Wikipedia afwiki https://af.wikipedia.org/wiki/Tuisblad MediaWiki 1.45.0-wmf.8 first-letter Media Spesiaal Bespreking Gebruiker Gebruikerbespreking Wikipedia Wikipediabespreking Lêer Lêerbespreking MediaWiki MediaWikibespreking Sjabloon Sjabloonbespreking Hulp Hulpbespreking Kategorie Kategoriebespreking Portaal Portaalbespreking TimedText TimedText talk Module Module talk Event Event talk 0 370 2818214 2698627 2025-07-03T19:34:15Z Sobaka 328 /* Aanhalings */ skakel 2818214 wikitext text/x-wiki [[Lêer:CMAP - Centre de Mathématiques Appliquées de l'Ecole polytechnique (25911635211).jpg|duimnael]] {{Wetenskap}} '''Wiskunde''' word algemeen gedefinieer as die studie van [[patroon|patrone]] in strukture, verandering en [[ruimte]]; meer informeel gestel, kan 'n mens sê dat dit die studie van "getalle en syfers" is. Uit die formele oogpunt gesien is dit die ondersoek van aksiomaties gedefinieerde abstrakte strukture deur gebruik te maak van simboliese [[logika]] en wiskundige notasie; ander uitgangspunte word in die filosofie van wiskunde bespreek. Wiskunde kan gesien word as 'n eenvoudige uitbreiding van gesproke en geskrewe tale, met 'n uiters presies gedefinieerde woordeskat en taalstruktuur met die doelwit om fisiese en konsepsuele vergelykings te ondersoek. Alhoewel wiskunde self nie gewoonlik beskou word as 'n [[natuurwetenskap]] nie, het die spesifieke strukture wat deur wiskundiges ondersoek word dikwels hulle oorsprong in die natuurwetenskappe en meer algemeen in [[fisika]]. [[Wiskundige]]s definieer en ondersoek egter ook strukture wat suiwer van interne belang tot wiskunde as vakgebied is, omdat die strukture sodoende verkry, 'n verenigde veralgemening vir verskeie vertakkinge kan verskaf of 'n nuttige gereedskap kan wees vir algemene berekeninge. Laastens bestudeer baie wiskundiges gebiede vir suiwer estetiese redes en beskou hulle wiskunde as 'n [[kuns]]vorm eerder as 'n praktiese of toegepaste [[wetenskap]]. [[Gauss]] het na die vak verwys as die 'Koningin van die Wetenskappe’. [[Einstein]] het opgemerk dat "hoeveel die wette van wiskunde na die [[werklikheid]] verwys is onseker, en sover hulle seker is verwys hulle nie na die werklikheid nie". == Inleiding == In breë trekke is daar drie benaderings tot wiskundige probleme, naamlik die logiese, empiriese en intuïtiewe benadering. Wiskunde word dikwels met die logika geassosieer (sommige wiskundiges beskou dit selfs as ʼn onderafdeling van logika). Volgens dié benadering word die getal 1 nie as 'n getal benader nie, maar as 'n versameling met een element, byvoorbeeld a. Die element vorm dan deel van verskillende logiese relasies: as a < b en b < c dan is a < c. In die [[logika]] speel die relasies "gelyk aan" (=), "nie gelyk aan" (<math>\neq</math>), "kleiner as" (<) en "groter as" (>) dus 'n belangrike rol. Die logika is egter nie in alle gevalle van toepassing nie, aangesien daar probleme is waarby al die elemente nie tot logiese waarhede of valshede herlei kan word nie. In die [[Empiries|empiriese]] benadering word daar sterk op bewyse gesteun en word 'n onderskeid gemaak tussen reële en ideële begrippe. Reële begrippe het onder meer betrekking op finitiewe (eindige) getalle, waar 'n probleem sistematies benader en 'n antwoord gevind kan word. Ideële begrippe het betrekking op infinitiewe (oneindige) getalle, waar 'n vergelyking vir ʼn probleem opgestel kan word, maar 'n antwoord nie noodwendig bepaal kan word nie. Dit is byvoorbeeld moontlik om die som van die getal van 1 tot 1 000 te bepaal (1 + 2 + 3 + 4, ensovoorts), maar oor die som van die getalle 1 tot n (1 + n + n + n ... ) te bepaal, kan slegs gespekuleer word. Op die keper beskou, word alle wiskundige probleme egter intuïtief benader en word die wiskunde as 'n konstruktiewe aktiwiteit beskou. Hierby word wiskunde deur sommige wiskundiges bo byvoorbeeld die logika verhef en logika slegs as 'n instrument in die oplossing van 'n probleem beskou. 'n Bewys vir die berekening 1 + 9 = 5+ 5 word uiteindelik tog verkry deur werklik die som van die getalle te bereken en dit dan te vergelyk. Nadat daar in ʼn berekening vasgestel is dat a = b en b = c kan die logiese afleiding gemaak word dat a = c. == Ontwikkeling == In die eerste vorme van wiskunde is veral klem gelê op praktiese berekenings en metings wat in die handel, [[kalender]]opstelling en die insameling van [[belasting]] gebruik is. Die leermeesters wat vir die onderrig van [[rekenkunde]] verantwoordelik was, het egter langsamerhand teorieë oor die berekenings geformuleer en eerder van [[Simbool|simbole]] as getalle gebruik gemaak. === Babiloniese wiskunde === Babiloniese wiskunde het bekend geword deur die vondste van kleitablette waarop tekste in spykerskrif verskyn. Die oudste tekste dateer uit [[2100 v.C.]] en het betrekking op rekenkunde. Die Babiloniërs het veral van tabelle soos vermenigvuldigings- en opteltabelle gebruik gemaak, en het ook met [[Breuk (wiskunde)|breuke]] gewerk. Hulle het ʼn sestigtallige stelsel gehad waaruit die gebruik van 60 vir die indeling van die [[uur]], die minuut en die sirkelgraad voortgespruit het. Die [[Babiloniese metode|Babiloniërs]] het ook meetkunde beoefen en kon die [[oppervlakte]] en inhoud van eenvoudige, reglynige figure bereken. Daar is selfs bewyse van die oorgang van rekenkunde na [[algebra]]. === Egiptiese wiskunde === In Egiptiese grafskrifte en kalenders is daar aanduidings van die gebruik van 'n tientallige stelsel vir praktiese rekenkunde. Dit is byvoorbeeld gebruik vir die berekening van dieregetalle en voedselvoorrade. In meetkunde het die Egiptenare hulle veral toegelê op [[Driehoeksmeting|driehoeksmeetkunde]], maar kon ook die inhoud van 'n kubus, [[silinder]] en piramide bepaal. In algebra het hulle nie verder gegaan as 'n lineêre [[Vergelyking (wiskunde)|vergelyking]] met een onbekende nie. === Chinese wiskunde === Die belangrikste Chinese wiskundeteks is die ''Tjioe Tsjang Soean-sjoe'' ("Die nege hoofstukke oor die kuns van wiskunde"), wat handel oor lineêre vergelykings, [[Vierkantswortel|vierkants-]] en derdemagswortels en [[matriks]]e. === Indiese wiskunde === Indiese wiskunde dateer uit 500 v.C. en handel oor die konstruksie van vierkante en reghoeke, die verband tussen die skuinssy (diagonaal) en die reghoek en die verband tussen [[vierkant]]e en [[sirkel]]s. === Griekse wiskunde === Die Grieke het baie aandag bestee aan die eienskappe van getalle en berekeninge. [[Pythagoras]] het die driehoek bestudeer en onder meer sy beroemde [[Pythagoras se stelling|stelling]] geformuleer wat lui dat die som van die kwadraat van die vertikale sy en die kwadraat van die horisontale sy in 'n driehoek gelyk is aan die kwadraat van die skuinssy. In ongeveer 450 v.C. is begrippe geformuleer met betrekking tot eindige (finitiewe) en oneindige (infinitiewe) getalle. In [[450 v.C.]]. het [[Hippokrates]] begin om deur middel van logiese gevolgtrekkings stellings af te lei wat as aksiome bekend staan. [[Plato]] en [[Aristoteles]] het dit nagevolg en wiskunde met logika in verband gebring. In [[323 v.C.]] het [[Euklides]] sy werk Elemente geskryf en van aksiome uitgegaan waaruit stellings logies afgelei kon word. Hierdie werk was invloedryk en daar word vandag soms nog na meetkunde as Euklidiese meetkunde verwys. === Arabiese wiskunde === Aan die begin van die [[13de eeu]] is die Arabiese syferstelsel en wiskunde in [[Italië]] bekend gestel. Die [[Arabiere]] het kennis uit ander nasies se wiskunde opgeneem en hulle veral op praktiese wiskundige vaardighede toegelê (rekenkunde en driehoeksmeetkunde). Hulle het werke gelewer wat die grondslag gelê het vir die ontwikkeling van algebra in [[Europa]]. Aan die begin van die [[16de eeu|16e eeu]] het die Griekse en Arabiese wiskunde sterk in [[Italië]] uitgebrei. Die gebruik van simbolenotasie is ingevoer en daar is heelwat vordering in teoretiese algebra gemaak. Vanweë die eise wat in [[sterrekunde]] en [[navigasie]] gestel is, het driehoeksmeetkunde ook sterk ontwikkel. In die [[17de eeu]] het [[Pierre de Fermat]] ([[1608]] – [[1665]]) die grondslag vir die moderne getalleteorie gelê. Saam met [[Pascal (eenheid)|Pascal]] het hy dit ook vir die ontwikkeling van waarskynlikheidsrekening gebruik. [[René Descartes|Descartes]] het hom op analitiese meetkunde toegelê en in sy koördinaatmeetkunde gewys op die verband tussen [[meetkunde]] en algebra. Die tekens + en - en die notasie x 2 het in gebruik gekom en Descartes het die eerste letters van die alfabet (a, b, c) vir bekendes, en die laaste letters (x, y, z) vir onbekendes gebruik. [[John Napier]] het [[logaritme]]s begin gebruik wat tot en met die koms van die [[rekenaar]] een van die kragtigste rekenmetodes was. 'n Ingrypende ontwikkeling was die van [[differensiaalrekening]], waaraan onder andere [[Pierre de Fermat|Fermat]] en [[Isaac Newton|Newton]] gewerk het. Dit het betrekking op die differensiaal - en integraalrekening waarby [[Funksie|funksies]] 'n belangrike rol speel. Wanneer die verandering van een [[getal]] (onafhanklike veranderlike) in 'n vergelyking die verandering in 'n ander getal veroorsaak (afhanklike veranderlike), word daardie getal die funksie van die vergelyking genoem. Ander belangrike wiskundige dissiplines wat ontwikkel is, is die nie-euklidiese meetkunde ([[Carl Friedrich Gauss|Gauss]]), tensorrekening (Riemann), versamelingsleer (Cantor), [[Vektor|vektore]], [[topologie]] en skakelalgebra ([[Boolse algebra|Boole]]). == Toepassings == Die wiskunde is 'n omvattende wetenskap met onder meer die volgende dissiplines: rekenkunde, meetkunde, algebra, versamelingsleer, vektore, grafieke en funksies, statistiek, differensiasie, integrasie, tensorrekening, komplekse getalle, matrikse, rye en reekse, skakel-algebra, topologie, waarskynlikheidsrekening en selfs ook programmering. Die wiskunde vind oor 'n wye gebied toepassing, waarvan die belangrikste toepassings hieronder kortliks bespreek word. - [[Rekenkunde]] het betrekking op die praktiese bewerking van getalle. Die teoretiese benadering tot getalle vorm 'n onderafdeling van die algebra. - [[Meetkunde]] het betrekking op die bepaling van die afmetings en die eienskappe van meetkundige figure (punt, lyn, [[driehoek]], [[sirkel]], ensovoorts). - [[Algebra]] leen hom sterk tot die opstel van vergelykings (x = y, a + b = c, ensovoorts) en relasies (a > b, a <math>\neq</math> b, ensovoorts). In die analitiese meetkunde vind die algebra en meetkunde aansluiting, aangesien die meetkundige figure aan die hand van algebraïese vergelykings omskryf kan word. - [[Getalteorie|Versamelingsleer]] word onder meer vir die studie van getalstelsels gebruik. 'n Voorbeeld van 'n versameling is die getalle 1, 2, 3 , 4, ... n, wat 'n oneindige versameling natuurlike getalle is. Die simbool n dui aan dat daar nie 'n laaste element is nie. - [[Differensiaalrekening|Differensiasie]] is 'n kragtige rekenmetode waarmee komplekse probleme opgelos kan word. 'n Bekende toepassing van differensiasie is die berekening van die snelheid van 'n vuurpyl wat 'n gegewe hoeveelheid brandstof dra. Namate die brandstof verbruik en die vuurpyl dus ligter word, beweeg dit vinniger, en hierdie versnelling kan met behulp van 'n differensiaalvergelyking bepaal word. - [[Integraalrekening|Integrasie]] is die resiprook van differensiasie. Terwyl differensiasie byvoorbeeld vir die berekening van 'n vuurpyl se snelheid gebruik word (tempo van verplasing), word integrasie gebruik vir die bepaling van die afstand wat dit aflê (totale verplasing). - Tensorrekening word in die studie van abstrakte figure gebruik. Dit is nou verwant aan die analitiese meetkunde waarby figure in 'n koördinaatstelsel voorgestel word, dit wil sê op x- en y-asse. - [[Vektor (Wiskunde)|Vektore]] word vir probleme gebruik waarby beweging, kragte, snelheid, ensovoorts, betrokke is. Enige fisiese grootheid waarby grootte en rigting ter sprake kom, word 'n vektor genoem. - Grafieke word vir die interpretasie van wiskundige informasie gebruik. Die inhoud van 'n komplekse vergelyking kan dikwels in een oogopslag duidelik word wanneer die grafiese voorstelling van die vergelyking bestudeer word. - [[Statistiek]] word vir die studie van groot hoeveelhede gegewens gebruik. Uit so 'n studie word dikwels wiskundige vergelykings saamgestel, en grafieke daarvan opgestel sodat die inhoud van die gegewens met een oogopslag duidelik word. - Komplekse getalle is 'n kombinasie van reële en denkbeeldige getalle. 'n Reële getal kan op die getallelyn voorgestel word (byvoorbeeld die natuurlike getalle 1, 2, 3, .. . ). 'n Denkbeeldige getal kan nie op die getallelyn voorgestel word nie (byvoorbeeld die vierkantswortel van negatiewe getalle) en die letter i of j word gewoonlik gebruik om dit voor te stel. Komplekse getalle word geskryf as: (reële getal) + j (denkbeeldige getal ). - Matriksalgebra het onder meer betrekking op 'n tweedimensionele uiteensetting (n X n) van elemente of simbole. 'n Eenvoudige voorbeeld van 'n matriks is 'n opteltabel waaruit die som van 2 getalle regstreeks afgelees kan word. - Rye en reekse is die versamelnaam vir opeenvolgende reekse getalle wat 'n vaste verband met mekaar het. Die algemene skryfwyse is (a+ x)ⁿ. 'n Voorbeeld van 'n getalreeks is die opeenvolgende getalle 1, 3, 5, 7, ... waar die intervalle 2 is. - Skakelalgebra het betrekking op rekenaarelemente waarby die relasies EN, OF, NIE, ensovoorts 'n belangrike rol speel. Die rekenaarelemente is skakelaars (elektronies) wat net in 1 van 2 moontlike stande kan wees, naamlik aan of af, wat as 1 en 0 voorgestel kan word. Die EN funksie het byvoorbeeld betrekking op 2 skakelaars, A en B, wat in serie met mekaar is. Die [[elektriese stroom]] in die kring kan dus slegs vloei as A en B gesluit is. Wanneer die 2 skakelaars parallel met mekaar is, sal die stroom vloei as A 61 B gesluit is. Die EN-funksie speel byvoorbeeld 'n belangrike rol by rekenaarbesluitneming. Die rekenaar kan van 'n instruksie voorsien word om slegs 'n uitset te verskaf wanneer 2 rekenaarelemente, A en B, albei in die 1-stand is. - Topologie is 'n gevorderde meetkundige dissipline waarin die studie oor abstrakte figure uitgebrei word. - Waarskynlikheidsrekening het onder meer betrekking op die informasieteorie, waarby die waarskynlikheid van 'n keuse ondersoek word. Die [[waarskynlikheid]] (p) dat ʼn persoon, by 'n willekeurige keuse, op 1 van 2 moontlikhede sal besluit, is ewe groot. Die waarskynlikheid p is dan p = ½-Namate 'n persoon dan beïnvloed word in sy keuse, word die waarskynlikheid groter dat hy op 'n bepaalde moontlikheid sal besluit. - [[Programmeertaal|Programmering]] omvat die opstel van 'n reeks instruksies wat 'n rekenaar moet uitvoer. Die instruksies is wiskundegebonde aangesien die rekenaar in beginsel 'n rekenmasjien is. - [[Wiskunde en kuns|Kuns het ook 'n wisselwerking met wiskunde]], soos met [[Leonardo da Vinci|Da Vinci]] se [[Skildery|skilderye]] en in [[Musiek|musikale komposisie]], soos wat wiskunde in eie reg as kuns beskou kan word. == Oorsig en geskiedenis van wiskunde == Die woord 'wiskunde' is dieselfde as die Nederlandse woord vir die vak en het sy oorsprong uit die term ''wisconst'' (kuns van die gewisse of sekere) wat [[Simon Stevin]] in die 17de eeu aan die vakgebied toegeken het. Die hoofvertakkinge van wiskunde het ontstaan uit die behoefte om berekeninge in die handel te doen om landmeting te doen en om sterrekundige gebeure te voorspel. Die studie van struktuur begin met [[getal]]le, eerstens met die bekende [[natuurlike getal]]le en [[heelgetal]]le en hul [[rekenkunde|rekenkundige]] bewerkings, wat beskryf word in elementêre algebra. Die besondere eienskappe van heelgetalle word bestudeer in getalteorie. Die ondersoek na metodes om vergelykings op te los lei tot die veld van abstrakte algebra, wat onder andere die ring- en liggaamstrukture bestudeer wat die algemene eienskappe van die bekende getalle beskryf. Die fisies belangrike begrip van vektore word veralgemeen na [[vektorruimte]]s en bestudeer deur [[lineêre algebra]] wat tot die twee vertakkinge van struktuur en ruimte behoort. Die studie van ruimte vind sy oorsprong in [[meetkunde]], eerstens in [[Euklidiese meetkunde]] en [[driehoeksmeting]] van die bekende driedimensionele ruimte en later dan ook veralgemeen deur nie-Euklidiese meetkunde wat 'n sentrale rol speel in [[algemene relatiwiteit]]. Baie ou vraagstukke rondom maatstaf en kompas konstruksie is finaal beantwoord deur Galois se teorie. Die moderne velde van differensiaalmeetkunde en algebrïese meetkunde veralgemeen meetkunde in verskillende rigtings: Differensiaalmeetkunde beklemtoon die begrippe van funksies, veselbondels, [[afgeleide]]s, gladde funksies en rigting, terwyl algebraïse meetkunde meetkundige voorwerpe beskryf as stelle oplossings vir polinomiaalvergelykings. [[Groep (wiskunde)|Groepteorie]] ondersoek die begrip van simmetrie op 'n abstrakte wyse en verskaf 'n skakel tussen die studies van ruimte en struktuur. [[Topologie]] verbind die studie van ruimte en die studie van verandering deur op die begrip van kontinuiteit te fokus. Die verstaan en beskrywing van die verandering in meetbare hoeveelhede is die algemene trant van die natuurwetenskappe, en analise is ontwikkel as nuttige gereedskap om dit te doen. Die sentrale begrip wat gebruik word om 'n veranderende veranderlike te beskryf is die begrip van 'n [[funksie (wiskunde)|funksie]]. Baie probleme lei natuurlik tot verbande tussen 'n hoeveelheid en sy tempo van verandering en die metodes om hierdie probleme op te los word bestudeer in die veld van [[differensiaalvergelykings]]. Die getalle wat gebruik word om kontinue hoeveelhede voor te stel is die reële getalle en die gedetailleerde studie van hulle eienskappe en die eienskappe van reëlwaarde funksies staan bekend as reële analise. Vir verskeie redes is dit gerieflik om [[komplekse getal]]le te skep en die studie van hierdie getalle word kompleksanalise genoem. Funksionaalanalise fokus op die (tipies beperkte dimensionele) ruimtes van funksies, wat die grondslag vorm van kwantummeganika en vele ander vertakkinge. Baie natuurverskynsels kan beskryf word deur dinamiese stelsels en chaosteorie wat gemoeid is met die feit dat baie van hierdie stelsels onvoorspelbare dog bepaalbare eienskappe vertoon. In 'n poging om die grondslag van wiskunde helder te maak en te ondersoek is die velde van versamelingsleer, wiskundige logika en modelteorie ontwikkel. Toe [[rekenaar]]s vir die eerste keer bedink is, is verskeie noodsaaklike teoretiese begrippe gevorm deur wiskundiges, wat gelei het tot die velde van berekenbaarheidsteorie, kompleksiteitsteorie, [[inligtingsteorie]] en algoritmiese inligtingsteorie. Baie van hierdie vraagstukke word nou ondersoek in teoretiese [[rekenaarwetenskap]]. [[Diskrete wiskunde]] is die algemene naam vir die vertakkinge van wiskunde wat nuttig is in rekenaarwetenskap. 'n Belangrike veld in toegepaste wiskunde is [[statistiek]] wat waarskynlikheidsteorie as hulpmiddel gebruik en maak dit moontlik om verskynsels te beskryf, te analiseer en te voorspel en word deur alle wetenskappe gebruik. [[Numeriese analise]] ondersoek die metodes waarmee verskeie wiskundige probleme doeltreffend op rekenaars opgelos kan word en neem afrondingsfoute in ag. == Onderwerpe in wiskunde == 'n Alfabetiese en onderverdeelde lys van wiskundige onderwerpe is beskikbaar. Die volgende lys van ondervertakkings en onderwerpe is een organisatoriese oorsig van wiskunde. === Hoeveelhede === Oor die algemeen stel hierdie onderwerpe en idees uitdruklike metings en groottes van getalle of versamelings, of maniere om sulke mates te vind voor. :[[Getal]] – [[Natuurlike getal]] – [[Pi]] – [[Heelgetal]]le – [[Rasionale getal]]le – [[Reële getal]]le – [[Komplekse getal]]le – [[Hiperkomplekse getal]]le – [[Kwarternêre]] – [[Oktoniese]] – [[Sedeniese]] – [[Hiperreële getal]]le – [[Surreële getal]]le – [[Ordinale getal]]le – [[kardinale getal]]le – [[P-adiese getal|''p''-adiese getalle]] – [[Heelgetalreeks]]e – [[Wiskundige konstante]]s – [[Syfername]] – [[Oneindigheid]] – [[Basis (Wiskunde)|Basis]] – [[Repeterende breuk]]e. === Verandering === Hierdie onderwerpe verskaf maniere om verandering in wiskundige funksies en veranderinge tussen getalle te meet. :[[Rekenkunde]] – [[Analise]] – [[Vektoranalise]] – [[Wiskundige analise|Analise]] – [[Differensiaalvergelyking]]s – Dinamiese stelsels en chaosteorie – Lys van funksies === Struktuur === Hierdie vertakkinge van wiskunde meet die grootte en simmetrie van getalle en verskeie konstruksies. :[[Abstrakte algebra]] – [[Getalteorie]] – [[Algebraïse meetkunde]] – [[groep(wiskunde)|Groepteorie]] – [[Monoïd]]e – [[Wiskundige analise|Analise]] – [[Topologie]] – [[Lineêre algebra]] – [[Grafiekteorie]] – [[Universele algebra]] – [[Kategorie teorie]] – [[Ordeningsteorie]] === Ruimte === Hierdie onderwerpe neig tot 'n meer visuele aanslag as die ander wiskundige onderwerpe te neem. :[[Topologie]] – [[Meetkunde]] – [[Driehoeksmeting]] – [[Algebraïse meetkunde]] – [[Differensiaalmeetkunde]] – [[Differensiaaltopologie]] – [[Algebraïse topologie]] – [[Lineêre algebra]] – [[Fraktaalmeetkunde]] === Diskrete wiskunde === {{Hoofartikel|Diskrete wiskunde}} [[Lêer:Markovkate_01.svg|regs|duimnael|'n Diagram wat 'n twee-toestand [[Markov-ketting]] voorstel. Die state word voorgestel deur 'A' en 'E'. Die getalle is die waarskynlikheid om die staat om te draai.]] Diskrete wiskunde, in die breë gesproke, is die studie van individuele, [[Telbare stel|telbare]] wiskundige voorwerpe. 'n Voorbeeld is die versameling van alle [[heelgetal]]le.<ref>{{cite journal | title=Discrete and continuous: a fundamental dichotomy in mathematics | last1=Franklin | first1=James | author-link=James Franklin (philosopher) | journal=Journal of Humanistic Mathematics | year=2017 | volume=7 | issue=2 | pages=355–378 | url=https://scholarship.claremont.edu/jhm/vol7/iss2/18/ | doi=10.5642/jhummath.201702.18 | s2cid=6945363 | access-date=November 10, 2022 | doi-access=free | archive-date=November 10, 2022 | archive-url=https://web.archive.org/web/20221110155912/https://scholarship.claremont.edu/jhm/vol7/iss2/18/ | url-status=live |issn=2159-8118 }}</ref> Onderwerpe in [[diskrete wiskunde]] is gemoeid met die vertakkinge van wiskunde met voorwerpe wat slegs spesifieke, onderskeibare waardes kan aanneem. :[[Kombinatorika]] – [[Naïwe versamelingsteorie]] – [[Waarskynlikheid]] – [[Berekenbaarheid|Teorie van berekenbaarheid]] – [[Eindige wiskunde]] – [[Kriptografie]] – [[Grafiekteorie]] – [[Spelteorie]] – [[Kriptologie]] === Toegepaste wiskunde === Velde in toegepaste wiskunde pas wiskundige kennis op die werklike wêreld toe. :[[Meganika]] – [[Numeriese analise]] – [[Optimisasie (wiskunde)|Optimisasie]] – [[Waarskynlikheid]] – [[Statistiek]] – [[Finansiële wiskunde]] === Beroemde stellings en vermoedes === Hierdie stellings het beide wiskundiges en niewiskundiges al geïnteresseer. :[[Stelling van Pythagoras]] – [[Fermat se laaste stelling]] – [[Goldbach se vermoede]] – [[Tweelingpriem-vermoede]] – [[Gödel se onvolledigheidstellings]] – [[Poincaré-vermoede]] – [[Cantor se diagonaalargument]] – [[Vierkleur-stelling]] – [[Zorn se lemma]] – [[Euler se identiteit]] – [[Scholz-vermoede]] – [[Church-Turing-veronderstelling]] === Belangrike stellings en vermoedes === Hierdie stellings en vermoedes het die voorkoms van wiskunde in die geskiedenis verander. :[[Riemann-vermoede]] – [[Kontinuumvermoede]] – [[Kompleksiteitsklasse P en NP|P=NP]] – [[Pythagoras se teorie]] – [[Sentrale limiet-stelling]] – [[Fundamentele stelling van analise]] – [[Fundamentele stelling van algebra]] – [[Fundamentele stelling van rekenkunde]] – [[Fundamentele stelling van projeksiemeetkunde]] – [[klassifikasie stelling van vlakke]] – [[Gauss-Bonnet stelling]] === Grondbeginsels en metodes === Hierdie onderwerpe behels die benadering tot wiskunde en beïnvloed die manier waarop wiskundiges hul vak bestudeer. :[[Filosofie van Wiskunde]] – [[Wiskundige intuïsie]] – [[Wiskundige konstruktivisme]] – [[Grondbeginsels van Wiskunde]] – [[Versamelingsteorie]] – [[Simboliese logika]] – [[Modelteorie]] – [[Kategorieteorie]] – [[Logika]] – [[Truwaartse Wiskunde]] – [[Tabel van wiskundige simbole]] === Geskiedenis en die wêreld van wiskundiges === :[[Geskiedenis van Wiskunde]] – [[Wiskundige tydlyn]] – [[Wiskundige]]s – [[Fields Medalje|Fields medalje]] – [[Abelprys]] – [[Millenniumprys probleme]] – [[Internasionale Wiskundige Vereniging]] – [[Wiskunde kompetisies]] – [[Laterale denke]] – [[Wiskundige vermoëns en geslagsaangeleenthede]] === Wiskunde en ander vakgebiede === :[[Wiskunde en argitektuur]] – [[Wiskunde en opvoeding]] – [[Wiskunde van musiekskale]] === Wiskundige toevallighede === :[[Lys van wiskundige toevallighede]] == Wiskundige gereedskap == Oud: * [[Abakus]] * [[Napier' se bene]], [[Skuifliniaal]] * [[Maatstok]] en [[Kompas]] * [[Hoofrekene]] Nuut: * [[Sakrekenaar]] en [[rekenaar]]s * [[Programmeringstaal|Programmeringstale]] * [[Internetsnelskrifnotasie]] * [[statistiese analise]] [[sagteware]] ** [[SPSS]] ** [[SAS]] ** [http://www.r-project.org R] == Aanhalings == Met verwysing tot die aksiomatiese metode, waar sekere eienskappe van 'n (andersins onbekende) struktuur aanvaar word en die gevolge daarvan dan logies afgelei word, het [[Bertrand Russell]] gesê: :''Wiskunde mag gedefinieer word as die vak waar ons nooit weet waaroor ons praat nie, of weet dat wat ons sê waar is nie.'' Dit verduidelik waarom [[John Von Neumann]] eenkeer gesê het: :''In wiskunde verstaan jy nie dinge nie. Jy raak net gewoond aan hulle.'' Oor die skoonheid van Wiskunde het [[Bertrand Russell]] in sy ''Study of Mathematics'' gesê: :''Wiskunde met reg beskou, besit nie net die waarheid nie maar 'n opperste skoonheid – 'n skoonheid koud en hard soos die van 'n beeld, sonder om ag te slaan op ons swakker natuur, sonder die prag van skilder of musiek, dog met verhewe suiwerheid en in staat tot 'n streng volmaaktheid soos slegs die beste kuns kan toon. Die ware gees van blydskap, van vervoering, die gewaarwording van meer te wees as net 'n mens, wat die toetsteen vir die hoogste uitnemendheid is, is te vinde in wiskunde so seker as wat dit in digkuns gevind kan word.'' Met die toelig van die simmetrie tussen die kreatiewe en logiese aspekte van wiskunde het W.S. Anglin in ''Mathematics and History'' opgemerk: :''Wiskunde is nie 'n versigtige mars op 'n goed skoongeveegde hoofpad nie, maar 'n reis na 'n vreemde wildernis, waar die ontdekkingsreisigers dikwels verlore raak. Deeglikheid moet vir die historikus 'n sein wees dat die kaarte getrek is en dat die ware ontdekkers elders heen is.'' == Wiskunde is nie == Wiskunde is nie [[numerologie]] nie. Alhoewel numerologie modulêre rekenkunde gebruik om name en datums af te breek na enkelsyfer getalle, ken numerologie arbitrêre emosies en eienskappe aan getale toe sonder om die toekenning op 'n logiese manier te bewys. Wiskunde is gemoeid met die bewys of weerlegging van idees op 'n logiese manier, en numerologie is nie. Die interaksies tussen die arbitrêr toegewyste emosies van die getalle word op voorgevoel beraam eerder as om dit op 'n nougesette manier te bereken. Wiskunde is nie [[rekeningkunde]] nie. Alhoewel rekenkundige bewerkings noodsaaklik is om die werk van 'n rekenmeester te doen, is hulle hoofsaaklik besorgd met die bewys dat die berekeninge waar en korrek gedoen is deur 'n dubbele nagaanstelsel te gebruik. Die bewys of weerlegging van vermoedes is baie belangrik vir wiskundiges, maar nie soseer vir rekenmeesters nie. Vooruitgang in abstrakte wiskunde is van weinig waarde vir rekeningkunde, as die ontdekkings nie toegepas kan word om die doeltreffend van boekhouding te verbeter nie. Wiskunde is nie [[fisika]] nie, ten spyte van die aantal historiese en filosofiese verbande tussen die twee vakgebiede. == Sien ook == * [[Elementêre wiskunde]] * [[Driehoeksmeting]] * [[Logaritme]] * [[Magsverheffing]] * [[Oppervlakte]] * [[Volume]] * [[Wiskundige terminologie]] * [[Wiskunde en kuns]] == Bronne == * [[Wêreldspektrum]], 1982, ISBN 0908409702, volume 29, bl. 134 - 138 * Courant, R. en H. Robbins, ''What Is Mathematics?'' (1941); * Davis, Philip J. en Hersh, Reuben, ''The Mathematical Experience''. Birkhäuser, Boston, Mass., 1980. 'n Sagkunse bekendstelling tot die wêreld van wiskunde. * Gullberg, Jan, ''Mathematics--From the Birth of Numbers''. W.W. Norton, 1996. 'n Ensiklopediese oorsig van wiskunde aangebied in duidelik, eenvoudige taal. * Hazewinkel, Michiel (red.), ''Encyclopaedia of Mathematics''. Kluwer Academic Publishers 2000. 'n Vertaalde en uitgebreide weergawe van 'n Sowjet wiskunde ensiklopedie, in tien (duur) volumes, die volledigste en gesaghebbende werk beskikbaar. Ook in sagteband en op Kompakskyf beskikbaar. * Kline, M., ''Mathematical Thought from Ancient to Modern Times'' (1973); == Verwysings == {{Verwysings}} == Eksterne skakels == {{wikt|wiskunde}} {{Commons-kategorie inlyn|Mathematics}} * [http://www.scienceforums.net: 'n gespreksforum vir wiskunde, wetenskap, tegnologie en fisika ] * Rusin, Dave: [http://www.math-atlas.org/ ''The Mathematical Atlas''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040403120115/http://www.math-atlas.org/ |date= 3 April 2004 }}. 'n Begeleide toer deur verskeie vertakkings van moderne wiskunde. * 'n Wiskundige tesourus onderhou deur die [http://nrich.maths.org/ NRICH] projek by die [[Universiteit van Cambridge]] (VK), [http://thesaurus.maths.org/ ''Connecting Mathematics''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080828202039/http://thesaurus.maths.org/ |date=28 Augustus 2008 }} * Weisstein, Eric et al.: [http://www.mathworld.com/ ''MathWorld: World of Mathematics'']. 'n Aanlynensiklopedie van wiskunde wat op klassieke wiskunde fokus. * [http://planetmath.org/ ''Planet Math'']. 'n Aanlynensiklopedie vir die wiskunde in aanbou, met fokus op die moderne wiskunde. Die [[Vrye Dokumentasie Lisensie GNU|GFDL]] word gebruik, wat die uitruil van artikels met Wikipedia moontlik maak. Gebruik die kodetaal TeX. * Stefanov, Alexandre: [https://web.archive.org/web/20020123032906/http://us.geocities.com/alex_stef/mylist.html ''Textbooks in Mathematics'']. 'n Lys gratis aanlyn handboeke en klasnotas vir Wiskunde. * Bogomolny, Alexander: [http://www.cut-the-knot.org/ ''Interactive Mathematics Miscellany and Puzzles'']. 'n Groot versameling artikels oor verskeie wiskundige onderwerpe met meer as 400 daarvan geïllustreer met Java applets. * [http://www.mathforge.net/ ''Mathforge'']. 'n Nuusbrief met onderwerpe wat wissel van gewilde wiskunde, fisika en rekenaarwetenskap tot opvoeding. * [http://metamath.org/ ''Metamath'']. 'n Werf en taal wat wiskunde formuleer vanaf sy grondbeginsels. {{Normdata}} [[Kategorie:Wiskunde| ]] [[Kategorie:Formele wetenskappe]] [[Kategorie:Artikels wat kundige aandag benodig]] ib1niuo08fw4vjcj9n0p7cvc6jz6kwn 4 5209 2818196 2818141 2025-07-03T17:18:53Z Oesjaar 7467 /* Skroefblaaie vs. skroeflemme */ Vraag aan die gemeenskap. 2818196 wikitext text/x-wiki __NEWSECTIONLINK__ __NOINDEX__ {{spring ondertoe}} [[Lêer:Perde by Glen Reenenkamp, Golden Gate NP (1).jpg|duimnael|links|380px|Dis vakansie! Geniet jouself en kom ry die mak perde by die asemrowende [[Golden Gate-Hoogland- Nasionale Park]] in die Oos-Vrystaat!]] <!--[[Lêer:AfrikaanseTaalmonumentSlogan.jpg|duimnael|260px|links|100 jaar as ampstaal!]] [[Lêer:Jessica isn't getting involved in this discussion.jpg|duimnael|links|230px|Kom praat met ons op die Geselshoekie, ons kuier lekker saam!]] [[Lêer:Glass cup with saucer spoon and sugar cubes.svg|duimnael|links|220px|Opgedra aan [[Gebruiker:SpesBona|SpesBona]] en [[Gebruiker:Suidpunt|Suidpunt]] wat hul [[rooibos]]tee bo [[koffie]] verkies...]] [[Lêer:Vandalenjaeger 01.jpg|duimnael|260px|links|'n Versoek aan al die admins: help ons asb. om vandalisme uit te roei!]] [[Lêer:Rooibokram KNP suide.JPG|duimnael|250px|links|"Dis beter om in die [[Krugerwildtuin]] as op kantoor te wees!" 'n Rooibokram in 2011.]] [[Lêer:Rosy-faced lovebirds (Agapornis roseicollis roseicollis) composite.jpg|duimnael|links|320px|Maak vrede in Gasa en Oekraïne, nie oorlog nie!]]--> <div style="background:#f9f9f9; border:1px solid #aaaaaa; clear:right; float:right; font-size:90%; margin:1em 0 1em 1em; padding:1em; width:20em;"> <big>'''Sien ook:'''</big> * [[Wikipedia:Welkom nuwelinge]] wat veral op nuwelinge gemik is. * [[Wikipedia:Gebruikersportaal]] vir nuttige skakels vir alle gebruikers. * [[Wikipediabespreking:Geselshoekie]] vir bespreking van die toekoms van hierdie bladsy. * [[/Taalforum/]] vir besprekings oor taalprobleme. Die juiste terme, spellings ensomeer. <center>'''Verdere hulp:'''<br /></center> Vir volledige hulp, riglyne en beleid (algemeen en spesifiek), raadpleeg gerus die * [[:en:Wikipedia:Community Portal|Engelse ''Community Portal'']], * [[:nl:Wikipedia:Gebruikersportaal|Nederlandse Gebruikersportaal]] en * [[:m:|Meta Wikipedia]]. </div> {{Argiefboks|18 | argief1 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2006|2004-06]] | argief2 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2007|2007-09]] | argief3 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2010|2010]] | argief4 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2011|2011]] | argief5 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2012|2012]] | argief6 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2013|2013]] | argief7 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2014|2014]] | argief8 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2015|2015]] | argief9 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2016|2016]] | argief10 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2017|2017]] | argief11 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2018|2018]] | argief12 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2019|2019]] | argief13 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2020|2020]] | argief14 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2021|2021]] | argief15 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2022|2022]] | argief16 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2023|2023]] | argief17 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2024|2024]] | argief18 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2025|2025]] }} '''Welkom''' by die Afrikaanse Wikipedia se algemene geselshoekie. Enigiemand is welkom om deel te neem aan die besprekings hier: '''onderteken asseblief u besprekings''' deur <nowiki>~~~~</nowiki> te tik, of die "Handtekening met datum"-ikoon ([[Lêer:button sig.png|Handtekening met datum|link=]]) te kies op die redigeringskieslys. Ou besprekings word na die '''argief''' geskuif (sien die navigasiekas regs). As u 'n gesprek wil voortsit wat reeds in die argief is, word aanbeveel dat u die betrokke dele uitknip en hier plak. Hierdie blad is vir algemene besprekings, besprekings omtrent 'n spesifieke artikel kan op daardie artikel se besprekingsblad begin word; sodoende kan dit ook deur toekomstige bydraers en redigeerders gelees word. Vir die jongste nuus van WikimediaZA, besoek gerus ons [https://www.facebook.com/groups/231160206984566 Facebook bladsy], word lid van die [http://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikipedia-af Afrikaanse poslys] of besoek ons [http://wikimedia.org.za/wiki/Tuisblad_in_Afrikaans Tuisblad in Afrikaans] <div class="plainlinks"><center>'''>>> [//af.wikipedia.org/w/wiki.phtml?title=Wikipedia:Geselshoekie&action=edit&section=new Voeg 'n nuwe onderwerp by] <<<'''</center></div> == Gebruiker:CharlBarnard se sjablone == Gemeenskap, ek probeer verstaan wat die Gebruiker doen? Kan iemand raad gee asb? Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 11:11, 9 Junie 2025 (UTC) :Ek vermoed hy probeer gewone artikels skep? [[Gebruiker:BurgertB|~ <span style="font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt">Burgert</span>]] [[Gebruikerbespreking:BurgertB|<span style="font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt">(kontak)</span>]] 12:38, 9 Junie 2025 (UTC) == Gebruiker:Hugo Weber99 == Gemeenskap, ek het 'n wesenlike probleem met sommige van die artikels van [[Gebruiker:Hugo Weber99]]. Die artikels handel oor die bron wat twee dinge kan beteken: skending van kopiereg en neutraliteit. Sien bv. [[Donker Weerlig: Literêre opstelle oor die werk van André P. Brink]]. Julle gedagtes asb. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 15:30, 10 Junie 2025 (UTC) :Sien [[Dekades in die Afrikaanse Letterkunde]] en [[Vyftigers]]. Dieselfde bron maar twee verskillende artikels? Onmoontlik! Admins, word wakker! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 10:03, 11 Junie 2025 (UTC) ::@[[Gebruiker:Hugo Weber99|Hugo Weber99]] ek dink jy skep interessante artikels, maar jy maak dit nie altyd duidelik wat die spesifieke onderwerp van die artikel is nie. Doen dit asseblief in die inleiding van die artikel. ::En maak ook seker dat jy nie 'n bladsy skep oor 'n onderwerp waar ons reeds 'n artikel het oor dieselfde onderwerp; Sien byvoorbeeld: [[Bespreking:Twintigers]]. ::As dit rêrig 'n ander onderwerp is, dan moet jy in die inleiding verduidelik hoe dit anders is. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 11:37, 11 Junie 2025 (UTC) :::@[[Gebruiker:Hugo Weber99|Hugo Weber99]] lees asseblief hier : [[Wikipedia:Wenke_vir_die_skryf_van_’n_goeie_artikel#Voorbeelde_van_'n_goeie_eerste_sin]]. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 12:01, 11 Junie 2025 (UTC) ::::As hierdie gebruiker nie wil reageer op ons kommentaar nie gaan ek sy artikels voor die voet verwyder. Jammer maar dit is soos dit is. [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 12:51, 11 Junie 2025 (UTC) == [[Hamidreza Ghorbani]] == Gemeenskap, op die Engelse Wikipedia is daar 'n debat oor die voortbestaan van [[:en:Hamidreza Ghorbani|die artikel]]. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 09:56, 11 Junie 2025 (UTC) :Hierdie artikel is op die Engelse Wikipedia verwyder. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 07:38, 14 Junie 2025 (UTC) ::Sien ook geen nut in die artikel. Mens leer niks daaruit. Onensiklopedies. Ons nuwe paragraaf-opskrifte (net op hierdie bladsy) vind ek terloops bietjie vreemd, noudat ek na baie jare aan die ou formaat gewoond geraak het. [[Gebruiker:JMK|JMK]] ([[Gebruikerbespreking:JMK|kontak]]) 18:26, 17 Junie 2025 (UTC) == Vote now in the 2025 U4C Election == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> Apologies for writing in English. {{Int:Please-translate}} Eligible voters are asked to participate in the 2025 [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee]] election. More information–including an eligibility check, voting process information, candidate information, and a link to the vote–are available on Meta at the [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Election/2025|2025 Election information page]]. The vote closes on 17 June 2025 at [https://zonestamp.toolforge.org/1750161600 12:00 UTC]. Please vote if your account is eligible. Results will be available by 1 July 2025. -- In cooperation with the U4C, [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User talk:Keegan (WMF)|talk]]) 23:00, 13 Junie 2025 (UTC) </div> <!-- Message sent by User:Keegan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=28848819 --> == Besoeke vir Mei == Gemeenskap, sien die besoeke vir Mei: [https://stats.wikimedia.org/#/af.wikipedia.org/reading/total-page-views/normal|bar|2-year|agent~user|monthly 3,8 miljoen], ons 2de hoogste ooit! Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 07:43, 14 Junie 2025 (UTC) == <span lang="en" dir="ltr">Wikimedia Foundation Board of Trustees 2025 - Call for Candidates</span> == <div lang="en" dir="ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2025/Announcement/Call for candidates|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2025/Announcement/Call for candidates}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div> Hello all, The [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2025|call for candidates for the 2025 Wikimedia Foundation Board of Trustees selection is now open]] from June 17, 2025 – July 2, 2025 at 11:59 UTC [1]. The Board of Trustees oversees the Wikimedia Foundation's work, and each Trustee serves a three-year term [2]. This is a volunteer position. This year, the Wikimedia community will vote in late August through September 2025 to fill two (2) seats on the Foundation Board. Could you – or someone you know – be a good fit to join the Wikimedia Foundation's Board of Trustees? [3] Learn more about what it takes to stand for these leadership positions and how to submit your candidacy on [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2025/Candidate application|this Meta-wiki page]] or encourage someone else to run in this year's election. Best regards, Abhishek Suryawanshi<br /> Chair of the Elections Committee On behalf of the Elections Committee and Governance Committee [1] https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2025/Call_for_candidates [2] https://foundation.wikimedia.org/wiki/Legal:Bylaws#(B)_Term. [3] https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2025/Resources_for_candidates<section end="announcement-content" /> </div> [[Gebruiker:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Gebruikerbespreking:MediaWiki message delivery|kontak]]) 17:43, 17 Junie 2025 (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=28866958 --> == Inhoudsopgawe in Afrikaanse Wikipedia == Geagte gemeenskap, Ek het in die afgelope weke twee nuwe bladsye geskep, en sukkel tans met een eienskap wat ek nie kry om te vertoon soos op die Engelse Wikipedia-bladsye nie, nl. die inhoudsopgawe. In die Engelse Wikipedia verskyn daar bv. 'n inhoudsopgawe bo-aan die bladsy (sien bv. https://en.wikipedia.org/wiki/Speech_recognition) waar daar bv. net onder die inleidingsparagraaf 'n boksie is getiteld "Contents" verslyn, wat ek nie kan kry om te vertoon op die Afrikaanse bladsye nie (sien bv. [[VoiceXML]]) - is dit as gevolg van 'n fout wat ek maak, of is daar 'n verstelling wat gemaak kan word om die inhoudsopgawe in 'n boks bo-aan die hoofteks, soos bv. 'n verstelling, spesifieke bronkode wat ek behoort in te voeg of iets anders wat ek kan doen om die inhoudsopgawe bo-aan die bladsy kan laat vertoon? Na 'n kort soektog deur ander Afrikaanse Wikipedia-bladsye, sien ek nie 'n enkele ander voorbeeld van só 'n boks in die hoofteks nie; is dit dalk 'n eienskap wat nog ontbreek en aan gewerk word, of is die plan om nie meer sulke inhoudsopgawes aan te heg nie, maar die onderafdelings op die sypaneel aan die linkerkant van die hoofteks te plaas? Dankie by voorbaat vir u hulp hiermee. Vriendelike Wiki-groete, [[Gebruiker:CharlBarnard|Charl Barnard]] ([[Gebruikerbespreking:CharlBarnard|kontak]]) 12:11, 23 Junie 2025 (UTC) :Van my rekenaar af gesien is daar wel 'n '''Inhoud'''-boksie by elke artikel onder die inleiding, insluitend by [[VoiceXML]] en [[Spraakherkenning]], met 8 en 7 paragraafhofies onderskeidelik. Die enigste uitsondering is wanneer <nowiki>__NOTOC__</nowiki> op die bladsy ingevoeg word, gewoonlik wanneer die artikel so kort is dat 'n inhoudsopgawe oorbodig is. Ek gebruik wel die 2010-vel, en weet nie wat die 2022-vel aanvang nie. Lg. is na my mening 'n besonder swak ontwerp. [[Gebruiker:JMK|JMK]] ([[Gebruikerbespreking:JMK|kontak]]) 14:31, 24 Junie 2025 (UTC) ::KI-mening: "A Wikipedia table of contents (TOC) may be missing if an article has fewer than four headings, if the <nowiki>__NOTOC__</nowiki> magic word is used, if the page is zoomed in too far, or if the user has disabled the TOC in their preferences. Additionally, some skins might have issues with TOC display." [[Gebruiker:JMK|JMK]] ([[Gebruikerbespreking:JMK|kontak]]) 14:54, 24 Junie 2025 (UTC) :::Ek gebruik die 2022 skin en sien dit ook, maar onder aan die linkerkant in die kantlyn. {{Ping|CharlBarnard}} Het jy daar gekyk? [[Gebruiker:BurgertB|~ <span style="font-family: Segoe Print; font-size: 12pt">Burgert</span>]] [[Gebruikerbespreking:BurgertB|<span style="font-family: Segoe Print; font-size: 12pt">(kontak)</span>]] 16:32, 24 Junie 2025 (UTC) ::::@Burgert Nee ek het nie, en sien dit wél daar verskyn. As dit korrekte gedrag is, is ek tevrede; wou net seker maak dat ek nie iets miskyk nie. Dankie vir die uitwys. [[Gebruiker:CharlBarnard|CharlBarnard]] ([[Gebruikerbespreking:CharlBarnard|kontak]]) 06:04, 25 Junie 2025 (UTC) == Termodinamiese beta == {{ping|Rooiratel|Pynappel}}, kan julle dalk help met die rooi sjabloon: Sjabloon:Interlanguage link in die artikel? Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 17:57, 24 Junie 2025 (UTC) : {{uitgevoer}} – 🍍 [[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) 19:26, 24 Junie 2025 (UTC) == <span lang="en" dir="ltr">Sister Projects Task Force reviews Wikispore and Wikinews</span> == <div lang="en" dir="ltr"> <section begin="message"/> Dear Wikimedia Community, The [[m:Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs Committee (CAC)]] of the Wikimedia Foundation Board of Trustees assigned [[m:Wikimedia Foundation Community Affairs Committee/Sister Projects Task Force|the Sister Projects Task Force (SPTF)]] to update and implement a procedure for assessing the lifecycle of Sister Projects – wiki [[m:Wikimedia projects|projects supported by Wikimedia Foundation (WMF)]]. A vision of relevant, accessible, and impactful free knowledge has always guided the Wikimedia Movement. As the ecosystem of Wikimedia projects continues to evolve, it is crucial that we periodically review existing projects to ensure they still align with our goals and community capacity. Despite their noble intent, some projects may no longer effectively serve their original purpose. '''Reviewing such projects is not about giving up – it's about responsible stewardship of shared resources'''. Volunteer time, staff support, infrastructure, and community attention are finite, and the non-technical costs tend to grow significantly as our ecosystem has entered a different age of the internet than the one we were founded in. Supporting inactive projects or projects that didn't meet our ambitions can unintentionally divert these resources from areas with more potential impact. Moreover, maintaining projects that no longer reflect the quality and reliability of the Wikimedia name stands for, involves a reputational risk. An abandoned or less reliable project affects trust in the Wikimedia movement. Lastly, '''failing to sunset or reimagine projects that are no longer working can make it much harder to start new ones'''. When the community feels bound to every past decision – no matter how outdated – we risk stagnation. A healthy ecosystem must allow for evolution, adaptation, and, when necessary, letting go. If we create the expectation that every project must exist indefinitely, we limit our ability to experiment and innovate. Because of this, SPTF reviewed two requests concerning the lifecycle of the Sister Projects to work through and demonstrate the review process. We chose Wikispore as a case study for a possible new Sister Project opening and Wikinews as a case study for a review of an existing project. Preliminary findings were discussed with the CAC, and a community consultation on both proposals was recommended. === Wikispore === The [[m:Wikispore|application to consider Wikispore]] was submitted in 2019. SPTF decided to review this request in more depth because rather than being concentrated on a specific topic, as most of the proposals for the new Sister Projects are, Wikispore has the potential to nurture multiple start-up Sister Projects. After careful consideration, the SPTF has decided '''not to recommend''' Wikispore as a Wikimedia Sister Project. Considering the current activity level, the current arrangement allows '''better flexibility''' and experimentation while WMF provides core infrastructural support. We acknowledge the initiative's potential and seek community input on what would constitute a sufficient level of activity and engagement to reconsider its status in the future. As part of the process, we shared the decision with the Wikispore community and invited one of its leaders, Pharos, to an SPTF meeting. Currently, we especially invite feedback on measurable criteria indicating the project's readiness, such as contributor numbers, content volume, and sustained community support. This would clarify the criteria sufficient for opening a new Sister Project, including possible future Wikispore re-application. However, the numbers will always be a guide because any number can be gamed. === Wikinews === We chose to review Wikinews among existing Sister Projects because it is the one for which we have observed the highest level of concern in multiple ways. Since the SPTF was convened in 2023, its members have asked for the community's opinions during conferences and community calls about Sister Projects that did not fulfil their promise in the Wikimedia movement.[https://commons.wikimedia.org/wiki/File:WCNA_2024._Sister_Projects_-_opening%3F_closing%3F_merging%3F_splitting%3F.pdf <nowiki>[1]</nowiki>][https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_Community_Affairs_Committee/Sister_Projects_Task_Force#Wikimania_2023_session_%22Sister_Projects:_past,_present_and_the_glorious_future%22 <nowiki>[2]</nowiki>][https://meta.wikimedia.org/wiki/WikiConvention_francophone/2024/Programme/Quelle_proc%C3%A9dure_pour_ouvrir_ou_fermer_un_projet_%3F <nowiki>[3]</nowiki>] Wikinews was the leading candidate for an evaluation because people from multiple language communities proposed it. Additionally, by most measures, it is the least active Sister Project, with the greatest drop in activity over the years. While the Language Committee routinely opens and closes language versions of the Sister Projects in small languages, there has never been a valid proposal to close Wikipedia in major languages or any project in English. This is not true for Wikinews, where there was a proposal to close English Wikinews, which gained some traction but did not result in any action[https://meta.wikimedia.org/wiki/Proposals_for_closing_projects/Closure_of_English_Wikinews <nowiki>[4]</nowiki>][https://meta.wikimedia.org/wiki/WikiConvention_francophone/2024/Programme/Quelle_proc%C3%A9dure_pour_ouvrir_ou_fermer_un_projet_%3F <nowiki>[5]</nowiki>, see section 5] as well as a draft proposal to close all languages of Wikinews[https://meta.wikimedia.org/wiki/Talk:Proposals_for_closing_projects/Archive_2#Close_Wikinews_completely,_all_languages? <nowiki>[6]</nowiki>]. [[:c:File:Sister Projects Taskforce Wikinews review 2024.pdf|Initial metrics]] compiled by WMF staff also support the community's concerns about Wikinews. Based on this report, SPTF recommends a community reevaluation of Wikinews. We conclude that its current structure and activity levels are the lowest among the existing sister projects. SPTF also recommends pausing the opening of new language editions while the consultation runs. SPTF brings this analysis to a discussion and welcomes discussions of alternative outcomes, including potential restructuring efforts or integration with other Wikimedia initiatives. '''Options''' mentioned so far (which might be applied to just low-activity languages or all languages) include but are not limited to: *Restructure how Wikinews works and is linked to other current events efforts on the projects, *Merge the content of Wikinews into the relevant language Wikipedias, possibly in a new namespace, *Merge content into compatibly licensed external projects, *Archive Wikinews projects. Your insights and perspectives are invaluable in shaping the future of these projects. We encourage all interested community members to share their thoughts on the relevant discussion pages or through other designated feedback channels. === Feedback and next steps === We'd be grateful if you want to take part in a conversation on the future of these projects and the review process. We are setting up two different project pages: [[m:Public consultation about Wikispore|Public consultation about Wikispore]] and [[m:Public consultation about Wikinews|Public consultation about Wikinews]]. Please participate between 27 June 2025 and 27 July 2025, after which we will summarize the discussion to move forward. You can write in your own language. I will also host a community conversation 16th July Wednesday 11.00 UTC and 17th July Thursday 17.00 UTC (call links to follow shortly) and will be around at Wikimania for more discussions. <section end="message"/> </div> -- User:Victoria on behalf of the Sister Project Task Force, 20:56, 27 Junie 2025 (UTC) == Besoeke vir Junie == Gemeenskap, ons besoeke vir Junie is 2.9 miljoen. Sien [https://stats.wikimedia.org/#/af.wikipedia.org/reading/total-page-views/normal|bar|2-year|(agent)~user|monthly Besoeke] Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 06:15, 2 Julie 2025 (UTC) == Straalmotor vs straalenjin == Gemeenskap, ek vra toe in my onskuld aan van ons Afrikaanse organisasies watter een van bogenoemde terme korrek is. Tot my verbasing verskil die mense daaroor. Wat is julle opinie? Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 15:57, 2 Julie 2025 (UTC) :KI se mening rakende die Engelse terme: The terms "engine" and "motor" are often used interchangeably, but there's a subtle distinction. An engine typically converts fuel into mechanical energy, while a motor converts electrical, hydraulic, or pneumatic energy into mechanical energy. Essentially, engines are often associated with internal combustion (like in cars), while motors are often electric (like in power tools). [[Gebruiker:JMK|JMK]] ([[Gebruikerbespreking:JMK|kontak]]) 07:47, 3 Julie 2025 (UTC) == Die General Electric GE9X == Gemeenskap, terwyl ek voortveg met hierdie artikel moet ek soms na die Engels gaan kyk, meer spesifiek na skakels binne die Engelse artikel. Toe kom ek op hierdie monster af: [https://en.wikipedia.org/wiki/3D_printing 3D-Drukwerk] - 215,000 grepe. Is daar enige vrywilligers? Myns insiens is hierdie artikel broodnodig vir ons Wikipedia. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 16:12, 2 Julie 2025 (UTC) : Ook, weet iemand wat ''Rime ice'' is? Ek dink nie dit word saam met brandewyn gedrink nie! Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 19:40, 2 Julie 2025 (UTC) ::Weet nie wat die Afrikaans daarvoor is nie, maar 'n verwante term "hoar frost" het ek op commons as "ruigryp" vertaal. Volgens KI is daar wel 'n verskil tussen die twee: "Hoar frost and rime ice, while both appearing as icy deposits on surfaces, have different formation processes and characteristics. Hoar frost forms directly from water vapor in the air freezing onto surfaces (d.w.s. geen vloeistof-tussenfase), resulting in delicate, feathery ice crystals. Rime ice, on the other hand, forms when supercooled water droplets in fog or clouds freeze upon contact with a surface." [[Gebruiker:JMK|JMK]] ([[Gebruikerbespreking:JMK|kontak]]) 20:34, 2 Julie 2025 (UTC) :::'n Yslaag in die algemeen kan volgens die woordeboek 'n "ysel" of "ysdek" wees, maar dit verklaar nie hoe dit vorm nie. [[Gebruiker:JMK|JMK]] ([[Gebruikerbespreking:JMK|kontak]]) 08:00, 3 Julie 2025 (UTC) :::: Alet Cloete van WAT het laat weet dat hulle Rime ice opgeneem het as Ruigryp met die volgende definisie: Rime word vertaal met ruigryp. Ons het ruigryp opgeneem. Dit word soos volg gedefinieer: ''Wit neerslag van veeragtige yskristalle wat gevorm word wanneer waterdamp regstreeks van ‘n newel- of wasemagtige toestand in ‘n vaste stof by temperature onder vriespunt verander.'' Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 08:37, 3 Julie 2025 (UTC) :Ek het iewers op Google op die woord Rypys afgekom, word ook deur die Nederlanders gebruik as Rijp ys. Dankie dr. [[Mariëtta Alberts]] wat my die afgelope paar maande ondertsteun het met tegniese terme. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 08:47, 3 Julie 2025 (UTC) == Skroefblaaie vs. skroeflemme == Gemeenskap, as mens ouer begin word sukkel jy om soms te slaap en dan dink jy aan nonsens in die oggend ure.... Toe wonder ek oor skroefblaaie vs. skroeflemme, miskien iets klein vir julle maar ja... Hier is 'n verduideliking van Maureen van Helden van die [[Virtuele Instituut vir Afrikaans]] oor die vragie:<br> Konvensioneel word "blaaie" gebruik, maar "lemme" blyk ook soms gebruiklik te wees. Die WAT definieer "blaaie" as 'dun plaat, gewoonlik van metaal': "Blaaie van 'n vliegtuig se skroef". By "skroef" lui die inskrywing: "Twee of meer geboë en gewoonlik langwerpige blaaie wat aan 'n naaf of as bevestig is en wat aangedryf kan word om in lug of water te roteer om voortbeweging moontlik te maak'. Die WAT definieer egter ook "lemme" onder meer as 'enigeen van die blaaie van die skroef van 'n vliegtuig, die waaier van 'n turbine, die wiel van 'n windpomp, e.s.m. wat weerstand bied aan die lug wanneer dit in werking is'. Die voorstel is om "blaaie" te gebruik wanneer daar verwys word na die draaiende dele van ʼn skroef of rotor. Dankie Maureen. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 09:22, 3 Julie 2025 (UTC) :Gemeenskap: stem julle stem - skroefblaaie? Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 17:18, 3 Julie 2025 (UTC) eltse2ze75swu3dwos9zzrywt7a4zqa 2818285 2818196 2025-07-04T07:49:26Z JMK 649 /* Skroefblaaie vs. skroeflemme */ nota 2818285 wikitext text/x-wiki __NEWSECTIONLINK__ __NOINDEX__ {{spring ondertoe}} [[Lêer:Perde by Glen Reenenkamp, Golden Gate NP (1).jpg|duimnael|links|380px|Dis vakansie! Geniet jouself en kom ry die mak perde by die asemrowende [[Golden Gate-Hoogland- Nasionale Park]] in die Oos-Vrystaat!]] <!--[[Lêer:AfrikaanseTaalmonumentSlogan.jpg|duimnael|260px|links|100 jaar as ampstaal!]] [[Lêer:Jessica isn't getting involved in this discussion.jpg|duimnael|links|230px|Kom praat met ons op die Geselshoekie, ons kuier lekker saam!]] [[Lêer:Glass cup with saucer spoon and sugar cubes.svg|duimnael|links|220px|Opgedra aan [[Gebruiker:SpesBona|SpesBona]] en [[Gebruiker:Suidpunt|Suidpunt]] wat hul [[rooibos]]tee bo [[koffie]] verkies...]] [[Lêer:Vandalenjaeger 01.jpg|duimnael|260px|links|'n Versoek aan al die admins: help ons asb. om vandalisme uit te roei!]] [[Lêer:Rooibokram KNP suide.JPG|duimnael|250px|links|"Dis beter om in die [[Krugerwildtuin]] as op kantoor te wees!" 'n Rooibokram in 2011.]] [[Lêer:Rosy-faced lovebirds (Agapornis roseicollis roseicollis) composite.jpg|duimnael|links|320px|Maak vrede in Gasa en Oekraïne, nie oorlog nie!]]--> <div style="background:#f9f9f9; border:1px solid #aaaaaa; clear:right; float:right; font-size:90%; margin:1em 0 1em 1em; padding:1em; width:20em;"> <big>'''Sien ook:'''</big> * [[Wikipedia:Welkom nuwelinge]] wat veral op nuwelinge gemik is. * [[Wikipedia:Gebruikersportaal]] vir nuttige skakels vir alle gebruikers. * [[Wikipediabespreking:Geselshoekie]] vir bespreking van die toekoms van hierdie bladsy. * [[/Taalforum/]] vir besprekings oor taalprobleme. Die juiste terme, spellings ensomeer. <center>'''Verdere hulp:'''<br /></center> Vir volledige hulp, riglyne en beleid (algemeen en spesifiek), raadpleeg gerus die * [[:en:Wikipedia:Community Portal|Engelse ''Community Portal'']], * [[:nl:Wikipedia:Gebruikersportaal|Nederlandse Gebruikersportaal]] en * [[:m:|Meta Wikipedia]]. </div> {{Argiefboks|18 | argief1 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2006|2004-06]] | argief2 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2007|2007-09]] | argief3 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2010|2010]] | argief4 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2011|2011]] | argief5 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2012|2012]] | argief6 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2013|2013]] | argief7 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2014|2014]] | argief8 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2015|2015]] | argief9 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2016|2016]] | argief10 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2017|2017]] | argief11 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2018|2018]] | argief12 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2019|2019]] | argief13 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2020|2020]] | argief14 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2021|2021]] | argief15 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2022|2022]] | argief16 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2023|2023]] | argief17 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2024|2024]] | argief18 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2025|2025]] }} '''Welkom''' by die Afrikaanse Wikipedia se algemene geselshoekie. Enigiemand is welkom om deel te neem aan die besprekings hier: '''onderteken asseblief u besprekings''' deur <nowiki>~~~~</nowiki> te tik, of die "Handtekening met datum"-ikoon ([[Lêer:button sig.png|Handtekening met datum|link=]]) te kies op die redigeringskieslys. Ou besprekings word na die '''argief''' geskuif (sien die navigasiekas regs). As u 'n gesprek wil voortsit wat reeds in die argief is, word aanbeveel dat u die betrokke dele uitknip en hier plak. Hierdie blad is vir algemene besprekings, besprekings omtrent 'n spesifieke artikel kan op daardie artikel se besprekingsblad begin word; sodoende kan dit ook deur toekomstige bydraers en redigeerders gelees word. Vir die jongste nuus van WikimediaZA, besoek gerus ons [https://www.facebook.com/groups/231160206984566 Facebook bladsy], word lid van die [http://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikipedia-af Afrikaanse poslys] of besoek ons [http://wikimedia.org.za/wiki/Tuisblad_in_Afrikaans Tuisblad in Afrikaans] <div class="plainlinks"><center>'''>>> [//af.wikipedia.org/w/wiki.phtml?title=Wikipedia:Geselshoekie&action=edit&section=new Voeg 'n nuwe onderwerp by] <<<'''</center></div> == Gebruiker:CharlBarnard se sjablone == Gemeenskap, ek probeer verstaan wat die Gebruiker doen? Kan iemand raad gee asb? Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 11:11, 9 Junie 2025 (UTC) :Ek vermoed hy probeer gewone artikels skep? [[Gebruiker:BurgertB|~ <span style="font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt">Burgert</span>]] [[Gebruikerbespreking:BurgertB|<span style="font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt">(kontak)</span>]] 12:38, 9 Junie 2025 (UTC) == Gebruiker:Hugo Weber99 == Gemeenskap, ek het 'n wesenlike probleem met sommige van die artikels van [[Gebruiker:Hugo Weber99]]. Die artikels handel oor die bron wat twee dinge kan beteken: skending van kopiereg en neutraliteit. Sien bv. [[Donker Weerlig: Literêre opstelle oor die werk van André P. Brink]]. Julle gedagtes asb. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 15:30, 10 Junie 2025 (UTC) :Sien [[Dekades in die Afrikaanse Letterkunde]] en [[Vyftigers]]. Dieselfde bron maar twee verskillende artikels? Onmoontlik! Admins, word wakker! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 10:03, 11 Junie 2025 (UTC) ::@[[Gebruiker:Hugo Weber99|Hugo Weber99]] ek dink jy skep interessante artikels, maar jy maak dit nie altyd duidelik wat die spesifieke onderwerp van die artikel is nie. Doen dit asseblief in die inleiding van die artikel. ::En maak ook seker dat jy nie 'n bladsy skep oor 'n onderwerp waar ons reeds 'n artikel het oor dieselfde onderwerp; Sien byvoorbeeld: [[Bespreking:Twintigers]]. ::As dit rêrig 'n ander onderwerp is, dan moet jy in die inleiding verduidelik hoe dit anders is. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 11:37, 11 Junie 2025 (UTC) :::@[[Gebruiker:Hugo Weber99|Hugo Weber99]] lees asseblief hier : [[Wikipedia:Wenke_vir_die_skryf_van_’n_goeie_artikel#Voorbeelde_van_'n_goeie_eerste_sin]]. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 12:01, 11 Junie 2025 (UTC) ::::As hierdie gebruiker nie wil reageer op ons kommentaar nie gaan ek sy artikels voor die voet verwyder. Jammer maar dit is soos dit is. [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 12:51, 11 Junie 2025 (UTC) == [[Hamidreza Ghorbani]] == Gemeenskap, op die Engelse Wikipedia is daar 'n debat oor die voortbestaan van [[:en:Hamidreza Ghorbani|die artikel]]. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 09:56, 11 Junie 2025 (UTC) :Hierdie artikel is op die Engelse Wikipedia verwyder. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 07:38, 14 Junie 2025 (UTC) ::Sien ook geen nut in die artikel. Mens leer niks daaruit. Onensiklopedies. Ons nuwe paragraaf-opskrifte (net op hierdie bladsy) vind ek terloops bietjie vreemd, noudat ek na baie jare aan die ou formaat gewoond geraak het. [[Gebruiker:JMK|JMK]] ([[Gebruikerbespreking:JMK|kontak]]) 18:26, 17 Junie 2025 (UTC) == Vote now in the 2025 U4C Election == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> Apologies for writing in English. {{Int:Please-translate}} Eligible voters are asked to participate in the 2025 [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee]] election. More information–including an eligibility check, voting process information, candidate information, and a link to the vote–are available on Meta at the [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Election/2025|2025 Election information page]]. The vote closes on 17 June 2025 at [https://zonestamp.toolforge.org/1750161600 12:00 UTC]. Please vote if your account is eligible. Results will be available by 1 July 2025. -- In cooperation with the U4C, [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User talk:Keegan (WMF)|talk]]) 23:00, 13 Junie 2025 (UTC) </div> <!-- Message sent by User:Keegan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=28848819 --> == Besoeke vir Mei == Gemeenskap, sien die besoeke vir Mei: [https://stats.wikimedia.org/#/af.wikipedia.org/reading/total-page-views/normal|bar|2-year|agent~user|monthly 3,8 miljoen], ons 2de hoogste ooit! Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 07:43, 14 Junie 2025 (UTC) == <span lang="en" dir="ltr">Wikimedia Foundation Board of Trustees 2025 - Call for Candidates</span> == <div lang="en" dir="ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2025/Announcement/Call for candidates|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2025/Announcement/Call for candidates}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div> Hello all, The [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2025|call for candidates for the 2025 Wikimedia Foundation Board of Trustees selection is now open]] from June 17, 2025 – July 2, 2025 at 11:59 UTC [1]. The Board of Trustees oversees the Wikimedia Foundation's work, and each Trustee serves a three-year term [2]. This is a volunteer position. This year, the Wikimedia community will vote in late August through September 2025 to fill two (2) seats on the Foundation Board. Could you – or someone you know – be a good fit to join the Wikimedia Foundation's Board of Trustees? [3] Learn more about what it takes to stand for these leadership positions and how to submit your candidacy on [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2025/Candidate application|this Meta-wiki page]] or encourage someone else to run in this year's election. Best regards, Abhishek Suryawanshi<br /> Chair of the Elections Committee On behalf of the Elections Committee and Governance Committee [1] https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2025/Call_for_candidates [2] https://foundation.wikimedia.org/wiki/Legal:Bylaws#(B)_Term. [3] https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2025/Resources_for_candidates<section end="announcement-content" /> </div> [[Gebruiker:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Gebruikerbespreking:MediaWiki message delivery|kontak]]) 17:43, 17 Junie 2025 (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=28866958 --> == Inhoudsopgawe in Afrikaanse Wikipedia == Geagte gemeenskap, Ek het in die afgelope weke twee nuwe bladsye geskep, en sukkel tans met een eienskap wat ek nie kry om te vertoon soos op die Engelse Wikipedia-bladsye nie, nl. die inhoudsopgawe. In die Engelse Wikipedia verskyn daar bv. 'n inhoudsopgawe bo-aan die bladsy (sien bv. https://en.wikipedia.org/wiki/Speech_recognition) waar daar bv. net onder die inleidingsparagraaf 'n boksie is getiteld "Contents" verslyn, wat ek nie kan kry om te vertoon op die Afrikaanse bladsye nie (sien bv. [[VoiceXML]]) - is dit as gevolg van 'n fout wat ek maak, of is daar 'n verstelling wat gemaak kan word om die inhoudsopgawe in 'n boks bo-aan die hoofteks, soos bv. 'n verstelling, spesifieke bronkode wat ek behoort in te voeg of iets anders wat ek kan doen om die inhoudsopgawe bo-aan die bladsy kan laat vertoon? Na 'n kort soektog deur ander Afrikaanse Wikipedia-bladsye, sien ek nie 'n enkele ander voorbeeld van só 'n boks in die hoofteks nie; is dit dalk 'n eienskap wat nog ontbreek en aan gewerk word, of is die plan om nie meer sulke inhoudsopgawes aan te heg nie, maar die onderafdelings op die sypaneel aan die linkerkant van die hoofteks te plaas? Dankie by voorbaat vir u hulp hiermee. Vriendelike Wiki-groete, [[Gebruiker:CharlBarnard|Charl Barnard]] ([[Gebruikerbespreking:CharlBarnard|kontak]]) 12:11, 23 Junie 2025 (UTC) :Van my rekenaar af gesien is daar wel 'n '''Inhoud'''-boksie by elke artikel onder die inleiding, insluitend by [[VoiceXML]] en [[Spraakherkenning]], met 8 en 7 paragraafhofies onderskeidelik. Die enigste uitsondering is wanneer <nowiki>__NOTOC__</nowiki> op die bladsy ingevoeg word, gewoonlik wanneer die artikel so kort is dat 'n inhoudsopgawe oorbodig is. Ek gebruik wel die 2010-vel, en weet nie wat die 2022-vel aanvang nie. Lg. is na my mening 'n besonder swak ontwerp. [[Gebruiker:JMK|JMK]] ([[Gebruikerbespreking:JMK|kontak]]) 14:31, 24 Junie 2025 (UTC) ::KI-mening: "A Wikipedia table of contents (TOC) may be missing if an article has fewer than four headings, if the <nowiki>__NOTOC__</nowiki> magic word is used, if the page is zoomed in too far, or if the user has disabled the TOC in their preferences. Additionally, some skins might have issues with TOC display." [[Gebruiker:JMK|JMK]] ([[Gebruikerbespreking:JMK|kontak]]) 14:54, 24 Junie 2025 (UTC) :::Ek gebruik die 2022 skin en sien dit ook, maar onder aan die linkerkant in die kantlyn. {{Ping|CharlBarnard}} Het jy daar gekyk? [[Gebruiker:BurgertB|~ <span style="font-family: Segoe Print; font-size: 12pt">Burgert</span>]] [[Gebruikerbespreking:BurgertB|<span style="font-family: Segoe Print; font-size: 12pt">(kontak)</span>]] 16:32, 24 Junie 2025 (UTC) ::::@Burgert Nee ek het nie, en sien dit wél daar verskyn. As dit korrekte gedrag is, is ek tevrede; wou net seker maak dat ek nie iets miskyk nie. Dankie vir die uitwys. [[Gebruiker:CharlBarnard|CharlBarnard]] ([[Gebruikerbespreking:CharlBarnard|kontak]]) 06:04, 25 Junie 2025 (UTC) == Termodinamiese beta == {{ping|Rooiratel|Pynappel}}, kan julle dalk help met die rooi sjabloon: Sjabloon:Interlanguage link in die artikel? Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 17:57, 24 Junie 2025 (UTC) : {{uitgevoer}} – 🍍 [[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) 19:26, 24 Junie 2025 (UTC) == <span lang="en" dir="ltr">Sister Projects Task Force reviews Wikispore and Wikinews</span> == <div lang="en" dir="ltr"> <section begin="message"/> Dear Wikimedia Community, The [[m:Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs Committee (CAC)]] of the Wikimedia Foundation Board of Trustees assigned [[m:Wikimedia Foundation Community Affairs Committee/Sister Projects Task Force|the Sister Projects Task Force (SPTF)]] to update and implement a procedure for assessing the lifecycle of Sister Projects – wiki [[m:Wikimedia projects|projects supported by Wikimedia Foundation (WMF)]]. A vision of relevant, accessible, and impactful free knowledge has always guided the Wikimedia Movement. As the ecosystem of Wikimedia projects continues to evolve, it is crucial that we periodically review existing projects to ensure they still align with our goals and community capacity. Despite their noble intent, some projects may no longer effectively serve their original purpose. '''Reviewing such projects is not about giving up – it's about responsible stewardship of shared resources'''. Volunteer time, staff support, infrastructure, and community attention are finite, and the non-technical costs tend to grow significantly as our ecosystem has entered a different age of the internet than the one we were founded in. Supporting inactive projects or projects that didn't meet our ambitions can unintentionally divert these resources from areas with more potential impact. Moreover, maintaining projects that no longer reflect the quality and reliability of the Wikimedia name stands for, involves a reputational risk. An abandoned or less reliable project affects trust in the Wikimedia movement. Lastly, '''failing to sunset or reimagine projects that are no longer working can make it much harder to start new ones'''. When the community feels bound to every past decision – no matter how outdated – we risk stagnation. A healthy ecosystem must allow for evolution, adaptation, and, when necessary, letting go. If we create the expectation that every project must exist indefinitely, we limit our ability to experiment and innovate. Because of this, SPTF reviewed two requests concerning the lifecycle of the Sister Projects to work through and demonstrate the review process. We chose Wikispore as a case study for a possible new Sister Project opening and Wikinews as a case study for a review of an existing project. Preliminary findings were discussed with the CAC, and a community consultation on both proposals was recommended. === Wikispore === The [[m:Wikispore|application to consider Wikispore]] was submitted in 2019. SPTF decided to review this request in more depth because rather than being concentrated on a specific topic, as most of the proposals for the new Sister Projects are, Wikispore has the potential to nurture multiple start-up Sister Projects. After careful consideration, the SPTF has decided '''not to recommend''' Wikispore as a Wikimedia Sister Project. Considering the current activity level, the current arrangement allows '''better flexibility''' and experimentation while WMF provides core infrastructural support. We acknowledge the initiative's potential and seek community input on what would constitute a sufficient level of activity and engagement to reconsider its status in the future. As part of the process, we shared the decision with the Wikispore community and invited one of its leaders, Pharos, to an SPTF meeting. Currently, we especially invite feedback on measurable criteria indicating the project's readiness, such as contributor numbers, content volume, and sustained community support. This would clarify the criteria sufficient for opening a new Sister Project, including possible future Wikispore re-application. However, the numbers will always be a guide because any number can be gamed. === Wikinews === We chose to review Wikinews among existing Sister Projects because it is the one for which we have observed the highest level of concern in multiple ways. Since the SPTF was convened in 2023, its members have asked for the community's opinions during conferences and community calls about Sister Projects that did not fulfil their promise in the Wikimedia movement.[https://commons.wikimedia.org/wiki/File:WCNA_2024._Sister_Projects_-_opening%3F_closing%3F_merging%3F_splitting%3F.pdf <nowiki>[1]</nowiki>][https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_Community_Affairs_Committee/Sister_Projects_Task_Force#Wikimania_2023_session_%22Sister_Projects:_past,_present_and_the_glorious_future%22 <nowiki>[2]</nowiki>][https://meta.wikimedia.org/wiki/WikiConvention_francophone/2024/Programme/Quelle_proc%C3%A9dure_pour_ouvrir_ou_fermer_un_projet_%3F <nowiki>[3]</nowiki>] Wikinews was the leading candidate for an evaluation because people from multiple language communities proposed it. Additionally, by most measures, it is the least active Sister Project, with the greatest drop in activity over the years. While the Language Committee routinely opens and closes language versions of the Sister Projects in small languages, there has never been a valid proposal to close Wikipedia in major languages or any project in English. This is not true for Wikinews, where there was a proposal to close English Wikinews, which gained some traction but did not result in any action[https://meta.wikimedia.org/wiki/Proposals_for_closing_projects/Closure_of_English_Wikinews <nowiki>[4]</nowiki>][https://meta.wikimedia.org/wiki/WikiConvention_francophone/2024/Programme/Quelle_proc%C3%A9dure_pour_ouvrir_ou_fermer_un_projet_%3F <nowiki>[5]</nowiki>, see section 5] as well as a draft proposal to close all languages of Wikinews[https://meta.wikimedia.org/wiki/Talk:Proposals_for_closing_projects/Archive_2#Close_Wikinews_completely,_all_languages? <nowiki>[6]</nowiki>]. [[:c:File:Sister Projects Taskforce Wikinews review 2024.pdf|Initial metrics]] compiled by WMF staff also support the community's concerns about Wikinews. Based on this report, SPTF recommends a community reevaluation of Wikinews. We conclude that its current structure and activity levels are the lowest among the existing sister projects. SPTF also recommends pausing the opening of new language editions while the consultation runs. SPTF brings this analysis to a discussion and welcomes discussions of alternative outcomes, including potential restructuring efforts or integration with other Wikimedia initiatives. '''Options''' mentioned so far (which might be applied to just low-activity languages or all languages) include but are not limited to: *Restructure how Wikinews works and is linked to other current events efforts on the projects, *Merge the content of Wikinews into the relevant language Wikipedias, possibly in a new namespace, *Merge content into compatibly licensed external projects, *Archive Wikinews projects. Your insights and perspectives are invaluable in shaping the future of these projects. We encourage all interested community members to share their thoughts on the relevant discussion pages or through other designated feedback channels. === Feedback and next steps === We'd be grateful if you want to take part in a conversation on the future of these projects and the review process. We are setting up two different project pages: [[m:Public consultation about Wikispore|Public consultation about Wikispore]] and [[m:Public consultation about Wikinews|Public consultation about Wikinews]]. Please participate between 27 June 2025 and 27 July 2025, after which we will summarize the discussion to move forward. You can write in your own language. I will also host a community conversation 16th July Wednesday 11.00 UTC and 17th July Thursday 17.00 UTC (call links to follow shortly) and will be around at Wikimania for more discussions. <section end="message"/> </div> -- User:Victoria on behalf of the Sister Project Task Force, 20:56, 27 Junie 2025 (UTC) == Besoeke vir Junie == Gemeenskap, ons besoeke vir Junie is 2.9 miljoen. Sien [https://stats.wikimedia.org/#/af.wikipedia.org/reading/total-page-views/normal|bar|2-year|(agent)~user|monthly Besoeke] Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 06:15, 2 Julie 2025 (UTC) == Straalmotor vs straalenjin == Gemeenskap, ek vra toe in my onskuld aan van ons Afrikaanse organisasies watter een van bogenoemde terme korrek is. Tot my verbasing verskil die mense daaroor. Wat is julle opinie? Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 15:57, 2 Julie 2025 (UTC) :KI se mening rakende die Engelse terme: The terms "engine" and "motor" are often used interchangeably, but there's a subtle distinction. An engine typically converts fuel into mechanical energy, while a motor converts electrical, hydraulic, or pneumatic energy into mechanical energy. Essentially, engines are often associated with internal combustion (like in cars), while motors are often electric (like in power tools). [[Gebruiker:JMK|JMK]] ([[Gebruikerbespreking:JMK|kontak]]) 07:47, 3 Julie 2025 (UTC) == Die General Electric GE9X == Gemeenskap, terwyl ek voortveg met hierdie artikel moet ek soms na die Engels gaan kyk, meer spesifiek na skakels binne die Engelse artikel. Toe kom ek op hierdie monster af: [https://en.wikipedia.org/wiki/3D_printing 3D-Drukwerk] - 215,000 grepe. Is daar enige vrywilligers? Myns insiens is hierdie artikel broodnodig vir ons Wikipedia. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 16:12, 2 Julie 2025 (UTC) : Ook, weet iemand wat ''Rime ice'' is? Ek dink nie dit word saam met brandewyn gedrink nie! Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 19:40, 2 Julie 2025 (UTC) ::Weet nie wat die Afrikaans daarvoor is nie, maar 'n verwante term "hoar frost" het ek op commons as "ruigryp" vertaal. Volgens KI is daar wel 'n verskil tussen die twee: "Hoar frost and rime ice, while both appearing as icy deposits on surfaces, have different formation processes and characteristics. Hoar frost forms directly from water vapor in the air freezing onto surfaces (d.w.s. geen vloeistof-tussenfase), resulting in delicate, feathery ice crystals. Rime ice, on the other hand, forms when supercooled water droplets in fog or clouds freeze upon contact with a surface." [[Gebruiker:JMK|JMK]] ([[Gebruikerbespreking:JMK|kontak]]) 20:34, 2 Julie 2025 (UTC) :::'n Yslaag in die algemeen kan volgens die woordeboek 'n "ysel" of "ysdek" wees, maar dit verklaar nie hoe dit vorm nie. [[Gebruiker:JMK|JMK]] ([[Gebruikerbespreking:JMK|kontak]]) 08:00, 3 Julie 2025 (UTC) :::: Alet Cloete van WAT het laat weet dat hulle Rime ice opgeneem het as Ruigryp met die volgende definisie: Rime word vertaal met ruigryp. Ons het ruigryp opgeneem. Dit word soos volg gedefinieer: ''Wit neerslag van veeragtige yskristalle wat gevorm word wanneer waterdamp regstreeks van ‘n newel- of wasemagtige toestand in ‘n vaste stof by temperature onder vriespunt verander.'' Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 08:37, 3 Julie 2025 (UTC) :Ek het iewers op Google op die woord Rypys afgekom, word ook deur die Nederlanders gebruik as Rijp ys. Dankie dr. [[Mariëtta Alberts]] wat my die afgelope paar maande ondertsteun het met tegniese terme. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 08:47, 3 Julie 2025 (UTC) == Skroefblaaie vs. skroeflemme == Gemeenskap, as mens ouer begin word sukkel jy om soms te slaap en dan dink jy aan nonsens in die oggend ure.... Toe wonder ek oor skroefblaaie vs. skroeflemme, miskien iets klein vir julle maar ja... Hier is 'n verduideliking van Maureen van Helden van die [[Virtuele Instituut vir Afrikaans]] oor die vragie:<br> Konvensioneel word "blaaie" gebruik, maar "lemme" blyk ook soms gebruiklik te wees. Die WAT definieer "blaaie" as 'dun plaat, gewoonlik van metaal': "Blaaie van 'n vliegtuig se skroef". By "skroef" lui die inskrywing: "Twee of meer geboë en gewoonlik langwerpige blaaie wat aan 'n naaf of as bevestig is en wat aangedryf kan word om in lug of water te roteer om voortbeweging moontlik te maak'. Die WAT definieer egter ook "lemme" onder meer as 'enigeen van die blaaie van die skroef van 'n vliegtuig, die waaier van 'n turbine, die wiel van 'n windpomp, e.s.m. wat weerstand bied aan die lug wanneer dit in werking is'. Die voorstel is om "blaaie" te gebruik wanneer daar verwys word na die draaiende dele van ʼn skroef of rotor. Dankie Maureen. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 09:22, 3 Julie 2025 (UTC) :Gemeenskap: stem julle stem - skroefblaaie? Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 17:18, 3 Julie 2025 (UTC) ::Skroefblad/-blaaie klink reg. 'n Lem se funksie is om te sny, en -blad kan meer funksies hê. [[Gebruiker:JMK|JMK]] ([[Gebruikerbespreking:JMK|kontak]]) 07:49, 4 Julie 2025 (UTC) nkqpoch44puox88uqy9c0nhzv7dyuh9 2818318 2818285 2025-07-04T10:00:05Z Oesjaar 7467 /* Die Wikipedia:Graphics Lab */ nuwe afdeling 2818318 wikitext text/x-wiki __NEWSECTIONLINK__ __NOINDEX__ {{spring ondertoe}} [[Lêer:Perde by Glen Reenenkamp, Golden Gate NP (1).jpg|duimnael|links|380px|Dis vakansie! Geniet jouself en kom ry die mak perde by die asemrowende [[Golden Gate-Hoogland- Nasionale Park]] in die Oos-Vrystaat!]] <!--[[Lêer:AfrikaanseTaalmonumentSlogan.jpg|duimnael|260px|links|100 jaar as ampstaal!]] [[Lêer:Jessica isn't getting involved in this discussion.jpg|duimnael|links|230px|Kom praat met ons op die Geselshoekie, ons kuier lekker saam!]] [[Lêer:Glass cup with saucer spoon and sugar cubes.svg|duimnael|links|220px|Opgedra aan [[Gebruiker:SpesBona|SpesBona]] en [[Gebruiker:Suidpunt|Suidpunt]] wat hul [[rooibos]]tee bo [[koffie]] verkies...]] [[Lêer:Vandalenjaeger 01.jpg|duimnael|260px|links|'n Versoek aan al die admins: help ons asb. om vandalisme uit te roei!]] [[Lêer:Rooibokram KNP suide.JPG|duimnael|250px|links|"Dis beter om in die [[Krugerwildtuin]] as op kantoor te wees!" 'n Rooibokram in 2011.]] [[Lêer:Rosy-faced lovebirds (Agapornis roseicollis roseicollis) composite.jpg|duimnael|links|320px|Maak vrede in Gasa en Oekraïne, nie oorlog nie!]]--> <div style="background:#f9f9f9; border:1px solid #aaaaaa; clear:right; float:right; font-size:90%; margin:1em 0 1em 1em; padding:1em; width:20em;"> <big>'''Sien ook:'''</big> * [[Wikipedia:Welkom nuwelinge]] wat veral op nuwelinge gemik is. * [[Wikipedia:Gebruikersportaal]] vir nuttige skakels vir alle gebruikers. * [[Wikipediabespreking:Geselshoekie]] vir bespreking van die toekoms van hierdie bladsy. * [[/Taalforum/]] vir besprekings oor taalprobleme. Die juiste terme, spellings ensomeer. <center>'''Verdere hulp:'''<br /></center> Vir volledige hulp, riglyne en beleid (algemeen en spesifiek), raadpleeg gerus die * [[:en:Wikipedia:Community Portal|Engelse ''Community Portal'']], * [[:nl:Wikipedia:Gebruikersportaal|Nederlandse Gebruikersportaal]] en * [[:m:|Meta Wikipedia]]. </div> {{Argiefboks|18 | argief1 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2006|2004-06]] | argief2 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2007|2007-09]] | argief3 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2010|2010]] | argief4 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2011|2011]] | argief5 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2012|2012]] | argief6 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2013|2013]] | argief7 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2014|2014]] | argief8 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2015|2015]] | argief9 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2016|2016]] | argief10 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2017|2017]] | argief11 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2018|2018]] | argief12 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2019|2019]] | argief13 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2020|2020]] | argief14 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2021|2021]] | argief15 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2022|2022]] | argief16 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2023|2023]] | argief17 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2024|2024]] | argief18 = [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2025|2025]] }} '''Welkom''' by die Afrikaanse Wikipedia se algemene geselshoekie. Enigiemand is welkom om deel te neem aan die besprekings hier: '''onderteken asseblief u besprekings''' deur <nowiki>~~~~</nowiki> te tik, of die "Handtekening met datum"-ikoon ([[Lêer:button sig.png|Handtekening met datum|link=]]) te kies op die redigeringskieslys. Ou besprekings word na die '''argief''' geskuif (sien die navigasiekas regs). As u 'n gesprek wil voortsit wat reeds in die argief is, word aanbeveel dat u die betrokke dele uitknip en hier plak. Hierdie blad is vir algemene besprekings, besprekings omtrent 'n spesifieke artikel kan op daardie artikel se besprekingsblad begin word; sodoende kan dit ook deur toekomstige bydraers en redigeerders gelees word. Vir die jongste nuus van WikimediaZA, besoek gerus ons [https://www.facebook.com/groups/231160206984566 Facebook bladsy], word lid van die [http://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikipedia-af Afrikaanse poslys] of besoek ons [http://wikimedia.org.za/wiki/Tuisblad_in_Afrikaans Tuisblad in Afrikaans] <div class="plainlinks"><center>'''>>> [//af.wikipedia.org/w/wiki.phtml?title=Wikipedia:Geselshoekie&action=edit&section=new Voeg 'n nuwe onderwerp by] <<<'''</center></div> == Gebruiker:CharlBarnard se sjablone == Gemeenskap, ek probeer verstaan wat die Gebruiker doen? Kan iemand raad gee asb? Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 11:11, 9 Junie 2025 (UTC) :Ek vermoed hy probeer gewone artikels skep? [[Gebruiker:BurgertB|~ <span style="font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt">Burgert</span>]] [[Gebruikerbespreking:BurgertB|<span style="font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt">(kontak)</span>]] 12:38, 9 Junie 2025 (UTC) == Gebruiker:Hugo Weber99 == Gemeenskap, ek het 'n wesenlike probleem met sommige van die artikels van [[Gebruiker:Hugo Weber99]]. Die artikels handel oor die bron wat twee dinge kan beteken: skending van kopiereg en neutraliteit. Sien bv. [[Donker Weerlig: Literêre opstelle oor die werk van André P. Brink]]. Julle gedagtes asb. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 15:30, 10 Junie 2025 (UTC) :Sien [[Dekades in die Afrikaanse Letterkunde]] en [[Vyftigers]]. Dieselfde bron maar twee verskillende artikels? Onmoontlik! Admins, word wakker! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 10:03, 11 Junie 2025 (UTC) ::@[[Gebruiker:Hugo Weber99|Hugo Weber99]] ek dink jy skep interessante artikels, maar jy maak dit nie altyd duidelik wat die spesifieke onderwerp van die artikel is nie. Doen dit asseblief in die inleiding van die artikel. ::En maak ook seker dat jy nie 'n bladsy skep oor 'n onderwerp waar ons reeds 'n artikel het oor dieselfde onderwerp; Sien byvoorbeeld: [[Bespreking:Twintigers]]. ::As dit rêrig 'n ander onderwerp is, dan moet jy in die inleiding verduidelik hoe dit anders is. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 11:37, 11 Junie 2025 (UTC) :::@[[Gebruiker:Hugo Weber99|Hugo Weber99]] lees asseblief hier : [[Wikipedia:Wenke_vir_die_skryf_van_’n_goeie_artikel#Voorbeelde_van_'n_goeie_eerste_sin]]. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 12:01, 11 Junie 2025 (UTC) ::::As hierdie gebruiker nie wil reageer op ons kommentaar nie gaan ek sy artikels voor die voet verwyder. Jammer maar dit is soos dit is. [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 12:51, 11 Junie 2025 (UTC) == [[Hamidreza Ghorbani]] == Gemeenskap, op die Engelse Wikipedia is daar 'n debat oor die voortbestaan van [[:en:Hamidreza Ghorbani|die artikel]]. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 09:56, 11 Junie 2025 (UTC) :Hierdie artikel is op die Engelse Wikipedia verwyder. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 07:38, 14 Junie 2025 (UTC) ::Sien ook geen nut in die artikel. Mens leer niks daaruit. Onensiklopedies. Ons nuwe paragraaf-opskrifte (net op hierdie bladsy) vind ek terloops bietjie vreemd, noudat ek na baie jare aan die ou formaat gewoond geraak het. [[Gebruiker:JMK|JMK]] ([[Gebruikerbespreking:JMK|kontak]]) 18:26, 17 Junie 2025 (UTC) == Vote now in the 2025 U4C Election == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> Apologies for writing in English. {{Int:Please-translate}} Eligible voters are asked to participate in the 2025 [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee]] election. More information–including an eligibility check, voting process information, candidate information, and a link to the vote–are available on Meta at the [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Election/2025|2025 Election information page]]. The vote closes on 17 June 2025 at [https://zonestamp.toolforge.org/1750161600 12:00 UTC]. Please vote if your account is eligible. Results will be available by 1 July 2025. -- In cooperation with the U4C, [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User talk:Keegan (WMF)|talk]]) 23:00, 13 Junie 2025 (UTC) </div> <!-- Message sent by User:Keegan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=28848819 --> == Besoeke vir Mei == Gemeenskap, sien die besoeke vir Mei: [https://stats.wikimedia.org/#/af.wikipedia.org/reading/total-page-views/normal|bar|2-year|agent~user|monthly 3,8 miljoen], ons 2de hoogste ooit! Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 07:43, 14 Junie 2025 (UTC) == <span lang="en" dir="ltr">Wikimedia Foundation Board of Trustees 2025 - Call for Candidates</span> == <div lang="en" dir="ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2025/Announcement/Call for candidates|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2025/Announcement/Call for candidates}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div> Hello all, The [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2025|call for candidates for the 2025 Wikimedia Foundation Board of Trustees selection is now open]] from June 17, 2025 – July 2, 2025 at 11:59 UTC [1]. The Board of Trustees oversees the Wikimedia Foundation's work, and each Trustee serves a three-year term [2]. This is a volunteer position. This year, the Wikimedia community will vote in late August through September 2025 to fill two (2) seats on the Foundation Board. Could you – or someone you know – be a good fit to join the Wikimedia Foundation's Board of Trustees? [3] Learn more about what it takes to stand for these leadership positions and how to submit your candidacy on [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2025/Candidate application|this Meta-wiki page]] or encourage someone else to run in this year's election. Best regards, Abhishek Suryawanshi<br /> Chair of the Elections Committee On behalf of the Elections Committee and Governance Committee [1] https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2025/Call_for_candidates [2] https://foundation.wikimedia.org/wiki/Legal:Bylaws#(B)_Term. [3] https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2025/Resources_for_candidates<section end="announcement-content" /> </div> [[Gebruiker:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Gebruikerbespreking:MediaWiki message delivery|kontak]]) 17:43, 17 Junie 2025 (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=28866958 --> == Inhoudsopgawe in Afrikaanse Wikipedia == Geagte gemeenskap, Ek het in die afgelope weke twee nuwe bladsye geskep, en sukkel tans met een eienskap wat ek nie kry om te vertoon soos op die Engelse Wikipedia-bladsye nie, nl. die inhoudsopgawe. In die Engelse Wikipedia verskyn daar bv. 'n inhoudsopgawe bo-aan die bladsy (sien bv. https://en.wikipedia.org/wiki/Speech_recognition) waar daar bv. net onder die inleidingsparagraaf 'n boksie is getiteld "Contents" verslyn, wat ek nie kan kry om te vertoon op die Afrikaanse bladsye nie (sien bv. [[VoiceXML]]) - is dit as gevolg van 'n fout wat ek maak, of is daar 'n verstelling wat gemaak kan word om die inhoudsopgawe in 'n boks bo-aan die hoofteks, soos bv. 'n verstelling, spesifieke bronkode wat ek behoort in te voeg of iets anders wat ek kan doen om die inhoudsopgawe bo-aan die bladsy kan laat vertoon? Na 'n kort soektog deur ander Afrikaanse Wikipedia-bladsye, sien ek nie 'n enkele ander voorbeeld van só 'n boks in die hoofteks nie; is dit dalk 'n eienskap wat nog ontbreek en aan gewerk word, of is die plan om nie meer sulke inhoudsopgawes aan te heg nie, maar die onderafdelings op die sypaneel aan die linkerkant van die hoofteks te plaas? Dankie by voorbaat vir u hulp hiermee. Vriendelike Wiki-groete, [[Gebruiker:CharlBarnard|Charl Barnard]] ([[Gebruikerbespreking:CharlBarnard|kontak]]) 12:11, 23 Junie 2025 (UTC) :Van my rekenaar af gesien is daar wel 'n '''Inhoud'''-boksie by elke artikel onder die inleiding, insluitend by [[VoiceXML]] en [[Spraakherkenning]], met 8 en 7 paragraafhofies onderskeidelik. Die enigste uitsondering is wanneer <nowiki>__NOTOC__</nowiki> op die bladsy ingevoeg word, gewoonlik wanneer die artikel so kort is dat 'n inhoudsopgawe oorbodig is. Ek gebruik wel die 2010-vel, en weet nie wat die 2022-vel aanvang nie. Lg. is na my mening 'n besonder swak ontwerp. [[Gebruiker:JMK|JMK]] ([[Gebruikerbespreking:JMK|kontak]]) 14:31, 24 Junie 2025 (UTC) ::KI-mening: "A Wikipedia table of contents (TOC) may be missing if an article has fewer than four headings, if the <nowiki>__NOTOC__</nowiki> magic word is used, if the page is zoomed in too far, or if the user has disabled the TOC in their preferences. Additionally, some skins might have issues with TOC display." [[Gebruiker:JMK|JMK]] ([[Gebruikerbespreking:JMK|kontak]]) 14:54, 24 Junie 2025 (UTC) :::Ek gebruik die 2022 skin en sien dit ook, maar onder aan die linkerkant in die kantlyn. {{Ping|CharlBarnard}} Het jy daar gekyk? [[Gebruiker:BurgertB|~ <span style="font-family: Segoe Print; font-size: 12pt">Burgert</span>]] [[Gebruikerbespreking:BurgertB|<span style="font-family: Segoe Print; font-size: 12pt">(kontak)</span>]] 16:32, 24 Junie 2025 (UTC) ::::@Burgert Nee ek het nie, en sien dit wél daar verskyn. As dit korrekte gedrag is, is ek tevrede; wou net seker maak dat ek nie iets miskyk nie. Dankie vir die uitwys. [[Gebruiker:CharlBarnard|CharlBarnard]] ([[Gebruikerbespreking:CharlBarnard|kontak]]) 06:04, 25 Junie 2025 (UTC) == Termodinamiese beta == {{ping|Rooiratel|Pynappel}}, kan julle dalk help met die rooi sjabloon: Sjabloon:Interlanguage link in die artikel? Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 17:57, 24 Junie 2025 (UTC) : {{uitgevoer}} – 🍍 [[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) 19:26, 24 Junie 2025 (UTC) == <span lang="en" dir="ltr">Sister Projects Task Force reviews Wikispore and Wikinews</span> == <div lang="en" dir="ltr"> <section begin="message"/> Dear Wikimedia Community, The [[m:Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs Committee (CAC)]] of the Wikimedia Foundation Board of Trustees assigned [[m:Wikimedia Foundation Community Affairs Committee/Sister Projects Task Force|the Sister Projects Task Force (SPTF)]] to update and implement a procedure for assessing the lifecycle of Sister Projects – wiki [[m:Wikimedia projects|projects supported by Wikimedia Foundation (WMF)]]. A vision of relevant, accessible, and impactful free knowledge has always guided the Wikimedia Movement. As the ecosystem of Wikimedia projects continues to evolve, it is crucial that we periodically review existing projects to ensure they still align with our goals and community capacity. Despite their noble intent, some projects may no longer effectively serve their original purpose. '''Reviewing such projects is not about giving up – it's about responsible stewardship of shared resources'''. Volunteer time, staff support, infrastructure, and community attention are finite, and the non-technical costs tend to grow significantly as our ecosystem has entered a different age of the internet than the one we were founded in. Supporting inactive projects or projects that didn't meet our ambitions can unintentionally divert these resources from areas with more potential impact. Moreover, maintaining projects that no longer reflect the quality and reliability of the Wikimedia name stands for, involves a reputational risk. An abandoned or less reliable project affects trust in the Wikimedia movement. Lastly, '''failing to sunset or reimagine projects that are no longer working can make it much harder to start new ones'''. When the community feels bound to every past decision – no matter how outdated – we risk stagnation. A healthy ecosystem must allow for evolution, adaptation, and, when necessary, letting go. If we create the expectation that every project must exist indefinitely, we limit our ability to experiment and innovate. Because of this, SPTF reviewed two requests concerning the lifecycle of the Sister Projects to work through and demonstrate the review process. We chose Wikispore as a case study for a possible new Sister Project opening and Wikinews as a case study for a review of an existing project. Preliminary findings were discussed with the CAC, and a community consultation on both proposals was recommended. === Wikispore === The [[m:Wikispore|application to consider Wikispore]] was submitted in 2019. SPTF decided to review this request in more depth because rather than being concentrated on a specific topic, as most of the proposals for the new Sister Projects are, Wikispore has the potential to nurture multiple start-up Sister Projects. After careful consideration, the SPTF has decided '''not to recommend''' Wikispore as a Wikimedia Sister Project. Considering the current activity level, the current arrangement allows '''better flexibility''' and experimentation while WMF provides core infrastructural support. We acknowledge the initiative's potential and seek community input on what would constitute a sufficient level of activity and engagement to reconsider its status in the future. As part of the process, we shared the decision with the Wikispore community and invited one of its leaders, Pharos, to an SPTF meeting. Currently, we especially invite feedback on measurable criteria indicating the project's readiness, such as contributor numbers, content volume, and sustained community support. This would clarify the criteria sufficient for opening a new Sister Project, including possible future Wikispore re-application. However, the numbers will always be a guide because any number can be gamed. === Wikinews === We chose to review Wikinews among existing Sister Projects because it is the one for which we have observed the highest level of concern in multiple ways. Since the SPTF was convened in 2023, its members have asked for the community's opinions during conferences and community calls about Sister Projects that did not fulfil their promise in the Wikimedia movement.[https://commons.wikimedia.org/wiki/File:WCNA_2024._Sister_Projects_-_opening%3F_closing%3F_merging%3F_splitting%3F.pdf <nowiki>[1]</nowiki>][https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_Community_Affairs_Committee/Sister_Projects_Task_Force#Wikimania_2023_session_%22Sister_Projects:_past,_present_and_the_glorious_future%22 <nowiki>[2]</nowiki>][https://meta.wikimedia.org/wiki/WikiConvention_francophone/2024/Programme/Quelle_proc%C3%A9dure_pour_ouvrir_ou_fermer_un_projet_%3F <nowiki>[3]</nowiki>] Wikinews was the leading candidate for an evaluation because people from multiple language communities proposed it. Additionally, by most measures, it is the least active Sister Project, with the greatest drop in activity over the years. While the Language Committee routinely opens and closes language versions of the Sister Projects in small languages, there has never been a valid proposal to close Wikipedia in major languages or any project in English. This is not true for Wikinews, where there was a proposal to close English Wikinews, which gained some traction but did not result in any action[https://meta.wikimedia.org/wiki/Proposals_for_closing_projects/Closure_of_English_Wikinews <nowiki>[4]</nowiki>][https://meta.wikimedia.org/wiki/WikiConvention_francophone/2024/Programme/Quelle_proc%C3%A9dure_pour_ouvrir_ou_fermer_un_projet_%3F <nowiki>[5]</nowiki>, see section 5] as well as a draft proposal to close all languages of Wikinews[https://meta.wikimedia.org/wiki/Talk:Proposals_for_closing_projects/Archive_2#Close_Wikinews_completely,_all_languages? <nowiki>[6]</nowiki>]. [[:c:File:Sister Projects Taskforce Wikinews review 2024.pdf|Initial metrics]] compiled by WMF staff also support the community's concerns about Wikinews. Based on this report, SPTF recommends a community reevaluation of Wikinews. We conclude that its current structure and activity levels are the lowest among the existing sister projects. SPTF also recommends pausing the opening of new language editions while the consultation runs. SPTF brings this analysis to a discussion and welcomes discussions of alternative outcomes, including potential restructuring efforts or integration with other Wikimedia initiatives. '''Options''' mentioned so far (which might be applied to just low-activity languages or all languages) include but are not limited to: *Restructure how Wikinews works and is linked to other current events efforts on the projects, *Merge the content of Wikinews into the relevant language Wikipedias, possibly in a new namespace, *Merge content into compatibly licensed external projects, *Archive Wikinews projects. Your insights and perspectives are invaluable in shaping the future of these projects. We encourage all interested community members to share their thoughts on the relevant discussion pages or through other designated feedback channels. === Feedback and next steps === We'd be grateful if you want to take part in a conversation on the future of these projects and the review process. We are setting up two different project pages: [[m:Public consultation about Wikispore|Public consultation about Wikispore]] and [[m:Public consultation about Wikinews|Public consultation about Wikinews]]. Please participate between 27 June 2025 and 27 July 2025, after which we will summarize the discussion to move forward. You can write in your own language. I will also host a community conversation 16th July Wednesday 11.00 UTC and 17th July Thursday 17.00 UTC (call links to follow shortly) and will be around at Wikimania for more discussions. <section end="message"/> </div> -- User:Victoria on behalf of the Sister Project Task Force, 20:56, 27 Junie 2025 (UTC) == Besoeke vir Junie == Gemeenskap, ons besoeke vir Junie is 2.9 miljoen. Sien [https://stats.wikimedia.org/#/af.wikipedia.org/reading/total-page-views/normal|bar|2-year|(agent)~user|monthly Besoeke] Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 06:15, 2 Julie 2025 (UTC) == Straalmotor vs straalenjin == Gemeenskap, ek vra toe in my onskuld aan van ons Afrikaanse organisasies watter een van bogenoemde terme korrek is. Tot my verbasing verskil die mense daaroor. Wat is julle opinie? Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 15:57, 2 Julie 2025 (UTC) :KI se mening rakende die Engelse terme: The terms "engine" and "motor" are often used interchangeably, but there's a subtle distinction. An engine typically converts fuel into mechanical energy, while a motor converts electrical, hydraulic, or pneumatic energy into mechanical energy. Essentially, engines are often associated with internal combustion (like in cars), while motors are often electric (like in power tools). [[Gebruiker:JMK|JMK]] ([[Gebruikerbespreking:JMK|kontak]]) 07:47, 3 Julie 2025 (UTC) == Die General Electric GE9X == Gemeenskap, terwyl ek voortveg met hierdie artikel moet ek soms na die Engels gaan kyk, meer spesifiek na skakels binne die Engelse artikel. Toe kom ek op hierdie monster af: [https://en.wikipedia.org/wiki/3D_printing 3D-Drukwerk] - 215,000 grepe. Is daar enige vrywilligers? Myns insiens is hierdie artikel broodnodig vir ons Wikipedia. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 16:12, 2 Julie 2025 (UTC) : Ook, weet iemand wat ''Rime ice'' is? Ek dink nie dit word saam met brandewyn gedrink nie! Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 19:40, 2 Julie 2025 (UTC) ::Weet nie wat die Afrikaans daarvoor is nie, maar 'n verwante term "hoar frost" het ek op commons as "ruigryp" vertaal. Volgens KI is daar wel 'n verskil tussen die twee: "Hoar frost and rime ice, while both appearing as icy deposits on surfaces, have different formation processes and characteristics. Hoar frost forms directly from water vapor in the air freezing onto surfaces (d.w.s. geen vloeistof-tussenfase), resulting in delicate, feathery ice crystals. Rime ice, on the other hand, forms when supercooled water droplets in fog or clouds freeze upon contact with a surface." [[Gebruiker:JMK|JMK]] ([[Gebruikerbespreking:JMK|kontak]]) 20:34, 2 Julie 2025 (UTC) :::'n Yslaag in die algemeen kan volgens die woordeboek 'n "ysel" of "ysdek" wees, maar dit verklaar nie hoe dit vorm nie. [[Gebruiker:JMK|JMK]] ([[Gebruikerbespreking:JMK|kontak]]) 08:00, 3 Julie 2025 (UTC) :::: Alet Cloete van WAT het laat weet dat hulle Rime ice opgeneem het as Ruigryp met die volgende definisie: Rime word vertaal met ruigryp. Ons het ruigryp opgeneem. Dit word soos volg gedefinieer: ''Wit neerslag van veeragtige yskristalle wat gevorm word wanneer waterdamp regstreeks van ‘n newel- of wasemagtige toestand in ‘n vaste stof by temperature onder vriespunt verander.'' Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 08:37, 3 Julie 2025 (UTC) :Ek het iewers op Google op die woord Rypys afgekom, word ook deur die Nederlanders gebruik as Rijp ys. Dankie dr. [[Mariëtta Alberts]] wat my die afgelope paar maande ondertsteun het met tegniese terme. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 08:47, 3 Julie 2025 (UTC) == Skroefblaaie vs. skroeflemme == Gemeenskap, as mens ouer begin word sukkel jy om soms te slaap en dan dink jy aan nonsens in die oggend ure.... Toe wonder ek oor skroefblaaie vs. skroeflemme, miskien iets klein vir julle maar ja... Hier is 'n verduideliking van Maureen van Helden van die [[Virtuele Instituut vir Afrikaans]] oor die vragie:<br> Konvensioneel word "blaaie" gebruik, maar "lemme" blyk ook soms gebruiklik te wees. Die WAT definieer "blaaie" as 'dun plaat, gewoonlik van metaal': "Blaaie van 'n vliegtuig se skroef". By "skroef" lui die inskrywing: "Twee of meer geboë en gewoonlik langwerpige blaaie wat aan 'n naaf of as bevestig is en wat aangedryf kan word om in lug of water te roteer om voortbeweging moontlik te maak'. Die WAT definieer egter ook "lemme" onder meer as 'enigeen van die blaaie van die skroef van 'n vliegtuig, die waaier van 'n turbine, die wiel van 'n windpomp, e.s.m. wat weerstand bied aan die lug wanneer dit in werking is'. Die voorstel is om "blaaie" te gebruik wanneer daar verwys word na die draaiende dele van ʼn skroef of rotor. Dankie Maureen. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 09:22, 3 Julie 2025 (UTC) :Gemeenskap: stem julle stem - skroefblaaie? Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 17:18, 3 Julie 2025 (UTC) ::Skroefblad/-blaaie klink reg. 'n Lem se funksie is om te sny, en -blad kan meer funksies hê. [[Gebruiker:JMK|JMK]] ([[Gebruikerbespreking:JMK|kontak]]) 07:49, 4 Julie 2025 (UTC) == Die Wikipedia:Graphics Lab == Gemeenskap, ek het twee maande terug van bogenoemde fasiliteit geleer. Ek het een versoek daar geplaas, sien [https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Graphics_Lab/Illustration_workshop/Archive/May_2025#Request:_Create_new_version_with_Afrikaans_Captions Afrikaans], sonder enige sukses. [[Gebruiker:Greenman]] het ook 'n versoek daar geplaas nadat ek hom vir hulp gevra het, sien [https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Graphics_Lab/Illustration_workshop#Request Afrikaans2] Dit is deel van my visie om alle sketse se byskrifte na Afrikaans vertaal te kry. Aan ons IT manne, ondersoek die gif-lêers en kyk hoe ons dit na Afrikaans vertaal kan kry, al moet ons die formaat verander. