Lights of New York'' (1928), ''Broken Barriers'' (1928), en ''The Fatal Warning'' (1929).

== Filmografie ==
=== Rolprente ===
* 1909: ''[[A Midsummer Night's Dream (1909-rolprent)|A Midsummer Night's Dream]]''
* 1912: ''Cleopatra''
* 1925: ''Ranger of the Big Pines''
* 1926: ''Millionaires''
* 1926: ''The Honeymoon Express''
* 1926: ''The Love Toy''
* 1926: ''Wet Paint''
* 1926: ''While London Sleeps''
* 1927: ''The Broncho Twister''
* 1927: ''Finger Prints''
* 1927: ''The Fortune Hunter''
* 1927: ''Good Time Charley''
* 1927: ''The Heart of Maryland''
* 1927: ''Husbands for Rent''
* 1927: ''In Old Kentucky''
* 1928: ''Lights of New York''
* 1928: ''Broken Barriers''
* 1928: ''Burning Up Broadway''
* 1928: ''The Circus Kid''
* 1928: ''Comrades''
* 1928: ''The Midnight Taxi''
* 1928: ''The Phantom of the Turf''
* 1929: ''The Fatal Warning''
* 1929: ''When Dreams Come True''

== Eksterne skakels ==
* {{IMDb|0182557|Helene Costello}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Costello, Helene}}
[[Kategorie:Geboortes in 1906]]
[[Kategorie:Sterftes in 1957]]
[[Kategorie:Amerikaanse aktrises van die 20ste eeu]]</text>
      <sha1>op1gre47we5nguuz2z1aqpq0ghhd5xc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Adele DeGarde</title>
    <ns>0</ns>
    <id>242353</id>
    <revision>
      <id>2816630</id>
      <parentid>2814389</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T09:17:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sobaka</username>
        <id>328</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Rolprente */ skakel</comment>
      <origin>2816630</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1807" sha1="bpmnfzwolicyc8vkfnsjk9w8prqhwf4" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Akteur
| Naam                      = Adele DeGarde
| Beeld                     = Adele De Garde1.jpg
| Beeldbeskrywing           = &lt;!-- Vir oormuis-info/ vir siggestremdes; sonder wiki-sintaks --&gt;
| Beeldonderskrif           = 
| Geboortenaam              = Adelaide De Gard
| Alias                     = 
| Geboortedatum             = {{Geboortedatum|1899|5|3}}
| Geboorteplek              = 
| Nasionaliteit             = [[Verenigde State|Amerikaans]]
| Sterfdatum                = 
| Sterfplek                 = 
| Ouers                     = 
| Lewensmaat                = 
| Kinders                   = 
| Skool                     = 
| Universiteit              = 
| Beroep                    = Aktrise
| Aktiewe jare              = 
| Noemenswaardige rolprente = 
| Webwerf                   = 
| IMDb                      = 0214651
| Toekennings               = &lt;!-- slegs noemenswaardiges --&gt;
}}

'''Adele DeGarde''' (3 Mei 1899 – November 1972) was 'n [[Verenigde State|Amerikaanse]] aktrise. Sy was bekend vir haar rolle in die rolprente ''Lights of New York'' (1916) en ''Within the Law'' (1917).

== Filmografie ==
=== Rolprente ===
* 1909: ''[[And a Little Child Shall Lead Them]]''
* 1909: ''[[The Deception]]''
* 1909: ''[[The Golden Louis]]''
* 1909: ''[[I Did It]]''
* 1909: ''[[The Medicine Bottle]]''
* 1914: ''Mr. Barnes of New York''
* 1916: ''Lights of New York''
* 1916: ''Green Stockings''
* 1916: ''Phantom Fortunes''
* 1917: ''Within the Law''
* 1917: ''The Bottom of the Well''
* 1917: ''The Love Doctor''
* 1918: ''The Triumph of the Weak''

== Eksterne skakels ==
* {{IMDb|0214651|Adele DeGarde}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:DeGarde, Adele}}
[[Kategorie:Geboortes in 1899]]
[[Kategorie:Sterftes in 1972]]
[[Kategorie:Amerikaanse aktrises van die 20ste eeu]]</text>
      <sha1>bpmnfzwolicyc8vkfnsjk9w8prqhwf4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Florence Lawrence</title>
    <ns>0</ns>
    <id>243861</id>
    <revision>
      <id>2816522</id>
      <parentid>2814669</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T02:53:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nikolai Kurbatov</username>
        <id>125512</id>
      </contributor>
      <origin>2816522</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2130" sha1="8rhc8lr8u7hs6dxwkgezl9071rwvskc" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Akteur
| Naam                      = Florence Lawrence
| Beeld                     = Florence_Lawrence_1908.jpg
| Beeldbeskrywing           = &lt;!-- Vir oormuis-info/ vir siggestremdes; sonder wiki-sintaks --&gt;
| Beeldonderskrif           = 
| Geboortenaam              = Florence Annie Bridgwood
| Alias                     = 
| Geboortedatum             = {{Geboortedatum|1886|1|2}}
| Geboorteplek              = 
| Nasionaliteit             = [[Verenigde State|Amerikaans]]
| Sterfdatum                = {{Sterfdatum en ouderdom|1886|1|2|1938|12|28}}
| Sterfplek                 = 
| Ouers                     = 
| Lewensmaat                = 
| Kinders                   = 
| Skool                     = 
| Universiteit              = 
| Beroep                    = Aktrise
| Aktiewe jare              = 
| Noemenswaardige rolprente = 
| Webwerf                   = 
| IMDb                      = 0492757
| Toekennings               = &lt;!-- slegs noemenswaardiges --&gt;
}}

'''Florence Lawrence''' (2 Januarie 1886 – 28 Desember 1938) was 'n [[Verenigde State|Amerikaanse]] aktrise.

== Filmografie ==
=== Rolprente ===
* 1908: ''The Reg Girl''
* 1909: ''[[The Curtain Pole]]''
* 1909: ''[[The Deception]]''
* 1909: ''[[The Girls and Daddy]]''
* 1909: ''[[Her First Biscuits]]''
* 1909: ''[[His Wife's Mother]]''
* 1909: ''[[The Honor of Thieves]]''
* 1909: ''[[Jones and His New Neighbors]]''
* 1909: ''[[Jones and the Lady Book Agent]]''
* 1909: ''[[The Joneses Have Amateur Theatricals]]''
* 1909: ''[[Lady Helen's Escapade]]''
* 1909: ''[[The Medicine Bottle]]''
* 1914: ''A Singular Sinner''
* 1916: ''Elusive Isabel''
* 1922: ''The Unfoldment''
* 1923: ''The Satin Girl''
* 1924: ''Gambling Wives''
* 1930: ''Sweeping Against the Winds''

=== Video's ===
* 2009: ''The Many Faces of Cleopatra''

== Eksterne skakels ==
* {{IMDb|0492757|Florence Lawrence}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Lawrence, Florence}}
[[Kategorie:Sterftes in 1938]]
[[Kategorie:Amerikaanse uitvinders]]
[[Kategorie:Geboortes in 1886]]
[[Kategorie:Amerikaanse aktrises van die 20ste eeu]]
[[Kategorie:Kanadese aktrises van die 20ste eeu]]</text>
      <sha1>8rhc8lr8u7hs6dxwkgezl9071rwvskc</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816523</id>
      <parentid>2816522</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T02:53:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nikolai Kurbatov</username>
        <id>125512</id>
      </contributor>
      <comment>/* Filmografie */</comment>
      <origin>2816523</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2162" sha1="1w96o40u5cpes8ta5c130eruulye6of" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Akteur
| Naam                      = Florence Lawrence
| Beeld                     = Florence_Lawrence_1908.jpg
| Beeldbeskrywing           = &lt;!-- Vir oormuis-info/ vir siggestremdes; sonder wiki-sintaks --&gt;
| Beeldonderskrif           = 
| Geboortenaam              = Florence Annie Bridgwood
| Alias                     = 
| Geboortedatum             = {{Geboortedatum|1886|1|2}}
| Geboorteplek              = 
| Nasionaliteit             = [[Verenigde State|Amerikaans]]
| Sterfdatum                = {{Sterfdatum en ouderdom|1886|1|2|1938|12|28}}
| Sterfplek                 = 
| Ouers                     = 
| Lewensmaat                = 
| Kinders                   = 
| Skool                     = 
| Universiteit              = 
| Beroep                    = Aktrise
| Aktiewe jare              = 
| Noemenswaardige rolprente = 
| Webwerf                   = 
| IMDb                      = 0492757
| Toekennings               = &lt;!-- slegs noemenswaardiges --&gt;
}}

'''Florence Lawrence''' (2 Januarie 1886 – 28 Desember 1938) was 'n [[Verenigde State|Amerikaanse]] aktrise.

== Filmografie ==
=== Rolprente ===
* 1908: ''The Reg Girl''
* 1909: ''[[The Curtain Pole]]''
* 1909: ''[[The Deception]]''
* 1909: ''[[The Girls and Daddy]]''
* 1909: ''[[Her First Biscuits]]''
* 1909: ''[[His Wife's Mother]]''
* 1909: ''[[The Honor of Thieves]]''
* 1909: ''[[Jones and His New Neighbors]]''
* 1909: ''[[Jones and the Lady Book Agent]]''
* 1909: ''[[The Joneses Have Amateur Theatricals]]''
* 1909: ''[[Lady Helen's Escapade]]''
* 1909: ''[[The Medicine Bottle]]''
* 1909: ''[[The Mended Lute]]''
* 1914: ''A Singular Sinner''
* 1916: ''Elusive Isabel''
* 1922: ''The Unfoldment''
* 1923: ''The Satin Girl''
* 1924: ''Gambling Wives''
* 1930: ''Sweeping Against the Winds''

=== Video's ===
* 2009: ''The Many Faces of Cleopatra''

== Eksterne skakels ==
* {{IMDb|0492757|Florence Lawrence}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Lawrence, Florence}}
[[Kategorie:Sterftes in 1938]]
[[Kategorie:Amerikaanse uitvinders]]
[[Kategorie:Geboortes in 1886]]
[[Kategorie:Amerikaanse aktrises van die 20ste eeu]]
[[Kategorie:Kanadese aktrises van die 20ste eeu]]</text>
      <sha1>1w96o40u5cpes8ta5c130eruulye6of</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Marion Leonard</title>
    <ns>0</ns>
    <id>243939</id>
    <revision>
      <id>2816631</id>
      <parentid>2816305</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T09:18:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sobaka</username>
        <id>328</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Rolprente */ skakel</comment>
      <origin>2816631</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2141" sha1="qez9jaru6pe35vtlr7t1fkrzdi74zrq" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Akteur
| Naam                      = Marion Leonard
| Beeld                     = Marion Leonard 1.jpg
| Beeldbeskrywing           = &lt;!-- Vir oormuis-info/ vir siggestremdes; sonder wiki-sintaks --&gt;
| Beeldonderskrif           = 
| Geboortenaam              = 
| Alias                     = 
| Geboortedatum             = {{Geboortedatum|1881|6|9}}
| Geboorteplek              = 
| Nasionaliteit             = [[Verenigde State|Amerikaans]]
| Sterfdatum                = {{Sterfdatum en ouderdom|1881|6|9|1956|1|9}}
| Sterfplek                 = 
| Ouers                     = 
| Lewensmaat                = 
| Kinders                   = 
| Skool                     = 
| Universiteit              = 
| Beroep                    = Aktrise en skryfster
| Aktiewe jare              = 
| Noemenswaardige rolprente = 
| Webwerf                   = 
| IMDb                      = 0502701
| Toekennings               = &lt;!-- slegs noemenswaardiges --&gt;
}}

'''Marion Leonard''' (9 Junie 1881 – 9 Januarie 1956) was 'n [[Verenigde State|Amerikaanse]] aktrise en skryfster. Sy was bekend vir haar rol in die rolprent ''The Seed of the Fathers'' (1913).

== Filmografie ==
=== Rolprente ===
* 1909: ''[[At the Altar]]''
* 1909: ''[[And a Little Child Shall Lead Them]]''
* 1909: ''[[The Day After]]''
* 1909: ''[[Comata, the Sioux]]''
* 1909: ''[[The Criminal Hypnotist]]''
* 1909: ''[[The Death Disc: A Story of the Cromwellian Period]]''
* 1909: ''[[The Fascinating Mrs. Francis]]''
* 1909: ''[[Fools of Fate]]''
* 1909: ''[[The Gibson Girl]]''
* 1909: ''[[In Little Italy]]''
* 1909: ''[[The Lonely Villa]]''
* 1909: ''[[Leather Stocking]]''
* 1909: ''[[The Maniac Cook]]''
* 1909: ''[[The Lure of the Gown]]''
* 1909: ''[[Lucky Jim]]''
* 1909: ''[[The Medicine Bottle]]''
* 1913: ''The Seed of the Fathers''
* 1913: ''The Dead Secret''
* 1914: ''The Light Unseen''
* 1914: ''Mother Love''
* 1915: ''The Vow''

== Eksterne skakels ==
* {{IMDb|0502701|Marion Leonard}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Leonard, Marion}}
[[Kategorie:Geboortes in 1881]]
[[Kategorie:Sterftes in 1956]]
[[Kategorie:Amerikaanse aktrises van die 20ste eeu]]</text>
      <sha1>qez9jaru6pe35vtlr7t1fkrzdi74zrq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Gertrude Robinson</title>
    <ns>0</ns>
    <id>247457</id>
    <revision>
      <id>2816642</id>
      <parentid>2813081</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T09:25:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sobaka</username>
        <id>328</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Rolprente */ skakel</comment>
      <origin>2816642</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1727" sha1="llstz64noeri0064yrnvuso1gmtucdo" xml:space="preserve">{{Weesbladsy}}
{{Inligtingskas Akteur
| Naam                      = Gertrude Robinson
| Beeld                     = Gertruderobinson.jpg
| Beeldbeskrywing           = &lt;!-- Vir oormuis-info/ vir siggestremdes; sonder wiki-sintaks --&gt;
| Beeldonderskrif           = 
| Geboortenaam              = 
| Alias                     = 
| Geboortedatum             = {{Geboortedatum|1890|10|7}}
| Geboorteplek              = 
| Nasionaliteit             = [[Verenigde State|Amerikaans]]
| Sterfdatum                = {{Sterfdatum en ouderdom|1890|10|7|1962|3|19}}
| Sterfplek                 = 
| Ouers                     = 
| Lewensmaat                = {{plainlist|
* Walter Robinson
* {{marriage|[[James Kirkwood sr.|James Kirkwood]]|1916|1923|end=div.}}
}}
| Kinders                   = 1
| Skool                     = 
| Universiteit              = 
| Beroep                    = Aktrise
| Aktiewe jare              = 
| Noemenswaardige rolprente = 
| Webwerf                   = 
| IMDb                      = 0732651
| Toekennings               = &lt;!-- slegs noemenswaardiges --&gt;
}}

'''Gertrude Robinson''' (7 Oktober 1890 – 19 Maart 1962) was 'n [[Verenigde State|Amerikaanse]] aktrise.

== Filmografie ==
=== Rolprente ===
* 1909: ''[[Jones and His New Neighbors]]''
* 1915: ''The Concealed Truth''
* 1915: ''May Blossom''
* 1916: ''The Haunted Manor''
* 1916: ''The Quality of Faith''
* 1916: ''As a Woman Sows''
* 1918: ''A Woman of Impulse''
* 1920: ''Milestones''
* 1922: ''Welcome to Our City''

== Eksterne skakels ==
* {{IMDb|0732651|Gertrude Robinson}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Robinson, Gertrude}}
[[Kategorie:Geboortes in 1890]]
[[Kategorie:Sterftes in 1962]]
[[Kategorie:Amerikaanse aktrises van die 20ste eeu]]</text>
      <sha1>llstz64noeri0064yrnvuso1gmtucdo</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816643</id>
      <parentid>2816642</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T09:25:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sobaka</username>
        <id>328</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Nie meer wees nie</comment>
      <origin>2816643</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1712" sha1="prplhrqmmkfso5dqu1lo3w3w7py32ic" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Akteur
| Naam                      = Gertrude Robinson
| Beeld                     = Gertruderobinson.jpg
| Beeldbeskrywing           = &lt;!-- Vir oormuis-info/ vir siggestremdes; sonder wiki-sintaks --&gt;
| Beeldonderskrif           = 
| Geboortenaam              = 
| Alias                     = 
| Geboortedatum             = {{Geboortedatum|1890|10|7}}
| Geboorteplek              = 
| Nasionaliteit             = [[Verenigde State|Amerikaans]]
| Sterfdatum                = {{Sterfdatum en ouderdom|1890|10|7|1962|3|19}}
| Sterfplek                 = 
| Ouers                     = 
| Lewensmaat                = {{plainlist|
* Walter Robinson
* {{marriage|[[James Kirkwood sr.|James Kirkwood]]|1916|1923|end=div.}}
}}
| Kinders                   = 1
| Skool                     = 
| Universiteit              = 
| Beroep                    = Aktrise
| Aktiewe jare              = 
| Noemenswaardige rolprente = 
| Webwerf                   = 
| IMDb                      = 0732651
| Toekennings               = &lt;!-- slegs noemenswaardiges --&gt;
}}

'''Gertrude Robinson''' (7 Oktober 1890 – 19 Maart 1962) was 'n [[Verenigde State|Amerikaanse]] aktrise.

== Filmografie ==
=== Rolprente ===
* 1909: ''[[Jones and His New Neighbors]]''
* 1915: ''The Concealed Truth''
* 1915: ''May Blossom''
* 1916: ''The Haunted Manor''
* 1916: ''The Quality of Faith''
* 1916: ''As a Woman Sows''
* 1918: ''A Woman of Impulse''
* 1920: ''Milestones''
* 1922: ''Welcome to Our City''

== Eksterne skakels ==
* {{IMDb|0732651|Gertrude Robinson}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Robinson, Gertrude}}
[[Kategorie:Geboortes in 1890]]
[[Kategorie:Sterftes in 1962]]
[[Kategorie:Amerikaanse aktrises van die 20ste eeu]]</text>
      <sha1>prplhrqmmkfso5dqu1lo3w3w7py32ic</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816644</id>
      <parentid>2816643</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T09:27:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sobaka</username>
        <id>328</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Rolprente */ skakel</comment>
      <origin>2816644</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1758" sha1="0zzucl790zhkqrthua0v414xuvws8x9" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Akteur
| Naam                      = Gertrude Robinson
| Beeld                     = Gertruderobinson.jpg
| Beeldbeskrywing           = &lt;!-- Vir oormuis-info/ vir siggestremdes; sonder wiki-sintaks --&gt;
| Beeldonderskrif           = 
| Geboortenaam              = 
| Alias                     = 
| Geboortedatum             = {{Geboortedatum|1890|10|7}}
| Geboorteplek              = 
| Nasionaliteit             = [[Verenigde State|Amerikaans]]
| Sterfdatum                = {{Sterfdatum en ouderdom|1890|10|7|1962|3|19}}
| Sterfplek                 = 
| Ouers                     = 
| Lewensmaat                = {{plainlist|
* Walter Robinson
* {{marriage|[[James Kirkwood sr.|James Kirkwood]]|1916|1923|end=div.}}
}}
| Kinders                   = 1
| Skool                     = 
| Universiteit              = 
| Beroep                    = Aktrise
| Aktiewe jare              = 
| Noemenswaardige rolprente = 
| Webwerf                   = 
| IMDb                      = 0732651
| Toekennings               = &lt;!-- slegs noemenswaardiges --&gt;
}}

'''Gertrude Robinson''' (7 Oktober 1890 – 19 Maart 1962) was 'n [[Verenigde State|Amerikaanse]] aktrise.

== Filmografie ==
=== Rolprente ===
* 1909: ''[[Jones and the Lady Book Agent]]''
* 1909: ''[[Jones and His New Neighbors]]''
* 1915: ''The Concealed Truth''
* 1915: ''May Blossom''
* 1916: ''The Haunted Manor''
* 1916: ''The Quality of Faith''
* 1916: ''As a Woman Sows''
* 1918: ''A Woman of Impulse''
* 1920: ''Milestones''
* 1922: ''Welcome to Our City''

== Eksterne skakels ==
* {{IMDb|0732651|Gertrude Robinson}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Robinson, Gertrude}}
[[Kategorie:Geboortes in 1890]]
[[Kategorie:Sterftes in 1962]]
[[Kategorie:Amerikaanse aktrises van die 20ste eeu]]</text>
      <sha1>0zzucl790zhkqrthua0v414xuvws8x9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Rose Tapley</title>
    <ns>0</ns>
    <id>247841</id>
    <revision>
      <id>2816652</id>
      <parentid>2786137</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T09:35:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sobaka</username>
        <id>328</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Rolprente */ skakel</comment>
      <origin>2816652</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1927" sha1="9guojybdmloycfsamqn86rdm7fn9b9g" xml:space="preserve">{{Weesbladsy}}
{{Inligtingskas Akteur
| Naam                      = Rose Tapley
| Beeld                     = Rose Tapely 1.jpg
| Beeldbeskrywing           = &lt;!-- Vir oormuis-info/ vir siggestremdes; sonder wiki-sintaks --&gt;
| Beeldonderskrif           = 
| Geboortenaam              = Rose Elizabeth Tapley 
| Alias                     = 
| Geboortedatum             = {{Geboortedatum|1881|6|30}}
| Geboorteplek              = 
| Nasionaliteit             = [[Verenigde State|Amerikaans]]
| Sterfdatum                = {{Sterfdatum en ouderdom|1881|6|30|1956|2|23}}
| Sterfplek                 = 
| Ouers                     = 
| Lewensmaat                = 
| Kinders                   = Rosemary Holahan
| Skool                     = 
| Universiteit              = 
| Beroep                    = Aktrise
| Aktiewe jare              = 1900–1931
| Noemenswaardige rolprente = 
| Webwerf                   = 
| IMDb                      = 0850033
| Toekennings               = &lt;!-- slegs noemenswaardiges --&gt;
}}

'''Rose Tapley''' (30 Junie 1881 – 23 Februarie 1956) was 'n [[Verenigde State|Amerikaanse]] aktrise. Sy was bekend vir haar rol in die rolprent ''Sex Madness'' (1938).

== Filmografie ==
=== Rolprente ===
* 1909: ''[[A Midsummer Night's Dream (1909-rolprent)|A Midsummer Night's Dream]]''
* 1912: ''As You Like It''
* 1914: ''My Official Wife''
* 1915: ''Who Killed Joe Merrion?''
* 1916: ''The Chattel''
* 1916: ''Rose of the South''
* 1916: ''Hesper of the Mountains''
* 1919: ''Shadows of the Past''
* 1922: ''Her Majesty''
* 1923: ''Java Head''
* 1925: ''The Redeeming Sin''
* 1925: ''The Scarlet Honeymoon''
* 1926: ''Morganson's Finish''
* 1927: ''Out of the Past''
* 1938: ''Sex Madness''

== Eksterne skakels ==
* {{IMDb|0850033|Rose Tapley}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Tapley, Rose}}
[[Kategorie:Sterftes in 1956]]
[[Kategorie:Amerikaanse aktrises van die 20ste eeu]]
[[Kategorie:Geboortes in 1881]]</text>
      <sha1>9guojybdmloycfsamqn86rdm7fn9b9g</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816653</id>
      <parentid>2816652</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T09:35:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sobaka</username>
        <id>328</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Nie meer wees nie</comment>
      <origin>2816653</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1912" sha1="k32afdxsm7h8215dcwubs9etnyyzaqm" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Akteur
| Naam                      = Rose Tapley
| Beeld                     = Rose Tapely 1.jpg
| Beeldbeskrywing           = &lt;!-- Vir oormuis-info/ vir siggestremdes; sonder wiki-sintaks --&gt;
| Beeldonderskrif           = 
| Geboortenaam              = Rose Elizabeth Tapley 
| Alias                     = 
| Geboortedatum             = {{Geboortedatum|1881|6|30}}
| Geboorteplek              = 
| Nasionaliteit             = [[Verenigde State|Amerikaans]]
| Sterfdatum                = {{Sterfdatum en ouderdom|1881|6|30|1956|2|23}}
| Sterfplek                 = 
| Ouers                     = 
| Lewensmaat                = 
| Kinders                   = Rosemary Holahan
| Skool                     = 
| Universiteit              = 
| Beroep                    = Aktrise
| Aktiewe jare              = 1900–1931
| Noemenswaardige rolprente = 
| Webwerf                   = 
| IMDb                      = 0850033
| Toekennings               = &lt;!-- slegs noemenswaardiges --&gt;
}}

'''Rose Tapley''' (30 Junie 1881 – 23 Februarie 1956) was 'n [[Verenigde State|Amerikaanse]] aktrise. Sy was bekend vir haar rol in die rolprent ''Sex Madness'' (1938).

== Filmografie ==
=== Rolprente ===
* 1909: ''[[A Midsummer Night's Dream (1909-rolprent)|A Midsummer Night's Dream]]''
* 1912: ''As You Like It''
* 1914: ''My Official Wife''
* 1915: ''Who Killed Joe Merrion?''
* 1916: ''The Chattel''
* 1916: ''Rose of the South''
* 1916: ''Hesper of the Mountains''
* 1919: ''Shadows of the Past''
* 1922: ''Her Majesty''
* 1923: ''Java Head''
* 1925: ''The Redeeming Sin''
* 1925: ''The Scarlet Honeymoon''
* 1926: ''Morganson's Finish''
* 1927: ''Out of the Past''
* 1938: ''Sex Madness''

== Eksterne skakels ==
* {{IMDb|0850033|Rose Tapley}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Tapley, Rose}}
[[Kategorie:Sterftes in 1956]]
[[Kategorie:Amerikaanse aktrises van die 20ste eeu]]
[[Kategorie:Geboortes in 1881]]</text>
      <sha1>k32afdxsm7h8215dcwubs9etnyyzaqm</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Naxos Plaatetiket</title>
    <ns>0</ns>
    <id>250732</id>
    <revision>
      <id>2816490</id>
      <parentid>2619700</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T22:13:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <origin>2816490</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8626" sha1="9n72416v5jy78erj10hva4hsejo2lmo" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Maatskappy
|naam               = Naxos Records
|kenteken           = 
|stigting           = 1987
|ligging_stad       = 
|ligging_land       = [[Hongkong]]
|ligging            = 
|liggings           = 
|sleutelpersone     = 
|gebied_bedien      = Wêreldwyd
|industrie          = Musikale vermaak
|produkte           = 
|dienste            = 
|inkomste           = 
|bedryfsinkomste    = 
|netto_inkomste     = 
|getal_werknemers   = 
|ouermaatskappy     = HNH International&lt;ref&gt;[http://www.naxos.com/qna/w_hnh.htm Who is HNH?] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190306111607/https://www.naxos.com/qna/w_hnh.htm |date= 6 Maart 2019 }} Naxos Classical&lt;/ref&gt;
|afdelings          = 
|dogtermaatskappye  = 
|slagspreuk         = 
|tuisblad           = {{URL|naxos.com}}
|ontbind            = 
|voetnotas          = 
|intl               = 
}}

'''Naxos''' is 'n [[plaatetiket]] wat spesialiseer in [[klassieke musiek]]. Naxos stel deur 'n aantal handelsmerke ook Chinese musiek, [[jazz]], wêreldmusiek en vroeë rock &amp; roll vry. Die maatskappy is in 1987 deur Klaus Heymann, 'n Duitsgebore inwoner van [[Hongkong]] gestig.&lt;ref name=&quot;Anson&quot;&gt;{{cite web |author=Anson, Philip |title=Naxos at 15: An Interview with Klaus Heymann |url=http://www.scena.org/lsm/sm8-1/Naxos.html |website=www.scena.org |access-date=21 November 2018 |date=2 September 2002 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304104211/http://www.scena.org/lsm/sm8-1/Naxos.html |archive-date=4 Maart 2016 |url-status=dead |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; 

Sedert 2009 versprei Naxos ook [[Blu-ray-skyf|Blu-ray-skywe]], en het die maatskappy ook 'n webradio en [[potgooi]]e. Naxos laat die lede van ingeskrewe openbare [[Biblioteek|biblioteke]] en musiekskole, soos die Hongkongse Openbare Biblioteke, Aucklandse Biblioteke, Wellington Stadsbiblioteke en Toronto Openbare Biblioteek toe om gratis klassieke musiek uit Naxos se katalogus van die web af te laai, asook jazz-versamelings.

== Geskiedenis ==
Die maatskappy is bekend vir sy pryse wat die verbruiker se sak pas,&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.wqxr.org/#!/story/252157-naxos-records-founder-klaus-heymann/ |title=WQXR interview with Naxos Records founder Klaus Heymann |date=25 November 2012 |publisher=New York Public Radio |access-date=13 November 2016 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20200522203941/https://www.wqxr.org/ |archive-date=22 Mei 2020 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; met eenvoudiger kunswerk en -ontwerpe as die meeste ander [[plaatetiket]]te.&lt;ref&gt;Onderhoud met Klaus Heymann deur [https://www.npr.org/2013/01/13/169157560/naxos-the-little-record-label-that-could-and-did National Public Radio].&lt;/ref&gt; In the 1980s het Naxos meestal opnames van Sentraal- en Oos-Europese [[Simfonie-orkes|simfonieorkeste]] gemaak; dikwels saam met minder bekende dirigente, sowel as ontluikende en onbekende musikante, ten einde die koste van opnames laag te hou en so sy sakpaspryse te handhaaf. 

In meer onlangse jare het Naxos begin voordeel trek uit die vervalde [[kopiereg]] van ander maatskappye se ateljee-opnames, deur plate te verkoop wat verwerkings is van [[grammofoon]]opnames. Voorbeelde sluit die volledige opnames in van operasangers soos [[Enrico Caruso]], Amelita Galli-Curci, en Titta Ruffo in, en die 1934 wêreldpremièreopvoering van Howard Hanson se opera ''Merry Mount (opera)''. Regsbeperkings het verhoed dat sommige van hierdie opnames verkoop kon word in die [[VSA]]. Naxos het ook die werke van kontemporêre komponiste soos [[Leonardo Balada]], Bechara El Khoury, Laurent Petitgirard, en Alla Pavlova begin verkoop. Die etiket het mettertyd uitgebrei na [[jazz]], wêreldmusiek, en boeke oor musikale onderwerpe. Die Naxos ''Gesproke Woord Biblioteek'' bevat ook nie-musikale produkte, soos luisterboeke en radiodramas.&lt;ref name=&quot;NaxosLabels&quot;&gt;{{cite web |title=Labels |url=http://www.naxos.com/labels/default.asp |publisher=Naxos |website=naxos.com |date=2016 |access-date=15 November 2016 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20200402101520/https://www.naxos.com/labels/default.asp |archive-date=2 April 2020 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

Sedert die 1990s het Naxos opnames gemaak met Britse en Amerikaanse orkeste soos die Bournemouth Simfonieorkes, Seattle Simfonieorkes, Buffalo Filharmoniese orkes en die Milwaukee Simfonieorkes.

Die maatskappy produseer Super Audio [[CD]]'s, DVD-Audio, en [[Blu-ray-skyf|Blu-ray-skywe]]. In 2003 het dit 'n betaalde inskrywingsdiens begin vir die luister van musiek op die [[internet]]. Dit bied Naxos se volledige katalogus aan asook toegang tot die Naxos Musiekbiblioteek.&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.gramophone.co.uk/features/focus/naxos-founder-klaus-heymann-on-what-lies-ahead-for-classical-recordings |title=Heymann interviewed by Gramophone |publisher=MA Business and Leisure Ltd. |access-date=13 November 2016 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20181121122052/https://www.gramophone.co.uk/features/focus/naxos-founder-klaus-heymann-on-what-lies-ahead-for-classical-recordings |archive-date=21 November 2018 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; In 2015 het dit 'n hoë-definisie aflaai en klassieke-opnamediens begin, te wete ''ClassicsOnline HD•LL'', met 'n katalogus wat ook opnames van 'n aantal ander klassieke [[plaatetiket]]te bevat.&lt;ref&gt;{{cite news |last1=Everard |first1=Andrew |title=Naxos launches new high-definition music streaming and download service |url=http://www.gramophone.co.uk/classical-music-news/naxos-launches-new-high-definition-music-streaming-and-download-service |work=Gramophone |date=6 Januarie 2015 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20181121123454/https://www.gramophone.co.uk/classical-music-news/naxos-launches-new-high-definition-music-streaming-and-download-service |archive-date=21 November 2018 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

== Besigheidsmodel ==
Naxos vermy oor die algemeen duplikasie van repertoire. Daarom het die maatskappy sy repertoire uitgebrei om onkonvensionele werke in te sluit soos die simfonieë van Nikolai Myaskovski, kontemporêre klassieke musiek, en die werke van minder bekende komponiste soos Aleksander Glazounov en Louis Spohr. Dit het 'n reeks van minder bekende werke produseer, soos die Amerikaanse klassieke reeks, Kanadese klassieke reeks, Japannese klassieke musiek, Joods-Amerikaanse musiek, [[blaasinstrument]]&lt;nowiki/&gt;groepe, rolprentmusiek, en vroeë musiek, baie waarvan première-opnames is.

== Verspreiding ==
''Naxos Global Logistics'', geleë in Poing, Beiere naby [[München]], is in 2008 gestig&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.classicalnext.com/net/naxos_global_gmbh |title=Naxos Global Logistics on the Classical:Next website |publisher=C:N Net |access-date=13 November 2016 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20200102065439/http://www.classicalnext.com/net/naxos_global_gmbh |archive-date=2 Januarie 2020 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; ten einde die dienste wat aan sy etikette gebied word uit te brei, insluitende vervaardiging, bemarking en lisensiëring.&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.naxos-gl.com/en/company/company-profile.html |title=Company Profile |publisher=NGL Naxos Global Logistics GmbH |access-date=13 November 2016 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20191021225016/http://www.naxos-gl.com/en/company/company-profile.html |archive-date=21 Oktober 2019 |url-status=dead |df=dmy-all }}&lt;/ref&gt;

== Pryse ==
In 2005 het Naxos die &quot;[[plaatetiket]] van die Jaar&quot;-toekenning&lt;ref name=&quot;jury&quot;&gt;{{cite news |url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/music/news/conductor-dropped-by-record-label-returns-in-triumph-with-bach-award-316103.html |title=Conductor dropped by record label returns in triumph with Bach award |work=[[The Independent]] |date=29 September 2005 |last=Jury |first=Louise |quote=The label of the year award went to the bargain-priced record company Naxos, which was praised for its 'visionary zeal'. |access-date=13 November 2016 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20191231212905/https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/music/news/conductor-dropped-by-record-label-returns-in-triumph-with-bach-award-316103.html |archive-date=31 Desember 2019 |url-status=dead |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; by die Classic FM/Gramophone-toekennings ontvang.

==Eksterne skakels==
* [http://www.naxos.com/ Amptelike webtuiste]
* [http://www.courts.state.ny.us/reporter/3dseries/2005/2005_02570.htm Capitol Records, Inc. v. Naxos of America, Inc. legal case]

== Verwysings ==
{{Verwysings|2}}

{{Normdata}}

[[Kategorie:Platemaatskappye]]</text>
      <sha1>9n72416v5jy78erj10hva4hsejo2lmo</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Clara T. Bracy</title>
    <ns>0</ns>
    <id>250776</id>
    <revision>
      <id>2816635</id>
      <parentid>2814695</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T09:19:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sobaka</username>
        <id>328</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Rolprente */ skakel</comment>
      <origin>2816635</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1573" sha1="bk2jb5s6bpyswg1il2gqsnrn5k5khy7" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Akteur
| Naam                      = Clara T. Bracy
| Beeld                     = 
| Beeldbeskrywing           = &lt;!-- Vir oormuis-info/ vir siggestremdes; sonder wiki-sintaks --&gt;
| Beeldonderskrif           = 
| Geboortenaam              = 
| Alias                     = 
| Geboortedatum             = {{Geboortedatum|1848|1|1}}
| Geboorteplek              = 
| Nasionaliteit             = [[Engeland|Engels]]
| Sterfdatum                = {{Sterfdatum en ouderdom|1848|1|1|1941|2|22}}
| Sterfplek                 = 
| Ouers                     = 
| Lewensmaat                = 
| Kinders                   = 2 seuns  
| Skool                     = 
| Universiteit              = 
| Beroep                    = Aktrise
| Aktiewe jare              = 
| Noemenswaardige rolprente = 
| Webwerf                   = 
| IMDb                      = 0102858
| Toekennings               = &lt;!-- slegs noemenswaardiges --&gt;
}}

'''Clara T. Bracy''' (1 Januarie 1848 – 22 Februarie 1941) was 'n [[Engeland|Engelse]] aktrise. Sy was bekend vir haar rol in die rolprent ''Her Night of Romance'' (1924).

== Filmografie ==
=== Rolprente ===
* 1909: ''[[The Joneses Have Amateur Theatricals]]''
* 1909: ''[[The Medicine Bottle]]''
* 1913: ''Everyman''
* 1917: ''Her Sister''
* 1924: ''Her Night of Romance''

== Eksterne skakels ==
* {{IMDb|0102858|Clara T. Bracy}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Bracy, Clara T.}}
[[Kategorie:Geboortes in 1848]]
[[Kategorie:Sterftes in 1941]]
[[Kategorie:Engelse aktrises van die 19de eeu]]
[[Kategorie:Engelse aktrises van die 20ste eeu]]</text>
      <sha1>bk2jb5s6bpyswg1il2gqsnrn5k5khy7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Flora Finch</title>
    <ns>0</ns>
    <id>251403</id>
    <revision>
      <id>2816646</id>
      <parentid>2788881</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T09:28:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sobaka</username>
        <id>328</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Rolprente */ skakel</comment>
      <origin>2816646</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1979" sha1="fy9y881ad39vkx6sjl3n2vsptouf59w" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Akteur
| Naam                      = Flora Finch
| Beeld                     = Flora Finch.jpg
| Beeldbeskrywing           = &lt;!-- Vir oormuis-info/ vir siggestremdes; sonder wiki-sintaks --&gt;
| Beeldonderskrif           = 
| Geboortenaam              = 
| Alias                     = 
| Geboortedatum             = {{Geboortedatum|1867|6|17}}
| Geboorteplek              = 
| Nasionaliteit             = [[Engeland|Engels]]
| Sterfdatum                = {{Sterfdatum en ouderdom|1867|6|17|1940|1|4}}
| Sterfplek                 = 
| Ouers                     = 
| Lewensmaat                = 
| Kinders                   = 
| Skool                     = 
| Universiteit              = 
| Beroep                    = Aktrise en vervaardiger
| Aktiewe jare              = 1908–1939
| Noemenswaardige rolprente = 
| Webwerf                   = 
| IMDb                      = 0277411
| Toekennings               = &lt;!-- slegs noemenswaardiges --&gt;
}}

'''Flora Finch''' (17 Junie 1867 – 4 Januarie 1940) was 'n [[Engeland|Engelse]] aktrise en vervaardiger. Sy was bekend vir haar rolle in die rolprente ''Oh Boy!'' (1919), ''Quality Street'' (1927), en ''The Cat and the Canary'' (1927).

== Filmografie ==
=== Rolprente ===
* 1909: ''[[Jones and the Lady Book Agent]]''
* 1916: ''A Night Out''
* 1916: ''Prudence, the Pirate''
* 1918: ''The Great Adventure''
* 1919: ''Oh Boy!''
* 1920: ''Birthright''
* 1920: ''The She-Male Sleuth''
* 1921: ''Lessons in Love''
* 1922: ''Man Wanted''
* 1922: ''Orphan Sally''
* 1925: ''The Adventurous Sex''
* 1925: ''His Buddy's Wife''
* 1926: ''The Brown Derby''
* 1927: ''Quality Street''
* 1927: ''The Cat and the Canary''
* 1929: ''Come Across''
* 1929: ''The Faker''

== Eksterne skakels ==
* {{IMDb|0277411|Flora Finch}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Finch, Flora}}
[[Kategorie:Geboortes in 1867]]
[[Kategorie:Sterftes in 1940]]
[[Kategorie:Engelse aktrises van die 20ste eeu]]
[[Kategorie:Engelse aktrises van die 19de eeu]]</text>
      <sha1>fy9y881ad39vkx6sjl3n2vsptouf59w</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Hugo Alfvén</title>
    <ns>0</ns>
    <id>252161</id>
    <revision>
      <id>2816451</id>
      <parentid>2510338</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T18:44:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Alumni van die Universiteit Uppsala]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816451</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11362" sha1="qnrv8hgw61b5v9ebdqmncsbf97b94ez" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Musikale kunstenaar
| naam            = Hugo Emil Alfvén
| beeld           = 
| beeldgrootte    = 
| dwarsformaat    = 
| beeldbeskrywing = 
| beeldonderskrif = 
| agtergrondkleur = Klassiek
| geboortenaam    = 
| alias           = 
| geboortedatum   = 1 Mei 1872
| geboorteplek    = 
| oorsprong       = 
| sterfdatum      = 8 Mei 1960
| sterfplek       = 
| genre           = Klassiek
| beroep          = Komponis
| instrument      = 
| jare_aktief     = 
| etiket          = 
| assosiasies     = 
| webwerf         = 
| huidige_lede    = 
| gewese_lede     = 
}}
'''Hugo Emil Alfvén''' ([[Sweeds]]: alˈveːn; 1 Mei 1872 - 8 Mei 1960) was 'n [[Sweeds]]e komponis, dirigent, violis en skilder.
== Loopbaan ==
=== Violis ===
Alfvén was gebore in [[Stockholm]], Swede, en het van 1887 tot 1891 gestudeer by die [[Koninklike Kollege van Musiek, Stockholm|(Kungliga Musikhögskolan)]] met die viool as sy hoof instrument. Hy het lesse ontvang van [[Lars Zetterquist]]. 

Hy het ook private komposisie lesse geneem by [[Johan Lindegren]], wat 'n leidende deskundige in [[kontrapunt]] was. Hy het 'n lewe gemaak deur die viool te speel by die [[Koninklike Sweedse Opera, Stockholm]]. Hy het ook viool gespeel in die [[Kungliga Hovkapellet|Koninklike Sweedse Orkes]].

=== Dirigent ===
1897 was die aanvang van 'n tienjaar-lange tydperk waartydens Alfvén baie deur Europa sou reis. Hy het viooltegniek in [[Brussel]] gestudeer saam met [[César Thomson]], en opleiding as dirigent ontvang in [[Dresden]] as sub-dirigent onder [[Hermann Ludwig Kutzschbach]]. 

In 1903-4 was hy professor van komposisie by die Koninklike Konservatoria in Stockholm. Van 1910 af was Alfvén ''[[Director musices]]'' (musiekdirekteur) by die [[Uppsala Universiteit]] ('n pos wat hy tot 1939 gehou het). Daar was hy ook tot 1947 aan die hoof van die manlike stemkoor [[Orphei Drängar]] (of 'O.D.'). Hy het as dirigent opgetree in feeste by [[Dortmund]] (1912), [[Stuttgart]] (1913), [[Gotenburg]] (1915), en [[Kopenhagen]] (1918–1919). Hy het regdeur sy lewe as 'n dirigent deur Europa getoer. Hy het in 1917 'n Ph.D. ''honoris causa'' van die [[Universiteit van Uppsala]] ontvang en in 1908 'n lid van die Koninklike Akademie van Musiek in Stockholm geword.&lt;ref&gt;Some details from A. Eaglefield-Hull, ''A Dictionary of Modern Music and Musicians'' (Dent, London 1924).&lt;/ref&gt; Alfvén het sommige van sy eie orkestrale musiek in stereo opgeneem in laat 1954 (die eerste klassieke stereo opnames wat in Sweden gemaak is);&lt;ref&gt;[http://hemsidor.torget.se/users/s/SMIC/hugo.htm] {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20070624100832/http://hemsidor.torget.se/users/s/SMIC/hugo.htm |date=June 24, 2007 }}&lt;/ref&gt; en die opnames is in die Verenigde State uitgereik op LP deur die [[Westminster Plate-etiket]]. 'n Drie-CD versameling van Alfvén se opnames as dirigent is ook uitgereik.

== Musiek ==
[[Image:Hugo Alven 1.jpg|thumb|Hugo Alfvén gedenkplaat by die Stockholm Stadsaal]]
Alfvén het bekend geword as een van Swede se belangrikste dirigente van sy tyd, saam met sy tydgenoot [[Wilhelm Stenhammar]]. Alfvén se musiek is geskryf in 'n laat-[[Romantiek]]e idioom. Sy orkestrasie is in 'n vaardige en kleurvolle styl geskryf, wat herinner aan die werke van [[Richard Strauss]]. Soos Strauss, het Alfvén 'n aansienlike aantal [[Programmatiese musiek]] geskryf. Sommige van Alfvén se musiek herinner mens aan die landskap van Swede.

Van al sy werke, is 'n groot deel geskryf vir manlike stemkoor, en daar is ook vyf [[Simfonie]]ë en drie orkestrale &quot;Sweedse Rapsodieë&quot;. Die eerste van hierdie rapsodieë, ''Midsommarvaka'' is sy bekendste werk.

Alfvén se vyf simfonieë, waarvan die eerste vier nou reeds verskeie kere opgeneem is (met 'n ander siklus in proses), gee 'n prentjie van die komponis se musikale vordering. Die eerste, in F mineur, sy Opus 7 van 1897, is 'n vroeë werk en welluidend, met die standaard vier bewegings. Die tweede, in D majeur (1898-99), wat sy Opus 11 is (en op 'n manier sy graduasie stuk, soos opgeroep [http://www.musicweb.uk.net/classrev/2001/Oct01/Alfven.htm] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110927013751/http://www.musicweb.uk.net/classrev/2001/Oct01/Alfven.htm |date=27 September 2011 }}) sluit af met 'n aansienlike, selfs kragtige koor-prelude en fuga in D mineur. Die derde simfonie in E majeur, Opus 23 (1905), ook in vier bewegings, is meer volwasse wat sy tegniek betref alhoewel &quot;lig gemanierd&quot; en geïnspireer deur 'n reis na Italië. Die vierde Simfonie in C mineur, Opus 39 van 1918-1919 &quot;Van die Buitenste Skerries&quot; (daar is ook 'n toongedig , '''n Legende van die Skerries'') is 'n simfonie in 'n enkele vyf-en-veertig minuut beweging wat gebruik maak van woordlose stemme, en wat geïnspireer is deur [[Carl Nielsen]] se ''[[Simfonie No. 3 (Nielsen)|Sinfonia Espansiva]]''. Die vyfde, in A mineur, het in 1942 begin as een van die koomponis se laaste werke, en is al slegs twee kere volledig opgeneem (opnames en uitvoerings van die vyfde, terwyl dit skaars genoeg is, bestaan gewoonlik net uit kwartier-lange eerste beweging).

Die [[Naxos Plate-etiket]] en [[BIS Records]], onder andere, het óf versamelings óf groepe van indiwiduele opnames wat al sy simfonieë en 'n reeks van sy werke dek. ''Brilliant Classics'' het ook die 5-CD stel van BIS wat toegewy is aan Alfvén en sy simfonieë en ander orkestrale werke insluit gelisensieer en heruitgereik.

=== Sweedse Rapsodie No. 1 ===

Die eerste rapsodie- ''Sweedse Rapsodie No. 1'', ook bekend as ''Midsommarvaka'' (''Midsomer Nagwaak'') – was in 1903 geskryf en word dikwels die &quot;Sweedse Rapsodie&quot; genoem. Dit is die bekendste stuk wat deur Alfvén gekomponeer is, en ook een van die bekendste stukke musiek in Swede.

== Skilder en skrywer ==
Alfvén se bydrae was multi-dimensioneel en het ook skilderwerk en skryfwerk ingesluit. Hy was 'n talentvolle [[Waterverf Skilder]] en het eens daaraan gedink om hom uitsluitlik toe te wy aan skilderwerk. Hy was ook 'n talentvolle skrywer. Sy vier-volume [[Outobiografie]] is al &quot;boeiend&quot; genoem en voorsien beduidende insig in die musikale lewe van Swede waarvan Alfvén 'n sentrale figuur van was vir meer as 'n halwe eeu.

== Persoonlike Lewe ==
Alfvén was op 1 Mei 1872 in [[Stockholm]], Swede gebore, en het op 8 Mei 1960, net na sy 88ste verjaardag, in [[Falun]], Swede gesterf&lt;ref&gt;[http://stevenestrella.com/composers/index.html?composerfiles/alfven1960.html Hugo Alfvén] at &quot;Dr. Estrella's Incredibly Abridged Dictionary of Composers&quot;&lt;/ref&gt; Sy neef was [[Hannes Alfvén]], wat in 1970 die [[Nobelprys]] in [[Fisika]] gewen het.

Hy was drie keer getroud. Sy eerste huwelik (1912-36) was met die [[Deens]]e skilder [[Marie Triepcke Krøyer Alfvén|Marie Triepcke]] (1867–1940), wat voorheen getroud was met die skilder [[Peder Severin Krøyer]] (1851–1909). Na sy egskeiding in 1936 het hy getrou met Carin Wessberg (1891-1956). Hulle was vir twee dekades saam (1936–56) voordat sy gesterf het. Hy het in 1959 met Anna Lund (1891-1990) getrou.

== Lys van musikale werke ==
Toe Hugo Alfvén gesterf het was sy musikale argief oorhandig aan [[Uppsala Universiteit]] en [[Jan Olof Rudén]] was verantwoordelik gewees vir die liassering van Alfvén se musiek, en het orde uit die chaos van 'n totaal van tweehonderd-en-veertien werke orde probeer skep. Die werke van die komponis was amptelik geliasseer en &quot;opus-genommer&quot; tot 'n totaal van 54 musikale werke. Alfvén se werke was geliasseer volgens 'n Rudén nommer saam met 'n katalogus vir sy opus nommers. Rudén het daardeur probeer om sy werke te klassifiseer gebaseer op ander data. Daar bestaan steeds dokumente ten opsigte waarvan geen datum of Opus/Rudén nommer toegeken is nie.

In die onderstaande lys van werke mag dit wees dat sekere opusnommers meer as een titel bevat. Opusnommer 48 was nooit gebruik of ten minste agterhaal nie.

=== Orkes ===
* Opus 7 | Rudén 24: Simfonie No. 1 in F mineur (Gekomponeer in 1897)
** 1ste Beweging: Grave – Allegro con brio
** 2de Beweging: Andante
** 3de Beweging: Allegro, molto scherzando
** 4de Beweging: Allegro, ma non troppo
* Opus 11 | Rudén 28: Simfonie No. 2 in D majeur (Gekomponeer in 1899) (Mainz 1901)
** 1ste Beweging: Moderato
** 2de Beweging: Andante
** 3de Beweging: Allegro
** 4de Beweging: Fugue, Allegro energico
* Opus 19 | Rudén 45: [[Sweedse Rapsodie No. 1]], ''Midsommarvaka'' (Voltooi in 1903) (Kopenhagen 1908)
* Opus 20 | Rudén 49: Simfoniese gedig, ''En skärgardssägen'' (Eerste opgevoer in 1905) (Stockholm 1921)
* Opus 23 | Rudén 54: Simfonie No. 3 in E majeur (Voltooi in 1905)
** 1ste Beweging: Allegro con brio
** 2de Beweging: Andante
** 3de Beweging: Presto
** 4de Beweging: Allegro con brio
* Opus 24 | Rudén 58: Sweedse Rapsodie No. 2, ''Uppsalarapsodi'' (Gekomponeer in 1907) (Stockholm 1907)
* Opus 25 | Rudén 59: ''Festspel'' vir teater (gekomponeer in 1907) (Stockholm 1908)
* Opus 26 | Rudén 67: Fest-Ouverture (gekomponeer in 1909)
* Opus 27 | Rudén 62: ''Drapa'' (gekomponeer in 1908)
* Opus 37 | Rudén 99: ''Bergakungen'' (Die Bergkoning), ballet-pantomime
* Opus 38 | Rudén 92: ''Elégie (By Emil Sjögrense Begrafnis)''
* Opus 39 | Rudén 93: Simfonie  No. 4 in C mineur, ''Från havsbandet'' (Van die Buitewyke van die Skiereiland) (Voltooi in 1919) (Wene 1922)
** 1ste Beweging: Moderato – Allegretto, ma non troppo
** 2de Beweging: Allegro – Moderato – Allegro
** 3de Beweging: Lento – Maestoso – Molto appassionato
** 4de Beweging: Allegro agitato
* Opus 42 | Rudén 109: ''Hjalmar Brantings Sorgmarsch''
* Opus 47 | Rudén 120: Sweedse Rapsodie No. 3, ''Dalarapsodi'' (voltooi in 1931)
* Opus 49 | Rudén 121: Elegie (van ''Gustav II Adolf'')
* Opus 52 | Rudén 201: Feestelike Ouverture
* Opus 54 | Rudén 209: Simfonie No. 5 in A mineur
** 1ste Beweging: Lento – Allegro non troppo
** 2de Beweging: Andante
** 3de Beweging: Lento – Allegro – Presto molto agitato
** 4de Beweging: Finale: Allegro con brio
*  Rudén 214: ''Die Verlore Seun'', ballet suite

=== Stem en orkes ===
* Opus 13 | Rudén 33: ''The Bells'', baritoon en orkes
* Opus 15 | Rudén 39: ''The Lord's Prayer'', koor, soliste, orkes
* Opus 30 | Rudén 76: ''Ballade'', baritoon, manlike koor en orkes
* Opus 33 | Rudén 83: ''[[Baltiese Uitstalling]] Cantata'' (1914)
* Opus 40 | Rudén 98: ''Ode op Gustavus Vasa'', soliste, gemengde stemme en orkes

=== Kamermusiek ===
* Opus 1 | Rudén 12: Sonata vir viool en klavier
* Opus 3 | Rudén 21: ''Romance'', viool en klavier
* Opus 5 | Rudén 25: ''Notturno Elegiaco'', horing en orrel
* ''Liten svit för soloflöjt ur Mostellaria'' (Klein Suite vir Solofluit)

=== Ander ===
* klavierstukke
* liedere

== In populêre kultuur ==

Hugo Alfvén is die mees waarskynlikste bron van inspirasie vir die karakter &quot;Karsten From&quot; in die roman ''De Dødes Rige (Die Koninkryk van die Dood)'' deur die [[Deens]]se skrywer [[Henrik Pontoppidan]].&lt;ref&gt;http://www.henrikpontoppidan.dk/text/seclit/secartikler/winkel_holm.html&lt;/ref&gt;

== Verwysings ==
{{reflist}}

== Eksterne bronne ==
*[http://alfvensallskapet.se/?lang=en The Hugo Alfvén Society]
*[http://www.musicweb-international.com/classrev/2004/Nov04/Alfven_symphonies.htm MusicWeb article on the Alfvén symphonies] (review of the BIS CD set)
*{{IMSLP|id=Alfvén, Hugo}}

[[Kategorie:Alumni van die Universiteit Uppsala]]</text>
      <sha1>qnrv8hgw61b5v9ebdqmncsbf97b94ez</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816452</id>
      <parentid>2816451</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T18:45:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Geboortes in 1872]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816452</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11394" sha1="2cue9kr7i4xoaf4tw19bn3rsti25ftd" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Musikale kunstenaar
| naam            = Hugo Emil Alfvén
| beeld           = 
| beeldgrootte    = 
| dwarsformaat    = 
| beeldbeskrywing = 
| beeldonderskrif = 
| agtergrondkleur = Klassiek
| geboortenaam    = 
| alias           = 
| geboortedatum   = 1 Mei 1872
| geboorteplek    = 
| oorsprong       = 
| sterfdatum      = 8 Mei 1960
| sterfplek       = 
| genre           = Klassiek
| beroep          = Komponis
| instrument      = 
| jare_aktief     = 
| etiket          = 
| assosiasies     = 
| webwerf         = 
| huidige_lede    = 
| gewese_lede     = 
}}
'''Hugo Emil Alfvén''' ([[Sweeds]]: alˈveːn; 1 Mei 1872 - 8 Mei 1960) was 'n [[Sweeds]]e komponis, dirigent, violis en skilder.
== Loopbaan ==
=== Violis ===
Alfvén was gebore in [[Stockholm]], Swede, en het van 1887 tot 1891 gestudeer by die [[Koninklike Kollege van Musiek, Stockholm|(Kungliga Musikhögskolan)]] met die viool as sy hoof instrument. Hy het lesse ontvang van [[Lars Zetterquist]]. 

Hy het ook private komposisie lesse geneem by [[Johan Lindegren]], wat 'n leidende deskundige in [[kontrapunt]] was. Hy het 'n lewe gemaak deur die viool te speel by die [[Koninklike Sweedse Opera, Stockholm]]. Hy het ook viool gespeel in die [[Kungliga Hovkapellet|Koninklike Sweedse Orkes]].

=== Dirigent ===
1897 was die aanvang van 'n tienjaar-lange tydperk waartydens Alfvén baie deur Europa sou reis. Hy het viooltegniek in [[Brussel]] gestudeer saam met [[César Thomson]], en opleiding as dirigent ontvang in [[Dresden]] as sub-dirigent onder [[Hermann Ludwig Kutzschbach]]. 

In 1903-4 was hy professor van komposisie by die Koninklike Konservatoria in Stockholm. Van 1910 af was Alfvén ''[[Director musices]]'' (musiekdirekteur) by die [[Uppsala Universiteit]] ('n pos wat hy tot 1939 gehou het). Daar was hy ook tot 1947 aan die hoof van die manlike stemkoor [[Orphei Drängar]] (of 'O.D.'). Hy het as dirigent opgetree in feeste by [[Dortmund]] (1912), [[Stuttgart]] (1913), [[Gotenburg]] (1915), en [[Kopenhagen]] (1918–1919). Hy het regdeur sy lewe as 'n dirigent deur Europa getoer. Hy het in 1917 'n Ph.D. ''honoris causa'' van die [[Universiteit van Uppsala]] ontvang en in 1908 'n lid van die Koninklike Akademie van Musiek in Stockholm geword.&lt;ref&gt;Some details from A. Eaglefield-Hull, ''A Dictionary of Modern Music and Musicians'' (Dent, London 1924).&lt;/ref&gt; Alfvén het sommige van sy eie orkestrale musiek in stereo opgeneem in laat 1954 (die eerste klassieke stereo opnames wat in Sweden gemaak is);&lt;ref&gt;[http://hemsidor.torget.se/users/s/SMIC/hugo.htm] {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20070624100832/http://hemsidor.torget.se/users/s/SMIC/hugo.htm |date=June 24, 2007 }}&lt;/ref&gt; en die opnames is in die Verenigde State uitgereik op LP deur die [[Westminster Plate-etiket]]. 'n Drie-CD versameling van Alfvén se opnames as dirigent is ook uitgereik.

== Musiek ==
[[Image:Hugo Alven 1.jpg|thumb|Hugo Alfvén gedenkplaat by die Stockholm Stadsaal]]
Alfvén het bekend geword as een van Swede se belangrikste dirigente van sy tyd, saam met sy tydgenoot [[Wilhelm Stenhammar]]. Alfvén se musiek is geskryf in 'n laat-[[Romantiek]]e idioom. Sy orkestrasie is in 'n vaardige en kleurvolle styl geskryf, wat herinner aan die werke van [[Richard Strauss]]. Soos Strauss, het Alfvén 'n aansienlike aantal [[Programmatiese musiek]] geskryf. Sommige van Alfvén se musiek herinner mens aan die landskap van Swede.

Van al sy werke, is 'n groot deel geskryf vir manlike stemkoor, en daar is ook vyf [[Simfonie]]ë en drie orkestrale &quot;Sweedse Rapsodieë&quot;. Die eerste van hierdie rapsodieë, ''Midsommarvaka'' is sy bekendste werk.

Alfvén se vyf simfonieë, waarvan die eerste vier nou reeds verskeie kere opgeneem is (met 'n ander siklus in proses), gee 'n prentjie van die komponis se musikale vordering. Die eerste, in F mineur, sy Opus 7 van 1897, is 'n vroeë werk en welluidend, met die standaard vier bewegings. Die tweede, in D majeur (1898-99), wat sy Opus 11 is (en op 'n manier sy graduasie stuk, soos opgeroep [http://www.musicweb.uk.net/classrev/2001/Oct01/Alfven.htm] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110927013751/http://www.musicweb.uk.net/classrev/2001/Oct01/Alfven.htm |date=27 September 2011 }}) sluit af met 'n aansienlike, selfs kragtige koor-prelude en fuga in D mineur. Die derde simfonie in E majeur, Opus 23 (1905), ook in vier bewegings, is meer volwasse wat sy tegniek betref alhoewel &quot;lig gemanierd&quot; en geïnspireer deur 'n reis na Italië. Die vierde Simfonie in C mineur, Opus 39 van 1918-1919 &quot;Van die Buitenste Skerries&quot; (daar is ook 'n toongedig , '''n Legende van die Skerries'') is 'n simfonie in 'n enkele vyf-en-veertig minuut beweging wat gebruik maak van woordlose stemme, en wat geïnspireer is deur [[Carl Nielsen]] se ''[[Simfonie No. 3 (Nielsen)|Sinfonia Espansiva]]''. Die vyfde, in A mineur, het in 1942 begin as een van die koomponis se laaste werke, en is al slegs twee kere volledig opgeneem (opnames en uitvoerings van die vyfde, terwyl dit skaars genoeg is, bestaan gewoonlik net uit kwartier-lange eerste beweging).

Die [[Naxos Plate-etiket]] en [[BIS Records]], onder andere, het óf versamelings óf groepe van indiwiduele opnames wat al sy simfonieë en 'n reeks van sy werke dek. ''Brilliant Classics'' het ook die 5-CD stel van BIS wat toegewy is aan Alfvén en sy simfonieë en ander orkestrale werke insluit gelisensieer en heruitgereik.

=== Sweedse Rapsodie No. 1 ===

Die eerste rapsodie- ''Sweedse Rapsodie No. 1'', ook bekend as ''Midsommarvaka'' (''Midsomer Nagwaak'') – was in 1903 geskryf en word dikwels die &quot;Sweedse Rapsodie&quot; genoem. Dit is die bekendste stuk wat deur Alfvén gekomponeer is, en ook een van die bekendste stukke musiek in Swede.

== Skilder en skrywer ==
Alfvén se bydrae was multi-dimensioneel en het ook skilderwerk en skryfwerk ingesluit. Hy was 'n talentvolle [[Waterverf Skilder]] en het eens daaraan gedink om hom uitsluitlik toe te wy aan skilderwerk. Hy was ook 'n talentvolle skrywer. Sy vier-volume [[Outobiografie]] is al &quot;boeiend&quot; genoem en voorsien beduidende insig in die musikale lewe van Swede waarvan Alfvén 'n sentrale figuur van was vir meer as 'n halwe eeu.

== Persoonlike Lewe ==
Alfvén was op 1 Mei 1872 in [[Stockholm]], Swede gebore, en het op 8 Mei 1960, net na sy 88ste verjaardag, in [[Falun]], Swede gesterf&lt;ref&gt;[http://stevenestrella.com/composers/index.html?composerfiles/alfven1960.html Hugo Alfvén] at &quot;Dr. Estrella's Incredibly Abridged Dictionary of Composers&quot;&lt;/ref&gt; Sy neef was [[Hannes Alfvén]], wat in 1970 die [[Nobelprys]] in [[Fisika]] gewen het.

Hy was drie keer getroud. Sy eerste huwelik (1912-36) was met die [[Deens]]e skilder [[Marie Triepcke Krøyer Alfvén|Marie Triepcke]] (1867–1940), wat voorheen getroud was met die skilder [[Peder Severin Krøyer]] (1851–1909). Na sy egskeiding in 1936 het hy getrou met Carin Wessberg (1891-1956). Hulle was vir twee dekades saam (1936–56) voordat sy gesterf het. Hy het in 1959 met Anna Lund (1891-1990) getrou.

== Lys van musikale werke ==
Toe Hugo Alfvén gesterf het was sy musikale argief oorhandig aan [[Uppsala Universiteit]] en [[Jan Olof Rudén]] was verantwoordelik gewees vir die liassering van Alfvén se musiek, en het orde uit die chaos van 'n totaal van tweehonderd-en-veertien werke orde probeer skep. Die werke van die komponis was amptelik geliasseer en &quot;opus-genommer&quot; tot 'n totaal van 54 musikale werke. Alfvén se werke was geliasseer volgens 'n Rudén nommer saam met 'n katalogus vir sy opus nommers. Rudén het daardeur probeer om sy werke te klassifiseer gebaseer op ander data. Daar bestaan steeds dokumente ten opsigte waarvan geen datum of Opus/Rudén nommer toegeken is nie.

In die onderstaande lys van werke mag dit wees dat sekere opusnommers meer as een titel bevat. Opusnommer 48 was nooit gebruik of ten minste agterhaal nie.

=== Orkes ===
* Opus 7 | Rudén 24: Simfonie No. 1 in F mineur (Gekomponeer in 1897)
** 1ste Beweging: Grave – Allegro con brio
** 2de Beweging: Andante
** 3de Beweging: Allegro, molto scherzando
** 4de Beweging: Allegro, ma non troppo
* Opus 11 | Rudén 28: Simfonie No. 2 in D majeur (Gekomponeer in 1899) (Mainz 1901)
** 1ste Beweging: Moderato
** 2de Beweging: Andante
** 3de Beweging: Allegro
** 4de Beweging: Fugue, Allegro energico
* Opus 19 | Rudén 45: [[Sweedse Rapsodie No. 1]], ''Midsommarvaka'' (Voltooi in 1903) (Kopenhagen 1908)
* Opus 20 | Rudén 49: Simfoniese gedig, ''En skärgardssägen'' (Eerste opgevoer in 1905) (Stockholm 1921)
* Opus 23 | Rudén 54: Simfonie No. 3 in E majeur (Voltooi in 1905)
** 1ste Beweging: Allegro con brio
** 2de Beweging: Andante
** 3de Beweging: Presto
** 4de Beweging: Allegro con brio
* Opus 24 | Rudén 58: Sweedse Rapsodie No. 2, ''Uppsalarapsodi'' (Gekomponeer in 1907) (Stockholm 1907)
* Opus 25 | Rudén 59: ''Festspel'' vir teater (gekomponeer in 1907) (Stockholm 1908)
* Opus 26 | Rudén 67: Fest-Ouverture (gekomponeer in 1909)
* Opus 27 | Rudén 62: ''Drapa'' (gekomponeer in 1908)
* Opus 37 | Rudén 99: ''Bergakungen'' (Die Bergkoning), ballet-pantomime
* Opus 38 | Rudén 92: ''Elégie (By Emil Sjögrense Begrafnis)''
* Opus 39 | Rudén 93: Simfonie  No. 4 in C mineur, ''Från havsbandet'' (Van die Buitewyke van die Skiereiland) (Voltooi in 1919) (Wene 1922)
** 1ste Beweging: Moderato – Allegretto, ma non troppo
** 2de Beweging: Allegro – Moderato – Allegro
** 3de Beweging: Lento – Maestoso – Molto appassionato
** 4de Beweging: Allegro agitato
* Opus 42 | Rudén 109: ''Hjalmar Brantings Sorgmarsch''
* Opus 47 | Rudén 120: Sweedse Rapsodie No. 3, ''Dalarapsodi'' (voltooi in 1931)
* Opus 49 | Rudén 121: Elegie (van ''Gustav II Adolf'')
* Opus 52 | Rudén 201: Feestelike Ouverture
* Opus 54 | Rudén 209: Simfonie No. 5 in A mineur
** 1ste Beweging: Lento – Allegro non troppo
** 2de Beweging: Andante
** 3de Beweging: Lento – Allegro – Presto molto agitato
** 4de Beweging: Finale: Allegro con brio
*  Rudén 214: ''Die Verlore Seun'', ballet suite

=== Stem en orkes ===
* Opus 13 | Rudén 33: ''The Bells'', baritoon en orkes
* Opus 15 | Rudén 39: ''The Lord's Prayer'', koor, soliste, orkes
* Opus 30 | Rudén 76: ''Ballade'', baritoon, manlike koor en orkes
* Opus 33 | Rudén 83: ''[[Baltiese Uitstalling]] Cantata'' (1914)
* Opus 40 | Rudén 98: ''Ode op Gustavus Vasa'', soliste, gemengde stemme en orkes

=== Kamermusiek ===
* Opus 1 | Rudén 12: Sonata vir viool en klavier
* Opus 3 | Rudén 21: ''Romance'', viool en klavier
* Opus 5 | Rudén 25: ''Notturno Elegiaco'', horing en orrel
* ''Liten svit för soloflöjt ur Mostellaria'' (Klein Suite vir Solofluit)

=== Ander ===
* klavierstukke
* liedere

== In populêre kultuur ==

Hugo Alfvén is die mees waarskynlikste bron van inspirasie vir die karakter &quot;Karsten From&quot; in die roman ''De Dødes Rige (Die Koninkryk van die Dood)'' deur die [[Deens]]se skrywer [[Henrik Pontoppidan]].&lt;ref&gt;http://www.henrikpontoppidan.dk/text/seclit/secartikler/winkel_holm.html&lt;/ref&gt;

== Verwysings ==
{{reflist}}

== Eksterne bronne ==
*[http://alfvensallskapet.se/?lang=en The Hugo Alfvén Society]
*[http://www.musicweb-international.com/classrev/2004/Nov04/Alfven_symphonies.htm MusicWeb article on the Alfvén symphonies] (review of the BIS CD set)
*{{IMSLP|id=Alfvén, Hugo}}

[[Kategorie:Alumni van die Universiteit Uppsala]]
[[Kategorie:Geboortes in 1872]]</text>
      <sha1>2cue9kr7i4xoaf4tw19bn3rsti25ftd</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816454</id>
      <parentid>2816452</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T18:45:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Sterftes in 1960]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816454</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11425" sha1="ts5yvfnsa9b3egbpwlvszdlwf21lt9q" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Musikale kunstenaar
| naam            = Hugo Emil Alfvén
| beeld           = 
| beeldgrootte    = 
| dwarsformaat    = 
| beeldbeskrywing = 
| beeldonderskrif = 
| agtergrondkleur = Klassiek
| geboortenaam    = 
| alias           = 
| geboortedatum   = 1 Mei 1872
| geboorteplek    = 
| oorsprong       = 
| sterfdatum      = 8 Mei 1960
| sterfplek       = 
| genre           = Klassiek
| beroep          = Komponis
| instrument      = 
| jare_aktief     = 
| etiket          = 
| assosiasies     = 
| webwerf         = 
| huidige_lede    = 
| gewese_lede     = 
}}
'''Hugo Emil Alfvén''' ([[Sweeds]]: alˈveːn; 1 Mei 1872 - 8 Mei 1960) was 'n [[Sweeds]]e komponis, dirigent, violis en skilder.
== Loopbaan ==
=== Violis ===
Alfvén was gebore in [[Stockholm]], Swede, en het van 1887 tot 1891 gestudeer by die [[Koninklike Kollege van Musiek, Stockholm|(Kungliga Musikhögskolan)]] met die viool as sy hoof instrument. Hy het lesse ontvang van [[Lars Zetterquist]]. 

Hy het ook private komposisie lesse geneem by [[Johan Lindegren]], wat 'n leidende deskundige in [[kontrapunt]] was. Hy het 'n lewe gemaak deur die viool te speel by die [[Koninklike Sweedse Opera, Stockholm]]. Hy het ook viool gespeel in die [[Kungliga Hovkapellet|Koninklike Sweedse Orkes]].

=== Dirigent ===
1897 was die aanvang van 'n tienjaar-lange tydperk waartydens Alfvén baie deur Europa sou reis. Hy het viooltegniek in [[Brussel]] gestudeer saam met [[César Thomson]], en opleiding as dirigent ontvang in [[Dresden]] as sub-dirigent onder [[Hermann Ludwig Kutzschbach]]. 

In 1903-4 was hy professor van komposisie by die Koninklike Konservatoria in Stockholm. Van 1910 af was Alfvén ''[[Director musices]]'' (musiekdirekteur) by die [[Uppsala Universiteit]] ('n pos wat hy tot 1939 gehou het). Daar was hy ook tot 1947 aan die hoof van die manlike stemkoor [[Orphei Drängar]] (of 'O.D.'). Hy het as dirigent opgetree in feeste by [[Dortmund]] (1912), [[Stuttgart]] (1913), [[Gotenburg]] (1915), en [[Kopenhagen]] (1918–1919). Hy het regdeur sy lewe as 'n dirigent deur Europa getoer. Hy het in 1917 'n Ph.D. ''honoris causa'' van die [[Universiteit van Uppsala]] ontvang en in 1908 'n lid van die Koninklike Akademie van Musiek in Stockholm geword.&lt;ref&gt;Some details from A. Eaglefield-Hull, ''A Dictionary of Modern Music and Musicians'' (Dent, London 1924).&lt;/ref&gt; Alfvén het sommige van sy eie orkestrale musiek in stereo opgeneem in laat 1954 (die eerste klassieke stereo opnames wat in Sweden gemaak is);&lt;ref&gt;[http://hemsidor.torget.se/users/s/SMIC/hugo.htm] {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20070624100832/http://hemsidor.torget.se/users/s/SMIC/hugo.htm |date=June 24, 2007 }}&lt;/ref&gt; en die opnames is in die Verenigde State uitgereik op LP deur die [[Westminster Plate-etiket]]. 'n Drie-CD versameling van Alfvén se opnames as dirigent is ook uitgereik.

== Musiek ==
[[Image:Hugo Alven 1.jpg|thumb|Hugo Alfvén gedenkplaat by die Stockholm Stadsaal]]
Alfvén het bekend geword as een van Swede se belangrikste dirigente van sy tyd, saam met sy tydgenoot [[Wilhelm Stenhammar]]. Alfvén se musiek is geskryf in 'n laat-[[Romantiek]]e idioom. Sy orkestrasie is in 'n vaardige en kleurvolle styl geskryf, wat herinner aan die werke van [[Richard Strauss]]. Soos Strauss, het Alfvén 'n aansienlike aantal [[Programmatiese musiek]] geskryf. Sommige van Alfvén se musiek herinner mens aan die landskap van Swede.

Van al sy werke, is 'n groot deel geskryf vir manlike stemkoor, en daar is ook vyf [[Simfonie]]ë en drie orkestrale &quot;Sweedse Rapsodieë&quot;. Die eerste van hierdie rapsodieë, ''Midsommarvaka'' is sy bekendste werk.

Alfvén se vyf simfonieë, waarvan die eerste vier nou reeds verskeie kere opgeneem is (met 'n ander siklus in proses), gee 'n prentjie van die komponis se musikale vordering. Die eerste, in F mineur, sy Opus 7 van 1897, is 'n vroeë werk en welluidend, met die standaard vier bewegings. Die tweede, in D majeur (1898-99), wat sy Opus 11 is (en op 'n manier sy graduasie stuk, soos opgeroep [http://www.musicweb.uk.net/classrev/2001/Oct01/Alfven.htm] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110927013751/http://www.musicweb.uk.net/classrev/2001/Oct01/Alfven.htm |date=27 September 2011 }}) sluit af met 'n aansienlike, selfs kragtige koor-prelude en fuga in D mineur. Die derde simfonie in E majeur, Opus 23 (1905), ook in vier bewegings, is meer volwasse wat sy tegniek betref alhoewel &quot;lig gemanierd&quot; en geïnspireer deur 'n reis na Italië. Die vierde Simfonie in C mineur, Opus 39 van 1918-1919 &quot;Van die Buitenste Skerries&quot; (daar is ook 'n toongedig , '''n Legende van die Skerries'') is 'n simfonie in 'n enkele vyf-en-veertig minuut beweging wat gebruik maak van woordlose stemme, en wat geïnspireer is deur [[Carl Nielsen]] se ''[[Simfonie No. 3 (Nielsen)|Sinfonia Espansiva]]''. Die vyfde, in A mineur, het in 1942 begin as een van die koomponis se laaste werke, en is al slegs twee kere volledig opgeneem (opnames en uitvoerings van die vyfde, terwyl dit skaars genoeg is, bestaan gewoonlik net uit kwartier-lange eerste beweging).

Die [[Naxos Plate-etiket]] en [[BIS Records]], onder andere, het óf versamelings óf groepe van indiwiduele opnames wat al sy simfonieë en 'n reeks van sy werke dek. ''Brilliant Classics'' het ook die 5-CD stel van BIS wat toegewy is aan Alfvén en sy simfonieë en ander orkestrale werke insluit gelisensieer en heruitgereik.

=== Sweedse Rapsodie No. 1 ===

Die eerste rapsodie- ''Sweedse Rapsodie No. 1'', ook bekend as ''Midsommarvaka'' (''Midsomer Nagwaak'') – was in 1903 geskryf en word dikwels die &quot;Sweedse Rapsodie&quot; genoem. Dit is die bekendste stuk wat deur Alfvén gekomponeer is, en ook een van die bekendste stukke musiek in Swede.

== Skilder en skrywer ==
Alfvén se bydrae was multi-dimensioneel en het ook skilderwerk en skryfwerk ingesluit. Hy was 'n talentvolle [[Waterverf Skilder]] en het eens daaraan gedink om hom uitsluitlik toe te wy aan skilderwerk. Hy was ook 'n talentvolle skrywer. Sy vier-volume [[Outobiografie]] is al &quot;boeiend&quot; genoem en voorsien beduidende insig in die musikale lewe van Swede waarvan Alfvén 'n sentrale figuur van was vir meer as 'n halwe eeu.

== Persoonlike Lewe ==
Alfvén was op 1 Mei 1872 in [[Stockholm]], Swede gebore, en het op 8 Mei 1960, net na sy 88ste verjaardag, in [[Falun]], Swede gesterf&lt;ref&gt;[http://stevenestrella.com/composers/index.html?composerfiles/alfven1960.html Hugo Alfvén] at &quot;Dr. Estrella's Incredibly Abridged Dictionary of Composers&quot;&lt;/ref&gt; Sy neef was [[Hannes Alfvén]], wat in 1970 die [[Nobelprys]] in [[Fisika]] gewen het.

Hy was drie keer getroud. Sy eerste huwelik (1912-36) was met die [[Deens]]e skilder [[Marie Triepcke Krøyer Alfvén|Marie Triepcke]] (1867–1940), wat voorheen getroud was met die skilder [[Peder Severin Krøyer]] (1851–1909). Na sy egskeiding in 1936 het hy getrou met Carin Wessberg (1891-1956). Hulle was vir twee dekades saam (1936–56) voordat sy gesterf het. Hy het in 1959 met Anna Lund (1891-1990) getrou.

== Lys van musikale werke ==
Toe Hugo Alfvén gesterf het was sy musikale argief oorhandig aan [[Uppsala Universiteit]] en [[Jan Olof Rudén]] was verantwoordelik gewees vir die liassering van Alfvén se musiek, en het orde uit die chaos van 'n totaal van tweehonderd-en-veertien werke orde probeer skep. Die werke van die komponis was amptelik geliasseer en &quot;opus-genommer&quot; tot 'n totaal van 54 musikale werke. Alfvén se werke was geliasseer volgens 'n Rudén nommer saam met 'n katalogus vir sy opus nommers. Rudén het daardeur probeer om sy werke te klassifiseer gebaseer op ander data. Daar bestaan steeds dokumente ten opsigte waarvan geen datum of Opus/Rudén nommer toegeken is nie.

In die onderstaande lys van werke mag dit wees dat sekere opusnommers meer as een titel bevat. Opusnommer 48 was nooit gebruik of ten minste agterhaal nie.

=== Orkes ===
* Opus 7 | Rudén 24: Simfonie No. 1 in F mineur (Gekomponeer in 1897)
** 1ste Beweging: Grave – Allegro con brio
** 2de Beweging: Andante
** 3de Beweging: Allegro, molto scherzando
** 4de Beweging: Allegro, ma non troppo
* Opus 11 | Rudén 28: Simfonie No. 2 in D majeur (Gekomponeer in 1899) (Mainz 1901)
** 1ste Beweging: Moderato
** 2de Beweging: Andante
** 3de Beweging: Allegro
** 4de Beweging: Fugue, Allegro energico
* Opus 19 | Rudén 45: [[Sweedse Rapsodie No. 1]], ''Midsommarvaka'' (Voltooi in 1903) (Kopenhagen 1908)
* Opus 20 | Rudén 49: Simfoniese gedig, ''En skärgardssägen'' (Eerste opgevoer in 1905) (Stockholm 1921)
* Opus 23 | Rudén 54: Simfonie No. 3 in E majeur (Voltooi in 1905)
** 1ste Beweging: Allegro con brio
** 2de Beweging: Andante
** 3de Beweging: Presto
** 4de Beweging: Allegro con brio
* Opus 24 | Rudén 58: Sweedse Rapsodie No. 2, ''Uppsalarapsodi'' (Gekomponeer in 1907) (Stockholm 1907)
* Opus 25 | Rudén 59: ''Festspel'' vir teater (gekomponeer in 1907) (Stockholm 1908)
* Opus 26 | Rudén 67: Fest-Ouverture (gekomponeer in 1909)
* Opus 27 | Rudén 62: ''Drapa'' (gekomponeer in 1908)
* Opus 37 | Rudén 99: ''Bergakungen'' (Die Bergkoning), ballet-pantomime
* Opus 38 | Rudén 92: ''Elégie (By Emil Sjögrense Begrafnis)''
* Opus 39 | Rudén 93: Simfonie  No. 4 in C mineur, ''Från havsbandet'' (Van die Buitewyke van die Skiereiland) (Voltooi in 1919) (Wene 1922)
** 1ste Beweging: Moderato – Allegretto, ma non troppo
** 2de Beweging: Allegro – Moderato – Allegro
** 3de Beweging: Lento – Maestoso – Molto appassionato
** 4de Beweging: Allegro agitato
* Opus 42 | Rudén 109: ''Hjalmar Brantings Sorgmarsch''
* Opus 47 | Rudén 120: Sweedse Rapsodie No. 3, ''Dalarapsodi'' (voltooi in 1931)
* Opus 49 | Rudén 121: Elegie (van ''Gustav II Adolf'')
* Opus 52 | Rudén 201: Feestelike Ouverture
* Opus 54 | Rudén 209: Simfonie No. 5 in A mineur
** 1ste Beweging: Lento – Allegro non troppo
** 2de Beweging: Andante
** 3de Beweging: Lento – Allegro – Presto molto agitato
** 4de Beweging: Finale: Allegro con brio
*  Rudén 214: ''Die Verlore Seun'', ballet suite

=== Stem en orkes ===
* Opus 13 | Rudén 33: ''The Bells'', baritoon en orkes
* Opus 15 | Rudén 39: ''The Lord's Prayer'', koor, soliste, orkes
* Opus 30 | Rudén 76: ''Ballade'', baritoon, manlike koor en orkes
* Opus 33 | Rudén 83: ''[[Baltiese Uitstalling]] Cantata'' (1914)
* Opus 40 | Rudén 98: ''Ode op Gustavus Vasa'', soliste, gemengde stemme en orkes

=== Kamermusiek ===
* Opus 1 | Rudén 12: Sonata vir viool en klavier
* Opus 3 | Rudén 21: ''Romance'', viool en klavier
* Opus 5 | Rudén 25: ''Notturno Elegiaco'', horing en orrel
* ''Liten svit för soloflöjt ur Mostellaria'' (Klein Suite vir Solofluit)

=== Ander ===
* klavierstukke
* liedere

== In populêre kultuur ==

Hugo Alfvén is die mees waarskynlikste bron van inspirasie vir die karakter &quot;Karsten From&quot; in die roman ''De Dødes Rige (Die Koninkryk van die Dood)'' deur die [[Deens]]se skrywer [[Henrik Pontoppidan]].&lt;ref&gt;http://www.henrikpontoppidan.dk/text/seclit/secartikler/winkel_holm.html&lt;/ref&gt;

== Verwysings ==
{{reflist}}

== Eksterne bronne ==
*[http://alfvensallskapet.se/?lang=en The Hugo Alfvén Society]
*[http://www.musicweb-international.com/classrev/2004/Nov04/Alfven_symphonies.htm MusicWeb article on the Alfvén symphonies] (review of the BIS CD set)
*{{IMSLP|id=Alfvén, Hugo}}

[[Kategorie:Alumni van die Universiteit Uppsala]]
[[Kategorie:Geboortes in 1872]]
[[Kategorie:Sterftes in 1960]]</text>
      <sha1>ts5yvfnsa9b3egbpwlvszdlwf21lt9q</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816455</id>
      <parentid>2816454</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T18:45:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Sweedse komponiste]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816455</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11458" sha1="8hq96kbwd6nbazpaiomo1jbqqbolu2q" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Musikale kunstenaar
| naam            = Hugo Emil Alfvén
| beeld           = 
| beeldgrootte    = 
| dwarsformaat    = 
| beeldbeskrywing = 
| beeldonderskrif = 
| agtergrondkleur = Klassiek
| geboortenaam    = 
| alias           = 
| geboortedatum   = 1 Mei 1872
| geboorteplek    = 
| oorsprong       = 
| sterfdatum      = 8 Mei 1960
| sterfplek       = 
| genre           = Klassiek
| beroep          = Komponis
| instrument      = 
| jare_aktief     = 
| etiket          = 
| assosiasies     = 
| webwerf         = 
| huidige_lede    = 
| gewese_lede     = 
}}
'''Hugo Emil Alfvén''' ([[Sweeds]]: alˈveːn; 1 Mei 1872 - 8 Mei 1960) was 'n [[Sweeds]]e komponis, dirigent, violis en skilder.
== Loopbaan ==
=== Violis ===
Alfvén was gebore in [[Stockholm]], Swede, en het van 1887 tot 1891 gestudeer by die [[Koninklike Kollege van Musiek, Stockholm|(Kungliga Musikhögskolan)]] met die viool as sy hoof instrument. Hy het lesse ontvang van [[Lars Zetterquist]]. 

Hy het ook private komposisie lesse geneem by [[Johan Lindegren]], wat 'n leidende deskundige in [[kontrapunt]] was. Hy het 'n lewe gemaak deur die viool te speel by die [[Koninklike Sweedse Opera, Stockholm]]. Hy het ook viool gespeel in die [[Kungliga Hovkapellet|Koninklike Sweedse Orkes]].

=== Dirigent ===
1897 was die aanvang van 'n tienjaar-lange tydperk waartydens Alfvén baie deur Europa sou reis. Hy het viooltegniek in [[Brussel]] gestudeer saam met [[César Thomson]], en opleiding as dirigent ontvang in [[Dresden]] as sub-dirigent onder [[Hermann Ludwig Kutzschbach]]. 

In 1903-4 was hy professor van komposisie by die Koninklike Konservatoria in Stockholm. Van 1910 af was Alfvén ''[[Director musices]]'' (musiekdirekteur) by die [[Uppsala Universiteit]] ('n pos wat hy tot 1939 gehou het). Daar was hy ook tot 1947 aan die hoof van die manlike stemkoor [[Orphei Drängar]] (of 'O.D.'). Hy het as dirigent opgetree in feeste by [[Dortmund]] (1912), [[Stuttgart]] (1913), [[Gotenburg]] (1915), en [[Kopenhagen]] (1918–1919). Hy het regdeur sy lewe as 'n dirigent deur Europa getoer. Hy het in 1917 'n Ph.D. ''honoris causa'' van die [[Universiteit van Uppsala]] ontvang en in 1908 'n lid van die Koninklike Akademie van Musiek in Stockholm geword.&lt;ref&gt;Some details from A. Eaglefield-Hull, ''A Dictionary of Modern Music and Musicians'' (Dent, London 1924).&lt;/ref&gt; Alfvén het sommige van sy eie orkestrale musiek in stereo opgeneem in laat 1954 (die eerste klassieke stereo opnames wat in Sweden gemaak is);&lt;ref&gt;[http://hemsidor.torget.se/users/s/SMIC/hugo.htm] {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20070624100832/http://hemsidor.torget.se/users/s/SMIC/hugo.htm |date=June 24, 2007 }}&lt;/ref&gt; en die opnames is in die Verenigde State uitgereik op LP deur die [[Westminster Plate-etiket]]. 'n Drie-CD versameling van Alfvén se opnames as dirigent is ook uitgereik.

== Musiek ==
[[Image:Hugo Alven 1.jpg|thumb|Hugo Alfvén gedenkplaat by die Stockholm Stadsaal]]
Alfvén het bekend geword as een van Swede se belangrikste dirigente van sy tyd, saam met sy tydgenoot [[Wilhelm Stenhammar]]. Alfvén se musiek is geskryf in 'n laat-[[Romantiek]]e idioom. Sy orkestrasie is in 'n vaardige en kleurvolle styl geskryf, wat herinner aan die werke van [[Richard Strauss]]. Soos Strauss, het Alfvén 'n aansienlike aantal [[Programmatiese musiek]] geskryf. Sommige van Alfvén se musiek herinner mens aan die landskap van Swede.

Van al sy werke, is 'n groot deel geskryf vir manlike stemkoor, en daar is ook vyf [[Simfonie]]ë en drie orkestrale &quot;Sweedse Rapsodieë&quot;. Die eerste van hierdie rapsodieë, ''Midsommarvaka'' is sy bekendste werk.

Alfvén se vyf simfonieë, waarvan die eerste vier nou reeds verskeie kere opgeneem is (met 'n ander siklus in proses), gee 'n prentjie van die komponis se musikale vordering. Die eerste, in F mineur, sy Opus 7 van 1897, is 'n vroeë werk en welluidend, met die standaard vier bewegings. Die tweede, in D majeur (1898-99), wat sy Opus 11 is (en op 'n manier sy graduasie stuk, soos opgeroep [http://www.musicweb.uk.net/classrev/2001/Oct01/Alfven.htm] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110927013751/http://www.musicweb.uk.net/classrev/2001/Oct01/Alfven.htm |date=27 September 2011 }}) sluit af met 'n aansienlike, selfs kragtige koor-prelude en fuga in D mineur. Die derde simfonie in E majeur, Opus 23 (1905), ook in vier bewegings, is meer volwasse wat sy tegniek betref alhoewel &quot;lig gemanierd&quot; en geïnspireer deur 'n reis na Italië. Die vierde Simfonie in C mineur, Opus 39 van 1918-1919 &quot;Van die Buitenste Skerries&quot; (daar is ook 'n toongedig , '''n Legende van die Skerries'') is 'n simfonie in 'n enkele vyf-en-veertig minuut beweging wat gebruik maak van woordlose stemme, en wat geïnspireer is deur [[Carl Nielsen]] se ''[[Simfonie No. 3 (Nielsen)|Sinfonia Espansiva]]''. Die vyfde, in A mineur, het in 1942 begin as een van die koomponis se laaste werke, en is al slegs twee kere volledig opgeneem (opnames en uitvoerings van die vyfde, terwyl dit skaars genoeg is, bestaan gewoonlik net uit kwartier-lange eerste beweging).

Die [[Naxos Plate-etiket]] en [[BIS Records]], onder andere, het óf versamelings óf groepe van indiwiduele opnames wat al sy simfonieë en 'n reeks van sy werke dek. ''Brilliant Classics'' het ook die 5-CD stel van BIS wat toegewy is aan Alfvén en sy simfonieë en ander orkestrale werke insluit gelisensieer en heruitgereik.

=== Sweedse Rapsodie No. 1 ===

Die eerste rapsodie- ''Sweedse Rapsodie No. 1'', ook bekend as ''Midsommarvaka'' (''Midsomer Nagwaak'') – was in 1903 geskryf en word dikwels die &quot;Sweedse Rapsodie&quot; genoem. Dit is die bekendste stuk wat deur Alfvén gekomponeer is, en ook een van die bekendste stukke musiek in Swede.

== Skilder en skrywer ==
Alfvén se bydrae was multi-dimensioneel en het ook skilderwerk en skryfwerk ingesluit. Hy was 'n talentvolle [[Waterverf Skilder]] en het eens daaraan gedink om hom uitsluitlik toe te wy aan skilderwerk. Hy was ook 'n talentvolle skrywer. Sy vier-volume [[Outobiografie]] is al &quot;boeiend&quot; genoem en voorsien beduidende insig in die musikale lewe van Swede waarvan Alfvén 'n sentrale figuur van was vir meer as 'n halwe eeu.

== Persoonlike Lewe ==
Alfvén was op 1 Mei 1872 in [[Stockholm]], Swede gebore, en het op 8 Mei 1960, net na sy 88ste verjaardag, in [[Falun]], Swede gesterf&lt;ref&gt;[http://stevenestrella.com/composers/index.html?composerfiles/alfven1960.html Hugo Alfvén] at &quot;Dr. Estrella's Incredibly Abridged Dictionary of Composers&quot;&lt;/ref&gt; Sy neef was [[Hannes Alfvén]], wat in 1970 die [[Nobelprys]] in [[Fisika]] gewen het.

Hy was drie keer getroud. Sy eerste huwelik (1912-36) was met die [[Deens]]e skilder [[Marie Triepcke Krøyer Alfvén|Marie Triepcke]] (1867–1940), wat voorheen getroud was met die skilder [[Peder Severin Krøyer]] (1851–1909). Na sy egskeiding in 1936 het hy getrou met Carin Wessberg (1891-1956). Hulle was vir twee dekades saam (1936–56) voordat sy gesterf het. Hy het in 1959 met Anna Lund (1891-1990) getrou.

== Lys van musikale werke ==
Toe Hugo Alfvén gesterf het was sy musikale argief oorhandig aan [[Uppsala Universiteit]] en [[Jan Olof Rudén]] was verantwoordelik gewees vir die liassering van Alfvén se musiek, en het orde uit die chaos van 'n totaal van tweehonderd-en-veertien werke orde probeer skep. Die werke van die komponis was amptelik geliasseer en &quot;opus-genommer&quot; tot 'n totaal van 54 musikale werke. Alfvén se werke was geliasseer volgens 'n Rudén nommer saam met 'n katalogus vir sy opus nommers. Rudén het daardeur probeer om sy werke te klassifiseer gebaseer op ander data. Daar bestaan steeds dokumente ten opsigte waarvan geen datum of Opus/Rudén nommer toegeken is nie.

In die onderstaande lys van werke mag dit wees dat sekere opusnommers meer as een titel bevat. Opusnommer 48 was nooit gebruik of ten minste agterhaal nie.

=== Orkes ===
* Opus 7 | Rudén 24: Simfonie No. 1 in F mineur (Gekomponeer in 1897)
** 1ste Beweging: Grave – Allegro con brio
** 2de Beweging: Andante
** 3de Beweging: Allegro, molto scherzando
** 4de Beweging: Allegro, ma non troppo
* Opus 11 | Rudén 28: Simfonie No. 2 in D majeur (Gekomponeer in 1899) (Mainz 1901)
** 1ste Beweging: Moderato
** 2de Beweging: Andante
** 3de Beweging: Allegro
** 4de Beweging: Fugue, Allegro energico
* Opus 19 | Rudén 45: [[Sweedse Rapsodie No. 1]], ''Midsommarvaka'' (Voltooi in 1903) (Kopenhagen 1908)
* Opus 20 | Rudén 49: Simfoniese gedig, ''En skärgardssägen'' (Eerste opgevoer in 1905) (Stockholm 1921)
* Opus 23 | Rudén 54: Simfonie No. 3 in E majeur (Voltooi in 1905)
** 1ste Beweging: Allegro con brio
** 2de Beweging: Andante
** 3de Beweging: Presto
** 4de Beweging: Allegro con brio
* Opus 24 | Rudén 58: Sweedse Rapsodie No. 2, ''Uppsalarapsodi'' (Gekomponeer in 1907) (Stockholm 1907)
* Opus 25 | Rudén 59: ''Festspel'' vir teater (gekomponeer in 1907) (Stockholm 1908)
* Opus 26 | Rudén 67: Fest-Ouverture (gekomponeer in 1909)
* Opus 27 | Rudén 62: ''Drapa'' (gekomponeer in 1908)
* Opus 37 | Rudén 99: ''Bergakungen'' (Die Bergkoning), ballet-pantomime
* Opus 38 | Rudén 92: ''Elégie (By Emil Sjögrense Begrafnis)''
* Opus 39 | Rudén 93: Simfonie  No. 4 in C mineur, ''Från havsbandet'' (Van die Buitewyke van die Skiereiland) (Voltooi in 1919) (Wene 1922)
** 1ste Beweging: Moderato – Allegretto, ma non troppo
** 2de Beweging: Allegro – Moderato – Allegro
** 3de Beweging: Lento – Maestoso – Molto appassionato
** 4de Beweging: Allegro agitato
* Opus 42 | Rudén 109: ''Hjalmar Brantings Sorgmarsch''
* Opus 47 | Rudén 120: Sweedse Rapsodie No. 3, ''Dalarapsodi'' (voltooi in 1931)
* Opus 49 | Rudén 121: Elegie (van ''Gustav II Adolf'')
* Opus 52 | Rudén 201: Feestelike Ouverture
* Opus 54 | Rudén 209: Simfonie No. 5 in A mineur
** 1ste Beweging: Lento – Allegro non troppo
** 2de Beweging: Andante
** 3de Beweging: Lento – Allegro – Presto molto agitato
** 4de Beweging: Finale: Allegro con brio
*  Rudén 214: ''Die Verlore Seun'', ballet suite

=== Stem en orkes ===
* Opus 13 | Rudén 33: ''The Bells'', baritoon en orkes
* Opus 15 | Rudén 39: ''The Lord's Prayer'', koor, soliste, orkes
* Opus 30 | Rudén 76: ''Ballade'', baritoon, manlike koor en orkes
* Opus 33 | Rudén 83: ''[[Baltiese Uitstalling]] Cantata'' (1914)
* Opus 40 | Rudén 98: ''Ode op Gustavus Vasa'', soliste, gemengde stemme en orkes

=== Kamermusiek ===
* Opus 1 | Rudén 12: Sonata vir viool en klavier
* Opus 3 | Rudén 21: ''Romance'', viool en klavier
* Opus 5 | Rudén 25: ''Notturno Elegiaco'', horing en orrel
* ''Liten svit för soloflöjt ur Mostellaria'' (Klein Suite vir Solofluit)

=== Ander ===
* klavierstukke
* liedere

== In populêre kultuur ==

Hugo Alfvén is die mees waarskynlikste bron van inspirasie vir die karakter &quot;Karsten From&quot; in die roman ''De Dødes Rige (Die Koninkryk van die Dood)'' deur die [[Deens]]se skrywer [[Henrik Pontoppidan]].&lt;ref&gt;http://www.henrikpontoppidan.dk/text/seclit/secartikler/winkel_holm.html&lt;/ref&gt;

== Verwysings ==
{{reflist}}

== Eksterne bronne ==
*[http://alfvensallskapet.se/?lang=en The Hugo Alfvén Society]
*[http://www.musicweb-international.com/classrev/2004/Nov04/Alfven_symphonies.htm MusicWeb article on the Alfvén symphonies] (review of the BIS CD set)
*{{IMSLP|id=Alfvén, Hugo}}

[[Kategorie:Alumni van die Universiteit Uppsala]]
[[Kategorie:Geboortes in 1872]]
[[Kategorie:Sterftes in 1960]]
[[Kategorie:Sweedse komponiste]]</text>
      <sha1>8hq96kbwd6nbazpaiomo1jbqqbolu2q</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816477</id>
      <parentid>2816455</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T21:43:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <comment>Verbeter.</comment>
      <origin>2816477</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10806" sha1="1tc3ag4mxa9ki7lbdovj1at9usvlbeo" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Musikale kunstenaar
| naam            = Hugo Emil Alfvén
| beeld           = 
| beeldgrootte    = 
| dwarsformaat    = 
| beeldbeskrywing = 
| beeldonderskrif = 
| agtergrondkleur = Klassiek
| geboortenaam    = 
| alias           = 
| geboortedatum   = [[1 Mei]] [[1872]]
| geboorteplek    = 
| oorsprong       = 
| sterfdatum      = [[8 Mei]] [[1960]]
| sterfplek       = 
| genre           = Klassiek
| beroep          = Komponis
| instrument      = 
| jare_aktief     = 
| etiket          = 
| assosiasies     = 
| webwerf         = 
| huidige_lede    = 
| gewese_lede     = 
}}
'''Hugo Emil Alfvén''' ([[Sweeds]]: alˈveːn; [[1 Mei]] [[1872]] - [[8 Mei]] [[1960]]) was 'n [[Swede|Sweedese]] [[komponis]], [[dirigent]], [[violis]] en [[skilder]].
== Loopbaan ==
=== Violis ===
Alfvén is gebore in [[Stockholm]], Swede, en het van 1887 tot 1891 gestudeer aan die Koninklike Kollege van Musiek(Kungliga Musikhögskolan) in [[Stockholm]] met die viool as sy hoofinstrument. Hy het gestudeer onder Lars Zetterquist. 

Hy het ook private komposisielesse geneem by Johan Lindegren, een van die voorste deskundiges in [[kontrapunt]]. Hy het 'n lewe gemaak deur viool te speel by die Koninklike Sweedse Opera in Stockholm. Hy het ook viool gespeel in die Koninklike Sweedse Orkes (Kungliga Hovkapellet).

=== Dirigent ===
1897 was die aanvang van 'n tienjaar-lange tydperk waartydens Alfvén baie deur Europa sou reis. Hy het viooltegniek in [[Brussel]] gestudeer onder César Thomson, en opleiding as dirigent ontvang in [[Dresden]] as sub-dirigent onder Hermann Ludwig Kutzschbach. 

In 1903-4 was hy professor van komposisie aan die Koninklike Konservatorium in Stockholm. Van 1910 af was Alfvén ''Director musices'' (musiekdirekteur) aan die [[Universiteit van Uppsala]] ('n pos wat hy tot 1939 gehou het). Daar was hy ook tot 1947 aan die hoof van die manlike stemkoor Orphei Drängar (of 'O.D.'). Hy het as dirigent opgetree in feeste by [[Dortmund]] (1912), [[Stuttgart]] (1913), [[Gotenburg]] (1915) en [[Kopenhagen]] (1918–1919). Hy het regdeur sy loopbaan deur Europa getoer as dirigent. In 1917 het hy 'n Ph.D. ''honoris causa'' van die [[Universiteit van Uppsala]] ontvang en in 1908 'n lid geword van die Koninklike Akademie van Musiek in Stockholm.&lt;ref&gt;Details uit A. Eaglefield-Hull, ''A Dictionary of Modern Music and Musicians'' (Dent, Londen 1924).&lt;/ref&gt; Alfvén het sommige van sy eie orkestrale musiek in stereo opgeneem in laat-1954 (die eerste klassieke stereo opnames wat in Swede gemaak is);&lt;ref&gt;[http://hemsidor.torget.se/users/s/SMIC/hugo.htm] {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20070624100832/http://hemsidor.torget.se/users/s/SMIC/hugo.htm |date=24 Junie 2007 }}&lt;/ref&gt; die opnames is in die Verenigde State uitgereik as langspeelplate deur die Westminster Plate-etiket. 'n Drie-CD versameling van Alfvén se opnames as dirigent is ook uitgereik.

== Musiek ==
[[Beeld:Hugo Alven 1.jpg|thumb|'n Gedenkplaat vir Hugo Alfvén by Stockholm se stadsaal]]
Alfvén het bekend geword as een van die belangrikste Sweedse dirigente van sy tydsgewrig, saam met Wilhelm Stenhammar. Alfvén se musiek is geskryf in 'n laat-[[Romantiek|Romantiese]] idioom. Sy orkestrasie is in 'n vaardige en kleurvolle styl geskryf, wat herinner aan die werke van [[Richard Strauss]]. Soos Strauss, het Alfvén 'n aansienlike aantal programmatiese musiek geskryf. Sommige van Alfvén se musiek herinner aan die landskap van Swede.

'n Groot deel van sy werk is geskryf vir manlike stemkoor, saam met vyf [[simfonie]]ë en drie orkestrale &quot;Sweedse rapsodieë&quot;. Die eerste van hierdie rapsodieë, ''Midsommarvaka'' is sy bekendste werk.

Alfvén se vyf simfonieë, waarvan die eerste vier reeds verskeie kere opgeneem is, gee 'n blik op die komponis se musikale vordering. Die eerste, in F mineur, sy Opus 7 van 1897, is 'n vroeë werk van welluidendheid in vier bewegings. Die tweede, in D majeur (1898-99), sy Opus 11 (en eintlik sy graduasiestuk) sluit af met 'n aansienlike, selfs kragtige koor-prelude en fuga in D mineur. Die derde simfonie in E majeur, Opus 23 (1905), ook in vier bewegings, is meer volwasse wat tegniek betref, alhoewel &quot;lig gemanierd&quot; en geïnspireer deur 'n reis na Italië. Die vierde Simfonie in C mineur, Opus 39 uit 1918-1919, is 'n simfonie in een beweging ('n opvoering neem ongeveer 45 minute) wat gebruik maak van woordlose stemme, geïnspireer deur Carl Nielsen se Sinfonia Espansiva. Die vyfde in A mineur, die skryf waarvan in 1942 'n aanvang geneem het, is een van die koomponis se laaste werke en is slegs twee keer volledig opgeneem (opnames en uitvoerings van die vyfde simfonie, hoewel skaars, bestaan gewoonlik net uit die 15-minuut-lange eerste beweging).

[[Naxos Plate-etiket|Naxos]] en BIS Records beskik oor versamelings en 'n klompie indiwiduele opnames van sy simfonieë en ander werke. Brilliant Classics het ook 'n 5-CD stel van BIS, bestaande uit Alfven se simfonieë en ander orkestrale werke, gelisensieer en heruitgereik.

=== Sweedse Rapsodie No. 1 ===

Die eerste rapsodie, ook bekend as ''Midsommarvaka'' (Midsomer Nagwaak), is in 1903 geskryf en word dikwels die &quot;Sweedse Rapsodie&quot; genoem. Dit is die bekendste werk deur Alfvén en ook een van die bekendste musiekstukke in Swede.

== Skilder en skrywer ==
Alfvén se bydrae was multi-dimensioneel en het ook skilderwerk en skryfwerk ingesluit. Hy was 'n talentvolle skilder van waterverf en wou hom op 'n keer uitsluitlik toewy aan skilder. Hy was ook 'n talentvolle skrywer. Sy outobiografie van vier-volumes is &quot;boeiend&quot; genoem en gee 'n blik op die musikale lewe van Swede, waarvan Alfvén vir meer as 'n halwe eeu 'n sentrale figuur was.

== Persoonlike Lewe ==
Alfvén is op 1 Mei 1872 in [[Stockholm]] gebore en het op 8 Mei 1960, net ná sy 88ste verjaardag, in [[Falun]] beswyk.&lt;ref&gt;[http://stevenestrella.com/composers/index.html?composerfiles/alfven1960.html Hugo Alfvén] at &quot;Dr. Estrella's Incredibly Abridged Dictionary of Composers&quot;&lt;/ref&gt; Sy neef was [[Hannes Alfvén]], wat in 1970 die [[Nobelprys vir Fisika]] gewen het.

Hy was drie keer getroud. Sy eerste huwelik (1912-36) was met die [[Dene|Deense]] [[skilder]]es Marie Triepcke (1867–1940), voorheen getroud met die skilder Peder Severin Krøyer (1851–1909). Na sy egskeiding in 1936 het hy getrou met Carin Wessberg (1891-1956). Sy sterf twee dekades (1936–56) later. Hy het in 1959 met Anna Lund (1891-1990) getrou.

== Lys van musikale werke ==
Met Hugo Alfvén se heengaan is sy musikale argief oorhandig aan die [[Universiteit van Uppsala]]. Jan Olof Rudén was verantwoordelik vir die liassering van Alfvén se musiek, en het orde probeer skep uit 'n totaal van 214 werke. Die komponis se werke is amptelik geliasseer en is voorsien van opusnommers ('n totaal van 54 werke). Alfvén se werke is geliasseer volgens 'n Rudén-nommer, saam met 'n katalogus vir sy opusnommers. Rudén het daardeur probeer om sy werke te klassifiseer gebaseer op ander data. Daar bestaan steeds dokumente ten opsigte waarvan geen datum of Opus/Rudén-nommer toegeken is nie.

In die onderstaande lys van werke bevat sekere opusnommers meer as een titel. Opusnommer 48 is nooit gebruik nie.

=== Orkes ===
* Opus 7 | Rudén 24: Simfonie No. 1 in F mineur (Gekomponeer in 1897)
** 1ste Beweging: Grave – Allegro con brio
** 2de Beweging: Andante
** 3de Beweging: Allegro, molto scherzando
** 4de Beweging: Allegro, ma non troppo
* Opus 11 | Rudén 28: Simfonie No. 2 in D majeur (Gekomponeer in 1899) (Mainz 1901)
** 1ste Beweging: Moderato
** 2de Beweging: Andante
** 3de Beweging: Allegro
** 4de Beweging: Fugue, Allegro energico
* Opus 19 | Rudén 45: Sweedse Rapsodie No. 1, ''Midsommarvaka'' (Voltooi in 1903) (Kopenhagen 1908)
* Opus 20 | Rudén 49: Simfoniese gedig, ''En skärgardssägen'' (Eerste opgevoer in 1905) (Stockholm 1921)
* Opus 23 | Rudén 54: Simfonie No. 3 in E majeur (Voltooi in 1905)
** 1ste Beweging: Allegro con brio
** 2de Beweging: Andante
** 3de Beweging: Presto
** 4de Beweging: Allegro con brio
* Opus 24 | Rudén 58: Sweedse Rapsodie No. 2, ''Uppsalarapsodi'' (Gekomponeer in 1907) (Stockholm 1907)
* Opus 25 | Rudén 59: ''Festspel'' vir teater (gekomponeer in 1907) (Stockholm 1908)
* Opus 26 | Rudén 67: Fest-Ouverture (gekomponeer in 1909)
* Opus 27 | Rudén 62: ''Drapa'' (gekomponeer in 1908)
* Opus 37 | Rudén 99: ''Bergakungen'' (Die Bergkoning), ballet-pantomime
* Opus 38 | Rudén 92: ''Elégie (By Emil Sjögrense se begrafnis)''
* Opus 39 | Rudén 93: Simfonie  No. 4 in C mineur, ''Från havsbandet'' (Van die Buitewyke van die Skiereiland) (Voltooi in 1919) (Wene 1922)
** 1ste Beweging: Moderato – Allegretto, ma non troppo
** 2de Beweging: Allegro – Moderato – Allegro
** 3de Beweging: Lento – Maestoso – Molto appassionato
** 4de Beweging: Allegro agitato
* Opus 42 | Rudén 109: ''Hjalmar Brantings Sorgmarsch''
* Opus 47 | Rudén 120: Sweedse Rapsodie No. 3, ''Dalarapsodi'' (voltooi in 1931)
* Opus 49 | Rudén 121: Elegie (van ''Gustav II Adolf'')
* Opus 52 | Rudén 201: Feestelike Ouverture
* Opus 54 | Rudén 209: Simfonie No. 5 in A mineur
** 1ste Beweging: Lento – Allegro non troppo
** 2de Beweging: Andante
** 3de Beweging: Lento – Allegro – Presto molto agitato
** 4de Beweging: Finale: Allegro con brio
*  Rudén 214: ''Die Verlore Seun'', ballet suite

=== Stem en orkes ===
* Opus 13 | Rudén 33: ''Die Klokke'' vir baritoon en orkes
* Opus 15 | Rudén 39: ''Die Heer se Gebed'' vir koor, soliste en orkes
* Opus 30 | Rudén 76: ''Ballade'' vir baritoon, manlike koor en orkes
* Opus 33 | Rudén 83: ''Baltiese Uitstalling Kantate'' (1914)
* Opus 40 | Rudén 98: ''Ode oor Gustavus Vasa'' vir soliste, gemengde stemme en orkes

=== Kamermusiek ===
* Opus 1 | Rudén 12: Sonate vir viool en klavier
* Opus 3 | Rudén 21: ''Romance'' vir viool en klavier
* Opus 5 | Rudén 25: ''Notturno Elegiaco'' vir [[Horing (blaasinstrument)|horing]] en [[orrel]]
* ''Liten svit för soloflöjt ur Mostellaria'' (Klein Suite vir [[fluit|solofluit)

=== Ander ===
* klavierstukke
* liedere

== In populêre kultuur ==
Hugo Alfvén is waarskynlik die bron van inspirasie vir die karakter &quot;Karsten From&quot; in die roman ''De Dødes Rige'' (Die Koninkryk van die Dood) deur die Deense skrywer Henrik Pontoppidan.&lt;ref&gt;http://www.henrikpontoppidan.dk/text/seclit/secartikler/winkel_holm.html&lt;/ref&gt;

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Eksterne skakels ==
*[http://alfvensallskapet.se/?lang=en The Hugo Alfvén Society]
*[http://www.musicweb-international.com/classrev/2004/Nov04/Alfven_symphonies.htm MusicWeb artikel oor Alfvén se simfonieë] (resensie van BIS CD-stel)
*{{IMSLP|id=Alfvén, Hugo}}

[[Kategorie:Alumni van die Universiteit Uppsala]]
[[Kategorie:Geboortes in 1872]]
[[Kategorie:Sterftes in 1960]]
[[Kategorie:Sweedse komponiste]]</text>
      <sha1>1tc3ag4mxa9ki7lbdovj1at9usvlbeo</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816478</id>
      <parentid>2816477</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T21:45:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <origin>2816478</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10805" sha1="n4vy5c3f3qmgevmvxmc3ru3tb3rp45c" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Musikale kunstenaar
| naam            = Hugo Emil Alfvén
| beeld           = 
| beeldgrootte    = 
| dwarsformaat    = 
| beeldbeskrywing = 
| beeldonderskrif = 
| agtergrondkleur = Klassiek
| geboortenaam    = 
| alias           = 
| geboortedatum   = [[1 Mei]] [[1872]]
| geboorteplek    = 
| oorsprong       = 
| sterfdatum      = [[8 Mei]] [[1960]]
| sterfplek       = 
| genre           = Klassiek
| beroep          = Komponis
| instrument      = 
| jare_aktief     = 
| etiket          = 
| assosiasies     = 
| webwerf         = 
| huidige_lede    = 
| gewese_lede     = 
}}
'''Hugo Emil Alfvén''' ([[Sweeds]]: alˈveːn; [[1 Mei]] [[1872]] - [[8 Mei]] [[1960]]) was 'n [[Swede|Sweedse]] [[komponis]], [[dirigent]], [[violis]] en [[skilder]].
== Loopbaan ==
=== Violis ===
Alfvén is gebore in [[Stockholm]], Swede, en het van 1887 tot 1891 gestudeer aan die Koninklike Kollege van Musiek(Kungliga Musikhögskolan) in [[Stockholm]] met die viool as sy hoofinstrument. Hy het gestudeer onder Lars Zetterquist. 

Hy het ook private komposisielesse geneem by Johan Lindegren, een van die voorste deskundiges in [[kontrapunt]]. Hy het 'n lewe gemaak deur viool te speel by die Koninklike Sweedse Opera in Stockholm. Hy het ook viool gespeel in die Koninklike Sweedse Orkes (Kungliga Hovkapellet).

=== Dirigent ===
1897 was die aanvang van 'n tienjaar-lange tydperk waartydens Alfvén baie deur Europa sou reis. Hy het viooltegniek in [[Brussel]] gestudeer onder César Thomson, en opleiding as dirigent ontvang in [[Dresden]] as sub-dirigent onder Hermann Ludwig Kutzschbach. 

In 1903-4 was hy professor van komposisie aan die Koninklike Konservatorium in Stockholm. Van 1910 af was Alfvén ''Director musices'' (musiekdirekteur) aan die [[Universiteit van Uppsala]] ('n pos wat hy tot 1939 gehou het). Daar was hy ook tot 1947 aan die hoof van die manlike stemkoor Orphei Drängar (of 'O.D.'). Hy het as dirigent opgetree in feeste by [[Dortmund]] (1912), [[Stuttgart]] (1913), [[Gotenburg]] (1915) en [[Kopenhagen]] (1918–1919). Hy het regdeur sy loopbaan deur Europa getoer as dirigent. In 1917 het hy 'n Ph.D. ''honoris causa'' van die [[Universiteit van Uppsala]] ontvang en in 1908 'n lid geword van die Koninklike Akademie van Musiek in Stockholm.&lt;ref&gt;Details uit A. Eaglefield-Hull, ''A Dictionary of Modern Music and Musicians'' (Dent, Londen 1924).&lt;/ref&gt; Alfvén het sommige van sy eie orkestrale musiek in stereo opgeneem in laat-1954 (die eerste klassieke stereo opnames wat in Swede gemaak is);&lt;ref&gt;[http://hemsidor.torget.se/users/s/SMIC/hugo.htm] {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20070624100832/http://hemsidor.torget.se/users/s/SMIC/hugo.htm |date=24 Junie 2007 }}&lt;/ref&gt; die opnames is in die Verenigde State uitgereik as langspeelplate deur die Westminster Plate-etiket. 'n Drie-CD versameling van Alfvén se opnames as dirigent is ook uitgereik.

== Musiek ==
[[Beeld:Hugo Alven 1.jpg|thumb|'n Gedenkplaat vir Hugo Alfvén by Stockholm se stadsaal]]
Alfvén het bekend geword as een van die belangrikste Sweedse dirigente van sy tydsgewrig, saam met Wilhelm Stenhammar. Alfvén se musiek is geskryf in 'n laat-[[Romantiek|Romantiese]] idioom. Sy orkestrasie is in 'n vaardige en kleurvolle styl geskryf, wat herinner aan die werke van [[Richard Strauss]]. Soos Strauss, het Alfvén 'n aansienlike aantal programmatiese musiek geskryf. Sommige van Alfvén se musiek herinner aan die landskap van Swede.

'n Groot deel van sy werk is geskryf vir manlike stemkoor, saam met vyf [[simfonie]]ë en drie orkestrale &quot;Sweedse rapsodieë&quot;. Die eerste van hierdie rapsodieë, ''Midsommarvaka'' is sy bekendste werk.

Alfvén se vyf simfonieë, waarvan die eerste vier reeds verskeie kere opgeneem is, gee 'n blik op die komponis se musikale vordering. Die eerste, in F mineur, sy Opus 7 van 1897, is 'n vroeë werk van welluidendheid in vier bewegings. Die tweede, in D majeur (1898-99), sy Opus 11 (en eintlik sy graduasiestuk) sluit af met 'n aansienlike, selfs kragtige koor-prelude en fuga in D mineur. Die derde simfonie in E majeur, Opus 23 (1905), ook in vier bewegings, is meer volwasse wat tegniek betref, alhoewel &quot;lig gemanierd&quot; en geïnspireer deur 'n reis na Italië. Die vierde Simfonie in C mineur, Opus 39 uit 1918-1919, is 'n simfonie in een beweging ('n opvoering neem ongeveer 45 minute) wat gebruik maak van woordlose stemme, geïnspireer deur Carl Nielsen se Sinfonia Espansiva. Die vyfde in A mineur, die skryf waarvan in 1942 'n aanvang geneem het, is een van die koomponis se laaste werke en is slegs twee keer volledig opgeneem (opnames en uitvoerings van die vyfde simfonie, hoewel skaars, bestaan gewoonlik net uit die 15-minuut-lange eerste beweging).

[[Naxos Plate-etiket|Naxos]] en BIS Records beskik oor versamelings en 'n klompie indiwiduele opnames van sy simfonieë en ander werke. Brilliant Classics het ook 'n 5-CD stel van BIS, bestaande uit Alfven se simfonieë en ander orkestrale werke, gelisensieer en heruitgereik.

=== Sweedse Rapsodie No. 1 ===

Die eerste rapsodie, ook bekend as ''Midsommarvaka'' (Midsomer Nagwaak), is in 1903 geskryf en word dikwels die &quot;Sweedse Rapsodie&quot; genoem. Dit is die bekendste werk deur Alfvén en ook een van die bekendste musiekstukke in Swede.

== Skilder en skrywer ==
Alfvén se bydrae was multi-dimensioneel en het ook skilderwerk en skryfwerk ingesluit. Hy was 'n talentvolle skilder van waterverf en wou hom op 'n keer uitsluitlik toewy aan skilder. Hy was ook 'n talentvolle skrywer. Sy outobiografie van vier-volumes is &quot;boeiend&quot; genoem en gee 'n blik op die musikale lewe van Swede, waarvan Alfvén vir meer as 'n halwe eeu 'n sentrale figuur was.

== Persoonlike Lewe ==
Alfvén is op 1 Mei 1872 in [[Stockholm]] gebore en het op 8 Mei 1960, net ná sy 88ste verjaardag, in [[Falun]] beswyk.&lt;ref&gt;[http://stevenestrella.com/composers/index.html?composerfiles/alfven1960.html Hugo Alfvén] at &quot;Dr. Estrella's Incredibly Abridged Dictionary of Composers&quot;&lt;/ref&gt; Sy neef was [[Hannes Alfvén]], wat in 1970 die [[Nobelprys vir Fisika]] gewen het.

Hy was drie keer getroud. Sy eerste huwelik (1912-36) was met die [[Dene|Deense]] [[skilder]]es Marie Triepcke (1867–1940), voorheen getroud met die skilder Peder Severin Krøyer (1851–1909). Na sy egskeiding in 1936 het hy getrou met Carin Wessberg (1891-1956). Sy sterf twee dekades (1936–56) later. Hy het in 1959 met Anna Lund (1891-1990) getrou.

== Lys van musikale werke ==
Met Hugo Alfvén se heengaan is sy musikale argief oorhandig aan die [[Universiteit van Uppsala]]. Jan Olof Rudén was verantwoordelik vir die liassering van Alfvén se musiek, en het orde probeer skep uit 'n totaal van 214 werke. Die komponis se werke is amptelik geliasseer en is voorsien van opusnommers ('n totaal van 54 werke). Alfvén se werke is geliasseer volgens 'n Rudén-nommer, saam met 'n katalogus vir sy opusnommers. Rudén het daardeur probeer om sy werke te klassifiseer gebaseer op ander data. Daar bestaan steeds dokumente ten opsigte waarvan geen datum of Opus/Rudén-nommer toegeken is nie.

In die onderstaande lys van werke bevat sekere opusnommers meer as een titel. Opusnommer 48 is nooit gebruik nie.

=== Orkes ===
* Opus 7 | Rudén 24: Simfonie No. 1 in F mineur (Gekomponeer in 1897)
** 1ste Beweging: Grave – Allegro con brio
** 2de Beweging: Andante
** 3de Beweging: Allegro, molto scherzando
** 4de Beweging: Allegro, ma non troppo
* Opus 11 | Rudén 28: Simfonie No. 2 in D majeur (Gekomponeer in 1899) (Mainz 1901)
** 1ste Beweging: Moderato
** 2de Beweging: Andante
** 3de Beweging: Allegro
** 4de Beweging: Fugue, Allegro energico
* Opus 19 | Rudén 45: Sweedse Rapsodie No. 1, ''Midsommarvaka'' (Voltooi in 1903) (Kopenhagen 1908)
* Opus 20 | Rudén 49: Simfoniese gedig, ''En skärgardssägen'' (Eerste opgevoer in 1905) (Stockholm 1921)
* Opus 23 | Rudén 54: Simfonie No. 3 in E majeur (Voltooi in 1905)
** 1ste Beweging: Allegro con brio
** 2de Beweging: Andante
** 3de Beweging: Presto
** 4de Beweging: Allegro con brio
* Opus 24 | Rudén 58: Sweedse Rapsodie No. 2, ''Uppsalarapsodi'' (Gekomponeer in 1907) (Stockholm 1907)
* Opus 25 | Rudén 59: ''Festspel'' vir teater (gekomponeer in 1907) (Stockholm 1908)
* Opus 26 | Rudén 67: Fest-Ouverture (gekomponeer in 1909)
* Opus 27 | Rudén 62: ''Drapa'' (gekomponeer in 1908)
* Opus 37 | Rudén 99: ''Bergakungen'' (Die Bergkoning), ballet-pantomime
* Opus 38 | Rudén 92: ''Elégie (By Emil Sjögrense se begrafnis)''
* Opus 39 | Rudén 93: Simfonie  No. 4 in C mineur, ''Från havsbandet'' (Van die Buitewyke van die Skiereiland) (Voltooi in 1919) (Wene 1922)
** 1ste Beweging: Moderato – Allegretto, ma non troppo
** 2de Beweging: Allegro – Moderato – Allegro
** 3de Beweging: Lento – Maestoso – Molto appassionato
** 4de Beweging: Allegro agitato
* Opus 42 | Rudén 109: ''Hjalmar Brantings Sorgmarsch''
* Opus 47 | Rudén 120: Sweedse Rapsodie No. 3, ''Dalarapsodi'' (voltooi in 1931)
* Opus 49 | Rudén 121: Elegie (van ''Gustav II Adolf'')
* Opus 52 | Rudén 201: Feestelike Ouverture
* Opus 54 | Rudén 209: Simfonie No. 5 in A mineur
** 1ste Beweging: Lento – Allegro non troppo
** 2de Beweging: Andante
** 3de Beweging: Lento – Allegro – Presto molto agitato
** 4de Beweging: Finale: Allegro con brio
*  Rudén 214: ''Die Verlore Seun'', ballet suite

=== Stem en orkes ===
* Opus 13 | Rudén 33: ''Die Klokke'' vir baritoon en orkes
* Opus 15 | Rudén 39: ''Die Heer se Gebed'' vir koor, soliste en orkes
* Opus 30 | Rudén 76: ''Ballade'' vir baritoon, manlike koor en orkes
* Opus 33 | Rudén 83: ''Baltiese Uitstalling Kantate'' (1914)
* Opus 40 | Rudén 98: ''Ode oor Gustavus Vasa'' vir soliste, gemengde stemme en orkes

=== Kamermusiek ===
* Opus 1 | Rudén 12: Sonate vir viool en klavier
* Opus 3 | Rudén 21: ''Romance'' vir viool en klavier
* Opus 5 | Rudén 25: ''Notturno Elegiaco'' vir [[Horing (blaasinstrument)|horing]] en [[orrel]]
* ''Liten svit för soloflöjt ur Mostellaria'' (Klein Suite vir [[fluit|solofluit)

=== Ander ===
* klavierstukke
* liedere

== In populêre kultuur ==
Hugo Alfvén is waarskynlik die bron van inspirasie vir die karakter &quot;Karsten From&quot; in die roman ''De Dødes Rige'' (Die Koninkryk van die Dood) deur die Deense skrywer Henrik Pontoppidan.&lt;ref&gt;http://www.henrikpontoppidan.dk/text/seclit/secartikler/winkel_holm.html&lt;/ref&gt;

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Eksterne skakels ==
*[http://alfvensallskapet.se/?lang=en The Hugo Alfvén Society]
*[http://www.musicweb-international.com/classrev/2004/Nov04/Alfven_symphonies.htm MusicWeb artikel oor Alfvén se simfonieë] (resensie van BIS CD-stel)
*{{IMSLP|id=Alfvén, Hugo}}

[[Kategorie:Alumni van die Universiteit Uppsala]]
[[Kategorie:Geboortes in 1872]]
[[Kategorie:Sterftes in 1960]]
[[Kategorie:Sweedse komponiste]]</text>
      <sha1>n4vy5c3f3qmgevmvxmc3ru3tb3rp45c</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816480</id>
      <parentid>2816478</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T21:48:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Johannescharlesventer het bladsy [[Hugo Alfven]] na [[Hugo Alfvén]] geskuif</comment>
      <origin>2816478</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10805" sha1="n4vy5c3f3qmgevmvxmc3ru3tb3rp45c" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Musikale kunstenaar
| naam            = Hugo Emil Alfvén
| beeld           = 
| beeldgrootte    = 
| dwarsformaat    = 
| beeldbeskrywing = 
| beeldonderskrif = 
| agtergrondkleur = Klassiek
| geboortenaam    = 
| alias           = 
| geboortedatum   = [[1 Mei]] [[1872]]
| geboorteplek    = 
| oorsprong       = 
| sterfdatum      = [[8 Mei]] [[1960]]
| sterfplek       = 
| genre           = Klassiek
| beroep          = Komponis
| instrument      = 
| jare_aktief     = 
| etiket          = 
| assosiasies     = 
| webwerf         = 
| huidige_lede    = 
| gewese_lede     = 
}}
'''Hugo Emil Alfvén''' ([[Sweeds]]: alˈveːn; [[1 Mei]] [[1872]] - [[8 Mei]] [[1960]]) was 'n [[Swede|Sweedse]] [[komponis]], [[dirigent]], [[violis]] en [[skilder]].
== Loopbaan ==
=== Violis ===
Alfvén is gebore in [[Stockholm]], Swede, en het van 1887 tot 1891 gestudeer aan die Koninklike Kollege van Musiek(Kungliga Musikhögskolan) in [[Stockholm]] met die viool as sy hoofinstrument. Hy het gestudeer onder Lars Zetterquist. 

Hy het ook private komposisielesse geneem by Johan Lindegren, een van die voorste deskundiges in [[kontrapunt]]. Hy het 'n lewe gemaak deur viool te speel by die Koninklike Sweedse Opera in Stockholm. Hy het ook viool gespeel in die Koninklike Sweedse Orkes (Kungliga Hovkapellet).

=== Dirigent ===
1897 was die aanvang van 'n tienjaar-lange tydperk waartydens Alfvén baie deur Europa sou reis. Hy het viooltegniek in [[Brussel]] gestudeer onder César Thomson, en opleiding as dirigent ontvang in [[Dresden]] as sub-dirigent onder Hermann Ludwig Kutzschbach. 

In 1903-4 was hy professor van komposisie aan die Koninklike Konservatorium in Stockholm. Van 1910 af was Alfvén ''Director musices'' (musiekdirekteur) aan die [[Universiteit van Uppsala]] ('n pos wat hy tot 1939 gehou het). Daar was hy ook tot 1947 aan die hoof van die manlike stemkoor Orphei Drängar (of 'O.D.'). Hy het as dirigent opgetree in feeste by [[Dortmund]] (1912), [[Stuttgart]] (1913), [[Gotenburg]] (1915) en [[Kopenhagen]] (1918–1919). Hy het regdeur sy loopbaan deur Europa getoer as dirigent. In 1917 het hy 'n Ph.D. ''honoris causa'' van die [[Universiteit van Uppsala]] ontvang en in 1908 'n lid geword van die Koninklike Akademie van Musiek in Stockholm.&lt;ref&gt;Details uit A. Eaglefield-Hull, ''A Dictionary of Modern Music and Musicians'' (Dent, Londen 1924).&lt;/ref&gt; Alfvén het sommige van sy eie orkestrale musiek in stereo opgeneem in laat-1954 (die eerste klassieke stereo opnames wat in Swede gemaak is);&lt;ref&gt;[http://hemsidor.torget.se/users/s/SMIC/hugo.htm] {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20070624100832/http://hemsidor.torget.se/users/s/SMIC/hugo.htm |date=24 Junie 2007 }}&lt;/ref&gt; die opnames is in die Verenigde State uitgereik as langspeelplate deur die Westminster Plate-etiket. 'n Drie-CD versameling van Alfvén se opnames as dirigent is ook uitgereik.

== Musiek ==
[[Beeld:Hugo Alven 1.jpg|thumb|'n Gedenkplaat vir Hugo Alfvén by Stockholm se stadsaal]]
Alfvén het bekend geword as een van die belangrikste Sweedse dirigente van sy tydsgewrig, saam met Wilhelm Stenhammar. Alfvén se musiek is geskryf in 'n laat-[[Romantiek|Romantiese]] idioom. Sy orkestrasie is in 'n vaardige en kleurvolle styl geskryf, wat herinner aan die werke van [[Richard Strauss]]. Soos Strauss, het Alfvén 'n aansienlike aantal programmatiese musiek geskryf. Sommige van Alfvén se musiek herinner aan die landskap van Swede.

'n Groot deel van sy werk is geskryf vir manlike stemkoor, saam met vyf [[simfonie]]ë en drie orkestrale &quot;Sweedse rapsodieë&quot;. Die eerste van hierdie rapsodieë, ''Midsommarvaka'' is sy bekendste werk.

Alfvén se vyf simfonieë, waarvan die eerste vier reeds verskeie kere opgeneem is, gee 'n blik op die komponis se musikale vordering. Die eerste, in F mineur, sy Opus 7 van 1897, is 'n vroeë werk van welluidendheid in vier bewegings. Die tweede, in D majeur (1898-99), sy Opus 11 (en eintlik sy graduasiestuk) sluit af met 'n aansienlike, selfs kragtige koor-prelude en fuga in D mineur. Die derde simfonie in E majeur, Opus 23 (1905), ook in vier bewegings, is meer volwasse wat tegniek betref, alhoewel &quot;lig gemanierd&quot; en geïnspireer deur 'n reis na Italië. Die vierde Simfonie in C mineur, Opus 39 uit 1918-1919, is 'n simfonie in een beweging ('n opvoering neem ongeveer 45 minute) wat gebruik maak van woordlose stemme, geïnspireer deur Carl Nielsen se Sinfonia Espansiva. Die vyfde in A mineur, die skryf waarvan in 1942 'n aanvang geneem het, is een van die koomponis se laaste werke en is slegs twee keer volledig opgeneem (opnames en uitvoerings van die vyfde simfonie, hoewel skaars, bestaan gewoonlik net uit die 15-minuut-lange eerste beweging).

[[Naxos Plate-etiket|Naxos]] en BIS Records beskik oor versamelings en 'n klompie indiwiduele opnames van sy simfonieë en ander werke. Brilliant Classics het ook 'n 5-CD stel van BIS, bestaande uit Alfven se simfonieë en ander orkestrale werke, gelisensieer en heruitgereik.

=== Sweedse Rapsodie No. 1 ===

Die eerste rapsodie, ook bekend as ''Midsommarvaka'' (Midsomer Nagwaak), is in 1903 geskryf en word dikwels die &quot;Sweedse Rapsodie&quot; genoem. Dit is die bekendste werk deur Alfvén en ook een van die bekendste musiekstukke in Swede.

== Skilder en skrywer ==
Alfvén se bydrae was multi-dimensioneel en het ook skilderwerk en skryfwerk ingesluit. Hy was 'n talentvolle skilder van waterverf en wou hom op 'n keer uitsluitlik toewy aan skilder. Hy was ook 'n talentvolle skrywer. Sy outobiografie van vier-volumes is &quot;boeiend&quot; genoem en gee 'n blik op die musikale lewe van Swede, waarvan Alfvén vir meer as 'n halwe eeu 'n sentrale figuur was.

== Persoonlike Lewe ==
Alfvén is op 1 Mei 1872 in [[Stockholm]] gebore en het op 8 Mei 1960, net ná sy 88ste verjaardag, in [[Falun]] beswyk.&lt;ref&gt;[http://stevenestrella.com/composers/index.html?composerfiles/alfven1960.html Hugo Alfvén] at &quot;Dr. Estrella's Incredibly Abridged Dictionary of Composers&quot;&lt;/ref&gt; Sy neef was [[Hannes Alfvén]], wat in 1970 die [[Nobelprys vir Fisika]] gewen het.

Hy was drie keer getroud. Sy eerste huwelik (1912-36) was met die [[Dene|Deense]] [[skilder]]es Marie Triepcke (1867–1940), voorheen getroud met die skilder Peder Severin Krøyer (1851–1909). Na sy egskeiding in 1936 het hy getrou met Carin Wessberg (1891-1956). Sy sterf twee dekades (1936–56) later. Hy het in 1959 met Anna Lund (1891-1990) getrou.

== Lys van musikale werke ==
Met Hugo Alfvén se heengaan is sy musikale argief oorhandig aan die [[Universiteit van Uppsala]]. Jan Olof Rudén was verantwoordelik vir die liassering van Alfvén se musiek, en het orde probeer skep uit 'n totaal van 214 werke. Die komponis se werke is amptelik geliasseer en is voorsien van opusnommers ('n totaal van 54 werke). Alfvén se werke is geliasseer volgens 'n Rudén-nommer, saam met 'n katalogus vir sy opusnommers. Rudén het daardeur probeer om sy werke te klassifiseer gebaseer op ander data. Daar bestaan steeds dokumente ten opsigte waarvan geen datum of Opus/Rudén-nommer toegeken is nie.

In die onderstaande lys van werke bevat sekere opusnommers meer as een titel. Opusnommer 48 is nooit gebruik nie.

=== Orkes ===
* Opus 7 | Rudén 24: Simfonie No. 1 in F mineur (Gekomponeer in 1897)
** 1ste Beweging: Grave – Allegro con brio
** 2de Beweging: Andante
** 3de Beweging: Allegro, molto scherzando
** 4de Beweging: Allegro, ma non troppo
* Opus 11 | Rudén 28: Simfonie No. 2 in D majeur (Gekomponeer in 1899) (Mainz 1901)
** 1ste Beweging: Moderato
** 2de Beweging: Andante
** 3de Beweging: Allegro
** 4de Beweging: Fugue, Allegro energico
* Opus 19 | Rudén 45: Sweedse Rapsodie No. 1, ''Midsommarvaka'' (Voltooi in 1903) (Kopenhagen 1908)
* Opus 20 | Rudén 49: Simfoniese gedig, ''En skärgardssägen'' (Eerste opgevoer in 1905) (Stockholm 1921)
* Opus 23 | Rudén 54: Simfonie No. 3 in E majeur (Voltooi in 1905)
** 1ste Beweging: Allegro con brio
** 2de Beweging: Andante
** 3de Beweging: Presto
** 4de Beweging: Allegro con brio
* Opus 24 | Rudén 58: Sweedse Rapsodie No. 2, ''Uppsalarapsodi'' (Gekomponeer in 1907) (Stockholm 1907)
* Opus 25 | Rudén 59: ''Festspel'' vir teater (gekomponeer in 1907) (Stockholm 1908)
* Opus 26 | Rudén 67: Fest-Ouverture (gekomponeer in 1909)
* Opus 27 | Rudén 62: ''Drapa'' (gekomponeer in 1908)
* Opus 37 | Rudén 99: ''Bergakungen'' (Die Bergkoning), ballet-pantomime
* Opus 38 | Rudén 92: ''Elégie (By Emil Sjögrense se begrafnis)''
* Opus 39 | Rudén 93: Simfonie  No. 4 in C mineur, ''Från havsbandet'' (Van die Buitewyke van die Skiereiland) (Voltooi in 1919) (Wene 1922)
** 1ste Beweging: Moderato – Allegretto, ma non troppo
** 2de Beweging: Allegro – Moderato – Allegro
** 3de Beweging: Lento – Maestoso – Molto appassionato
** 4de Beweging: Allegro agitato
* Opus 42 | Rudén 109: ''Hjalmar Brantings Sorgmarsch''
* Opus 47 | Rudén 120: Sweedse Rapsodie No. 3, ''Dalarapsodi'' (voltooi in 1931)
* Opus 49 | Rudén 121: Elegie (van ''Gustav II Adolf'')
* Opus 52 | Rudén 201: Feestelike Ouverture
* Opus 54 | Rudén 209: Simfonie No. 5 in A mineur
** 1ste Beweging: Lento – Allegro non troppo
** 2de Beweging: Andante
** 3de Beweging: Lento – Allegro – Presto molto agitato
** 4de Beweging: Finale: Allegro con brio
*  Rudén 214: ''Die Verlore Seun'', ballet suite

=== Stem en orkes ===
* Opus 13 | Rudén 33: ''Die Klokke'' vir baritoon en orkes
* Opus 15 | Rudén 39: ''Die Heer se Gebed'' vir koor, soliste en orkes
* Opus 30 | Rudén 76: ''Ballade'' vir baritoon, manlike koor en orkes
* Opus 33 | Rudén 83: ''Baltiese Uitstalling Kantate'' (1914)
* Opus 40 | Rudén 98: ''Ode oor Gustavus Vasa'' vir soliste, gemengde stemme en orkes

=== Kamermusiek ===
* Opus 1 | Rudén 12: Sonate vir viool en klavier
* Opus 3 | Rudén 21: ''Romance'' vir viool en klavier
* Opus 5 | Rudén 25: ''Notturno Elegiaco'' vir [[Horing (blaasinstrument)|horing]] en [[orrel]]
* ''Liten svit för soloflöjt ur Mostellaria'' (Klein Suite vir [[fluit|solofluit)

=== Ander ===
* klavierstukke
* liedere

== In populêre kultuur ==
Hugo Alfvén is waarskynlik die bron van inspirasie vir die karakter &quot;Karsten From&quot; in die roman ''De Dødes Rige'' (Die Koninkryk van die Dood) deur die Deense skrywer Henrik Pontoppidan.&lt;ref&gt;http://www.henrikpontoppidan.dk/text/seclit/secartikler/winkel_holm.html&lt;/ref&gt;

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Eksterne skakels ==
*[http://alfvensallskapet.se/?lang=en The Hugo Alfvén Society]
*[http://www.musicweb-international.com/classrev/2004/Nov04/Alfven_symphonies.htm MusicWeb artikel oor Alfvén se simfonieë] (resensie van BIS CD-stel)
*{{IMSLP|id=Alfvén, Hugo}}

[[Kategorie:Alumni van die Universiteit Uppsala]]
[[Kategorie:Geboortes in 1872]]
[[Kategorie:Sterftes in 1960]]
[[Kategorie:Sweedse komponiste]]</text>
      <sha1>n4vy5c3f3qmgevmvxmc3ru3tb3rp45c</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Bespreking:Hugo Alfvén</title>
    <ns>1</ns>
    <id>253074</id>
    <revision>
      <id>2816482</id>
      <parentid>1977254</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T21:48:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Johannescharlesventer het bladsy [[Bespreking:Hugo Alfven]] na [[Bespreking:Hugo Alfvén]] geskuif</comment>
      <origin>1977254</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="44" sha1="2v27w7bebgol2ym1cn6ibpmrzbxwbzv" xml:space="preserve">{{Kop van besprekingsbladsy}}
{{Bladtrekke}}</text>
      <sha1>2v27w7bebgol2ym1cn6ibpmrzbxwbzv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Emanuel Swedenborg</title>
    <ns>0</ns>
    <id>253930</id>
    <revision>
      <id>2816450</id>
      <parentid>2618594</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T18:44:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Alumni van die Universiteit Uppsala]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816450</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6707" sha1="0mm3v99h88exnkuwaj3m91y7arbv18h" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Persoon
|naam                  = Emanuel Swedenborg
|beeld                 = Emanuel Swedenborg.PNG
|onderskrif            = Portret van Swedenborg deur&lt;br /&gt;[[Carl Frederik von Breda]]
|geboortenaam          = Emanuel Swedberg
|geboortedatum         = {{Geboortedatum|1688|01|29}}
|geboorteplek          = [[Stockholm]], [[Sweedse Ryk]]
|sterfdatum            = {{Sterfdatum en ouderdom|1772|03|29|1688|01|29}}
|sterfteplek           = [[Londen]], Engeland
|alma mater            = [[Universiteit van Uppsala]]
|beroep                = {{hlist|Myningenieur |[[Anatomie|Anatomis]] |Mistikus |Outeur}}
|noemenswaardige werke = ''[[Heaven and Hell (Swedenborg)|Heaven and Hell]]''
|noemenswaardige idees = Drie-enigheid in een persoon, teologie, Die Laaste Oordeel 
}}
'''Emanuel Swedenborg''' ([[Sweeds]]e uitspraak: {{IPA|[[w:sv:Emanuel Swedenborg|ˈswiːdənˌbɔrg]]}};&lt;ref&gt;[http://dictionary.reference.com/browse/swedenborg &quot;Swedenborg&quot;]. ''Random House Webster's Unabridged Dictionary''.&lt;/ref&gt; {{Audio|sv-Emanuel_Swedenborg.ogg|Swedish pronunciation}}; gebore as '''Emanuel Swedberg'''; 29 Januarie 1688&lt;ref&gt;Ou-styl Datum (O.S.D.)&lt;/ref&gt; 8 Februarie 1688 – 29 Maart 1772) was 'n [[Sweeds]]-Lutherse [[teoloog]], [[wetenskaplike]], [[filosoof]] en mistikus.&lt;ref&gt;{{Cite book |url = http://www.britannica.com/EBchecked/topic/576681/Emanuel-Swedenborg |title = Swedenborg, Emanuel |accessdate = 9 September 2011 |work = Encyclopædia Britannica}} and the ''Encyclopedia of Religion'' (1987), which starts its article with the description that he was a &quot;Swedish scientist and mystic&quot;. Others have not used the term such as [http://www.encyclopedia.com/article-1G2-3424503013/swedenborg-emanuel.html Williams-Hogan, Jane (2005) in ''Encyclopedia of Religion''] Retrieved 15 July 2013.&lt;/ref&gt; Hy is bekend vir sy boek oor die [[hiernamaals]], getiteld ''Hemel en Hel'' (1758).&lt;ref&gt;{{cite web |url = http://www.swedenborgdigitallibrary.org/contets/HH.html |title = Swedenborg, E. ''Heaven and its Wonders and Hell. From Things Heard and Seen'' (Swedenborg Foundation, 1946) |publisher=Swedenborgdigitallibrary.org |date= |accessdate=2012-08-16}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Bergquist, Preface (bl. 15–16)&lt;/ref&gt;

Swedenborg het 'n besonders produktiewe loopbaan gehad as uitvinder en wetenskaplike. In 1741 het hy op die ouderdom van 53 'n spirituele fase ondergaan waarin hy drome en visioene begin kry het, beginnende op [[Paasfees|Paas]]naweek van 6 April 1744. 

Dit het gekulmineer in 'n 'spirituele ontwaking' waarin hy 'n openbaring ontvang het dat hy aangestel was deur die Here Jesus Christus om ''Die Hemelse Leerstelling'' te skryf ten einde die [[Christendom]] te hervorm.&lt;ref&gt;See Swedenborg, E. [http://www.heavenlydoctrines.org/ ''The Heavenly Doctrine'']&lt;/ref&gt; Ingevolge die ''Die Hemelse Leerstelling'' het die Here Swedenborg se spirituele oë oopgemaak sodat hy van toe af vryelik die [[Hemel]] en [[Hel]] sou kon besoek ten einde in gesprekvoering te tree met engele, demone en ander geeste, en daarvolgens het die [[Laaste oordeel]] alreeds plaasgevind in 1757.&lt;ref&gt;[http://www.swedenborgdigitallibrary.org/contets/LJ.html Swedenborg, E. ''The Last Judgment and Babylon Destroyed. All the Predictions in the Apocalypse are at This Day Fulfilled.'' (Swedenborg Foundation 1952, Paragraphs 1–74)] Opgespoor op 16 Augustus 2013.&lt;/ref&gt;

Vir die laaste 28 jaar van sy lewe het Swedenborg 18 gepubliseerde teologiese werke geskryf, en verskeie meer wat ongepubliseerd was. Hy het homself 'n &quot;Dienaar van die Here Jesus Christus&quot; in sy werk, ''Ware Christelike Geloof'' genoem,&lt;ref name=&quot;swedenborgdigitallibrary.org&quot;&gt;{{cite web |url = http://swedenborgdigitallibrary.org/contets/tcrtc.html |title=The True Christian Religion, Containing the Universal Theology of The New Church Foretold by the Lord in Daniel 7; 13, 14; and in Revelation 21; 1, 2, by Emanuel Swedenborg |publisher=Swedenborgdigitallibrary.org |date= |accessdate=2012-08-16}}&lt;/ref&gt; welke werk hy self gepubliseer het.&lt;ref name=&quot;swedenborgdigitallibrary1&quot;&gt;{{cite web |url=http://swedenborgdigitallibrary.org/contets/books.html |title=Which of Swedenborg's books are Divine revelation? |publisher=Swedenborgdigitallibrary.org |date= |accessdate=2013-08-16 }}{{Dooie skakel|date=Oktober 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt; 

Sommige volgelinge van ''Die Hemelse Leerstelling'' het geglo dat van al Swedenborg se teologiese werke, slegs die wat deur Swedenborg self gepubliseer is, 'goddelik geïnspireerd' is.&lt;ref&gt;See [http://www.swedenborgdigitallibrary.org/contets/books.html &quot;Which of Swedenborg's books are Divine revelation?&quot;]{{Dooie skakel|date=Oktober 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt; Andere beskou Swedenborg se werke as ewe geïnspireerd, en is byvoorbeeld van mening dat die feit dat sommige van sy werke &quot;nie uitgeskryf was in 'n finale geredigeerde vorm vir publikasie nie, nie 'n enkele verklaring daarin minder geloofwaardig maak as die verklarings in enige van die ander werke nie&quot;.&lt;ref&gt;{{cite journal |last1=Odhner |first1=Carl Theophilus |title=&quot;Diary&quot; and the Spiritual Body |journal=New Church Life |date=1912 |page=298}}&lt;/ref&gt; 

Die [[&quot;The New Church&quot; (Swedenborgies)|&quot;The New Church&quot;]],- 'n nuwe godsdienstige beweging wat bestaan uit verskeie histories-verwante Christelike denominasies vereer Swedenborg se skrywes as openbaring.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Swedenborgianism (New Church) |url=https://www.lcms.org/document.fdoc?src=lcm&amp;id=2525 |accessdate=6 February 2019 |date=September 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite book|title=Reasons for separating from the old church. : In answer to a letter received from certain persons in Manchester, who profess to believe in the heavenly doctrines of the New Jerusalem Church, as contained in the theological writings of the Late Hon. Emanuel Swedenborg, and yet remain in the external forms of doctrine and worship now in use in old church, not withstanding their direct opposition to the heavenly doctrines of the new church. To which are added, sundry passages from E. Swedenborg, on which the expediency, and even necessity, of a complete separation from the former church, is founded. By the Members of the New Jerusalem Church, who assemble in Great East-Cheap, London |author=New Jerusalem Church|date=1788|publisher=R. Hindmarsh|oclc=508967814}}&lt;/ref&gt;

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Swedenborg, Emanuel}}
[[Kategorie:Sweedse uitvinders]]
[[Kategorie:Sweedse wetenskaplikes]]
[[Kategorie:Filosowe in die 18de eeu]]
[[Kategorie:Ingenieurs]]
[[Kategorie:Profete]]
[[Kategorie:Teoloë]]
[[Kategorie:Geboortes in 1688]]
[[Kategorie:Sterftes in 1772]]
[[Kategorie:Alumni van die Universiteit Uppsala]]</text>
      <sha1>0mm3v99h88exnkuwaj3m91y7arbv18h</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816508</id>
      <parentid>2816450</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T23:15:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <origin>2816508</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6662" sha1="77gsynhwamzes4o78c3krnuzzmpydjl" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Persoon
|naam                  = Emanuel Swedenborg
|beeld                 = Emanuel Swedenborg.PNG
|onderskrif            = Portret van Swedenborg deur&lt;br /&gt;Carl Frederik von Breda
|geboortenaam          = Emanuel Swedberg
|geboortedatum         = {{Geboortedatum|1688|01|29}}
|geboorteplek          = [[Stockholm]], Sweedse Ryk
|sterfdatum            = {{Sterfdatum en ouderdom|1772|03|29|1688|01|29}}
|sterfteplek           = [[Londen]], Engeland
|alma mater            = [[Universiteit van Uppsala]]
|beroep                = {{hlist|Myningenieur |[[Anatomie|Anatomis]] |Mistikus |Skrywer}}
|noemenswaardige werke = ''[[Heaven and Hell (Swedenborg)|Heaven and Hell]]''
|noemenswaardige idees = Drie-enigheid in een persoon, teologie, Die Laaste Oordeel 
}}
'''Emanuel Swedenborg''' ([[Sweeds]]e uitspraak: {{IPA|[[w:sv:Emanuel Swedenborg|ˈswiːdənˌbɔrg]]}};&lt;ref&gt;[http://dictionary.reference.com/browse/swedenborg &quot;Swedenborg&quot;]. ''Random House Webster's Unabridged Dictionary''.&lt;/ref&gt; {{Audio|sv-Emanuel_Swedenborg.ogg|Swedish pronunciation}}; gebore as '''Emanuel Swedberg'''; 29 Januarie 1688&lt;ref&gt;Ou-styl Datum (O.S.D.)&lt;/ref&gt; 8 Februarie 1688 – 29 Maart 1772) was 'n [[Sweeds]]-Lutherse [[teoloog]], [[wetenskaplike]], [[filosoof]] en mistikus.&lt;ref&gt;{{Cite book |url = http://www.britannica.com/EBchecked/topic/576681/Emanuel-Swedenborg |title = Swedenborg, Emanuel |accessdate = 9 September 2011 |work = Encyclopædia Britannica}} and the ''Encyclopedia of Religion'' (1987), which starts its article with the description that he was a &quot;Swedish scientist and mystic&quot;. Others have not used the term such as [http://www.encyclopedia.com/article-1G2-3424503013/swedenborg-emanuel.html Williams-Hogan, Jane (2005) in ''Encyclopedia of Religion''] Retrieved 15 July 2013.&lt;/ref&gt; Hy is bekend vir sy boek oor die [[hiernamaals]], getiteld ''Hemel en Hel'' (1758).&lt;ref&gt;{{cite web |url = http://www.swedenborgdigitallibrary.org/contets/HH.html |title = Swedenborg, E. ''Heaven and its Wonders and Hell. From Things Heard and Seen'' (Swedenborg Foundation, 1946) |publisher=Swedenborgdigitallibrary.org |date= |accessdate=2012-08-16}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Bergquist, Preface (bl. 15–16)&lt;/ref&gt;

Swedenborg het 'n besonders produktiewe loopbaan gehad as uitvinder en wetenskaplike. In 1741 het hy op die ouderdom van 53 'n spirituele fase ondergaan waarin hy drome en visioene begin kry het, beginnende op [[Paasfees|Paas]]naweek van 6 April 1744. 

Dit het gekulmineer in 'n 'spirituele ontwaking' waarin hy 'n openbaring ontvang het dat hy aangestel was deur die Here Jesus Christus om ''Die Hemelse Leerstelling'' te skryf ten einde die [[Christendom]] te hervorm.&lt;ref&gt;See Swedenborg, E. [http://www.heavenlydoctrines.org/ ''The Heavenly Doctrine'']&lt;/ref&gt; Ingevolge die ''Die Hemelse Leerstelling'' het die Here Swedenborg se spirituele oë oopgemaak sodat hy van toe af vryelik die [[Hiernamaals|Hemel]] en [[Hel]] sou kon besoek ten einde in gesprekvoering te tree met engele, demone en ander geeste, en daarvolgens het die Laaste oordeel alreeds plaasgevind in 1757.&lt;ref&gt;[http://www.swedenborgdigitallibrary.org/contets/LJ.html Swedenborg, E. ''The Last Judgment and Babylon Destroyed. All the Predictions in the Apocalypse are at This Day Fulfilled.'' (Swedenborg Foundation 1952, Paragraphs 1–74)] Opgespoor op 16 Augustus 2013.&lt;/ref&gt;

Vir die laaste 28 jaar van sy lewe het Swedenborg 18 gepubliseerde teologiese werke geskryf, en verskeie meer wat ongepubliseerd was. Hy het homself 'n &quot;Dienaar van die Here Jesus Christus&quot; in sy werk, ''Ware Christelike Geloof'' genoem,&lt;ref name=&quot;swedenborgdigitallibrary.org&quot;&gt;{{cite web |url = http://swedenborgdigitallibrary.org/contets/tcrtc.html |title=The True Christian Religion, Containing the Universal Theology of The New Church Foretold by the Lord in Daniel 7; 13, 14; and in Revelation 21; 1, 2, by Emanuel Swedenborg |publisher=Swedenborgdigitallibrary.org |date= |accessdate=2012-08-16}}&lt;/ref&gt; welke werk hy self gepubliseer het.&lt;ref name=&quot;swedenborgdigitallibrary1&quot;&gt;{{cite web |url=http://swedenborgdigitallibrary.org/contets/books.html |title=Which of Swedenborg's books are Divine revelation? |publisher=Swedenborgdigitallibrary.org |date= |accessdate=2013-08-16 }}{{Dooie skakel|date=Oktober 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt; 

Sommige volgelinge van ''Die Hemelse Leerstelling'' het geglo dat van al Swedenborg se teologiese werke, slegs die wat deur Swedenborg self gepubliseer is, 'goddelik geïnspireerd' is.&lt;ref&gt;See [http://www.swedenborgdigitallibrary.org/contets/books.html &quot;Which of Swedenborg's books are Divine revelation?&quot;]{{Dooie skakel|date=Oktober 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt; Andere beskou Swedenborg se werke as ewe geïnspireerd, en is byvoorbeeld van mening dat die feit dat sommige van sy werke &quot;nie uitgeskryf was in 'n finale geredigeerde vorm vir publikasie nie, nie 'n enkele verklaring daarin minder geloofwaardig maak as die verklarings in enige van die ander werke nie&quot;.&lt;ref&gt;{{cite journal |last1=Odhner |first1=Carl Theophilus |title=&quot;Diary&quot; and the Spiritual Body |journal=New Church Life |date=1912 |page=298}}&lt;/ref&gt; 

&quot;The New Church&quot;, 'n godsdienstige beweging wat bestaan uit verskeie histories-verwante Christelike denominasies, beskou Swedenborg se skrywes as openbaring.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Swedenborgianism (New Church) |url=https://www.lcms.org/document.fdoc?src=lcm&amp;id=2525 |accessdate=6 February 2019 |date=September 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite book|title=Reasons for separating from the old church. : In answer to a letter received from certain persons in Manchester, who profess to believe in the heavenly doctrines of the New Jerusalem Church, as contained in the theological writings of the Late Hon. Emanuel Swedenborg, and yet remain in the external forms of doctrine and worship now in use in old church, not withstanding their direct opposition to the heavenly doctrines of the new church. To which are added, sundry passages from E. Swedenborg, on which the expediency, and even necessity, of a complete separation from the former church, is founded. By the Members of the New Jerusalem Church, who assemble in Great East-Cheap, London |author=New Jerusalem Church|date=1788|publisher=R. Hindmarsh|oclc=508967814}}&lt;/ref&gt;

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Swedenborg, Emanuel}}
[[Kategorie:Sweedse uitvinders]]
[[Kategorie:Sweedse wetenskaplikes]]
[[Kategorie:Filosowe in die 18de eeu]]
[[Kategorie:Ingenieurs]]
[[Kategorie:Profete]]
[[Kategorie:Teoloë]]
[[Kategorie:Geboortes in 1688]]
[[Kategorie:Sterftes in 1772]]
[[Kategorie:Alumni van die Universiteit Uppsala]]</text>
      <sha1>77gsynhwamzes4o78c3krnuzzmpydjl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Anuar Abu Bakar</title>
    <ns>0</ns>
    <id>256431</id>
    <revision>
      <id>2816690</id>
      <parentid>2779622</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T11:43:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vryheidsfront Minus</username>
        <id>188698</id>
      </contributor>
      <origin>2816690</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1883" sha1="qad6f292uism2hbrzo1m7ufrr7aa0mz" xml:space="preserve">{{Weesbladsy}}
'''Anuar Abu Bakar''' (28 April [[1971]] – 6 Mei [[2019]]) was 'n Maleisiese sokkerspeler en hoofafrigter van UiTM FC (o-21).&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://tazhar.stormpages.com/anuar.htm |title=Anuar Abu Bakar |accessdate=2013-06-14 |df=dmy |archive-date=2014-04-26 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140426095627/http://tazhar.stormpages.com/anuar.htm |url-status=bot: unknown }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.rtbps.com/2011/08/anuar-abu-bakar_1345.html |title=argiefkopie |access-date= 8 Mei 2019 |archive-date=15 Junie 2013 |archive-url=https://archive.is/20130615213928/http://www.rtbps.com/2011/08/anuar-abu-bakar_1345.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;http://www.sinarharian.com.my/arena-bolasepak/ultras/pemain-pilihan-anuar-masuk-musnahkan-lawan-1.30846{{dead link|date=October 2016 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://selangorkini.my/2019/05/anuar-abu-bakar-meninggal-dunia/ |title=Selangorkini |website=selangorkini.my |language=ms |archive-url=https://web.archive.org/web/20191217083726/https://selangorkini.my/2019/05/anuar-abu-bakar-meninggal-dunia/ |archive-date=17 Desember 2019 |url-status=live|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; Hy sterf op 6 Mei 2019 in die ouderdom van 48 van lewerkanker.&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.nst.com.my/sports/football/2019/05/486204/former-football-star-dies-cancer |title=Former football star dies of cancer |website=NST Sport |access-date=7 Mei 2019 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20190507191434/https://www.nst.com.my/sports/football/2019/05/486204/former-football-star-dies-cancer |archive-date=7 Mei 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

{{Saadjie}}

{{Normdata}}

[[Kategorie:Maleiers]]
[[Kategorie:Sokkerspelers]]
[[Kategorie:Sokkerafrigters]]
[[Kategorie:Geboortes in 1971]]
[[Kategorie:Sterftes in 2019]]</text>
      <sha1>qad6f292uism2hbrzo1m7ufrr7aa0mz</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816691</id>
      <parentid>2816690</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T11:48:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vryheidsfront Minus</username>
        <id>188698</id>
      </contributor>
      <origin>2816691</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3648" sha1="riirnxauj9oqsjfn21uskpidb21luh4" xml:space="preserve">{{Weesbladsy}}
{{Infobox football biography
| name           = Anuar Abu Bakar
| image          =
| image_size     =
| caption        =
| fullname       = Anuar bin Abu Bakar&lt;!-- NOWRAPLINES --&gt;
| birth_date     = {{birth date|df=yes|1971|04|28}}
| birth_place    = [[Johor]], [[Maleisië]]
| death_date = {{death date and age|df=yes|2019|5|6|1971|04|28}}
| death_place = [[Shah Alam]], [[Selangor]], [[Maleisië]]
| height         = 1,72
| position       = Aanvaller, middelveldspeler
| currentclub    = [[Johor Darul Ta'zim F.C.|JDT o/15]]
| clubnumber     = 
| youthyears1    = 
| youthclubs1    = 
| years1         = 1993–1997
| clubs1         = [[Selangor FA|Selangor]]
| caps1          = 
| goals1         = 
| years2         = 1998–1999
| clubs2         = [[Johor FA|Johor]]
| caps2          = 
| goals2         = 
| years3         = 2000–2002
| clubs3         = [[Kelantan FA|Kelantan]]
| caps3          = 
| goals3         = 
| years4         = 2002
| clubs4         = [[Penang FA|Penang]]
| caps4          = 
| goals4         = 
| years5         = 2003
| clubs5         = [[MPPJ Selangor FC|MPPJ Selangor]]
| caps5          = 
| goals5         = 
| totalcaps =
| totalgoals =
| nationalyears1 = 1995–1996
| nationalteam1  = [[Maleisiese nasionale sokkerspan|Maleisië]]
| nationalcaps1  = 9
| nationalgoals1 = 7
| manageryears1  = 2011–2014
| managerclubs1  = [[PKNS F.C.|PKNS]] (assistant coach)
| manageryears2  = 2014
| managerclubs2  = [[PKNS F.C.|PKNS]]
| manageryears3  = 2014
| managerclubs3  = [[T-Team F.C.|T-Team]]
| manageryears4  = 2015
| managerclubs4  = [[Selangor FA|Selangor]] (assistant coach)
| manageryears5  = 2017
| managerclubs5  = [[UiTM F.C.|UiTM U-21]]
| manageryears6 = 2018
| managerclubs6  = [[Johor Darul Ta'zim F.C.|JDT U-15]]
}}
'''Anuar Abu Bakar''' (28 April [[1971]] – 6 Mei [[2019]]) was 'n Maleisiese sokkerspeler en hoofafrigter van UiTM FC (o-21).&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://tazhar.stormpages.com/anuar.htm |title=Anuar Abu Bakar |accessdate=2013-06-14 |df=dmy |archive-date=2014-04-26 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140426095627/http://tazhar.stormpages.com/anuar.htm |url-status=bot: unknown }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.rtbps.com/2011/08/anuar-abu-bakar_1345.html |title=argiefkopie |access-date= 8 Mei 2019 |archive-date=15 Junie 2013 |archive-url=https://archive.is/20130615213928/http://www.rtbps.com/2011/08/anuar-abu-bakar_1345.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;http://www.sinarharian.com.my/arena-bolasepak/ultras/pemain-pilihan-anuar-masuk-musnahkan-lawan-1.30846{{dead link|date=October 2016 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://selangorkini.my/2019/05/anuar-abu-bakar-meninggal-dunia/ |title=Selangorkini |website=selangorkini.my |language=ms |archive-url=https://web.archive.org/web/20191217083726/https://selangorkini.my/2019/05/anuar-abu-bakar-meninggal-dunia/ |archive-date=17 Desember 2019 |url-status=live|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; Hy sterf op 6 Mei 2019 in die ouderdom van 48 van lewerkanker.&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.nst.com.my/sports/football/2019/05/486204/former-football-star-dies-cancer |title=Former football star dies of cancer |website=NST Sport |access-date=7 Mei 2019 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20190507191434/https://www.nst.com.my/sports/football/2019/05/486204/former-football-star-dies-cancer |archive-date=7 Mei 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

{{Saadjie}}

{{Normdata}}

[[Kategorie:Maleiers]]
[[Kategorie:Sokkerspelers]]
[[Kategorie:Sokkerafrigters]]
[[Kategorie:Geboortes in 1971]]
[[Kategorie:Sterftes in 2019]]</text>
      <sha1>riirnxauj9oqsjfn21uskpidb21luh4</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816692</id>
      <parentid>2816691</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T11:49:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vryheidsfront Minus</username>
        <id>188698</id>
      </contributor>
      <origin>2816692</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3648" sha1="k9cnvvyxekbxnw6apnhr4n7v9fj77sx" xml:space="preserve">{{Weesbladsy}}
{{Infobox football biography
| name           = Anuar Abu Bakar
| image          =
| image_size     =
| caption        =
| fullname       = Anuar bin Abu Bakar&lt;!-- NOWRAPLINES --&gt;
| birth_date     = {{birth date|df=yes|1971|04|28}}
| birth_place    = [[Johor]], [[Maleisië]]
| death_date = {{death date and age|df=yes|2019|5|6|1971|04|28}}
| death_place = [[Shah Alam]], [[Selangor]], [[Maleisië]]
| height         = 1,72
| position       = Aanvaller, middelveldspeler
| currentclub    = [[Johor Darul Ta'zim F.C.|JDT o/15]]
| clubnumber     = 
| youthyears1    = 
| youthclubs1    = 
| years1         = 1993–1997
| clubs1         = [[Selangor FA|Selangor]]
| caps1          = 
| goals1         = 
| years2         = 1998–1999
| clubs2         = [[Johor FA|Johor]]
| caps2          = 
| goals2         = 
| years3         = 2000–2002
| clubs3         = [[Kelantan FA|Kelantan]]
| caps3          = 
| goals3         = 
| years4         = 2002
| clubs4         = [[Penang FA|Penang]]
| caps4          = 
| goals4         = 
| years5         = 2003
| clubs5         = [[MPPJ Selangor FC|MPPJ Selangor]]
| caps5          = 
| goals5         = 
| totalcaps =
| totalgoals =
| nationalyears1 = 1995–1996
| nationalteam1  = [[Maleisiese nasionale sokkerspan|Maleisië]]
| nationalcaps1  = 9
| nationalgoals1 = 7
| manageryears1  = 2011–2014
| managerclubs1  = [[PKNS F.C.|PKNS]] (assistant coach)
| manageryears2  = 2014
| managerclubs2  = [[PKNS F.C.|PKNS]]
| manageryears3  = 2014
| managerclubs3  = [[T-Team F.C.|T-Team]]
| manageryears4  = 2015
| managerclubs4  = [[Selangor FA|Selangor]] (assistant coach)
| manageryears5  = 2017
| managerclubs5  = [[UiTM F.C.|UiTM U-21]]
| manageryears6 = 2018
| managerclubs6  = [[Johor Darul Ta'zim F.C.|JDT U-15]]
}}
'''Anuar Abu Bakar''' (28 April [[1971]] – 6 Mei [[2019]]) was 'n Maleisiese sokkerspeler en hoofafrigter van UiTM FC (o/21).&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://tazhar.stormpages.com/anuar.htm |title=Anuar Abu Bakar |accessdate=2013-06-14 |df=dmy |archive-date=2014-04-26 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140426095627/http://tazhar.stormpages.com/anuar.htm |url-status=bot: unknown }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.rtbps.com/2011/08/anuar-abu-bakar_1345.html |title=argiefkopie |access-date= 8 Mei 2019 |archive-date=15 Junie 2013 |archive-url=https://archive.is/20130615213928/http://www.rtbps.com/2011/08/anuar-abu-bakar_1345.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;http://www.sinarharian.com.my/arena-bolasepak/ultras/pemain-pilihan-anuar-masuk-musnahkan-lawan-1.30846{{dead link|date=October 2016 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://selangorkini.my/2019/05/anuar-abu-bakar-meninggal-dunia/ |title=Selangorkini |website=selangorkini.my |language=ms |archive-url=https://web.archive.org/web/20191217083726/https://selangorkini.my/2019/05/anuar-abu-bakar-meninggal-dunia/ |archive-date=17 Desember 2019 |url-status=live|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; Hy sterf op 6 Mei 2019 in die ouderdom van 48 van lewerkanker.&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.nst.com.my/sports/football/2019/05/486204/former-football-star-dies-cancer |title=Former football star dies of cancer |website=NST Sport |access-date=7 Mei 2019 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20190507191434/https://www.nst.com.my/sports/football/2019/05/486204/former-football-star-dies-cancer |archive-date=7 Mei 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

{{Saadjie}}

{{Normdata}}

[[Kategorie:Maleiers]]
[[Kategorie:Sokkerspelers]]
[[Kategorie:Sokkerafrigters]]
[[Kategorie:Geboortes in 1971]]
[[Kategorie:Sterftes in 2019]]</text>
      <sha1>k9cnvvyxekbxnw6apnhr4n7v9fj77sx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Eric Sykes</title>
    <ns>0</ns>
    <id>257122</id>
    <revision>
      <id>2816669</id>
      <parentid>1986885</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T10:33:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>5.215.90.62</ip>
      </contributor>
      <comment>allahdadumranie</comment>
      <origin>2816669</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3683" sha1="al1tv1xdslcni1s9roqd46onzmfnxrj" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Akteur
| Naam                      = Eric Sykes
| Beeld                     = 
| Beeldbeskrywing           = &lt;!-- Vir oormuis-info/ vir siggestremdes; sonder wiki-sintaks --&gt;
| Beeldonderskrif           = 
| Geboortenaam              = 
| Alias                     = 
| Geboortedatum             = {{Geboortedatum|1923|5|4}}
| Geboorteplek              = 
| Nasionaliteit             = [[Engeland|Engels]]
| Sterfdatum                = {{Sterfdatum en ouderdom|1923|5|4|2012|7|4}}
| Sterfplek                 = 
| Ouers                     = 
| Lewensmaat                = 
| Kinders                   = 4
| Skool                     = 
| Universiteit              = 
| Beroep                    = Akteur, skrywer, en regisseur
| Aktiewe jare              = 
| Noemenswaardige rolprente = 
| Webwerf                   = 
| IMDb                      = 0843059
| Toekennings               = &lt;!-- slegs noemenswaardiges --&gt;
}}

'''''Eric''''' '''Sykes''' (4 Mei 1923 – 4 Julie 2012) was 'n [[Engeland|Engelse]] akteur, skrywer, en regisseur. Hy was bekend vir sy rolle in die rolprente ''The Plank'' (1967), ''The Others'' (2001), en ''Harry Potter and the Goblet of Fire'' (2005).

== Filmografie ==
=== Rolprente ===
* 1954: ''Orders Are Orders''
* 1961: ''A Coming-Out Party''
* 1962: ''Kill or Cure''
* 1962: ''Village of Daughters''
* 1964: ''The Bargee''
* 1965: ''One Way Pendulum''
* 1965: ''Rotten to the Core''
* 1966: ''The Spy with a Cold Nose''
* 1967: ''The Plank''
* 1981: ''If You Go Down in the Woods Today''
* 1984: ''Gabrielle and the Doodleman''
* 2001: ''The Others''
* 2005: ''Harry Potter and the Goblet of Fire''

=== Televisiereekse ===
* 1954: ''Find the Link''
* 1955: ''This Is Your Life''
* 1956: ''The Idiot Weekly, Price 2d''
* 1957: ''Eric Sykes Presents Peter Sellers''
* 1959: ''Juke Box Jury''
* 1960: ''Sykes and A...''
* 1969: ''Curry &amp; Chips''
* 1970: ''Looks Familiar''
* 1971: ''Sykes and a Big Big Show''
* 1972: ''Sykes''
* 1978: ''Max Bygraves Side by Side''
* 1985: ''Alice in Wonderland''
* 1989: ''The Nineteenth Hole''
* 1994: ''Paul Merton's Palladium Story''
* 1995: ''Heroes of Comedy''
* 1997: ''Teletubbies''
* 2001: ''Turning Points''

=== Televisierolprente ===
* 1952: ''Korean Party''
* 1953: ''Nuts in May''
* 1953: ''The Frankie Howerd Show''
* 1953: ''A Good Idea: Son!''
* 1955: ''Pantomania, or It Was Never Like This''
* 1956: ''Dress Rehearsal''
* 1956: ''Opening Night''
* 1956: ''Pantomania, or Dick Whittington''
* 1957: ''Closing Night''
* 1957: ''The Howerd Crowd''
* 1957: ''The Lord's Taverners Ball''
* 1958: ''The Frankie Howerd Show''
* 1959: ''Gala Opening''
* 1966: ''East of Howerd''
* 1966: ''Big Bad Mouse''
* 1967: ''Sykes Versus ITV''
* 1967: ''The Heart of Show Business''
* 1968: ''Howerd's Hour''
* 1971: ''Sykes: With the Lid Off''
* 1972: ''Big Bad Mouse''
* 1977: ''Eric Sykes Shows a Few of Our Favourite Things''
* 1977: ''Charley's Aunt''
* 1979: ''The Plank''
* 1980: ''The Likes of Sykes''
* 1982: ''The Eric Sykes 1990 Show''
* 1993: ''The Big Freeze''
* 2000: ''The Unforgettable Hattie Jacques''
* 2000: ''The Unforgettable Frankie Howerd''
* 2005: ''Tribute to John Mills''
* 2010: ''The Unforgettable Terry Scott''
* 2012: ''The Late Great Eric Sykes''

=== Video's ===
* 1996: ''And It's Goodnight from Him: The Very Best of Ronnie Barker''
* 2004: ''Sykes in the Studio''
* 2004: ''Sykes on Sykes''

== Eksterne skakels ==
* {{IMDb|0843059|Eric Sykes}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Sykes, Eric}}
[[Kategorie:Geboortes in 1923]]
[[Kategorie:Sterftes in 2012]]
[[Kategorie:Engelse manlike akteurs van die 20ste eeu]]
[[Kategorie:Engelse manlike akteurs van die 21ste eeu]]</text>
      <sha1>al1tv1xdslcni1s9roqd46onzmfnxrj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Antoine Bertrand</title>
    <ns>0</ns>
    <id>259817</id>
    <revision>
      <id>2816500</id>
      <parentid>2126857</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T23:06:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sorcier du Lac</username>
        <id>122522</id>
      </contributor>
      <origin>2816500</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1913" sha1="aa0f7cvameuwc4drov0hrvfzea5x1cb" xml:space="preserve">{{Weesbladsy}}
{{Inligtingskas Akteur
| Naam                      = Antoine Bertrand
| Beeld                     = Antoine Bertrand 2025-06-24.png
| Beeldbeskrywing           = &lt;!-- Vir oormuis-info/ vir siggestremdes; sonder wiki-sintaks --&gt;
| Beeldonderskrif           = 
| Geboortenaam              =  
| Alias                     = 
| Geboortedatum             = {{Geboortedatum en ouderdom|1977|12|12}}
| Geboorteplek              = 
| Nasionaliteit             = [[Kanada|Kanadees]]
| Sterfdatum                = 
| Sterfplek                 = 
| Ouers                     = 
| Lewensmaat                = 
| Kinders                   = 
| Skool                     = 
| Universiteit              = 
| Beroep                    = Akteur en vervaardiger
| Aktiewe jare              = 1996–nou
| Noemenswaardige rolprente = 
| Webwerf                   = 
| IMDb                      = 1531116
| Toekennings               = &lt;!-- slegs noemenswaardiges --&gt;
}}

'''Antoine Bertrand''' (gebore 12 Desember 1977) is 'n [[Kanada|Kanadese]] akteur en vervaardiger. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente ''Frisson des collines'' (2011), ''Starbuck'' (2011), en ''Louis Cyr'' (2013), en in die televisiereeks ''Boomerang'' (2015).

== Filmografie ==
=== Rolprente ===
* 2011: ''Frisson des collines''
* 2011: ''Starbuck''
* 2013: ''Louis Cyr''
* 2013: ''The 4 Soldiers''
* 2014: ''Les maîtres du suspense''
* 2015: ''Ego Trip''
* 2016: ''Two Is a Family''
* 2016: ''Votez Bougon''

=== Televisiereekse ===
* 2004: ''Les Bougon: C'est aussi ça la vie''
* 2004: ''Tout le monde en parle''
* 2006: ''Ici Louis-José Houde''
* 2006: ''C.A.''
* 2015: ''Boomerang''
* 2016: ''True North''

== Eksterne skakels ==
* {{IMDb|1531116|Antoine Bertrand}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Bertrand, Antoine}}
[[Kategorie:Geboortes in 1977]]
[[Kategorie:Kanadese manlike akteurs van die 21ste eeu]]
[[Kategorie:Lewende mense]]</text>
      <sha1>aa0f7cvameuwc4drov0hrvfzea5x1cb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kirill Kondrašin</title>
    <ns>0</ns>
    <id>266959</id>
    <revision>
      <id>2816501</id>
      <parentid>2811866</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T23:07:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <comment>/* Asiel en liefde gevind in Wes-Europa */</comment>
      <origin>2816501</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6936" sha1="tfvwnvebkv918si0e87ttprcld2gsg0" xml:space="preserve">[[Lêer:Kirill Kondrashin 1979.jpg|duimnael|Kirill Kondrashin, 1979]]
'''Kirill Petrovich Kondrashin''',  ([[Russies]]: Кири́лл Петро́вич Кондра́шин, ''Kirill Petrovič Kondrašin''; * (O.S.D.: 21 Februarie) [[6 Maart]] [[1914]] – † [[7 Maart]] [[1981]]) was 'n [[Sowjetunie|Sowjet-]] en [[Russiese]] [[dirigent]].

==Vroeë Lewe==
Kondrashin is in [[Moskou]] in 'n gesin van orkesmusikante gebore. Hy het baie ure met resitasies deurgebring en het op die ouderdom van veertien 'n besliste besluit geneem om 'n dirigent te word. Hy het van 1931 tot 1936 onder die dirigent Boris Khaykin by die Moskou Konservatoria gestudeer. Kondrashin het begin gedirigeer in die Jongmens Teater in Moskou in 1931, en drie jaar later daarmee voortgegaan by die Stanislavskyi en Nemirowitsj-Dantjenko Moskou Akademiese Musiekteater. Hy het van 1938 tot 1942 by die Maliy Operateater in [[Sint Petersburg|Leningrad]] gedirigeer en van 1943 by die Bolshoi Teater in Moskou. Sy uitvoering van [[Dmitri Sjostakowitsj|Sjostakowitsj]] se Simfonie No.1 het die komponis se aandag getrek en gelei tot die begin van 'n ferm vriendskap. In 1947 is die Stalin Medalje aan hom toegeken.

==Hoof loopbaan==
Tydens die eerste Internasionale Tsjaikofski-kompetisie in 1958 was Kondrashin die dirigent vir Van Cliburn, wat die eerste prys gewen het. Na die kompetisie het hy deur die Verenigde State getoer saam met Cliburn, wat hom die eerste Russiese dirigent gemaak het om besoek af te lê aan Amerika sedert die begin van die [[Koue Oorlog]].&lt;ref name=&quot;allmusic-mn0000031806&quot; /&gt; Hulle het die werke opgevoer, en opnames gemaak van, die [[Sergei Rachmaninoff|Rachmaninoff]] Klavierconcerto No.3 en [[Pjotr Tsjaikofski|Tsjaikofski]] Klavierconcerto No.1,wat hulle tydens die kompetisie gespeel het. Miljoene van die opnames was in die VSA verkoop. Die 1958 Van Cliburn opname van Tsjaikofski se Klavierconcerto No.1 was die eerste klassiek LP om platinum status te bereik. Later in 1972 het 'n lewendige uitvoering van Brahms se Klavierconcerto No. 2 Cliburn en Kondrashin herenig met die Moskou Filharmoniese Orkes in Moskou; RCA Victor sou uiteindelik die uitvoering vrystel saam met 'n ateljee-opname van [[Rachmaninoff]] se ''Rapsodie op 'n Tema van Paganini'' op CD. Hy was ook vanaf 1960 tot 1975 die artistiese direkteur van die [[Moskou Filharmoniese Orkes]]. Gedurende hierdie tydperk het hy die eerste opvoering van [[Sjostakowitsj]] se Simfonie No.4 in Desember 1961 en sy No.13 die volgende jaar gelewer.&lt;ref name=&quot;osakafu-u&quot; /&gt; Hy het verskeie opvoerings in [[Europa]] en Amerika saam met ander bekende Russiese musikante gegee soos [[Mstislav Rostropovich|Rostropovich]], [[David Oistrakh|Oistrakh]], and [[Sviatoslav Richter]].

[[Lêer:Nolda Broekstra 1983.jpg|duimnael|Nolda Broekstra in 1983, sy laaste vrou.]]

==Asiel en liefde gevind in Wes-Europa==
Kondrashin het in Desember 1978 oorgeloop van die Sowjetunie terwyl hy op toer was in [[Nederland]] en het aldaar aansoek gedoen om politieke asiel, in navolging waarvan die Sowjetregering onmiddellik al sy voormalige opnames verban het. Hy het in 1978 die pos aangeneem van permanente gasdirigent van Amsterdam se [[Koninklike Concertgebouw-orkes]] en in daardie pos aangebly tot sy dood. Hy het 'n vrugbare maar kort vennootskap aangeknoop met die [[Weense Filharmoniese Orkes]]. 

In Nederland is hy getroud met sy assistent en interpreteerder, die musikoloog Nolda Broekstra (gebore in 1944). Toe hulle die eerste keer in 1975 ontmoet het was Broekstra dertig jaar jonger en het sy geen Russies geken nie. Beide was getroud en was nie vlot in [[Engels]] nie, te wete die taal wat hulle met mekaar gepraat het. Tog het hulle verlief geraak en probeer saam wees as hulle kon en het hulle ook briewe gewissel. Broekstra het op ywerige wyse begin Russies en Engels aanleer en het gou beide tale bemeester.&lt;ref name=&quot;r1&quot; /&gt; 

Hulle familielewe in Nederland was van korte duur, aangesien Kondrashin vroeg in 1981 in [[Amsterdam]] aan 'n [[hartaanval]] oorlede is. Op dieselfde dag het hy Mahler se Eerste Simfonie gedirigeer met die [[NDR Simfonieorkes|Noord-Duitse Radio Simfonieorkes]]. [[Philips]] Records het sommige van die opnames van Kondrashin se lewendige konserte op LP en CD uitgereik, insluitende sy energieke uitvoerings van simfonieë deur Sjostakowitsj. Op die opname van [[Dmitri Sjostakowitsj]] se Sesde Simfonie kan daar gehoor word hoe Kondrashin sy voete stamp soos hy die lewendige finale beweging dirigeer.

Hy was 'n ondersteuner van die berugte Amerikaanse kommunis, Angela Davis.&lt;ref name=&quot;nytimes-1971-01-07&quot; /&gt;

==Eerbewyse en toekennings==
* Stalin-prys, eerste klas (1948) – vir die dirigeer van die opera &quot;Bose Mag&quot; AN Serov Bolshoi verhoog
* Stalin-prys, tweede klas (1949) – vir die dirigeer van die opera &quot;The Bartered Bride&quot; deur Smetana
* Glinka Staats-prys (1969) – Konsert (1966–1967) en (1967–1968)
* Die Kunstenaar van die Mense van die USSR (1972)
* Geëerde Kunstenaar van die RSFSR (1951)
* Orde van die Rooi Banier van Arbeid

== Verwysings ==
{{Verwysings|verwysings=
&lt;ref name=&quot;allmusic-mn0000031806&quot;&gt;{{cite web |title=Kirill Kondrashin |url=http://www.allmusic.com/artist/kirill-kondrashin-mn0000031806/biography |website=AllMusic |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20190711115020/https://www.allmusic.com/artist/kirill-kondrashin-mn0000031806/biography |archive-date=11 Julie 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

&lt;ref name=&quot;osakafu-u&quot;&gt;[http://develp.envi.osakafu-u.ac.jp/staff/kudo/dsch/pree.html Premiere&lt;!-- Bot generated title --&gt;] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060206054855/http://develp.envi.osakafu-u.ac.jp/staff/kudo/dsch/pree.html |date=6 Februarie 2006}}&lt;/ref&gt;

&lt;ref name=&quot;r1&quot;&gt;{{cite book|author=Gregor Tassie|title=Kirill Kondrashin: His Life in Music|url=https://books.google.com/books?id=iF42F6npAiEC&amp;pg=PA265|accessdate=6 November 2012|date=30 March 2010|publisher=Scarecrow Press|isbn=978-0-8108-6974-5|pages=261–270}}&lt;/ref&gt;

&lt;ref name=&quot;amazon-B00000E570&quot;&gt;[https://www.amazon.com/dp/B00000E570 The Kondrashin Recordings – Shostakovich: Symphony No. 6; Nielsen: Symphony No. 5]. [[Amazon (company)|Amazon]].&lt;/ref&gt;

&lt;ref name=&quot;nytimes-1971-01-07&quot;&gt;{{cite news |title=More Russians Send Plea To Nixon on Angela Davis |url=https://www.nytimes.com/1971/01/07/archives/more-russians-send-plea-to-nixon-on-angela-davis.html |newspaper=[[The New York Times]] |date=7 Januarie 1971 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20190711115010/https://www.nytimes.com/1971/01/07/archives/more-russians-send-plea-to-nixon-on-angela-davis.html |archive-date=11 Julie 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;
}}

== Eksterne skakels ==
{{Commons-kategorie inlyn|Kirill Kondrashin}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Kondrasin, Kiril}}
[[Kategorie:Russiese dirigente]]
[[Kategorie:Sowjetse musici]]
[[Kategorie:Geboortes in 1914]]
[[Kategorie:Sterftes in 1981]]</text>
      <sha1>tfvwnvebkv918si0e87ttprcld2gsg0</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816502</id>
      <parentid>2816501</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T23:07:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <comment>Rol weergawe [[Special:Diff/2816501|2816501]] deur [[Special:Contributions/Johannescharlesventer|Johannescharlesventer]] ([[User talk:Johannescharlesventer|bespreek]]) terug.</comment>
      <origin>2816502</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6969" sha1="9m5kaa8g9nwepz4wgogpt7lgfhun184" xml:space="preserve">[[Lêer:Kirill Kondrashin 1979.jpg|duimnael|Kirill Kondrashin, 1979]]
'''Kirill Petrovich Kondrashin''',  ([[Russies]]: Кири́лл Петро́вич Кондра́шин, ''Kirill Petrovič Kondrašin''; * (O.S.D.: 21 Februarie) [[6 Maart]] [[1914]] – † [[7 Maart]] [[1981]]) was 'n [[Sowjetunie|Sowjet-]] en [[Russiese]] [[dirigent]].

==Vroeë Lewe==
Kondrashin is in [[Moskou]] in 'n gesin van orkesmusikante gebore. Hy het baie ure met resitasies deurgebring en het op die ouderdom van veertien 'n besliste besluit geneem om 'n dirigent te word. Hy het van 1931 tot 1936 onder die dirigent Boris Khaykin by die Moskou Konservatoria gestudeer. Kondrashin het begin gedirigeer in die Jongmens Teater in Moskou in 1931, en drie jaar later daarmee voortgegaan by die Stanislavskyi en Nemirowitsj-Dantjenko Moskou Akademiese Musiekteater. Hy het van 1938 tot 1942 by die Maliy Operateater in [[Sint Petersburg|Leningrad]] gedirigeer en van 1943 by die Bolshoi Teater in Moskou. Sy uitvoering van [[Dmitri Sjostakowitsj|Sjostakowitsj]] se Simfonie No.1 het die komponis se aandag getrek en gelei tot die begin van 'n ferm vriendskap. In 1947 is die Stalin Medalje aan hom toegeken.

==Hoof loopbaan==
Tydens die eerste Internasionale Tsjaikofski-kompetisie in 1958 was Kondrashin die dirigent vir Van Cliburn, wat die eerste prys gewen het. Na die kompetisie het hy deur die Verenigde State getoer saam met Cliburn, wat hom die eerste Russiese dirigent gemaak het om besoek af te lê aan Amerika sedert die begin van die [[Koue Oorlog]].&lt;ref name=&quot;allmusic-mn0000031806&quot; /&gt; Hulle het die werke opgevoer, en opnames gemaak van, die [[Sergei Rachmaninoff|Rachmaninoff]] Klavierconcerto No.3 en [[Pjotr Tsjaikofski|Tsjaikofski]] Klavierconcerto No.1,wat hulle tydens die kompetisie gespeel het. Miljoene van die opnames was in die VSA verkoop. Die 1958 Van Cliburn opname van Tsjaikofski se Klavierconcerto No.1 was die eerste klassiek LP om platinum status te bereik. Later in 1972 het 'n lewendige uitvoering van Brahms se Klavierconcerto No. 2 Cliburn en Kondrashin herenig met die Moskou Filharmoniese Orkes in Moskou; RCA Victor sou uiteindelik die uitvoering vrystel saam met 'n ateljee-opname van [[Rachmaninoff]] se ''Rapsodie op 'n Tema van Paganini'' op CD. Hy was ook vanaf 1960 tot 1975 die artistiese direkteur van die [[Moskou Filharmoniese Orkes]]. Gedurende hierdie tydperk het hy die eerste opvoering van [[Sjostakowitsj]] se Simfonie No.4 in Desember 1961 en sy No.13 die volgende jaar gelewer.&lt;ref name=&quot;osakafu-u&quot; /&gt; Hy het verskeie opvoerings in [[Europa]] en Amerika saam met ander bekende Russiese musikante gegee soos [[Mstislav Rostropovich|Rostropovich]], [[David Oistrakh|Oistrakh]], and [[Sviatoslav Richter]].

[[Lêer:Nolda Broekstra 1983.jpg|duimnael|Nolda Broekstra in 1983, sy laaste vrou.]]

==Asiel en liefde gevind in Wes-Europa==
Kondrashin het in Desember 1978 oorgeloop van die Sowjetunie terwyl hy op toer was in [[Nederland]] en het aldaar aansoek gedoen om politieke asiel, in navolging waarvan die Sowjetregering onmiddellik al sy voormalige opnames verban het. Hy het in 1978 die pos aangeneem van permanente gasdirigent van Amsterdam se [[Koninklike Concertgebouw-orkes]] en in daardie pos aangebly tot sy dood. Hy het 'n vrugbare maar kort vennootskap aangeknoop met die [[Weense Filharmoniese Orkes]]. 

In Nederland is hy getroud met sy assistent en interpreteerder, die musikoloog Nolda Broekstra (gebore in 1944). Toe hulle die eerste keer in 1975 ontmoet het was Broekstra dertig jaar jonger en het sy geen Russies geken nie. Beide was getroud en was nie vlot in [[Engels]] nie, te wete die taal wat hulle met mekaar gepraat het. Tog het hulle verlief geraak en probeer saam wees as hulle kon en het hulle ook briewe gewissel. Broekstra het op ywerige wyse begin Russies en Engels aanleer en het gou beide tale bemeester.&lt;ref name=&quot;r1&quot; /&gt; 

Hulle familielewe in Nederland was van korte duur, aangesien Kondrashin vroeg in 1981 in [[Amsterdam]] aan 'n [[hartaanval]] oorlede is. Op dieselfde dag het hy Mahler se Eerste Simfonie gedirigeer met die [[NDR Simfonieorkes|Noord-Duitse Radio Simfonieorkes]]. [[Philips]] Records het sommige van die opnames van Kondrashin se lewendige konserte op LP en CD uitgereik, insluitende sy energieke uitvoerings van simfonieë deur Sjostakowitsj. Op die opname van [[Dmitri Sjostakowitsj]] se Sesde Simfonie kan daar gehoor word hoe Kondrashin sy voete stamp soos hy die lewendige finale beweging dirigeer.&lt;ref name=&quot;amazon-B00000E570&quot; /&gt; 

Hy was 'n ondersteuner van die berugte Amerikaanse kommunis, Angela Davis.&lt;ref name=&quot;nytimes-1971-01-07&quot; /&gt;

==Eerbewyse en toekennings==
* Stalin-prys, eerste klas (1948) – vir die dirigeer van die opera &quot;Bose Mag&quot; AN Serov Bolshoi verhoog
* Stalin-prys, tweede klas (1949) – vir die dirigeer van die opera &quot;The Bartered Bride&quot; deur Smetana
* Glinka Staats-prys (1969) – Konsert (1966–1967) en (1967–1968)
* Die Kunstenaar van die Mense van die USSR (1972)
* Geëerde Kunstenaar van die RSFSR (1951)
* Orde van die Rooi Banier van Arbeid

== Verwysings ==
{{Verwysings|verwysings=
&lt;ref name=&quot;allmusic-mn0000031806&quot;&gt;{{cite web |title=Kirill Kondrashin |url=http://www.allmusic.com/artist/kirill-kondrashin-mn0000031806/biography |website=AllMusic |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20190711115020/https://www.allmusic.com/artist/kirill-kondrashin-mn0000031806/biography |archive-date=11 Julie 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

&lt;ref name=&quot;osakafu-u&quot;&gt;[http://develp.envi.osakafu-u.ac.jp/staff/kudo/dsch/pree.html Premiere&lt;!-- Bot generated title --&gt;] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060206054855/http://develp.envi.osakafu-u.ac.jp/staff/kudo/dsch/pree.html |date=6 Februarie 2006}}&lt;/ref&gt;

&lt;ref name=&quot;r1&quot;&gt;{{cite book|author=Gregor Tassie|title=Kirill Kondrashin: His Life in Music|url=https://books.google.com/books?id=iF42F6npAiEC&amp;pg=PA265|accessdate=6 November 2012|date=30 March 2010|publisher=Scarecrow Press|isbn=978-0-8108-6974-5|pages=261–270}}&lt;/ref&gt;

&lt;ref name=&quot;amazon-B00000E570&quot;&gt;[https://www.amazon.com/dp/B00000E570 The Kondrashin Recordings – Shostakovich: Symphony No. 6; Nielsen: Symphony No. 5]. [[Amazon (company)|Amazon]].&lt;/ref&gt;

&lt;ref name=&quot;nytimes-1971-01-07&quot;&gt;{{cite news |title=More Russians Send Plea To Nixon on Angela Davis |url=https://www.nytimes.com/1971/01/07/archives/more-russians-send-plea-to-nixon-on-angela-davis.html |newspaper=[[The New York Times]] |date=7 Januarie 1971 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20190711115010/https://www.nytimes.com/1971/01/07/archives/more-russians-send-plea-to-nixon-on-angela-davis.html |archive-date=11 Julie 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;
}}

== Eksterne skakels ==
{{Commons-kategorie inlyn|Kirill Kondrashin}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Kondrasin, Kiril}}
[[Kategorie:Russiese dirigente]]
[[Kategorie:Sowjetse musici]]
[[Kategorie:Geboortes in 1914]]
[[Kategorie:Sterftes in 1981]]</text>
      <sha1>9m5kaa8g9nwepz4wgogpt7lgfhun184</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816503</id>
      <parentid>2816502</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T23:08:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <origin>2816503</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6969" sha1="7fr4yo1yb0vyjhruzazy34o35lqg941" xml:space="preserve">[[Lêer:Kirill Kondrashin 1979.jpg|duimnael|Kirill Kondrashin, 1979]]
'''Kirill Petrovich Kondrašin''',  ([[Russies]]: Кири́лл Петро́вич Кондра́шин, ''Kirill Petrovič Kondrašin''; * (O.S.D.: 21 Februarie) [[6 Maart]] [[1914]] – † [[7 Maart]] [[1981]]) was 'n [[Sowjetunie|Sowjet-]] en [[Russiese]] [[dirigent]].

==Vroeë Lewe==
Kondrashin is in [[Moskou]] in 'n gesin van orkesmusikante gebore. Hy het baie ure met resitasies deurgebring en het op die ouderdom van veertien 'n besliste besluit geneem om 'n dirigent te word. Hy het van 1931 tot 1936 onder die dirigent Boris Khaykin by die Moskou Konservatoria gestudeer. Kondrashin het begin gedirigeer in die Jongmens Teater in Moskou in 1931, en drie jaar later daarmee voortgegaan by die Stanislavskyi en Nemirowitsj-Dantjenko Moskou Akademiese Musiekteater. Hy het van 1938 tot 1942 by die Maliy Operateater in [[Sint Petersburg|Leningrad]] gedirigeer en van 1943 by die Bolshoi Teater in Moskou. Sy uitvoering van [[Dmitri Sjostakowitsj|Sjostakowitsj]] se Simfonie No.1 het die komponis se aandag getrek en gelei tot die begin van 'n ferm vriendskap. In 1947 is die Stalin Medalje aan hom toegeken.

==Hoof loopbaan==
Tydens die eerste Internasionale Tsjaikofski-kompetisie in 1958 was Kondrashin die dirigent vir Van Cliburn, wat die eerste prys gewen het. Na die kompetisie het hy deur die Verenigde State getoer saam met Cliburn, wat hom die eerste Russiese dirigent gemaak het om besoek af te lê aan Amerika sedert die begin van die [[Koue Oorlog]].&lt;ref name=&quot;allmusic-mn0000031806&quot; /&gt; Hulle het die werke opgevoer, en opnames gemaak van, die [[Sergei Rachmaninoff|Rachmaninoff]] Klavierconcerto No.3 en [[Pjotr Tsjaikofski|Tsjaikofski]] Klavierconcerto No.1,wat hulle tydens die kompetisie gespeel het. Miljoene van die opnames was in die VSA verkoop. Die 1958 Van Cliburn opname van Tsjaikofski se Klavierconcerto No.1 was die eerste klassiek LP om platinum status te bereik. Later in 1972 het 'n lewendige uitvoering van Brahms se Klavierconcerto No. 2 Cliburn en Kondrashin herenig met die Moskou Filharmoniese Orkes in Moskou; RCA Victor sou uiteindelik die uitvoering vrystel saam met 'n ateljee-opname van [[Rachmaninoff]] se ''Rapsodie op 'n Tema van Paganini'' op CD. Hy was ook vanaf 1960 tot 1975 die artistiese direkteur van die [[Moskou Filharmoniese Orkes]]. Gedurende hierdie tydperk het hy die eerste opvoering van [[Sjostakowitsj]] se Simfonie No.4 in Desember 1961 en sy No.13 die volgende jaar gelewer.&lt;ref name=&quot;osakafu-u&quot; /&gt; Hy het verskeie opvoerings in [[Europa]] en Amerika saam met ander bekende Russiese musikante gegee soos [[Mstislav Rostropovich|Rostropovich]], [[David Oistrakh|Oistrakh]], and [[Sviatoslav Richter]].