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 10:00, 4 Julie 2025 (UTC) 64wfzkvkhvsj5ggkrb6cvv5ehkm0g8v 4 5338 2818301 2815367 2025-07-04T08:29:48Z Oesjaar 7467 /* August von Mackensen */ nuwe afdeling 2818301 wikitext text/x-wiki {{Wikipedia-Bladsyverwydering}} <div class="infobox" style="width:200px; padding:4px; border:1px solid #A3B1BF; background-color:#E6F2FF; vertical-align: top;"> ::[[Lêer:Gtk-go-down.svg|25px|Spring]] '''Spring na:''' * [[#Hoe om 'n bladsy vir verwydering te nomineer|Hoe om 'n bladsy vir verwydering te nomineer]] * [[#Betwisting van 'n verwydering|Betwisting van 'n verwydering]] * [[#Sien ook|Sien ook]] * [[#Verwyderingsnominasies|Huidige verwyderingsnominasies]] </div> == Hoe om 'n bladsy vir verwydering te nomineer == # Plaas die sjabloon {{ss|Verwyderingskandidaat}} bo-aan die genomineerde bladsy. # Vir die nominering van sjablone: om die afbeelding van sjablone nie te affekteer nie, plaas die kennisgewing tussen noinclude-hakies, soos dit: <nowiki><noinclude>{{verwyderingskandidaat}}</noinclude></nowiki>. # Noem in u wysigingsopsomming dat die bladsy vir verwydering genomineer is. # '''[http://af.wikipedia.org/w/wiki.phtml?title=Wikipedia:Bladsyverwydering&action=edit&section=new Voeg die bladsy hier by]''' # Voeg die rede vir die nominasie by. Die proses van nominasie is nie 'n geval van "die meerderheid wen" nie. Dit is teoreties gesproke moontlik dat die meerderheid gebruikers stem om 'n artikel te behou, terwyl dit moontlik 'n voorbeeld van [[Wikipedia:Geen oorspronklike navorsing|oorspronklike navorsing]] is. In so 'n geval geniet die beleid voorkeur bo die gebruikers. Daar word egter altyd gepoog om konsensus te bereik deur die probleme van die betrokke artikel of beeld te bespreek. Dit is ook belangrik om te noem indien 'n artikel of beeld nie 'n spesifieke beleid in ag neem nie. Sodoende kan persone wat teen die nominasie gekant is die gemelde probleme hersien en poog om dit op te klaar, indien moontlik. Persone wat teen nominasies gekant is of die nominasies ondersteun, moet ook hulle teenkantings/ondersteunings met duidelik bewoorde redes voorsien. Gebruikers is welkom om die volgende sjablone te gebruik: * {{sl|verwyder}} ({{verwyder}}) * {{sl|hou}} ({{hou}}) * {{sl|neutraal}} ({{neutraal}}) * {{sl|kommentaar}} ({{kommentaar}}) * {{sl|vraag}} ({{vraag}}) * {{sl|skrapdatum|xx xxxx 20xx}} {{skrapdatum|xx xxxx 20xx}} En administrateurs by uitvoering: * {{sl|uitgevoer}} ({{uitgevoer}}) == Betwisting van 'n verwydering == Indien u nie saamstem met die verwydering van 'n artikel nie kan u die saak hier bespreek. Maak egter seker dat u vertroud is met die redes waarom die artikel verwyder is en dat u die teendeel kan bewys. Dit is raadsaam om dan ook 'n skakel te plaas van die oorspronklik debat by [[Wikipedia:Bladsyverwydering/Verwyder]], sodat ander gebruikers die oorspronklike redes vir nominasie en enige gesprek daaromtrent kan hersien. == Spoedige verwydering == Artikels kwalifiseer vir spoedige verwyder onder enige van die volgende redes: {{MediaWiki:Deletereason-dropdown/spoedige verwyderings}} 'n Artikel wat vir spoedige verwydering kwalifiseer, hoef nie hier vir verwydering genomineer te word nie. Plaas eenvoudig <nowiki>{{Skrap|rede}}</nowiki> bo-aan 'n betrokke artikel om dit vir spoedige verwydering te lys. 'n Gebruiker met skrapregte sal dit nagaan en indien hierdie gebruiker bepaal dat die artikel nie vir spoedige verwydering kwalifiseer nie, sal hy/sy die <nowiki>{{skrap}}</nowiki>-sjabloon van die bladsy verwyder en jou waarskynlik vra om dit hier vir verwydering te nomineer, sou jy steeds voel dat die artikel verwyder moet word. Jy kan ook in kennis gestel word van veranderinge tot enige bladsy deur dit by jou dophoulys te voeg: klik op die vyfpuntige ster tussen die knoppies "Wys geskiedenis" en "Meer" bo-aan die betrokke bladsy. == Sien ook == ''Administrateurs moet daarop let dat 'n bespreking oor die verwydering dalk ook op die betrokke artikel se besprekingsblad geplaas is.'' * [[:Kategorie:Bladsye vir verwydering]] vir bladsye wat die sjabloon het, maar dalk nie hier gelys is nie. * [http://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Spesiaal%3ALog&type=delete Die skraplogboek] van verwyderde bladsye. * [[Wikipedia:Bladsyverwydering/Verwyder]] vir 'n besprekings omtrent bladsye wat se nominasies vir verwydering suksesvol was. * [[Wikipedia:Bladsyverwydering/Hou]] bevat besprekings omtrent onsuksesvolle nominasies, waar die gemeenskap besluit het om die bladsy te hou of waar geen konsensus bereik is nie. * [[Wikipedia:Argumente om te vermy tydens verwyderingsbesprekings]] == Inhoudsopgawe == __TOC__ ;Verwyderingsnominasies == [[Grammatika van Interlingua]] == *Gepos deur Oesjaar * {{Hou}} - {{ping|Jon Gua}} Vir my is die bronne goed leesbaar, en dit is goeie bronne. Daar is geen wet dat bronne in Afrikaans of Engels moet wees nie. [[Gebruiker:Jcwf|Jcwf]] ([[Gebruikerbespreking:Jcwf|kontak]]) 12:26, 13 Januarie 2024 (UTC) * {{Hou}} - niks in die artikel gee rede om dit te skrap nie. [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 15:22, 13 Januarie 2024 (UTC) == Stortingsterrein vir Brasiliaanse gemors == *[[Nasionale Kunstenaarsklub van Brasilië]] *[[Arlyzinho BR]] *[[Arlyson Gomes Santos]] *[[Vinícius Oliveiirax]] *[[Camylle Margarida Gomes Santos]] Al die bronne is in 'n ander taal en feite kan nie geverifieer word nie. Ensiklopediese waarde is betwyfelbaar, bestaan nie in Engels nie en het duidelik sterk bemarking eienskappe. Voorgestel in [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2024#Stortingsterrein_vir_Brasiliaanse_gemors|Geselshoekie]] op 24 Januarie 2024. Dit lyk of ‎LG7854 besig was... [[Gebruiker:Thermofan|Thermofan]] ([[Gebruikerbespreking:Thermofan|kontak]]) 11:46, 16 Februarie 2024 (UTC) * {{Verwyder}} [[Gebruiker:Sobaka|Sobaka]] ([[Gebruikerbespreking:Sobaka|kontak]]) 11:57, 16 Februarie 2024 (UTC) * {{uitgevoer}}. As die artikel nie aandui waarom die onderwerp noemenswaardig is nie, dan kwalifiseer dit vir [[Wikipedia:Spoedige verwydering]], en die sjabloon {{ss|Skrap}} kan bo-aan die artikel geplaas word om dit onder die aandag van 'n administrateur te bring. – [[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) 12:38, 16 Februarie 2024 (UTC) * Dankie. Waarder! Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 13:45, 16 Februarie 2024 (UTC) *:*[[Observa la silla de terror]] is na my mening deel van die bogenoemde beweging. Die video is nie 'n kortfilm nie, net 'n minuut lank, en is een van 'n miljoen ander soortgelyke maaksels. Die bronne is wel vandag bygevoeg, maar bleik steeds alles selfgegenereer, niks van enige hoofstroom media nie. Steeds niks in enige ander wiki's nie en die hoofresultaat vir 'n Google soektog is Af.Wikipedia self. *:[[Gebruiker:Thermofan|Thermofan]] ([[Gebruikerbespreking:Thermofan|kontak]]) 07:32, 20 Februarie 2024 (UTC) * {{Verwyder}} José Rafael Cordero Sánchez is besig om omvattende Wikidata teenwoordigheid rondom homself en sy projekte te skep. Behalwe nou vir hierdie artikel wat in elk geval onverstaanbaar is, kon ek geen ander artikels op enige anderstalige Wikipedia oor hom of sy projekte vind nie. [[Gebruiker:Sobaka|Sobaka]] ([[Gebruikerbespreking:Sobaka|kontak]]) 07:58, 20 Februarie 2024 (UTC) == [[NiziU]] == Ek dink iemand het die ding probeer red, maar dit bly sinnelose twak deur iemand wat nie Afrikaans magtig is nie. [[Gebruiker:BurgertB|~ <span style="font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt">Burgert</span>]] [[Gebruikerbespreking:BurgertB|<span style="font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt">(kontak)</span>]] 13:58, 1 Augustus 2024 (UTC) : Het dit verander volgens inleiding van die Engelse artikel. [[Gebruiker:Sobaka|Sobaka]] ([[Gebruikerbespreking:Sobaka|kontak]]) 14:20, 1 Augustus 2024 (UTC) == [[Die Huis aan die Comomeer (5de Milan Triennale)]] == Geen inligting hieroor op ander Wikis of self die internet nie. Die gebruiker wat dit geskep het is ook nou wêreldwyd geblokkeer. [[Gebruiker:Sobaka|Sobaka]] ([[Gebruikerbespreking:Sobaka|kontak]]) 10:21, 6 Augustus 2024 (UTC) : Skrap! Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 10:23, 6 Augustus 2024 (UTC) ::{{Uitgevoer}} deur iemand --[[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 07:59, 28 Maart 2025 (UTC) == [[Mila Nitich]] == Lyk soos kruis Wikipedia-spam. Die artikel dui ook nie aan dat die onderwerp noemenswaardig is nie. Die onderwerp het 15 artikels op Wikipedia, maar 11 daarvan (af, ce, eo, kaa, mn, mwl, myv, nov, sah, tg, tt) is saadjie bygevoeg deur dieselfde IP-redakteur op 23-24 Desember 2020‎ . Die geskiedenis van die Wikidata-item [[:d:Q4293297]] toon dat nog 23 artikels sedert 25 Desember 2020 uitgevee is. via Google translate [[Gebruiker:TSventon|TSventon]] ([[Gebruikerbespreking:TSventon|kontak]]) 15:16, 26 September 2024 (UTC) * {{Hou}} - Sien die artikel is toe geskrap sonder enige ondersoek maar dan net vir die rekord. Het 'n bietjie op Oekainiese webwerwe na artikels gekyk waar sy genoem word. Dit lyk my is wel 'n bekende sanger in [[Oekraïne]]. Mila Nitic het deelgeneem het aan die program "Chance", in 2009 waar sy Oekraïne verteenwoordig by die internasionale kompetisie "New Wave" in Jurmala. In 2011 het sy deelgeneem aan die nasionale keuring vir Eurovision en die televisietalentprogram “Voice of the Country”. Sy is ook deel van die TV-kanaal "Oekraïne" se musiekkenners wat die vaardighede van ‘n televisie talentkompetisie sal evalueer. Die vraag is dus as jy nie buite Oekraïne bekend is nie is jy nie noemenswaardig nie? Sy het ‘n redelike uitgebreide Oekraïniese artikel. As mens met Afrikaanse kunstenaars sou vergelyk, het iemand soos Katinka Heyns ‘n [[Igbo]] artikel. *[[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] dankie vir jou hulp. *[[Gebruiker:Sobaka|Sobaka]] Ek het die artikel genomineer omdat dit spam was met een sin van inhoud en geen verwysings nie. Sien die artikel in Esperanto [[:eo:Mila Nitich]], wat soortgelyk is. Of sy buite die Oekraïne bekend is, is nie 'n rede om die artikel te skrap nie. As jy of 'n ander redakteur 'n artikel oor Nitic wil skryf of vertaal, sal dit nie spam wees nie. via Google translate [[Gebruiker:TSventon|TSventon]] ([[Gebruikerbespreking:TSventon|kontak]]) 09:47, 5 Oktober 2024 (UTC) *[[Gebruiker:TSventon|TSventon]] Dankie vir die verduideliking, ek neem kennis. Ek was egter van plan om die artikel te werk sodat dit aan die minimum vereistes voldoen, maar is toe geskrap voor ek daarby kon uitkom. Gelukkig is dit nou nie juis 'n item van groot belang vir die Afrikaanse Wikipedia nie, so ek laat dit maar daar. Groete. [[Gebruiker:Sobaka|Sobaka]] ([[Gebruikerbespreking:Sobaka|kontak]]) 10:09, 5 Oktober 2024 (UTC) == [[Pieter Bryan Nabhan]] == * {{verwyder}} Bekend omdat die persoon 'n brief van 'n koning ontvang het? Ook vir verwydering op die Engelse Wikipedia genomineer. [[Gebruiker:Sobaka|Sobaka]] ([[Gebruikerbespreking:Sobaka|kontak]]) 06:48, 6 Maart 2025 (UTC) * {{verwyder}}, weinig ensiklopediese waarde. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 09:01, 6 Maart 2025 (UTC) * {{verwyder}} Geen ensiklopediese waarde. [[Gebruiker:Lefcentreright|Lefcentreright]] ([[Gebruikerbespreking:Lefcentreright|kontak]]) 10:15, 6 Maart 2025 (UTC) * {{Uitgevoer}} - Ek stem heeltemal saam. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 14:39, 7 Maart 2025 (UTC) ==[[Suboficial Carcará]]== * {{verwyder}} Selfpromosie en net 'n artikel in Haïties. [[Gebruiker:Sobaka|Sobaka]] ([[Gebruikerbespreking:Sobaka|kontak]]) 19:01, 26 Maart 2025 (UTC) * {{verwyder}} Spam? Geen ensiklopediese waarde. [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 19:04, 26 Maart 2025 (UTC) * spoedige verwydering asb! --[[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 19:23, 26 Maart 2025 (UTC) * {{Uitgevoer}} deur iemand --[[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 07:59, 28 Maart 2025 (UTC) == [[Kevin I Nyerere van Tanzania]] == * {{verwyder}} Bronne onverstaanbaar, bestaan nie in Engels of Moerdertaal nie. [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 05:43, 28 Maart 2025 (UTC) * {{Uitgevoer}} - Ek stem heeltemal saam. [[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 07:59, 28 Maart 2025 (UTC) == [[Standbeeld van Julius Nyerere (Afrika-unie)]] == * {{verwyder}} Geen bronnelys, bestaan nie in Engels of Moerdertaal nie. [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 05:45, 28 Maart 2025 (UTC) * {{Uitgevoer}} - Ek stem heeltemal saam. [[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 07:59, 28 Maart 2025 (UTC) == [[Heaven Sent Gaming]] == {{Verwyder}} - was al talle kere op enwiki geskrap. Hulle webwerf werk nie, en ek kan nie uitwerk hoekom dit noemenswaardig is nie. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 10:46, 1 April 2025 (UTC) : {{ping|Rooiratel}} die artikel noem nie waarom die onderwerp van ensiklopediese belang is nie. Die artikel kwalifiseer dus vir [[Wikipedia:Spoedige verwydering]]. – [[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) 10:56, 1 April 2025 (UTC) {{Verwyder}} - Het met die hulp van KI-Agente die volgende evaluasie gekry: “Die maatskappy het vermeldings in verskeie publikasies ontvang, insluitend The Albuquerque Journal, The Associated Press, KRQE, Latino USA, Quartz, South by Southwest, Spectrum Magazine, Tokyo Review en Tokyo Weekender. Spektrum Magazine het veral 'n onderhoud met medestigter Isabel Ruiz Lucero gevoer, waarin die maatskappy se oorsprong, missie en projekte bespreek is. Alhoewel hierdie vermeldings 'n mate van erkenning aandui, voldoen die diepte en prominensie van dekking moontlik nie ten volle aan die streng noemenswaardigheidskriteria wat tipies deur Wikipedia vereis word nie. Wikipedia soek dikwels uitgebreide, onafhanklike en in-diepte dekking van verskeie gesaghebbende bronne om noemenswaardigheid te vestig. Daarom, terwyl Heaven Sent Gaming 'n mate van erkenning bereik het, kan dit nog nie voldoen aan die omvattende noemenswaardigheidstandaarde wat verwag word vir insluiting in sekere ensiklopediese kontekste nie.”[[Gebruiker:Sobaka|Sobaka]] ([[Gebruikerbespreking:Sobaka|kontak]]) 11:00, 1 April 2025 (UTC) {{Uitgevoer}} Dankie julle. Ek het dit maar geskrap. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 11:04, 1 April 2025 (UTC) ==[[Giffari Naufal Arisma Putra]]== {{Verwyder}} - In geen ander taal beskikbaar nie, baie jong persoon, ook nie werklik noemenswaardig volgens artikel nie. [[Gebruiker:Sobaka|Sobaka]] ([[Gebruikerbespreking:Sobaka|kontak]]) 09:15, 26 April 2025 (UTC) ==[[Zaykin]]== {{Verwyder}} Kommentaar van die artikel se besprekingsbladsy -- [[Gebruiker:Sobaka|Sobaka]] ([[Gebruikerbespreking:Sobaka|kontak]]) 17:50, 3 Mei 2025 (UTC): Hierdie artikel hoort nie op die Afrikaanse Wikipedia nie. [[Gebruiker:Vryheidsfront Minus]] (Sê wie? Ons is polities neutraal my vriend)--[[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 16:46, 3 Mei 2025 (UTC) :Eerstens bestaan ​​die Sowjetunie al meer as 30 jaar nie. Tweedens het hierdie persoon geen bladsy op Wikidata nie. Derdens het hierdie artikel geen neutrale verwysings nie. Dit is slegs selfpromosie. [[Gebruiker:Vryheidsfront Minus|Vryheidsfront Minus]] ([[Gebruikerbespreking:Vryheidsfront Minus|kontak]]) 16:50, 3 Mei 2025 (UTC) ::Zaykin is 'n Russiese familienaam, nie 'n 'Sowjetse musikant' nie. [[Gebruiker:Vryheidsfront Minus|Vryheidsfront Minus]] ([[Gebruikerbespreking:Vryheidsfront Minus|kontak]]) 16:38, 3 Mei 2025 (UTC) :::Stem 100% saam met die bogenoemde. Ek het probeer rondsoek vir betroubare bronne, maar ek kon eenvoudig nie kry nie. Die artikel word blatant vir promosie gebruik. Laat dit goed gaan, [[Gebruiker:Lefcentreright|Lefcentreright]] ([[Gebruikerbespreking:Lefcentreright|kontak]]) 17:23, 3 Mei 2025 (UTC) ==[[Boilersuit]]== {{Verwyder}} - Daar bestaan nie so iets in Afrikaans nie. Dis maar 'n oorpak. Die modekategorie is in 'n haglike toestand. [[Gebruiker:BurgertB|~ <span style="font-family: Segoe Print; font-size: 12pt">Burgert</span>]] [[Gebruikerbespreking:BurgertB|<span style="font-family: Segoe Print; font-size: 12pt">(kontak)</span>]] 21:12, 23 Junie 2025 (UTC) {{Verwyder}} - [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 06:45, 24 Junie 2025 (UTC) <!-- Dis die laaste lyn van hierdie bladsy, skryf asb. hierbo! --> [[Kategorie:Wikipedia]] == August von Mackensen == {{Verwyder}} - Nog 'n artikel van die IP adres sonder bronne. Het die gebruiker al verskeie kere gevra om bronne te verskaf. [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 08:29, 4 Julie 2025 (UTC) j3jh5k8wrl0fhdrtmf3reeujgq0c90i 2818302 2818301 2025-07-04T08:31:32Z Oesjaar 7467 /* August von Mackensen */ Nog een. 2818302 wikitext text/x-wiki {{Wikipedia-Bladsyverwydering}} <div class="infobox" style="width:200px; padding:4px; border:1px solid #A3B1BF; background-color:#E6F2FF; vertical-align: top;"> ::[[Lêer:Gtk-go-down.svg|25px|Spring]] '''Spring na:''' * [[#Hoe om 'n bladsy vir verwydering te nomineer|Hoe om 'n bladsy vir verwydering te nomineer]] * [[#Betwisting van 'n verwydering|Betwisting van 'n verwydering]] * [[#Sien ook|Sien ook]] * [[#Verwyderingsnominasies|Huidige verwyderingsnominasies]] </div> == Hoe om 'n bladsy vir verwydering te nomineer == # Plaas die sjabloon {{ss|Verwyderingskandidaat}} bo-aan die genomineerde bladsy. # Vir die nominering van sjablone: om die afbeelding van sjablone nie te affekteer nie, plaas die kennisgewing tussen noinclude-hakies, soos dit: <nowiki><noinclude>{{verwyderingskandidaat}}</noinclude></nowiki>. # Noem in u wysigingsopsomming dat die bladsy vir verwydering genomineer is. # '''[http://af.wikipedia.org/w/wiki.phtml?title=Wikipedia:Bladsyverwydering&action=edit&section=new Voeg die bladsy hier by]''' # Voeg die rede vir die nominasie by. Die proses van nominasie is nie 'n geval van "die meerderheid wen" nie. Dit is teoreties gesproke moontlik dat die meerderheid gebruikers stem om 'n artikel te behou, terwyl dit moontlik 'n voorbeeld van [[Wikipedia:Geen oorspronklike navorsing|oorspronklike navorsing]] is. In so 'n geval geniet die beleid voorkeur bo die gebruikers. Daar word egter altyd gepoog om konsensus te bereik deur die probleme van die betrokke artikel of beeld te bespreek. Dit is ook belangrik om te noem indien 'n artikel of beeld nie 'n spesifieke beleid in ag neem nie. Sodoende kan persone wat teen die nominasie gekant is die gemelde probleme hersien en poog om dit op te klaar, indien moontlik. Persone wat teen nominasies gekant is of die nominasies ondersteun, moet ook hulle teenkantings/ondersteunings met duidelik bewoorde redes voorsien. Gebruikers is welkom om die volgende sjablone te gebruik: * {{sl|verwyder}} ({{verwyder}}) * {{sl|hou}} ({{hou}}) * {{sl|neutraal}} ({{neutraal}}) * {{sl|kommentaar}} ({{kommentaar}}) * {{sl|vraag}} ({{vraag}}) * {{sl|skrapdatum|xx xxxx 20xx}} {{skrapdatum|xx xxxx 20xx}} En administrateurs by uitvoering: * {{sl|uitgevoer}} ({{uitgevoer}}) == Betwisting van 'n verwydering == Indien u nie saamstem met die verwydering van 'n artikel nie kan u die saak hier bespreek. Maak egter seker dat u vertroud is met die redes waarom die artikel verwyder is en dat u die teendeel kan bewys. Dit is raadsaam om dan ook 'n skakel te plaas van die oorspronklik debat by [[Wikipedia:Bladsyverwydering/Verwyder]], sodat ander gebruikers die oorspronklike redes vir nominasie en enige gesprek daaromtrent kan hersien. == Spoedige verwydering == Artikels kwalifiseer vir spoedige verwyder onder enige van die volgende redes: {{MediaWiki:Deletereason-dropdown/spoedige verwyderings}} 'n Artikel wat vir spoedige verwydering kwalifiseer, hoef nie hier vir verwydering genomineer te word nie. Plaas eenvoudig <nowiki>{{Skrap|rede}}</nowiki> bo-aan 'n betrokke artikel om dit vir spoedige verwydering te lys. 'n Gebruiker met skrapregte sal dit nagaan en indien hierdie gebruiker bepaal dat die artikel nie vir spoedige verwydering kwalifiseer nie, sal hy/sy die <nowiki>{{skrap}}</nowiki>-sjabloon van die bladsy verwyder en jou waarskynlik vra om dit hier vir verwydering te nomineer, sou jy steeds voel dat die artikel verwyder moet word. Jy kan ook in kennis gestel word van veranderinge tot enige bladsy deur dit by jou dophoulys te voeg: klik op die vyfpuntige ster tussen die knoppies "Wys geskiedenis" en "Meer" bo-aan die betrokke bladsy. == Sien ook == ''Administrateurs moet daarop let dat 'n bespreking oor die verwydering dalk ook op die betrokke artikel se besprekingsblad geplaas is.'' * [[:Kategorie:Bladsye vir verwydering]] vir bladsye wat die sjabloon het, maar dalk nie hier gelys is nie. * [http://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Spesiaal%3ALog&type=delete Die skraplogboek] van verwyderde bladsye. * [[Wikipedia:Bladsyverwydering/Verwyder]] vir 'n besprekings omtrent bladsye wat se nominasies vir verwydering suksesvol was. * [[Wikipedia:Bladsyverwydering/Hou]] bevat besprekings omtrent onsuksesvolle nominasies, waar die gemeenskap besluit het om die bladsy te hou of waar geen konsensus bereik is nie. * [[Wikipedia:Argumente om te vermy tydens verwyderingsbesprekings]] == Inhoudsopgawe == __TOC__ ;Verwyderingsnominasies == [[Grammatika van Interlingua]] == *Gepos deur Oesjaar * {{Hou}} - {{ping|Jon Gua}} Vir my is die bronne goed leesbaar, en dit is goeie bronne. Daar is geen wet dat bronne in Afrikaans of Engels moet wees nie. [[Gebruiker:Jcwf|Jcwf]] ([[Gebruikerbespreking:Jcwf|kontak]]) 12:26, 13 Januarie 2024 (UTC) * {{Hou}} - niks in die artikel gee rede om dit te skrap nie. [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 15:22, 13 Januarie 2024 (UTC) == Stortingsterrein vir Brasiliaanse gemors == *[[Nasionale Kunstenaarsklub van Brasilië]] *[[Arlyzinho BR]] *[[Arlyson Gomes Santos]] *[[Vinícius Oliveiirax]] *[[Camylle Margarida Gomes Santos]] Al die bronne is in 'n ander taal en feite kan nie geverifieer word nie. Ensiklopediese waarde is betwyfelbaar, bestaan nie in Engels nie en het duidelik sterk bemarking eienskappe. Voorgestel in [[Wikipedia:Geselshoekie/Argief2024#Stortingsterrein_vir_Brasiliaanse_gemors|Geselshoekie]] op 24 Januarie 2024. Dit lyk of ‎LG7854 besig was... [[Gebruiker:Thermofan|Thermofan]] ([[Gebruikerbespreking:Thermofan|kontak]]) 11:46, 16 Februarie 2024 (UTC) * {{Verwyder}} [[Gebruiker:Sobaka|Sobaka]] ([[Gebruikerbespreking:Sobaka|kontak]]) 11:57, 16 Februarie 2024 (UTC) * {{uitgevoer}}. As die artikel nie aandui waarom die onderwerp noemenswaardig is nie, dan kwalifiseer dit vir [[Wikipedia:Spoedige verwydering]], en die sjabloon {{ss|Skrap}} kan bo-aan die artikel geplaas word om dit onder die aandag van 'n administrateur te bring. – [[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) 12:38, 16 Februarie 2024 (UTC) * Dankie. Waarder! Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 13:45, 16 Februarie 2024 (UTC) *:*[[Observa la silla de terror]] is na my mening deel van die bogenoemde beweging. Die video is nie 'n kortfilm nie, net 'n minuut lank, en is een van 'n miljoen ander soortgelyke maaksels. Die bronne is wel vandag bygevoeg, maar bleik steeds alles selfgegenereer, niks van enige hoofstroom media nie. Steeds niks in enige ander wiki's nie en die hoofresultaat vir 'n Google soektog is Af.Wikipedia self. *:[[Gebruiker:Thermofan|Thermofan]] ([[Gebruikerbespreking:Thermofan|kontak]]) 07:32, 20 Februarie 2024 (UTC) * {{Verwyder}} José Rafael Cordero Sánchez is besig om omvattende Wikidata teenwoordigheid rondom homself en sy projekte te skep. Behalwe nou vir hierdie artikel wat in elk geval onverstaanbaar is, kon ek geen ander artikels op enige anderstalige Wikipedia oor hom of sy projekte vind nie. [[Gebruiker:Sobaka|Sobaka]] ([[Gebruikerbespreking:Sobaka|kontak]]) 07:58, 20 Februarie 2024 (UTC) == [[NiziU]] == Ek dink iemand het die ding probeer red, maar dit bly sinnelose twak deur iemand wat nie Afrikaans magtig is nie. [[Gebruiker:BurgertB|~ <span style="font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt">Burgert</span>]] [[Gebruikerbespreking:BurgertB|<span style="font-family: Segoe Print; font-size: 10.5pt">(kontak)</span>]] 13:58, 1 Augustus 2024 (UTC) : Het dit verander volgens inleiding van die Engelse artikel. [[Gebruiker:Sobaka|Sobaka]] ([[Gebruikerbespreking:Sobaka|kontak]]) 14:20, 1 Augustus 2024 (UTC) == [[Die Huis aan die Comomeer (5de Milan Triennale)]] == Geen inligting hieroor op ander Wikis of self die internet nie. Die gebruiker wat dit geskep het is ook nou wêreldwyd geblokkeer. [[Gebruiker:Sobaka|Sobaka]] ([[Gebruikerbespreking:Sobaka|kontak]]) 10:21, 6 Augustus 2024 (UTC) : Skrap! Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 10:23, 6 Augustus 2024 (UTC) ::{{Uitgevoer}} deur iemand --[[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 07:59, 28 Maart 2025 (UTC) == [[Mila Nitich]] == Lyk soos kruis Wikipedia-spam. Die artikel dui ook nie aan dat die onderwerp noemenswaardig is nie. Die onderwerp het 15 artikels op Wikipedia, maar 11 daarvan (af, ce, eo, kaa, mn, mwl, myv, nov, sah, tg, tt) is saadjie bygevoeg deur dieselfde IP-redakteur op 23-24 Desember 2020‎ . Die geskiedenis van die Wikidata-item [[:d:Q4293297]] toon dat nog 23 artikels sedert 25 Desember 2020 uitgevee is. via Google translate [[Gebruiker:TSventon|TSventon]] ([[Gebruikerbespreking:TSventon|kontak]]) 15:16, 26 September 2024 (UTC) * {{Hou}} - Sien die artikel is toe geskrap sonder enige ondersoek maar dan net vir die rekord. Het 'n bietjie op Oekainiese webwerwe na artikels gekyk waar sy genoem word. Dit lyk my is wel 'n bekende sanger in [[Oekraïne]]. Mila Nitic het deelgeneem het aan die program "Chance", in 2009 waar sy Oekraïne verteenwoordig by die internasionale kompetisie "New Wave" in Jurmala. In 2011 het sy deelgeneem aan die nasionale keuring vir Eurovision en die televisietalentprogram “Voice of the Country”. Sy is ook deel van die TV-kanaal "Oekraïne" se musiekkenners wat die vaardighede van ‘n televisie talentkompetisie sal evalueer. Die vraag is dus as jy nie buite Oekraïne bekend is nie is jy nie noemenswaardig nie? Sy het ‘n redelike uitgebreide Oekraïniese artikel. As mens met Afrikaanse kunstenaars sou vergelyk, het iemand soos Katinka Heyns ‘n [[Igbo]] artikel. *[[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] dankie vir jou hulp. *[[Gebruiker:Sobaka|Sobaka]] Ek het die artikel genomineer omdat dit spam was met een sin van inhoud en geen verwysings nie. Sien die artikel in Esperanto [[:eo:Mila Nitich]], wat soortgelyk is. Of sy buite die Oekraïne bekend is, is nie 'n rede om die artikel te skrap nie. As jy of 'n ander redakteur 'n artikel oor Nitic wil skryf of vertaal, sal dit nie spam wees nie. via Google translate [[Gebruiker:TSventon|TSventon]] ([[Gebruikerbespreking:TSventon|kontak]]) 09:47, 5 Oktober 2024 (UTC) *[[Gebruiker:TSventon|TSventon]] Dankie vir die verduideliking, ek neem kennis. Ek was egter van plan om die artikel te werk sodat dit aan die minimum vereistes voldoen, maar is toe geskrap voor ek daarby kon uitkom. Gelukkig is dit nou nie juis 'n item van groot belang vir die Afrikaanse Wikipedia nie, so ek laat dit maar daar. Groete. [[Gebruiker:Sobaka|Sobaka]] ([[Gebruikerbespreking:Sobaka|kontak]]) 10:09, 5 Oktober 2024 (UTC) == [[Pieter Bryan Nabhan]] == * {{verwyder}} Bekend omdat die persoon 'n brief van 'n koning ontvang het? Ook vir verwydering op die Engelse Wikipedia genomineer. [[Gebruiker:Sobaka|Sobaka]] ([[Gebruikerbespreking:Sobaka|kontak]]) 06:48, 6 Maart 2025 (UTC) * {{verwyder}}, weinig ensiklopediese waarde. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 09:01, 6 Maart 2025 (UTC) * {{verwyder}} Geen ensiklopediese waarde. [[Gebruiker:Lefcentreright|Lefcentreright]] ([[Gebruikerbespreking:Lefcentreright|kontak]]) 10:15, 6 Maart 2025 (UTC) * {{Uitgevoer}} - Ek stem heeltemal saam. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 14:39, 7 Maart 2025 (UTC) ==[[Suboficial Carcará]]== * {{verwyder}} Selfpromosie en net 'n artikel in Haïties. [[Gebruiker:Sobaka|Sobaka]] ([[Gebruikerbespreking:Sobaka|kontak]]) 19:01, 26 Maart 2025 (UTC) * {{verwyder}} Spam? Geen ensiklopediese waarde. [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 19:04, 26 Maart 2025 (UTC) * spoedige verwydering asb! --[[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 19:23, 26 Maart 2025 (UTC) * {{Uitgevoer}} deur iemand --[[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 07:59, 28 Maart 2025 (UTC) == [[Kevin I Nyerere van Tanzania]] == * {{verwyder}} Bronne onverstaanbaar, bestaan nie in Engels of Moerdertaal nie. [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 05:43, 28 Maart 2025 (UTC) * {{Uitgevoer}} - Ek stem heeltemal saam. [[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 07:59, 28 Maart 2025 (UTC) == [[Standbeeld van Julius Nyerere (Afrika-unie)]] == * {{verwyder}} Geen bronnelys, bestaan nie in Engels of Moerdertaal nie. [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 05:45, 28 Maart 2025 (UTC) * {{Uitgevoer}} - Ek stem heeltemal saam. [[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 07:59, 28 Maart 2025 (UTC) == [[Heaven Sent Gaming]] == {{Verwyder}} - was al talle kere op enwiki geskrap. Hulle webwerf werk nie, en ek kan nie uitwerk hoekom dit noemenswaardig is nie. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 10:46, 1 April 2025 (UTC) : {{ping|Rooiratel}} die artikel noem nie waarom die onderwerp van ensiklopediese belang is nie. Die artikel kwalifiseer dus vir [[Wikipedia:Spoedige verwydering]]. – [[Gebruiker:Pynappel|Pynappel]] ([[Gebruikerbespreking:Pynappel|kontak]]) 10:56, 1 April 2025 (UTC) {{Verwyder}} - Het met die hulp van KI-Agente die volgende evaluasie gekry: “Die maatskappy het vermeldings in verskeie publikasies ontvang, insluitend The Albuquerque Journal, The Associated Press, KRQE, Latino USA, Quartz, South by Southwest, Spectrum Magazine, Tokyo Review en Tokyo Weekender. Spektrum Magazine het veral 'n onderhoud met medestigter Isabel Ruiz Lucero gevoer, waarin die maatskappy se oorsprong, missie en projekte bespreek is. Alhoewel hierdie vermeldings 'n mate van erkenning aandui, voldoen die diepte en prominensie van dekking moontlik nie ten volle aan die streng noemenswaardigheidskriteria wat tipies deur Wikipedia vereis word nie. Wikipedia soek dikwels uitgebreide, onafhanklike en in-diepte dekking van verskeie gesaghebbende bronne om noemenswaardigheid te vestig. Daarom, terwyl Heaven Sent Gaming 'n mate van erkenning bereik het, kan dit nog nie voldoen aan die omvattende noemenswaardigheidstandaarde wat verwag word vir insluiting in sekere ensiklopediese kontekste nie.”[[Gebruiker:Sobaka|Sobaka]] ([[Gebruikerbespreking:Sobaka|kontak]]) 11:00, 1 April 2025 (UTC) {{Uitgevoer}} Dankie julle. Ek het dit maar geskrap. - [[Gebruiker:Rooiratel|Rooiratel]] ([[Gebruikerbespreking:Rooiratel|kontak]]) 11:04, 1 April 2025 (UTC) ==[[Giffari Naufal Arisma Putra]]== {{Verwyder}} - In geen ander taal beskikbaar nie, baie jong persoon, ook nie werklik noemenswaardig volgens artikel nie. [[Gebruiker:Sobaka|Sobaka]] ([[Gebruikerbespreking:Sobaka|kontak]]) 09:15, 26 April 2025 (UTC) ==[[Zaykin]]== {{Verwyder}} Kommentaar van die artikel se besprekingsbladsy -- [[Gebruiker:Sobaka|Sobaka]] ([[Gebruikerbespreking:Sobaka|kontak]]) 17:50, 3 Mei 2025 (UTC): Hierdie artikel hoort nie op die Afrikaanse Wikipedia nie. [[Gebruiker:Vryheidsfront Minus]] (Sê wie? Ons is polities neutraal my vriend)--[[Lêer:Wapen van Limpopo.png|20px]]&nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 16:46, 3 Mei 2025 (UTC) :Eerstens bestaan ​​die Sowjetunie al meer as 30 jaar nie. Tweedens het hierdie persoon geen bladsy op Wikidata nie. Derdens het hierdie artikel geen neutrale verwysings nie. Dit is slegs selfpromosie. [[Gebruiker:Vryheidsfront Minus|Vryheidsfront Minus]] ([[Gebruikerbespreking:Vryheidsfront Minus|kontak]]) 16:50, 3 Mei 2025 (UTC) ::Zaykin is 'n Russiese familienaam, nie 'n 'Sowjetse musikant' nie. [[Gebruiker:Vryheidsfront Minus|Vryheidsfront Minus]] ([[Gebruikerbespreking:Vryheidsfront Minus|kontak]]) 16:38, 3 Mei 2025 (UTC) :::Stem 100% saam met die bogenoemde. Ek het probeer rondsoek vir betroubare bronne, maar ek kon eenvoudig nie kry nie. Die artikel word blatant vir promosie gebruik. Laat dit goed gaan, [[Gebruiker:Lefcentreright|Lefcentreright]] ([[Gebruikerbespreking:Lefcentreright|kontak]]) 17:23, 3 Mei 2025 (UTC) ==[[Boilersuit]]== {{Verwyder}} - Daar bestaan nie so iets in Afrikaans nie. Dis maar 'n oorpak. Die modekategorie is in 'n haglike toestand. [[Gebruiker:BurgertB|~ <span style="font-family: Segoe Print; font-size: 12pt">Burgert</span>]] [[Gebruikerbespreking:BurgertB|<span style="font-family: Segoe Print; font-size: 12pt">(kontak)</span>]] 21:12, 23 Junie 2025 (UTC) {{Verwyder}} - [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 06:45, 24 Junie 2025 (UTC) <!-- Dis die laaste lyn van hierdie bladsy, skryf asb. hierbo! --> [[Kategorie:Wikipedia]] == [[August von Mackensen]] == {{Verwyder}} - Nog 'n artikel van die IP adres sonder bronne. Het die gebruiker al verskeie kere gevra om bronne te verskaf. [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 08:29, 4 Julie 2025 (UTC) == [[Hamidreza Ghorbani]] == {{Verwyder}} - verwyder vanaf die Engelse Wikipedia. Sien die bespteking op [https://af.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Geselshoekie#Hamidreza_Ghorbani Geselshoekie]. [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 08:31, 4 Julie 2025 (UTC) 5ldayp0hhiowrfrhfzysz8t7d3nlsfu 0 5448 2818282 2512139 2025-07-04T07:45:11Z AFM 21229 /* Bronne */ 2818282 wikitext text/x-wiki {{Inligtingskas Voormalige land |inheemse_naam =''Oranje-Vrijstaat'' |gewone_lang_naam =''Oranje-Vrystaat'' |gewone_naam =Oranje-Vrystaat |kontinent =Afrika |gebied =Suider-Afrika |land =Suid-Afrika |era = |status = |status_teks = |ryk = |bestaanstydperk =1854-1902 |jaar_begin =1854 |jaar_einde =1902 |datum_begin =[[17 Februarie]] [[1854]] |datum_einde =[[31 Mei]] [[1902]] |gebeurtenis_begin =Stigting |gebeurtenis_einde =[[Verdrag van Vereeniging]] |gebeurtenis1 =[[Eerste Vryheidsoorlog]] |datum_gebeurtenis1 = [[16 Desember]] [[1880]] &ndash; [[23 Maart]] [[1881]] |gebeurtenis2 =[[Tweede Vryheidsoorlog]] |datum_gebeurtenis2 =[[11 Oktober]] [[1899]] &ndash; [[31 Mei]] [[1902]] |gebeurtenis3 = |datum_gebeurtenis3 = |gebeurtenis4 = |datum_gebeurtenis4 = |gebeurtenis_voor =Sandrivierkonvensie |datum_voor =[[17 Januarie]] [[1852]] |gebeurtenis_na =[[Oranjerivierkolonie]] opgeneem in [[Unie van Suid-Afrika]] |datum_na =[[31 Mei]] [[1910]] |v1 =Oranjerivier Soewereiniteit |vlag_v1 =Flag of the United Kingdom.svg |v2 = |vlag_v2 = |v3 = |vlag_v3 = |v4 = |vlag_v4 = |v5 = |vlag_v5 = |n1 =Oranjerivierkolonie |vlag_n1 =Flag of Orange River Colony.svg |n2 = |vlag_n2 = |n3 = |vlag_n3 = |n4 = |vlag_n4 = |n5 = |vlag_n5 = |beeld_vlag =Flag of the Orange Free State.svg |vlag = Vlag van Suid-Afrika |beeld_wapen =Coat of Arms of the Orange Free State.svg |wapen = Wapen van Suid-Afrika |beeld_kaart =LocationOrangeFreeStateca1890.svg |beeld_kaart_byskrif =Die Oranje-Vrystaat in 1890 |nasionale_leuse = |nasionale_volkslied =''[[Volkslied van den Oranjevrijstaat]]'' |wetgewer=[[Volksraad van die Oranje-Vrystaat]] |godsdiens=[[Nederduits Gereformeerde Kerkfamilie]]<br />[[Anglikaanse Kerk]]<br />[[Baptisme]]<br />[[Rooms-Katolieke Kerk]]<br />[[Gereformeerde Kerke in Suid-Afrika|Gereformeerde Kerk]] |hoofstad =[[Bloemfontein]] |breedtegraad_grade =29 |breedtegraad_minute =06 |breedtegraad_NS =S |lengtegraad_grade =26 |lengtegraad_minute =13 |lengtegraad_OW =O |algemene_tale =[[Nederlands]], [[Engels]], [[Suid-Sotho]], [[Zoeloe]] |regeringstipe =Republiek |titel_leier =President |leier1 =[[Sias Hoffman]] |jaar_leier1 =1854–1855 |leier2 =[[Jacobus Nicolaas Boshoff]] |jaar_leier2 =1855-1859 |leier3 =[[Marthinus Wessel Pretorius]] |jaar_leier3 =1860-1863 |leier4 =[[Jan Brand]] |jaar_leier4 =1864–1888 |leier5 =[[Francis William Reitz]] |jaar_leier5 =1889-1895 |leier6 =[[Marthinus Theunis Steyn]] |jaar_leier6 =1896-1902 |stat_jaar1 =1875<ref name=ofssketch>{{en}} {{cite book|title=Sketch of the Orange Free State of South Africa|year=1876|publisher=Orange Free State. Commission at the International Exhibition, Philadelphia, 1876|location=Bloemfontein|page=5-6|url=http://archive.org/stream/sketchoforangefr00oran#page/5/mode/1up}}</ref><ref name=ofssketch10>{{en}} {{cite book|title=Sketch of the Orange Free State of South Africa|year=1876|publisher=Orange Free State. Commission at the International Exhibition, Philadelphia, 1876|location=Bloemfontein|page=10|url=http://archive.org/stream/sketchoforangefr00oran#page/10/mode/1up}}</ref> |stat_bev1 =100000 |stat_opp1 =181299 |bev_digtheid1 = |stat_jaar2 = |stat_bev2 = |stat_opp2 = |bev_digtheid2 = |stat_jaar3 = |stat_bev3 = |stat_opp3 = |bev_digtheid3 = |stat_jaar4 = |stat_bev4 = |stat_opp4 = |bev_digtheid4 = |geldeenheid =[[Suid-Afrikaanse Pond|Pond]] }} Die '''Oranje-Vrystaat''' ([[Nederlands]]: ''Oranje-Vrijstaat'') was een van die onafhanklike [[Boererepubliek]]e. Die '''Oranje-Vrystaat''' was een van die provinsies van die Republiek van [[Suid-Afrika]]. Dit bestaan vandag steeds as 'n provinsie van Suid-Afrika met die verkorte naam [[Vrystaat]]. [[Lêer:Boerenrepublieken.png|duimnael|links|Kaart van die Boererepublieke]] Die Oranje-Vrystaat (OVS) was 'n onafhanklike staat in Suidelike-Afrika gedurende die tweede helfte van die negentiende eeu, en het later 'n provinsie geword van die hedendaagse [[Suid-Afrika]]. Dit was die geskiedkundige voorloper van die huidige Vrystaatprovinsie. Dit is geleë tussen die [[Oranjerivier|Oranje-]] en [[Vaalrivier]], en is gestig as 'n Vrye staat deur die [[Afrikaner]] Boere, nadat hulle die Britse beheerde [[Kaapkolonie]] gedurende die [[Groot Trek]] verlaat het. Die Vrystaat is geannekseer deur Brittanje in [[1848]], en op [[17 Februarie]] [[1854]] het Brittanje die onafhanklikheid van die Oranje Vrystaat erken. Op [[23 Februarie]] [[1854]] het die Oranje-Vrystaat amptelik onafhanklikheid verkry by die ondertekening van die Konvensie van Bloemfontein. Die [[Zuid-Afrikaansche Republiek]] ([[Transvaal]]), 'n susterstaat van die Boere, het ongeveer op dieselfde tyd onafhanklikheid verkry. Die Oranje Vrystaat het as 'n politieke en ekonomiese suksesvolle staat ontwikkel, maar desnieteenstaande het dit voortdurende konflik met Brittanje ervaar, totdat dit uiteindelik amptelik gedurende die [[Tweede Vryheidsoorlog]] deur Brittanje geannekseer was as die [[Oranjerivierkolonie]] in [[1900]]. Dit het by die [[Unie van Suid-Afrika]] aangesluit in [[1910]]. Die Republiek se naam het gedeeltelik ontstaan vanuit die naam van die Oranjerivier, net soos die Republiek van Transvaal sy naam vanuit die Vaalrivier verkry het. Beide name is deur die Boere ter ere van die Hollandse Monarg, die [[Huis van Oranje-Nassau]], gegee. == Vlag == Die nasionale vlag van die Oranje Vrystaat is in [[1856]] aangeneem. Die OVS se nasionale vlag het bestaan uit oranje en wit horisontale strepe wat mekaar afwissel (3 oranje en 4 wit met die wit strepe aan die buitekant), met 'n weergawe van die Hollandse vlag (oorspronklik gebruik by [[Graaff-Reinet]] en [[Colonie van Swellendam|Swellendam]] in [[1795]]) in die een kwart. Die vlag is ontwerp deur die Nederlandse koning Willem III na 'n versoek van die bevolking van die Oranje Vrystaat. Die voormalige nasionale Vlag van Suid-Afrika (vanaf 1927 tot 1994) het die vlag van die OVS wat vertikaal hang, ingesluit in die sentrale wit baan van die vlag. == Posseëls == [[Lêer:Oranjevrijstaat-postzegel.jpg|duimnael|200px|Posseël van 1 penny]] Die Republiek het verskeie [[posseël]]s uitgereik gedurende sy bestaan, van 1868 tot 1897. Die ontwerp wat gebruik is, was 'n lemoenboom met die inskrywing “Oranje Vrij Staat” in die kantlyn. Die seëls is gedruk deur De La Rue en Kie, en is in denominasies vanaf een pennie tot vyf sjiellings, in verskeie kleure uitgereik. Sporadiese tekorte het gelei tot die herdruk van seëls in 1877, 1881, 1882, 1888, 1890, 1892, 1896 en 1897. Die seëls van die Republiek is steeds geredelik bekombaar, maar sommige van die herdrukte seëls is skaars en verhandel vir ongeveer VS$200. Verskillende foute is gedurende die herdrukproses begaan en sommige van hierdie foutiewe seëls kan vandag hoë pryse behaal. == Amptelike taal == In die Oranje-Vrystaat is in 1854 'n ordonnansie aanvaar waarin bepaal was dat "de Nederduitsche of Hollandsche taal als de wettige hoofdtaal van den Oranjevrijstaat" sou geld. Die aanhef van hierdie wet het as volg gelui: "Nademaal het gemak en de geregeldheid der publieke bezigheid vereischen; dat in alle Geregtshoven en Kantoren en dezen Staat eene officieele taal bepaald - en vastgesteld worde; en aangezien de groote meerderheid der bewoners van dit land van Hollandsche afkomst en weinig met andere talen bekend is, en dat het dus ongelegen zou zijn dat eenige andere dan de Hollandsche taal in regterlijke verrigtingen, zoowel als in de civiele dienst gebezigd zou worden". Nademaal dit alles, sou Hollands vanaf 1 Junie 1854 "de hoofdtaal" in alle geregshowe, en staatskantore van die staat wees, en alle dagvaardings, vonnisse, uitsprake, orders, lasskrifte, instruksies, ordonnansies, proklamasies, ensovoorts sou in die Hollandse taal uitgevaardig en gepubliseer moes word, en sou alle briewe, notules of ander skriftelike kommunikasie, van 'n Hollandse vertaling vergesel moes wees, indien dit in 'n ander taal opgestel was.<ref>J.C. Steyn: Taalideologie en Taalbeleid in die Suid-Afrikaanse Geskiedenis - Oorwegings en Ampstaaldebat?, Acta Academia, Supplement 1,1-107, 1993, bl.32</ref> Die Nedelandstalige "[[Volkslied van den Oranjevrijstaat]]" was vanaf 1854 tot en met 1902 amptelik in gebruik. == Verwysings == {{Verwysings|2}} == Bronne == * Die Vrystaatse argief. In: Lantern. Tydskrif vir Kennis en Kultuur. Jaargang 8, nr. 2, Desember 1958. * {{en}} Davenport, T.R.H. South Africa. A modern history, 1978 * {{en}} Pakenham, Th. The Boer War, 1979 * {{en}} Pakenham, Th. The scramble for Africa 1876-1912, London, Abacus 1991 * Smith, F.H.: Gister se grondslag vir 'n groener OVS. In: Conserva. Departement van Omgewingsake. Deel 6, nr. 1, Januarie/Februarie 1991. ISSN 0258-3313 * {{nl}} Wesseling, H.L. Verdeel en heers. De deling van Africa 1880-1914, Amsterdam, Bert Bakker 1991 * {{en}} Wilson, M. en L. eds. The Oxford history of South-Africa II: 1870-1966, Oxford, Clarendon 1971 == Eksterne skakels == {{CommonsKategorie|Orange Free State}} * {{en}} [http://www.datesofhistory.com/South-Africa.index.html ''Chronology South Africa''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110723061129/http://www.datesofhistory.com/South-Africa.index.html |date=23 Julie 2011 }} * {{en}} [http://www.hadassah.org/news/content/per_hadassah/archive/2001/December01/traveler.htm ''The discovery of gold and the Jewish community''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20091201163809/http://www.hadassah.org/news/content/per_hadassah/archive/2001/December01/traveler.htm |date= 1 Desember 2009 }} {{Boererepublieke}} {{Normdata}} [[Kategorie:Geskiedenis van Suid-Afrika]] [[Kategorie:Vrystaat]] hlx156dv1hxccne44trkd4mwradwyb5 0 8520 2818247 2707012 2025-07-03T23:23:30Z 31.182.221.146 2818247 wikitext text/x-wiki {{Inligtingskas Taalfamilie |naam=Wes-Slawiese tale |altnaam= |familiekleur=Indo-Europees |gebied=[[Europa]] |fam1=[[Indo-Europese tale|Indo-Europees]] |fam2=[[Slawiese tale|Slawies]] |dogter1=[[Kasjoebies]] |dogter2=[[Polabies]] |dogter3=[[Pools]] |dogter4=[[Slowaaks]] |dogter5=[[Silesies]] |dogter6=[[Sorbies]] |dogter7=[[Rusyn#Pannonië-Rusyn (Rusnak)|Rusyn (Rusnak)]] |dogter8=[[Tsjeggies]] |kaart=[[Lêer:Lenguas eslavas occidentales.PNG|300px]] |kaart_byskrif=Wes-Slawiese tale in [[Europa]]: {{sleutel|#FF0000|[[Pools]]}} {{sleutel|#A52A2A|[[Kasjoebies]]}} {{sleutel|#FF00FF|[[Neder-Sorbies]]}} {{sleutel|#EE82EE|[[Opper-Sorbies]]}} {{sleutel|#FF8C00|[[Tsjeggies]]}} {{sleutel|#FFD700|[[Slowaaks]]}} }} Die '''Wes-Slawiese tale''' is die tweede grootste groep binne die [[Slawiese tale|Slawiese taalfamilie]] wat volgens geografiese en fonetiese besonderhede in drie groepe verdeel word: * [[Oos-Slawiese tale|Oos-Slawies]] ([[Rusland]], [[Belarus]], [[Oekraïne]]) * [[Suid-Slawiese tale|Suid-Slawies]] ([[Balkan]]) * Wes-Slawies ([[Pole]], [[Tsjeggië]], [[Slowakye]], [[Silesies]], Suidoos-[[Duitsland]]: [[Brandenburg]] en [[Sakse]]) [[Lêer:West slavs 9th-10th c..png|duimnael|links|Wes-Slawiese stamme in die 9de–10de eeu]] Die Wes-Slawiese taalgroep bestaan uit: * [[Pools]] * [[Polabies]] (wat vroeër tot by die westelike [[Elbe]]-gebied van Duitsland gepraat is en tydens die 18de eeu uitsterf) * Oossee-Slawies met Pomeraans oos van die [[Oder]]rivier, Roegies en die ou Slawiese dialekte wat rondom [[Berlyn]] gepraat is, almal uitgesterf, met die [[Kasjoebies]]e taal, wat soms as variant van Pomeraans of Poolse dialek beskou word, as die laaste oorblyfsel met sowat 4&nbsp;500 sprekers * [[Sorbies]] (of Wendies) met die variante [[Opper-Sorbies]] en [[Neder-Sorbies]] in die [[Lausitz]], suidoos van Berlyn * [[Silesies]] * [[Tsjeggies]] en [[Slowaaks]] == Eksterne skakels == {{Commons-kategorie inlyn|West Slavic languages}} * {{en}} {{cite web |url=http://www.ethnologue.com/subgroups/west-4 | title=Ethnologue: Languages of the World, Seventeenth edition, West | publisher=[[Ethnologue]] | accessdate=2 April 2018}} * {{en}} {{cite web|url=https://www.britannica.com/topic/West-Slavic-languages|title=West-Slavic languages|publisher=[[Encyclopædia Britannica]]|accessdate=2 April 2018}} {{Taalsaadjie}} {{Slawiese tale}} {{Normdata}} [[Kategorie:Taalfamilies]] [[Kategorie:Wes-Slawiese tale| ]] cidpsstwg9rjnajncq4xe8i6viy6t77 0 13166 2818165 2255084 2025-07-03T15:20:21Z JMK 649 kaartsleutel 2818165 wikitext text/x-wiki {{Taksoboks | name = Maraboe | status = LC | status_system = IUCN3.1 | image = MarabouStork1.jpg | image_width = 240px | domain = [[Eukaryota]] | regnum = [[Animalia]] | phylum = [[Chordata]] | classis = [[Aves]] | ordo = [[Ciconiiformes]] | familia = [[Ciconiidae]] | genus = ''[[Leptoptilos]]'' | species = '''''L. crumeniferus''''' | binomial = ''Leptoptilos crumeniferus'' | binomial_authority = ([[Rene Primevere Lesson|Lesson]], 1831) | range_map = Leptoptilos crumeniferus distribution map.png | range_map_caption = {{legend0|#00a94f|&nbsp;verspreiding}} | synonyms = Leptoptilos crumeniferus }} Die '''maraboe''' (''Leptoptilos crumeniferus'') is 'n groot waadvoël in die [[familie (biologie)|familie]] van ooievaars (''Ciconiidae''). Hulle broei in [[Afrika]] suid van die [[Sahara]], in nat en droë habitatte, dikwels naby menslike bewoning, veral ashope. Hulle word soms "begrafnisondernemer-voëls" genoem as gevolg van hul vorm van agter: swart mantelagtige vlerke, wit bene en soms met 'n klossie wit hare op die kop. [[Lêer:Leptoptilos_crumeniferus_-Masai_Mara_-Kenya-8-3c.jpg|duimnael|links|'n Maraboe]] [[Lêer:AwasaMarabou02.jpg|duimnael|links|Maraboes]] [[Lêer:Marabou Stork (7988327167).jpg|duimnael|links|'n Maraboe in vlug]] == Identifikasie == 'n Groot swart-wit ooievaar met veerlose kop en nek, afgetrek tussen sy skouers; hy het 'n pienk keelsak. == Habitat == Die veld en die bosveld in die noorde van Suid-Afrika; besoek die Krugerwildtuin af en toe. == Verspreiding == Die noordelike deel van Suid-Afrika. == Leefwyse == Dit is 'n aasvreter; daarom het hy 'n bles kop en nek. == Ander name == * Engels: Marabou Stork * Wetenskaplike naam: ''Leptoptilos crumeniferus'' == Sien ook == {{Wikispecies|Leptoptilos crumenifer}} {{Commons|Leptoptilos crumenifer}} * [[Alfabetiese lys van Suid-Afrikaanse voëls]] * [[Lys van Suid-Afrikaanse voëls (Groepeer)]] * [[Lys van Suider-Afrikaanse voëls volgens wetenskaplike name]] == Bronnelys == * [[Newman se Voëls van Suider-Afrika]]. ISBN 1-86872-982-6 {{Saadjie}} {{Taksonbalk}} [[Kategorie:Ooievaars]] thwvt0l5g6rqa4p3ni6ukb7isdzr8m0 10 13882 2818169 2817665 2025-07-03T16:18:08Z Sobaka 328 opdateer 2818169 wikitext text/x-wiki [[Lêer:Pope Leo XIV 3 (3x4 cropped) (2).jpg|140px|regs|Pous Leo XIV in 2025.]] * [[Denemarke]] neem die voorsitterskap van die [[Europese Unie]] by [[Pole]] oor. * [[Proteas|Suid-Afrika]] verslaan [[Australiese nasionale krieketspan|Australië]] met vyf paaltjies in die eindstryd van die [[Wêreldtoetskampioenskap 2023–2025|derde Wêreldtoetskampioenskap]] op [[Lord’s]]; voor die eindstryd is onder andere [[Hashim Amla]] en [[Graeme Smith]] in die IKR se Heldesaal opgeneem. * '''[[Pous Leo XIV]]''': Die 69-jarige kardinaal-Diaken van Santa Monica, Robert Francis Prevost, is die eerste [[Verenigde State van Amerika|Amerikaner]] en [[Peru]]aan wat tot hoof van die [[Rooms-Katolieke Kerk]] verkies word. * [[Friedrich Merz]] is ingehuldig as [[eerste minister]] ("bondskanselier") van Duitsland en volg [[Olaf Scholz]] op. * [[Netumbo Nandi-Ndaitwah]] is ingehuldig as [[Namibië]] se vyfde [[President van Namibië|president]]; sy is die eerste vrou wat in dié pos dien. <div class="itn-footer" style="margin-top: 0.5em;"> '''Voortdurend:''' [[Russiese inval in Oekraïne sedert 2022]] • [[Israel-Hamas-oorlog]]<br /> '''[[:Kategorie:Sterftes_in_{{CURRENTYEAR}}|Onlangs oorlede]]:''' [[Frederick Forsyth]] • [[André Walters]] • [[C. Johan Bakkes]] • [[Jimmy Swaggart]] • [[David Mabuza]] </div> <noinclude> [[Kategorie:Voorbladsjablone]] </noinclude> 647feo0ahltuhpyh5f8akh4j7jcih0f 0 14118 2818311 2260476 2025-07-04T09:12:01Z JMK 649 inleiding 2818311 wikitext text/x-wiki :''Hierdie artikel handel oor lede van die familie Bovidae ([[Engels]] ''antelope''); vir ander gebruike van "bok", sien [[bok (dubbelsinnig)]]. {{Taksoboks | name = Wildsbok | image = impala.JPG | image_width = 250px | image_caption = 'n [[Rooibok]] | regnum = [[Animalia]] | phylum = [[Chordata]] | classis = [[Mammalia]] (Soogdiere) | ordo = [[Artiodactyla]] | familia = [[Bovidae]] (Horingdraers) |[[ Subfamilie]]=}} {{Wetklas}} '''Wildsbokke''' is [[hoefdiere|hoefdraende]] [[soogdier]]e wat tot die [[Familie (biologie)|familie]] [[Bovidae]] ([[horingdraers]] of beesfamilie) behoort. Wildsbokke is 'n groep diere wat nie baie gemeenskaplike eienskappe het nie, maar wat nie by die kategorieë [[skaap|skape]], [[bees]]te, [[bok]]ke of [[buffel]]s ingesluit word nie. Ook word hulle onderskei van die [[hertagtiges|herte]] (Cervidae) waar die [[gewei]] jaarliks gewissel word, en van die [[okapi]] en [[kameelperd]] (Giraffidae). Inheemse wildsbokke word veral in [[Afrika]] aangetref, maar ook in [[Asië]] en [[Indië]]. Die mees akkurate manier om die groep diere te beskryf is dat hulle plantvretende [[ewehoewige]] soogdiere is wat twee horings op hul kop het. Hulle is gewoonlik maer, met dun bene, sterk agterkwarte en 'n kort stert. Wildsbokke word ook breedweg as '''antilope''' aangedui, alhoewel die ware antilope onder die subfamilie Antilopinae resorteer. ==Fisieke kenmerke== [[Lêer:Klipspringer.jpg|duimnael|links|200px|'n Klipspringer, afgeneem in 'n dieretuin in [[Orlando, Florida|Orlando]], Florida.]] Die grootte verskil baie tussen verskillende [[spesie]]s. Hulle is almal goeie hardlopers en springers, maar net 'n paar spesies het goeie genoeg balans om goed te kan klim. Wildsbokke se pels is dig en kort. Hulle is herkouers, met goed ontwikkelde kiestande, maar geen boonste snytande nie. Om grasstingels en blare af te skeur, druk hulle hul onderste snytande teen die harde boonste tandvleis. Hul sintuie is fyn ontwikkel om hulle teen [[roofdier]]e te beskerm. Hul [[oë]] is aan die kant van hul kop, met horisontale verlengings van hul pupille, om sodoende 'n wye uitsig na agter en voor te hê. Hul reuk en [[gehoor]] is ook besonder goed, wat help ná donker, die tyd wanneer roofdiere dikwels jag. Albei geslagte het horings, met die mannetjie s'n gewoonlik groter. Langer horings by mannetjies het waarskynlik te doen met die nodigheid om mee te ding vir paringsregte. Die [[klipspringer]], 'n spesie waar die [[mannetjie]] en [[wyfie]] lewenslank paar, se horings is baie klein. Daarteenoor het spesies waar die mannetjies moet meeding om die aandag van talle wyfies, horings wat tot 1,5&nbsp;m lank kan wees. Die horings weeg egter nie baie nie, aangesien dit hol is. Die mannetjie is gewoonlik ook fisiek groter as die wyfie en die kleur van hul pels kan in sekere spesies ook verskil. Dit is moeilik om te bepaal hoe lank wildsbokke lewe. Dit is baie onwaarskynlik dat 'n wildsbok in die natuur ouer as tien jaar sal word weens die groot getalle wat deur roofdiere gevang word. == Verspreiding == Egte wildsbokke kom slegs in die [[Ou Wêreld]], dit wil sê [[Europa]], [[Asië]] en [[Afrika]] (uitgesonderd [[Madagaskar]], [[Australasië]] en [[Maleisië|Maleia]]) voor en verreweg die meeste soorte is tot Afrika beperk. Sowat 10&nbsp;000&nbsp;000 jaar gelede het groot kuddes wildsbokke op die grasvlaktes van Europa voorgekom en eers heelwat later het hulle uit die noorde na Afrika getrek. Die eerste blanke jagters en koloniste wat van die Kaap af die binneland ingegaan het, het wildsbokke in groot getalle aangetref. Dit het hul belangrikste vleisbron gevorm, maar onoordeelkundige jag het die getalle van hierdie diere so laat krimp dat sekere soorte met uitsterwing bedreig is en een soort, die [[bloubok]] (''Hippotragus leucophoeus'') heeltemal uitgeroei is. Die geweer, wat gedurende die 19de eeu groot veranderings ondergaan het sover dit akkuraatheid en trefafstand betref, het veral onder die grootboksoorte 'n geweldig hoe tol geëis. Hierdie boksoorte is ook die swaarste getref deur landboukundige uitbreidings en moderne boerdery-metodes. ==Gedrag== [[Lêer:Madoqua kirkii.jpg|duimnael|200px|'n Damara-dik-dik]] In teenstelling met vleisvreters en [[primate]], is wildsbokke nie bekend vir hul hoë intelligensie nie. Hul weiding hardloop nie weg nie; hulle hoef dus nie vinnig te dink nie. Hulle is wel baie knap om van hul vyande af weg te kom. Hulle kan baie vinnig hardloop, is vaardig met vinnige swenke en kan hul spoed 'n lang tyd handhaaf. Wildsbokke kommunikeer met mekaar deur middel van 'n wye verskeidenheid van klanke. Die [[Damara-dik-dik]] fluit byvoorbeeld wanneer hy onraad bemerk en waarsku ander dierespesies ook so in die proses. Visuele kommunikasie is egter ook baie belangrik. Die dier se liggaamshouding en beweging vertel baie vir die ander wildsbokke. As 'n wildsbok opgewonde of senuweeagtig is, wip die dier op en af, met al vier pote stokstyf uitgestrek. (Dit is nie die geval met die groter, swaarder spesies nie.) Dié gedrag word "pronk" genoem. Reuk word ook vir kommunikasie gebruik. Wildsbokke wat in troppe voorkom, het gespesialiseerde kliere in hul hoewe. Dit laat 'n reukspoor agter. As 'n enkele wildsbok dus per ongeluk van die trop afdwaal, kan dit deur middel van dié reukspoor die pad na die trop terugvind. Die wildsbokspesies wat in woude aangetref word, bly gewoonlik hul hele lewe lank op dieselfde plek, terwyl die diere van die oop vlaktes gewoonlik wyd migreer om te kan wei en voortplant. == Klassifikasie == '''Wildsbokke''' word in 'n aantal [[subfamilie]]s verdeel. By party subfamilies is die lede oor die algemeen klein wildsbokke (skouerhoogte gemiddeld laer as 'n meter). Terwyl die kenmerkende soorte van die ander onderfamilies oorwegend groot wildsbokke met 'n skouerhoogte van 'n meter of hoër is. === Grootboksoorte van Suid-Afrika === Die grootboksoorte behoort almal tot die onder- of subfamilies ''[[Tragelaphinae]], [[Reduncinae]], [[Alcelaphinae]]'' en ''[[Hippotraginae]]''(perdagtiges). {| class="wikitable" !Subfamilie !Grootboksoort !Genus !Kenmerke |- |''[[Tragelaphinae]]'' |[[Eland]] [[Koedoe]] |''Taurotragus oryx'' ''Tragelaphus strepsiceros'' |Grootste en moontlik die mooiste '''grootboksoorte''' en koedoe beskik oor besonderse vermoë om stil te beweeg |- |''[[Reduncinae]]'' |[[Waterbok]] |''Kobus ellipsiprymnus'' |Waarskuwende fluitgeluid as gevaar dreig |- | ''[[Alcelaphinae]]'' |[[Rooihartbees]] [[Bontebok]] [[Swartwildebees]] [[Blouwildebees]] | ''Alcelaphus buselaphus'' ''Damaliscus pygargus dorcas'' ''Connochaetes gnou'' ''Connochaetes taurinus'' |lomp voorkoms weens kruis wat laer as skouers is tog vinnigste van '''grootboksoorte''' |- |''[[Hippotraginae]]'' |[[Gemsbok]] [[Swartwitpens]] |''Oryx gazella'' ''Hippotragus niger'' |lang spies- of sabelvormige horings by beide geslagte |} ==Spesies== Daar is omtrent 90 [[Spesie|spesies]] wildsbokke, in omtrent 30 [[Genus|genera]], in die wêreld. Ongeveer 15 spesies word bedreig. In [[biologie]], is 'n '''spesie''' (ook soms die ''soort'' genoem) die basiese eenheid van [[biodiversiteit]]. In die [[Wetenskaplike klassifikasie|wetenskaplike klassifikasiesisteem]], word 'n spesie aangedui deur 'n frase van twee woorde in [[Latyn]]. Die [[Genus|genusnaam]] is eerste, gevolg deur die spesienaam. Die [[mens]] word byvoorbeeld as 'n spesie aangedui as volg: ''Homo'' (die genus) en ''sapiens'' direk daarna, as die spesie. == Kultuuraspekte == Die wildsbokhoring word op talle plekke hoog aangeslaan vir die [[geneeskunde|geneeskundige]] of [[towerkrag]]eienskappe daarvan. Op ander plekke is dit steeds 'n statussimbool om die wildsbokkop met die horings in die jagter se huis uit te stal. == Sien ook == * [[Suider-Afrikaanse soogdiere en hul ordes]] * [[Lys van Suider-Afrikaanse soogdiername]] * [[Lys van Suider-Afrikaanse soogdiere volgens wetenskaplike name]] * [[Alcelaphinae]] * ''[[Hippotraginae]]'' == Bronnelys == * Kennis, 1980, vol 3, bl. 496-497, ISBN 0 7981 0825 8 * [[Spesie]] {{Commons-kategorie inlyn|Antilope}} {{en-vertaal|Antelope}} {{Taksonbalk}} [[Kategorie:Wildsbokke| ]] tey7ge0lpsqc3uj8w1ebvz1rhkmxe27 2818314 2818311 2025-07-04T09:17:49Z JMK 649 byskrif 2818314 wikitext text/x-wiki :''Hierdie artikel handel oor lede van die familie Bovidae ([[Engels]] ''antelope''); vir ander gebruike van "bok", sien [[bok (dubbelsinnig)]]. {{Taksoboks | name = Wildsbok | image = impala.JPG | image_width = 250px | image_caption = [[Rooibok]]<nowiki>troppie</nowiki> in [[Hluhluwe-iMfolozipark]] | regnum = [[Animalia]] | phylum = [[Chordata]] | classis = [[Mammalia]] (Soogdiere) | ordo = [[Artiodactyla]] | familia = [[Bovidae]] (Horingdraers) |[[ Subfamilie]]=}} {{Wetklas}} '''Wildsbokke''' is [[hoefdiere|hoefdraende]] [[soogdier]]e wat tot die [[Familie (biologie)|familie]] [[Bovidae]] ([[horingdraers]] of beesfamilie) behoort. Wildsbokke is 'n groep diere wat nie baie gemeenskaplike eienskappe het nie, maar wat nie by die kategorieë [[skaap|skape]], [[bees]]te, [[bok]]ke of [[buffel]]s ingesluit word nie. Ook word hulle onderskei van die [[hertagtiges|herte]] (Cervidae) waar die [[gewei]] jaarliks gewissel word, en van die [[okapi]] en [[kameelperd]] (Giraffidae). Inheemse wildsbokke word veral in [[Afrika]] aangetref, maar ook in [[Asië]] en [[Indië]]. Die mees akkurate manier om die groep diere te beskryf is dat hulle plantvretende [[ewehoewige]] soogdiere is wat twee horings op hul kop het. Hulle is gewoonlik maer, met dun bene, sterk agterkwarte en 'n kort stert. Wildsbokke word ook breedweg as '''antilope''' aangedui, alhoewel die ware antilope onder die subfamilie Antilopinae resorteer. ==Fisieke kenmerke== [[Lêer:Klipspringer.jpg|duimnael|links|200px|'n Klipspringer, afgeneem in 'n dieretuin in [[Orlando, Florida|Orlando]], Florida.]] Die grootte verskil baie tussen verskillende [[spesie]]s. Hulle is almal goeie hardlopers en springers, maar net 'n paar spesies het goeie genoeg balans om goed te kan klim. Wildsbokke se pels is dig en kort. Hulle is herkouers, met goed ontwikkelde kiestande, maar geen boonste snytande nie. Om grasstingels en blare af te skeur, druk hulle hul onderste snytande teen die harde boonste tandvleis. Hul sintuie is fyn ontwikkel om hulle teen [[roofdier]]e te beskerm. Hul [[oë]] is aan die kant van hul kop, met horisontale verlengings van hul pupille, om sodoende 'n wye uitsig na agter en voor te hê. Hul reuk en [[gehoor]] is ook besonder goed, wat help ná donker, die tyd wanneer roofdiere dikwels jag. Albei geslagte het horings, met die mannetjie s'n gewoonlik groter. Langer horings by mannetjies het waarskynlik te doen met die nodigheid om mee te ding vir paringsregte. Die [[klipspringer]], 'n spesie waar die [[mannetjie]] en [[wyfie]] lewenslank paar, se horings is baie klein. Daarteenoor het spesies waar die mannetjies moet meeding om die aandag van talle wyfies, horings wat tot 1,5&nbsp;m lank kan wees. Die horings weeg egter nie baie nie, aangesien dit hol is. Die mannetjie is gewoonlik ook fisiek groter as die wyfie en die kleur van hul pels kan in sekere spesies ook verskil. Dit is moeilik om te bepaal hoe lank wildsbokke lewe. Dit is baie onwaarskynlik dat 'n wildsbok in die natuur ouer as tien jaar sal word weens die groot getalle wat deur roofdiere gevang word. == Verspreiding == Egte wildsbokke kom slegs in die [[Ou Wêreld]], dit wil sê [[Europa]], [[Asië]] en [[Afrika]] (uitgesonderd [[Madagaskar]], [[Australasië]] en [[Maleisië|Maleia]]) voor en verreweg die meeste soorte is tot Afrika beperk. Sowat 10&nbsp;000&nbsp;000 jaar gelede het groot kuddes wildsbokke op die grasvlaktes van Europa voorgekom en eers heelwat later het hulle uit die noorde na Afrika getrek. Die eerste blanke jagters en koloniste wat van die Kaap af die binneland ingegaan het, het wildsbokke in groot getalle aangetref. Dit het hul belangrikste vleisbron gevorm, maar onoordeelkundige jag het die getalle van hierdie diere so laat krimp dat sekere soorte met uitsterwing bedreig is en een soort, die [[bloubok]] (''Hippotragus leucophoeus'') heeltemal uitgeroei is. Die geweer, wat gedurende die 19de eeu groot veranderings ondergaan het sover dit akkuraatheid en trefafstand betref, het veral onder die grootboksoorte 'n geweldig hoe tol geëis. Hierdie boksoorte is ook die swaarste getref deur landboukundige uitbreidings en moderne boerdery-metodes. ==Gedrag== [[Lêer:Madoqua kirkii.jpg|duimnael|200px|'n Damara-dik-dik]] In teenstelling met vleisvreters en [[primate]], is wildsbokke nie bekend vir hul hoë intelligensie nie. Hul weiding hardloop nie weg nie; hulle hoef dus nie vinnig te dink nie. Hulle is wel baie knap om van hul vyande af weg te kom. Hulle kan baie vinnig hardloop, is vaardig met vinnige swenke en kan hul spoed 'n lang tyd handhaaf. Wildsbokke kommunikeer met mekaar deur middel van 'n wye verskeidenheid van klanke. Die [[Damara-dik-dik]] fluit byvoorbeeld wanneer hy onraad bemerk en waarsku ander dierespesies ook so in die proses. Visuele kommunikasie is egter ook baie belangrik. Die dier se liggaamshouding en beweging vertel baie vir die ander wildsbokke. As 'n wildsbok opgewonde of senuweeagtig is, wip die dier op en af, met al vier pote stokstyf uitgestrek. (Dit is nie die geval met die groter, swaarder spesies nie.) Dié gedrag word "pronk" genoem. Reuk word ook vir kommunikasie gebruik. Wildsbokke wat in troppe voorkom, het gespesialiseerde kliere in hul hoewe. Dit laat 'n reukspoor agter. As 'n enkele wildsbok dus per ongeluk van die trop afdwaal, kan dit deur middel van dié reukspoor die pad na die trop terugvind. Die wildsbokspesies wat in woude aangetref word, bly gewoonlik hul hele lewe lank op dieselfde plek, terwyl die diere van die oop vlaktes gewoonlik wyd migreer om te kan wei en voortplant. == Klassifikasie == '''Wildsbokke''' word in 'n aantal [[subfamilie]]s verdeel. By party subfamilies is die lede oor die algemeen klein wildsbokke (skouerhoogte gemiddeld laer as 'n meter). Terwyl die kenmerkende soorte van die ander onderfamilies oorwegend groot wildsbokke met 'n skouerhoogte van 'n meter of hoër is. === Grootboksoorte van Suid-Afrika === Die grootboksoorte behoort almal tot die onder- of subfamilies ''[[Tragelaphinae]], [[Reduncinae]], [[Alcelaphinae]]'' en ''[[Hippotraginae]]''(perdagtiges). {| class="wikitable" !Subfamilie !Grootboksoort !Genus !Kenmerke |- |''[[Tragelaphinae]]'' |[[Eland]] [[Koedoe]] |''Taurotragus oryx'' ''Tragelaphus strepsiceros'' |Grootste en moontlik die mooiste '''grootboksoorte''' en koedoe beskik oor besonderse vermoë om stil te beweeg |- |''[[Reduncinae]]'' |[[Waterbok]] |''Kobus ellipsiprymnus'' |Waarskuwende fluitgeluid as gevaar dreig |- | ''[[Alcelaphinae]]'' |[[Rooihartbees]] [[Bontebok]] [[Swartwildebees]] [[Blouwildebees]] | ''Alcelaphus buselaphus'' ''Damaliscus pygargus dorcas'' ''Connochaetes gnou'' ''Connochaetes taurinus'' |lomp voorkoms weens kruis wat laer as skouers is tog vinnigste van '''grootboksoorte''' |- |''[[Hippotraginae]]'' |[[Gemsbok]] [[Swartwitpens]] |''Oryx gazella'' ''Hippotragus niger'' |lang spies- of sabelvormige horings by beide geslagte |} ==Spesies== Daar is omtrent 90 [[Spesie|spesies]] wildsbokke, in omtrent 30 [[Genus|genera]], in die wêreld. Ongeveer 15 spesies word bedreig. In [[biologie]], is 'n '''spesie''' (ook soms die ''soort'' genoem) die basiese eenheid van [[biodiversiteit]]. In die [[Wetenskaplike klassifikasie|wetenskaplike klassifikasiesisteem]], word 'n spesie aangedui deur 'n frase van twee woorde in [[Latyn]]. Die [[Genus|genusnaam]] is eerste, gevolg deur die spesienaam. Die [[mens]] word byvoorbeeld as 'n spesie aangedui as volg: ''Homo'' (die genus) en ''sapiens'' direk daarna, as die spesie. == Kultuuraspekte == Die wildsbokhoring word op talle plekke hoog aangeslaan vir die [[geneeskunde|geneeskundige]] of [[towerkrag]]eienskappe daarvan. Op ander plekke is dit steeds 'n statussimbool om die wildsbokkop met die horings in die jagter se huis uit te stal. == Sien ook == * [[Suider-Afrikaanse soogdiere en hul ordes]] * [[Lys van Suider-Afrikaanse soogdiername]] * [[Lys van Suider-Afrikaanse soogdiere volgens wetenskaplike name]] * [[Alcelaphinae]] * ''[[Hippotraginae]]'' == Bronnelys == * Kennis, 1980, vol 3, bl. 496-497, ISBN 0 7981 0825 8 * [[Spesie]] {{Commons-kategorie inlyn|Antilope}} {{en-vertaal|Antelope}} {{Taksonbalk}} [[Kategorie:Wildsbokke| ]] tf8abfimd2f2gtqc4jmyqk3x1v3v37b 2818316 2818314 2025-07-04T09:27:23Z JMK 649 /* Grootboksoorte van Suid-Afrika */ netjieser 2818316 wikitext text/x-wiki :''Hierdie artikel handel oor lede van die familie Bovidae ([[Engels]] ''antelope''); vir ander gebruike van "bok", sien [[bok (dubbelsinnig)]]. {{Taksoboks | name = Wildsbok | image = impala.JPG | image_width = 250px | image_caption = [[Rooibok]]<nowiki>troppie</nowiki> in [[Hluhluwe-iMfolozipark]] | regnum = [[Animalia]] | phylum = [[Chordata]] | classis = [[Mammalia]] (Soogdiere) | ordo = [[Artiodactyla]] | familia = [[Bovidae]] (Horingdraers) |[[ Subfamilie]]=}} {{Wetklas}} '''Wildsbokke''' is [[hoefdiere|hoefdraende]] [[soogdier]]e wat tot die [[Familie (biologie)|familie]] [[Bovidae]] ([[horingdraers]] of beesfamilie) behoort. Wildsbokke is 'n groep diere wat nie baie gemeenskaplike eienskappe het nie, maar wat nie by die kategorieë [[skaap|skape]], [[bees]]te, [[bok]]ke of [[buffel]]s ingesluit word nie. Ook word hulle onderskei van die [[hertagtiges|herte]] (Cervidae) waar die [[gewei]] jaarliks gewissel word, en van die [[okapi]] en [[kameelperd]] (Giraffidae). Inheemse wildsbokke word veral in [[Afrika]] aangetref, maar ook in [[Asië]] en [[Indië]]. Die mees akkurate manier om die groep diere te beskryf is dat hulle plantvretende [[ewehoewige]] soogdiere is wat twee horings op hul kop het. Hulle is gewoonlik maer, met dun bene, sterk agterkwarte en 'n kort stert. Wildsbokke word ook breedweg as '''antilope''' aangedui, alhoewel die ware antilope onder die subfamilie Antilopinae resorteer. ==Fisieke kenmerke== [[Lêer:Klipspringer.jpg|duimnael|links|200px|'n Klipspringer, afgeneem in 'n dieretuin in [[Orlando, Florida|Orlando]], Florida.]] Die grootte verskil baie tussen verskillende [[spesie]]s. Hulle is almal goeie hardlopers en springers, maar net 'n paar spesies het goeie genoeg balans om goed te kan klim. Wildsbokke se pels is dig en kort. Hulle is herkouers, met goed ontwikkelde kiestande, maar geen boonste snytande nie. Om grasstingels en blare af te skeur, druk hulle hul onderste snytande teen die harde boonste tandvleis. Hul sintuie is fyn ontwikkel om hulle teen [[roofdier]]e te beskerm. Hul [[oë]] is aan die kant van hul kop, met horisontale verlengings van hul pupille, om sodoende 'n wye uitsig na agter en voor te hê. Hul reuk en [[gehoor]] is ook besonder goed, wat help ná donker, die tyd wanneer roofdiere dikwels jag. Albei geslagte het horings, met die mannetjie s'n gewoonlik groter. Langer horings by mannetjies het waarskynlik te doen met die nodigheid om mee te ding vir paringsregte. Die [[klipspringer]], 'n spesie waar die [[mannetjie]] en [[wyfie]] lewenslank paar, se horings is baie klein. Daarteenoor het spesies waar die mannetjies moet meeding om die aandag van talle wyfies, horings wat tot 1,5&nbsp;m lank kan wees. Die horings weeg egter nie baie nie, aangesien dit hol is. Die mannetjie is gewoonlik ook fisiek groter as die wyfie en die kleur van hul pels kan in sekere spesies ook verskil. Dit is moeilik om te bepaal hoe lank wildsbokke lewe. Dit is baie onwaarskynlik dat 'n wildsbok in die natuur ouer as tien jaar sal word weens die groot getalle wat deur roofdiere gevang word. == Verspreiding == Egte wildsbokke kom slegs in die [[Ou Wêreld]], dit wil sê [[Europa]], [[Asië]] en [[Afrika]] (uitgesonderd [[Madagaskar]], [[Australasië]] en [[Maleisië|Maleia]]) voor en verreweg die meeste soorte is tot Afrika beperk. Sowat 10&nbsp;000&nbsp;000 jaar gelede het groot kuddes wildsbokke op die grasvlaktes van Europa voorgekom en eers heelwat later het hulle uit die noorde na Afrika getrek. Die eerste blanke jagters en koloniste wat van die Kaap af die binneland ingegaan het, het wildsbokke in groot getalle aangetref. Dit het hul belangrikste vleisbron gevorm, maar onoordeelkundige jag het die getalle van hierdie diere so laat krimp dat sekere soorte met uitsterwing bedreig is en een soort, die [[bloubok]] (''Hippotragus leucophoeus'') heeltemal uitgeroei is. Die geweer, wat gedurende die 19de eeu groot veranderings ondergaan het sover dit akkuraatheid en trefafstand betref, het veral onder die grootboksoorte 'n geweldig hoe tol geëis. Hierdie boksoorte is ook die swaarste getref deur landboukundige uitbreidings en moderne boerdery-metodes. ==Gedrag== [[Lêer:Madoqua kirkii.jpg|duimnael|200px|'n Damara-dik-dik]] In teenstelling met vleisvreters en [[primate]], is wildsbokke nie bekend vir hul hoë intelligensie nie. Hul weiding hardloop nie weg nie; hulle hoef dus nie vinnig te dink nie. Hulle is wel baie knap om van hul vyande af weg te kom. Hulle kan baie vinnig hardloop, is vaardig met vinnige swenke en kan hul spoed 'n lang tyd handhaaf. Wildsbokke kommunikeer met mekaar deur middel van 'n wye verskeidenheid van klanke. Die [[Damara-dik-dik]] fluit byvoorbeeld wanneer hy onraad bemerk en waarsku ander dierespesies ook so in die proses. Visuele kommunikasie is egter ook baie belangrik. Die dier se liggaamshouding en beweging vertel baie vir die ander wildsbokke. As 'n wildsbok opgewonde of senuweeagtig is, wip die dier op en af, met al vier pote stokstyf uitgestrek. (Dit is nie die geval met die groter, swaarder spesies nie.) Dié gedrag word "pronk" genoem. Reuk word ook vir kommunikasie gebruik. Wildsbokke wat in troppe voorkom, het gespesialiseerde kliere in hul hoewe. Dit laat 'n reukspoor agter. As 'n enkele wildsbok dus per ongeluk van die trop afdwaal, kan dit deur middel van dié reukspoor die pad na die trop terugvind. Die wildsbokspesies wat in woude aangetref word, bly gewoonlik hul hele lewe lank op dieselfde plek, terwyl die diere van die oop vlaktes gewoonlik wyd migreer om te kan wei en voortplant. == Klassifikasie == '''Wildsbokke''' word in 'n aantal [[subfamilie]]s verdeel. By party subfamilies is die lede oor die algemeen klein wildsbokke (skouerhoogte gemiddeld laer as 'n meter). Terwyl die kenmerkende soorte van die ander onderfamilies oorwegend groot wildsbokke met 'n skouerhoogte van 'n meter of hoër is. === Grootboksoorte van Suid-Afrika === Die grootboksoorte behoort almal tot die onder- of subfamilies ''[[Tragelaphinae]], [[Reduncinae]], [[Alcelaphinae]]'' en ''[[Hippotraginae]]'' (perdagtiges). {| class="wikitable" !Subfamilie !Grootboksoort !Spesienaam !Kenmerke |- |''[[Tragelaphinae]]'' |[[Eland]] [[Koedoe]] |''Taurotragus oryx'' ''Tragelaphus strepsiceros'' |Grootste en moontlik die mooiste '''grootboksoorte''' en koedoe beskik oor besonderse vermoë om stil te beweeg |- |''[[Reduncinae]]'' |[[Waterbok]]<br>[[Rooilechwe]] |''Kobus ellipsiprymnus''<br>''Kobus leche'' |Waarskuwende fluitgeluid as gevaar dreig |- | ''[[Alcelaphinae]]'' |[[Rooihartbees]]<br>[[Bontebok]]<br>[[Swartwildebees]]<br>[[Blouwildebees]] | ''Alcelaphus buselaphus''<br>''Damaliscus pygargus dorcas''<br>''Connochaetes gnou''<br>''Connochaetes taurinus'' |lomp voorkoms weens kruis wat laer as skouers is tog vinnigste van '''grootboksoorte''' |- |''[[Hippotraginae]]'' |[[Gemsbok]] [[Swartwitpens]] |''Oryx gazella'' ''Hippotragus niger'' |lang spies- of sabelvormige horings by beide geslagte |} ==Spesies== Daar is omtrent 90 [[Spesie|spesies]] wildsbokke, in omtrent 30 [[Genus|genera]], in die wêreld. Ongeveer 15 spesies word bedreig. In [[biologie]], is 'n '''spesie''' (ook soms die ''soort'' genoem) die basiese eenheid van [[biodiversiteit]]. In die [[Wetenskaplike klassifikasie|wetenskaplike klassifikasiesisteem]], word 'n spesie aangedui deur 'n frase van twee woorde in [[Latyn]]. Die [[Genus|genusnaam]] is eerste, gevolg deur die spesienaam. Die [[mens]] word byvoorbeeld as 'n spesie aangedui as volg: ''Homo'' (die genus) en ''sapiens'' direk daarna, as die spesie. == Kultuuraspekte == Die wildsbokhoring word op talle plekke hoog aangeslaan vir die [[geneeskunde|geneeskundige]] of [[towerkrag]]eienskappe daarvan. Op ander plekke is dit steeds 'n statussimbool om die wildsbokkop met die horings in die jagter se huis uit te stal. == Sien ook == * [[Suider-Afrikaanse soogdiere en hul ordes]] * [[Lys van Suider-Afrikaanse soogdiername]] * [[Lys van Suider-Afrikaanse soogdiere volgens wetenskaplike name]] * [[Alcelaphinae]] * ''[[Hippotraginae]]'' == Bronnelys == * Kennis, 1980, vol 3, bl. 496-497, ISBN 0 7981 0825 8 * [[Spesie]] {{Commons-kategorie inlyn|Antilope}} {{en-vertaal|Antelope}} {{Taksonbalk}} [[Kategorie:Wildsbokke| ]] 2q3403qt9acaadch1u4bwpow5shvjuj 2818320 2818316 2025-07-04T10:08:45Z JMK 649 verwyder wetklas, +prent 2818320 wikitext text/x-wiki :''Hierdie artikel handel oor lede van die familie Bovidae ([[Engels]] ''antelope''); vir ander gebruike van "bok", sien [[bok (dubbelsinnig)]]. {{Taksoboks | name = Wildsbok | image = impala.JPG | image_width = 250px | image_caption = [[Rooibok]]<nowiki>troppie</nowiki> in [[Hluhluwe-iMfolozipark]] | regnum = [[Animalia]] | phylum = [[Chordata]] | classis = [[Mammalia]] (Soogdiere) | ordo = [[Artiodactyla]] | familia = [[Bovidae]] (Horingdraers) |[[ Subfamilie]]=}} '''Wildsbokke''' is [[hoefdiere|hoefdraende]] [[soogdier]]e wat tot die [[Familie (biologie)|familie]] [[Bovidae]] ([[horingdraers]] of beesfamilie) behoort. Wildsbokke is 'n groep diere wat nie baie gemeenskaplike eienskappe het nie, maar wat nie by die kategorieë [[skaap|skape]], [[bees]]te, [[bok]]ke of [[buffel]]s ingesluit word nie. Ook word hulle onderskei van die [[hertagtiges|herte]] (Cervidae) waar die [[gewei]] jaarliks gewissel word, en van die [[okapi]] en [[kameelperd]] (Giraffidae). Inheemse wildsbokke word veral in [[Afrika]] aangetref, maar ook in [[Asië]] en [[Indië]]. Die mees akkurate manier om die groep diere te beskryf is dat hulle plantvretende [[ewehoewige]] soogdiere is wat twee horings op hul kop het. Hulle is gewoonlik maer, met dun bene, sterk agterkwarte en 'n kort stert. Wildsbokke word ook breedweg as '''antilope''' aangedui, alhoewel die ware antilope onder die subfamilie Antilopinae resorteer. ==Fisieke kenmerke== [[Lêer:Klipspringer.jpg|duimnael|links|200px|'n Klipspringer, afgeneem in 'n dieretuin in [[Orlando, Florida|Orlando]], Florida.]] Die grootte verskil baie tussen verskillende [[spesie]]s. Hulle is almal goeie hardlopers en springers, maar net 'n paar spesies het goeie genoeg balans om goed te kan klim. Wildsbokke se pels is dig en kort. Hulle is herkouers, met goed ontwikkelde kiestande, maar geen boonste snytande nie. Om grasstingels en blare af te skeur, druk hulle hul onderste snytande teen die harde boonste tandvleis. Hul sintuie is fyn ontwikkel om hulle teen [[roofdier]]e te beskerm. Hul [[oë]] is aan die kant van hul kop, met horisontale verlengings van hul pupille, om sodoende 'n wye uitsig na agter en voor te hê. Hul reuk en [[gehoor]] is ook besonder goed, wat help ná donker, die tyd wanneer roofdiere dikwels jag. Albei geslagte het horings, met die mannetjie s'n gewoonlik groter. Langer horings by mannetjies het waarskynlik te doen met die nodigheid om mee te ding vir paringsregte. Die [[klipspringer]], 'n spesie waar die [[mannetjie]] en [[wyfie]] lewenslank paar, se horings is baie klein. Daarteenoor het spesies waar die mannetjies moet meeding om die aandag van talle wyfies, horings wat tot 1,5&nbsp;m lank kan wees. Die horings weeg egter nie baie nie, aangesien dit hol is. Die mannetjie is gewoonlik ook fisiek groter as die wyfie en die kleur van hul pels kan in sekere spesies ook verskil. Dit is moeilik om te bepaal hoe lank wildsbokke lewe. Dit is baie onwaarskynlik dat 'n wildsbok in die natuur ouer as tien jaar sal word weens die groot getalle wat deur roofdiere gevang word. == Verspreiding == Egte wildsbokke kom slegs in die [[Ou Wêreld]], dit wil sê [[Europa]], [[Asië]] en [[Afrika]] (uitgesonderd [[Madagaskar]], [[Australasië]] en [[Maleisië|Maleia]]) voor en verreweg die meeste soorte is tot Afrika beperk. Sowat 10&nbsp;000&nbsp;000 jaar gelede het groot kuddes wildsbokke op die grasvlaktes van Europa voorgekom en eers heelwat later het hulle uit die noorde na Afrika getrek. Die eerste blanke jagters en koloniste wat van die Kaap af die binneland ingegaan het, het wildsbokke in groot getalle aangetref. Dit het hul belangrikste vleisbron gevorm, maar onoordeelkundige jag het die getalle van hierdie diere so laat krimp dat sekere soorte met uitsterwing bedreig is en een soort, die [[bloubok]] (''Hippotragus leucophoeus'') heeltemal uitgeroei is. Die geweer, wat gedurende die 19de eeu groot veranderings ondergaan het sover dit akkuraatheid en trefafstand betref, het veral onder die grootboksoorte 'n geweldig hoe tol geëis. Hierdie boksoorte is ook die swaarste getref deur landboukundige uitbreidings en moderne boerdery-metodes. ==Gedrag== [[Lêer:Madoqua kirkii.jpg|duimnael|200px|'n Damara-dik-dik]] In teenstelling met vleisvreters en [[primate]], is wildsbokke nie bekend vir hul hoë intelligensie nie. Hul weiding hardloop nie weg nie; hulle hoef dus nie vinnig te dink nie. Hulle is wel baie knap om van hul vyande af weg te kom. Hulle kan baie vinnig hardloop, is vaardig met vinnige swenke en kan hul spoed 'n lang tyd handhaaf. Wildsbokke kommunikeer met mekaar deur middel van 'n wye verskeidenheid van klanke. Die [[Damara-dik-dik]] fluit byvoorbeeld wanneer hy onraad bemerk en waarsku ander dierespesies ook so in die proses. Visuele kommunikasie is egter ook baie belangrik. Die dier se liggaamshouding en beweging vertel baie vir die ander wildsbokke. As 'n wildsbok opgewonde of senuweeagtig is, wip die dier op en af, met al vier pote stokstyf uitgestrek. (Dit is nie die geval met die groter, swaarder spesies nie.) Dié gedrag word "pronk" genoem. Reuk word ook vir kommunikasie gebruik. Wildsbokke wat in troppe voorkom, het gespesialiseerde kliere in hul hoewe. Dit laat 'n reukspoor agter. As 'n enkele wildsbok dus per ongeluk van die trop afdwaal, kan dit deur middel van dié reukspoor die pad na die trop terugvind. Die wildsbokspesies wat in woude aangetref word, bly gewoonlik hul hele lewe lank op dieselfde plek, terwyl die diere van die oop vlaktes gewoonlik wyd migreer om te kan wei en voortplant. == Klassifikasie == '''Wildsbokke''' word in 'n aantal [[subfamilie]]s verdeel. By party subfamilies is die lede oor die algemeen klein wildsbokke (skouerhoogte gemiddeld laer as 'n meter). Terwyl die kenmerkende soorte van die ander onderfamilies oorwegend groot wildsbokke met 'n skouerhoogte van 'n meter of hoër is. === Grootboksoorte van Suid-Afrika === Die grootboksoorte behoort almal tot die onder- of subfamilies ''[[Tragelaphinae]], [[Reduncinae]], [[Alcelaphinae]]'' en ''[[Hippotraginae]]'' (perdagtiges). {| class="wikitable" !Subfamilie !Grootboksoort !Spesienaam !Kenmerke |- |''[[Tragelaphinae]]'' |[[Eland]]<br>[[Koedoe]] |''Taurotragus oryx''<br>''Tragelaphus strepsiceros'' |Grootste en moontlik die mooiste '''grootboksoorte''' en koedoe beskik oor besonderse vermoë om stil te beweeg |- |''[[Reduncinae]]'' |[[Waterbok]]<br>[[Rooilechwe]] |''Kobus ellipsiprymnus''<br>''Kobus leche'' |Waarskuwende fluitgeluid as gevaar dreig |- | ''[[Alcelaphinae]]'' |[[Rooihartbees]]<br>[[Bontebok]]<br>[[Swartwildebees]]<br>[[Blouwildebees]] | ''Alcelaphus buselaphus''<br>''Damaliscus pygargus dorcas''<br>''Connochaetes gnou''<br>''Connochaetes taurinus'' |lomp voorkoms weens kruis wat laer as skouers is tog vinnigste van '''grootboksoorte''' |- |''[[Hippotraginae]]'' |[[Gemsbok]]<br>[[Swartwitpens]] |''Oryx gazella''<br>''Hippotragus niger'' |lang spies- of sabelvormige horings by beide geslagte |} ==Spesies== [[Lêer:Pretoria-dieretuin, antilope in wildkamp.jpg|duimnael|regs|Wildsbokke by die [[Nasionale Dieretuin van Suid-Afrika|Nasionale Dieretuin]] in Pretoria: [[eland]]e (Tragelaphinae), [[rooilechwe]]s (Reduncinae) en [[springbok]]ke (Antilopinae)]] Daar is omtrent 90 [[Spesie|spesies]] wildsbokke, in omtrent 30 [[Genus|genera]], in die wêreld. Ongeveer 15 spesies word bedreig. In [[biologie]], is 'n '''spesie''' (ook soms die ''soort'' genoem) die basiese eenheid van [[biodiversiteit]]. In die [[Wetenskaplike klassifikasie|wetenskaplike klassifikasiesisteem]], word 'n spesie aangedui deur 'n frase van twee woorde in [[Latyn]]. Die [[Genus|genusnaam]] is eerste, gevolg deur die spesienaam. Die [[mens]] word byvoorbeeld as 'n spesie aangedui as volg: ''Homo'' (die genus) en ''sapiens'' direk daarna, as die spesie. == Kultuuraspekte == Die wildsbokhoring word op talle plekke hoog aangeslaan vir die [[geneeskunde|geneeskundige]] of [[towerkrag]]eienskappe daarvan. Op ander plekke is dit steeds 'n statussimbool om die wildsbokkop met die horings in die jagter se huis uit te stal. == Sien ook == * [[Suider-Afrikaanse soogdiere en hul ordes]] * [[Lys van Suider-Afrikaanse soogdiername]] * [[Lys van Suider-Afrikaanse soogdiere volgens wetenskaplike name]] * [[Alcelaphinae]] * ''[[Hippotraginae]]'' == Bronnelys == * Kennis, 1980, vol 3, bl. 496-497, ISBN 0-7981-0825-8 * [[Spesie]] {{Commons-kategorie inlyn|Antilope}} {{en-vertaal|Antelope}} {{Taksonbalk}} [[Kategorie:Wildsbokke| ]] eq0a5vllpieb440pwymq8246mz7os1k 2818323 2818320 2025-07-04T10:16:23Z JMK 649 /* Grootboksoorte van Suid-Afrika */ +sp en subfam 2818323 wikitext text/x-wiki :''Hierdie artikel handel oor lede van die familie Bovidae ([[Engels]] ''antelope''); vir ander gebruike van "bok", sien [[bok (dubbelsinnig)]]. {{Taksoboks | name = Wildsbok | image = impala.JPG | image_width = 250px | image_caption = [[Rooibok]]<nowiki>troppie</nowiki> in [[Hluhluwe-iMfolozipark]] | regnum = [[Animalia]] | phylum = [[Chordata]] | classis = [[Mammalia]] (Soogdiere) | ordo = [[Artiodactyla]] | familia = [[Bovidae]] (Horingdraers) |[[ Subfamilie]]=}} '''Wildsbokke''' is [[hoefdiere|hoefdraende]] [[soogdier]]e wat tot die [[Familie (biologie)|familie]] [[Bovidae]] ([[horingdraers]] of beesfamilie) behoort. Wildsbokke is 'n groep diere wat nie baie gemeenskaplike eienskappe het nie, maar wat nie by die kategorieë [[skaap|skape]], [[bees]]te, [[bok]]ke of [[buffel]]s ingesluit word nie. Ook word hulle onderskei van die [[hertagtiges|herte]] (Cervidae) waar die [[gewei]] jaarliks gewissel word, en van die [[okapi]] en [[kameelperd]] (Giraffidae). Inheemse wildsbokke word veral in [[Afrika]] aangetref, maar ook in [[Asië]] en [[Indië]]. Die mees akkurate manier om die groep diere te beskryf is dat hulle plantvretende [[ewehoewige]] soogdiere is wat twee horings op hul kop het. Hulle is gewoonlik maer, met dun bene, sterk agterkwarte en 'n kort stert. Wildsbokke word ook breedweg as '''antilope''' aangedui, alhoewel die ware antilope onder die subfamilie Antilopinae resorteer. ==Fisieke kenmerke== [[Lêer:Klipspringer.jpg|duimnael|links|200px|'n Klipspringer, afgeneem in 'n dieretuin in [[Orlando, Florida|Orlando]], Florida.]] Die grootte verskil baie tussen verskillende [[spesie]]s. Hulle is almal goeie hardlopers en springers, maar net 'n paar spesies het goeie genoeg balans om goed te kan klim. Wildsbokke se pels is dig en kort. Hulle is herkouers, met goed ontwikkelde kiestande, maar geen boonste snytande nie. Om grasstingels en blare af te skeur, druk hulle hul onderste snytande teen die harde boonste tandvleis. Hul sintuie is fyn ontwikkel om hulle teen [[roofdier]]e te beskerm. Hul [[oë]] is aan die kant van hul kop, met horisontale verlengings van hul pupille, om sodoende 'n wye uitsig na agter en voor te hê. Hul reuk en [[gehoor]] is ook besonder goed, wat help ná donker, die tyd wanneer roofdiere dikwels jag. Albei geslagte het horings, met die mannetjie s'n gewoonlik groter. Langer horings by mannetjies het waarskynlik te doen met die nodigheid om mee te ding vir paringsregte. Die [[klipspringer]], 'n spesie waar die [[mannetjie]] en [[wyfie]] lewenslank paar, se horings is baie klein. Daarteenoor het spesies waar die mannetjies moet meeding om die aandag van talle wyfies, horings wat tot 1,5&nbsp;m lank kan wees. Die horings weeg egter nie baie nie, aangesien dit hol is. Die mannetjie is gewoonlik ook fisiek groter as die wyfie en die kleur van hul pels kan in sekere spesies ook verskil. Dit is moeilik om te bepaal hoe lank wildsbokke lewe. Dit is baie onwaarskynlik dat 'n wildsbok in die natuur ouer as tien jaar sal word weens die groot getalle wat deur roofdiere gevang word. == Verspreiding == Egte wildsbokke kom slegs in die [[Ou Wêreld]], dit wil sê [[Europa]], [[Asië]] en [[Afrika]] (uitgesonderd [[Madagaskar]], [[Australasië]] en [[Maleisië|Maleia]]) voor en verreweg die meeste soorte is tot Afrika beperk. Sowat 10&nbsp;000&nbsp;000 jaar gelede het groot kuddes wildsbokke op die grasvlaktes van Europa voorgekom en eers heelwat later het hulle uit die noorde na Afrika getrek. Die eerste blanke jagters en koloniste wat van die Kaap af die binneland ingegaan het, het wildsbokke in groot getalle aangetref. Dit het hul belangrikste vleisbron gevorm, maar onoordeelkundige jag het die getalle van hierdie diere so laat krimp dat sekere soorte met uitsterwing bedreig is en een soort, die [[bloubok]] (''Hippotragus leucophoeus'') heeltemal uitgeroei is. Die geweer, wat gedurende die 19de eeu groot veranderings ondergaan het sover dit akkuraatheid en trefafstand betref, het veral onder die grootboksoorte 'n geweldig hoe tol geëis. Hierdie boksoorte is ook die swaarste getref deur landboukundige uitbreidings en moderne boerdery-metodes. ==Gedrag== [[Lêer:Madoqua kirkii.jpg|duimnael|200px|'n Damara-dik-dik]] In teenstelling met vleisvreters en [[primate]], is wildsbokke nie bekend vir hul hoë intelligensie nie. Hul weiding hardloop nie weg nie; hulle hoef dus nie vinnig te dink nie. Hulle is wel baie knap om van hul vyande af weg te kom. Hulle kan baie vinnig hardloop, is vaardig met vinnige swenke en kan hul spoed 'n lang tyd handhaaf. Wildsbokke kommunikeer met mekaar deur middel van 'n wye verskeidenheid van klanke. Die [[Damara-dik-dik]] fluit byvoorbeeld wanneer hy onraad bemerk en waarsku ander dierespesies ook so in die proses. Visuele kommunikasie is egter ook baie belangrik. Die dier se liggaamshouding en beweging vertel baie vir die ander wildsbokke. As 'n wildsbok opgewonde of senuweeagtig is, wip die dier op en af, met al vier pote stokstyf uitgestrek. (Dit is nie die geval met die groter, swaarder spesies nie.) Dié gedrag word "pronk" genoem. Reuk word ook vir kommunikasie gebruik. Wildsbokke wat in troppe voorkom, het gespesialiseerde kliere in hul hoewe. Dit laat 'n reukspoor agter. As 'n enkele wildsbok dus per ongeluk van die trop afdwaal, kan dit deur middel van dié reukspoor die pad na die trop terugvind. Die wildsbokspesies wat in woude aangetref word, bly gewoonlik hul hele lewe lank op dieselfde plek, terwyl die diere van die oop vlaktes gewoonlik wyd migreer om te kan wei en voortplant. == Klassifikasie == '''Wildsbokke''' word in 'n aantal [[subfamilie]]s verdeel. By party subfamilies is die lede oor die algemeen klein wildsbokke (skouerhoogte gemiddeld laer as 'n meter). Terwyl die kenmerkende soorte van die ander onderfamilies oorwegend groot wildsbokke met 'n skouerhoogte van 'n meter of hoër is. === Grootboksoorte van Suid-Afrika === Die grootboksoorte behoort almal tot die onder- of subfamilies ''[[Tragelaphinae]], [[Reduncinae]], [[Alcelaphinae]]'' en ''[[Hippotraginae]]'' (perdagtiges). {| class="wikitable" !Subfamilie !Grootboksoort !Spesienaam !Kenmerke |- |''[[Tragelaphinae]]'' |[[Eland]]<br>[[Koedoe]] |''Taurotragus oryx''<br>''Tragelaphus strepsiceros'' |Grootste en moontlik die mooiste '''grootboksoorte''' en koedoe beskik oor besonderse vermoë om stil te beweeg |- |''[[Reduncinae]]'' |[[Waterbok]]<br>[[Rooilechwe]]<br>[[Rietbok]] |''Kobus ellipsiprymnus''<br>''Kobus leche''<br>''Redunca arundinum'' |Waarskuwende fluitgeluid as gevaar dreig |- | ''[[Alcelaphinae]]'' |[[Rooihartbees]]<br>[[Bontebok]]<br>[[Swartwildebees]]<br>[[Blouwildebees]] | ''Alcelaphus buselaphus''<br>''Damaliscus pygargus dorcas''<br>''Connochaetes gnou''<br>''Connochaetes taurinus'' |lomp voorkoms weens kruis wat laer as skouers is tog vinnigste van '''grootboksoorte''' |- |''[[Hippotraginae]]'' |[[Gemsbok]]<br>[[Swartwitpens]] |''Oryx gazella''<br>''Hippotragus niger'' |lang spies- of sabelvormige horings by beide geslagte |- |''[[Peleinae]]'' |[[Vaalribbok]] |''Pelea capreolus'' |eiesoortig, 'n monotipiese genus en subfamilie |} ==Spesies== [[Lêer:Pretoria-dieretuin, antilope in wildkamp.jpg|duimnael|regs|Wildsbokke by die [[Nasionale Dieretuin van Suid-Afrika|Nasionale Dieretuin]] in Pretoria: [[eland]]e (Tragelaphinae), [[rooilechwe]]s (Reduncinae) en [[springbok]]ke (Antilopinae)]] Daar is omtrent 90 [[Spesie|spesies]] wildsbokke, in omtrent 30 [[Genus|genera]], in die wêreld. Ongeveer 15 spesies word bedreig. In [[biologie]], is 'n '''spesie''' (ook soms die ''soort'' genoem) die basiese eenheid van [[biodiversiteit]]. In die [[Wetenskaplike klassifikasie|wetenskaplike klassifikasiesisteem]], word 'n spesie aangedui deur 'n frase van twee woorde in [[Latyn]]. Die [[Genus|genusnaam]] is eerste, gevolg deur die spesienaam. Die [[mens]] word byvoorbeeld as 'n spesie aangedui as volg: ''Homo'' (die genus) en ''sapiens'' direk daarna, as die spesie. == Kultuuraspekte == Die wildsbokhoring word op talle plekke hoog aangeslaan vir die [[geneeskunde|geneeskundige]] of [[towerkrag]]eienskappe daarvan. Op ander plekke is dit steeds 'n statussimbool om die wildsbokkop met die horings in die jagter se huis uit te stal. == Sien ook == * [[Suider-Afrikaanse soogdiere en hul ordes]] * [[Lys van Suider-Afrikaanse soogdiername]] * [[Lys van Suider-Afrikaanse soogdiere volgens wetenskaplike name]] * [[Alcelaphinae]] * ''[[Hippotraginae]]'' == Bronnelys == * Kennis, 1980, vol 3, bl. 496-497, ISBN 0-7981-0825-8 * [[Spesie]] {{Commons-kategorie inlyn|Antilope}} {{en-vertaal|Antelope}} {{Taksonbalk}} [[Kategorie:Wildsbokke| ]] 0p7zv05tx2vssz1rc4viitmogl4vkw4 0 14946 2818221 2691238 2025-07-03T20:06:42Z BT1121 109898 2818221 wikitext text/x-wiki [[Lêer:Square and Compasses.svg|Die Vrymesselaarswinkelhaak en -passer. Dit kom met of sonder die "G" voor.|duimnael|232x232px]] Die '''Vrymesselary''' is 'n wêreldwye humanitêre [[organisasie]], met lidmaatskapstoetrede beperk tot [[man]]s en deur middel van 'n inlywingsproses. Die belangrikste funksie van 'n vrymesselaar is om betrokke te wees by [[liefdadigheid]]swerk, en by gemeenskapsontwikkeling. == Die aard van vrymesselary == Die organisasie van vrymesselary het geheime elemente: sekere aspekte van die interne funksionering van die organisasie is nie openbare kennis nie,<ref>https://web.archive.org/web/20060226161734/http://www.grandlodge-england.org/pdf/cr-rule-update2-141205.pdf Doelwitte en verhoudings van die ambag Paragraaf 11</ref> ten spyte van die aanspraak van die Vrymesselaars dat hulle nie 'n geheime organisasie is nie, maar eerder 'n organisasie met geheime.<ref>{{Cite web |url=http://www.grandlodge-england.org/masonry/what-is-freemasonry.htm |title=Wat is die Vrymesselary |access-date=11 April 2003 |archive-date=11 April 2003 |archive-url=https://web.archive.org/web/20030411042300/http://www.grandlodge-england.org/masonry/what-is-freemasonry.htm |url-status=live }}</ref><ref>https://web.archive.org/web/20030411040040/http://www.grandlodge-england.org/masonry/YQA-secret-society.htm U vrae beantwoord oor geheime organisasies</ref> Die private aspekte van die moderne Vrymesselary het te make met elemente van die rituele, asook die metodes van herkenning van medelede binne die ritueel.<ref>Nabootsingsritueel (Eng: "Emulation Ritual") ISBN 0-85318-187-X pub 1991, London</ref><ref>https://web.archive.org/web/20030411040040/http://www.grandlodge-england.org/masonry/YQA-secret-society.htm U vrae beantwoord oor geheime organisasies</ref> == Geskiedenis van die organisasie == [[Lêer:Goose and Gridiron.jpg|duimnael|Die "Goose and Gridiron" in Londen]] In die rituele van die Vrymesselaars word die mite aangehang dat die organisasie begin het met die broederskap van klipmesselaars wat aan die tempel van [[Salomo]] gewerk het. Talle boeke is oor die oorsprong van die organisasie geskryf, maar daar is geen duidelikheid oor hoe dit ontstaan het nie. Wat wel bekend is, is dat lidmaatskap in die [[Skotland|Skotse]] losies van die vroeë 1600's, vanaf oorspronklik 'n gilde van werkende klipmesselaars na 'n broederskap van vrywillige verkose lede begin verander het. Die vroegste Vrymesselaars was ''vry'' – anders as ander werkers en ambagsmanne wat gebonde was aan die landheer en grond waarop hulle gebore is – weens die gespesialiseerde kundigheid om ingewikkelde steenstrukture soos kerke te bou, en het ''losies'' gegaan in 'n tydelike struktuur – óf aangelas aan, óf na-aan die hoofklipgebou. Die eerste grootlosie is gestig in 1717, met die ontmoeting van vier bestaande losies by die "Goose & Gridiron"-taphuis in [[Londen]]. Die oudste jurisdiksie in [[Europa]], die groot-ooste van [[Frankryk]] is gestig in 1728. == Struktuur van die organisasie == Die organisasie het geen sentrale struktuur of gesag nie, en elke "jurisdiksie" funksioneer onafhanklik van enige ander, en selfbemagtend. Die topgesag in enige Vrymesselaarsjurisdiksie is die ''[[grootlosie]]'', of soms die ''groot-ooste''. Die oppervlaksarea van die grootlosie bepaal of die gebied onderverdeel word in provinsies, distrikte of metropolitaanse gebiede. === Die Vrymesselaarslosie === [[Beeld:Vrymesselaars van Pretoria, 1864.jpg|duimnael|links|300px|'n Groep Vrymesselaars van Pretoria, 1864. Voor: R. Cottle Green, T. Hodgson, M. de Vries, John Rob. Lys en G.B.A.D. Arnoldi. Agter: [[Hermann Jeppe]], Jan C. Preller, Otto Weeber en [[Fred Jeppe]]. In hulle dae was almal bekende Pretoriane.]] 'n Losie is die basiese organisasie van die Vrymesselaars. Elke losie moet geborg wees deur 'n grootlosie. Vrymesselaars kom ''as'' 'n losie bymekaar, nie ''in'' die losie nie. === Ander grade, ordes en liggame === Die hoogste graad in die Vrymesselary is die ''Agbare Meester'',<ref>https://web.archive.org/web/20060226161734/http://www.grandlodge-england.org/pdf/cr-rule-update2-141205.pdf Doelwitte en verhoudings van die ambag</ref> maar 'n aantal ander organisasies vereis die graad van ''Agbare Meester'' as voorvereiste vir lidmaatskap,<ref>Anderkant die ambag: die onvervangbare gids tot Vrymesselary-ordes in Engeland en Wallis (Eng: ''Beyond the Craft: The Indispensable Guide to Masonic Orders Practised in England and Wales'', Keith B Jackson, ISBN 0-85318-248-5, Pub 2005</ref> alhoewel dié organisasies skynbaar slegs bestaan om 'n verskillende perspektief op sommige van die allegoriese, morele en filosofiese inhoud van die Vrymesselary te verkry. == Beginsels en aktiwiteite == Die Vrymesselary gebruik rituele om die beginsels van "broederlike liefde, verligting en waarheid" (ook: "buurmanskaplikheid, liefdadigheid en eerlikheid" en, in Frankryk, "vryheid, gelykheid en broederskap") weer te gee.<ref name="GOdF">Freemasons for Dummies, by Christopher Hodapp, Wiley Publishing Inc., Indianapolis, 2005, p.783, sec. "Messelaars lewenslank gemerk"</ref> Hierdie morele lesse word oorgedra in allegoriese rituele opvoerings gebaseer op Bybelgeskiedenis, en die kandidaat vorder só deur die "grade" van die organisasie om meer van homself, sy verhoudings met andere, en sy verhouding met die Opperwese te leer. Die lid woon talle kere dieselfde ritueel by, maar soos wat hy vorder, elke keer vanaf 'n verskillende deelnemersperspektief. === Liefdadigheid === Fondse word binne die lidmaatskap van die Vrymesselary ingesamel word, wat dan aan liefdadigheid geskenk word. Vrymesselaars liefdadigheid sluit in: * Tuistes<ref>http://www.rmbi.org.uk/</ref><ref>{{Cite web |url=http://www.grandlodgescotland.com/glos/FMH/info.html |title=argiefkopie |access-date=30 Mei 2006 |archive-date= 7 Mei 2006 |archive-url=https://web.archive.org/web/20060507080108/http://www.grandlodgescotland.com/glos/FMH/info.html |url-status=dead }}</ref> wat beskutte behuising verskaf of verpleegsorg verskaf. * Opvoeding beide met studiebeurse<ref>http://www.rmtgb.org/</ref> of deur middel van residensiële opleiding<ref>{{Cite web |url=http://www.royalmasonic.herts.sch.uk/pages/default.asp |title=argiefkopie |access-date=30 Mei 2006 |archive-date=13 Junie 2006 |archive-url=https://web.archive.org/web/20060613203054/http://www.royalmasonic.herts.sch.uk/pages/default.asp |url-status=dead }}</ref> wat vir alle persone moontlik gemaak kan word, nie net die gesinne van Vrymesselaars nie. * Mediese hulp aan gene in nood.<ref>http://www.nmsf.org</ref> == Lidmaatskapsvereistes == [[Lêer:Freimaurer Initiation.jpg|duimnael|350px|Vrymesselaarsinlywing, 18e eeu]] 'n Kandidaat doen aansoek om lidmaatskap by 'n losie in sy gemeenskap. Dié word gereël deur 'n huidige lid te vra om hom aan die losie voor te stel. Nadat die kandidaat die losie besoek het, word hy aanvaar of verwerp as lid deur middel van 'n geheime stemming: enige "swart bal" ('n "nee"-stem) wat tussen die "wit balle" (die "ja"-stemme) in die stemkassie gevind word, diskwalifiseer die kandidaat. Om te kan kwalifiseer as 'n kandidaat, moet die man: * uit vrye keuse kom. * glo in 'n Opperwese. * 'n minimum ouderdom wees (18 jaar). * geestesgesond, fisies gesond wees, en met 'n goeie reputasie en [[moraliteit]]. * vry wees (met ander woorde, nie gebore as 'n [[slaaf]] nie). * een of twee getuigskrifte hê van huidige Vrymesselaars. == Vroue en die Vrymesselary == Slegs mans kan Vrymesselaars word. Mans wat as mans geïdentifiseer het toe hulle aangesluit het, mag lede bly indien hulle later [[Transgender|as vroue sou identifiseer]]. == Simbolisme == Die [[winkelhaak]] en [[Passer (instrument)|passersimbole]] word aangetref by alle Vrymesselaarslosies, asook 'n afbeelding van 'n oop boek, die ''Volume van die heilige wet''. In die gees van die geometriese en argitekturale tema van die Vrymesselary, word die Opperwese in rituele dikwels aangespreek as die ''Groot argitek van die heelal'', of die ''Groot landmeter''. Die Vrymesselaars gebruik handgebare (tekens), handgrepe en wagwoorde om toegang tot hul vergaderings te verkry. == Kulturele verwysings == * Die storielyn van die opera "[[Die towerfluit]]" bevat verskeie verwysings na Vrymesselaarsideale en -sermonies. [[Wolfgang Amadeus Mozart|Mozart]] en sy [[librettoskrywer]] [[Emanuel Schikaneder]] was albei Vrymesselaars. * [[Joseph Smith]], die stigter van die [[Mormoon]]geloof was 'n Vrymesselaar, asook die eerste vyf presidente van dié kerk: Smith, [[Brigham Young]], [[John Taylor (Mormoon)|John Taylor]], [[Wilford Woodruff]], en [[Lorenzo Snow]].<ref>[http://www.freemason.org/cfo/may_june_2001/mormon.htm ''Heiliges van die Laaste Dae Presidente wat Vrymesselaars was''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070714072256/http://www.freemason.org/cfo/may_june_2001/mormon.htm |date=14 Julie 2007 }} Ontsluit [[19 Mei]] [[2006]].</ref> * [[Dan Brown]] se romans, ''[[Angels and Demons|Engele en duiwels]]'', ''[[The Da Vinci Code|Die Da Vinci-kode]]'' en ''[[The Solomon Key|Die Salomo-sleutel]]'' maak sterk staat op veronderstelde Vrymesselaars- en Christenkunde en -simbolisme. * Domenico V. Ripa Montesano, Vademecum di Loggia, Edizione Gran Loggia Phoenix – Roma Italia 2009 ISBN 978-88-905059-0-4 * [[Umberto Eco]] ''[[Foucault's Pendulum|Foucault se pendule]]'' handel ook oor Vrymesselary-temas. * Die storielyn van die [[2004]]-rolprent ''[[National Treasure]]'' draai sterk rondom die Vrymesselaars en is gering ongewoon omdat dit die organisasie in 'n goeie lig stel. == Sien ook == * [[Lys van Vrymesselaars]] * [[Louis Thibault]] * [[Vrymesselary in Suid-Afrika]] == Verwysings == {{Verwysings}} == Bron == Vertaal uit [[:en:Special:PermanentLink/55730360|Freemasonry]] en klein gedeeltes van [[:de:Special:Permanenter Link/17232613|Freimaurerei]]. == Eksterne skakels == {{Commonskat|Freemasonry}} * [http://www.freemasons-freemasonry.com/preston_illustrations_masonry.html Illustrasies van die Messelary] * [http://digitalcommons.unl.edu/libraryscience/25/ James Anderson, ''Die grondwette van die Vrymesselaars'' (1734). 'n Elektroniese internetuitgawe] * [http://www.freemasonry.fm/ Freemasonry.fm] {{Normdata}} [[Kategorie:Vrymesselary]] [[Kategorie:Sosiologie]] 2smj2u853wrncjzrr61ovnyb7a5096y 0 15417 2818243 2730432 2025-07-03T21:13:05Z Johannescharlesventer 146706 2818243 wikitext text/x-wiki [[Lêer:Football pictogram.svg|duimnael|[[Piktogram]] wat Sokker aandui]] '''Sokker''', soms ook genoem '''assosiasie-voetbal''', is 'n spansport wat tussen twee spanne met elk elf spelers gespeel word, en dikwels as die gewildste sportsoort ter wêreld beskou word. Dit is 'n balspel wat op 'n reghoekige grasveld gespeel word. Die doel van die spel is om punte aan te teken deur die bal in die teenstanders se doelhok te skop. Een van die uitstaande kenmerke van die spel is dat geen spelers behalwe die [[doelwagter (sokker)|doelwagter]] hul hande of arms mag gebruik om die bal te manipuleer nie. Die wenner is die span wat die meeste doele aangeteken het teen die einde van die wedstryd. Die moderne spel het in [[Engeland]] ontwikkel met die vorming van die Football Association, wie se reëls van 1863 die grondslag gelê het vir die manier waarop die sport vandag gespeel word. Sokker word internasionaal gereguleer deur [[FIFA]]. Die bekendste internasionale sokkerkompetisie is die [[Sokker-Wêreldbeker]], 'n gewilde toernooi wat deur die meeste mense wêreldwyd dopgehou word.<ref>[http://www.fifa.com/en/marketing/newmedia/index/0,3509,10,00.html 2002 FIFA Wêreldbeker TV-dekking] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20061230124633/http://www.fifa.com/en/marketing/newmedia/index/0,3509,10,00.html |date=30 Desember 2006 }}, FIFA se amptelike webwerf. Gelees op [[13 Mei]] [[2006]].</ref> == Aard van die spel == [[Lêer:Football pitch metric.svg|duimnael|links|Die afmetings van 'n sokkerveld]] [[Lêer:Football in Bloomington, Indiana, 1996.jpg|duimnael|Die aanvaller (met die rooi trui) is verby die verdediging (in die wit truie) en is op die punt om 'n skoot na die doel te waag. Die doelwagter sal probeer om te keer dat die bal by die doelhok ingaan]] [[Lêer:U20-WorldCup2007-Okotie-Onka edit2.jpg|duimnael|links|'n Doelwagter verhoed 'n naby-skoot van binne in die strafgebied]] [[Lêer:Soccer goalkeeper.jpg|duimnael|'n Doelwagter duik om te keer dat die bal sy doelhok binnegaan]] Sokker word gespeel volgens 'n stel reëls. Die spel word gespeel met 'n ronde bal en twee spanne van elf spelers elk en die twee spanne ding mee om die bal in mekaar se doelhokke in te kry om sodoende 'n doel aan te teken. Die span wat die meeste doele teen die einde van die wedstryd aangeteken het, is die wenner; as beide spanne ewe veel doele aangeteken het, eindig die spel gelykop. Let wel: In sekere toernooie waar daar uitkloprondtes gespeel word, word [[ekstra tyd]] en [[strafskop (sokker)|strafskoppe]] gebruik om te beslis wie die wenner is na 'n gelykopuitslag. Die hoofreël is dat die spelers (buiten die doelwagter) nie doelbewus aan die bal mag raak met hul arms of hande tydens spel nie (hulle mag egter hul hande gebruik om 'n bal in te gooi). Alhoewel spelers hoofsaaklik hulle voete gebruik om die bal rond te beweeg, mag hulle enige deel van hulle liggame buiten hul arms en hande gebruik. Tydens 'n tipiese spel probeer spelers om die bal na hul teenstanders se doelhok te beweeg deur indiwiduele beheer van die bal, soos om dit te dribbel (hardloop met die bal naby die voete), die bal na 'n spanmaat aan te gee en deur skote na die doel te waag wat deur 'n opponerende doelwagter beskerm word. Teenstanders mag probeer om die bal af te neem deur die bal te onderskep of deur die teenstander wat die bal beheer te aanval; die toelaatbare fisiese kontak tussen spelers word egter beperk. Sokker is oor die algemeen 'n vryvloeiende spel met die bal wat ten alle tye in spel is buiten wanneer dit die veld verlaat of wanneer die spel deur die [[skeidsregter]] gestop word. Op professionele vlak word daar slegs 'n paar doele tydens 'n wedstryd aangeteken. Tydens die 2005/2006-seisoen in die Engelse [[Premier League]] is daar byvoorbeeld 'n gemiddeld van 2,48 doele per wedstryd aangeteken.<ref>{{Cite web |url=http://www.sportpress.com/stats/en/738_england_premiership_2005_2006/11_league_summary.html |title=Opsomming van die 2005/2006 Engelse premierliga |access-date= 6 Julie 2006 |archive-date=27 September 2007 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070927023234/http://www.sportpress.com/stats/en/738_england_premiership_2005_2006/11_league_summary.html |url-status=dead }}</ref> Die reëls van die spel spesifiseer nie spelerposisies buiten dié van die doelwagter nie, maar 'n aantal posisies het mettertyd ontwikkel. Hulle kan breedweg in drie kategorieë verdeel word: [[voorspeler (sokker)|voorspelers]] (Engels: ''strikers'') wie se hooftaak dit is om doele aan te teken; [[Verdediger (sokker)|verdedigers]] (Engels: ''defender'') wie se hooftaak dit is om te verhoed dat hul teenstanders doele aanteken en [[middelspeler (sokker)|middelspelers]] (Engels: ''midfielders'') wat poog om die bal by die teenstanders af te neem en dit na hul eie voorspelers aan te gee. Daar kan verder tussen hierdie posisies onderskei word deur die kant van die veld waar die speler die meeste tyd spandeer. Daar is byvoorbeeld verdedigende senters asook linker en regtervleuels in die middelveld. Die tien spelers in die veld kan in enige van hierdie posisies gerangskik word (daar kan byvoorbeeld vier verdedigers, vier middelspelers en twee voorspelers of drie verdedigers, twee middelspelers en vier voorspelers wees) en die aantal spelers in elke posisie bepaal die spelpatroon van 'n span; hoe meer voorspelers daar is en hoe minder verdedigers hoe aggressiewer en aanvallend is die spel terwyl die teenoorgestelde opstelling gewoonlik lei tot 'n stadiger meer verdedigende styl. Die rangskikking van spelers op die veld word gewoonlik deur die spanbestuurder bepaal. == Geskiedenis en ontwikkeling == [[Lêer:Ancient Greek Football Player.jpg|duimnael|links|'n Episkyros-speler op 'n ou klipsnywerk van [[Antieke Griekeland]]]] [[Lêer:One Hundred Children in the Long Spring.jpg|duimnael|Kinders in die China van die [[Song-dinastie]] speel ''[[cuju]]'']] [[Lêer:Fußballgeschichte (17. Jahrhundert).jpg|duimnael|links|In die 17de-eeuse [[Florence]] is ''Calcio Storico'', 'n soort sokker gespeel]] [[Lêer:Tepantitla mural, Ballplayer B Cropped.jpg|duimnael|Sokkerspeler op 'n muurskildery in Tepantitla naby [[Teotihuacán]] (ca. 6de eeu)]] Speletjies wat berus op die skop van 'n bal is in baie lande in die geskiedenis gespeel. Die eerste aangetekende vorm is die [[Meso-Amerika|Meso-Amerikaanse]] balspel wat deur die [[Olmeke]] reeds in 1500 v.C. gespeel is. Die [[China|Chinese]] spel ''[[cuju]]'' word ook in militêre handleidings uit die tydperk van die [[Qin-dinastie]] (255–206 v.C) genoem.<ref>{{Cite web |url=http://www.footballnetwork.org/dev/historyoffootball/history1.asp |title=argiefkopie |access-date=24 April 2007 |archive-date= 6 November 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121106061612/http://www.footballnetwork.org/dev/historyoffootball/history1.asp |url-status=dead }}</ref> Ander antieke balspele sluit in ''[[kemari]]'' uit [[Japan]] en die [[Antieke Rome|Romeinse]] spel ''[[Harpastum]]''. Verskeie vorme van voetbal is ook in [[Europa]] tydens die [[Middeleeue]] gespeel. Die reëls van sokker soos hulle vandag neergelê is, is gebaseer op pogings sedert die middel van die 19de eeu om die wyd uiteenlopende vorme van die spel te standaardiseer by privaatskole in Engeland. Die eerste stelreëls wat ooreenkomste toon met die moderne spel is by die Trinity College te Cambridge in 1848 tydens 'n vergadering wat bygewoon is deur verteenwoordigers van [[Eton College]], Harrow School, Rugby School, Winchester College en Shrewsbury School aanvaar, maar die reëls was nie universeel aanvaar nie en het baie ander klubs hul eie stelreëls gevolg. Tydens die 1850's is baie klubs regdeur die Engelssprekende wêreld gestig wat nie verbonde was aan skole of universiteite nie. Baie van hiérdie klubs het hulle eie stel reëls saamgestel, soos onder ander die ''Sheffield Football Club'' wat in 1857 gestig is<ref>{{cite book |last=Harvey |first=Adrian |title=Football, the first hundred years |publisher=Routledge |pages=126 |date=2005 |location=London |isbn=0-415-35018-2}}</ref> en gelei het tot die stigting van 'n sokkervereniging daar in 1867. In 1862 het John Charles Thring van die Uppingham skool in Engeland 'n stel reëls opgestel wat later baie invloed op die spel sou hê.<ref>{{cite news |first=David |last=Winner |date=28 Maart 2005 |title=The hands-off approach to a man's game |work=The Times |url=http://www.timesonline.co.uk/article/0,,27-1544006,00.html |accessdate=7 Oktober 2007 |archive-date=28 Mei 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200528033057/http://www.thetimes.co.uk/ |url-status=dead }}</ref> Hierdie deurlopende pogings het bygedra tot die stigting van die Football Association (die FA) in 1863 wat vir die eerste keer vergader het op 26 Oktober 1863 by 'n vrymesselaarslosie in Londen.<ref name="FAhistory">{{cite web |title=History of the FA |work=Football Association website |url=http://www.thefa.com/TheFA/TheOrganisation/Postings/2004/03/HISTORY_OF_THE_FA.htm |access-date=9 Oktober 2007 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20190819122546/http://www.thefa.com/TheFA/TheOrganisation/Postings/2004/03/HISTORY_OF_THE_FA.htm |archive-date=19 Augustus 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}</ref> Die FA het vyf verdere vergaderings gehou alvorens 'n volledige stel reëls saamgestel is. Op die laaste vergadering het die verteenwoordiger van Blackheath sy klub onttrek uit die FA oor die verwydering van twee voorgestelde reëls, die eerste hiervan het die dra van die bal in die hand toegelaat en die tweede sou die keer van 'n lopie deur 'n teenstander te pootjie of vas te hou toegelaat het. Ander voetbalklubs het ook as gevolg hiervan nie by die FA aangesluit nie en het toe die [[Rugby#Geskiedenis|Rugby Football Union]] gestig. Die oorblywende klubs onder leiding van Ebenezer Cobb Morley het toe voortgegaan en die oorspronklike dertien reëls bekragtig. Hierdie reëls het die hantering van die bal deur sekere spelers toegelaat en daar was ook nie 'n dwarslat oor die doelhok nie, reëls wat baie ooreengestem het met [[Australiese voetbal]] wat op daardie tydstip in [[Australië]] in ontwikkeling was. Die [[Sheffield]] Voetbalvereniging het met hulle eie stel reëls bly speel tot die 1870's en het die FA baie van hul reëls ingelyf totdat daar uiteindelik bitter min onderskeid tussen die twee variante van die spel was. Die reëls van die sport word tans deur die ''International Football Association Board'' (IFAB) bestuur. Die raad is in 1886 gestig<ref>{{cite web |title=The International FA Board |publisher=FIFA |url=http://access.fifa.com/en/history/history/0,3504,3,00.html |accessdate=2 September 2007 |archive-date=22 April 2007 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070422035010/http://access.fifa.com/en/history/history/0,3504,3,00.html |url-status=dead }} (webarchive)</ref> na 'n vergadering te [[Manchester]] van die ''Football Association'', die ''Scottish Football Association'' en die ''Football Association of Wales'' asook die ''Irish Football Association''. Die wêreld se oudste sokkertoernooi is die [[FA Cup]] wat deur C.W. Alcock op die been gebring is en Engelse sokkerspanne ding al sedert 1872 om die beker mee. Die eerste amptelike internasionale wedstryd het in 1872 tussen [[Skotland]] en Engeland te [[Glasgow]] plaasgevind.<ref>{{cite web | title = The History Of The Football League | work = Football League website | url = http://www.football-league.premiumtv.co.uk/page/History/0,,10794,00.html | accessdate = 7 Oktober 2007 | archive-date = 11 Februarie 2007 | archive-url = https://web.archive.org/web/20070211234251/http://www.football-league.premiumtv.co.uk/page/History/0%2C%2C10794%2C00.html | url-status = dead }}</ref> Die ''Fédération Internationale de Football Association'' (FIFA) is in [[1904]] in [[Parys]] gestig. Die toenemende gewildheid van die spel het gelei tot die toelating van FIFA se verteenwoordigers tot IFAB in 1913. Die raad bestaan tans uit vier verteenwoordigers van FIFA en een elk van die vier Britse sokkerverenigings. Vandag word sokker oral ter wêreld as 'n beroepsport beoefen. Miljoene mense vul die stadions van die wêreld om hulle gunsteling spanne te ondersteun,<ref>{{cite news |url=http://football.guardian.co.uk/news/theknowledge/0,9204,1059366,00.html |title=Baseball or Football: which sport gets the higher attendance? |author=Ingle, Sean and Barry Glendenning |date=9 Oktober 2003 |publisher=Guardian Unlimited |access-date=5 Junie 2006 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20080411002757/http://football.guardian.co.uk/news/theknowledge/0,9204,1059366,00.html |archive-date=11 April 2008 |url-status=live |df=dmy-all }}</ref> terwyl miljarde meer die sport op televisie volg.<ref>{{cite web |title=TV Data |work=FIFA website |url=http://www.fifa.com/aboutfifa/marketingtv/factsfigures/tvdata.html |access-date=2 September 2007 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20090224112318/http://www.fifa.com/aboutfifa/marketingtv/factsfigures/tvdata.html |archive-date=24 Februarie 2009 |url-status=live |df=dmy-all }}</ref> 'n Baie groot aantal mense speel die sport ook op amateursvlak. Volgens 'n FIFA-peiling wat in 2001 gepubliseer is, is daar meer as 240 miljoen mense uit meer as 200 lande wat gereeld sokker speel.<ref>{{cite web | title = FIFA Survey: approximately 250 million footballers worldwide | work = FIFA website | url = http://access.fifa.com/infoplus/IP-199_01E_big-count.pdf | format = PDF | accessdate = 15 September 2006 | archive-date = 15 September 2006 | archive-url = https://web.archive.org/web/20060915133001/http://access.fifa.com/infoplus/IP-199_01E_big-count.pdf | url-status = dead }} (webarchive)</ref> Die eenvoudige reëls en minimale toerustingvereistes het ongetwyfeld 'n groot rol gespeel in die verspreiding en groei in die gewildheid van die sport. == Sien ook == * [[Afrikanasiesbeker]] * [[UEFA Europa-beker]] * [[Paralimpiese sokker]] * [[Sokker-Wêreldbeker]] * [[Wêreldbeker]] == Verwysings == {{Verwysings|3}} == Verdere leesstof == * Stefan Szymanski and Tim Kuypers (1999), ''Winners and Losers: The Business Strategy of Football'', Viking == Eksterne skakels == {{CommonsKategorie|Association football|Sokker}} {{Wikt|sokker}} * [http://www.fifa.com/ Federation Internationale de Football Association (FIFA)] * [http://www.the-afc.com/ Asian Football Confederation (AFC)] * [http://www.cafonline.com/ Confederation of African Football (CAF)] * [http://www.concacaf.com/ Confederation of North, Central American and Caribbean Association Football (CONCACAF)] * [http://www.uefa.com/ Union of European Football Associations (UEFA)] * [http://www.conmebol.com/ South American Football Confederation (CONMEBOL)] * [http://www.oceaniafootball.com/ Oceania Football Confederation (OFC)] * [http://www.fifa.com/en/regulations/index.html The Current Laws of the Game (LOTG)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070507040050/http://www.fifa.com/en/regulations/index.html |date= 7 Mei 2007 }} * [http://www.rsssf.com/ The Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation (RSSSF)] * [http://www.11v11.co.uk/ Association of Football Statisticians (AFS)] {{Navigasie Olimpiese somersporte}} {{Normdata}} [[Kategorie:Olimpiese somersporte]] [[Kategorie:Sokker| ]] q3kr1ars8gg2v6yr93kqrarwqradmkd 0 15887 2818321 2725568 2025-07-04T10:09:50Z AFM 21229 2818321 wikitext text/x-wiki {{Chemiekas2 |struktuur=Ozone-1,3-dipole.svg |struktuur2=Ozone molecule ball and stick.png |IUPACNaam=trisuurstof |MolereMassa= 48.0 [g/mol] |Reuk=skerp |Smeltpunt=-193&nbsp;°C<ref name="Oz">{{cite web |url=http://www.ozoneapplications.com/info/Ozone%20Solutions%20MSDS%20Ozone%201%20page.pdf |title=Ozone Solutions Inc. Safety Data Sheet |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20190711233539/http://www.ozoneapplications.com/info/Ozone%20Solutions%20MSDS%20Ozone%201%20page.pdf |archive-date=11 Julie 2019 |url-status=dead |df=dmy-all |access-date=20 Januarie 2016 }}</ref> |Kookpunt=-112&nbsp;°C<ref name="Oz"/> |Voorkoms= ligteblou gas |Digtheid = 1,6*lug<ref name="Oz"/> |CASNo=10028-15-6<ref name="Oz"/> |formule={{Chem|O|3}} |Oplosbaarheid= 570 mg/L water 20&nbsp;°C suiwere osoon<ref name="Oz"/> |Flitspunt= N/A |LD50= 12,6 dpm, 3 uur (muis)<ref name="Oz"/> |HenryKonstante= 1.17 x 10^-2[mol/L.atm] - 2400[K]<ref>{{Ref:Sander}}</ref> |afdeling4=y |DeltaHf=142.7 [kJ/mol]<ref name="Waterloo">{{cite web |url=http://www.science.uwaterloo.ca/~cchieh/cact/applychem/ozone.html |title=U. Waterloo (Cdn) |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20181110223554/http://www.science.uwaterloo.ca/~cchieh/cact/applychem/ozone.html |archive-date=10 November 2018 |url-status=dead |df=dmy-all |access-date=21 Januarie 2016 }}</ref> }} '''Osoon''' ('''O₃''') is 'n reaktiewe [[allotroop]] van [[suurstof]]. 'n Osoonmolekuul is 'n polêre molekuul wat uit drie kovalentgebonde suurstofatome bestaan. Dit is 'n irriterende, giftige gas met 'n ligteblou kleur teen standaardtemperatuur en -druk. Dit word 'n donkerblou vloeistof onder -112&nbsp;[[°C]] en 'n donkerblou vastestof onder -193&nbsp;°C. == Atmosfeer == Osoon kom in die [[osoonlaag]] in die boonste gedeelte van die [[stratosfeer]] van die aarde voor, wat laasgenoemde se natuurlike beskerming teen die [[son]] se ultravioletstraling (hoë energiestraling) is. Osoon in die stratosfeer is dus "goeie osoon" wat die son se ultravioletstraling absorbeer en sodoende die mense, diere en plante teen die hoë energiestraling beskerm. Die vorming van ozone in die stratosfeer is 'n [[fotochemie]]se proses. Suurstof neem energie op deur absorpsie van 'n foton en dissosieer: ::<math>O_2 +h\nu \to O + O</math> 'n Suurstofatoom reageer met 'n suurstof molekuul, maar hierdie reaksie vereis dat 'n derde molekuul M die oorskot aan energie kan wegdra <ref name="Waterloo"/> ::<math>O_2 + O + M \to O_3 +M^{*}</math> Die ultraviolette straling van die son en suurstofatome kan osoon ook weer vernietig: ::<math>O_3 +h\nu \to O + O_2</math> ::<math>O_3 + O \to 2O_2</math> [[Lêer:Antarcitc ozone layer 2006 09 24.jpg|200px|duimnael|links|Die osoongat bo Antarktika]] 'n Ewewigskonsentrasie van osoon sal so vorm, veral omdat die vernietiging nie baie vinnig verloop nie. Tydens die winter sal egter aan die pole die osoonkonsentrasie terugloop omdat daar lang tyd geen sonlig meer is nie, maar die terugloop is nie baie vinnig nie Die aanwesigheid van [[freon]] uit spuitbusse en koelkaste in die atmosfeer het dit egter verander omdat chlooratome wat ontstaan deur fotodissosiasie van freon as 'n katalisator vir die afbraakproses optree. Dit veroorsaak die osoongat bo die pole. Een stap is byvoorbeeld: ::<math>CFCl_3 +h\nu \to CFCl_2+ Cl</math> ::<math> Cl + O_3 \to ClO + O_2</math> Bo die pole is die temperatuur soms baie laag (190K) en die yskristalle in die atmosfeer versterk die katalitiese effekte. Daar word ook osoon in die [[troposfeer]] aangetref. Maar anders is die osoon in die osoonlaag, is hierdie "slegte osoon" wat skadelik is vir asemhalende wesens. Die het 'n irriterende effek op die mens se neus, keel en oë, en beskadig longweefsel en plante. == Verwysings == {{Verwysings}} ==Bibliografie== *Benadé, J.L.: Osoon - brose beskermer. In: Conserva. Departement van Omgewingsake. Deel 5, nr. 3, Mei 1990. ISSN 0258-3313 {{Normdata}} [[Kategorie:Anorganiese verbindings]] [[Kategorie:Gasse]] [[Kategorie:Meteorologie]] m4u5v5mcp9uywnwspos2lk2vns136fc 0 22645 2818284 2709032 2025-07-04T07:49:18Z AFM 21229 /* Verwysings */ 2818284 wikitext text/x-wiki [[Beeld:Soil profile.jpg|duimnael|regs|'n Deursneë van die boonste laag van die aardoppervlak]] '''Grond''' word verskillend gedefinieer deur verskillende dissiplines, maar bestaan gewoonlik uit min of meer verweerde deeltjies van [[gesteentes]], organiese stowwe, [[water]] en [[lug]]. ʼn Loodregte deursnee in die grond toon dikwels horisontale lae wat hulle deur kenmerke soos kleur en humus toestand onderskei van ander lae. Die plantegroei is nie net afhanklik van die chemiese samestelling van die vaste deeltjies nie, maar ook van die opgeloste soute, die hoeveelheid [[water]] in die grond en die lug  en verskil van die in die [[atmosfeer]]. Lewende organismes in die grond – die [[bodemflora]] en -[[fauna]] - is van groot belang vir die plantegroei. Organismes sit byvoorbeeld [[stikstof]] om in [[Nitraat|nitrate]], wat deur plante as voedingstof gebruik kan word. [[Grondsoorte]] verskil baie wat betref hulle vrugbaarheid, tekstuur, struktuur, ensovoorts. Sommig eienskappe kan deur die mens beïnvloed word, soos vrugbaarheid wat byvoorbeeld deur bemesting verbeter kan word. Met die oog op beter benutting van grond word gronde geklassifiseer en word 'n grondkaart of bodemkaart van al die grondsoorte in ʼn land opgestel. == Samestelling == Tot die begin van die 20e eeu is grond nog beskou as materiaal wat nie wetenskaplik bestudeer kan word nie, en vandag word grond nog verskillend gedefinieer deur verskillende dissiplines. Vir die landbouer is grond die medium waarin plante kan groei. Die [[geoloog]] beskou sowel die materiaal waarin plante groei as aile los, verweerde gesteentes as grond. Vir die ingenieur is enige los materiaal wat uit diskrete soliede deeltjies bestaan en waartussen vloeistowwe en gasse voorkom, grond. Dit sluit dan ook 'n groot verskeidenheid materiale soos gruis, sand en klei in. Die landbouer moet egter grond se kompleksiteit in ag neem, en vir hom bestaan grond uit 'n mengsel of samestelling van verweerde en gedeeltelik verweerde gesteentes (die [[Anorganiese chemie|anorganiese]] of minerale bestanddele), die ontbinde reste van plante en diere (die organiese bestanddele), water en lug. As grond moet dien as medium vir plantegroei, moet al 3 fraksies, naamlik vaste stowwe, vloeistof en gas, aanwesig wees. [[Suurstof]], [[koolstofdioksied]] en water, waarin soute kan oplos, is nodig vir die plant se [[lewensprosesse]]. Die vaste stowwe dien as reserwevoorraad van oplosbare voedingstowwe en as ankerplek vir plante. As daar geen water in die grond is nie, kan die hoër plante nie daarin groei nie, en waar suurstof afwesig is, soos in sommige moerasse, kan slegs sekere aangepaste plantsoorte groei. Hoewel daar in die definisie van grond gepraat is van 'n mengsel van die verskillende bestanddele, sal ʼn nadere ondersoek aantoon dat die grond verskillende bestanddele van grond op 'n bepaalde wyse gerangskik is. Wanneer 'n put gegrawe word, sal gemerk word dat die grondvormingsprosesse die minerale en organiese deeltjies in horisontale lae gedifferensieer het. 'n Uitsondering is wanneer dit 'n jong grond is, soos die ongedifferensieerde afsetting van jong [[alluvium]] - sedimente deur water afgeset - of van baarsand. Die horisontale lae word saam die grondprofiel genoem, en die lae die horisonne (of horisonte). Die organiese stowwe kom gewoonlik in die boonste laag van die grondprofiel voor. Die hoeveelheid organiese stowwe kan baie varieer, maar die meeste grondsoorte van Suid-Afrika bevat maar 1 tot 5% organiese stowwe (gemeet volgens volume). In vleie en moerasse kan tot 95 % organiese materiaal akkumuleer weens die stadige tempo van ontbinding van die plantreste in stagnante water. Hierdie gronde word moerasturf of [[veen]] genoem. Sulke organiese gronde kom nie wydverspreid in [[Suid-Afrika]] voor nie en moet nie verwar word met die swart kleigrande van byvoorbeeld die sentrale dele van [[Gauteng]] nie, wat maar 'n lae persentasie humus bevat. Die meeste grondsoorte in Suid-Afrika is dus [[mineraalgronde]], en hulle is landboukundig ook die belangrikste. === Anorganiese bestanddele van grond === Rotse is die moedermateriaal van die minerale (anorganiese) gedeelte van grond en is dikwels, maar nie altyd nie, verantwoordelik vir die kleur, tekstuur en chemiese eienskappe van die grond. Die verwantskap tussen die chemiese eienskappe van die moedergesteente en die van die grond is nie altyd ooglopend nie, aangesien klimaatsfaktore oor 'n lang tydperk inwerk op die fisiese en chemiese eienskappe van die minerale. In gebiede met 'n hoë reënval is daar gewoonlik min ooreenkoms tussen die minerale fraksie van die grond en die oorspronklike rots. In droë streke, waar die verweringsproses hoofsaaklik fisies van aard is, toon die chemiese en mineralogiese samestelling van die grond 'n groter verwantskap met die moedergesteente. Die anorganiese bestanddele van grond kan in 3 hoofgroepe verdeel word: - Primêre [[kristallyne]] bestanddele, meestal kwarts en ander komplekse verbindings van silikon, wat selfs in sterk verweerde toestand herkenbaar is aan hul kleur en hul kristallyne of mika-agtige vorme. - Oplosbare soute, wat van die primêre kristallyne bestanddele verskil deurdat hulle opgelos kan word en dan tydetik kan uitkristalliseer. In gematigde klimaatstreke is dit gewoonlik kalsiumkarbonate. - Amorfe bestanddele wat, soos die naam aandui, geen vaste vorm het nie. Dit kom meestal voor as dun velletjies op die oppervlak van die kristallyne bestanddele van sekere gronde. Hulle bestaan hoofsaaklik uit die hidroksiede van yster en aluminium wat in chemiese verbinding is met wisselende hoeveelhede watermolekules. Die soliede fraksie van die meeste gronde bestaan hoofsaaklik uit primêre minerale en sekondar gevormde minerale. Die primêre minerale is die verweringsprodukte van die moedergesteentes. Die deeltjies, soos kwarts en veldspaat kan so groot wees so as die van growwe sand tot so klein so as die van klei - minder as 2 duisendstes van 'n millimeter. Die sekondêr gevormde minerale is die kristalle van yster- en [[aluminiumoksiede]] en [[hidroksied]]e, en die [[kleiminerale]] - plaatvormige kristalle van aluminium- of magnesiumsilikate. Hierdie mineraalkristalle is die belangrikste bestanddele in grond, aangesien hulle in groot mate die chemiese en fisiese eienskappe van grond bepaal. Daar is twee hooftipes: die 2:1-tipe, wat bestaan uit 'n laag aluminiumhidroksied tussen 2 lae silika (byvoorbeeld montmorilloniet en illiet), en die 1:1-tipe, wat bestaan uit een laag silika gekoppel aan 'n laag aluminiumhidroksied (byvoorbeeld kaoliniet, 'n seskantige kristal). Die kleimineraal het 'n negatiewe lading wat "gebalanseer" word deur positief gelaaide ione (katione) van byvoorbeeld kalium, kalsium, magnesium, natrium en ammonium. Hierdie [[Ioniese binding|ione]] word deur die kristalle aangetrek en geadsorbeer. Omdat sommige ione, soos kalsium en magnesium, 'n dubbele positiewe lading besit en dus 2 kleideeltjies se negatiewe lading help balanseer, word die kleideeltjies (soos die kristalie van kaoliniet) op mekaar gepak en staan dan bekend as vlokkies. ʼn Groot aantal watermolekules word ook vasgevang deur die kristal se oppervlak en deur die individuele katione (gehidrateerde katione). Alle silika-kleiminerale kan baie watermolekules tussen die saamgepakte kristalle bevat. Montmorilloniet is byvoorbeeld 'n swellende kleimineraal. Die minerale (anorganiese) soute wat in water oplosbaar is, is die belangrikste bron van plantvoedingstowwe. Die molekules van die soute dissosieer om ione te vorm, waarvan die belangrikste die positief gelaaide ione kalsium (Ca++), magnesium (Mg++) en kalium (K+) en die negatief gelaaide ione [[nitraat]] (NO3 -) [[sulfaat]] (SO4--) en [[fosfaat]] (H2PO4 -) is. Hierdie voedingselemente word in ioonvorm deur plantwortels geabsorbeer. Wanneer die plant ʼn positief gelaaide ioon absorbeer, moet dit 'n positief gelaaide ioon uitruil- in hierdie geval 'n waterstofioon (H +). Sodoende behou die plant sy neutrale elektriese lading. Wanneer die plant negatief gelaaide ione soos nilraat of sultaat opneem, ruil die plantwortel negatief gelaaide hidroksiedione uit (OH-). (Twee hidraksiedione vir elke sulfaatioon, wat 'n dubbele negatiewe lading het.) Hierdie uitruil van ione verklaar een van die redes vir die versuring van grand, dil wit die verhoging van die waterstofioon- konsentrasie in die grand. Wanneer soute soos ammoniumsultaat, (NH4)2S04, as kunsmis toegedien word, word die positief gelaaide ammoniumioon (NH4+) vinniger deur die plant opgeneem as die negatief gelaaide sulfaatioon (S04 --). Meer [[waterstofione]] word dus deur die plant uitgeruil as hidroksiedione, met 'n verhoging in die waterstofioon-konsentrasie, dit wil sê die versuring van die grond. (Die suurheidsgraad van die grond word gewoonlik met die simbool pH aangedui.) Hoewel voedingselemente in die grond aangevul kan word deur middel van kunsmis, hou die onoordeelkundige toediening daarvan dus sekere gevare in. Die oormatige toediening van stikstof in die vorm van ammoniumsoute dra byvoorbeeld by tot die versuringsproses deurdat die mikroorganismes die ammonium (NH4+) omsit in nitraat (N03-), met die afgee van waterstofione (H+): NH4,+O2 →NO3 - + H+ Die hoë waterstofioon-konsentrasie is nadelig om verskeie redes: [[Kalsium]]- (Ca), [[magnesium]] (Mg) en [[kalium]] (K) ione wat op kleideeltjies geadsorbeer is, word byvoorbeeld deur waterstofione verplaas en dan geloog, dit wil sê deur water weggevoer buite bereik van die plantwortels. Verskeie elemente word by 'n hoër suurheidsgraad minder toeganklik vir plante. Aluminium word in suur grond meer oplosbaar, maar aluminium is toksies (giftig) vir plante. Die ontstaan van suur grond kan voorkom of dit kan herstel word deur die toediening van landboukalk, wat hoofsaaklik uit kalsium- en magnesiumkarbonate bestaan. Die hoeveelheid en tipe kalk wat gebruik moet word, kan slegs deur middel van grondontleding bepaal word. Grondontledings en blaarontledings word gewoonlik as onontbeerlik beskou om die status van die voedingselemente, die pH en die kalkbehoeftes van die grond te bepaal. === Organiese bestanddele van grond === Alle organiese maleriaal wat in die grond te lande kom, word uiteindelik chemies en biologies omgesit in humus. Humus is die eindproduk van die ontbindingsproses. Dit is vormloos en die struktuur van die organiese materiaal waaruit dit ontstaan het, het verlore gegaan. ʼn Aansienlike hoeveelheid organiese en minerale sure word gevorm tydens die ontbinding van organiese materiaal en verskillende tussenvorme ontstaan wat 'n groot invloed het op die struktuur van die grond. Meer as enige ander taktor is humus verantwoordelik vir die vorming van aggregate (krummels of peds) en die stabi liteit van sulke aggregate. Humus oortref selts kleideeltjies in hulle vermoë om water en voedingstowwe vas te vang. Die grootte van humusdeeltjies varieer baie. Hulle kan so klein wees soos die kleideeltjies, maar die vermoë van die humusdeeltjies om katione te adsorbeer, oortref selfs die van montmorilloniet. In baie halfwoestynstreke van die wêreld onderhou die lae reënval gewoonlik nie woude nie maar wel uitgestrekte grasvelde. Die organiese oorblyfsels van die ontbinde gras word oor lang tydperke stadig deur die lae reënval na onder geloog, maar nie buite bereik van die plantwortels nie. So is byvoorbeeld die vrugbare, donker gronde van [[Rusland]], die chernozem, gevorm waarop koring verbou word; ook die "great plains" of prêries van die [[Verenigde State van Amerika]]. === Water en lug in die grond === Wanneer al die porieë tussen die gronddeeltjies met water gevul is, so as na 'n reënbui of tydens besproeiing, is die grond versadig. Onder die invloed van swaartekrag sal die water na onder vloei, mits dit ʼn vryelik dreinerende grond is. Onderkant 'n sekere vlak kan die grond dan versadig wees met water, en hierdie vlak word die watervlak of watertafel genoem. In gronde met swak dreinering, kan die watervlak (watertafel) bo-op 'n onversadigde laag grond voorkom. Dit word 'n sittende of verhewe grondwatervlak genoem. Die waterinhoud van 'n vryelik dreinerende grond wat in die veld met water versadig is en toegelaat word om 2 of 3 dae te dreineer, word veldkapasiteit genoem. Veldkapasiteit is belangrik in die ontwerp en bestuur van besproeiingskemas, maar kan ongelukkig nie baie akkuraat gedefinieer word nie. Verskillende grondsoorte verskil in hulle vermoë om water te berg vir gebruik deur plante (totale opneembare waterhouvermoë). Nie al die grondwater is vir plante opneembaar of toeganklik nie. 'n Sekere hoeveelheid water word deur die vaste stowwe in die grond vasgehou deur adsorbsie. Verder is die·grondwater onderhewig aan 'n aantal spanningsvelde, soos onder andere die aantrekkingskrag tussen die vaste deeltjies en water, die aanwesigheid van soute in oplossing en die invloed van swaartekrag. Namate die grondvog verminder, sal die energie wat nodig is om water uit die grond te onttrek, verhoog, die hidrouliese geleidingsvermoë verlaag en gevolglik is die tempo waarin die water na die wortels beweeg, laer. Namate die konsentrasie oplosbare soute verhoog , sal die osmotiese potensiaal van die grondwater verlaag en 'n toenemende hoeveelheid van die vog is dan nie meer beskikbaar nie. Wanneer die hidrouliese geleiding van die grond in so 'n mate verminder het dat die water nie vinnig genoeg na die omgewing van die plantwortels kan vloei om aan die waterbehoeftes van die plante te voorsien nie, het die grondwatertoestand verwelkpunt bereik. By verwelkpunt sal die meeste plante permanent verwelk. Die samestelling van lug in grond het 'n noue verband met die samestelling van lug in die [[Aarde se atmosfeer|atmosfeer]], wat uit 21% [[suurstof]] word ook beïnvloed deur die tempo waarin die gasse tussen die atmosfeer en die grond versprei (deur diffusie). Onder 'n grasbedekking kan die kooldioksied diep in die grond toeneem tot tussen 5 en 10 %, terwyl die suurstof kan verminder tot 15 en selfs 10 %. In landerye wat nie baie nat is nie skommel die [[kooldioksiedinhoud]] van lug in die grond met om en by 1 %, maar onder baie nat toestande kan die persentasie kooldioksied baie verhoog. (O₂, 78 % stikstof (N₂), ongeveer 0,03 % koolstofdioksied (C_O2) en ongeveer 1 % edelgasse bestaan. 'n Wisselende hoeveelheid waterdamp is ook in die atmosfeer teenwoordig. Die belangrikste verskil tussen die lug in die atmosfeer en die in die grond is dat die kooldioksied in die grond selde laer as 1 % is. Die verhouding suurstof tot kooldioksied in die grond word hoofsaaklik bepaal deur hoe aktief die plantwortels en lewende organismes suurstof verbruik en kooldioksied afgee. Die O₂/CO₂-verhouding. == Fauna en flora == In enige biologiese gemeenskap kan die lewende organismes in 3 hoofgroepe verdeel word: - Die produseerders, wat organiese voedsel opbou uit anorganiese stowwe - meestal groen plante. - Die verbruikers, meestal diere, wat grond die organiese stowwe as voedsel gebruik. - Die ontbinders of [[saprovore]], [[Mikro-organisme|mikroörganismes]] wat dooie organiese materiaal- oak uitwerpsels van diere - volledig afbreek totdat alleen anorganiese stowwe oorbly. Hulle kan ook die mineraliseerders genoem word. Die produseerders, dit wit sê die groen plante, bou nie alleen organiese voedsel op nie. Hulle wortels skei ook tydens die groeiproses stowwe af wat bepaalde mikroorganismes aantrek, soos byvoorbeeld die knoppiesbakterieë wat vrye stikstat saambind tot voordeel van die plant. Die beskikbaarheid van voedingstowwe, water en suurstof en die temperatuur het 'n groat invloed op die samestelling van die fauna en flora in grond. Onder gunstige omstandighede kom 'n groot verskeidenheid lewensvorme in grond voor. Onder minder gunstige omstandighede is die aantal soorte minder en die getal individue van die oorblywende soorte neem aansienlik toe. === Bodemfauna === Met bodemfauna word bedoel die diere wat ten minste tydens die aktiewe gedeelte van hulle lewensiklus in die grond hou. Ruspes wat bogronds kos soek en net in die grond verpop, word nie hierby ingesluit nie, maar ruspes wat van plantwortels lewe, weI. Diere soos molle en muise behoort streng gesproke ingesluit te word, maar met bodemfauna word meestal net die ongewerwelde diere bedoel. 'n Praktiese indeling van die bodemfauna is gebaseer op die grootte van die volgroeide diere. Organismes kleiner as 0,2&nbsp;mm word die mikrofauna genoem; die van 0,2&nbsp;mm tot 4&nbsp;mm die mesofauna en die wat meer as 4&nbsp;mm lank is, die makrofauna. Dit is hoofsaaklik die beweging en die voedingsaktiwiteite van die diertjies wat by die grondstruktuur van belang is. [[Erdwurm]]s (genus ''Lumbricus'') soek byvoorbeeld hul voedsel aan die oppervlak en neem dit dan dieper die grond in. Hierdeur word die grond belug en die grondlae word vermeng ([[homogenisering]]). Deur middel van hul uitwerpsels, wat ook onverteerde en gedeeltelik verteerde stowwe bevat, word organiese materiaal dieper in die grond versprei. Hulle neem ook grondmineraaldeeltjies in en werp groot hoeveelhede gietsels met 'n baie fyn krummelstruktuur uit. Sommige soorte erdwurms werp die gietsels gedeeltelik op die grondoppervlak uit. As gevolg van hul deurkruising van die grond skep die erdwurms geskikte verblyfplekke vir die kleiner grondfauna en mikroorganismes. Sommige soorte beweeg tot meer as 3 m in die grond af. In tropiese dele kan die hoeveelheid grond wat op hierdie manier omgeoorwoel word, tot ongeveer 200 ton per hektaar per jaar beloop. Daar is verskeie soorte larwes wat in mindere mate help om grond te homogeniseer, maar in tropiese en subtropiese dele van die aarde is termiete een van die belangrikste groepe van die grondfauna. Die belangrikheid van termiete in grondvorming te daarin dat hulle ʼn deeglike vermenging van anorganiese en organiese stowwe teweegbring en die afgebreekte produkte van hout by die grond voeg. Materiaal word ook uit die dieper lae van die grond na die oppervlak gebring en daar aan vermenging met [[humus]] blootgestel. In moerasagtige dele kan hulle 'n droë bolaag vorm en sodoende vrugbare grond vir akkerbou geskik maak. In baie dele van tropiese [[Afrika]] is landbou beperk tot die verrykte gronde wat deur die aktiwiteite van termiete ontstaan het. Die diere van die mikro- en mesofauna is minder beweeglik en is meestal beperk tot die omgewing van die voedselbron en kom naby die oppervlak voor. Die bodemfauna kan ook volgens hul voedingsgewoontes ingedeel word in [[Herbivoor|herbivore]] (planteters) en [[Karnivoor|karnivore]] (vleiseters). Die herbivore lewe meestal van lewende plantwortels en maklik bereikbare bogrondse plantdele. Die larwes van die [[meikewer]] (genus ''Mefofontha'') en die [[kniptor]]re (familie ''Elateridae''), sommige vlieglarwes en wortelaalwurms is herbivore. Die karnivore stuit in die [[roofmyte]] (''orde Acari'' of ''Acarina''), [[spinnekop]]pe (orde ''Araneae''), hooiwaens of [[langbeenspinnekop]]pe (suborde ''Palpatores''), [[Duisendpoot|duisendpote]] (kla''s Diplopoda)'' en verskillende soorte [[kewer]]s (orde ''Coleoptera''). === Bodemffora === Die bodemflora sluit in alge, virusse, [[swam]]me (skimmels en [[Swam|fungi]]) en bakterieë. Hiervan is die bakterieë die belangrikste. Hulle is baie klein, maar in een gram grond kan duisende bakterieë voorkom. Sommige lewe onder aërobiese (suurstofryke) omstandighede en ander onder anaërobiese toestande (sonder suurstof).ln die koolstofkringloop dien sekere bakterieë om sellulose af te breek sodat koolstofdioksied afgegee word. Ander bakterieë speel 'n vername rol in die stikstofkringloop. Hulle kan [[ammoniak]] oksideer tot [[nitriet]], en ander bakterieë sit die nitriet om in nitraat, wat deur die plantwortels opgeneem kan word. Onder anaërobiese omstandighede kan sekere bakterieë die [[nitraat]] omsit in vry stikstof. Die belangrikste [[bakterie]]ë vir plantegroei is ongetwyfeld die stikstofbindende (nitrifiserende) [[bakterie]]ë. Sommige van hierdie bakterieë lewe vry in die grond, ander lewe in knoppies wat aan die wortels van sekere soorte plante (veraI peulplante) gevorm word. Sowel die plant as die bakterieë baat by hierdie vennootskap. Dit word [[simbiose]] genoem. In gunstige omstandighede kan die vrylewende vorme 10&nbsp;kg [[stikstof]] en die simbiotiese bakterieë 100&nbsp;kg stikstof per ha per jaar in [[nitraat]] omsit. [[Swam]]me (skimmels of fungi) groei altyd onder aerabiese omstandighede en kom dus naby die grondoppervlak voor. Dikwels is die swamme die voorlopers in die ontbinding van organiese materiaal. Sommige swamme lewe simbioties met plantwortels, wat deur die swam se [[miselium]] (drade) omring word. Die [[virusse]] wat in die grond voorkom, kan verskeie virussiektes by plante veroorsaak. Alge of wiere kom meestal net op die grondoppervlak voor wanneer dit vogtig genoeg is en speel geen noemenswaardige rol in die grondvormingsproses nie. == Klassifikasie en ondersoek == Die primêre doel van 'n grondklassifikasiestelsel is die identifikasie en naamgewing van gronde volgens ʼn ordellke sisteem van gedefinieerde klasse. Hierdeur word die onderlinge verband tussen grondeienskappe duidelik en kommunikasie in verband met gronde op 'n konsekwente manier moontlik. Die eienskappe van grond bepaal die bodemgeskiktheid vir akkerbou of weiding, vir die oprigting van geboue en vir die bou van damme en paaie. Veral die landbouer behoort kennis te dra van die eienskappe van die verskillende grandsoorte wat op sy eiendom voorkom en moet die prosedure van grondbenutting volgens die verskillende gronde kan aanpas. In Suid-Afrika is ondersoek ingestel na die bruikbaarheid van klassifikasiestelsels wat reeds elders in die wêreld bestaan, soos die stelsel van die departement van landbou van die [[Verenigde State van Amerika]] (USDA), maar daar is gevind dat daar geen logiese, eenvoudige stelsel bestaan wat die gronde van [[Suid-Afrika]] bevredigende kon akkommodeer nie. Verskeie veldopnames is in Suid-Afrika gemaak, maar dit was duidelik dat ʼn nuwe klassifikasie nodig was, nie alleen vir beter plaasbeplanning nie, maar ook om grondgebruik landwyd te optimaliseer en om die natuurlike hulpbronpotensiaal van die land ten volle te ontwikkel. Die tweekategorie- of binomiese klassifikasiestelsel vir die identifikasie van Suid-Afrikaanse gronde; wat algemeen deur die landbousektor en die Departement van Landbou en Visserye aanvaar word, word kortliks uiteengesit. Die stelsel bestaan uit slegs 2 vlakke van klasse, naamlik 'n hoër of algemene vlak wat die grondvorme bevat, en 'n laer, meer spesifieke vlak met grondseries. Elke vorm (met een uitsondering) word dus onderverdeel in 'n aantal series (van 2 tot 30 of meer). In hierdie opsig stem die stelsel ooreen met die stelsel wat vir plante en diere gebruik word. Die genusnaam stem ooreen met die grondvorm en die spesienaam met die grondserie. Daar is reeds genoem dat die grondvormingsprosesse neig om die materiale waarop hulle inwerk, te differensieer in lae of horisonne. Die uitgangspunt van die klassifikasiestelsel is dat hierdie horisonne herhaaldelik gevorm sal word onder dieselfde genetiese toestande. Die horisonne van 'n grond ontwikkel nie onafhanklik van mekaar nie, maar word gevorm deur 'n stel prosesse wat die hele grand beïnvloed, hoewel in verskillende grade in die verskillende dele van die profiel. Elke grondvorm verteenwoordig dus gronde met 'n sekere unieke, vertikale opeenvolging van horisonne, dit wit sê gronde met dieselfde horisonne wat in dieselfde volgorde voorkom. Een en veertig verskillende kombinasies van diagnostiese horisonne, dus grondvorme, is tot op datum in Suid-Afrika aangetref. Daar word na elke vorm verwys deur 'n pleknaam. (byvoorbeeld Swartland, Estcourt) wat slegs 'n etiket sonder enige wesenlike betekenis is. Die series het almal die kenmerke van die vorm gemeen (dit wil sê die voorgeskrewe horisonopeenvolging), maar word gedifferensieer op die basis van ander kenmerke soos grondtekstuur, in terme van klei-inhoud en groottegradering van die sandfraksie; basisstatus (uitruil- bare natrium, kalsium, magnesium en kalium) in terme van minimaal tot hoogs geloog; kalkhoudendheid; geaardheid van die onderliggende materiaal, en grandkleur waar dit nie 'n kriterium vir die diagnostiese horison is nie (dit wit sê die horison wat die vorm bepaal). Die uitsondering is die grondvorm Dundee, wat net een serie bevat. Hierdie vorm is 'n jong gestratifiseerde alluvium, met ander woorde ongekonsolideerde materiaal wat deur vloeiende water afgeset is en waar egte genetiese grandhorisonne nog nie ontwikkel het nie. Die eerste stap in die ondersoek, beskrywing en identifikasie van gronde in die veld, is die herkenning van meesterhorisonne. Die belangrikste kenmerke van die sewe meesterhorisonne word kortliks bespreek. Die volgende standaardlettersimbole word gebruik om die meesterhorisonne aan te dui: O - Die boonste deel van die grond wat bestaan uit vars en/of gedeeltelik ontbinde organiese materiaal wat akkumuleer in moerasagtige toestande. A - 'n Horison aan of naby die oppervlak wat hoofsaaklik bestaan uit minerale partikels wat intiem vermeng is met gehumifiseerde organiese materiaal. B - 'n Horison tussen die A - en die C - of A - horison wat gekarakteriseer word deur konsentrasies van silikaklei (deur illuviasie of inwassing, of verandering) of seskwioksiede (soos Fe2O3, ensovoorts, deur illuviasie of residuele akkumulasie) of organiese materiaal (ook deur illuviasie), of kombinasies daarvan. C - Ongekonsolideerde materiaal (insluitende verweerde rots). A - Vaste gesteente, en dus streng gesproke nie 'n horison nie. E - 'n Lig gekleurde minerale horison onder die O- of A-horison (indien aanwesig) met 'n laer gehalte van organiese materiaal en/of seskwioksiede en/of klei as die horison direk daarander, en ʼn relatiewe akkumulasie van kwarts en/of weerstandbiedende minerale. G - 'n Horison met tekens van sterk reduksie (vergleying) onder anaerobiese toestande (afwesigheid van suurstof), gewoonlik met blouerige, groenerige of gryserige kleure. Min gronde bevat al hierdie horisonne, maar alle gronde bevat sommige daarvan en is gewoonlik identifiseerbaar in 'n vertikale blootstelling, so as die wand van ʼn grond put of profielput. Die volgende stap in die identifikasie van 'n grond is die identifikasie van die diagnostiese horisonne, dit wit sê die spesifieke, sigbare en tasbare eienskappe van die meesterhorisonne, wat net so en selfs belangriker is as die meesterhorisonne self wanneer dit by die identifikasie en gebruik van gronde kom. Die meesterhorisonne bevat slegs inligting wat betrekking het op die posisie in die profiel (‘n B-horison, byvoorbeeld, kom onder ʼn A- en bokant 'n C-horison voor) en die aard van die prosesse wat plaasgevind het (die akkumulasie van organiese materiaal of van minerale, ensovoorts). B-horisonne, het byvoorbeeld baie wyd uiteenlopende eienskappe. Hierdie klassifikasiestelsel definieer in redelik streng terme ʼn aantal diagnostiese horisonne wat betrekking het op Suid-Afrikaanse gronde. Hierdie definisies kan ingewikkeld word, aangesien hulle ʼn baie komplekse sisteem beskryf. Die diagnostiese horisonne word derhalwe net kortliks genoem. Vyf spesiale horisonne wat aan die oppervlak voorkom, is gedefinieer as diagnosties op grond van die aanwesigheid van sulke kenmerke soos abnormaal hoe organiese stof, dikte, donker kleure, sterk ontwikkelde struktuur en uitsettingsvermoe, of die afwesigheid daarvan (in die ortiese horison). Die 5 diagnostiese bogrond-horisonne is die volgende: - Organiese O - horison, wat gewoonlik in en rondom strandmere en binnelandse vleie aangetref word. - Humiese A - horison, wat aangetref word in humiede misgordelstreke waar die dreinering goed is. - Melaniese A - horison is ook ʼn donkergekleurde bogrondhorison wat tipies is van droër klimate waar minder loging van oplosbare bestanddele plaasvind. (Humiese, melaniese en vertiese A – horisonne word ook onderskei op grond van basisstatus.) - Vertiese A - horison is gewoonlik swart of baie donker, maar kan ook grys, geelbruin of rooi wees. Die blokkige struktuur vertoon wryfvlakke of skuifvlakke wat gevorm word deur interne beweging. By vlak vertiese horisonne breek die grond op in 'n los deklaag van baie fyn peds (aggregate) wanneer dit geploeg word, maar swet en krimp merkbaar met verandering in vogtoestande as gevolg van swelbare kleiminerale. - Ortiese A - horison kan in 'n mate verdonker wees deur organiese materiaal, maar besit nie die kenmerke van enigeen van die ander 4 A - horisonne nie. Die meerderheid van gronde in Suid-Afrika het bogronde wat deur uitsluiting as orties geklassifiseer word. === Ondergrondhorisonne === Vyftien diagnostiese ondergrondhorisonne is vir die klassifikasiestelsel gedefinieer 'n E - horison ontstaan deur die sywaartse en afwaartse loging (eluviasie,) van klei, yster, aluminium en organiese materiaal. 'n Gebleikte [[Horisontaal|horison]] ontstaan, veroorsaak deur afwisselende vergleying (intense reduksie) deur 'n tydelike watervlak (periodieke versuiptoestande). Die G-horison is 'n stewige gley wat ontwikkel as gevolg van aanhoudende versuiptoestande. Soms word so 'n ferm gley ook potklei genoem. Eenvormigheid van kleur is die hoofkenmerk vir die onderskeiding van rooi apedale, geelbruin apedale en rooi gestruktureerde B - horisonne. (Apedaal beteken sonder peds.) Vyf kutaniese horisonne is gedefinieer: gleykutaniese, prismakutaniese, [[pedokutaniese]], litokutaniese en neokutaniese B - horisonne. (Kutaan = 'n vel of huid.) Die nie-homogeniteit van die kleur van die materiaal waaruit die horisonne bestaan, is die belangrikste kenmerk wat hulle onderskei. In die geval van gley-, [[prisma]]- en pedokutaniese horisonne is die beweging en herverspreiding van materiaal van kleigrootte (in sommige gevalle ook organiese materiaal) hoofsaaklik verantwoordelik vir die nie-homogene kleure. Die veelkleurigheid van die litokutaniese B-horison is te wyte aan differensiele verwering wat vlekke van helder gekleurde materiaal, dikwels in die vorm van tonge, in effens verweerde materiaal veroorsaak. Die neokutaniese B - horison akkommodeer minimale kutaniese ontwikkeling gedurende die vroeë stadium van grondvorming in ongekonsolideerde materiale. Die ferrihumiese B - horison akkommodeer die klassieke konsep van die podzol - B, naamlik 'n ondergrondhorison wat verryk is met gehumifiseerde organiese materiaal tesame met vry ysteroksiede as gevolg van die afwaartse beweging van hierdie materiale. Die beste voorbeelde van ferrihumiese B - horisonne in Suid-Afrika word gevind op sanderige materiaal onder fynbosvegetasie (heide en macchia) in die suidelike en suidwestelike kusstreke van die land. Deur die herkenning van twee plintiese B - horisonne, naamlik sagte plintiet en harde plintiet, word twee betangrike prosesse in ag geneem: die mobilisasie en segregasie van yster in los konkresies en aaneenlopende ysterbanke (hardebank- of heuningkoekferrikreet) onderskeidelik. 'n Laag los, verharde ysterkonkresies staan in ander dissiplines bekend as gruis- ferrikreet of ouklip. Laastens word 2 jong materiale (streng gesproke C - horisonne) as diagnosties erken, naamlik regiese sand en gestratifiseerde alluvium (die reeds genoemde Dundeevorm). Regiese sand word dikwels in woestynagtige streke of kusstreke aangetref. Twee van Suid-Afrika se belangrikste gronde word bespreek as voorbeelde van grondvorme. Die opeenvolging ortiese A - horison op 'n geelbruin apedale B-horison op ʼn sagte plintiese B - horison dui op die Avalonvorm. Dit is 'n ideale grond vir koringverbouing vanweë die uitstekende voghouvermoë. As die grond vlak is, kan dreineringsprobleme egter opduik. Die Huttonvorm kom oor groot dele van Suid-Afrika voor. Die bogrond is 'n ortiese A - horison en die ondergrond 'n rooi apedale B - horison, dit wil sê albei horisonne is struktuurloos. Die onderliggende materiaal kan rots of verweerde gesteentes wees. Gronde van die Huttonvorm is gewoonlik baie diep en dreinering is goed. Baie van die Huttonseries is uitstekende besproeiingsgronde vanweë hul goeie lug-vog-eienskappe. Die rooi kleur word veroorsaak deur oordekkingsn van ysteroksiede op die minerale deeltjies. Nie-swelbare kleiminerale oorheers die kleifraksie, daarom die afwesigheid van struktuurontwikkeling (apedaal). Omdat hierdie gronde oor 'n wye reeks van klimaatstoestande aangetref word, word die volle basisstatusreeks aangetref, dit wil sê van uiters suur en onversadig tot kalkhoudend en soutryk. Hierdie eienskap word onder andere gebruik om die baie series in hierdie vorm te onderskei. === Grondkartering of bodemkartering === Met grondkaart (of bodemkaart) word bedoel 'n kaart waarop die ligging en verbreiding van die verskillende grondsoorte aangegee is. Aangesien daar meer as een grondtipe op een plaas kan voorkom, wissel die skaal van sulke kaarte heelwat. Dit is die ideaal van landboukundiges om gedetailleerde kaarte voor te berei wat die grondtipes op elke plaas in die land sal identifiseer en so die produksiepotensiaal van die landbougrond van Suid-Afrika optimaal te kan benut. Produktiewe en bewerkbare gronde is in Suid-Afrika betreklik beperk. Daar word algemeen aanvaar dat nie meer as 15% van die land se oppervlakte ooit bewerk sal kan word nie, selfs met behulp van besproeiing. Vandaar die doelbewuste poging in die laaste aantal jare om 'n gebruikspatroon beskikbaar te stel wat die produksiegrond potensiaal van grondsoorte akkuraat uitwys. 'n Belangrike hulpmiddel in bodemkartering is lugfoto's. Met behulp van 'n stereoskoop kan die grense van sekere grondsoorte vasgestel word. Sulke foto's moet egter tesame met grondondersoeke ter plaatse gebruik word, aangesien lugfoto's nie inligting oor eienskappe soos die tekstuur, struktuur en chemiese samestelling van grond weergee nie. Die opstel van ʼn akkurate grondkaart behels dus die grawe van profielputte en die boor van gate - met die nodige fisiese ondersoek van die grondhorisonne - en gewoonlik ook chemiese en fisiese analise en ondersoeke in die laboratorium. Grondkaarte help nie net die landbouer met gewaskeuse nie. Die graad van gronderosie word ook bepaal deur die eienskappe van die grondsoorte wat in 'n gebied aangetref word. Gronde wat byvoorbeeld baie slik bevat in die afwesigheid van klei as bindmateriaal is veral kwesbaar. Deur die grondsoorte volgens erosiegevaar te gradeer, is 'n kaart opgestel om die kwesbaarheid van die gronde in die land aan te dui as hulle deur bewerking of oorbeweiding ontbloot sou word. Grondkaarte is ook belangrike hulpmiddels by die beplanning van nuwe dorpsgebiede, stadsuitbreiding, die uitlê van paaie, ensovoorts. Met behulp van grondkaarte kan die uitbreiding van woongebiede op skaars landbougrond vermy word, en die geskikste grond oorgemerk word vir akkerbou, tuinbou of weiding; vir parke, lae of hoë geboue, damme, ontspanningsoorde of sportgeriewe. === Grondondersoek === Die geweldige toename in die grootte van konstruksies soos geboue, brue, damwalle, en so meergedurende die 20e eeu het wetenskaplikes genoodsaak om nuwe tegnieke te ontwikkel vir die analise van grond. Twee aspekte is algemeen geassosieer met die grondmeganika. Die een het betrekking op grond en rots soos dit onversteur in die natuur voorkom. Konstruksies word gewoonlik gefundeer op sulke onversteurde materiaal, en tonnels en uitgrawings word deur sulke natuurlike afsettings gemaak. Die tweede aspek is gewoonlik geassosieer met grond en rots as roumateriaal vir konstruksies. Alle opvullingsmateriaal vir paaie, spoorwee, lughawens en damme het hul oorsprong in die grond. Die onderlinge verhoudings van die massas en volumes van die 3 fases, naamlik soliede, vloeistof en gasfase, is belangrik omdat elkeen individueel en gesamentlik bydra tot die fisiese eienskappe van grond. Die grondmeganika moet ni net die bestanddele en eienskappe van gronde ondersoek nie, maar ook die gedrag van die gronde wanneer dit belas of vervorm word met die aanbring van konstruksies in of op die grond. Grondondersoek in die veld behels onder andere gewoonlik die uitboor van 'n onversteurde grondmonster. Die boorkern verskaf inligting oor die diepte waarop die verskillende grondlae presies voorkom, en ook oor die lae se hardheid, kleur, voggehalte, ensovoorts. By ʼn ander metode word 'n buis of staaf in die grond ingedruk of geslaan en die weerstand wat dit ondervind, word elektronies na 'n rekenaar gevoer. Dit word sondering genoem en een van die apparate wat gebruik word, is die penetrometer. Laboratoriumondersoeke word uitgevoerom byvoorbeeld die  bestanddele en samestelling van gronde te bepaal, die dravermoë, die saamdrukbaarheid of verdigbaarheid, skuifweerstand en deurlaatbaarheid. Die resultate van ʼn grondondersoek het onmisbaar geword vir die wat gemoeid is met die beplanning en bou van paaie, spoorweë, damme, tonnels en feitlik alle groot konstruksies in stede. == Verwysings == * Laker, M.C.: Grond- Ons kwesbare lewensbron. In: Conserva. Departement van Omgewingsake. Deel 9, nr. 3, Mei/Junie 1991. ISSN 0258-3313 * [[Wêreldspektrum]], 1982, ISBN 0908409508 band == Eksterne skakels == * {{Wikt-inlyn|grond}} {{Normdata}} [[Kategorie:Natuurlike materiale]] o31g8dzkb1exbctq3te0n40631g3inb 0 23070 2818277 2766037 2025-07-04T07:38:39Z AFM 21229 /* Bronnelys */ 2818277 wikitext text/x-wiki 'n '''Museum''' is 'n [[gebou]] waar goed versamel en gestoor word vir besoekers om te besigtig. Museums kan oor verskillende temas handel, soos [[Natuurgeskiedenis]], [[Geologie]], [[Wetenskap]], skilderye of [[Beeldhoukuns|beeldhouwerke]]. [[Lêer:Rom vatikan 1.jpg|duimnael|Vatikaansmuseum – [[Rome]].]] Museums kan ook [[lewe]]nde [[dier]]e bevat. In hierdie geval word daarna verwys as [[dieretuin]]e. Die doel van moderne museums is om items van artistiese, kulturele of wetenskaplike belang te versamel, bewaar, interpreteer en uit te stal, tot die voordeel en onderrig van die publiek. Museums se belangrikste funksie is om kennis te bewaar. Museums word deur mense besoek vir opvoeding sowel as vir die pret daarvan. == Geskiedenis == Vorste en ander welgestelde mense het reeds baie eeue gelede begin om allerhande interessante dinge in sogenaamde ''curiosa-kabinette'' te versamel. Benewens [[skildery]]e en ander kunsvoorwerpe het hierdie versamelings ook dikwels opgestopte diere, gesteentemonsters en meer bevat. Uit hierdie private versamelings het mettertyd openbare '''museums''' ontwikkel wat vir die publiek toeganklik geraak het. == Vroeë museums == Vroeë museums het begin as private versamelings van welvarende individue, families en instellings wat kuns, skaars en vreemde natuurlike objekte en artefakte ten toon gestel het. Een van die oudste bekende museums is Ennigaldi-Nanna se museum, wat aan die einde van die Nieu-Babiloniese Ryk deur prinses Ennigaldi gebou is en uit c. [[530 v.C.]] dateer. Die museum bevat artefakte van vroeë [[Mesopotamië|Mesopotamiese beskawings]]. Openbare toegang tot hierdie museums was dikwels moontlik vir gesiene mense, veral wat private kunsversamelings betref, maar die eienaar en sy personeel het ten alle tye beheer uitgeoefen oor wie toegelaat word, al dan nie. Een manier waarop mans in hierdie periode 'n hoër sosiale status in die wêreld van die elites bereik het, was deur interessante objekte te versamel en dit ten toon te stel. Talle items in hierdie versamelings was nuwe ontdekkings en hierdie versamelaars was ywerig om dit in die hande te kry. Hoewel sommige van die oudste openbare museums in die wêreld gedurende die Renaissance in Italië geopen is, het die belangrikste museums van die wêreld hul deure gedurende die 18de eeu oopgemaak, soos die Capitoline-museums (1471, Rome), die Vatikaan-museums (1506) en die Ambras-kasteel in Oostenryk (1572). == Moderne museums == Moderne museums het in [[Wes-Europa]] ontstaan en vandaar na ander wêrelddele versprei. Die eerste “openbare” museums was dikwels net vir die middelklas en hoër stand toeganklik. Die Ashmolean Museum is in 1677 by die [[Universiteit van Oxford]] gestig met die persoonlike versameling van Elias Ashmole wat ten toon gestel is. Dié museum was oop vir die publiek en word deur sommige as die eerste moderne openbare museum beskou. Die eerste openbare museum in Frankryk was die [[Louvre]] in Parys, wat in 1793 gedurende die [[Franse Rewolusie]] geopen is en vir die eerste keer vir mense van alle stande toegang tot die versamelings van Franse koninklikes gebied het. Namate [[Napoleon Bonaparte|Napoleon I]] Europese stede verower het, het hy kunswerke gekonfiskeer, sodat die versameling in Frankryk gegroei het en die organisasie daarvan al hoe ingewikkelder geraak het. Nadat Napoleon in 1815 uitoorlê is, is talle van die skatte geleidelik aan hul eienaars terug besorg (en talle nie). Sy plan het nooit ten volle gerealiseer nie, maar sy konsep van 'n museum as agent vir nasionalisme het 'n groot impak op Europese lande gemaak. [[Volksrepubliek China|Chinese]] en Japannese besoekers aan Europa was gefassineer deur die museums wat hulle daar teëgekom het, maar het die doel daarmee moeilik begryp en gesukkel om 'n Chinese of Japannese term daarvoor te vind. Chinese besoekers aan die begin van die [[19de eeu]] het hierdie museums benoem na aanleiding van wat in die museum was, bv. “binnehof van skatte” of “paviljoen van skilderye” of “saal van militêre heldedade”. [[Japan]] het die eerste keer met Westerse museums te doen gekry toe dit in die 1860’s aan Europa se ‘World Fairs’ deelgeneem het. Die [[Britse Museum]] is deur een van hul afgevaardigdes as 'n ‘hakubutsukan’ , 'n ‘huis met uitgebreide inhoud’ beskryf. Dit sou eindelik as ekwivalente woord vir ‘museum’ in Japan en China aanvaar word. Amerikaanse museums het mettertyd by Europese museums aangesluit as die wêreld se toonaangewende sentrums vir die produksie van nuwe kennis op die verskillende gebiede. 'n Periode van intense museumbou, in beide die intellektuele en fisiese sin van die woord, het in die laat 19de en vroeë [[20ste eeu]] gerealiseer. Hoewel talle Amerikaanse museums gestig is met die doel om op die wetenskaplike en artistiese ontwikkeling in [[Noord-Amerika]] te fokus, het baie ook hul Europese eweknieë op sekere maniere agternagedoen, soos die ontwikkeling van klassieke versamelings van [[Antieke Egipte]], [[Griekeland]], Mesopotamië en [[Rome]]. Na aanleiding van [[Michel Foucault]] se konsep van liberale regering, het Tony Bennett bespiegel dat die ontwikkeling van meer moderne 19de eeuse museums deel was van nuwe strategieë van Westerse regerings om 'n burgerlike samelewing te skep wat sy eie handel en wandel gereguleer het, eerder as om deur eksterne kragte gerig en gedwing te word. Om die massas by hierdie strategie in te sluit, is die private museumspasies wat vroeër beperk en sosiaal eksklusief was, openbaar gemaak. Objekte en artefakte het instrumente geword van die “nuwe take van sosiale bestuur”. Universiteite het 'n geruime tyd voor die aanvang van die [[Tweede Wêreldoorlog]] die primêre sentrums vir innoverende navorsing in die [[Verenigde State van Amerika|Verenigde State]] geword. Tog dra museums vandag nog by tot nuwe kennis en bewaar en bou steeds versamelings wat nuttig is vir navorsing én tentoonstelling. Laat in die [[20ste eeu|twintigste eeu]] is daar intense debat gevoer oor die repatriasie van godsdienstige, etniese en kulturele artefakte wat deel van museumversamelings is. In die Verenigde State het talle inheemse stamme en pleitbesorgers voorspraak gemaak daarvoor dat heilige objekte terugbesorg moet word en menslike oorskot herbegrawe moet word. In 1990 is daar wetgewing in die VSA goedgekeur om dít te bewerkstellig. Eweneens bevat talle Europese museumversamelings objekte en kulturele artefakte wat deur imperialisme en kolonialisme bekom is. Sommige historici en akademici het die Britse Museum al gekritiseer omdat hulle in besit is van rare oudhede van Egipte, Griekeland en die [[Midde-Ooste]]. == Digitalisering == Die [[digitalisering]] van inligting en die toenemende kapasiteit om digitale inligting te stoor, lei daartoe dat die tradisionele model van museums, dit wil sê statiese versamelings van driedimensionele uitstallings en artefakte, verbreed om virtuele uitstallings en hoë resolusie beelde van versamelings in te sluit, sodat besoekers toegang daartoe het vanaf enige ligging met internettoegang. == Bestuur == Die rolle wat met die bestuur van 'n museum geassosieer word hang grootliks van die grootte van die instelling af, maar elke museum het 'n hiërargie van bestuur met 'n raad van trustees heel bo. Die direkteur is onder die trustees en werk saam met dié raad om die museum se missie vas te stel en te bewerkstellig, asook om seker te maak dat die museum aanspreeklik is tot die publiek. Saam vestig die raad en die direkteur 'n bestuurstelsel wat deur beleide gelei word om sodoende standaarde daar te stel. Dokumente wat hierdie standaarde vasstel sluit in 'n institusionele of strategiese plan, institusionele etiese kode en beleid ten opsigte van versamelings. * '''Raad van trustees''' – Die raad bestuur die museum en is verantwoordelik vir die museum se finansiële en etiese welstand. Dit bepaal die museum se standaarde en beleide. Raadslede is dikwels by fondsinsameling vir die museum betrokke en verteenwoordig die instelling. * '''Direkteur''' – Die direkteur is die gesig van die museum na die professionele en openbare gemeenskap. Hy of sy kommunikeer ten nouste met die raad om die museum te lei en bestuur. Hy of sy werk saam met die personeel om te verseker dat alles by die museum vlot. Verskeie poste binne die museum bring uitvoer aan die beleide wat deur die raad en die direkteur daargestel is. * '''Kurator''' – Kurators is die intellektuele dryfkrag agter uitstallings. Hulle doen navorsing oor die museum se versamelings en fokusonderwerpe, ontwikkel temas vir uitstallings en publiseer hul navorsing, wat óf op 'n akademiese gehoor óf op die breër publiek gemik is. Groter museums het kurators vir verskeie afdelings. * '''Bestuurder van versamelings''' – Dié bestuurders is hoofsaaklik verantwoordelik vir die fisiese versorging, verskuiwing en berging van objekte. Hulle is ook verantwoordelik vir die toeganklikheid van versamelings en die beleid daarrondom. * '''Registrateur''' – Registrateurs is die primêre rekordhouers vir die versamelings. Hulle verseker behoorlike toegangsbeheer tot objekte, asook dat dit reg gedokumenteer, verseker en uitgeleen word, wanneer van toepassing. * '''Opvoeder''' – Museumopvoeders is verantwoordelik daarvoor om besoekers en gehore in te lig. Hul pligte sluit in om toere en openbare programme vir kinders en volwassenes te ontwerp, asook opleiding vir onderwysers, klaskamerontwikkeling en hulpbronne vir voortgesette leer, gemeenskapsuitreike en die bestuur van vrywilligers. Hulle werk nie net met die publiek nie, maar lewer ook insette saam met ander museumpersoneel oor uitstallings en programontwikkeling om te verseker dat dit geskik is vir gehore. * '''Uitstallingontwerper''' – Hulle is in beheer van 'n uitleg en fisiese daarstel van uitstallings. Hulle skep 'n konseptuele ontwerp en bou dit dan in die fisiese spasie. * '''Opsigter/opsiener''' – Opsigters fokus op objekrestourasie. Hulle doen meer as om bloot die objek in sy huidige toestand te bewaar, want hulle stabiliseer en restoureer oor artefakte tot hul oorspronklike vorm en toestand in 'n vroeër era. Daar is nog poste wat dikwels by museums gevul word, soos 'n fotograaf, bibliotekaris, argivaris, terreinopsigter, sekuriteitspersoneel, openbare betrekkinge personeel ensovoorts. By kleiner museums vervul personeellede dikwels meervoudige rolle, word sommige poste eenvoudig nie gevul nie of deur 'n kontrakteur vervul soos en wanneer daar 'n behoefte is. == Museumbeplanning == Die ontwerp van museums het deur die jare heen ontwikkel. Museumbeplanning behels die vasstel van die museum se missie, asook beplanning van die spasie waarin die museum se versamelings behuis sal word. Intensionele museumbeplanning se oorsprong lê by die museumstigter en bibliotekaris Johan Cotton Dana. Hy het die proses waarvolgens die Newark Museum vroeg in die 20ste eeu tot stand gekom het in 'n reeks boeke gedokumenteer sodat ander museumstigters ook hul museums kon beplan. Dana het voorgestel dat potensiële museumstigters eers 'n komitee moes stig en dan na die gemeenskap moes uitreik vir insette. Volgens Dana moet 'n museum na aanleiding van 'n gemeenskap se behoeftes beplan word. Die wyse waarop museums beplan en ontwerp word verskil na aanleiding van die versamelings waaroor dit beskik, maar oor die algemeen moet dit 'n spasie wees wat maklik toeganklik is vir die publiek en die gekose artefakte maklik ten toon stel. Die vraag oor toeganklikheid bly tot vandag toe 'n kwessie. Talle museums streef daarna om hul geboue, programme, idees en versamelings meer toeganklik vir die publiek te maak as in die verlede. Hoewel nie alle museums hierdie tendens volg nie, blyk dit dat die meerderheid van museums in die 21ste eeu wel klem op inklusiwiteit lê. Een baanbrekersmanier waarop museums poog om hul versamelings meer toeganklik te maak, is met sigbare berging. Die meeste van 'n museum se versamelings word tipies weggesluit om bewaar te word, met die gevolg dat die meeste mense dit nooit sien nie. Die Brooklyn Museum se Luce Sentrum vir Amerikaanse Kuns pas sigbare berging toe sodat die publiek ook items wat nie deel van tentoonstellings is nie, kan sien, hoewel met minimale interpretasie. Die praktyk van sigbare berging is deel van 'n voortgesette debat in die museum-wêreld oor die rol wat objekte speel en hoe toeganklik dit behoort te wees. Moderne museums bevat inhoud in die vorm van beelde, oudio en visuele effekte en interaktiewe uitstallings. Museumskepping begin met 'n museumplan. Die plan word ontwikkel met behulp van 'n proses waartydens die museum se visie en missie, die hulpbronne, organisasie en ervaring wat nodig is om die visie te bereik, vasgestel word. 'n Lewensvatbaarheidstudie, analise van vergelykbare fasiliteite en 'n interpreterende plan word tydens museumbeplanning ontwikkel. == Soorte museums == Daar is talle soorte museums, die grootstes waarvan meer as een van die volgende kategorieë bevat. Wêreldwyd kry 'n mens kunsmuseums, museums van toegepaste kunste, [[argeologie]], [[antropologie]], etnologie, biografie, geskiedenis, kultuurgeskiedenis, wetenskap, tegnologie, kindermuseums, natuurlike geskiedenis, botaniese museums en dieretuine. Sommige museums spesialiseer verder binne hierdie kategorieë, soos museums van moderne kunste, plaaslike geskiedenis, militêre geskiedenis, filatelie, landbou of geologie. == Suid-Afrika se museums == Die Suid-Afrikaanse Museumvereniging (SAMA) bestaan reeds van 1937 af.<ref name="sama">https://samuseums.co.za/</ref> Die organisasie dien die museumgemeenskap en bied geleenthede vir deelname en ontwikkeling. SAMA speel ook 'n belangrike rol in die bestuur en bewaring van erfenishulpbronne in Suid-Afrika. Daar is 123 landswye museums op SAMA se databasis, onder verskeie kategorieë:<ref name="sama-lys">https://samuseums.co.za/museums</ref> * Sosiale geskiedenis * Kuns en fotografie * Militêre geskiedenis * Natuurwetenskaplike geskiedenis * Struggle-geskiedenis * Landbou * Vervoer * Argiewe * Afrika-kultuurdorpies * Maritieme geskiedenis * Literatuur en taal * Mynbou * Sending * Slawegeskiedenis * Mediese geskiedenis * Monetêre geskiedenis en poswese == Bronnelys == * Morkel, F.W.: Agter die skerms van 'n museum - met die Transvaal-museum as voorbeeld. In: Lantern. Tydskrif vir Kennis en Kultuur. Jaargang 22, nr. 3, Maart 1973 * Naudé, Mauritz: Kennis uit kultuur. In: Conserva. Departement van Omgewingsake. Deel 6, nr. 1, Januarie/Februarie 1991. ISSN 0258-3313 * van der Merwe, Isak: Kultuur gee Identiteit. In: Omgewing RSA. Februarie 1985, deel 12, nr. 2 == Verwysings == {{Verwysings}} == Eksterne skakels == * {{Commonskat-inlyn|Museums}} * {{Wikt-inlyn|museum}} {{Normdata}} [[Kategorie:Museums| ]] rhq7ic1xlqunwfd5z9yrysqzfbymeay 0 23383 2818160 1888755 2025-07-03T13:07:28Z ProfessorGeschichte2011 189585 2818160 wikitext text/x-wiki {{Inligtingskas Museum | Beeld = Alte Feste Windhoek (Aussenansicht).jpg | Beeldonderskrif = Die Alte Feste in Windhoek, 2006 | Vorige naam = | Ander name = | Stad of dorp = [[Windhoek]] | Land = [[Namibië]] | Openingsjaar = | Geopen deur = | Tipe museum = Militêre geskiedenis en plekke | Webtuiste = [http://www.nhc-nam.org/site_info.php?id=33&site=Alte%20Feste ''www.nhc-nam.org/AlteFeste''] }} [[Lêer:Alte Feste Windhoek 1891.jpg|duimnael|links|Die Alte Feste in 1891]] Die '''Alte Feste''' (die naam beteken ''ou vesting'' in [[Duits]]) is 'n gebou in [[Namibië]] se hoofstad [[Windhoek]]. Die Alte Feste is op 18 Oktober 1890 deur die [[Schutztruppe]] onder Hauptmann [[Curt von François]] as militêre vesting opgerig om die vrede tussen die strydende [[Namas]] en [[Hereros]] te bewaar. Daarmee is ook die stad Windhoek gestig. Vandag huisves dit die historiese (veral koloniale geskiedenis) afdeling van die Nasionale Museum van Namibië. == Bronne == * {{de}} Conny von Dewitz: ''Windhoek. Der kleine Stadtführer.'' Kuiseb-Verlag, Windhoek 2009, ISBN 978-3-941602-17-5. == Eksterne skakels == {{Commons-kategorie inlyn}} {{Saadjie}} {{Koördinate|22|34|10|S|17|5|18|O|aansig=titel}} [[Kategorie:Geboue en strukture in Windhoek]] [[Kategorie:Museums in Namibië]] n6ju0e6pr347y3j73cfa67dax3574at 0 23797 2818228 2638556 2025-07-03T20:56:32Z CommonsDelinker 1161 Administrateur [[c:User:CommonsDelinker|CommonsDelinker]] vervang "Brasao_portoalegre_rs_brasil.svg" met "Coats_of_arms_of_Porto_Alegre.svg" omrede: [[:c:COM:FR|File renamed]]: [[:c:COM:FR#FR2|Criterion 2]] (meaningless or ambiguous name) · See [[:c:c:Cat 2818228 wikitext text/x-wiki {| align="right" cellpadding="2" cellspacing="0" style="border:1px solid #88a; background:#CEDAF2; padding:5px; font-size: 85%; margin: 0 0 0.5em 1em; border-collapse:collapse;" ! align="center" colspan="2" style="color: #000000; background: #f7f8ff; padding: 4px; font-size:170%;" | '''Porto Alegre'''<br /> [[Lêer:Collage of Porto Alegre.png|280px]] |- style="background: #CEDAF2; text-align:center;border-bottom:1px solid #999" | '''Kaart''' |style="border-left:1px solid #999"| '''Wapen''' |- style="background:white" |rowspan=6| [[Lêer:Locator map of Porto Alegre in Rio Grande do Sul.svg|180px|senter]] |- style="background: white" |style="border-left:1px solid #999"| [[Lêer:Coats of arms of Porto Alegre.svg|90px|senter]] |- style="background: #f7f8ff;border-top:1px solid #999; text-align:center;" |style="border-left:1px solid #999"| |- style="background: #CEDAF2; text-align:center;" |style="border-left:1px solid #999;border-top:1px solid #999"| '''Vlag''' |- style="background: white; border-top:1px solid #999;" |style="border-left:1px solid #999"| [[Lêer:Bandeira de Porto Alegre.svg|90px|raam|senter]] |- style="background: #f7f8ff; border-top:1px solid #999; text-align:center;" |style="border-left:1px solid #999"| |- style="border-top:1px solid #999;" |&nbsp;'''Land''' | style="background: #f7f8ff; text-align:center;" | {{vlagland|Brasilië}} |- style="border-top:1px solid #999;" |&nbsp;'''Deelstaat''' | style="background: #f7f8ff; text-align:center;" | [[Lêer:Bandeira do Rio Grande do Sul.svg|20px]] [[Rio Grande do Sul]] |- style="border-top:1px solid #999;" |&nbsp;'''Koördinate''' | style="background: #f7f8ff; text-align:center;" | {{Koördinate|30|2|S|51|14|W|aansig=inlyn,titel}} |- style="border-top:1px solid #999;" |&nbsp;'''Gestig op''' | style="background: #f7f8ff; text-align:center;" | [[26 Maart]] [[1772]] |- style="border-top:1px solid #999;" |&nbsp;'''Oppervlakte:''' | style="background: #f7f8ff" | &nbsp; |- | &nbsp;- Totaal | style="background: #f7f8ff; text-align:center;" | 496,827 [[vierkante kilometer|vk km]] |- | &nbsp;'''Hoogte bo seevlak''' | style="background: #f7f8ff; text-align:center;" | 10 m |- style="border-top:1px solid #999;" |- style="border-top:1px solid #999;" |- |&nbsp;'''Bevolking:''' | style="background: #f7f8ff" | &nbsp; |- | &nbsp;- Totaal (2020) | style="background: #f7f8ff; text-align:center;" | 1&nbsp;488&nbsp;252 |- | &nbsp;- Bevolkingsdigtheid | style="background: #f7f8ff; text-align:center;" | 2&nbsp;837,5/vk km |- |&nbsp;'''Tydsone''' | style="background: #f7f8ff; text-align:center;" | [[UTC]] -3 (BRT) |- style="border-top:1px solid #999;" |- |&nbsp;'''Burgemeester''' | style="background: #f7f8ff; text-align:center;" | Sebastião Melo (MDB) |- style="border-top:1px solid #999;" |&nbsp;'''Amptelike webwerf''' | style="background: #f7f8ff; text-align:center;" | [https://prefeitura.poa.br/ prefeitura.poa.br] |} '''Porto Alegre''' ([[Portugees]]: [ˈpoɾtu aˈlɛɡɾi], {{Audio|Br-PortoAlegre.ogg|luister}}, letterlik: "vrolike hawe") is die [[hoofstad]] van die Suid-Brasiliaanse deelstaat Rio Grande do Sul met 'n oppervlakte van 496,827 vierkante kilometer en 'n bevolking van 1,5 miljoen in 2020. Porto Alegre is die belangrikste handel- en nywerheidsentrum in die suide van [[Brasilië]] en die vyfde grootste metropolitaanse gebied van die land met 'n bevolking van 4,0 miljoen. Die stad lê aan die oewer van die Rio Guaíba, wat hier die grootte van 'n meer bereik, sowat 50 kilometer vanaf sy uitmonding in die Lagoa dos Patos. [[Lêer:Porto Alegre skyline.jpg|duimnael|links|Porto Alegre se stadshorison]] Porto Alegre is gedurende die Spaans-Portugese grenskonflikte van die 18de eeu gestig. In 1742 het sowat sestig koloniste van die [[Portugal|Portugese]] Asore-eilandgroep hulle aan die oewer van die Rio Guaíba gevestig. Die vinnige ekonomiese opswaai van die nedersetting het in 1824 met die vestiging van Duitse setlaars uit die Hunsrück en ander Duitse gebiede begin wat hier 'n nuwe heenkome as kleinboere gevind het. Die stad bied aan sy inwoners volgens 'n ondersoek van die [[Verenigde Nasies]] die hoogste lewenskwaliteit van alle groot stede in [[Latyns-Amerika]]. Porto Alegre is vandag 'n moderne hawestad met baie [[wolkekrabber]]s en pronk met sy indrukwekkende ligging in die heuwels van die kusgebied en 'n groot aantal tuine en groen gebiede. Vanweë die nabygeleë ''Campanha Gaúcha'', die land van die gauchos, word Porto Alegre ook dikwels die "Hoofstad van die Gauchos" genoem. Ander belangrike besienswaardighede in die omgewing is die suidhange van die Serra Gaúcha waar Europese setlaars 'n blywende stempel afgedruk het, en die bouvalle van voormalige Jesuïete-nedersettings. == Geografie en klimaat == [[Lêer:Por-do-sol em Porto Alegre, vista da Ilha da Pintada.jpg|duimnael|links|Die middestad van Porto Alegre teen sononder, soos gesien vanaf die eiland Ilha da Pintada]] Danksy die samevloeiing van verskeie kleiner riviere wat in die Rio Guaíba uitmond beskik Porto Alegre oor 'n groot rivierhawe wat vanweë sy uitgestrekte oppervlakte soos 'n groot [[strandmeer]] lyk en by die Lagoa dos Patos aansluit wat oor 'n lengte van 250 kilometer en 'n wydte van tot by 60 kilometer strek. Porto Alegre tel sowat 1,4 miljoen inwoners, terwyl die metropolitaanse gebied met meer as 30 stede (waaronder Canoas, Novo Hamburgo, [[Campo Bom]], São Leopoldo en Gravataí) 'n bevolking van naastenby vier miljoen het. Vanweë sy ligging in die mees suidelike deel van Brasilië lê Porto Alegre verder af van die meeste groot Brasiliaanse stede soos [[Rio de Janeiro]] (1&nbsp;558 kilometer), [[São Paulo]] (1&nbsp;109 kilometer) en [[Brasília]] (2&nbsp;027 kilometer) as byvoorbeeld van die [[Uruguay|Uruguaanse]] hoofstad [[Montevideo]] (890 kilometer) of die [[Argentinië|Argentynse]] hoofstad [[Buenos Aires]] (1&nbsp;063 kilometer). Die suidelike buurlande het dus ook 'n groot invloed op Porto Alegre se ontwikkeling uitgeoefen. Net soos in Uruguay en Argentinië speel die Gaúcho-kultuur 'n groot rol in die stad en sy omgewing. Sondae geniet mense hier dikwels die tipiese Churrasco, 'n plaaslike variant van 'n braaivleis-ete, en [[Mate (tee)|chimarrão]] (mate-tee) is een van die gewildste dranke in Porto Alegre. Porto Alegre is in die subtropiese klimaatstreek van Brasilië geleë en kry dwarsdeur die jaar hoë reënval. Somertemperature styg nouliks bo 32&nbsp;°C, alhoewel die warm somerweer met bedompigheid gepaard gaan. Die hoogste temperatuur wat ooit aangeteken is was 40,7&nbsp;°C in Februarie 1943. Die winterseisoen word deur matige temperature, maar ook dikwels wisselvallige weerstoestande met wind en reën, en temperature tussen 5&nbsp;°C en 25&nbsp;°C gekenmerk. [[Sneeu]]val kom nouliks voor en tree meestal in die vorm van nat sneeu op. Die laagste wintertemperatuur wat ooit aangeteken is was -4&nbsp;°C in Julie 1918. Die weer in die najaar is eweneens wisselvallig, maar warmer. Die lente is die droogste seisoen. Newel kom soggens gereeld voor, en veral vroeë vlugte word deur vertragings geraak. == Geskiedenis == [[Lêer:Wendroth02.jpg|duimnael|links|Porto Alegre in 1852]] Porto Alegre het sy oorsprong in 'n plaas wat temidde van Indiaanse stamgebiede geleë was. In 1752 het setlaars, wat hoofsaaklik van die Asore-eilande afkomstig was, hier 'n klein nedersetting gestig. Twintig jaar later is die parogie van São Francisco do Porto dos Casais gevorm. Hierdie naam is deur die biskop in die volgende jaar gewysig tot Nossa Senhora Madre de Deus do Porto Alegre (Onse Dame Moeder van God van die Vrolike Hawe). Die nedersetting is as die setel van die plaaslike provinsiale regering gekies. In 1822, die jaar waarin Brasilië sy onafhanklikheid van Portugal verkry het, het die bevolking van Porto Alegre reeds 12&nbsp;000 beloop. Tussen 1845 en 1860 het die hawefasiliteite ontstaan, en die inwonertal het aan die einde van die eeu die 70&nbsp;000-kerf verbygesteek. In 1963 het Porto Alegre as gasheerstad van die Wêreld-Universiteitspele internasionale bekendheid verwerf. Die bewoners het in 1985 'n belangrike rol in die beweging vir vrye verkiesings gespeel, en een van die grootste betogings in die land het hier plaasgevind. Porto Alegre se [[Estádio dos Eucaliptos]] is tydens die [[FIFA Sokker-Wêreldbekertoernooi in 1950]] vir wedstryde ingespan, terwyl tydens die [[FIFA Sokker-Wêreldbekertoernooi in 2014]] van die [[Estádio Beira-Rio]] gebruik gemaak is. == Eksterne skakels == {{CommonsKategorie}} * {{en}} {{Wikivoyage|Porto_Alegre|Porto Alegre}} * {{pt}} [http://www.prefeitura.poa.br/ Amptelike webwerf] {{Hoofstede van Brasilië}} {{Normdata}} [[Kategorie:Hoofstede in Brasilië]] [[Kategorie:Rio Grande do Sul]] 4qyelqxea3ctv6mw8e9vi8fuk3mtps8 0 27094 2818162 2176710 2025-07-03T14:03:04Z Johannescharlesventer 146706 2818162 wikitext text/x-wiki {{Inligtingskas Monarg |naam= Karel VII die Seevierende |titel= Koning van Frankryk |beeld= [[Lêer:Charles VII de france.jpg|border|240px|Karel VII van Frankryk]] |byskrif= Detail van 'n portret van Karel VII, deur Jean Fouquet, tempera op hout, [[Louvre]]museum, [[Parys]], c. [[1445]] |bewind = [[21 Oktober]] [[1422]] – [[22 Julie]] [[1461]] |kroning = [[17 Julie]] [[1429]] |inhuldiging = |volle naam = |andertitels =Hertog van Touraine, Hertog van Berry, Hertog van Poitou ([[1417]]–[[1422|22]]) <br /> Dauphin de Viennois: As erfgenaam ([[5 April]] [[1417]] – [[21 Oktober]] [[1422]];<br /> as Koning ([[21 Oktober]] [[1422]] – [[3 Julie]] [[1423]]);<br /> titel behou tot [[17 Julie]] [[1429]] 'Koning van Bourges' ([[1422]]–[[1429|29]]) |doop = |geboortedatum = [[22 Februarie]] [[1403]] |geboorteplek = [[Parys]], [[Frankryk]] |sterftedatum = [[22 Julie]] [[1461]] |sterfteplek = [[Mehun-sur-Yèvre]], [[Frankryk]] |begraweplek = [[Saint Denis Basiliek]] |begrafnisdatum = |voorganger = [[Karel VI van Frankryk|Karel VI]] |erfgenaam = |opvolgertipe = |opvolger = [[Lodewyk XI van Frankryk|Lodewyk XI]] |koningin = |gade = [[Maria van Anjou]] ([[1404]]–[[1463|63]]) |gadebewind = |gadevan = |eggenoot = |eggenoot 1 = |eggenoot 2 = |eggenoot 3 = |eggenoot 4 = |eggenoot 5 = |nakomelinge = |dinastie = Valois-dinastie |koninklikelofsang = |koninklikeleuse = |vader = [[Karel VI van Frankryk|Karel VI]] ([[1368]]–[[1422]]) |moeder = [[Isabella van Beiere-Ingolstadt]] ([[1370]]–[[1435]]) |kinders = [[Lodewyk XI van Frankryk|Lodewyk XI]] ([[1423]]–[[1483|83]]) <br /> [[Jolande van Valois|Yolande, Hertog van Savoy]] ([[1434]]–[[1478|78]]) <br /> [[Magdalena van Valois|Magdalena, Prinsess van Viana]] ([[1443]]–[[1495|95]]) <br /> [[Karel van Valois, Duc de Berry|Karel Hertog van Berry]] ([[1446]]–[[1472|72]]) }} '''Karel VII''' ([[Frans]]: ''Charles VII'') ([[22 Februarie]] [[1403]] – [[22 Julie]] [[1461]]), genoem '''die Seëvierende''' (''le Victorieux'') of '''die Goed-Gediende''' (''le Bien-Servi''), was Koning van [[Frankryk]] van [[1422]] tot met sy dood in [[1461]]. [[Hendrik VI van Engeland]] het aanvanklik met hom gewedywer vir die titel toe sy dienaars groot dele van Frankryk uit [[Parys]] regeer het. Hy was 'n lid van die Huis van Valois, die seun van [[Karel VI van Frankryk|Karel VI]], wie se opvolging tot die troon in twyfel gelaat is deur die Engelse besetting van die noorde van Frankryk. Hy is egter in 'n beroemde gebeurtenis in [[Reims]] gekroon in [[1429]] deur die pogings van [[Johanna van Arkel]] om die Franse van die Engelse te bevry. Die latere deel van sy heerskappy is gekenmerk deur struwelings met sy seun, wat later Koning [[Lodewyk XI van Frankryk]] geword het. {{Normdata}} [[Kategorie:Franse konings]] [[Kategorie:Geboortes in 1403]] [[Kategorie:Mense in die 15de eeu]] [[Kategorie:Sterftes in 1461]] {{Saadjie}} mjiuwimaqfbdg5z31t9bjkk17ex61k8 0 27273 2818280 2247519 2025-07-04T07:43:59Z AFM 21229 /* Bronne */ 2818280 wikitext text/x-wiki [[Lêer:Bolivia-Deforestation-EO.JPG|duimnael|regs|300px|NASA-foto van ontbossing in Bolivië, Suid-Amerika.]] '''Natuurbewaring''' behels veral die pogings om niks wat in die [[natuur]] bestaan, verlore te laat gaan nie - veral nie vanweë die aktiwiteite van die [[mensdom|mens]] nie. Só 'n poging omvat alle natuurlike hulpbronne in die [[litosfeer]], [[hidrosfeer]] en [[atmosfeer]] en [[biosfeer|alle lewende organismes]] wat daartoe meehelp om die balans te bewaar. Verstandige, korrekte en oordeelkundige bewarings- en benuttingsmetodes is dus van die allergrootste belang in natuurbewaring. Die hoofdoel van natuurbewaring is dan ook om voorsiening te maak vir die sorgvuldige bewaring en die oordeelkundige benutting van [[fauna]], [[flora]] en natuurlike hulpbronne tot voordeel van huidige en toekomstige geslagte. Baie provinsiale, streeks- en munisipale organisasies dra ook ruim tot die bewaring van natuurerfenis by. Vandag is daar egter min ongeskonde omgewings wat oorbly - oral is die mens se stempel van vernietiging duidelik afgedruk. Menslike [[oorbevolking]] en alles wat daarmee gepaard gaan, is waarskynlik die grootste bedreiging vir sinvolle natuurbewaring. Die wêreldbevolking van oor die 7&nbsp;[[biljoen|miljard]] mense bring baie ernstige probleme mee. Teen die tempo waarteen die bevolking groei, sal daar teen [[2400]] net ongeveer een [[vierkante meter]] [[grond]] per persoon beskikbaar wees. Terselfdertyd is dit noodsaaklik om te onthou dat natuurlike hulpbronne nie onuitputbaar is nie. In sy boek ''[[Ekologie - beginsels en toepassings]]'' stel professor Ryke dit só: "In die wêreld van vandag hou die mens se groot probleme dus verband met die drie B's: [[besoedeling]], [[bevolkingsgroei]] en [[behoeftigheid]]." Die basiese doelstelling van elkeen behoort dus altyd te wees om alle hulpbronne só te bewaar en te benut dat daar steeds 'n voldoende voorraadvloei sal wees vir latere generasies. == Bewaring van natuurlike hulpbronne == Die natuur self bied die antwoord hier. Siklisering van voedingstowwe kan in 'n groot mate die totale uitputting van hulpbronne voorkom. Die belangrikheid van die [[waterkringloop]], [[suurstofkringloop]], [[stikstofkringloop]], [[koolstofkringloop]], en talle ander kringlope in die natuur kan nooit oorbeklemtoon word nie. Ook die herbenutting van talle stowwe is belangrik vir die mens se voortbestaan. [[Water]], [[yster]], [[papier]], [[glas]], [[aluminium]], [[olie]], [[koper]], [[tin]], [[lood]], om maar 'n paar te noem, kan almal herbenut word. Met doeltreffende herbenutting, sorgvuldige bewaring en beperkte gebruik sal die beskikbare bronne hopelik langer aan die groeiende behoeftes van die mens kan voorsien. == Wildbewaring == Daar is 'n toenemende belangstelling by die algemene publiek in wildbewaring. === Vereistes vir doeltreffende wildbewaring === * Die voorsiening van geskikte habitat, dit wil sê 'n beskermde omgewing met voldoende natuurlike voedsel vir die aangewese diere, genoeg natuurlike waterbronne (of watervoorsiening) en goeie skuiling waar die diere kan broei en skuil. * Besoedelingsbeheer, veral ten opsigte van waterbronne en ook riviere en strome wat bronne in die bewaringsgebied voed. Bottels en blikke wat wild kan beseer, mag nie rondgestrooi word nie. * Doeltreffende beheer van bos- en veldbrande in die bewaringsgebied. Beheerde brande is van tyd tot tyd nodig om beter weiding te verseker en bosindringing te beheer. * Beheerde uitdunning van bevolkings wat berus op navorsing. Hierdeur word voorkom dat die drakrag van die beskikbare weidingsgebied oorskry word. Wildsensusopnames hou ten nouste hiermee verband. Die handhawings van die korrekte bevolkingsdigtheid asook die beste moontlike balans tussen vervaardigers ([[herbivoor]]) en verbruikers ([[predatoor]]), verg ingewikkelde, langdurige [[wetenskap]]like navorsing. * Spesiale wildteelplase waar skaars wild in gunstige omstandighede geteel kan word ten einde bedreigde spesies teen uitwissing te vrywaar. * Beheerprogramme om siektedraende organismes te beheer, byvoorbeeld die [[tsetsevlieg]] == Bronne == * "Senior biologie"; Du Toit, Van Rensburg, Du Toit, Botha, Van der Merwe, Volschenk, Van der Westhuyzen, De Kock, Niebuhr. Nasionale Opvoedkundige Uitgewery Beperk, 1989 * Smith, F.H.: Gister se grondslag vir 'n groener OVS. In: Conserva. Departement van Omgewingsake. Deel 6, nr. 1, Januarie/Februarie 1991. ISSN 0258-3313 {{Saadjie}} {{Normdata}} [[Kategorie:Besoedeling]] [[Kategorie:Mens-dier interaksie]] gsz5qnoeq5fhhu61tjhnxudlp04dmby 0 32637 2818327 2667411 2025-07-04T10:24:00Z AFM 21229 /* Bronne */ 2818327 wikitext text/x-wiki {{Taksoboks | color = lichtgroen | name = Alge | fossil_range = | image = Laurencia.jpg | image_width = 250px | image_caption = ''[[Laurencia]]'', 'n [[Rooisee]]-alg vanaf [[Hawaii]] | domain = [[Eukaryote|Eukaryota]] | regnum = '''Alge''' | regnum_authority = | subdivision_ranks = | subdivision = }} '''Alge''' (''enkelvoud'' '''alg''') is 'n groep eenvoudige, tipies outotrowe organismes, met 'n groot verskeidenheid wat wissel van eensellige tot meersellige vorme. Die grootste en mees komplekse vorme is die [[seewier]]e. Hulle [[fotosintese|fotosinteer]] net soos plante en is eenvoudig omdat hulle nie die organe bevat wat tipies in landelike plantegroei aangetref word nie. Die [[Prokariote|prokariotiese]] ''[[sianobakterie]]ë'' (dikwels na verwys as die blougroen alge) was tradisioneel ingesluit in die groep "alge" in ouer handboeke, maar word nie langer as sodanig deur moderne wetenskaplikes geklassifiseer nie<ref name="IntroBot">Nabors, Murray W., 2004. ''Introduction to Botany.'' Pearson Education, Inc., San Francisco, CA.</ref><ref>The American Heritage Dictionary of the English Language, Fourth Edition, 2000. Algae: [http://www.thefreedictionary.com/algae].</ref> en hulle beperk die term ''alge'' tot [[eukariote|eukariotiese]] organismes.<ref name="Allaby 92">'''Allaby, M''' ed. 1992. ''The Concise Dictionary of Botany.'' Oxford University Press, Oxford</ref> Alle ware alge het daarom 'n kern wat deur 'n membraan omsluit is en bevat [[chloroplas]]te in een of meer membrane.<ref name="IntroBot" /><ref name="Round 81">'''Round, F.E.''' 1981. ''The Ecology of Algae.'' Cambridge University Press, London. ISBN 0-521-22583-3</ref> Die klassifikasie word gewoonlik op die samestelling van die fotosinterende pigmente in die sel, die aard van die reserwevoedsel en ander morfologiese kenmerke gebaseer. Sommige bioloë beskou wiere of alge as lede van die planteryk. Die huidige tendens is egter om hulle in die ryk ''Protista'' te klassifiseer. Hulle is fotosinterende organismes wat in alle vogtige omgewings op aarde voorkom, hetsy in die [[oseaan|oseane]] of op die hoogste bergspitse, terwyl hulle selfs op kaal rotse of op glasruite kan groei. Alle alge het [[chlorofil]] ('n groen fotosintetiese pigment), maar dit kan by baie groepe nie openlik gesien word nie weens die aanwesigheid van ander pigmente. Die meeste van die organismes is klein, eensellige [[Eukarioot|eukariote]] en vorm die plant- of fitoplankton, wat uiters noodsaaklik is vir ander lewende organismes as voedselbron en as bron van [[suurstof]]. Die spesies wat nie fotosintetiese pigmente het nie, leef saprofities (hulle verteer dooie organiese materiaal), terwyl 'n paar spesies parasities kan leef. Sommige spesies in die vogtige trope leef in water wat op plante se blare en stingels aangetref word (epifities) en is nie parasiete nie. Ander spesies kan nie-parasities binne plantselle leef en word dan endofiete genoem. Sommige groenwiere en blougroen [[Bakterie|bakterieë]] (blouwiere) leef simbioties met sekere skimmelspesies. Die verhoudings is besonder heg en die organismes word korsmosse (ligene) genoem. Wiere kan ook in die liggaamsholtes van diere en die mens voorkom. Die [[genus]] ''Chlorella'' vorm simbiotiese verhoudings met die varswaterpoliepe van die genus ''Hydra''. Spesies van die genera ''Anabaeniolum'' en ''Simonsiella'' word in die dermkanaal van verskillende [[soogdier]]e aangetref. Die varswaterspesies is oor die hele wêreld versprei en kan in [[sneeu]], warmwaterbronne, riviere, waterplasse, ensovoorts, aangetref word. Verskillende wierfloras word in die [[Stille Oseaan|Stille]], [[Atlantiese Oseaan|Atlantiese]] en [[Indiese Oseaan]] aangetref. Elke oseaan het ook sy eie kenmerkende spesies vir die Arktiese, Antarktiese, gematigde, subtropiese en tropiese sones. Die wiervegetasie langs die kuste kom ook in duidelike sones voor. 'n Mens tref hoofsaaklik blougroenbakterieë (blouwiere; [[Filum]] ''Cyanophyta'' is die ou naam) in die spatsone aan. [[Bruinwier|Bruinwiere]] word hoofsaaklik in die tussengetysone aangetref. Die organismes moet gehard wees, want hulle moet periodieke uitdroging, varswater (wanneer dit reën) en golfaksie kan oorleef. Langs die Suider-Afrikaanse weskus kom veral die bruinwiere ''Laminaria palIida'' en ''Ecklonia'' ''maxima'' in die tussengetysone voor. 'n Aantal rooiwierspesies kom in veral rotspoele en die infragetyband (die streek onder die laagwatermerk) voor. Die volgorde waarin al die wiere voorkom, hang af van die aard van die seebodem, die waterdiepte en die hoeveelheid lig wat tot die [[Organisme|organismes]] deurdring. By groter dieptes kan die wiervegetasies groot onderwaterwoude vorm, wat skuil en broeiplekke aan groot getalle diere verskaf. == Klassifikasie == Die sistematiese indeling van wiere word voortdurend deur kenners hersien. Die meeste stelsels is arbitrêr en die indeling word verder bemoeilik omdat wiere eensellig, kolonievormend of draadvormig kan wees, terwyl party 'n tallusvorm het. Die kleinste spesies kan 0,8 μm wees, terwyl die grootstes tussen 60 en 90 m lank kan wees. Teenswoordig word die [[blouwiere]] nie meer as wiere beskou nie, maar as blougroenbakterieë van die ryk ''Monera''. Hulle behoort tot die afdeling ''Cyanophyta''. Die ander wiere behoort tot die ryk ''Protista'' en hulle word in die volgende afdelings ingedeel: die euglenofiete (''Euglenophyta''); die dinoflagellate (''Pyrrophyta''); die groenalge en [[Diatomiese molekuul|diatome]] (''Chlorophyta''); die bruinalge (Phaeophyta) en die [[Rooiwier|rooiwiere]] (Rhodophyta). Die alge word geklassifiseer volgens hul pigmentsamestelling, die chemiese eienskappe van hul reserwevoedsel, die aantal en die inplantingswyse van die sweephare (flagella), asook die chemiese en fisiese eienskappe van die selwand. Die meeste groepe ondergaan ʼn duidelike en kenmerkende lewensiklus, terwyl 'n [[generasiewisseling]] waar geslagtelike en ongeslagtelike fases mekaar afwissel, ook by baie groepe voorkom. Die verskillende kleure van die groepe word veroorsaak deur 'n verskeidenheid kleurstowwe (pigmente) wat in die plastiede voorkom. Groenwiere het veral chlorofil, 'n groen pigment, bruinwiere het veral fukoxantien. Die rooi kleur van rooiwiere word deur die pigmente fikobilien, fikoëritrien en fikosianien veroorsaak. Stysel is die belangrikste reserwestof in groenalge, terwyl mannitol en lamarien in bruinwiere, asook floridosied en mannogliseraat in rooiwiere voorkom. Die groot wierspesies word deur die mens en diere geëet en hulle kan vir 'n verskeidenheid doeleindes in die nywerheid toegepas word. Wiere bevat benewens water 50 % [[Proteïen|proteïene]], 20 % [[Koolhidraat|koolhidrate]], 20 % vet en 10% mineraalsoute. In sommige Oosterse lande word wiere as ʼn voedselbron gebruik, terwyl bruinwiere soos die genera ''Ecklonia'', ''Eisenia'' en ''Sargassum'' tot bemestingstowwe verwerk word. Sommige rooiwiere (genus Gelidium) lewer ʼn jellieagtige stof, agar-agar, wat as ʼn bindmiddel in rome, [[tandepasta]], [[roomys]], fotografiese emulsies en baie farmaseutiese produkte gebruik word. Daarby word agarjellie ('n afgekoelde voedingsmedium met 1 tot 2 % agar-agar) in laboratoria as 'n substraat vir die kweek van bakterieë gebruik. Die skelette van diatome word in veral poleermiddels en filters gebruik. == Bronne == * Talbot, M.M.B.: On golden foam. In: Conserva. Departement van Omgewingsake. Deel 5, nr. 6, November 1990. ISSN 0258-3313 * [[Wêreldspektrum]], 1982, ISBN 0908409702, volume 29, bl. 127, 128 == Verwysings == {{Verwysings}} {{Normdata}} {{Taksonbalk}} [[Kategorie:Alge|*]] prbb9jlf8j7cgp6ycb9u27gln17zpll 0 37180 2818223 2817348 2025-07-03T20:30:32Z SpesBona 2720 Rol weergawe [[Special:Diff/2817348|2817348]] deur [[Special:Contributions/Martinvl|Martinvl]] ([[User talk:Martinvl|bespreek]]) terug. Ek lees die naam "May" in die hoofstuk "huwelik" en ook in die Engelse artikel [[:en:George V]]. Boonop is die artikel in die verlede tyd geskryf, moenie van styl verander nie. 2818223 wikitext text/x-wiki {{Inligtingskas2 |naam = '''George V''' |kleur = #ccf |titel = ''Koning van die Verenigde Koninkryk en die Britse Dominiums; Keiser van Indië'' |beeld = King George 1923 LCCN2014715558 (cropped).jpg |beeld_wydte = 220px |beeld_onderskrif = Koning George V. |beeld2 = |beeld2_wydte = |beeld2_onderskrif = |opskrif1 = Vorstehuis |1 = [[Huis van Sakse-Koburg en Gotha|Sakse-Koburg en Gotha]];<br />[[Huis van Windsor|Windsor]] |opskrif2 = Titels |2 = SM die Koning<br />SKH die Prins van Wallis<br />SKH die Hertog van Cornwallis en York |opskrif3 = Regeer |3 = [[6 Mei]] [[1910]] – [[20 Januarie]] [[1936]] |opskrif4 = Kroning |4 = [[22 Junie]] [[1911]] |opskrif5 = Voorganger |5 = [[Edward VII van die Verenigde Koninkryk|Edward VII]] |opskrif6 = Opvolger |6 = [[Edward VIII van die Verenigde Koninkryk|Edward VIII]] |opskrif7 = |7 = |opskrif8 = |8 = |opskrif9 = |9 = |opskrif10 = |10 = |opskrif11 = |11 = |opskrif12 = Volle naam |12 = George Frederick Ernest Albert |opskrif13 = Gebore |13 = [[3 Junie]] [[1865]]; [[Marlborough House]], [[Londen]] |opskrif14 = Oorlede |14 = [[20 Januarie]] [[1936]]; [[Sandringham House]], [[Norfolk]] |opskrif15 = Begrawe |15 = [[29 Januarie]] [[1936]]; St. George-kapel, Windsor |opskrif16 = Eggenote |16 = [[Mary van Teck]] |opskrif17 = Kinders |17 = [[Edward VIII van die Verenigde Koninkryk|Edward VIII]]<br />[[George VI van die Verenigde Koninkryk|George VI]]<br />Prinses Mary, Gravin van Harewood<br />Prins Henry, Hertog van Gloucester<br />Prins George, Hertog van Kent<br />Prins John |opskrif18 = Vader |18 = [[Edward VII van die Verenigde Koninkryk|Edward VII]] |opskrif19 = Moeder |19 = [[Alexandra van Denemarke]] |opskrif20 = |20 = }} '''George V''' (George Frederick Ernest Albert; 3 Junie 1865 - 20 Januarie 1936) was tot met sy dood in 1936 koning van die [[Verenigde Koninkryk van Groot-Brittanje en Ierland|Verenigde Koninkryk]] en die Britse dominiums asook [[keiser van Indië]] en die eerste koning van [[Ierland]] na dié se onafhanklikwording. George is gebore tydens die bewind van sy ouma, [[koningin Victoria]]. Hy was die tweede oudste seun van [[Edward VII van die Verenigde Koninkryk|Albert Edward, die Prins van Wallis]], en die derde aanspraakmaker op die Britse troon ná sy vader en oudste broer, prins Albert Victor. Van 1877 tot 1892 het hy in die [[Britse Vloot]] gedien, tot met die onverwagte dood van sy oudste broer vroeg in 1892 wat hom in die direkte lyn van die troonopvolging geplaas het. George het die volgende jaar met sy broer se verloofde, [[Mary van Teck|prinses Victoria Mary van Teck]], getrou en hulle het ses kinders gehad. Ná koningin Victoria se dood in 1901 het George se vader die troon bestyg as [[Edward VII van die Verenigde Koninkryk|Edward VII]] en George het die Prins van Wallis geword. Hy het in 1910 koning geword met die dood van sy vader. Gedurende George se bewind was daar die opkoms van [[sosialisme]], [[kommunisme]], [[fascisme]], Ierse republikanisme en die Indiese onafhanklikheidsbeweging – wat alles die politieke landskap van die [[Britse Ryk]] verander het, terwyl die ryk sy territoriale hoogtepunt aan die begin van die 1920's bereik het. Die Parlementswet van 1911 het die oppergesag van die verkose [[Britse Laerhuis|Laerhuis]] gevestig bo dié van die onverkose [[Britse Hoërhuis|Hoërhuis]]. Weens die [[Eerste Wêreldoorlog]] (1914-'18) het die ryke van sy neefs [[Nikolaas II van Rusland]] en [[Wilhelm II van Duitsland]] geval, terwyl die Britse Ryk sy grootste omvang bereik het. In 1917 het George die eerste monarg van die [[Huis van Windsor]] geword nadat hy die [[Huis van Sakse-Koburg en Gotha]] vanweë anti-Duitse sentiment hernoem het. Hy het in 1924 die eerste ministerie van die [[Arbeidersparty (Verenigde Koninkryk)|Arbeidersparty]] aangestel, en die Verordening van Westminster van 1931 het die ryk se grondgebiede erken as aparte, onafhanklike state binne die [[Britse Statebond]]. George het aan die einde van sy bewind aan rookverwante siektes gely. Hy is met sy dood in Januarie 1936 opgevolg deur sy oudste seun, [[Edward VIII van die Verenigde Koninkryk|Edward VIII]]. Edward het in Desember dié jaar geabdikeer en is opgevolg deur sy jonger broer, Albert, wat die troonnaam [[George VI van die Verenigde Koninkryk|George VI]] aangeneem het. ==Vroeë lewe== George is op 3 Junie 1865 in [[Marlborough House]], [[Londen]], gebore. Hy was die tweede oudste seun van Albert Edward, Prins van Wallis, en [[Prinses Alexandra van Denemarke|Alexandra, Prinses van Wallis]]. Sy pa was die oudste seun van koningin Victoria en [[Albert, prinsgemaal|prins Albert]], en sy ma was die oudste dogter van [[Christiaan IX van Denemarke|koning Christiaan IX]] en [[Louise van Hesse-Kassel|koningin Louise van Denemarke]]. Hy is op 7 Julie 1865 in [[Windsor-kasteel]] deur die [[Aartsbiskop van Kantelberg]] gedoop. [[Beeld:King George V of the United Kingdom as a boy, 1870.jpg|thumb|links|150px|George as 'n jong seun, 1870.]] As 'n jonger seun van die Prins van Wallis was daar min verwagting dat George koning sou word. Hy was die derde aanspraakmaker op die troon, ná sy vader en oudste broer. George was net 17 maande jonger as Albert Victor en die twee prinse is saam opgevoed. Nie Albert Victor of George het intellektueel presteer nie.<ref>Clay, p. 39; Sinclair, pp. 46–47</ref> Omdat hulle vader geglo het die vloot is "die beste moontlike opvoeding vir enige seun",<ref>Sinclair, pp. 49–50</ref> het George in September 1877, toe hy 12 jaar oud was, saam met sy broer by die opvoedingskamp van die HMS Britannia by Dartmouth, [[Devon]], aangesluit.<ref>Clay, p. 71; Rose, p. 7</ref> Van 1879 af het die twee prinse drie jaar lank op die HMS Bacchante diens gedoen. Hulle het deur die kolonies van die Britse Ryk in die [[Karibiese See]], [[Suid-Afrika]] en [[Australië]] getoer en Norfolk ([[Virginië]]), [[Suid-Amerika]], die [[Mediterreense]] gebied, [[Egipte]] en [[Oos-Asië]] besoek. In 1881, op 'n besoek aan Japan, het George 'n plaaslike kunstenaar 'n [[tatoe]] van 'n blou-en-rooi draak op sy arm laat aanbring<ref>Rose, p. 13</ref> en is hy in 'n oudiënsie deur [[Meiji|keiser Meiji]] ontvang.<ref>{{citation |last=Keene |first=Donald |year=2002 |title=Emperor of Japan: Meiji and his world, 1852–1912 |publisher=Columbia University Press |pages=350–351}}</ref> Toe hulle na Engeland terugkeer, het die koningin gekla haar kleinseuns kan nie [[Frans]] of [[Duits]] praat nie; hulle het dus ses maande in [[Lausanne]] deurgebring in 'n onsuksesvolle poging om 'n ander taal aan te leer.<ref>Clay, p. 92; Rose, pp. 15–16</ref> Ná Lausanne is die broers geskei; Albert Victor het aan Trinity College in [[Cambridge]] studeer, terwyl George sy loopbaan in die vloot voortgesit het. Hy het deur die wêreld gereis en baie gebiede van die Britse Ryk besoek. ==Huwelik== [[Beeld:Kinggeorgev1928.jpg|thumb|links|150px|George in 1893.]] As 'n jong man wat in die vloot sou dien, het prins George baie jare lank diens gedoen onder bevel van sy oom [[Alfred, Hertog van Sakse-Koburg en Gotha|prins Alfred, Hertog van Edinburg]], wat in [[Malta]] gestasioneer was. Daar het hy verlief geraak op sy niggie prinses Marie van Edinburg. Sy ouma, vader en oom het die verhouding goedgekeur, maar sy eie en Marie se moeder was daarteen. Die Prinses van Wallis het gedink die familie is te pro-Duits, en die Hertogin van Edinburg het nie van Engeland gehou nie. Die hertogin, die enigste dogter van [[Aleksander II van Rusland]], was gebelgd deur die feit dat sy, as die vrou van die jonger seun van die Britse monarg, sou moes terugstaan vir George se moeder, die Prinses van Wallis, wie se vader 'n mindere Duitse prins was voordat hy onverwags koning van Denemarke geword het. Onder haar moeder se leiding het Marie George se huweliksaanbod van die hand gewys. Sy het daarna getrou met die toekomstige koning van [[Roemenië]].<ref>Pope-Hennessy, pp. 250–251</ref> [[Beeld:Princess Mary of Teck wedding dress 1893 no2.jpg|thumb|180px|George en Mary op hulle troudag.]] In November 1891 het prins Albert Victor verloof geraak aan sy agterkleinniggie prinses Victoria Mary van Teck, wat in haar familie as "May" bekend was.<ref>Rose, pp. 22–23</ref> Haar ouers was Francis, die Hertog van Teck ('n lid van 'n [[morganatiese huwelik|morganatiese]], jonger seun se tak van die Huis van Württemberg), en prinses Mary Adelaide van Cambridge, 'n kleindogter van [[George III van die Verenigde Koninkryk|George&nbsp;III]] en 'n niggie van koningin Victoria.<ref>Rose, p. 29</ref> Op 14 Januarie 1892, ses weke ná die amptelik verlowing, is prins Albert Victor tydens 'n grieppandemie aan [[longontsteking]] oorlede, en George was nou die tweede aanspraakmaker op die troon en die moontlike opvolger van sy vader. George het self pas herstel van [[ingewandskoors]], die siekte wat vermoedelik sy oupa prins Albert se lewe geëis het.<ref>Rose, pp. 20–21, 24</ref> Koningin Victoria het Mary steeds as 'n paslike vrou vir 'n kleinseun beskou, en George en May het geheg aan mekaar geraak gedurende hulle gesamentlike routydperk.<ref>Pope-Hennessy, pp. 230–231</ref> 'n Jaar ná Albert Victor se dood het George Mary om haar hand gevra en sy het ja gesê. Hulle is op 6 Julie 1893 in die [[Sint James-paleis]] getroud. Hulle het deur hulle hele lewe toegewy aan mekaar gebly. George, wat moeilik sy gevoelens verbaal kon uitspreek, en Mary het dikwels liefdesvolle briewe uitgeruil.<ref>Sinclair, p. 178</ref> ==Hertog van York== [[Beeld:George, Duke of York, and his children.jpg|thumb|180px|Saam met sy kinders, [[Edward VIII van die Verenigde Koninkryk|Edward]], [[George VI van die Verenigde Koninkryk|Albert]] en Mary. Foto deur sy moeder, Alexandra, 1899.]] Die dood van sy ouer broer het George se vlootloopbaan beëindig, omdat hy nou die tweede aanspraakmaker op die troon was, ná sy vader.<ref name="dnb">Matthew, H.C.G. (September 2004; aanlyn, Mei 2009) [http://www.oxforddnb.com/view/article/33369 "George V (1865–1936)"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130123175059/http://www.oxforddnb.com/view/article/33369 |date=23 January 2013 }}, ''Oxford Dictionary of National Biography'', Oxford University Press, {{doi|10.1093/ref:odnb/33369}}, besoek op 1 Mei 2010 (inskrywing nodig)</ref> Koningin Victoria het George op 24 Mei 1892 die Hertog van York, Graaf van Inverness en baron Killarney gemaak,<ref>Clay, p. 149</ref> en hy het lesse in grondwetlike geskiedenis ontvang.<ref>Clay, p. 150; Rose, p. 35</ref> Die Hertog en Hertogin van York het vyf seuns en 'n dogter gehad. Volgens [[Lord Randolph Churchill|Randolph Churchill]] was George 'n streng vader en was sy kinders bang vir hom. George het glo vir die Graaf van Derby gesê: "My pa was bang vir sy ma, ek was bang vir my pa en gaan deksels seker maak my kinders is bang vir my." In werklikheid is daar geen direkte bron vir dié opmerking nie en sy styl as ouer was waarskynlik maar soos die meeste mense s'n in dié tyd.<ref>Rose, pp. 53–57; Sinclair, p. 93 ''ff''</ref> Die gesin het meestal in York Cottage gewoon,<ref>Renamed from ''Bachelor's Cottage''</ref> 'n relatief klein huis in Sandringham, [[Norfolk]], waar hulle eerder 'n gerieflike middelklasbestaan gevoer het as een van koninklikes.<ref>Clay, p. 154; Nicolson, p. 51; Rose, p. 97</ref> George het 'n eenvoudige, byna stil, lewe verkies in teenstelling met die lewendige sosiale lewe van sy vader. Hy het 'n groot rol gespeel in die opbou van die Koninklike Filatelieversameling in die omvattendste versameling seëls van Brittanje en die Statebond in die wêreld.<ref>{{citation|url=http://www.royal.gov.uk/The%20Royal%20Collection%20and%20other%20collections/TheRoyalPhilatelicCollection/History.aspx|title=The Royal Philatelic Collection|publisher=Official website of the British Monarchy|access-date=1 May 2010|archive-date=15 April 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20120415133541/https://www.royal.gov.uk/The%20Royal%20Collection%20and%20other%20collections/TheRoyalPhilatelicCollection/History.aspx|url-status=live|archivedate=15 April 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120415133541/https://www.royal.gov.uk/The%20Royal%20Collection%20and%20other%20collections/TheRoyalPhilatelicCollection/History.aspx}}</ref> In Oktober 1894 is George se ma se swaer, [[Aleksander III van Rusland]], dood. Op versoek van sy pa, "uit respek vir die arme, liewe oom Sasja se nagedagtenis", is hy saam met sy ouers na [[Sint Petersburg]] vir die begrafnis.<ref>Clay, p. 167</ref> Hulle het in Rusland gebly vir die troue van die nuwe Russiese keiser, [[Nikolaas II van Rusland|Nikolaas II]], sy ma se susterskind, en een van George se niggies aan vaderskant, [[prinses Alix van Hesse-Darmstadt]], wat eens beskou is as 'n paslike bruid vir George se ouer broer.<ref>Rose, pp. 22, 208–209</ref> ==Prins van Wallis== [[Lêer:Duke of York at Montreal and Quebec 1901.ogv|thumb|links|George in 1901 in Montreal en Quebec.]] As Hertog van York het George 'n groot verskeidenheid pligte uitgevoer. Ná die dood van koningin Victoria op 22 Januarie 1901 het sy vader die troon as [[Edward VII van die Verenigde Koninkryk|koning Edward&nbsp;VII]] bestyg.<ref>Rose, p. 42</ref> George het die titel Hertog van Cornwallis geërf en was vir 'n groot deel van die res van die jaar bekend as die Hertog van Cornwallis en York.<ref>Rose, pp. 44–45</ref> In 1901 het die hertog en hertogin deur die Britse Ryk getoer, onder meer deur [[Gibraltar]], [[Malta]], [[Ceylon]], [[Singapoer]], [[Australië]], [[Nieu-Seeland]], [[Suid-Afrika]] en [[Kanada]]. Die toer is deur die koloniale minister [[Joseph Chamberlain]] gereël met die steun van die premier, [[lord Salisbury]], om die dominions te beloon vir hulle deelname aan die [[Tweede Vryheidsoorlog]] van 1899-1902 in Suid-Afrika. George het duisende spesiaal ontwerpte medaljes aan koloniale troepe uitgedeel. In Suid-Afrika het die koninklike groep burgerleiers, Afrikaleiers en Boeregevangenes ontmoet. Hulle is onthaal met uitspattige versierings, duur geskenke en vuurwerkvertonings. Desondanks was nie alle burgers tevrede met die toer nie. Baie [[Afrikaners]] was gebelgd daaroor. Kritici in die Engelse pers het die enorme koste afgekeur in 'n tyd toe baie gesinne finansieel swaargekry het.<ref>{{citation|first=Phillip|last=Buckner|title=The Royal Tour of 1901 and the Construction of an Imperial Identity in South Africa|journal=South African Historical Journal|date=November 1999|volume=41|pages=324–348|doi=10.1080/02582479908671897}}</ref> [[Beeld:Opening of the first parliament.jpg|thumb|Skildery deur Tom Roberts van die hertog wat die eerste parlementsitting van Australië op 9 Mei 1901 open.]] In Australië het George die eerste Australiese parlementsitting geopen ná die skepping van die Statebond van Australië.<ref>Rose, pp. 43–44</ref> Op 9 November 1901 het George die [[Prins van Wallis]] en Graaf van Chester geword.<ref>{{London Gazette |issue=27375 |date=9 November 1901 |page=7289}}</ref><ref>{{citation|url=https://www.princeofwales.gov.uk/titles-and-heraldry|title=Previous Princes of Wales|publisher=Household of HRH The Prince of Wales|access-date=19 March 2018|archive-date=19 April 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200419231207/https://www.princeofwales.gov.uk/titles-and-heraldry|url-status=live}}</ref> Koning Edward wou sy seun voorberei op sy toekomstige rol as koning. In teenstelling met Edward, vir wie koningin Victoria met opset van staatsake uitgesluit het, het George by sy vader algemene toegang tot staatsdokumente gekry.<ref name="dnb"/><ref>Clay, p. 244; Rose, p. 52</ref> George het weer sy vrou toegang tot die dokumente gegee,<ref>Rose, p. 289</ref> want hy het haar raad hooggeag en sy het dikwels gehelp om sy toesprake te skryf.<ref>Sinclair, p. 107</ref> Van November 1905 tot Maart 1906 het George en May deur Brits-[[Indië]] getoer, waar hy ontstel is deur [[Rassisme|rassediskriminasie]] en hy 'n beroep gedoen het dat Indiërs groter betrokkenheid kry in die land se regering.<ref>Rose, pp. 61–66</ref> Feitlik direk daarna het die egpaar na [[Spanje]] gereis vir die troue van koning Alfonso XIII met George se niggie [[Victoria Eugénie van Battenberg]]. Hier het die bruid en bruidegom ternouernood aan die dood ontkom in 'n sluipmoordaanval. 'n Week nadat hulle na Brittanje teruggekeer het, het George en May na Noorweë gereis vir die kroning van [[Haakon VII van Noorweë|koning Haakon VII]], George se neef, en [[Maud van Wallis|koningin Maud]], George se suster.<ref>Rose, pp. 67–68</ref> ==Bewind== [[Beeld:King George V 1911 color-crop.jpg|thumb|200px|Portret deur Fildes, 1911.]] Op 6&nbsp;Mei 1910 het Edward&nbsp;VII gesterf en het George koning geword. Hy het nooit van sy vrou se gewoonte gehou om dokumente as Victoria May te onderteken nie en het haar gevra om net een van die name te gebruik. Nie een het gehou van die idee dat sy as koningin Victoria bekend sal wees nie en sy het dus koningin Mary geword.<ref>Pope-Hennessy, p. 421; Rose, pp. 75–76</ref> [[Beeld:India Before the First World War; George V and Queen Mary at Delhi Durbar Q107150.jpg|thumb|links|260px|link|Die koning en koningin by die Delhi Durbar, 1911.]] George het beswaar aangeteken teen die anti-Katolieke bewoording van die troonopvolgingsverklaring wat hy op sy eerste parlementsopening moes voorlees. Hy het geweier om die parlement te open tensy die bewoording verander word. Die verklaring is toe verkort en verander.<ref>{{citation |author=Wolffe, John |year=2010 |section=Protestantism, Monarchy and the Defence of Christian Britain 1837–2005 |editor1=Brown, Callum G. |editor2=Snape, Michael F. |title=Secularisation in the Christian World |publisher=Ashgate Publishing |location=Farnham, Surrey |pages=63–64 |isbn=978-0-7546-9930-9 |section-url=https://books.google.com/books?id=OXhovNnt76QC&pg=PA63 |access-date=28 November 2015 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20160617124722/https://books.google.com/books?id=OXhovNnt76QC&pg=PA63 |archive-date=17 June 2016}}</ref> George en Mary se kroning was op 22&nbsp;Junie 1911 in die [[Westminster-abdy]].<ref name="dnb"/> In Julie het die koning en koningin Ierland vir vyf dae besoek, waar hulle hartlik ontvang is.<ref>{{citation |author=Rayner, Gordon |date=10 November 2010 |title=How George&nbsp;V was received by the Irish in 1911 |newspaper=The Telegraph |url=https://www.telegraph.co.uk/news/uknews/theroyalfamily/8121389/How-George-V-was-received-by-the-Irish-in-1911.html |archive-url=https://web.archive.org/web/20180418083422/https://www.telegraph.co.uk/news/uknews/theroyalfamily/8121389/How-George-V-was-received-by-the-Irish-in-1911.html |archive-date=18 April 2018}}</ref><ref>{{citation |title=The queen in 2011&nbsp;... the king in 1911 |date=11 May 2011 |newspaper=the Irish Examiner |url=http://www.irishexaminer.com/analysis/the-queen-in-2011-the-king-in-1911-154342.html |access-date=13 August 2014 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20140813194225/http://www.irishexaminer.com/analysis/the-queen-in-2011-the-king-in-1911-154342.html |archive-date=13 August 2014}}</ref> Later in 1911 het hulle na Indië gereis vir die Delhi Durbar, waar hulle op 12&nbsp;Desember 1911 aan hooggeplaastes voorgestel is as die keiser en keiserin van Indië. George was die enigste keiser van Indië wat by sy eie Delhi Durbar teenwoordig was. ===Eerste Wêreldoorlog=== [[Beeld:A Good Riddance - George V of the United Kingdom cartoon in Punch, 1917.png|200px|thumb|'n Spotprent van 1917 wys hoe George sy Duitse titels wegvee.]] Op 4 Augustus 1914 het Brittanje oorlog teen [[Duitsland]] verklaar. Tot in 1918 was [[Geallieerdes van die Eerste Wêreldoorlog|Brittanje en sy bondgenote]] in 'n [[Eerste Wêreldoorlog|oorlog]] met die [[Sentrale Moondhede]] onder leiding van die [[Duitse Keiserryk]] gewikkel. Die keiser, [[Wilhelm II van Duitsland|Wilhelm II]], wat vir die Britse publiek al die afgryse van die oorlog versinnebeeld het, was George se neef. George se oupa aan vaderskant was [[Albert, prinsgemaal|prins Albert van Sakse-Koburg en Gotha]]; die koning en sy kinders het dus die titels prinse en prinsesse van Sakse-Koburg en Gotha en hertoë en hertoginne van Sakse gehad. Koningin Mary was, hoewel sy nes haar ma in Engeland gebore is, die dogter van die Hertog van Teck, 'n afstammeling van die Duitse hertoë van Württemberg. George het swaers en neefs gehad wat Britse onderdane was, maar Duitse titels gehad het, soos die Hertog en Hertogin van Teck, prins en prinses van Battenberg, en prins en prinses van Sleeswyk-Holstein. Toe [[H.G. Wells]] van Brittanje se "buitelandse en oninspirerende hof" skryf, het George geantwoord: "Ek is dalk oninspirerend, maar ek is verdomp nie buitelands nie."<ref>Nicolson, p. 308</ref> Op 17 Julie 1917 het George Britse nasionalistiese gemoedere gekalmeer deur 'n koninklike verordening uit te reik waarin die naam van die koningshuis van die [[Huis van Sakse-Koburg en Gotha]] verander is na die [[Huis van Windsor]].<ref>{{London Gazette|issue=30186|date=17 July 1917|page=7119}}</ref> Hy en al sy Britse familielede het afstand van hulle Duitse titels gedoen en Engelsklinkende vanne aangeneem. George het sy manlike familielede vergoed deur vir hulle Britse titels te gee. Sy neef prins Louis van Battenberg, wat vroeër in die oorlog as First Sea Lord moes bedank weens anti-Duitse sentimente, het Louis Mountbatten, 1ste Markies van Milford Haven, geword. Koningin Mary se broers het Adolphus Cambridge, 1ste Markies van Cambridge, en Alexander Cambridge, 1ste Graaf van Athlone, geword.<ref>Rose, pp. 174–175</ref> [[Beeld:Tsar Nicholas II & King George V.JPG|thumb|links|180px|George V (regs) en sy neef Nikolaas II van Rusland in Mei 1913 in Duitse uniforms.]] In 'n [[patentbrief]] van 11 Desember 1917 het die koning die aanspreekvorm "Koninklike Hoogheid" en "prins (of prinses) van Groot-Brittanje en Ierland" beperk tot die kinders van die koning, die kinders van die seuns van die koning en die oudste lewende seun van die seun van die Prins van Wallis.<ref>Nicolson, p. 310</ref> George se familielede wat aan die Duitse kant geveg het, soos Ernest Augustus, kroonprins van Hannover, en Charles Edward, Hertog van Sakse-Koburg en Gotha, se Britse titels is in 1919 weggeneem. Toe tsaar [[Nikolaas II van Rusland]], George se neef, in die [[Russiese Rewolusie (1917)|Russiese Rewolusie van 1917]] omvergewerp word, het die Britse regering asiel aan hom en sy familie aangebied, maar verslegtende omstandighede vir die Britse volk en die vrees dat 'n rewolusie in Brittanje kan uitbreek, het George laat dink die teenwoordigheid van die Romanofs sou as onvanpas beskou word.<ref>Nicolson, p. 301; Rose, pp. 210–215; Sinclair, p. 148</ref> Ondanks die latere bewerings van [[Louis Mountbatten, 1ste graaf Mountbatten van Birma|lord Mountbatten van Birma]] dat die premier, Lloyd George, teen die redding van die Romanofs was, dui die briewe van lord Stamfordham daarop dat dit George was wat die idee teengestaan het ondanks die raad van sy regering.<ref>Rose, p. 210</ref> Nikolaas en sy gesin het in Rusland gebly, waar hulle [[Moord op die Romanofs|in 1918 deur die Bolsjewiste vermoor is]]. Die volgende jaar is Nikolaas se moeder, [[Prinses Dagmar van Denemarke|Maria Fjodorowna]], en ander lede van die uitgebreide Russiese keiserlike familie deur 'n Britse oorlogskip van die [[Krim]] af gered.<ref>Clay, pp. 355–356</ref> Twee maande ná die einde van die oorlog is die koning se jongste seun, prins John, op 13-jarige ouderdom dood nadat hy sy lewe lank siek was.