[[Lêer:Nolda Broekstra 1983.jpg|duimnael|Nolda Broekstra in 1983, sy laaste vrou.]]

==Asiel en liefde gevind in Wes-Europa==
Kondrashin het in Desember 1978 oorgeloop van die Sowjetunie terwyl hy op toer was in [[Nederland]] en het aldaar aansoek gedoen om politieke asiel, in navolging waarvan die Sowjetregering onmiddellik al sy voormalige opnames verban het. Hy het in 1978 die pos aangeneem van permanente gasdirigent van Amsterdam se [[Koninklike Concertgebouw-orkes]] en in daardie pos aangebly tot sy dood. Hy het 'n vrugbare maar kort vennootskap aangeknoop met die [[Weense Filharmoniese Orkes]]. 

In Nederland is hy getroud met sy assistent en interpreteerder, die musikoloog Nolda Broekstra (gebore in 1944). Toe hulle die eerste keer in 1975 ontmoet het was Broekstra dertig jaar jonger en het sy geen Russies geken nie. Beide was getroud en was nie vlot in [[Engels]] nie, te wete die taal wat hulle met mekaar gepraat het. Tog het hulle verlief geraak en probeer saam wees as hulle kon en het hulle ook briewe gewissel. Broekstra het op ywerige wyse begin Russies en Engels aanleer en het gou beide tale bemeester.&lt;ref name=&quot;r1&quot; /&gt; 

Hulle familielewe in Nederland was van korte duur, aangesien Kondrashin vroeg in 1981 in [[Amsterdam]] aan 'n [[hartaanval]] oorlede is. Op dieselfde dag het hy Mahler se Eerste Simfonie gedirigeer met die [[NDR Simfonieorkes|Noord-Duitse Radio Simfonieorkes]]. [[Philips]] Records het sommige van die opnames van Kondrashin se lewendige konserte op LP en CD uitgereik, insluitende sy energieke uitvoerings van simfonieë deur Sjostakowitsj. Op die opname van [[Dmitri Sjostakowitsj]] se Sesde Simfonie kan daar gehoor word hoe Kondrashin sy voete stamp soos hy die lewendige finale beweging dirigeer.&lt;ref name=&quot;amazon-B00000E570&quot; /&gt; 

Hy was 'n ondersteuner van die berugte Amerikaanse kommunis, Angela Davis.&lt;ref name=&quot;nytimes-1971-01-07&quot; /&gt;

==Eerbewyse en toekennings==
* Stalin-prys, eerste klas (1948) – vir die dirigeer van die opera &quot;Bose Mag&quot; AN Serov Bolshoi verhoog
* Stalin-prys, tweede klas (1949) – vir die dirigeer van die opera &quot;The Bartered Bride&quot; deur Smetana
* Glinka Staats-prys (1969) – Konsert (1966–1967) en (1967–1968)
* Die Kunstenaar van die Mense van die USSR (1972)
* Geëerde Kunstenaar van die RSFSR (1951)
* Orde van die Rooi Banier van Arbeid

== Verwysings ==
{{Verwysings|verwysings=
&lt;ref name=&quot;allmusic-mn0000031806&quot;&gt;{{cite web |title=Kirill Kondrashin |url=http://www.allmusic.com/artist/kirill-kondrashin-mn0000031806/biography |website=AllMusic |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20190711115020/https://www.allmusic.com/artist/kirill-kondrashin-mn0000031806/biography |archive-date=11 Julie 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

&lt;ref name=&quot;osakafu-u&quot;&gt;[http://develp.envi.osakafu-u.ac.jp/staff/kudo/dsch/pree.html Premiere&lt;!-- Bot generated title --&gt;] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060206054855/http://develp.envi.osakafu-u.ac.jp/staff/kudo/dsch/pree.html |date=6 Februarie 2006}}&lt;/ref&gt;

&lt;ref name=&quot;r1&quot;&gt;{{cite book|author=Gregor Tassie|title=Kirill Kondrashin: His Life in Music|url=https://books.google.com/books?id=iF42F6npAiEC&amp;pg=PA265|accessdate=6 November 2012|date=30 March 2010|publisher=Scarecrow Press|isbn=978-0-8108-6974-5|pages=261–270}}&lt;/ref&gt;

&lt;ref name=&quot;amazon-B00000E570&quot;&gt;[https://www.amazon.com/dp/B00000E570 The Kondrashin Recordings – Shostakovich: Symphony No. 6; Nielsen: Symphony No. 5]. [[Amazon (company)|Amazon]].&lt;/ref&gt;

&lt;ref name=&quot;nytimes-1971-01-07&quot;&gt;{{cite news |title=More Russians Send Plea To Nixon on Angela Davis |url=https://www.nytimes.com/1971/01/07/archives/more-russians-send-plea-to-nixon-on-angela-davis.html |newspaper=[[The New York Times]] |date=7 Januarie 1971 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20190711115010/https://www.nytimes.com/1971/01/07/archives/more-russians-send-plea-to-nixon-on-angela-davis.html |archive-date=11 Julie 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;
}}

== Eksterne skakels ==
{{Commons-kategorie inlyn|Kirill Kondrashin}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Kondrasin, Kiril}}
[[Kategorie:Russiese dirigente]]
[[Kategorie:Sowjetse musici]]
[[Kategorie:Geboortes in 1914]]
[[Kategorie:Sterftes in 1981]]</text>
      <sha1>7fr4yo1yb0vyjhruzazy34o35lqg941</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816504</id>
      <parentid>2816503</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T23:09:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Johannescharlesventer het bladsy [[Kiril Kondrašin]] na [[Kirill Kondrašin]] geskuif</comment>
      <origin>2816503</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6969" sha1="7fr4yo1yb0vyjhruzazy34o35lqg941" xml:space="preserve">[[Lêer:Kirill Kondrashin 1979.jpg|duimnael|Kirill Kondrashin, 1979]]
'''Kirill Petrovich Kondrašin''',  ([[Russies]]: Кири́лл Петро́вич Кондра́шин, ''Kirill Petrovič Kondrašin''; * (O.S.D.: 21 Februarie) [[6 Maart]] [[1914]] – † [[7 Maart]] [[1981]]) was 'n [[Sowjetunie|Sowjet-]] en [[Russiese]] [[dirigent]].

==Vroeë Lewe==
Kondrashin is in [[Moskou]] in 'n gesin van orkesmusikante gebore. Hy het baie ure met resitasies deurgebring en het op die ouderdom van veertien 'n besliste besluit geneem om 'n dirigent te word. Hy het van 1931 tot 1936 onder die dirigent Boris Khaykin by die Moskou Konservatoria gestudeer. Kondrashin het begin gedirigeer in die Jongmens Teater in Moskou in 1931, en drie jaar later daarmee voortgegaan by die Stanislavskyi en Nemirowitsj-Dantjenko Moskou Akademiese Musiekteater. Hy het van 1938 tot 1942 by die Maliy Operateater in [[Sint Petersburg|Leningrad]] gedirigeer en van 1943 by die Bolshoi Teater in Moskou. Sy uitvoering van [[Dmitri Sjostakowitsj|Sjostakowitsj]] se Simfonie No.1 het die komponis se aandag getrek en gelei tot die begin van 'n ferm vriendskap. In 1947 is die Stalin Medalje aan hom toegeken.

==Hoof loopbaan==
Tydens die eerste Internasionale Tsjaikofski-kompetisie in 1958 was Kondrashin die dirigent vir Van Cliburn, wat die eerste prys gewen het. Na die kompetisie het hy deur die Verenigde State getoer saam met Cliburn, wat hom die eerste Russiese dirigent gemaak het om besoek af te lê aan Amerika sedert die begin van die [[Koue Oorlog]].&lt;ref name=&quot;allmusic-mn0000031806&quot; /&gt; Hulle het die werke opgevoer, en opnames gemaak van, die [[Sergei Rachmaninoff|Rachmaninoff]] Klavierconcerto No.3 en [[Pjotr Tsjaikofski|Tsjaikofski]] Klavierconcerto No.1,wat hulle tydens die kompetisie gespeel het. Miljoene van die opnames was in die VSA verkoop. Die 1958 Van Cliburn opname van Tsjaikofski se Klavierconcerto No.1 was die eerste klassiek LP om platinum status te bereik. Later in 1972 het 'n lewendige uitvoering van Brahms se Klavierconcerto No. 2 Cliburn en Kondrashin herenig met die Moskou Filharmoniese Orkes in Moskou; RCA Victor sou uiteindelik die uitvoering vrystel saam met 'n ateljee-opname van [[Rachmaninoff]] se ''Rapsodie op 'n Tema van Paganini'' op CD. Hy was ook vanaf 1960 tot 1975 die artistiese direkteur van die [[Moskou Filharmoniese Orkes]]. Gedurende hierdie tydperk het hy die eerste opvoering van [[Sjostakowitsj]] se Simfonie No.4 in Desember 1961 en sy No.13 die volgende jaar gelewer.&lt;ref name=&quot;osakafu-u&quot; /&gt; Hy het verskeie opvoerings in [[Europa]] en Amerika saam met ander bekende Russiese musikante gegee soos [[Mstislav Rostropovich|Rostropovich]], [[David Oistrakh|Oistrakh]], and [[Sviatoslav Richter]].

[[Lêer:Nolda Broekstra 1983.jpg|duimnael|Nolda Broekstra in 1983, sy laaste vrou.]]

==Asiel en liefde gevind in Wes-Europa==
Kondrashin het in Desember 1978 oorgeloop van die Sowjetunie terwyl hy op toer was in [[Nederland]] en het aldaar aansoek gedoen om politieke asiel, in navolging waarvan die Sowjetregering onmiddellik al sy voormalige opnames verban het. Hy het in 1978 die pos aangeneem van permanente gasdirigent van Amsterdam se [[Koninklike Concertgebouw-orkes]] en in daardie pos aangebly tot sy dood. Hy het 'n vrugbare maar kort vennootskap aangeknoop met die [[Weense Filharmoniese Orkes]]. 

In Nederland is hy getroud met sy assistent en interpreteerder, die musikoloog Nolda Broekstra (gebore in 1944). Toe hulle die eerste keer in 1975 ontmoet het was Broekstra dertig jaar jonger en het sy geen Russies geken nie. Beide was getroud en was nie vlot in [[Engels]] nie, te wete die taal wat hulle met mekaar gepraat het. Tog het hulle verlief geraak en probeer saam wees as hulle kon en het hulle ook briewe gewissel. Broekstra het op ywerige wyse begin Russies en Engels aanleer en het gou beide tale bemeester.&lt;ref name=&quot;r1&quot; /&gt; 

Hulle familielewe in Nederland was van korte duur, aangesien Kondrashin vroeg in 1981 in [[Amsterdam]] aan 'n [[hartaanval]] oorlede is. Op dieselfde dag het hy Mahler se Eerste Simfonie gedirigeer met die [[NDR Simfonieorkes|Noord-Duitse Radio Simfonieorkes]]. [[Philips]] Records het sommige van die opnames van Kondrashin se lewendige konserte op LP en CD uitgereik, insluitende sy energieke uitvoerings van simfonieë deur Sjostakowitsj. Op die opname van [[Dmitri Sjostakowitsj]] se Sesde Simfonie kan daar gehoor word hoe Kondrashin sy voete stamp soos hy die lewendige finale beweging dirigeer.&lt;ref name=&quot;amazon-B00000E570&quot; /&gt; 

Hy was 'n ondersteuner van die berugte Amerikaanse kommunis, Angela Davis.&lt;ref name=&quot;nytimes-1971-01-07&quot; /&gt;

==Eerbewyse en toekennings==
* Stalin-prys, eerste klas (1948) – vir die dirigeer van die opera &quot;Bose Mag&quot; AN Serov Bolshoi verhoog
* Stalin-prys, tweede klas (1949) – vir die dirigeer van die opera &quot;The Bartered Bride&quot; deur Smetana
* Glinka Staats-prys (1969) – Konsert (1966–1967) en (1967–1968)
* Die Kunstenaar van die Mense van die USSR (1972)
* Geëerde Kunstenaar van die RSFSR (1951)
* Orde van die Rooi Banier van Arbeid

== Verwysings ==
{{Verwysings|verwysings=
&lt;ref name=&quot;allmusic-mn0000031806&quot;&gt;{{cite web |title=Kirill Kondrashin |url=http://www.allmusic.com/artist/kirill-kondrashin-mn0000031806/biography |website=AllMusic |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20190711115020/https://www.allmusic.com/artist/kirill-kondrashin-mn0000031806/biography |archive-date=11 Julie 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

&lt;ref name=&quot;osakafu-u&quot;&gt;[http://develp.envi.osakafu-u.ac.jp/staff/kudo/dsch/pree.html Premiere&lt;!-- Bot generated title --&gt;] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060206054855/http://develp.envi.osakafu-u.ac.jp/staff/kudo/dsch/pree.html |date=6 Februarie 2006}}&lt;/ref&gt;

&lt;ref name=&quot;r1&quot;&gt;{{cite book|author=Gregor Tassie|title=Kirill Kondrashin: His Life in Music|url=https://books.google.com/books?id=iF42F6npAiEC&amp;pg=PA265|accessdate=6 November 2012|date=30 March 2010|publisher=Scarecrow Press|isbn=978-0-8108-6974-5|pages=261–270}}&lt;/ref&gt;

&lt;ref name=&quot;amazon-B00000E570&quot;&gt;[https://www.amazon.com/dp/B00000E570 The Kondrashin Recordings – Shostakovich: Symphony No. 6; Nielsen: Symphony No. 5]. [[Amazon (company)|Amazon]].&lt;/ref&gt;

&lt;ref name=&quot;nytimes-1971-01-07&quot;&gt;{{cite news |title=More Russians Send Plea To Nixon on Angela Davis |url=https://www.nytimes.com/1971/01/07/archives/more-russians-send-plea-to-nixon-on-angela-davis.html |newspaper=[[The New York Times]] |date=7 Januarie 1971 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20190711115010/https://www.nytimes.com/1971/01/07/archives/more-russians-send-plea-to-nixon-on-angela-davis.html |archive-date=11 Julie 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;
}}

== Eksterne skakels ==
{{Commons-kategorie inlyn|Kirill Kondrashin}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Kondrasin, Kiril}}
[[Kategorie:Russiese dirigente]]
[[Kategorie:Sowjetse musici]]
[[Kategorie:Geboortes in 1914]]
[[Kategorie:Sterftes in 1981]]</text>
      <sha1>7fr4yo1yb0vyjhruzazy34o35lqg941</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Bespreking:Kirill Kondrašin</title>
    <ns>1</ns>
    <id>268017</id>
    <revision>
      <id>2816506</id>
      <parentid>2020275</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T23:09:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Johannescharlesventer het bladsy [[Bespreking:Kiril Kondrašin]] na [[Bespreking:Kirill Kondrašin]] geskuif</comment>
      <origin>2020275</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="44" sha1="2v27w7bebgol2ym1cn6ibpmrzbxwbzv" xml:space="preserve">{{Kop van besprekingsbladsy}}
{{Bladtrekke}}</text>
      <sha1>2v27w7bebgol2ym1cn6ibpmrzbxwbzv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Herbert Blomstedt</title>
    <ns>0</ns>
    <id>270116</id>
    <revision>
      <id>2816449</id>
      <parentid>2445293</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T18:44:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Alumni van die Universiteit Uppsala]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816449</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7313" sha1="7visib2l2idxv7mh1q524y92gyo682o" xml:space="preserve">'''Herbert Blomstedt''' ([[Sweeds]]:ˈhærːbɛʈ ˈblʊmːstɛt; gebore op 11 Julie 1927), is 'n [[Swede|Sweedse]] dirigent.&lt;ref&gt;[http://www.sfsymphony.org/About-Us/Musicians-Conductors/Herbert-Blomstedt Herbert Blomstedt] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130122222753/http://www.sfsymphony.org/About-Us/Musicians-Conductors/Herbert-Blomstedt |date=22 Januarie 2013 }}, SF symphony&lt;/ref&gt;
[[Image:Herbert Blomstedt in Lund 2008-10-03.jpg|thumb|right|Blomstedt gee 'n lesing op Brahms se koormusiek tydens die Koorfees in [[Lund, Swede]] 2008.]]

Herbert Blomstedt was in [[Springfield, Massachusetts|Springfield]], [[Massachusetts]], [[VSA]] gebore, maar twee jaar na sy geboorte het sy Sweedse ouers die gesin teruggeneem na hul land van oorsprong. Blomstedt het by die ''[[Stockholm Koninklike Kollege van Musiek]]'' en die [[Universiteit van Uppsala]] studeer. Dit was gevolg deur studies van hedendaagse musiek by [[Darmstadt]] in 1949, [[Barokmusiek]] met [[Paul Sacher]] by die ''[[Schola Cantorum Basiliensis]]'', en verdere dirigeerstudies met [[Igor Markevitch]] en [[Jean Paul Morel|Jean Morel]] by die ''[[Juilliard School]]'', en met [[Leonard Bernstein]] by [[Tanglewood]] se ''Berkshire Musieksentrum''. Blomstedt het ook gedurende sy jeug in [[Finland]] gewoon.

Hy het in 1953 die ''Koussevitzky Dirigeer-prys'' gewen, en die ''Salzburgse Dirigeer-kompetisie in 1955.&lt;ref&gt;{{cite web |last=Stevenson |first=Joseph |url=http://www.allmusic.com/artist/herbert-blomstedt-q13670/biography |title=Herbert Blomstedt - Music Biography, Credits and Discography |publisher=AllMusic |date=11 Julie 1927 |access-date=4 Junie 2013 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20200427121945/http://www.allmusic.com/artist/herbert-blomstedt-q13670/biography |archive-date=27 April 2020 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

Blomstedt is die beste bekend om sy uitvoerings van Duitse en Oostenrykse komponiste soos [[Ludwig van Beethoven|Beethoven]], [[Felix Mendelssohn]], [[Johannes Brahms]], [[Franz Schubert]], [[Anton Bruckner]], [[Richard Strauss]] en [[Paul Hindemith]]. Hy is ook 'n voorstander van [[Skandinawië|Skandinawiese]] komponiste soos [[Edvard Grieg]], [[Franz Berwald]], [[Jean Sibelius]] en [[Carl Nielsen]].

Blomstedt is 'n toegewyde [[Sewendedagadventisme|Sewendedag adventis]] en repeteer nie op Vrydae-nagte of Saterdae nie - te wete die [[Sabbat]] in [[Sewendedagadventisme]]. Hy voer egter konserte op die dae uit aangesien hy uitvoerings van die musiekwerke as uitdrukkings van sy toegewydheid aan sy geloof beskou en nie as sulks as werk nie.&lt;ref&gt;{{cite news |url=https://www.nytimes.com/1986/03/09/arts/san-francisco-s-new-conductor-a-man-of-firm-beliefs.html |access-date=10 Julie 2017 |date=9 Maart 1986 |title=San Francisco's New Conductor – A Man of Firm Beliefs |work=New York Times |first=Mark |last=Steinbrink |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20190805182025/https://www.nytimes.com/1986/03/09/arts/san-francisco-s-new-conductor-a-man-of-firm-beliefs.html |archive-date=5 Augustus 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

[[File:Herbert Blomstedt in Leipziger Gewandhaus at 17th December 2015.JPG|thumb|Herbert Blomstedt in die Leipziger Gewandhaus, 2015]] Blomstedt was al die Musikale Direkteur of Prinsipiële Dirigent van die [[Norrköping Simfonieorkes]] (1954–1962), [[Oslo Filharmoniese orkes]] (1962–1968), [[Deense Nasionale Simfonieorkes|Deense Radio-simfonie]] (1967–1977) en [[Sweedse Radio-simfonieorkes|Sweedse Radio-simfonie]] (1977–1982). Hy het vanaf 1975 tot 1985 as Hoofdirigent van die [[Sächsische Staatskapelle Dresden|Dresdner Staatskapelle]] gedien en in die proses baie vername opnames gemaak, insluitende werke van Richard Strauss en die volledige Beethoven en Schubert simfonieë. Hy het ook die orkes op internasionale toere gelei.

Blomstedt was vanaf 1985 tot 1995 Musikale Direkteur van die [[San Francisco Simfonieorkes]].  Hy het die simfonieorkes op gereelde toere van Europa en Asië gelei en verskeie prysenswaardige opnames vir [[London Records|London/Decca]] gemaak, en in die proses twee [[Grammy]]toekennings, 'n [[Gramophone]]toekenning en 'n [[Grand Prix du Disque]] gewen, sowel as toekennings van [[België]], [[Duitsland]] en [[Japan]]. Nadat hy San Fransisco wat betref sy voltydse pligte aldaar verlaat het, het Blomstedt prinsipiële dirigeerskappe gehou by die  [[Noord-Duitse Radio-simfonieorkes]] (1996–1998) en die [[Leipzig Gewandhaus Orkes]] (1998–2005).

Blomstedt is tans Dirigent-Laureaat van die San Francisco Simfonieorkes en Honorêre Dirigent van die [[Bamberg Simfonieorkes]], [[Deense Nasionale Simfonieorkes]], [[NHK Simfonieorkes]], Sweedse Radio-simfonieorkes, Leipzig Gewandhaus Orkes en [[Staatskapelle Dresden]].

==Verwysings==
{{Verwysings}}

==Eksterne skakels==

*{{Allmusic|class=artist|id=q13670}}
* [https://web.archive.org/web/20071031003556/http://www.sfsymphony.org/templates/conductor.asp?nodeid=76 Herbert Blomstedt biografie] by die [[San Francisco Simfonieorkes]]
* [https://web.archive.org/web/20081204224909/http://www.sonic.net/~matthewv/blomstedt/index.html Herbert Blomstedt - 'n perspektief met ingang 1998 (sluit 'n platelys, aanhalings en konsertskedules in)]
* [https://web.archive.org/web/20071214190231/http://www.bamberger-symphoniker.de/ehrendirigenten.html?&amp;L=1 Bamberg Simfonieorkes Honorêre Dirigent]
* [http://www.dr.dk/Orkestre/DR%20Radiosymfoniorkestret/RSO%20in%20English/Conductors/herbertblomstedt.htm Deense Radio-simfonieorkes Honorêre Dirigent] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090619201521/http://www.dr.dk/Orkestre/DR%20Radiosymfoniorkestret/RSO%20in%20English/Conductors/herbertblomstedt.htm |date=19 Junie 2009 }}
* [https://web.archive.org/web/20080305072617/http://www.nhkso.or.jp/en/profile.html NHK Simfonieorkes Honorêre Dirigent]
* [http://www.sr.se/cgi-bin/berwaldhallen/program/artikel.asp?ProgramID=2555&amp;Artikel=1186930 Sweedse Radio-simfonieorkes Honorêre Dirigent]{{dooie skakel|date=November 2017 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
* [http://www.cami.com/?webid=44 CAMI Kunstenaarsblad]
* [https://web.archive.org/web/20110516103914/http://www.deccaclassics.com/artists/blomstedt/ DECCA Kunstenaarsblad]
* [http://www.bruceduffie.com/blomstedt.html Onderhoud met Herbert Blomstedt], 8 Januarie 1988

{{S-start}}
{{s-culture}}
{{succession box | title=[[Norrköping Simfonieorkes|Prinsipiële Dirigent, Norrköping Simfonieorkes]] | before=Heinz Freudenthal | years=1954-1962 | after=[[Everett Lee]]}}
{{succession box | title=[[Deense Nasionale Simfonieorkes|Hoofdirigent, Deense Nasionale Simfonieorkes]] | before=[[Fritz Busch]] | years=1967-1977 | after=[[Lamberto Gardelli]]}}
{{succession box | title=[[Sweedse Radio-simfonieorkes|Prinsipiële Dirigent, Sweedse Radio-simfonieorkes]] | before=[[Sergiu Celibidache]] | years=1977-1982 | after=[[Esa-Pekka Salonen]]}}
{{succession box | title=[[NDR Simfonieorkes|Prinsipiële dirigent, Noord-Duitse Radio-simfonieorkes]] | before=[[John Eliot Gardiner]] | years=1996-1998 | after=[[Christoph Eschenbach]]}}
{{S-end}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Blomstedt, Herbert}}
[[Kategorie:Geboortes in 1927]]
[[Kategorie:Lewende mense]]
[[Kategorie:Sweedse dirigente]]
[[Kategorie:Alumni van die Universiteit Uppsala]]</text>
      <sha1>7visib2l2idxv7mh1q524y92gyo682o</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816491</id>
      <parentid>2816449</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T22:32:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <comment>Verbeter.</comment>
      <origin>2816491</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7491" sha1="2u1c8t095o4k6pj0c064kk7snb9goa1" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Persoon
| naam               = Herbert Blomstedt
| beeld              = Herbert Blomstedt - Eröffnung Leipziger Buchmesse 2023 (cropped).jpg
| beeldonderskrif    = Blomstedt in 2023
| geboortenaam       = Herbert Thorson Blomstedt
| geboortedatum      = {{geboortedatum en ouderdom|1927|07|11|}}
| geboorteplek       = Springfield, [[Massachusetts]], Verenigde State
| beroep             = [[Dirigent]]
| huweliksmaat       = &lt;!--Waltraud Regina Peterson (1955–2003) geen verwysing nie, geen melding van bronartikel in teks nie--&gt;
}}

'''Herbert Blomstedt''' ([[Sweeds]]:ˈhærːbɛʈ ˈblʊmːstɛt; * [[11 Julie]] [[1927]]), is 'n [[Swede|Sweedse]] [[dirigent]].&lt;ref&gt;[http://www.sfsymphony.org/About-Us/Musicians-Conductors/Herbert-Blomstedt Herbert Blomstedt] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130122222753/http://www.sfsymphony.org/About-Us/Musicians-Conductors/Herbert-Blomstedt |date=22 Januarie 2013 }}, SF symphony&lt;/ref&gt;
[[Beeld:Herbert Blomstedt in Lund 2008-10-03.jpg|duimnael|regs|Blomstedt tydens 'n lesing oor Brahms se koormusiek gedurende die Koorfees in Lund, Swede in 2008.]]

Herbert Blomstedt is in [[Springfield, Massachusetts|Springfield]], [[Massachusetts]] gebore. Twee jaar na sy geboorte het sy Sweedse ouers die gesin teruggeneem na Swede. Blomstedt het aan die ''Stockholmse Koninklike Kollege van Musiek'' en die [[Universiteit van Uppsala]] studeer. Dit is gevolg deur studies in kontemporêre musiek by [[Darmstadt]] in 1949, [[barokmusiek]] onder Paul Sacher aan die Schola Cantorum Basiliensis en verdere dirigeerstudies onder [[Igor Markewitsj]] en Jean Morel aan die ''[[Juilliard-skool]]'' en onder [[Leonard Bernstein]] by Tanglewood se Berkshire Musieksentrum. Blomstedt het ook gedurende sy jeug in [[Finland]] gewoon.

Hy het in 1953 die Koussevitzky Dirigeer-prys gewen en die Salzburgse Dirigeerkompetisie in 1955.&lt;ref&gt;{{cite web |last=Stevenson |first=Joseph |url=http://www.allmusic.com/artist/herbert-blomstedt-q13670/biography |title=Herbert Blomstedt - Music Biography, Credits and Discography |publisher=AllMusic |date=11 Julie 1927 |access-date=4 Junie 2013 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20200427121945/http://www.allmusic.com/artist/herbert-blomstedt-q13670/biography |archive-date=27 April 2020 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

Blomstedt is veral bekend vir sy opvoerings van Duitse en Oostenrykse komponiste soos [[Ludwig van Beethoven|Beethoven]], [[Felix Mendelssohn|Mendelssohn]], [[Johannes Brahms|Brahms]], [[Franz Schubert|Schubert]], [[Anton Bruckner|Bruckner]], [[Richard Strauss]|Strauss] en [[Paul Hindemith|Hindemith]]. Hy is ook 'n voorstander van [[Skandinawië|Skandinawiese]] komponiste soos [[Edvard Grieg|Grieg]], Franz Berwald, [[Jean Sibelius|Sibelius]] en Carl Nielsen.

Blomstedt is 'n toegewyde [[Sewendedagadventisme|Sewendedag adventis]] en repeteer nie op Vrydae-nagte of Saterdae nie, die [[Sabbat]] in [[Sewendedagadventisme]]. Hy voer egter konserte op die dae uit aangesien hy opvoerings van die musiekwerke as uitdrukkings van sy toegewydheid aan sy geloof beskou en nie as werk nie.&lt;ref&gt;{{cite news |url=https://www.nytimes.com/1986/03/09/arts/san-francisco-s-new-conductor-a-man-of-firm-beliefs.html |access-date=10 Julie 2017 |date=9 Maart 1986 |title=San Francisco's New Conductor – A Man of Firm Beliefs |work=New York Times |first=Mark |last=Steinbrink |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20190805182025/https://www.nytimes.com/1986/03/09/arts/san-francisco-s-new-conductor-a-man-of-firm-beliefs.html |archive-date=5 Augustus 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

[[Lêer:Herbert Blomstedt in Leipziger Gewandhaus at 17th December 2015.JPG|duimnael|Herbert Blomstedt in die Leipziger Gewandhaus, 2015]] Blomstedt was musiekdirekteur of hoofdirigent van die Norrköping Simfonieorkes (1954–1962), Oslo Filharmoniese orkes (1962–1968), Deense Radio-simfonie (1967–1977) en Sweedse Radio-simfonie (1977–1982). Hy was vanaf 1975 tot 1985 hoofdirigent van die Dresdner Staatskapelle en het in die proses baie vername opnames gemaak, insluitende werke van Richard Strauss en die volledige stel simfonieë van Beethoven en Schubert. Hy het ook die orkes op internasionale toere gelei.

Blomstedt was vanaf 1985 tot 1995 musiekdirekteur van die [[San Francisco Simfonieorkes]]. Hy het die simfonieorkes op gereelde toere deur Europa en Asië gelei en verskeie prysenswaardige opnames vir London/Decca gemaak. In die proses het hy twee [[Grammy]]toekennings, 'n Gramophone-toekenning en die Grand Prix du Disque ontvang, sowel as toekennings van [[België]], [[Duitsland]] en [[Japan]]. Nadat hy San Fransisco (wat sy voltydse pligte betref) verlaat het, was Blomstedt hoofdirigent by die  [[Noord-Duitse Radio-simfonieorkes]] (1996–1998) en die [[Leipzig Gewandhaus Orkes]] (1998–2005).

Blomstedt is tans eredirigent van die San Francisco Simfonieorkes, die Bamberg Simfonieorkes, die Deense Nasionale simfonieorkes, die [[NHK Simfonieorkes]], die Sweedse Radio simfonie, die Leipzig Gewandhaus-orkes en die [[Staatskapelle Dresden]].

==Verwysings==
{{Verwysings}}

== Eksterne skakels ==
*{{Allmusic|class=artist|id=q13670}}
* [https://web.archive.org/web/20071031003556/http://www.sfsymphony.org/templates/conductor.asp?nodeid=76 Herbert Blomstedt biografie] by die [[San Francisco Simfonieorkes]]
* [https://web.archive.org/web/20081204224909/http://www.sonic.net/~matthewv/blomstedt/index.html Herbert Blomstedt - 'n perspektief met ingang 1998 (sluit 'n platelys, aanhalings en konsertskedules in)]
* [https://web.archive.org/web/20071214190231/http://www.bamberger-symphoniker.de/ehrendirigenten.html?&amp;L=1 Bamberg Simfonieorkes eredirigent]
* [http://www.dr.dk/Orkestre/DR%20Radiosymfoniorkestret/RSO%20in%20English/Conductors/herbertblomstedt.htm Deense Radio-simfonieorkes eredirigent] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090619201521/http://www.dr.dk/Orkestre/DR%20Radiosymfoniorkestret/RSO%20in%20English/Conductors/herbertblomstedt.htm |date=19 Junie 2009 }}
* [https://web.archive.org/web/20080305072617/http://www.nhkso.or.jp/en/profile.html NHK Simfonieorkes eredirigent]
* [http://www.sr.se/cgi-bin/berwaldhallen/program/artikel.asp?ProgramID=2555&amp;Artikel=1186930 Sweedse Radio simfonie eredirigent]{{dooie skakel|date=November 2017 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
* [http://www.cami.com/?webid=44 CAMI Kunstenaarsblad]
* [https://web.archive.org/web/20110516103914/http://www.deccaclassics.com/artists/blomstedt/ DECCA Kunstenaarsblad]
* [http://www.bruceduffie.com/blomstedt.html Onderhoud met Herbert Blomstedt], 8 Januarie 1988

{{S-start}}
{{s-culture}}
{{succession box | title=Hoofdirigent, Norrköping Simfonieorkes | before=Heinz Freudenthal | years=1954-1962 | after=Everett Lee}}
{{succession box | title=Hoofdirigent, Deense Nasionale Simfonieorkes | before=Fritz Busch | years=1967-1977 | after=Lamberto Gardelli}}
{{succession box | title=[[Sweedse Radio-simfonieorkes|Hoofdirigent, Sweedse Radio simfonie]] | before=[[Sergiu Celibidache]] | years=1977-1982 | after=[[Esa-Pekka Salonen]]}}
{{succession box | title=[[NDR Simfonieorkes|Hoofdirigent, Noord-Duitse Radio simfonie]] | before=John Eliot Gardiner | years=1996-1998 | after=Christoph Eschenbach}}
{{S-end}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Blomstedt, Herbert}}
[[Kategorie:Geboortes in 1927]]
[[Kategorie:Lewende mense]]
[[Kategorie:Sweedse dirigente]]
[[Kategorie:Alumni van die Universiteit Uppsala]]</text>
      <sha1>2u1c8t095o4k6pj0c064kk7snb9goa1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816493</id>
      <parentid>2816491</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T22:51:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <origin>2816493</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7490" sha1="oa14zywbb9tz7xljpq2hp4fq2xoguku" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Persoon
| naam               = Herbert Blomstedt
| beeld              = Herbert Blomstedt - Eröffnung Leipziger Buchmesse 2023 (cropped).jpg
| beeldonderskrif    = Blomstedt in 2023
| geboortenaam       = Herbert Thorson Blomstedt
| geboortedatum      = {{geboortedatum en ouderdom|1927|07|11|}}
| geboorteplek       = Springfield, [[Massachusetts]], Verenigde State
| beroep             = [[Dirigent]]
| huweliksmaat       = &lt;!--Waltraud Regina Peterson (1955–2003) geen verwysing nie, geen melding van bronartikel in teks nie--&gt;
}}

'''Herbert Blomstedt''' ([[Sweeds]]:ˈhærːbɛʈ ˈblʊmːstɛt; * [[11 Julie]] [[1927]]) is 'n [[Swede|Sweedse]] [[dirigent]].&lt;ref&gt;[http://www.sfsymphony.org/About-Us/Musicians-Conductors/Herbert-Blomstedt Herbert Blomstedt] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130122222753/http://www.sfsymphony.org/About-Us/Musicians-Conductors/Herbert-Blomstedt |date=22 Januarie 2013 }}, SF symphony&lt;/ref&gt;
[[Beeld:Herbert Blomstedt in Lund 2008-10-03.jpg|duimnael|regs|Blomstedt tydens 'n lesing oor Brahms se koormusiek gedurende die Koorfees in Lund, Swede in 2008.]]

Herbert Blomstedt is in [[Springfield, Massachusetts|Springfield]], [[Massachusetts]] gebore. Twee jaar na sy geboorte het sy Sweedse ouers die gesin teruggeneem na Swede. Blomstedt het aan die ''Stockholmse Koninklike Kollege van Musiek'' en die [[Universiteit van Uppsala]] studeer. Dit is gevolg deur studies in kontemporêre musiek by [[Darmstadt]] in 1949, [[barokmusiek]] onder Paul Sacher aan die Schola Cantorum Basiliensis en verdere dirigeerstudies onder [[Igor Markewitsj]] en Jean Morel aan die ''[[Juilliard-skool]]'' en onder [[Leonard Bernstein]] by Tanglewood se Berkshire Musieksentrum. Blomstedt het ook gedurende sy jeug in [[Finland]] gewoon.

Hy het in 1953 die Koussevitzky Dirigeer-prys gewen en die Salzburgse Dirigeerkompetisie in 1955.&lt;ref&gt;{{cite web |last=Stevenson |first=Joseph |url=http://www.allmusic.com/artist/herbert-blomstedt-q13670/biography |title=Herbert Blomstedt - Music Biography, Credits and Discography |publisher=AllMusic |date=11 Julie 1927 |access-date=4 Junie 2013 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20200427121945/http://www.allmusic.com/artist/herbert-blomstedt-q13670/biography |archive-date=27 April 2020 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

Blomstedt is veral bekend vir sy opvoerings van Duitse en Oostenrykse komponiste soos [[Ludwig van Beethoven|Beethoven]], [[Felix Mendelssohn|Mendelssohn]], [[Johannes Brahms|Brahms]], [[Franz Schubert|Schubert]], [[Anton Bruckner|Bruckner]], [[Richard Strauss]|Strauss] en [[Paul Hindemith|Hindemith]]. Hy is ook 'n voorstander van [[Skandinawië|Skandinawiese]] komponiste soos [[Edvard Grieg|Grieg]], Franz Berwald, [[Jean Sibelius|Sibelius]] en Carl Nielsen.

Blomstedt is 'n toegewyde [[Sewendedagadventisme|Sewendedag adventis]] en repeteer nie op Vrydae-nagte of Saterdae nie, die [[Sabbat]] in [[Sewendedagadventisme]]. Hy voer egter konserte op die dae uit aangesien hy opvoerings van die musiekwerke as uitdrukkings van sy toegewydheid aan sy geloof beskou en nie as werk nie.&lt;ref&gt;{{cite news |url=https://www.nytimes.com/1986/03/09/arts/san-francisco-s-new-conductor-a-man-of-firm-beliefs.html |access-date=10 Julie 2017 |date=9 Maart 1986 |title=San Francisco's New Conductor – A Man of Firm Beliefs |work=New York Times |first=Mark |last=Steinbrink |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20190805182025/https://www.nytimes.com/1986/03/09/arts/san-francisco-s-new-conductor-a-man-of-firm-beliefs.html |archive-date=5 Augustus 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

[[Lêer:Herbert Blomstedt in Leipziger Gewandhaus at 17th December 2015.JPG|duimnael|Herbert Blomstedt in die Leipziger Gewandhaus, 2015]] Blomstedt was musiekdirekteur of hoofdirigent van die Norrköping Simfonieorkes (1954–1962), Oslo Filharmoniese orkes (1962–1968), Deense Radio-simfonie (1967–1977) en Sweedse Radio-simfonie (1977–1982). Hy was vanaf 1975 tot 1985 hoofdirigent van die Dresdner Staatskapelle en het in die proses baie vername opnames gemaak, insluitende werke van Richard Strauss en die volledige stel simfonieë van Beethoven en Schubert. Hy het ook die orkes op internasionale toere gelei.

Blomstedt was vanaf 1985 tot 1995 musiekdirekteur van die [[San Francisco Simfonieorkes]]. Hy het die simfonieorkes op gereelde toere deur Europa en Asië gelei en verskeie prysenswaardige opnames vir London/Decca gemaak. In die proses het hy twee [[Grammy]]toekennings, 'n Gramophone-toekenning en die Grand Prix du Disque ontvang, sowel as toekennings van [[België]], [[Duitsland]] en [[Japan]]. Nadat hy San Fransisco (wat sy voltydse pligte betref) verlaat het, was Blomstedt hoofdirigent by die  [[Noord-Duitse Radio-simfonieorkes]] (1996–1998) en die [[Leipzig Gewandhaus Orkes]] (1998–2005).

Blomstedt is tans eredirigent van die San Francisco Simfonieorkes, die Bamberg Simfonieorkes, die Deense Nasionale simfonieorkes, die [[NHK Simfonieorkes]], die Sweedse Radio simfonie, die Leipzig Gewandhaus-orkes en die [[Staatskapelle Dresden]].

==Verwysings==
{{Verwysings}}

== Eksterne skakels ==
*{{Allmusic|class=artist|id=q13670}}
* [https://web.archive.org/web/20071031003556/http://www.sfsymphony.org/templates/conductor.asp?nodeid=76 Herbert Blomstedt biografie] by die [[San Francisco Simfonieorkes]]
* [https://web.archive.org/web/20081204224909/http://www.sonic.net/~matthewv/blomstedt/index.html Herbert Blomstedt - 'n perspektief met ingang 1998 (sluit 'n platelys, aanhalings en konsertskedules in)]
* [https://web.archive.org/web/20071214190231/http://www.bamberger-symphoniker.de/ehrendirigenten.html?&amp;L=1 Bamberg Simfonieorkes eredirigent]
* [http://www.dr.dk/Orkestre/DR%20Radiosymfoniorkestret/RSO%20in%20English/Conductors/herbertblomstedt.htm Deense Radio-simfonieorkes eredirigent] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090619201521/http://www.dr.dk/Orkestre/DR%20Radiosymfoniorkestret/RSO%20in%20English/Conductors/herbertblomstedt.htm |date=19 Junie 2009 }}
* [https://web.archive.org/web/20080305072617/http://www.nhkso.or.jp/en/profile.html NHK Simfonieorkes eredirigent]
* [http://www.sr.se/cgi-bin/berwaldhallen/program/artikel.asp?ProgramID=2555&amp;Artikel=1186930 Sweedse Radio simfonie eredirigent]{{dooie skakel|date=November 2017 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
* [http://www.cami.com/?webid=44 CAMI Kunstenaarsblad]
* [https://web.archive.org/web/20110516103914/http://www.deccaclassics.com/artists/blomstedt/ DECCA Kunstenaarsblad]
* [http://www.bruceduffie.com/blomstedt.html Onderhoud met Herbert Blomstedt], 8 Januarie 1988

{{S-start}}
{{s-culture}}
{{succession box | title=Hoofdirigent, Norrköping Simfonieorkes | before=Heinz Freudenthal | years=1954-1962 | after=Everett Lee}}
{{succession box | title=Hoofdirigent, Deense Nasionale Simfonieorkes | before=Fritz Busch | years=1967-1977 | after=Lamberto Gardelli}}
{{succession box | title=[[Sweedse Radio-simfonieorkes|Hoofdirigent, Sweedse Radio simfonie]] | before=[[Sergiu Celibidache]] | years=1977-1982 | after=[[Esa-Pekka Salonen]]}}
{{succession box | title=[[NDR Simfonieorkes|Hoofdirigent, Noord-Duitse Radio simfonie]] | before=John Eliot Gardiner | years=1996-1998 | after=Christoph Eschenbach}}
{{S-end}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Blomstedt, Herbert}}
[[Kategorie:Geboortes in 1927]]
[[Kategorie:Lewende mense]]
[[Kategorie:Sweedse dirigente]]
[[Kategorie:Alumni van die Universiteit Uppsala]]</text>
      <sha1>oa14zywbb9tz7xljpq2hp4fq2xoguku</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Donna Leon</title>
    <ns>0</ns>
    <id>270740</id>
    <revision>
      <id>2816382</id>
      <parentid>2028589</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T13:27:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>131157</id>
      </contributor>
      <comment>Red 1 verwysing(s) en merk 0 as dood.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>2816382</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5496" sha1="swb566kmuna0tu4n9ee02vpahyyc60n" xml:space="preserve">[[Lêer:Donna Leon.jpg|duimnael|Donna Leon in 2010 [[Lêer:Donna Leon Signature.svg|200px|senter]]]]
'''Donna Leon''' [ˈdɒnə ˈliːɒn]  (* [[28 September]] [[1942]], in Montclair, [[New Jersey]]) is 'n [[Verenigde State van Amerika|Amerikaanse]] skryweres wat bekendheid verwerf het met 'n reeks [[misdaadroman]]s wat in [[Venesië]] afspeel, met die fiktiewe polisiespeurder en fynproewer Commissario Guido Brunetti as hoofkarakter. Die [[Engeland|Engelse]] [[dagblad]] ''[[The Times]]'' het Leon as een van die vyftig voorste skrywers in die genre gelys.&lt;ref&gt;[https://www.penguin.co.uk/authors/1010772/donna-leon.html?tab=penguin-biography ''penguin.co.uk: Donna Leon - Biography. Besoek op 14 Augustus 2019'']&lt;/ref&gt;

Sedert 1992 het jaarliks een Brunetti-roman uit Donna Leon se pen gekom&lt;ref&gt;Heather Worthington: ''Key Concepts in Crime Fiction''. Basingstoke: Palgrave Macmillan 2011, bl. 150&lt;/ref&gt; - die mees onlangse 28ste werk, ''Unto Us a Son Is Given'', het in 2019 verskyn. Interessant genoeg mag Brunetti-romans in enige taal vertaal word (haar werke het in 35 tale verskyn) - maar nie in [[Italiaans]] nie. Anders sou haar Venesiaanse vriende en kennisse hulself moontlik herken.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=https://www.ndr.de/kultur/buch/Donna-Leon-Stille-Wasser,stillewasser102.html |title=''www.ndr.de: NDR Kultur. Brunetti - Commissario seit 25 Jahren. Besoek op 15 Augustus 2019'' |access-date=15 Augustus 2019 |archive-date=15 Augustus 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190815174917/https://www.ndr.de/kultur/buch/Donna-Leon-Stille-Wasser,stillewasser102.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

Die hoofkarakter Commissario Brunetti word as intelligent en melancholies beskryf. Sy missie is om die wêreld van die bose te bevry, en dikwels los hy 'n moord op 'n ongewone manier op. Tot sy groot verdriet kom talle misdadigers, wat hy vasgetrek het, uiteindelik ongestraf weg. Dikwels behandel Donna Leon sosiale en ekologiese kwelvrae in haar werke - met 'n wye spektrum wat van [[korrupsie]], restourasiewerk en oorstromings in Venesië of die negatiewe gevolge van massatoerisme tot die skrikwekkende afname van byebevolkings strek. 

Soms is dit vir hom moeilik om te bepaal of iemand werklik as misdadiger beskou moet word - soos 'n moeder wat aan haar geestelik gestremde seun bystand tot selfmoord verleen het - 'n doodsonde volgens kerklike leerstellings, en 'n oortreding van die wet, maar nogtans 'n daad wat onder die moeilikste denkbare omstandighede gepleeg is en waar geregtigheid nog nouliks gedefinieer kan word. Brunetti vind steeds weer 'n balans in sy familie (sy vrou Paola en sy kinders Raffi en Chiara) en in kulinêre genot. Maaltye, wat deur Paola (of Brunetti se moeder) berei word, word uitvoerig beskryf. So het een van Donna Leon se Italiaanse vriendinne, Roberta Pianaro, ook reeds 'n kookboek met resepte uit die boekreeks saamgestel wat in verskeie tale vertaal is.&lt;ref&gt;''A Taste of Venice. At Table with Brunetti. Culinary Stories by Donna Leon. Recipes by Roberta Pianaro''. London: William Heinemann 2009. Amerikaanse hardebanduitgawe gepubliseer in 2010 deur ''Atlantic Monthly Press'', New York, NY as ''Brunetti's Cookbook''&lt;/ref&gt; 

Terwyl Venesiaanse misdaadromans in 'n dubbele sin as fiktief beskryf mag word (die stad het 'n redelik lae misdaadsyfer, en moord-insidente kom nouliks voor), speel Leon se Brunetti-romans op werklike plekke in Venesië af. Vir [[Duits]]sprekende markte (die Brunetti-romans word deur die [[Switserland|Switserse]] uitgewery ''Diogenes'' in [[Zürich]] gepubliseer&lt;ref&gt;[https://www.diogenes.ch/leser/autoren/l/donna-leon.html ''www.diogenes.ch: Donna Leon. Besoek op 15 Augustus 2019'']&lt;/ref&gt;, terwyl die openbare Duitse televisienetwerk [[ARD]] Donna Leon se werke vir 'n televisiereeks verfilm het&lt;ref&gt;[https://www.daserste.de/unterhaltung/film/donna-leon/index.html ''www.daserste.de: Donna Leon. Besoek op 15 Augustus 2019'']&lt;/ref&gt;) is 'n aantal toergidse gepubliseer wat belangrike Venesiaanse tonele uit die reeks - soos koffiehuise, kroeë, markte, ''palazzi'' en kerke - beskryf. Hulle is onder meer in Engels vertaal.&lt;ref&gt;Toni Sepeda: ''Brunetti's Venice. Walks through Venice with the City's Best-loved Detective''. London: William Heinemann 2009&lt;/ref&gt;

Donna Leon het haar akademiese opleiding in New Jersey begin en haar in 1965 in Italië gevestig om haar studies in Perugia en Siena voort te sit. Sy het haar loopbaan as reisgids in [[Rome]] en teksskrywer in 'n [[Londen]]se advertensie-agentskap begin. As onderwyseres het sy aan Amerikaanse skole in Switserland, [[Iran]], [[China]] en [[Saoedi-Arabië]] onderrig. Leon het vanaf 1981 meer as 30 jaar lank in Venesië gewoon en bly tans in 'n klein dorpie in die Switserse kanton Graubünden (Grischun) of in haar stadswoning in Zürich.&lt;ref&gt;[https://www.tagesspiegel.de/gesellschaft/zwischen-der-schweiz-und-italien-donna-leon-in-den-bergen/14796738.html ''Der Tagesspiegel, 4 November 2016: Zwischen der Schweiz und Italien - Donna Leon in den Bergen. Besoek op 14 Augustus 2019'']&lt;/ref&gt; Sy bring dikwels besoeke aan die Strandmeerstad.

== Verwysings ==
{{Verwysings|3}}

== Eksterne skakels ==
;Onderhoude
* [https://www.theguardian.com/books/2017/apr/15/donna-leon-interview-commissario-brunetti-earthly-remains ''The Guardian, 15 April 2017 - Donna Leon: Why I became an eco-detective writer'']

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Leon, Donna}}
[[Kategorie:Amerikaanse skrywers]]
[[Kategorie:Geboortes in 1942]]
[[Kategorie:Lewende mense]]</text>
      <sha1>swb566kmuna0tu4n9ee02vpahyyc60n</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Masaccio</title>
    <ns>0</ns>
    <id>274539</id>
    <revision>
      <id>2816400</id>
      <parentid>2727051</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T16:42:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>CommonsDelinker</username>
        <id>1161</id>
      </contributor>
      <comment>Administrateur [[c:User:CommonsDelinker|CommonsDelinker]] vervang &quot;Masaccio7.jpg&quot; met &quot;The_Tribute_Money_by_Masaccio.jpg&quot; omrede: [[:c:COM:FR|File renamed]]:</comment>
      <origin>2816400</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="25234" sha1="jlb7iw5qc0oe9i2ghic4ktb77c73dgn" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Persoon
| naam           = Masaccio
| beeld          = Masaccio_Self_Portrait.jpg
| onderskrif     = Detail van ''Petrus wat die Seun van Theophilus ophef en as die Eerste Biskop van Antiogië Gekroon word,'' Brancacci-kapel, S. Maria del Carmine, Florence
| geboortenaam   = Tommaso di Ser Giovanni di Mone (Simone) Cassai
| geboortedatum  = {{geboortedatum|1401|12|21}}
| geboorteplek   = San Giovanni Valdarno, Republiek van Florence
| sterfdatum     = somer 1428 (ouderdom, 26)
| sterfplek      = [[Rome]], Pouslike State
| nasionaliteit  = [[Italië|Italiaans]]
| opleiding      =
| toekennings    =
}}
[[Beeld:03 2015 Basilica di Santa Maria del Carmine (Firenze)-Cappella Brancacci-Adamo Eva Cacciata Paradiso terrestre-Masaccio- Photo Paolo Villa FOTO9202 tris.jpg|duimnael|Masaccio se [[fresko]], ''Die Uitdrywing uit die Tuin van Eden'' (1426–1427).]]
'''Masaccio''' ([[Italiaans]]: maˈzattʃo; [[21 Desember]] 1401&amp;nbsp;– somer [[1428]]), gebore as '''Tommaso di Ser Giovanni di Simone''', was 'n [[Florence|Florentynse]] kunstenaar wat beskou word as die eerste groot [[Lys van Italiaanse skilders|Italiaanse skilder]] van die [[Quattrocento]]tydperk van die [[Renaissance|Italiaanse Renaissance]]. Masaccio was volgens [[Giorgio Vasari|Vasari]] as gevolg van sy vaardigheid in die skilder van natuurtonele en die herskepping van lewensgetroue figure en beweging, sowel as die vermoë om 'n oortuigende atmosfeer van [[Driedimensioneel|drie-dimensionaliteit]] te skep, die beste [[skilder]] van sy generasie.&lt;ref&gt;Giorgio Vasari, ''Le Vite de' piu eccellenti pittori, scultori ed architettori,'' ed. Gaetano Milanesi, Florence, 1906, II, 287-288.&lt;/ref&gt; Hy het van naakfigure en voorverkortings in sy figure gebruik gemaak. Die tegniek was selde voor hom van gebruik gemaak.&lt;ref&gt;Vasari, Giorgio, &quot;The Lives of the Artists&quot; Translated by Julia Conaway Bondanella and Peter Bondanella, Oxford World Classics.&lt;/ref&gt;

Die naam '''Masaccio''' is 'n humoristiese weergawe van '''Maso''' (kort vir for ''Tommaso''), wat &quot;lomp&quot; (ook &quot;onhandig&quot;) of &quot;rommelig(e)&quot; Tom beteken. Die naam is waarskynlik geskep om hom te onderskei van sy opponent, ook bekend as ''Maso'', en wat weldra bekend sou staan as [[Masolino]] (&quot;klein/delikate Tom&quot;).

Ten spyte van sy kort loopbaan het hy 'n diepgaande invloed op ander kunstenaars uitgeoefen. Hy word beskou as die kunstenaar wat die vroeë Italiaanse Renaissance in die [[skilderkuns]] begin het in die middel- en laat-1420's. Hy was een van die eerste kunstenaars om lineêre [[perspektief]] in sy skilderkuns te gebruik, met die gebruikmaking van sulke tegnieke soos ''verdwijnpunt'' wat sodoende vir die eerste keer in kuns gebruik is. Hy het wegbeweeg van die [[Goties|Internasionaal Gotiese]] styl en die uitvoerige ornamentasie van kunstenaars soos [[Gentile da Fabriano]], na 'n meer naturalistiese styl wat gebruik gemaak het van perspektief en chiaroscuro vir groter realisme.

Masaccio het op die jeugdige ouderdom van ses-en-twintig jaar beswyk. Min is bekend oor die presiese omstandighede van sy dood.&lt;ref&gt;[https://www.theguardian.com/artanddesign/artblog/2008/jul/07/masacciothegreatestrenaissa The Guardian, ''Masaccio, the old master who died young'']&lt;/ref&gt; Nadat hy verneem het van Masaccio se dood het die groot meester [[Brunelleschi|Filippo Brunelleschi]] gesê: &quot;Ons het 'n enorme verlies gely.&quot; &lt;ref&gt;Vasari, Giorgio, &quot;The Lives of the Artists&quot; Vertaal deur Julia Conaway Bondanella en Peter Bondanella, Oxford World Classics.&lt;/ref&gt;

== Vroeë lewe ==
Masaccio is gebore as die seun van Giovanni di Simone Cassai en Jacopa di Martinozzo in Castel San Giovanni di Altura, vandag San Giovanni Valdarno (vandag deel van die provinsie van Arezzo, [[Toskane]]).&lt;ref&gt;John T. Spike, ''Masaccio,'' New York: 1996, 21-64, and Diane Cole Ahl, ''The Cambridge Companion to Masaccio,'' Cambridge, 2002, 3-5.&lt;/ref&gt; Sy vader was 'n notaris en sy moeder die dogter van 'n herbergier van Barberino di Mugello, 'n dorpie geleë 'n paar [[myl]] noord van [[Florence]]. Sy familienaam, Cassai, is afkomstig van die bedryf van sy grootvader aan vaderskant, Simone, en grootoom Lorenzo, kabinetmakers en timmermanne (''casse'', derhalwe ''cassai''). Masaccio se vader sterf in 1406 toe hy nog 'n 5-jarige was; later in dieselfde jaar is sy broer Giovanni, (1406–1486), vernoem na sy vader, gebore. Hy het ook 'n [[skilder]] word, met die noemnaam [[Giovanni di ser Giovanni Guidi|lo Scheggia]] wat &quot;die splinter&quot; beteken.&lt;ref&gt;Wat Giovanni se loopbaan betref, sien Luciano Bellosi en Margaret Haines, ''Lo Scheggia,'' Florence, 1999.&lt;/ref&gt; In 1412 is Monna Jacopa getroud met 'n bejaarde [[apteker]] genaamd Tedesco di maestro Feo, wat reeds sewe dogters gehad het, waarvan een met die enigste ander gedokumenteerde skilder van Castel San Giovanni, Mariotto di Cristofano, te trou (1393–1457).
Daar is geen beskikbare gesag wat Masaccio se artistieke opvoeding betref nie,&lt;ref&gt;Vasari (II, 295) stel voor dat Masolino Masaccio se leermeester was, maar die vroegste bekende werk deur Masaccio (die San Giovenale Triptiek) is geskilder in 'n styl wat heelwat verskil van Masolino se styl, en dit is moeilik om die twee style met mekaar te versoen (Luciano Berti, &quot;Masaccio 1422,&quot; ''Commentari'' 12 (1961) 84-107.  Kenners verskil oor die identiteit van Masaccio se leermeester, indien enige, alhoewel verskeie name (Mariotto di Cristofano, Bicci di Lorenzo, Niccolo di ser Lapo) opgehaal is. Kenners het onlangs voorgestel dat hy opgelei is as 'n manuskrip-helper. (Roberto Bellucci en Cecilia Frosinini, &quot;Masaccio:  Technique in Context,&quot; in ''The Cambridge Companion to Masaccio'', red. Diane Cole Ahl, Cambridge, 2002, p. 105-122).&lt;/ref&gt; alhoewel [[Renaissance|Renaissance skilders]] gewoonlik op 12-jarige leeftyd 'n vakleerlingskap onder 'n gevestigde meester begin het. Masaccio sou in all waarskynlikheid na Florence moes verhuis om opleiding te ontvang, maar sy naam kom die eerste keer voor toe hy op 7 Januarie 1422 as onafhanklike meester aangesluit het by die skildersgilde (die &quot;Arte de' Medici e Speziali&quot;), as ''&quot;Masus S. Johannis Simonis pictor populi S. Nicholae de Florentia.&quot;''

== Eerste werke ==
Die eerste werke wat aan Masaccio toegeskryf word is die San Giovenale Triptiek (1422), wat tans in die Museum van Cascia di Reggello naby Florence gehuisves word, en die Maagd en Kind met die Heilige Anna (Sant'Anna Metterza) (omstreeks 1424), tans in die [[Uffizi]]. [[Beeld:Masaccio, trittico di san giovenale, 1422, 01.JPG|duimnael|360px|''San Giovenale Triptiek'' (1422)]] Die San Giovenale altaarstuk is in 1961 in die kerk van San Giovenale by Cascia di Reggello, naby Masaccio se tuisdorp, ontdek. Dit beeld die Maagd en Kind uit met engele in die sentrale paneel, met die heiliges Bartolomeus en Blaise op die linkerpaneel, en die heiliges Juvenal (d.i. San Giovenale) en Abbe Antonie op die regterpaneel. Die skildery het die meeste van sy oorspronklike raamwerk verloor en die oppervlak is erg beskadig.&lt;ref&gt;Roberto Bellucci and Cecilia Frosinini, &quot;The San Giovenale Altarpiece,&quot; in ''The Panel Paintings of Masolino and Masaccio,'' red. Carl Brandon Strehlke, Milaan, 2002, 69-79; Dillian Gordon, &quot;The Altarpieces of Masaccio,&quot; in ''The Cambridge Companion to Masaccio,'' red. Diane Cole Ahl, Cambridge, 2002, 124-126.&lt;/ref&gt; Masaccio se doelwit daarmee was die daarstelling van drie-dimensionaliteit deur volumetriese figure en voorverkorte vorms. Die werk word alom waardeer as 'n hernuwing van Giotto se benadering, eerder as 'n voortsetting van kontemporêre modes van die dag. [[Beeld:Masaccio. The Madonna and Child with st. Anna. ca. 1424. Uffizi, Florence.jpg|duimnael|links|Masolino &amp; Masaccio, ''Maagd en Kind met die heilige Anna'' (omstreeks 1424), Uffizi]] Die tweede werk was waarskynlik Masaccio se eerste samewerkingspoging met die ouer en alreeds-beroemde kunstenaar [[Masolino|Masolino da Panicale]] (1383/4–omstreeks 1436). Die omstandighede rondom die twee kunstenaars se samewerking is egter onbekend. Aangesien Masolini heelwat ouer was wil dit voorkom asof hy Masaccio onder sy vlerk geneem het. Die verdeling van arbeid in die ''Maagd en Kind met die heilige Anna'' is egter van so 'n aard dat dit onwaarskynlik is dat die ouer kunstenaar in beheer was.&lt;ref&gt;Roberto Longhi, &quot;Fatti di Masolino e di Masaccio,&quot; ''Critica d'arte'' 25-6 (1940) 145-191.&lt;/ref&gt;  Daar word geglo dat Masolino die figuur van die heilige Anna en die engele geskilder het wat die bekleedsel agter haar vashou, terwyl Masaccio die belangriker figure van die Maag en Kind op hul troon geskilder het. Masolini se figure is delikaat, grasievol en ietwat plat, terwyl Masaccio se figure solied en stewig is.

== Volwassenheid ==
Masaccio kon in Florence die werk van [[Giotto di Bondone|Giotto]] studeer en was bevriend met [[Brunelleschi|Filippo Brunelleschi]] en [[Donatello]]. Volgens [[Giorgio Vasari|Vasari]] het Masaccio in 1423 op hulle aandrang na [[Rome]] gereis saam met Masolino: van daardie oomblik af was hy bevry van alle Gotiese en [[Bisantium|Bisantynse]] kunsinvloede, soos gesien kan word in sy altaarstuk vir die [[Karmeliete|Karmeliete-kerk]] in [[Pisa]]. Die spore van antieke [[Antieke Rome|Romeinse]] en [[Antieke Griekeland|Griekse]] kuns wat teenwoordig is in sommige van Masaccio se werke het hul oorsprong vermoedelik te danke aan hierdie reis: hulle moes ook teenwoordig gewees het in 'n verlore ''Sagra'' (vandag bekend as gevolg van tekeninge en sketse, insluitende een deur [[Michelangelo]]), 'n fresko wat aangevra is vir die inwyding van die kerk van Santa Maria del Carmine in Florence (19 April 1422). Dit is vernietig toe die kerk se klooster aan die einde van die [[16de eeu]] herbou is.
[[Beeld:The Tribute Money by Masaccio.jpg|duimnael|400px|''Die Eerbetoon-geld'', fresko in die Brancacci-kapel in Santa Maria del Carmine, Florence]]

== Brancacci-kapel ==
In 1424 het die magtige en ryk Felice Brancacci die &quot;duo preciso e noto&quot; (Masaccio en Masolino) opdrag gegee om 'n freskosiklus vir die Brancacci-kapel in die kerk van [[Santa Maria del Carmine, Florence|Santa Maria del Carmine di Firenze]] in [[Florence]] te maak. Terwyl die twee kunstenaars waarskynlik gelyktydig gewerk het, het hulle eers in omstreeks 1425 met skilderwerk begin. Die kapel is om onbekende redes onvoltooid. Dit is in die 1480's deur [[Filippino Lippi]] voltooi. Die ikonografie van die fresko-versiering is ietwat ongewoon. Terwyl die meerderheid van die fresko's die lewe van die heilige Petrus verteenwoordig, beeld twee tonele, aan weerskante van die drumpel van die kapelruimte geleë, die versoeking en verdrywing van Adam en Eva uit. In die geheel gesien, beeld die fresko's die verhaal van die lewe van die heilige Petrus voor asof dit die verhaal van verlossing is.&lt;ref&gt;Umberto Baldini and Ornella Casazza, ''The Brancacci Chapel'', New York, 1990; Diane Cole Ahl, &quot;The Brancacci Chapel,&quot; in ''The Cambridge Companion to Masaccio'', red. Diane Cole Ahl, Cambridge, 2002, 138-157; J.T. Spike, “The Brancacci Code,” in ''Watching Art: Writings in Honor of James Beck'', ed. L. Catterson and M. Zucker (Todi: Ediart, 2006), pp. 247–54.&lt;/ref&gt;
Die styl van Masaccio se tonele toon veral die invloed van Giotto. Die figure is ontsaglik groot, swaar en solied; emosies word uitgedruk deur die gelaatstrekke en gebare van die figure; en die skilderye skep 'n sterk indruk van naturalisme. Anders as Giotto, gebruik Masaccio egter lineêre en atmosferiese perspektief, rigtinggewende lig en chiaroscuro, wat die voorstelling van vorm deur lig en kleur sonder buitelyne is. As gevolg daarvan is sy fresko's selfs meer oortuigend-lewensgetrou as dié van sy trecento-voorganger.

=== Werke in die kapel ===
[[Beeld:Masaccio-TheExpulsionOfAdamAndEveFromEden-Restoration.jpg|duimnael|links|Toe dit in die 1980's skoongemaak is, het Masaccio se [[fresko]], ''Die Uitdrywing uit die Tuin van Eden'' (1426–1427) die bykomende vyeblare verloor.]]
''Die Uitdrywing uit die Tuin van Eden'' beeld 'n benoude Adam en Eva uit wat deur 'n dreigende engel uit die tuin gejaag word. Adam bedek sy gesig in skaamte terwyl Eva sekere dele van haar liggaam bedek. Die fresko het 'n groot invloed op [[Michelangelo]] en sy werk gehad. 'n Ander groot werk is ''Die Eerbetoon-geld'', waarin [[Jesus]] en die apostels as neo-klassieke argetipes uitgebeeld word. Wetenskaplikes het al dikwels opgemerk dat die skaduwees van die figure deur die venster van die kapel wegval, asof die figure daardeur verlig word; wat 'n verdere bewys is van Masaccio se versiendheid. Dit lewer ook bewys van Masaccio se innoverende genialiteit. In die ''Opstanding van die Seun van Theophilus '' het hy 'n sypaadjie in perspektief geskilder, wat omraam word deur groot geboue om 'n driedimensionele ruimte te verkry waarin die figure in verhouding staan tot hul omgewing. In die opsig was hy 'n pionier in die toepassing van die nuutgevonde perspektief-reëls. Op September 1425 het Masolino egter die werk verlaat en na [[Hongarye]] vertrek. Dit is nie bekend of dit weens geldkwessies met Felice of 'n artistieke geskil met Masaccio was nie. Daar word ook aanvaar dat Masolino hierdie reis van die begin af beplan het, en dat hy 'n medewerker nodig gehad het wat kon voortgaan met die werk na sy vertrek. Masaccio het die fresko's in 1426 onvoltooid gelaat om sy aandag toe te spits op ander opdragte, waarskynlik van dieselfde beskermheer. Dit is al voorgestel dat die onbenydenswaardige finansiële posisie van Felice Brancacci onvoldoende was om vir verdere werk te betaal, en dus het die skilder elders werk gesoek. [[Beeld:Filippino Lippi 011.jpg|duimnael|regs|''Opstanding van die Seun van Theophilus'']] Masaccio het in 1427 teruggekeer om weer in die Carmine aan die ''Opstanding van die Seun van Theophilus'' te werk, maar dit blykbaar ook onvoltooid gelaat, hoewel daar beweer is dat die skildery later in die [[15de eeu]] eeu erg beskadig is omdat dit portrette bevat het van die Brancacci-familie, wat destyds as vyande van die [[Medici]]familie beskou is. &lt;ref&gt;Casazza, Ornella. 1990. ''Masaccio and the Brancacci Chapel''. Antella, Firenze, Italy: Scala. p. 46. {{OCLC|25093965}}&lt;/ref&gt; Hierdie skildery is óf gerestoureer óf meer as vyftig jaar later deur [[Filippino Lippi]] voltooi. Sommige van die tonele deur Masaccio en Masolino is in 1771 tydens 'n brand vernietig; ons dra slegs kennis van dit danksy Vasari se biografie. Die oorblywende dele is grootliks deur rook en roet beskadig. In die twintigste eeu het die verwydering van marmerblaaie wat twee dele van die skilderye bedek het die oorspronklike voorkoms van die werk onthul. &lt;ref&gt;Casazza, Ornella. 1990. ''Masaccio and the Brancacci Chapel''. Antella, Firenze, Italy: Scala. p. 15. {{OCLC|25093965}}&lt;/ref&gt;

== Pisa-altaarstuk ==
Op 19 Februarie 1426 is Masaccio deur Giuliano di Colino degli Scarsi da San Giusto versoek om 'n groot altaarstuk te skilder (vir die bedrag van 80 florins): die Pisa-altaarstuk. Dit was bedoel vir San Giusto se kapel in die kerk van [[Santa Maria del Carmine, Pisa|Santa Maria del Carmine]] in [[Pisa]]. Die werk is in die [[18de eeu]] afgebreek en versprei, en slegs elf van die ongeveer twintig oorspronklike panele is in verskillende versamelings regoor die wêreld herontdek.&lt;ref&gt;Jill Dunkerton and Dillian Gordon, &quot;The Pisa Altarpiece&quot;, in ''The Panel Paintings of Masolino and Masaccio:  The Role of Technique,'' red. Carl Brandon Strehlke, Milaan, 2002, 89-109.&lt;/ref&gt; Die sentrale paneel van die altaarstuk (''Die Madonna en Kind'') is tans in die Nasionale Galery in Londen. Alhoewel dit erg beskadig is, bevat die werk 'n beeldhoukundige en menslike Madonna, sowel as 'n oortuigende perspektief-uitbeelding van haar troon. Masaccio het waarskynlik slegs in Pisa daaraan gewerk, en heen en weer geskuif na Florence waar hy nog aan die Brancacci-kapel werksaam was. In hierdie jare het [[Donatello]] ook in Pisa gewerk aan 'n monument vir kardinaal Rinaldo Brancacci, wat na [[Napels]] gestuur moes word. Daar word bespiegel dat Masaccio se eerste proefsteke in plastisiteit en perspektief gebaseer is op Donatello se beeldhouwerk, voordat hy [[Brunelleschi]] se meer wetenskaplike benadering tot perspektief kon bestudeer.

== Heilige Drie-eenheid ==
[[Beeld:Masaccio - Trinity - Santa Maria Novella.jpg|duimnael|upright|links|Die ''Heilige Drie-eenheid'' (omstreeks 1427) - fresko, Santa Maria Novella, Florence]]
Masaccio het in omstreeks 1427 'n prestigeryke opdrag ontvang om 'n fresko van die Heilige Drie-eenheid te skep vir die Dominikaanse kerk van [[Santa Maria Novella]] in [[Florence]]. Daar bestaan geen kontemporêre dokumente wat die beskermheer van die fresko identifiseer nie, maar onlangs is verwysings na die eienaarskap van 'n graftombe teen die voet van die fresko in die rekords van die Berti-familie van die Santa Maria Novella-kwartier van Florence gevind; hierdie werkersklas-familie het groot toegewydheid aan die Heilige Drie-eenheid getoon, en kon dalk Masaccio se skildery aangevra het.&lt;ref&gt;Rita Maria Comanducci, &quot;'L'altare Nostro de la Trinità': Masaccio's Trinity and the Berti Family,&quot; ''The Burlington Magazine,'' 145 (2003) 14-21.  Die meeste skolastici is egter van oordeel dat die Lenzi-familie die fresko aangevra het:  Ugo Procacci, &quot;Nuove testimonianze su Masaccio,&quot; ''Commentari'', 27 (1976) 233-4; Rona Goffen, ''Masaccio's &quot;Trinity,&quot;'' Cambridge, 1998; Timothy Verdon, &quot;Masaccio's ''Trinity,''&quot; in ''The Cambridge Companion to Masaccio,'' red. Diane Cole Ahl, Cambridge, 2002, 158-160.&lt;/ref&gt; Dit is waarskynlik die manlike beskermheer wat aan die linkerkant van die Maagd uitgebeeld word, terwyl sy vrou aan die regterkant van die heilige Johannes die Evangelis uitgebeeld word. Die fresko, wat deur baie as Masaccio se meesterwerk beskou word, is die vroegste oorblywende skildery om gebruik te maak van sistematiese lineêre perspektief, wat moontlik deur Masaccio bedink is met die bystand van Brunelleschi&lt;ref&gt;{{Cite web |url=https://www.laetitiana.co.uk/single-post/2018/03/11/Masaccio-1401-28 |title=argiefkopie |access-date= 1 Oktober 2019 |archive-date= 9 April 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180409044111/https://www.laetitiana.co.uk/single-post/2018/03/11/Masaccio-1401-28 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;.

Volgens die rekonstruksie&lt;ref name=&quot;Deimling&quot;&gt;B. Deimling, Early Renaissance Art in Florence and Central Italy, in R. Tolman (ed.), ''The Art of Italian Renaissance'', Konemann, 1995, p. 244-246&lt;/ref&gt; het Masaccio begin deur 'n rowwe skets van die komposisie- en perspektieflyne op die muur te maak. Die skets is bedek met vars pleister vir die skep van die fresko. Ten einde die akkurate oordrag van die perspektieflyne vanaf die skets na die pleister oor te dra het Masaccio 'n spyker by die verdwynpunt onder die basis van die kruis ingevoeg en lyne daaraan vasgeheg, wat hy ingedruk het (of ingekerf het) in die pleister. Die merke van die voorbereidingswerk is steeds sigbaar. 

Die heilige figure word verteenwoordig bo 'n beeld van 'n [[geraamte]] wat op 'n sarkofaag rus. 'n Inskripsie wat skynbaar in die muur bo die geraamte ingekerf is, lees: ''&quot;Io fui gia quel che voi siete e quel ch'io sono voi anco sarete&quot;'' (Ek was eens wat jy nou is en wat ek is, sal jy nog wees).  Hierdie geraamte is duidelik 'n verwysing na [[Adam]], wie se sondige natuur die dood na die mens gebring het, en 'n herinnering dat mense se tyd op aarde van verbygaande of verganklike aard is. Die fresko sinspeel daarop dat dit slegs deur geloof in die Drie-eenheid is dat 'n mens die [[dood]] kan oorkom.&lt;ref&gt;Alessandro Cortesi, &quot;Una lettura teologica,&quot; in ''La Trinità di Masaccio:  il restauro dell'anno duemila,'' red. Cristina Danti, Florence, 2002, 49-56; Verdon, 158-161.&lt;/ref&gt; Die [[Heilige Gees]] kan gesien word in die vorm van 'n [[duif]] bo [[Jesus van Nasaret|Jesus Christus]].&lt;ref&gt;{{cite book|last=Cothren|first=Marilyn Stokstad Michael W.|title=Art History Portable, Book 4 14th-17th Century Art.|year=2010|publisher=Prentice Hall|location=Upper Saddle River, NJ|isbn=978-0205790944|edition=4th red., Portable}}&lt;/ref&gt; Die kombinasie van drie-eenheid, dood, verganklikheid en verval &quot;kan geïnterpreteer word as 'n transposisie van die Golgotha-kapel&quot;&lt;ref name=&quot;Deimling&quot; /&gt;  in die Kerk van die Heilige Graf in [[Jerusalem]].

== Ander skilderye ==
Masaccio het twee verdere werke geskep voordat hy na Rome vertrek het; 'n toneel van die geboorte van ''[[Christus]]'' en 'n ''Aankondiging'' (nou verlore). In Rome was Masolini besig met 'n fresko van tonele uit die lewe van die heilige Katrina in die Basilica di San Clemente. Dit is onseker of Masaccio wel meegewerk het aan die stuk, alhoewel dit moontlik is dat hy bygedra het tot Masolini se triptiek vir die altaar van die Santa Maria Maggiore, met die paneel wat die heilige Hiëronimus en heilige Johannes die Doper uitbeeld. Die werk word tans gehuisves in die Nasionale Galery in [[Londen]]. Masaccio het aan die einde van 1428 gesterf. Volgens legende is hy deur 'n [[jaloesie|jaloerse]] mededinger vergiftig.&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.artble.com/artists/tommaso_cassai_masaccio/more_information/biography |title=Tommaso Cassai Masaccio Biography |website=Artble |access-date=14 Februarie 2017 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20200303173520/https://www.artble.com/artists/tommaso_cassai_masaccio/more_information/biography |archive-date=3 Maart 2020 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;Slegs vier fresko's wat onweerlegbaar van Masaccio afkomstig is bestaan steeds, alhoewel ander werke ten minste gedeeltelik aan hom toegeskryf word.

== Nalatenskap ==
Masaccio het 'n diepgaande invloed op die [[skilder]]kuns uitgeoefen. Baie skolastici is van mening dat die vroeë [[Renaissance|Italiaanse Renaissance]] in die [[skilder|skilderkuns]] by hom begin het. Volgens Vasari het byna al die &quot;mees gevierde&quot; Florentynse &quot;beeldhouers en skilder&quot; sy fresko's uitvoerig gestudeer om die &quot;voorskrifte en reëls van die skilderkuns te leer en te vertsaan&quot;. Hy het die rigting van die Italiaanse skilderkuns drastiese verander deur weg te breek van die idealisering van Gotiese kuns, en die skilderkuns vir die eerste keer laat voorkom as iets wat deel is van 'n meer diepliggende, natuurlike en humanistiese wêreld. Masaccio het bygevolg 'n groot aantal kunstenaars beïnvloed; beide voor en na sy afsterwe. Sy invloed is veral merkbaar in die werke van mindere Florentynse meesters soos Andrea di Giusto, Giovanni dal Ponte en andere, wat gepoog het om sy gloeiende, lewensgetroue vorme na te maak.

==Hoofwerke==
[[Lêer:Masaccio 031.jpg|duimnael|[[Maagd Maria]] met stralekrans deur Masaccio (1426).&lt;ref&gt;Mack, bl.66&lt;/ref&gt;]]
* San Giovenale-triptiek (1422) &lt;small&gt; tempera op paneel, 108 x 153&amp;nbsp;cm, Cascia di Reggello&lt;/small&gt;
* ''Maagd en Kind'' (1424) &lt;small&gt; - tempera op paneel, 24 x 18&amp;nbsp;cm, [[Palazzo Vecchio]], [[Florence]]&lt;/small&gt;
* ''Maagd en Kind met die heilige Anna'' (1424–1425) &lt;small&gt; - tempera op paneel, 175 x 103&amp;nbsp;cm, [[Uffizi]], [[Florence]]&lt;/small&gt;
* ''Die Eerbetoon-geld'' (1424–1428) &lt;small&gt; - fresko, 247 x 597&amp;nbsp;cm, Brancacci-kapel, [[Florence]]&lt;/small&gt;
* ''Heilige Drie-eenheid'' (1425–1428) &lt;small&gt; - fresko, 667 x 317&amp;nbsp;cm, [[Santa Maria Novella]], [[Florence]] &lt;br&gt;&lt;/small&gt;
* ''Portret van 'n Jong Man'' (1425) - &lt;small&gt; hout, Nasionale Kunsgalery, [[Washington, D.C.]]&lt;/small&gt;
* ''Madonna met Kind en Engel'' (1426) &lt;small&gt; - olie, Nasionale Galery, [[Londen]] &lt;/small&gt;
* ''Kruisiging'' (omstreeks 1426) &lt;small&gt; - tempera op paneel, 83 x 63&amp;nbsp;cm, Museo di Capodimonte, [[Napels]] &lt;/small&gt;
* ''Paulus'' (1426) &lt;small&gt; - tempera op paneel, 51 x 30&amp;nbsp;cm, Museo Nazionale di Pisa, [[Pisa]]&lt;/small&gt;
* ''Die heilige Hiëronimus en Johannes die Doper'' (omstreeks 1426-1428) &lt;small&gt; paneel, 114 x 55&amp;nbsp;cm, Nasionale Galery, Londen &lt;/small&gt;
* ''Maagdelike geboorte'' (Berlynse Tondo) (1427–1428) &lt;small&gt; - tempera op hout, omtrek 56&amp;nbsp;cm, Staatliche Museen, [[Berlyn]]&lt;/small&gt;
* ''[[Andreas (apostel)|Sint Andreas]]'' &lt;small&gt; - olie, 51 x 31&amp;nbsp;cm, J. Paul Getty-museum, Los Angeles&lt;/small&gt;

==Sien ook==
* [[Lys van Italiaanse skilders]]

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Bronnelys ==
* Mack, Rosamond E. ''Bazaar to Piazza: Islamic Trade and Italian Art, 1300-1600'', University of California Press, 2001 {{ISBN|0-520-22131-1}}

== Eksterne skakels ==
* [https://www.youtube.com/watch?v=6NyZJ0U2p14&amp;t=267s Masaccio: Lewe en Werke]
* [https://web.archive.org/web/20090202033716/http://www.hotelmasaccio.eu/florence_masaccio.php Masaccio Biografie en Foto]
* [http://www.kfki.hu/~arthp/bio/m/masaccio/biograph.html 'n Biografie]
* [https://archive.is/20121228122453/http://www.tigtail.org/TIG/TVM/X1/a.Early%20Italian/masaccio/masaccio.html Fotos van vyf fresko's wat aan Masaccio toegeskryf word]
* [https://web.archive.org/web/20070621101254/http://www.aiwaz.net/gallery/masaccio/gc149 Masaccio by  die Panopticon Virtuele Kunsgalery]
* [http://store.metmuseum.org/dvds/empire-of-the-eye-the-magic-of-illusion-dvd/invt/80007883/ Metropolitan Museum of Art DVD oor perspektief en Masaccio]

{{Normdata}}
[[Kategorie:Italiaanse skilders]]
[[Kategorie:Geboortes in 1401]]
[[Kategorie:Sterftes in 1428]]
[[Kategorie:Christene]]</text>
      <sha1>jlb7iw5qc0oe9i2ghic4ktb77c73dgn</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ajay Banga</title>
    <ns>0</ns>
    <id>277953</id>
    <revision>
      <id>2816564</id>
      <parentid>2777749</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:22:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Alumni van die Openbare Skool Hyderabad, Begumpet]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816564</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5258" sha1="kf7bn1a0h33mfkccipx9ewsr8p77xx7" xml:space="preserve">[[Lêer:The President, Shri Pranab Mukherjee presenting the Padma Shri Award to Shri Ajaypal Singh Banga, at a Civil Investiture Ceremony, at Rashtrapati Bhavan, in New Delhi on March 28, 2016.jpg|duimnael|Ajay Banga (links)]]

'''Ajaypal (Ajay) Singh Banga''' (gebore [[1960]]) is 'n [[Indiërs|Indies]]-[[Amerikaners|Amerikaanse]] sakeleier. Hy dien sedert 1 Julie 2010 as president en [[hoof- uitvoerende beampte]] van [[Mastercard]].&lt;ref name=&quot;indiorg&quot;&gt;{{cite news |last1=Reshmanth |title=These CEOs of Indian Origin will make you feel proud |url=http://www.southreport.com/these-ceos-of-indian-origin-will-make-you-feel-proud/ |access-date=22 Mei 2017 |publisher=South Report |date=6 April 2015 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20191015082549/http://www.southreport.com/these-ceos-of-indian-origin-will-make-you-feel-proud/ |archive-date=15 Oktober 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;mastercard.com&quot;&gt;{{cite web |url=http://www.mastercard.com/us/company/en/newsroom/ceo_transition_announcement.html |title=About Mastercard - Smart &amp; Secure Payment Solutions |website=www.mastercard.com |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304054233/http://www.mastercard.com/us/company/en/newsroom/ceo_transition_announcement.html |archive-date=4 Maart 2016 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.bloomberg.com/research/stocks/people/person.asp?personId=23673920&amp;privcapId=6477196|title=Bloomberg - Executive Profile|website=www.bloomberg.com|access-date=2019-06-16}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;mastercard.com&quot;/&gt; In Februarie 2015 stel die Amerikaanse president [[Barack Obama]] Banga aan as lid van die president se raadgewende komitee vir handelsbeleid en onderhandelinge.&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.whitehouse.gov/the-press-office/2015/02/05/president-obama-announces-more-key-administration-posts |title=President Obama Announces More Key Administration Posts |date=5 Februarie 2015 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20161110014609/https://www.whitehouse.gov/the-press-office/2015/02/05/president-obama-announces-more-key-administration-posts |archive-date=10 November 2016 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

Banga is voorsitter van die VS-Indië-sakeraad (''U.S.-India Business Council'', USIBC) wat meer as 300 van die grootste internasionale maatskappye wat in Indië belê, verteenwoordig. Banga is ook lid van die raad van direkteure van die [[Dow Chemical Company]], lid van die raad op [[buitelandse betrekkinge]], en lid van die internasionale sakeraad van die [[Wêreld Ekonomiese Forum]].&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.latestgktoday.com/ajaypal-singh-banga-appointed-as-member-of-us-advisory-committee-for-trade-policy-and-negotiations/ |title=Ajaypal Singh Banga appointed as member of US advisory Committee for trade policy and Negotiations |access-date=16 Februarie 2015 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20150722004337/http://www.latestgktoday.com/ajaypal-singh-banga-appointed-as-member-of-us-advisory-committee-for-trade-policy-and-negotiations/ |archive-date=22 Julie 2015 |url-status=dead |df=dmy-all }}&lt;/ref&gt; Die regering van [[Indië]] het die burgerlike toekenning van die Padma Shri in 2016 aan Banga toegeken.&lt;ref name=&quot;Padma Awards 2016&quot;&gt;{{cite web |url=http://pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=135783 |title=Padma Awards 2016 |publisher=Press Information Bureau, Government of India |date=2016 |access-date=2 Februarie 2016 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20190329211831/http://pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=135783 |archive-date=29 Maart 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

== Uitbeelding ==
Banga gaan skool by die Hyderabad Openbare Skool in [[Begumpet]], [[Hyderabad]], [[Indië]]. Hy verwerf 'n [[Baccalaureus artium|BA (Honneurs)-graad]] in [[ekonomie]] aan St. Stephen's College, Delhi-universiteit, en voltooi 'n nagraadse program in bestuur aan die Indiese Instituut vir Bestuur in Ahmedabad.&lt;ref name=&quot;mastercard.com&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |url=https://newsroom.mastercard.com/press-releases/mastercard-names-ajay-banga-president-and-chief-executive-officer-succeeding-robert-w-selander/ |title=MasterCard Names Ajay Banga President and Chief Executive Officer Succeeding Robert W. Selander |access-date=2022-02-15 |archive-date=2022-02-15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220215092535/https://newsroom.mastercard.com/press-releases/mastercard-names-ajay-banga-president-and-chief-executive-officer-succeeding-robert-w-selander/ |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Eksterne skakels ==
* [https://www.youtube.com/watch?v=9-tjY-DG5-0 ''MasterCard CEO Ajay Banga on Taking Risks in Your Life and Career''], onderhoud by Stanford Graduate School of Business, [[YouTube]], 13 Junie 2014
* [https://www.youtube.com/watch?v=BhXKqjNEcFg ''Ajay Banga – President and CEO, Mastercard''], onderhoud by  [[Goldman Sachs]], [[YouTube]], 12 April 2019.

{{Normdata}}
{{DEFAULTSORT:Banga, Ajay}}
[[Kategorie:Amerikaners]]
[[Kategorie:Indiërs]]
[[Kategorie:Hoof- uitvoerende beamptes]]
[[Kategorie:Geboortes in 1960]]
[[Kategorie:Lewende mense]]
[[Kategorie:Alumni van die Openbare Skool Hyderabad, Begumpet]]</text>
      <sha1>kf7bn1a0h33mfkccipx9ewsr8p77xx7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Igor Markewitsj</title>
    <ns>0</ns>
    <id>278950</id>
    <revision>
      <id>2816489</id>
      <parentid>2448293</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T22:11:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <comment>/* Loopbaan */</comment>
      <origin>2816489</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13377" sha1="kd98o9juncnszzahhtek32gzf7oy9fp" xml:space="preserve">[[Lêer:Igor Markevitch directing.jpg|duimnael|&lt;center&gt;Igor Markewitsj&lt;/center&gt;]]
'''Igor Borisowitsj Markewitsj''' ([[Russies]]:Игорь Борисович Маркевич, ''Igor Borisowitsj Markewitsj'', [[Oekraïens]]: Ігор Борисович Маркевич, ''Ihor Borysovych Markevych''; 27 Julie [[1912]] &amp;ndash; 7 Maart [[1983]]) was 'n [[avant-garde]] [[Oekraïne|Oekraïense]] [[komponis]] en vooraanstaande [[dirigent]] wat in Parys gestudeer en gewerk het. Hy het in respektiewelik 1947 en 1982 'n genaturaliseerde [[Italië|Italiaanse]] en [[Frankryk|Franse]] burger geword. In 1929 het die impresario Serge Diaghilef 'n klavierkonsert van hom aangevra vir die Ballet Russe de Monte Carlo. Markewitsj het hom tydens die [[Tweede Wêreldoorlog]] in Italië gevestig, maar het ná die oorlog na [[Switserland]] verhuis. Hy was twee keer getroud en het drie seuns en twee dogters gehad. 

==Oorsprong==
Markewitsj is in [[Kiëf]], (tans die hoofstad van [[Oekraïne]], maar destyds deel van die [[Russiese Ryk]]), gebore in 'n ou familie van ''starshyna'' wat in die 18de eeu veradellik is. Sy oupagrootjie, Andrey Markewitsj, was tydens die bewind van [[Alexander II van Rusland]] 'n staatsekretaris, asook raadslid en medestigter van die Russiese Musikale genootskap. Igor was die seun van die [[pianis]] Boris Markewitsj en Zoia Pokhitonova (dogter van die [[skilder]] Ivan Pokhitonov). Die gesin het in 1914 na [[Parys]] getrek toe Markewitsj twee jaar oud was. Hulle het weer in 1916 gedurende die [[Eerste Wêreldoorlog]] as gevolg van sy vader se ylende gesondheid (hy het later aan [[tuberkulose]] beswyk) na neutrale gebied in Switserland getrek. Die pianis [[Alfred Cortot]], miskien die grootste Franse pianis van sy era, het die seun se talent herken. Hy het Markewitsj in 1926 op 14-jarige ouderdom aangeraai om na Parys te gaan ten einde opleiding in beide komposisie en klavier by die École Normale de Musique de Paris te ontvang; waar hy klavier onder Cortot en komposisie onder Nadia Boulanger studeer het.

==Loopbaan==
Markewitsj het in 1929 erkenning verkry toe die choreograaf-impresario Serge Diaghilef hom ontdek het en 'n [[concerto|klavierconcerto]] van hom aangevra het. Bykomend hiertoe het Diaghilef hom uitgenooi om saam te werk op 'n [[ballet]] met Boris Kochno, te wete 'n danser en librettis. In 'n skrywe aan die ''London Times'', het Diaghilef Markewitsj geprys as die komponis wat 'n einde sou bring aan ' 'n skandalige tydperk van musiek... van sinies-sentimentele eenvoud'.&lt;ref&gt;'Igor Markevitch: A Chronology', ''Tempo 133/4'', bl. 10.&lt;/ref&gt; Die balletprojek het met Diaghilef se afsterwe op 19 Augustus 1929 tot 'n einde gekom, maar Markewitsj se komposisies was deur die musiekuitgewer ''Schott'' aanvaar.

Markewitsj het ten minste een groot werk per jaar gedurende die 1930's geproduseer. Hy was as een van die voorste kontemporêre komponiste van die era gereken, en is selfs as &quot;die tweede Igor&quot;, na [[Igor Strawinski]], geprys. Markewitsj het in 1931 saamgewerk met Leonid Massine op die balletmusiek van ''Rébus''; en weer in 1932 met Serge Lifar op ''L'envol d'Icare''. Nie een van die twee werke was egter opgevoer nie, maar beide stelle musiek was is in konsertvorm uitgevoer. ''L'envol d'Icare'', gebaseer op die legende van die val van [[Ikaros]], wat Markewitsj in 1938 opgeneem het saam met die Belgiese Nasionale-orkes, was veral radikaal, in die opsig dat dit kwartnote in beide die [[blaasinstrument]] en strykinstrument-afdelings bekendgestel het.&lt;ref&gt;'Icare' by Clive Bennett in ''Tempo No. 133/134'' (September 1980), p. 45.&lt;/ref&gt; (In 1943 het hy die werk hersien onder die titel ''Icare'', en daarmee saam die kwartnote verwyder en die [[ritme]]s en orkestrasie vereenvoudig.) [[Béla Bartók]] het Markewitsj eens op 'n keer beskryf as &quot;...die mees treffendste persoonlikheid in hedendaagse musiek...&quot; en hom as invloed genoem op sy eie kreatiewe werk.&lt;ref&gt;{{cite web | author= | title=Igor Markevitch Biografie | url=http://www.naxos.com/composerinfo/665.htm | publisher=[[Naxos Plaatetiket|Naxos]] | date= | accessdate=2007-09-07}}&lt;/ref&gt; Daar word geglo dat 'n onafhanklike weergawe van ''L'envol d'Icare'' vir twee klaviere en perkussie wat Bartók aangehoor het laasgenoemde se eie latere Sonate vir 2 Klaviere en Perkussie beïnvloed het.&lt;ref&gt;Bennett, 1980, bl. 4.&lt;/ref&gt;

Markewitsj het voortgegaan om te komponeer soos wat die oorlog gedreig het, maar in Oktober 1941, nie lank nadat hy sy laaste oorspronklike werk; die ''Variasies, Fuga en Envoi op 'n Tema van Händel'' vir klavier voltooi het, het hy ernstig ongesteld geraak. Nadat hy herstel het, het hy besluit om komposisie vaarwel te roep en uitsluitlik op dirigeer te fokus. Sy laaste komposisieprojekte was sy hersiening van ''L'envol d'Icare'' en rangskikkings van ander komponiste se musiek. Sy weergawe van [[Johann Sebastian Bach|J. S. Bach]] se ''Musikalisches Opfer'' (Musikale Offer) is veral noemenswaardig.

Hy het op 18-jarige leeftyd sy buiging as [[dirigent]] gemaak met die [[Koninklike Concertgebouw-orkes]]. Nadat hy aan die hoof gestaan het van die Nederlandse buiging van ''Rébus'' het Markewitsj dirigeer gestudeer onder Pierre Monteux en Hermann Scherchen.&lt;ref&gt;Lyndon-Gee, C. voëlnotas vir Marco Polo CD 8.223666 Complete Orchestral Music Vol 
2, 1996; geneem van navorsing deur die musiekkritikus David Drew, ''Tempo (joernal)'' 133-134, September 1980.&lt;/ref&gt; Hy is as dirigent wyd bewonder vir sy interpretasies van die Franse, Russiese en Oostenryks-Duitse repertorium, en van twintigste eeuse musiek in die algemeen. 

Hy het hom in Switserland gevestig en was gedurende die [[Tweede Wêreldoorlog]] aktief gewees in die Italiaanse Weerstandsbeweging. Hy het in die huwelik getree en hom na die oorlog in 1947 in Switserland gevestig. Hy het sy loopbaan as dirigent nagejaag en in die 1950's 'n permanente dirigent van die  ''Orchestre Lamoureux'' in Parys geword. Hy het ook die Spaanse RTVE Orkes in 1965 gedirigeer, die Londen Simfonieorkes in 1966 en was ook permanente dirigent van die [[Monte-Carlo Filharmoniese Orkes]] gewees.

In 1970 het hy, nadat hy vir byna dertig jaar sy eie komposisie geïgnoreer het, begin om gereeld sy eie musiek te dirigeer, wat 'n geleidelike herlewing daarvan teweeggebring het. Sy laaste konsert het in Kiëf, sy geboorteplek, plaasgevind. Hy is skielik op 7 Maart 1983 ná 'n konserttoer van Japan en Rusland aan 'n [[hartaanval]] in [[Antibes]] oorlede. 

===Familie===
Een van sy voorouers, Mykola Markewitsj, was 'n [[Oekraïne|Oekraïense]] geskiedkundige, etnograaf, komponis en [[digter]]. 'n Oupagrootjie, Andriy Markewitsj, was 'n etnograaf, prokureur, filantroop en musikant. Sy oupa aan moederskant was die bekende [[skilder]] Ivan Pokhitonov (1850-1923). Sy broer Dimitri Markewitsj het 'n gerekende musikoloog en [[tjellis]] geword.

Daar word geglo dat die Oekraïense Markewitsj (ook in [[Pools]] gespel as Markewiscz) familie driehonderd jaar gelede ontstaan het van 'n gemeenskaplike voorouer aan vaderskant en sy vrou. Daar word verskil oor wat hul werklike etnisiteit is, met [[Pole|Pools]], [[Oekraïne|Oekraïens]] of [[Serwië|Serwies]], aangesien die [[patroniem]] of vadersnaam wydverspreid voorkom tussen [[Sentraal-Europa|sentraal-Europese]] mense.&lt;ref&gt;[http://muzeysheremetievyh.com/content/212.html] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20191024065055/http://muzeysheremetievyh.com/content/212.html |date=24 Oktober 2019 }}, Muzeysheremetievyh {{uk}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://spilka.uaweb.org/library/zydy_kozacy.html]  {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20131022075530/http://spilka.uaweb.org/library/zydy_kozacy.html |datum=22 Oktober 2013 }}&lt;/ref&gt;

Markewitsj het met Kyra Nijinsky (1913-1998), dogter van die [[ballet|balletdanser]] [[Vaslav Nijinsky]] en sy vrou Romola de Pulszky, getrou&lt;ref&gt;{{cite web |author=Nadine Meisner |url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/obituary-kyra-nijinsky-1179785.html |title=Obituary: Kyra Nijinsky - Arts &amp; Entertainment |publisher=The Independent |date=22 Oktober 1998 |access-date=7 Mei 2013 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20191024065056/https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/obituary-kyra-nijinsky-1179785.html |archive-date=24 Oktober 2019 |url-status=dead |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.mijnstambomen.nl/ballet/kyra.htm |title=Kyra Nijinsky |publisher=Mijnstambomen.nl |date=24 April 1936 |access-date=7 Mei 2013 |language=nl |archive-url=https://web.archive.org/web/20191029183131/http://www.mijnstambomen.nl/ballet/kyra.htm |archive-date=29 Oktober 2019 |url-status=live |df=dmy-all }}&lt;/ref&gt; en hulle het 'n seun genaamd Vaslav Markewitsj (g. 1936) gehad voordat hulle geskei is.

Markewitsj was ook getroud met Donna Topazia Caetani (1921-1990), te wete die enigste kind van Don Michelangelo Caetani dei Duchi di Sermoneta en sy vrou, die voormalige Cora Antinori.&lt;ref&gt;Inligting met betrekking tot die vraag of ''Villa Caetani'' 'n betekenisvolle rol gespeel het in die ontvoering van [[Aldo Moro]], het nou bo die blote vlak van beweringe beweeg.&lt;/ref&gt; Cora Caetani het die boetiek van Jansen, die Paryse dekoreer-firma, bedryf. Hulle seun, Oleg Caetani Markewitsj, het hoofdirigent en artistieke direkteur van die [[Melbourne Simfonieorkes]] in Australië geword. Hulle het ook twee dogters gehad: Allegra (geb. 1950) en Nathalie (geb. 1951), en nog 'n seun genaamd Timour Markewitsj (1960-1962).

Teen die einde van sy lewe het Markewitsj en die Spaanse pianis Carlota Garriga metgeselle geword.

==Werke==

===Komposisies===
*''Noces'', suite vir klavier (1925)
*''Sinfonietta in F majeur'' (1928-9)
*''Klavierconcerto'' (1929)
*''Kantate'' vir sopraan, manlike koor en orkes (1929–30) (teks deur Jean Cocteau)
*''Concerto Grosso'' (1930)
*''Partita'' vir klavier en klein orkes (1930–31)
*''Serenade'' vir [[viool]], [[klarinet]] en [[fagot]] (1931)
*''Rébus'', ballet (1931)
*''Cinéma-Ouverture'' (1931)
*''Galop'' vir 8 of 9 spelers (1932)
*''L'envol d'Icare'', ballet (1932); her-komponeer as ''Icare'' (1943)
*''Himne'' vir orkes (1932–33) (hersiene weergawe 1980 met ad lib kontralto en ekstra beweging georkestreer van No. 3 van ''Trois poèmes'' van 1935)
*''Petite suite d’apres [[Robert Schumann|Schumann]]'' vir klein orkes (1933)
*''Psaume'' vir sopraan en klein orkes (1933)
*''Le paradis perdu'', oratorio (1934–35) (teks deur Markewitsj na aanleiding van [[John Milton]])
*''Trois poèmes'' vir hoë stem en klavier (1935) (tekste deur Cocteau, [[Plato]], [[Goethe]]); No.3 in 1936 georkestreer as ''Hymne à la mort'', in 1980 geïnkorporeer as ''Himne'' vir orkes
*''Cantique d’amour'' vir orkes (1936)
*''Le nouvel âge'', sinfonia concertante vir orkes met twee klaviere (1937)
*''La Taille de l’homme'', 'concert inachevée' vir sopraan en 12 instrumente (1938–39, onvoltooid, maar Deel I voltooi en uitvoerbaar)
*''Stefan le poète'', 'impressions d’enfance' pour piano (1939–40)
*''Lorenzo il magnifico'', sinfonia concertante vir sopraan en orkes (1940) (tekste deur [[Lorenzo de Medici]])
*''Variasies, Fuga en Envoi op 'n Tema van [[Georg Friedrich Händel|Händel]]'' vir klavier (1941)
*''Le Bleu Danube'', valse de concert op temas deur [[Johann Strauss II|Johann Strauss]] (1944)
*6 Liedere van [[Modest Moessorgski|Moessorgski]] gerangskik vir stem en orkes (1945)
*''Die Musikale Offer, [[BWV]] 1079'' deur [[Johann Sebastian Bach]] gerangskik vir trippelorkes (1949–50)

===Teorie===
*Historiese, analitiese en praktiese studies van die Beethoven simfonieë (''Die Sinfonien von Ludwig van Beethoven: historische, analytische und praktische Studien''; gepubliseer deur Edition Peters, Leipzig, 1982) - populêre literatuur vir dirigente, alhoewel in dispuut geplaas.

==Bronne==
*[https://select.nytimes.com/gst/abstract.html?res=F50710F63C5D0C7B8CDDAA0894DB484D81 The New York Times]
*''Tempo 133/4'' (September 1980) Igor Markewitsj dubbele uitgawe.
* Geboorteherdenkingsuitstalling - &quot;Igor Markevitch compositeur et chef d'orchestre 1912/2012&quot; Château de Chillon, Switzerland. Catalogue.

==Verwysings==
{{verwysings}}

==Eksterne skakels==
*[http://www.boosey.com/pages/cr/composer/composer_main.asp?composerid=2789 Igor Markewitsj biografie] by Boosey &amp; Hawkes
*[http://www.classical-composers.org/cgi-bin/ccd.cgi?comp=markevitch Igor Markewitsj biografie] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060403002442/http://classical-composers.org/cgi-bin/ccd.cgi?comp=markevitch |date= 3 April 2006 }} by ''Klassieke Komponiste Databasis''
*[[František Sláma (musikant)]] [http://www.frantisekslama.com/en/conductors-part-2 Argief] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160925113121/http://www.frantisekslama.com/en/conductors-part-2 |date=25 September 2016 }}. Meer oor die geskiedenis van die Tsjeggiese Filharmoniese Orkes tussen die 1940's en die 1980's: ''Dirigente''

{{s-start}}
{{s-culture}}
{{succession box | title=Hoofdirigent, Orchestre Lamoureux | before=[[Jean Martinon]] | years=1957&amp;ndash;1961 | after=[[Jean-Baptiste Mari]]}}
{{s-end}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Markewitsj, Igor}}
[[Kategorie:Franse dirigente]]
[[Kategorie:Franse komponiste]]
[[Kategorie:Italiaanse dirigente]]
[[Kategorie:Italiaanse komponiste]]
[[Kategorie:Oekraïense musici]]
[[Kategorie:Geboortes in 1912]]
[[Kategorie:Sterftes in 1983]]</text>
      <sha1>kd98o9juncnszzahhtek32gzf7oy9fp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816492</id>
      <parentid>2816489</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T22:50:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <comment>Inligtingskas ens. bygevoeg</comment>
      <origin>2816492</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13931" sha1="lzvk37psaq5l7f3j751j6nyj3dxfprg" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Persoon
| naam                              = Igor Markewitsj
| beeld                             = Igor Markevitch portrait.jpg  
| beeldonderskrif                   = Igor Markewitsj, omstreeks 1960
| geboorteplek                      = [[Kiëf]], [[Russiese Ryk]]
| geboortedatum                     = [[27 Julie]] [[1912]] 
| sterfplek                         =
| sterfdatum                        = [[7 Maart]] [[1983]]
| beroep                            = [[Dirigent]], [[komponis]]
| handtekening                      =
| webwerf                           =
}}
[[Lêer:Igor Markevitch directing.jpg|duimnael|Igor Markewitsj in aksie.]]
'''Igor Borisowitsj Markewitsj''' ([[Russies]]:Игорь Борисович Маркевич, ''Igor Borisowitsj Markewitsj'', [[Oekraïens]]: Ігор Борисович Маркевич, Ihor Borysovych Markevych; [[27 Julie]] [[1912]] &amp;ndash; [[7 Maart]] [[1983]]) was 'n [[avant-garde]] [[Oekraïne|Oekraïense]] [[komponis]] en vooraanstaande [[dirigent]] wat in Parys gestudeer en gewerk het. Hy het in respektiewelik 1947 en 1982 'n genaturaliseerde [[Italië|Italiaanse]] en [[Frankryk|Franse]] burger geword. In 1929 het die impresario [[Sergei Diaghilev]] 'n klavierconcerto van hom aangevra vir die Ballet Russe de Monte Carlo. Markewitsj het hom tydens die [[Tweede Wêreldoorlog]] in Italië gevestig, maar ná die oorlog verhuis na [[Switserland]]. Hy was twee keer getroud en het drie seuns en twee dogters gehad. 

== Oorsprong ==
Markewitsj is in [[Kiëf]], (tans die hoofstad van [[Oekraïne]], maar destyds deel van die [[Russiese Ryk]]), gebore in 'n ou familie van ''starshyna'' wat in die 18de eeu veradellik is. Sy oupagrootjie, Andrey Markewitsj, was tydens die bewind van [[Alexander II van Rusland]] 'n staatsekretaris, asook raadslid en medestigter van die Russiese Musikale genootskap. Igor was die seun van die [[pianis]] Boris Markewitsj en Zoia Pokhitonova (dogter van die [[skilder]] Ivan Pokhitonov). Die gesin het in 1914 na [[Parys]] getrek toe Markewitsj twee jaar oud was. Hulle het weer in 1916 gedurende die [[Eerste Wêreldoorlog]] as gevolg van sy vader se ylende gesondheid (hy het later aan [[tuberkulose]] beswyk) na neutrale gebied in Switserland getrek. Die pianis [[Alfred Cortot]], miskien die grootste Franse pianis van sy era, het die seun se talent herken. Hy het Markewitsj in 1926 op 14-jarige ouderdom aangeraai om na Parys te gaan ten einde opleiding in beide komposisie en klavier by die École Normale de Musique de Paris te ontvang; waar hy klavier onder Cortot en komposisie onder Nadia Boulanger studeer het.

==Loopbaan==
Markewitsj het in 1929 erkenning verkry toe die choreograaf-impresario Serge Diaghilef hom ontdek het en 'n [[concerto|klavierconcerto]] van hom aangevra het. Bykomend hiertoe het Diaghilef hom uitgenooi om saam te werk op 'n [[ballet]] met Boris Kochno, te wete 'n danser en librettis. In 'n skrywe aan die ''London Times'', het Diaghilef Markewitsj geprys as die komponis wat 'n einde sou bring aan ' 'n skandalige tydperk van musiek... van sinies-sentimentele eenvoud'.&lt;ref&gt;'Igor Markevitch: A Chronology', ''Tempo 133/4'', bl. 10.&lt;/ref&gt; Die balletprojek het met Diaghilef se afsterwe op 19 Augustus 1929 tot 'n einde gekom, maar Markewitsj se komposisies was deur die musiekuitgewer ''Schott'' aanvaar.

Markewitsj het ten minste een groot werk per jaar gedurende die 1930's geproduseer. Hy was as een van die voorste kontemporêre komponiste van die era gereken, en is selfs as &quot;die tweede Igor&quot;, na [[Igor Strawinski]], geprys. Markewitsj het in 1931 saamgewerk met Leonid Massine op die balletmusiek van ''Rébus''; en weer in 1932 met Serge Lifar op ''L'envol d'Icare''. Nie een van die twee werke was egter opgevoer nie, maar beide stelle musiek was is in konsertvorm uitgevoer. ''L'envol d'Icare'', gebaseer op die legende van die val van [[Ikaros]], wat Markewitsj in 1938 opgeneem het saam met die Belgiese Nasionale-orkes, was veral radikaal, in die opsig dat dit kwartnote in beide die [[blaasinstrument]] en strykinstrument-afdelings bekendgestel het.&lt;ref&gt;'Icare' by Clive Bennett in ''Tempo No. 133/134'' (September 1980), p. 45.&lt;/ref&gt; (In 1943 het hy die werk hersien onder die titel ''Icare'', en daarmee saam die kwartnote verwyder en die [[ritme]]s en orkestrasie vereenvoudig.) [[Béla Bartók]] het Markewitsj eens op 'n keer beskryf as &quot;...die mees treffendste persoonlikheid in hedendaagse musiek...&quot; en hom as invloed genoem op sy eie kreatiewe werk.&lt;ref&gt;{{cite web | author= | title=Igor Markevitch Biografie | url=http://www.naxos.com/composerinfo/665.htm | publisher=[[Naxos Plaatetiket|Naxos]] | date= | accessdate=2007-09-07}}&lt;/ref&gt; Daar word geglo dat 'n onafhanklike weergawe van ''L'envol d'Icare'' vir twee klaviere en perkussie wat Bartók aangehoor het laasgenoemde se eie latere Sonate vir 2 Klaviere en Perkussie beïnvloed het.&lt;ref&gt;Bennett, 1980, bl. 4.&lt;/ref&gt;

Markewitsj het voortgegaan om te komponeer soos wat die oorlog gedreig het, maar in Oktober 1941, nie lank nadat hy sy laaste oorspronklike werk; die ''Variasies, Fuga en Envoi op 'n Tema van Händel'' vir klavier voltooi het, het hy ernstig ongesteld geraak. Nadat hy herstel het, het hy besluit om komposisie vaarwel te roep en uitsluitlik op dirigeer te fokus. Sy laaste komposisieprojekte was sy hersiening van ''L'envol d'Icare'' en rangskikkings van ander komponiste se musiek. Sy weergawe van [[Johann Sebastian Bach|J. S. Bach]] se ''Musikalisches Opfer'' (Musikale Offer) is veral noemenswaardig.

Hy het op 18-jarige leeftyd sy buiging as [[dirigent]] gemaak met die [[Koninklike Concertgebouw-orkes]]. Nadat hy aan die hoof gestaan het van die Nederlandse buiging van ''Rébus'' het Markewitsj dirigeer gestudeer onder Pierre Monteux en Hermann Scherchen.&lt;ref&gt;Lyndon-Gee, C. voëlnotas vir Marco Polo CD 8.223666 Complete Orchestral Music Vol 
2, 1996; geneem van navorsing deur die musiekkritikus David Drew, ''Tempo (joernal)'' 133-134, September 1980.&lt;/ref&gt; Hy is as dirigent wyd bewonder vir sy interpretasies van die Franse, Russiese en Oostenryks-Duitse repertorium, en van twintigste eeuse musiek in die algemeen. 

Hy het hom in Switserland gevestig en was gedurende die [[Tweede Wêreldoorlog]] aktief gewees in die Italiaanse Weerstandsbeweging. Hy het in die huwelik getree en hom na die oorlog in 1947 in Switserland gevestig. Hy het sy loopbaan as dirigent nagejaag en in die 1950's 'n permanente dirigent van die  ''Orchestre Lamoureux'' in Parys geword. Hy het ook die Spaanse RTVE Orkes in 1965 gedirigeer, die Londen Simfonieorkes in 1966 en was ook permanente dirigent van die [[Monte-Carlo Filharmoniese Orkes]] gewees.

In 1970 het hy, nadat hy vir byna dertig jaar sy eie komposisie geïgnoreer het, begin om gereeld sy eie musiek te dirigeer, wat 'n geleidelike herlewing daarvan teweeggebring het. Sy laaste konsert het in Kiëf, sy geboorteplek, plaasgevind. Hy is skielik op 7 Maart 1983 ná 'n konserttoer van Japan en Rusland aan 'n [[hartaanval]] in [[Antibes]] oorlede. 

===Familie===
Een van sy voorouers, Mykola Markewitsj, was 'n [[Oekraïne|Oekraïense]] geskiedkundige, etnograaf, komponis en [[digter]]. 'n Oupagrootjie, Andriy Markewitsj, was 'n etnograaf, prokureur, filantroop en musikant. Sy oupa aan moederskant was die bekende [[skilder]] Ivan Pokhitonov (1850-1923). Sy broer Dimitri Markewitsj het 'n gerekende musikoloog en [[tjellis]] geword.

Daar word geglo dat die Oekraïense Markewitsj (ook in [[Pools]] gespel as Markewiscz) familie driehonderd jaar gelede ontstaan het van 'n gemeenskaplike voorouer aan vaderskant en sy vrou. Daar word verskil oor wat hul werklike etnisiteit is, met [[Pole|Pools]], [[Oekraïne|Oekraïens]] of [[Serwië|Serwies]], aangesien die [[patroniem]] of vadersnaam wydverspreid voorkom tussen [[Sentraal-Europa|sentraal-Europese]] mense.&lt;ref&gt;[http://muzeysheremetievyh.com/content/212.html] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20191024065055/http://muzeysheremetievyh.com/content/212.html |date=24 Oktober 2019 }}, Muzeysheremetievyh {{uk}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://spilka.uaweb.org/library/zydy_kozacy.html]  {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20131022075530/http://spilka.uaweb.org/library/zydy_kozacy.html |datum=22 Oktober 2013 }}&lt;/ref&gt;

Markewitsj het met Kyra Nijinsky (1913-1998), dogter van die [[ballet|balletdanser]] [[Vaslav Nijinsky]] en sy vrou Romola de Pulszky, getrou&lt;ref&gt;{{cite web |author=Nadine Meisner |url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/obituary-kyra-nijinsky-1179785.html |title=Obituary: Kyra Nijinsky - Arts &amp; Entertainment |publisher=The Independent |date=22 Oktober 1998 |access-date=7 Mei 2013 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20191024065056/https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/obituary-kyra-nijinsky-1179785.html |archive-date=24 Oktober 2019 |url-status=dead |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.mijnstambomen.nl/ballet/kyra.htm |title=Kyra Nijinsky |publisher=Mijnstambomen.nl |date=24 April 1936 |access-date=7 Mei 2013 |language=nl |archive-url=https://web.archive.org/web/20191029183131/http://www.mijnstambomen.nl/ballet/kyra.htm |archive-date=29 Oktober 2019 |url-status=live |df=dmy-all }}&lt;/ref&gt; en hulle het 'n seun genaamd Vaslav Markewitsj (g. 1936) gehad voordat hulle geskei is.

Markewitsj was ook getroud met Donna Topazia Caetani (1921-1990), te wete die enigste kind van Don Michelangelo Caetani dei Duchi di Sermoneta en sy vrou, die voormalige Cora Antinori.&lt;ref&gt;Inligting met betrekking tot die vraag of ''Villa Caetani'' 'n betekenisvolle rol gespeel het in die ontvoering van [[Aldo Moro]], het nou bo die blote vlak van beweringe beweeg.&lt;/ref&gt; Cora Caetani het die boetiek van Jansen, die Paryse dekoreer-firma, bedryf. Hulle seun, Oleg Caetani Markewitsj, het hoofdirigent en artistieke direkteur van die [[Melbourne Simfonieorkes]] in Australië geword. Hulle het ook twee dogters gehad: Allegra (geb. 1950) en Nathalie (geb. 1951), en nog 'n seun genaamd Timour Markewitsj (1960-1962).

Teen die einde van sy lewe het Markewitsj en die Spaanse pianis Carlota Garriga metgeselle geword.

==Werke==

===Komposisies===
*''Noces'', suite vir klavier (1925)
*''Sinfonietta in F majeur'' (1928-9)
*''Klavierconcerto'' (1929)
*''Kantate'' vir sopraan, manlike koor en orkes (1929–30) (teks deur Jean Cocteau)
*''Concerto Grosso'' (1930)
*''Partita'' vir klavier en klein orkes (1930–31)
*''Serenade'' vir [[viool]], [[klarinet]] en [[fagot]] (1931)
*''Rébus'', ballet (1931)
*''Cinéma-Ouverture'' (1931)
*''Galop'' vir 8 of 9 spelers (1932)
*''L'envol d'Icare'', ballet (1932); her-komponeer as ''Icare'' (1943)
*''Himne'' vir orkes (1932–33) (hersiene weergawe 1980 met ad lib kontralto en ekstra beweging georkestreer van No. 3 van ''Trois poèmes'' van 1935)
*''Petite suite d’apres [[Robert Schumann|Schumann]]'' vir klein orkes (1933)
*''Psaume'' vir sopraan en klein orkes (1933)
*''Le paradis perdu'', oratorio (1934–35) (teks deur Markewitsj ná [[John Milton]])
*''Trois poèmes'' vir hoë stem en klavier (1935) (tekste deur Cocteau, [[Plato]], [[Goethe]]); No.3 in 1936 georkestreer as ''Hymne à la mort'', in 1980 geïnkorporeer as ''Himne'' vir orkes
*''Cantique d’amour'' vir orkes (1936)
*''Le nouvel âge'', sinfonia concertante vir orkes met twee klaviere (1937)
*''La Taille de l’homme'', 'concert inachevée' vir sopraan en 12 instrumente (1938–39, onvoltooid, maar Deel I voltooi en uitvoerbaar)
*''Stefan le poète'', 'impressions d’enfance' pour piano (1939–40)
*''Lorenzo il magnifico'', sinfonia concertante vir sopraan en orkes (1940) (tekste deur [[Lorenzo de' Medici]])
*''Variasies, Fuga en Envoi op 'n Tema van [[Georg Friedrich Händel|Händel]]'' vir klavier (1941)
*''Le Bleu Danube'', valse de concert op temas deur [[Johann Strauss II|Johann Strauss]] (1944)
*6 Liedere van [[Modest Moessorgski|Moessorgski]] gerangskik vir stem en orkes (1945)
*''Die Musikale Offer, [[BWV]] 1079'' deur [[Johann Sebastian Bach]] gerangskik vir trippelorkes (1949–50)

===Teorie===
*Historiese, analitiese en praktiese studies van die Beethoven simfonieë (''Die Sinfonien von Ludwig van Beethoven: historische, analytische und praktische Studien''; gepubliseer deur Edition Peters, Leipzig, 1982) - populêre literatuur vir dirigente, alhoewel in dispuut geplaas.

==Bronne==
*[https://select.nytimes.com/gst/abstract.html?res=F50710F63C5D0C7B8CDDAA0894DB484D81 The New York Times]
*''Tempo 133/4'' (September 1980) Igor Markewitsj dubbele uitgawe.
* Geboorteherdenkingsuitstalling - &quot;Igor Markevitch compositeur et chef d'orchestre 1912/2012&quot; Château de Chillon, Switzerland. Catalogue.

==Verwysings==
{{verwysings}}

==Eksterne skakels==
*[http://www.boosey.com/pages/cr/composer/composer_main.asp?composerid=2789 Igor Markewitsj se biografie] by Boosey &amp; Hawkes
*[http://www.classical-composers.org/cgi-bin/ccd.cgi?comp=markevitch Igor Markewitsj se biografie] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060403002442/http://classical-composers.org/cgi-bin/ccd.cgi?comp=markevitch |date= 3 April 2006}} by die Klassieke Komponiste Databasis
*František Sláma [http://www.frantisekslama.com/en/conductors-part-2 Argief] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160925113121/http://www.frantisekslama.com/en/conductors-part-2 |date=25 September 2016}}. Meer oor die geskiedenis van die Tsjeggiese Filharmoniese Orkes tussen die 1940's en die 1980's: ''Dirigente''

{{s-start}}
{{s-culture}}
{{succession box | title=Hoofdirigent, Orchestre Lamoureux | before=Jean Martinon | years=1957&amp;ndash;1961 | after=Jean-Baptiste Mari}}
{{s-end}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Markewitsj, Igor}}
[[Kategorie:Franse dirigente]]
[[Kategorie:Franse komponiste]]
[[Kategorie:Italiaanse dirigente]]
[[Kategorie:Italiaanse komponiste]]
[[Kategorie:Oekraïense musici]]
[[Kategorie:Geboortes in 1912]]
[[Kategorie:Sterftes in 1983]]</text>
      <sha1>lzvk37psaq5l7f3j751j6nyj3dxfprg</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Jan Bloukaas</title>
    <ns>0</ns>
    <id>280509</id>
    <revision>
      <id>2816548</id>
      <parentid>2720307</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:10:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Alumni van Hoërskool Tygerberg]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816548</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5551" sha1="0ps9zsmws4ag0lrifjevzbax478csrp" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Musikale kunstenaar
| naam            = Jan Bloukaas
| beeld           = 
| beeldgrootte    = 
| dwarsformaat    = 
| beeldbeskrywing = 
| beeldonderskrif = 
| agtergrondkleur = solo
| geboortenaam    = Jean Prieur du Plessis&lt;ref name=&quot;rooi-rose&quot;&gt;{{cite web |url=https://www.rooirose.co.za/rrkitskuier-met-jan-bloukaas-onderhoud-video/ |title=#rrKitskuier met Jan Bloukaas |access-date=5 November 2019 |work=[[Rooi Rose]] |date=27 November 2018 |author=Bea Lingenfelder en Corné Greeff |language=af |archive-url=https://web.archive.org/web/20191105213353/https://www.rooirose.co.za/rrkitskuier-met-jan-bloukaas-onderhoud-video/ |archive-date=5 November 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;
| alias           = 
| geboortedatum   = 7 Oktober 1999
| geboorteplek    = 
| oorsprong       = [[Monte Vista]], [[Kaapstad]], [[Suid-Afrika]]&lt;ref name=&quot;netwerk24&quot; /&gt;
| sterfdatum      = {{SDEO|2024|12|3|1999|10|7}}
| sterfplek       = 
| genre           = Kletsrym&lt;ref name=&quot;maroela&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;fak&quot; /&gt;
| beroep          = Musikant, kletsrymer
| instrument      = 
| jare_aktief     = 2017–2024
| etiket          = Inhoud Huis,&lt;ref name=&quot;netwerk24&quot; /&gt; Universal Music
| assosiasies     = 
| webwerf         = 
| huidige_lede    = 
| gewese_lede     = 
}}

'''Jan Bloukaas''' (gebore '''Jean Prieur du Plessis'''; 7 Oktober 1999 - 3 Desember 2024)&lt;ref name=&quot;rooi-rose&quot;/&gt; was 'n [[Suid-Afrika|Suid-Afrikaanse]] [[musikant]] en [[Kletsrym|kletsrymer]].&lt;ref name=&quot;maroela&quot;&gt;{{cite web |url=https://maroelamedia.co.za/vermaak/musiek/luister-jan-bloukaas-biggy-en-katinka-almal-op-een-verhoog/ |title=Luister: Jan Bloukaas, Biggy en Katinka almal op een verhoog |work=[[Maroela Media]] |first=Janie |last=Monsieur |date=5 November 2019 |access-date=5 November 2019 |language=af |archive-url=https://web.archive.org/web/20191109001957/https://maroelamedia.co.za/vermaak/musiek/luister-jan-bloukaas-biggy-en-katinka-almal-op-een-verhoog/ |archive-date=9 November 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;fak&quot;&gt;{{cite web |url=http://www.fak.org.za/2019/09/26/lewe-jan-bloukaas/ |title=Lewe - Jan Bloukaas |work=[[FAK]] |language=af |archive-url=https://web.archive.org/web/20191105221559/http://www.fak.org.za/2019/09/26/lewe-jan-bloukaas/ |archive-date=5 November 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; Sy album ''Lewe'' word in 2019 vir die [[Suid-Afrikaanse Musiekpryse|Suid-Afrikaanse Musiektoekenning]] vir beste Afrikaanse popalbum genomineer.

== Vroeë lewe en opvoeding ==
Du Plessis is op 7 Oktober 1999 gebore. Sy ouers was Roelof Daniel du Plessis en Ronelle van Wyk.

Hy gaan skool by Laerskool De Tyger en [[matrikuleer]] aan die [[Hoërskool Tygerberg]].&lt;ref name=&quot;netwerk24&quot;&gt;{{cite web |url=https://www.netwerk24.com/ZA/Tygerburger/Nuus/jan-bloukaas-een-van-die-uitdagers-20171003-2 |title=Jan Bloukaas een van die uitdagers |date=4 Oktober 2017 |work=[[Netwerk24]] |access-date=5 November 2019 |first=Avril |last=Fillies |language=af |archive-url=https://web.archive.org/web/20191105212518/https://www.netwerk24.com/ZA/Tygerburger/Nuus/jan-bloukaas-een-van-die-uitdagers-20171003-2 |archive-date=5 November 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

== Diskografie ==
=== Ateljeealbums ===
* 2018: ''Lewe''
* 2019: ''The Party Starter''
* 2023: ''Vreemdeling''
* 2024: ''God kan''

=== [[EP]]'s ===
* 2017: ''Lassit''

=== Enkelspelers ===
* 2017: &quot;Kaas elke dag&quot;&lt;ref name=maroela-241204 /&gt;
* 2017: &quot;Vakansie&quot;
* 2018: &quot;Desember&quot;
* 2018: &quot;Sterre brand&quot;
* 2019: &quot;Dans&quot;

== Persoonlike lewe ==
[[Breingewas|Breinkanker]] is in 2022 by Du Plessis gediagnoseer.&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://maroelamedia.co.za/nuus/sa-nuus/breinkanker-by-jan-bloukaas-gediagnoseer/ |title=Breinkanker by Jan Bloukaas gediagnoseer |last=Wyrley-Birch |first=Jhua-Nine |date=2022-09-27 |website=[[Maroela Media]] }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news |last=Mooneys |first=Roxanne |date=2022-11-09 |title=Kanker maak nie Jan Bloukaas se stem stil: ‘My grootse bron van krag is geloof’ |work=[[Huisgenoot]] }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news |last=Venter |first=Isabel |date=2022-12-09 |title=Jan Bloukaas se stryd teen breinkanker: Ons is gereed om te veg ná al die trane |work=Huisgenoot }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news |last=Visagie |first=Carla |date=2023-03-08 |title=Jan Bloukaas deel goeie nuus oor sy kankerstryd: Die breingewas het verklein |work=Huisgenoot }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news |last=Michaels |first=Ross |date=2023-10-06 |title=Jan Bloukaas oor sy kankerstryd: My hartseer is nie vir myself nie, maar vir my geliefdes |work=Huisgenoot }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news |last=Wilschutt |first=Nazley |date=2023-10-27 |title=Jan Bloukaas oor kankerstryd: Ek het vrede met die dood – en wil begin totsiens sê |work=Huisgenoot }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news |last=Van Zyl |first=Ané |date=2022-10-11 |title=Sanger Jan Bloukaas (22) ontvang 1ste ronde bestraling vir breingewas |work=Netwerk24 }}&lt;/ref&gt; Hy sterf op 3 Desember 2024 daaraan.&lt;ref name=maroela-241204&gt;{{Maroela Media |url=https://maroelamedia.co.za/nuus/jan-bloukaas-sterf/ |datum=4 Desember 2024 |titel=Jan Bloukaas sterf}}&lt;/ref&gt;

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Eksterne skakels ==
* {{YouTube|kanaal=UC1fjLoBuBmoXCdg-oG3n4yg}}
* {{Facebook|janbloukaasmusiek}}
* {{Instagram|janbloukaasofficial}}
* {{Twitter|JanBloukaas}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Bloukaas, Jan}}
[[Kategorie:Afrikaanse sangers]]
[[Kategorie:Afrikaners]]
[[Kategorie:Kletsrymers]]
[[Kategorie:Geboortes in 1999]]
[[Kategorie:Sterftes in 2024]]
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse musici]]
[[Kategorie:Alumni van Hoërskool Tygerberg]]</text>
      <sha1>0ps9zsmws4ag0lrifjevzbax478csrp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ayub Khan</title>
    <ns>0</ns>
    <id>282834</id>
    <revision>
      <id>2816656</id>
      <parentid>2089241</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T10:06:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>UrsusMaritimus13</username>
        <id>184343</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:3|0|0 */</comment>
      <origin>2816656</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4130" sha1="tdc4qn5fajlxfsqk2s01lexo2h9bmtn" xml:space="preserve">[[Lêer:Muhammed_Ayub_Khan.JPG|duimnael|Mohammad Ayub Khan]]
'''Mohammad Ayub Khan''' ([[Oerdoe]]: محمد ایوب خان‎; [[14 Mei]] [[1907]] - [[19 April]] [[1974]]), was 'n Pakistanse generaal en die tweede president van [[Pakistan]] wat met geweld die presidentskap oorgeneem het van die eerste president [[Iskander Mirza]] deur 'n [[staatsgreep]] in 1958, die eerste suksesvolle staatsgreep in die land. Die oproerige betogings en stakings wat deur die betogings in Oos-Pakistan ondersteun is, het uiteindelik tot sy gedwonge bedanking in 1969 gelei.

Ayub Khan, wat aan die Koninklike Britse Militêre Kollege opgelei is, het in die [[Tweede Wêreldoorlog]] as kolonel in die Britse Indiese leër gedien voordat hy besluit het om by die Pakistanse Leër aan te sluit as 'n nasleep van die verdeling van [[Brits-Indië]] in 1947. Hy was die bevelvoerder van die 14de afdeling in Oos-Bengale, en word in 1951 deur die destydse premier [[Liaquat Ali Khan]] as die eerste inheemse opperbevelvoerder van die Pakistanse leër verhef in 'n omstrede bevordering oor verskeie senior offisiere. Van 1953 tot 1958 dien hy in die burgerlike regering as minister van Verdediging en Binnelandse Sake en ondersteun president Iskander Mirza se besluit om krygswet teen die regering van premier Feroze Khan in te stel in 1958. Twee weke later neem hy die presidentskap van Mirza oor na die ineenstorting van burger-militêre betrekkinge tussen die militêre en die burgerlike president.

Nadat generaal Musa Khan in 1958 as leërhoof aangestel is, het internasionale beleid gelei tot 'n alliansie met die Verenigde State, wat die Amerikaners toegang tot fasiliteite in [[Pakistan]] gebied het, veral die lugmagbasis buite Peshawar, en wat toegelaat het dat spioenasiemissies oor die [[Sowjetunie]] uitgevoer kon word. Die betrekkinge met die naburige [[Volksrepubliek China|China]] is versterk, maar het verswak met die Sowjetunie in 1962 en met [[Indië]] in 1965. In 1965 eindig die Sowjetunie met die verklaring van Tasjkent tussen twee nasies. 

Op die tuisfront is 'n beleid van privatisering en industrialisasie ingestel wat die land se [[ekonomie]] die vinnigsgroeiende ekonomie in [[Asië]] gemaak het. Tydens sy ampstermyn is verskeie infrastruktuurprogramme onderneem, wat bestaan het uit die voltooiing van hidroëlektriese kragsentrales, damme en reservoirs, sowel as die prioritisering van die ruimteprogram, insluitende moontlike kernwapens as afskrikmiddel.

In 1965 het Ayub Khan in 'n presidensiële wedloop as PML-kandidaat deelgeneem om die gewilde en beroemde nie-partydige [[Fatima Jinnah]] teen te werk en is kontroversieel vir die tweede termyn herverkies. Hy word gekonfronteer met aantygings van wydverspreide opsetlike stemmings, gemagtigde politieke moorde in Karachi en die politiek oor die ongewilde vredesverdrag met Indië, wat baie Pakistani's as 'n verleentheid beskou het. In 1967 is hy wyd gekritiseer toe betogings regoor die land deur [[Zulfikar Ali Bhutto]] gelei is oor prysstygings van verbruikers- en voedselprodukte, en dramaties geval het te midde van die  opstand in Oos-Pakistan gelei deur [[Mujibur Rahman]] in 1969. Hy word gedwing om te bedank om verdere betogings te vermy, terwyl hy die leërhoof [[Yahya Khan]] versoek het om die tweede keer krygswet op te lê. Hy is in 1974 na 'n kort siekbed oorlede.

Die gevoel oor sy nalatenskap bly gemeng; hy word gekrediteer vir oënskynlike ekonomiese welvaart en wat ondersteuners die &quot;dekade van ontwikkeling&quot; noem, maar word gekritiseer omdat hy die eerste van die insidente van die intelligensie-agentskappe in die nasionale politiek begin het. Verder omdat hy korrupte rykdom in enkele hande gekonsentreer het, en 'n beleid van segregasie toegepas het wat later gelei het tot die verbrokkeling van die volkseenheid en die skepping van die staat [[Bangladesj]] op wat voorheen die grondgebied van Oos-Pakistan was.

== Eksterne skakels ==
{{Commons-kategorie inlyn|Muhammed Ayub Khan}}

{{Normdata}}
{{DEFAULTSORT:Khan, Ayub}}
[[Kategorie:Presidente]]
[[Kategorie:Diktators]]
[[Kategorie:Geboortes in 1907]]
[[Kategorie:Sterftes in 1974]]</text>
      <sha1>tdc4qn5fajlxfsqk2s01lexo2h9bmtn</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Lawrenti Beria</title>
    <ns>0</ns>
    <id>285454</id>
    <revision>
      <id>2816671</id>
      <parentid>2412934</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T10:37:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>UrsusMaritimus13</username>
        <id>184343</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:3|0|0 */</comment>
      <origin>2816671</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3224" sha1="5q5mm53jipvaxx19g4zmrmfax4vadep" xml:space="preserve">[[Lêer:Lavrenty Beria.jpg|duimnael]]

'''Lawrenti Pawlowitsj Beria''' (/ˈbɛriə/; [[Russies]]: Лавре́нтий Па́влович Бе́рия, &lt;small&gt;IPA:&lt;/small&gt; [ˈbʲerʲiə]; [[Georgies]]: ლავრენტი პავლეს ძე ბერია, translit.: ''Lawrenti Pawles dze Beria'', &lt;small&gt;IPA:&lt;/small&gt; [bɛriɑ]; [[29 Maart]] [O.S. [[17 Maart]]] [[1899]] - [[23 Desember]] [[1953]]) was 'n Sowjet-politikus, maarskalk van die [[Sowjetunie]] en administrateur van staatsveiligheid, hoof van die Sowjet-sekuriteits- en geheime polisie-apparaat ([[NKVD]]) onder [[Josef Stalin]] tydens die [[Tweede Wêreldoorlog]], en word bevorder tot adjunk-premier onder Stalin vanaf 1941. Hy is later amptelik by die [[Politburo van die Kommunistiese Party van die Sowjetunie|Politburo]] in 1946.

Beria was die langste en invloedrykste van Stalin se geheime polisiehoofde, en het sy grootste invloed tydens en na die Tweede Wêreldoorlog uitgeoefen. Na die Sowjet-inval in Pole in 1939 was hy verantwoordelik vir die organisering van die bloedbad in [[Slagting van Katyn|Katyn]]. Terselfdertyd het hy groot dele van die Sowjetstaat geadministreer en opgetree as die ''[[de facto]]'' maarskalk van die Sowjetunie in bevel van die NKVD-veldeenhede wat verantwoordelik was vir versperringstroepe en Sowjet-parisan [[Spioenasie|intelligensie]]- en [[sabotasie]]-operasies aan die Oostelike Front gedurende die Tweede Wêreldoorlog. Beria het die groot uitbreiding van die [[Gulag]]-arbeidskampe bestuur en was hoofsaaklik verantwoordelik vir toesig oor die geheime aanhoudingfasiliteite vir wetenskaplikes en ingenieurs, bekend as ''sharashkas''.

Hy het die Yalta-konferensie saam met Stalin bygewoon, wat hom aan die [[Verenigde State van Amerika|Amerikaanse]] president [[Franklin D. Roosevelt]] voorgestel het as &quot;ons Himmler&quot;. Na die oorlog organiseer hy die kommunistiese oorname van die staatsinstellings in [[Sentraal-Europa]] en [[Oos-Europa]] en politieke onderdrukkings in hierdie lande. Beria se kompromislose genadeloosheid in sy pligte en vaardigheid om resultate te lewer, het uitgeloop op sy sukses met die toesig oor die Sowjet-[[kernwapen]]-projek. Stalin het dit absolute prioriteit geniet en die projek is binne minder as vyf jaar voltooi.

Na die dood van Stalin in Maart 1953 word Lawrenti Beria die eerste adjunk-premier van die Sowjetunie en hoof van die Ministerie van Binnelandse Sake. In hierdie dubbele hoedanigheid het hy 'n trojka gevorm saam met [[Georgi Malenkof]] en [[Wjatsjeslaf Molotof]] wat die land vlugtig in die plek van Stalin gelei het. 'n Staatsgreep deur [[Nikita Chroesjtsjof]] in Junie 1953 met die hulp van die maarskalk van die Sowjetunie [[Georgi Zjoekof]], het Beria van die mag verwyder, en hy is op 357 aanklagte van verkragting en [[hoogverraad]] gearresteer. Hy is ter dood veroordeel en is op 23 Desember 1953 deur [[Pavel Batitsky]] tereggestel.

== Eksterne skakels ==
{{Commonskat-inlyn|Lawrenti Beria}}

{{Normdata}}
[[Kategorie:Russiese militariste]]
[[Kategorie:Russiese politici]]
[[Kategorie:Ontvangers van die Orde van Lenin]]
[[Kategorie:Maarskalke]]
[[Kategorie:Tereggestelde mense]]
[[Kategorie:Geboortes in 1899]]
[[Kategorie:Sterftes in 1953]]</text>
      <sha1>5q5mm53jipvaxx19g4zmrmfax4vadep</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Bibliografie van Roger Scruton</title>
    <ns>0</ns>
    <id>286635</id>
    <revision>
      <id>2816471</id>
      <parentid>2768062</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T20:51:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <origin>2816471</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3808" sha1="g3z65p8cu6qqd98o8sxo730h9q9s6no" xml:space="preserve">Hierdie is 'n lys van die gepubliseerde werke (in Engels) van die Engelse filosoof [[Roger Scruton]]. Geen van sy werke is in [[Afrikaans]] vertaal nie.

== Boeke ==
=== Nie-fiksie ===
* ''Art And Imagination'' (1974)
* ''The Aesthetics of Architecture'' (1979)
* ''The Meaning of Conservatism'' (1980)
* ''The Politics of Culture and Other Essays'' (1981)
* ''From Descartes to Wittgenstein: A Short History of Modern Philosophy'' (1981)
* ''A Dictionary of Political Thought'' (1982)
* ''The Aesthetic Understanding'' (1983)
* ''Kant'' (1983)
* ''Untimely Tracts'' (1985)
* ''Thinkers of the New Left'' (1985)
* ''Sexual Desire: A Moral Philosophy of the Erotic'' (1986)
* ''Spinoza'' (1987)
* ''A Land Held Hostage: Lebanon and the West'' (1987)
* ''The Philosopher on Dover Beach and Other Essays'' (1989)
* ''Conservative Texts'' (1992)
* ''Modern Philosophy'' (1994)
* ''The Classical Vernacular: Architectural Principles in an Age of Nihilism'' (1995)
* ''Animal Rights and Wrongs'' (1996)
* ''An Intelligent Person's Guide to Philosophy'' (1996); republished in 2005 as ''Philosophy: Principles and Problems''
* ''The Aesthetics of Music'' (1997)
* ''An Intelligent Person's Guide to Modern Culture'' (1998)
* ''On Hunting'' (1998)
* ''Spinoza'' (1998)
* ''England: An Elegy'' (2001)
* ''The West and the Rest: Globalisation and the Terrorist Threat'' (2002)
* ''Death-Devoted Heart: Sex and the Sacred in Wagner's Tristan und Isolde'' (Oxford University Press, 2004)
* ''News From Somewhere: On Settling'' (2004)
* ''The Need for Nations'' (2004)
* ''Gentle Regrets: Thoughts from a Life'' (Continuum, 2005)
* ''Animal Rights and Wrongs'' (2006)
* ''A Political Philosophy: Arguments for Conservatism'' (2006)
* ''Immigration, Multiculturalism and the Need to Defend the Nation State'' (2006)
* ''Culture Counts: Faith and Feeling in a World Besieged'' (Encounter Books, 2007)
* ''Dictionary of Political Thought'' (2007)
* ''Beauty'' (2009)
* ''I Drink Therefore I Am: A Philosopher's Guide to Wine'' (2009)
* ''Understanding Music'' (2009)
* ''The Uses of Pessimism: And the Danger of False Hope'' (2010)
* ''Green Philosophy'' (2011)
* ''How to Think Seriously About the Planet: The Case for an Environmental Conservatism'' (2012)
* ''The Face of God: The Gifford Lectures'' (2012)
* ''Our Church: A Personal History of the Church of England'' (2012)
* ''The Soul of the World'' (2014)
* ''How to Be a Conservative'' (2014)
* ''Thinkers of the New Left|Fools, Frauds and Firebrands: Thinkers of the New Left'' (2015)
* ''The Ring of Truth: The Wisdom of Wagner's Ring of the Nibelung'' (2016)
* ''Conversations with Roger Scruton'' (2016)
* ''Confessions of a Heretic'' (2016)
* ''On Human Nature'' (2017)
* ''Conservatism: Ideas in Profile'' (2017)
* ''The State of Britain Now'' (2017)
* ''Conservatism: An Invitation to the Great Tradition'' (2018)
* ''Music as an Art'' (2018)

=== Fiksie ===
* ''Fortnight's Anger: a novel'' (1981)
* ''Francesca: a novel'' (1991)
* ''A Dove Descending and Other Stories'' (1991)
* ''Xanthippic Dialogues'' (1993)
* ''Perictione in Colophon'' (2000)
* ''Notes from Underground'' (2014)
* ''The Disappeared'' (2015)
* ''Souls in the Twilight'' (2018)

== Artikels ==
* {{cite journal |author=Scruton, Roger |authorlink= |date=4 Januarie 2014 |title=The right way : we need conservatism now more than ever |department= |journal=The Spectator |volume=324 |issue=9671 |pages=14}}

== Opera ==
* ''The Minister'' (1994)
* ''Violet'' (2005)

== Televisie ==
* ''Why Beauty Matters'' (BBC 2009).

== Eksterne skakels ==
* [http://morec.com/scruton.htm Die Roger Scruton Bibliografie], saamgestel deur Christopher Morrissey, Assosiaat-professor van Latyn en Filosofie aan Redeemer Pacific-kollege, Kanada.

{{DEFAULTSORT:Scruton, Roger}}
[[Kategorie:Bibliografieë]]</text>
      <sha1>g3z65p8cu6qqd98o8sxo730h9q9s6no</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Claude Auchinleck</title>
    <ns>0</ns>
    <id>287745</id>
    <revision>
      <id>2816674</id>
      <parentid>2194371</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T10:40:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>UrsusMaritimus13</username>
        <id>184343</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:2|0|0 */</comment>
      <origin>2816674</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1610" sha1="2adg8amgag0hb567t9zul65mr91yte3" xml:space="preserve">[[Lêer:Cecil_Beaton_Photographs-_Political_and_Military_Personalities;_Auchinleck,_Claude_John_Eyre_IB2095_(cropped).jpg|duimnael|&lt;center&gt;Sir Claude Auchinleck&lt;/center&gt;]]
Veldmaarskalk '''Sir Claude John Eyre Auchinleck''', [[Badorde|GCB]], [[Orde van die Indiese Ryk|GCIE]], [[Orde van die ster van Indië|CSI]], [[Distinguished Service Order|DSO]], [[Orde van die Britse Ryk|OBE]] ([[21 Junie]] [[1884]] - [[23 Maart]] [[1981]]) was 'n bevelvoerder van die [[Britse Leër]] tydens die [[Tweede Wêreldoorlog]]. Hy was 'n beroepsoldaat wat 'n groot deel van sy militêre loopbaan in [[Indië]] deurgebring het, waar hy vroeg in 1941 gevorder het tot opperbevelvoerder van die [[Indiese Leër]]. In Julie 1941 word hy aangestel as opperbevelvoerder van die Midde-Oosterse teater, maar na aanvanklike suksesse het die oorlog in [[Noord-Afrika]] teen die Britte gedraai, en hy is in 1942 tydens die deurslaggewende Alamein-veldtog van sy pos onthef.

In Junie 1943 word hy weer aangestel as opperbevelhebber in Indië, waar sy ondersteuning deur die organisering van verskaffing, onderhoud en opleiding vir [[William Slim]] se veertiende leër 'n belangrike rol in die sukses daarvan gespeel het. Hy het tot die verdeling in 1947 as opperbevelhebber, Indië gedien, toe hy tot laat 1948 die rol van opperbevelvoerder van alle Britse magte in Indië en [[Pakistan]] aanvaar het.

== Eksterne skakels ==
{{Commons-kategorie inlyn}}

{{Saadjie}}
{{Normdata}}
[[Kategorie:Britse militariste]]
[[Kategorie:Maarskalke]]
[[Kategorie:Geboortes in 1884]]
[[Kategorie:Sterftes in 1981]]
{{DEFAULTSORT:Auchinleck, Claude}}</text>
      <sha1>2adg8amgag0hb567t9zul65mr91yte3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Nadia Valvekens</title>
    <ns>0</ns>
    <id>293166</id>
    <revision>
      <id>2816622</id>
      <parentid>2631424</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:47:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Alumni van Hoërskool Eldoraigne]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816622</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4380" sha1="c4j9sytpesurq3lv2ds79bi7va43kd4" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Akteur
| Naam                      = Nadia Valvekens
| Beeld                     =
| Beeldbeskrywing           = &lt;!-- Vir oormuis-info/ vir siggestremdes; sonder wiki-sintaks --&gt;
| Beeldonderskrif           = 
| Geboortenaam              = 
| Alias                     = 
| Geboortedatum             = {{GDEO|1982|3|5}}
| Geboorteplek              = [[Pretoria]]
| Nasionaliteit             = Suid-Afrika
| Sterftedatum              = 
| Sterfteplek               = 
| Beroep                    = Aktrise
| Aktiewe jare              = 
| Noemenswaardige rolprente = 
| Webwerf                   = 
| imdb                      = 1035706
| Toekennings               = &lt;!-- slegs noemenswaardiges --&gt;
}}

'''Nadia Valvekens''' (gebore [[5 Maart]] [[1982]] in [[Pretoria]]), is 'n Suid-Afrikaanse aktrise, wat soos haar ma, Cecile, en jonger suster, Natasha, in [[Centurion]] grootgeword het. Nadia het aan die Hoërskool Eldoraigne matrikuleer en was reeds op daardie stadium van haar lewe vir 12 jaar betrokke in drama as ŉ buitemuurse aktiwiteit. 

Sy het [[BA-graad|BA]] Drama studeer aan TUT ([[Tshwane-Universiteit vir Tegnologie]]) in [[Pretoria]]. Tydens haar driejaarlange studies was sy by verskeie teaterproduksies betrokke, onder andere ''Maid in the New South Africa'', waar sy die voorreg gehad het om saam met [[Clive Morris]] te werk. In [[2003]] aan die einde van haar studies het sy haar eerste werk as mede-aanbieder van die [[SABC2]]-programreeks, ''Nutsman'', gekry. 

Daarna het sy 'n klein rol as 'n sekretaresse in die [[M-Net]] televisiereeks, [[Egoli: Plek van Goud]], gekry. In [[2004]] is sy deur [[Danie Odendaal]] gekies vir die SABC 2-televisiesepie, ''[[7de Laan]]'', vir die rol Nicole Kannemeyer. Sedert [[2005]] is Valvekens ook betrokke by ander televisiereekse, soos ''Scandal'', op die ''[[ETV|E-TV]]''-kanaal.

== Film ==

* ''The Road'', kortfilm (2002)

* ''Daddy'', kortfilm (2002)

* ''Henley-on-Klip'', vertolk die rol Rina Hartmann (2010)

* ''The Deadline'', kortfilm, vertolk die rol van Sarah (2015)

== Televisie ==

* ''Diepe Waters'', vertolk die rol van Sanet (2022)&lt;ref name=&quot;dw&quot;&gt;https://www.dstv.com/kyknet/af-za/program/diepe-waters&lt;/ref&gt;
* ''Villa Rosa'' (2005)

* ''Scandal,'' vertolk die rol van Britney (2005)

* ''[[7de Laan]]'', vertolk die rol van Nicole Kannemeyer (2004)

* ''Song vir Katryn'', vertolk die rol van 'n sekretaresse (2004)

* ''[[Egoli: Plek van Goud]]'', vertolk die rol van Else (2003)

* ''Nutsman'', mede-aanbieder (2003)

* ''[[Binnelanders]]'', vertolk die rol van Pippa Venter (2005 – 2018)

* ''Dryfsand'', vertolk die rol van Petra (2005)

* ''[[Hotel (TV-reeks)|Hotel]]'', vertolk die rol van Nadia (2019)

* ''Projek Dina'', vertolk die rol van Joyce (2020)

* ''[[Alles Malan]]'', vertolk die rol Tessa (2019)

* ''Bottervissie in die Jem'', vertolk die rol van Monica (2018)

* ''My Vasteland'', aanbieder van die program, (2011)

== Teater ==

* ''Aladin'', vertolk die rol van Jasmyn (2005)

* ''Maid In The New South Africa'', vertolk die rol van Fransie (2002)

* ''Binnelanders Buiteweste'', 'n produksie gebaseer op die kykNET-televisiereeks, Binnelanders (2007)

* ''Huishou'', vertolk die rol van Dirkie (2018)

* ''Hartklop'', vertolk die rol van Jessica (2017)

== Toekennings ==

* [[Afrikaanse Taal- en Kultuurvereniging|ATKV]]-mediaveertjie nominasie: Beste Aktrise in 'n sepie (2011)

* ATKV-mediaveertjie toekenning: Beste Aktrise in 'n sepie (2012)

* ''[[Huisgenoot]]-''Tempo nominasie: Beste Aktrise in 'n sepie (2014)

* ''Huisgenoot-''Tempo nominasie: Beste Aktrise in 'n sepie (2015)

* ''Huisgenoot-''Tempo nominasie: Beste Aktrise in 'n sepie (2016)

* [[Tshwane-Universiteit vir Tegnologie|Tswane Universiteit van Tegnologie]]-toekenning: Beste Ondersteunende Aktrise vir haar rol in ''Maid In The New South Africa'' ([[2003]])

* Tswane Universiteit van Tegnologie-toekenning: Beste Aktrise, vir haar rol in ''The Road: Daddy'' en ''Dadday'' (2003)

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Bronnelys ==
* http://zabra.co.za/actingsa.com/nadia/bio.htm
* https://www.tvsa.co.za/actors/viewactor.aspx?actorid=603
* https://www.imdb.com/name/nm3650930/bio?ref_=nm_ov_bio_sm

{{Normdata}}
{{DEFAULTSORT:Valvekens, Nadia}}
[[Kategorie:Geboortes in 1982]]
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse aktrises van die 21ste eeu]]
[[Kategorie:Alumni van Hoërskool Eldoraigne]]</text>
      <sha1>c4j9sytpesurq3lv2ds79bi7va43kd4</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816623</id>
      <parentid>2816622</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:48:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Lewende mense]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816623</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4408" sha1="gxissx0gauthliwtwfu81cps3jmo25m" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Akteur
| Naam                      = Nadia Valvekens
| Beeld                     =
| Beeldbeskrywing           = &lt;!-- Vir oormuis-info/ vir siggestremdes; sonder wiki-sintaks --&gt;
| Beeldonderskrif           = 
| Geboortenaam              = 
| Alias                     = 
| Geboortedatum             = {{GDEO|1982|3|5}}
| Geboorteplek              = [[Pretoria]]
| Nasionaliteit             = Suid-Afrika
| Sterftedatum              = 
| Sterfteplek               = 
| Beroep                    = Aktrise
| Aktiewe jare              = 
| Noemenswaardige rolprente = 
| Webwerf                   = 
| imdb                      = 1035706
| Toekennings               = &lt;!-- slegs noemenswaardiges --&gt;
}}

'''Nadia Valvekens''' (gebore [[5 Maart]] [[1982]] in [[Pretoria]]), is 'n Suid-Afrikaanse aktrise, wat soos haar ma, Cecile, en jonger suster, Natasha, in [[Centurion]] grootgeword het. Nadia het aan die Hoërskool Eldoraigne matrikuleer en was reeds op daardie stadium van haar lewe vir 12 jaar betrokke in drama as ŉ buitemuurse aktiwiteit. 

Sy het [[BA-graad|BA]] Drama studeer aan TUT ([[Tshwane-Universiteit vir Tegnologie]]) in [[Pretoria]]. Tydens haar driejaarlange studies was sy by verskeie teaterproduksies betrokke, onder andere ''Maid in the New South Africa'', waar sy die voorreg gehad het om saam met [[Clive Morris]] te werk. In [[2003]] aan die einde van haar studies het sy haar eerste werk as mede-aanbieder van die [[SABC2]]-programreeks, ''Nutsman'', gekry. 

Daarna het sy 'n klein rol as 'n sekretaresse in die [[M-Net]] televisiereeks, [[Egoli: Plek van Goud]], gekry. In [[2004]] is sy deur [[Danie Odendaal]] gekies vir die SABC 2-televisiesepie, ''[[7de Laan]]'', vir die rol Nicole Kannemeyer. Sedert [[2005]] is Valvekens ook betrokke by ander televisiereekse, soos ''Scandal'', op die ''[[ETV|E-TV]]''-kanaal.

== Film ==

* ''The Road'', kortfilm (2002)

* ''Daddy'', kortfilm (2002)

* ''Henley-on-Klip'', vertolk die rol Rina Hartmann (2010)

* ''The Deadline'', kortfilm, vertolk die rol van Sarah (2015)

== Televisie ==

* ''Diepe Waters'', vertolk die rol van Sanet (2022)&lt;ref name=&quot;dw&quot;&gt;https://www.dstv.com/kyknet/af-za/program/diepe-waters&lt;/ref&gt;
* ''Villa Rosa'' (2005)

* ''Scandal,'' vertolk die rol van Britney (2005)

* ''[[7de Laan]]'', vertolk die rol van Nicole Kannemeyer (2004)

* ''Song vir Katryn'', vertolk die rol van 'n sekretaresse (2004)

* ''[[Egoli: Plek van Goud]]'', vertolk die rol van Else (2003)

* ''Nutsman'', mede-aanbieder (2003)

* ''[[Binnelanders]]'', vertolk die rol van Pippa Venter (2005 – 2018)

* ''Dryfsand'', vertolk die rol van Petra (2005)

* ''[[Hotel (TV-reeks)|Hotel]]'', vertolk die rol van Nadia (2019)

* ''Projek Dina'', vertolk die rol van Joyce (2020)

* ''[[Alles Malan]]'', vertolk die rol Tessa (2019)

* ''Bottervissie in die Jem'', vertolk die rol van Monica (2018)

* ''My Vasteland'', aanbieder van die program, (2011)

== Teater ==

* ''Aladin'', vertolk die rol van Jasmyn (2005)

* ''Maid In The New South Africa'', vertolk die rol van Fransie (2002)

* ''Binnelanders Buiteweste'', 'n produksie gebaseer op die kykNET-televisiereeks, Binnelanders (2007)

* ''Huishou'', vertolk die rol van Dirkie (2018)

* ''Hartklop'', vertolk die rol van Jessica (2017)

== Toekennings ==

* [[Afrikaanse Taal- en Kultuurvereniging|ATKV]]-mediaveertjie nominasie: Beste Aktrise in 'n sepie (2011)

* ATKV-mediaveertjie toekenning: Beste Aktrise in 'n sepie (2012)

* ''[[Huisgenoot]]-''Tempo nominasie: Beste Aktrise in 'n sepie (2014)

* ''Huisgenoot-''Tempo nominasie: Beste Aktrise in 'n sepie (2015)

* ''Huisgenoot-''Tempo nominasie: Beste Aktrise in 'n sepie (2016)

* [[Tshwane-Universiteit vir Tegnologie|Tswane Universiteit van Tegnologie]]-toekenning: Beste Ondersteunende Aktrise vir haar rol in ''Maid In The New South Africa'' ([[2003]])

* Tswane Universiteit van Tegnologie-toekenning: Beste Aktrise, vir haar rol in ''The Road: Daddy'' en ''Dadday'' (2003)

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Bronnelys ==
* http://zabra.co.za/actingsa.com/nadia/bio.htm
* https://www.tvsa.co.za/actors/viewactor.aspx?actorid=603
* https://www.imdb.com/name/nm3650930/bio?ref_=nm_ov_bio_sm

{{Normdata}}
{{DEFAULTSORT:Valvekens, Nadia}}
[[Kategorie:Geboortes in 1982]]
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse aktrises van die 21ste eeu]]
[[Kategorie:Alumni van Hoërskool Eldoraigne]]
[[Kategorie:Lewende mense]]</text>
      <sha1>gxissx0gauthliwtwfu81cps3jmo25m</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Geometriese skilpad</title>
    <ns>0</ns>
    <id>295005</id>
    <revision>
      <id>2816637</id>
      <parentid>2815067</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T09:21:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AFM</username>
        <id>21229</id>
      </contributor>
      <origin>2816637</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1206" sha1="ndyus983gevz3dubzne190pqbgwsy4a" xml:space="preserve">{{Taksoboks
| name = Geometriese skilpad
| image = Psammobates geometricus.jpg
| image_caption = 
| status = CR
| status_system = IUCN2.3
| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| subphylum = [[Vertebrata]]
| classis = [[Reptilia]]
| ordo = [[Testudines]]
| familia = [[Testudinidae]]
| genus = ''Psammobates''
| species = '''''P. geometricus'''''
| binomial = ''Psammobates geometricus''
| binomial_authority = ([[Linnaeus]], 1758)
| synonyms =
}}
Die '''geometriese skilpad''' (''Psammobates geometricus'') is die tweede skaarste [[skilpad]] ter wêreld en is [[endemies]] aan die [[Wes-Kaap]] van [[Suid-Afrika]].

==Lees ook==
*[[Suurpootjie]]

[[Lêer:Psammobates geometricus 1872 white background.jpg|raamloos|links|]]
{{-}}
== Eksterne skakels ==
{{Commons-kategorie inlyn|Psammobates geometricus}}
* https://www.iucnredlist.org/species/18398/111553007
* https://scholar.sun.ac.za/handle/10019.1/53639
* https://cdn.24.co.za/files/Cms/General/d/8078/1431602a3d3347eabfe0d055d52baada.pdf
* https://www.itis.gov/servlet/SingleRpt/SingleRpt#null
* http://www.reptilechannel.com/turtles-and-tortoises/wild-turtles-and-tortoises/south-africa-tortoises.aspx

{{Taksonbalk}}
[[Kategorie:Skilpaaie]]</text>
      <sha1>ndyus983gevz3dubzne190pqbgwsy4a</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Laudo Liebenberg</title>
    <ns>0</ns>
    <id>295470</id>
    <revision>
      <id>2816553</id>
      <parentid>2445877</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:15:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Lewende mense]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816553</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5409" sha1="7o87kshqv72cp7d8dop4b0sk8im49gw" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Musikale kunstenaar
| naam            = Laudo Liebenberg
| beeld           =
| beeldgrootte    = 
| dwarsformaat    = 
| beeldbeskrywing = 
| beeldonderskrif = 
| agtergrondkleur = solo
| geboortenaam    = 
| alias           = 
| geboortedatum   = {{GDEO|1984|6|18}}
| geboorteplek    = [[Kaapstad]]
| oorsprong       = &lt;!-- Let wel: nie vir individue. --&gt;
| sterfdatum      = 
| sterfplek       = 
| genre           = 
| beroep          = Sanger, akteur, skrywer
| instrument      = Stem, kitaar
| jare_aktief     = 2007–nou
| etiket          = 
| assosiasies     = 
| webwerf         = 
| huidige_lede    = 
| gewese_lede     = 
}}

'''Laudo Liebenberg''', gebore [[18 Junie]] [[1984]], in [[Kaapstad]], [[Wes-Kaap]], is ŉ Suid-Afrikaanse sanger van die groep aKING (sedert 2007) en Eet Kreef (sedert 2019) en akteur. Na skool het Liebenberg [[BA-graad|BA]] [[Drama]] studeer aan die [[Universiteit van Stellenbosch]].

== Musiek ==

=== aKING ===
Liebenberg is een van die stigters van die musiekgroep [[AKing|aKING]], asook die hoofsanger en hoofkitaarspeler. Die groep is in 2007 in [[Bellville]], [[Wes-Kaap]] gestig. Die groep het regoor Suid-Afrika getoer en het ook by groot konserte soos [[Oppikoppi]] Musiekfees en die Coke Zero Fees in [[2009]] opgetree, waar hulle die verhoog met internasionale kunstenaars soos ''[[Oasis]]'', ''[[Snow Patrol]]'' en [[Panic at the Disco|''Panic! at the Disco'']] gedeel het. Die lede is tans: Laudo Liebenberg (sang en kitaar), Hennie van Halen (baskitaar). Jaco “Snakehead” Venter (tromme) en Andrew Davenport (kitaar).

Aan die einde van [[2008]] het aKING drie enkelsnitte opgeneem, In the Twilight, wat hulle deur die Kaapse produksiemaatskappy, ''Ghetto Vibrations'', gedoen het in samewerking met ''Khayelitsha United Mambaso'' en ''Thokozani Brothers''. aKING word ook geassosieer met [[Fokofpolisiekar]], [[Van Coke Kartel]] en [[Die Heuwels Fantasties]] en tree baie keer saam op in konserte. In 2009 het aKING na [[Argentinië]] gevlieg om ŉ musiekvideo te maak vir hul enkelsnit, ''You and I''. Vroeg in [[2011]] het die groep ook ŉ verskyning op die [[SABC2]]-sepie, ''[[7de Laan]]'', gemaak.

==== Diskografie ====
* Dutch Courage (2008)
* Against all odds (2009)
* In the Twilight (enkelsnit; 2009)
* The Red Blooded Years (2011)
* Morning After (2014)

=== Eet Kreef! ===
Tans is Liebenberg deel van die groep wat die Afrikaanse musieklegende, [[Johannes Kerkorrel]], se satiriese album ''Eet Kreef!'' herinterpreteer met hul eie unieke stempel met hul album Eet Kreef Herleef! Die album sluit bekende snitte in soos ''Sit dit af'', ''Hillbrow'', ''Energie'' en ''Hoe ek voel''. Bykans 30 jaar gelede is Kerkorrel en sy orkes, ''Die Gereformeerde Blues Band'', se ''Eet Kreef!''-album deur die destydse [[Suid-Afrikaanse Uitsaaikorporasie]] (SAUK) van radiospeellyste verban. Liebenberg, Frank Freeman ([[Arno Carstens]] se kitaarspeler), Sheldon Yoko, Etienne van Rooyen en Schalk van der Merwe is deel van hierdie projek. Freeman en Van Rooyen is verantwoordelik vir die verwerking van die musiek. Die groep het ook in [[2020]] ŉ Fiësta-toekenning gewen vir Beste Musiekgedrewe Produksie.

== Film ==
* ''Twee Grade van Moord''; vertolk die rol van Sean
* ''Ander Mens''; vertolk die rol van Louw
* ''Die Versoening van Daniël du Randt''; vertolk die rol van ŉ Britse soldaat
* ''Kanarie''; vertolk die rol van ŉ soldaat (2019)

== Televisie ==
* ''Black Sails''; Seisoen 2, 3 en 4; vertolk die rol van Dooley
* ''Outlander;'' Seisoen 3; vertolk ŉ agtergrond rol
* ''Warrior''; vertolk ŉ agtergrond rol
* ''Die Byl''; Seisoen 2; vertolk die rol van Adriaan
* ''Waterfront''; vertolk ŉ agtergrond rol
* ''Die Boland Moorde''; vertolk ŉ ondersteunende rol
* ''American Monster''; Seisoen 3, Episode 5; vertolk die rol van Gilbert

== Teater ==
* ''Hamer van die Hekse''; vertolk ŉ ondersteunende rol
* ''Romeo &amp; Julia''; vertolk die rol van Romeo
* ''Kruispad: Die Legende van die Goue Vis''; vertolk die rol ondersteunende hoofrol
* ''Broers''; vertolk die rol van Alexander Tsjechof
* ''Katvoet''; vertolk die rol van Boela

== Persoonlike lewe ==
Liebenberg is getroud met Cara Bastiaanse op [[1 Oktober]] [[2016]] op [[Snyderskloof]] in die [[Karoo]].

== Toekennings ==

* Fiësta-toekenning: Beste Musiekgedrewe Produksie, vir ''Eet Kreef!'' (2020)
* SAMA-toekenning: Beste Rock Album, vir [[AKing|aKING]] ([[2015]])

== Bronnelys ==
* https://www.imdb.com/name/nm6932396/
* [https://static1.squarespace.com/static/5429657be4b0a449ee2cb996/t/5ccc0399419202c04400944f/1556874139635/Laudo+Liebenberg+CV.pdf Laudo Liebenberg CV.pdf]
* https://maroelamedia.co.za/vermaak/musiek/eet-kreef-herleef-ralph-sou-so-trots-gewees-het/
* https://www.linkedin.com/in/laudo-liebenberg-156b4227/?originalSubdomain=za{{Dooie skakel|date=Augustus 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
* https://www.discogs.com/artist/1228356-Laudo-Liebenberg
* https://www.netwerk24.com/Sarie/Bruid/laudo-liebenberg-se-karoo-troue-20170914-2
* https://www.jacarandafm.com/moremusicyoulove/laudo-liebenberg-and-eet-kreef-bring-afrikaans-nostalgia-gauteng/
* https://www.imdb.com/title/tt2375692/characters/nm6932396
* https://bestofekurhuleni.co.za/whatshot/7163/sama-award-winning-aking-set-to-rock-on-the-lawns/
* http://www.expressoshow.com/articles/Throne-for-aKing?articleID=9706

{{Normdata}}

[[Kategorie:Lewende mense]]</text>
      <sha1>7o87kshqv72cp7d8dop4b0sk8im49gw</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816554</id>
      <parentid>2816553</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:15:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Geboortes in 1984]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816554</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5441" sha1="gon5zseee2qlq8c1hkkve670gy1j585" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Musikale kunstenaar
| naam            = Laudo Liebenberg
| beeld           =
| beeldgrootte    = 
| dwarsformaat    = 
| beeldbeskrywing = 
| beeldonderskrif = 
| agtergrondkleur = solo
| geboortenaam    = 
| alias           = 
| geboortedatum   = {{GDEO|1984|6|18}}
| geboorteplek    = [[Kaapstad]]
| oorsprong       = &lt;!-- Let wel: nie vir individue. --&gt;
| sterfdatum      = 
| sterfplek       = 
| genre           = 
| beroep          = Sanger, akteur, skrywer
| instrument      = Stem, kitaar
| jare_aktief     = 2007–nou
| etiket          = 
| assosiasies     = 
| webwerf         = 
| huidige_lede    = 
| gewese_lede     = 
}}

'''Laudo Liebenberg''', gebore [[18 Junie]] [[1984]], in [[Kaapstad]], [[Wes-Kaap]], is ŉ Suid-Afrikaanse sanger van die groep aKING (sedert 2007) en Eet Kreef (sedert 2019) en akteur. Na skool het Liebenberg [[BA-graad|BA]] [[Drama]] studeer aan die [[Universiteit van Stellenbosch]].

== Musiek ==

=== aKING ===
Liebenberg is een van die stigters van die musiekgroep [[AKing|aKING]], asook die hoofsanger en hoofkitaarspeler. Die groep is in 2007 in [[Bellville]], [[Wes-Kaap]] gestig. Die groep het regoor Suid-Afrika getoer en het ook by groot konserte soos [[Oppikoppi]] Musiekfees en die Coke Zero Fees in [[2009]] opgetree, waar hulle die verhoog met internasionale kunstenaars soos ''[[Oasis]]'', ''[[Snow Patrol]]'' en [[Panic at the Disco|''Panic! at the Disco'']] gedeel het. Die lede is tans: Laudo Liebenberg (sang en kitaar), Hennie van Halen (baskitaar). Jaco “Snakehead” Venter (tromme) en Andrew Davenport (kitaar).

Aan die einde van [[2008]] het aKING drie enkelsnitte opgeneem, In the Twilight, wat hulle deur die Kaapse produksiemaatskappy, ''Ghetto Vibrations'', gedoen het in samewerking met ''Khayelitsha United Mambaso'' en ''Thokozani Brothers''. aKING word ook geassosieer met [[Fokofpolisiekar]], [[Van Coke Kartel]] en [[Die Heuwels Fantasties]] en tree baie keer saam op in konserte. In 2009 het aKING na [[Argentinië]] gevlieg om ŉ musiekvideo te maak vir hul enkelsnit, ''You and I''. Vroeg in [[2011]] het die groep ook ŉ verskyning op die [[SABC2]]-sepie, ''[[7de Laan]]'', gemaak.

==== Diskografie ====
* Dutch Courage (2008)
* Against all odds (2009)
* In the Twilight (enkelsnit; 2009)
* The Red Blooded Years (2011)
* Morning After (2014)

=== Eet Kreef! ===
Tans is Liebenberg deel van die groep wat die Afrikaanse musieklegende, [[Johannes Kerkorrel]], se satiriese album ''Eet Kreef!'' herinterpreteer met hul eie unieke stempel met hul album Eet Kreef Herleef! Die album sluit bekende snitte in soos ''Sit dit af'', ''Hillbrow'', ''Energie'' en ''Hoe ek voel''. Bykans 30 jaar gelede is Kerkorrel en sy orkes, ''Die Gereformeerde Blues Band'', se ''Eet Kreef!''-album deur die destydse [[Suid-Afrikaanse Uitsaaikorporasie]] (SAUK) van radiospeellyste verban. Liebenberg, Frank Freeman ([[Arno Carstens]] se kitaarspeler), Sheldon Yoko, Etienne van Rooyen en Schalk van der Merwe is deel van hierdie projek. Freeman en Van Rooyen is verantwoordelik vir die verwerking van die musiek. Die groep het ook in [[2020]] ŉ Fiësta-toekenning gewen vir Beste Musiekgedrewe Produksie.

== Film ==
* ''Twee Grade van Moord''; vertolk die rol van Sean
* ''Ander Mens''; vertolk die rol van Louw
* ''Die Versoening van Daniël du Randt''; vertolk die rol van ŉ Britse soldaat
* ''Kanarie''; vertolk die rol van ŉ soldaat (2019)

== Televisie ==
* ''Black Sails''; Seisoen 2, 3 en 4; vertolk die rol van Dooley
* ''Outlander;'' Seisoen 3; vertolk ŉ agtergrond rol
* ''Warrior''; vertolk ŉ agtergrond rol
* ''Die Byl''; Seisoen 2; vertolk die rol van Adriaan
* ''Waterfront''; vertolk ŉ agtergrond rol
* ''Die Boland Moorde''; vertolk ŉ ondersteunende rol
* ''American Monster''; Seisoen 3, Episode 5; vertolk die rol van Gilbert

== Teater ==
* ''Hamer van die Hekse''; vertolk ŉ ondersteunende rol
* ''Romeo &amp; Julia''; vertolk die rol van Romeo
* ''Kruispad: Die Legende van die Goue Vis''; vertolk die rol ondersteunende hoofrol
* ''Broers''; vertolk die rol van Alexander Tsjechof
* ''Katvoet''; vertolk die rol van Boela

== Persoonlike lewe ==
Liebenberg is getroud met Cara Bastiaanse op [[1 Oktober]] [[2016]] op [[Snyderskloof]] in die [[Karoo]].

== Toekennings ==

* Fiësta-toekenning: Beste Musiekgedrewe Produksie, vir ''Eet Kreef!'' (2020)
* SAMA-toekenning: Beste Rock Album, vir [[AKing|aKING]] ([[2015]])

== Bronnelys ==
* https://www.imdb.com/name/nm6932396/
* [https://static1.squarespace.com/static/5429657be4b0a449ee2cb996/t/5ccc0399419202c04400944f/1556874139635/Laudo+Liebenberg+CV.pdf Laudo Liebenberg CV.pdf]
* https://maroelamedia.co.za/vermaak/musiek/eet-kreef-herleef-ralph-sou-so-trots-gewees-het/
* https://www.linkedin.com/in/laudo-liebenberg-156b4227/?originalSubdomain=za{{Dooie skakel|date=Augustus 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
* https://www.discogs.com/artist/1228356-Laudo-Liebenberg
* https://www.netwerk24.com/Sarie/Bruid/laudo-liebenberg-se-karoo-troue-20170914-2
* https://www.jacarandafm.com/moremusicyoulove/laudo-liebenberg-and-eet-kreef-bring-afrikaans-nostalgia-gauteng/
* https://www.imdb.com/title/tt2375692/characters/nm6932396
* https://bestofekurhuleni.co.za/whatshot/7163/sama-award-winning-aking-set-to-rock-on-the-lawns/
* http://www.expressoshow.com/articles/Throne-for-aKing?articleID=9706

{{Normdata}}

[[Kategorie:Lewende mense]]
[[Kategorie:Geboortes in 1984]]</text>
      <sha1>gon5zseee2qlq8c1hkkve670gy1j585</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816555</id>
      <parentid>2816554</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:15:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Suid-Afrikaanse musici]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816555</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5478" sha1="mheedcg2wbcwzj5j1469mhspt3lb15d" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Musikale kunstenaar
| naam            = Laudo Liebenberg
| beeld           =
| beeldgrootte    = 
| dwarsformaat    = 
| beeldbeskrywing = 
| beeldonderskrif = 
| agtergrondkleur = solo
| geboortenaam    = 
| alias           = 
| geboortedatum   = {{GDEO|1984|6|18}}
| geboorteplek    = [[Kaapstad]]
| oorsprong       = &lt;!-- Let wel: nie vir individue. --&gt;
| sterfdatum      = 
| sterfplek       = 
| genre           = 
| beroep          = Sanger, akteur, skrywer
| instrument      = Stem, kitaar
| jare_aktief     = 2007–nou
| etiket          = 
| assosiasies     = 
| webwerf         = 
| huidige_lede    = 
| gewese_lede     = 
}}

'''Laudo Liebenberg''', gebore [[18 Junie]] [[1984]], in [[Kaapstad]], [[Wes-Kaap]], is ŉ Suid-Afrikaanse sanger van die groep aKING (sedert 2007) en Eet Kreef (sedert 2019) en akteur. Na skool het Liebenberg [[BA-graad|BA]] [[Drama]] studeer aan die [[Universiteit van Stellenbosch]].

== Musiek ==

=== aKING ===
Liebenberg is een van die stigters van die musiekgroep [[AKing|aKING]], asook die hoofsanger en hoofkitaarspeler. Die groep is in 2007 in [[Bellville]], [[Wes-Kaap]] gestig. Die groep het regoor Suid-Afrika getoer en het ook by groot konserte soos [[Oppikoppi]] Musiekfees en die Coke Zero Fees in [[2009]] opgetree, waar hulle die verhoog met internasionale kunstenaars soos ''[[Oasis]]'', ''[[Snow Patrol]]'' en [[Panic at the Disco|''Panic! at the Disco'']] gedeel het. Die lede is tans: Laudo Liebenberg (sang en kitaar), Hennie van Halen (baskitaar). Jaco “Snakehead” Venter (tromme) en Andrew Davenport (kitaar).

Aan die einde van [[2008]] het aKING drie enkelsnitte opgeneem, In the Twilight, wat hulle deur die Kaapse produksiemaatskappy, ''Ghetto Vibrations'', gedoen het in samewerking met ''Khayelitsha United Mambaso'' en ''Thokozani Brothers''. aKING word ook geassosieer met [[Fokofpolisiekar]], [[Van Coke Kartel]] en [[Die Heuwels Fantasties]] en tree baie keer saam op in konserte. In 2009 het aKING na [[Argentinië]] gevlieg om ŉ musiekvideo te maak vir hul enkelsnit, ''You and I''. Vroeg in [[2011]] het die groep ook ŉ verskyning op die [[SABC2]]-sepie, ''[[7de Laan]]'', gemaak.

==== Diskografie ====
* Dutch Courage (2008)
* Against all odds (2009)
* In the Twilight (enkelsnit; 2009)
* The Red Blooded Years (2011)
* Morning After (2014)

=== Eet Kreef! ===
Tans is Liebenberg deel van die groep wat die Afrikaanse musieklegende, [[Johannes Kerkorrel]], se satiriese album ''Eet Kreef!'' herinterpreteer met hul eie unieke stempel met hul album Eet Kreef Herleef! Die album sluit bekende snitte in soos ''Sit dit af'', ''Hillbrow'', ''Energie'' en ''Hoe ek voel''. Bykans 30 jaar gelede is Kerkorrel en sy orkes, ''Die Gereformeerde Blues Band'', se ''Eet Kreef!''-album deur die destydse [[Suid-Afrikaanse Uitsaaikorporasie]] (SAUK) van radiospeellyste verban. Liebenberg, Frank Freeman ([[Arno Carstens]] se kitaarspeler), Sheldon Yoko, Etienne van Rooyen en Schalk van der Merwe is deel van hierdie projek. Freeman en Van Rooyen is verantwoordelik vir die verwerking van die musiek. Die groep het ook in [[2020]] ŉ Fiësta-toekenning gewen vir Beste Musiekgedrewe Produksie.

== Film ==
* ''Twee Grade van Moord''; vertolk die rol van Sean
* ''Ander Mens''; vertolk die rol van Louw
* ''Die Versoening van Daniël du Randt''; vertolk die rol van ŉ Britse soldaat
* ''Kanarie''; vertolk die rol van ŉ soldaat (2019)

== Televisie ==
* ''Black Sails''; Seisoen 2, 3 en 4; vertolk die rol van Dooley
* ''Outlander;'' Seisoen 3; vertolk ŉ agtergrond rol
* ''Warrior''; vertolk ŉ agtergrond rol
* ''Die Byl''; Seisoen 2; vertolk die rol van Adriaan
* ''Waterfront''; vertolk ŉ agtergrond rol
* ''Die Boland Moorde''; vertolk ŉ ondersteunende rol
* ''American Monster''; Seisoen 3, Episode 5; vertolk die rol van Gilbert

== Teater ==
* ''Hamer van die Hekse''; vertolk ŉ ondersteunende rol
* ''Romeo &amp; Julia''; vertolk die rol van Romeo
* ''Kruispad: Die Legende van die Goue Vis''; vertolk die rol ondersteunende hoofrol
* ''Broers''; vertolk die rol van Alexander Tsjechof
* ''Katvoet''; vertolk die rol van Boela

== Persoonlike lewe ==
Liebenberg is getroud met Cara Bastiaanse op [[1 Oktober]] [[2016]] op [[Snyderskloof]] in die [[Karoo]].

== Toekennings ==

* Fiësta-toekenning: Beste Musiekgedrewe Produksie, vir ''Eet Kreef!'' (2020)
* SAMA-toekenning: Beste Rock Album, vir [[AKing|aKING]] ([[2015]])

== Bronnelys ==
* https://www.imdb.com/name/nm6932396/
* [https://static1.squarespace.com/static/5429657be4b0a449ee2cb996/t/5ccc0399419202c04400944f/1556874139635/Laudo+Liebenberg+CV.pdf Laudo Liebenberg CV.pdf]
* https://maroelamedia.co.za/vermaak/musiek/eet-kreef-herleef-ralph-sou-so-trots-gewees-het/
* https://www.linkedin.com/in/laudo-liebenberg-156b4227/?originalSubdomain=za{{Dooie skakel|date=Augustus 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
* https://www.discogs.com/artist/1228356-Laudo-Liebenberg
* https://www.netwerk24.com/Sarie/Bruid/laudo-liebenberg-se-karoo-troue-20170914-2
* https://www.jacarandafm.com/moremusicyoulove/laudo-liebenberg-and-eet-kreef-bring-afrikaans-nostalgia-gauteng/
* https://www.imdb.com/title/tt2375692/characters/nm6932396
* https://bestofekurhuleni.co.za/whatshot/7163/sama-award-winning-aking-set-to-rock-on-the-lawns/
* http://www.expressoshow.com/articles/Throne-for-aKing?articleID=9706

{{Normdata}}

[[Kategorie:Lewende mense]]
[[Kategorie:Geboortes in 1984]]
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse musici]]</text>
      <sha1>mheedcg2wbcwzj5j1469mhspt3lb15d</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816556</id>
      <parentid>2816555</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:15:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Alumni van Hoërskool D.F. Malan]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816556</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5525" sha1="klnm32dumka8nxnjqqdyimsumtxzbbi" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Musikale kunstenaar
| naam            = Laudo Liebenberg
| beeld           =
| beeldgrootte    = 
| dwarsformaat    = 
| beeldbeskrywing = 
| beeldonderskrif = 
| agtergrondkleur = solo
| geboortenaam    = 
| alias           = 
| geboortedatum   = {{GDEO|1984|6|18}}
| geboorteplek    = [[Kaapstad]]
| oorsprong       = &lt;!-- Let wel: nie vir individue. --&gt;
| sterfdatum      = 
| sterfplek       = 
| genre           = 
| beroep          = Sanger, akteur, skrywer
| instrument      = Stem, kitaar
| jare_aktief     = 2007–nou
| etiket          = 
| assosiasies     = 
| webwerf         = 
| huidige_lede    = 
| gewese_lede     = 
}}

'''Laudo Liebenberg''', gebore [[18 Junie]] [[1984]], in [[Kaapstad]], [[Wes-Kaap]], is ŉ Suid-Afrikaanse sanger van die groep aKING (sedert 2007) en Eet Kreef (sedert 2019) en akteur. Na skool het Liebenberg [[BA-graad|BA]] [[Drama]] studeer aan die [[Universiteit van Stellenbosch]].

== Musiek ==

=== aKING ===
Liebenberg is een van die stigters van die musiekgroep [[AKing|aKING]], asook die hoofsanger en hoofkitaarspeler. Die groep is in 2007 in [[Bellville]], [[Wes-Kaap]] gestig. Die groep het regoor Suid-Afrika getoer en het ook by groot konserte soos [[Oppikoppi]] Musiekfees en die Coke Zero Fees in [[2009]] opgetree, waar hulle die verhoog met internasionale kunstenaars soos ''[[Oasis]]'', ''[[Snow Patrol]]'' en [[Panic at the Disco|''Panic! at the Disco'']] gedeel het. Die lede is tans: Laudo Liebenberg (sang en kitaar), Hennie van Halen (baskitaar). Jaco “Snakehead” Venter (tromme) en Andrew Davenport (kitaar).

Aan die einde van [[2008]] het aKING drie enkelsnitte opgeneem, In the Twilight, wat hulle deur die Kaapse produksiemaatskappy, ''Ghetto Vibrations'', gedoen het in samewerking met ''Khayelitsha United Mambaso'' en ''Thokozani Brothers''. aKING word ook geassosieer met [[Fokofpolisiekar]], [[Van Coke Kartel]] en [[Die Heuwels Fantasties]] en tree baie keer saam op in konserte. In 2009 het aKING na [[Argentinië]] gevlieg om ŉ musiekvideo te maak vir hul enkelsnit, ''You and I''. Vroeg in [[2011]] het die groep ook ŉ verskyning op die [[SABC2]]-sepie, ''[[7de Laan]]'', gemaak.

==== Diskografie ====
* Dutch Courage (2008)
* Against all odds (2009)
* In the Twilight (enkelsnit; 2009)
* The Red Blooded Years (2011)
* Morning After (2014)

=== Eet Kreef! ===
Tans is Liebenberg deel van die groep wat die Afrikaanse musieklegende, [[Johannes Kerkorrel]], se satiriese album ''Eet Kreef!'' herinterpreteer met hul eie unieke stempel met hul album Eet Kreef Herleef! Die album sluit bekende snitte in soos ''Sit dit af'', ''Hillbrow'', ''Energie'' en ''Hoe ek voel''. Bykans 30 jaar gelede is Kerkorrel en sy orkes, ''Die Gereformeerde Blues Band'', se ''Eet Kreef!''-album deur die destydse [[Suid-Afrikaanse Uitsaaikorporasie]] (SAUK) van radiospeellyste verban. Liebenberg, Frank Freeman ([[Arno Carstens]] se kitaarspeler), Sheldon Yoko, Etienne van Rooyen en Schalk van der Merwe is deel van hierdie projek. Freeman en Van Rooyen is verantwoordelik vir die verwerking van die musiek. Die groep het ook in [[2020]] ŉ Fiësta-toekenning gewen vir Beste Musiekgedrewe Produksie.

== Film ==
* ''Twee Grade van Moord''; vertolk die rol van Sean
* ''Ander Mens''; vertolk die rol van Louw
* ''Die Versoening van Daniël du Randt''; vertolk die rol van ŉ Britse soldaat
* ''Kanarie''; vertolk die rol van ŉ soldaat (2019)

== Televisie ==
* ''Black Sails''; Seisoen 2, 3 en 4; vertolk die rol van Dooley
* ''Outlander;'' Seisoen 3; vertolk ŉ agtergrond rol
* ''Warrior''; vertolk ŉ agtergrond rol
* ''Die Byl''; Seisoen 2; vertolk die rol van Adriaan
* ''Waterfront''; vertolk ŉ agtergrond rol
* ''Die Boland Moorde''; vertolk ŉ ondersteunende rol
* ''American Monster''; Seisoen 3, Episode 5; vertolk die rol van Gilbert

== Teater ==
* ''Hamer van die Hekse''; vertolk ŉ ondersteunende rol
* ''Romeo &amp; Julia''; vertolk die rol van Romeo
* ''Kruispad: Die Legende van die Goue Vis''; vertolk die rol ondersteunende hoofrol
* ''Broers''; vertolk die rol van Alexander Tsjechof
* ''Katvoet''; vertolk die rol van Boela

== Persoonlike lewe ==
Liebenberg is getroud met Cara Bastiaanse op [[1 Oktober]] [[2016]] op [[Snyderskloof]] in die [[Karoo]].

== Toekennings ==

* Fiësta-toekenning: Beste Musiekgedrewe Produksie, vir ''Eet Kreef!'' (2020)
* SAMA-toekenning: Beste Rock Album, vir [[AKing|aKING]] ([[2015]])

== Bronnelys ==
* https://www.imdb.com/name/nm6932396/
* [https://static1.squarespace.com/static/5429657be4b0a449ee2cb996/t/5ccc0399419202c04400944f/1556874139635/Laudo+Liebenberg+CV.pdf Laudo Liebenberg CV.pdf]
* https://maroelamedia.co.za/vermaak/musiek/eet-kreef-herleef-ralph-sou-so-trots-gewees-het/
* https://www.linkedin.com/in/laudo-liebenberg-156b4227/?originalSubdomain=za{{Dooie skakel|date=Augustus 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
* https://www.discogs.com/artist/1228356-Laudo-Liebenberg
* https://www.netwerk24.com/Sarie/Bruid/laudo-liebenberg-se-karoo-troue-20170914-2
* https://www.jacarandafm.com/moremusicyoulove/laudo-liebenberg-and-eet-kreef-bring-afrikaans-nostalgia-gauteng/
* https://www.imdb.com/title/tt2375692/characters/nm6932396
* https://bestofekurhuleni.co.za/whatshot/7163/sama-award-winning-aking-set-to-rock-on-the-lawns/
* http://www.expressoshow.com/articles/Throne-for-aKing?articleID=9706

{{Normdata}}

[[Kategorie:Lewende mense]]
[[Kategorie:Geboortes in 1984]]
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse musici]]
[[Kategorie:Alumni van Hoërskool D.F. Malan]]</text>
      <sha1>klnm32dumka8nxnjqqdyimsumtxzbbi</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816557</id>
      <parentid>2816556</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:16:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Alumni van die Universiteit Stellenbosch]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816557</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5580" sha1="89rb7ucv88n9m8jz2xnrikkow62tw1j" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Musikale kunstenaar
| naam            = Laudo Liebenberg
| beeld           =
| beeldgrootte    = 
| dwarsformaat    = 
| beeldbeskrywing = 
| beeldonderskrif = 
| agtergrondkleur = solo
| geboortenaam    = 
| alias           = 
| geboortedatum   = {{GDEO|1984|6|18}}
| geboorteplek    = [[Kaapstad]]
| oorsprong       = &lt;!-- Let wel: nie vir individue. --&gt;
| sterfdatum      = 
| sterfplek       = 
| genre           = 
| beroep          = Sanger, akteur, skrywer
| instrument      = Stem, kitaar
| jare_aktief     = 2007–nou
| etiket          = 
| assosiasies     = 
| webwerf         = 
| huidige_lede    = 
| gewese_lede     = 
}}

'''Laudo Liebenberg''', gebore [[18 Junie]] [[1984]], in [[Kaapstad]], [[Wes-Kaap]], is ŉ Suid-Afrikaanse sanger van die groep aKING (sedert 2007) en Eet Kreef (sedert 2019) en akteur. Na skool het Liebenberg [[BA-graad|BA]] [[Drama]] studeer aan die [[Universiteit van Stellenbosch]].

== Musiek ==

=== aKING ===
Liebenberg is een van die stigters van die musiekgroep [[AKing|aKING]], asook die hoofsanger en hoofkitaarspeler. Die groep is in 2007 in [[Bellville]], [[Wes-Kaap]] gestig. Die groep het regoor Suid-Afrika getoer en het ook by groot konserte soos [[Oppikoppi]] Musiekfees en die Coke Zero Fees in [[2009]] opgetree, waar hulle die verhoog met internasionale kunstenaars soos ''[[Oasis]]'', ''[[Snow Patrol]]'' en [[Panic at the Disco|''Panic! at the Disco'']] gedeel het. Die lede is tans: Laudo Liebenberg (sang en kitaar), Hennie van Halen (baskitaar). Jaco “Snakehead” Venter (tromme) en Andrew Davenport (kitaar).

Aan die einde van [[2008]] het aKING drie enkelsnitte opgeneem, In the Twilight, wat hulle deur die Kaapse produksiemaatskappy, ''Ghetto Vibrations'', gedoen het in samewerking met ''Khayelitsha United Mambaso'' en ''Thokozani Brothers''. aKING word ook geassosieer met [[Fokofpolisiekar]], [[Van Coke Kartel]] en [[Die Heuwels Fantasties]] en tree baie keer saam op in konserte. In 2009 het aKING na [[Argentinië]] gevlieg om ŉ musiekvideo te maak vir hul enkelsnit, ''You and I''. Vroeg in [[2011]] het die groep ook ŉ verskyning op die [[SABC2]]-sepie, ''[[7de Laan]]'', gemaak.

==== Diskografie ====
* Dutch Courage (2008)
* Against all odds (2009)
* In the Twilight (enkelsnit; 2009)
* The Red Blooded Years (2011)
* Morning After (2014)

=== Eet Kreef! ===
Tans is Liebenberg deel van die groep wat die Afrikaanse musieklegende, [[Johannes Kerkorrel]], se satiriese album ''Eet Kreef!'' herinterpreteer met hul eie unieke stempel met hul album Eet Kreef Herleef! Die album sluit bekende snitte in soos ''Sit dit af'', ''Hillbrow'', ''Energie'' en ''Hoe ek voel''. Bykans 30 jaar gelede is Kerkorrel en sy orkes, ''Die Gereformeerde Blues Band'', se ''Eet Kreef!''-album deur die destydse [[Suid-Afrikaanse Uitsaaikorporasie]] (SAUK) van radiospeellyste verban. Liebenberg, Frank Freeman ([[Arno Carstens]] se kitaarspeler), Sheldon Yoko, Etienne van Rooyen en Schalk van der Merwe is deel van hierdie projek. Freeman en Van Rooyen is verantwoordelik vir die verwerking van die musiek. Die groep het ook in [[2020]] ŉ Fiësta-toekenning gewen vir Beste Musiekgedrewe Produksie.

== Film ==
* ''Twee Grade van Moord''; vertolk die rol van Sean
* ''Ander Mens''; vertolk die rol van Louw
* ''Die Versoening van Daniël du Randt''; vertolk die rol van ŉ Britse soldaat
* ''Kanarie''; vertolk die rol van ŉ soldaat (2019)

== Televisie ==
* ''Black Sails''; Seisoen 2, 3 en 4; vertolk die rol van Dooley
* ''Outlander;'' Seisoen 3; vertolk ŉ agtergrond rol
* ''Warrior''; vertolk ŉ agtergrond rol
* ''Die Byl''; Seisoen 2; vertolk die rol van Adriaan
* ''Waterfront''; vertolk ŉ agtergrond rol
* ''Die Boland Moorde''; vertolk ŉ ondersteunende rol
* ''American Monster''; Seisoen 3, Episode 5; vertolk die rol van Gilbert

== Teater ==
* ''Hamer van die Hekse''; vertolk ŉ ondersteunende rol
* ''Romeo &amp; Julia''; vertolk die rol van Romeo
* ''Kruispad: Die Legende van die Goue Vis''; vertolk die rol ondersteunende hoofrol
* ''Broers''; vertolk die rol van Alexander Tsjechof
* ''Katvoet''; vertolk die rol van Boela

== Persoonlike lewe ==
Liebenberg is getroud met Cara Bastiaanse op [[1 Oktober]] [[2016]] op [[Snyderskloof]] in die [[Karoo]].

== Toekennings ==

* Fiësta-toekenning: Beste Musiekgedrewe Produksie, vir ''Eet Kreef!'' (2020)
* SAMA-toekenning: Beste Rock Album, vir [[AKing|aKING]] ([[2015]])

== Bronnelys ==
* https://www.imdb.com/name/nm6932396/
* [https://static1.squarespace.com/static/5429657be4b0a449ee2cb996/t/5ccc0399419202c04400944f/1556874139635/Laudo+Liebenberg+CV.pdf Laudo Liebenberg CV.pdf]
* https://maroelamedia.co.za/vermaak/musiek/eet-kreef-herleef-ralph-sou-so-trots-gewees-het/
* https://www.linkedin.com/in/laudo-liebenberg-156b4227/?originalSubdomain=za{{Dooie skakel|date=Augustus 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
* https://www.discogs.com/artist/1228356-Laudo-Liebenberg
* https://www.netwerk24.com/Sarie/Bruid/laudo-liebenberg-se-karoo-troue-20170914-2
* https://www.jacarandafm.com/moremusicyoulove/laudo-liebenberg-and-eet-kreef-bring-afrikaans-nostalgia-gauteng/
* https://www.imdb.com/title/tt2375692/characters/nm6932396
* https://bestofekurhuleni.co.za/whatshot/7163/sama-award-winning-aking-set-to-rock-on-the-lawns/
* http://www.expressoshow.com/articles/Throne-for-aKing?articleID=9706

{{Normdata}}

[[Kategorie:Lewende mense]]
[[Kategorie:Geboortes in 1984]]
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse musici]]
[[Kategorie:Alumni van Hoërskool D.F. Malan]]
[[Kategorie:Alumni van die Universiteit Stellenbosch]]</text>
      <sha1>89rb7ucv88n9m8jz2xnrikkow62tw1j</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Mound Builders</title>
    <ns>0</ns>
    <id>306139</id>
    <revision>
      <id>2816675</id>
      <parentid>2253577</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T10:40:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>UrsusMaritimus13</username>
        <id>184343</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:3|0|0 */</comment>
      <origin>2816675</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3860" sha1="e3olvnvqgx1aog2f05k0pipotct0qfh" xml:space="preserve">{{DISPLAYTITLE:''Mound Builders''}}
[[Lêer:Watson Brake Aerial Illustration HRoe 2014.jpg|duimnael|'n Kunstenaarsvootrstelling van Watson Brake in Louisiana (lugaansig)]]
[[Lêer:Monk's Mound - panoramio.jpg|duimnael|Monk's Mound maak deel uit van [[Cahokia]], die Mound Builders-[[Unesco]]-[[Wêrelderfenisterrein|wêrelderfenisterrein]] in [[Illinois]]]]
[[Lêer:Cahokia Visitor's Center (48581858101).jpg|duimnael|Diorama van 'n jagter uit die Mississippi-periode in die [[Cahokia|Cahokia-besoekersentrum]] in Illinois]]
'''''Mound Builders''''' is 'n historiografiese en argeologiese [[Verenigde State van Amerika|Amerikaanse]] vakterm wat na 'n groep voor-Columbiaanse Indiaanse beskawings in [[Noord-Amerika]] verwys wat oor 'n tydperk van sowat 5&amp;nbsp;000 jaar 'n verskeidenheid kunsmatige aardheuwels vir godsdienstige, seremoniële, begrafnis- en - ten opsigte van hul elites - ook residensiële en administratiewe doeleindes aangelê het. Die oudste aardheuwel-kompleks, Watson Brake, is in die Ouachita-parogie in [[Louisiana]] geleë.

Die bou van aardheuwels was kenmerkend vir beskawings uit drie opeenvolgende kulturele en historiese periodes wat vanaf ongeveer 3500 v.C. ('n tydperk waarin die bou van Watson Brake val) tot die 16de eeu bestaan het:

* die Argaïese periode,
* die Woodland-periode (insluitende die Calusa-, Adena- en Hopewell-beskawings), en 
* die Mississippi-periode.