<ref>Pope-Hennessy, p. 511</ref> ===Ná die oorlog=== [[Beeld:British Empire 1921.png|thumb|280px|Die Britse Ryk het sy territoriale hoogtepunt in 1920 bereik.<ref>{{citation|date=September 1997|title=Expansion and Contraction Patterns of Large Polities: Context for Russia|journal=International Studies Quarterly|volume=41|issue=3|doi=10.1111/0020-8833.00053|author=Rein Taagepera|pages=475–504|jstor=2600793|url=http://www.escholarship.org/uc/item/3cn68807|access-date=28 December 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20181119114740/https://escholarship.org/uc/item/3cn68807|archive-date=19 November 2018|url-status=live}}</ref>]] Voor die Eerste Wêreldoorlog is die meeste lande in [[Europa]] regeer deur familielede van George, maar gedurende en ná die oorlog is die monargieë [[Oostenryk]], [[Duitsland]], [[Griekeland]] en [[Spanje]], net soos Rusland, deur rewolusie en oorlog getref. In Maart 1919 is luitenant-kolonel Edward Lisle Strutt in opdrag van die koning gestuur om die voormalige keiser [[Karel I van Oostenryk]] en sy gesin in veiligheid na Switserland te bring.<ref>{{citation |title=Archduke Otto von&nbsp;Habsburg |date=4 July 2011 |location=London, UK |newspaper=The Daily Telegraph |type=obituary |url=https://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/royalty-obituaries/8616240/Archduke-Otto-von-Habsburg.html |access-date=4 April 2018 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20191224101827/https://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/royalty-obituaries/8616240/Archduke-Otto-von-Habsburg.html |archive-date=24 December 2019}}</ref> In 1922 is 'n skip van die Britse vloot na [[Griekeland]] gestuur om sy neef en kleinniggie, [[Prins Andreas van Griekeland en Denemarke|prins]] en [[Prinses Alice van Battenberg|prinses Andreas]] ([[Prins Philip, Hertog van Edinburg|prins Philip]] se ouers) te red.<ref>Rose, pp. 347–348</ref> Politieke onrus het ook in [[Ierland]] voortgeduur terwyl die nasionaliste vir onafhanklikheid geveg het; George het sy afsku teenoor die premier, Lloyd George, uitgespreek oor die moorde en vergeldingsmaatreëls wat deur die regering goedgekeur is.<ref>Nicolson, p. 347; Rose, pp. 238–241; Sinclair, p. 114</ref> Op die openingsessie van die parlement van [[Noord-Ierland]] op 22 Junie 1921 het die koning 'n beroep om versoening gedoen in 'n toespraak wat deur generaal [[Jan Christian Smuts|Jan Smuts]] help skryf en deur Lloyd George goedgekeur is.<ref>Mowat, p. 84</ref> 'n Paar weke later is op 'n gewapende vrede besluit.<ref>Mowat, p. 86</ref> Samesprekings tussen Brittanje en die voorstanders van afskeiding het gelei tot die Anglo-Ierse Verdrag.<ref>Mowat, pp. 89–93</ref> Teen die einde van 1922 was Ierland verdeel, die [[Ierse Vrystaat]] gestig en Lloyd George nie meer premier nie.<ref>Mowat, pp. 106–107, 119</ref> Die koning en sy raadgewers was bekommerd oor die opkoms van [[sosialisme]] en die groeiende arbeidersbeweging, wat hulle verkeerdelik met republikanisme verbind het. Die sosialiste het egter nie meer in hulle antimonargistiese slagspreke geglo nie en was bereid om die monargie te aanvaar as dit die eerste stap sou neem. George het 'n demokratieser, inklusiewe houding aangeneem wat oor klasgrense gestrek en die monargie nader aan die werkersklas gebring het – 'n drastiese stap deur die koning, wat op sy gemaklikste was tussen vlootoffisiere en mense van die hoër stand. Hy het vriendskaplike bande aangeknoop met gematigde politici van die [[Arbeidersparty (Verenigde Koninkryk)|Arbeidersparty]] en vakbondleiers. Sy afstanddoening van sosiale afsydigheid het die familie se houding op peil gebring en hulle gewildheid verhoog in die ekonomiese krisisse van die laat 1920's en vir meer as twee geslagte daarna.<ref>{{citation |last = Prochaska |first = Frank |year = 1999 |title = George&nbsp;V and Republicanism, 1917–1919 |journal = Twentieth Century British History |volume = 10 |issue = 1 |pages = 27–51 |doi=10.1093/tcbh/10.1.27}}</ref><ref>{{citation |last = Kirk |first = Neville |year = 2005 |title = The Conditions of Royal Rule: Australian and British Socialist and Labour Attitudes to the Monarchy, 1901–11 |journal = Social History |volume = 30 |issue = 1 |pages = 64–88 |s2cid = 144979227 |doi=10.1080/0307102042000337297}}</ref> In die jare tussen 1922 en 1929 was daar dikwels veranderings in die regering. In 1924 het George die eerste premier van die Arbeidersparty, [[Ramsay MacDonald]], aangestel nadat nie een van die drie grootste partye 'n volstrekte meerderhed behaal het nie. Sy taktiek om dit te doen (die premier het korter as 'n jaar gehou) het die vermoedens van die party se aanhangers uit die weg geruim dat hy teen hulle belang sou handel. Tydens die algemene staking van 1926 het George die regering van die Konserwatiewe Party van [[Stanley Baldwin]] afgeraai om opruiende aksie te neem.<ref>Nicolson, p. 419; Rose, pp. 341–342</ref> Hy was beswaard oor voorstelle dat die stakers "rewolusionêre" was en het gesê: "Probeer om op hulle lone te lewe voordat jy hulle oordeel."<ref>Rose, p. 340; Sinclair, p. 105</ref> [[Beeld:ImperialConference.jpg|thumb|220px|By die premiers van die Britse Ryk op die Rykskonferensie in 1926. George is in die middel en die premier van Suid-Afrika, [[J.B.M. Hertzog]], staan agter tweede van regs.]] In 1926 het George 'n Rykskonferensie in Londen gehou waarop die ontwikkeling aanvaar is van die Britse dominions tot selfregerende "outonome gemeenskappe binne die Britse Ryk, met gelyke status, op geen manier ondergeskik aan mekaar nie". Daar is ook bepaal die opvolging van die troon mag nie verander word nie, tensy die parlemente van al die dominions en die parlement by Westminster saamstem.<ref name="dnb"/> Aan die vooraand van die [[Groot Depressie]] het George in 1931 die vorming van 'n nasionale regering onder MacDonald en Baldwin aangemoedig,<ref name="Rose, pp. 373–379">Rose, pp. 373–379</ref> en aangebied om die siviele lys (van koninklikes wat vir hulle dienste betaal word) te verklein om die begroting te laat klop.<ref name="Rose, pp. 373–379"/> Hy was bekommerd oor die opkoms in [[Nazi-Duitsland|Duitsland]] van [[Adolf Hitler]] en die [[Nasionaal-Sosialistiese Duitse Arbeidersparty|Naziparty]].<ref>Nicolson, pp. 521–522; Owens, pp. 92–93; Rose, p. 388</ref> In 1934 het George aan die Duitse ambassadeur gesê Duitsland is nou 'n gevaar vir die wêreld en dat daar beslis binne 10 jaar 'n oorlog sal wees as Duitsland teen die huidige pas voortgaan; hy het die Britse ambassadeur in [[Berlyn]] gewaarsku om agterdogtig te wees teenoor die Nazi's.<ref>Nicolson, pp. 521–522; Rose, p. 388</ref> [[Beeld:Royal broadcast, Christmas 1934 (Our Generation, 1938).jpg|thumb|links|240px|Die konings se Kersboodskap, 1934.]] In 1932 het George ingestem om 'n koninklike Kersboodskap oor die radio uit te saai; dit het daarna 'n jaarlikse instelling geword. Hy was nie aanvanklik ten gunste daarvan nie, maar die regering het hom oortuig die volk wil dit hê.<ref>Sinclair p. 154</ref> Teen die tyd van sy silwerjubileum in 1935 was hy 'n geliefde koning. In reaksie op die skare se toejuiging het hy gesê: "Ek verstaan dit nie; ek is eintlik maar 'n baie gewone soort ou."<ref>Sinclair, p. 1</ref> George se verhouding met sy oudste seun en erfgenaam, [[Edward VIII van die Verenigde Koninkryk|Edward]], het in dié jare agteruitgegaan. George was teleurgesteld omdat Edward nie tot rus kon kom nie en was ontsteld oor sy baie verhoudings met getroude vroue.<ref name="dnb"/> In teenstelling hiermee was hy dol oor sy tweede oudste seun, prins Albert (later [[George VI van die Verenigde Koninkryk|George&nbsp;VI]]), en baie lief vir sy oudste kleindogter, [[Elizabeth II|prinses Elizabeth]]; hy het haar die bynaam "Lilibet" gegee en sy het hom liefderyk "Grandpa England" genoem.<ref>{{citation |last=Pimlott |first=Ben |year=1996 |title=The Queen |publisher=John Wiley and Sons |isbn=978-0-471-19431-6}}</ref> In 1935 het George van Edward gesê: "As ek dood is, sal die seun homself binne 12&nbsp;maande vernietig." Van prins Albert en Elizabeth het hy gesê: "Ek bid my oudste seun sal nooit trou en kinders hê nie, en dat niks sal kom tussen Bertie en Lilibet en die troon nie".<ref>{{citation |last=Ziegler |first=Philip |year=1990 |title=King Edward VIII: The Official Biography |publisher=Collins |location=Londen |page=199 |isbn=978-0-00-215741-4}}</ref><ref>Rose, p. 392</ref> ==Gesondheid en dood== [[Beeld:Arthur Stockdale Cope - George V 1933.jpg|thumb|200px|Portret deur Arthur Stockdale Cope, 1933.]] Die Eerste Wêreldoorlog het sy tol geëis wat Gorge se gesondheid betref. Hy is ernstig beseer toe hy op 28 Oktober 1915 van sy perd gegooi is terwyl hy soldate in Frankryk geïnspekteer het,<ref>Windsor, pp. 118–119</ref> en sy rookgewoonte het asemhalingsprobleme veroorsaak. Hy het aan chroniese [[brongitis]] gely. In 1925 het hy op bevel van sy dokters teensinnig op 'n privaat vaart op die [[Middellandse See]] vertrek ter wille van sy gesondheid. Dit was sy derde reis oorsee sedert die oorlog en sy laaste.<ref>Rose, pp. 301, 344</ref> In November&nbsp;1928 het hy ernstig siek geword aan [[bloedvergiftiging]] en Edward het die volgende twee jaar baie van sy pligte oorgeneem.<ref>Ziegler, pp. 192–196</ref> In 1929 het die koning 'n voorstel van nog 'n ruskans oorsee "in taamlike sterk taal" van die hand gewys.<ref>Arthur Bigge, 1ste baron Stamfordham, aan Alexander Cambridge, 1ste Graaf van Athlone, 9 Julie 1929; aangehaal in Nicolson p. 433 en Rose, p. 359</ref> In die plek daarvan het hy vir drie maande in die kusoord Bognor in [[Wes-Sussex|Sussex]] gaan bly.<ref>Pope-Hennessy, p. 546; Rose, pp. 359–360</ref> George het nooit heeltemal herstel nie. In sy laaste jaar het hy [[suurstof]] ontvang.<ref>{{citation |last=Bradford |first=Sarah |year=1989 |title=King George&nbsp;VI |publisher=Weidenfeld and Nicolson |location=London, UK |isbn=978-0-297-79667-1 |page=149}}</ref> Die dood van sy gunstelingsuster, prinses Victoria, in Desember 1935 het hom baie depressief gemaak. Op die aand van 15&nbsp;Januarie 1936 het George na sy slaapkamer in [[Sandringham House]] gegaan nadat hy van 'n verkoue gekla het; hy het tot met sy dood in die kamer gebly.<ref>Pope-Hennessy, p. 558</ref> Hy het geleidelik swakker geword en was soms by sy bewussyn en soms nie. Teen 20 Januarie was George naby aan die dood. Sy dokters het 'n verklaring uitgereik wat lui die koning nader die einde van sy lewe vreedsaam.<ref>''The Times'' (Londen), 21 Januarie 1936, p. 12, col. A</ref><ref>Rose, p. 402</ref> Sy hoofarts, lord Dawson van Penn, 'n voorstander van [[genadedood]],<ref>{{citation |last=Lelyveld |first=Joseph |date=28 November 1986 |title=1936 Secret is out: Doctor sped George&nbsp;V's death |newspaper=[[The New York Times]] |pages=A1, A3 |pmid=11646481 |url=https://www.nytimes.com/1986/11/28/world/1936-secret-is-out-doctor-sped-george-v-s-death.html |access-date=18 September 2016 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20161008095035/http://www.nytimes.com/1986/11/28/world/1936-secret-is-out-doctor-sped-george-v-s-death.html |archive-date=8 October 2016}}</ref> het in sy dagboek erken dat hy die koning se lewe beëindig het.<ref name="watson">{{citation |last=Watson |first=Francis |year=1986 |title=The death of George&nbsp;V |magazine=History Today |volume=36 |pages=21–30 |pmid=11645856}}</ref><ref name="ramsay"/><ref name="Matson">{{cite book |last=Matson |first=John |date=1 January 2012 |title=Sandringham Days: The Domestic Life of the Royal Family in Norfolk,1862–1952 |url=https://books.google.com/books?id=Ut8SDQAAQBAJ&pg=PT176&lpg=PT176&dq=%22Sandringham+Days%22+%22at+about+11%22 |publisher=The History Press |isbn=9780752483115}}</ref> Dawson het geskryf hy het dit gedoen om die koning se waardigheid te red, om verdere spanning op die familie te voorkom en sodat George se dood net voor middernag in die oggenduitgawe van die koerant ''The Times'' aangekondig kon word in plaas van in die "minder gepaste" aandkoerante.<ref name="watson" /><ref name="ramsay">{{citation |last=Ramsay |first=J.H.R. |title=A king, a doctor, and a convenient death |journal=British Medical Journal |date=28 May 1994 |volume=308 |page=1445 |doi=10.1136/bmj.308.6941.1445 |pmid=11644545 |issue=6941 |pmc=2540387}} (inskrywing nodig)</ref> Nie koningin Mary, wat uiters godsdienstig was en dalk nie genadedood sou goedgekeur het nie, of die Prins van Wallis is geraadpleeg nie. Die koninklike familie wou nie hê die koning moes ly of dat hy kunsmatig aan die lewe gehou moes word nie, maar hulle het ook nie Dawson se optrede goedgekeur nie.<ref>{{citation |title=Doctor murdered Britain's George&nbsp;V |date=28 November 1986 |agency=Washington (PA) |newspaper=Observer-Reporter |url=https://news.google.com/newspapers?nid=2519&dat=19861128&id=bkZiAAAAIBAJ&pg=2197,3764364 |access-date=18 September 2016 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20201103092557/https://news.google.com/newspapers?nid=2519&dat=19861128&id=bkZiAAAAIBAJ&pg=2197,3764364 |archive-date=3 November 2020}}</ref> George V is op 28 Januarie 1936 in Sint Goerge-kapel in [[Windsor-kasteel|Windsorkasteel]] begrawe.<ref>Rose, pp. 404–405</ref> Edward het voor die einde van die jaar geabdikeer en Albert het die troon as George VI bestyg.<ref>{{London Gazette|issue=34350|page=8117|date=15 December 1936}}</ref> ==Nalatenskap== [[Beeld:KingGeorgeVSqBrisbane.jpg|thumb|200px|Standbeeld van George&nbsp;V op Koning Georgeplein buite die Brisbane-stadsaal.]] George het nie daarvan gehou om vir portrette te poseer nie<ref name="dnb"/> en ook nie van moderne kuns nie; hy was so ontevrede oor een portret deur die skilder Charles Sims dat hy opdrag gegee het dat dit verbrand word.<ref>Rose, p. 318</ref> Hy het die beeldhouer Bertram Mackennal bewonder wat standbeelde van hom gemaak het, asook William Reid Dick, wie se standbeeld van George&nbsp;V buite [[Westminster-abdy]] in Londen staan.<ref name="dnb"/> Hoewel hy en koningin Mary soms deur die Britse Ryk gereis het, het hy verkies om by die huis te bly en seëls te versamel of te jag. Sy lewe was volgens latere biograwe redelik vervelig omdat dit so konvensioneel was.<ref>Bv. Harold Nicolson se dagboek, soos aangehaal deur Sinclair, p. 107; {{citation |last=Best |first=Nicholas |year=1995 |title=The Kings and Queens of England |place=Londen, VK |publisher=Weidenfeld & Nicolson |isbn=0-297-83487-8 |page=83}}; {{citation |last=Lacey |first=Robert |year=2002 |title=Royal |place=Londen, VK |publisher=Little, Brown |isbn=0-316-85940-0 |page=54}}</ref> Hy was nie intellektueel nie: Nadat hy een aand die opera bygewoon het, het hy geskryf: "Is na Covent Garden en het ''Fidelio'' gesien, en dit was verdomp vervelig."<ref>{{citation |author=Pierce, Andrew |date=4 August 2009 |title=Buckingham Palace is unlikely shrine to the history of jazz |newspaper=The Telegraph |location=Londen |url=https://www.telegraph.co.uk/culture/music/rockandjazzmusic/5967347/Buckingham-Palace-is-unlikely-shrine-to-the-history-of-jazz.html|access-date=11 February 2012 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20191227123654/https://www.telegraph.co.uk/culture/music/rockandjazzmusic/5967347/Buckingham-Palace-is-unlikely-shrine-to-the-history-of-jazz.html |archive-date=27 December 2019}}</ref> George was baie toegewy aan Brittanje en sy Ryk.<ref>Clay, p. 245; Gore, p. 293; Nicolson, pp. 33, 141, 510, 517</ref> Hy het verduidelik: "Dit was altyd my droom om my met die wonderlike idee van Ryk te identifiseer."<ref>{{citation |author=Harrison, Brian |year=1996 |title=The Transformation of British Politics, 1860–1995 |pages=320, 337}}</ref> Hy het hardwerkend voorgekom en is bewonder deur die inwoners van Brittanje en die Ryk, sowel as die "establishment".<ref>Gore, pp. x, 116</ref> In die woorde van die historikus David Cannadine was koning George V en koningin Mary 'n "onskeibaar toegewyde paartjie" wat "karakter" getoon en "gesinswaardes hoog gehou het".<ref>{{citation |author=Cannadine, David |year=1998 |title=History in our Time |page=3}}</ref> George het 'n gedragstandaard vir die Britse koninklikes daargestel wat die waardes van die hoër middelklas weerspieël het en nie van die hoër stand nie.<ref>Harrison, p. 332; {{citation |magazine=Fortune |title=The King of England: George&nbsp;V |year=1936 |page=33}}</ref> Binne sy grondwetlike perke het hy 'n reeks krisisse bekwaam hanteer: Ierland, die Eerste Wêreldoorlog en die eerste sosialistiese minderheidsregering in Brittanje.<ref name="dnb"/> Hy was 'n tradisionalis wat nooit die rewolusionêre veranderings verstaan of goedgekeur het wat in die Britse gemeenskap plaasgevind het nie.<ref>Rose, p. 328</ref> Hy het egter sy gesag uitgeoefen as 'n mag van neutraliteit en verandering wat sy rol beskou het as bemiddelaar eerder as finale besluitnemer.<ref>Harrison, pp. 51, 327</ref> ==Wapens== {{multiple image2 |align =center |total_width =700 |perrow = |image1 =Coat of Arms of George, Duke of York.svg |caption1 =Wapen as die Hertog van York |image2 =Coat of Arms of George, Prince of Wales (1901-1910).svg |caption2 =Wapen as die Prins van Wallis |image3 =Coat of Arms of the United Kingdom (1837-1952).svg |caption3 =Wapen as koning van die Verenigde Koninkryk (Soos buite Skotland gebruik) |image4 =Coat of Arms of the United Kingdom in Scotland (1837-1952).svg |caption4 =Wapen as koning van die Verenigde Koninkryk (Soos in Skotland gebruik) |image5 =Royal Coat of Arms of Canada (1921–1957).svg |caption5 =Wapen as koning van Kanada vanaf 1921 }} == Kinders == {| class="wikitable" ! Naam !! Gebore !! Oorlede !! Notas |- |[[Edward VIII van die Verenigde Koninkryk|Edward, die Prins van Wallis]]<br />later Edward VIII||23 Junie 1894||28 Mei 1972||Later die Hertog van Windsor; getroud met [[Wallis Simpson]]; geen kinders |- |[[George VI van die Verenigde Koninkryk|Prins Albert, die Hertog van York]]<br />later George VI||14 Desember 1895||6 Februarie 1952||Getroud met [[Elizabeth Bowes-Lyon|lady Elizabeth Bowes-Lyon]]; het kinders gehad |- |Prinses Mary, Gravin van Harewood||25 April 1897||28 Maart 1965||Getroud met Henry Lascelles, 6de Graaf van Harewood; het kinders gehad |- |Prins Henry, Hertog van Gloucester||31 Maart 1900||10 Junie 1974||Getroud met lady Alice Montagu-Douglas-Scott; het kinders gehad |- |Prins George, Hertog van Kent||20 Desember 1902||25 Augustus 1942||Getroud met prinses Marina van Griekeland en Denemarke; het kinders gehad |- |Prins John||12 Julie 1905||18 Januarie 1919||Dood aan siektetoevalle |} == Stamboom == {{ahnentafel-kompak5 |style=font-size: 90%; line-height: 110%; |border=1 |boxstyle=padding-top: 0; padding-bottom: 0; |boxstyle_1=background-color: #fcc; |boxstyle_2=background-color: #fb9; |boxstyle_3=background-color: #ffc; |boxstyle_4=background-color: #bfc; |boxstyle_5=background-color: #9fe; |1= &nbsp;'''George V'''&nbsp; |2= [[Edward VII van die Verenigde Koninkryk]] |3= [[Prinses Alexandra van Denemarke]] |4= [[Prins Albert van Sakse-Koburg en Gotha]] |5= [[Victoria van die Verenigde Koninkryk]] |6= [[Christiaan IX van Denemarke]] |7= [[Louise van Hesse-Kassel]] }} == Verwysings == {{Verwysings|3}} ===Aangehaalde bronne=== {{refbegin|2}} * {{Citation|last=Clay|first=Catrine|year=2006|title=King, Kaiser, Tsar: Three Royal Cousins Who Led the World to War|publisher=John Murray|location=Londen|isbn=978-0-7195-6537-3}} * {{citation|last=Gore|first=John|title=King George V: a personal memoir|year=1941|url=https://archive.org/details/kinggeorgevperso0000gore}} * Matthew, H.C.G. (September 2004; aanlyn uitgawe Mei 2009) [http://www.oxforddnb.com/view/article/33369 "George V (1865–1936)"], ''Oxford Dictionary of National Biography'', Oxford University Press, {{doi|10.1093/ref:odnb/33369}}, Besoek op 1 Mei 2010 (inskrywing nodig) * {{Citation|last=Mowat|first=Charles Loch|year=1955|title=Britain Between The Wars 1918–1940|location=London|publisher=Methuen|url=https://archive.org/details/britainbetweenwa00mowa |url-access=registration}} * {{Citation|last=Nicolson|first=Sir Harold|title=King George the Fifth: His Life and Reign |publisher=Constable and Co|location=Londen|year=1952}} * {{citation|last=Owens|first=Edward|title=The Family Firm: monarchy, mass media and the British public, 1932–53|year=2019|chapter=2: 'A man we understand': King George V's radio broadcasts|pages=91–132|jstor=j.ctvkjb3sr.8|isbn=9781909646940|ref=none}} * {{Citation|last=Pope-Hennessy|first=James|title=Queen Mary| publisher=George Allen and Unwin, Ltd|location=Londen|year=1959}} * {{Citation|last=Rose|first=Kenneth|title=King George V|publisher=Weidenfeld and Nicolson|location=Londen|year=1983|isbn=978-0-297-78245-2}} * {{Citation|last=Sinclair|first=David|title=Two Georges: The Making of the Modern Monarchy| publisher=Hodder and Stoughton|location=Londen|year=1988|isbn=978-0-340-33240-5}} * {{Citation|last=Vickers|first=Hugo|title=The Quest for Queen Mary| publisher=Zuleika|location=Londen|year=2018}} * {{Citation|first=HRH The Duke of|last=Windsor| title=A King's Story|publisher=Cassell and Co|location=Londen|year=1951}} {{refend}} ==Nog leesstof== {{refbegin|2}} * Cannadine, David (2014), ''George V: The Unexpected King'' * {{citation|last=Mort|first=Frank|title=Safe for Democracy: Constitutional Politics, Popular Spectacle, and the British Monarchy 1910–1914|journal=Journal of British Studies|volume=58|issue=1|year=2019|pages=109–141|doi=10.1017/jbr.2018.176|s2cid=151146689|url=https://www.research.manchester.ac.uk/portal/en/publications/safe-for-democracy(05a94f6d-bafb-42e8-9668-0a6a64eb19a4).html|ref=none}} * Ridley, Jane (2022), ''George V: Never a Dull Moment'' [https://www.amazon.com/George-V-Never-Dull-Moment/dp/0062567497/ – uittreksel] * {{citation|last=Somervell|first=D.C.|title=The Reign of King George V|year=1936|url=https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.176466|ref=none}} wye politieke, sosiale en ekonomiese dekking, 1910-'35 * {{citation|last=Spender|first=John A.|title=British Foreign Policy in the Reign of HM King George V|journal=International Affairs|volume=14|issue=4|year=1935|pages=455–479|jstor=2603463|ref=none}} {{refend}} == Eksterne skakels == * [https://www.royal.uk/george-v George V] op die amptelike webtuitse van die Britse monargie * [https://www.rct.uk/collection/people/king-george-v-king-of-the-united-kingdom-1865-1936#/type/subject George V] op die amptelike webtuiste van die Royal Collection Trust * [https://www.bbc.co.uk/history/historic_figures/george_v_king.shtml George V] op BBC History * [http://www.firstworldwar.com/bio/georgev.htm George V in WWI] {{CommonsKategorie-inlyn|George V of the United Kingdom}} {{vertaaluit| taalafk = en | il = George V of the United Kingdom}} {{Britse monarge wat afstam van Hannover}} {{Normdata}} {{Voorbladster}} [[Kategorie:Britse monarge]] [[Kategorie:Britse Vrymesselaars]] [[Kategorie:Britte in die Eerste Wêreldoorlog]] [[Kategorie:Huis van Sakse-Koburg en Gotha]] [[Kategorie:Huis van Windsor]] [[Kategorie:Geboortes in 1865]] [[Kategorie:Sterftes in 1936]] [[Kategorie:Alumni van die Universiteit van Suid-Afrika]] o87sxxkyeysgq75d6c0wz5jv3ykpe20 0 38124 2818334 2588701 2025-07-04T10:56:30Z AFM 21229 2818334 wikitext text/x-wiki {{Taksoboks | name = Vaalribbok | image = Vaal Rhebok.jpg | image_caption = | status = LC | status_system = IUCN3.1 | status_ref = <ref name=iucn>{{IUCN2008|assessors=IUCN SSC Antelope Specialist Group|year=2008|id=16484|title=Pelea capreolus|downloaded=5 April 2009}}</ref> | trend = stable | regnum = [[Animalia]] | phylum = [[Chordata]] | classis = [[Mammalia]] | ordo = [[Artiodactyla]] | familia = [[Bovidae]] | subfamilia = '''Peleinae''' | subfamilia_authority = [[John Edward Gray|Gray]], 1872 | genus = '''''Pelea''''' | genus_authority = [[John Edward Gray|Gray]], 1851 | species = '''''P. capreolus''''' | binomial = ''Pelea capreolus'' | binomial_authority = ([[Johann Reinhold Forster|Forster]], [[1790]]) }} Die '''vaalribbok''' (''Pelea capreolus'') is 'n [[wildsbok]] wat in [[Suid-Afrika]], [[Zimbabwe]], [[Lesotho]] en [[Eswatini]] aangetref word. == Beskrywing == 'n [[Volwassene|Volwasse]] vaalribbok het 'n gemiddelde massa van ongeveer 19-30kg en 'n hoogte van ongeveer 75&nbsp;cm. Die ram het dun, regop horings wat tot 29&nbsp;cm lank kan word en effens vorentoe buig. Die bok se haarkleed is meer [[wol]]lerig en krullerig as ander wildsbokke s'n en word soms deur leke vir 'n boerbok aangesien. Vaalribbokke het 'n bruingrys bokant, met 'n [[geel|gelerige]] gesig en [[been|bene]] en 'n wit pens en stert. Een van die vaalribbok se kenmerke is sy uiters lang, gepunte [[oor|ore]]. Sy lang gesig eindig in 'n klein bek en sy [[oë]] het [[wit]] rande om. Die diere se dieet bestaan hoofsaaklik uit die [[blare]] van [[Eudicots|tweesaadlobbige]] [[plant]]e en gras. Hulle verkry die nodige [[water]] uit die blare wat hulle vreet en is dus onafhanklik van 'n varswaterbron. 'n Vaalribbok is bedags aktief, met afwisselende periodes waartydens hy wei en rus, alhoewel die warm middagure hoofsaaklik rustig in die koelte deurgebring word. Daar is twee sosiale groepe wat voorkom: 'n groep [[wyfie]]s met 'n dominante [[mannetjie]] (gemiddeld 8 diere, maar dit kan tot 20 wees) en 'n groep enkellopende mannetjies op soek na 'n groep met wyfies wat oorgeneem kan word. Wanneer 'n vaalribbok gevaar bespeur, vlug hy met kenmerkende skommelperdbewegings en wys die wit onderkant van sy stert. Vaalribbokke is goeie springers en klimmers. Die ramme is [[poligamie|poligaam]]: hulle word met meer as een ooi geassosieer. 'n Ram sal sy groep ooie teen ander ramme beskerm en die ramme afskrik deur te proes en sy hoewe op die grond te kap of hulle selfs aanval. Ramme wat verloor, is dikwels alleenlopend. Die ramme is uiters aggressief en sal tydens die paarseisoen soms ander vaalribbokramme, [[skape]] en boerbokke doodmaak. Die paarseisoen is in April en die ooi skenk in November of Desember die lewe aan 'n enkele lammetjie. 'n Mannetjie is teen 18 – 21 maande geslagsryp en sal dan die groep verlaat om sy eie gebied te vestig. Vaalribboke het 'n gemiddelde lewensduur van 8 tot 10 jaar. Anders as ander diere, vaar vaalribboke nie goed in gevangenskap nie. Buiten die mens, word vaalribbokke deur [[leeu]]s, [[luiperd]]s, [[hiëna]]s, [[wildehond]]e, [[Gewone luislang|luislange]] en [[jakkals]]e gejag. Hulle is ook die teiken van 'n aantal [[parasiet]]e soos luise, vlooie en [[bosluis]]e. Die vaalribbok is endemies tot Suid-Afrika en [[Botswana]] en is nie verwant aan enige van die ander 78 boksoorte wat in Afrika voorkom nie. Die vaalribbok is 'n oorblyfsel van boksoorte wat gedurende die laaste ystydperk, twee miljoen jaar gelede, uitgesterf het. Die totale getal vaalribboke in Suid-Afrika is in 1975 op slegs 1400 geskat. Hierdie boksoort kom hoofsaaklik in bergagtige gebiede voor, waar die omgewing beskerming bied. == Sien ook == * [[Lys van Suider-Afrikaanse soogdiere]] * [[Lys van Suider-Afrikaanse soogdiere volgens wetenskaplike name]] * [[Suider-Afrikaanse soogdiere en hul ordes]] == Bronnelys == * ''Soogdiere van die Krugerwildtuin en ander Nasionale Parke'' (1979). Saamgestel deur [[Sanparke|Die Nasionale Parkeraad]]. 'n Publikasie van die Raad van Kuratore vir Nasionale Parke van die Republiek van Suid-Afrika. ISBN 0-86953-027-5. * Dewey, S. 2002. [http://animaldiversity.ummz.umich.edu/site/accounts/information/Pelea_capreolus.html "Pelea capreolus"], Animal Diversity Web. Verkry op 28 April 2009. * ''Die natuurlewe van Suider-Afrika: A Field Guide'', deur Vincent Carruthers, Penny Meakin, Barend Louis Penzhorn. Struik-uitgewers, 2000. ISBN 1-86872-452-2, 9781868724529. == Verwysings == {{Verwysings}} == Eksterne skakels == * {{wikt-inlyn|vaalribbok}} {{Taksonbalk}} [[Kategorie:Wildsbokke]] n74nyoy4e13ckc5ccxgbqjmgi5ftl8s 0 39043 2818319 2770583 2025-07-04T10:07:40Z AFM 21229 /* Bronnelys */ 2818319 wikitext text/x-wiki [[Lêer:Alfred Palmer Smokestacks.jpg|duimnael|regs|250px|Lugbesoedeling van 'n 20ste eeuse produksie-aanleg.]] '''Lugbesoedeling''' is enige vorm van besmetting met betreking tot die [[atmosfeer]] met [[gas]]se, [[vloeistof|vloeistowwe]] of soliede afval of byprodukte wat menslike gesondheid en die welvaart van [[plant]]e en [[dier]]e in gevaar stel, of wat nuttige stowwe en materiale afbreek, sigbaarheid verminder, of ongewenste reuke produseer. ==Gasvormige besoedeling== Onder die lugbesoedelaars wat deur natuurlike prosesse vrygestel word, word slegs die [[radioaktiwiteit|radioaktiewe]] gas [[radon]] as 'n noemenswaardige gesondheidsgevaar geag. Radon is die byproduk van die radioaktiewe verval van [[uraan]]minerale in sommige rotstipes en sluip in die kelders in van huise wat op hierdie rots gebou is, en stel die inwoners van die woning in gevaar om longkanker te ontwikkel. Elke jaar word miljarde ton besoedeling deur geïndustrialiseerde lande gegenereer. Die meeste besoedelstowwe kom uit bronne wat direk identifiseerbaar is, soos [[swaweldioksied]] (SO₂) wat byvoorbeeld van elektriese [[kragsentrale]]s kom wat [[steenkool]] of [[olie]] verbrand. Ander besoedeling word gevorm deur die aktiwiteit van [[son]]lig op voorheen vrygestelde reaktiewe stowwe. [[Osoon]], 'n gevaarlike komponent van rookmis (smog), word byvoorbeeld gevorm wanneer [[koolwaterstof|koolwaterstowwe]] en [[stikstof]]oksiedes onder die invloed van sonlig met mekaar reageer. Osoon veroorsaak ook ernstige skade aan oeste. Aan die ander kant is osoon weer 'n belangrike komponent in die aarde se beskermende laag in die atmosfeer, die [[osoonlaag]], en nadat in die 1980's waargeneem is dat fluoorkoolstowwe die osoon in hierdie beskermende laag in [[suurstof]] (O₂) omskakel, is die gebruik van hierdie FK's begin uitfaseer.<ref name=air_encarta>*"Air Pollution", Microsoft(R) ''Encarta(R) 99''-ensiklopedie. (c) 1993–1998 Microsoft-korporasie. Alle regte voorbehou.</ref> Van die grootste lugbesoedelaars is [[koolstofmonoksied]] (CO) wat met motoruitlaatgasse en sommige industriële prosesse vrygestel word, [[swaweldioksied]] (SO₂) wat vrygestel word deur kragsentrales wat swawelbevattende olie of koolstof verbrand, PM10 partikelstof (TSP) wat by motoruitlaat, industriële prosesse, afvalverbranding, hitte- en kragopwekking, en die reaksie van besoedelgasse in die atmosfeer vrygestel word, [[lood]] (Pb) wat by motoruitlaat, loodsmelterye en battery-aanlegte vrygestel word, fotochemiese oksidante – hoofsaaklik osoon (O₃), maar ook peroksi-asetielnitraat (PAN) en [[aldehied]]e – wat in die atmosfeer gevorm word by die reaksies tussen stikstofoksiedes, koolwaterstowwe en sonlig, nie-metaankoolwaterstowwe (soos [[etaan]], [[etileen]], [[propaan]], [[butaan]], [[pentaan]], [[etyn|asetileen]]) wat by gasuitlaat van motors, die verdamping van oplossings, industriële prosesse, soliede afvalvernietiging en brandstofverbranding vrygestel word, en [[koolstofdioksied]] (CO₂) wat tydens brandstofverbranding vrygestel word.<ref>"Major Air Pollutants", Microsoft(R) ''Encarta(R) 99''-ensiklopedie. (c) 1993–1998 Microsoft-korporasie. Alle regte voorbehou.</ref> == Historiese agtergrond == Daar is altyd 'n mate van besoedeling in die lug vanweë natuurlike oorsake soos vulkaniese uitbarstings, stof en veldbrande. Lugbesoedeling deur die mens se toedoen is nie net 'n probleem van die 20ste eeu nie. Reeds in die 14de eeu, tydens die bewind van [[Eduard II van Engeland|Eduard II]] van [[Engeland]], is 'n persoon aangekla en gestraf omdat hy die lug besoedel het met die "verpestende stank" van sy steenkoolbrandery. Die Britse parlementslede het aangevoer dat hulle nie hul werk kon doen nie vanweë die digte rookwolke wat deur die steenkoolvure veroorsaak is. Die eerste groot besoedelingsramp het in 1930 in die hoogs geïndustrialiseerde [[Maas]]vallei van [[België]] plaasgevind. Gepaard met 'n digte mis was daar 'n temperatuurinversie oor die vallei - 'n soort "deksel" wat verhoed dat lug van die grond af opstyg. Op die manier het die besoedelde lug in die Maasvallei meer gekonsentreerd geraak en binne 'n paar dae is 60 mense dood en 'n paar duisend het siek geword. Eers tydens 'n regeringsondersoek is vasgestel dat besoedeling die oorsaak was en nie "die pes", soos sommige mense dit wou hê nie. Agtien jaar later het 'n soortgelyke ramp die nywerheidsdorp Donora in die [[Verenigde State van Amerika|VSA]] getref. Die vrylating van gasse uit die staal- en sinkreduksiefabrieke in die dorp en die rook van stoomenjins is weereens vasgekeer onder 'n deksel van reënwolke en die koue lug van 'n hoogdrukstelsel. Ná vyf dae is 20 mense dood en byna die helfte van die dorp se inwoners was siek. Toetse wat tien jaar later gedoen is om die langtermyngevolge van die besoedeling te bepaal, het bewys dat mense wat baie siek was tydens die voorval, 'n hoër sterftesyfer getoon het as die res van die inwoners van Donora. Die grootste ramp, wat uiteindelik die wêreld se aandag op die gevaar van besoedeling gevestig het, het in 1952 in Londen plaasgevind. Weereens is die toestand veroorsaak deur 'n digte mis met temperatuurinversie. Binne twee weke het 4 000 mense gesterf en na twee maande is nog 8 000 dood. Swaeldioksied (SO₂) was een van die hoofoorsake, maar in hierdie geval was dit afkomstig van duisende huishoudelike vure en nie van die nywerhede soos in Donora en die Maasvallei nie. Die owerheid het onmiddellik stappe gedoen om besoedeling te beperk, maar vier jaar later is 1 000 mense in 'n soortgelyke voorval dood. In die tweede helfte van die 20ste eeu het 'n nuwe tipe lugbesoedeling ontstaan, die sogenaamde fotochemiese [[rookmis]] ("smog"), wat bale algemeen in die VSA voorkom. In teenstelling met ander tipes rook en mis, wat hoofsaaklik van nywerhede en die verbranding van [[steenkool]] afkomstig is, word hierdie rookmis gevorm deur die fotochemiese inwerking van [[sonlig]] op die [[uitlaatgas]]se van motorvoertuie. In 1955 het 'n weeklange hittegolf [[Los Angeles]] getref. Die intense [[ultraviolet]]strale, wat gepaard gegaan het met enorme hoeveelhede uitlaatgasse, het uiters irriterende chemiese stowwe gevorm wat die sterftesyfer vervierdubbel het. Akute longkwale soos [[asma]] en [[brongitis]] het epidemiese afmetings aangeneem. In die jare daarna moes die owerheid in Los Angeles verskeie noodmaatreëls toepas, want vir gemiddeld 290 dae van die jaar hang daar rookmis oor die stad. Wanneer die ergste besoedeling voorkom, word die nywerhede gelas om die vrylating van skadelike stowwe met 20 % te verminder, en pogings word aangewend om die motorverkeer met 75 % te verminder. Die produksieverlies gedurende een dag se noodtoestand beloop maklik 5 miljoen dollar. Cubatao, 'n nywerheidstad wat in 'n kom tussen heuwels naby die kus van Brasilië lê, word bestempel as die "vallei van die dood". Vier riviere waarin niks kan leef nie, vloei deur die gebied en daagliks sif 1 000 ton giftige gasse wat deur die fabrieke vrygelaat word, op die stad neer. Tagtig uit elke 1 000 pasgebore babas sterf binne 'n week en baie van hulle is misvorm. In 1977 het 'n besoedelingsverklikker wat deur die owerheid geïnstalleer is, onklaar geraak vanweë die uiters hoë konsentrasie besoedeling. Slegs een van die 24 nywerhede in die stad is bereid om iets aan die toestand te doen. Sommige rampe vind plotseling en sonder enige waarskuwing plaas. Op 'n Sondagmiddag in 1976 was die inwoners van Seveso, 'n klein dorpie in die noorde van [[Italië]], besig met hul middagmaal. Sommige was onbewus van die ontploffing in die nabygeleë chemikalieëfabriek en van die dodelike wolk gifgas wat oor die dorp uitgesak het. Binne 2 dae was feitlik al die diere in die dorp dood en eers na 9 dae is die 739 inwoners, wat toe al 'n hele reeks ernstige simptome getoon het, verwyder. Altesaam 108 hektaar van die dorpsgebied is afgekamp en onbewoonbaar verklaar, moontlik vir altyd, en al die inwoners moes hul besittings net so agterlaat. == Oorsake == Wanneer 'n oormaat van skadelike stowwe in die [[Aarde se atmosfeer|atmosfeer]] vrygelaat word, word die lug besoedel, wat nadelige gevolge vir alle lewende wesens inhou. Lugbesoedeling vind vandag wêreldwyd plaas, maar in sommige gebiede en lande is die konsentrasie sorgwekkend hoog. Nogtans kan niemand, selfs nie diegene wat in sogenaamde "skoon" gebiede leef nie, die probleem ignoreer. As gevolg van die verbranding van [[Fossielbrandstof|fossielbrandstowwe]], soos olie en steenkool, word 20 000 miljoen ton [[koolsuurgas]] (CO₂) jaarliks in die atmosfeer vrygelaat. Dit begin die suurstof-koolsuurgassiklus, wat deur die plantegroei en die [[plankton]] in die [[Oseaan|oseane]] onderhou word, versteur. 'n Ander aspek van lugbesoedeling wat almal raak, is die vernietiging van die [[osoonlaag]] in die boonste lae van die [[Aarde se atmosfeer]]. Die koolhalogene (fluoor- en chloorverbindings) soos die in aërosol[[Spuitkannetjie|spuitkannetjies]], en die [[stikstofoksied]]e wat deur supersoniese [[Straalvliegtuig|straalvliegtuie]] in die [[stratosfeer]] uitgelaat word, reageer en vernietig [[osoon]] (O₃). Omdat die osoonlaag 'n groot deel van die son se [[ultraviolet]]strale absorbeer, kan dit twee nadelige gevolge hê: Ten eerste kan 'n te hoë persentasie binnedringing van ultravioletstrale lewende [[organisme]]s op aarde beskadig of vernietig. Ten tweede kan 'n vermindering in die absorpsie deur die strale die temperatuur van die stratosfeer beïnvloed, wat op sy beurt die wêreldklimaat kan verander. Lugbesoedeling word grotendeels deur die verbranding van fossielbrandstowwe veroorsaak. Daar word bereken dat daar in die tydperk 1860 tot 1960 85 miljard ton steenkool. 12 miljard ton ligniet en 20 miljard ton petroleum verbrand is. Sowat 122 miljard ton brandstowwe wat oor miljoene jare gevorm is, is met ander woorde binne 100 jaar verbrand en die resulterende gasprodukte soos stikstofoksiede (NO_x), swaeloksiede (SO_x) waterstowwe en [[koolstofmonoksied]] is in dieselfde tydperk in die lug vrygelaat. === Steenkool === Steenkool word meestal gebruik in oop huishoudelike vure, kragsentrales en sekere nywerhede. Een van die vernaamste onsuiwerhede in steenkool is [[swael]] en 60 % van die swaeloksiede - giftige, vretende gasse - in die atmosfeer kom vry deur die verbranding van steenkool. In ontwikkelde lande is byna 75 % van die swaeloksiede afkomstig van elektriese kragsentrales. Roetdeeltjies en teer kom ook by steenkoolverbranding-vry. === Olie === Olie en olieprodukte, veral in die vorm van petrol, is vir 'n ontsaglike hoeveelheid besoedeling verantwoordelik. In die VSA word 60 % van die lugbesoedeling deur voertuie veroorsaak. Die uitlaatgasse van die gewone motor se binnebrandenjin bevat koolstofmonoksied (CO), stikstofoksiede (NO_x), swaeloksiede (SO_x), [[Koolwaterstof|koolwaterstowwe]] en [[lood]] (Pb). Die verbranding van 1 000 liter [[petrol]] laat 70&nbsp;kg koolstofmonoksied, 10&nbsp;kg koolwaterstowwe, 10&nbsp;kg stikstofoksiede, 2&nbsp;kg aldehiede en 400 g lood vry. In 1977 is 194 miljoen ton besoedelstowwe in die VSA in die lug vrygelaat, waarvan 108 miljoen ton van voertuie afkomstig was. Kragsentrales, nywerhede, raffinaderye en ander verbruikers het nog 72 miljoen ton bygedra. Die binnebrandenjin kan dus as een van die grootste bydraers van lugbesoedeling beskou word. === Soorte besoedelstowwe === Ongeveer 200 miljoen ton koolmonoksied word jaarliks vrygelaat, meestal deur voertuie. [[Koolstof]] (C) is die hoofbestanddeel van fossielbrandstowwe. As gevolg van ʼn onvolledige verbrandingsproses in die binnebrandenjin word die koolstof nie heeltemal geoksideer nie en vorm sodoende koolstofmonoksied (CO). 'n giftige gas, in plaas van [[koolsuurgas]] (CO₂). Gelukkig oksideer die gas geredelik in die atmosfeer, maar in stede is die konsentrasie dikwels so hoog dat die proses nie vinnig genoeg kan plaasvind nie. Lae konsentrasies koolstofmonoksied veroorsaak hoofpyn, lighoofdigheid en uitputting. Die [[rooibloedsel]]le in die mens se liggaam verbind makliker met koolstofmonoksied as met [[suurstof]] en dra dus 'n onvoldoende hoeveelheid suurstof deur die liggaam. Dit neem die bloed ses tot agt uur om van die gebonde koolstofmonoksied ontslae te raak. Hoë konsentrasies van die kleurlose, reuklose gas is dodelik. Die aanwesigheid van groot hoeveelhede koolstofmonoksied in die atmosfeer dra ook by tot die vorming van die fotochemiese rookmis wat so kenmerkend vir Los Angeles geword het. Die swaeloksiede word beskou as die giftigste van die besoedelstowwe. Dit was grotendeels verantwoordelik vir die lewensverlies in al die geskiedkundige besoedelingsrampe. Swael (S) kom voor as 'n onsuiwerheid in fossielbrandstowwe. Wanneer die stowwe gebrand word, verbind die swael met suurstof en vorm swaeloksiede, gewoonlik [[Swaweldioksied|swaeldioksied]] (SO₂). Die swaar, bytende gas los maklik op in [[waterdamp]] en vorm [[swaeligsuur]] (H₂SO₃), 'n vretende stof. Wanneer die swaeligsuur met nog suurstof verbind, vorm dit swaelsuur (H₂SO₄), 'n sterk suur. Die skade wat die suur aanrig as dit in die atmosfeer voorkom, is aansienlik: Blare vergeel, marmer begin oplos en yster en staal word weggevreet. Dit tas mense se asemhalingsorgane aan en het asma en ander respiratoriese siektes tot gevolg. Vier vyfdes van die lug wat ons inasem, bestaan uit stikstof (N) en heelwat stikstofoksiede word in die natuur deur weerlig, die verrotting van organiese stowwe en bakterieë vrygelaat. Groot konsentrasies daarvan word egter in stede gevorm. By die hoë temperature waarby verbranding in motorenjins plaasvind, verbind suurstof en stikstof, en vorm die stikstofoksiede wat vrygelaat word. In die lug vorm die gasse stikstofdioksied (NO₂), 'n gas wat die longe irriteer, respiratoriese infeksies vererger en die [[bloed]] se vermoë om suurstof op te neem, belemmer. Dit dra ook by tot die vorming van fotochemiese rookmis. [[Stikstofdioksied]] word ook direk vrygelaat tydens die vervaardiging van kunsmis en plofstowwe. Die meeste vloeibare fossielbrandstowwe bestaan uit kettings van waterstof en koolstof, die sogenaamde koolwaterstowwe. Onverbruikte brandstof wat verdamp, dra by tot besoedeling en word deur die inwerking van sonlig in giftige stowwe verander. Die bestanddele van 'n fotochemiese rookmis (ʼn komplekse mengsel van reagerende gasse) is motoruitlaatgasse, stikstofoksiede, koolwaterstowwe en koolstofmonoksied. As sterk sonlig op hierdie stowwe inwerk, ondergaan hulle chemiese reaksies, wat nuwe besoedelstowwe tot gevolg het. Osoon (O₃), 'n irriterende gas wat gewoonlik in die boonste lae van die atmosfeer voorkom, is een daarvan. Dit word gevorm wanneer sonlig die [[stikstofdioksied]] (SO₂) kloof in stikstofoksied (NO) en suurstof (O) in die atoomvorm. As 'n O-atoom weer met 'n O-molekule verbind, word osoon gevorm. Die O-atome reageer dadelik met die groot hoeveelhede koolwaterstowwe in die rookmis, waardeur allerlei nuwe verbindings gevorm word, soos peroksiasielnitrate (PAN) en [[formaldehied]] - skerp, irriterende stowwe wat die oë, vel en longe kan brand. As daar slegs 0,1 d.p.m. (dele per miljoen) [[osoon]] in die lug is, begin die slymvliese in die neus en keel uitdroog. 'n Hoër konsentrasie veroorsaak hoofpyn en die abnormaal versnelde veroudering van die bloedselle. ==Aërosols== {{hoofartikel|padstof}} So 'n rookmis kan dae lank oor 'n stad hang en in die proses raak die konsentrasie giftige stowwe al hoe hoër en dodeliker. Besoedeldeeltjies is uiters fyn stof- of vloeistofpartikels wat in die lug rondsweef. Hulle word tydens verbranding (byvoorbeeld van steenkool) en tydens die vervaardigingsproses in sommige fabrieke vrygelaat. Growwer deeltjies word in steengroewe en in die bou- en mynbedryf vrygestel. Hierdie deeltjies is te fyn om deur die slymvliese in die neus en keel opgevang te word en word in die longe ingetrek, waar dit die suurstofopname belemmer. Hulle is dikwels met 'n lagie giftige chemikalieë oortrek en die gif word dus direk in die longe opgeneem. Lood is nog 'n besoedelstof wat in uitlaatgasse voorkom. Loodverbindings is lank by petrol gevoeg as 'n klopweermiddel. Elke liter petrol het ongeveer 0,5 g lood bevat en teen hoë snelhede het 70 tot 80 % daarvan vrygekom. Stedelinge se bloed bevat heelwat meer lood as dié van mense in buitestedelike gebiede. Loodvergiftiging kan [[bloedarmoede]], niersiektes, verstandelike vertraging en blindheid veroorsaak. Plante absorbeer ook lood en daar word gevrees dat toenemende konsentrasies lood in die voedselketting dodelik kan wees. Motorvoertuige speel 'n groot rol in die ontstaan van mikroskopiese padstof wat as aërosols in die lug bly hang. In klimate met baie reënval is hierdie probleem dalk kleiner as in droë gebiede soos Suid-Afrika.<ref>{{cite journal|journal=Litnet Akademies : 'n Joernaal vir die Geesteswetenskappe, Natuurwetenskappe, Regte en Godsdienswetenskappe|volume= 9|issue= 3|title=Die risikoprofiel van Pb en Cr in stedelike padstof : natuurwetenskappe|authors=Sanja Potgieter-Vermaak, Rene Van Grieken, Herman Potgieter|year=2012}}</ref> == Meteorologie en gesondheidskwessies == Besoedelingskonsentrasie word gemoontlik deur atmosferiese skommelinge verlaag, wat afhang van weertoestande soos temperatuur, windspoed, en die beweging van hoë- en laedrukstelsels en hul interaksie met die plaaslike topografie, soos [[berg]]e en [[vallei]]e. Normaalweg daal temperatuur met 'n toename in hoogte bo seevlak. Soms kan 'n koue laag egter onder 'n warm laag lug vorm en 'n termiese inversie laat ontstaan; atmosferiese skommelinge word hierdeur vertraag en besoedelaars gader naby die aardoppervlak op. Inversielae kan vir verlengde tydperke onder 'n stilstaande hoëdrukstelsel onderhou word, veral indien windsnelheid boonop laag is. Tydperke van slegs drie dae van swak atmosferiese aktiwiteit kan tot hoë konsentrasies gevaarlike materiaal in hoë-besoedelingsareas lei, en dit kan in ernstige gevalle tot gesondheidskade en selfs die dood lei. 'n Inversielaag bo-oor Donora, [[Pennsilvanië]] in die [[VSA]] het in 1948 asemhalingsiektes by meer as 6&nbsp;000 mense laat ontstaan het tot die verlies van twintig lewens gelei.<ref name=air_encarta /> Erge lugbesoedeling in [[Londen]] het in 1952 ongeveer 3&nbsp;000 lewens geëis en 700 in 1962.<ref name=air_encarta /> Die vrystel van metiel-[[isosianaat]] in die lug tydens 'n termiese inversie het in Desember 1984 'n ramp in [[Bhopal]] ([[Indië]]) veroorsaak toe 3&nbsp;300 mense hul lewens verloor het en 20&nbsp;000 siek geraak het<ref name=air_encarta /> Die effek van langtermyn blootstelling aan lae konsentrasies besoedeling is nie wel bekend nie; dié wat egter veral vatbaar is, is baie jong of ou mense, rokers, werkers wat in hul werk aan giftige materiale blootgestel word, en mense met hart- of longkwale. Ander effekte van lugbesoedeling is die moontlike besering van vee en die beskadiging van oeste. Die eerste tekens van lugbesoedeling is gewoonlik esteties en onskadelik. Hierdie tekens is byvoorbeeld verlaagde sigbaarheid weens klein deeltjies wat in die lug hang, of slegte reuke, soos die reuk van vrot eier wat deur [[waterstofsulfied]] geproduseer word by pulp- en papiermeule. == Bronne == Die verbranding van [[steenkool]], [[olie]] en [[petrol]] dra tot veel van die besoedeling in die lug by. Meer as 80% van die swaweldioksied, 50% van die stikstofoksiedes, en 30 tot 40% van die partikelstof wat in die VSA in die lug vrygestel word, word deur fossielbrandstofkragsentrales, industriële kokers, en huise se kaggels veroorsaak. Tagtig persent van die koolstofmonoksied en 40% van die stikstofoksiedes en koolwaterstowwe kom van die verbranding van [[petrol]] en [[diesel]] in motors en vragmotors. Ander belangrike bronne van lugbesoedeling sluit in yster- en staalmeule, sink-, lood- en kopersmelterye, munisipale verbranders, olieraffinaderye, sementaanlegte, en stikstof- en swaelsuuraanlegte. == Beheer == Potensiële besoedelaars kan bestaan in die stowwe wat 'n chemiese of verbrandingsproses binnegaan (soos lood in petrol), of dit kan as gevolg van die proses self geproduseer word. Koolstofmonoksied is byvoorbeeld 'n algemene produk van interne verbrandingsenjins. Metodes om lugbesoedeling te beheer, is onder meer om die gevaarlike stowwe te verwyder voordat dit gebruik word, om die besoedelaars te verwyder nadat dit gevorm is, en om die proses te wysig sodat die besoedelaar nie gevorm word nie of net op lae vlakke ontstaan. Motoruitlaatbesoedelaars kan beheer word deur die brandstof so geheel as moontlik te verbrand, om die dampe van die branstoftenk, [[vergasser]] en die krukkas (die houer vir die [[krukas]]) te hersirkuleer, en om die uitlaat in katalitiese omskakelaars onskadelik te stel. Industrieelvrygestelde partikels kan in siklone, elektrostatiese presipitators, en filters vasgevang word. Besoedelgasse kan in vloeistowwe of soliede stowwe versamel word, of tot onskadelike stowwe verbrand word. == Grootskaalse effekte == Die hoë rooktorings wat deur industrieë gebruik word, verminder nie besoedeling nie, maar laat dit net op hoër vlakke in die atmosfeer vry, sodat konsentrasies op die perseel verlaag word. Hierdie besoedelaars kan dan ver vervoer word en areas ver weg van die oorspronklike vrylating negatief affekteer. Swaweldioksied- en stikstofoksied-vrylatings van [[Brittanje]] veroorsaak [[suurreën]] in [[Noorweë]] en [[Swede]].<ref name=air_encarta /> Die [[pH]], of suurgraad, van menige varswatermere is só drasties deur suurreën beïnvloed dat ganse visbevolkings uitgewis is. Swaweldioksieduitlaat en gevolglike vorming van swawelsuur kan ook verantwoordelik wees vir die vernietiging van kalksteen- en marmerkonstruksies op 'n ver afstand van die bron van hierdie besoedelaars. Die wêreldwye toename in die verbranding van steenkool en olie sedert die laat 1940's het tot immer toenemende konsentrasies van koolstofdioksied gelei. Sommige wetenskaplikes beweer dat die gevolglike ontstaan van 'n [[kweekhuiseffek]], wat toelaat dat [[sonenergie]] die atmosfeer binnekom, maar verhoed dat die aarde die hitte in die vorm van [[infrarooi]]bestraling weer uitstraal, moontlik tot 'n verwarmingstendens lei wat die globale klimaat kan affekteer en tot die smelt van die ys by die pole kan lei. == Regeringsaksies == Verskeie lande het nuwe standaarde in wetgewing in plek gestel om die konsentrasievlakke in so 'n mate te reguleer dat dit laag genoeg is om onskadelik vir openbare gesondheid te wees. Bronuitlaatstandaarde is ook gespesifiseer om die vrystel van besoedelaars in die lug te beperk sodat luggehaltestandaarde bereik kan word. Die aard van die probleem verg egter die implementering van internasionale omgewingsooreenkomste, en 49 lande het in Maart 1985 by 'n [[Verenigde Nasies]]-konvensie daartoe ingestem om die osoonlaag te beskerm. Hierdie Montreal-protokol, wat in 1990 ooreengekom is, het vir die uitfasering van sekere chloor- en fluoorkoolstowwe teen die einde van die eeu gevra en het hulp aan ontwikkelende lande verleen om hierdie verandering te onderneem. Bykomend is verskeie internasionale protokole in werking gestel om spesifieke voorvalle van suurreën te bekamp. == Sien ook == * [[Besoedeling]] == Verwysings == {{Verwysings}} == Bronnelys == * Lloyd, S.M.: Lugbesoedeling - Wat sê die wet. In: Conserva. Departement van Omgewingsake. Deel 5, nr. 3, Mei 1990. ISSN 0258-3313 * van Sittert, J.M.O.: Bekamp stof só. In: Omgewing RSA. Departement Omgewingsake. Deel 11, nr. 11, Desember 1984 * [[Wêreldspektrum]], 1982, ISBN 0908409583 volume 17, bl. 138 == Eksterne skakels == {{Commons-kategorie inlyn|Air pollution}} {{Wikt|lugbesoedeling}} * [https://sacaqm-frontend.onrender.com/ data oor lugbesoedeling in Suid-Afrika] {{Normdata}} [[Kategorie:Besoedeling]] miwnuk3cgwzqut8edid0tbc57f5646s 0 42719 2818322 2769740 2025-07-04T10:11:29Z AFM 21229 /* Eksterne skakels */ 2818322 wikitext text/x-wiki Die '''kweekhuiseffek''' is 'n wêreldwye verskynsel wat ontstaan as gevolg van die aanwesigheid van [[kweekhuisgas]]se in die [[Aarde se atmosfeer]]. Hierdie gasse sorg daarvoor dat die temperatuur van die aardoppervlak hoër styg as wat aan 'n kombinasie van die son se hitte en die interne hitte van die Aarde toegeskryf kan word. By gebrek aan die kweekhuiseffek, waar die Aarde bloot op die Son en die planeet se interne hitte aangewese was, sou die temperatuur op Aarde volgens bepaalde teoretiese modelle gemiddeld -18&nbsp;°C wees; tans is dit 15&nbsp;°C. Hierdie effek is na 'n kweekhuis vernoem, aangesien dit ooreenstem met 'n ruimte wat met [[glas]] of [[plastiek]] bedek is om sodoende die uitstraling van warmte teë te hou, wat gevolglik die temperatuur in die kweekhuis laat styg. == Werking van die kweekhuiseffek == Die temperatuur van die aardoppervlak word bepaal deur 'n ewewig van 'n aantal faktore. Faktore wat warmte toevoeg is: * straling van die son wat nie dadelik teruggekaats word nie; * interne verhitting van die Aarde. Faktore wat warmte van die planeet onttrek is: * verdamping van water; * konveksie en * infrarooibestraling van die aardoppervlak na die heelal (uitstraling), volgens die [[Stefan-Boltzmann-vergelyking|Wet van Stefan-Boltzmann]]. Ander warmtebronne, soos die ''hitte'' afkomstig van die verbranding van fossielbrandstowwe, afgesien van die gepaardgaande vrystelling van kweekhuisgasse, het min tot geen effek op die gemiddelde temperatuur van die planeet nie. Die bydrae van sonlig en die afnemende uitstralingshitte is op 'n ingewikkelde manier afhanklik van 'n aantal omstandighede: * Ys en sneeu verminder die hoeveelheid geabsorbeerde sonstraling en verminder ook die uitstraling. * Wolke weerkaats sonlig terug, maar verhinder uitstraling. * Kweekhuisgasse absorbeer straling uit beide rigtings, wat resulteer in verminderde uitstraling. * Fyn stof in die lug weerkaats veral sigbare lig en verminder dus uiteindelik die opwarming deur die son; bowendien vergemaklik dit die vorming van wolke. * Sommige stowwe (soos roet) veroorsaak dat wolke minder weerkaats, terwyl ander stowwe (soos swaweldioksied) dit juis laat toeneem. Voorbeelde van kweekhuisgasse is [[water]]damp (veroorsaak 36-70% van die kweekhuiseffek, wolke uitgesluit), [[koolstofdioksied]] (9-26%), [[metaan]] (CH₄, veroorsaak 4-9%) en [[osoon]] (O₃, veroorsaak 3-7%). == Eksterne skakels == * Steenkamp, Lindie: Delicate balance or greenhouse effect. In: Conserva. Departement van Omgewingsake. Deel 5, nr. 3, Mei 1990. ISSN 0258-3313 * {{Wikt-inlyn|kweekhuiseffek}} {{Normdata}} [[Kategorie:Klimatologie]] pe7p28qo6c2zyuljvhz5z6tas0zskos 3 45267 2818206 2771961 2025-07-03T18:39:43Z Oesjaar 7467 /* Perdekrag */ nuwe afdeling 2818206 wikitext text/x-wiki {{argiefboks|2 | argief1 = [[/argief2018|2018]] | argief2 = [[/argief2019|2019]] }} [[Lêer:Editor - rhodium star II.jpg|links|duimnael|[[:en:Wikipedia:Service_awards#Senior_Editor_II_(or_Most_Pluperfect_Labutnum)|Seniorredakteur II]]<br />(10 jaar, 31&nbsp;000+)<br /><small>Toegeken deur Aliwal2012 op 14 Augustus 2019</small>]] == Document your culture with Wiki Loves Love 2019 and win exciting prizes! == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> [[File:WLL Subtitled Logo subtitled b (transparent).svg|frameless|right]] Africa has many beautiful festivals, ceremonies and celebrations of love and we need your help to document these! They are the core part of African culture and in order to make sure this way of life followed by our ancestors remain among us, we need to have them online to make sure they are preserved. Join hands with [[c:Special:MyLanguage/Commons:Wiki Loves Love 2019|Wiki Loves Love]] that aims to document and spread how love is expressed in all cultures via different rituals, celebrations and festivals and have a chance to win exciting prizes!! While uploading, please add your country code in the Wikimedia Commons upload wizard. If you want to organize an on-site Wiki Loves Love event, then contact [[:c:Commons:Wiki Loves Love 2019/International Team|our international team]]! For more information, check out our [[c:Special:MyLanguage/Commons:Wiki Loves Love 2019|project page]] on Wikimedia Commons. There are several prizes to grab. Hope to see you spreading love this February with Wiki Loves Love! Imagine...The sum of all love! [[:c:Commons:Wiki Loves Love 2019/International Team|Wiki Loves Love team]] 07:34, 4 Februarie 2019 (UTC) </div> == Skryfweek Maandag, 23 September 2019 – Sondag, 29 September 2019 == Hallo, Martinvl, onthou asb. om onderwerpe te nomineer vir volgende week se [[Wikipedia:Skryfweek|skryfweek!]] [[Namibië]] loop tans voor, met [[Indonesië]] in die tweede plek! –&nbsp;[[Gebruiker:K175|K175]]&nbsp;([[Gebruikerbespreking:K175|gesels&nbsp;met&nbsp;my]]&nbsp;|&nbsp;[[Spesiaal:Bydraes/K175|my&nbsp;bydraes]]) 16:35, 22 September 2019 (UTC) == [[Oranje Vrijstaatsche Gouvernementsspoorwegen]] == {{ping|:Martinvl}}, ek werk so deur jou artikel, die volgende stukke maak nie sin nie: ''.. die Britse suiterheid van die South African Republic inbreuk gemaak het.''. Dit kom uit die paragraaf ''Politieke Omwenteling''. Kyk daarna asb. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 18:13, 10 Junie 2020 (UTC) :{{ping|Oesjaar}}, dankie dat jy my artikel deurwerk. Om jou vraag te beantwoord, die sin hoort in Engels te lui "Cecil John Rhodes, then premier of the Cape Colony, protested that Kruger's action infringed Britain's suzerainty over the South African Republic thereby violating the Peace Treaty of 1881." Maak dit sin? [[Gebruiker:Martinvl|Martinvl]] ([[Gebruikerbespreking:Martinvl|kontak]]) 20:11, 10 Junie 2020 (UTC) == OVGS spelling == {{ping|:Martinvl}} Hallo Martin! Ek merk 3 verskillende spellings in die artikel: *Oranje Vrijstaatsche Gouvernementsspoorwegen (titel) *Oranje-Vrijstaat Goewernment (inleidende sin) *Oranje-vrijstaat Gouwermentspoorwegen netwerk (byskrif by kaart) In 'n ander artikel, [[Sentraal-Suid-Afrikaanse Spoorweë]], lees dit (meer Afrikaans): Oranje-Vrystaat Regeringspoorweë (''ek verkies die een''). Kan jy dit moontlik korrigeer, dat ons eenvormigheid kan kry. Dankie en groete! --[[Lêer:Wapen van die Oos-Kaap.png|20px]]&nbsp;[[Gebruiker:Aliwal2012|Aliwal2012]] 11:08, 28 Junie 2020 (UTC) :{{ping|Aliwal2012}} Hallo Aliwal2012, dankie vir jou berig. :Ek het korreksies gedoen, behawe die tweede punt (inleidende sin). Die spoorwegsisteem is deur die Vrystaatse regering gekoop en die spoorwegsisteem was die eiendom van die regering. Toe vergoeding aan die oorspronklike eienaars van die spoorweë na die oorlog betaal is, was hierdie verskil belangrik. Ook, ek verkies "Oranje Vrijstaatsche Gouvernementsspoorwegen" bo "Oranje-Vrystaat Regeringspoorweë" want die verkorting "OV'''G'''S" is in albei Afrikaans en Engels gebruik. Ek het ook so bietjie navorsing gedoen, en ek het die spelling volgens die artikels in die Nederlandse tydskrif "Militaire Spectator" (1906) ([https://www.militairespectator.nl/sites/default/files/bestanden/uitgaven/1906/1906-0221-01-0031.PDF hier]) gebruik. [[Gebruiker:Martinvl|Martinvl]] ([[Gebruikerbespreking:Martinvl|kontak]]) 20:59, 28 Junie 2020 (UTC) == Nuwe voorstelle vir voorbladartikels == Goeienaand Martin, Daar is weer 'n aantal nuwe voorstelle by [[Wikipedia:Kandidaatartikels vir voorblad]]. Ek nooi jou om jou stem uit te bring. Groete. -- [[Lêer:Flag of South Africa.svg|20px]]&nbsp;[[Gebruiker:SpesBona|SpesBona]] 21:25, 30 Augustus 2024 (UTC) == [[Natalse Regeringspoorweë]] == {{Gebruikervoorblad|Natalse Regeringspoorweë}} Baie geluk met dié nuwe en interessante voorbladartikel. Groete. -- [[Lêer:Flag of South Africa.svg|20px]]&nbsp;[[Gebruiker:SpesBona|SpesBona]] 20:34, 10 November 2024 (UTC) :Baie dankie! [[Gebruiker:Martinvl|Martinvl]] ([[Gebruikerbespreking:Martinvl|kontak]]) 21:38, 10 November 2024 (UTC) == Hulp met svg leers == Martin, dankie vir jou kommentaar by Gebruikerbespreking:Daniellouw oor die chemie! Met jou agtergrond, daar is 'n paar SVG lêers wat ek wil vertaal na Afrikaans; bv. <nowiki>Lêer:Turbofan operation lbp.svg.</nowiki> Kan jy help asb? Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 07:08, 14 Desember 2024 (UTC) :Hi Oesjaar, Ek kan seker hier help, mmar ek moet eers sorg dat die vertaalings goed is, veral die Afrikaans woord vir "Combustion Chamber". Google Translate gee my die woord "verbrandingskamer", maar meins insiens is die Engelse woord "chamber" dubbelsinning - dit kan of "room" beteken soos on "the King's chamber" of "small enclosed space" beteken soos in "combustion chamber". [[Gebruiker:Martinvl|Martinvl]] ([[Gebruikerbespreking:Martinvl|kontak]]) 17:25, 14 Desember 2024 (UTC) ::{{ping|Oesjaar}} Gedoen. <nowiki>Lêer:Turbofan operation-af.svg.</nowiki>. [[Gebruiker:Martinvl|Martinvl]] ([[Gebruikerbespreking:Martinvl|kontak]]) 18:16, 16 Desember 2024 (UTC) ::{{ping|Oesjaar}} Ek besef nou dat ek <nowiki>Lêer:Turbofan operation.svg.</nowiki> vertaal het en nie <nowiki>Lêer:Turbofan operation</nowiki>''' lbp'''<nowiki>.svg.</nowiki> nie. Ek sal dit binne 'n paar dae vertaal. [[Gebruiker:Martinvl|Martinvl]] ([[Gebruikerbespreking:Martinvl|kontak]]) 18:19, 16 Desember 2024 (UTC) ::Kyk na [[Straalmotor]]! Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 18:50, 16 Desember 2024 (UTC) :::Man, nou dat ek mooi gekyk het, dit lyk baie mooi! Wow! Dankie! Dankie! Nog hulp, kan jy die <nowiki>Turboprop operation-af.svg</nowiki> se byskrifte se font en grootte dieselfde maak as jou skets? Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 19:02, 16 Desember 2024 (UTC) ::::Een van my 2025 doelwitte is om [[Turbowaaiermotor]]e na voorbladsatus te neem! Dan gaan die hele wêreld jou handewerk sien! Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 19:06, 16 Desember 2024 (UTC) :::::{{ping|Oesjaar}} Ek verstaan nie watter beeld jy bedoel met die woorde "jou skets" nie. Ek het geen sketse gemaak nie, ek het alleenlik die byskrifte in die lêer vertaal. [[Gebruiker:Martinvl|Martinvl]] ([[Gebruikerbespreking:Martinvl|kontak]]) 21:53, 16 Desember 2024 (UTC) :Dit is hom wat ek bedoel! Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 06:22, 17 Desember 2024 (UTC) ::{{ping|Oesjaar}} Albei <nowiki>Turboprop operation-af.svg</nowiki> en <nowiki>Turbofan operation lbp-af.svg</nowiki> is nou voltooi. <gallery> Turboprop operation-af.svg|Turboprop operation-af.svg Turbofan operation lbp-af.svg|Turbofan operation lbp-af.svg </gallery> : Voorspoed vir 2025! Kan jy asb help met <gallery> Ramjet operation.svg </gallery> ook? Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 09:48, 23 Januarie 2025 (UTC) :Hi {{ping|Oesjaar}}. Die vertaling is nou voltooi. Indien die vertalings nie goed genoeg is nie, gee vir my asb 'n boodskap en dan kan ek dit regmaak. [[Gebruiker:Martinvl|Martinvl]] ([[Gebruikerbespreking:Martinvl|kontak]]) 21:38, 23 Januarie 2025 (UTC) ::{{ping|Martinvl}} Dankie. Neem asb kennis: dit is Vlamhouer en nie Flamhouer nie. Ook: verbrandingskamer en nie verbrnadingskamer nie! Maak reg asb! Dit gaan baie help. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 05:50, 24 Januarie 2025 (UTC) :::{{ping|Oesjaar}} spelfoute verwyder. [[Gebruiker:Martinvl|Martinvl]] ([[Gebruikerbespreking:Martinvl|kontak]]) 14:37, 24 Januarie 2025 (UTC) == Nog 'n svg-lêer... == Martin, Electricity grid simple- North America.svg, kan jy hier ook help? Ek sal vertaal en dan kan jy net die lêer skep? Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 19:59, 2 Februarie 2025 (UTC) :{{ping|Oesjaar}} Ek is gewillig om hier te help. Kan jy vir my die vertalings gee? Al wat ek nodig het is die Afrikaanse teks. [[Gebruiker:Martinvl|Martinvl]] ([[Gebruikerbespreking:Martinvl|kontak]]) 16:54, 3 Februarie 2025 (UTC) :: {{ping|Martinvl}}, hier gaan ons: * Color key = Kleursleutel * Red: Generation = Rooi: Ontwikkeling * Blue: Transmission = Blou: Transmissie * Green: Distribution = Groen: Verspreiding * Black: Customer = Swart: Verbruiker * Generating Station = Kragstasie * Generating Step Up Transformer = Kragstasie Verhogingstransformator * Transmission lines = Transmissielyn * Transmission Customer = Transmissie Verbruikers * Substation Step Down Transformer = Substasie Verlagingstransformator * Subtransmission Customer = Subtransmissie Verbruiker * Primary Customer = Primêre Verbruiker * Secondary Customer = Sekondêre Verbruiker Die meeste van die terme uit die Eskom woordeboek! Groete Oesjaar :{{ping|Oesjaar}} die nuwe beeld is '''[https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Electricity_grid_simple-_North_America.svg hier]'''. [[Gebruiker:Martinvl|Martinvl]] ([[Gebruikerbespreking:Martinvl|kontak]]) 15:15, 4 Februarie 2025 (UTC) ::{{ping|Martinvl}}, jammer - kry hom nie. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] [[Lêer:Electricity_grid_simple-_North_America_af.svg |duimnael|350px|elektrisiteitsnet]] {{ping|Oesjaar}} - Kan jy hom hier sien? [[Gebruiker:Martinvl|Martinvl]] ([[Gebruikerbespreking:Martinvl|kontak]]) 18:32, 4 Februarie 2025 (UTC)([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 18:17, 4 Februarie 2025 (UTC) ::Ja, dankie! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 19:07, 4 Februarie 2025 (UTC) == Nog 'n SVG lêer... == Martin, kan jy asb help met The basic 3-phase configurations (mul).svg? Y configuration = Sterkonfigurasie, Line voltage = Lynspanning, Neutral point = Neutrale punt, Phase voltage = Fasespanning, Neutral wire (optional) = Neutrale verbinding (opsioneel}, Delta configuration = Deltakonfigurasisie Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 19:42, 27 Maart 2025 (UTC) :{{ping|Oesjaar}} {{Uitgevoer}} - [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:The_basic_3-phase_configurations_(mul)_af.svg File:The_basic_3-phase_configurations_(mul)_af.svg]. [[Gebruiker:Martinvl|Martinvl]] ([[Gebruikerbespreking:Martinvl|kontak]]) 22:01, 27 Maart 2025 (UTC) :: Martin baie dankie! Ek was ongelukkig aan die slaap laasnag of ouderdom (miskien altwee!) maar Deltakonfigurasisie moet '''Deltakonfigurasie''' wees asb! Jammer vir die ongerief! Help!! Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 05:49, 28 Maart 2025 (UTC) :::{{ping|Oesjaar}} {{Uitgevoer}} Ek was seker ook vas aan die slaap. Vanaand kry ons een uur minder slaap want ons tyd skakel oor na somertyd. [[Gebruiker:Martinvl|Martinvl]] ([[Gebruikerbespreking:Martinvl|kontak]]) 22:36, 28 Maart 2025 (UTC) == Nog een asb! == Martin, die waarde wat die Afrikaanse byskrifte toevoeg tot ons Wikipedia is ongelooflik! Dit is iets wat werklk bemarkbaar is. Ek gaan jou vra vir nog, tans fokus ek op elektrisiteit. Hier is nog een: 3 phase AC waveform.svg - Phase 1 = Fase 1; Phase 2 = Fase 2 en Phase 3 = Fase 3. Kan jy ook werk aan lêers soos: 3-phase flow.gif? Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 06:17, 29 Maart 2025 (UTC) #{{ping|Oesjaar}} {{Uitgevoer}} --- [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:3_phase_AC_waveform_af.svg lêer:3_phase_AC_waveform_af.svg] #{{ping|Oesjaar}} Dit spyt my, ek kan nie .gif lêers wysig nie. :[[Gebruiker:Martinvl|Martinvl]] ([[Gebruikerbespreking:Martinvl|kontak]]) 15:56, 29 Maart 2025 (UTC) ::Dankie! Dit lyk goed. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 16:23, 29 Maart 2025 (UTC) == Diode SVG == Martin, hierdie een ook asb: Diode bridge alt 2.svg met Input = Inset en DC Output = GS Uitset. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 17:04, 29 Maart 2025 (UTC) :{{ping|Oesjaar}} #Moet dit "Inset" wees of "WS inset"? #Moet die gladmaakkapasitor aan die uitsetkring gekoppel word? #Verwag jy albei '''Diode bridge alt 2.svg''' en '''Diode bridge alt 1.svg'''? :([[Gebruikerbespreking:Martinvl|kontak]])) 17:20, 29 Maart 2025 (UTC) ::{{ping|Oesjaar}} Is dit nodig om die woorde "Inset" en "Uitset" by te voeg. In elektroniese stroombaandiagramme is die inset gewoonlik aan die linkerkant en die uitset aan die regterkant van die diagram. ([[Gebruikerbespreking:Martinvl|kontak]]) 17:34, 29 Maart 2025 (UTC) ::: {{ping|Martinvl}}, ek het eindelik na Diodebridge-eng.gif verwys! Maak Input = WS Inset, ek dink aan ons jonger lesers hier. Jy is welkom met die ander twee te speel... Ek voel nog altyd 18 maar dit neem my 3 ure in die oggend om 18 te voel! Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 17:39, 29 Maart 2025 (UTC) ::::{{ping|Oesjaar}} Ek het na die simbool aan die regterkant van die diagram gekyk wat ek gedink het 'n kapasitor is, maar nou dink ek dit is bedoel om 'n simbool vir 'n GS-toevoer te wees. Ek het op die internet gesoek na die moderne simbole wat in elektronika gebruik word, maar ek kon dit nêrens kry nie. Ek het ook opgemerk dat die simbool wat vir die AC-invoer gebruik word, onkonvensioneel was - die "~" moes in 'n sirkel ingesluit gewees het en aan die boonste en onderste lyne verbind gewees het. ::::Ek stel dus voor om die diagramme te wysig deur die regterkantse "voorwerp" te verwyder en om die AC-generator korrek uit te beeld. As ek dit op die huidige weergawe doen, sal daar geen behoefte aan 'n Afrikaanse weergawe wees nie aangesien daar geen woorde sal wees nie. As jy saamstem, sal ek 'n begin maak op die oorspronklike lêer se Besprekingsbladsy. (Die oorspronklike redakteur het Wikipedia meer as 10 jaar gelede verlaat). [[Gebruiker:Martinvl|Martinvl]] ([[Gebruikerbespreking:Martinvl|kontak]]) 18:40, 29 Maart 2025 (UTC) :As ons nie probeer nie sal ons nooit weet nie! Dankie! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 18:44, 29 Maart 2025 (UTC) ::{{ping|Oesjaar}} Ek het die eerste van die paar lêers gedoen - Sien '''[https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Diode_bridge_alt_1_V2.svg hier]'''. Ek dink dat dit 'n geskikte taalneutrale lêer is wat 'n geskikte alternatief vir die huidige lêer is. Op die oomblik is ek redelik besig, dus sal ek oor 'n paar dae terugkom. [[Gebruiker:Martinvl|Martinvl]] ([[Gebruikerbespreking:Martinvl|kontak]]) 21:03, 29 Maart 2025 (UTC) :::Soos en wanneer jy kan! Ons is almal vrywilligers hier! Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 10:49, 30 Maart 2025 (UTC) ::::{{ping|Oesjaar}} {{Uitgevoer}}. Die tweede lêer is '''[[:File:Diode_bridge_alt_2_V2.svg]]'''.[[Gebruiker:Martinvl|Martinvl]] ([[Gebruikerbespreking:Martinvl|kontak]]) 20:22, 5 April 2025 (UTC) :{{ping|Martinvl}}, dit lyk te pragtig in die artikel! Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 12:14, 6 April 2025 (UTC) :: Kan jy in hierdie skets [[File:Diode symbol.svg]] dalk Cathode na Katode verander? Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 12:17, 6 April 2025 (UTC) :::{{ping|Oesjaar}} {{Uitgevoer}} Ek het drie lêer geskep: [[File:Diode symbol_af.svg]] ('''File:Diode symbol_af.svg'''), '''File:Diode symbol_da.svg''' en '''File:Diode symbol_no.svg'''. Die laaste twee gebruik 'n REDIRECT na die Afrikaanse lêer. Ongelukking gebruik die Nederlanders en die Duitsers die woord "kat'''h'''ode". [[Gebruiker:Martinvl|Martinvl]] ([[Gebruikerbespreking:Martinvl|kontak]]) 16:45, 6 April 2025 (UTC) == Nog Diodes... == {{ping|Martinvl}}, as jy kans kry, die 2 ook: Zener diode symbol.svg en Photodiode_symbol.svg. Maak cathode katode asb! Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 20:06, 6 April 2025 (UTC) ::{{ping|Oesjaar}} {{Uitgevoer}}: [[File:Zener_diode_symbol_af.svg]] [[File:Photodiode_symbol_af.svg]]. [[Gebruiker:Martinvl|Martinvl]] ([[Gebruikerbespreking:Martinvl|kontak]]) 20:44, 7 April 2025 (UTC) ::::{{ping|Martinvl}}, dankie vir die twee items en hulle lyk te pragtig in hulle artikels! Jy het my verras met die speod wat jy dit afgehandel het! Daar is nog diode beelde maar kort nog artikels... As jy kan help sal dit my seker dwing om iets oor hulle te skep! Sien Schottky diode symbol.svg, Tunnel diode symbol.svg, LED symbol.svg, Varicap symbol.svg en SCR symbol.svg. Dankie by voorbaat! Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 10:40, 8 April 2025 (UTC) :::::{{ping|Oesjaar}}: Kan jy vir my die Afrikanse woorde en ook die artikel titels vir die diode wat hieronder staan? :::::*Schottky diode symbol :::::*Tunnel diode symbol :::::*LED symbol :::::*Varicap symbol :::::*SCR symbol ::::Ek het altwee vir die lêers nodig - byvoorbeel, as ek duits skryf, sou ek "'''Symbol für eine [[:de:Leuchtdiode|LED]]'''" skryf. [[Gebruiker:Martinvl|Martinvl]] ([[Gebruikerbespreking:Martinvl|kontak]]) 17:26, 8 April 2025 (UTC) :: {{ping|Martinvl}}, al die simbole verskyn in die artikel [[Diode]]. Schottky diode symbol = Schottky-diode; Tunnel diode = Tonneldiode, LED symbol = Ligemissiediode, Varicap symbol = onseker - sal moet gaan soek (en het hierdie gekry:reëlbarekapasitansiediode), SCR = Silikondiodegelykrigter. Ek hoop dit help. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 17:50, 8 April 2025 (UTC) :::{{ping|Oesjaar}} Ja, dit is presies wat ek soek - ekweet nie of die taalpolisie alreeds Afrikaanse woorde geskep nie. [[Gebruiker:Martinvl|Martinvl]] ([[Gebruikerbespreking:Martinvl|kontak]]) 21:02, 8 April 2025 (UTC) ::::{{ping|Oesjaar}} {{Uitgevoer}}: [[File:Schottky-Diode symbol af.svg]], [[File:Tunnel diode symbol_af.svg]], [[File:LED symbol_af.svg]], [[File:Varicap symbol_af.svg]], [[File:SCR symbol_af.svg]]. ::::[[Gebruiker:Martinvl|Martinvl]] ([[Gebruikerbespreking:Martinvl|kontak]]) 20:33, 27 April 2025 (UTC) :{{ping|Martinvl}}, GROOT dankie my broer! Nou kan ek die skole laat weet! Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 05:03, 28 April 2025 (UTC) == Kleinletters == {{ping|martinvl}}, kan jy dalk die letters van die diode na klein letters verander soos die ander asb? Schottky-Diode symbol af.svg Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 11:15, 12 Mei 2025 (UTC) :{{ping|Oesjaar}} {{Uitgevoer}}: [[File:Schottky-Diode symbol af.svg]] [[Gebruiker:Martinvl|Martinvl]] ([[Gebruikerbespreking:Martinvl|kontak]]) 21:16, 13 Mei 2025 (UTC) ::{{ping|martinvl}} dankie maar katode sonder die h asb! Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 09:57, 14 Mei 2025 (UTC) :::{{ping|Oesjaar}} {{Uitgevoer}}: [[File:Schottky-Diode symbol af.svg]] [[Gebruiker:Martinvl|Martinvl]] ([[Gebruikerbespreking:Martinvl|kontak]]) 15:51, 14 Mei 2025 (UTC) == Perdekrag == {{ping|Martinvl}}, as jy 'n kans kry, help asb met die skets: Imperial Horsepower2.svg. Horsepower = Perdekrag. Watts = Watt. lb = pond. En as jy dit kan inkry ft = voet. Ons kinders ken nie meer die ou Britse eenhede nie. Groete! [[Gebruiker:Oesjaar|Oesjaar]] ([[Gebruikerbespreking:Oesjaar|kontak]]) 18:39, 3 Julie 2025 (UTC) 869dbporca3433jtk21m7e8gmh216z1 0 46461 2818209 2813451 2025-07-03T19:25:19Z Oesjaar 7467 /* P */ Verbeter 2818209 wikitext text/x-wiki Dit is 'n poging hierdie om [[Afrikaans]]e woorde vir algemene [[Engels]]e '''lugvaartterme''' weer te gee of te skep. {{abc}} == A == {| class="wikitable" style="text-align:left" |- ! [[Engels]] !! [[Afrikaans]] !! Kommentaar |- | Abeam || Dwars, langsaan, regteenoor || |- | Abort/Reject || Aborteer, afgelas || |- | Accelerate || Versnel || |- | Acceleration || [[Versnelling]] || |- | Action list || Aksielys || |- | Advance angle || Voorloophoek || |- | Advancing blade || Voorwaartse lem || |- | Adverse || Ongunstig || |- | Adverse aileron yaw || Rolroergier || |- | Adverse yaw || Ongunstige gier || |- | Advisory airspace || Advieslugruim || |- | Aerobatic || Kunsvlieg, kunsvlug || |- | Aerodrome || Vliegveld || |- | Aerofoil || Stroomblad, [[vlerkprofiel]] || |- | Aerodynamic (adj) || Lugdinamies || |- | Aerodynamics (n) || [[Lugdinamika]] || |- | Aeroplane || [[Vliegtuig]] || |- | Aft || Agter || |- | Aileron || [[Rolroer]] || |- | Air force || [[Lugmag]] || |- | Air freight || [[Lugvrag]] || |- | Air traffic control || Lugverkeerleiding || |- | Air wing || Lugvleuel || |- | Airbrake || [[Lugrem]] || |- | Aircraft || Lugvaartuig || “vliegtuig” is iets anders! |- | Aircraft carrier || [[Vliegdekskip]] || |- | Airfield || Vliegveld || |- | Airframe || Lugraam || |- | Airflow || Lugvloei || |- | Airfoil || [[Vlerkprofiel]] || |- | Airmanship || Lugsin, vliegkuns || |- | Airport || [[Lughawe]] || |- | Airspace || Lugruim || |- | Airspeed || Lugspoed || |- | Airspeed indicator || Lugspoedwyser || |- | Airway || Lugweg || |- | Alternator || [[Alternator|Wisselstroomopwekker]] || |- | Altimeter || [[Altimeter]], [[hoogtemeter]] || |- | Altitude || Hoogte, (hoogte bo seespieël of hoogte bo seevlak) || |- | Angle || Hoek || |- | Angle of attack || Invalshoek || |- | Angle of incidence || Steekhoek || |- | Angular momentum || Hoekmomentum || |- | Annunciator || Waarskuwingslig || |- | Antenna || [[Lugdraad]] || |- | Anti-aircraft || Lugafweer || |- | Anti-ice || Yswering || |- | Apparatus || Toestel || |- | Approach (n) || Nadering || |- | Apron || Aansitblad, laaiblad, staanblad || |- | APU access door || Hulpkrageenheidstoegangsdeur || |- | Arc || Boog || |- | Arrester hook || Landingshaak || |- | Articulated rotor || Gelede rotor || |- | Artificial || Kunsmatig || |- | Artificial horison || Kunsmatige horison || Meer korrek is standwyser |- | Aspect ratio || Aspekverhouding, slankheidsverhouding || |- | ATB (air turnback) || OIL (omdraai in lug) || |- | Attitude (aircraft, disc) || Stand || |- | Attitude (pilot) || Houding || |- | Attitude indicator || Standwyser || |- | Audio || Klank- (voorvoegsel) || |- | Autogiro || Outogiro || |- | Autopilot || [[Stuuroutomaat]] || |- | Autorotation || Outorotasie || |- | Auxiliary || Hulp || |- | Auxiliary power unit || Hulpkragbron || |- | Avionics || [[Avionika]] || |- | Avoidance || Vermyding || |- | Axis || As || |- | Azimuth || Rigting ([[Asimut]]) || |- |} == B == {| class="wikitable" style="text-align:left" |- ! [[Engels]] !! [[Afrikaans]] !! Kommentaar |- | Backfire || Terugplof || |- | Bank || Krink, kanteling || |- | Bank angle || Krinkhoek || |- | Bar || Staaf || |- | Barrel roll || Spiraalrol || Nie vaatjierol nie. |- | Base leg || Indraaisy || |- | Beacon || Baken || |- | Bearing (machine) || Laer || |- | Bearing (radio) || Peiling || |- | Before landing checks || Voorlandingsgebooie || |- | Bendix || Glyrat || |- | Bernoulli’s principle || [[Bernoulli se beginsel]] || |- | Biplane || Dubbeldekker || |- | Black box || Vlugopnemer || |- | Blade (rotor) || Blad || |- | Blade angle || Bladhoek || |- | Blade sailing || Bladseil## || |- | Bleed air || Bloeilug || |- | Blimp ||| Ballonskip || |- | Blowback || Terugflap || |- | Boundary || Grens || |- | Boundary layer || Grenslaag || |- | Brake || Rem || |- || Briefing || Voorligting || |- | Bus bar || Bus, stam, geleistam || |- | Butterfly valve || Vlinderklep, vleuelklep || |- |} == C == {| class="wikitable" style="text-align:left" |- ! [[Engels]] !! [[Afrikaans]] !! Kommentaar |- | Calibrate || Yk || |- | Calibrated || Geyk || |- | Cam || Nok || |- | Camber || Kromming || |- | Camshaft || [[Nokas]] || |- | Canard || Neusvlerk || Onsekerheid oor die woord |- | Canopy || Kap, kajuitkap || |- | Carbon dioxide || [[Koolsuurgas]] || |- | Carburettor || [[Vergasser]] || |- | Carburettor heat || Vergasserhitte || |- | Cargo plane || Vragvliegtuig || |- | Caution || Versigtigheid || |- || Ceiling || Plafon, klimplafon || |- | Centre of gravity || Swaartepunt || |- | Centre of pressure || Drukmiddelpunt || |- | Centreline || Middellyn || |- | Centrifugal || [[Middelpuntvliedende krag|Middelpuntvliedend]] || |- | Centripetal || [[Middelpuntsoekende krag|Middelpuntsoekend]] || |- | Chord || Koord || |- | Cockpit || Kajuit || |- | Collective Pitch || Gesamentlike steek reëlaar || |- | Confirm || Bevestig || |- | Control yoke || Stuurstang || |- | Course || Koers || |- | Cruise || Kruis || |- | Cruise speed || Kruisspoed || |- |} == D == {| class="wikitable" style="text-align:left" |- ! [[Engels]] !! [[Afrikaans]] !! Kommentaar |- | Density altitude || Digtheidshoogte || |- | Dorsal || || |- | Downwind leg || Windaf || |- | Drag || [[Sleurkrag|Sleur]] || |- | Drain cap heater || Aftapdopverwarmer || |- |} == E == {| class="wikitable" style="text-align:left" |- ! [[Engels]] !! [[Afrikaans]] !! Kommentaar |- | Elevation || Hoogte || |- | Elevator || Hoogteroer || |- | Empennage || Stertvlakke || |- | Endurance || Uithouvermoë || |- | Endurance || Reikafstand || |- | Engine cowl || Enjinkap || |- | Engine cowl || Enjinkappaneel || |- |} == F== {| class="wikitable" style="text-align:left" |- ! [[Engels]] !! [[Afrikaans]] !! Kommentaar |- | Fan belt || Waaierband || |- | Feathering (propeller) || [[Skroef (lugvaart)|Faanposisie]] || Posisie van minste weerstand |- | Final approach || Finale nadering || |- | Flameout || Uitvlam<ref>DICTIONARY CONTAINING ELECTRICAL, ELECTRONIC AND RELATED TERMS deur CHRIS CILLIE</ref> || |- | Flaps || [[Klappe]] || |- | Flight level || Vlugvlak || |- | Flutter || Vladder || |- | Forced landing || Noodlanding || |- | Fuselage || Romp || |- |} == G == {| class="wikitable" style="text-align:left" |- ! [[Engels]] !! [[Afrikaans]] !! Kommentaar |- | Gain || Wins || |- | Gauge || Meter || |- | Gear || Rat || |- | Gearbox || Ratkas || |- | General aviation || Algemene lugvaart || |- | Generator || Opwekker || |- | Gimbal || || |- | Glide || Sweef || |- | Glider || [[Sweeftuig]] || |- | Glidepath || Glybaan || |- | Glideslope || Glyhelling || |- | Go-around || Verbyskiet || |- | Governor || [[Reëlaar]] || |- | Gradient || Helling || |- | Gravity || [[Swaartekrag]] || |- | Ground cushion || Grondkussing || |- | Ground effect || Grondeffek || |- | Ground speed || Grondspoed || |- | Guidance || Leiding || |- | Gust || Vlaag || |- | Gyrocopter || Girokopter || |- | Gyroscope || [[Giroskoop]] || |- |} == H == {| class="wikitable" style="text-align:left" |- ! [[Engels]] !! [[Afrikaans]] !! Kommentaar |- | Hangar || Loods || |- | Harness || Harnas || |- | Hatch || Luik || |- | Header tank || Houtenk || |- | Heading || Neusrigting, rigting || |- | Heads-up display || Opkykskerm || |- | Height || Hoogte bo grond || |- | Helicopter || [[Helikopter]] || |- | Heliport || Helihawe || |- | Hemisphere || Halfrond || |- | Hijack (n) || Skaking, kaping || |- | Hijack (v) || Skaak, kaap || |- | Hinge || Skarnier || |- | Holding pattern || Houpatroon || |- | Holding point || Houpunt || |- | Holding RPM || Houtoertal || |- | Holdoff || Afhou || |- | Hooke’s joint || Hooke-koppeling || |- | Horsepower || [[Perdekrag]] || |- | Hot air balloon || Warmlugballon || |- | Hover || Stilhang || |- | Hub || [[Naaf]] || |- || Hull || Romp || |- | Humid || Vogtig || |- | Humidity || Voggehalte || |- | Hydraulic || Hidrolies || |- | Hydraulics || Hidrolika || |- | Hysteresis || [[Histerese]] || |- |} == J == {| class="wikitable" style="text-align:left" |- ! [[Engels]] !! [[Afrikaans]] !! Kommentaar |- | Jet (aircraft) || [[Straalvliegtuig]], spuitvliegtuig || |- | Jet engine || [[Straalmotor]] || |- | Jet fuel || Stralerbrandstof || |- | Jet plane || Spuitvliegtuig || |- | Jumbo jet || Makrostraler || |- |} == K == {| class="wikitable" style="text-align:left" |- ! [[Engels]] !! [[Afrikaans]] !! Kommentaar |- | Kit || Boustel || |- | Knot || [[Knoop (snelheid)|Knoop]] || |- |} == L == {| class="wikitable" style="text-align:left" |- ! [[Engels]] !! [[Afrikaans]] !! Kommentaar |- | Leading edge || Leirand || |- | Leaning (as in mixture) || Verarm (in arm en ryk mengsel) || |- | Lift || [[Hefkrag]] || |- | Longitudinal axis || Langskeepsas || |- | Loop || Lus || |- |} == M == {| class="wikitable" style="text-align:left" |- ! [[Engels]] !! [[Afrikaans]] !! Kommentaar |- | Manifold || Spruitstuk || |- | Manifold drain cock || Spruitstukaftapkraan || |- | Monoplane || Enkelvlerk || |- |} == N == {| class="wikitable" style="text-align:left" |- ! [[Engels]] !! [[Afrikaans]] !! Kommentaar |- | Nacelle || Enjinhulsel || |- | Nautical || Seevaarts- (voorvoegsel) || |- | Nautical mile || [[Seemyl]] || |- | Navaid || Navigasiehulpmiddel || |- | Navigation || [[Navigasie]] || |- | Navigation flight || Oorlandse vlug || |- | Nitrogen || [[Stikstof]] || |- | Noise (electrical) || Ruis || |- | Noise (environmental) || Geraas || |- | Normal axis || Normale as || |- | Nosewheel || Neuswiel || |- | Notch || Keep || |- |} == O == {| class="wikitable" style="text-align:left" |- ! [[Engels]] !! [[Afrikaans]] !! Kommentaar |- | Overhead || Oorhoofs || |- | Offset || Afset || |- | Operation complete || Missie klaar / missie voltooi || |- | Operational || Bedryfs- (voorvoegsel) || |- | Orbit (n) || [[Wentelbaan]] || |- | Orbit (v) || Wentel || |- | Oscillation || Ossillasie || |- | Overhaul || Opknap, opknapping || |- | Overhead (adj) || Bo-oor || |- | Overlap || Oorvleueling || |- | Over-pitching || ## || |- | Oxygen || [[Suurstof]] || |- | Oxygen mask ||Suurstofmasker || |- |} == P== {| class="wikitable" style="text-align:left" |- ! [[Engels]] !! [[Afrikaans]] !! Kommentaar |- | Piston rod || Suierstang || |- | Pitch || Opwip || |- | Pitch || Hei || |- | Precautionary landing || Voorsorglanding || |- | Prime || Voorlaai || |- | Primer || Inspuitpompie || |- | Propeller || [[Skroef (lugvaart)|Lugskroef]] || |- | Propeller blade || Skroefblad, Skroeflem |- | Propellor Pitch || Skroefsteek || |- | Pully || Katrol || |- | Pump interstage return port || Pomptussentrapterugvloeipoort || |- | Push Back || Terugstoot || |- |} == R == {| class="wikitable" style="text-align:left" |- ! [[Engels]] !! [[Afrikaans]] !! Kommentaar |- | Ram air turbine || [[Stulugturbine]] || |- | Rocket Propusion || Vuurpylaandrywing || |- | Roll || Rol || |- | Root fairing || Wortelstroomkap || |- | Rudder || Rigtingroer || |- | Rudder ratio changer || Rigtingroerverhoudingwisselaar || |- |} == S == {| class="wikitable" style="text-align:left" |- ! [[Engels]] !! [[Afrikaans]] !! Kommentaar |- | Service ceiling || Diensplafon || |- | Side wind || Dwarswind || |- | Sideslip || Glip || |- | Slats || Leikantklappe || |- | Slats || Leirandklappe || |- | Slip and turn indicator || Draaiaanwyser || |- | Slipstream || Glystroom || |- | Spanner || Moersleutel || |- | Spin || Tolvlug || |- | Spin recovery || Tolvlugherstel || |- | Splice terminal || Splitlasaansluiter || |- | Squawk || Kekkel || |- | Stall || Staak || |- | Stall recovery || Staakherstel || |- | Start Valve || Moerklep || |- | Straight and level || Reguit en gelyk || |- | Stressed skin wing || Gespannehuidvlerk || |- | Swing wing || Swaaivlerk || |- |} == T == {| class="wikitable" style="text-align:left" |- ! [[Engels]] !! [[Afrikaans]] !! Kommentaar |- | Tail plane || Stertvlak || |- | Taxiing || Ry na die aanloopbaan || of ry na die houpunt |- | Taxiway || Rybaan || |- | Throttle || Gasarm || |- | Throttle friction nut || Gasarm skroefklemmoer || |- | Thrust || [[Stukrag]] || |- | Thrust reverser fan sleeve || Stukragtrustellerwaaierhuls || |- | Torque || [[Wringkrag]] || |- | Torque wrench || [[Wringsleutel]] || |- | Track || Grondbaan || |- | Track || Vlugbaan || |- | Trailing edge || Agterrand || |- | Trailing edge || Volgrand || |- | Transition altitude || Oorgangshoogte || |- | Transition level || Oorgangsvlak || |- | Trim || Trim || |- | Trim tabs || Trimvlak || |- | Triplane || Trippeldekker || Driedubbele dekker <small>(suiwerder :af)</small> |- | Turboprop(eller) || [[Turboskroef]] || |- | Turret || Skiettoring || |- |} == U == {| class="wikitable" style="text-align:left" |- ! [[Engels]] !! [[Afrikaans]] !! Kommentaar |- | Undercarriage || Onderstel || |- | Unmanned || Onbeman || |- | Unserviceable || Ondiensbaar || |- | Upper limit || Bogrens, boperk || |- |} == V == {| class="wikitable" style="text-align:left" |- ! [[Engels]] !! [[Afrikaans]] !! Kommentaar |- | Vacuum pump || Suigpomp || |- | Variable-pitch propeller || [[Veranderbare steekhoekskroef]] |- | Variable sweep wing || Vlerk met reëlbare pylhoek || |- | Validation (licence) || Bekragtiging || |- | Vapour || Damp || |- | Vaporise || Verdamp || |- | Vapour lock || Dampborrel || |- | Variation (change) || Wisseling || |- | Variation (magnetic) || Variasie || |- | Vector || Vektor || |- | Velocity || [[Snelheid]] || |- | Venturi effect || [[Venturi-effek]] || |- | Vertical || [[Vertikaal]] || |- | Vertical speed indicator || Vertikale spoedwyser || |- | Visual flight || Sigvlug || |- | Voltage || Spanning || |- | Vortex || Warreling, dwarreling || |- | Vortex ring || Warrelring || |- | Vortices || Werwels of vortekse || |- |} == W == {| class="wikitable" style="text-align:left" |- ! [[Engels]] !! [[Afrikaans]] !! Kommentaar |- | Wake || Volgstroom || |- | Washout || || |- | Waypoint || Draaipunt || |- | Weight || Massa (korrek), gewig (uitgedien)|| |- | Windscreen || Windskerm, voorruit || |- | Windsock || [[Windkous]] || |- | Wing || [[Vlerk (lugvaart)|Vlerk]] || |- |} == Y == {| class="wikitable" style="text-align:left" |- ! [[Engels]] !! [[Afrikaans]] !! Kommentaar |- | Yaw || Gier || |- | Yaw damper || Gierdemper || |- | Yoke || Stuurstang || |- |} == Verwysings == {{verwysings}} == Eksterne skakels == * http://b.org.za/fly/Lugvaartterme.pdf [[Kategorie:Lugvaart]] [[Kategorie:Afrikaanse woorde]] klee01d0k4oho35ta081gd23bodq0cj 100 48852 2818212 2813196 2025-07-03T19:30:27Z SpesBona 2720 - FIFA Sokker-Wêreldbekertoernooi in 2034; + T20I-wêreldbeker 2026 2818212 wikitext text/x-wiki [[Lêer:ICC Champions Trophy.jpg|regs|150px|Die Kampioenetrofee waarom meegeding is]] * [[Kanadese nasionale krieketspan|Kanada]] bespreek die Amerikaanse kwalifiseringsplek vir die [[T20I-wêreldbeker 2026]] in [[Indië]] en [[Sri Lanka]]; aan dié toernooi mag drie Amerikaanse spanne deelneem ([[Wes-Indiese nasionale krieketspan|Wes-Indië]] en die [[Verenigde State se nasionale krieketspan|Verenigde State]] het tydens die vorige [[T20I-wêreldbeker 2024]] regstreeks gekwalifiseer). * [[Proteas|Suid-Afrika]] verslaan [[Australiese nasionale krieketspan|Australië]] in die eindstryd van die [[Wêreldtoetskampioenskap 2023–2025|derde Wêreldtoetskampioenskap]] met vyf paaltjies. * [[Franse nasionale rugbyspan|Frankryk]] wen tydens die [[Sesnasies-toernooi]] in 2025 sy 27ste titel, terwyl [[Georgiese nasionale rugbyspan|Georgië]] tydens die [[Europese Rugbykampioenskap]] hul 17de titel inpalm. Daarbenewens kwalifiseer Georgië, [[Portugese nasionale rugbyspan|Portugal]], [[Roemeense nasionale rugbyspan|Roemenië]] en [[Spaanse nasionale rugbyspan|Spanje]] vir die [[Rugbywêreldbeker 2027]] in [[Australië]]. * [[Indiese nasionale krieketspan|Indië]] wen die eindwedstryd van die '''[[Kampioenetrofee 2025|negende Kampioenetrofeetoernooi]]''' teen [[Nieu-Seelandse nasionale krieketspan|Nieu-Seeland]] met vier paaltjies en palm sodoende sy derde titel in. [[Australiese nasionale krieketspan|Australië]] en [[Proteas|Suid-Afrika]] was die ander twee semi-finaliste. * Tydens die [[Australiese Ope (tennis)|Australiese Ope]] het die [[Verenigde State van Amerika|Amerikaanse]] [[tennis]]speler Madison Keys haar eerste [[Grand Slam (tennis)|Grand Slam]]-toernooi gewen, terwyl die [[Italië|Italiaanse]] tennisspeler Jannik Sinner sy derde toernooi ingepalm het. <noinclude> [[Kategorie:Portaal:Sport|Nuus]] </noinclude> d6bsn5zcftu8epc4owrgkj894siol1p 0 54727 2818264 2462917 2025-07-04T07:09:47Z Aliwal2012 39067 2818264 wikitext text/x-wiki {{Tabel_Plaaslike Munisipaliteite_van_Suid-Afrika |naam=Bosbokrand |provinsie=[[Mpumalanga]] |distriksmunisipaliteit=[[Ehlanzeni-distriksmunisipaliteit|Ehlanzeni]] |kode=MP325 |tipe=Plaaslike Munisipaliteit |hoofstad=[[Bosbokrand]] |bevolking=541 248 <small>(2011)</small> |tale=[[Tsonga]], [[Noord-Sotho]], [[Swazi]] |area= 10 250 |burgemeester= Sylvia Nxumalo (ANC) |beeld_ligging=Map of Mpumalanga with Bushbuckridge highlighted (2016).svg }} Die '''Bosbokrand Plaaslike Munisipaliteit''' is een van die [[plaaslike munisipaliteit|plaaslike munisipaliteite]] in die [[Ehlanzeni-distriksmunisipaliteit]] in [[Mpumalanga]], [[Suid-Afrika]]. == Setels == {|class="wikitable" |- !Party!!2000!!2006!!2011 |- |[[ANC]]||||57||55 |- |[[ACDP]]||||1||1 |- |[[African People's Convention|APC]]||||0||3 |- |[[Better Residents Association|Bushbuckridge Residents Association]]||||0||7 |- |[[COPE]]||||0||3 |- |[[DA]] ||||2||3 |- |[[PAC]]||||5||1 |- |Onafh. ||||2||1 |- |[[UDM]]||||1||0 |} {{Saadjie}} {{Mpumalanga Munisipaliteite}} [[Kategorie:Plaaslike Munisipaliteite in Mpumalanga]] b8r3new3zfnbwekgq8wcbo9oo6jhspc 0 59115 2818324 2769101 2025-07-04T10:19:24Z AFM 21229 /* Bronne */ 2818324 wikitext text/x-wiki [[Lêer:Epuration biologique.jpg|duimnael|300px|Die behandeling van water in 'n suiweringsaanleg maak die water skoner.|alt=]] '''Waterbesoedeling''' is sleg die besoedeling van [[watermassa]] (soos [[Meer|mere]], [[rivier]]e, [[Oseaan|oseane]] en [[grondwater]]). Waterbesoedeling kom voor wanneer die [[besoedelende stof]] direk of indirek in die watermassa beland sonder voldoende behandeling om die skadelike stof te verwyder. Waterbesoedeling beïnvloed plante en organismes wat in die [[water]] lewe en in byna alle gevalle is die uitwerking nie net skadelik wat individuele spesies en bevolkings betref nie, maar ook die biologiese gemeenskappe. == Algemeen == [[Water]] wat in die natuur voorkom, bevat altyd 'n hoeveelheid organiese en anorganiese stowwe, waarvan die konsentrasies in 'n dinamiese [[Ewewigstemperatuur|ewewig]] verkeer en deur 'n komplekse reeks prosesse gehandhaaf word (selfsuiweringsvermoë). Sodra hierdie balans sodanig versteur is dat die water nie sonder nadelige gevolge gebruik kan word nie, is dit besoedel. Oorsake kan van natuurlike oorsprong wees, soos byvoorbeeld erosie, waardeur groot hoeveelhede grond in die water beland, of uitloging van die ondergrond, waardeur anorganiese [[sout (chemiese stof)|soute]] en [[suur|sure]] in die water opgelos word. Oormatige waterbesoedeling is kenmerkend vir die bevolkingsaanwas en toenemende industrialisasie van die [[20ste eeu|20e eeu]]. Huishoudelike en nywerheidsafvalwater beland in riviere en damme, terwyl chemikalieë wat aan landbougewasse toegedien word, nie net die grond besoedel nie, maar later in spruite, damme, riviere en die see gevind kan word. Dit beteken dat nie net visse nie, maar ander waterdiere en plante ook vernietig word. In die afgelope tyd was daar byvoorbeeld verskeie voorvalle van visvrektes in die [[Vaalrivier]] vanweë waterbesoedeling deur fabrieksafvalstowwe. In 2018 is beraam dat in sommige dele van die Vaal 80% van die lewe in die rivier se water reeds verdwyn het.<ref>{{cite web|url=https://www.sabcnews.com/sabcnews/thousands-of-fish-have-been-killed-in-the-vaal-rivier/#:~:text=Aquatic%20specialists%20estimate%20that%2090,state%20of%20the%20Vaal%20River.|title=“Thousands of fish have been killed in the Vaal Rivier”|publisher=SABC|authors=Wndy Mothata|year=2018}}</ref> Ontspanning het ook al 'n besoedelingsfaktor geword: rommel wat deur hengelaars en duisende piekniekgangers in die water gegooi word en olie afkomstig van motorbote is van die grootste oorsake van die besoedeling van natuurlike waterbronne. Sedert die sewentigerjare is daar ook besef dat besoedeling nie net die verbruikersmoontlikhede van water beperk nie·, maar ook nadelig vir die omgewing is. Benewens biologiese besware kan estetiese en etiese besware aangevoer word omdat vuil, lewelose water groot afbreuk aan die natuurskoon doen. Hoewel die oseane se water 70% van die aarde se oppervlak bedek is in talle dele van die wêreld (onder meer Suid-Afrika) [[vars water]] skaars en daarom moet die beskikbare water ten volle benut word. Om besoedeling in Suid-Afrika te bekamp, is streng wetgewing ingestel (die Waterwet, No. 54 van 1956) ingevolge waarvan die samestelling van nywerheids - en riooluitvloeisels wat in riviere gestort word, streng beheer word. Wetgewing rakende waterbesoedeling moet egter op internasionale vlak deurgevoer word om doeltreffend te wees, aangesien die besoedelde water van riviere uiteindelik in die see beland. == Organiese besoedeling == Daar word 'n onderskeid gemaak tussen biologiese en chemiese besoedeling. Biologiese besoedeling ontstaan wanneer water met menslike en dierlike uitwerpsel en slagafval besmet word en [[virus]]se, [[bakterie]]ë en ander siektedraende [[Mikro-organisme|mikroörganismes]] in die water aanwesig is. Groot konsentrasies paratifus- en tuberkulosebakterieë kom in rioolwater van groot stede en in die afvalwater van nywerhede voor. Onsuiwerhede van natuurlike oorsprong in water word deur sommige aërobiese bakterieë afgebreek. [[Oliebesoedeling]] is nie net tot die see beperk nie: olie en olieprodukte word vanweë lekkasies en die uitspoel van oliehouers deur riole na waterbronne gevoer. 'n Olielaag op die wateroppervlak belemmer die suurstoftoevoer na lewende organismes onder die oppervlak. Watervoëls kry dodelike hoeveelhede olie in wanneer hulle hul vere probeer skoonmaak. Die aktiewe bestanddele van wasmiddels wat in waterbronne beland, breek die drywende olie op in klein druppels, wat deur visse en waterdiere opgeneem kan word. Landbouchemikalieë kan akute en chroniese vergiftiging by diere en plante veroorsaak. Sommige giftige stowwe hoop op in dierlike weefsel, wat vrektes kan veroorsaak, soos die geval was met die groot visvrektes in die [[Ryn]] in 1969. Die situasie in die Ryn het sedertdien baie verbeter. Dit het selfs in 2013 die Europese Rivierprys gewen wat deur die International River Foundation (IRF) toegeken word.<ref>{{cite web|url=https://www.eea.europa.eu/highlights/river-rhine-commended-for-river|publisher=EEA|title=River Rhine commended for river basin management}}</ref> Maar daar is steeds probleme in Europese riviere. In 2022 het 300 ton vis in die [[Oder]] gesterf. Die oorsaak was 'n verhoogde saliniteit deur sout wat uit die Poolse myne afkomstig is. Dit het die groei van 'n [[alg]]spesies bevorder.<ref>{{cite web|url=https://www.dw.com/en/could-a-mass-fish-die-off-in-the-oder-river-happen-again/a-65971681#:~:text=In%20July%20and%20August%202022,algae%2C%20according%20to%20official%20investigations.|publisher=Deutsche Welle|title=Could a mass fish die-off in the Oder River happen again?|year=2023}}</ref> Gevoelige plant- en diersoorte dien as biologiese indikators waarvolgens die giftigheidsgraad van water bepaal kan word. Hulle dui die aanwesigheid, maar nie die aard nie, van gifstowwe aan. Sekere gifstowwe, soos DDT, is so skadelik dat die gebruik daarvan streng beheer word. Navorsing het getoon dat gebiede wat ver van enige menslike aktiwiteit geleë is, reeds met DDT besmet is: [[DDT]] is byvoorbeeld in visweefsel by [[Rosseiland]] in die Suidpoolgebied gevind. == Anorganiese besoedeling == Die anorganiese besoedeling van water, byvoorbeeld deur soute, sure en ione van swaar metale, lei tot vergiftiging, versouting en [[eutrofikasie]]. Die grootste sondaars op die gebied is nywerhede en myne wat groot hoeveelhede koper, kwik, sink, chroom, lood, sianied, suur, ensovoorts in water laat beland. Die landbousektor is eweneens skuldig aan besoedeling (kunsmis), terwyl huishoudelike afvalwater stowwe soos [[fosfaat|fosfate]] en wasmiddels bevat. Nie alleen die oppervlakwater nie, maar ook grondwater word hierdeur besoedel. === Vergiftiging === Vergiftiging word veral deur swaar metale veroorsaak. [[Metaalione]] word opgeneem deur [[Weekdiere|skulpdiere]] soos mossels, wat weer deur die mens geëet word. In die vyftigerjare is talle mense in [[Minamatabaai]] in [[Japan]] weens kwikvergiftiging dood omdat hulle vergiftigde vis geëet het. === Versouting === Die toename in die soutinhoud van oppervlakwater berokken groot skade aan landbougewasse en skep probleme in die voorsiening van drinkwater. Die belangrikste oorsaak van versouting in Wes-Europa was die groot hoeveelhede sout afkomstig uit myne in [[Frankryk]] wat deur die Ryn weggevoer is. Dieselfde probleem word in [[Suid-Afrika]] ondervind, veral in die Hartbeespoortdam suiwer rivierwater het 'n soutinhoud van minder as 10 dele in 1 miljoen dele water. die soutinhoud van die [[Hartbeespoortdam]] het van 34 dele in ʼn miljoen (1980) tot 45 dele (1982) gestyg. === Eutrofikasie === {{hoofartikel|Eutrofikasie}} Eutrofisering vind plaas wanneer binnelandse water met fosfaat- en stikstofverbindings (afkomstig van landbou- en huishoudelike afvalwater) "verryk" word. Die kunsmatige verryking van water bring sekere fisiese en chemiese veranderings mee. Die gasbalans in varswater (O₂/CO₂-verhouding) word deur fotosinterende bakterieë en [[Alg|alge]], wat suurstof produseer en koolsuurgas gebruik, in stand gehou. Indien daar 'n skielike toevloei in voedingstowwe soos [[Nitrasepam|nitrate]] en fosfate is, neem die getalle van alge so drasties toe dat hulle mekaar in die water oorwoeker. Groot hoeveelhede sterf derhalwe af en stel sodoende nog voedingstowwe aan die aërobiese heterotrofe bakterieë beskikbaar. Die bakterieë, wat suurstof gebruik en koolsuurgas produseer, vermeerder vinnig. Dit versteur die gasbalans en veroorsaak dat baie plante en diere doodgaan en sodoende meer organiese voedingstowwe aan die bakterieë beskikbaar stel. Na 'n tydperk is daar geen [[suurstof]] meer in die onderste lae van die water oor nie, wat weer toestande vir die anaerobiese saprofitiese bakterieë gunstig maak (hulle kan nie in die aanwesigheid van suurstof leef nie). Die water se suurstofkonsentrasie is dus besonder laag, die [[pH]] daal (water word suurder) en weldra oorleef net 'n paar vissoorte in die boonste lae van die water. Eutrofisering kan beheer word deur te verhoed dat riooluitvloeisel in damme of mere beland of deur die nutriënte uit rioolafval te verwyder voordat dit in die rivier of dam vloei. Die probleem kan verder bekamp word deur landboupraktyke met betrekking tot die toediening van kunsmis te verbeter en deur fosfate uit waswater te verwyder. == Seebesoedeling == {{Hoofartikel|Oseaanbesoedeling}} Besoedeling van die [[seewater]] word veroorsaak deur besoedelde water van riviere wat in die see uitmond, afvalstowwe wat van nywerhede en stede langs die kus afkomstig is, afval van skepe en giftige stowwe in die lug wat in die water oplos. Daar is 'n wanopvatting dat die groot watermassa van oseane die besoedelingsprobleem self kan oplos. Seebesoedeling het egter al sulke ernstige afmetings aangeneem dat die gevolge daarvan nie langer onderskat kan word nie. === Besoedeling deur afvalwater === In die algemeen skep huishoudelike afvalwater geen probleem vir die oseane nie, maar ten opsigte van kuswaters, riviermondings en baaie skep dit wel 'n probleem. [[Bakterie|Bakterieë]] en [[virus]]se wat siektes veroorsaak, is in ongesuiwerde rioolwater aanwesig. Dit is baie gevaarlik om rou skulpdiere uit besoedelde seewater te eet omdat skulpdiere bakterieë saam met water inneem en dit in hul weefsels behou. Oesters moet byvoorbeeld gedurig gekontroleer word. [[nitraat|Nitrate]] en fosfate wat nie vooraf uit huishoudelike en nywerheidsafvalwater verwyder word nie, het ʼn ernstige uitwerking op die gehalte van seewater. Ongeveer 50 000 ton [[fosfor]] beland jaarliks in die [[Noordsee]]. Die oormaat plantvoedingstowwe kan 'n oordadige groei van alge meebring en uiteindelik veroorsaak dat die suurstofkonsentrasie daal, wat die eutrofiseringsproses aan die gang sit. Toksiese stowwe soos DDT en chemiese stowwe (swaar metale, sure en gasse) word via grondwater of afvalwater na die see gevoer. DDT word nog steeds in [[plankton]] in die oseane en in die weefsel van robbe en pikkewyne uit die poolstreke gevind. Wetenskaplikes glo dat twee derdes van die ongeveer 1,5 miljoen ton DDT wat vervaardig is voordat die gebruik daarvan beperk is, steeds in afsaksels op die seebodem voorkom. === Seebesoedeling via die lug === Tot in die sewentigerjare is geglo dat slegs radioaktiewe afval van kernproewe die see via die dampkring besoedel. Dit blyk egter dat ander stowwe ook op die manier in die water val. Ongeveer 350 000 ton [[lood]] (hoofsaaklik afkomstig van uitlaatpypgasse van motors) het jaarliks in die see beland. UNEP, die United Nations Environment Programme, het 19 jaar geprobeer om die gebruik van [[tetraëtiellood]] in motorbrandstowwe wêreldwyd te ban, maar in sommige lande het politici groot, goedkoop voorrade gekoop. In Julie 2021 het [[Algerië]] die laaste voorraad verbruik. Die Verenigde Nasies skat dat die globale uitfasering $2,44 triljoen per jaar bespaar het, danksy verbeterde gesondheid en laer misdaadsyfers, en die voorkoming van meer as 1,2 miljoen voortydige sterftes. Maar loodhoudende brandstof kan steeds in vliegtuie en veldvoertuie gebruik word.<ref>{{cite web|url=https://www.npr.org/2021/08/30/1031429212/the-world-has-finally-stopped-using-leaded-gasoline-algeria-used-the-last-stockp#:~:text=Leaded%20gasoline%20for%20cars%20and,and%20other%20off%2Droad%20uses.|publisher=NPR VSA|title=The World Has Finally Stopped Using Leaded Gasoline. Algeria Used The Last Stockpile|access-date=14 Oktober 2023}}</ref> Ongeveer 100 000 ton [[kwik]] word ook na die see gevoer: Water wat met kwik besoedel is, kan dodelike gevolge hê, soos die talle sterftes van mense in Minamatabaai getuig: 'n Chemiese nywerheid in Minamata het onder meer van kwikverbindings gebruik gemaak en die afval in die baai laat vloei. Die uitwerking daarvan het in [[1950]] duidelik geword toe dooie visse in die baai begin uitspoel het. Twee jaar later het katte begin doodgaan en teen [[1953]] het die inwoners simptome van [[verlamming]], blindheid en breinbeskadiging begin toon. Teen [[1976]] is 120 inwoners aan kwikvergiftiging dood, 800 het breinskade opgedoen en teen [[1978]] is altesaam 1 500 vir kwikvergiftiging behandel. Die nywerheid se jarelange weiering om verantwoordelikheid te erken en die besoedeling te staak, het die tragedie vererger. === Oliebesoedeling === Oliebesoedeling is 'n toenemende verskynsel wat dwarsoor die wêreld kommer wek. Dit is nie net afkomstig van raffinaderye aan die kus en olietenkskepe wat vergaan nie, maar ook van tenk en vragskepe wat toevallig of moedswillig olie in die see laat loop wanneer die tenks skoongespoel word. Olieprodukte word verdeel in ligte, middelswaar en swaar fraksies en ru-olie bestaan uit 'n mengsel van al drie. Die ligte fraksies soos petrol en bensien is maklik brandbaar, relatief oplosbaar in water, verdamp vinnig en veroorsaak nie langdurige waterbesoedeling nie. Hierdie fraksies is nie skadelik vir die gesondheid nie, maar dit kan die smaak van vis bederf. Ongeveer 3,5 miljoen ton beland jaarliks in die oseane. Middelswaar fraksies soos stook en gasolie is moeilik brandbaar, kan nie in water oplos nie en verdamp baie stadig. Dit bevat ook toksiese bestanddele en veroorsaak ernstige en hardnekkige besoedeling. Swaar fraksies soos teer en bitumien is nie brandbaar nie, onoplosbaar in water en vorm harde klonte wat jare later eers deur bakterieë afgebreek word. Die harde teerklonte is nie alleen uiters lastig op strande nie, maar bevat skynbaar ook stowwe wat kanker kan veroorsaak. 'n Oliekol op die see is nie soseer 'n bedreiging vir die waterlewe nie, maar dit hou gevare in vir seevoëls omdat hulle vere met olie oortrek word. Die olie belemmer die vere se isoleringsvermoë en die voëls verkluim of verhonger omdat hulle nie behoorlik kan vlieg of swem nie. Olie naby die kus kan ook katastrofiese gevolge vir die visbedryf, oesterkwekery en ontspanning inhou. Suid-Afrika (met 'n kuslyn van 2 954 km) lê op een van die wêreld se belangrikste olieroetes. Hoewel ongelukke selde voorkom, is die gevaar van oliebesoedeling altyd daar. In Februarie 1968 het 400 ton olie van die Franse tenkskip ''Sivella'' die Kaapse seewaters besoedel. In April 1968 het die Duitse tenkskip ''Esso Essen'' 15 000 ton ru-olie wes van die Kaapse Skiereiland uitgestort. Honderdduisende liters olie van die ''Wafra'' het in [[1971]] verwoesting onder seevoëls gesaai. Vale met 'n spesiale skoonmaakmiddel is van die VSA af na Suid-Afrika gebring en baie voëls kon gered word. Na die botsing tussen die ''Venpet'' en die ''Venoil'' in 1977 het olie die strande van Port Elizabeth tot by Mosselbaai bedreig. Die voortbestaan van sekere pikkewynspesies word ernstig deur oliebesoedeling bedreig. In die ''Esso'' ''Essen''-ramp is 14 000 tot 19 000 pikkewyne dood. Oliebesmeerde pikkewyne kan gered word deur hulle een-een met spesiale spuitmiddels te behandel wat die olie op hul vlerke oplos. Gewoonlik duur dit 3 tot 4 weke voordat hulle volkome herstel het. Die brilpikkewyn is besig om uit te sterf en duisende duikers, seeganse en albatrosse is vanweë oliebesoedeling uitgewis Verskeie metodes is ontwikkel om oliebesoedeling op die see te bestry, maar die meeste metodes kan net in kalm waters toegepas word. Drywende sperbome is nie altyd doeltreffend nie omdat die water en olie dikwels verby die sperbome dryf. Chemiese middels help as dit binne 24 uur op die olie gespuit word. Dit kan egter meer skade as olie aan see-organismes berokken, soos bevind is met die stranding van die ''Torrey Canyon'' in [[1967]] in die [[Engelse Kanaal]]. Die Franse het 'n waterkering ontwerp wat uit versterkte touweefsel van 23 000 m bestaan en gemobiliseer kan word in noodgevalle. Voorkomende maatreëls is uiters noodsaaklik. Suid-Afrika beskik oor sleepbote soos die Wolraad Woltemade om tenkskepe wat in moeilikheid verkeer, op sleeptou te neem. 'n Waarskuwingstelsel is by alle hawens ingestel en kuswagskepe word gebruik om olielekkasies op te spoor. === Maatreëls teen seebesoedeling === Nasionale maatreëls ter beskerming van kuswaters is dikwels doeltreffend. Teen [[1957]] het alle fauna en flora in die mondingsgebied van die Teems feitlik uitgesterf. Na 12 jaar van biologiese en chemiese suiwering van huishoudelike en nywerheidsafvalwater is daar nou weer 50 soorte organismes in die water aanwesig. Internasionale maatreëls is onvoldoende en moeilik om af te dwing. Volgens die Verdrag van Oslo ([[1972]]) is die storting van ru-olie, stookolie, swaar dieselolie, kwik, kadmium en radioaktiewe stowwe verbode. Stowwe soos lood, koper en sink mag egter in beperkte konsentrasies en in bepaalde gebiede gestort word. Onwettige storting kom dikwels voor omdat kontrole nie streng genoeg toegepas (kan) word nie. Streng internasionale maatreëls om die see van algehele besoedeling te vrywaar, het noodsaaklik geword, want onherstelbare skade word nog steeds berokken. === Biologiese gevolge === Wanneer die water die sentrale verlaat, is die temperatuur 5 tot 10 °C hoër as die van die water waarin dit afgevoer word. Prosesse soos [[asemhaling]], [[fotosintese]], ensovoorts, is temperatuursensitief en sodra die temperatuur te hoog is, word hierdie prosesse ontwrig, wat die uiteindelike sterfte van organismes kan beteken. Dit is moeilik om die optimale [[temperatuur]] (voorkeurtemperatuur) van die meeste waterbewegende waterorganismes definitief te bepaal, want baie kan hulle by temperatuurskommelings aanpas. 'n Skielike styging (byvoorbeeld 1 °C per uur) is baie skadeliker as ʼn geleidelike styging van byvoorbeeld 1 °C per dag. Verskille in watertemperatuur, of die minimum temperatuur, beïnvloed die paar- en trekgewoontes van 'n groot aantal waterdiere. In die winter, wanneer die aanvraag na elektrisiteit hoër is as in die somer, word meer koelwater afgevoer en dit kan veroorsaak dat die natuurlike seisoenverskille ten opsigte van die watertemperatuur kleiner word en selfs kan verdwyn. Aan die een kant word die [[voortplanting]] en voortbestaan van ʼn aantal soorte bedreig, en aan die ander kant bied die hoër watertemperatuur nuwe leefgebiede vir ander soorte. So word die tropiese [[guppie]] (''Poecilia reticulata''), wat voortplant in water met 'n temperatuur van ongeveer 28 °C, deesdae op baie plekke aangetref. Die toename in die getalle van 'n subtropiese of tropiese diersoort gaan meestal gepaard met die verdwyning van ʼn groot deel van die inheemse fauna. Deur die verwarming van die water neem die suurstofgehalte af, wat die lewensomstandighede van die diere nog verder benadeel. Ondersoeke na visse, week- en skaaldiere het aan die lig gebring dat hulle reeds nadelig geraak word nog voordat 'n temperatuur van 30 °C bereik is. Uit 'n biologiese oogpunt sou ʼn temperatuurgrens van maksimum 21 °C wenslik wees en dit beteken onder meer dat 'n ander vorm van verkoeling by kragsentrales gedurende die somermaande, wanneer die temperatuur van die oppervlaktewater aan hierdie kritieke grens raak of dit oorskry, gevind sal moet word. Daar bestaan die moontlikheid van lugverkoeling, of om die lou afvalwater na landbougrond weg te voer waar gewasse wat in hierdie toestande sou aard, verbou kan word. [[Lêer:IronInRocksMakeRiverRed.jpg|duimnael|'n Rivier wat met yster besoedel is, het 'n onnatuurlike rooi skynsel.]] == Groot omgewingsprobleem == Dit is hoofsaaklik die mens en sy lewenswyse wat vir waterbesoedeling verantwoordelik is: stowwe soos gevaarlike afvalstowwe, metale, mense- en diere-afval, verf en chemikalieë en selfs olie word deurlopend in riviere en ander waterbronne gestort. Natuurrampe is soms ook vir besoedeling verantwoordelik, byvoorbeeld aktiewe kraters wat as in die lug vrystel en daarna in water opgeneem word, maar dis eerder die uitsondering. Waterbesoedeling word gevolglik een van die wêreld se ergste omgewingsprobleme geag – nie alleen wat riviere, damme en oseane betref nie, maar ook grondwater. Vandaar die druk op veral nywerhede om verantwoordelik van afval ontslae te raak en landbouers en selfs stadsrade om nie plaagdoders en kunsmis onnodig in water-afloop en spoelriolering en uiteindelik ook in grondwater te laat beland nie. Dit is ook misleidend dat besoedelde water nie op die oog af vuil hoef te wees nie. Helder water kan soms bakterieë en virusse, chemikalieë en ander stowwe bevat wat tot siekte of selfs sterftes van mense en diere kan lei. Watergedraagde siektes weens swak watervoorsiening is veral in onontwikkelde gebiede ’n ernstige probleem. Volgens statistieke (Websters, p. 1 183) word sowat 80% van alle siekte in dié gebiede deur water oorgedra, met diarree die grootste oorsaak van veral kindersterftes. Malaria, wat meegebring word deur muskiete wat in stilstaande water uitbroei, raak jaarliks ’n ontstellende 400 miljoen mense en veroorsaak 5 miljoen se dood. In nywerheidslande is die groot probleem water wat deur nywerheidsafval en selfs radio-aktiewe afval besoedel is. Dit veroorsaak minstens hoofpyn of maagongesteldhede maar verskillende kankersoorte word ook daaraan verbind. Besoedelde water is dus vandag ’n wêreldwye probleem. Waterbesoedeling is uiteraard nie ’n moderne probleem nie: oor die eeue het cholera-epidemies en ook [[tifus]] en [[disenterie]] (ontsteking van die ingewande) weens besmette water voorgekom. ==Klimaatverandering en aardverwarming== [[Lêer:Die Versauerung der Meere Entwicklung der PH-Werte 1850-2100.svg|duimnael|Die oseane se versuring]] {{hoofartikel|aardverwarming}} Sedert die begin van die [[Industriële Revolusie]] het die konsentrasie [[koolstofdioksied]] in die aarde se [[atmosfeer]] deur die verbranding van fossiele brandstowwe soos steenkool, aardolie en aardgas begin om toe te neem . {{chem|C|O|2}} is goed oplosbaar in water en die oseane het groot hoeveelhede van hierdie gas reeds opgeneem. Die [[pH]] en die temperatuur van die seewater verander daardeur en hierdie vorm van besoedeling het groot gevolge vir die oseane. Die Benguelastroom se pH aan Suid-Afrika se weskus was 8,15 in 1850, maar dit het afgeneem tot 8,04 in 2016 en vir 2100 word verwag dat dit 7,74 sal word. == Ewewig versteur == Die feit dat alle water wat in die natuur voorkom sowel organiese as anorganiese stowwe bevat, moet in gedagte gehou word: dié stowwe kom in ’n kragtige ewewig voor te danke aan ’n ingewikkelde reeks selfsuiweringsprosesse. Aërobiese bakterieë breek byvoorbeeld onsuiwerhede van natuurlike oorsprong doeltreffend af. Indien dié ewewig deur besoedelende stowwe versteur word – byvoorbeeld anorganiese soute en sure – sal die water nie sonder skadelike gevolge gebruik kan word nie. Dit kan onder meer die dood van visse, waterdiere en -plante en selfs voëls en ander diere veroorsaak. [[Lêer:Dead fish-aass.jpg|duimnael|Waterbesoedeling kan vissterftes veroorsaak.]] Organiese besoedelende stowwe kan van biologiese en chemiese oorsprong wees. Biologiese besoedeling is die gevolg van water wat met mense en diere se uitwerpsels besmet word. Chemiese besoedeling ontstaan wanneer onder meer olie en landbouchemikalieë die ewewig versteur. Sekere gifstowwe, insluitend DDT wat streng beheer word, is selfs al baie ver van die bron van besmetting gevind. Anorganiese waterbesoedeling, onder meer deur ione, soute en sure van swaarmetale, kan tot vergiftiging en eutrofisering (oormaat fosfaat en stikstof) van water lei. Nywerheidsafval soos kwik, lood en sianied, landbou-afval (soos geloogde kunsmis) en huishoudelike afval (soos wasmiddels en fosfate) is die sondaars. == Oorsake == Van die oorsake van waterbesoedeling sluit in: * Huishoudelike afval (waspoeier, [[seep]] en chemikalieë). * Fabrieke wat sure en olies in riviere en damme stort. * Afval van myne. * Kragsentrales. * Fossielbrandstowwe van motors (veroorsaak suurreën wat dan in ons waterbronne spoel). * Rioolvuil (mos groei baie goed daarin. Dit versmoor visse, gebruik te veel suurstof, vat sonlig van waterplante weg so dit kan nie fotosinteer nie so dus het die waterdiertjies nie meer kos nie). * Plaagdoders (maak water suur). * Olie van skepe en raffinaderye. * Rommelstorting (soos [[plastiek]]sakke, hoofsaaklik van bote se afval maar 'n groot hoeveelheid kom van die land). * Visvangnette wat verlore raak in die see (diere word verstrengel daarin en versmoor dan, dier hou eers op om daarin te versmoor sodra te veel dooie diere daarin verstrengel is sodat dit uiteindelik bodem toe sink). *Soos reeds gemeld, kan besoedeling ook deur natuurrampe meegebring word. Vulkaanuitbarstings stel byvoorbeeld baie as in die lug vry en gedeeltes kan ook in damme, riviere en die see beland. == Suurreën == Een van die besoedelaars waarvan nie altyd kennis geneem word nie, is suurreën – reën wat sure soos swael en die sterk oksideermiddel salpetersuur bevat en die gevolg is van gasse soos stikstof en swael wat met suurstof, waterdamp en sonlig verbind. [[Lêer:Acid rain woods1.JPG|duimnael|Suurreën, een van die waterbesoedelaars, kan selfs skade aan bome veroorsaak, soos dié bos in die Noordelike Halfrond. ]] Steenkool wat brand veroorsaak die gasse koolstofdioksied en swaeloksied, wat in die atmosfeer vrygestel word. Wanneer swaeldioksied en water byvoorbeeld verbind, ontstaan suurreën. Dit kan selfs die steenwerk van geboue beskadig en bome se groei benadeel. Uitlaatgasse van voertuie veroorsaak ook suurreën. Suurreën versteur die chemiese ewewig in damme en mere en veroorsaak suurstoftekorte in die water, wat visse en plante laat vrek. Selfs grondwater kan daardeur benadeel word en dit tas glo ook mense se asemhalingstelsel aan, met asma en bronchitis die gevolge. In noordelike lande soos Swede, Denemarke en Noorweë was sowat 80% van die vis in mere reeds uitgewis. Wetenskaplikes het deur die 1970's en 1980's skuldiges begin uitwys en joernaliste het die probleem bepraat, maar sommige mense wat in die industrie werk, het hul bes gedoen om te verdoesel, twyfel te saai en optrede te vertraag. Dit het selfs 'n diplomatieke probleem tussen die VSA en Kanada geword. Maar vanaf die 1990's het die situasie in Kanada en Europa baie verbeter deurdat die uitstoot van [[swael]] uit brandstowwe soos steenkool en olie beperk is. [[Swaweldioksied]] kan uit die uitlaatgasse verwyder word. In Asië is dit nogtans steeds 'n groeiende probleem.<ref>{{cite web|url=https://www.bbc.com/future/article/20190823-can-lessons-from-acid-rain-help-stop-climate-change|publisher=BBC|title=The bittersweet story of how we stopped acid rain}}</ref> In Suid-Afrika word in 2023 steeds baie steenkool verbrand om elektrisiteit op te wek en veral in die Hoëveld is suurreën 'n probleem.<ref>{{cite web|url=https://www.environment.co.za/environmental-issues/acid-rain.html#:~:text=ACID%20RAIN%20IN%20SOUTH%20AFRICA&text=Not%20surprisingly%20acid%20rain%20occurs,other%20causes%20are%20also%20possible.|publisher=Environment|title=Acid Rain}}</ref> == Landbouchemikalieë == Die besoedelende uitwerking van landbouchemikalieë op water is ook al heelwat nagevors. Volgens ’n onlangse navorsingsverslag van Suid-Afrika se Waternavorsingsraad het landboubedrywighede die potensiaal om ’n verskeidenheid gevaarlike chemikalieë in die land se waterbronne te besorg. Kommer is in die verslag uitgespreek oor die moontlikheid dat verskeie plaagdoders wat op plase gebruik word om gewasse te bespuit en dieresiektes te beheer, in riviere en damme kan beland. Deur van die water te drink (mens en dier) of selfs daarmee in aanraking te kom deur watersport, kan dit endokriene versteurings in mense veroorsaak. Riglyne deur die betrokke besluitnemers oor die veilige gebruik van landbouchemikalieë in die bestuur van waterhulpbronne sal uiteindelik noodsaaklik wees, is die gevolgtrekking van die navorsing. == Indringerplante == Indringerplante – plante wat floreer in gebiede waarin hulle nie voorheen natuurlik gegroei het nie – kan in twee opsigte Suid-Afrika se waterbronne benadeel: Eerstens onderdruk hulle inheemse plante omdat daar minder natuurlike plae is wat hul groei belemmer, gebruik hulle meer water en kan die afloop na riviere en damme belemmer. Volgens statistieke van die Departement van Water en Sanitasie is indringerplante daarvoor verantwoordelik dat die jaarlikse invloei na damme met 695 miljoen kubieke meter verminder word (2013-syfers). Tweedens kan hulle vir besoedeling en die benadeling van ander waterplante se groei, suurstof en selfs vissterftes sorg, wat die besoedelingsprobleem vererger. Waterhiasinte, tropiese waterplante van die spesie ''Eichhornia crassipes'' (afkomstig van Suid-Amerika en reeds ’n probleem in meer as 50 lande), is een van die grootste nagmerries vir plaaslike omgewingsbewaarders. In een seisoen kan so min soos 25 plante vir 2 miljoen nuwe plante sorg. Dit veroorsaak nie alleen suurstoftekorte in damme en riviere nie, maar dreineer die water van voedingstowwe vir ander plante en visse en blokkeer die sonlig. Vis- en plantsterftes kan die besoedelingsprobleem aansienlik vergroot. == Hittebesoedeling == Hittebesoedeling (of [[termiese besoedeling]]) is ’n vorm van waterbesoedeling wat nie altyd in dieselfde asem as ander vorme van besoedeling genoem word nie, maar steeds wye gevolge het. Dit is vrygestelde hitte waarvan ontslae geraak moet word by onder meer fabrieksprosesse en die opwekking van krag. Die biologiese gevolge van dié warm water, wat gemiddeld 5°C-10°C warmer is as die water waarin dit afgevoer word, is dat dit ’n uitwerking het op prosesse wat sensitief is vir temperatuur, insluitend fotosintese, en dat dit tot die dood van waterorganismes en –diere kan lei. Die warmer watertemperatuur lei terselfdertyd tot nuwe leefgebiede vir ongewenste spesies, wat in die warmer water floreer ten koste van inheemse fauna en flora. == Gevare == Die gevare van waterbesoedeling sluit in: * Bevat giftige chemikalieë soos [[kwik]], [[lood]], [[koper]], [[sink]] en [[arseen]]. Metaalione word onder meer opgeneem deur skulpdiere soos mossels, wat vergiftiging by mense kan meebring wat dit eet. Mense is al dood weens kwikvergiftiging. Die daaglikse storting van kwikverbindings (tot 275 kg is aan die orde van die dag) deur die Ryn in die Noordsee word as een van die oorsake van sterftes onder seediere genoem. *Rioolafvoer bevat patogeniese organismes (byvoorbeeld ''Escherichia coli'') en swaarmetale soos koper, kadmium en lood. Dit kan selfs in die grond opbou en uiteindelik neerslag vind in grondwater. Die Wêreldgesondheidsorganisasie (WGO) en Voedsel- en Landbou-organisasie (VLO) het al gesamentlike riglyne neergelê oor gesondheidsrisiko’s vir mense en diere weens plante wat aan te veel swaarmetale in water blootgestel is. *Noodsaaklike water-organismes gaan dood weens besoedeling, suurstoftekorte en voedingsgebrek. *Die soutinhoud van oppervlakwater neem soveel toe dat dit probleme skep wat die voorsiening van drinkwater aangaan. Dit benadeel ook die produksie van landbougewasse. *[[Rob]]be en [[seevoël]]s gaan dood van olie op hul lywe. Oliebesoedeling is een van die groeiende probleme: dit is nie net afkomstig van olietenkskepe wat beskadig word of vergaan nie, maar ook van raffinaderye in kusgebiede. Vragskepe en olietenkskepe wat olie in die see verloor of selfs bepland olie in die see inspoel, is grootliks daarvoor verantwoordelik. Statistieke dui op sowat 3,5 miljoen ton olie wat jaarliks in die oseane beland en die seelewe benadeel, vis se smaak bederf en selfs tot die uitwissing van spesies kan lei, byvoorbeeld die brilpikkewyn, albatrosse en seeganse. == Voorkoming == Om waterbesoedeling te voorkom, moet die volgende gedoen word: * Owerhede moet strenger wette uitoefen op waterbesoedelaars. * Ons kan self eerder skadelike stowwe in houers gooi en in vullis sit as wat ons dit met die rioolpype afstuur.[[Lêer:WasteWaterTreatmentWorks.jpg|duimnael|'n Doeltreffende suiweringsaanleg kan tot 95% ongewenste afval verwyder.]] * Meld fabrieke wat besoedel aan. *Die doeltreffende behandeling van rioolafloop. Primêre behandeling verwyder die meeste swaarmetale, terwyl sekondêre behandeling van opgeloste organiese materiaal ontslae raak. Van die wêreld se rioolbehandelingsaanlegte kan tot 95% ongewenste afval verwyder. *Laat dit vir jou 'n eer wees om nooit te besoedel nie. *Maak soveel mense moontlik bewus van die probleem. == Bronne == * Backeberg, Gerhard'''.''' ''Impact of agricultural chemicals on water resources'''''.''' Artikel in ''Agri,'' Desember 2015/Januarie 2016 * England, Nick. ''Physics Matters''. Hodder & Stoughton. 1989. ISBN 0-340-63935-0 * Gesondheid en water [Besoedeling].  In: Lantern. Tydskrif vir Kennis en Kultuur. Jaargang 19, nr. 3, Maart 1970 * Grey, Stephen: Troubled waters. Cape seabirds and oil pollution. In: Lantern. Tydskrif vir Kennis en Kultuur. Jaargang 19, nr. 4, Junie 1970 * Preston, IR, Le Maitre, DC, Blignaut, JN, Louw, L & Palmer, CG. ''Impact of invasive alien plants on water provision in selected catchments''. Navorsingsartikel in ''Water SA'', Oktober 2018. ISSN 1816-7950 * Mbangi, A, Muchaonyerwa, P & Zengeni, R. ''Accumulation of multiple heavy metals in plants grown on soil treated with sewage sludge for more than 50 years presents health risks and an opportunity for phyto-remediation''. Navorsingsartikel in ''Water SA'', Oktober 2018. ISSN 1816-7950 * Moldan, Anton: Oil spills - response planning to the rescue. In: Conserva. Departement van Omgewingsake. Deel 5, nr. 6, November 1990. ISSN 0258-3313 * Paneel redakteurs. ''New Standard Encyclopedia Vol 19''. Ferguson Publishing Company. 1999. <nowiki>ISBN 0-87392-103-8</nowiki> * Paneel redakteurs. ''The World Book Encyclopedia 21''. World Book. 2009. <nowiki>ISBN 978-0-7166-0110-4</nowiki> * Paneel redakteurs. ''Webster’s New World Encyclopedia''. Prentice Hall.1992. <nowiki>ISBN 0-13-947482-X</nowiki> * Paneel redakteurs. ''Wêreldspektrum''. Ensiklopedie Afrikana. 1983. <nowiki>ISBN 0908409 70 2</nowiki> * Uys, Isabel. ''Feitegids. ’n Kernensiklopedie''. Pharos. 2007. <nowiki>ISBN 978-1-86890-065-7</nowiki> * van der Merwe, Alida: Bewaring in perspektief - beheer van binnelandse waterbesoedeling deur wetgewing, deel 2. In: Omgewing RSA. Deel 10, nr. 3, Maart 1983 * van der Merwe, Alida: Bewaring in perspektief - beheer van binnelandse waterbesoedleing deur beter beplanning, deel 3. In: Omgewing RSA. Deel 10, nr 5, Mei 1983 * [[Wêreldspektrum]], 1982, ISBN 0908409702, volume 29, 67 - 75 == Sien ook == * [[Oseaanbesoedeling]] == Verwysings == {{Verwysings}} == Eksterne skakels == * {{Commonskat-inlyn|Water pollution}} * {{Wikt-inlyn|waterbesoedeling}} {{Normdata}} [[Kategorie:Water]] [[Kategorie:Besoedeling]] e8hckmjr3yoicvc4rjkvzyjw8cawbx5 0 59239 2818333 2246428 2025-07-04T10:53:34Z JMK 649 duideliker hoofprent 2818333 wikitext text/x-wiki {{Taxobox | name = Rooilechwe | status = LC | status_system = IUCN3.1 | trend = stable | status_ref = <ref name=iucn>{{IUCN2008|assessors=IUCN SSC Antelope Specialist Group|year=2008|id=11033|title=Kobus leche|downloaded=10 Mei 2006}}</ref> | image = Kobus leche leche in wildkamp, ram en ooi, Pretoria-dieretuin, a.jpg | image_caption = 'n Rooilechweram en -ooi in die [[Nasionale Dieretuin van Suid-Afrika|Nasionale Dieretuin]] in [[Pretoria]] | regnum = [[Animalia]] | phylum = [[Chordata]] | classis = [[Mammalia]] | ordo = [[Artiodactyla]] | familia = [[Bovidae]] | genus = ''[[Kobus (antelope)|Kobus]]'' | species = '''''K. leche''''' | binomial = ''Kobus leche'' | binomial_authority = [[John Edward Gray|Gray]], [[1850]] | subdivision_ranks = Subspesies | subdivision = ''Kobus leche leche''<br />''[[Kafuelechwe|Kobus leche kafuensis]]''<br />''[[Robert se lechwe|Kobus leche robertsi]]''<br />''[[Swartlechwe|Kobus leche smithemani]]'' | range_map = Kobus leche range map.png | range_map_caption = Verspreiding van die rooilechwe }} Die '''rooilechwe''' (''Kobus leche'') is 'n [[wildsbok]] wat in die noorde van [[Botswana]] en die [[Caprivi]]strook voorkom. Die bok staan ook bekend as 'n '''basterwaterbok''' of '''lechwe'''. == Bou en kleur == Lechwes is middelslagbokke met 'n kenmerkende bou omdat die skouers laer as die kruis is. Die lyf loop dus skuins af na voor. Die bok is helder rooibruin en word al hoe ligter na onder terwyl die pens, keel en binnekante van die bene wit is. Teen die voorbene is kenmerkende donker strepe. Die hoewe is aangepas vir die nat omgewing; hulle is lank en gesprei. == Geslagsverskille == Die bulle weeg tot 130&nbsp;kg en die horinglengte is gemiddeld 70&nbsp;cm, met 'n rekord van 88,9&nbsp;cm. Die koeie weeg tot 97&nbsp;kg en het nie horings nie. Die koeie se dratyd is 7 tot 8 maande met een lammetjie wat jaarliks gebore word. == Ander feite == Die boksoort is kuddediere met troppe wat tussen 15 tot 30 diere groot is. Die bulle is territoritaal tydens paartyd. Die bokke kan nie vinnig beweeg op droë grond nie en as gevaar dreig vlug hulle eerder die water in. Hulle natuurlike vyande is die [[jagluiperd]] en [[leeu]]. == Fotogalery == <gallery mode="packed" heights="160"> Lêer:Flying-Lechwe-Okavango.jpg|'n Koei in die [[Okavangodelta]], [[Botswana]]. Lêer:Kobus leche 5179.jpg|'n Bul in die Moremi-wildreservaat, Botswana. Lêer:Red lechwe (Kobus leche leche) juvenile.jpg|'n Kalfie in die Okavangodelta, Botswana. Lêer:Red lechwe (Kobus leche leche) males fighting, composite.jpg|Twee vegtende bulle in die Okavangodelta, Botswana. </gallery> == Sien ook == * [[Lys van Suider-Afrikaanse soogdiere]] * [[Lys van Suider-Afrikaanse soogdiere volgens wetenskaplike name]] * [[Suider-Afrikaanse soogdiere en hul ordes]] == Verwysings == {{Verwysings}} == Bron == * Die Soogdiergids van Suider-Afrika. Burger Cillié. 2009. ISBN 978-1-875093-46-5 == Eksterne skakels == {{Commons-kategorie inlyn|Kobus leche}} {{Wikt-inlyn|rooilechwe}} {{Wikispecies-inlyn|Kobus leche}} {{Taksonbalk}} [[Kategorie:Wildsbokke]] ohefv5dvuu9urujxornw4bg7102y0kt 2818335 2818333 2025-07-04T10:57:14Z JMK 649 byskrif 2818335 wikitext text/x-wiki {{Taxobox | name = Rooilechwe | status = LC | status_system = IUCN3.1 | trend = stable | status_ref = <ref name=iucn>{{IUCN2008|assessors=IUCN SSC Antelope Specialist Group|year=2008|id=11033|title=Kobus leche|downloaded=10 Mei 2006}}</ref> | image = Kobus leche leche in wildkamp, ram en ooi, Pretoria-dieretuin, a.jpg | image_caption = 'n Rooilechwebul en -koei in die [[Nasionale Dieretuin van Suid-Afrika|Nasionale Dieretuin]] in [[Pretoria]] | regnum = [[Animalia]] | phylum = [[Chordata]] | classis = [[Mammalia]] | ordo = [[Artiodactyla]] | familia = [[Bovidae]] | genus = ''[[Kobus (antelope)|Kobus]]'' | species = '''''K. leche''''' | binomial = ''Kobus leche'' | binomial_authority = [[John Edward Gray|Gray]], [[1850]] | subdivision_ranks = Subspesies | subdivision = ''Kobus leche leche''<br />''[[Kafuelechwe|Kobus leche kafuensis]]''<br />''[[Robert se lechwe|Kobus leche robertsi]]''<br />''[[Swartlechwe|Kobus leche smithemani]]'' | range_map = Kobus leche range map.png | range_map_caption = Verspreiding van die rooilechwe }} Die '''rooilechwe''' (''Kobus leche'') is 'n [[wildsbok]] wat in die noorde van [[Botswana]] en die [[Caprivi]]strook voorkom. Die bok staan ook bekend as 'n '''basterwaterbok''' of '''lechwe'''. == Bou en kleur == Lechwes is middelslagbokke met 'n kenmerkende bou omdat die skouers laer as die kruis is. Die lyf loop dus skuins af na voor. Die bok is helder rooibruin en word al hoe ligter na onder terwyl die pens, keel en binnekante van die bene wit is. Teen die voorbene is kenmerkende donker strepe. Die hoewe is aangepas vir die nat omgewing; hulle is lank en gesprei. == Geslagsverskille == Die bulle weeg tot 130&nbsp;kg en die horinglengte is gemiddeld 70&nbsp;cm, met 'n rekord van 88,9&nbsp;cm. Die koeie weeg tot 97&nbsp;kg en het nie horings nie. Die koeie se dratyd is 7 tot 8 maande met een lammetjie wat jaarliks gebore word. == Ander feite == Die boksoort is kuddediere met troppe wat tussen 15 tot 30 diere groot is. Die bulle is territoritaal tydens paartyd. Die bokke kan nie vinnig beweeg op droë grond nie en as gevaar dreig vlug hulle eerder die water in. Hulle natuurlike vyande is die [[jagluiperd]] en [[leeu]]. == Fotogalery == <gallery mode="packed" heights="160"> Lêer:Flying-Lechwe-Okavango.jpg|'n Koei in die [[Okavangodelta]], [[Botswana]]. Lêer:Kobus leche 5179.jpg|'n Bul in die Moremi-wildreservaat, Botswana. Lêer:Red lechwe (Kobus leche leche) juvenile.jpg|'n Kalfie in die Okavangodelta, Botswana. Lêer:Red lechwe (Kobus leche leche) males fighting, composite.jpg|Twee vegtende bulle in die Okavangodelta, Botswana. </gallery> == Sien ook == * [[Lys van Suider-Afrikaanse soogdiere]] * [[Lys van Suider-Afrikaanse soogdiere volgens wetenskaplike name]] * [[Suider-Afrikaanse soogdiere en hul ordes]] == Verwysings == {{Verwysings}} == Bron == * Die Soogdiergids van Suider-Afrika. Burger Cillié. 2009. ISBN 978-1-875093-46-5 == Eksterne skakels == {{Commons-kategorie inlyn|Kobus leche}} {{Wikt-inlyn|rooilechwe}} {{Wikispecies-inlyn|Kobus leche}} {{Taksonbalk}} [[Kategorie:Wildsbokke]] om9wqpyyj03vtubypc12j2k8urqbu3x 0 66025 2818303 2628175 2025-07-04T08:45:59Z AFM 21229 /* Verwysings */ 2818303 wikitext text/x-wiki [[Lêer:Forest panorama4.jpg|duimnael|'n [[Naaldwoud]]]] [[Lêer:Annual-change-forest-area.svg|duimnael|Toename (groen) en afname (rooi) in globale woudbedekking]] [[Lêer:Aboveground Woody Biomass in the United States 2011.jpg|duimnael|'n Kaart van die V.S.A. se biomassa-konsentrasie, 'n maatstaf van die hoeveelheid organiese koolstof wat in die stamme, takke en blare van bome gestoor word.]] 'n '''Woud''' is 'n stuk land wat dig met [[boom|bome]] begroei is. 'n Bos bome word amptelik as 'n woud beskryf as meer as 64% van die lug met boomtoppe bedek is. Plante en struike groei gewoonlik onder die bome. Woude is die oorheersende landelike [[ekostelsel]] van die aarde en is oor die hele wêreld versprei.<ref name="yude" /> Woude kan geklassifiseer word as: * [[Naaldwoude]] * Loofwoude * Tropiese reënwoude * Mediterreense woude ==Kyk ook== * [[Boom]] == Verwysings == * Harris, John: Our shrinking land. In: Conserva. Departement van Omgewingsake. Deel 6, nr. 4, Julie/Augustus 1991. ISSN 258-3313 * Raath, Johan: 'n Behoefte aan bome. In: Conserva. Departement van Omgewingsake. Deel 6, nr. 4, Julie/Augustus 1991. ISSN 0258-3313 * Searll, Juenesse: Bome vir Afrika. In: Conserva. Departement van Omgewingsake. Deel 6, nr. 4, Julie/Augustus 1991. ISSN 0258-3313 {{Verwysings|verwysings= <ref name="yude">{{cite journal |title=The Structure, Distribution, and Biomass of the World's Forests |first1=Yude |last1=Pan |first2=Richard A. |last2=Birdsey |first3=Oliver L. |last3=Phillips |first4=Robert B. |last4=Jackson |journal=Annu. Rev. Ecol. Evol. Syst. |year=2013 |volume=44 |pages=593–62 |url=http://www.nrs.fs.fed.us/pubs/jrnl/2013/nrs_2013_pan_001.pdf |doi=10.1146/annurev-ecolsys-110512-135914 |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160807012240/http://www.nrs.fs.fed.us/pubs/jrnl/2013/nrs_2013_pan_001.pdf |archivedate=7 August 2016 |df=dmy-all }}</ref> }} == Eksterne skakels == {{Commons-kategorie inlyn|Forests}} {{Saadjie}} {{Normdata}} [[Kategorie:Woude| ]] dopred0tdwwzwpndryosojv95d9b3ep 2818307 2818303 2025-07-04T09:06:04Z AFM 21229 /* Verwysings */ 2818307 wikitext text/x-wiki [[Lêer:Forest panorama4.jpg|duimnael|'n [[Naaldwoud]]]] [[Lêer:Annual-change-forest-area.svg|duimnael|Toename (groen) en afname (rooi) in globale woudbedekking]] [[Lêer:Aboveground Woody Biomass in the United States 2011.jpg|duimnael|'n Kaart van die V.S.A. se biomassa-konsentrasie, 'n maatstaf van die hoeveelheid organiese koolstof wat in die stamme, takke en blare van bome gestoor word.]] 'n '''Woud''' is 'n stuk land wat dig met [[boom|bome]] begroei is. 'n Bos bome word amptelik as 'n woud beskryf as meer as 64% van die lug met boomtoppe bedek is. Plante en struike groei gewoonlik onder die bome. Woude is die oorheersende landelike [[ekostelsel]] van die aarde en is oor die hele wêreld versprei.<ref name="yude" /> Woude kan geklassifiseer word as: * [[Naaldwoude]] * Loofwoude * Tropiese reënwoude * Mediterreense woude ==Kyk ook== * [[Boom]] == Verwysings == * Harris, John: Our shrinking land. In: Conserva. Departement van Omgewingsake. Deel 6, nr. 4, Julie/Augustus 1991. ISSN 258-3313 * Raath, Johan: 'n Behoefte aan bome. In: Conserva. Departement van Omgewingsake. Deel 6, nr. 4, Julie/Augustus 1991. ISSN 0258-3313 * Reyneke, P.G.: Bome vir 'n groener SUid-Afrika. In: Conserva. Departement van Omgewingsake. Deel 5, nr. 4, Julie 1990. ISSN 0258-3313 * Searll, Juenesse: Bome vir Afrika. In: Conserva. Departement van Omgewingsake. Deel 6, nr. 4, Julie/Augustus 1991. ISSN 0258-3313 {{Verwysings|verwysings= <ref name="yude">{{cite journal |title=The Structure, Distribution, and Biomass of the World's Forests |first1=Yude |last1=Pan |first2=Richard A. |last2=Birdsey |first3=Oliver L. |last3=Phillips |first4=Robert B. |last4=Jackson |journal=Annu. Rev. Ecol. Evol. Syst. |year=2013 |volume=44 |pages=593–62 |url=http://www.nrs.fs.fed.us/pubs/jrnl/2013/nrs_2013_pan_001.pdf |doi=10.1146/annurev-ecolsys-110512-135914 |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160807012240/http://www.nrs.fs.fed.us/pubs/jrnl/2013/nrs_2013_pan_001.pdf |archivedate=7 August 2016 |df=dmy-all }}</ref> }} == Eksterne skakels == {{Commons-kategorie inlyn|Forests}} {{Saadjie}} {{Normdata}} [[Kategorie:Woude| ]] a7xhlo9vgg1r7ifouvb23w3p047ko5z 2818308 2818307 2025-07-04T09:06:50Z AFM 21229 /* Verwysings */ 2818308 wikitext text/x-wiki [[Lêer:Forest panorama4.jpg|duimnael|'n [[Naaldwoud]]]] [[Lêer:Annual-change-forest-area.svg|duimnael|Toename (groen) en afname (rooi) in globale woudbedekking]] [[Lêer:Aboveground Woody Biomass in the United States 2011.jpg|duimnael|'n Kaart van die V.S.A. se biomassa-konsentrasie, 'n maatstaf van die hoeveelheid organiese koolstof wat in die stamme, takke en blare van bome gestoor word.]] 'n '''Woud''' is 'n stuk land wat dig met [[boom|bome]] begroei is. 'n Bos bome word amptelik as 'n woud beskryf as meer as 64% van die lug met boomtoppe bedek is. Plante en struike groei gewoonlik onder die bome. Woude is die oorheersende landelike [[ekostelsel]] van die aarde en is oor die hele wêreld versprei.<ref name="yude" /> Woude kan geklassifiseer word as: * [[Naaldwoude]] * Loofwoude * Tropiese reënwoude * Mediterreense woude ==Kyk ook== * [[Boom]] == Verwysings == * Harris, John: Our shrinking land. In: Conserva. Departement van Omgewingsake. Deel 6, nr. 4, Julie/Augustus 1991. ISSN 258-3313 * Raath, Johan: 'n Behoefte aan bome. In: Conserva. Departement van Omgewingsake. Deel 6, nr. 4, Julie/Augustus 1991. ISSN 0258-3313 * Reyneke, P.G.: Bome vir 'n groener Suid-Afrika. In: Conserva. Departement van Omgewingsake. Deel 5, nr. 4, Julie 1990. ISSN 0258-3313 * Searll, Juenesse: Bome vir Afrika. In: Conserva. Departement van Omgewingsake. Deel 6, nr. 4, Julie/Augustus 1991. ISSN 0258-3313 {{Verwysings|verwysings= <ref name="yude">{{cite journal |title=The Structure, Distribution, and Biomass of the World's Forests |first1=Yude |last1=Pan |first2=Richard A. |last2=Birdsey |first3=Oliver L. |last3=Phillips |first4=Robert B. |last4=Jackson |journal=Annu. Rev. Ecol. Evol. Syst. |year=2013 |volume=44 |pages=593–62 |url=http://www.nrs.fs.fed.us/pubs/jrnl/2013/nrs_2013_pan_001.pdf |doi=10.1146/annurev-ecolsys-110512-135914 |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160807012240/http://www.nrs.fs.fed.us/pubs/jrnl/2013/nrs_2013_pan_001.pdf |archivedate=7 August 2016 |df=dmy-all }}</ref> }} == Eksterne skakels == {{Commons-kategorie inlyn|Forests}} {{Saadjie}} {{Normdata}} [[Kategorie:Woude| ]] 0qoyekl7ulkl8f2hz9hti3iwzlfkk61 0 67002 2818222 2681643 2025-07-03T20:30:29Z SpesBona 2720 + Navigasie & Hersien 2818222 wikitext text/x-wiki [[Lêer:England vs Sri Lanka.jpg|duimnael|'n Twintig20-wedstryd tussen [[Engelse nasionale krieketspan|Engeland]] en [[Sri Lankaanse nasionale krieketspan|Sri Lanka]] in volle swang. Twintig20-wedstryde word as gevolg van die korte duur daarvan dikwels in die aand en dus met 'n wit bal gespeel]] [[Lêer:IPL T20 Chennai vs Kolkata.JPG|duimnael|'n Indiese Premierligawedstryd op die Chepaukstadion tussen Chennai Super Kings en Kolkata Knight Riders]] [[Lêer:T20 final 2009.jpg|duimnael|Die [[Sri Lankaanse nasionale krieketspan|Sri Lankaanse]] [[Lasith Malinga]] boul teen die [[Pakistanse nasionale krieketspan|Pakistanse]] [[Shahid Afridi]] tydens die [[T20I-wêreldbeker 2009]] se eindstryd op [[Lord’s]] in Londen]] [[Lêer:HobartVSPerth WACA.jpg|duimnael|Perth Scorchers teen Hobart Hurricanes by die WACA tydens die BBL 01 (2011)]] '''Twintig20''' (afgekort ''T20'') is 'n vorm van [[krieket]] waar twee spanne elk 20 boulbeurte kry om vinnig soveel lopies moontlik te slaan. Dit is 'n relatief nuwe vorm van krieket en 'n wedstryd neem gewoonlik nie langer as drie ure nie. Twintig20 is in 2003 in [[Engeland]] bekendgestel. Die doel van die korter formaat is om krieket aantrekliker vir [[televisie]]kykers te maak. Sedert 2005 word Twintig20-wedstryde in internasionale verband gespeel (T20I). Sedert 2007 word daar ook in die [[T20I-wêreldbeker]] aangebied, sedert 2009 ook vir vroue. Die mees onlangse [[T20I-wêreldbeker 2024]] is in die [[Verenigde State van Amerika|Verenigde State]] en [[Wes-Indië]] aangebied en deur [[Indiese nasionale krieketspan|Indië]] gewen. == Plaaslik == Dit is 'n lys van die huidige Twenty20-binnelandse kompetisies in verskeie van die voorste krieketlande. {| class="wikitable" |- style="background:#bdb560b;" !Nasie !! Plaaslike kompetisie !! Aantal spanne |- |{{vlagland|Afghanistan|2013}} || Afghanistan Premierliga, Shpageeza Krieketliga || 5, 6 |- |{{vlagland|Australië}} || Big Bash League || 8 |- |{{vlagland|Bangladesj}} || Bangladesj Premierliga || 8 |- |{{vlagland|Engeland}} || T20 Blast || 18 |- |{{vlagland|Hongkong}} || Hongkong T20 Blitz || 5 |- |{{vlagland|Ierland|krieket}} || Inter-provinsiale trofee || 4 |- |{{vlagland|Indië}} || Indiese Premierliga, Syed Mushtaq Ali-trofee || 10, 38 |- |{{vlagland|Kanada}} || Globale T20 Kanada || 6 |- |{{vlagland|Nederland}} || Nederlandse Twintig20-beker || 16 |- |{{vlagland|Nieu-Seeland}} || Super Smash || 6 |- |{{vlagland|Nepal}} || Nepal Premierliga || 8 |- |{{vlagland|Pakistan}} || Pakistanse Superliga, Nasionale T20-beker Kashmir Premierliga || 6, 6, 8 |- |{{vlagland|Skotland}} || Murgitroyd Twintig20, Regional Pro Series || 4, 3 |- |{{vlagland|Sri Lanka}} || Sri Lanka Premierliga || 5 |- |{{vlagland|Suid-Afrika}} || Mzansi Superliga, CSA Provinsiale T20 Cup, SA20 || 6, 15, 6 |- |{{vlagland|Verenigde Arabiese Emirate}} || Internasionale Liga T20 || 6 |- |{{vlagland|Verenigde State}} || Major League Cricket || 6 |- |{{vlagland|Wes-Indië}} || Karibbiese Premierliga || 6 |- |{{vlagland|Zimbabwe}} || Stanbic Bank 20 Series || 4 |} == Eksterne skakels == {{CommonsKategorie-inlyn|Twenty20 cricket}} * {{en}} {{cite web|url=https://www.britannica.com/sports/Twenty20-cricket|title=Twenty20 cricket|publisher=[[Encyclopædia Britannica]]|accessdate=13 November 2022}} {{Nasionale krieketspanne}} {{Normdata}} [[Kategorie:Twintig20| ]] 92dj97l7fblho1enlm6qr1lh7hpoivi 0 67169 2818287 2767181 2025-07-04T07:53:28Z AFM 21229 /* Eksterne skakels */ 2818287 wikitext text/x-wiki [[Lêer:Kennekuk Marshes, Lake Vermilion, Illinois.png|duimnael|300px|'n Vleiland in die Amerikaanse staat [[Illinois]].]] [[Lêer:WetlandPassewaaijTiel.JPG|duimnael|300px|Vleiland [[Passewaaij]] in [[Tiel]], [[Gelderland]].]] 'n '''Vleiland''' is 'n gebied wat met [[water]] versadig is, hetsy permanent of seisoenaal, sodanig dat dit 'n duidelik identifiseerbare [[ekosisteem]] vorm.<ref name="Definisie">Mitsch & Gosselink, 1986</ref> Vleilande word van ander landvorme onderskei deur die unieke grondeienskappe en [[plant]]egroei. Vleilande lok gewoonlik 'n groot aantal [[voëls]], [[amfibie|amfibieë]] en ander [[roofdiere]]. 'n Vleiland kan moerasagtig wees, maar alle vleilande is nie noodwendig moerasagtig nie. Vleilande kan volgens seisoen afwisselend nat of droog wees. Verskeie vleilande reg oor die wêreld word onder die [[Ramsar-konvensie]] en die AEWA-verdrag beskerm. == Voorbeelde == Die grootste vleilande sluit in die moeraswoude van die Amasonerivierkom, die vleilande van die Wes-Siberiese Vlakte, die [[Pantanal]] in [[Suid-Amerika]], en die Sundarbans in die Ganges-Brahmaputra-delta. Vleilande word ook regdeur die [[Verenigde State]] aangetref. Diverse regering en private herstelprojekte vind elke jaar in verskeie state plaas.<ref>{{Cite journal|last=Shaw|first=Samuel|date=1971|title=Wetlands of the United States|url=https://www.fws.gov/wetlands/documents/Wetlands-of-the-United-States-Their-Extent-and-Their-Value-to-Waterfowl-and-Other-Wildlife.pdf|journal=United States Department of the Interior Fish and Wildlife Service|volume=Circular 39|pages=68}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.neefusa.org/nature/land/wetlands-united-states|title=Wetlands of the United States|website=NEEF|language=en|access-date=2021-10-04}}</ref> == Verwysings == {{Verwysings}} == Eksterne skakels == * Breen, C.M.: Wetlands - the will to find a way? In: Conserva. Departement van Omgewingsake. Deel 9, nr. 3, Mei/Junie 1991. ISSN 0258-3313 * Cowan, Geoff en Niël du Bois: A commitment to wetland conservation. In: Conserva. Tydskrif van die Departement van Omgewingsake. Maart/April 1992, deel 7, nr. 2. ISSN 0258-3313 * {{Commonskat-inlyn|Wetlands}} * {{Wikt-inlyn|vleiland}} {{Saadjie}} [[Kategorie:Ekologie]] [[Kategorie:Geomorfologie]] 3mckdof3et32f66myd4k58slxw1aiwm 0 74687 2818278 2705673 2025-07-04T07:40:31Z AFM 21229 /* Bronne */ 2818278 wikitext text/x-wiki [[Lêer:Israel Sea Level BW 1.JPG|duimnael|300px|'n Merker wat die '''hoogte bo seevlak''' aandui op die pad tussen [[Jerusalem]] en die [[Dooie See]] in [[Israel]].]] [[Lêer:Recent Sea Level Rise.png|duimnael|Rekords van die seevlak (gemeet op 23 gety-stabiele plekke) toon 'n styging van ongeveer 200 mm gedurende die 20ste eeu (dit is 2 mm/jaar).]] Die term '''seevlak''' of '''seespieël''' word gebruik om die gemiddelde hoogte waarop die [[land]] en [[see]] mekaar ontmoet, aan te dui. Dit kom algemeen voor in die geografiese beskrywings van [[berg]]e, [[rivier]]e en [[stad|stede]] as: '''''Hoogte bo seevlak''''', wat dan meen "soveel voet" of "soveel meter" bokant die gemiddelde vlak van die see of oseaan. == Die gemiddelde seevlak == In [[Aardmeetkunde|geodesie]] dien 'n gemiddelde watervlak dikwels as die nulvlak vir hoogtebepalings. Gegewe dat die lesings van getymeters die gemiddelde watervlakke oor dekades weergee, word seisoenale effekte en [[gety]]e feitlik uitgeskakel. Verskillende meters, wat nie presies op 'n ekwivalente oppervlak geleë is nie, verskaf verskillende bepalings oor verskillende tydperke. Dit is dan die rede waarom die nulvlak van die hoogtestelsels van verskillende lande effens verskil van mekaar. So byvoorbeeld, verskil die [[Middellandse See]]vlak by [[Genua]], asook [[Triëst]], in [[Italië]] met dié van [[Amsterdam]] aan die [[Atlantiese Oseaan|Atlantiese kus]] met sowat 30 cm. Die gemiddelde seevlak is grootliks die geoïde en word ook gebruik as 'n verwysingsoppervlak vir die geodesiese aardmodel. Die afwykings van die geoïde word hoofsaaklik deur seestrome veroorsaak en kan 'n paar desimeter bereik. == Seevlakveranderinge oor die eeue == Die seevlak het oor die eeue aansienlik gewissel. Dit is die rede hoekom daar soms nuwe eilande hul verskyning maak wanneer die seevlak heelwat laer is. Terselfdertyd kan hoër seevlakke tot die verdwyning van eilande lei en kuslyne aansienlik verander. Volgens verskeie bronne is stygings en dalings in die [[Seevlakstyging|seevlak]] die gevolg van: * Streeksveranderinge weens ’n spesifieke gebied wat relatief tot die algemene seevlak daal of styg. Dit kan die gevolg van [[Plaattektoniek|tektoniese verskuiwings]] en ander geologiese prosesse in die gebied wees, soos byvoorbeeld Amerika se Stille Oseaan-kus. Dele wat voorheen deel van die oseaanbodem was, kan bo die seevlak verskyn. * Wêreldwyd kan die gemiddelde seevlak ook styg weens gletsers en yslae wat smelt en die hoeveelheid water wat dit aan die oseane toevoeg. Seevlakke het deurlopend oor die eeue verander, soos die geval was sowat 15 000-18 000 jaar gelede, met een van die Ystydperke, toe die seevlak sowat 120 meter laer was as vandag. Dit is bekend dat Brittanje byvoorbeeld in die laaste Ystydperk ’n deel van die Europese vasteland was, maar toe die temperatuur gestyg het, het baie ys gesmelt en gevolglik die seevlak sodanig laat styg dat dit weer ’n eiland geword het – sowat 8 500 jaar gelede. Dit is bekend dat die seevlak oor die afgelope eeu met sowat 100-150 mm gestyg het en dat dit steeds geleidelik aan die styg is. Dit is maar ’n geringe styging indien dit met stygings van ’n paar honderd meter vergelyk word wat in fases voorgekom het en 'n groot verskil gemaak het aan vastelande soos ons dit vandag ken. [[Lêer:Durban Harbour, Durban, KwaZulu-Natal, South Africa (20513580915).jpg|duimnael|440x440px|In die Durban-omgewing is twee verdronke duinstelsels 5 km en 10 km van die strandfront af op die seebodem. Die seevlak het baie gewissel oor die eeue.]] Groot dele van die Suid-Afrikaanse kus was onder water: die berekeninge is dat die rotse aan die strandfront van die [[KwaZulu-Natal]]se kusdorp [[Amanzimtoti]] byvoorbeeld 120 000 jaar gelede 6 meter onder die seevlak was. In die Durban-omgewing is twee verdronke duinstelsels 5 km en 10 km in die see, 'n duidelike teken van die laer seevlak duisende jare gelede, toe dit deel van die kus was. Verskeie kusdele ter wêreld het oor die eeue bo die seevlak verskyn wanneer dit ’n koue tydperk was en weer verdwyn wanneer die [[Gletser|gletsers]] gedeeltelik in die warmer tydperke gemelt en die seevlak gevolglik gestyg het. Verskeie voorbeelde van verdronke kusgebiede in die suidweste van [[Ierland]], Brittanje, in die noordweste van [[Spanje]], Nieu-Seeland, Kroasië en selfs [[Chesapeake Bay]] in Amerika kan genoem word. Stygings in die seevlak beteken dat die see opstoot in valleie en dit word ’n ria genoem. == Seevlakstygings == In die onlangse dekades is wyd bespiegel oor die uitwerking van die uitermatige vrystelling van [[koolstofdioksied]] in die [[atmosfeer]], wat byna soos ’n termiese kombers verhoed dat hitte ontsnap en dus die aarde verwarm. So bereken die [[Verenigde Nasies]] se omgewingsprogram dat die algehele temperatuur teen 2025 reeds sowat 1,5°C hoër sal wees as slegs enkele dekades gelede. Vandaar die ekstra water van gletsers en yslae by die pole wat gedeeltelik smelt en die seevlak met ’n verdere paar millimeter tot 200 mm kan laat styg. [[Lêer:Greenland ice stream.jpg|duimnael|Die Groenland-ysplaat verloor elke jaar heelwat kubieke kilometer se ys weens verwarming.]] Oor die volgende 100 jaar kan groot ekologiese veranderinge verwag word weens aardverwarming, wat die verdere styging van die seevlak insluit. Een van die reuse-gletsers wat reeds stukkie vir stukkie wegkalwe word, is die Colombië-gletser, wat sowat sewe meter per jaar krimp. In die [[Alpe]] is gletsers reeds minstens 30% kleiner as in 1850. In Glacier National Park in Amerika het 120 gletsers sedert 1910 gemelt. Die groot Groenland-ysplaat verloor tot 51 kubieke kilometer ys per jaar en, sou dit ooit gebeur dat dit heeltemal smelt, kan die seevlak met sewe meter styg en rampspoedige gevolge hê. Indien die seevlak met slegs een meter styg, kan tot sowat 100 miljoen mense op laagliggende eilande bedreig word. Selfs verskeie groot stede kan probleme verwag: 13 van die wêreld se 20 grootste stede is aan die kus geleë en, indien dit gebeur dat die seevlak in 2100 tot 880 mm hoër kan wees as in 1990 – van die beraminge wat gemaak word – kan dit geweldige gevolge vir dié digbevolkte stedelike gebiede inhou. [[Lêer:Mississippi delta from space detalle.jpg|duimnael|Die Mississippi-delta kan geweldige probleme vir New Orleans inhou indien die seevlak heelwat styg. Dis slegs een van baie wêreldstede wat na aan die kus is.]] Van die bekende wêreldstede wat ernstig deur ’n styging in seevlak geraak kan word, is onder meer [[Shanghai]], [[Tokio]] en [[Osaka]] in [[Japan]] en [[New Orleans]] in Amerika – laasgenoemde is in die [[Mississippi Delta]] en dele van die stad is reeds 2-3 meter onder seevlak gebou.     == Onder seevlak == Moderne toerusting het dit moontlik gemaak om akkuraat te bereken hoe diep die seebodem in sekere oseane onder die seevlak is. Sonar het van sowat 1940 af ’n belangrike rol gespeel om die dieptes te bepaal en die toerusting het die afgelope 70 jaar baie gesofistikeerd geword. Die diepste deel, wat in die westelike deel van die Stille Oseaan is, is sowat 11 kilometer onder die seevlak. Dit is meer as die hoogte wat [[Everest]] oor die aarde uittroon. Die diepste dele van die oseane is die verskeie oseaantrôe, wat 7-8 km onder seevlak kan wees, tot 100 km wyd kan wees en duisende kilometer lank kan wees. Volgens berekeninge is die [[Marianatrog]] in die westelike deel van die Stille Oseaan – naby die Filippyne - 11 km diep en 2 400 km lank, gevolg deur Tonga-Kermadec in die suidelike deel van die Stille Oseaan. Dit is interessant dat [[Seeanemoon|seeanemone]], [[weekdiere]] en [[Skaaldier|skaaldiere]] (seediere met kalkagtige doppe) in dié donker dieptes leef. [[Lêer:Diver exploring the Aguila wreck, Roatan, Honduras.jpg|duimnael|440x440px|'n Duiker verken die skeepswrak van die Aguila, wat naby Honduras gesink het. Van die skepe wat vergaan het en hul waardevolle vragte is te diep onder seevlak om dit te bereik. ]] Een van die baanbrekerpioniers wat die diepte van die see verken het, is Auguste Piccard, wat tussen 1953-56 in sy diepseetuig Trieste tot byna 4 km onder seevlak gekom het. Later het sy seun, Jacques, sy werk voortgesit en in 1960 byna tot die bodem van die Marianatrog gekom. Wat mense betref, was die beroemde duiker Raimond Bucher die eerste mens wat ’n diepte van 39 meter – wat volgens berekeninge die diepste was waar die mens kon kom - onder seevlak kon bereik. Dit was in 1952 maar later, toe duiktoerusting verbeter het, het hy meer as 1 000 keer tot 80 meter diep gekom en selfs enkele kere tot by 100 meter diep gevorder. Baie van die skepe wat oor die eeue vergaan het, lê buite bereik in die dieptes van die oseane. In sommige gevalle het skatte wat skattejagters sal laat swymel, saam met hulle vergaan. Van die waardevolste vragte is darem ook al oor die jare gevind, insluitend die goud van sowat 5 100 kg wat ’n span duikers in 1981 uit die maag van ’n Britse skip herwin het. == Verdere seevlakfeite == * In die omgewing van Suid-Afrika is ook verskeie diepklowe, insluitend die Kaap-canyon. * Die “hoogste” seeberg ónder seevlak is meer as 8 700 meter hoog. * Dit raak ná meer as 100 meter onder seevlak donker en dit raak naby vriespunt wanneer ’n diepte van 6 km bereik word. * Die seevlak sal wêreldwyd sowat 60 meter styg indien die Groenland- en Antarktika-ysplate onverwags sou smelt. Slegs die boonste dele van wolkekrabbers in stede soos New York sal uitsteek as dit die geval is. * Tsoenami-golwe, wat gewoonlik deur aardbewings of onderwaterverskuiwings veroorsaak word, kan ’n spoed van 970 kilometer per uur bereik en honderde kilometers ver oor ’n oseaan vorder.   == Bronne == * Bonanni, Andrea, Bracco, Pinuccia, Pretto, Glauco & Zanini, Giuseppe. ''Deans Tell me the Answer''. Dean. 1987. <nowiki>ISBN 0 603 00377 X</nowiki> * Carpenter, Clive (senior redakteur). ''The Guinness Book of Answers''. Guinness Publishing. 1993. <nowiki>ISBN 0-85112-710-X</nowiki> * Crofton, Ian (senior redakteur). ''The Guinness Encyclopedia''. Guinness Publishing. 1995. <nowiki>ISBN 0-85112-633-4</nowiki> * Hughes, P.: A stitch in time saves ... In: Conserva. Departement van Omgewingsake. Deel 6, nr. 1, Januarie/Februarie 1991. ISSN 0258-3313 * Luhr, James F. (hoofredakteur). ''Earth.'' DK. 2003. <nowiki>ISBN 1-4053-0018-3</nowiki> * McCarthy, Terence. ''How on Earth?''  Struik Nature. 2009. <nowiki>ISBN 978-1-77007-485-9</nowiki> * Morgan, Sally (senior redakteur). ''The Encyclopedia of the Environment''. Andromeda Oxford. 1995. <nowiki>ISBN 1-871869-54-4</nowiki> * Ochoa, George, Hoffman, Jennifer & Tin, Thea. ''Climate''. Rodale. 2005. <nowiki>ISBN 1-4050-8782-X</nowiki> * Paneel redakteurs. ''Family Guide to Nature''. Reader’s Digest. 1984. <nowiki>ISBN 0 949819 32 8</nowiki> * Paneel skrywers. ''World Book No 14''. World Book. 2010. <nowiki>ISBN 978-0-7166-0110-4</nowiki> * Uys, Isabel. ''Feitegids. ’n Kernensiklopedie''. Pharos. 2007. <nowiki>ISBN 978-1-86890-065-7</nowiki>. == Sien ook == *[[Peilmerk]] == Eksterne skakels == {{Commons-kategorie inlyn|Sea level}} {{Normdata}} [[Kategorie:Aardmeetkunde]] [[Kategorie:Fisiese oseanografie]] [[Kategorie:Geofisika]] 4npo84fgabrti3aacoh2wbdb9bbx0gl 2818296 2818278 2025-07-04T08:09:06Z AFM 21229 /* Bronne */ 2818296 wikitext text/x-wiki [[Lêer:Israel Sea Level BW 1.JPG|duimnael|300px|'n Merker wat die '''hoogte bo seevlak''' aandui op die pad tussen [[Jerusalem]] en die [[Dooie See]] in [[Israel]].]] [[Lêer:Recent Sea Level Rise.png|duimnael|Rekords van die seevlak (gemeet op 23 gety-stabiele plekke) toon 'n styging van ongeveer 200 mm gedurende die 20ste eeu (dit is 2 mm/jaar).]] Die term '''seevlak''' of '''seespieël''' word gebruik om die gemiddelde hoogte waarop die [[land]] en [[see]] mekaar ontmoet, aan te dui. Dit kom algemeen voor in die geografiese beskrywings van [[berg]]e, [[rivier]]e en [[stad|stede]] as: '''''Hoogte bo seevlak''''', wat dan meen "soveel voet" of "soveel meter" bokant die gemiddelde vlak van die see of oseaan. == Die gemiddelde seevlak == In [[Aardmeetkunde|geodesie]] dien 'n gemiddelde watervlak dikwels as die nulvlak vir hoogtebepalings. Gegewe dat die lesings van getymeters die gemiddelde watervlakke oor dekades weergee, word seisoenale effekte en [[gety]]e feitlik uitgeskakel. Verskillende meters, wat nie presies op 'n ekwivalente oppervlak geleë is nie, verskaf verskillende bepalings oor verskillende tydperke. Dit is dan die rede waarom die nulvlak van die hoogtestelsels van verskillende lande effens verskil van mekaar. So byvoorbeeld, verskil die [[Middellandse See]]vlak by [[Genua]], asook [[Triëst]], in [[Italië]] met dié van [[Amsterdam]] aan die [[Atlantiese Oseaan|Atlantiese kus]] met sowat 30 cm. Die gemiddelde seevlak is grootliks die geoïde en word ook gebruik as 'n verwysingsoppervlak vir die geodesiese aardmodel. Die afwykings van die geoïde word hoofsaaklik deur seestrome veroorsaak en kan 'n paar desimeter bereik. == Seevlakveranderinge oor die eeue == Die seevlak het oor die eeue aansienlik gewissel. Dit is die rede hoekom daar soms nuwe eilande hul verskyning maak wanneer die seevlak heelwat laer is. Terselfdertyd kan hoër seevlakke tot die verdwyning van eilande lei en kuslyne aansienlik verander. Volgens verskeie bronne is stygings en dalings in die [[Seevlakstyging|seevlak]] die gevolg van: * Streeksveranderinge weens ’n spesifieke gebied wat relatief tot die algemene seevlak daal of styg. Dit kan die gevolg van [[Plaattektoniek|tektoniese verskuiwings]] en ander geologiese prosesse in die gebied wees, soos byvoorbeeld Amerika se Stille Oseaan-kus. Dele wat voorheen deel van die oseaanbodem was, kan bo die seevlak verskyn. * Wêreldwyd kan die gemiddelde seevlak ook styg weens gletsers en yslae wat smelt en die hoeveelheid water wat dit aan die oseane toevoeg. Seevlakke het deurlopend oor die eeue verander, soos die geval was sowat 15 000-18 000 jaar gelede, met een van die Ystydperke, toe die seevlak sowat 120 meter laer was as vandag. Dit is bekend dat Brittanje byvoorbeeld in die laaste Ystydperk ’n deel van die Europese vasteland was, maar toe die temperatuur gestyg het, het baie ys gesmelt en gevolglik die seevlak sodanig laat styg dat dit weer ’n eiland geword het – sowat 8 500 jaar gelede. Dit is bekend dat die seevlak oor die afgelope eeu met sowat 100-150 mm gestyg het en dat dit steeds geleidelik aan die styg is. Dit is maar ’n geringe styging indien dit met stygings van ’n paar honderd meter vergelyk word wat in fases voorgekom het en 'n groot verskil gemaak het aan vastelande soos ons dit vandag ken. [[Lêer:Durban Harbour, Durban, KwaZulu-Natal, South Africa (20513580915).jpg|duimnael|440x440px|In die Durban-omgewing is twee verdronke duinstelsels 5 km en 10 km van die strandfront af op die seebodem. Die seevlak het baie gewissel oor die eeue.]] Groot dele van die Suid-Afrikaanse kus was onder water: die berekeninge is dat die rotse aan die strandfront van die [[KwaZulu-Natal]]se kusdorp [[Amanzimtoti]] byvoorbeeld 120 000 jaar gelede 6 meter onder die seevlak was. In die Durban-omgewing is twee verdronke duinstelsels 5 km en 10 km in die see, 'n duidelike teken van die laer seevlak duisende jare gelede, toe dit deel van die kus was. Verskeie kusdele ter wêreld het oor die eeue bo die seevlak verskyn wanneer dit ’n koue tydperk was en weer verdwyn wanneer die [[Gletser|gletsers]] gedeeltelik in die warmer tydperke gemelt en die seevlak gevolglik gestyg het. Verskeie voorbeelde van verdronke kusgebiede in die suidweste van [[Ierland]], Brittanje, in die noordweste van [[Spanje]], Nieu-Seeland, Kroasië en selfs [[Chesapeake Bay]] in Amerika kan genoem word. Stygings in die seevlak beteken dat die see opstoot in valleie en dit word ’n ria genoem. == Seevlakstygings == In die onlangse dekades is wyd bespiegel oor die uitwerking van die uitermatige vrystelling van [[koolstofdioksied]] in die [[atmosfeer]], wat byna soos ’n termiese kombers verhoed dat hitte ontsnap en dus die aarde verwarm. So bereken die [[Verenigde Nasies]] se omgewingsprogram dat die algehele temperatuur teen 2025 reeds sowat 1,5°C hoër sal wees as slegs enkele dekades gelede. Vandaar die ekstra water van gletsers en yslae by die pole wat gedeeltelik smelt en die seevlak met ’n verdere paar millimeter tot 200 mm kan laat styg. [[Lêer:Greenland ice stream.jpg|duimnael|Die Groenland-ysplaat verloor elke jaar heelwat kubieke kilometer se ys weens verwarming.]] Oor die volgende 100 jaar kan groot ekologiese veranderinge verwag word weens aardverwarming, wat die verdere styging van die seevlak insluit. Een van die reuse-gletsers wat reeds stukkie vir stukkie wegkalwe word, is die Colombië-gletser, wat sowat sewe meter per jaar krimp. In die [[Alpe]] is gletsers reeds minstens 30% kleiner as in 1850. In Glacier National Park in Amerika het 120 gletsers sedert 1910 gemelt. Die groot Groenland-ysplaat verloor tot 51 kubieke kilometer ys per jaar en, sou dit ooit gebeur dat dit heeltemal smelt, kan die seevlak met sewe meter styg en rampspoedige gevolge hê. Indien die seevlak met slegs een meter styg, kan tot sowat 100 miljoen mense op laagliggende eilande bedreig word. Selfs verskeie groot stede kan probleme verwag: 13 van die wêreld se 20 grootste stede is aan die kus geleë en, indien dit gebeur dat die seevlak in 2100 tot 880 mm hoër kan wees as in 1990 – van die beraminge wat gemaak word – kan dit geweldige gevolge vir dié digbevolkte stedelike gebiede inhou. [[Lêer:Mississippi delta from space detalle.jpg|duimnael|Die Mississippi-delta kan geweldige probleme vir New Orleans inhou indien die seevlak heelwat styg. Dis slegs een van baie wêreldstede wat na aan die kus is.]] Van die bekende wêreldstede wat ernstig deur ’n styging in seevlak geraak kan word, is onder meer [[Shanghai]], [[Tokio]] en [[Osaka]] in [[Japan]] en [[New Orleans]] in Amerika – laasgenoemde is in die [[Mississippi Delta]] en dele van die stad is reeds 2-3 meter onder seevlak gebou.     == Onder seevlak == Moderne toerusting het dit moontlik gemaak om akkuraat te bereken hoe diep die seebodem in sekere oseane onder die seevlak is. Sonar het van sowat 1940 af ’n belangrike rol gespeel om die dieptes te bepaal en die toerusting het die afgelope 70 jaar baie gesofistikeerd geword. Die diepste deel, wat in die westelike deel van die Stille Oseaan is, is sowat 11 kilometer onder die seevlak. Dit is meer as die hoogte wat [[Everest]] oor die aarde uittroon. Die diepste dele van die oseane is die verskeie oseaantrôe, wat 7-8 km onder seevlak kan wees, tot 100 km wyd kan wees en duisende kilometer lank kan wees. Volgens berekeninge is die [[Marianatrog]] in die westelike deel van die Stille Oseaan – naby die Filippyne - 11 km diep en 2 400 km lank, gevolg deur Tonga-Kermadec in die suidelike deel van die Stille Oseaan. Dit is interessant dat [[Seeanemoon|seeanemone]], [[weekdiere]] en [[Skaaldier|skaaldiere]] (seediere met kalkagtige doppe) in dié donker dieptes leef. [[Lêer:Diver exploring the Aguila wreck, Roatan, Honduras.jpg|duimnael|440x440px|'n Duiker verken die skeepswrak van die Aguila, wat naby Honduras gesink het. Van die skepe wat vergaan het en hul waardevolle vragte is te diep onder seevlak om dit te bereik. ]] Een van die baanbrekerpioniers wat die diepte van die see verken het, is Auguste Piccard, wat tussen 1953-56 in sy diepseetuig Trieste tot byna 4 km onder seevlak gekom het. Later het sy seun, Jacques, sy werk voortgesit en in 1960 byna tot die bodem van die Marianatrog gekom. Wat mense betref, was die beroemde duiker Raimond Bucher die eerste mens wat ’n diepte van 39 meter – wat volgens berekeninge die diepste was waar die mens kon kom - onder seevlak kon bereik. Dit was in 1952 maar later, toe duiktoerusting verbeter het, het hy meer as 1 000 keer tot 80 meter diep gekom en selfs enkele kere tot by 100 meter diep gevorder. Baie van die skepe wat oor die eeue vergaan het, lê buite bereik in die dieptes van die oseane. In sommige gevalle het skatte wat skattejagters sal laat swymel, saam met hulle vergaan. Van die waardevolste vragte is darem ook al oor die jare gevind, insluitend die goud van sowat 5 100 kg wat ’n span duikers in 1981 uit die maag van ’n Britse skip herwin het. == Verdere seevlakfeite == * In die omgewing van Suid-Afrika is ook verskeie diepklowe, insluitend die Kaap-canyon. * Die “hoogste” seeberg ónder seevlak is meer as 8 700 meter hoog. * Dit raak ná meer as 100 meter onder seevlak donker en dit raak naby vriespunt wanneer ’n diepte van 6 km bereik word. * Die seevlak sal wêreldwyd sowat 60 meter styg indien die Groenland- en Antarktika-ysplate onverwags sou smelt. Slegs die boonste dele van wolkekrabbers in stede soos New York sal uitsteek as dit die geval is. * Tsoenami-golwe, wat gewoonlik deur aardbewings of onderwaterverskuiwings veroorsaak word, kan ’n spoed van 970 kilometer per uur bereik en honderde kilometers ver oor ’n oseaan vorder.   == Bronne == * Bonanni, Andrea, Bracco, Pinuccia, Pretto, Glauco & Zanini, Giuseppe. ''Deans Tell me the Answer''. Dean. 1987. <nowiki>ISBN 0 603 00377 X</nowiki> * Carpenter, Clive (senior redakteur). ''The Guinness Book of Answers''. Guinness Publishing. 1993. <nowiki>ISBN 0-85112-710-X</nowiki> * Crofton, Ian (senior redakteur). ''The Guinness Encyclopedia''. Guinness Publishing. 1995. <nowiki>ISBN 0-85112-633-4</nowiki> * Hughes, P.: A stitch in time saves ... In: Conserva. Departement van Omgewingsake. Deel 6, nr. 1, Januarie/Februarie 1991. ISSN 0258-3313 * Hughes, P. en C.I. MacArthur: Stormy waters ahead. The missing link between storminess aand sea level rise. In: Conserva. Departement van Omgewingsake. Deel6, nr. 6, November/Desember 1991. ISSN 0258-3313 * Luhr, James F. (hoofredakteur). ''Earth.'' DK. 2003. <nowiki>ISBN 1-4053-0018-3</nowiki> * McCarthy, Terence. ''How on Earth?''  Struik Nature. 2009. <nowiki>ISBN 978-1-77007-485-9</nowiki> * Morgan, Sally (senior redakteur). ''The Encyclopedia of the Environment''. Andromeda Oxford. 1995. <nowiki>ISBN 1-871869-54-4</nowiki> * Ochoa, George, Hoffman, Jennifer & Tin, Thea. ''Climate''. Rodale. 2005. <nowiki>ISBN 1-4050-8782-X</nowiki> * Paneel redakteurs. ''Family Guide to Nature''. Reader’s Digest. 1984. <nowiki>ISBN 0 949819 32 8</nowiki> * Paneel skrywers. ''World Book No 14''. World Book. 2010. <nowiki>ISBN 978-0-7166-0110-4</nowiki> * Uys, Isabel. ''Feitegids. ’n Kernensiklopedie''. Pharos. 2007. <nowiki>ISBN 978-1-86890-065-7</nowiki>. == Sien ook == *[[Peilmerk]] == Eksterne skakels == {{Commons-kategorie inlyn|Sea level}} {{Normdata}} [[Kategorie:Aardmeetkunde]] [[Kategorie:Fisiese oseanografie]] [[Kategorie:Geofisika]] 63cl4mwn3t9yd3iv4jmgbsxvnqdt75m 2818315 2818296 2025-07-04T09:19:24Z AFM 21229 /* Bronne */ 2818315 wikitext text/x-wiki [[Lêer:Israel Sea Level BW 1.JPG|duimnael|300px|'n Merker wat die '''hoogte bo seevlak''' aandui op die pad tussen [[Jerusalem]] en die [[Dooie See]] in [[Israel]].]] [[Lêer:Recent Sea Level Rise.png|duimnael|Rekords van die seevlak (gemeet op 23 gety-stabiele plekke) toon 'n styging van ongeveer 200 mm gedurende die 20ste eeu (dit is 2 mm/jaar).]] Die term '''seevlak''' of '''seespieël''' word gebruik om die gemiddelde hoogte waarop die [[land]] en [[see]] mekaar ontmoet, aan te dui. Dit kom algemeen voor in die geografiese beskrywings van [[berg]]e, [[rivier]]e en [[stad|stede]] as: '''''Hoogte bo seevlak''''', wat dan meen "soveel voet" of "soveel meter" bokant die gemiddelde vlak van die see of oseaan. == Die gemiddelde seevlak == In [[Aardmeetkunde|geodesie]] dien 'n gemiddelde watervlak dikwels as die nulvlak vir hoogtebepalings. Gegewe dat die lesings van getymeters die gemiddelde watervlakke oor dekades weergee, word seisoenale effekte en [[gety]]e feitlik uitgeskakel. Verskillende meters, wat nie presies op 'n ekwivalente oppervlak geleë is nie, verskaf verskillende bepalings oor verskillende tydperke. Dit is dan die rede waarom die nulvlak van die hoogtestelsels van verskillende lande effens verskil van mekaar. So byvoorbeeld, verskil die [[Middellandse See]]vlak by [[Genua]], asook [[Triëst]], in [[Italië]] met dié van [[Amsterdam]] aan die [[Atlantiese Oseaan|Atlantiese kus]] met sowat 30 cm. Die gemiddelde seevlak is grootliks die geoïde en word ook gebruik as 'n verwysingsoppervlak vir die geodesiese aardmodel. Die afwykings van die geoïde word hoofsaaklik deur seestrome veroorsaak en kan 'n paar desimeter bereik. == Seevlakveranderinge oor die eeue == Die seevlak het oor die eeue aansienlik gewissel. Dit is die rede hoekom daar soms nuwe eilande hul verskyning maak wanneer die seevlak heelwat laer is. Terselfdertyd kan hoër seevlakke tot die verdwyning van eilande lei en kuslyne aansienlik verander. Volgens verskeie bronne is stygings en dalings in die [[Seevlakstyging|seevlak]] die gevolg van: * Streeksveranderinge weens ’n spesifieke gebied wat relatief tot die algemene seevlak daal of styg. Dit kan die gevolg van [[Plaattektoniek|tektoniese verskuiwings]] en ander geologiese prosesse in die gebied wees, soos byvoorbeeld Amerika se Stille Oseaan-kus. Dele wat voorheen deel van die oseaanbodem was, kan bo die seevlak verskyn. * Wêreldwyd kan die gemiddelde seevlak ook styg weens gletsers en yslae wat smelt en die hoeveelheid water wat dit aan die oseane toevoeg. Seevlakke het deurlopend oor die eeue verander, soos die geval was sowat 15 000-18 000 jaar gelede, met een van die Ystydperke, toe die seevlak sowat 120 meter laer was as vandag. Dit is bekend dat Brittanje byvoorbeeld in die laaste Ystydperk ’n deel van die Europese vasteland was, maar toe die temperatuur gestyg het, het baie ys gesmelt en gevolglik die seevlak sodanig laat styg dat dit weer ’n eiland geword het – sowat 8 500 jaar gelede. Dit is bekend dat die seevlak oor die afgelope eeu met sowat 100-150 mm gestyg het en dat dit steeds geleidelik aan die styg is. Dit is maar ’n geringe styging indien dit met stygings van ’n paar honderd meter vergelyk word wat in fases voorgekom het en 'n groot verskil gemaak het aan vastelande soos ons dit vandag ken. [[Lêer:Durban Harbour, Durban, KwaZulu-Natal, South Africa (20513580915).jpg|duimnael|440x440px|In die Durban-omgewing is twee verdronke duinstelsels 5 km en 10 km van die strandfront af op die seebodem. Die seevlak het baie gewissel oor die eeue.]] Groot dele van die Suid-Afrikaanse kus was onder water: die berekeninge is dat die rotse aan die strandfront van die [[KwaZulu-Natal]]se kusdorp [[Amanzimtoti]] byvoorbeeld 120 000 jaar gelede 6 meter onder die seevlak was. In die Durban-omgewing is twee verdronke duinstelsels 5 km en 10 km in die see, 'n duidelike teken van die laer seevlak duisende jare gelede, toe dit deel van die kus was. Verskeie kusdele ter wêreld het oor die eeue bo die seevlak verskyn wanneer dit ’n koue tydperk was en weer verdwyn wanneer die [[Gletser|gletsers]] gedeeltelik in die warmer tydperke gemelt en die seevlak gevolglik gestyg het. Verskeie voorbeelde van verdronke kusgebiede in die suidweste van [[Ierland]], Brittanje, in die noordweste van [[Spanje]], Nieu-Seeland, Kroasië en selfs [[Chesapeake Bay]] in Amerika kan genoem word. Stygings in die seevlak beteken dat die see opstoot in valleie en dit word ’n ria genoem. == Seevlakstygings == In die onlangse dekades is wyd bespiegel oor die uitwerking van die uitermatige vrystelling van [[koolstofdioksied]] in die [[atmosfeer]], wat byna soos ’n termiese kombers verhoed dat hitte ontsnap en dus die aarde verwarm. So bereken die [[Verenigde Nasies]] se omgewingsprogram dat die algehele temperatuur teen 2025 reeds sowat 1,5°C hoër sal wees as slegs enkele dekades gelede. Vandaar die ekstra water van gletsers en yslae by die pole wat gedeeltelik smelt en die seevlak met ’n verdere paar millimeter tot 200 mm kan laat styg. [[Lêer:Greenland ice stream.jpg|duimnael|Die Groenland-ysplaat verloor elke jaar heelwat kubieke kilometer se ys weens verwarming.]] Oor die volgende 100 jaar kan groot ekologiese veranderinge verwag word weens aardverwarming, wat die verdere styging van die seevlak insluit. Een van die reuse-gletsers wat reeds stukkie vir stukkie wegkalwe word, is die Colombië-gletser, wat sowat sewe meter per jaar krimp. In die [[Alpe]] is gletsers reeds minstens 30% kleiner as in 1850. In Glacier National Park in Amerika het 120 gletsers sedert 1910 gemelt. Die groot Groenland-ysplaat verloor tot 51 kubieke kilometer ys per jaar en, sou dit ooit gebeur dat dit heeltemal smelt, kan die seevlak met sewe meter styg en rampspoedige gevolge hê. Indien die seevlak met slegs een meter styg, kan tot sowat 100 miljoen mense op laagliggende eilande bedreig word. Selfs verskeie groot stede kan probleme verwag: 13 van die wêreld se 20 grootste stede is aan die kus geleë en, indien dit gebeur dat die seevlak in 2100 tot 880 mm hoër kan wees as in 1990 – van die beraminge wat gemaak word – kan dit geweldige gevolge vir dié digbevolkte stedelike gebiede inhou. [[Lêer:Mississippi delta from space detalle.jpg|duimnael|Die Mississippi-delta kan geweldige probleme vir New Orleans inhou indien die seevlak heelwat styg. Dis slegs een van baie wêreldstede wat na aan die kus is.]] Van die bekende wêreldstede wat ernstig deur ’n styging in seevlak geraak kan word, is onder meer [[Shanghai]], [[Tokio]] en [[Osaka]] in [[Japan]] en [[New Orleans]] in Amerika – laasgenoemde is in die [[Mississippi Delta]] en dele van die stad is reeds 2-3 meter onder seevlak gebou.     == Onder seevlak == Moderne toerusting het dit moontlik gemaak om akkuraat te bereken hoe diep die seebodem in sekere oseane onder die seevlak is. Sonar het van sowat 1940 af ’n belangrike rol gespeel om die dieptes te bepaal en die toerusting het die afgelope 70 jaar baie gesofistikeerd geword. Die diepste deel, wat in die westelike deel van die Stille Oseaan is, is sowat 11 kilometer onder die seevlak. Dit is meer as die hoogte wat [[Everest]] oor die aarde uittroon. Die diepste dele van die oseane is die verskeie oseaantrôe, wat 7-8 km onder seevlak kan wees, tot 100 km wyd kan wees en duisende kilometer lank kan wees. Volgens berekeninge is die [[Marianatrog]] in die westelike deel van die Stille Oseaan – naby die Filippyne - 11 km diep en 2 400 km lank, gevolg deur Tonga-Kermadec in die suidelike deel van die Stille Oseaan. Dit is interessant dat [[Seeanemoon|seeanemone]], [[weekdiere]] en [[Skaaldier|skaaldiere]] (seediere met kalkagtige doppe) in dié donker dieptes leef. [[Lêer:Diver exploring the Aguila wreck, Roatan, Honduras.jpg|duimnael|440x440px|'n Duiker verken die skeepswrak van die Aguila, wat naby Honduras gesink het. Van die skepe wat vergaan het en hul waardevolle vragte is te diep onder seevlak om dit te bereik. ]] Een van die baanbrekerpioniers wat die diepte van die see verken het, is Auguste Piccard, wat tussen 1953-56 in sy diepseetuig Trieste tot byna 4 km onder seevlak gekom het. Later het sy seun, Jacques, sy werk voortgesit en in 1960 byna tot die bodem van die Marianatrog gekom. Wat mense betref, was die beroemde duiker Raimond Bucher die eerste mens wat ’n diepte van 39 meter – wat volgens berekeninge die diepste was waar die mens kon kom - onder seevlak kon bereik. Dit was in 1952 maar later, toe duiktoerusting verbeter het, het hy meer as 1 000 keer tot 80 meter diep gekom en selfs enkele kere tot by 100 meter diep gevorder. Baie van die skepe wat oor die eeue vergaan het, lê buite bereik in die dieptes van die oseane. In sommige gevalle het skatte wat skattejagters sal laat swymel, saam met hulle vergaan. Van die waardevolste vragte is darem ook al oor die jare gevind, insluitend die goud van sowat 5 100 kg wat ’n span duikers in 1981 uit die maag van ’n Britse skip herwin het. == Verdere seevlakfeite == * In die omgewing van Suid-Afrika is ook verskeie diepklowe, insluitend die Kaap-canyon. * Die “hoogste” seeberg ónder seevlak is meer as 8 700 meter hoog. * Dit raak ná meer as 100 meter onder seevlak donker en dit raak naby vriespunt wanneer ’n diepte van 6 km bereik word. * Die seevlak sal wêreldwyd sowat 60 meter styg indien die Groenland- en Antarktika-ysplate onverwags sou smelt. Slegs die boonste dele van wolkekrabbers in stede soos New York sal uitsteek as dit die geval is. * Tsoenami-golwe, wat gewoonlik deur aardbewings of onderwaterverskuiwings veroorsaak word, kan ’n spoed van 970 kilometer per uur bereik en honderde kilometers ver oor ’n oseaan vorder.   == Bronne == * Bonanni, Andrea, Bracco, Pinuccia, Pretto, Glauco & Zanini, Giuseppe. ''Deans Tell me the Answer''. Dean. 1987. <nowiki>ISBN 0 603 00377 X</nowiki> * Carpenter, Clive (senior redakteur). ''The Guinness Book of Answers''. Guinness Publishing. 1993. <nowiki>ISBN 0-85112-710-X</nowiki> * Crofton, Ian (senior redakteur). ''The Guinness Encyclopedia''. Guinness Publishing. 1995. <nowiki>ISBN 0-85112-633-4</nowiki> * Hughes, P.: A stitch in time saves ... In: Conserva. Departement van Omgewingsake. Deel 6, nr. 1, Januarie/Februarie 1991. ISSN 0258-3313 * Hughes, P.: Global sea-level rise. Fact or fantasy? In: Conserva. Departement van Omgewingsake. Deel 5, nr. 5, September 1990. ISSN 0258-3313 * Hughes, P. en C.I. MacArthur: Stormy waters ahead. The missing link between storminess aand sea level rise. In: Conserva. Departement van Omgewingsake. Deel6, nr. 6, November/Desember 1991. ISSN 0258-3313 * Luhr, James F. (hoofredakteur). ''Earth.'' DK. 2003. <nowiki>ISBN 1-4053-0018-3</nowiki> * McCarthy, Terence. ''How on Earth?''  Struik Nature. 2009. <nowiki>ISBN 978-1-77007-485-9</nowiki> * Morgan, Sally (senior redakteur). ''The Encyclopedia of the Environment''. Andromeda Oxford. 1995. <nowiki>ISBN 1-871869-54-4</nowiki> * Ochoa, George, Hoffman, Jennifer & Tin, Thea. ''Climate''. Rodale. 2005. <nowiki>ISBN 1-4050-8782-X</nowiki> * Paneel redakteurs. ''Family Guide to Nature''. Reader’s Digest. 1984. <nowiki>ISBN 0 949819 32 8</nowiki> * Paneel skrywers. ''World Book No 14''. World Book. 2010. <nowiki>ISBN 978-0-7166-0110-4</nowiki> * Uys, Isabel. ''Feitegids. ’n Kernensiklopedie''. Pharos. 2007. <nowiki>ISBN 978-1-86890-065-7</nowiki>. == Sien ook == *[[Peilmerk]] == Eksterne skakels == {{Commons-kategorie inlyn|Sea level}} {{Normdata}} [[Kategorie:Aardmeetkunde]] [[Kategorie:Fisiese oseanografie]] [[Kategorie:Geofisika]] 8pcc02vu9wqxxd9ibiu4bn451156tgh 0 74792 2818304 2772359 2025-07-04T08:47:18Z AFM 21229 /* Verwysings */ 2818304 wikitext text/x-wiki {{Inligtingskas Reservaat |reservaat_naam = Kogelberg-natuurreservaat |ander_naam = |iucn_kategorie = |beeld = Kogelberg Biosphere Reserve - city of Cape Town.JPG |beeld_byskrif = |kaart = |kaart_byskrif = |land = [[Suid-Afrika]] |provinsie = [[Wes-Kaap]] |naaste_dorp = [[Somerset-Wes]] |duimdrukkerkaart = Wes-Kaap |duimdrukkeretiketposisie = regs |duimdrukkerkaartgrootte = |duimdrukkerkaartbyskrif = |breedtegraad = 34 |breedtegraad_m = 12 |breedtegraad_s = 7 |breedtegraad_NS = S |lengtegraad = 18 |lengtegraad_m = 51 |lengtegraad_s = 5 |lengtegraad_OW = O |oppervlak = 3 000 ha |openingsjaar = |bestuursliggaam = |webblad = }} [[Lêer:Kogelberg.jpg|duimnael|regs|300px|Die R44-pad aan die Kogelberg-kuslyn]] '''Kogelberg-natuurreservaat''', 3000 ha groot, is 'n belangrike natuurreservaat bevattende die [[Kogelberg]]reeks, oos van [[Kaapstad]] in [[Suid-Afrika]]. Die gebied bevat 'n plantkundige verskeidenheid van meer as 1&nbsp;600 verskillende [[spesie]]s, wat moeilik elders in die wêreld oortref kan word.<ref>{{cite web|url=http://www.capetown.gov.za/en/EnvironmentalResourceManagement/publications/Documents/CCT_Nature_Reserves_book_2010-02.pdf|title=City of Cape Town Nature Reserves. Free Booklet|access-date= 4 April 2013|archive-date=22 November 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20101122115114/http://www.capetown.gov.za/en/EnvironmentalResourceManagement/publications/Documents/CCT_Nature_Reserves_book_2010-02.pdf|url-status=dead}}</ref> Berg[[fynbos]] en valleibos word hier bewaar, onder andere spesies van [[Ericaceae|erika]]s, [[Edmondia|sewejaartjies]] asook sekere [[Proteaceae|proteas]]. Reën kom gewoonlik in die winter in die gebied voor. Die middel van die somer is die droogste tyd wanneer daar warm bergwinde kan waai. == Verwysings == * Kogelberg word kern van biosfeerreservaat. In: Conserva. Departement van Omgewingsake. Deel6, nr. 6, November/Desember 1991. ISSN 0258-3313 {{Verwysings}} {{en-vertaal|Kogelberg Nature Reserve}} {{Normdata}} [[Kategorie:Natuurreservate in die Wes-Kaap]] e02p0lzjc2rzlzpcsaa4knx0qk4ody7 0 80759 2818245 2609986 2025-07-03T21:37:37Z Johannescharlesventer 146706 2818245 wikitext text/x-wiki {{Letterkunde}} 'n '''Satire''' is 'n hekelende [[Letterkunde|letterkundige]] geskrif en [[genre]] wat spottenderwys menslike en individuele swakhede, dwaashede, wantoestande en tekortkominge uitbeeld, met soms die bedoeling om verbetering te motiveer.<ref>{{citation |title=e-HAT |year=2009 |publisher=Pearson Education |country=Suid-Afrika}}</ref> Die term ''satura'', afgelei van die [[Latyns]]: ''satira'' (bont mengelmoes, deurmekaarspul), verwys oorspronklik na 'n Latynse [[digvorm]] (lang heksametriese [[gedig]] met dialoog wat spot met die gemeenskap se swakhede en wanpraktyke) met Lucillius as pionier. Met die ontwikkeling van die begrip het daar op 'n stadium verwarring ontstaan tussen die Latynse ''satura'' en [[Grieks]]e ''satyros'' met die gevolg dat die woord as ''satyra'' geskryf is en ''satyre'' geword het in [[Engels]]. Die [[etimologie]]se verwarring is deur Isaac Casaubon opgeklaar in 1605.<ref name=LTT>{{citation |last=Pretorius |first=Réna |title=Satire |url=www.literaryterminology.com/index.php/25-s/216-satire |publisher=LTT |date=26 Oktober 2010|accessdate=Oktober 2013}}</ref> Die algemene bedoeling van 'n satire is om humoristies te wees, met die groter doel dikwels konstruktiewe sosiale kommentaar deur die gebruik van vernuf as wapen en as hulpmiddel om aandag te vestig op spesifieke en wyer geskille in die samelewing. 'n Gemene deler van satire is sterk [[ironie]] of sarkasme—"in satire, irony is militant"<ref>{{Citation | author = Northrop Frye | first = Northrop | last = Frye | title = quote}} (literary critic)</ref>{{Sfn | Elliott | 2004}} —maar [[parodie]], burlesk, oordrywing,<ref name="Claridge2010p257">Claridge, Claudia (2010) ''Hyperbole in English: A Corpus-based Study of Exaggeration'' [http://books.google.com/books?id=aegq_QdX6h8C&pg=PA257 p.257]</ref> jukstaposisie, vergelyking, analogie en dubbelsinnigheid kom gereeld in satiriese spraak en skrywes voor. Die "militante" ironie of sarkasme wil baie maal voorgee om dit wat die satirikus poog om aan te val, goed te keur (of ten minste as normaal weer te gee). Satire word deesdae gevind in heelwat ekspressiewe kunsvorme, insluitend letterkunde, opvoerings, kommentaar, televisieprogramme en media soos lirieke. Beroemde satirici sluit in die Engelse John Dryden, [[Jonathan Swift|Swift]], Addison, Steel, Alexander Pope, Fielding, Byron en Thackeray; die Spaanse [[Miguel de Cervantes|Cervantes]]; en die Franse [[François Rabelais|Rabelais]] en [[Voltaire]]. Die bekendste [[Afrikaans]]e satirici sluit in [[Willem Postma|Dr. O’Kulis]] (vgl. sy Eselskakebeen), [[C.J. Langenhoven]], [[A.G. Visser]] en [[N.P. van Wyk Louw]]. Afrikaanse letterkunde na die 1960's toon ook 'n sterk satiriese inslag, met onder andere [[P.G. du Plessis]] se 'n Seder val in Waterkloof, Die Keiser van [[Bartho Smit]], Drakenstein my Drakenstein van [[M.M. Walters]], en [[Etienne Leroux]] se Sewe dae by die Silbersteins en Magersfontein, o Magersfontein!<ref name=LTT /> == Verwysings == {{Verwysings}} {{Saadjie}} {{Normdata}} [[Kategorie:Letterkundige genres]] abh108s7n1btjxvu6eq3td69h8yar0d 0 85823 2818210 2770238 2025-07-03T19:30:06Z SpesBona 2720 Statistieke hersien 2818210 wikitext text/x-wiki {{Inligtingskas Krieketspan | naam = Kanada | beeld = Kenteken van die Kanadese nasionale krieketspan.png | byskrif = Kenteken van die Kanadese nasionale krieketspan | bynaam = Maple leafers | konferensie = [[Krieket Kanada]] (CC) | kaptein = | toetskaptein = | edi-kaptein = [[Navneet Dhaliwal]] | t20i-kaptein = [[Nicholas Kirton]] | afrigter = {{vlagikoon|Pakistan}} [[Khurram Chohan]] | toetsstatusjaar = | ikr_status = Assosiaatlid met [[Internasionale eendagwedstryd|EDI]]-status | ikr_aansluiting = 1968 | ikr_streek = [[IKR Amerikas|Amerikas]] | toetsrang = | beste_toetsrang = | edi-rang = 18de | beste_edi-rang = 11de (op 1 Januarie 2007) | t20i-rang = 19de | beste_t20i-rang = 18de (op 19 September 2023) | eerste_toets = | mees_onlangse_toets = | aantal_toetse = | aantal_toetse_vanjaar = | toetsrekord = | toetsrekord_vanjaar = | eerste_edi = t {{Cr-PK}} op [[Headingley-krieketveld|Headingley]], [[Leeds]]; 9 Junie 1979 | mees_onlangse_edi = t {{Cr-US}} op [[Sentrale Browardpark]], [[Lauderhill]]; 25 Mei 2025 | aantal_edis = 104 | aantal_edis_vanjaar = 7 | edi-rekord = 28/72 (26,92%)<br />(1 gelykop, 3 onbeslis) | edi-rekord_vanjaar = 0/5<br />(1 gelykop, 1 onbeslis) | wb_verskynings = 4/13 | wb_eerste = [[Krieketwêreldbeker 1979|1979]] | wb_beste = Groepfase (in [[Krieketwêreldbeker 1979|1979]], [[Krieketwêreldbeker 2003|2003]], [[Krieketwêreldbeker 2007|2007]] en [[Krieketwêreldbeker 2011|2011]]) | wbk_verskynings = 10 | wbk_eerste = 1979 | wbk_beste = Naaswenner (in 1979 en 2009) | kt_verskynings = 0/9 | kt_eerste = | kt_beste = | eerste_t20i = t {{Cr-NL}} op [[Stormont (krieketveld)|Stormont]], [[Belfast]]; 2 Augustus 2008 | mees_onlangse_t20i = t {{Cr-BM}} op [[Maple Leaf-krieketklub]], [[Toronto]]; 22 Junie 2025 | aantal_t20is = 86 | aantal_t20is_vanjaar = 17 | t20i-rekord = 48/34 (55,81%)<br />(2 gelykop, 2 onbeslis) | t20i-rekord_vanjaar = 13/4<br />(0 gelykop, 0 onbeslis) | wt20-verskynings = 1/9 | eerste_wt20 = [[T20I-wêreldbeker 2024|2024]] | beste_wt20 = Eerste rondte (in [[T20I-wêreldbeker 2024|2024]]) | wt20k-verskynings = 8 | eerste_wt20k = 2008 | beste_wt20k = Wenner (in 2023) | h_patroon_la = | h_patroon_b = | h_patroon_ra = | h_patroon_broek = | h_linkerarm = | h_liggaam = | h_regterarm = | h_broek = | a_patroon_la = _cream_band | a_patroon_b = _can24_cricket | a_patroon_ra = _cream_band | a_patroon_broek = | a_linkerarm = FF0000 | a_liggaam = FF0000 | a_regterarm = FF0000 | a_broek = FF0000 | t_patroon_la = _yellow_border | t_patroon_b = _can_t20wc_24 | t_patroon_ra = _yellow_border | t_patroon_broek = | t_linkerarm = FF0000 | t_liggaam = FF0000 | t_regterarm = FF0000 | t_broek = FF0000 }} Die '''Kanadese nasionale krieketspan''' ([[Engels]]: ''Canada national cricket team''; [[Frans]]: ''Équipe du Canada de cricket''), met die bynaam “Maple leafers”, is die nasionale [[krieket]]span wat [[Kanada]] in internasionale krieket verteenwoordig. Krieket word in Kanada deur [[Krieket Kanada]] (''CC'', van Engels en Frans: ''Cricket Canada'') beheer. Kanada is sedert 1968 ’n assosiaatlid van die [[Internasionale Krieketraad]] (IKR). Saam met [[Bermudaanse nasionale krieketspan|Bermuda]] en die [[Verenigde State se nasionale krieketspan|Verenigde State]] is Kanada tradisioneel een van die sterker nasionale krieketspanne van die [[Amerikas]] na die volle lid [[Wes-Indiese nasionale krieketspan|Wes-Indië]]. Hoewel Kanada nie gemagtig is om [[Toetskrieket|toetswedstryde]] te speel nie, het die span wel deelgeneem aan [[internasionale eendagwedstryd]]e en [[Eersterangse krieket|eersterangse wedstryde]] (in die IKR Interkontinentale Beker) teen ander nietoetsspelende lande. Die wedywering met die Verenigde State is so sterk in krieket as wat dit in enige ander spansport is en albei spanne ding jaarliks om die K.A. Auty-beker mee. Die wedstryd tussen die twee lande is in der waarheid die oudste internasionale wedywering in krieket en is reeds in 1844 uitgespeel. Kanadese krieket is geneig om ’n laer profiel as die meeste ander sportsoorte in te neem en die span word meestal saamgestel uit uitgewekenes van meer suksesvolle krieketlande. Sulke spelers probeer om ’n vlak van internasionale ervaring te bereik deur vir Kanada te speel wanneer hulle as te oud geag word om vir hul onderskeie nasionale spanne te verskyn. Die Kanadese [[Krieketwêreldbeker 2003]]-span het byvoorbeeld verskeie spelers ingesluit wat in [[Sri Lanka]], [[Indië]], [[Pakistan]] en [[Wes-Indië]] gebore is. Kanada se eerste internasionale wedstryd teen ’n ander span as die Verenigde State was in 1893, toe [[Australiese nasionale krieketspan|Australië]] na Kanada getoer het.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://cricketarchive.com/Archive/Teams/0/60/Other_Matches.html |title=Other matches played by Canada |publisher=Cricket Archive |accessdate=11 Januarie 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200111210006/https://cricketarchive.com/Archive/Teams/0/60/Other_Matches.html |archive-date=11 Januarie 2020 |url-status=dead |df=dmy-all}}</ref> Net soos ander assosiaatlede van die IKR het Kanada in 1979 aan sy eerste internasionale toernooi deelgeneem, die IKR-trofee in [[Engeland]], waar Kanada vir die [[Krieketwêreldbeker 1979]] gekwalifiseer het, nadat hulle net na [[Sri Lankaanse nasionale krieketspan|Sri Lanka]] tweede geëindig het. Daarna het Kanada eers weer in 2003 vir ’n krieketwêreldbekertoernooi gekwalifiseer, hoewel hulle die hele tyd een van die toonaangewende assosiaatlede was. Tussen 2006 en 2013 het Kanada beide [[Internasionale eendagwedstryd|EDI-]] en [[Twintig20|T20I]]-status geniet, nadat hulle vir die [[Krieketwêreldbeker 2007]] en die [[Krieketwêreldbeker 2011]] gekwalifiseer het. Sedert die nuwe Wêreldkrieketliga van stapel gestuur is, het hulle egter nie meer so goed gevaar nie – Kanada was onder die laaste spanne tydens die 2014-krieketwêreldbekerkwalifikasie en die Wêreldkrieketliga se afdeling twee in 2015, en is vervolgens tot die Wêreldkrieketliga se afdeling drie gerelegeer. In 2023 het Kanada sy EDI-status herwin, nadat hulle tydens die Krieketwêreldbekerkwalifisering 2023 se uitspeelrondte bo [[Papoea-Nieu-Guinese nasionale krieketspan|Papoea-Nieu-Guinee]] geëindig het.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://emergingcricket.com/insight/cricket-canada-president-talks-odi-status-and-the-return-of-gt20/ |title=Cricket Canada President talks ODI Status and the return of GT20 |publisher=Emerging Cricket |author=Shounak Sarkar |date=22 Mei 2023 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> In April 2018 het die IKR besluit om aan al sy lede volle T20I-status toe te ken. Vervolgens word al die [[Twintig20|T20I-wedstryde]] wat Kanada ná 1 Januarie 2019 teen ander IKR-lede speel as ’n volle T20I erken.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.icc-cricket.com/media-releases/672322 |title=All T20 matches between ICC members to get international status |publisher=[[Internasionale Krieketraad]] |date=26 April 2018 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Kanada is tans (Julie 2025) 18de op die eendagranglys en 19de op die Twintig20-wêreldranglys.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.icc-cricket.com/rankings/mens/team-rankings/odi |title=Men's ODI Team Rankings |publisher=[[Internasionale Krieketraad]] |date=2 Julie 2025 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref><ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.icc-cricket.com/rankings/mens/team-rankings/t20i |title=Men's T20I Team Rankings |publisher=[[Internasionale Krieketraad]] |date=26 Junie 2025 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> == Beheerliggaam == {{Hoofartikel|Krieket Kanada}} Krieket Kanada (Engels en Frans: ''Cricket Canada'', CC) is in 1892 as die Kanadese Krieketvereniging (Engels: ''Canadian Cricket Association'', CCA; Frans: ''Association canadienne de cricket'', ACC) gestig en verantwoordelik vir die reël van krieket in Kanada. In 1968 het hulle as ’n assosiaatlid by die [[Internasionale Krieketraad]] (IKR) aangesluit.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.icc-cricket.com/about/members/associate/canada |title=Cricket Canada |publisher=[[Internasionale Krieketraad]] |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Krieket Kanada bestuur al die Kanada-verteenwoordigende nasionale spanne, insluitende die mans, vroue en jeug. Hulle is ook verantwoordelik vir die bestuur en organisasie van EDI- en T20I-reekse teen ander spanne, en die reël van internasionale wedstryde tuis. Daarbenewens is CC verantwoordelik vir inkomsteverkryging deur die verkoop van kaartjies, borgskappe en uitsaairegte, veral in verband met die Kanadese span. Kinders en jongmense word reeds op skool aan krieket bekend gestel en na gelang van hul belangstelling en talent begin hulle met hul afrigting. Net soos ander krieketlande beskik Kanada oor ’n o/19-nasionale span wat aan die [[o/19-krieketwêreldbeker]] deelneem.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/story/the-under-19-world-cup-232496 |title=The Under-19 World Cup |publisher=ESPNcricinfo |author=Martin Williamson |date=11 Januarie 2006 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> == Geskiedenis == === Invoering van krieket === [[Lêer:Great Cricket Match 1844 (New York Herald).png|duimnael|Aankondiging van die eerste internasionale krieketwedstryd tussen Kanada en die [[Verenigde State se nasionale krieketspan|Verenigde State]] in die ''New York Herald'', 1844]] Volgens algemene bewerings het Britse soldate ná die Slag van die Abraham-vlakte in 1759 tydens die [[Sewejarige Oorlog]] in Noord-Amerika die krieketspel na Kanada gebring. Die eerste bekende beskrywing van ’n krieketwedstryd dateer uit 1785 en beskryf ’n wedstryd op [[Sint-Helena-eiland]], [[Quebec]],<ref name="Timeline">{{en}} {{cite web |url=http://www.cricketeurope4.net/CRICKETEUROPE/GENERAL/TIMELINES/canada.shtml |title=A Timeline of Canadian Cricket |publisher=Cricket Europe |accessdate=19 September 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120919225924/http://www.cricketeurope4.net/CRICKETEUROPE/GENERAL/TIMELINES/canada.shtml |archive-date=19 September 2012 |url-status=dead |df=dmy-all}}</ref> die plek van die latere [[Wêreldtentoonstelling]] 67.<ref name="History">{{en}} {{cite web |url=http://static.espncricinfo.com/db/NATIONAL/ICC_MEMBERS/CAN/CCA_HISTORY_11SEP1997.html |title=Cricket in Canada |publisher=ESPNcricinfo |author=Kevin Boller |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Die wortels van die moderne Kanadese krieket lê in die streek Bo-Kanada, veral rondom [[Toronto]], destyds bekend as York. Aan die begin van die 19de eeu het die onderwyser George Anthony Barber die spel daar bekend gemaak en hy word sedertdien “die vader van Kanadese krieket” genoem. In 1827 was hy by die stigting van die ''Toronto Cricket, Skating and Curling Club'' betrokke en in 1829 het hy dié sport by die Bo-Kanada Kollege help vestig. Barber het in 1836 ’n wedstryd tussen die Toronto-krieketklub en die Bo-Kanada Kollege se krieketspan gereël wat deur die kollegespan gewen is.<ref>{{en}} {{cite web |url=http://www.cricketarchive.co.uk/Archive/Scorecards/99/99022.html |title=Toronto Cricket Club v Upper Canada College |publisher=Cricket Archive |accessdate=18 Februarie 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200218190032/https://www.cricketarchive.co.uk/Archive/Scorecards/99/99022.html |archive-date=18 Februarie 2020 |url-status=dead |df=dmy-all}}</ref> Sedertdien word jaarliks reekse tussen albei spanne uitgespeel en baie nasionale spelers is van albei klubs afkomstig. Van 24 tot 26 September 1844 het Kanada sy eerste internasionale wedstryd teen die [[Verenigde State se nasionale krieketspan|Verenigde State]] voor ’n gehoor van 20&nbsp;000 by die St George’s-krieketklub in Bloomingdalepark in [[New York]], die plek van die latere [[New York-universiteit]] se latere geneeskundige fakulteit, gespeel. Dit was die eerste internasionale wedstryd nog en word as een van die eerste internasionale sportgebeurtenisse in die moderne geskiedenis beskou.<ref name="History" /><ref name="Timeline" /> Kanada, wat onder die benaming “[[Britse Ryk]] se Kanadese Provinsie” verskyn het, het die wedstryd met 23 lopies gewen.<ref>{{en}} {{cite web |url=http://content-www.cricinfo.com/usa/content/story/141170.html |title=The oldest international contest of them all |publisher=ESPNcricinfo |author=Martin Williamson |accessdate=3 Januarie 2013 |archive-url=https://archive.today/20130103081737/http://content-www.cricinfo.com/usa/content/story/141170.html |archive-date=3 Januarie 2013 |url-status=dead |df=dmy-all}}</ref> Die wedstryd is tot in die 1910’s jaarliks beslis en het die grondslag vir die oudste sportiewe wedywering geleë,<ref>{{en}} {{cite web |url=http://cricketclub.org/can_usa.html |title=Canada Versus United States of America Cricket 1844 St George Cricket Club Ground, Manhattan, New York |publisher=Cricket Club |accessdate=6 Oktober 2006 |archive-url=https://web.archive.org/web/20061006194244/http://cricketclub.org/can_usa.html |archive-date=6 Oktober 2006 |url-status=dead |df=dmy-all}}</ref> wat self 30 jaar ouer is as die bekendste wedywering in internasionale krieket, [[Die As]] tussen [[Australiese nasionale krieketspan|Australië]] en [[Engelse nasionale krieketspan|Engeland]]. In 1845 is die eerste internasionale wedstryd tussen albei spanne in Kanada beslis en deur die gasheer met 61 lopies gewen.<ref name="Timeline" /> In 1846 is die Kanadese span deur die Verenigde State in New York op 28 lopies uitgeboul, die laagste telling vir die nasionale span nog.<ref name="History" /> In 1853 is Kanada in [[Harlem]] vir die eerste keer deur die Verenigde State verslaan.<ref name="Timeline" /> Die snelbouler [[Joel Bradbury]] het in 1854 in Toronto teen die Verenigde State nege paaltjies vir ses lopies geneem, waarna die gaste op net 32 lopies uitgeboul is. Tot op hede is dit die Verenigde State se laagste telling teen Kanada.<ref name="History" /> === Verspreiding in die 19de eeu === [[Lêer:Fred Lillywhite.JPG|duimnael|Fred Lillywhite in sy tent (''The English Cricketers’ Trip to Canada and the United States in 1859)'']] [[George Parr]] het in 1859 ’n Engelse span op hul toer na Kanada aangevoer, dit was die eerste internasionale kriekettoer nog.<ref name="Timeline" /><ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.theguardian.com/sport/blog/2009/nov/11/cricket-tour-1859-north-america |title=One tour to start them all: how English cricketers blazed a trail 150 years ago |publisher=[[The Guardian]] |author=Frank Keating |date=11 September 2009 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Ná dié toer het [[Fred Lillywhite]] die boek ''The English Cricketers’ Trip to Canada and the United States in 1859'' geskryf, wat die volgende jaar uitgegee en een van die oudste krieketboeke nog is.<ref name="History" /> Tydens die toer, wat ook die Verenigde State ingesluit het, het die span al sy vyf wedstryde gewen teen spanne wat uit 22 spelers saamgestel is, waaronder wedstryde teen die nasionale spanne van Kanada en die Verenigde State. Tydens die toer is ook uitstallingswedstryde gespeel en twee uitstappies na die [[Niagara-waterval]] onderneem. In 1868 en 1872 het verdere toere deur Engelse spanne na Noord-Amerika gevolg, waartydens die gaste ook teen Kanada en die Verenigde State te staan gekom het. Hierdie toere was suiwer finansiële ondernemings. Die meeste wedstryde is “teen kanse” gespeel om ’n gebalanseerde wedstryd moontlik te maak; die tuisspan is toegelaat om meer as elf spelers in te span (meestal 22).<ref>{{en}} {{cite book |author=Alan Gibson |title=The Cricket Captains of England |publisher=The Pavilion Library |year=1989 |isbn=1-85145-390-3 |pages=4–7}}</ref> Wanneer Kanada in 1867 ’n land geword het, was krieket so gewild dat dit deur die eerste eerste minister [[John A. Macdonald]] as nasionale sport benoem is.<ref name="History" /><ref>{{en}} {{cite web |url=http://www.canadiancricket.org/images/Reebok%20and%20Cricket%20Canada%20Enter%20into%20Multi-Year%20Sponsorship%20Agreement.pdf |title=Reebok and Cricket Canada Enter into Multi-Year Sponsorship Agreement |page=2 |publisher=Krieket Kanada |date=23 November 2010 |accessdate=23 September 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150923200126/http://www.canadiancricket.org/images/Reebok%20and%20Cricket%20Canada%20Enter%20into%20Multi-Year%20Sponsorship%20Agreement.pdf |archive-date=23 September 2015 |url-status=dead |df=dmy-all}}</ref><ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.canadacricket.com/history/pre-confederation.htm |title=Cricket in Canada: An historical chronology before Confederation |publisher=Krieket Kanada |accessdate=3 Julie 2025}}</ref><ref>{{en}} {{cite web |url=https://exhibits.library.utoronto.ca/exhibits/show/canadianlawandidentity/racespaceplace/racespaceplacecricket |title=Canada’s Forgotten National Sport · Canadian Law and Canadian Identity · Exhibits |publisher=exhibits.library.utoronto.ca |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Ná die einde van die [[Amerikaanse Burgeroorlog]] het egter [[bofbal]] uit die Verenigde State begin versprei, wat ’n agteruitgang van krieket in Kanada tot gevolg gehad het, ondanks toere deur Engelse en Australiese spanne. Tydens die derde Engelse toer in 1872, aangevoer deur [[Robert Allan Fitzgerald]], het [[W.G. Grace]] saam na Kanada getoer en teen die Toronto-krieketklub 142 lopies aangeteken. Dié rekord het vir 100 jaar bly staan en was die beste kolfbeurt deur ’n Engelse kolwer in Kanada.<ref name="History" /> In 1878 het die Australiese span, aangevoer deur [[Dave Gregory]], sy eerste toer na Kanada aangepak en in 1893 teruggekeer om Kanada met ’n beurt te verslaan.<ref>{{en}} {{cite web |url=http://www.cricketarchive.co.uk/Archive/Scorecards/4/4061.html |title=Canada v Australians, 1893 |publisher=Cricket Archive |accessdate=18 Februarie 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200218190034/https://www.cricketarchive.co.uk/Archive/Scorecards/4/4061.html |archive-date=18 Februarie 2020 |url-status=dead |df=dmy-all}}</ref> In hierdie jare met talle krieketbedrywighede in die ooste van die land het die sport ook in Wes-Kanada meer gewild geword. In 1864 is die ''North West Cricket Club'' in [[Winnipeg]] gestig en in 1876 het die ''Victoria Cricket Club'' aan die weskus gevolg. Op hierdie twee klubs het verdere in die [[Prêrieprovinsies]], [[Alberta]] en [[Brits-Columbië]] gevolg. Daarmee het krieket ook wes van [[Ontario]] begin vestig en word sedertdien landswyd uitgeoefen.<ref name="History" /> === Eerste oorsese toere === [[Lêer:Cricket match, McGill campus, Montreal, QC, about 1890 (5351473247).jpg|duimnael|’n Krieketwedstryd by die [[McGill Universiteit]], [[Montreal]]]] Gedurende [[somer]] 1880 het vir die eerste keer ’n Kanadese span onder hul kaptein Thomas Dale ’n toer na Engeland onderneem, waartydens hulle onder andere die [[Marylebone-krieketklub]] (MCC) ontmoet het; Kanada het vier oorwinnings aangeteken, vyf nederlae gely en agt wedstryde het onbeslis geëindig.<ref name="Timeline" /> Die plaaslike owerhede het dié span egter nie amptelik erken nie, wat toe tot talle probleme gelei het. Dale is tydens die eerste wedstryd teen [[Leicestershire]] in hegtenis geneem, omdat hy met ’n droster van die [[Britse Leër]] verwar is. Vervolgens het T.D. Phillips van Kanada na Engeland gereis om as kaptein oor te neem, maar die toer is voorheen gekanselleer en die Kanadese span het huis toe gereis. In 1887 het die eerste amptelike Kanadese span na Engeland getoer, aangevoer deur die veelsydige [[Edward Ogden]]. Hulle het teen verskeie county clubs gespeel, waarby alle spanne ewe veel spelers gebruik het. Die Kanadese het oorwinnings oor [[Ierse nasionale krieketspan|Ierland]], [[Derbyshire]], [[Warwickshire]] en Leicestershire aangeteken. Ogden het ook ’n goeie toer gehad en tellings van 98 lopies teen [[Durham]] en 133 lopies teen [[Hampshire]] aangeteken; in die wedstryd teen die MCC op [[Lord’s]] het hy nege paaltjies vir 83 lopies geneem.<ref name="History" /> Tydens die toer het Kanada die reekse van twee wedstryde elk teen Ierland en [[Skotse nasionale krieketspan|Skotland]] met 0–1 verloor, van die 15 wedstryde in Engeland het hulle twee gewen.<ref name="Timeline" /> Tussen 1888 en 1890 het Kanada drie wedstryde teen Ierland gespeel, waarvan Ierland een gewen met die ander twee wat onbeslis geëindig het. In 1892 is die Kanadese Krieketvereniging gestig, waardeur die sport landswyd gereël kon word. Reeds in 1880 is in Ontario die eerste provinsiale beheerliggaam gestig, verdere het gevolg in 1895 in [[Manitoba]], in 1902 in [[Quebec]], in 1910 in [[Alberta]] en [[Saskatchewan]], in 1922 in [[Brits-Columbië]], in 1967 in [[Nova Scotia]] en in 1980 in [[Nieu-Brunswyk]]. Gedurende die 1890’s het die wedersydse wedstryde met die Verenigde State nuwe gewildheid verkry met die twee glo beste veelsydiges in die Noord-Amerikaanse krieketgeskiedenis: Die Amerikaanse [[Bart King]] en die Kanadese [[Jack Laing]]. Albei spelers het die plaaslike krieket vir amper 20 jaar oorheers en groot gehore het hulle tweestryde dopgehou. Laing het in 13 wedstryde vir Kanada teen die Verenigde State, Ierland, Australië en Engeland gespeel. Gedurende sy internasionale loopbaan het hy altesaam 77 paaltjies met sy vinnige swaai boulwerk geneem. In die 1895-wedstryd in Toronto het hy die Amerikaanse kolforde versteur, nadat hy in die eerste kolfbeurt sewe paaltjies vir 21 lopies geneem en sodoende die eerste internasionale driekuns met die paaltjies van J.W. Sharp, S. Goodman en L.K. Mallinkrodt geneem het. In die daaropvolgende jaar het hy nog beter geboul en in Manheim, [[Pennsilvanië]], ses paaltjies vir 17 lopies en agt paaltjies vir 37 lopies geneem, waarmee hy ’n Kanadese boulrekord opgestel het wat vandag nog bestaan. Laing het ook as kolwer uitgeblink: In die wedstryd vir die Wanderers-krieketklub teen die Douglaspark-krieketklub in 1903 in [[Chicago]] het hy 249 lopies aangeteken, waarmee hy saam met J.G. Davis, wat 103 onoorwonne lopies aangeteken het, met die vennootskap om die vierde paaltjie van 313 lopies ’n nuwe rekord in Noord-Amerikaanse krieket opgestel het. In 1906 het King teen Kanada agt paaltjies vir net 17 lopies geneem.<ref name="History" /> Wedstryde teen die Verenigde State het gereeld voortgegaan tot die onderbreking in 1912.<ref name="History" /> Tydens die Australiese besoek in 1893 het Kanada vir die eerste keer teen ’n ander nasionale span as die Verenigde State te staan gekom,<ref>{{en}} {{cite web |url=https://cricketarchive.com/Archive/Teams/0/60/Other_Matches.html |title=Other matches played by Canada |publisher=Cricket Archive |accessdate=11 Januarie 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200111210006/https://cricketarchive.com/Archive/Teams/0/60/Other_Matches.html |archive-date=11 Januarie 2020 |url-status=dead |df=dmy-all}}</ref> maar hulle is met ’n beurt verslaan.<ref name="Timeline" /> In 1913 het die Australiërs ’n Noord-Amerikaanse toer vir 53 wedstryde onderneem en net een nederlaag teen die Germantown-krieketklub uit [[Philadelphia]] gely. In die wedstryd teen Vancouver het die Australiërs 633 lopies vir die verlies van agt paaltjies aangeteken, die hoogste beurttelling in Kanadese krieket. Daarteenoor is die Winnipeg Krieketvereniging op ses lopies uitgehaal, wat as die laagste telling in Kanadese krieket beskou word. Die Australiër [[Charlie Macartney]] het op die toer met 2390 lopies teen ’n kolfgemiddelde van 45.92 uitgeblink, waaronder sewe honderdtalle; daarbenewens het hy 189 paaltjies met ’n boulgemiddelde van 3.81 geneem. Hierdie individuelle prestasies word dalk nie meer aangeteken nie, aangesien dit as onwaarskynlik beskou word dat só ’n omvangryke toer weer deurgevoer sal word.<ref name="History" /> Op die toer is ook twee [[Eersterangse krieket|eersterangse wedstryde]] teen ’n gesamentlike Amerikaans-Kanadese span beslis, wat albei deur die gaste gewen is.<ref>{{en}} {{cite web |url=http://www.cricketarchive.co.uk/Archive/Scorecards/9/9072.html |title=Canada and United States of America v Australians |publisher=Cricket Archive |date=7 Julie 1913 |accessdate=18 Februarie 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200218190030/https://www.cricketarchive.co.uk/Archive/Scorecards/9/9072.html |archive-date=18 Februarie 2020 |url-status=dead |df=dmy-all}}</ref><ref>{{en}} {{cite web |url=http://www.cricketarchive.co.uk/Archive/Scorecards/9/9155.html |title=Australia in North America 1913 |publisher=Cricket Archive |date=25 Augustus 1913 |accessdate=18 Februarie 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200218190041/https://www.cricketarchive.co.uk/Archive/Scorecards/9/9155.html |archive-date=18 Februarie 2020 |url-status=dead |df=dmy-all}}</ref> Die wedstryd in Toronto was die eerste eersterangse wedstryd in Kanada.<ref name="Timeline" /> === Tussenoorlogse tydperk === In 1922 het Norman Seagram, wat van ’n bekende entrepreneurfamilie afkomstig was, ’n Kanadese span saamgestel, wat ’n suksesvolle toer na Engeland onderneem het. In 1932 het die Australiërs onder hul kaptein [[Vic Richardson]] Kanada besoek, onder die spelers was ook die bekende [[Donald Bradman]]. Dié toer word, ten spyte van die [[Groot Depressie]] se impak, as ’n groot sukses beskou. In die wedstryd teen Wes-Ontario in [[Guelph]] het Bradman 260 lopies aangeteken. Dié kolfbeurt was vir 58 jaar ’n Kanadese rekord, totdat dit deur die regshandige kolwer [[Don Maxwell]] oortref is, toe hy in 1990 tydens die ''Toronto & District Cricket Association'' se toernooi vir die York-universiteitskrieketklub 280 onoorwonne lopies teen die Commonwealth-krieketklub aangeteken het. In die wedstryd tussen die Ridley College en die Australiese gaste in [[St. Catharines]] het [[Clarke Bell]] met 109 onoorwonne lopies die enigste honderdtal teen die Australiese besoekers tydens hul 1932-toer aangeteken. Bell het later een van die beste kolwers in die Kanadese krieketgeskiedenis geword. In sy kort loopbaan het hy altesaam 16 honderdtalle aangeteken en ook in die John Ross Robertson-trofee (die Kanadese krieket se klubtoernooi) goed presteer. In sy altesaam 25 kolfbeurte het hy 1401 lopies aangeteken, waaronder vyf honderdtalle, met ’n persoonlike rekord van 193 lopies in die Toronto-krieketklub se wedstryd teen die Bell Telegraph-krieketklub in 1930. Sy laaste kolfgemiddelde in die toernooi was ’n uitstekende 70.05 lopies in een kolfbeurt. Hy is egter tydens die [[Tweede Wêreldoorlog]] in die [[Aanval op Dieppe]] op 19 Augustus 1942, drie dae voor sy 32ste verjaarsdag, dood. ’n Ander talentvolle krieketspeler, wat tydens die Australiese toer na Kanada uitgeblink het, was [[Greg Wenman]] uit Brits-Columbië. Hy word as een van die produktiefste lopiemakers in Kanadese krieket beskou. In sy loopbaan oor 40 jaar het hy 37 honderdtalle aangeteken, waaronder drie honderdtalle binne vier dae tydens die Wes-Kanadese toernooi 1929 in [[Regina]]. Die enigste Noord-Amerikaanse krieketspeler, wat meer honderdtalle as Wenman aangeteken het, was die Amerikaanse Bart King met 38.<ref name="History" /> Ten spyte van finansiële probleme gedurende die 1930’s het Kanada onder sy kaptein Billy Bell in 1936 ’n ambisieuse toer na Engeland aangepak. Die span is onder die patronaatskap van die destydse minister van finansies, [[Robert Charles Matthews]], saamgestel. Voor die Tweede Wêreldoorlog was hy ’n groot borg van Kanadese krieket. Die span het sportgeskiedenis gemaak, toe hulle die MCC op Lord’s met 76 lopies geklop en sodoende die eerste oorwinning van ’n Kanadese span oor ’n Engelse span aangeteken het. ’n Uitstekende speler in die Kanadese 1936-span was die veelsydige [[Lloyd Percival]], ’n kundige in fisieke fiksheid. Sy broer Gordon, wat in 1931 binne 42 minute ’n honderdtal vir die Yorkshire-krieketklub teen die Rosedale-krieketklub in Toronto aangeteken het, was ook deel van die span. Die eerste 50 lopies het hy binne 17 minute aangeteken en hy is eindelik op 177 lopies, wat hy binne 80 minute gemoker het, uitgeboul. In 1954 het ’n derde broer saam met die Kanadese span na Engeland getoer.<ref name="History" /> === Naoorlogse tydperk === Ná die Tweede Wêreldoorlog het emigrante uit die [[Britse Statebond]] die Kanadese krieket laat herleef, waarby veral [[Lewis Gunn]] en [[Donald King]] noemenswaardig is. Hierby is hulle ondersteun deur [[Charles D. Wilson]], wat meer as 50 jaar aan krieket in Ontario gewy het. Gunn het ’n groep entoesiastiese krieketondersteuners rondom hom versamel en in 1947 het hy saam met die beheerliggaamspresident Billy Bell in Toronto ’n nuwe nasionale kampioenskap tussen die [[Provinsies en gebiede van Kanada|provinsies van Kanada]] van stapel gestuur. Ontario het die eerste toernooi om die Bracht-trofee gewen. In dié tyd van hernuwing is die gewilde toere uit die vroeë jare hervat.<ref name="History" /> In 1951 het die MCC onder sy kaptein R.W.V. Robins Kanada besoek;<ref name="History" /> die eersterangse wedstryd by die ''Toronto Cricket, Skating and Curling Club'' het die besoekers met 151 lopies gewen.<ref name="Timeline" /><ref>{{en}} {{cite book |author=Norman Preston |title=Wisden Cricketers’ Almanack 1952 |edition=1 |publisher=Sporting Handbooks |year=1952 |pages=898–902}}</ref> Daarop het die suksesvolle 1954-toer na Engeland gevolg, waartydens Kanada onder sy kaptein [[Basil Robinson]] in 18 wedstryde gespeel het, waaronder vier eersterangse wedstryde, insluitende dié teen [[Pakistanse nasionale krieketspan|Pakistan]], wat destyds ook in Engeland was, maar ook teen [[Essex]], Warwickshire en [[Yorkshire]].<ref name="Timeline" /><ref>{{en}} {{cite web |url=http://www.cricketarchive.co.uk/Archive/Seasons/ENG/1954_ENG_Canada_in_England_1954.html |title=Canada in England, 1954 |publisher=Cricket Archive |accessdate=24 September 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150924134648/http://www.cricketarchive.co.uk/Archive/Seasons/ENG/1954_ENG_Canada_in_England_1954.html |archive-date=24 September 2015 |url-status=dead |df=dmy-all}}</ref> In 1958 het Pakistan, aangevoer deur [[Imtiaz Ahmed]], Kanada besoek.<ref name="History" /> In 1959 het die MCC onder sy kaptein [[Dennis Silk]] weer Kanada besoek en ’n driedaagse wedstryd teen ’n Kanadese keurspan in Toronto gespeel, wat die gaste met tien paaltjies gewen het. Die gaste het op hul hele toer onoorwonne gebly en die meeste wedstryde met groot tellings gewen, maar hulle het ook in ’n taai gelykop teen die Toronto-krieketklub gespeel.<ref>{{en}} {{cite book |author=Norman Preston |title=Wisden Cricketers’ Almanack 1960 |edition=1 |publisher=Sporting Handbooks |year=1960 |pages=870–71}}</ref> In 1967 het die MCC, weer onder Silk, na Kanada teruggekeer; dié toer was deel van Kanada se eeufees.<ref name="History" /> In die dekade het die [[Internasionale Krieketraad|Imperiale Krieketkonferensie]] (IKR) beplan om aan Kanada [[Toetskrieket|toetsstatus]] toe teken, maar Kanada self het dié idee verwerp, aangesien hulle van mening was dat die Kanadese nasionale krieketspan nie aan die standaard voldoen het nie, en dat hulle verdere mededinging teen volle lede nodig gehad het en hul gehalte van plaaslike krieket ook moes verhoog. Maar die dinge het nie volgens hul planne verloop nie en dit sou nog ’n verdere 50 jaar neem totdat Kanada weer in ’n eersterangse wedstryd speel. Donald King het die goeie samewerking met Billy Bell, Lewis Gunn en Charlie Wilson voortgesit en ná samesprekings met Amerikaanse verteenwoordigers, aangevoer deur John I. Marder, is in 1963 die internasionale reekse tussen albei spanne in Toronto hervat. Later het Marder ’n boek oor Noord-Amerikaanse krieket geskryf: ''The International Series, the history of the United States and Canada at cricket''.<ref name="History" /> In die eerste toer ná die hervatting in dieselfde jaar het [[Ray Nascimento]] in die wedstryd in Toronto 176 lopies aangeteken, waarmee hy die ou rekord van 111 lopies deur F.W. Terry uit die jaar 1895 verbeter het. Sy uitstekende kolfbeurt het aan Kanada ’n rekordtelling van 403 lopies vir die verlies van ses paaltjies besorg, wat eers in 1985 oortref is, toe Kanada in Toronto 437 lopies vir die verlies van agt paaltjies aangeteken het, ook teen die Verenigde State. Sedert 1968 is Kanada ’n assosiaatlid van die Internasionale Krieketraad. Die beste kolfbeurt van ’n span teen Kanada het in 1984 ’n [[Jamaika]]anse keurspan in [[Kingston, Jamaika|Kingston]] met 374 lopies vir die verlies van agt paaltjies aangeteken.<ref name="History" /> === Eerste deelnames aan krieketwêreldbekertoernooie === In 1973 het Kanada op die ''Toronto Cricket, Skating and Curling Club'' teen Ierland gelykop gespeel,<ref>{{en}} {{cite web |url=http://www.cricketarchive.co.uk/Archive/Scorecards/100/100626.html |title=Canada XI v Ireland, 1973 |publisher=Cricket Archive |date=16 September 1973 |accessdate=18 Februarie 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200218190043/https://www.cricketarchive.co.uk/Archive/Scorecards/100/100626.html |archive-date=18 Februarie 2020 |url-status=dead |df=dmy-all}}</ref> nadat [[Ivan Anderson]] ’n Ierse rekordtelling van 198 onoorwonne lopies aangeteken het.<ref name="Timeline" /> In die daaropvolgende jaar het Kanada weer ’n toer na Engeland aangepak. Dié toer was van ’n laer gehalte as die 1954-toer met Kanada wat teen klubspanne, tweede countyspanne en kleiner counties te staan gekom het.<ref name="Timeline" /> Kanada het tydens die toer ’n wenrekord van 4/6 aangeteken met ’n verdere ses wedstryde wat onbeslis geëindig het.<ref>{{en}} {{cite web |url=http://www.cricketarchive.co.uk/Archive/Seasons/ENG/1974_ENG_Canada_in_England_1974.html |title=Canada in England, 1974 |publisher=Cricket Archive |accessdate=24 September 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150924134724/http://www.cricketarchive.co.uk/Archive/Seasons/ENG/1974_ENG_Canada_in_England_1974.html |archive-date=24 September 2015 |url-status=dead |df=dmy-all}}</ref> Gedurende die krieketseisoen 1975 het die Wes-Kanadese span ’n sensasie behaal, toe hulle die besoekende Australiese span onder hul kaptein [[Ian Chappell]], wat vroeër aan die [[Krieketwêreldbeker 1975]] deelgeneem het, in Toronto met vyf paaltjies geklop het. [[Franklyn Dennis]] het 57 onoorwonne lopies teen die Australiese boulers [[Dennis Lillie]], [[Max Walker]] en [[Allan Hurst]] aangeteken. Voorheen het die Kanadese boulers [[Jitu Patel]], [[Rick Stevens]] en [[Roy Callender]] die besoekers op 159 lopies uitgeboul en sodoende die pad vir hul kolwers gebaan.<ref name="History" /> Hulle is nie vir die eerste Krieketwêreldbeker 1975 uitgenooi nie en in 1979 het Kanada aan die eerste IKR-trofee deelgeneem. Hulle het die eindstryd van dié toernooi gehaal, wat hulle teen [[Sri Lankaanse nasionale krieketspan|Sri Lanka]] verloor het, waarmee hulle vir die [[Krieketwêreldbeker 1979]] gekwalifiseer en gelyktydig EDI-status ontvang het.<ref>{{en}} {{cite web |url=http://static.espncricinfo.com/db/ARCHIVE/WORLD_CUPS/ICCT79/ICCT79_PREVIEW |title=ICC Trophy 1979 – background |publisher=ESPNcricinfo |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Die krieketwêreldbekertoernooi, waartydens Kanada sy eerste EDI-wedstryde gespeel het, het egter nie suksesvol verloop nie, nadat hulle al hul drie groepwedstryde teen Pakistan, Engeland en Australië verloor het en vroeg uit die toernooi geskakel is.<ref name="Timeline" /><ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/story/west-indies-retain-their-title-264379 |title=West Indies retain their title |publisher=ESPNcricinfo |date=25 Oktober 2006 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Nogtans het Kanada homself as een van die leidende geassosieerde krieketlande gevestig.<ref name="History" /> Kanada het in 1982 en 1986 weer aan die IKR-trofee deelgeneem. Hulle het egter nie daarin geslaag om hul sukses van 1979 te herhaal nie, nadat hulle tydens albei toernooie versuim het om vanaf die eerste rondte te vorder.<ref name="Timeline" /> Vervolgens het Kanada die [[krieketwêreldbeker]]toernooie in [[Krieketwêreldbeker 1983|1983]] en [[Krieketwêreldbeker 1987|1987]] misgeloop. Verdere internasionale wedstryde gedurende die 1980’s sluit in ’n onbesliste wedstryd teen Ierland in 1981,<ref>{{en}} {{cite web |url=http://www.cricketarchive.co.uk/Archive/Scorecards/100/100648.html |title=Canada in Ireland, 1981 |publisher=Cricket Archive |date=7 Junie 1981 |accessdate=18 Februarie 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200218190052/https://www.cricketarchive.co.uk/Archive/Scorecards/100/100648.html |archive-date=18 Februarie 2020 |url-status=dead |df=dmy-all}}</ref> en ’n nederlaag teen [[Barbados]] met drie paaltjies.