''Mound Builder''-gemeenskappe is in 'n gebied aangetref wat van die [[Groot Mere]] in die noorde tot die [[Golf van Meksiko]] in die suide, en van die Ohio-riviervallei en die Mississippi-riviervallei met sy takriviere ooswaarts tot die [[Appalache|Appalache-bergreeks]] gestrek het. In teenstelling met die Amerikaanse Suidweste, 'n betreklik droë gebied waar hoogs ontwikkelde beskawings ontstaan het wat deur wetenskaplikes Anasazi en Hohokam genoem word (waarby die laasgenoemde beskawing 'n ingewikkelde stelsel van damme en slote vir watervoorsiening gebou het), kon ''Mound Builders'' voordeel trek uit die gematigde en vogtige [[klimaat]] van die Mississippivallei wat 'n natuurlike [[habitat]] vir 'n groot verskeidenheid wilde plante en diere laat ontstaan het. Plaaslike bevolkings het 'n bestaan as kossoekers gevoer - hulle was aangewese op die versameling van eetpare plante, visvangs en jag. Die ontwikkeling van 'n meer gevorderde landboustelsel is sodoende vertraag.

Eerste pogings in hierdie verband strek terug tot omstreeks 2000 v.C. toe ''Mound Builder''-gemeenskappe sonneblomme en ander gewasse as [[stapelvoedsel]] probeer aanplant het. Maar eers omstreeks 800 n.C. is oorgegaan tot die stelselmatige verbouing van mielies, bone en pampoene (''squash'') - die sogenaamde &quot;drie-eenheid&quot; van Indiaanse landbou.&lt;ref&gt;Alan Taylor: ''American Colonies''. New York, NY: Penguin Books 2002, bl. 14&lt;/ref&gt; Toestande vir hierdie soort boerdery was in die wye vloedvlaktes van die Mississippivallei ideaal - die uiters vrugbare streek is jaarliks in die tyd van die lentevloede met voedingstofryke sedimente aangevul wat deur die magtige Mississippi stroomaf gedra is. Eenvoudige landbouwerktuie soos kliphakke was voldoende om die goed gewaterde grond te bewerk.

Opbrengste was so hoog dat die bevolking kon vervierdubbel. Die Mississippivallei het die mees digbevolkte streek noord van Sentraal-Meksiko geword. Net soos inheemse Meksikaanse bevolkings het ook ''Mound Builders'' die son as hul hoofgodheid begin aanbid, siende dat dit die bron van alle lewe was wat ryk oeste aan hulle geskenk het.

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Eksterne skakels ==
{{Commons-kategorie inlyn}}
;Materiaal vir onderwysers
----
* [http://geoalliance.asu.edu/moundbuilders ''Arizona State University | Arizona Geographic Alliance: The Moundbuilders: Who, Where, So What?'']

{{Normdata}}
[[Kategorie:Geskiedenis van die Verenigde State van Amerika]]</text>
      <sha1>e3olvnvqgx1aog2f05k0pipotct0qfh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Marian Tredoux</title>
    <ns>0</ns>
    <id>307788</id>
    <revision>
      <id>2816560</id>
      <parentid>2619525</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:16:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Alumni van Hoërskool D.F. Malan]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816560</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3911" sha1="9il10l4mu8laxr10ynts5rqvwnz025v" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Persoon
| naam             = Marian Tredoux
| bynaam           = 
| beeld            = 
| beeldbeskrywing  = 
| onderskrif       = 
| geboortenaam     = 
| geboortedatum    = 20 September 1952
| geboorteplek     = 
| dood_datum       = {{SDEO|2019|1|19|1952|9|20}}
| sterfteplek      = 
| ouers            = 
| titel            = 
| nasionaliteit    = Suid-Afrikaans
| beroep           = Geoloog, akademikus, dosent
| bekend           = [[Tredouxiet]] is na haar genoem
| salaris          = 
| termyn           = 
| voorganger       = 
| opvolger         = 
| eerbewyse        = 
| party            = 
| godsdiens        = 
| huweliksmaat     = 
| kinders          = 
| webblad          = 
| handtekening     = 
}}

'''Marian Tredoux''' (20 September 1952 – 19 Januarie 2019) was 'n Suid-Afrikaanse geoloog. Sy was professor aan die [[Universiteit van die Vrystaat]] en doseer aan die [[Universiteit van Kaapstad]]. Die mineraal [[tredouxiet]] is na haar vernoem.&lt;ref name=&quot;courant&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.southafrica.ch/196-a-mineral-which-was-recently-found-in-barberton-south-africa-has-been-named-after-university-of-free-state-ufs-professor-prof-marian-tredoux-by-the-international-mineralogical-association.html |title=A mineral, which was recently found in Barberton, South Africa, has been named after University of Free State (UFS) professor, Prof Marian Tredoux, by the International Mineralogical Association. |work=Suid-Afrikaanse ambassade Bern |language=en |access-date=18 Julie 2020 |archive-date=18 Julie 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200718211533/https://www.southafrica.ch/196-a-mineral-which-was-recently-found-in-barberton-south-africa-has-been-named-after-university-of-free-state-ufs-professor-prof-marian-tredoux-by-the-international-mineralogical-association.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

== Vroeë lewe en uitbeelding ==
Tredoux word op 20 September 1952 gebore en word groot in die noordelike voorstede van [[Kaapstad]], [[Suid-Afrika]].&lt;ref name=&quot;doodsberig&quot;&gt;{{cite web |url=https://www.gssa.org.za/wp-content/uploads/geobulleting062019.pdf |title=Marian Tredoux (1952-2019) |work=geobulletin |format=Doodsberig |access-date=19 Julie 2020 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20200719091134/https://www.gssa.org.za/wp-content/uploads/geobulleting062019.pdf |archive-date=19 Julie 2020 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; Sy [[Matriek|matrikuleer]] aan die [[Hoërskool D.F. Malan]] in [[Bellville]], [[Wes-Kaap]] en verwerf die graad BSc in geologie, geochemie en chemie in 1974 van die [[Universiteit van Stellenbosch]].&lt;ref name=&quot;doodsberig&quot; /&gt; Sy verwerf haar BSc Hons. in geochemie in 1977 van die [[Universiteit van Kaapstad]] en haar PhD in 1990 van die [[Universiteit van die Witwatersrand]] met die verhandeling ''Die platinumgroepelemente: Kernmetodes vir hul analise en hul gedrag in terrestriële stene en meteoriete.'' (&quot;The platinum-group elements: Nuclear methods for their analyses and their behaviour in terrestrial rocks and meteorites&quot;).&lt;ref name=&quot;doodsberig&quot; /&gt;

== Dood ==
Tredoux is op 19 Januarie 2019 aan [[hartversaking]] oorlede.&lt;ref name=&quot;courant&quot;&gt;{{cite web |url=https://www.bloemfonteincourant.co.za/gemeenskap-geskok-deur-skielike-dood-van-professor/ |title=Gemeenskap geskok deur skielike dood van professor |date=22 Januarie 2019 |work=[[Bloemfontein Courant]] |first=Pierce |last=Van Heerden |access-date=18 Julie 2020 |language=af |archive-url=https://web.archive.org/web/20190203092258/https://www.bloemfonteincourant.co.za/gemeenskap-geskok-deur-skielike-dood-van-professor/ |archive-date=3 Februarie 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

{{Saadjie}}
{{Normdata}}
{{DEFAULTSORT:Tredoux, Marian}}
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse geoloë]]
[[Kategorie:Sterftes in 2019]]
[[Kategorie:Geboortes in 1952]]
[[Kategorie:Alumni van Hoërskool D.F. Malan]]</text>
      <sha1>9il10l4mu8laxr10ynts5rqvwnz025v</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816561</id>
      <parentid>2816560</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:17:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Alumni van die Universiteit Stellenbosch]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816561</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3966" sha1="1jav49j6oa4qdyvdlhogor7a7guo6rh" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Persoon
| naam             = Marian Tredoux
| bynaam           = 
| beeld            = 
| beeldbeskrywing  = 
| onderskrif       = 
| geboortenaam     = 
| geboortedatum    = 20 September 1952
| geboorteplek     = 
| dood_datum       = {{SDEO|2019|1|19|1952|9|20}}
| sterfteplek      = 
| ouers            = 
| titel            = 
| nasionaliteit    = Suid-Afrikaans
| beroep           = Geoloog, akademikus, dosent
| bekend           = [[Tredouxiet]] is na haar genoem
| salaris          = 
| termyn           = 
| voorganger       = 
| opvolger         = 
| eerbewyse        = 
| party            = 
| godsdiens        = 
| huweliksmaat     = 
| kinders          = 
| webblad          = 
| handtekening     = 
}}

'''Marian Tredoux''' (20 September 1952 – 19 Januarie 2019) was 'n Suid-Afrikaanse geoloog. Sy was professor aan die [[Universiteit van die Vrystaat]] en doseer aan die [[Universiteit van Kaapstad]]. Die mineraal [[tredouxiet]] is na haar vernoem.&lt;ref name=&quot;courant&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.southafrica.ch/196-a-mineral-which-was-recently-found-in-barberton-south-africa-has-been-named-after-university-of-free-state-ufs-professor-prof-marian-tredoux-by-the-international-mineralogical-association.html |title=A mineral, which was recently found in Barberton, South Africa, has been named after University of Free State (UFS) professor, Prof Marian Tredoux, by the International Mineralogical Association. |work=Suid-Afrikaanse ambassade Bern |language=en |access-date=18 Julie 2020 |archive-date=18 Julie 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200718211533/https://www.southafrica.ch/196-a-mineral-which-was-recently-found-in-barberton-south-africa-has-been-named-after-university-of-free-state-ufs-professor-prof-marian-tredoux-by-the-international-mineralogical-association.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

== Vroeë lewe en uitbeelding ==
Tredoux word op 20 September 1952 gebore en word groot in die noordelike voorstede van [[Kaapstad]], [[Suid-Afrika]].&lt;ref name=&quot;doodsberig&quot;&gt;{{cite web |url=https://www.gssa.org.za/wp-content/uploads/geobulleting062019.pdf |title=Marian Tredoux (1952-2019) |work=geobulletin |format=Doodsberig |access-date=19 Julie 2020 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20200719091134/https://www.gssa.org.za/wp-content/uploads/geobulleting062019.pdf |archive-date=19 Julie 2020 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; Sy [[Matriek|matrikuleer]] aan die [[Hoërskool D.F. Malan]] in [[Bellville]], [[Wes-Kaap]] en verwerf die graad BSc in geologie, geochemie en chemie in 1974 van die [[Universiteit van Stellenbosch]].&lt;ref name=&quot;doodsberig&quot; /&gt; Sy verwerf haar BSc Hons. in geochemie in 1977 van die [[Universiteit van Kaapstad]] en haar PhD in 1990 van die [[Universiteit van die Witwatersrand]] met die verhandeling ''Die platinumgroepelemente: Kernmetodes vir hul analise en hul gedrag in terrestriële stene en meteoriete.'' (&quot;The platinum-group elements: Nuclear methods for their analyses and their behaviour in terrestrial rocks and meteorites&quot;).&lt;ref name=&quot;doodsberig&quot; /&gt;

== Dood ==
Tredoux is op 19 Januarie 2019 aan [[hartversaking]] oorlede.&lt;ref name=&quot;courant&quot;&gt;{{cite web |url=https://www.bloemfonteincourant.co.za/gemeenskap-geskok-deur-skielike-dood-van-professor/ |title=Gemeenskap geskok deur skielike dood van professor |date=22 Januarie 2019 |work=[[Bloemfontein Courant]] |first=Pierce |last=Van Heerden |access-date=18 Julie 2020 |language=af |archive-url=https://web.archive.org/web/20190203092258/https://www.bloemfonteincourant.co.za/gemeenskap-geskok-deur-skielike-dood-van-professor/ |archive-date=3 Februarie 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

{{Saadjie}}
{{Normdata}}
{{DEFAULTSORT:Tredoux, Marian}}
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse geoloë]]
[[Kategorie:Sterftes in 2019]]
[[Kategorie:Geboortes in 1952]]
[[Kategorie:Alumni van Hoërskool D.F. Malan]]
[[Kategorie:Alumni van die Universiteit Stellenbosch]]</text>
      <sha1>1jav49j6oa4qdyvdlhogor7a7guo6rh</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816562</id>
      <parentid>2816561</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:17:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Alumni van die Universiteit Kaapstad]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816562</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4017" sha1="4gdz4gssrvjf1lque0ovaxsyges72em" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Persoon
| naam             = Marian Tredoux
| bynaam           = 
| beeld            = 
| beeldbeskrywing  = 
| onderskrif       = 
| geboortenaam     = 
| geboortedatum    = 20 September 1952
| geboorteplek     = 
| dood_datum       = {{SDEO|2019|1|19|1952|9|20}}
| sterfteplek      = 
| ouers            = 
| titel            = 
| nasionaliteit    = Suid-Afrikaans
| beroep           = Geoloog, akademikus, dosent
| bekend           = [[Tredouxiet]] is na haar genoem
| salaris          = 
| termyn           = 
| voorganger       = 
| opvolger         = 
| eerbewyse        = 
| party            = 
| godsdiens        = 
| huweliksmaat     = 
| kinders          = 
| webblad          = 
| handtekening     = 
}}

'''Marian Tredoux''' (20 September 1952 – 19 Januarie 2019) was 'n Suid-Afrikaanse geoloog. Sy was professor aan die [[Universiteit van die Vrystaat]] en doseer aan die [[Universiteit van Kaapstad]]. Die mineraal [[tredouxiet]] is na haar vernoem.&lt;ref name=&quot;courant&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.southafrica.ch/196-a-mineral-which-was-recently-found-in-barberton-south-africa-has-been-named-after-university-of-free-state-ufs-professor-prof-marian-tredoux-by-the-international-mineralogical-association.html |title=A mineral, which was recently found in Barberton, South Africa, has been named after University of Free State (UFS) professor, Prof Marian Tredoux, by the International Mineralogical Association. |work=Suid-Afrikaanse ambassade Bern |language=en |access-date=18 Julie 2020 |archive-date=18 Julie 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200718211533/https://www.southafrica.ch/196-a-mineral-which-was-recently-found-in-barberton-south-africa-has-been-named-after-university-of-free-state-ufs-professor-prof-marian-tredoux-by-the-international-mineralogical-association.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

== Vroeë lewe en uitbeelding ==
Tredoux word op 20 September 1952 gebore en word groot in die noordelike voorstede van [[Kaapstad]], [[Suid-Afrika]].&lt;ref name=&quot;doodsberig&quot;&gt;{{cite web |url=https://www.gssa.org.za/wp-content/uploads/geobulleting062019.pdf |title=Marian Tredoux (1952-2019) |work=geobulletin |format=Doodsberig |access-date=19 Julie 2020 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20200719091134/https://www.gssa.org.za/wp-content/uploads/geobulleting062019.pdf |archive-date=19 Julie 2020 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; Sy [[Matriek|matrikuleer]] aan die [[Hoërskool D.F. Malan]] in [[Bellville]], [[Wes-Kaap]] en verwerf die graad BSc in geologie, geochemie en chemie in 1974 van die [[Universiteit van Stellenbosch]].&lt;ref name=&quot;doodsberig&quot; /&gt; Sy verwerf haar BSc Hons. in geochemie in 1977 van die [[Universiteit van Kaapstad]] en haar PhD in 1990 van die [[Universiteit van die Witwatersrand]] met die verhandeling ''Die platinumgroepelemente: Kernmetodes vir hul analise en hul gedrag in terrestriële stene en meteoriete.'' (&quot;The platinum-group elements: Nuclear methods for their analyses and their behaviour in terrestrial rocks and meteorites&quot;).&lt;ref name=&quot;doodsberig&quot; /&gt;

== Dood ==
Tredoux is op 19 Januarie 2019 aan [[hartversaking]] oorlede.&lt;ref name=&quot;courant&quot;&gt;{{cite web |url=https://www.bloemfonteincourant.co.za/gemeenskap-geskok-deur-skielike-dood-van-professor/ |title=Gemeenskap geskok deur skielike dood van professor |date=22 Januarie 2019 |work=[[Bloemfontein Courant]] |first=Pierce |last=Van Heerden |access-date=18 Julie 2020 |language=af |archive-url=https://web.archive.org/web/20190203092258/https://www.bloemfonteincourant.co.za/gemeenskap-geskok-deur-skielike-dood-van-professor/ |archive-date=3 Februarie 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

{{Saadjie}}
{{Normdata}}
{{DEFAULTSORT:Tredoux, Marian}}
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse geoloë]]
[[Kategorie:Sterftes in 2019]]
[[Kategorie:Geboortes in 1952]]
[[Kategorie:Alumni van Hoërskool D.F. Malan]]
[[Kategorie:Alumni van die Universiteit Stellenbosch]]
[[Kategorie:Alumni van die Universiteit Kaapstad]]</text>
      <sha1>4gdz4gssrvjf1lque0ovaxsyges72em</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816563</id>
      <parentid>2816562</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:17:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Alumni van die Universiteit van die Witwatersrand]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816563</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4081" sha1="nvqoqpupql97s3ry4ol04qwb9krghzl" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Persoon
| naam             = Marian Tredoux
| bynaam           = 
| beeld            = 
| beeldbeskrywing  = 
| onderskrif       = 
| geboortenaam     = 
| geboortedatum    = 20 September 1952
| geboorteplek     = 
| dood_datum       = {{SDEO|2019|1|19|1952|9|20}}
| sterfteplek      = 
| ouers            = 
| titel            = 
| nasionaliteit    = Suid-Afrikaans
| beroep           = Geoloog, akademikus, dosent
| bekend           = [[Tredouxiet]] is na haar genoem
| salaris          = 
| termyn           = 
| voorganger       = 
| opvolger         = 
| eerbewyse        = 
| party            = 
| godsdiens        = 
| huweliksmaat     = 
| kinders          = 
| webblad          = 
| handtekening     = 
}}

'''Marian Tredoux''' (20 September 1952 – 19 Januarie 2019) was 'n Suid-Afrikaanse geoloog. Sy was professor aan die [[Universiteit van die Vrystaat]] en doseer aan die [[Universiteit van Kaapstad]]. Die mineraal [[tredouxiet]] is na haar vernoem.&lt;ref name=&quot;courant&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.southafrica.ch/196-a-mineral-which-was-recently-found-in-barberton-south-africa-has-been-named-after-university-of-free-state-ufs-professor-prof-marian-tredoux-by-the-international-mineralogical-association.html |title=A mineral, which was recently found in Barberton, South Africa, has been named after University of Free State (UFS) professor, Prof Marian Tredoux, by the International Mineralogical Association. |work=Suid-Afrikaanse ambassade Bern |language=en |access-date=18 Julie 2020 |archive-date=18 Julie 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200718211533/https://www.southafrica.ch/196-a-mineral-which-was-recently-found-in-barberton-south-africa-has-been-named-after-university-of-free-state-ufs-professor-prof-marian-tredoux-by-the-international-mineralogical-association.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

== Vroeë lewe en uitbeelding ==
Tredoux word op 20 September 1952 gebore en word groot in die noordelike voorstede van [[Kaapstad]], [[Suid-Afrika]].&lt;ref name=&quot;doodsberig&quot;&gt;{{cite web |url=https://www.gssa.org.za/wp-content/uploads/geobulleting062019.pdf |title=Marian Tredoux (1952-2019) |work=geobulletin |format=Doodsberig |access-date=19 Julie 2020 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20200719091134/https://www.gssa.org.za/wp-content/uploads/geobulleting062019.pdf |archive-date=19 Julie 2020 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; Sy [[Matriek|matrikuleer]] aan die [[Hoërskool D.F. Malan]] in [[Bellville]], [[Wes-Kaap]] en verwerf die graad BSc in geologie, geochemie en chemie in 1974 van die [[Universiteit van Stellenbosch]].&lt;ref name=&quot;doodsberig&quot; /&gt; Sy verwerf haar BSc Hons. in geochemie in 1977 van die [[Universiteit van Kaapstad]] en haar PhD in 1990 van die [[Universiteit van die Witwatersrand]] met die verhandeling ''Die platinumgroepelemente: Kernmetodes vir hul analise en hul gedrag in terrestriële stene en meteoriete.'' (&quot;The platinum-group elements: Nuclear methods for their analyses and their behaviour in terrestrial rocks and meteorites&quot;).&lt;ref name=&quot;doodsberig&quot; /&gt;

== Dood ==
Tredoux is op 19 Januarie 2019 aan [[hartversaking]] oorlede.&lt;ref name=&quot;courant&quot;&gt;{{cite web |url=https://www.bloemfonteincourant.co.za/gemeenskap-geskok-deur-skielike-dood-van-professor/ |title=Gemeenskap geskok deur skielike dood van professor |date=22 Januarie 2019 |work=[[Bloemfontein Courant]] |first=Pierce |last=Van Heerden |access-date=18 Julie 2020 |language=af |archive-url=https://web.archive.org/web/20190203092258/https://www.bloemfonteincourant.co.za/gemeenskap-geskok-deur-skielike-dood-van-professor/ |archive-date=3 Februarie 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

{{Saadjie}}
{{Normdata}}
{{DEFAULTSORT:Tredoux, Marian}}
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse geoloë]]
[[Kategorie:Sterftes in 2019]]
[[Kategorie:Geboortes in 1952]]
[[Kategorie:Alumni van Hoërskool D.F. Malan]]
[[Kategorie:Alumni van die Universiteit Stellenbosch]]
[[Kategorie:Alumni van die Universiteit Kaapstad]]
[[Kategorie:Alumni van die Universiteit van die Witwatersrand]]</text>
      <sha1>nvqoqpupql97s3ry4ol04qwb9krghzl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Groothertog Aleksander Michailowitsj van Rusland</title>
    <ns>0</ns>
    <id>313394</id>
    <revision>
      <id>2816462</id>
      <parentid>2815377</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T19:35:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>131157</id>
      </contributor>
      <comment>Red 1 verwysing(s) en merk 0 as dood.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>2816462</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4179" sha1="m15ke33ssn9drrryz87offfhbw42evt" xml:space="preserve">{{Oos-Slawiese naam|Michailowitsj|Romanof}}
{{Inligtingskas2
|naam = Aleksander Michailowitsj
|kleur = lightblue
|titel =Groothertog
|beeld = Grand Duke Alexander Mikhailovich (LOC).jpg
|beeld_wydte = 200px
|beeld_onderskrif = 
|opskrif1 = Huis
|1 = [[Huis van Romanof|Romanof]]
|opskrif2 = Vader
|2 = [[Groothertog Michail Nikolajewitsj van Rusland|Groothertog Michail Nikolajewitsj]]
|opskrif3 = Moeder
|3 = Prinses Cecilie van Baden
|opskrif4 = Gebore
|4 = {{Geboortedatum|1866|4|13}}, &lt;br /&gt;Tiflis, [[Russiese Ryk]]
|opskrif5 = Oorlede
|5 ={{SDEO|1866|4|13|1933|2|26}}, &lt;br /&gt;Roquebrune-Cap-Martin, [[Frankryk]]
|opskrif6 = Eggenote
|6 = Groothertogin Ksenia Aleksandrowna
|opskrif7 = 
|7 = 
|opskrif8 = 
|8 = 
}}
'''Groothertog Aleksander Michailowitsj van Rusland''' ([[Russies]]: Александр Миха́йлович; 13 April 1866 - 26 Februarie 1933) was die vierde oudste seun van [[groothertog Michail Nikolajewitsj van Rusland]], die kleinseun van [[Nikolaas I van Rusland|tsaar Nikolaas I]] en die swaer en raadgewer van [[Nikolaas II van Rusland|Nikolaas II]]. Hy was ook ’n vlootoffisier, skrywer en ontdekkingsreisiger. Hy was algemeen bekend as Sandro.

Groothertog Aleksander was getroud met sy neef se dogter, groothertogin Ksenia Aleksandrowna, die oudste dogter van [[Aleksander III van Rusland|tsaar Aleksander III]] en suster van Nikolaas II.

Voor die [[Russiese Rewolusie (1917)|Russiese Rewolusie]] het die groothertog daarvan gehou om in [[Frankryk]] vakansie te hou, veral in [[Biarritz]]&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://thegrandhotelsoftheworld.com/palais/ |title=Alexander Mikhailovich of Russia in the history of the Hotel du Palais, 1910 |publisher=Grand Hotels of the World |access-date= 3 September 2020 |archive-date=14 Mei 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250514195308/http://thegrandhotelsoftheworld.com/palais/ |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; en aan die [[Franse Riviera]], waar sy ouer broer [[Groothertog Michail Michailowitsj van Rusland|groothertog Michail]] in 1908 die bou van die Hôtel Carlton in [[Cannes]] gefinansier het.&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://thegrandhotelsoftheworld.com/carlton/ |title=Michael Mikhailovich of Russia in the history of the Hotel Carlton |publisher=Grand Hotels of the World }}{{Dooie skakel|date=Junie 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;

Sy impak op die tsaar het beide kritiek en lof ontlok. Volgens sy memoires was hy openlik gekant teen [[Prinses Alix van Hesse-Darmstadt|tsarina Aleksandra]] se politieke invloed op die tsaar. Toe sy kinders ouer word, het hy ’n beroep op tsaar Nikolaas gedoen om die vereiste van gelyke huwelike vir lede van die [[Huis van Romanof]] af te skaf, maar die tsaar het dit afgekeur. Al sewe Sandro se kinders is later getroud met Russe wat aristokrate was, maar nie koninklikes nie. Toe sy oudste seun, Andrei Aleksandrowitsj, in 1918 in [[Jalta]] op die [[Krim]] trou, was Nikolaas II en sy gesin gevangenes in [[Jekaterinburg]]. Hulle is ’n paar dae later deur die [[Bolsjewis]]te tereggestel.

Aleksander het die Krim in Desember 1918 verlaat saam met sy seun en swanger skoondogter. Sy vrou, sy skoonma, die [[Prinses Dagmar van Denemarke|keiserinmoeder, Maria Fjodorowna]], sy seuns en ander Romanofs is in 1919 deur ’n Britse oorlogskip van die Krim af gered. Hy het in [[Parys]] gewoon en sy memoires geskryf. ''Once a Grand Duke'' (Farrar &amp; Rinehart, 1933) is ’n bron van inligting oor die hoflewe in die laaste halfeeu van die [[Russiese Ryk]]. 

Hy is in 1933 in Roquebrune-Cap-Martin, Frankryk, oorlede. Hy was die laaste oorlewende wettige kleinkind van Nikolaas I van Rusland. Sy vrou, Ksenia, is in 1960 oorlede.

==Sien ook==
*[[Lys van groothertoë van Rusland]]
*[[Huis van Romanof]]

==Verwysings==
{{Verwysings}}

== Skakels ==
{{Commons-kategorie inlyn|Alexandr Mikhailovich of Russia}}
{{vertaaluit| taalafk = en | il = Grand Duke Alexander Mikhailovich of Russia}}

{{Groothertoë van Rusland}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Akeksander Michailowitsj, groothertog van Rusland}}
[[Kategorie:Huis van Romanof]]
[[Kategorie:Groothertoë van Rusland]]
[[Kategorie:Geboortes in 1866]]
[[Kategorie:Sterftes in 1933]]</text>
      <sha1>m15ke33ssn9drrryz87offfhbw42evt</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Suda</title>
    <ns>0</ns>
    <id>315477</id>
    <revision>
      <id>2816665</id>
      <parentid>2270706</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T10:26:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>UrsusMaritimus13</username>
        <id>184343</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:2|0|0 */</comment>
      <origin>2816665</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1936" sha1="0v2gm50lioquy31y0daj9scei7enziu" xml:space="preserve">[[Lêer:Suda.jpg|duimnael|Die eerste bladsy van 'n (ou) uitgawe van die Suda, met afdelings AA en AB]]
Die '''Suda''' ([[Grieks]] ἡ Σοῦδα) is die titel van 'n Griekse [[Naslaanwerk|leksikon]] van ongeveer 30 000 artikels wat sedert die [[Middeleeue]] behoue gebly het. Dit is rondom die einde van die [[tiende eeu]] deur [[Bisantynse Ryk|Bisantynse]] geleerdes saamgestel uit historiese en kulturele bronne van 'n leksikografiese en ensiklopediese aard.&lt;ref&gt;Bertrand Hemmerdinger, &quot;Suidas, et non la ''Souda'',&quot; ''Bollettino dei classici'', 3rd ser. 19 (1998), bl. 31f.&lt;/ref&gt;

Die doel van die werk was om die [[kennis]] wat tot op daardie stadium versamel is, in  'n kompakte vorm te bewaar. Die Suda is dus 'n mengsel van 'n [[ensiklopedie]] en 'n [[woordeboek]], en die inskrywings wissel in omvang van 'n enkele woordverklaring tot uitgebreide biografieë en boekopsommings.

Die Suda is belangrik vir kennis van die Griekse taal en [[letterkunde]], onder meer vanweë die aanhalings en die relatief uitgebreide biografiese gegewens oor persone soos outeurs en [[keiser]]s uit die [[Klassieke Oudheid|klassieke oudheid]]. Die leksikon is ook waardevol vir taalkundige navorsing en as bron van aanhalings van skrywers wat andersins verlore sou gaan.

Van die [[12de eeu]] tot ongeveer 1930 is die titel verkeerd vertolk en beskou as van die skrywer Suidas. Die betekenis van die titel Suda is nie heeltemal duidelik nie; 'n moontlikheid is dat dit verband hou met die [[Latyn]]se [[leenwoord]] wat [[vesting]] sou beteken (soos in 'bastion van kennis'), maar hierdie verklaring is omstrede.

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Eksterne skakels ==
{{Commons-kategorie inlyn|Suda}}
* {{en}}[http://www.stoa.org/sol/ SOL — ''The Suda On Line''], projek om die Suda na Engels te vertaal.
{{Vertaaluit
| taalafk = nl
| il = Suda}}
{{Normdata}}

[[Kategorie:Kennisbestuur]]
[[Kategorie:Letterkunde]]
[[Kategorie:Ensiklopedieë]]</text>
      <sha1>0v2gm50lioquy31y0daj9scei7enziu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Alexine Tinne</title>
    <ns>0</ns>
    <id>318165</id>
    <revision>
      <id>2816657</id>
      <parentid>2477441</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T10:10:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>UrsusMaritimus13</username>
        <id>184343</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:2|0|0 */</comment>
      <origin>2816657</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5381" sha1="dev6qzpfj0p1yo76pq9njm0l369vlx8" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Persoon
| naam               = Alexine Tinne
| beeld              = Alexandrine Tinne gefotografeerd door Robert Jefferson Bingham.jpg
| onderskrif         = Alexine Tinne, gefotografeer deur Robert Jefferson Bingham
| geboortenaam       = 
| bynaam             = 
| geboorteplek       = [[Den Haag]], Verenigde Koninkryk van Nederland
| geboortedatum      = [[17 Oktober]] [[1835]]
| sterfplek          = Naby Ghat ([[Libië]])
| sterfdatum         = [[1 Augustus]] [[1869]]
| nasionaliteit      = [[Nederland|Nederlands]]
| land               = 
| beroep             = ontdekkingsreisiger
| bekend_vir         = Eerste westerse vrou wat deur Sentraal-Afrika reis en eerste westerse vrou wat die Sahara deurkruis
| religie        = 
| handtekening   = 
}}

'''Alexandrine &quot;Alexine&quot; Pieternella Françoise Tinne''' ([[17 Oktober]] [[1835]] – [[1 Augustus]] [[1869]]) was 'n [[Nederland]]se ontdekkingsreisiger wat in 1862 en 1863 die eerste westerse vrou was wat Sentraal-Afrika deurkruis het en daarna in 1868/69 ook die eerste westerse vrou geword het wat diep tot in die interieur van die Sahara gereis het.&lt;ref&gt;Zie haar geboorteakte in het [[Haags Gemeentearchief]] (geboorten 1835, akte 1635) voor de juiste schrijfwijze van haar naam.&lt;/ref&gt; Sy was ook Nederland se eerste belangrike fotograaf. 

In die World Museum te [[Liverpool]] word 'n belangrike versameling etnografiese voorwerpe uit Sentraal- en [[Noord-Afrika]] van haar bewaar.

== Lewensloop ==
Met Alexine Tinne se geboorte het haar welgestelde ouers by Herengracht 17 in Den Haag gewoon. Sy was die dogter van Philippe Frédéric Tinne (1772-1844) en sy tweede eggenote, Henriette Marie Louise van Capellen (1796-1863), oudste dogter van vise-admiraal (junior klas) Theodorus Frederik van Capellen (1761-1824).&lt;ref&gt;Het geslacht Van Capellen is opgenomen in ''Nederland's Adelsboek'' 81 (1990-1991), pp. 49-55 (52 voor Henriette Marie Louise)&lt;/ref&gt; Sy het twee halfbroers uit haar vader se eerste huwelik gehad.&lt;!--[[John Abraham Tinne]] en ?--&gt; Alexine se familie het ryk geword uit die handel in Wes-Indiese suiker, maar haar lewe aan die Lange Voorhout in Den Haag het sy te benoud en eentonig gevind. &quot;God dank ben ik tenminste vrij&quot;, is die versugting wat sy uitspreek in een van haar reisbriewe.

== Beelde ==
&lt;gallery&gt;
Lêer:Alexandrine Tinne, by Henri Auguste d'Ainecy Montpezat.jpg|Alexine Tinne deur Henri d'Ainecy Montpezat (1849). Collectie Haags Historisch Museum
Lêer:Alexandrine Tinne in de Haagse Kazerne (circa 1860).jpg|Alexine Tinne in Den Haag (omstreeks 1860) (Collectie Nationaal Archief)
Lêer:Alexandrine Tinne, Henriëtte Tinne-van Capellen and Jetty Hora Siccama, by Robert Bingham.jpg|Alexine Tinne en familie, foto Robert Bingham, omstreeks 1860. (Collectie RKD)
Lêer:Gezicht op het Tournooiveld vanaf de Hoge Nieuwstraat naar de Korte Vijverberg, door Alexine Tinne.jpg|Tournooiveld Den Haag, foto deur Alexine Tinne. (Collectie Haags Gemeentearchief)
Lêer:Room in Beyrouth, by Alexandrine Tinne.jpg|Kamer in Beiroet, tekening deur Alexine Tinne. (Familiearchief)
&lt;/gallery&gt;

== Literatuur ==
* Robert Joost Willink, ''Graf 106. Reizen in het spoor van de Tinnes''. Delft, 2014, ISBN 9789059728554
* Robert Joost Willink, ''Reis naar het Noodlot. Het Afrikaanse avontuur van Alexine Tinne (1835-1869)''. Amsterdam, 2012, ISBN 9789089644589
* Robert Joost Willink, ''The Fateful Journey, The Expedition of Alexine Tinne and Theodor von Heuglin in Sudan (1863-1864). A study of their travel accounts and ethnographic collections''. Amsterdam, 2011. ISBN 9789089643520
* Pauline Vijverberg, ''Alexine, Roman''. Amsterdam, 2010. ISBN 978-90-446-1521-0
* Sunny Jasmijn Jansen, ''Zwerftocht door Afrika, De ontdekkingsreis van Alexandrine Tinne''. Amsterdam, 2008. ISBN 978-90-8560-552-2
* Kora Bentvelsen, ''Freule Alexandrine Tinne: pionier in de Sahara.'' Lelystad, 2008 (AO 2898). ISBN 978-90-8587-078-4
* Antje Köhlerschmidt, ''Alexandrine Tinne (1835-1869) - Afrikareisende des 19. Jahrhunderts. Zur Geschichte des Reisens.'' Magdeburg, 1994 (phil. Diss.)
* Wolf Kielich, ''Vrouwen op ontdekkingsreis; avonturiersters uit de negentiende eeuw.'' Amsterdam, 1990 (Rainbow Pockets nr. 90). ISBN 90 6766 090 6
* Jan G. Kikkert, ''Hoe ver we zullen komen, weet ik niet; het avontuurlijke leven van Alexandrine Tinne (1835 - 1869)''. Bussum, 1980. ISBN 9060104064 [vermeerderde herdruk onder de titel: ''Een Haagse dame in de Sahara; het avontuurlijke leven van Alexandrine Tinne (1835-1869)''. Amsterdam, 2005 ISBN 9041705562)]
* Clara Eggink, ''De merkwaardige reizen van Henriëtte en Alexandrine Tinne.'' Amsterdam, 1960. (Herdruk 1976: ISBN 9025803512)
* Roos van der Lint, 'God dank ik ben tenminste vrij'. IN: De Groene Amsterdammer, 9 juli 2020.

== Verwysings==
{{Verwysings}}

== Eksterne skakels ==
{{Commonscat|Alexine Tinne}}
* Portret in [http://www.inghist.nl/Onderzoek/Projecten/DVN/lemmata/data/Tinne Digitaal Vrouwenlexicon]
* [https://web.archive.org/web/20070209151403/http://www.rosadoc.be/site/nieuw/kantklaar/spotop/tinne.htm Spot op... Alexandrine Tinne]
* Aflewering [http://www.uitzendinggemist.nl/afleveringen/1382073 1] en [http://www.uitzendinggemist.nl/afleveringen/1383324 2] deur O'Hanlons Helden oor Tinne op Uitzending Gemist.

{{Normdata}}
{{DEFAULTSORT:Tinne, Alexine}}
[[Kategorie:Geboortes in 1835]]
[[Kategorie:Sterftes in 1869]]</text>
      <sha1>dev6qzpfj0p1yo76pq9njm0l369vlx8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Erica glutinosa</title>
    <ns>0</ns>
    <id>368602</id>
    <revision>
      <id>2816396</id>
      <parentid>2685978</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T15:28:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>131157</id>
      </contributor>
      <comment>Red 1 verwysing(s) en merk 0 as dood.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>2816396</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2130" sha1="0sejjxo3if1merk6qa826c01nsr3zbv" xml:space="preserve">{{Spesieboks
| name =
| image = Erica glutinosa glutinosa 13628532.jpg
| image2 = Erica glutinosa glutinosa 15801685.jpg
| status = LC
| status_system = iucn3.1
| taxon = Erica glutinosa
| authority = [[Peter Jonas Bergius|P.J. Bergius]], (1767)
| synonyms = * ''Andromeda droseroides'' &lt;small&gt;[[Carolus Linnaeus|L.]]&lt;/small&gt;
* ''Ceramia teucriifolia'' &lt;small&gt;G.Don&lt;/small&gt;
* ''Erica adenophora'' &lt;small&gt;Spreng.&lt;/small&gt;
* ''Erica droseroides'' &lt;small&gt;Lam.&lt;/small&gt;
* ''Erica teucriifolia'' &lt;small&gt;Spreng.&lt;/small&gt;
* ''Ericoides adenophorum'' &lt;small&gt;(Spreng.) Kuntze&lt;/small&gt;
* ''Ericoides glutinosum'' &lt;small&gt;(P.J.Bergius) Kuntze&lt;/small&gt;
* ''Ericoides teucriifolium'' &lt;small&gt;(Spreng.) Kuntze&lt;/small&gt;
| range_map = 
}}

'''''Erica glutinosa''''' is 'n plant wat tot die [[genus]] ''[[Erica]]'' behoort&lt;ref name = &quot;COL&quot;/&gt; en deel van die [[fynbos]] vorm. Die spesie se wetenskaplike naam is die eerste keer deur [[Peter Jonas Bergius|P.J. Bergius]] gepubliseer.&lt;ref name = &quot;C132&quot;/&gt; Die [[spesie]] is [[Endemie (ekologie)|endemies]] aan die [[Wes-Kaap]].

== Sien ook ==
* [[Lys van Erica-spesies]]

== Verwysings ==
{{Verwysings|verwysings=
&lt;ref name = &quot;COL&quot;&gt;{{cite web|url= http://www.catalogueoflife.org/annual-checklist/2014/details/species/id/16613234|title= Species 2000 &amp; ITIS Catalogue of Life: 2014 Annual Checklist.|author= Roskov Y., Kunze T., Orrell T., Abucay L., Paglinawan L., Culham A., Bailly N., Kirk P., Bourgoin T., Baillargeon G., Decock W., De Wever A., Didžiulis V.|year= 2014|publisher= Species 2000: Reading, UK.|accessdate= 3 Februarie 2021|archive-date= 21 Julie 2023|archive-url= https://web.archive.org/web/20230721191018/https://www.catalogueoflife.org/annual-checklist/2014/details/species/id/16613234|url-status= dead}}&lt;/ref&gt;
&lt;ref name = &quot;C132&quot;&gt;Berg., In: Desc. Pl. Cap. 98''&lt;/ref&gt;
}}

== Bronne ==
* [http://redlist.sanbi.org/species.php?species=1820-390 REDLIST Sanbi]
* [http://plantsoftheworldonline.org/taxon/urn:lsid:ipni.org:names:328792-1 Plants of the World Online]

{{Taksonbalk}}
[[Kategorie:Erica|glutinosa]]
[[Kategorie:Flora van Suid-Afrika]]
[[Kategorie:Endemiese plante van Suid-Afrika]]</text>
      <sha1>0sejjxo3if1merk6qa826c01nsr3zbv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Gawie Fagan</title>
    <ns>0</ns>
    <id>369711</id>
    <revision>
      <id>2816594</id>
      <parentid>2705232</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:40:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Alumni van Hoërskool Jan van Riebeeck]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816594</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2982" sha1="ltovcc6ulm6aflvxc3qcdcp0gdclwkq" xml:space="preserve">'''Gabriël Theron Fagan''' (noemnaam Gawie, [[Kaapstad]], [[15 November]] [[1925]] – [[13 September]] [[2020]]) was ’n veelbekroonde Suid-Afrikaanse argitek wat saam met Pius Pahl en Revel Fox as een van die belangrikste argitekte van die Kaapse argitektuur van die middel van die 20ste eeu beskou word.&lt;ref&gt; [http://www.stellenboschheritage.co.za/af/argitekte/in-honour-of-a-remarkable-south-african-architect-gawie-fagan-15-november-1925-13-september-2020 Gawie Fagan, ‘grote heer’ van Suid-Afrikaanse argitektuur (15 November 1925 – 13 September 2020)], Erfenisstigting Stellenbosch, 8 November 2020 2020&lt;/ref&gt; 

Hy is veral bekend vir sy huisontwerpe, waarin hy internasionale tendense met plaaslike Kaapse volksbou vermeng het. ’n Voorbeeld hiervan is sy eie huis, Die Es, in [[Kampsbaai]], wat hy, sy vrou, dr. Gwen Fagan, en hul gesin self in die sestigerjare op ’n baie knap begroting gebou het. Die huis is ’n vergestalting van Fagan se waardes tydens sy 68 jaar lange loopbaan: inagneming van die landskap, handgesmede materiaal, waardering vir die geskiedenis en bowenal die skep van ’n moderne woonplek. 

== Herkoms en opleiding ==
Fagan is in [[Nuweland]] in Kaapstad se suidelike voorstede as een van drie seuns gebore. Nadat hy ingenieurswese aan die [[Universiteit van Kaapstad]] studeer het, het sy moeder hom aangespoor om argitektuur aan die [[Universiteit van Pretoria]] te studeer. Aan Tukkies het hy akademies uitgeblink en as ’n ontwerper uitgeblink. In tydskrif van die Suid-Afrikaanse Instituut van Argitekte is meermale oor sy bekroonde projekte berig. 

== Loopbaan ==
In 1952 het Fagan sy loopbaan as argitek aan die destydse [[Volkskas]] begin en talle takke van dié bank dwarsdeur Suid-Afrika ontwerp, altyd met groot sensitiwiteit vir die omgewing.&lt;ref&gt; [https://www.up.ac.za/news/post_2923761-up-mourns-passing-of-architecture-doyen-and-alumnus-gawie-fagan- UP mourns passing of Architecture doyen and alumnus Gawie Fagan], 21 September 2020.&lt;/ref&gt; In 1964 het hy sy eie praktyk in Kaapstad opgerig en sowat twee jaar later sy eerste restourasieprojek, La Dauphine, aanvaar. Ná die Bolandse aardbewing van 29 September 1969 het die restourasie van Kerkstraat, [[Tulbagh]], gevolg. Vir die restourasie van die [[Kasteel die Goeie Hoop]] is hy in 2002 met die SAIA se prys vir uitnemendheid vereer. Reeds in 1988 het hy die instituut se goue medalje ontvang, die organisasie se hoogste eerbewys aan ’n plaaslike argitek.

== Ander belangstellings ==
Fagan, wat deur baie mense as ’n alsydige beskou word, het in 1988 ’n epiese vaart van [[Portugal]] na [[Mosselbaai]] onderneem vir die 500-jarige herdenking van [[Bartolomeu Dias]] se besoek aan die Kaap. In 1982 het hy die Transatlantiese seiljagresies van die Kaap na [[Punta del Este]] gewen en in 2003 die vaart na [[Bahia]].

== Verwysings ==
{{Verwysings|2}}

{{Normdata}}
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse argitekte]]
[[Kategorie:Alumni van Hoërskool Jan van Riebeeck]]</text>
      <sha1>ltovcc6ulm6aflvxc3qcdcp0gdclwkq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816595</id>
      <parentid>2816594</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:40:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Geboortes in 1925]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816595</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3014" sha1="3me0n5uheodx00s40ixg1vlm3i189kf" xml:space="preserve">'''Gabriël Theron Fagan''' (noemnaam Gawie, [[Kaapstad]], [[15 November]] [[1925]] – [[13 September]] [[2020]]) was ’n veelbekroonde Suid-Afrikaanse argitek wat saam met Pius Pahl en Revel Fox as een van die belangrikste argitekte van die Kaapse argitektuur van die middel van die 20ste eeu beskou word.&lt;ref&gt; [http://www.stellenboschheritage.co.za/af/argitekte/in-honour-of-a-remarkable-south-african-architect-gawie-fagan-15-november-1925-13-september-2020 Gawie Fagan, ‘grote heer’ van Suid-Afrikaanse argitektuur (15 November 1925 – 13 September 2020)], Erfenisstigting Stellenbosch, 8 November 2020 2020&lt;/ref&gt; 

Hy is veral bekend vir sy huisontwerpe, waarin hy internasionale tendense met plaaslike Kaapse volksbou vermeng het. ’n Voorbeeld hiervan is sy eie huis, Die Es, in [[Kampsbaai]], wat hy, sy vrou, dr. Gwen Fagan, en hul gesin self in die sestigerjare op ’n baie knap begroting gebou het. Die huis is ’n vergestalting van Fagan se waardes tydens sy 68 jaar lange loopbaan: inagneming van die landskap, handgesmede materiaal, waardering vir die geskiedenis en bowenal die skep van ’n moderne woonplek. 

== Herkoms en opleiding ==
Fagan is in [[Nuweland]] in Kaapstad se suidelike voorstede as een van drie seuns gebore. Nadat hy ingenieurswese aan die [[Universiteit van Kaapstad]] studeer het, het sy moeder hom aangespoor om argitektuur aan die [[Universiteit van Pretoria]] te studeer. Aan Tukkies het hy akademies uitgeblink en as ’n ontwerper uitgeblink. In tydskrif van die Suid-Afrikaanse Instituut van Argitekte is meermale oor sy bekroonde projekte berig. 

== Loopbaan ==
In 1952 het Fagan sy loopbaan as argitek aan die destydse [[Volkskas]] begin en talle takke van dié bank dwarsdeur Suid-Afrika ontwerp, altyd met groot sensitiwiteit vir die omgewing.&lt;ref&gt; [https://www.up.ac.za/news/post_2923761-up-mourns-passing-of-architecture-doyen-and-alumnus-gawie-fagan- UP mourns passing of Architecture doyen and alumnus Gawie Fagan], 21 September 2020.&lt;/ref&gt; In 1964 het hy sy eie praktyk in Kaapstad opgerig en sowat twee jaar later sy eerste restourasieprojek, La Dauphine, aanvaar. Ná die Bolandse aardbewing van 29 September 1969 het die restourasie van Kerkstraat, [[Tulbagh]], gevolg. Vir die restourasie van die [[Kasteel die Goeie Hoop]] is hy in 2002 met die SAIA se prys vir uitnemendheid vereer. Reeds in 1988 het hy die instituut se goue medalje ontvang, die organisasie se hoogste eerbewys aan ’n plaaslike argitek.

== Ander belangstellings ==
Fagan, wat deur baie mense as ’n alsydige beskou word, het in 1988 ’n epiese vaart van [[Portugal]] na [[Mosselbaai]] onderneem vir die 500-jarige herdenking van [[Bartolomeu Dias]] se besoek aan die Kaap. In 1982 het hy die Transatlantiese seiljagresies van die Kaap na [[Punta del Este]] gewen en in 2003 die vaart na [[Bahia]].

== Verwysings ==
{{Verwysings|2}}

{{Normdata}}
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse argitekte]]
[[Kategorie:Alumni van Hoërskool Jan van Riebeeck]]
[[Kategorie:Geboortes in 1925]]</text>
      <sha1>3me0n5uheodx00s40ixg1vlm3i189kf</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816596</id>
      <parentid>2816595</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:40:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Sterftes in 202]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816596</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3044" sha1="lv31dtsp4hbqdxisfemvd1o21ve0kcg" xml:space="preserve">'''Gabriël Theron Fagan''' (noemnaam Gawie, [[Kaapstad]], [[15 November]] [[1925]] – [[13 September]] [[2020]]) was ’n veelbekroonde Suid-Afrikaanse argitek wat saam met Pius Pahl en Revel Fox as een van die belangrikste argitekte van die Kaapse argitektuur van die middel van die 20ste eeu beskou word.&lt;ref&gt; [http://www.stellenboschheritage.co.za/af/argitekte/in-honour-of-a-remarkable-south-african-architect-gawie-fagan-15-november-1925-13-september-2020 Gawie Fagan, ‘grote heer’ van Suid-Afrikaanse argitektuur (15 November 1925 – 13 September 2020)], Erfenisstigting Stellenbosch, 8 November 2020 2020&lt;/ref&gt; 

Hy is veral bekend vir sy huisontwerpe, waarin hy internasionale tendense met plaaslike Kaapse volksbou vermeng het. ’n Voorbeeld hiervan is sy eie huis, Die Es, in [[Kampsbaai]], wat hy, sy vrou, dr. Gwen Fagan, en hul gesin self in die sestigerjare op ’n baie knap begroting gebou het. Die huis is ’n vergestalting van Fagan se waardes tydens sy 68 jaar lange loopbaan: inagneming van die landskap, handgesmede materiaal, waardering vir die geskiedenis en bowenal die skep van ’n moderne woonplek. 

== Herkoms en opleiding ==
Fagan is in [[Nuweland]] in Kaapstad se suidelike voorstede as een van drie seuns gebore. Nadat hy ingenieurswese aan die [[Universiteit van Kaapstad]] studeer het, het sy moeder hom aangespoor om argitektuur aan die [[Universiteit van Pretoria]] te studeer. Aan Tukkies het hy akademies uitgeblink en as ’n ontwerper uitgeblink. In tydskrif van die Suid-Afrikaanse Instituut van Argitekte is meermale oor sy bekroonde projekte berig. 

== Loopbaan ==
In 1952 het Fagan sy loopbaan as argitek aan die destydse [[Volkskas]] begin en talle takke van dié bank dwarsdeur Suid-Afrika ontwerp, altyd met groot sensitiwiteit vir die omgewing.&lt;ref&gt; [https://www.up.ac.za/news/post_2923761-up-mourns-passing-of-architecture-doyen-and-alumnus-gawie-fagan- UP mourns passing of Architecture doyen and alumnus Gawie Fagan], 21 September 2020.&lt;/ref&gt; In 1964 het hy sy eie praktyk in Kaapstad opgerig en sowat twee jaar later sy eerste restourasieprojek, La Dauphine, aanvaar. Ná die Bolandse aardbewing van 29 September 1969 het die restourasie van Kerkstraat, [[Tulbagh]], gevolg. Vir die restourasie van die [[Kasteel die Goeie Hoop]] is hy in 2002 met die SAIA se prys vir uitnemendheid vereer. Reeds in 1988 het hy die instituut se goue medalje ontvang, die organisasie se hoogste eerbewys aan ’n plaaslike argitek.

== Ander belangstellings ==
Fagan, wat deur baie mense as ’n alsydige beskou word, het in 1988 ’n epiese vaart van [[Portugal]] na [[Mosselbaai]] onderneem vir die 500-jarige herdenking van [[Bartolomeu Dias]] se besoek aan die Kaap. In 1982 het hy die Transatlantiese seiljagresies van die Kaap na [[Punta del Este]] gewen en in 2003 die vaart na [[Bahia]].

== Verwysings ==
{{Verwysings|2}}

{{Normdata}}
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse argitekte]]
[[Kategorie:Alumni van Hoërskool Jan van Riebeeck]]
[[Kategorie:Geboortes in 1925]]
[[Kategorie:Sterftes in 202]]</text>
      <sha1>lv31dtsp4hbqdxisfemvd1o21ve0kcg</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816597</id>
      <parentid>2816596</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:40:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Sterftes in 202]] verwyder; [[:Kategorie:Sterftes in 2020]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816597</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3045" sha1="ntvb9nnhrklelnplbv9dxbd1ussya2a" xml:space="preserve">'''Gabriël Theron Fagan''' (noemnaam Gawie, [[Kaapstad]], [[15 November]] [[1925]] – [[13 September]] [[2020]]) was ’n veelbekroonde Suid-Afrikaanse argitek wat saam met Pius Pahl en Revel Fox as een van die belangrikste argitekte van die Kaapse argitektuur van die middel van die 20ste eeu beskou word.&lt;ref&gt; [http://www.stellenboschheritage.co.za/af/argitekte/in-honour-of-a-remarkable-south-african-architect-gawie-fagan-15-november-1925-13-september-2020 Gawie Fagan, ‘grote heer’ van Suid-Afrikaanse argitektuur (15 November 1925 – 13 September 2020)], Erfenisstigting Stellenbosch, 8 November 2020 2020&lt;/ref&gt; 

Hy is veral bekend vir sy huisontwerpe, waarin hy internasionale tendense met plaaslike Kaapse volksbou vermeng het. ’n Voorbeeld hiervan is sy eie huis, Die Es, in [[Kampsbaai]], wat hy, sy vrou, dr. Gwen Fagan, en hul gesin self in die sestigerjare op ’n baie knap begroting gebou het. Die huis is ’n vergestalting van Fagan se waardes tydens sy 68 jaar lange loopbaan: inagneming van die landskap, handgesmede materiaal, waardering vir die geskiedenis en bowenal die skep van ’n moderne woonplek. 

== Herkoms en opleiding ==
Fagan is in [[Nuweland]] in Kaapstad se suidelike voorstede as een van drie seuns gebore. Nadat hy ingenieurswese aan die [[Universiteit van Kaapstad]] studeer het, het sy moeder hom aangespoor om argitektuur aan die [[Universiteit van Pretoria]] te studeer. Aan Tukkies het hy akademies uitgeblink en as ’n ontwerper uitgeblink. In tydskrif van die Suid-Afrikaanse Instituut van Argitekte is meermale oor sy bekroonde projekte berig. 

== Loopbaan ==
In 1952 het Fagan sy loopbaan as argitek aan die destydse [[Volkskas]] begin en talle takke van dié bank dwarsdeur Suid-Afrika ontwerp, altyd met groot sensitiwiteit vir die omgewing.&lt;ref&gt; [https://www.up.ac.za/news/post_2923761-up-mourns-passing-of-architecture-doyen-and-alumnus-gawie-fagan- UP mourns passing of Architecture doyen and alumnus Gawie Fagan], 21 September 2020.&lt;/ref&gt; In 1964 het hy sy eie praktyk in Kaapstad opgerig en sowat twee jaar later sy eerste restourasieprojek, La Dauphine, aanvaar. Ná die Bolandse aardbewing van 29 September 1969 het die restourasie van Kerkstraat, [[Tulbagh]], gevolg. Vir die restourasie van die [[Kasteel die Goeie Hoop]] is hy in 2002 met die SAIA se prys vir uitnemendheid vereer. Reeds in 1988 het hy die instituut se goue medalje ontvang, die organisasie se hoogste eerbewys aan ’n plaaslike argitek.

== Ander belangstellings ==
Fagan, wat deur baie mense as ’n alsydige beskou word, het in 1988 ’n epiese vaart van [[Portugal]] na [[Mosselbaai]] onderneem vir die 500-jarige herdenking van [[Bartolomeu Dias]] se besoek aan die Kaap. In 1982 het hy die Transatlantiese seiljagresies van die Kaap na [[Punta del Este]] gewen en in 2003 die vaart na [[Bahia]].

== Verwysings ==
{{Verwysings|2}}

{{Normdata}}
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse argitekte]]
[[Kategorie:Alumni van Hoërskool Jan van Riebeeck]]
[[Kategorie:Geboortes in 1925]]
[[Kategorie:Sterftes in 2020]]</text>
      <sha1>ntvb9nnhrklelnplbv9dxbd1ussya2a</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816598</id>
      <parentid>2816597</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:41:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Alumni van die Universiteit Kaapstad]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816598</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3096" sha1="e8n2ficmenth708fb0j08femnpk81z5" xml:space="preserve">'''Gabriël Theron Fagan''' (noemnaam Gawie, [[Kaapstad]], [[15 November]] [[1925]] – [[13 September]] [[2020]]) was ’n veelbekroonde Suid-Afrikaanse argitek wat saam met Pius Pahl en Revel Fox as een van die belangrikste argitekte van die Kaapse argitektuur van die middel van die 20ste eeu beskou word.&lt;ref&gt; [http://www.stellenboschheritage.co.za/af/argitekte/in-honour-of-a-remarkable-south-african-architect-gawie-fagan-15-november-1925-13-september-2020 Gawie Fagan, ‘grote heer’ van Suid-Afrikaanse argitektuur (15 November 1925 – 13 September 2020)], Erfenisstigting Stellenbosch, 8 November 2020 2020&lt;/ref&gt; 

Hy is veral bekend vir sy huisontwerpe, waarin hy internasionale tendense met plaaslike Kaapse volksbou vermeng het. ’n Voorbeeld hiervan is sy eie huis, Die Es, in [[Kampsbaai]], wat hy, sy vrou, dr. Gwen Fagan, en hul gesin self in die sestigerjare op ’n baie knap begroting gebou het. Die huis is ’n vergestalting van Fagan se waardes tydens sy 68 jaar lange loopbaan: inagneming van die landskap, handgesmede materiaal, waardering vir die geskiedenis en bowenal die skep van ’n moderne woonplek. 

== Herkoms en opleiding ==
Fagan is in [[Nuweland]] in Kaapstad se suidelike voorstede as een van drie seuns gebore. Nadat hy ingenieurswese aan die [[Universiteit van Kaapstad]] studeer het, het sy moeder hom aangespoor om argitektuur aan die [[Universiteit van Pretoria]] te studeer. Aan Tukkies het hy akademies uitgeblink en as ’n ontwerper uitgeblink. In tydskrif van die Suid-Afrikaanse Instituut van Argitekte is meermale oor sy bekroonde projekte berig. 

== Loopbaan ==
In 1952 het Fagan sy loopbaan as argitek aan die destydse [[Volkskas]] begin en talle takke van dié bank dwarsdeur Suid-Afrika ontwerp, altyd met groot sensitiwiteit vir die omgewing.&lt;ref&gt; [https://www.up.ac.za/news/post_2923761-up-mourns-passing-of-architecture-doyen-and-alumnus-gawie-fagan- UP mourns passing of Architecture doyen and alumnus Gawie Fagan], 21 September 2020.&lt;/ref&gt; In 1964 het hy sy eie praktyk in Kaapstad opgerig en sowat twee jaar later sy eerste restourasieprojek, La Dauphine, aanvaar. Ná die Bolandse aardbewing van 29 September 1969 het die restourasie van Kerkstraat, [[Tulbagh]], gevolg. Vir die restourasie van die [[Kasteel die Goeie Hoop]] is hy in 2002 met die SAIA se prys vir uitnemendheid vereer. Reeds in 1988 het hy die instituut se goue medalje ontvang, die organisasie se hoogste eerbewys aan ’n plaaslike argitek.

== Ander belangstellings ==
Fagan, wat deur baie mense as ’n alsydige beskou word, het in 1988 ’n epiese vaart van [[Portugal]] na [[Mosselbaai]] onderneem vir die 500-jarige herdenking van [[Bartolomeu Dias]] se besoek aan die Kaap. In 1982 het hy die Transatlantiese seiljagresies van die Kaap na [[Punta del Este]] gewen en in 2003 die vaart na [[Bahia]].

== Verwysings ==
{{Verwysings|2}}

{{Normdata}}
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse argitekte]]
[[Kategorie:Alumni van Hoërskool Jan van Riebeeck]]
[[Kategorie:Geboortes in 1925]]
[[Kategorie:Sterftes in 2020]]
[[Kategorie:Alumni van die Universiteit Kaapstad]]</text>
      <sha1>e8n2ficmenth708fb0j08femnpk81z5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816600</id>
      <parentid>2816598</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:41:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Alumni van die Universiteit Pretoria]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816600</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3147" sha1="bruscu2ddeigyj1dsqyjpdtc98zpa4y" xml:space="preserve">'''Gabriël Theron Fagan''' (noemnaam Gawie, [[Kaapstad]], [[15 November]] [[1925]] – [[13 September]] [[2020]]) was ’n veelbekroonde Suid-Afrikaanse argitek wat saam met Pius Pahl en Revel Fox as een van die belangrikste argitekte van die Kaapse argitektuur van die middel van die 20ste eeu beskou word.&lt;ref&gt; [http://www.stellenboschheritage.co.za/af/argitekte/in-honour-of-a-remarkable-south-african-architect-gawie-fagan-15-november-1925-13-september-2020 Gawie Fagan, ‘grote heer’ van Suid-Afrikaanse argitektuur (15 November 1925 – 13 September 2020)], Erfenisstigting Stellenbosch, 8 November 2020 2020&lt;/ref&gt; 

Hy is veral bekend vir sy huisontwerpe, waarin hy internasionale tendense met plaaslike Kaapse volksbou vermeng het. ’n Voorbeeld hiervan is sy eie huis, Die Es, in [[Kampsbaai]], wat hy, sy vrou, dr. Gwen Fagan, en hul gesin self in die sestigerjare op ’n baie knap begroting gebou het. Die huis is ’n vergestalting van Fagan se waardes tydens sy 68 jaar lange loopbaan: inagneming van die landskap, handgesmede materiaal, waardering vir die geskiedenis en bowenal die skep van ’n moderne woonplek. 

== Herkoms en opleiding ==
Fagan is in [[Nuweland]] in Kaapstad se suidelike voorstede as een van drie seuns gebore. Nadat hy ingenieurswese aan die [[Universiteit van Kaapstad]] studeer het, het sy moeder hom aangespoor om argitektuur aan die [[Universiteit van Pretoria]] te studeer. Aan Tukkies het hy akademies uitgeblink en as ’n ontwerper uitgeblink. In tydskrif van die Suid-Afrikaanse Instituut van Argitekte is meermale oor sy bekroonde projekte berig. 

== Loopbaan ==
In 1952 het Fagan sy loopbaan as argitek aan die destydse [[Volkskas]] begin en talle takke van dié bank dwarsdeur Suid-Afrika ontwerp, altyd met groot sensitiwiteit vir die omgewing.&lt;ref&gt; [https://www.up.ac.za/news/post_2923761-up-mourns-passing-of-architecture-doyen-and-alumnus-gawie-fagan- UP mourns passing of Architecture doyen and alumnus Gawie Fagan], 21 September 2020.&lt;/ref&gt; In 1964 het hy sy eie praktyk in Kaapstad opgerig en sowat twee jaar later sy eerste restourasieprojek, La Dauphine, aanvaar. Ná die Bolandse aardbewing van 29 September 1969 het die restourasie van Kerkstraat, [[Tulbagh]], gevolg. Vir die restourasie van die [[Kasteel die Goeie Hoop]] is hy in 2002 met die SAIA se prys vir uitnemendheid vereer. Reeds in 1988 het hy die instituut se goue medalje ontvang, die organisasie se hoogste eerbewys aan ’n plaaslike argitek.

== Ander belangstellings ==
Fagan, wat deur baie mense as ’n alsydige beskou word, het in 1988 ’n epiese vaart van [[Portugal]] na [[Mosselbaai]] onderneem vir die 500-jarige herdenking van [[Bartolomeu Dias]] se besoek aan die Kaap. In 1982 het hy die Transatlantiese seiljagresies van die Kaap na [[Punta del Este]] gewen en in 2003 die vaart na [[Bahia]].

== Verwysings ==
{{Verwysings|2}}

{{Normdata}}
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse argitekte]]
[[Kategorie:Alumni van Hoërskool Jan van Riebeeck]]
[[Kategorie:Geboortes in 1925]]
[[Kategorie:Sterftes in 2020]]
[[Kategorie:Alumni van die Universiteit Kaapstad]]
[[Kategorie:Alumni van die Universiteit Pretoria]]</text>
      <sha1>bruscu2ddeigyj1dsqyjpdtc98zpa4y</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Seleukië</title>
    <ns>0</ns>
    <id>385348</id>
    <revision>
      <id>2816663</id>
      <parentid>2471216</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T10:22:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>UrsusMaritimus13</username>
        <id>184343</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:2|0|0 */</comment>
      <origin>2816663</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6276" sha1="p8vok8u37qs3hvqfoxqjqtb691tdzv1" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Antieke terreine
| naam        = Seleukië
| beeld       = Babylon&amp;Seleuicia1(Peutinger Map).png
| onderskrif  = Seleukië in die 4de eeu op 'n ou kaart.
| koördinate  = 
| plaaslik    = ܣܠܝܩ &lt;br&gt;Σελεύκεια (antieke Grieks)
| land        = {{vlagland|Irak}}
| soort       = Stad
| streek1     = [[Mesopotamië]]
| bouer       = Seleukos I Nikator
| stigter     =
| gestig      = c. 305 v.C.
| periodes    = [[Hellenistiese tydperk|Hellenistiese]] tot [[Romeinse Ryk]]
| kulture     = [[Griekeland|Grieks]], [[Partiese Ryk|Parties]], [[Sassanidiese Ryk|Sassanidies]]
| uitgrawings = 1927-1932, 1936-1937, 1964-1968, 1985-1989
| bewoners    = 
| deelvan    = 
| oppervlakte = 
}}

'''Seleukië''' ([[Grieks]]: Σελεύκεια), ook bekend as '''Seleukië aan die Tigris''', was 'n groot [[Mesopotamië|Mesopotamiese]] stad van die [[Seleukidiese Ryk|Seleukidiese]], [[Partiese Ryk|Partiese]] en [[Sassanidiese Ryk]]. Dit was aan die westeroewer van die [[Tigrisrivier]] geleë oorkant [[Ktesifon]], in die hedendaagse [[Irak]].

Die stad is genoem na [[Seleukos I Nikator]], wat 'n vroeëre nedersetting vergroot en dit omstreeks 305&amp;nbsp;v.C. die hoofstad van [[Seleukidiese Ryk|sy ryk]] gemaak het. Dit was die grootste en belangrikste stad met dié naam en word soms Seleukië aan die Tigris genoem.

Dit was ook onder verskeie ander name bekend, soos Salīq ([[Siries]]: ܣܠܝܩ)&lt;ref&gt;Thomas A. Carlson et al., Sekeukië-Ktesifon&lt;/ref&gt;, Māḥôzē (ܡܚܘܙ̈ܐ), Veh-Ardashir ([[Arabies]]: ویه‌اردشیر) of Bahurasīr.

==Geskiedenis==
===Seleukidiese Ryk===
Seleukië is omstreeks 305&amp;nbsp;v.C. gestig nadat Seleukos&amp;nbsp;I Nikator 'n vroeëre stad vergroot het om te dien as die eerste hoofstad van die Seleukidiese Ryk. Seleukos was een van die opvolgers van [[Alexander die Grote]] wat die ryk ná Alexander se dood tussen hulle verdeel het. Hoewel hy gou sy hoofstad na [[Antiogië]] in Noord-[[Sirië]] verskuif het, het Seleukië 'n belangrike sentrum vir handel, Hellenistiese kultuur en streeksregering onder die Seleukiede geword. Die stad is bewoon deur Grieke, Siriërs en [[Jode]].&lt;ref&gt;{{cite EB1911|wstitle=Seleucia |volume=24 |page=603}}&lt;/ref&gt;

[[Beeld:Small statuette of a naked woman, from Seleucia on the Tigris, Iraq, 3rd-2nd century BCE. Iraq Museum, Baghdad.jpg|thumb|links|220px|'n Beeldjie van 'n naakte vrou uit Seleukië, 3de-2de eeu&amp;nbsp;v.C. Irakkese Museum, [[Bagdad]].]]
Om sy hoofstad in 'n metropolis te omskep het Seleukos feitlik al die inwoners van [[Babilon]], buiten die plaaslike tempelpriesters en {{nowrap|-werkers}}, gedwing om na Seleukië te verhuis. Volgens 'n tablet uit 275&amp;nbsp;v.C. is die inwoners van Babilon vervoer na Seleukië, waar 'n paleis en tempel gebou is. Die stad was geleë aan die samevloei van die Tigris en 'n groot kanaal uit die [[Eufraat]] en het verkeer van albei groot waterweë gekry.

In die 3de en 2de&amp;nbsp;eeu v.C. was dit een van die groot Hellenistiese stede, vergelykbaar met [[Alexandrië]] in [[Antieke Egipte|Egipte]] en groter as Antiogië. Uitgrawings dui daarop dat die stad se mure 'n gebied van minstens 550 [[hektaar]] ingesluit het, rofweg 2,5&amp;nbsp;km per kant. Hiervolgens word die bevolking geraam op aanvanklik 100&amp;nbsp;000 en moontlik later meer. Die omringende omgewing het dalk tot 'n halfmiljoen mense onderhou.&lt;ref name=aper&gt;{{cite book|last=Aperghis|first=G. G.|title=The Seleukid Royal Economy: The Finances and Financial Administration of the Seleukid Empire|year=2004|publisher=Oxford University Press|location=Oxford|isbn=9781139456135|pages=37–38|url=https://books.google.com/books?id=39aLI4nkDqUC&amp;pg=PA37}}&lt;/ref&gt;

In 141&amp;nbsp;v.C. het die [[Parters]] onder [[Mitridates I van Partië|Mitridates I]] die stad verower en dit het die westelike hoofstad van die [[Partiese Ryk]] geword. [[Tacitus]] het sy mure beskryf en gesê dit was, selfs onder Partiese heerskappy, 'n ten volle Hellenistiese stad. In antieke geskrifte word beweer die stad het 600&amp;nbsp;000 inwoners gehad en dat dit deur 'n senaat van 300 regeer is. Dit was duidelik een die van die grootste stede in die [[Weste]]rse wêreld; net [[Rome]], Alexandrië en moontlik Antiogië het meer inwoners gehad. In 41&amp;nbsp;v.C. is sowat 5&amp;nbsp;000 Joodse vlugtelinge van [[Babilonië]] hier vermoor ([[Josephus]], ''Ant.'' xviii. 9, § 9).[http://www.jewishencyclopedia.com/view.jsp?artid=451&amp;letter=S]

In 117&amp;nbsp;n.C. is Seleukië deur die Romeinse keiser [[Trajanus]] afgebrand tydens die verowering van Mesopotamië, maar die volgende jaar het sy opvolger, [[Hadrianus]], die stad aan die Parters teruggegee, en dit is toe in Partiese styl herbou. Dit is in 165 heeltemal deur die Romeinse generaal Avidius Cassius verwoes.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://ebooks.adelaide.edu.au/g/gibbon/edward/g43d/chapter8.html#fn8.37 |title=''The History of the Decline and Fall of the Roman Empire'', deur Edward Gibbon |access-date=24 September 2021 |archive-date=31 Oktober 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191031152858/https://ebooks.adelaide.edu.au/g/gibbon/edward/g43d/chapter8.html#fn8.37 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

===Sassanidiese heerskappy===
Meer as 60 jaar later het die [[Persië|Persiese]] keiser [[Ardasjir I]] 'n nuwe stad, Veh-Ardashir, oorkant die rivier laat bou. Eers is geglo dit is op die terrein van Seleukië gebou, maar uitgrawings het getoon dat dit 'n nuwe terrein, apart van Seleukië en [[Ktesifon]], was. Daar was van die 1ste eeu&amp;nbsp;n.C. af aktiewe [[Christelike]] kerke in Mesopotamië, en in die 3de en 4de eeu het Seleukië 'n belangrike sentrum geword.

Ná die edik van verdraagsaamheid deur die Sassanidiese koning Jazdegerd I, wat vir 'n tyd 'n einde gebring het aan 70 jaar van die vervolging van Christene, het die oorblywende Christene die kerk versterk en gereorganiseer.

Teen die einde van Jazdegerd I se heerskappy is Christene van 420 af opnuut vervolg. Die stad het eindelik vergete geraak en is deur die woestynsand toegewaai – dit is moontlik aan sy lot oorgelaat nadat die Tigris se loop verander het.

==Verwysings==
{{Verwysings}}

==Skakels==
{{vertaaluit| taalafk = en | il = Seleucia}}
{{Koördinate|33|5|40|N|44|31|20|O|aansig=titel}}

{{Normdata}}

[[Kategorie:Partiese Ryk]]
[[Kategorie:Geskiedenis van Irak]]</text>
      <sha1>p8vok8u37qs3hvqfoxqjqtb691tdzv1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sosiaal-Demokratiese Party</title>
    <ns>0</ns>
    <id>385524</id>
    <revision>
      <id>2816469</id>
      <parentid>2740554</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T20:42:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Martin Macha 2111</username>
        <id>126473</id>
      </contributor>
      <origin>2816469</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7583" sha1="649gzo7hd6cb9sqppla715ca0y0bac0" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Politieke party
| partynaam        = Sosiaal-Demokratiese Party
| afkorting        = SPD
| party_logo       = SPD-Logo 2022 (rot).svg
| logo_onderskrif  = 
| leier            = [[Tim Klüssendorf]] (Sekr.-genl.)&lt;br/&gt;[[Bärbel Bas]], [[Lars Klingbeil]]
| slagspreuk       = 
| gestig           = 23 Mei 1863
| ontbind          = 
| samesmelting_van = 
| afgestig_van     = 
| voorafgegaan     = 
| samesmelting_met = 
| opgevolg         = 
| nuusbrief        = 
| hoofkwartiere    = Willy-Brandt-Haus D-10911 [[Berlyn]], [[Duitsland]]
| studentevleuel   = Juso-Hochschulgruppen
| jeugvleuel       = Jusos
| ideologie        = Sosiale Demokrasie
| nasionaal        = 
| internasionaal   = 
| kleure           = Rooi
| webwerf          = 
}}
Die '''Sosiaal-Demokratiese Party''' ([[Duits]]: ''Sozialdemokratische Partei Deutschlands'', [zoˈtsi̯aːldemoˌkʁaːtɪʃə paʁˌtaɪ ˈdɔʏtʃlants]; SPD) is 'n sosiale-demokratiese party&lt;ref name=&quot;reform&quot;&gt;{{cite book |title=Social Democracy in Power: the capacity to reform |last1=Merkel |first1=Wolfgang |first2=Alexander |last2=Petring |first3=Christian |last3=Henkes |first4=Christoph |last4=Egle |year=2008 |publisher=Taylor &amp; Francis |location=London |isbn=978-0-415-43820-9}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Almeida&quot;&gt;{{cite book |first=Dimitri |last=Almeida |title=The Impact of European Integration on Political Parties: Beyond the Permissive Consensus |url=https://books.google.com/books?id=oD7bKbo0FYEC&amp;pg=PT71 |access-date=14 July 2013 |year=2012 |publisher=CRC Press |isbn=978-1-136-34039-0 |page=71}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Lavelle2013&quot;&gt;{{cite book |author=Ashley Lavelle |title=The Death of Social Democracy: Political Consequences in the 21st Century |url=https://books.google.com/books?id=OZ2ajNs-n1IC&amp;pg=PA7 |access-date=18 July 2013 |year=2013 |publisher= Ashgate Publishing, Ltd. |isbn=978-1-4094-9872-8 |page=7}}&lt;/ref&gt; in [[Duitsland]]. Dit was een van die twee groot partye in Duitsland saam met die [[Christelik-Demokratiese Unie]] (CDU). Die SPD is die oudste politieke party in Duitsland. Saskia Esken is die party se leier sedert die leierskapsverkiesing van 2019 saam met Lars Klingbeil, wat in Desember 2021 by haar aangesluit het. Nadat [[Olaf Scholz]] in 2021 tot kanselier verkies is, het die SPD die leidende party van die federale regering geword, wat die SPD saam met die [[ Alliansie 90/Die Groenes|Groenes]] en die [[Vrye Demokratiese Party]] ‘n koalisie gevorm het, na die federale verkiesing in 2020. Die SPD is 'n lid van 12 van die 16 Duitse staatsregerings en is 'n leidende vennoot in sewe van hulle.

Die SPD is in 1875 gestig uit 'n samesmelting van kleiner sosialistiese partye, en het vinnig gegroei na die opheffing van Duitsland se onderdrukkende anti-sosialistiese wette in 1890 om die grootste sosialistiese party in Wes-Europa te word tot 1933. In 1891 het dit sy Marxisties-beïnvloede Erfurt-program aangeneem, hoewel dit in die praktyk gefokus was op die bou van organisasies. In die federale verkiesing van 1912 het die SPD 34,8 persent van die stemme verower en die grootste party in die Reichstag geword, maar was steeds van die regering uitgesluit. Na die begin van die [[Eerste Wêreldoorlog]] in 1914 het die party verdeel tussen 'n pro-oorlogse hoofstroom en die anti-oorlogse Onafhanklike Sosiaal-Demokratiese Party, waarvan sommige lede later die Kommunistiese Party van Duitsland (KPD) gevorm het. Die SPD het 'n leidende rol gespeel in die Duitse rewolusie van 1918–1919 en in die stigting van die [[Weimar Republiek]]. Die SPD-politikus Friedrich Ebert het van 1919 tot 1925 as die eerste president van Duitsland gedien.

Na die opkoms van die [[Nasionaal-Sosialistiese Duitse Arbeidersparty|Nazi-party]] aan bewind, was die SPD die enigste party in die Reichstag wat teen die Magtigingswet van 1933 gestem het; die SPD is daarna verbied, en het in ballingskap as die Sopade bedryf. Ná die [[Tweede Wêreldoorlog]] van 1939 tot 1945 is die SPD weer gestig. In [[Oos-Duitsland]] het dit onder dwang met die KPD saamgesmelt om die [[Sosialistiese Eenheidsparty van Duitsland]] te vorm. In [[Wes-Duitsland]] het die SPD een van twee groot partye langs die CDU/CSU geword. In sy Godesberg-program van 1959 het die SPD sy verbintenis tot [[Marxisme]] laat vaar en 'n groot tentparty van die sentrum-links geword. Die SPD het die federale regering gelei van 1969 tot 1982 (onder [[Willy Brandt]] en [[Helmut Schmidt]]), 1998 tot 2005 (onder [[Gerhard Schröder]]) en weer sedert 2021. Dit het gedien as 'n junior vennoot vir 'n CDU/CSU-geleide regering van 1966 tot 1969, 2003 tot 2009 en 2009 en 2009 en 2009. Scholz se kanselierskap, het die party beginsels van 'n nuwe Duitse verdedigingsbeleid in die Zeitenwende-toespraak uiteengesit.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web |last=Barber |first=Tony |date=23 Desember 23, 2022 |title=Year in a word: Zeitenwende |url=https://www.ft.com/content/3d0bfcab-d56c-4527-bf8f-7ed2c7020c7d |access-date=2024-02-26 |website=[[Financial Times]]}}&lt;/ref&gt;

Die SPD hou pro-Europese standpunte en is 'n lid van die Party van Europese Sosialiste en sit saam met die [[Progressiewe Alliansie van Sosialiste en Demokrate]]-groep in die [[Europese Parlement]].&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.politico.eu/article/germany-parties-plan-for-eu-in-election-campaign/ |title=Where German parties stand on Europe |date=28 Augustus 2017 |publisher=Politico |website=politico.eu}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news |last1=Buck |first1=Tobias |date=16 Mei 2019 |title=Germany's SPD targets voters' emotions with EU poll campaign |newspaper=Financial Times |url=https://www.ft.com/content/53e3adfe-76fb-11e9-be7d-6d846537acab |archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20221210/https://www.ft.com/content/53e3adfe-76fb-11e9-be7d-6d846537acab |archive-date=10 Desember 2022 |url-access=subscription}}&lt;/ref&gt; Met 14 MEP's is dit die derde grootste party in die groep. Die SPD was 'n stigterslid van die [[Sosialistiese Internasionaal]], maar die party het in 2013 verlaat nadat hy kritiek op sy aanvaarding van partye wat hulle beskou as menseregteskend, gekritiseer het.&lt;ref&gt;{{Cite news |date=22 Januarie 2012 |title=SPD will Sozialistischer Internationale den Geldhahn zudrehen und den Mitgliedsbeitrag nicht zahlen |language=de |work=Der Spiegel |url=https://www.spiegel.de/spiegel/vorab/a-810543.html |access-date=28 September 2021 |issn=2195-1349}}&lt;/ref&gt; Die SPD het daarna die Progressive Alliance gestig&lt;ref&gt;{{cite news |url=http://www.spiegel.de/politik/deutschland/progressive-alliance-sozialdemokraten-gruenden-weltweites-netzwerk-a-901352.html |title=Progressive Alliance: Sozialdemokraten gründen weltweites Netzwerk |date=22 Mei 2013 |work=[[Der Spiegel]] |location=Hamburg, Germany |access-date=10 Mei 2015}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news |url=https://www.faz.net/aktuell/politik/sozialdemokratie-progressive-alliance-gegruendet-12191286.html |title=Sozialdemokratie: &quot;Progressive Alliance&quot; gegründet |date=22 Mei 2013 |work=Frankfurter Allgemeine Zeitung |access-date=10 Mei 2015 |last1=Sattar |first1=Majid}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.n-tv.de/politik/SPD-gruendet-Progressive-Alliance-article10689571.html |title=Sozialistische Internationale hat ausgedient: SPD gründet &quot;Progressive Alliance&quot; |date=22 Mei 2013 |access-date=10 Mei 2015}}&lt;/ref&gt;en is aangesluit deur talle ander partye regoor die wêreld. Voorheen was die SPD 'n stigterslid van beide die Tweede Internasionale en die Arbeid en Sosialistiese Internasionale.

== Verwysings ==
{{Verwysings}}


{{Duitse politieke partye|state=collapsed}}
{{normdata}}
[[Kategorie:Politieke partye in Duitsland]]</text>
      <sha1>649gzo7hd6cb9sqppla715ca0y0bac0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Melinda Bam</title>
    <ns>0</ns>
    <id>386389</id>
    <revision>
      <id>2816611</id>
      <parentid>2712993</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:44:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Alumni van Hoërskool Waterkloof]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816611</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5628" sha1="m6s4ujjvfczkc6nb1xf2z41dzwebdwq" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Titelhouer
| naam             = Melinda Bam
| bynaam           = 
| beeld            = Melinda Bam.jpg
| beeldbeskrywing  = 
| onderskrif       = 
| geboortenaam     = Melinda de Kock
| gebore           = {{geboortedatum en ouderdom|1989|5|13}}&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.tvsa.co.za/actorprofile.asp?actorID=15005|title=TVSA Melinda Bam se profiel|accessdate=9 Januarie 2013}}&lt;/ref&gt;
| geboorteplek     = [[Pretoria]], [[Suid-Afrika]]
| sterfdatum       =
| sterfteplek      =
| titel            = Mej. Suid-Afrika 2011
| nasionaliteit    = {{Vlagland|Suid-Afrika}}
| beroep           = TV-aanbieder, [[Model (persoon)|model]], motiveringspreker, [[mode]]ontwerper&lt;ref name=&quot;Miss Universe&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;The New Age&quot; /&gt;
| ander            =
| hoogte           = 1,70 m
| haarkleur        = Blond
| oogkleur         = Bruin
| voorganger       =
| opvolger         =
| eerbewyse        =
| almamater        = [[Universiteit van Pretoria]]
| gade             = {{huwelik|Adriaan Berg|2014}}
| kinders          =
| ouers            =
| webblad          = {{Amptelike URL}}
| handtekening     =
}}

'''Melinda Bam''' (gebore 13 Mei [[1989]]) is 'n [[Suid-Afrika|Suid-Afrikaanse]] internasionale [[Model (persoon)|model]] en [[skoonheid]]stitelhouer wat as [[Mejuffrou Suid-Afrika|Mej. Suid-Afrika 2011]] gekroon is, en die amptelike verteenwoordiger van haar land by Mej. Heelal 2012.&lt;ref name=&quot;TimesLive&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.timeslive.co.za/entertainment/2011/12/11/tukkies-girl-crowned-miss-sa|title=Tukkies girl crowned Miss SA|date=11 Desember 2011|publisher=Times Live|access-date=18 Desember 2013}}&lt;/ref&gt; Sy was 'n TV-persoonlikheid wat die gewilde TV-program ''Pasella'' en ''Wie's Jou Poppie?'' aangebied het. Sy besit 'n swemdragreeks genaamd Bambshell, waarvoor sy saam met die Suid-Afrikaanse swemdraghandelsmerk gewerk het. 

== Vroeë lewe ==
Melinda Bam&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://briefly.co.za/65303-melinda-bam-bio-age-husband-siblings-parents-education-profile.html|title=Interesting facts about Melinda Bam|last=Kandie|first=Lynn|date=2020-06-08|website=Briefly|language=en|access-date=2021-06-05}}&lt;/ref&gt; (gebore Melinda de Kock) het haar kinderjare op Glenharvie aan [[Gauteng]] se Wes-Rand deurgebring waar haar pa, ds. Deon de Kock, vanaf 1989 predikant van die NG gemeente Glenharvie was. Dit was sy eerste gemeente, maar nadat dit in 1996 by [[NG gemeente Westonaria|Westonaria]] [[Lys van ingelyfde NG gemeentes|ingelyf]] is, het hy sy werk verloor. Hy en sy vrou, Wanda de Kock, 'n gospelsangeres, is vroeg in 1999 geskei. Hy het sy eie lewe op 15 Julie daardie jaar geneem.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.netwerk24.com/huisgenoot/Nuus/mej-suid-afrika-praat-oor-haar-tweede-pa-20170528|title=Mej. Suid-Afrika praat oor haar tweede pa &amp;#124; Huisgenoot|accessdate=2024-11-08 |lang=af}}&lt;/ref&gt; Melinda se ma is later weer getroud.

Sy is in 1989 gebore en het twee susters, Melissa Swart en Sybil Bam. Nadat hul ma met Neil Bam getroud is, het Melinda haar [[van]] na Bam verander.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.news24.com/you/Archive/miss-sa-my-new-dad-saved-us-20170728|title=Miss SA: my new dad saved us &amp;#124; You|accessdate=2024-11-08 |lang=en}}&lt;/ref&gt; Sy is 'n model en het B.Com Bemarking aan die [[Universiteit van Pretoria]] studeer. Sy het vir Mej. Suid-Afrika 2011 ingeskryf en die kompetisie met haar eerste poging gewen.

== Mej. Suid-Afrika 2011 ==
Melinda is as Mej. Suid-Afrika 2011 gekroon op 11 Desember 2011 by 'n geleentheid wat in die [[Sun City, Noordwes|Sun City Super Bowl]] gehou is.&lt;ref name=&quot;TimesLive&quot;/&gt;

Melinda het Suid-Afrika in Desember by Mej. Heelal 2012 verteenwoordig, wat in [[Las Vegas]] gehou is, en is onder die top 10 geplaas.

Sy het nie aan die Mej. Wêreld 2012 kompetisie deelgeneem nie, want as 'n deelnemer die top drie van die kompetisie bereik, word sy nie toegelaat om ook vir Mej. Heelal in te skryf nie. Haar eerste prinses Remona Moodley het Suid-Afrika in plaas daarvan by Mej. Wêreld 2012 verteenwoordig.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.channel24.co.za/Gossip/News/Miss-SA-out-runner-up-in-for-Miss-World-20120629|title=Miss SA out, runner-up in for Miss World|date=2012-06-29|access-date=2014-11-30}}&lt;/ref&gt;

== Persoonlike lewe ==
Haar van is van Duitse oorsprong. Bam het in November 2013 aangekondig dat sy verloof is aan mnr Suid-Afrika 2011, Adriaan Bergh. Die twee voormalige skoonheidstitelhouers het tydens 'n vakansie in [[Doebai (stad)|Doebai]] verloof geraak. Hulle is in November 2014 op Oakfield Farm in Gauteng getroud.

== Verwysings ==
{{Verwysings|verwysings=

&lt;ref name=&quot;Miss Universe&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.missuniverse.com/members/profile/652691/year:2012|title=Miss Universe Melinda Bam Profile|accessdate=9 Januarie 2013|archive-date= 5 Januarie 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170105064045/http://missuniverse.com/members/profile/652691/year:2012|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

&lt;ref name=&quot;The New Age&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.thenewage.co.za/75029-12-53-Top_10_for_Melinda_Bam|title=Top 10 for Melinda Bam|author=Shangase, Zwelakhe|date=21 Desember 2012|publisher=The New Age|accessdate=9 Januarie 2013|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20121226205943/http://www.thenewage.co.za/75029-12-53-Top_10_for_Melinda_Bam|archivedate=26 Desember 2012|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

}}

{{beginboks}}
{{opvolgboks|
titel=Mej. Suid-Afrika|
voor=[[Bokang Montjane]]|
na=[[Marilyn Ramos]]|
jare=2011}}
{{eindboks}}

{{Normdata}}

[[Kategorie:Afrikaners]]
[[Kategorie:Geboortes in 1989]]
[[Kategorie:Lewende mense]]
[[Kategorie:Mejuffroue Suid-Afrika]]
[[Kategorie:Alumni van Hoërskool Waterkloof]]</text>
      <sha1>m6s4ujjvfczkc6nb1xf2z41dzwebdwq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Hugo Biermann</title>
    <ns>0</ns>
    <id>389476</id>
    <revision>
      <id>2816602</id>
      <parentid>2735045</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:41:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Alumni van Hoërskool Jan van Riebeeck]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816602</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8505" sha1="95om84cixgg6kmc5medgapluyf5d6kh" xml:space="preserve">{{Inligtingraampie Ampsbekleër
| naam            = Hugo Hendrik Biermann
| beeld           = &lt;!-- Admiral Hugo Biermann.jpg ...foto is nie op Commons gelaai nie......--&gt;
| beeldonderskrif = Hugo Biermann
| orde            = 
| termynaanvang   = 
| termyneinde     = 
| voorganger      = 
| opvolger        = 
| geboortedatum   = {{Geboortedag|1916|08|06}}
| geboortejaar    = 
| geboortemaand   = 
| geboortedag     = 
| geboorteplek    = [[Johannesburg]], [[Transvaal]], [[Unie van Suid-Afrika]]
| sterftedatum    = {{Sterfdatum en ouderdom|2012|03|27|1916|08|06}}
| sterfteplek     = [[Kaapstad]], [[Suid-Afrika]]
| party           = 
| orde2           = 
| termynaanvang2  = 
| termyneinde2    = 
| voorganger2     = 
| opvolger2       = 
| eggenoot        = Peggy Cruwys
| kinders         = 2
| alma_mater      = 
| religie         = 
| handtekening    = 
| militer         = Militêre Diens
| lojaliteit      = {{vlagland|Suid-Afrika|1928}}
| tak             = [[Suid-Afrikaanse Weermag]]
| diensjare       = 1938–1976
| rang            = Admiraal
| eenheid         = Hoof van die Suid-Afrikaanse Weermag
| oorloe          = [[Tweede Wêreldoorlog]]
| toekennings     = [[Ster van Suid-Afrika]]&lt;br/&gt;[[Suiderkruis-dekorasie]]&lt;br/&gt;Offisier van die [[Orde van die Britse Ryk]]&lt;br/&gt;Meesterkruis van die Orde van Prins Henry
}}
'''Hugo Hendrik Biermann''', {{Post-nominale|SSA52|SD|OBE|country=ZAR|size=100%|sep=,}} (6 Augustus 1916 – 27 Maart 2012) was 'n senior offisier in die [[Suid-Afrikaanse Vloot]]. Hy was die Hoof van die Vloot van 1952 tot 1972 en Hoof van die [[Suid-Afrikaanse Weermag]] van 1972 tot 1976, die enigste vlootoffisier wat ooit in die pos gedien het.

Biermann se vader, ook genaamd Hugo Hendrick, het op 12-jarige ouderdom by die Oranje-Vrystaatse posdiens aangesluit, en was later telegrafis by die Suid-Afrikaanse Spoorweë en Hawens.&lt;ref name=&quot;Digest&quot;&gt;{{cite journal | title=Admiral H H Biermann | author=Williams, Roger | journal=Naval Digest |date=Oktober 2003 | volume=9}}&lt;/ref&gt;

Biermann is in [[Johannesburg]] gebore op 6 Augustus 1916, een van vier kinders. Sy broers Phillip en Stefanus (Chips) het op walvisjagters gedien wat tydens die [[Tweede Wêreldoorlog]] in mynveërs omskep is. Stefanus het later die rang van skoutadmiraal in die Suid-Afrikaanse Vloot beklee.&lt;ref name=&quot;ChipsObit&quot;&gt;{{cite news | url=http://generalbotha.co.za/?page_id=1021 | title=Chips Biermann obituary | work=Cape Argus | date=21 Februarie 2003 | access-date=23 Oktober 2014 | archive-date=28 November 2016 | archive-url=https://web.archive.org/web/20161128005729/http://generalbotha.co.za/?page_id=1021 | url-status=dead }}&lt;/ref&gt; 

Biermann het in Transvaal begin skoolgaan totdat sy pa na Kaapstad verplaas is, en voltooi sy skoolopleiding by [[Hoërskool Jan van Riebeeck]]. Nadat hy skool op 16-jarige ouderdom verlaat het, het hy by die Suid-Afrikaanse opleidingskip ''Generaal Botha'' aangesluit.&lt;ref name=&quot;Digest&quot; /&gt;

Na twee jaar opleiding op die ''Generaal Botha'' van 1932 tot 1933,&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.generalbotha.co.za/OldSalts/B0610.html|title=Archived copy|archive-url=https://web.archive.org/web/20071213164855/http://www.generalbotha.co.za/OldSalts/B0610.html|archive-date=13 December 2007|access-date=2012-10-30}}&lt;/ref&gt; het Biermann as 'n kadet by die Britse Handelsvloot aangesluit en gedien tot 1938, toe hy na die Maritieme Departement van die Suid-Afrikaanse Spoorweë en Hawens oorgeplaas is.&lt;ref name=&quot;NavyNewsObit&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.navy.mil.za/archive/1203/120330_Sad_farewell_Biermann/article.htm|title=A sad farewell to Admiral H.H. Biermann SSA, SD, OBE 01222819 PE|publisher=Navy.mil.za|archive-url=https://web.archive.org/web/20120531142559/http://www.navy.mil.za/archive/1203/120330_Sad_farewell_Biermann/article.htm|archive-date=2012-05-31|access-date=2012-04-27}}&lt;/ref&gt;

== Loopbaan ==

=== Tweede Wêreldoorlog ===
Biermann het sy vlootloopbaan in 1938 begin as 'n sub-luitenant in die ''Royal Naval Volunteer Reserve''. In Januarie 1940 is hy opgeroep vir voltydse diens en oorgeplaas na die ''Seaward Defence Force''. Hy is teen die middel van 1941 tot luitenant bevorder en was bevelvoerder van HMSAS ''Imhoff'', HMSAS ''Roodepoort'' en HMSAS ''Aristea'', voordat hy bevorder is tot luitenant-bevelvoerder in bevel van die bergingsvaartuig HMSAS ''Gamtoos''.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.saimena.org.za/Docs/Table%20Talk/April12.pdf|title=Obituary in newsletter|publisher=The South African Institute of Marine Engineers &amp; Naval Architects|archive-url=https://web.archive.org/web/20160305092128/http://www.saimena.org.za/Docs/Table%20Talk/April12.pdf|archive-date=5 Maart 2016}}&lt;/ref&gt;

Die bemanning van die HMSAS ''Gamtoos'' het verskeie [[Middellandse See]]-hawens van gesonke en gebroke skepe opgeruim, en by [[Marseille]] het Biermann 'n gat in die hawemuur geblaas sodat hy die Vieux Port&lt;ref&gt;[http://www.thetimes.co.uk/tto/opinion/obituaries/article3421519.ece Admiral Hugo Biermann | The Times]&lt;/ref&gt; kon binnegaan en begin werk. Die ''Gamtoos'' het voortgegaan om die ''Sidi Aissa'' te red en dit weggesleep om die waardevolle grafdok by La Ciotat teen 14 Desember 1944 skoon te maak. Dit het Biermann 'n aanstelling as 'n offisier van die [[Orde van die Britse Ryk]] (OBE) (Militêre Afdeling) besorg.

=== Na-oorlogse klim tot senior bevelvoerder ===
Na die Tweede Wêreldoorlog, en met die stigting van die [[Suid-Afrikaanse Vloot]] in Mei 1946, is Biermann aangestel as luitenant-bevelvoerder in die Staandemag en aangestel as kaptein van die Algerynse klas mynveër, HMSAS ''Bloemfontein'', in Devonport in gebruik geneem op 8 September 1947. Hy was ook die senioroffisier van die mynveër-eskader.

In 1950 is Biermann na die Verdedigingshoofkwartier oorgeplaas en het hy op die personeel van die destydse Direkteur-generaal van die Suid-Afrikaanse Vlootmagte gedien. Twee jaar later het hy die Britse Vloot se stafkursus by die Royal Naval College, [[Greenwich (Londen)|Greenwich]], bygewoon en is as vlootattaché by [[Suid-Afrika-huis (Londen)|Suid-Afrika-huis]] in Londen met die rang van bevelvoerder aangestel.&lt;ref name=&quot;NavyNewsObit&quot;/&gt;

=== Frans Erasmus-skommeling ===
Minister [[Frans Erasmus]] het 'n proses begin om die Weermag van offisiere wat aan die Smuts-regering verbonde is, ontslae te raak en hulle te vervang met ander wat hy as meer Nasionalisties beskou het, een wat Afrikaners &quot;meer tuis&quot; sou laat voel. In 1952 het Erasmus brigadier Pieter de Waal as 'n militêre attaché na die Verenigde State gepos en hom met Biermann vervang, een van slegs sewe Afrikaanse offisiere in die vloot in 1948. Toe word kommandeur Biermann op 1 Desember 1952 as Vloot- en Mariene-stafhoof (die hoof van die vloot) aangestel, en bevorder tot die rang van kommodoor en het twee range gespring. Tydens sy ampstermyn is die [[Simonstad-ooreenkoms]] op 30 Junie 1955 onderteken. Hy het kommandeur-rang beklee tot 1 April 1957, met die oorhandiging van die Simonstad-vlootbasis, is hy bevorder tot admiraal. Biermann is op 1 Desember 1965 as vise-admiraal aangestel, toe sy pos terselfdertyd tot Hoof van die Vloot hernoem is.&lt;ref&gt;[http://www.defenceweb.co.za/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=6244:fact-file-chiefs-of-the-south-african-navy-&amp;catid=79:fact-files&amp;Itemid=159 Fact file: Chiefs of the South African Navy | DefenceWeb]&lt;/ref&gt;

In 1972 het Biermann die pos van Kommandant-generaal van die Suid-Afrikaanse Weermag oorgeneem&lt;ref&gt;[http://www.defenceweb.co.za/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=6243:fact-file-chiefs-of-the-sandfpast-and-present&amp;catid=79:fact-files&amp;Itemid=159 Fact file: Chiefs of the SANDF, past and present | DefenceWeb]&lt;/ref&gt; en bevorder tot Admiraal, die eerste keer dat hierdie rang in die Suid-Afrikaanse Vloot gebruik is. Die titel is 'n jaar later na Hoof van die [[Suid-Afrikaanse Weermag]] verander.

== Persoonlike lewe ==
In 1940 is Biermann met Margaret (Peggy) Cruyws getroud. Sy is in 2008 op die ouderdom van 90 oorlede. Die egpaar het twee kinders gehad, Hugo Hendrik en Diana. Biermann is op 27 Maart 2012 in die ouderdom van 95 in 'n aftreeoord, Silvermine Village, naby Kaapstad oorlede. Hy is met volle militêre eerbewyse begrawe.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://issuu.com/thepeoplespost/docs/peoples_post_false_bay_17_april_2012|title=People's Post False Bay|date=17 April 2012}}&lt;/ref&gt;

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

{{Normdata}}

[[Kategorie:Sterftes in 2012]]
[[Kategorie:Geboortes in 1916]]
[[Kategorie:Alumni van Hoërskool Jan van Riebeeck]]</text>
      <sha1>95om84cixgg6kmc5medgapluyf5d6kh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Korokī Mahuta</title>
    <ns>0</ns>
    <id>389876</id>
    <revision>
      <id>2816529</id>
      <parentid>2494203</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T03:38:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>131157</id>
      </contributor>
      <comment>Red 1 verwysing(s) en merk 0 as dood.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>2816529</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2671" sha1="8jm4xvtqiomi9zt14wttfit4fsojk81" xml:space="preserve">{{Inligtingskas koning2
|naam = Korokī Mahuta
|titel = Maori-koning 
|beeld = Koroki1930.jpg
|breedte = 240
|onderskrif = 
|bewind = 8 Oktober 1933 - 18 Mei 1966
|voorganger = [[Te Rata]]
|opvolger = [[Te Atairangikaahu]]
|gade = Te Atairangikaahu Hērangi
|kinders = 
|huis = [[Te Wherowhero]]
|vader = Te Rata 
|moeder = Te Uranga Matai
|gebore = {{Geboortedatum|1906|06|16|df=y}} &lt;br&gt;Huntly, Nieu-Seeland
|gesterf= {{SDEO|1906|06|16|1966|05|18|df=y}}
|begrawe = 
|vollenaam = Korokī Te Rata Mahuta Tāwhiao Pōtatau Te Wherowhero
|godsdiens = 
|handtekening = 
}}

'''Korokī Te Rata Mahuta Tāwhiao Pōtatau Te Wherowhero''' (16 Junie 1906 - 18 Mei 1966) was die vyfde koning van die [[Maori's]]. Hy was die oudste seun van koning [[Te Rata|Te Rata Mahuta]] en sy vrou, Te Uranga Matai van die Ngāti Korokī-stam. Hy is Korokī genoem na sy ma se stamvader.&lt;ref name=DNZB_Koroki&gt;{{DNZB|Ballara|Angela|4k16|Koroki Te Rata Mahuta Tawhiao Potatau Te Wherowhero 1908/1909? - 1966|4 April 2011}}&lt;/ref&gt;

==Biografie==
Korokī is op 16 Junie 1906 in Waahi, Huntly, gebore. Hy het 'n jonger broer, Taipu, gehad wat in 1924 oorlede is.&lt;ref name=DNZB_Te_Rata/&gt; Korokī het, waarskynlik in die 1920's, 'n verhouding met Te Paea Raihe gehad en hulle het twee dogters gehad. Omstreeks 1930 het hy getrou met Te Atairangikaahu, by wie hy in 1931 'n dogter, [[Te Atairangikaahu|Piki]], gehad het. Hulle het ook in 1939 'n seun, Robert Mahuta, aangeneem. Korokī en sy gesin het in Waahi gewoon.&lt;ref name=DNZB_Koroki/&gt;

Korokī was 24 toe sy pa op 1 Oktober 1933 dood is.&lt;ref name=DNZB_Te_Rata&gt;{{cite web |url=http://www.teara.govt.nz/en/biographies/3t18/1 |title=Te Rata Mahuta Potatau Te Wherowhero |first=Angela |last=Ballara |date=1 September 2010 |work=Dictionary of New Zealand Biography |publisher=Ministry for Culture and Heritage |accessdate=13 May 2012 |archive-date= 9 Mei 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120509182309/http://www.teara.govt.nz/en/biographies/3t18/1 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; Hy is gekies om sy pa op te volg en het teensinnig ingestem. Hy is op 8 Oktober 1933, die dag van sy pa se begrafnis, gekroon.&lt;ref name=DNZB_Koroki/&gt; Op 30 Desember 1953 het hy koningin [[Elizabeth II]] ontvang by sy ampswoning by die Tūrangawaewae-''marae'' in Ngāruawāhia.

Hy het op 18 Mei 1966 in Ngāruawāhia gesterf. Hy is opgevolg deur sy dogter Piki, wat op haar kroning haar ma, Te Atairangikaahu, se naam gekry het.

==Verwysings==
{{Verwysings}}

==Skakels==
{{vertaaluit| taalafk = en | il = Korokī Mahuta}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Mahuta, Korokī}}
[[Kategorie:Geboortes in 1906]]
[[Kategorie:Sterftes in 1966]]
[[Kategorie:Maori-monarge]]</text>
      <sha1>8jm4xvtqiomi9zt14wttfit4fsojk81</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Mahuta Tāwhiao</title>
    <ns>0</ns>
    <id>389882</id>
    <revision>
      <id>2816540</id>
      <parentid>2494328</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T07:10:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>131157</id>
      </contributor>
      <comment>Red 1 verwysing(s) en merk 0 as dood.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>2816540</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3709" sha1="3nusk2s1bz09csqgjbc2b2rne7vo06e" xml:space="preserve">{{Inligtingskas koning2
|naam = Mahuta Tāwhiao
|titel = Maori-koning 
|beeld = King mahuta - page 316.jpg
|breedte = 220
|onderskrif = 
|bewind = 26 Augustus 1894 - &lt;br&gt;9 November 1912
|voorganger = [[Tāwhiao|Matutaera Tāwhiao]]
|opvolger = [[Te Rata]]
|gade = Te Marae Te Kerei
|kinders = 
|huis = [[Te Wherowhero]]
|vader = Matutaera Tāwhiao
|moeder = Hera Ngapora
|gebore = Omstreeks 1854-'55 
|gesterf= 9 November 1912 &lt;br&gt;(op 56-57)
|begrawe = 
|godsdiens = 
|handtekening = 
}}

'''Mahuta Tāwhiao''' (omstreeks 1855 - 9 November 1912) was die derde konings van die [[Maori's]]. Hy het van 1894 tot 1912 regeer en was van 1903 tot 1910 lid van die [[Nieu-Seeland]]se wetgewende raad.

==Biografie==
Mahuta is as Whatiwhatihoe in die [[Waikato]] gebore, moontlik in 1854 of 1855. Hy was die oudste seun van koning [[Tāwhiao]] en sy eerste vrou, Hera. Tydens sy kinderjare in die 1860's was Nieu-Seeland deur oorlog geteister en sy gesin het in die afgesonderde King Country gaan skuil. Hy het dus min [[Europa|Europese]] opvoeding gekry, het swak [[Engels]] gepraat en was in 'n groot mate 'n tradisionalis.&lt;ref name=DNZB_Mahuta&gt;{{cite web |url= http://www.teara.govt.nz/en/biographies/3m35/1 |title=Mahuta Tawhiao Potatau Te Wherowhero |first= Angela |last= Ballara |date=1 September 2010 |work=Dictionary of New Zealand Biography |publisher=Ministerie van kultuur en erfenis |access-date=13 May 2012}}&lt;/ref&gt;

Hy en sy vrou, Te Marae,&lt;ref name=DNZB_Te_Rata&gt;{{cite web |url=http://www.teara.govt.nz/en/biographies/3t18/1 |title=Te Rata Mahuta Potatau Te Wherowhero |first=Angela |last=Ballara |date=1 September 2010 |work=Dictionary of New Zealand Biography |publisher=Ministerie van kultuur en erfenis |access-date=13 May 2012 |archive-date= 9 Mei 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120509182309/http://www.teara.govt.nz/en/biographies/3t18/1 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; het vyf seuns gehad: [[Te Rata]] (wat hom as koning opgevolg het), Taipu, Tumate, Tonga en Te Rauangaanga.

Toe sy pa in Augustus 1894 sterf, is Mahuta koning gemaak. Onder sy bewind is die [[Koningsbeweging]] se eerste howe geskep, met regters, klerke en griffiere. Teen die eeuwisseling was die Maori's egter verswak: Hulle het min grond gehad en was arm. Deur 'n reeks transaksies met koloniale owerhede, onder meer deur by die wetgewende raad aan te sluit, het Mahuta 'n bietjie invloed oor sy mense herwin, hoewel hy teen die einde van sy lewe baie persoonlike probleme gehad het.

Nadat sy term in die wetgewende raad geëindig het, was hy van 22 Junie 1903 tot 21 Junie 1906 minister sonder portefeulje en lid van die uitvoerende raad.&lt;ref&gt;{{cite book |last= Wilson |first= James Oakley |title= New Zealand parliamentary record, 1840-1984 |edition= 4 |orig-year= First ed. published 1913 |year= 1985 |publisher= V.R. Ward, Govt. Printer |location= Wellington |oclc= 154283103 |pages=73,166}}&lt;/ref&gt; In sy tyd in die wetgewende raad het hy die koningskap aan sy jonger broer Te Wherowhero Tawhiao gedelegeer.&lt;ref name=DNZB_Piupiu&gt;{{cite web |url= http://www.teara.govt.nz/en/biographies/3t26/1 |title=Te Wherowhero, Piupiu |first= Angela |last= Ballara |date=1 September 2010 |work=Dictionary of New Zealand Biography |publisher=Ministerie van kultuur en erfenis |access-date=13 May 2012}}&lt;/ref&gt; Hy is op 9 November 1912 in Waahi oorlede.&lt;ref name=DNZB_Mahuta/&gt;

==Verwysings==
{{Verwysings}}

==Skakels==
*[http://www.teara.govt.nz/en/biographies/3m35/mahuta-tawhiao-potatau-te-wherowhero Biografie] by Te Ara
{{CommonsKategorie-inlyn|Mahuta Tāwhiao}}
{{vertaaluit| taalafk = en | il = Mahuta Tāwhiao}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Mahuta Tāwhiao}}
[[Kategorie:Sterftes in 1912]]
[[Kategorie:Maori-monarge]]</text>
      <sha1>3nusk2s1bz09csqgjbc2b2rne7vo06e</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ragnar Lodbrok</title>
    <ns>0</ns>
    <id>390819</id>
    <revision>
      <id>2816676</id>
      <parentid>2505468</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T10:41:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>UrsusMaritimus13</username>
        <id>184343</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:3|0|0 */</comment>
      <origin>2816676</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6308" sha1="9q8oxsggj33gtogsycispcuhok3tr35" xml:space="preserve">[[Beeld:Mathias Skeibrok - Ragnar Lodbrok in the Snake Pit - NG.S.00137 - National Museum of Art, Architecture and Design.jpg|thumb|240px|Ragnar Lodbrok in die slangkuil.]]

'''Ragnar Lodbrok'''&lt;ref group=&quot;nota&quot;&gt;Ragnar beteken &quot;raaf&quot; en Lodbrok beteken &quot;leerbroek&quot; of &quot;harige broek&quot;.
* [[Oudnoors]]: Ragnarr Loðbrók
* [[Deens|Moderne Deens]]: Regnar Lodbrok
* [[Yslands|Moderne Yslands]]: Ragnar Loðbrók
* [[Noors|Moderne Noors]]: Ragnar Lodbrok
* [[Sweeds|Moderne Sweeds]]: Ragnar Lodbrok&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite book|last=Hughes|first=David|title=The British Chronicles|publisher=Heritage|year=2007|volume= 1|isbn=978-0-7884-4490-6|page=274}}&lt;/ref&gt; was 'n [[Legende|legendariese]]{{sfn|Harrison|1993|p=16}} [[Wiking]]held, asook 'n legendariese koning van [[Denemarke]] en [[Swede]].&lt;ref name=duchaillu&gt;{{cite book | last=Du Chaillu | first=Paul B. | title=The Viking Age Vol. 2 (of 2) (Illustrations): The early history, manners, and customs of the ancestors of the English-speaking nations | publisher= J.J. Little &amp; Co | series=The Viking Age Series | url=https://books.google.com/books?id=wsNTDwAAQBAJ&amp;pg=PT291 | access-date=1 June 2020|isbn=978-0599543584 | page=291|date=2015}} [https://www.gutenberg.org/files/56168/56168-h/56168-h.htm Gutenberg Project version], published 13 December 2017.&lt;/ref&gt; Hy is bekend uit [[Oudnoors]]e poësie uit die Wikingtydperk, Yslandse [[saga]]s en nabykontemporêre kronieke. 

Volgens die tradisionele letterkunde onderskei Ragnar homself deur in die 9de eeu baie strooptogte uit te voer teen [[Brittanje]] en die [[Heilige Romeinse Ryk]]. Hy verskyn ook in [[Germaanse mitologie|Noorse legendes]]. Volgens die legendariese sagas ''[[Verhaal van Ragnar se seuns]]'' en 'n ''Saga oor Sekere Antieke Konings'' was Ragnar Lodbrok se pa die legendariese Sweedse koning [[Sigurd Ring]].&lt;ref&gt;{{Cite book | url=https://books.google.com/books?id=kucsDwAAQBAJ&amp;q=sveakung+Sigurd+Ring&amp;pg=PT170 |title = Nordisk mytologi: Från a till Ö|isbn = 978-9175453705|last1 = Lindbergh|first1 = Katarina Harrison|date = 2017}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Butler, Josh [https://www.historic-uk.com/HistoryUK/HistoryofEngland/Ragnar-Lothbrok/ &quot;The Real Ragnar Lothbrok.&quot;]  ''Historic UK''.  Besoek op 21 April 2020.&lt;/ref&gt;

==Bewind==
In hulle weergawes van sy bewind vertel die sagas van die Skandinawiese [[voorgeskiedenis]], bekend as ''fornaldarsǫgur'',&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://fasnl.ku.dk/|title=Stories for all time: The Icelandic fornaldarsögur|website=Fasnl.ku.dk|access-date=28 February 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web| url = https://www.researchgate.net/publication/312033326| title = ''fornaldarsögur'', chapter 25|website=Researchgate.net}}&lt;/ref&gt; meer oor Ragnar se huwelike as oor sy oorloë en oorwinnings.

[[Beeld:Regnar Lodbrog og Kraka - Louis Moe (17010-2) - cropped.png|thumb|240px|Ragnar en sy tweede vrou, Kráka]] 
Volgens die ''Sögubrot'' was hy &quot;die grootste en mooiste man wat die menslike oog nog gesien het&quot;. Hy het soos sy ma gelyk en na haar familie geaard.&lt;ref&gt;{{cite web| url = http://www.oe.eclipse.co.uk/nom/Fragment.htm| title = '' Sögubrot'', Chapter 10| archive-url = https://web.archive.org/web/20100908081803/http://www.oe.eclipse.co.uk/nom/Fragment.htm| archive-date = 8 September 2010}}&lt;/ref&gt; Hy het eenkeer 'n reuseslang doodgemaak wat die huis van die [[Gaute|Gautiese]] hoofman, Herrauð, se dogter, Thora Borgarhjort, opgepas het en haar so as vrou gewen. Die ongewone beskermende klere wat Ragnar gedra het toe hy die [[slang]] aanval, het hom die bynaam Lodbrok besorg. Sy seuns by Thora was Erik en Agnar. Ná Thora se dood het hy Kráka ontdek, 'n baie mooi en slim vrou wat by 'n arm egpaar in [[Noorweë]] gewoon het, en met haar getrou. Uit hulle huwelik is gebore Ivar, Björn, Hvitserk, Ragnvald en Sigurd Slang-in-die-oog.&lt;ref&gt;{{cite web| url = https://www.snerpa.is/net/forn/ragnar.htm| title = ''Ragnars Saga Lodbrokar'', Hoofstukke 4 en 7}}&lt;/ref&gt; Kráka het later geblyk Aslaug, 'n geheime dogter van die bekende held Sigurd Fafnesbane, te wees. Terwyl die seuns bekende vegters geword het, het Ragnar, wat nie oortref wou word nie, Engeland met net twee skepe aangeval. Hy is egter deur die Engelse magte verslaan en is in 'n slangkuil gegooi, waar hy 'n pynlike dood gesterf het.&lt;ref&gt;{{cite web| url = https://www.snerpa.is/net/forn/ragnar.htm| title = ''Ragnars Saga Lodbrokar'', Chapter 15}}&lt;/ref&gt; In 866 het 'n &quot;heidense leër&quot; onder Ragnar se seuns koning Aelle van Northumbria, wat Ragnar gevang en tereggestel het, aangeval om hulle pa se dood te wreek. Ná Ragnar se dood het sy seun [[Björn Ysterkant]] koning van Swede geword.

In die Noorse verhaal ''Knutsdrapa'' deur Sigvat Thordarson (omstreeks 1038) word vertel van die moord op koning Aelle deur Ragnar se seun Ivar in [[York]] deurdat hy &quot;die [[bloedarend]] op Aella se rug uitgekerf het&quot;.&lt;ref&gt;Smyth, Alfred P. (1977) ''Scandinavian kings in the British Isles 850-880''. Oxford: Oxford University Press&lt;/ref&gt; Die verwysing na dié wrede moord is egter 'n onderwerp van debat onder moderne geleerdes.&lt;ref name=&quot;auto2&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.dur.ac.uk/medieval.www/sagaconf/mcturk.htm|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080926171200/http://www.dur.ac.uk/medieval.www/sagaconf/mcturk.htm|archivedate=26 September 2008|title=Kings and kingship in Viking Northumbria|date=26 September 2008|access-date=28 February 2022}}&lt;/ref&gt;

==TV-reeks==
Die [[televisie]]reeks ''[[Vikings (televisiereeks)|Vikings]]'' is deur Ragnar se legendes geïnspireer. Dit beeld Ragnar ([[Travis Fimmel]]) as 'n boer van die [[Kattegat]] uit wat beroemd word deur strooptogte op [[Engeland]] uit te voer en eindelik 'n Skandinawiese koning word, met die ondersteuning van sy familie en medevegters. In die latere seisoene volg die reeks die doen en late van sy seuns en hulle avonture in Engeland, [[Skandinawië]], [[Kiëf-Roes]], die [[Mediterreense]] streek en [[Noord-Amerika]].

==Notas==
{{Reflist|group=nota}}

==Verwysings==
{{Verwysings|3}}

==Skakels==
{{CommonsKategorie-inlyn|Ragnar Lodbrok}}
{{vertaaluit| taalafk = en | il = Ragnar Lodbrok}}

{{Opvolgkassie
| vorige   = ← [[Eysteinn Beli]]
| lys    = [[Legendariese Sweedse konings|Legendariese Sweedse koning]]
| volgende = [[Björn Ysterkant]] →
}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Ragnar Lodbrok}}
[[Kategorie:Ragnar Lodbrok| ]]</text>
      <sha1>9q8oxsggj33gtogsycispcuhok3tr35</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>United Artists</title>
    <ns>0</ns>
    <id>391086</id>
    <revision>
      <id>2816389</id>
      <parentid>2504776</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T13:39:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Rooiratel</username>
        <id>90342</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Rolprentmaatskappye]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816389</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4619" sha1="dto4d5wv9f84o02cfvmyy3r6cvxjhch" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Maatskappy
|naam               = United Artists Corporation
|kenteken           = [[Beeld:United-Artists-Logo.svg|250px]]
|tipe               = [[Filiaal]]
|stigting           = {{Start date and age|1919|2|5}} in [[Hollywood]], [[Kalifornië]], [[Verenigde State van Amerika|Verenigde State]]
|stigter            = {{unbulleted list|[[Mary Pickford]]|[[Charlie Chaplin]]|[[Douglas Fairbanks]]|[[D. W. Griffith]]}}
|ligging_stad       = 
|ligging_land       = 
|ligging            = [[Beverly Hills, Kalifornië]], Verenigde State
|liggings           = 
|sleutelpersone     = Kevin Conroy&lt;br&gt;(President of Digital &amp; New Platforms at MGM)&lt;ref&gt;{{cite news |last1=Petski |first1=Denise |title=MGM Revives 'Stargate' Franchise With 'Stargate Origins' Digital Series &amp; SVOD Platform – Watch The Teaser |url=https://deadline.com/2017/07/mgm-stargate-franchise-digital-series-stargate-origins-1202131483/ |access-date=September 13, 2018 |work=Deadline |date=July 21, 2017}}&lt;/ref&gt;
|eienaar            = 
|gebied_bedien      = 
|industrie          = [[Film]]&lt;br&gt;[[Televisie]]
|produkte           = Rolprente&lt;br /&gt;TV-reekse
|dienste            = 
|inkomste           = 
|bedryfsinkomste    = 
|netto_inkomste     = 
|bates              = 
|getal_werknemers   = 
|ouer               = [[Metro-Goldwyn-Mayer]]&lt;br&gt;([[Amazon.com|Amazon]])
|afdelings          = 
|filiale            = 
|slagspreuk         = 
|webwerf            = {{Amptelike URL}}
|ontbind            = 
|voetnotas          = 
|internasionaal     = 
}}

'''United Artists Corporation''' ('''UA'''), tans bekend as '''United Artists Digital Studios''', is 'n Amerikaanse digitale produksiemaatskappy. Gestig in 1919 deur [[D. W. Griffith]], [[Charlie Chaplin]], [[Mary Pickford]], en [[Douglas Fairbanks]], die ateljee was daarop gemik om akteurs toe te laat om hul eie belange te beheer, eerder as om van kommersiële ateljees afhanklik te wees.&lt;ref name=&quot;LATimes-Woo-2011-09-29&quot;&gt;{{cite news |first=Elaine |last=Woo |title=Mo Rothman dies at 92; found new audience for Chaplin |url=https://www.latimes.com/news/obituaries/la-me-0929-mo-rothman-20110929,0,5684307.story |work=[[Los Angeles Times]] |date=September 29, 2011 |access-date=2011-10-01}}&lt;/ref&gt; UA is oor die daaropvolgende eeu herhaaldelik gekoop, verkoop en herstruktureer. [[Metro-Goldwyn-Mayer]] het die ateljee in 1981 verkry vir 'n berig van $350&amp;nbsp;miljoen ($1 miljard vandag).&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.nytimes.com/1981/05/16/world/m-g-m-is-reported-purchasing-united-artists-for-350-million.html|title=M-G-M is Reported Purchasing United Artists for $350 Million|last=Cole|first=Robert J.|access-date=2018-04-26|language=en}}&lt;/ref&gt;

Op 22 September 2014, het MGM 'n beherende belang in vermaaklikheidsmaatskappye One Three Media en [[Lightworkers Media]] verkry, toe het hulle die twee saamgesmelt om United Artists se televisieproduksie-eenheid as United Artists Media Group (UAMG) te laat herleef. Op 14 Desember van die volgende jaar het MGM UAMG geheel verkry en dit in [[MGM Television]] opgevou.&lt;ref name=&quot;McNary&quot;&gt;{{cite news| last1=McNary| first1=Dave| title=Mark Burnett Named President of MGM Television| url=https://variety.com/2015/tv/news/mark-burnett-named-president-of-mgm-television-1201661210/| newspaper=[[Variety (magazine)|Variety]]| access-date=September 2, 2017| date=December 14, 2015}}&lt;/ref&gt;

United Artists is weer in 2018 herleef as United Artists Digital Studios. Mirror, die gesamentlike verspreidingsonderneming tussen MGM en [[Annapurna Pictures]], is later hernoem as United Artists Releasing vroeg in Februarie 2019, ter ere van sy 100ste bestaansjaar.

[[Lêer:Fairbanks - Pickford - Chaplin - Griffith.jpg|duimnael|regs|[[Douglas Fairbanks]],&lt;br&gt;[[Mary Pickford]], [[Charlie Chaplin]], en [[D. W. Griffith]] in 1919.]]

== Bronne ==
* Bach, Steven. ''Final Cut''. New York: Morrow, 1985.
* Balio, Tino. ''United Artists: The Company Built by the Stars''. Madison: University of Wisconsin Press, 1976.
* Balio, Tino. ''United Artists: The Company That Changed the Film Industry''. Madison: University of Wisconsin Press, 1987.
* [[A. Scott Berg|Berg, A. Scott]]. ''Goldwyn''. New York: Alfred A. Knopf, 1988.
* [[Neal Gabler|Gabler, Neal]]. ''[[An Empire of Their Own: How the Jews Invented Hollywood]]''. New York: Crown Publishers, 1988.
* [[Richard Schickel|Schickel, Richard]]. ''D.W. Griffith: An American Life''. New York: Simon &amp; Schuster, 1983.
* Thomson, David. ''Showman: The Life of David O. Selznick''. New York: Alfred A, Knopf, 1992.

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

{{Saadjie}}
{{Normdata}}

[[Kategorie:Rolprentmaatskappye]]</text>
      <sha1>dto4d5wv9f84o02cfvmyy3r6cvxjhch</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Egiptiese Lugmag</title>
    <ns>0</ns>
    <id>391473</id>
    <revision>
      <id>2816666</id>
      <parentid>2508400</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T10:27:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>UrsusMaritimus13</username>
        <id>184343</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:3|0|0 */</comment>
      <origin>2816666</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5790" sha1="s5yossdgox180c7ap1o8hif54hrf1qu" xml:space="preserve">{{Inligtingskas militêre eenheid
| naam                 = '''Egiptiese Lugmag'''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;{{lang|ar| القوات الجوية المصرية}}&lt;/small&gt;
| beeld                = Egyptian Air Force emblem.svg
| beeld_byskrif        = Embleem van die Egiptiese Lugmag
| gestig               = {{begin datum en ouderdom|1932}}
| ontbind              = 
| land                 = {{vlagland|Egipte}}
| weermagdeel          = 
| organisasie          = 
| onderdeel van        = Egiptiese Gewapende Magte
| tipe                 = [[Lugmag]]
| spesialisasie        = 
| rondeel              = 
| kommandostruktuur    = 
| aantal               = 30&amp;nbsp;000 aktief&lt;ref name=IISS2022&gt;{{cite book| title=The Military Balance 2021| author1=International Institute for Strategic Studies|date=25 February 2021| publisher=Routledge| location=Londen| page= 334| isbn=9781032012278}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;20&amp;nbsp;000 reserwe&lt;ref name=&quot;IISS2022&quot; /&gt;&lt;br /&gt;50&amp;nbsp;000 totaal&lt;br /&gt;
786 vliegtuie&lt;ref&gt;{{Cite web|url = https://drive.google.com/file/d/0B8iBvTb9gHXZWjZMb1BpLUFqdDQ/view?pref=2&amp;pli=1&amp;usp=embed_facebook|title=World Air Forces 2016|website = WORLD AIR FORCES 2016|access-date = 2 Februarie 2016|archive-url = https://web.archive.org/web/20160310174203/https://drive.google.com/file/d/0B8iBvTb9gHXZWjZMb1BpLUFqdDQ/view?pref=2&amp;pli=1&amp;usp=embed_facebook|archive-date = 10 Maart 2016 }}&lt;/ref&gt;
| hoofkwartier         = [[Heliopolis (antiek)|Heliopolis]], [[Kaïro]]
| leuse                = &quot;Higher and higher for the sake of glory&quot;
| mars                 = 
| kleur                = {{color box|#00CED1}}{{color box|#ce1126}}{{color box|#ffffff}}{{color box|#000000}}
}}

Die '''Egiptiese Lugmag''' ([[Arabies]]: القوات الجوية المصرية, ''El Qūwāt El Gawīyä El Maṣrīya'') is die lugvaarttak van die [[Egiptiese Gewapende Magte]]. Dit is verantwoordelik vir alle lugsendings en bedryf alle militêre vliegtuie, insluitend vliegtuie wat gebruik word ter ondersteuning van die Egiptiese leër, vloot en lugverdediging. Laasgenoemde gewapende magte-eenheid is in die 1970's onder 'n aparte bevel geskep en koördineer lugverdedigingsoperasies met die lugmag.

Die primêre rol van die Egiptiese Lugmag is die lugverdediging van die land, met sekondêre take die weermagondersteuningsoperasies. Dit verskaf amptelike regeringsvervoer en doen internasionale soek- en reddingsoperasies in die [[woestyn]], die [[Middellandse See]] en die [[Rooisee]].

In 1937 is die Lugmag van die res van die Egiptiese Leër geskei en het 'n onafhanklike tak genaamd die Royal Egiptiese Lugmag (REAF) geword.

== Geskiedenis ==
Die Egiptiese lugmag het min betrokkenheid by die [[Tweede Wêreldoorlog]] gehad. Die [[Britse Lugmag|Britse Koninklike Lugmag]] het wel vegvliegtuie by verskeie lughawens in Egipte gestasioneer en soms met hul Egiptiese kollegas saamgewerk. Egipte het egter probeer om so neutraal moontlik in die oorlog te wees. Gevolglik is min bykomende vliegtuie deur [[Verenigde Koninkryk|Brittanje]] verskaf, maar Egipte het sy eerste moderne vegvliegtuie, [[Hawker Hurricane]]s en 'n klein aantal [[Curtiss P-40 Warhawk|Curtiss P-40 Tomahawks]] ontvang. In die na-oorlogse tydperk is goedkoop oorlogsvliegtuie, insluitend 'n groot aantal [[Supermarine Spitfire|Supermarine Spitfire Mk.IX]]'s, aangeskaf.

Teen die middel-1960's is Britse vliegtuie heeltemal vervang deur Sowjet-hardeware, hoofsaaklik die [[MiG-21]]. Die [[Sowjetunie]] het die hoofverskaffer aan die Egiptiese Lugmag en baie ander Arabiese state geword.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://on.rt.com/9qe2|title=Russia &amp; Egypt seal $2 billion deal for supply of Su-35 fighter jets}}&lt;/ref&gt; Die MiG-21 sou Egipte se hoofvegter vir die volgende twee dekades bly. In 1967 het Egipte 200 MiG-21's gehad. Die Egiptiese lugmag het ook in die middel-1960's met die Sukhoi Su-7- vegvliegtuig/bomwerper begin vlieg.
[[Lêer:6dayswar1.jpg|links|duimnael| Israeliese soldate inspekteer 'n vernietigde Egiptiese vliegtuig]]
In die [[Sesdaagse Oorlog]] van 1967 is die gevegsvermoëns van die Egiptiese Lugmag ernstig beskadig nadat die [[Israeliese Lugmag]] verskeie lugbasisse vernietig het in 'n voorkomende aanval met die kodenaam Operation Focus. Na die oorlog het die Sowjetunie Egipte se lugmagvoorrade aangevul en 'n groot aantal vliegtuie en raadgewers na Egipte gestuur om die lugmag weer op die been te bring.

Die Lugmag het ook die Egiptiese leër ondersteun tydens die Burgeroorlog in Noord-Jemen en die Libies-Egiptiese Oorlog van 1977. Van 1977 tot 2011 was daar feitlik geen gevegte nie. Sedert 1992 het dit ook lugvaartondersteuning verskaf aan die polisie en ander nasionale veiligheidsorganisasies wat betrokke is by die stryd teen terrorisme. In onlangse jare het die lugmag ingegryp in die [[Sinai]]-opstand, die [[Tweede Libiese Burgeroorlog]] en die ingryping in [[Jemen]].

== Silver Stars kunsvliegspan ==
Die &quot;Silver Stars&quot; is die kunsvliegspan van die Egiptiese Lugmag en hulle vlieg 10 K-8E Karakorum-stralervliegtuie in wit, rooi en swart kleure. Alle vliegtuie is toegerus met rooi, wit en swart rookopwekkers. Tydens die vertonings voer die Silver Stars agt verskillende formasies uit. Al die vlieëniers is vlieginstrukteurs by die Egiptiese Lugmagakademie, geleë by Bilbeis-lughawe.
[[Lêer:Egyptian_Air_Force_Lockheed_C-130H_Hercules_(L-382)_Lebeda-1.jpg|duimnael| Egiptiese Lockheed C-130H]]
[[Lêer:Egyptian_Mil_Mi-8_Hip_helicopter_(cropped).jpg|duimnael| Mil Mi-8 Hip helikopter van die Egiptiese Lugmag]]
[[Lêer:Egyptian_(Soviet_built)_Tu-16_Badger.JPEG|duimnael| Egiptiese Tu-16, op 'n basis ontmantel]]
[[Lêer:Egyptian_Air_Force_Boeing_CH-47D_Chinook_(414)_Pichugin.jpg|duimnael| Chinook-helikopter van die Egiptiese lugmag]]

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

[[Kategorie:Egipte]]
[[Kategorie:Lugmagte]]</text>
      <sha1>s5yossdgox180c7ap1o8hif54hrf1qu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>William Wilberforce</title>
    <ns>0</ns>
    <id>391521</id>
    <revision>
      <id>2816670</id>
      <parentid>2541685</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T10:33:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>UrsusMaritimus13</username>
        <id>184343</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:3|0|0 */</comment>
      <origin>2816670</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3128" sha1="t7gnyv0c3o1exp8r50c1qkj0m8hhkqr" xml:space="preserve">[[Lêer:William wilberforce.jpg|duimnael|regs|William Wilberforce&lt;br /&gt;deur [[Karl Anton Hickel]], rondom 1794.]]
'''William Wilberforce''' (24 Augustus 1759 – 29 Julie 1833) was 'n Britse politikus, [[filantroop]] en leier van die beweging om slawehandel af te skaf. Hy was 'n boorling van Kingston upon Hull, [[Yorkshire]]. Hy begin sy politieke loopbaan in 1780 en word uiteindelik 'n onafhanklike Parlementslid (LP) vir Yorkshire (1784–1812). In 1785 het hy 'n evangeliese Christen geword, wat gelei het tot groot veranderinge aan sy lewenstyl en 'n lewenslange besorgdheid oor hervorming.

In 1787 het hy in aanraking gekom met Thomas Clarkson en 'n groep aktiviste teen slawehandel, insluitend Granville Sharp, Hannah More en Charles Middleton. Hulle het Wilberforce oorreed om die saak van die afskaffing van slawehandel aan te pak. Hy het gou die voorste [[Engeland|Engelse]] afskaffingslid geword. Hy was aan die hoof van die parlementêre veldtog teen die Britse slawehandel vir 20 jaar tot die aanneming van die Slawehandelwet van 1807. 

Wilberforce was oortuig van die belangrikheid van [[godsdiens]], [[moraliteit]] en opvoeding. Hy het hom vir sake en veldtogte soos die Society for the Suppression of Vice, Britse sendingwerk in [[Indië]], die skepping van 'n vrye kolonie in [[Sierra Leone]], die stigting van die Church Mission Society en die Society for the Prevention of Cruelty to Animals, beywer. Sy onderliggende [[konserwatisme]] het daartoe gelei dat hy polities en sosiaal omstrede wetgewing ondersteun het, wat gelei het tot kritiek dat hy onregte tuis ignoreer terwyl hy hom vir verslaafdes in die buiteland beywer het.

In latere jare het Wilberforce die veldtog vir die algehele afskaffing van [[slawerny]] ondersteun en sy betrokkenheid voortgesit na 1826, toe hy uit die Parlement bedank het weens sy swak gesondheid. Daardie veldtog het gelei tot die Slawery Abolition Act van 1833, wat slawerny in die grootste deel van die [[Britse Ryk]] afgeskaf het. Wilberforce is dood net drie dae nadat hy gehoor het dat die deurgang van die wet in die parlement verseker is. Hy is begrawe in [[Westminster-abdy|Westminster Abbey]], naby sy vriend William Pitt die Jongere. 

== Bronne ==
* {{Citation|last=Wilberforce|first=William|title=A Practical View of the Prevailing Religious System of Professed Christians, in the Middle and Higher Classes in this Country, Contrasted with Real Christianity|year=1797|place=London|publisher=T. Caddell|url=https://books.google.com/books?id=-usOAAAAIAAJ&amp;q=william+wilberforce&amp;pg=PA1-IA4}}
* {{Citation|last=Wilberforce|first=William|title=A Letter on the Abolition of the Slave Trade, Addressed to the Freeholders of Yorkshire|year=1807|place=London|publisher=T. Cadell and W. Davies, J. Hatchard|url=https://books.google.com/books?id=G6UNAAAAQAAJ}}
* {{Citation|last=Wilberforce|first=William|title=An Appeal to the Religion, Justice, and Humanity of the Inhabitants of the British Empire in behalf of the Negro slaves in the West Indies|place=London|publisher=J. Hatchard and Son|year=1823|url=https://books.google.com/books?id=kBAUAAAAIAAJ}}

{{Normdata}}</text>
      <sha1>t7gnyv0c3o1exp8r50c1qkj0m8hhkqr</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Natasha Joubert (Mej. Suid-Afrika 2023)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>394341</id>
    <revision>
      <id>2816617</id>
      <parentid>2597851</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:47:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Alumni van Hoërskool Eldoraigne]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816617</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2588" sha1="nrbyxsi3q8is5je91687kb3giheruzn" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Titelhouer
| naam            = Natasha Joubert
| beeld           = Natasha joubert 2021 1.jpg
| beeldgrootte    = 
| beeldbeskrywing = 
| beeldonderskrif = Natasha Joubert in 2021
| geboortenaam    = 
| gebore          ={{Geboortedatum en ouderdom|1997|7|23|df=y}}
| plek            = [[Pretoria]], [[Gauteng]]
| nasionaliteit   ={{vlagikoon|RSA}} Suid-Afrikaner
| alias           = 
| geboortedatum   =
| geboorteplek    = 
| sterfdatum      = 
| sterfplek       = 
| beroep          = Model, modeontwerper
| webwerf         = 
}}
&lt;!-- sy was nie met die geestelike sanger [[Willie Joubert]] getroud nie, dis 'n ander Natasha Joubert....--&gt;
'''Natasha Joubert''' (gebore 23 Julie [[1997]]) is 'n [[Suid-Afrika]]anse skoonheidskoningin wat by Time Square in Pretoria as die wenner van die [[Mej. Suid-Afrika]]-kompetisie in 2023 gekroon is (haar tweede probeerslag).&lt;ref name=&quot;news24&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.news24.com/channel/the-juice/news/pageant/here-are-the-2020-miss-south-africa-top-10-20200805|title=Here are the 2020 Miss South Africa top 10|date=5 Augustus 2020|work=News 24|last=Morkel|first=Graye}}&lt;/ref&gt; Sy is vroeër as Mej. Heelal Suid-Afrika 2020 aangewys en het Suid-Afrika by die Mej. Heelal 2020-kompetisie verteenwoordig, maar was onsuksesvol daarmee.

== Vroeë lewe en opvoeding ==
Joubert is op 23 Julie 1997 in Pretoria gebore.&lt;ref name=&quot;Miss SA Bio&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.misssa.co.za/miss-sa-2020-runners-up/|title=Runners-Up|access-date=10 December 2020|publisher=Miss South Africa}}&lt;/ref&gt; Haar pa is oorlede toe sy 'n tiener was, terwyl haar ma, Ninette, 'n finalejaar Baccalaureusgraadstudent was toe Joubert aan die Mej Suid-Afrika 2020 deelgeneem het. Sy is die jongste van drie broers en susters.&lt;ref name=&quot;Miss SA Bio&quot;/&gt;

Joubert het in Centurion, Gauteng, grootgeword en het aan die Hoërskool Eldoraigne skoolgegaan.&lt;ref name=&quot;Miss SA Bio&quot;/&gt; Daarna het sy by die Boston City Campus en Business College ingeskryf en 'n Baccalaureusgraad in bemarkingsbestuur in 2020 verwerf. Voor Mej. Suid-Afrika 2020 het Joubert as skakelbeampte vir 'n regsfirma gewerk en is ook die stigter en eienaar van 'n modeontwerpmaatskappy, ''Natalia Jefferys''.&lt;ref name=&quot;Miss SA Bio&quot;/&gt;
  
== Verwysings ==
{{Verwysings}}

{{beginboks}}
{{opvolgboks|
titel=Mej. Suid-Afrika|
voor=[[Zozibini Tunzi]]|
na=[[Lalela Mswane]]|
jare=2020}}
{{eindboks}}

{{Saadjie}}
{{Normdata}}
{{DEFAULTSORT:Joubert, Natasha}}

[[Kategorie:Suid-Afrikaanse modelle]]
[[Kategorie:Geboortes in 1997]]
[[Kategorie:Lewende mense]]
[[Kategorie:Alumni van Hoërskool Eldoraigne]]</text>
      <sha1>nrbyxsi3q8is5je91687kb3giheruzn</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816618</id>
      <parentid>2816617</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:47:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Pynappel het bladsy [[Natasha Joubert (Mej. SA 2023)]] na [[Natasha Joubert (Mej. Suid-Afrika 2023)]] geskuif: Dubbelsinnig met Saoedi-Arabië</comment>
      <origin>2816617</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2588" sha1="nrbyxsi3q8is5je91687kb3giheruzn" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Titelhouer
| naam            = Natasha Joubert
| beeld           = Natasha joubert 2021 1.jpg
| beeldgrootte    = 
| beeldbeskrywing = 
| beeldonderskrif = Natasha Joubert in 2021
| geboortenaam    = 
| gebore          ={{Geboortedatum en ouderdom|1997|7|23|df=y}}
| plek            = [[Pretoria]], [[Gauteng]]
| nasionaliteit   ={{vlagikoon|RSA}} Suid-Afrikaner
| alias           = 
| geboortedatum   =
| geboorteplek    = 
| sterfdatum      = 
| sterfplek       = 
| beroep          = Model, modeontwerper
| webwerf         = 
}}
&lt;!-- sy was nie met die geestelike sanger [[Willie Joubert]] getroud nie, dis 'n ander Natasha Joubert....--&gt;
'''Natasha Joubert''' (gebore 23 Julie [[1997]]) is 'n [[Suid-Afrika]]anse skoonheidskoningin wat by Time Square in Pretoria as die wenner van die [[Mej. Suid-Afrika]]-kompetisie in 2023 gekroon is (haar tweede probeerslag).&lt;ref name=&quot;news24&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.news24.com/channel/the-juice/news/pageant/here-are-the-2020-miss-south-africa-top-10-20200805|title=Here are the 2020 Miss South Africa top 10|date=5 Augustus 2020|work=News 24|last=Morkel|first=Graye}}&lt;/ref&gt; Sy is vroeër as Mej. Heelal Suid-Afrika 2020 aangewys en het Suid-Afrika by die Mej. Heelal 2020-kompetisie verteenwoordig, maar was onsuksesvol daarmee.

== Vroeë lewe en opvoeding ==
Joubert is op 23 Julie 1997 in Pretoria gebore.&lt;ref name=&quot;Miss SA Bio&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.misssa.co.za/miss-sa-2020-runners-up/|title=Runners-Up|access-date=10 December 2020|publisher=Miss South Africa}}&lt;/ref&gt; Haar pa is oorlede toe sy 'n tiener was, terwyl haar ma, Ninette, 'n finalejaar Baccalaureusgraadstudent was toe Joubert aan die Mej Suid-Afrika 2020 deelgeneem het. Sy is die jongste van drie broers en susters.&lt;ref name=&quot;Miss SA Bio&quot;/&gt;

Joubert het in Centurion, Gauteng, grootgeword en het aan die Hoërskool Eldoraigne skoolgegaan.&lt;ref name=&quot;Miss SA Bio&quot;/&gt; Daarna het sy by die Boston City Campus en Business College ingeskryf en 'n Baccalaureusgraad in bemarkingsbestuur in 2020 verwerf. Voor Mej. Suid-Afrika 2020 het Joubert as skakelbeampte vir 'n regsfirma gewerk en is ook die stigter en eienaar van 'n modeontwerpmaatskappy, ''Natalia Jefferys''.&lt;ref name=&quot;Miss SA Bio&quot;/&gt;
  
== Verwysings ==
{{Verwysings}}

{{beginboks}}
{{opvolgboks|
titel=Mej. Suid-Afrika|
voor=[[Zozibini Tunzi]]|
na=[[Lalela Mswane]]|
jare=2020}}
{{eindboks}}

{{Saadjie}}
{{Normdata}}
{{DEFAULTSORT:Joubert, Natasha}}

[[Kategorie:Suid-Afrikaanse modelle]]
[[Kategorie:Geboortes in 1997]]
[[Kategorie:Lewende mense]]
[[Kategorie:Alumni van Hoërskool Eldoraigne]]</text>
      <sha1>nrbyxsi3q8is5je91687kb3giheruzn</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Bespreking:Natasha Joubert (Mej. Suid-Afrika 2023)</title>
    <ns>1</ns>
    <id>394384</id>
    <revision>
      <id>2816620</id>
      <parentid>2597820</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:47:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Pynappel het bladsy [[Bespreking:Natasha Joubert (Mej. SA 2023)]] na [[Bespreking:Natasha Joubert (Mej. Suid-Afrika 2023)]] geskuif: Dubbelsinnig met Saoedi-Arabië</comment>
      <origin>2531603</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="44" sha1="2v27w7bebgol2ym1cn6ibpmrzbxwbzv" xml:space="preserve">{{Kop van besprekingsbladsy}}
{{Bladtrekke}}</text>
      <sha1>2v27w7bebgol2ym1cn6ibpmrzbxwbzv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Telefe</title>
    <ns>0</ns>
    <id>400586</id>
    <revision>
      <id>2816572</id>
      <parentid>2794689</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:30:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>DABFDIANDFUEGITO</username>
        <id>191590</id>
      </contributor>
      <comment>telefe svg logo</comment>
      <origin>2816572</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="483" sha1="8n5exyy953lyu7b1t4nvoz6kc53u0cn" xml:space="preserve">{{Weesbladsy}}
[[File:Televisión_Federal_Logo.svg|thumb|right|]]
'''Telefe''' (akroniem vir '''Televisión Federal''') is 'n [[Argentinië|Argentynse]] televisienetwerk wat deur [[Paramount Global]] besit word. Dit is in 1990 deur Avelino Porto en ander medewerkers gestig. Die netwerk se hoofkwartier is in [[Buenos Aires]].

== Eksterne skakels ==
* [http://www.telefe.com/ Amptelike webwerf]

{{Normdata}}
[[Kategorie:Argentynse televisiekanale]]
[[Kategorie:Uitsaaikorporasies]]</text>
      <sha1>8n5exyy953lyu7b1t4nvoz6kc53u0cn</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Fidjiaanse Rugbyunie</title>
    <ns>0</ns>
    <id>409647</id>
    <revision>
      <id>2816402</id>
      <parentid>2810043</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T16:57:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>131157</id>
      </contributor>
      <comment>Red 1 verwysing(s) en merk 1 as dood.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>2816402</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6808" sha1="tfigclgfenxgn8v0ze4j12bpo9nd4vc" xml:space="preserve">{{Inligtingskas2
|naam = Fidjiaanse Rugbyunie
|kleur = 
|titel =
|beeld = Kenteken van die Fidjiaanse nasionale rugbyspan.svg
|beeld_wydte = 200px
|beeld_onderskrif = Kenteken van die Fidjiaanse Rugbyunie
|beeld2 = 
|beeld2_wydte = 
|beeld2_onderskrif = 
|opskrif1 = [[Engels]]e naam
|1 = ''Fiji Rugby Union''
|opskrif2 = Afkorting
|2 = FRU
|opskrif3 = [[Land]]
|3 = {{vlagland|Fidji}}
|opskrif4 = [[Sport]]soorte
|4 = [[Rugby]], [[Sewesrugby]]
|opskrif5 = Stigting
|5 = 1913
|opskrif6 = 
|6 = 
|opskrif7 = Lid van
|7 = [[Wêreldrugby]]
|opskrif8 = Aangesluit in
|8 = 1987
|opskrif9 = Vastelandse beheerliggaam
|9 = [[Oseanië Rugby]]
|opskrif10 = President
|10 = Filipe Q. Tuisawau
|opskrif11 = Setel
|11 = [[Suva]], Fidji
|opskrif12 = [[Amptelike taal|Amptelike tale]]
|12 = Engels en [[Fidjiaans]]
|opskrif13 = Amptelike webwerf
|13 = [https://www.fijirugby.com/ ''fijirugby.com'']
|opskrif14 = 
|14 = 
|opskrif15 = 
|15 = 
|opskrif16 = 
|16 = 
|opskrif17 = 
|17 = 
|opskrif18 = 
|18 = 
|opskrif19 = 
|19 = 
|opskrif20 = 
|20 = 
}}

Die '''Fidjiaanse Rugbyunie''' ([[Engels]]: ''Fiji Rugby Union'', afgekort “FRU”) is die bestuursliggaam wat [[rugby]] en [[sewesrugby]] in [[Fidji]] beheer. Die beheerliggaam is in 1913 gestig en in [[Suva]] gesetel. Sedert 1987 verteenwoordig dit Fidji by [[Wêreldrugby]] en sedert 2000 ook by [[Oseanië Rugby]] (“OR”).

== Geskiedenis ==
Die Fidjiaanse Rugbyunie is in 1913 gestig onder die naam Fidjiaanse Rugbyvoetbalunie (''Fiji Rugby Football Union'', FRFU), maar tot in 1945 het ook die ''Fiji Native Union'' bestaan, wat in dié jaar in die FRFU geïntegreer is. In 1963 het die beheerliggaam sy huidige naam aanvaar. In 1987, net voor die [[Rugbywêreldbeker 1987|eerste rugbywêreldbekertoernooi]], het dit ’n volle lid van die Internasionale Rugbyvoetbalraad (IRVR; nou [[Wêreldrugby]]) geword.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.world.rugby/organisation/membership/oceania/fiji |title=Fiji |publisher=[[Wêreldrugby]] |accessdate=6 Junie 2025}}&lt;/ref&gt; Daarbenewens was die Fidjiaanse Rugbyunie in 2000 ’n stigtingslid van die Vereniging van Oseaniese Rugbyunies (''Federation of Oceania Rugby Unions'', FORU; nou [[Oseanië Rugby]]).&lt;ref&gt;{{en}} {{cite book |author=Robert F. Dewey |title=Rugby Union Football, Pacific Islands |editor=John Nauright, Charles Parrish |work=Sports around the world: History, culture and practice |edition=1 |publisher=ABC-Clio |location=Santa Barbara |year=2012 |ISBN=978-1-59884-300-2 |pages=445–447}}&lt;/ref&gt;

== Taak ==
Die Fidjiaanse Rugbyunie organiseer verskeie nasionale spanne, insluitend [[Fidjiaanse nasionale rugbyspan|Fidji se nasionale seniormansrugbyspan]] (die “Vlieënde Fidjiane”), [[Fidjiaanse nasionale vrouerugbyspan|vroue]] (''Fijiana'') en jeug. Die FRU hou ook toesig oor sewesrugby in Fidji en aangesien dit ’n Olimpiese sportsoort is, werk hulle met die Fidjiaanse [[Nasionale Olimpiese Komitee]] saam. Fidji is een van die min lande waar rugby die hoofsport is. Slegs die [[Cookeilande]], [[Nieu-Seeland]], [[Samoa]], [[Tonga]] en [[Wallis]] kan soortgelyke bewerings maak.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.teivovo.com/history/index.html |title=Rugby History in Fiji |publisher=Teivovo |accessdate=14 November 2007 |archive-url=https://web.archive.org/web/20071114224240/http://www.teivovo.com/history/ |archive-date=14 November 2007 |url-status=dead}}&lt;/ref&gt; Naas die amptelike nasionale span roep die Fidjiaanse Rugbyunie ook ander keurspanne byeen. ''Fiji Warriors'' is die tweede nasionale span van Fidji en hulle neem aan Wêreldrugby se Stille Oseaan-uitdaagtoernooi deel. Die ''Fiji Sevens'' is die Fidjiaanse sewesrugbyspan en hulle neem aan internasionale toernooie soos Wêreldrugby se Sewesreeks, Sewesrugbywêreldbeker, [[Olimpiese Somerspele]] en die [[Statebondspele]] deel.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.fijirugby.com/teams/national-15s/ |title=National 15s |publisher=[[Fidjiaanse Rugbyunie]] |accessdate=6 Junie 2025 |archive-date=13 Mei 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250513223501/https://www.fijirugby.com/teams/national-15s/ |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; Daarbenewens bestuur die beheerliggaam kinder- en jeugrugby in Fidji. Kinders en jongmense word reeds op skool aan rugby bekend gestel en na gelang van hul belangstelling en talent begin hulle met hul afrigting.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.fijirugby.com/tournaments/schools-rugby/ |title=Schools Rugby |publisher=[[Fidjiaanse Rugbyunie]] |accessdate=6 Junie 2025 }}{{Dooie skakel|date=Junie 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt; Net soos ander rugbylande beskik Fidji oor ’n o/20-nasionale span wat aan die [[Wêreldrugby o/20-kampioenskap]] deelneem.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.world.rugby/tournaments/u20/championship |title=World Rugby U20 Championship |publisher=[[Wêreldrugby]] |accessdate=6 Junie 2025}}&lt;/ref&gt;

As deel van die Stille Oseaan-eilande Rugbyalliansie het die beheerliggaam van 2004 wedstryde gereël van die Stille Oseaan-eilanders, ’n gemeensame keurspan van die drie Stille Oseaan-[[Eilandstaat|eilandstate]] Fidji, [[Samoa]] en [[Tonga]]. Aangesien die Stille Oseaan-eilanders nie die gewenste inkomste vir die beheerliggame gegenereer het nie, het die Samoaanse beheerliggaam dié samewerking in 2009 beëindig.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.planetrugby.com/story/0,25883,16024_5437460,00.html |title=Samoa quits Pacific Islands Rugby Alliance |publisher=Planet Rugby |date=17 Julie 2009 |accessdate=21 Julie 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090721003642/http://www.planetrugby.com/story/0,25883,16024_5437460,00.html |archive-date=21 Julie 2009 |url-status=dead}}&lt;/ref&gt; Sedert 2022 word Fidji in die internasionale [[Superrugby]]toernooi verteenwoordig deur die professionele span Fijian Drua, wat aan dié toernooi deelneem saam met spanne uit Australië, Nieu-Seeland en een uit die [[Stille Oseaan]]-eilande (feitlik die Cookeilande, Fidji, Samoa en Tonga).&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://www.sarugbymag.co.za/super-rugby-set-twelve-2022/ |title=Reports: Agreement reached for 12-team Super Rugby from 2022 |publisher=SA Rugby Magazine |accessdate=6 Junie 2025}}&lt;/ref&gt;

Die beheerliggaam reël ook die plaaslike kompetisies. Die hoogste rugbyliga in die land is die Skipperbeker wat in 1963 gestig is.

== Kenteken ==
Die Fidjiaanse Rugbyunie se kenteken toon ’n [[Palmagtige|palmboom]] in swart voor ’n gestileerde rugbybal met ’n swart fraiing en die belettering ''Fiji Rugby'' daaronder.

== Verwysings ==
{{Verwysings|2}}

== Eksterne skakels ==
* {{en}} [https://www.fijirugby.com/ Die Fidjiaanse Rugbyunie se amptelike tuisblad]

{{Affiliasies van Wêreldrugby}}
{{Normdata}}

[[Kategorie:Rugby in Fidji]]
[[Kategorie:Rugbybeheerliggaam]]
[[Kategorie:Wêreldrugby]]</text>
      <sha1>tfigclgfenxgn8v0ze4j12bpo9nd4vc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Bespreking:Iranse aanval op Israel in April 2024</title>
    <ns>1</ns>
    <id>413754</id>
    <revision>
      <id>2816521</id>
      <parentid>2701630</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T02:52:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vryheidsfront Minus</username>
        <id>188698</id>
      </contributor>
      <comment>/* Hernoeming */ nuwe afdeling</comment>
      <origin>2816521</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="275" sha1="2cek6pjeyob1sgtfh4bpd62rpvlxjbf" xml:space="preserve">{{Kop van besprekingsbladsy}}
{{Bladtrekke}}

== Hernoeming ==

Hernoem asseblief die artikel na [[Irannese aanval op Israel in April 2024]]. [[Gebruiker:Vryheidsfront Minus|Vryheidsfront Minus]] ([[Gebruikerbespreking:Vryheidsfront Minus|kontak]]) 02:52, 28 Junie 2025 (UTC)</text>
      <sha1>2cek6pjeyob1sgtfh4bpd62rpvlxjbf</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816542</id>
      <parentid>2816521</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:02:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <comment>/* Hernoeming */ Antwoord</comment>
      <origin>2816542</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="423" sha1="e4rkfdw3ec4s2wbwquefye0iqi5odx1" xml:space="preserve">{{Kop van besprekingsbladsy}}
{{Bladtrekke}}

== Hernoeming ==

Hernoem asseblief die artikel na [[Irannese aanval op Israel in April 2024]]. [[Gebruiker:Vryheidsfront Minus|Vryheidsfront Minus]] ([[Gebruikerbespreking:Vryheidsfront Minus|kontak]]) 02:52, 28 Junie 2025 (UTC)

:CC @[[Gebruiker:BurgertB|BurgertB]] – 🍍 [[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) 08:02, 28 Junie 2025 (UTC)</text>
      <sha1>e4rkfdw3ec4s2wbwquefye0iqi5odx1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Slaai</title>
    <ns>0</ns>
    <id>416600</id>
    <revision>
      <id>2816415</id>
      <parentid>2679065</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T17:54:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2A02:1810:950E:F800:BD01:DFB9:B79F:AE53</ip>
      </contributor>
      <comment>Fouten</comment>
      <origin>2816415</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="707" sha1="ruqkr7rewlusx97zm8qnppa75rbn0po" xml:space="preserve">[[Lêer:Salad platter.jpg|duimnael|regs|Een Soort slaai.]]
'''Slaai''' is een ''gerecht'' wat bestaat uit gemengde bestandsdelen, dikwijls groenten. Het word gewoonlik verkoeld of een [[kamertemperatuur]] bedient, hoewel sommige warm bediend kan worden. Geurmiddelen slasaus, wat in verschillende geuren kan bestaan, is algemene bestanddelen wat in een slaai voorkomt.

== Bronnelys ==
* {{Citation |publisher = Jacksonville Printing Co. |location = Jacksonville, Fla |title = Florida Salads: a collection of dainty, wholesome salad recipes that will appeal to the most fastidious |author = Frances Barber Harris |date = 1918 |oclc = 509840 |ol = 6612631M }}

{{Saadjie}}
{{Normdata}}

[[Kategorie:Voedsel]]</text>
      <sha1>ruqkr7rewlusx97zm8qnppa75rbn0po</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816416</id>
      <parentid>2816415</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T17:55:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Oesjaar</username>
        <id>7467</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Wysiging deur [[Special:Contributions/2A02:1810:950E:F800:BD01:DFB9:B79F:AE53|2A02:1810:950E:F800:BD01:DFB9:B79F:AE53]] teruggerol na laaste weergawe deur [[User:Rooiratel|Rooiratel]]</comment>
      <origin>2679065</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="701" sha1="ilf6txvhiihwexswd751ssfbbktcn1v" xml:space="preserve">[[Lêer:Salad platter.jpg|duimnael|regs|'n Soort slaai.]]
'n '''Slaai''' is 'n [[gereg]] wat bestaan uit gemengde bestanddele, dikwels groente. Hulle word gewoonlik verkoel of teen [[kamertemperatuur]] bedien, hoewel sommige warm bedien kan word. Geurmiddels en slaaisouse, wat in 'n verskeidenheid geure bestaan, is algemene bestanddele wat in 'n slaai voorkom.

== Bronnelys ==
* {{Citation |publisher = Jacksonville Printing Co. |location = Jacksonville, Fla |title = Florida Salads: a collection of dainty, wholesome salad recipes that will appeal to the most fastidious |author = Frances Barber Harris |date = 1918 |oclc = 509840 |ol = 6612631M }}

{{Saadjie}}
{{Normdata}}

[[Kategorie:Voedsel]]</text>
      <sha1>ilf6txvhiihwexswd751ssfbbktcn1v</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Bespreking:Iranse aanval op Israel in Oktober 2024</title>
    <ns>1</ns>
    <id>419470</id>
    <revision>
      <id>2816516</id>
      <parentid>2701682</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T02:51:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vryheidsfront Minus</username>
        <id>188698</id>
      </contributor>
      <comment>/* Hernoeming */ nuwe afdeling</comment>
      <origin>2816516</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="287" sha1="dhsdg0gc5eocig8npcd6r6ebsv803d7" xml:space="preserve">{{Kop van besprekingsbladsy}}
{{Bladtrekke}}

== Hernoeming ==

Hierdie artikel behoort hernoem te word na [[Irannese aanval op Israel in Oktober 2024]]. [[Gebruiker:Vryheidsfront Minus|Vryheidsfront Minus]] ([[Gebruikerbespreking:Vryheidsfront Minus|kontak]]) 02:51, 28 Junie 2025 (UTC)</text>
      <sha1>dhsdg0gc5eocig8npcd6r6ebsv803d7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>2025 Formule Een-seisoen</title>
    <ns>0</ns>
    <id>421565</id>
    <revision>
      <id>2816376</id>
      <parentid>2815731</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T12:06:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Balenda</username>
        <id>83524</id>
      </contributor>
      <comment>/* Inskrywings */ Inskryflys OOS</comment>
      <origin>2816376</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="74449" sha1="dvj0p73rhsb5dycayuyuye3fkoyv6f7" xml:space="preserve">{{F1 seisoen
| Vorige = 2024
| Huidige = 2025
| Volgende = 2026
}}
[[Lêer:Max Verstappen 2017 Malaysia 3.jpg|duimnael|260px|[[Max Verstappen]] is die 2024-jaerkampioen.]]
[[Lêer:F1 75 Logo.png|thumb|260px|Logo - Formule 1 75 jaar]]
Die '''2025 FIA Formule Een Wêreldkampioenskap''' is 'n beplande motorrenkampioenskap vir Formule Een-motors. Dit sal die 76ste uitgawe van die [[Formule Een|Formule Een Wêreldkampioenskap]] wees. Dit word deur die [[Fédération Internationale de l'Automobile]] (FIA), die beheerliggaam van internasionale [[motorsport]], as die hoogste klas kompetisie vir oopwiel-renmotors erken. Die kampioenskap is geskeduleer om oor vier-en-twintig Grands Prix beslis te word, wat regoor die wêreld gehou word, behalwe in Afrika. Dit sal in Maart begin en in Desember eindig.

Renjaers en spanne sal meeding om onderskeidelik die titels Wêreldrenjaerkampioen en Wêreldvervaardigerkampioen. [[Max Verstappen]] is die heersende jaerskampioen.&lt;ref&gt;{{nl}}{{Citeer web |url=https://racingnews365.nl/verstappen-kroont-zich-tot-viervoudig-wereldkampioen-in-las-vegas |titel=Verstapen kroont zich tot viervoudig wereldkampioen in Las Vegas |website=racingnews365.nl |datum=2024-11-24}}&lt;/ref&gt;

== Algemeen ==
Die derde weergawe van die tegniese regulasies is op 7 April 2025 gepubliseer.&lt;ref&gt;{{en}}{{Citeer web |url=https://www.fia.com/sites/default/files/documents/fia_2025_formula_1_technical_regulations_-_issue_03_-_2025-04-07.pdf |titel=2025 Formula 1 Technical Regulations - Issue 3|website=fia.com |datum=2025-04-07}}&lt;/ref&gt;

=== Tegniese regulasies ===
Die minimum toegelate massa vir die bestuurder sal van 80 kilogram tot 82 kilogram verhoog word. Gevolglik sal die totale minimummassa van die motor sonder brandstof van 798 kilogram tot 800 kilogram toeneem.&lt;ref&gt;{{en}}{{Citeer web |url=https://www.racefans.net/2024/07/23/new-points-system-rejected-minimum-weight-rising-to-800kg-in-2025/ |titel=New points system rejected, minimum weight rising to 800kg in 2025 |website=racefans.net |datum=2024-07-23}}&lt;/ref&gt;

=== Sportregulasies ===
Die vyfde weergawe van die sportregulasies is op 30 April 2025 gepubliseer.&lt;ref name=SR&gt;{{en}}{{Citeer web |url=https://www.fia.com/system/files/documents/fia_2025_formula_1_sporting_regulations_-_issue_5_-_2025-04-30.pdf |titel=2025 Formula 1 Sporting Regulations - Issue 5|website=fia.com |datum=2025-04-30}}&lt;/ref&gt; 

==== Vereistes vir vrye oefening renjaers ====
Die vereiste om 'n jong bestuurder tydens vrye oefening in te stel sal verhoog word van een keer per seisoen per motor tot twee keer per seisoen per motor.&lt;ref&gt;{{en}}{{citeer web|url=https://www.fia.com/news/future-regulations-across-multiple-categories-confirmed-during-world-motor-sport-council |titel=Future regulations across multiple categories confirmed during the World Motor Sport Council |uitgewer=[[Fédération Internationale de l'Automobile|FIA]] |datum=2024-10-17 |bezochtdatum=2024-11-02}}&lt;/ref&gt;

==== Wegspringrooster ====
Artikel 42 van die sportregulasies bepaal dat indien geen kwalifiserende of naelrenkwalifikasie gehou kan word nie, die wegspringrooster vir die naelren of wedren deur die puntestand in die kampioenskap bepaal sal word.&lt;ref name=SR/&gt;

==== Vinnigste rondte geskrap ====
Die ekstra punt vir die vinnigste rondte wat in die wedren gery is (indien onder die toptien geëindig en as minstens 50% wedrenafstand deur die leier van die wedren afgelê is) is uit die sportregulasies geskrap.&lt;ref&gt;{{nl}}{{Citeer web|url=https://nos.nl/artikel/2541114-formule-1-schrapt-met-ingang-van-2025-bonuspunt-voor-snelste-raceronde |titel=Formule 1 schrapt met ingang van 2025 bonuspunt voor snelste raceronde |website=nos.nl |datum=2024-10-17 |bezochtdatum=2024-11-02}}&lt;/ref&gt;

==== Verpligte kuipstoppe in Monaco ====
Om die [[Monaco Grand Prix]] te verbeter, sal die aantal verpligte kuipstoppe vir hierdie byeenkoms vermeerder word. ’n Verpligte tweestopstrategie sal tydens die Grand Prix ingestel word, in beide nat en droë toestande. Boonop word die gebruik van ten minste drie stelle bande in die wedren verpligtend gemaak, met 'n minimum van twee verskillende bandsamestellings as dit 'n droë wedren is.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://racingnews365.nl/officieel-nieuwe-f1-regel-gp-monaco-goedgekeurd |title=Officieel: Nieuwe F1-regel GP Monaco goedgekeurd |website=racingnews365.nl |date=26 Februarie 2025}}&lt;/ref&gt;

==== Naelren ====
Hierdie seisoen, soos in 2024, sal die naelren by ses Grands Prix gehou word. Die [[2025 Chinese Grand Prix|Chinese]], [[2025 Miami Grand Prix|Miami]], [[Belgiese Grand Prix|Belgiese]], [[Verenigde State Grand Prix|Verenigde State]], [[São Paulo Grand Prix|São Paulo]] en [[Katarse Grand Prix|Katarse]] Grands Prix sal die naelren-formaat aanbied.&lt;ref&gt;{{en}}{{Citeer web|url=https://www.formula1.com/en/latest/article/fia-and-formula-1-announce-2025-sprint-calendar.3fjONI6I9cAyThBj73oQRX |titel=FIA and Formula 1 announce 2025 Sprint calendar |website=formula1.com |datum=11 Julie 2024}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |last=Boxall-Legge |first=Jake |date=11 July 2024 |title=F1 Announces Sprint Race Calendar for 2025, Belgium Replaces Austria |url=https://www.motorsport.com/f1/news/f1-announces-sprint-race-calendar-for-2025-belgium-replaces-austria/10633875/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20240905144110/https://www.motorsport.com/f1/news/f1-announces-sprint-race-calendar-for-2025-belgium-replaces-austria/10633875/ |archive-date=5 September 2024 |access-date=11 July 2024 |website=Motorsport.com}}&lt;/ref&gt;

== Kalender ==
[[Lêer:Formula 1 all over the world-2025.svg|thumb|300px|Lande wat 'n [[Lys van Formule Een Grands Prix|Grand Prix]] in 2025 organiseer, word in groen gewys, voormalige organiserende lande word in donkergrys gewys.]]
Die kalender is amptelik op 12 April 2024 aangekondig.&lt;ref name=2025kalender/&gt; Die 2025-kalender bestaan, soos in 2024, uit vier-en-twintig Grands Prix.
{| class=&quot;sortable wikitable&quot; style=&quot;font-size: 85%;&quot; width=&quot;650px&quot;
! data-sort-type=&quot;number&quot; |Rondte
![[Lys van Formule Een Grands Prix|Grand Prix]]
![[Lys van Formule Een-bane|Renbaan]]
! class=&quot;unsortable&quot; |Datum
|-
!1
|[[Australiese Grand Prix]]
|{{Vlagikoon|AUS}} [[Melbourne Grand Prix Renbaan]], [[Melbourne]]
|16 Maart
|-
!2
|[[Chinese Grand Prix]]
|{{Vlagikoon|CHN}} [[Shanghai Internasionale Renbaan]], [[Shanghai]]
|23 Maart
|-
!3
|[[Japannese Grand Prix]]
|{{Vlagikoon|JPN}} [[Suzuka Internasionale Renbaan]], Suzuka
|6 April
|-
!4
|[[Bahreinse Grand Prix]]
|{{Vlagikoon|BHR}} [[Bahrein Internasionale Renbaan]], [[Sakhir]]
|13 April
|-
!5
|[[Saoedi-Arabiese Grand Prix]]
|{{Vlagikoon|SAU}} [[Djedda-straatrenbaan]], [[Djedda]]
|20 April
|-
!6
|[[Miami Grand Prix]]
|{{flagicon|USA}} [[Miami International Autodrome]], Miami Gardens, [[Florida]]
|4 Mei
|-
!7
|[[Emilia-Romagna Grand Prix]]
|{{Vlagikoon|ITA}} [[Enzo en Dino Ferrari-renbaan]], Imola
|18 Mei
|-
!8
|[[Monaco Grand Prix]]
|{{Vlagikoon|MON}} [[Monaco-renbaan]], [[Monaco]]
|25 Mei
|-
!9
|[[Spaanse Grand Prix]]
|{{Vlagikoon|ESP}} [[Barcelona-Catalunya-renbaan]], Montmeló
|1 Junie
|-
!10
|[[Kanadese Grand Prix]]
|{{Vlagikoon|KAN}} [[Gilles Villeneuve-renbaan]], [[Montreal]]
|15 Junie
|-
!11
|[[Oostenrykse Grand Prix]]
|{{Vlagikoon|AUT}} [[Red Bull Ring]], Spielberg
|29 Junie
|-
!12
|[[Britse Grand Prix]]
|{{Vlagikoon|GBR}} [[Silverstone-renbaan]], Silverstone
|6 Julie
|-
!13
|[[Belgiese Grand Prix]]
|{{Vlagikoon|BEL}} [[Circuit de Spa-Francorchamps]], Stavelot
|27 Julie
|-
!14
|[[Hongaarse Grand Prix]]
|{{Vlagikoon|HUN}} [[Hungaroring]], Mogyoród
|3 Augustus
|-
!15
|[[Nederlandse Grand Prix]]
|{{Vlagikoon|NED}} [[Zandvoort-renbaan]], Zandvoort
|31 Augustus
|-
!16
|[[Italiaanse Grand Prix]]
|{{Vlagikoon|ITA}} [[Autodromo Nazionale di Monza]], Monza
|7 September
|-
!17
|[[Azerbeidjanse Grand Prix]]
|{{Vlagikoon|AZE}} [[Bakoe-straatrenbaan]], [[Bakoe]]
|21 September
|-
!18
|[[Singapoerse Grand Prix]]
|{{Vlagikoon|SIN}} [[Marinabaai Straatrenbaan]], [[Singapoer]]
|5 Oktober
|-
!19
|[[Verenigde State Grand Prix]]
|{{Vlagikoon|USA}} [[Circuit of the Americas]], [[Austin, Texas]]
|19 Oktober
|-
!20
|[[Meksikaanse Grand Prix]]
|{{Vlagikoon|MEX}} [[Autódromo Hermanos Rodríguez]], [[Meksikostad]]
|26 Oktober
|-
!21
|[[Brasiliaanse Grand Prix|São Paulo Grand Prix]]
|{{Vlagikoon|BRA}} [[José Carlos Pace-renbaan|Interlagos]], [[São Paulo]]
|9 November
|-
!22
|[[Las Vegas Grand Prix]]
|{{Vlagikoon|USA}} [[Las Vegas Straatrenbaan]], Paradise, [[Nevada]]
|22 November
|-
!23
|[[Katarse Grand Prix]]
|{{Vlagikoon|QAT}} [[Losail Internasionale Renbaan]], [[Lusail]]
|30 November
|-
!24
|[[Aboe Dhabi Grand Prix]]
|{{Vlagikoon|UAE}} [[Yas Marina-renbaan]], [[Aboe Dhabi]]
|7 Desember
|- class=&quot;sortbottom&quot;
! colspan=&quot;4&quot; align=&quot;bottom&quot; |'''Bron:'''&lt;ref name=2025kalender&gt;{{en}}{{Citeer web|url=https://www.fia.com/news/fia-and-formula-1-announce-2025-calendar |titel=FIA and Formula 1 announce 2025 calendar |website=FIA.com |datum=2024-04-12}}&lt;/ref&gt;
|}

=== Kalenderveranderings in 2025 ===
* Die [[Australiese Grand Prix]] is die eerste wedren van die seisoen vir die eerste keer sedert [[2019 Formule Een-seisoen|2019]].
* Die [[Chinese Grand Prix]] en die [[Japannese Grand Prix]] het plekke op die kalender verwissel.
* Die [[Bahreinse Grand Prix]] asook die [[Saoedi-Arabiese Grand Prix]] is van Maart na April geskuif weens [[Ramadan]].
* Die [[Spaanse Grand Prix]] en die [[Kanadese Grand Prix]] het plekke op die kalender verwissel.
* Die [[Belgiese Grand Prix]] en die [[Hongaarse Grand Prix]] het plekke op die kalender verwissel.
* Die [[Russiese Grand Prix]] was onder kontrak vir die 2025-seisoen. Die kontrak is egter in 2022 beëindig in reaksie op die [[Russiese inval in Oekraïne sedert 2022|Russiese inval in die Oekraïne]].&lt;ref&gt;{{en}}{{Cite web|url=https://www.bbc.co.uk/sport/formula1/60601632|title=Formula 1 terminates contract with Russian Grand Prix|last=Benson|first=Andrew|date=3 March 2022|website=[[BBC Sport]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20220528003455/https://www.bbc.co.uk/sport/formula1/60601632|archive-date=28 May 2022|access-date=3 March 2022}}&lt;/ref&gt;

=== Toetssessie ===
Een voorseisoen-wintertoetssessie is van 26 tot 28 Februarie 2025 op die [[Bahrein Internasionale Renbaan]] in [[Sakhir]], [[Bahrein]] gehou.&lt;ref&gt;{{en}}{{Citeer web|url=https://www.fia.com/news/fia-and-formula-1-confirm-bahrain-will-host-2025-pre-season-testing |titel=FIA and Formula 1 confirm Bahrain will host 2025 pre-season testing |website=fia.com |datum=2024-09-16}}&lt;/ref&gt;

== Inskrywings ==
Die volgende vervaardigers en jaers is onder kontrak om aan die 2025 Wêreldkampioenskap deel te neem. Alle spanne ding mee met bande wat slegs deur [[Pirelli]] verskaf word.&lt;ref&gt;{{en}}{{citeer web |url=https://www.formula1.com/en/latest/article/pirelli-to-continue-as-formula-1s-exclusive-tyre-supplier-until-2027.7xJIxJyMe84N3p7k4iIMjK |titel=Pirelli to continue as Formula 1's exclusive tyre supplier until 2027 |website=formula1.com |datum=2023-10-10}}&lt;/ref&gt; Elke span het ten minste twee renjaers ingeskryf, een vir elk van die twee verpligte motors.
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;font-size: 85%;&quot;
|+{{Nowrap|Spanne en jaers wat gekontrakteer is om aan die 2025 Wêreldkampioenskap deel te neem}}
!Inskrywer
!Vervaardiger
!Onderstel
!Kragbron
!Nr.
!Renjaer
!{{Afkorting|Grands Prix|Rondtes ingeskryf}}
!style=&quot;border-left:2px solid #aaaaaa&quot;|Nr.
!Renjaers vrye oefening
!{{Afkorting|Grands Prix|Rondtes ingeskryf}}
|-style=&quot;border-top:2px solid #aaaaaa&quot;
| rowspan=3 |{{Vlagikoon|FRA}} BWT Alpine F1 Team
! rowspan=3 |[[Alpine F1-span|Alpine]]-[[Renault]]
| rowspan=3 |A525
| rowspan=3 |Renault E-Tech RE25
|{{Center|7}}
|{{Vlagikoon|AUS}} [[Jack Doohan]]&lt;ref&gt;{{nl}}{{Cite web |url=https://racingnews365.nl/breaking-alpine-maakt-tweede-coureur-voor-2025-bekend |title=Alpine maakt tweede coureur voor 2025 bekend |website=racingnews365.nl |date=2024-08-23}}&lt;/ref&gt;
|align=center|1–6
|align=center style=&quot;border-left:2px solid #aaaaaa&quot;|62
|{{JP-VLAG}} [[Ryō Hirakawa]]&lt;ref&gt;{{en}}{{Citeer web |url=https://www.formula1.com/en/latest/article/alpine-reserve-ryo-hirakawa-to-drive-in-fp1-at-japanese-grand-prix.5IIKSSCavLbqsTNWewsP8 |titel=Alpine reserve Ryō Hirakawa to drive in FP1 at Japanese Grand Prix |website=formula1.com |datum=1 April 2025}}&lt;/ref&gt;
|align=center|3
|-
|{{Center|43}}
|{{AR-VLAG}} [[Franco Colapinto]]&lt;ref name=Colapinto&gt;{{nl}}{{Citeer web|url=https://racingnews365.nl/breaking-alpine-vervangt-doohan-per-direct |titel=Alpine vervangt Doohan per direct |website=racingnews365.nl |datum=2025-05-07}}&lt;/ref&gt;
|align=center|7–11
|align=center style=&quot;border-left:2px solid #aaaaaa&quot;|
|
|align=center|
|-
|{{Center|10}}
|{{Vlagikoon|FRA}} [[Pierre Gasly]]&lt;ref&gt;{{en}}{{Cite web|url=https://sportsmax.tv/other-sports/column1/motorsport/item/107219-alpine-announces-the-signing-of-pierre-gasly-on-three-year-contract|title=Alpine announces the signing of Pierre Gasly on three-year contract|author=Sports Desk|website=sportsmax.tv|language=en|access-date=2023-07-05|archive-date=2023-07-05|archive-url=https://web.archive.org/web/20230705155911/https://sportsmax.tv/other-sports/column1/motorsport/item/107219-alpine-announces-the-signing-of-pierre-gasly-on-three-year-contract|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
|align=center|1–11
|align=center style=&quot;border-left:2px solid #aaaaaa&quot;|
|
|align=center|
|-style=&quot;border-top:2px solid #aaaaaa&quot;
| rowspan=2 nowrap=&quot;&quot; |{{GB-VLAG}} Aston Martin Aramco F1 Team
! rowspan=2 |[[Aston Martin F1|Aston Martin]]-[[Mercedes-AMG|Mercedes]]
| rowspan=2 |AMR25
| rowspan=2 |Mercedes AMG F1 M16&lt;br /&gt;E Performance
|{{Center|14}}
| nowrap=&quot;&quot; |{{Vlagikoon|ESP}} [[Fernando Alonso]]&lt;ref&gt;{{nl}}{{Citeer web|url=https://nos.nl/artikel/2516397-formule-1-coureur-alonso-verlengt-contract-bij-aston-martin|titel=Formule 1-coureur Alonso verlengt contract bij Aston Martin |website=nos.nl |datum=2024-04-11}}&lt;/ref&gt;
|align=center|1–11
|align=center style=&quot;border-left:2px solid #aaaaaa&quot;|34
|{{BR-VLAG}} [[Felipe Drugovich]]&lt;ref&gt;{{nl}}{{Citeer web|url=https://www.racexpress.nl/formule-1/felipe-drugovich-in-actie-in-de-f1-bolide-van-fernando-alonso-in-bahrein-voor-het-aston-martin-aramco-formula-one-team/n/144071 |titel=Felipe Drugovich in actie in de F1-bolide van Fernando Alonso in Bahrein voor het Aston Martin Aramco Formula One™ Team |website=racexpress.nl |datum=2025-04-08}}&lt;/ref&gt;
|align=center|4
|-
|{{Center|18}}
| nowrap=&quot;&quot; |{{Vlagikoon|CAN}} [[Lance Stroll]]&lt;ref&gt;{{en}}{{Citeer web|url=https://www.astonmartinf1.com/en-GB/news/announcement/aston-martin-aramco-confirms-lance-stroll-for-2025-and-beyond |titel=Aston Martin Aramco confirms Lance Stroll for 2025 and beyond |website=astonmartinf1.com |datum=2024-06-27}}&lt;/ref&gt;
|align=center|1–11
|align=center style=&quot;border-left:2px solid #aaaaaa&quot;|
|
|align=center|
|-style=&quot;border-top:2px solid #aaaaaa&quot;
| rowspan=2 |{{IT-VLAG}} [[Scuderia Ferrari]] [[Hewlett-Packard|HP]]
! rowspan=2 |[[Scuderia Ferrari|Ferrari]]
| rowspan=2 |SF-25
| rowspan=2 |Ferrari 066/12
|{{Center|16}}
| nowrap=&quot;&quot; |{{Vlagikoon|MCO}} [[Charles Leclerc]]&lt;ref&gt;{{nl}}{{Citeer web|url=https://racingnews365.nl/breaking-leclerc-verlengt-zijn-contract-bij-ferrari |titel=Leclerc verlengt zijn contract bij Ferrari voor onbepaalde tijd |website=racingnews365.nl |datum=2024-01-25}}&lt;/ref&gt;
|align=center|1–11
|align=center style=&quot;border-left:2px solid #aaaaaa&quot;|38
|{{SE-VLAG}} [[Dino Beganovic]]&lt;ref&gt;{{nl}}{{Citeer web|url=https://www.formule1.nl/nieuws/f2-coureur-dino-beganovic-maakt-in-bahrein-debuut-voor-ferrari/ |titel=F2-coureur Dino Beganovic maakt in Bahrein Formule 1-debuut voor Ferrari |website=formule1.nl |datum=2025-03-28}}&lt;/ref&gt;
|align=center|4, 11
|-
|{{Center|44}}
|{{Vlagikoon|GBR}} [[Lewis Hamilton]]&lt;ref&gt;{{nl}}{{Citeer web|url=https://nos.nl/artikel/2507120-sensationele-transfer-is-rond-hamilton-rijdt-in-2025-voor-ferrari-sainz-weg |titel=Sensationele transfer is rond: Hamilton rijdt in 2025 voor Ferrari, Sainz weg |website=nos.nl |datum=2024-02-01}}&lt;/ref&gt;
|align=center|1–11
|align=center style=&quot;border-left:2px solid #aaaaaa&quot;|
|
|align=center|
|-style=&quot;border-top:2px solid #aaaaaa&quot;
| rowspan=2 |{{VS-VLAG}} MoneyGram Haas F1-span
! rowspan=2 |[[Haas F1-span|Haas]]-[[Ferrari]]
| rowspan=2 |VF-25
| rowspan=2 |Ferrari 066/12
|{{Center|31}}
| nowrap=&quot;&quot; |{{Vlagikoon|FRA}} [[Esteban Ocon]]&lt;ref&gt;{{nl}}{{Citeer web |url=https://racingnews365.nl/breaking-ocon-tekent-f1-contract-voor-2025 |titel=Ocon tekent F1-contract voor 2025 |website=racingnews365.nl |datum=2024-07-25}}&lt;/ref&gt;
|align=center|1–11
|align=center style=&quot;border-left:2px solid #aaaaaa&quot;|50
|{{JP-VLAG}} [[Ryō Hirakawa]]
|align=center|9
|-
|{{Center|87}}
| nowrap=&quot;&quot; |{{GB-VLAG}} [[Oliver Bearman]]&lt;ref&gt;{{nl}}{{Citeer web |url=https://racingnews365.nl/haas-teambaas-licht-keuze-voor-bearman-toe |titel=Haas-teambaas licht keuze voor Bearman toe |website=racingnews365.nl |datum=2024-07-04}}}&lt;/ref&gt;
|align=center|1–11
|align=center style=&quot;border-left:2px solid #aaaaaa&quot;|50
|{{JP-VLAG}} [[Ryō Hirakawa]]&lt;ref&gt;{{nl}}{{Citeer web|url=https://www.formule1.nl/nieuws/ryo-hirakawa-verruilt-alpine-haas-in-actie-bahrein-reservecoureur/ |titel=Reservecoureur Ryo Hirakawa verruilt Alpine voor Haas, komt in Bahrein opnieuw in actie |website=formule1.nl |datum=2025-04-07}}&lt;/ref&gt;
|align=center|4
|-style=&quot;border-top:2px solid #aaaaaa&quot;
| rowspan=2 |{{CH-VLAG}} Stake F1 Team Kick Sauber&lt;ref name=&quot;KS1&quot;&gt;{{en}}{{Citeer web |url=https://www.sauber-group.com/motorsport/f1-news/streaming-giant-kick-com-secure-sauber-motorsport-chassis-naming-rights-for-2024-and-2025 |titel=Kick.com Secure Sauber Motorsport Chassis Naming Rights |werk=sauber-group.com |bezochtdatum=2023-12-15 |datum=2023-12-15}}&lt;/ref&gt;
! rowspan=2 |[[Sauber Motorsport|Kick Sauber]]-[[Ferrari]]
| rowspan=2 |C45
| rowspan=2 |Ferrari 066/12
|{{Center|5}}
|{{Vlagikoon|BRA}} {{Nowrap|[[Gabriel Bortoleto]]}}&lt;ref&gt;{{Citeer web |url=https://www.formule1.nl/nieuws/formule-2-coureur-gabriel-bortoleto-2025-naar-sauber-line-up-compleet/ |titel=Formule 2-coureur Gabriel Bortoleto in 2025 naar Sauber, line-up compleet |achternaam=Nijhuis |voornaam=Matthijs |website=Formule1.nl |datum=2024-11-06 |bezochtdatum=2024-11-06}}&lt;/ref&gt;
|align=center|1–11
|rowspan=2 align=center style=&quot;border-left:2px solid #aaaaaa&quot;|
|rowspan=2|
|rowspan=2 align=center|
|-
|{{Center|27}}
| nowrap=&quot;&quot; | {{DE-VLAG}} [[Nico Hülkenberg]]&lt;ref&gt;{{nl}}{{Citeer web |url=https://nos.nl/artikel/2518255-hulkenberg-stapt-na-dit-seizoen-over-van-haas-naar-sauber-dat-vanaf-2026-audi-wordt |titel=Hülkenberg stapt na dit seizoen over van Haas naar Sauber, dat vanaf 2026 Audi wordt |website=nos.nl |datum=2024-04-26}}&lt;/ref&gt;
|align=center|1–11
|-style=&quot;border-top:2px solid #aaaaaa&quot;
| rowspan=2 |{{GB-VLAG}} McLaren Formula 1 Team
! rowspan=2 nowrap=&quot;&quot; |[[McLaren]]-[[Mercedes-AMG|Mercedes]]
| rowspan=2 |MCL39
| rowspan=2 |Mercedes AMG F1 M16&lt;br /&gt;E Performance
|{{Center|4}}
|{{Vlagikoon|GBR}} [[Lando Norris]]&lt;ref&gt;{{en}}{{Cite web|url=https://www.formula1.com/en/latest/article.breaking-norris-agrees-major-contract-extension-to-stay-at-mclaren-until.5bK60HZJ6ddtdr1R2yIPhX.html|title=Lando Norris agrees major contract extension to stay at McLaren until 2025|date=9 Februarie 2022|website=Formula1.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20220614234745/https://www.formula1.com/en/latest/article.breaking-norris-agrees-major-contract-extension-to-stay-at-mclaren-until.5bK60HZJ6ddtdr1R2yIPhX.html|archive-date=14 Junie 2022|access-date=18 Junie 2022}}&lt;/ref&gt;
|align=center|1–11
|align=center style=&quot;border-left:2px solid #aaaaaa&quot;|89
|{{Vlagikoon|IRE}} [[Alex Dunne]]&lt;ref&gt;{{nl}}{{Citeer web |url=https://www.formule1.nl/nieuws/mclaren-en-ferrari-kiezen-voor-rookies-in-oostenrijk-geweldige-kans/ |titel=McLaren en Ferrari kiezen voor rookies in Oostenrijk: ‘Geweldige kans’ |website=formule1.nl |datum=2025-06-23}}&lt;/ref&gt;
|align=center|11
|-
|{{Center|81}}
|{{Vlagikoon|AUS}} [[Oscar Piastri]]&lt;ref&gt;{{nl}}{{Cite web |url=https://www.nu.nl/formule-1/6281705/piastri-verlengt-contract-bij-mclaren-betekent-veel-voor-me-dat-ik-zo-gewild-ben.html |title=Piastri verlengt contract bij McLaren tot en met 2026 |website=nu.nl |datum=2023-09-20}}&lt;/ref&gt;
|align=center|1–11
|align=center style=&quot;border-left:2px solid #aaaaaa&quot;|89
|
|align=center|
|-style=&quot;border-top:2px solid #aaaaaa&quot;
| rowspan=2 |{{DE-VLAG}} {{Nowrap|Mercedes AMG Petronas F1-span}}
! rowspan=2 |[[Mercedes AMG Petronas F1-span|Mercedes AMG]]
| rowspan=2 |F1 W16
| rowspan=2 |Mercedes AMG F1 M16&lt;br /&gt;E Performance
|{{Center|12}}
|{{Vlagikoon|ITA}} [[Kimi Antonelli]]&lt;ref&gt;{{Cite web |url=https://www.formula1.com/en/latest/article/breaking-kimi-antonelli-confirmed-as-lewis-hamiltons-replacement-with.2TeU01Qm9BjQUlBjl9jBTm |title=Antonelli confirmed as Hamilton’s replacement with Mercedes looking ahead to ‘next chapter’ |website=formula1.com |date=2024-08-31}}&lt;/ref&gt; 
|align=center|1–11
|align=center style=&quot;border-left:2px solid #aaaaaa&quot;|
|
|align=center|
|-
|{{Center|63}}
|{{Vlagikoon|GBR}} [[George Russell]]&lt;ref&gt;{{en}}{{Cite web |url=https://racingnews365.com/russell-reveals-mercedes-f1-contract-timeline |title=Russell reveals Mercedes F1 contract timeline |website=racingnews365.com |date=2023-08-31}}&lt;/ref&gt;
|align=center|1–11
|align=center style=&quot;border-left:2px solid #aaaaaa&quot;|72
|{{DK-VLAG}} [[Frederik Vesti]]&lt;ref&gt;{{nl}}{{Citeer web|url=https://www.gpfans.com/nl/f1-nieuws/1046248/russell-moet-mercedes-bolide-afstaan-tijdens-eerste-vrije-training-bahrein/ |titel=Russell moet Mercedes-bolide afstaan tijdens eerste vrije training Bahrein |website=gpfans.com |datum=2025-04-08}}&lt;/ref&gt;
|align=center|4
|-style=&quot;border-top:2px solid #aaaaaa&quot;
| rowspan=3 nowrap=&quot;&quot; |{{IT-VLAG}} Visa Cash App Racing Bulls F1 Team&lt;ref name=&quot;RB&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.motorsport.com/f1/news/alphatauri-to-be-rebranded-in-f1-2024-says-marko/10488676/|title=AlphaTauri to be rebranded in F1 2024, says Marko|date=2023-06-28|website=Motorsport.com|language=en|access-date=2023-07-05}}&lt;/ref&gt;
! rowspan=3 |[[Racing Bulls]]-[[Honda]] [[Red Bull Powertrains|RBPT]]
| rowspan=3 |VCARB 02
| rowspan=3 |Honda RBPTH003&lt;ref name=&quot;RedBull-engine&quot;&gt;{{en}}{{Cite web|url=https://www.formula1.com/en/latest/article.breaking-red-bull-agree-deal-to-run-honda-engine-technology-until-2025.3wmTSMrtsv6miuwqApz8IT.html|title=Red Bull agree deal to run Honda engine technology until 2025|date=15 February 2021|website=Formula1.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20210215215037/https://www.formula1.com/en/latest/article.breaking-red-bull-agree-deal-to-run-honda-engine-technology-until-2025.3wmTSMrtsv6miuwqApz8IT.html|archive-date=15 February 2021|access-date=15 February 2021}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Autosport Red Bull badged Honda engines&quot;&gt;{{en}}{{Cite news|title=Honda's Sakura facility will supply Red Bull F1 engines in 2022|url=https://www.autosport.com/f1/news/hondas-sakura-facility-will-supply-red-bull-f1-engines-in-2022/6624598/|accessdate=18 July 2021|archivedate=23 October 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211023231945/https://www.autosport.com/f1/news/hondas-sakura-facility-will-supply-red-bull-f1-engines-in-2022/6624598/}}&lt;/ref&gt;
|{{Center|6}}
|{{Vlagikoon|FRA}} [[Isack Hadjar]]&lt;ref&gt;{{nl}}{{Citeer web |url=https://www.gpblog.com/nl/nieuws/319853/hadjar-de-nieuwe-ploeggenoot-van-tsunoda-bij-racing-bulls.html |titel=Racing Bulls heeft knoop doorgehakt: Deze coureur wordt ploeggenoot van Tsunoda |website=nu.nl |datum=2024-12-19}}&lt;/ref&gt;
|align=center|1–11
|rowspan=3 align=center style=&quot;border-left:2px solid #aaaaaa&quot;|
|rowspan=3|
|rowspan=3 align=center|
|-
|{{Center|22}}
| nowrap=&quot;&quot; |{{Vlagikoon|JPN}} [[Yuki Tsunoda]]&lt;ref&gt;{{nl}}{{Cite web|url=https://www.nu.nl/formule-1/6316099/tsunoda-verlengt-contract-en-rijdt-ook-in-2025-voor-racing-bulls.html |title=Tsunoda verlengt contract en rijdt ook in 2025 voor Racing Bulls |website=nu.nl |date=2024-06-08}}&lt;/ref&gt;
|align=center|1–2
|-
| {{Center|30}}
| {{Vlagikoon|NZL}} [[Liam Lawson]]
|align=center|3–11
|-style=&quot;border-top:2px solid #aaaaaa&quot;
| rowspan=3 |{{AT-VLAG}} Oracle Red Bull Racing
! rowspan=3 |[[Red Bull Racing]]-[[Honda]] [[Red Bull Powertrains|RBPT]]
| rowspan=3 |RB21
| rowspan=3 |Honda RBPTH003&lt;ref name=&quot;RedBull-engine&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;Autosport Red Bull badged Honda engines&quot; /&gt;
|{{Center|1}}
| nowrap=&quot;&quot; |{{Vlagikoon|NED}} [[Max Verstappen]]&lt;ref&gt;{{en}}{{Cite web|url=https://www.espn.com/f1/story/_/id/33410775/max-verstappen-signs-new-contract-stay-red-bull-2028 |title=Verstappen signs new contract to stay at Red Bull until 2028|date=3 March 2022|website=ESPN.com |archive-url=https://web.archive.org/web/20220618211011/https://www.espn.com/f1/story/_/id/33410775/max-verstappen-signs-new-contract-stay-red-bull-2028|archive-date=18 Junie 2022|access-date=18 Junie 2022}}&lt;/ref&gt;
|align=center|1–11
|align=center style=&quot;border-left:2px solid #aaaaaa&quot;|37
|{{JP-VLAG}} [[Ayumu Iwasa]]&lt;ref&gt;{{nl}}{{Citeer web |url=https://www.nu.nl/formule-1/6352011/verstappen-staat-zijn-plek-af-aan-rookie-iwasa-in-eerste-training-voor-gp-bahrein.html |titel=Verstappen staat zijn plek af aan rookie Iwasa in eerste training voor GP Bahrein |website=nu.nl |datum=2025-04-09}}&lt;/ref&gt;
|align=center|4
|-
| {{Center|30}}
| {{Vlagikoon|NZL}} [[Liam Lawson]]
|align=center|1–2
|align=center style=&quot;border-left:2px solid #aaaaaa&quot;|
|
|align=center|
|-
|{{Center|22}}
| nowrap=&quot;&quot; |{{Vlagikoon|JPN}} [[Yuki Tsunoda]]
|align=center|3–11
|align=center style=&quot;border-left:2px solid #aaaaaa&quot;|
|
|align=center|
|-style=&quot;border-top:2px solid #aaaaaa&quot;
| rowspan=2 |{{GB-VLAG}} Atlassian Williams Racing
! rowspan=2 |[[Williams Grand Prix Engineering|Williams]]-[[Mercedes-AMG|Mercedes]]
| rowspan=2 |FW47
| rowspan=2 |Mercedes AMG F1 M16&lt;br /&gt;E Performance&lt;ref&gt;{{en}}{{Cite news|title= Williams extends Mercedes F1 power unit deal through 2025|accessdate=13 September 2019|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190921211835/https://motorsportweek.com/news/id/24415|url=https://motorsportweek.com/news/id/24415|archivedate=21 September 2019}}&lt;/ref&gt;
|{{Center|23}}
|{{Vlagikoon|THA}} [[Alexander Albon]]&lt;ref&gt;{{en}}{{Cite web|url=https://www.formula1.com/en/latest/article.breaking-williams-confirm-albon-for-2023-on-new-multi-year-contract.1rpexVv61cyqPW7h7La6LZ.html|title=Williams confirm Albon for 2023 on new multi-year contract|date=3 August 2022|website=Formula1.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20220803141658/https://www.formula1.com/en/latest/article.breaking-williams-confirm-albon-for-2023-on-new-multi-year-contract.1rpexVv61cyqPW7h7La6LZ.html|archive-date=3 Augustus 2022|access-date=3 Augustus 2022}}&lt;/ref&gt;
|align=center|1–11
|align=center style=&quot;border-left:2px solid #aaaaaa&quot;|45
|{{FR-VLAG}} [[Victor Martins]]&lt;ref&gt;{{nl}}{{Citeer web |url=https://nl.motorsport.com/f1/news/victor-martins-formule-1-debuut-barcelona/10727215/ |titel=Victor Martins maakt Formule 1-debuut in Barcelona |website=nl.motorsport.com |datum=2025-05-27}}&lt;/ref&gt;
|align=center|9
|-
|{{Center|55}}
|{{Vlagikoon|ESP}} [[Carlos Sainz jr.]]&lt;ref&gt;{{nl}}{{Citeer web |url=https://nos.nl/artikel/2530783-formule-1-coureur-sainz-stapt-over-van-ferrari-naar-williams |titel=Formule 1-coureur Sainz stapt over van Ferrari naar Williams |website=nos.nl |datum=2024-07-29 |bezochtdatum=2024-07-29}}&lt;/ref&gt;
|align=center|1–11
|align=center style=&quot;border-left:2px solid #aaaaaa&quot;|46
|{{GB-VLAG}} [[Luke Browning]]&lt;ref&gt;{{nl}}{{Citeer web|url=https://www.racexpress.nl/formule-1/luke-browning-rijdt-in-de-fw47-van-williams-racing-in-bahrein-een-droom-die-uitkomt/n/144082 |titel=Luke Browning rijdt in de FW47 van Williams Racing in Bahrein: &quot;Een droom die uitkomt&quot; |website=gpfans.com |datum=2025-04-09}}&lt;/ref&gt;
|align=center|4
|-style=&quot;border-top:2px solid #aaaaaa&quot;
!colspan=&quot;10&quot; align=center| Bron: FIA&lt;ref&gt;{{en}}{{Citeer web|url=https://www.fia.com/events/fia-formula-one-world-championship/season-2025/2025-fia-formula-one-world-championship-entry |titel=2025 FIA Formula One World Championship – Entry List |uitgewer=[[Fédération Internationale de l'Automobile|FIA]] |datum=2025-05-09}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Inskrywingslyste:
* {{en}}{{Citeer web |url=https://www.fia.com/system/files/decision-document/2025_australian_grand_prix_-_entry_list_corrected_.pdf |titel=2025 Australian Grand Prix – Entry List (Corrected) |uitgewer=[[Fédération Internationale de l'Automobile|FIA]] |datum=2025-03-14}}
* {{en}}{{Citeer web |url=https://www.fia.com/system/files/decision-document/2025_chinese_grand_prix_-_entry_list.pdf |titel=2025 Chinese Grand Prix – Entry List |uitgewer=[[Fédération Internationale de l'Automobile|FIA]] |datum=2025-03-21}}
* {{en}}{{citeer web |url=https://www.fia.com/system/files/decision-document/2025_japanese_grand_prix_-_entry_list.pdf |titel=2025 Japanese Grand Prix - Entry List |uitgewer=[[Fédération Internationale de l'Automobile|FIA]] |datum=2025-04-04}}
* {{en}}{{citeer web |url=https://www.fia.com/system/files/decision-document/2025_bahrain_grand_prix_-_entry_list.pdf |titel=2025 Bahrain Grand Prix - Entry List |uitgewer=[[Fédération Internationale de l'Automobile|FIA]] |datum=2025-04-11}}
* {{en}}{{citeer web |url=https://www.fia.com/system/files/decision-document/2025_saudi_arabian_grand_prix_-_entry_list.pdf |titel=2025 Saudi Arabian Grand Prix - Entry List |uitgewer=[[Fédération Internationale de l'Automobile|FIA]] |datum=2025-04-18}}
* {{en}}{{citeer web |url=https://www.fia.com/system/files/decision-document/2025_miami_grand_prix_-_entry_list.pdf |titel=2025 Miami Grand Prix - Entry List |uitgewer=[[Fédération Internationale de l'Automobile|FIA]] |datum=2025-05-02}}
* {{en}}{{citeer web |url=https://www.fia.com/system/files/decision-document/2025_emilia_romagna_grand_prix_-_entry_list.pdf |titel=2025 Emilia Romagna Grand Prix - Entry List |uitgewer=[[Fédération Internationale de l'Automobile|FIA]] |datum=2025-05-16}}
* {{en}}{{citeer web |url=https://www.fia.com/system/files/decision-document/2025_monaco_grand_prix_-_entry_list.pdf |titel=2025 Monaco Grand Prix - Entry List |uitgewer=[[Fédération Internationale de l'Automobile|FIA]] |datum=2025-05-23}}
* {{en}}{{citeer web |url=https://www.fia.com/system/files/decision-document/2025_spanish_grand_prix_-_entry_list.pdf |titel=2025 Spanish Grand Prix - Entry List |uitgewer=[[Fédération Internationale de l'Automobile|FIA]] |datum=2025-05-30}}
* {{en}}{{citeer web |url=https://www.fia.com/system/files/decision-document/2025_canadian_grand_prix_-_entry_list.pdf |titel=2025 Canadian Grand Prix - Entry List |uitgewer=[[Fédération Internationale de l'Automobile|FIA]] |datum=2025-06-13}}
* {{en}}{{citeer web |url=https://www.fia.com/system/files/decision-document/2025_austrian_grand_prix_-_entry_list.pdf |titel=2025 Austrian Grand Prix - Entry List |uitgewer=[[Fédération Internationale de l'Automobile|FIA]] |datum=2025-06-27}}
&lt;/ref&gt;
|}

=== Verandering by spanne in 2025 ===
Die [[RB F1-span]] sal die gebruik van die akroniem RB staak en in plek daarvan meeding as [[Racing Bulls]].&lt;ref name=&quot;RB&quot;/&gt;

=== Veranderinge van renjaers in 2025 ===
==== Verandering van span/funksie ====
* [[Lewis Hamilton]]: [[Mercedes AMG Petronas F1-span|Mercedes]] → [[Scuderia Ferrari|Ferrari]]
* [[Carlos Sainz jr.]]: [[Scuderia Ferrari|Ferrari]] → [[Williams F1|Williams]]
* [[Esteban Ocon]]: [[Alpine F1-span|Alpine]] → [[Haas F1-span|Haas]]
* [[Nico Hülkenberg]]: [[Haas F1-span|Haas]] → [[Sauber|Kick Sauber]]
* [[Liam Lawson]]: [[RB F1-span|RB]] → [[Red Bull Racing|Red Bull]] 
* [[Valtteri Bottas]]: [[Sauber|Kick Sauber]] → [[Mercedes AMG Petronas F1-span|Mercedes]] ''(reserwejaer)''
* [[Franco Colapinto]]: [[Williams F1|Williams]] → [[Alpine F1-span|Alpine]] ''(reserwejaer)''
* [[Zhou Guanyu]]: [[Sauber|Kick Sauber]] → [[Scuderia Ferrari|Ferrari]] ''(reserwejaer)''

==== Nuut in Formule 1 ====
* [[Oliver Bearman]]: Formule 2 (Prema Powerteam) → [[Haas F1-span|Haas]]
* [[Jack Doohan]]: [[Alpine F1-span|Alpine]] ''(reserwejaer)'' → [[Alpine F1-span|Alpine]]
* [[Kimi Antonelli]]: Formule 2 (Prema Powerteam) → [[Mercedes AMG Petronas F1-span|Mercedes]]
* [[Gabriel Bortoleto]]: Formule 2 (Virtuosi Racing) → [[Sauber|Kick Sauber]]&lt;ref name=&quot;signing&quot;&gt;{{Cite web|title=Kick Sauber confirm rookie Bortoleto as second driver for 2025|url=https://www.formula1.com/en/latest/article/breaking-kick-sauber-confirm-rookie-bortoleto-as-second-driver-for-2025.2EL5ciR1wh3baHcobZqGl9 |date=6 November 2024 |language=en}}&lt;/ref&gt;
* [[Isack Hadjar]]: Formule 2 (Campos) → [[Racing Bulls]]

==== Uit Formule 1 vir 2025 ====
* [[Kevin Magnussen]]: [[Haas F1-span|Haas]] → BMW M Motorsport (''fabrieksjaer'')&lt;ref&gt;{{Citeer web |url=https://racer.com/2024/12/05/magnussen-gets-bmw-works-driver-role/ |titel=Magnussen gets BMW works driver role |website=racer.com |datum=2024-12-05 |taal=en-US}}&lt;/ref&gt;
* [[Sergio Pérez]]: [[Red Bull Racing|Red Bull]] → Kontrak nie verleng nie

==== Tydens die seisoen ====
* [[Liam Lawson]] ry vanaf die [[2025 Japannese Grand Prix|Japannese Grand Prix]] vir die span van [[Racing Bulls]].
* [[Yuki Tsunoda]] ry vanaf die Japannese Grand Prix vir die span van [[Red Bull Racing|Red Bull]].
* [[Franco Colapinto]] vervang [[Jack Doohan]] vanaf die [[2025 Emilia-Romagna Grand Prix|Emilia-Romagna Grand Prix]] by die span van [[Alpine F1-span|Alpine]].