<ref>{{en}} {{cite web |url=http://www.cricketarchive.co.uk/Archive/Scorecards/49/49335.html |title=Canada in Barbados, 1987/88 |publisher=Cricket Archive |date=5 November 1987 |accessdate=18 Februarie 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200218190045/https://www.cricketarchive.co.uk/Archive/Scorecards/49/49335.html |archive-date=18 Februarie 2020 |url-status=dead |df=dmy-all}}</ref> Gedurende die 1990’s het Kanada tydens die drie IKR-trofeë in 1990, 1994 en 1997 elk die tussenrondte gehaal en vervolgens die krieketwêreldbekertoernooie in [[Krieketwêreldbeker 1992|1992]], [[Krieketwêreldbeker 1996|1996]] en [[Krieketwêreldbeker 1999|1999]] misgeloop. Vanaf 1996 het hulle ook aan die Wes-Indiese EDI-toernooi deelgeneem. Tydens die [[Statebondspele]] 1998 se kriekettoernooi het Kanada ná swak nederlae teen Australië, Indië en Antigua nie daarin geslaag om vanaf die eerste rondte te vorder nie.<ref name="Timeline" /> Aan die einde van die 1990’s het Kanada verskeie EDI-reekse tussen die twee aartsvyande Indië en Pakistan aangebied (in 1996, 1997 en 1998), was almal as “vriendskapbeker” beslis is, maar hulle het nie self teen albei spanne te staan gekom nie. Vir 1999 was ’n verdere aanbieding van dié reeks beplan, maar ná die uitbreek van die [[Kargil-oorlog]] tussen albei lande het Wes-Indië ingespring en teen albei spanne elk gespeel.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/wisdenalmanack/content/story/153873.html |title=DMC Festival, 1999–2000 |publisher=Wisden |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> === In die nuwe millennium === In 2000 het Kanada die eerste Amerikastrofee aangebied en dié toernooi gewen. Die daaropvolgende jaar het hulle na [[Sri Lanka]] getoer, maar hul hoogtepunt in dié jaar was die aanbieding van die IKR-trofee. Hulle het in dié toernooi derde geëindig en vervolgens vir die [[Krieketwêreldbeker 2003]] in [[Suid-Afrika]] gekwalifiseer. Tydens die IKR-trofee het [[John Davison]] verskyn, wat een van Kanada se mees suksesvolle spelers sou word.<ref name="John Davison">{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/player/john-davison-23852 |title=John Davison |publisher=ESPNcricinfo |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> In voorbereiding op die Krieketwêreldbeker 2003 het Kanada baie wedstryde gespeel en in April 2002 [[Argentinië]] besoek, waar hulle die Amerikastrofee naas hul mededinger uit die Verenigde State in die tweede plek afgesluit het, waarop ’n vyfde plek tydens die Sesnasiesuitdaagtoernooi 2002 in [[Namibië]] gevolg het. In dieselfde jaar het Wes-Indië se tweede span Kanada besoek, die gasheer het die EDI-reeks met 2–1 gewen en in die tweedaagse wedstryd onbeslis gespeel. Dit is opgevolg deur Kanada se beste vertoning tydens die Wes-Indiese EDI-beker, nadat hulle twee groepwedstryde gewen en die halfeindstryd net naelskraap misgeloop het. Tydens die Krieketwêreldbeker 2003 het Kanada gemengde resultate aangeteken. Hulle het dié toernooi met hul eerste EDI-oorwinning begin, toe hulle die volle lid [[Bengaalse nasionale krieketspan|Bangladesj]] met 60 lopies verslaan het.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/story/canada-overwhelm-bangladesh-in-durban-upset-126573 |title=Canada overwhelm Bangladesh in Durban upset |publisher=ESPNcricinfo |author=Samanth Subramanian |date=12 Februarie 2003 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Daarop is hulle deur [[Keniaanse nasionale krieketspan|Kenia]] met vier paaltjies geklop.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/story/kenya-defeat-brave-canada-by-four-wickets-126699 |title=Kenya defeat brave Canada by four wickets |publisher=ESPNcricinfo |author=Stephen Lamb |date=15 Februarie 2003 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Aansluitend is hulle deur Sri Lanka op net 36 lopies uitgeboul, die destyds laagste EDI-telling, en hulle het met nege paaltjies verloor.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/story/sri-lanka-boost-nrr-with-crushing-victory-126809 |title=Sri Lanka boost NRR with crushing victory |publisher=ESPNcricinfo |author=Charlie Austin |date=19 Februarie 2003 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> In die daaropvolgende wedstryd teen Wes-Indië het John Davison die vinnigste honderdtal nog aangeteken, maar Kanada is nogtans met sewe paaltjies verslaan en sodoende uit die toernooi geskakel.<ref name="John Davison" /><ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/story/west-indies-win-despite-record-davison-hundred-126909 |title=West Indies win despite record Davison hundred |publisher=ESPNcricinfo |author=Keith Lane |date=23 Februarie 2003 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Hulle is eindelik deur [[Proteas|Suid-Afrika]] met 118 lopies<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/story/south-africa-complete-protracted-win-over-canada-127029 |title=South Africa complete protracted win over Canada |publisher=ESPNcricinfo |author=Anand Vasu |date=27 Februarie 2003 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> en deur [[Nieu-Seelandse nasionale krieketspan|Nieu-Seeland]] met vyf paaltjies geklop.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/story/new-zealand-pour-on-the-runs-but-fate-out-of-their-hands-130166 |title=New Zealand pour on the runs, but fate out of their hands |publisher=ESPNCricinfo |author=Lynn McConnell |date=4 Maart 2003 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> In 2004 het hulle tydens die Interkontinentale Beker die eindstryd gehaal en is toe deur Skotland geklop. Hul hoogtepunt tydens dié toernooi was die wedstryd teen die mededingers uit die Verenigde State in [[Fort Lauderdale]], toe John Davison in die beste boulwerk sedert [[Jim Laker]] se 19 paaltjies teen Australië tydens die As-toer 1956 geslaag het.<ref name="John Davison" /><ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/story/davidson-s-astounding-performance-leads-canada-to-victory-139187 |title=Davidson's astounding performance leads Canada to victory |publisher=ESPNcricinfo |author=Dave Liverman |date=30 Mei 2004 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Tydens die Amerikastrofee in [[Bermuda]] in dieselfde jaar was hulle ook suksesvol en het dié toernooi gewen. Tydens die Interkontinentale Beker 2005 het hulle as tweede in hul groep nie die halfeindrondte gehaal nie. Tydens die IKR-trofee 2005 het Kanada weer die derde plak gehaal, waardeur hulle vir die tydperk van 2006 tot die Krieketwêreldbekerkwalifisering 2009 EDI-status bespreek en vir die [[Krieketwêreldbeker 2007]] gekwalifiseer het.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/story/holland-claim-500-000-prize-213259 |title=Holland claim $500,000 prize |publisher=ESPNcricinfo |date=11 Julie 2005 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> In 2006 het Kanada al sy wedstryde tydens die Sesnasiesuitdaagtoernooi verloor en dié toernooi in die [[Verenigde Arabiese Emirate]] in die laaste plek afgesluit. Tydens die Interkontinentale Beker 2006 het hulle die eindstryd gehaal, maar hulle is deur Ierland verslaan. Tydens die Amerikastrofee in Augustus het hulle Argentinië en die mededinger uit die Verenigde State geklop, maar hulle is deur die [[Kaaimanseilande]] en die latere kampioen Bermuda verslaan, destyds hul swakste prestasie in dié toernooi. Tydens die Interkontinentale Beker 2007/08 het hulle nog swakker gevaar en is reeds in die groepfase uitgeskakel. Nadat Kanada tydens die Wêreldkrieketliga se afdeling een 2007 reeds in die groepfase uitgeskakel is, het hulle die eerste [[T20I-wêreldbeker 2007]] in Suid-Afrika misgeloop. Tydens die [[Krieketwêreldbeker 2007]] in Wes-Indië is hulle deur Kenia met sewe paaltjies geklop,<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/icc-world-cup-2006-07-125929/canada-vs-kenya-3rd-match-group-c-247459/match-report |title=Tikolo stars as Kenya ease past Canada |publisher=ESPNcricinfo |author=Andrew McGlashan |date=14 Maart 2007 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> deur Engeland met 51 lopies<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/icc-world-cup-2006-07-125929/canada-vs-england-11th-match-group-c-247467/match-report |title=England make hard work of vital win |publisher=ESPNcricinfo |author=Andrew McGlashan |date=18 Maart 2007 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> en deur Nieu-Seeland met 114 lopies.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/icc-world-cup-2006-07-125929/canada-vs-new-zealand-18th-match-group-c-247475/match-report |title=New Zealand click in to shape |publisher=ESPNcricinfo |author=Will Luke |date=22 Maart 2007 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> In Junie en Julie 2008 het Kanada Bermuda vir drie EDIs en Interkontinentale Bekerwedstryde teen Bermuda en Skotland gehuisves. In Augustus het Kanada Ierland vir die T20I-wêreldbekerkwalifisering 2008 besoek. Hulle het egter nie daarin geslaag om vir die [[T20I-wêreldbeker 2009]] in Engeland te kwalifiseer nie, nadat hulle die kwalifisering in die vyfde plek afgesluit het.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/icc-world-twenty20-qualifier-2008-353665/canada-vs-kenya-5th-match-354457/match-report |title=Canada peak too late |publisher=ESPNcricinfo |author=John Ward |date=5 Augustus 2008 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> In die laat [[somer]] van 2008 het Wes-Indië en Bermuda Kanada vir die Scotiabank EDI-reeks besoek. Die gasheer het Bermuda geklop en in die eindstryd teen Wes-Indië te staan gekom. Die Wes-Indiese kaptein [[Chris Gayle]] het sy 16de EDI-honderdtal aangeteken en sy span in King City na ’n maklike oorwinning met sewe paaltjies geneem. Tydens die Scotiabank EDI-reeks is die talentvolle [[Rizwan Cheema]] ontdek, wat tydens die ''Al Barakah T20 Canada 2008/09'' uitgeblink het. Aan dié toernooi het naas die gasheer ook Pakistan, Sri Lanka en [[Zimbabwiese nasionale krieketspan|Zimbabwe]] deelgeneem. Kanada het twee wedstryde verloor en in een onbeslis gespeel, maar Kanada het die onbesliste wedstryd se uitbouling verloor, waardeur hulle vir dié wedstryd geen punte ontvang het nie. Sri Lanka het die toernooi gewen, nadat hulle in die eindstryd Pakistan geklop het. Die toernooi sou na verwagting die volgende vier jaar jaarliks gespeel word.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/story/canada-sign-five-year-deal-for-more-tournaments-373786 |title=Canada sign five-year deal for more tournaments |publisher=ESPNcricinfo |date=13 Oktober 2008 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Aan die einde van November 2008 het Kanada aan die Amerikastrofee in [[Florida]] deelgeneem. Die Verenigde State het ná jare se wanorde in hul beheerliggaam daarin geslaag om saam te trek en dié toernooi te wen. Kanada het die toernooi volgens lopietempo na Bermuda in die derde plek afgesluit, nadat die direkte ontmoeting weens reën afgelas is. In April 2009 het Kanada aan die T20I-wêreldbekerkwalifisering deelgeneem. Nadat hulle die beste span in jare saamgestel het, het hulle die groepfase oorheers en die kwalifisering in die tweede plek afgesluit.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/icc-world-cup-qualifiers-2009-384067/canada-vs-ireland-final-390251/match-report |title=Porterfield and Johnston lead Ireland romp |publisher=ESPNcricinfo |author=Will Luke |date=19 April 2009 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Met dié prestasie het Kanada vir die [[Krieketwêreldbeker 2011]] in Indië, Bangladesj en Sri Lanka gekwalifiseer. Hulle is egter deur Sri Lanka met 210 lopies verslaan,<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/icc-cricket-world-cup-2010-11-381449/sri-lanka-vs-canada-3rd-match-group-a-433560/match-report |title=Jayawardene ton sinks outclassed Canada |publisher=ESPNcricinfo |author=Sahil Dutta |date=20 Februarie 2011 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> deur Zimbabwe met 175 lopies,<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/icc-cricket-world-cup-2010-11-381449/canada-vs-zimbabwe-12th-match-group-a-433570/match-report |title=Spinners dominate in 175-run win |publisher=ESPNcricinfo |author=Liam Brickhill |date=28 Februarie 2011 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> deur Pakistan met 46 lopies,<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/icc-cricket-world-cup-2010-11-381449/canada-vs-pakistan-17th-match-group-a-433574/match-report |title=Afridi's five seals Pakistan victory |publisher=ESPNcricinfo |author=Sahil Dutta |date=3 Maart 2011 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> deur Nieu-Seeland met 97 lopies<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/icc-cricket-world-cup-2010-11-381449/canada-vs-new-zealand-30th-match-group-a-433587/match-report |title=New Zealand ease to 97-run victory |publisher=ESPNcricinfo |author=Liam Brickhill |date=13 Maart 2011 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> en deur Australië met sewe paaltjies;<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/icc-cricket-world-cup-2010-11-381449/australia-vs-canada-35th-match-group-a-433592/match-report |title=Rusty Australia swamp fighting Canada |publisher=ESPNcricinfo |author=George Binoy |date=16 Maart 2011 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> hul enigste oorwinning was oor Kenia met vyf paaltjies.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/icc-cricket-world-cup-2010-11-381449/canada-vs-kenya-23rd-match-group-a-433580/match-report |title=Canada coast to win in basement battle |publisher=ESPNcricinfo |author=Siddarth Ravindran |date=7 Maart 2011 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> === Misgelope toernooie === [[Lêer:Cricketer0001.jpg|duimnael|Kanadese spelers tydens ’n wedstryd teen [[Nederlandse nasionale krieketspan|Nederland]], 2013]] Tydens die T20I-wêreldbekerkwalifisering 2010 het Kanada al sy groepwedstryde verloor en sodoende die [[T20I-wêreldbeker 2010]] misgeloop.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/icc-world-twenty20-qualifier-2009-10-410068/united-arab-emirates-vs-canada-9th-match-group-b-439504/match-report |title=Superb UAE win three out of three |publisher=ESPNcricinfo |date=10 Februarie 2011 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Die T20I-wêreldbekerkwalifisering 2012 het ietwat beter verloop, toe hulle in die sesde plek geëindig het, maar nogtans die [[T20I-wêreldbeker 2012]] misgeloop het.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/icc-world-twenty20-qualifier-2011-12-532912/canada-vs-scotland-68th-match-5th-place-play-off-546473/match-report |title=Scotland claim fifth in dramatic finish |publisher=ESPNcricinfo |date=23 Maart 2012 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Tydens die T20I-wêreldbekerkwalifisering 2013 vir die [[T20I-wêreldbeker 2014]] het Kanada weer swakker gevaar en net die twaalfde plek gehaal.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/icc-world-twenty20-qualifier-2013-14-660011/canada-vs-kenya-59th-match-11th-place-play-off-660209/match-report |title=Ahmed five-for helps USA avoid last-place finish |publisher=ESPNcricinfo |date=26 November 2013 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> In 2010 het die IKR aangekondig dat aan die [[Krieketwêreldbeker 2015]] in [[Australië]] en [[Nieu-Seeland]] net tien spanne mag deelneem, wat dit vir assosiaatlede moeilik sou maak om hoegenaamd te kwalifiseer. Die beheerliggaam Krieket Kanada het sy teleurstelling met hierdie besluit bekend gemaak.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/story/canada-news-canada-unhappy-with-reduced-world-cup-482134 |title=Canada unhappy with reduced World Cup |publisher=ESPNcricinfo |author=Tariq Engineer |date=17 Oktober 2010 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Die IKR het sy besluit later teruggeneem, maar vir die [[Krieketwêreldbeker 2019]] ’n vermindering op tien spanne aangekondig.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://timesofindia.indiatimes.com/sports/new-zealand-in-india-2016/top-stories/icc-reinstates-associates-for-2015-world-cup-10-teams-in-2019/articleshow/9025042.cms?referral=PM |title=ICC reinstates associates for 2015 World Cup, 10 teams in 2019 |publisher=[[The Times of India]] |date=29 Junie 2011 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> In Januarie 2014 het Kanada, ná ’n swak vertoning tydens die krieketwêreldbekerkwalifisering 2014 in Nieu-Seeland, nadat hulle reeds in die groepfase uitgeskakel is, beide sy EDI- en T20I-status verloor, waarvolgens hulle tot die daaropvolgende kwalifiseringsrondte geen verdere grootskaalse internasionale krieket kon speel nie.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/story/netherlands-kenya-and-canada-lose-odi-status-714845 |title=Netherlands, Kenya and Canada lose ODI status |publisher=ESPNcricinfo |date=1 Februarie 2014 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> In 2015 het Kanada aan die T20I-wêreldbekerkwalifisering in Ierland en Skotland deelgeneem, hulle het egter geen van hul groepwedstryde gewen nie en is met die laaste plek in hul groep uitgeskakel. Tydens sy eerste wedstryd teen Kenia in [[Edinburg]] het Kanada 143 lopies in sy 20 kolfbeurte aangeteken en vyf paaltjies verloor. In antwoord daarop het [[Irfan Karim]] in 54 aflewerings 74 lopies aangeteken en Kenia na ’n oorwinning met sewe paaltjies geneem.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/icc-world-twenty20-qualifier-2015-875401/canada-vs-kenya-4th-match-group-b-875463/match-report |title=Karim 74 guides Kenya to comfortable win |publisher=ESPNcricinfo |date=10 Julie 2015 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> In die tweede wedstryd het Kanada in Stirling teen [[Omaanse nasionale krieketspan|Oman]] te staan gekom. Weens slegte weerstoestande moes dié wedstryd op 13 boulbeurte per span verkort word. Kanada het eerste gekolf en [[Nitish Kumar]] het die kolfwerk met 52 lopies uit 25 aflewerings gekenmerk. Oman se [[Zeeshan Maqsood]] het 86 onoorwonne lopies aangeteken en sy span na ’n oorwinning met sewe paaltjies geneem.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/icc-world-twenty20-qualifier-2015-875401/canada-vs-oman-14th-match-group-b-875483/match-report |title=Maqsood assault gives Oman big win |publisher=ESPNcricinfo |date=12 Julie 2015 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Die derde wedstryd teen die Verenigde Arabiese Emirate is ook in Stirling aangebied. Kanada het eerste gekolf en ’n telling van 132 lopies aangeteken. Die Verenigde Arabiese Emirate het die wedstryd met vyf paaltjies gewen.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/icc-world-twenty20-qualifier-2015-875401/canada-vs-united-arab-emirates-21st-match-group-b-875497/match-report |title=Shahzad 56 sets up thrilling five-wicket win |publisher=ESPNcricinfo |date=14 Julie 2015 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> In die vierde wedstryd het hulle teen die gasheer in Edinburg te staan gekom. Kanada het weer eerste gekolf en 135 lopies vir die verlies van agt paaltjies aangeteken. Skotland het die wedstryd eindelik gewen.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/icc-world-twenty20-qualifier-2015-875401/scotland-vs-canada-28th-match-group-b-875511/match-report |title=Coetzer fifty hands Scotland easy win |publisher=ESPNcricinfo |date=16 Julie 2015 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Die vyfde en laaste wedstryd teen Nederland is ook in Edinburg aangebied. Kanada het weer gekolf en 172 lopies vir die verlies van agt paaltjies aangeteken. Nederland het die telling suksesvol gejaag en Kanada uit die kwalifisering geskakel.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/story/myburgh-helps-netherlands-ace-174-chase-899779 |title=Myburgh helps Netherlands ace 174 chase |publisher=ESPNcricinfo |date=17 Julie 2015 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Ná die teleurstellende kwalifisering het enkele Kanadese nasionale spelers goeie nuus ontvang, nadat 21 van hulle met spelers uit die Verenigde State, Bermuda en [[Suriname]] vir ’n keurspan – ''ICC Americas'' – gekeur is, wat in Januarie 2016 aan die Nagico Super50 2015/16 sou deelneem.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/story/twenty-one-players-fast-tracked-to-audition-for-americas-team-903983 |title=Twenty-one players fast-tracked to audition for Americas team |publisher=ESPNcricinfo |author=Peter Della Penna |date=28 Julie 2015 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Aan die einde van die keurproses was [[Jeremy Gordon]] die enigste Kanadese kolwer en [[Hamza Tariq]] is as ’n [[paaltjiewagter]] vir die span benoem.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/story/taylor-ghous-picked-in-15-man-icc-americas-squad-926905 |title=Taylor, Ghous picked in 15-man ICC Americas squad |publisher=ESPNcricinfo |author=Peter Della Penna |date=7 Oktober 2015 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> === T20I-wêreldbekerdeelnames === Vir die Interkontinentale Beker 2015/17 was die span vir die eerste keer nie vir die Interkontinentale Beker gekwalifiseer nie. Tydens die Wêreldkrieketliga se afdeling twee 2018 het die span nie daarin geslaag om die krieketwêreldbekerkwalifisering vir die [[Krieketwêreldbeker 2019]] te haal nie.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/wcl-div-2-2017-18-1133922/namibia-vs-canada-3rd-place-playoff-1133945/match-report |title=Canada defend 247 to claim third place |publisher=ESPNcricinfo |date=15 Februarie 2018 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Tydens die T20I-wêreldbekerkwalifisering 2019 het hulle nie vanaf die eerste rondte gevorder nie en sodoende die [[T20I-wêreldbeker 2021]] misgeloop.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/men-s-t20-wc-qualifier-2019-20-1199473/united-arab-emirates-vs-canada-42nd-match-group-b-1199540/match-report |title=Muhammad Usman takes UAE to playoffs, Ireland get direct entry to T20 World Cup |publisher=ESPNcricinfo |date=28 Oktober 2019 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Tydens die T20I-wêreldbekerkwalifisering se Groep A 2022 het Kanada net die vyfde plek gehaal en sodoende die [[T20I-wêreldbeker 2022]] misgeloop.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/story/t20-wc-qualifiers-muhammad-waseem-powers-uae-to-glory-in-qualifier-final-against-ireland-1302546 |title=Muhammad Waseem powers UAE to glory in qualifier final against Ireland |publisher=ESPNcricinfo |author=Peter Della Penna |date=24 Februarie 2022 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Tydens die Krieketwêreldbeker-uitdaagliga 2019–2022 vir die [[Krieketwêreldbeker 2023]] het Kanada sy groep A gewen en is saam met die eerste van groep B, Jersey, na die Krieketwêreldbeker-uitspeelrondte 2023 bevorder.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.icc-cricket.com/news/2978439 |title=Canada keep India dream alive with Challenge League victory |publisher=[[Internasionale Krieketraad]] |author=Daniel Beswick |date=13 Desember 2022 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Hulle het egter slegs in die vierde plek onder ses deelnemers geëindig en sodoende die Krieketwêreldbekerkwalifisering 2023 vir die Krieketwêreldbeker 2023 misgeloop. As ’n troosprys het hulle die Wêreldkrieketliga 2 2023–2027 vir die [[Krieketwêreldbeker 2027]] gehaal en gelyktydig hul EDI-status herwin.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://cricketeurope.com/DATABASE/ARTICLES2023/articles/000003/000365.shtml |title=UAE and Canada win on final day in Windhoek |publisher=Cricket Europe |author=Andrew Nixon |date=5 April 2023 |accessdate=5 April 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230405195114/https://www.cricketeurope.com/DATABASE/ARTICLES2023/articles/000003/000365.shtml |archive-date=5 April 2023 |url-status=dead |df=dmy-all}}</ref> Tydens die Amerika-kwalifisering 2023 het Kanada gelyk aan punte met die gasheer Bermuda geëindig en vanweë ’n beter lopietempo vir die [[T20I-wêreldbeker 2024]] gekwalifiseer, nadat hulle in die laaste wedstryd dié opponent uitgeboul het; daarmee kon Kanada vir die eerste keer vir ’n [[T20I-wêreldbeker]]toernooi kwalifiseer.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/icc-men-s-t20-world-cup-americas-region-final-2023-24-1399133/bermuda-vs-canada-12th-match-1399161/match-report |title=Dhaliwal, Sana star as Canada qualify for T20 World Cup for the first time in their history |publisher=ESPNcricinfo |date=8 Oktober 2023 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Tydens die hooftoernooi is die span deur die medegasheer en mededinger die Verenigde State (met sewe paaltjies)<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/story/t20-world-cup-2024-usa-vs-canada-aaron-jones-gets-the-american-cricket-party-started-1436204 |title=Aaron Jones gets the big American cricket party started, and how |publisher=ESPNcricinfo |author=Cameron Ponsonby |date=2 Junie 2024 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> en Pakistan (ook met sewe paaltjies)<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/icc-men-s-t20-world-cup-2024-1411166/canada-vs-pakistan-22nd-match-group-a-1415722/match-report |title=Rizwan takes Pakistan to their first win after Amir-led quicks put on a big show |publisher=ESPNcricinfo |author=Ashish Pant |date=11 Junie 2024 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> geklop, maar hulle kon ook ’n verrassende oorwinning oor die volle lid Ierland aanteken (met twaalf lopies), gelyk aan hul eerste T20I-wêreldbekeroorwinning.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/icc-men-s-t20-world-cup-2024-1411166/canada-vs-ireland-13th-match-group-a-1415713/match-report |title=Kirton, Gordon and Heyliger sparkle in landmark Canada win |publisher=ESPNcricinfo |author=Ashish Pant |date=7 Junie 2024 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Die laaste wedstryd teen Indië moes weens reën afgelas word.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/icc-men-s-t20-world-cup-2024-1411166/canada-vs-india-33rd-match-group-a-1415733/match-report |title=India and Canada split points in damp Lauderhill |publisher=ESPNcricinfo |date=15 Junie 2024 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Tydens die Amerika-kwalifisering 2025 het die gasheer ná ses oorwinnings maklik vir die [[T20I-wêreldbeker 2026]] gekwalifiseer.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/story/canada-become-13th-team-to-qualify-for-t20-world-cup-2026-1491260 |title=Canada become 13th team to qualify for men's T20 World Cup 2026 |publisher=ESPNcricinfo |date=22 Junie 2025 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> == Kleure, kenteken en bynaam == In krieket dra Kanadese spelers rooi truie met wit kleuraksente, rooi moue en ’n rooi V-halslyn en rooi broeke. Veldwerkers dra ’n rooi bofbalpet of ’n rooi sonhoed. Die kolwers se helms is op ’n soortgelyke manier geverf. Gedurende IKR-toernooie verskyn die borg se embleem op die regter mou en die belettering ''CANADA'' verskyn op die middel van die trui. Krieket Kanada se kenteken toon ’n elfpuntige esdoringblaar (''Acer saccharum'') in die nasionale kleure wit en rooi, ontleen aan die [[vlag van Kanada]], met die belettering ''Cricket Canada'' daaronder. Die Kanadese nasionale krieketspan se bynaam is ''Maple leafers'', afgelei van Kanada se nasionale simbool, die esdoringblaar (''Maple Leaf''). == Tuisstadions == {{Location map+ |Kanada |caption=Ligging van Kanadese krieketstadions |places= {{location map~|Kanada|label=<small>[[Toronto Cricket, Skating and Curling Club|Toronto CSC]]</small>|position=left|lat=43.7399|long=-79.41902}} {{location map~|Kanada|label=<small>[[Maple Leaf-krieketklub|Maple Leaf]]</small>|position=right|lat=43.954439|long=-79.508592}} }} [[Lêer:Maple Leaf Cricket.jpg|duimnael|links|Die Maple Leaf-krieketklub is een van twee Kanadese krieketvelde met amptelike EDI-status<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.canadacricket.com/?page_id=1306 |title=Notable Canadian Cricket Grounds |publisher=Canada Cricket |accessdate=3 Julie 2025}}</ref>]] Kanada beskik oor geen amptelike tuisstadion vir sy nasionale span nie. Die Kanadese nasionale krieketspan gebruik vir hul krieketwedstryde eerder ’n verskeidenheid stadions dwarsdeur Kanada: {| border="0" class="wikitable sortable" |-bgcolor="#cccccc" ! No. !! Stadion !! Plek !! Eerste wedstryd |- | 1 | [[Toronto Cricket, Skating and Curling Club]] | [[Toronto]] | 16 September 1996 |- | 2 | [[Maple Leaf-krieketklub]] | Toronto | 28 Junie 2008 |} == Wedywering met die Verenigde State == Kanada se grootste mededinger in krieket is die [[Verenigde State se nasionale krieketspan|Verenigde State]]. Albei spanne het in 1844 in die eerste internasionale wedstryd nog teen mekaar te staan gekom en ontmoet sedertdien jaarliks, met uitsondering van die tydperk tussen 1913 en 1962 asook van 1994 tot 2011. As deel van hierdie mededinging speel albei nasionale spanne om die K.A. Auty-beker wat deur Karl André Auty geskenk is. Dit is die oudste en tot vandag toe langste bilaterale mededinging in internasionale sport.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.theguardian.com/sport/2015/mar/28/how-philadelphia-became-the-unlikely-epicenter-of-american-cricket |title=How Philadelphia became the unlikely epicenter of American cricket |publisher=[[The Guardian]] |date=28 Maart 2015 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> == Spelers == === Spelerstatistieke === Daar het altesaam 114 spelers [[Internasionale eendagwedstryd|EDI-]] en 80 spelers [[Twintig20|T20I-krieket]] vir Kanada gespeel. Vervolgens die spelers wat vir die Kanadese span die meeste lopies aangeteken en die meeste paaltjies geneem het. ==== Lopies ==== {| class="wikitable" ! colspan="4" |EDI ! colspan="4" |T20I |- ! scope=col | Speler ! scope=col | Tydperk ! scope=col | EDIs ! scope=col | Lopies ! scope=col | Speler ! scope=col | Tydperk ! scope=col | T20Is ! scope=col | Lopies |- |style="text-align:left;"| [[Ashish Bagai]] | 2003–2013 | align=center | 62 | align=center | '''1&nbsp;964''' | [[Navneet Dhaliwal]] | 2019–hede | align=center | 45 | align=center | '''1&nbsp;197''' |- | [[Sunil Dhaniram]] | 2006–2010 | align=center | 44 | align=center | '''{{0}}915''' | [[Aaron Johnson]] | 2022–hede | align=center | 31 | align=center | '''{{0}}910''' |- | [[Pargat Singh]] | 2023–hede | align=center | 25 | align=center | '''{{0}}900''' | [[Nicholas Kirton]] | 2019–hede | align=center | 36 | align=center | '''{{0}}744''' |- | [[John Davison]] | 2003–2011 | align=center | 32 | align=center | '''{{0}}799''' | [[Harsh Thaker]] | 2019–hede | align=center | 50 | align=center | '''{{0}}706''' |- | [[Harsh Thaker]] | 2023–hede | align=center | 26 | align=center | '''{{0}}769''' | [[Ravinderpal Singh]] | 2019–hede | align=center | 43 | align=center | '''{{0}}701''' |- class=sortbottom | colspan=4 | <small>Korrek teen: 3 Julie 2025</small><ref>{{en}} {{cite web |url=https://stats.espncricinfo.com/ci/engine/records/batting/most_runs_career.html?class=2;id=17;type=team |title=Records / Canada / One-Day Internationals / Most Runs |publisher=ESPNcricinfo |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> | colspan=4 | <small>Korrek teen: 3 Julie 2025</small><ref>{{en}} {{cite web |url=https://stats.espncricinfo.com/ci/engine/records/batting/most_runs_career.html?class=3;id=17;type=team |title=Records / Canada / Twenty20 Internationals / Most Runs |publisher=ESPNcricinfo |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> |} ==== Paaltjies ==== {| class="wikitable" ! colspan="4" |EDI ! colspan="4" |T20I |- ! scope=col | Speler ! scope=col | Tydperk ! scope=col | EDIs ! scope=col | Paaltjies ! scope=col | Speler ! scope=col | Tydperk ! scope=col | T20Is ! scope=col | Paaltjies |- | [[Henry Osinde]] | 2006–2013 | align=center | 42 | align=center | '''45''' | [[Saad Bin Zafar]] | 2019–hede | align=center | 65 | align=center | '''72''' |- | [[Harvir Baidwan]] | 2008–2014 | align=center | 32 | align=center | '''44''' | [[Kaleem Sana]] | 2022–hede | align=center | 42 | align=center | '''64''' |- | [[Sunil Dhaniram]] | 2006–2010 | align=center | 44 | align=center | '''41''' | [[Dilon Heyliger]] | 2019–hede | align=center | 56 | align=center | '''54''' |- | [[Dilon Heyliger]] | 2023–hede | align=center | 23 | align=center | '''37''' | [[Harsh Thaker]] | 2019–hede | align=center | 50 | align=center | '''39''' |- | [[Kaleem Sana]] | 2023–hede | align=center | 23 | align=center | '''36''' | [[Harvir Baidwan]] | 2008–2013 | align=center | 17 | align=center | '''27''' |- class=sortbottom | colspan=4 | <small>Korrek teen: 3 Julie 2025</small><ref>{{en}} {{cite web |url=https://stats.espncricinfo.com/ci/engine/records/bowling/most_wickets_career.html?class=2;id=17;type=team |title=Records / Canada / One-Day Internationals / Most Wickets |publisher=ESPNcricinfo |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> | colspan=4 | <small>Korrek teen: 3 Julie 2025</small><ref>{{en}} {{cite web |url=https://stats.espncricinfo.com/ci/engine/records/bowling/most_wickets_career.html?class=3;id=17;type=team |title=Records / Canada / Twenty20 Internationals / Most Wickets |publisher=ESPNcricinfo |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> |} === Spankapteins === Tot op hede was 14 spelers reeds die [[Kaptein (sport)|kaptein]] vir Kanada tydens ’n EDI-wedstryd en sewe tydens ’n T20I.<ref>Die tydperk verwys na die ooreenstemmende krieketseisoen waarin die eerste of laaste wedstryd van die tyd as kaptein gespeel is.</ref> {| border="0" class="wikitable sortable" |-bgcolor="#cccccc" ! colspan="3" | EDI<ref>{{en}} {{cite web |url=https://stats.espncricinfo.com/ci/engine/records/individual/list_captains.html?class=2;id=17;type=team |title=Records / Canada / One-Day Internationals / List of Captains |publisher=ESPNcricinfo |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> ! colspan="2" | T20I<ref>{{en}} {{cite web |url=https://stats.espncricinfo.com/ci/engine/records/individual/list_captains.html?class=3;id=17;type=team |title=Records / Canada / Twenty20 Internationals / List of Captains |publisher=ESPNcricinfo |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> |- ! No. !! Naam !! Tydperk !! Naam !! Tydperk |- | 1 | Bryan Mauricette | 1979 | Sanjayan Thuraisingam | 2008 |- | 2 | Joseph Harris | 2003 | Sunil Dhaniram | 2008 |- | 3 | John Davison | 2006–2007 | Ashish Bagai | 2010–2013 |- | 4 | George Codrington | 2006 | Rizwan Cheema | 2010–2013 |- | 5 | Ashish Bagai | 2007–2013 | Navneet Dhaliwal | 2019–2022 |- | 6 | Sunil Dhaniram | 2007–2008 | Saad Bin Zafar | 2022–2024 |- | 7 | Zubin Surkari | 2008 | '''Nicholas Kirton''' | 2024–hede |- | 8 | Qaiser Ali | 2008 | | |- | 9 | Umar Bhatti | 2009 | | |- | 10 | Jimmy Hansra | 2011–2014 | | |- | 11 | Rizwan Cheema | 2013 | | |- | 12 | Saad Bin Zafar | 2023–2024 | | |- | 13 | Nicholas Kirton | 2024–2025 | | |- | 14 | '''Navneet Dhaliwal''' | 2025–hede | | |} == Rekords == === EDI-rekord teen ander lande === {| class="wikitable" style="text-align:center;width:600px" ! Teenstander !! Wedstryde !! Gewen !! Verloor !! Gelykop !! Onbeslis !! % Gewen !! Eerste oorwinning |- |colspan="16" style="text-align:center"| '''t. Toetslande''' |- |align="left"| {{Cr-AF}} || 5 || 1 || 4 || 0 || 0 || 20,00 || 18 Februarie 2010 |- |align="left"| {{Cr-AU}} || 2 || 0 || 2 || 0 || 0 || 0,00 || – |- |align="left"| {{Cr-BD}} || 2 || 1 || 1 || 0 || 0 || 50,00 || 11 Februarie 2003 |- |align="left"| {{Cr-EN}} || 2 || 0 || 2 || 0 || 0 || 0,00 || – |- |align="left"| {{Cr-IE}} || 8 || 2 || 6 || 0 || 0 || 25,00 || 4 Februarie 2007 |- |align="left"| {{Cr-NZ}} || 3 || 0 || 3 || 0 || 0 || 0,00 || – |- |align="left"| {{Cr-PK}} || 2 || 0 || 2 || 0 || 0 || 0,00 || – |- |align="left"| {{Cr-LK}} || 2 || 0 || 2 || 0 || 0 || 0,00 || – |- |align="left"| {{Cr-ZA}} || 1 || 0 || 1 || 0 || 0 || 0,00 || – |- |align="left"| {{Cr-WI}} || 4 || 0 || 4 || 0 || 0 || 0,00 || – |- |align="left"| {{Cr-ZW}} || 2 || 0 || 2 || 0 || 0 || 0,00 || – |- |colspan="16" style="text-align:center"| '''t. Assosiaatlede''' |- |align="left"| {{Cr-BM}} || 11 || 6 || 5 || 0 || 0 || 54,54 || 27 November 2006 |- |align="left"| {{vlagland|Jersey}} || 1 || 1 || 0 || 0 || 0 || 100,00 || 27 Maart 2023 |- |align="left"| {{Cr-KE}} || 15 || 5 || 9 || 0 || 1 || 33,33 || 24 Januarie 2007 |- |align="left"| {{Cr-NA}} || 3 || 0 || 2 || 1 || 0 || 0,00 || – |- |align="left"| {{Cr-NL}} || 12 || 0 || 10 || 0 || 2 || 0,00 || – |- |align="left"| {{Cr-NP}} || 5 || 2 || 3 || 0 || 0 || 40,00 || 16 September 2024 |- |align="left"| {{Cr-OM}} || 4 || 2 || 2 || 0 || 0 || 50,00 || 20 September 2024 |- |align="left"| {{Cr-PG}} || 1 || 1 || 0 || 0 || 0 || 100,00 || 5 April 2023 |- |align="left"| {{Cr-XS}} || 11 || 4 || 7 || 0 || 0 || 36,36 || 8 April 2009 |- |align="left"| {{Cr-AE}} || 3 || 2 || 1 || 0 || 0 || 66,67 || 28 Februarie 2024 |- |align="left"| {{Cr-US}} || 5 || 1 || 4 || 0 || 0 || 20,00 || 29 Maart 2023 |- |- class="sortbottom" |align="left"| '''Algeheel''' || '''104''' || '''28''' || '''72''' || '''1''' || '''3''' || '''26,92''' || 11 Februarie 2003 |- |colspan="9"| ''Rekords volledig tot en met EDI #4889 op 2 Julie 2025. Laaste keer hersien op 3 Julie 2025. Wenpersentasies sluit geen uitslae uit en tel gelykop as ’n halwe oorwinning.''<ref>{{en}} {{cite web |url=https://stats.espncricinfo.com/ci/engine/records/team/results_summary.html?class=2;id=17;type=team |title=Records / Canada / ODI matches / Result summary |publisher=ESPNcricinfo |date=2 Julie 2025 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> |} === Krieketwêreldbekerrekord === {| class="wikitable" !Jaar!!Uitslag |- |[[Krieketwêreldbeker 1975|1975]] || Nie deelgeneem nie |- |[[Krieketwêreldbeker 1979|1979]] || Groepfase |- |[[Krieketwêreldbeker 1983|1983]] || Nie gekwalifiseer nie |- |[[Krieketwêreldbeker 1987|1987]] || Nie gekwalifiseer nie |- |[[Krieketwêreldbeker 1992|1992]] || Nie gekwalifiseer nie |- |[[Krieketwêreldbeker 1996|1996]] || Nie gekwalifiseer nie |- |[[Krieketwêreldbeker 1999|1999]] || Nie gekwalifiseer nie |- |[[Krieketwêreldbeker 2003|2003]] || Groepfase |- |[[Krieketwêreldbeker 2007|2007]] || Groepfase |- |[[Krieketwêreldbeker 2011|2011]] || Groepfase |- |[[Krieketwêreldbeker 2015|2015]] || Nie gekwalifiseer nie |- |[[Krieketwêreldbeker 2019|2019]] || Nie gekwalifiseer nie |- |[[Krieketwêreldbeker 2023|2023]] || Nie gekwalifiseer nie |- |[[Krieketwêreldbeker 2027|2027]] || {{n.v.t.}} |- |[[Krieketwêreldbeker 2031|2031]] || {{n.v.t.}} |} === Kampioenetrofeerekord === {| class="wikitable" !Jaar!!Uitslag |- |[[Kampioenetrofee 1998|1998]] || Nie toegelaat nie |- |[[Kampioenetrofee 2000|2000]] || Nie gekwalifiseer nie |- |[[Kampioenetrofee 2002|2002]] || Nie gekwalifiseer nie |- |[[Kampioenetrofee 2004|2004]] || Nie gekwalifiseer nie |- |[[Kampioenetrofee 2006|2006]] || Nie toegelaat nie |- |[[Kampioenetrofee 2009|2009]] || Nie toegelaat nie |- |[[Kampioenetrofee 2013|2013]] || Nie toegelaat nie |- |[[Kampioenetrofee 2017|2017]] || Nie toegelaat nie |- |[[Kampioenetrofee 2025|2025]] || Nie gekwalifiseer nie |- |[[Kampioenetrofee 2029|2029]] || {{n.v.t.}} |} === T20I-rekord teen ander lande === {| class="wikitable" style="text-align:center;width:600px" ! Teenstander !! Wedstryde !! Gewen !! Verloor !! Gelykop !! Onbeslis !! % Gewen !! Eerste T20I-oorwinning |- |colspan="15" style="text-align:center"| '''t. Toetslande''' |- |align="left"| {{Cr-AF}} || 2 || 0 || 2 || 0 || 0 || 0,00 || – |- |align="left"| {{Cr-IE}} || 5 || 3 || 2 || 0 || 0 || 60,00 || 3 Februarie 2010 |- |align="left"| {{Cr-PK}} || 2 || 0 || 2 || 0 || 0 || 0,00 || – |- |align="left"| {{Cr-LK}} || 1 || 0 || 1 || 0 || 0 || 0,00 || – |- |align="left"| {{Cr-ZW}} || 2 || 0 || 1 || 1 || 0 || 0,00 || – |- |colspan="15" style="text-align:center"| '''t. Assosiaatlede''' |- |align="left"| {{vlagland|Argentinië}} || 1 || 1 || 0 || 0 || 0 || 100,00 || 13 November 2021 |- |align="left"| {{vlagland|Bahamas}} || 5 || 5 || 0 || 0 || 0 || 100,00 || 7 November 2021 |- |align="left"| {{vlagland|Bahrein}} || 3 || 2 || 1 || 0 || 0 || 66,67 || 24 Februarie 2022 |- |align="left"| {{vlagland|Belize}} || 1 || 1 || 0 || 0 || 0 || 100,00 || 8 November 2021 |- |align="left"| {{Cr-BM}} || 9 || 7 || 1 || 0 || 1 || 77,78 || 5 Augustus 2008 |- |align="left"| {{Cr-DE}} || 1 || 1 || 0 || 0 || 0 || 100,00 || 22 Februarie 2022 |- |align="left"| {{vlagland|Filippyne}} || 1 || 1 || 0 || 0 || 0 || 100,00 || 18 Februarie 2022 |- |align="left"| {{Cr-HK}} || 1 || 0 || 1 || 0 || 0 || 0,00 || – |- |align="left"| {{vlagland|Jersey}} || 1 || 1 || 0 || 0 || 0 || 100,00 || 20 Oktober 2019 |- |align="left"| {{vlagland|Kaaimanseilande}} || 9 || 9 || 0 || 0 || 0 || 100,00 || 18 Augustus 2019 |- |align="left"| {{Cr-KE}} || 5 || 1 || 4 || 0 || 0 || 20,00 || 15 Maart 2013 |- |align="left"| {{Cr-NA}} || 3 || 0 || 3 || 0 || 0 || 0,00 || – |- |align="left"| {{Cr-NL}} || 5 || 2 || 3 || 0 || 0 || 40,00 || 2 Augustus 2008 |- |align="left"| {{Cr-NP}} || 3 || 2 || 1 || 0 || 0 || 66,67 || 28 September 2024 |- |align="left"| {{vlagland|Nigerië}} || 1 || 1 || 0 || 0 || 0 || 100,00 || 21 Oktober 2019 |- |align="left"| {{Cr-OM}} || 7 || 4 || 3 || 0 || 0 || 57,14 || 16 November 2022 |- |align="left"| {{vlagland|Panama}} || 2 || 2 || 0 || 0 || 0 || 100,00 || 14 November 2021 |- |align="left"| {{vlagland|Saoedi-Arabië}} || 2 || 2 || 0 || 0 || 0 || 100,00 || 15 November 2022 |- |align="left"| {{Cr-XS}} || 1 || 0 || 1 || 0 || 0 || 0,00 || – |- |align="left"| {{Cr-AE}} || 1 || 0 || 1 || 0 || 0 || 0,00 || – |- |align="left"| {{Cr-US}} || 12 || 3 || 7 || 1 || 1 || 25,00 || 21 Augustus 2019 |- |- class="sortbottom" |align="left"| '''Algeheel''' || '''86''' || '''48''' || '''34''' || '''2''' || '''2''' || '''55,81''' || 2 Augustus 2008 |- |colspan="9"| ''Rekords volledig tot en met T20I #3274 op 29 Junie 2025. Gelykop verwys na wedstryde wat deur ’n valbyl (soos ’n Superboulbeurt) beslis is. Wenpersentasies sluit geen uitslae uit en gelykop as ’n halwe oorwinning (ongeag die valbyl).''<ref>{{en}} {{cite web |url=https://stats.espncricinfo.com/ci/engine/records/team/results_summary.html?class=3;id=17;type=team |title=Records / Canada / Twenty20 Internationals / Result summary |publisher=ESPNcricinfo |date=29 Junie 2025 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> |} === T20I-wêreldbekerrekord === {| class="wikitable" !Jaar!!Uitslag |- |[[T20I-wêreldbeker 2007|2007]] || Nie gekwalifiseer nie |- |[[T20I-wêreldbeker 2009|2009]] || Nie gekwalifiseer nie |- |[[T20I-wêreldbeker 2010|2010]] || Nie gekwalifiseer nie |- |[[T20I-wêreldbeker 2012|2012]] || Nie gekwalifiseer nie |- |[[T20I-wêreldbeker 2014|2014]] || Nie gekwalifiseer nie |- |[[T20I-wêreldbeker 2016|2016]] || Nie gekwalifiseer nie |- |[[T20I-wêreldbeker 2021|2021]] || Nie gekwalifiseer nie |- |[[T20I-wêreldbeker 2022|2022]] || Nie gekwalifiseer nie |- |[[T20I-wêreldbeker 2024|2024]] || Eerste rondte |- |[[T20I-wêreldbeker 2026|2026]] || ''gekwalifiseer'' |- |[[T20I-wêreldbeker 2028|2028]] || {{n.v.t.}} |- |[[T20I-wêreldbeker 2030|2030]] || {{n.v.t.}} |} == Sien ook == {{Portaal|Krieket|Cricket ball.svg}} * [[Kanadese nasionale rugbyspan]] == Verwysings == {{Verwysings|4}} == Eksterne skakels == {{CommonsKategorie|Canada national cricket team|Kanadese nasionale krieketspan}} * {{en}} {{fr}} [https://cricketcanada.org/ Amptelike webwerf van Krieket Kanada] * {{en}} [https://www.espncricinfo.com/team/canada-17 Kanada op ESPNcricinfo] * {{en}} [https://www.icc-cricket.com/about/members/associate/canada Kanada by die IKR] * {{en}} [https://www.canadacricket.com/ ''Canada Cricket Online''] {{Nasionale krieketspanne}} {{Normdata}} {{Voorbladster}} [[Kategorie:Nasionale krieketspanne van Amerika]] [[Kategorie:Krieket in Kanada]] sgbilngh16y2fcvmyv3tan13iqb701p 0 86031 2818248 2683794 2025-07-04T00:01:54Z Д.Ильин 51418 2818248 wikitext text/x-wiki {{Chemiekas2 |formule={{chem|N|H|3}} |naam=Ammoniak |MolereMassa=17,031&nbsp;g/mol |CASNo=7664-41-7 |Kookpunt=-33&nbsp;°C |Smeltpunt=-77,7&nbsp;°C |KritiekeT=+132,85&nbsp;°C |Reuk=Stekend |Oplosbaarheid= 540g/L water |Selfontbrandingspunt=651&nbsp;°C |LC50=7338 dpm (rot; 1 uur) |Voorkoms=kleurlose, stinkende gas<ref>{{cite web |url=https://www.airgas.com/msds/001003.pdf |title=AirGas msds |archive-url=https://web.archive.org/web/20180328232107/http://www.airgas.com/msds/001003.pdf |archive-date=28 Maart 2018 |url-status=live |df=dmy-all |access-date=25 Julie 2017 }}</ref> |pKa= (basiese oplossings in water) |struktuur=Ammonia-dimensions-from-Greenwood&Earnshaw-2D.svg |struktuur2=Ammonia-3D-balls-A.png |beeld1=Ammonia-3D-vdW.png |beeld2=GHS-pictogram-acid.svg |teks1=Resonansie-ruimtegevulde model |teks2=BYTEND - GEVAARLIK - GIFTIG }} '''Ammoniak''' (NH₃) is 'n verbinding van [[waterstof]] en [[stikstof]]. Die verbinding het 'n skerp, irriterende reuk en word in die natuur gevorm wanneer stikstofhoudende plantreste saam met ander verrottende materiaal in grond voorkom of in die grond ingewerk word. ==Etimologie== [[Lêer:Amun (God).png|links|50px]] Die naam is afgelei van ''sal ammoniacum'' wat verwys na die soute wat in die Siwa-oase van die weste van [[Egipte]] gevind is en waar 'n orakel van Zeus-Ammon gevestig was. Dit verwys dus eintlik na die god [[Amoen]].<ref>{{cite web|url=https://etymologiebank.nl/trefwoord/ammoniak|publisher=Etymologiebank|title=Ammoniak}}</ref> == Vervaardiging == Ammoniak was tot voor die [[Eerste Wêreldoorlog]] verkry deur die droë [[distillasie]] van die stikstofhoudende reste en uitskeidings van [[plante]] en [[diere]].<ref name=Rapport>''Ammoniak word só vervaardig''. Artikel in [[Rapport|Rapport (koerant)]]. 30 Maart 2014</ref> Eers na dié oorlog is ammoniak sinteties vervaardig. Dit geskied deur eers waterstof te berei deur byvoorbeeld [[metaan]] of [[aardgas]] teen 'n hoë [[temperatuur]] met stoom te meng. Die mengsel word dan deur 'n [[nikkel]]-katalisator in [[koolstofmonoksied]] en waterstof geskei. In 'n verdere proses reageer die koolstofmonoksied met water om [[koolstofdioksied]] en nog waterstof te vorm. Die koolstofdioksied kan deur absorpsie in oplossings uit die gasmengsels onttrek word en waterstof bly dan oor.<ref name=Rapport /> Die waterstof word met stikstof, afkomstig van lug, gemeng. Die gasmengsel word deur die [[Haber-proses|Haber-Bosch-proses]] onder hoë druk en hoë temperatuur oor 'n katalisator van ysteroksied gestuur sodat ammoniak vorm.<ref name=Rapport /> Hierdie reaksie is 'n ewewig: :<math>N_2(g) + 3H_2(g) \leftrightarrows 2NH_3(g)</math> == Vloeibare ammoniak == Die kookpunt van ammoniak is nie so laag nie en die stof kan maklik as vloeistof en oplosmiddel gebruik word, hetsy by laer temperatuur hetsy onder druk. In hierdie vloeistof bestaan 'n ewewig wat analoog aan die [[water#Die waterewewig|waterewewig]] is: :<math>NH_3 + NH_3 \leftrightarrows NH_2^- + NH_4^+</math> Die [[ammonium]]-ioon is hier die suur en die [[amied]]-ioon die basis. Merk op dat 'n stof soos {{chem|N|H|4|Cl}} in hierdie situasie 'n sterk suur sou wees. == 'Ammoniumhidroksied' == Ammoniak is baie in water oplosbaar. By 20 °C kan water tot 900 gram in een liter oplos. Gekonsentreerde oplossings is 'n huishoudelike produk wat tipies ongeveer 30% {{ch2|NH3}} bevat. <ref>{{cite book|author=Christian Vargel|title= Chapter E.4 - Inorganic Bases, in: Corrosion of Aluminium|publisher=Elsevier|year=2004|pages= 385-393|ISBN= 9780080444956 |doi=10.1016/B978-008044495-6/50029-X}}</ref> By hoër temperature neem die oplosbaarheid af en word gasvormige ammoniak vrygestel. Hierdie oplossings word soms ''ammonia'' of ''ammoniumhidroksied'' genoem omdat 'n ewewigsreaksie plaasvind wat [[ammonium]]- en [[hidroksied]]ione vrystel. 'Ammoniumhidroksied' ({{ch2|NH4OH}}) kan egter nie uit die oplossing geïsoleer word nie. :<math>NH_3(aq) +H_2O(l) \rightleftarrows NH_4^{+}(aq) + OH^{-}(aq)</math> Die oplossing is daardeur 'n [[basis]], soos ander hidroksiede. Maar dit is nie so sterk as [[natriumhidroksied|natrium-]] of [[kaliumhidroksied]] nie. Die pH van ammoniakoplossings is ongeveer 11 of 12. Vir NaOH is hierdie waarde 14. Gekonsentreerde ammoniakoplossings sal met baie organiese en anorganiese sure reageer om ammoniumsoute te vorm. Met sekere metale in oplossing vorm dit komplekse soute. Met halogene kan dit haloamiene vorm, bv. sy reaksie met [[hipochloriet]] (bleikmiddel) stel giftige chloramiene vry. Onder uiterste omstandighede vorm dit met silwer en [[kwik]] plofbare asiede. Ammonia korrodeer [[koper]] (en koperbevattende legerings), [[sink]], [[kadmium]] en [[silwer]].<ref>{{cite web|url=https://airgasspecialtyproducts.com/wp-content/uploads/2016/02/Physical_Properties-1.pdf|publisher=Airgas|title=AQUA AMMONIA}}</ref> == Gebruike == Die verbranding van ammoniak kan gebruik word om [[stikstofmonoksied]] te vervaardig: :<math>4NH_3 + 5O_2 \to 4NO + 6H_2O</math> Dit vereis egter ook 'n [[katalisator]] (Pt) omdat anders stikstof gevorm word. Dit is die eerste stap in die Ostwald-proses wat [[salpetersuur]] {{chem|H|N|O|3}} vervaardig. Uit salpetersuur en ammoniak kan [[ammoniumnitraat]] {{chem|N|H|4|N|O|3}} verky word wat beide 'n [[plofstof]] en 'n belangrike deel van [[kunsmis]] is. Ammoniak dra so aansienlik by tot die voedingsbehoeftes van landorganismes deur te dien as 'n voorloper vir kos en kunsmis. Ammoniak, hetsy direk of indirek, is ook 'n bousteen vir die sintese van heelwat farmaseutiese produkte ([[geneesmiddel]]s) en word gebruik in baie kommersiële skoonmaakprodukte. Ammoniak is 'n belangrike bestanddeel in die vervaardiging van kunsmis. Hoewel dit alledaags gebruik word, is ammoniak beide bytend en gevaarlik. Dit is giftig, veral vir visse. Die wêreldwye industriële produksie van ammoniak vir 2012 was na raming 198 miljoen ton,<ref name="ceresana">{{cite web |author=Ceresana |url=http://www.ceresana.com/en/market-studies/chemicals/ammonia/ceresana-market-study-ammonia.html |title=Market Study Ammonia |publisher=Ceresana |access-date=7 November 2012 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20191009121132/https://www.ceresana.com/en/market-studies/chemicals/ammonia/ceresana-market-study-ammonia.html |archive-date=9 Oktober 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}</ref> 'n verhoging van 35% oor die wêreldwye produksie van 146,5 miljoen ton in 2006.<ref name="Ullmann">{{en}} {{cite book|author=Max Appl |title=Ammonia, in Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry|year= 2006|publisher= Wiley-VCH|location= Weinheim|doi=10.1002/14356007.a02_143.pub2}}</ref> == Verbindings == [[Alkalimetaal|Alkalimetale]] soos Na kan met ammoniak reageer en 'n natrium[[amied]] {{Chem|Na|N|H|2}} vorm. Hierdie verbindings is uiters sterk basies. Watervrye lewis-sure soos {{chem|Zn|Cl|2}} kan addukte vorm, wat vergelyk kan word met [[hidraat|hidrate]] soos hierdie met water gevorm word. :<math>ZnCl_2(s) + 2NH_3(g) \to ZnCl_2(NH_3)_2(s)</math> Hierdie verbindings word a'''mm'''iene genoem. (Moenie met [[amien]]e verwar nie.) In waterige oplossing kan ammoniak ook as 'n (lewis-basiese) kompleksvormer optree, soos: :<math> Cu^{2+}(aq) + 4NH_3(aq) \to Cu^{2+}(NH_3)_4(H_2O)_2(aq)</math> Wanneer ammonia (wat 'n oplossing van ammoniak in water is) aan 'n kopersulfaatoplossing bygevoeg word, sal daardeur die kleur van blou na donkerblou verander. == Verwysings == {{Verwysings}} {{en-vertaal|pl=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Ammonia&oldid=601911587}} {{Nitriede}} {{Hidroksiede}} {{Normdata}} [[Kategorie:Anorganiese verbindings]] [[Kategorie:Gasse]] 6xvixxvzdvlayn5mqddna1ii5n111fw 0 86993 2818313 2767151 2025-07-04T09:17:32Z AFM 21229 /* Bibliografie */ 2818313 wikitext text/x-wiki {{Taksoboks | name = Oewerkonyn | image= Bunolagus monticularis imported from iNaturalist photo 15093370 on 5 February 2020.jpg | status = CR | status_system = IUCN3.1 | trend = down | status_ref = <ref name=iucn>{{IUCN2006 | assessors = Collins ''et al.'' | year = 2003 | id = 3326 | title = Bunolagus monticularis | downloaded = 2006-05-11}}</ref> | regnum = [[Animalia]] | phylum = [[Chordata]] | classis = [[Mammalia]] | ordo = [[Lagomorpha]] | familia = [[Leporidae]] | genus = '''''Bunolagus''''' | genus_authority = [[Oldfield Thomas|Thomas]], 1929 | species = '''''B. monticularis''''' | binomial = ''Bunolagus monticularis'' | binomial_authority = ([[Oldfield Thomas|Thomas]], 1903) | range_map = Riverine Rabbit area.png | range_map_caption = Verspreiding }} Die '''oewerkonyn''' (''Bunolagus monticularis'') is [[inheems]] aan 'n baie klein deel van die [[Karoo]] en die kans is groot dat dit gaan uitsterf. Daarom kom die dier voor op die rooilys van bedreigde spesies ([[IUBN-rooilys]]). == Fisiese kenmerke == Die opvallendste kenmerk van die oewerkonyn is die duidelike wit ringe om die oë en die donker bruin tot swart streep van die mondhoeke oor elke wang na die basis van die ore. Alhoewel die pels van die diertjie vaalgrys tot donkerbruin is, is die flanke soms effens rooierig. Die maag, ken en keel is roomkleurig, die snuit en wange donker. Om die ore is 'n wit rand en agter die ore 'n rooibruin vlek. Ook die wollerige stert is bruin. Die donsige pote is kort en die agterpote breed. Sy kop-liggaamslengte wissel tussen 33 en 47&nbsp;cm, die ligbruin stert van 7 tot 11&nbsp;cm het swart punte. Opvallend is die groot beweegbare ore van 10 tot 12,4&nbsp;cm. 'n Wyfie weeg gemiddeld 1,8&nbsp;kg, 'n mannetjie 1,5&nbsp;kg. == Habitat == Die habitat van die oewerkonyn is 'n uiters beperkte gebied, naamlik die digte oewerplantegroei en die fyn alluviale grond op die spoelvlakte van die nie-standhoudende riviere van die sentrale en suidelike Karoo. Hier is die enigste grond geskik vir hul gate. Teenswoordig kom die diere nog slegs voor op die oewers van die [[Brakrivier (Karoo)|Brakrivier]] tussen [[Beaufort-Wes]] en [[Victoria-Wes]] en die [[Sakrivier]], Rietrivier, Visrivier en Renosterrivier in die omgewing van [[Williston]], [[Fraserburg]] en [[Sutherland]]. In Mei 2019 is ook 'n groep oewerkonyne aan die westekant van die [[Baviaanskloof]], oos van [[Uniondale]], aangetref. Kos en skuiling word daar gebied deur die gannabos, kriedoring, [[boegoebos]], inkbos, ankerbos en rivierdraaibos. == Leefwyse == Die oewerkonyn is 'n skugter alleenloper. Snags loop hulle rond op soek na kos. Bedags rus hulle en skuil onder bosse om roofdiere te vermy. Hul dieet bestaan uit veldblomme, blare, kruie en bossies. In die somer, die reëntyd, vreet hulle jong gras. Die oewerkonyn skei twee soorte drolletjies uit. Snags wanneer die dier rondloop, is die drolle hard. Bedags is die drolle sag. Die diere eet hierdie sagte drolle om vitamien B en minerale soos kalsium en fosfor in te kry. Hierdie alleenlopers het elkeen sy eie loopgebied. Wyfies loop rond op ongeveer 12&nbsp;ha en mannetjies op 20&nbsp;ha. Ander lede van hul eie geslag word nie in 'n loopgebied toegelaat nie, maar die loopgebiede van die mannetjies oorvleuel met dié van verskeie wyfies. Hulle het dus 'n poligame paringstelsel. Die paarseisoen is van Augustus tot Mei en na 'n draagtyd van 36 dae word gewoonlik een en uiters selde twee kleintjies gebore. Omdat haar lewensverwagting ongeveer 3 jaar is, kry 'n wyfie 'n maksimum van 4 kleintjies in haar lewe. Hierdie lae aanwassyfer is baie ongewoon vir die konyn- en haasfamilie. == Bedreigings == Die grootste bedreiging vir die oewerkonyn is habitatverlies. Die dier lewe in een van die weinige dele van die Karoo wat ook geskik is vir die landbou. Natuurlike plantegroei is verwyder, die grond omgeploeg en omhein. 'n Gevolg hiervan is die verlies van inheemse grondbedekkers wat as voedselbron en as skuiling dien. Oorbeweiding deur skape lei tot erosie. Damme en keerwalle veroorsaak dat rivieroewers minder gereeld oorstroom en rivier opdroog. Ook die versamel van brandhout dra by tot die agteruitgang van die habitat. Jakkalswerende heinings beperk beweging van die konyn en maak dat hulle geïsoleer raak van mekaar. Dit lei tot die afname in die genetiese verskeidenheid en inteelt. 'n Groot genetiese poel help 'n [[spesie]] juis om makliker by veranderende omgewingstoestande aan te pas. 'n Aantal konyne word die prooi van wilde honde en katte. Enkeles word gejag vir die sport en as voedsel. Ander beland in valstrikke gestel vir probleemdiere, en soms sterf een onder 'n voertuig se wiele. Omdat die oewerkonyn so stadig voortplant en sy getalle reeds so beperk is, kan dit die verliese nie te bowe kom nie. == Geskiedenis == Die oewerkonyn is vir die eerste maal in 1902 opgemerk. Eers 27 jaar later is 'n tweede eksemplaar teëgekom en deur Oldfield Thomas wetenskaplik beskryf. In die 80 jaar tot 1982 is dit slegs ses maal raakgesien. Na 1986 is met 'n teelprogram by die De Wildt Navorsingstasie begin, maar dit het misluk. In 2001 is die konyne weer in rivierlope by Beaufort-Wes, Victoria-Wes, Williston en Sutherland aangetref. == Beskerming == Die oewerkonyn is op die rand van uitsterwing. Waarskynlik is daar reeds minder as 200 oor. Al hierdie diere is op privaat grond gevestig. Sanparke, die twee provinsiale natuurbewaringsdepartemente, die universiteite van Pretoria en Stellenbosch en ander organisasies het saamgespan en die '''Riverine Rabbit Conservation Project''' geloods. In [[Loxton]] is die '''Endangered Wildlife Trust''' se '''Riverine Rabbit Working Group''' se kantore met as doel die skakeling met die betrokke boere en publieke bewusmaking. In die Wes-Kaap is twee en in die Noord-Kaap een gebied op plase tot '''Oewerkonyn Bewarea''' verklaar. == Benaming == Die oewerkonyn (''Bunolagus monticularis'') is die enigste [[spesie]] in die [[genus]] ''Bunolagus''. In die volksmond is hierdie konyn ook bekend as die boshaas, pondhaas, vleihaas, Boesmanhaas, Hottentothaas en doekvoet. 'n Oewerkonyn is egter nie 'n haas nie. Kleintjies van konyne word kaal en blind gebore en is afhanklik van die moeder vir voedsel. Kleintjies van hase is beter ontwikkel by geboorte, met oop oë en kan al rondbeweeg. 'n Konyn kruip in digte plantegroei weg as gevaar dreig. 'n Haas hardloop weg. Omdat die oewerkonyn se besonder lang ore mens aan 'n haas laat dink, word hy dikwels daarmee verwar. == Sien ook == * [[Lys van Suider-Afrikaanse soogdiere]] * [[Lys van Suider-Afrikaanse soogdiere volgens wetenskaplike name]] * [[Suider-Afrikaanse soogdiere en hul ordes]] == Bibliografie == * Archimedes, Augustus 1989. * Bosch, Pieter: Skaars, ontwykende en geheimsinnige konyn. In: Landbouweekblad, 9 September 2021 * Die Burger, 20 November 2003 * Dorfling, Cara-Lee: Oewerkonyne bly toe ook elders. Die Burger, 3 Junie 2019 * le Roux, Marguerite: Verligting vir oewerkonyn-bevolking. Bedreigde spesies kry 'n veilige tuiste. Die Burger, 23 September 2020 * Rabbits to be saved. In: Conserva. Tydskrif van die Departement van Omgewingsake. Deel 2, nr. 1, Februarie 1987. ISSN 0258-3313 * Southwood, Alan: Rare rabbit revives. In: Conserva. Departement van Omgewingsake. Deel 5, nr. 5, September 1990. ISSN 0258-3313 * Via, Herfs 1991 * www.animalinfo.org, 5 Mei 2012 * www.edgeofexistence.org, 5 Mei 2012 * www.iucnredlist.org, 5 Mei 2012 == Verwysings == {{Verwysings}} {{Taksonbalk}} [[Kategorie:Hase en konyne]] [[Kategorie:Karoo]] gyg780gglsc1maagovnzmp3knxv9ucn 0 87086 2818291 2578050 2025-07-04T08:00:07Z AFM 21229 /* Eksterne skakels */ 2818291 wikitext text/x-wiki : ''Vir die Haaie-rugbyspan, sien [[Natalse Haaie]]'' {{Taksoboks | name = Haai | trend = unknown | status_system = iucn2.3 | fossil_range = [[Siluur]]—Onlangs | image = Tiburón.jpg | image_width = 250px | image_caption = [[Grysrifhaai]] (''Carcharhinus amblyrhynchos'') | image_alt = Grys rifhaai | regnum = [[Animalia]] | phylum = [[Chordata]] | classis = [[Chondrichthyes]] | subclassis = [[Elasmobranchii]] | superordo = '''Selachimorpha''' | subdivision_ranks = [[Orde (biologie)|Ordes]] | subdivision =[[Carcharhiniformes]]<br /> [[Heterodontiformes]]<br /> [[Hexanchiformes]]<br /> [[Lamniformes]]<br /> [[Orectolobiformes]]<br /> [[Pristiophoriformes]]<br /> [[Squaliformes]]<br /> [[Squatiniformes]] }} [[Lêer:Prionace glauca nmfs.jpg|220px|links]] Die '''haaie''' is 'n groep see[[vis]]se wat gekenmerk word deur 'n kraakbeenagtige skelet, vyf tot sewe kieusplete weerskante van die kop en borsvinne wat nie aan die kop versmelt is nie. Moderne haaie word in die [[klade]] '''Selachimorpha''' (of Selachii) geklassifiseer en is verwant aan die [[sustergroep|groep]] van rôe ([[Batoidea]]), wat wel varswaterspesies insluit. Die benaming "haai" word egter ook gebruik vir uitgestorwe lede van die subklas [[Elasmobranchii]] buite die Selachimorpha, soos die ''Cladoselache'' en ''Xenacanthus'' genera. Volgens hierdie breër definisie word die eerste bekende haaie na meer as 420 miljoen jaar gelede dateer.<ref name="RQGT">{{cite web |last=Martin |first=R. Aidan |url=http://www.elasmo-research.org/education/evolution/geologic_time.htm |title=Geologic Time |publisher=ReefQuest |access-date=9 September 2006 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20191021190340/http://www.elasmo-research.org/education/evolution/geologic_time.htm |archive-date=21 Oktober 2019 |url-status=live |df=dmy-all }}</ref> Sedertdien het die haaie in meer as 470 [[spesie]]s gediversifiseer. Hulle wissel in grootte van die klein dwerglanternhaai (''Etmopterus perryi''), 'n diepseespesie van net 18 sentimeter (7 duim) in lengte tot die [[walvishaai]] (''Rhincodon typus''), die grootste [[vis]] ter wêreld, wat ongeveer 12 meter bereik (39 voet). Haaie word in al die oseane aangetref en is algemeen tot 'n diepte van 2&nbsp;000 meter (6&nbsp;600 voet). Hulle kom oor die algemeen nie in varswater voor nie, maar daar is 'n paar bekende uitsonderings, soos die [[Zambezihaai]] en die rivierhaai, wat beide in seewater en varswater kan oorleef.<ref>{{en}} {{cite book | last=Allen | first=Thomas |year=1999 | title=The Shark Almanac |location=New York | publisher=The Lyons Press |isbn= 1-55821-582-4 | oclc=39627633}}</ref> [[Lêer:CretaceousSharkTeeth061812.JPG|links|duimnael|'n Fossielversameling haaitande]] Hulle bekom [[suurstof]] deur 5-7 kieusplete elk weerskante net agter die kop. Haaie het verder 'n bedekking van dermale dentikels wat hul vel teen skade en parasiete beskerm, wat ook bykomend hul vloeidinamika deur die water verbeter. Hulle het veelvuldige stelle van vervangbare tande.<ref name="Budker">{{en}} {{cite book| last= Budker|first=Paul |title=The Life of Sharks|publisher=Weidenfeld and Nicolson| location=London| year=1971| id= SBN 297003070}}</ref> Bekende spesies soos die [[witdoodshaai]], [[tierhaai]], [[blouhaai]], [[kortvin-mako]] en die [[Sphyrnidae|hamerkophaai]] is uiters suksesvolle [[roofvis]]se - organismes op die kruin van hul [[voedselketting]] in die water. Baie haaibevolkings word bedreig deur menslike aktiwiteite. == Sien ook == * [[Alfabetiese lys van visse]] * [[Lys van Suider-Afrikaanse visse volgens wetenskaplike name]] * [[Lys van varswater visfamilies]] * [[Lys van visfamilies]] == Verwysings == {{Verwysings}} == Eksterne skakels == * Compagno, Leonard J.V.: Let's save the sharks. Conserva. Departement van Omgewingsake. Deel6, nr. 6, November/Desember 1991. ISSN 0258-3313 * {{Commonskat-inlyn|Selachimorpha}} * {{Wikispecies-inlyn|Selachimorpha}} {{en-vertaal|Shark}} {{Normdata}} {{Taksonbalk}} [[Kategorie:Haaie| ]] 8mrugl7r57cb3cxfpf2q73544kyjbkb 2818325 2818291 2025-07-04T10:21:16Z AFM 21229 /* Eksterne skakels */ 2818325 wikitext text/x-wiki : ''Vir die Haaie-rugbyspan, sien [[Natalse Haaie]]'' {{Taksoboks | name = Haai | trend = unknown | status_system = iucn2.3 | fossil_range = [[Siluur]]—Onlangs | image = Tiburón.jpg | image_width = 250px | image_caption = [[Grysrifhaai]] (''Carcharhinus amblyrhynchos'') | image_alt = Grys rifhaai | regnum = [[Animalia]] | phylum = [[Chordata]] | classis = [[Chondrichthyes]] | subclassis = [[Elasmobranchii]] | superordo = '''Selachimorpha''' | subdivision_ranks = [[Orde (biologie)|Ordes]] | subdivision =[[Carcharhiniformes]]<br /> [[Heterodontiformes]]<br /> [[Hexanchiformes]]<br /> [[Lamniformes]]<br /> [[Orectolobiformes]]<br /> [[Pristiophoriformes]]<br /> [[Squaliformes]]<br /> [[Squatiniformes]] }} [[Lêer:Prionace glauca nmfs.jpg|220px|links]] Die '''haaie''' is 'n groep see[[vis]]se wat gekenmerk word deur 'n kraakbeenagtige skelet, vyf tot sewe kieusplete weerskante van die kop en borsvinne wat nie aan die kop versmelt is nie. Moderne haaie word in die [[klade]] '''Selachimorpha''' (of Selachii) geklassifiseer en is verwant aan die [[sustergroep|groep]] van rôe ([[Batoidea]]), wat wel varswaterspesies insluit. Die benaming "haai" word egter ook gebruik vir uitgestorwe lede van die subklas [[Elasmobranchii]] buite die Selachimorpha, soos die ''Cladoselache'' en ''Xenacanthus'' genera. Volgens hierdie breër definisie word die eerste bekende haaie na meer as 420 miljoen jaar gelede dateer.<ref name="RQGT">{{cite web |last=Martin |first=R. Aidan |url=http://www.elasmo-research.org/education/evolution/geologic_time.htm |title=Geologic Time |publisher=ReefQuest |access-date=9 September 2006 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20191021190340/http://www.elasmo-research.org/education/evolution/geologic_time.htm |archive-date=21 Oktober 2019 |url-status=live |df=dmy-all }}</ref> Sedertdien het die haaie in meer as 470 [[spesie]]s gediversifiseer. Hulle wissel in grootte van die klein dwerglanternhaai (''Etmopterus perryi''), 'n diepseespesie van net 18 sentimeter (7 duim) in lengte tot die [[walvishaai]] (''Rhincodon typus''), die grootste [[vis]] ter wêreld, wat ongeveer 12 meter bereik (39 voet). Haaie word in al die oseane aangetref en is algemeen tot 'n diepte van 2&nbsp;000 meter (6&nbsp;600 voet). Hulle kom oor die algemeen nie in varswater voor nie, maar daar is 'n paar bekende uitsonderings, soos die [[Zambezihaai]] en die rivierhaai, wat beide in seewater en varswater kan oorleef.<ref>{{en}} {{cite book | last=Allen | first=Thomas |year=1999 | title=The Shark Almanac |location=New York | publisher=The Lyons Press |isbn= 1-55821-582-4 | oclc=39627633}}</ref> [[Lêer:CretaceousSharkTeeth061812.JPG|links|duimnael|'n Fossielversameling haaitande]] Hulle bekom [[suurstof]] deur 5-7 kieusplete elk weerskante net agter die kop. Haaie het verder 'n bedekking van dermale dentikels wat hul vel teen skade en parasiete beskerm, wat ook bykomend hul vloeidinamika deur die water verbeter. Hulle het veelvuldige stelle van vervangbare tande.<ref name="Budker">{{en}} {{cite book| last= Budker|first=Paul |title=The Life of Sharks|publisher=Weidenfeld and Nicolson| location=London| year=1971| id= SBN 297003070}}</ref> Bekende spesies soos die [[witdoodshaai]], [[tierhaai]], [[blouhaai]], [[kortvin-mako]] en die [[Sphyrnidae|hamerkophaai]] is uiters suksesvolle [[roofvis]]se - organismes op die kruin van hul [[voedselketting]] in die water. Baie haaibevolkings word bedreig deur menslike aktiwiteite. == Sien ook == * [[Alfabetiese lys van visse]] * [[Lys van Suider-Afrikaanse visse volgens wetenskaplike name]] * [[Lys van varswater visfamilies]] * [[Lys van visfamilies]] == Verwysings == {{Verwysings}} == Eksterne skakels == * Cliff, Geremy: Shark attack! In: Conserva. Departement van Omgewingsake. Deel 5, nr. 6, November 1990. ISSN 0258-3313 * Compagno, Leonard J.V.: Let's save the sharks. Conserva. Departement van Omgewingsake. Deel6, nr. 6, November/Desember 1991. ISSN 0258-3313 * {{Commonskat-inlyn|Selachimorpha}} * {{Wikispecies-inlyn|Selachimorpha}} {{en-vertaal|Shark}} {{Normdata}} {{Taksonbalk}} [[Kategorie:Haaie| ]] mdcfreo9js3262solaw7crw6w3fjd0n 0 90578 2818246 2186931 2025-07-03T21:48:33Z Espandero 111801 2818246 wikitext text/x-wiki [[Lêer:Embouchure du Rhône dans le Léman depuis Le Grammont.jpg|duimnael|Sedimente word deur die [[Rhône]]-rivier na die Meer van Genève afgevoer.]] '''Sediment''' (of '''afsaksel''' of '''neerslag''') is materiaal wat natuurlik voorkom wat afgebreek is deur prosesse van verwering en [[erosie]], en is daarna deur die werking van die wind, water, ys en/of deur die krag van swaartekrag wat op die deeltjies inwerk, vervoer. Byvoorbeeld, slik sak uit [[suspensie]] via sedimentasie en vorm grond (waarvan sommige uiteindelik [[Afsettingsgesteente|sedimentêre gesteentes]] kan vorm). Sedimente word hoofsaaklik deur water (fluviale prosesse), wind (eoliese prosesse) en [[gletser]]s vervoer. Strandsand en rivierkanaalneerslae is voorbeelde van fluviale vervoer en afsetting, alhoewel sediment ook dikwels uit stadigbewegende of stilstaande water in mere en oseane uitsak. Woestynsandduine en loese is voorbeelde van eoliese vervoer en afsetting. [[gletser|Glasiale]] [[morene]] neerslae en "till" is sediment wat deur ys vervoer is. {{Saadjie}} {{Normdata}} [[Kategorie:Fisiese geografie]] [[Kategorie:Gesteentes]] [[Kategorie:Sedimentologie]] 2qxznbth8ghugnsjgx6cc8p0xdcjt9y 0 92887 2818163 2818051 2025-07-03T14:29:07Z BurgertB 2401 2818163 wikitext text/x-wiki [[Beeld:Maclear's Beacon mound.jpg|duimnael|250px|regs|Die stapel klippe van die Maclear-baken]] [[Beeld:Bridle Path Table Mountain.jpg|duimnael|250px|regs|Die Bridle-pad wat tot by die baken gevolg kan word]] Die '''Maclear-baken''' is 'n klipstapel wat die hoogste punt op [[Tafelberg]] aandui. Die klipstapel van 3&nbsp;m hoog is in 1979 tot 'n gedenkwaardigheid verklaar. [[Trigonometriese baken]] (28) Tafelberg is 1&nbsp;087&nbsp;m bo seevlak en 19 meter hoër as die boonste kabelstasie geleë. == Voetslaanpaaie == Genl. [[J.C. Smuts]] het deur sy staptogte op Tafelberg die paadjies rondom die baken bekend gemaak. Die bakenpunt is 3&nbsp;km van die kabelstasie af, en word na 'n staptog van 45 minute bereik. Ooswaarts bied dit 'n uitsig oor die [[Kaapse Vlakte]] en die [[Hottentots-Hollandberge]]. == Geskiedenis == Sir [[Thomas Maclear]] (1794–1878) was die sterrekundige by die Koninklike Sterrewag. Tussen 1841 en 1848 het hy groot dele van die [[Kaapkolonie]] opgemeet vir die kontrolering en uitbreiding van die Franse sterrekundige [[Nicolas-Louis de Lacaille]] (1713–1762) se meridiaanboog. Die doel was om die presiese vorm en grootte van die aardbol te bepaal. Die peilbaken op Tafelberg is in Desember 1844 opgerig en word steeds deur kartograwe gebruik. Maclear het 'n begin gemaak met die geodetiese opmeting van Suid-Afrika en met die oog op die honderdjarige herdenking van sy dood op 14 Junie 1979 is die klipstapel gerestoureer. == Oorlogsgedenkteken == Naby die baken is 'n gedenkteken vir nege gesneuweldes van die [[Bergklub van Suid-Afrika]] in die [[Eerste Wêreldoorlog]]. Die plat bronsskild wat van 1922 dateer, is bo-op 'n rots naby die baken gemonteer, en is die volgende jaar onthul. Sedertdien word 'n jaarlikse gedenkdiens elke Februarie by die baken gehou. Genl. Smuts het met die onthulling die hooftoespraak by die baken gelewer: :: "Die Berg", het hy gesê, "staan nie net vir iets wat ewig verhewe is nie. Dit het 'n groot historiese en geestelike betekenis vir ons. Vir ons is dit die klimleer van die lewe. Nee, meer, dit is die groot leer van die siel, en op 'n eienaardige wyse die bron van geloof. Daarvan het die Wet gekom; daarvan het die evangelie van die [[Bergpredikasie]] gekom. Ons kan waarlik sê dat die hoogste religie die Religie van die Berg is."<ref name=salute>{{cite book |title=Salute to a Great South African: Jan Christiaan Smuts |date=Oktober 1950 |publisher=Central News Agency, Ltd., red. Cape Times |page=32 }}</ref> Omtrent die nege gesneuweldes het hy gesê: :: "Tafelberg was hulle katedraal waar hulle 'n meer sagkense musiek kon aanhoor, wyer horisonne kon bespied en deur 'n meer verhewe gees geïnspireer kon word. Hier het hulle in lewe die ruime lug ingeadem, hier in sterwe sal hulle nagedagtenis van die boonste uithoeke besit neem. En dit is gepas dat in hierdie katedraal van Tafelberg die blywende gedenkteken van hul groot opoffering geplaas word. Nie daar onder in die gloed van vrugbare vlaktes nie, maar hier bo in die bleek en koue bergtoppe. Soos [[Robert Browning|Browning]] dit stel: ''Hier, hier is hulle plek; Waar meteoroïdes verskiet; Wolke bou; Weerlig uitbreek; Sterre kom en gaan.''" Genl. Smuts sou op ouderdom 80 weereens die berg via Skeletonkloof bestyg om die hooftoespraak vir die Bergklub se jaarlikse gedenkdiens te lewer. 'n Bronsplaket vir Smuts teen 'n nabye rotswand bevat die bekende lofspraak van [[William Shakespeare|Shakespeare]] se ''Julius Ceasar'': :: “Sy lewe was deemoedig, en die Elemente was so in hom vervleg, dat die Natuur sou opstaan om aan die hele aarde te sê, Dit was 'n man.”<ref name=table>{{cite web |first1=Riaan |title=Quote of the Week, Week #4 |url=http://www.hiketablemountain.co.za/tag/table-mountain-climbing/page/6/ |website=Hike Table Mountain |first1=Jan |last1=Smuts |access-date=24 September 2014 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20191009123424/https://hiketablemountain.co.za/tag/table-mountain-climbing/page/6/ |archive-date=9 Oktober 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}</ref> == Bibliografie == {{Verwysings}} * Burman, Jose: The Table Mountain book. Kaapstad: Human en Rousseau, 1991. ISBN 0-7981-2918-2 {{Koördinate|33|58|0.24|S|18|25|32,05|O|aansig=titel}} [[Kategorie:Geboue en strukture in Kaapstad]] [[Kategorie:Monumente en gedenkwaardighede in Suid-Afrika]] [[Kategorie:Tafelberg]] otcr7wuwoxugw32zhiodgr1mj12jip4 0 93328 2818226 2269777 2025-07-03T20:46:23Z Sobaka 328 Sien ook 2818226 wikitext text/x-wiki {{Taksoboks | name = Archaea (Archeabacteria) | color= lightblue | fossil_range = | status = | trend = | status_system = | status_ref = | image=Halobacteria.jpg | image_width=250px | image_caption=''Halobacteria'' – elke sel is sowat {{val|5|ul=μm}} lank. | domain = Archaea | subdivision_ranks = Koninkryke en filums | subdivision = Crenarchaeota<br /> Euryarchaeota<br /> Korarchaeota<br /> Nanoarchaeota<br /> Thaumarchaeota }} '''Archaea''' is ’n [[domein (biologie)|domein]] van eensellige [[mikroörganisme]]s. Dié mikrobes is [[Prokarioot|prokariote]], wat beteken hulle het geen [[selkern]] of enige ander organelle in hul selle wat deur ’n membraan omsluit word nie. Archaea is aanvanklik as [[Bakterie|bakterieë]] geklassifiseer en het die naam '''Archaebacteria''' (in die [[Koninkryk (biologie)|koninkryk]] Monera) gekry, maar dié klassifikasie is verouderd.<ref>{{cite journal |author=Pace NR |title=Time for a change |journal=Nature |volume=441 |issue=7091 |page=289 |date=Mei 2006 |pmid=16710401 |doi=10.1038/441289a|bibcode = 2006Natur.441..289P }}</ref> Hul selle het unieke eienskappe wat hulle skei van die ander twee domeins van lewe: [[Bacteria]] en [[Eukaryota]]. Archaea word verder verdeel in vier [[filum]]s. Archaea is eers beskou as [[ekstremofiele]] wat in uiters ongunstige toestande soos warmwaterbronne en soutmere voorkom, maar hulle is sedertdien ontdek in ’n groot verskeidenheid [[habitat]]s, onder meer in die [[mens]]like [[kolon]] en naeltjie.<ref name=Dunn>{{cite web |last=Dunn |first=Rob |title=After 2 Years Scientists Still Can't Solve Belly Button Mystery, Continue Navel-Gazing |url=http://blogs.scientificamerican.com/guest-blog/2012/11/07/after-two-years-scientists-still-cant-solve-belly-button-mystery-continue-navel-gazing/ |work=Guest Blog |publisher=Scientific American |access-date=16 Januarie 2013 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20150427150950/http://blogs.scientificamerican.com/guest-blog/2012/11/07/after-two-years-scientists-still-cant-solve-belly-button-mystery-continue-navel-gazing/ |archive-date=27 April 2015 |url-status=live |df=dmy-all}}</ref> Hulle is veral talryk in die oseane, en die archaea in [[plankton]] kan een van die grootste groepe organismes op die planeet wees. Archaea is ’n belangrike deel van lewe op Aarde en kan ’n rol speel in beide die [[koolstofsiklus|koolstof-]] en [[stikstofsiklus]]. ==Sien ook== * ''[[Candidatus Sukunaarchaeum mirabile]]'' == Verwysings == {{Verwysings}} == Eksterne skakels == * {{Commons-kategorie inlyn|Archaea}} * [[Lêer:Crystal txt.png|15px]] Hierdie artikel is vertaal uit die [[:en:Archaea|Engelse Wikipedia]] {{Normdata}} {{Taksonbalk}} [[Kategorie:Bakteriologie]] [[Kategorie:Domeine]] [[Kategorie:Ekologie]] 824cg82ka73wsalpt06uk0x16rchiqs 0 93331 2818309 2670342 2025-07-04T09:07:52Z AFM 21229 /* Bron */ 2818309 wikitext text/x-wiki [[Lêer:Lichen-covered tree, Tresco.jpg|duimnael|200px|’n Boomstam oortrek van verskillende soorte korsmos]] [[Lêer:N2 Lichen.jpg|duimnael|200px|Korsmos op ’n baksteenmuur]] __NOTOC__ '''Korsmos''' is ’n [[simbiose|simbiotiese]] [[organisme]] wat ontstaan uit ’n [[bakterie]] of [[alg]] en nog een of meer [[Fotosintese|fotosintetiese]] organismes. Al die elemente bestaan dus saam in ’n wedersyds voordelige verhouding.<ref name=WIL>[https://www.anbg.gov.au/lichen/what-is-lichen.html What is a lichen?, Autralian National Botanical Garden]</ref><ref name=UCILABK>Introduction to Lichens – An Alliance between Kingdoms, University of California Museum of Paleontology, [http://www.ucmp.berkeley.edu/fungi/lichens/lichens.html]</ref><ref name="LNA" /> Die hele saamgestelde lewensvorm het eienskappe wat verskil van die eienskappe van die afsonderlike elemente. Korsmos kom in baie kleure, groottes en vorms voor. Die eienskappe is ietwat plantagtig, maar korsmos is nie plante nie. Hulle kan lyk soos ’n klein, blaarlose, vertakkende struik (frutikose); asof dit blare het (foliose); of soos ’n verfkors op ’n oppervlak (krustose),<ref name=ANBGLG>{{Cite web |url=http://www.anbg.gov.au/glossary/webpubl/lichglos.htm |title=Lichen Glossary, Australian National Botanic Garden |access-date=27 September 2014 |archive-date= 6 Desember 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20141206070827/http://www.anbg.gov.au/glossary/webpubl/lichglos.htm |url-status=dead }}</ref><ref name=LNAILV>Lichen Vocabulary, Lichens of North America Information, Sylvia and Stephen Sharnoff, [http://www.lichen.com/vocabulary.html] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150120063843/http://www.lichen.com/vocabulary.html |date=20 Januarie 2015 }}</ref> of dit kan ’n ander groeivorm hê.<ref name=LAL>Looking at Lichens, Lynn Margulis, Eva Barreno, BioScience 53(8):776-778 2003, [http://www.bioone.org/doi/full/10.1641/0006-3568%282003%29053%5B0776%3ALAL%5D2.0.CO%3B2]</ref> ’n Makrokorsmos is óf bos- óf blaaragtig. Die ander word mikrokorsmos genoem.<ref name="WIL" /> Hier verwys "makro" en "mikro" nie na die grootte nie, maar na die groeivorm.<ref name="WIL" /> Korsmos kan soos [[mos]] lyk en name hê wat op "mos" eindig, soos [[Yslandse mos]], maar dit kan misleidend wees omdat korsmos nie ’n mos is nie en ook nie verwant is aan mos of enige ander plant nie.<ref name="LNA">Lichens of North America, Irwin M. Brodo, Ms. Sylvia Duran Sharnoff, ISBN 978-0-300-08249-4, 2001</ref> Korsmos is nie [[parasiet]]e op die plante waarop hulle groei nie, maar vervaardig hul eie voedsel van [[sonlig]], [[lug]], [[water]] en [[Mineraal|minerale]] in hul omgewing. Korsmosse (''Lichenes'') is nie selfstandige organismes nie, maar die kleurryke resultaat van ʼn verreikende simbiose tussen ʼn swam en 'n alg. Dit skei sure al wat selfs die onvrugbaarste grond aantas om sodoende voedingstowwe daaruit te verkry. Daarom kan korsmosse op plekke groei waar geen ander organisme hom kan verlig nie. Die meeste [[spesie]]s is baie gevoelig vir lugbesoedeling. == Bou == Korsmosse (klas ''Lichenes'') is saamgestelde organismes wat ontstaan uit die simbiose tussen ʼn swam en 'n alg. Die swamagtige komponent (mikobiont) behoort byna altyd tot die askusswamme, afgesien van 'n paar tropiese Basidiomycetes-spesies. Die tweede komponent (fikobiont) is gewoonlik 'n eensellige blou of groen alg. Wanneer 'n stukkie korsmos onder die mikroskoop bestudeer word, is die saamgestelde bou (heteromeriese bou) opvallend. Die swam vorm aan die bo- en onderkant ʼn kors bestaande uit baie digte, inmekaargestrengelde drade. Daartussen lê 'n murglaag (''medulla'') van los, swamagtige drade. Die swamselle lê in die murglaag, vlak onder die boonste korslaag. By sommige spesies lê die swamselle soos die swamdrade oor die hele weefsel versprei (homoiomeriese bou). Na gelang van die uiterlike vorm word daar tussen kors-, blaar- en struikvormige spesies onderskei. Die weefsel van die korsvormige spesies lê in 'n dun laag op of in die grond. Soms steek net die vrugsteeltjie bokant die grond uit. Tot hierdie groep behoort onder meer die genera ''Lecanora'', ''Lecidea'' en ''Graphis''. Laasgenoemde genus kry sy naam van die vrugliggaampies wat soos Arabiese letters lyk. Die blaarvormige spesies besit hegorgane waarmee die weefsel aan die grand vasgeheg word. In Suid-Afrika en Europa kom onder meer skildmosse (genus ''Parmalia''), leermosse (genus ''Paltigera'') en muurkorsmosse (''Xanthoria parietina'') voor. Die longkruid (''Lobaria pulmonaria'') kom byna nie meer in die Benelux-lande voor nie. Struikvormige korsmosse is slegs met hul basis aan die grond vas. Die res van die weefsel kan of orent (rendiermos), of hangend (baardmos, ''Usnea barbata'') wees. Van al drie die groepe kom daar natuurlik ook tussenvorme voor. So is die bekerkorsmos en die heidestertjie (albei van die genus ''Cladonia'') aanvanklik blaarvormig, maar hulle vorm later vertakte dele (''podetia'') met vrugliggame. == Groei en lewenswyse == Korsmosse groei maar 'n paar millimeters per jaar en dan ook net aan die rande. Die ouer weefsel in die middel sterf af, en die lewensduur van ʼn korsmos is dus in beginsel onbeperk. Korsmosse waarvan die groeisnelheid bepaal is, moet na berekening 'n paar duisend jaar oud wees. Ander spesies het wel ʼn beperkte groeitydperk. Sodra ʼn bepaalde vorm bereik is, word talle voortplantingsfragmente gevorm en stert die res van die weefsel af. Bykomend tot hierdie fragmentasie van die [[tallus]] (plantliggaam) kan vermeerdering ook plaasvind via sogenaamde sporidia: eenhede bestaande uit een of 'n paar algselle wat deur swamdrade omring is en maklik versprei word. Hulle ontwikkel later tot nuwe korsmosse. Die algkomponent, wat chlorofil besit, vorm uit koolsuur en water suiker en ander organiese stowwe, wat as voedsel dien. Omgekeerd ontvang die alg van die swam soute, water en - as dit donker is en die alg nie tot fotosintese in staat is koolhidrate en groeistowwe. Daarnaas word die alg ook deur die swam teen uitdroging beskerm. Dit is nog steeds nie heeltemal duidelik watter van die twee organismes uit hierdie saamleefproses die meeste voordeel trek nie. Wat opmerklik is, is dat as beide komponente op 'n ryk voedingsbron gekweek word, hulle apart ontwikkel. As hulle egter op ʼn arm voedingsbron gekweek word, vind simbiose tussen die twee onmiddellik plaas. Die uiterlike omstandighede bepaal waarskynlik watter organisme op 'n bepaalde oomblik die voordeel geniet. ʼn [[Swam]] se voorkeur vir 'n bepaalde wier is nie altyd duidelik nie; by party korsmosse leef dieselfde swam met sowel 'n groen as 'n blou alg saam. Ook kan twee soorte swamme met een alg verbind wees. Daar word dan van dubbel-korsmosse gepraat. == Ligeensure == Korsmosse word nie net aan die hand van swam- en algspesies geklassifiseer nie, maar ook ten opsigte van die groot hoeveelheid sure wat in die weefsel van die korsmosse geproduseer word. Hierdie ligeensure verskil veral ten opsigte van chemiese samestelling by die onderskeie soorte en word vermoedelik deur die swam gevorm. Danksy hierdie sure (dit tas selfs die hardste rotse aan) en hul weerstand teen uitdroging, kom korsmosse selfs in die onherbergsaamste streke voor. Korsmosse pas goed in sowel woestyne, hoë berge en poolgebiede as in die trope aan, maar dit is baie gevoelig vir lugbesoedeling. In die geïndustrialiseerde lande het korsmosse as gevolg hiervan feitlik heeltemal uitgesterf. As hierdie streke volgens die plantegroei aangedui word, word van epifitiese woestyne gepraat. Ondanks hul betreklik klein afmetinge speel korsmosse ʼn belangrike rol; die rendiermos (''Cladonia rangiferina'') vorm in die poolstreke die belangrikste voedsel vir rendiere. In die [[Alpe]] is yslandmos (''Centraria islandica'') baie algemeen en 'n gesogte plant by kruieversamelaars. Tee wat hiervan gemaak word, bring glo verligting by verkoues en maak slym in die bors los. Volgens oorlewering het korsmos ook al 'n volk van ʼn hongerdood gered: die [[manna]] waarvan daar in die [[Bybel]] gepraat word (tydens die tog van die Israeliete) was waarskynlik die eetbare korsmos ''Lecanora esculenta''. Hierdie eetbare spesie kom in Suidoos-Asië en Noord-Afrika algemeen voor. Dit het 'n wit tot grys kleur en groei op die rotsagtige grond in [[Mesopotamië]], [[Anatolië]], aan die rand van die [[Sahara]] en in [[Iran]]. ''Parmelia conspersa'' word deur die Pondo's en [[Xhosas]] in Suid-Afrika as middel teen geslagsiektes en slangbyt gebruik. == Galery == <center><gallery> Lêer:Letharia vulpina JHollinger crop.jpg|Dié korsmos groei soos ’n takkerige klein struik sonder blare. Lêer:Flavoparmelia caperata - lichen - Caperatflechte.jpg|’n Blaaragtige korsmos op ’n boomtak. Lêer:Caloplaca marina.JPG|Dié korsmos lyk soos ’n oranje kors op ’n klip. Lêer:Caloplaca thallincola.jpg|’n Korsmos wat van binne af buitentoe uitwaaier. Lêer:Blistered Jelly Lichen (983550966).jpg|Dié korsmos het ’n gelatienvoorkoms sonder enige struktuur. </gallery></center> == Kyk ook == * [[Horingblad]] (afdeling Anthocerotophyta) * [[Bryophyta|Blaarmos]] (afdeling Bryophyta) * [[Lewermos]] (afdeling Marchantiophyta, ook Hepaticophyta genoem) == Verwysings == {{Verwysings}} == Bron == * Wessels, Dirk: Veelsydige, misteriese organismes. In: Conserva. Departement van Omgewingsake. Deel 5, nr. 4, Julie 1990. ISSN 0258-3313 * [[Wêreldspektrum]], 1982, ISBN 0908409567 band == Eksterne skakels == * {{Commons-kategorie inlyn|Lichens}} * [[Lêer:Crystal txt.png|15px]] Hierdie artikel is vertaal uit die [[:en:Lichen|Engelse Wikipedia]] {{Normdata}} [[Kategorie:Simbiose]] pu4oqmtlqzc8av8aharwn0z8vztks0j 2818310 2818309 2025-07-04T09:08:48Z AFM 21229 /* Bron */ 2818310 wikitext text/x-wiki [[Lêer:Lichen-covered tree, Tresco.jpg|duimnael|200px|’n Boomstam oortrek van verskillende soorte korsmos]] [[Lêer:N2 Lichen.jpg|duimnael|200px|Korsmos op ’n baksteenmuur]] __NOTOC__ '''Korsmos''' is ’n [[simbiose|simbiotiese]] [[organisme]] wat ontstaan uit ’n [[bakterie]] of [[alg]] en nog een of meer [[Fotosintese|fotosintetiese]] organismes. Al die elemente bestaan dus saam in ’n wedersyds voordelige verhouding.<ref name=WIL>[https://www.anbg.gov.au/lichen/what-is-lichen.html What is a lichen?, Autralian National Botanical Garden]</ref><ref name=UCILABK>Introduction to Lichens – An Alliance between Kingdoms, University of California Museum of Paleontology, [http://www.ucmp.berkeley.edu/fungi/lichens/lichens.html]</ref><ref name="LNA" /> Die hele saamgestelde lewensvorm het eienskappe wat verskil van die eienskappe van die afsonderlike elemente. Korsmos kom in baie kleure, groottes en vorms voor. Die eienskappe is ietwat plantagtig, maar korsmos is nie plante nie. Hulle kan lyk soos ’n klein, blaarlose, vertakkende struik (frutikose); asof dit blare het (foliose); of soos ’n verfkors op ’n oppervlak (krustose),<ref name=ANBGLG>{{Cite web |url=http://www.anbg.gov.au/glossary/webpubl/lichglos.htm |title=Lichen Glossary, Australian National Botanic Garden |access-date=27 September 2014 |archive-date= 6 Desember 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20141206070827/http://www.anbg.gov.au/glossary/webpubl/lichglos.htm |url-status=dead }}</ref><ref name=LNAILV>Lichen Vocabulary, Lichens of North America Information, Sylvia and Stephen Sharnoff, [http://www.lichen.com/vocabulary.html] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150120063843/http://www.lichen.com/vocabulary.html |date=20 Januarie 2015 }}</ref> of dit kan ’n ander groeivorm hê.<ref name=LAL>Looking at Lichens, Lynn Margulis, Eva Barreno, BioScience 53(8):776-778 2003, [http://www.bioone.org/doi/full/10.1641/0006-3568%282003%29053%5B0776%3ALAL%5D2.0.CO%3B2]</ref> ’n Makrokorsmos is óf bos- óf blaaragtig. Die ander word mikrokorsmos genoem.<ref name="WIL" /> Hier verwys "makro" en "mikro" nie na die grootte nie, maar na die groeivorm.<ref name="WIL" /> Korsmos kan soos [[mos]] lyk en name hê wat op "mos" eindig, soos [[Yslandse mos]], maar dit kan misleidend wees omdat korsmos nie ’n mos is nie en ook nie verwant is aan mos of enige ander plant nie.<ref name="LNA">Lichens of North America, Irwin M. Brodo, Ms. Sylvia Duran Sharnoff, ISBN 978-0-300-08249-4, 2001</ref> Korsmos is nie [[parasiet]]e op die plante waarop hulle groei nie, maar vervaardig hul eie voedsel van [[sonlig]], [[lug]], [[water]] en [[Mineraal|minerale]] in hul omgewing. Korsmosse (''Lichenes'') is nie selfstandige organismes nie, maar die kleurryke resultaat van ʼn verreikende simbiose tussen ʼn swam en 'n alg. Dit skei sure al wat selfs die onvrugbaarste grond aantas om sodoende voedingstowwe daaruit te verkry. Daarom kan korsmosse op plekke groei waar geen ander organisme hom kan verlig nie. Die meeste [[spesie]]s is baie gevoelig vir lugbesoedeling. == Bou == Korsmosse (klas ''Lichenes'') is saamgestelde organismes wat ontstaan uit die simbiose tussen ʼn swam en 'n alg. Die swamagtige komponent (mikobiont) behoort byna altyd tot die askusswamme, afgesien van 'n paar tropiese Basidiomycetes-spesies. Die tweede komponent (fikobiont) is gewoonlik 'n eensellige blou of groen alg. Wanneer 'n stukkie korsmos onder die mikroskoop bestudeer word, is die saamgestelde bou (heteromeriese bou) opvallend. Die swam vorm aan die bo- en onderkant ʼn kors bestaande uit baie digte, inmekaargestrengelde drade. Daartussen lê 'n murglaag (''medulla'') van los, swamagtige drade. Die swamselle lê in die murglaag, vlak onder die boonste korslaag. By sommige spesies lê die swamselle soos die swamdrade oor die hele weefsel versprei (homoiomeriese bou). Na gelang van die uiterlike vorm word daar tussen kors-, blaar- en struikvormige spesies onderskei. Die weefsel van die korsvormige spesies lê in 'n dun laag op of in die grond. Soms steek net die vrugsteeltjie bokant die grond uit. Tot hierdie groep behoort onder meer die genera ''Lecanora'', ''Lecidea'' en ''Graphis''. Laasgenoemde genus kry sy naam van die vrugliggaampies wat soos Arabiese letters lyk. Die blaarvormige spesies besit hegorgane waarmee die weefsel aan die grand vasgeheg word. In Suid-Afrika en Europa kom onder meer skildmosse (genus ''Parmalia''), leermosse (genus ''Paltigera'') en muurkorsmosse (''Xanthoria parietina'') voor. Die longkruid (''Lobaria pulmonaria'') kom byna nie meer in die Benelux-lande voor nie. Struikvormige korsmosse is slegs met hul basis aan die grond vas. Die res van die weefsel kan of orent (rendiermos), of hangend (baardmos, ''Usnea barbata'') wees. Van al drie die groepe kom daar natuurlik ook tussenvorme voor. So is die bekerkorsmos en die heidestertjie (albei van die genus ''Cladonia'') aanvanklik blaarvormig, maar hulle vorm later vertakte dele (''podetia'') met vrugliggame. == Groei en lewenswyse == Korsmosse groei maar 'n paar millimeters per jaar en dan ook net aan die rande. Die ouer weefsel in die middel sterf af, en die lewensduur van ʼn korsmos is dus in beginsel onbeperk. Korsmosse waarvan die groeisnelheid bepaal is, moet na berekening 'n paar duisend jaar oud wees. Ander spesies het wel ʼn beperkte groeitydperk. Sodra ʼn bepaalde vorm bereik is, word talle voortplantingsfragmente gevorm en stert die res van die weefsel af. Bykomend tot hierdie fragmentasie van die [[tallus]] (plantliggaam) kan vermeerdering ook plaasvind via sogenaamde sporidia: eenhede bestaande uit een of 'n paar algselle wat deur swamdrade omring is en maklik versprei word. Hulle ontwikkel later tot nuwe korsmosse. Die algkomponent, wat chlorofil besit, vorm uit koolsuur en water suiker en ander organiese stowwe, wat as voedsel dien. Omgekeerd ontvang die alg van die swam soute, water en - as dit donker is en die alg nie tot fotosintese in staat is koolhidrate en groeistowwe. Daarnaas word die alg ook deur die swam teen uitdroging beskerm. Dit is nog steeds nie heeltemal duidelik watter van die twee organismes uit hierdie saamleefproses die meeste voordeel trek nie. Wat opmerklik is, is dat as beide komponente op 'n ryk voedingsbron gekweek word, hulle apart ontwikkel. As hulle egter op ʼn arm voedingsbron gekweek word, vind simbiose tussen die twee onmiddellik plaas. Die uiterlike omstandighede bepaal waarskynlik watter organisme op 'n bepaalde oomblik die voordeel geniet. ʼn [[Swam]] se voorkeur vir 'n bepaalde wier is nie altyd duidelik nie; by party korsmosse leef dieselfde swam met sowel 'n groen as 'n blou alg saam. Ook kan twee soorte swamme met een alg verbind wees. Daar word dan van dubbel-korsmosse gepraat. == Ligeensure == Korsmosse word nie net aan die hand van swam- en algspesies geklassifiseer nie, maar ook ten opsigte van die groot hoeveelheid sure wat in die weefsel van die korsmosse geproduseer word. Hierdie ligeensure verskil veral ten opsigte van chemiese samestelling by die onderskeie soorte en word vermoedelik deur die swam gevorm. Danksy hierdie sure (dit tas selfs die hardste rotse aan) en hul weerstand teen uitdroging, kom korsmosse selfs in die onherbergsaamste streke voor. Korsmosse pas goed in sowel woestyne, hoë berge en poolgebiede as in die trope aan, maar dit is baie gevoelig vir lugbesoedeling. In die geïndustrialiseerde lande het korsmosse as gevolg hiervan feitlik heeltemal uitgesterf. As hierdie streke volgens die plantegroei aangedui word, word van epifitiese woestyne gepraat. Ondanks hul betreklik klein afmetinge speel korsmosse ʼn belangrike rol; die rendiermos (''Cladonia rangiferina'') vorm in die poolstreke die belangrikste voedsel vir rendiere. In die [[Alpe]] is yslandmos (''Centraria islandica'') baie algemeen en 'n gesogte plant by kruieversamelaars. Tee wat hiervan gemaak word, bring glo verligting by verkoues en maak slym in die bors los. Volgens oorlewering het korsmos ook al 'n volk van ʼn hongerdood gered: die [[manna]] waarvan daar in die [[Bybel]] gepraat word (tydens die tog van die Israeliete) was waarskynlik die eetbare korsmos ''Lecanora esculenta''. Hierdie eetbare spesie kom in Suidoos-Asië en Noord-Afrika algemeen voor. Dit het 'n wit tot grys kleur en groei op die rotsagtige grond in [[Mesopotamië]], [[Anatolië]], aan die rand van die [[Sahara]] en in [[Iran]]. ''Parmelia conspersa'' word deur die Pondo's en [[Xhosas]] in Suid-Afrika as middel teen geslagsiektes en slangbyt gebruik. == Galery == <center><gallery> Lêer:Letharia vulpina JHollinger crop.jpg|Dié korsmos groei soos ’n takkerige klein struik sonder blare. Lêer:Flavoparmelia caperata - lichen - Caperatflechte.jpg|’n Blaaragtige korsmos op ’n boomtak. Lêer:Caloplaca marina.JPG|Dié korsmos lyk soos ’n oranje kors op ’n klip. Lêer:Caloplaca thallincola.jpg|’n Korsmos wat van binne af buitentoe uitwaaier. Lêer:Blistered Jelly Lichen (983550966).jpg|Dié korsmos het ’n gelatienvoorkoms sonder enige struktuur. </gallery></center> == Kyk ook == * [[Horingblad]] (afdeling Anthocerotophyta) * [[Bryophyta|Blaarmos]] (afdeling Bryophyta) * [[Lewermos]] (afdeling Marchantiophyta, ook Hepaticophyta genoem) == Verwysings == {{Verwysings}} == Bron == * Wessels, Dirk: Veelsydige, misterieuse organismes. In: Conserva. Departement van Omgewingsake. Deel 5, nr. 4, Julie 1990. ISSN 0258-3313 * [[Wêreldspektrum]], 1982, ISBN 0908409567 band == Eksterne skakels == * {{Commons-kategorie inlyn|Lichens}} * [[Lêer:Crystal txt.png|15px]] Hierdie artikel is vertaal uit die [[:en:Lichen|Engelse Wikipedia]] {{Normdata}} [[Kategorie:Simbiose]] 96gwo77p3008hyo2bfzg4gwkfj41ifj 0 94723 2818199 2494756 2025-07-03T17:28:52Z Johannescharlesventer 146706 2818199 wikitext text/x-wiki [[Lêer:New York New Amsterdam Theatre 2003.jpg|duimnael|200px|''The Lion King'' in 2003 by die New Amsterdam-teater op Broadway.]] '''Broadway''' verwys na opvoerings in 40 professionele teaters met 500 of meer sitplekke elk in die Teaterdistrik van [[Manhattan]] in [[New York Stad|New York]], [[Amerika]].<ref>Pincus-Roth, Zachary. [http://www.playbill.com/news/article/114923.html "Ask Playbill.com: Broadway or Off-Broadway—Part I"] Playbill.com, 7 Februarie 2008</ref> Saam met [[Londen]] se Weseinde-teaters word dit beskou as die hoogste vlak van kommersiële teater in die [[Engels]]sprekende wêreld. Die Broadway-teaterdistrik is ’n gewilde toeriste-attraksie in New York. Volgens die Broadway-liga, ’n liggaam waartoe die meeste teatereieneaars en {{nowrap|-vervaardigers}} behoort, is kaartjies van $1,27 miljard (sowat R14,5 miljard) in die 2013-'14-seisoen verkoop, ’n toename van 11,4% van die 2012-'13-seisoen. Sowat 12,21 miljoen mense het opvoerings bygewoon, ’n toename van 5,5%.<ref name=league>{{cite web |url=http://www.broadwayleague.com/index.php?url_identifier=calendar-year-stats-1 |title=Broadway Calendar-Year Statistics |publisher=Broadway-liga |access-date=20 Julie 2014 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20160305084133/https://www.broadwayleague.com/index.php?url_identifier=calendar-year-stats-1 |archive-date=5 Maart 2016 |url-status=live |df=dmy-all}}</ref> == Geskiedenis == [[Lêer:IxionprogUS.jpg|duimnael|180px|links|’n 1868-program vir ''Ixion''.]] New York se eerste groot teater is omstreeks 1750 aan Nassau-straat gestig deur die akteurs-bestuurders Walter Murray en Thomas Kean. Dit het plek vir sowat 280 mense gehad. Hulle het [[Shakespeare]]-stukke en ballade-operas soos ''The Beggar's Opera'' aangebied.<ref name=Kenrick>Kenrick, John. [http://www.musicals101.com/bwaythhist1.htm "John Kenrick-artikel oor die geskiedenis van die NY-teater"] Musicals101.com, URL besoek op 26 Augustus 2011</ref> In 1752 het ’n geselskap van 12 akteurs van [[Brittanje]] na Amerika gekom en hulle het ’n teater in [[Virginië]] geopen. Die geselskap het in 1753 na new York verskuif. In 1798 is die Park Theatre aan Chathamstraat in Manhattan gebou met plek vir 2&nbsp;000.<ref name=Kenrick /> Die Bowery-teater is in 1826 geopen,<ref>[http://www.ibdb.com/venue.php?id=1073 "Bowery Theatre history, Internet Broadway Database listing"] Internet Broadway Database, URL besoek op 26 Augustus 2011</ref> en nog ander daarna. Teen die 1840's het P.T. Barnum ’n vermaakkompleks in Laer Manhattan bestuur. In 1829 is Niblo's Garden geopen en dit het gou een van die gewildste vermaakplekke geword. Die teater met sy 3&nbsp;000 sitplekke het allerhande musiekspele en ander soorte vermaak aangebied. Die Astor-opera het in 1847 geopen. Die Engelse danser, komediant en aktrise Lydia Thompson het in 1868 na Amerika gekom saam met ’n klein geselskap en hulle was uiters gewild van die 1868-'69-seisoen af.<ref>Hoffos, Signe and Moulder, Bob. [http://www.kensalgreen.co.uk/documents/FOKGC43_Thompson.pdf "'Desperately Seeking Lydia' and 'Appreciating Lydia'"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110513080257/http://www.kensalgreen.co.uk/documents/FOKGC43_Thompson.pdf |date=13 Mei 2011 }} ''The Friends of Kensal Green Cemetery Magazine'', Vol. 43, Herfs 2006, pp. 1–7</ref> In die 1850's het die teaterbedryf in New York na Midde-Manhatten verskuif na goedkoper eiendomme. In 1870 was die hart van Broadway in Union Square, en teen die einde van die eeu was baie teaters naby Madison Square. In die vroeë 1900's het teaters om Times Square begin konsentreer en die Broadway-teaters het begin konsolideer nadat ’n groot klomp teaters in die 1920's en 1930's om die plein geopen het. == Beskrywing == Op enkele uitsonderings na vind opvoerings van Dinsdagaande tot Saterdagaande plaas. Op Woensdae, Saterdae en Sondae is daar middagvertonings. Min opvoerings word Maandae aangebied.<ref name=schedule>Blank, Matthew. [http://www.playbill.com/celebritybuzz/article/110105-Weekly-Schedule-of-Current-Broadway-Shows "Weekly Schedule of Current Broadway Shows"] Playbill.com, 21 Augustus 2011</ref><ref name=sunday>Simonson, Robert. [http://www.playbill.com/news/article/149291-Ask-Playbillcom-When-Did-Broadway-Shows-Start-Offering-Sunday-Performances "When Did Broadway Shows Start Offering Sunday Performances?"] Playbill.com, 1 April 2011</ref> Die meeste eienaars en vervaardigers van Broadway behoort tot die Broadway-liga, ’n organisasie wat reklame behartig, met teatervakbonde onderhandel en mede-administrateurs van die [[Tony]]-pryse is (saam met die American Theatre Wing, ’n diensorganisasie). Die meeste Broadway-teaters word besit of bestuur deur drie organisasies: die Shubert-organisasie, wat 17 teaters besit, die Nederlander-organisasie, wat nege teaters bestuur, en Jujamcyn, wat vyf teaters besit. === Off-Broadway === Om vir ’n Tony in aanmerking te kom, moet ’n produksie in ’n teater met 500 of meer sitplekke en in die Teaterdistrik gehou word – dit word as Broadway beskou. Off-Broadway en Off-Off-Broadway is meer eksperimentele en intieme aanbiedings in kleiner teaters. Sommige stukke, soos die musiekspele ''Hair'', ''Little Shop of Horrors'', ''Spring Awakening'' en ''Rent'', het op Off-Broadway begin en later na groter teaters op Broadway geskuif. === Pryse === Broadway-produksies en {{nowrap|-kunstenaars}} word van 1947 af met die jaarlikse Antoinette Perry-pryse (algemeen bekend as Tonys) vereer wat deur die American Theatre Wing en die Broadway-liga toegeken word.<ref>[http://www.tonyawards.com/en_US/archive/history.html "Tony Awards History"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100507103143/http://www.tonyawards.com/en_US/archive/history.html |date= 7 Mei 2010 }} tonyawards.com, URL besoek op 25 Februar 2011</ref> Die Tonys, wat vergelyk kan word met die [[rolprent]]bedryf se [[Oscars]], se belangrikheid het van 1967 af toegeneem toe die uitdeling landwyd op televisie begin vertoon is. Bekende sterre is dikwels die aanbieders. Die laaste Tony-toekenningsaand was op 8 Junie 2014. Ander pryse sluit in die Drama Desk- (sedert 1955), New York Drama Critics Circle- (sedert 1936) en Outer Critics Circle-prys (sedert 1950). == Verwysings == : ''[[Lêer:Crystal txt.png|15px]] Hierdie artikel is vertaal uit die [[:en:Broadway theatre|Engelse Wikipedia]]'' {{Verwysings}} == Eksterne skakels == * [http://www.ibdb.com/ The Internet Broadway Database] * [http://www.nytimes.com/interactive/2010/04/30/theater/stages.html?ref=multimedia The Houses of Broadway] * [http://www.broadway.com/ Broadway.com] {{Commons-kategorie inlyn|Broadway theatre}} [[Kategorie:Teaters]] [[fr:Broadway#Les théâtres]] impt4jtcs1xnvhbinhca54v3fhhis7o 0 97198 2818279 2200770 2025-07-04T07:43:38Z 5.90.102.145 /* Verskillende energievorme */ 2818279 wikitext text/x-wiki In [[fisika]] en [[dinamika]] is '''kinetiese energie''' die energie wat 'n voorwerp met 'n massa besit as gevolg van sy beweging. 'n [[Vaste liggaam]] se kinetiese energie kan gekwantifiseer word deur die volgende wiskundige vergelyking: :<math>E_\text{k} =\tfrac{1}{2} mv^2 </math> : Kinetika is die wetenskap wat handel oor die invloed van (wring)kragte op die beweging van stoflike liggame. == Potensiële energie == Enige voorwerp het potensiële energie, oftewel die moontlikheid om arbeid te verrig. Die potensiële energie neem toe met hoogte en die volgende formule geld: Potensiële energie = massa x gravitasieversnelling x hoogte, kortliks '''V= mgh'''. ’n Voorwerp wat val se potensiële energie neem af maar sy kinetiese energie neem toe – mits die uitwerking van wrywing nie in ag geneem word nie. Wanneer die vallende voorwerp die aarde tref, is al die potensiële energie in kinetiese energie omgeskep. Die elektriese bindingskrag tussen atome in ’n molekule is ’n vorm van potensiële energie (chemiese energie) en die elektriese lading in ’n elektriese veld het potensiële elektrostatiese energie. == Kinetiese energie == Die woord kineties is afgelei van die Griekse woord ''kinetikos'' of ''kinein'', wat beweging beteken. Enige voorwerp wat beweeg, het die vermoë om werk te doen en het dus energie. ’n Krieketbal wat deur ’n bouler geboul word, het kinetiese energie. ’n Mens wat verspring, het kinetiese energie. ’n Motorfiets wat deur die verkeer vleg, het kinetiese energie. [[Lêer:Blue Mini Cooper car speeding.jpg|duimnael|Hoe vinniger voertuie ry (kinetiese energie), hoe langer neem dit om tot stilstand te kom wanneer hulle onverwags moet rem. ]] [[Lêer:Johan Botha bowling 3.jpg|duimnael|Die Suid-Afrikaanse bouler Johan Botha het kinetiese energie in sy aanloop gebruik en die krieketbal wat sy hand verlaat het, het ook kinetiese energie.]] ’n Kat wat ’n muis roerloos dophou, het potensiële energie. Chemiese energie sorg dat die kat se spiere saamspan en dan, wanneer hy spring om die muis te vang, verander die chemiese energie in kinetiese energie. Die formule vir kinetiese energie is natuurlik baie belangrik om verskeie berekeninge te maak. Die stopafstand van ’n bewegende voertuig kan byvoorbeeld bepaal word deur sy snelheid in ag te neem – hoe vinniger dit beweeg, hoe groter is die stopafstand. Die formule vir kinetiese energie bepaal dat, wanneer ’n voertuig se snelheid van 40 kilometer per uur tot 80 kilometer verdubbel, die remafstand met ’n faktor van 4 vergroot omdat die voertuig (waarvan die massa onveranderd bly) se kinetiese energie van v² afhang. Die remafstand van ’n voertuig wat teen 20 kilometer per uur ry is byvoorbeeld 24 meter. Sou dieselfde voertuig 40 kilometer per uur ry, het hy 96 meter nodig om tot stilstand te kom (faktor van 4). == Kinetiese wrywing == Die begrip van kinetiese wrywing is ook belangrik: ’n Groot vragmotor wat teen ’n sekere snelheid beweeg, sal ’n bepaalde afstand benodig om te rem. Een wat in die groot sandstroke vir vragmotors langs sommige paaie inry wanneer gevaar dreig, sal vanweë kinetiese wrywing met die sand oor ’n veel korter afstand tot stilstand kan kom. Kinetiese wrywing hang natuurlik af van die aard van die twee oppervlaktes: die koëffisiënt van kinetiese wrywing is slegs 0,03 wanneer ys op ys beweeg maar 0,2 wanneer hout op hout beweeg. Wanneer rubber op droë sement beweeg, is die faktor 0,8, wat beteken dat die kinetiese wrywing baie hoog is. == Bronne == # England, Nick. ''Physics Matters. Second Edition''. Hodder & Stoughton. 1989. {{ISBN|0-340-63935-0}} # Giancoli, Douglas C. ''Physics. Principles with Applications''. Prentice Hall. 1998. {{ISBN|0-13-611971-9}} # Odendal, F.F. & Gouws, R.H. ''HAT. Handwoordeboek van die Afrikaanse Taal, Vyfde uitgawe''. Pearson Education. 2010. {{ISBN|978-1-77025-665-1}} # Paneel redakteurs. ''The New Book of Popular Science''. Grolier Inc. 1988. {{ISBN|0-7172-1215-7}} # Paneel redakteurs. ''Wêreldspektrum Volume 6.'' Ensiklopedie Afrikana. 