== Uitslae ==
=== Grands Prix ===
&lt;div style=&quot;overflow-x: auto; margin: 1em 0&quot;&gt;
{|class=&quot;wikitable&quot; style=font-size:85%
!Ronde
![[Lys van Formule Een Grands Prix|Grand Prix]]
!Voorste wegspringplek
!Vinnigste ronde
!Wenner&lt;br/&gt;(renjaer)
!Wenner&lt;br/&gt;(vervaardiger)
!Verslag
|-
!1
| {{AU-VLAG}} [[Australiese Grand Prix]]
| {{Vlagikoon|GBR}} [[Lando Norris]]
| {{Vlagikoon|GBR}} [[Lando Norris]]
| {{Vlagikoon|GBR}} [[Lando Norris]]
| {{Vlagikoon|GBR}} [[McLaren]]-[[Mercedes-Benz|Mercedes]]
| [[2025 Australiese Grand Prix|Verslag]]
|-
!2
| {{CN-VLAG}} [[Chinese Grand Prix]] +Naelren '''*&lt;sup&gt;1&lt;/sup&gt;'''
| {{Vlagikoon|AUS}} [[Oscar Piastri]]
| {{Vlagikoon|GBR}} [[Lando Norris]] '''*&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;'''
| {{Vlagikoon|AUS}} [[Oscar Piastri]]
| {{Vlagikoon|GBR}} [[McLaren]]-[[Mercedes-Benz|Mercedes]] 
| [[2025 Chinese Grand Prix|Verslag]]
|-
!3
| {{JP-VLAG}} [[Japannese Grand Prix]]
| {{NL-VLAG}} [[Max Verstappen]]
| {{IT-VLAG}} [[Kimi Antonelli]]
| {{NL-VLAG}} [[Max Verstappen]]
| {{AT-VLAG}} [[Red Bull Racing|Red Bull]]-[[Honda]] [[Red Bull Powertrains|RBPT]]
| [[2025 Japannese Grand Prix|Verslag]]
|-
!4
| {{BH-VLAG}} [[Bahreinse Grand Prix]]
| {{Vlagikoon|AUS}} [[Oscar Piastri]]
| {{Vlagikoon|AUS}} [[Oscar Piastri]]
| {{Vlagikoon|AUS}} [[Oscar Piastri]]
| {{Vlagikoon|GBR}} [[McLaren]]-[[Mercedes-Benz|Mercedes]] 
| [[2025 Bahreinse Grand Prix|Verslag]]
|-
!5
| {{Vlagikoon|SAU}} [[Saoedi-Arabiese Grand Prix]]
| {{Vlagikoon|NED}} [[Max Verstappen]]
| {{Vlagikoon|GBR}} [[Lando Norris]]
| {{Vlagikoon|AUS}} [[Oscar Piastri]]
| {{Vlagikoon|GBR}} [[McLaren]]-[[Mercedes-Benz|Mercedes]] 
| [[2025 Saoedi-Arabiese Grand Prix|Verslag]]
|-
!6
| [[Beeld:Flag of Miami, Florida.svg|20px|Vlag van Miami]] [[Miami Grand Prix]] +Naelren '''*&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt;'''
| {{Vlagikoon|NED}} [[Max Verstappen]]
| {{Vlagikoon|GBR}} [[Lando Norris]]
| {{Vlagikoon|AUS}} [[Oscar Piastri]]
| {{Vlagikoon|GBR}} [[McLaren]]-[[Mercedes-Benz|Mercedes]] 
| [[2025 Miami Grand Prix|Verslag]]
|-
!7
| [[Beeld:Flag of Emilia-Romagna (de facto).svg|20px|Vlag van Emilia-Romagna]] [[Emilia-Romagna Grand Prix]]
| {{Vlagikoon|AUS}} [[Oscar Piastri]]
| {{NL-VLAG}} [[Max Verstappen]]
| {{NL-VLAG}} [[Max Verstappen]]
| {{AT-VLAG}} [[Red Bull Racing|Red Bull]]-[[Honda]] [[Red Bull Powertrains|RBPT]]
| [[2025 Emilia-Romagna Grand Prix|Verslag]]
|-
!8
| {{MC-VLAG}} [[Monaco Grand Prix]]
| {{Vlagikoon|GBR}} [[Lando Norris]]
| {{Vlagikoon|GBR}} [[Lando Norris]]
| {{Vlagikoon|GBR}} [[Lando Norris]]
| {{Vlagikoon|GBR}} [[McLaren]]-[[Mercedes-Benz|Mercedes]]
| [[2025 Monaco Grand Prix|Verslag]]
|-
!9
| {{ES-VLAG}} [[Spaanse Grand Prix]]
| {{Vlagikoon|AUS}} [[Oscar Piastri]]
| {{Vlagikoon|AUS}} [[Oscar Piastri]]
| {{Vlagikoon|AUS}} [[Oscar Piastri]]
| {{Vlagikoon|GBR}} [[McLaren]]-[[Mercedes-Benz|Mercedes]] 
| [[2025 Spaanse Grand Prix|Verslag]]
|-
!10
| {{CA-VLAG}} [[Kanadese Grand Prix]]
| {{vlagikoon|VK}} [[George Russell]]
| {{vlagikoon|VK}} [[George Russell]]
| {{vlagikoon|VK}} [[George Russell]]
| {{vlagikoon|GER}} [[Mercedes AMG Petronas F1-span|Mercedes AMG]]
| [[2025 Kanadese Grand Prix|Verslag]]
|-
!11
| {{AT-VLAG}} [[Oostenrykse Grand Prix]]
| 
| 
| 
| 
| [[2025 Oostenrykse Grand Prix|Verslag]]
|-
!12
| {{GB-VLAG}} [[Britse Grand Prix]]
| 
| 
| 
| 
| [[2025 Britse Grand Prix|Verslag]]
|-
!13
| {{vlagikoon|BEL}} [[Belgiese Grand Prix]] +Naelren
| 
| 
| 
| 
| [[2025 Belgiese Grand Prix|Verslag]]
|-
!14
| {{vlagikoon|HUN}} [[Hongaarse Grand Prix]]
| 
| 
| 
| 
| [[2025 Hongaarse Grand Prix|Verslag]]
|-
!15
| {{vlagikoon|NED}} [[Nederlandse Grand Prix]]
| 
| 
| 
| 
| [[2025 Nederlandse Grand Prix|Verslag]]
|-
!16
| {{vlagikoon|ITA}} [[Italiaanse Grand Prix]]
| 
| 
| 
| 
| [[2025 Italiaanse Grand Prix|Verslag]]
|-
!17
| {{AZ-VLAG}} [[Azerbeidjanse Grand Prix]]
| 
| 
| 
| 
| [[2025 Azerbeidjanse Grand Prix|Verslag]]
|-
!18
| {{vlagikoon|SIN}} [[Singapoerse Grand Prix]]
| 
| 
| 
| 
| [[2025 Singapoerse Grand Prix|Verslag]]
|-
!19
| {{nowrap|{{vlagikoon|VSA}} [[Verenigde State Grand Prix]]}} +Naelren
| 
| 
| 
| 
| [[2025 Verenigde State Grand Prix|Verslag]]
|-
!20
| {{vlagikoon|MEX}} [[Meksikaanse Grand Prix|Meksikostad Grand Prix]]
| 
| 
| 
| 
| [[2025 Meksikostad Grand Prix|Verslag]]
|-
!21
| [[Beeld:Bandeira_da_cidade_de_São_Paulo.svg|18px|rand|Vlag van São Paulo]] [[Brasiliaanse Grand Prix|São Paulo Grand Prix]] +Naelren
| 
| 
| 
| 
| [[2025 São Paulo Grand Prix|Verslag]]
|-
!22
| [[Beeld:Flag of Las Vegas, Nevada.svg|20px|rand|Vlag van Las Vegas]] [[Las Vegas Grand Prix]]
| 
| 
| 
| 
| [[2025 Las Vegas Grand Prix|Verslag]]
|-
!23
| {{vlagikoon|QAT}} [[Katarse Grand Prix]] +Naelren
| 
| 
| 
| 
| [[2025 Katarse Grand Prix|Verslag]]
|-
!24
| {{AE-VLAG}} [[Aboe Dhabi Grand Prix]]
| 
| 
| 
| 
| [[2025 Aboe Dhabi Grand Prix|Verslag]]
|}
&lt;/div&gt;
'''*&lt;sup&gt;1&lt;/sup&gt;''' [[Lewis Hamilton]] wen die naelren van die [[2025 Chinese Grand Prix#Naelren|Chinese Grand Prix]].&lt;br/&gt;
'''*&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;''' [[Lewis Hamilton]] ry die vinnigste ronde in China maar is later gediskwalifiseer.&lt;br/&gt;
'''*&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt;''' [[Lando Norris]] wen die naelren van die [[2025 Miami Grand Prix#Naelren|Miami Grand Prix]].

=== Puntestelsel ===
Punte word op 'n glyskaal toegeken vir die eerste tien geklassifiseerde renjaers. Punte vir die naelren word op 'n glyskaal toegeken vir die eerste agt geklassifiseerde renjaers. Die punte vir elke wedren word soos volg toegeken:

{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;font-size: 85%; text-align:center&quot;
|bgcolor=dfdfdf align=left|'''Plek'''
|bgcolor=ffffbf|{{0}}'''1ste'''{{0}}
|bgcolor=dfdfdf|{{0}}'''2de'''{{0}}
|bgcolor=ffdf9f|{{0}}'''3de'''{{0}}
|bgcolor=dfffdf|{{0}}'''4de'''{{0}}
|bgcolor=dfffdf|{{0}}'''5de'''{{0}}
|bgcolor=dfffdf|{{0}}'''6de'''{{0}}
|bgcolor=dfffdf|{{0}}'''7de'''{{0}}
|bgcolor=dfffdf|{{0}}'''8de'''{{0}}
|bgcolor=dfffdf|{{0}}'''9de'''{{0}}
|bgcolor=dfffdf|{{0}}'''10de'''{{0}}
|-
|bgcolor=dfdfdf align=left|'''Grand Prix'''
|bgcolor=ffffbf|25
|bgcolor=dfdfdf|18
|bgcolor=ffdf9f|15
|bgcolor=dfffdf|12
|bgcolor=dfffdf|10
|bgcolor=dfffdf|8
|bgcolor=dfffdf|6
|bgcolor=dfffdf|4
|bgcolor=dfffdf|2
|bgcolor=dfffdf|1
|-
|bgcolor=dfdfdf align=left|'''Naelren'''
|bgcolor=ffffff|8
|bgcolor=ffffff|7
|bgcolor=ffffff|6
|bgcolor=ffffff|5
|bgcolor=ffffff|4
|bgcolor=ffffff|3
|bgcolor=ffffff|2
|bgcolor=ffffff|1
|}

=== Ranglys van renjaers ===
{{F1 bestuurders resultate legende (weergawe 4)}}
&lt;div style=&quot;overflow-x: auto; margin: 1em 0&quot;&gt;
{| class= &quot;wikitable&quot; style=&quot;font-size: 85%; text-align:center;&quot;
|-
!valign=&quot;middle&quot; rowspan=2|Plek
!valign=&quot;middle&quot; rowspan=2|{{Afkorting|Nr.|Motornommer van renjaer}}
!valign=&quot;middle&quot; rowspan=2|Renjaer
!valign=&quot;middle&quot; colspan=&quot;24&quot;|[[Lys van Formule Een Grands Prix|Grands Prix]]
!valign=&quot;middle&quot; rowspan=2 style=&quot;position:sticky; right:0; background-clip:padding-box;&quot;|Punte
|-
!width=&quot;3%&quot;|{{AU-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Australiese Grand Prix|AUS]]
!width=&quot;3%&quot;|{{CN-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Chinese Grand Prix|CHN]]
!width=&quot;3%&quot;|{{JP-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Japannese Grand Prix|JPN]]
!width=&quot;3%&quot;|{{BH-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Bahreinse Grand Prix|BHR]]
!width=&quot;3%&quot;|{{vlagikoon|SAU}}&lt;br/&gt;[[2025 Saoedi-Arabiese Grand Prix|SAU]]
!width=&quot;3%&quot;|[[Beeld:Flag of Miami, Florida.svg|20px|Vlag van Miami]]&lt;br/&gt;[[2025 Miami Grand Prix|MIA]]
!width=&quot;3%&quot;|[[Beeld:Flag of Emilia-Romagna (de facto).svg|20px|Vlag van Emilia-Romagna]]&lt;br/&gt;[[2025 Emilia-Romagna Grand Prix|EMI]]
!width=&quot;3%&quot;|{{MC-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Monaco Grand Prix|MON]]
!width=&quot;3%&quot;|{{ES-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Spaanse Grand Prix|SPA]]
!width=&quot;3%&quot;|{{CA-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Kanadese Grand Prix|KAN]]
!width=&quot;3%&quot;|{{AT-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Oostenrykse Grand Prix|OOS]]
!width=&quot;3%&quot;|{{GB-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Britse Grand Prix|GBR]]
!width=&quot;3%&quot;|{{BE-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Belgiese Grand Prix|BEL]]
!width=&quot;3%&quot;|{{HU-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Hongaarse Grand Prix|HON]]
!width=&quot;3%&quot;|{{NL-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Nederlandse Grand Prix|NED]]
!width=&quot;3%&quot;|{{IT-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Italiaanse Grand Prix|ITA]]
!width=&quot;3%&quot;|{{AZ-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Azerbeidjanse Grand Prix|AZE]] 
!width=&quot;3%&quot;|{{vlagikoon|SIN}}&lt;br/&gt;[[2025 Singapoerse Grand Prix|SIN]]
!width=&quot;3%&quot;|{{VS-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Verenigde State Grand Prix|VSA]]
!width=&quot;3%&quot;|{{MX-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Meksikostad Grand Prix|MXS]]
!width=&quot;3%&quot;|[[Beeld:Bandeira_da_cidade_de_São_Paulo.svg|18px|Vlag van São Paulo]]&lt;br/&gt;[[2025 São Paulo Grand Prix|SAP]]
!width=&quot;3%&quot;|[[Beeld:Flag of Las Vegas, Nevada.svg|20px|Vlag van Las Vegas]]&lt;br/&gt;[[2025 Las Vegas Grand Prix|LSV]]
!width=&quot;3%&quot;|{{vlagikoon|QAT}}&lt;br/&gt;[[2025 Katarse Grand Prix|KAT]]
!width=&quot;3%&quot;|[[Beeld:Flag_of_Abu_Dhabi.svg|20px]]&lt;br/&gt;[[2025 Aboe Dhabi Grand Prix|ABU]]
|-style=&quot;border-top:2px solid #aaaaaa&quot;
!1
|81
|align=left|{{AU-VLAG}} [[Oscar Piastri]]
|bgcolor=dfffdf|9
|bgcolor=ffffbf|&lt;sup&gt;'''2'''&lt;/sup&gt;1{{Pictogram poleposition}}
|bgcolor=ffdf9f|3
|bgcolor=ffffbf|1{{Pictogram poleposition|p=1|v=1}}
|bgcolor=ffffbf|1
|bgcolor=ffffbf|&lt;sup&gt;'''2'''&lt;/sup&gt;1
|bgcolor=ffdf9f|3{{Pictogram poleposition}}
|bgcolor=ffdf9f|3
|bgcolor=ffffbf|1{{Pictogram poleposition|p=1|v=1}}
|bgcolor=dfffdf|4
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
!style=&quot;position:sticky; right:0; background-clip:padding-box;&quot;|198
|-
!2
|4
|align=left|{{GB-VLAG}} [[Lando Norris]]
|bgcolor=ffffbf|1{{Pictogram poleposition|p=1|v=1}}
|bgcolor=dfdfdf|&lt;sup&gt;'''8'''&lt;/sup&gt;2{{Pictogram vinnigste ronde}} 
|bgcolor=dfdfdf|2
|bgcolor=ffdf9f|3
|bgcolor=dfffdf|4{{Pictogram vinnigste ronde}} 
|bgcolor=dfdfdf|&lt;sup&gt;'''1'''&lt;/sup&gt;2{{Pictogram vinnigste ronde}} 
|bgcolor=dfdfdf|2
|bgcolor=ffffbf|1{{Pictogram poleposition|p=1|v=1}}
|bgcolor=dfdfdf|2
|bgcolor=cfcfff|18'''&lt;sup&gt;†&lt;/sup&gt;'''
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
!style=&quot;position:sticky; right:0; background-clip:padding-box;&quot;|176
|-
!3
|1
|align=left|{{NL-VLAG}} [[Max Verstappen]]
|bgcolor=dfdfdf|2
|bgcolor=dfffdf|&lt;sup&gt;'''3'''&lt;/sup&gt;4 
|bgcolor=ffffbf|1{{Pictogram poleposition}}
|bgcolor=dfffdf|6
|bgcolor=dfdfdf|2{{Pictogram poleposition}}
|bgcolor=dfffdf|4{{Pictogram poleposition}}
|bgcolor=ffffbf|1{{Pictogram vinnigste ronde}} 
|bgcolor=dfffdf|4
|bgcolor=dfffdf|10
|bgcolor=dfdfdf|2
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
!style=&quot;position:sticky; right:0; background-clip:padding-box;&quot;|155
|-
!4
|63
|align=left|{{GB-VLAG}} [[George Russell]]
|bgcolor=ffdf9f|3
|bgcolor=ffdf9f|&lt;sup&gt;'''4'''&lt;/sup&gt;3 
|bgcolor=dfffdf|5
|bgcolor=dfdfdf|2
|bgcolor=dfffdf|5
|bgcolor=ffdf9f|&lt;sup&gt;'''4'''&lt;/sup&gt;3 
|bgcolor=dfffdf|7
|bgcolor=cfcfff|11
|bgcolor=dfffdf|4
|bgcolor=ffffbf|1{{Pictogram poleposition|p=1|v=1}}
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
!style=&quot;position:sticky; right:0; background-clip:padding-box;&quot;|136
|-
!5
|16
|align=left|{{MC-VLAG}} [[Charles Leclerc]]
|bgcolor=dfffdf|8
|bgcolor=000000 style=&quot;color:white&quot;|&lt;sup&gt;'''5'''&lt;/sup&gt;&lt;small&gt;DSQ&lt;/small&gt;
|bgcolor=dfffdf|4
|bgcolor=dfffdf|4
|bgcolor=ffdf9f|3
|bgcolor=dfffdf|7
|bgcolor=dfffdf|6
|bgcolor=dfdfdf|2
|bgcolor=ffdf9f|3
|bgcolor=dfffdf|5
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
!style=&quot;position:sticky; right:0; background-clip:padding-box;&quot;|104
|-
!6
|44
|align=left|{{GB-VLAG}} [[Lewis Hamilton]]
|bgcolor=dfffdf|10
|bgcolor=000000 style=&quot;color:white&quot;|&lt;sup&gt;'''1'''&lt;/sup&gt;&lt;small&gt;DSQ&lt;/small&gt;
|bgcolor=dfffdf|7
|bgcolor=dfffdf|5
|bgcolor=dfffdf|7
|bgcolor=dfffdf|&lt;sup&gt;'''3'''&lt;/sup&gt;8
|bgcolor=dfffdf|4
|bgcolor=dfffdf|5
|bgcolor=dfffdf|6
|bgcolor=dfffdf|6
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
!style=&quot;position:sticky; right:0; background-clip:padding-box;&quot;|79
|-
!7
|12
|align=left|{{IT-VLAG}} [[Kimi Antonelli]]
|bgcolor=dfffdf|4
|bgcolor=dfffdf|&lt;sup&gt;'''7'''&lt;/sup&gt;6
|bgcolor=dfffdf|6{{Pictogram vinnigste ronde}}
|bgcolor=cfcfff|11
|bgcolor=dfffdf|6
|bgcolor=dfffdf|&lt;sup&gt;'''7'''&lt;/sup&gt;6
|bgcolor=efcfff|&lt;small&gt;DNF&lt;/small&gt;
|bgcolor=cfcfff|18
|bgcolor=efcfff|&lt;small&gt;DNF&lt;/small&gt;
|bgcolor=ffdf9f|3
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
!style=&quot;position:sticky; right:0; background-clip:padding-box;&quot;|63
|-
!8
|23
|align=left|{{TH-VLAG}} [[Alexander Albon]]
|bgcolor=dfffdf|5
|bgcolor=dfffdf|7
|bgcolor=dfffdf|9
|bgcolor=cfcfff|12
|bgcolor=dfffdf|9
|bgcolor=dfffdf|5
|bgcolor=dfffdf|5
|bgcolor=dfffdf|9
|bgcolor=efcfff|&lt;small&gt;DNF&lt;/small&gt;
|bgcolor=efcfff|&lt;small&gt;DNF&lt;/small&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
!style=&quot;position:sticky; right:0; background-clip:padding-box;&quot;|42
|-
!9
|31
|align=left|{{FR-VLAG}} [[Esteban Ocon]]
|bgcolor=cfcfff|13
|bgcolor=dfffdf|5
|bgcolor=cfcfff|18
|bgcolor=dfffdf|8
|bgcolor=cfcfff|14
|bgcolor=cfcfff|12
|bgcolor=efcfff|&lt;small&gt;DNF&lt;/small&gt;
|bgcolor=dfffdf|7
|bgcolor=cfcfff|16
|bgcolor=dfffdf|9
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
!style=&quot;position:sticky; right:0; background-clip:padding-box;&quot;|22
|-
!10
|6
|align=left|{{FR-VLAG}} [[Isack Hadjar]]
|bgcolor=ffffff|&lt;small&gt;DNS&lt;/small&gt;
|bgcolor=cfcfff|11
|bgcolor=dfffdf|8
|bgcolor=cfcfff|13
|bgcolor=dfffdf|10
|bgcolor=cfcfff|11
|bgcolor=dfffdf|9
|bgcolor=dfffdf|6
|bgcolor=dfffdf|7
|bgcolor=cfcfff|16
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
!style=&quot;position:sticky; right:0; background-clip:padding-box;&quot;|21
|-
!11
|27
|align=left|{{DE-VLAG}} [[Nico Hülkenberg]]
|bgcolor=dfffdf|7
|bgcolor=cfcfff|15
|bgcolor=cfcfff|16
|bgcolor=000000 style=&quot;color:white&quot;|&lt;small&gt;DSQ&lt;/small&gt;
|bgcolor=cfcfff|15
|bgcolor=cfcfff|14
|bgcolor=cfcfff|12
|bgcolor=cfcfff|16
|bgcolor=dfffdf|5
|bgcolor=dfffdf|8
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
!style=&quot;position:sticky; right:0; background-clip:padding-box;&quot;|20
|-
!12
|18
|align=left|{{CA-VLAG}} [[Lance Stroll]]
|bgcolor=dfffdf|6
|bgcolor=dfffdf|9
|bgcolor=cfcfff|20
|bgcolor=cfcfff|17
|bgcolor=cfcfff|16
|bgcolor=cfcfff|&lt;sup&gt;'''5'''&lt;/sup&gt;16
|bgcolor=cfcfff|15
|bgcolor=cfcfff|15
|bgcolor=|&lt;small&gt;WD&lt;/small&gt;
|bgcolor=cfcfff|17
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
!style=&quot;position:sticky; right:0; background-clip:padding-box;&quot;|14
|-
!13
|55
|align=left|{{ES-VLAG}} [[Carlos Sainz jr.]]
|bgcolor=efcfff|&lt;small&gt;DNF&lt;small/&gt;
|bgcolor=dfffdf|10
|bgcolor=cfcfff|14
|bgcolor=efcfff|&lt;small&gt;DNF&lt;small/&gt;
|bgcolor=dfffdf|8
|bgcolor=dfffdf|9
|bgcolor=dfffdf|8
|bgcolor=dfffdf|10
|bgcolor=cfcfff|14
|bgcolor=dfffdf|10
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
!style=&quot;position:sticky; right:0; background-clip:padding-box;&quot;|13
|-
!14
|10
|align=left|{{FR-VLAG}} [[Pierre Gasly]]
|bgcolor=cfcfff|11
|bgcolor=000000 style=&quot;color:white&quot;|&lt;small&gt;DSQ&lt;/small&gt;
|bgcolor=cfcfff|13
|bgcolor=dfffdf|7
|bgcolor=efcfff|&lt;small&gt;DNF&lt;/small&gt;
|bgcolor=cfcfff|&lt;sup&gt;'''8'''&lt;/sup&gt;13
|bgcolor=cfcfff|13
|bgcolor=efcfff|&lt;small&gt;DNF&lt;/small&gt;
|bgcolor=dfffdf|8
|bgcolor=cfcfff|15
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
!style=&quot;position:sticky; right:0; background-clip:padding-box;&quot;|11
|-
!15
|22
|align=left|{{JP-VLAG}} [[Yuki Tsunoda]]
|bgcolor=cfcfff|12
|bgcolor=cfcfff|&lt;sup&gt;'''6'''&lt;/sup&gt;16
|bgcolor=cfcfff|12
|bgcolor=dfffdf|9
|bgcolor=efcfff|&lt;small&gt;DNF&lt;/small&gt;
|bgcolor=dfffdf|&lt;sup&gt;'''6'''&lt;/sup&gt;10
|bgcolor=dfffdf|10
|bgcolor=cfcfff|17
|bgcolor=cfcfff|13
|bgcolor=cfcfff|12
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
!style=&quot;position:sticky; right:0; background-clip:padding-box;&quot;|10
|-
!16
|14
|align=left|{{ES-VLAG}} [[Fernando Alonso]]
|bgcolor=efcfff|&lt;small&gt;DNF&lt;small/&gt;
|bgcolor=efcfff|&lt;small&gt;DNF&lt;/small&gt;
|bgcolor=cfcfff|11
|bgcolor=cfcfff|15
|bgcolor=cfcfff|11
|bgcolor=cfcfff|15
|bgcolor=cfcfff|11
|bgcolor=efcfff|&lt;small&gt;DNF&lt;/small&gt;
|bgcolor=dfffdf|9
|bgcolor=dfffdf|7
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
!style=&quot;position:sticky; right:0; background-clip:padding-box;&quot;|8
|-
!17
|87
|align=left|{{GB-VLAG}} [[Oliver Bearman]]
|bgcolor=cfcfff|14
|bgcolor=dfffdf|8
|bgcolor=dfffdf|10
|bgcolor=dfffdf|10
|bgcolor=cfcfff|13
|bgcolor=efcfff|&lt;small&gt;DNF&lt;small/&gt;
|bgcolor=cfcfff|17
|bgcolor=cfcfff|12
|bgcolor=cfcfff|17
|bgcolor=cfcfff|11
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
!style=&quot;position:sticky; right:0; background-clip:padding-box;&quot;|6
|-
!18
|30
|align=left|{{NZ-VLAG}} [[Liam Lawson]]
|bgcolor=efcfff|&lt;small&gt;DNF&lt;small/&gt;
|bgcolor=cfcfff|12
|bgcolor=cfcfff|17
|bgcolor=cfcfff|16
|bgcolor=cfcfff|12
|bgcolor=efcfff|&lt;small&gt;DNF&lt;small/&gt;
|bgcolor=cfcfff|14
|bgcolor=dfffdf|8
|bgcolor=cfcfff|11
|bgcolor=efcfff|&lt;small&gt;DNF&lt;/small&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
!style=&quot;position:sticky; right:0; background-clip:padding-box;&quot;|4
|-
!19
|5
|align=left|{{BR-VLAG}} [[Gabriel Bortoleto]]
|bgcolor=efcfff|&lt;small&gt;DNF&lt;small/&gt;
|bgcolor=cfcfff|14
|bgcolor=cfcfff|19
|bgcolor=cfcfff|18
|bgcolor=cfcfff|18
|bgcolor=efcfff|&lt;small&gt;DNF&lt;small/&gt;
|bgcolor=cfcfff|18
|bgcolor=cfcfff|14
|bgcolor=cfcfff|12
|bgcolor=cfcfff|14
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
!style=&quot;position:sticky; right:0; background-clip:padding-box;&quot;|0
|-
!20
|43
|align=left|{{AR-VLAG}} [[Franco Colapinto]]
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=cfcfff|16
|bgcolor=cfcfff|13
|bgcolor=cfcfff|15
|bgcolor=cfcfff|13
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
!style=&quot;position:sticky; right:0; background-clip:padding-box;&quot;|0
|-
!21
|7
|align=left|{{AU-VLAG}} [[Jack Doohan]]
|bgcolor=efcfff|&lt;small&gt;DNF&lt;small/&gt;
|bgcolor=cfcfff|13
|bgcolor=cfcfff|15
|bgcolor=cfcfff|14
|bgcolor=cfcfff|17
|bgcolor=efcfff|&lt;small&gt;DNF&lt;small/&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
!style=&quot;position:sticky; right:0; background-clip:padding-box;&quot;|0
|-
|-style=&quot;border-top:2px solid #aaaaaa&quot;
!valign=&quot;middle&quot; rowspan=2|Plek
!valign=&quot;middle&quot; rowspan=2|{{Afkorting|Nr.|Motornommer van renjaer}}
!valign=&quot;middle&quot; rowspan=2|Renjaer
!width=&quot;3%&quot;|{{AU-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Australiese Grand Prix|AUS]]
!width=&quot;3%&quot;|{{CN-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Chinese Grand Prix|CHN]]
!width=&quot;3%&quot;|{{JP-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Japannese Grand Prix|JPN]]
!width=&quot;3%&quot;|{{BH-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Bahreinse Grand Prix|BHR]]
!width=&quot;3%&quot;|{{vlagikoon|SAU}}&lt;br/&gt;[[2025 Saoedi-Arabiese Grand Prix|SAU]]
!width=&quot;3%&quot;|[[Beeld:Flag of Miami, Florida.svg|20px|Vlag van Miami]]&lt;br/&gt;[[2025 Miami Grand Prix|MIA]]
!width=&quot;3%&quot;|[[Beeld:Flag of Emilia-Romagna (de facto).svg|20px|Vlag van Emilia-Romagna]]&lt;br/&gt;[[2025 Emilia-Romagna Grand Prix|EMI]]
!width=&quot;3%&quot;|{{MC-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Monaco Grand Prix|MON]]
!width=&quot;3%&quot;|{{ES-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Spaanse Grand Prix|SPA]]
!width=&quot;3%&quot;|{{CA-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Kanadese Grand Prix|KAN]]
!width=&quot;3%&quot;|{{AT-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Oostenrykse Grand Prix|OOS]]
!width=&quot;3%&quot;|{{GB-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Britse Grand Prix|GBR]]
!width=&quot;3%&quot;|{{BE-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Belgiese Grand Prix|BEL]]
!width=&quot;3%&quot;|{{HU-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Hongaarse Grand Prix|HON]]
!width=&quot;3%&quot;|{{NL-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Nederlandse Grand Prix|NED]]
!width=&quot;3%&quot;|{{IT-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Italiaanse Grand Prix|ITA]]
!width=&quot;3%&quot;|{{AZ-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Azerbeidjanse Grand Prix|AZE]] 
!width=&quot;3%&quot;|{{vlagikoon|SIN}}&lt;br/&gt;[[2025 Singapoerse Grand Prix|SIN]]
!width=&quot;3%&quot;|{{VS-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Verenigde State Grand Prix|VSA]]
!width=&quot;3%&quot;|{{MX-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Meksikostad Grand Prix|MXS]]
!width=&quot;3%&quot;|[[Beeld:Bandeira_da_cidade_de_São_Paulo.svg|18px|Vlag van São Paulo]]&lt;br/&gt;[[2025 São Paulo Grand Prix|SAP]]
!width=&quot;3%&quot;|[[Beeld:Flag of Las Vegas, Nevada.svg|20px|Vlag van Las Vegas]]&lt;br/&gt;[[2025 Las Vegas Grand Prix|LSV]]
!width=&quot;3%&quot;|{{vlagikoon|QAT}}&lt;br/&gt;[[2025 Katarse Grand Prix|KAT]]
!width=&quot;3%&quot;|[[Beeld:Flag_of_Abu_Dhabi.svg|20px]]&lt;br/&gt;[[2025 Aboe Dhabi Grand Prix|ABU]]
!valign=&quot;middle&quot; rowspan=2 style=&quot;position:sticky; right:0; background-clip:padding-box;&quot;|Punte
|-
!valign=&quot;middle&quot; colspan=&quot;24&quot;|[[Lys van Formule Een Grands Prix|Grands Prix]]
|}
&lt;/div&gt;
'''Opmerking''':&lt;br/&gt;
&lt;sup&gt;'''†'''&lt;/sup&gt; — Die renjaer kon nie die Grand Prix voltooi nie, maar is geklassifiseer omdat hy meer as 90% van die ren voltooi het.

=== Ranglys van vervaardigers ===
{{F1 bestuurders resultate legende (weergawe 4)}}
&lt;div style=&quot;overflow-x: auto; margin: 1em 0&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;font-size: 85%; text-align:center;&quot;
|-valign=&quot;top&quot;
!valign=&quot;middle&quot; rowspan=2|Plek
!valign=&quot;middle&quot; rowspan=2|Vervaardiger
!valign=&quot;middle&quot; rowspan=2|{{Afkorting|Nr.|Motornommer van renjaer}}
!valign=&quot;middle&quot; colspan=&quot;24&quot;|[[Lys van Formule Een Grands Prix|Grands Prix]]
!valign=&quot;middle&quot; rowspan=2 style=&quot;position:sticky; right:0; background-clip:padding-box;&quot;|Punte
|-
!width=&quot;3%&quot;|{{AU-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Australiese Grand Prix|AUS]]
!width=&quot;3%&quot;|{{CN-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Chinese Grand Prix|CHN]]
!width=&quot;3%&quot;|{{JP-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Japannese Grand Prix|JPN]]
!width=&quot;3%&quot;|{{BH-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Bahreinse Grand Prix|BHR]]
!width=&quot;3%&quot;|{{vlagikoon|SAU}}&lt;br/&gt;[[2025 Saoedi-Arabiese Grand Prix|SAU]]
!width=&quot;3%&quot;|[[Beeld:Flag of Miami, Florida.svg|20px|Vlag van Miami]]&lt;br/&gt;[[2025 Miami Grand Prix|MIA]]
!width=&quot;3%&quot;|[[Beeld:Flag of Emilia-Romagna (de facto).svg|20px|Vlag van Emilia-Romagna]]&lt;br/&gt;[[2025 Emilia-Romagna Grand Prix|EMI]]
!width=&quot;3%&quot;|{{MC-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Monaco Grand Prix|MON]]
!width=&quot;3%&quot;|{{ES-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Spaanse Grand Prix|SPA]]
!width=&quot;3%&quot;|{{CA-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Kanadese Grand Prix|KAN]]
!width=&quot;3%&quot;|{{AT-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Oostenrykse Grand Prix|OOS]]
!width=&quot;3%&quot;|{{GB-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Britse Grand Prix|GBR]]
!width=&quot;3%&quot;|{{BE-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Belgiese Grand Prix|BEL]]
!width=&quot;3%&quot;|{{HU-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Hongaarse Grand Prix|HON]]
!width=&quot;3%&quot;|{{NL-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Nederlandse Grand Prix|NED]]
!width=&quot;3%&quot;|{{IT-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Italiaanse Grand Prix|ITA]]
!width=&quot;3%&quot;|{{AZ-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Azerbeidjanse Grand Prix|AZE]] 
!width=&quot;3%&quot;|{{vlagikoon|SIN}}&lt;br/&gt;[[2025 Singapoerse Grand Prix|SIN]]
!width=&quot;3%&quot;|{{VS-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Verenigde State Grand Prix|VSA]]
!width=&quot;3%&quot;|{{MX-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Meksikostad Grand Prix|MXS]]
!width=&quot;3%&quot;|[[Beeld:Bandeira_da_cidade_de_São_Paulo.svg|18px|Vlag van São Paulo]]&lt;br/&gt;[[2025 São Paulo Grand Prix|SAP]]
!width=&quot;3%&quot;|[[Beeld:Flag of Las Vegas, Nevada.svg|20px|Vlag van Las Vegas]]&lt;br/&gt;[[2025 Las Vegas Grand Prix|LSV]]
!width=&quot;3%&quot;|{{vlagikoon|QAT}}&lt;br/&gt;[[2025 Katarse Grand Prix|KAT]]
!width=&quot;3%&quot;|[[Beeld:Flag_of_Abu_Dhabi.svg|20px]]&lt;br/&gt;[[2025 Aboe Dhabi Grand Prix|ABU]]
|-style=&quot;border-top:2px solid #aaaaaa&quot;
!rowspan=2|1
|rowspan=2 align=left|{{GB-VLAG}} [[McLaren]]-[[Mercedes-Benz|Mercedes]]
|align=center|4
|bgcolor=ffffbf|1{{Pictogram poleposition|p=1|v=1}}
|bgcolor=dfdfdf|&lt;sup&gt;'''8'''&lt;/sup&gt;2{{Pictogram vinnigste ronde}} 
|bgcolor=dfdfdf|2
|bgcolor=ffdf9f|3
|bgcolor=dfffdf|4{{Pictogram vinnigste ronde}} 
|bgcolor=dfdfdf|&lt;sup&gt;'''1'''&lt;/sup&gt;2{{Pictogram vinnigste ronde}} 
|bgcolor=dfdfdf|2
|bgcolor=ffffbf|1{{Pictogram poleposition|p=1|v=1}}
|bgcolor=dfdfdf|2
|bgcolor=cfcfff|18'''&lt;sup&gt;†&lt;/sup&gt;'''
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
!rowspan=2 style=&quot;position:sticky; right:0; background-clip:padding-box;&quot;|374
|-
|align=center|81
|bgcolor=dfffdf|9
|bgcolor=ffffbf|&lt;sup&gt;'''2'''&lt;/sup&gt;1{{Pictogram poleposition}}
|bgcolor=ffdf9f|3
|bgcolor=ffffbf|1{{Pictogram poleposition|p=1|v=1}}
|bgcolor=ffffbf|1
|bgcolor=ffffbf|&lt;sup&gt;'''2'''&lt;/sup&gt;1
|bgcolor=ffdf9f|3{{Pictogram poleposition}}
|bgcolor=ffdf9f|3
|bgcolor=ffffbf|1{{Pictogram poleposition|p=1|v=1}}
|bgcolor=dfffdf|4
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|-style=&quot;border-top:2px solid #aaaaaa&quot;
!rowspan=2|2
|rowspan=2 align=left|{{DE-VLAG}} [[Mercedes AMG Petronas F1-span|Mercedes AMG]]
|align=center|12
|bgcolor=dfffdf|4
|bgcolor=dfffdf|&lt;sup&gt;'''7'''&lt;/sup&gt;6
|bgcolor=dfffdf|6{{Pictogram vinnigste ronde}} 
|bgcolor=cfcfff|11
|bgcolor=dfffdf|6
|bgcolor=dfffdf|&lt;sup&gt;'''7'''&lt;/sup&gt;6
|bgcolor=efcfff|&lt;small&gt;DNF&lt;/small&gt;
|bgcolor=cfcfff|18
|bgcolor=efcfff|&lt;small&gt;DNF&lt;/small&gt;
|bgcolor=ffdf9f|3
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
!rowspan=2 style=&quot;position:sticky; right:0; background-clip:padding-box;&quot;|199
|-
|align=center|63
|bgcolor=ffdf9f|3
|bgcolor=ffdf9f|&lt;sup&gt;'''4'''&lt;/sup&gt;3
|bgcolor=dfffdf|5
|bgcolor=dfdfdf|2
|bgcolor=dfffdf|5
|bgcolor=ffdf9f|&lt;sup&gt;'''4'''&lt;/sup&gt;3
|bgcolor=dfffdf|7
|bgcolor=cfcfff|11
|bgcolor=dfffdf|4
|bgcolor=ffffbf|1{{Pictogram poleposition|p=1|v=1}}
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|-style=&quot;border-top:2px solid #aaaaaa&quot;
!rowspan=2|3
|rowspan=2 align=left|{{IT-VLAG}} [[Scuderia Ferrari|Ferrari]]
|align=center|16
|bgcolor=dfffdf|8
|bgcolor=000000 style=&quot;color:white&quot;|&lt;sup&gt;'''5'''&lt;/sup&gt;&lt;small&gt;DSQ&lt;/small&gt;
|bgcolor=dfffdf|4
|bgcolor=dfffdf|4
|bgcolor=ffdf9f|3
|bgcolor=dfffdf|7
|bgcolor=dfffdf|6
|bgcolor=dfdfdf|2
|bgcolor=ffdf9f|3
|bgcolor=dfffdf|5
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
!rowspan=2 style=&quot;position:sticky; right:0; background-clip:padding-box;&quot;|183
|-
|align=center|44
|bgcolor=dfffdf|10
|bgcolor=000000 style=&quot;color:white&quot;|&lt;sup&gt;'''1'''&lt;/sup&gt;&lt;small&gt;DSQ&lt;/small&gt;
|bgcolor=dfffdf|7
|bgcolor=dfffdf|5
|bgcolor=dfffdf|7
|bgcolor=dfffdf|&lt;sup&gt;'''3'''&lt;/sup&gt;8
|bgcolor=dfffdf|4
|bgcolor=dfffdf|5
|bgcolor=dfffdf|6
|bgcolor=dfffdf|6
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|-style=&quot;border-top:2px solid #aaaaaa&quot;
!rowspan=3|4
|rowspan=3 align=left|{{AT-VLAG}} [[Red Bull Racing]]-&lt;br/&gt;[[Honda]] [[Red Bull Powertrains|RBPT]]
|align=center|1
|bgcolor=dfdfdf|2
|bgcolor=dfffdf|&lt;sup&gt;'''3'''&lt;/sup&gt;4
|bgcolor=ffffbf|1{{Pictogram poleposition}}
|bgcolor=dfffdf|6
|bgcolor=dfdfdf|2{{Pictogram poleposition}}
|bgcolor=dfffdf|4{{Pictogram poleposition}}
|bgcolor=ffffbf|1{{Pictogram vinnigste ronde}} 
|bgcolor=dfffdf|4
|bgcolor=dfffdf|10
|bgcolor=dfdfdf|2
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
!rowspan=3 style=&quot;position:sticky; right:0; background-clip:padding-box;&quot;|162
|-
|align=center|30
|bgcolor=efcfff|&lt;small&gt;DNF&lt;/small&gt;
|bgcolor=cfcfff|12
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|-style=&quot;border-top:2px solid #aaaaaa&quot;
|-
|align=center|22
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=cfcfff|12
|bgcolor=dfffdf|9
|bgcolor=efcfff|&lt;small&gt;DNF&lt;/small&gt;
|bgcolor=dfffdf|&lt;sup&gt;'''6'''&lt;/sup&gt;10
|bgcolor=dfffdf|10
|bgcolor=cfcfff|17
|bgcolor=cfcfff|13
|bgcolor=cfcfff|12
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus sprint--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus sprint--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus sprint--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus sprint--&gt;
|bgcolor=|
|-style=&quot;border-top:2px solid #aaaaaa&quot;
!rowspan=2|5
|rowspan=2 align=left|{{GB-VLAG}} [[Williams F1|Williams]]-[[Mercedes-Benz|Mercedes]]
|align=center|23
|bgcolor=dfffdf|5
|bgcolor=dfffdf|7
|bgcolor=dfffdf|9
|bgcolor=cfcfff|12
|bgcolor=dfffdf|9
|bgcolor=dfffdf|5
|bgcolor=dfffdf|5
|bgcolor=dfffdf|9
|bgcolor=efcfff|&lt;small&gt;DNF&lt;/small&gt;
|bgcolor=efcfff|&lt;small&gt;DNF&lt;/small&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
!rowspan=2 style=&quot;position:sticky; right:0; background-clip:padding-box;&quot;|55
|-
|align=center|55
|bgcolor=efcfff|&lt;small&gt;DNF&lt;/small&gt;
|bgcolor=dfffdf|10
|bgcolor=cfcfff|14
|bgcolor=efcfff|&lt;small&gt;DNF&lt;/small&gt;
|bgcolor=dfffdf|8
|bgcolor=dfffdf|9
|bgcolor=dfffdf|8
|bgcolor=dfffdf|10
|bgcolor=cfcfff|14
|bgcolor=dfffdf|10
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|-style=&quot;border-top:2px solid #aaaaaa&quot;
!rowspan=2|6
|rowspan=2 align=left|{{VS-VLAG}} [[Haas F1-span|Haas]]-[[Ferrari]]
|align=center|31
|bgcolor=cfcfff|13
|bgcolor=dfffdf|5
|bgcolor=cfcfff|18
|bgcolor=dfffdf|8
|bgcolor=cfcfff|14
|bgcolor=cfcfff|12
|bgcolor=efcfff|&lt;small&gt;DNF&lt;/small&gt;
|bgcolor=dfffdf|7
|bgcolor=cfcfff|16
|bgcolor=dfffdf|9
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
!rowspan=2 style=&quot;position:sticky; right:0; background-clip:padding-box;&quot;|28
|-
|align=center|87
|bgcolor=cfcfff|14
|bgcolor=dfffdf|8
|bgcolor=dfffdf|10
|bgcolor=dfffdf|10
|bgcolor=cfcfff|13
|bgcolor=efcfff|&lt;small&gt;DNF&lt;/small&gt;
|bgcolor=cfcfff|17
|bgcolor=cfcfff|12
|bgcolor=cfcfff|17
|bgcolor=cfcfff|11
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|-style=&quot;border-top:2px solid #aaaaaa&quot;
!rowspan=3|7
|rowspan=3 align=left|{{IT-VLAG}} {{nowrap|[[Racing Bulls]]-[[Red Bull Powertrains|Honda RBPT]]}}
|align=center|6
|bgcolor=ffffff|&lt;small&gt;DNS&lt;/small&gt;
|bgcolor=cfcfff|11
|bgcolor=dfffdf|8
|bgcolor=cfcfff|13
|bgcolor=dfffdf|10
|bgcolor=cfcfff|11
|bgcolor=dfffdf|9
|bgcolor=dfffdf|6
|bgcolor=dfffdf|7
|bgcolor=cfcfff|16
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
!rowspan=3 style=&quot;position:sticky; right:0; background-clip:padding-box;&quot;|28
|-
|align=center|22
|bgcolor=cfcfff|12
|bgcolor=cfcfff|&lt;sup&gt;'''6'''&lt;/sup&gt;16
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus sprint--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus sprint--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus sprint--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus sprint--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus sprint--&gt;
|bgcolor=|
|-style=&quot;border-top:2px solid #aaaaaa&quot;
|-
|align=center|30
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=cfcfff|17
|bgcolor=cfcfff|16
|bgcolor=cfcfff|12
|bgcolor=efcfff|&lt;small&gt;DNF&lt;/small&gt;
|bgcolor=cfcfff|14
|bgcolor=dfffdf|8
|bgcolor=cfcfff|11
|bgcolor=efcfff|&lt;small&gt;DNF&lt;/small&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus sprint--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus sprint--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus sprint--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus sprint--&gt;
|bgcolor=|
|-style=&quot;border-top:2px solid #aaaaaa&quot;
!rowspan=2|8
|rowspan=2 align=left|{{GB-VLAG}} [[Aston Martin F1|Aston Martin]]-&lt;br/&gt;[[Mercedes-Benz|Mercedes]]
|align=center|14
|bgcolor=efcfff|&lt;small&gt;DNF&lt;/small&gt;
|bgcolor=efcfff|&lt;small&gt;DNF&lt;/small&gt;
|bgcolor=cfcfff|11
|bgcolor=cfcfff|15
|bgcolor=cfcfff|11
|bgcolor=cfcfff|15
|bgcolor=cfcfff|11
|bgcolor=efcfff|&lt;small&gt;DNF&lt;/small&gt;
|bgcolor=dfffdf|9
|bgcolor=dfffdf|7
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
!rowspan=2 style=&quot;position:sticky; right:0; background-clip:padding-box;&quot;|22
|-
|align=center|18
|bgcolor=dfffdf|6
|bgcolor=dfffdf|9
|bgcolor=cfcfff|20
|bgcolor=cfcfff|17
|bgcolor=cfcfff|16
|bgcolor=cfcfff|&lt;sup&gt;'''5'''&lt;/sup&gt;16
|bgcolor=cfcfff|15
|bgcolor=cfcfff|15
|bgcolor=|&lt;small&gt;WD&lt;/small&gt;
|bgcolor=cfcfff|17
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|-style=&quot;border-top:2px solid #aaaaaa&quot;
!rowspan=2|9
|rowspan=2 align=left|{{CH-VLAG}} [[Sauber Motorsport|Kick Sauber]]-[[Ferrari]]
|align=center|5
|bgcolor=efcfff|&lt;small&gt;DNF&lt;/small&gt;
|bgcolor=cfcfff|14
|bgcolor=cfcfff|19
|bgcolor=cfcfff|18
|bgcolor=cfcfff|18
|bgcolor=efcfff|&lt;small&gt;DNF&lt;/small&gt;
|bgcolor=cfcfff|18
|bgcolor=cfcfff|14
|bgcolor=cfcfff|12
|bgcolor=cfcfff|14
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
!rowspan=2 style=&quot;position:sticky; right:0; background-clip:padding-box;&quot;|20
|-
|align=center|27
|bgcolor=dfffdf|7
|bgcolor=cfcfff|15
|bgcolor=cfcfff|16
|bgcolor=000000 style=&quot;color:white&quot;|&lt;small&gt;DSQ&lt;/small&gt;
|bgcolor=cfcfff|15
|bgcolor=cfcfff|14
|bgcolor=cfcfff|12
|bgcolor=cfcfff|16
|bgcolor=dfffdf|5
|bgcolor=dfffdf|8
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|-style=&quot;border-top:2px solid #aaaaaa&quot;
!rowspan=3|10
|rowspan=3 align=left|{{FR-VLAG}} [[Alpine F1-span|Alpine]]-[[Renault]]
|align=center|7
|bgcolor=efcfff|&lt;small&gt;DNF&lt;/small&gt;
|bgcolor=cfcfff|13
|bgcolor=cfcfff|15
|bgcolor=cfcfff|14
|bgcolor=cfcfff|17
|bgcolor=efcfff|&lt;small&gt;DNF&lt;/small&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
!rowspan=3 style=&quot;position:sticky; right:0; background-clip:padding-box;&quot;|11
|-
|align=center|43
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=cfcfff|16
|bgcolor=cfcfff|13
|bgcolor=cfcfff|15
|bgcolor=cfcfff|13
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|-
|align=center|10
|bgcolor=cfcfff|11
|bgcolor=000000 style=&quot;color:white&quot;|&lt;small&gt;DSQ&lt;/small&gt;
|bgcolor=cfcfff|13
|bgcolor=dfffdf|7
|bgcolor=efcfff|&lt;small&gt;DNF&lt;/small&gt;
|bgcolor=cfcfff|&lt;sup&gt;'''8'''&lt;/sup&gt;13
|bgcolor=cfcfff|13
|bgcolor=efcfff|&lt;small&gt;DNF&lt;/small&gt;
|bgcolor=dfffdf|8
|bgcolor=cfcfff|15
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|bgcolor=|&lt;!--plus naelren--&gt;
|bgcolor=|
|-style=&quot;border-top:2px solid #aaaaaa&quot;
!valign=&quot;middle&quot; rowspan=2|Plek
!valign=&quot;middle&quot; rowspan=2|Vervaardiger
!valign=&quot;middle&quot; rowspan=2|{{Afkorting|Nr.|Motornommer van renjaer}}
!width=&quot;3%&quot;|{{AU-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Australiese Grand Prix|AUS]]
!width=&quot;3%&quot;|{{CN-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Chinese Grand Prix|CHN]]
!width=&quot;3%&quot;|{{JP-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Japannese Grand Prix|JPN]]
!width=&quot;3%&quot;|{{BH-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Bahreinse Grand Prix|BHR]]
!width=&quot;3%&quot;|{{vlagikoon|SAU}}&lt;br/&gt;[[2025 Saoedi-Arabiese Grand Prix|SAU]]
!width=&quot;3%&quot;|[[Beeld:Flag of Miami, Florida.svg|20px|Vlag van Miami]]&lt;br/&gt;[[2025 Miami Grand Prix|MIA]]
!width=&quot;3%&quot;|[[Beeld:Flag of Emilia-Romagna (de facto).svg|20px|Vlag van Emilia-Romagna]]&lt;br/&gt;[[2025 Emilia-Romagna Grand Prix|EMI]]
!width=&quot;3%&quot;|{{MC-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Monaco Grand Prix|MON]]
!width=&quot;3%&quot;|{{ES-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Spaanse Grand Prix|SPA]]
!width=&quot;3%&quot;|{{CA-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Kanadese Grand Prix|KAN]]
!width=&quot;3%&quot;|{{AT-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Oostenrykse Grand Prix|OOS]]
!width=&quot;3%&quot;|{{GB-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Britse Grand Prix|GBR]]
!width=&quot;3%&quot;|{{BE-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Belgiese Grand Prix|BEL]]
!width=&quot;3%&quot;|{{HU-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Hongaarse Grand Prix|HON]]
!width=&quot;3%&quot;|{{NL-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Nederlandse Grand Prix|NED]]
!width=&quot;3%&quot;|{{IT-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Italiaanse Grand Prix|ITA]]
!width=&quot;3%&quot;|{{AZ-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Azerbeidjanse Grand Prix|AZE]] 
!width=&quot;3%&quot;|{{vlagikoon|SIN}}&lt;br/&gt;[[2025 Singapoerse Grand Prix|SIN]]
!width=&quot;3%&quot;|{{VS-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Verenigde State Grand Prix|VSA]]
!width=&quot;3%&quot;|{{MX-VLAG}}&lt;br/&gt;[[2025 Meksikostad Grand Prix|MXS]]
!width=&quot;3%&quot;|[[Beeld:Bandeira_da_cidade_de_São_Paulo.svg|18px|rand|Vlag van São Paulo]]&lt;br/&gt;[[2025 São Paulo Grand Prix|SAP]]
!width=&quot;3%&quot;|[[Beeld:Flag of Las Vegas, Nevada.svg|20px|rand|Vlag van Las Vegas]]&lt;br/&gt;[[2025 Las Vegas Grand Prix|LSV]]
!width=&quot;3%&quot;|{{vlagikoon|QAT}}&lt;br/&gt;[[2025 Katarse Grand Prix|KAT]]
!width=&quot;3%&quot;|[[Beeld:Flag_of_Abu_Dhabi.svg|20px]]&lt;br/&gt;[[2025 Aboe Dhabi Grand Prix|ABU]]
!valign=&quot;middle&quot; rowspan=2 style=&quot;position:sticky; right:0; background-clip:padding-box;&quot;|Punte
|-
!valign=&quot;middle&quot; colspan=&quot;24&quot;|[[Lys van Formule Een Grands Prix|Grands Prix]]
|}
&lt;/div&gt;
'''Opmerking''':&lt;br/&gt;
&lt;sup&gt;'''†'''&lt;/sup&gt; — Die renjaer kon nie die Grand Prix voltooi nie, maar is geklassifiseer omdat hy meer as 90% van die ren voltooi het.

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

[[Kategorie:Formule Een-seisoene]]</text>
      <sha1>dvj0p73rhsb5dycayuyuye3fkoyv6f7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikipedia:Geselshoekie/Argief2025</title>
    <ns>4</ns>
    <id>424570</id>
    <revision>
      <id>2816474</id>
      <parentid>2815915</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T21:32:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Aliwal2012</username>
        <id>39067</id>
      </contributor>
      <comment>nog argivering</comment>
      <origin>2816474</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="208224" sha1="29ktkrywj8qwuy73lfi6bp30tbrhec7" xml:space="preserve">{{argief}}

== Voorspoed vir 2025 ! ==

Gemeenskap, beste wense vir 2025! Mag 2025 die beste jaar nog ooit wees vir ons Wikipedia! Ek daag julle uit, 10,000 artikels vir 2025! Ons het net so oor die 7,000 artikels in 2024 geskep. Baie dankie vir almal se bydraes, elke letter help! Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 07:22, 2 Januarie 2025 (UTC)

== Besoeke vir Desember ==
Ons besoeke vir Desember is 1.5 miljoen, in Desember het ons maar gewoonlik minder besoeke. Sien die mees besoekte artikels vir Desember: https://stats.wikimedia.org/#/af.wikipedia.org/reading/top-viewed-articles/normal|table|last-month|(access)~desktop*mobile-app*mobile-web|monthly Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 07:24, 2 Januarie 2025 (UTC)
:Dit is interessant dat van die top besoekte artikels Geloftedag en Bloedrivier is. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 07:45, 2 Januarie 2025 (UTC)

== As jy iets soek om te doen... ==

Gemeenskap, as julle iets soek om te doen, ons kort artikels oor Penang (deelstaat en die eiland) in [[Maleisië]], Fremantle in [[Australië]] en Ismaïlia in [[Egipte]]. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 11:25, 3 Januarie 2025 (UTC)

== Arabies-Afrikaans ==

[[Gebruiker:Rovlort]] het hierdie stuk teks sonder enige bronne in die artikel geplaas. 
''Afrikaans is eers net met die Arabiese alfabet geskryf. Destyds toe Christen-Afrikaaners skaam was oor hul volkstaal, aangesien dit ongeskik was om vir skryf-, kerk- of amptelike doeleindes gebruik te word en dus net Nederlands gebruik het, het Moslems met trots geskrewe Afrikaans gebruik. Sodoende het hulle 'n groot bydrae gelewer om Afrikaans tot 'n volledig selfstandige taal wat vir alle doeleindes geskik is, te ontwikkel. Hierdie feit is onbekend of selfs geïgnoreer deur mense wat nie bereid is om dit te erken nie. Die Afrikaanse Arabiese alfabet op sigself is iets baie uniek en 'n meesterstuk van ontwikkeling. Dit is die enigste Germaanse taal wat met die Arabiese alfabet geskryf is, en ten minste as dit by konsonante kom, is daar 'n totale ooreenkoms tussen letter en klank in die manier waarop elke letter een en slegs een klank daaraan gekoppel het. Arabiese Afrikaans gee dus 'n spelling nader aan die uitspraak as Afrikaans wat vandag met die Latynse alfabet geskryf word. Hulle sou byvoorbeeld die woord suid (suid) skryf met die Arabiese letter vir die t (ت) aan die einde, wat die werklike uitspraak weerspieël. Wat vokale betref, word selfs dié effens beter voorgestel wanneer dit in Arabiese alfabet geskryf word as wanneer dit in Latynse alfabet geskryf word. Die enigste fout om Afrikaans met Arabiese letters te skryf in vergelyking met die skryf daarvan met hul Latynse eweknieë, is dat die konsonantklanke z, s, d, ch, ʔ en t elk met meer as een letter voorgestel kan word. Dit gebeur slegs in Arabiese leenwoorde waar hulle oorspronklik in Arabies uitgespreek is met verskillende klanke wat nie in Afrikaans bestaan nie. Die alfabet is ook een van die min Arabiese alfabette en selfs een van die min alfabette van die hele wêreld wat 'n eie teken vir die ŋ-klank (ڠ) het in plaas daarvan om die linguisties swakker oplossing te gebruik om dit met die digraph ng te skryf as die meeste tale doen. Nóg Afrikaans met Latynse letters, nóg Arabiese alfabet het hierdie letter vir die klank, so die skeppers van die Arabiese Afrikaanse alfabet het dit self uitgedink. Selfs meer uniek is die feit dat die alfabet 'n letter het vir die ks-klanke wat in sommige tale geskryf is ( ) . Dit is die enigste Arabiese alfabet wat 'n letter hiervoor het. Dit is natuurlik om een letter te gebruik om twee klanke te skryf, maar dit maak skryf vinniger en spaar spasie. Die gebruik van 1/2 in hierdie alfabet gee ons ook die interessante linguistiese wenk dat ten tyde van die ontwikkeling van hierdie alfabet, die spellinghervorming in Nederlands om x in ks te verander waarskynlik nog nie plaasgevind het nie.''

Ek het geen kennis oor die onderwerp nie. Gaan ons dit verwyder? Julle advies asb! Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 13:38, 3 Januarie 2025 (UTC)

:Minstens die eerste helfte is min of meer waar sover ek weet, maar 'n mens het bronne vir sulke sensitiewe stellings nodig. [[Gebruiker:BurgertB|~ &lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt&quot;&gt;Burgert&lt;/span&gt;]] [[Gebruikerbespreking:BurgertB|&lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt&quot;&gt;(kontak)&lt;/span&gt;]]  15:44, 3 Januarie 2025 (UTC)
::(Ek) sien persoonlik niks omstrede in die aanhaling nie, en sou nie eers 'n verwysing soek nie. Afrikanerpredikante en -geleerdes van die 19de eeu het tot en met die GRA, deur immigrant Pannevis aangevuur, niks in Afrikaans belang gestel nie, en ondersteuning vir die GRA was geensins dawerend nie. Drie tydsgeeste in Afrikaner-Afrikaans val my op: 
::1. wedersydse skaamte (18de tot 19de eeu), d.w.s. buitestanders vir die patois, en semi-ongeletterde huistaalsprekers as hulle met Nederlands gekonfronteer is (wat Jan Alleman wel geweier het om te praat, omdat hy nie kon nie), 
::2. die ommeswaai, 'n toe-eiening van Afrikaans deur nasionaliste (sedert ca 1881), wat later soos John Vorster verkondig dat Afrikaans deur hulself geskep is, 
::3. gemors-Afrikaans (veral sedert 1994) as Afrikaner-omgangs- en tv-taal, wat op elke moontlike punt verras met Engelse woorde, uitspraak en Anglisismes. Die sprekers hiervan steur hul benewens aan geen taalnorm nie, en wil blykbaar 'n nuwe kreool skep wat reeds by sommige as ''Mengels'' bekend staan. As moslems dan reeds in 1845 begin om egte Afrikaans te skryf was hulle almal ver vooruit, en werklike pioniers wat bostaande teks regverdig. Selfs veel latere taalstryder Langenhoven skryf in 1893 nog op Engels: ''For intellectual training Africander Dutch offers &lt;u&gt;'''no'''&lt;/u&gt; scope, for it has &lt;u&gt;'''no'''&lt;/u&gt; literature and a &lt;u&gt;'''very poor'''&lt;/u&gt; vocabulary. For internal intercourse and as a trade-medium English is superior to it; and for foreign trade it stands &lt;u&gt;'''nowhere'''&lt;/u&gt;.'' Dit wil blyk asof &quot;intellectual training&quot; presies is waarvoor die moslems Afrikaans wel aangewend het. [[Gebruiker:JMK|JMK]] ([[Gebruikerbespreking:JMK|kontak]]) 20:46, 5 Januarie 2025 (UTC)

== Opdateer lisensie ==

Hallo! Ek het 'n voorstel gemaak by [[MediaWikibespreking:Licenses#Opdateer_lisensie]]. Ek hoop jy het tyd om daarna te kyk. [[Gebruiker:MGA73|MGA73]] ([[Gebruikerbespreking:MGA73|kontak]]) 17:38, 4 Januarie 2025 (UTC)

:Hi MGA73, ek het my deel van die lêers skoongemaak. Groete, [[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 19:34, 4 Januarie 2025 (UTC)

:: Baie dankie. Dit klink goed. Ek hoop ons kan ook [[MediaWiki:Licenses]] opdateer sodat nuwe oplaaisels die regte lisensie het. --[[Gebruiker:MGA73|MGA73]] ([[Gebruikerbespreking:MGA73|kontak]]) 19:57, 4 Januarie 2025 (UTC)

== My 16de verjaardag op ons Wikipedia! ==

Gemeenskap, vandag is my 16de verjaarsdag hier op ons Wikipedia. Een van die beste projekte waarby ek nog betrokke geraak het! Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 02:53, 6 Januarie 2025 (UTC)
:Baie geluk, Deon! [[Gebruiker:Lefcentreright|Lefcentreright]] ([[Gebruikerbespreking:Lefcentreright|kontak]]) 05:41, 6 Januarie 2025 (UTC)
::Baie dankie vir al jou bydraes en jou toewyding: dat jy aanhou om aan te hou. Groete!  [[Gebruiker:Thermofan|Thermofan]] ([[Gebruikerbespreking:Thermofan|kontak]]) 08:55, 7 Januarie 2025 (UTC)
:::Dankie dat jy die fort reeds so lank gehou het, Oesjaar. Sestien jaar! Dit wil gedoen wees. Ek het in 2012 hier aangesluit, maar was nie so baie bedrywig nie, soos jy weet. En nou sit ek op die oomblik onder permanente suurstof in die sieke-afdeling van ons aftreeoord (in 'n dubbelkamer by my vrou, wat weer ongelukkig erge demensie het). Ek kuier egter nog gereeld op Wikipedia – meer om te lees as iets anders. Enkele jare gelede het ek hier gepraat oor oorname van &lt;u&gt;onverouderde&lt;/u&gt; inligting uit die ou Kinderensiklopedie, en Ton Vosloo, destydse grootbaas van Naspers, het my nog per e-pos gelei na die regte kontakpersoon in hierdie verband. Maar jy weet hoe gaan dit. Van uitstel kom afstel. As hier egter nog belangstelling in so iets is, kan ek dalk weer die ou drade probeer saamknoop -- Groete, Ollie [[Gebruiker:Mieliestronk|Mieliestronk]] ([[Gebruikerbespreking:Mieliestronk|kontak]]) 20:06, 16 Januarie 2025 (UTC)
: Oom [[Gebruikerbespreking:Mieliestronk|Ollie]], asb - kry die persoon in die hande! Soos ek altyd sê, ons het niks om te verloor nie. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 18:52, 22 Januarie 2025 (UTC)

== Launching! Join Us for Wiki Loves Ramadan 2025! ==

Dear All,

We’re happy to announce the launch of [[m:Wiki Loves Ramadan 2025|Wiki Loves Ramadan 2025]], an annual international campaign dedicated to celebrating and preserving Islamic cultures and history through the power of Wikipedia. As an active contributor to the Local Wikipedia, you are specially invited to participate in the launch. 

This year’s campaign will be launched for you to join us write, edit, and improve articles that showcase the richness and diversity of Islamic traditions, history, and culture.

* Topic: [[m:Event:Wiki Loves Ramadan 2025 Campaign Launch|Wiki Loves Ramadan 2025 Campaign Launch]]
* When: Jan 19, 2025 
* Time: 16:00 Universal Time UTC and runs throughout Ramadan (starting February 25, 2025).
* Join Zoom Meeting: https://us02web.zoom.us/j/88420056597?pwd=NdrpqIhrwAVPeWB8FNb258n7qngqqo.1 
* Zoom meeting hosted by [[m:Wikimedia Bangladesh|Wikimedia Bangladesh]]

To get started, visit the [[m:Wiki Loves Ramadan 2025|campaign page]] for details, resources, and guidelines: Wiki Loves Ramadan 2025.

Add [[m:Wiki Loves Ramadan 2025/Participant|your community here]], and organized Wiki Loves Ramadan 2025 in your local language.

Whether you’re a first-time editor or an experienced Wikipedian, your contributions matter. Together, we can ensure Islamic cultures and traditions are well-represented and accessible to all.

Feel free to invite your community and friends too. Kindly reach out if you have any questions or need support as you prepare to participate.

Let’s make Wiki Loves Ramadan 2025 a success!

For the [[m:Wiki Loves Ramadan 2025/Team|International Team]] 12:07, 16 Januarie 2025 (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:ZI Jony@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Non-Technical_Village_Pumps_distribution_list&amp;oldid=27568454 --&gt;

== Visepresident vs Adjunkpresident ==

Ek sien in Engels is daar &quot;Vice president&quot; en &quot;Deputy president&quot;. Twee name vir dieselfde ding. Meeste lande het 'n &quot;Vice president&quot; en 'n paar lande (soos Suid-Afrika) het 'n &quot;Deputy president&quot;.

Dit lyk vir my dat op afwiki as dit in Engels &quot;Vice president&quot; is, het ons &quot;visepresident&quot; op afwiki gebruik. En as dit &quot;Deputy president&quot; is, dan gebruik ons &quot;adjunkpresident&quot;.

Ek het onlangs 'n paar veranderings gemaak (veral met die Kategorieë), maar ek sien @[[Gebruiker:SpesBona|SpesBona]] verander nou alles van Visepresident na adjunkpresident.

Is net adjunkpresident korrek? Is daar 'n verskil in betekenis? Moet ons een oor die ander verkies?

En is dit dieselfde vir enige soort titel?

@[[Gebruiker:SpesBona|SpesBona]], @[[Gebruiker:BurgertB|BurgertB]], @[[Gebruiker:Woordgenoot|Woordgenoot]] julle menings asseblief. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 07:56, 22 Januarie 2025 (UTC)

:Ek twyfel of daar 'n verskil is. Wat wel kan saak maak, is hoe elke land sy tweede in bevel noem. Dan gebruik ons maar wat hulle gebruik. Ek dink Amerika het 'n visepresident en SA, soos jy sê, 'n adjunkpresident. [[Gebruiker:BurgertB|~ &lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt&quot;&gt;Burgert&lt;/span&gt;]] [[Gebruikerbespreking:BurgertB|&lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt&quot;&gt;(kontak)&lt;/span&gt;]]  08:19, 22 Januarie 2025 (UTC)

::Myns insiens kan ons een woord vir die amp gebruik as dit dieselfde ding is (verteenwoordiger van die president). Wat is die verskil tussen [[Paul Mashatile]] se amp en [[Kamala Harris]] se vorige amp? Ons sal mos ook nie twee verskillende artikels adjunkpresident en visepresident skep nie as daar nie 'n verskil is nie? Hoekom dan kategorieë met verskillende name skep? As al die betrokke kategorieë dieselfde naam het, kan ons hulle sonder enige verwarring vir lesers ook aan mekaar koppel. [[:en:Deputy president]] is 'n aanstuur na [[:en:Vice president]] en ook in Duits het ons net een artikel, [[:de:Vizepräsident]]. In Duits maak ons ook nie 'n verskil tussen [[:de:Ministerpräsident]] en [[:de:Premierminister]] nie. Die een land gebruik die term ''Ministerpräsident'' en die ander ''Premierminister'', dit is dieselfde amp (regeringshoof). In Afrikaans sien ek dit ook, bv. [[Justin Trudeau]] wat beide eerste minister en premier gebruik. Myns insiens is dit dieselfde verskynsel: Twee name vir dieselfde ding. Ek weet van premiers soos [[Alan Winde]]. In Duitsland het ons ook meer as een eerste minister/premier: [[Olaf Scholz]] is die Duitse eerste minister/kanselier, terwyl deelstate soos [[Brandenburg]] ook 'n eerste minister/premier het. Terloops, &quot;verander nou alles&quot;. Ek het gister net [[:Kategorie:Adjunkpresidente van die Verenigde State]] geskep en gebruik en die twee [[:Kategorie:Adjunkpresidente van Filippyne]] en [[:Kategorie:Adjunkpresidente van Suid-Korea]] wat ek self in 2012 geskep het geskuif. {{Ping|Suidpunt}} wat dink jy? Groete. -- [[Lêer:Flag of South Africa.svg|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:SpesBona|SpesBona]] 20:15, 22 Januarie 2025 (UTC)

:::Dit is 'n taai tameletjie. Ek vermoed (hier wil ek met BurgertB saamstem), en ek proe al die sout van die biltong op my tongtippie, ''adjunkpresident'' het sy ontstaan te danke aan 'n Afrikanerregering. Tog kry jy vandag adjunkhoof (of '''onderhoof''', moontlik 'n skepping op een lyn met Eng. ''submaster'' (vergelyk ''headmaster''), wat nie verwar moet word met ''submeester'' in Nederlands en 18de eeuse Nederlands nie - laasgenoemde is 'n hulponderwyser of klasassistent, benede dié van 'n onderwyser, want ''meester'' was die aanspreekvorm van 'n onderwyser), maar ''vice-principal'' op skool. Jy kry seker &quot;deputy principal&quot; volgens die Engelse Wikipedia, maar ek het nog ''nooit'' in my dag des lewens daarvan gehoor nie. Interessant genoeg ken Suriname en Indonesië ook ''onderhoofd'', wat albei vroeër Nederlandse kolonies was. [[Gebruiker:Suidpunt|Suidpunt]] ([[Gebruikerbespreking:Suidpunt|kontak]]) 10:45, 23 Januarie 2025 (UTC)
::::Ek stem @[[Gebruiker:SpesBona|SpesBona]] dat dit sin maak om net een soort kategorie en ook net een bladsy vir die onderwerp moet hê. Ek wil net seker maak dat ons almal saam stem oor watter een ons gaan gebruik. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 11:08, 28 Januarie 2025 (UTC)

:::::{{Ping|Rooiratel}} myns insiens kan ons maar adjunkpresident gebruik aangesien dit die Suid-Afrikaanse term en dit vir Afrikaanssprekendes moontlik ook die bekendste ene is. Groete. -- [[Lêer:Flag of South Africa.svg|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:SpesBona|SpesBona]] 21:50, 28 Januarie 2025 (UTC)

== Rob Hersov ==

Gemeenskap, ek betwis die neutraliteit van die artikel. Die een bron is onbereikbaar en die artikel is effektief 'n vertaling van die tweede bron. Dit kan nie neutraal wees met net een bron nie. Julle sienings? Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 04:44, 27 Januarie 2025 (UTC)

:Daar is baie ander bronne maklik beskikbaar op die internet. Ons kan maklik die dooie skakel verwyder en ander verwysings byvoeg. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 11:12, 28 Januarie 2025 (UTC)

== Feminism and Folklore 2025 starts soon ==

&lt;div style=&quot;border:8px maroon ridge;padding:6px;&gt;

[[File:Feminism and Folklore 2025 logo.svg|centre|550px|frameless]]
::&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;center&gt;''{{int:please-translate}}''&lt;/center&gt;

Dear Wiki Community,

You are humbly invited to organize the '''[[:m:Feminism and Folklore 2025|Feminism and Folklore 2025]]''' writing competition from February 1, 2025, to March 31, 2025 on your local Wikipedia. This year, Feminism and Folklore will focus on feminism, women's issues, and gender-focused topics for the project, with a [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2025|Wiki Loves Folklore]] gender gap focus and a folk culture theme on Wikipedia.
 
You can help Wikipedia's coverage of folklore from your area by writing or improving articles about things like folk festivals, folk dances, folk music, women and queer folklore figures, folk game athletes, women in mythology, women warriors in folklore, witches and witch hunting, fairy tales, and more. Users can help create new articles, expand or translate from a generated list of suggested articles.
 
Organisers are requested to work on the following action items to sign up their communities for the project:
# Create a page for the contest on the local wiki.
# Set up a campaign on '''CampWiz''' tool.
# Create the local list and mention the timeline and local and international prizes.
# Request local admins for site notice.
# Link the local page and the CampWiz link on the [[:m:Feminism and Folklore 2025/Project Page|meta project page]].

This year, the Wiki Loves Folklore Tech Team has introduced two new tools to enhance support for the campaign. These tools include the '''Article List Generator by Topic''' and '''CampWiz'''. The Article List Generator by Topic enables users to identify articles on the English Wikipedia that are not present in their native language Wikipedia. Users can customize their selection criteria, and the tool will present a table showcasing the missing articles along with suggested titles. Additionally, users have the option to download the list in both CSV and wikitable formats. Notably, the CampWiz tool will be employed for the project for the first time, empowering users to effectively host the project with a jury. Both tools are now available for use in the campaign. [https://tools.wikilovesfolklore.org/ '''Click here to access these tools''']

Learn more about the contest and prizes on our [[:m:Feminism and Folklore 2025|project page]]. Feel free to contact us on our [[:m:Talk:Feminism and Folklore 2025/Project Page|meta talk page]] or by email us if you need any assistance.
 
We look forward to your immense coordination.
 
Thank you and Best wishes,

'''[[:m:Feminism and Folklore 2025|Feminism and Folklore 2025 International Team]]'''

::::Stay connected [[File:B&amp;W Facebook icon.png|link=https://www.facebook.com/feminismandfolklore/|30x30px]]&amp;nbsp; [[File:B&amp;W Twitter icon.png|link=https://twitter.com/wikifolklore|30x30px]]

&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
--[[Gebruiker:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Gebruikerbespreking:MediaWiki message delivery|kontak]]) 02:35, 29 Januarie 2025 (UTC)

== Wiki Loves Folklore is back! ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;

[[File:Wiki Loves Folklore Logo.svg|right|150px|frameless]]

Dear Wiki Community,
You are humbly invited to participate in the '''[[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2025|Wiki Loves Folklore 2025]]''' an international media contest organized on Wikimedia Commons to document folklore and intangible cultural heritage from different regions, including, folk creative activities and many more. It is held every year from the '''1st till the 31st''' of March.

You can help in enriching the folklore documentation on Commons from your region by taking photos, audios, videos, and [https://commons.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:UploadWizard&amp;campaign=wlf_2025 submitting] them in this commons contest.

You can also [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2025/Organize|organize a local contest]] in your country and support us in translating the [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2025/Translations|project pages]] to help us spread the word in your native language.

Feel free to contact us on our [[:c:Commons talk:Wiki Loves Folklore 2025|project Talk page]] if you need any assistance. 

'''Kind regards,'''

'''Wiki loves Folklore International Team'''
--[[Gebruiker:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Gebruikerbespreking:MediaWiki message delivery|kontak]]) 02:35, 29 Januarie 2025 (UTC)
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Tiven2240@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery/Wikipedia&amp;oldid=26503019 --&gt;

==Elon Musk==

[https://www.youtube.com/watch?v=BHJUVkSRvlg Sien]

[[Gebruiker:Jcwf|Jcwf]] ([[Gebruikerbespreking:Jcwf|kontak]]) 03:43, 2 Februarie 2025 (UTC)

== Besoeke vir Januarie 2025 ==

Gemeenskap, ons besoeke vir Januarie was 'n heel skaflike 2,879,577! Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 19:19, 2 Februarie 2025 (UTC)

== Reminder: first part of the annual UCoC review closes soon ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
My apologies for writing in English.
{{Int:Please-translate}}.

This is a reminder that the first phase of the annual review period for the Universal Code of Conduct and Enforcement Guidelines will be closing soon. You can make suggestions for changes through [[d:Q614092|the end of day]], 3 February 2025. This is the first step of several to be taken for the annual review.
[[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Annual_review|Read more information and find a conversation to join on the UCoC page on Meta]]. After review of the feedback, proposals for updated text will be published on Meta in March for another round of community review. 

Please share this information with other members in your community wherever else might be appropriate.

-- In cooperation with the U4C, [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User talk:Keegan (WMF)|talk]]) 00:48, 3 Februarie 2025 (UTC)
&lt;/div&gt;

== Amerikaanse voëls ==

Goeienaand gemeenskap! Ek is nou verbaas oor die [[Andiese kondor]] (''Vultur gryphus''), aangesien ek in voorbladartikels soos [[Chili]] en [[Chileense nasionale rugbyspan]] ná dié voël as [[Andeskondor]] verwys (waarskynlik danksy [[:de:Andenkondor]]). Ons het ook 'n artikel [[Andesbeskawings]]. Nou wonder ek ook oor die [[bronskiewiet]] (''Vanellus chilensis''), die nasionale voël van Uruguay. Is dit weer Duitse invloed op my ([[:de:Bronzekiebitz]])? Die Engelse verwys na hom as [[:en:Southern lapwing]], maar die Nederlanders noem hom [[:nl:Chileense kievit]]. Ons het [[kiewiete]], maar sonder 'n skakel na die betrokke een, terwyl die Engelse ekwivalent [[:en:Plover]] hom wél noem. En wat is nou die Afrikaans vir [[:de:Weißkopfseeadler]] en [[:en:Bald eagle]] (''Haliaeetus leucocephalus'', die Amerikaanse nasionale voël), [[Amerikaanse seearend]]? Voordat ek nou hardloop en 'n klomp artikels aanpas, vra ek maar eers. {{Ping|Oesjaar|BurgertB|Suidpunt}} Groete. -- [[Lêer:Flag of South Africa.svg|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:SpesBona|SpesBona]] 19:00, 4 Februarie 2025 (UTC)

:Bald eagle = Amerikaanse adelaar, volgens Pharos. Ek dink nie Andeskondor is verkeerd nie, maar ek het dit Andiese kondor gemaak omdat die woord &quot;Andies&quot; bestaan. Van kiewiete weet ek ongelukkig niks, maar ek weet as 'n Afrikaanse naam nie bestaan nie, is dit raadsaam om na die Nederlandse naam te kyk (en nie die Duitse een nie). [[Gebruiker:BurgertB|~ &lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt&quot;&gt;Burgert&lt;/span&gt;]] [[Gebruikerbespreking:BurgertB|&lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt&quot;&gt;(kontak)&lt;/span&gt;]]  19:16, 4 Februarie 2025 (UTC)

::{{Ping|BurgertB}} baie dankie! Nou omdat ons oor adelaars praat: Duitsland se nasionale voël is natuurlik ook 'n adelaar, maar ek het die term bondsarend gebruik, terwyl dit in Nederlands óf &quot;federale adelaar&quot; óf &quot;bondsadelaar&quot; is. &quot;Bondsarend&quot; en &quot;federale arend&quot; kry ek maar min. Groete. -- [[Lêer:Flag of South Africa.svg|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:SpesBona|SpesBona]] 19:45, 4 Februarie 2025 (UTC)
:::{{ping|SpesBona}} Ja wat, ek dink adelaar is maar net die &quot;grênd&quot; woord vir arend. Die WAT noem dit &quot;digterlik&quot;. [[Gebruiker:BurgertB|~ &lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt&quot;&gt;Burgert&lt;/span&gt;]] [[Gebruikerbespreking:BurgertB|&lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt&quot;&gt;(kontak)&lt;/span&gt;]]
::::{{Ping|BurgertB|Oesjaar|Suidpunt|Woordgenoot}} wat staan my nou te doen?
::::* Ek verander maar Andeskondor in [[Andiese kondor]] in die voorbladartikels wat ek geskryf het. Andeskondor is wél korrek, maar die artikelnaam is laasgenoemde.
::::* Los ek [[bronskiewiet]] omdat ons ook [[bontkiewiet]] het? Hierdie vraag is nog oop, help asb.
::::* Die Amerikaanse nasionale voël se Afrikaanse naam is [[Amerikaanse adelaar]], dus verander ek dit maar ook.
::::* Artikels oor die laasgenoemde twee voëls sal gaaf wees, dan het 'n aantal voorbladartikels somer nog blou skakels. Waarskynlik kan {{Ping|505noscope}} hiermee help, hy is tans juis besig met Amerikaanse voëls. Groete. -- [[Lêer:Flag of South Africa.svg|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:SpesBona|SpesBona]] 20:30, 5 Februarie 2025 (UTC)
:{{ping|SpesBona}}, tyd dat ons 'n [[ornitoloog]] nader... Ek sal, wag net 'n bietjie. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 20:36, 5 Februarie 2025 (UTC)
::{{Ping|Oesjaar}} baie dankie! Maak só asb. Ek sal 'n antwoord van 'n ornitoloog opreg waarder. {{Ping|505noscope}} 'n Artikel oor die [[kiwi]] sal ook lekker wees. Daar is mos kompetisie tussen Suid-Afrikaners en Nieu-Seelanders. Groete. -- [[Lêer:Flag of South Africa.svg|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:SpesBona|SpesBona]] 20:30, 6 Februarie 2025 (UTC)
:::Daar is geen Afrikaanse ornitoloog op hierdie stadium nie, en kwalik 'n ornitoloog in die breë in die hele SA. Moenie 'n eksterne owerheid betrek nie, want daar is ook geen wat hierdie rol kan vervul nie. Bronskiewiet is goed genoeg, en Amerikaanse adelaar/arend net so wel, omdat ons 'n verwysing het. Andiese kondor is paslik, maar die Amerikaanse arend is nié 'n seearend nie. [[Gebruiker:JMK|JMK]] ([[Gebruikerbespreking:JMK|kontak]]) 21:00, 6 Februarie 2025 (UTC)

== [[Breederivier]] ==

Gemeenskap, kan iemand asb help met die rivier se koördinate? Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 20:36, 7 Februarie 2025 (UTC)

:{{Ping|Oesjaar}} wat moet ons verbeter? Die Duitse en Engelse Wikipedia's het dieselfde koördinate. Groete. -- [[Lêer:Flag of South Africa.svg|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:SpesBona|SpesBona]] 20:46, 7 Februarie 2025 (UTC)
::Hy wys in die oseaan. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 20:48, 7 Februarie 2025 (UTC)
:::Sover ek kan sien is dit die rivier se monding. Groete. -- [[Lêer:Flag of South Africa.svg|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:SpesBona|SpesBona]] 20:50, 7 Februarie 2025 (UTC)
::::99,5% van die riviere en kusstede se koördinate is korrek (rooi kolletjies), ek dink die fout lê by die kaart (op die agtergrond) wat effens verskuif is. Dan lyk dit of die plek in die oseaan is! Ons moet slegs die inskrywings wat ooglopend verkeerd is aansuiwer. [[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 05:56, 9 Februarie 2025 (UTC)
:::::Riviere se koördinate kan op twee maniere weergegee word. Die minimum en maksimum van die geografiese opvangsgebied of die gemiddelde koördinate van die beginpunt en die eindpunt met die lengte van die rivier (normaalweg in die middel van die 100 jaar vloed). Dus twee stelle koördinate en die lengte van die rivier. Die monding van ‘n rivier in die see in is die koördinate gewoonlik waar die vars water verplaas word met sout water en die gemiddeld daarvan soos bepaal deur seisoene en getye. ‘n Enkele koördinaat kan nie ‘n rivier voorstel nie. Bygesê as dit dié gemeenskap se manier is om net een koördinaat te gebruik en dit is aanvaarbaar, dan dink ek die koördinaat moet gevat word in lyn met die kus in die middel van die rivier.
:::::Hoop dit help :-) [[Gebruiker:Struktuur|Struktuur]] ([[Gebruikerbespreking:Struktuur|kontak]]) 09:50, 11 Februarie 2025 (UTC)

== Datums ==

Maak ons nou datums skakels of nie? Ek sien my datums word nou skakels gemaak. [[Gebruiker:BurgertB|~ &lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt&quot;&gt;Burgert&lt;/span&gt;]] [[Gebruikerbespreking:BurgertB|&lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt&quot;&gt;(kontak)&lt;/span&gt;]]  09:49, 12 Februarie 2025 (UTC)

:Vanaf ons gesprek op my besprekingsbladsy (11:55, 12 Februarie 2025): &quot;Ek dog dit was vir spesifieke datums (jaar, maand, en dag) en nie skakels na 'n eeu nie. Maar ja, ek sal vir eers ophou om die skakels te skep totdat dit bespreek is.&quot; - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 12:31, 12 Februarie 2025 (UTC)
::Sover as wat ek kan onthou was die besluit dat ons NIE skakels van datums maak nie. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 15:11, 12 Februarie 2025 (UTC)

== Sjabloon ==

Sjoe, kan iemand dalk agterkom wat hier aangaan?: {{sj|Inligtingskas Militêre konflik}} [[Gebruiker:BurgertB|~ &lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt&quot;&gt;Burgert&lt;/span&gt;]] [[Gebruikerbespreking:BurgertB|&lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt&quot;&gt;(kontak)&lt;/span&gt;]]  14:26, 12 Februarie 2025 (UTC)

:Jammer Burgert, dis onduidelik waar die fout lê! [[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 14:46, 12 Februarie 2025 (UTC)
:Ek is tans besig om die gewraakte dele in die sjabloon op te ruim, gee net kans daarmee asb! --[[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 15:10, 13 Februarie 2025 (UTC)
::Onbekende IP-bydraer, dankie vir jou korreksies aan hierdie sjabloon, waardering! [[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 05:57, 14 Februarie 2025 (UTC)

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt; Upcoming Language Community Meeting (Feb 28th)&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;message&quot;/&gt;
Hello everyone!
[[File:WP20Symbols WIKI INCUBATOR.svg|right|frameless|150x150px|alt=An image symbolising multiple languages]]
We’re excited to announce that the next '''Language Community Meeting''' is happening soon, '''February 28th at 14:00 UTC'''! If you’d like to join, simply sign up on the '''[[mw:Wikimedia_Language_and_Product_Localization/Community_meetings#28_February_2025|wiki page]]'''.

This is a participant-driven meeting where we share updates on language-related projects, discuss technical challenges in language wikis, and collaborate on solutions. In our last meeting, we covered topics like developing language keyboards, creating the Moore Wikipedia, and updates from the language support track at Wiki Indaba.

'''Got a topic to share?''' Whether it’s a technical update from your project, a challenge you need help with, or a request for interpretation support, we’d love to hear from you! Feel free to '''reply to this message''' or add agenda items to the document '''[[etherpad:p/language-community-meeting-feb-2025|here]]'''.

Also, we wanted to highlight that the sixth edition of the Language &amp; Internationalization newsletter (January 2025) is available here: [[:mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Language and Product Localization/Newsletter/2025/January|Wikimedia Language and Product Localization/Newsletter/2025/January]]. This newsletter provides updates from the October–December 2024 quarter on new feature development, improvements in various language-related technical projects and support efforts, details about community meetings, and ideas for contributing to projects. To stay updated, you can subscribe to the newsletter on its wiki page: [[:mw:Wikimedia Language and Product Localization/Newsletter|Wikimedia Language and Product Localization/Newsletter]].

We look forward to your ideas and participation at the language community meeting, see you there!
&lt;section end=&quot;message&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]&lt;/bdi&gt; 08:28, 22 Februarie 2025 (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:SSethi (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=28217779 --&gt;
:I would like to attend. [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 20:47, 24 Februarie 2025 (UTC)
::Ek sal nie kan bywoon nie, besig met ons laerskool se atletiekbyeenkoms Vrydag. Groete! [[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 07:06, 25 Februarie 2025 (UTC)
::Enige terugvoer? [[Gebruiker:Dagelf|Dagelf]] ([[Gebruikerbespreking:Dagelf|kontak]]) 04:57, 9 Maart 2025 (UTC)

== Dead-stick landing ==

Gemeenskap, ek moet dit vertaal... Ek luister...!! Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 19:05, 24 Februarie 2025 (UTC)
: Volgens die lugvaart-termelys, (2018) is ''dead-stick'' motorloos.  Dus moontlik motorloselanding? [[Gebruiker:Sobaka|Sobaka]] ([[Gebruikerbespreking:Sobaka|kontak]]) 19:15, 24 Februarie 2025 (UTC)
::Seker motorlose landing. [[Gebruiker:BurgertB|~ &lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt&quot;&gt;Burgert&lt;/span&gt;]] [[Gebruikerbespreking:BurgertB|&lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt&quot;&gt;(kontak)&lt;/span&gt;]]  21:22, 24 Februarie 2025 (UTC)

== Huis van Natoli ==

Gemeenskap, ek kry nie letter inligting oor die artikel op die Engelse Wikipedia nie. Is hierdie 'n grap? Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 10:34, 28 Februarie 2025 (UTC)
:Ek kry net dié, maar weet nie van die res nie: [[:en:Giovanni Natoli]]. [[Gebruiker:BurgertB|~ &lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt&quot;&gt;Burgert&lt;/span&gt;]] [[Gebruikerbespreking:BurgertB|&lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt&quot;&gt;(kontak)&lt;/span&gt;]]  10:56, 28 Februarie 2025 (UTC)

== Stout wooden verandah = gedronge veranda van hout? ==

[[Beeld:Old_school_mburg_006.jpg|duimnael|regs|350px|Die stoep van die Ou Skooltjie, Moorreesburg]]

Môre mense.

Ek het aanvanklik bogenoemde vertaal met &quot;stewige veranda van hout&quot;. 

Hoe langer ek egter na die foto van die Ou Skooltjie kyk, hoe meer begin ek wonder of mens nie liewer &quot;gedronge&quot; moet gebruik nie. Ek sukkel eintlik om 'n lekker woord te kry, maar lyk my die Hollanders ook; want ek het al &quot;kloeke ijzertoren&quot; teengekom, wat ek persoonlik nie sou gebruik nie.

Gewoonlik word &quot;gedronge&quot; met liggaamsbou gebruik. Byvoorbeeld 'n 'gedronge kêreltjie'. ' 'n Luiperd het 'n gedronge liggaamsbou vergeleke met 'n jagluiperd.' Dit is kort en 'kompak' (by gebrek aan 'n beter woord).

Hoekom ek dit sê: gewoonlik strek 'n veranda van die een hoekpunt van die huis na die ander hoekpunt (dikwels ook rondom), met die uitsondering van die Victoriaanse huise met twee gewels of pedimente weerskante, dan is daar gewoonlik so 'n stoepie tussen-in gewurg by die voordeur (soos die Carnegie-biblioteek, maar ook Pastoriestraat 6, Moorreesburg).

Wat ons egter hier op die foto aantref is 'n uitgeboude, maar verhewe stoepie met 'n afdakkie oor, wat eintlik baie kordaat of selfs parmantig voorkom.[[Gebruiker:Suidpunt|Suidpunt]] ([[Gebruikerbespreking:Suidpunt|kontak]]) 07:15, 2 Maart 2025 (UTC)

:Ek dink nie die woord &quot;gedronge&quot; is bekend genoeg nie. En soos jy sê, word dit meestal vir mense se bou gebruik. Ek sou hou by &quot;stewig&quot;. [[Gebruiker:BurgertB|~ &lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt&quot;&gt;Burgert&lt;/span&gt;]] [[Gebruikerbespreking:BurgertB|&lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt&quot;&gt;(kontak)&lt;/span&gt;]]  11:37, 2 Maart 2025 (UTC)
::Baie dankie, ek maak so! [[Gebruiker:Suidpunt|Suidpunt]] ([[Gebruikerbespreking:Suidpunt|kontak]]) 14:04, 2 Maart 2025 (UTC)

== Databoks ==

{{ping|Rooiratel}} &amp; {{ping|Dagelf}}, sien sjabloon - Databoks by [[Ranger 9]] en [[Oop opvoedkundige hulpbronne]]. Dit bevat byskrifte in die taal van die vyand. Ek ken nie die sjabloon nie. Is daar alternatiewe of kan Databoks reggemaak word? Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 17:06, 2 Maart 2025 (UTC)

:Alles wat die Databoks wys kom van Wikidata af. As jy wil hê dit moet in Afrikaans vertoon, kan jy dit maklik vertaal op die Wikidata-item. Meeste van die lyne het 'n potlood-ikoon agteraan waarop jy kan kliek en die Afrikaanse naam insit. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 10:19, 3 Maart 2025 (UTC)
:&quot;vyhand&quot; sê jy?... Die 👹 hom hom nie tot 'n taal of ras nie.... 🕊  ... maar sal kyk! [[Gebruiker:Dagelf|Dagelf]] ([[Gebruikerbespreking:Dagelf|kontak]]) 04:01, 9 Maart 2025 (UTC)

::Die beste oplossing is om [[Kategorie:Inligtingskassjablone|inligtingskassies]] te gebruik. Hulle werk mooi, is in goeie Afrikaans en ons kan hulle regstreeks hier op die Afrikaanse Wikipedia aanpas, wysig en bywerk. Kwaliteit bo kwantiteit asb. Groete. -- [[Lêer:Flag of South Africa.svg|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:SpesBona|SpesBona]] 21:50, 10 Maart 2025 (UTC)

== Mieliestronk ==

Ek is ongelukkig 'n paar dae laat, maar ek wil net vir dié wat belangstel, sê [[gebruiker:Mieliestronk|Mieliestronk]] is verlede Sondag oorlede. Sy diens was vandag. [[Gebruiker:BurgertB|~ &lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt&quot;&gt;Burgert&lt;/span&gt;]] [[Gebruikerbespreking:BurgertB|&lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt&quot;&gt;(kontak)&lt;/span&gt;]] 09:43, 4 Maart 2025 (UTC)
:Ag nee! Jammer om te hoor! Hy het baie vir Afrikaans gedoen via Mieliestronk. Stil kêrels, daar gaan 'n man verby... Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 09:47, 4 Maart 2025 (UTC)
::My innige medelye aan sy gesin! Hy het nog laas gesê hy is permanent op suurstof, shame! --[[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 10:13, 4 Maart 2025 (UTC)
:::Ek is nou jammer om dit te hoor. Ek betuig my medelye... - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 10:32, 4 Maart 2025 (UTC)
::::RIV Mieliestronk. [[Gebruiker:Lefcentreright|Lefcentreright]] ([[Gebruikerbespreking:Lefcentreright|kontak]]) 17:41, 4 Maart 2025 (UTC)
:::::R.I.V. Mieliestronk en baie dankie vir al jou taalwenke en bydrae! My innige meegevoel aan sy naasbestaandes! Groete. -- [[Lêer:Flag of South Africa.svg|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:SpesBona|SpesBona]] 19:05, 4 Maart 2025 (UTC)
:::::: R.I.V. [[Gebruiker:Sobaka|Sobaka]] ([[Gebruikerbespreking:Sobaka|kontak]]) 07:48, 5 Maart 2025 (UTC)
:::::::Toe ek my vriend op 28 Februarie besoek het, wys ek nog vir hom onder die besoekstatistiek hoe mense steeds &quot;Mieliestronk&quot; op die Afrikaanse Wikipedia gesoek het. So ek glo nie sy werk was verniet nie - dit het 'n legende geword. Ek vind dit wel 'n tragedie dat niemand sy werk voortgesit het nie, en dat die webwerf dieselfde paadjie moes loop as MyFundi. Dankie meneer Olwagen, u dien vir ons as inspirasie. [[Gebruiker:Suidpunt|Suidpunt]] ([[Gebruikerbespreking:Suidpunt|kontak]]) 09:49, 6 Maart 2025 (UTC)
::::::::Moraal van die storie: Hy het geld geneem vir sy webblad, en nou is daar niks van oor nie. [[Gebruiker:JMK|JMK]] ([[Gebruikerbespreking:JMK|kontak]]) 20:15, 10 Maart 2025 (UTC)
:::::::::Dié vraag maak my nou bang, wie gaan my en al die ander gebruikers se werk voortsit as ons een dag nie meer is nie? KI of 'n bot, onwaarskynlik! Groete. -- [[Lêer:Flag of South Africa.svg|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:SpesBona|SpesBona]] 22:00, 10 Maart 2025 (UTC)

== ChatGPT ==

Ek het lui geraak en gebruik deesdae ChatGPT om my te help vertaal. Dis nie so vinnig en moeiteloos soos Google Translate nie, maar sy vertalings is baie beter, veral vir Wikipedia-goed. Google Translate vertaal byvoorbeeld billions of &lt;nowiki&gt;[[tree]]s&lt;/nowiki&gt; met biljoene &lt;nowiki&gt;[[boom]]s&lt;/nowiki&gt;, maar ChatGPT gee miljarde &lt;nowiki&gt;[[boom]]e&lt;/nowiki&gt;. Nie perfek nie, maar beter. [[Gebruiker:BurgertB|~ &lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt&quot;&gt;Burgert&lt;/span&gt;]] [[Gebruikerbespreking:BurgertB|&lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt&quot;&gt;(kontak)&lt;/span&gt;]]  19:57, 6 Maart 2025 (UTC)

:Ek sou KI veral gebruik om foute te vermy. Bv. die een span se statistiek klop nie met sy opponent nie, die bron vermeld ander getalle as die artikel (dit staaf nie dit wat in die artikel staan nie), hierdie seksie moet dringend hersien word (dit is verouderd), hierdie rekord is intussen verbeter. Daar is baie dinge wat ons met KI kan doen, veral om tyd te bespaar, aangesien dit intussen voltydse werk word. Groete. -- [[Lêer:Flag of South Africa.svg|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:SpesBona|SpesBona]] 22:00, 6 Maart 2025 (UTC)

::Ja, kom ons bieg almal.

::Ek gebruik weer Co-Pilot van Microsoft (jy kry hom saam met EDGE), maar om ander redes. Met Russies dekonstrueer ek 'n hele teks soos: &quot;Волколак сохраняет разум, но не может говорить.&quot; Dan sal hy uitspoeg Волколак is 'n selfstandige naamwoord, nominatief, enkelvoud, manlik. En teen die einde gee hy 'n Engelse vertaling, wat nie letterlik is nie. Letterlik sal daar staan: &quot;wolkolak behou rede, maar nie kan praat.&quot; Omdat mens wéét die nominatief is gewoonlik die dader, en jy herken die werkwoord - dan begin jy in jou kop Afrikaanse vertalings te bedink. Ek stuur voorbeelde terug, soos &quot;Die wolkolak is by sy volle menseverstand, maar kan nie praat nie.&quot; Dan sal die blikbrein my prys, of wat ook al. 

::Maar ek moet sê - daar is kere wanneer Engels so dubbelsinnig geskryf is, dat ek self nie kop of stert kan uitmaak wat de duiwel daar aangaan nie. Dan help hy sake vinnig opklaar. Ek sal eerste my interpretasie vir hom stuur, en kyk of ek gelyk had. Maar laat ek net byvoeg: dikwels sal hy 'n antwoord uitspoeg en hardkoppig aan sy interpretasie vasklou, tot jy hom met teenbewyse begin voer. Want hy sien net die teks voor hom, ons is die regisseurs en poppemeesters wat die hele konteks begryp waarteen die toneel afgespeel het.

::Ek sit juis hier met ''Jewish Life'', waarin gepraat word van 'n Reverend. Nou, 'reverend' is blykbaar 'n Engelse begrip in die 19de eeu gebruik vir 'n Joodse leier wat nie die kwalifikasies van 'n rabbi het nie, maar nog steeds sekere dienste mag lei, al is hy nie georden nie. Ons tref iets soortgelyk aan met ''siektetroosters'' tydens die bewind van die VOC, en ''oefenaars'' in die 1930's van die NG Kerk. En nee, ''reverend'' kan jy nie in Afrikaans vertaal nie, want daar is nie 'n woord daarvoor nie. &quot;Eerwaarde&quot; het oorspronklik hier te lande &quot;sendelingpredikant&quot; beteken; jy kan dit nie net so gaan oorplant in die Jodedom nie. [[Gebruiker:Suidpunt|Suidpunt]] ([[Gebruikerbespreking:Suidpunt|kontak]]) 10:07, 7 Maart 2025 (UTC)
:::Interessant, wat is in jou opinie die mees akkuraatste en ondubbelsinnige engelse vertaling vir &quot;Dominee&quot;? [[Gebruiker:Dagelf|Dagelf]] ([[Gebruikerbespreking:Dagelf|kontak]]) 04:13, 9 Maart 2025 (UTC)

::::{{ping|Dagelf}} My vriend het vir my 'n rukkie na my skrywe 'n Youtube-video van Moorreesburg gestuur uit 1987 en daar word openlik gepraat van Joodse &quot;kerke&quot; en &quot;priesters&quot;. Nou lees ek weer 'n priester (Kohen) het nie noodwendig die kwalifikasies van 'n rabbi nie. Ek kan netsowel maar nou vir die Joodse raad skryf. Nou is ek regtig deurmekaar.

::::Ieder geval, ''Jewish Life'' (2004) het geskryf, rondom die Jode van Moorreesburg: &quot;Jewish-Gentile relations were mainly confined to business relations&quot;. Absolute bog. Van hierdie Jode het juis ten volle in die Afrikaanse gemeenskap geïntegreerd geraak. In die video is daar [[Boerejood|Boerejode]] aan die woord: Ivan Katz en Goodman. Hulle praat Afrikaans soos Moorreesburgers met 'n bry. Katz erken selfs sy suster, wat Kaap toe gestuur is om te gaan leer, het nie 'n woord Ingels geken toe sy daar aankom nie.  En, in so 'n klein gemeenskappie in die tweede helfte van die 20ste eeu... jy kan mos nie wegkruip nie. En buitendien, hoe bedryf jy besigheid, hoe bou jy sake-verhoudings as jy jou heeltyd eenkant en afsydig hou? Ek het op foto's afgekom waar 'n Goodman-moeder by die kraamsaal saam met ander Afrikanermoeders staan, en ook waar hul dogter saam in die laerskool met Afrikanerdogters was. Dit wys jou  - jy kan nie alles glo wat jy lees nie. 

::::Ek voel dominee moet eintlik dominee bly. Ook weier ek volstrek om 'n vrouepredikant as ''dominee'' aan te spreek. Ek sal haar altyd '''domina''' noem. Kyk, in Latyn het jy mos ''dominus'' (heer, meester), en in die aanroepvorm is dit domine (uitgespreek ''dominei''); nou in Nederlands het dit ''douminei'' geword, en in Afrikaans ''doominee''. Feit bly staan is, dit is die manlike vorm. Die vroulike vorm is ''domina'' in die naamvorm, en in die aanroepvorm is dit eweneens ''domina''. Ek sal haar 'n dominee noem as sy snor dra.[[Gebruiker:Suidpunt|Suidpunt]] ([[Gebruikerbespreking:Suidpunt|kontak]]) 09:23, 11 Maart 2025 (UTC)

:Ek gebruik GTMs 😉 om my sosiale media, Whatsapp groepe, en bladsye soos hierdie op te som... mis steeds dinge, maar minder aangesien ek nooit als self sou lees nie. Ek dink daaraan om dit in 'n program te verander waaruit meer mense kan nut vind.
:Ter interessantheid, hier is die opsomming vir die Geselshoekie tans, ek het die kulturele opsomming onverwags interessant gevind. 
:Sleutelinsigte
:* Tegnies: Naamgewingsakkuraatheid word nagestreef, koördinaatkompleksiteit (riviere) vereis nadenke, sjabloonoplossings sukkel.
:* Teenintuïtief: Duitse/Nederlandse invloed bly omstrede, KI help maar struikel, enkelrivierkoördinate volstaan ondanks logika wat meer verwag.
:* Kultureel: '''Afrikaanse Wikipedia meng praktiese benadering, erfenis en wêreldwye betrokkenheid met humor en veerkragtigheid.
:'''
:Key Insights
:* Technical: Naming precision (birds), coordinate complexity (rivers), template fixes ongoing.
:* Counterintuitive: German/Dutch influence debated, AI aids yet falters, single river coordinates suffice despite logic.
:* Cultural: '''Afrikaans Wikipedia blends practicality, heritage, and global engagement with humor and resilience.
:''' [[Gebruiker:Dagelf|Dagelf]] ([[Gebruikerbespreking:Dagelf|kontak]]) 04:33, 9 Maart 2025 (UTC)
::Vir die wat belangstel in ander geselshoekie opsommings (ek doen as 'n voormalige WMZA ''admin'' vrywilliger):
::[https://grok.com/share/bGVnYWN5_fda4c678-fb45-400d-b380-466f7fa34ebb Afrikaans] [https://grok.com/share/bGVnYWN5_5ee5b172-53ee-49ba-a98f-9ed00acfd008 Engels] [https://grok.com/chat/af2b2351-4354-4fd0-9293-11f6e5ac4ffd Sesotho] [https://grok.com/share/bGVnYWN5_d6bf3db2-67b1-4735-8ad9-f0784d538776 Siswathi] [https://grok.com/chat/010cc131-31c3-40ff-89de-b7083dc62404 Swahili] [https://grok.com/share/bGVnYWN5_ae0112eb-c42c-4028-b57f-e38744c56aaf Zoeloe] Dit blyk of Xhosa geen geselshoekie het nie..?! [[Gebruiker:Dagelf|Dagelf]] ([[Gebruikerbespreking:Dagelf|kontak]]) 04:53, 9 Maart 2025 (UTC)

== Geluk met jou verjaarsdag! ==

Ek sien FB sê jy verjaar vandag! Geluk met jou verjaarsdag [[Gebruiker:BurgertB]]! Dankie vir jou volgehoue ondersteuning hier! Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 11:45, 7 Maart 2025 (UTC)
:Baie dankie! [[Gebruiker:BurgertB|~ &lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt&quot;&gt;Burgert&lt;/span&gt;]] [[Gebruikerbespreking:BurgertB|&lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt&quot;&gt;(kontak)&lt;/span&gt;]]  15:45, 7 Maart 2025 (UTC)
::Veels geluk Burgert! [[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 09:25, 9 Maart 2025 (UTC)

== Universal Code of Conduct annual review: proposed changes are available for comment ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
My apologies for writing in English.
{{Int:Please-translate}}.

I am writing to you to let you know that [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Annual_review/Proposed_Changes|proposed changes]] to the [[foundation:Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines|Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines]] and [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Charter|Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) Charter]] are open for review. '''[[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Annual_review/Proposed_Changes|You can provide feedback on suggested changes]]''' through the [[d:Q614092|end of day]] on Tuesday, 18 March 2025. This is the second step in the annual review process, the final step will be community voting on the proposed changes.
[[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Annual_review|Read more information and find relevant links about the process on the UCoC annual review page on Meta]].

The [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee]] (U4C) is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. This annual review was planned and implemented by the U4C. For more information and the responsibilities of the U4C, [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Charter|you may review the U4C Charter]].

Please share this information with other members in your community wherever else might be appropriate.

-- In cooperation with the U4C, [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] 18:51, 7 Maart 2025 (UTC)

&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Keegan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=28307738 --&gt;
:English has been forced on us for at least 200 years, as a result I have yet to meet an Afrikaans person who is not relatively fluent... 😅 But we do dearly appreciate the pre-emptive apology. 💗 [[Gebruiker:Dagelf|Dagelf]] ([[Gebruikerbespreking:Dagelf|kontak]]) 04:16, 9 Maart 2025 (UTC)

== [[Athol Fugard]] ==

Gemeenskap, die persoon is oorlede en die artikel gaan baie besoek word oor die volgende paar dae. Kan iemand asb help met bronne/verwysings in die artikel? Dit lyk tans nie goed nie. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 15:14, 9 Maart 2025 (UTC)

:Ja swaer, baie dinge in die land lyk nie goed nie! Maar ek sal nie Amerika toe trek nie, al vra Trump my ook. Die man is regtig arrogant. [[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 16:30, 9 Maart 2025 (UTC)
::Mense wat nie bakhand by die staat staan nie, gaan altyd in aanvraag wees. Australië is net so gretig om hulle te ontvang. [[Gebruiker:JMK|JMK]] ([[Gebruikerbespreking:JMK|kontak]]) 18:40, 10 Maart 2025 (UTC)

== Het u geweet... ==

Ek sien daar is twee brokkies wat presies dieselfde is. [[Gebruiker:BurgertB|~ &lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt&quot;&gt;Burgert&lt;/span&gt;]] [[Gebruikerbespreking:BurgertB|&lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt&quot;&gt;(kontak)&lt;/span&gt;]]  09:38, 10 Maart 2025 (UTC)

:By my vertoon daar 5 verskillendes [[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 09:59, 10 Maart 2025 (UTC)

::Ek het dit al voorheen ook teëgekom en sien dit tans ook. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 14:39, 10 Maart 2025 (UTC)

:::Ek sien vyf verskillendes. As julle twee keer dieselfde sien, kan julle die [https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Tuisblad&amp;action=purge voorblad verfris] (sien die skakel heel onder). Groete. -- [[Lêer:Flag of South Africa.svg|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:SpesBona|SpesBona]] 21:55, 10 Maart 2025 (UTC)

==  Ivy Mike- kerntoets ==

Gemeenskap, ek het die hulp van Dr. Van Zyl de Villiers ingeroep om te proeflees aan bogenoemde net om seker te maak ek blaas nie die hele Wikipedia op nie! Hy het by die Atoomenergiekorporasie (AEK) gewerk. Sien hieronder:

''Beste Deon''
 
Baie dankie vir die skakel na die Ivy Mike-inskrywing. Dit vertel 'n interessante maar ook pynlike verhaal van die vroeë dae van die atoomera wat ongelukkig steeds – in die oë van die publiek en baie politici - die omvattende positiewe gebruike van kerntegnologie oorheers.
 
Ek dink die vertaling is uitstekend gedoen, veral in die lig van die tegniese aard van die inskrywing. Ek het bloot enkele opmerkings:
 
Ek verkies “klowing” bo “splyting” vir fission en “versmelting” bo “fusie” vir fusion, maar dis 'n kwessie van smaak.  Al die genoemde vertaalekwivalente word erken en algemeen gebruik.

Vertaling van cryogenics plant/facility is 'n tameletjie, maar “laetemperatuurfisika-aanleg” werk nie vir my lekker nie. “Kriogeenaanleg” of “kriogeenfasiliteit” kan dalk werk (nie *”kriogeniese aanleg” nie), maar die beste is dalk om te praat van 'n “laetemperatuuraanleg” (sonder -fisika-).
Ek reken daar behoort in die vierde paragraaf onder die opskrif “Ontploffing” eerder na 'n “ontploffingsklankgolf” verwys te word.
Uit 'n wetenskaplike oogpunt verstaan ek nie die verwysing na die besmetting van monsters deur kalsiumkarbonaat nie (reeds in die Engelse weergawe genoem). Dit skep die indruk van 'n hoë konsentrasie kalsiumkarbonaat in die lug na die ontploffing, wat eintlik net vanaf beton (waarvan daar redelik min in die Mike-opstelling was) of dalk korale afkomstig kon wees.
 
Ek het lank reeds beplan om tot die Afrikaanse Wikipedia te begin bydra, maar my werkslas het dit nog nie juis toegelaat nie.  Hoe gaan 'n mens te werk om redigering van bestaande inskrywings of vertalings van Engelse inskrywings na Afrikaans te doen? Ek weet dat jy in die verlede opleidingsessies in dié verband gedoen het. Vind dit steeds plaas?
 
'n Laaste vraag in hierdie jaar van Afrikaans 100: is genoeg Afrikaanssprekendes bewus van (en gebruik) die Afrikaanse Wikipedia? Wat my betref behoort alle Afrikaanssprekendes daarvan te weet en gereeld daaraan herinner te word.  Baie nie-Engelssprekendes se instink is ongelukkig steeds om te Google (waar hulle grootliks Engelse materiaal kry) of om vrae in Engels aan KI-toepassings te vra. Dit sal goed wees om sommige van daardie mense in die rigting van die Afrikaanse Wikipedia te stuur sodat hulle daardeur hopelik meer van hul skryf- of praatwerk in Afrikaans sal doen.  Dit sal dan sommer ook opbrengs lewer op jou en ander mense se harde werk om Wikipedia se Afrikaanse inhoud te verhoog. Omvattende bewusmaking en gereelde herinnering sal wel hiervoor nodig wees.
 
''Beste groete''
''Van Zyl''

Interessant en ek deel graag met julle! Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 18:54, 10 Maart 2025 (UTC)

==Bronne, voorkeure en ander dinge==
Dankie vir bostaande. Wat die KI betref, 'n wetenskaplike van Wits het onlangs op FB genoem dat hy sy ChatGTP-subskripsie gesluit het omdat hy die antwoorde nagegaan het en gevind het dat dit oorwegend van swak gehalte was. Die antwoorde lyk dus reg by eerste oogopslag, maar by nadere ondersoek is dit nie. Dit beteken bloot dat alle taalweergawes van wikipedia belangrik bly, solank dit noukeurig opgestel word. En wat Afrikaanse wikipedia betref, sal die onlangse sluiting van 'n paar Afrikaanse koerante, en die vermindering van joernaliste wat daarmee saamgaan, beteken dat Afrikaanse wikipedia belangriker Afrikaanse leesstof word. Wat nuusgebeure betref, word wikipedia-inskrywings nou effe moeiliker omdat die bronne nou kariger is. Maar daar is in elk geval so min Afrikaanse wikipedia- of commons-bydraers dat daardie koerantbronne nie naastenby na behore gebruik is nie. Die afname in die getal Afrikaanse skole voorspel ook niks goeds wat toekomstige bydraes en bydraers betref nie. [[Gebruiker:JMK|JMK]] ([[Gebruikerbespreking:JMK|kontak]]) 19:54, 10 Maart 2025 (UTC)
:{{Ping|JMK}} ek stem 100% saam. Ons opdrag vir Afrikaans word net groter en groter en ons kan ons opdrag net vervul as ons '''kwaliteit bo kwantiteit''' plaas, andersins skakel ons lesers na Engels oor. Enkele weke gelede was dit ook 'n gesprek op RSG se taaldinge, maar hulle het nie die Afrikaanse Wikipedia genoem nie. Groete. -- [[Lêer:Flag of South Africa.svg|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:SpesBona|SpesBona]] 22:00, 10 Maart 2025 (UTC)
::{{Ping|SpesBona}} Ons grootste vriend en vyand is egter &lt;strike&gt;die geldmag&lt;/strike&gt; Google. As mense se fone op Engels ingestel is, sal hulle altyd in die Google soekresultate eerste die Engelse Wikipedia as antwoord kry. Co-Pilot soek ook altyd, as ek my vrae in Engels sou vra, deur die Engelse Wikipedia. Skryf ek in geradbraakte Duits, dan doen hy wel soms meer moeite om deur die Duitse Wikipedia se sif. Ek weet dit, want my eie foon is op Duits ingestel. My tablet wel in Engels (ek gaan hom nog Frans maak, gee kans...). Dit help my net om makliker Duitse bronne te bekom. [[Gebruiker:Suidpunt|Suidpunt]] ([[Gebruikerbespreking:Suidpunt|kontak]]) 10:00, 11 Maart 2025 (UTC)
:::{{Ping|Suidpunt}} daaraan kan ons min doen, dit is elke moedertaalspreker se eie keuse. In Duitsland is daar ook Afrikaanssprekendes, maar hulle weet myns insiens niks van die Afrikaanse Wikipedia nie. Ek het beide my skootrekenaar en slimfoon ook in Afrikaans opgelei. Ons kan net die lesers wat ons reeds het met spogartikels behou, andersins is ons hulle ook kwyt. Voyageur het hom altyd vir kwaliteit beywer en ook oor dinge geskryf wat die Engelse Wikipedia nie eers noem nie. Danksy Wikipedia se 2022-skin sien die oorgrote meerderheid nie eers ons voorbladartikels nie (voorheen die goue ster by ander tale links). Bo links is slegs 'n klein kassie met &quot;XYZ tale&quot; en dit is ook volgens die leser se keuse gerangskik en dan sy streektale. In die 2010-skin was Afrikaans een van die eerste tale bo (danksy die &quot;af:&quot;). Sedertdien het ons aantal lesers skerp gedaal en ons boer agteruit (ook volgens kwaliteit danksy botartikels en duisende saadjies met skaars 'n aantal sinne en bronne wat nie eers 'n inligtingskassie het nie [sien my opmerking bo]). Ná 17 jaar se aanwesigheid hier kan ek uit my kop ook meer inaktiewe as aktiewe gebruikers noem (Adriaan, Anrie, Arnobarnard, BenBezuidenhout, Hansjoseph, Jcwf, JCBrand, Laurens, RAM, Puvircho, ens.). Goeie hoop, ja-nee. Groete. -- [[Lêer:Flag of South Africa.svg|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:SpesBona|SpesBona]] 21:30, 11 Maart 2025 (UTC)
::::Ja-nee, ek dink ook daardie duisende tweesinsaadjies wat deesdae geskep word, is 'n onding. Dit verswak ons Wikipdia. [[Gebruiker:BurgertB|~ &lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt&quot;&gt;Burgert&lt;/span&gt;]] [[Gebruikerbespreking:BurgertB|&lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt&quot;&gt;(kontak)&lt;/span&gt;]]  08:50, 13 Maart 2025 (UTC)

== Stomme film? ==

Kollegas, is julle bekend met hierdie term? Gebruiker {{ping|Rooiratel}} het vandag 'n artikel ''Stomme film'' geskep, maar die titel vang my uit, nog nooit daarvan gehoor nie! 

Moet dit nie '''[[stilfilm]]''' heet nie? Groete, --[[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 12:39, 11 Maart 2025 (UTC)

:Ek het die naam van nlwiki gekry. Verander dit maar as dit nie korrekte Afrikaans is nie. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 12:47, 11 Maart 2025 (UTC)
:: Ek ken ook net stilfilm. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 12:48, 11 Maart 2025 (UTC)
::: Selfde hier ken stilfilm of stilrolprent. [[Gebruiker:Sobaka|Sobaka]] ([[Gebruikerbespreking:Sobaka|kontak]]) 13:33, 11 Maart 2025 (UTC)

::::{{uitgevoer}} dit is verskuif na '''[[stilfilm]]'''. Groete --[[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 07:27, 12 Maart 2025 (UTC)
:::::My vrou dink soms sy is my stomme eggenoot omdat sy met my getroud is, maar sy is nie stil nie. [[Gebruiker:Thermofan|Thermofan]] ([[Gebruikerbespreking:Thermofan|kontak]]) 08:14, 12 Maart 2025 (UTC)

== An improved dashboard for the Content Translation tool ==

{{Int:hello}} Wikipedians,

Apologies as this message is not in your language, {{Int:please-translate}}.

The [[mediawikiwiki:Special:MyLanguage/Wikimedia Language and Product Localization|Language and Product Localization team]] has improved the [https://test.wikipedia.org/w/index.php?title=Special:ContentTranslation&amp;filter-type=automatic&amp;filter-id=previous-edits&amp;active-list=suggestions&amp;from=en&amp;to=es Content Translation dashboard]  to create a consistent experience for all contributors using mobile and desktop devices. Below is a breakdown of important information about the improvement.

'''What are the improvements?'''&lt;br/&gt;
The improved translation dashboard allows all logged-in users of the tool to enjoy a consistent experience regardless of their type of device. With a harmonized experience, logged-in desktop users can now access the capabilities shown in the image below. &lt;!--... dit vertoon nou 'n rooi boodskap [[File:Content Translation new-dashboard.png|alt=|center|thumb|576x576px|Notice that in this screenshot, the new dashboard allows: Users to adjust suggestions with the &quot;For you&quot; and &quot;...More&quot; buttons to select general topics or community-created collections (like the example of Climate topic).  Also, users can use translation to create new articles (as before) and expand existing articles section by section. You can see how suggestions are provided in the new dashboard in two groups (&quot;Create new pages&quot; and &quot;Expand with new sections&quot;)-one for each activity.]] --&gt; 

'''Does this improvement change the current accessibility of this tool in this Wikipedia?'''&lt;br/&gt;
The Language and Product Localization team acknowledges your concern with exposing the Content translation tool. So, be rest assured that it will remain in beta, ensuring that only logged-in users who activated the tool from the [[:en:Wikipedia:Special:Preferences#mw-prefsection-betafeatures|beta features]] will continue to have access to the content translation tool. Also, if the tool is only available to a specific [[:en:Wikipedia:User_access_levels|user group]], it will remain that way.

'''When do we plan to implement this improvement?'''&lt;br/&gt;
We will implement it on your Wikipedia and others by 24 March 2025.

'''What happens to the former dashboard after we implement the improvement?'''&lt;br/&gt;
You can still access it in the tool for some time. We will remove it from all Wikipedias by May 2025, as maintaining it will no longer be productive.

'''Where can I test this improvement and report any issues before it is implemented in this Wiki?'''&lt;br/&gt;
You can try the improved capabilities in the test wiki using this link:https://test.wikipedia.org/w/index.php?title=Special:ContentTranslation&amp;campaign=contributionsmenu&amp;to=es&amp;filter-type=automatic&amp;filter-id=previous-edits&amp;active-list=suggestions&amp;from=en#/. If you notice an issue related to the improved dashboard in the test wiki, please let us know in this thread and ping me, or report it in Phabricator, adding these tags:&lt;code&gt;BUG REPORT&lt;/code&gt; and &lt;code&gt;ContentTranslation&lt;/code&gt;. Please ask us any questions regarding [[mediawikiwiki:Content translation#Improved_translation_experience|this improvement]].

Thank you!

On behalf of the Language and Product Localization team. [[Gebruiker:UOzurumba (WMF)|UOzurumba (WMF)]] ([[Gebruikerbespreking:UOzurumba (WMF)|kontak]]) 19:08, 14 Maart 2025 (UTC)

::{{ping|Rooiratel}}, wat beteken bogenoemde in Afrikaans? Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 14:32, 15 Maart 2025 (UTC)
:::Die gereedskap wat Wikipedia gebruik om te help met vertalings het anders gewerk as jy dit op 'n rekenaar vs. 'n selfoon gebruik. Hulle het veranderings gemaak sodat dit dieselfde is, ongeag watter soort toestel jy gebruik. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 12:51, 18 Maart 2025 (UTC)


== Oorvloed saadjies ==
Nikolai Kurbatov het in die eerste helfte van Maart alleen byna duisend saadjies van twee sinne elk geskep. Is dit vir almal aanvaarbaar? Is gestremdheid 'n verskoning om te doen wat jy wil? Wat is ons diepte deesdae? [[Gebruiker:BurgertB|~ &lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt&quot;&gt;Burgert&lt;/span&gt;]] [[Gebruikerbespreking:BurgertB|&lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt&quot;&gt;(kontak)&lt;/span&gt;]]  13:11, 15 Maart 2025 (UTC)
:Hallo Burgert, jou redenasie hieroor mag 100% in die kol wees, maar dit gaan jou niks baat nie. Vir sommige mense is saadjies van 2 sinne die eutopia, hulle vind nie fout daarmee nie. (Sien [[Wikipedia:Saadjieplanters|Saadjieplanters]], reeds in Junie 2017 geskryf.) Groete, [[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 13:30, 15 Maart 2025 (UTC)
::Ons diepte is tans 35, was 43 op 'n tyd. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 14:30, 15 Maart 2025 (UTC)
:::Voel lankal ons moet aan mnr Kurbatov 'n limiet stel. Iets soos &quot;5 sinne of niks&quot;. Ek is seker daar is baie atlete waaroor mens 5 sinne kan skryf, as dit nou atlete moet wees. Ek is terloops ook oortuig dat hy dit om 'n ander rede opstel as om tot 'n ensiklopedie by te dra. Hy stel dit op as 'n databasis tot 'n ander, waarskynlik persoonlike projek, en af.wiki is die stortingsterrein. Dat hy werklik gestremd is weet ons seker ook nie. Minstens een ander gebruiker het ons arm gedraai/afgepers met sy sterflikheid. [[Gebruiker:JMK|JMK]] ([[Gebruikerbespreking:JMK|kontak]]) 16:38, 16 Maart 2025 (UTC)
{{uitkeep}}
Hy skep duisende sulke saadjies op verskeie Wikipedias en oor verskeie onderwerpe, en dis alles masjienvertaal. [[Gebruiker:BurgertB|~ &lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt&quot;&gt;Burgert&lt;/span&gt;]] [[Gebruikerbespreking:BurgertB|&lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt&quot;&gt;(kontak)&lt;/span&gt;]] 16:58, 16 Maart 2025 (UTC)
:Kurbatov beheer 'n geoutomatiseerde skep van artikels, dit is baie duidelik. Sy verweer is dat hy nie Afrikaans magtig is nie en daarom nie &quot;vleis&quot; kan aansit aan sy saadjies nie. Ons sit nou met ons hande in ons hare! --[[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 17:16, 16 Maart 2025 (UTC)
::My gevoel, hy het die einde van sy pad hier bereik. Saadjies is goed maar daar moet balans wees. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 17:40, 16 Maart 2025 (UTC)
:::Stem. Die groeipotensiaal van hierdie saadjies is zero. [[Gebruiker:JMK|JMK]] ([[Gebruikerbespreking:JMK|kontak]]) 18:53, 16 Maart 2025 (UTC)
::::Ek stem saaam. As jy nie Afrikaans magtig is nie, gaan skep artikels in 'n taal wat jy ken. [[Gebruiker:BurgertB|~ &lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt&quot;&gt;Burgert&lt;/span&gt;]] [[Gebruikerbespreking:BurgertB|&lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt&quot;&gt;(kontak)&lt;/span&gt;]]  18:08, 17 Maart 2025 (UTC)

== Grootte van saadjies ==
Gemeenskap, die ander siekte wat nou sy kop uitgesteek is dat artikels met drie (soms vier) paragrawe nou skielik saadjies is. Waar het die outeurs die inligting gekry? Geraai? Ek stel voor dat saadjies beperk word tot een paragraaf van maksimum vier sinne. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 16:42, 17 Maart 2025 (UTC)
:Ek stem saam. Die meeste van ons saadjies is glad nie saadjies nie, [[Gebruiker:BurgertB|~ &lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt&quot;&gt;Burgert&lt;/span&gt;]] [[Gebruikerbespreking:BurgertB|&lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt&quot;&gt;(kontak)&lt;/span&gt;]]  18:11, 17 Maart 2025 (UTC)

== Flora van Suid-Afrika ==

Gemeenskap, neem kennis asb dat [[Gebruiker:SAplants]] vanaf gister besig is om na foto's te kyk op 'n paar genera. Dit is na aanleiding van navrae van my kant af. Die gebruiker is prof. [[Abraham Erasmus van Wyk]], die plantkundige. Ek het hom ook gevra om seker te maak dat veranderinge in ons Wikipedia, Wikidata, Commons en andertalige Wikipedia's deur getrek word. Ek het ook [[Gebruiker:Rooiratel]] gevra om die prof te help met die tegniese dinge, hy het ingestem! Dankie Rooiratel. Elke verandering gaan 'n verbetering wees. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 05:41, 18 Maart 2025 (UTC)
:Lei af dat daar 'n tipe van rekonsiliasie van items is, maar verder verstaan ek niks hiervan nie. [[Gebruiker:JMK|JMK]] ([[Gebruikerbespreking:JMK|kontak]]) 08:46, 21 Maart 2025 (UTC)

== ''De Zuid-Afrikaan'': sterk aan te beveel! ==

Mense, naandsê.

Ek het heel toevallig hierdie maand op De Zuid-Afrikaan afgekom, nadat ek deur eggsa.net gesoek het na koerante. Vandaar is ek verwys na die argief op die Universiteit van Stellenbosch [https://digital.lib.sun.ac.za/handle/10019.2/1060 se webwerf].

Ek is regtig verstom hoe '''onderbenut''' die bron is, want jy kan op die statistiekskakel sien hoeveel mense die koerant afgelaai of besoek het. 

Laat ek dit baie mooi stel: dit strek vanaf '''1830 tot 1910'''. Mense - dit is vanaf ''voor'' die [[Groot Trek]] tot [[Uniewording]]. '''Laat dit bietjie insink.''' 

Goed, as jy nou eers gewoond raak aan die advertensies van donkies en perde en mense wat wegloop (want drade was daar nie), dan gaan mens aangenaam verras wees hoe vinnig wetgewing binne 2 maande se tyd vanaf die afdelingsraad van 'n plattelandse dorpie tot binne-in die parlement in die Kaap beland. Die besprekings om hierdie tafel word opgesom. En '''dit''' is van onskatbare waarde. Die feit dat daar ander moontlikhede was, maar 'n besluit geneem moes word.

En weet jy - die standpunte is werklik logies, vir daardie tyd. Maar dit kos net een stemmery, en dit bepaal waar ons vandag is. 

Ek het maar net met Januarie 1904 begin, en klaar bevind jy jou gou in die middel van die Russies-Japannese oorlog wat woed oor [[Mantsjoerye]] en Korea. Die Chinese, wat eintlik in hierdie stryd vasgevang is (wel, dit is Noordoos China), word na Suid-Afrika ingevoer om goedkoop in die myne te kom werk. (Ek glo nie dit sal vandag met die Oekraïeners gedoen word nie...). Jy volg letterlik die verwikkelinge dag vir dag. Die eerste 1 052 kom met die ''Tweeddale'' in Durban op 20 Junie aan. 3 van hulle is reeds dood, en 40 het beri-beri. Maar vitamines is nog nie ontdek nie - is beri-beri aansteeklik? word gevra.

Jy lees ook van die builepes wat in Johannesburg uitgebreek het, maande voordat die Chinese voet aan wal gesit het. En die reaksie weer daarop. 

Die redakteur, [[Onze Jan Hofmeyr]], fokus duidelik op wetgewing wat vir sy boerelesers van belang is: guano-wette, spoorweë wat bespreek en oopgemaak word; 'n luiperd of twee wat gevang is; jakkalssterte wat nie meer lonend is om vir 10 sjielings te jag nie - die probleem word nie uitgeroei nie, maar juis aangeteel (''cobra effect''?) - jakkalsdraad is die toekoms; rookwette wat vir diegene onder 18 voorgestel word (want dit vertraag verstandsontwikkeling); Scheepers se graf wat soek is; 'n pleidooi om 'n matrieke stelsel in te voer (21 April 1904 se koerant); die sensus; 654 bandiete wat teen 2 pennie per dag aan De Beers verhuur word (die eerste 400, 3 pennies per dag vir elkeen daarna) waarvan die geld in die staatskis beland; Hermanus het maar ses- of sewehonderd mense; Transkei se passtelsel reik 9 242 passe uit - die meeste om in Transvaal te gaan werk; 'n pleidooi om die Taalmonument op Burgersdorp te herstel; die kompensasiewette wat nog vir die Anglo-Boereoorlog plek-plek opgestel moet word...

Hofmeyr stel dit hom duidelik ten doel om opvolgwerk te doen van elke wet van belang.

Daar is absoluut legio om uit te put - en dit net in die eerste '''6 maande''' van '''1904''' wat ek pas gelees het. 
'''Ongelukkig moet jy die koerante handmatig deurlees''', soos 'n gedrukte koerant - die soekfunksie werk nie.

Tussen die doodsberigte deur is daar ook advertensies en kennisgewings. As jy mooi let op die boedels en veilings, sal jy ook gou agterkom hoe, waar treinstasies gekom het - of dit nou Moorreesburg was, of Ceres, vou die wamakerye op 'n streep.
En tog, sê Dr. Viljoen omtrent die Caledon-lyn die volgende: &quot;Was die oorlog niet gekomen en waren hun paarden en vee niet weggenomen, dan zou mens met karren en wagen tegen den spoorweg hebben gewedijverd.&quot;  - Interessante siening.

Dit voel miskien soos los feite, maar jy sien patrone aan die opbou, soos donderwolke.

Voorts het jy lesersbriewe wat hul klagtes van hul dorp opper. Soos Bredasdorp wat 10 uur se ry van Swellendam en Caledon is, maar net 1 dokter op die dorp het. 

Of vergaderings van die Afrikanerbond word per streek bespreek. Die Taalbond-eksamens. Soms word skoue (soos die een op Robertson) in detail bespreek en wie die beste melktert gebak of die mooiste koek het. As jy gelukkig is, word matriekuitslae gegee - 'n massiewe eer daardie tyd. 

En soms, die vreemdste goed, soos hierdie raat teen slangbyt, in die koerant van 30 Junie 1904:

Sny 'n waterskilpad keelaf, vang die bloed op, laat die water verdamp, maak dit droog, maal die bloed fyn en maak daar poeier van. Sny 'n kruis oor die bytplek en strooi net 'n mespunt van die bloedpoeier oor die word. Solank die lyer vomeer moet dit herhaal word. &quot;Deze is een raad die nimmer faalt.&quot;   

Ek sou wat wou gee om ''De Volksstem'' van Pretoria te lees - ek dink dit is twee wêrelde en kulture se verskil; en tog, so aanvullend.

Maar ieder geval, net soos '''delpher.nl''', gebruik dit! [[Gebruiker:Suidpunt|Suidpunt]] ([[Gebruikerbespreking:Suidpunt|kontak]]) 19:32, 18 Maart 2025 (UTC)

== Japannese politici ==

Gemeenskap, ek sien daar is 'n IP-anonieme gebruiker wat saadjies oor Japannese politici sonder bronne skep. Hul gebruik waarskynlik Google Translate, want die kwaliteit van die Afrikaans in daardie artikels is swak. Kan iemand asb inspring en iets doen? Ek sou wil, maar ek verdrink tans met opstelle/toetse. Laat dit goed gaan, [[Gebruiker:Lefcentreright|Lefcentreright]] ([[Gebruikerbespreking:Lefcentreright|kontak]]) 15:52, 20 Maart 2025 (UTC)
: Hulle is hier: [[:Kategorie:Japannese politici|Japannese politici]], neem ek aan. [[Gebruiker:JMK|JMK]] ([[Gebruikerbespreking:JMK|kontak]]) 08:49, 21 Maart 2025 (UTC)

== Kevin Nyerere ==

[[Gebruiker:Aliwal2012]] het my skerp veroordeel op my gebruikersblad omrede ek die artikel oor Kevin Nyerere geskrap het. Terloops, dit was die 2de keer reeds vandag dat ek die artikel geskrap het. My motivering, die eerste artikel het geen bronne gehad nie. Die tweede artikel het twee bronne gehad wat nie een die feite van die artikel ondersteun nie. Tweendens, siende dat die persoon, waaroor die artikel handel, so belangrik is sou mens verwag dat daar eerstens in die Swahili Wikipedia (moedertaal van Tanzanië en sy moedertaal ) en tweedens in die Engelse Wikipedia artikels oor hom sou wees. Niks! Uit nuuskierigheid het ek sy naam ge-Google, die feite daar en waaroor die artikel handel verskil heelwat. Daar word na hom vernoem as prins, Tanzanië as 'n land het nooit 'n koningskap gehad nie. Die artikel het my laat dink aan die gedoente oor Prins Dlamini van Eswatini so 'n  maand of twee terug. Absolute SPAM. 

Julle is welkom om handelswyse te beoordeel. Groete!  [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 17:43, 22 Maart 2025 (UTC)

: {{ping|Oesjaar}} ek dink nie die artikel was 'n kandidaat vir [[Wikipedia:Spoedige verwyderings|spoedige verwydering]] nie omdat die artikel aandui waarom die onderwerp moontlik van ensiklopediese belang mag wees:
: {{cquote|... hy [is] bekend vir sy pan-Afrikanistiese aktivisme, filantropiese werk en ondersteuning van kontinentale ontwikkelingsinisiatiewe.}}
: Ek dink die artikel moet eerder vir [[Wikipedia:Bladsyverwydering|bladsyverwydering]] genomineer word sodat die gemeenskap insae kan lewer. – [[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) 20:28, 22 Maart 2025 (UTC)
::Sien wat is so pas uit [[Julius Nyerere]] teruggerol as Cross-Wiki spam, maar ek is die idioot...[[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 21:09, 22 Maart 2025 (UTC)
:::Ek kon slegs 'n Italiaanse artikel van [https://forbes.it/2020/05/08/investire-in-africa-consulenza-speciale-kevin-nyerere-nipote-del-padre-fondatore-tanzania/ Forbes] kry en 'n toevallige [https://www.corriereadriatico.it/macerata/macerata_principe_tanzania_kevin_nyerere-1340910.html Italiaanse koerantberig] oor hom. Want hy bly daar al 30 jaar lank. Die artikels is geweldig woordryk, maar sê eintlik nie veel wat hy doen nie. Die algehele indruk wat ek kry is dat hy maar in die son van sy vader bad. Dit sou sinvoller wees om te debatteer, te oordeel aan die rits aantal koerantartikels en publisiteit daarbuite, of [[Deon Steyn]] 'n artikel moet kry. (En daar gooi ek soos Eris nou 'n twisappel tussen die godinne binne.) [[Gebruiker:Suidpunt|Suidpunt]] ([[Gebruikerbespreking:Suidpunt|kontak]]) 21:58, 22 Maart 2025 (UTC)
:::::Net vir die rekord, een van Wikimedia se permanente werknemers wou 'n artikel oor my skryf wat sy iewers wou plaas, ek het geweier. My woorde was: ''...daar sal geen artikel oor enige Afrikaanse gebruiker geplaas word nie totdat die Afrikaanse Wikipedia nie die erkenning kry wat dit verdien nie.'' [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 08:10, 23 Maart 2025 (UTC)
::::::As hulle het ophou om af.wiki doelbewus weg te steek sal dit reeds 'n groot verbetering wees. [[Gebruiker:JMK|JMK]] ([[Gebruikerbespreking:JMK|kontak]]) 10:24, 25 Maart 2025 (UTC)

== Voorbladbeeld ==

Ek sien daar is geen voorbladbeeld op die voorblad nie. Kan iemand help asb? SpesBona is met verlof iewers. Groete!  [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 07:05, 24 Maart 2025 (UTC)

:{{Uitgevoer}} [[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 07:37, 24 Maart 2025 (UTC)
::Eastern lubber grasshopper het ek op Commons vertaal as Oostelike lummelsprinkaan, want &quot;lubber&quot; beteken &quot;big, clumsy person&quot;, en &quot;lummel&quot; in Afrikaans beteken &quot;groot, dikwels onhandige of ongemanierde vent&quot;, en in Nederlands &quot;vervelend, lomp of onbeholpen persoon&quot;. As dit goedkeuring vind kan die &quot;lubber&quot; op die voorblad verander word na lummel-. [[Gebruiker:JMK|JMK]] ([[Gebruikerbespreking:JMK|kontak]]) 10:20, 25 Maart 2025 (UTC)

== Ons bereik die hoë bome... ==

Gemeenskap, hierdie het vandag onder my aandag gekom, nadat Dr. [[Mariëtta Alberts]] my ingelig het hieroor. Soos ek reeds vermeld het, gooi ek so nou en dan 'n paar taal tegniese tamelejies na haar kant toe! Luister asb na die hele gesprek en ons kom op 15 min ter sprake! [https://www.rsg.co.za/rsg/potgooi-resultaat/?_sf_s=Taaldinge&amp;post_date=20250316 Taaldinge].

Dan bevestig ek ook dat ek, [[Gebruiker:Sobaka|Sobaka]] en [[Gebruiker:Woordgenoot|Woordgenoot]] beurtelings weekliks op OvervaalFM en Overberg FM vir 5 -10 minute gesels. Groete!  [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 17:18, 25 Maart 2025 (UTC)
:Dankie vir die skakel. Van die 12:00 merk af is daar 'n paar belangrike opmerkings. Sy noem bv. dat sy 'n artikel geskryf het, &quot;maar baie min mense lees dit.&quot; Ons voorstel moet wees: vra die uitgewer om jou te vergun om die artikel onder 'n CC-by-SA-04 lisensie beskikbaar te stel. As &quot;CC-by-SA-04&quot; onder die artikel staan weet ons dat dit na wikibooks, wikisource of wikiversity opgelaai kan word. En dan gaan dit weer en weer gelees word. Net soos ons wikipedia bekend stel moet ons ook hierdie lisensie bekend stel vir diegene wat op 'n indirekte manier kan bydra. As 'n plakaat bv. hierdie lisensie toon kan ons dit afneem of kopieer, en oplaai. [[Gebruiker:JMK|JMK]] ([[Gebruikerbespreking:JMK|kontak]]) 07:28, 27 Maart 2025 (UTC)
::Die besoekerstatistiek sal baie mense verbaas. Ek het wel vantevore genoem mense se Google-instellings het baie hiermee te doen. Maar tog kry jy uitskieters wat mens nie sou verwag nie. Ek het byvoorbeeld [[Wetenskapstaal]] geskryf, en totaal daarvan vergeet. Maar op 3 Desember 2023 was daar, uit die bloute, skielik 113 bladtrekke na maande van 0. Op een dag. En selfs in Januariemaand nog is skielik 55 bladtrekke op 28 tot 29 Januarie gelees. Troos julle daaraan - in ons dorpsbiblioteke is daar boeke wat 8 tot 10 jaar gelede laas uitgeneem is. Selfs 'n boekie soos ''Jan Kompanjie'' van Dan Sleigh [wat help om die VOC te verduidelik], is in 2016 laas uitgeneem. En waar iemand soos [[Joachim Nikolaus von Dessin]] 'n spooksel sou gebly het in die ''Biografiese Woordeboek'', is daar tog so nou en dan iemand wat hom hier op die Afrikaanse Wikipedia besoek. 
::Ek het Moorreesburg fyn dopgehou. Daar was 'n tydperk in Februarie toe ek nie baie gewerk het nie, en tog was die besoekstatistiek baie hoër as gewoonlik. Toe sien ek by hul museum se Facebook-blad staan daar, op 18 Februarie: &quot;Aandag alle Graad 4 leerders wat informasie soek oor die plaaslike geskiedenis taak. Die museum sal oop wees tot 16:45 tot en met 27 Februare 2025 om julle van hulp te wees.&quot; Toe ek jaar op jaar kyk - is die statistiek in Februarie en Augustus altyd die hoogste - selfs al was daar niks geskryf nie. Elke. Liewe. Jaar. Soos 'n sonhorlosie wat die jaarlikse bloedoffer van 'n maagd vir die huisgode aandui. Niemand weet eers meer hoekom dit gedoen word nie, maar dit is nou maar 'n instelling. [[Gebruiker:Suidpunt|Suidpunt]] ([[Gebruikerbespreking:Suidpunt|kontak]]) 09:19, 27 Maart 2025 (UTC)
::: [[Gebruiker:Suidpunt|Suidpunt]], daar is ook 'n soortgelyke verskynsel by die [[Afrika-selakant]] met besoeke. Duidelik skool take. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 06:08, 28 Maart 2025 (UTC)

== Japannese saadjies ==

Gemeenskap, ek is nou gatvol vir die aanhoudende vrag Japannese politikussaadjies wat hier op ons gestort word! Ek het waar moontlik die (IP adres)- anonieme bydraers gevra om eerder tyd te neem om meer aanvaarbare artikels te skep, sonder welslae! Dit is onmoontlik dat 10 IP-adresse onafhanklik van mekaar, op bykans dieselfde tyd Japannese politieke saadjies gaan skep! Dit is dieselfde persoon. Ons soek artikels met die nodige, leesbare bronne asb! Waar kry hulle die inligting, raai? As julle van my verskil, is julle welkom!

Ons as Admins en Burokrate se een taak onder andere is om sulke situasies te bestuur. Myns insiens kan een persoon maks. 3 saadjies skep, as hy nie will leer om beter artikels te skep nie - dan is dit nou maar so! As ons dit bly toelaat gaan die situasie vererger. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 08:19, 26 Maart 2025 (UTC)

:Verder tot my opmerkings hierbo oor Saadjies, sien [[Afrikaanse Wikipedia]], daar word 3 keer deur Akademici verwys na die feit dat ons artikels oor die algemeen kort is. Ons is nou verby die stadium waar ons moet probeer beïndruk met die aantal artikels maar eerder met die kwaliteit en hoe groter hoe beter! Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 11:52, 26 Maart 2025 (UTC)

== Aandagstreep vs koppelteken ==

Party mense sit 'n aandagstreep tussen datums (b.v geboortedatum en sterfdatum) en ander gebruik 'n koppelteken.

Volgens my AWS woordelys &amp; spelreëls (11de uitgawe) gebruik mens 'n koppelteken (reël 12.7)

Onder die afdeling oor aandagstrepe kan ek nie 'n reël of voorbeeld vind vir datums nie.

Is die koppelteken die korrekte gebruik? - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 10:51, 26 Maart 2025 (UTC)

: Ek verbeel my [[Gebruiker:Burgert Behr]] het al aandagstrepe met koppeltekens tussen datums vervang met die wysigingsopsomming &quot;koppelteken is reg&quot; of iets dergeliks. En hy sal weet. – [[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) 13:02, 26 Maart 2025 (UTC)
::Ek verkies die [[aandagstreep]], dit lees baie makliker vir ons met brille! [[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 13:07, 26 Maart 2025 (UTC)
:::Die Taalkommissie erken net die koppelteken. [[Gebruiker:BurgertB|~ &lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt&quot;&gt;Burgert&lt;/span&gt;]] [[Gebruikerbespreking:BurgertB|&lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt&quot;&gt;(kontak)&lt;/span&gt;]]  22:56, 28 Maart 2025 (UTC)

== Koppel aan Engelse Wiki, asb ==

Koppel asseblief die aanstuur [[Nywerheidsektor]] aan die Wikidata item [[wikidata:Q8148|industrial sector]], soortgelyk aan die Engels [https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Industry_(manufacturing)&amp;redirect=no Industry (manufacturing)], ter wille van [https://meta.wikimedia.org/wiki/List_of_Wikipedias_by_sample_of_articles/Absent_Articles#af_Afrikaans die lys van ontbrekende artikels]. Ek kan nie. Nywerheidsektor is maar baie soos [[Nywerheid]], maar hoort eintlik myns insiens by [[Sekondêre sektor van die ekonomie| Sekondêre sektor]]. Dankie! [[Gebruiker:Thermofan|Thermofan]] ([[Gebruikerbespreking:Thermofan|kontak]]) 13:11, 27 Maart 2025 (UTC)

:Jammer Thermofan, maar 'n aanstuur kan nie aan iets anders gekoppel word nie, weens &quot;a conflict of interest&quot; met die teikenbladsy! Groete, [[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 13:30, 27 Maart 2025 (UTC)
::Ai tog! Die Engelse het dit dan reg gekry.  [https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Industry_(manufacturing)&amp;redirect=no Industry (manufacturing)] is 'n aanstuur. Hoe nou gemaak om die simpel missing page nota weg te kry? [[Gebruiker:Thermofan|Thermofan]] ([[Gebruikerbespreking:Thermofan|kontak]]) 14:15, 27 Maart 2025 (UTC)
:::Ek het 3x probeer, die sagteware sê:

{{quote|Could not save due to an error.
The save has failed.
The link afwiki:Sekondêre sektor van die ekonomie is already used by Item Q55639. You may remove it from Q55639 if it does not belong there or merge the Items if they are about the exact same topic. If the situation is more complex, please see Help:Sitelinks.
}}
:::--[[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 14:31, 27 Maart 2025 (UTC)
::::Baie dankie. Dit dan seker nou daar gelaat, tot daar besluit word dat die lys van kern artikels weer opgedateer moet word. [[Gebruiker:Thermofan|Thermofan]] ([[Gebruikerbespreking:Thermofan|kontak]]) 06:42, 28 Maart 2025 (UTC)
:{{ping|Rooiratel}}, kan jy dalk jou oog hieroor laat gly... Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 06:58, 28 Maart 2025 (UTC)
::Hallo almal, ek is bewus van die probleem. En ek sal 'n soortgelyke wikidata aanstuur doen soos enwiki.
::Ek moet net nou onthou hoe om dit te doen. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 07:13, 28 Maart 2025 (UTC)
:::{{Uitgevoer}} - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 07:17, 28 Maart 2025 (UTC)
::::Uhuh Rooiratel, [[Nywerheidsektor]] ('n aanstuur) is nog steeds nie geskakel nie. Ek het julle gesê dit sal nie werk nie. [[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 08:05, 28 Maart 2025 (UTC)
:::::Ja, dit was nie wat die probleem veroorsaak het nie. Die lys van ontbrekende artikels wat @[[Gebruiker:Thermofan|Thermofan]] na verwys kyk na [[:d:Q8148]] en dit is nou waar ek die &quot;probleem&quot; opgelos. @[[Gebruiker:Thermofan|Thermofan]], [[:meta:List_of_Wikipedias_by_sample_of_articles/Absent_Articles#af_Afrikaans|Die bladsy]] sal eers aan die begin van die volgende maand verskyn. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 11:38, 28 Maart 2025 (UTC)

::::@[[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]], ek sien nou eers dat die [[Nywerheidsektor]] aanstuur wel aan Q8148 gekoppel is op wikidata, maar dit het nog nie na die Afrikaanse Wikiblad deurgewerk nie. Dit sal seker in die volgende dag of twee reg vertoon, dan sal daar hopelik geen [[metawiki:List_of_Wikipedias_by_sample_of_articles/Absent_Articles#af_Afrikaans|ontbrekende artikels]] wees nie. Ek hoop nie die nuwe artikel [[Vervaardigingsektor]] veroorsaak konflik nie.
::::Hierdie alles is 'n mooi voorbeeld van wat ek dink Dr. [[Mariëtta Alberts]] op die [https://www.rsg.co.za/rsg/potgooi-resultaat/?_sf_s=Taaldinge&amp;post_date=20250316 Taaldinge] program gesê het: vermy sinonieme in terminologie om duidelikheid te bevorder. Dit is myns insiens nie die Afrikaanse wikigemeenskap wat die swetterjoel &quot;nywerheid&quot; -sinonieme daargestel het nie. [[Gebruiker:Thermofan|Thermofan]] ([[Gebruikerbespreking:Thermofan|kontak]]) 09:23, 28 Maart 2025 (UTC)
:::::@[[Gebruiker:Thermofan|Thermofan]] ek sien nou jy het [[Vervaardigingsektor]] geskep. Moet ek dit nou eerder aan [[:d:Q8148]] koppel in plaas van om die wikidataitem aan te stuur na [[Nywerheid]] soos enwiki dit doen? - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 11:40, 28 Maart 2025 (UTC)
::::::@[[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]], ja, miskien is dit beter, as die gemeenskap instem. Kan die Afr beskrywing en sinoniem op Q8148 dalk maar asb. weer terug gestel word na &quot;nywerheidsektor&quot; en &quot;industriële sektor&quot;. Baie dankie vir die hulp! [[Gebruiker:Thermofan|Thermofan]] ([[Gebruikerbespreking:Thermofan|kontak]]) 12:42, 28 Maart 2025 (UTC)
:::::::Ja ek kan dit doen. Wil jy dan hê ons moet [[Nywerheidsektor]] ('n aanstuurbladsy) skrap, en jou  [[Vervaardigingsektor]] bladsy se naam verander na &quot;Nywerheidsektor&quot;? - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 12:49, 28 Maart 2025 (UTC)
:::::::: @[[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]], ruil die name om, maar los asb 'n aanstuurbladsy.  Dankie!!
::::::::: {{Uitgevoer}} @[[Gebruiker:Thermofan|Thermofan]] is jy tevrede? Kan ek nou ook [[Nywerheidsektor]] koppel aan [[:d:Q8148]]? - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 14:50, 28 Maart 2025 (UTC)
:::::::::Heeltemal reg so. dankie. Koppel Nywerheidsektor. Die wikidata blad is ongelukkig beskerm, so ek kan dit nie self doen nie. Groete. [[Gebruiker:Thermofan|Thermofan]] ([[Gebruikerbespreking:Thermofan|kontak]]) 21:00, 28 Maart 2025 (UTC)
::::::::::{{Uitgevoer}} - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 21:46, 28 Maart 2025 (UTC)

== Die Nyerere's... ==

Gemeenskap, dit lyk vir my ons gaan gepla word met artikels oor die familie vir die volgende paar dae... [[Standbeeld van Julius Nyerere (Afrika-unie)]] het geen bronne nie en bestaan nie eers in sy moedertaal, Swahili, nie, ook nie Engels nie. [[Kevin I Nyerere van Tanzania]] is 'n bemarkings poging en bestaan ook nie in Engels of Swahili nie. 

Sien [[Wikipedia:Bladsyverwydering]].

Groete!  [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 05:42, 28 Maart 2025 (UTC)

:Dan moet ons hulle net eenvoudig skrap. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 07:19, 28 Maart 2025 (UTC)
::Jy bedoel seker tweevoudig skrap? Daar is 2 ongewensde artikels?
::Ag, ek sal dit sommer namens julle doen, ek het 'n lekker dik kokipen! [[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 07:48, 28 Maart 2025 (UTC)
:::{{uitgevoer}} [[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 07:51, 28 Maart 2025 (UTC)
::::Dankie! Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 09:11, 28 Maart 2025 (UTC)

== Vlieg (dier)... ==

Gemeenskap, moet dit nie eerder na &lt;nowiki&gt;''&lt;/nowiki&gt;Vlieg (insek)&lt;nowiki&gt;''&lt;/nowiki&gt; geskuif word nie? Groete!  [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 13:38, 28 Maart 2025 (UTC)

:Haai, ek het ook so gedink vroeër vandag! [[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 14:15, 28 Maart 2025 (UTC)

== Vervang van taksoboks met spesieboks m.b.v. robot ==

Gemeenskap, [[Gebruiker:Oesjaar]] het my gevra om {{ss|Taksoboks}} met {{ss|Spesieboks}} in [[:Kategorie:Sponsdiere|sponssaadjies]] te vervang. Ek wil graag my robot daarvoor aanwend. Het enigiemand enige besware? {{ping|Oesjaar}} moet dit net vir artikels in [[:Kategorie:Sponsdiere]] gedoen word, of vir alle artikels wat {{ss|Taksoboks}} gebruik? – [[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) 15:59, 28 Maart 2025 (UTC)
:: [[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] op die lang termyn moet alle taksoboks sjablone vervang word. Ek doen die flora per hand want ek bring op dieselfde tyd verbeteringe aan, in kort - maak my eie gemors reg! Ja, na 3 jaar waar ek intensief met die Flora werk het, het ek heelwat geleer en prof. [[Abraham Erasmus van Wyk|Braam van Wyk]] is 'n groot hulp! Ek stel voor doen eers die sponse, dan kyk ons na die fauna. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 16:09, 28 Maart 2025 (UTC)
:::Ek ondersteun die poging. Maar toets dit eers met 1 - 10 artikels totdat jy tevrede is, dan kan jy maar laat waai. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 16:14, 28 Maart 2025 (UTC)

:::: {{ping|Oesjaar|Rooiratel}} geliewe die voorbeeldwysigings op die volgende artikels na te gaan:
::::* [[Aaptos aaptos]]
::::* [[Aaptos alphiensis]]
::::* [[Aaptos bergmanni]]
::::* [[Aaptos ciliata]]
::::* [[Aaptos confertus]]
::::* [[Aaptos duchassaingi]]
:::: Hierdie wysigings:
::::* Vervang die lyn &lt;code&gt;{{Taksoboks}}&lt;/code&gt; met &lt;code&gt;{{Spesieboks}}&lt;/code&gt;
::::* Vervang &lt;code&gt;| w-naam          =&lt;/code&gt; of &lt;code&gt;| binomial        =&lt;/code&gt; met &lt;code&gt;| taxon           =&lt;/code&gt;
::::* Verwyder die afkappingstekens in die binomiale naam
:::: Ek stel voor dat hierdie taak slegs bogenoemde wysigings aanbring en dat verdere wysigings in 'n ander taak aangebring word. Dit vergemaklik die nasien van hierdie taak en die skryf van die robot se bronteks. Die bronteks is [https://gitlab.com/wysigwikipedia/wikibot/-/commit/eb268a899c9cc0898c2768987ae38203c534af9d hier] gepubliseer. – [[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) 22:44, 28 Maart 2025 (UTC)
:{{ping|Pynappel|Rooiratel}}, hier vertrou ek op Rooiratel se opinie. Julle is die kundiges, ek soek net die taak voltooi! Dankie vir jou moeite so ver! Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 07:04, 29 Maart 2025 (UTC)
::@[[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] dit lyk goed en voldoen die vereistes. Gaan maar voort.
::As jy meer wil doen kan jy kyk na kode wat ek ook geskryf het vir dieselfde taak [https://codeberg.org/rooiratel/rooirobot/src/branch/master/scripts/change_to_spesieboks.py hier]. (Ek weet Python en Rust is nie baie dieselfde nie, maar jy kan maar sien al die ekstra dinge wat ek in my kode gedoen het.) [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 15:26, 30 Maart 2025 (UTC)
:::{{ping|Pynappel|Rooiratel}}, die getal Taksoboks sjablone het gedaal van 12,000+ tot 7,200+. Goed gedoen. Is die sponse klaar? Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 10:51, 4 April 2025 (UTC)

:::: {{ping|Oesjaar}} die sponse is klaar. Laat weet indien jy een kry wat nie gedoen is nie of indien ek die robot op 'n ander kategorie moet laat loop. – [[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) 10:53, 4 April 2025 (UTC)
:::::{{ping|Pynappel|Rooiratel}}, ek dink ons moet dan met die visse begin. Sedert ek hulle 10 jaar gelede geskep het, is daar nie veel daaraan gewerk nie. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 11:02, 4 April 2025 (UTC)
:{{ping|Pynappel|Rooiratel}}, kan julle dalk vir my die genus [[Ochna]] se taksobokse met spesiebokse vervang? Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 17:37, 12 April 2025 (UTC)
::{{Uitgevoer}} - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 03:45, 13 April 2025 (UTC)

== Skelm verskuiwing? ==

Het julle opgemerk dat die duimnael (&quot;tab&quot;) vir '''Onlangse wysigings''' in die kantbalk vanaand sewe plekke ondertoe gespring het in die lysie?

&lt;s&gt;Iemand het weer gaan krap waar dit nie jeuk nie&lt;/s&gt; Wonder maar net! --[[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 19:31, 28 Maart 2025 (UTC)

:Dit was ek, en dit was nie skelm nie maar in die openbaar (soos alles op Wikipedia). Die admins is gevra ([[:meta:Tech/News/2025/13]]) om die skakel na die Spesiale bladsye in die kantbalk by te voeg, so ek het dit gedoen. Sien [[MediaWiki:Sidebar]] Skuif dit maar op as dit jou pla. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 21:43, 28 Maart 2025 (UTC)
::Dankie, nou weet ons ook! Ek het dit weer opgeskuif in die lys, my wysvinger was gewoond om dit 40x per dag links bo te kliek. Groete, [[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 06:58, 29 Maart 2025 (UTC)
::: Ondersteun!!! Myne ook! Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 07:02, 29 Maart 2025 (UTC)

== Marion Erskine ==

Gemeenskap, ek betwis die neutraliteit van die artikel. Ek het reeds 'n klomp bemarkings dinge verwyder. Wat is die sjabloon vir die betwisting van neutraliteit? Groete!  [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 16:29, 30 Maart 2025 (UTC)

:@[[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] gebruik &lt;nowiki&gt;{{NPOV}}&lt;/nowiki&gt; - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 18:24, 30 Maart 2025 (UTC)

== Dankie aan die Gemeenskap... ==

Gemeenskap, ek het vandag met prof. Karen de Wet van die Afr. Dept  by UJ gesels. Sy het gevra dat ek al ons gebruikers wat bydraes maak net dankie sê! So klop julle self op die skouer of iets... Dankie julle! Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 12:12, 2 April 2025 (UTC)

:My beskeie bydrae staan vandag op 200 250 wysigings op alle taalwiki's &amp; projekte sedert 31 Maart 2012 (13 jaar). Dankie vir julle voortgesette hulp! [[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 08:24, 3 April 2025 (UTC)

== KI en ''crawlers''... ==

Gemeenskap, hier is iets interessant vir julle om te lees. Ek verneem graag wat julle siening is. https://diff.wikimedia.org/2025/04/01/how-crawlers-impact-the-operations-of-the-wikimedia-projects/

Groete!  [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 06:48, 3 April 2025 (UTC)

:Ek kla nie. En Wikimedia kla met die witbrood onder die arm. Kom ek sê hoekom: die feit dat ''spiders'' en ''crawlers'' enorm besig is in die agtergrond, kan seker as wonderlike aanduiding dien watter soekwoorde mense in 'n dag na soek. Ek kan nou kyk watter &quot;spiders&quot; 'n blad besoek op PageViews, en koppie krap watter inligting hulle versamel. Google Trends en Keywordtooldominator is feitlik al wat ons op 'n manier help om te kyk waarna mense soek. As jy weet waarna mense soek, en aanhoudend na soek, kan jy min of meer 'n idee kry wat om na te vors. As Wikimedia egter weet waarvandaan die data-sentra kom wat met ons kallers ploeg - hoekom nie vir hulle uitnooi vir 'n &quot;volhoubare&quot; oplossing nie? LEER ONDERHANDEL. Ons lewer gratis inligting, sodat mnr KI deur advertensies ryk word 🤑 (of die niksvermoedende, kwylende selfoontikkers se inligting aan derde-partye verkoop - en stuur eksklusiewe data terug aan Wikipedia, wat slegs deur Wikipediane besigtig kan word). Die een hand was tog die ander, sou ek reken? [[Gebruiker:Suidpunt|Suidpunt]] ([[Gebruikerbespreking:Suidpunt|kontak]]) 12:48, 3 April 2025 (UTC)
::Wikimedia kla omdat dit moeilik en duur is om al die netwerk verkeer te hanteer en bestuur. Maar dit is onvermydelik dat bots die internet sal oorneem. Nie in die sin dat hulle die enigste sal wees wat dit gebruik nie ([[:en:Dead internet theory]]), maar dat die meerderheid van die verkeer van 'n geoutomatiseerde bron af sal kom. 'n Mens kan net so veel dinge op een slag op die internet doen, en doen dit stadig. 'n Bot hou nooit op nie.
::So die is 'n &quot;probleem&quot; vir die mensdom om op te los. En die probleem is nie dat bots die internet gebruik nie, die probleem is hoe kan ons die internet infrastruktuur skaal om al hierdie ekstra netwerk verkeer te hanteer. Dit is al. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 09:26, 4 April 2025 (UTC)
:::Ek ruik 'n ''cloudflare'' binnekort (en mens, is dit hinderlik!); teen hul beleid in, maar ja. Of, hulle kan sekere bots toelaat, of nie. [[Gebruiker:Suidpunt|Suidpunt]] ([[Gebruikerbespreking:Suidpunt|kontak]]) 10:35, 4 April 2025 (UTC)

:::: Wonder of Wikimedia 'n [[Content Delivery Network]] gebruik? Dalk doen hulle, maar is dit steeds duur weens die hoeveelheid data wat gebruik word. – [[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) 11:23, 4 April 2025 (UTC)

== Die nuutste besoekstatistieke ==
Gemeenskap, sien die nuutste besoekstatistiek: [https://stats.wikimedia.org/#/af.wikipedia.org/reading/total-page-views/normal|bar|2-year|(agent)~user|monthly Maandeliks]. Dit is net onder die 2,4 miljoen en neem geleidelik maandeliks af sedert Januarie. My persoonlike mening is dat die klomp saadjies oor veral politici weinige aftrek kry by ons gebruikers en lesers. Moet ons eerder fokus op langer artikels en meer wetenskaplike onderwerpe dek? Ek hoor graag julle mening... Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 06:55, 3 April 2025 (UTC)
:Ja, dit vat nie veel om 'n artikel van minstens 'n skerm lank te skryf nie. Al daardie duisende saadjies oor sportmense het absoluut niks vir Wikipedia gedoen nie. [[Gebruiker:BurgertB|~ &lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt&quot;&gt;Burgert&lt;/span&gt;]] [[Gebruikerbespreking:BurgertB|&lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt&quot;&gt;(kontak)&lt;/span&gt;]]  09:13, 3 April 2025 (UTC)
::Ek stel voor ons &quot;mass delete&quot; al daardie '''Olimpiese deelnemers''' wat [[Gebruiker:Nikolai Kurbatov|Nikolai Kurbatov]] sedert Oktober gestig het. Dan sal ons wiki se statistiek waarskynlik verbeter! [[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 09:56, 3 April 2025 (UTC)
:::Hallo! As ek probeer om hulle aan te vul, kan hulle gered word? [[Gebruiker:Nikolai Kurbatov|Nikolai Kurbatov]] ([[Gebruikerbespreking:Nikolai Kurbatov|kontak]]) 10:36, 3 April 2025 (UTC)
::::Ek dink nie daar is enige gevaar dat dit geskrap kan word nie, ek (en hopelik ander) sal dit heftig teenstaan. Daar is prosedures en standaarde waarvolgens artikels geskrap word en dit het te doen met sake soos die gebrek aan ensiklopediese waarde, selfbemarking ens en nie die grootte van die artikels nie. So ek daag diegene wat dit wil doen om al daardie artikels te gaan lys onder Kandidate vir Verwydering en ons debatteer dit daar. Om aan die Olimpiese spele deel te neem is verseker noemenswaardig soos bewys word dat al daardie artikels afkomstig is van Wikipedia’s in ander tale. Enigiemand kan bydra en ook oor waaroor hulle wil en hoe hulle wil. Kennis is breed  en diep. Gebruiker:Nikolai Kurbatov het kennis geneem van die kommer oor die vloedgolf van daardie atleet artikels en het nou sy fokus verskuif na ou rolprente wat baie meer waarde toevoeg. Maar dit wat hy voorheen geskep het bly. Ons bou aan ‘n ensiklopedie en statistieke is net ‘n hulpmiddel '''nie ‘n doel nie.''' [[Gebruiker:Sobaka|Sobaka]] ([[Gebruikerbespreking:Sobaka|kontak]]) 11:11, 3 April 2025 (UTC)

::::: Die derduisende saadjies wat destyds m.b.v. 'n robot oor akteurs en aktrises geskep is, het bewys dat bydraers wel later wysigings aanbring ter ondersteuning van verwante artikels wat geskep en uitgebrei word, of soos nuwe inligting oor die onderwerp beskikbaar word, ens. 'n Saadjie het egter op sigself bestaansreg ongeag of dit ooit weer gelees of gewysig word. Selfs al word 'n saadjie net een keer oor een honderd jaar gelees, maar dit voldoen aan al die vereistes vir insluiting in die ensiklopedie, dan het dit waarde bygevoeg. Net omdat 'n artikel kort is of omdat 'n reeks kort artikels deur dieselfde gebruiker geskep is, beteken nie dat 'n leser nie in Afrikaans oor die onderwerp mag lees nie. En dan is daar ook die realiteit dat daar soms letterlik net een sin te sê is oor 'n onderwerp. Dit diskwalifiseer nie die onderwerp vir insluiting in 'n ensiklopedie nie. Indien Sannie aan 'n Olimpiese Spele deelgeneem het en 'n medalje verower het en daar verder niks oor haar bekend is nie, dan beteken dit nie dat niemand oor haar mag weet nie. Sommige gebruikers het nie die vermoë of tyd om lang artikels van 'n hoë gehalte by te dra nie. Die enigste bydraes wat hulle gaan maak, is saadjies. Dit is 'n interessante onderwerp en ons gaan nog vir dekades hieroor debatteer. Dalk moet ons iewers 'n beleid vaslê om gebruikers na te verwys wanneer hierdie vraag weer opduik, amper soos die Ch/Sj-spellingvraag wat alewig by nuwe gebruikers ontstaan. Die [[:de:Wikipedia:Artikel#Umfang|Duitse Wikipedia]] het iets oor kort artikels te sê en dit verduidelik goed hoekom hulle in Wikipedia geduld word (wat die laaste paragraaf betref, het ons Wikipedia nog baie ver om te gaan voordat elke noemenswaardige onderwerp &quot;lankal&quot; reeds sy artikel het):

::::: {{cquote|Wikipedia is nie soos 'n gedrukte ensiklopedie wat in sy totale omvang beperk is nie en hoef dus nie daarop te fokus om slegs feite te beskryf nie. In plaas daarvan moet redes en verbande ook verduidelik word. Dit kan in sommige gevalle tot lang artikels lei wat oor baie skermbladsye strek voordat hulle as volledig beskou word; in ander gevalle, soos waar daar baie min feite beskikbaar is, kan alles wat oor die onderwerp bekend is reeds na 'n paar sinne geskryf wees.

Dit is in beginsel heeltemal moontlik om die meeste onderwerpe in net twee of drie sinne sinvol te behandel, maar dit moet goeie, betekenisvolle sinne wees. Só 'n kort artikel word 'n ''saadjie'' genoem. Baie kort artikels kan egter 'n probleem wees as hulle nie net kort is nie, maar ook swak: 'n Artikel wat byvoorbeeld na 'n halfhartige definisie, wat moontlik net 'n byaspek noem, dadelik oorgaan na kritiek, is in die meeste gevalle baie ongebalanseerd.

Op die vraag hoe lank 'n artikel minimum moet wees om nie dadelik weer verwyder te word nie, is daar dus geen benaderde aantal karakters of sinne nie. Oor die algemeen geld: Nie die lengte van die artikel nie, maar die kwaliteit van die inhoud is beslissend. Dus kan 'n kort, maar uitstekend geskrewe artikel ensiklopedies waardevoller wees as 'n lang, maar kwalitatief swak artikel. Saadjies kan dus wel 'n groot nut vir die Wikipedia hê.

'n Artikel is in sy eerste weergawe soms 'n min of meer onvolledige &quot;bouperseel&quot; wat 'n sekere tyd nodig sal hê om te ontwikkel. Tog moet elke artikel reeds van die begin af die onderwerp gepas en in balans voorstel. Of en hoe vinnig 'n artikel verder ontwikkel, kan nie voorspel word nie en volg dikwels geen herkenbare logika nie – dit is genoeg as een persoon werklik met die onderwerp besig raak. 'n Besonders positiewe voorbeeld van so 'n ontwikkeling is die artikel oor [[:de:Konrad Adenauer|Konrad Adenauer]], wat baie kort begin het en tot 'n leeswaardige artikel ontwikkel het.

'n Algemene fout van beginners is die poging om in 'n kort tyd 'n reeks verwante, kort artikels te skep. Dit werk egter byna nooit, aangesien sulke artikels dikwels net 'n eenvormige definisie bevat wat dan vir elke artikel aangepas is, terwyl individuele aspekte van die onderskeie onderwerpe by hierdie oplossing agterweë bly. 'n Mens behoort eerder 'n artikel so lank uit te brei totdat daar geen materiaal meer oor die onderwerp te vinde is nie, en eers dan na die volgende onderwerp te beweeg. Onderwerpe wat dringend 'n artikel benodig, het vandag al lank een; dit gaan dus nie daaroor om soveel moontlik skakels blou te maak nie, maar eerder om minder, maar goeie artikels te lewer.
}}
::: [ongetekende bydrae] – [[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) 11:54, 3 April 2025 (UTC)

Ek dink jy weerspreek jouself? Wil jy nou eintlik baie kort artikels of min lang artikels hê? [[Gebruiker:BurgertB|~ &lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt&quot;&gt;Burgert&lt;/span&gt;]] [[Gebruikerbespreking:BurgertB|&lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt&quot;&gt;(kontak)&lt;/span&gt;]]  12:16, 3 April 2025 (UTC)

: Beide. – [[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) 12:59, 3 April 2025 (UTC)
::Beide. Wikipedia het nie net meer inhoud nodig nie, dit het beter inhoud nodig: sinvolle, langer artikels wat die leser boei en kort saadjies wat tog sinvol die onderwerp dek en die soekker se nuuskierigheid beantwoord. Dus: daar word meer bydraers benodig om meer besoekkers (klieks) te kry, en daar sal hopelik meer aktiewe bydraers bykom as daar meer mense AfWiki besoek... catch 22. (Nikolai se saadjies is nie skadelik vir die Wikipedia nie, dink ek, selfs al is dit kort. Ek stem ons los dit daar, of verbeter dit. Laat ons álmal wat probeer sinvol bydra, aanmoedig en behou.) 
::Die [[Val Kilmer]] artikel het op my foon gewys as die top af:wiki artikel van die dag, toe wonder ek hoekom. Indien Google se verstek gestel is na Afrikaans, gee dit die Afrikaanse Wikipedia se bladsy oor jou soekwoord as 'n opsie, dus moet ons mense aanmoedig om Google na Afrikaans te stel, dan sal hulle meer Afrikaans lees. 
::Kan iemand vir Viva vra om die RSG woord van die dag &quot;verstek&quot; (&quot;wat is ''default'' in Afr?&quot;) te maak? Groete, [[Gebruiker:Thermofan|Thermofan]] ([[Gebruikerbespreking:Thermofan|kontak]]) 22:05, 3 April 2025 (UTC)
:::@[[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] dat ons meer saadjies het is beslis nie hoekom ons besoeksyfers afgeneem het nie. As langer artikels meer besoeke veroorsaak, sal die byvoeging van kort artikels geen effek hê nie, want die lang artikels is steeds daar. Ons Wiki groei elke dag, en ek kan jou belowe die skrap van duisende artikels sal ons nie help nie.
:::@[[Gebruiker:BurgertB|BurgertB]] daar is geen weerspreking nie. Daar is altyd plek vir kort, medium, en lang artikels. Niks keer enige iemand om lang artikels te skryf of om kort artikels uit te brei nie.
:::@[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] as jy bydra na ons wiki &quot;vir die stats&quot; is dit goed. Maar nie almal doen dit vir dieselfde redes nie. En ek belowe jou ook dat ons LESERS lees nie ons wiki vir die stats nie! As ons inhoud skrap is daar minder vir hulle om te lees, en minder rede vir hulle om ons wiki te besoek. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 09:02, 4 April 2025 (UTC)


== Saadjies ==

Gemeenskap, ons word tans toegegooi met saadjies en ons kan nie so aangaan nie. Ek vra weer: kan ons as 'n gemeenskap die definise van 'n saadjie defineer as 'n artikel van maks. 4 sinne sonder bronne? Enige iets groter sonder bronne word as sodanig aangedui en gaan deur die [[Wikipedia:Bladsyverwydering|Geen Bronne]] proses. Saadjies en rooiskakels het een ding in gemeen: dit stimuleer nie groei nie soos die hoop was nie. Die akademici kyk met 'n negatiewe oog na ons horde saadjies... Groete!  [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 08:06, 3 April 2025 (UTC)

:Stem saam. [[Gebruiker:BurgertB|~ &lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt&quot;&gt;Burgert&lt;/span&gt;]] [[Gebruikerbespreking:BurgertB|&lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt&quot;&gt;(kontak)&lt;/span&gt;]]  09:10, 3 April 2025 (UTC)
::Reg so. [[Gebruiker:Thermofan|Thermofan]] ([[Gebruikerbespreking:Thermofan|kontak]]) 04:21, 4 April 2025 (UTC)
:::@[[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] is jou probleem met die hoeveelheid artikels met 'n &quot;Saadjie&quot; sjabloon, of met die hoeveelheid artikels wat kort is?
:::Ek dink nie die Sjabloon beteken veel nie. Dit is maar net 'n maklike manier om kort artikels te merk vir uitbreiding.
:::As jou probleem is met die kort artikels, dan is jy ook te blameer vir die probleem. Duisende artikels oor spesies wat net 'n kantbalk en 'n paragraaf van inhoud het is 'n saadjie volgens meeste mense se definisie van dit op Wikipedia.
:::Persoonlik het ek glad nie 'n probleem daarmee nie. 'n Saadjie oor 'n olimpiese deelnemer is net so belangrik soos 'n saadjie oor 'n plantspesie. Nie al ons lesers stel belang in sport nie, en nie al ons lesers stel belang in plantkunde nie. Ons moet probeer om inhoud vir almal te skep. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 09:09, 4 April 2025 (UTC)

:::: {{ping|Oesjaar|Rooiratel}} wat dink julle daarvan om 'n saadjie vir elke spesie te skep? En wat van 'n saadjie vir elke nedersetting? Iets soos wat [[:sv:Användare:Lsjbot|Lsjbot]] op die Sweedse Wikipedia gedoen het. Dit kan ons artikeltal tot bo 5 miljoen stoot, dus sal dit 'n aansienlike impak op ons statistieke hê. – [[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) 10:58, 4 April 2025 (UTC)
:::::[[File:Stop hand nuvola.svg|35px|Stop]] ASSEBLIEF TOG NIE Pynappel! As jy dit doen, word ons dadelik die stinkmuishond van Wikipedia. Ek was lank reeds aktief op die [[Cebuano Wikipedia]] toe &quot;article count approaching 5 million&quot; daar ter sprake gekom het en invloedryke bydraers (wêreldwyd) &lt;u&gt;verag absoluut&lt;/u&gt; daai 5-miljoen botgeskepte artikels my vriend! [[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 11:41, 4 April 2025 (UTC)
:::::::Kom ons sorteer eers die taksoboks probleem uit alvorens ons aangaan met die volgende stap anders word die instandhoudings probleme net groter. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 11:16, 4 April 2025 (UTC)
::::::Wat van 10,000 botgeskepte saadjies oor die grootste nedersettings volgens bevolking? Nadat ons die taksonsjablone afgehandel het, natuurlik. – [[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) 12:25, 4 April 2025 (UTC)
:::::::Kan jy nie lees nie? [[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 12:32, 4 April 2025 (UTC)
::::::::Ek het jou boodskap nou weer noukeurig deurgelees. Jy praat van 5 miljoen, ek praat van 10,000. Kyk ek iets mis? – [[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) 12:40, 4 April 2025 (UTC)
:::::::::@[[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] persoonlik dink ek die volgende bladsye sal die meeste impak lewer: [[:meta:List_of_articles_every_Wikipedia_should_have/Expanded]]. Daar is 'n klomp &quot;kategorieë&quot;, en as jy 'n saadjie vir elk een van die bladsye wat ons nog steeds nie het nie kan skep sal dit baie beteken.
:::::::::Hierdie artikels is die wat op amper elke wiki bestaan, en dus is dit onderwerpe wat vir mense wêreldwyd van belang is. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 12:48, 4 April 2025 (UTC)

== Final mod.: Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
The proposed modifications to the [[foundation:Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines|Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines]] and the U4C Charter [[m:Universal_Code_of_Conduct/Annual_review/2025/Proposed_Changes|are now on Meta-wiki for community notice]] in advance of the voting period. This final draft was developed from the previous two rounds of community review. Community members will be able to vote on these modifications starting on 17 April 2025. The vote will close on 1 May 2025, and results will be announced no later than 12 May 2025. The U4C election period, starting with a call for candidates, will open immediately following the announcement of the review results. More information will be posted on [[m:Special:MyLanguage//Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Election|the wiki page for the election]] soon.

Please be advised that this process will require more messages to be sent here over the next two months. 

The [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C)]] is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. This annual review was planned and implemented by the U4C. For more information and the responsibilities of the U4C, you may [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Charter|review the U4C Charter]].

Please share this message with members of your community so they can participate as well.

-- In cooperation with the U4C, [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User_talk:Keegan (WMF)|talk]]) 02:04, 4 April 2025 (UTC)
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Keegan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=28469465 --&gt;

== Storting ==

Gemeenskap, baie dankie aan {{Ping|Woordgenoot}} vir die artikel oor [[Storting (Noorse parlement)]]. Ek het net 'n versoek: kan ons dié artikel asseblief skuif na [[Storting]], aangesien daar vier rooi skakels is wat wag om blou te word (almal met dieselfde betekenis)? Ek hoor graag julle menings! Groete. -- [[Lêer:Flag of South Africa.svg|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:SpesBona|SpesBona]] 13:15, 14 April 2025 (UTC)
:{{ping|SpesBona}}, storting kan ten minste drie betekenisse hê. Ek sal voorstel dat bogenoemde net so bly en ons dalk eerder 'n dubbelsinnigheidsblad genaamd Strorting open. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 13:32, 14 April 2025 (UTC)
::{{Ping|Oesjaar}} kyk maar wat van [[:nl:Storting]] kan ons gebruik? Dan moet ons 'n dubbelsinnigheidsblad skep. Groete. -- [[Lêer:Flag of South Africa.svg|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:SpesBona|SpesBona]] 13:40, 14 April 2025 (UTC)
:::Ek stem saam met Oesjaar, die bladsy se titel moet bly soos dit is, en [[Storting]] moet 'n dubbelsinnigheid wees. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 15:33, 14 April 2025 (UTC)
::::{{uitgevoer}} {{Ping|Oesjaar|Rooiratel|Woordgenoot}} baie dankie vir dié nuwe artikel. Groete. -- [[Lêer:Flag of South Africa.svg|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:SpesBona|SpesBona]] 18:15, 14 April 2025 (UTC)

== Die voorblad... ==

Gemeenskap, ek sien die voorblad gee kodeblokkies vir die kleure, is dit reg? Moet dit nie eerder kleure self gegee het nie? Groete!  [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 05:22, 15 April 2025 (UTC)

:Nee [[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 06:24, 15 April 2025 (UTC)

== Artikel oor Bot-geskepde artikels... ==

Gemeenskap, lees die volgende: [https://www.abc.net.au/news/science/2025-04-15/wikipedia-cebuano-lsjbot-ai-article-generation-non-english/105123090 Bot -artikels] Groete!  [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 07:34, 15 April 2025 (UTC)

:Dankie Oesjaar, gelees. [[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 08:33, 15 April 2025 (UTC)

== Paarl Post ==

Gemeenskap, loer asb na bogenoemde! Ek dink die mense misbruik ons Wikipedia as bemarking. Julle mening asb. Groete!  [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 09:40, 16 April 2025 (UTC)

:Ja beslis, ek het die bemarking/pronk terug gerol! Plaas skryf Rasaad 'n paar nuwe wiki-artikels in sy vrye tyd! [[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 09:57, 16 April 2025 (UTC)

== Ukraine's Cultural Diplomacy Month 2025: Invitation ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:UCDM 2025 general.png|180px|right]]
{{int:please-translate}}

Hello, dear Wikipedians!&lt;br/&gt;

[[:m:Special:MyLanguage/Wikimedia Ukraine|Wikimedia Ukraine]], in cooperation with the [[:en:Ministry of Foreign Affairs of Ukraine|MFA of Ukraine]] and [[:en:Ukrainian Institute|Ukrainian Institute]], has launched the fifth edition of writing challenge &quot;'''[[:m:Special:MyLanguage/Ukraine's Cultural Diplomacy Month 2025|Ukraine's Cultural Diplomacy Month]]'''&quot;, which lasts from '''14th April''' until '''16th May 2025'''. The campaign is dedicated to famous Ukrainian artists of cinema, music, literature, architecture, design, and cultural phenomena of Ukraine that are now part of world heritage. We accept contributions in every language! 

The most active contesters will receive prizes.

If you are interested in coordinating long-term community engagement for the campaign and becoming a local ambassador, we would love to hear from you! Please let us know your interest.
&lt;br/&gt;

We invite you to take part and help us improve the coverage of Ukrainian culture on Wikipedia in your language! Also, we plan to set up a [[:m:CentralNotice/Request/Ukraine's Cultural Diplomacy Month 2025|banner]] to notify users of the possibility to participate in such a challenge! [[:m:User:OlesiaLukaniuk (WMUA)|OlesiaLukaniuk (WMUA)]] ([[:m:User talk:OlesiaLukaniuk (WMUA)|talk]])
&lt;/div&gt;

16:10, 16 April 2025 (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:Hide on Rosé@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:OlesiaLukaniuk_(WMUA)/list_of_wikis&amp;oldid=28552112 --&gt;

== Wikimedia Suid-Afrika-beurse vir die 2025 Wikimania-konferensie ==

Goeienaand almal

Ek verdrink tans in universiteitswerk, maar dis oukei. Ek wil net graag hierdie boodskap plaas om die Suider-Afrikaanse Afrikaanssprekende gemeenskap uit te nooi om aansoek te doen vir een van ses beurse wat deur die Wikimedia Suid-Afrika-afdeling befonds word om die 2025 Wikimania-konferensie in Nairobi, Kenia, by te woon.

Aansoeke sluit Sondag, 20 April 2025. U kan meer oor die beurs lees deur [[Meta:Wikimedia South Africa/Wikimania 2025 Local Scholarships|hierdie bladsy op Meta]] te besoek. U kan toegang tot die aansoekvorm kry via hierdie skakel: [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLScW9x2FQYWxaD3tvQTd77uObovtTiny-stdoOSddkirrRJX5Q/viewform Wikimania 2025 Local Scholarship | Registration Form]

Ons sien daarna uit om julle aansoeke te beoordeel! ;)

Laat dit goed gaan,
 
Jan-Hendrik

WMZA-Raadslid

[[Gebruiker:Lefcentreright|Lefcentreright]] ([[Gebruikerbespreking:Lefcentreright|kontak]]) 22:07, 16 April 2025 (UTC)

== Vote now on the revised UCoC Enforcement Guidelines and U4C Charter ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;

The voting period for the revisions to the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines (&quot;UCoC EG&quot;) and the UCoC's Coordinating Committee Charter is open now through the end of 1 May (UTC) ([https://zonestamp.toolforge.org/1746162000 find in your time zone]). [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Annual_review/2025/Voter_information|Read the information on how to participate and read over the proposal before voting]] on the UCoC page on Meta-wiki.

The [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C)]] is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. This annual review of the EG and Charter was planned and implemented by the U4C. Further information will be provided in the coming months about the review of the UCoC itself. For more information and the responsibilities of the U4C, you may [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Charter|review the U4C Charter]].

Please share this message with members of your community so they can participate as well.

In cooperation with the U4C -- [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User_talk:Keegan (WMF)|talk]]) 00:34, 17 April 2025 (UTC)
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Keegan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=28469465 --&gt;

== [[Đinh Thùy Yến]] ==

Gemeenskap, die artikel verwys na 'n vrou en die bronne na man. Dit bestaan ook nie op die Engelse Wikipedia nie. Kommentaar asb. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 18:48, 17 April 2025 (UTC)
:Haar man Trần Thiện Khiêm is noemenswaardig (was eerste Minister van [[Suid-Viëtnam]]) en het 'n Engelse Wikipedia bladsy. (Wat haar nie eers noem nie) Ek kon niks kry wat haar as noemenswaardig sou kon reken nie. Hulle het na die oorname van Suid-Viëtnam na Amerika gevlug. So twyfelagtig of sy noemenswaardig is, behalwe as iemand ander iets kan vind. [[Gebruiker:Sobaka|Sobaka]] ([[Gebruikerbespreking:Sobaka|kontak]]) 19:42, 17 April 2025 (UTC)
::Die bronne wat in die artikel aangehaal word, dui nie op noemenswaardigheid nie, plus die bronne is redelik swak (een is letterlik 'n Wordpress-blog). Laat dit goed gaan, [[Gebruiker:Lefcentreright|Lefcentreright]] ([[Gebruikerbespreking:Lefcentreright|kontak]]) 21:08, 17 April 2025 (UTC)

== [[Hugenote-kollege]] ==

Gemeenskap, loer asb deur dié artikel. Dit is uitgebrei van 6k tot 24k deur [[Gebruiker:Rethabloem]], sonder dat sy een enkele bron weergegee het waarmee die feite nagegaan kan word (volgens Wikipedia-beleid). Hierdie gebruiker is die nuut aangestelde rektor van die kollege volgens hulle webblad. Hierdie artikel is nie neutraal nie, geskryf grotendeels as bemarking, bevat vele menings sonder statistiek om dit te beaam, en soos ek reeds gesê het, geen bronne nie. 

As ons een skool toelaat om so te werk moet ons almal toelaat en julle kan net dink die gemors wat dit sal afgee!

Dit is ironies dat die Afrikaanse Wikipedia, wie se grootste vyand deesdae skole is (skole laat nie verwysings na Wikipedia toe nie), wel goed genoeg is vir skole om vir onder andere bemarking gebruik te word! 

Julle mening asb!

Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 17:50, 23 April 2025 (UTC)
:&lt;small&gt;Nota: Taalversorsing van bg. deur jy-weet-wie. 20:20, 23 April 2025&lt;/small&gt;
::Ja dit is 'n probleem en ons skole-artikels is reeds 'n gemors om juis hierdie redes. Daar is ander voorbeelde. Die waarskuwingsjablone boaan help 'n bietjie. [[Gebruiker:JMK|JMK]] ([[Gebruikerbespreking:JMK|kontak]]) 19:33, 24 April 2025 (UTC)
:::Kan ons miskien nie ons eie beleid opstel wat ons in 'n skool-artikel soek nie? Dit is 'n probleem wat herhaaldelik gaan voorkom.
:::Ek was twee dae gelede in die dorpsbiblioteek, en heel toevallig kom ek op die boek ''Paarlvallei'' (1987) af. Dit gee saaklik weer hoeveel leerlinge daar is, maar dit sê absoluut niks waarna ek eintlik gesoek het nie. Vat nou maar Paarl Gimnasium. Dit sê nie vir my of &quot;gimnasium&quot; beteken daar is voorheen Latyn en Grieks aangebied, soos dit wel in Nederlands beteken nie. Dit sê nie vir my watter vakke aangebied is en hoe dit stelselmatig verander is met die nuwe leerplanne nie. Mag prospektusse gebruik word?
:::En nog iets - biografiese inligting. Ek sit in die biblioteek toe vir 'n uurtjie en lees Con de Villiers se outobiografie deur, en baie mense sal hulle ervarings in 'n skool meedeel. As jy die subjektiwiteit skrap, is daar wel nuttige inligting wat jy kan uitvis. In hierdie geval kom ek te wete wie die onderwysers in sy tyd was, maar ook dat die taalmedium in Caledon toe Engels was, maar dat die onderwysers se moedertaal dikwels nie Engels was nie, maar eerder Duits of Afrikaans, en dit het ook die aanbieding op 'n manier beïnvloed. Mag so iets as sodanig gebruik word? [[Gebruiker:Suidpunt|Suidpunt]] ([[Gebruikerbespreking:Suidpunt|kontak]]) 11:37, 26 April 2025 (UTC)
::::Dit kan beslis 'n nuttige bron wees. Enigiemand sal kan sien waar die inligting vandaan kom – dit is gepubliseer. Con de Villiers het ook meer waardevolle genealogiese inligting gepubliseer, en is dus nie 'n onbekende nie. [[Gebruiker:JMK|JMK]] ([[Gebruikerbespreking:JMK|kontak]]) 14:32, 27 April 2025 (UTC)
:::::As die skole selfs hul jaarblad aanhaal, dan weet ons wat om daarvan te dink. Maar in stede kom stort hulle net hul rommel hier, sonder outeur of bladsynommer. 'n Negatiewe en opportunistiese (ironiese) houding teenoor wikipedia, soos Oesjaar uitwys. Daar is soveel tydverkwisting op skole (hulle ontken dit) dat ek dink hulle gerus &quot;wikipedia&quot; as skoolvak kan invoer. Hoe kan 'n leerling slegter daaraan toe wees, as hy/sy een keer in hul lewe bietjie navorsing (na bronne) moes doen, 'n artikel opgestel het met inleiding, goed gesorteerde hofies, en afsluiting, en geleer het hoe om verwysing-sjablone te gebruik om jou stellings te ondersteun? Dit moet die eerste stap wees na 'n werklike navorsingsloopbaan. [[Gebruiker:JMK|JMK]] ([[Gebruikerbespreking:JMK|kontak]]) 06:29, 28 April 2025 (UTC)
::::::Stem volkome saam met jou JMK, veral oor navorsing. Deesdae se kinders is te lui om iets self te gaan soek (navors), hulle sit/lê net ure lank en staar na slimfone se ligskerms wat hulle oë opdons! [[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 07:19, 28 April 2025 (UTC)

== AI-scrapers ==

{{ping|Rooiratel}} en {{ping|Pynappel}}, julle mening oor die artikel soos verskyn op Wikipedia Weekly: [https://www.theverge.com/news/650467/wikipedia-kaggle-partnership-ai-dataset-machine-learning Bot Scrapers]

Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 17:58, 23 April 2025 (UTC)

:Dit is 'n goeie ding. Nou gaan daar minder KI-&quot;scrapers&quot; wees wat besoekstatistieke skeeftrek, en hulle kan almal op een plek die data kry en ons uitlos. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 19:44, 23 April 2025 (UTC)
::Ek het net 'n vraag, want ek's regtig dom omtrent hierdie storie. As jy na die Duitse statistiek kyk, nè, dan vertoon die [https://stats.wikimedia.org/#/de.wikipedia.org/reading/total-page-views/normal|bar|2-year|agent~user*spider*automated|monthly &quot;spiders&quot; veelvoudig minder as die &quot;gebruiker&quot;-statistiek]. Ons praat van byna 'n miljard bladtrekke per maand. Kyk ek iets mis? Want kyk jy weer na die Afrikaanse Wikipedia, [https://stats.wikimedia.org/#/af.wikipedia.org/reading/total-page-views/normal|bar|2-year|agent~user*spider*automated|monthly is die syfers omgekeerd]. Ek verstaan skielik nie, met hierdie nuwe inligting byderhand, waaroor Wikimedia se maag werk nie. Of is bots nou so intelligent dat hulle soos mense lyk en optree? Of word dit nie by die statistiek getel nie? [[Gebruiker:Suidpunt|Suidpunt]] ([[Gebruikerbespreking:Suidpunt|kontak]]) 11:27, 26 April 2025 (UTC)
:::Die &quot;ratios&quot; is omgekeerd, maar die getalle nie. Die Duitse wiki kry gemiddeld 170 miljoen &quot;spider&quot;-besoekings elke maand, maar die Afrikaanse wiki kry net gemiddeld 3 miljoen &quot;spider&quot;-besoekings per maand.
:::Die ratio is omgekeer omdat ons menslike besoekings soveel minder is as die bots. Maar daar is 100 keer meer bots wat die Duits wiki besoek.
:::&gt;Of is bots nou so intelligent dat hulle soos mense lyk en optree
:::Dit is 'n oorlog wat al sedert die begin van die internet woed, en een wat sedert die begin in 'n effektiewe dooiepunt is. In die geval wil Wikimedia die bots (goedaardige &quot;spiders&quot;) en (kwaadaardige KI-bots) 'n makliker en goedkoper plek gee om hulle wiki data te kry, sodat hulle geld kan spaar met hulle internet rekening. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 13:42, 6 Mei 2025 (UTC)

== [[Mikkel Bro Hansen]] ==

Gemeenskap, bogenoemde is 'n 16-jarige klubsokkerspeler en daar is nie 'n artikel oor hom op die [[Engelse Wikipedia]] nie. Die bronne is in 'n vreemde taal. Julle gedagtes? Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 09:59, 25 April 2025 (UTC)

:Daar is nogal heelwat berigte in Deens (vermoed ek) op die Internet oor hom. Die Noorse, [[Oekraïense Wikipedia|Oekraïense]] en [[Russiese Wikipedia]] het artikels oor hom en dit lyk nie of dit op daardie Wikipedias bevraagteken word nie. Mag miskien nou nie juis te belangrik by ons wees nie, maar dink tog dit voldoen aan die minimum vereistes. Miskien tog 'n opkomende sokkerster? [[Gebruiker:Sobaka|Sobaka]] ([[Gebruikerbespreking:Sobaka|kontak]]) 09:29, 26 April 2025 (UTC)

== [[Peter Madsen]] ==

Gemeenskap, daar is amper 4k tot die artikel toegevoeg sonder enige bronne. Dit gaan oor 'n sensitiewe onderwerp. Ek beveel aan ons rol terug. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 10:45, 25 April 2025 (UTC)
: Sien die skepper van die artikel het nou verwysings bygevoeg. [[Gebruiker:Sobaka|Sobaka]] ([[Gebruikerbespreking:Sobaka|kontak]]) 19:28, 25 April 2025 (UTC)

== [[:w:en:Template:Infobox election|Template:Infobox election]] ==

Sal iemand asseblief so gaaf wees om die bogenoemde sjabloon op die Engelse Wikipedia in Afrikaans te vertaal? Laat dit goed gaan, [[Gebruiker:Lefcentreright|Lefcentreright]] ([[Gebruikerbespreking:Lefcentreright|kontak]]) 20:44, 27 April 2025 (UTC)

:{{Ping|Lefcentreright}} goeie idee, ek ondersteun jou voorstel! Ook {{Ping|Woordgenoot}} se {{sl|Wetgewing}} is 'n goeie idee. Werk jy nog aan die verkiesingsartikels? Ek wil hulle graag by {{sl|Aktueel}} lys. Groete. -- [[Lêer:Flag of South Africa.svg|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:SpesBona|SpesBona]] 20:50, 1 Mei 2025 (UTC)

::Hi, {{ping|SpesBona}}, ek het vanaand so 'n bietjie aan die Kanadese een se artikel gewerk. Ek sien op die Engelse Wikipedia het hulle al klaar die Engelse weergawe gelys, alhoewel die finale aantal stemme nog bekend is nie. Laat dit goed gaan, [[Gebruiker:Lefcentreright|Lefcentreright]] ([[Gebruikerbespreking:Lefcentreright|kontak]]) 21:44, 1 Mei 2025 (UTC)

:::{{Ping|Lefcentreright}} Vandag het ek ons nuwe eerste minister [[Friedrich Merz]] op ons voorblad geplaas. Ek sien jy het ook oor die Singapoerse verkiesing geskryf, terwyl daar ook belangrike verkiesings in bv. Australië en Roemenië was. Jy kan jou heeljaar met verkiesings besig hou, daar is omtrent elke naweek een. :) Het jy dalk ook tyd om {{Ping|Aliwal2012}} te help met inligtingskassies (lyk my ek het om omgekrap daarmee wat beslis nie só bedoel was nie, jammer daarvoor!). Groete. -- [[Lêer:Flag of South Africa.svg|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:SpesBona|SpesBona]] 20:20, 6 Mei 2025 (UTC)

== Sub-referencing: User testing ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Sub-referencing reuse visual.png|400px|right]]
&lt;small&gt;''Apologies for writing in English, please help us by providing a translation below''&lt;/small&gt;

Hi I’m Johannes from [[:m:Wikimedia Deutschland|Wikimedia Deutschland]]'s [[:m:WMDE Technical Wishes|Technical Wishes team]]. We are making great strides with the new [[:m:WMDE Technical Wishes/Sub-referencing|sub-referencing feature]] and we’d love to invite you to take part in two activities to help us move this work further:

#'''Try it out and share your feedback'''
#:[[:m:WMDE Technical Wishes/Sub-referencing# Test the prototype|Please try]] the updated ''wikitext'' feature [https://en.wikipedia.beta.wmflabs.org/wiki/Sub-referencing on the beta wiki] and let us know what you think, either [[:m:Talk:WMDE Technical Wishes/Sub-referencing|on our talk page]] or by [https://greatquestion.co/wikimediadeutschland/talktotechwish booking a call] with our UX researcher. 
#'''Get a sneak peak and help shape the ''Visual Editor'' user designs'''
#:Help us test the new design prototypes by participating in user sessions – [https://greatquestion.co/wikimediadeutschland/gxk0taud/apply sign up here to receive an invite]. We're especially hoping to speak with people from underrepresented and diverse groups. If that's you, please consider signing up! No prior or extensive editing experience is required. User sessions will start ''May 14th''.

We plan to bring this feature to Wikimedia wikis later this year. We’ll reach out to wikis for piloting in time for deployments. Creators and maintainers of reference-related tools and templates will be contacted beforehand as well.

Thank you very much for your support and encouragement so far in helping bring this feature to life! &lt;/div&gt; &lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[User:Johannes Richter (WMDE)|Johannes Richter (WMDE)]] ([[User talk:Johannes Richter (WMDE)|talk]])&lt;/bdi&gt; 15:03, 28 April 2025 (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:Johannes Richter (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Johannes_Richter_(WMDE)/Sub-referencing/massmessage_list&amp;oldid=28628657 --&gt;

{{ping|Rooiratel}} en {{ping|Pynappel}}, as julle kans kry en loer hierna. Ek het al moed opgegee met al die ''Verbeteringe'' wat ons kry... Verduidelik dit dan in Afrikaans aan 'n outop soos ek! Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 15:10, 28 April 2025 (UTC)

:Sien die beeld as voorbeeld. Dit beteken dat jy 'n klomp verwysings in 1 kan groep. Veral nuttig as jy meer as een verwysing het met dieselfde bron, maar julle verwys na verskillende bladsye van die selfde bron. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 13:28, 6 Mei 2025 (UTC)

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Vote on proposed modifications to the UCoC Enforcement Guidelines and U4C Charter&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
The voting period for the revisions to the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines and U4C Charter closes on 1 May 2025 at 23:59 UTC ([https://zonestamp.toolforge.org/1746162000 find in your time zone]). [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Annual review/2025/Voter information|Read the information on how to participate and read over the proposal before voting]] on the UCoC page on Meta-wiki.

The [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C)]] is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. This annual review was planned and implemented by the U4C. For more information and the responsibilities of the U4C, you may [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter|review the U4C Charter]].

Please share this message with members of your community in your language, as appropriate, so they can participate as well.

In cooperation with the U4C -- &lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
[[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User talk:Keegan (WMF)|talk]]) 03:40, 29 April 2025 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Keegan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=28618011 --&gt;
:Dear Keegan, your lead time for this exercise is too short. Reading it now, the cut-off is already past! Many regards , [[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 06:54, 2 Mei 2025 (UTC)

== Besoeke vir April ==
Gemeenskap, sien [https://stats.wikimedia.org/#/af.wikipedia.org/reading/total-page-views/normal|bar|2-year|agent~user|monthly Besoeke]. Ons maandelikse besoeke daal steeds, net oor die 2 mil vir April. Duidelik vind ons lesers die artikels oor politici, akteurs en flora nie interessant nie. Ek doen die flora artikels net vir twee redes: morele standpunt omdat prof Van Wyk al sy foto's vir ons geskenk het en ook vang ons die plaaslike name van die spesies vas vir die nageslag. Verder is die flora-artikels slegs van waarde vir skoolprojekte. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 08:41, 3 Mei 2025 (UTC)
[[lêer:Southgate Adelaide Cricket Club green cricket cap.jpg|duimnael|regs|Terloops, jy bedoel miskien 'n &quot;pet&quot;, soos op die foto. &quot;Kappie&quot; is gewoonlik vir dames, soos miskien hier: [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Voortrekker_Ou_Univorm.jpg] [[Gebruiker:JMK|JMK]] ([[Gebruikerbespreking:JMK|kontak]]) 20:54, 5 Mei 2025 (UTC)]]
:{{Ping|Oesjaar}} dit gebeur as ons nie kwaliteit bied nie, maar kwantiteit. Lesers skakel maklik oor na Engels en dit is ook 'n bydrae hoe Suid-Afrika verengels. Elke politikus, nedersetting, dam, party, berg, rivier, waterliggaam, ens moet minstens ook sy toepaslike inligtingskas hê. Vergeet asb. van die databoks, dié is 'n grap in swak Afrikaans. Ek dink dit is uiteindelik tyd dat ons 'n span skep wat al die artikels met die nodige inligtingskas voorsien. Hoe rig ons ander gebruikers af om asb. altyd 'n inligtingskas te gebruik. Elkeen moet in staat wees om dit self te kan doen. En waar is al die inaktiewe gebruikers?

:Vandag was ek uiteindelik in [[Bremen]] om een van Voyageur se voorbladartikels te besoek. Wat 'n mooi historiese stadsentrum. En daar kom ek Daren, 'n Suid-Afrikaner uit Kaapstad, teë wat my Proteaskappie sien en vra of ek uit Suid-Afrika is. Ek wou Afrikaans praat wat hy natuurlik ken, maar hy was Engels. Onthou iemand nog hoe ek vir jare gepleit het dat Bremen 'n voorbladartikel word? Nou is ek weer in [[Nedersakse]] vir die Duitse Wikipedia se skryfwedstryd, iets wat die Afrikaanse Wikipedia laas in 2010 gedoen het en waar al die deelnemers nou weg is. Goeie ou tye saam met Voyageur, Naudefj, Puvircho, ens.

:Deesdae is ek drukbesig met vrouerugby op die Duitse Wikipedia en daarna vrouekrieket. Alles inligting wat ek ook in Afrikaans sal vertaal. Natuurlik in kwaliteit pleks van kwantiteit. Groete. -- [[Lêer:Flag of South Africa.svg|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:SpesBona|SpesBona]] 11:35, 3 Mei 2025 (UTC)
::Dit het niks te doen met kwaliteit nie. Dit is wel bekend dat internetverkeer gedurende vakansietye afneem. En April is 'n groot getal Suid-Afrikaners op vakansie. As jy terug gaan na die begin van ons Wikipedia sal jy sien April het altyd min besoeke. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 13:25, 6 Mei 2025 (UTC)

== Restorica ==

Naand mense

Vir diegene wat lief is om navorsing te doen oor ou huise en wonings met Nasionale Gedenkwaardigheid. Die [[Stigting Simon van der Stel]] het hul eie jaarblad (1975-1998) destyds gehad, en ek was Vrydag werklik verheug om ''Restorica'' op Tukkies se [https://repository.up.ac.za/search?spc.page=1&amp;query=restorica webwerf te vind]. Veral om begrippe in Afrikaans te lees. Laai gerus af. Dit is vir my 'n enorme vonds. [[Gebruiker:Suidpunt|Suidpunt]] ([[Gebruikerbespreking:Suidpunt|kontak]]) 17:16, 5 Mei 2025 (UTC)

== We will be enabling the new Charts extension on your wiki soon! ==

''(Apologies for posting in English)''

Hi all! We have good news to share regarding the ongoing problem with graphs and charts affecting all wikis that use them.

As you probably know, the [[:mw:Special:MyLanguage/Extension:Graph|old Graph extension]] was disabled in 2023 [[listarchive:list/wikitech-l@lists.wikimedia.org/thread/EWL4AGBEZEDMNNFTM4FRD4MHOU3CVESO/|due to security reasons]]. We’ve worked in these two years to find a solution that could replace the old extension, and provide a safer and better solution to users who wanted to showcase graphs and charts in their articles. We therefore developed the [[:mw:Special:MyLanguage/Extension:Chart|Charts extension]], which will be replacing the old Graph extension and potentially also the [[:mw:Extension:EasyTimeline|EasyTimeline extension]].

After successfully deploying the extension on Italian, Swedish, and Hebrew Wikipedia, as well as on MediaWiki.org, as part of a pilot phase, we are now happy to announce that we are moving forward with the next phase of deployment, which will also include your wiki.

The deployment will happen in batches, and will start from '''May 6'''. Please, consult [[:mw:Special:MyLanguage/Extension:Chart/Project#Deployment Timeline|our page on MediaWiki.org]] to discover when the new Charts extension will be deployed on your wiki. You can also [[:mw:Special:MyLanguage/Extension:Chart|consult the documentation]] about the extension on MediaWiki.org.

If you have questions, need clarifications, or just want to express your opinion about it, please refer to the [[:mw:Special:MyLanguage/Extension_talk:Chart/Project|project’s talk page on Mediawiki.org]], or ping me directly under this thread. If you encounter issues using Charts once it gets enabled on your wiki, please report it on the [[:mw:Extension_talk:Chart/Project|talk page]] or at [[phab:tag/charts|Phabricator]].

Thank you in advance! -- [[User:Sannita (WMF)|User:Sannita (WMF)]] ([[User talk:Sannita (WMF)|talk]]) 15:07, 6 Mei 2025 (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:Sannita (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Sannita_(WMF)/Mass_sending_test&amp;oldid=28663781 --&gt;

== Weet ==
Goeienaand gemeenskap, het julle geweet dat [[Maroela Media]] sy eie Afrikaanse ensiklopedieprojek bedryf? Dit heet &quot;Weet&quot; (https://weet.co.za) en is gemik op leerders. Dit word deur professionele skrywers saamgestel en geproeflees. Ek het onlangs op RSG daarvan gehoor. Wat dink julle? Groete. -- [[Lêer:Flag of South Africa.svg|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:SpesBona|SpesBona]] 20:40, 6 Mei 2025 (UTC)
:Ek het daarvan geweet. Ek dink dit is 'n goeie ding, ons kan altyd nog bronne in Afrikaans gebruik. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 21:39, 6 Mei 2025 (UTC)
::Dit lyk professioneel en die voorlees van bv. die planete-artikel deur Elana Barker word goed uitgevoer.[https://weet.co.za/skoolwerk/planete/] As af.wiki ook 'n goeie voorleser kan werf, sal voorlesing van 'n paar belangrike artikels ook 'n bydrae tot Afrikaans wees. Op hul tydlyn van Afrikaans verskyn die ontstaan van Afrikaanse wikipedia egter glad nie. More is Afrikaans as ampstaal terloops 100 jaar oud. [[Gebruiker:JMK|JMK]] ([[Gebruikerbespreking:JMK|kontak]]) 20:40, 7 Mei 2025 (UTC)

== Enabling Dark mode for logged-out users ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;

{{int:Hello}} Wikimedians,

Apologies, as this message is not written in your native language. {{Int:please-translate}}.

The [[mediawikiwiki:Reading/Web|Wikimedia Foundation Web team]] will be enabling [[mediawikiwiki:Special:MyLanguage/Reading/Web/Accessibility_for_reading|dark mode]] in this Wiki by 15th May 2025 now that pages have passed our checks for accessibility and other quality checks. Congratulations!

The plan to enable is made possible by the diligent work of editors and other technical contributors in your community who ensured that templates, gadgets, and other parts of pages can be accessible in dark mode. Thank you all for making dark mode available for everybody!

For context, the Web team has concluded work on dark mode. If, on some wikis, the option is not yet available for logged-out users, this is likely because many pages do not yet display well in dark mode. As communities make progress on this work, we enable this feature on additional wikis once per month.

If you notice any issues after enabling dark mode, please create a page: &lt;code&gt;Reading/Web/Accessibility for reading/Reporting/xx.wikipedia.org&lt;/code&gt; in MediaWiki ([[mediawikiwiki:Reading/Web/Accessibility_for_reading/Reporting|like these pages]]), and report the issue in the created page.

Thank you!

On behalf of the [[mediawikiwiki:Reading/Web|Wikimedia Foundation Web team]].
&lt;/div&gt;

&lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[User:UOzurumba (WMF)|UOzurumba (WMF)]]&lt;/bdi&gt; 00:08, 7 Mei 2025 (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:UOzurumba (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:UOzurumba_(WMF)/sandbox_Dark_mode_deployment_message_list_(May_2025)&amp;oldid=28673792 --&gt;

== Inhoudvertaling wat verdwyn ==

@[[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] - ek hoop jy kan help. Ek werk tans aan 'n vertaling van musiekterme en het reeds die A- en B-gedeeltes voltooi. Vandag maak ek die inhoudvertaling oop om verder te vertaal, toe is die grootste gedeelte van die vertaling van die A-gedeelte weer terug na Engels. 

Hoe gebeur dit, hoe kan ek dit in die toekoms vermy en hoe op aarde kry ek die werk weer terug?

Baie dankie! [[Gebruiker:GeorgeF1974|GeorgeF1974]] ([[Gebruikerbespreking:GeorgeF1974|kontak]]) 07:36, 7 Mei 2025 (UTC)

:Hallo {{ping|GeorgeF1974}} waar en hoe doen jy die vertaling?
:As jy die [[:mw:Content translation tool]] gebruik, sien ek volgens die dokumentasie dat dit mens se veranderings gereeld bêre (dit sê nie hoe gereeld nie). Maar dit kan wees dat jy die webblaaier, of bladsy toegemaak het voordat dit jou nuutste veranderings gebêre het, dus is hulle verloor. Jammer, maar daar is nie veel wat mens nou kan doen nie.
:My enigste voorstel sal wees, bêre al jou veranderings in 'n teksdokument op jou eie rekenaar. Of stoor dit in 'n sandboks bladsy op Wikipedia totdat jy klaar is. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 07:46, 7 Mei 2025 (UTC)
::Jong, ek werk op die outomatiese vertaler, dus stoor die stelsel elke minuut. Wat vreemd is, is dat dit teks weggegooi het wat juis 'n paar dae al daar gelê het. Maar nou ja, ek sal maar die teks onttrek en dit dan op my rekenaar vertaal en invoeg. Dankie vir jou hulp! [[Gebruiker:GeorgeF1974|GeorgeF1974]] ([[Gebruikerbespreking:GeorgeF1974|kontak]]) 08:23, 7 Mei 2025 (UTC)

:::Hallo {{ping|GeorgeF1974}}, ek is 'n gereelde gebruiker van die [[:mw:Content translation|Inhoudvertaler]], maar is ook al daarmee uitgevang met verlore vertalings. Gaan asb. voort met jou gebruik daarvan, maar stoor nou en dan jou werk elders soos [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] aanbeveel het, net vir die wis en onwis!
:::PS: Jy kan daai in-wording-vertaling weer opsoek, maar sorg dat heel regs &quot;Gebruik Google Translate&quot; staan en nie &quot;Gebruik bronteks&quot; nie, anders gooi dit jou vertaalde teks weer terug na Engels. Sterkte! [[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 08:58, 7 Mei 2025 (UTC)

== 124,000 artikels! ==

Dankie aan almal wat 'n bydrae gemaak het om die mylpaal te bereik! Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 19:47, 7 Mei 2025 (UTC)

== Afrikaans word 100 ==

Gemeenskap, vandag is dit 100 jaar sedert Afrikaans vir Nederlands as 'n amptelike taal vervang het. Ons van Wikimedia Suid-Afrika wil net vir elkeen van julle baie dankie sê vir julle bydraes tot hierdie projek. Hierdie projek is groter as ons almal en sal ook hier wees wanneer ons nie meer hier is nie. Soos die ou Griekse spreekwoord gaan, &quot;'n Samelewing groei wanneer ou mans bome plant in wie se skaduwee hulle nooit sal sit nie.&quot; Laat dit goed gaan met almal, [[Gebruiker:Lefcentreright|Lefcentreright]] ([[Gebruikerbespreking:Lefcentreright|kontak]]) 10:27, 8 Mei 2025 (UTC)
:Net vir die rekord, WikimediaZA wou nie betrokke raak nie maar hulle kon die Basoeto (as ek reg onthou) herdenking ondersteun. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 10:57, 8 Mei 2025 (UTC)
::Net vir die rekord, ons het betaal vir jou om 'n intern te hê en ons het al jou kompetisies en skemas ondersteun. Ons het selfs ook vir jou t-hemde betaal. Ons moes jou ook verdedig het nadat jy ons naam by Sol Plaatje Universiteit met 'n plank geslaan het omdat ons en SADILAR blykbaar vir jou toestemming moes gevra het om 'n werkswinkel te hou. Ook as jy vir die WMF vir befondsing vra, gaan hulle jou na ons verwys, en jy weet hoe jy ons hanteer het na alles wat ons '''vir jou''' gedoen het. Laat dit goed gaan, [[Gebruiker:Lefcentreright|Lefcentreright]] ([[Gebruikerbespreking:Lefcentreright|kontak]]) 11:17, 8 Mei 2025 (UTC)
:'n Alternatiewe perspektief: https://theconversation.com/the-first-ever-dictionary-of-south-africas-kaaps-language-has-launched-why-it-matters-165485 [[Gebruiker:Michaelgraaf|Michaelgraaf]] ([[Gebruikerbespreking:Michaelgraaf|kontak]]) 11:31, 8 Mei 2025 (UTC)

::Daar word tans vir geen intern betaal nie, tewens daar word tans GEEN fondse aan die Afrikaanse Wikipedia betaal nie. Maar jy behoort dit te weet want jy sit op die Raad... Die hemde is uitgedeel aan die gebruikers. Kompetise = skolekompetsie. Vertel my van die skemas... Wys my asb die Notule van die vergadering van SADILAR waar ek julle met 'n plank geslaan het. Ek het nog altyd openlik verkondig dat ek Afrikaans verteenwoordig op julle Raad, en dat alles wat ''vir my'' gedoen is aan die gebruikers oorgedra is bv. jaarlikse verjaarsdagfunkies, ontkiemingskompetisies, radio-onderhoude. ens. 

::As 'n Direkteur van WikimediaZA, vertel ons asb waarvoor jy 'n kontrak as Direkteur geteken het soos die Maatskappywet vereis, hoekom julle nie voldoen aan IFRS of AARP nie, hoekom julle nie 'n Delegasie van Bevoegdhede het nie, hoekom daar nie 'n Dokumentasie Beheerstelsel is nie, hoekom julle leier as die President bekend staan terwyl die Maatskappywet vereis dat 'n Voorsitter aangewys moet word, ook hoe julle julself R700 per uur betaal het vir die SWIP projek van SADILAR wat maar 616 artikels opgelewer het. As jy as 'n Direkteur wil optree teen my onthou asb, dat WikimediaZA as NWM maatskappy geregistreer is en jy my sal moet aankla onder SA Arbeidswetgewing. 

::Onthou ook dat die Afrikaanse Wikipedia nie by julle raad geaffilieer is nie ongeag wat julle Missie bepaal. Ons sien nooit finansiële state nie..., ek wonder hoekom. O ja, ek het ook die reg verkry om aansoeke vir finansies names die Afrikaanse Wikipedia in te dien. 
 
::Dan is jy ook welkom om jou take as 'n Admin op die Afrikaanse Wikipedia te verrig soos die ander Admins onverpoos doen. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 11:49, 8 Mei 2025 (UTC)

:::Jy het vir '''10 jaar''' lank op die raad gesit, 10 jaar. Jy was op die CIPC vorm as 'n direkteur van WikimediaZA en sommer jouself die titel van Direkteur van die Afrikaanse Wikipedia gegee. Wat het jy ten opsigte van die wetlike voldoening gedoen? Jy het in November laas jaar jouself van die hoofstuk vrygemaak, toe in vroeg-Maart vanjaar gesê dat jy finaal klaar is met WikimediaZA nadat ons nie vir jou 'n intern vir nog 'n jaar wou gee nie, maar toe het jy nog onlangs aansoek gedoen om Wikimania op WikimediaZA se koste by te woon. Hoe werk dit nou? Laat dit goed gaan, [[Gebruiker:Lefcentreright|Lefcentreright]] ([[Gebruikerbespreking:Lefcentreright|kontak]]) 12:11, 8 Mei 2025 (UTC)

::::Geen een van my aanbevelinge ten opsigte van Finansies is deurgevoer nie. Onder Douglas Scott se leiding was die goedkeuring vir my gegee om die titel te kan gebruik, toe jy nog op skool was. Doen 'n bietjie moeite en gaan lees die Maatskappy wetgewing oor Direkteure. Jy het definitief geheueprobleme, daar was 'n AJV laasjaar in November en die dokument waar ek my myself verkiesbaar moes maak, moes op 'n Dins oggend om 10:00 ingedien word op kort kennisgewing. Ek bestuur my eie besigheid en daardie oggend was ek in vergaderings met kliënte, dus kon ek nie dokument indien nie. Coenraad het namens my geantwoord, 2 min laat en dit was nie aanvaar nie. So, ek kan nie iets klaarmaak as ek nie eers op die raad was nie.
 
::::Daar was geen voorwaardes aan die Wikimania uitnodiging nie. Maar moet dit nie aan my toeken as dit jou gelukkig maak nie, ek het dit eintlik verwag. Net vir die rekord, ek het ook aangebied om 'n aanbieding te doen op Wikimania indien ek 'n beurs kry. Die aanbieding sal gaan oor die probleme wat ek ondervind met die 60,000 flora foto projek - 'n projek wat ook nie julle Raad se agenda kon haal nie. Dit was ook geen toeval dat julle 6 Afrikaanse gebruikers genooi het nie, ek het baie met Maryana Iskander gekommunikeer sedert die AJV.
 
::::O ja, die Afrikaanse Wikipedia is verby 124,000 artikels laasnag. Die 2de grootste ander SA Wikipedia is Zoeloe met net oor die 12,000 artikels. En o ja, my persoonlike bydra is tans 17,800+ artikels geskep, 40,000 edits op Wikidata en 259,500+ edits. Ek sê maar net.[[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 12:39, 8 Mei 2025 (UTC)

:::::Ek sit nou hier in 'n koffiewinkel in Rondebosch en lag my gat af vir jou kommentaar hierbo. Ek wou vanoggend net 'n positiewe boodskap in die Geselshoekie los oor dat die erkenning van Afrikaans as 'n amptelik 100 jaar terug vandag gebeur het, want baie Afrikaanse gebruikers is lede van WMZA, maar toe besluit jy om 'n geveg met my te soek. Net jy kan besluit om dit te beeindig. Ek was nog baie professioneel en hoflik altyd teenoor jou terwyl jy my nie dieselfde hanteer het nie, maar nou met jou snedige, kinderagtige kommentaar teenoor my verander dit. Jy gaan aan soos iemand jonger as ek.

:::::Jy het in Oktober 2024 tydens 'n raadsvergadering  gesê jy gaan jou eie ding doen en in Maart vanjaar gesê jy is klaar met ons. Jy is korrek om te sê daar was geen voorwaarder. Jy moet weet hoe dit lyk as iemand wat vroeër vanjaar gesê het dat hulle wil niks meer met ons te doen hê nie en hul eie ding gaan doen, ewe skielik weer aansoek doen vir 'n beurs op ons koste. Tweedens, jou aansoek is beoordeel soos enige ander aansoek beoordeel iz. Jy moet besef dat daar 42 ander kandidate aansoek gedoen het. Stop met hierdie slagoffermentaliteit. Ons is regtig waar nie uit om jou te kry nie. 

:::::Jy het die sperdatum vir projekvoorleggings by Wikimania gemis. [https://wikimania.wikimedia.org/wiki/2025:Program/FAQ Dit staan hier]. Dit het op 31 Maart gesluit. Ons kan ongelukkig nie jou aanbod vir 'n aanbieding oor  die flora foto projek aanvaar nie, want die sperdatum is verby.

:::::Dankie vir jou harde werk op die Afrikaanse Wikipedia. Ek bedoel dit. Die besoekers tot hierdie Wikipedia waardeer dit. Jy het jou &quot;spogregte&quot; gekry. Ons elkeen is vrywilligers en ons dra by wat ons '''kan''' insit. Party kan meer insit as anders, maar ons almal dra vrywillig by tot hierdie projek. [[Gebruiker:Lefcentreright|Lefcentreright]] ([[Gebruikerbespreking:Lefcentreright|kontak]]) 13:47, 8 Mei 2025 (UTC)
== [[Woiwodskap Lebus]] - is dit 'n saadjie? ==

Gemeenskap, ons het reeds vantevore hierdie gesprek gehad: [[Woiwodskap Lebus|'n artikel]] van 3 paragrawe vol feite en dit is as 'n saadjie gemerk? Waar kry die skrywer die feite? Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 16:11, 10 Mei 2025 (UTC)

:{{Ping|Oesjaar}} Myns insiens is 'n artikel met drie paragrawe, maar sonder 'n inligtingskas en bronne in elk geval 'n saadjie. Hierdie artikel tel 1&amp;nbsp;690&amp;nbsp;grepe en tydens ontkiemingskompetisies het ons artikels ontkiem tot by 5&amp;nbsp;000&amp;nbsp;grepe. Volgens my beskeie mening is alles onder 5&amp;nbsp;000&amp;nbsp;grepe 'n saadjie. Ek is steeds van mening dat ons 'n span benodig wat met inligtingskasse help. Groete. -- [[Lêer:Flag of South Africa.svg|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:SpesBona|SpesBona]] 20:35, 10 Mei 2025 (UTC)
::Ek dink 5 000 grepe is heeltemal te lank vir 'n saadjie. 'n Saadjie is myns insiens iets wat uit drie of vier sinne bestaan. [[Gebruiker:BurgertB|~ &lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt&quot;&gt;Burgert&lt;/span&gt;]] [[Gebruikerbespreking:BurgertB|&lt;span style=&quot;font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt&quot;&gt;(kontak)&lt;/span&gt;]]  12:20, 11 Mei 2025 (UTC)

== ''Moraea anastasia'' -misterie... ==

Gemeenskap, sien die artikel in Rapport: [https://www.netwerk24.com/netwerk24/stemme/menings/repliek-ekonomie-prof-weet-te-min-van-stellenbosse-natuur-om-so-gal-te-braak-20250510 Netwerk24]. Daarin verwys hulle na die spesie ''Moraea anastasia''. Ek wou toe net sien watse inligting in ons artikel is oor die spesie siende dat ek die genus 'n geruime tyd terug geskep het. Tot my verbasing kom die spesie glad in die genus voor nie en na verdere ondersoek kom ek agter dat dit ook nie verskyn in die SANBI of KEW POWO databasisse nie. Is die skrywer van die Netwerk24-artikel werklik 'n plantkundige? Soos iemand in 'n rolprent gesê het: ''If you do not read the newspaper you are not informed and if you do read the newspaper you are misinformed!'' Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 15:59, 11 Mei 2025 (UTC)

:Lekker speurder Steyn! [[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 16:14, 11 Mei 2025 (UTC)

:: Die spesie is die eerste keer in April 2025 in [https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0254629925000626 hierdie artikel] beskryf. – [[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) 16:33, 11 Mei 2025 (UTC)
:::Dankie! Dit verklaar 'n paar dinge... Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 16:48, 11 Mei 2025 (UTC)
::::Daar is seker 'n spelfout in die artikel se inleiding. Dit lees as volg: '''Moraea anastatsia''' is from Stellenbosch. [[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 17:15, 11 Mei 2025 (UTC)

:Prof. [[Abraham Erasmus van Wyk|Braam van Wyk]] het Pynappel se artikel bevestig. Ek het ook 'n epos aan prof. [[Rafaël Govaerts]] by KEW gestuur en gevra wanneer kan ons verwag dat hulle databasis bygewerk sal word. Nou wag ons... Aliwal, bekendmaking in KEW sal bevestig of dit anastatsia of anastasia sal wees. Dit is lekker om deel van die aksie te wees! Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 18:21, 11 Mei 2025 (UTC)
::Antwoord van prof. Govaerts:
“Newly published names are added from IPNI at the beginning of each year into the names backbone, WCVP. They are then edited and therefore take some months to become visible on the POWO website, so if a name you recently published is missing, please check the IPNI website and if the name is present then it will be visible on POWO soon, if it is not on IPNI, then please register the name at IPNI Registration and it will then appear on POWO early the following year. New names are never added manually into POWO as that will inevitably lead to duplicates over time and duplication of effort.”
Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 19:32, 11 Mei 2025 (UTC)

::: ''[https://www.inaturalist.org/taxa/1610430-Moraea-anastasia iNaturalist]'' gebruik die spelwyse sonder die oortollige ''t''. – [[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) 19:45, 11 Mei 2025 (UTC)
::::Ek het so bietjie met prof. Govaerts gekommunikeer, sy moedertaal is Vlaams/Nederlands. Dit gaan my baie help. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 20:06, 11 Mei 2025 (UTC)

== Wêreldspektrum ==

Gemeenskap, ek het so pas nog 'n fout gekorrigeer in die artikel [[Saad]] waar hulle die woord rate in stede van rafe gebruik het, veroorsaak deur die OCR-proses. Gelukkig het ek 'n Wêreldspektrum-stel beskikbaar so dit is redelik maklik om die oorspronklike artikel na te gaan. Ek het al 'n horde Iê na lê, huIIe na hulle (die hoofletter I en kleinletter l lyk dieselfde) ens. verander. Indien julle iets kry in enige Wêreldspektrum-artikel wat nie sin maak nie, laat my weet asb. Ek sal dit nagaan. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 06:41, 13 Mei 2025 (UTC)

:Hallo speurder Steyn, kan jy vir ons in jou Wêreldspektrum nagaan, die laaste paragraaf by [[Saad]]: &quot;Dikwels is dit die hele vrug wat as verspreidingseenheid ([[diaspoor]]) dien&quot;. Ek vermoed &quot;diaspoor&quot; hoort nie hier tuis nie, dit het 'n ander betekenis (as 'n mineraal). Geniet jou speurwerk! [[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 07:14, 13 Mei 2025 (UTC)
:: [[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]], ek bevestig die teks is reg gekopieer. Interessant, diaspoor verskyn nie in die HAT nie. {{ping|BurgertB}}, jou mening asb? Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 07:22, 13 Mei 2025 (UTC)
:::Dankie meneer! [[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 08:20, 13 Mei 2025 (UTC)

:::: Dit verwys moontlik na [[:en:Diaspore (botany)]]. – [[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) 08:24, 13 Mei 2025 (UTC)
:::::Eureka, dankie vir die opspoor daarvan {{ping|Pynappel}}! As ek tyd het vandag, sal ek gou die en:wp vertaal. {{ping|Oesjaar}} sal ons die titel Diaspoor (plantkunde/botanies) hou? Cheers [[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 08:44, 13 Mei 2025 (UTC)
::Ja, Diaspoor (plantkunde). Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 08:56, 13 Mei 2025 (UTC)
{{uitgevoer}} --[[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 11:16, 13 Mei 2025 (UTC)


== Afrikaans word 100 ==

Gemeenskap, vandag is dit 100 jaar sedert Afrikaans vir Nederlands as 'n amptelike taal vervang het. Ons van Wikimedia Suid-Afrika wil net vir elkeen van julle baie dankie sê vir julle bydraes tot hierdie projek. Hierdie projek is groter as ons almal en sal ook hier wees wanneer ons nie meer hier is nie. Soos die ou Griekse spreekwoord gaan, &quot;'n Samelewing groei wanneer ou mans bome plant in wie se skaduwee hulle nooit sal sit nie.&quot; Laat dit goed gaan met almal, [[Gebruiker:Lefcentreright|Lefcentreright]] ([[Gebruikerbespreking:Lefcentreright|kontak]]) 10:27, 8 Mei 2025 (UTC)

:Sowaar! Wat 'n vonds om te sien dat Afrikaans nog bestaan, buiten op radiostasies en in die kombuise van Suid Afrika! https://www.parliament.gov.za/press-releases/media-statement-sport-and-culture-committee-chairperson-celebrates-100th-anniversary-afrikaans-language [[Gebruiker:Savethewhaleslol|Savethewhaleslol]] ([[Gebruikerbespreking:Savethewhaleslol|kontak]]) 18:53, 30 Mei 2025 (UTC)

== Ons Wikipedia en radiostasies... ==

Gemeenskap, ek bevestig net dat gebruikers [[Gebruiker:Sobaka]], [[Gebruiker:Woordgenoot]] en myself weekliks beurte maak op [[Overvaal Stereo]] en Radio Overberg met onderhoude. Ook het Ina Strydom van Taaldinge my op kort kennisgewing genader vir nog 'n onderhoud op Taaldinge! Dit word Sondag uitgesaai. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 10:40, 13 Mei 2025 (UTC)

:Dit is uitstekend! Ons luister graag Taaldinge op RSG Sondag 18 Mei om 10:00. Geluk, Deon. [[Gebruiker:Thermofan|Thermofan]] ([[Gebruikerbespreking:Thermofan|kontak]]) 07:05, 16 Mei 2025 (UTC)
:: Hier is die potgooi van vanoggend se Taaldinge. [https://www.rsg.co.za/rsg/potgooi-resultaat/?_sf_s=Taaldinge&amp;post_date=20250518 Taaldinge]. Geniet! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 12:36, 18 Mei 2025 (UTC)
::: ...en ek praat nou Saterdag om 8:35 op [[Radio Laeveld]]! Sien uit daarna! Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 20:08, 20 Mei 2025 (UTC)
:::: Ons praat nou weekliks op Radio Laeveld ook! Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 07:03, 24 Mei 2025 (UTC)
::::: 'n Artikel [[Wikipedia:Afrikaanse Wikipedia op die radio]] is geskep om ook as argief te dien van uitreikaksies na radiostasies met die doel om die Afrikaanse Wikipedia se kennis sowel as die rol en aktiwiteite van die Afrikaanse Wikipedia aan die breë Afrikaanssprekende publiek bekend te stel. Dankie [[Gebruiker:SpesBona|SpesBona]] vir die voorstel wat my sover gekry het om al die klankgrepe wat ek kon opspoor deur te luister vir die opsommings, te redigeer waar nodig en in die tabel van die artikel vas te vang. As dit nie op Wikipedia geplaas is nie, sou dit beslis in die toekoms verlore gegaan het. Baie van die insette was lewendig uitgesaai en geen klankgrepe is beskikbaar nie. Indien enigiemand enige addisionele opnames het, voeg dit asseblief by. Die radiokontak was ‘n inisiatief wat deur [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] begin is, en bly goed op dreef. Groete  [[Gebruiker:Sobaka|Sobaka]] ([[Gebruikerbespreking:Sobaka|kontak]]) 09:02, 26 Mei 2025 (UTC)
::::::Dankie julle. Maar kan ons asseblief hierdie bladsy na die [[Wikipedia:Naamruimte]] skuif? Dit hoort nie in die hoofnaamruimte van Wikipedia nie. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 11:15, 27 Mei 2025 (UTC)
:::::::Dit kan ook eerder 'n subbladsy van [[Afrikaanse Wikipedia]] wees. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 11:16, 27 Mei 2025 (UTC)
::::::::Ek het die bladsy nou geskuif na : [[Wikipedia:Afrikaanse Wikipedia op die radio]]. Dit is nou in die korrekte naamruimte. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 20:00, 28 Mei 2025 (UTC)

:::::Gemeenskap, ek beaam wat [[Gebruiker:Sobaka|Sobaka]] hierbo sê en is baie dankbaar vir dié artikel. Myns insiens is daar beslis 'n plek op die Afrikaanse Wikipedia vir al die lekker onderhoude. Groete. -- [[Lêer:Flag of South Africa.svg|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:SpesBona|SpesBona]] 18:45, 26 Mei 2025 (UTC)
::::::Ons gaan ook uit om die outeur se gebruikersnaam te noem ter erkenning van hulle harde werk. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 10:34, 27 Mei 2025 (UTC)
:::::::Ek stem saam met jou voorstel, [[Gebruiker:Oesjaar|Deon]]. Op die Duitse Wikipedia noem ons die wenner(s) van die skryfwedstryd wat elke semester plaasvind ook by name, [https://de.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia%3AHauptseite%2FWikipedia_aktuell&amp;diff=255713584&amp;oldid=255457588 nogal op die voorblad]. Groete. -- [[Lêer:Flag of South Africa.svg|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:SpesBona|SpesBona]] 21:00, 27 Mei 2025 (UTC)

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Call for Candidates for the Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C)&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
The results of voting on the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines and Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) Charter is [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Annual review/2025#Results|available on Meta-wiki]].

You may now [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2025/Candidates|submit your candidacy to serve on the U4C]] through 29 May 2025 at 12:00 UTC. Information about [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2025|eligibility, process, and the timeline are on Meta-wiki]]. Voting on candidates will open on 1 June 2025 and run for two weeks, closing on 15 June 2025 at 12:00 UTC.

If you have any questions, you can ask on [[m:Talk:Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2025|the discussion page for the election]]. -- in cooperation with the U4C, &lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User_talk:Keegan (WMF)|besprekings]])&lt;/bdi&gt; 22:06, 15 Mei 2025 (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:Keegan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=28618011 --&gt;

== [[Vera Day]] ==

Gemeenskap, hierdie artikel het 'n paar lelike foute. Myns insiens moet dit verwyder word soos dit tans is. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 10:02, 20 Mei 2025 (UTC)

:Hallo Oesjaar, dui asb aan waar die foute voorkom! [[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 07:26, 21 Mei 2025 (UTC)
::Deon, jy antwoord nie my vraag van vanoggend nie, dus gaan ek nie verder tyd hieraan spandeer nie. [[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 18:30, 21 Mei 2025 (UTC)
:::Pynappel was voor jou daar. Jammer. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 18:31, 21 Mei 2025 (UTC)

== LED's ==

Gemeenskap, volgens die taalkundiges is die vertaling van 'n ''Light emitting diode'' liggewende diode en nie ligemmissiediode nie. Enige kommentaar is welkom. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 10:05, 20 Mei 2025 (UTC)

:Dan is die afkorting in Afrikaans seker (nie-amptelik) LGD? Solank dit net nie [[LSD]] is nie! [[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 18:28, 21 Mei 2025 (UTC)
:: Volgens tegniese woordeboek saamgestel deur CHRIS CILLIE: light-emitting diode (LED): ligemissiediode, liguitstraaldiode, LED. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 17:56, 23 Mei 2025 (UTC)
:::Ek het nasoek in die Duitse, Frans, Nederlands, Spaans en Italiaanse Wikipedia gedoen om te sien watter afkorings daardie tale gebruik vir &quot;liggewende diode&quot;. In Fans, is albei &quot;DEL&quot; en &quot;LED&quot; gebruik, maar in die ander tale is slegs &quot;LED&quot; gbruik.  In vroeẽr jare, was &quot;LSD&quot; ook 'n afkorting vir &quot;lbra, solidius en denarii&quot; (of &quot;ponde, sjielings en pennies&quot;). [[Gebruiker:Martinvl|Martinvl]] ([[Gebruikerbespreking:Martinvl|kontak]]) 20:53, 6 Junie 2025 (UTC)

== Ons FB-blad ==

Gemeenskap, daar was gister vandalisme op ons FB-blad en ek het een lid daar verban en sy skade teruggerol. Nou is die nuus egter in geen orde nie, enige idee hoe mens dit kan regmaak? Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 05:27, 21 Mei 2025 (UTC)

== RfC ongoing regarding Abstract Wikipedia (and your project) ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
''(Apologies for posting in English, if this is not your first language)''

Hello all! We opened a discussion on Meta about a very delicate issue for the development of [[:m:Special:MyLanguage/Abstract Wikipedia|Abstract Wikipedia]]: where to store the abstract content that will be developed through functions from Wikifunctions and data from Wikidata. Since some of the hypothesis involve your project, we wanted to hear your thoughts too. 

We want to make the decision process clear: we do not yet know which option we want to use, which is why we are consulting here. We will take the arguments from the Wikimedia communities into account, and we want to consult with the different communities and hear arguments that will help us with the decision. The decision will be made and communicated after the consultation period by the Foundation.

You can read the various hypothesis and have your say at [[:m:Abstract Wikipedia/Location of Abstract Content|Abstract Wikipedia/Location of Abstract Content]]. Thank you in advance! -- [[User:Sannita (WMF)|Sannita (WMF)]] ([[User talk:Sannita (WMF)|&lt;span class=&quot;signature-talk&quot;&gt;{{int:Talkpagelinktext}}&lt;/span&gt;]]) 15:26, 22 Mei 2025 (UTC)
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Sannita (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Sannita_(WMF)/Mass_sending_test&amp;oldid=28768453 --&gt;
:@[[Gebruiker:Sannita (WMF)|Sannita (WMF)]] thank you for alerting our wiki to the discussion. I will read through the linked page, and add my opinion on the matter there. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 07:31, 23 Mei 2025 (UTC)
:: Dankie [[Gebruiker:Rooiratel]]! Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 08:25, 23 Mei 2025 (UTC)

== Lekker gesels met Deon! ==
[[Lêer:Deon, Voyageur en JCIV.jpg|duimnael|Kyk hoe ons drie in 2016 in Berlyn gelyk het, toe ek nog JCIV was. :D Morne het dit destyds gelaai. Lekker dae!]]
Gemeenskap, vandag het ek met Deon lekker gesels oor die Afrikaanse en Duitse Wikipedia's. Ai, dit is lekker om Afrikaans oor die foon te praat, al is dit hoeveel kilometers ver. Ons het dit laas in 2016 saam met [[Gebruiker:Voyageur|Voyageur]] (R.I.V.) gedoen. My groot vraag hoekom ons gesels het was dat ons gebruikers soos [[Gebruiker:Morne|Morne]], [[Gebruiker:Puvircho|Puvircho]] en [[Gebruiker:Hansjoseph|Hansjoseph]] mis. Groete. -- [[Lêer:Flag of South Africa.svg|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:SpesBona|SpesBona]] 13:20, 24 Mei 2025 (UTC)
:Sören, dit was 'n plesier om met jou te kon praat! Ja, ek onthou nog ons geselsie saam met Voya! Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 13:37, 24 Mei 2025 (UTC)

== Verwyder artikel ==

Hallo almal

Ek het per ongeluk op &quot;Publiseer&quot; geklik – hoe verwyder ek die artikel &quot;Simfonie no. 41 in C-majeur (Mozart)&quot;? Hy kan in geheel verwyder word sodat ek die outjie sommer van vooraf kan begin vertaal.

[[Simfonie no. 41 in C-majeur (Mozart)|Simfonie no. 41 in C-majeur (Mozart) - Wikipedia]]

Dankie baie! [[Gebruiker:GeorgeF1974|GeorgeF1974]] ([[Gebruikerbespreking:GeorgeF1974|kontak]]) 11:35, 27 Mei 2025 (UTC)

: {{ping|GeorgeF1974}} jy kan die sjaboon {{ss|Skrap}} bo-aan die artikel plaas. Dan word dit by die [[:Kategorie:Kandidate vir spoedige verwydering]] ingesluit om dit onder die aandag van 'n administrateur te bring. – 🍍 [[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) 12:06, 27 Mei 2025 (UTC)

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Wikimedia Foundation Board of Trustees 2025 Selection &amp; Call for Questions&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2025/Announcement/Selection announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2025/Announcement/Selection announcement}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]''

Dear all,

This year, the term of 2 (two) Community- and Affiliate-selected Trustees on the Wikimedia Foundation Board of Trustees will come to an end [1]. The Board invites the whole movement to participate in this year’s selection process and vote to fill those seats.

The Elections Committee will oversee this process with support from Foundation staff [2]. The Governance Committee, composed of trustees who are not candidates in the 2025 community-and-affiliate-selected trustee selection process (Raju Narisetti, Shani Evenstein Sigalov, Lorenzo Losa, Kathy Collins, Victoria Doronina and Esra’a Al Shafei) [3], is tasked with providing Board oversight for the 2025 trustee selection process and for keeping the Board informed. More details on the roles of the Elections Committee, Board, and staff are here [4].

Here are the key planned dates:

* May 22 – June 5: Announcement (this communication) and call for questions period [6]
* June 17 – July 1, 2025: Call for candidates
* July 2025: If needed, affiliates vote to shortlist candidates if more than 10 apply [5]
* August 2025: Campaign period
* August – September 2025: Two-week community voting period
* October – November 2025: Background check of selected candidates
* Board’s Meeting in December 2025: New trustees seated

Learn more about the 2025 selection process - including the detailed timeline, the candidacy process, the campaign rules, and the voter eligibility criteria - on this Meta-wiki page [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2025|[link]]].

'''Call for Questions'''

In each selection process, the community has the opportunity to submit questions for the Board of Trustees candidates to answer. The Election Committee selects questions from the list developed by the community for the candidates to answer. Candidates must answer all the required questions in the application in order to be eligible; otherwise their application will be disqualified. This year, the Election Committee will select 5 questions for the candidates to answer. The selected questions may be a combination of what’s been submitted from the community, if they’re alike or related. [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2025/Questions_for_candidates|[link]]]

'''Election Volunteers'''

Another way to be involved with the 2025 selection process is to be an Election Volunteer. Election Volunteers are a bridge between the Elections Committee and their respective community. They help ensure their community is represented and mobilize them to vote. Learn more about the program and how to join on this Meta-wiki page [[m:Wikimedia_Foundation_elections/2025/Election_volunteers|[link].]]

Thank you!

[1] https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Results

[2] https://foundation.wikimedia.org/wiki/Committee:Elections_Committee_Charter

[3] https://foundation.wikimedia.org/wiki/Resolution:Committee_Membership,_December_2024

[4] https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_elections_committee/Roles

[5] https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_elections/2025/FAQ

[6] https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_elections/2025/Questions_for_candidates

Best regards,

Victoria Doronina

Board Liaison to the Elections Committee

Governance Committee&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

[[Gebruiker:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Gebruikerbespreking:MediaWiki message delivery|kontak]]) 03:07, 28 Mei 2025 (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=28618011 --&gt;

== Wikimedia-stigting: Globale Tendense Werkswinkel==
Ek het vannaand (28 Mei 2025) die “''Global Trends Workshop''” van die [[Wikimedia-stigting]] bygewoon. Hiermee ‘n verslag van die [[kunsmatige intelligensie]]  (KI) en Tegnologie kleingroep bespreking vir kennisname: ('''LW''' Opsomming van die notas geneem op Easy Retro deur die fasiliteerder en met die hulp van [[Grok (kletsbot)|Grok]] vertaal en geïntegreer)

1. '''Veranderende Gebruik van KI''' 
*Een deelnemer het gedeel hoe hul houding teenoor KI verander het van skeptisisme na gereelde gebruik, veral vir tegniese take (bv. sjablone, navrae, opsommings).
*KI-navorsingsinstrumente (soos deepsearch) kan gebruikers bemagtig om meer effektiewe bydraers te word.
2. '''Onderskeiding van KI-gegenereerde Inhoud''' 
*Voorstel om Wikimedia-inhoud duidelik te onderskei van KI-gegenereerde inligting.
*Voorstel om Wikipedia as “geverifieerde kennis” te benoem en die klem te lê op menslike redaksionele toesig.
*Behoefte om Wikimedia se identiteit te definieer in teenstelling met KI-inhoud.
3. '''Strategiese Betrokkenheidsrigtings''' 
*Twee hoofgebiede geïdentifiseer: 
	Hoe ons KI gebruik: Verbeter die lees- en redigeerervaring. 'n Demonstrasie is getoon vir opsommings vir leserskant-funksies.

	Hoe KI ons gebruik: Wikimedia-inhoud word deur KI-stelsels ontgin, wat kommer wek oor beheer en outentisiteit.

4. '''Kernbeginsel: Aanvul, Nie Vervang Nie''' 
*Breë konsensus dat KI menslike werk moet aanvul, nie redakteurs vervang nie.
*Geleenthede om te help: 
	Nuwe gebruikers: Begeleiding oor benadering, neutraliteit en inhoudskepping.

	Ervare redakteurs (patrolleerders): Nutsgoed om vandalisme te identifiseer en te bestuur.

5. '''Risiko’s Geïdentifiseer''' 
*KI kan gebruik word om 'n vloed van lae-gehalte of kwaadwillige inhoud te genereer. (Veral die geval op die Engelse Wikipedia maar ook van die ander) 
*Kommer dat anonieme redigering onvolhoubaar kan word as gevolg van KI-misbruik.
*Bedreiging dat Wikipedia deur KI-gegenereerde insette oorgeneem of gemanipuleer kan word.
6. '''Opvoedkundige en Strategiese Beplanning''' 
*Voorstel om KI-opvoedingsprogramme aan te bied, soos virtuele kursusse vir onderwysers.
*Begeerte vir 'n 3–5 jaar padkaart vir KI in Wikimedia-projekte.
*Vraag gestel: Hoe lyk 'n outentieke, Wikipedia-gefundeerde gebruik van KI? 
Groete  [[Gebruiker:Sobaka|Sobaka]] ([[Gebruikerbespreking:Sobaka|kontak]]) 18:18, 28 Mei 2025 (UTC)

== 7 Miljoen artikels! ==

Die Engelse Wikipedia is verby die 7 miljoen artikel mylpaal. Sjoe! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 19:39, 28 Mei 2025 (UTC)

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;  Upcoming Deployment of the CampaignEvents Extension&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;message&quot;/&gt;
Hello everyone,  

''(Apologies for posting in English if English is not your first language. Please help translate to your language.)''

The Campaigns Product Team is planning a global deployment of the '''[[:mw:Help:Extension:CampaignEvents|CampaignEvents extension]]''' to all Wikipedias, including this wiki, during the '''week of June 23rd'''.

This extension is designed to help organizers plan and manage events, WikiProjects, and other on-wiki collaborations - and to make these efforts more discoverable.

The three main features of this extension are:

* '''[[:m:Event_Center/Registration|Event Registration]]''': A simple way to sign up for events on the wiki.
*  '''[[:m:CampaignEvents/Collaboration_list|Collaboration List]]''': A global list of events and a local list of WikiProjects, accessible at '''[[:m:Special:AllEvents|Special:AllEvents]]'''.
*  '''[[:m:Campaigns/Foundation_Product_Team/Invitation_list|Invitation Lists]]''': A tool to help organizers find editors who might want to join, based on their past contributions.

'''Note''': The extension comes with a new user right called '''&quot;Event Organizer&quot;''', which will be managed by administrators on this wiki. Organizer tools like Event Registration and Invitation Lists will only work if someone is granted this right. The Collaboration List is available to everyone immediately after deployment.

The extension is already live on several wikis, including '''Meta, Wikidata, English Wikipedia''', and more ( [[m:CampaignEvents/Deployment_status#Current_Deployment_Status_for_CampaignEvents_extension| See the full deployment list]])

If you have any questions, concerns, or feedback, please feel free to share them on the [[m:Talk:CampaignEvents| extension talkpage]]. We’d love to hear from you before the rollout.

Thank you! &lt;section end=&quot;message&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

[[User:Udehb-WMF|Udehb-WMF]] 16:47, 29 Mei 2025 (UTC)

== Uitleg van inligtingskasse ==

Goeienaand gemeenskap, wat het met die lyne by inligtingskasse gebeur? Hulle het vandag skielik verdwyn. Groete. -- [[Lêer:Flag of South Africa.svg|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:SpesBona|SpesBona]] 20:30, 1 Junie 2025 (UTC)

:Jammer, dit was ek. Ek het probeer om {{ss|Inligtingskas Maatskappy}} reg te laat vertoon. Ek het nou die veranderinge aan [[MediaWiki:Common.css]] teruggerol, en dit lyk my {{ss|Inligtingskas Maatskappy}} vertoon nog steeds reg (ek het my cache verfris) en die lyne by {{ss|Inligtingskas Land}} is terug. Laat weet as jy nog iets raaksien! – 🍍 [[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) 21:25, 1 Junie 2025 (UTC)
::{{ping|Pynappel}} Dankie, maar kan jy asb by {{ss|Inligtingskas Maatskappy}} die (vorige) voorbeelde terugplaas? Ek dink dit is deel vd dokumentasie wat uitgevee is (of nog nie bestaan nie)  Groete --[[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 07:24, 3 Junie 2025 (UTC)
:::@[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] {{uitgevoer}}. Ek let op 'n mens kan die &lt;code&gt;templatedata&lt;/code&gt; ook op die /doc-subbladsy invul, dan behoort dit lekker met die visuele redigeerder saam te werk, wat tans nog 'n bietjie lol. Ek sal in die toekoms 'n bietjie hierna kyk. CC @[[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]]. – 🍍 [[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) 21:06, 6 Junie 2025 (UTC)

== SpesBona en die sport ==

Gemeenskap, soos julle weet is ek vasgevang met sport (en vlae). Vandag het ek die reusagtige taak begin om vrouerugby uit Duits in Afrikaans te vertaal. Moenie skrik vir al die rooi skakels nie, dit sal alles later regkom, gun my maar net die tyd. Ek sal dit alles graag vir julle doen. In Duits het ons nou al die nasionale vrouerugbyspanne met wêreldbekerervaring en natuurlik ook die vrouerugbywêreldbekertoernooie (meestal geskryf deur my). Wees maar net geduldig, ek sal elke dag een artikel vertaal totdat ons alles hier in mooi Afrikaans ook het. Later sal ook al die sjablone mooi werk soos julle dit al sedert jare by mansrugby ken. Groete. -- [[Lêer:Flag of South Africa.svg|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:SpesBona|SpesBona]] 21:30, 2 Junie 2025 (UTC)

:Hallo almal, van sport gepraat, myne is natuurlik Grands Prix (F1). Tans is dit net ek en die Nederlander [[Gebruiker:Balenda|Balenda]] wat werksaam is daarmee. Ek het 'n paar renjaers se artikels grootliks uitgebrei ([[Jenson Button]] is nou oor die 120k grepe), dan is daar nog [[David Coulthard]], [[Nelson Piquet]], [[Alain Prost]] en [[Damon Hill]] in wording. 
:Maar nou is daar 'n dilemma, indien hulle voorbladstatus verkry, gaan die artikels eers oor meer as 'n jaar verskyn. Kan ek jul toestemming kry om hulle vroeër op te skuif?, anders gaan hulle nie betyds inpas in die voorbladreeks nie. Groete, [[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 08:01, 3 Junie 2025 (UTC)
::Ek is verskriklik beïndruk oor die hoeveelheid voorbladartikels wat julle almal skryf, moet nooit ophou nie! Maar hierdie is nou 'n probleem wat ons herhalend tref. Weereens, stel ek my oplossing voor: wys 'n nuwe voorbladartikel elke dag in plaas van elke week. Soos julle kan sien, daar is meer as genoeg bladsye met voorbladstatus om dit te kan doen. En dan kry almal kans om hulle artikel te wys. En dan as daar 'n klomp in een kategorie is (b.v. F1 renjaers) kan hul maklik afgewissel word met artikels oor 'n ander onderwerp. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 12:00, 3 Junie 2025 (UTC)

:::(Hoekom praat ons nou oor voorbladartikels? Rugby beteken nie outomaties voorbladartikels nie.) Ek het slegs my volgende projek aangekondig waarmee ek hierdie semester ook op die Duitse Wikipedia besig is. As jy baie tyd aan 'n voorbladartikel spandeer, mag dit myns insiens ook 'n week op ons voorblad verskyn. Dit sal my nie motiveer as ek meer tyd aan 'n artikel spandeer as wat dit op ons voorblad is nie. Ons is reeds die hoogtepunt verby, waartydens voorbladartikels &quot;opgestapel&quot; het, nuwe kandidate neem tans effens af. Ons het nie 365 nuwe voorbladartikels vir elke dag van die jaar nie. Ek sien ook nie 'n probleem om 'n jaar te wag totdat een van &quot;my&quot; voorbladartikels op ons tuisblad verskyn nie. Bv. verskyn die [[Kampioenetrofee 2025]] wat lankal verby is in week 30 2026, ons skryf nou week 23 2025. Dit is goeie maniere om te wag soos almal in dieselfde ry. Groete. -- [[Lêer:Flag of South Africa.svg|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:SpesBona|SpesBona]] 12:50, 3 Junie 2025 (UTC)
::::&gt;Hoekom praat ons nou oor voorbladartikels
::::Want Aliwal2012 het dit opgehaal. Dis nie te sê jou rugbyartikels moet voorbladartikels word nie. 
::::&gt; As jy baie tyd aan 'n voorbladartikel spandeer, mag dit myns insiens ook 'n week op ons voorblad verskyn.
::::Ek verstaan. Maar as ek daarna as 'n buitestaander kyk, dan sou daaglikse voorbladartikels baie meer aktiwiteit op die wiki aandui, en dat ons baie hoë kwaliteit artikels het. Terwyl as dit net weekliks was, sou dit die projek meer onaktief laat lyk.
::::So ek dink die vraag is of ons vir onsself sorg, of vir ons lesers.
::::&gt; Ons het nie 365 nuwe voorbladartikels vir elke dag van die jaar nie
::::Daar is 663 bladsye met voorbladstatus. Sien [[:Kategorie:Voorbladartikels]]. Goenoeg om 'n nuwe voorbladartikel twee keer 'n dag te wys.
::::&gt; Dit is goeie maniere om te wag soos almal in dieselfde ry
::::Ja, ek stel voor ons verminder die wagtyd. Dan kon [[Kampioenetrofee 2025]] in 2025 verskyn sonder om in die ry in te druk. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 13:20, 3 Junie 2025 (UTC)
:::::Kwaliteit in enige artikel sal aktiwiteit aandui en veral as ons artikels op datum kan hou. Ons artikels verouder toenemend. Politieke partye, politici, enige sport, dit moet alles op datum gehou word want die lesers lees ook dit. Dit is die klein dinge wat vir lesers aandui dat ons op die Afrikaanse Wikipedia aktief is. Voorbladartikels is slegs 'n klein ding daarvan en myns insiens nie 'n probleem nie, dit werk uitstekend met elke week 'n nuwe voorbladartikel. Daar is tans minder as 'n handjievol gebruikers wat nuwe voorbladartikels bydra en ons is reeds oor die hoogtepunt van nuwe nominasies verby. Dit is dus nie meer nodig om die stelsel te verander nie.
:::::Ek is meer bekommerd oor al die nuwe artikels wat sonder 'n inligtingskas verskyn. Dit is 'n probleem wat ons moet aanspreek, dis nie 'n stelsel wat werk nie. 
:::::Ek het verwys na '''nuwe voorbladartikels''' en daar is tans twee wat sedert 'n maand op die kandidaatlys is. Dit is nie 'n nuwe voorbladartikel vir elke dag nie. Die ou voorbladartikels moet ook op datum gehou word en dit is 'n taak soos om 'n nuwe voorbladartikel te skryf. As ons elke dag 'n nuwe voorbladartikel laat verskyn, moet ons ook elke dag na die betrokke artikel kyk of dit op datum is. 
:::::Soos bo geskryf het ek nie 'n probleem daarmee dat die [[Kampioenetrofee 2025]] in 2026 verskyn nie, dit was slegs 'n wenk aan Aliwal2012 wat uit die ry wil uitstap. Groete. -- [[Lêer:Flag of South Africa.svg|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:SpesBona|SpesBona]] 13:30, 3 Junie 2025 (UTC)
::::::Ek het baie te sê oor wat jy nou geskryf het, maar ek erken jy is heeltemal reg oor een ding: daar is glad nie genoeg van ons hier op afwiki om al die werk te doen nie. Tot dit verander gaan ons met al die ander goed sukkel, hoe ons ook al daaroor gaan. So ek sal maar die saak laat staan. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 15:54, 3 Junie 2025 (UTC)
:::::::Stem 100% saam met jou laaste kommentaar! Ek dink elke dag aan al die take wat ons te doen staan en waar al die gebruikers is. Daar is aansienlik meer onaktiewe as aktiewe gebruikers en dit bekommer my. Groete. -- [[Lêer:Flag of South Africa.svg|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:SpesBona|SpesBona]] 17:30, 3 Junie 2025 (UTC)
::::::::Is ons nie dalk te streng met die nuwelinge nie? Ons kan nie van iemand wat nog nooit bygedra het, verwag om van al die reëls en stylnorme te weet nie. As ons te veel met hulle raas, dan skrik dit hulle dalk af. – 🍍 [[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) 17:24, 5 Junie 2025 (UTC)


== Wikipedia in ander tale ==

Gemeenskap, aangesien my blaaier reeds weet dat ek Afrikaanssprekend is, vind ek dat soektogte Afrikaanse artikels opdis. Beteken dit dat my soektog net op die Afrikaanse Wikipedia plaasvind, tot uitsluiting van artikels in ander tale, veral Engels, wat seker die meeste artikels bevat? Ek sou hoop dat soektogte deur artikels in alle tale sal deursoek, eerder as net dié waarin die artikels geskryf is. [[Spesiaal:Bydraes/169.0.218.18|169.0.218.18]] 03:36, 3 Junie 2025 (UTC)

:Dit hang af. Watter webblaaier gebruik jy? Watter soekenjin? Skyf jy jou soektog in Engels of in Afrikaans? - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 06:44, 3 Junie 2025 (UTC)
::Ek gebruik Google Chrome met Google as soekenjin. My soektog is 'n akroniem (&quot;IVR&quot;), en lyk my by nadere ondersoek of my vrees wél waar is: die Afrikaanswe Wikipedia vind dit glad nie, terwyl as ek 'n ander blaaier gebruik (Safari) wat nie my koekies of geskiedenis het nie, vind die Engelse Wikipedia dit ondubbelsinnig. [[Gebruiker:CharlBarnard|CharlBarnard]] ([[Gebruikerbespreking:CharlBarnard|kontak]]) 14:00, 3 Junie 2025 (UTC)
:::Dis tog seker nie reg nie, as mens sien watter alternatiewe afkortings die Afrikaanse soekmasjien wél opdis ... [[Gebruiker:CharlBarnard|CharlBarnard]] ([[Gebruikerbespreking:CharlBarnard|kontak]]) 14:03, 3 Junie 2025 (UTC)
::::'n Laaste nota: as mens direk uit Google soek vir die Afrikaanse weergawe, gee Google se KI Gemini wél die regte antwoord. Teleurstellend dat Google iets kan vind wat die Afrikaanse Wikipedia nie kan vind nie .. [[Gebruiker:CharlBarnard|CharlBarnard]] ([[Gebruikerbespreking:CharlBarnard|kontak]]) 14:07, 3 Junie 2025 (UTC)
:::::Soek jy op google se webwerf of op Wikipedia se webwerf? Dit is nie vir my duidelik nie. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 14:19, 3 Junie 2025 (UTC)
::::::Primêr op Wikipedia se webwerf, maar kontrole op Google s'n om te kyk hoe dit vergelyk. [[Gebruiker:CharlBarnard|CharlBarnard]] ([[Gebruikerbespreking:CharlBarnard|kontak]]) 08:29, 4 Junie 2025 (UTC)
:::::::Ons het nie 'n bladsy op afwiki met die naam &quot;IVR&quot; nie.
:::::::Gee asb. 'n lys van skakels wat google vind wat &quot;IVR&quot; vind op afwiki. Dan kan ek sien waar dit nie ooreenkom nie. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 09:23, 4 Junie 2025 (UTC)
::::::::Google vind nie IVR op afwiki nie, maar wel korrekte skakels na die Engelse weergawe, sowel as beskrywings deur Google se Gemini wat korrek is. Ek wil graag IVR kan soek op afwiki, en afkom op die Engelse artikels daaroor. [[Gebruiker:CharlBarnard|CharlBarnard]] ([[Gebruikerbespreking:CharlBarnard|kontak]]) 14:53, 5 Junie 2025 (UTC)
::::::::: {{ping|CharlBarnard}} baie belangrike begrippe ontbreek nog op die Afrikaanse Wikipedia. Jy is welkom om die een te wees wat die inskrywing vir [[IVR]] hier begin. – 🍍 [[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) 16:55, 5 Junie 2025 (UTC)
::::::::::@[[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] baie dankie, dit verklaar dit. Ek was maar onseker oor die skakeling tussen Google en afwiki, maar verstaan dat die afwiki onafhanklik opgedateed moet word. As 'n beginpunt kan ek dalk maar 'n outomaat (soos Google Translate) gebruik om die inhoud te skep vir afwiki; sou lekker wees as dit onafhanklik kon gebeur! [[Gebruiker:CharlBarnard|CharlBarnard]] ([[Gebruikerbespreking:CharlBarnard|kontak]]) 03:51, 6 Junie 2025 (UTC)
:::::::::::Jy kan eksperimenteer. Ek het al Google Translate gebruik, maar gebruik op die oomblik [[Grok (kletsbot)]] met goeie resultate. Jy moet spesifieke instruksies gee, bv. &lt;source&gt;Vertaal die volgende wikiteks na Afrikaans. Vertaal ook skakels tussen [[]], maar behou inhoud tussen &lt;ref&gt;&lt;/ref&gt; onvertaald. Antwoord met wikiteks.&lt;/source&gt; gevolg deur die wikiteks in Engels of enige ander taal. Dis 'n bietjie heen-en-weer, maar ek voel sover die resultaat is beter as met Google Translate. – 🍍 [[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) 06:17, 6 Junie 2025 (UTC)
::::::::::::Dankie vir die wenk-klink my jy het reeds die huiswerk gedoen wat ek nog beplan het om te doen. Ek sal begin met IVR, aangesien dit die eerste plek is waar ek 'n bydrae gemaak het. [[Gebruiker:CharlBarnard|CharlBarnard]] ([[Gebruikerbespreking:CharlBarnard|kontak]]) 15:37, 6 Junie 2025 (UTC)
:::::::::::::Hallo almal wat deelneem aan hierdie gesprek! Kort nota om te sê dat my eerste bladsy oor Interaktiewe Stemrespons, sowel as 'n skakel daarna van die Engelse &quot;IVR&quot; wat na die hoofbladsy te wys.
:::::::::::::Baie dankie vir julle leiding en insette, en laat weet asseblief as daar verdere wysigings is wat ek behoort aan te bring. [[Gebruiker:CharlBarnard|CharlBarnard]] ([[Gebruikerbespreking:CharlBarnard|kontak]]) 11:53, 9 Junie 2025 (UTC)
::::::::::::::Hallo weer almal wat hierdie draad volg en insette (almal positief darem!) gegee het; ek is sopas deur nog 'n iterasie met ChatGPT om die bladsy so volledig moontlik te maak; sonder twyfel het daar nog 'n glips of twee ingeglip, waar ek nie sal voel of julle my kop afbyt as julle my daarop wys om dit reg te maak, of sommer self reg te maak as daar nie te veel werk by betrokke is nie.
::::::::::::::Die doel van hierdie skrywe is om mee te deel (soos Gebruiker:Pynappel ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) voor my my ervaring met KI vir die vertaling van Wikipedia-bladsye vanaf Engels na Afrikaans. Ek het nou nie sy/haar voorstel gebruik om [[Grok (kletsbot)]] aan te wend nie, maar gepoog om die hele projekkie met uitsluitlik ChatGPT te doen. Alhoewel die interaksie heel aangenaam was, moes ek kort-kort stukke kode wat sy opgewek het nagaan na die bron-artikel, en het telkens gevind dat groot dele uitgelaat was. Die enigste manier wat ek kon kry om die bladsy so naby te kry aan die bron as wat dit nou is, was om afdeling-vir-afdeling daardeur te werk; nogal uitputtend as mens kort-kort die sg. &quot;chat history&quot; moet herlaai om die bot se jongste byvoegings by te laai. Dit sou baie gladder wees as mens in slegs een bladsy die spraakinteraksie-ikoon ook die teksuitset dinamies van die bot af te kopiëer. Ruimte vir verbetering! Vir my volgende poging gaan ek Sesame probeer, wat lyk my adverteer dat dit beide hierdie funksies insluit.
::::::::::::::Soos altyd word julle wyse en ervare insigte waardeer in 'n takie, waar as ons eers die resep reg het, ons met min moeite duisende of selfds tiene en honderde duisende artikels outomaties kan vertaal na ons geliefde moedertaal! [[Gebruiker:CharlBarnard|CharlBarnard]] ([[Gebruikerbespreking:CharlBarnard|kontak]]) 22:03, 20 Junie 2025 (UTC)

== [[Pieter Kriel]] ==

Sien sy plasing oor sy Wikipedia artikel op X [https://x.com/pieterkrielorg/status/1929609939783422214 hier]. Hy moet besef daar bestaan nie so iets soos slegte publisiteit nie ;) [[Gebruiker:Lefcentreright|Lefcentreright]] ([[Gebruikerbespreking:Lefcentreright|kontak]]) 14:52, 3 Junie 2025 (UTC)

:Het iemand 'n rekening op X om hom te antwoord? Ek wil vir hom sê : &quot;Because each language Wikipedia is independent, and no one on any other language Wikipedia has bothered to write an article about you in their language.&quot; - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 15:03, 3 Junie 2025 (UTC)

:: Ek het daardie lemma begin. Dit is onduidelik of hy tevrede of ontevrede is daarmee. Van die onderwerpe waaroor hy kommentaar lewer, is omstrede, maar ek het die artikel neutraal probeer hou en bronne verskaf. As hy (of enigiemand) 'n probleem het met die artikel dan staan dit hom vry om soos enige ander bydraer wysigings aan te bring of om dit op die besprekingsbladsy te bespreek. Hy was onlangs in die nuus vanweë sy kommentaar en die relevansie daarvan tot die Zeitgeist met die Afrikanervlugtelinge en wat nog, maar as hy uit die kollig sou verdwyn en daar nooit weer enigiets oor hom bekend gemaak sou word nie dan kan die noemenswaardigheid van die artikel bevraagteken word. In daardie geval kan die artikel soos gewoonlik vir [[Wikipedia:Bladsyverwydering]] genomineer word. Ongelukkig is 'n deel van die koppelvlak onvertaald in sy skermgreep: ''Learn more''. {{ping|Rooiratel}} weet jy waar hierdie string is sodat ons dit kan vertaal? – 🍍 [[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) 15:56, 3 Junie 2025 (UTC)
:::Daar is niks fout met die artikel nie. Ek wil mense maar net inlig oor hoe Wikipedia werk.
:::Ek sal solank die &quot;Learn more&quot; teks opspoor. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 16:00, 3 Junie 2025 (UTC)

:::: {{ping|Rooiratel}}, jammer, ek het eerder kommentaar gelewer oor die feit dat die onderwerp van die artikel 'n plasing op X gemaak het. Wat jy sê is heeltemal reg. Die kommentaar op die X-plasing is uiters gepolariseerd. Ek sou sê dis nie die moeite werd om die mense in daardie bespreking oor Wikipedia te probeer opvoed nie. – 🍍 [[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) 16:07, 3 Junie 2025 (UTC)

:::::&quot;Afrikaners who still dream of Europe are already ‘dead’. Afrikaans dies in exile. You want a future? Stand with Africa — or be forgotten.&quot; Hoekom praat hy dan Engels? Ek sou hom eerder vra hoekom hy nie Afrikaans praat nie. Ek het eens 'n X-rekening gehad, maar dit weggegooi nadat dit verkoop en agteruit gegaan het. ;) Groete. -- [[Lêer:Flag of South Africa.svg|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:SpesBona|SpesBona]] 17:45, 3 Junie 2025 (UTC)
::::::@[[Gebruiker:SpesBona|SpesBona]] ek neem aan sy gehoor is Engelssprekend (of ten minste nie Afrikaans magtig nie). Maar hy het 'n aksent wanneer hy praat, dus is sy moedertaal waarskynlik Afrikaans. – 🍍 [[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) 18:02, 3 Junie 2025 (UTC)
:::::::{{Ping|Pynappel}} ek sou dít vermoed het. Die vraag is meer ironies bedoel. Hy praat '''oor''' Afrikaans en dat dit in &quot;ballingskap&quot; sterf, maar hy is 'n Afrikaner in Suid-Afrika wat nie Afrikaans praat nie. Hy kan mos op X adverteer vir Afrikaans? Hy pleit vir 'n veeltalige Suid-Afrika, maar alles in Engels? Dit is nie 'n oordeel oor sy ander menings nie! Ek ken Afrikaanssprekendes in Duitsland wat moeg is vir Engels en daar help ek graag. Ons beplan 'n Afrikaanse ''Stammtisch'' in Berlyn. Groete. -- [[Lêer:Flag of South Africa.svg|20px]]&amp;nbsp;[[Gebruiker:SpesBona|SpesBona]] 18:10, 3 Junie 2025 (UTC)
::::::::@[[Gebruiker:SpesBona|SpesBona]] Hy het wel 'n punt beet - maar dit is die Afrikaanssprekendes of stoere Afrikaners in die buiteland se eie slapgat-houding. As 'n Duitser hier in die Kaap aankom, en daar is maar net 500 Duitsers, dan rig hy 'n koerant en 'n boekwinkel op. Hier is nie eens 'n Franse boekwinkel of dagblad nie - al is dit so 'gesog' en al kan die wynboere nie eens hul eie plaasname uitspreek nie. Ek meen maar - ''De Zuid-Afrikaan'' het voortdurend uit ''Das Capland'' aangehaal, en vica versa, want hul politieke sentiment was dieselfde. Wat is fout met die lot oorsee?! En wat is fout met ons Afrikaanse koerante hier te lande wat hulle nie ondersteun nie? Is daar geen Afrikaanse koerant in Thailand, Kanada, Australië, Duitsland, Nederland, Engeland... wanneer gaan ons soos '''''stedelinge''''' begin dink? Ek stel voor jy bring dit bietjie onder die uitgewekenes se aandag. Nee, jy druk hulle snoet soos 'n babahondjie in hulle eie plassie, en jy looi hulle met die koerant tot hulle luister. Daar is 25 000 Suid-Afrikaners in Duitsland, toe ek laas gekyk het. Meer as die 5 000 in Frankryk. [[Gebruiker:Suidpunt|Suidpunt]] ([[Gebruikerbespreking:Suidpunt|kontak]]) 17:08, 5 Junie 2025 (UTC)

== Engelse teks op selfoonweergawe van Weesbladsy sjabloon ==
M.b.t. die Engelse teks in die &lt;nowiki&gt;{{Weesbladsy}}&lt;/nowiki&gt; sjabloon:
Dit verskyn net op die selfoonweergawe van Wikipedia. e.g. 
https://af.m.wikipedia.org/wiki/10_Holloway_Circus   &lt;-- selfoonweergawe
https://af.wikipedia.org/wiki/10_Holloway_Circus     &lt;-- gewoneweergawe
Daar as jy die HTML bekyk sien jy die &quot;Learn more&quot; teks in die volgende HTML:
&lt;code&gt;&lt;nowiki&gt;&lt;span class=&quot;ambox-learn-more&quot;&gt;Learn more&lt;/span&gt;&lt;/nowiki&gt;&lt;/code&gt;
As ek die bronkode vir &lt;nowiki&gt;{{Weesbladsy}}&lt;/nowiki&gt; volg: 
Sjabloon:Ambox -&gt; Module:Boodskapraam
Die &quot;ambox-learn-more&quot; CSS class bestaan nie daar nie.
Ek vermoed die selfoonweergawe van Wikipedia voer ekstra CSS in, en ek weet nie waar om dit te vind nie.
As 'n laste probeerslag, het ek die volgende soektog op Wikipedia gebruik: &lt;code&gt;insource: learn-more&lt;/code&gt; in die Module en Sjabloon naamruimtes. Maar geen resultate nie.
As jy my kan help om die selfoonweergawe CSS op te spoor, dan kan ek die teks op spoor. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 16:23, 3 Junie 2025 (UTC)
:Dankie, @[[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]]. Sover ek verstaan is die selfoon-CSS by [[MediaWiki:Minerva.css]] en die JS is by [[MediaWiki:Minerva.js]], maar ek sien nie die string &quot;learn more&quot; daar nie. Ek dink dis dalk een van hierdie stringe op [https://translatewiki.net/w/i.php?title=Special:SearchTranslations&amp;query=learn+more&amp;language=en Translatewiki] – 🍍 [[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) 16:28, 3 Junie 2025 (UTC)
::Ek dog ook dit kan dalk daar wees. Maar ek wou bewyse daarvan find.
::Op translatewiki is daar 'n &quot;Mobile Frontend - User Interface&quot; afdeling.
::Daaronder is net 3 &quot;strings&quot; met die teks &quot;Learn more&quot;. Ek het die een vertaal wat reg gelyk het, maar ek is nie seker nie.
::As ek reg kan onthou, verskyn al die veranderings op translatewiki op Wikipedia eers die volgende Donderdag. Ons wag maar 'n week en sien of dit gewerk het. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 16:39, 3 Junie 2025 (UTC)

:::Dankie [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]]. Kom ons kyk. – 🍍 [[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) 16:42, 3 Junie 2025 (UTC)
::::Dit was toe die regte een!
::::Skakel na die teks op translatewiki.net : https://translatewiki.net/w/i.php?title=Special%3ATranslate&amp;showMessage=mobile-frontend-mobile-option-amc-learn-more&amp;group=ext-mobilefrontend-user&amp;language=af&amp;filter=&amp;optional=1&amp;action=translate
::::En hier is die Afrikaans kode vir [https://www.mediawiki.org/wiki/Extension:MobileFrontend Extension:MobileFrontend] : https://github.com/wikimedia/mediawiki-extensions-MobileFrontend/blob/b6cb41a2283b61fbd17e7ad44663cec0e88644de/i18n/af.json
::::Dit het tans nie die &quot;mobile-frontend-mobile-option-amc-learn-more&quot; teks soos bv. op die een vir nlwiki : https://github.com/wikimedia/mediawiki-extensions-MobileFrontend/blob/b6cb41a2283b61fbd17e7ad44663cec0e88644de/i18n/nl.json
::::Ek sien die teks word ingevoer vanaf translatewiki.
::::En beide het die naam : &quot;mobile-frontend-mobile-option-amc-learn-more&quot;
::::So ons moet maar net 'n paar dae wag, dan sal dit verskyn. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 18:28, 3 Junie 2025 (UTC)</text>
      <sha1>29ktkrywj8qwuy73lfi6bp30tbrhec7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Eriocephalus ericoides</title>
    <ns>0</ns>
    <id>427560</id>
    <revision>
      <id>2816684</id>
      <parentid>2759870</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T11:25:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AFM</username>
        <id>21229</id>
      </contributor>
      <origin>2816684</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1676" sha1="i8sj6hvb8znbj6zflqxrn2su8dpxxa1" xml:space="preserve">{{Spesieboks
| status = LC
| status_system = IUCN2.3
| name = Gewonekapok
| image =
| image_caption = 'n Eksemplaar in Kranskopsingel, [[Nasionale Bergkwaggapark]], Oos-Kaap
| taxon = Eriocephalus ericoides
| authority = (L.f.) Druce, (1916 gepubl. 1917)
| synonyms =* ''Tarchonanthus ericoides'' &lt;small&gt;L.f.&lt;/small&gt;
}}
Die '''gewonekapok''' (''Eriocephalus ericoides'') is 'n [[struik]] wat deel van die Asteraceae [[Familie (biologie)|familie]] is. Die [[spesie]] is [[inheems]] aan [[Namibië]] en [[Suid-Afrika]]. In Suid-Afrika kom die plant in die [[Noord-Kaap]], [[Oos-Kaap]], [[Vrystaat]] en die [[Wes-Kaap]] voor.

== Galery ==
&lt;gallery&gt;
Kapok Bush (Eriocephalus ericoides) (32399208150).jpg|'n Kapokbossie groei in die [[Klipspringerpas]], Potlekkertjiesingel, [[Karoo Nasionale Park]], Wes-Kaap.
Eriocephalus ericoides subsp. ericoides 1DS-II 2-3535.jpg|Vrugdraende kop tussen [[Worcester]] en [[Robertson]], Wes-Kaap
Eriocephalus ericoides subsp. ericoides 1DS-II 2-3536.jpg|Stam met blaartjies en vrugdraende hofies, dieselde plek.
Kapok Bush (Eriocephalus ericoides) (31021851830).jpg|Klipspringerpas, Potlekkertjiesingel, [[Karoo Nasionale Park]]
Kapok Bush (Eriocephalus ericoides) (32452692272).jpg|Donserige bloeiwyse in Kranskopsingel,
Kapok Bush (Eriocephalus ericoides) (32483031541).jpg|beide foto's in [[Nasionale Bergkwaggapark]], Oos-Kaap
&lt;/gallery&gt;

== Bronnelys ==
* [http://redlist.sanbi.org/species.php?species=3157-9 REDLIST Sanbi]
* [https://powo.science.kew.org/taxon/urn:lsid:ipni.org:names:204740-1 Plants of the World]

{{Taksonbalk}}

[[Kategorie:Eriocephalus|ericoides]]
[[Kategorie:Flora van Namibië]]
[[Kategorie:Flora van Suid-Afrika]]</text>
      <sha1>i8sj6hvb8znbj6zflqxrn2su8dpxxa1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>2025 Oostenrykse Grand Prix</title>
    <ns>0</ns>
    <id>449977</id>
    <revision>
      <id>2816380</id>
      <parentid>2813346</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T12:40:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Balenda</username>
        <id>83524</id>
      </contributor>
      <comment>/* Vrye oefening */ VO1</comment>
      <origin>2816380</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9888" sha1="rkno4877lpfikp1rjr181tmlfw1lrf8" xml:space="preserve">{{sporttoekoms}}
{| class=&quot;infobox&quot; align=&quot;right&quot; cellpadding=&quot;2&quot; style=&quot;float:right; width: 22em; &quot;
|+ style=&quot;font-size:85%;&quot; |
|-
!colspan=&quot;3&quot; bgcolor=&quot;#efefef&quot;| {{AT-VLAG}} Formula 1 MSC Cruises Großer Preis von Österreich 2025
|-
|colspan=&quot;3&quot; style=&quot;text-align:center;&quot; |
|-
|colspan=&quot;3&quot; style=&quot;text-align:center;&quot; | [[Lêer:Circuit A1 Ring.svg|200x200px]]
|-
| style=&quot;width: 20%;&quot; | '''&lt;small&gt;Datum&lt;/small&gt;'''
| &lt;small&gt;29 Junie 2025&lt;/small&gt;
|-
| '''&lt;small&gt;Plek&lt;/small&gt;'''
|colspan=2| &lt;small&gt;[[Red Bull Ring]]&lt;/small&gt;
|-
!colspan=&quot;3&quot; bgcolor=&quot;#efefef&quot;| &lt;small&gt;Voorste wegspringplek&lt;/small&gt;
|-
| '''&lt;small&gt;Renjaer&lt;/small&gt;'''
| &lt;small&gt;&lt;/small&gt;
| &lt;small&gt;&lt;/small&gt;
|-
| '''&lt;small&gt;Tyd&lt;/small&gt;'''
|colspan=2| &lt;small&gt;&lt;/small&gt;
|-
!colspan=&quot;3&quot; bgcolor=&quot;#efefef&quot;| &lt;small&gt;Vinnigste ronde&lt;/small&gt;
|-
| '''&lt;small&gt;Renjaer&lt;/small&gt;'''
| &lt;!--&lt;small&gt;{{GB-VLAG}} [[George Russell]]&lt;/small&gt;--&gt;
| &lt;!--&lt;small&gt;[[Mercedes AMG Petronas F1-span|Mercedes AMG]]&lt;/small&gt;--&gt;
|-
| '''&lt;small&gt;Tyd&lt;/small&gt;'''
|colspan=2| &lt;small&gt;&lt;/small&gt;
|-
!colspan=&quot;3&quot; bgcolor=&quot;#efefef&quot;| &lt;small&gt;Podium&lt;/small&gt;
|-
&lt;!--
| '''&lt;small&gt;1&lt;/small&gt;''' || &lt;small&gt;{{AU-VLAG}} [[Oscar Piastri]]&lt;/small&gt;|| &lt;small&gt;[[McLaren]]-[[Mercedes-Benz|Mercedes]]&lt;/small&gt;
|-
| '''&lt;small&gt;2&lt;/small&gt;''' || &lt;small&gt;{{GB-VLAG}} [[Lando Norris]]&lt;/small&gt;|| &lt;small&gt;[[McLaren]]-[[Mercedes-Benz|Mercedes]]&lt;/small&gt;
|-
| '''&lt;small&gt;3&lt;/small&gt;''' || &lt;small&gt;{{MC-VLAG}} [[Charles Leclerc]]&lt;/small&gt;|| &lt;small&gt;[[Scuderia Ferrari|Ferrari]]&lt;/small&gt;
|-
| '''&lt;small&gt;4&lt;/small&gt;''' || &lt;small&gt;{{NL-VLAG}} [[Max Verstappen]]&lt;/small&gt; || &lt;small&gt;[[Red Bull Racing|Red Bull]]-[[Honda]] [[Red Bull Powertrains|RBPT]]&lt;/small&gt;
--&gt;
|}
Die '''[[2025 Formule Een-seisoen|2025 Formule Een]] [[Oostenrykse Grand Prix]]''' sal op 29 Junie 2025 op die [[Red Bull Ring]] in Spielberg, [[Oostenryk]] gehou word. Dit sal die elfde wedren van die kampioenskapseisoen wees.

== Bande == 
[[Pirelli]] sal die volgende bande in Oostenryk verskaf:
{| class=&quot;wikitable gauche&quot; style=&quot;text-align:gauche;&quot;
|+ Bande vir gebruik te Spielberg 
|-
!colspan=3 scope=&quot;col&quot;| Bande vir 'n droë baan
!colspan=2 scope=&quot;col&quot;| Reënbande
|-
|[[Lêer:F1_tire_Pirelli_PZero_White.svg|alt=Représentation des pneus durs|centré|55px]]&lt;br /&gt;{{spaces|3}}Hard&lt;br /&gt;(Tipe C2)
|[[Lêer:F1_tire_Pirelli_PZero_Yellow.svg|alt=Représentation des pneus medium|55px]]&lt;br /&gt;{{spaces|1}}Medium&lt;br /&gt;(Tipe C3)
|[[Lêer:F1_tire_Pirelli_PZero_Red.svg|alt=Représentation des pneus tendres|55px]]&lt;br /&gt;{{spaces|4}}Sag&lt;br /&gt;(Tipe C4)
|[[Lêer:Neumático F1 Pirelli Verde.svg|55px]]&lt;br/&gt;Tussen-in
|[[Lêer:F1 tire Pirelli Cinturato Blue.svg|55px]]&lt;br/&gt;{{spaces|3}}Reën
|}

== Vrye oefening ==
=== Uitslag ===
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;font-size:95%&quot;
! rowspan=&quot;6&quot;|Vrye oefening 1
! Pos
! No
! Renjaer
! Vervaardiger
! Tyd
|-
|- style=&quot;vertical-align:top; background:#FFDAB9;&quot;
|-
!1
| align=center|63
| {{GB-VLAG}} [[George Russell]]
| [[Mercedes AMG Petronas F1-span|Mercedes AMG]]
| 1:05.542
|-
!2
| align=center|1
| {{NL-VLAG}} [[Max Verstappen]]
| [[Red Bull Racing]]-[[Honda]] [[Red Bull Powertrains|RBPT]]
| 1:05.607
|-
!3
| align=center|81
| {{AU-VLAG}} [[Oscar Piastri]]
| [[McLaren]]-[[Mercedes-AMG|Mercedes]]
| 1:05.697
|-
!4
| align=center|89
| {{IE-VLAG}} [[Alex Dunne]]
| [[McLaren]]-[[Mercedes-AMG|Mercedes]]
| 1:05.766
|-
!5
| align=center|10
| {{FR-VLAG}} [[Pierre Gasly]]
| [[Alpine F1-span|Alpine]]-[[Renault]]
| 1:05.780
|-style=&quot;border-top:2px solid #808080&quot;
! rowspan=&quot;6&quot;|Vrye oefening 2
! Pos
! No
! Renjaer
! Vervaardiger
! Tyd
|-
! 1
| 
| 
| 
| 
|-
! 2
| 
| 
| 
| 
|-
! 3
| 
| 
| 
| 
|-
! 4
| 
| 
| 
| 
|-
! 5
| 
| 
| 
| 
|-style=&quot;border-top:2px solid #808080&quot;
! rowspan=&quot;6&quot;|Vrye oefening 3
! Pos
! No
! Renjaer
! Vervaardiger
! Tyd
|-
! 1
| 
| 
| 
| 
|-
! 2
| 
| 
| 
| 
|-
! 3
| 
| 
| 
| 
|-
! 4
| 
| 
| 
| 
|-
! 5
| 
| 
| 
| 
|}

== Kwalifisering ==
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;font-size:95%&quot;
! Pos
! No
! Renjaer
! Vervaardiger
! K1
! K2
! K3
! Rooster
|-
! 1
| 
| 
| 
| 
| 
| 
| 1
|-
! 2
| 
| 
| 
| 
| 
| 
| 2
|-
! 3
| 
| 
| 
| 
| 
| 
| 3
|-
! 4
| 
| 
| 
| 
| 
| 
| 4
|-
! 5
| 
| 
| 
| 
| 
| 
| 5
|-
! 6
| 
| 
| 
| 
| 
| 
| 6
|-
! 7
| 
| 
| 
| 
| 
| 
| 7
|-
! 8
| 
| 
| 
| 
| 
| 
| 8
|-
! 9
| 
| 
| 
| 
| 
| style=&quot;background-color:#ffcccc&quot; |
| 9
|-
! 10
| 
| 
| 
| 
|
| style=&quot;background-color:#ffcccc&quot; |
| 10
|-
! 11
| 
| 
| 
| 
|
| style=&quot;background-color:#ffcccc&quot; |
| 11
|-
! 12
| 
| 
| 
| 
|
| style=&quot;background-color:#ffcccc&quot; |
| 12
|-
! 13
| 
| 
| 
| 
|
| style=&quot;background-color:#ffcccc&quot; |
| 13
|-
! 14
| 
| 
| 
| 
|
| style=&quot;background-color:#ffcccc&quot; |
| 14
|-
! 15
| 
| 
| 
| 
|
| style=&quot;background-color:#ffcccc&quot; |
| 15
|-
! 16
| 
| 
| 
|
| style=&quot;background-color:#ffcccc&quot; |
| style=&quot;background-color:#ffcccc&quot; |
| 16
|-
! 17
| 
| 
| 
|
| style=&quot;background-color:#ffcccc&quot; |
| style=&quot;background-color:#ffcccc&quot; |
| 17
|-
! 18
| 
| 
| 
|
| style=&quot;background-color:#ffcccc&quot; |
| style=&quot;background-color:#ffcccc&quot; |
| 18
|-
! 19
| 
| 
| 
|
| style=&quot;background-color:#ffcccc&quot; |
| style=&quot;background-color:#ffcccc&quot; |
| 19
|-
! 20
| 
| 
| 
|
| style=&quot;background-color:#ffcccc&quot; |
| style=&quot;background-color:#ffcccc&quot; |
| 20
|-
|-
!colspan=&quot;8&quot;| 107% tyd: 
|}

== Wedren ==
=== Renuitslag ===
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;font-size:95%&quot;
! Pos
! No
! Renjaer
! Vervaardiger
! Rondes
! Tyd/Oorsaak uitval
! Rooster
! Punte
|-
! 1
| 
| ''''''
| ''''''
| 
| 
| 
| '''25'''
|-
! 2
| 
| ''''''
| ''''''
| 
| 
| 
| '''18'''
|-
! 3
| 
| ''''''
| ''''''
| 
| 
| 
| '''15'''
|-
! 4
| 
| ''''''
| ''''''
| 
| 
| 
| '''12'''
|-
! 5
| 
| ''''''
| ''''''
| 
| 
| 
| '''10'''
|-
! 6
| 
| ''''''
| ''''''
| 
| 
| 
| '''8'''
|-
! 7
| 
| ''''''
| ''''''
| 
| 
| 
| '''6'''
|-
! 8
| 
| ''''''
| ''''''
| 
| 
| 
| '''4'''
|-
! 9
| 
| ''''''
| ''''''
| 
| 
| 
| '''2'''
|-
! 10
| 
| ''''''
| ''''''
| 
| 
| 
| '''1'''
|-
! 11
| 
| 
| 
| 
| 
| 
|
|-
! 12
| 
| 
| 
| 
| 
| 
|
|-
! 13
| 
| 
| 
| 
| 
| 
|
|-
! 14
| 
| 
| 
| 
| 
| 
|
|-
! 15
| 
| 
| 
| 
| 
| 
|
|-
! 16
| 
| 
| 
| 
| 
| 
|
|-
! 17
| 
| 
| 
| 
| 
| 
|
|-
! 18
| 
| 
| 
| 
| 
| 
|
|-
! 19
| 
| 
| 
| 
| 
| 
|
|-
! 20
| 
| 
| 
| 
| 
| 
|
|}

== Puntestand vóór die Grand Prix ==
{{BeginKolomme}}
=== Renjaers ===
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;font-size:95%;&quot;
|-
! Plek
! Nr. 
! Renjaer 
! Span 
! Punte
|-
!1
| align=center|81
| {{AU-VLAG}} [[Oscar Piastri]]
| [[McLaren]]-[[Mercedes-Benz|Mercedes]]
| align=center|198
|-
!2
| align=center|4
| {{GB-VLAG}} [[Lando Norris]]
| [[McLaren]]-[[Mercedes-Benz|Mercedes]]
| align=center|176
|-
!3
| align=center|1
| {{NL-VLAG}} [[Max Verstappen]]
| [[Red Bull Racing]]-[[Honda]] [[Red Bull Powertrains|RBPT]]
| align=center|155
|-
!4
| align=center|63
| {{GB-VLAG}} [[George Russell]]
| [[Mercedes AMG Petronas F1-span|Mercedes AMG]]
| align=center|136
|-
!5
| align=center|16
| {{MC-VLAG}} [[Charles Leclerc]]
| [[Scuderia Ferrari|Ferrari]]
| align=center|104
|-
!6
| align=center|44
| {{GB-VLAG}} [[Lewis Hamilton]]
| [[Scuderia Ferrari|Ferrari]]
| align=center|79
|-
!7
| align=center|12
| {{IT-VLAG}} [[Kimi Antonelli]]
| [[Mercedes AMG Petronas F1-span|Mercedes AMG]]
| align=center|63
|-
!8
| align=center|23
| {{TH-VLAG}} [[Alexander Albon]]
| [[Williams F1|Williams]]-[[Mercedes-Benz|Mercedes]]
| align=center|42
|-
!9
| align=center|31
| {{FR-VLAG}} [[Esteban Ocon]]
| [[Haas F1-span|Haas]]-[[Ferrari]]
| align=center|22
|- 
!10
| align=center|6
| {{FR-VLAG}} [[Isack Hadjar]]
| [[Racing Bulls]]-[[Honda]] [[Red Bull Powertrains|RBPT]]
| align=center|21
|-
!11
| align=center|27
| {{DE-VLAG}} [[Nico Hülkenberg]]
| [[Sauber|Kick Sauber]]-[[Ferrari]]
| align=center|20
|- 
!12
| align=center|18
| {{CA-VLAG}} [[Lance Stroll]]
| [[Aston Martin F1|Aston Martin]]-[[Mercedes-Benz|Mercedes]]
| align=center|14
|-
!13
| align=center|55
| {{ES-VLAG}} [[Carlos Sainz jr.]]
| [[Williams F1|Williams]]-[[Mercedes-Benz|Mercedes]]
| align=center|13
|-
!14
| align=center|10
| {{FR-VLAG}} [[Pierre Gasly]]
| [[Alpine F1-span|Alpine]]-[[Renault]]
| align=center|11
|-
!15
| align=center|22
| {{JP-VLAG}} [[Yuki Tsunoda]]
| [[Red Bull Racing]]-[[Honda]] [[Red Bull Powertrains|RBPT]]
| align=center|10
|-
!16
| align=center|14
| {{ES-VLAG}} [[Fernando Alonso]]
| [[Aston Martin F1|Aston Martin]]-[[Mercedes-Benz|Mercedes]]
| align=center|8
|-
!17
| align=center|38
| {{GB-VLAG}} [[Oliver Bearman]]
| [[Haas F1-span|Haas]]-[[Ferrari]]
| align=center|6
|-
!18
| align=center|30
| {{NZ-VLAG}} [[Liam Lawson]]
| [[Racing Bulls]]-[[Honda]] [[Red Bull Powertrains|RBPT]]
| align=center|4
|-
!19
| align=center|5
| {{BR-VLAG}} [[Gabriel Bortoleto]]
| [[Sauber|Kick Sauber]]-[[Ferrari]]
| align=center|0
|-
!20
| align=center|43
| {{AR-VLAG}} [[Franco Colapinto]]
| [[Alpine F1-span|Alpine]]-[[Renault]]
| align=center|0
|-
!21
| align=center|7
| {{AU-VLAG}} [[Jack Doohan]]
| [[Alpine F1-span|Alpine]]-[[Renault]]
| align=center|0
|}

{{NuweKolom}}

=== Vervaardigers ===
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;font-size:95%;&quot;
|-
! Plek
! Span
! Punte
|-
!1
| {{GB-VLAG}} [[McLaren]]-[[Mercedes-Benz|Mercedes]]
| align=center|374
|-
!2
| {{DE-VLAG}} [[Mercedes AMG Petronas F1-span|Mercedes AMG]]
| align=center|199
|-
!3
| {{IT-VLAG}} [[Scuderia Ferrari|Ferrari]]
| align=center|183
|-
!4
| {{AT-VLAG}} [[Red Bull Racing]]-[[Red Bull Powertrains|Honda RBPT]]
| align=center|162
|-
!5
| {{GB-VLAG}} [[Williams F1|Williams]]-[[Mercedes-Benz|Mercedes]]
| align=center|55
|-
!6
| {{US-VLAG}} [[Haas F1-span|Haas]]-[[Ferrari]]
| align=center|28
|-
!7
| {{IT-VLAG}} [[Racing Bulls]]-[[Red Bull Powertrains|Honda RBPT]]
| align=center|28
|-
!8
| {{GB-VLAG}} [[Aston Martin F1|Aston Martin]]-[[Mercedes-Benz|Mercedes]]
| align=center|22
|-
!9
| {{CH-VLAG}} [[Sauber|Kick Sauber]]-[[Ferrari]]
| align=center|20
|-
!10
| {{FR-VLAG}} [[Alpine F1-span|Alpine]]-[[Renault]]
| align=center|11
|-
|}
{{EindeKolomme}}

==Verwysings==
{{Verwysings}}

{{F1GP 2016–25}}

[[Kategorie:Oostenrykse Grand Prix]]
[[Kategorie:Sport in 2025|Oostenryk]]
[[Kategorie:Sport in Oostenryk]]</text>
      <sha1>rkno4877lpfikp1rjr181tmlfw1lrf8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816398</id>
      <parentid>2816380</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T16:02:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Balenda</username>
        <id>83524</id>
      </contributor>
      <comment>/* Vrye oefening */ VO2</comment>
      <origin>2816398</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10357" sha1="1xolv7y064k2cz80bu5ztj0lxb6a9d8" xml:space="preserve">{{sporttoekoms}}
{| class=&quot;infobox&quot; align=&quot;right&quot; cellpadding=&quot;2&quot; style=&quot;float:right; width: 22em; &quot;
|+ style=&quot;font-size:85%;&quot; |
|-
!colspan=&quot;3&quot; bgcolor=&quot;#efefef&quot;| {{AT-VLAG}} Formula 1 MSC Cruises Großer Preis von Österreich 2025
|-
|colspan=&quot;3&quot; style=&quot;text-align:center;&quot; |
|-
|colspan=&quot;3&quot; style=&quot;text-align:center;&quot; | [[Lêer:Circuit A1 Ring.svg|200x200px]]
|-
| style=&quot;width: 20%;&quot; | '''&lt;small&gt;Datum&lt;/small&gt;'''
| &lt;small&gt;29 Junie 2025&lt;/small&gt;
|-
| '''&lt;small&gt;Plek&lt;/small&gt;'''
|colspan=2| &lt;small&gt;[[Red Bull Ring]]&lt;/small&gt;
|-
!colspan=&quot;3&quot; bgcolor=&quot;#efefef&quot;| &lt;small&gt;Voorste wegspringplek&lt;/small&gt;
|-
| '''&lt;small&gt;Renjaer&lt;/small&gt;'''
| &lt;small&gt;&lt;/small&gt;
| &lt;small&gt;&lt;/small&gt;
|-
| '''&lt;small&gt;Tyd&lt;/small&gt;'''
|colspan=2| &lt;small&gt;&lt;/small&gt;
|-
!colspan=&quot;3&quot; bgcolor=&quot;#efefef&quot;| &lt;small&gt;Vinnigste ronde&lt;/small&gt;
|-
| '''&lt;small&gt;Renjaer&lt;/small&gt;'''
| &lt;!--&lt;small&gt;{{GB-VLAG}} [[George Russell]]&lt;/small&gt;--&gt;
| &lt;!--&lt;small&gt;[[Mercedes AMG Petronas F1-span|Mercedes AMG]]&lt;/small&gt;--&gt;
|-
| '''&lt;small&gt;Tyd&lt;/small&gt;'''
|colspan=2| &lt;small&gt;&lt;/small&gt;
|-
!colspan=&quot;3&quot; bgcolor=&quot;#efefef&quot;| &lt;small&gt;Podium&lt;/small&gt;
|-
&lt;!--
| '''&lt;small&gt;1&lt;/small&gt;''' || &lt;small&gt;{{AU-VLAG}} [[Oscar Piastri]]&lt;/small&gt;|| &lt;small&gt;[[McLaren]]-[[Mercedes-Benz|Mercedes]]&lt;/small&gt;
|-
| '''&lt;small&gt;2&lt;/small&gt;''' || &lt;small&gt;{{GB-VLAG}} [[Lando Norris]]&lt;/small&gt;|| &lt;small&gt;[[McLaren]]-[[Mercedes-Benz|Mercedes]]&lt;/small&gt;
|-
| '''&lt;small&gt;3&lt;/small&gt;''' || &lt;small&gt;{{MC-VLAG}} [[Charles Leclerc]]&lt;/small&gt;|| &lt;small&gt;[[Scuderia Ferrari|Ferrari]]&lt;/small&gt;
|-
| '''&lt;small&gt;4&lt;/small&gt;''' || &lt;small&gt;{{NL-VLAG}} [[Max Verstappen]]&lt;/small&gt; || &lt;small&gt;[[Red Bull Racing|Red Bull]]-[[Honda]] [[Red Bull Powertrains|RBPT]]&lt;/small&gt;
--&gt;
|}
Die '''[[2025 Formule Een-seisoen|2025 Formule Een]] [[Oostenrykse Grand Prix]]''' sal op 29 Junie 2025 op die [[Red Bull Ring]] in Spielberg, [[Oostenryk]] gehou word. Dit sal die elfde wedren van die kampioenskapseisoen wees.

== Bande == 
[[Pirelli]] sal die volgende bande in Oostenryk verskaf:
{| class=&quot;wikitable gauche&quot; style=&quot;text-align:gauche;&quot;
|+ Bande vir gebruik te Spielberg 
|-
!colspan=3 scope=&quot;col&quot;| Bande vir 'n droë baan
!colspan=2 scope=&quot;col&quot;| Reënbande
|-
|[[Lêer:F1_tire_Pirelli_PZero_White.svg|alt=Représentation des pneus durs|centré|55px]]&lt;br /&gt;{{spaces|3}}Hard&lt;br /&gt;(Tipe C2)
|[[Lêer:F1_tire_Pirelli_PZero_Yellow.svg|alt=Représentation des pneus medium|55px]]&lt;br /&gt;{{spaces|1}}Medium&lt;br /&gt;(Tipe C3)
|[[Lêer:F1_tire_Pirelli_PZero_Red.svg|alt=Représentation des pneus tendres|55px]]&lt;br /&gt;{{spaces|4}}Sag&lt;br /&gt;(Tipe C4)
|[[Lêer:Neumático F1 Pirelli Verde.svg|55px]]&lt;br/&gt;Tussen-in
|[[Lêer:F1 tire Pirelli Cinturato Blue.svg|55px]]&lt;br/&gt;{{spaces|3}}Reën
|}

== Vrye oefening ==
=== Uitslag ===
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;font-size:95%&quot;
! rowspan=&quot;6&quot;|Vrye oefening 1
! Pos
! No
! Renjaer
! Vervaardiger
! Tyd
|-
|- style=&quot;vertical-align:top; background:#FFDAB9;&quot;
|-
!1
| align=center|63
| {{GB-VLAG}} [[George Russell]]
| [[Mercedes AMG Petronas F1-span|Mercedes AMG]]
| 1:05.542
|-
!2
| align=center|1
| {{NL-VLAG}} [[Max Verstappen]]
| [[Red Bull Racing]]-[[Honda]] [[Red Bull Powertrains|RBPT]]
| 1:05.607
|-
!3
| align=center|81
| {{AU-VLAG}} [[Oscar Piastri]]
| [[McLaren]]-[[Mercedes-AMG|Mercedes]]
| 1:05.697
|-
!4
| align=center|89
| {{IE-VLAG}} [[Alex Dunne]]
| [[McLaren]]-[[Mercedes-AMG|Mercedes]]
| 1:05.766
|-
!5
| align=center|10
| {{FR-VLAG}} [[Pierre Gasly]]
| [[Alpine F1-span|Alpine]]-[[Renault]]
| 1:05.780
|-style=&quot;border-top:2px solid #808080&quot;
! rowspan=&quot;6&quot;|Vrye oefening 2
! Pos
! No
! Renjaer
! Vervaardiger
! Tyd
|-
!1
| align=center|4
| {{GB-VLAG}} [[Lando Norris]]
| [[McLaren]]-[[Mercedes-AMG|Mercedes]]
| 1:04.580
|-
!2
| align=center|81
| {{AU-VLAG}} [[Oscar Piastri]]
| [[McLaren]]-[[Mercedes-AMG|Mercedes]]
| 1:04.737
|-
!3
| align=center|1
| {{NL-VLAG}} [[Max Verstappen]]
| [[Red Bull Racing]]-[[Honda]] [[Red Bull Powertrains|RBPT]]
| 1:04.898
|-
!4
| align=center|18
| {{CA-VLAG}} [[Lance Stroll]]
| [[Aston Martin F1|Aston Martin]]-[[Mercedes-Benz|Mercedes]]
| 1:05.022
|-
!5
| align=center|16
| {{MC-VLAG}} [[Charles Leclerc]]
| [[Scuderia Ferrari|Ferrari]]
| 1:05.190
|-style=&quot;border-top:2px solid #808080&quot;
! rowspan=&quot;6&quot;|Vrye oefening 3
! Pos
! No
! Renjaer
! Vervaardiger
! Tyd
|-
!1
| 
| 
| 
| 
|-
!2
| 
| 
| 
| 
|-
!3
| 
| 
| 
| 
|-
!4
| 
| 
| 
| 
|-
!5
| 
| 
| 
| 
|}

== Kwalifisering ==
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;font-size:95%&quot;
! Pos
! No
! Renjaer
! Vervaardiger
! K1
! K2
! K3
! Rooster
|-
! 1
| 
| 
| 
| 
| 
| 
| 1
|-
! 2
| 
| 
| 
| 
| 
| 
| 2
|-
! 3
| 
| 
| 
| 
| 
| 
| 3
|-
! 4
| 
| 
| 
| 
| 
| 
| 4
|-
! 5
| 
| 
| 
| 
| 
| 
| 5
|-
! 6
| 
| 
| 
| 
| 
| 
| 6
|-
! 7
| 
| 
| 
| 
| 
| 
| 7
|-
! 8
| 
| 
| 
| 
| 
| 
| 8
|-
! 9
| 
| 
| 
| 
| 
| style=&quot;background-color:#ffcccc&quot; |
| 9
|-
! 10
| 
| 
| 
| 
|
| style=&quot;background-color:#ffcccc&quot; |
| 10
|-
! 11
| 
| 
| 
| 
|
| style=&quot;background-color:#ffcccc&quot; |
| 11
|-
! 12
| 
| 
| 
| 
|
| style=&quot;background-color:#ffcccc&quot; |
| 12
|-
! 13
| 
| 
| 
| 
|
| style=&quot;background-color:#ffcccc&quot; |
| 13
|-
! 14
| 
| 
| 
| 
|
| style=&quot;background-color:#ffcccc&quot; |
| 14
|-
! 15
| 
| 
| 
| 
|
| style=&quot;background-color:#ffcccc&quot; |
| 15
|-
! 16
| 
| 
| 
|
| style=&quot;background-color:#ffcccc&quot; |
| style=&quot;background-color:#ffcccc&quot; |
| 16
|-
! 17
| 
| 
| 
|
| style=&quot;background-color:#ffcccc&quot; |
| style=&quot;background-color:#ffcccc&quot; |
| 17
|-
! 18
| 
| 
| 
|
| style=&quot;background-color:#ffcccc&quot; |
| style=&quot;background-color:#ffcccc&quot; |
| 18
|-
! 19
| 
| 
| 
|
| style=&quot;background-color:#ffcccc&quot; |
| style=&quot;background-color:#ffcccc&quot; |
| 19
|-
! 20
| 
| 
| 
|
| style=&quot;background-color:#ffcccc&quot; |
| style=&quot;background-color:#ffcccc&quot; |
| 20
|-
|-
!colspan=&quot;8&quot;| 107% tyd: 
|}

== Wedren ==
=== Renuitslag ===
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;font-size:95%&quot;
! Pos
! No
! Renjaer
! Vervaardiger
! Rondes
! Tyd/Oorsaak uitval
! Rooster
! Punte
|-
! 1
| 
| ''''''
| ''''''
| 
| 
| 
| '''25'''
|-
! 2
| 
| ''''''
| ''''''
| 
| 
| 
| '''18'''
|-
! 3
| 
| ''''''
| ''''''
| 
| 
| 
| '''15'''
|-
! 4
| 
| ''''''
| ''''''
| 
| 
| 
| '''12'''
|-
! 5
| 
| ''''''
| ''''''
| 
| 
| 
| '''10'''
|-
! 6
| 
| ''''''
| ''''''
| 
| 
| 
| '''8'''
|-
! 7
| 
| ''''''
| ''''''
| 
| 
| 
| '''6'''
|-
! 8
| 
| ''''''
| ''''''
| 
| 
| 
| '''4'''
|-
! 9
| 
| ''''''
| ''''''
| 
| 
| 
| '''2'''
|-
! 10
| 
| ''''''
| ''''''
| 
| 
| 
| '''1'''
|-
! 11
| 
| 
| 
| 
| 
| 
|
|-
! 12
| 
| 
| 
| 
| 
| 
|
|-
! 13
| 
| 
| 
| 
| 
| 
|
|-
! 14
| 
| 
| 
| 
| 
| 
|
|-
! 15
| 
| 
| 
| 
| 
| 
|
|-
! 16
| 
| 
| 
| 
| 
| 
|
|-
! 17
| 
| 
| 
| 
| 
| 
|
|-
! 18
| 
| 
| 
| 
| 
| 
|
|-
! 19
| 
| 
| 
| 
| 
| 
|
|-
! 20
| 
| 
| 
| 
| 
| 
|
|}

== Puntestand vóór die Grand Prix ==
{{BeginKolomme}}
=== Renjaers ===
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;font-size:95%;&quot;
|-
! Plek
! Nr. 
! Renjaer 
! Span 
! Punte
|-
!1
| align=center|81
| {{AU-VLAG}} [[Oscar Piastri]]
| [[McLaren]]-[[Mercedes-Benz|Mercedes]]
| align=center|198
|-
!2
| align=center|4
| {{GB-VLAG}} [[Lando Norris]]
| [[McLaren]]-[[Mercedes-Benz|Mercedes]]
| align=center|176
|-
!3
| align=center|1
| {{NL-VLAG}} [[Max Verstappen]]
| [[Red Bull Racing]]-[[Honda]] [[Red Bull Powertrains|RBPT]]
| align=center|155
|-
!4
| align=center|63
| {{GB-VLAG}} [[George Russell]]
| [[Mercedes AMG Petronas F1-span|Mercedes AMG]]
| align=center|136
|-
!5
| align=center|16
| {{MC-VLAG}} [[Charles Leclerc]]
| [[Scuderia Ferrari|Ferrari]]
| align=center|104
|-
!6
| align=center|44
| {{GB-VLAG}} [[Lewis Hamilton]]
| [[Scuderia Ferrari|Ferrari]]
| align=center|79
|-
!7
| align=center|12
| {{IT-VLAG}} [[Kimi Antonelli]]
| [[Mercedes AMG Petronas F1-span|Mercedes AMG]]
| align=center|63
|-
!8
| align=center|23
| {{TH-VLAG}} [[Alexander Albon]]
| [[Williams F1|Williams]]-[[Mercedes-Benz|Mercedes]]
| align=center|42
|-
!9
| align=center|31
| {{FR-VLAG}} [[Esteban Ocon]]
| [[Haas F1-span|Haas]]-[[Ferrari]]
| align=center|22
|- 
!10
| align=center|6
| {{FR-VLAG}} [[Isack Hadjar]]
| [[Racing Bulls]]-[[Honda]] [[Red Bull Powertrains|RBPT]]
| align=center|21
|-
!11
| align=center|27
| {{DE-VLAG}} [[Nico Hülkenberg]]
| [[Sauber|Kick Sauber]]-[[Ferrari]]
| align=center|20
|- 
!12
| align=center|18
| {{CA-VLAG}} [[Lance Stroll]]
| [[Aston Martin F1|Aston Martin]]-[[Mercedes-Benz|Mercedes]]
| align=center|14
|-
!13
| align=center|55
| {{ES-VLAG}} [[Carlos Sainz jr.]]
| [[Williams F1|Williams]]-[[Mercedes-Benz|Mercedes]]
| align=center|13
|-
!14
| align=center|10
| {{FR-VLAG}} [[Pierre Gasly]]
| [[Alpine F1-span|Alpine]]-[[Renault]]
| align=center|11
|-
!15
| align=center|22
| {{JP-VLAG}} [[Yuki Tsunoda]]
| [[Red Bull Racing]]-[[Honda]] [[Red Bull Powertrains|RBPT]]
| align=center|10
|-
!16
| align=center|14
| {{ES-VLAG}} [[Fernando Alonso]]
| [[Aston Martin F1|Aston Martin]]-[[Mercedes-Benz|Mercedes]]
| align=center|8
|-
!17
| align=center|38
| {{GB-VLAG}} [[Oliver Bearman]]
| [[Haas F1-span|Haas]]-[[Ferrari]]
| align=center|6
|-
!18
| align=center|30
| {{NZ-VLAG}} [[Liam Lawson]]
| [[Racing Bulls]]-[[Honda]] [[Red Bull Powertrains|RBPT]]
| align=center|4
|-
!19
| align=center|5
| {{BR-VLAG}} [[Gabriel Bortoleto]]
| [[Sauber|Kick Sauber]]-[[Ferrari]]
| align=center|0
|-
!20
| align=center|43
| {{AR-VLAG}} [[Franco Colapinto]]
| [[Alpine F1-span|Alpine]]-[[Renault]]
| align=center|0
|-
!21
| align=center|7
| {{AU-VLAG}} [[Jack Doohan]]
| [[Alpine F1-span|Alpine]]-[[Renault]]
| align=center|0
|}

{{NuweKolom}}

=== Vervaardigers ===
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;font-size:95%;&quot;
|-
! Plek
! Span
! Punte
|-
!1
| {{GB-VLAG}} [[McLaren]]-[[Mercedes-Benz|Mercedes]]
| align=center|374
|-
!2
| {{DE-VLAG}} [[Mercedes AMG Petronas F1-span|Mercedes AMG]]
| align=center|199
|-
!3
| {{IT-VLAG}} [[Scuderia Ferrari|Ferrari]]
| align=center|183
|-
!4
| {{AT-VLAG}} [[Red Bull Racing]]-[[Red Bull Powertrains|Honda RBPT]]
| align=center|162
|-
!5
| {{GB-VLAG}} [[Williams F1|Williams]]-[[Mercedes-Benz|Mercedes]]
| align=center|55
|-
!6
| {{US-VLAG}} [[Haas F1-span|Haas]]-[[Ferrari]]
| align=center|28
|-
!7
| {{IT-VLAG}} [[Racing Bulls]]-[[Red Bull Powertrains|Honda RBPT]]
| align=center|28
|-
!8
| {{GB-VLAG}} [[Aston Martin F1|Aston Martin]]-[[Mercedes-Benz|Mercedes]]
| align=center|22
|-
!9
| {{CH-VLAG}} [[Sauber|Kick Sauber]]-[[Ferrari]]
| align=center|20
|-
!10
| {{FR-VLAG}} [[Alpine F1-span|Alpine]]-[[Renault]]
| align=center|11
|-
|}
{{EindeKolomme}}

==Verwysings==
{{Verwysings}}

{{F1GP 2016–25}}

[[Kategorie:Oostenrykse Grand Prix]]
[[Kategorie:Sport in 2025|Oostenryk]]
[[Kategorie:Sport in Oostenryk]]</text>
      <sha1>1xolv7y064k2cz80bu5ztj0lxb6a9d8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Israel-Irannese Oorlog</title>
    <ns>0</ns>
    <id>450260</id>
    <revision>
      <id>2816511</id>
      <parentid>2815340</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T02:38:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vryheidsfront Minus</username>
        <id>188698</id>
      </contributor>
      <origin>2816511</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6146" sha1="3k6fcum044e2v8n4vmrnu4h55casg1i" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Militêre konflik|beeld=[[Lêer:Pictures_of_the_Israeli_attack_on_Tehran_1_Mehr_(2).jpg|300px]]|byskrif=Ontploffings in [[Teheran]] na Israeliese lugaanvalle|datum=13 Junie 2025 – hede|plek=[[Midde-Ooste]]|party1='''{{Vlag|Israel}}'''&lt;br /&gt;'''{{Vlag|VSA}}'''|party2='''{{Vlag|Iran}}'''&lt;br /&gt;[[Houthi-beweging]]&lt;ref&gt;{{cite web |title=Yemen's Houthis target Israel with ballistic missiles in coordination with Iran |url=https://www.reuters.com/world/middle-east/yemens-houthis-target-israel-with-ballistic-missiles-coordination-with-iran-2025-06-15/ |publisher=Reuters |access-date=16 June 2025}}&lt;/ref&gt;|aanvoerder2={{nowrap|{{vlagikoon|Iran}} '''[[Ali Chamenei]]'''}}&lt;br /&gt;&lt;small&gt;(opperleier van Iran)&lt;/small&gt;&lt;br /&gt;{{nowrap|{{vlagikoon|Iran}} '''[[Masoud Pezeshkian]]'''}}&lt;br /&gt;&lt;small&gt;(president van Iran)&lt;/small&gt;|aanvoerder1={{nowrap|{{vlagikoon|Israel}} '''[[Benjamin Netanyahu]]'''}}&lt;br /&gt;&lt;small&gt;(eerste minister van Israel)&lt;/small&gt;&lt;br /&gt;{{nowrap|{{vlagikoon|VSA}} '''[[Donald Trump]]'''}}&lt;br /&gt;&lt;small&gt;(president van die VSA)&lt;/small&gt;}}

Die '''Israel-Irannese Oorlog''' is ’n voortgesette [[oorlog]] tussen [[Israel]] en [[Iran]] wat op [[13 Junie]] [[2025]] begin het toe die [[Israeliese Verdedigingsmagte]] deur uitgebreide lugaanvalle, onder die kodenaam &quot;[[Israeliese aanval op Iran in Junie 2025|Operasie Stygende Leeu]]&quot;, verskeie persele in Iran aangeval het wat, volgens Israel se Eerste Minister [[Benjamin Netanyahu]], gebruik word vir die vervaardiging van [[Kernwapen|kernwapens]].&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.wsj.com/livecoverage/israel-iran-strike-conflict/card/netanyahu-says-rising-lion-operation-will-last-as-many-days-as-it-takes--awFq7ykuEj4Mq9D4i0gw|title=Netanyahu Says Operation 'Rising Lion' Will Last 'as Many Days as It Takes'|website=The Wall Street Journal}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;JPost20250613b&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.jpost.com/israel-news/defense-news/article-857577|title=Israel launches Operation Rising Lion to target Iran's nuclear threat|date=13 June 2025|website=The Jerusalem Post}}&lt;/ref&gt; Op dieselfde aand het Iran ’n grootskaalse vergeldingsaanval teen Israel van stapel gestuur, en meer as 150 ballistiese missiele en meer as 100 [[Onbemande vliegtuig|hommeltuie]] afgevuur onder die kodenaam &quot;Operasie Ware Belofte III&quot;.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bbc.com/audio/play/w172zss3g3llty2|title=Iran retaliates by launching ballistic missiles at Israel|date=2025-06-13|website=BBC|access-date=2025-06-16}}&lt;/ref&gt; Die vyandighede het sedertdien daagliks voortgeduur en het baie materiële skade en honderde slagoffers in beide lande veroorsaak. Op 16 Junie het Israel beweer dat dit “volle lugbeheer” oor die Irannese hoofstad [[Teheran]] bereik het.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.aol.com/israel-iran-live-updates-5-093022380.html|title=Israel-Iran live updates: Israel claims 'full' aerial control over Tehran|date=2025-06-16|website=aol.com|access-date=2025-06-16}}&lt;/ref&gt;

In die vroeë oggend van 22 Junie het die [[Verenigde State van Amerika|Verenigde State]] by die oorlog aangesluit deur drie Irannese kernnavorsingsfasiliteite met swaar bunkerbrekerbomme wat van [[Northrop Grumman B-2 Spirit|B-2-bomwerpers]] afgewerp is, te vernietig.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.reuters.com/business/aerospace-defense/us-b-2-bombers-involved-iran-strikes-us-official-says-2025-06-22/|title=US B-2 bombers involved in Iran strikes, U.S. official says|date=2025-06-22|website=[[Reuters]]|access-date=2025-06-22}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bbc.com/news/articles/cvg86pd63j8o|title=US strike on Iran is loaded with risks for Trump|date=2025-06-22|website=BBC News|access-date=2025-06-22}}&lt;/ref&gt; Iran het op 23 Junie gereageer met 'n &quot;simboliese&quot; vergeldingsaanval op 'n Amerikaanse militêre basis in [[Katar]].&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.gazetaexpress.com/en/Analysis%3A-Iran%27s-attack-on-the-US-air-base-in-Qatar-is-highly-symbolic/|title=Analysis: Iran's attack on US air base in Qatar highly symbolic|date=2025-06-23|website=Gazeta Express|access-date=2025-06-24}}&lt;/ref&gt;

Later dieselfde aand het Donald Trump op sy Truth Social-netwerk aangekondig dat Israel en Iran ooreengekom het oor 'n wapenstilstand wat binne die volgende 24 uur in plek sou wees, en wat volgens Trump 'n einde aan die 12-dae-oorlog sou beteken.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.cbsnews.com/news/trump-israel-iran-ceasefire/|title=Trump announces Israel and Iran have agreed to a ceasefire|date=2025-06-23|website=CBS News|access-date=2025-06-24}}&lt;/ref&gt;

== Agtergrond en toekomst ==

Iran weier om Israel te erken sedert die [[Irannese Rewolusie|Islamitiese Rewolusie]] in 1979. Iran voer ’n sogenaamde volmagoorlog teen Israel, onder andere deur die [[Houthi-beweging]] in [[Jemen]] en die [[Hezbollah|Hezbollah-milisie]] in [[Libanon]]. Israel het op sy beurt aanvalle op Irannese ambassadepersoneel uitgevoer, en ook probeer om Iran se kernnavorsingsprogram met ’n rekenaarvirus – die sogenaamde Stuxnet – te belemmer.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.ndtv.com/world-news/israel-iran-hezbollah-stuxnet-how-cia-mossad-developed-a-digital-weapon-to-target-iran-nuclear-site-6614789|title=How CIA, Mossad Used A Computer Virus To Dismantle Iran's Nuclear Program|date=2024-09-21|website=NDTV World|access-date=2025-06-28}}&lt;/ref&gt; Die Amerikaanse president Donald Trump het ook gedreig om Iran te bombardeer indien die land sy kernwapenprogram herbegin.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.aljazeera.com/news/2025/6/27/trump-lambasts-irans-khamenei-says-he-would-bomb-country-again|title=Trump lambasts Khamenei, says he’d bomb Iran if nuclear activities restart|date=2025-06-27|website=Al Jazeera|access-date=2025-06-28}}&lt;/ref&gt; Hierdie faktore maak toekomstige konflikte tussen Israel en Iran hoogs waarskynlik, hetsy as ’n voortsetting van die oorlog in Junie 2025, of as ’n heeltemal nuwe oorlog. In hierdie opsig kan die Israel-Irannese-oorlog vergelyk word met die [[Korea-oorlog]], waar die gevegte in 1953 geëindig het, maar waar geen vredesverdrag ooit onderteken is nie.

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

{{Normdata}}
[[Kategorie:Oorloë]]
[[Kategorie:Israel]]
[[Kategorie:Iran]]</text>
      <sha1>3k6fcum044e2v8n4vmrnu4h55casg1i</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816514</id>
      <parentid>2816511</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T02:48:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vryheidsfront Minus</username>
        <id>188698</id>
      </contributor>
      <origin>2816514</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6273" sha1="15fpi67b66ontbwauszxkl3nys0kc1h" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Militêre konflik|beeld=[[Lêer:Pictures_of_the_Israeli_attack_on_Tehran_1_Mehr_(2).jpg|300px]]|byskrif=Ontploffings in [[Teheran]] na Israeliese lugaanvalle|datum=13 Junie–24 Junie 2025|plek=[[Midde-Ooste]]|party1='''{{Vlag|Israel}}'''&lt;br /&gt;'''{{Vlag|VSA}}'''|party2='''{{Vlag|Iran}}'''&lt;br /&gt;[[Houthi-beweging]]&lt;ref&gt;{{cite web |title=Yemen's Houthis target Israel with ballistic missiles in coordination with Iran |url=https://www.reuters.com/world/middle-east/yemens-houthis-target-israel-with-ballistic-missiles-coordination-with-iran-2025-06-15/ |publisher=Reuters |access-date=16 June 2025}}&lt;/ref&gt;|aanvoerder2={{nowrap|{{vlagikoon|Iran}} '''[[Ali Chamenei]]'''}}&lt;br /&gt;&lt;small&gt;(opperleier van Iran)&lt;/small&gt;&lt;br /&gt;{{nowrap|{{vlagikoon|Iran}} '''[[Masoud Pezeshkian]]'''}}&lt;br /&gt;&lt;small&gt;(president van Iran)&lt;/small&gt;|aanvoerder1={{nowrap|{{vlagikoon|Israel}} '''[[Benjamin Netanyahu]]'''}}&lt;br /&gt;&lt;small&gt;(eerste minister van Israel)&lt;/small&gt;&lt;br /&gt;{{nowrap|{{vlagikoon|VSA}} '''[[Donald Trump]]'''}}&lt;br /&gt;&lt;small&gt;(president van die VSA)&lt;/small&gt;|resultaat=Wapenstilstand}}

Die '''Israel-Irannese Oorlog''' was ’n [[Oorlog|gewapende konflik]] tussen [[Israel]] en [[Iran]] wat op [[13 Junie]] [[2025]] uitgebreek het toe die [[Israeliese Verdedigingsmagte]] deur uitgebreide lugaanvalle, onder die kodenaam &quot;[[Israeliese aanval op Iran in Junie 2025|Operasie Stygende Leeu]]&quot;, verskeie persele in Iran aangeval het wat, volgens Israel se Eerste Minister [[Benjamin Netanyahu]], gebruik word vir die vervaardiging van [[Kernwapen|kernwapens]].&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.wsj.com/livecoverage/israel-iran-strike-conflict/card/netanyahu-says-rising-lion-operation-will-last-as-many-days-as-it-takes--awFq7ykuEj4Mq9D4i0gw|title=Netanyahu Says Operation 'Rising Lion' Will Last 'as Many Days as It Takes'|website=The Wall Street Journal}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;JPost20250613b&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.jpost.com/israel-news/defense-news/article-857577|title=Israel launches Operation Rising Lion to target Iran's nuclear threat|date=13 June 2025|website=The Jerusalem Post}}&lt;/ref&gt; Op dieselfde aand het Iran ’n grootskaalse vergeldingsaanval teen Israel van stapel gestuur, en meer as 150 ballistiese missiele en meer as 100 [[Onbemande vliegtuig|hommeltuie]] afgevuur onder die kodenaam &quot;Operasie Ware Belofte III&quot;.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bbc.com/audio/play/w172zss3g3llty2|title=Iran retaliates by launching ballistic missiles at Israel|date=2025-06-13|website=BBC|access-date=2025-06-16}}&lt;/ref&gt; Die vyandighede het sedertdien daagliks voortgeduur en het baie materiële skade en honderde slagoffers in beide lande veroorsaak. Op 16 Junie het Israel beweer dat dit “volle lugbeheer” oor die Irannese hoofstad [[Teheran]] bereik het.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.aol.com/israel-iran-live-updates-5-093022380.html|title=Israel-Iran live updates: Israel claims 'full' aerial control over Tehran|date=2025-06-16|website=aol.com|access-date=2025-06-16}}&lt;/ref&gt;

In die vroeë oggend van 22 Junie het die [[Verenigde State van Amerika|Verenigde State]] by die oorlog aangesluit deur drie Irannese kernnavorsingsfasiliteite met swaar bunkerbrekerbomme wat van [[Northrop Grumman B-2 Spirit|B-2-bomwerpers]] afgewerp is, te vernietig.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.reuters.com/business/aerospace-defense/us-b-2-bombers-involved-iran-strikes-us-official-says-2025-06-22/|title=US B-2 bombers involved in Iran strikes, U.S. official says|date=2025-06-22|website=[[Reuters]]|access-date=2025-06-22}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bbc.com/news/articles/cvg86pd63j8o|title=US strike on Iran is loaded with risks for Trump|date=2025-06-22|website=BBC News|access-date=2025-06-22}}&lt;/ref&gt; Iran het op 23 Junie gereageer met 'n &quot;simboliese&quot; vergeldingsaanval op 'n Amerikaanse militêre basis in [[Katar]].&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.gazetaexpress.com/en/Analysis%3A-Iran%27s-attack-on-the-US-air-base-in-Qatar-is-highly-symbolic/|title=Analysis: Iran's attack on US air base in Qatar highly symbolic|date=2025-06-23|website=Gazeta Express|access-date=2025-06-24}}&lt;/ref&gt;

Later dieselfde aand het Donald Trump op sy Truth Social-netwerk aangekondig dat Israel en Iran ooreengekom het oor 'n wapenstilstand wat binne die volgende 24 uur in plek sou wees, en wat volgens Trump 'n einde aan die 12-dae-oorlog sou beteken.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.cbsnews.com/news/trump-israel-iran-ceasefire/|title=Trump announces Israel and Iran have agreed to a ceasefire|date=2025-06-23|website=CBS News|access-date=2025-06-24}}&lt;/ref&gt; Sedertdien het die gevegte gestaak, maar die dreigende retoriek het steeds voortbestaan.

== Agtergrond en toekomst ==

Iran weier om Israel te erken sedert die [[Irannese Rewolusie|Islamitiese Rewolusie]] in 1979. Iran voer ’n sogenaamde volmagoorlog teen Israel, onder andere deur die [[Houthi-beweging]] in [[Jemen]] en die [[Hezbollah|Hezbollah-milisie]] in [[Libanon]]. Israel het op sy beurt aanvalle op Irannese ambassadepersoneel uitgevoer, en ook probeer om Iran se kernnavorsingsprogram met ’n rekenaarvirus – die sogenaamde Stuxnet – te belemmer.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.ndtv.com/world-news/israel-iran-hezbollah-stuxnet-how-cia-mossad-developed-a-digital-weapon-to-target-iran-nuclear-site-6614789|title=How CIA, Mossad Used A Computer Virus To Dismantle Iran's Nuclear Program|date=2024-09-21|website=NDTV World|access-date=2025-06-28}}&lt;/ref&gt; Die Amerikaanse president Donald Trump het ook gedreig om Iran te bombardeer indien die land sy kernwapenprogram herbegin.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.aljazeera.com/news/2025/6/27/trump-lambasts-irans-khamenei-says-he-would-bomb-country-again|title=Trump lambasts Khamenei, says he’d bomb Iran if nuclear activities restart|date=2025-06-27|website=Al Jazeera|access-date=2025-06-28}}&lt;/ref&gt; Hierdie faktore maak toekomstige konflikte tussen Israel en Iran hoogs waarskynlik, hetsy as ’n voortsetting van die oorlog in Junie 2025, of as ’n heeltemal nuwe oorlog. In hierdie opsig kan die Israel-Irannese-oorlog vergelyk word met die [[Korea-oorlog]], waar die gevegte in 1953 geëindig het, maar waar geen vredesverdrag ooit onderteken is nie.

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

{{Normdata}}
[[Kategorie:Oorloë]]
[[Kategorie:Israel]]
[[Kategorie:Iran]]</text>
      <sha1>15fpi67b66ontbwauszxkl3nys0kc1h</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816525</id>
      <parentid>2816514</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T02:54:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vryheidsfront Minus</username>
        <id>188698</id>
      </contributor>
      <origin>2816525</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6277" sha1="e9ts7nvthp8c8gywxf3hhw0zqautodr" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Militêre konflik|beeld=[[Lêer:Pictures_of_the_Israeli_attack_on_Tehran_1_Mehr_(2).jpg|300px]]|byskrif=Ontploffings in [[Teheran]] na Israeliese lugaanvalle|datum=13 Junie–24 Junie 2025|plek=[[Midde-Ooste]]|party1='''{{Vlag|Israel}}'''&lt;br /&gt;'''{{Vlag|VSA}}'''|party2='''{{Vlag|Iran}}'''&lt;br /&gt;[[Houthi-beweging]]&lt;ref&gt;{{cite web |title=Yemen's Houthis target Israel with ballistic missiles in coordination with Iran |url=https://www.reuters.com/world/middle-east/yemens-houthis-target-israel-with-ballistic-missiles-coordination-with-iran-2025-06-15/ |publisher=Reuters |access-date=16 June 2025}}&lt;/ref&gt;|aanvoerder2={{nowrap|{{vlagikoon|Iran}} '''[[Ali Chamenei]]'''}}&lt;br /&gt;&lt;small&gt;(opperleier van Iran)&lt;/small&gt;&lt;br /&gt;{{nowrap|{{vlagikoon|Iran}} '''[[Masoud Pezeshkian]]'''}}&lt;br /&gt;&lt;small&gt;(president van Iran)&lt;/small&gt;|aanvoerder1={{nowrap|{{vlagikoon|Israel}} '''[[Benjamin Netanyahu]]'''}}&lt;br /&gt;&lt;small&gt;(eerste minister van Israel)&lt;/small&gt;&lt;br /&gt;{{nowrap|{{vlagikoon|VSA}} '''[[Donald Trump]]'''}}&lt;br /&gt;&lt;small&gt;(president van die VSA)&lt;/small&gt;|resultaat=Wapenstilstand}}

Die '''Israel-Irannese Oorlog''' was ’n [[Oorlog|gewapende konflik]] tussen [[Israel]] en [[Iran]] wat op [[13 Junie]] [[2025]] uitgebreek het toe die [[Israeliese Verdedigingsmagte]] deur uitgebreide lugaanvalle, onder die kodenaam &quot;[[Israeliese aanval op Iran in Junie 2025|Operasie Stygende Leeu]]&quot;, verskeie persele in Iran aangeval het wat, volgens Israel se Eerste Minister [[Benjamin Netanyahu]], gebruik word vir die vervaardiging van [[Kernwapen|kernwapens]].&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.wsj.com/livecoverage/israel-iran-strike-conflict/card/netanyahu-says-rising-lion-operation-will-last-as-many-days-as-it-takes--awFq7ykuEj4Mq9D4i0gw|title=Netanyahu Says Operation 'Rising Lion' Will Last 'as Many Days as It Takes'|website=The Wall Street Journal}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;JPost20250613b&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.jpost.com/israel-news/defense-news/article-857577|title=Israel launches Operation Rising Lion to target Iran's nuclear threat|date=13 June 2025|website=The Jerusalem Post}}&lt;/ref&gt; Op dieselfde aand het Iran ’n grootskaalse vergeldingsaanval teen Israel van stapel gestuur, en meer as 150 ballistiese missiele en meer as 100 [[Onbemande vliegtuig|hommeltuie]] afgevuur onder die kodenaam &quot;Operasie Ware Belofte III&quot;.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bbc.com/audio/play/w172zss3g3llty2|title=Iran retaliates by launching ballistic missiles at Israel|date=2025-06-13|website=BBC|access-date=2025-06-16}}&lt;/ref&gt; Die vyandighede het sedertdien daagliks voortgeduur en het baie materiële skade en honderde slagoffers in beide lande veroorsaak. Op 16 Junie het Israel beweer dat dit “volle lugbeheer” oor die Irannese hoofstad [[Teheran]] bereik het.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.aol.com/israel-iran-live-updates-5-093022380.html|title=Israel-Iran live updates: Israel claims 'full' aerial control over Tehran|date=2025-06-16|website=aol.com|access-date=2025-06-16}}&lt;/ref&gt;

In die vroeë oggend van 22 Junie het die [[Verenigde State van Amerika|Verenigde State]] by die oorlog aangesluit deur drie Irannese kernnavorsingsfasiliteite met swaar bunkerbrekerbomme wat van [[Northrop Grumman B-2 Spirit|B-2-bomwerpers]] afgewerp is, te vernietig.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.reuters.com/business/aerospace-defense/us-b-2-bombers-involved-iran-strikes-us-official-says-2025-06-22/|title=US B-2 bombers involved in Iran strikes, U.S. official says|date=2025-06-22|website=[[Reuters]]|access-date=2025-06-22}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bbc.com/news/articles/cvg86pd63j8o|title=US strike on Iran is loaded with risks for Trump|date=2025-06-22|website=BBC News|access-date=2025-06-22}}&lt;/ref&gt; Iran het op 23 Junie gereageer met 'n &quot;simboliese&quot; vergeldingsaanval op 'n Amerikaanse militêre basis in [[Katar]].&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.gazetaexpress.com/en/Analysis%3A-Iran%27s-attack-on-the-US-air-base-in-Qatar-is-highly-symbolic/|title=Analysis: Iran's attack on US air base in Qatar highly symbolic|date=2025-06-23|website=Gazeta Express|access-date=2025-06-24}}&lt;/ref&gt;

Later dieselfde aand het [[Donald Trump]] op sy Truth Social-netwerk aangekondig dat Israel en Iran ooreengekom het oor 'n wapenstilstand wat binne die volgende 24 uur in plek sou wees, en wat volgens Trump 'n einde aan die 12-dae-oorlog sou beteken.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.cbsnews.com/news/trump-israel-iran-ceasefire/|title=Trump announces Israel and Iran have agreed to a ceasefire|date=2025-06-23|website=CBS News|access-date=2025-06-24}}&lt;/ref&gt; Sedertdien het die gevegte gestaak, maar die dreigende retoriek het steeds voortbestaan.

== Agtergrond en toekomst ==

Iran weier om Israel te erken sedert die [[Irannese Rewolusie|Islamitiese Rewolusie]] in 1979. Iran voer ’n sogenaamde volmagoorlog teen Israel, onder andere deur die [[Houthi-beweging]] in [[Jemen]] en die [[Hezbollah|Hezbollah-milisie]] in [[Libanon]]. Israel het op sy beurt aanvalle op Irannese ambassadepersoneel uitgevoer, en ook probeer om Iran se kernnavorsingsprogram met ’n rekenaarvirus – die sogenaamde Stuxnet – te belemmer.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.ndtv.com/world-news/israel-iran-hezbollah-stuxnet-how-cia-mossad-developed-a-digital-weapon-to-target-iran-nuclear-site-6614789|title=How CIA, Mossad Used A Computer Virus To Dismantle Iran's Nuclear Program|date=2024-09-21|website=NDTV World|access-date=2025-06-28}}&lt;/ref&gt; Die Amerikaanse president Donald Trump het ook gedreig om Iran te bombardeer indien die land sy kernwapenprogram herbegin.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.aljazeera.com/news/2025/6/27/trump-lambasts-irans-khamenei-says-he-would-bomb-country-again|title=Trump lambasts Khamenei, says he’d bomb Iran if nuclear activities restart|date=2025-06-27|website=Al Jazeera|access-date=2025-06-28}}&lt;/ref&gt; Hierdie faktore maak toekomstige konflikte tussen Israel en Iran hoogs waarskynlik, hetsy as ’n voortsetting van die oorlog in Junie 2025, of as ’n heeltemal nuwe oorlog. In hierdie opsig kan die Israel-Irannese-oorlog vergelyk word met die [[Korea-oorlog]], waar die gevegte in 1953 geëindig het, maar waar geen vredesverdrag ooit onderteken is nie.

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

{{Normdata}}
[[Kategorie:Oorloë]]
[[Kategorie:Israel]]
[[Kategorie:Iran]]</text>
      <sha1>e9ts7nvthp8c8gywxf3hhw0zqautodr</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816526</id>
      <parentid>2816525</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T03:01:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vryheidsfront Minus</username>
        <id>188698</id>
      </contributor>
      <comment>/* Agtergrond en toekomst */</comment>
      <origin>2816526</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6468" sha1="jhrmosndctg9o14l48pntct11x4te0h" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Militêre konflik|beeld=[[Lêer:Pictures_of_the_Israeli_attack_on_Tehran_1_Mehr_(2).jpg|300px]]|byskrif=Ontploffings in [[Teheran]] na Israeliese lugaanvalle|datum=13 Junie–24 Junie 2025|plek=[[Midde-Ooste]]|party1='''{{Vlag|Israel}}'''&lt;br /&gt;'''{{Vlag|VSA}}'''|party2='''{{Vlag|Iran}}'''&lt;br /&gt;[[Houthi-beweging]]&lt;ref&gt;{{cite web |title=Yemen's Houthis target Israel with ballistic missiles in coordination with Iran |url=https://www.reuters.com/world/middle-east/yemens-houthis-target-israel-with-ballistic-missiles-coordination-with-iran-2025-06-15/ |publisher=Reuters |access-date=16 June 2025}}&lt;/ref&gt;|aanvoerder2={{nowrap|{{vlagikoon|Iran}} '''[[Ali Chamenei]]'''}}&lt;br /&gt;&lt;small&gt;(opperleier van Iran)&lt;/small&gt;&lt;br /&gt;{{nowrap|{{vlagikoon|Iran}} '''[[Masoud Pezeshkian]]'''}}&lt;br /&gt;&lt;small&gt;(president van Iran)&lt;/small&gt;|aanvoerder1={{nowrap|{{vlagikoon|Israel}} '''[[Benjamin Netanyahu]]'''}}&lt;br /&gt;&lt;small&gt;(eerste minister van Israel)&lt;/small&gt;&lt;br /&gt;{{nowrap|{{vlagikoon|VSA}} '''[[Donald Trump]]'''}}&lt;br /&gt;&lt;small&gt;(president van die VSA)&lt;/small&gt;|resultaat=Wapenstilstand}}

Die '''Israel-Irannese Oorlog''' was ’n [[Oorlog|gewapende konflik]] tussen [[Israel]] en [[Iran]] wat op [[13 Junie]] [[2025]] uitgebreek het toe die [[Israeliese Verdedigingsmagte]] deur uitgebreide lugaanvalle, onder die kodenaam &quot;[[Israeliese aanval op Iran in Junie 2025|Operasie Stygende Leeu]]&quot;, verskeie persele in Iran aangeval het wat, volgens Israel se Eerste Minister [[Benjamin Netanyahu]], gebruik word vir die vervaardiging van [[Kernwapen|kernwapens]].&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.wsj.com/livecoverage/israel-iran-strike-conflict/card/netanyahu-says-rising-lion-operation-will-last-as-many-days-as-it-takes--awFq7ykuEj4Mq9D4i0gw|title=Netanyahu Says Operation 'Rising Lion' Will Last 'as Many Days as It Takes'|website=The Wall Street Journal}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;JPost20250613b&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.jpost.com/israel-news/defense-news/article-857577|title=Israel launches Operation Rising Lion to target Iran's nuclear threat|date=13 June 2025|website=The Jerusalem Post}}&lt;/ref&gt; Op dieselfde aand het Iran ’n grootskaalse vergeldingsaanval teen Israel van stapel gestuur, en meer as 150 ballistiese missiele en meer as 100 [[Onbemande vliegtuig|hommeltuie]] afgevuur onder die kodenaam &quot;Operasie Ware Belofte III&quot;.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bbc.com/audio/play/w172zss3g3llty2|title=Iran retaliates by launching ballistic missiles at Israel|date=2025-06-13|website=BBC|access-date=2025-06-16}}&lt;/ref&gt; Die vyandighede het sedertdien daagliks voortgeduur en het baie materiële skade en honderde slagoffers in beide lande veroorsaak. Op 16 Junie het Israel beweer dat dit “volle lugbeheer” oor die Irannese hoofstad [[Teheran]] bereik het.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.aol.com/israel-iran-live-updates-5-093022380.html|title=Israel-Iran live updates: Israel claims 'full' aerial control over Tehran|date=2025-06-16|website=aol.com|access-date=2025-06-16}}&lt;/ref&gt;

In die vroeë oggend van 22 Junie het die [[Verenigde State van Amerika|Verenigde State]] by die oorlog aangesluit deur drie Irannese kernnavorsingsfasiliteite met swaar bunkerbrekerbomme wat van [[Northrop Grumman B-2 Spirit|B-2-bomwerpers]] afgewerp is, te vernietig.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.reuters.com/business/aerospace-defense/us-b-2-bombers-involved-iran-strikes-us-official-says-2025-06-22/|title=US B-2 bombers involved in Iran strikes, U.S. official says|date=2025-06-22|website=[[Reuters]]|access-date=2025-06-22}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bbc.com/news/articles/cvg86pd63j8o|title=US strike on Iran is loaded with risks for Trump|date=2025-06-22|website=BBC News|access-date=2025-06-22}}&lt;/ref&gt; Iran het op 23 Junie gereageer met 'n &quot;simboliese&quot; vergeldingsaanval op 'n Amerikaanse militêre basis in [[Katar]].&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.gazetaexpress.com/en/Analysis%3A-Iran%27s-attack-on-the-US-air-base-in-Qatar-is-highly-symbolic/|title=Analysis: Iran's attack on US air base in Qatar highly symbolic|date=2025-06-23|website=Gazeta Express|access-date=2025-06-24}}&lt;/ref&gt;

Later dieselfde aand het [[Donald Trump]] op sy Truth Social-netwerk aangekondig dat Israel en Iran ooreengekom het oor 'n wapenstilstand wat binne die volgende 24 uur in plek sou wees, en wat volgens Trump 'n einde aan die 12-dae-oorlog sou beteken.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.cbsnews.com/news/trump-israel-iran-ceasefire/|title=Trump announces Israel and Iran have agreed to a ceasefire|date=2025-06-23|website=CBS News|access-date=2025-06-24}}&lt;/ref&gt; Sedertdien het die gevegte gestaak, maar die dreigende retoriek het steeds voortbestaan.

== Agtergrond en toekomst ==

Iran weier om Israel te erken sedert die [[Irannese Rewolusie|Islamitiese Rewolusie]] in 1979. Iran voer ’n sogenaamde volmagoorlog teen Israel, onder andere deur die [[Houthi-beweging]] in [[Jemen]] en die [[Hezbollah|Hezbollah-milisie]] in [[Libanon]]. Israel het op sy beurt aanvalle op Irannese ambassadepersoneel uitgevoer, en ook probeer om Iran se kernnavorsingsprogram met ’n rekenaarvirus – die sogenaamde Stuxnet – te belemmer.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bbc.com/news/articles/ce3zd11022do|title=Syria says Israeli strike in Damascus killed civilians|date=2024-10-09|website=BBC News|access-date=2025-06-28}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.ndtv.com/world-news/israel-iran-hezbollah-stuxnet-how-cia-mossad-developed-a-digital-weapon-to-target-iran-nuclear-site-6614789|title=How CIA, Mossad Used A Computer Virus To Dismantle Iran's Nuclear Program|date=2024-09-21|website=NDTV World|access-date=2025-06-28}}&lt;/ref&gt; Die Amerikaanse president Donald Trump het ook gedreig om Iran te bombardeer indien die land sy kernwapenprogram herbegin.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.aljazeera.com/news/2025/6/27/trump-lambasts-irans-khamenei-says-he-would-bomb-country-again|title=Trump lambasts Khamenei, says he’d bomb Iran if nuclear activities restart|date=2025-06-27|website=Al Jazeera|access-date=2025-06-28}}&lt;/ref&gt; Hierdie faktore maak toekomstige konflikte tussen Israel en Iran hoogs waarskynlik, hetsy as ’n voortsetting van die oorlog in Junie 2025, of as ’n heeltemal nuwe oorlog. In hierdie opsig kan die Israel-Irannese-oorlog vergelyk word met die [[Korea-oorlog]], waar die gevegte in 1953 geëindig het, maar waar geen vredesverdrag ooit onderteken is nie.

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

{{Normdata}}
[[Kategorie:Oorloë]]
[[Kategorie:Israel]]
[[Kategorie:Iran]]</text>
      <sha1>jhrmosndctg9o14l48pntct11x4te0h</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Hormoes (eiland)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>450449</id>
    <revision>
      <id>2816475</id>
      <parentid>2816041</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T21:34:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>131157</id>
      </contributor>
      <comment>Red 1 verwysing(s) en merk 0 as dood.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>2816475</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12702" sha1="n13hd0g5m16xm8b0yu7fltk47z0phvj" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Eilande
| naam = Hormoes
| beeld naam = Iran's_Rainbow_Island.jpeg
| beeld byskrif = Satellietfoto van Hormoes-eiland
| beeld grootte = 
| liggingkaart = 
| inheemse naam = &lt;br /&gt; جزیره هرمز&lt;br /&gt;Jazire-ye Hormoz
| inheemse naam skakel = 
| bynaam = 
| ligging = [[Iran]], [[Straat van Hormoes]], [[Persiese Golf]]
| koördinate = {{Koördinate|27|04|03|N|56|27|39|O|aansig=inlyn,titel}}
| argipel = 
| totale eilande = 1
| hoofeilande = 
| oppervlak = 42 [[Vierkante kilometer|vk km]]
| hoogste berg =
| hoogte = 
| land = Iran
| land admin afdelingstitel = Provinsie
| land admin afdelings = [[Hormozgan]]
| land admin afdelingstitel 1 = 
| land admin afdelings 1 = 
| land admin afdelingstitel 2 = 
| land admin afdelings 2 = 
| land hoofstad = 
| land grootste stad = 
| land grootste stad bevolking = 
| land leiertitel = 
| land leiernaam = 
| land 1 = 
| land 1 admin afdelingstitel = 
| land 1 admin afdelings = 
| land 1 hoofstad = 
| land 1 grootste stad = 
| land 1 grootste stad bevolking = 
| land 1 leiertitel = 
| land 1 leiernaam = 
| land 2 = 
| land 2 admin afdelingstitel = 
| land 2 admin afdelings = 
| land 2 hoofstad = 
| land 2 grootste stad = 
| land 2 grootste stad bevolking = 
| land 2 leiertitel = 
| land 2 leiernaam = 
| bevolking = 	5 891
| bevolking as of = 2016
| digtheid =
| etniese groepe = 
| addisionele inligting =
}}
'''Hormoes''' ([[Persies]]: جزیره هرمز) is ’n [[Iran|Irannese]] eiland in die [[Persiese Golf]], geleë 8 kilometer van [[Bandar Abbas]] af. Hierdie ovaalvormige eiland, met ’n oppervlakte van meer as 42 vierkante kilometer, lê langs die [[Straat van Hormoes]] en is een van die toeristebestemmings in suidelike Iran. Die voormalige stad Hormoes, wat in die noorde van die eiland geleë is, is die enigste bewoonde gebied op die eiland en het volgens die 2016-sensus ’n bevolking van 5 891 gehad.

Hormes staan bekend as die &quot;Sleutel tot die Persiese Golf&quot; vanweë sy geografiese ligging en nabyheid aan die Straat van Hormoes. Hierdie ligging het dit deur die geskiedenis strategies en kommersieel belangrik gemaak.

== Geskiedenis ==

Die vroegste bewyse van menslike teenwoordigheid op die eiland is verskeie klip artefakte wat aan die oostelike kuslyne van die eiland ontdek is en wat vermoedelik uit die [[Pleistoseen]] ontstaan ​​​​het.&lt;ref&gt;{{Cite journal |title=The First Evidence of the Pleistocene Occupation in the Hormuz Island: a preliminary report |journal=Cultural Heritage, Tourism and Handicrafts Hormozgan Provincial Office |last=Zarei |first=Sepehr |date=2021-11-01 |url=https://www.researchgate.net/publication/356458897_The_First_Evidence_of_the_Pleistocene_Occupation_in_the_Hormuz_Island_a_preliminary_report}}&lt;/ref&gt;

Die eiland was bekend as Organa (Όργανα) vir die antieke Grieke en as Jarun in die Islamitiese tydperk. Die naam ''Hormoes'' spruit uit die belangrike hawehoofstad ''Ou Hormoes'' (''Hormuz-e Kohneh'') op die vasteland, sowat 60 kilometer van die eiland af geleë. Hierdie stad was die hoofstad van die Koninkryk van Ormus en het hulde aan die Ilkhanate onder Mongoolse heerskappy betaal, met maritieme handel as ’n belangrike bron van inkomste. Rondom die jaar 1300 het die heerser van Hormoes besluit om sy hoofstad na die eiland, wat toe as Jerun bekend gestaan ​​het, te verskuif om aan Mongoolse en Turkse invalle te ontsnap. ’n Nuwe stad is aan die noordelike punt van die eiland gebou, en vir ’n paar jaar is dit ''Nuwe Hormoes'' genoem om dit van die ou stad op die vasteland te onderskei, wat uiteindelik in puin verval het. Met verloop van tyd het die naam van die nuwe stad ook op die hele eiland van toepassing begin raak. Ondanks die intense hitte en droë klimaat—wat dit ongeskik gemaak het as hoofstad en alle voedsel en water van die vasteland moes ingevoer word—het die eiland se strategiese ligging dit groot sekuriteit verleen, wat dit in staat gestel het om eeue lank as ’n belangrike handelsentrum te floreer. Terwyl mededingende hawens dikwels deur indringers verwoes is, het Hormoes relatief veilig en betroubaar gebly as ’n handelsknooppunt.

[[Marco Polo]] het Hormoes omstreeks 1290 tydens sy oorlandreis besoek. Die bekende reisiger [[Ibn Battuta]] het ook die eiland en die stad ''Nuwe Hormoes'' besoek.

=== Portugese besetting ===

In 1505 het Manuel I, koning van [[Portugal]], na ’n nuwe beleid gesoek om in Afrika en Wes-Asië uit te brei. As deel van Portugal se pogings om sy invloed in die [[Indiese Oseaan]] te vergroot. Die Portugese hertog [[Alfonso d' Albuquerque|Afonso de Albuquerque]] het die eerste poging aangewend om die eiland in 1507 te beheer. Die Portugese vloot het voor die stad geanker; die heerser was voorbereid op 'n aanval, met 'n mag van 15 tot 20 duisend man aan die wapen. Onverskrokke het Albuquerque hom beveel om hulde te bring en 'n vasal van die koning van Portugal te word. Hy het 'n ontwykende reaksie ontvang, in 'n duidelike poging om tyd te wen in die onderhandelinge. Na drie dae se wag het die Portugese artillerie tot aksie oorgegaan en die Ormus-vloot vernietig. Toe die soewerein van Ormus sy magte vernietig sien, het hy 'n wapenstilstand versoek en die stad aan die Portugese aangebied. Dus het Albuquerque in September 1507 'n verdrag gesluit waardeur die soewerein van Ormus 'n jaarlikse huldeblyk aan die koning van Portugal sou betaal.  As gevolg van hierdie ooreenkoms het hy ook begin met die bou van 'n fort, waarvan die hoeksteen op 24 Oktober van dieselfde jaar gelê is.

Tydens hierdie werke het 'n muitery onder die Portugese plaasgevind. Met die steun van die soewerein van Ormus het hulle vroeg in Januarie 1508 teen Albuquerque se magte geveg. Na 'n paar dae van geveg is Albuquerque en sy manne gedwing om uit die stad terug te trek en die fort wat onder konstruksie was, te laat vaar.

In Maart 1515 het Albuquerque na Hormoes teruggekeer, met 'n vloot van 27 skepe aan die hoof, met 'n mag van 1 500 Portugese soldate en 700 [[Malabarkus|Malabars]], vasbeslote om dit te herower. Suksesvol het hy die posisie van die ou fort, wat hulle ''Forte de Nossa Senhora da Conceição'' genoem het, op 1 April beset en die konstruksie daarvan hervat.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://fortalezas.org/index.php?ct=fortaleza&amp;id_fortaleza=753|title=Fort of Nossa Senhora da Conceição de Ormuz|website=Fortalezas.org|archive-url=https://web.archive.org/web/20190718232333/https://fortalezas.org/index.php?ct=fortaleza&amp;id_fortaleza=753|archive-date=18 Julie 2019|access-date=2025-06-22|language=pt}}&lt;/ref&gt;

Die eiland het ’n oornagplek geword vir Portugese skepe wat tussen [[Goa]], [[Gujarat]] en [[Qesjm]] gereis het. In 1552 het [[Ottomaanse Ryk|Ottomaanse]] magte onder leiding van admiraal Piri Reis die eiland beleër in ’n poging om die Portugese teenwoordigheid in die noordwestelike deel van die Indiese Oseaan uit te wis. Portugal het aan die einde van die gevegte as oorwinnaar na vore getree, en die hele Ottomaanse vloot is óf vernietig óf deur die Portugese gevange geneem. In 1575 het ’n groep Augustynse kluisenaars hulle op die eiland gevestig en van hier af in 1602 ’n sendingstasie in [[Isfahan]] gestig.&lt;ref&gt;{{cite book |last1=Gorder |first1=Christian A. Van |title=Christianity in Persia and the Status of Non-Muslims in Modern Iran |date=5 January 2010 |publisher=Rowman &amp; Littlefield |isbn=978-0-7391-3611-9 |page=60 |url=https://www.google.com/books/edition/Christianity_in_Persia_and_the_Status_of/g1-bmFb-AkgC |access-date=17 June 2025 |language=en}}&lt;/ref&gt;

=== Persiese herowering ===

Die Portugese besetting van die eiland Hormoes het meer as ’n eeu lank geduur. In 1622 het die [[Safawidiese Ryk]] onder die heerskappy van Shah Abbas die Grote, saam met troepe van die [[Britse Oos-Indiese Kompanjie|Engelse Oos-Indiese Kompanjie]], die eiland se fort verower ná 'n beleg van tien weke.

In 1625 het die Portugese probeer om hul voormalige besitting terug te verower, en hulle is teëgekom met die mag van 'n gekombineerde vloot van die Engelse en die [[Verenigde Oos-Indiese Kompanjie|Nederlandse Oos-Indiese Kompanjie]] in wat beskryf is as &quot;die grootste seeslag in die geskiedenis van die Persiese Golf&quot;.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.marinha.pt/pt/a-marinha/historia/combatesnavais|title=Combates Navais|website=Marinha Portuguesa|archive-url=https://web.archive.org/web/20210709190725/https://www.marinha.pt/pt/a-marinha/historia/combatesnavais|archive-date=9 July 2021|access-date=3 May 2023|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{citation|author=Armando da Silva Saturnino Monteiro|url=http://labtecgc.udesc.br:8080/bitstream/handle/01/660/003122.pdf|title=Batalhas e Combates da Marinha Portuguesa (1604-1625)|publisher=Livraria Sá da Costa|year=1994|location=Lisbon|language=pt|access-date=22 Junie 2025|archivedate= 3 Mei 2023|archiveurl=https://web.archive.org/web/20230503134035/http://labtecgc.udesc.br:8080/bitstream/handle/01/660/003122.pdf}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;WF&quot;&gt;Willem Floor, &quot;[https://link.springer.com/chapter/10.1057/9780230618459_13 Dutch Relations with the Persian Gulf]&quot;, ''The Persian Gulf in History'' (Palgrave Macmillan, 2009), bladsy 240.&lt;/ref&gt;

Die Persiese heerser Shah Abbas het die plaaslike bevolking van die streek nie vertrou nie en het min belangstelling getoon om Hormoes as ’n handelsentrum of militêre pos te behou. In plaas daarvan het hy gefokus op die ontwikkeling van Bandar Abbas, wat naby die eiland op die vasteland geleë was. Gevolglik het Hormoes in verval geraak. Baie van sy inwoners het seisoenaal na hul plase en tuine rondom Ou Hormoes op die vasteland verhuis, en slegs vissers het as permanente inwoners agtergebly. Die eiland het steeds klein hoeveelhede rotsout en ysteroksiedmassas uitgevoer, wat as ballaststene vir seilskepe gebruik is.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.iranicaonline.org/articles/hormuz-ii|title=HORMUZ ii. ISLAMIC PERIOD|website=Encyclopædia Iranica|archive-url=https://web.archive.org/web/20200520132331/http://www.iranicaonline.org/articles/hormuz-ii|archive-date=20 Mei 2020}}&lt;/ref&gt;

Tussen 1798 en 1868 is die eilande Hormoes, Qesjm en ook Bandar Abbas aan die heersers van Muskat en Oman verhuur. Vandag bly daar, behalwe vir die oorblyfsels van die Portugese fort, min oor van die ou stad Hormoes.

=== Demografie en ekonomie ===
[[Lêer:Zār ceremony in hormuz island.jpg|duimnael|252x252px|Eilandinwoners voer 'n roudiens uit.]]
Volgens die 2016-sensus was die bevolking van Hormoes 5 891. Die meeste van die eiland se inwoners is [[Islam|Moslems]] en volg die [[Soenni]] Shafi’i-skool van denke. Die mense van die eiland praat Persies, en in die Hormoes-dialek kan ’n mens woorde uit [[Nederlands]], [[Portugees]], [[Engels]], [[Hindoestani]], en [[Arabies]] hoor—'n gevolg van historiese kontak met die Portugese, Nederlandse en ander nasionaliteite wat eens in die streek teenwoordig was.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.karnaval.ir/blog/introducing-hormuz-island|title=معرفی جزیره هرمز | دانستنی های پیش از سفر|archive-url=https://web.archive.org/web/20201024154017/https://www.karnaval.ir/blog/introducing-hormuz-island|archive-date=24 Oktober 2020|access-date=2025-06-22|language=fa}}&lt;/ref&gt;

Die belangrikste bron van inkomste vir die eiland se inwoners is vissery. In onlangse jare is daar, weens die groeiende aantal toeriste, baie werksgeleenthede in die toerismesektor geskep. Die eiland is bekend vir sy unieke handwerk, en baie van die inwoners is besig met die skep van kunstige werke in hierdie veld.

In 2020 is die Majara-wonings, wat bestaan ​​uit 200 kleurvolle koepels van verskillende groottes en vorms, voltooi deur 'n argitektuurfirma in [[Teheran]] met die deelname van die plaaslike bevolking van die eiland.&lt;ref name=&quot;Interior Design Magazine&quot;&gt;{{cite web |last1=Sacchetti |first1=Vera |title=Zav Architects Creates an Environmentally-Sensitive Complex on the Island of Hormuz |url=http://m.interiordesign.net/projects/19090-zav-architects-creates-an-environmentally-sensitive-complex-on-the-island-of-hormuz/ |website=Interior Design Magazine |access-date=14 June 2021}}&lt;/ref&gt;

==Gallery==
&lt;gallery widths=&quot;180&quot; heights=&quot;120&quot; perrow=&quot;3&quot;&gt;
File:Hormuz Island beach.jpg|Strand op Hormoes
File:Majara Residence.jpg|Majara-wonings
File:Portuguese Castle (Hormuz).jpg|Die ruïnes van ''Forte de Nossa Senhora da Conceição'' 
File:Harahormoz.jpg|Hara-woude op Hormoes-eiland
File:Beach of the Sculpture valley in Hormoz Island.jpg|Die seekranse naby die Vallei van Standbeelde
File:فرش خاکی - panoramio.jpg|Kuns gemaak van [[Oker (kleurstof)|oker]] op die eilandstrande
&lt;/gallery&gt;

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

{{Normdata}}
[[Kategorie:Eilande van Iran]]</text>
      <sha1>n13hd0g5m16xm8b0yu7fltk47z0phvj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Harmony Flats-natuurreservaat</title>
    <ns>0</ns>
    <id>450499</id>
    <revision>
      <id>2816632</id>
      <parentid>2815052</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T09:18:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AFM</username>
        <id>21229</id>
      </contributor>
      <comment>/* Reservaat */</comment>
      <origin>2816632</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1995" sha1="0wn8cmpafybwapwyau6jykg2gnqiyn8" xml:space="preserve">Die '''Harmony Flats-natuurreservaat''' by [[Kaapstad]] huisves bedreigde inheemse plante en diere.

==Ligging==
Die beskermde gebied is by 34° 8′ 18″ suid, 18° 51′ 33″ oos, in Elfdelaan in die [[Strand]] in die rigting van [[Gordonsbaai]]. Dit is aan die suidoostekant van die Gustrow-sportterrein in die woonbuurt Southfork.

==Reservaat==
Hierdie natuurgebied van slegs 9 ha omvat ‘n seisoenale [[vleiland]]. Dit is in 1989 gestig om die oorblywende uiters bedreigde Lourensford-fynbosvariant te beskerm. Hierdie tipe fynbos is die habitat van die psammobates geometricus, die [[suurpootjie]], maar hulle het kort na die stigting van die reservaat hier uitgesterf. Die reservaat is te klein  om ekologies lewensvatbaar te wees. Weens die ligging tussen stedelike woonbuurte is honde, katte, tuinafval, die verwydering van sand en indringerplante ‘n probleem.

==Fauna==
Besondere voëls  wat hier voorkom, is die [[oranjekeelkalkoentjie]], [[gevlekte klopkloppie]] en die  [[landeryklopkloppie]]. Die [[akkedis]] Agama spinosa is as uitgestorwe beskou totdat dit hier weer in 2010 herontdek  is. Ook loop die [[papegaaibek-padloper]] hier rond. Verder kan die [[geelslang]], [[molslang]], verskeie muissoorte, rotte en insekte hier teengekom word.

==Flora==
‘n 220 plantspesies waarvan 30 as skaars beskou word, is al aangeteken.  Die bekendste plante is die uiters bedreigde [[Ixia versicolor]] (die blouoog-kalossie), [[Bartholina burmanniana]], [[Disa tenella]] (die lekkerruik-orgidee), [[Lampranthus filicaulis]] (die langsteelvygie), [[Moraea villosa]], die [[kleingroenroos]] en die [[tjienkerientjee]].

==Bibliografie==
*botanicalsociety.org.za/spring-flower-harmony-flats-nature-reserve/
*fynboslife.com/nature-reserves/harmony-flats-nature-reserve/
*resource.capetown.gov.za/documentcentre/Documents/Graphics%20and%20educational%20material/Flyer%20-%20Harmony%20Flaats%20Nature%20Reserves.pdf

[[Kategorie: Natuurreservate in die Wes-Kaap]]
[[Kategorie: Kaapstad]]</text>
      <sha1>0wn8cmpafybwapwyau6jykg2gnqiyn8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ultras (sokker)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>450577</id>
    <revision>
      <id>2816527</id>
      <parentid>2816063</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T03:34:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vryheidsfront Minus</username>
        <id>188698</id>
      </contributor>
      <origin>2816527</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4987" sha1="h3mz60a1ez4kkffytu2fsxnulasefvl" xml:space="preserve">[[Lêer:Ultras Neftochimic Burgas.jpg|duimnael|Ultras in [[Bulgarye]].]]
[[Lêer:Tifosi curva nord lazio.jpg|duimnael|Ultras van [[Società Sportiva Lazio|Lazio]] by die Olimpiese Stadion in [[Rome]], [[Italië]] in 2007.]]
'''Ultras''' is ’n tipe [[Sokker|sokkerondersteuners]] wat bekend is vir hul fanatieke steun aan hul spanne. Die term het oorspronklik in [[Italië]] ontstaan, maar word wêreldwyd gebruik om meestal georganiseerde ondersteuners van sokkerspanne te beskryf. Die gedrag van ultras-groepe sluit in: die sing van sokkerliedere, speel van musiekinstrumente soos dromme, gebruik van fakkels en rookbomme (hoofsaaklik as deel van tifo-koreografie), gereelde gebruik van uitgebreide vertonings, luidrugtige ondersteuning in groot groepe en die vertoon van vlae en banier by sokkerstadions – alles met die doel om ’n atmosfeer te skep wat hul eie span aanmoedig en teenstanders intimideer. Hierdie groepe reël ook dikwels reise om uitwedstryde by te woon.

Ultras-groepe is verantwoordelik vir baie gevalle van sokkergeweld en hooliganisme, hoewel hulle – anders as hooligan-firmas – nie die uitdruklike doel het om met ander ondersteuners te baklei nie. In sommige gevalle is ultras-groepe ook direk verbind aan ideologieë soos [[neo-Nazisme]] en ander vorme van verregse politiek, en soms selfs uiterste linkse politiek.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.theguardian.com/news/2018/apr/24/russia-neo-nazi-football-hooligans-world-cup|title=The rise of Russia’s neo-Nazi football hooligans|date=2018-04-24|website=[[The Guardian]]|access-date=2025-06-25}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |url=https://home-affairs.ec.europa.eu/system/files/2020-09/ran_study_visit_learning_from_adjacent_fields_25-26_10_2018_en.pdf |title=Learning from adjacent fields: the relation between extremism and hooliganism |date=26 October 2018 |website=home-affairs.ec.europa.eu |language=en |access-date=4 August 2023 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20230717004908/https://home-affairs.ec.europa.eu/system/files/2020-09/ran_study_visit_learning_from_adjacent_fields_25-26_10_2018_en.pdf |archive-date=Jul 17, 2023}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news |last=Jones |first=Tobias |date=2020-03-26 |title=1312 by James Montague review – inside the world of football's ultras |language=en-GB |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/books/2020/mar/26/1312-by-james-montague-review-inside-the-world-of-footballs-ultras |access-date=2023-07-04 |issn=0261-3077}}&lt;/ref&gt; In sekere gevalle word die ondersteuning van hul span selfs sekondêr aan hierdie gewelddadige of politiese aktiwiteite, maar meestal is die politieke simbole, soos Keltiese kruise of beelde van [[Che Guevara]], bloot maniere om die opponerende groep te provokeer.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.fr.de/frankfurt/eintracht-fans-stehen-guevara-11711821.html|title=Eintracht-Fans stehen zu Che Guevara|date=2019-02-04|website=Frankfurter Rundschau|access-date=2025-06-25|language=de}}&lt;/ref&gt; In [[Nederland]], byvoorbeeld, het ondersteuners van [[Feyenoord]] dikwels [[Hamas]]-slagspreuke geskree om ondersteuners van [[AFC Ajax|Ajax]] te terg, wat bekend is vir hul Joodse erfenis.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.spiegel.de/international/europe/football-why-tottenham-and-ajax-fans-have-a-jewish-identity-a-926095.html|title=Pervasive Antisemitism in Dutch Soccer Stadiums|date=2013-10-04|website=Der Spiegel|access-date=2025-06-25}}&lt;/ref&gt;

In onlangse dekades het die kultuur ook ’n fokuspunt geword vir weerstand teen die kommersialisering van sokker.&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.theguardian.com/football/2008/apr/07/europeanfootball.sport2|title=Are German fans really turning against the beautiful game?|work=[[The Guardian]]|date=7 April 2008|access-date=18 January 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/20131204191316/http://www.theguardian.com/football/2008/apr/07/europeanfootball.sport2|archive-date=4 December 2013|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Daar is ook streekvariante en analoë van ultras, soos die ''casuals'' in die [[Verenigde Koninkryk]], ''barra bravas'' in [[Spaans-Amerika]], en ''torcidas organizadas'' in [[Brasilië]].&lt;ref&gt;{{Cite web |title=World Cup 2022: Argentina's 'barras bravas' bring the noise – DW – 12/11/2022 |url=https://www.dw.com/en/world-cup-2022-argentinas-barras-bravas-bring-the-noise/a-64062560 |access-date=2023-03-08 |website=dw.com |language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Torcidas Organizadas: Torcidas Organizadas no Brasil e no Mundo |url=https://brasilescola.uol.com.br/educacao-fisica/torcidas-organizadas.htm |access-date=2023-03-08 |website=Brasil Escola |language=pt}}&lt;/ref&gt; ’n Belangrike verskil tussen die Britse ''casual''-kultuur en die algemene ultras-kultuur is dat ''casuals'' gewoonlik hul spanidentiteit wegsteek om wetstoepassers te vermy, terwyl ultras-groepe hul klubkleure opvallend dra en in masse na die sokkerstadions marsjeer.

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

{{Portaalbalk|Sport|Sokker}}
{{Normdata}}
[[Kategorie:Sokker]]</text>
      <sha1>h3mz60a1ez4kkffytu2fsxnulasefvl</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816528</id>
      <parentid>2816527</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T03:35:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vryheidsfront Minus</username>
        <id>188698</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>2816528</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4989" sha1="pz9fxmokk5fpemlbjtswfzektehga7s" xml:space="preserve">[[Lêer:Ultras Neftochimic Burgas.jpg|duimnael|Ultras in [[Bulgarye]].]]
[[Lêer:Tifosi curva nord lazio.jpg|duimnael|Ultras van [[Società Sportiva Lazio|Lazio]] by die Olimpiese Stadion in [[Rome]], [[Italië]] in 2007.]]
'''Ultras''' is ’n tipe [[Sokker|sokkerondersteuners]] wat bekend is vir hul fanatieke steun aan hul spanne. Die term het oorspronklik in [[Italië]] ontstaan, maar word wêreldwyd gebruik om meestal georganiseerde ondersteuners van sokkerspanne te beskryf. Die gedrag van ultras-groepe sluit in: die sing van sokkerliedere, speel van musiekinstrumente soos dromme, gebruik van fakkels en rookbomme (hoofsaaklik as deel van tifo-koreografie), gereelde gebruik van uitgebreide vertonings, luidrugtige ondersteuning in groot groepe en die vertoon van vlae en banier by sokkerstadions – alles met die doel om ’n atmosfeer te skep wat hul eie span aanmoedig en teenstanders intimideer. Hierdie groepe reël ook dikwels reise om uitwedstryde by te woon.

Ultras-groepe is verantwoordelik vir baie gevalle van sokkergeweld en hooliganisme, hoewel hulle – anders as hooligan-firmas – nie die uitdruklike doel het om met ander ondersteuners te baklei nie. In sommige gevalle is ultras-groepe ook direk verbind aan ideologieë soos [[neo-Nazisme]] en ander vorme van verregse politiek, en soms selfs uiterste linkse politiek.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.theguardian.com/news/2018/apr/24/russia-neo-nazi-football-hooligans-world-cup|title=The rise of Russia’s neo-Nazi football hooligans|date=2018-04-24|website=[[The Guardian]]|access-date=2025-06-25}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |url=https://home-affairs.ec.europa.eu/system/files/2020-09/ran_study_visit_learning_from_adjacent_fields_25-26_10_2018_en.pdf |title=Learning from adjacent fields: the relation between extremism and hooliganism |date=26 October 2018 |website=home-affairs.ec.europa.eu |language=en |access-date=4 August 2023 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20230717004908/https://home-affairs.ec.europa.eu/system/files/2020-09/ran_study_visit_learning_from_adjacent_fields_25-26_10_2018_en.pdf |archive-date=Jul 17, 2023}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news |last=Jones |first=Tobias |date=2020-03-26 |title=1312 by James Montague review – inside the world of football's ultras |language=en-GB |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/books/2020/mar/26/1312-by-james-montague-review-inside-the-world-of-footballs-ultras |access-date=2023-07-04 |issn=0261-3077}}&lt;/ref&gt; In sekere gevalle word die ondersteuning van hul span selfs sekondêr aan hierdie gewelddadige of politiese aktiwiteite, maar meestal is die politieke simbole, soos Keltiese kruise of beelde van [[Che Guevara]], bloot maniere om die opponerende groep te provokeer.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.fr.de/frankfurt/eintracht-fans-stehen-guevara-11711821.html|title=Eintracht-Fans stehen zu Che Guevara|date=2019-02-04|website=Frankfurter Rundschau|access-date=2025-06-25|language=de}}&lt;/ref&gt; In [[Nederland]], byvoorbeeld, het ondersteuners van [[Feyenoord]] dikwels [[Hamas]]-slagspreuke geskree om ondersteuners van [[AFC Ajax|Ajax]] te terg, wat bekend is vir hul Joodse erfenis.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.spiegel.de/international/europe/football-why-tottenham-and-ajax-fans-have-a-jewish-identity-a-926095.html|title=Pervasive Antisemitism in Dutch Soccer Stadiums|date=2013-10-04|website=Der Spiegel|access-date=2025-06-25}}&lt;/ref&gt;

In onlangse dekades het die kultuur ook ’n fokuspunt geword vir weerstand teen die kommersialisering van sokker.&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.theguardian.com/football/2008/apr/07/europeanfootball.sport2|title=Are German fans really turning against the beautiful game?|work=[[The Guardian]]|date=7 April 2008|access-date=18 January 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/20131204191316/http://www.theguardian.com/football/2008/apr/07/europeanfootball.sport2|archive-date=4 December 2013|url-status=live}}&lt;/ref&gt; 

Daar is ook streekvariante en analoë van ultras, soos die ''casuals'' in die [[Verenigde Koninkryk]], ''barra bravas'' in [[Spaans-Amerika]], en ''torcidas organizadas'' in [[Brasilië]].&lt;ref&gt;{{Cite web |title=World Cup 2022: Argentina's 'barras bravas' bring the noise – DW – 12/11/2022 |url=https://www.dw.com/en/world-cup-2022-argentinas-barras-bravas-bring-the-noise/a-64062560 |access-date=2023-03-08 |website=dw.com |language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Torcidas Organizadas: Torcidas Organizadas no Brasil e no Mundo |url=https://brasilescola.uol.com.br/educacao-fisica/torcidas-organizadas.htm |access-date=2023-03-08 |website=Brasil Escola |language=pt}}&lt;/ref&gt; ’n Belangrike verskil tussen die Britse ''casual''-kultuur en die algemene ultras-kultuur is dat ''casuals'' gewoonlik hul spanidentiteit wegsteek om wetstoepassers te vermy, terwyl ultras-groepe hul klubkleure opvallend dra en in masse na die sokkerstadions marsjeer.

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

{{Portaalbalk|Sport|Sokker}}
{{Normdata}}
[[Kategorie:Sokker]]</text>
      <sha1>pz9fxmokk5fpemlbjtswfzektehga7s</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Vrouerugbywêreldbeker 1998</title>
    <ns>0</ns>
    <id>450598</id>
    <revision>
      <id>2816426</id>
      <parentid>2816101</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T18:15:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>SpesBona</username>
        <id>2720</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>+ Kenteken &amp; Kategorie</comment>
      <origin>2816426</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="33315" sha1="b00s7gcgfgkclswfe2hx81xc3imm6ax" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Rugbywêreldbeker
| kenteken        = Vrouerugbywêreldbeker 1998.webp
| kentekengrootte = 
| gasheer         = {{vlagland|Nederland}}
| datums          = 1 – 16 Mei 1998
| nasies          = 16
| kampioen        = {{NZLruv}}
| naaswenner      = {{USAruv}}
| derdeplek       = {{ENGruv}}
| wedstryde       = 40
| bywoning        = 
| drieë           = 
| toppuntebehaler = 
| meeste drieë    = 
| vorige          = [[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]]
| volgende        = [[Vrouerugbywêreldbeker 2002|2002]]
}}

Die '''Vrouerugbywêreldbeker 1998''' ([[Nederlands]]: ''Wereldkampioenschap rugby (vrouwen) 1998'') is van 1 tot 16 Mei 1998 in [[Nederland]] beslis.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.irb.com/newsmedia/mediazone/pressrelease/newsid%3D2033145.html |title=Race on to host 2014 Women's Rugby World Cup |publisher=[[Wêreldrugby]] |date=27 Augustus 2009 |accessdate=2 Desember 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131202230504/http://www.irb.com/newsmedia/mediazone/pressrelease/newsid%3D2033145.html |archive-date=2 Desember 2013 |url-status=dead}}&lt;/ref&gt; Dit was die derde [[vrouerugbywêreldbeker]]toernooi van die vierjaarlikse vrouerugbywêreldkampioenskap en die eerste wat deur die Internasionale Rugbyraad (IRR; nou [[Wêreldrugby]]) aangebied is. Daarbenewens was dit die eerste toernooi wat buite die [[Verenigde Koninkryk]] gehou is. Die toernooi is geheel en al op die [[Nasionale Rugbysentrum]] in [[Amsterdam]] beslis.

Die organiseerders het ’n aantal nasionale vroue[[rugby]]spanne uitgenooi om aan die toernooi deel te neem, waarvan 16 ingestem het: [[Wallaroos|Australië]], [[Duitse nasionale vrouerugbyspan|Duitsland]], [[Engelse nasionale vrouerugbyspan|Engeland]], [[Franse nasionale vrouerugbyspan|Frankryk]], [[Ierse nasionale vrouerugbyspan|Ierland]], [[Italiaanse nasionale vrouerugbyspan|Italië]], [[Kanadese nasionale vrouerugbyspan|Kanada]], [[Kasakse nasionale vrouerugbyspan|Kasakstan]], [[Nederlandse nasionale vrouerugbyspan|Nederland]], [[Black Ferns|Nieu-Seeland]], [[Russiese nasionale vrouerugbyspan|Rusland]], [[Skotse nasionale vrouerugbyspan|Skotland]], [[Spaanse nasionale vrouerugbyspan|Spanien]], [[Sweedse nasionale vrouerugbyspan|Swede]], die [[Verenigde State se nasionale vrouerugbyspan|Verenigde State]] en [[Walliese nasionale vrouerugbyspan|Wallis]]. Tydens die Vrouerugbywêreldbeker 1998 is 40 wedstryde gespeel, waaronder 16 tydens die groepfase, agt tydens die Bowl, vier in die Skild, vier in die Plaat en agt in die Beker, insluitende die eindstryd. Die spanne is in vier groepe van vier elk verdeel, waarvan elke span twee wedstryde in die groep gespeel het. Die twee beste spanne van elke groep het hierna vir die kwarteindrondte (die Beker) gekwalifiseer, terwyl die twee ander spanne aan die Bowl deelgeneem het. Spanne wat in die Beker se kwarteindrondte uitgeskakel is, het aan die Plaat deelgeneem.

Nieu-Seeland het die eindstryd op die Nasionale Rugbysentrum in Amsterdam teen die Verenigde State met 44–12 gewen en sodoende sy eerste vrouerugbywêreldbekertitel ingepalm. Engeland het in die derde en Kanada in die vierde plek geëindig.

== Deelnemers ==
Die organiseerders het ’n aantal nasionale spanne uitgenooi om aan die toernooi deel te neem, waarvan 16 ingestem het.

[[Lêer:1998 Rugby World Cup (women) participating nations.svg|duimnael|400px|Spanne wat aan die Vrouerugbywêreldbeker 1998 deelgeneem het:
{{sleutel|#f00|Gasvroue}}
{{sleutel|#880|Uitgenooi deur die IRR}}
{{sleutel|#e0e0e0|Nie deelgeneem nie}}]]
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
!Span
!Kwalifiseringmetode
!Verskynings by eindstryde
!Laaste verskyning
!Vorige beste prestasie
!Groep
|-
|{{NEDruv}}
|'''Gasvroue'''
|Tweede
|[[Vrouerugbywêreldbeker 1991|1991]]
|Sewende plek &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1991|1991]])&lt;/small&gt;
|A
|-
|{{AUSruv}}
|rowspan=&quot;15&quot;|Uitgenooi
|Eerste
|–
|Debuut
|D
|-
|{{GERruv}}
|Eerste
|–
|Debuut
|C
|-
|{{ENGruv}}
|Derde
|[[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]]
|'''Kampioen''' &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]])&lt;/small&gt;
|A
|-
|{{FRAruv}}
|Derde
|[[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]]
|Derde plek &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1991|1991]], [[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]])&lt;/small&gt;
|D
|-
|{{IRLruv}}
|Tweede
|[[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]]
|Sewende plek &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]])&lt;/small&gt;
|D
|-
|{{ITAruv}}
|Tweede
|[[Vrouerugbywêreldbeker 1991|1991]]
|Agtste plek &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1991|1991]])&lt;/small&gt;
|C
|-
|{{CANruv}}
|Derde
|[[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]]
|Vyfde plek &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1991|1991]])&lt;/small&gt;
|A
|-
|{{KAZruv}}
|Tweede
|[[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]]
|Negende plek &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]])&lt;/small&gt;
|D
|-
|{{NZLruv}}
|Tweede
|[[Vrouerugbywêreldbeker 1991|1991]]
|Derde plek &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1991|1991]])&lt;/small&gt;
|C
|-
|{{RUSruv}}
|Tweede
|[[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]]
|Elfde plek &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]])&lt;/small&gt;
|B
|-
|{{SCOruv}}
|Tweede
|[[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]]
|Vyfde plek &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]])&lt;/small&gt;
|C
|-
|{{ESPruv}}
|Tweede
|[[Vrouerugbywêreldbeker 1991|1991]]
|Sesde plek &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1991|1991]])&lt;/small&gt;
|B
|-
|{{SWEruv}}
|Derde
|[[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]]
|Tiende plek &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1991|1991]], [[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]])&lt;/small&gt;
|A
|-
|{{USAruv}}
|Derde
|[[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]]
|'''Kampioen''' &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1991|1991]])&lt;/small&gt;
|B
|-
|{{WALruv}}
|Derde
|[[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]]
|Vierde plek &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]])&lt;/small&gt;
|B
|}

== Stadion ==
Al die wedstryde is op die [[Nasionale Rugbysentrum]] in [[Amsterdam]] gehou.

&lt;center&gt;
{| class=&quot;wikitable centered&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
! [[Amsterdam]]
! rowspan=&quot;5&quot;|{{Location map+|Nederland|width=400|places=
{{Location map~|Nederland|label=Nasionale Rugbysentrum|position=left|lat=52.378611|long=4.786111|region=NL-NH}}
}}
|-
| [[Nasionale Rugbysentrum]]
|-
| &lt;small&gt;{{Koördinate|52|22|43|N|4|47|10|O|type:landmark|aansig=inlyn|name=Nasionale Rugbysentrum}}&lt;/small&gt;
|-
| Kapasiteit: '''5&amp;nbsp;000'''
|-
| [[Lêer:Nationaal Rugby Centrum Amsterdam - Nederland - Georgie 8-40 D.jpg|200px]]
|}&lt;/center&gt;

== Formaat ==
Die Vrouerugbywêreldbeker 1998 is oor 16 dae tussen 16 verskillende spanne oor 40 wedstryde beslis. Dit het op 1 Mei 1998 op die Nasionale Rugbysentrum in Amsterdam met die openingswedstryd tussen die gasvroue Nederland en Swede afgeskop. Die toernooi het geëindig op 16 Mei by dieselfde stadion met die eindstryd tussen Nieu-Seeland en Verenigde State, waartydens die Black Ferns die trofee ingepalm het.

=== Kalender ===
Die volgende tabel dui die Vrouerugbywêreldbeker 1998 se daaglikse program aan. ’n Pers blokkie dui op wedstryde tydens die groepfase, ’n siaan blokkie op wedstryde tydens die Bowl en Skild, ’n groen blokkie op wedstryde tydens die Beker en Plaat, ’n blou blokkie op die bronseindstryd en ’n geel blokkie op die eindstryd.