1983. {{ISBN|0-908409-4-7-8}} [[Kategorie:Energie]] 6sgl2n20ic7oyk72f947b5x2thql07f 10 98781 2818265 2770307 2025-07-04T07:12:26Z Aliwal2012 39067 Spelfout op sensusbron: Dingledayle→Dingledale 2818265 wikitext text/x-wiki {{#switch: {{{1|}}} |DC44 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Alfred Nzo-distriksmunisipaliteit]], [[Oos-Kaap]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Alfred Nzo highlighted (2011).svg|125x125px|center|Alfred Nzo District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Mount Ayliff]]''' | group1 = [[Matatiele Plaaslike Munisipaliteit|Matatiele]] | list1 = [[Andris]] • [[Bethesda]] • [[Cedarville]] • [[Dengwane]] • [[Dumasini]] • [[Ha-Mohapi]] • [[Jabulani, Oos-Kaap|Jabulani]] • [[Kgubetsoana]] • [[Khoapa]] • [[KwaLunda]] • [[Lihetlane]] • [[Lugada]] • [[Luxeni]] • [[Mafa's Halt]] • [[Maloti]] • [[Matatiele]] • [[Mpharane]] | group2 = [[Umzimvubu Plaaslike Munisipaliteit|Umzimvubu]] | list2 = [[Mount Ayliff]] • [[Mount Frere]] • [[Ngwegweni]] | group3 = [[Winnie Madikizela-Mandela Plaaslike Munisipaliteit|Winnie Madikizela-Mandela]] | list3 = [[Bizana]] • [[Nkantolo]] | group4 = [[Ntabankulu Plaaslike Munisipaliteit|Ntabankulu]] | list4 = [[Tabankulu]] }} |DC25 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Amajuba-distriksmunisipaliteit]], [[KwaZulu-Natal]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Amajuba highlighted (2011).svg|125x125px|center|Amajuba District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Newcastle, KwaZulu-Natal|Newcastle]]''' | group1 = [[Newcastle Plaaslike Munisipaliteit|Newcastle]] | list1 = [[Charlestown, KwaZulu-Natal|Charlestown]] • [[Madadeni]] • [[Newcastle, KwaZulu-Natal|Newcastle]] • [[Ngagane]] • [[Osizweni]] | group2 = [[eMadlangeni Plaaslike Munisipaliteit|eMadlangeni]] | list2 = [[Berouw]] • [[Groenvlei, KwaZulu-Natal|Groenvlei]] • [[Kingsley, KwaZulu-Natal|Kingsley]] • [[Utrecht, KwaZulu-Natal|Utrecht]] • [[Waterval, KwaZulu-Natal|Waterval]] | group3 = [[Dannhauser Plaaslike Munisipaliteit|Dannhauser]] | list3 = [[Annieville]] • [[Anville, KwaZulu-Natal|Anville]] • [[Cloneen]] • [[Cork, KwaZulu-Natal|Cork]] • [[Curragh, KwaZulu-Natal|Curragh]] • [[Dannhauser]] • [[Doornkop, KwaZulu-Natal|Doornkop]] • [[Dorset, KwaZulu-Natal|Dorset]] • [[Durnacol]] • [[Eastbourne, KwaZulu-Natal|Eastbourne]] • [[Emafusini]] • [[Fairbreeze]] • [[Fulathela North]] • [[Grootgeluk]] • [[Hattingspruit]] • [[Hilltop, KwaZulu-Natal|Hilltop]] • [[Inverness, KwaZulu-Natal|Inverness]] • [[Jokis]] • [[Kempshoek]] • [[Kilegethe]] • [[Mbanane]] • [[Mtendeka]] • [[Naas, KwaZulu-Natal|Naas]] • [[Nellie, KwaZulu-Natal|Nellie]] • [[Nguqunguqu]] • [[Path Farm]] • [[Rutland, KwaZulu-Natal|Rutland]] • [[Skombaren]] • [[Springboklaagte, KwaZulu-Natal|Springboklaagte]] • [[Uitkyk, KwaZulu-Natal|Uitkyk]] • [[Verdriet]] • [[Zondo, KwaZulu-Natal|Zondo]] }} |DC12 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Amathole-distriksmunisipaliteit]], [[Oos-Kaap]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Amathole highlighted (2011).svg|150x150px|center|Amathole District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Oos-Londen]]''' | group1 = [[Amahlathi Plaaslike Munisipaliteit|Amahlathi]] | list1 = [[Border Post, Oos-Kaap|Border Post]] • [[Braunschweig, Oos-Kaap|Braunschweig]] • [[Burnshill]] • [[Cathcart]] • [[Debenek]] • [[Frankfort, Oos-Kaap|Frankfort]] • [[Keiweg]] • [[Keiskammahoek]] • [[Mnyameni]] • [[Stutterheim]] | group2 = [[Groot Kei Plaaslike Munisipaliteit|Groot Kei]] | list2 = [[Chakatha]] • [[Chicargo]] • [[Chintsa]] • [[Cwili]] • [[Diphini]] • [[Haga Haga]] • [[Keimond]] • [[Komga]] • [[Morganbaai]] • [[Queensberrybaai]] | group3 = [[Mbhashe Plaaslike Munisipaliteit|Mbhashe]] | list3 = [[Dutywa]] • [[Elliotdale]] • [[Hobeni]] • [[Willowvale]] | group4 = [[Mnquma Plaaslike Munisipaliteit|Mnquma]] | list4 = [[Blythswood]] • [[Butterworth]] • [[Kentani]] • [[Mazeppabaai]] • [[Nqamakwe]] • [[Qoloramond]] | group5 = [[Ngqushwa Plaaslike Munisipaliteit|Ngqushwa]] | list5 = [[Barracks, Oos-Kaap|Barracks]] • [[Bekruipkop]] • [[Bell, Oos-Kaap|Bell]] • [[Bodiam, Oos-Kaap|Bodiam]] • [[Cisira]] • [[Hamburg, Oos-Kaap|Hamburg]] • [[Glenmore, Oos-Kaap|Glenmore]] • [[KwaMasele]] • [[Lujiko]] • [[Magqazeni]] • [[Nobumba]] • [[Peddie]] • [[Qugqwala]] • [[Tamara]] • [[Wesley]] • [[Wooldridge, Oos-Kaap|Wooldridge]] • [[Zweledinga]] | group6 = [[Raymond Mhlaba Plaaslike Munisipaliteit|Raymond Mhlaba]] | list6 = [[Adelaide (Suid-Afrika)|Adelaide]] • [[Alice, Oos-Kaap|Alice]] • [[Balfour, Oos-Kaap|Balfour]] • [[Bedford, Oos-Kaap|Bedford]] • [[Calderwood]] • [[Fort Beaufort]] • [[Healdtown]] • [[Hogsback]] • [[Katberg]] • [[Mhlangeni]] • [[Middeldrif, Oos-Kaap|Middeldrif]] • [[Seymour, Oos-Kaap|Seymour]] }} |DC37 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Bojanala Platinum-distriksmunisipaliteit]], [[Noordwes|Noordwes]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Bojanala Platinum highlighted (2011).svg|150x150px|center|Bojanala Platinum District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Rustenburg|Rustenburg]]''' | group1 = [[Moretele Plaaslike Munisipaliteit|Moretele]] | list1 = [[Makapanstad]] • [[Mathibestad]] • [[Mogogelo]] • [[Moretele]] • [[Syferskuil]] | group2 = [[Madibeng Plaaslike Munisipaliteit|Madibeng]] | list2 = [[Brits]] • [[Broederstroom]] • [[Damonsville]] • [[De Wildt]] • [[Hartbeespoort]] • [[Jericho, Noordwes|Jericho]] • [[Kosmos, Noordwes|Kosmos]] • [[Mmakau]] • [[Modderspruit]] • [[Mooinooi]] • [[Skeerpoort]] • [[Sonop]] | group3 = [[Rustenburg Plaaslike Munisipaliteit|Rustenburg]] | list3 = [[Barseba]] • [[Beestekraal]] • [[Bethanie, Noordwes|Bethanie]] • [[Freedom Park, Noordwes|Freedom Park]] • [[Kroondal]] • [[Mankwe]] • [[Marikana]] • [[Phokeng]] • [[Rustenburg]] • [[Wonderkop]] • [[Zinniaville]] | group4 = [[Kgetlengrivier Plaaslike Munisipaliteit|Kgetlengrivier]] | list4 = [[Derby]] • [[Koster]] • [[Swartruggens]] | group5 = [[Moses Kotane Plaaslike Munisipaliteit|Moses Kotane]] | list5 = [[Dwarsberg]] • [[Goedehoop]] • [[Koffiekraal]] • [[Kraalhoek]] • [[Lesetlheng]] • [[Mabalstad]] • [[Mabeskraal]] • [[Madikwe]] • [[Mogwase]] • [[Pella, Noordwes|Pella]] • [[Ramokokastad]] • [[Sandfontein]] • [[Saulspoort]] • [[Silwerkrans]] • [[Sun City, Noordwes|Sun City]] • [[Uitkyk, Noordwes|Uitkyk]] • [[Vleischfontein]] }} |BUF = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Buffalo City Metropolitaanse Munisipaliteit]], [[Oos-Kaap]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Buffalo City highlighted (2011).svg|75x75px|center|Buffalo City within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Oos-Londen]]''' | group1 = Nedersettings | list1 = [[Berlyn, Oos-Kaap|Berlyn]] • [[Bhisho]] • [[Breidbach]] • [[Cambridge, Oos-Londen|Cambridge]] • [[Dimbaza]] • [[Ducats]] • [[Duncan Village]] • [[Eluxolweni]] • [[Ententeni]] • [[Ginsberg]] • [[Goodhope, Buffalo City|Goodhope]] • [[Gompo]] • [[Gonubie]] • [[Ilitha]] • [[Inglewood]] • [[Kayser's Beach]] • [[Kidd's Beach]] • [[King William's Town]] • [[Kuni]] • [[KwaLini]] • [[KwaTshatshu]] • [[Kwetyana]] • [[Macleantown]] • [[Mbekweni]] • [[Mdantsane]] • [[Modaka]] • [[Mount Coke]] • [[Mzamomhle, Buffalo City|Mzamomhle]] • [[Ndevana]] • [[Need's Camp]] • [[Nompumelelo]] • [[Oos-Londen]] • [[Phakamisa, Oos-Kaap|Phakamisa]] • [[Potsdam, Oos-Kaap|Potsdam]] • [[Quigney]] • [[Sunrise-on-Sea]] • [[Tolofiyeni]] • [[Tyutyu]] • [[uMzantsi, Oos-Kaap|uMzantsi]] • [[Zwelitsha]] }} |DC35 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Capricorn-distriksmunisipaliteit]], [[Limpopo]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Capricorn highlighted (2011).svg|150x150px|center|Capricorn District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Polokwane]]''' | group1 = [[Aganang Plaaslike Munisipaliteit|Aganang]] | list1 = [[Bakone]] • [[Boratapelo]] • [[Chloe]] • [[Cornelia, Limpopo|Cornelia]] • [[Damplaats]] • [[Diana, Limpopo|Diana]] • [[Dibeng, Aganang|Dibeng]] • [[Ga-Keetse]] • [[Ga-Kgoroshi]] • [[Ga-Kolopo]] • [[Ga-Lamola]] • [[Ga-Lepadima]] • [[Ga-Mabitsela]] • [[Ga-Madiba]] • [[Ga-Madietane]] • [[Ga-Mahoai]] • [[Ga-Mangou]] • [[Ga-Mankodi]] • [[Ga-Manyapje]] • [[Ga-Maribana]] • [[Ga-Masehlong]] • [[Ga-Mashashane]] • [[Ga-Matlapa]] • [[Ga-Matlhodi]] • [[Ga-Mmabasotho]] • [[Ga-Mmathongwana]] • [[Ga-Modikana]] • [[Ga-Mokobodi]] • [[Ga-Motlagomo]] • [[Ga-Ngwetsana]] • [[Ga-Nonyane]] • [[Ga-Phagodi]] • [[Ga-Piet]] • [[Ga-Ramakara]] • [[Ga-Rametlwana]] • [[Ga-Ramokadikadi]] • [[Ga-Ramoshwane]] • [[Ga-Ramotlokana]] • [[Ga-Rampuru]] • [[Ga-Rankuwa, Aganang|Ga-Rankuwa]] • [[Ga-Sebotse]] • [[Ga-Sechaba]] • [[Glen-Roy]] • [[Goedgevonden, Limpopo|Goedgevonden]] • [[Hwibi]] • [[Juno]] • [[Jupiter, Limpopo|Jupiter]] • [[Kalkspruit A (Ga-Maraba)]] • [[Kameelkop]] • [[Kanana, Aganang|Kanana]] • [[Leokaneng]] • [[Lepotlako]] • [[Madietane]] • [[Makgobane]] • [[Mamehlabe]] • [[Maraba]] • [[Matlala]] • [[Matlaleng]] • [[Mohlajeng]] • [[Mohlonong]] • [[Moletji, Aganang|Moletji]] • [[Monywaneng]] • [[Monotwane]] • [[Morowe]] • [[Naledi, Aganang|Naledi]] • [[Ngwanallela]] • [[Nokayamatlala]] • [[Ntlolane]] • [[Phetole]] • [[Phofu]] • [[Ramalapa]] • [[Rapitsi]] • [[Schoongelegen]] • [[Sebora]] • [[Sechaba]] • [[Sefahlane]] • [[Segwahleng]] • [[Sekuruwe]] • [[Setumong]] • [[Takalane, Limpopo|Takalane]] • [[Taung, Limpopo|Taung]] • [[Tibane]] • [[Utsane]] • [[Venus, Limpopo|Venus]] • [[Waschbank, Limpopo|Waschbank]] | group2 = [[Blouberg Plaaslike Munisipaliteit|Blouberg]] | list2 = [[Alldays]] • [[Burgerregt]] • [[De Villiersdale]] • [[Eldorado, Limpopo|Eldorado]] • [[Grootdraai]] • [[Indermark]] • [[My Darling, Limpopo|My Darling]] • [[Senwabarwana]] • [[Taaiboschgroet]] • [[Vivo]] | group3 = [[Molemole Plaaslike Munisipaliteit|Molemole]] | list3 = [[Dendron]] • [[Soekmekaar]] | group4 = [[Polokwane Plaaslike Munisipaliteit|Polokwane]] | list4 = [[Chuniespoort]] • [[Eerstegoud]] • [[Ga-Makanye]] • [[Ga-Molepo]] • [[Koloti]] • [[Laaste Hoop]] • [[Mankweng]] • [[Moria]] • [[Polokwane]] • [[Seshego]] | group5 = [[Lepelle-Nkumpi Plaaslike Munisipaliteit|Lepelle-Nkumpi]] | list5 = [[Byldrift]] • [[Droogte, Limpopo|Droogte]] • [[Klipheuvel]] • [[Lebowakgomo]] • [[Schuinsrand]] • [[Zebediela]] }} |DC13 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Chris Hani-distriksmunisipaliteit]], [[Oos-Kaap]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Chris Hani highlighted (2011).svg|150x150px|center|Chris Hani District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Komani]]''' | group1 = [[Enoch Mgijima Plaaslike Munisipaliteit|Enoch Mgijima]] | list1 = [[Baccle's Farm]] • [[Ezibeleni]] • [[Hofmeyr]] • [[Imvani]] • [[Komani]] • [[Lesseyton]] • [[Molteno, Oos-Kaap|Molteno]] • [[Mpofu]] • [[Sada]] • [[Sterkstroom]] • [[Tarkastad]] • [[Tentergate]] • [[Thornhill, Enoch Mgijima|Thornhill]] • [[Tylden]] • [[Whittlesea]] | group2 = [[Engcobo Plaaslike Munisipaliteit|Engcobo]] | list2 = [[Clarkebury]] • [[Coghlan]] • [[Ngcobo]] | group3 = [[Emalahleni Plaaslike Munisipaliteit, Oos-Kaap|Emalahleni]] | list3 = [[Dordrecht, Oos-Kaap|Dordrecht]] • [[Indwe]] • [[Lady Frere]] | group4 = [[Intsika Yethu Plaaslike Munisipaliteit|Intsika Yethu]] | list4 = [[Bolotwa]] • [[Cofimvaba]] • [[Ncora]] • [[Qamata]] • [[St Mark’s, Oos-Kaap|St Mark’s]] • [[Tsomo]] | group5 = [[Inxuba Yethemba Plaaslike Munisipaliteit|Inxuba Yethemba]] | list5 = [[Cradock]] • [[Middelburg, Oos-Kaap|Middelburg]] • [[Rosmead]] | group6 = [[Sakhisizwe Plaaslike Munisipaliteit|Sakhisizwe]] | list6 = [[Kala]] • [[Elliot]] • [[Mbewuleni]] }} |DC40 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Dr Kenneth Kaunda-distriksmunisipaliteit]], [[Noordwes|Noordwes]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Dr Kenneth Kaunda highlighted (2011).svg|150x150px|center|Dr Kenneth Kaunda District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Klerksdorp]]''' | group1 = [[JB Marks Plaaslike Munisipaliteit|JB Marks]] | list1 = [[Appeldraai]] • [[Boskop]] • [[Bruidegomskraal]] • [[Doornkop, Noordwes|Doornkop]] • [[GaMogopa]] • [[Goedgevonden A]] • [[Ikageng]] • [[Lindequesdrif]] • [[Makokskraal]] • [[Matlwang]] • [[Mohadin]] • [[Mooivalleipark]] • [[Potchefstroom]] • [[Promosa]] • [[Tshing]] • [[Ventersdorp]] • [[Venterskroon]] • [[Vlieger]] • [[Welgevonden]] | group2 = [[Matlosana Plaaslike Munisipaliteit|Matlosana]] | list2 = [[Dominionville]] • [[Doringkruin]] • [[Hartbeesfontein]] • [[Kanana, Noordwes|Kanana]] • [[Klerksdorp]] • [[Orkney, Noordwes|Orkney]] • [[Stilfontein]] • [[Tigane]] • [[Umzimhle]] • [[Vaal Reefs]] | group3 = [[Maquassi Hills Plaaslike Munisipaliteit|Maquassi Hills]] | list3 = [[Boskuil]] • [[Kgakala]] • [[Leeudoringstad]] • [[Makwassie]] • [[Rulaganyang]] • [[Trotsville]] • [[Tswelelang]] • [[Witpoort, Noordwes|Witpoort]] • [[Wolmaransstad]] }} |DC39 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Dr Ruth Segomotsi Mompati-distriksmunisipaliteit]], [[Noordwes|Noordwes]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Dr Ruth Segomotsi Mompati highlighted (2011).svg|150x150px|center|Dr Ruth Segomotsi Mompati District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Vryburg]]''' | group1 = [[Naledi Plaaslike Munisipaliteit, Noordwes|Naledi]] | list1 = [[Huhudi]] • [[Rekgaritlhile]] • [[Stella]] • [[Thakwane]]• [[Vryburg]] | group2 = [[Mamusa Plaaslike Munisipaliteit|Mamusa]] | list2 = [[Amalia]] • [[Glaudina]] • [[Ipelegeng]] • [[Mamusa]] • [[Molatswanene]] • [[Migdol]] • [[Schweizer-Reneke]] | group3 = [[Groter Taung Plaaslike Munisipaliteit|Groter Taung]] | list3 = [[Kameelputs]] • [[Magogong]] • [[Majeakgoro]] • [[Manthe]] • [[Pudimoe]] • [[Reivilo]] • [[Taung]] | group4 = [[Lekwa-Teemane Plaaslike Munisipaliteit|Lekwa-Teemane]] | list4 = [[Bloemhof]] • [[Boitumelong]] • [[Christiana]] • [[Coverndale]] • [[Geluksoord]] • [[Utlwanang]] | group5 = [[Kagisano-Molopo Plaaslike Munisipaliteit|Kagisano-Molopo]] | list5 = [[Austrey]] • [[Bray]] • [[Ganyesa]] • [[Goodwood, Noordwes|Goodwood]] • [[Louwna]] • [[Morokweng]] • [[Piet Plessis]] • [[Pomfret, Noordwes|Pomfret]] • [[Tosca]] }} |DC32 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Ehlanzeni-distriksmunisipaliteit]], [[Mpumalanga]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Ehlanzeni highlighted (2011).svg|150x150px|center|Ehlanzeni District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Nelspruit]]''' | group1 = [[Mbombela Plaaslike Munisipaliteit|Mbombela]] | list1 = [[Aldie]] • [[Alkmaar, Mpumalanga|Alkmaar]] • [[Bhekiswayo]] • [[Daantjie, Mpumalanga|Daantjie]] • [[Dwaleni]] • [[Ga-Tshwene]] • [[Gutshwa]] • [[Gutshwakop]] • [[Hazyview]] • [[Hlauhlau]] • [[Jerusalem, Mbombela|Jerusalem]] • [[Kaapsehoop]] • [[Kabokweni]] • [[Kanyamazane]] • [[Kiepersol, Mpumalanga|Kiepersol]] • [[Khumbula]] • [[Legogote]] • [[Mahushu]] • [[Malekutu]] • [[Manzini, Mpumalanga|Manzini]] • [[Matsulu]] • [[Msogwaba]] • [[Nelspruit]] • [[Newscom, Mpumalanga|Newscom]] • [[Ngodini]] • [[Ngodwana]] • [[Nkambeni]] • [[Numbi]] • [[Nyamazaneni]] • [[Nyongane]] • [[Phola]] • [[Pienaar, Mpumalanga|Pienaar]] • [[Skukuza]] • [[Swalala]] • [[Tekwane]] • [[Tekwane Estate]] • [[Tshabalala, Mbombela|Tshabalala]] • [[Witrivier]] • [[Zwelisha, Mpumalanga|Zwelisha]] | group2 = [[Nkomazi Plaaslike Munisipaliteit|Nkomazi]] | list2 = [[Boschfontein]] • [[Buffelspruit, Mpumalanga|Buffelspruit]] • [[Hectorspruit]] • [[Jeppesrif]] • [[Kaapmuiden]] • [[Kamatsamo]] • [[Komatipoort]] • [[Louieville]] • [[Magudu]] • [[Malalane]] • [[Marlothpark]] • [[Mbuzini]] • [[Tonga, Mpumalanga|Tonga]] • [[Vlakbult]] | group3 = [[Thaba Chweu Plaaslike Munisipaliteit|Thaba Chweu]] | list3 = [[Blyderivierspoort]] • [[Bosoord]] • [[Graskop]] • [[Hendriksdal]] • [[Krugerspos]] • [[Leroro]] • [[Lydenburg]] • [[Maartenshoop]] • [[Mashishing]] • [[Matibidi]] • [[Moremela]] • [[Pelgrimsrus]] • [[Sabie]] • [[Simile]] | group4 = [[Umjindi Plaaslike Munisipaliteit|Umjindi]] | list4 = [[Barberton]] • [[Emjindini]] • [[Sheba, Mpumalanga|Sheba]] • [[Verulam, Mpumalanga|Verulam]] | group5 = [[Bosbokrand Plaaslike Munisipaliteit|Bosbokrand]] | list5 = [[Acornhoek]] • [[Agincourt, Mpumalanga|Agincourt]] • [[Alexandria, Mpumalanga|Alexandria]] • [[Bosbokrand]] • [[Buffelshoek]] • [[Buyisonto]] • [[Casteel]] • [[Clare, Mpumalanga|Clare]] • [[Croquet Lawn A]] • [[Croquet Lawn B]] • [[Cunningmoor]] • [[DingledaleDingledale]] • [[Edinburgh, Mpumalanga|Edinburgh]] • [[GaBoelang]] • [[Ga-Josepha]] • [[Godide]] • [[Hlanganani, Mpumalanga|Hlanganani]] • [[Hluvukani]] • [[Islington, Mpumalanga|Islington]] • [[Kamalamule]] • [[Kgapamadi]] • [[Khokhamoya]] • [[Khomanani]] • [[Kildare]] • [[Lillydale, Mpumalanga|Lillydale]] • [[Ludlow, Mpumalanga|Ludlow]] • [[Madras, Mpumalanga|Madras]] • [[Maotole]] • [[Marite]] • [[Matenten]] • [[Matsavana]] • [[Maviljan A]] • [[Maviljan B]] • [[Merry Pebble Stream]] • [[Mhlumeni]] • [[Mkhuhlu]] • [[Motlamogale]] • [[Motlamogatsane]] • [[Mphenyatsatsi]] • [[New Forest B]] • [[Newington, Mpumalanga|Newington]] • [[Okkerneutboom, Mpumalanga|Okkerneutboom]] • [[Orinoco A]] • [[Orinoco B]] • [[Orinoco C]] • [[Rolle]] • [[Ronaldsey]] • [[Rooiboklaagte]] • [[Rulani]] • [[Sekrepeng]] • [[Shata]] • [[Shatale]] • [[Somerset, Mpumalanga|Somerset]] • [[Thabakgolo]] • [[Thulamahashe]] • [[Tiyimeleni A]] • [[Tiyimeleni B]] • [[Tsakani]] • [[Violetbank C]] • [[Violetbank D]] • [[Waterval, Mpumalanga|Waterval]] • [[Welverdiend, Ehlanzeni|Welverdiend]] • [[Xanthia]] • [[Xikhusese]] • [[Zoeknog A]] • [[Zoeknog B]] }} |EKU = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Ekurhuleni Metropolitaanse Munisipaliteit]], [[Gauteng]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Ekurhuleni highlighted (2011).svg|75x75px|center|Ekurhuleni within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Germiston]]''' | group1 = Nedersettings | list1 = [[Alberton]] • [[Bapsfontein]] • [[Bedfordview]] • [[Benoni]] • [[Boksburg]] • [[Brakpan]] • [[Clayville]] • [[Daveyton]] • [[Dawnpark]] • [[Duduza]] • [[Edenvale]] • [[Elsburg]] • [[Etwatwa]] • [[Germiston]] • [[Isando]] • [[Katlehong]] • [[Kemptonpark]] • [[KwaThema]] • [[Nigel]] • [[Olifantsfontein]] • [[Primrose]] • [[Reigerpark]] • [[Springs]] • [[Tembisa]] • [[Thokoza]] • [[Tsakane]] • [[Vosloorus]] • [[Wattville]] | group2 = Voorstede van<br />[[Kemptonpark]] | list2 = [[Allen Grove]] • [[Aston Manor]] • [[Birchleigh]] • [[Bonaeropark]] • [[Cresslawn]] • [[Croydon, Gauteng|Croydon]] • [[Edleen]] • [[Estherpark]] • [[Glen Marais]] • [[Nimrodpark]] • [[Norkempark]] • [[Rhodesfield]] • [[Spartan]] • [[Van Riebeeckpark]] }} |ETH = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[eThekwini Metropolitaanse Munisipaliteit]], [[KwaZulu-Natal]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with eThekwini highlighted (2011).svg|75x75px|center|eThekwini within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Durban]]''' | group1 = Nedersettings | list1 = [[Adams Mission]] • [[Amanzimtoti]] • [[Assagay]] • [[Buffelsdraai]] • [[Cato Ridge]] • [[Chatsworth, Durban|Chatsworth]] • [[Chesterville, KwaZulu-Natal|Chesterville]] • [[Clermont, KwaZulu-Natal|Clermont]] • [[Doonside, KwaZulu-Natal|Doonside]] • [[Drummond]] • [[Durban]] • [[Hillcrest, KwaZulu-Natal|Hillcrest]] • [[Illovo, KwaZulu-Natal|Illovo]] • [[Illovo Beach]] • [[Inanda, KwaZulu-Natal|Inanda]] • [[Inchanga]] • [[Karridene]] • [[Kingsburgh]] • [[KwaMashu]] • [[La Mercy]] • [[Lamontville]] • [[Mount Edgecombe]] • [[Mount Moreland]] • [[Mpumalanga, KwaZulu-Natal|Mpumalanga]] • [[New Germany, KwaZulu-Natal|New Germany]] • [[Phoenix, KwaZulu-Natal|Phoenix]] • [[Pinetown]] • [[Tongaat]] • [[Umbogintwini]] • [[Umbumbulu]] • [[Umdloti]] • [[Umgababa]] • [[Umhlanga]] • [[Umkomaas]] • [[Verulam]] • [[Warner Beach]] • [[Winklespruit]] | group2 = [[Voorstede van Durban]] | list2 = |DC44 = {{Navigasieboks |listclass = hlist |border = child | selected = {{{selected|}}} | group1 = Sentraal | list1 = [[Asherville, Durban|Asherville]] (area) • [[Berea, Durban| Berea]] (area) • [[Bluff, KwaZulu-Natal|The Bluff]] (area) • [[Cato Manor, Durban|Cato Manor]] • [[Essenwood, Durban|Essenwood]] • [[Glenwood, KwaZulu-Natal|Glenwood]] • [[Mayville, Durban|Mayville]] • [[Morningside, Durban|Morningside]] • [[Overport]] (area) • [[Stamford Hill, Durban|Stamford Hill]] • [[Sydenham, Durban|Sydenham]] • [[Windermere, Durban|Windermere]] • [[Yellowwood Park]] | group2 = Noordelik | list2 = [[Durban North]] • [[KwaMashu]] • [[Mount Edgecombe, KwaZulu-Natal|Mount Edgecombe]] • [[Phoenix, Durban|Phoenix]] • [[Umdloti, KwaZulu-Natal|Umdloti]] • [[Umhlanga, KwaZulu-Natal|Umhlanga]] | group3 = Westelik | list3 = [[Botha's Hill]] • [[Cowies Hill]] • [[Gillitts, KwaZulu-Natal|Gillitts]] • [[Hillcrest, KwaZulu-Natal|Hillcrest]] • [[Kloof, KwaZulu-Natal|Kloof]] • [[New Germany, KwaZulu-Natal|New Germany]] • [[Pinetown]] • [[Queensburgh]] • [[Westville, KwaZulu-Natal|Westville]] • [[Winston Park]] • [[Shallcross, Durban|Shallcross]] | group4 = Suidelik | list4 = [[Amanzimtoti, KwaZulu-Natal|Amanzimtoti]] • [[Chatsworth, Durban|Chatsworth]] • [[Isipingo Beach, KwaZulu-Natal|Isipingo Beach]] • [[Umlazi]] | group5 = Ander | list5 = [[Bellaire, Durban|Bellaire]] • [[Montclair, Durban|Montclair]] • [[Reservoir Hills, Durban|Reservoir Hills]] • [[Rossburgh, Durban|Rossburgh]] • [[Umbilo, Durban|Umbilo]] • [[Woodhaven, Durban|Woodhaven]] • [[Woodlands, Durban|Woodlands]] }} }} |DC20 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Fezile Dabi-distriksmunisipaliteit]], [[Vrystaat|Vrystaat]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Fezile Dabi highlighted (2011).svg|150x150px|center|Fezile Dabi District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Sasolburg|Sasolburg]]''' | group1 = [[Moqhaka Plaaslike Munisipaliteit|Moqhaka]] | list1 = [[Kroonstad]] • [[Maokeng]] • [[Matlwangtlwang]] • [[Rammulotsi]] • [[Steynsrus]] • [[Vierfontein]] • [[Viljoenskroon]] | group2 = [[Ngwathe Plaaslike Munisipaliteit|Ngwathe]] | list2 = [[Edenville]] • [[Heilbron]] • [[Koppies]] • [[Kwakwatsi]] • [[Mokwallo]] • [[Ngwathe]] • [[Parys, Vrystaat|Parys]] • [[Phiritona]] • [[Sandersville]] • [[Schonkenville]] • [[Tumahole]] • [[Vredefort]] | group3 = [[Metsimaholo Plaaslike Munisipaliteit|Metsimaholo]] | list3 = [[Deneysville]] • [[Holly Country]] • [[Kragbron]] • [[Liliandale]] • [[Oranjeville]] • [[Refengkgotso]] • [[Richmond, Vrystaat|Richmond]] • [[Rietfontein, Vrystaat|Rietfontein]] • [[Sasolburg]] • [[Viljoensdrif]] • [[Zamdela]] | group4 = [[Mafube Plaaslike Munisipaliteit|Mafube]] | list4 = [[Cornelia]] • [[Frankfort]] • [[Mafahlaneng]] • [[Namahadi]] • [[Ntswanatsatsi]] • [[Qalabotjha]] • [[Tweeling, Vrystaat|Tweeling]] • [[Villiers]] }} |DC9 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Frances Baard-distriksmunisipaliteit]], [[Noord-Kaap]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Frances Baard highlighted (2011).svg|150x150px|center|Frances Baard District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Kimberley]]''' | group1 = [[Sol Plaatje Plaaslike Munisipaliteit|Sol Plaatje]] | list1 = [[Beaconsfield]] • [[Galeshewe]] • [[Kimberley]] • [[Modderrivier, Noord-Kaap|Modderrivier]] • [[Ritchie]] • [[Roodepan]] | group2 = [[Phokwane Plaaslike Munisipaliteit|Phokwane]] | list2 = [[Ganspan]] • [[Hartswater]] • [[Jan Kempdorp]] • [[Pampierstad]] | group3 = [[Magareng Plaaslike Munisipaliteit|Magareng]] | list3 = [[Warrenton, Noord-Kaap|Warrenton]] | group4 = [[Dikgatlong Plaaslike Munisipaliteit|Dikgatlong]] | list4 = [[Barkly-Wes]] • [[Boetsap]] • [[Delportshoop]] • [[Koopmansfontein]] • [[Sydney on Vaal]] • [[Ulco]] • [[Windsorton]] }} |DC30 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Gert Sibande-distriksmunisipaliteit]], [[Mpumalanga]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Gert Sibande highlighted (2011).svg|150x150px|center|Gert Sibande District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Ermelo, Mpumalanga|Ermelo]]''' | group1 = [[Govan Mbeki Plaaslike Munisipaliteit|Govan Mbeki]] | list1 = [[Bethal]] • [[Charl Cilliers]] • [[Embalenhle]] • [[Evander]] • [[Kinross]] • [[Leandra]] • [[Lebohang]] • [[Leslie]] • [[Secunda]] • [[Trichardt]] | group2 = [[Albert Luthuli Plaaslike Munisipaliteit|Albert Luthuli]] | list2 = [[Badplaas]] • [[Bettysgoed]] • [[Carolina]] • [[Diepdale]] • [[Diepgezet]] • [[Dundonald]] • [[Eerstehoek]] • [[Hartebeeskop]] • [[Lochiel]] • [[Manaar]] • [[Moddergat]] • [[Mooiplaas, Mpumalanga|Mooiplaas]] • [[Steynsdorp]] • [[Tjakastad]] | group3 = [[Mkhondo Plaaslike Munisipaliteit|Mkhondo]] | list3 = [[Amsterdam, Mpumalanga|Amsterdam]] • [[Dirkiesdorp]] • [[Driefontein, Mpumalanga|Driefontein]] • [[Iswepe]] • [[KwaNgema]] • [[KwaThandeka]] • [[Mkhondo NU]] • [[Ngema Tribal Trust, Mpumalanga|Ngema Tribal Trust]] • [[Nkosanjaneni]] • [[Piet Retief, Mpumalanga|Piet Retief]] • [[Saul Mkhizeville]] | group4 = [[Msukaligwa Plaaslike Munisipaliteit|Msukaligwa]] | list4 = [[Breyten]] • [[Chrissiesmeer]] • [[Davel]] • [[Ermelo, Mpumalanga|Ermelo]] • [[KwaDela]] • [[Lothair]] • [[Sheepmoor]] • [[Warburton]] | group5 = [[Lekwa Plaaslike Munisipaliteit|Lekwa]] | list5 = [[Morgenzon]] • [[Sakhile, Mpumalanga|Sakhile]] • [[Sivukile]] • [[Standerton]] • [[Thuthukani]] | group6 = [[Pixley ka Seme Plaaslike Munisipaliteit|Pixley ka Seme]] | list6 = [[Amersfoort, Mpumalanga|Amersfoort]] • [[Daggakraal]] • [[Palmietfontein, Mpumalanga|Palmietfontein]] • [[Perdekop]] • [[Volksrust]] • [[Wakkerstroom]] | group7 = [[Dipaleseng Plaaslike Munisipaliteit|Dipaleseng]] | list7 = [[Balfour, Mpumalanga|Balfour]] • [[Greylingstad]] • [[Grootvlei]] • [[Nthorwane]] • [[Siyathemba]] }} |DC43 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Harry Gwala-distriksmunisipaliteit]], [[KwaZulu-Natal]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Sisonke highlighted (2011).svg|150x150px|center|Harry Gwala District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Ixopo]]''' | group1 = [[Nkosazana Dlamini-Zuma Plaaslike Munisipaliteit|Nkosazana Dlamini-Zuma]] | list1 = [[Bulwer]] • [[Creighton]] • [[Donnybrook]] • [[Himeville]] • [[Hlabeni]] • [[Hlanganani, KwaZulu-Natal|Hlanganani]] • [[Ncwadi]] • [[Pevensey]] • [[Underberg]] | group2 = [[Groter Kokstad Plaaslike Munisipaliteit|Groter Kokstad]] | list2 = [[Aloekop]] • [[Franklin]] • [[Kokstad]] • [[Kransdraai]] • [[Pakkies, KwaZulu-Natal|Pakkies]] | group3 = [[Ubuhlebezwe Plaaslike Munisipaliteit|Ubuhlebezwe]] | list3 = [[Amashaka]] • [[Bovini]] • [[Echibini]] • [[Etshenilenduna]] • [[Hlokozi]] • [[Hlutankungu]] • [[Ixopo]] • [[Jolivet]] • [[KwaBhidla]] • [[KwaMagidigidi]] • [[KwaNokweja]] • [[Kweletsheni]] • [[Mahehle]] • [[Mandlekazi]] • [[Mgodi]] • [[Mhlabatshane]] • [[Mhlweni]] • [[Mpunga]] • [[Nhlozane]] • [[Ntabane]] • [[Ntapha]] • [[Sangcwaba]] • [[Tsheleni]] • [[Velabethuke]] | group4 = [[Umzimkhulu Plaaslike Munisipaliteit|Umzimkhulu]] | list4 = [[Bisi]] • [[Clydesdale]] • [[Rietvlei, KwaZulu-Natal|Rietvlei]] • [[Rondedraai]] • [[Umzimkhulu]] }} |DC29 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[ILembe-distriksmunisipaliteit]], [[KwaZulu-Natal]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with iLembe highlighted (2011).svg|150x150px|center|ILembe District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[KwaDukuza]] (voorheen Stanger)''' | group1 = [[Mandeni Plaaslike Munisipaliteit|Mandeni]] | list1 = [[eMacambini]] • [[ISithebe]] • [[Mandeni]] • [[Nyoni]] • [[Tugela]] | group2 = [[KwaDukuza Plaaslike Munisipaliteit|KwaDukuza]] | list2 = [[Ballito]] • [[Darnall]] • [[Groutville]] • [[KwaDukuza]] • [[Nieu-Guelderland]] • [[Salt Rock]] • [[Sans Souci, KwaZulu-Natal|Sans Souci]] • [[Shaka's Rock]] • [[Shakaskraal]] • [[Zinkwazi Beach]] | group3 = [[Ndwedwe Plaaslike Munisipaliteit|Ndwedwe]] | list3 = [[Glendale Heights]] • [[Ndwedwe]] • [[Ozwathini]] | group4 = [[Maphumulo Plaaslike Munisipaliteit|Maphumulo]] | list4 = [[Maphumulo]] }} |DC14 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Joe Gqabi-distriksmunisipaliteit]], [[Oos-Kaap]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Ukhahlamba highlighted (2011).svg|150x150px|center|Joe Gqabi District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Barkly-Oos]]''' | group1 = [[Elundini Plaaslike Munisipaliteit|Elundini]] | list1 = [[Maclear]] • [[Mount Fletcher]] • [[Ugie]] | group2 = [[Senqu Plaaslike Munisipaliteit|Senqu]] | list2 = [[Barkly-Oos]] • [[Herschel]] • [[Khwezinaledi]] • [[Lady Grey]] • [[Rhodes, Oos-Kaap|Rhodes]] • [[Rossouw, Oos-Kaap|Rossouw]] • [[Sterkspruit]] • [[Steve Tshwete, Lady Grey|Steve Tshwete]] • [[Zakhele]] | group3 = [[Walter Sisulu Plaaslike Munisipaliteit|Walter Sisulu]] | list3 = [[Aliwal-Noord]] • [[Burgersdorp]] • [[Jamestown, Oos-Kaap|Jamestown]] • [[Khayamnandi]] • [[Mzamomhle, Burgersdorp|Mzamomhle]] • [[Nozizwe]] • [[Oviston]] • [[Steynsburg]] • [[Teebus]] • [[Tembisa, Oos-Kaap|Tembisa]] • [[Venterstad]] }} |DC45 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[John Taolo Gaetsewe-distriksmunisipaliteit]], [[Noord-Kaap]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with John Taolo Gaetsewe highlighted (2011).svg|150x150px|center|John Taolo Gaetsewe District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Kuruman|Kuruman]]''' | group1 = [[Joe Morolong Plaaslike Munisipaliteit|Joe Morolong]] | list1 = [[Cassel]] • [[Dithakong]] • [[Heuningvlei]] • [[Hotazel]] • [[Van Zylsrus]] | group2 = [[Ga-Segonyana Plaaslike Munisipaliteit|Ga-Segonyana]] | list2 = [[Bankhara]] • [[Gamopedi]] • [[Ga-Ntatelang]] • [[Havard, Noord-Kaap|Havard]] • [[Kuruman]] • [[Magobe]] • [[Maheane]] • [[Mamoratwe]] • [[Maruping]] • [[Mothibistad]] • [[Ntsweng]] • [[Phakane]] • [[Sedibeng, Noord-Kaap|Sedibeng]] • [[Seoding]] • [[West Derby]] | group3 = [[Gamagara Plaaslike Munisipaliteit|Gamagara]] | list3 = [[Dibeng]] • [[Dingleton|Dingleton (voorheen Sishen)]] • [[Kathu]] • [[Olifantshoek]] }} |DC2 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Kaapse Wynland-distriksmunisipaliteit]], [[Wes-Kaap]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Cape Winelands highlighted (2011).svg|150x150px|center|Kaapse Wynlande District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Stellenbosch]]''' | group1 = [[Witzenberg Plaaslike Munisipaliteit |Witzenberg]] | list1 = [[Bella Vista]] • [[Ceres]] • [[Dwarsrivier (nedersetting)|Dwarsrivier]] • [[eNduli]] • [[Montana, Witzenberg|Montana]] • [[Op-die-Berg]] • [[Pine Valley, Witzenberg|Pine Valley]] • [[Prince Alfred Hamlet]] • [[Tulbagh]] • [[Wolseley]] | group2 = [[Drakenstein Plaaslike Munisipaliteit |Drakenstein]] | list2 = [[Gouda, Wes-Kaap|Gouda]] • [[Paarl]] • [[Saron]] • [[Simondium]] • [[Wellington, Wes-Kaap|Wellington]] | group3 = [[Stellenbosch Plaaslike Munisipaliteit|Stellenbosch]] | list3 = [[Franschhoek]] • [[Groendal]] • [[Jamestown, Wes-Kaap|Jamestown]] • [[Kayamandi]] • [[Klapmuts]] • [[Kylemore]] • [[Langrug]] • [[Languedoc, Wes-Kaap|Languedoc]] • [[Pniel]] • [[Robertsvlei]] • [[Rozendal]] • [[Stellenbosch]] • [[Wemmershoek]] | group4 = [[Breedevallei Plaaslike Munisipaliteit|Breedevallei]] | list4 = [[De Doorns]] • [[Rawsonville]] • [[Touwsrivier]] • [[Worcester]] | group5 = [[Langeberg Plaaslike Munisipaliteit|Langeberg]] | list5 = [[Ashton]] • [[Bonnievale]] • [[McGregor]] • [[Montagu]] • [[Robertson]] }} |DC28 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[King Cetshwayo-distriksmunisipaliteit]], [[KwaZulu-Natal]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with uThungulu highlighted (2011).svg|150x150px|center|King Cetshwayo District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Richardsbaai]]''' | group1 = [[uMhlathuze Plaaslike Munisipaliteit|uMhlathuze]] | list1 = [[eSikhawini]] • [[Empangeni]] • [[Felixton]] • [[Richardsbaai]] | group2 = [[uMlalazi Plaaslike Munisipaliteit|uMlalazi]] | list2 = [[aMatikulu]] • [[Eshowe]] • [[Gingindlovu]] • [[Mbongolwane]] • [[Mtunzini]] | group3 = [[Nkandla Plaaslike Munisipaliteit|Nkandla]] | list3 = [[Nkandla]] | group4 = [[uMfolozi Plaaslike Munisipaliteit|uMfolozi]] | list4 = [[KwaMbonambi]] | group5 = [[Ntambanana Plaaslike Munisipaliteit|Ntambanana]] | list5 = [[Bhucanana]] | group6 = [[Mthonjaneni Plaaslike Munisipaliteit|Mthonjaneni]] | list6 = [[Melmoth]] }} |DC18 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Lejweleputswa-distriksmunisipaliteit]], [[Vrystaat|Vrystaat]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Lejweleputswa highlighted (2011).svg|150x150px|center|Lejweleputswa District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Welkom]]''' | group1 = [[Masilonyana Plaaslike Munisipaliteit|Masilonyana]] | list1 = [[Brandfort]] • [[Ikgomotseng]] • [[Majemasweu]] • [[Makeleketle]] • [[Masilo]] • [[Soutpan]] • [[Theunissen]] • [[Tshepong]] • [[Verkeerdevlei]] • [[Winburg]] | group2 = [[Tokologo Plaaslike Munisipaliteit|Tokologo]] | list2 = [[Boshof]] • [[Dealesville]] • [[Hertzogville]] • [[Malebogo]] • [[Seretse]] | group3 = [[Tswelopele Plaaslike Munisipaliteit|Tswelopele]] | list3 = [[Bultfontein]] • [[Hoopstad]] • [[Phahameng, Tswelopele|Phahameng]] • [[Tikwana]] | group4 = [[Matjhabeng Plaaslike Munisipaliteit|Matjhabeng]] | list4 = [[Allanridge]] • [[Bronville]] • [[Hani Park]] • [[Hennenman]] • [[Kutloanong]] • [[Meloding]] • [[Mmamahabane]] • [[Odendaalsrus]] • [[Phathakahle]] • [[Phomolong]] • [[Riebeeckstad]] • [[Thabong]] • [[Tswelangpele]] • [[Ventersburg]] • [[Virginia]] • [[Welkom]] • [[Whites]] | group5 = [[Nala Plaaslike Munisipaliteit|Nala]] | list5 = [[Balkfontein]] • [[Bothaville]] • [[Kgotsong]] • [[Monyakeng]] • [[Wesselsbron]] }} |MAN = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Mangaung Metropolitaanse Munisipaliteit]], [[Vrystaat|Vrystaat]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Mangaung highlighted (2011).svg|75x75px|center|Mangaung within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Bloemfontein]]''' | group1 = Nedersettings | list1 = [[Bainsvlei]] • [[Bloemfontein]] • [[Botshabelo]] • [[Maselspoort]] • [[Thaba Nchu]] • [[Westminster]] | group2 = Voorstede van<br/>[[Bloemfontein]] | list2 = [[Arboretum, Bloemfontein|Arboretum]] • [[Ashbury, Bloemfontein|Ashbury]] • [[Baysvalley, Bloemfontein|Baysvalley]] • [[Bayswater, Bloemfontein|Bayswater]] • [[Bloemside]] • [[Brandwag, Bloemfontein|Brandwag]] • [[Dan Pienaar, Bloemfontein|Dan Pienaar]] • [[Ehrlichpark, Bloemfontein|Ehrlichpark]] • [[Fauna, Bloemfontein|Fauna]] • [[Fichardtpark]] • [[Fleurdal]] • [[Gardeniapark]] • [[Generaal De Wet, Bloemfontein|Generaal De Wet]] • [[Grasslands, Bloemfontein|Grasslands]] • [[Grootvlei-gevangenis]] • [[Heuwelsig, Bloemfontein|Heuwelsig]] • [[Hospitaalpark]] • [[Langenhovenpark]] • [[Lourierpark]] • [[Bloemfontein Lughawe|Lughawe]] • [[Navalsig]] • [[Noordhoek, Bloemfontein|Noordhoek]] • [[Pellissier, Bloemfontein|Pellissier]] • [[Rodenbeck]] • [[Bloemfontein Sentraal|Sentraal]] • [[Uitsig, Bloemfontein|Uitsig]] • [[Universitas, Bloemfontein|Universitas]] • [[Westdene, Bloemfontein|Westdene]] • [[Wilgehof, Bloemfontein|Wilgehof]] • [[Willows, Bloemfontein|Willows]] }} |DC33 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Mopani-distriksmunisipaliteit]], [[Limpopo]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Mopani highlighted (2011).svg|75x75px|South Africa Districts showing Mopani]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Giyani]]''' | group1 = [[Ba-Phalaborwa Plaaslike Munisipaliteit|Ba-Phalaborwa]] | list1 = [[Ben Farm]] • [[Ga-Mashishimale]] • [[Ga-Selwana]] • [[Gravelotte]] • [[Humulani]] • [[Leydsdorp]] • [[Lulekani]] • [[Mahale]] • [[Majeje]] • [[Makhushane]] • [[Maseke]] • [[Murchison, Limpopo|Murchison]] • [[Namakgale]] • [[Nondweni]] • [[Phalaborwa]] • [[Priska-Majeje]] • [[Vuyelani]] | group2 = [[Groter Giyani Plaaslike Munisipaliteit|Groter Giyani]] | list2 = [[Blinkwater, Limpopo|Blinkwater]] • [[Ghandlanani]] • [[Giyani]] • [[Hlopekani]] • [[KaDizingidzingi]] • [[KaDzumeri]] • [[KaGaula]] • [[KaHomu]] • [[KaMakhuva]] • [[KaMakosha]] • [[KaMapayeni]] • [[KaMininginisi]] • [[KaMpakani]] • [[KaNdengeza]] • [[KaNghalalume]] • [[KaNgove]] • [[KaNhlaneki]] • [[KaNkomo]] • [[KaNwadzekudzeku]] • [[KaNwamakena]] • [[KaSabulane]] • [[KaSiandana]] • [[KaSikhunyane]] • [[KaXikukwani]] • [[Mageva]] • [[Muyexe]] • [[Namenwamarhanga]] • [[Shimange]] • [[Shivulani]] • [[Sifasonke]] • [[Skhiming]] • [[Thomo]] • [[Xawela]] • [[Ximausa]] | group3 = [[Groter Letaba Plaaslike Munisipaliteit|Groter Letaba]] yes | list3 = [[Bellevue, Limpopo|Bellevue]] • [[Bolobedu]] • [[Bulasini]] • [[Buqa]] • [[Ditshoseng]] • [[Ga-Abele]] • [[Ga-Femane]] • [[Ga-Kgapane]] • [[GaMaphale]] • [[GaNtata]] • [[GaPhooko]] • [[GaRamaroka]] • [[Hlohlokwe, Groter Letaba|Hlohlokwe]] • [[Jamela]] • [[Klipkraal]] • [[Kuranta]] • [[Lebaka]] • [[Lehlareng]] • [[Lemondokop]] • [[Madibeng, Groter Letaba|Madibeng]] • [[Maekgwe]] • [[Mahembeni]] • [[Makgakabeng]] • [[Makgakgapatse]] • [[Malematsa]] • [[Mamaila]] • [[Mamokgadi]] • [[Mamphakathi]] • [[Matshwi]] • [[Medingeng]] • [[Modjadji Hoofkraal]] • [[Modjadjiskloof]] • [[Mojeketla]] • [[Mokgoba]] • [[Mokwasele]] • [[Mooketsi]] • [[Motsinoni]] • [[Nakampe]] • [[Phongololo]] • [[Roerfontein]] • [[Rotterdam, Limpopo|Rotterdam]] • [[Seaphole]] • [[Sedibeng, Groter Letaba|Sedibeng]] • [[Sekgopo]] • [[Sekgoses]] • [[Senwamokgope]] • [[Sephatwene]] • [[Thakgalane]] | group4 = [[Groter Tzaneen Plaaslike Munisipaliteit|Groter Tzaneen]] | list4 = [[Bordeaux, Limpopo|Bordeaux]] • [[Burgersdorp, Limpopo|Burgersdorp]] • [[Dan]] • [[Dwarsfontein]] • [[Ga-Kubjana]] • [[Ga-Matipane]] • [[Ga-Mookgo]] • [[Gabaza]] • [[Ga-Mokgwathi]] • [[Ga-Rakoma]] • [[Ga-Wally]] • [[Haenertsburg]] • [[Jokong]] • [[Joppie]] • [[Julesburg]] • [[Khujwana]] • [[Lenyenye]] • [[Letsitele]] • [[Longvalley]] • [[Maake]] • [[Mafarana]] • [[Magoboya]] • [[Makudibung]] • [[Mandlhakazi]] • [[Mariron]] • [[Mariveni]] • [[Mavele]] • [[Mawa]] • [[Miragoma]] • [[Mohlaba]] • [[Nkowankowa]] • [[Politsi]] • [[Ritakop]] • [[Sangoma, Limpopo|Sangoma]] • [[Shiluvane]] • [[Tzaneen]] • [[Xihoko]] | group5 = [[Maruleng Plaaslike Munisipaliteit|Maruleng]] | list5 = [[Balloon, Limpopo|Balloon]] • [[Bismark, Limpopo|Bismark]] • [[Butchwana]] • [[Calais, Limpopo|Calais]] • [[Enable, Limpopo|Enable]] • [[Finale, Limpopo|Finale]] • [[Hlohlokwe, Maruleng|Hlohlokwe]] • [[Hoedspruit]] • [[Kampersrus]] • [[Kanana, Maruleng|Kanana]] • [[Lorraine, Limpopo|Lorraine]] • [[Madeira, Limpopo|Madeira]] • [[Mabins]] • [[Makgaung]] • [[Mametja]] • [[Mathlomelong]] • [[Metz, Limpopo|Metz]] • [[Moetladimo]] • [[Molalane]] • [[Ofcolaco]] • [[Sadawa]] • [[Sandton, Limpopo|Sandton]] • [[Sefikeng]] • [[Shikwane]] • [[Sofaya]] • [[The Oaks, Limpopo|The Oaks]] • [[The Willows, Limpopo|The Willows]] • [[Turkey, Limpopo|Turkey]] • [[Worcester, Limpopo|Worcester]] }} |DC6 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Namakwa-distriksmunisipaliteit]], [[Noord-Kaap]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Namakwa highlighted (2011).svg|150x150px|center|Namakwa District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Springbok, Noord-Kaap|Springbok]]''' | group1 = [[Hantam Plaaslike Munisipaliteit|Hantam]] | list1 = [[Brandvlei]] • [[Calvinia]] • [[Loeriesfontein]] • [[Nieuwoudtville]] | group2 = [[Kamiesberg Plaaslike Munisipaliteit|Kamiesberg]] | list2 = [[Garies]] • [[Hondeklipbaai]] • [[Kamassies]] • [[Kamieskroon]] • [[Karkams]] • [[Kheis]] • [[Koingnaas]] • [[Kotzesrus]] • [[Leliefontein]] • [[Soebatsfontein]] • [[Spoegrivier]] | group3 = [[Karoo Hoogland Plaaslike Munisipaliteit|Karoo Hoogland]] | list3 = [[Fraserburg]] • [[Sutherland]] • [[Williston, Noord-Kaap|Williston]] | group4 = [[Khâi-Ma Plaaslike Munisipaliteit|Khâi-Ma]] | list4 = [[Aggeneys]] • [[Onseepkans]] • [[Pella]] • [[Pofadder, Noord-Kaap|Pofadder]] | group5 = [[Nama Khoi Plaaslike Munisipaliteit|Nama Khoi]] | list5 = [[Buffelsrivier, Noord-Kaap|Buffelsrivier]] • [[Concordia]] • [[Goodhouse]] • [[Grootmis]] • [[Henkries]] • [[Kleinsee]] • [[Komaggas]] • [[Nababeep]] • [[Okiep]] • [[Springbok, Noord-Kaap|Springbok]] • [[Steinkopf]] • [[Vioolsdrif]] | group6 = [[Richtersveld Plaaslike Munisipaliteit|Richtersveld]] | list6 = [[Alexanderbaai]] • [[Eksteenfontein]] • [[Kuboes]] • [[Lekkersing]] • [[Port Nolloth]] • [[Sanddrif]] }} |NMA = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Nelson Mandelabaai Metropolitaanse Munisipaliteit]], [[Oos-Kaap]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Nelson Mandela Bay highlighted (2011).svg|100x100px|center|Nelson Mandelabaai within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Port Elizabeth]]''' | group1 = Nedersettings | list1 = [[Beachview, Oos-Kaap|Beachview]] • [[Bethelsdorp]] • [[Blue Horizon Bay]] • [[Colchester, Oos-Kaap|Colchester]] • [[Despatch]] • [[iBhayi]] • [[KwaNobuhle]] • [[Motherwell]] • [[New Brighton, Oos-Kaap|New Brighton]] • [[Port Elizabeth]] • [[Redhouse, Oos-Kaap|Redhouse]] • [[Seaview, Oos-Kaap|Seaview]] • [[Skoenmakerskop]] • [[Somerstrand]] • [[Swartkops]] • [[Uitenhage]] • [[Van Stadensriviermond]] }} |DC38 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Ngaka Modiri Molema-distriksmunisipaliteit]], [[Noordwes]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Ngaka Modiri Molema highlighted (2011).svg|150x150px|center|Ngaka Modiri Molema District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Mahikeng]]''' | group1 = [[Ratlou Plaaslike Munisipaliteit|Ratlou]] | list1 = [[Kraaipan]] • [[Setlagole]] | group2 = [[Tswaing Plaaslike Munisipaliteit|Tswaing]] | list2 = [[Delareyville]] • [[Ganalaagte]] • [[Geysdorp]] • [[Ottosdal]] • [[Sannieshof]] • [[Springbokfontein, Noordwes|Springbokfontein]] | group3 = [[Mahikeng Plaaslike Munisipaliteit|Mahikeng]] | list3 = [[Goedgevonden B]] • [[Mahikeng]] • [[Mmabatho]] • [[Ottoshoop]] • [[Ramatlabama]] • [[Rooigrond]] • [[Slurry]] • [[Tsetse, Noordwes|Tsetse]] | group4 = [[Ditsobotla Plaaslike Munisipaliteit|Ditsobotla]] | list4 = [[Bakerville]] • [[Biesiesvlei]] • [[Coligny]] • [[Itsoseng]] • [[Lichtenburg]] | group5 = [[Ramotshere Moiloa Plaaslike Munisipaliteit|Ramotshere Moiloa]] | list5 = [[Dinokana]] • [[Doornlaagte, Noordwes|Doornlaagte]] • [[Driefontein, Noordwes|Driefontein]] • [[Groot Marico]] • [[Jacobsdal, Noordwes|Jacobsdal]] • [[Leeufontein]] • [[Lehurutshe]] • [[Motswedi]] • [[Pachsdraai]] • [[Rietpan]] • [[Skilpadshek]] • [[Supingstad]] • [[Zeerust]] }} |DC31 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Nkangala-distriksmunisipaliteit]], [[Mpumalanga]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Nkangala highlighted (2011).svg|150x150px|center|Nkangala District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Middelburg, Mpumalanga|Middelburg]]''' | group1 = [[Emalahleni Plaaslike Munisipaliteit, Mpumalanga|Emalahleni]] | list1 = [[Balmoral]] • [[Klarinet, Emalahleni|Klarinet]] • [[Kriel]] • [[KwaGuqa]] • [[Ogies]] • [[Witbank]] | group2 = {{nowrap|[[Steve Tshwete Plaaslike Munisipaliteit|Steve Tshwete]]}} | list2 = [[Botshabelo, Mpumalanga|Botshabelo]] • [[Hendrina]] • [[Mhluzi]] • [[Middelburg, Mpumalanga|Middelburg]] | group3 = [[Emakhazeni Plaaslike Munisipaliteit|Emakhazeni]] | list3 = [[Belfast, Mpumalanga|Belfast]] • [[Dalmanutha]] • [[Dullstroom]] • [[Machadodorp]] • [[Vlakfontein, Mpumalanga|Vlakfontein]] • [[Waterval-Boven]] • [[Waterval-Onder]] | group4 = [[Thembisile Hani Plaaslike Munisipaliteit|Thembisile Hani]] | list4 = [[Boekenhouthoek]] • [[Klipfontein, Mpumalanga|Klipfontein]] • [[KwaMhlanga]] • [[Kwaggafontein]] • [[Loopspruit]] • [[Mathys Zyn Loop]] • [[Tweefontein]] • [[Wolvenkop]] | group5 = [[Dr. J.S. Moroka Plaaslike Munisipaliteit|Dr. J.S. Moroka]] | list5 = [[Allemansdrift]] • [[Greenside, Mpumalanga|Greenside]] • [[Kameelrivier (dorp)|Kameelrivier]] • [[Mapoch (dorp)|Mapoch]] • [[Mbibana]] • [[Pankop]] • [[Siyabuswa]] • [[Toitskraal]] • [[Vaalbank]] • [[Vrieskraal]] • [[Wolwekraal]] | group6 = [[Victor Khanye Plaaslike Munisipaliteit|Victor Khanye]] | list6 = [[Delmas]] • [[Eloff]] • [[Rietkol]] • [[Sundra]] }} |DC15 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[O.R. Tambo-distriksmunisipaliteit]], [[Oos-Kaap]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with OR Tambo highlighted (2011).svg|150x150px|center|OR Tambo District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Mthatha]]''' | group1 = [[Ngquza Hill Plaaslike Munisipaliteit|Ngquza Hill]] | list1 = [[Flagstaff]] • [[Lusikisiki]] | group2 = [[Port St Johns Plaaslike Munisipaliteit|Port St Johns]] | list2 = [[Port St. Johns]] | group3 = [[Nyandeni Plaaslike Munisipaliteit|Nyandeni]] | list3 = [[Buntingville]] • [[Canzibe]] • [[Libode]] • [[Ngqeleni]] • [[Nomcamba]] | group4 = [[Mhlontlo Plaaslike Munisipaliteit|Mhlontlo]] | list4 = [[Qumbu]] • [[Tsolo]] | group5 = {{nowrap|[[Koning Sabata Dalindyebo Plaaslike Munisipaliteit|Koning Sabata Dalindyebo]]}} | list5 = [[Koffiebaai]] • [[Mqanduli]] • [[Mthatha]] • [[Mvezo]] • [[Qunu]] }} |DC3 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Overberg-distriksmunisipaliteit]], [[Wes-Kaap]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Overberg highlighted (2011).svg|150x150px|center|Overberg District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Bredasdorp]]''' | group1 = [[Kaap Agulhas Plaaslike Munisipaliteit|Kaap Agulhas]] | list1 = [[Arniston]] • [[Bredasdorp]] • [[Elim, Wes-Kaap|Elim]] • [[Hotagterklip]] • [[L'Agulhas]] • [[Napier, Wes-Kaap|Napier]] • [[Protem]] • [[Skipskop]] • [[Struisbaai]] • [[Suiderstrand]] | group2 = [[Overstrand Plaaslike Munisipaliteit|Overstrand]] | list2 = [[Baardskeerdersbos]] • [[Bettysbaai]] • [[Birkenhead, Wes-Kaap|Birkenhead]] • [[De Kelders]] • [[Fisherhaven]] • [[Franskraalstrand]] • [[Gansbaai]] • [[Hawston]] • [[Hermanus]] • [[Kleinbaai]] • [[Kleinmond]] • [[Mount Pleasant]] • [[Onrusrivier]] • [[Pearly Beach]] • [[Pringlebaai]] • [[Rooiels, Wes-Kaap|Rooiels]] • [[Sandbaai]] • [[Stanford]] • [[Van Dyksbaai]] • [[Vermont, Wes-Kaap|Vermont]] • [[Voëlklip]] • [[Wolvengat]] • [[Zwelihle]] | group3 = [[Swellendam Plaaslike Munisipaliteit|Swellendam]] | list3 = [[Barrydale]] • [[Infanta]] • [[Malgas]] • [[Stormsvlei]] • [[Suurbraak]] • [[Swellendam]] | group4 = [[Theewaterskloof Plaaslike Munisipaliteit|Theewaterskloof]] | list4 = [[Botrivier]] • [[Caledon]] • [[Dennehof]] • [[Genadendal]] • [[Grabouw]] • [[Greyton]] • [[Riviersonderend]] • [[Villiersdorp]] }} |DC7 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Pixley ka Seme-distriksmunisipaliteit]], [[Noord-Kaap]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Pixley ka Seme highlighted (2011).svg|150x150px|center|Pixley ka Seme District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[De Aar]]''' | group1 = [[Emthanjeni Plaaslike Munisipaliteit|Emthanjeni]] | list1 = [[Britstown]] • [[De Aar]] • [[Deelfontein]] • [[Hanover]] | group2 = [[Kareeberg Plaaslike Munisipaliteit|Kareeberg]] | list2 = [[Carnarvon]] • [[Vanwyksvlei]] • [[Vosburg]] | group3 = [[Orania Verteenwoordigende Raad|Orania]] | list3 = [[Orania]] | group4 = [[Renosterberg Plaaslike Munisipaliteit|Renosterberg]] | list4 = [[Petrusville]] • [[Philipstown]] • [[Vanderkloof]] | group5 = [[Siyancuma Plaaslike Munisipaliteit|Siyancuma]] | list5 = [[Campbell]] • [[Douglas, Noord-Kaap|Douglas]] • [[Griekwastad]] • [[Plooysburg]] • [[Schmidtsdrif]] | group6 = [[Siyathemba Plaaslike Munisipaliteit|Siyathemba]] | list6 = [[Marydale]] • [[Niekerkshoop]] • [[Prieska]] | group7 = [[Thembelihle Plaaslike Munisipaliteit|Thembelihle]] | list7 = [[Hopetown]] • [[Strydenburg]] | group8 = [[Ubuntu Plaaslike Munisipaliteit|Ubuntu]] | list8 = [[Hutchinson]] • [[Loxton]] • [[Merriman]] • [[Richmond, Noord-Kaap|Richmond]] • [[Victoria-Wes]] | group9 = [[Umsobomvu Plaaslike Munisipaliteit|Umsobomvu]] | list9 = [[Colesberg]] • [[Norvalspont]] • [[Noupoort]] }} |DC10 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Sarah Baartman-distriksmunisipaliteit]], [[Oos-Kaap]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Cacadu highlighted (2011).svg|150x150px|center]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Gqeberha]]''' | group1 = [[Bloukraanroete Plaaslike Munisipaliteit|Bloukraanroete]] | list1 = [[Kookhuis]] • [[Pearston]] • [[Somerset-Oos]] | group2 = [[Dr Beyers Naudé Plaaslike Munisipaliteit|Dr Beyers Naudé]] | list2 = [[Aberdeen, Oos-Kaap|Aberdeen]] • [[Adendorp]] • [[Graaff-Reinet]] • [[Jansenville]] • [[Kendrew]] • [[Klipplaat]] • [[Nieu-Bethesda]] • [[Rietbron]] • [[Steytlerville]] • [[Willowmore]] | group3 = [[Kouga Plaaslike Munisipaliteit|Kouga]] | list3 = [[Astonbaai]] • [[Gamtoosmond]] • [[Hankey]] • [[Humansdorp]] • [[Jeffreysbaai]] • [[Kaap St Francis]] • [[Kruisfontein]] • [[Loerie]] • [[Oesterbaai]] • [[Paradysstrand]] • [[Patensie]] • [[St. Francisbaai]] • [[Thornhill, Kouga|Thornhill]] | group4 = [[Kou-Kamma Plaaslike Munisipaliteit|Kou-Kamma]] | list4 = [[Clarkson]] • [[Coldstream]] • [[Joubertina]] • [[Kareedouw]] • [[Krakeelrivier (dorpie)|Krakeelrivier]] • [[Louterwater]] • [[Misgund]] • [[Stormsrivier, Oos-Kaap|Stormsrivier]] • [[Thornham]] • [[Tweeriviere]] | group5 = [[Makana Plaaslike Munisipaliteit|Makana]] | list5 = [[Alicedale]] • [[Grahamstad]] • [[Riebeek-Oos]] • [[Salem, Oos-Kaap|Salem]] | group6 = [[Ndlambe Plaaslike Munisipaliteit|Ndlambe]] | list6 = [[Alexandria, Oos-Kaap|Alexandria]] • [[Bathurst, Oos-Kaap|Bathurst]] • [[Boesmansriviermond]] • [[Boknesstrand]] • [[Cannon Rocks]] • [[Kasouga]] • [[Kenton-on-Sea]] • [[Port Alfred]] | group7 = [[Sondagsriviervallei Plaaslike Munisipaliteit|Sondagsriviervallei]] | list7 = [[Addo]] • [[Bontrug]] • [[Enon, Oos-Kaap|Enon]] • [[Kirkwood]] • [[KwaZenzele]] • [[Nomathamasanqa]] • [[Paterson]] }} |DC42 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Sedibeng-distriksmunisipaliteit]], [[Gauteng]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Sedibeng highlighted (2011).svg|100x100px|center|Sedibeng within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Vereeniging]]''' | group1 = [[Emfuleni Plaaslike Munisipaliteit|Emfuleni]] | list1 = [[Boipatong]] • [[Bophelong]] • [[Evaton]] • [[Sebokeng]] • [[Sharpeville]] • [[Vanderbijlpark]] • [[Vereeniging]] | group2 = [[Lesedi Plaaslike Munisipaliteit|Lesedi]] | list2 = [[Devon, Gauteng|Devon]] • [[Heidelberg, Gauteng|Heidelberg]] • [[Ratanda]] | group3 = [[Midvaal Plaaslike Munisipaliteit|Midvaal]] | list3 = [[Henley on Klip]] • [[Meyerton]] • [[Randvaal]] • [[Risiville]] • [[Vaal Marina]] • [[Walkerville]] }} |DC47 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Sekhukhune-distriksmunisipaliteit]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Sekhukhune highlighted (2011).svg|150x150px|center|Sekhukhune District within South Africa]] | state = autocollapse | above = Setel: '''[[Groblersdal]]''' | group1 = [[Elias Motsoaledi Plaaslike Munisipaliteit|Elias Motsoaledi]] | list1 = [[Dennilton]] • [[Elandsdoorn]] • [[Frisgewaght, Elias Motsoaledi|Frisgewaght]] • [[Groblersdal]] • [[Keerom, Elias Motsoaledi|Keerom]] • [[Kgobokwane]] • [[Kikvorschfontein]] • [[Laersdrif]] • [[Roossenekal]] • [[Saaiplaas, Limpopo|Saaiplaas]] • [[Sterkfontein, Limpopo|Sterkfontein]] • [[Tafelkop]] • [[Tonteldoos, Limpopo|Tonteldoos]] • [[Waalkraal]] • [[Witfontein, Limpopo|Witfontein]] | group2 = [[Ephraim Mogale Plaaslike Munisipaliteit|Ephraim Mogale]] | list2 = [[Elandskraal]] • [[Kromdraai, Limpopo|Kromdraai]] • [[Marble Hall]] | group3 = [[Fetakgomo Tubatse Plaaslike Munisipaliteit|Fetakgomo Tubatse]] | list3 = [[Apel, Limpopo|Apel]] • [[Apiesdoring, Limpopo|Apiesdoring]] • [[Bogalatladi]] • [[Burgersfort]] • [[Driekop]] • [[Ga-Riba]] • [[GaRadingwana]] • [[GaSelepe]] • [[Mashung]] • [[Mecklenburg, Limpopo|Mecklenburg]] • [[Mogodumo]] • [[Moshate, Fetakgomo|Moshate]] • [[Mphanama]] • [[Ohrigstad]] • [[Penge]] • [[Praktiseer]] • [[Sefeteng B]] • [[Steelpoort]] • [[Strydkraal]] • [[Tsimeng]] • [[Tiekiedraai, Fetakgomo|Tiekiedraai]] | group4 = [[Makhuduthamaga Plaaslike Munisipaliteit|Makhuduthamaga]] | list4 = [[Center, Makhuduthamaga|Center]] • [[Dihlabeng]] • [[Diphagane]] • [[Diplaseng]] • [[Flaka]] • [[Ga-Machacha]] • [[GaMampane]] • [[GaMaroshi]] • [[Ga Masemola]] • [[GaMashabela]] • [[GaMohlala]] • [[GaMoloi]] • [[GaMolopane]] • [[GaMoretsela]] • [[Ga-Mosehla]] • [[GaSeopela]] • [[Ga-Tisana]] • [[Glen Cowie]] • [[Hlalanikahle]] • [[Jane Furse]] • [[Katlegong, Sekhukhune|Katlegong]] • [[Kgolane]] • [[Kolokotela]] • [[Kotsiri]] • [[Kutupu]] • [[Lebejane]] • [[Lehlakong]] • [[Lekgwareng]] • [[Lekwageng]] • [[Mabintwane]] • [[Mabopane, Sekhukhune|Mabopane]] • [[Madibaneng]] • [[Magneetshoogte]] • [[Magnetite, Sekhukhune|Magnetite]] • [[Magoreng]] • [[Mahabaneng]] • [[Mahlakole]] • [[Maila Modiketsi]] • [[Mailasegolo]] • [[Makapa]] • [[Makhutso]] • [[Malaka]] • [[Mamatsikili]] • [[Manganeng]] • [[Manyeleti, Sekhukhune|Manyeleti]] • [[Maretlwaneng]] • [[Marulaneng]] • [[Masateng]] • [[Masehlaneng]] • [[Mashegwane]] • [[Mashishing, Sekhukhune|Mashishing]] • [[Maswiakae]] • [[Mathibe]] • [[Mathibeng]] • [[Matlakatle]] • [[Matolokwale]] • [[Matsoke]] • [[Mmakoshala]] • [[Mogalabi]] • [[Mogashoa]] • [[Mogorwane]] • [[Mohlarekoma]] • [[Mokadi]] • [[Mokwete]] • [[Molelema]] • [[Molodi]] • [[Moraledi]] • [[Mosate]] • [[Nebo, Sekhukhune|Nebo]] • [[Ngwaritsi]] • [[Patantshwane]] • [[Phatametsane]] • [[Phokoane]] • [[Riverside, Sekhukhune|Riverside]] • [[Serageng]] • [[Schoonoord]] • [[Stocking, Sekhukhune|Stocking]] • [[Takataka]] • [[Thabampje Ga Sefoka]] • [[Thabaneng]] • [[Thoto]] • [[Tsatane]] • [[Tshehlwaneng]] • [[Tshesane]] • [[Tswatago]] }} |DC5 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Sentraal Karoo-distriksmunisipaliteit]], [[Wes-Kaap]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Central Karoo highlighted (2011).svg|150x150px|center|Central Karoo District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Beaufort-Wes]]''' | group1 = [[Laingsburg Plaaslike Munisipaliteit|Laingsburg]] | list1 = [[Laingsburg]] • [[Matjiesfontein]] • [[Prins Albertweg]] | group2 = [[Prins Albert Plaaslike Munisipaliteit|Prins Albert]] | list2 = [[Bitterwater]] • [[Klaarstroom]] • [[Leeu-Gamka]] • [[Prins Albert]] | group3 = [[Beaufort-Wes Plaaslike Munisipaliteit|Beaufort-Wes]] | list3 = [[Beaufort-Wes]] • [[Kwa-Mandlenkosi]] • [[Merweville]] • [[Murraysburg]] • [[Nelspoort]] • [[Rooivlakte]] • [[Rustdene]] }} |DC19 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Thabo Mofutsanyana-distriksmunisipaliteit]], [[Vrystaat]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Thabo Mofutsanyana highlighted (2011).svg|150x150px|center|Thabo Mofutsanyana District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Phuthaditjhaba]]''' | group1 = [[Setsoto Plaaslike Munisipaliteit|Setsoto]] | list1 = [[Clocolan]] • [[Ficksburg]] • [[Marquard]] • [[Senekal]] | group2 = [[Dihlabeng Plaaslike Munisipaliteit|Dihlabeng]] | list2 = [[Bethlehem, Vrystaat|Bethlehem]] • [[Clarens, Vrystaat|Clarens]] • [[Fouriesburg]] • [[Paul Roux]] • [[Rosendal]] | group3 = [[Nketoana Plaaslike Munisipaliteit|Nketoana]] | list3 = [[Arlington, Vrystaat|Arlington]] • [[Leratswana]] • [[Lindley, Vrystaat|Lindley]] • [[Petrus Steyn]] • [[Reitz]] | group4 = [[Maluti-a-Phofung Plaaslike Munisipaliteit|Maluti-a-Phofung]] | list4 = [[Aberfeldy]] • [[Harrismith]] • [[Kestell]] • [[Makwane]] • [[Phahameng, Maluti-a-Phofung|Phahameng]] • [[Phuthaditjhaba]] • [[Swinburne]] • [[Tlholong]] • [[Tseki]] | group5 = [[Phumelela Plaaslike Munisipaliteit|Phumelela]] | list5 = [[Memel, Vrystaat|Memel]] • [[Verkykerskop]] • [[Vrede, Vrystaat|Vrede]] • [[Warden]] | group6 = [[Mantsopa Plaaslike Munisipaliteit|Mantsopa]] | list6 = [[Excelsior, Vrystaat|Excelsior]] • [[Hobhouse]] • [[Ladybrand]] • [[Marseilles, Vrystaat|Marseilles]] • [[Thaba Phatswa]] • [[Tweespruit]] }} |TSH = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Stad Tshwane Metropolitaanse Munisipaliteit]], [[Gauteng]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Tshwane highlighted (2011).svg|75x75px|center|City of Tshwane within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Pretoria]]''' | group1 = Nedersettings | list1 = [[Bronkhorstspruit]] • [[Centurion]] • [[Cullinan]] • [[Ekangala]] • [[Ga-Rankuwa]] • [[Hammanskraal]] • [[Kleinfontein]] • [[Mabopane]] • [[Mamelodi]] • [[Nuwe Eersterus]] • [[Onderstepoort, Gauteng|Onderstepoort]] • [[Onverwacht, Gauteng|Onverwacht]] • [[Pretoria]] • [[Rayton]] • [[Refilwe]] • [[Rosslyn]] • [[Saulsville]] • [[Soshanguve]] • [[Temba]] • [[Wallmannsthal]] • [[Zithobeni]] | group2 = Voorstede van<br/>[[Centurion]] | list2 = [[Amberfield]] • [[Blue Valley Gholflandgoed|Blue Valley]] • [[Brookelands Lewenstyllandgoed|Brookelands Lewenstyl]] • [[Bronberrick]] • [[Centurion Gholflandgoed]] • [[Claudius, Pretoria |Claudius]] • [[Clubview]] • [[Cornwall Hill]] • [[Doringkloof]] • [[Eco-Park Estate]] • [[Eldo Glen]] • [[Eldoraigne]] • [[Erasmia]] • [[Hennopspark]] • [[Heuweloord]] • [[Heuwelsig Landgoed]] • [[Highveld]] • [[Irene]] • [[Kloofsig]] • [[Laudium]] • [[Lyttelton]] • [[Olievenhoutbosch]] • [[Pierre van Ryneveldpark]] • [[Raslouw]] • [[Rooihuiskraal]] • [[Southdowns Irene Country Farm|Southdowns Irene]] • [[Sunderlandrif]] • [[Thatchfield]] • [[The Reeds]] • [[Valhalla]] • [[Wierdapark]] • [[Zwartkop]] | group3 = Voorstede van<br/>[[Pretoria]] | list3 = [[Akasia]] • [[Alphen Park]] • [[Amandasig]] • [[Annlin]] • [[Arcadia, Pretoria|Arcadia]] • [[Ashlea Gardens]] • [[Atteridgeville]] • [[Bailey's Muckleneuk]] • [[Booysens, Pretoria|Booysens]] • [[Brooklyn, Pretoria|Brooklyn]] • [[Brummeria]] • [[Capital Park]] • [[Chantelle]] • [[Claremont, Pretoria|Claremont]] • [[Clarina]] • [[Clearwater Flyfishing Estate]] • [[Colbyn]] • [[Constantiapark]] • [[Danville]] • [[Daspoort]] • [[Derdepoortpark]] • [[Die Wilgers]] • [[Doornpoort]] • [[Dorandia]] • [[Eastlynne]] • [[Eastwood]] • [[Eersterust]] • [[Ekklesia]] • [[Elandspoort]] • [[Elarduspark]] • [[Eloffsdal]] • [[Equestria]] • [[Erasmuskloof]] • [[Erasmusrand]] • [[Faerie Glen]] • [[Florauna]] • [[Fortina Landbouhoewes]] • [[Garsfontein]] • [[Gezina, Pretoria|Gezina]] • [[Groenkloof]] • [[Hatfield, Pretoria|Hatfield]] • [[Hazelwood]] • [[Heatherdale Landbouhoewes|Heatherdale LH]] • [[Hermanstad]] • [[Hesteapark]] • [[Hillcrest, Pretoria|Hillcrest]] • [[Hornsoord Landbouhoewes]] • [[Jan Niemand Park]] • [[Kameeldrift]] • [[Karenpark]] • [[Kilnerpark]] • [[Koedoespoort]] • [[Krauseville Hoewes]] • [[Kwaggasrand]] • [[Lady Selborne, Pretoria|Lady Selborne]] • [[La Montagne]] • [[Les Marais]] • [[Lindopark]] • [[Loftus Stadium]] • [[Lotus Gardens]] • [[Lotus Gardens uitb. 2]] • [[Lukasrand]] • [[Lydiana]] • [[Lynnwood]] • [[Lynnwood Glen]] • [[Lynnwood Manor]] • [[Lynnwood Park]] • [[Lynnwoodrif]] • [[Magalieskruin]] • [[Magaliesmoot]] • [[Mamelodi]] • [[Marabastad]] • [[Mayville]] • [[Menlopark, Pretoria|Menlopark]] • [[Menlyn]] • [[Meyerspark]] • [[Montana Hoewes]] • [[Montana Park]] • [[Montana Tuine]] • [[Monument Park]] • [[Mooikloof]] • [[Mooikloofrif]] • [[Môregloed]] • [[Moreletapark]] • [[Mountain View, Pretoria|Mountain View]] • [[Muckleneuk]] • [[Murrayfield]] • [[Newlands, Pretoria|Newlands]] • [[Nelmapius]] • [[Nieuw-Muckleneuk]] • [[Ninapark]] • [[Olympus, Pretoria|Olympus]] • [[Orchards, Gauteng|Orchards]] • [[Philip Nelpark]] • [[Pretoria-Noord]] • [[Pretoria-Tuine]] • [[Pretoria-Wes]] • [[Pretoriuspark]] • [[Prinshof]] • [[Proklamasieheuwel]] • [[Queenswood]] • [[Rietfontein, Pretoria|Rietfontein]] • [[Rietondale]] • [[Rietvalleirand]] • [[Riviera, Pretoria|Riviera]] • [[Roseville]] • [[Rosslyn Industrial]] • [[Salvokop]] • [[Shere]] • [[Silver Lakes]] • [[Silver Lakes Gholflandgoed]] • [[Silverton]] • [[Sinoville]] • [[Six Fountains]] • [[Sterrewag, Pretoria|Sterrewag]] • [[Suiderberg, Pretoria|Suiderberg]] • [[Sunnyside, Pretoria|Sunnyside]] • [[Thaba Tshwane]] • [[Theresapark]] • [[The Wilds, Pretoria|The Wilds]] • [[Tileba]] • [[Trevenna, Pretoria|Trevenna]] • [[Val de Grace]] • [[Villieria]] • [[Wapadrand]] • [[Waterkloof]] • [[Waterkloof Glen]] • [[Waterkloofpark]] • [[Waterkloofrif]] • [[Waltloo]] • [[Waverley]] • [[Weavind Park]] • [[Wespark]] • [[Wildebeesthoek SH]] • [[Willow Acres Landgoed]] • [[Willow Glen]] • [[Willow Park Manor]] • [[Wingate Park]] • [[Winternest Landbouhoewes|Winternest LH]] • [[Wonderboom-Suid]] • [[Woodhill]] • [[Woodlands, Pretoria|Woodlands]] • [[Zambezi Country Estate]] • [[Zwavelpoort]] }} |DC4 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Tuinroete-distriksmunisipaliteit]], [[Wes-Kaap]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Eden highlighted (2011).svg|150x150px|center|Garden Route District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[George]]''' | group1 = [[Bitou Plaaslike Munisipaliteit|Bitou]] | list1 = [[Harkerville]] • [[Keurboomstrand]] • [[Kranshoek]] • [[Kurland]] • [[Nature's Valley]] • [[Plettenbergbaai]] • [[Wittedrif]] | group2 = [[George Plaaslike Munisipaliteit|George]] | list2 = [[Avontuur]] • [[De Vlugt]] • [[George]] • [[Haarlem, Wes-Kaap|Haarlem]] • [[Herold]] • [[Heroldsbaai]] • [[Hoekwil]] • [[Pacaltsdorp]] • [[Twee Rivieren]] • [[Uniondale]] • [[Victoriabaai]] • [[Wildernis]] | group3 = [[Hessequa Plaaslike Munisipaliteit|Hessequa]] | list3 = [[Albertinia]] • [[Gouritsmond]] • [[Groot-Jongensfontein]] • [[Heidelberg, Wes-Kaap|Heidelberg]] • [[Port Beaufort]] • [[Riversdal]] • [[Slangrivier]] • [[Stilbaai]] • [[Vermaaklikheid]] • [[Witsand]] | group4 = [[Kannaland Plaaslike Munisipaliteit|Kannaland]] | list4 = [[Amaliënstein]] • [[Calitzdorp]] • [[Ladismith]] • [[Vanwyksdorp]] • [[Zoar, Wes-Kaap|Zoar]] | group5 = [[Knysna Plaaslike Munisipaliteit|Knysna]] | list5 = [[Brenton-on-Sea]] • [[Buffelsbaai]] • [[Karatara]] • [[Knysna]] • [[Rheenendal]] • [[Sedgefield]] | group6 = [[Mosselbaai Plaaslike Munisipaliteit|Mosselbaai]] | list6 = [[Boggomsbaai]] • [[Brandwag]] • [[Danabaai]] • [[Friemersheim]] • [[Glentana]] • [[Groot-Brakrivier (dorp)|Groot-Brakrivier]] • [[Hartenbos]] • [[Herbertsdale]] • [[Klein-Brakrivier]] • [[Mosselbaai]] • [[Reebok]] • [[Tergniet]] • [[Vleesbaai]] | group7 = [[Oudtshoorn Plaaslike Munisipaliteit|Oudtshoorn]] | list7 = [[De Hoop, Wes-Kaap|De Hoop]] • [[De Rust]] • [[Dysselsdorp]] • [[Matjiesrivier, Tuinroete|Matjiesrivier]] • [[Oudtshoorn]] • [[Volmoed]] }} |DC21 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Ugu-distriksmunisipaliteit]], [[KwaZulu-Natal]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Ugu highlighted (2011).svg|150x150px|center|Ugu District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Port Shepstone]]''' | group1 = [[Ray Nkonyeni Plaaslike Munisipaliteit|Ray Nkonyeni]] | list1 = [[Anerley]] • [[Gamalakhe]] • [[Glenmore, KwaZulu-Natal|Glenmore]] • [[Glenmore Beach]] • [[Hibberdene]] • [[iZingolweni]] • [[Mahlabathini]] • [[Marburg]] • [[Margate, KwaZulu-Natal|Margate]] • [[Munster]] • [[Palm Beach]] • [[Port Edward]] • [[Port Shepstone]] • [[Ramsgate, KwaZulu-Natal|Ramsgate]] • [[Rennies Beach]] • [[Shelly Beach]] • [[Southbroom]] • [[St Michael's-on-Sea]] • [[Trafalgar, KwaZulu-Natal|Trafalgar]] • [[Umtentweni]] • [[Umzumbe]] • [[Uvongo]] | group2 = [[Umzumbe Plaaslike Munisipaliteit|Umzumbe]] | list2 = [[Mathulini]] • [[St Faith’s]] | group3 = [[uMuziwabantu Plaaslike Munisipaliteit|uMuziwabantu]] | list3 = [[Harding]] • [[Weza]] | group4 = [[Vulamehlo Plaaslike Munisipaliteit|Vulamehlo]] | list4 = [[Amahwaqa]] • [[Dududu]] • [[Dumisa]] • [[Emahlathini, Ugu|Emahlathini]] • [[Emgangeni]] • [[eMjunundwini]] • [[Itshehlophe]] • [[KaDlangezwa]] • [[Kenterton]] • [[KwaFakazi]] • [[KwaDumisa]] • [[Mapumulo]] • [[Mayfield, KwaZulu-Natal|Mayfield]] • [[Mbulula]] • [[Mdumezulu ]] • [[Mfume]] • [[Mkhumbani]] • [[Mkhunya]] • [[Mqangqala]] • [[Ncazuka]] • [[Ndaya]] • [[Nkwali]] • [[Odidini]] • [[Salaap]] • [[Ungendwa]] • [[Vonguzana]] • [[Wubwini]] | group5 = [[uMdoni Plaaslike Munisipaliteit|uMdoni]] | list5 = [[Bazley]] • [[Ifafastrand]] • [[Kelso, KwaZulu-Natal|Kelso]] • [[Mtwalume]] • [[Park Rynie]] • [[Pennington]] • [[Scottburgh]] • [[Sezela]] • [[Umzinto]] }} |DC22 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[uMgungundlovu-distriksmunisipaliteit]], [[KwaZulu-Natal]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with uMgungundlovu highlighted (2011).svg|150x150px|center|uMgungundlovu District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Pietermaritzburg]]''' | group1 = [[uMshwathi Plaaslike Munisipaliteit|uMshwathi]] | list1 = [[Albert Falls]] • [[Cool Air, KwaZulu-Natal|Cool Air]] • [[Dalton]] • [[New Hanover, KwaZulu-Natal|New Hanover]] • [[Trust Feed]] • [[Wartburg]] | group2 = [[uMngeni Plaaslike Munisipaliteit|uMngeni]] | list2 = [[Balgowan, KwaZulu-Natal|Balgowan]] • [[Hilton]] • [[Howick]] • [[Lidgetton]] • [[Leeurivier (dorpie)|Leeurivier]] • [[Merrivale, KwaZulu-Natal|Merrivale]] • [[Mpophomeni]] • [[Nottingham Road]] | group3 = [[Mpofana Plaaslike Munisipaliteit|Mpofana]] | list3 = [[Bruntville]] • [[Mooirivier (KwaZulu-Natal)|Mooirivier]] • [[Rosetta, KwaZulu-Natal|Rosetta]] • [[Townview, Mooirivier]] | group4 = [[Impendle Plaaslike Munisipaliteit|Impendle]] | list4 = [[Boston, KwaZulu-Natal|Boston]] • [[Impendle]] | group5 = [[Msunduzi Plaaslike Munisipaliteit|Msunduzi]] | list5 = [[Ashburton, KwaZulu-Natal|Ashburton]] • [[Edendale, KwaZulu-Natal|Edendale]] • [[Imbali]] • [[Pietermaritzburg]] | group6 = [[Mkhambathini Plaaslike Munisipaliteit|Mkhambathini]] | list6 = [[Camperdown]] | group7 = [[Richmond Plaaslike Munisipaliteit|Richmond]] | list7 = [[Hopewell, KwaZulu-Natal|Hopewell]] • [[Richmond, KwaZulu-Natal|Richmond]] • [[Thornville]] }} |DC27 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Umkhanyakude-distriksmunisipaliteit]], [[KwaZulu-Natal]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with uMkhanyakude highlighted (2011).svg|150x150px|center|uMkhanyakude District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Mkuze]]''' | group1 = [[Groot Vyf Hlabisa Plaaslike Munisipaliteit|Groot Vyf Hlabisa]] | list1 = [[Amatshamnyama]] • [[Bazaneni]] • [[Dukumbane]] • [[Ezimbondweni]] • [[Giba]] • [[Hlabisa]] • [[Hlambanyathi]] • [[Hluhluwe]] • [[Koqhoqhoqho]] • [[KwaGula]] • [[KwaHlabisa]] • [[KwaMkenkethe]] • [[KwaQunwane]] • [[KwaSeme]] • [[KwaThembeka]] • [[Mabhokisini]] • [[Mabundeni]] • [[Madunjini]] • [[Matshamhlophe]] • [[Matshamnyama ]] • [[Mawuza]] • [[Mgangado]] • [[Mgwaqeni]] • [[Mpembeni]] • [[Mphakathini]] • [[Mphakathini B]] • [[Mthwadlana]] • [[Mzinene]] • [[Nhlawathi]] • [[Ngwenya, KwaZulu-Natal|Ngwenya]] • [[Njiya]] • [[Nkonyamaneni]] • [[Nomcondo]] • [[Nsimane]] • [[Nyathini]] • [[Papasi]] • [[Qomukuphila]] • [[Sikwakwaneni]] • [[Sitezi]] • [[Tanganeni]] • [[Thandanini]] • [[Zibayeni]] • [[Zidonini]] | group2 = [[Jozini Plaaslike Munisipaliteit|Jozini]] | list2 = [[Banjana]] • [[Bhambanani]] • [[Bhekindoda]] • [[Bhokweni]] • [[Biva]] • [[Dubulwayo]] • [[eGujini]] • [[Ekhuhlehleni]] • [[eMachobeni]] • [[eManqayini]] • [[Emanyiseni]] • [[Embandleni]] • [[eMombeni]] • [[eMthonjeni]] • [[ePhosheni]] • [[eSiweni ]] • [[eZinhlwathini]] • [[Ezinkunini]] • [[Fakude]] • [[Hlalanathi]] • [[Ingwavuma]] • [[Isihlangwini]] • [[Jozini]] • [[KwaGedle]] • [[KwaJobe]] • [[KwaLiweni]] • [[KwaMakhonyeni]] • [[KwaMangqwashu]] • [[KwaMbuzi]] • [[KwaNonjinjikazi]] • [[Kwaqondile]] • [[Lake View, Jozini|Lake View]] • [[Magugu]] • [[Makane]] • [[Malobeni]] • [[Mangwazane]] • [[Manhlali]] • [[Manyiseni]] • [[Masabe]] • [[Mathenjwa]] • [[Mbondla]] • [[Mhlekazi]] • [[Mjindi]] • [[Mkhanyeni]] • [[Mkhonjeni]] • [[Mkuze]] • [[Mkhuze]] • [[Mlambongwenya]] • [[Mngomezulu]] • [[Mphakathi]] • [[Mpileni]] • [[Mpondwana]] • [[Munywana]] • [[Mziki]] • [[Mzinyoni]] • [[Nambulungwana]] • [[Ndabeni]] • [[Ndumu]] • [[Ngonyameni]] • [[Nhlabezinde]] • [[Nkungwini]] • [[Nkwambane]] • [[Nohhihhi]] • [[Nondabuya]] • [[Ntabayengwe]] • [[Nyawo]] • [[Ohlalwini]] • [[Ophondweni, Jozini]] • [[Oshabeni]] • [[Phapheni]] • [[Pikinini Nyamazane]] • [[Qokolwane]] • [[Shemula]] • [[Sibongile]] • [[Sibonokuhle]] • [[Sihlangwini]] • [[Thembalethu]] • [[Tshaneni]] • [[Ubombo]] • [[Uphande]] • [[Zulwini]] | group3 = [[Mtubatuba Plaaslike Munisipaliteit|Mtubatuba]] | list3 = [[DukuDuku]] • [[Ebaswazini]] • [[Enqupheni]] • [[Ensolweni]] • [[Esiyembeni]] • [[Gunjaneni]] • [[Hoho]] • [[KwaMsane]] • [[KwaMthole]] • [[KwaSithole]] • [[Machibini]] • [[Madwaleni, KwaZulu-Natal|Madwaleni]] • [[Makhambane]] • [[Mapheleni]] • [[Mfekayi]] • [[Mhujini]] • [[Mshaya]] • [[Mtubatuba]] • [[Ndombeni]] • [[Nkatha]] • [[Nkolokoto]] • [[Nkombose]] • [[Ntondweni]] • [[Ogengele]] • [[Ophondweni, Mtubatuba]] • [[Phondweni]] • [[Qakwini]] • [[Shikishela]] • [[Somkele]] • [[St. Lucia, KwaZulu-Natal|St. Lucia]]. | group4 = [[uMhlabuyalingana Plaaslike Munisipaliteit|uMhlabuyalingana]] | list4 = [[Kosibaai]] • [[Kwangwanase]] • [[Mbazwana]] • [[Mseleni]] }} |DC24 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[UMzinyathi-distriksmunisipaliteit]], [[KwaZulu-Natal]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with uMzinyathi highlighted (2011).svg|150x150px|center|UMzinyathi District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Dundee, KwaZulu-Natal|Dundee]]''' | group1 = [[Endumeni Plaaslike Munisipaliteit|Endumeni]] | list1 = [[Dundee]] • [[Glencoe]] • [[Talana]] • [[Wasbank]] | group2 = [[Nquthu Plaaslike Munisipaliteit|Nquthu]] | list2 = [[Barklieside]] • [[HlathiDlamini]] • [[HlathiNgudulwane]] • [[Luvisi]] • [[Masotsheni]] • [[Mhlungwane A]] • [[Mkhonjane A]] • [[Mkhonjane E]] • [[Mqhedlana]] • [[Ndatshana]] • [[Nquthu]] • [[St Mathews]] • [[Seven, Nquthu|Seven]] | group3 = [[Msinga Plaaslike Munisipaliteit|Msinga]] | list3 = [[Dolo]] • [[Dungamanzi]] • [[Embangweni]] • [[Emthaleni]] • [[Enyandu]] • [[Esijozini]] • [[Ezingulubeni]] • [[Gujini]] • [[Guqa]] • [[Malomeni]] • [[Matshematshe]] • [[Mbabane, Msinga|Mbabane]] • [[Mbindolo]] • [[Nxamalala]] • [[Othulini]] • [[Ophate]] • [[Pomeroy]] • [[Sampofu]] • [[Tugela Ferry]] • [[Zenzele]] | group4 = [[Umvoti Plaaslike Munisipaliteit|Umvoti]] | list4 = [[Enhlalakahle]] • [[Eshane]] • [[Greytown]] • [[Hermannsburg]] • [[Kranskop]] • [[KwaZiba]] • [[Matimatolo]] • [[Mdlelanto]] • [[Mkhize]] • [[Mpanza]] • [[Muden]] • [[Ngwempisi]] • [[Perseverance]] • [[Vukaphanzi]] }} |DC23 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[UThukela-distriksmunisipaliteit]], [[KwaZulu-Natal]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with uThukela highlighted (2011).svg|150x150px|center|UThukela District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Ladysmith]]''' | group1 = [[Alfred Duma Plaaslike Munisipaliteit|Alfred Duma]] | list1 = [[Brakfontein]] • [[Colenso]] • [[Driefontein, KwaZulu-Natal|Driefontein]] • [[Ekuvukeni]] • [[Elandslaagte]] • [[Helpmekaar, KwaZulu-Natal|Helpmekaar]] • [[Kleinfontein, KwaZulu-Natal|Kleinfontein]] • [[Kliprivier (dorp)|Kliprivier]] • [[Ladysmith]] • [[Van Reenen]] • [[Waayhoek]] • [[Watersmeet]] | group3 = [[Inkosi Langalibalele Plaaslike Munisipaliteit|Inkosi Langalibalele]] | list3 = [[Cornfields, KwaZulu-Natal|Cornfields]] • [[Estcourt]] • [[Frere]] • [[Goodhome]] • [[Weenen]] • [[Wembezi]] | group4 = [[Okhahlamba Plaaslike Munisipaliteit|Okhahlamba]] | list4 = [[Bergville]] • [[Geluksburg]] • [[Moyeni]] • [[Rookdale]] • [[Winterton]] }} |DC34 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Vhembe-distriksmunisipaliteit]], [[Limpopo]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Vhembe highlighted (2011).svg|150x150px|center|Vhembe District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Thohoyandou]]''' | group1 = [[Musina Plaaslike Munisipaliteit|Musina]] | list1 = [[Bale, Limpopo|Bale]] • [[Beitbrug]] • [[Folovhodwe]] • [[Ha-Makuya]] • [[Mabvete]] • [[Madimbo]] • [[Makavhini]] • [[Malale]] • [[Mangaya]] • [[Mapuloni]] • [[Maseha]] • [[Masisi]] • [[Mataulu]] • [[Matshena]] • [[Mopane]] • [[Mukovhabale]] • [[Musina]] • [[Muswodi]] • [[Mutshikilini]] • [[Shakadza]] • [[Tshipise]] • [[Tshiungani]] • [[Zwigodini]] | group2 = [[Collins Chabane Plaaslike Munisipaliteit|Collins Chabane]] | list2 = [[Dzimauli]] • [[Hlanganani, Limpopo|Hlanganani]] • [[Khakhu]] • [[Malamulele]] • [[Mapakoni]] • [[Mutale]] • [[Thengwe]] • [[Tshilamba]] • [[Vuwani]] | group3 = [[Thulamela Plaaslike Munisipaliteit|Thulamela]] | list3 = [[Basani]] • [[Dopeni]] • [[Duthuni]] • [[Dzwerani]] • [[Gaba]] • [[Gandlanani]] • [[Gondeni A]] • [[Green Farm, Limpopo|Green Farm]] • [[Ha-Lambani]] • [[Hasane]] • [[Hatshisele]] • [[Itsani]] • [[Jerome, Limpopo|Jerome]] • [[Jilongo]] • [[Jimmy Jones, Limpopo|Jimmy Jones]] • [[Ka-Mahonisi]] • [[Ka-Matiani]] • [[Ka-Mchipise]] • [[Ka-Mhinga]] • [[Ka-Mphambo]] • [[Ka-Mulamula]] • [[Ka-Sunduza]] • [[Ka-Vhele]] • [[Ka-Xikundu]] • [[Ka-Xitlhelani]] • [[Khalavha]] • [[Khubvi]] • [[Lwamondo]] • [[Makumeke]] • [[Makwarela]] • [[Malamulele]] • [[Maranzhe]] • [[Nyavani]] • [[Shigalo]] • [[Sibasa]] • [[Thohoyandou]] • [[Tshixwadza]] | group4 = [[Makhado Plaaslike Munisipaliteit|Makhado]] | list4 = [[Bandelierkop]] • [[Bungeni]] • [[Buysdorp]] • [[Dzanani]] • [[Elim, Limpopo|Elim]] • [[Ha-Davhana]] • [[Ha-Rabali]] • [[Honingfontein]] • [[Kranspoort]] • [[Kutama]] • [[Laatsgevonden]] • [[Levubu]] • [[Louis Trichardt, Limpopo|Louis Trichardt]] • [[Makushu]] • [[Maranikhwe]] • [[Masakona]] • [[Mudimeli]] • [[Olifantshoek, Limpopo|Olifantshoek]] • [[Tiyani]] • [[Tshikota]] • [[Tshitale]] • [[Valdezia]] • [[Waterval, Limpopo|Waterval]] }} |DC36 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Waterberg-distriksmunisipaliteit]], [[Limpopo]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Waterberg highlighted (2011).svg|150x150px|center|Waterberg District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Modimolle]]''' | group1 = [[Thabazimbi Plaaslike Munisipaliteit|Thabazimbi]] | list1 = [[Amandelbult]] • [[Middeldrift, Limpopo|Middeldrift]] • [[Northam]] • [[Rooiberg]] • [[Swartklip]] • [[Thabazimbi]] | group2 = [[Lephalale Plaaslike Munisipaliteit|Lephalale]] | list2 = [[Abbotspoort]] • [[Lephalale]] (ou Ellisras) • [[Onverwacht, Limpopo|Onverwacht]] • [[Villa Nora]] | group3 = [[Modimolle–Mookgophong Plaaslike Munisipaliteit|Modimolle–Mookgophong]] | list3 = [[Alma, Limpopo|Alma]] • [[Lesideng]] • [[Modimolle]] (ou Nylstroom) • [[Mookgophong]] (ou Naboomspruit) • [[Phagameng]] • [[Roedtan]] • [[Vaalwater]] | group4 = [[Bela-Bela Plaaslike Munisipaliteit|Bela-Bela]] | list4 = [[Bela-Bela]] • [[Pienaarsrivier (dorpie)|Pienaarsrivier]]• [[Rapotokwane]] • [[Rust de Winter]] • [[Settlers]] • [[Vingerkraal]] • [[Welgegund Village]] | group5 = [[Mogalakwena Plaaslike Munisipaliteit|Mogalakwena]] | list5 = [[Eseldrift]] • [[Lyden]] • [[Mahwelereng]] • [[Matsitsileng]] • [[Mokopane]] (ou Potgietersrus) • [[Mosesetjane]] • [[Sterkwater]] }} |DC1 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Weskus-distriksmunisipaliteit]], [[Wes-Kaap]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with West Coast highlighted (2011).svg|150x150px|center|Weskus District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Moorreesburg]]''' | group1 = [[Matzikama Plaaslike Munisipaliteit|Matzikama]] | list1 = [[Bitterfontein]] • [[Doringbaai]] • [[Ebenhaeser]] • [[Klawer, Wes-Kaap|Klawer]] • [[Kliprand]] • [[Koekenaap]] • [[Lutzville]] • [[Nuwerus]] • [[Papendorp, Wes-Kaap|Papendorp]] • [[Rietpoort]] • [[Strandfontein, Weskusdistrik|Strandfontein]] • [[Vanrhynsdorp]] • [[Vredendal]] | group2 = [[Cederberg Plaaslike Munisipaliteit|Cederberg]] | list2 = [[Citrusdal]] • [[Clanwilliam, Wes-Kaap|Clanwilliam]] • [[Elandsbaai]] • [[Graafwater]] • [[Lambertsbaai]] • [[Leipoldtville]] • [[Wupperthal]] | group3 = [[Bergrivier Plaaslike Munisipaliteit|Bergrivier]] | list3 = [[Aurora, Wes-Kaap|Aurora]] • [[Dwarskersbos]] • [[Eendekuil]] • [[Goedverwacht]] • [[Piketberg]] • [[Porterville]] • [[Redelinghuys]] • [[Velddrif]] • [[Wittewater]] | group4 = [[Saldanhabaai Plaaslike Munisipaliteit|Saldanhabaai]] | list4 = [[Brittaniabaai]] • [[Hopefield]] • [[Jacobsbaai]] • [[Langebaan]] • [[Langebaanweg]] • [[Paternoster]] • [[Saldanha]] • [[St. Helenabaai]] • [[Stompneusbaai]] • [[Vredenburg]] | group5 = [[Swartland Plaaslike Munisipaliteit|Swartland]] | list5 = [[Abbotsdale]] • [[Chatsworth, Wes-Kaap|Chatsworth]] • [[Darling, Wes-Kaap|Darling]] • [[Grottobaai]] • [[Hermon]] • [[Jakkalsfontein]] • [[Kalbaskraal]] • [[Koringberg]] • [[Malmesbury, Wes-Kaap|Malmesbury]] • [[Moorreesburg]] • [[Riebeek-Kasteel]] • [[Riebeek-Wes]] • [[Yzerfontein]] }} |DC48 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Wesrand-distriksmunisipaliteit]], [[Gauteng]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with West Rand highlighted (2011).svg|150x150px|center|Wesrand District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Randfontein]]''' | group1 = [[Mogale City Plaaslike Munisipaliteit|Mogale City]] | list1 = [[Azaadville]] • [[Kagiso]] • [[Krugersdorp]] • [[Lindley, Gauteng|Lindley]] • [[Magaliesburg]] • [[Muldersdrift]] • [[Munsieville]] • [[Rietvallei, Gauteng|Rietvallei]] | group2 = [[Merafong City Plaaslike Munisipaliteit|Merafong City]] | list2 = [[Blyvooruitzicht]] • [[Carletonville]] • [[Oos-Driefontein]] • [[Elandsrand]] • [[Fochville]] • [[Khutsong]] • [[Oberholzer]] • [[Welverdiend, Gauteng|Welverdiend]] • [[Wes-Driefontein]] | group3 = [[Randfontein Plaaslike Munisipaliteit|Randfontein]] | list3 = [[Mohlakeng]] • [[Randfontein]] | group4 = [[Westonaria Plaaslike Munisipaliteit|Westonaria]] | list4 = [[Bekkersdal]] • [[Modderfontein]] • [[Venterspos]] • [[Westonaria]] }} |DC16 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Xhariep-distriksmunisipaliteit]], [[Vrystaat|Vrystaat]] | state = {{{state|autocollapse}}} | bodyclass = hlist | above = Setel: '''[[Trompsburg]]''' | image = [[Lêer:Map of South Africa with Xhariep highlighted (2011).svg|150x150px|center|Xhariep District within South Africa]] | group1 = [[Kopanong Plaaslike Munisipaliteit|Kopanong]] | list1 = [[Bethanie, Vrystaat|Bethanie]] • [[Bethulie]] • [[Edenburg]] • [[Fauresmith]] • [[Gariepdam (dorp)|Gariepdam]] • [[Jagersfontein]] • [[Philippolis]] • [[Reddersburg]] • [[Springfontein]] • [[Trompsburg]] | group2 = [[Letsemeng Plaaslike Munisipaliteit|Letsemeng]] | list2 = [[Jacobsdal]] • [[Koffiefontein]] • [[Luckhoff]] • [[Oppermansgronde]] • [[Petrusburg]] • [[Ratanang]] • [[Relebohile]] • [[Rooibult]] • [[Saundershoogte]] • [[Teisesville]] | group3 = [[Mohokare Plaaslike Munisipaliteit|Mohokare]] | list3 = [[Matlakeng]] • [[Mofulatshepe]] • [[Roleleyathunya]] • [[Rouxville]] • [[Smithfield]] • [[Uitkoms]] • [[Zastron]] | group4 = [[Naledi Plaaslike Munisipaliteit, Vrystaat|Naledi]] | list4 = [[Dewetsdorp]] • [[Qibing]] • [[Van Stadensrus]] • [[Wepener]] }} |DC8 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[ZF Mgcawu-distriksmunisipaliteit]], [[Noord-Kaap]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Siyanda highlighted (2011).svg|150x150px|center|ZF Mgcawu District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Upington]]''' | group1 = [[Dawid Kruiper Plaaslike Munisipaliteit|Dawid Kruiper]] | list1 = [[Askham]] • [[Karos]] • [[Klippunt]] • [[Leerkrans]] • [[Lambrechtsdrif]] • [[Louisvale]] • [[Paballelo]] • [[Raaswater]] • [[Rietfontein, Noord-Kaap|Rietfontein]] • [[Straussburg]] • [[Swartkop, Dawid Kruiper|Swartkop]] • [[Upington]] | group2 = [[Kai !Garib Plaaslike Munisipaliteit|Kai !Garib]] | list2 = [[Augrabies]] • [[Kakamas]] • [[Keimoes]] • [[Kenhardt]] • [[Marchand]] • [[Nakop]] • [[Riemvasmaak]] | group3 = [[Kgatelopele Plaaslike Munisipaliteit|Kgatelopele]] | list3 = [[Danielskuil]] • [[Lime Acres]] • [[Owendale, Noord-Kaap|Owendale]] | group4 = [[!Kheis Plaaslike Munisipaliteit|!Kheis]] | list4 = [[Brandboom]] • [[Gannaput]] • [[Groblershoop]] • [[Grootdrink]] • [[Putsonderwater]] • [[Wegdraai]] | group5 = [[Tsantsabane Plaaslike Munisipaliteit|Tsantsabane]] | list5 = [[Glosam]] • [[Goedgedacht]] • [[Groenwater]] • [[Postmasburg]] }} |DC26 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Zululand-distriksmunisipaliteit]], [[KwaZulu-Natal]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Zululand highlighted (2011).svg|150x150px|center|Zululand District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Ulundi]]''' | group1 = [[Ulundi Plaaslike Munisipaliteit|Ulundi]] | list1 = [[Babanango]] • [[Ceza, KwaZulu-Natal|Ceza]] • [[Mahlabatini]] • [[Ulundi]] | group2 = [[Nongoma Plaaslike Munisipaliteit|Nongoma]] | list2 = [[Nongoma]] | group3 = [[Abaqulusi Plaaslike Munisipaliteit|Abaqulusi]] | list3 = [[Glückstad]] • [[Hlobane]] • [[Louwsburg]] • [[Mondlo]] • [[Vryheid, KwaZulu-Natal|Vryheid]] | group4 = [[uPhongolo Plaaslike Munisipaliteit|uPhongolo]] | list4 = [[Belgrade, KwaZulu-Natal|Belgrade]] • [[Golela]] • [[Ncotshane]] • [[Pongola]] | group5 = [[EDumbe Plaaslike Munisipaliteit|EDumbe]] | list5 = [[Blinkwater]] • [[Eersteling]] • [[Lüneberg]] • [[Paulpietersburg]] • [[Pivaanspoort]] • [[Tamboekiesdraai]] }} }}<noinclude> <code><nowiki>{{Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox|DC8}}</nowiki></code> = {{Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox|DC8}} {{collapsible option}} [[Kategorie:Aardrykskundige reekssjablone]] </noinclude> ly1qr6ay0c9dbcn5bk46rpececffmwy 2818272 2818265 2025-07-04T07:20:33Z Aliwal2012 39067 Spelfout op sensusbron: Sekgoses→Sekgosese 2818272 wikitext text/x-wiki {{#switch: {{{1|}}} |DC44 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Alfred Nzo-distriksmunisipaliteit]], [[Oos-Kaap]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Alfred Nzo highlighted (2011).svg|125x125px|center|Alfred Nzo District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Mount Ayliff]]''' | group1 = [[Matatiele Plaaslike Munisipaliteit|Matatiele]] | list1 = [[Andris]] • [[Bethesda]] • [[Cedarville]] • [[Dengwane]] • [[Dumasini]] • [[Ha-Mohapi]] • [[Jabulani, Oos-Kaap|Jabulani]] • [[Kgubetsoana]] • [[Khoapa]] • [[KwaLunda]] • [[Lihetlane]] • [[Lugada]] • [[Luxeni]] • [[Mafa's Halt]] • [[Maloti]] • [[Matatiele]] • [[Mpharane]] | group2 = [[Umzimvubu Plaaslike Munisipaliteit|Umzimvubu]] | list2 = [[Mount Ayliff]] • [[Mount Frere]] • [[Ngwegweni]] | group3 = [[Winnie Madikizela-Mandela Plaaslike Munisipaliteit|Winnie Madikizela-Mandela]] | list3 = [[Bizana]] • [[Nkantolo]] | group4 = [[Ntabankulu Plaaslike Munisipaliteit|Ntabankulu]] | list4 = [[Tabankulu]] }} |DC25 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Amajuba-distriksmunisipaliteit]], [[KwaZulu-Natal]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Amajuba highlighted (2011).svg|125x125px|center|Amajuba District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Newcastle, KwaZulu-Natal|Newcastle]]''' | group1 = [[Newcastle Plaaslike Munisipaliteit|Newcastle]] | list1 = [[Charlestown, KwaZulu-Natal|Charlestown]] • [[Madadeni]] • [[Newcastle, KwaZulu-Natal|Newcastle]] • [[Ngagane]] • [[Osizweni]] | group2 = [[eMadlangeni Plaaslike Munisipaliteit|eMadlangeni]] | list2 = [[Berouw]] • [[Groenvlei, KwaZulu-Natal|Groenvlei]] • [[Kingsley, KwaZulu-Natal|Kingsley]] • [[Utrecht, KwaZulu-Natal|Utrecht]] • [[Waterval, KwaZulu-Natal|Waterval]] | group3 = [[Dannhauser Plaaslike Munisipaliteit|Dannhauser]] | list3 = [[Annieville]] • [[Anville, KwaZulu-Natal|Anville]] • [[Cloneen]] • [[Cork, KwaZulu-Natal|Cork]] • [[Curragh, KwaZulu-Natal|Curragh]] • [[Dannhauser]] • [[Doornkop, KwaZulu-Natal|Doornkop]] • [[Dorset, KwaZulu-Natal|Dorset]] • [[Durnacol]] • [[Eastbourne, KwaZulu-Natal|Eastbourne]] • [[Emafusini]] • [[Fairbreeze]] • [[Fulathela North]] • [[Grootgeluk]] • [[Hattingspruit]] • [[Hilltop, KwaZulu-Natal|Hilltop]] • [[Inverness, KwaZulu-Natal|Inverness]] • [[Jokis]] • [[Kempshoek]] • [[Kilegethe]] • [[Mbanane]] • [[Mtendeka]] • [[Naas, KwaZulu-Natal|Naas]] • [[Nellie, KwaZulu-Natal|Nellie]] • [[Nguqunguqu]] • [[Path Farm]] • [[Rutland, KwaZulu-Natal|Rutland]] • [[Skombaren]] • [[Springboklaagte, KwaZulu-Natal|Springboklaagte]] • [[Uitkyk, KwaZulu-Natal|Uitkyk]] • [[Verdriet]] • [[Zondo, KwaZulu-Natal|Zondo]] }} |DC12 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Amathole-distriksmunisipaliteit]], [[Oos-Kaap]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Amathole highlighted (2011).svg|150x150px|center|Amathole District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Oos-Londen]]''' | group1 = [[Amahlathi Plaaslike Munisipaliteit|Amahlathi]] | list1 = [[Border Post, Oos-Kaap|Border Post]] • [[Braunschweig, Oos-Kaap|Braunschweig]] • [[Burnshill]] • [[Cathcart]] • [[Debenek]] • [[Frankfort, Oos-Kaap|Frankfort]] • [[Keiweg]] • [[Keiskammahoek]] • [[Mnyameni]] • [[Stutterheim]] | group2 = [[Groot Kei Plaaslike Munisipaliteit|Groot Kei]] | list2 = [[Chakatha]] • [[Chicargo]] • [[Chintsa]] • [[Cwili]] • [[Diphini]] • [[Haga Haga]] • [[Keimond]] • [[Komga]] • [[Morganbaai]] • [[Queensberrybaai]] | group3 = [[Mbhashe Plaaslike Munisipaliteit|Mbhashe]] | list3 = [[Dutywa]] • [[Elliotdale]] • [[Hobeni]] • [[Willowvale]] | group4 = [[Mnquma Plaaslike Munisipaliteit|Mnquma]] | list4 = [[Blythswood]] • [[Butterworth]] • [[Kentani]] • [[Mazeppabaai]] • [[Nqamakwe]] • [[Qoloramond]] | group5 = [[Ngqushwa Plaaslike Munisipaliteit|Ngqushwa]] | list5 = [[Barracks, Oos-Kaap|Barracks]] • [[Bekruipkop]] • [[Bell, Oos-Kaap|Bell]] • [[Bodiam, Oos-Kaap|Bodiam]] • [[Cisira]] • [[Hamburg, Oos-Kaap|Hamburg]] • [[Glenmore, Oos-Kaap|Glenmore]] • [[KwaMasele]] • [[Lujiko]] • [[Magqazeni]] • [[Nobumba]] • [[Peddie]] • [[Qugqwala]] • [[Tamara]] • [[Wesley]] • [[Wooldridge, Oos-Kaap|Wooldridge]] • [[Zweledinga]] | group6 = [[Raymond Mhlaba Plaaslike Munisipaliteit|Raymond Mhlaba]] | list6 = [[Adelaide (Suid-Afrika)|Adelaide]] • [[Alice, Oos-Kaap|Alice]] • [[Balfour, Oos-Kaap|Balfour]] • [[Bedford, Oos-Kaap|Bedford]] • [[Calderwood]] • [[Fort Beaufort]] • [[Healdtown]] • [[Hogsback]] • [[Katberg]] • [[Mhlangeni]] • [[Middeldrif, Oos-Kaap|Middeldrif]] • [[Seymour, Oos-Kaap|Seymour]] }} |DC37 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Bojanala Platinum-distriksmunisipaliteit]], [[Noordwes|Noordwes]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Bojanala Platinum highlighted (2011).svg|150x150px|center|Bojanala Platinum District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Rustenburg|Rustenburg]]''' | group1 = [[Moretele Plaaslike Munisipaliteit|Moretele]] | list1 = [[Makapanstad]] • [[Mathibestad]] • [[Mogogelo]] • [[Moretele]] • [[Syferskuil]] | group2 = [[Madibeng Plaaslike Munisipaliteit|Madibeng]] | list2 = [[Brits]] • [[Broederstroom]] • [[Damonsville]] • [[De Wildt]] • [[Hartbeespoort]] • [[Jericho, Noordwes|Jericho]] • [[Kosmos, Noordwes|Kosmos]] • [[Mmakau]] • [[Modderspruit]] • [[Mooinooi]] • [[Skeerpoort]] • [[Sonop]] | group3 = [[Rustenburg Plaaslike Munisipaliteit|Rustenburg]] | list3 = [[Barseba]] • [[Beestekraal]] • [[Bethanie, Noordwes|Bethanie]] • [[Freedom Park, Noordwes|Freedom Park]] • [[Kroondal]] • [[Mankwe]] • [[Marikana]] • [[Phokeng]] • [[Rustenburg]] • [[Wonderkop]] • [[Zinniaville]] | group4 = [[Kgetlengrivier Plaaslike Munisipaliteit|Kgetlengrivier]] | list4 = [[Derby]] • [[Koster]] • [[Swartruggens]] | group5 = [[Moses Kotane Plaaslike Munisipaliteit|Moses Kotane]] | list5 = [[Dwarsberg]] • [[Goedehoop]] • [[Koffiekraal]] • [[Kraalhoek]] • [[Lesetlheng]] • [[Mabalstad]] • [[Mabeskraal]] • [[Madikwe]] • [[Mogwase]] • [[Pella, Noordwes|Pella]] • [[Ramokokastad]] • [[Sandfontein]] • [[Saulspoort]] • [[Silwerkrans]] • [[Sun City, Noordwes|Sun City]] • [[Uitkyk, Noordwes|Uitkyk]] • [[Vleischfontein]] }} |BUF = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Buffalo City Metropolitaanse Munisipaliteit]], [[Oos-Kaap]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Buffalo City highlighted (2011).svg|75x75px|center|Buffalo City within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Oos-Londen]]''' | group1 = Nedersettings | list1 = [[Berlyn, Oos-Kaap|Berlyn]] • [[Bhisho]] • [[Breidbach]] • [[Cambridge, Oos-Londen|Cambridge]] • [[Dimbaza]] • [[Ducats]] • [[Duncan Village]] • [[Eluxolweni]] • [[Ententeni]] • [[Ginsberg]] • [[Goodhope, Buffalo City|Goodhope]] • [[Gompo]] • [[Gonubie]] • [[Ilitha]] • [[Inglewood]] • [[Kayser's Beach]] • [[Kidd's Beach]] • [[King William's Town]] • [[Kuni]] • [[KwaLini]] • [[KwaTshatshu]] • [[Kwetyana]] • [[Macleantown]] • [[Mbekweni]] • [[Mdantsane]] • [[Modaka]] • [[Mount Coke]] • [[Mzamomhle, Buffalo City|Mzamomhle]] • [[Ndevana]] • [[Need's Camp]] • [[Nompumelelo]] • [[Oos-Londen]] • [[Phakamisa, Oos-Kaap|Phakamisa]] • [[Potsdam, Oos-Kaap|Potsdam]] • [[Quigney]] • [[Sunrise-on-Sea]] • [[Tolofiyeni]] • [[Tyutyu]] • [[uMzantsi, Oos-Kaap|uMzantsi]] • [[Zwelitsha]] }} |DC35 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Capricorn-distriksmunisipaliteit]], [[Limpopo]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Capricorn highlighted (2011).svg|150x150px|center|Capricorn District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Polokwane]]''' | group1 = [[Aganang Plaaslike Munisipaliteit|Aganang]] | list1 = [[Bakone]] • [[Boratapelo]] • [[Chloe]] • [[Cornelia, Limpopo|Cornelia]] • [[Damplaats]] • [[Diana, Limpopo|Diana]] • [[Dibeng, Aganang|Dibeng]] • [[Ga-Keetse]] • [[Ga-Kgoroshi]] • [[Ga-Kolopo]] • [[Ga-Lamola]] • [[Ga-Lepadima]] • [[Ga-Mabitsela]] • [[Ga-Madiba]] • [[Ga-Madietane]] • [[Ga-Mahoai]] • [[Ga-Mangou]] • [[Ga-Mankodi]] • [[Ga-Manyapje]] • [[Ga-Maribana]] • [[Ga-Masehlong]] • [[Ga-Mashashane]] • [[Ga-Matlapa]] • [[Ga-Matlhodi]] • [[Ga-Mmabasotho]] • [[Ga-Mmathongwana]] • [[Ga-Modikana]] • [[Ga-Mokobodi]] • [[Ga-Motlagomo]] • [[Ga-Ngwetsana]] • [[Ga-Nonyane]] • [[Ga-Phagodi]] • [[Ga-Piet]] • [[Ga-Ramakara]] • [[Ga-Rametlwana]] • [[Ga-Ramokadikadi]] • [[Ga-Ramoshwane]] • [[Ga-Ramotlokana]] • [[Ga-Rampuru]] • [[Ga-Rankuwa, Aganang|Ga-Rankuwa]] • [[Ga-Sebotse]] • [[Ga-Sechaba]] • [[Glen-Roy]] • [[Goedgevonden, Limpopo|Goedgevonden]] • [[Hwibi]] • [[Juno]] • [[Jupiter, Limpopo|Jupiter]] • [[Kalkspruit A (Ga-Maraba)]] • [[Kameelkop]] • [[Kanana, Aganang|Kanana]] • [[Leokaneng]] • [[Lepotlako]] • [[Madietane]] • [[Makgobane]] • [[Mamehlabe]] • [[Maraba]] • [[Matlala]] • [[Matlaleng]] • [[Mohlajeng]] • [[Mohlonong]] • [[Moletji, Aganang|Moletji]] • [[Monywaneng]] • [[Monotwane]] • [[Morowe]] • [[Naledi, Aganang|Naledi]] • [[Ngwanallela]] • [[Nokayamatlala]] • [[Ntlolane]] • [[Phetole]] • [[Phofu]] • [[Ramalapa]] • [[Rapitsi]] • [[Schoongelegen]] • [[Sebora]] • [[Sechaba]] • [[Sefahlane]] • [[Segwahleng]] • [[Sekuruwe]] • [[Setumong]] • [[Takalane, Limpopo|Takalane]] • [[Taung, Limpopo|Taung]] • [[Tibane]] • [[Utsane]] • [[Venus, Limpopo|Venus]] • [[Waschbank, Limpopo|Waschbank]] | group2 = [[Blouberg Plaaslike Munisipaliteit|Blouberg]] | list2 = [[Alldays]] • [[Burgerregt]] • [[De Villiersdale]] • [[Eldorado, Limpopo|Eldorado]] • [[Grootdraai]] • [[Indermark]] • [[My Darling, Limpopo|My Darling]] • [[Senwabarwana]] • [[Taaiboschgroet]] • [[Vivo]] | group3 = [[Molemole Plaaslike Munisipaliteit|Molemole]] | list3 = [[Dendron]] • [[Soekmekaar]] | group4 = [[Polokwane Plaaslike Munisipaliteit|Polokwane]] | list4 = [[Chuniespoort]] • [[Eerstegoud]] • [[Ga-Makanye]] • [[Ga-Molepo]] • [[Koloti]] • [[Laaste Hoop]] • [[Mankweng]] • [[Moria]] • [[Polokwane]] • [[Seshego]] | group5 = [[Lepelle-Nkumpi Plaaslike Munisipaliteit|Lepelle-Nkumpi]] | list5 = [[Byldrift]] • [[Droogte, Limpopo|Droogte]] • [[Klipheuvel]] • [[Lebowakgomo]] • [[Schuinsrand]] • [[Zebediela]] }} |DC13 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Chris Hani-distriksmunisipaliteit]], [[Oos-Kaap]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Chris Hani highlighted (2011).svg|150x150px|center|Chris Hani District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Komani]]''' | group1 = [[Enoch Mgijima Plaaslike Munisipaliteit|Enoch Mgijima]] | list1 = [[Baccle's Farm]] • [[Ezibeleni]] • [[Hofmeyr]] • [[Imvani]] • [[Komani]] • [[Lesseyton]] • [[Molteno, Oos-Kaap|Molteno]] • [[Mpofu]] • [[Sada]] • [[Sterkstroom]] • [[Tarkastad]] • [[Tentergate]] • [[Thornhill, Enoch Mgijima|Thornhill]] • [[Tylden]] • [[Whittlesea]] | group2 = [[Engcobo Plaaslike Munisipaliteit|Engcobo]] | list2 = [[Clarkebury]] • [[Coghlan]] • [[Ngcobo]] | group3 = [[Emalahleni Plaaslike Munisipaliteit, Oos-Kaap|Emalahleni]] | list3 = [[Dordrecht, Oos-Kaap|Dordrecht]] • [[Indwe]] • [[Lady Frere]] | group4 = [[Intsika Yethu Plaaslike Munisipaliteit|Intsika Yethu]] | list4 = [[Bolotwa]] • [[Cofimvaba]] • [[Ncora]] • [[Qamata]] • [[St Mark’s, Oos-Kaap|St Mark’s]] • [[Tsomo]] | group5 = [[Inxuba Yethemba Plaaslike Munisipaliteit|Inxuba Yethemba]] | list5 = [[Cradock]] • [[Middelburg, Oos-Kaap|Middelburg]] • [[Rosmead]] | group6 = [[Sakhisizwe Plaaslike Munisipaliteit|Sakhisizwe]] | list6 = [[Kala]] • [[Elliot]] • [[Mbewuleni]] }} |DC40 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Dr Kenneth Kaunda-distriksmunisipaliteit]], [[Noordwes|Noordwes]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Dr Kenneth Kaunda highlighted (2011).svg|150x150px|center|Dr Kenneth Kaunda District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Klerksdorp]]''' | group1 = [[JB Marks Plaaslike Munisipaliteit|JB Marks]] | list1 = [[Appeldraai]] • [[Boskop]] • [[Bruidegomskraal]] • [[Doornkop, Noordwes|Doornkop]] • [[GaMogopa]] • [[Goedgevonden A]] • [[Ikageng]] • [[Lindequesdrif]] • [[Makokskraal]] • [[Matlwang]] • [[Mohadin]] • [[Mooivalleipark]] • [[Potchefstroom]] • [[Promosa]] • [[Tshing]] • [[Ventersdorp]] • [[Venterskroon]] • [[Vlieger]] • [[Welgevonden]] | group2 = [[Matlosana Plaaslike Munisipaliteit|Matlosana]] | list2 = [[Dominionville]] • [[Doringkruin]] • [[Hartbeesfontein]] • [[Kanana, Noordwes|Kanana]] • [[Klerksdorp]] • [[Orkney, Noordwes|Orkney]] • [[Stilfontein]] • [[Tigane]] • [[Umzimhle]] • [[Vaal Reefs]] | group3 = [[Maquassi Hills Plaaslike Munisipaliteit|Maquassi Hills]] | list3 = [[Boskuil]] • [[Kgakala]] • [[Leeudoringstad]] • [[Makwassie]] • [[Rulaganyang]] • [[Trotsville]] • [[Tswelelang]] • [[Witpoort, Noordwes|Witpoort]] • [[Wolmaransstad]] }} |DC39 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Dr Ruth Segomotsi Mompati-distriksmunisipaliteit]], [[Noordwes|Noordwes]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Dr Ruth Segomotsi Mompati highlighted (2011).svg|150x150px|center|Dr Ruth Segomotsi Mompati District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Vryburg]]''' | group1 = [[Naledi Plaaslike Munisipaliteit, Noordwes|Naledi]] | list1 = [[Huhudi]] • [[Rekgaritlhile]] • [[Stella]] • [[Thakwane]]• [[Vryburg]] | group2 = [[Mamusa Plaaslike Munisipaliteit|Mamusa]] | list2 = [[Amalia]] • [[Glaudina]] • [[Ipelegeng]] • [[Mamusa]] • [[Molatswanene]] • [[Migdol]] • [[Schweizer-Reneke]] | group3 = [[Groter Taung Plaaslike Munisipaliteit|Groter Taung]] | list3 = [[Kameelputs]] • [[Magogong]] • [[Majeakgoro]] • [[Manthe]] • [[Pudimoe]] • [[Reivilo]] • [[Taung]] | group4 = [[Lekwa-Teemane Plaaslike Munisipaliteit|Lekwa-Teemane]] | list4 = [[Bloemhof]] • [[Boitumelong]] • [[Christiana]] • [[Coverndale]] • [[Geluksoord]] • [[Utlwanang]] | group5 = [[Kagisano-Molopo Plaaslike Munisipaliteit|Kagisano-Molopo]] | list5 = [[Austrey]] • [[Bray]] • [[Ganyesa]] • [[Goodwood, Noordwes|Goodwood]] • [[Louwna]] • [[Morokweng]] • [[Piet Plessis]] • [[Pomfret, Noordwes|Pomfret]] • [[Tosca]] }} |DC32 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Ehlanzeni-distriksmunisipaliteit]], [[Mpumalanga]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Ehlanzeni highlighted (2011).svg|150x150px|center|Ehlanzeni District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Nelspruit]]''' | group1 = [[Mbombela Plaaslike Munisipaliteit|Mbombela]] | list1 = [[Aldie]] • [[Alkmaar, Mpumalanga|Alkmaar]] • [[Bhekiswayo]] • [[Daantjie, Mpumalanga|Daantjie]] • [[Dwaleni]] • [[Ga-Tshwene]] • [[Gutshwa]] • [[Gutshwakop]] • [[Hazyview]] • [[Hlauhlau]] • [[Jerusalem, Mbombela|Jerusalem]] • [[Kaapsehoop]] • [[Kabokweni]] • [[Kanyamazane]] • [[Kiepersol, Mpumalanga|Kiepersol]] • [[Khumbula]] • [[Legogote]] • [[Mahushu]] • [[Malekutu]] • [[Manzini, Mpumalanga|Manzini]] • [[Matsulu]] • [[Msogwaba]] • [[Nelspruit]] • [[Newscom, Mpumalanga|Newscom]] • [[Ngodini]] • [[Ngodwana]] • [[Nkambeni]] • [[Numbi]] • [[Nyamazaneni]] • [[Nyongane]] • [[Phola]] • [[Pienaar, Mpumalanga|Pienaar]] • [[Skukuza]] • [[Swalala]] • [[Tekwane]] • [[Tekwane Estate]] • [[Tshabalala, Mbombela|Tshabalala]] • [[Witrivier]] • [[Zwelisha, Mpumalanga|Zwelisha]] | group2 = [[Nkomazi Plaaslike Munisipaliteit|Nkomazi]] | list2 = [[Boschfontein]] • [[Buffelspruit, Mpumalanga|Buffelspruit]] • [[Hectorspruit]] • [[Jeppesrif]] • [[Kaapmuiden]] • [[Kamatsamo]] • [[Komatipoort]] • [[Louieville]] • [[Magudu]] • [[Malalane]] • [[Marlothpark]] • [[Mbuzini]] • [[Tonga, Mpumalanga|Tonga]] • [[Vlakbult]] | group3 = [[Thaba Chweu Plaaslike Munisipaliteit|Thaba Chweu]] | list3 = [[Blyderivierspoort]] • [[Bosoord]] • [[Graskop]] • [[Hendriksdal]] • [[Krugerspos]] • [[Leroro]] • [[Lydenburg]] • [[Maartenshoop]] • [[Mashishing]] • [[Matibidi]] • [[Moremela]] • [[Pelgrimsrus]] • [[Sabie]] • [[Simile]] | group4 = [[Umjindi Plaaslike Munisipaliteit|Umjindi]] | list4 = [[Barberton]] • [[Emjindini]] • [[Sheba, Mpumalanga|Sheba]] • [[Verulam, Mpumalanga|Verulam]] | group5 = [[Bosbokrand Plaaslike Munisipaliteit|Bosbokrand]] | list5 = [[Acornhoek]] • [[Agincourt, Mpumalanga|Agincourt]] • [[Alexandria, Mpumalanga|Alexandria]] • [[Bosbokrand]] • [[Buffelshoek]] • [[Buyisonto]] • [[Casteel]] • [[Clare, Mpumalanga|Clare]] • [[Croquet Lawn A]] • [[Croquet Lawn B]] • [[Cunningmoor]] • [[DingledaleDingledale]] • [[Edinburgh, Mpumalanga|Edinburgh]] • [[GaBoelang]] • [[Ga-Josepha]] • [[Godide]] • [[Hlanganani, Mpumalanga|Hlanganani]] • [[Hluvukani]] • [[Islington, Mpumalanga|Islington]] • [[Kamalamule]] • [[Kgapamadi]] • [[Khokhamoya]] • [[Khomanani]] • [[Kildare]] • [[Lillydale, Mpumalanga|Lillydale]] • [[Ludlow, Mpumalanga|Ludlow]] • [[Madras, Mpumalanga|Madras]] • [[Maotole]] • [[Marite]] • [[Matenten]] • [[Matsavana]] • [[Maviljan A]] • [[Maviljan B]] • [[Merry Pebble Stream]] • [[Mhlumeni]] • [[Mkhuhlu]] • [[Motlamogale]] • [[Motlamogatsane]] • [[Mphenyatsatsi]] • [[New Forest B]] • [[Newington, Mpumalanga|Newington]] • [[Okkerneutboom, Mpumalanga|Okkerneutboom]] • [[Orinoco A]] • [[Orinoco B]] • [[Orinoco C]] • [[Rolle]] • [[Ronaldsey]] • [[Rooiboklaagte]] • [[Rulani]] • [[Sekrepeng]] • [[Shata]] • [[Shatale]] • [[Somerset, Mpumalanga|Somerset]] • [[Thabakgolo]] • [[Thulamahashe]] • [[Tiyimeleni A]] • [[Tiyimeleni B]] • [[Tsakani]] • [[Violetbank C]] • [[Violetbank D]] • [[Waterval, Mpumalanga|Waterval]] • [[Welverdiend, Ehlanzeni|Welverdiend]] • [[Xanthia]] • [[Xikhusese]] • [[Zoeknog A]] • [[Zoeknog B]] }} |EKU = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Ekurhuleni Metropolitaanse Munisipaliteit]], [[Gauteng]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Ekurhuleni highlighted (2011).svg|75x75px|center|Ekurhuleni within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Germiston]]''' | group1 = Nedersettings | list1 = [[Alberton]] • [[Bapsfontein]] • [[Bedfordview]] • [[Benoni]] • [[Boksburg]] • [[Brakpan]] • [[Clayville]] • [[Daveyton]] • [[Dawnpark]] • [[Duduza]] • [[Edenvale]] • [[Elsburg]] • [[Etwatwa]] • [[Germiston]] • [[Isando]] • [[Katlehong]] • [[Kemptonpark]] • [[KwaThema]] • [[Nigel]] • [[Olifantsfontein]] • [[Primrose]] • [[Reigerpark]] • [[Springs]] • [[Tembisa]] • [[Thokoza]] • [[Tsakane]] • [[Vosloorus]] • [[Wattville]] | group2 = Voorstede van<br />[[Kemptonpark]] | list2 = [[Allen Grove]] • [[Aston Manor]] • [[Birchleigh]] • [[Bonaeropark]] • [[Cresslawn]] • [[Croydon, Gauteng|Croydon]] • [[Edleen]] • [[Estherpark]] • [[Glen Marais]] • [[Nimrodpark]] • [[Norkempark]] • [[Rhodesfield]] • [[Spartan]] • [[Van Riebeeckpark]] }} |ETH = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[eThekwini Metropolitaanse Munisipaliteit]], [[KwaZulu-Natal]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with eThekwini highlighted (2011).svg|75x75px|center|eThekwini within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Durban]]''' | group1 = Nedersettings | list1 = [[Adams Mission]] • [[Amanzimtoti]] • [[Assagay]] • [[Buffelsdraai]] • [[Cato Ridge]] • [[Chatsworth, Durban|Chatsworth]] • [[Chesterville, KwaZulu-Natal|Chesterville]] • [[Clermont, KwaZulu-Natal|Clermont]] • [[Doonside, KwaZulu-Natal|Doonside]] • [[Drummond]] • [[Durban]] • [[Hillcrest, KwaZulu-Natal|Hillcrest]] • [[Illovo, KwaZulu-Natal|Illovo]] • [[Illovo Beach]] • [[Inanda, KwaZulu-Natal|Inanda]] • [[Inchanga]] • [[Karridene]] • [[Kingsburgh]] • [[KwaMashu]] • [[La Mercy]] • [[Lamontville]] • [[Mount Edgecombe]] • [[Mount Moreland]] • [[Mpumalanga, KwaZulu-Natal|Mpumalanga]] • [[New Germany, KwaZulu-Natal|New Germany]] • [[Phoenix, KwaZulu-Natal|Phoenix]] • [[Pinetown]] • [[Tongaat]] • [[Umbogintwini]] • [[Umbumbulu]] • [[Umdloti]] • [[Umgababa]] • [[Umhlanga]] • [[Umkomaas]] • [[Verulam]] • [[Warner Beach]] • [[Winklespruit]] | group2 = [[Voorstede van Durban]] | list2 = |DC44 = {{Navigasieboks |listclass = hlist |border = child | selected = {{{selected|}}} | group1 = Sentraal | list1 = [[Asherville, Durban|Asherville]] (area) • [[Berea, Durban| Berea]] (area) • [[Bluff, KwaZulu-Natal|The Bluff]] (area) • [[Cato Manor, Durban|Cato Manor]] • [[Essenwood, Durban|Essenwood]] • [[Glenwood, KwaZulu-Natal|Glenwood]] • [[Mayville, Durban|Mayville]] • [[Morningside, Durban|Morningside]] • [[Overport]] (area) • [[Stamford Hill, Durban|Stamford Hill]] • [[Sydenham, Durban|Sydenham]] • [[Windermere, Durban|Windermere]] • [[Yellowwood Park]] | group2 = Noordelik | list2 = [[Durban North]] • [[KwaMashu]] • [[Mount Edgecombe, KwaZulu-Natal|Mount Edgecombe]] • [[Phoenix, Durban|Phoenix]] • [[Umdloti, KwaZulu-Natal|Umdloti]] • [[Umhlanga, KwaZulu-Natal|Umhlanga]] | group3 = Westelik | list3 = [[Botha's Hill]] • [[Cowies Hill]] • [[Gillitts, KwaZulu-Natal|Gillitts]] • [[Hillcrest, KwaZulu-Natal|Hillcrest]] • [[Kloof, KwaZulu-Natal|Kloof]] • [[New Germany, KwaZulu-Natal|New Germany]] • [[Pinetown]] • [[Queensburgh]] • [[Westville, KwaZulu-Natal|Westville]] • [[Winston Park]] • [[Shallcross, Durban|Shallcross]] | group4 = Suidelik | list4 = [[Amanzimtoti, KwaZulu-Natal|Amanzimtoti]] • [[Chatsworth, Durban|Chatsworth]] • [[Isipingo Beach, KwaZulu-Natal|Isipingo Beach]] • [[Umlazi]] | group5 = Ander | list5 = [[Bellaire, Durban|Bellaire]] • [[Montclair, Durban|Montclair]] • [[Reservoir Hills, Durban|Reservoir Hills]] • [[Rossburgh, Durban|Rossburgh]] • [[Umbilo, Durban|Umbilo]] • [[Woodhaven, Durban|Woodhaven]] • [[Woodlands, Durban|Woodlands]] }} }} |DC20 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Fezile Dabi-distriksmunisipaliteit]], [[Vrystaat|Vrystaat]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Fezile Dabi highlighted (2011).svg|150x150px|center|Fezile Dabi District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Sasolburg|Sasolburg]]''' | group1 = [[Moqhaka Plaaslike Munisipaliteit|Moqhaka]] | list1 = [[Kroonstad]] • [[Maokeng]] • [[Matlwangtlwang]] • [[Rammulotsi]] • [[Steynsrus]] • [[Vierfontein]] • [[Viljoenskroon]] | group2 = [[Ngwathe Plaaslike Munisipaliteit|Ngwathe]] | list2 = [[Edenville]] • [[Heilbron]] • [[Koppies]] • [[Kwakwatsi]] • [[Mokwallo]] • [[Ngwathe]] • [[Parys, Vrystaat|Parys]] • [[Phiritona]] • [[Sandersville]] • [[Schonkenville]] • [[Tumahole]] • [[Vredefort]] | group3 = [[Metsimaholo Plaaslike Munisipaliteit|Metsimaholo]] | list3 = [[Deneysville]] • [[Holly Country]] • [[Kragbron]] • [[Liliandale]] • [[Oranjeville]] • [[Refengkgotso]] • [[Richmond, Vrystaat|Richmond]] • [[Rietfontein, Vrystaat|Rietfontein]] • [[Sasolburg]] • [[Viljoensdrif]] • [[Zamdela]] | group4 = [[Mafube Plaaslike Munisipaliteit|Mafube]] | list4 = [[Cornelia]] • [[Frankfort]] • [[Mafahlaneng]] • [[Namahadi]] • [[Ntswanatsatsi]] • [[Qalabotjha]] • [[Tweeling, Vrystaat|Tweeling]] • [[Villiers]] }} |DC9 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Frances Baard-distriksmunisipaliteit]], [[Noord-Kaap]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Frances Baard highlighted (2011).svg|150x150px|center|Frances Baard District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Kimberley]]''' | group1 = [[Sol Plaatje Plaaslike Munisipaliteit|Sol Plaatje]] | list1 = [[Beaconsfield]] • [[Galeshewe]] • [[Kimberley]] • [[Modderrivier, Noord-Kaap|Modderrivier]] • [[Ritchie]] • [[Roodepan]] | group2 = [[Phokwane Plaaslike Munisipaliteit|Phokwane]] | list2 = [[Ganspan]] • [[Hartswater]] • [[Jan Kempdorp]] • [[Pampierstad]] | group3 = [[Magareng Plaaslike Munisipaliteit|Magareng]] | list3 = [[Warrenton, Noord-Kaap|Warrenton]] | group4 = [[Dikgatlong Plaaslike Munisipaliteit|Dikgatlong]] | list4 = [[Barkly-Wes]] • [[Boetsap]] • [[Delportshoop]] • [[Koopmansfontein]] • [[Sydney on Vaal]] • [[Ulco]] • [[Windsorton]] }} |DC30 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Gert Sibande-distriksmunisipaliteit]], [[Mpumalanga]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Gert Sibande highlighted (2011).svg|150x150px|center|Gert Sibande District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Ermelo, Mpumalanga|Ermelo]]''' | group1 = [[Govan Mbeki Plaaslike Munisipaliteit|Govan Mbeki]] | list1 = [[Bethal]] • [[Charl Cilliers]] • [[Embalenhle]] • [[Evander]] • [[Kinross]] • [[Leandra]] • [[Lebohang]] • [[Leslie]] • [[Secunda]] • [[Trichardt]] | group2 = [[Albert Luthuli Plaaslike Munisipaliteit|Albert Luthuli]] | list2 = [[Badplaas]] • [[Bettysgoed]] • [[Carolina]] • [[Diepdale]] • [[Diepgezet]] • [[Dundonald]] • [[Eerstehoek]] • [[Hartebeeskop]] • [[Lochiel]] • [[Manaar]] • [[Moddergat]] • [[Mooiplaas, Mpumalanga|Mooiplaas]] • [[Steynsdorp]] • [[Tjakastad]] | group3 = [[Mkhondo Plaaslike Munisipaliteit|Mkhondo]] | list3 = [[Amsterdam, Mpumalanga|Amsterdam]] • [[Dirkiesdorp]] • [[Driefontein, Mpumalanga|Driefontein]] • [[Iswepe]] • [[KwaNgema]] • [[KwaThandeka]] • [[Mkhondo NU]] • [[Ngema Tribal Trust, Mpumalanga|Ngema Tribal Trust]] • [[Nkosanjaneni]] • [[Piet Retief, Mpumalanga|Piet Retief]] • [[Saul Mkhizeville]] | group4 = [[Msukaligwa Plaaslike Munisipaliteit|Msukaligwa]] | list4 = [[Breyten]] • [[Chrissiesmeer]] • [[Davel]] • [[Ermelo, Mpumalanga|Ermelo]] • [[KwaDela]] • [[Lothair]] • [[Sheepmoor]] • [[Warburton]] | group5 = [[Lekwa Plaaslike Munisipaliteit|Lekwa]] | list5 = [[Morgenzon]] • [[Sakhile, Mpumalanga|Sakhile]] • [[Sivukile]] • [[Standerton]] • [[Thuthukani]] | group6 = [[Pixley ka Seme Plaaslike Munisipaliteit|Pixley ka Seme]] | list6 = [[Amersfoort, Mpumalanga|Amersfoort]] • [[Daggakraal]] • [[Palmietfontein, Mpumalanga|Palmietfontein]] • [[Perdekop]] • [[Volksrust]] • [[Wakkerstroom]] | group7 = [[Dipaleseng Plaaslike Munisipaliteit|Dipaleseng]] | list7 = [[Balfour, Mpumalanga|Balfour]] • [[Greylingstad]] • [[Grootvlei]] • [[Nthorwane]] • [[Siyathemba]] }} |DC43 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Harry Gwala-distriksmunisipaliteit]], [[KwaZulu-Natal]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Sisonke highlighted (2011).svg|150x150px|center|Harry Gwala District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Ixopo]]''' | group1 = [[Nkosazana Dlamini-Zuma Plaaslike Munisipaliteit|Nkosazana Dlamini-Zuma]] | list1 = [[Bulwer]] • [[Creighton]] • [[Donnybrook]] • [[Himeville]] • [[Hlabeni]] • [[Hlanganani, KwaZulu-Natal|Hlanganani]] • [[Ncwadi]] • [[Pevensey]] • [[Underberg]] | group2 = [[Groter Kokstad Plaaslike Munisipaliteit|Groter Kokstad]] | list2 = [[Aloekop]] • [[Franklin]] • [[Kokstad]] • [[Kransdraai]] • [[Pakkies, KwaZulu-Natal|Pakkies]] | group3 = [[Ubuhlebezwe Plaaslike Munisipaliteit|Ubuhlebezwe]] | list3 = [[Amashaka]] • [[Bovini]] • [[Echibini]] • [[Etshenilenduna]] • [[Hlokozi]] • [[Hlutankungu]] • [[Ixopo]] • [[Jolivet]] • [[KwaBhidla]] • [[KwaMagidigidi]] • [[KwaNokweja]] • [[Kweletsheni]] • [[Mahehle]] • [[Mandlekazi]] • [[Mgodi]] • [[Mhlabatshane]] • [[Mhlweni]] • [[Mpunga]] • [[Nhlozane]] • [[Ntabane]] • [[Ntapha]] • [[Sangcwaba]] • [[Tsheleni]] • [[Velabethuke]] | group4 = [[Umzimkhulu Plaaslike Munisipaliteit|Umzimkhulu]] | list4 = [[Bisi]] • [[Clydesdale]] • [[Rietvlei, KwaZulu-Natal|Rietvlei]] • [[Rondedraai]] • [[Umzimkhulu]] }} |DC29 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[ILembe-distriksmunisipaliteit]], [[KwaZulu-Natal]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with iLembe highlighted (2011).svg|150x150px|center|ILembe District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[KwaDukuza]] (voorheen Stanger)''' | group1 = [[Mandeni Plaaslike Munisipaliteit|Mandeni]] | list1 = [[eMacambini]] • [[ISithebe]] • [[Mandeni]] • [[Nyoni]] • [[Tugela]] | group2 = [[KwaDukuza Plaaslike Munisipaliteit|KwaDukuza]] | list2 = [[Ballito]] • [[Darnall]] • [[Groutville]] • [[KwaDukuza]] • [[Nieu-Guelderland]] • [[Salt Rock]] • [[Sans Souci, KwaZulu-Natal|Sans Souci]] • [[Shaka's Rock]] • [[Shakaskraal]] • [[Zinkwazi Beach]] | group3 = [[Ndwedwe Plaaslike Munisipaliteit|Ndwedwe]] | list3 = [[Glendale Heights]] • [[Ndwedwe]] • [[Ozwathini]] | group4 = [[Maphumulo Plaaslike Munisipaliteit|Maphumulo]] | list4 = [[Maphumulo]] }} |DC14 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Joe Gqabi-distriksmunisipaliteit]], [[Oos-Kaap]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Ukhahlamba highlighted (2011).svg|150x150px|center|Joe Gqabi District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Barkly-Oos]]''' | group1 = [[Elundini Plaaslike Munisipaliteit|Elundini]] | list1 = [[Maclear]] • [[Mount Fletcher]] • [[Ugie]] | group2 = [[Senqu Plaaslike Munisipaliteit|Senqu]] | list2 = [[Barkly-Oos]] • [[Herschel]] • [[Khwezinaledi]] • [[Lady Grey]] • [[Rhodes, Oos-Kaap|Rhodes]] • [[Rossouw, Oos-Kaap|Rossouw]] • [[Sterkspruit]] • [[Steve Tshwete, Lady Grey|Steve Tshwete]] • [[Zakhele]] | group3 = [[Walter Sisulu Plaaslike Munisipaliteit|Walter Sisulu]] | list3 = [[Aliwal-Noord]] • [[Burgersdorp]] • [[Jamestown, Oos-Kaap|Jamestown]] • [[Khayamnandi]] • [[Mzamomhle, Burgersdorp|Mzamomhle]] • [[Nozizwe]] • [[Oviston]] • [[Steynsburg]] • [[Teebus]] • [[Tembisa, Oos-Kaap|Tembisa]] • [[Venterstad]] }} |DC45 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[John Taolo Gaetsewe-distriksmunisipaliteit]], [[Noord-Kaap]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with John Taolo Gaetsewe highlighted (2011).svg|150x150px|center|John Taolo Gaetsewe District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Kuruman|Kuruman]]''' | group1 = [[Joe Morolong Plaaslike Munisipaliteit|Joe Morolong]] | list1 = [[Cassel]] • [[Dithakong]] • [[Heuningvlei]] • [[Hotazel]] • [[Van Zylsrus]] | group2 = [[Ga-Segonyana Plaaslike Munisipaliteit|Ga-Segonyana]] | list2 = [[Bankhara]] • [[Gamopedi]] • [[Ga-Ntatelang]] • [[Havard, Noord-Kaap|Havard]] • [[Kuruman]] • [[Magobe]] • [[Maheane]] • [[Mamoratwe]] • [[Maruping]] • [[Mothibistad]] • [[Ntsweng]] • [[Phakane]] • [[Sedibeng, Noord-Kaap|Sedibeng]] • [[Seoding]] • [[West Derby]] | group3 = [[Gamagara Plaaslike Munisipaliteit|Gamagara]] | list3 = [[Dibeng]] • [[Dingleton|Dingleton (voorheen Sishen)]] • [[Kathu]] • [[Olifantshoek]] }} |DC2 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Kaapse Wynland-distriksmunisipaliteit]], [[Wes-Kaap]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Cape Winelands highlighted (2011).svg|150x150px|center|Kaapse Wynlande District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Stellenbosch]]''' | group1 = [[Witzenberg Plaaslike Munisipaliteit |Witzenberg]] | list1 = [[Bella Vista]] • [[Ceres]] • [[Dwarsrivier (nedersetting)|Dwarsrivier]] • [[eNduli]] • [[Montana, Witzenberg|Montana]] • [[Op-die-Berg]] • [[Pine Valley, Witzenberg|Pine Valley]] • [[Prince Alfred Hamlet]] • [[Tulbagh]] • [[Wolseley]] | group2 = [[Drakenstein Plaaslike Munisipaliteit |Drakenstein]] | list2 = [[Gouda, Wes-Kaap|Gouda]] • [[Paarl]] • [[Saron]] • [[Simondium]] • [[Wellington, Wes-Kaap|Wellington]] | group3 = [[Stellenbosch Plaaslike Munisipaliteit|Stellenbosch]] | list3 = [[Franschhoek]] • [[Groendal]] • [[Jamestown, Wes-Kaap|Jamestown]] • [[Kayamandi]] • [[Klapmuts]] • [[Kylemore]] • [[Langrug]] • [[Languedoc, Wes-Kaap|Languedoc]] • [[Pniel]] • [[Robertsvlei]] • [[Rozendal]] • [[Stellenbosch]] • [[Wemmershoek]] | group4 = [[Breedevallei Plaaslike Munisipaliteit|Breedevallei]] | list4 = [[De Doorns]] • [[Rawsonville]] • [[Touwsrivier]] • [[Worcester]] | group5 = [[Langeberg Plaaslike Munisipaliteit|Langeberg]] | list5 = [[Ashton]] • [[Bonnievale]] • [[McGregor]] • [[Montagu]] • [[Robertson]] }} |DC28 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[King Cetshwayo-distriksmunisipaliteit]], [[KwaZulu-Natal]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with uThungulu highlighted (2011).svg|150x150px|center|King Cetshwayo District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Richardsbaai]]''' | group1 = [[uMhlathuze Plaaslike Munisipaliteit|uMhlathuze]] | list1 = [[eSikhawini]] • [[Empangeni]] • [[Felixton]] • [[Richardsbaai]] | group2 = [[uMlalazi Plaaslike Munisipaliteit|uMlalazi]] | list2 = [[aMatikulu]] • [[Eshowe]] • [[Gingindlovu]] • [[Mbongolwane]] • [[Mtunzini]] | group3 = [[Nkandla Plaaslike Munisipaliteit|Nkandla]] | list3 = [[Nkandla]] | group4 = [[uMfolozi Plaaslike Munisipaliteit|uMfolozi]] | list4 = [[KwaMbonambi]] | group5 = [[Ntambanana Plaaslike Munisipaliteit|Ntambanana]] | list5 = [[Bhucanana]] | group6 = [[Mthonjaneni Plaaslike Munisipaliteit|Mthonjaneni]] | list6 = [[Melmoth]] }} |DC18 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Lejweleputswa-distriksmunisipaliteit]], [[Vrystaat|Vrystaat]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Lejweleputswa highlighted (2011).svg|150x150px|center|Lejweleputswa District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Welkom]]''' | group1 = [[Masilonyana Plaaslike Munisipaliteit|Masilonyana]] | list1 = [[Brandfort]] • [[Ikgomotseng]] • [[Majemasweu]] • [[Makeleketle]] • [[Masilo]] • [[Soutpan]] • [[Theunissen]] • [[Tshepong]] • [[Verkeerdevlei]] • [[Winburg]] | group2 = [[Tokologo Plaaslike Munisipaliteit|Tokologo]] | list2 = [[Boshof]] • [[Dealesville]] • [[Hertzogville]] • [[Malebogo]] • [[Seretse]] | group3 = [[Tswelopele Plaaslike Munisipaliteit|Tswelopele]] | list3 = [[Bultfontein]] • [[Hoopstad]] • [[Phahameng, Tswelopele|Phahameng]] • [[Tikwana]] | group4 = [[Matjhabeng Plaaslike Munisipaliteit|Matjhabeng]] | list4 = [[Allanridge]] • [[Bronville]] • [[Hani Park]] • [[Hennenman]] • [[Kutloanong]] • [[Meloding]] • [[Mmamahabane]] • [[Odendaalsrus]] • [[Phathakahle]] • [[Phomolong]] • [[Riebeeckstad]] • [[Thabong]] • [[Tswelangpele]] • [[Ventersburg]] • [[Virginia]] • [[Welkom]] • [[Whites]] | group5 = [[Nala Plaaslike Munisipaliteit|Nala]] | list5 = [[Balkfontein]] • [[Bothaville]] • [[Kgotsong]] • [[Monyakeng]] • [[Wesselsbron]] }} |MAN = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Mangaung Metropolitaanse Munisipaliteit]], [[Vrystaat|Vrystaat]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Mangaung highlighted (2011).svg|75x75px|center|Mangaung within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Bloemfontein]]''' | group1 = Nedersettings | list1 = [[Bainsvlei]] • [[Bloemfontein]] • [[Botshabelo]] • [[Maselspoort]] • [[Thaba Nchu]] • [[Westminster]] | group2 = Voorstede van<br/>[[Bloemfontein]] | list2 = [[Arboretum, Bloemfontein|Arboretum]] • [[Ashbury, Bloemfontein|Ashbury]] • [[Baysvalley, Bloemfontein|Baysvalley]] • [[Bayswater, Bloemfontein|Bayswater]] • [[Bloemside]] • [[Brandwag, Bloemfontein|Brandwag]] • [[Dan Pienaar, Bloemfontein|Dan Pienaar]] • [[Ehrlichpark, Bloemfontein|Ehrlichpark]] • [[Fauna, Bloemfontein|Fauna]] • [[Fichardtpark]] • [[Fleurdal]] • [[Gardeniapark]] • [[Generaal De Wet, Bloemfontein|Generaal De Wet]] • [[Grasslands, Bloemfontein|Grasslands]] • [[Grootvlei-gevangenis]] • [[Heuwelsig, Bloemfontein|Heuwelsig]] • [[Hospitaalpark]] • [[Langenhovenpark]] • [[Lourierpark]] • [[Bloemfontein Lughawe|Lughawe]] • [[Navalsig]] • [[Noordhoek, Bloemfontein|Noordhoek]] • [[Pellissier, Bloemfontein|Pellissier]] • [[Rodenbeck]] • [[Bloemfontein Sentraal|Sentraal]] • [[Uitsig, Bloemfontein|Uitsig]] • [[Universitas, Bloemfontein|Universitas]] • [[Westdene, Bloemfontein|Westdene]] • [[Wilgehof, Bloemfontein|Wilgehof]] • [[Willows, Bloemfontein|Willows]] }} |DC33 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Mopani-distriksmunisipaliteit]], [[Limpopo]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Mopani highlighted (2011).svg|75x75px|South Africa Districts showing Mopani]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Giyani]]''' | group1 = [[Ba-Phalaborwa Plaaslike Munisipaliteit|Ba-Phalaborwa]] | list1 = [[Ben Farm]] • [[Ga-Mashishimale]] • [[Ga-Selwana]] • [[Gravelotte]] • [[Humulani]] • [[Leydsdorp]] • [[Lulekani]] • [[Mahale]] • [[Majeje]] • [[Makhushane]] • [[Maseke]] • [[Murchison, Limpopo|Murchison]] • [[Namakgale]] • [[Nondweni]] • [[Phalaborwa]] • [[Priska-Majeje]] • [[Vuyelani]] | group2 = [[Groter Giyani Plaaslike Munisipaliteit|Groter