{| class=&quot;toptextcells&quot;
|
{| class=&quot;wikitable center&quot; style=&quot;font-size:95%; text-align:center;&quot;
|+ Aantal daaglikse wedstryde tydens die toernooi
|-
! scope=col|Groepfase&lt;br /&gt;Mei
! scope=col|Vr&lt;br /&gt;1
! scope=col|Sa&lt;br /&gt;2
! scope=col|So&lt;br /&gt;3
! scope=col|Ma&lt;br /&gt;4
! scope=col|Di&lt;br /&gt;5
! scope=col|Wo&lt;br /&gt;6
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;|Groep A
&lt;!-- 1 --&gt;|style=&quot;background:#C364F3;&quot;| 1
&lt;!-- 2 --&gt;|style=&quot;background:#C364F3;&quot;| 2
&lt;!-- 3 --&gt;|
&lt;!-- 4 --&gt;|
&lt;!-- 5 --&gt;|style=&quot;background:#C364F3;&quot;| 2
&lt;!-- 6 --&gt;|
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;|Groep B
&lt;!-- 1 --&gt;|
&lt;!-- 2 --&gt;|style=&quot;background:#C364F3;&quot;| 2
&lt;!-- 3 --&gt;|
&lt;!-- 4 --&gt;|
&lt;!-- 5 --&gt;|style=&quot;background:#C364F3;&quot;| 2
&lt;!-- 6 --&gt;|
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;|Groep C
&lt;!-- 1 --&gt;|
&lt;!-- 2 --&gt;|style=&quot;background:#C364F3;&quot;| 2
&lt;!-- 3 --&gt;|
&lt;!-- 4 --&gt;|
&lt;!-- 5 --&gt;|style=&quot;background:#C364F3;&quot;| 2
&lt;!-- 6 --&gt;|
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;|Groep D
&lt;!-- 1 --&gt;|
&lt;!-- 2 --&gt;|style=&quot;background:#C364F3;&quot;| 2
&lt;!-- 3 --&gt;|
&lt;!-- 4 --&gt;|
&lt;!-- 5 --&gt;|style=&quot;background:#C364F3;&quot;| 2
&lt;!-- 6 --&gt;|
|-
! scope=col|Bowl en Skild&lt;br /&gt;Mei
! scope=col|Do&lt;br /&gt;7
! scope=col|Vr&lt;br /&gt;8
! scope=col|Sa&lt;br /&gt;9
! scope=col|So&lt;br /&gt;10
! scope=col|Ma&lt;br /&gt;11
! scope=col|Di&lt;br /&gt;12
! scope=col|Wo&lt;br /&gt;13
! scope=col|Do&lt;br /&gt;14
! scope=col|Vr&lt;br /&gt;15
! scope=col|Sa&lt;br /&gt;16
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;|Bowl en Skild
&lt;!-- 7 --&gt;|
&lt;!-- 8 --&gt;|
&lt;!-- 9 --&gt;|style=&quot;background:#7DF9FF;&quot;| 4
&lt;!-- 10 --&gt;|
&lt;!-- 11 --&gt;|
&lt;!-- 12 --&gt;|style=&quot;background:#7DF9FF;&quot;| 4
&lt;!-- 13 --&gt;|
&lt;!-- 14 --&gt;|
&lt;!-- 15 --&gt;|style=&quot;background:#7DF9FF;&quot;| 4
&lt;!-- 16 --&gt;|
|-
! scope=col|Beker en Plaat&lt;br /&gt;Mei
! scope=col|Do&lt;br /&gt;7
! scope=col|Vr&lt;br /&gt;8
! scope=col|Sa&lt;br /&gt;9
! scope=col|So&lt;br /&gt;10
! scope=col|Ma&lt;br /&gt;11
! scope=col|Di&lt;br /&gt;12
! scope=col|Wo&lt;br /&gt;13
! scope=col|Do&lt;br /&gt;14
! scope=col|Vr&lt;br /&gt;15
! colspan=&quot;3&quot; scope=col|Sa&lt;br /&gt;16
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;|Beker en Plaat
&lt;!-- 7 --&gt;|
&lt;!-- 8 --&gt;|
&lt;!-- 9 --&gt;|style=&quot;background:#00cc33;&quot;| 4
&lt;!-- 10 --&gt;|
&lt;!-- 11 --&gt;|
&lt;!-- 12 --&gt;|style=&quot;background:#00cc33;&quot;| 4
&lt;!-- 13 --&gt;|
&lt;!-- 14 --&gt;|
&lt;!-- 15 --&gt;|
&lt;!-- 16 --&gt;|style=&quot;background:#00cc33;&quot;| 4
&lt;!-- 16 --&gt;|style=&quot;background:#3399FF;&quot;| '''1'''
&lt;!-- 16 --&gt;|style=&quot;background:#ffcc00| '''1'''
|}
|
{|
! colspan=2| '''Verklaring'''
|-
| {{sleutel|#c364f3|Groepwedstryde}}
|-
| {{sleutel|#7DF9FF|Bowl en Skild}}
|-
| {{sleutel|#00cc33|Beker en Plaat}}
|-
| {{sleutel|#3399ff|Bronseindstryd}}
|-
| {{sleutel|#ffcc00|Eindstryd}}
|}
|}

=== Groepe ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
! style=&quot;width:25%&quot;|[[#Groep A|Groep A]]
! style=&quot;width:25%&quot;|[[#Groep B|Groep B]]
! style=&quot;width:25%&quot;|[[#Groep C|Groep C]]
! style=&quot;width:25%&quot;|[[#Groep D|Groep D]]
|-
|
{{ENGruv}}&lt;br /&gt;
{{CANruv}}&lt;br /&gt;
{{NEDruv}}&lt;br /&gt;
{{SWEruv}}
|
{{RUSruv}}&lt;br /&gt;
{{ESPruv}}&lt;br /&gt;
{{USAruv}}&lt;br /&gt;
{{WALruv}}
|
{{GERruv}}&lt;br /&gt;
{{ITAruv}}&lt;br /&gt;
{{NZLruv}}&lt;br /&gt;
{{SCOruv}}
|
{{AUSruv}}&lt;br /&gt;
{{FRAruv}}&lt;br /&gt;
{{IRLruv}}&lt;br /&gt;
{{KAZruv}}
|}

=== Groepfase ===
Die derde Vrouerugbywêreldbekertoernooi is deur 16 nasionale vrouerugbyspanne beslis. Daar is geen kwalifisering gehou om die deelnemende spanne te bepaal nie, die deelnemende spanne is egter deur die organiseerders genooi. Vir die groepfase is die 16 deelnemende spanne in vier groepe van vier elk verdeel; elke span het twee wedstryde in die groepfase gespeel. Twee punte is vir ’n oorwinning toegeken, een vir ’n gelykop en geen punte vir ’n nederlaag.

Klassifisering binne elke groep was gegrond op die volgende puntestelsel:
* Twee wedstrydpunte vir ’n oorwinning;
* Een vir ’n gelykop;
* geen vir ’n nederlaag.

Aan die einde van die groepfase is die spanne gerangskik van die eerste na die vierde posisie, gegrond op versamelde wedstrydpunte, met die twee beste spanne van elke groep wat na die kwarteindrondte (die Beker) deurgedring het, terwyl die twee ander spanne aan die Bowl deelgeneem het.

=== Uitspeelwedstryde ===
Van die begin van die fases Bowl, Skild, Beker en Plaat af het die toernooi ’n uitklopformaat aangeneem, waarby beide Bowl en Beker met die kwarteindrondte begin het, terwyl beide Skild en Plaat elkeen uit twee halfeindstryde, ’n onderskeidelik derde- en sewendeplekwedstryd en die eindstryd bestaan het.

Die wenner en naaswenner van elk van die groepe het na die Beker deurgedring. Groepwenners het teen naaswenners in ander groepe in die kwarteindstryde gespeel, byvoorbeeld: die wenner van Groep A het teen die naaswenner van Groep D en die wenner van Groep B teen die naaswenner van Groep C gespeel. Spanne van dieselfde groep sou dus eers in óf die klein finale óf die eindstryd kon herontmoet het. Spanne wat in die Beker se kwarteindrondte uitgeskakel is, het aan die Plaat deelgeneem, terwyl die verloorders van die Bowl se kwarteindrondte aan die Skild deelgeneem het.

== Wedstryde ==
{| class=&quot;infobox bordered&quot;
| style=&quot;background:#cfc;&quot;|Kwalifiseer vir die Beker.
|-
| style=&quot;background:#ffc;&quot;|Kwalifiseer vir die Bowl.
|}
Die wedstryde is in drie fases opgedeel, naamlik die groepfase, die Beker en die Bowl.

=== Groepfase ===
16 spanne het aan die groepfase deelgeneem. Die twee beste spanne in elke groep het na die Beker deurgedring, terwyl die twee ander spanne aan die Bowl deelgeneem het.

==== Groep A ====
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align: center;&quot;
!width=165|Span
!width=25|{{Afkorting|S|Wedstryde gespeel}}
!width=25|{{Afkorting|W|Wedstryde gewen}}
!width=25|{{Afkorting|G|Gelykop}}
!width=25|{{Afkorting|V|Wedstryde verloor}}
!width=25|{{Afkorting|P&amp;nbsp;v|Punte vir}}
!width=25|{{Afkorting|P&amp;nbsp;t|Punte teen}}
!width=25|{{Afkorting|+/−|Punteverskil}}
!width=25|{{Afkorting|P|Punte}}
|- bgcolor=#ccffcc
|align=left|{{ENGruv}}
|2||2||0||0||147||6||+141||'''6'''
|- bgcolor=#ccffcc
|align=left|{{CANruv}}
|2||1||0||1||22||79||−57||'''4'''
|- bgcolor=#ffffcc
|align=left|{{NEDruv}}
|2||1||0||1||51||16||+35||'''4'''
|- bgcolor=#ffffcc
|align=left|{{SWEruv}}
|2||0||0||2||0||119||–119||'''2'''
|}

{{rugbywedstryd
|datum = 1 Mei 1998
|tyd = 
|tuis = {{NEDruv-r}}
|telling = 7–16
|rapport = 
|weg = {{CANruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Nasionale Rugbysentrum]], [[Amsterdam]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 2 Mei 1998
|tyd = 
|tuis = {{ENGruv-r}}
|telling = 75–0
|rapport = 
|weg = {{SWEruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Nasionale Rugbysentrum]], [[Amsterdam]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 5 Mei 1998
|tyd = 
|tuis = {{CANruv-r}}
|telling = 6–72
|rapport = 
|weg = {{ENGruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Nasionale Rugbysentrum]], [[Amsterdam]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 5 Mei 1998
|tyd = 
|tuis = {{NEDruv-r}}
|telling = 44–0
|rapport = 
|weg = {{SWEruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Nasionale Rugbysentrum]], [[Amsterdam]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== Groep B ====
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align: center;&quot;
!width=165|Span
!width=25|{{Afkorting|S|Wedstryde gespeel}}
!width=25|{{Afkorting|W|Wedstryde gewen}}
!width=25|{{Afkorting|G|Gelykop}}
!width=25|{{Afkorting|V|Wedstryde verloor}}
!width=25|{{Afkorting|P&amp;nbsp;v|Punte vir}}
!width=25|{{Afkorting|P&amp;nbsp;t|Punte teen}}
!width=25|{{Afkorting|+/−|Punteverskil}}
!width=25|{{Afkorting|P|Punte}}
|- bgcolor=#ccffcc
|align=left|{{USAruv}}
|2||2||0||0||122||16||+106||'''6'''
|- bgcolor=#ccffcc
|align=left|{{ESPruv}}
|2||1||0||1||44||56||–12||'''4'''
|- bgcolor=#ffffcc
|align=left|{{WALruv}}
|2||1||0||1||101||35||+66||'''4'''
|- bgcolor=#ffffcc
|align=left|{{RUSruv}}
|2||0||0||2||7||167||–160||'''2'''
|}

{{rugbywedstryd
|datum = 2 Mei 1998
|tyd = 
|tuis = {{ESPruv-r}}
|telling = 38–18
|rapport = 
|weg = {{WALruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Nasionale Rugbysentrum]], [[Amsterdam]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 2 Mei 1998
|tyd = 
|tuis = {{RUSruv-r}}
|telling = 0–84
|rapport = 
|weg = {{USAruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Nasionale Rugbysentrum]], [[Amsterdam]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 5 Mei 1998
|tyd = 
|tuis = {{ESPruv-r}}
|telling = 16–38
|rapport = 
|weg = {{RUSruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Nasionale Rugbysentrum]], [[Amsterdam]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 5 Mei 1998
|tyd = 
|tuis = {{RUSruv-r}}
|telling = 7–38
|rapport = 
|weg = {{WALruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Nasionale Rugbysentrum]], [[Amsterdam]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== Groep C ====
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align: center;&quot;
!width=165|Span
!width=25|{{Afkorting|S|Wedstryde gespeel}}
!width=25|{{Afkorting|W|Wedstryde gewen}}
!width=25|{{Afkorting|G|Gelykop}}
!width=25|{{Afkorting|V|Wedstryde verloor}}
!width=25|{{Afkorting|P&amp;nbsp;v|Punte vir}}
!width=25|{{Afkorting|P&amp;nbsp;t|Punte teen}}
!width=25|{{Afkorting|+/−|Punteverskil}}
!width=25|{{Afkorting|P|Punte}}
|- bgcolor=#ccffcc
|align=left|{{NZLruv}}
|2||2||0||0||210||6||+204||'''6'''
|- bgcolor=#ccffcc
|align=left|{{SCOruv}}
|2||1||0||1||37||84||–47||'''4'''
|- bgcolor=#ffffcc
|align=left|{{ITAruv}}
|2||1||0||1||42||42||±0||'''4'''
|- bgcolor=#ffffcc
|align=left|{{GERruv}}
|2||0||0||2||11||168||–157||'''2'''
|}

{{rugbywedstryd
|datum = 2 Mei 1998
|tyd = 
|tuis = {{GERruv-r}}
|telling = 6–134
|rapport = 
|weg = {{NZLruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Nasionale Rugbysentrum]], [[Amsterdam]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 2 Mei 1998
|tyd = 
|tuis = {{ITAruv-r}}
|telling = 8–37
|rapport = 
|weg = {{SCOruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Nasionale Rugbysentrum]], [[Amsterdam]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 5 Mei 1998
|tyd = 
|tuis = {{NZLruv-r}}
|telling = 76–0
|rapport = 
|weg = {{SCOruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Nasionale Rugbysentrum]], [[Amsterdam]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 5 Mei 1998
|tyd = 
|tuis = {{GERruv-r}}
|telling = 5–34
|rapport = 
|weg = {{ITAruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Nasionale Rugbysentrum]], [[Amsterdam]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== Groep D ====
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align: center;&quot;
!width=165|Span
!width=25|{{Afkorting|S|Wedstryde gespeel}}
!width=25|{{Afkorting|W|Wedstryde gewen}}
!width=25|{{Afkorting|G|Gelykop}}
!width=25|{{Afkorting|V|Wedstryde verloor}}
!width=25|{{Afkorting|P&amp;nbsp;v|Punte vir}}
!width=25|{{Afkorting|P&amp;nbsp;t|Punte teen}}
!width=25|{{Afkorting|+/−|Punteverskil}}
!width=25|{{Afkorting|P|Punte}}
|- bgcolor=#ccffcc
|align=left|{{FRAruv}}
|2||2||0||0||33||14||+19||'''6'''
|- bgcolor=#ccffcc
|align=left|{{AUSruv}}
|2||1||0||1||29||10||+19||'''4'''
|- bgcolor=#ffffcc
|align=left|{{KAZruv}}
|2||1||0||1||18||29||–11||'''4'''
|- bgcolor=#ffffcc
|align=left|{{IRLruv}}
|2||0||0||2||6||33||–27||'''2'''
|}

{{rugbywedstryd
|datum = 2 Mei 1998
|tyd = 
|tuis = {{FRAruv-r}}
|telling = 21–6
|rapport = 
|weg = {{KAZruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Nasionale Rugbysentrum]], [[Amsterdam]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 2 Mei 1998
|tyd = 
|tuis = {{AUSruv-r}}
|telling = 21–0
|rapport = 
|weg = {{IRLruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Nasionale Rugbysentrum]], [[Amsterdam]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 5 Mei 1998
|tyd = 
|tuis = {{AUSruv-r}}
|telling = 8–10
|rapport = 
|weg = {{FRAruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Nasionale Rugbysentrum]], [[Amsterdam]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 5 Mei 1998
|tyd = 
|tuis = {{IRLruv-r}}
|telling = 6–12
|rapport = 
|weg = {{KAZruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Nasionale Rugbysentrum]], [[Amsterdam]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

=== Bowl ===
{{Wedstrydskema laatste 8
| RD1 = Kwarteindrondte
| RD2 = Halfeindrondte
| RD3 = Eindrondte
| RD1-header01 = 9 Mei – Amsterdam
| RD1-team01 = {{NEDruv}}
| RD1-score01 = 18
| RD1-team02 = '''{{IRLruv}}'''
| RD1-score02 = '''21'''
| RD1-header02 = 9 Mei – Amsterdam
| RD1-team03 = '''{{ITAruv}}'''
| RD1-score03 = '''51'''
| RD1-team04 = {{RUSruv}}
| RD1-score04 = 7
| RD1-header03 = 9 Mei – Amsterdam
| RD1-team05 = '''{{KAZruv}}'''
| RD1-score05 = '''47'''
| RD1-team06 = {{SWEruv}}
| RD1-score06 = 5
| RD1-header04 = 9 Mei – Amsterdam
| RD1-team07 = '''{{WALruv}}'''
| RD1-score07 = '''55'''
| RD1-team08 = {{GERruv}}
| RD1-score08 = 12
| RD2-header01 = 12 Mei – Amsterdam
| RD2-team01 = '''{{IRLruv}}'''
| RD2-score01 = '''20'''
| RD2-team02 = {{ITAruv}}
| RD2-score02 = 5
| RD2-header02 = 12 Mei – Amsterdam
| RD2-team03 = '''{{KAZruv}}'''
| RD2-score03 = '''18'''
| RD2-team04 = {{WALruv}}
| RD2-score04 = 13
| RD3-header01 = 15 Mei – Amsterdam
| RD3-team01 = {{IRLruv}}
| RD3-score01 = 10
| RD3-team02 = '''{{KAZruv}}'''
| RD3-score02 = '''26'''
| RD3-header02 = 15 Mei – Amsterdam
| RD3-team03 = {{ITAruv}}
| RD3-score03 = 10
| RD3-team04 = '''{{WALruv}}'''
| RD3-score04 = '''12'''
}}

==== Kwarteindrondte ====
{{rugbywedstryd
|datum = 9 Mei 1998
|tyd = 
|tuis = {{NEDruv-r}}
|telling = 18–21
|rapport = 
|weg = {{IRLruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Nasionale Rugbysentrum]], [[Amsterdam]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 9 Mei 1998
|tyd = 
|tuis = {{GERruv-r}}
|telling = 12–55
|rapport = 
|weg = {{WALruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Nasionale Rugbysentrum]], [[Amsterdam]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 9 Mei 1998
|tyd = 
|tuis = {{KAZruv-r}}
|telling = 47–5
|rapport = 
|weg = {{SWEruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Nasionale Rugbysentrum]], [[Amsterdam]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 9 Mei 1998
|tyd = 
|tuis = {{ITAruv-r}}
|telling = 51–7
|rapport = 
|weg = {{RUSruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Nasionale Rugbysentrum]], [[Amsterdam]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== Halfeinrondte ====
{{rugbywedstryd
|datum = 12 Mei 1998
|tyd = 
|tuis = {{IRLruv-r}}
|telling = 20–5
|rapport = 
|weg = {{ITAruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Nasionale Rugbysentrum]], [[Amsterdam]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 12 Mei 1998
|tyd = 
|tuis = {{KAZruv-r}}
|telling = 18–13
|rapport = 
|weg = {{WALruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Nasionale Rugbysentrum]], [[Amsterdam]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== Elfde/Twaalfde plek ====
{{rugbywedstryd
|datum = 15 Mei 1998
|tyd = 
|tuis = {{ITAruv-r}}
|telling = 10–12
|rapport = 
|weg = {{WALruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Nasionale Rugbysentrum]], [[Amsterdam]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== Eindstryd (Negende plek) ====
{{rugbywedstryd
|datum = 15 Mei 1998
|tyd = 
|tuis = {{IRLruv-r}}
|telling = 10–26
|rapport = 
|weg = {{KAZruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Nasionale Rugbysentrum]], [[Amsterdam]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

=== Skild ===
{{Tabel Beker 4 – met derde plek
| RD1 = Halfeindrondte
| RD2 = Eindrondte
| RD1-hofie01   = 12 Mei – Amsterdam
| RD1-span01    = '''{{NEDruv}}'''
| RD1-telling01 = '''61'''
| RD1-span02    = {{RUSruv}}
| RD1-telling02 = 0
| RD1-hofie02   = 12 Mei – Amsterdam
| RD1-span03    = {{SWEruv}}
| RD1-telling03 = 18
| RD1-span04    = '''{{GERruv}}'''
| RD1-telling04 = '''20'''
| RD2-hofie01   = 15 Mei – Amsterdam
| RD2-span01    = '''{{NEDruv}}'''
| RD2-telling01 = '''67'''
| RD2-span02    = {{GERruv}}
| RD2-telling02 = 3
| RD2-hofie02   = 15 Mei – Amsterdam
| RD2-span03    = {{RUSruv}}
| RD2-telling03 = 3
| RD2-span04    = '''{{SWEruv}}'''
| RD2-telling04 = '''23'''
}}

==== Halfeindrondte ====
{{rugbywedstryd
|datum = 12 Mei 1998
|tyd = 
|tuis = {{NEDruv-r}}
|telling = 61–0
|rapport = 
|weg = {{RUSruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Nasionale Rugbysentrum]], [[Amsterdam]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 12 Mei 1998
|tyd = 
|tuis = {{GERruv-r}}
|telling = 20–18
|rapport = 
|weg = {{SWEruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Nasionale Rugbysentrum]], [[Amsterdam]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== Bronseindstryd (15de/16de plek) ====
{{rugbywedstryd
|datum = 15 Mei 1998
|tyd = 
|tuis = {{RUSruv-r}}
|telling = 3–23
|rapport = 
|weg = {{SWEruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Nasionale Rugbysentrum]], [[Amsterdam]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== Eindstryd (13de plek) ====
{{rugbywedstryd
|datum = 15 Mei 1998
|tyd = 
|tuis = {{NEDruv-r}}
|telling = 67–3
|rapport = 
|weg = {{GERruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Nasionale Rugbysentrum]], [[Amsterdam]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

=== Beker ===
{{Wedstrydskema laatste 8
| RD1 = Kwarteindrondte
| RD2 = Halfeindrondte
| RD3 = Eindrondte
| RD1-header01 = 9 Mei – Amsterdam
| RD1-team01 = '''{{ENGruv}}'''
| RD1-score01 = 30
| RD1-team02 = {{AUSruv}}
| RD1-score02 = 13
| RD1-header02 = 9 Mei – Amsterdam
| RD1-team03 = '''{{NZLruv}}'''
| RD1-score03 = '''46'''
| RD1-team04 = {{ESPruv}}
| RD1-score04 = 3
| RD1-header03 = 9 Mei – Amsterdam
| RD1-team05 = {{FRAruv}}
| RD1-score05 = 7
| RD1-team06 = '''{{CANruv}}'''
| RD1-score06 = '''9'''
| RD1-header04 = 9 Mei – Amsterdam
| RD1-team07 = '''{{USAruv}}'''
| RD1-score07 = '''25'''
| RD1-team08 = {{SCOruv}}
| RD1-score08 = 10
| RD2-header01 = 12 Mei – Amsterdam
| RD2-team01 = {{ENGruv}}
| RD2-score01 = 11
| RD2-team02 = '''{{NZLruv}}'''
| RD2-score02 = '''44'''
| RD2-header02 = 12 Mei – Amsterdam
| RD2-team03 = {{CANruv}}
| RD2-score03 = 6
| RD2-team04 = '''{{USAruv}}'''
| RD2-score04 = '''46'''
| RD3-header01 = 15 Mei – Amsterdam
| RD3-team01 = '''{{NZLruv}}'''
| RD3-score01 = '''44'''
| RD3-team02 = {{USAruv}}
| RD3-score02 = 12
| RD3-header02 = 15 Mei – Amsterdam
| RD3-team03 = '''{{ENGruv}}'''
| RD3-score03 = '''31'''
| RD3-team04 = {{CANruv}}
| RD3-score04 = 15
}}

==== Kwarteindrondte ====
{{rugbywedstryd
|datum = 9 Mei 1998
|tyd = 
|tuis = {{AUSruv-r}}
|telling = 13–30
|rapport = 
|weg = {{ENGruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Nasionale Rugbysentrum]], [[Amsterdam]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 9 Mei 1998
|tyd = 
|tuis = {{SCOruv-r}}
|telling = 10–25
|rapport = 
|weg = {{USAruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Nasionale Rugbysentrum]], [[Amsterdam]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 9 Mei 1998
|tyd = 
|tuis = {{CANruv-r}}
|telling = 9–7
|rapport = 
|weg = {{FRAruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Nasionale Rugbysentrum]], [[Amsterdam]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 9 Mei 1998
|tyd = 
|tuis = {{NZLruv-r}}
|telling = 46–3
|rapport = 
|weg = {{ESPruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Nasionale Rugbysentrum]], [[Amsterdam]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== Halfeinrondte ====
{{rugbywedstryd
|datum = 12 Mei 1998
|tyd = 
|tuis = {{ENGruv-r}}
|telling = 11–44
|rapport = 
|weg = {{NZLruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Nasionale Rugbysentrum]], [[Amsterdam]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 12 Mei 1998
|tyd = 
|tuis = {{CANruv-r}}
|telling = 6–46
|rapport = 
|weg = {{USAruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Nasionale Rugbysentrum]], [[Amsterdam]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== Derde/Vierde plek ====
{{rugbywedstryd
|datum = 16 Mei 1998
|tyd = 
|tuis = {{CANruv-r}}
|telling = 15–31
|rapport = 
|weg = {{ENGruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Nasionale Rugbysentrum]], [[Amsterdam]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== Eindstryd ====
{{rugbywedstryd
|datum = 16 Mei 1998
|tyd = 
|tuis = {{NZLruv-r}}
|telling = 44–12
|rapport = 
|weg = {{USAruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Nasionale Rugbysentrum]], [[Amsterdam]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

=== Plaat ===
{{Tabel Beker 4 – met derde plek
| RD1 = Halfeindrondte
| RD2 = Eindrondte
| RD1-hofie01   = 12 Mei – Amsterdam
| RD1-span01    = '''{{AUSruv}}'''
| RD1-telling01 = '''17'''
| RD1-span02    = {{ESPruv}}
| RD1-telling02 = 15
| RD1-hofie02   = 12 Mei – Amsterdam
| RD1-span03    = {{FRAruv}}
| RD1-telling03 = 7
| RD1-span04    = '''{{SCOruv}}'''
| RD1-telling04 = '''27'''
| RD2-hofie01   = 15 Mei – Amsterdam
| RD2-span01    = '''{{AUSruv}}'''
| RD2-telling01 = '''25'''
| RD2-span02    = {{SCOruv}}
| RD2-telling02 = 15
| RD2-hofie02   = 15 Mei – Amsterdam
| RD2-span03    = '''{{ESPruv}}'''
| RD2-telling03 = '''22'''
| RD2-span04    = {{FRAruv}}
| RD2-telling04 = 9
}}

==== Halfeindrondte ====
{{rugbywedstryd
|datum = 12 Mei 1998
|tyd = 
|tuis = {{AUSruv-r}}
|telling = 17–15
|rapport = 
|weg = {{ESPruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Nasionale Rugbysentrum]], [[Amsterdam]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 12 Mei 1998
|tyd = 
|tuis = {{FRAruv-r}}
|telling = 7–27
|rapport = 
|weg = {{SCOruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Nasionale Rugbysentrum]], [[Amsterdam]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== Sewende/Agtste plek ====
{{rugbywedstryd
|datum = 16 Mei 1998
|tyd = 
|tuis = {{FRAruv-r}}
|telling = 9–22
|rapport = 
|weg = {{ESPruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Nasionale Rugbysentrum]], [[Amsterdam]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== Eindstryd (Vyfde plek) ====
{{rugbywedstryd
|datum = 16 Mei 1998
|tyd = 
|tuis = {{AUSruv-r}}
|telling = 25–15
|rapport = 
|weg = {{SCOruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Nasionale Rugbysentrum]], [[Amsterdam]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

&lt;br /&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align: center; margin: 0 auto;&quot;
!Vrouerugbywêreldkampioen 1998
|-
|align=center|'''{{NZLruv}}'''
|}

== Statistiek ==
=== Finale puntestand ===
Hierdie tabel toon die finale puntestand van al 16 deelnemende nasionale vrouerugbyspanne in die Vrouerugbywêreldbeker 1998.

[[Lêer:1998 Rugby World Cup (women) results.svg|duimnael|400px|Uitslag van die Vrouerugbywêreldbeker 1998:
{{columns-list|2|
{{sleutel|#fd0|Kampioen}}
{{sleutel|#880|Naaswenner}}
{{sleutel|#c96|Derde plek}}
{{sleutel|#07f|Vierde plek}}
{{sleutel|#0cf|Vyfde plek}}
{{sleutel|#aef|Sesde plek}}
{{sleutel|#0d0|Sewende en agtste plek}}
{{sleutel|#f00|Negende en tiende plek}}
{{sleutel|#f88|Elfde en twaalfde plek}}
{{sleutel|#fdd|13de tot 16de plek}}
{{sleutel|#e0e0e0|Nie deelgeneem nie}}}}]]
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
!width=25|Rang
!width=165|Span
!width=25|{{Afkorting|S|Wedstryde gespeel}}
!width=25|{{Afkorting|W|Wedstryde gewen}}
!width=25|{{Afkorting|G|Gelykop}}
!width=25|{{Afkorting|V|Wedstryde verloor}}
!width=25|{{Afkorting|P|Punte}}
!width=25|Drieë
!width=25|{{Afkorting|BP|Bonuspunte}}
!width=25|{{Afkorting|TP|Tabelpunte}}
|- style=&quot;background:#fd0&quot;
| 1 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{NZLruv}} || 5 || 5 || 0 || 0 || 344 || 56 || 5 || 25
|- style=&quot;background:#880;&quot;
| 2 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{USAruv}} || 5 || 4 || 0 || 1 || 205 || 29 || 3 || 19
|- style=&quot;background:#c96;&quot;
| 3 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{ENGruv}} || 5 || 4 || 0 || 1 || 269 || 44 || 4 || 20
|- style=&quot;background:#07f;&quot;
| 4 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{CANruv}} || 5 || 2 || 0 || 3 || 52 || 4 || 0 || 8
|-
| 5 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{AUSruv}} || 5 || 3 || 0 || 2 || 84 || 9 || 1 || 13
|-
| 6 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{SCOruv}} || 5 || 2 || 0 || 3 || 89 || 14 || 2 || 10
|-
| 7 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{ESPruv}} || 5 || 2 || 0 || 3 || 94 || 12 || 2 || 10
|-
| 8 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{FRAruv}} || 5 || 2 || 0 || 3 || 54 || 5 || 1 || 9
|-
| 9 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{KAZruv}} || 5 || 4 || 0 || 1 || 109 || 15 || 2 || 18
|-
| 10 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{IRLruv}} || 5 || 2 || 0 || 3 || 57 || 4 || 1 || 9
|-
| 11 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{WALruv}} || 5 || 3 || 0 || 2 || 181 || 28 || 3 || 15
|-
| 12 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{ITAruv}} || 5 || 2 || 0 || 3 || 108 || 17 || 3 || 11
|-
| 13 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{NEDruv}} || 5 || 3 || 0 || 2 || 197 || 4 || 1 || 13
|-
| 14 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{GERruv}} || 5 || 1 || 0 || 4 || 46 || 3 || 0 || 4
|-
| 15 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{SWEruv}} || 5 || 1 || 0 || 4 || 46 || 1 || 1 || 5
|-
| 16 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{RUSruv}} || 5 || 0 || 0 || 5 || 17 || 2 || 0 || 0
|}

== Sien ook ==
{{Portaal|Rugby|Ru ball.svg}}

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Eksterne skakels ==
{{CommonsKategorie|1998 Rugby World Cup (Women)|Vrouerugbywêreldbeker 1998}}
* {{en}} [https://www.rugbyworldcup.com/2025/en/past-tournaments/1998 Amptelike Vrouerugbywêreldbekerwebwerf]

{{Navigasie Vrouerugbywêreldbeker}}
{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Vrouerugbywereldbeker 1998}}
[[Kategorie:Amsterdam]]
[[Kategorie:Geskiedenis van Nederland]]
[[Kategorie:Rugby in Nederland]]
[[Kategorie:Vrouerugbywêreldbeker|1998]]
[[Kategorie:Sport in 1998]]
[[Kategorie:Sportkompetisies in Nederland]]</text>
      <sha1>b00s7gcgfgkclswfe2hx81xc3imm6ax</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Vrouerugbywêreldbeker 2002</title>
    <ns>0</ns>
    <id>450634</id>
    <revision>
      <id>2816418</id>
      <parentid>2816099</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T18:00:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>SpesBona</username>
        <id>2720</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Jammer!</comment>
      <origin>2816418</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="31137" sha1="fc9ywtt3nvblz6jd2ctd266quscdts4" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Rugbywêreldbeker
| kenteken        = 
| kentekengrootte = 
| gasheer         = {{vlagland|Spanje}}
| datums          = 12 – 25 Mei 2002
| nasies          = 16 (17 kwalifiseer)
| kampioen        = {{NZLruv}}
| naaswenner      = {{ENGruv}}
| derdeplek       = {{FRAruv}}
| wedstryde       = 32
| bywoning        = 
| drieë           = 
| toppuntebehaler = 
| meeste drieë    = 
| vorige          = [[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]]
| volgende        = [[Vrouerugbywêreldbeker 2006|2006]]
}}

Die '''Vrouerugbywêreldbeker 2002''' ([[Spaans]]: ''Copa Mundial de Rugby Femenina 2002'') is van 12 tot 25 Mei 2002 in [[Spanje]] beslis.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.irb.com/newsmedia/mediazone/pressrelease/newsid%3D2033145.html |title=Race on to host 2014 Women's Rugby World Cup |publisher=[[Wêreldrugby]] |date=27 Augustus 2009 |accessdate=2 Desember 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131202230504/http://www.irb.com/newsmedia/mediazone/pressrelease/newsid%3D2033145.html |archive-date=2 Desember 2013 |url-status=dead}}&lt;/ref&gt; Dit was die vierde [[vrouerugbywêreldbeker]]toernooi van die vierjaarlikse vrouerugbywêreldkampioenskap en die tweede wat deur die Internasionale Rugbyraad (IRR; nou [[Wêreldrugby]]) aangebied is.

Die organiseerders het ’n aantal nasionale [[rugby]]spanne uitgenooi om aan die toernooi deel te neem, waarvan 16 ingestem het: [[Wallaroos|Australië]], [[Duitse nasionale vrouerugbyspan|Duitsland]], [[Engelse nasionale vrouerugbyspan|Engeland]], [[Franse nasionale vrouerugbyspan|Frankryk]], [[Ierse nasionale vrouerugbyspan|Ierland]], [[Italiaanse nasionale vrouerugbyspan|Italië]], [[Japannese nasionale vrouerugbyspan|Japan]], [[Kanadese nasionale vrouerugbyspan|Kanada]], [[Kasakse nasionale vrouerugbyspan|Kasakstan]], [[Nederlandse nasionale vrouerugbyspan|Nederland]], [[Black Ferns|Nieu-Seeland]], [[Samoaanse nasionale vrouerugbyspan|Samoa]], [[Skotse nasionale vrouerugbyspan|Skotland]], [[Spaanse nasionale vrouerugbyspan|Spanien]], die [[Verenigde State se nasionale vrouerugbyspan|Verenigde State]] en [[Walliese nasionale vrouerugbyspan|Wallis]]. Tydens die Vrouerugbywêreldbeker 2002 is 32 wedstryde gespeel.

Nieu-Seeland het die eindstryd op die [[Olimpiese Stadion Lluís Companys]] in [[Barcelona]] teen Engeland met 19–9 gewen en sodoende sy tweede vrouerugbywêreldbekertitel ingepalm. Frankryk het in die derde en Kanada in die vierde plek geëindig.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://womensrugbyhistory.blogspot.com/2010/08/englands-world-falls-apart-in-final.html |title=England's world falls apart in final challenge |publisher=Women's Rugby History |author=Lison Kervin |date=27 Mei 2002 |accessdate=26 Junie 2025}}&lt;/ref&gt;

== Deelnemers ==
Die organiseerders het ’n aantal nasionale spanne uitgenooi om aan die toernooi deel te neem, waarvan 17 ingestem het. Voor die toernooi is ’n kwalifiseringswedstryd gehou om die aantal spanne op 16 te reduseer.

[[Lêer:2002 Rugby World Cup (women) participating nations.svg|duimnael|400px|Spanne wat aan die Vrouerugbywêreldbeker 2002 deelgeneem het:
{{sleutel|#f00|Gasvroue}}
{{sleutel|#880|Uitgenooi deur die IRR}}
{{sleutel|#0d0|Wenner van die kwalifisering}}
{{sleutel|#ff0|Versuim om te kwalifiseer}}
{{sleutel|#e0e0e0|Nie deelgeneem nie}}]]
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
!Span
!Kwalifiseringmetode
!Verskynings by eindstryde
!Laaste verskyning
!Vorige beste prestasie
!Groep
|-
|{{ESPruv}}
|'''Gasvroue'''
|Derde
|[[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]]
|Sesde plek &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1991|1991]])&lt;/small&gt;
|C
|-
|{{AUSruv}}
|rowspan=&quot;14&quot;|Uitgenooi
|Tweede
|[[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]]
|Vyfde plek &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]])&lt;/small&gt;
|A
|-
|{{GERruv}}
|Tweede
|[[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]]
|14de plek &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]])&lt;/small&gt;
|A
|-
|{{ENGruv}}
|Vierde
|[[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]]
|'''Kampioen''' &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]])&lt;/small&gt;
|C
|-
|{{FRAruv}}
|Vierde
|[[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]]
|Derde plek &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1991|1991]], [[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]])&lt;/small&gt;
|B
|-
|{{IRLruv}}
|Derde
|[[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]]
|Sewende plek &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]])&lt;/small&gt;
|D
|-
|{{ITAruv}}
|Derde
|[[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]]
|Agtste plek &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1991|1991]])&lt;/small&gt;
|C
|-
|{{CANruv}}
|Vierde
|[[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]]
|Vierde plek &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]])&lt;/small&gt;
|D
|-
|{{KAZruv}}
|Derde
|[[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]]
|Negende plek &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]], [[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]])&lt;/small&gt;
|B
|-
|{{NEDruv}}
|Derde
|[[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]]
|Sewende plek &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1991|1991]])&lt;/small&gt;
|B
|-
|{{NZLruv}}
|Derde
|[[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]]
|'''Kampioen''' &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]])&lt;/small&gt;
|A
|-
|{{SAMruv}}
|Eerste
|–
|Debuut
|D
|-
|{{SCOruv}}
|Derde
|[[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]]
|Vyfde plek &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]])&lt;/small&gt;
|D
|-
|{{USAruv}}
|Vierde
|[[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]]
|'''Kampioen''' &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1991|1991]])&lt;/small&gt;
|B
|-
|{{WALruv}}
|Vierde
|[[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]]
|Vierde plek &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]])&lt;/small&gt;
|A
|-
|{{JPNruv}}
|Kwalifisering
|Eerste
|–
|Debuut
|C
|}

== Stadions ==
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;font-size:85%&quot; width=&quot;auto&quot;
! Stad
! Stadion
! Kapasiteit
|-
| rowspan=&quot;2&quot; | [[Barcelona]]
| [[Camp Municipal de Rugby La Foixarda]]
| 800
|-
| [[Olimpiese Stadion Lluís Companys]]
| 55&amp;nbsp;926
|-
| [[Cornellà de Llobregat]]
| [[Estadi Municipal de Rugby]]
|
|-
| [[Girona]]
| [[Estadi de Palau]]
| 900
|-
| [[L’Hospitalet de Llobregat]]
| [[Estadio Municipal de Fútbol de L’Hospitalet]]
| 6&amp;nbsp;740
|-
| [[Sant Boi de Llobregat]]
| [[Estadi Baldiri Aleu]]
| 4&amp;nbsp;000
|-
| [[Zaragoza]]
| [[Centro Deportivo Municipal Velodromo]]
| 2&amp;nbsp;000
|}

== Formaat ==
Die Vrouerugbywêreldbeker 2002 is oor 13 dae tussen 16 verskillende spanne oor 40 wedstryde beslis. Dit het op 12 Mei 2002 op die Estadi Municipal de Rugby in Cornellà de Llobregat met die openingswedstryd tussen die gasvroue Spamje en Japan afgeskop. Die toernooi het geëindig op 25 Mei op die Olimpiese Stadion Lluís Companys in Barcelona met die eindstryd tussen Engeland en Nieu-Seeland, waartydens die Black Ferns die trofee verdedig het.

=== Kalender ===
Die volgende tabel dui die Vrouerugbywêreldbeker 2002 se daaglikse program aan. ’n Pers blokkie dui op wedstryde tydens die groepfase, ’n siaan blokkie op uitspeelwedstryde, ’n groen blokkie op uitklopwedstryde, ’n blou blokkie op die bronseindstryd en ’n geel blokkie op die eindstryd.

{| class=&quot;toptextcells&quot;
|
{| class=&quot;wikitable center&quot; style=&quot;font-size:95%; text-align:center;&quot;
|+ Aantal daaglikse wedstryde tydens die toernooi
|-
! scope=col|Groepfase&lt;br /&gt;Mei
! scope=col|So&lt;br /&gt;12
! scope=col|Ma&lt;br /&gt;13
! scope=col|Di&lt;br /&gt;14
! scope=col|Wo&lt;br /&gt;15
! scope=col|Do&lt;br /&gt;16
! scope=col|Vr&lt;br /&gt;17
! scope=col|Sa&lt;br /&gt;18
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;|Groep A
&lt;!-- 12 --&gt;|
&lt;!-- 13 --&gt;|style=&quot;background:#C364F3;&quot;| 2
&lt;!-- 14 --&gt;|
&lt;!-- 15 --&gt;|
&lt;!-- 16 --&gt;|
&lt;!-- 17 --&gt;|style=&quot;background:#C364F3;&quot;| 1
&lt;!-- 18 --&gt;|style=&quot;background:#C364F3;&quot;| 1
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;|Groep B
&lt;!-- 12 --&gt;|
&lt;!-- 13 --&gt;|style=&quot;background:#C364F3;&quot;| 2
&lt;!-- 14 --&gt;|
&lt;!-- 15 --&gt;|
&lt;!-- 16 --&gt;|
&lt;!-- 17 --&gt;|style=&quot;background:#C364F3;&quot;| 1
&lt;!-- 18 --&gt;|style=&quot;background:#C364F3;&quot;| 1
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;|Groep C
&lt;!-- 12 --&gt;|style=&quot;background:#C364F3;&quot;| 1
&lt;!-- 13 --&gt;|style=&quot;background:#C364F3;&quot;| 1
&lt;!-- 14 --&gt;|
&lt;!-- 15 --&gt;|
&lt;!-- 16 --&gt;|
&lt;!-- 17 --&gt;|style=&quot;background:#C364F3;&quot;| 1
&lt;!-- 18 --&gt;|style=&quot;background:#C364F3;&quot;| 1
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;|Groep D
&lt;!-- 12 --&gt;|
&lt;!-- 13 --&gt;|style=&quot;background:#C364F3;&quot;| 2
&lt;!-- 14 --&gt;|
&lt;!-- 15 --&gt;|
&lt;!-- 16 --&gt;|
&lt;!-- 17 --&gt;|style=&quot;background:#C364F3;&quot;| 1
&lt;!-- 18 --&gt;|style=&quot;background:#C364F3;&quot;| 1
|-
! scope=col|Uitspeelwedstryde&lt;br /&gt;Mei
! scope=col|So&lt;br /&gt;19
! scope=col|Ma&lt;br /&gt;20
! scope=col|Di&lt;br /&gt;21
! scope=col|Wo&lt;br /&gt;22
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;|Uitspeelwedstryde
&lt;!-- 19 --&gt;|
&lt;!-- 20 --&gt;|style=&quot;background:#7DF9FF;&quot;| 4
&lt;!-- 21 --&gt;|style=&quot;background:#7DF9FF;&quot;| 4
&lt;!-- 22 --&gt;|
|-
! scope=col|Uitklopwedstryde&lt;br /&gt;Mai
! scope=col|Do&lt;br /&gt;23
! scope=col|Vr&lt;br /&gt;24
! colspan=&quot;3&quot; scope=col|Sa&lt;br /&gt;25
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;|Uitklopwedstryde
&lt;!-- 23 --&gt;|
&lt;!-- 24 --&gt;|style=&quot;background:#00cc33;&quot;| 4
&lt;!-- 25 --&gt;|style=&quot;background:#00cc33;&quot;| 3
&lt;!-- 25 --&gt;|style=&quot;background:#3399FF;&quot;| '''1'''
&lt;!-- 25 --&gt;|style=&quot;background:#ffcc00| '''1'''
|}
|
{|
! colspan=2| '''Verklaring'''
|-
| {{sleutel|#c364f3|Groepwedstryde}}
|-
| {{sleutel|#7DF9FF|Uitspeelwedstryde}}
|-
| {{sleutel|#00cc33|Uitklopwedstryde}}
|-
| {{sleutel|#3399ff|Bronseindstryd}}
|-
| {{sleutel|#ffcc00|Eindstryd}}
|}
|}

=== Groepe ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
! style=&quot;width:25%&quot;|[[#Groep A|Groep A]]
! style=&quot;width:25%&quot;|[[#Groep B|Groep B]]
! style=&quot;width:25%&quot;|[[#Groep C|Groep C]]
! style=&quot;width:25%&quot;|[[#Groep D|Groep D]]
|-
|
{{AUSruv}}&lt;br /&gt;
{{GERruv}}&lt;br /&gt;
{{NZLruv}}&lt;br /&gt;
{{WALruv}}
|
{{FRAruv}}&lt;br /&gt;
{{KAZruv}}&lt;br /&gt;
{{NEDruv}}&lt;br /&gt;
{{USAruv}}
|
{{ENGruv}}&lt;br /&gt;
{{ITAruv}}&lt;br /&gt;
{{JPNruv}}&lt;br /&gt;
{{ESPruv}}
|
{{IRLruv}}&lt;br /&gt;
{{CANruv}}&lt;br /&gt;
{{SAMruv}}&lt;br /&gt;
{{SCOruv}}
|}

=== Groep- en uitkloprondte ===
Die vierde Vrouerugbywêreldbekertoernooi is deur 16 nasionale vrouerugbyspanne beslis. Daar is slegs een kwalifiseringswedstryd voor die toernooi gehou, aangesien die deelnemende spanne deur die organiseerders genooi is. Vir die groepfase is die 16 deelnemende spanne, volgens hul plek, in vier groepe van vier elk verdeel; elke span het twee wedstryde in die groepfase gespeel. Twee punte is vir ’n oorwinning toegeken, een vir ’n gelykop en geen punte vir ’n nederlaag.

Klassifisering binne elke groep was gegrond op die volgende puntestelsel:
* Twee wedstrydpunte vir ’n oorwinning;
* Een vir ’n gelykop;
* geen vir ’n nederlaag.

In die groepfase se eerste rondte het die beste en swakste geplaaste asook die twee middelgeplaaste spanne mekaar ontmoet. Ná die eerste rondte is die spanne opnuut geplaas met die eerste rondte se twee wenners en verloorders wat in die tweede rondte mekaar kruisgewys ontmoet het. Vir die eerste rondte se wenners was dit die kwarteindrondte van die uitklopfase, terwyl dit vir die verloorders gelyktydig ’n uitspeelwedstryd was. Aan die einde van die groepfase is die spanne gerangskik van die eerste na die vierde posisie, gegrond op versamelde wedstrydpunte, met die beste span van elke groep wat na die uitklopfase deurgedring het, terwyl die naaswenners aan die uitspeelwedstryde om die vyfde plek deelgeneem het, die derde geplaaste spane om die negende plek en die laaste spanne om die 13. plek.

== Wedstryde ==
=== Beker (Plekke 1–4) ===
{{Wedstrydskema laaste 16
| RD1 = Agtste eindrondte
| RD2 = Kwarteindrondte
| RD3 = Halfeindrondte
| RD4 = Eindrondte
| RD1-header01 = 13 Mei – Groep A
| RD1-team01 = {{GERruv}}
| RD1-score01 = 0
| RD1-team02 = '''{{NZLruv}}'''
| RD1-score02 = '''117'''
| RD1-header02 = 13 Mei – Groep A
| RD1-team03 = '''{{AUSruv}}'''
| RD1-score03 = '''30'''
| RD1-team04 = {{WALruv}}
| RD1-score04 = 0
| RD1-header03 = 13 Mei – Groep B
| RD1-team05 = '''{{USAruv}}'''
| RD1-score05 = '''87'''
| RD1-team06 = {{NEDruv}}
| RD1-score06 = 0
| RD1-header04 = 13 Mei – Groep B
| RD1-team07 = '''{{FRAruv}}'''
| RD1-score07 = '''31'''
| RD1-team08 = {{KAZruv}}
| RD1-score08 = 12
| RD1-header05 = 13 Mei – Groep C
| RD1-team09 = '''{{ENGruv}}'''
| RD1-score09 = '''63'''
| RD1-team10 = {{ITAruv}}
| RD1-score10 = 9
| RD1-header06 = 13 Mei – Groep C
| RD1-team11 = '''{{ESPruv}}'''
| RD1-score11 = '''62'''
| RD1-team12 = {{JPNruv}}
| RD1-score12 = 0
| RD1-header07 = 13 Mei – Groep D
| RD1-team13 = '''{{CANruv}}'''
| RD1-score13 = '''57'''
| RD1-team14 = {{IRLruv}}
| RD1-score14 = 0
| RD1-header08 = 13 Mei – Groep D
| RD1-team15 = '''{{SCOruv}}'''
| RD1-score15 = '''13'''
| RD1-team16 = {{SAMruv}}
| RD1-score16 = 3
| RD2-header-01 = 17 Mei – Groep A
| RD2-team01  = '''{{NZLruv}}'''
| RD2-score01 = '''36'''
| RD2-team02 = {{AUSruv}}
| RD2-score02 = 3
| RD2-header-02 = 17 Mei – Groep B
| RD2-team03 = {{USAruv}}
| RD2-score03 = 9
| RD2-team04 = '''{{FRAruv}}'''
| RD2-score04 = '''21'''
| RD2-header-03 = 17 Mei – Groep C
| RD2-team05 = '''{{ENGruv}}'''
| RD2-score05 = '''13'''
| RD2-team06 = {{ESPruv}}
| RD2-score06 = 5
| RD2-header-04 = 17 Mei – Groep D
| RD2-team07 = '''{{CANruv}}'''
| RD2-score07 = '''11'''
| RD2-team08 = {{SCOruv}}
| RD2-score08 = 0
| RD3-header-01 = 20 Mei – Halfeindrondte
| RD3-team01 = '''{{NZLruv}}'''
| RD3-score01 = '''30'''
| RD3-team02 = {{FRAruv}}
| RD3-score02 = 0
| RD3-header-02 = 20 Mei – Halfeindrondte
| RD3-team03 = '''{{ENGruv}}'''
| RD3-score03 = '''53'''
| RD3-team04 = {{CANruv}}
| RD3-score04 = 10
| RD4-header-01 = 25 Mei – Eindstryd
| RD4-team01 = '''{{NZLruv}}'''
| RD4-score01 = '''19'''
| RD4-team02 = {{ENGruv}}
| RD4-score02 = 9
| RD4-header-02 = 25 Mei – Bronseindstryd
| RD4-team03 = '''{{FRAruv}}'''
| RD4-score03 = '''41'''
| RD4-team04 = {{CANruv}}
| RD4-score04 = 7
}}

=== Plekke 5–8 ===
{{Tabel Beker 4 – met derde plek
| RD1 = Halfeindrondte
| RD2 = Eindrondte
| RD1-hofie01   = 20 Mei
| RD1-span01    = '''{{AUSruv}}'''
| RD1-telling01 = '''17'''
| RD1-span02    = {{USAruv}}
| RD1-telling02 = 5
| RD1-hofie02   = 20 Mei
| RD1-span03    = {{ESPruv}}
| RD1-telling03 = 16
| RD1-span04    = '''{{SCOruv}}'''
| RD1-telling04 = '''23'''
| RD2-hofie01   = 25 Mei – Vyfde plek
| RD2-span01    = '''{{AUSruv}}'''
| RD2-telling01 = '''30'''
| RD2-span02    = {{SCOruv}}
| RD2-telling02 = 0
| RD2-hofie02   = 25 Mei – Sewende plek
| RD2-span03    = '''{{USAruv}}'''
| RD2-telling03 = '''23'''
| RD2-span04    = {{ESPruv}}
| RD2-telling04 = 5
}}

=== Plekke 9–16 ===
{{Wedstrydskema laatste 8
| RD1 = Kwarteindrondte
| RD2 = Halfeindrondte
| RD3 = Eindrondte
| RD1-header01 = 18 Mei – Groep A
| RD1-team01 = {{GERruv}}
| RD1-score01 = 0
| RD1-team02 = '''{{WALruv}}'''
| RD1-score02 = '''77'''
| RD1-header02 = 18 Mei – Groep C
| RD1-team03 = '''{{ITAruv}}'''
| RD1-score03 = '''30'''
| RD1-team04 = {{JPNruv}}
| RD1-score04 = 3
| RD1-header03 = 18 Mei – Groep D
| RD1-team05 = {{IRLruv}}
| RD1-score05 = 0
| RD1-team06 = '''{{SAMruv}}'''
| RD1-score06 = '''22'''
| RD1-header04 = 18 Mei – Groep B
| RD1-team07 = {{NEDruv}}
| RD1-score07 = 10
| RD1-team08 = '''{{KAZruv}}'''
| RD1-score08 = '''37'''
| RD2-header01 = 20 Mei
| RD2-team01 = '''{{WALruv}}'''
| RD2-score01 = '''35'''
| RD2-team02 = {{ITAruv}}
| RD2-score02 = 3
| RD2-header02 = 20 Mei
| RD2-team03 = '''{{SAMruv}}'''
| RD2-score03 = '''14'''
| RD2-team04 = {{KAZruv}}
| RD2-score04 = 3
| RD3-header01 = 24 Mei – Negende plek
| RD3-team01 = {{WALruv}}
| RD3-score01 = 14
| RD3-team02 = '''{{SAMruv}}'''
| RD3-score02 = '''17'''
| RD3-header02 = 24 Mei – Elfde plek
| RD3-team03 = {{ITAruv}}
| RD3-score03 = 3
| RD3-team04 = '''{{KAZruv}}'''
| RD3-score04 = '''20'''
}}

=== Plekke 13–16 ===
{{Tabel Beker 4 – met derde plek
| RD1 = Halfeindrondte
| RD2 = Eindrondte
| RD1-hofie01   = 20 Mei
| RD1-span01    = {{GERruv}}
| RD1-telling01 = 0
| RD1-span02    = '''{{IRLruv}}'''
| RD1-telling02 = '''18'''
| RD1-hofie02   = 20 Mei
| RD1-span03    = '''{{JPNruv}}'''
| RD1-telling03 = '''37'''
| RD1-span04    = {{NEDruv}}
| RD1-telling04 = 3
| RD2-hofie01   = 24 Mei – 13de plek
| RD2-span01    = {{IRLruv}}
| RD2-telling01 = 0
| RD2-span02    = '''{{JPNruv}}'''
| RD2-telling02 = '''18'''
| RD2-hofie02   = 24 Mei – 15de plek
| RD2-span03    = {{GERruv}}
| RD2-telling03 = 19
| RD2-span04    = '''{{NEDruv}}'''
| RD2-telling04 = '''20'''
}}

{| class=&quot;infobox bordered&quot;
| style=&quot;background:#cfc;&quot;|Kwalifiseer vir die Beker.
|-
| style=&quot;background:#ffc;&quot;|Kwalifiseer vir die uitspeelwedstryde.
|}
Die wedstryde is in drie fases opgedeel, naamlik die groepfase, die Beker en die uitspeelwedstryde.

=== Groepfase ===
16 spanne het aan die groepfase deelgeneem. Die twee beste spanne in elke groep het na die Beker deurgedring, terwyl die twee ander spanne aan die uitspeelwedstryde deelgeneem het.

==== Groep A ====
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align: center;&quot;
!width=165|Span
!width=25|{{Afkorting|S|Wedstryde gespeel}}
!width=25|{{Afkorting|W|Wedstryde gewen}}
!width=25|{{Afkorting|G|Gelykop}}
!width=25|{{Afkorting|V|Wedstryde verloor}}
!width=25|{{Afkorting|P&amp;nbsp;v|Punte vir}}
!width=25|{{Afkorting|P&amp;nbsp;t|Punte teen}}
!width=25|{{Afkorting|+/−|Punteverskil}}
!width=25|{{Afkorting|P|Punte}}
|- bgcolor=#ccffcc
|align=left|{{NZLruv}}
|2||2||0||0||153||3||+150||'''6'''
|- bgcolor=#ccffcc
|align=left|{{AUSruv}}
|2||1||0||1||33||36||−3||'''4'''
|- bgcolor=#ffffcc
|align=left|{{WALruv}}
|2||1||0||1||77||30||+47||'''4'''
|- bgcolor=#ffffcc
|align=left|{{GERruv}}
|2||0||0||2||0||194||–194||'''2'''
|}

{{rugbywedstryd
|datum = 13 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{GERruv-r}}
|telling = 0–117
|rapport = 
|weg = {{NZLruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadi Municipal de Rugby]], [[Cornellà de Llobregat]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 13 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{AUSruv-r}}
|telling = 30–0
|rapport = 
|weg = {{WALruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadi Baldiri Aleu]], [[Sant Boi de Llobregat]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 17 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{GERruv-r}}
|telling = 0–75
|rapport = 
|weg = {{WALruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadi De Palau]], [[Girona]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 18 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{AUSruv-r}}
|telling = 3–36
|rapport = 
|weg = {{NZLruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadi Municipal de Rugby]], [[Cornellà de Llobregat]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== Groep B ====
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align: center;&quot;
!width=165|Span
!width=25|{{Afkorting|S|Wedstryde gespeel}}
!width=25|{{Afkorting|W|Wedstryde gewen}}
!width=25|{{Afkorting|G|Gelykop}}
!width=25|{{Afkorting|V|Wedstryde verloor}}
!width=25|{{Afkorting|P&amp;nbsp;v|Punte vir}}
!width=25|{{Afkorting|P&amp;nbsp;t|Punte teen}}
!width=25|{{Afkorting|+/−|Punteverskil}}
!width=25|{{Afkorting|P|Punte}}
|- bgcolor=#ccffcc
|align=left|{{FRAruv}}
|2||2||0||0||52||21||+31||'''6'''
|- bgcolor=#ccffcc
|align=left|{{USAruv}}
|2||1||0||1||96||21||+75||'''4'''
|- bgcolor=#ffffcc
|align=left|{{KAZruv}}
|2||1||0||1||49||41||+8||'''4'''
|- bgcolor=#ffffcc
|align=left|{{NEDruv}}
|2||0||0||2||10||124||–114||'''2'''
|}

{{rugbywedstryd
|datum = 13 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{USAruv-r}}
|telling = 87–0
|rapport = 
|weg = {{NEDruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadi Baldiri Aleu]], [[Sant Boi de Llobregat]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 13 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{FRAruv-r}}
|telling = 31–12
|rapport = 
|weg = {{KAZruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadi Baldiri Aleu]], [[Sant Boi de Llobregat]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 17 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{NEDruv-r}}
|telling = 10–37
|rapport = 
|weg = {{KAZruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadi De Palau]], [[Girona]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 18 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{FRAruv-r}}
|telling = 21–9
|rapport = 
|weg = {{USAruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadi De Palau]], [[Girona]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== Groep C ====
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align: center;&quot;
!width=165|Span
!width=25|{{Afkorting|S|Wedstryde gespeel}}
!width=25|{{Afkorting|W|Wedstryde gewen}}
!width=25|{{Afkorting|G|Gelykop}}
!width=25|{{Afkorting|V|Wedstryde verloor}}
!width=25|{{Afkorting|P&amp;nbsp;v|Punte vir}}
!width=25|{{Afkorting|P&amp;nbsp;t|Punte teen}}
!width=25|{{Afkorting|+/−|Punteverskil}}
!width=25|{{Afkorting|P|Punte}}
|- bgcolor=#ccffcc
|align=left|{{ENGruv}}
|2||2||0||0||76||14||+62||'''6'''
|- bgcolor=#ccffcc
|align=left|{{ESPruv}}
|2||1||0||1||67||13||+54||'''4'''
|- bgcolor=#ffffcc
|align=left|{{ITAruv}}
|2||1||0||1||39||66||–27||'''4'''
|- bgcolor=#ffffcc
|align=left|{{JPNruv}}
|2||0||0||2||3||92||–89||'''2'''
|}

{{rugbywedstryd
|datum = 12 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{ESPruv-r}}
|telling = 62–0
|rapport = 
|weg = {{JPNruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadi Municipal de Rugby]], [[Cornellà de Llobregat]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 13 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{ENGruv-r}}
|telling = 63–9
|rapport = 
|weg = {{ITAruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadi Municipal de Rugby]], [[Cornellà de Llobregat]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 17 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{ITAruv-r}}
|telling = 30–3
|rapport = 
|weg = {{JPNruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadi Baldiri Aleu]], [[Sant Boi de Llobregat]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 18 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{ESPruv-r}}
|telling = 5–13
|rapport = 
|weg = {{ENGruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadi Municipal de Rugby]], [[Cornellà de Llobregat]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== Groep D ====
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align: center;&quot;
!width=165|Span
!width=25|{{Afkorting|S|Wedstryde gespeel}}
!width=25|{{Afkorting|W|Wedstryde gewen}}
!width=25|{{Afkorting|G|Gelykop}}
!width=25|{{Afkorting|V|Wedstryde verloor}}
!width=25|{{Afkorting|P&amp;nbsp;v|Punte vir}}
!width=25|{{Afkorting|P&amp;nbsp;t|Punte teen}}
!width=25|{{Afkorting|+/−|Punteverskil}}
!width=25|{{Afkorting|P|Punte}}
|- bgcolor=#ccffcc
|align=left|{{CANruv}}
|2||2||0||0||68||0||+68||'''6'''
|- bgcolor=#ccffcc
|align=left|{{SCOruv}}
|2||1||0||1||13||14||–1||'''4'''
|- bgcolor=#ffffcc
|align=left|{{SAMruv}}
|2||1||0||1||25||13||+12||'''4'''
|- bgcolor=#ffffcc
|align=left|{{IRLruv}}
|2||0||0||2||0||79||–79||'''2'''
|}

{{rugbywedstryd
|datum = 13 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{CANruv-r}}
|telling = 57–0
|rapport = 
|weg = {{IRLruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadi De Palau]], [[Girona]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 13 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{SCOruv-r}}
|telling = 13–3
|rapport = 
|weg = {{SAMruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadi De Palau]], [[Girona]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 17 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{IRLruv-r}}
|telling = 0–22
|rapport = 
|weg = {{SAMruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadi Baldiri Aleu]], [[Sant Boi de Llobregat]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 18 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{CANruv-r}}
|telling = 11–0
|rapport = 
|weg = {{SCOruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadi De Palau]], [[Girona]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

=== Uitspeelwedstryde ===
==== 13de–16de plek ====
{{rugbywedstryd
|datum = 20 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{GERruv-r}}
|telling = 0–18
|rapport = 
|weg = {{IRLruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadi De Palau]], [[Girona]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 20 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{JPNruv-r}}
|telling = 37–3
|rapport = 
|weg = {{NEDruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadi De Palau]], [[Girona]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== 9de–12de plek ====
{{rugbywedstryd
|datum = 20 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{WALruv-r}}
|telling = 35–3
|rapport = 
|weg = {{ITAruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadi Baldiri Aleu]], [[Sant Boi de Llobregat]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 20 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{SAMruv-r}}
|telling = 9–5
|rapport = 
|weg = {{KAZruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadi De Palau]], [[Girona]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== 5de–8ste plek ====
{{rugbywedstryd
|datum = 21 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{AUSruv-r}}
|telling = 17–5
|rapport = 
|weg = {{USAruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadi De Palau]], [[Girona]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 21 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{ESPruv-r}}
|telling = 16–23
|rapport = 
|weg = {{SCOruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadi Municipal de Rugby]], [[Cornellà de Llobregat]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== Halfeindrondte ====
{{rugbywedstryd
|datum = 21 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{NZLruv-r}}
|telling = 30–0
|rapport = 
|weg = {{FRAruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadi Municipal de Rugby]], [[Cornellà de Llobregat]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 21 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{CANruv-r}}
|telling = 10–53
|rapport = 
|weg = {{ENGruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadi De Palau]], [[Girona]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

=== Uitkloprondte ===
==== 15de/16de plek ====
{{rugbywedstryd
|datum = 24 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{GERruv-r}}
|telling = 19–20
|rapport = 
|weg = {{NEDruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Centro Deportivo Municipal Velodromo]], [[Zaragoza]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== 13de/14de plek ====
{{rugbywedstryd
|datum = 24 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{IRLruv-r}}
|telling = 23–3
|rapport = 
|weg = {{JPNruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadio Municipal de Fútbol de L’Hospitalet]], [[Barcelona]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== 11de/12de plek ====
{{rugbywedstryd
|datum = 24 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{ITAruv-r}}
|telling = 3–20
|rapport = 
|weg = {{KAZruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadi Baldiri Aleu]], [[Sant Boi de Llobregat]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== 9de/10de plek ====
{{rugbywedstryd
|datum = 24 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{WALruv-r}}
|telling = 14–17
|rapport = 
|weg = {{SAMruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadi Baldiri Aleu]], [[Sant Boi de Llobregat]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== 7de/8ste plek ====
{{rugbywedstryd
|datum = 25 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{ESPruv-r}}
|telling = 5–23
|rapport = 
|weg = {{USAruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Camp Municipal de Rugby La Foixarda]], [[Barcelona]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== 5de/6de plek ====
{{rugbywedstryd
|datum = 25 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{AUSruv-r}}
|telling = 30–0
|rapport = 
|weg = {{SCOruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadio Municipal de Fútbol de L’Hospitalet]], [[Barcelona]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== 3de/4de plek ====
{{rugbywedstryd
|datum = 25 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{FRAruv-r}}
|telling = 41–7
|rapport = 
|weg = {{CANruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Olimpiese Stadion Lluís Companys]], [[Barcelona]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== Eindstryd ====
{{rugbywedstryd
|datum = 25 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{ENGruv-r}}
|telling = 9–19
|rapport = 
|weg = {{NZLruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Olimpiese Stadion Lluís Companys]], [[Barcelona]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

&lt;br /&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align: center; margin: 0 auto;&quot;
!Vrouerugbywêreldkampioen 2002
|-
|align=center|'''{{NZLruv}}'''
|}

== Statistiek ==
=== Finale puntestand ===
Hierdie tabel toon die finale puntestand van al 16 deelnemende nasionale vrouerugbyspanne in die Vrouerugbywêreldbeker 2002.

[[Lêer:2002 Rugby World Cup (women) results.svg|duimnael|400px|Uitslag van die Vrouerugbywêreldbeker 2002:
{{columns-list|2|
{{sleutel|#fd0|Kampioen}}
{{sleutel|#880|Naaswenner}}
{{sleutel|#c96|Derde plek}}
{{sleutel|#07f|Vierde plek}}
{{sleutel|#0cf|Vyfde plek}}
{{sleutel|#aef|Sesde plek}}
{{sleutel|#0d0|Sewende en agtste plek}}
{{sleutel|#f00|Negende en tiende plek}}
{{sleutel|#f88|Elfde en twaalfde plek}}
{{sleutel|#fdd|13de tot 16de plek}}
{{sleutel|#e0e0e0|Nie deelgeneem nie}}}}]]
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
!width=25|Rang
!width=165|Span
!width=25|{{Afkorting|S|Wedstryde gespeel}}
!width=25|{{Afkorting|W|Wedstryde gewen}}
!width=25|{{Afkorting|G|Gelykop}}
!width=25|{{Afkorting|V|Wedstryde verloor}}
!width=25|{{Afkorting|P|Punte}}
|- style=&quot;background:#fd0&quot;
| 1 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{NZLruv}} || 4 || 4 || 0 || 0 || 202
|- style=&quot;background:#880;&quot;
| 2 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{ENGruv}} || 4 || 3 || 0 || 1 || 138
|- style=&quot;background:#c96;&quot;
| 3 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{FRAruv}} || 4 || 3 || 0 || 1 || 93
|- style=&quot;background:#07f;&quot;
| 4 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{CANruv}} || 4 || 2 || 0 || 2 || 85
|-
| 5 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{AUSruv}} || 4 || 2 || 0 || 2 || 63
|-
| 6 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{SCOruv}} || 4 || 2 || 0 || 2 || 41
|-
| 7 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{USAruv}} || 4 || 3 || 0 || 1 || 137
|-
| 8 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{ESPruv}} || 4 || 1 || 0 || 3 || 83
|-
| 9 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{SAMruv}} || 4 || 3 || 0 || 1 || 56
|-
| 10 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{WALruv}} || 4 || 2 || 0 || 2 || 126
|-
| 11 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{KAZruv}} || 4 || 2 || 0 || 2 || 72
|-
| 12 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{ITAruv}} || 4 || 1 || 0 || 3 || 45
|-
| 13 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{JPNruv}} || 4 || 2 || 0 || 2 || 58
|-
| 14 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{IRLruv}} || 4 || 1 || 0 || 3 || 18
|-
| 15 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{NEDruv}} || 4 || 1 || 0 || 3 || 33
|-
| 16 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{GERruv}} || 4 || 0 || 0 || 4 || 19
|}

== Sien ook ==
{{Portaal|Rugby|Ru ball.svg}}

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Eksterne skakels ==
{{CommonsKategorie|2002 Rugby World Cup (Women)|Vrouerugbywêreldbeker 2002}}
* {{en}} [https://www.rugbyworldcup.com/2025/en/past-tournaments/2002 Amptelike Vrouerugbywêreldbekerwebwerf]

{{Navigasie Vrouerugbywêreldbeker}}
{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Vrouerugbywereldbeker 2002}}
[[Kategorie:Geskiedenis van Spanje]]
[[Kategorie:Rugby in Spanje]]
[[Kategorie:Vrouerugbywêreldbeker|2002]]
[[Kategorie:Sport in 2002]]</text>
      <sha1>fc9ywtt3nvblz6jd2ctd266quscdts4</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816427</id>
      <parentid>2816418</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T18:15:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>SpesBona</username>
        <id>2720</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>+ Kenteken &amp; Kategorie</comment>
      <origin>2816427</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="31215" sha1="gzgy0z1j4olm6jp5r7bax27sb02mcds" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Rugbywêreldbeker
| kenteken        = Vrouerugbywêreldbeker 2002.webp
| kentekengrootte = 
| gasheer         = {{vlagland|Spanje}}
| datums          = 12 – 25 Mei 2002
| nasies          = 16 (17 kwalifiseer)
| kampioen        = {{NZLruv}}
| naaswenner      = {{ENGruv}}
| derdeplek       = {{FRAruv}}
| wedstryde       = 32
| bywoning        = 
| drieë           = 
| toppuntebehaler = 
| meeste drieë    = 
| vorige          = [[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]]
| volgende        = [[Vrouerugbywêreldbeker 2006|2006]]
}}

Die '''Vrouerugbywêreldbeker 2002''' ([[Spaans]]: ''Copa Mundial de Rugby Femenina 2002'') is van 12 tot 25 Mei 2002 in [[Spanje]] beslis.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.irb.com/newsmedia/mediazone/pressrelease/newsid%3D2033145.html |title=Race on to host 2014 Women's Rugby World Cup |publisher=[[Wêreldrugby]] |date=27 Augustus 2009 |accessdate=2 Desember 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131202230504/http://www.irb.com/newsmedia/mediazone/pressrelease/newsid%3D2033145.html |archive-date=2 Desember 2013 |url-status=dead}}&lt;/ref&gt; Dit was die vierde [[vrouerugbywêreldbeker]]toernooi van die vierjaarlikse vrouerugbywêreldkampioenskap en die tweede wat deur die Internasionale Rugbyraad (IRR; nou [[Wêreldrugby]]) aangebied is.

Die organiseerders het ’n aantal nasionale vroue[[rugby]]spanne uitgenooi om aan die toernooi deel te neem, waarvan 16 ingestem het: [[Wallaroos|Australië]], [[Duitse nasionale vrouerugbyspan|Duitsland]], [[Engelse nasionale vrouerugbyspan|Engeland]], [[Franse nasionale vrouerugbyspan|Frankryk]], [[Ierse nasionale vrouerugbyspan|Ierland]], [[Italiaanse nasionale vrouerugbyspan|Italië]], [[Japannese nasionale vrouerugbyspan|Japan]], [[Kanadese nasionale vrouerugbyspan|Kanada]], [[Kasakse nasionale vrouerugbyspan|Kasakstan]], [[Nederlandse nasionale vrouerugbyspan|Nederland]], [[Black Ferns|Nieu-Seeland]], [[Samoaanse nasionale vrouerugbyspan|Samoa]], [[Skotse nasionale vrouerugbyspan|Skotland]], [[Spaanse nasionale vrouerugbyspan|Spanien]], die [[Verenigde State se nasionale vrouerugbyspan|Verenigde State]] en [[Walliese nasionale vrouerugbyspan|Wallis]]. Tydens die Vrouerugbywêreldbeker 2002 is 32 wedstryde gespeel.

Nieu-Seeland het die eindstryd op die [[Olimpiese Stadion Lluís Companys]] in [[Barcelona]] teen Engeland met 19–9 gewen en sodoende sy tweede vrouerugbywêreldbekertitel ingepalm. Frankryk het in die derde en Kanada in die vierde plek geëindig.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=https://womensrugbyhistory.blogspot.com/2010/08/englands-world-falls-apart-in-final.html |title=England's world falls apart in final challenge |publisher=Women's Rugby History |author=Lison Kervin |date=27 Mei 2002 |accessdate=26 Junie 2025}}&lt;/ref&gt;

== Deelnemers ==
Die organiseerders het ’n aantal nasionale spanne uitgenooi om aan die toernooi deel te neem, waarvan 17 ingestem het. Voor die toernooi is ’n kwalifiseringswedstryd gehou om die aantal spanne op 16 te reduseer.

[[Lêer:2002 Rugby World Cup (women) participating nations.svg|duimnael|400px|Spanne wat aan die Vrouerugbywêreldbeker 2002 deelgeneem het:
{{sleutel|#f00|Gasvroue}}
{{sleutel|#880|Uitgenooi deur die IRR}}
{{sleutel|#0d0|Wenner van die kwalifisering}}
{{sleutel|#ff0|Versuim om te kwalifiseer}}
{{sleutel|#e0e0e0|Nie deelgeneem nie}}]]
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
!Span
!Kwalifiseringmetode
!Verskynings by eindstryde
!Laaste verskyning
!Vorige beste prestasie
!Groep
|-
|{{ESPruv}}
|'''Gasvroue'''
|Derde
|[[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]]
|Sesde plek &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1991|1991]])&lt;/small&gt;
|C
|-
|{{AUSruv}}
|rowspan=&quot;14&quot;|Uitgenooi
|Tweede
|[[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]]
|Vyfde plek &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]])&lt;/small&gt;
|A
|-
|{{GERruv}}
|Tweede
|[[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]]
|14de plek &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]])&lt;/small&gt;
|A
|-
|{{ENGruv}}
|Vierde
|[[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]]
|'''Kampioen''' &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]])&lt;/small&gt;
|C
|-
|{{FRAruv}}
|Vierde
|[[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]]
|Derde plek &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1991|1991]], [[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]])&lt;/small&gt;
|B
|-
|{{IRLruv}}
|Derde
|[[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]]
|Sewende plek &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]])&lt;/small&gt;
|D
|-
|{{ITAruv}}
|Derde
|[[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]]
|Agtste plek &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1991|1991]])&lt;/small&gt;
|C
|-
|{{CANruv}}
|Vierde
|[[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]]
|Vierde plek &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]])&lt;/small&gt;
|D
|-
|{{KAZruv}}
|Derde
|[[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]]
|Negende plek &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]], [[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]])&lt;/small&gt;
|B
|-
|{{NEDruv}}
|Derde
|[[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]]
|Sewende plek &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1991|1991]])&lt;/small&gt;
|B
|-
|{{NZLruv}}
|Derde
|[[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]]
|'''Kampioen''' &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]])&lt;/small&gt;
|A
|-
|{{SAMruv}}
|Eerste
|–
|Debuut
|D
|-
|{{SCOruv}}
|Derde
|[[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]]
|Vyfde plek &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]])&lt;/small&gt;
|D
|-
|{{USAruv}}
|Vierde
|[[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]]
|'''Kampioen''' &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1991|1991]])&lt;/small&gt;
|B
|-
|{{WALruv}}
|Vierde
|[[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]]
|Vierde plek &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]])&lt;/small&gt;
|A
|-
|{{JPNruv}}
|Kwalifisering
|Eerste
|–
|Debuut
|C
|}

== Stadions ==
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;font-size:85%&quot; width=&quot;auto&quot;
! Stad
! Stadion
! Kapasiteit
|-
| rowspan=&quot;2&quot; | [[Barcelona]]
| [[Camp Municipal de Rugby La Foixarda]]
| 800
|-
| [[Olimpiese Stadion Lluís Companys]]
| 55&amp;nbsp;926
|-
| [[Cornellà de Llobregat]]
| [[Estadi Municipal de Rugby]]
|
|-
| [[Girona]]
| [[Estadi de Palau]]
| 900
|-
| [[L’Hospitalet de Llobregat]]
| [[Estadio Municipal de Fútbol de L’Hospitalet]]
| 6&amp;nbsp;740
|-
| [[Sant Boi de Llobregat]]
| [[Estadi Baldiri Aleu]]
| 4&amp;nbsp;000
|-
| [[Zaragoza]]
| [[Centro Deportivo Municipal Velodromo]]
| 2&amp;nbsp;000
|}

== Formaat ==
Die Vrouerugbywêreldbeker 2002 is oor 13 dae tussen 16 verskillende spanne oor 40 wedstryde beslis. Dit het op 12 Mei 2002 op die Estadi Municipal de Rugby in Cornellà de Llobregat met die openingswedstryd tussen die gasvroue Spamje en Japan afgeskop. Die toernooi het geëindig op 25 Mei op die Olimpiese Stadion Lluís Companys in Barcelona met die eindstryd tussen Engeland en Nieu-Seeland, waartydens die Black Ferns die trofee verdedig het.

=== Kalender ===
Die volgende tabel dui die Vrouerugbywêreldbeker 2002 se daaglikse program aan. ’n Pers blokkie dui op wedstryde tydens die groepfase, ’n siaan blokkie op uitspeelwedstryde, ’n groen blokkie op uitklopwedstryde, ’n blou blokkie op die bronseindstryd en ’n geel blokkie op die eindstryd.

{| class=&quot;toptextcells&quot;
|
{| class=&quot;wikitable center&quot; style=&quot;font-size:95%; text-align:center;&quot;
|+ Aantal daaglikse wedstryde tydens die toernooi
|-
! scope=col|Groepfase&lt;br /&gt;Mei
! scope=col|So&lt;br /&gt;12
! scope=col|Ma&lt;br /&gt;13
! scope=col|Di&lt;br /&gt;14
! scope=col|Wo&lt;br /&gt;15
! scope=col|Do&lt;br /&gt;16
! scope=col|Vr&lt;br /&gt;17
! scope=col|Sa&lt;br /&gt;18
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;|Groep A
&lt;!-- 12 --&gt;|
&lt;!-- 13 --&gt;|style=&quot;background:#C364F3;&quot;| 2
&lt;!-- 14 --&gt;|
&lt;!-- 15 --&gt;|
&lt;!-- 16 --&gt;|
&lt;!-- 17 --&gt;|style=&quot;background:#C364F3;&quot;| 1
&lt;!-- 18 --&gt;|style=&quot;background:#C364F3;&quot;| 1
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;|Groep B
&lt;!-- 12 --&gt;|
&lt;!-- 13 --&gt;|style=&quot;background:#C364F3;&quot;| 2
&lt;!-- 14 --&gt;|
&lt;!-- 15 --&gt;|
&lt;!-- 16 --&gt;|
&lt;!-- 17 --&gt;|style=&quot;background:#C364F3;&quot;| 1
&lt;!-- 18 --&gt;|style=&quot;background:#C364F3;&quot;| 1
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;|Groep C
&lt;!-- 12 --&gt;|style=&quot;background:#C364F3;&quot;| 1
&lt;!-- 13 --&gt;|style=&quot;background:#C364F3;&quot;| 1
&lt;!-- 14 --&gt;|
&lt;!-- 15 --&gt;|
&lt;!-- 16 --&gt;|
&lt;!-- 17 --&gt;|style=&quot;background:#C364F3;&quot;| 1
&lt;!-- 18 --&gt;|style=&quot;background:#C364F3;&quot;| 1
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;|Groep D
&lt;!-- 12 --&gt;|
&lt;!-- 13 --&gt;|style=&quot;background:#C364F3;&quot;| 2
&lt;!-- 14 --&gt;|
&lt;!-- 15 --&gt;|
&lt;!-- 16 --&gt;|
&lt;!-- 17 --&gt;|style=&quot;background:#C364F3;&quot;| 1
&lt;!-- 18 --&gt;|style=&quot;background:#C364F3;&quot;| 1
|-
! scope=col|Uitspeelwedstryde&lt;br /&gt;Mei
! scope=col|So&lt;br /&gt;19
! scope=col|Ma&lt;br /&gt;20
! scope=col|Di&lt;br /&gt;21
! scope=col|Wo&lt;br /&gt;22
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;|Uitspeelwedstryde
&lt;!-- 19 --&gt;|
&lt;!-- 20 --&gt;|style=&quot;background:#7DF9FF;&quot;| 4
&lt;!-- 21 --&gt;|style=&quot;background:#7DF9FF;&quot;| 4
&lt;!-- 22 --&gt;|
|-
! scope=col|Uitklopwedstryde&lt;br /&gt;Mai
! scope=col|Do&lt;br /&gt;23
! scope=col|Vr&lt;br /&gt;24
! colspan=&quot;3&quot; scope=col|Sa&lt;br /&gt;25
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;|Uitklopwedstryde
&lt;!-- 23 --&gt;|
&lt;!-- 24 --&gt;|style=&quot;background:#00cc33;&quot;| 4
&lt;!-- 25 --&gt;|style=&quot;background:#00cc33;&quot;| 3
&lt;!-- 25 --&gt;|style=&quot;background:#3399FF;&quot;| '''1'''
&lt;!-- 25 --&gt;|style=&quot;background:#ffcc00| '''1'''
|}
|
{|
! colspan=2| '''Verklaring'''
|-
| {{sleutel|#c364f3|Groepwedstryde}}
|-
| {{sleutel|#7DF9FF|Uitspeelwedstryde}}
|-
| {{sleutel|#00cc33|Uitklopwedstryde}}
|-
| {{sleutel|#3399ff|Bronseindstryd}}
|-
| {{sleutel|#ffcc00|Eindstryd}}
|}
|}

=== Groepe ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
! style=&quot;width:25%&quot;|[[#Groep A|Groep A]]
! style=&quot;width:25%&quot;|[[#Groep B|Groep B]]
! style=&quot;width:25%&quot;|[[#Groep C|Groep C]]
! style=&quot;width:25%&quot;|[[#Groep D|Groep D]]
|-
|
{{AUSruv}}&lt;br /&gt;
{{GERruv}}&lt;br /&gt;
{{NZLruv}}&lt;br /&gt;
{{WALruv}}
|
{{FRAruv}}&lt;br /&gt;
{{KAZruv}}&lt;br /&gt;
{{NEDruv}}&lt;br /&gt;
{{USAruv}}
|
{{ENGruv}}&lt;br /&gt;
{{ITAruv}}&lt;br /&gt;
{{JPNruv}}&lt;br /&gt;
{{ESPruv}}
|
{{IRLruv}}&lt;br /&gt;
{{CANruv}}&lt;br /&gt;
{{SAMruv}}&lt;br /&gt;
{{SCOruv}}
|}

=== Groep- en uitkloprondte ===
Die vierde Vrouerugbywêreldbekertoernooi is deur 16 nasionale vrouerugbyspanne beslis. Daar is slegs een kwalifiseringswedstryd voor die toernooi gehou, aangesien die deelnemende spanne deur die organiseerders genooi is. Vir die groepfase is die 16 deelnemende spanne, volgens hul plek, in vier groepe van vier elk verdeel; elke span het twee wedstryde in die groepfase gespeel. Twee punte is vir ’n oorwinning toegeken, een vir ’n gelykop en geen punte vir ’n nederlaag.

Klassifisering binne elke groep was gegrond op die volgende puntestelsel:
* Twee wedstrydpunte vir ’n oorwinning;
* Een vir ’n gelykop;
* geen vir ’n nederlaag.

In die groepfase se eerste rondte het die beste en swakste geplaaste asook die twee middelgeplaaste spanne mekaar ontmoet. Ná die eerste rondte is die spanne opnuut geplaas met die eerste rondte se twee wenners en verloorders wat in die tweede rondte mekaar kruisgewys ontmoet het. Vir die eerste rondte se wenners was dit die kwarteindrondte van die uitklopfase, terwyl dit vir die verloorders gelyktydig ’n uitspeelwedstryd was. Aan die einde van die groepfase is die spanne gerangskik van die eerste na die vierde posisie, gegrond op versamelde wedstrydpunte, met die beste span van elke groep wat na die uitklopfase deurgedring het, terwyl die naaswenners aan die uitspeelwedstryde om die vyfde plek deelgeneem het, die derde geplaaste spane om die negende plek en die laaste spanne om die 13. plek.

== Wedstryde ==
=== Beker (Plekke 1–4) ===
{{Wedstrydskema laaste 16
| RD1 = Agtste eindrondte
| RD2 = Kwarteindrondte
| RD3 = Halfeindrondte
| RD4 = Eindrondte
| RD1-header01 = 13 Mei – Groep A
| RD1-team01 = {{GERruv}}
| RD1-score01 = 0
| RD1-team02 = '''{{NZLruv}}'''
| RD1-score02 = '''117'''
| RD1-header02 = 13 Mei – Groep A
| RD1-team03 = '''{{AUSruv}}'''
| RD1-score03 = '''30'''
| RD1-team04 = {{WALruv}}
| RD1-score04 = 0
| RD1-header03 = 13 Mei – Groep B
| RD1-team05 = '''{{USAruv}}'''
| RD1-score05 = '''87'''
| RD1-team06 = {{NEDruv}}
| RD1-score06 = 0
| RD1-header04 = 13 Mei – Groep B
| RD1-team07 = '''{{FRAruv}}'''
| RD1-score07 = '''31'''
| RD1-team08 = {{KAZruv}}
| RD1-score08 = 12
| RD1-header05 = 13 Mei – Groep C
| RD1-team09 = '''{{ENGruv}}'''
| RD1-score09 = '''63'''
| RD1-team10 = {{ITAruv}}
| RD1-score10 = 9
| RD1-header06 = 13 Mei – Groep C
| RD1-team11 = '''{{ESPruv}}'''
| RD1-score11 = '''62'''
| RD1-team12 = {{JPNruv}}
| RD1-score12 = 0
| RD1-header07 = 13 Mei – Groep D
| RD1-team13 = '''{{CANruv}}'''
| RD1-score13 = '''57'''
| RD1-team14 = {{IRLruv}}
| RD1-score14 = 0
| RD1-header08 = 13 Mei – Groep D
| RD1-team15 = '''{{SCOruv}}'''
| RD1-score15 = '''13'''
| RD1-team16 = {{SAMruv}}
| RD1-score16 = 3
| RD2-header-01 = 17 Mei – Groep A
| RD2-team01  = '''{{NZLruv}}'''
| RD2-score01 = '''36'''
| RD2-team02 = {{AUSruv}}
| RD2-score02 = 3
| RD2-header-02 = 17 Mei – Groep B
| RD2-team03 = {{USAruv}}
| RD2-score03 = 9
| RD2-team04 = '''{{FRAruv}}'''
| RD2-score04 = '''21'''
| RD2-header-03 = 17 Mei – Groep C
| RD2-team05 = '''{{ENGruv}}'''
| RD2-score05 = '''13'''
| RD2-team06 = {{ESPruv}}
| RD2-score06 = 5
| RD2-header-04 = 17 Mei – Groep D
| RD2-team07 = '''{{CANruv}}'''
| RD2-score07 = '''11'''
| RD2-team08 = {{SCOruv}}
| RD2-score08 = 0
| RD3-header-01 = 20 Mei – Halfeindrondte
| RD3-team01 = '''{{NZLruv}}'''
| RD3-score01 = '''30'''
| RD3-team02 = {{FRAruv}}
| RD3-score02 = 0
| RD3-header-02 = 20 Mei – Halfeindrondte
| RD3-team03 = '''{{ENGruv}}'''
| RD3-score03 = '''53'''
| RD3-team04 = {{CANruv}}
| RD3-score04 = 10
| RD4-header-01 = 25 Mei – Eindstryd
| RD4-team01 = '''{{NZLruv}}'''
| RD4-score01 = '''19'''
| RD4-team02 = {{ENGruv}}
| RD4-score02 = 9
| RD4-header-02 = 25 Mei – Bronseindstryd
| RD4-team03 = '''{{FRAruv}}'''
| RD4-score03 = '''41'''
| RD4-team04 = {{CANruv}}
| RD4-score04 = 7
}}

=== Plekke 5–8 ===
{{Tabel Beker 4 – met derde plek
| RD1 = Halfeindrondte
| RD2 = Eindrondte
| RD1-hofie01   = 20 Mei
| RD1-span01    = '''{{AUSruv}}'''
| RD1-telling01 = '''17'''
| RD1-span02    = {{USAruv}}
| RD1-telling02 = 5
| RD1-hofie02   = 20 Mei
| RD1-span03    = {{ESPruv}}
| RD1-telling03 = 16
| RD1-span04    = '''{{SCOruv}}'''
| RD1-telling04 = '''23'''
| RD2-hofie01   = 25 Mei – Vyfde plek
| RD2-span01    = '''{{AUSruv}}'''
| RD2-telling01 = '''30'''
| RD2-span02    = {{SCOruv}}
| RD2-telling02 = 0
| RD2-hofie02   = 25 Mei – Sewende plek
| RD2-span03    = '''{{USAruv}}'''
| RD2-telling03 = '''23'''
| RD2-span04    = {{ESPruv}}
| RD2-telling04 = 5
}}

=== Plekke 9–16 ===
{{Wedstrydskema laatste 8
| RD1 = Kwarteindrondte
| RD2 = Halfeindrondte
| RD3 = Eindrondte
| RD1-header01 = 18 Mei – Groep A
| RD1-team01 = {{GERruv}}
| RD1-score01 = 0
| RD1-team02 = '''{{WALruv}}'''
| RD1-score02 = '''77'''
| RD1-header02 = 18 Mei – Groep C
| RD1-team03 = '''{{ITAruv}}'''
| RD1-score03 = '''30'''
| RD1-team04 = {{JPNruv}}
| RD1-score04 = 3
| RD1-header03 = 18 Mei – Groep D
| RD1-team05 = {{IRLruv}}
| RD1-score05 = 0
| RD1-team06 = '''{{SAMruv}}'''
| RD1-score06 = '''22'''
| RD1-header04 = 18 Mei – Groep B
| RD1-team07 = {{NEDruv}}
| RD1-score07 = 10
| RD1-team08 = '''{{KAZruv}}'''
| RD1-score08 = '''37'''
| RD2-header01 = 20 Mei
| RD2-team01 = '''{{WALruv}}'''
| RD2-score01 = '''35'''
| RD2-team02 = {{ITAruv}}
| RD2-score02 = 3
| RD2-header02 = 20 Mei
| RD2-team03 = '''{{SAMruv}}'''
| RD2-score03 = '''14'''
| RD2-team04 = {{KAZruv}}
| RD2-score04 = 3
| RD3-header01 = 24 Mei – Negende plek
| RD3-team01 = {{WALruv}}
| RD3-score01 = 14
| RD3-team02 = '''{{SAMruv}}'''
| RD3-score02 = '''17'''
| RD3-header02 = 24 Mei – Elfde plek
| RD3-team03 = {{ITAruv}}
| RD3-score03 = 3
| RD3-team04 = '''{{KAZruv}}'''
| RD3-score04 = '''20'''
}}

=== Plekke 13–16 ===
{{Tabel Beker 4 – met derde plek
| RD1 = Halfeindrondte
| RD2 = Eindrondte
| RD1-hofie01   = 20 Mei
| RD1-span01    = {{GERruv}}
| RD1-telling01 = 0
| RD1-span02    = '''{{IRLruv}}'''
| RD1-telling02 = '''18'''
| RD1-hofie02   = 20 Mei
| RD1-span03    = '''{{JPNruv}}'''
| RD1-telling03 = '''37'''
| RD1-span04    = {{NEDruv}}
| RD1-telling04 = 3
| RD2-hofie01   = 24 Mei – 13de plek
| RD2-span01    = {{IRLruv}}
| RD2-telling01 = 0
| RD2-span02    = '''{{JPNruv}}'''
| RD2-telling02 = '''18'''
| RD2-hofie02   = 24 Mei – 15de plek
| RD2-span03    = {{GERruv}}
| RD2-telling03 = 19
| RD2-span04    = '''{{NEDruv}}'''
| RD2-telling04 = '''20'''
}}

{| class=&quot;infobox bordered&quot;
| style=&quot;background:#cfc;&quot;|Kwalifiseer vir die Beker.
|-
| style=&quot;background:#ffc;&quot;|Kwalifiseer vir die uitspeelwedstryde.
|}
Die wedstryde is in drie fases opgedeel, naamlik die groepfase, die Beker en die uitspeelwedstryde.

=== Groepfase ===
16 spanne het aan die groepfase deelgeneem. Die twee beste spanne in elke groep het na die Beker deurgedring, terwyl die twee ander spanne aan die uitspeelwedstryde deelgeneem het.

==== Groep A ====
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align: center;&quot;
!width=165|Span
!width=25|{{Afkorting|S|Wedstryde gespeel}}
!width=25|{{Afkorting|W|Wedstryde gewen}}
!width=25|{{Afkorting|G|Gelykop}}
!width=25|{{Afkorting|V|Wedstryde verloor}}
!width=25|{{Afkorting|P&amp;nbsp;v|Punte vir}}
!width=25|{{Afkorting|P&amp;nbsp;t|Punte teen}}
!width=25|{{Afkorting|+/−|Punteverskil}}
!width=25|{{Afkorting|P|Punte}}
|- bgcolor=#ccffcc
|align=left|{{NZLruv}}
|2||2||0||0||153||3||+150||'''6'''
|- bgcolor=#ccffcc
|align=left|{{AUSruv}}
|2||1||0||1||33||36||−3||'''4'''
|- bgcolor=#ffffcc
|align=left|{{WALruv}}
|2||1||0||1||77||30||+47||'''4'''
|- bgcolor=#ffffcc
|align=left|{{GERruv}}
|2||0||0||2||0||194||–194||'''2'''
|}

{{rugbywedstryd
|datum = 13 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{GERruv-r}}
|telling = 0–117
|rapport = 
|weg = {{NZLruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadi Municipal de Rugby]], [[Cornellà de Llobregat]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 13 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{AUSruv-r}}
|telling = 30–0
|rapport = 
|weg = {{WALruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadi Baldiri Aleu]], [[Sant Boi de Llobregat]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 17 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{GERruv-r}}
|telling = 0–75
|rapport = 
|weg = {{WALruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadi De Palau]], [[Girona]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 18 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{AUSruv-r}}
|telling = 3–36
|rapport = 
|weg = {{NZLruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadi Municipal de Rugby]], [[Cornellà de Llobregat]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== Groep B ====
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align: center;&quot;
!width=165|Span
!width=25|{{Afkorting|S|Wedstryde gespeel}}
!width=25|{{Afkorting|W|Wedstryde gewen}}
!width=25|{{Afkorting|G|Gelykop}}
!width=25|{{Afkorting|V|Wedstryde verloor}}
!width=25|{{Afkorting|P&amp;nbsp;v|Punte vir}}
!width=25|{{Afkorting|P&amp;nbsp;t|Punte teen}}
!width=25|{{Afkorting|+/−|Punteverskil}}
!width=25|{{Afkorting|P|Punte}}
|- bgcolor=#ccffcc
|align=left|{{FRAruv}}
|2||2||0||0||52||21||+31||'''6'''
|- bgcolor=#ccffcc
|align=left|{{USAruv}}
|2||1||0||1||96||21||+75||'''4'''
|- bgcolor=#ffffcc
|align=left|{{KAZruv}}
|2||1||0||1||49||41||+8||'''4'''
|- bgcolor=#ffffcc
|align=left|{{NEDruv}}
|2||0||0||2||10||124||–114||'''2'''
|}

{{rugbywedstryd
|datum = 13 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{USAruv-r}}
|telling = 87–0
|rapport = 
|weg = {{NEDruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadi Baldiri Aleu]], [[Sant Boi de Llobregat]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 13 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{FRAruv-r}}
|telling = 31–12
|rapport = 
|weg = {{KAZruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadi Baldiri Aleu]], [[Sant Boi de Llobregat]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 17 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{NEDruv-r}}
|telling = 10–37
|rapport = 
|weg = {{KAZruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadi De Palau]], [[Girona]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 18 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{FRAruv-r}}
|telling = 21–9
|rapport = 
|weg = {{USAruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadi De Palau]], [[Girona]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== Groep C ====
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align: center;&quot;
!width=165|Span
!width=25|{{Afkorting|S|Wedstryde gespeel}}
!width=25|{{Afkorting|W|Wedstryde gewen}}
!width=25|{{Afkorting|G|Gelykop}}
!width=25|{{Afkorting|V|Wedstryde verloor}}
!width=25|{{Afkorting|P&amp;nbsp;v|Punte vir}}
!width=25|{{Afkorting|P&amp;nbsp;t|Punte teen}}
!width=25|{{Afkorting|+/−|Punteverskil}}
!width=25|{{Afkorting|P|Punte}}
|- bgcolor=#ccffcc
|align=left|{{ENGruv}}
|2||2||0||0||76||14||+62||'''6'''
|- bgcolor=#ccffcc
|align=left|{{ESPruv}}
|2||1||0||1||67||13||+54||'''4'''
|- bgcolor=#ffffcc
|align=left|{{ITAruv}}
|2||1||0||1||39||66||–27||'''4'''
|- bgcolor=#ffffcc
|align=left|{{JPNruv}}
|2||0||0||2||3||92||–89||'''2'''
|}

{{rugbywedstryd
|datum = 12 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{ESPruv-r}}
|telling = 62–0
|rapport = 
|weg = {{JPNruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadi Municipal de Rugby]], [[Cornellà de Llobregat]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 13 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{ENGruv-r}}
|telling = 63–9
|rapport = 
|weg = {{ITAruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadi Municipal de Rugby]], [[Cornellà de Llobregat]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 17 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{ITAruv-r}}
|telling = 30–3
|rapport = 
|weg = {{JPNruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadi Baldiri Aleu]], [[Sant Boi de Llobregat]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 18 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{ESPruv-r}}
|telling = 5–13
|rapport = 
|weg = {{ENGruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadi Municipal de Rugby]], [[Cornellà de Llobregat]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== Groep D ====
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align: center;&quot;
!width=165|Span
!width=25|{{Afkorting|S|Wedstryde gespeel}}
!width=25|{{Afkorting|W|Wedstryde gewen}}
!width=25|{{Afkorting|G|Gelykop}}
!width=25|{{Afkorting|V|Wedstryde verloor}}
!width=25|{{Afkorting|P&amp;nbsp;v|Punte vir}}
!width=25|{{Afkorting|P&amp;nbsp;t|Punte teen}}
!width=25|{{Afkorting|+/−|Punteverskil}}
!width=25|{{Afkorting|P|Punte}}
|- bgcolor=#ccffcc
|align=left|{{CANruv}}
|2||2||0||0||68||0||+68||'''6'''
|- bgcolor=#ccffcc
|align=left|{{SCOruv}}
|2||1||0||1||13||14||–1||'''4'''
|- bgcolor=#ffffcc
|align=left|{{SAMruv}}
|2||1||0||1||25||13||+12||'''4'''
|- bgcolor=#ffffcc
|align=left|{{IRLruv}}
|2||0||0||2||0||79||–79||'''2'''
|}

{{rugbywedstryd
|datum = 13 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{CANruv-r}}
|telling = 57–0
|rapport = 
|weg = {{IRLruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadi De Palau]], [[Girona]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 13 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{SCOruv-r}}
|telling = 13–3
|rapport = 
|weg = {{SAMruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadi De Palau]], [[Girona]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 17 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{IRLruv-r}}
|telling = 0–22
|rapport = 
|weg = {{SAMruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadi Baldiri Aleu]], [[Sant Boi de Llobregat]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 18 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{CANruv-r}}
|telling = 11–0
|rapport = 
|weg = {{SCOruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadi De Palau]], [[Girona]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

=== Uitspeelwedstryde ===
==== 13de–16de plek ====
{{rugbywedstryd
|datum = 20 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{GERruv-r}}
|telling = 0–18
|rapport = 
|weg = {{IRLruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadi De Palau]], [[Girona]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 20 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{JPNruv-r}}
|telling = 37–3
|rapport = 
|weg = {{NEDruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadi De Palau]], [[Girona]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== 9de–12de plek ====
{{rugbywedstryd
|datum = 20 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{WALruv-r}}
|telling = 35–3
|rapport = 
|weg = {{ITAruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadi Baldiri Aleu]], [[Sant Boi de Llobregat]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 20 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{SAMruv-r}}
|telling = 9–5
|rapport = 
|weg = {{KAZruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadi De Palau]], [[Girona]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== 5de–8ste plek ====
{{rugbywedstryd
|datum = 21 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{AUSruv-r}}
|telling = 17–5
|rapport = 
|weg = {{USAruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadi De Palau]], [[Girona]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 21 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{ESPruv-r}}
|telling = 16–23
|rapport = 
|weg = {{SCOruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadi Municipal de Rugby]], [[Cornellà de Llobregat]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== Halfeindrondte ====
{{rugbywedstryd
|datum = 21 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{NZLruv-r}}
|telling = 30–0
|rapport = 
|weg = {{FRAruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadi Municipal de Rugby]], [[Cornellà de Llobregat]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 21 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{CANruv-r}}
|telling = 10–53
|rapport = 
|weg = {{ENGruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadi De Palau]], [[Girona]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

=== Uitkloprondte ===
==== 15de/16de plek ====
{{rugbywedstryd
|datum = 24 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{GERruv-r}}
|telling = 19–20
|rapport = 
|weg = {{NEDruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Centro Deportivo Municipal Velodromo]], [[Zaragoza]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== 13de/14de plek ====
{{rugbywedstryd
|datum = 24 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{IRLruv-r}}
|telling = 23–3
|rapport = 
|weg = {{JPNruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadio Municipal de Fútbol de L’Hospitalet]], [[Barcelona]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== 11de/12de plek ====
{{rugbywedstryd
|datum = 24 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{ITAruv-r}}
|telling = 3–20
|rapport = 
|weg = {{KAZruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadi Baldiri Aleu]], [[Sant Boi de Llobregat]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== 9de/10de plek ====
{{rugbywedstryd
|datum = 24 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{WALruv-r}}
|telling = 14–17
|rapport = 
|weg = {{SAMruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadi Baldiri Aleu]], [[Sant Boi de Llobregat]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== 7de/8ste plek ====
{{rugbywedstryd
|datum = 25 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{ESPruv-r}}
|telling = 5–23
|rapport = 
|weg = {{USAruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Camp Municipal de Rugby La Foixarda]], [[Barcelona]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== 5de/6de plek ====
{{rugbywedstryd
|datum = 25 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{AUSruv-r}}
|telling = 30–0
|rapport = 
|weg = {{SCOruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Estadio Municipal de Fútbol de L’Hospitalet]], [[Barcelona]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== 3de/4de plek ====
{{rugbywedstryd
|datum = 25 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{FRAruv-r}}
|telling = 41–7
|rapport = 
|weg = {{CANruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Olimpiese Stadion Lluís Companys]], [[Barcelona]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== Eindstryd ====
{{rugbywedstryd
|datum = 25 Mei 2002
|tyd = 
|tuis = {{ENGruv-r}}
|telling = 9–19
|rapport = 
|weg = {{NZLruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Olimpiese Stadion Lluís Companys]], [[Barcelona]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

&lt;br /&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align: center; margin: 0 auto;&quot;
!Vrouerugbywêreldkampioen 2002
|-
|align=center|'''{{NZLruv}}'''
|}

== Statistiek ==
=== Finale puntestand ===
Hierdie tabel toon die finale puntestand van al 16 deelnemende nasionale vrouerugbyspanne in die Vrouerugbywêreldbeker 2002.

[[Lêer:2002 Rugby World Cup (women) results.svg|duimnael|400px|Uitslag van die Vrouerugbywêreldbeker 2002:
{{columns-list|2|
{{sleutel|#fd0|Kampioen}}
{{sleutel|#880|Naaswenner}}
{{sleutel|#c96|Derde plek}}
{{sleutel|#07f|Vierde plek}}
{{sleutel|#0cf|Vyfde plek}}
{{sleutel|#aef|Sesde plek}}
{{sleutel|#0d0|Sewende en agtste plek}}
{{sleutel|#f00|Negende en tiende plek}}
{{sleutel|#f88|Elfde en twaalfde plek}}
{{sleutel|#fdd|13de tot 16de plek}}
{{sleutel|#e0e0e0|Nie deelgeneem nie}}}}]]
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
!width=25|Rang
!width=165|Span
!width=25|{{Afkorting|S|Wedstryde gespeel}}
!width=25|{{Afkorting|W|Wedstryde gewen}}
!width=25|{{Afkorting|G|Gelykop}}
!width=25|{{Afkorting|V|Wedstryde verloor}}
!width=25|{{Afkorting|P|Punte}}
|- style=&quot;background:#fd0&quot;
| 1 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{NZLruv}} || 4 || 4 || 0 || 0 || 202
|- style=&quot;background:#880;&quot;
| 2 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{ENGruv}} || 4 || 3 || 0 || 1 || 138
|- style=&quot;background:#c96;&quot;
| 3 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{FRAruv}} || 4 || 3 || 0 || 1 || 93
|- style=&quot;background:#07f;&quot;
| 4 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{CANruv}} || 4 || 2 || 0 || 2 || 85
|-
| 5 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{AUSruv}} || 4 || 2 || 0 || 2 || 63
|-
| 6 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{SCOruv}} || 4 || 2 || 0 || 2 || 41
|-
| 7 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{USAruv}} || 4 || 3 || 0 || 1 || 137
|-
| 8 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{ESPruv}} || 4 || 1 || 0 || 3 || 83
|-
| 9 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{SAMruv}} || 4 || 3 || 0 || 1 || 56
|-
| 10 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{WALruv}} || 4 || 2 || 0 || 2 || 126
|-
| 11 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{KAZruv}} || 4 || 2 || 0 || 2 || 72
|-
| 12 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{ITAruv}} || 4 || 1 || 0 || 3 || 45
|-
| 13 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{JPNruv}} || 4 || 2 || 0 || 2 || 58
|-
| 14 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{IRLruv}} || 4 || 1 || 0 || 3 || 18
|-
| 15 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{NEDruv}} || 4 || 1 || 0 || 3 || 33
|-
| 16 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{GERruv}} || 4 || 0 || 0 || 4 || 19
|}

== Sien ook ==
{{Portaal|Rugby|Ru ball.svg}}

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Eksterne skakels ==
{{CommonsKategorie|2002 Rugby World Cup (Women)|Vrouerugbywêreldbeker 2002}}
* {{en}} [https://www.rugbyworldcup.com/2025/en/past-tournaments/2002 Amptelike Vrouerugbywêreldbekerwebwerf]

{{Navigasie Vrouerugbywêreldbeker}}
{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Vrouerugbywereldbeker 2002}}
[[Kategorie:Geskiedenis van Spanje]]
[[Kategorie:Rugby in Spanje]]
[[Kategorie:Vrouerugbywêreldbeker|2002]]
[[Kategorie:Sport in 2002]]
[[Kategorie:Sportkompetisies in Spanje]]</text>
      <sha1>gzgy0z1j4olm6jp5r7bax27sb02mcds</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>D.W. Griffith</title>
    <ns>0</ns>
    <id>450663</id>
    <revision>
      <id>2816381</id>
      <timestamp>2025-06-27T13:25:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Rooiratel</username>
        <id>90342</id>
      </contributor>
      <comment>Nuwe bladsy geskep met ' {{Infobox person | name          = D. W. Griffith | image         = David Wark Griffith portrait.jpg | caption       = Griffith in 1922 | birth_name    = David Wark Griffith | birth_date    = {{birth date|mf=yes|1875|01|22}} | birth_place   = [[Oldham County, Kentucky]], U.S. | death_date    = {{death date and age|mf=yes|1948|07|23|1875|01|22}} | death_place   = [[Hollywood, Los Angeles|Hollywood, California]], U.S. | resting_place = Mount Tabor Methodist Church Gr...'</comment>
      <origin>2816381</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3542" sha1="i7xj4sjpoi6f1mssy7p5ih2oc48qjqy" xml:space="preserve">
{{Infobox person
| name          = D. W. Griffith
| image         = David Wark Griffith portrait.jpg
| caption       = Griffith in 1922
| birth_name    = David Wark Griffith
| birth_date    = {{birth date|mf=yes|1875|01|22}}
| birth_place   = [[Oldham County, Kentucky]], U.S.
| death_date    = {{death date and age|mf=yes|1948|07|23|1875|01|22}}
| death_place   = [[Hollywood, Los Angeles|Hollywood, California]], U.S.
| resting_place = Mount Tabor Methodist Church Graveyard,&lt;br /&gt;[[Centerfield, Kentucky]], U.S.
| occupation    = {{hlist|Film director|screenwriter|producer}}
| years_active  = 1895–1931
| spouse        = {{plainlist|* {{marriage|[[Linda Arvidson]]|1906|1936|end=divorced}}&lt;ref name=&quot;UPI&quot; &gt;UPI (July 23, 1948) [https://www.upi.com/Archives/1948/07/23/DW-Griffith-73-film-pioneer-dies/1121532273956/ &quot;D.W. Griffith, 73, film pioneer, dies&quot;.] United Press. Retrieved January 11, 2021.&lt;/ref&gt;
* {{marriage|Evelyn Baldwin|1936|1947|end=divorced}}&lt;ref name=&quot;UPI&quot; /&gt;}}
| signature     = Autograph D. W. Griffith.svg
}}

'''David Wark Griffith''' (22 Januarie 1875 - 23 Julie 1948) was 'n Amerikaanse rolprentregisseur. Beskou as een van die invloedrykste figure in die geskiedenis van die rolprent,&lt;ref&gt;{{cite book |title=D.W. Griffith |url=https://www.upress.state.ms.us/Books/D/D.-W.-Griffith}}&lt;/ref&gt; hy het baanbrekerswerk gedoen in baie aspekte van [[filmredigering]]&lt;ref&gt;{{cite web |title=Changes in Film Style in the 1910s {{!}} wcftr.commarts.wisc.edu |url=https://wcftr.commarts.wisc.edu/exhibits/harry-roy-aitken-papers/changes-film-style-1910s |access-date=November 21, 2021 |archive-date=November 21, 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211121191219/https://wcftr.commarts.wisc.edu/exhibits/harry-roy-aitken-papers/changes-film-style-1910s |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; en het die veld van die [[narratiewe film]] uitgebrei.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=The Beginnings of Film Narrative |url=https://content.ucpress.edu/chapters/10054001.ch01.pdf |access-date=25 January 2023 |website=[[University of California Press]]}}&lt;/ref&gt;

Vir moderne gehore is Griffith hoofsaaklik bekend vir die regie van die 1915 rolprent ''[[The Birth of a Nation]]''. Een van die finansieel suksesvolste films van alle tye en beskou as 'n mylpaal deur filmhistorici, is dit veroordeel vir sy vernederende uitbeeldings van Afro-Amerikaners, sy verheerliking van die [[Ku Klux Klan]], en sy steun vir die [[Konfederale State van Amerika|Konfederasie]]. Die film het tot oproer in verskeie groot stede regoor die Verenigde State gelei en die [[NAACP]] het probeer om dit te verbied. Griffith het sy volgende rolprent ''[[Intolerance (rolprent)|Intolerance]]'' (1916) gemaak as 'n antwoord op kritici, wat hy gevoel het sy werk onregverdig belaster het.

Saam met [[Charlie Chaplin]], [[Mary Pickford]], en [[Douglas Fairbanks]], het Griffith die [[United Artists]] ateljee gestig in 1919 met die doel om akteurs en regisseurs in staat te stel om films op hul eie voorwaardes te maak, in teenstelling met die voorwaardes van kommersiële ateljees. Verskeie van Griffith se latere films was suksesvol, insluitend''[[Broken Blossoms]]'' (1919), ''[[Way Down East]]'' (1920), en ''[[Orphans of the Storm]]'' (1921), maar die hoë koste wat hy vir produksie en promosie aangegaan het, het dikwels tot kommersiële mislukking gelei. Hy het teen die tyd van ''[[The Struggle (1931 film)|The Struggle]]'' (1931) ongeveer 500 films gemaak, sy laaste rolprent, en almal behalwe drie was heeltemal stil.

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

{{Normdata}}</text>
      <sha1>i7xj4sjpoi6f1mssy7p5ih2oc48qjqy</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816383</id>
      <parentid>2816381</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T13:28:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Rooiratel</username>
        <id>90342</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Klaar met nuwe bladsy gedeeltelik vertaal uit enwiki</comment>
      <origin>2816383</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3542" sha1="s8z4ri8qhapafxb149m9e9yv7fcjv42" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name          = D. W. Griffith
| image         = David Wark Griffith portrait.jpg
| caption       = Griffith in 1922
| birth_name    = David Wark Griffith
| birth_date    = {{birth date|mf=yes|1875|01|22}}
| birth_place   = [[Oldham County]], [[Kentucky]], V.S.A
| death_date    = {{death date and age|mf=yes|1948|07|23|1875|01|22}}
| death_place   = [[Hollywood]], [[Kalifornië]], V.S.A
| resting_place = Mount Tabor Methodist Church Graveyard,&lt;br /&gt;[[Centerfield, Kentucky]], V.S.A
| occupation    = {{hlist|Rolprentregisseur|draaiboekskrywer|vervaardiger}}
| years_active  = 1895–1931
| spouse        = {{plainlist|* {{marriage|[[Linda Arvidson]]|1906|1936|end=divorced}}&lt;ref name=&quot;UPI&quot; &gt;UPI (July 23, 1948) [https://www.upi.com/Archives/1948/07/23/DW-Griffith-73-film-pioneer-dies/1121532273956/ &quot;D.W. Griffith, 73, film pioneer, dies&quot;.] United Press. Retrieved January 11, 2021.&lt;/ref&gt;
* {{marriage|Evelyn Baldwin|1936|1947|end=divorced}}&lt;ref name=&quot;UPI&quot; /&gt;}}
| signature     = Autograph D. W. Griffith.svg
}}

'''David Wark Griffith''' (22 Januarie 1875 - 23 Julie 1948) was 'n Amerikaanse rolprentregisseur. Beskou as een van die invloedrykste figure in die geskiedenis van die rolprent,&lt;ref&gt;{{cite book |title=D.W. Griffith |url=https://www.upress.state.ms.us/Books/D/D.-W.-Griffith}}&lt;/ref&gt; hy het baanbrekerswerk gedoen in baie aspekte van [[filmredigering]]&lt;ref&gt;{{cite web |title=Changes in Film Style in the 1910s {{!}} wcftr.commarts.wisc.edu |url=https://wcftr.commarts.wisc.edu/exhibits/harry-roy-aitken-papers/changes-film-style-1910s |access-date=November 21, 2021 |archive-date=November 21, 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211121191219/https://wcftr.commarts.wisc.edu/exhibits/harry-roy-aitken-papers/changes-film-style-1910s |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; en het die veld van die [[narratiewe film]] uitgebrei.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=The Beginnings of Film Narrative |url=https://content.ucpress.edu/chapters/10054001.ch01.pdf |access-date=25 January 2023 |website=[[University of California Press]]}}&lt;/ref&gt;

Vir moderne gehore is Griffith hoofsaaklik bekend vir die regie van die 1915 rolprent ''[[The Birth of a Nation]]''. Een van die finansieel suksesvolste films van alle tye en beskou as 'n mylpaal deur filmhistorici, is dit veroordeel vir sy vernederende uitbeeldings van Afro-Amerikaners, sy verheerliking van die [[Ku Klux Klan]], en sy steun vir die [[Konfederale State van Amerika|Konfederasie]]. Die film het tot oproer in verskeie groot stede regoor die Verenigde State gelei en die [[NAACP]] het probeer om dit te verbied. Griffith het sy volgende rolprent ''[[Intolerance (rolprent)|Intolerance]]'' (1916) gemaak as 'n antwoord op kritici, wat hy gevoel het sy werk onregverdig belaster het.

Saam met [[Charlie Chaplin]], [[Mary Pickford]], en [[Douglas Fairbanks]], het Griffith die [[United Artists]] ateljee gestig in 1919 met die doel om akteurs en regisseurs in staat te stel om films op hul eie voorwaardes te maak, in teenstelling met die voorwaardes van kommersiële ateljees. Verskeie van Griffith se latere films was suksesvol, insluitend''[[Broken Blossoms]]'' (1919), ''[[Way Down East]]'' (1920), en ''[[Orphans of the Storm]]'' (1921), maar die hoë koste wat hy vir produksie en promosie aangegaan het, het dikwels tot kommersiële mislukking gelei. Hy het teen die tyd van ''[[The Struggle (1931 film)|The Struggle]]'' (1931) ongeveer 500 films gemaak, sy laaste rolprent, en almal behalwe drie was heeltemal stil.

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

{{Normdata}}</text>
      <sha1>s8z4ri8qhapafxb149m9e9yv7fcjv42</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816384</id>
      <parentid>2816383</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T13:29:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Rooiratel</username>
        <id>90342</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>2816384</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3546" sha1="a5lbpq6qf5utrsuivc4uflgu4dod86y" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name          = D. W. Griffith
| image         = David Wark Griffith portrait.jpg
| caption       = Griffith in 1922
| birth_name    = David Wark Griffith
| birth_date    = {{birth date|mf=yes|1875|01|22}}
| birth_place   = [[Oldham County]], [[Kentucky]], V.S.A
| death_date    = {{death date and age|mf=yes|1948|07|23|1875|01|22}}
| death_place   = [[Hollywood]], [[Kalifornië]], V.S.A
| resting_place = Mount Tabor Methodist Church Graveyard,&lt;br /&gt;[[Centerfield, Kentucky]], V.S.A
| occupation    = {{hlist|Rolprentregisseur|draaiboekskrywer|vervaardiger}}
| years_active  = 1895–1931
| spouse        = {{plainlist|* {{marriage|[[Linda Arvidson]]|1906|1936|end=divorced}}&lt;ref name=&quot;UPI&quot; &gt;UPI (July 23, 1948) [https://www.upi.com/Archives/1948/07/23/DW-Griffith-73-film-pioneer-dies/1121532273956/ &quot;D.W. Griffith, 73, film pioneer, dies&quot;.] United Press. Retrieved January 11, 2021.&lt;/ref&gt;
* {{marriage|Evelyn Baldwin|1936|1947|end=divorced}}&lt;ref name=&quot;UPI&quot; /&gt;}}
| signature     = Autograph D. W. Griffith.svg
}}

'''David Wark Griffith''' (22 Januarie 1875 - 23 Julie 1948) was 'n Amerikaanse rolprentregisseur. Beskou as een van die invloedrykste figure in die geskiedenis van die rolprent,&lt;ref&gt;{{cite book |title=D.W. Griffith |url=https://www.upress.state.ms.us/Books/D/D.-W.-Griffith}}&lt;/ref&gt; hy het baanbrekerswerk gedoen in baie aspekte van [[filmredigering]]&lt;ref&gt;{{cite web |title=Changes in Film Style in the 1910s {{!}} wcftr.commarts.wisc.edu |url=https://wcftr.commarts.wisc.edu/exhibits/harry-roy-aitken-papers/changes-film-style-1910s |access-date=November 21, 2021 |archive-date=November 21, 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211121191219/https://wcftr.commarts.wisc.edu/exhibits/harry-roy-aitken-papers/changes-film-style-1910s |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; en het die veld van die [[narratiewe film]] uitgebrei.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=The Beginnings of Film Narrative |url=https://content.ucpress.edu/chapters/10054001.ch01.pdf |access-date=25 January 2023 |website=[[University of California Press]]}}&lt;/ref&gt;

Vir moderne gehore is Griffith hoofsaaklik bekend vir die regie van die 1915 rolprent ''[[The Birth of a Nation]]''. Een van die finansieel suksesvolste films van alle tye en beskou as 'n mylpaal deur filmhistorici, is dit veroordeel vir sy vernederende uitbeeldings van Afro-Amerikaners, sy verheerliking van die [[Ku Klux Klan]], en sy steun vir die [[Gekonfedereerde State van Amerika|Konfederasie]]. Die film het tot oproer in verskeie groot stede regoor die Verenigde State gelei en die [[NAACP]] het probeer om dit te verbied. Griffith het sy volgende rolprent ''[[Intolerance (rolprent)|Intolerance]]'' (1916) gemaak as 'n antwoord op kritici, wat hy gevoel het sy werk onregverdig belaster het.

Saam met [[Charlie Chaplin]], [[Mary Pickford]], en [[Douglas Fairbanks]], het Griffith die [[United Artists]] ateljee gestig in 1919 met die doel om akteurs en regisseurs in staat te stel om films op hul eie voorwaardes te maak, in teenstelling met die voorwaardes van kommersiële ateljees. Verskeie van Griffith se latere films was suksesvol, insluitend''[[Broken Blossoms]]'' (1919), ''[[Way Down East]]'' (1920), en ''[[Orphans of the Storm]]'' (1921), maar die hoë koste wat hy vir produksie en promosie aangegaan het, het dikwels tot kommersiële mislukking gelei. Hy het teen die tyd van ''[[The Struggle (1931 film)|The Struggle]]'' (1931) ongeveer 500 films gemaak, sy laaste rolprent, en almal behalwe drie was heeltemal stil.

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

{{Normdata}}</text>
      <sha1>a5lbpq6qf5utrsuivc4uflgu4dod86y</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816385</id>
      <parentid>2816384</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T13:30:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Rooiratel</username>
        <id>90342</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Geboortes in 1875]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816385</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3579" sha1="l95ao2zr8eh31wqlby67appft4j9c50" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name          = D. W. Griffith
| image         = David Wark Griffith portrait.jpg
| caption       = Griffith in 1922
| birth_name    = David Wark Griffith
| birth_date    = {{birth date|mf=yes|1875|01|22}}
| birth_place   = [[Oldham County]], [[Kentucky]], V.S.A
| death_date    = {{death date and age|mf=yes|1948|07|23|1875|01|22}}
| death_place   = [[Hollywood]], [[Kalifornië]], V.S.A
| resting_place = Mount Tabor Methodist Church Graveyard,&lt;br /&gt;[[Centerfield, Kentucky]], V.S.A
| occupation    = {{hlist|Rolprentregisseur|draaiboekskrywer|vervaardiger}}
| years_active  = 1895–1931
| spouse        = {{plainlist|* {{marriage|[[Linda Arvidson]]|1906|1936|end=divorced}}&lt;ref name=&quot;UPI&quot; &gt;UPI (July 23, 1948) [https://www.upi.com/Archives/1948/07/23/DW-Griffith-73-film-pioneer-dies/1121532273956/ &quot;D.W. Griffith, 73, film pioneer, dies&quot;.] United Press. Retrieved January 11, 2021.&lt;/ref&gt;
* {{marriage|Evelyn Baldwin|1936|1947|end=divorced}}&lt;ref name=&quot;UPI&quot; /&gt;}}
| signature     = Autograph D. W. Griffith.svg
}}

'''David Wark Griffith''' (22 Januarie 1875 - 23 Julie 1948) was 'n Amerikaanse rolprentregisseur. Beskou as een van die invloedrykste figure in die geskiedenis van die rolprent,&lt;ref&gt;{{cite book |title=D.W. Griffith |url=https://www.upress.state.ms.us/Books/D/D.-W.-Griffith}}&lt;/ref&gt; hy het baanbrekerswerk gedoen in baie aspekte van [[filmredigering]]&lt;ref&gt;{{cite web |title=Changes in Film Style in the 1910s {{!}} wcftr.commarts.wisc.edu |url=https://wcftr.commarts.wisc.edu/exhibits/harry-roy-aitken-papers/changes-film-style-1910s |access-date=November 21, 2021 |archive-date=November 21, 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211121191219/https://wcftr.commarts.wisc.edu/exhibits/harry-roy-aitken-papers/changes-film-style-1910s |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; en het die veld van die [[narratiewe film]] uitgebrei.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=The Beginnings of Film Narrative |url=https://content.ucpress.edu/chapters/10054001.ch01.pdf |access-date=25 January 2023 |website=[[University of California Press]]}}&lt;/ref&gt;

Vir moderne gehore is Griffith hoofsaaklik bekend vir die regie van die 1915 rolprent ''[[The Birth of a Nation]]''. Een van die finansieel suksesvolste films van alle tye en beskou as 'n mylpaal deur filmhistorici, is dit veroordeel vir sy vernederende uitbeeldings van Afro-Amerikaners, sy verheerliking van die [[Ku Klux Klan]], en sy steun vir die [[Gekonfedereerde State van Amerika|Konfederasie]]. Die film het tot oproer in verskeie groot stede regoor die Verenigde State gelei en die [[NAACP]] het probeer om dit te verbied. Griffith het sy volgende rolprent ''[[Intolerance (rolprent)|Intolerance]]'' (1916) gemaak as 'n antwoord op kritici, wat hy gevoel het sy werk onregverdig belaster het.

Saam met [[Charlie Chaplin]], [[Mary Pickford]], en [[Douglas Fairbanks]], het Griffith die [[United Artists]] ateljee gestig in 1919 met die doel om akteurs en regisseurs in staat te stel om films op hul eie voorwaardes te maak, in teenstelling met die voorwaardes van kommersiële ateljees. Verskeie van Griffith se latere films was suksesvol, insluitend''[[Broken Blossoms]]'' (1919), ''[[Way Down East]]'' (1920), en ''[[Orphans of the Storm]]'' (1921), maar die hoë koste wat hy vir produksie en promosie aangegaan het, het dikwels tot kommersiële mislukking gelei. Hy het teen die tyd van ''[[The Struggle (1931 film)|The Struggle]]'' (1931) ongeveer 500 films gemaak, sy laaste rolprent, en almal behalwe drie was heeltemal stil.

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

{{Normdata}}

[[Kategorie:Geboortes in 1875]]</text>
      <sha1>l95ao2zr8eh31wqlby67appft4j9c50</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816386</id>
      <parentid>2816385</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T13:30:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Rooiratel</username>
        <id>90342</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Sterftes in 1948]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816386</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3610" sha1="4vt9fbw6zliq77wz9047wbn7oiziv6u" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name          = D. W. Griffith
| image         = David Wark Griffith portrait.jpg
| caption       = Griffith in 1922
| birth_name    = David Wark Griffith
| birth_date    = {{birth date|mf=yes|1875|01|22}}
| birth_place   = [[Oldham County]], [[Kentucky]], V.S.A
| death_date    = {{death date and age|mf=yes|1948|07|23|1875|01|22}}
| death_place   = [[Hollywood]], [[Kalifornië]], V.S.A
| resting_place = Mount Tabor Methodist Church Graveyard,&lt;br /&gt;[[Centerfield, Kentucky]], V.S.A
| occupation    = {{hlist|Rolprentregisseur|draaiboekskrywer|vervaardiger}}
| years_active  = 1895–1931
| spouse        = {{plainlist|* {{marriage|[[Linda Arvidson]]|1906|1936|end=divorced}}&lt;ref name=&quot;UPI&quot; &gt;UPI (July 23, 1948) [https://www.upi.com/Archives/1948/07/23/DW-Griffith-73-film-pioneer-dies/1121532273956/ &quot;D.W. Griffith, 73, film pioneer, dies&quot;.] United Press. Retrieved January 11, 2021.&lt;/ref&gt;
* {{marriage|Evelyn Baldwin|1936|1947|end=divorced}}&lt;ref name=&quot;UPI&quot; /&gt;}}
| signature     = Autograph D. W. Griffith.svg
}}

'''David Wark Griffith''' (22 Januarie 1875 - 23 Julie 1948) was 'n Amerikaanse rolprentregisseur. Beskou as een van die invloedrykste figure in die geskiedenis van die rolprent,&lt;ref&gt;{{cite book |title=D.W. Griffith |url=https://www.upress.state.ms.us/Books/D/D.-W.-Griffith}}&lt;/ref&gt; hy het baanbrekerswerk gedoen in baie aspekte van [[filmredigering]]&lt;ref&gt;{{cite web |title=Changes in Film Style in the 1910s {{!}} wcftr.commarts.wisc.edu |url=https://wcftr.commarts.wisc.edu/exhibits/harry-roy-aitken-papers/changes-film-style-1910s |access-date=November 21, 2021 |archive-date=November 21, 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211121191219/https://wcftr.commarts.wisc.edu/exhibits/harry-roy-aitken-papers/changes-film-style-1910s |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; en het die veld van die [[narratiewe film]] uitgebrei.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=The Beginnings of Film Narrative |url=https://content.ucpress.edu/chapters/10054001.ch01.pdf |access-date=25 January 2023 |website=[[University of California Press]]}}&lt;/ref&gt;

Vir moderne gehore is Griffith hoofsaaklik bekend vir die regie van die 1915 rolprent ''[[The Birth of a Nation]]''. Een van die finansieel suksesvolste films van alle tye en beskou as 'n mylpaal deur filmhistorici, is dit veroordeel vir sy vernederende uitbeeldings van Afro-Amerikaners, sy verheerliking van die [[Ku Klux Klan]], en sy steun vir die [[Gekonfedereerde State van Amerika|Konfederasie]]. Die film het tot oproer in verskeie groot stede regoor die Verenigde State gelei en die [[NAACP]] het probeer om dit te verbied. Griffith het sy volgende rolprent ''[[Intolerance (rolprent)|Intolerance]]'' (1916) gemaak as 'n antwoord op kritici, wat hy gevoel het sy werk onregverdig belaster het.

Saam met [[Charlie Chaplin]], [[Mary Pickford]], en [[Douglas Fairbanks]], het Griffith die [[United Artists]] ateljee gestig in 1919 met die doel om akteurs en regisseurs in staat te stel om films op hul eie voorwaardes te maak, in teenstelling met die voorwaardes van kommersiële ateljees. Verskeie van Griffith se latere films was suksesvol, insluitend''[[Broken Blossoms]]'' (1919), ''[[Way Down East]]'' (1920), en ''[[Orphans of the Storm]]'' (1921), maar die hoë koste wat hy vir produksie en promosie aangegaan het, het dikwels tot kommersiële mislukking gelei. Hy het teen die tyd van ''[[The Struggle (1931 film)|The Struggle]]'' (1931) ongeveer 500 films gemaak, sy laaste rolprent, en almal behalwe drie was heeltemal stil.

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

{{Normdata}}

[[Kategorie:Geboortes in 1875]]
[[Kategorie:Sterftes in 1948]]</text>
      <sha1>4vt9fbw6zliq77wz9047wbn7oiziv6u</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816388</id>
      <parentid>2816386</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T13:38:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Rooiratel</username>
        <id>90342</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Spasie</comment>
      <origin>2816388</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3611" sha1="dw92owv6ryzht078wxpl6pfv6tuoju4" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name          = D. W. Griffith
| image         = David Wark Griffith portrait.jpg
| caption       = Griffith in 1922
| birth_name    = David Wark Griffith
| birth_date    = {{birth date|mf=yes|1875|01|22}}
| birth_place   = [[Oldham County]], [[Kentucky]], V.S.A
| death_date    = {{death date and age|mf=yes|1948|07|23|1875|01|22}}
| death_place   = [[Hollywood]], [[Kalifornië]], V.S.A
| resting_place = Mount Tabor Methodist Church Graveyard,&lt;br /&gt;[[Centerfield, Kentucky]], V.S.A
| occupation    = {{hlist|Rolprentregisseur|draaiboekskrywer|vervaardiger}}
| years_active  = 1895–1931
| spouse        = {{plainlist|* {{marriage|[[Linda Arvidson]]|1906|1936|end=divorced}}&lt;ref name=&quot;UPI&quot; &gt;UPI (July 23, 1948) [https://www.upi.com/Archives/1948/07/23/DW-Griffith-73-film-pioneer-dies/1121532273956/ &quot;D.W. Griffith, 73, film pioneer, dies&quot;.] United Press. Retrieved January 11, 2021.&lt;/ref&gt;
* {{marriage|Evelyn Baldwin|1936|1947|end=divorced}}&lt;ref name=&quot;UPI&quot; /&gt;}}
| signature     = Autograph D. W. Griffith.svg
}}

'''David Wark Griffith''' (22 Januarie 1875 - 23 Julie 1948) was 'n Amerikaanse rolprentregisseur. Beskou as een van die invloedrykste figure in die geskiedenis van die rolprent,&lt;ref&gt;{{cite book |title=D.W. Griffith |url=https://www.upress.state.ms.us/Books/D/D.-W.-Griffith}}&lt;/ref&gt; hy het baanbrekerswerk gedoen in baie aspekte van [[filmredigering]]&lt;ref&gt;{{cite web |title=Changes in Film Style in the 1910s {{!}} wcftr.commarts.wisc.edu |url=https://wcftr.commarts.wisc.edu/exhibits/harry-roy-aitken-papers/changes-film-style-1910s |access-date=November 21, 2021 |archive-date=November 21, 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211121191219/https://wcftr.commarts.wisc.edu/exhibits/harry-roy-aitken-papers/changes-film-style-1910s |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; en het die veld van die [[narratiewe film]] uitgebrei.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=The Beginnings of Film Narrative |url=https://content.ucpress.edu/chapters/10054001.ch01.pdf |access-date=25 January 2023 |website=[[University of California Press]]}}&lt;/ref&gt;

Vir moderne gehore is Griffith hoofsaaklik bekend vir die regie van die 1915 rolprent ''[[The Birth of a Nation]]''. Een van die finansieel suksesvolste films van alle tye en beskou as 'n mylpaal deur filmhistorici, is dit veroordeel vir sy vernederende uitbeeldings van Afro-Amerikaners, sy verheerliking van die [[Ku Klux Klan]], en sy steun vir die [[Gekonfedereerde State van Amerika|Konfederasie]]. Die film het tot oproer in verskeie groot stede regoor die Verenigde State gelei en die [[NAACP]] het probeer om dit te verbied. Griffith het sy volgende rolprent ''[[Intolerance (rolprent)|Intolerance]]'' (1916) gemaak as 'n antwoord op kritici, wat hy gevoel het sy werk onregverdig belaster het.

Saam met [[Charlie Chaplin]], [[Mary Pickford]], en [[Douglas Fairbanks]], het Griffith die [[United Artists]] ateljee gestig in 1919 met die doel om akteurs en regisseurs in staat te stel om films op hul eie voorwaardes te maak, in teenstelling met die voorwaardes van kommersiële ateljees. Verskeie van Griffith se latere films was suksesvol, insluitend ''[[Broken Blossoms]]'' (1919), ''[[Way Down East]]'' (1920), en ''[[Orphans of the Storm]]'' (1921), maar die hoë koste wat hy vir produksie en promosie aangegaan het, het dikwels tot kommersiële mislukking gelei. Hy het teen die tyd van ''[[The Struggle (1931 film)|The Struggle]]'' (1931) ongeveer 500 films gemaak, sy laaste rolprent, en almal behalwe drie was heeltemal stil.

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

{{Normdata}}

[[Kategorie:Geboortes in 1875]]
[[Kategorie:Sterftes in 1948]]</text>
      <sha1>dw92owv6ryzht078wxpl6pfv6tuoju4</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816390</id>
      <parentid>2816388</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T13:39:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Rooiratel</username>
        <id>90342</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Rolprentregisseurs]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816390</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3644" sha1="b1afzj6nvwa3jkxswhgrsshv55fzphx" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name          = D. W. Griffith
| image         = David Wark Griffith portrait.jpg
| caption       = Griffith in 1922
| birth_name    = David Wark Griffith
| birth_date    = {{birth date|mf=yes|1875|01|22}}
| birth_place   = [[Oldham County]], [[Kentucky]], V.S.A
| death_date    = {{death date and age|mf=yes|1948|07|23|1875|01|22}}
| death_place   = [[Hollywood]], [[Kalifornië]], V.S.A
| resting_place = Mount Tabor Methodist Church Graveyard,&lt;br /&gt;[[Centerfield, Kentucky]], V.S.A
| occupation    = {{hlist|Rolprentregisseur|draaiboekskrywer|vervaardiger}}
| years_active  = 1895–1931
| spouse        = {{plainlist|* {{marriage|[[Linda Arvidson]]|1906|1936|end=divorced}}&lt;ref name=&quot;UPI&quot; &gt;UPI (July 23, 1948) [https://www.upi.com/Archives/1948/07/23/DW-Griffith-73-film-pioneer-dies/1121532273956/ &quot;D.W. Griffith, 73, film pioneer, dies&quot;.] United Press. Retrieved January 11, 2021.&lt;/ref&gt;
* {{marriage|Evelyn Baldwin|1936|1947|end=divorced}}&lt;ref name=&quot;UPI&quot; /&gt;}}
| signature     = Autograph D. W. Griffith.svg
}}

'''David Wark Griffith''' (22 Januarie 1875 - 23 Julie 1948) was 'n Amerikaanse rolprentregisseur. Beskou as een van die invloedrykste figure in die geskiedenis van die rolprent,&lt;ref&gt;{{cite book |title=D.W. Griffith |url=https://www.upress.state.ms.us/Books/D/D.-W.-Griffith}}&lt;/ref&gt; hy het baanbrekerswerk gedoen in baie aspekte van [[filmredigering]]&lt;ref&gt;{{cite web |title=Changes in Film Style in the 1910s {{!}} wcftr.commarts.wisc.edu |url=https://wcftr.commarts.wisc.edu/exhibits/harry-roy-aitken-papers/changes-film-style-1910s |access-date=November 21, 2021 |archive-date=November 21, 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211121191219/https://wcftr.commarts.wisc.edu/exhibits/harry-roy-aitken-papers/changes-film-style-1910s |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; en het die veld van die [[narratiewe film]] uitgebrei.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=The Beginnings of Film Narrative |url=https://content.ucpress.edu/chapters/10054001.ch01.pdf |access-date=25 January 2023 |website=[[University of California Press]]}}&lt;/ref&gt;

Vir moderne gehore is Griffith hoofsaaklik bekend vir die regie van die 1915 rolprent ''[[The Birth of a Nation]]''. Een van die finansieel suksesvolste films van alle tye en beskou as 'n mylpaal deur filmhistorici, is dit veroordeel vir sy vernederende uitbeeldings van Afro-Amerikaners, sy verheerliking van die [[Ku Klux Klan]], en sy steun vir die [[Gekonfedereerde State van Amerika|Konfederasie]]. Die film het tot oproer in verskeie groot stede regoor die Verenigde State gelei en die [[NAACP]] het probeer om dit te verbied. Griffith het sy volgende rolprent ''[[Intolerance (rolprent)|Intolerance]]'' (1916) gemaak as 'n antwoord op kritici, wat hy gevoel het sy werk onregverdig belaster het.

Saam met [[Charlie Chaplin]], [[Mary Pickford]], en [[Douglas Fairbanks]], het Griffith die [[United Artists]] ateljee gestig in 1919 met die doel om akteurs en regisseurs in staat te stel om films op hul eie voorwaardes te maak, in teenstelling met die voorwaardes van kommersiële ateljees. Verskeie van Griffith se latere films was suksesvol, insluitend ''[[Broken Blossoms]]'' (1919), ''[[Way Down East]]'' (1920), en ''[[Orphans of the Storm]]'' (1921), maar die hoë koste wat hy vir produksie en promosie aangegaan het, het dikwels tot kommersiële mislukking gelei. Hy het teen die tyd van ''[[The Struggle (1931 film)|The Struggle]]'' (1931) ongeveer 500 films gemaak, sy laaste rolprent, en almal behalwe drie was heeltemal stil.

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

{{Normdata}}

[[Kategorie:Geboortes in 1875]]
[[Kategorie:Sterftes in 1948]]
[[Kategorie:Rolprentregisseurs]]</text>
      <sha1>b1afzj6nvwa3jkxswhgrsshv55fzphx</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816412</id>
      <parentid>2816390</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T17:45:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sobaka</username>
        <id>328</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Sobaka het bladsy [[D. W. Griffith]] na [[D.W. Griffith]] geskuif: Beter  benaming</comment>
      <origin>2816390</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3644" sha1="b1afzj6nvwa3jkxswhgrsshv55fzphx" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name          = D. W. Griffith
| image         = David Wark Griffith portrait.jpg
| caption       = Griffith in 1922
| birth_name    = David Wark Griffith
| birth_date    = {{birth date|mf=yes|1875|01|22}}
| birth_place   = [[Oldham County]], [[Kentucky]], V.S.A
| death_date    = {{death date and age|mf=yes|1948|07|23|1875|01|22}}
| death_place   = [[Hollywood]], [[Kalifornië]], V.S.A
| resting_place = Mount Tabor Methodist Church Graveyard,&lt;br /&gt;[[Centerfield, Kentucky]], V.S.A
| occupation    = {{hlist|Rolprentregisseur|draaiboekskrywer|vervaardiger}}
| years_active  = 1895–1931
| spouse        = {{plainlist|* {{marriage|[[Linda Arvidson]]|1906|1936|end=divorced}}&lt;ref name=&quot;UPI&quot; &gt;UPI (July 23, 1948) [https://www.upi.com/Archives/1948/07/23/DW-Griffith-73-film-pioneer-dies/1121532273956/ &quot;D.W. Griffith, 73, film pioneer, dies&quot;.] United Press. Retrieved January 11, 2021.&lt;/ref&gt;
* {{marriage|Evelyn Baldwin|1936|1947|end=divorced}}&lt;ref name=&quot;UPI&quot; /&gt;}}
| signature     = Autograph D. W. Griffith.svg
}}

'''David Wark Griffith''' (22 Januarie 1875 - 23 Julie 1948) was 'n Amerikaanse rolprentregisseur. Beskou as een van die invloedrykste figure in die geskiedenis van die rolprent,&lt;ref&gt;{{cite book |title=D.W. Griffith |url=https://www.upress.state.ms.us/Books/D/D.-W.-Griffith}}&lt;/ref&gt; hy het baanbrekerswerk gedoen in baie aspekte van [[filmredigering]]&lt;ref&gt;{{cite web |title=Changes in Film Style in the 1910s {{!}} wcftr.commarts.wisc.edu |url=https://wcftr.commarts.wisc.edu/exhibits/harry-roy-aitken-papers/changes-film-style-1910s |access-date=November 21, 2021 |archive-date=November 21, 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211121191219/https://wcftr.commarts.wisc.edu/exhibits/harry-roy-aitken-papers/changes-film-style-1910s |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; en het die veld van die [[narratiewe film]] uitgebrei.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=The Beginnings of Film Narrative |url=https://content.ucpress.edu/chapters/10054001.ch01.pdf |access-date=25 January 2023 |website=[[University of California Press]]}}&lt;/ref&gt;

Vir moderne gehore is Griffith hoofsaaklik bekend vir die regie van die 1915 rolprent ''[[The Birth of a Nation]]''. Een van die finansieel suksesvolste films van alle tye en beskou as 'n mylpaal deur filmhistorici, is dit veroordeel vir sy vernederende uitbeeldings van Afro-Amerikaners, sy verheerliking van die [[Ku Klux Klan]], en sy steun vir die [[Gekonfedereerde State van Amerika|Konfederasie]]. Die film het tot oproer in verskeie groot stede regoor die Verenigde State gelei en die [[NAACP]] het probeer om dit te verbied. Griffith het sy volgende rolprent ''[[Intolerance (rolprent)|Intolerance]]'' (1916) gemaak as 'n antwoord op kritici, wat hy gevoel het sy werk onregverdig belaster het.

Saam met [[Charlie Chaplin]], [[Mary Pickford]], en [[Douglas Fairbanks]], het Griffith die [[United Artists]] ateljee gestig in 1919 met die doel om akteurs en regisseurs in staat te stel om films op hul eie voorwaardes te maak, in teenstelling met die voorwaardes van kommersiële ateljees. Verskeie van Griffith se latere films was suksesvol, insluitend ''[[Broken Blossoms]]'' (1919), ''[[Way Down East]]'' (1920), en ''[[Orphans of the Storm]]'' (1921), maar die hoë koste wat hy vir produksie en promosie aangegaan het, het dikwels tot kommersiële mislukking gelei. Hy het teen die tyd van ''[[The Struggle (1931 film)|The Struggle]]'' (1931) ongeveer 500 films gemaak, sy laaste rolprent, en almal behalwe drie was heeltemal stil.

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

{{Normdata}}

[[Kategorie:Geboortes in 1875]]
[[Kategorie:Sterftes in 1948]]
[[Kategorie:Rolprentregisseurs]]</text>
      <sha1>b1afzj6nvwa3jkxswhgrsshv55fzphx</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816460</id>
      <parentid>2816412</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T19:11:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <comment>Verbeter.</comment>
      <origin>2816460</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3748" sha1="3hnyirmel7wefv5xsj0vysqflq93x84" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Persoon
| naam              = D. W. Griffith
| beeld             = David Wark Griffith portrait.jpg
| beeldonderskrif   = Griffith in 1922
| geboortenaam      = David Wark Griffith
| geboortedatum     = {{geboortedatum|1875|01|22}}
| geboorteplek      = Oldham County, [[Kentucky]], V.S.A
| sterfdatum        = {{sterfdatum en ouderdom|1948|07|23|1875|01|22}}
| sterfplek         = [[Hollywood]], [[Kalifornië]], V.S.A
| resting_place = Mount Tabor Methodist Church Graveyard,&lt;br /&gt;Centerfield, Kentucky, V.S.A
| beroep            = {{hlist|Rolprentregisseur|draaiboekskrywer|vervaardiger}}
| jare_aktief       = 1895–1931
| huweliksmaat      = {{plainlist|* {{marriage|[[Linda Arvidson]]|1906|1936|end=geskei}}&lt;ref name=&quot;UPI&quot; &gt;UPI (July 23, 1948) [https://www.upi.com/Archives/1948/07/23/DW-Griffith-73-film-pioneer-dies/1121532273956/ &quot;D.W. Griffith, 73, film pioneer, dies&quot;.] United Press. Opgespoor en besoek op 11 Januarie 2021.&lt;/ref&gt;
* {{marriage|Evelyn Baldwin|1936|1947|end=geskei}}&lt;ref name=&quot;UPI&quot; /&gt;}}
| handtekening      = Autograph D. W. Griffith.svg
}}

'''David Wark Griffith''' (22 Januarie 1875 - 23 Julie 1948) was 'n Amerikaanse rolprentregisseur. Hy word allerweë beskou as een van die invloedrykste figure in die geskiedenis van die rolprentwese,&lt;ref&gt;{{cite book |title=D.W. Griffith |url=https://www.upress.state.ms.us/Books/D/D.-W.-Griffith}}&lt;/ref&gt; het baanbrekerswerk gedoen ten opsigte van verskeie aspekte van filmredigering&lt;ref&gt;{{cite web |title=Changes in Film Style in the 1910s {{!}} wcftr.commarts.wisc.edu |url=https://wcftr.commarts.wisc.edu/exhibits/harry-roy-aitken-papers/changes-film-style-1910s |access-date=21 November 2021 |archive-date=21 November 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211121191219/https://wcftr.commarts.wisc.edu/exhibits/harry-roy-aitken-papers/changes-film-style-1910s |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; en het die veld van die verhalende rolprent uitgebrei.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=The Beginnings of Film Narrative |url=https://content.ucpress.edu/chapters/10054001.ch01.pdf |access-date=25 Januarie 2023 |website=Drukpers van die Universiteit van Kalifornië}}&lt;/ref&gt;

Vir moderne gehore is Griffith hoofsaaklik bekend vir die regie van die 1915-rolprent ''The Birth of a Nation''. Dit word beskou as een van die finansieel suksesvolste rolprente ooit en as 'n mylpaal deur filmhistorici, Dit is egter veroordeel vir die rolprent se vernederende uitbeeldings van Afro-Amerikaners, die verheerliking van die Ku Klux Klan, en die rolprent se steun vir die [[Gekonfedereerde State van Amerika|Konfederasie]]. Die rolprent het 'n oproer veroorsaak in verskeie groot stede regoor die Verenigde State en die NAACP het probeer om die vertoon daarvan te verbied. Griffith het sy volgende rolprent ''Intolerance'' (1916) gemaak as antwoord op kritici, wat hy gevoel het sy werk onregverdig belaster het.

Saam met [[Charlie Chaplin]], [[Mary Pickford]] en [[Douglas Fairbanks]] het Griffith die [[United Artists]]-ateljee in 1919 op die been gebring met die doel om akteurs en regisseurs in staat te stel om rolprente op hul eie voorwaardes te maak, in teenstelling met die voorwaardes van kommersiële ateljees. Verskeie van Griffith se latere rolprente was suksesvol, insluitend ''Broken Blossoms'' (1919), ''Way Down East'' (1920) en ''Orphans of the Storm'' (1921), maar die hoë koste wat hy vir produksie en promosie aangegaan het, het dikwels tot kommersiële mislukking gelei. Hy het teen die tyd van ''The Struggle'' (1931) ongeveer 500 films gemaak; dit was sy laaste rolprent, en almal behalwe drie was volledige stilfilms.

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

{{Normdata}}

[[Kategorie:Geboortes in 1875]]
[[Kategorie:Sterftes in 1948]]
[[Kategorie:Rolprentregisseurs]]</text>
      <sha1>3hnyirmel7wefv5xsj0vysqflq93x84</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Gebruiker:EKISNVETBOER</title>
    <ns>2</ns>
    <id>450664</id>
    <revision>
      <id>2816394</id>
      <timestamp>2025-06-27T14:29:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Rooiratel</username>
        <id>90342</id>
      </contributor>
      <comment>Nuwe bladsy geskep met '{{Nuwe gebruikersbladsy}}'</comment>
      <origin>2816394</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="25" sha1="jddevdup2onp9o2ojsehfkkqk1lyern" xml:space="preserve">{{Nuwe gebruikersbladsy}}</text>
      <sha1>jddevdup2onp9o2ojsehfkkqk1lyern</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Gebruikerbespreking:EKISNVETBOER</title>
    <ns>3</ns>
    <id>450665</id>
    <revision>
      <id>2816395</id>
      <timestamp>2025-06-27T14:29:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Rooiratel</username>
        <id>90342</id>
      </contributor>
      <comment>/* Welkom */ nuwe afdeling</comment>
      <origin>2816395</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="128" sha1="cru9ezkzgsqnkrb41icwdkttxbgxr4w" xml:space="preserve">== Welkom ==

{{Welkom}} [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 14:29, 27 Junie 2025 (UTC)</text>
      <sha1>cru9ezkzgsqnkrb41icwdkttxbgxr4w</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>D. W. Griffith</title>
    <ns>0</ns>
    <id>450666</id>
    <redirect title="D.W. Griffith" />
    <revision>
      <id>2816413</id>
      <timestamp>2025-06-27T17:45:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sobaka</username>
        <id>328</id>
      </contributor>
      <comment>Sobaka het bladsy [[D. W. Griffith]] na [[D.W. Griffith]] geskuif: Beter  benaming</comment>
      <origin>2816413</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="27" sha1="cacfuagesz8gibv2ifwe0eoee0auz0i" xml:space="preserve">#AANSTUUR [[D.W. Griffith]]</text>
      <sha1>cacfuagesz8gibv2ifwe0eoee0auz0i</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Bespreking:D.W. Griffith</title>
    <ns>1</ns>
    <id>450667</id>
    <revision>
      <id>2816414</id>
      <timestamp>2025-06-27T17:50:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sobaka</username>
        <id>328</id>
      </contributor>
      <comment>Nuwe bladsy geskep met '{{Kop van besprekingsbladsy}} {{Bladtrekke}}'</comment>
      <origin>2816414</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="44" sha1="2v27w7bebgol2ym1cn6ibpmrzbxwbzv" xml:space="preserve">{{Kop van besprekingsbladsy}}
{{Bladtrekke}}</text>
      <sha1>2v27w7bebgol2ym1cn6ibpmrzbxwbzv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Vrouerugbywêreldbeker 2006</title>
    <ns>0</ns>
    <id>450668</id>
    <revision>
      <id>2816417</id>
      <timestamp>2025-06-27T18:00:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>SpesBona</username>
        <id>2720</id>
      </contributor>
      <comment>Nuwe artikel</comment>
      <origin>2816417</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="33691" sha1="gfm2r6eugyjhn45hfgsy0b29ejfatam" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Rugbywêreldbeker
| kenteken        = 
| kentekengrootte = 
| gasheer         = {{vlagland|Kanada}}
| datums          = 31 Augustus – 17 September 2006
| nasies          = 12 (15 kwalifiseer)
| kampioen        = {{NZLruv}}
| naaswenner      = {{ENGruv}}
| derdeplek       = {{FRAruv}}
| wedstryde       = 30
| bywoning        = 
| drieë           = 
| toppuntebehaler = {{vlagikoon|Kanada}} [[Heather Moyse]] (35)
| meeste drieë    = {{vlagikoon|Kanada}} [[Heather Moyse]] (7)
| vorige          = [[Vrouerugbywêreldbeker 2002|2002]]
| volgende        = [[Vrouerugbywêreldbeker 2010|2010]]
}}

Die '''Vrouerugbywêreldbeker 2006''' ([[Engels]]: ''2006 Women’s Rugby World Cup''; [[Frans]]: ''Coupe du monde de rugby féminin 2006'') is van 31 Augustus tot 17 September 2006 in [[Kanada]] beslis.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.irb.com/newsmedia/mediazone/pressrelease/newsid%3D2033145.html |title=Race on to host 2014 Women's Rugby World Cup |publisher=[[Wêreldrugby]] |date=27 Augustus 2009 |accessdate=2 Desember 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131202230504/http://www.irb.com/newsmedia/mediazone/pressrelease/newsid%3D2033145.html |archive-date=2 Desember 2013 |url-status=dead}}&lt;/ref&gt; Dit was die vyfde [[vrouerugbywêreldbeker]]toernooi van die vierjaarlikse vrouerugbywêreldkampioenskap en die derde wat deur die Internasionale Rugbyraad (IRR; nou [[Wêreldrugby]]) aangebied is.

Twaalf nasionale [[rugby]]spanne het aan die Vrouerugbywêreldbeker 2006 deelgeneem (vier minder as by die [[Vrouerugbywêreldbeker 2002|2002-toernooi]]): [[Wallaroos|Australië]], [[Engelse nasionale vrouerugbyspan|Engeland]], [[Franse nasionale vrouerugbyspan|Frankryk]], [[Ierse nasionale vrouerugbyspan|Ierland]], [[Kanadese nasionale vrouerugbyspan|Kanada]], [[Kasakse nasionale vrouerugbyspan|Kasakstan]], [[Black Ferns|Nieu-Seeland]], [[Samoaanse nasionale vrouerugbyspan|Samoa]], [[Skotse nasionale vrouerugbyspan|Skotland]], [[Spaanse nasionale vrouerugbyspan|Spanien]], [[Suid-Afrikaanse nasionale vrouerugbyspan|Suid-Afrika]] en die [[Verenigde State se nasionale vrouerugbyspan|Verenigde State]]. Tydens die Vrouerugbywêreldbeker 2006 is 30 wedstryde gespeel.

Nieu-Seeland het die eindstryd op die [[Commonwealth-stadion]] in [[Edmonton]] teen Engeland met 25–17 gewen en sodoende sy derde vrouerugbywêreldbekertitel ingepalm. Frankryk het in die derde en Kanada in die vierde plek geëindig. Met 35 punte van sewe [[Drie (sport)|drieë]] was die Kanadese speler [[Heather Moyse]] die beeste puntemaker.

== Deelnemers ==
Die organiseerders het ’n aantal nasionale spanne uitgenooi om aan die toernooi deel te neem, waarvan 15 ingestem het. Voor die toernooi is kwalifiseringswedstryde gehou om die aantal spanne op twaalf te reduseer.

[[Lêer:2006 Rugby World Cup (women) participating nations.svg|duimnael|400px|Spanne wat aan die Vrouerugbywêreldbeker 2006 deelgeneem het:
{{sleutel|#f00|Gasvroue}}
{{sleutel|#880|Uitgenooi deur die IRR}}
{{sleutel|#0d0|Wenner van die kwalifisering}}
{{sleutel|#ff0|Versuim om te kwalifiseer}}
{{sleutel|#e0e0e0|Nie deelgeneem nie}}]]
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
!Span
!Kwalifiseringmetode
!Verskynings by eindstryde
!Laaste verskyning
!Vorige beste prestasie
!Groep
|-
|{{CANruv}}
|'''Gasvroue'''
|Vyfde
|[[Vrouerugbywêreldbeker 2002|2002]]
|Vierde plek &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]])&lt;/small&gt;
|D
|-
|{{AUSruv}}
|rowspan=&quot;10&quot;|Uitgenooi
|Derde
|[[Vrouerugbywêreldbeker 2002|2002]]
|Vyfde plek &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]])&lt;/small&gt;
|B
|-
|{{ENGruv}}
|Vyfde
|[[Vrouerugbywêreldbeker 2002|2002]]
|'''Kampioen''' &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]])&lt;/small&gt;
|B
|-
|{{FRAruv}}
|Vyfde
|[[Vrouerugbywêreldbeker 2002|2002]]
|Derde plek &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1991|1991]], [[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]], [[Vrouerugbywêreldbeker 2002|2002]])&lt;/small&gt;
|C
|-
|{{IRLruv}}
|Vierde
|[[Vrouerugbywêreldbeker 2002|2002]]
|Sewende plek &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]])&lt;/small&gt;
|B
|-
|{{NZLruv}}
|Vierde
|[[Vrouerugbywêreldbeker 2002|2002]]
|'''Kampioen''' &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]], [[Vrouerugbywêreldbeker 2002|2002]])&lt;/small&gt;
|A
|-
|{{SAMruv}}
|Tweede
|[[Vrouerugbywêreldbeker 2002|2002]]
|Negende plek &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 2002|2002]])&lt;/small&gt;
|D
|-
|{{SCOruv}}
|Vierde
|[[Vrouerugbywêreldbeker 2002|2002]]
|Vyfde plek &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]])&lt;/small&gt;
|D
|-
|{{ESPruv}}
|Vierde
|[[Vrouerugbywêreldbeker 2002|2002]]
|Sesde plek &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1991|1991]])&lt;/small&gt;
|A
|-
|{{RSAruv}}
|Eerste
|–
|Debuut
|C
|-
|{{USAruv}}
|Vyfde
|[[Vrouerugbywêreldbeker 2002|2002]]
|'''Kampioen''' &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1991|1991]])&lt;/small&gt;
|C
|-
|{{KAZruv}}
|Kwalifisering
|Vierde
|[[Vrouerugbywêreldbeker 2002|2002]]
|Negende plek &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]], [[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]])&lt;/small&gt;
|A
|}

== Stadions ==
Al die wedstryde is in die Kanadese provinsie Alberta gehou.

&lt;center&gt;
{| class=&quot;wikitable centered&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
! [[Edmonton]]
| rowspan=&quot;10&quot;|{{Location map+|Alberta|width=400|places=
{{Location map~|Alberta|label=Ellerslie Rugby Park|position=bottom|lat=53.426667|long=-113.513611|region=CA-AB}}
{{Location map~|Alberta|label=Commonwealth-stadion|position=right|lat=53.559722|long=-113.476111|region=CA-AB}}
{{Location map~|Alberta|label=St. Albert Rugbypark|position=left|lat=53.6346|long=-113.6254|region=CA-AB}}
}}
! [[Edmonton]]
|-
| [[Commonwealth-stadion]]
| [[Ellerslie Rugbypark]]
|-
| &lt;small&gt;{{Koördinate|53|33|35|N|113|28|34|W|type:landmark|aansig=inlyn|name=Commonwealth-stadion}}&lt;/small&gt;
| &lt;small&gt;{{Koördinate|53|25|36|N|113|30|49|W|type:landmark|aansig=inlyn|name=Ellerslie Rugbypark}}&lt;/small&gt;
|-
| Kapasiteit: '''60&amp;nbsp;081'''
| Kapasiteit: '''350'''
|-
| [[Lêer:Commonwealth.jpg|200px]]
|
|-
! [[St. Albert]]
|-
| [[St. Albert Rugbypark]]
|-
| &lt;small&gt;{{Koördinate|53|37|49.7|N|113|37|32.3|W|type:landmark|aansig=inlyn|name=St. Albert Rugbypark}}&lt;/small&gt;
|-
| Kapasiteit: '''5&amp;nbsp;000'''
|-
| 
|}&lt;/center&gt;

== Formaat ==
Die Vrouerugbywêreldbeker 2006 is oor 18 dae tussen twaalf verskillende spanne oor 30 wedstryde beslis. Dit het op 31 Augustus 2006 op die Ellerslie Rugbypark in Edmonton met die openingswedstryd tussen die gasvroue Kanada en Nieu-Seeland afgeskop. Die toernooi het geëindig op 17 September op die Commonwealth-stadion in Edmonton met die eindstryd tussen Engeland en Nieu-Seeland, waartydens die Black Ferns die trofee verdedig het.

=== Kalender ===
Die volgende tabel dui die Vrouerugbywêreldbeker 2006 se daaglikse program aan. ’n Pers blokkie dui op wedstryde tydens die groepfase, ’n siaan blokkie op uitspeelwedstryde, ’n groen blokkie op uitklopwedstryde, ’n blou blokkie op die bronseindstryd en ’n geel blokkie op die eindstryd.

{| class=&quot;toptextcells&quot;
|
{| class=&quot;wikitable center&quot; style=&quot;font-size:95%; text-align:center;&quot;
|+ Aantal daaglikse wedstryde tydens die toernooi
|-
! scope=&quot;col&quot;|Groepfase&lt;br /&gt;Augustus/September
! scope=&quot;col&quot;|Do&lt;br /&gt;31
! scope=&quot;col&quot;|Vr&lt;br /&gt;1
! scope=&quot;col&quot;|Sa&lt;br /&gt;2
! scope=&quot;col&quot;|So&lt;br /&gt;3
! scope=&quot;col&quot;|Ma&lt;br /&gt;4
! scope=&quot;col&quot;|Di&lt;br /&gt;5
! scope=&quot;col&quot;|Wo&lt;br /&gt;6
! scope=&quot;col&quot;|Do&lt;br /&gt;7
! scope=&quot;col&quot;|Vr&lt;br /&gt;8
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;|Groep A
&lt;!-- 31 --&gt;|style=&quot;background:#C364F3;&quot;| 3
&lt;!-- 1 --&gt;|
&lt;!-- 2 --&gt;|
&lt;!-- 3 --&gt;|
&lt;!-- 4 --&gt;|style=&quot;background:#C364F3;&quot;| 3
&lt;!-- 5 --&gt;|
&lt;!-- 6 --&gt;|
&lt;!-- 7 --&gt;|
&lt;!-- 8 --&gt;|style=&quot;background:#C364F3;&quot;| 3
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;|Groep B
&lt;!-- 31 --&gt;|style=&quot;background:#C364F3;&quot;| 3
&lt;!-- 1 --&gt;|
&lt;!-- 2 --&gt;|
&lt;!-- 3 --&gt;|
&lt;!-- 4 --&gt;|style=&quot;background:#C364F3;&quot;| 3
&lt;!-- 5 --&gt;|
&lt;!-- 6 --&gt;|
&lt;!-- 7 --&gt;|
&lt;!-- 8 --&gt;|style=&quot;background:#C364F3;&quot;| 3
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;|Groep C
&lt;!-- 31 --&gt;|style=&quot;background:#C364F3;&quot;| 3
&lt;!-- 1 --&gt;|
&lt;!-- 2 --&gt;|
&lt;!-- 3 --&gt;|
&lt;!-- 4 --&gt;|style=&quot;background:#C364F3;&quot;| 3
&lt;!-- 5 --&gt;|
&lt;!-- 6 --&gt;|
&lt;!-- 7 --&gt;|
&lt;!-- 8 --&gt;|style=&quot;background:#C364F3;&quot;| 3
|-
! scope=&quot;col&quot;|Uitspeelwedstryde&lt;br /&gt;September
! scope=&quot;col&quot;|Sa&lt;br /&gt;9
! scope=&quot;col&quot;|So&lt;br /&gt;10
! scope=&quot;col&quot;|Ma&lt;br /&gt;11
! scope=&quot;col&quot;|Di&lt;br /&gt;12
! scope=&quot;col&quot;|Wo&lt;br /&gt;13
! scope=&quot;col&quot;|Do&lt;br /&gt;14
! scope=&quot;col&quot;|Vr&lt;br /&gt;15
! scope=&quot;col&quot;|Sa&lt;br /&gt;16
! scope=&quot;col&quot;|So&lt;br /&gt;17
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;|Uitspeelwedstryde
&lt;!-- 9 --&gt;|
&lt;!-- 10 --&gt;|
&lt;!-- 11 --&gt;|
&lt;!-- 12 --&gt;|style=&quot;background:#7DF9FF;&quot;| 4
&lt;!-- 13 --&gt;|
&lt;!-- 14 --&gt;|
&lt;!-- 15 --&gt;|
&lt;!-- 16 --&gt;|style=&quot;background:#7DF9FF;&quot;| 3
&lt;!-- 17 --&gt;|style=&quot;background:#7DF9FF;&quot;| 1
|-
! scope=&quot;col&quot;|Uitklopwedstryde&lt;br /&gt;September
! scope=&quot;col&quot;|Sa&lt;br /&gt;9
! scope=&quot;col&quot;|So&lt;br /&gt;10
! scope=&quot;col&quot;|Ma&lt;br /&gt;11
! scope=&quot;col&quot;|Di&lt;br /&gt;12
! scope=&quot;col&quot;|Wo&lt;br /&gt;13
! scope=&quot;col&quot;|Do&lt;br /&gt;14
! scope=&quot;col&quot;|Vr&lt;br /&gt;15
! scope=&quot;col&quot;|Sa&lt;br /&gt;16
! colspan=&quot;2&quot; scope=&quot;col&quot;|So&lt;br /&gt;17
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;|Uitklopwedstryde
&lt;!-- 9 --&gt;|
&lt;!-- 10 --&gt;|
&lt;!-- 11 --&gt;|
&lt;!-- 12 --&gt;|style=&quot;background:#00cc33;&quot;| 2
&lt;!-- 13 --&gt;|
&lt;!-- 14 --&gt;|
&lt;!-- 15 --&gt;|
&lt;!-- 16 --&gt;|
&lt;!-- 17 --&gt;|style=&quot;background:#3399FF;&quot;| '''1'''
&lt;!-- 17 --&gt;|style=&quot;background:#ffcc00| '''1'''
|}
|
{|
! colspan=2| '''Verklaring'''
|-
| {{sleutel|#c364f3|Groepwedstryde}}
|-
| {{sleutel|#7DF9FF|Uitspeelwedstryde}}
|-
| {{sleutel|#00cc33|Uitklopwedstryde}}
|-
| {{sleutel|#3399ff|Bronseindstryd}}
|-
| {{sleutel|#ffcc00|Eindstryd}}
|}
|}

=== Groepe ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
! style=&quot;width:25%&quot;|[[#Groepe|Groep A]]
! style=&quot;width:25%&quot;|[[#Groepe|Groep B]]
! style=&quot;width:25%&quot;|[[#Groepe|Groep C]]
! style=&quot;width:25%&quot;|[[#Groepe|Groep D]]
|-
|
{{KAZruv}}&lt;br /&gt;
{{NZLruv}}&lt;br /&gt;
{{ESPruv}}
|
{{AUSruv}}&lt;br /&gt;
{{ENGruv}}&lt;br /&gt;
{{IRLruv}}
|
{{FRAruv}}&lt;br /&gt;
{{RSAruv}}&lt;br /&gt;
{{USAruv}}
|
{{CANruv}}&lt;br /&gt;
{{SAMruv}}&lt;br /&gt;
{{SCOruv}}
|}

=== Groepfase ===
Die vyfde  Vrouerugbywêreldbekertoernooi is deur twaalf nasionale vrouerugbyspanne beslis. Daar is slegs vier kwalifiseringswedstryde voor die toernooi gehou, aangesien die deelnemende spanne deur die organiseerders genooi is. Vir die groepfase is die twaalf deelnemende spanne in vier groepe van drie elk verdeel. In drie rondtes het die spanne van Groep A teen dié van Groep D en die spanne van Groep B teen dié van Groep C gespeel, dus het elke span drie wedstryde in die groepfase gespeel.

Klassifisering binne elke groep was gegrond op die volgende puntestelsel:&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.wrwc06.irb.com/EN/Tournament%2Brules/060402%2Bdk%2Bu19%2Btourn%2Brules.htm |title=2006 Women's RWC rules |publisher=[[Wêreldrugby]] |accessdate=23 Augustus 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100823062050/http://www.wrwc06.irb.com/EN/Tournament+rules/060402+dk+u19+tourn+rules.htm |archive-date=23 Augustus 2010}}&lt;/ref&gt;
* Vier wedstrydpunte vir ’n oorwinning;
* Twee vir ’n gelykop;
* geen vir ’n nederlaag;
* Een bonuspunt vir die druk van vier of meer [[Drie (sport)|drieë]], of ’n nederlaag met sewe punte of minder.

Aan die einde van die groepfase is die spanne gerangskik van die eerste na die vierde posisie, gegrond op versamelde wedstrydpunte, met die vier beste spanne wat na die uitkloprondte deurgedring het, terwyl die naasbeste vier spanne aan die uitspeelrondte om die plekke 5 tot 8 deelgeneem het en die vier swakste spanne aan die uitspeelrondte om die plekke 9 tot 12.

=== Uitspeel- en uitklopfase ===
Van die begin van die uitspeel- en uitklopfases af het die toernooi ’n uitklopformaat aangeneem wat uit vier wedstryde elk bestaan het: twee halfeindstryde, twee uitspeelwedstryde en die eindstryd, waarby die uitkloprondte uit twee halfeindstryde, ’n derdeplekwedstryd en die eindstryd bestaan het.

Die vier beste spanne van die groepfase het na die uitkloprondte deurgedring. Die groepwenner van Groep A het die Groepwenner van Groep C en die Groepwenner van Groep B het die Groepwenner van Groep D ontmoet. Die naasbeste vyfde tot agtste spanne het die uitspeelwedstryde om die plekke 5 tot 8 beslis, met die vyfbeste span wat in die halfeindstryd die agtbeste span ontmoet het en die sesde geplaaste span die sewende. Die spanne wat in die groepfase negende tot twaalfde geëindig het, het aan die uitspeelwedstryde om die plekke nege tot twaalf deelgeneem, met die negende geplaaste span wat die twaalfde ontmoet het en die tiende die elfde.

=== 2006-effek op 2010-kwalifisering ===
Die drie beste spanne van die toernooi het regstreeks vir die volgende Vrouerugbywêreldbeker 2010 in Engeland gekwalifiseer. Hulle was Engeland, Frankryk en Nieu-Seeland.

== Betrokkenes ==
=== Wedstrydbeamptes ===
’n Paneel van twaalf skeidsregters en sewe lynregters is vir die toernooi ingespan.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.wrwc06.irb.com/EN/Officials/home.htm |title=2006 Women's RWC match officials |publisher=[[Wêreldrugby]] |accessdate=23 Augustus 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100823061928/http://www.wrwc06.irb.com/EN/Officials/home.htm |archive-date=23 Augustus 2010}}&lt;/ref&gt;

{{col-begin}}
{{col-2}}

==== Skeidsregters ====
* {{vlagikoon|Australië}} George Ayoub &lt;small&gt;([[Rugby Australia|Australië]])&lt;/small&gt;
* {{vlagikoon|Suid-Afrika}} Jenny Bental &lt;small&gt;([[Suid-Afrikaanse Rugbyunie|Suid-Afrika]])&lt;/small&gt;
* {{vlagikoon|Switserland}} Rachel Boyland &lt;small&gt;([[Switserse Rugbyfederasie|Switserland]])&lt;/small&gt;
* {{vlagikoon|Nieu-Seeland}} Lyndon Bray &lt;small&gt;([[Nieu-Seeland Rugby|Nieu-Seeland]])&lt;/small&gt;
* {{vlagikoon|Skotland}} Malcolm Changleng &lt;small&gt;([[Skotse Rugbyunie|Skotland]])&lt;/small&gt;
* {{vlagikoon|Australië}} Sarah Corrigan &lt;small&gt;([[Rugby Australia|Australië]])&lt;/small&gt;
* {{vlagikoon|Engeland}} Clare Daniels &lt;small&gt;([[Engelse Rugbyvoetbalunie|Engeland]])&lt;/small&gt;
* {{vlagikoon|Frankryk}} Christine Hanizet &lt;small&gt;([[Franse Rugbyfederasie|Frankryk]])&lt;/small&gt;
* {{vlagikoon|Kanada}} Joyce Henry &lt;small&gt;([[Rugby Kanada|Kanada]])&lt;/small&gt;
* {{vlagikoon|Nieu-Seeland}} Nicky Inwood &lt;small&gt;([[Nieu-Seeland Rugby|Nieu-Seeland]])&lt;/small&gt;
* {{vlagikoon|Duitsland}} Kerstin Ljungdahl &lt;small&gt;([[Duitse Rugbybond|Duitsland]])&lt;/small&gt;
* {{vlagikoon|Ierland|rugby}} Simon McDowell &lt;small&gt;([[Ierse Rugbyvoetbalunie|Ierland]])&lt;/small&gt;
{{col-2}}

==== Lynregters ====
* {{vlagikoon|Engeland}} Debbie Innes &lt;small&gt;([[Engelse Rugbyvoetbalunie|Engeland]])&lt;/small&gt;
* {{vlagikoon|Nieu-Seeland}} Kristina Mellor &lt;small&gt;([[Nieu-Seeland Rugby|Nieu-Seeland]])&lt;/small&gt;
* {{vlagikoon|Kanada}} Kristi Moorman &lt;small&gt;([[Rugby Kanada|Kanada]])&lt;/small&gt;
* {{vlagikoon|Kanada}} Sandy Nesbitt &lt;small&gt;([[Rugby Kanada|Kanada]])&lt;/small&gt;
* {{vlagikoon|Suid-Afrika}} Kim Smit &lt;small&gt;([[Suid-Afrikaanse Rugbyunie|Suid-Afrika]])&lt;/small&gt;
* {{vlagikoon|Verenigde State}} Dana Teagarden &lt;small&gt;([[VSA Rugby|Verenigde State]])&lt;/small&gt;
* {{vlagikoon|Kanada}} Todd Van Vliet &lt;small&gt;([[Rugby Kanada|Kanada]])&lt;/small&gt;
{{col-end}}

== Wedstryde ==
{| class=&quot;infobox bordered&quot;
| style=&quot;background:#cfc;&quot;|Kwalifiseer vir die uitkloprondte.
|-
| style=&quot;background:#ffc;&quot;|Kwalifiseer vir die uitspeelrondte.
|}
Die wedstryde is in drie fases opgedeel, naamlik die groepfase, die uitkloprondte en die uitspeelrondte.

=== Groepfase ===
Twaalf spanne het aan die groepfase deelgeneem. Die beste span in elke groep het na die uitkloprondte deurgedring, terwyl die twee ander spanne aan die uitspeelrondte deelgeneem het.

; Groep A
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align: center;&quot;
!width=165|Span
!width=25|{{Afkorting|S|Wedstryde gespeel}}
!width=25|{{Afkorting|W|Wedstryde gewen}}
!width=25|{{Afkorting|G|Gelykop}}
!width=25|{{Afkorting|V|Wedstryde verloor}}
!width=25|{{Afkorting|P&amp;nbsp;v|Punte vir}}
!width=25|{{Afkorting|P&amp;nbsp;t|Punte teen}}
!width=25|{{Afkorting|+/−|Punteverskil}}
!width=25|{{Afkorting|P|Punte}}
|- bgcolor=#ccffcc
|align=left|{{NZLruv}}
|3||3||0||0||137||7||+130||'''14'''
|- bgcolor=#ffffcc
|align=left|{{ESPruv}}
|3||1||0||2||14||115||−101||'''4'''
|- bgcolor=#ffffcc
|align=left|{{KAZruv}}
|3||0||0||3||22||97||–75||'''0'''
|}

; Groep B
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align: center;&quot;
!width=165|Span
!width=25|{{Afkorting|S|Wedstryde gespeel}}
!width=25|{{Afkorting|W|Wedstryde gewen}}
!width=25|{{Afkorting|G|Gelykop}}
!width=25|{{Afkorting|V|Wedstryde verloor}}
!width=25|{{Afkorting|P&amp;nbsp;v|Punte vir}}
!width=25|{{Afkorting|P&amp;nbsp;t|Punte teen}}
!width=25|{{Afkorting|+/−|Punteverskil}}
!width=25|{{Afkorting|P|Punte}}
|- bgcolor=#ccffcc
|align=left|{{ENGruv}}
|3||3||0||0||119||16||+103||'''14'''
|- bgcolor=#ffffcc
|align=left|{{AUSruv}}
|3||1||0||2||84||46||+38||'''6'''
|- bgcolor=#ffffcc
|align=left|{{IRLruv}}
|3||1||0||2||48||67||–19||'''5'''
|}

; Groep C
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align: center;&quot;
!width=165|Span
!width=25|{{Afkorting|S|Wedstryde gespeel}}
!width=25|{{Afkorting|W|Wedstryde gewen}}
!width=25|{{Afkorting|G|Gelykop}}
!width=25|{{Afkorting|V|Wedstryde verloor}}
!width=25|{{Afkorting|P&amp;nbsp;v|Punte vir}}
!width=25|{{Afkorting|P&amp;nbsp;t|Punte teen}}
!width=25|{{Afkorting|+/−|Punteverskil}}
!width=25|{{Afkorting|P|Punte}}
|- bgcolor=#ccffcc
|align=left|{{FRAruv}}
|3||2||0||1||75||37||+38||'''10'''
|- bgcolor=#ffffcc
|align=left|{{USAruv}}
|3||2||0||1||34||35||–1||'''9'''
|- bgcolor=#ffffcc
|align=left|{{RSAruv}}
|3||0||0||3||20||179||–159||'''0'''
|}

; Groep D
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align: center;&quot;
!width=165|Span
!width=25|{{Afkorting|S|Wedstryde gespeel}}
!width=25|{{Afkorting|W|Wedstryde gewen}}
!width=25|{{Afkorting|G|Gelykop}}
!width=25|{{Afkorting|V|Wedstryde verloor}}
!width=25|{{Afkorting|P&amp;nbsp;v|Punte vir}}
!width=25|{{Afkorting|P&amp;nbsp;t|Punte teen}}
!width=25|{{Afkorting|+/−|Punteverskil}}
!width=25|{{Afkorting|P|Punte}}
|- bgcolor=#ccffcc
|align=left|{{CANruv}}
|3||2||0||1||131||71||+60||'''10'''
|- bgcolor=#ffffcc
|align=left|{{SCOruv}}
|3||2||0||1||56||38||+18||'''10'''
|- bgcolor=#ffffcc
|align=left|{{SAMruv}}
|3||1||0||2||32||64||–32||'''5'''
|}

==== Eerste rondte ====
{{rugbywedstryd
|datum = 31 Augustus 2006
|tyd = 
|tuis = {{NZLruv-r}}
|telling = 66–7
|rapport = 
|weg = {{CANruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Ellerslie Rugbypark]], [[Edmonton]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 31 Augustus 2006
|tyd = 
|tuis = {{ESPruv-r}}
|telling = 0–24
|rapport = 
|weg = {{SCOruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[St. Albert Rugbypark]], [[St. Albert]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 31 Augustus 2006
|tyd = 
|tuis = {{KAZruv-r}}
|telling = 5–20
|rapport = 
|weg = {{SAMruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Ellerslie Rugbypark]], [[Edmonton]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 31 Augustus 2006
|tyd = 
|tuis = {{AUSruv-r}}
|telling = 68–12
|rapport = 
|weg = {{RSAruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[St. Albert Rugbypark]], [[St. Albert]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 31 Augustus 2006
|tyd = 
|tuis = {{ENGruv-r}}
|telling = 18–0
|rapport = 
|weg = {{USAruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Ellerslie Rugbypark]], [[Edmonton]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 31 Augustus 2006
|tyd = 
|tuis = {{IRLruv-r}}
|telling = 0–43
|rapport = 
|weg = {{FRAruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[St. Albert Rugbypark]], [[St. Albert]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== Tweede rondte ====
{{rugbywedstryd
|datum = 4 September 2006
|tyd = 
|tuis = {{NZLruv-r}}
|telling = 50–0
|rapport = 
|weg = {{SAMruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[St. Albert Rugbypark]], [[St. Albert]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 4 September 2006
|tyd = 
|tuis = {{ENGruv-r}}
|telling = 74–8
|rapport = 
|weg = {{RSAruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Ellerslie Rugbypark]], [[Edmonton]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 4 September 2006
|tyd = 
|tuis = {{CANruv-r}}
|telling = 79–0
|rapport = 
|weg = {{ESPruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[St. Albert Rugbypark]], [[St. Albert]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 4 September 2006
|tyd = 
|tuis = {{AUSruv-r}}
|telling = 10–24
|rapport = 
|weg = {{FRAruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Ellerslie Rugbypark]], [[Edmonton]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 4 September 2006
|tyd = 
|tuis = {{KAZruv-r}}
|telling = 17–32
|rapport = 
|weg = {{SCOruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[St. Albert Rugbypark]], [[St. Albert]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 4 September 2006
|tyd = 
|tuis = {{IRLruv-r}}
|telling = 11–24
|rapport = 
|weg = {{USAruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Ellerslie Rugbypark]], [[Edmonton]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== Derde rondte ====
{{rugbywedstryd
|datum = 8 September 2006
|tyd = 
|tuis = {{NZLruv-r}}
|telling = 21–0
|rapport = 
|weg = {{SCOruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Ellerslie Rugbypark]], [[Edmonton]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 8 September 2006
|tyd = 
|tuis = {{ENGruv-r}}
|telling = 27–8
|rapport = 
|weg = {{FRAruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[St. Albert Rugbypark]], [[St. Albert]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 8 September 2006
|tyd = 
|tuis = {{ESPruv-r}}
|telling = 14–12
|rapport = 
|weg = {{SAMruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Ellerslie Rugbypark]], [[Edmonton]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 8 September 2006
|tyd = 
|tuis = {{AUSruv-r}}
|telling = 6–10
|rapport = 
|weg = {{USAruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[St. Albert Rugbypark]], [[St. Albert]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 8 September 2006
|tyd = 
|tuis = {{CANruv-r}}
|telling = 45–5
|rapport = 
|weg = {{KAZruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Ellerslie Rugbypark]], [[Edmonton]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 8 September 2006
|tyd = 
|tuis = {{IRLruv-r}}
|telling = 37–0
|rapport = 
|weg = {{RSAruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[St. Albert Rugbypark]], [[St. Albert]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

=== Uitspeelwedstryde ===
==== Om die negende plek ====
{{Tabel Beker 4 – met derde plek
| RD1 = Halfeindrondte
| RD2 = Eindrondte
| RD1-hofie01   = 12 September – St. Albert
| RD1-span01    = '''{{SAMruv}}'''
| RD1-telling01 = '''43'''
| RD1-span02    = {{RSAruv}}
| RD1-telling02 = 10
| RD1-hofie02   = 12 September – Edmonton
| RD1-span03    = '''{{ESPruv}}'''
| RD1-telling03 = '''17'''
| RD1-span04    = {{KAZruv}}
| RD1-telling04 = 12
| RD2-hofie01   = 16 September – Edmonton
| RD2-span01    = {{SAMruv}}
| RD2-telling01 = 5
| RD2-span02    = '''{{ESPruv}}'''
| RD2-telling02 = '''10'''
| RD2-hofie02   = 16 September – Edmonton
| RD2-span03    = {{RSAruv}}
| RD2-telling03 = 0
| RD2-span04    = '''{{KAZruv}}'''
| RD2-telling04 = '''36'''
}}

==== Halfeindrondte ====
{{rugbywedstryd
|datum = 12 September 2006
|tyd = 
|tuis = {{SAMruv-r}}
|telling = 43–10
|rapport = 
|weg = {{RSAruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[St. Albert Rugbypark]], [[St. Albert]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 12 September 2006
|tyd = 
|tuis = {{ESPruv-r}}
|telling = 17–12
|rapport = 
|weg = {{KAZruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Ellerslie Rugbypark]], [[Edmonton]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== 11de/12de plek ====
{{rugbywedstryd
|datum = 16 September 2006
|tyd = 
|tuis = {{KAZruv-r}}
|telling = 36–0
|rapport = 
|weg = {{RSAruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Ellerslie Rugbypark]], [[Edmonton]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== Eindstryd (9de plek) ====
{{rugbywedstryd
|datum = 16 September 2006
|tyd = 
|tuis = {{SAMruv-r}}
|telling = 5–10
|rapport = 
|weg = {{ESPruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Ellerslie Rugbypark]], [[Edmonton]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== Om die vyfde plek ====
{{Tabel Beker 4 – met derde plek
| RD1 = Halfeindrondte
| RD2 = Eindrondte
| RD1-hofie01   = 12 September – St. Albert
| RD1-span01    = {{IRLruv}}
| RD1-telling01 = 10
| RD1-span02    = '''{{SCOruv}}'''
| RD1-telling02 = '''11'''
| RD1-hofie02   = 12 September – St. Albert
| RD1-span03    = '''{{USAruv}}'''
| RD1-telling03 = '''29'''
| RD1-span04    = {{AUSruv}}
| RD1-telling04 = 12
| RD2-hofie01   = 16 September – Edmonton
| RD2-span01    = {{SCOruv}}
| RD2-telling01 = 0
| RD2-span02    = '''{{USAruv}}'''
| RD2-telling02 = '''24'''
| RD2-hofie02   = 16 September – Edmonton
| RD2-span03    = {{IRLruv}}
| RD2-telling03 = 14
| RD2-span04    = '''{{AUSruv}}'''
| RD2-telling04 = '''18'''
}}

==== Halfeindrondte ====
{{rugbywedstryd
|datum = 12 September 2006
|tyd = 
|tuis = {{IRLruv-r}}
|telling = 10–11
|rapport = 
|weg = {{SCOruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[St. Albert Rugbypark]], [[St. Albert]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 12 September 2006
|tyd = 
|tuis = {{USAruv-r}}
|telling = 29–12
|rapport = 
|weg = {{AUSruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[St. Albert Rugbypark]], [[St. Albert]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== 7de/8ste plek ====
{{rugbywedstryd
|datum = 16 September 2006
|tyd = 
|tuis = {{IRLruv-r}}
|telling = 14–18
|rapport = 
|weg = {{AUSruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Ellerslie Rugbypark]], [[Edmonton]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== Eindstryd (5de plek) ====
{{rugbywedstryd
|datum = 16 September 2006
|tyd = 
|tuis = {{SCOruv-r}}
|telling = 0–24
|rapport = 
|weg = {{USAruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Commonwealth-stadion]], [[Edmonton]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

=== Uitklopwedstryde ===
{{Tabel Beker 4 – met derde plek
| RD1 = Halfeindrondte
| RD2 = Eindrondte
| RD1-hofie01   = 12 September – Edmonton
| RD1-span01    = '''{{NZLruv}}'''
| RD1-telling01 = '''40'''
| RD1-span02    = {{FRAruv}}
| RD1-telling02 = 10
| RD1-hofie02   = 12 September – Edmonton
| RD1-span03    = '''{{ENGruv}}'''
| RD1-telling03 = '''10'''
| RD1-span04    = {{CANruv}}
| RD1-telling04 = 6
| RD2-hofie01   = 17 September – Edmonton
| RD2-span01    = '''{{NZLruv}}'''
| RD2-telling01 = '''25'''
| RD2-span02    = {{ENGruv}}
| RD2-telling02 = 17
| RD2-hofie02   = 17 September – Edmonton
| RD2-span03    = '''{{FRAruv}}'''
| RD2-telling03 = '''17'''
| RD2-span04    = {{CANruv}}
| RD2-telling04 = 8
}}

==== Halfeindrondte ====
{{rugbywedstryd
|datum = 12 September 2006
|tyd = 
|tuis = {{NZLruv-r}}
|telling = 40–10
|rapport = 
|weg = {{FRAruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Ellerslie Rugbypark]], [[Edmonton]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 12 September 2006
|tyd = 
|tuis = {{CANruv-r}}
|telling = 14–20
|rapport = 
|weg = {{ENGruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Ellerslie Rugbypark]], [[Edmonton]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== Bronseindstryd ====
{{rugbywedstryd
|datum = 17 September 2006
|tyd = 
|tuis = {{CANruv-r}}
|telling = 8–17
|rapport = 
|weg = {{FRAruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Commonwealth-stadion]], [[Edmonton]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== Eindstryd ====
{{rugbywedstryd
|datum = 17 September 2006
|tyd = 
|tuis = {{ENGruv-r}}
|telling = 17–25
|rapport = 
|weg = {{NZLruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Commonwealth-stadion]], [[Edmonton]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

&lt;br /&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align: center; margin: 0 auto;&quot;
!Vrouerugbywêreldkampioen 2006
|-
|align=center|'''{{NZLruv}}'''
|}

== Statistiek ==
=== Finale puntestand ===
Hierdie tabel toon die finale puntestand van al twaalf deelnemende nasionale vrouerugbyspanne in die Vrouerugbywêreldbeker 2006.

[[Lêer:2006 Rugby World Cup (women) results.svg|duimnael|400px|Uitslag van die Vrouerugbywêreldbeker 2006:
{{columns-list|2|
{{sleutel|#fd0|Kampioen}}
{{sleutel|#880|Naaswenner}}
{{sleutel|#c96|Derde plek}}
{{sleutel|#07f|Vierde plek}}
{{sleutel|#0cf|Vyfde plek}}
{{sleutel|#aef|Sesde plek}}
{{sleutel|#0d0|Sewende en agtste plek}}
{{sleutel|#f55|Negende tot tiende plek}}
{{sleutel|#e0e0e0|Nie deelgeneem nie}}}}]]
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
!width=25|Rang
!width=165|Span
!width=25|{{Afkorting|S|Wedstryde gespeel}}
!width=25|{{Afkorting|W|Wedstryde gewen}}
!width=25|{{Afkorting|G|Gelykop}}
!width=25|{{Afkorting|V|Wedstryde verloor}}
!width=25|{{Afkorting|P|Punte}}
!width=25|Drieë
!width=25|Doelskoppe
!width=25|Strafdoele
!width=25|Skepdoele
|- style=&quot;background:#fd0&quot;
| 1 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{NZLruv}} || 5 || 5 || 0 || 0 || 202 || 31 || 16 || 5 || 0
|- style=&quot;background:#880;&quot;
| 2 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{ENGruv}} || 5 || 4 || 0 || 1 || 156 || 23 || 13 || 5 || 0
|- style=&quot;background:#c96;&quot;
| 3 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{FRAruv}} || 5 || 3 || 0 || 2 || 102 || 16 || 8 || 2 || 0
|- style=&quot;background:#07f;&quot;
| 4 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{CANruv}} || 5 || 3 || 0 || 2 || 153 || 24 || 15 || 1 || 0
|-
| 5 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{USAruv}} || 5 || 4 || 0 || 1 || 87 || 14 || 7 || 1 || 0
|-
| 6 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{SCOruv}} || 5 || 3 || 0 || 2 || 67 || 9 || 5 || 3 || 1
|-
| 7 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{AUSruv}} || 5 || 2 || 0 || 3 || 114 || 15 || 9 || 7 || 0
|-
| 8 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{IRLruv}} || 5 || 1 || 0 || 4 || 72 || 11 || 4 || 3 || 0
|-
| 9 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{ESPruv}} || 5 || 3 || 0 || 2 || 41 || 5 || 5 || 2 || 0
|-
| 10 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{SAMruv}} || 5 || 2 || 0 || 3 || 80 || 13 || 6 || 1 || 0
|-
| 11 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{KAZruv}} || 5 || 1 || 0 || 4 || 75 || 13 || 5 || 0 || 0
|-
| 12 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{RSAruv}} || 5 || 0 || 0 || 5 || 30 || 5 || 1 || 1 || 0
|}

=== Meeste punte en drieë ===
{| class=&quot;toptextcells&quot;
| Meeste punte aangeteken:
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center;&quot;
|-
!
! Naam
! Punte
|-
| 1
|style=&quot;text-align:left;&quot;| {{vlagikoon|Kanada}} [[Heather Moyse]]
| 35
|-
| 2
|style=&quot;text-align:left;&quot;| {{vlagikoon|Nieu-Seeland}} [[Emma Jensen]]
| 34
|-
| 3
|style=&quot;text-align:left;&quot;| {{vlagikoon|Samoa}} [[Valuese Sao Taliu]]
| 33
|-
| 4
|style=&quot;text-align:left;&quot;| {{vlagikoon|Engeland}} [[Shelley Rae]]
| 31
|-
|rowspan=&quot;4&quot;| 5
|style=&quot;text-align:left;&quot;| {{vlagikoon|Engeland}} [[Sue Day]]
|rowspan=&quot;4&quot;| 31
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;| {{vlagikoon|Kanada}} [[Maria Gallo]]
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;| {{vlagikoon|Nieu-Seeland}} [[Amiria Marsh]]
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;| {{vlagikoon|Australië}} [[Tobie McGann]]
|-
| 9
|style=&quot;text-align:left;&quot;| {{vlagikoon|Kanada}} [[Kelly McCallum]]
| 29
|-
| 10
|style=&quot;text-align:left;&quot;| {{vlagikoon|Skotland}} [[Paula Chalmers]]
| 27
|}
| Meeste drieë gedruk:
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center;&quot;
!
! Naam
! Drieë
|-
| 1
|style=&quot;text-align:left;&quot;| {{vlagikoon|Kanada}} [[Heather Moyse]]
| 7
|-
|rowspan=&quot;3&quot;| 2
|style=&quot;text-align:left;&quot;| {{vlagikoon|Engeland}} [[Sue Day]]
|rowspan=&quot;3&quot;| 6
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;| {{vlagikoon|Nieu-Seeland}} [[Maria Gallo]]
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;| {{vlagikoon|Nieu-Seeland}} [[Amiria Marsh]]
|-
|rowspan=&quot;3&quot;| 5
|style=&quot;text-align:left;&quot;| {{vlagikoon|Samoa}} [[Valuese Sao Taliu]]
|rowspan=&quot;3&quot;| 5
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;| {{vlagikoon|Frankryk}} [[Catherine Devillers]]
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;| {{vlagikoon|Australië}} [[Tricia Brown]]
|-
|rowspan=&quot;2&quot;| 8
|style=&quot;text-align:left;&quot;| {{vlagikoon|Verenigde State}} [[Ellie Karvoski]]
|rowspan=&quot;2&quot;| 4
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;| {{vlagikoon|Australië}} [[Ruan Sims]]
|-
|rowspan=&quot;8&quot;| 10
|style=&quot;text-align:left;&quot;| {{vlagikoon|Nieu-Seeland}} [[Stephanie Mortimer]]
|rowspan=&quot;8&quot;| 3
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;| {{vlagikoon|Nieu-Seeland}} [[Claire Richardson]]
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;| {{vlagikoon|Spanje}} [[Isabel Rodríguez]]
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;| {{vlagikoon|Ierland|rugby}} [[Jeannette Feighery]]
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;| {{vlagikoon|Frankryk}} [[Delphine Plantet]]
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;| {{vlagikoon|Engeland}} [[Charlotte Barras]]
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;| {{vlagikoon|Nieu-Seeland}} [[Rochelle Martin]]
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;| {{vlagikoon|Nieu-Seeland}} [[Melissa Ruscoe]]
|}
|}

== Sien ook ==
{{Portaal|Rugby|Ru ball.svg}}

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Eksterne skakels ==
{{CommonsKategorie|2006 Rugby World Cup (Women)|Vrouerugbywêreldbeker 2006}}
* {{en}} [https://www.rugbyworldcup.com/2025/en/past-tournaments/2006 Amptelike Vrouerugbywêreldbekerwebwerf]

{{Navigasie Vrouerugbywêreldbeker}}
{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Vrouerugbywereldbeker 2006}}
[[Kategorie:Geskiedenis van Kanada]]
[[Kategorie:Rugby in Kanada]]
[[Kategorie:Vrouerugbywêreldbeker|2006]]
[[Kategorie:Sport in 2006]]
[[Kategorie:Sportkompetisies in Kanada]]</text>
      <sha1>gfm2r6eugyjhn45hfgsy0b29ejfatam</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816428</id>
      <parentid>2816417</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T18:15:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>SpesBona</username>
        <id>2720</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>+ Kenteken</comment>
      <origin>2816428</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="33727" sha1="1n7aisho2y987xrdoj06lfclur92mat" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Rugbywêreldbeker
| kenteken        = Vrouerugbywêreldbeker 2006.png
| kentekengrootte = 
| gasheer         = {{vlagland|Kanada}}
| datums          = 31 Augustus – 17 September 2006
| nasies          = 12 (15 kwalifiseer)
| kampioen        = {{NZLruv}}
| naaswenner      = {{ENGruv}}
| derdeplek       = {{FRAruv}}
| wedstryde       = 30
| bywoning        = 
| drieë           = 
| toppuntebehaler = {{vlagikoon|Kanada}} [[Heather Moyse]] (35)
| meeste drieë    = {{vlagikoon|Kanada}} [[Heather Moyse]] (7)
| vorige          = [[Vrouerugbywêreldbeker 2002|2002]]
| volgende        = [[Vrouerugbywêreldbeker 2010|2010]]
}}

Die '''Vrouerugbywêreldbeker 2006''' ([[Engels]]: ''2006 Women’s Rugby World Cup''; [[Frans]]: ''Coupe du monde de rugby féminin 2006'') is van 31 Augustus tot 17 September 2006 in [[Kanada]] beslis.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.irb.com/newsmedia/mediazone/pressrelease/newsid%3D2033145.html |title=Race on to host 2014 Women's Rugby World Cup |publisher=[[Wêreldrugby]] |date=27 Augustus 2009 |accessdate=2 Desember 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131202230504/http://www.irb.com/newsmedia/mediazone/pressrelease/newsid%3D2033145.html |archive-date=2 Desember 2013 |url-status=dead}}&lt;/ref&gt; Dit was die vyfde [[vrouerugbywêreldbeker]]toernooi van die vierjaarlikse vrouerugbywêreldkampioenskap en die derde wat deur die Internasionale Rugbyraad (IRR; nou [[Wêreldrugby]]) aangebied is.

Twaalf nasionale vroue[[rugby]]spanne het aan die Vrouerugbywêreldbeker 2006 deelgeneem (vier minder as by die [[Vrouerugbywêreldbeker 2002|2002-toernooi]]): [[Wallaroos|Australië]], [[Engelse nasionale vrouerugbyspan|Engeland]], [[Franse nasionale vrouerugbyspan|Frankryk]], [[Ierse nasionale vrouerugbyspan|Ierland]], [[Kanadese nasionale vrouerugbyspan|Kanada]], [[Kasakse nasionale vrouerugbyspan|Kasakstan]], [[Black Ferns|Nieu-Seeland]], [[Samoaanse nasionale vrouerugbyspan|Samoa]], [[Skotse nasionale vrouerugbyspan|Skotland]], [[Spaanse nasionale vrouerugbyspan|Spanien]], [[Suid-Afrikaanse nasionale vrouerugbyspan|Suid-Afrika]] en die [[Verenigde State se nasionale vrouerugbyspan|Verenigde State]]. Tydens die Vrouerugbywêreldbeker 2006 is 30 wedstryde gespeel.

Nieu-Seeland het die eindstryd op die [[Commonwealth-stadion]] in [[Edmonton]] teen Engeland met 25–17 gewen en sodoende sy derde vrouerugbywêreldbekertitel ingepalm. Frankryk het in die derde en Kanada in die vierde plek geëindig. Met 35 punte van sewe [[Drie (sport)|drieë]] was die Kanadese speler [[Heather Moyse]] die beeste puntemaker.

== Deelnemers ==
Die organiseerders het ’n aantal nasionale spanne uitgenooi om aan die toernooi deel te neem, waarvan 15 ingestem het. Voor die toernooi is kwalifiseringswedstryde gehou om die aantal spanne op twaalf te reduseer.

[[Lêer:2006 Rugby World Cup (women) participating nations.svg|duimnael|400px|Spanne wat aan die Vrouerugbywêreldbeker 2006 deelgeneem het:
{{sleutel|#f00|Gasvroue}}
{{sleutel|#880|Uitgenooi deur die IRR}}
{{sleutel|#0d0|Wenner van die kwalifisering}}
{{sleutel|#ff0|Versuim om te kwalifiseer}}
{{sleutel|#e0e0e0|Nie deelgeneem nie}}]]
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
!Span
!Kwalifiseringmetode
!Verskynings by eindstryde
!Laaste verskyning
!Vorige beste prestasie
!Groep
|-
|{{CANruv}}
|'''Gasvroue'''
|Vyfde
|[[Vrouerugbywêreldbeker 2002|2002]]
|Vierde plek &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]])&lt;/small&gt;
|D
|-
|{{AUSruv}}
|rowspan=&quot;10&quot;|Uitgenooi
|Derde
|[[Vrouerugbywêreldbeker 2002|2002]]
|Vyfde plek &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]])&lt;/small&gt;
|B
|-
|{{ENGruv}}
|Vyfde
|[[Vrouerugbywêreldbeker 2002|2002]]
|'''Kampioen''' &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]])&lt;/small&gt;
|B
|-
|{{FRAruv}}
|Vyfde
|[[Vrouerugbywêreldbeker 2002|2002]]
|Derde plek &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1991|1991]], [[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]], [[Vrouerugbywêreldbeker 2002|2002]])&lt;/small&gt;
|C
|-
|{{IRLruv}}
|Vierde
|[[Vrouerugbywêreldbeker 2002|2002]]
|Sewende plek &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]])&lt;/small&gt;
|B
|-
|{{NZLruv}}
|Vierde
|[[Vrouerugbywêreldbeker 2002|2002]]
|'''Kampioen''' &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]], [[Vrouerugbywêreldbeker 2002|2002]])&lt;/small&gt;
|A
|-
|{{SAMruv}}
|Tweede
|[[Vrouerugbywêreldbeker 2002|2002]]
|Negende plek &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 2002|2002]])&lt;/small&gt;
|D
|-
|{{SCOruv}}
|Vierde
|[[Vrouerugbywêreldbeker 2002|2002]]
|Vyfde plek &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]])&lt;/small&gt;
|D
|-
|{{ESPruv}}
|Vierde
|[[Vrouerugbywêreldbeker 2002|2002]]
|Sesde plek &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1991|1991]])&lt;/small&gt;
|A
|-
|{{RSAruv}}
|Eerste
|–
|Debuut
|C
|-
|{{USAruv}}
|Vyfde
|[[Vrouerugbywêreldbeker 2002|2002]]
|'''Kampioen''' &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1991|1991]])&lt;/small&gt;
|C
|-
|{{KAZruv}}
|Kwalifisering
|Vierde
|[[Vrouerugbywêreldbeker 2002|2002]]
|Negende plek &lt;small&gt;([[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]], [[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]])&lt;/small&gt;
|A
|}

== Stadions ==
Al die wedstryde is in die Kanadese provinsie Alberta gehou.

&lt;center&gt;
{| class=&quot;wikitable centered&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
! [[Edmonton]]
| rowspan=&quot;10&quot;|{{Location map+|Alberta|width=400|places=
{{Location map~|Alberta|label=Ellerslie Rugby Park|position=bottom|lat=53.426667|long=-113.513611|region=CA-AB}}
{{Location map~|Alberta|label=Commonwealth-stadion|position=right|lat=53.559722|long=-113.476111|region=CA-AB}}
{{Location map~|Alberta|label=St. Albert Rugbypark|position=left|lat=53.6346|long=-113.6254|region=CA-AB}}
}}
! [[Edmonton]]
|-
| [[Commonwealth-stadion]]
| [[Ellerslie Rugbypark]]
|-
| &lt;small&gt;{{Koördinate|53|33|35|N|113|28|34|W|type:landmark|aansig=inlyn|name=Commonwealth-stadion}}&lt;/small&gt;
| &lt;small&gt;{{Koördinate|53|25|36|N|113|30|49|W|type:landmark|aansig=inlyn|name=Ellerslie Rugbypark}}&lt;/small&gt;
|-
| Kapasiteit: '''60&amp;nbsp;081'''
| Kapasiteit: '''350'''
|-
| [[Lêer:Commonwealth.jpg|200px]]
|
|-
! [[St. Albert]]
|-
| [[St. Albert Rugbypark]]
|-
| &lt;small&gt;{{Koördinate|53|37|49.7|N|113|37|32.3|W|type:landmark|aansig=inlyn|name=St. Albert Rugbypark}}&lt;/small&gt;
|-
| Kapasiteit: '''5&amp;nbsp;000'''
|-
| 
|}&lt;/center&gt;

== Formaat ==
Die Vrouerugbywêreldbeker 2006 is oor 18 dae tussen twaalf verskillende spanne oor 30 wedstryde beslis. Dit het op 31 Augustus 2006 op die Ellerslie Rugbypark in Edmonton met die openingswedstryd tussen die gasvroue Kanada en Nieu-Seeland afgeskop. Die toernooi het geëindig op 17 September op die Commonwealth-stadion in Edmonton met die eindstryd tussen Engeland en Nieu-Seeland, waartydens die Black Ferns die trofee verdedig het.

=== Kalender ===
Die volgende tabel dui die Vrouerugbywêreldbeker 2006 se daaglikse program aan. ’n Pers blokkie dui op wedstryde tydens die groepfase, ’n siaan blokkie op uitspeelwedstryde, ’n groen blokkie op uitklopwedstryde, ’n blou blokkie op die bronseindstryd en ’n geel blokkie op die eindstryd.

{| class=&quot;toptextcells&quot;
|
{| class=&quot;wikitable center&quot; style=&quot;font-size:95%; text-align:center;&quot;
|+ Aantal daaglikse wedstryde tydens die toernooi
|-
! scope=&quot;col&quot;|Groepfase&lt;br /&gt;Augustus/September
! scope=&quot;col&quot;|Do&lt;br /&gt;31
! scope=&quot;col&quot;|Vr&lt;br /&gt;1
! scope=&quot;col&quot;|Sa&lt;br /&gt;2
! scope=&quot;col&quot;|So&lt;br /&gt;3
! scope=&quot;col&quot;|Ma&lt;br /&gt;4
! scope=&quot;col&quot;|Di&lt;br /&gt;5
! scope=&quot;col&quot;|Wo&lt;br /&gt;6
! scope=&quot;col&quot;|Do&lt;br /&gt;7
! scope=&quot;col&quot;|Vr&lt;br /&gt;8
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;|Groep A
&lt;!-- 31 --&gt;|style=&quot;background:#C364F3;&quot;| 3
&lt;!-- 1 --&gt;|
&lt;!-- 2 --&gt;|
&lt;!-- 3 --&gt;|
&lt;!-- 4 --&gt;|style=&quot;background:#C364F3;&quot;| 3
&lt;!-- 5 --&gt;|
&lt;!-- 6 --&gt;|
&lt;!-- 7 --&gt;|
&lt;!-- 8 --&gt;|style=&quot;background:#C364F3;&quot;| 3
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;|Groep B
&lt;!-- 31 --&gt;|style=&quot;background:#C364F3;&quot;| 3
&lt;!-- 1 --&gt;|
&lt;!-- 2 --&gt;|
&lt;!-- 3 --&gt;|
&lt;!-- 4 --&gt;|style=&quot;background:#C364F3;&quot;| 3
&lt;!-- 5 --&gt;|
&lt;!-- 6 --&gt;|
&lt;!-- 7 --&gt;|
&lt;!-- 8 --&gt;|style=&quot;background:#C364F3;&quot;| 3
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;|Groep C
&lt;!-- 31 --&gt;|style=&quot;background:#C364F3;&quot;| 3
&lt;!-- 1 --&gt;|
&lt;!-- 2 --&gt;|
&lt;!-- 3 --&gt;|
&lt;!-- 4 --&gt;|style=&quot;background:#C364F3;&quot;| 3
&lt;!-- 5 --&gt;|
&lt;!-- 6 --&gt;|
&lt;!-- 7 --&gt;|
&lt;!-- 8 --&gt;|style=&quot;background:#C364F3;&quot;| 3
|-
! scope=&quot;col&quot;|Uitspeelwedstryde&lt;br /&gt;September
! scope=&quot;col&quot;|Sa&lt;br /&gt;9
! scope=&quot;col&quot;|So&lt;br /&gt;10
! scope=&quot;col&quot;|Ma&lt;br /&gt;11
! scope=&quot;col&quot;|Di&lt;br /&gt;12
! scope=&quot;col&quot;|Wo&lt;br /&gt;13
! scope=&quot;col&quot;|Do&lt;br /&gt;14
! scope=&quot;col&quot;|Vr&lt;br /&gt;15
! scope=&quot;col&quot;|Sa&lt;br /&gt;16
! scope=&quot;col&quot;|So&lt;br /&gt;17
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;|Uitspeelwedstryde
&lt;!-- 9 --&gt;|
&lt;!-- 10 --&gt;|
&lt;!-- 11 --&gt;|
&lt;!-- 12 --&gt;|style=&quot;background:#7DF9FF;&quot;| 4
&lt;!-- 13 --&gt;|
&lt;!-- 14 --&gt;|
&lt;!-- 15 --&gt;|
&lt;!-- 16 --&gt;|style=&quot;background:#7DF9FF;&quot;| 3
&lt;!-- 17 --&gt;|style=&quot;background:#7DF9FF;&quot;| 1
|-
! scope=&quot;col&quot;|Uitklopwedstryde&lt;br /&gt;September
! scope=&quot;col&quot;|Sa&lt;br /&gt;9
! scope=&quot;col&quot;|So&lt;br /&gt;10
! scope=&quot;col&quot;|Ma&lt;br /&gt;11
! scope=&quot;col&quot;|Di&lt;br /&gt;12
! scope=&quot;col&quot;|Wo&lt;br /&gt;13
! scope=&quot;col&quot;|Do&lt;br /&gt;14
! scope=&quot;col&quot;|Vr&lt;br /&gt;15
! scope=&quot;col&quot;|Sa&lt;br /&gt;16
! colspan=&quot;2&quot; scope=&quot;col&quot;|So&lt;br /&gt;17
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;|Uitklopwedstryde
&lt;!-- 9 --&gt;|
&lt;!-- 10 --&gt;|
&lt;!-- 11 --&gt;|
&lt;!-- 12 --&gt;|style=&quot;background:#00cc33;&quot;| 2
&lt;!-- 13 --&gt;|
&lt;!-- 14 --&gt;|
&lt;!-- 15 --&gt;|
&lt;!-- 16 --&gt;|
&lt;!-- 17 --&gt;|style=&quot;background:#3399FF;&quot;| '''1'''
&lt;!-- 17 --&gt;|style=&quot;background:#ffcc00| '''1'''
|}
|
{|
! colspan=2| '''Verklaring'''
|-
| {{sleutel|#c364f3|Groepwedstryde}}
|-
| {{sleutel|#7DF9FF|Uitspeelwedstryde}}
|-
| {{sleutel|#00cc33|Uitklopwedstryde}}
|-
| {{sleutel|#3399ff|Bronseindstryd}}
|-
| {{sleutel|#ffcc00|Eindstryd}}
|}
|}

=== Groepe ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
! style=&quot;width:25%&quot;|[[#Groepe|Groep A]]
! style=&quot;width:25%&quot;|[[#Groepe|Groep B]]
! style=&quot;width:25%&quot;|[[#Groepe|Groep C]]
! style=&quot;width:25%&quot;|[[#Groepe|Groep D]]
|-
|
{{KAZruv}}&lt;br /&gt;
{{NZLruv}}&lt;br /&gt;
{{ESPruv}}
|
{{AUSruv}}&lt;br /&gt;
{{ENGruv}}&lt;br /&gt;
{{IRLruv}}
|
{{FRAruv}}&lt;br /&gt;
{{RSAruv}}&lt;br /&gt;
{{USAruv}}
|
{{CANruv}}&lt;br /&gt;
{{SAMruv}}&lt;br /&gt;
{{SCOruv}}
|}

=== Groepfase ===
Die vyfde  Vrouerugbywêreldbekertoernooi is deur twaalf nasionale vrouerugbyspanne beslis. Daar is slegs vier kwalifiseringswedstryde voor die toernooi gehou, aangesien die deelnemende spanne deur die organiseerders genooi is. Vir die groepfase is die twaalf deelnemende spanne in vier groepe van drie elk verdeel. In drie rondtes het die spanne van Groep A teen dié van Groep D en die spanne van Groep B teen dié van Groep C gespeel, dus het elke span drie wedstryde in die groepfase gespeel.

Klassifisering binne elke groep was gegrond op die volgende puntestelsel:&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.wrwc06.irb.com/EN/Tournament%2Brules/060402%2Bdk%2Bu19%2Btourn%2Brules.htm |title=2006 Women's RWC rules |publisher=[[Wêreldrugby]] |accessdate=23 Augustus 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100823062050/http://www.wrwc06.irb.com/EN/Tournament+rules/060402+dk+u19+tourn+rules.htm |archive-date=23 Augustus 2010}}&lt;/ref&gt;
* Vier wedstrydpunte vir ’n oorwinning;
* Twee vir ’n gelykop;
* geen vir ’n nederlaag;
* Een bonuspunt vir die druk van vier of meer [[Drie (sport)|drieë]], of ’n nederlaag met sewe punte of minder.

Aan die einde van die groepfase is die spanne gerangskik van die eerste na die vierde posisie, gegrond op versamelde wedstrydpunte, met die vier beste spanne wat na die uitkloprondte deurgedring het, terwyl die naasbeste vier spanne aan die uitspeelrondte om die plekke 5 tot 8 deelgeneem het en die vier swakste spanne aan die uitspeelrondte om die plekke 9 tot 12.

=== Uitspeel- en uitklopfase ===
Van die begin van die uitspeel- en uitklopfases af het die toernooi ’n uitklopformaat aangeneem wat uit vier wedstryde elk bestaan het: twee halfeindstryde, twee uitspeelwedstryde en die eindstryd, waarby die uitkloprondte uit twee halfeindstryde, ’n derdeplekwedstryd en die eindstryd bestaan het.

Die vier beste spanne van die groepfase het na die uitkloprondte deurgedring. Die groepwenner van Groep A het die Groepwenner van Groep C en die Groepwenner van Groep B het die Groepwenner van Groep D ontmoet. Die naasbeste vyfde tot agtste spanne het die uitspeelwedstryde om die plekke 5 tot 8 beslis, met die vyfbeste span wat in die halfeindstryd die agtbeste span ontmoet het en die sesde geplaaste span die sewende. Die spanne wat in die groepfase negende tot twaalfde geëindig het, het aan die uitspeelwedstryde om die plekke nege tot twaalf deelgeneem, met die negende geplaaste span wat die twaalfde ontmoet het en die tiende die elfde.

=== 2006-effek op 2010-kwalifisering ===
Die drie beste spanne van die toernooi het regstreeks vir die volgende Vrouerugbywêreldbeker 2010 in Engeland gekwalifiseer. Hulle was Engeland, Frankryk en Nieu-Seeland.

== Betrokkenes ==
=== Wedstrydbeamptes ===
’n Paneel van twaalf skeidsregters en sewe lynregters is vir die toernooi ingespan.&lt;ref&gt;{{en}} {{cite web |url=http://www.wrwc06.irb.com/EN/Officials/home.htm |title=2006 Women's RWC match officials |publisher=[[Wêreldrugby]] |accessdate=23 Augustus 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100823061928/http://www.wrwc06.irb.com/EN/Officials/home.htm |archive-date=23 Augustus 2010}}&lt;/ref&gt;

{{col-begin}}
{{col-2}}

==== Skeidsregters ====
* {{vlagikoon|Australië}} George Ayoub &lt;small&gt;([[Rugby Australia|Australië]])&lt;/small&gt;
* {{vlagikoon|Suid-Afrika}} Jenny Bental &lt;small&gt;([[Suid-Afrikaanse Rugbyunie|Suid-Afrika]])&lt;/small&gt;
* {{vlagikoon|Switserland}} Rachel Boyland &lt;small&gt;([[Switserse Rugbyfederasie|Switserland]])&lt;/small&gt;
* {{vlagikoon|Nieu-Seeland}} Lyndon Bray &lt;small&gt;([[Nieu-Seeland Rugby|Nieu-Seeland]])&lt;/small&gt;
* {{vlagikoon|Skotland}} Malcolm Changleng &lt;small&gt;([[Skotse Rugbyunie|Skotland]])&lt;/small&gt;
* {{vlagikoon|Australië}} Sarah Corrigan &lt;small&gt;([[Rugby Australia|Australië]])&lt;/small&gt;
* {{vlagikoon|Engeland}} Clare Daniels &lt;small&gt;([[Engelse Rugbyvoetbalunie|Engeland]])&lt;/small&gt;
* {{vlagikoon|Frankryk}} Christine Hanizet &lt;small&gt;([[Franse Rugbyfederasie|Frankryk]])&lt;/small&gt;
* {{vlagikoon|Kanada}} Joyce Henry &lt;small&gt;([[Rugby Kanada|Kanada]])&lt;/small&gt;
* {{vlagikoon|Nieu-Seeland}} Nicky Inwood &lt;small&gt;([[Nieu-Seeland Rugby|Nieu-Seeland]])&lt;/small&gt;
* {{vlagikoon|Duitsland}} Kerstin Ljungdahl &lt;small&gt;([[Duitse Rugbybond|Duitsland]])&lt;/small&gt;
* {{vlagikoon|Ierland|rugby}} Simon McDowell &lt;small&gt;([[Ierse Rugbyvoetbalunie|Ierland]])&lt;/small&gt;
{{col-2}}

==== Lynregters ====
* {{vlagikoon|Engeland}} Debbie Innes &lt;small&gt;([[Engelse Rugbyvoetbalunie|Engeland]])&lt;/small&gt;
* {{vlagikoon|Nieu-Seeland}} Kristina Mellor &lt;small&gt;([[Nieu-Seeland Rugby|Nieu-Seeland]])&lt;/small&gt;
* {{vlagikoon|Kanada}} Kristi Moorman &lt;small&gt;([[Rugby Kanada|Kanada]])&lt;/small&gt;
* {{vlagikoon|Kanada}} Sandy Nesbitt &lt;small&gt;([[Rugby Kanada|Kanada]])&lt;/small&gt;
* {{vlagikoon|Suid-Afrika}} Kim Smit &lt;small&gt;([[Suid-Afrikaanse Rugbyunie|Suid-Afrika]])&lt;/small&gt;
* {{vlagikoon|Verenigde State}} Dana Teagarden &lt;small&gt;([[VSA Rugby|Verenigde State]])&lt;/small&gt;
* {{vlagikoon|Kanada}} Todd Van Vliet &lt;small&gt;([[Rugby Kanada|Kanada]])&lt;/small&gt;
{{col-end}}

== Wedstryde ==
{| class=&quot;infobox bordered&quot;
| style=&quot;background:#cfc;&quot;|Kwalifiseer vir die uitkloprondte.
|-
| style=&quot;background:#ffc;&quot;|Kwalifiseer vir die uitspeelrondte.
|}
Die wedstryde is in drie fases opgedeel, naamlik die groepfase, die uitkloprondte en die uitspeelrondte.

=== Groepfase ===
Twaalf spanne het aan die groepfase deelgeneem. Die beste span in elke groep het na die uitkloprondte deurgedring, terwyl die twee ander spanne aan die uitspeelrondte deelgeneem het.

; Groep A
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align: center;&quot;
!width=165|Span
!width=25|{{Afkorting|S|Wedstryde gespeel}}
!width=25|{{Afkorting|W|Wedstryde gewen}}
!width=25|{{Afkorting|G|Gelykop}}
!width=25|{{Afkorting|V|Wedstryde verloor}}
!width=25|{{Afkorting|P&amp;nbsp;v|Punte vir}}
!width=25|{{Afkorting|P&amp;nbsp;t|Punte teen}}
!width=25|{{Afkorting|+/−|Punteverskil}}
!width=25|{{Afkorting|P|Punte}}
|- bgcolor=#ccffcc
|align=left|{{NZLruv}}
|3||3||0||0||137||7||+130||'''14'''
|- bgcolor=#ffffcc
|align=left|{{ESPruv}}
|3||1||0||2||14||115||−101||'''4'''
|- bgcolor=#ffffcc
|align=left|{{KAZruv}}
|3||0||0||3||22||97||–75||'''0'''
|}

; Groep B
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align: center;&quot;
!width=165|Span
!width=25|{{Afkorting|S|Wedstryde gespeel}}
!width=25|{{Afkorting|W|Wedstryde gewen}}
!width=25|{{Afkorting|G|Gelykop}}
!width=25|{{Afkorting|V|Wedstryde verloor}}
!width=25|{{Afkorting|P&amp;nbsp;v|Punte vir}}
!width=25|{{Afkorting|P&amp;nbsp;t|Punte teen}}
!width=25|{{Afkorting|+/−|Punteverskil}}
!width=25|{{Afkorting|P|Punte}}
|- bgcolor=#ccffcc
|align=left|{{ENGruv}}
|3||3||0||0||119||16||+103||'''14'''
|- bgcolor=#ffffcc
|align=left|{{AUSruv}}
|3||1||0||2||84||46||+38||'''6'''
|- bgcolor=#ffffcc
|align=left|{{IRLruv}}
|3||1||0||2||48||67||–19||'''5'''
|}

; Groep C
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align: center;&quot;
!width=165|Span
!width=25|{{Afkorting|S|Wedstryde gespeel}}
!width=25|{{Afkorting|W|Wedstryde gewen}}
!width=25|{{Afkorting|G|Gelykop}}
!width=25|{{Afkorting|V|Wedstryde verloor}}
!width=25|{{Afkorting|P&amp;nbsp;v|Punte vir}}
!width=25|{{Afkorting|P&amp;nbsp;t|Punte teen}}
!width=25|{{Afkorting|+/−|Punteverskil}}
!width=25|{{Afkorting|P|Punte}}
|- bgcolor=#ccffcc
|align=left|{{FRAruv}}
|3||2||0||1||75||37||+38||'''10'''
|- bgcolor=#ffffcc
|align=left|{{USAruv}}
|3||2||0||1||34||35||–1||'''9'''
|- bgcolor=#ffffcc
|align=left|{{RSAruv}}
|3||0||0||3||20||179||–159||'''0'''
|}

; Groep D
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align: center;&quot;
!width=165|Span
!width=25|{{Afkorting|S|Wedstryde gespeel}}
!width=25|{{Afkorting|W|Wedstryde gewen}}
!width=25|{{Afkorting|G|Gelykop}}
!width=25|{{Afkorting|V|Wedstryde verloor}}
!width=25|{{Afkorting|P&amp;nbsp;v|Punte vir}}
!width=25|{{Afkorting|P&amp;nbsp;t|Punte teen}}
!width=25|{{Afkorting|+/−|Punteverskil}}
!width=25|{{Afkorting|P|Punte}}
|- bgcolor=#ccffcc
|align=left|{{CANruv}}
|3||2||0||1||131||71||+60||'''10'''
|- bgcolor=#ffffcc
|align=left|{{SCOruv}}
|3||2||0||1||56||38||+18||'''10'''
|- bgcolor=#ffffcc
|align=left|{{SAMruv}}
|3||1||0||2||32||64||–32||'''5'''
|}

==== Eerste rondte ====
{{rugbywedstryd
|datum = 31 Augustus 2006
|tyd = 
|tuis = {{NZLruv-r}}
|telling = 66–7
|rapport = 
|weg = {{CANruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Ellerslie Rugbypark]], [[Edmonton]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 31 Augustus 2006
|tyd = 
|tuis = {{ESPruv-r}}
|telling = 0–24
|rapport = 
|weg = {{SCOruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[St. Albert Rugbypark]], [[St. Albert]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 31 Augustus 2006
|tyd = 
|tuis = {{KAZruv-r}}
|telling = 5–20
|rapport = 
|weg = {{SAMruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Ellerslie Rugbypark]], [[Edmonton]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 31 Augustus 2006
|tyd = 
|tuis = {{AUSruv-r}}
|telling = 68–12
|rapport = 
|weg = {{RSAruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[St. Albert Rugbypark]], [[St. Albert]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 31 Augustus 2006
|tyd = 
|tuis = {{ENGruv-r}}
|telling = 18–0
|rapport = 
|weg = {{USAruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Ellerslie Rugbypark]], [[Edmonton]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 31 Augustus 2006
|tyd = 
|tuis = {{IRLruv-r}}
|telling = 0–43
|rapport = 
|weg = {{FRAruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[St. Albert Rugbypark]], [[St. Albert]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== Tweede rondte ====
{{rugbywedstryd
|datum = 4 September 2006
|tyd = 
|tuis = {{NZLruv-r}}
|telling = 50–0
|rapport = 
|weg = {{SAMruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[St. Albert Rugbypark]], [[St. Albert]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 4 September 2006
|tyd = 
|tuis = {{ENGruv-r}}
|telling = 74–8
|rapport = 
|weg = {{RSAruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Ellerslie Rugbypark]], [[Edmonton]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 4 September 2006
|tyd = 
|tuis = {{CANruv-r}}
|telling = 79–0
|rapport = 
|weg = {{ESPruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[St. Albert Rugbypark]], [[St. Albert]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 4 September 2006
|tyd = 
|tuis = {{AUSruv-r}}
|telling = 10–24
|rapport = 
|weg = {{FRAruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Ellerslie Rugbypark]], [[Edmonton]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 4 September 2006
|tyd = 
|tuis = {{KAZruv-r}}
|telling = 17–32
|rapport = 
|weg = {{SCOruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[St. Albert Rugbypark]], [[St. Albert]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 4 September 2006
|tyd = 
|tuis = {{IRLruv-r}}
|telling = 11–24
|rapport = 
|weg = {{USAruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Ellerslie Rugbypark]], [[Edmonton]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== Derde rondte ====
{{rugbywedstryd
|datum = 8 September 2006
|tyd = 
|tuis = {{NZLruv-r}}
|telling = 21–0
|rapport = 
|weg = {{SCOruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Ellerslie Rugbypark]], [[Edmonton]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 8 September 2006
|tyd = 
|tuis = {{ENGruv-r}}
|telling = 27–8
|rapport = 
|weg = {{FRAruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[St. Albert Rugbypark]], [[St. Albert]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 8 September 2006
|tyd = 
|tuis = {{ESPruv-r}}
|telling = 14–12
|rapport = 
|weg = {{SAMruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Ellerslie Rugbypark]], [[Edmonton]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 8 September 2006
|tyd = 
|tuis = {{AUSruv-r}}
|telling = 6–10
|rapport = 
|weg = {{USAruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[St. Albert Rugbypark]], [[St. Albert]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 8 September 2006
|tyd = 
|tuis = {{CANruv-r}}
|telling = 45–5
|rapport = 
|weg = {{KAZruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Ellerslie Rugbypark]], [[Edmonton]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 8 September 2006
|tyd = 
|tuis = {{IRLruv-r}}
|telling = 37–0
|rapport = 
|weg = {{RSAruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[St. Albert Rugbypark]], [[St. Albert]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

=== Uitspeelwedstryde ===
==== Om die negende plek ====
{{Tabel Beker 4 – met derde plek
| RD1 = Halfeindrondte
| RD2 = Eindrondte
| RD1-hofie01   = 12 September – St. Albert
| RD1-span01    = '''{{SAMruv}}'''
| RD1-telling01 = '''43'''
| RD1-span02    = {{RSAruv}}
| RD1-telling02 = 10
| RD1-hofie02   = 12 September – Edmonton
| RD1-span03    = '''{{ESPruv}}'''
| RD1-telling03 = '''17'''
| RD1-span04    = {{KAZruv}}
| RD1-telling04 = 12
| RD2-hofie01   = 16 September – Edmonton
| RD2-span01    = {{SAMruv}}
| RD2-telling01 = 5
| RD2-span02    = '''{{ESPruv}}'''
| RD2-telling02 = '''10'''
| RD2-hofie02   = 16 September – Edmonton
| RD2-span03    = {{RSAruv}}
| RD2-telling03 = 0
| RD2-span04    = '''{{KAZruv}}'''
| RD2-telling04 = '''36'''
}}

==== Halfeindrondte ====
{{rugbywedstryd
|datum = 12 September 2006
|tyd = 
|tuis = {{SAMruv-r}}
|telling = 43–10
|rapport = 
|weg = {{RSAruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[St. Albert Rugbypark]], [[St. Albert]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 12 September 2006
|tyd = 
|tuis = {{ESPruv-r}}
|telling = 17–12
|rapport = 
|weg = {{KAZruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Ellerslie Rugbypark]], [[Edmonton]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== 11de/12de plek ====
{{rugbywedstryd
|datum = 16 September 2006
|tyd = 
|tuis = {{KAZruv-r}}
|telling = 36–0
|rapport = 
|weg = {{RSAruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Ellerslie Rugbypark]], [[Edmonton]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== Eindstryd (9de plek) ====
{{rugbywedstryd
|datum = 16 September 2006
|tyd = 
|tuis = {{SAMruv-r}}
|telling = 5–10
|rapport = 
|weg = {{ESPruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Ellerslie Rugbypark]], [[Edmonton]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== Om die vyfde plek ====
{{Tabel Beker 4 – met derde plek
| RD1 = Halfeindrondte
| RD2 = Eindrondte
| RD1-hofie01   = 12 September – St. Albert
| RD1-span01    = {{IRLruv}}
| RD1-telling01 = 10
| RD1-span02    = '''{{SCOruv}}'''
| RD1-telling02 = '''11'''
| RD1-hofie02   = 12 September – St. Albert
| RD1-span03    = '''{{USAruv}}'''
| RD1-telling03 = '''29'''
| RD1-span04    = {{AUSruv}}
| RD1-telling04 = 12
| RD2-hofie01   = 16 September – Edmonton
| RD2-span01    = {{SCOruv}}
| RD2-telling01 = 0
| RD2-span02    = '''{{USAruv}}'''
| RD2-telling02 = '''24'''
| RD2-hofie02   = 16 September – Edmonton
| RD2-span03    = {{IRLruv}}
| RD2-telling03 = 14
| RD2-span04    = '''{{AUSruv}}'''
| RD2-telling04 = '''18'''
}}

==== Halfeindrondte ====
{{rugbywedstryd
|datum = 12 September 2006
|tyd = 
|tuis = {{IRLruv-r}}
|telling = 10–11
|rapport = 
|weg = {{SCOruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[St. Albert Rugbypark]], [[St. Albert]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 12 September 2006
|tyd = 
|tuis = {{USAruv-r}}
|telling = 29–12
|rapport = 
|weg = {{AUSruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[St. Albert Rugbypark]], [[St. Albert]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== 7de/8ste plek ====
{{rugbywedstryd
|datum = 16 September 2006
|tyd = 
|tuis = {{IRLruv-r}}
|telling = 14–18
|rapport = 
|weg = {{AUSruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Ellerslie Rugbypark]], [[Edmonton]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== Eindstryd (5de plek) ====
{{rugbywedstryd
|datum = 16 September 2006
|tyd = 
|tuis = {{SCOruv-r}}
|telling = 0–24
|rapport = 
|weg = {{USAruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Commonwealth-stadion]], [[Edmonton]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

=== Uitklopwedstryde ===
{{Tabel Beker 4 – met derde plek
| RD1 = Halfeindrondte
| RD2 = Eindrondte
| RD1-hofie01   = 12 September – Edmonton
| RD1-span01    = '''{{NZLruv}}'''
| RD1-telling01 = '''40'''
| RD1-span02    = {{FRAruv}}
| RD1-telling02 = 10
| RD1-hofie02   = 12 September – Edmonton
| RD1-span03    = '''{{ENGruv}}'''
| RD1-telling03 = '''10'''
| RD1-span04    = {{CANruv}}
| RD1-telling04 = 6
| RD2-hofie01   = 17 September – Edmonton
| RD2-span01    = '''{{NZLruv}}'''
| RD2-telling01 = '''25'''
| RD2-span02    = {{ENGruv}}
| RD2-telling02 = 17
| RD2-hofie02   = 17 September – Edmonton
| RD2-span03    = '''{{FRAruv}}'''
| RD2-telling03 = '''17'''
| RD2-span04    = {{CANruv}}
| RD2-telling04 = 8
}}

==== Halfeindrondte ====
{{rugbywedstryd
|datum = 12 September 2006
|tyd = 
|tuis = {{NZLruv-r}}
|telling = 40–10
|rapport = 
|weg = {{FRAruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Ellerslie Rugbypark]], [[Edmonton]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

{{rugbywedstryd
|datum = 12 September 2006
|tyd = 
|tuis = {{CANruv-r}}
|telling = 14–20
|rapport = 
|weg = {{ENGruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Ellerslie Rugbypark]], [[Edmonton]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== Bronseindstryd ====
{{rugbywedstryd
|datum = 17 September 2006
|tyd = 
|tuis = {{CANruv-r}}
|telling = 8–17
|rapport = 
|weg = {{FRAruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Commonwealth-stadion]], [[Edmonton]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

==== Eindstryd ====
{{rugbywedstryd
|datum = 17 September 2006
|tyd = 
|tuis = {{ENGruv-r}}
|telling = 17–25
|rapport = 
|weg = {{NZLruv}}
|tuispunte = 
|wegpunte = 
|stadion = [[Commonwealth-stadion]], [[Edmonton]]
|bywoning = 
|skeidsregter = 
|speler van die wedstryd = 
|notas = 
}}

&lt;br /&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align: center; margin: 0 auto;&quot;
!Vrouerugbywêreldkampioen 2006
|-
|align=center|'''{{NZLruv}}'''
|}

== Statistiek ==
=== Finale puntestand ===
Hierdie tabel toon die finale puntestand van al twaalf deelnemende nasionale vrouerugbyspanne in die Vrouerugbywêreldbeker 2006.

[[Lêer:2006 Rugby World Cup (women) results.svg|duimnael|400px|Uitslag van die Vrouerugbywêreldbeker 2006:
{{columns-list|2|
{{sleutel|#fd0|Kampioen}}
{{sleutel|#880|Naaswenner}}
{{sleutel|#c96|Derde plek}}
{{sleutel|#07f|Vierde plek}}
{{sleutel|#0cf|Vyfde plek}}
{{sleutel|#aef|Sesde plek}}
{{sleutel|#0d0|Sewende en agtste plek}}
{{sleutel|#f55|Negende tot tiende plek}}
{{sleutel|#e0e0e0|Nie deelgeneem nie}}}}]]
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
!width=25|Rang
!width=165|Span
!width=25|{{Afkorting|S|Wedstryde gespeel}}
!width=25|{{Afkorting|W|Wedstryde gewen}}
!width=25|{{Afkorting|G|Gelykop}}
!width=25|{{Afkorting|V|Wedstryde verloor}}
!width=25|{{Afkorting|P|Punte}}
!width=25|Drieë
!width=25|Doelskoppe
!width=25|Strafdoele
!width=25|Skepdoele
|- style=&quot;background:#fd0&quot;
| 1 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{NZLruv}} || 5 || 5 || 0 || 0 || 202 || 31 || 16 || 5 || 0
|- style=&quot;background:#880;&quot;
| 2 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{ENGruv}} || 5 || 4 || 0 || 1 || 156 || 23 || 13 || 5 || 0
|- style=&quot;background:#c96;&quot;
| 3 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{FRAruv}} || 5 || 3 || 0 || 2 || 102 || 16 || 8 || 2 || 0
|- style=&quot;background:#07f;&quot;
| 4 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{CANruv}} || 5 || 3 || 0 || 2 || 153 || 24 || 15 || 1 || 0
|-
| 5 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{USAruv}} || 5 || 4 || 0 || 1 || 87 || 14 || 7 || 1 || 0
|-
| 6 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{SCOruv}} || 5 || 3 || 0 || 2 || 67 || 9 || 5 || 3 || 1
|-
| 7 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{AUSruv}} || 5 || 2 || 0 || 3 || 114 || 15 || 9 || 7 || 0
|-
| 8 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{IRLruv}} || 5 || 1 || 0 || 4 || 72 || 11 || 4 || 3 || 0
|-
| 9 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{ESPruv}} || 5 || 3 || 0 || 2 || 41 || 5 || 5 || 2 || 0
|-
| 10 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{SAMruv}} || 5 || 2 || 0 || 3 || 80 || 13 || 6 || 1 || 0
|-
| 11 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{KAZruv}} || 5 || 1 || 0 || 4 || 75 || 13 || 5 || 0 || 0
|-
| 12 || style=&quot;text-align:left;&quot;|{{RSAruv}} || 5 || 0 || 0 || 5 || 30 || 5 || 1 || 1 || 0
|}

=== Meeste punte en drieë ===
{| class=&quot;toptextcells&quot;
| Meeste punte aangeteken:
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center;&quot;
|-
!
! Naam
! Punte
|-
| 1
|style=&quot;text-align:left;&quot;| {{vlagikoon|Kanada}} [[Heather Moyse]]
| 35
|-
| 2
|style=&quot;text-align:left;&quot;| {{vlagikoon|Nieu-Seeland}} [[Emma Jensen]]
| 34
|-
| 3
|style=&quot;text-align:left;&quot;| {{vlagikoon|Samoa}} [[Valuese Sao Taliu]]
| 33
|-
| 4
|style=&quot;text-align:left;&quot;| {{vlagikoon|Engeland}} [[Shelley Rae]]
| 31
|-
|rowspan=&quot;4&quot;| 5
|style=&quot;text-align:left;&quot;| {{vlagikoon|Engeland}} [[Sue Day]]
|rowspan=&quot;4&quot;| 31
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;| {{vlagikoon|Kanada}} [[Maria Gallo]]
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;| {{vlagikoon|Nieu-Seeland}} [[Amiria Marsh]]
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;| {{vlagikoon|Australië}} [[Tobie McGann]]
|-
| 9
|style=&quot;text-align:left;&quot;| {{vlagikoon|Kanada}} [[Kelly McCallum]]
| 29
|-
| 10
|style=&quot;text-align:left;&quot;| {{vlagikoon|Skotland}} [[Paula Chalmers]]
| 27
|}
| Meeste drieë gedruk:
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center;&quot;
!
! Naam
! Drieë
|-
| 1
|style=&quot;text-align:left;&quot;| {{vlagikoon|Kanada}} [[Heather Moyse]]
| 7
|-
|rowspan=&quot;3&quot;| 2
|style=&quot;text-align:left;&quot;| {{vlagikoon|Engeland}} [[Sue Day]]
|rowspan=&quot;3&quot;| 6
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;| {{vlagikoon|Nieu-Seeland}} [[Maria Gallo]]
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;| {{vlagikoon|Nieu-Seeland}} [[Amiria Marsh]]
|-
|rowspan=&quot;3&quot;| 5
|style=&quot;text-align:left;&quot;| {{vlagikoon|Samoa}} [[Valuese Sao Taliu]]
|rowspan=&quot;3&quot;| 5
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;| {{vlagikoon|Frankryk}} [[Catherine Devillers]]
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;| {{vlagikoon|Australië}} [[Tricia Brown]]
|-
|rowspan=&quot;2&quot;| 8
|style=&quot;text-align:left;&quot;| {{vlagikoon|Verenigde State}} [[Ellie Karvoski]]
|rowspan=&quot;2&quot;| 4
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;| {{vlagikoon|Australië}} [[Ruan Sims]]
|-
|rowspan=&quot;8&quot;| 10
|style=&quot;text-align:left;&quot;| {{vlagikoon|Nieu-Seeland}} [[Stephanie Mortimer]]
|rowspan=&quot;8&quot;| 3
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;| {{vlagikoon|Nieu-Seeland}} [[Claire Richardson]]
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;| {{vlagikoon|Spanje}} [[Isabel Rodríguez]]
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;| {{vlagikoon|Ierland|rugby}} [[Jeannette Feighery]]
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;| {{vlagikoon|Frankryk}} [[Delphine Plantet]]
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;| {{vlagikoon|Engeland}} [[Charlotte Barras]]
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;| {{vlagikoon|Nieu-Seeland}} [[Rochelle Martin]]
|-
|style=&quot;text-align:left;&quot;| {{vlagikoon|Nieu-Seeland}} [[Melissa Ruscoe]]
|}
|}

== Sien ook ==
{{Portaal|Rugby|Ru ball.svg}}

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Eksterne skakels ==
{{CommonsKategorie|2006 Rugby World Cup (Women)|Vrouerugbywêreldbeker 2006}}
* {{en}} [https://www.rugbyworldcup.com/2025/en/past-tournaments/2006 Amptelike Vrouerugbywêreldbekerwebwerf]

{{Navigasie Vrouerugbywêreldbeker}}
{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Vrouerugbywereldbeker 2006}}
[[Kategorie:Geskiedenis van Kanada]]
[[Kategorie:Rugby in Kanada]]
[[Kategorie:Vrouerugbywêreldbeker|2006]]
[[Kategorie:Sport in 2006]]
[[Kategorie:Sportkompetisies in Kanada]]</text>
      <sha1>1n7aisho2y987xrdoj06lfclur92mat</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Lêer:Vrouerugbywêreldbeker 1998.webp</title>
    <ns>6</ns>
    <id>450669</id>
    <revision>
      <id>2816423</id>
      <timestamp>2025-06-27T18:10:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>SpesBona</username>
        <id>2720</id>
      </contributor>
      <comment>{{Beeldinligting
|beskrywing=Kenteken van die [[Vrouerugbywêreldbeker 1998]]
|bron=[[:en:File:1998 Women's Rugby World Cup Logo 1.webp]]
|datum=Onbekend
|daarsteller=[[Wêreldrugby|Internasionale Rugbyraad]]
|outeur=Onbekend
|ander_weergawes=Geen
}}
[[Kategorie:Vrouerugbywêreldbeker]]
[[Kategorie:Sport in 1998]]</comment>
      <origin>2816423</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="364" sha1="bp5rh2lfk9ywjsq2dk3gr20bbvnlcqe" xml:space="preserve">== Opsomming ==
{{Beeldinligting
|beskrywing=Kenteken van die [[Vrouerugbywêreldbeker 1998]]
|bron=[[:en:File:1998 Women's Rugby World Cup Logo 1.webp]]
|datum=Onbekend
|daarsteller=[[Wêreldrugby|Internasionale Rugbyraad]]
|outeur=Onbekend
|ander_weergawes=Geen
}}
[[Kategorie:Vrouerugbywêreldbeker]]
[[Kategorie:Sport in 1998]]
== Lisensiëring ==
{{Kenteken}}</text>
      <sha1>bp5rh2lfk9ywjsq2dk3gr20bbvnlcqe</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Lêer:Vrouerugbywêreldbeker 2002.webp</title>
    <ns>6</ns>
    <id>450670</id>
    <revision>
      <id>2816424</id>
      <timestamp>2025-06-27T18:10:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>SpesBona</username>
        <id>2720</id>
      </contributor>
      <comment>{{Beeldinligting
|beskrywing=Kenteken van die [[Vrouerugbywêreldbeker 2002]]
|bron=[[:en:File:2002 Women's Rugby World Cup Logo 1.webp]]
|datum=Onbekend
|daarsteller=[[Wêreldrugby|Internasionale Rugbyraad]]
|outeur=Onbekend
|ander_weergawes=Geen
}}
[[Kategorie:Vrouerugbywêreldbeker]]
[[Kategorie:Sport in 2002]]</comment>
      <origin>2816424</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="364" sha1="qeog7ciusaa98jdiwu1l61pc1ispa1j" xml:space="preserve">== Opsomming ==
{{Beeldinligting
|beskrywing=Kenteken van die [[Vrouerugbywêreldbeker 2002]]
|bron=[[:en:File:2002 Women's Rugby World Cup Logo 1.webp]]
|datum=Onbekend
|daarsteller=[[Wêreldrugby|Internasionale Rugbyraad]]
|outeur=Onbekend
|ander_weergawes=Geen
}}
[[Kategorie:Vrouerugbywêreldbeker]]
[[Kategorie:Sport in 2002]]
== Lisensiëring ==
{{Kenteken}}</text>
      <sha1>qeog7ciusaa98jdiwu1l61pc1ispa1j</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Lêer:Vrouerugbywêreldbeker 2006.png</title>
    <ns>6</ns>
    <id>450671</id>
    <revision>
      <id>2816425</id>
      <timestamp>2025-06-27T18:10:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>SpesBona</username>
        <id>2720</id>
      </contributor>
      <comment>{{Beeldinligting
|beskrywing=Kenteken van die [[Vrouerugbywêreldbeker 2006]]
|bron=[[:en:File:WomensRWC.png]]
|datum=Onbekend
|daarsteller=[[Wêreldrugby|Internasionale Rugbyraad]]
|outeur=Onbekend
|ander_weergawes=Geen
}}
[[Kategorie:Vrouerugbywêreldbeker]]
[[Kategorie:Sport in 2006]]</comment>
      <origin>2816425</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="337" sha1="mas66i4kv27pxtmy6vx5oaduloqwfe1" xml:space="preserve">== Opsomming ==
{{Beeldinligting
|beskrywing=Kenteken van die [[Vrouerugbywêreldbeker 2006]]
|bron=[[:en:File:WomensRWC.png]]
|datum=Onbekend
|daarsteller=[[Wêreldrugby|Internasionale Rugbyraad]]
|outeur=Onbekend
|ander_weergawes=Geen
}}
[[Kategorie:Vrouerugbywêreldbeker]]
[[Kategorie:Sport in 2006]]
== Lisensiëring ==
{{Kenteken}}</text>
      <sha1>mas66i4kv27pxtmy6vx5oaduloqwfe1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Axel Munthe</title>
    <ns>0</ns>
    <id>450672</id>
    <revision>
      <id>2816432</id>
      <timestamp>2025-06-27T18:23:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <comment>Nuwe bladsy geskep met '{{Inligtingskas Persoon | naam                        = Axel Munthe | beeld                       = Axel Munthe00.jpg | beeldonderskrif             = Axel Munthe, deur Feodora Gleichen | geboortedatum               = 31 Oktober 1857 | geboorteplek                = Oskarshamn, [[Swede]] | sterfdatum                  = 11 Februarie 1949 | sterfplek                   = [[Stockholm]], Swede | beroep                      = [[Dokter|Geneesheer]], [[psigiater]], [[skrywer]...'</comment>
      <origin>2816432</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19635" sha1="c2gr244wjxtilow5xqz8dsxx94y61yt" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Persoon
| naam                        = Axel Munthe
| beeld                       = Axel Munthe00.jpg
| beeldonderskrif             = Axel Munthe, deur Feodora Gleichen
| geboortedatum               = 31 Oktober 1857
| geboorteplek                = Oskarshamn, [[Swede]]
| sterfdatum                  = 11 Februarie 1949
| sterfplek                   = [[Stockholm]], Swede
| beroep                      = [[Dokter|Geneesheer]], [[psigiater]], [[skrywer]]
| ander                       =
| bekend                      = ''Die Dokter van San Michele'' (oorspronklik in 1929 gepubliseer as ''The Story of San Michele'' deur die uitgewershuis John Murray)
| ouers                       = Martin Arnold Fredrick Munthe en Louisa Aurora Munte (née Ugarsky) 
| huweliksmaat                = Ultima Hornberg (geskei, sonder kinders)&lt;br /&gt;Hilda Pennington-Mellor (1876–1967)
| kinders                     = Peter en Malcolm Pennington-Mellor Munthe (saam met Hilda Pennington-Mellor)
| nasionaliteit               = Sweeds
| handtekening                =
| webwerf                     =
}}
'''Axel Martin Fredrik Munthe''' ([[31 Oktober]] [[1857]] – [[11 Februarie]] [[1949]]) was 'n Sweedsgebore geneesheer en psigiater, allerweë bekend as die [[skrywer]] van ''The Story of San Michele''&lt;ref&gt;Die werk is uit die Engels in [[Afrikaans]] vertaal deur Cas Vorster onder die titel ''Die Dokter van San Michele'', uitgegee deur Afrikaanse Pers-Boekhandel (APB).&lt;/ref&gt;, 'n outobiografiese relaas van sy lewe en werk. Munthe was verskeie tale magtig ([[Sweeds]], [[Engels]], [[Frans]], [[Italiaans]]) en kon hom ook heel verstaanbaar uitdruk in [[Duits]]. Hy het in Swede grootgeword en mediese skool hier bygewoon. Hierna het hy sy studies voortgesit in Parys en sy eerste praktyk in Frankryk op die been gebring. Hy was getroud met 'n welgestelde Engelse vrou en het die grootste deel van sy volwasse lewe in [[Italië]] deurgebring.  

Weens sy filantropiese gesindheid het hy dikwels die armes gratis behandel en sy lewe by verskeie geleenthede gewaag om mediese hulp te bied in tye van oorlog, ramp of pes. As 'n voorstander van dieregte het hy grond gekoop om 'n voëlreservaat naby sy huis in Italië te skep, gepleit vir 'n verbod op pynlike lokvalle, en self troeteldiere so uiteenlopend soos 'n uil en 'n bobbejaan aangehou, sowel as baie soorte honde. Sy skryfwerk is spitsvondig, amusant en lighartig; hoofsaaklik [[memoires]] wat uit sy werklike ervarings put, maar dit is dikwels getint met hartseer of droefgeestigheid, en maak dikwels gebruik van dramatiese vryheid. Hy het hoofsaaklik oor mense en hul eienaardighede geskryf, en die swakhede van beide die rykes en die armes uitgebeeld, maar ook oor diere.

== Vroeë lewe ==
[[Lêer:Anacapri view.jpg|duimnael|Anacapri, 2004]]
Axel Munthe is gebore in Oskarshamn, Swede, sy familie se tuiste.&lt;ref name=&quot;MuntheMunthe1953&quot;&gt;{{cite book|author1=Gustaf Lorentz Munthe|author2=Lorentz Munthe|author3=Gudrun von Uexküll|title=Buch von Axel Munthe. English|url=https://books.google.com/books?id=LTU3AAAAIAAJ|year=1953|publisher=John Murray|page=9}}&lt;/ref&gt; Sy famile was oorspronklik van [[Vlaminge|Vlaamse afkoms]], en het hul in die 16de eeu in Swede gevestig.

Munthe het in 1874 aan die [[Universiteit van Uppsala]] begin studeer. Terwyl hy in 1875 in Italië gereis het, het hy in 'n klein boot van Sorrento na die eiland [[Capri]] geseil. Terwyl hy die Fenisiese-trappe na die die dorpie (''comune'') Anacapri geklim het, het hy afgekom op die huis van 'n kleinboer en die aangrensende ruïne van 'n kapel opgedra aan [[Migael (aartsengel)|San Michele]]. Hy is onmiddellik betower deur die idee om die ruïne te herbou en dit sy tuiste te maak.

Munthe het medies gestudeer in [[Uppsala]], [[Montpellier]] en Parys (waar hy 'n student van Jean-Martin Charcot was) en in 1880 op 23-jarige ouderdom as [[dokter|geneesheer]] gegradueer. Alhoewel sy tesis oor ginekologie en verloskunde gehandel het, is Munthe diep beïndruk deur professor Jean-Martin Charcot se baanbrekerswerk in [[neurologie]], nadat hy sy lesings by die Salpêtrière-hospitaal bygewoon het. Hy het later 'n uitval met Charcot gehad en die hospitaal verlaat en sy voormalige onderwyser se werk oor hipnotisme as bedrieglik en onwetenskaplik veroordeel.&lt;ref&gt;Die verhaal van Axel Munthe deur sy neef Dr.Gustaf Munthe en die Barones Gudrun Uexkűll. Gepubliseer deur John Murray, eerste uitgawe 1953&lt;/ref&gt;

'''Ouers en broers en susters'''

Hy was die jongste van drie, gebore aan die sieklike, outokratiese, vioolspelende, puriteinse, chemikus-vader Martin Arnold Fredrick Munthe (#-1877) en sy tweede vrou Louisa Aurora Ugarsky (# - 1878).
Die oudste was Anna (geb. 1854) wat twee keer getroud is. Op 21 is sy met die skilder Reinhold Norstedt getroud, waartydens haar blomskilderye in die Nasionale Galerye en ander galerye uitgestal is. Na Norstedt se dood in 1911 is sy met Frans Siberg, 'n veearts, getroud.

Die tweede kind was Arnold, 'n toekomstige kunstenaar, skrywer, dramaturg en afgetrede Sweedse vlootkaptein (# - 1927) wat in die Franse Keiserlike Vloot gedien het. Hy het verskeie bekende toneelstukke vervaardig en geskryf, waaronder Magnus Stenbok en Magdalena Rudenskiold &lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.geni.com/people/Magdalena-Rudensch%C3%B6ld/6000000007673978404|title=Magdalena Charlotta Rudenschöld|website=geni_family_tree|accessdate=19 September 2018}}&lt;/ref&gt; en die Mars oor die Belt. Arnold het ook verkeie vlootboeke geskryf, insluitende Karel XII en die Russiese Vloot en die Sweedse Vloothelde-reeks.

== Parys en Italië ==
Nadat Munthe gegradueer het het hy 'n mediese praktyk op die been gebring in Parys, waar hy hoofsaaklik lede van die [[Skandinawië|Skandinawiese]] kunskolonie aldaar gedien het. Hy het 'n Paryse woonstel verhuur aan die [[Finne|Finse]] [[skilder]] Albert Edelfelt en sy vrou.&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Vainio-Kurtakko |first=Maria |url=https://www.sls.fi/publications/ett-gott-parti/ |title=Ett gott parti : Scener ur Ellan de la Chapelles och Albert Edelfelts liv |publisher=Svenska litteratursällskapet i Finland |year=2022 |isbn=978-951-583-557-4 |language=sv}}&lt;/ref&gt; In 1884 reis hy na [[Napels]] om mediese bystand te bied tydens 'n [[cholera]] epidemie.

In 1887 het hy na [[Capri]] verhuis en die Villa San Michele gekoop en met restourasiewerk begin. Hy het baie van die werk self verrig, maar het ook gebruik gemaak van die dienste van die plaaslike inwoners, insluitende drie broers en hul vader.  

In 1890, toe sy fondse uitgeput is, het hy 'n praktyk begin in Rome wat buitelandse hoogwaardigheidsbekleërs sowel as die plaaslike bevolking bedien het. Vanaf hierdie tydstip het hy tyd spandeer tuusen Rome en [[Capri]].

== Koningin Victoria van Swede ==
[[Lêer:Axel-Munthe-with-pets.jpg|duimnael|regs|Axel Munthe saam met sy troeteldiere, gefotografeer deur Koningin Victoria van Swede]]
In 1892 is Munthe aangestel as geneesheer van die Sweedse koninklike familie. In die besonder het hy as persoonlike geneesheer van die kroonprinses, Victoria van Baden, gedien, en dit voortgesit toe sy koningin-gemalin geword het, tot haar dood in 1930, hoewel dit nie beteken het dat hy voortdurend in diens was nie.

Victoria het aan ernstige [[brongitis]] en moontlik ook [[tuberkulose]] gely. Munthe het aanbeveel dat sy haar winters op Capri deurbring. Hoewel sy aanvanklik huiwerig was, het sy in die herfs van 1910 na Capri gereis. Van hierdie tydstip af het sy, behalwe tydens die Eerste Wêreldoorlog en vir 'n paar jaar teen die einde van haar lewe, elke jaar 'n paar maande daar deurgebring.

Terwyl sy daar gewoon het het die koningin dikwels die Villa San Michele besoek om by Munthe aan te sluit vir oggendwandelinge rondom die eiland. Munthe en die koningin het ook aandkonserte by San Michele gereël, waartydens sy klavier gespeel het. Die koningin het Munthe se liefde vir diere gedeel, sy het self 'n troetelhond besit en gehelp om sy pogings te ondersteun om Mount Barbarossa te koop om dit as voëlreservaat te vestig. Miskien onvermydelik, gegewe die klein plaaslike bevolking en hul hegte vriendskap, is daar beweer dat Munthe die koningin se minnaar was, maar dit is nooit gestaaf nie.

Die jong Prinses Maria, wat op versoek van Koning [[Gustaf V van Swede]] twee keer by haar skoonmoeder, die koningin, en Munthe op Capri gewoon het, het sy invloed skadelik en sy kragte hipnoties gevind. Jare later het sy beweer dat hy wou hê dat sy op 23-jarige ouderdom sy pasiënt moes wees, en dat Munthe fisiese toenadering by haar gesoek het, en dat die afgryse wat sy toe teenoor die Sweedse koninklike familie gevoel het weens hul onbeperkte ondersteuning van Munthe, die hoofrede was waarom sy van hulle gevlug het en aansoek gedoen het vir 'n egskeiding van Prins Wilhelm.&lt;ref&gt;Lennart Bernadotte in ''Käre prins, godnatt!'' {{ISBN|91-0-041935-4}} pp. 155-158&lt;/ref&gt;

Munthe is daarvan beskuldig dat hy minder geïnteresseerd was in die gesondheid van sy pasiënte as in sy eie gemak en faam, en dat koningin Victoria se reis na, en verblyf in Capri, (sy het maande lank in dié klimaat gewoon) skadelik was vir haar gesondheid.&lt;ref&gt;Sir Gustaf von Platen in ''Bakom den gyllene fasaden'' Bonniers {{ISBN|91-0-058048-1}} p 114&lt;/ref&gt;

Ander aanduidings van sy passievolle aard spruit uit 'n romantiese verhouding wat hy glo sou hê het die Engelse sosiale vlinder, Ottoline Morrell, wat 'n aanvang geneem het met hul eerste ontmoeting in Julie of Augustus 1898. Ottoline was op daardie tydstip 'n ongetroude 25-jarige lid van die Londense sosiale toneel. Haar intellektuele en spirituele belangstellings het haar aangetrokke laat voel tot ouer mans soos H. H. Asquith, veral indien hulle 'n reputasie gehad het vir ikonoklasme. Sy en Munthe was aangetrokke tot mekaar, en het daarin geslaag om baie tyd saam deur te bring in Capri.&lt;ref&gt;Sandra Jobson Darroch, ''Ottoline: The life of Lady Ottoline Morrell'' (1975), hoofstuk 2&lt;/ref&gt;

== Huwelike ==
Axel Munthe is op 24 November 1880 met Ultima Hornberg, 'n Sweed, getroud. Hy het haar ontmoet terwyl sy kuns in Parys gestudeer het. Hulle is in die laat 1880's geskei, en in 1892 is sy met 'n Sweedse vervaardiger genaamd Gustaf Richter getroud, en het in 1893 'n seun gebaar, voordat sy in 1895 gesterf het.

In 1907 is Munthe met Hilda Pennington-Mellor (1876–1967) getroud. Hulle het twee seuns gehad, Peter en Malcolm. Daar bestaan 'n anekdote dat toe Munthe ''Die Dokter van San Michele'' met sy uitgewer John Murray in die tuin by Southside bespreek het, Murray hom vertel het dat sy voorouer en naamgenoot, John Murray (1778–1843), in dieselfde tuin met [[Lord Byron]] gesit het om die publikasie van Byron se werke te bespreek.

Gedurende 1910–1911 het Munthe 'n somerhuis met 14 kamers in Swede laat bou as 'n geskenk aan sy vrou. Dit is oorspronklik ''Stengården'' (''Die Steentuin'') genoem, maar staan sedert haar dood bekend as ''Hildasholm''. Dit is tussen bome aan die oewer van die Siljanmeer in Dalarna geleë, en die argitek was Torben Grut, wat ook die Stockholmse Olympiastadion ontwerp het wat gedurende die Olimpiese Somerspele van 1912 gebruik is. Hilda het die huis met 'n Engelse tuin teen die agtergrond van die dramatiese rotsagtige omgewing aangelê, en dit met 17de, 18de en 19de-eeuse kuns en meubels uit Italië, Engeland en Frankryk gemeubileer.

Die gesin het gewoonlik gedurende die somer in die huis gewoon, maar Munthe was meer gereeld by die Villa San Michele.

== Eerste Wêreldoorlog ==
Gedurende die [[Eerste Wêreldoorlog]] het Munthe 'n Britse burger geword en in die ambulanskorps gedien. Sy oorlogservaringe was die basis vir sy boek, ''Red Cross, Iron Cross''.

== Latere lewe ==
[[Lêer:Axel Munthe.jpg|duimnael|Munthe, vroeë 1930's]]
Van 1919 tot 1920 het Munthe, ietwat onwillig, die Villa San Michele verhuur aan die buitensporige sosiale vlinder en muse Luisa Casati. Hierdie tydperk is deur die Skotse skrywer Compton Mackenzie in sy dagboeke beskryf.&lt;ref&gt;''Infinite variety: the life and legend of the Marchesa Casati'' deur Scot D. Ryersson, Michael Orlando Yaccarino. Drukpers van die Universiteit van Minnesota, 2004 – Biography &amp; Autobiography – 233 bl.&lt;/ref&gt;

Munthe het 'n oogtoestand ontwikkel wat hom uiteindelik feitlik blind gemaak het en veroorsaak het dat hy nie die helder Italiaanse sonlig kon verdra nie. Op daardie stadium het hy vir 'n aantal jare na Swede teruggekeer en ''Die Dokter van San Michele'' geskryf (gepubliseer in 1929), wat goed ontvang is, in ten minste 45 tale vertaal is en na bewering een van die topverkoperboeke van die 20ste eeu is.

'n Operasie het sy sig herstel, en hy het nog 'n paar jaar in San Michele deurgebring voordat hy in 1942 na Swede teruggekeer het. Hy het die laaste jare van sy lewe as 'n amptelike gas van die Koning van Swede deurgebring.

Tydens die [[Tweede Wêreldoorlog]] het Munthe se seun, Malcolm Pennington Mellor Munthe, agter Duitse linies in besette Skandinawië gewerk. Hy het later deelgeneem aan die Geallieerde inval by Anzio. Hy is ernstig gewond tydens die oorlog.

Munthe is op 91-jarige ouderdom in die Stockholm-paleis oorlede. Sy liggaam is veras en die as is in die Noordsee gestrooi. 'n Gedenkplaat is staangemaak die Protestantse Begraafplaas in Rome.

== Mediese uitkyk ==
Munthe het probeer om voorskrifmedikasie vir sy sielkundige gevalle waar moontlik te vermy, en het dikwels hipnose, musiek en alternatiewe mediese benaderings aanbeveel. Hy was periferaal betrokke by [[Louis Pasteur]] se soeke na 'n entstof vir [[hondsdolheid]]. Hy het [[genadedood]] bepleit vir hopelose mediese situasies soos [[hondsdolheid]], waar die pasiënt veroordeel word tot die vooruitsig van intense pyn en geestelike angs.

== Publikasies ==
''Die Dokter van San Michele'' oorskadu Munthe se ander publikasies en sluit materiaal uit sommige vroeëre werke in. Sy vroeëre werk kan baie moeilik wees om te vind en behaal dikwels hoë pryse.

Afgesien van sy doktorale tesis, het sy eerste publikasies bestaan uit verslae van sy reise wat in die koerant ''Stockholms Dagblad'' verskyn het en wat sy ervarings van noodlenigingswerk tydens die cholera-epidemie in Napels beskryf. Hierdie artikels is in 1887 gepubliseer en in Engels vertaal deur Maude Valerie White.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Munthe |first=Axel |year=1887 |title=Letters From A Mourning City (Naples, Autumn, 1884) |location=Londen |publisher=John Murray |url=https://www.gutenberg.ca/ebooks/muntheawhitemv-mourningcity/muntheawhitemv-mourningcity-00-h-dir/muntheawhitemv-mourningcity-00-h.html }}&lt;/ref&gt; Die tweede uitgawe van 1899 is deur Munthe self vertaal.&lt;ref&gt;Amazon Standard Identification Number (ASIN) B00087WVNO.&lt;/ref&gt;

''Vagaries'' is die eerste keer in 1898 in Londen gepubliseer. Dit is hernoem na ''Memories and Vagaries'' in 'n tweede uitgawe wat in 1908 gedruk is. In 1930 was daar 'n derde uitgawe, met 'n bygevoegde voorwoord en 'n verskillende seleksie van verhale wat in 'n veranderde volgorde voorkom.

Munthe se herinneringe aan sy tyd in die ambulanskorps, ''Red Cross, Iron Cross'', is anoniem gepubliseer – &quot;deur 'n dokter in Frankryk&quot; – in Londen in 1916, met alle opbrengste wat aan die Franse Rooi Kruis geskenk is. 'n Tweede uitgawe, met Munthe wat erken word as die skrywer daarvan, is omstreeks 1930 gepubliseer.

=== Publikasies in ander tale ===
*Små Skizzer, Stockholm, 1888
*Bref och Skizzer, Stockholm, 1909
*''Letters From A Mourning City'' is in 1885 in Sweeds gepubliseer en in Italiaans in 1910.
* Dit wil voorkom asof ''Memories and Vagaries'' onder baie verskillende titels in ander tale verskyn het; een kan byvoorbeeld rofweg vertaal word as '''n Ou Boek oor die Mensdom en Diere''.

== Nalatenskap ==
[[Lêer:Overlooking Capri harbour from the rotunda in Villa San Michele Anacapri 2013.jpg|duimnael|Die hawe van [[Capri]], uitsig vanaf die Villa San Michele]]
Munthe is in 1949 op 91-jarige ouderdom in Stockholm oorlede. Verskeie van sy eiendomme is nou museums en kulturele sentrums. Hy het die Villa San Michele aan die Sweedse nasie nagelaat, en dit word deur 'n Sweedse stigting onderhou. Die kompleks funksioneer as 'n kulturele sentrum, waar konserte gehou word en dien as gasheer vir besoekende Sweedse skolastici en die plaaslike Sweedse konsulaat. Die stigting onderhou ook die Mount Barbarossa-voëlreservaat, wat meer as 55 000 vierkante meter beslaan.

In 1980 is 'n stigting (Stiftelsen Hildasholm) gestig om na ''Hildasholm'', die Munthes se Sweedse huis, om te sien. Malcolm Munthe het die huis en die kuns en antiekware wat dit bevat, aan die stigting geskenk, wat dit as 'n museum bedryf. Dit is in 1988 as 'n historiese gebou aangewys en het tussen 1995 en 1999 uitgebreide restourasie ondergaan. Benewens toere, bied die museum kunsklasse en konserte aan.

Malcolm Munthe het 'n groot deel van sy lewe na die Tweede Wêreldoorlog spandeer aan die opknapping van die familie se twee herehuise in Engeland. Sy kinders het die Pennington-Mellor-Munthe Charity Trust gestig wat beide Southside en Hellens Manor onderhou en as museums bedryf en ook kulturele geleenthede soos konserte, lesings en literêre geleenthede aanbied. Lede van die familie woon steeds soms daar.

Daar was ten minste twee internasionale simposiums oor Munthe, die tweede is op 13 September 2003 by ''Hildasholm'' in Leksand, Swede, gehou. Sprekers het dr. Ian McDonald, Levente Erdeos (argitek en voormalige kurator van San Michele), die Sweedse skrywer Bengt Jangfeldt, dr. Peter Cottino (van Capri), Mårten Lindståhl, dr. Katriona Munthe-Lindgren en professor Alden Smith van die Departement Klassieke Studies aan Baylor-universiteit ingesluit.

Munthe was die onderwerp van 'n 1962-biografiese rolprent, ''Axel Munthe, der Arzt von San Michele'', wat gebaseer is op sy memoires.

== Pryse en toekennings ==
* [[Lêer:UK_Royal_Victorian_Order_honorary_member_ribbon.svg|50x50px]] {{flagicon|UK}} Erekommandeur van die [[Royal Victorian Order]]

== Verwysings ==
{{Verwysings|colwidth=30em}}

== Verdere leesstof ==
=== In Engels ===
*''The Story of Axel Munthe'' deur G. Munthe en G. Uezkull (1953)
*''The Story of Axel Munthe, Capri and San Michele'' deur A. Andrén (met andere, 1959)

=== In ander tale ===
*''Boken om Axel Munthes San Michele'', Levente A S Erdeos, 1999. {{ISBN|91-7203-342-8}}
*''En osalig ande: Berättelsen om Axel Munthe'', Bengt Jangfeldt, 2003. In Sweeds. Engelse vertaling deur Harry Watson (''Axel Munthe: The Road to San Michele''), 2008. {{ISBN|978-1-84511-720-7}}.

== Rolprente ==
*''Axel Munthe, der Arzt von San Michele'', geregisseur deur Rudolf Jugert, met O. W. Fischer (as Axel Munthe), 1962.

== Eksterne skakels ==
{{Wikiquote}}
{{Commons category}}
*[http://www.hildasholm.org/ Hildasholm, Munthe se tuiste in Swede]
*[http://www.villasanmichele.eu/ Villa San Michele, Munthe se tuiste op Capri]
*[https://web.archive.org/web/20060510085334/http://www.capritourism.com/en/Monum/smichele.htm ''Capri Review Magazine'' artikel oor koningin Victoria en Munthe]
*[https://web.archive.org/web/20190225030638/http://www.southsidehouse.com/ Southside House]
*[https://archive.today/20130708054903/http://catnyp.nypl.org/record=b1007022 New York Openbare biblioteek se katalogusblad vir ''Letters From A Mourning City'']
*[http://copac.ac.uk/ Uitgawes van &quot;From a Mourning City&quot;]
*{{Gutenberg author | id=39701| name=Axel Munthe}}
*{{Internet Archive author |sname=Axel Munthe}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Munthe, Axel}}
[[Kategorie:Geboortes in 1857]]
[[Kategorie:Sterftes in 1949]]
[[Kategorie:Geneeskundiges]]
[[Kategorie:Sweedse skrywers]]
[[Kategorie:Psigiaters]]
[[Kategorie:Britse skrywers]]</text>
      <sha1>c2gr244wjxtilow5xqz8dsxx94y61yt</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816433</id>
      <parentid>2816432</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T18:26:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <origin>2816433</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19669" sha1="crw3w0h9527xte4jnd7qwsdb8w01aj1" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Persoon
| naam                        = Axel Munthe
| beeld                       = Axel Munthe00.jpg
| beeldonderskrif             = Axel Munthe, deur Feodora Gleichen
| geboortedatum               = 31 Oktober 1857
| geboorteplek                = Oskarshamn, [[Swede]]
| sterfdatum                  = 11 Februarie 1949
| sterfplek                   = [[Stockholm]], Swede
| beroep                      = [[Dokter|Geneesheer]], [[psigiater]], [[skrywer]]
| ander                       =
| bekend                      = ''Die Dokter van San Michele'' (oorspronklik in 1929 gepubliseer as ''The Story of San Michele'' deur die uitgewershuis John Murray)
| ouers                       = Martin Arnold Fredrick Munthe en Louisa Aurora Munte (née Ugarsky) 
| huweliksmaat                = Ultima Hornberg (geskei, sonder kinders)&lt;br /&gt;Hilda Pennington-Mellor (1876–1967)
| kinders                     = Peter en Malcolm Pennington-Mellor Munthe (saam met Hilda Pennington-Mellor)
| nasionaliteit               = Sweeds
| handtekening                =
| webwerf                     =
}}
'''Axel Martin Fredrik Munthe''' ([[31 Oktober]] [[1857]] – [[11 Februarie]] [[1949]]) was 'n Sweedsgebore geneesheer en psigiater, allerweë bekend as die [[skrywer]] van ''The Story of San Michele''&lt;ref&gt;Die werk is uit die Engels in [[Afrikaans]] vertaal deur Cas Vorster onder die titel ''Die Dokter van San Michele'', uitgegee deur Afrikaanse Pers-Boekhandel (APB).&lt;/ref&gt;, 'n outobiografiese relaas van sy lewe en werk. Munthe was verskeie tale magtig ([[Sweeds]], [[Engels]], [[Frans]], [[Italiaans]]) en kon hom ook heel verstaanbaar uitdruk in [[Duits]]. Hy het in Swede grootgeword en mediese skool hier bygewoon. Hierna het hy sy studies voortgesit in Parys en sy eerste praktyk in Frankryk op die been gebring. Hy was getroud met 'n welgestelde Engelse vrou en het die grootste deel van sy volwasse lewe in [[Italië]] deurgebring.  

Weens sy filantropiese gesindheid het hy dikwels die armes gratis behandel en sy lewe by verskeie geleenthede gewaag om mediese hulp te bied in tye van oorlog, ramp of pes. As 'n voorstander van dieregte het hy grond gekoop om 'n voëlreservaat naby sy huis in Italië te skep, gepleit vir 'n verbod op pynlike lokvalle, en self troeteldiere so uiteenlopend soos 'n uil en 'n bobbejaan aangehou, sowel as baie soorte honde. Sy skryfwerk is spitsvondig, amusant en lighartig; hoofsaaklik [[memoires]] wat uit sy werklike ervarings put, maar dit is dikwels getint met hartseer of droefgeestigheid, en maak dikwels gebruik van dramatiese vryheid. Hy het hoofsaaklik oor mense en hul eienaardighede geskryf, en die swakhede van beide die rykes en die armes uitgebeeld, maar ook oor diere.

== Vroeë lewe ==
[[Lêer:Anacapri view.jpg|duimnael|Anacapri, 2004]]
Axel Munthe is gebore in Oskarshamn, Swede, sy familie se tuiste.&lt;ref name=&quot;MuntheMunthe1953&quot;&gt;{{cite book|author1=Gustaf Lorentz Munthe|author2=Lorentz Munthe|author3=Gudrun von Uexküll|title=Buch von Axel Munthe. English|url=https://books.google.com/books?id=LTU3AAAAIAAJ|year=1953|publisher=John Murray|page=9}}&lt;/ref&gt; Sy famile was oorspronklik van [[Vlaminge|Vlaamse afkoms]], en het hul in die 16de eeu in Swede gevestig.

Munthe het in 1874 aan die [[Universiteit van Uppsala]] begin studeer. Terwyl hy in 1875 in Italië gereis het, het hy in 'n klein boot van Sorrento na die eiland [[Capri]] geseil. Terwyl hy die Fenisiese-trappe na die die dorpie (''comune'') Anacapri geklim het, het hy afgekom op die huis van 'n kleinboer en die aangrensende ruïne van 'n kapel opgedra aan [[Migael (aartsengel)|San Michele]]. Hy is onmiddellik betower deur die idee om die ruïne te herbou en dit sy tuiste te maak.

Munthe het medies gestudeer in [[Uppsala]], [[Montpellier]] en Parys (waar hy 'n student van Jean-Martin Charcot was) en in 1880 op 23-jarige ouderdom as [[dokter|geneesheer]] gegradueer. Alhoewel sy tesis oor ginekologie en verloskunde gehandel het, is Munthe diep beïndruk deur professor Jean-Martin Charcot se baanbrekerswerk in [[neurologie]], nadat hy sy lesings by die Salpêtrière-hospitaal bygewoon het. Hy het later 'n uitval met Charcot gehad en die hospitaal verlaat en sy voormalige onderwyser se werk oor hipnotisme as bedrieglik en onwetenskaplik veroordeel.&lt;ref&gt;Die verhaal van Axel Munthe deur sy neef Dr.Gustaf Munthe en die Barones Gudrun Uexkűll. Gepubliseer deur John Murray, eerste uitgawe 1953&lt;/ref&gt;

'''Ouers en broers en susters'''

Hy was die jongste van drie, gebore aan die sieklike, outokratiese, vioolspelende, puriteinse, chemikus-vader Martin Arnold Fredrick Munthe (#-1877) en sy tweede vrou Louisa Aurora Ugarsky (# - 1878).
Die oudste was Anna (geb. 1854) wat twee keer getroud is. Op 21 is sy met die skilder Reinhold Norstedt getroud, waartydens haar blomskilderye in die Nasionale Galerye en ander galerye uitgestal is. Na Norstedt se dood in 1911 is sy met Frans Siberg, 'n veearts, getroud.

Die tweede kind was Arnold, 'n toekomstige kunstenaar, skrywer, dramaturg en afgetrede Sweedse vlootkaptein (# - 1927) wat in die Franse Keiserlike Vloot gedien het. Hy het verskeie bekende toneelstukke vervaardig en geskryf, waaronder Magnus Stenbok en Magdalena Rudenskiold &lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.geni.com/people/Magdalena-Rudensch%C3%B6ld/6000000007673978404|title=Magdalena Charlotta Rudenschöld|website=geni_family_tree|accessdate=19 September 2018}}&lt;/ref&gt; en die Mars oor die Belt. Arnold het ook verkeie vlootboeke geskryf, insluitende Karel XII en die Russiese Vloot en die Sweedse Vloothelde-reeks.

== Parys en Italië ==
Nadat Munthe gegradueer het het hy 'n mediese praktyk op die been gebring in Parys, waar hy hoofsaaklik lede van die [[Skandinawië|Skandinawiese]] kunskolonie aldaar gedien het. Hy het 'n Paryse woonstel verhuur aan die [[Finne|Finse]] [[skilder]] Albert Edelfelt en sy vrou.&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Vainio-Kurtakko |first=Maria |url=https://www.sls.fi/publications/ett-gott-parti/ |title=Ett gott parti : Scener ur Ellan de la Chapelles och Albert Edelfelts liv |publisher=Svenska litteratursällskapet i Finland |year=2022 |isbn=978-951-583-557-4 |language=sv}}&lt;/ref&gt; In 1884 reis hy na [[Napels]] om mediese bystand te bied tydens 'n [[cholera]] epidemie.

In 1887 het hy na [[Capri]] verhuis en die Villa San Michele gekoop en met restourasiewerk begin. Hy het baie van die werk self verrig, maar het ook gebruik gemaak van die dienste van die plaaslike inwoners, insluitende drie broers en hul vader.  

In 1890, toe sy fondse uitgeput is, het hy 'n praktyk begin in Rome wat buitelandse hoogwaardigheidsbekleërs sowel as die plaaslike bevolking bedien het. Vanaf hierdie tydstip het hy tyd spandeer tuusen Rome en [[Capri]].

== Koningin Victoria van Swede ==
[[Lêer:Axel-Munthe-with-pets.jpg|duimnael|regs|Axel Munthe saam met sy troeteldiere, gefotografeer deur Koningin Victoria van Swede]]
In 1892 is Munthe aangestel as geneesheer van die Sweedse koninklike familie. In die besonder het hy as persoonlike geneesheer van die kroonprinses, Victoria van Baden, gedien, en dit voortgesit toe sy koningin-gemalin geword het, tot haar dood in 1930, hoewel dit nie beteken het dat hy voortdurend in diens was nie.

Victoria het aan ernstige [[brongitis]] en moontlik ook [[tuberkulose]] gely. Munthe het aanbeveel dat sy haar winters op Capri deurbring. Hoewel sy aanvanklik huiwerig was, het sy in die herfs van 1910 na Capri gereis. Van hierdie tydstip af het sy, behalwe tydens die Eerste Wêreldoorlog en vir 'n paar jaar teen die einde van haar lewe, elke jaar 'n paar maande daar deurgebring.

Terwyl sy daar gewoon het het die koningin dikwels die Villa San Michele besoek om by Munthe aan te sluit vir oggendwandelinge rondom die eiland. Munthe en die koningin het ook aandkonserte by San Michele gereël, waartydens sy klavier gespeel het. Die koningin het Munthe se liefde vir diere gedeel, sy het self 'n troetelhond besit en gehelp om sy pogings te ondersteun om Mount Barbarossa te koop om dit as voëlreservaat te vestig. Miskien onvermydelik, gegewe die klein plaaslike bevolking en hul hegte vriendskap, is daar beweer dat Munthe die koningin se minnaar was, maar dit is nooit gestaaf nie.

Die jong Prinses Maria, wat op versoek van Koning [[Gustaf V van Swede]] twee keer by haar skoonmoeder, die koningin, en Munthe op Capri gewoon het, het sy invloed skadelik en sy kragte hipnoties gevind. Jare later het sy beweer dat hy wou hê dat sy op 23-jarige ouderdom sy pasiënt moes wees, en dat Munthe fisiese toenadering by haar gesoek het, en dat die afgryse wat sy toe teenoor die Sweedse koninklike familie gevoel het weens hul onbeperkte ondersteuning van Munthe, die hoofrede was waarom sy van hulle gevlug het en aansoek gedoen het vir 'n egskeiding van Prins Wilhelm.&lt;ref&gt;Lennart Bernadotte in ''Käre prins, godnatt!'' {{ISBN|91-0-041935-4}} pp. 155-158&lt;/ref&gt;

Munthe is daarvan beskuldig dat hy minder geïnteresseerd was in die gesondheid van sy pasiënte as in sy eie gemak en faam, en dat koningin Victoria se reis na, en verblyf in Capri, (sy het maande lank in dié klimaat gewoon) skadelik was vir haar gesondheid.&lt;ref&gt;Sir Gustaf von Platen in ''Bakom den gyllene fasaden'' Bonniers {{ISBN|91-0-058048-1}} p 114&lt;/ref&gt;

Ander aanduidings van sy passievolle aard spruit uit 'n romantiese verhouding wat hy glo sou hê het die Engelse sosiale vlinder, Ottoline Morrell, wat 'n aanvang geneem het met hul eerste ontmoeting in Julie of Augustus 1898. Ottoline was op daardie tydstip 'n ongetroude 25-jarige lid van die Londense sosiale toneel. Haar intellektuele en spirituele belangstellings het haar aangetrokke laat voel tot ouer mans soos H. H. Asquith, veral indien hulle 'n reputasie gehad het vir ikonoklasme. Sy en Munthe was aangetrokke tot mekaar, en het daarin geslaag om baie tyd saam deur te bring in Capri.&lt;ref&gt;Sandra Jobson Darroch, ''Ottoline: The life of Lady Ottoline Morrell'' (1975), hoofstuk 2&lt;/ref&gt;

== Huwelike ==
Axel Munthe is op 24 November 1880 met Ultima Hornberg, 'n Sweed, getroud. Hy het haar ontmoet terwyl sy kuns in Parys gestudeer het. Hulle is in die laat 1880's geskei, en in 1892 is sy met 'n Sweedse vervaardiger genaamd Gustaf Richter getroud, en het in 1893 'n seun gebaar, voordat sy in 1895 gesterf het.

In 1907 is Munthe met Hilda Pennington-Mellor (1876–1967) getroud. Hulle het twee seuns gehad, Peter en Malcolm. Daar bestaan 'n anekdote dat toe Munthe ''Die Dokter van San Michele'' met sy uitgewer John Murray in die tuin by Southside bespreek het, Murray hom vertel het dat sy voorouer en naamgenoot, John Murray (1778–1843), in dieselfde tuin met [[Lord Byron]] gesit het om die publikasie van Byron se werke te bespreek.

Gedurende 1910–1911 het Munthe 'n somerhuis met 14 kamers in Swede laat bou as 'n geskenk aan sy vrou. Dit is oorspronklik ''Stengården'' (''Die Steentuin'') genoem, maar staan sedert haar dood bekend as ''Hildasholm''. Dit is tussen bome aan die oewer van die Siljanmeer in Dalarna geleë, en die argitek was Torben Grut, wat ook die Stockholmse Olympiastadion ontwerp het wat gedurende die Olimpiese Somerspele van 1912 gebruik is. Hilda het die huis met 'n Engelse tuin teen die agtergrond van die dramatiese rotsagtige omgewing aangelê, en dit met 17de, 18de en 19de-eeuse kuns en meubels uit Italië, Engeland en Frankryk gemeubileer.

Die gesin het gewoonlik gedurende die somer in die huis gewoon, maar Munthe was meer gereeld by die Villa San Michele.

== Eerste Wêreldoorlog ==
Gedurende die [[Eerste Wêreldoorlog]] het Munthe 'n Britse burger geword en in die ambulanskorps gedien. Sy oorlogservaringe was die basis vir sy boek, ''Red Cross, Iron Cross''.

== Latere lewe ==
[[Lêer:Axel Munthe.jpg|duimnael|Munthe, vroeë 1930's]]
Van 1919 tot 1920 het Munthe, ietwat onwillig, die Villa San Michele verhuur aan die buitensporige sosiale vlinder en muse Luisa Casati. Hierdie tydperk is deur die Skotse skrywer Compton Mackenzie in sy dagboeke beskryf.&lt;ref&gt;''Infinite variety: the life and legend of the Marchesa Casati'' deur Scot D. Ryersson, Michael Orlando Yaccarino. Drukpers van die Universiteit van Minnesota, 2004 – Biography &amp; Autobiography – 233 bl.&lt;/ref&gt;

Munthe het 'n oogtoestand ontwikkel wat hom uiteindelik feitlik blind gemaak het en veroorsaak het dat hy nie die helder Italiaanse sonlig kon verdra nie. Op daardie stadium het hy vir 'n aantal jare na Swede teruggekeer en ''Die Dokter van San Michele'' geskryf (gepubliseer in 1929), wat goed ontvang is, in ten minste 45 tale vertaal is en na bewering een van die topverkoperboeke van die 20ste eeu is.

'n Operasie het sy sig herstel, en hy het nog 'n paar jaar in San Michele deurgebring voordat hy in 1942 na Swede teruggekeer het. Hy het die laaste jare van sy lewe as 'n amptelike gas van die Koning van Swede deurgebring.

Tydens die [[Tweede Wêreldoorlog]] het Munthe se seun, Malcolm Pennington Mellor Munthe, agter Duitse linies in besette Skandinawië gewerk. Hy het later deelgeneem aan die Geallieerde inval by Anzio. Hy is ernstig gewond tydens die oorlog.

Munthe is op 91-jarige ouderdom in die Stockholm-paleis oorlede. Sy liggaam is veras en die as is in die Noordsee gestrooi. 'n Gedenkplaat is staangemaak die Protestantse Begraafplaas in Rome.

== Mediese uitkyk ==
Munthe het probeer om voorskrifmedikasie vir sy sielkundige gevalle waar moontlik te vermy, en het dikwels hipnose, musiek en alternatiewe mediese benaderings aanbeveel. Hy was periferaal betrokke by [[Louis Pasteur]] se soeke na 'n entstof vir [[hondsdolheid]]. Hy het [[genadedood]] bepleit vir hopelose mediese situasies soos [[hondsdolheid]], waar die pasiënt veroordeel word tot die vooruitsig van intense pyn en geestelike angs.

== Publikasies ==
''Die Dokter van San Michele'' oorskadu Munthe se ander publikasies en sluit materiaal uit sommige vroeëre werke in. Sy vroeëre werk kan baie moeilik wees om te vind en behaal dikwels hoë pryse.

Afgesien van sy doktorale tesis, het sy eerste publikasies bestaan uit verslae van sy reise wat in die koerant ''Stockholms Dagblad'' verskyn het en wat sy ervarings van noodlenigingswerk tydens die cholera-epidemie in Napels beskryf. Hierdie artikels is in 1887 gepubliseer en in Engels vertaal deur Maude Valerie White.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Munthe |first=Axel |year=1887 |title=Letters From A Mourning City (Naples, Autumn, 1884) |location=Londen |publisher=John Murray |url=https://www.gutenberg.ca/ebooks/muntheawhitemv-mourningcity/muntheawhitemv-mourningcity-00-h-dir/muntheawhitemv-mourningcity-00-h.html }}&lt;/ref&gt; Die tweede uitgawe van 1899 is deur Munthe self vertaal.&lt;ref&gt;Amazon Standard Identification Number (ASIN) B00087WVNO.&lt;/ref&gt;

''Vagaries'' is die eerste keer in 1898 in Londen gepubliseer. Dit is hernoem na ''Memories and Vagaries'' in 'n tweede uitgawe wat in 1908 gedruk is. In 1930 was daar 'n derde uitgawe, met 'n bygevoegde voorwoord en 'n verskillende seleksie van verhale wat in 'n veranderde volgorde voorkom.

Munthe se herinneringe aan sy tyd in die ambulanskorps, ''Red Cross, Iron Cross'', is anoniem gepubliseer – &quot;deur 'n dokter in Frankryk&quot; – in Londen in 1916, met alle opbrengste wat aan die Franse Rooi Kruis geskenk is. 'n Tweede uitgawe, met Munthe wat erken word as die skrywer daarvan, is omstreeks 1930 gepubliseer.

=== Publikasies in ander tale ===
*Små Skizzer, Stockholm, 1888
*Bref och Skizzer, Stockholm, 1909
*''Letters From A Mourning City'' is in 1885 in Sweeds gepubliseer en in Italiaans in 1910.
* Dit wil voorkom asof ''Memories and Vagaries'' onder baie verskillende titels in ander tale verskyn het; een kan byvoorbeeld rofweg vertaal word as '''n Ou Boek oor die Mensdom en Diere''.

== Nalatenskap ==
[[Lêer:Overlooking Capri harbour from the rotunda in Villa San Michele Anacapri 2013.jpg|duimnael|Die hawe van [[Capri]], uitsig vanaf die Villa San Michele]]
Munthe is in 1949 op 91-jarige ouderdom in Stockholm oorlede. Verskeie van sy eiendomme is nou museums en kulturele sentrums. Hy het die Villa San Michele aan die Sweedse nasie nagelaat, en dit word deur 'n Sweedse stigting onderhou. Die kompleks funksioneer as 'n kulturele sentrum, waar konserte gehou word en dien as gasheer vir besoekende Sweedse skolastici en die plaaslike Sweedse konsulaat. Die stigting onderhou ook die Mount Barbarossa-voëlreservaat, wat meer as 55 000 vierkante meter beslaan.

In 1980 is 'n stigting (Stiftelsen Hildasholm) gestig om na ''Hildasholm'', die Munthes se Sweedse huis, om te sien. Malcolm Munthe het die huis en die kuns en antiekware wat dit bevat, aan die stigting geskenk, wat dit as 'n museum bedryf. Dit is in 1988 as 'n historiese gebou aangewys en het tussen 1995 en 1999 uitgebreide restourasie ondergaan. Benewens toere, bied die museum kunsklasse en konserte aan.

Malcolm Munthe het 'n groot deel van sy lewe na die Tweede Wêreldoorlog spandeer aan die opknapping van die familie se twee herehuise in Engeland. Sy kinders het die Pennington-Mellor-Munthe Charity Trust gestig wat beide Southside en Hellens Manor onderhou en as museums bedryf en ook kulturele geleenthede soos konserte, lesings en literêre geleenthede aanbied. Lede van die familie woon steeds soms daar.

Daar was ten minste twee internasionale simposiums oor Munthe, die tweede is op 13 September 2003 by ''Hildasholm'' in Leksand, Swede, gehou. Sprekers het dr. Ian McDonald, Levente Erdeos (argitek en voormalige kurator van San Michele), die Sweedse skrywer Bengt Jangfeldt, dr. Peter Cottino (van Capri), Mårten Lindståhl, dr. Katriona Munthe-Lindgren en professor Alden Smith van die Departement Klassieke Studies aan Baylor-universiteit ingesluit.

Munthe was die onderwerp van 'n 1962-biografiese rolprent, ''Axel Munthe, der Arzt von San Michele'', wat gebaseer is op sy memoires.

== Pryse en toekennings ==
* [[Lêer:UK_Royal_Victorian_Order_honorary_member_ribbon.svg|50x50px]] {{flagicon|UK}} Erekommandeur van die [[Royal Victorian Order]]

== Verwysings ==
{{Verwysings|colwidth=30em}}

== Verdere leesstof ==
=== In Engels ===
*''The Story of Axel Munthe'' deur G. Munthe en G. Uezkull (1953)
*''The Story of Axel Munthe, Capri and San Michele'' deur A. Andrén (met andere, 1959)

=== In ander tale ===
*''Boken om Axel Munthes San Michele'', Levente A S Erdeos, 1999. {{ISBN|91-7203-342-8}}
*''En osalig ande: Berättelsen om Axel Munthe'', Bengt Jangfeldt, 2003. In Sweeds. Engelse vertaling deur Harry Watson (''Axel Munthe: The Road to San Michele''), 2008. {{ISBN|978-1-84511-720-7}}.

== Rolprente ==
*''Axel Munthe, der Arzt von San Michele'', geregisseur deur Rudolf Jugert, met O. W. Fischer (as Axel Munthe), 1962.

== Eksterne skakels ==
{{Wikiquote}}
{{Commons category}}
*[http://www.hildasholm.org/ Hildasholm, Munthe se tuiste in Swede]
*[http://www.villasanmichele.eu/ Villa San Michele, Munthe se tuiste op Capri]
*[https://web.archive.org/web/20060510085334/http://www.capritourism.com/en/Monum/smichele.htm ''Capri Review Magazine'' artikel oor koningin Victoria en Munthe]
*[https://web.archive.org/web/20190225030638/http://www.southsidehouse.com/ Southside House]
*[https://archive.today/20130708054903/http://catnyp.nypl.org/record=b1007022 New York Openbare biblioteek se katalogusblad vir ''Letters From A Mourning City'']
*[http://copac.ac.uk/ Uitgawes van &quot;From a Mourning City&quot;]
*{{Gutenberg author | id=39701| name=Axel Munthe}}
*{{Internet Archive author |sname=Axel Munthe}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Munthe, Axel}}
[[Kategorie:Geboortes in 1857]]
[[Kategorie:Sterftes in 1949]]
[[Kategorie:Geneeskundiges]]
[[Kategorie:Sweedse skrywers]]
[[Kategorie:Psigiaters]]
[[Kategorie:Britse skrywers]]
[[Kategorie:Italiaanse skrywers]]</text>
      <sha1>crw3w0h9527xte4jnd7qwsdb8w01aj1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816438</id>
      <parentid>2816433</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T18:36:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <origin>2816438</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19664" sha1="fxggemt7qt5oyzzszn6b1en0v1qvjhl" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Persoon
| naam                        = Axel Munthe
| beeld                       = Axel Munthe00.jpg
| beeldonderskrif             = Axel Munthe, deur Feodora Gleichen
| geboortedatum               = 31 Oktober 1857
| geboorteplek                = Oskarshamn, [[Swede]]
| sterfdatum                  = 11 Februarie 1949
| sterfplek                   = [[Stockholm]], Swede
| beroep                      = [[Dokter|Geneesheer]], [[psigiater]], [[skrywer]]
| ander                       =
| bekend                      = ''Die Dokter van San Michele'' (oorspronklik in 1929 gepubliseer as ''The Story of San Michele'' deur die uitgewershuis John Murray)
| ouers                       = Martin Arnold Fredrick Munthe en Louisa Aurora Munte (née Ugarsky) 
| huweliksmaat                = Ultima Hornberg (geskei, sonder kinders)&lt;br /&gt;Hilda Pennington-Mellor (1876–1967)
| kinders                     = Peter en Malcolm Pennington-Mellor Munthe (saam met Hilda Pennington-Mellor)
| nasionaliteit               = Sweeds
| handtekening                =
| webwerf                     =
}}
'''Axel Martin Fredrik Munthe''' ([[31 Oktober]] [[1857]] – [[11 Februarie]] [[1949]]) was 'n Sweedsgebore geneesheer en psigiater, allerweë bekend as die [[skrywer]] van ''The Story of San Michele''&lt;ref&gt;Die werk is uit die Engels in [[Afrikaans]] vertaal deur Cas Vorster as ''Die Dokter van San Michele'', uitgegee deur Afrikaanse Pers-Boekhandel (APB).&lt;/ref&gt;, 'n outobiografiese relaas van sy lewe en werk. Munthe was verskeie tale magtig ([[Sweeds]], [[Engels]], [[Frans]], [[Italiaans]]) en kon hom ook heel verstaanbaar uitdruk in [[Duits]]. Hy het in Swede grootgeword en mediese skool hier bygewoon. Hierna het hy sy studies voortgesit in Parys en sy eerste praktyk in Frankryk op die been gebring. Hy was getroud met 'n welgestelde Engelse vrou en het die grootste deel van sy volwasse lewe in [[Italië]] deurgebring.  

Weens sy filantropiese gesindheid het hy dikwels die armes gratis behandel en sy lewe by verskeie geleenthede gewaag om mediese hulp te bied in tye van oorlog, ramp of pes. As 'n voorstander van dieregte het hy grond gekoop om 'n voëlreservaat naby sy huis in Italië te skep, gepleit vir 'n verbod op pynlike lokvalle, en self troeteldiere so uiteenlopend soos 'n [[uil]] en 'n [[bobbejaan]] aangehou, sowel as baie soorte honde. Sy skryfwerk is spitsvondig, amusant en lighartig; hoofsaaklik [[memoires]] wat uit sy werklike ervarings put, maar dit is dikwels getint met hartseer of droefgeestigheid, en maak dikwels gebruik van dramatiese vryheid. Hy het hoofsaaklik oor mense en hul eienaardighede geskryf, en die swakhede van beide die rykes en die armes uitgebeeld, maar ook oor diere.

== Vroeë lewe ==
[[Lêer:Anacapri view.jpg|duimnael|Anacapri, 2004]]
Axel Munthe is gebore in Oskarshamn, Swede, sy familie se tuiste.&lt;ref name=&quot;MuntheMunthe1953&quot;&gt;{{cite book|author1=Gustaf Lorentz Munthe|author2=Lorentz Munthe|author3=Gudrun von Uexküll|title=Buch von Axel Munthe. English|url=https://books.google.com/books?id=LTU3AAAAIAAJ|year=1953|publisher=John Murray|page=9}}&lt;/ref&gt; Sy famile was oorspronklik van [[Vlaminge|Vlaamse afkoms]], en het hul in die 16de eeu in Swede gevestig.

Munthe het in 1874 aan die [[Universiteit van Uppsala]] begin studeer. Terwyl hy in 1875 in Italië gereis het, het hy in 'n klein boot van Sorrento na die eiland [[Capri]] geseil. Terwyl hy die Fenisiese-trappe na die die dorpie (''comune'') Anacapri geklim het, het hy afgekom op die huis van 'n kleinboer en die aangrensende ruïne van 'n kapel opgedra aan [[Migael (aartsengel)|San Michele]]. Hy is onmiddellik betower deur die idee om die ruïne te herbou en dit sy tuiste te maak.

Munthe het medies gestudeer in [[Uppsala]], [[Montpellier]] en Parys (waar hy 'n student van Jean-Martin Charcot was) en in 1880 op 23-jarige ouderdom as [[dokter|geneesheer]] gegradueer. Alhoewel sy tesis oor ginekologie en verloskunde gehandel het, is Munthe diep beïndruk deur professor Jean-Martin Charcot se baanbrekerswerk in [[neurologie]], nadat hy sy lesings by die Salpêtrière-hospitaal bygewoon het. Hy het later 'n uitval met Charcot gehad en die hospitaal verlaat en sy voormalige onderwyser se werk oor hipnotisme as bedrieglik en onwetenskaplik veroordeel.&lt;ref&gt;Die verhaal van Axel Munthe deur sy neef Dr.Gustaf Munthe en die Barones Gudrun Uexkűll. Gepubliseer deur John Murray, eerste uitgawe 1953&lt;/ref&gt;

'''Ouers en broers en susters'''

Hy was die jongste van drie, gebore aan die sieklike, outokratiese, vioolspelende, puriteinse, chemikus-vader Martin Arnold Fredrick Munthe (#-1877) en sy tweede vrou Louisa Aurora Ugarsky (# - 1878).
Die oudste was Anna (geb. 1854) wat twee keer getroud is. Op 21 is sy met die skilder Reinhold Norstedt getroud, waartydens haar blomskilderye in die Nasionale Galerye en ander galerye uitgestal is. Na Norstedt se dood in 1911 is sy met Frans Siberg, 'n veearts, getroud.

Die tweede kind was Arnold, 'n toekomstige kunstenaar, skrywer, dramaturg en afgetrede Sweedse vlootkaptein (# - 1927) wat in die Franse Keiserlike Vloot gedien het. Hy het verskeie bekende toneelstukke vervaardig en geskryf, waaronder Magnus Stenbok en Magdalena Rudenskiold &lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.geni.com/people/Magdalena-Rudensch%C3%B6ld/6000000007673978404|title=Magdalena Charlotta Rudenschöld|website=geni_family_tree|accessdate=19 September 2018}}&lt;/ref&gt; en die Mars oor die Belt. Arnold het ook verkeie vlootboeke geskryf, insluitende Karel XII en die Russiese Vloot en die Sweedse Vloothelde-reeks.

== Parys en Italië ==
Nadat Munthe gegradueer het het hy 'n mediese praktyk op die been gebring in Parys, waar hy hoofsaaklik lede van die [[Skandinawië|Skandinawiese]] kunskolonie aldaar gedien het. Hy het 'n Paryse woonstel verhuur aan die [[Finne|Finse]] [[skilder]] Albert Edelfelt en sy vrou.&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Vainio-Kurtakko |first=Maria |url=https://www.sls.fi/publications/ett-gott-parti/ |title=Ett gott parti : Scener ur Ellan de la Chapelles och Albert Edelfelts liv |publisher=Svenska litteratursällskapet i Finland |year=2022 |isbn=978-951-583-557-4 |language=sv}}&lt;/ref&gt; In 1884 reis hy na [[Napels]] om mediese bystand te bied tydens 'n [[cholera]] epidemie.

In 1887 het hy na [[Capri]] verhuis en die Villa San Michele gekoop en met restourasiewerk begin. Hy het baie van die werk self verrig, maar het ook gebruik gemaak van die dienste van die plaaslike inwoners, insluitende drie broers en hul vader.  

In 1890, toe sy fondse uitgeput is, het hy 'n praktyk begin in Rome wat buitelandse hoogwaardigheidsbekleërs sowel as die plaaslike bevolking bedien het. Vanaf hierdie tydstip het hy tyd spandeer tuusen Rome en [[Capri]].

== Koningin Victoria van Swede ==
[[Lêer:Axel-Munthe-with-pets.jpg|duimnael|regs|Axel Munthe saam met sy troeteldiere, gefotografeer deur Koningin Victoria van Swede]]
In 1892 is Munthe aangestel as geneesheer van die Sweedse koninklike familie. In die besonder het hy as persoonlike geneesheer van die kroonprinses, Victoria van Baden, gedien, en dit voortgesit toe sy koningin-gemalin geword het, tot haar dood in 1930, hoewel dit nie beteken het dat hy voortdurend in diens was nie.

Victoria het aan ernstige [[brongitis]] en moontlik ook [[tuberkulose]] gely. Munthe het aanbeveel dat sy haar winters op Capri deurbring. Hoewel sy aanvanklik huiwerig was, het sy in die herfs van 1910 na Capri gereis. Van hierdie tydstip af het sy, behalwe tydens die Eerste Wêreldoorlog en vir 'n paar jaar teen die einde van haar lewe, elke jaar 'n paar maande daar deurgebring.

Terwyl sy daar gewoon het het die koningin dikwels die Villa San Michele besoek om by Munthe aan te sluit vir oggendwandelinge rondom die eiland. Munthe en die koningin het ook aandkonserte by San Michele gereël, waartydens sy klavier gespeel het. Die koningin het Munthe se liefde vir diere gedeel, sy het self 'n troetelhond besit en gehelp om sy pogings te ondersteun om Mount Barbarossa te koop om dit as voëlreservaat te vestig. Miskien onvermydelik, gegewe die klein plaaslike bevolking en hul hegte vriendskap, is daar beweer dat Munthe die koningin se minnaar was, maar dit is nooit gestaaf nie.

Die jong Prinses Maria, wat op versoek van Koning [[Gustaf V van Swede]] twee keer by haar skoonmoeder, die koningin, en Munthe op Capri gewoon het, het sy invloed skadelik en sy kragte hipnoties gevind. Jare later het sy beweer dat hy wou hê dat sy op 23-jarige ouderdom sy pasiënt moes wees, en dat Munthe fisiese toenadering by haar gesoek het, en dat die afgryse wat sy toe teenoor die Sweedse koninklike familie gevoel het weens hul onbeperkte ondersteuning van Munthe, die hoofrede was waarom sy van hulle gevlug het en aansoek gedoen het vir 'n egskeiding van Prins Wilhelm.&lt;ref&gt;Lennart Bernadotte in ''Käre prins, godnatt!'' {{ISBN|91-0-041935-4}} pp. 155-158&lt;/ref&gt;

Munthe is daarvan beskuldig dat hy minder geïnteresseerd was in die gesondheid van sy pasiënte as in sy eie gemak en faam, en dat koningin Victoria se reis na, en verblyf in Capri, (sy het maande lank in dié klimaat gewoon) skadelik was vir haar gesondheid.&lt;ref&gt;Sir Gustaf von Platen in ''Bakom den gyllene fasaden'' Bonniers {{ISBN|91-0-058048-1}} p 114&lt;/ref&gt;

Ander aanduidings van sy passievolle aard spruit uit 'n romantiese verhouding wat hy glo sou hê het die Engelse sosiale vlinder, Ottoline Morrell, wat 'n aanvang geneem het met hul eerste ontmoeting in Julie of Augustus 1898. Ottoline was op daardie tydstip 'n ongetroude 25-jarige lid van die Londense sosiale toneel. Haar intellektuele en spirituele belangstellings het haar aangetrokke laat voel tot ouer mans soos H. H. Asquith, veral indien hulle 'n reputasie gehad het vir ikonoklasme. Sy en Munthe was aangetrokke tot mekaar, en het daarin geslaag om baie tyd saam deur te bring in Capri.&lt;ref&gt;Sandra Jobson Darroch, ''Ottoline: The life of Lady Ottoline Morrell'' (1975), hoofstuk 2&lt;/ref&gt;

== Huwelike ==
Axel Munthe is op 24 November 1880 met Ultima Hornberg, 'n Sweed, getroud. Hy het haar ontmoet terwyl sy kuns in Parys gestudeer het. Hulle is in die laat 1880's geskei, en in 1892 is sy met 'n Sweedse vervaardiger genaamd Gustaf Richter getroud, en het in 1893 'n seun gebaar, voordat sy in 1895 gesterf het.

In 1907 is Munthe met Hilda Pennington-Mellor (1876–1967) getroud. Hulle het twee seuns gehad, Peter en Malcolm. Daar bestaan 'n anekdote dat toe Munthe ''Die Dokter van San Michele'' met sy uitgewer John Murray in die tuin by Southside bespreek het, Murray hom vertel het dat sy voorouer en naamgenoot, John Murray (1778–1843), in dieselfde tuin met [[Lord Byron]] gesit het om die publikasie van Byron se werke te bespreek.

Gedurende 1910–1911 het Munthe 'n somerhuis met 14 kamers in Swede laat bou as 'n geskenk aan sy vrou. Dit is oorspronklik ''Stengården'' (''Die Steentuin'') genoem, maar staan sedert haar dood bekend as ''Hildasholm''. Dit is tussen bome aan die oewer van die Siljanmeer in Dalarna geleë, en die argitek was Torben Grut, wat ook die Stockholmse Olympiastadion ontwerp het wat gedurende die Olimpiese Somerspele van 1912 gebruik is. Hilda het die huis met 'n Engelse tuin teen die agtergrond van die dramatiese rotsagtige omgewing aangelê, en dit met 17de, 18de en 19de-eeuse kuns en meubels uit Italië, Engeland en Frankryk gemeubileer.

Die gesin het gewoonlik gedurende die somer in die huis gewoon, maar Munthe was meer gereeld by die Villa San Michele.

== Eerste Wêreldoorlog ==
Gedurende die [[Eerste Wêreldoorlog]] het Munthe 'n Britse burger geword en in die ambulanskorps gedien. Sy oorlogservaringe was die basis vir sy boek, ''Red Cross, Iron Cross''.

== Latere lewe ==
[[Lêer:Axel Munthe.jpg|duimnael|Munthe, vroeë 1930's]]
Van 1919 tot 1920 het Munthe, ietwat onwillig, die Villa San Michele verhuur aan die buitensporige sosiale vlinder en muse Luisa Casati. Hierdie tydperk is deur die Skotse skrywer Compton Mackenzie in sy dagboeke beskryf.&lt;ref&gt;''Infinite variety: the life and legend of the Marchesa Casati'' deur Scot D. Ryersson, Michael Orlando Yaccarino. Drukpers van die Universiteit van Minnesota, 2004 – Biography &amp; Autobiography – 233 bl.&lt;/ref&gt;

Munthe het 'n oogtoestand ontwikkel wat hom uiteindelik feitlik blind gemaak het en veroorsaak het dat hy nie die helder Italiaanse sonlig kon verdra nie. Op daardie stadium het hy vir 'n aantal jare na Swede teruggekeer en ''Die Dokter van San Michele'' geskryf (gepubliseer in 1929), wat goed ontvang is, in ten minste 45 tale vertaal is en na bewering een van die topverkoperboeke van die 20ste eeu is.

'n Operasie het sy sig herstel, en hy het nog 'n paar jaar in San Michele deurgebring voordat hy in 1942 na Swede teruggekeer het. Hy het die laaste jare van sy lewe as 'n amptelike gas van die Koning van Swede deurgebring.

Tydens die [[Tweede Wêreldoorlog]] het Munthe se seun, Malcolm Pennington Mellor Munthe, agter Duitse linies in besette Skandinawië gewerk. Hy het later deelgeneem aan die Geallieerde inval by Anzio. Hy is ernstig gewond tydens die oorlog.

Munthe is op 91-jarige ouderdom in die Stockholm-paleis oorlede. Sy liggaam is veras en die as is in die Noordsee gestrooi. 'n Gedenkplaat is staangemaak die Protestantse Begraafplaas in Rome.

== Mediese uitkyk ==
Munthe het probeer om voorskrifmedikasie vir sy sielkundige gevalle waar moontlik te vermy, en het dikwels hipnose, musiek en alternatiewe mediese benaderings aanbeveel. Hy was periferaal betrokke by [[Louis Pasteur]] se soeke na 'n entstof vir [[hondsdolheid]]. Hy het [[genadedood]] bepleit vir hopelose mediese situasies soos [[hondsdolheid]], waar die pasiënt veroordeel word tot die vooruitsig van intense pyn en geestelike angs.

== Publikasies ==
''Die Dokter van San Michele'' oorskadu Munthe se ander publikasies en sluit materiaal uit sommige vroeëre werke in. Sy vroeëre werk kan baie moeilik wees om te vind en behaal dikwels hoë pryse.

Afgesien van sy doktorale tesis, het sy eerste publikasies bestaan uit verslae van sy reise wat in die koerant ''Stockholms Dagblad'' verskyn het en wat sy ervarings van noodlenigingswerk tydens die cholera-epidemie in Napels beskryf. Hierdie artikels is in 1887 gepubliseer en in Engels vertaal deur Maude Valerie White.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Munthe |first=Axel |year=1887 |title=Letters From A Mourning City (Naples, Autumn, 1884) |location=Londen |publisher=John Murray |url=https://www.gutenberg.ca/ebooks/muntheawhitemv-mourningcity/muntheawhitemv-mourningcity-00-h-dir/muntheawhitemv-mourningcity-00-h.html }}&lt;/ref&gt; Die tweede uitgawe van 1899 is deur Munthe self vertaal.&lt;ref&gt;Amazon Standard Identification Number (ASIN) B00087WVNO.&lt;/ref&gt;

''Vagaries'' is die eerste keer in 1898 in Londen gepubliseer. Dit is hernoem na ''Memories and Vagaries'' in 'n tweede uitgawe wat in 1908 gedruk is. In 1930 was daar 'n derde uitgawe, met 'n bygevoegde voorwoord en 'n verskillende seleksie van verhale wat in 'n veranderde volgorde voorkom.

Munthe se herinneringe aan sy tyd in die ambulanskorps, ''Red Cross, Iron Cross'', is anoniem gepubliseer – &quot;deur 'n dokter in Frankryk&quot; – in Londen in 1916, met alle opbrengste wat aan die Franse Rooi Kruis geskenk is. 'n Tweede uitgawe, met Munthe wat erken word as die skrywer daarvan, is omstreeks 1930 gepubliseer.

=== Publikasies in ander tale ===
*Små Skizzer, Stockholm, 1888
*Bref och Skizzer, Stockholm, 1909
*''Letters From A Mourning City'' is in 1885 in Sweeds gepubliseer en in Italiaans in 1910.
* Dit wil voorkom asof ''Memories and Vagaries'' onder baie verskillende titels in ander tale verskyn het; een kan byvoorbeeld rofweg vertaal word as '''n Ou Boek oor die Mensdom en Diere''.

== Nalatenskap ==
[[Lêer:Overlooking Capri harbour from the rotunda in Villa San Michele Anacapri 2013.jpg|duimnael|Die hawe van [[Capri]], uitsig vanaf die Villa San Michele]]
Munthe is in 1949 op 91-jarige ouderdom in Stockholm oorlede. Verskeie van sy eiendomme is nou museums en kulturele sentrums. Hy het die Villa San Michele aan die Sweedse nasie nagelaat, en dit word deur 'n Sweedse stigting onderhou. Die kompleks funksioneer as 'n kulturele sentrum, waar konserte gehou word en dien as gasheer vir besoekende Sweedse skolastici en die plaaslike Sweedse konsulaat. Die stigting onderhou ook die Mount Barbarossa-voëlreservaat, wat meer as 55 000 vierkante meter beslaan.

In 1980 is 'n stigting (Stiftelsen Hildasholm) gestig om na ''Hildasholm'', die Munthes se Sweedse huis, om te sien. Malcolm Munthe het die huis en die kuns en antiekware wat dit bevat, aan die stigting geskenk, wat dit as 'n museum bedryf. Dit is in 1988 as 'n historiese gebou aangewys en het tussen 1995 en 1999 uitgebreide restourasie ondergaan. Benewens toere, bied die museum kunsklasse en konserte aan.

Malcolm Munthe het 'n groot deel van sy lewe na die Tweede Wêreldoorlog spandeer aan die opknapping van die familie se twee herehuise in Engeland. Sy kinders het die Pennington-Mellor-Munthe Charity Trust gestig wat beide Southside en Hellens Manor onderhou en as museums bedryf en ook kulturele geleenthede soos konserte, lesings en literêre geleenthede aanbied. Lede van die familie woon steeds soms daar.

Daar was ten minste twee internasionale simposiums oor Munthe, die tweede is op 13 September 2003 by ''Hildasholm'' in Leksand, Swede, gehou. Sprekers het dr. Ian McDonald, Levente Erdeos (argitek en voormalige kurator van San Michele), die Sweedse skrywer Bengt Jangfeldt, dr. Peter Cottino (van Capri), Mårten Lindståhl, dr. Katriona Munthe-Lindgren en professor Alden Smith van die Departement Klassieke Studies aan Baylor-universiteit ingesluit.

Munthe was die onderwerp van 'n 1962-biografiese rolprent, ''Axel Munthe, der Arzt von San Michele'', wat gebaseer is op sy memoires.

== Pryse en toekennings ==
* [[Lêer:UK_Royal_Victorian_Order_honorary_member_ribbon.svg|50x50px]] {{flagicon|UK}} Erekommandeur van die [[Royal Victorian Order]]

== Verwysings ==
{{Verwysings|colwidth=30em}}

== Verdere leesstof ==
=== In Engels ===
*''The Story of Axel Munthe'' deur G. Munthe en G. Uezkull (1953)
*''The Story of Axel Munthe, Capri and San Michele'' deur A. Andrén (met andere, 1959)

=== In ander tale ===
*''Boken om Axel Munthes San Michele'', Levente A S Erdeos, 1999. {{ISBN|91-7203-342-8}}
*''En osalig ande: Berättelsen om Axel Munthe'', Bengt Jangfeldt, 2003. In Sweeds. Engelse vertaling deur Harry Watson (''Axel Munthe: The Road to San Michele''), 2008. {{ISBN|978-1-84511-720-7}}.

== Rolprente ==
*''Axel Munthe, der Arzt von San Michele'', geregisseur deur Rudolf Jugert, met O. W. Fischer (as Axel Munthe), 1962.

== Eksterne skakels ==
{{Wikiquote}}
{{Commons category}}
*[http://www.hildasholm.org/ Hildasholm, Munthe se tuiste in Swede]
*[http://www.villasanmichele.eu/ Villa San Michele, Munthe se tuiste op Capri]
*[https://web.archive.org/web/20060510085334/http://www.capritourism.com/en/Monum/smichele.htm ''Capri Review Magazine'' artikel oor koningin Victoria en Munthe]
*[https://web.archive.org/web/20190225030638/http://www.southsidehouse.com/ Southside House]
*[https://archive.today/20130708054903/http://catnyp.nypl.org/record=b1007022 New York Openbare biblioteek se katalogusblad vir ''Letters From A Mourning City'']
*[http://copac.ac.uk/ Uitgawes van &quot;From a Mourning City&quot;]
*{{Gutenberg author | id=39701| name=Axel Munthe}}
*{{Internet Archive author |sname=Axel Munthe}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Munthe, Axel}}
[[Kategorie:Geboortes in 1857]]
[[Kategorie:Sterftes in 1949]]
[[Kategorie:Geneeskundiges]]
[[Kategorie:Sweedse skrywers]]
[[Kategorie:Psigiaters]]
[[Kategorie:Britse skrywers]]
[[Kategorie:Italiaanse skrywers]]</text>
      <sha1>fxggemt7qt5oyzzszn6b1en0v1qvjhl</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816439</id>
      <parentid>2816438</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T18:36:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <origin>2816439</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19665" sha1="tkflj05thd15oa6jd4gwewe4df2jo6t" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Persoon
| naam                        = Axel Munthe
| beeld                       = Axel Munthe00.jpg
| beeldonderskrif             = Axel Munthe, deur Feodora Gleichen
| geboortedatum               = 31 Oktober 1857
| geboorteplek                = Oskarshamn, [[Swede]]
| sterfdatum                  = 11 Februarie 1949
| sterfplek                   = [[Stockholm]], Swede
| beroep                      = [[Dokter|Geneesheer]], [[psigiater]], [[skrywer]]
| ander                       =
| bekend                      = ''Die Dokter van San Michele'' (oorspronklik in 1929 gepubliseer as ''The Story of San Michele'' deur die uitgewershuis John Murray)
| ouers                       = Martin Arnold Fredrick Munthe en Louisa Aurora Munte (née Ugarsky) 
| huweliksmaat                = Ultima Hornberg (geskei, sonder kinders)&lt;br /&gt;Hilda Pennington-Mellor (1876–1967)
| kinders                     = Peter en Malcolm Pennington-Mellor Munthe (saam met Hilda Pennington-Mellor)
| nasionaliteit               = Sweeds
| handtekening                =
| webwerf                     =
}}
'''Axel Martin Fredrik Munthe''' ([[31 Oktober]] [[1857]] – [[11 Februarie]] [[1949]]) was 'n Sweedsgebore geneesheer en psigiater, allerweë bekend as die [[skrywer]] van ''The Story of San Michele''&lt;ref&gt;Die werk is uit die Engels in [[Afrikaans]] vertaal deur Cas Vorster as ''Die Dokter van San Michele'', uitgegee deur Afrikaanse Pers-Boekhandel (APB).&lt;/ref&gt;, 'n outobiografiese relaas van sy lewe en werk. Munthe was verskeie tale magtig ([[Sweeds]], [[Engels]], [[Frans]], [[Italiaans]]) en kon hom ook heel verstaanbaar uitdruk in [[Duits]]. Hy het in Swede grootgeword en mediese skool hier bygewoon. Hierna het hy sy studies voortgesit in Parys en sy eerste praktyk in Frankryk op die been gebring. Hy was getroud met 'n welgestelde Engelse vrou en het die grootste deel van sy volwasse lewe in [[Italië]] deurgebring.  

Weens sy filantropiese gesindheid het hy dikwels die armes gratis behandel en sy lewe by verskeie geleenthede gewaag om mediese hulp te bied in tye van oorlog, ramp of pes. As 'n voorstander van dieregte het hy grond gekoop om 'n voëlreservaat naby sy huis in Italië te skep, gepleit vir 'n verbod op pynlike lokvalle, en self troeteldiere so uiteenlopend soos 'n [[uil]] en 'n [[bobbejaan]] aangehou, sowel as baie soorte honde. Sy skryfwerk is spitsvondig, amusant en lighartig; hoofsaaklik [[memoires]] wat uit sy werklike ervarings put, maar dit is dikwels gekleur met hartseer of droefgeestigheid, en maak dikwels gebruik van dramatiese vryheid. Hy het hoofsaaklik oor mense en hul eienaardighede geskryf, en die swakhede van beide die rykes en die armes uitgebeeld, maar ook oor diere.

== Vroeë lewe ==
[[Lêer:Anacapri view.jpg|duimnael|Anacapri, 2004]]
Axel Munthe is gebore in Oskarshamn, Swede, sy familie se tuiste.&lt;ref name=&quot;MuntheMunthe1953&quot;&gt;{{cite book|author1=Gustaf Lorentz Munthe|author2=Lorentz Munthe|author3=Gudrun von Uexküll|title=Buch von Axel Munthe. English|url=https://books.google.com/books?id=LTU3AAAAIAAJ|year=1953|publisher=John Murray|page=9}}&lt;/ref&gt; Sy famile was oorspronklik van [[Vlaminge|Vlaamse afkoms]], en het hul in die 16de eeu in Swede gevestig.

Munthe het in 1874 aan die [[Universiteit van Uppsala]] begin studeer. Terwyl hy in 1875 in Italië gereis het, het hy in 'n klein boot van Sorrento na die eiland [[Capri]] geseil. Terwyl hy die Fenisiese-trappe na die die dorpie (''comune'') Anacapri geklim het, het hy afgekom op die huis van 'n kleinboer en die aangrensende ruïne van 'n kapel opgedra aan [[Migael (aartsengel)|San Michele]]. Hy is onmiddellik betower deur die idee om die ruïne te herbou en dit sy tuiste te maak.

Munthe het medies gestudeer in [[Uppsala]], [[Montpellier]] en Parys (waar hy 'n student van Jean-Martin Charcot was) en in 1880 op 23-jarige ouderdom as [[dokter|geneesheer]] gegradueer. Alhoewel sy tesis oor ginekologie en verloskunde gehandel het, is Munthe diep beïndruk deur professor Jean-Martin Charcot se baanbrekerswerk in [[neurologie]], nadat hy sy lesings by die Salpêtrière-hospitaal bygewoon het. Hy het later 'n uitval met Charcot gehad en die hospitaal verlaat en sy voormalige onderwyser se werk oor hipnotisme as bedrieglik en onwetenskaplik veroordeel.&lt;ref&gt;Die verhaal van Axel Munthe deur sy neef Dr.Gustaf Munthe en die Barones Gudrun Uexkűll. Gepubliseer deur John Murray, eerste uitgawe 1953&lt;/ref&gt;

'''Ouers en broers en susters'''

Hy was die jongste van drie, gebore aan die sieklike, outokratiese, vioolspelende, puriteinse, chemikus-vader Martin Arnold Fredrick Munthe (#-1877) en sy tweede vrou Louisa Aurora Ugarsky (# - 1878).
Die oudste was Anna (geb. 1854) wat twee keer getroud is. Op 21 is sy met die skilder Reinhold Norstedt getroud, waartydens haar blomskilderye in die Nasionale Galerye en ander galerye uitgestal is. Na Norstedt se dood in 1911 is sy met Frans Siberg, 'n veearts, getroud.

Die tweede kind was Arnold, 'n toekomstige kunstenaar, skrywer, dramaturg en afgetrede Sweedse vlootkaptein (# - 1927) wat in die Franse Keiserlike Vloot gedien het. Hy het verskeie bekende toneelstukke vervaardig en geskryf, waaronder Magnus Stenbok en Magdalena Rudenskiold &lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.geni.com/people/Magdalena-Rudensch%C3%B6ld/6000000007673978404|title=Magdalena Charlotta Rudenschöld|website=geni_family_tree|accessdate=19 September 2018}}&lt;/ref&gt; en die Mars oor die Belt. Arnold het ook verkeie vlootboeke geskryf, insluitende Karel XII en die Russiese Vloot en die Sweedse Vloothelde-reeks.

== Parys en Italië ==
Nadat Munthe gegradueer het het hy 'n mediese praktyk op die been gebring in Parys, waar hy hoofsaaklik lede van die [[Skandinawië|Skandinawiese]] kunskolonie aldaar gedien het. Hy het 'n Paryse woonstel verhuur aan die [[Finne|Finse]] [[skilder]] Albert Edelfelt en sy vrou.&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Vainio-Kurtakko |first=Maria |url=https://www.sls.fi/publications/ett-gott-parti/ |title=Ett gott parti : Scener ur Ellan de la Chapelles och Albert Edelfelts liv |publisher=Svenska litteratursällskapet i Finland |year=2022 |isbn=978-951-583-557-4 |language=sv}}&lt;/ref&gt; In 1884 reis hy na [[Napels]] om mediese bystand te bied tydens 'n [[cholera]] epidemie.

In 1887 het hy na [[Capri]] verhuis en die Villa San Michele gekoop en met restourasiewerk begin. Hy het baie van die werk self verrig, maar het ook gebruik gemaak van die dienste van die plaaslike inwoners, insluitende drie broers en hul vader.  

In 1890, toe sy fondse uitgeput is, het hy 'n praktyk begin in Rome wat buitelandse hoogwaardigheidsbekleërs sowel as die plaaslike bevolking bedien het. Vanaf hierdie tydstip het hy tyd spandeer tuusen Rome en [[Capri]].

== Koningin Victoria van Swede ==
[[Lêer:Axel-Munthe-with-pets.jpg|duimnael|regs|Axel Munthe saam met sy troeteldiere, gefotografeer deur Koningin Victoria van Swede]]
In 1892 is Munthe aangestel as geneesheer van die Sweedse koninklike familie. In die besonder het hy as persoonlike geneesheer van die kroonprinses, Victoria van Baden, gedien, en dit voortgesit toe sy koningin-gemalin geword het, tot haar dood in 1930, hoewel dit nie beteken het dat hy voortdurend in diens was nie.

Victoria het aan ernstige [[brongitis]] en moontlik ook [[tuberkulose]] gely. Munthe het aanbeveel dat sy haar winters op Capri deurbring. Hoewel sy aanvanklik huiwerig was, het sy in die herfs van 1910 na Capri gereis. Van hierdie tydstip af het sy, behalwe tydens die Eerste Wêreldoorlog en vir 'n paar jaar teen die einde van haar lewe, elke jaar 'n paar maande daar deurgebring.

Terwyl sy daar gewoon het het die koningin dikwels die Villa San Michele besoek om by Munthe aan te sluit vir oggendwandelinge rondom die eiland. Munthe en die koningin het ook aandkonserte by San Michele gereël, waartydens sy klavier gespeel het. Die koningin het Munthe se liefde vir diere gedeel, sy het self 'n troetelhond besit en gehelp om sy pogings te ondersteun om Mount Barbarossa te koop om dit as voëlreservaat te vestig. Miskien onvermydelik, gegewe die klein plaaslike bevolking en hul hegte vriendskap, is daar beweer dat Munthe die koningin se minnaar was, maar dit is nooit gestaaf nie.

Die jong Prinses Maria, wat op versoek van Koning [[Gustaf V van Swede]] twee keer by haar skoonmoeder, die koningin, en Munthe op Capri gewoon het, het sy invloed skadelik en sy kragte hipnoties gevind. Jare later het sy beweer dat hy wou hê dat sy op 23-jarige ouderdom sy pasiënt moes wees, en dat Munthe fisiese toenadering by haar gesoek het, en dat die afgryse wat sy toe teenoor die Sweedse koninklike familie gevoel het weens hul onbeperkte ondersteuning van Munthe, die hoofrede was waarom sy van hulle gevlug het en aansoek gedoen het vir 'n egskeiding van Prins Wilhelm.&lt;ref&gt;Lennart Bernadotte in ''Käre prins, godnatt!'' {{ISBN|91-0-041935-4}} pp. 155-158&lt;/ref&gt;

Munthe is daarvan beskuldig dat hy minder geïnteresseerd was in die gesondheid van sy pasiënte as in sy eie gemak en faam, en dat koningin Victoria se reis na, en verblyf in Capri, (sy het maande lank in dié klimaat gewoon) skadelik was vir haar gesondheid.&lt;ref&gt;Sir Gustaf von Platen in ''Bakom den gyllene fasaden'' Bonniers {{ISBN|91-0-058048-1}} p 114&lt;/ref&gt;

Ander aanduidings van sy passievolle aard spruit uit 'n romantiese verhouding wat hy glo sou hê het die Engelse sosiale vlinder, Ottoline Morrell, wat 'n aanvang geneem het met hul eerste ontmoeting in Julie of Augustus 1898. Ottoline was op daardie tydstip 'n ongetroude 25-jarige lid van die Londense sosiale toneel. Haar intellektuele en spirituele belangstellings het haar aangetrokke laat voel tot ouer mans soos H. H. Asquith, veral indien hulle 'n reputasie gehad het vir ikonoklasme. Sy en Munthe was aangetrokke tot mekaar, en het daarin geslaag om baie tyd saam deur te bring in Capri.&lt;ref&gt;Sandra Jobson Darroch, ''Ottoline: The life of Lady Ottoline Morrell'' (1975), hoofstuk 2&lt;/ref&gt;

== Huwelike ==
Axel Munthe is op 24 November 1880 met Ultima Hornberg, 'n Sweed, getroud. Hy het haar ontmoet terwyl sy kuns in Parys gestudeer het. Hulle is in die laat 1880's geskei, en in 1892 is sy met 'n Sweedse vervaardiger genaamd Gustaf Richter getroud, en het in 1893 'n seun gebaar, voordat sy in 1895 gesterf het.

In 1907 is Munthe met Hilda Pennington-Mellor (1876–1967) getroud. Hulle het twee seuns gehad, Peter en Malcolm. Daar bestaan 'n anekdote dat toe Munthe ''Die Dokter van San Michele'' met sy uitgewer John Murray in die tuin by Southside bespreek het, Murray hom vertel het dat sy voorouer en naamgenoot, John Murray (1778–1843), in dieselfde tuin met [[Lord Byron]] gesit het om die publikasie van Byron se werke te bespreek.

Gedurende 1910–1911 het Munthe 'n somerhuis met 14 kamers in Swede laat bou as 'n geskenk aan sy vrou. Dit is oorspronklik ''Stengården'' (''Die Steentuin'') genoem, maar staan sedert haar dood bekend as ''Hildasholm''. Dit is tussen bome aan die oewer van die Siljanmeer in Dalarna geleë, en die argitek was Torben Grut, wat ook die Stockholmse Olympiastadion ontwerp het wat gedurende die Olimpiese Somerspele van 1912 gebruik is. Hilda het die huis met 'n Engelse tuin teen die agtergrond van die dramatiese rotsagtige omgewing aangelê, en dit met 17de, 18de en 19de-eeuse kuns en meubels uit Italië, Engeland en Frankryk gemeubileer.

Die gesin het gewoonlik gedurende die somer in die huis gewoon, maar Munthe was meer gereeld by die Villa San Michele.

== Eerste Wêreldoorlog ==
Gedurende die [[Eerste Wêreldoorlog]] het Munthe 'n Britse burger geword en in die ambulanskorps gedien. Sy oorlogservaringe was die basis vir sy boek, ''Red Cross, Iron Cross''.

== Latere lewe ==
[[Lêer:Axel Munthe.jpg|duimnael|Munthe, vroeë 1930's]]
Van 1919 tot 1920 het Munthe, ietwat onwillig, die Villa San Michele verhuur aan die buitensporige sosiale vlinder en muse Luisa Casati. Hierdie tydperk is deur die Skotse skrywer Compton Mackenzie in sy dagboeke beskryf.&lt;ref&gt;''Infinite variety: the life and legend of the Marchesa Casati'' deur Scot D. Ryersson, Michael Orlando Yaccarino. Drukpers van die Universiteit van Minnesota, 2004 – Biography &amp; Autobiography – 233 bl.&lt;/ref&gt;

Munthe het 'n oogtoestand ontwikkel wat hom uiteindelik feitlik blind gemaak het en veroorsaak het dat hy nie die helder Italiaanse sonlig kon verdra nie. Op daardie stadium het hy vir 'n aantal jare na Swede teruggekeer en ''Die Dokter van San Michele'' geskryf (gepubliseer in 1929), wat goed ontvang is, in ten minste 45 tale vertaal is en na bewering een van die topverkoperboeke van die 20ste eeu is.

'n Operasie het sy sig herstel, en hy het nog 'n paar jaar in San Michele deurgebring voordat hy in 1942 na Swede teruggekeer het. Hy het die laaste jare van sy lewe as 'n amptelike gas van die Koning van Swede deurgebring.

Tydens die [[Tweede Wêreldoorlog]] het Munthe se seun, Malcolm Pennington Mellor Munthe, agter Duitse linies in besette Skandinawië gewerk. Hy het later deelgeneem aan die Geallieerde inval by Anzio. Hy is ernstig gewond tydens die oorlog.

Munthe is op 91-jarige ouderdom in die Stockholm-paleis oorlede. Sy liggaam is veras en die as is in die Noordsee gestrooi. 'n Gedenkplaat is staangemaak die Protestantse Begraafplaas in Rome.

== Mediese uitkyk ==
Munthe het probeer om voorskrifmedikasie vir sy sielkundige gevalle waar moontlik te vermy, en het dikwels hipnose, musiek en alternatiewe mediese benaderings aanbeveel. Hy was periferaal betrokke by [[Louis Pasteur]] se soeke na 'n entstof vir [[hondsdolheid]]. Hy het [[genadedood]] bepleit vir hopelose mediese situasies soos [[hondsdolheid]], waar die pasiënt veroordeel word tot die vooruitsig van intense pyn en geestelike angs.

== Publikasies ==
''Die Dokter van San Michele'' oorskadu Munthe se ander publikasies en sluit materiaal uit sommige vroeëre werke in. Sy vroeëre werk kan baie moeilik wees om te vind en behaal dikwels hoë pryse.

Afgesien van sy doktorale tesis, het sy eerste publikasies bestaan uit verslae van sy reise wat in die koerant ''Stockholms Dagblad'' verskyn het en wat sy ervarings van noodlenigingswerk tydens die cholera-epidemie in Napels beskryf. Hierdie artikels is in 1887 gepubliseer en in Engels vertaal deur Maude Valerie White.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Munthe |first=Axel |year=1887 |title=Letters From A Mourning City (Naples, Autumn, 1884) |location=Londen |publisher=John Murray |url=https://www.gutenberg.ca/ebooks/muntheawhitemv-mourningcity/muntheawhitemv-mourningcity-00-h-dir/muntheawhitemv-mourningcity-00-h.html }}&lt;/ref&gt; Die tweede uitgawe van 1899 is deur Munthe self vertaal.&lt;ref&gt;Amazon Standard Identification Number (ASIN) B00087WVNO.&lt;/ref&gt;

''Vagaries'' is die eerste keer in 1898 in Londen gepubliseer. Dit is hernoem na ''Memories and Vagaries'' in 'n tweede uitgawe wat in 1908 gedruk is. In 1930 was daar 'n derde uitgawe, met 'n bygevoegde voorwoord en 'n verskillende seleksie van verhale wat in 'n veranderde volgorde voorkom.

Munthe se herinneringe aan sy tyd in die ambulanskorps, ''Red Cross, Iron Cross'', is anoniem gepubliseer – &quot;deur 'n dokter in Frankryk&quot; – in Londen in 1916, met alle opbrengste wat aan die Franse Rooi Kruis geskenk is. 'n Tweede uitgawe, met Munthe wat erken word as die skrywer daarvan, is omstreeks 1930 gepubliseer.

=== Publikasies in ander tale ===
*Små Skizzer, Stockholm, 1888
*Bref och Skizzer, Stockholm, 1909
*''Letters From A Mourning City'' is in 1885 in Sweeds gepubliseer en in Italiaans in 1910.
* Dit wil voorkom asof ''Memories and Vagaries'' onder baie verskillende titels in ander tale verskyn het; een kan byvoorbeeld rofweg vertaal word as '''n Ou Boek oor die Mensdom en Diere''.

== Nalatenskap ==
[[Lêer:Overlooking Capri harbour from the rotunda in Villa San Michele Anacapri 2013.jpg|duimnael|Die hawe van [[Capri]], uitsig vanaf die Villa San Michele]]
Munthe is in 1949 op 91-jarige ouderdom in Stockholm oorlede. Verskeie van sy eiendomme is nou museums en kulturele sentrums. Hy het die Villa San Michele aan die Sweedse nasie nagelaat, en dit word deur 'n Sweedse stigting onderhou. Die kompleks funksioneer as 'n kulturele sentrum, waar konserte gehou word en dien as gasheer vir besoekende Sweedse skolastici en die plaaslike Sweedse konsulaat. Die stigting onderhou ook die Mount Barbarossa-voëlreservaat, wat meer as 55 000 vierkante meter beslaan.

In 1980 is 'n stigting (Stiftelsen Hildasholm) gestig om na ''Hildasholm'', die Munthes se Sweedse huis, om te sien. Malcolm Munthe het die huis en die kuns en antiekware wat dit bevat, aan die stigting geskenk, wat dit as 'n museum bedryf. Dit is in 1988 as 'n historiese gebou aangewys en het tussen 1995 en 1999 uitgebreide restourasie ondergaan. Benewens toere, bied die museum kunsklasse en konserte aan.

Malcolm Munthe het 'n groot deel van sy lewe na die Tweede Wêreldoorlog spandeer aan die opknapping van die familie se twee herehuise in Engeland. Sy kinders het die Pennington-Mellor-Munthe Charity Trust gestig wat beide Southside en Hellens Manor onderhou en as museums bedryf en ook kulturele geleenthede soos konserte, lesings en literêre geleenthede aanbied. Lede van die familie woon steeds soms daar.

Daar was ten minste twee internasionale simposiums oor Munthe, die tweede is op 13 September 2003 by ''Hildasholm'' in Leksand, Swede, gehou. Sprekers het dr. Ian McDonald, Levente Erdeos (argitek en voormalige kurator van San Michele), die Sweedse skrywer Bengt Jangfeldt, dr. Peter Cottino (van Capri), Mårten Lindståhl, dr. Katriona Munthe-Lindgren en professor Alden Smith van die Departement Klassieke Studies aan Baylor-universiteit ingesluit.

Munthe was die onderwerp van 'n 1962-biografiese rolprent, ''Axel Munthe, der Arzt von San Michele'', wat gebaseer is op sy memoires.

== Pryse en toekennings ==
* [[Lêer:UK_Royal_Victorian_Order_honorary_member_ribbon.svg|50x50px]] {{flagicon|UK}} Erekommandeur van die [[Royal Victorian Order]]

== Verwysings ==
{{Verwysings|colwidth=30em}}

== Verdere leesstof ==
=== In Engels ===
*''The Story of Axel Munthe'' deur G. Munthe en G. Uezkull (1953)
*''The Story of Axel Munthe, Capri and San Michele'' deur A. Andrén (met andere, 1959)

=== In ander tale ===
*''Boken om Axel Munthes San Michele'', Levente A S Erdeos, 1999. {{ISBN|91-7203-342-8}}
*''En osalig ande: Berättelsen om Axel Munthe'', Bengt Jangfeldt, 2003. In Sweeds. Engelse vertaling deur Harry Watson (''Axel Munthe: The Road to San Michele''), 2008. {{ISBN|978-1-84511-720-7}}.

== Rolprente ==
*''Axel Munthe, der Arzt von San Michele'', geregisseur deur Rudolf Jugert, met O. W. Fischer (as Axel Munthe), 1962.

== Eksterne skakels ==
{{Wikiquote}}
{{Commons category}}
*[http://www.hildasholm.org/ Hildasholm, Munthe se tuiste in Swede]
*[http://www.villasanmichele.eu/ Villa San Michele, Munthe se tuiste op Capri]
*[https://web.archive.org/web/20060510085334/http://www.capritourism.com/en/Monum/smichele.htm ''Capri Review Magazine'' artikel oor koningin Victoria en Munthe]
*[https://web.archive.org/web/20190225030638/http://www.southsidehouse.com/ Southside House]
*[https://archive.today/20130708054903/http://catnyp.nypl.org/record=b1007022 New York Openbare biblioteek se katalogusblad vir ''Letters From A Mourning City'']
*[http://copac.ac.uk/ Uitgawes van &quot;From a Mourning City&quot;]
*{{Gutenberg author | id=39701| name=Axel Munthe}}
*{{Internet Archive author |sname=Axel Munthe}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Munthe, Axel}}
[[Kategorie:Geboortes in 1857]]
[[Kategorie:Sterftes in 1949]]
[[Kategorie:Geneeskundiges]]
[[Kategorie:Sweedse skrywers]]
[[Kategorie:Psigiaters]]
[[Kategorie:Britse skrywers]]
[[Kategorie:Italiaanse skrywers]]</text>
      <sha1>tkflj05thd15oa6jd4gwewe4df2jo6t</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816440</id>
      <parentid>2816439</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T18:37:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <origin>2816440</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19661" sha1="d60d01ofcdrvjv60re41dnxy5hdq3t2" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Persoon
| naam                        = Axel Munthe
| beeld                       = Axel Munthe00.jpg
| beeldonderskrif             = Axel Munthe, deur Feodora Gleichen
| geboortedatum               = 31 Oktober 1857
| geboorteplek                = Oskarshamn, [[Swede]]
| sterfdatum                  = 11 Februarie 1949
| sterfplek                   = [[Stockholm]], Swede
| beroep                      = [[Dokter|Geneesheer]], [[psigiater]], [[skrywer]]
| ander                       =
| bekend                      = ''Die Dokter van San Michele'' (oorspronklik in 1929 gepubliseer as ''The Story of San Michele'' deur die uitgewershuis John Murray)
| ouers                       = Martin Arnold Fredrick Munthe en Louisa Aurora Munte (née Ugarsky) 
| huweliksmaat                = Ultima Hornberg (geskei, sonder kinders)&lt;br /&gt;Hilda Pennington-Mellor (1876–1967)
| kinders                     = Peter en Malcolm Pennington-Mellor Munthe (saam met Hilda Pennington-Mellor)
| nasionaliteit               = Sweeds
| handtekening                =
| webwerf                     =
}}
'''Axel Martin Fredrik Munthe''' ([[31 Oktober]] [[1857]] – [[11 Februarie]] [[1949]]) was 'n Sweedsgebore geneesheer en psigiater, allerweë bekend as die [[skrywer]] van ''The Story of San Michele''&lt;ref&gt;Die werk is uit die Engels in [[Afrikaans]] vertaal deur Cas Vorster as ''Die Dokter van San Michele'', uitgegee deur Afrikaanse Pers-Boekhandel (APB).&lt;/ref&gt;, 'n outobiografiese relaas van sy lewe en werk. Munthe was verskeie tale magtig ([[Sweeds]], [[Engels]], [[Frans]], [[Italiaans]]) en kon hom ook heel verstaanbaar uitdruk in [[Duits]]. Hy het in Swede grootgeword en mediese skool hier bygewoon. Hierna het hy sy studies voortgesit in Parys en sy eerste praktyk in Frankryk op die been gebring. Hy was getroud met 'n welgestelde Engelse vrou en het die grootste deel van sy volwasse lewe in [[Italië]] deurgebring.  

Weens sy filantropiese gesindheid het hy dikwels die armes gratis behandel en sy lewe by verskeie geleenthede gewaag om mediese hulp te bied in tye van oorlog, ramp of pes. As 'n voorstander van dieregte het hy grond gekoop om 'n voëlreservaat naby sy huis in Italië te skep, gepleit vir 'n verbod op pynlike lokvalle, en self troeteldiere so uiteenlopend soos 'n [[uil]] en 'n [[bobbejaan]] aangehou, sowel as baie soorte honde. Sy skryfwerk is spitsvondig, amusant en lighartig; hoofsaaklik [[memoires]] wat uit sy werklike ervarings put, maar dit is dikwels gekleur met hartseer of droefgeestigheid, en maak dikwels gebruik van dramatiese vryheid. Hy het hoofsaaklik oor mense en hul eienaardighede geskryf, en die swakhede van beide die rykes en die armes uitgebeeld, maar ook diere.

== Vroeë lewe ==
[[Lêer:Anacapri view.jpg|duimnael|Anacapri, 2004]]
Axel Munthe is gebore in Oskarshamn, Swede, sy familie se tuiste.&lt;ref name=&quot;MuntheMunthe1953&quot;&gt;{{cite book|author1=Gustaf Lorentz Munthe|author2=Lorentz Munthe|author3=Gudrun von Uexküll|title=Buch von Axel Munthe. English|url=https://books.google.com/books?id=LTU3AAAAIAAJ|year=1953|publisher=John Murray|page=9}}&lt;/ref&gt; Sy famile was oorspronklik van [[Vlaminge|Vlaamse afkoms]], en het hul in die 16de eeu in Swede gevestig.

Munthe het in 1874 aan die [[Universiteit van Uppsala]] begin studeer. Terwyl hy in 1875 in Italië gereis het, het hy in 'n klein boot van Sorrento na die eiland [[Capri]] geseil. Terwyl hy die Fenisiese-trappe na die die dorpie (''comune'') Anacapri geklim het, het hy afgekom op die huis van 'n kleinboer en die aangrensende ruïne van 'n kapel opgedra aan [[Migael (aartsengel)|San Michele]]. Hy is onmiddellik betower deur die idee om die ruïne te herbou en dit sy tuiste te maak.

Munthe het medies gestudeer in [[Uppsala]], [[Montpellier]] en Parys (waar hy 'n student van Jean-Martin Charcot was) en in 1880 op 23-jarige ouderdom as [[dokter|geneesheer]] gegradueer. Alhoewel sy tesis oor ginekologie en verloskunde gehandel het, is Munthe diep beïndruk deur professor Jean-Martin Charcot se baanbrekerswerk in [[neurologie]], nadat hy sy lesings by die Salpêtrière-hospitaal bygewoon het. Hy het later 'n uitval met Charcot gehad en die hospitaal verlaat en sy voormalige onderwyser se werk oor hipnotisme as bedrieglik en onwetenskaplik veroordeel.&lt;ref&gt;Die verhaal van Axel Munthe deur sy neef Dr.Gustaf Munthe en die Barones Gudrun Uexkűll. Gepubliseer deur John Murray, eerste uitgawe 1953&lt;/ref&gt;

'''Ouers en broers en susters'''

Hy was die jongste van drie, gebore aan die sieklike, outokratiese, vioolspelende, puriteinse, chemikus-vader Martin Arnold Fredrick Munthe (#-1877) en sy tweede vrou Louisa Aurora Ugarsky (# - 1878).
Die oudste was Anna (geb. 1854) wat twee keer getroud is. Op 21 is sy met die skilder Reinhold Norstedt getroud, waartydens haar blomskilderye in die Nasionale Galerye en ander galerye uitgestal is. Na Norstedt se dood in 1911 is sy met Frans Siberg, 'n veearts, getroud.

Die tweede kind was Arnold, 'n toekomstige kunstenaar, skrywer, dramaturg en afgetrede Sweedse vlootkaptein (# - 1927) wat in die Franse Keiserlike Vloot gedien het. Hy het verskeie bekende toneelstukke vervaardig en geskryf, waaronder Magnus Stenbok en Magdalena Rudenskiold &lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.geni.com/people/Magdalena-Rudensch%C3%B6ld/6000000007673978404|title=Magdalena Charlotta Rudenschöld|website=geni_family_tree|accessdate=19 September 2018}}&lt;/ref&gt; en die Mars oor die Belt. Arnold het ook verkeie vlootboeke geskryf, insluitende Karel XII en die Russiese Vloot en die Sweedse Vloothelde-reeks.

== Parys en Italië ==
Nadat Munthe gegradueer het het hy 'n mediese praktyk op die been gebring in Parys, waar hy hoofsaaklik lede van die [[Skandinawië|Skandinawiese]] kunskolonie aldaar gedien het. Hy het 'n Paryse woonstel verhuur aan die [[Finne|Finse]] [[skilder]] Albert Edelfelt en sy vrou.&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Vainio-Kurtakko |first=Maria |url=https://www.sls.fi/publications/ett-gott-parti/ |title=Ett gott parti : Scener ur Ellan de la Chapelles och Albert Edelfelts liv |publisher=Svenska litteratursällskapet i Finland |year=2022 |isbn=978-951-583-557-4 |language=sv}}&lt;/ref&gt; In 1884 reis hy na [[Napels]] om mediese bystand te bied tydens 'n [[cholera]] epidemie.

In 1887 het hy na [[Capri]] verhuis en die Villa San Michele gekoop en met restourasiewerk begin. Hy het baie van die werk self verrig, maar het ook gebruik gemaak van die dienste van die plaaslike inwoners, insluitende drie broers en hul vader.  

In 1890, toe sy fondse uitgeput is, het hy 'n praktyk begin in Rome wat buitelandse hoogwaardigheidsbekleërs sowel as die plaaslike bevolking bedien het. Vanaf hierdie tydstip het hy tyd spandeer tuusen Rome en [[Capri]].

== Koningin Victoria van Swede ==
[[Lêer:Axel-Munthe-with-pets.jpg|duimnael|regs|Axel Munthe saam met sy troeteldiere, gefotografeer deur Koningin Victoria van Swede]]
In 1892 is Munthe aangestel as geneesheer van die Sweedse koninklike familie. In die besonder het hy as persoonlike geneesheer van die kroonprinses, Victoria van Baden, gedien, en dit voortgesit toe sy koningin-gemalin geword het, tot haar dood in 1930, hoewel dit nie beteken het dat hy voortdurend in diens was nie.

Victoria het aan ernstige [[brongitis]] en moontlik ook [[tuberkulose]] gely. Munthe het aanbeveel dat sy haar winters op Capri deurbring. Hoewel sy aanvanklik huiwerig was, het sy in die herfs van 1910 na Capri gereis. Van hierdie tydstip af het sy, behalwe tydens die Eerste Wêreldoorlog en vir 'n paar jaar teen die einde van haar lewe, elke jaar 'n paar maande daar deurgebring.

Terwyl sy daar gewoon het het die koningin dikwels die Villa San Michele besoek om by Munthe aan te sluit vir oggendwandelinge rondom die eiland. Munthe en die koningin het ook aandkonserte by San Michele gereël, waartydens sy klavier gespeel het. Die koningin het Munthe se liefde vir diere gedeel, sy het self 'n troetelhond besit en gehelp om sy pogings te ondersteun om Mount Barbarossa te koop om dit as voëlreservaat te vestig. Miskien onvermydelik, gegewe die klein plaaslike bevolking en hul hegte vriendskap, is daar beweer dat Munthe die koningin se minnaar was, maar dit is nooit gestaaf nie.

Die jong Prinses Maria, wat op versoek van Koning [[Gustaf V van Swede]] twee keer by haar skoonmoeder, die koningin, en Munthe op Capri gewoon het, het sy invloed skadelik en sy kragte hipnoties gevind. Jare later het sy beweer dat hy wou hê dat sy op 23-jarige ouderdom sy pasiënt moes wees, en dat Munthe fisiese toenadering by haar gesoek het, en dat die afgryse wat sy toe teenoor die Sweedse koninklike familie gevoel het weens hul onbeperkte ondersteuning van Munthe, die hoofrede was waarom sy van hulle gevlug het en aansoek gedoen het vir 'n egskeiding van Prins Wilhelm.&lt;ref&gt;Lennart Bernadotte in ''Käre prins, godnatt!'' {{ISBN|91-0-041935-4}} pp. 155-158&lt;/ref&gt;

Munthe is daarvan beskuldig dat hy minder geïnteresseerd was in die gesondheid van sy pasiënte as in sy eie gemak en faam, en dat koningin Victoria se reis na, en verblyf in Capri, (sy het maande lank in dié klimaat gewoon) skadelik was vir haar gesondheid.&lt;ref&gt;Sir Gustaf von Platen in ''Bakom den gyllene fasaden'' Bonniers {{ISBN|91-0-058048-1}} p 114&lt;/ref&gt;

Ander aanduidings van sy passievolle aard spruit uit 'n romantiese verhouding wat hy glo sou hê het die Engelse sosiale vlinder, Ottoline Morrell, wat 'n aanvang geneem het met hul eerste ontmoeting in Julie of Augustus 1898. Ottoline was op daardie tydstip 'n ongetroude 25-jarige lid van die Londense sosiale toneel. Haar intellektuele en spirituele belangstellings het haar aangetrokke laat voel tot ouer mans soos H. H. Asquith, veral indien hulle 'n reputasie gehad het vir ikonoklasme. Sy en Munthe was aangetrokke tot mekaar, en het daarin geslaag om baie tyd saam deur te bring in Capri.&lt;ref&gt;Sandra Jobson Darroch, ''Ottoline: The life of Lady Ottoline Morrell'' (1975), hoofstuk 2&lt;/ref&gt;

== Huwelike ==
Axel Munthe is op 24 November 1880 met Ultima Hornberg, 'n Sweed, getroud. Hy het haar ontmoet terwyl sy kuns in Parys gestudeer het. Hulle is in die laat 1880's geskei, en in 1892 is sy met 'n Sweedse vervaardiger genaamd Gustaf Richter getroud, en het in 1893 'n seun gebaar, voordat sy in 1895 gesterf het.

In 1907 is Munthe met Hilda Pennington-Mellor (1876–1967) getroud. Hulle het twee seuns gehad, Peter en Malcolm. Daar bestaan 'n anekdote dat toe Munthe ''Die Dokter van San Michele'' met sy uitgewer John Murray in die tuin by Southside bespreek het, Murray hom vertel het dat sy voorouer en naamgenoot, John Murray (1778–1843), in dieselfde tuin met [[Lord Byron]] gesit het om die publikasie van Byron se werke te bespreek.

Gedurende 1910–1911 het Munthe 'n somerhuis met 14 kamers in Swede laat bou as 'n geskenk aan sy vrou. Dit is oorspronklik ''Stengården'' (''Die Steentuin'') genoem, maar staan sedert haar dood bekend as ''Hildasholm''. Dit is tussen bome aan die oewer van die Siljanmeer in Dalarna geleë, en die argitek was Torben Grut, wat ook die Stockholmse Olympiastadion ontwerp het wat gedurende die Olimpiese Somerspele van 1912 gebruik is. Hilda het die huis met 'n Engelse tuin teen die agtergrond van die dramatiese rotsagtige omgewing aangelê, en dit met 17de, 18de en 19de-eeuse kuns en meubels uit Italië, Engeland en Frankryk gemeubileer.

Die gesin het gewoonlik gedurende die somer in die huis gewoon, maar Munthe was meer gereeld by die Villa San Michele.

== Eerste Wêreldoorlog ==
Gedurende die [[Eerste Wêreldoorlog]] het Munthe 'n Britse burger geword en in die ambulanskorps gedien. Sy oorlogservaringe was die basis vir sy boek, ''Red Cross, Iron Cross''.

== Latere lewe ==
[[Lêer:Axel Munthe.jpg|duimnael|Munthe, vroeë 1930's]]
Van 1919 tot 1920 het Munthe, ietwat onwillig, die Villa San Michele verhuur aan die buitensporige sosiale vlinder en muse Luisa Casati. Hierdie tydperk is deur die Skotse skrywer Compton Mackenzie in sy dagboeke beskryf.&lt;ref&gt;''Infinite variety: the life and legend of the Marchesa Casati'' deur Scot D. Ryersson, Michael Orlando Yaccarino. Drukpers van die Universiteit van Minnesota, 2004 – Biography &amp; Autobiography – 233 bl.&lt;/ref&gt;

Munthe het 'n oogtoestand ontwikkel wat hom uiteindelik feitlik blind gemaak het en veroorsaak het dat hy nie die helder Italiaanse sonlig kon verdra nie. Op daardie stadium het hy vir 'n aantal jare na Swede teruggekeer en ''Die Dokter van San Michele'' geskryf (gepubliseer in 1929), wat goed ontvang is, in ten minste 45 tale vertaal is en na bewering een van die topverkoperboeke van die 20ste eeu is.

'n Operasie het sy sig herstel, en hy het nog 'n paar jaar in San Michele deurgebring voordat hy in 1942 na Swede teruggekeer het. Hy het die laaste jare van sy lewe as 'n amptelike gas van die Koning van Swede deurgebring.

Tydens die [[Tweede Wêreldoorlog]] het Munthe se seun, Malcolm Pennington Mellor Munthe, agter Duitse linies in besette Skandinawië gewerk. Hy het later deelgeneem aan die Geallieerde inval by Anzio. Hy is ernstig gewond tydens die oorlog.

Munthe is op 91-jarige ouderdom in die Stockholm-paleis oorlede. Sy liggaam is veras en die as is in die Noordsee gestrooi. 'n Gedenkplaat is staangemaak die Protestantse Begraafplaas in Rome.

== Mediese uitkyk ==
Munthe het probeer om voorskrifmedikasie vir sy sielkundige gevalle waar moontlik te vermy, en het dikwels hipnose, musiek en alternatiewe mediese benaderings aanbeveel. Hy was periferaal betrokke by [[Louis Pasteur]] se soeke na 'n entstof vir [[hondsdolheid]]. Hy het [[genadedood]] bepleit vir hopelose mediese situasies soos [[hondsdolheid]], waar die pasiënt veroordeel word tot die vooruitsig van intense pyn en geestelike angs.

== Publikasies ==
''Die Dokter van San Michele'' oorskadu Munthe se ander publikasies en sluit materiaal uit sommige vroeëre werke in. Sy vroeëre werk kan baie moeilik wees om te vind en behaal dikwels hoë pryse.

Afgesien van sy doktorale tesis, het sy eerste publikasies bestaan uit verslae van sy reise wat in die koerant ''Stockholms Dagblad'' verskyn het en wat sy ervarings van noodlenigingswerk tydens die cholera-epidemie in Napels beskryf. Hierdie artikels is in 1887 gepubliseer en in Engels vertaal deur Maude Valerie White.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Munthe |first=Axel |year=1887 |title=Letters From A Mourning City (Naples, Autumn, 1884) |location=Londen |publisher=John Murray |url=https://www.gutenberg.ca/ebooks/muntheawhitemv-mourningcity/muntheawhitemv-mourningcity-00-h-dir/muntheawhitemv-mourningcity-00-h.html }}&lt;/ref&gt; Die tweede uitgawe van 1899 is deur Munthe self vertaal.&lt;ref&gt;Amazon Standard Identification Number (ASIN) B00087WVNO.&lt;/ref&gt;

''Vagaries'' is die eerste keer in 1898 in Londen gepubliseer. Dit is hernoem na ''Memories and Vagaries'' in 'n tweede uitgawe wat in 1908 gedruk is. In 1930 was daar 'n derde uitgawe, met 'n bygevoegde voorwoord en 'n verskillende seleksie van verhale wat in 'n veranderde volgorde voorkom.

Munthe se herinneringe aan sy tyd in die ambulanskorps, ''Red Cross, Iron Cross'', is anoniem gepubliseer – &quot;deur 'n dokter in Frankryk&quot; – in Londen in 1916, met alle opbrengste wat aan die Franse Rooi Kruis geskenk is. 'n Tweede uitgawe, met Munthe wat erken word as die skrywer daarvan, is omstreeks 1930 gepubliseer.

=== Publikasies in ander tale ===
*Små Skizzer, Stockholm, 1888
*Bref och Skizzer, Stockholm, 1909
*''Letters From A Mourning City'' is in 1885 in Sweeds gepubliseer en in Italiaans in 1910.
* Dit wil voorkom asof ''Memories and Vagaries'' onder baie verskillende titels in ander tale verskyn het; een kan byvoorbeeld rofweg vertaal word as '''n Ou Boek oor die Mensdom en Diere''.

== Nalatenskap ==
[[Lêer:Overlooking Capri harbour from the rotunda in Villa San Michele Anacapri 2013.jpg|duimnael|Die hawe van [[Capri]], uitsig vanaf die Villa San Michele]]
Munthe is in 1949 op 91-jarige ouderdom in Stockholm oorlede. Verskeie van sy eiendomme is nou museums en kulturele sentrums. Hy het die Villa San Michele aan die Sweedse nasie nagelaat, en dit word deur 'n Sweedse stigting onderhou. Die kompleks funksioneer as 'n kulturele sentrum, waar konserte gehou word en dien as gasheer vir besoekende Sweedse skolastici en die plaaslike Sweedse konsulaat. Die stigting onderhou ook die Mount Barbarossa-voëlreservaat, wat meer as 55 000 vierkante meter beslaan.

In 1980 is 'n stigting (Stiftelsen Hildasholm) gestig om na ''Hildasholm'', die Munthes se Sweedse huis, om te sien. Malcolm Munthe het die huis en die kuns en antiekware wat dit bevat, aan die stigting geskenk, wat dit as 'n museum bedryf. Dit is in 1988 as 'n historiese gebou aangewys en het tussen 1995 en 1999 uitgebreide restourasie ondergaan. Benewens toere, bied die museum kunsklasse en konserte aan.

Malcolm Munthe het 'n groot deel van sy lewe na die Tweede Wêreldoorlog spandeer aan die opknapping van die familie se twee herehuise in Engeland. Sy kinders het die Pennington-Mellor-Munthe Charity Trust gestig wat beide Southside en Hellens Manor onderhou en as museums bedryf en ook kulturele geleenthede soos konserte, lesings en literêre geleenthede aanbied. Lede van die familie woon steeds soms daar.

Daar was ten minste twee internasionale simposiums oor Munthe, die tweede is op 13 September 2003 by ''Hildasholm'' in Leksand, Swede, gehou. Sprekers het dr. Ian McDonald, Levente Erdeos (argitek en voormalige kurator van San Michele), die Sweedse skrywer Bengt Jangfeldt, dr. Peter Cottino (van Capri), Mårten Lindståhl, dr. Katriona Munthe-Lindgren en professor Alden Smith van die Departement Klassieke Studies aan Baylor-universiteit ingesluit.

Munthe was die onderwerp van 'n 1962-biografiese rolprent, ''Axel Munthe, der Arzt von San Michele'', wat gebaseer is op sy memoires.

== Pryse en toekennings ==
* [[Lêer:UK_Royal_Victorian_Order_honorary_member_ribbon.svg|50x50px]] {{flagicon|UK}} Erekommandeur van die [[Royal Victorian Order]]

== Verwysings ==
{{Verwysings|colwidth=30em}}

== Verdere leesstof ==
=== In Engels ===
*''The Story of Axel Munthe'' deur G. Munthe en G. Uezkull (1953)
*''The Story of Axel Munthe, Capri and San Michele'' deur A. Andrén (met andere, 1959)

=== In ander tale ===
*''Boken om Axel Munthes San Michele'', Levente A S Erdeos, 1999. {{ISBN|91-7203-342-8}}
*''En osalig ande: Berättelsen om Axel Munthe'', Bengt Jangfeldt, 2003. In Sweeds. Engelse vertaling deur Harry Watson (''Axel Munthe: The Road to San Michele''), 2008. {{ISBN|978-1-84511-720-7}}.

== Rolprente ==
*''Axel Munthe, der Arzt von San Michele'', geregisseur deur Rudolf Jugert, met O. W. Fischer (as Axel Munthe), 1962.

== Eksterne skakels ==
{{Wikiquote}}
{{Commons category}}
*[http://www.hildasholm.org/ Hildasholm, Munthe se tuiste in Swede]
*[http://www.villasanmichele.eu/ Villa San Michele, Munthe se tuiste op Capri]
*[https://web.archive.org/web/20060510085334/http://www.capritourism.com/en/Monum/smichele.htm ''Capri Review Magazine'' artikel oor koningin Victoria en Munthe]
*[https://web.archive.org/web/20190225030638/http://www.southsidehouse.com/ Southside House]
*[https://archive.today/20130708054903/http://catnyp.nypl.org/record=b1007022 New York Openbare biblioteek se katalogusblad vir ''Letters From A Mourning City'']
*[http://copac.ac.uk/ Uitgawes van &quot;From a Mourning City&quot;]
*{{Gutenberg author | id=39701| name=Axel Munthe}}
*{{Internet Archive author |sname=Axel Munthe}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Munthe, Axel}}
[[Kategorie:Geboortes in 1857]]
[[Kategorie:Sterftes in 1949]]
[[Kategorie:Geneeskundiges]]
[[Kategorie:Sweedse skrywers]]
[[Kategorie:Psigiaters]]
[[Kategorie:Britse skrywers]]
[[Kategorie:Italiaanse skrywers]]</text>
      <sha1>d60d01ofcdrvjv60re41dnxy5hdq3t2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816441</id>
      <parentid>2816440</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T18:39:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:Kategorie:Alumni van die Universiteit Uppsala]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]])</comment>
      <origin>2816441</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19711" sha1="d7q9jlh0ddr3nv698ukuzl450a4n7a5" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Persoon
| naam                        = Axel Munthe
| beeld                       = Axel Munthe00.jpg
| beeldonderskrif             = Axel Munthe, deur Feodora Gleichen
| geboortedatum               = 31 Oktober 1857
| geboorteplek                = Oskarshamn, [[Swede]]
| sterfdatum                  = 11 Februarie 1949
| sterfplek                   = [[Stockholm]], Swede
| beroep                      = [[Dokter|Geneesheer]], [[psigiater]], [[skrywer]]
| ander                       =
| bekend                      = ''Die Dokter van San Michele'' (oorspronklik in 1929 gepubliseer as ''The Story of San Michele'' deur die uitgewershuis John Murray)
| ouers                       = Martin Arnold Fredrick Munthe en Louisa Aurora Munte (née Ugarsky) 
| huweliksmaat                = Ultima Hornberg (geskei, sonder kinders)&lt;br /&gt;Hilda Pennington-Mellor (1876–1967)
| kinders                     = Peter en Malcolm Pennington-Mellor Munthe (saam met Hilda Pennington-Mellor)
| nasionaliteit               = Sweeds
| handtekening                =
| webwerf                     =
}}
'''Axel Martin Fredrik Munthe''' ([[31 Oktober]] [[1857]] – [[11 Februarie]] [[1949]]) was 'n Sweedsgebore geneesheer en psigiater, allerweë bekend as die [[skrywer]] van ''The Story of San Michele''&lt;ref&gt;Die werk is uit die Engels in [[Afrikaans]] vertaal deur Cas Vorster as ''Die Dokter van San Michele'', uitgegee deur Afrikaanse Pers-Boekhandel (APB).&lt;/ref&gt;, 'n outobiografiese relaas van sy lewe en werk. Munthe was verskeie tale magtig ([[Sweeds]], [[Engels]], [[Frans]], [[Italiaans]]) en kon hom ook heel verstaanbaar uitdruk in [[Duits]]. Hy het in Swede grootgeword en mediese skool hier bygewoon. Hierna het hy sy studies voortgesit in Parys en sy eerste praktyk in Frankryk op die been gebring. Hy was getroud met 'n welgestelde Engelse vrou en het die grootste deel van sy volwasse lewe in [[Italië]] deurgebring.  

Weens sy filantropiese gesindheid het hy dikwels die armes gratis behandel en sy lewe by verskeie geleenthede gewaag om mediese hulp te bied in tye van oorlog, ramp of pes. As 'n voorstander van dieregte het hy grond gekoop om 'n voëlreservaat naby sy huis in Italië te skep, gepleit vir 'n verbod op pynlike lokvalle, en self troeteldiere so uiteenlopend soos 'n [[uil]] en 'n [[bobbejaan]] aangehou, sowel as baie soorte honde. Sy skryfwerk is spitsvondig, amusant en lighartig; hoofsaaklik [[memoires]] wat uit sy werklike ervarings put, maar dit is dikwels gekleur met hartseer of droefgeestigheid, en maak dikwels gebruik van dramatiese vryheid. Hy het hoofsaaklik oor mense en hul eienaardighede geskryf, en die swakhede van beide die rykes en die armes uitgebeeld, maar ook diere.

== Vroeë lewe ==
[[Lêer:Anacapri view.jpg|duimnael|Anacapri, 2004]]
Axel Munthe is gebore in Oskarshamn, Swede, sy familie se tuiste.&lt;ref name=&quot;MuntheMunthe1953&quot;&gt;{{cite book|author1=Gustaf Lorentz Munthe|author2=Lorentz Munthe|author3=Gudrun von Uexküll|title=Buch von Axel Munthe. English|url=https://books.google.com/books?id=LTU3AAAAIAAJ|year=1953|publisher=John Murray|page=9}}&lt;/ref&gt; Sy famile was oorspronklik van [[Vlaminge|Vlaamse afkoms]], en het hul in die 16de eeu in Swede gevestig.

Munthe het in 1874 aan die [[Universiteit van Uppsala]] begin studeer. Terwyl hy in 1875 in Italië gereis het, het hy in 'n klein boot van Sorrento na die eiland [[Capri]] geseil. Terwyl hy die Fenisiese-trappe na die die dorpie (''comune'') Anacapri geklim het, het hy afgekom op die huis van 'n kleinboer en die aangrensende ruïne van 'n kapel opgedra aan [[Migael (aartsengel)|San Michele]]. Hy is onmiddellik betower deur die idee om die ruïne te herbou en dit sy tuiste te maak.

Munthe het medies gestudeer in [[Uppsala]], [[Montpellier]] en Parys (waar hy 'n student van Jean-Martin Charcot was) en in 1880 op 23-jarige ouderdom as [[dokter|geneesheer]] gegradueer. Alhoewel sy tesis oor ginekologie en verloskunde gehandel het, is Munthe diep beïndruk deur professor Jean-Martin Charcot se baanbrekerswerk in [[neurologie]], nadat hy sy lesings by die Salpêtrière-hospitaal bygewoon het. Hy het later 'n uitval met Charcot gehad en die hospitaal verlaat en sy voormalige onderwyser se werk oor hipnotisme as bedrieglik en onwetenskaplik veroordeel.&lt;ref&gt;Die verhaal van Axel Munthe deur sy neef Dr.Gustaf Munthe en die Barones Gudrun Uexkűll. Gepubliseer deur John Murray, eerste uitgawe 1953&lt;/ref&gt;

'''Ouers en broers en susters'''

Hy was die jongste van drie, gebore aan die sieklike, outokratiese, vioolspelende, puriteinse, chemikus-vader Martin Arnold Fredrick Munthe (#-1877) en sy tweede vrou Louisa Aurora Ugarsky (# - 1878).
Die oudste was Anna (geb. 1854) wat twee keer getroud is. Op 21 is sy met die skilder Reinhold Norstedt getroud, waartydens haar blomskilderye in die Nasionale Galerye en ander galerye uitgestal is. Na Norstedt se dood in 1911 is sy met Frans Siberg, 'n veearts, getroud.

Die tweede kind was Arnold, 'n toekomstige kunstenaar, skrywer, dramaturg en afgetrede Sweedse vlootkaptein (# - 1927) wat in die Franse Keiserlike Vloot gedien het. Hy het verskeie bekende toneelstukke vervaardig en geskryf, waaronder Magnus Stenbok en Magdalena Rudenskiold &lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.geni.com/people/Magdalena-Rudensch%C3%B6ld/6000000007673978404|title=Magdalena Charlotta Rudenschöld|website=geni_family_tree|accessdate=19 September 2018}}&lt;/ref&gt; en die Mars oor die Belt. Arnold het ook verkeie vlootboeke geskryf, insluitende Karel XII en die Russiese Vloot en die Sweedse Vloothelde-reeks.

== Parys en Italië ==
Nadat Munthe gegradueer het het hy 'n mediese praktyk op die been gebring in Parys, waar hy hoofsaaklik lede van die [[Skandinawië|Skandinawiese]] kunskolonie aldaar gedien het. Hy het 'n Paryse woonstel verhuur aan die [[Finne|Finse]] [[skilder]] Albert Edelfelt en sy vrou.&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Vainio-Kurtakko |first=Maria |url=https://www.sls.fi/publications/ett-gott-parti/ |title=Ett gott parti : Scener ur Ellan de la Chapelles och Albert Edelfelts liv |publisher=Svenska litteratursällskapet i Finland |year=2022 |isbn=978-951-583-557-4 |language=sv}}&lt;/ref&gt; In 1884 reis hy na [[Napels]] om mediese bystand te bied tydens 'n [[cholera]] epidemie.

In 1887 het hy na [[Capri]] verhuis en die Villa San Michele gekoop en met restourasiewerk begin. Hy het baie van die werk self verrig, maar het ook gebruik gemaak van die dienste van die plaaslike inwoners, insluitende drie broers en hul vader.  

In 1890, toe sy fondse uitgeput is, het hy 'n praktyk begin in Rome wat buitelandse hoogwaardigheidsbekleërs sowel as die plaaslike bevolking bedien het. Vanaf hierdie tydstip het hy tyd spandeer tuusen Rome en [[Capri]].

== Koningin Victoria van Swede ==
[[Lêer:Axel-Munthe-with-pets.jpg|duimnael|regs|Axel Munthe saam met sy troeteldiere, gefotografeer deur Koningin Victoria van Swede]]
In 1892 is Munthe aangestel as geneesheer van die Sweedse koninklike familie. In die besonder het hy as persoonlike geneesheer van die kroonprinses, Victoria van Baden, gedien, en dit voortgesit toe sy koningin-gemalin geword het, tot haar dood in 1930, hoewel dit nie beteken het dat hy voortdurend in diens was nie.

Victoria het aan ernstige [[brongitis]] en moontlik ook [[tuberkulose]] gely. Munthe het aanbeveel dat sy haar winters op Capri deurbring. Hoewel sy aanvanklik huiwerig was, het sy in die herfs van 1910 na Capri gereis. Van hierdie tydstip af het sy, behalwe tydens die Eerste Wêreldoorlog en vir 'n paar jaar teen die einde van haar lewe, elke jaar 'n paar maande daar deurgebring.

Terwyl sy daar gewoon het het die koningin dikwels die Villa San Michele besoek om by Munthe aan te sluit vir oggendwandelinge rondom die eiland. Munthe en die koningin het ook aandkonserte by San Michele gereël, waartydens sy klavier gespeel het. Die koningin het Munthe se liefde vir diere gedeel, sy het self 'n troetelhond besit en gehelp om sy pogings te ondersteun om Mount Barbarossa te koop om dit as voëlreservaat te vestig. Miskien onvermydelik, gegewe die klein plaaslike bevolking en hul hegte vriendskap, is daar beweer dat Munthe die koningin se minnaar was, maar dit is nooit gestaaf nie.

Die jong Prinses Maria, wat op versoek van Koning [[Gustaf V van Swede]] twee keer by haar skoonmoeder, die koningin, en Munthe op Capri gewoon het, het sy invloed skadelik en sy kragte hipnoties gevind. Jare later het sy beweer dat hy wou hê dat sy op 23-jarige ouderdom sy pasiënt moes wees, en dat Munthe fisiese toenadering by haar gesoek het, en dat die afgryse wat sy toe teenoor die Sweedse koninklike familie gevoel het weens hul onbeperkte ondersteuning van Munthe, die hoofrede was waarom sy van hulle gevlug het en aansoek gedoen het vir 'n egskeiding van Prins Wilhelm.&lt;ref&gt;Lennart Bernadotte in ''Käre prins, godnatt!'' {{ISBN|91-0-041935-4}} pp. 155-158&lt;/ref&gt;

Munthe is daarvan beskuldig dat hy minder geïnteresseerd was in die gesondheid van sy pasiënte as in sy eie gemak en faam, en dat koningin Victoria se reis na, en verblyf in Capri, (sy het maande lank in dié klimaat gewoon) skadelik was vir haar gesondheid.&lt;ref&gt;Sir Gustaf von Platen in ''Bakom den gyllene fasaden'' Bonniers {{ISBN|91-0-058048-1}} p 114&lt;/ref&gt;

Ander aanduidings van sy passievolle aard spruit uit 'n romantiese verhouding wat hy glo sou hê het die Engelse sosiale vlinder, Ottoline Morrell, wat 'n aanvang geneem het met hul eerste ontmoeting in Julie of Augustus 1898. Ottoline was op daardie tydstip 'n ongetroude 25-jarige lid van die Londense sosiale toneel. Haar intellektuele en spirituele belangstellings het haar aangetrokke laat voel tot ouer mans soos H. H. Asquith, veral indien hulle 'n reputasie gehad het vir ikonoklasme. Sy en Munthe was aangetrokke tot mekaar, en het daarin geslaag om baie tyd saam deur te bring in Capri.&lt;ref&gt;Sandra Jobson Darroch, ''Ottoline: The life of Lady Ottoline Morrell'' (1975), hoofstuk 2&lt;/ref&gt;

== Huwelike ==
Axel Munthe is op 24 November 1880 met Ultima Hornberg, 'n Sweed, getroud. Hy het haar ontmoet terwyl sy kuns in Parys gestudeer het. Hulle is in die laat 1880's geskei, en in 1892 is sy met 'n Sweedse vervaardiger genaamd Gustaf Richter getroud, en het in 1893 'n seun gebaar, voordat sy in 1895 gesterf het.

In 1907 is Munthe met Hilda Pennington-Mellor (1876–1967) getroud. Hulle het twee seuns gehad, Peter en Malcolm. Daar bestaan 'n anekdote dat toe Munthe ''Die Dokter van San Michele'' met sy uitgewer John Murray in die tuin by Southside bespreek het, Murray hom vertel het dat sy voorouer en naamgenoot, John Murray (1778–1843), in dieselfde tuin met [[Lord Byron]] gesit het om die publikasie van Byron se werke te bespreek.

Gedurende 1910–1911 het Munthe 'n somerhuis met 14 kamers in Swede laat bou as 'n geskenk aan sy vrou. Dit is oorspronklik ''Stengården'' (''Die Steentuin'') genoem, maar staan sedert haar dood bekend as ''Hildasholm''. Dit is tussen bome aan die oewer van die Siljanmeer in Dalarna geleë, en die argitek was Torben Grut, wat ook die Stockholmse Olympiastadion ontwerp het wat gedurende die Olimpiese Somerspele van 1912 gebruik is. Hilda het die huis met 'n Engelse tuin teen die agtergrond van die dramatiese rotsagtige omgewing aangelê, en dit met 17de, 18de en 19de-eeuse kuns en meubels uit Italië, Engeland en Frankryk gemeubileer.

Die gesin het gewoonlik gedurende die somer in die huis gewoon, maar Munthe was meer gereeld by die Villa San Michele.

== Eerste Wêreldoorlog ==
Gedurende die [[Eerste Wêreldoorlog]] het Munthe 'n Britse burger geword en in die ambulanskorps gedien. Sy oorlogservaringe was die basis vir sy boek, ''Red Cross, Iron Cross''.

== Latere lewe ==
[[Lêer:Axel Munthe.jpg|duimnael|Munthe, vroeë 1930's]]
Van 1919 tot 1920 het Munthe, ietwat onwillig, die Villa San Michele verhuur aan die buitensporige sosiale vlinder en muse Luisa Casati. Hierdie tydperk is deur die Skotse skrywer Compton Mackenzie in sy dagboeke beskryf.&lt;ref&gt;''Infinite variety: the life and legend of the Marchesa Casati'' deur Scot D. Ryersson, Michael Orlando Yaccarino. Drukpers van die Universiteit van Minnesota, 2004 – Biography &amp; Autobiography – 233 bl.&lt;/ref&gt;

Munthe het 'n oogtoestand ontwikkel wat hom uiteindelik feitlik blind gemaak het en veroorsaak het dat hy nie die helder Italiaanse sonlig kon verdra nie. Op daardie stadium het hy vir 'n aantal jare na Swede teruggekeer en ''Die Dokter van San Michele'' geskryf (gepubliseer in 1929), wat goed ontvang is, in ten minste 45 tale vertaal is en na bewering een van die topverkoperboeke van die 20ste eeu is.

'n Operasie het sy sig herstel, en hy het nog 'n paar jaar in San Michele deurgebring voordat hy in 1942 na Swede teruggekeer het. Hy het die laaste jare van sy lewe as 'n amptelike gas van die Koning van Swede deurgebring.

Tydens die [[Tweede Wêreldoorlog]] het Munthe se seun, Malcolm Pennington Mellor Munthe, agter Duitse linies in besette Skandinawië gewerk. Hy het later deelgeneem aan die Geallieerde inval by Anzio. Hy is ernstig gewond tydens die oorlog.

Munthe is op 91-jarige ouderdom in die Stockholm-paleis oorlede. Sy liggaam is veras en die as is in die Noordsee gestrooi. 'n Gedenkplaat is staangemaak die Protestantse Begraafplaas in Rome.

== Mediese uitkyk ==
Munthe het probeer om voorskrifmedikasie vir sy sielkundige gevalle waar moontlik te vermy, en het dikwels hipnose, musiek en alternatiewe mediese benaderings aanbeveel. Hy was periferaal betrokke by [[Louis Pasteur]] se soeke na 'n entstof vir [[hondsdolheid]]. Hy het [[genadedood]] bepleit vir hopelose mediese situasies soos [[hondsdolheid]], waar die pasiënt veroordeel word tot die vooruitsig van intense pyn en geestelike angs.

== Publikasies ==
''Die Dokter van San Michele'' oorskadu Munthe se ander publikasies en sluit materiaal uit sommige vroeëre werke in. Sy vroeëre werk kan baie moeilik wees om te vind en behaal dikwels hoë pryse.

Afgesien van sy doktorale tesis, het sy eerste publikasies bestaan uit verslae van sy reise wat in die koerant ''Stockholms Dagblad'' verskyn het en wat sy ervarings van noodlenigingswerk tydens die cholera-epidemie in Napels beskryf. Hierdie artikels is in 1887 gepubliseer en in Engels vertaal deur Maude Valerie White.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Munthe |first=Axel |year=1887 |title=Letters From A Mourning City (Naples, Autumn, 1884) |location=Londen |publisher=John Murray |url=https://www.gutenberg.ca/ebooks/muntheawhitemv-mourningcity/muntheawhitemv-mourningcity-00-h-dir/muntheawhitemv-mourningcity-00-h.html }}&lt;/ref&gt; Die tweede uitgawe van 1899 is deur Munthe self vertaal.&lt;ref&gt;Amazon Standard Identification Number (ASIN) B00087WVNO.&lt;/ref&gt;

''Vagaries'' is die eerste keer in 1898 in Londen gepubliseer. Dit is hernoem na ''Memories and Vagaries'' in 'n tweede uitgawe wat in 1908 gedruk is. In 1930 was daar 'n derde uitgawe, met 'n bygevoegde voorwoord en 'n verskillende seleksie van verhale wat in 'n veranderde volgorde voorkom.

Munthe se herinneringe aan sy tyd in die ambulanskorps, ''Red Cross, Iron Cross'', is anoniem gepubliseer – &quot;deur 'n dokter in Frankryk&quot; – in Londen in 1916, met alle opbrengste wat aan die Franse Rooi Kruis geskenk is. 'n Tweede uitgawe, met Munthe wat erken word as die skrywer daarvan, is omstreeks 1930 gepubliseer.

=== Publikasies in ander tale ===
*Små Skizzer, Stockholm, 1888
*Bref och Skizzer, Stockholm, 1909
*''Letters From A Mourning City'' is in 1885 in Sweeds gepubliseer en in Italiaans in 1910.
* Dit wil voorkom asof ''Memories and Vagaries'' onder baie verskillende titels in ander tale verskyn het; een kan byvoorbeeld rofweg vertaal word as '''n Ou Boek oor die Mensdom en Diere''.

== Nalatenskap ==
[[Lêer:Overlooking Capri harbour from the rotunda in Villa San Michele Anacapri 2013.jpg|duimnael|Die hawe van [[Capri]], uitsig vanaf die Villa San Michele]]
Munthe is in 1949 op 91-jarige ouderdom in Stockholm oorlede. Verskeie van sy eiendomme is nou museums en kulturele sentrums. Hy het die Villa San Michele aan die Sweedse nasie nagelaat, en dit word deur 'n Sweedse stigting onderhou. Die kompleks funksioneer as 'n kulturele sentrum, waar konserte gehou word en dien as gasheer vir besoekende Sweedse skolastici en die plaaslike Sweedse konsulaat. Die stigting onderhou ook die Mount Barbarossa-voëlreservaat, wat meer as 55 000 vierkante meter beslaan.

In 1980 is 'n stigting (Stiftelsen Hildasholm) gestig om na ''Hildasholm'', die Munthes se Sweedse huis, om te sien. Malcolm Munthe het die huis en die kuns en antiekware wat dit bevat, aan die stigting geskenk, wat dit as 'n museum bedryf. Dit is in 1988 as 'n historiese gebou aangewys en het tussen 1995 en 1999 uitgebreide restourasie ondergaan. Benewens toere, bied die museum kunsklasse en konserte aan.

Malcolm Munthe het 'n groot deel van sy lewe na die Tweede Wêreldoorlog spandeer aan die opknapping van die familie se twee herehuise in Engeland. Sy kinders het die Pennington-Mellor-Munthe Charity Trust gestig wat beide Southside en Hellens Manor onderhou en as museums bedryf en ook kulturele geleenthede soos konserte, lesings en literêre geleenthede aanbied. Lede van die familie woon steeds soms daar.

Daar was ten minste twee internasionale simposiums oor Munthe, die tweede is op 13 September 2003 by ''Hildasholm'' in Leksand, Swede, gehou. Sprekers het dr. Ian McDonald, Levente Erdeos (argitek en voormalige kurator van San Michele), die Sweedse skrywer Bengt Jangfeldt, dr. Peter Cottino (van Capri), Mårten Lindståhl, dr. Katriona Munthe-Lindgren en professor Alden Smith van die Departement Klassieke Studies aan Baylor-universiteit ingesluit.

Munthe was die onderwerp van 'n 1962-biografiese rolprent, ''Axel Munthe, der Arzt von San Michele'', wat gebaseer is op sy memoires.

== Pryse en toekennings ==
* [[Lêer:UK_Royal_Victorian_Order_honorary_member_ribbon.svg|50x50px]] {{flagicon|UK}} Erekommandeur van die [[Royal Victorian Order]]

== Verwysings ==
{{Verwysings|colwidth=30em}}

== Verdere leesstof ==
=== In Engels ===
*''The Story of Axel Munthe'' deur G. Munthe en G. Uezkull (1953)
*''The Story of Axel Munthe, Capri and San Michele'' deur A. Andrén (met andere, 1959)

=== In ander tale ===
*''Boken om Axel Munthes San Michele'', Levente A S Erdeos, 1999. {{ISBN|91-7203-342-8}}
*''En osalig ande: Berättelsen om Axel Munthe'', Bengt Jangfeldt, 2003. In Sweeds. Engelse vertaling deur Harry Watson (''Axel Munthe: The Road to San Michele''), 2008. {{ISBN|978-1-84511-720-7}}.

== Rolprente ==
*''Axel Munthe, der Arzt von San Michele'', geregisseur deur Rudolf Jugert, met O. W. Fischer (as Axel Munthe), 1962.

== Eksterne skakels ==
{{Wikiquote}}
{{Commons category}}
*[http://www.hildasholm.org/ Hildasholm, Munthe se tuiste in Swede]
*[http://www.villasanmichele.eu/ Villa San Michele, Munthe se tuiste op Capri]
*[https://web.archive.org/web/20060510085334/http://www.capritourism.com/en/Monum/smichele.htm ''Capri Review Magazine'' artikel oor koningin Victoria en Munthe]
*[https://web.archive.org/web/20190225030638/http://www.southsidehouse.com/ Southside House]
*[https://archive.today/20130708054903/http://catnyp.nypl.org/record=b1007022 New York Openbare biblioteek se katalogusblad vir ''Letters From A Mourning City'']
*[http://copac.ac.uk/ Uitgawes van &quot;From a Mourning City&quot;]
*{{Gutenberg author | id=39701| name=Axel Munthe}}
*{{Internet Archive author |sname=Axel Munthe}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Munthe, Axel}}
[[Kategorie:Geboortes in 1857]]
[[Kategorie:Sterftes in 1949]]
[[Kategorie:Geneeskundiges]]
[[Kategorie:Sweedse skrywers]]
[[Kategorie:Psigiaters]]
[[Kategorie:Britse skrywers]]
[[Kategorie:Italiaanse skrywers]]
[[Kategorie:Alumni van die Universiteit Uppsala]]</text>
      <sha1>d7q9jlh0ddr3nv698ukuzl450a4n7a5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816453</id>
      <parentid>2816441</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T18:45:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <origin>2816453</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19719" sha1="e79wi1wwg7bar2pclpft3hkylkvh7xr" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Persoon
| naam                        = Axel Munthe
| beeld                       = Axel Munthe00.jpg
| beeldonderskrif             = Axel Munthe, deur Feodora Gleichen
| geboortedatum               = 31 Oktober 1857
| geboorteplek                = Oskarshamn, [[Swede]]
| sterfdatum                  = 11 Februarie 1949
| sterfplek                   = [[Stockholm]], Swede
| beroep                      = [[Dokter|Geneesheer]], [[psigiater]], [[skrywer]]
| ander                       =
| bekend                      = ''Die Dokter van San Michele'' (oorspronklik in 1929 gepubliseer as ''The Story of San Michele'' deur die uitgewershuis John Murray)
| ouers                       = Martin Arnold Fredrick Munthe en Louisa Aurora Munte (née Ugarsky) 
| huweliksmaat                = Ultima Hornberg (geskei, sonder kinders)&lt;br /&gt;Hilda Pennington-Mellor (1876–1967)
| kinders                     = Peter en Malcolm Pennington-Mellor Munthe (saam met Hilda Pennington-Mellor)
| nasionaliteit               = Sweeds
| handtekening                =
| webwerf                     =
}}
'''Axel Martin Fredrik Munthe''' ([[31 Oktober]] [[1857]] – [[11 Februarie]] [[1949]]) was 'n Sweedsgebore geneesheer en psigiater, allerweë bekend as die [[skrywer]] van ''The Story of San Michele''&lt;ref&gt;Die werk is uit die Engels in [[Afrikaans]] vertaal deur Cas Vorster as ''Die Dokter van San Michele'', uitgegee deur Afrikaanse Pers-Boekhandel (APB).&lt;/ref&gt;, 'n outobiografiese relaas van sy lewe en werk. Munthe was verskeie tale magtig ([[Sweeds]], [[Engels]], [[Frans]], [[Italiaans]]) en kon hom ook heel verstaanbaar uitdruk in [[Duits]]. Hy het in Swede grootgeword en mediese skool hier bygewoon. Hierna het hy sy studies voortgesit in Parys en sy eerste praktyk in Frankryk op die been gebring. Hy was getroud met 'n welgestelde Engelse vrou en het die grootste deel van sy volwasse lewe in [[Italië]] deurgebring.  

Weens sy filantropiese gesindheid het hy dikwels die armes gratis behandel en sy lewe by verskeie geleenthede gewaag om mediese hulp te bied in tye van oorlog, ramp of pes. As 'n voorstander van dieregte het hy grond gekoop om 'n voëlreservaat naby sy huis in Italië te skep, gepleit vir 'n verbod op pynlike lokvalle, en self troeteldiere so uiteenlopend soos 'n [[uil]] en 'n [[bobbejaan]] aangehou, sowel as baie soorte honde. Sy skryfwerk is spitsvondig, amusant en lighartig; hoofsaaklik [[memoires]] wat uit sy werklike ervarings put, maar dit is dikwels gekleur met hartseer of droefgeestigheid, en maak dikwels gebruik van dramatiese vryheid. Hy het hoofsaaklik oor mense en hul eienaardighede geskryf, en die swakhede van beide die rykes en die armes uitgebeeld, maar ook diere.

== Vroeë lewe ==
[[Lêer:Anacapri view.jpg|duimnael|Anacapri, 2004]]
Axel Munthe is gebore in Oskarshamn, Swede, sy familie se tuiste.&lt;ref name=&quot;MuntheMunthe1953&quot;&gt;{{cite book|author1=Gustaf Lorentz Munthe|author2=Lorentz Munthe|author3=Gudrun von Uexküll|title=Buch von Axel Munthe. English|url=https://books.google.com/books?id=LTU3AAAAIAAJ|year=1953|publisher=John Murray|page=9}}&lt;/ref&gt; Sy famile was oorspronklik van [[Vlaminge|Vlaamse afkoms]], en het hul in die 16de eeu in Swede gevestig.

Munthe het in 1874 aan die [[Universiteit van Uppsala]] begin studeer. Terwyl hy in 1875 in Italië gereis het, het hy in 'n klein boot van Sorrento na die eiland [[Capri]] gevaar. Terwyl hy die Fenisiese-trappe na die die dorpie (''comune'') Anacapri geklim het, het hy afgekom op die huis van 'n kleinboer en die aangrensende ruïne van 'n kapel, opgedra aan [[Migael (aartsengel)|San Michele]]. Hy is onmiddellik betower deur die idee om die ruïne te herbou en dit sy tuiste te maak.

Munthe het medies gestudeer in [[Uppsala]], [[Montpellier]] en Parys (waar hy 'n student van Jean-Martin Charcot was) en in 1880 op 23-jarige ouderdom as [[dokter|geneesheer]] gegradueer. Alhoewel sy tesis oor ginekologie en verloskunde gehandel het, is Munthe diep beïndruk deur professor Jean-Martin Charcot se baanbrekerswerk in [[neurologie]], nadat hy sy lesings by die Salpêtrière-hospitaal bygewoon het. Hy het later 'n uitval met Charcot gehad en die hospitaal verlaat en sy voormalige onderwyser se werk oor hipnotisme as bedrieglik en onwetenskaplik veroordeel.&lt;ref&gt;Die verhaal van Axel Munthe deur sy neef Dr.Gustaf Munthe en die Barones Gudrun Uexkűll. Gepubliseer deur John Murray, eerste uitgawe 1953&lt;/ref&gt;

'''Ouers en broers en susters'''

Hy was die jongste van drie kinders, gebore aan die sieklike, outokratiese, vioolspelende, puriteinse, chemikus-vader, Martin Arnold Fredrick Munthe, (#-1877) en sy tweede vrou Louisa Aurora Ugarsky (# - 1878).
Die oudste was Anna (geb. 1854), wat twee keer getroud is. Op 21 is sy met die skilder Reinhold Norstedt getroud, waartydens haar blomskilderye in die Nasionale Galerye en ander galerye tentoongestel is. Na Norstedt se dood in 1911 is sy met Frans Siberg, 'n veearts, getroud.

Die tweede kind was Arnold, die toekomstige kunstenaar, skrywer, dramaturg en afgetrede Sweedse vlootkaptein (# - 1927) wat in die Franse Keiserlike Vloot gedien het. Hy het verskeie bekende toneelstukke vervaardig en geskryf, waaronder Magnus Stenbok en Magdalena Rudenskiold &lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.geni.com/people/Magdalena-Rudensch%C3%B6ld/6000000007673978404|title=Magdalena Charlotta Rudenschöld|website=geni_family_tree|accessdate=19 September 2018}}&lt;/ref&gt; en die Mars oor die Belt. Arnold het ook verkeie vlootboeke geskryf, insluitende Karel XII en die Russiese Vloot en die Sweedse Vloothelde-reeks.

== Parys en Italië ==
Nadat Munthe gegradueer het het hy 'n mediese praktyk op die been gebring in Parys, waar hy hoofsaaklik lede van die [[Skandinawië|Skandinawiese]] kunskolonie aldaar gedien het. Hy het bv. 'n Paryse woonstel verhuur aan die [[Finne|Finse]] [[skilder]] Albert Edelfelt en sy vrou.&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Vainio-Kurtakko |first=Maria |url=https://www.sls.fi/publications/ett-gott-parti/ |title=Ett gott parti : Scener ur Ellan de la Chapelles och Albert Edelfelts liv |publisher=Svenska litteratursällskapet i Finland |year=2022 |isbn=978-951-583-557-4 |language=sv}}&lt;/ref&gt; In 1884 reis hy na [[Napels]] om mediese bystand te bied tydens 'n [[cholera]] epidemie.

In 1887 het hy na [[Capri]] verhuis en die Villa San Michele gekoop en met restourasiewerk begin. Hy het baie van die werk self verrig, maar ook gebruik gemaak van die dienste van die plaaslike inwoners, insluitende drie broers en hul vader.  

In 1890, toe sy fondse uitgeput is, het hy 'n praktyk begin in Rome wat buitelandse hoogwaardigheidsbekleërs sowel as die plaaslike bevolking bedien het. Vanaf hierdie tydstip het hy tyd spandeer tuusen Rome en [[Capri]].

== Koningin Victoria van Swede ==
[[Lêer:Axel-Munthe-with-pets.jpg|duimnael|regs|Axel Munthe saam met sy troeteldiere, gefotografeer deur Koningin Victoria van Swede]]
In 1892 is Munthe aangestel as geneesheer van die Sweedse koninklike familie. In die besonder het hy as persoonlike geneesheer van die kroonprinses, Victoria van Baden, gedien, en dit voortgesit toe sy koningin-gemalin geword het, tot haar dood in 1930, hoewel dit nie beteken het dat hy voortdurend in diens was nie.

Victoria het aan ernstige [[brongitis]] en moontlik ook [[tuberkulose]] gely. Munthe het aanbeveel dat sy haar winters op Capri deurbring. Hoewel sy aanvanklik huiwerig was, het sy in die herfs van 1910 na Capri gereis. Van hierdie tydstip af het sy, behalwe tydens die Eerste Wêreldoorlog en vir 'n paar jaar teen die einde van haar lewe, elke jaar 'n paar maande daar deurgebring.

Terwyl sy daar gewoon het, het die koningin dikwels die Villa San Michele besoek om by Munthe aan te sluit vir oggendwandelinge rondom die eiland. Munthe en die koningin het ook aandkonserte by San Michele gereël, waartydens sy klavier gespeel het. Die koningin het Munthe se liefde vir diere gedeel, sy het self 'n troetelhond besit en sy pogings ondersteun om Mount Barbarossa te koop om dit as voëlreservaat te vestig. Miskien onvermydelik, gegewe die klein plaaslike bevolking en hul hegte vriendskap, is daar beweer dat Munthe die koningin se minnaar was, maar dit is nooit gestaaf nie.

Die jong Prinses Maria, wat op versoek van Koning [[Gustaf V van Swede]] twee keer by haar skoonmoeder, die koningin, en Munthe op Capri gewoon het, het sy invloed skadelik en sy kragte hipnoties gevind. Jare later het sy beweer dat hy wou hê dat sy op 23-jarige ouderdom sy pasiënt moes wees, dat Munthe fisiese toenadering by haar gesoek het, en dat die afgryse wat sy toe teenoor die Sweedse koninklike familie gevoel het weens hul onbeperkte ondersteuning van Munthe, die hoofrede was waarom sy van hulle gevlug het en aansoek gedoen het vir 'n egskeiding van Prins Wilhelm.&lt;ref&gt;Lennart Bernadotte in ''Käre prins, godnatt!'' {{ISBN|91-0-041935-4}} pp. 155-158&lt;/ref&gt;

Munthe is daarvan beskuldig dat hy minder geïnteresseerd was in die gesondheid van sy pasiënte as in sy eie gemak en bekendheid, en dat koningin Victoria se reis na, en verblyf in Capri, (sy het maande lank in dié klimaat gewoon) skadelik was vir haar gesondheid.&lt;ref&gt;Sir Gustaf von Platen in ''Bakom den gyllene fasaden'' Bonniers {{ISBN|91-0-058048-1}} p 114&lt;/ref&gt;

Ander aanduidings van sy passievolle aard spruit uit 'n romantiese verhouding wat hy glo sou hê met die Engelse sosiale vlinder, Ottoline Morrell, wat 'n aanvang geneem het met hul eerste ontmoeting in Julie of Augustus 1898. Ottoline was op daardie tydstip 'n ongetroude 25-jarige lid van die Londense sosiale toneel. Haar intellektuele en spirituele belangstellings het haar aangetrokke laat voel tot ouer mans soos H. H. Asquith, veral indien hulle 'n reputasie gehad het vir ikonoklasme. Sy en Munthe was aangetrokke tot mekaar, en het daarin geslaag om baie tyd saam deur te bring in Capri.&lt;ref&gt;Sandra Jobson Darroch, ''Ottoline: The life of Lady Ottoline Morrell'' (1975), hoofstuk 2&lt;/ref&gt;

== Huwelike ==
Axel Munthe is op 24 November 1880 met Ultima Hornberg, 'n Sweed, getroud. Hy het haar ontmoet terwyl sy kuns in Parys gestudeer het. Hulle is in die laat 1880's geskei, en in 1892 is sy met 'n Sweedse vervaardiger genaamd Gustaf Richter getroud, en het in 1893 'n seun gebaar, voordat sy in 1895 gesterf het.

In 1907 is Munthe met Hilda Pennington-Mellor (1876–1967) getroud. Hulle het twee seuns gehad, Peter en Malcolm. Daar bestaan 'n anekdote dat toe Munthe ''Die Dokter van San Michele'' met sy uitgewer John Murray in die tuin by Southside bespreek het, Murray hom vertel het dat sy voorouer en naamgenoot, John Murray (1778–1843), in dieselfde tuin met [[Lord Byron]] gesit het om die publikasie van Byron se werke te bespreek.

Gedurende 1910–1911 het Munthe 'n somerhuis met 14 kamers in Swede laat bou as 'n geskenk aan sy vrou. Dit is oorspronklik ''Stengården'' (''Die Steentuin'') genoem, maar staan sedert haar dood bekend as ''Hildasholm''. Dit is tussen bome aan die oewer van die Siljanmeer in Dalarna geleë, en die argitek was Torben Grut, wat ook die Stockholmse Olympiastadion ontwerp het wat gedurende die Olimpiese Somerspele van 1912 gebruik is. Hilda het die huis met 'n Engelse tuin teen die agtergrond van die dramatiese rotsagtige omgewing aangelê, en dit met 17de, 18de en 19de-eeuse kuns en meubels uit Italië, Engeland en Frankryk gemeubileer.

Die gesin het gewoonlik gedurende die somer in die huis gewoon, maar Munthe was meer gereeld by die Villa San Michele.

== Eerste Wêreldoorlog ==
Gedurende die [[Eerste Wêreldoorlog]] het Munthe 'n Britse burger geword en in die ambulanskorps gedien. Sy oorlogservaringe was die basis vir sy boek, ''Red Cross, Iron Cross''.

== Latere lewe ==
[[Lêer:Axel Munthe.jpg|duimnael|Munthe, vroeë 1930's]]
Van 1919 tot 1920 het Munthe, ietwat onwillig, die Villa San Michele verhuur aan die buitensporige sosiale vlinder en muse Luisa Casati. Hierdie tydperk is deur die Skotse skrywer Compton Mackenzie in sy dagboeke beskryf.&lt;ref&gt;''Infinite variety: the life and legend of the Marchesa Casati'' deur Scot D. Ryersson, Michael Orlando Yaccarino. Drukpers van die Universiteit van Minnesota, 2004 – Biography &amp; Autobiography – 233 bl.&lt;/ref&gt;

Munthe het 'n oogtoestand ontwikkel wat hom uiteindelik feitlik blind gemaak het en veroorsaak het dat hy nie die helder Italiaanse sonlig kon verdra nie. Op daardie stadium het hy vir 'n aantal jare na Swede teruggekeer en ''Die Dokter van San Michele'' geskryf (gepubliseer in 1929), wat goed ontvang is, in ten minste 45 tale vertaal is en na bewering een van die topverkoperboeke van die 20ste eeu is.

'n Operasie het sy sig herstel, en hy het nog 'n paar jaar in San Michele deurgebring voordat hy in 1942 na Swede teruggekeer het. Hy het die laaste jare van sy lewe as 'n amptelike gas van die Koning van Swede deurgebring.

Tydens die [[Tweede Wêreldoorlog]] het Munthe se seun, Malcolm Pennington Mellor Munthe, agter Duitse linies in besette Skandinawië gewerk. Hy het later deelgeneem aan die Geallieerde inval by Anzio. Hy is ernstig gewond tydens die oorlog.

Munthe is op 91-jarige ouderdom in die Stockholm-paleis oorlede. Sy liggaam is veras en die as is in die Noordsee gestrooi. 'n Gedenkplaat is staangemaak die Protestantse Begraafplaas in Rome.

== Mediese uitkyk ==
Munthe het probeer om voorskrifmedikasie vir sy sielkundige gevalle waar moontlik te vermy, en het dikwels hipnose, musiek en alternatiewe mediese benaderings aanbeveel. Hy was periferaal betrokke by [[Louis Pasteur]] se soeke na 'n entstof vir [[hondsdolheid]]. Hy het [[genadedood]] bepleit vir hopelose mediese situasies soos [[hondsdolheid]], waar die pasiënt veroordeel word tot die vooruitsig van intense pyn en geestelike angs.

== Publikasies ==
''Die Dokter van San Michele'' oorskadu Munthe se ander publikasies en sluit materiaal uit sommige vroeëre werke in. Sy vroeëre werk kan baie moeilik wees om te vind en behaal dikwels hoë pryse.

Afgesien van sy doktorale tesis, het sy eerste publikasies bestaan uit verslae van sy reise wat in die koerant ''Stockholms Dagblad'' verskyn het en wat sy ervarings van noodlenigingswerk tydens die cholera-epidemie in Napels beskryf. Hierdie artikels is in 1887 gepubliseer en in Engels vertaal deur Maude Valerie White.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Munthe |first=Axel |year=1887 |title=Letters From A Mourning City (Naples, Autumn, 1884) |location=Londen |publisher=John Murray |url=https://www.gutenberg.ca/ebooks/muntheawhitemv-mourningcity/muntheawhitemv-mourningcity-00-h-dir/muntheawhitemv-mourningcity-00-h.html }}&lt;/ref&gt; Die tweede uitgawe van 1899 is deur Munthe self vertaal.&lt;ref&gt;Amazon Standard Identification Number (ASIN) B00087WVNO.&lt;/ref&gt;

''Vagaries'' is die eerste keer in 1898 in Londen gepubliseer. Dit is hernoem na ''Memories and Vagaries'' in 'n tweede uitgawe wat in 1908 gedruk is. In 1930 was daar 'n derde uitgawe, met 'n bygevoegde voorwoord en 'n verskillende seleksie van verhale wat in 'n veranderde volgorde voorkom.

Munthe se herinneringe aan sy tyd in die ambulanskorps, ''Red Cross, Iron Cross'', is anoniem gepubliseer – &quot;deur 'n dokter in Frankryk&quot; – in Londen in 1916, met alle opbrengste wat aan die Franse Rooi Kruis geskenk is. 'n Tweede uitgawe, met Munthe wat erken word as die skrywer daarvan, is omstreeks 1930 gepubliseer.

=== Publikasies in ander tale ===
*Små Skizzer, Stockholm, 1888
*Bref och Skizzer, Stockholm, 1909
*''Letters From A Mourning City'' is in 1885 in Sweeds gepubliseer en in Italiaans in 1910.
* Dit wil voorkom asof ''Memories and Vagaries'' onder baie verskillende titels in ander tale verskyn het; een kan byvoorbeeld rofweg vertaal word as '''n Ou Boek oor die Mensdom en Diere''.

== Nalatenskap ==
[[Lêer:Overlooking Capri harbour from the rotunda in Villa San Michele Anacapri 2013.jpg|duimnael|Die hawe van [[Capri]], uitsig vanaf die Villa San Michele]]
Munthe is in 1949 op 91-jarige ouderdom in Stockholm oorlede. Verskeie van sy eiendomme is nou museums en kulturele sentrums. Hy het die Villa San Michele aan die Sweedse nasie nagelaat, en dit word deur 'n Sweedse stigting onderhou. Die kompleks funksioneer as 'n kulturele sentrum, waar konserte gehou word en dien as gasheer vir besoekende Sweedse skolastici en die plaaslike Sweedse konsulaat. Die stigting onderhou ook die Mount Barbarossa-voëlreservaat, wat meer as 55 000 vierkante meter beslaan.

In 1980 is 'n stigting (Stiftelsen Hildasholm) gestig om na ''Hildasholm'', die Munthes se Sweedse huis, om te sien. Malcolm Munthe het die huis en die kuns en antiekware wat dit bevat, aan die stigting geskenk, wat dit as 'n museum bedryf. Dit is in 1988 as 'n historiese gebou aangewys en het tussen 1995 en 1999 uitgebreide restourasie ondergaan. Benewens toere, bied die museum kunsklasse en konserte aan.

Malcolm Munthe het 'n groot deel van sy lewe na die Tweede Wêreldoorlog spandeer aan die opknapping van die familie se twee herehuise in Engeland. Sy kinders het die Pennington-Mellor-Munthe Charity Trust gestig wat beide Southside en Hellens Manor onderhou en as museums bedryf en ook kulturele geleenthede soos konserte, lesings en literêre geleenthede aanbied. Lede van die familie woon steeds soms daar.

Daar was ten minste twee internasionale simposiums oor Munthe, die tweede is op 13 September 2003 by ''Hildasholm'' in Leksand, Swede, gehou. Sprekers het dr. Ian McDonald, Levente Erdeos (argitek en voormalige kurator van San Michele), die Sweedse skrywer Bengt Jangfeldt, dr. Peter Cottino (van Capri), Mårten Lindståhl, dr. Katriona Munthe-Lindgren en professor Alden Smith van die Departement Klassieke Studies aan Baylor-universiteit ingesluit.

Munthe was die onderwerp van 'n 1962-biografiese rolprent, ''Axel Munthe, der Arzt von San Michele'', wat gebaseer is op sy memoires.

== Pryse en toekennings ==
* [[Lêer:UK_Royal_Victorian_Order_honorary_member_ribbon.svg|50x50px]] {{flagicon|UK}} Erekommandeur van die [[Royal Victorian Order]]

== Verwysings ==
{{Verwysings|colwidth=30em}}

== Verdere leesstof ==
=== In Engels ===
*''The Story of Axel Munthe'' deur G. Munthe en G. Uezkull (1953)
*''The Story of Axel Munthe, Capri and San Michele'' deur A. Andrén (met andere, 1959)

=== In ander tale ===
*''Boken om Axel Munthes San Michele'', Levente A S Erdeos, 1999. {{ISBN|91-7203-342-8}}
*''En osalig ande: Berättelsen om Axel Munthe'', Bengt Jangfeldt, 2003. In Sweeds. Engelse vertaling deur Harry Watson (''Axel Munthe: The Road to San Michele''), 2008. {{ISBN|978-1-84511-720-7}}.

== Rolprente ==
*''Axel Munthe, der Arzt von San Michele'', geregisseur deur Rudolf Jugert, met O. W. Fischer (as Axel Munthe), 1962.

== Eksterne skakels ==
{{Wikiquote}}
{{Commons category}}
*[http://www.hildasholm.org/ Hildasholm, Munthe se tuiste in Swede]
*[http://www.villasanmichele.eu/ Villa San Michele, Munthe se tuiste op Capri]
*[https://web.archive.org/web/20060510085334/http://www.capritourism.com/en/Monum/smichele.htm ''Capri Review Magazine'' artikel oor koningin Victoria en Munthe]
*[https://web.archive.org/web/20190225030638/http://www.southsidehouse.com/ Southside House]
*[https://archive.today/20130708054903/http://catnyp.nypl.org/record=b1007022 New York Openbare biblioteek se katalogusblad vir ''Letters From A Mourning City'']
*[http://copac.ac.uk/ Uitgawes van &quot;From a Mourning City&quot;]
*{{Gutenberg author | id=39701| name=Axel Munthe}}
*{{Internet Archive author |sname=Axel Munthe}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Munthe, Axel}}
[[Kategorie:Geboortes in 1857]]
[[Kategorie:Sterftes in 1949]]
[[Kategorie:Geneeskundiges]]
[[Kategorie:Sweedse skrywers]]
[[Kategorie:Psigiaters]]
[[Kategorie:Britse skrywers]]
[[Kategorie:Italiaanse skrywers]]
[[Kategorie:Alumni van die Universiteit Uppsala]]</text>
      <sha1>e79wi1wwg7bar2pclpft3hkylkvh7xr</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816457</id>
      <parentid>2816453</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T18:48:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <comment>/* Huwelike */</comment>
      <origin>2816457</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19736" sha1="9r9ih9a13iltxk7mbmwc2ss1473k1og" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Persoon
| naam                        = Axel Munthe
| beeld                       = Axel Munthe00.jpg
| beeldonderskrif             = Axel Munthe, deur Feodora Gleichen
| geboortedatum               = 31 Oktober 1857
| geboorteplek                = Oskarshamn, [[Swede]]
| sterfdatum                  = 11 Februarie 1949
| sterfplek                   = [[Stockholm]], Swede
| beroep                      = [[Dokter|Geneesheer]], [[psigiater]], [[skrywer]]
| ander                       =
| bekend                      = ''Die Dokter van San Michele'' (oorspronklik in 1929 gepubliseer as ''The Story of San Michele'' deur die uitgewershuis John Murray)
| ouers                       = Martin Arnold Fredrick Munthe en Louisa Aurora Munte (née Ugarsky) 
| huweliksmaat                = Ultima Hornberg (geskei, sonder kinders)&lt;br /&gt;Hilda Pennington-Mellor (1876–1967)
| kinders                     = Peter en Malcolm Pennington-Mellor Munthe (saam met Hilda Pennington-Mellor)
| nasionaliteit               = Sweeds
| handtekening                =
| webwerf                     =
}}
'''Axel Martin Fredrik Munthe''' ([[31 Oktober]] [[1857]] – [[11 Februarie]] [[1949]]) was 'n Sweedsgebore geneesheer en psigiater, allerweë bekend as die [[skrywer]] van ''The Story of San Michele''&lt;ref&gt;Die werk is uit die Engels in [[Afrikaans]] vertaal deur Cas Vorster as ''Die Dokter van San Michele'', uitgegee deur Afrikaanse Pers-Boekhandel (APB).&lt;/ref&gt;, 'n outobiografiese relaas van sy lewe en werk. Munthe was verskeie tale magtig ([[Sweeds]], [[Engels]], [[Frans]], [[Italiaans]]) en kon hom ook heel verstaanbaar uitdruk in [[Duits]]. Hy het in Swede grootgeword en mediese skool hier bygewoon. Hierna het hy sy studies voortgesit in Parys en sy eerste praktyk in Frankryk op die been gebring. Hy was getroud met 'n welgestelde Engelse vrou en het die grootste deel van sy volwasse lewe in [[Italië]] deurgebring.  

Weens sy filantropiese gesindheid het hy dikwels die armes gratis behandel en sy lewe by verskeie geleenthede gewaag om mediese hulp te bied in tye van oorlog, ramp of pes. As 'n voorstander van dieregte het hy grond gekoop om 'n voëlreservaat naby sy huis in Italië te skep, gepleit vir 'n verbod op pynlike lokvalle, en self troeteldiere so uiteenlopend soos 'n [[uil]] en 'n [[bobbejaan]] aangehou, sowel as baie soorte honde. Sy skryfwerk is spitsvondig, amusant en lighartig; hoofsaaklik [[memoires]] wat uit sy werklike ervarings put, maar dit is dikwels gekleur met hartseer of droefgeestigheid, en maak dikwels gebruik van dramatiese vryheid. Hy het hoofsaaklik oor mense en hul eienaardighede geskryf, en die swakhede van beide die rykes en die armes uitgebeeld, maar ook diere.

== Vroeë lewe ==
[[Lêer:Anacapri view.jpg|duimnael|Anacapri, 2004]]
Axel Munthe is gebore in Oskarshamn, Swede, sy familie se tuiste.&lt;ref name=&quot;MuntheMunthe1953&quot;&gt;{{cite book|author1=Gustaf Lorentz Munthe|author2=Lorentz Munthe|author3=Gudrun von Uexküll|title=Buch von Axel Munthe. English|url=https://books.google.com/books?id=LTU3AAAAIAAJ|year=1953|publisher=John Murray|page=9}}&lt;/ref&gt; Sy famile was oorspronklik van [[Vlaminge|Vlaamse afkoms]], en het hul in die 16de eeu in Swede gevestig.

Munthe het in 1874 aan die [[Universiteit van Uppsala]] begin studeer. Terwyl hy in 1875 in Italië gereis het, het hy in 'n klein boot van Sorrento na die eiland [[Capri]] gevaar. Terwyl hy die Fenisiese-trappe na die die dorpie (''comune'') Anacapri geklim het, het hy afgekom op die huis van 'n kleinboer en die aangrensende ruïne van 'n kapel, opgedra aan [[Migael (aartsengel)|San Michele]]. Hy is onmiddellik betower deur die idee om die ruïne te herbou en dit sy tuiste te maak.

Munthe het medies gestudeer in [[Uppsala]], [[Montpellier]] en Parys (waar hy 'n student van Jean-Martin Charcot was) en in 1880 op 23-jarige ouderdom as [[dokter|geneesheer]] gegradueer. Alhoewel sy tesis oor ginekologie en verloskunde gehandel het, is Munthe diep beïndruk deur professor Jean-Martin Charcot se baanbrekerswerk in [[neurologie]], nadat hy sy lesings by die Salpêtrière-hospitaal bygewoon het. Hy het later 'n uitval met Charcot gehad en die hospitaal verlaat en sy voormalige onderwyser se werk oor hipnotisme as bedrieglik en onwetenskaplik veroordeel.&lt;ref&gt;Die verhaal van Axel Munthe deur sy neef Dr.Gustaf Munthe en die Barones Gudrun Uexkűll. Gepubliseer deur John Murray, eerste uitgawe 1953&lt;/ref&gt;

'''Ouers en broers en susters'''

Hy was die jongste van drie kinders, gebore aan die sieklike, outokratiese, vioolspelende, puriteinse, chemikus-vader, Martin Arnold Fredrick Munthe, (#-1877) en sy tweede vrou Louisa Aurora Ugarsky (# - 1878).
Die oudste was Anna (geb. 1854), wat twee keer getroud is. Op 21 is sy met die skilder Reinhold Norstedt getroud, waartydens haar blomskilderye in die Nasionale Galerye en ander galerye tentoongestel is. Na Norstedt se dood in 1911 is sy met Frans Siberg, 'n veearts, getroud.

Die tweede kind was Arnold, die toekomstige kunstenaar, skrywer, dramaturg en afgetrede Sweedse vlootkaptein (# - 1927) wat in die Franse Keiserlike Vloot gedien het. Hy het verskeie bekende toneelstukke vervaardig en geskryf, waaronder Magnus Stenbok en Magdalena Rudenskiold &lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.geni.com/people/Magdalena-Rudensch%C3%B6ld/6000000007673978404|title=Magdalena Charlotta Rudenschöld|website=geni_family_tree|accessdate=19 September 2018}}&lt;/ref&gt; en die Mars oor die Belt. Arnold het ook verkeie vlootboeke geskryf, insluitende Karel XII en die Russiese Vloot en die Sweedse Vloothelde-reeks.

== Parys en Italië ==
Nadat Munthe gegradueer het het hy 'n mediese praktyk op die been gebring in Parys, waar hy hoofsaaklik lede van die [[Skandinawië|Skandinawiese]] kunskolonie aldaar gedien het. Hy het bv. 'n Paryse woonstel verhuur aan die [[Finne|Finse]] [[skilder]] Albert Edelfelt en sy vrou.&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Vainio-Kurtakko |first=Maria |url=https://www.sls.fi/publications/ett-gott-parti/ |title=Ett gott parti : Scener ur Ellan de la Chapelles och Albert Edelfelts liv |publisher=Svenska litteratursällskapet i Finland |year=2022 |isbn=978-951-583-557-4 |language=sv}}&lt;/ref&gt; In 1884 reis hy na [[Napels]] om mediese bystand te bied tydens 'n [[cholera]] epidemie.

In 1887 het hy na [[Capri]] verhuis en die Villa San Michele gekoop en met restourasiewerk begin. Hy het baie van die werk self verrig, maar ook gebruik gemaak van die dienste van die plaaslike inwoners, insluitende drie broers en hul vader.  

In 1890, toe sy fondse uitgeput is, het hy 'n praktyk begin in Rome wat buitelandse hoogwaardigheidsbekleërs sowel as die plaaslike bevolking bedien het. Vanaf hierdie tydstip het hy tyd spandeer tuusen Rome en [[Capri]].

== Koningin Victoria van Swede ==
[[Lêer:Axel-Munthe-with-pets.jpg|duimnael|regs|Axel Munthe saam met sy troeteldiere, gefotografeer deur Koningin Victoria van Swede]]
In 1892 is Munthe aangestel as geneesheer van die Sweedse koninklike familie. In die besonder het hy as persoonlike geneesheer van die kroonprinses, Victoria van Baden, gedien, en dit voortgesit toe sy koningin-gemalin geword het, tot haar dood in 1930, hoewel dit nie beteken het dat hy voortdurend in diens was nie.

Victoria het aan ernstige [[brongitis]] en moontlik ook [[tuberkulose]] gely. Munthe het aanbeveel dat sy haar winters op Capri deurbring. Hoewel sy aanvanklik huiwerig was, het sy in die herfs van 1910 na Capri gereis. Van hierdie tydstip af het sy, behalwe tydens die Eerste Wêreldoorlog en vir 'n paar jaar teen die einde van haar lewe, elke jaar 'n paar maande daar deurgebring.

Terwyl sy daar gewoon het, het die koningin dikwels die Villa San Michele besoek om by Munthe aan te sluit vir oggendwandelinge rondom die eiland. Munthe en die koningin het ook aandkonserte by San Michele gereël, waartydens sy klavier gespeel het. Die koningin het Munthe se liefde vir diere gedeel, sy het self 'n troetelhond besit en sy pogings ondersteun om Mount Barbarossa te koop om dit as voëlreservaat te vestig. Miskien onvermydelik, gegewe die klein plaaslike bevolking en hul hegte vriendskap, is daar beweer dat Munthe die koningin se minnaar was, maar dit is nooit gestaaf nie.

Die jong Prinses Maria, wat op versoek van Koning [[Gustaf V van Swede]] twee keer by haar skoonmoeder, die koningin, en Munthe op Capri gewoon het, het sy invloed skadelik en sy kragte hipnoties gevind. Jare later het sy beweer dat hy wou hê dat sy op 23-jarige ouderdom sy pasiënt moes wees, dat Munthe fisiese toenadering by haar gesoek het, en dat die afgryse wat sy toe teenoor die Sweedse koninklike familie gevoel het weens hul onbeperkte ondersteuning van Munthe, die hoofrede was waarom sy van hulle gevlug het en aansoek gedoen het vir 'n egskeiding van Prins Wilhelm.&lt;ref&gt;Lennart Bernadotte in ''Käre prins, godnatt!'' {{ISBN|91-0-041935-4}} pp. 155-158&lt;/ref&gt;

Munthe is daarvan beskuldig dat hy minder geïnteresseerd was in die gesondheid van sy pasiënte as in sy eie gemak en bekendheid, en dat koningin Victoria se reis na, en verblyf in Capri, (sy het maande lank in dié klimaat gewoon) skadelik was vir haar gesondheid.&lt;ref&gt;Sir Gustaf von Platen in ''Bakom den gyllene fasaden'' Bonniers {{ISBN|91-0-058048-1}} p 114&lt;/ref&gt;

Ander aanduidings van sy passievolle aard spruit uit 'n romantiese verhouding wat hy glo sou hê met die Engelse sosiale vlinder, Ottoline Morrell, wat 'n aanvang geneem het met hul eerste ontmoeting in Julie of Augustus 1898. Ottoline was op daardie tydstip 'n ongetroude 25-jarige lid van die Londense sosiale toneel. Haar intellektuele en spirituele belangstellings het haar aangetrokke laat voel tot ouer mans soos H. H. Asquith, veral indien hulle 'n reputasie gehad het vir ikonoklasme. Sy en Munthe was aangetrokke tot mekaar, en het daarin geslaag om baie tyd saam deur te bring in Capri.&lt;ref&gt;Sandra Jobson Darroch, ''Ottoline: The life of Lady Ottoline Morrell'' (1975), hoofstuk 2&lt;/ref&gt;

== Huwelike ==
Axel Munthe is op 24 November 1880 met Ultima Hornberg, 'n Sweed, getroud. Hy het haar ontmoet terwyl sy kuns in Parys gestudeer het. Hulle is in die laat 1880's geskei, en in 1892 is sy met 'n Sweedse vervaardiger genaamd Gustaf Richter getroud. In 1893 skenk sy geboorte aan 'n seun, maar sterf twee jaar later in 1895.

In 1907 is Munthe met Hilda Pennington-Mellor (1876–1967) getroud. Hulle het twee seuns gehad, Peter en Malcolm. Daar bestaan 'n anekdote dat toe Munthe ''Die Dokter van San Michele'' met sy uitgewer John Murray in die tuin by Southside bespreek het, Murray hom vertel het dat sy voorouer en naamgenoot, John Murray (1778–1843), in dieselfde tuin saam met [[Lord Byron]] gesit het om die publikasie van Byron se werke te bespreek.

Gedurende 1910–1911 het Munthe 'n somerhuis met 14 kamers in Swede laat bou as 'n geskenk aan sy vrou. Dit is oorspronklik ''Stengården'' (''Die Steentuin'') genoem, maar staan sedert haar dood bekend as ''Hildasholm''. Dit is tussen bome aan die oewer van die Siljanmeer in Dalarna geleë, en die argitek was Torben Grut, wat ook die Stockholmse Olympiastadion ontwerp het wat gedurende die Olimpiese Somerspele van 1912 gebruik is. Hilda het die huis met 'n Engelse tuin teen die agtergrond van die dramatiese rotsagtige omgewing aangelê, en dit met 17de, 18de en 19de-eeuse kuns en meubels uit Italië, Engeland en Frankryk gemeubileer.

Die gesin het gewoonlik gedurende die somer in die huis gewoon, maar Munthe was meer dikwels by die Villa San Michele.

== Eerste Wêreldoorlog ==
Gedurende die [[Eerste Wêreldoorlog]] het Munthe 'n Britse burger geword en in die ambulanskorps gedien. Sy oorlogservaringe was die basis vir sy boek, ''Red Cross, Iron Cross''.

== Latere lewe ==
[[Lêer:Axel Munthe.jpg|duimnael|Munthe, vroeë 1930's]]
Van 1919 tot 1920 het Munthe, ietwat onwillig, die Villa San Michele verhuur aan die buitensporige sosiale vlinder en muse Luisa Casati. Hierdie tydperk is deur die Skotse skrywer Compton Mackenzie in sy dagboeke beskryf.&lt;ref&gt;''Infinite variety: the life and legend of the Marchesa Casati'' deur Scot D. Ryersson, Michael Orlando Yaccarino. Drukpers van die Universiteit van Minnesota, 2004 – Biography &amp; Autobiography – 233 bl.&lt;/ref&gt;

Munthe het 'n oogtoestand ontwikkel wat hom uiteindelik feitlik blind gemaak het en veroorsaak het dat hy nie die helder Italiaanse sonlig kon verdra nie. Op daardie stadium het hy vir 'n aantal jare na Swede teruggekeer en ''Die Dokter van San Michele'' geskryf (gepubliseer in 1929), wat goed ontvang is, in ten minste 45 tale vertaal is en na bewering een van die topverkoperboeke van die 20ste eeu is.

'n Operasie het sy sig herstel, en hy het nog 'n paar jaar in San Michele deurgebring voordat hy in 1942 na Swede teruggekeer het. Hy het die laaste jare van sy lewe as 'n amptelike gas van die Koning van Swede deurgebring.

Tydens die [[Tweede Wêreldoorlog]] het Munthe se seun, Malcolm Pennington Mellor Munthe, agter Duitse linies in besette Skandinawië gewerk. Hy het later deelgeneem aan die Geallieerde inval by Anzio. Hy is ernstig gewond tydens die oorlog.

Munthe is op 91-jarige ouderdom in die Stockholm-paleis oorlede. Sy liggaam is veras en die as is in die Noordsee gestrooi. 'n Gedenkplaat is staangemaak die Protestantse Begraafplaas in Rome.

== Mediese uitkyk ==
Munthe het probeer om voorskrifmedikasie vir sy sielkundige gevalle waar moontlik te vermy, en het dikwels hipnose, musiek en alternatiewe mediese benaderings aanbeveel. Hy was periferaal betrokke by [[Louis Pasteur]] se soeke na 'n entstof vir [[hondsdolheid]]. Hy het [[genadedood]] bepleit vir hopelose mediese situasies soos [[hondsdolheid]], waar die pasiënt veroordeel word tot die vooruitsig van intense pyn en geestelike angs.

== Publikasies ==
''Die Dokter van San Michele'' oorskadu Munthe se ander publikasies en sluit materiaal uit sommige vroeëre werke in. Sy vroeëre werk kan baie moeilik wees om te vind en behaal dikwels hoë pryse.

Afgesien van sy doktorale tesis, het sy eerste publikasies bestaan uit verslae van sy reise wat in die koerant ''Stockholms Dagblad'' verskyn het en wat sy ervarings van noodlenigingswerk tydens die cholera-epidemie in Napels beskryf. Hierdie artikels is in 1887 gepubliseer en in Engels vertaal deur Maude Valerie White.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Munthe |first=Axel |year=1887 |title=Letters From A Mourning City (Naples, Autumn, 1884) |location=Londen |publisher=John Murray |url=https://www.gutenberg.ca/ebooks/muntheawhitemv-mourningcity/muntheawhitemv-mourningcity-00-h-dir/muntheawhitemv-mourningcity-00-h.html }}&lt;/ref&gt; Die tweede uitgawe van 1899 is deur Munthe self vertaal.&lt;ref&gt;Amazon Standard Identification Number (ASIN) B00087WVNO.&lt;/ref&gt;

''Vagaries'' is die eerste keer in 1898 in Londen gepubliseer. Dit is hernoem na ''Memories and Vagaries'' in 'n tweede uitgawe wat in 1908 gedruk is. In 1930 was daar 'n derde uitgawe, met 'n bygevoegde voorwoord en 'n verskillende seleksie van verhale wat in 'n veranderde volgorde voorkom.

Munthe se herinneringe aan sy tyd in die ambulanskorps, ''Red Cross, Iron Cross'', is anoniem gepubliseer – &quot;deur 'n dokter in Frankryk&quot; – in Londen in 1916, met alle opbrengste wat aan die Franse Rooi Kruis geskenk is. 'n Tweede uitgawe, met Munthe wat erken word as die skrywer daarvan, is omstreeks 1930 gepubliseer.

=== Publikasies in ander tale ===
*Små Skizzer, Stockholm, 1888
*Bref och Skizzer, Stockholm, 1909
*''Letters From A Mourning City'' is in 1885 in Sweeds gepubliseer en in Italiaans in 1910.
* Dit wil voorkom asof ''Memories and Vagaries'' onder baie verskillende titels in ander tale verskyn het; een kan byvoorbeeld rofweg vertaal word as '''n Ou Boek oor die Mensdom en Diere''.

== Nalatenskap ==
[[Lêer:Overlooking Capri harbour from the rotunda in Villa San Michele Anacapri 2013.jpg|duimnael|Die hawe van [[Capri]], uitsig vanaf die Villa San Michele]]
Munthe is in 1949 op 91-jarige ouderdom in Stockholm oorlede. Verskeie van sy eiendomme is nou museums en kulturele sentrums. Hy het die Villa San Michele aan die Sweedse nasie nagelaat, en dit word deur 'n Sweedse stigting onderhou. Die kompleks funksioneer as 'n kulturele sentrum, waar konserte gehou word en dien as gasheer vir besoekende Sweedse skolastici en die plaaslike Sweedse konsulaat. Die stigting onderhou ook die Mount Barbarossa-voëlreservaat, wat meer as 55 000 vierkante meter beslaan.

In 1980 is 'n stigting (Stiftelsen Hildasholm) gestig om na ''Hildasholm'', die Munthes se Sweedse huis, om te sien. Malcolm Munthe het die huis en die kuns en antiekware wat dit bevat, aan die stigting geskenk, wat dit as 'n museum bedryf. Dit is in 1988 as 'n historiese gebou aangewys en het tussen 1995 en 1999 uitgebreide restourasie ondergaan. Benewens toere, bied die museum kunsklasse en konserte aan.

Malcolm Munthe het 'n groot deel van sy lewe na die Tweede Wêreldoorlog spandeer aan die opknapping van die familie se twee herehuise in Engeland. Sy kinders het die Pennington-Mellor-Munthe Charity Trust gestig wat beide Southside en Hellens Manor onderhou en as museums bedryf en ook kulturele geleenthede soos konserte, lesings en literêre geleenthede aanbied. Lede van die familie woon steeds soms daar.

Daar was ten minste twee internasionale simposiums oor Munthe, die tweede is op 13 September 2003 by ''Hildasholm'' in Leksand, Swede, gehou. Sprekers het dr. Ian McDonald, Levente Erdeos (argitek en voormalige kurator van San Michele), die Sweedse skrywer Bengt Jangfeldt, dr. Peter Cottino (van Capri), Mårten Lindståhl, dr. Katriona Munthe-Lindgren en professor Alden Smith van die Departement Klassieke Studies aan Baylor-universiteit ingesluit.

Munthe was die onderwerp van 'n 1962-biografiese rolprent, ''Axel Munthe, der Arzt von San Michele'', wat gebaseer is op sy memoires.

== Pryse en toekennings ==
* [[Lêer:UK_Royal_Victorian_Order_honorary_member_ribbon.svg|50x50px]] {{flagicon|UK}} Erekommandeur van die [[Royal Victorian Order]]

== Verwysings ==
{{Verwysings|colwidth=30em}}

== Verdere leesstof ==
=== In Engels ===
*''The Story of Axel Munthe'' deur G. Munthe en G. Uezkull (1953)
*''The Story of Axel Munthe, Capri and San Michele'' deur A. Andrén (met andere, 1959)

=== In ander tale ===
*''Boken om Axel Munthes San Michele'', Levente A S Erdeos, 1999. {{ISBN|91-7203-342-8}}
*''En osalig ande: Berättelsen om Axel Munthe'', Bengt Jangfeldt, 2003. In Sweeds. Engelse vertaling deur Harry Watson (''Axel Munthe: The Road to San Michele''), 2008. {{ISBN|978-1-84511-720-7}}.

== Rolprente ==
*''Axel Munthe, der Arzt von San Michele'', geregisseur deur Rudolf Jugert, met O. W. Fischer (as Axel Munthe), 1962.

== Eksterne skakels ==
{{Wikiquote}}
{{Commons category}}
*[http://www.hildasholm.org/ Hildasholm, Munthe se tuiste in Swede]
*[http://www.villasanmichele.eu/ Villa San Michele, Munthe se tuiste op Capri]
*[https://web.archive.org/web/20060510085334/http://www.capritourism.com/en/Monum/smichele.htm ''Capri Review Magazine'' artikel oor koningin Victoria en Munthe]
*[https://web.archive.org/web/20190225030638/http://www.southsidehouse.com/ Southside House]
*[https://archive.today/20130708054903/http://catnyp.nypl.org/record=b1007022 New York Openbare biblioteek se katalogusblad vir ''Letters From A Mourning City'']
*[http://copac.ac.uk/ Uitgawes van &quot;From a Mourning City&quot;]
*{{Gutenberg author | id=39701| name=Axel Munthe}}
*{{Internet Archive author |sname=Axel Munthe}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Munthe, Axel}}
[[Kategorie:Geboortes in 1857]]
[[Kategorie:Sterftes in 1949]]
[[Kategorie:Geneeskundiges]]
[[Kategorie:Sweedse skrywers]]
[[Kategorie:Psigiaters]]
[[Kategorie:Britse skrywers]]
[[Kategorie:Italiaanse skrywers]]
[[Kategorie:Alumni van die Universiteit Uppsala]]</text>
      <sha1>9r9ih9a13iltxk7mbmwc2ss1473k1og</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816458</id>
      <parentid>2816457</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T18:50:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <comment>/* Latere lewe */</comment>
      <origin>2816458</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19757" sha1="8lnnfwvzo5u6mgmvnvxve0heeyl3r9p" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Persoon
| naam                        = Axel Munthe
| beeld                       = Axel Munthe00.jpg
| beeldonderskrif             = Axel Munthe, deur Feodora Gleichen
| geboortedatum               = 31 Oktober 1857
| geboorteplek                = Oskarshamn, [[Swede]]
| sterfdatum                  = 11 Februarie 1949
| sterfplek                   = [[Stockholm]], Swede
| beroep                      = [[Dokter|Geneesheer]], [[psigiater]], [[skrywer]]
| ander                       =
| bekend                      = ''Die Dokter van San Michele'' (oorspronklik in 1929 gepubliseer as ''The Story of San Michele'' deur die uitgewershuis John Murray)
| ouers                       = Martin Arnold Fredrick Munthe en Louisa Aurora Munte (née Ugarsky) 
| huweliksmaat                = Ultima Hornberg (geskei, sonder kinders)&lt;br /&gt;Hilda Pennington-Mellor (1876–1967)
| kinders                     = Peter en Malcolm Pennington-Mellor Munthe (saam met Hilda Pennington-Mellor)
| nasionaliteit               = Sweeds
| handtekening                =
| webwerf                     =
}}
'''Axel Martin Fredrik Munthe''' ([[31 Oktober]] [[1857]] – [[11 Februarie]] [[1949]]) was 'n Sweedsgebore geneesheer en psigiater, allerweë bekend as die [[skrywer]] van ''The Story of San Michele''&lt;ref&gt;Die werk is uit die Engels in [[Afrikaans]] vertaal deur Cas Vorster as ''Die Dokter van San Michele'', uitgegee deur Afrikaanse Pers-Boekhandel (APB).&lt;/ref&gt;, 'n outobiografiese relaas van sy lewe en werk. Munthe was verskeie tale magtig ([[Sweeds]], [[Engels]], [[Frans]], [[Italiaans]]) en kon hom ook heel verstaanbaar uitdruk in [[Duits]]. Hy het in Swede grootgeword en mediese skool hier bygewoon. Hierna het hy sy studies voortgesit in Parys en sy eerste praktyk in Frankryk op die been gebring. Hy was getroud met 'n welgestelde Engelse vrou en het die grootste deel van sy volwasse lewe in [[Italië]] deurgebring.  

Weens sy filantropiese gesindheid het hy dikwels die armes gratis behandel en sy lewe by verskeie geleenthede gewaag om mediese hulp te bied in tye van oorlog, ramp of pes. As 'n voorstander van dieregte het hy grond gekoop om 'n voëlreservaat naby sy huis in Italië te skep, gepleit vir 'n verbod op pynlike lokvalle, en self troeteldiere so uiteenlopend soos 'n [[uil]] en 'n [[bobbejaan]] aangehou, sowel as baie soorte honde. Sy skryfwerk is spitsvondig, amusant en lighartig; hoofsaaklik [[memoires]] wat uit sy werklike ervarings put, maar dit is dikwels gekleur met hartseer of droefgeestigheid, en maak dikwels gebruik van dramatiese vryheid. Hy het hoofsaaklik oor mense en hul eienaardighede geskryf, en die swakhede van beide die rykes en die armes uitgebeeld, maar ook diere.

== Vroeë lewe ==
[[Lêer:Anacapri view.jpg|duimnael|Anacapri, 2004]]
Axel Munthe is gebore in Oskarshamn, Swede, sy familie se tuiste.&lt;ref name=&quot;MuntheMunthe1953&quot;&gt;{{cite book|author1=Gustaf Lorentz Munthe|author2=Lorentz Munthe|author3=Gudrun von Uexküll|title=Buch von Axel Munthe. English|url=https://books.google.com/books?id=LTU3AAAAIAAJ|year=1953|publisher=John Murray|page=9}}&lt;/ref&gt; Sy famile was oorspronklik van [[Vlaminge|Vlaamse afkoms]], en het hul in die 16de eeu in Swede gevestig.

Munthe het in 1874 aan die [[Universiteit van Uppsala]] begin studeer. Terwyl hy in 1875 in Italië gereis het, het hy in 'n klein boot van Sorrento na die eiland [[Capri]] gevaar. Terwyl hy die Fenisiese-trappe na die die dorpie (''comune'') Anacapri geklim het, het hy afgekom op die huis van 'n kleinboer en die aangrensende ruïne van 'n kapel, opgedra aan [[Migael (aartsengel)|San Michele]]. Hy is onmiddellik betower deur die idee om die ruïne te herbou en dit sy tuiste te maak.

Munthe het medies gestudeer in [[Uppsala]], [[Montpellier]] en Parys (waar hy 'n student van Jean-Martin Charcot was) en in 1880 op 23-jarige ouderdom as [[dokter|geneesheer]] gegradueer. Alhoewel sy tesis oor ginekologie en verloskunde gehandel het, is Munthe diep beïndruk deur professor Jean-Martin Charcot se baanbrekerswerk in [[neurologie]], nadat hy sy lesings by die Salpêtrière-hospitaal bygewoon het. Hy het later 'n uitval met Charcot gehad en die hospitaal verlaat en sy voormalige onderwyser se werk oor hipnotisme as bedrieglik en onwetenskaplik veroordeel.&lt;ref&gt;Die verhaal van Axel Munthe deur sy neef Dr.Gustaf Munthe en die Barones Gudrun Uexkűll. Gepubliseer deur John Murray, eerste uitgawe 1953&lt;/ref&gt;

'''Ouers en broers en susters'''

Hy was die jongste van drie kinders, gebore aan die sieklike, outokratiese, vioolspelende, puriteinse, chemikus-vader, Martin Arnold Fredrick Munthe, (#-1877) en sy tweede vrou Louisa Aurora Ugarsky (# - 1878).
Die oudste was Anna (geb. 1854), wat twee keer getroud is. Op 21 is sy met die skilder Reinhold Norstedt getroud, waartydens haar blomskilderye in die Nasionale Galerye en ander galerye tentoongestel is. Na Norstedt se dood in 1911 is sy met Frans Siberg, 'n veearts, getroud.

Die tweede kind was Arnold, die toekomstige kunstenaar, skrywer, dramaturg en afgetrede Sweedse vlootkaptein (# - 1927) wat in die Franse Keiserlike Vloot gedien het. Hy het verskeie bekende toneelstukke vervaardig en geskryf, waaronder Magnus Stenbok en Magdalena Rudenskiold &lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.geni.com/people/Magdalena-Rudensch%C3%B6ld/6000000007673978404|title=Magdalena Charlotta Rudenschöld|website=geni_family_tree|accessdate=19 September 2018}}&lt;/ref&gt; en die Mars oor die Belt. Arnold het ook verkeie vlootboeke geskryf, insluitende Karel XII en die Russiese Vloot en die Sweedse Vloothelde-reeks.

== Parys en Italië ==
Nadat Munthe gegradueer het het hy 'n mediese praktyk op die been gebring in Parys, waar hy hoofsaaklik lede van die [[Skandinawië|Skandinawiese]] kunskolonie aldaar gedien het. Hy het bv. 'n Paryse woonstel verhuur aan die [[Finne|Finse]] [[skilder]] Albert Edelfelt en sy vrou.&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Vainio-Kurtakko |first=Maria |url=https://www.sls.fi/publications/ett-gott-parti/ |title=Ett gott parti : Scener ur Ellan de la Chapelles och Albert Edelfelts liv |publisher=Svenska litteratursällskapet i Finland |year=2022 |isbn=978-951-583-557-4 |language=sv}}&lt;/ref&gt; In 1884 reis hy na [[Napels]] om mediese bystand te bied tydens 'n [[cholera]] epidemie.

In 1887 het hy na [[Capri]] verhuis en die Villa San Michele gekoop en met restourasiewerk begin. Hy het baie van die werk self verrig, maar ook gebruik gemaak van die dienste van die plaaslike inwoners, insluitende drie broers en hul vader.  

In 1890, toe sy fondse uitgeput is, het hy 'n praktyk begin in Rome wat buitelandse hoogwaardigheidsbekleërs sowel as die plaaslike bevolking bedien het. Vanaf hierdie tydstip het hy tyd spandeer tuusen Rome en [[Capri]].

== Koningin Victoria van Swede ==
[[Lêer:Axel-Munthe-with-pets.jpg|duimnael|regs|Axel Munthe saam met sy troeteldiere, gefotografeer deur Koningin Victoria van Swede]]
In 1892 is Munthe aangestel as geneesheer van die Sweedse koninklike familie. In die besonder het hy as persoonlike geneesheer van die kroonprinses, Victoria van Baden, gedien, en dit voortgesit toe sy koningin-gemalin geword het, tot haar dood in 1930, hoewel dit nie beteken het dat hy voortdurend in diens was nie.

Victoria het aan ernstige [[brongitis]] en moontlik ook [[tuberkulose]] gely. Munthe het aanbeveel dat sy haar winters op Capri deurbring. Hoewel sy aanvanklik huiwerig was, het sy in die herfs van 1910 na Capri gereis. Van hierdie tydstip af het sy, behalwe tydens die Eerste Wêreldoorlog en vir 'n paar jaar teen die einde van haar lewe, elke jaar 'n paar maande daar deurgebring.

Terwyl sy daar gewoon het, het die koningin dikwels die Villa San Michele besoek om by Munthe aan te sluit vir oggendwandelinge rondom die eiland. Munthe en die koningin het ook aandkonserte by San Michele gereël, waartydens sy klavier gespeel het. Die koningin het Munthe se liefde vir diere gedeel, sy het self 'n troetelhond besit en sy pogings ondersteun om Mount Barbarossa te koop om dit as voëlreservaat te vestig. Miskien onvermydelik, gegewe die klein plaaslike bevolking en hul hegte vriendskap, is daar beweer dat Munthe die koningin se minnaar was, maar dit is nooit gestaaf nie.

Die jong Prinses Maria, wat op versoek van Koning [[Gustaf V van Swede]] twee keer by haar skoonmoeder, die koningin, en Munthe op Capri gewoon het, het sy invloed skadelik en sy kragte hipnoties gevind. Jare later het sy beweer dat hy wou hê dat sy op 23-jarige ouderdom sy pasiënt moes wees, dat Munthe fisiese toenadering by haar gesoek het, en dat die afgryse wat sy toe teenoor die Sweedse koninklike familie gevoel het weens hul onbeperkte ondersteuning van Munthe, die hoofrede was waarom sy van hulle gevlug het en aansoek gedoen het vir 'n egskeiding van Prins Wilhelm.&lt;ref&gt;Lennart Bernadotte in ''Käre prins, godnatt!'' {{ISBN|91-0-041935-4}} pp. 155-158&lt;/ref&gt;

Munthe is daarvan beskuldig dat hy minder geïnteresseerd was in die gesondheid van sy pasiënte as in sy eie gemak en bekendheid, en dat koningin Victoria se reis na, en verblyf in Capri, (sy het maande lank in dié klimaat gewoon) skadelik was vir haar gesondheid.&lt;ref&gt;Sir Gustaf von Platen in ''Bakom den gyllene fasaden'' Bonniers {{ISBN|91-0-058048-1}} p 114&lt;/ref&gt;

Ander aanduidings van sy passievolle aard spruit uit 'n romantiese verhouding wat hy glo sou hê met die Engelse sosiale vlinder, Ottoline Morrell, wat 'n aanvang geneem het met hul eerste ontmoeting in Julie of Augustus 1898. Ottoline was op daardie tydstip 'n ongetroude 25-jarige lid van die Londense sosiale toneel. Haar intellektuele en spirituele belangstellings het haar aangetrokke laat voel tot ouer mans soos H. H. Asquith, veral indien hulle 'n reputasie gehad het vir ikonoklasme. Sy en Munthe was aangetrokke tot mekaar, en het daarin geslaag om baie tyd saam deur te bring in Capri.&lt;ref&gt;Sandra Jobson Darroch, ''Ottoline: The life of Lady Ottoline Morrell'' (1975), hoofstuk 2&lt;/ref&gt;

== Huwelike ==
Axel Munthe is op 24 November 1880 met Ultima Hornberg, 'n Sweed, getroud. Hy het haar ontmoet terwyl sy kuns in Parys gestudeer het. Hulle is in die laat 1880's geskei, en in 1892 is sy met 'n Sweedse vervaardiger genaamd Gustaf Richter getroud. In 1893 skenk sy geboorte aan 'n seun, maar sterf twee jaar later in 1895.

In 1907 is Munthe met Hilda Pennington-Mellor (1876–1967) getroud. Hulle het twee seuns gehad, Peter en Malcolm. Daar bestaan 'n anekdote dat toe Munthe ''Die Dokter van San Michele'' met sy uitgewer John Murray in die tuin by Southside bespreek het, Murray hom vertel het dat sy voorouer en naamgenoot, John Murray (1778–1843), in dieselfde tuin saam met [[Lord Byron]] gesit het om die publikasie van Byron se werke te bespreek.

Gedurende 1910–1911 het Munthe 'n somerhuis met 14 kamers in Swede laat bou as 'n geskenk aan sy vrou. Dit is oorspronklik ''Stengården'' (''Die Steentuin'') genoem, maar staan sedert haar dood bekend as ''Hildasholm''. Dit is tussen bome aan die oewer van die Siljanmeer in Dalarna geleë, en die argitek was Torben Grut, wat ook die Stockholmse Olympiastadion ontwerp het wat gedurende die Olimpiese Somerspele van 1912 gebruik is. Hilda het die huis met 'n Engelse tuin teen die agtergrond van die dramatiese rotsagtige omgewing aangelê, en dit met 17de, 18de en 19de-eeuse kuns en meubels uit Italië, Engeland en Frankryk gemeubileer.

Die gesin het gewoonlik gedurende die somer in die huis gewoon, maar Munthe was meer dikwels by die Villa San Michele.

== Eerste Wêreldoorlog ==
Gedurende die [[Eerste Wêreldoorlog]] het Munthe 'n Britse burger geword en in die ambulanskorps gedien. Sy oorlogservaringe was die basis vir sy boek, ''Red Cross, Iron Cross''.

== Latere lewe ==
[[Lêer:Axel Munthe.jpg|duimnael|Munthe, vroeë 1930's]]
Van 1919 tot 1920 het Munthe, ietwat onwillig, die Villa San Michele verhuur aan die buitensporige sosiale vlinder en muse Luisa Casati. Hierdie tydperk is deur die Skotse skrywer Compton Mackenzie in sy dagboeke beskryf.&lt;ref&gt;''Infinite variety: the life and legend of the Marchesa Casati'' deur Scot D. Ryersson, Michael Orlando Yaccarino. Drukpers van die Universiteit van Minnesota, 2004 – Biography &amp; Autobiography – 233 bl.&lt;/ref&gt;

Munthe het 'n oogtoestand ontwikkel wat hom uiteindelik feitlik blind gemaak het en veroorsaak het dat hy nie die helder Italiaanse sonlig kon verdra nie. Op daardie stadium het hy vir 'n aantal jare na Swede teruggekeer en ''Die Dokter van San Michele'' geskryf (gepubliseer in 1929), wat goed ontvang is, in ten minste 45 tale vertaal is en na bewering een van die topverkoperboeke van die 20ste eeu is.

'n Operasie het sy sig herstel, en hy het nog 'n paar jaar in San Michele deurgebring voordat hy in 1942 na Swede teruggekeer het. Hy het die laaste jare van sy lewe as 'n amptelike gas van die Koning van Swede deurgebring.

Tydens die [[Tweede Wêreldoorlog]] het Munthe se seun, Malcolm Pennington Mellor Munthe, agter Duitse linies in besette Skandinawië gewerk. Hy het later deelgeneem aan die Geallieerde inval by Anzio. Hy is ernstig gewond tydens die oorlog.

Munthe is op 91-jarige ouderdom in die Stockholm-paleis oorlede. Sy liggaam is veras en die as is in die Noordsee gestrooi. 'n Gedenkplaat ter ere van Munthe is aangebring in die Protestantse Begraafplaas in Rome.

== Mediese uitkyk ==
Munthe het probeer om voorskrifmedikasie vir sy sielkundige gevalle waar moontlik te vermy, en het dikwels hipnose, musiek en alternatiewe mediese benaderings aanbeveel. Hy was periferaal betrokke by [[Louis Pasteur]] se soeke na 'n entstof vir [[hondsdolheid]]. Hy het [[genadedood]] bepleit vir hopelose mediese situasies soos [[hondsdolheid]], waar die pasiënt veroordeel word tot die vooruitsig van intense pyn en geestelike angs.

== Publikasies ==
''Die Dokter van San Michele'' oorskadu Munthe se ander publikasies en sluit materiaal uit sommige vroeëre werke in. Sy vroeëre werk kan baie moeilik wees om te vind en behaal dikwels hoë pryse.

Afgesien van sy doktorale tesis, het sy eerste publikasies bestaan uit verslae van sy reise wat in die koerant ''Stockholms Dagblad'' verskyn het en wat sy ervarings van noodlenigingswerk tydens die cholera-epidemie in Napels beskryf. Hierdie artikels is in 1887 gepubliseer en in Engels vertaal deur Maude Valerie White.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Munthe |first=Axel |year=1887 |title=Letters From A Mourning City (Naples, Autumn, 1884) |location=Londen |publisher=John Murray |url=https://www.gutenberg.ca/ebooks/muntheawhitemv-mourningcity/muntheawhitemv-mourningcity-00-h-dir/muntheawhitemv-mourningcity-00-h.html }}&lt;/ref&gt; Die tweede uitgawe van 1899 is deur Munthe self vertaal.&lt;ref&gt;Amazon Standard Identification Number (ASIN) B00087WVNO.&lt;/ref&gt;

''Vagaries'' is die eerste keer in 1898 in Londen gepubliseer. Dit is hernoem na ''Memories and Vagaries'' in 'n tweede uitgawe wat in 1908 gedruk is. In 1930 was daar 'n derde uitgawe, met 'n bygevoegde voorwoord en 'n verskillende seleksie van verhale wat in 'n veranderde volgorde voorkom.

Munthe se herinneringe aan sy tyd in die ambulanskorps, ''Red Cross, Iron Cross'', is anoniem gepubliseer – &quot;deur 'n dokter in Frankryk&quot; – in Londen in 1916, met alle opbrengste wat aan die Franse Rooi Kruis geskenk is. 'n Tweede uitgawe, met Munthe wat erken word as die skrywer daarvan, is omstreeks 1930 gepubliseer.

=== Publikasies in ander tale ===
*Små Skizzer, Stockholm, 1888
*Bref och Skizzer, Stockholm, 1909
*''Letters From A Mourning City'' is in 1885 in Sweeds gepubliseer en in Italiaans in 1910.
* Dit wil voorkom asof ''Memories and Vagaries'' onder baie verskillende titels in ander tale verskyn het; een kan byvoorbeeld rofweg vertaal word as '''n Ou Boek oor die Mensdom en Diere''.

== Nalatenskap ==
[[Lêer:Overlooking Capri harbour from the rotunda in Villa San Michele Anacapri 2013.jpg|duimnael|Die hawe van [[Capri]], uitsig vanaf die Villa San Michele]]
Munthe is in 1949 op 91-jarige ouderdom in Stockholm oorlede. Verskeie van sy eiendomme is nou museums en kulturele sentrums. Hy het die Villa San Michele aan die Sweedse nasie nagelaat, en dit word deur 'n Sweedse stigting onderhou. Die kompleks funksioneer as 'n kulturele sentrum, waar konserte gehou word en dien as gasheer vir besoekende Sweedse skolastici en die plaaslike Sweedse konsulaat. Die stigting onderhou ook die Mount Barbarossa-voëlreservaat, wat meer as 55 000 vierkante meter beslaan.

In 1980 is 'n stigting (Stiftelsen Hildasholm) gestig om na ''Hildasholm'', die Munthes se Sweedse huis, om te sien. Malcolm Munthe het die huis en die kuns en antiekware wat dit bevat, aan die stigting geskenk, wat dit as 'n museum bedryf. Dit is in 1988 as 'n historiese gebou aangewys en het tussen 1995 en 1999 uitgebreide restourasie ondergaan. Benewens toere, bied die museum kunsklasse en konserte aan.

Malcolm Munthe het 'n groot deel van sy lewe na die Tweede Wêreldoorlog spandeer aan die opknapping van die familie se twee herehuise in Engeland. Sy kinders het die Pennington-Mellor-Munthe Charity Trust gestig wat beide Southside en Hellens Manor onderhou en as museums bedryf en ook kulturele geleenthede soos konserte, lesings en literêre geleenthede aanbied. Lede van die familie woon steeds soms daar.

Daar was ten minste twee internasionale simposiums oor Munthe, die tweede is op 13 September 2003 by ''Hildasholm'' in Leksand, Swede, gehou. Sprekers het dr. Ian McDonald, Levente Erdeos (argitek en voormalige kurator van San Michele), die Sweedse skrywer Bengt Jangfeldt, dr. Peter Cottino (van Capri), Mårten Lindståhl, dr. Katriona Munthe-Lindgren en professor Alden Smith van die Departement Klassieke Studies aan Baylor-universiteit ingesluit.

Munthe was die onderwerp van 'n 1962-biografiese rolprent, ''Axel Munthe, der Arzt von San Michele'', wat gebaseer is op sy memoires.

== Pryse en toekennings ==
* [[Lêer:UK_Royal_Victorian_Order_honorary_member_ribbon.svg|50x50px]] {{flagicon|UK}} Erekommandeur van die [[Royal Victorian Order]]

== Verwysings ==
{{Verwysings|colwidth=30em}}

== Verdere leesstof ==
=== In Engels ===
*''The Story of Axel Munthe'' deur G. Munthe en G. Uezkull (1953)
*''The Story of Axel Munthe, Capri and San Michele'' deur A. Andrén (met andere, 1959)

=== In ander tale ===
*''Boken om Axel Munthes San Michele'', Levente A S Erdeos, 1999. {{ISBN|91-7203-342-8}}
*''En osalig ande: Berättelsen om Axel Munthe'', Bengt Jangfeldt, 2003. In Sweeds. Engelse vertaling deur Harry Watson (''Axel Munthe: The Road to San Michele''), 2008. {{ISBN|978-1-84511-720-7}}.

== Rolprente ==
*''Axel Munthe, der Arzt von San Michele'', geregisseur deur Rudolf Jugert, met O. W. Fischer (as Axel Munthe), 1962.

== Eksterne skakels ==
{{Wikiquote}}
{{Commons category}}
*[http://www.hildasholm.org/ Hildasholm, Munthe se tuiste in Swede]
*[http://www.villasanmichele.eu/ Villa San Michele, Munthe se tuiste op Capri]
*[https://web.archive.org/web/20060510085334/http://www.capritourism.com/en/Monum/smichele.htm ''Capri Review Magazine'' artikel oor koningin Victoria en Munthe]
*[https://web.archive.org/web/20190225030638/http://www.southsidehouse.com/ Southside House]
*[https://archive.today/20130708054903/http://catnyp.nypl.org/record=b1007022 New York Openbare biblioteek se katalogusblad vir ''Letters From A Mourning City'']
*[http://copac.ac.uk/ Uitgawes van &quot;From a Mourning City&quot;]
*{{Gutenberg author | id=39701| name=Axel Munthe}}
*{{Internet Archive author |sname=Axel Munthe}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Munthe, Axel}}
[[Kategorie:Geboortes in 1857]]
[[Kategorie:Sterftes in 1949]]
[[Kategorie:Geneeskundiges]]
[[Kategorie:Sweedse skrywers]]
[[Kategorie:Psigiaters]]
[[Kategorie:Britse skrywers]]
[[Kategorie:Italiaanse skrywers]]
[[Kategorie:Alumni van die Universiteit Uppsala]]</text>
      <sha1>8lnnfwvzo5u6mgmvnvxve0heeyl3r9p</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816459</id>
      <parentid>2816458</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T18:53:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <comment>/* Publikasies */</comment>
      <origin>2816459</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19745" sha1="feq77ok2en351z3yxp9vgwssphvkx7z" xml:space="preserve">{{Inligtingskas Persoon
| naam                        = Axel Munthe
| beeld                       = Axel Munthe00.jpg
| beeldonderskrif             = Axel Munthe, deur Feodora Gleichen
| geboortedatum               = 31 Oktober 1857
| geboorteplek                = Oskarshamn, [[Swede]]
| sterfdatum                  = 11 Februarie 1949
| sterfplek                   = [[Stockholm]], Swede
| beroep                      = [[Dokter|Geneesheer]], [[psigiater]], [[skrywer]]
| ander                       =
| bekend                      = ''Die Dokter van San Michele'' (oorspronklik in 1929 gepubliseer as ''The Story of San Michele'' deur die uitgewershuis John Murray)
| ouers                       = Martin Arnold Fredrick Munthe en Louisa Aurora Munte (née Ugarsky) 
| huweliksmaat                = Ultima Hornberg (geskei, sonder kinders)&lt;br /&gt;Hilda Pennington-Mellor (1876–1967)
| kinders                     = Peter en Malcolm Pennington-Mellor Munthe (saam met Hilda Pennington-Mellor)
| nasionaliteit               = Sweeds
| handtekening                =
| webwerf                     =
}}
'''Axel Martin Fredrik Munthe''' ([[31 Oktober]] [[1857]] – [[11 Februarie]] [[1949]]) was 'n Sweedsgebore geneesheer en psigiater, allerweë bekend as die [[skrywer]] van ''The Story of San Michele''&lt;ref&gt;Die werk is uit die Engels in [[Afrikaans]] vertaal deur Cas Vorster as ''Die Dokter van San Michele'', uitgegee deur Afrikaanse Pers-Boekhandel (APB).&lt;/ref&gt;, 'n outobiografiese relaas van sy lewe en werk. Munthe was verskeie tale magtig ([[Sweeds]], [[Engels]], [[Frans]], [[Italiaans]]) en kon hom ook heel verstaanbaar uitdruk in [[Duits]]. Hy het in Swede grootgeword en mediese skool hier bygewoon. Hierna het hy sy studies voortgesit in Parys en sy eerste praktyk in Frankryk op die been gebring. Hy was getroud met 'n welgestelde Engelse vrou en het die grootste deel van sy volwasse lewe in [[Italië]] deurgebring.  

Weens sy filantropiese gesindheid het hy dikwels die armes gratis behandel en sy lewe by verskeie geleenthede gewaag om mediese hulp te bied in tye van oorlog, ramp of pes. As 'n voorstander van dieregte het hy grond gekoop om 'n voëlreservaat naby sy huis in Italië te skep, gepleit vir 'n verbod op pynlike lokvalle, en self troeteldiere so uiteenlopend soos 'n [[uil]] en 'n [[bobbejaan]] aangehou, sowel as baie soorte honde. Sy skryfwerk is spitsvondig, amusant en lighartig; hoofsaaklik [[memoires]] wat uit sy werklike ervarings put, maar dit is dikwels gekleur met hartseer of droefgeestigheid, en maak dikwels gebruik van dramatiese vryheid. Hy het hoofsaaklik oor mense en hul eienaardighede geskryf, en die swakhede van beide die rykes en die armes uitgebeeld, maar ook diere.

== Vroeë lewe ==
[[Lêer:Anacapri view.jpg|duimnael|Anacapri, 2004]]
Axel Munthe is gebore in Oskarshamn, Swede, sy familie se tuiste.&lt;ref name=&quot;MuntheMunthe1953&quot;&gt;{{cite book|author1=Gustaf Lorentz Munthe|author2=Lorentz Munthe|author3=Gudrun von Uexküll|title=Buch von Axel Munthe. English|url=https://books.google.com/books?id=LTU3AAAAIAAJ|year=1953|publisher=John Murray|page=9}}&lt;/ref&gt; Sy famile was oorspronklik van [[Vlaminge|Vlaamse afkoms]], en het hul in die 16de eeu in Swede gevestig.

Munthe het in 1874 aan die [[Universiteit van Uppsala]] begin studeer. Terwyl hy in 1875 in Italië gereis het, het hy in 'n klein boot van Sorrento na die eiland [[Capri]] gevaar. Terwyl hy die Fenisiese-trappe na die die dorpie (''comune'') Anacapri geklim het, het hy afgekom op die huis van 'n kleinboer en die aangrensende ruïne van 'n kapel, opgedra aan [[Migael (aartsengel)|San Michele]]. Hy is onmiddellik betower deur die idee om die ruïne te herbou en dit sy tuiste te maak.

Munthe het medies gestudeer in [[Uppsala]], [[Montpellier]] en Parys (waar hy 'n student van Jean-Martin Charcot was) en in 1880 op 23-jarige ouderdom as [[dokter|geneesheer]] gegradueer. Alhoewel sy tesis oor ginekologie en verloskunde gehandel het, is Munthe diep beïndruk deur professor Jean-Martin Charcot se baanbrekerswerk in [[neurologie]], nadat hy sy lesings by die Salpêtrière-hospitaal bygewoon het. Hy het later 'n uitval met Charcot gehad en die hospitaal verlaat en sy voormalige onderwyser se werk oor hipnotisme as bedrieglik en onwetenskaplik veroordeel.&lt;ref&gt;Die verhaal van Axel Munthe deur sy neef Dr.Gustaf Munthe en die Barones Gudrun Uexkűll. Gepubliseer deur John Murray, eerste uitgawe 1953&lt;/ref&gt;

'''Ouers en broers en susters'''

Hy was die jongste van drie kinders, gebore aan die sieklike, outokratiese, vioolspelende, puriteinse, chemikus-vader, Martin Arnold Fredrick Munthe, (#-1877) en sy tweede vrou Louisa Aurora Ugarsky (# - 1878).
Die oudste was Anna (geb. 1854), wat twee keer getroud is. Op 21 is sy met die skilder Reinhold Norstedt getroud, waartydens haar blomskilderye in die Nasionale Galerye en ander galerye tentoongestel is. Na Norstedt se dood in 1911 is sy met Frans Siberg, 'n veearts, getroud.

Die tweede kind was Arnold, die toekomstige kunstenaar, skrywer, dramaturg en afgetrede Sweedse vlootkaptein (# - 1927) wat in die Franse Keiserlike Vloot gedien het. Hy het verskeie bekende toneelstukke vervaardig en geskryf, waaronder Magnus Stenbok en Magdalena Rudenskiold &lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.geni.com/people/Magdalena-Rudensch%C3%B6ld/6000000007673978404|title=Magdalena Charlotta Rudenschöld|website=geni_family_tree|accessdate=19 September 2018}}&lt;/ref&gt; en die Mars oor die Belt. Arnold het ook verkeie vlootboeke geskryf, insluitende Karel XII en die Russiese Vloot en die Sweedse Vloothelde-reeks.

== Parys en Italië ==
Nadat Munthe gegradueer het het hy 'n mediese praktyk op die been gebring in Parys, waar hy hoofsaaklik lede van die [[Skandinawië|Skandinawiese]] kunskolonie aldaar gedien het. Hy het bv. 'n Paryse woonstel verhuur aan die [[Finne|Finse]] [[skilder]] Albert Edelfelt en sy vrou.&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Vainio-Kurtakko |first=Maria |url=https://www.sls.fi/publications/ett-gott-parti/ |title=Ett gott parti : Scener ur Ellan de la Chapelles och Albert Edelfelts liv |publisher=Svenska litteratursällskapet i Finland |year=2022 |isbn=978-951-583-557-4 |language=sv}}&lt;/ref&gt; In 1884 reis hy na [[Napels]] om mediese bystand te bied tydens 'n [[cholera]] epidemie.

In 1887 het hy na [[Capri]] verhuis en die Villa San Michele gekoop en met restourasiewerk begin. Hy het baie van die werk self verrig, maar ook gebruik gemaak van die dienste van die plaaslike inwoners, insluitende drie broers en hul vader.  

In 1890, toe sy fondse uitgeput is, het hy 'n praktyk begin in Rome wat buitelandse hoogwaardigheidsbekleërs sowel as die plaaslike bevolking bedien het. Vanaf hierdie tydstip het hy tyd spandeer tuusen Rome en [[Capri]].

== Koningin Victoria van Swede ==
[[Lêer:Axel-Munthe-with-pets.jpg|duimnael|regs|Axel Munthe saam met sy troeteldiere, gefotografeer deur Koningin Victoria van Swede]]
In 1892 is Munthe aangestel as geneesheer van die Sweedse koninklike familie. In die besonder het hy as persoonlike geneesheer van die kroonprinses, Victoria van Baden, gedien, en dit voortgesit toe sy koningin-gemalin geword het, tot haar dood in 1930, hoewel dit nie beteken het dat hy voortdurend in diens was nie.

Victoria het aan ernstige [[brongitis]] en moontlik ook [[tuberkulose]] gely. Munthe het aanbeveel dat sy haar winters op Capri deurbring. Hoewel sy aanvanklik huiwerig was, het sy in die herfs van 1910 na Capri gereis. Van hierdie tydstip af het sy, behalwe tydens die Eerste Wêreldoorlog en vir 'n paar jaar teen die einde van haar lewe, elke jaar 'n paar maande daar deurgebring.

Terwyl sy daar gewoon het, het die koningin dikwels die Villa San Michele besoek om by Munthe aan te sluit vir oggendwandelinge rondom die eiland. Munthe en die koningin het ook aandkonserte by San Michele gereël, waartydens sy klavier gespeel het. Die koningin het Munthe se liefde vir diere gedeel, sy het self 'n troetelhond besit en sy pogings ondersteun om Mount Barbarossa te koop om dit as voëlreservaat te vestig. Miskien onvermydelik, gegewe die klein plaaslike bevolking en hul hegte vriendskap, is daar beweer dat Munthe die koningin se minnaar was, maar dit is nooit gestaaf nie.

Die jong Prinses Maria, wat op versoek van Koning [[Gustaf V van Swede]] twee keer by haar skoonmoeder, die koningin, en Munthe op Capri gewoon het, het sy invloed skadelik en sy kragte hipnoties gevind. Jare later het sy beweer dat hy wou hê dat sy op 23-jarige ouderdom sy pasiënt moes wees, dat Munthe fisiese toenadering by haar gesoek het, en dat die afgryse wat sy toe teenoor die Sweedse koninklike familie gevoel het weens hul onbeperkte ondersteuning van Munthe, die hoofrede was waarom sy van hulle gevlug het en aansoek gedoen het vir 'n egskeiding van Prins Wilhelm.&lt;ref&gt;Lennart Bernadotte in ''Käre prins, godnatt!'' {{ISBN|91-0-041935-4}} pp. 155-158&lt;/ref&gt;

Munthe is daarvan beskuldig dat hy minder geïnteresseerd was in die gesondheid van sy pasiënte as in sy eie gemak en bekendheid, en dat koningin Victoria se reis na, en verblyf in Capri, (sy het maande lank in dié klimaat gewoon) skadelik was vir haar gesondheid.&lt;ref&gt;Sir Gustaf von Platen in ''Bakom den gyllene fasaden'' Bonniers {{ISBN|91-0-058048-1}} p 114&lt;/ref&gt;

Ander aanduidings van sy passievolle aard spruit uit 'n romantiese verhouding wat hy glo sou hê met die Engelse sosiale vlinder, Ottoline Morrell, wat 'n aanvang geneem het met hul eerste ontmoeting in Julie of Augustus 1898. Ottoline was op daardie tydstip 'n ongetroude 25-jarige lid van die Londense sosiale toneel. Haar intellektuele en spirituele belangstellings het haar aangetrokke laat voel tot ouer mans soos H. H. Asquith, veral indien hulle 'n reputasie gehad het vir ikonoklasme. Sy en Munthe was aangetrokke tot mekaar, en het daarin geslaag om baie tyd saam deur te bring in Capri.&lt;ref&gt;Sandra Jobson Darroch, ''Ottoline: The life of Lady Ottoline Morrell'' (1975), hoofstuk 2&lt;/ref&gt;

== Huwelike ==
Axel Munthe is op 24 November 1880 met Ultima Hornberg, 'n Sweed, getroud. Hy het haar ontmoet terwyl sy kuns in Parys gestudeer het. Hulle is in die laat 1880's geskei, en in 1892 is sy met 'n Sweedse vervaardiger genaamd Gustaf Richter getroud. In 1893 skenk sy geboorte aan 'n seun, maar sterf twee jaar later in 1895.

In 1907 is Munthe met Hilda Pennington-Mellor (1876–1967) getroud. Hulle het twee seuns gehad, Peter en Malcolm. Daar bestaan 'n anekdote dat toe Munthe ''Die Dokter van San Michele'' met sy uitgewer John Murray in die tuin by Southside bespreek het, Murray hom vertel het dat sy voorouer en naamgenoot, John Murray (1778–1843), in dieselfde tuin saam met [[Lord Byron]] gesit het om die publikasie van Byron se werke te bespreek.

Gedurende 1910–1911 het Munthe 'n somerhuis met 14 kamers in Swede laat bou as 'n geskenk aan sy vrou. Dit is oorspronklik ''Stengården'' (''Die Steentuin'') genoem, maar staan sedert haar dood bekend as ''Hildasholm''. Dit is tussen bome aan die oewer van die Siljanmeer in Dalarna geleë, en die argitek was Torben Grut, wat ook die Stockholmse Olympiastadion ontwerp het wat gedurende die Olimpiese Somerspele van 1912 gebruik is. Hilda het die huis met 'n Engelse tuin teen die agtergrond van die dramatiese rotsagtige omgewing aangelê, en dit met 17de, 18de en 19de-eeuse kuns en meubels uit Italië, Engeland en Frankryk gemeubileer.

Die gesin het gewoonlik gedurende die somer in die huis gewoon, maar Munthe was meer dikwels by die Villa San Michele.

== Eerste Wêreldoorlog ==
Gedurende die [[Eerste Wêreldoorlog]] het Munthe 'n Britse burger geword en in die ambulanskorps gedien. Sy oorlogservaringe was die basis vir sy boek, ''Red Cross, Iron Cross''.

== Latere lewe ==
[[Lêer:Axel Munthe.jpg|duimnael|Munthe, vroeë 1930's]]
Van 1919 tot 1920 het Munthe, ietwat onwillig, die Villa San Michele verhuur aan die buitensporige sosiale vlinder en muse Luisa Casati. Hierdie tydperk is deur die Skotse skrywer Compton Mackenzie in sy dagboeke beskryf.&lt;ref&gt;''Infinite variety: the life and legend of the Marchesa Casati'' deur Scot D. Ryersson, Michael Orlando Yaccarino. Drukpers van die Universiteit van Minnesota, 2004 – Biography &amp; Autobiography – 233 bl.&lt;/ref&gt;

Munthe het 'n oogtoestand ontwikkel wat hom uiteindelik feitlik blind gemaak het en veroorsaak het dat hy nie die helder Italiaanse sonlig kon verdra nie. Op daardie stadium het hy vir 'n aantal jare na Swede teruggekeer en ''Die Dokter van San Michele'' geskryf (gepubliseer in 1929), wat goed ontvang is, in ten minste 45 tale vertaal is en na bewering een van die topverkoperboeke van die 20ste eeu is.

'n Operasie het sy sig herstel, en hy het nog 'n paar jaar in San Michele deurgebring voordat hy in 1942 na Swede teruggekeer het. Hy het die laaste jare van sy lewe as 'n amptelike gas van die Koning van Swede deurgebring.

Tydens die [[Tweede Wêreldoorlog]] het Munthe se seun, Malcolm Pennington Mellor Munthe, agter Duitse linies in besette Skandinawië gewerk. Hy het later deelgeneem aan die Geallieerde inval by Anzio. Hy is ernstig gewond tydens die oorlog.

Munthe is op 91-jarige ouderdom in die Stockholm-paleis oorlede. Sy liggaam is veras en die as is in die Noordsee gestrooi. 'n Gedenkplaat ter ere van Munthe is aangebring in die Protestantse Begraafplaas in Rome.

== Mediese uitkyk ==
Munthe het probeer om voorskrifmedikasie vir sy sielkundige gevalle waar moontlik te vermy, en het dikwels hipnose, musiek en alternatiewe mediese benaderings aanbeveel. Hy was periferaal betrokke by [[Louis Pasteur]] se soeke na 'n entstof vir [[hondsdolheid]]. Hy het [[genadedood]] bepleit vir hopelose mediese situasies soos [[hondsdolheid]], waar die pasiënt veroordeel word tot die vooruitsig van intense pyn en geestelike angs.

== Publikasies ==
''Die Dokter van San Michele'' oorskadu Munthe se ander publikasies en sluit materiaal uit sommige vroeëre werke in. Sy vroeëre werk kan baie moeilik wees om te vind en behaal dikwels hoë pryse.

Afgesien van sy doktorale tesis, het sy eerste publikasies bestaan uit verslae van sy reise wat in die koerant ''Stockholms Dagblad'' verskyn het en wat sy ervarings van noodlenigingswerk tydens die cholera-epidemie in Napels beskryf. Hierdie artikels is in 1887 gepubliseer en in Engels vertaal deur Maude Valerie White.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Munthe |first=Axel |year=1887 |title=Letters From A Mourning City (Naples, Autumn, 1884) |location=Londen |publisher=John Murray |url=https://www.gutenberg.ca/ebooks/muntheawhitemv-mourningcity/muntheawhitemv-mourningcity-00-h-dir/muntheawhitemv-mourningcity-00-h.html }}&lt;/ref&gt; Die tweede uitgawe van 1899 is deur Munthe self vertaal.&lt;ref&gt;Amazon Standard Identification Number (ASIN) B00087WVNO.&lt;/ref&gt;

''Vagaries'' is die eerste keer in 1898 in Londen gepubliseer. Dit is hernoem na ''Memories and Vagaries'' in 'n tweede uitgawe wat in 1908 gedruk is. In 1930 was daar 'n derde uitgawe, met 'n bygevoegde voorwoord en 'n verskillende seleksie van verhale in 'n veranderde volgorde.

Munthe se herinneringe aan sy tyd in die ambulanskorps, ''Red Cross, Iron Cross'', is anoniem gepubliseer – &quot;deur 'n dokter in Frankryk&quot; – in Londen in 1916, met alle opbrengste wat aan die Franse Rooi Kruis geskenk is. 'n Tweede uitgawe, met Munthe wat erken word as die skrywer daarvan, is omstreeks 1930 gepubliseer.

=== Publikasies in ander tale ===
*Små Skizzer, Stockholm, 1888
*Bref och Skizzer, Stockholm, 1909
*''Letters From A Mourning City'' is in 1885 in Sweeds gepubliseer en in Italiaans in 1910.
* Dit wil voorkom asof ''Memories and Vagaries'' onder baie verskillende titels in ander tale verskyn het; een kan byvoorbeeld rofweg vertaal word as '''n Ou Boek oor die Mensdom en Diere''.

== Nalatenskap ==
[[Lêer:Overlooking Capri harbour from the rotunda in Villa San Michele Anacapri 2013.jpg|duimnael|Die hawe van [[Capri]], uitsig vanaf die Villa San Michele]]
Munthe is in 1949 op 91-jarige ouderdom in Stockholm oorlede. Verskeie van sy eiendomme is nou museums en kulturele sentrums. Hy het die Villa San Michele aan die Sweedse nasie nagelaat, en dit word deur 'n Sweedse stigting onderhou. Die kompleks funksioneer as 'n kulturele sentrum, waar konserte gehou word en dien as gasheer vir besoekende Sweedse skolastici en die plaaslike Sweedse konsulaat. Die stigting onderhou ook die Mount Barbarossa-voëlreservaat, wat meer as 55 000 vierkante meter beslaan.

In 1980 is 'n stigting (Stiftelsen Hildasholm) gestig om na ''Hildasholm'', die Munthes se Sweedse huis, om te sien. Malcolm Munthe het die huis en die kuns en antiekware wat dit bevat, aan die stigting geskenk, wat dit as 'n museum bedryf. Dit is in 1988 as 'n historiese gebou aangewys en het tussen 1995 en 1999 uitgebreide restourasie ondergaan. Benewens toere, bied die museum kunsklasse en konserte aan.

Malcolm Munthe het 'n groot deel van sy lewe na die Tweede Wêreldoorlog spandeer aan die opknapping van die familie se twee herehuise in Engeland. Sy kinders het die Pennington-Mellor-Munthe Charity Trust gestig wat beide Southside en Hellens Manor onderhou en as museums bedryf en ook kulturele geleenthede soos konserte, lesings en literêre geleenthede aanbied. Lede van die familie woon steeds soms daar.

Daar was ten minste twee internasionale simposiums oor Munthe, die tweede is op 13 September 2003 by ''Hildasholm'' in Leksand, Swede, gehou. Sprekers het dr. Ian McDonald, Levente Erdeos (argitek en voormalige kurator van San Michele), die Sweedse skrywer Bengt Jangfeldt, dr. Peter Cottino (van Capri), Mårten Lindståhl, dr. Katriona Munthe-Lindgren en professor Alden Smith van die Departement Klassieke Studies aan Baylor-universiteit ingesluit.

Munthe was die onderwerp van 'n 1962-biografiese rolprent, ''Axel Munthe, der Arzt von San Michele'', wat gebaseer is op sy memoires.

== Pryse en toekennings ==
* [[Lêer:UK_Royal_Victorian_Order_honorary_member_ribbon.svg|50x50px]] {{flagicon|UK}} Erekommandeur van die [[Royal Victorian Order]]

== Verwysings ==
{{Verwysings|colwidth=30em}}

== Verdere leesstof ==
=== In Engels ===
*''The Story of Axel Munthe'' deur G. Munthe en G. Uezkull (1953)
*''The Story of Axel Munthe, Capri and San Michele'' deur A. Andrén (met andere, 1959)

=== In ander tale ===
*''Boken om Axel Munthes San Michele'', Levente A S Erdeos, 1999. {{ISBN|91-7203-342-8}}
*''En osalig ande: Berättelsen om Axel Munthe'', Bengt Jangfeldt, 2003. In Sweeds. Engelse vertaling deur Harry Watson (''Axel Munthe: The Road to San Michele''), 2008. {{ISBN|978-1-84511-720-7}}.

== Rolprente ==
*''Axel Munthe, der Arzt von San Michele'', geregisseur deur Rudolf Jugert, met O. W. Fischer (as Axel Munthe), 1962.

== Eksterne skakels ==
{{Wikiquote}}
{{Commons category}}
*[http://www.hildasholm.org/ Hildasholm, Munthe se tuiste in Swede]
*[http://www.villasanmichele.eu/ Villa San Michele, Munthe se tuiste op Capri]
*[https://web.archive.org/web/20060510085334/http://www.capritourism.com/en/Monum/smichele.htm ''Capri Review Magazine'' artikel oor koningin Victoria en Munthe]
*[https://web.archive.org/web/20190225030638/http://www.southsidehouse.com/ Southside House]
*[https://archive.today/20130708054903/http://catnyp.nypl.org/record=b1007022 New York Openbare biblioteek se katalogusblad vir ''Letters From A Mourning City'']
*[http://copac.ac.uk/ Uitgawes van &quot;From a Mourning City&quot;]
*{{Gutenberg author | id=39701| name=Axel Munthe}}
*{{Internet Archive author |sname=Axel Munthe}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Munthe, Axel}}
[[Kategorie:Geboortes in 1857]]
[[Kategorie:Sterftes in 1949]]
[[Kategorie:Geneeskundiges]]
[[Kategorie:Sweedse skrywers]]
[[Kategorie:Psigiaters]]
[[Kategorie:Britse skrywers]]
[[Kategorie:Italiaanse skrywers]]
[[Kategorie:Alumni van die Universiteit Uppsala]]</text>
      <sha1>feq77ok2en351z3yxp9vgwssphvkx7z</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kategorie:Alumni van die Universiteit Uppsala</title>
    <ns>14</ns>
    <id>450673</id>
    <revision>
      <id>2816442</id>
      <timestamp>2025-06-27T18:39:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <comment>Nuwe bladsy geskep met '{{Broodkrummels}}  [[Kategorie:Alumni volgens universiteit of kollege in Swede]]'</comment>
      <origin>2816442</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="80" sha1="h0t6mq9wqz6g53eyqp9t0f726rlt55y" xml:space="preserve">{{Broodkrummels}}

[[Kategorie:Alumni volgens universiteit of kollege in Swede]]</text>
      <sha1>h0t6mq9wqz6g53eyqp9t0f726rlt55y</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kategorie:Alumni volgens universiteit of kollege in Swede</title>
    <ns>14</ns>
    <id>450674</id>
    <revision>
      <id>2816443</id>
      <timestamp>2025-06-27T18:40:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <comment>Nuwe bladsy geskep met '{{Broodkrummels}}  [[Kategorie:Alumni volgens universiteit of kollege in Europa]]'</comment>
      <origin>2816443</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="81" sha1="dtzqlh9ee2i3h6032roqy3fnyh8sjt0" xml:space="preserve">{{Broodkrummels}}

[[Kategorie:Alumni volgens universiteit of kollege in Europa]]</text>
      <sha1>dtzqlh9ee2i3h6032roqy3fnyh8sjt0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kategorie:Sweedse komponiste</title>
    <ns>14</ns>
    <id>450675</id>
    <revision>
      <id>2816456</id>
      <timestamp>2025-06-27T18:46:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <comment>Nuwe bladsy geskep met '{{Broodkrummels}} {{Commons-kategorie|Composers from Sweden|Sweedse komponiste}}  [[Kategorie:Sweedse musici|Komponiste]] [[Kategorie:Komponiste]]'</comment>
      <origin>2816456</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="146" sha1="dk67j1gv8l7w5jlwnqfe2eco9erdz6z" xml:space="preserve">{{Broodkrummels}}
{{Commons-kategorie|Composers from Sweden|Sweedse komponiste}}

[[Kategorie:Sweedse musici|Komponiste]]
[[Kategorie:Komponiste]]</text>
      <sha1>dk67j1gv8l7w5jlwnqfe2eco9erdz6z</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Bibliografie van Henry Miller</title>
    <ns>0</ns>
    <id>450676</id>
    <revision>
      <id>2816467</id>
      <timestamp>2025-06-27T20:32:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <comment>Nuwe bladsy geskep met 'Hieronder volg die bibliografie van [[Henry Miller]], ingedeel volgens kategorie.  == Boeke en Versamelde werke == * ''Tropic of Cancer'', Parys: Obelisk Press, 1934. ** New York: Grove Press, 1961. {{ISBN|0-8021-3178-6}} * ''Black Spring'', Parys: Obelisk Press, 1936. ** New York: Grove Press, 1963. {{ISBN|0-8021-3182-4}} * ''Tropic of Capricorn'', Parys: Obelisk Press, 1939. ** New York: Grove Press, 1961. {{ISBN|0-8021-5182-5}} * ''The Cosmological Eye'', Norfolk...'</comment>
      <origin>2816467</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9623" sha1="491cqi8diiiiymy2eaiw90jgsh8xipn" xml:space="preserve">Hieronder volg die bibliografie van [[Henry Miller]], ingedeel volgens kategorie.

== Boeke en Versamelde werke ==
* ''Tropic of Cancer'', Parys: Obelisk Press, 1934.
** New York: Grove Press, 1961. {{ISBN|0-8021-3178-6}}
* ''Black Spring'', Parys: Obelisk Press, 1936.
** New York: Grove Press, 1963. {{ISBN|0-8021-3182-4}}
* ''Tropic of Capricorn'', Parys: Obelisk Press, 1939.
** New York: Grove Press, 1961. {{ISBN|0-8021-5182-5}}
* ''The Cosmological Eye'', Norfolk, CT: New Directions Publishing, 1939. {{ISBN|0-8112-0110-4}}
* ''The Colossus of Maroussi'', reisverhaal, San Francisco: Colt Press, 1941.
** New York: New Directions, 1958. {{ISBN|0-8112-0109-0}}
* ''The Wisdom of the Heart'', Norfolk, CT: New Directions, 1941.
** New York: New Directions, 1960. {{ISBN|0-8112-0116-3}}
* ''Sunday After the War'', Norfolk, CT: New Directions, 1944.
* ''The Air-Conditioned Nightmare'', New York: New Directions, 1945.
** New York: New Directions, 1970. {{ISBN|0-8112-0106-6}}
* ''Why Abstract?'' met Hilaire Hiler en William Saroyan, New York: New Directions, 1945.
** New York: Haskell House, 1974. {{ISBN|0-8383-1837-1}}
* ''Remember to Remember'', New York: New Directions, 1947. (Volume 2 van ''The Air-Conditioned Nightmare''.)
** Londen: Grey Walls Press, 1952.
* ''The Smile at the Foot of the Ladder'', New York: Duell, Sloan and Pearce, 1948.
** Kansas City, MO: Hallmark Editions, 1971. {{ISBN|0-87529-173-2}}
* ''Sexus'' (Boek een van ''The Rosy Crucifixion''), Parys: Obelisk Press, 1949.
** New York: Grove Press, 1963. {{ISBN|0-394-62371-1}}
* ''The Books in My Life'', Norfolk, CT: New Directions, 1952.
** New York: New Directions, 1969. {{ISBN|0-8112-0108-2}}
* ''Plexus'' (Boek twee van ''The Rosy Crucifixion''), [[Parys]]: Olympia Press, 1953.
** New York: Grove Press, 1963. {{ISBN|0-8021-5179-5}}
* ''Nights of Love and Laughter'', Signet, 1955.
* ''A Devil in Paradise'', New York: New American Library, 1956.
** New York: New Directions, 1993. {{ISBN|0-8112-1244-0}}
* ''Quiet Days in Clichy'', met foto's deur George Brassaï, Parys: Olympia Press, 1956.
** New York: Grove Press, 1987. {{ISBN|0-8021-3016-X}}
** Richmond, England: Oneworld Classics, 2007. {{ISBN|978-1-84749-036-0}}
* ''The Time of the Assassins: A Study of Rimbaud'', New York: New Directions, 1956.&lt;ref&gt;Maxine Renken, [https://www.jstor.org/stable/440925 &quot;Bibliography of Henry Miller, 1945–1961&quot;], ''Twentieth Century Literature'' (Januarie, 1962), pp. 180–190. ''The Time of the Assassins'' maak gebruik van Miller se vroeëre skryfwerk (1946, 1949) wat in boekvorm verskyn het in Frankryk as ''Rimbaud'', vertaal deur Frédéric Roger-Cornaz (Lausanne: Mermod, 1952).&lt;/ref&gt; 
** New York: New Directions, 1962. {{ISBN|0-8112-0115-5}}
* ''Big Sur and the Oranges of Hieronymus Bosch'', New York: New Directions, 1957. {{ISBN|0-8112-0107-4}}
* ''The Henry Miller Reader'', red. [[Lawrence Durrell]], New York: New Directions, 1959.
* ''Nexus'' (Boek drie van ''The Rosy Crucifixion''), Parys: Obelisk Press, 1960.
** New York: Grove Press, 1965. {{ISBN|0-8021-5178-7}}
* ''Stand Still Like the Hummingbird'', New York: New Directions, 1962. {{ISBN|0-8112-0322-0}}
* ''Henry Miller on Writing'', New York: New Directions, 1964. {{ISBN|0-8112-0112-0}}
* ''Insomnia or the Devil at Large'', Albuquerque: Loujon Press, 1970.
** Garden City, NY: Doubleday, 1974.
* ''My Life and Times'', New York: Playboy Press, 1971.
* ''The Nightmare Notebook'', New York: New Directions, 1975. Aantekeninge en tekeninge.
* ''Henry Miller's Book of Friends: A Tribute to Friends of Long Ago'', Santa Barbara, [[Kalifornië]]: Capra Press, 1976. {{ISBN|0-88496-050-1}}
* ''The World of Lawrence: A Passionate Appreciation'', Santa Barbara: Capra Press, 1980.
* ''Sextet'', Santa Barbara, CA: Capra Press, 1977. {{ISBN|0-88496-119-2}}
**New York: New Directions, 2010. {{ISBN|978-0-8112-1800-9}}
* ''My Bike and Other Friends'', Volume II, Book of Friends, Santa Barbara, Kalifornië: Capra Press, 1978. {{ISBN|0-88496-075-7}}
* ''Joey: A Loving Portrait of Alfred Perlès Together With Some Bizarre Episodes Relating to the Opposite Sex,'' Volume III, Book of Friends, Santa Barbara, Kalifornië: Capra Press, 1979. {{ISBN|0-88496-136-2}}

== Pamflette en werke wat op kleinskaal gedruk is ==
* ''Aller Retour New York'', Parys: Obelisk Press, 1935.
* ''What Are You Going to Do about Alf? An Open Letter to All and Sundry'', Parys: Pamfley gedruk op skrywer se onkoste, 1935.
** London: Turret, 1971. {{ISBN|0-85469-022-0}}
* ''Max and the White Phagocytes'', Parys: Obelisk Press, 1938.
** New York: New Directions, 1991. {{ISBN|0-8112-1193-2}}
* ''The World of Sex'', Chicago: Ben Abramson, Argus Book Shop, 1940.
** Richmond, England: Oneworld Classics, 2007. {{ISBN|978-1-84749-035-3}}
* ''The Plight of the Creative Artist in the United States of America'', ?:? [geen uitgewer gelys, maar uitgegee deur Bern Porter], [ongedateerde, interne bewysmateriaal dui 1944 aan as die jaar van publikasie].
* ''Echolalia: Reproductions of Water Colors'', Berkeley, Kalifornië: Bern Porter, 1945.
* ''Henry Miller Miscellanea'', San Mateo, Kalifornië: Bern Porter, 1945.
* ''Maurizius Forever'', San Francisco: Colt Press, 1946.
* ''Into the Night Life'', privaat gepubliseer saam met Bezalel Schatz, 1947.
* ''The Waters Reglitterized: The Subject of Water Color in Some of Its More Liquid Phases'', San Jose, Kalifornië: John Kidis, 1950.
** Santa Barbara, CA: Capra Press, 1973. {{ISBN|0-912264-71-3}}
* ''The Red Notebook'', Highlands, NC: Jargon Books, 1958. Faksimilee van een van Miller se dagboeke uit 1939.
* ''To Paint is to Love Again'', Alhambra, Kalifornië: Cambria Books, 1960.
** New York: Grossman Publishers, 1968.
* ''Watercolors, Drawings, and His Essay &quot;The Angel Is My Watermark&quot;'', New York: Abrams, 1962.
* ''Greece'' (with drawings by Anne Poor), New York: Viking Press, 1964.
* ''On Turning Eighty'', Santa Barbara, Kalifornië: Capra Press, 1972. {{ISBN|0912264438}}, 9780912264431
*''The Immortal Bard'', London: Village Press, 1973. (oor John Cowper Powys, oplaag van 500 eksemplare.)
* ''First Impressions of Greece'', Santa Barbara, [[Kalifornië]]: Capra Press, 1973. {{ISBN|0-912264-59-4}}
* ''Reflections on the Maurizius Case: A Humble Appraisal of a Great Book'', Santa Barbara, Kalifornië: Capra Press, 1974. {{ISBN|0-912264-73-X}}

== Teaterstukke ==
* ''Just Wild About Harry'', New York: New Directions, 1963.
** New York: New Directions, 1979. {{ISBN|0-8112-0724-2}}

== Korrespondensie ==
* ''Hamlet'' Volume I with Michael Fraenkel, New York: Carrefour, 1939.
* ''Hamlet'' Volume II with Michael Fraenkel, New York: Carrefour, 1941.
** Meer as twee volumes herpubliseer, minus twee briewe, as ''Henry Miller's Hamlet Letters'', Santa Barbara, Kalifornië: Capra Press, 1988. {{ISBN|0-88496-269-5}}
* ''Letters to Anaïs Nin'', 1965.
* ''The Plight of the Creative Artist in the United States of America'', Houlton, [[Maine]]: Bern Porter, 1944.
* ''Semblance of a Devoted Past'', Berkeley, Kalifornië: Bern Porter, 1944. 'n Bundel van Miller se briewe aan Emil Schnellock.
* ''Reunion in Barcelona: a Letter to Alfred Perlès, from Aller Retour New York'', Northwood, Engeland: Scorpion Press, 1959.
* ''Lawrence Durrell and Henry Miller: A Private Correspondence'', red. George Wickes, E.P. Dutton, 1963.
* ''A Literate Passion: Letters of [[Anaïs Nin]] and Henry Miller, 1932-1953'', red. Gunther Stuhlmann. San Diego: Harcourt Brace Jovanovich, 1987.
* ''The Durrell-Miller Letters, 1935-80'', red. Ian S. MacNiven, New York: New Directions, 1988.
* ''From Your Capricorn Friend: Henry Miller and the Stroker, 1978-1980'', New York: New Directions, 1984. Korrespondensie met Irving Stettner.
* ''Letters to Emil'', New York: New Directions, 1989. 'n Bundel van Miller se briewe aan Emil Schnellock, uit 1921-34.
* ''Proteus and the Magician: The Letters of Henry Miller and John Cowper Powys'', red. Jacqueline Peltier. Londen: The Powys Society, 2014.

== Postuum publikasies ==
* ''Moloch: or, This Gentile World'', geskryf in 1927, gepubliseer deur die boedel van Henry Miller. New York: Grove Press, 1992. {{ISBN|0-8021-1419-9}}
* ''Crazy Cock'' (oorspronklik getiteld ''Lovely Lesbians''), geskryf in 1928–30, gepubliseer deur die boedel van Henry Miller. New York: Grove Weidenfeld, 1991. {{ISBN|0-8021-1412-1}}
* ''Opus Pistorum'', (uit die [[Latyn]], ''Werk van die Meulenaar''), geskryf in 1941 (sien [[Anaïs Nin]]), onder 'n nuwe titel (''Under the Roofs of Paris'') gepubliseer in die tweede uitgawe, gepubliseer deur die boedel van Henry Miller. New York: Grove Press, 1983. {{ISBN|0-8021-3183-2}}
* ''Paris 1928 (Nexus II)'', voortsetting van ''Nexus'' wat onvoltooid is, geskryf in 1961, gepubliseer deur Bloomington: Drukpers van die Universiteit van Indiana, 2012.
* ''Into the Heart of Life: Henry Miller at One Hundred'', red. Frederick W. Turner, New York: New Directions, 1991.

== Ongepubliseerde werk ==
* ''Clipped Wings'', Miller se eerste roman, geskryf in 1922.

== Diskografie ==
* ''Henry Miller Recalls and Reflects: An Extraordinary American Writer Speaks Out'' (2 langspeelplate, RLP 7002/3), New York: Riverside Records, 1956.

== Verdere leesstof ==
* Mary V. Dearborn, ''The Happiest Man Alive: A Biography of Henry Miller'', New York: Simon &amp; Schuster, 1991.
* Robert Ferguson, ''Henry Miller: A Life'', New York: W. W. Norton &amp; Company, 1991.
* Arthur Hoyle, ''The Unknown Henry Miller: A Seeker in Big Sur'', New York: Arcade Publishing, 2014. 

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

{{DEFAULTSORT:Miller, Bibliografie van Henry}}
[[Kategorie:Letterkunde]]</text>
      <sha1>491cqi8diiiiymy2eaiw90jgsh8xipn</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816470</id>
      <parentid>2816467</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T20:49:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <origin>2816470</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9626" sha1="kyzlh2qbqdpce0pztnc85ptc9bznn6l" xml:space="preserve">Hieronder volg die bibliografie van [[Henry Miller]], ingedeel volgens kategorie.

== Boeke en Versamelde werke ==
* ''Tropic of Cancer'', Parys: Obelisk Press, 1934.
** New York: Grove Press, 1961. {{ISBN|0-8021-3178-6}}
* ''Black Spring'', Parys: Obelisk Press, 1936.
** New York: Grove Press, 1963. {{ISBN|0-8021-3182-4}}
* ''Tropic of Capricorn'', Parys: Obelisk Press, 1939.
** New York: Grove Press, 1961. {{ISBN|0-8021-5182-5}}
* ''The Cosmological Eye'', Norfolk, CT: New Directions Publishing, 1939. {{ISBN|0-8112-0110-4}}
* ''The Colossus of Maroussi'', reisverhaal, San Francisco: Colt Press, 1941.
** New York: New Directions, 1958. {{ISBN|0-8112-0109-0}}
* ''The Wisdom of the Heart'', Norfolk, CT: New Directions, 1941.
** New York: New Directions, 1960. {{ISBN|0-8112-0116-3}}
* ''Sunday After the War'', Norfolk, CT: New Directions, 1944.
* ''The Air-Conditioned Nightmare'', New York: New Directions, 1945.
** New York: New Directions, 1970. {{ISBN|0-8112-0106-6}}
* ''Why Abstract?'' met Hilaire Hiler en William Saroyan, New York: New Directions, 1945.
** New York: Haskell House, 1974. {{ISBN|0-8383-1837-1}}
* ''Remember to Remember'', New York: New Directions, 1947. (Volume 2 van ''The Air-Conditioned Nightmare''.)
** Londen: Grey Walls Press, 1952.
* ''The Smile at the Foot of the Ladder'', New York: Duell, Sloan and Pearce, 1948.
** Kansas City, MO: Hallmark Editions, 1971. {{ISBN|0-87529-173-2}}
* ''Sexus'' (Boek een van ''The Rosy Crucifixion''), Parys: Obelisk Press, 1949.
** New York: Grove Press, 1963. {{ISBN|0-394-62371-1}}
* ''The Books in My Life'', Norfolk, CT: New Directions, 1952.
** New York: New Directions, 1969. {{ISBN|0-8112-0108-2}}
* ''Plexus'' (Boek twee van ''The Rosy Crucifixion''), [[Parys]]: Olympia Press, 1953.
** New York: Grove Press, 1963. {{ISBN|0-8021-5179-5}}
* ''Nights of Love and Laughter'', Signet, 1955.
* ''A Devil in Paradise'', New York: New American Library, 1956.
** New York: New Directions, 1993. {{ISBN|0-8112-1244-0}}
* ''Quiet Days in Clichy'', met foto's deur George Brassaï, Parys: Olympia Press, 1956.
** New York: Grove Press, 1987. {{ISBN|0-8021-3016-X}}
** Richmond, England: Oneworld Classics, 2007. {{ISBN|978-1-84749-036-0}}
* ''The Time of the Assassins: A Study of Rimbaud'', New York: New Directions, 1956.&lt;ref&gt;Maxine Renken, [https://www.jstor.org/stable/440925 &quot;Bibliography of Henry Miller, 1945–1961&quot;], ''Twentieth Century Literature'' (Januarie, 1962), pp. 180–190. ''The Time of the Assassins'' maak gebruik van Miller se vroeëre skryfwerk (1946, 1949) wat in boekvorm verskyn het in Frankryk as ''Rimbaud'', vertaal deur Frédéric Roger-Cornaz (Lausanne: Mermod, 1952).&lt;/ref&gt; 
** New York: New Directions, 1962. {{ISBN|0-8112-0115-5}}
* ''Big Sur and the Oranges of Hieronymus Bosch'', New York: New Directions, 1957. {{ISBN|0-8112-0107-4}}
* ''The Henry Miller Reader'', red. [[Lawrence Durrell]], New York: New Directions, 1959.
* ''Nexus'' (Boek drie van ''The Rosy Crucifixion''), Parys: Obelisk Press, 1960.
** New York: Grove Press, 1965. {{ISBN|0-8021-5178-7}}
* ''Stand Still Like the Hummingbird'', New York: New Directions, 1962. {{ISBN|0-8112-0322-0}}
* ''Henry Miller on Writing'', New York: New Directions, 1964. {{ISBN|0-8112-0112-0}}
* ''Insomnia or the Devil at Large'', Albuquerque: Loujon Press, 1970.
** Garden City, NY: Doubleday, 1974.
* ''My Life and Times'', New York: Playboy Press, 1971.
* ''The Nightmare Notebook'', New York: New Directions, 1975. Aantekeninge en tekeninge.
* ''Henry Miller's Book of Friends: A Tribute to Friends of Long Ago'', Santa Barbara, [[Kalifornië]]: Capra Press, 1976. {{ISBN|0-88496-050-1}}
* ''The World of Lawrence: A Passionate Appreciation'', Santa Barbara: Capra Press, 1980.
* ''Sextet'', Santa Barbara, CA: Capra Press, 1977. {{ISBN|0-88496-119-2}}
**New York: New Directions, 2010. {{ISBN|978-0-8112-1800-9}}
* ''My Bike and Other Friends'', Volume II, Book of Friends, Santa Barbara, Kalifornië: Capra Press, 1978. {{ISBN|0-88496-075-7}}
* ''Joey: A Loving Portrait of Alfred Perlès Together With Some Bizarre Episodes Relating to the Opposite Sex,'' Volume III, Book of Friends, Santa Barbara, Kalifornië: Capra Press, 1979. {{ISBN|0-88496-136-2}}

== Pamflette en werke wat op kleinskaal gedruk is ==
* ''Aller Retour New York'', Parys: Obelisk Press, 1935.
* ''What Are You Going to Do about Alf? An Open Letter to All and Sundry'', Parys: Pamfley gedruk op skrywer se onkoste, 1935.
** London: Turret, 1971. {{ISBN|0-85469-022-0}}
* ''Max and the White Phagocytes'', Parys: Obelisk Press, 1938.
** New York: New Directions, 1991. {{ISBN|0-8112-1193-2}}
* ''The World of Sex'', Chicago: Ben Abramson, Argus Book Shop, 1940.
** Richmond, England: Oneworld Classics, 2007. {{ISBN|978-1-84749-035-3}}
* ''The Plight of the Creative Artist in the United States of America'', ?:? [geen uitgewer gelys, maar uitgegee deur Bern Porter], [ongedateerde, interne bewysmateriaal dui 1944 aan as die jaar van publikasie].
* ''Echolalia: Reproductions of Water Colors'', Berkeley, Kalifornië: Bern Porter, 1945.
* ''Henry Miller Miscellanea'', San Mateo, Kalifornië: Bern Porter, 1945.
* ''Maurizius Forever'', San Francisco: Colt Press, 1946.
* ''Into the Night Life'', privaat gepubliseer saam met Bezalel Schatz, 1947.
* ''The Waters Reglitterized: The Subject of Water Color in Some of Its More Liquid Phases'', San Jose, Kalifornië: John Kidis, 1950.
** Santa Barbara, CA: Capra Press, 1973. {{ISBN|0-912264-71-3}}
* ''The Red Notebook'', Highlands, NC: Jargon Books, 1958. Faksimilee van een van Miller se dagboeke uit 1939.
* ''To Paint is to Love Again'', Alhambra, Kalifornië: Cambria Books, 1960.
** New York: Grossman Publishers, 1968.
* ''Watercolors, Drawings, and His Essay &quot;The Angel Is My Watermark&quot;'', New York: Abrams, 1962.
* ''Greece'' (with drawings by Anne Poor), New York: Viking Press, 1964.
* ''On Turning Eighty'', Santa Barbara, Kalifornië: Capra Press, 1972. {{ISBN|0912264438}}, 9780912264431
*''The Immortal Bard'', London: Village Press, 1973. (oor John Cowper Powys, oplaag van 500 eksemplare.)
* ''First Impressions of Greece'', Santa Barbara, [[Kalifornië]]: Capra Press, 1973. {{ISBN|0-912264-59-4}}
* ''Reflections on the Maurizius Case: A Humble Appraisal of a Great Book'', Santa Barbara, Kalifornië: Capra Press, 1974. {{ISBN|0-912264-73-X}}

== Teaterstukke ==
* ''Just Wild About Harry'', New York: New Directions, 1963.
** New York: New Directions, 1979. {{ISBN|0-8112-0724-2}}

== Korrespondensie ==
* ''Hamlet'' Volume I with Michael Fraenkel, New York: Carrefour, 1939.
* ''Hamlet'' Volume II with Michael Fraenkel, New York: Carrefour, 1941.
** Meer as twee volumes herpubliseer, minus twee briewe, as ''Henry Miller's Hamlet Letters'', Santa Barbara, Kalifornië: Capra Press, 1988. {{ISBN|0-88496-269-5}}
* ''Letters to Anaïs Nin'', 1965.
* ''The Plight of the Creative Artist in the United States of America'', Houlton, [[Maine]]: Bern Porter, 1944.
* ''Semblance of a Devoted Past'', Berkeley, Kalifornië: Bern Porter, 1944. 'n Bundel van Miller se briewe aan Emil Schnellock.
* ''Reunion in Barcelona: a Letter to Alfred Perlès, from Aller Retour New York'', Northwood, Engeland: Scorpion Press, 1959.
* ''Lawrence Durrell and Henry Miller: A Private Correspondence'', red. George Wickes, E.P. Dutton, 1963.
* ''A Literate Passion: Letters of [[Anaïs Nin]] and Henry Miller, 1932-1953'', red. Gunther Stuhlmann. San Diego: Harcourt Brace Jovanovich, 1987.
* ''The Durrell-Miller Letters, 1935-80'', red. Ian S. MacNiven, New York: New Directions, 1988.
* ''From Your Capricorn Friend: Henry Miller and the Stroker, 1978-1980'', New York: New Directions, 1984. Korrespondensie met Irving Stettner.
* ''Letters to Emil'', New York: New Directions, 1989. 'n Bundel van Miller se briewe aan Emil Schnellock, uit 1921-34.
* ''Proteus and the Magician: The Letters of Henry Miller and John Cowper Powys'', red. Jacqueline Peltier. Londen: The Powys Society, 2014.

== Postuum publikasies ==
* ''Moloch: or, This Gentile World'', geskryf in 1927, gepubliseer deur die boedel van Henry Miller. New York: Grove Press, 1992. {{ISBN|0-8021-1419-9}}
* ''Crazy Cock'' (oorspronklik getiteld ''Lovely Lesbians''), geskryf in 1928–30, gepubliseer deur die boedel van Henry Miller. New York: Grove Weidenfeld, 1991. {{ISBN|0-8021-1412-1}}
* ''Opus Pistorum'', (uit die [[Latyn]], ''Werk van die Meulenaar''), geskryf in 1941 (sien [[Anaïs Nin]]), onder 'n nuwe titel (''Under the Roofs of Paris'') gepubliseer in die tweede uitgawe, gepubliseer deur die boedel van Henry Miller. New York: Grove Press, 1983. {{ISBN|0-8021-3183-2}}
* ''Paris 1928 (Nexus II)'', voortsetting van ''Nexus'' wat onvoltooid is, geskryf in 1961, gepubliseer deur Bloomington: Drukpers van die Universiteit van Indiana, 2012.
* ''Into the Heart of Life: Henry Miller at One Hundred'', red. Frederick W. Turner, New York: New Directions, 1991.

== Ongepubliseerde werk ==
* ''Clipped Wings'', Miller se eerste roman, geskryf in 1922.

== Diskografie ==
* ''Henry Miller Recalls and Reflects: An Extraordinary American Writer Speaks Out'' (2 langspeelplate, RLP 7002/3), New York: Riverside Records, 1956.

== Verdere leesstof ==
* Mary V. Dearborn, ''The Happiest Man Alive: A Biography of Henry Miller'', New York: Simon &amp; Schuster, 1991.
* Robert Ferguson, ''Henry Miller: A Life'', New York: W. W. Norton &amp; Company, 1991.
* Arthur Hoyle, ''The Unknown Henry Miller: A Seeker in Big Sur'', New York: Arcade Publishing, 2014. 

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

{{DEFAULTSORT:Miller, Bibliografie van Henry}}
[[Kategorie:Bibliografieë]]</text>
      <sha1>kyzlh2qbqdpce0pztnc85ptc9bznn6l</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Hugo Alfven</title>
    <ns>0</ns>
    <id>450677</id>
    <redirect title="Hugo Alfvén" />
    <revision>
      <id>2816481</id>
      <timestamp>2025-06-27T21:48:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <comment>Johannescharlesventer het bladsy [[Hugo Alfven]] na [[Hugo Alfvén]] geskuif</comment>
      <origin>2816481</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="26" sha1="brensn14okkszeenn4c2ytdb53a0b38" xml:space="preserve">#AANSTUUR [[Hugo Alfvén]]</text>
      <sha1>brensn14okkszeenn4c2ytdb53a0b38</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Bespreking:Hugo Alfven</title>
    <ns>1</ns>
    <id>450678</id>
    <redirect title="Bespreking:Hugo Alfvén" />
    <revision>
      <id>2816483</id>
      <timestamp>2025-06-27T21:48:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <comment>Johannescharlesventer het bladsy [[Bespreking:Hugo Alfven]] na [[Bespreking:Hugo Alfvén]] geskuif</comment>
      <origin>2816483</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="37" sha1="f84mu4uc0gqcng4vdpxv844rdyvbwr0" xml:space="preserve">#AANSTUUR [[Bespreking:Hugo Alfvén]]</text>
      <sha1>f84mu4uc0gqcng4vdpxv844rdyvbwr0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kiril Kondrašin</title>
    <ns>0</ns>
    <id>450679</id>
    <redirect title="Kirill Kondrašin" />
    <revision>
      <id>2816505</id>
      <timestamp>2025-06-27T23:09:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <comment>Johannescharlesventer het bladsy [[Kiril Kondrašin]] na [[Kirill Kondrašin]] geskuif</comment>
      <origin>2816505</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="31" sha1="j5ysg5ek3a57moqwy4bccrgj6dustno" xml:space="preserve">#AANSTUUR [[Kirill Kondrašin]]</text>
      <sha1>j5ysg5ek3a57moqwy4bccrgj6dustno</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Bespreking:Kiril Kondrašin</title>
    <ns>1</ns>
    <id>450680</id>
    <redirect title="Bespreking:Kirill Kondrašin" />
    <revision>
      <id>2816507</id>
      <timestamp>2025-06-27T23:09:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Johannescharlesventer</username>
        <id>146706</id>
      </contributor>
      <comment>Johannescharlesventer het bladsy [[Bespreking:Kiril Kondrašin]] na [[Bespreking:Kirill Kondrašin]] geskuif</comment>
      <origin>2816507</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="42" sha1="qcmr2sow70f5tl1kdzu4e1x3qohfyko" xml:space="preserve">#AANSTUUR [[Bespreking:Kirill Kondrašin]]</text>
      <sha1>qcmr2sow70f5tl1kdzu4e1x3qohfyko</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>The Medicine Bottle</title>
    <ns>0</ns>
    <id>450681</id>
    <revision>
      <id>2816512</id>
      <timestamp>2025-06-28T02:47:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nikolai Kurbatov</username>
        <id>125512</id>
      </contributor>
      <comment>Nuwe bladsy geskep met '{{TITELAANSIG|''The Medicine Bottle''}} {{Databoks}}  '''''The Medicine Bottle''''' is 'n [[VSA|Amerikaanse]] [[stilfilm]] uit [[1909]]. Die film is geregisseer deur [[D. W. Griffith]].&lt;ref&gt;[https://catalog.afi.com/Catalog/moviedetails/36781 THE MEDICINE BOTTLE]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://www.silentera.com/PSFL/data/M/MedicineBottle1909.html The Medicine Bottle]&lt;/ref&gt;  == Hoofrolspelers == * [[Florence Lawrence]] - Mrs. Ross. * [[Adele DeGarde]] * [[Marion Leonard]] - Mrs....'</comment>
      <origin>2816512</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="701" sha1="imew0ee6vgcyt5n3a0p61eyychz2pgg" xml:space="preserve">{{TITELAANSIG|''The Medicine Bottle''}}
{{Databoks}}

'''''The Medicine Bottle''''' is 'n [[VSA|Amerikaanse]] [[stilfilm]] uit [[1909]]. Die film is geregisseer deur [[D. W. Griffith]].&lt;ref&gt;[https://catalog.afi.com/Catalog/moviedetails/36781 THE MEDICINE BOTTLE]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://www.silentera.com/PSFL/data/M/MedicineBottle1909.html The Medicine Bottle]&lt;/ref&gt;

== Hoofrolspelers ==
* [[Florence Lawrence]] - Mrs. Ross.
* [[Adele DeGarde]]
* [[Marion Leonard]] - Mrs. Parker.
* [[Linda Arvidson]].
* [[Clara T. Bracy]].

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Eksterne skakels ==
{{CommonsKategorie-inlyn}}
{{Wikiquote-inlyn}}
* {{IMDb title|0000958}}

{{Normdata}}

[[Kategorie:Amerikaanse rolprente]]</text>
      <sha1>imew0ee6vgcyt5n3a0p61eyychz2pgg</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816519</id>
      <parentid>2816512</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T02:52:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nikolai Kurbatov</username>
        <id>125512</id>
      </contributor>
      <origin>2816519</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="705" sha1="r9aqy8i23twhgr25nv5iq8h6goor2ux" xml:space="preserve">{{TITELAANSIG|''The Medicine Bottle''}}
{{Databoks}}

'''''The Medicine Bottle''''' is 'n [[VSA|Amerikaanse]] [[stilfilm]] uit [[1909]]. Die film is geregisseer deur [[D. W. Griffith]].&lt;ref&gt;[https://catalog.afi.com/Catalog/moviedetails/36781 THE MEDICINE BOTTLE]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://www.silentera.com/PSFL/data/M/MedicineBottle1909.html The Medicine Bottle]&lt;/ref&gt;

== Hoofrolspelers ==
* [[Florence Lawrence]] — Mrs. Ross.
* [[Adele DeGarde]]
* [[Marion Leonard]] — Mrs. Parker.
* [[Linda Arvidson]].
* [[Clara T. Bracy]].

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Eksterne skakels ==
{{CommonsKategorie-inlyn}}
{{Wikiquote-inlyn}}
* {{IMDb title|0000958}}

{{Normdata}}

[[Kategorie:Amerikaanse rolprente]]</text>
      <sha1>r9aqy8i23twhgr25nv5iq8h6goor2ux</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816628</id>
      <parentid>2816519</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T09:12:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sobaka</username>
        <id>328</id>
      </contributor>
      <comment>bywerk</comment>
      <origin>2816628</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5568" sha1="r1iu0g8gcqy8azuaoy79khg38g1ik8u" xml:space="preserve">{{TITELAANSIG|''The Medicine Bottle''}}
{{Databoks}}

'''''The Medicine Bottle''''' is 'n [[VSA|Amerikaanse]] [[stilfilm]] uit [[1909]]. Die film is geskryf en geregisseer deur [[D.W. Griffith]].&lt;ref&gt;[https://catalog.afi.com/Catalog/moviedetails/36781 THE MEDICINE BOTTLE]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://www.silentera.com/PSFL/data/M/MedicineBottle1909.html The Medicine Bottle]&lt;/ref&gt; 

Die film is vervaardig deur die American Mutoscope en [[Biograph Company]] in [[New York]], en met Florence Lawrence, Adele DeGarde en Marion Leonard in die hoofrolle.&lt;ref name=&quot;AFI09&quot;&gt;[https://catalog.afi.com/Film/36781-THE-MEDICINEBOTTLE?sid=ce39e52d-1d17-4552-9943-d58c9ddd76bb&amp;sr=9.488972&amp;cp=1&amp;pos=0 &quot;The Medicine Bottle (1909)&quot;], catalog, American Film Institute (AFI), Los Angeles, Kalifornië. Besoek 5 September 2021.&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;LC85&quot;&gt;Niver, Kemp R. (compiler). ''Early Motion Pictures: The Paper Print Collection in the Library of Congress'', [https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=osu.32435054790779&amp;view=1up&amp;seq=229&amp;skin=2021&amp;q1=The%20Medicine%20Bottle &quot;The Medicine Bottle&quot;], bl. 203. Washington, D.C.: Library of Congress, Motion Picture, Broadcasting, and Recorded Sound Division, 1985. HathiTrust Digital Library. Besoek 4 September 2021.&lt;/ref&gt; Met die vrystelling daarvan in Maart 1909 is die kortfilm op 'n &quot;gesplete rolprentrol&quot; na teaters versprei, wat 'n enkele projeksiesrol was wat meer as een film gehuisves het. Hierdie drama het sy rol gedeel met 'n ander Biograph-kortfilm wat deur Griffith geregisseer is, die komedie Jones and His New Neighbors.&lt;ref name=&quot;AFI09d&quot;&gt;[https://catalog.afi.com/Film/36490-JONES-ANDHISNEWNEIGHBORS?sid=ec4d71a0-8892-4d2e-b27b-4dc74cc3d374&amp;sr=14.731358&amp;cp=1&amp;pos=0 &quot;Jones and His New Neighbors (1909)&quot;], catalog, AFI. Besoek 7 September 2021.&lt;/ref&gt;

Oorspronklike kontakdrukpapierrolle van beide rolprente, sowel as projeksieerbare veiligheidsvoorraadkopieë daarvan, word in die [[Biblioteek van die VSA-kongres]] bewaar.&lt;ref name=&quot;LC85&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;silentera&quot;&gt;Bennett, Carl. [https://www.silentera.com/PSFL/data/M/MedicineBottle1909.html &quot;The Medicine Bottle&quot;], The Progressive Silent Film List. State of Washington. Besoek 3 September 2021.&lt;/ref&gt;

==Storielyn==
Die drama bied 'n spannende storie aan wat twee klein, byna identiese botteltjies behels: een gevul met 'n broodnodige vloeibare medisyne; die ander met 'n antiseptiese oplossing wat 'n dodelike gif is as dit intern geneem word. Nadat die botteltjies per ongeluk omgeruil word, probeer 'n jong vrou in 'n desperate wedloop teen tyd herhaaldelik haar sewejarige dogter Alice bel om te verhoed dat die meisie die gif aan haar siek ouma gee.&lt;ref name=&quot;TMPW1909a&quot;&gt;[https://archive.org/details/moviwor04chal/page/n391/mode/2up &quot;Stories of the Films/Biograph Company/The Medicine Bottle&quot;], ''The Moving Picture World'' (New York City), volume 4, number 13, 27 Maart 1909, bl. 376. I.A. Besoek 7 September 2021.&lt;/ref&gt; 'n Meer gedetailleerde beskrywing van die storielyn volg, een gepubliseer in die uitgawe van 3 April 1909 van die New Yorkse handelspublikasie ''The Film Index'':

 &quot;Mev. Ross, wie se moeder baie siek is, het 'n opgeleide verpleegster by haar wat 'n dringende boodskap ontvang het om na haar eie huis te kom weens die siekte van haar suster. Aangesien mev. Ross aangetrek en gereed is om 'n middagtee by mev. Parker by te woon, is hierdie gedwonge afwesigheid van die verpleegster baie ongepas. Klein Alice, mev. Ross se sewejarige dogter, is egter 'n slim kind, so sy voel dat sy haar kan vertrou om na haar ouma om te sien en haar die medisyne gereeld te gee. Mev. Ross ly self aan 'n pynlike skuurplek aan haar hand, waarvoor sy 'n ontsmettingsmiddel aangeskaf het om dit mee te was, wat 'n dodelike gif is. Dit gebeur dat die ontsmettingsmiddel en ouma se medisyne in soortgelyke bottels vervat is, en mev. Ross neem in haar haas en opgewondenheid die verkeerde bottel saam. Terwyl sy by mev. Parker is, sny die gasvrou haar vinger met 'n papiermes en mev. Ross bied haar die ontsmettingsmiddel aan om dit te was, toe sy ontdek dat sy die medisyne weggeneem het en die gif vir die kind gelos het om vir ouma te gee. Terwyl sy na die horlosie kyk, sien sy dat dit die uur is waarop die dosis toegedien word. Die arme vrou is buite haarself in vreeslike hulpeloosheid toe mev. Parker die telefoon voorstel. Sy probeer dit, en sy word verder beangs oor haar onvermoë om verbinding te kry, want by die sentrale is die operateurs te besig om te gesels om dit te onthou. Sy kom uiteindelik by die huis en is verlig om van die kind te hoor dat ouma nie die gif gekry het nie, aangesien baba die eerste lepelvol wat sy uitgeskink het, gemors het.&quot;&lt;ref name=&quot;TFI09&quot;&gt;[https://archive.org/details/filmindex190907film/page/n201/mode/2up &quot;The Medicine Bottle&quot;], plot description, ''The Film Index'' (New York, N.Y.: The Films Publishing Co.), 3 April 1909, bl. 9. I.A. Besoek 9 September 2021.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt; Bykomende storielynopsommings van hierdie film kan gevind word op bladsy 376 in die uitgawe van 27 Maart 1909 van die New Yorkse vaktydskrif &quot;The Moving Picture World&quot; en op bladsy 203 van Kemp P. Niver se uitgebreide 1985-verwysing &quot;Early Motion Pictures: The Paper Print Collection in the Library of Congress&quot;.&lt;/ref&gt;

== Hoofrolspelers ==
* [[Florence Lawrence]] — Mrs. Ross.
* [[Adele DeGarde]]
* [[Marion Leonard]] — Mrs. Parker.
* [[Linda Arvidson]].
* [[Clara T. Bracy]].

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Eksterne skakels ==
{{CommonsKategorie-inlyn}}
{{Wikiquote-inlyn}}
* {{IMDb title|0000958}}

{{Normdata}}

[[Kategorie:Amerikaanse rolprente]]</text>
      <sha1>r1iu0g8gcqy8azuaoy79khg38g1ik8u</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816639</id>
      <parentid>2816628</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T09:22:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sobaka</username>
        <id>328</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>skakel reggestel</comment>
      <origin>2816639</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5586" sha1="aaz3m7q9wtu6aygh7dgp0tr43y1f0o7" xml:space="preserve">{{TITELAANSIG|''The Medicine Bottle''}}
{{Databoks}}

'''''The Medicine Bottle''''' is 'n [[VSA|Amerikaanse]] [[stilfilm]] uit [[1909]]. Die film is geskryf en geregisseer deur [[D.W. Griffith]].&lt;ref&gt;[https://catalog.afi.com/Catalog/moviedetails/36781 THE MEDICINE BOTTLE]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://www.silentera.com/PSFL/data/M/MedicineBottle1909.html The Medicine Bottle]&lt;/ref&gt; 

Die film is vervaardig deur die [[Biograph Company|American Mutoscope and Biograph Company]] in [[New York]], en met Florence Lawrence, Adele DeGarde en Marion Leonard in die hoofrolle.&lt;ref name=&quot;AFI09&quot;&gt;[https://catalog.afi.com/Film/36781-THE-MEDICINEBOTTLE?sid=ce39e52d-1d17-4552-9943-d58c9ddd76bb&amp;sr=9.488972&amp;cp=1&amp;pos=0 &quot;The Medicine Bottle (1909)&quot;], catalog, American Film Institute (AFI), Los Angeles, Kalifornië. Besoek 5 September 2021.&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;LC85&quot;&gt;Niver, Kemp R. (compiler). ''Early Motion Pictures: The Paper Print Collection in the Library of Congress'', [https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=osu.32435054790779&amp;view=1up&amp;seq=229&amp;skin=2021&amp;q1=The%20Medicine%20Bottle &quot;The Medicine Bottle&quot;], bl. 203. Washington, D.C.: Library of Congress, Motion Picture, Broadcasting, and Recorded Sound Division, 1985. HathiTrust Digital Library. Besoek 4 September 2021.&lt;/ref&gt; Met die vrystelling daarvan in Maart 1909 is die kortfilm op 'n &quot;gesplete rolprentrol&quot; na teaters versprei, wat 'n enkele projeksiesrol was wat meer as een film gehuisves het. Hierdie drama het sy rol gedeel met 'n ander Biograph-kortfilm wat deur Griffith geregisseer is, die komedie Jones and His New Neighbors.&lt;ref name=&quot;AFI09d&quot;&gt;[https://catalog.afi.com/Film/36490-JONES-ANDHISNEWNEIGHBORS?sid=ec4d71a0-8892-4d2e-b27b-4dc74cc3d374&amp;sr=14.731358&amp;cp=1&amp;pos=0 &quot;Jones and His New Neighbors (1909)&quot;], catalog, AFI. Besoek 7 September 2021.&lt;/ref&gt;

Oorspronklike kontakdrukpapierrolle van beide rolprente, sowel as projeksieerbare veiligheidsvoorraadkopieë daarvan, word in die [[Biblioteek van die VSA-kongres]] bewaar.&lt;ref name=&quot;LC85&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;silentera&quot;&gt;Bennett, Carl. [https://www.silentera.com/PSFL/data/M/MedicineBottle1909.html &quot;The Medicine Bottle&quot;], The Progressive Silent Film List. State of Washington. Besoek 3 September 2021.&lt;/ref&gt;

==Storielyn==
Die drama bied 'n spannende storie aan wat twee klein, byna identiese botteltjies behels: een gevul met 'n broodnodige vloeibare medisyne; die ander met 'n antiseptiese oplossing wat 'n dodelike gif is as dit intern geneem word. Nadat die botteltjies per ongeluk omgeruil word, probeer 'n jong vrou in 'n desperate wedloop teen tyd herhaaldelik haar sewejarige dogter Alice bel om te verhoed dat die meisie die gif aan haar siek ouma gee.&lt;ref name=&quot;TMPW1909a&quot;&gt;[https://archive.org/details/moviwor04chal/page/n391/mode/2up &quot;Stories of the Films/Biograph Company/The Medicine Bottle&quot;], ''The Moving Picture World'' (New York City), volume 4, number 13, 27 Maart 1909, bl. 376. I.A. Besoek 7 September 2021.&lt;/ref&gt; 'n Meer gedetailleerde beskrywing van die storielyn volg, een gepubliseer in die uitgawe van 3 April 1909 van die New Yorkse handelspublikasie ''The Film Index'':

 &quot;Mev. Ross, wie se moeder baie siek is, het 'n opgeleide verpleegster by haar wat 'n dringende boodskap ontvang het om na haar eie huis te kom weens die siekte van haar suster. Aangesien mev. Ross aangetrek en gereed is om 'n middagtee by mev. Parker by te woon, is hierdie gedwonge afwesigheid van die verpleegster baie ongepas. Klein Alice, mev. Ross se sewejarige dogter, is egter 'n slim kind, so sy voel dat sy haar kan vertrou om na haar ouma om te sien en haar die medisyne gereeld te gee. Mev. Ross ly self aan 'n pynlike skuurplek aan haar hand, waarvoor sy 'n ontsmettingsmiddel aangeskaf het om dit mee te was, wat 'n dodelike gif is. Dit gebeur dat die ontsmettingsmiddel en ouma se medisyne in soortgelyke bottels vervat is, en mev. Ross neem in haar haas en opgewondenheid die verkeerde bottel saam. Terwyl sy by mev. Parker is, sny die gasvrou haar vinger met 'n papiermes en mev. Ross bied haar die ontsmettingsmiddel aan om dit te was, toe sy ontdek dat sy die medisyne weggeneem het en die gif vir die kind gelos het om vir ouma te gee. Terwyl sy na die horlosie kyk, sien sy dat dit die uur is waarop die dosis toegedien word. Die arme vrou is buite haarself in vreeslike hulpeloosheid toe mev. Parker die telefoon voorstel. Sy probeer dit, en sy word verder beangs oor haar onvermoë om verbinding te kry, want by die sentrale is die operateurs te besig om te gesels om dit te onthou. Sy kom uiteindelik by die huis en is verlig om van die kind te hoor dat ouma nie die gif gekry het nie, aangesien baba die eerste lepelvol wat sy uitgeskink het, gemors het.&quot;&lt;ref name=&quot;TFI09&quot;&gt;[https://archive.org/details/filmindex190907film/page/n201/mode/2up &quot;The Medicine Bottle&quot;], plot description, ''The Film Index'' (New York, N.Y.: The Films Publishing Co.), 3 April 1909, bl. 9. I.A. Besoek 9 September 2021.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt; Bykomende storielynopsommings van hierdie film kan gevind word op bladsy 376 in die uitgawe van 27 Maart 1909 van die New Yorkse vaktydskrif &quot;The Moving Picture World&quot; en op bladsy 203 van Kemp P. Niver se uitgebreide 1985-verwysing &quot;Early Motion Pictures: The Paper Print Collection in the Library of Congress&quot;.&lt;/ref&gt;

== Hoofrolspelers ==
* [[Florence Lawrence]] — Mrs. Ross.
* [[Adele DeGarde]]
* [[Marion Leonard]] — Mrs. Parker.
* [[Linda Arvidson]].
* [[Clara T. Bracy]].

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Eksterne skakels ==
{{CommonsKategorie-inlyn}}
{{Wikiquote-inlyn}}
* {{IMDb title|0000958}}

{{Normdata}}

[[Kategorie:Amerikaanse rolprente]]</text>
      <sha1>aaz3m7q9wtu6aygh7dgp0tr43y1f0o7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816640</id>
      <parentid>2816639</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T09:23:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sobaka</username>
        <id>328</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>skakel</comment>
      <origin>2816640</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5590" sha1="e3os3hjsxska6bw5ho3rris29907qrt" xml:space="preserve">{{TITELAANSIG|''The Medicine Bottle''}}
{{Databoks}}

'''''The Medicine Bottle''''' is 'n [[VSA|Amerikaanse]] [[stilfilm]] uit [[1909]]. Die film is geskryf en geregisseer deur [[D.W. Griffith]].&lt;ref&gt;[https://catalog.afi.com/Catalog/moviedetails/36781 THE MEDICINE BOTTLE]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://www.silentera.com/PSFL/data/M/MedicineBottle1909.html The Medicine Bottle]&lt;/ref&gt; 

Die film is vervaardig deur die [[Biograph Company|American Mutoscope and Biograph Company]] in [[New York]], en met Florence Lawrence, Adele DeGarde en Marion Leonard in die hoofrolle.&lt;ref name=&quot;AFI09&quot;&gt;[https://catalog.afi.com/Film/36781-THE-MEDICINEBOTTLE?sid=ce39e52d-1d17-4552-9943-d58c9ddd76bb&amp;sr=9.488972&amp;cp=1&amp;pos=0 &quot;The Medicine Bottle (1909)&quot;], catalog, American Film Institute (AFI), Los Angeles, Kalifornië. Besoek 5 September 2021.&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;LC85&quot;&gt;Niver, Kemp R. (compiler). ''Early Motion Pictures: The Paper Print Collection in the Library of Congress'', [https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=osu.32435054790779&amp;view=1up&amp;seq=229&amp;skin=2021&amp;q1=The%20Medicine%20Bottle &quot;The Medicine Bottle&quot;], bl. 203. Washington, D.C.: Library of Congress, Motion Picture, Broadcasting, and Recorded Sound Division, 1985. HathiTrust Digital Library. Besoek 4 September 2021.&lt;/ref&gt; Met die vrystelling daarvan in Maart 1909 is die kortfilm op 'n &quot;gesplete rolprentrol&quot; na teaters versprei, wat 'n enkele projeksiesrol was wat meer as een film gehuisves het. Hierdie drama het sy rol gedeel met 'n ander Biograph-kortfilm wat deur Griffith geregisseer is, die komedie [[Jones and His New Neighbors]].&lt;ref name=&quot;AFI09d&quot;&gt;[https://catalog.afi.com/Film/36490-JONES-ANDHISNEWNEIGHBORS?sid=ec4d71a0-8892-4d2e-b27b-4dc74cc3d374&amp;sr=14.731358&amp;cp=1&amp;pos=0 &quot;Jones and His New Neighbors (1909)&quot;], catalog, AFI. Besoek 7 September 2021.&lt;/ref&gt;

Oorspronklike kontakdrukpapierrolle van beide rolprente, sowel as projeksieerbare veiligheidsvoorraadkopieë daarvan, word in die [[Biblioteek van die VSA-kongres]] bewaar.&lt;ref name=&quot;LC85&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;silentera&quot;&gt;Bennett, Carl. [https://www.silentera.com/PSFL/data/M/MedicineBottle1909.html &quot;The Medicine Bottle&quot;], The Progressive Silent Film List. State of Washington. Besoek 3 September 2021.&lt;/ref&gt;

==Storielyn==
Die drama bied 'n spannende storie aan wat twee klein, byna identiese botteltjies behels: een gevul met 'n broodnodige vloeibare medisyne; die ander met 'n antiseptiese oplossing wat 'n dodelike gif is as dit intern geneem word. Nadat die botteltjies per ongeluk omgeruil word, probeer 'n jong vrou in 'n desperate wedloop teen tyd herhaaldelik haar sewejarige dogter Alice bel om te verhoed dat die meisie die gif aan haar siek ouma gee.&lt;ref name=&quot;TMPW1909a&quot;&gt;[https://archive.org/details/moviwor04chal/page/n391/mode/2up &quot;Stories of the Films/Biograph Company/The Medicine Bottle&quot;], ''The Moving Picture World'' (New York City), volume 4, number 13, 27 Maart 1909, bl. 376. I.A. Besoek 7 September 2021.&lt;/ref&gt; 'n Meer gedetailleerde beskrywing van die storielyn volg, een gepubliseer in die uitgawe van 3 April 1909 van die New Yorkse handelspublikasie ''The Film Index'':

 &quot;Mev. Ross, wie se moeder baie siek is, het 'n opgeleide verpleegster by haar wat 'n dringende boodskap ontvang het om na haar eie huis te kom weens die siekte van haar suster. Aangesien mev. Ross aangetrek en gereed is om 'n middagtee by mev. Parker by te woon, is hierdie gedwonge afwesigheid van die verpleegster baie ongepas. Klein Alice, mev. Ross se sewejarige dogter, is egter 'n slim kind, so sy voel dat sy haar kan vertrou om na haar ouma om te sien en haar die medisyne gereeld te gee. Mev. Ross ly self aan 'n pynlike skuurplek aan haar hand, waarvoor sy 'n ontsmettingsmiddel aangeskaf het om dit mee te was, wat 'n dodelike gif is. Dit gebeur dat die ontsmettingsmiddel en ouma se medisyne in soortgelyke bottels vervat is, en mev. Ross neem in haar haas en opgewondenheid die verkeerde bottel saam. Terwyl sy by mev. Parker is, sny die gasvrou haar vinger met 'n papiermes en mev. Ross bied haar die ontsmettingsmiddel aan om dit te was, toe sy ontdek dat sy die medisyne weggeneem het en die gif vir die kind gelos het om vir ouma te gee. Terwyl sy na die horlosie kyk, sien sy dat dit die uur is waarop die dosis toegedien word. Die arme vrou is buite haarself in vreeslike hulpeloosheid toe mev. Parker die telefoon voorstel. Sy probeer dit, en sy word verder beangs oor haar onvermoë om verbinding te kry, want by die sentrale is die operateurs te besig om te gesels om dit te onthou. Sy kom uiteindelik by die huis en is verlig om van die kind te hoor dat ouma nie die gif gekry het nie, aangesien baba die eerste lepelvol wat sy uitgeskink het, gemors het.&quot;&lt;ref name=&quot;TFI09&quot;&gt;[https://archive.org/details/filmindex190907film/page/n201/mode/2up &quot;The Medicine Bottle&quot;], plot description, ''The Film Index'' (New York, N.Y.: The Films Publishing Co.), 3 April 1909, bl. 9. I.A. Besoek 9 September 2021.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt; Bykomende storielynopsommings van hierdie film kan gevind word op bladsy 376 in die uitgawe van 27 Maart 1909 van die New Yorkse vaktydskrif &quot;The Moving Picture World&quot; en op bladsy 203 van Kemp P. Niver se uitgebreide 1985-verwysing &quot;Early Motion Pictures: The Paper Print Collection in the Library of Congress&quot;.&lt;/ref&gt;

== Hoofrolspelers ==
* [[Florence Lawrence]] — Mrs. Ross.
* [[Adele DeGarde]]
* [[Marion Leonard]] — Mrs. Parker.
* [[Linda Arvidson]].
* [[Clara T. Bracy]].

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Eksterne skakels ==
{{CommonsKategorie-inlyn}}
{{Wikiquote-inlyn}}
* {{IMDb title|0000958}}

{{Normdata}}

[[Kategorie:Amerikaanse rolprente]]</text>
      <sha1>e3os3hjsxska6bw5ho3rris29907qrt</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>The Mended Lute</title>
    <ns>0</ns>
    <id>450682</id>
    <revision>
      <id>2816513</id>
      <timestamp>2025-06-28T02:48:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nikolai Kurbatov</username>
        <id>125512</id>
      </contributor>
      <comment>Nuwe bladsy geskep met '{{TITELAANSIG|''The Mended Lute''}} {{Databoks}}  '''''The Mended Lute''''' is 'n [[VSA|Amerikaanse]] [[stilfilm]] uit [[1909]]. Die film is geregisseer deur [[D. W. Griffith]].&lt;ref&gt;[https://www.silentera.com/PSFL/data/M/MendedLute1909.html The Mended Lute]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://catalog.afi.com/Film/36783-THE-MENDEDLUTE?sid=f68b7656-b860-4707-89e2-9947f5d8557c&amp;sr=10.158042&amp;cp=1&amp;pos=0 THE MENDED LUTE]&lt;/ref&gt;  == Hoofrolspelers == * [[Florence Lawrence]] - Rising Moon * [...'</comment>
      <origin>2816513</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="714" sha1="48bk46niq1d9xto44ffmfff9hvfuujn" xml:space="preserve">{{TITELAANSIG|''The Mended Lute''}}
{{Databoks}}

'''''The Mended Lute''''' is 'n [[VSA|Amerikaanse]] [[stilfilm]] uit [[1909]]. Die film is geregisseer deur [[D. W. Griffith]].&lt;ref&gt;[https://www.silentera.com/PSFL/data/M/MendedLute1909.html The Mended Lute]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://catalog.afi.com/Film/36783-THE-MENDEDLUTE?sid=f68b7656-b860-4707-89e2-9947f5d8557c&amp;sr=10.158042&amp;cp=1&amp;pos=0 THE MENDED LUTE]&lt;/ref&gt;

== Hoofrolspelers ==
* [[Florence Lawrence]] - Rising Moon
* [[Frank Powell]] - Elk Horn
* [[Owen Moore]]
* [[James Kirkwood]]

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Eksterne skakels ==
{{CommonsKategorie-inlyn}}
{{Wikiquote-inlyn}}
* {{IMDb title|0000960}}

{{Normdata}}

[[Kategorie:Amerikaanse rolprente]]</text>
      <sha1>48bk46niq1d9xto44ffmfff9hvfuujn</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816520</id>
      <parentid>2816513</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T02:52:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nikolai Kurbatov</username>
        <id>125512</id>
      </contributor>
      <origin>2816520</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="714" sha1="a3qdt2wboxx9f4ogpm5gz9ubkaxcryq" xml:space="preserve">{{TITELAANSIG|''The Mended Lute''}}
{{Databoks}}

'''''The Mended Lute''''' is 'n [[VSA|Amerikaanse]] [[stilfilm]] uit [[1909]]. Die film is geregisseer deur [[D. W. Griffith]].&lt;ref&gt;[https://www.silentera.com/PSFL/data/M/MendedLute1909.html The Mended Lute]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://catalog.afi.com/Film/36783-THE-MENDEDLUTE?sid=f68b7656-b860-4707-89e2-9947f5d8557c&amp;sr=10.158042&amp;cp=1&amp;pos=0 THE MENDED LUTE]&lt;/ref&gt;

== Hoofrolspelers ==
* [[Florence Lawrence]] — Rising Moon
* [[Frank Powell]] — Elk Horn
* [[Owen Moore]]
* James Kirkwood

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Eksterne skakels ==
{{CommonsKategorie-inlyn}}
{{Wikiquote-inlyn}}
* {{IMDb title|0000960}}

{{Normdata}}

[[Kategorie:Amerikaanse rolprente]]</text>
      <sha1>a3qdt2wboxx9f4ogpm5gz9ubkaxcryq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>A Midsummer Night's Dream (1909-rolprent)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>450683</id>
    <revision>
      <id>2816515</id>
      <timestamp>2025-06-28T02:50:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nikolai Kurbatov</username>
        <id>125512</id>
      </contributor>
      <comment>Nuwe bladsy geskep met '{{TITELAANSIG|''A Midsummer Night's Dream''}} {{Databoks}}  '''''A Midsummer Night's Dream''''' is 'n [[VSA|Amerikaanse]] [[stilfilm]] uit [[1909]]. Die film is geregisseer deur [[J. Stuart Blackton]] en [[Charles Kent]]&lt;ref&gt;[https://www.silentera.com/PSFL/data/M/MidsummerNightsDream1909.html A Midsummer Night’s Dream]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://mubi.com/films/a-midsummer-night-s-dream-1909 A MIDSUMMER NIGHT'S DREAM]&lt;/ref&gt;  == Hoofrolspelers == * [[Walter Ackerman]] - Dem...'</comment>
      <origin>2816515</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="762" sha1="bsppdxcxe1ufeaz97z17wwshecr7qaa" xml:space="preserve">{{TITELAANSIG|''A Midsummer Night's Dream''}}
{{Databoks}}

'''''A Midsummer Night's Dream''''' is 'n [[VSA|Amerikaanse]] [[stilfilm]] uit [[1909]]. Die film is geregisseer deur [[J. Stuart Blackton]] en [[Charles Kent]]&lt;ref&gt;[https://www.silentera.com/PSFL/data/M/MidsummerNightsDream1909.html A Midsummer Night’s Dream]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://mubi.com/films/a-midsummer-night-s-dream-1909 A MIDSUMMER NIGHT'S DREAM]&lt;/ref&gt;

== Hoofrolspelers ==
* [[Walter Ackerman]] - Demetrius
* [[Dolores Costello]]
* [[Helene Costello]]
* [[Maurice Costello]] - Lysander
* [[Rose Tapley]] - Hermia

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Eksterne skakels ==
{{CommonsKategorie-inlyn}}
{{Wikiquote-inlyn}}
* {{IMDb title|0000966}}

{{Normdata}}

[[Kategorie:Amerikaanse rolprente]]</text>
      <sha1>bsppdxcxe1ufeaz97z17wwshecr7qaa</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816517</id>
      <parentid>2816515</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T02:51:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nikolai Kurbatov</username>
        <id>125512</id>
      </contributor>
      <origin>2816517</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="768" sha1="acycz4mabt0x6idv0prvhz5ohe57nzl" xml:space="preserve">{{TITELAANSIG|''A Midsummer Night's Dream''}}
{{Databoks}}

'''''A Midsummer Night's Dream''''' is 'n [[VSA|Amerikaanse]] [[stilfilm]] uit [[1909]]. Die film is geregisseer deur [[J. Stuart Blackton]] en [[Charles Kent]]&lt;ref&gt;[https://www.silentera.com/PSFL/data/M/MidsummerNightsDream1909.html A Midsummer Night’s Dream]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://mubi.com/films/a-midsummer-night-s-dream-1909 A MIDSUMMER NIGHT'S DREAM]&lt;/ref&gt;

== Hoofrolspelers ==
* [[Walter Ackerman]] — Demetrius
* [[Dolores Costello]]
* [[Helene Costello]]
* [[Maurice Costello]] — Lysander
* [[Rose Tapley]] — Hermia

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Eksterne skakels ==
{{CommonsKategorie-inlyn}}
{{Wikiquote-inlyn}}
* {{IMDb title|0000966}}

{{Normdata}}

[[Kategorie:Amerikaanse rolprente]]</text>
      <sha1>acycz4mabt0x6idv0prvhz5ohe57nzl</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816518</id>
      <parentid>2816517</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T02:52:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nikolai Kurbatov</username>
        <id>125512</id>
      </contributor>
      <origin>2816518</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="764" sha1="rdakz4qpyimgedahkrzzy3kugtf80vu" xml:space="preserve">{{TITELAANSIG|''A Midsummer Night's Dream''}}
{{Databoks}}

'''''A Midsummer Night's Dream''''' is 'n [[VSA|Amerikaanse]] [[stilfilm]] uit [[1909]]. Die film is geregisseer deur [[J. Stuart Blackton]] en [[Charles Kent]]&lt;ref&gt;[https://www.silentera.com/PSFL/data/M/MidsummerNightsDream1909.html A Midsummer Night’s Dream]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://mubi.com/films/a-midsummer-night-s-dream-1909 A MIDSUMMER NIGHT'S DREAM]&lt;/ref&gt;

== Hoofrolspelers ==
* Walter Ackerman — Demetrius
* [[Dolores Costello]]
* [[Helene Costello]]
* [[Maurice Costello]] — Lysander
* [[Rose Tapley]] — Hermia

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Eksterne skakels ==
{{CommonsKategorie-inlyn}}
{{Wikiquote-inlyn}}
* {{IMDb title|0000966}}

{{Normdata}}

[[Kategorie:Amerikaanse rolprente]]</text>
      <sha1>rdakz4qpyimgedahkrzzy3kugtf80vu</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816668</id>
      <parentid>2816518</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T10:30:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sobaka</username>
        <id>328</id>
      </contributor>
      <comment>bywerk</comment>
      <origin>2816668</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2001" sha1="oh853ooak3g2n2oj6zlwcjt09f7q2jt" xml:space="preserve">{{TITELAANSIG|''A Midsummer Night's Dream''}}
{{Databoks}}

'''''A Midsummer Night's Dream''''' is 'n [[VSA|Amerikaanse]] [[stilfilm]] uit [[1909]]. Die film is geregisseer deur [[J. Stuart Blackton]] en [[Charles Kent]]&lt;ref&gt;[https://www.silentera.com/PSFL/data/M/MidsummerNightsDream1909.html A Midsummer Night’s Dream]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://mubi.com/films/a-midsummer-night-s-dream-1909 A MIDSUMMER NIGHT'S DREAM]&lt;/ref&gt;. Dit was die eerste filmaanpassing van die gelyknamige toneelstuk deur [[William Shakespeare]]. Die film is gedurende die somer van 1909 gemaak, maar eers op 25 Desember vrygestel.{{sfn|Ball|1968|pp=52–56}}

==Storielyn==
Die Hertog van Athene besluit dat Hermia (Rose Tapley) Lysander (Maurice Costello) moet verlaat ten gunste van haar vader se keuse, Demetrius (Walter Ackerman). Die minnaars vlug die bos in, vinnig gevolg deur Demetrius en sy geliefde, Helena (Julia Swayne Gordon). Die dorpshandelaars oefen intussen 'n toneelstuk ter ere van die hertog se verlowing met Hippolyta. Terug in die woud rus Titania, Koningin van Feeë (Florence Turner), met Penelope (Clara Kimball Young), wat haarself wreek deur Puck (Gladys Hulette) weg te stuur met 'n magiese krui, wat, as dit op die oë van 'n slapende persoon gedep word, die &quot;slagoffer&quot; verlief sal laat raak op die eerste persoon wat na ontwaking verskyn. Gou is Lysander en Demetrius verlief op die verkeerde meisies en Titania het verlief geraak op Bottom, die egoïstiese leier van die handelaars, wat Puck in 'n esel ([[donkie]]) verander het. Wanneer Penelope al hierdie onheil ontdek, lig sy die towerspreuk op en die troue van die hertog en Hippolyta kan voortgaan.

== Hoofrolspelers ==
* Walter Ackerman — Demetrius
* [[Dolores Costello]]
* [[Helene Costello]]
* [[Maurice Costello]] — Lysander
* [[Rose Tapley]] — Hermia

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Eksterne skakels ==
{{CommonsKategorie-inlyn}}
{{Wikiquote-inlyn}}
* {{IMDb title|0000966}}

{{Normdata}}

[[Kategorie:Amerikaanse rolprente]]</text>
      <sha1>oh853ooak3g2n2oj6zlwcjt09f7q2jt</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kategorie:Alumni van Hoërskool Tygerberg</title>
    <ns>14</ns>
    <id>450684</id>
    <revision>
      <id>2816547</id>
      <timestamp>2025-06-28T08:09:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <comment>Nuwe bladsy geskep met '{{Broodkrummels}}  [[Kategorie:Alumni volgens hoërskool in die Wes-Kaap]]'</comment>
      <origin>2816547</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="74" sha1="oxjcd45k74lwnwufkf053vtxnswv8ra" xml:space="preserve">{{Broodkrummels}}

[[Kategorie:Alumni volgens hoërskool in die Wes-Kaap]]</text>
      <sha1>oxjcd45k74lwnwufkf053vtxnswv8ra</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kategorie:Alumni van Hoërskool D.F. Malan</title>
    <ns>14</ns>
    <id>450685</id>
    <revision>
      <id>2816552</id>
      <timestamp>2025-06-28T08:13:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <comment>Nuwe bladsy geskep met '{{Broodkrummels}}  [[Kategorie:Alumni volgens hoërskool in die Wes-Kaap]]'</comment>
      <origin>2816552</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="74" sha1="oxjcd45k74lwnwufkf053vtxnswv8ra" xml:space="preserve">{{Broodkrummels}}

[[Kategorie:Alumni volgens hoërskool in die Wes-Kaap]]</text>
      <sha1>oxjcd45k74lwnwufkf053vtxnswv8ra</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kategorie:Alumni van die Openbare Skool Hyderabad, Begumpet</title>
    <ns>14</ns>
    <id>450686</id>
    <revision>
      <id>2816566</id>
      <timestamp>2025-06-28T08:25:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <comment>Nuwe bladsy geskep met '{{Broodkrummels}}  [[Kategorie:Alumni volgens hoërskool in Telangana]]'</comment>
      <origin>2816566</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="71" sha1="rvck48wikk0f2e15kjws0zc0xmeme32" xml:space="preserve">{{Broodkrummels}}

[[Kategorie:Alumni volgens hoërskool in Telangana]]</text>
      <sha1>rvck48wikk0f2e15kjws0zc0xmeme32</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kategorie:Alumni volgens hoërskool in Telangana</title>
    <ns>14</ns>
    <id>450687</id>
    <revision>
      <id>2816567</id>
      <timestamp>2025-06-28T08:26:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <comment>Nuwe bladsy geskep met '{{Broodkrummels}}  [[Kategorie:Alumni volgens hoërskool in Indië]] [[Kategorie:Mense van Telangana]]'</comment>
      <origin>2816567</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="102" sha1="exsh2k99bm7ogxba0gc7c7a5f8uqle7" xml:space="preserve">{{Broodkrummels}}

[[Kategorie:Alumni volgens hoërskool in Indië]]
[[Kategorie:Mense van Telangana]]</text>
      <sha1>exsh2k99bm7ogxba0gc7c7a5f8uqle7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kategorie:Alumni volgens hoërskool in Indië</title>
    <ns>14</ns>
    <id>450688</id>
    <revision>
      <id>2816568</id>
      <timestamp>2025-06-28T08:26:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <comment>Nuwe bladsy geskep met '{{Broodkrummels}}  [[Kategorie:Alumni volgens hoërskool]]'</comment>
      <origin>2816568</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="58" sha1="f6o7skyruxfllkcp1cxhp4zxngxk6pe" xml:space="preserve">{{Broodkrummels}}

[[Kategorie:Alumni volgens hoërskool]]</text>
      <sha1>f6o7skyruxfllkcp1cxhp4zxngxk6pe</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kategorie:Mense van Telangana</title>
    <ns>14</ns>
    <id>450689</id>
    <revision>
      <id>2816569</id>
      <timestamp>2025-06-28T08:27:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <comment>Nuwe bladsy geskep met '{{Broodkrummels}}  [[Kategorie:Mense van Indië volgens deelstaat]] [[Kategorie:Telangana]]'</comment>
      <origin>2816569</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="91" sha1="9b9ssktclu5mxdluin3syqyv9qnswjo" xml:space="preserve">{{Broodkrummels}}

[[Kategorie:Mense van Indië volgens deelstaat]]
[[Kategorie:Telangana]]</text>
      <sha1>9b9ssktclu5mxdluin3syqyv9qnswjo</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kategorie:Mense van Indië volgens deelstaat</title>
    <ns>14</ns>
    <id>450690</id>
    <revision>
      <id>2816570</id>
      <timestamp>2025-06-28T08:28:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <comment>Nuwe bladsy geskep met '{{Broodkrummels}}  [[Kategorie:Mense van Indië volgens plek]] [[Kategorie:Deelstate van Indië]]'</comment>
      <origin>2816570</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="97" sha1="5bkxg3thlauwk5gcbjvcq9giqz2zhfg" xml:space="preserve">{{Broodkrummels}}

[[Kategorie:Mense van Indië volgens plek]]
[[Kategorie:Deelstate van Indië]]</text>
      <sha1>5bkxg3thlauwk5gcbjvcq9giqz2zhfg</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kategorie:Mense van Indië volgens plek</title>
    <ns>14</ns>
    <id>450691</id>
    <revision>
      <id>2816571</id>
      <timestamp>2025-06-28T08:28:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <comment>Nuwe bladsy geskep met '{{Broodkrummels}}  [[Kategorie:Indiërs]]'</comment>
      <origin>2816571</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="41" sha1="j2fvatnwyhqckd3jasgle2bhwfwp00h" xml:space="preserve">{{Broodkrummels}}

[[Kategorie:Indiërs]]</text>
      <sha1>j2fvatnwyhqckd3jasgle2bhwfwp00h</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kategorie:Alumni van Hoërskool President, Johannesburg</title>
    <ns>14</ns>
    <id>450692</id>
    <revision>
      <id>2816575</id>
      <timestamp>2025-06-28T08:30:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <comment>Nuwe bladsy geskep met '{{Broodkrummels}}  [[Kategorie:Alumni volgens hoërskool in Gauteng]]'</comment>
      <origin>2816575</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="69" sha1="syo0dnvnrqdhg21w9d8l8ax731lo6ui" xml:space="preserve">{{Broodkrummels}}

[[Kategorie:Alumni volgens hoërskool in Gauteng]]</text>
      <sha1>syo0dnvnrqdhg21w9d8l8ax731lo6ui</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816581</id>
      <parentid>2816575</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:36:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Pynappel het bladsy [[Kategorie:Alumni van Hoërskool President]] na [[Kategorie:Alumni van Hoërskool President, Johannesburg]] geskuif sonder om 'n aanstuur agter te laat: Dubbelsinnig met gelyknamige skool in die Wes-Kaap</comment>
      <origin>2816575</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="69" sha1="syo0dnvnrqdhg21w9d8l8ax731lo6ui" xml:space="preserve">{{Broodkrummels}}

[[Kategorie:Alumni volgens hoërskool in Gauteng]]</text>
      <sha1>syo0dnvnrqdhg21w9d8l8ax731lo6ui</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kategorie:Alumni van Hoërskool Grens</title>
    <ns>14</ns>
    <id>450693</id>
    <revision>
      <id>2816576</id>
      <timestamp>2025-06-28T08:31:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <comment>Nuwe bladsy geskep met '{{Broodkrummels}}  [[Kategorie:Alumni volgens hoërskool in die Oos-Kaap]]'</comment>
      <origin>2816576</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="74" sha1="lq1wngmhvb30fsg6jfafn5w50ubhwoa" xml:space="preserve">{{Broodkrummels}}

[[Kategorie:Alumni volgens hoërskool in die Oos-Kaap]]</text>
      <sha1>lq1wngmhvb30fsg6jfafn5w50ubhwoa</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kategorie:Alumni volgens hoërskool in die Oos-Kaap</title>
    <ns>14</ns>
    <id>450694</id>
    <revision>
      <id>2816577</id>
      <timestamp>2025-06-28T08:31:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <comment>Nuwe bladsy geskep met '{{Broodkrummels}}  [[Kategorie:Alumni volgens hoërskool in Suid-Afrika]] [[Kategorie:Mense van die Oos-Kaap]]'</comment>
      <origin>2816577</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="110" sha1="an5s9ouzhuf3escvp1606rc3w3ec89l" xml:space="preserve">{{Broodkrummels}}

[[Kategorie:Alumni volgens hoërskool in Suid-Afrika]]
[[Kategorie:Mense van die Oos-Kaap]]</text>
      <sha1>an5s9ouzhuf3escvp1606rc3w3ec89l</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kategorie:Alumni volgens hoërskool in Gauteng</title>
    <ns>14</ns>
    <id>450695</id>
    <revision>
      <id>2816578</id>
      <timestamp>2025-06-28T08:31:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <comment>Nuwe bladsy geskep met '{{Broodkrummels}}  [[Kategorie:Alumni volgens hoërskool in Suid-Afrika]] [[Kategorie:Mense van Gauteng]]'</comment>
      <origin>2816578</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="105" sha1="5b1oyuvr00f8fv89nzkq0tspf256sz5" xml:space="preserve">{{Broodkrummels}}

[[Kategorie:Alumni volgens hoërskool in Suid-Afrika]]
[[Kategorie:Mense van Gauteng]]</text>
      <sha1>5b1oyuvr00f8fv89nzkq0tspf256sz5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kategorie:Mense van die Oos-Kaap</title>
    <ns>14</ns>
    <id>450696</id>
    <revision>
      <id>2816579</id>
      <timestamp>2025-06-28T08:31:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <comment>Nuwe bladsy geskep met '{{Broodkrummels}}  [[Kategorie:Mense van Suid-Afrika volgens provinsie]] [[Kategorie:Oos-Kaap]]'</comment>
      <origin>2816579</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="95" sha1="gpqxc8hqgl6c0o1hkoaejd4ey1zi8jm" xml:space="preserve">{{Broodkrummels}}

[[Kategorie:Mense van Suid-Afrika volgens provinsie]]
[[Kategorie:Oos-Kaap]]</text>
      <sha1>gpqxc8hqgl6c0o1hkoaejd4ey1zi8jm</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kategorie:Mense van Gauteng</title>
    <ns>14</ns>
    <id>450697</id>
    <revision>
      <id>2816580</id>
      <timestamp>2025-06-28T08:31:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <comment>Nuwe bladsy geskep met '{{Broodkrummels}}  [[Kategorie:Mense van Suid-Afrika volgens provinsie]] [[Kategorie:Gauteng]]'</comment>
      <origin>2816580</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="94" sha1="4zioyqkwrqplj4kyo64vbm8uphtody9" xml:space="preserve">{{Broodkrummels}}

[[Kategorie:Mense van Suid-Afrika volgens provinsie]]
[[Kategorie:Gauteng]]</text>
      <sha1>4zioyqkwrqplj4kyo64vbm8uphtody9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kategorie:Alumni van Hoërskool Jan van Riebeeck</title>
    <ns>14</ns>
    <id>450698</id>
    <revision>
      <id>2816585</id>
      <timestamp>2025-06-28T08:38:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <comment>Nuwe bladsy geskep met '{{Broodkrummels}}  [[Kategorie:Alumni volgens hoërskool in die Wes-Kaap]]'</comment>
      <origin>2816585</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="74" sha1="oxjcd45k74lwnwufkf053vtxnswv8ra" xml:space="preserve">{{Broodkrummels}}

[[Kategorie:Alumni volgens hoërskool in die Wes-Kaap]]</text>
      <sha1>oxjcd45k74lwnwufkf053vtxnswv8ra</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Magda Goebbels</title>
    <ns>0</ns>
    <id>450699</id>
    <revision>
      <id>2816590</id>
      <timestamp>2025-06-28T08:40:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>101.51.147.83</ip>
      </contributor>
      <comment>Nuwe bladsy geskep met '[[Lêer:Bundesarchiv Bild 183-R22014, Magda Goebbels.jpg|duimnael]] '''Johanna Maria Magdalena Goebbels''' (née '''Ritschel'''; [[11 November]] [[1901]] – [[1 Mei]] [[1945]]) was die vrou van Nazi-Duitsland se propagandaminister [[Joseph Goebbels]]. As 'n prominente lid van die [[Nasionaal-Sosialistiese Duitse Arbeidersparty|Nazi-party]] was sy 'n noue bondgenoot, metgesel en politieke ondersteuner van Adolf Hitler. Sommige historici verwys na haar as die nie-amp...'</comment>
      <origin>2816590</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1206" sha1="jr46xopws4zfejvycz2zsgn1f70w4mj" xml:space="preserve">[[Lêer:Bundesarchiv Bild 183-R22014, Magda Goebbels.jpg|duimnael]]
'''Johanna Maria Magdalena Goebbels''' (née '''Ritschel'''; [[11 November]] [[1901]] – [[1 Mei]] [[1945]]) was die vrou van Nazi-Duitsland se propagandaminister [[Joseph Goebbels]]. As 'n prominente lid van die [[Nasionaal-Sosialistiese Duitse Arbeidersparty|Nazi-party]] was sy 'n noue bondgenoot, metgesel en politieke ondersteuner van Adolf Hitler. Sommige historici verwys na haar as die nie-amptelike &quot;[[Eerste Dame]]&quot; van [[Nazi-Duitsland]], terwyl ander daardie titel aan [[Emmy Göring]] gee.

Met die nederlaag dreigend tydens die [[Slag van Berlyn]] aan die einde van die [[Tweede Wêreldoorlog]] in Europa, het sy en haar man hul ses kinders met 'n sianiedverbinding vergiftig voordat hulle selfmoord gepleeg het in die tuine van die Rykskanselier. Haar oudste seun, Harald Quandt, uit 'n vorige huwelik met Günther Quandt, het haar oorleef.

== Eksterne skakels ==
{{Commons-kategorie inlyn}}
{{Saadjie}}

{{Normdata}}

{{DEFAULTSORT:Goebbels, Magda}}
[[Kategorie:Duitse Nazi's]]
[[Kategorie:Duitse oorlogsmisdadigers]]
[[Kategorie:Duitse dade van selfmoord]]
[[Kategorie:Geboortes in 1901]]
[[Kategorie:Sterftes in 1945]]</text>
      <sha1>jr46xopws4zfejvycz2zsgn1f70w4mj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kategorie:Alumni van Hoërskool Waterkloof</title>
    <ns>14</ns>
    <id>450700</id>
    <revision>
      <id>2816609</id>
      <timestamp>2025-06-28T08:44:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <comment>Nuwe bladsy geskep met '{{Broodkrummels}}  [[Kategorie:Alumni volgens hoërskool in Gauteng]]'</comment>
      <origin>2816609</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="69" sha1="syo0dnvnrqdhg21w9d8l8ax731lo6ui" xml:space="preserve">{{Broodkrummels}}

[[Kategorie:Alumni volgens hoërskool in Gauteng]]</text>
      <sha1>syo0dnvnrqdhg21w9d8l8ax731lo6ui</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kategorie:Alumni van Hoërskool Eldoraigne</title>
    <ns>14</ns>
    <id>450701</id>
    <revision>
      <id>2816612</id>
      <timestamp>2025-06-28T08:45:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <comment>Nuwe bladsy geskep met '{{Broodkrummels}}  [[Kategorie:Alumni volgens hoërskool in Gauteng]]'</comment>
      <origin>2816612</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="69" sha1="syo0dnvnrqdhg21w9d8l8ax731lo6ui" xml:space="preserve">{{Broodkrummels}}

[[Kategorie:Alumni volgens hoërskool in Gauteng]]</text>
      <sha1>syo0dnvnrqdhg21w9d8l8ax731lo6ui</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Natasha Joubert (Mej. SA 2023)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>450702</id>
    <redirect title="Natasha Joubert (Mej. Suid-Afrika 2023)" />
    <revision>
      <id>2816619</id>
      <timestamp>2025-06-28T08:47:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <comment>Pynappel het bladsy [[Natasha Joubert (Mej. SA 2023)]] na [[Natasha Joubert (Mej. Suid-Afrika 2023)]] geskuif: Dubbelsinnig met Saoedi-Arabië</comment>
      <origin>2816619</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="53" sha1="bq89hgeulux21gm0y3ohkp3c7j14opl" xml:space="preserve">#AANSTUUR [[Natasha Joubert (Mej. Suid-Afrika 2023)]]</text>
      <sha1>bq89hgeulux21gm0y3ohkp3c7j14opl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Bespreking:Natasha Joubert (Mej. SA 2023)</title>
    <ns>1</ns>
    <id>450703</id>
    <redirect title="Bespreking:Natasha Joubert (Mej. Suid-Afrika 2023)" />
    <revision>
      <id>2816621</id>
      <timestamp>2025-06-28T08:47:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pynappel</username>
        <id>70858</id>
      </contributor>
      <comment>Pynappel het bladsy [[Bespreking:Natasha Joubert (Mej. SA 2023)]] na [[Bespreking:Natasha Joubert (Mej. Suid-Afrika 2023)]] geskuif: Dubbelsinnig met Saoedi-Arabië</comment>
      <origin>2816621</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="64" sha1="6k7nrlty6hjru8pw9508ixr8aj8wjq9" xml:space="preserve">#AANSTUUR [[Bespreking:Natasha Joubert (Mej. Suid-Afrika 2023)]]</text>
      <sha1>6k7nrlty6hjru8pw9508ixr8aj8wjq9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Bespreking:The Medicine Bottle</title>
    <ns>1</ns>
    <id>450704</id>
    <revision>
      <id>2816629</id>
      <timestamp>2025-06-28T09:13:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sobaka</username>
        <id>328</id>
      </contributor>
      <comment>Nuwe bladsy geskep met '{{Kop van besprekingsbladsy}} {{Bladtrekke}}'</comment>
      <origin>2816629</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="44" sha1="2v27w7bebgol2ym1cn6ibpmrzbxwbzv" xml:space="preserve">{{Kop van besprekingsbladsy}}
{{Bladtrekke}}</text>
      <sha1>2v27w7bebgol2ym1cn6ibpmrzbxwbzv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Suurpootjie</title>
    <ns>0</ns>
    <id>450705</id>
    <revision>
      <id>2816636</id>
      <timestamp>2025-06-28T09:20:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AFM</username>
        <id>21229</id>
      </contributor>
      <comment>Nuwe bladsy geskep met 'Die suurpootjie (Psammobates geometricus), die sogenaamde “geometriese skilpad”, is die enigste Suid-Afrikaanse landskilpad wat internasionaal erken word as ‘n bedreigde skilpad. Dit behoort tot die 25 mees bedreigde skilpadspesies in die wêreld.  ==Voorkoms== Die klein skilpadjie is lid van  die orde Testudines en die familie Testudinidae. Sy dop is steragtig in voorkoms en is selde meer as 10 tot 12 cm lank, maar doppe van 16½ cm is al aangetref. Op die do...'</comment>
      <origin>2816636</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3213" sha1="nkokpqi2m15oeshic2hc2am6vdj1977" xml:space="preserve">Die suurpootjie (Psammobates geometricus), die sogenaamde “geometriese skilpad”, is die enigste Suid-Afrikaanse landskilpad wat internasionaal erken word as ‘n bedreigde skilpad. Dit behoort tot die 25 mees bedreigde skilpadspesies in die wêreld.

==Voorkoms==
Die klein skilpadjie is lid van  die orde Testudines en die familie Testudinidae. Sy dop is steragtig in voorkoms en is selde meer as 10 tot 12 cm lank, maar doppe van 16½ cm is al aangetref. Op die donkerbruin tot swart dop, sy “skild”, is allerlei strepe en driehoeke. Die onderkant van die skilpadjie is geel. Die dop is besonder bolvormig en dit loop vergeleke met die meeste ander skilpaaie se doppe meer steil na onder. Hierdie skilpad word dikwels verwar met die knoppiesdopskilpad.

==Verspreiding==
Die skilpadjie kom nêrens anders voor as in ‘n baie klein deel van Suidwes-Kaapland. Waarskynlik is die verspreingsgebied van Kaapstad noordwaarts tot [[Eendekuil]] en [[Piketberg]],  wes van die berge en suid tot [[Gordonsbaai]] en dalk oos tot in die [[Breederivier]]vallei. Twee ander geïsoleerde kolonies is bekend: in die [[Ceres]]-vallei en in die Tulbagh-Worcester-omgewing. Al die gebiede is dus in die winterreënvalstreek  en hierdie reptiele leef in [[fynbos]] en [[renosterveld]]. Hulle is uitsluitend plantvretend en lewe van gras  en blare van verskeie soorte Karoobossies en vetplante, veral [[Mesembryanthemum]].

==Gevare==
Daar is goeie redes vir die drastiese afname in bevolkingsgetalle. Die skilpadjies verkies die renosterveld van die Kaapse laaglande, die [[Worcester]]- en Ceres-vallei  as habitat. Helaas is dit ook goeie landbougrond en is meer as 90% van hul natuurlike tuiste deur  die landbou, veldbrande en indringerplante vernietig. Boonop was daar in die 1960’s ‘n groot vraag na skilpaaie as troeteldiere in die wêreld. Tussen 1965 en 1978 is uit Suid-Afrika ‘n 3 miljoen na [[Groot-Brittanje]] uitgevoer. Waarksynlik het suurpootjies ‘n groot deel daarvan uitgemaak en daarby het ‘n 80% van die skilpaaie die reis nie oorleef nie.

==Voortplanting==
Die skilpadjies teel baie stadig aan. Paring vind eers op ongeveer 8-jarige ouderdom plaas  en 2 tot 4 eiers word op ‘n keer in die lente gelê. Na ‘n broeityd van 4 tot 6 maande verskyn die kleintjies in die herfs.

==Naam==
Die naam geometriese skilpad kom van die opvallende meetkundige patrone op sy doop. Waar die volksnaam suurpootjie vandaan kom, is onseker: nors of suur skilpadjie of seerpootjie, wat later suurpootjie geword het of ‘n skilpad wat die suurveld verkies om in te leef.

==Reservate==
‘n Tyd lank is gevrees dat die suurpootjie uitgesterf het totdat dit laat in die 1960’s  herontdek is. Om sy voortbestaan te verseker is die eerste skilpadreservaat in Afrika in 1972 op die plaas Eenzaamheid by die [[Paarl]] geproklameer met die uitsluitlike doel die bewaring van die suurpootjie. Nog ‘n tuiste is in die Hottentots-Holland-kom gestig met die naam [[Harmony Flats-natuurreservaat]]. Dit het egter misluk.

==Bibliografie==
*Jordaan, Aletta: Raar maar Daar. In: Conserva. Departement van Omgewingsake. Deel 5, nr. 1, Januarie 1990. ISSN 0258-3313


[[Kategorie: Skilpaaie]]
[[Kategorie: Wes-Kaap]]</text>
      <sha1>nkokpqi2m15oeshic2hc2am6vdj1977</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816638</id>
      <parentid>2816636</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T09:22:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AFM</username>
        <id>21229</id>
      </contributor>
      <origin>2816638</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3217" sha1="62ub3c1xf37zkx4iv1o7mkj1hfbog7i" xml:space="preserve">Die suurpootjie (Psammobates geometricus), die sogenaamde “[[geometriese skilpad]]”, is die enigste Suid-Afrikaanse landskilpad wat internasionaal erken word as ‘n bedreigde skilpad. Dit behoort tot die 25 mees bedreigde skilpadspesies in die wêreld.

==Voorkoms==
Die klein skilpadjie is lid van  die orde Testudines en die familie Testudinidae. Sy dop is steragtig in voorkoms en is selde meer as 10 tot 12 cm lank, maar doppe van 16½ cm is al aangetref. Op die donkerbruin tot swart dop, sy “skild”, is allerlei strepe en driehoeke. Die onderkant van die skilpadjie is geel. Die dop is besonder bolvormig en dit loop vergeleke met die meeste ander skilpaaie se doppe meer steil na onder. Hierdie skilpad word dikwels verwar met die knoppiesdopskilpad.

==Verspreiding==
Die skilpadjie kom nêrens anders voor as in ‘n baie klein deel van Suidwes-Kaapland. Waarskynlik is die verspreingsgebied van Kaapstad noordwaarts tot [[Eendekuil]] en [[Piketberg]],  wes van die berge en suid tot [[Gordonsbaai]] en dalk oos tot in die [[Breederivier]]vallei. Twee ander geïsoleerde kolonies is bekend: in die [[Ceres]]-vallei en in die Tulbagh-Worcester-omgewing. Al die gebiede is dus in die winterreënvalstreek  en hierdie reptiele leef in [[fynbos]] en [[renosterveld]]. Hulle is uitsluitend plantvretend en lewe van gras  en blare van verskeie soorte Karoobossies en vetplante, veral [[Mesembryanthemum]].

==Gevare==
Daar is goeie redes vir die drastiese afname in bevolkingsgetalle. Die skilpadjies verkies die renosterveld van die Kaapse laaglande, die [[Worcester]]- en Ceres-vallei  as habitat. Helaas is dit ook goeie landbougrond en is meer as 90% van hul natuurlike tuiste deur  die landbou, veldbrande en indringerplante vernietig. Boonop was daar in die 1960’s ‘n groot vraag na skilpaaie as troeteldiere in die wêreld. Tussen 1965 en 1978 is uit Suid-Afrika ‘n 3 miljoen na [[Groot-Brittanje]] uitgevoer. Waarksynlik het suurpootjies ‘n groot deel daarvan uitgemaak en daarby het ‘n 80% van die skilpaaie die reis nie oorleef nie.

==Voortplanting==
Die skilpadjies teel baie stadig aan. Paring vind eers op ongeveer 8-jarige ouderdom plaas  en 2 tot 4 eiers word op ‘n keer in die lente gelê. Na ‘n broeityd van 4 tot 6 maande verskyn die kleintjies in die herfs.

==Naam==
Die naam geometriese skilpad kom van die opvallende meetkundige patrone op sy doop. Waar die volksnaam suurpootjie vandaan kom, is onseker: nors of suur skilpadjie of seerpootjie, wat later suurpootjie geword het of ‘n skilpad wat die suurveld verkies om in te leef.

==Reservate==
‘n Tyd lank is gevrees dat die suurpootjie uitgesterf het totdat dit laat in die 1960’s  herontdek is. Om sy voortbestaan te verseker is die eerste skilpadreservaat in Afrika in 1972 op die plaas Eenzaamheid by die [[Paarl]] geproklameer met die uitsluitlike doel die bewaring van die suurpootjie. Nog ‘n tuiste is in die Hottentots-Holland-kom gestig met die naam [[Harmony Flats-natuurreservaat]]. Dit het egter misluk.

==Bibliografie==
*Jordaan, Aletta: Raar maar Daar. In: Conserva. Departement van Omgewingsake. Deel 5, nr. 1, Januarie 1990. ISSN 0258-3313


[[Kategorie: Skilpaaie]]
[[Kategorie: Wes-Kaap]]</text>
      <sha1>62ub3c1xf37zkx4iv1o7mkj1hfbog7i</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Bespreking:A Midsummer Night's Dream (1909-rolprent)</title>
    <ns>1</ns>
    <id>450706</id>
    <revision>
      <id>2816654</id>
      <timestamp>2025-06-28T09:37:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sobaka</username>
        <id>328</id>
      </contributor>
      <comment>Nuwe bladsy geskep met '{{Kop van besprekingsbladsy}} {{Bladtrekke}}'</comment>
      <origin>2816654</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="44" sha1="2v27w7bebgol2ym1cn6ibpmrzbxwbzv" xml:space="preserve">{{Kop van besprekingsbladsy}}
{{Bladtrekke}}</text>
      <sha1>2v27w7bebgol2ym1cn6ibpmrzbxwbzv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Klipspringerpas</title>
    <ns>0</ns>
    <id>450707</id>
    <revision>
      <id>2816686</id>
      <timestamp>2025-06-28T11:29:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AFM</username>
        <id>21229</id>
      </contributor>
      <comment>Nuwe bladsy geskep met 'Die '''Klipspringerpas''' is in die [[Nuweveldberge]] naby [[Beaufort-Wes]].  ==Ligging== Hierdie pas is in die [[Karoo Nasionale Park]] by 32° 18′ 27″ suid en 22° 27′ 19″ oos.  ==Pas== Die geteerde pas is 5.8 km lank en het ‘n gemiddelde helling van 1:22. Op die steilste punt is die gradiënt 1:16. Die hoogste punt is 1170 m bo seespieël en dit is 264 m hoër as die onderste punt van die pas. ‘n Besondere kenmerk van die pas is die wye uitsig wat dit...'</comment>
      <origin>2816686</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1124" sha1="pxux4g6bkjcl360xxq29j4mxgs6apoo" xml:space="preserve">Die '''Klipspringerpas''' is in die [[Nuweveldberge]] naby [[Beaufort-Wes]].

==Ligging==
Hierdie pas is in die [[Karoo Nasionale Park]] by 32° 18′ 27″ suid en 22° 27′ 19″ oos.

==Pas==
Die geteerde pas is 5.8 km lank en het ‘n gemiddelde helling van 1:22. Op die steilste punt is die gradiënt 1:16. Die hoogste punt is 1170 m bo seespieël en dit is 264 m hoër as die onderste punt van die pas. ‘n Besondere kenmerk van die pas is die wye uitsig wat dit bied oor die [[Karoo]].

==Bou==
Hierdie pas is gebou volgens die beroemde tegniek van [[Andrew Geddes Bain]] en sy seun [[Thomas Bain]]. Vir die opvallende hoë stutmure is op groot skaal gebruik gemaak van klippe verkry van verlate hutte en ou werf-, kraal- en plaasgrensmure. Konstruksie het in 1989 begin en die opening is op 12 Junie 1992 waargeneem deur die minister van vervoer, pos en telekommunikasie, dr. P.J. Welgemoed.

==Lees ook==
*[[Lys van bergpasse in Suid-Afrika]]

==Bibliografie==
*mountainpassesssouthafrica.co.za/find-a-pass/western-cape/713-klipspringer-pass.html


[[Kategorie: Wes-Kaap]]
[[Kategorie: Bergpasse van Suid-Afrika]]</text>
      <sha1>pxux4g6bkjcl360xxq29j4mxgs6apoo</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Frank de Boer</title>
    <ns>0</ns>
    <id>450708</id>
    <revision>
      <id>2816687</id>
      <timestamp>2025-06-28T11:41:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vryheidsfront Minus</username>
        <id>188698</id>
      </contributor>
      <comment>Nuwe bladsy geskep met ''''Franciscus de Boer''' (gebore [[15 Mei]] [[1970]]) is ’n [[Nederland|Nederlandse]] voormalige professionele [[sokkerspeler]] en huidige afrigter. As ’n voormalige verdediger het De Boer die grootste deel van sy loopbaan by [[AFC Ajax|Ajax]] deurgebring, waar hy vyf [[Eredivisie]]-titels, twee [[KNVB-beker|KNVB-bekers]], drie Superbekers, een [[UEFA Superbeker]], een [[UEFA-beker]], een [[UEFA Champions League]] en een [[Interkontinentale Beker]] gewen het. Hy...'</comment>
      <origin>2816687</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2397" sha1="384yk1o28h2h9zsaw4we43hylhdwdde" xml:space="preserve">'''Franciscus de Boer''' (gebore [[15 Mei]] [[1970]]) is ’n [[Nederland|Nederlandse]] voormalige professionele [[sokkerspeler]] en huidige afrigter. As ’n voormalige verdediger het De Boer die grootste deel van sy loopbaan by [[AFC Ajax|Ajax]] deurgebring, waar hy vyf [[Eredivisie]]-titels, twee [[KNVB-beker|KNVB-bekers]], drie Superbekers, een [[UEFA Superbeker]], een [[UEFA-beker]], een [[UEFA Champions League]] en een [[Interkontinentale Beker]] gewen het. Hy het later vyf jaar by [[FC Barcelona|Barcelona]] deurgebring, waar hy die [[La Liga]]-titel in 1998–99 gewen het, gevolg deur kort periodes by [[Galatasaray SK (sokker)|Galatasaray]], Glasgow Rangers, Al-Rayyan en Al-Shamal voordat hy afgetree het.

De Boer is die derde mees opgetrede buitespeler in die geskiedenis van die [[Nederlandse nasionale sokkerspan|Nederlandse nasionale span]], met 112 verskynings. Hy was kaptein van &quot;Oranje&quot; tydens die halfeindstryd van beide die [[FIFA Sokker-Wêreldbekertoernooi in 1998|1998 FIFA Wêreldbeker]] en die [[UEFA Europa-beker|Europese Kampioenskap]] in 2000. Hy is die tweelingbroer van [[Ronald de Boer]], met wie hy ’n spanmaat was by Ajax, Barcelona, Rangers, Al-Rayyan, Al-Shamal en die Nederlandse nasionale span.

Na sy aftrede as speler het De Boer sy afrigtersloopbaan begin met die Ajax-jeugspan en as assistent van [[Bert van Marwijk]] by die Nederlandse nasionale span. In Desember 2010 het hy oorgeneem as hoofafrigter van Ajax en het die Eredivisie-titel in sy eerste seisoen gewen. In 2013 het hy die [[Rinus Michels]]-toekenning ontvang as afrigter van die jaar in Nederland nadat hy Ajax na hul derde opeenvolgende Eredivisie-titel gelei het. Die volgende jaar het hy die eerste afrigter geword wat vier opeenvolgende Eredivisie-titels gewen het. Daarna het hy kort afrigtingstydperke gehad in [[Serie A]] met [[Inter Milaan]] in 2016, Crystal Palace in die [[Premier League]] in 2017, en Atlanta United in [[Major League Soccer|MLS]] van 2018 tot 2020. De Boer is in September 2020 aangestel as hoofafrigter van die Nederlandse nasionale span, maar het minder as ’n jaar later, in Junie 2021, bedank ná die span se teleurstellende Euro 2020-veldtog.

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

{{Normdata}}
{{NORMDATA: de Boer, Frank}}
[[Kategorie:Nederlandse sokkerspelers]]
[[Kategorie:Sokkerafrigters]]
[[Kategorie:Geboortes in 1970]]
[[Kategorie:Lewende mense]]</text>
      <sha1>384yk1o28h2h9zsaw4we43hylhdwdde</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816688</id>
      <parentid>2816687</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T11:41:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vryheidsfront Minus</username>
        <id>188698</id>
      </contributor>
      <origin>2816688</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2416" sha1="8m3v6i76vhrjpy98ftnmskztqz4luv6" xml:space="preserve">'''Franciscus de Boer''' (gebore [[15 Mei]] [[1970]]) is ’n [[Nederland|Nederlandse]] voormalige professionele [[sokkerspeler]] en huidige afrigter. As ’n voormalige verdediger het De Boer die grootste deel van sy loopbaan by [[AFC Ajax|Ajax]] deurgebring, waar hy vyf [[Eredivisie]]-titels, twee [[KNVB-beker|KNVB-bekers]], drie Superbekers, een [[UEFA Superbeker]], een [[UEFA Europa League|UEFA-beker]], een [[UEFA Champions League]] en een [[Interkontinentale Beker]] gewen het. Hy het later vyf jaar by [[FC Barcelona|Barcelona]] deurgebring, waar hy die [[La Liga]]-titel in 1998–99 gewen het, gevolg deur kort periodes by [[Galatasaray SK (sokker)|Galatasaray]], Glasgow Rangers, Al-Rayyan en Al-Shamal voordat hy afgetree het.

De Boer is die derde mees opgetrede buitespeler in die geskiedenis van die [[Nederlandse nasionale sokkerspan|Nederlandse nasionale span]], met 112 verskynings. Hy was kaptein van &quot;Oranje&quot; tydens die halfeindstryd van beide die [[FIFA Sokker-Wêreldbekertoernooi in 1998|1998 FIFA Wêreldbeker]] en die [[UEFA Europa-beker|Europese Kampioenskap]] in 2000. Hy is die tweelingbroer van [[Ronald de Boer]], met wie hy ’n spanmaat was by Ajax, Barcelona, Rangers, Al-Rayyan, Al-Shamal en die Nederlandse nasionale span.

Na sy aftrede as speler het De Boer sy afrigtersloopbaan begin met die Ajax-jeugspan en as assistent van [[Bert van Marwijk]] by die Nederlandse nasionale span. In Desember 2010 het hy oorgeneem as hoofafrigter van Ajax en het die Eredivisie-titel in sy eerste seisoen gewen. In 2013 het hy die [[Rinus Michels]]-toekenning ontvang as afrigter van die jaar in Nederland nadat hy Ajax na hul derde opeenvolgende Eredivisie-titel gelei het. Die volgende jaar het hy die eerste afrigter geword wat vier opeenvolgende Eredivisie-titels gewen het. Daarna het hy kort afrigtingstydperke gehad in [[Serie A]] met [[Inter Milaan]] in 2016, Crystal Palace in die [[Premier League]] in 2017, en Atlanta United in [[Major League Soccer|MLS]] van 2018 tot 2020. De Boer is in September 2020 aangestel as hoofafrigter van die Nederlandse nasionale span, maar het minder as ’n jaar later, in Junie 2021, bedank ná die span se teleurstellende Euro 2020-veldtog.

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

{{Normdata}}
{{NORMDATA: de Boer, Frank}}
[[Kategorie:Nederlandse sokkerspelers]]
[[Kategorie:Sokkerafrigters]]
[[Kategorie:Geboortes in 1970]]
[[Kategorie:Lewende mense]]</text>
      <sha1>8m3v6i76vhrjpy98ftnmskztqz4luv6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816689</id>
      <parentid>2816688</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T11:41:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vryheidsfront Minus</username>
        <id>188698</id>
      </contributor>
      <comment>/* Verwysings */</comment>
      <origin>2816689</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2419" sha1="igf0kmpfr6j44jpducb80hkuzmhq2ij" xml:space="preserve">'''Franciscus de Boer''' (gebore [[15 Mei]] [[1970]]) is ’n [[Nederland|Nederlandse]] voormalige professionele [[sokkerspeler]] en huidige afrigter. As ’n voormalige verdediger het De Boer die grootste deel van sy loopbaan by [[AFC Ajax|Ajax]] deurgebring, waar hy vyf [[Eredivisie]]-titels, twee [[KNVB-beker|KNVB-bekers]], drie Superbekers, een [[UEFA Superbeker]], een [[UEFA Europa League|UEFA-beker]], een [[UEFA Champions League]] en een [[Interkontinentale Beker]] gewen het. Hy het later vyf jaar by [[FC Barcelona|Barcelona]] deurgebring, waar hy die [[La Liga]]-titel in 1998–99 gewen het, gevolg deur kort periodes by [[Galatasaray SK (sokker)|Galatasaray]], Glasgow Rangers, Al-Rayyan en Al-Shamal voordat hy afgetree het.

De Boer is die derde mees opgetrede buitespeler in die geskiedenis van die [[Nederlandse nasionale sokkerspan|Nederlandse nasionale span]], met 112 verskynings. Hy was kaptein van &quot;Oranje&quot; tydens die halfeindstryd van beide die [[FIFA Sokker-Wêreldbekertoernooi in 1998|1998 FIFA Wêreldbeker]] en die [[UEFA Europa-beker|Europese Kampioenskap]] in 2000. Hy is die tweelingbroer van [[Ronald de Boer]], met wie hy ’n spanmaat was by Ajax, Barcelona, Rangers, Al-Rayyan, Al-Shamal en die Nederlandse nasionale span.

Na sy aftrede as speler het De Boer sy afrigtersloopbaan begin met die Ajax-jeugspan en as assistent van [[Bert van Marwijk]] by die Nederlandse nasionale span. In Desember 2010 het hy oorgeneem as hoofafrigter van Ajax en het die Eredivisie-titel in sy eerste seisoen gewen. In 2013 het hy die [[Rinus Michels]]-toekenning ontvang as afrigter van die jaar in Nederland nadat hy Ajax na hul derde opeenvolgende Eredivisie-titel gelei het. Die volgende jaar het hy die eerste afrigter geword wat vier opeenvolgende Eredivisie-titels gewen het. Daarna het hy kort afrigtingstydperke gehad in [[Serie A]] met [[Inter Milaan]] in 2016, Crystal Palace in die [[Premier League]] in 2017, en Atlanta United in [[Major League Soccer|MLS]] van 2018 tot 2020. De Boer is in September 2020 aangestel as hoofafrigter van die Nederlandse nasionale span, maar het minder as ’n jaar later, in Junie 2021, bedank ná die span se teleurstellende Euro 2020-veldtog.

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

{{Normdata}}
{{DEFAULTSORT: de Boer, Frank}}
[[Kategorie:Nederlandse sokkerspelers]]
[[Kategorie:Sokkerafrigters]]
[[Kategorie:Geboortes in 1970]]
[[Kategorie:Lewende mense]]</text>
      <sha1>igf0kmpfr6j44jpducb80hkuzmhq2ij</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2816693</id>
      <parentid>2816689</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T11:52:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vryheidsfront Minus</username>
        <id>188698</id>
      </contributor>
      <origin>2816693</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2838" sha1="oiizk7wv918xyoglgcujn0cm5wq5cci" xml:space="preserve">'''Franciscus de Boer''' (gebore [[15 Mei]] [[1970]]) is ’n [[Nederland|Nederlandse]] voormalige professionele [[sokkerspeler]] en huidige afrigter. As ’n voormalige verdediger het De Boer die grootste deel van sy loopbaan by [[AFC Ajax|Ajax]] deurgebring, waar hy vyf [[Eredivisie]]-titels, twee [[KNVB-beker|KNVB-bekers]], drie Superbekers, een [[UEFA Superbeker]], een [[UEFA Europa League|UEFA-beker]], een [[UEFA Champions League]] en een [[Interkontinentale Beker]] gewen het. Hy het later vyf jaar by [[FC Barcelona|Barcelona]] deurgebring, waar hy die [[La Liga]]-titel in 1998–99 gewen het, gevolg deur kort periodes by [[Galatasaray SK (sokker)|Galatasaray]], Glasgow Rangers, Al-Rayyan en Al-Shamal voordat hy afgetree het.

De Boer is die derde mees opgetrede buitespeler in die geskiedenis van die [[Nederlandse nasionale sokkerspan|Nederlandse nasionale span]], met 112 verskynings.&lt;ref name=&quot;rdb&quot;&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/sport/0/football/27205254|title=Frank de Boer: Tottenham make contact with Ajax over manager|date=29 April 2014|access-date=30 April 2014|work=BBC}}&lt;/ref&gt; Hy was kaptein van &quot;Oranje&quot; tydens die halfeindstryd van beide die [[FIFA Sokker-Wêreldbekertoernooi in 1998|1998 FIFA Wêreldbeker]] en die [[UEFA Europa-beker|Europese Kampioenskap]] in 2000. Hy is die tweelingbroer van [[Ronald de Boer]], met wie hy ’n spanmaat was by Ajax, Barcelona, Rangers, Al-Rayyan, Al-Shamal en die Nederlandse nasionale span.

Na sy aftrede as speler het De Boer sy afrigtersloopbaan begin met die Ajax-jeugspan en as assistent van [[Bert van Marwijk]] by die Nederlandse nasionale span. In Desember 2010 het hy oorgeneem as hoofafrigter van Ajax en het die Eredivisie-titel in sy eerste seisoen gewen. In 2013 het hy die [[Rinus Michels]]-toekenning ontvang as afrigter van die jaar in Nederland nadat hy Ajax na hul derde opeenvolgende Eredivisie-titel gelei het.&lt;ref name=&quot;autogenerated1&quot;&gt;{{cite web|url=http://nos.nl/artikel/505335-rinus-michels-award-voor-de-boer.html|title=Rinus Michels Award voor De Boer – NOS Sport|date=10 May 2013|website=Nos.nl|language=nl}}&lt;/ref&gt; Die volgende jaar het hy die eerste afrigter geword wat vier opeenvolgende Eredivisie-titels gewen het. Daarna het hy kort afrigtingstydperke gehad in [[Serie A]] met [[Inter Milaan]] in 2016, Crystal Palace in die [[Premier League]] in 2017, en Atlanta United in [[Major League Soccer|MLS]] van 2018 tot 2020. De Boer is in September 2020 aangestel as hoofafrigter van die Nederlandse nasionale span, maar het minder as ’n jaar later, in Junie 2021, bedank ná die span se teleurstellende Euro 2020-veldtog.

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

{{Normdata}}
{{DEFAULTSORT: de Boer, Frank}}
[[Kategorie:Nederlandse sokkerspelers]]
[[Kategorie:Sokkerafrigters]]
[[Kategorie:Geboortes in 1970]]
[[Kategorie:Lewende mense]]</text>
      <sha1>oiizk7wv918xyoglgcujn0cm5wq5cci</sha1>
    </revision>
  </page>
</mediawiki>