Giyani]] | list2 = [[Blinkwater, Limpopo|Blinkwater]] • [[Ghandlanani]] • [[Giyani]] • [[Hlopekani]] • [[KaDizingidzingi]] • [[KaDzumeri]] • [[KaGaula]] • [[KaHomu]] • [[KaMakhuva]] • [[KaMakosha]] • [[KaMapayeni]] • [[KaMininginisi]] • [[KaMpakani]] • [[KaNdengeza]] • [[KaNghalalume]] • [[KaNgove]] • [[KaNhlaneki]] • [[KaNkomo]] • [[KaNwadzekudzeku]] • [[KaNwamakena]] • [[KaSabulane]] • [[KaSiandana]] • [[KaSikhunyane]] • [[KaXikukwani]] • [[Mageva]] • [[Muyexe]] • [[Namenwamarhanga]] • [[Shimange]] • [[Shivulani]] • [[Sifasonke]] • [[Skhiming]] • [[Thomo]] • [[Xawela]] • [[Ximausa]] | group3 = [[Groter Letaba Plaaslike Munisipaliteit|Groter Letaba]] yes | list3 = [[Bellevue, Limpopo|Bellevue]] • [[Bolobedu]] • [[Bulasini]] • [[Buqa]] • [[Ditshoseng]] • [[Ga-Abele]] • [[Ga-Femane]] • [[Ga-Kgapane]] • [[GaMaphale]] • [[GaNtata]] • [[GaPhooko]] • [[GaRamaroka]] • [[Hlohlokwe, Groter Letaba|Hlohlokwe]] • [[Jamela]] • [[Klipkraal]] • [[Kuranta]] • [[Lebaka]] • [[Lehlareng]] • [[Lemondokop]] • [[Madibeng, Groter Letaba|Madibeng]] • [[Maekgwe]] • [[Mahembeni]] • [[Makgakabeng]] • [[Makgakgapatse]] • [[Malematsa]] • [[Mamaila]] • [[Mamokgadi]] • [[Mamphakathi]] • [[Matshwi]] • [[Medingeng]] • [[Modjadji Hoofkraal]] • [[Modjadjiskloof]] • [[Mojeketla]] • [[Mokgoba]] • [[Mokwasele]] • [[Mooketsi]] • [[Motsinoni]] • [[Nakampe]] • [[Phongololo]] • [[Roerfontein]] • [[Rotterdam, Limpopo|Rotterdam]] • [[Seaphole]] • [[Sedibeng, Groter Letaba|Sedibeng]] • [[Sekgopo]] • [[Sekgosese]] • [[Senwamokgope]] • [[Sephatwene]] • [[Thakgalane]] | group4 = [[Groter Tzaneen Plaaslike Munisipaliteit|Groter Tzaneen]] | list4 = [[Bordeaux, Limpopo|Bordeaux]] • [[Burgersdorp, Limpopo|Burgersdorp]] • [[Dan]] • [[Dwarsfontein]] • [[Ga-Kubjana]] • [[Ga-Matipane]] • [[Ga-Mookgo]] • [[Gabaza]] • [[Ga-Mokgwathi]] • [[Ga-Rakoma]] • [[Ga-Wally]] • [[Haenertsburg]] • [[Jokong]] • [[Joppie]] • [[Julesburg]] • [[Khujwana]] • [[Lenyenye]] • [[Letsitele]] • [[Longvalley]] • [[Maake]] • [[Mafarana]] • [[Magoboya]] • [[Makudibung]] • [[Mandlhakazi]] • [[Mariron]] • [[Mariveni]] • [[Mavele]] • [[Mawa]] • [[Miragoma]] • [[Mohlaba]] • [[Nkowankowa]] • [[Politsi]] • [[Ritakop]] • [[Sangoma, Limpopo|Sangoma]] • [[Shiluvane]] • [[Tzaneen]] • [[Xihoko]] | group5 = [[Maruleng Plaaslike Munisipaliteit|Maruleng]] | list5 = [[Balloon, Limpopo|Balloon]] • [[Bismark, Limpopo|Bismark]] • [[Butchwana]] • [[Calais, Limpopo|Calais]] • [[Enable, Limpopo|Enable]] • [[Finale, Limpopo|Finale]] • [[Hlohlokwe, Maruleng|Hlohlokwe]] • [[Hoedspruit]] • [[Kampersrus]] • [[Kanana, Maruleng|Kanana]] • [[Lorraine, Limpopo|Lorraine]] • [[Madeira, Limpopo|Madeira]] • [[Mabins]] • [[Makgaung]] • [[Mametja]] • [[Mathlomelong]] • [[Metz, Limpopo|Metz]] • [[Moetladimo]] • [[Molalane]] • [[Ofcolaco]] • [[Sadawa]] • [[Sandton, Limpopo|Sandton]] • [[Sefikeng]] • [[Shikwane]] • [[Sofaya]] • [[The Oaks, Limpopo|The Oaks]] • [[The Willows, Limpopo|The Willows]] • [[Turkey, Limpopo|Turkey]] • [[Worcester, Limpopo|Worcester]] }} |DC6 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Namakwa-distriksmunisipaliteit]], [[Noord-Kaap]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Namakwa highlighted (2011).svg|150x150px|center|Namakwa District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Springbok, Noord-Kaap|Springbok]]''' | group1 = [[Hantam Plaaslike Munisipaliteit|Hantam]] | list1 = [[Brandvlei]] • [[Calvinia]] • [[Loeriesfontein]] • [[Nieuwoudtville]] | group2 = [[Kamiesberg Plaaslike Munisipaliteit|Kamiesberg]] | list2 = [[Garies]] • [[Hondeklipbaai]] • [[Kamassies]] • [[Kamieskroon]] • [[Karkams]] • [[Kheis]] • [[Koingnaas]] • [[Kotzesrus]] • [[Leliefontein]] • [[Soebatsfontein]] • [[Spoegrivier]] | group3 = [[Karoo Hoogland Plaaslike Munisipaliteit|Karoo Hoogland]] | list3 = [[Fraserburg]] • [[Sutherland]] • [[Williston, Noord-Kaap|Williston]] | group4 = [[Khâi-Ma Plaaslike Munisipaliteit|Khâi-Ma]] | list4 = [[Aggeneys]] • [[Onseepkans]] • [[Pella]] • [[Pofadder, Noord-Kaap|Pofadder]] | group5 = [[Nama Khoi Plaaslike Munisipaliteit|Nama Khoi]] | list5 = [[Buffelsrivier, Noord-Kaap|Buffelsrivier]] • [[Concordia]] • [[Goodhouse]] • [[Grootmis]] • [[Henkries]] • [[Kleinsee]] • [[Komaggas]] • [[Nababeep]] • [[Okiep]] • [[Springbok, Noord-Kaap|Springbok]] • [[Steinkopf]] • [[Vioolsdrif]] | group6 = [[Richtersveld Plaaslike Munisipaliteit|Richtersveld]] | list6 = [[Alexanderbaai]] • [[Eksteenfontein]] • [[Kuboes]] • [[Lekkersing]] • [[Port Nolloth]] • [[Sanddrif]] }} |NMA = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Nelson Mandelabaai Metropolitaanse Munisipaliteit]], [[Oos-Kaap]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Nelson Mandela Bay highlighted (2011).svg|100x100px|center|Nelson Mandelabaai within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Port Elizabeth]]''' | group1 = Nedersettings | list1 = [[Beachview, Oos-Kaap|Beachview]] • [[Bethelsdorp]] • [[Blue Horizon Bay]] • [[Colchester, Oos-Kaap|Colchester]] • [[Despatch]] • [[iBhayi]] • [[KwaNobuhle]] • [[Motherwell]] • [[New Brighton, Oos-Kaap|New Brighton]] • [[Port Elizabeth]] • [[Redhouse, Oos-Kaap|Redhouse]] • [[Seaview, Oos-Kaap|Seaview]] • [[Skoenmakerskop]] • [[Somerstrand]] • [[Swartkops]] • [[Uitenhage]] • [[Van Stadensriviermond]] }} |DC38 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Ngaka Modiri Molema-distriksmunisipaliteit]], [[Noordwes]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Ngaka Modiri Molema highlighted (2011).svg|150x150px|center|Ngaka Modiri Molema District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Mahikeng]]''' | group1 = [[Ratlou Plaaslike Munisipaliteit|Ratlou]] | list1 = [[Kraaipan]] • [[Setlagole]] | group2 = [[Tswaing Plaaslike Munisipaliteit|Tswaing]] | list2 = [[Delareyville]] • [[Ganalaagte]] • [[Geysdorp]] • [[Ottosdal]] • [[Sannieshof]] • [[Springbokfontein, Noordwes|Springbokfontein]] | group3 = [[Mahikeng Plaaslike Munisipaliteit|Mahikeng]] | list3 = [[Goedgevonden B]] • [[Mahikeng]] • [[Mmabatho]] • [[Ottoshoop]] • [[Ramatlabama]] • [[Rooigrond]] • [[Slurry]] • [[Tsetse, Noordwes|Tsetse]] | group4 = [[Ditsobotla Plaaslike Munisipaliteit|Ditsobotla]] | list4 = [[Bakerville]] • [[Biesiesvlei]] • [[Coligny]] • [[Itsoseng]] • [[Lichtenburg]] | group5 = [[Ramotshere Moiloa Plaaslike Munisipaliteit|Ramotshere Moiloa]] | list5 = [[Dinokana]] • [[Doornlaagte, Noordwes|Doornlaagte]] • [[Driefontein, Noordwes|Driefontein]] • [[Groot Marico]] • [[Jacobsdal, Noordwes|Jacobsdal]] • [[Leeufontein]] • [[Lehurutshe]] • [[Motswedi]] • [[Pachsdraai]] • [[Rietpan]] • [[Skilpadshek]] • [[Supingstad]] • [[Zeerust]] }} |DC31 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Nkangala-distriksmunisipaliteit]], [[Mpumalanga]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Nkangala highlighted (2011).svg|150x150px|center|Nkangala District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Middelburg, Mpumalanga|Middelburg]]''' | group1 = [[Emalahleni Plaaslike Munisipaliteit, Mpumalanga|Emalahleni]] | list1 = [[Balmoral]] • [[Klarinet, Emalahleni|Klarinet]] • [[Kriel]] • [[KwaGuqa]] • [[Ogies]] • [[Witbank]] | group2 = {{nowrap|[[Steve Tshwete Plaaslike Munisipaliteit|Steve Tshwete]]}} | list2 = [[Botshabelo, Mpumalanga|Botshabelo]] • [[Hendrina]] • [[Mhluzi]] • [[Middelburg, Mpumalanga|Middelburg]] | group3 = [[Emakhazeni Plaaslike Munisipaliteit|Emakhazeni]] | list3 = [[Belfast, Mpumalanga|Belfast]] • [[Dalmanutha]] • [[Dullstroom]] • [[Machadodorp]] • [[Vlakfontein, Mpumalanga|Vlakfontein]] • [[Waterval-Boven]] • [[Waterval-Onder]] | group4 = [[Thembisile Hani Plaaslike Munisipaliteit|Thembisile Hani]] | list4 = [[Boekenhouthoek]] • [[Klipfontein, Mpumalanga|Klipfontein]] • [[KwaMhlanga]] • [[Kwaggafontein]] • [[Loopspruit]] • [[Mathys Zyn Loop]] • [[Tweefontein]] • [[Wolvenkop]] | group5 = [[Dr. J.S. Moroka Plaaslike Munisipaliteit|Dr. J.S. Moroka]] | list5 = [[Allemansdrift]] • [[Greenside, Mpumalanga|Greenside]] • [[Kameelrivier (dorp)|Kameelrivier]] • [[Mapoch (dorp)|Mapoch]] • [[Mbibana]] • [[Pankop]] • [[Siyabuswa]] • [[Toitskraal]] • [[Vaalbank]] • [[Vrieskraal]] • [[Wolwekraal]] | group6 = [[Victor Khanye Plaaslike Munisipaliteit|Victor Khanye]] | list6 = [[Delmas]] • [[Eloff]] • [[Rietkol]] • [[Sundra]] }} |DC15 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[O.R. Tambo-distriksmunisipaliteit]], [[Oos-Kaap]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with OR Tambo highlighted (2011).svg|150x150px|center|OR Tambo District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Mthatha]]''' | group1 = [[Ngquza Hill Plaaslike Munisipaliteit|Ngquza Hill]] | list1 = [[Flagstaff]] • [[Lusikisiki]] | group2 = [[Port St Johns Plaaslike Munisipaliteit|Port St Johns]] | list2 = [[Port St. Johns]] | group3 = [[Nyandeni Plaaslike Munisipaliteit|Nyandeni]] | list3 = [[Buntingville]] • [[Canzibe]] • [[Libode]] • [[Ngqeleni]] • [[Nomcamba]] | group4 = [[Mhlontlo Plaaslike Munisipaliteit|Mhlontlo]] | list4 = [[Qumbu]] • [[Tsolo]] | group5 = {{nowrap|[[Koning Sabata Dalindyebo Plaaslike Munisipaliteit|Koning Sabata Dalindyebo]]}} | list5 = [[Koffiebaai]] • [[Mqanduli]] • [[Mthatha]] • [[Mvezo]] • [[Qunu]] }} |DC3 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Overberg-distriksmunisipaliteit]], [[Wes-Kaap]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Overberg highlighted (2011).svg|150x150px|center|Overberg District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Bredasdorp]]''' | group1 = [[Kaap Agulhas Plaaslike Munisipaliteit|Kaap Agulhas]] | list1 = [[Arniston]] • [[Bredasdorp]] • [[Elim, Wes-Kaap|Elim]] • [[Hotagterklip]] • [[L'Agulhas]] • [[Napier, Wes-Kaap|Napier]] • [[Protem]] • [[Skipskop]] • [[Struisbaai]] • [[Suiderstrand]] | group2 = [[Overstrand Plaaslike Munisipaliteit|Overstrand]] | list2 = [[Baardskeerdersbos]] • [[Bettysbaai]] • [[Birkenhead, Wes-Kaap|Birkenhead]] • [[De Kelders]] • [[Fisherhaven]] • [[Franskraalstrand]] • [[Gansbaai]] • [[Hawston]] • [[Hermanus]] • [[Kleinbaai]] • [[Kleinmond]] • [[Mount Pleasant]] • [[Onrusrivier]] • [[Pearly Beach]] • [[Pringlebaai]] • [[Rooiels, Wes-Kaap|Rooiels]] • [[Sandbaai]] • [[Stanford]] • [[Van Dyksbaai]] • [[Vermont, Wes-Kaap|Vermont]] • [[Voëlklip]] • [[Wolvengat]] • [[Zwelihle]] | group3 = [[Swellendam Plaaslike Munisipaliteit|Swellendam]] | list3 = [[Barrydale]] • [[Infanta]] • [[Malgas]] • [[Stormsvlei]] • [[Suurbraak]] • [[Swellendam]] | group4 = [[Theewaterskloof Plaaslike Munisipaliteit|Theewaterskloof]] | list4 = [[Botrivier]] • [[Caledon]] • [[Dennehof]] • [[Genadendal]] • [[Grabouw]] • [[Greyton]] • [[Riviersonderend]] • [[Villiersdorp]] }} |DC7 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Pixley ka Seme-distriksmunisipaliteit]], [[Noord-Kaap]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Pixley ka Seme highlighted (2011).svg|150x150px|center|Pixley ka Seme District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[De Aar]]''' | group1 = [[Emthanjeni Plaaslike Munisipaliteit|Emthanjeni]] | list1 = [[Britstown]] • [[De Aar]] • [[Deelfontein]] • [[Hanover]] | group2 = [[Kareeberg Plaaslike Munisipaliteit|Kareeberg]] | list2 = [[Carnarvon]] • [[Vanwyksvlei]] • [[Vosburg]] | group3 = [[Orania Verteenwoordigende Raad|Orania]] | list3 = [[Orania]] | group4 = [[Renosterberg Plaaslike Munisipaliteit|Renosterberg]] | list4 = [[Petrusville]] • [[Philipstown]] • [[Vanderkloof]] | group5 = [[Siyancuma Plaaslike Munisipaliteit|Siyancuma]] | list5 = [[Campbell]] • [[Douglas, Noord-Kaap|Douglas]] • [[Griekwastad]] • [[Plooysburg]] • [[Schmidtsdrif]] | group6 = [[Siyathemba Plaaslike Munisipaliteit|Siyathemba]] | list6 = [[Marydale]] • [[Niekerkshoop]] • [[Prieska]] | group7 = [[Thembelihle Plaaslike Munisipaliteit|Thembelihle]] | list7 = [[Hopetown]] • [[Strydenburg]] | group8 = [[Ubuntu Plaaslike Munisipaliteit|Ubuntu]] | list8 = [[Hutchinson]] • [[Loxton]] • [[Merriman]] • [[Richmond, Noord-Kaap|Richmond]] • [[Victoria-Wes]] | group9 = [[Umsobomvu Plaaslike Munisipaliteit|Umsobomvu]] | list9 = [[Colesberg]] • [[Norvalspont]] • [[Noupoort]] }} |DC10 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Sarah Baartman-distriksmunisipaliteit]], [[Oos-Kaap]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Cacadu highlighted (2011).svg|150x150px|center]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Gqeberha]]''' | group1 = [[Bloukraanroete Plaaslike Munisipaliteit|Bloukraanroete]] | list1 = [[Kookhuis]] • [[Pearston]] • [[Somerset-Oos]] | group2 = [[Dr Beyers Naudé Plaaslike Munisipaliteit|Dr Beyers Naudé]] | list2 = [[Aberdeen, Oos-Kaap|Aberdeen]] • [[Adendorp]] • [[Graaff-Reinet]] • [[Jansenville]] • [[Kendrew]] • [[Klipplaat]] • [[Nieu-Bethesda]] • [[Rietbron]] • [[Steytlerville]] • [[Willowmore]] | group3 = [[Kouga Plaaslike Munisipaliteit|Kouga]] | list3 = [[Astonbaai]] • [[Gamtoosmond]] • [[Hankey]] • [[Humansdorp]] • [[Jeffreysbaai]] • [[Kaap St Francis]] • [[Kruisfontein]] • [[Loerie]] • [[Oesterbaai]] • [[Paradysstrand]] • [[Patensie]] • [[St. Francisbaai]] • [[Thornhill, Kouga|Thornhill]] | group4 = [[Kou-Kamma Plaaslike Munisipaliteit|Kou-Kamma]] | list4 = [[Clarkson]] • [[Coldstream]] • [[Joubertina]] • [[Kareedouw]] • [[Krakeelrivier (dorpie)|Krakeelrivier]] • [[Louterwater]] • [[Misgund]] • [[Stormsrivier, Oos-Kaap|Stormsrivier]] • [[Thornham]] • [[Tweeriviere]] | group5 = [[Makana Plaaslike Munisipaliteit|Makana]] | list5 = [[Alicedale]] • [[Grahamstad]] • [[Riebeek-Oos]] • [[Salem, Oos-Kaap|Salem]] | group6 = [[Ndlambe Plaaslike Munisipaliteit|Ndlambe]] | list6 = [[Alexandria, Oos-Kaap|Alexandria]] • [[Bathurst, Oos-Kaap|Bathurst]] • [[Boesmansriviermond]] • [[Boknesstrand]] • [[Cannon Rocks]] • [[Kasouga]] • [[Kenton-on-Sea]] • [[Port Alfred]] | group7 = [[Sondagsriviervallei Plaaslike Munisipaliteit|Sondagsriviervallei]] | list7 = [[Addo]] • [[Bontrug]] • [[Enon, Oos-Kaap|Enon]] • [[Kirkwood]] • [[KwaZenzele]] • [[Nomathamasanqa]] • [[Paterson]] }} |DC42 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Sedibeng-distriksmunisipaliteit]], [[Gauteng]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Sedibeng highlighted (2011).svg|100x100px|center|Sedibeng within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Vereeniging]]''' | group1 = [[Emfuleni Plaaslike Munisipaliteit|Emfuleni]] | list1 = [[Boipatong]] • [[Bophelong]] • [[Evaton]] • [[Sebokeng]] • [[Sharpeville]] • [[Vanderbijlpark]] • [[Vereeniging]] | group2 = [[Lesedi Plaaslike Munisipaliteit|Lesedi]] | list2 = [[Devon, Gauteng|Devon]] • [[Heidelberg, Gauteng|Heidelberg]] • [[Ratanda]] | group3 = [[Midvaal Plaaslike Munisipaliteit|Midvaal]] | list3 = [[Henley on Klip]] • [[Meyerton]] • [[Randvaal]] • [[Risiville]] • [[Vaal Marina]] • [[Walkerville]] }} |DC47 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Sekhukhune-distriksmunisipaliteit]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Sekhukhune highlighted (2011).svg|150x150px|center|Sekhukhune District within South Africa]] | state = autocollapse | above = Setel: '''[[Groblersdal]]''' | group1 = [[Elias Motsoaledi Plaaslike Munisipaliteit|Elias Motsoaledi]] | list1 = [[Dennilton]] • [[Elandsdoorn]] • [[Frisgewaght, Elias Motsoaledi|Frisgewaght]] • [[Groblersdal]] • [[Keerom, Elias Motsoaledi|Keerom]] • [[Kgobokwane]] • [[Kikvorschfontein]] • [[Laersdrif]] • [[Roossenekal]] • [[Saaiplaas, Limpopo|Saaiplaas]] • [[Sterkfontein, Limpopo|Sterkfontein]] • [[Tafelkop]] • [[Tonteldoos, Limpopo|Tonteldoos]] • [[Waalkraal]] • [[Witfontein, Limpopo|Witfontein]] | group2 = [[Ephraim Mogale Plaaslike Munisipaliteit|Ephraim Mogale]] | list2 = [[Elandskraal]] • [[Kromdraai, Limpopo|Kromdraai]] • [[Marble Hall]] | group3 = [[Fetakgomo Tubatse Plaaslike Munisipaliteit|Fetakgomo Tubatse]] | list3 = [[Apel, Limpopo|Apel]] • [[Apiesdoring, Limpopo|Apiesdoring]] • [[Bogalatladi]] • [[Burgersfort]] • [[Driekop]] • [[Ga-Riba]] • [[GaRadingwana]] • [[GaSelepe]] • [[Mashung]] • [[Mecklenburg, Limpopo|Mecklenburg]] • [[Mogodumo]] • [[Moshate, Fetakgomo|Moshate]] • [[Mphanama]] • [[Ohrigstad]] • [[Penge]] • [[Praktiseer]] • [[Sefeteng B]] • [[Steelpoort]] • [[Strydkraal]] • [[Tsimeng]] • [[Tiekiedraai, Fetakgomo|Tiekiedraai]] | group4 = [[Makhuduthamaga Plaaslike Munisipaliteit|Makhuduthamaga]] | list4 = [[Center, Makhuduthamaga|Center]] • [[Dihlabeng]] • [[Diphagane]] • [[Diplaseng]] • [[Flaka]] • [[Ga-Machacha]] • [[GaMampane]] • [[GaMaroshi]] • [[Ga Masemola]] • [[GaMashabela]] • [[GaMohlala]] • [[GaMoloi]] • [[GaMolopane]] • [[GaMoretsela]] • [[Ga-Mosehla]] • [[GaSeopela]] • [[Ga-Tisana]] • [[Glen Cowie]] • [[Hlalanikahle]] • [[Jane Furse]] • [[Katlegong, Sekhukhune|Katlegong]] • [[Kgolane]] • [[Kolokotela]] • [[Kotsiri]] • [[Kutupu]] • [[Lebejane]] • [[Lehlakong]] • [[Lekgwareng]] • [[Lekwageng]] • [[Mabintwane]] • [[Mabopane, Sekhukhune|Mabopane]] • [[Madibaneng]] • [[Magneetshoogte]] • [[Magnetite, Sekhukhune|Magnetite]] • [[Magoreng]] • [[Mahabaneng]] • [[Mahlakole]] • [[Maila Modiketsi]] • [[Mailasegolo]] • [[Makapa]] • [[Makhutso]] • [[Malaka]] • [[Mamatsikili]] • [[Manganeng]] • [[Manyeleti, Sekhukhune|Manyeleti]] • [[Maretlwaneng]] • [[Marulaneng]] • [[Masateng]] • [[Masehlaneng]] • [[Mashegwane]] • [[Mashishing, Sekhukhune|Mashishing]] • [[Maswiakae]] • [[Mathibe]] • [[Mathibeng]] • [[Matlakatle]] • [[Matolokwale]] • [[Matsoke]] • [[Mmakoshala]] • [[Mogalabi]] • [[Mogashoa]] • [[Mogorwane]] • [[Mohlarekoma]] • [[Mokadi]] • [[Mokwete]] • [[Molelema]] • [[Molodi]] • [[Moraledi]] • [[Mosate]] • [[Nebo, Sekhukhune|Nebo]] • [[Ngwaritsi]] • [[Patantshwane]] • [[Phatametsane]] • [[Phokoane]] • [[Riverside, Sekhukhune|Riverside]] • [[Serageng]] • [[Schoonoord]] • [[Stocking, Sekhukhune|Stocking]] • [[Takataka]] • [[Thabampje Ga Sefoka]] • [[Thabaneng]] • [[Thoto]] • [[Tsatane]] • [[Tshehlwaneng]] • [[Tshesane]] • [[Tswatago]] }} |DC5 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Sentraal Karoo-distriksmunisipaliteit]], [[Wes-Kaap]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Central Karoo highlighted (2011).svg|150x150px|center|Central Karoo District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Beaufort-Wes]]''' | group1 = [[Laingsburg Plaaslike Munisipaliteit|Laingsburg]] | list1 = [[Laingsburg]] • [[Matjiesfontein]] • [[Prins Albertweg]] | group2 = [[Prins Albert Plaaslike Munisipaliteit|Prins Albert]] | list2 = [[Bitterwater]] • [[Klaarstroom]] • [[Leeu-Gamka]] • [[Prins Albert]] | group3 = [[Beaufort-Wes Plaaslike Munisipaliteit|Beaufort-Wes]] | list3 = [[Beaufort-Wes]] • [[Kwa-Mandlenkosi]] • [[Merweville]] • [[Murraysburg]] • [[Nelspoort]] • [[Rooivlakte]] • [[Rustdene]] }} |DC19 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Thabo Mofutsanyana-distriksmunisipaliteit]], [[Vrystaat]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Thabo Mofutsanyana highlighted (2011).svg|150x150px|center|Thabo Mofutsanyana District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Phuthaditjhaba]]''' | group1 = [[Setsoto Plaaslike Munisipaliteit|Setsoto]] | list1 = [[Clocolan]] • [[Ficksburg]] • [[Marquard]] • [[Senekal]] | group2 = [[Dihlabeng Plaaslike Munisipaliteit|Dihlabeng]] | list2 = [[Bethlehem, Vrystaat|Bethlehem]] • [[Clarens, Vrystaat|Clarens]] • [[Fouriesburg]] • [[Paul Roux]] • [[Rosendal]] | group3 = [[Nketoana Plaaslike Munisipaliteit|Nketoana]] | list3 = [[Arlington, Vrystaat|Arlington]] • [[Leratswana]] • [[Lindley, Vrystaat|Lindley]] • [[Petrus Steyn]] • [[Reitz]] | group4 = [[Maluti-a-Phofung Plaaslike Munisipaliteit|Maluti-a-Phofung]] | list4 = [[Aberfeldy]] • [[Harrismith]] • [[Kestell]] • [[Makwane]] • [[Phahameng, Maluti-a-Phofung|Phahameng]] • [[Phuthaditjhaba]] • [[Swinburne]] • [[Tlholong]] • [[Tseki]] | group5 = [[Phumelela Plaaslike Munisipaliteit|Phumelela]] | list5 = [[Memel, Vrystaat|Memel]] • [[Verkykerskop]] • [[Vrede, Vrystaat|Vrede]] • [[Warden]] | group6 = [[Mantsopa Plaaslike Munisipaliteit|Mantsopa]] | list6 = [[Excelsior, Vrystaat|Excelsior]] • [[Hobhouse]] • [[Ladybrand]] • [[Marseilles, Vrystaat|Marseilles]] • [[Thaba Phatswa]] • [[Tweespruit]] }} |TSH = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Stad Tshwane Metropolitaanse Munisipaliteit]], [[Gauteng]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Tshwane highlighted (2011).svg|75x75px|center|City of Tshwane within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Pretoria]]''' | group1 = Nedersettings | list1 = [[Bronkhorstspruit]] • [[Centurion]] • [[Cullinan]] • [[Ekangala]] • [[Ga-Rankuwa]] • [[Hammanskraal]] • [[Kleinfontein]] • [[Mabopane]] • [[Mamelodi]] • [[Nuwe Eersterus]] • [[Onderstepoort, Gauteng|Onderstepoort]] • [[Onverwacht, Gauteng|Onverwacht]] • [[Pretoria]] • [[Rayton]] • [[Refilwe]] • [[Rosslyn]] • [[Saulsville]] • [[Soshanguve]] • [[Temba]] • [[Wallmannsthal]] • [[Zithobeni]] | group2 = Voorstede van<br/>[[Centurion]] | list2 = [[Amberfield]] • [[Blue Valley Gholflandgoed|Blue Valley]] • [[Brookelands Lewenstyllandgoed|Brookelands Lewenstyl]] • [[Bronberrick]] • [[Centurion Gholflandgoed]] • [[Claudius, Pretoria |Claudius]] • [[Clubview]] • [[Cornwall Hill]] • [[Doringkloof]] • [[Eco-Park Estate]] • [[Eldo Glen]] • [[Eldoraigne]] • [[Erasmia]] • [[Hennopspark]] • [[Heuweloord]] • [[Heuwelsig Landgoed]] • [[Highveld]] • [[Irene]] • [[Kloofsig]] • [[Laudium]] • [[Lyttelton]] • [[Olievenhoutbosch]] • [[Pierre van Ryneveldpark]] • [[Raslouw]] • [[Rooihuiskraal]] • [[Southdowns Irene Country Farm|Southdowns Irene]] • [[Sunderlandrif]] • [[Thatchfield]] • [[The Reeds]] • [[Valhalla]] • [[Wierdapark]] • [[Zwartkop]] | group3 = Voorstede van<br/>[[Pretoria]] | list3 = [[Akasia]] • [[Alphen Park]] • [[Amandasig]] • [[Annlin]] • [[Arcadia, Pretoria|Arcadia]] • [[Ashlea Gardens]] • [[Atteridgeville]] • [[Bailey's Muckleneuk]] • [[Booysens, Pretoria|Booysens]] • [[Brooklyn, Pretoria|Brooklyn]] • [[Brummeria]] • [[Capital Park]] • [[Chantelle]] • [[Claremont, Pretoria|Claremont]] • [[Clarina]] • [[Clearwater Flyfishing Estate]] • [[Colbyn]] • [[Constantiapark]] • [[Danville]] • [[Daspoort]] • [[Derdepoortpark]] • [[Die Wilgers]] • [[Doornpoort]] • [[Dorandia]] • [[Eastlynne]] • [[Eastwood]] • [[Eersterust]] • [[Ekklesia]] • [[Elandspoort]] • [[Elarduspark]] • [[Eloffsdal]] • [[Equestria]] • [[Erasmuskloof]] • [[Erasmusrand]] • [[Faerie Glen]] • [[Florauna]] • [[Fortina Landbouhoewes]] • [[Garsfontein]] • [[Gezina, Pretoria|Gezina]] • [[Groenkloof]] • [[Hatfield, Pretoria|Hatfield]] • [[Hazelwood]] • [[Heatherdale Landbouhoewes|Heatherdale LH]] • [[Hermanstad]] • [[Hesteapark]] • [[Hillcrest, Pretoria|Hillcrest]] • [[Hornsoord Landbouhoewes]] • [[Jan Niemand Park]] • [[Kameeldrift]] • [[Karenpark]] • [[Kilnerpark]] • [[Koedoespoort]] • [[Krauseville Hoewes]] • [[Kwaggasrand]] • [[Lady Selborne, Pretoria|Lady Selborne]] • [[La Montagne]] • [[Les Marais]] • [[Lindopark]] • [[Loftus Stadium]] • [[Lotus Gardens]] • [[Lotus Gardens uitb. 2]] • [[Lukasrand]] • [[Lydiana]] • [[Lynnwood]] • [[Lynnwood Glen]] • [[Lynnwood Manor]] • [[Lynnwood Park]] • [[Lynnwoodrif]] • [[Magalieskruin]] • [[Magaliesmoot]] • [[Mamelodi]] • [[Marabastad]] • [[Mayville]] • [[Menlopark, Pretoria|Menlopark]] • [[Menlyn]] • [[Meyerspark]] • [[Montana Hoewes]] • [[Montana Park]] • [[Montana Tuine]] • [[Monument Park]] • [[Mooikloof]] • [[Mooikloofrif]] • [[Môregloed]] • [[Moreletapark]] • [[Mountain View, Pretoria|Mountain View]] • [[Muckleneuk]] • [[Murrayfield]] • [[Newlands, Pretoria|Newlands]] • [[Nelmapius]] • [[Nieuw-Muckleneuk]] • [[Ninapark]] • [[Olympus, Pretoria|Olympus]] • [[Orchards, Gauteng|Orchards]] • [[Philip Nelpark]] • [[Pretoria-Noord]] • [[Pretoria-Tuine]] • [[Pretoria-Wes]] • [[Pretoriuspark]] • [[Prinshof]] • [[Proklamasieheuwel]] • [[Queenswood]] • [[Rietfontein, Pretoria|Rietfontein]] • [[Rietondale]] • [[Rietvalleirand]] • [[Riviera, Pretoria|Riviera]] • [[Roseville]] • [[Rosslyn Industrial]] • [[Salvokop]] • [[Shere]] • [[Silver Lakes]] • [[Silver Lakes Gholflandgoed]] • [[Silverton]] • [[Sinoville]] • [[Six Fountains]] • [[Sterrewag, Pretoria|Sterrewag]] • [[Suiderberg, Pretoria|Suiderberg]] • [[Sunnyside, Pretoria|Sunnyside]] • [[Thaba Tshwane]] • [[Theresapark]] • [[The Wilds, Pretoria|The Wilds]] • [[Tileba]] • [[Trevenna, Pretoria|Trevenna]] • [[Val de Grace]] • [[Villieria]] • [[Wapadrand]] • [[Waterkloof]] • [[Waterkloof Glen]] • [[Waterkloofpark]] • [[Waterkloofrif]] • [[Waltloo]] • [[Waverley]] • [[Weavind Park]] • [[Wespark]] • [[Wildebeesthoek SH]] • [[Willow Acres Landgoed]] • [[Willow Glen]] • [[Willow Park Manor]] • [[Wingate Park]] • [[Winternest Landbouhoewes|Winternest LH]] • [[Wonderboom-Suid]] • [[Woodhill]] • [[Woodlands, Pretoria|Woodlands]] • [[Zambezi Country Estate]] • [[Zwavelpoort]] }} |DC4 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Tuinroete-distriksmunisipaliteit]], [[Wes-Kaap]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Eden highlighted (2011).svg|150x150px|center|Garden Route District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[George]]''' | group1 = [[Bitou Plaaslike Munisipaliteit|Bitou]] | list1 = [[Harkerville]] • [[Keurboomstrand]] • [[Kranshoek]] • [[Kurland]] • [[Nature's Valley]] • [[Plettenbergbaai]] • [[Wittedrif]] | group2 = [[George Plaaslike Munisipaliteit|George]] | list2 = [[Avontuur]] • [[De Vlugt]] • [[George]] • [[Haarlem, Wes-Kaap|Haarlem]] • [[Herold]] • [[Heroldsbaai]] • [[Hoekwil]] • [[Pacaltsdorp]] • [[Twee Rivieren]] • [[Uniondale]] • [[Victoriabaai]] • [[Wildernis]] | group3 = [[Hessequa Plaaslike Munisipaliteit|Hessequa]] | list3 = [[Albertinia]] • [[Gouritsmond]] • [[Groot-Jongensfontein]] • [[Heidelberg, Wes-Kaap|Heidelberg]] • [[Port Beaufort]] • [[Riversdal]] • [[Slangrivier]] • [[Stilbaai]] • [[Vermaaklikheid]] • [[Witsand]] | group4 = [[Kannaland Plaaslike Munisipaliteit|Kannaland]] | list4 = [[Amaliënstein]] • [[Calitzdorp]] • [[Ladismith]] • [[Vanwyksdorp]] • [[Zoar, Wes-Kaap|Zoar]] | group5 = [[Knysna Plaaslike Munisipaliteit|Knysna]] | list5 = [[Brenton-on-Sea]] • [[Buffelsbaai]] • [[Karatara]] • [[Knysna]] • [[Rheenendal]] • [[Sedgefield]] | group6 = [[Mosselbaai Plaaslike Munisipaliteit|Mosselbaai]] | list6 = [[Boggomsbaai]] • [[Brandwag]] • [[Danabaai]] • [[Friemersheim]] • [[Glentana]] • [[Groot-Brakrivier (dorp)|Groot-Brakrivier]] • [[Hartenbos]] • [[Herbertsdale]] • [[Klein-Brakrivier]] • [[Mosselbaai]] • [[Reebok]] • [[Tergniet]] • [[Vleesbaai]] | group7 = [[Oudtshoorn Plaaslike Munisipaliteit|Oudtshoorn]] | list7 = [[De Hoop, Wes-Kaap|De Hoop]] • [[De Rust]] • [[Dysselsdorp]] • [[Matjiesrivier, Tuinroete|Matjiesrivier]] • [[Oudtshoorn]] • [[Volmoed]] }} |DC21 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Ugu-distriksmunisipaliteit]], [[KwaZulu-Natal]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Ugu highlighted (2011).svg|150x150px|center|Ugu District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Port Shepstone]]''' | group1 = [[Ray Nkonyeni Plaaslike Munisipaliteit|Ray Nkonyeni]] | list1 = [[Anerley]] • [[Gamalakhe]] • [[Glenmore, KwaZulu-Natal|Glenmore]] • [[Glenmore Beach]] • [[Hibberdene]] • [[iZingolweni]] • [[Mahlabathini]] • [[Marburg]] • [[Margate, KwaZulu-Natal|Margate]] • [[Munster]] • [[Palm Beach]] • [[Port Edward]] • [[Port Shepstone]] • [[Ramsgate, KwaZulu-Natal|Ramsgate]] • [[Rennies Beach]] • [[Shelly Beach]] • [[Southbroom]] • [[St Michael's-on-Sea]] • [[Trafalgar, KwaZulu-Natal|Trafalgar]] • [[Umtentweni]] • [[Umzumbe]] • [[Uvongo]] | group2 = [[Umzumbe Plaaslike Munisipaliteit|Umzumbe]] | list2 = [[Mathulini]] • [[St Faith’s]] | group3 = [[uMuziwabantu Plaaslike Munisipaliteit|uMuziwabantu]] | list3 = [[Harding]] • [[Weza]] | group4 = [[Vulamehlo Plaaslike Munisipaliteit|Vulamehlo]] | list4 = [[Amahwaqa]] • [[Dududu]] • [[Dumisa]] • [[Emahlathini, Ugu|Emahlathini]] • [[Emgangeni]] • [[eMjunundwini]] • [[Itshehlophe]] • [[KaDlangezwa]] • [[Kenterton]] • [[KwaFakazi]] • [[KwaDumisa]] • [[Mapumulo]] • [[Mayfield, KwaZulu-Natal|Mayfield]] • [[Mbulula]] • [[Mdumezulu ]] • [[Mfume]] • [[Mkhumbani]] • [[Mkhunya]] • [[Mqangqala]] • [[Ncazuka]] • [[Ndaya]] • [[Nkwali]] • [[Odidini]] • [[Salaap]] • [[Ungendwa]] • [[Vonguzana]] • [[Wubwini]] | group5 = [[uMdoni Plaaslike Munisipaliteit|uMdoni]] | list5 = [[Bazley]] • [[Ifafastrand]] • [[Kelso, KwaZulu-Natal|Kelso]] • [[Mtwalume]] • [[Park Rynie]] • [[Pennington]] • [[Scottburgh]] • [[Sezela]] • [[Umzinto]] }} |DC22 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[uMgungundlovu-distriksmunisipaliteit]], [[KwaZulu-Natal]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with uMgungundlovu highlighted (2011).svg|150x150px|center|uMgungundlovu District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Pietermaritzburg]]''' | group1 = [[uMshwathi Plaaslike Munisipaliteit|uMshwathi]] | list1 = [[Albert Falls]] • [[Cool Air, KwaZulu-Natal|Cool Air]] • [[Dalton]] • [[New Hanover, KwaZulu-Natal|New Hanover]] • [[Trust Feed]] • [[Wartburg]] | group2 = [[uMngeni Plaaslike Munisipaliteit|uMngeni]] | list2 = [[Balgowan, KwaZulu-Natal|Balgowan]] • [[Hilton]] • [[Howick]] • [[Lidgetton]] • [[Leeurivier (dorpie)|Leeurivier]] • [[Merrivale, KwaZulu-Natal|Merrivale]] • [[Mpophomeni]] • [[Nottingham Road]] | group3 = [[Mpofana Plaaslike Munisipaliteit|Mpofana]] | list3 = [[Bruntville]] • [[Mooirivier (KwaZulu-Natal)|Mooirivier]] • [[Rosetta, KwaZulu-Natal|Rosetta]] • [[Townview, Mooirivier]] | group4 = [[Impendle Plaaslike Munisipaliteit|Impendle]] | list4 = [[Boston, KwaZulu-Natal|Boston]] • [[Impendle]] | group5 = [[Msunduzi Plaaslike Munisipaliteit|Msunduzi]] | list5 = [[Ashburton, KwaZulu-Natal|Ashburton]] • [[Edendale, KwaZulu-Natal|Edendale]] • [[Imbali]] • [[Pietermaritzburg]] | group6 = [[Mkhambathini Plaaslike Munisipaliteit|Mkhambathini]] | list6 = [[Camperdown]] | group7 = [[Richmond Plaaslike Munisipaliteit|Richmond]] | list7 = [[Hopewell, KwaZulu-Natal|Hopewell]] • [[Richmond, KwaZulu-Natal|Richmond]] • [[Thornville]] }} |DC27 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Umkhanyakude-distriksmunisipaliteit]], [[KwaZulu-Natal]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with uMkhanyakude highlighted (2011).svg|150x150px|center|uMkhanyakude District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Mkuze]]''' | group1 = [[Groot Vyf Hlabisa Plaaslike Munisipaliteit|Groot Vyf Hlabisa]] | list1 = [[Amatshamnyama]] • [[Bazaneni]] • [[Dukumbane]] • [[Ezimbondweni]] • [[Giba]] • [[Hlabisa]] • [[Hlambanyathi]] • [[Hluhluwe]] • [[Koqhoqhoqho]] • [[KwaGula]] • [[KwaHlabisa]] • [[KwaMkenkethe]] • [[KwaQunwane]] • [[KwaSeme]] • [[KwaThembeka]] • [[Mabhokisini]] • [[Mabundeni]] • [[Madunjini]] • [[Matshamhlophe]] • [[Matshamnyama ]] • [[Mawuza]] • [[Mgangado]] • [[Mgwaqeni]] • [[Mpembeni]] • [[Mphakathini]] • [[Mphakathini B]] • [[Mthwadlana]] • [[Mzinene]] • [[Nhlawathi]] • [[Ngwenya, KwaZulu-Natal|Ngwenya]] • [[Njiya]] • [[Nkonyamaneni]] • [[Nomcondo]] • [[Nsimane]] • [[Nyathini]] • [[Papasi]] • [[Qomukuphila]] • [[Sikwakwaneni]] • [[Sitezi]] • [[Tanganeni]] • [[Thandanini]] • [[Zibayeni]] • [[Zidonini]] | group2 = [[Jozini Plaaslike Munisipaliteit|Jozini]] | list2 = [[Banjana]] • [[Bhambanani]] • [[Bhekindoda]] • [[Bhokweni]] • [[Biva]] • [[Dubulwayo]] • [[eGujini]] • [[Ekhuhlehleni]] • [[eMachobeni]] • [[eManqayini]] • [[Emanyiseni]] • [[Embandleni]] • [[eMombeni]] • [[eMthonjeni]] • [[ePhosheni]] • [[eSiweni ]] • [[eZinhlwathini]] • [[Ezinkunini]] • [[Fakude]] • [[Hlalanathi]] • [[Ingwavuma]] • [[Isihlangwini]] • [[Jozini]] • [[KwaGedle]] • [[KwaJobe]] • [[KwaLiweni]] • [[KwaMakhonyeni]] • [[KwaMangqwashu]] • [[KwaMbuzi]] • [[KwaNonjinjikazi]] • [[Kwaqondile]] • [[Lake View, Jozini|Lake View]] • [[Magugu]] • [[Makane]] • [[Malobeni]] • [[Mangwazane]] • [[Manhlali]] • [[Manyiseni]] • [[Masabe]] • [[Mathenjwa]] • [[Mbondla]] • [[Mhlekazi]] • [[Mjindi]] • [[Mkhanyeni]] • [[Mkhonjeni]] • [[Mkuze]] • [[Mkhuze]] • [[Mlambongwenya]] • [[Mngomezulu]] • [[Mphakathi]] • [[Mpileni]] • [[Mpondwana]] • [[Munywana]] • [[Mziki]] • [[Mzinyoni]] • [[Nambulungwana]] • [[Ndabeni]] • [[Ndumu]] • [[Ngonyameni]] • [[Nhlabezinde]] • [[Nkungwini]] • [[Nkwambane]] • [[Nohhihhi]] • [[Nondabuya]] • [[Ntabayengwe]] • [[Nyawo]] • [[Ohlalwini]] • [[Ophondweni, Jozini]] • [[Oshabeni]] • [[Phapheni]] • [[Pikinini Nyamazane]] • [[Qokolwane]] • [[Shemula]] • [[Sibongile]] • [[Sibonokuhle]] • [[Sihlangwini]] • [[Thembalethu]] • [[Tshaneni]] • [[Ubombo]] • [[Uphande]] • [[Zulwini]] | group3 = [[Mtubatuba Plaaslike Munisipaliteit|Mtubatuba]] | list3 = [[DukuDuku]] • [[Ebaswazini]] • [[Enqupheni]] • [[Ensolweni]] • [[Esiyembeni]] • [[Gunjaneni]] • [[Hoho]] • [[KwaMsane]] • [[KwaMthole]] • [[KwaSithole]] • [[Machibini]] • [[Madwaleni, KwaZulu-Natal|Madwaleni]] • [[Makhambane]] • [[Mapheleni]] • [[Mfekayi]] • [[Mhujini]] • [[Mshaya]] • [[Mtubatuba]] • [[Ndombeni]] • [[Nkatha]] • [[Nkolokoto]] • [[Nkombose]] • [[Ntondweni]] • [[Ogengele]] • [[Ophondweni, Mtubatuba]] • [[Phondweni]] • [[Qakwini]] • [[Shikishela]] • [[Somkele]] • [[St. Lucia, KwaZulu-Natal|St. Lucia]]. | group4 = [[uMhlabuyalingana Plaaslike Munisipaliteit|uMhlabuyalingana]] | list4 = [[Kosibaai]] • [[Kwangwanase]] • [[Mbazwana]] • [[Mseleni]] }} |DC24 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[UMzinyathi-distriksmunisipaliteit]], [[KwaZulu-Natal]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with uMzinyathi highlighted (2011).svg|150x150px|center|UMzinyathi District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Dundee, KwaZulu-Natal|Dundee]]''' | group1 = [[Endumeni Plaaslike Munisipaliteit|Endumeni]] | list1 = [[Dundee]] • [[Glencoe]] • [[Talana]] • [[Wasbank]] | group2 = [[Nquthu Plaaslike Munisipaliteit|Nquthu]] | list2 = [[Barklieside]] • [[HlathiDlamini]] • [[HlathiNgudulwane]] • [[Luvisi]] • [[Masotsheni]] • [[Mhlungwane A]] • [[Mkhonjane A]] • [[Mkhonjane E]] • [[Mqhedlana]] • [[Ndatshana]] • [[Nquthu]] • [[St Mathews]] • [[Seven, Nquthu|Seven]] | group3 = [[Msinga Plaaslike Munisipaliteit|Msinga]] | list3 = [[Dolo]] • [[Dungamanzi]] • [[Embangweni]] • [[Emthaleni]] • [[Enyandu]] • [[Esijozini]] • [[Ezingulubeni]] • [[Gujini]] • [[Guqa]] • [[Malomeni]] • [[Matshematshe]] • [[Mbabane, Msinga|Mbabane]] • [[Mbindolo]] • [[Nxamalala]] • [[Othulini]] • [[Ophate]] • [[Pomeroy]] • [[Sampofu]] • [[Tugela Ferry]] • [[Zenzele]] | group4 = [[Umvoti Plaaslike Munisipaliteit|Umvoti]] | list4 = [[Enhlalakahle]] • [[Eshane]] • [[Greytown]] • [[Hermannsburg]] • [[Kranskop]] • [[KwaZiba]] • [[Matimatolo]] • [[Mdlelanto]] • [[Mkhize]] • [[Mpanza]] • [[Muden]] • [[Ngwempisi]] • [[Perseverance]] • [[Vukaphanzi]] }} |DC23 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[UThukela-distriksmunisipaliteit]], [[KwaZulu-Natal]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with uThukela highlighted (2011).svg|150x150px|center|UThukela District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Ladysmith]]''' | group1 = [[Alfred Duma Plaaslike Munisipaliteit|Alfred Duma]] | list1 = [[Brakfontein]] • [[Colenso]] • [[Driefontein, KwaZulu-Natal|Driefontein]] • [[Ekuvukeni]] • [[Elandslaagte]] • [[Helpmekaar, KwaZulu-Natal|Helpmekaar]] • [[Kleinfontein, KwaZulu-Natal|Kleinfontein]] • [[Kliprivier (dorp)|Kliprivier]] • [[Ladysmith]] • [[Van Reenen]] • [[Waayhoek]] • [[Watersmeet]] | group3 = [[Inkosi Langalibalele Plaaslike Munisipaliteit|Inkosi Langalibalele]] | list3 = [[Cornfields, KwaZulu-Natal|Cornfields]] • [[Estcourt]] • [[Frere]] • [[Goodhome]] • [[Weenen]] • [[Wembezi]] | group4 = [[Okhahlamba Plaaslike Munisipaliteit|Okhahlamba]] | list4 = [[Bergville]] • [[Geluksburg]] • [[Moyeni]] • [[Rookdale]] • [[Winterton]] }} |DC34 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Vhembe-distriksmunisipaliteit]], [[Limpopo]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Vhembe highlighted (2011).svg|150x150px|center|Vhembe District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Thohoyandou]]''' | group1 = [[Musina Plaaslike Munisipaliteit|Musina]] | list1 = [[Bale, Limpopo|Bale]] • [[Beitbrug]] • [[Folovhodwe]] • [[Ha-Makuya]] • [[Mabvete]] • [[Madimbo]] • [[Makavhini]] • [[Malale]] • [[Mangaya]] • [[Mapuloni]] • [[Maseha]] • [[Masisi]] • [[Mataulu]] • [[Matshena]] • [[Mopane]] • [[Mukovhabale]] • [[Musina]] • [[Muswodi]] • [[Mutshikilini]] • [[Shakadza]] • [[Tshipise]] • [[Tshiungani]] • [[Zwigodini]] | group2 = [[Collins Chabane Plaaslike Munisipaliteit|Collins Chabane]] | list2 = [[Dzimauli]] • [[Hlanganani, Limpopo|Hlanganani]] • [[Khakhu]] • [[Malamulele]] • [[Mapakoni]] • [[Mutale]] • [[Thengwe]] • [[Tshilamba]] • [[Vuwani]] | group3 = [[Thulamela Plaaslike Munisipaliteit|Thulamela]] | list3 = [[Basani]] • [[Dopeni]] • [[Duthuni]] • [[Dzwerani]] • [[Gaba]] • [[Gandlanani]] • [[Gondeni A]] • [[Green Farm, Limpopo|Green Farm]] • [[Ha-Lambani]] • [[Hasane]] • [[Hatshisele]] • [[Itsani]] • [[Jerome, Limpopo|Jerome]] • [[Jilongo]] • [[Jimmy Jones, Limpopo|Jimmy Jones]] • [[Ka-Mahonisi]] • [[Ka-Matiani]] • [[Ka-Mchipise]] • [[Ka-Mhinga]] • [[Ka-Mphambo]] • [[Ka-Mulamula]] • [[Ka-Sunduza]] • [[Ka-Vhele]] • [[Ka-Xikundu]] • [[Ka-Xitlhelani]] • [[Khalavha]] • [[Khubvi]] • [[Lwamondo]] • [[Makumeke]] • [[Makwarela]] • [[Malamulele]] • [[Maranzhe]] • [[Nyavani]] • [[Shigalo]] • [[Sibasa]] • [[Thohoyandou]] • [[Tshixwadza]] | group4 = [[Makhado Plaaslike Munisipaliteit|Makhado]] | list4 = [[Bandelierkop]] • [[Bungeni]] • [[Buysdorp]] • [[Dzanani]] • [[Elim, Limpopo|Elim]] • [[Ha-Davhana]] • [[Ha-Rabali]] • [[Honingfontein]] • [[Kranspoort]] • [[Kutama]] • [[Laatsgevonden]] • [[Levubu]] • [[Louis Trichardt, Limpopo|Louis Trichardt]] • [[Makushu]] • [[Maranikhwe]] • [[Masakona]] • [[Mudimeli]] • [[Olifantshoek, Limpopo|Olifantshoek]] • [[Tiyani]] • [[Tshikota]] • [[Tshitale]] • [[Valdezia]] • [[Waterval, Limpopo|Waterval]] }} |DC36 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Waterberg-distriksmunisipaliteit]], [[Limpopo]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Waterberg highlighted (2011).svg|150x150px|center|Waterberg District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Modimolle]]''' | group1 = [[Thabazimbi Plaaslike Munisipaliteit|Thabazimbi]] | list1 = [[Amandelbult]] • [[Middeldrift, Limpopo|Middeldrift]] • [[Northam]] • [[Rooiberg]] • [[Swartklip]] • [[Thabazimbi]] | group2 = [[Lephalale Plaaslike Munisipaliteit|Lephalale]] | list2 = [[Abbotspoort]] • [[Lephalale]] (ou Ellisras) • [[Onverwacht, Limpopo|Onverwacht]] • [[Villa Nora]] | group3 = [[Modimolle–Mookgophong Plaaslike Munisipaliteit|Modimolle–Mookgophong]] | list3 = [[Alma, Limpopo|Alma]] • [[Lesideng]] • [[Modimolle]] (ou Nylstroom) • [[Mookgophong]] (ou Naboomspruit) • [[Phagameng]] • [[Roedtan]] • [[Vaalwater]] | group4 = [[Bela-Bela Plaaslike Munisipaliteit|Bela-Bela]] | list4 = [[Bela-Bela]] • [[Pienaarsrivier (dorpie)|Pienaarsrivier]]• [[Rapotokwane]] • [[Rust de Winter]] • [[Settlers]] • [[Vingerkraal]] • [[Welgegund Village]] | group5 = [[Mogalakwena Plaaslike Munisipaliteit|Mogalakwena]] | list5 = [[Eseldrift]] • [[Lyden]] • [[Mahwelereng]] • [[Matsitsileng]] • [[Mokopane]] (ou Potgietersrus) • [[Mosesetjane]] • [[Sterkwater]] }} |DC1 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Weskus-distriksmunisipaliteit]], [[Wes-Kaap]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with West Coast highlighted (2011).svg|150x150px|center|Weskus District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Moorreesburg]]''' | group1 = [[Matzikama Plaaslike Munisipaliteit|Matzikama]] | list1 = [[Bitterfontein]] • [[Doringbaai]] • [[Ebenhaeser]] • [[Klawer, Wes-Kaap|Klawer]] • [[Kliprand]] • [[Koekenaap]] • [[Lutzville]] • [[Nuwerus]] • [[Papendorp, Wes-Kaap|Papendorp]] • [[Rietpoort]] • [[Strandfontein, Weskusdistrik|Strandfontein]] • [[Vanrhynsdorp]] • [[Vredendal]] | group2 = [[Cederberg Plaaslike Munisipaliteit|Cederberg]] | list2 = [[Citrusdal]] • [[Clanwilliam, Wes-Kaap|Clanwilliam]] • [[Elandsbaai]] • [[Graafwater]] • [[Lambertsbaai]] • [[Leipoldtville]] • [[Wupperthal]] | group3 = [[Bergrivier Plaaslike Munisipaliteit|Bergrivier]] | list3 = [[Aurora, Wes-Kaap|Aurora]] • [[Dwarskersbos]] • [[Eendekuil]] • [[Goedverwacht]] • [[Piketberg]] • [[Porterville]] • [[Redelinghuys]] • [[Velddrif]] • [[Wittewater]] | group4 = [[Saldanhabaai Plaaslike Munisipaliteit|Saldanhabaai]] | list4 = [[Brittaniabaai]] • [[Hopefield]] • [[Jacobsbaai]] • [[Langebaan]] • [[Langebaanweg]] • [[Paternoster]] • [[Saldanha]] • [[St. Helenabaai]] • [[Stompneusbaai]] • [[Vredenburg]] | group5 = [[Swartland Plaaslike Munisipaliteit|Swartland]] | list5 = [[Abbotsdale]] • [[Chatsworth, Wes-Kaap|Chatsworth]] • [[Darling, Wes-Kaap|Darling]] • [[Grottobaai]] • [[Hermon]] • [[Jakkalsfontein]] • [[Kalbaskraal]] • [[Koringberg]] • [[Malmesbury, Wes-Kaap|Malmesbury]] • [[Moorreesburg]] • [[Riebeek-Kasteel]] • [[Riebeek-Wes]] • [[Yzerfontein]] }} |DC48 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Wesrand-distriksmunisipaliteit]], [[Gauteng]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with West Rand highlighted (2011).svg|150x150px|center|Wesrand District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Randfontein]]''' | group1 = [[Mogale City Plaaslike Munisipaliteit|Mogale City]] | list1 = [[Azaadville]] • [[Kagiso]] • [[Krugersdorp]] • [[Lindley, Gauteng|Lindley]] • [[Magaliesburg]] • [[Muldersdrift]] • [[Munsieville]] • [[Rietvallei, Gauteng|Rietvallei]] | group2 = [[Merafong City Plaaslike Munisipaliteit|Merafong City]] | list2 = [[Blyvooruitzicht]] • [[Carletonville]] • [[Oos-Driefontein]] • [[Elandsrand]] • [[Fochville]] • [[Khutsong]] • [[Oberholzer]] • [[Welverdiend, Gauteng|Welverdiend]] • [[Wes-Driefontein]] | group3 = [[Randfontein Plaaslike Munisipaliteit|Randfontein]] | list3 = [[Mohlakeng]] • [[Randfontein]] | group4 = [[Westonaria Plaaslike Munisipaliteit|Westonaria]] | list4 = [[Bekkersdal]] • [[Modderfontein]] • [[Venterspos]] • [[Westonaria]] }} |DC16 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Xhariep-distriksmunisipaliteit]], [[Vrystaat|Vrystaat]] | state = {{{state|autocollapse}}} | bodyclass = hlist | above = Setel: '''[[Trompsburg]]''' | image = [[Lêer:Map of South Africa with Xhariep highlighted (2011).svg|150x150px|center|Xhariep District within South Africa]] | group1 = [[Kopanong Plaaslike Munisipaliteit|Kopanong]] | list1 = [[Bethanie, Vrystaat|Bethanie]] • [[Bethulie]] • [[Edenburg]] • [[Fauresmith]] • [[Gariepdam (dorp)|Gariepdam]] • [[Jagersfontein]] • [[Philippolis]] • [[Reddersburg]] • [[Springfontein]] • [[Trompsburg]] | group2 = [[Letsemeng Plaaslike Munisipaliteit|Letsemeng]] | list2 = [[Jacobsdal]] • [[Koffiefontein]] • [[Luckhoff]] • [[Oppermansgronde]] • [[Petrusburg]] • [[Ratanang]] • [[Relebohile]] • [[Rooibult]] • [[Saundershoogte]] • [[Teisesville]] | group3 = [[Mohokare Plaaslike Munisipaliteit|Mohokare]] | list3 = [[Matlakeng]] • [[Mofulatshepe]] • [[Roleleyathunya]] • [[Rouxville]] • [[Smithfield]] • [[Uitkoms]] • [[Zastron]] | group4 = [[Naledi Plaaslike Munisipaliteit, Vrystaat|Naledi]] | list4 = [[Dewetsdorp]] • [[Qibing]] • [[Van Stadensrus]] • [[Wepener]] }} |DC8 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[ZF Mgcawu-distriksmunisipaliteit]], [[Noord-Kaap]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Siyanda highlighted (2011).svg|150x150px|center|ZF Mgcawu District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Upington]]''' | group1 = [[Dawid Kruiper Plaaslike Munisipaliteit|Dawid Kruiper]] | list1 = [[Askham]] • [[Karos]] • [[Klippunt]] • [[Leerkrans]] • [[Lambrechtsdrif]] • [[Louisvale]] • [[Paballelo]] • [[Raaswater]] • [[Rietfontein, Noord-Kaap|Rietfontein]] • [[Straussburg]] • [[Swartkop, Dawid Kruiper|Swartkop]] • [[Upington]] | group2 = [[Kai !Garib Plaaslike Munisipaliteit|Kai !Garib]] | list2 = [[Augrabies]] • [[Kakamas]] • [[Keimoes]] • [[Kenhardt]] • [[Marchand]] • [[Nakop]] • [[Riemvasmaak]] | group3 = [[Kgatelopele Plaaslike Munisipaliteit|Kgatelopele]] | list3 = [[Danielskuil]] • [[Lime Acres]] • [[Owendale, Noord-Kaap|Owendale]] | group4 = [[!Kheis Plaaslike Munisipaliteit|!Kheis]] | list4 = [[Brandboom]] • [[Gannaput]] • [[Groblershoop]] • [[Grootdrink]] • [[Putsonderwater]] • [[Wegdraai]] | group5 = [[Tsantsabane Plaaslike Munisipaliteit|Tsantsabane]] | list5 = [[Glosam]] • [[Goedgedacht]] • [[Groenwater]] • [[Postmasburg]] }} |DC26 = {{Navigasieboks | name = Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox | title = [[Zululand-distriksmunisipaliteit]], [[KwaZulu-Natal]] | bodyclass = hlist | image = [[Lêer:Map of South Africa with Zululand highlighted (2011).svg|150x150px|center|Zululand District within South Africa]] | state = {{{state|autocollapse}}} | above = Setel: '''[[Ulundi]]''' | group1 = [[Ulundi Plaaslike Munisipaliteit|Ulundi]] | list1 = [[Babanango]] • [[Ceza, KwaZulu-Natal|Ceza]] • [[Mahlabatini]] • [[Ulundi]] | group2 = [[Nongoma Plaaslike Munisipaliteit|Nongoma]] | list2 = [[Nongoma]] | group3 = [[Abaqulusi Plaaslike Munisipaliteit|Abaqulusi]] | list3 = [[Glückstad]] • [[Hlobane]] • [[Louwsburg]] • [[Mondlo]] • [[Vryheid, KwaZulu-Natal|Vryheid]] | group4 = [[uPhongolo Plaaslike Munisipaliteit|uPhongolo]] | list4 = [[Belgrade, KwaZulu-Natal|Belgrade]] • [[Golela]] • [[Ncotshane]] • [[Pongola]] | group5 = [[EDumbe Plaaslike Munisipaliteit|EDumbe]] | list5 = [[Blinkwater]] • [[Eersteling]] • [[Lüneberg]] • [[Paulpietersburg]] • [[Pivaanspoort]] • [[Tamboekiesdraai]] }} }}<noinclude> <code><nowiki>{{Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox|DC8}}</nowiki></code> = {{Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox|DC8}} {{collapsible option}} [[Kategorie:Aardrykskundige reekssjablone]] </noinclude> pep0z141m1hyblmzfi33revq7we7u6p 0 99221 2818166 2260573 2025-07-03T15:31:19Z Johannescharlesventer 146706 2818166 wikitext text/x-wiki {{Inligtingskas Ampsbekleër | naam = Arthur Wellesley, 1ste hertog van Wellington | beeld = Sir Arthur Wellesley, 1st Duke of Wellington.png | beeldonderskrif = Die hertog van Wellington, deur Thomas Lawrence. Geskilder in 1814, 'n paar maande voor die Slag by Waterloo | orde = [[Eerste Minister van die Verenigde Koninkryk]] | termynaanvang = [[22 Januarie]] [[1828]] | termyneinde = [[16 November]] [[1830]] | monarg = [[George IV van die Verenigde Koninkryk|George IV]]<br />[[William IV van die Verenigde Koninkryk|William IV]] | voorganger = [[F. J. Robinson, 1ste Burggraaf Goderich|F. J. Robinson]] | opvolger = [[Charles Grey, 2de Graaf Grey|Charles Grey]] | geboortedatum = Arthur Wesley<br />[[1 Mei]] [[1769]] | geboortejaar = | geboortemaand = | geboortedag = | geboorteplek = 6 Merrion Street, [[Dublin]], [[Koninkryk van Ierland|Ierland]] | sterftedatum = {{SDEO|1769|5|1|1852|9|14}} | sterfteplek = Walmer-kasteel, [[Kent]], [[Engeland]], [[Verenigde Koninkryk van Groot-Brittanje en Ierland|Verenigde Koninkryk]] | party = Tories (tot 1834)<br />[[Konserwatiewe Party (Verenigde Koninkryk)|Konserwatiewe Party]] (vanaf 1834) | orde2 = | termynaanvang2 = [[14 November]] [[1834]] | termyneinde2 = [[10 Desember]] [[1834]] | monarg2 = [[William IV van die Verenigde Koninkryk|William IV]] | voorganger2 = [[William Lamb, 2de Burggraaf Melbourne|William Lamb]] | opvolger2 = [[Robert Peel]] | orde3 = Leier van die Britse Hoërhuis | termynaanvang3 = [[3 September]] [[1841]] | termyneinde3 = [[27 Junie]] [[1846]] | monarg3 = [[Victoria van die Verenigde Koninkryk|Victoria]] | eersteminister3 = [[Robert Peel]] | voorganger3 = [[William Lamb, 2de Burggraaf Melbourne|William Lamb]] | opvolger3 = [[Henry Petty-Fitzmaurice, 3de Markgraaf van Lansdowne|Henry Petty-Fitzmaurice]] | orde4 = | termynaanvang4 = [[14 November]] [[1834]] | termyneinde4 = [[18 April]] [[1835]] | monarg4 = [[William IV van die Verenigde Koninkryk|William IV]] | eersteminister4 = [[Robert Peel]] | voorganger4 = [[William Lamb, 2de Burggraaf Melbourne|William Lamb]] | opvolger4 = [[William Lamb, 2de Burggraaf Melbourne|William Lamb]] | orde5 = | termynaanvang5 = [[22 Januarie]] [[1828]] | termyneinde5 = [[22 November]] [[1830]] | monarg5 = [[George IV van die Verenigde Koninkryk|George IV]] | voorganger5 = [[F. J. Robinson, 1ste Burggraaf Goderich|F. J. Robinson]] | opvolger5 = [[Charles Grey, 2de Graaf Grey|Charles Grey]] | orde6 = Minister van Buitelandse Sake | termynaanvang6 = [[14 November]] [[1834]] | termyneinde6 = [[18 April]] [[1835]] | eersteminister6 = [[Robert Peel]] | voorganger6 = [[Henry John Temple, 3de Burggraaf Palmerston|Henry John Temple]] | opvolger6 = [[Henry John Temple, 3de Burggraaf Palmerston|Henry John Temple]] | orde7 = Minister van Binnelandse Sake | termynaanvang7 = [[17 November]] [[1834]] | termyneinde7 = [[15 Desember]] [[1834]] | voorganger7 = [[John Ponsonby, 4de graaf van Bessborough|John Ponsonby]] | opvolger7 = [[Henry Goulburn]] | orde8 = Staatsekretaris vir Oorlog en die kolonies | termynaanvang8 = [[17 November]] [[1834]] | termyneinde8 = [[9 Desember]] [[1834]] | eersteminister8 = | voorganger8 = [[Thomas Spring Rice]] | opvolger8 = [[George Hamilton-Gordon, 4de graaf van Aberdeen|George Hamilton-Gordon]] | eggenoot = Catherine Pakenham | kinders = Arthur<br />Charles | alma_mater = Harrow School<br />Royal Military Academy, Sandhurst | religie = [[Kerk van Ierland]] | handtekening = Arthur Wellesley, 1st Duke of Wellington Signature.svg | militer = Militêre Diens | lojaliteit = {{vlagland|Verenigde Koninkryk}} | tak = Britse Weermag | diensjare = 1787–1852 | rang = Veldmaarskalk | eenheid = Hoof-Bevelvoerder van die Britse Weermag | oorloe = Vlaandere-veldtog<br />Vierde Anglo-Mysore-oorlog<br />Tweede Anglo-Maratha-oorlog<br />Engelse oorloë<br />Skiereilandse oorlog<br />Waterloo-veldtog | toekennings = ''Knight of the Order of the Garter''<br />''Knight Grand Cross of the Order of the Bath''<br />''Knight Grand Cross of the Royal Guelphic Order''<br />''Knight Grand Cross of the Order of the Sword''<br />''Knight of the Golden Fleece''<br />''Knight Grand Cross of the Military William Order }} '''Arthur Wellesly, 1ste hertog van Wellington''' (1769 - 1852) was 'n [[Verenigde Koninkryk|Britse]] generaal en politikus. Hy was die Britse generaal in die slag by [[Waterloo, België|Waterloo]] op [[18 Junie]] [[1815]]. Wellington was Britse [[Eerste minister van die Verenigde Koninkryk|Eerste Minister]] (1828 - 1830). Die stad [[Wellington]] in [[Nieu-Seeland]] is vernoem na Arthur Wellesley, die oorwinnaar in die [[Slag by Waterloo]]. {{Saadjie}} {{Premiers van die Verenigde Koninkryk}} {{Normdata}} {{DEFAULTSORT:Wellington, Arthur Wellesley, 1ste hertog van}} [[Kategorie:Eerste Ministers van die Verenigde Koninkryk]] [[Kategorie:Britse adel]] [[Kategorie:Britse militariste]] [[Kategorie:Britse ministers]] [[Kategorie:Fellow of the Royal Society]] [[Kategorie:Hertoë]] [[Kategorie:Maarskalke]] [[Kategorie:Ministers van Binnelandse Sake]] [[Kategorie:Ministers van Buitelandse Sake]] [[Kategorie:Geboortes in 1769]] [[Kategorie:Sterftes in 1852]] h116rf0yy9x8nu9uzbbkuj2maenfxw8 0 104054 2818288 2698223 2025-07-04T07:54:55Z AFM 21229 /* Eksterne skakels */ 2818288 wikitext text/x-wiki [[Lêer:Gully in the Kharkov region.jpg|duimnael|Grond wat as gevolg van erosie verwyder is.]] '''Erosie''' is 'n [[geologie]]se proses waar materiaal (afsettings, gesteentes en grond) van 'n landskap verwyder of verskuif word. Op Aarde vind erosie veral deur die werking van [[wind]], lopende [[water]], [[ys]] en [[gravitasie]] plaas. Minder algemene oorsake is [[vulkaan|vulkanisme]] en die impak van [[meteoriet]]e. Natuurlike faktore wat erosie kan veroorsaak is neerslagintensiteit, die vorm en helling van die terrein, asook die grondtipe. Sanderige grond is byvoorbeeld meer geneig tot winderosie; slik grond meer tot watererosie. Sekere menslike aktiwiteite, soos die afkap van woude, ploeg van lande, en oorbeweiding, kan ook erosie veroorsaak. Erosie moet nie met ''verwering'' verwar word nie. Die verskil tussen erosie en [[verwering]] is dat erosie die materiaal verskuif. Verwering kan die materiaal in stukkies breek (meganiese verwering) of chemies verander (chemiese verwering), maar dit sal op dieselfde plek bly. Dit is wel so dat verweerde materiaal dikwels makliker erodeer (weggevoer word). '''Gevolge van erosie''' Gronderosie is die verlies van vrugbare grond. By die negatiewe effekte van erosie word daar tussen «on-site» (effekte op die betrokke gebied self) en «off-site» (effekte op naburige gebiede) effekte onderskei. Voorbeelde van «on-site» effekte: * Vermindering van grondvrugbaarheid * Verlies van minerale bemestingstowwe en grondvoedingstowwe * Oesmislukking Voorbeelde van «off-site» effekte: * Besoedeling/blokkasie van paadjies en strate * Besoedeling van slote en riool * Oesmislukking as gevolg van oorstromings van naburige gebiede * Afvoer van grondgebonde besoedelingstowwe en minerale bemestingstowwe na strome, riviere en mere sowel as naburige ekosisteme ([[Eutrofikasie]]) Winderosie kan ook 'n negatiewe impak op menslike gesondheid hê, byvoorbeeld wanneer sterk stofstorms voorkom. == Sien ook == * [[Tipes erosie]] * [[Die beheer van erosie]] == Eksterne skakels == * van der Merwe, Izak: Erosie - 'n Stedelike dilemma. In: Conserva. Departement van Omgewingsake. Deel 9, nr. 3, Mei/Junie 1991. ISSN 0258-3313 * {{Commonskat-inlyn|Erosion}} {{Saadjie}} {{Normdata}} [[Kategorie:Aardrykskunde]] [[Kategorie:Agronomie]] 1ca18ahu0pdcsr655kapgut16yqfma2 0 105548 2818289 2813410 2025-07-04T07:58:08Z AFM 21229 /* Eksterne skakels */ 2818289 wikitext text/x-wiki {{Taksoboks | name = Krappe | image = Crab.png | image_caption = | regnum = [[Animalia]] | phylum = [[Arthropoda]] | subphylum = [[Crustacea]] | classis = [[Malacostraca]] | ordo = [[Decapoda]] | subordo = [[Pleocyemata]] | infraordo = '''Brachyura''' | infraordo_authority = [[Carl Linnaeus|Linnaeus]], [[10th edition of Systema Naturae|1758]] | subdivision_ranks = Afdelings en subafdelings<ref name="Grave">{{cite journal |journal=Raffles Bulletin of Zoology |year=2009 |volume=Suppl. 21 |pages=1–109 |title=A classification of living and fossil genera of decapod crustaceans |author=Sammy De Grave, N. Dean Pentcheff, Shane T. Ahyong |url=http://rmbr.nus.edu.sg/rbz/biblio/s21/s21rbz1-109.pdf |format=[[Portable Document Format|PDF]] |display-authors=etal |access-date=13 Desember 2015 |archive-date= 7 Januarie 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190107045823/http://rmbr.nus.edu.sg/rbz/biblio/s21/s21rbz1-109.pdf%20 |url-status=dead }}</ref> | subdivision = * [[Dromiacea]] * [[Raninoida]] * [[Cyclodorippoida]] * [[Eubrachyura]] ** [[Heterotremata]] ** [[Thoracotremata]] }} '''Krappe''' (''Brachyura'') is 'n groep van [[skaaldiere|kreefagtige]] [[dier]]e wat aan die [[orde (biologie)|orde]] van [[tienpotiges]] (''Decapoda'') behoort. Die wetenskaplike naam, ''Brachyura'', beteken letterlik kort stert en verwys na die agterlyf wat, anders as ander kreefagtiges, nie 'n sigbare stert het nie. Alle krappe het 10 pote, 'n dik eksoskelet en 'n plat lyf wat breër is as wat dit lank is. Die oë is op uitsteeksels gemonteer en die voorpote het knypers. Krappe beweeg [[lateraal]] voort (loop skuins) en kan vinnig ingrawe as gevaar dreig. Krappe is 'n uiters suksesvolle groep, wat oor die hele wêreld voorkom. Hulle is basies swaar gepantserde [[skulp]]-brekers. Die meeste krappe kom in die [[see]] voor, maar daar is 'n paar wat in varswater voorkom, en selfs 'n paar wat op land leef. Die kleinste krappies word so groot soos 'n ertjie; die grootste (die Japanse spinnekopkrap) se bene word tot 4 meter lank.<ref>{{cite web |url=http://www.buzzle.com/articles/crab-facts.html |title=Size of crabs |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20160306212413/http://www.buzzle.com/articles/crab-facts.html |archive-date=6 Maart 2016 |url-status=dead |df=dmy-all}}</ref> Omtrent 7&nbsp;000 [[spesie]]s is bekend.<ref>Walters, Martin & Johnson, Jinny. 2007. ''The World of Animals''. Bath, Somerset: Parragon.</ref> Krappe is [[omnivoor|omnivore]] en vreet bykans enigiets. Dikwels is dit [[alge]], maar dierlike voedsel is noodsaaklik vir hulle gesondheid en ontwikkeling. Hulle sal [[weekdiere]], [[skaaldiere]] asook wurms, [[swam]]me en [[bakterie]]ë vreet.<ref>{{cite journal |title=Diet composition influeces the fitness of the herbivorous crab ''Grapsus albolineatus'' |journal=Oecologia |author=Kennish, R. |volume=105 |issue=1 |year=1996 |pages=22–29 |url=http://www.springerlink.com/content/l7m3368427059312/ |doi=10.1007/BF00328787 }}{{Dooie skakel|date=Augustus 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref><ref>{{cite journal |title=Diet choice in an omnivorous salt-marsh crab: different food types, body size, and habitat complexity |author=Buck T.L. |journal=Journal of Experimental Marine Biology and Ecology |year=2003 |volume=292 |issue=1 |pages=103–116 |url=http://cat.inist.fr/?aModele=afficheN&cpsidt=14847986 |doi=10.1016/S0022-0981(03)00146-1 |access-date=13 Desember 2015 |archive-date= 6 Februarie 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090206202643/http://cat.inist.fr/?aModele=afficheN&cpsidt=14847986 |url-status=dead }}</ref> == Liggaamsbou == [[Lêer:Vampirkrabbe001.jpg|duimnael|links|Krappe kom in alle kleure en groottes voor, die ''Geosesarma''-spesie is pers met oranje oë.]] [[Lêer:Carpilius convexus is consuming Heterocentrotus trigonarius in Hawaii.jpg|duimnael|'n Krap wat 'n [[ovaalster]] aanval.]] Die krap se liggaam bestaan uit 'n kopborsstuk (''cephalothorax''; die kop en borsstuk is aaneen) en agterlyf. Die agterlyf is klein en is onder die kopborsstuk ingevou. Aan die kopborsstuk word die volgende gedra: * vyf pare pote waarvan die voorste paar knypers het * twee [[Oog|oë]] op steeltjies (twee steeltjies, elk met 'n [[saamgestelde oog]]) * twee voelers waarmee hulle die wêreld in die donker verken * monddele (bytend, plat en beweeg om water na die kieue te spoel) Krappe haal met kieue asem (soos visse) en is dus van water afhanklik. Die kieue word in kieukamers gehuisves wat altyd met water gevul is. Daarom kan krappe ook op land asemhaal. Die huidbedekking (eksoskelet) is hard en plastiekagtig. Dit bestaan uit chitien wat met [[kalsium]] versterk is. Die eksoskelet beskerm die krap teen gevaar en verhoed oormatige waterabsorpsie in die water asook waterverlies op land. Die knypers word gebruik om hulle prooi te gryp en te onderwerp. As die prooi 'n skulp of dop het, word die knypers gebruik om dit oop te breek. Die [[mannetjie]]s gebruik ook hulle knypers tydens gevegte of om vir mekaar te wuif. Die [[wyfie]]s lê eiers wat in die ruimte tussen die agterlyf en kopborsstuk uitbroei. Die kleintjies lyk soos die volwasse krappe. == Krappe as voedsel == Oor die hele wêreld word krappe deur mense gevang en as voedselbron benut. Sommige spesies word met dop en al geëet, veral spesies met 'n sagte dop, met ander spesies word slegs die bene (en kloue) oopgebreek en geëet. Sommige krappe is egter giftig en kan dodelik wees. == Verwysings == {{Verwysings}} == Eksterne skakels == * Brown, Alec: Surviving on sandy shores. Conserva. Departement van Omgewingsake. Deel6, nr. 6, November/Desember 1991. ISSN 0258-3313 * {{Commonskat-inlyn|Brachyura}} * {{Wikispecies-inlyn|Brachyura}} {{Normdata}} {{Taksonbalk}} [[Kategorie:Krappe| ]] k5dhbtna5890oh3y2g8h7iqa3fivn39 2818295 2818289 2025-07-04T08:06:22Z AFM 21229 /* Eksterne skakels */ 2818295 wikitext text/x-wiki {{Taksoboks | name = Krappe | image = Crab.png | image_caption = | regnum = [[Animalia]] | phylum = [[Arthropoda]] | subphylum = [[Crustacea]] | classis = [[Malacostraca]] | ordo = [[Decapoda]] | subordo = [[Pleocyemata]] | infraordo = '''Brachyura''' | infraordo_authority = [[Carl Linnaeus|Linnaeus]], [[10th edition of Systema Naturae|1758]] | subdivision_ranks = Afdelings en subafdelings<ref name="Grave">{{cite journal |journal=Raffles Bulletin of Zoology |year=2009 |volume=Suppl. 21 |pages=1–109 |title=A classification of living and fossil genera of decapod crustaceans |author=Sammy De Grave, N. Dean Pentcheff, Shane T. Ahyong |url=http://rmbr.nus.edu.sg/rbz/biblio/s21/s21rbz1-109.pdf |format=[[Portable Document Format|PDF]] |display-authors=etal |access-date=13 Desember 2015 |archive-date= 7 Januarie 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190107045823/http://rmbr.nus.edu.sg/rbz/biblio/s21/s21rbz1-109.pdf%20 |url-status=dead }}</ref> | subdivision = * [[Dromiacea]] * [[Raninoida]] * [[Cyclodorippoida]] * [[Eubrachyura]] ** [[Heterotremata]] ** [[Thoracotremata]] }} '''Krappe''' (''Brachyura'') is 'n groep van [[skaaldiere|kreefagtige]] [[dier]]e wat aan die [[orde (biologie)|orde]] van [[tienpotiges]] (''Decapoda'') behoort. Die wetenskaplike naam, ''Brachyura'', beteken letterlik kort stert en verwys na die agterlyf wat, anders as ander kreefagtiges, nie 'n sigbare stert het nie. Alle krappe het 10 pote, 'n dik eksoskelet en 'n plat lyf wat breër is as wat dit lank is. Die oë is op uitsteeksels gemonteer en die voorpote het knypers. Krappe beweeg [[lateraal]] voort (loop skuins) en kan vinnig ingrawe as gevaar dreig. Krappe is 'n uiters suksesvolle groep, wat oor die hele wêreld voorkom. Hulle is basies swaar gepantserde [[skulp]]-brekers. Die meeste krappe kom in die [[see]] voor, maar daar is 'n paar wat in varswater voorkom, en selfs 'n paar wat op land leef. Die kleinste krappies word so groot soos 'n ertjie; die grootste (die Japanse spinnekopkrap) se bene word tot 4 meter lank.<ref>{{cite web |url=http://www.buzzle.com/articles/crab-facts.html |title=Size of crabs |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20160306212413/http://www.buzzle.com/articles/crab-facts.html |archive-date=6 Maart 2016 |url-status=dead |df=dmy-all}}</ref> Omtrent 7&nbsp;000 [[spesie]]s is bekend.<ref>Walters, Martin & Johnson, Jinny. 2007. ''The World of Animals''. Bath, Somerset: Parragon.</ref> Krappe is [[omnivoor|omnivore]] en vreet bykans enigiets. Dikwels is dit [[alge]], maar dierlike voedsel is noodsaaklik vir hulle gesondheid en ontwikkeling. Hulle sal [[weekdiere]], [[skaaldiere]] asook wurms, [[swam]]me en [[bakterie]]ë vreet.<ref>{{cite journal |title=Diet composition influeces the fitness of the herbivorous crab ''Grapsus albolineatus'' |journal=Oecologia |author=Kennish, R. |volume=105 |issue=1 |year=1996 |pages=22–29 |url=http://www.springerlink.com/content/l7m3368427059312/ |doi=10.1007/BF00328787 }}{{Dooie skakel|date=Augustus 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref><ref>{{cite journal |title=Diet choice in an omnivorous salt-marsh crab: different food types, body size, and habitat complexity |author=Buck T.L. |journal=Journal of Experimental Marine Biology and Ecology |year=2003 |volume=292 |issue=1 |pages=103–116 |url=http://cat.inist.fr/?aModele=afficheN&cpsidt=14847986 |doi=10.1016/S0022-0981(03)00146-1 |access-date=13 Desember 2015 |archive-date= 6 Februarie 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090206202643/http://cat.inist.fr/?aModele=afficheN&cpsidt=14847986 |url-status=dead }}</ref> == Liggaamsbou == [[Lêer:Vampirkrabbe001.jpg|duimnael|links|Krappe kom in alle kleure en groottes voor, die ''Geosesarma''-spesie is pers met oranje oë.]] [[Lêer:Carpilius convexus is consuming Heterocentrotus trigonarius in Hawaii.jpg|duimnael|'n Krap wat 'n [[ovaalster]] aanval.]] Die krap se liggaam bestaan uit 'n kopborsstuk (''cephalothorax''; die kop en borsstuk is aaneen) en agterlyf. Die agterlyf is klein en is onder die kopborsstuk ingevou. Aan die kopborsstuk word die volgende gedra: * vyf pare pote waarvan die voorste paar knypers het * twee [[Oog|oë]] op steeltjies (twee steeltjies, elk met 'n [[saamgestelde oog]]) * twee voelers waarmee hulle die wêreld in die donker verken * monddele (bytend, plat en beweeg om water na die kieue te spoel) Krappe haal met kieue asem (soos visse) en is dus van water afhanklik. Die kieue word in kieukamers gehuisves wat altyd met water gevul is. Daarom kan krappe ook op land asemhaal. Die huidbedekking (eksoskelet) is hard en plastiekagtig. Dit bestaan uit chitien wat met [[kalsium]] versterk is. Die eksoskelet beskerm die krap teen gevaar en verhoed oormatige waterabsorpsie in die water asook waterverlies op land. Die knypers word gebruik om hulle prooi te gryp en te onderwerp. As die prooi 'n skulp of dop het, word die knypers gebruik om dit oop te breek. Die [[mannetjie]]s gebruik ook hulle knypers tydens gevegte of om vir mekaar te wuif. Die [[wyfie]]s lê eiers wat in die ruimte tussen die agterlyf en kopborsstuk uitbroei. Die kleintjies lyk soos die volwasse krappe. == Krappe as voedsel == Oor die hele wêreld word krappe deur mense gevang en as voedselbron benut. Sommige spesies word met dop en al geëet, veral spesies met 'n sagte dop, met ander spesies word slegs die bene (en kloue) oopgebreek en geëet. Sommige krappe is egter giftig en kan dodelik wees. == Verwysings == {{Verwysings}} == Eksterne skakels == * Brown, Alec: Surviving on sandy shores. In: Conserva. Departement van Omgewingsake. Deel 6, nr. 6, November/Desember 1991. ISSN 0258-3313 * Pank, Bevan A.: Those magnificent ghost crabs. In: Conserva. Departement van Omgewingsake. Deel 6, nr. 6, November/Desember 1991. ISSN 0258-3313 * {{Commonskat-inlyn|Brachyura}} * {{Wikispecies-inlyn|Brachyura}} {{Normdata}} {{Taksonbalk}} [[Kategorie:Krappe| ]] c3qk4c7d3a5s1nzmqqd8uafv24f8ksv 0 106567 2818286 2612199 2025-07-04T07:51:18Z AFM 21229 /* Verwysings */ 2818286 wikitext text/x-wiki [[Lêer:Soil sci.jpg|duimnael|Grond]] {{Wetenskap}} '''Grondkunde''' is die [[wetenskap]] wat [[grond]] en die eienskappe daarvan bestudeer. Dit sluit hulle fisiese, chemiese, morfologiese, mineralogiese eienskappe in, maar ook hul genese, klassifikasie, verspreiding en hul vrugbaarheid. 'n Belangrike aspek is die benutting van grond vir die landbou.<ref>{{cite web |url=http://www.soils.org.za/Glossary/Afrikaans-full.pdf |title=Afrikaans glossary van soils.org |language=af |archive-url=https://web.archive.org/web/20170722091802/http://www.soils.org.za/Glossary/Afrikaans-full.pdf |archive-date=22 Julie 2017 |url-status=dead |df=dmy-all |access-date=24 Januarie 2016 }}</ref> Grond is 'n uiters dun laag wat die planeet bedek, maar dit is 'n uiters kosbare laag omrede dit alle aarde lewensvorme onderhou. Dit moet as hernubare natuurlike hulpbron beskou word. Grondkunde is daarom 'n onontbeerlike studieveld vir volhoubare voedselproduksie in die toekoms.<ref>{{cite web |url=http://www.sun.ac.za/afrikaans/faculty/agri/soil-science/about-us/history-mission |title=Departement Grondkunde van die Universiteit Stellenbosch |language=af |archive-url=https://web.archive.org/web/20171106161308/https://www.sun.ac.za/afrikaans/faculty/agri/soil-science/about-us/history-mission |archive-date=6 November 2017 |url-status=live |df=dmy-all}}</ref> Grondkunde het talle onderafdelings: * [[grondmeganika]] * [[grondmikrobiologie]] * [[grondmineralogie]] * [[grondmorfologie]] * [[grondchemie]] * [[omgewingsgrondkunde]] * [[pedologie]] == Verwysings == {{Verwysings}} * Laker, M.C.: Grond- Ons kwesbare lewensbron. In: Conserva. Departement van Omgewingsake. Deel 9, nr. 3, Mei/Junie 1991. ISSN 0258-3313 == Eksterne skakels == * {{Wikt-inlyn|grondkunde}} {{Saadjie}} {{Normdata}} [[Kategorie:Geologie]] gwemjgjowhju1gdmcqg4bhpfd5uc4cd 0 106616 2818258 2672644 2025-07-04T00:36:42Z Д.Ильин 51418 /* Chemie */ 2818258 wikitext text/x-wiki [[Lêer:120px-Tetrahedron-slowturn.gif|100px|links]] [[Lêer:Symmetries of the tetrahedron.svg|duimnael|300px|Simmetrieë van die tetraëder: 'n {{chem|C|3}}-as, 'n {{chem|S|4}} as en 'n spieëlvlak]] 'n '''Tetraëder''' is die eenvoudigste van die vyf [[Platoniese vaste liggaam|Platoniese vaste liggame]] of Platoniese veelvlakke. Die tetraëder bestaan uit vier gelyke gelyksydige [[driehoek]]e, wat in vier hoekpunte ontmoet. Daar is 6 gelyke sye wat hoeke van 60° met mekaar maak. Die inhoud van 'n tetraëder met sy '''s''' is: :::<math> V = \frac{s^3}{6 \sqrt{2}}</math> == Chemie == In die chemie, en veral die [[organiese chemie]] speel die tetraëder 'n sentrale rol omdat molekule dikwels hierdie vorm het. [[Lêer:Tetraphosphorus-gas-2D-dimensions.png|links|200px]] 'n Goeie voorbeeld is die damp van die element [[fosfor]]. Dit bestaan uit {{chem|P|4}}-molekule wat die hoekpunte van 'n tetraëder beset. In hierdie geval is die middelpunt van die tetraëder leeg en die chemiese bindings volg die sye van die tetraëder.<br clear="all"> [[Lêer:Tetrahedral-angle-3D-balls.png|links|200px]] In die organiese chemie word dikwels 'n koolstofatoom in die tetraëder se middelpunt aangetref met vier ander atome op die hoekpunte. Die bindings is nou langs die lyne geleë wat die middelpunt met die hoekpunte verbind. Indien hierdie vier ligande dieselfde atome betref, soos in [[metaan]] {{chem|C|H|4}} is dit 'n perfek simmetriese tetraëder en die hoeke H-C-H wat die arme van die molekuul vorm is die tetraëderhoek: :<math>\alpha = arccos(-\frac{1}{3}) \approx 109.4712206^o</math><br clear="all"> {|style="float:left" |[[Lêer:Ammonia-3D-balls-A.png|120px|links]] |[[Lêer:Ammonia-dimensions-from-Greenwood&Earnshaw-2D.svg|120px|links]] |} Indien die vier ligande nie dieselfde is nie, sal die tetraëder nie perfek simmetries wees nie en die hoeke wat die bindings vorm afwyk van die ideale waarde van die tetraëderhoek. Dit is byvoorbeeld die geval in [[ammoniak]] waar een van die ligande vervang is deur 'n alleenpaar. <br clear="all"> == Sien ook == *Afgeleide vorm: [[Reuleaux-tetraëder]] {{Platoniese liggame}} {{Normdata}} [[Kategorie:Chemie]] [[Kategorie:Ruimtemeetkunde]] qxvh1wd17xvmyc6o4kwz7gujjjmbzgf 0 107560 2818187 2763415 2025-07-03T17:01:59Z Johannescharlesventer 146706 2818187 wikitext text/x-wiki {{Inligtingskas Akteur | Naam = John Malkovich | Beeld = John Malkovich KVIFF 2.jpg | Beeldonderskrif = Malkovich in 2009. | Geboortenaam = John Gavin Malkovich | Geboortedatum = {{GDEO|1953|12|9}} | Aktiewe jare = 1976-tans |Nasionaliteit=[[Verenigde State|Amerikaans]] |Geboorteplek=Christopher, [[Illinois]], [[Verenigde State]] |Beroep=Akteur en rolprentregisseur |Lewensmaat = {{marriage|[[Glenne Headly]]|1982|1988|end=divorced}}<br/> Nicoletta Peyran (1989–present) }} '''John Gavin Malkovich''' (gebore op [[9 Desember]] [[1953]]) is ’n [[Amerika]]anse [[akteur]] en [[rolprent]]regisseur wat in meer as 70 [[rolprent]]e gespeel het. Hy het [[Oscar]]-benoemings gekry vir ''Places in the Heart'' en ''In the Line of Fire''. == Loopbaan == Malkovich het op skool in verskeie toneelstukke verskyn en was lid van ’n folk-gospelgroep. Hy het daarna toneelspel studeer. In 1976 was hy ’n medestigterslid van die Steppenwolf-teatergeselskap in [[Chicago]].<ref name="Wood">{{cite news |last=Wood |first=Gaby |url=http://film.guardian.co.uk/interview/interviewpages/0,6737,560488,00.html |title=A multitude of Malkovich |work=The Guardian |date=30 September 2001 |access-date=22 Desember 2008 |location=Londen |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20071012132014/http://film.guardian.co.uk/interview/interviewpages/0,6737,560488,00.html |archive-date=12 Oktober 2007 |url-status=live |df=dmy-all }}</ref> Hy het in 1980 na [[New York-stad|New York]] verhuis om in die Steppenwolf-produksie ''True West'' te verskyn; hy het daarvoor ’n Obie-prys gewen.<ref name="yahoo">{{cite web |url=http://movies.yahoo.com/movie/contributor/1800019625/bio |title=John Malkovich – Biography |work=Yahoo! Movies |access-date=22 Desember 2008 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20120114170635/http://movies.yahoo.com/movie/contributor/1800019625/bio |archive-date=14 Januarie 2012 |url-status=dead |df=dmy-all}}</ref> Vroeg in 1982 het hy in ''A Streetcar Named Desire'' van Chicago se Wisdom Bridge Theatre gespeel. [[Beeld:John_Malkovich,1994_02.jpg|duimnael|links|160px|Malkovich in 1994.]] Hy het in 1984 ’n Steppenwolf-medeproduksie, ''Balm in Gilead'', geregisseer en daarvoor ’n tweede Obie-prys asook ’n Drama Desk-prys gewen.<ref name="yahoo"/> Sy debuut op [[Broadway]] was daardie jaar in ''Death of a Salesman'' saam met [[Dustin Hoffman]]. Malkovich het ’n [[Emmy]] gewen<ref>{{cite web|url=http://www.emmys.com/celebrities/john-malkovich |title=John Malkovich Emmy Nominated |publisher=Academy of Television Arts & Sciences |accessdate=2012-03-09}}</ref> nadat die toneelstuk in 1985 vir [[televisie]] aangepas is. Hy het sy rolprentdebuut in 1984 gemaak as [[Sally Field]] se blinde loseerder in ''Places in the Heart'' en daarvoor sy eerste [[Oscar]]-benoeming vir beste manlike byspeler gekry. Hy was ook Al Rockoff in ''The Killing Fields''. Ander prente sluit in ''[[Empire of the Sun (rolprent)|Empire of the Sun]]'' en ''The Glass Menagerie'' (albei 1987). Die volgende jaar het hy ’n ster geword vir sy uitbeelding van die sinistere en sensuele Valmont in ''Dangerous Liaisons'' (1988).<ref>[http://www.eurochannel.com/en/The-Paradox-of-John-Malkovich-Pierre-Francois-Limbosch-France.html Documentary The Paradox of John Malkovich on Eurochannel]</ref> Malkovich het in 1992 in ''Of Mice and Men'' gespeel en is in 1994 vir nog ’n Oscar benoem vir sy rol on ''In the Line of Fire''. Hoewel hy die titelrol vertolk het in Charlie Kaufman se ''Being John Malkovich'', het hy ’n effense variasie van homself gespeel, soos aangedui deur die karakter se tweede naam, "Horatio". Hy het ook ’n kameerol gehad in die fliek ''Adaptation'', ook deur Kaufman – hy het homself gespeel tydens die verfilming van ''Being John Malkovich''. Sy regisseursdebuut was in 2002 met ''The Dancer Upstairs''. In dieselfde jaar het hy die titelrol vertolk in ''Ripley's Game''. Ander prente sluit in ''The Man in the Iron Mask'' (1998), ''The Hitchhiker's Guide to the Galaxy'' (2005), ''Eragon'' (2006), ''Beowulf'' (2007), ''Changeling'' (2008), ''Red'' (2010), ''Transformers: Dark of the Moon'' (2011) en ''Red 2'' (2013). Malkovich het ook sy eie kleremaatskappy, Mrs. Mudd, in 2002 gestig. Die maatskappy het die John Malkovich-mansklereversameling "Uncle Kimono" in 2003 uitgereik<ref>{{cite web |url=http://www.royalcourttheatre.com/whats-on/john-malkovich-trunk-show |title=John Malkovich Trunk Show at The Royal Court Theatre |publisher=Royal Court Theatre |date=30 April 2005 |access-date=9 Maart 2012 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20161003192115/http://www.royalcourttheatre.com/whats-on/john-malkovich-trunk-show |archive-date=3 Oktober 2016 |url-status=live |df=dmy-all}}</ref> en ’n tweede reeks, "Technobohemian," in 2010.<ref>{{cite news |url=http://www.nypost.com/p/pagesix/elite_audience_XOywebe2MR68OHWgD8SzaJ |title=John Malkovich launches clothing line for wealthy guys |publisher=New York Post |date=17 Februarie 2010 |access-date=9 Maart 2012 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20130316004732/http://www.nypost.com/p/pagesix/elite_audience_XOywebe2MR68OHWgD8SzaJ |archive-date=16 Maart 2013 |url-status=dead |df=dmy-all }}</ref> Malkovich het self die klere ontwerp.<ref>{{cite web |url=http://www.bostonmagazine.com/articles/john_malkovich_the_invisible_man/ |title=John Malkovich: The Invisible Man |publisher=Boston |date=17 Maart 2010 |access-date=9 Maart 2012 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20120106180425/http://www.bostonmagazine.com/articles/john_malkovich_the_invisible_man/ |archive-date= 6 Januarie 2012 |url-status=dead |df=dmy-all }}</ref> Hy het in 2008 die titelrol vertolk in die prent ''The Great Buck Howard''. Hy was ook Quentin Turnbull in ''Jonah Hex'' (2010).<ref>{{cite web|last=Creepy |first=Uncle |url=http://www.dreadcentral.com/news/37948/dozens-images-jonah-hex |title=Dozens of Images from Jonah Hex |publisher=Dread Central |date=2010-06-10 |accessdate=2012-03-09}}</ref> Malkovich is bekend vir sy kenmerkende stem, wat ''The Guardian'' beskryf as "’n skril, effens orgasmiese, dralerige stemtoon".<ref name=GuardianMultitude> {{cite news |url=http://www.guardian.co.uk/film/2001/sep/30/features.review |title=A multitude of Malkovich |author=Gaby Wood |publisher=Guardian |date=30 September 2001 |accessdate=2010-04-25 | location=Londen}} </ref> == Filmografie == {{Hoof|John Malkovich op die verhoog en die silwerdoek}} == Verwysings == {{Verwysings|2}} == Eksterne skakels == * {{Imdb naam|518}} * {{Commons-kategorie inlyn|John Malkovich}} *[[Lêer:Crystal txt.png|15px]] Hierdie artikel is vertaal uit die [[:en:John Malkovich|Engelse Wikipedia]] {{Normdata}} {{DEFAULTSORT:Malkovich, John}} [[Kategorie:Geboortes in 1953]] [[Kategorie:Lewende mense]] [[Kategorie:Amerikaanse manlike akteurs van die 20ste eeu]] [[Kategorie:Amerikaanse manlike akteurs van die 21ste eeu]] [[Kategorie:Amerikaanse rolprentvervaardigers]] asdgtip87ifof9dn1zbvtq4waun1d6r 0 116903 2818281 1646975 2025-07-04T07:44:05Z 5.90.102.145 /* Algemene onderwerpe */ 2818281 wikitext text/x-wiki '''Voorwerp''' kan verwys na: == Sien ook == {{Wikt|voorwerp}} * [[Naby-aarde-voorwerp]] * [[Trans-Neptunus-voorwerp]] * [[Vreemde vlieënde voorwerp]] {{Dubbelsinnig}} katrnkkpdndbkmro6ervukwhq1b9nqd 10 116965 2818213 2676403 2025-07-03T19:30:38Z SpesBona 2720 Hersien 2818213 wikitext text/x-wiki {{Navigasieboks | name = Nasionale krieketspanne | title = Nasionale [[krieket]]spanne | state = {{{state<includeonly>|collapsed</includeonly>}}} | image = [[Lêer:International Cricket Council members (by status) Current.svg|350px|Lidlande van die Internasionale Krieketraad (IKR)]] | group1 = '''Volle lede''' (12) | list1 = {{Cr-AF}} • {{Cr-AU}} • {{Cr-BD}} • {{Cr-EN}}¹ • {{Cr-IE}}² • {{Cr-IN}} • {{Cr-NZ}} • {{Cr-PK}} • {{Cr-LK}} • {{Cr-ZA}} • {{Cr-WI}}³ • {{Cr-ZW}} | group2 = '''Medelede''' (96) | list2 = {{Navigasieboks|subgroup |group1 = [[Internasionale eendagwedstryd|EDI-status]] |list1 = {{Cr-CA}} • {{Cr-NA}} • {{Cr-NL}} • {{Cr-NP}} • {{Cr-OM}} • {{Cr-XS}} • {{Cr-AE}} • {{Cr-US}} |group2 = [[Twintig20|T20I-status]] |list2 = Argentinië • Bahamas • Bahrain • België • Belize • {{Cr-BM}} • Bhoetan • Botswana • Brasilië • Bulgarye • Chili • China • Cookeilande • Costa Rica • Denemarke • {{Cr-DE}} • Eiland Man • Estland • Eswatini • Falklandeilande • Fidji • Filippyne • Finland • Frankryk • Gambië • Ghana • Gibraltar • Griekeland • Guernsey • Hongarye • {{Cr-HK}} • Indonesië • Iran • Israel • Italië • Ivoorkus • Japan • Jersey • Kaaimanseilande • Kambodja • Kameroen • Katar • {{Cr-KE}} • Koeweit • Kroasië • Lesotho • Luxemburg • Malawi • Maledive • Maleisië • Mali • Malta • Meksiko • Mianmar • Mongolië • Mosambiek • Nigerië • Noorweë • Oesbekistan • Oostenryk • Panama • {{Cr-PG}} • Peru • Portugal • Roemenië • Rwanda • Samoa • Saoedi-Arabië • Serwië • Seychelle • Sierra Leone • Singapoer • Sint Helena • Siprus • Slowenië • Spanje • Suid-Korea • Suriname • Swede • Switserland • Tadjikistan • Tanzanië • Thailand • Tsjeggië • Turkye • Turks- en Caicoseilande • {{Cr-UG}} • Vanuatu}} | group3 = '''Voormalige lede''' (9) | list3 = Broenei • Kuba • Marokko • {{Cr-OA}} • Oos- en Sentraal-Afrika • Rusland • Tonga • Wes-Afrika • Zambië | group4 = '''Nielede''' (21) | list4 = Belarus • Colombia • Ecuador • Egipte • El Salvador • Kiribati • Letland • Litaue • Mauritius • Nicaragua • Nieu-Kaledonië • Noord-Masedonië • Norfolk • Oekraïne • Salomonseilande • Slowakye • Taiwan • Tuvalu • Uruguay • Viëtnam • Ysland | below = ¹ Vir beide Engeland en Wallis is Engeland die nasionale span.<br /> ² Vir beide die Republiek Ierland en Noord-Ierland is Ierland die nasionale span.<br /> ³ Vir Anguilla, Antigua en Barbuda, Barbados, Dominica, Grenada, Guyana, Jamaika, Montserrat, Sint Kitts en Nevis, Sint Lucia, Sint Maarten, Sint Vincent en die Grenadines, Trinidad en Tobago, die Amerikaanse Maagde-eilande en die Britse Maagde-eilande is Wes-Indië die nasionale span. }}<noinclude> [[Kategorie:Sportreekssjablone]] [[Kategorie:Krieketsjablone]] </noinclude> 4zmuiw7up0s5se2nlzmlmz3z7khqix7 10 120960 2818273 2612238 2025-07-04T07:30:40Z Rooiratel 90342 + Die laaste ou op die maan 2818273 wikitext text/x-wiki {{Navigasieboks | name = Mense wat op die maan geloop het | title = [[Mense wat op die maan geloop het]] | state = {{{state<includeonly>|autocollapse</includeonly>}}} | bodyclass = hlist | list1 = [[Neil Armstrong]] (Bev, [[Apollo 11]]) • [[Buzz Aldrin]] (MML, [[Apollo 11]]) • [[Pete Conrad]] (Bev, [[Apollo 12]]) • [[Alan Bean]] (MML, [[Apollo 12]]) • [[Alan Shepard]] (Bev, [[Apollo 14]]) • [[Edgar Mitchell]] (MML, [[Apollo 14]]) • [[David Scott]] (Bev, [[Apollo 15]]) • [[James Irwin]] (MML, [[Apollo 15]]) • [[John W. Young]] (Bev, [[Apollo 16]]) • [[Charles Duke]] (MML, [[Apollo 16]]) • [[Eugene Cernan]] (Bev, [[Apollo 17]]) • [[Harrison Schmitt]] (MML, [[Apollo 17]])<!-- MML staan vir "Maanmoduleloods" --> • [[Eugene Cernan]] ([[Apollo 17]]) |below= [[Maanlanding]] • [[Apollo-program]] • [[Apollo-beheer-en-diensmodule]] • [[Apollo-maanmodule|Maanmodule]] • [[Maankarretjie]] }}<noinclude> [[Kategorie:Ruimtereekssjablone]] </noinclude> hq1h7ixhf28m9on7hnuf6owfbxxlv2z 2818274 2818273 2025-07-04T07:31:12Z Rooiratel 90342 Wysiging deur [[Special:Contributions/Rooiratel|Rooiratel]] teruggerol na laaste weergawe deur [[User:Oesjaar|Oesjaar]] 2612238 wikitext text/x-wiki {{Navigasieboks | name = Mense wat op die maan geloop het | title = [[Mense wat op die maan geloop het]] | state = {{{state<includeonly>|autocollapse</includeonly>}}} | bodyclass = hlist | list1 = [[Neil Armstrong]] (Bev, [[Apollo 11]]) • [[Buzz Aldrin]] (MML, [[Apollo 11]]) • [[Pete Conrad]] (Bev, [[Apollo 12]]) • [[Alan Bean]] (MML, [[Apollo 12]]) • [[Alan Shepard]] (Bev, [[Apollo 14]]) • [[Edgar Mitchell]] (MML, [[Apollo 14]]) • [[David Scott]] (Bev, [[Apollo 15]]) • [[James Irwin]] (MML, [[Apollo 15]]) • [[John W. Young]] (Bev, [[Apollo 16]]) • [[Charles Duke]] (MML, [[Apollo 16]]) • [[Eugene Cernan]] (Bev, [[Apollo 17]]) • [[Harrison Schmitt]] (MML, [[Apollo 17]])<!-- MML staan vir "Maanmoduleloods" --> |below= [[Maanlanding]] • [[Apollo-program]] • [[Apollo-beheer-en-diensmodule]] • [[Apollo-maanmodule|Maanmodule]] • [[Maankarretjie]] }}<noinclude> [[Kategorie:Ruimtereekssjablone]] </noinclude> 0pwx1q738l26r5ada5q0g1a81x6rq3m 0 123489 2818312 2642740 2025-07-04T09:15:32Z AFM 21229 /* Bronne */ 2818312 wikitext text/x-wiki [[Lêer:Bauhin Jean aus Bericht Kranckheiten 1599.jpg|duimnael|Johann Bauhin|200px]] 'n '''Vetplant''' is 'n plant wat in staat daartoe is om vog in sy blare, stingels, stamme of wortels te stoor. Vetplante of sukkulente kom dikwels in droë gebiede soos halfwoestyne voor, maar daar is tog 'n verskil met die regte [[xerofiet]]e en [[eremofiet]]e wat suiwer woestynplante is. Suid-Afrika het die grootste verskeidenheid van hulle, veral in die [[Sukkulente Karoo]]. Hierdie [[ekostreek]] is na hulle genoem. Die vermoë om water te stoor word sukkulensie genoem en dit kan op verskillende maniere gebeur. Van die plante stoor dit net in dik vlesige blare. Ander plante met glad geen blare stoor dit in stingels of die stam, ensomeer. Mens kan van stamsukkulente, blaarsukkulente ensomeer praat, maar dikwels word die water in meer as een orgaan gestoor. Die begrip "Succulentae" is eerste deur die Switserse plantkundige Johann Bauhin ingevoer in sy ''Historiae plantarum universalis'' wat in [[1619]], ná sy dood, verskyn het. Hy het [[Genus|genera]] soos ''Portulaca'', ''[[Aloe]]'' en ''Crassula'' in 'n 'takson' ''Succulentae'' geplaas. Hierdie plante is nogtans geensins verwant nie, en vandag word sy takson nie meer erken nie.<ref>''Advances in Botanical Research, Volume 55'' {{Outeur|Jean-Claude Kader, Michel Delseny}} Academic Press, 2010, ISBN 0-12-380869-3, 9780123808691</ref> Sukkulensie tree in der waarheid in 'n groot getal plantfamilies op. Plantfamilies wat sukkulensie vertoon is byvoorbeeld die [[vygies]], die [[Euphorbiaceae|nabome]] en die [[kaktus]]se. [[Lêer:Conophytum minutum.jpg|links|duimnael|150px|''Conophytum minutum'' 'n vygie]] Die terme "vetplant" of "sukkulent" word dikwels gebruik, hoewel 'n goeie definisie eintlik ontbreek. Dit is dalk beter oor "sukkulensie" te praat as 'n ''eienskap'' wat 'n plant in seker mate kan besit. Een van die probleme is dat sukkulente in verskillende biome en habitatte kan voorkom. Hulle kan in droë streke soos die [[Karoo]] aangetref word, wat min maar wel reëlmatig reënkry, maar dikwels nie in regte woestyne waar reënval baie onreëlmatig is nie. Droër plekke in vogtiger streke of plekke met hoë soutgehaltes of selfs op bome in 'n reënwoud kan nogtans ook vetplante oplewer. Hulle kan dus byvoorbeeld [[xerofiet]]e, [[halofiet]]e of [[epifiet]]e wees en is nie kenmerkend aan een bepaalde [[bioom]] nie. Daar is nogtans 'n taamlik algemene misvatting dat "[[xerofiet]]" en "sukkulent" sinonieme is. Vetplante is nie soos [[Xerofiet|xerofiete]] aan droogte self aangepas nie, maar aan ''tydelike'' droogte.<ref name="vW">Life Strategies of Succulents in Deserts: With Special Reference to the Namib Desert {{Outeur|Dieter J. von Willert}} CUP Archive, 1992,ISBN 0521244684, ISBN 978-0-521-24468-8</ref> Von Willert probeer om 'n definisie te gee wat pleks van die verwantskap of die bioom op die [[fisiologie]] en anatomie van die plant gerig is: {{cquote|'n '''Sukkulent''' is 'n plant wat tenminste een sukkulente weefsel bevat}} {{cquote|'n '''Sukkulente weefsel''' is 'n lewende weefsel was -naas ander take- dien om altans tydelik bruikbare water te stoor wat die plant tydelik onafhanklik van 'n eksterne waterbron maak, wanneer die grondwatertoestande dusdanig verslegter dat die wortels nie langer die benodigde water aan die grond kan onttrek nie}} In hierdie definisie word 'bruikbare' water onderskei van die totale waterinhoud van 'n plant omdat nie alle water beskikbaar vir die plant se ander weefsels is nie. Die definisie onderskei nogtans nie of die water herhaaldelik onttrek en weer gestoor kan word nie. [[Bladwisselend]]e plante se blare sterf wanneer die water onttrek word.<ref name="vW" /> Daar is metodes om te meet hoe sukkulent 'n plant is, soos die [[hidrouliese kapasitansie]] of die [[sukkulensie-indeks]]. == Fisiologiese eienskappe == Vetplante kan ekologies gesproke in twee groepe ingedeel word, naamlik xerofitiese sukkulente, wat in droë omgewings leef, en halofitiese sukkulente, wat in soutomgewings leef. Daar is ʼn groot anatomiese ooreenkoms tussen die twee soorte, maar die selle van die xerofitiese sukkulente het ʼn lae osmotiese potensiaal, terwyl die van die halofitiese sukkulente 'n hoë osmotiese potensiaal het. Die waterhoudende weefsel van vetplante bestaan gewoonlik uit parenchiemselle met groot vakuole. Benewens water bevat hierdie selle heelwat suiker en organiese sure. By die halofitiese sukkulente word ook heelwat soute in die selsap aangetref. Die waterhoudende weefsels kan op verskillende plekke geleë wees. By plante van die genera ''[[Anabasis]]'', ''[[Kleinia]]'' en ook talle ander word hierdie weefsel in die bas aangetref, terwyl dit by 'n groot aantal kaktusse in die murg in die middel van die stingel aangetref word. Tipiese xeromorfe (aangepas by droë omstandighede) eienskappe van vetplante is klein, skubvormige blare, wat soms tot dorings of hare gewysig is, die goed ontwikkelde vervoerweefsel van die oppervlakkige wortels, die relatief klein oppervlakte van die weefsels waarin transpirasie en [[fotosintese]] plaasvind, en die dik kutikule en ingesinkte huidmondjies van die [[epidermis]]. Die huidmondjies van baie vetplante gaan slegs in die nag oop sodat waterverlies deur transpirasie tot 'n minimum beperk word. By 'n aantal vetplante van die familie ''[[Cactaceae]]'' (kaktusse), die ''[[Crassulaceae]]'' (plakkies) en die ''[[Aizoaceae]]'' (vygies) is die proses van fotosintese effens gewysig as aanpassing by die droë omstandighede. By hierdie plante word stysel snags omgesit in organiese sure (malonsuur en isositroensuur), en tydens die proses word 'n hoeveelheid [[koolsuurgas]] (CO₂) gebruik. Bedags word hierdie sure afgebreek en die koolsuurgas wat vrykom, word vir normale fotosintese gebruik. Die plante bou dus snags wanneer die moontlikheid van [[transpirasie]] kleiner is - 'n voorraad koolsuurgas op wat bedags vir fotosintese gebruik word. Dit is dus nie nodig om die huidmondjies bedags oop te maak nie. Alle vetplante het baie son nodig om te groei en hulle groei oor die algemeen stadiger as ander plante. As vetplante in 'n vogtige omgewing geplant word, verloor hulle dikwels hul sukkulente eienskappe. Vetplante word wêreldwyd in droë omgewings aangetref, meestal tussen ander plante met ander aanpassing vir die droë omstandighede. In sommige gebiede, soos sekere Mexikaanse woestyngebiede, bestaan die plantegroei egter byna geheel en al uit vetplante. 'n Groot aantal vetplante is gewilde sierplante wat veral as stokperdjie versamel word. Van sommige spesies (soos ''Agave americana'' van [[Mexiko]]) word ʼn alkoholiese drank berei. Slegs enkele spesies, soos die [[Hottentotsvy]] (genus ''[[Carpobrotus]]''), wat in [[Suid-Afrika]] voorkom, is eetbaar. == Verteenwoordigers == Al die [[Kaktus|kaktusse]] (familie ''Cactacea''), plakkieagtiges (''Crassulaceae'') en die meeste vygieagtiges (familie ''Aizoaceae'') is vetplante. Met uitsondering van die genus ''Rhipsalis'', wat in [[Afrika]] aangetref word, kom alle kaktusse in Amerika voor. 'n Geweldige verskeidenheid vorme word aangetref en byna almal is stingelsukkulente, met ander woorde die stingel dien as bergorgaan vir water en die blare is dikwels tot hare of dorings gereduseer. Een van die bekendste genera van die kaktusse is ''Opuntia'', die litjieskaktusse waarvan enkele spesies na ander wêrelddeleversprei het en in die droë dele van Suider-Afrika 'n ernstige probleem geword het. Die [[vygieagtiges]] (familie ''Aizoaceae'') is grotendeels tot die droë westelike dele van [[Suider-Afrika]] beperk, en ook die meeste plakkieagtiges (familie ''Crassulaceae'') word in Afrika aangetref. Verteenwoordigers van 'n aantal ander families soos die melkbosfamilie (''[[Asclepiadaceae]]'') en veral die naboomfamilie (familie ''[[Euphorbiaceae]]'') is ook vetplante. == Voorkoms == [[Lêer:Rebutia flavistylus 1.jpg|duimnael|Die kaktus ''Rebutia flavistylus'']] [[Lêer:Issoleie.jpg|duimnael|''Ranunculus glacialis'']] Daar is ses soorte gebiede waar vetplante groei. Gebiede met droë tydperke wat nie te lank is nie en wat min vriesende temperature in die groeiseisoen het. Vetplante ontbreek byvoorbeeld in [[Sentraal-Asië|Sentraal Asië]], Oos-[[Siberië]] en [[Patagonië]] vanweë die aanhoudende koue Brakgronde Dit kan aan die kus of die binneland wees. Halofiet-vetplante soos [[vygies]] het anderse aanpassings as ander vetplante Die hoë en sonnige krone van die [[tropiese reënwoud]] Hierdie habitat kan wissel van droë na natte seisoene In gematigde streke: plekke waar yskoude water na die oppervlak kom In die [[Alpe]] groei byvoorbeeld ''Saxifraga spp.'' op sulke plekke In gematigde streke: gronde wat maklik uitdroog, soos growwe sandgronde Hier word byvoorbeel ''Spergula'', ''Sedum'' of ''Sempervivum'' aangetref Naby die sneeugrens in hoë gebergtes In die Alpe word byvoorbeeld ''Ranunculus glacialis'' aangetref. Die [[temperatuur]] speel hierin ook 'n belangrike rol omdat dit in die koue moeiliker is vir 'n plant om water op te neem. Dit verklaar ook waarom talle bladwisselende bome hul blare in die winter verloor. == Hoe word water opgegaar? == ‘n Groot deel van die [[weefsel]] van vetplante bestaan uit spesiale “waterselle", wat so baie water absorbeer dat hulle heeltemal opgeswel raak. Die water kan in die [[Blaar|blare]] opgegaar word, bv. by ons inheemse aalwyne en garingbome en ook by die meer bekende ''crassulas'' en ''[[lithops]]'' of beeskloutjies. Normaalweg is dit egter die stam van die plant wat as 'n opgaarplek gebruik word. Die kaktusse, turksvye en nabome in [[Suid-Afrika]] is voorbeelde van stamsukkulente. Hulle het byna geen blare nie (hoewel hulle tog aanwesig kan wees by die jong plante), en as daar wel blare is, is dit in die vorm van dorings. Aangesien die plante moet fotosinteer om te leef, is die stamme aangepas om hierdie funksie uit te voer, en die groen kleur van die buitenste weefsel is die gevolg van die aanwesigheid van [[chlorofil]]. Aangesien dit ook vir hierdie plante nodig is om die verlies aan water deur transpirasie te voorkom, het die stamme 'n baie dik [[Opperhuid|epidermis]] (opperhuid) waarin die stomata (huidmondjies) op groot afstande van mekaar lê. 'n Ander faktor wat help om die verlies aan water te voorkom, is dat die totale [[oppervlakte]] van die stam wat aan die [[Aarde se atmosfeer|lug]] blootgestel is, baie kleiner is as die van die blare van 'n normale plant van vergelykbare grootte. Baie vetplante het ook 'n dik haargroei op die blare en stamme. Hierdie hare is in werklikheid droë, dooie weefsel; hul funksie is om 'n laag onbeweeglike lug in kontak met die plant te hou om sodoende te voorkom dat die plant water verloor, en ook as beskerming teen die [[Hitte-uitputting|hitte]] van die woestynson. Die vetplante van die [[woestyn]] moet hulle ook beskerm teen diere, wat maar te graag hul dors sou wou les deur van hierdie sappige, groen plante te eet. Die meeste van hierdie plante het egter ʼn gedugte doringbeskerming wat baie doeltreffend is om hulle teen bokke en ander diere te beskerm. Die [[naboom]] van [[Afrika]] het ook nog 'n irriterende melk of sap wat dit oneetbaar maak. == Verwante artikels == * [[Indringer vetplante in Suid Afrika]] == Bronne == * KENNIS, 1980, ISBN 0798108258, volume 3, bl. 494, 495 * Peckover, Ralph: Vanishing treasure chest. In: Conserva. Departement van Omgewingsake. Deel 5, nr. 5, September 1990. ISSN 0258-3313 * [[Wêreldspektrum]], 1982, ISBN 0908409699, volume 28, bl. 144, 145 == Verwysings == {{Verwysings}} == Eksterne skakels == * {{Commonskat-inlyn|Succulents}} * {{Wikt-inlyn|vetplant}} {{Normdata}} {{Taksonbalk}} [[Kategorie:Plantkunde]] [[Kategorie:Vetplante| ]] 7sytpi4v7sxskdi940vn2h1v7cff2j8 0 125159 2818266 1795353 2025-07-04T07:13:44Z Aliwal2012 39067 Spelfout op sensusbron: Dingledayle→Dingledale 2818266 wikitext text/x-wiki {{Inligtingskas Suid-Afrikaanse dorp | naam = Dingledale | inheemse_naam = | ander_naam = | beeld_stadsilhoeët = | beeldbyskrif = | duimdrukkeretiketposisie= onderkant | latd = 24 |latm = 51 |lats = 25 | longd = 31 |longm = 17 |longs = 20 | provinsie = Mpumalanga | distrik = Ehlanzeni | munisipaliteit = Bosbokrand | oppervlak_totaal_km2 = | hoogte_m = | bevolking_totaal = | bevolking_soos_op = 2011 | bevolkingvoetnotas = <!-- demografie (deel 1) --> | demografie1_voetnotas = | persent_swart = 99.9% | persent_kleurling = | persent_wit = | persent_asiër = 0.1% | persent_ander = <!-- demografie (deel 2) --> | demografie2_titel1 = [[Noord-Sotho]] | demografie2_info1 = 68.7% | demografie2_titel2 = [[Tsonga]] | demografie2_info2 = 20.7% | demografie2_titel3 = [[Sotho]] | demografie2_info3 = 7.0% | demografie2_titel4 = [[Swazi]] | demografie2_info4 = 1.4% | demografie2_titel5 = Ander | demografie2_info5 = 2.2% | poskode = | poskode2 = | skakelkode = 013 | sensuskode = 877062 | webwerf = }} '''Dingledale''' is 'n [[nedersetting]] in die [[Ehlanzeni-distriksmunisipaliteit]] in die [[Mpumalanga]]provinsie van [[Suid-Afrika]]. Dit is suidoos van [[Acornhoek]] in die [[Bosbokrand Plaaslike Munisipaliteit]] geleë. == Sien ook == * [[Lys van dorpe in Suid-Afrika]] == Verwysings == {{Verwysings}} {{Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox|DC32}} [[Kategorie:Nedersettings in Mpumalanga]] lmbud2nkb1tbn0c8oik1bb5ckt5kkzb 2818267 2818266 2025-07-04T07:14:10Z Aliwal2012 39067 Aliwal2012 het bladsy [[Dingledayle]] na [[Dingledale]] geskuif sonder om 'n aanstuur agter te laat: Spelling 2818266 wikitext text/x-wiki {{Inligtingskas Suid-Afrikaanse dorp | naam = Dingledale | inheemse_naam = | ander_naam = | beeld_stadsilhoeët = | beeldbyskrif = | duimdrukkeretiketposisie= onderkant | latd = 24 |latm = 51 |lats = 25 | longd = 31 |longm = 17 |longs = 20 | provinsie = Mpumalanga | distrik = Ehlanzeni | munisipaliteit = Bosbokrand | oppervlak_totaal_km2 = | hoogte_m = | bevolking_totaal = | bevolking_soos_op = 2011 | bevolkingvoetnotas = <!-- demografie (deel 1) --> | demografie1_voetnotas = | persent_swart = 99.9% | persent_kleurling = | persent_wit = | persent_asiër = 0.1% | persent_ander = <!-- demografie (deel 2) --> | demografie2_titel1 = [[Noord-Sotho]] | demografie2_info1 = 68.7% | demografie2_titel2 = [[Tsonga]] | demografie2_info2 = 20.7% | demografie2_titel3 = [[Sotho]] | demografie2_info3 = 7.0% | demografie2_titel4 = [[Swazi]] | demografie2_info4 = 1.4% | demografie2_titel5 = Ander | demografie2_info5 = 2.2% | poskode = | poskode2 = | skakelkode = 013 | sensuskode = 877062 | webwerf = }} '''Dingledale''' is 'n [[nedersetting]] in die [[Ehlanzeni-distriksmunisipaliteit]] in die [[Mpumalanga]]provinsie van [[Suid-Afrika]]. Dit is suidoos van [[Acornhoek]] in die [[Bosbokrand Plaaslike Munisipaliteit]] geleë. == Sien ook == * [[Lys van dorpe in Suid-Afrika]] == Verwysings == {{Verwysings}} {{Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox|DC32}} [[Kategorie:Nedersettings in Mpumalanga]] lmbud2nkb1tbn0c8oik1bb5ckt5kkzb 0 132568 2818294 1848735 2025-07-04T08:03:31Z AFM 21229 /* Bibliografie */ 2818294 wikitext text/x-wiki '''Agar-agar''' (soms verkeerdelik net agar) is ‘n plantaardige jellie wat uit verskeie soorte [[seewier]] vervaardig kan word. Dit is ‘n bestanddeel van ‘n wye verskeidenheid produkte. == Geskiedenis == Agar-agar is sedert die middel van die 17de eeu in [[Japan]] bekend. Tot die [[Tweede Wêreldoorlog]] was daardie land amper die enigste produsent. Tydens die oorlog was daar wêreldwyd ‘n tekort en moes die lande self die produk vervaardig. Suid-Afrika het verskeie wiere wat goeie agar-agar lewer en was die land dus gou selfversorgend. Die eerste chemiese ontleding van agar-agar is teen die einde van die 19de eeu in [[Frankryk]] onderneem. == Etimologie == Die woord agar-agar kom uit [[Maleis]] (Bahasa Indonesia) met die betekenis van “rooi alge”. Soms staan dit ook bekend as kanten. == Bron == Agar-agar kom uit die selwande van sekere spesies seewier. Veral die kort donkerrooi [[alg]]e bekend as ''Gelidium'' en ''Gracilaria'' word wêreldwyd as bron benut. Aan die [[Weskus]] by die [[Langebaan]]-strandmeer is dit volop. Die regte soort seegras word vir drie ure in vars water gekook en daarna gefiltreer. Die helder oplossing stol nog beter as jellie van dierlike oorsprong. ‘n Honderd kilogram seewier lewer ‘n 10kg agar-agar. == Eienskappe == Agar-agar is ‘n natuurlike plantaardige jellie. Dit is smaakloos, wit, ligdeurlatend, bestaan 80% uit vesel en hoofsaaklik uit koolhidrate, is ryk aan [[stikstof]] en bevat groot hoeveelhede mineraalsoute en [[proteïen]]e. In koue water swel agar-agar op en as die water kook, los dit daarin op. Dit smelt weg by 85º C en stol tussen 32º en 40º C. Hierdie unieke eienskap gee ‘n goeie balans tussen die smelt en stabilitiet van die jellie by ‘n redelik hoë temperatuur. Omdat dit naby 37ºC (dus liggaamstemperatuur) is, is dit vir die mediese wetenskap ‘n belangrike kenmerk. Die bindkrag van agar-agar is twee maal so strerk as by ‘n jellie van dierlike afkoms. == Toepassings == *Die vroeë Japanners het geglo dat agar-agar [[skildkliervergroting]] (struma) en tandbederf voorkom en [[hooikoors]] genees. *Navorsers in die [[mikrobiologie]] gebruik agar-agar as ‘n voedingsbodem om bakterieë en swamme op te kweek. Agar-agar is onverteerbaar vir baie organismes en die groeiproses skaad dus nie die agar-agar nie. *Agar-agar is ‘n bestanddeel va ‘n wye verskeidenheid produkte, want dit gee stewigheid daaraan. Dit kom byvoorbeld voor in lekkers, kitspoedings, slaaisouse, [[tandepasta]], medisyne, geblikte soep en [[konfyt]], [[roomys]], koekies, ens. Die jellie in blikkies vleis en vis is gewoonlik agar-agar. *Tandartse gebruik ‘n produk met agar-agar as basis om kaakafdrukke te maak. * In die biervervaardiging maak dit die [[bier]] helder en in papierproduksie maak dit die [[papier]] weer glad. So ook kom dit voor in speelklei vir kinders. *Agar-agar is dikwels in eetlusonderdukkers. As dit ingeneem word, verdriedubbel dit in volume in die [[maag]] en absorbeer in die proses water uit die [[liggaam]]. Dit skep ‘n gevoel van versadiging. Maar lakseermiddels bevat ook dikwels agar-agar. *[[Vegetariër]]s dring aan op jellie gemaak van agar-agar, omdat ander jellies meesal van resprodukte van dierlike afkoms gemaak word. *Sushi bevat ook agar-agar. *In 2016 het ‘n Japanse firma verpakkingsmateriaal uit seewier ontwikkel Dit kan dus mettertyd die moontlikheid skep om die [[besoedeling]] deur platieksakke en -bottels uit die skakel. == Bibliografie == *Green, Lawrence G.: South African Beachcomber. Kaapstad: Howard B. Timmins, 1958. *[[Standard Encyclopaedia of Southern Africa]], deel 8. Kaapstad: Nasou, 1973. ISBN 0-625-00325-X *van Zyl, Petro en Bruce L. Robertson: So word wiere aangewend. Conserva. Departement van Omgewingsake. Deel6, nr. 6, November/Desember 1991. ISSN 0258-3313 {{Normdata}} [[Kategorie:Alge]] [[Kategorie:Geneesmiddels]] [[Kategorie:Konfyte]] p8fnchqv6mpc6j854ra73ktg1cedv45 0 137302 2818202 2759844 2025-07-03T18:01:35Z Odriskelmac11 115344 Verbeter spasie 2818202 wikitext text/x-wiki {{Inligtingskas Persoon | naam = John Steinbeck | bynaam = | beeld = John Steinbeck 1962.jpg | beeldbeskrywing = | onderskrif = John Steinbeck in 1962 | geboortenaam = John Ernest Steinbeck, Jr. | geboortedatum = {{Geboortedatum|1902|2|27}} | geboorteplek = Salinas, [[Kalifornië]] | sterfdatum = {{Sterfdatum en ouderdom|1902|2|27|1968|12|20}} | sterfteplek = [[New York Stad]], [[New York (deelstaat)|New York]] | ouers = | titel = | nasionaliteit = {{vlagland|Verenigde State}} | beroep = Roman- en kortverhaalskrywer, oorlogsverslaggewer | ander = | bekend = | salaris = | termyn = | voorganger = | opvolger = | eerbewyse = [[Pulitzerprys vir Fiksie]] (1940)<br />[[Nobelprys vir Letterkunde]] (1962) | party = | religie = | huweliksmaat = {{plainlist| * {{marriage|Carol Henning|1930|1943|end = divorced}} * {{marriage|Gwyn Conger|1943|1948|end = divorced}} * {{marriage|[[Elaine Anderson Steinbeck|Elaine Scott]]|1950}}}} | kinders = John Steinbeck IV (1946–1991)<br />Thomas Steinbeck (1944–2016) | webblad = | handtekening = John Steinbeck signature.svg }} '''John Ernst Steinbeck, Jr.''' ([ˈstaɪnbɛk], * 27 Februarie 1902; † 20 Desember 1968) was 'n [[Verenigde State van Amerika|Amerikaanse]] skrywer wie se werk in 1962 met die [[Nobelprys vir Letterkunde]] bekroon is "vir sy realistiese en verbeeldingryke skryfwerk waarin simpatieke humor en 'n skerpsinnige maatskaplike waarneming met mekaar verbind word".<ref>[https://www.biography.com/people/john-steinbeck-9493358 ''www.biography.com: John Steinbeck. Besoek op 21 Mei 2018'']</ref> Steinbeck word onder die vernaamste literêre persoonlikhede in die Verenigde State gereken, terwyl baie van sy [[roman]]s as klassieke werke van die westerse literatuur beskou word. Gedurende sy loopbaan as skrywer het 27 boeke uit sy pen gekom, insluitende 16 romans, ses nie-fiksie-werke en twee [[kortverhaal]]bundels. Die meeste van Steinbeck se werke speel in Sentraal-Kalifornië af, veral in die Salinas-vallei en die ''California Coast Ranges'', 'n bergreeks langs die [[Stille Oseaan]]kus. Dikwels staan onderwerpe soos die menslike lot en ongeregtigheid sentraal in sy romans, veral met betrekking tot verdrukte karakters en die gewone mens. Steinbeck het veral bekendheid verwerf met sy komiese romans ''Tortilla Flat'' (gepubliseer in 1935) en ''Cannery Row'' (1945), die epiese roman ''East of Eden'' (1952) wat oor etlike generasies strek, en die [[novelle]]s ''Of Mice and Men'' (1937) en ''The Red Pony'' (1937). Die realistiese roman ''[[The Grapes of Wrath]]'' (1939), waarvoor die [[Pulitzerprys vir Fiksie]] aan Steinbeck toegeken is, word as sy meesterwerk en deel van die kanon van Amerikaanse literatuur beskou wat die dramatiese vlug van 200&nbsp;000 mense uit die ''Dust Bowl'', die droogtegeteisterde landboustreke van die Amerikaanse Middeweste, langs die historiese ''[[U.S. Route 66]]'' na Kalifornië beskryf. Binne 75 jaar ná sy publikasie is 14 miljoen eksemplare daarvan verkoop.''The Grapes of Wrath'' is deur sekere regse Amerikaanse groepe getipeer as die propaganda van 'n Joodse skrywer. Steinbeck het daarop geantwoord dat hy terloops nie Joods is nie, maar dit betreur as 'n skrywer se oeuvre aan die hand van sy herkoms geregverdig moet word.<ref name="sor1">{{cite web |last1=Sorene |first1=Paul |title=John Steinbeck’s Wonderful Letter On Racism – 1937 |url=https://flashbak.com/john-steinbecks-wonderful-letter-on-racism-1937-441969/ |website=flashbak.com |publisher=Flashbak |access-date=13 Augustus 2021 |date=13 Mei 2021}}</ref> ==Bibliografie== {| class="wikitable sortable" |- ! Titel ! Jaar ! Kategorie ! ISBN |- | ''Cup of Gold'' | {{dts|1929}} | [[Roman]] | {{ISBN|978-0-14-018743-4}} |- | ''The Pastures of Heaven'' | {{dts|1932}} | [[Kortverhaal|kortverhale]] | {{ISBN|978-0-14-018748-9}} |- | ''The Red Pony'' | {{dts|1933}} | Novelle | {{ISBN|978-0-14-017736-7}} |- | ''To a God Unknown'' | {{dts|1933}} | [[Roman]] | {{ISBN|978-0-14-018751-9}} |- | ''Tortilla Flat'' | {{dts|1935}} | [[Roman]] | {{ISBN|978-0-14-004240-5}} |- | ''In Dubious Battle'' | {{dts|1936}} | [[Roman]] | {{ISBN|978-0-14-303963-1}} |- | ''Of Mice and Men'' | {{dts|1937}} | Novelle | {{ISBN|978-0-14-017739-8}} |- | ''The Long Valley'' | {{dts|1938}} | Kortverhale | {{ISBN|978-0-14-018745-8}} |- | ''Their Blood is Strong'' | {{dts|1938}} | Nie-fiksie | {{ISBN|978-0-930588-38-0}} |- | ''The Grapes of Wrath'' | {{dts|1939}} | [[Roman]] | {{ISBN|978-0-14-303943-3}} |- | ''The Forgotten Village'' | {{dts|1941}} | | {{ISBN|978-0-14-311718-6}} |- | ''Sea of Cortez: A Leisurely Journal of Travel and Research'' | {{dts|1941}} | Nie-fiksie | {{ISBN|978-0-14-018744-1}} |- | ''The Moon Is Down'' | {{dts|1942}} | [[Roman]] | {{ISBN|978-0-14-018746-5}} |- | ''Bombs Away: The Story of a Bomber Team'' | {{dts|1942}} | Nie-fiksie | {{ISBN|978-0-14-310591-6}} |- | ''Cannery Row'' | {{dts|1945}} | [[Roman]] | {{ISBN|978-0-14-017738-1}} |- | ''The Wayward Bus'' | {{dts|1947}} | [[Roman]] | {{ISBN|978-0-14-243787-2}} |- | ''The Pearl'' | {{dts|1947}} | Novelle | {{ISBN|978-0-14-017737-4}} |- | ''A Russian Journal'' | {{dts|1948}} | Nie-fiksie | {{ISBN|978-0-14-118019-9}} |- | ''Burning Bright'' | {{dts|1950}} | Novelle | {{ISBN|978-0-14-303944-0}} |- | ''The Log from the Sea of Cortez'' | {{dts|1951}} | Nie-fiksie | {{ISBN|978-0-14-018744-1}} |- | ''East of Eden'' | {{dts|1952}} | [[Roman]] | {{ISBN|978-0-14-018639-0}} |- | ''Sweet Thursday'' | {{dts|1954}} | [[Roman]] | {{ISBN|978-0-14-303947-1}} |- | ''The Short Reign of Pippin IV: A Fabrication'' | {{dts|1957}} | [[Roman]] | {{ISBN|978-0-14-303946-4}} |- | ''Once There Was A War'' | {{dts|1958}} | Nie-fiksie | {{ISBN|978-0-14-310479-7}} |- | ''The Winter of Our Discontent'' | {{dts|1961}} | [[Roman]] | {{ISBN|978-0-14-303948-8}} |- | ''Travels with Charley: In Search of America'' | {{dts|1962}} | Nie-fiksie | {{ISBN|978-0-14-005320-3}} |- | ''America and Americans'' | {{dts|1966}} | Nie-fiksie | {{ISBN|978-0-670-11602-7}} |- | ''Journal of a Novel: The East of Eden Letters'' | {{dts|1969}} | Nie-fiksie | {{ISBN|978-0-14-014418-5}} |- | ''Viva Zapata!'' | {{dts|1975}} | | {{ISBN|978-0-670-00579-6}} |- | ''Steinbeck: A Life in Letters'' | {{dts|1975}} | Nie-fiksie | {{ISBN|978-0-14-004288-7}} |- | ''The Acts of King Arthur and His Noble Knights'' | {{dts|1976}} | Fiksie | {{ISBN|978-0-14-310545-9}} |- | ''Working Days: The Journals of The Grapes of Wrath'' | {{dts|1989}} | Nie-fiksie | {{ISBN|978-0-14-014457-4}} |- | ''Steinbeck in Vietnam: Dispatches from the War'' | {{dts|2012}} | Nie-fiksie | {{ISBN|978-0-8139-3403-7}} |} == Verwysings == {{Verwysings}} == Eksterne skakels == ;Biografie en werk ---- * {{en}} [http://www.steinbeck.org/about-john/biography/ ''National Steinbeck Center''] * {{de}} [http://www.bilderreisen.at/portraets/portraets-usa-steinbeck.php ''bilderreisen.at: John Steinbeck''] ;Media ---- {{Commons-kategorie inlyn}} * {{en}} [https://www.youtube.com/watch?v=TaKy4hcb7kY ''YouTube.com: John Steinbeck - Voice of America. BBC HD-dokumentêr''] {{Nobelpryswenners 1962}} {{Pulitzerprys vir Fiksie|state=collapsed}} {{Normdata}} {{DEFAULTSORT:Steinbeck, John}} [[Kategorie:Amerikaanse skrywers]] [[Kategorie:Nobelprys vir Letterkunde wenners]] mbzraunrq3t0l5d38z7t4b5ml7kilek 0 137654 2818292 2770089 2025-07-04T08:01:47Z AFM 21229 /* Bronne */ 2818292 wikitext text/x-wiki {{Taksoboks | name = Bruinwier | image = FMIB 53674 Algues brunes, Pheophycees.jpeg | domain = [[Eukarya]] | regnum = [[Protista]] | superphylum = [[Heterokonta]] | phylum = [[Ochrophyta]] | subphylum = [[Chrysista]] | superclassis = Fucistia | classis = '''Phaeophyceae''' | classis_authority = de Bary 1881, Hauck 1885, Hansgirg 1886 | subdivision_ranks = [[Orde (biologie)|Ordes]]<ref>{{en}} Silberfeld, T., Rousseau, F., & de Reviers, B. (2014). [http://www.researchgate.net/profile/Thomas_Silberfeld/publication/271241149_An_Updated_Classification_of_Brown_Algae_(Ochrophyta_Phaeophyceae)/links/5526d00e0cf2520617a6da65.pdf An updated classification of brown algae (Ochrophyta, Phaeophyceae)]. Cryptogamie, Algologie, 35(2), 117-156.</ref> | subdivision = * Subklas [[Discosporangiophycidae]] ** [[Discosporangiales]] * Subklas [[Ishigeophycidae]] ** [[Ishigeales]] * Subklas [[Dictyotophycidae]] ** [[Dictyotales]] ** [[Onslowiales]] ** [[Sphacelariales]] ** [[Syringodermatales]] * Subklas [[Fucophycidae]] ** [[Ascoseirales]] ** [[Asterocladales]] ** [[Desmarestiales]] ** [[Ectocarpales]] ** [[Fucales]] ** [[Laminariales]] ** [[Nemodermatales]] ** [[Phaeosiphoniellales]] ** [[Ralfsiales]] ** [[Scytothamnales]] ** [[Sporochnales]] ** [[Tilopteridales]] }} '''Bruinwiere''' (klas ''Phaeophyceae'') is seegrasse en vorm die grootste proporsie van seegrasse wat by die [[kus]] aangetref word. Hierdie wiere is veral volop aan die Kaapse kus. Bruinwiere is gewoonlik bruin, gelerig en bronsgroen van kleur. Met uitsondering van drie soorte, lewe alle bruinwiere van die see. Sommige bruinwiere kan langer word as die hoogste wolkekrabbers in [[Johannesburg]]. == Bou == [[Lêer:Kelp-forest-Monterey.jpg|duimnael|links|''[[Macrocystis pyrifera]]'']] Onder die verskillende klasse bruinwiere (Phaeophyeeae) word 'n wye verskeidenheid vorme aangetref. Naas die soorte wat net uit enkelvoudige drade bestaan, is daar ook vertakte en blaarvormige bruinwiere. Bruinwiere wat aan die sterk strominge van die [[gety]]e blootgestel is, het goed ontwikkelde hegskywe en is in sommige gevalle met talryke draadjies (risoïde), wat baie soos fyn worteltjies lyk, aan die seebodem vasgeanker. Alle bruinwiere is meersellig. Elke bruinwiersel het 'n duidelike kern en 'n hele aantal [[Vakuool|vakuole]] (blaasvormige holtes). Omdat daar by bruinwiere nie 'n duidelike onderskeid tussen die plantjie se wortels, stingel en blare getref kan word nie, word die bruinwier se gesamentlike weefselstruktuur sy tallus genoem. Die selwand van die bruinwier is opgebou uit sellulose, algien ('n selstof wat net by wiere gevind word) en fukodien. Die kenmerkende bruinerige kleur van die bruinwiere is die gevolg van die kleurstof fukoxantien, wat in die plantjie se selle voorkom. Benewens hierdie kleurstof bevat die bruinwier se selle ook groen pigment ([[chlorofil]] A en chlorofil C). Bruinwiere het nie, soos ander hoër plante, chlorofil B nie. Die chlorofil wat in die selle van die bruinwiere teenwoordig is, word egter heeltemal deur die bruin pigment oorheers. Wanneer bruinwiere gekook word, verander die bruin kleur van die plantjie na groen. Tydens [[fotosintese]] word daar nie suikers in die selle gevorm nie, maar wel mannitol ('n alkoholsuiker) en lamarien ('n [[koolhidraat]]). By die groeipunte van die plant, waar die metabolisme baie aktief is, is blaasvormige holtes wat gevul is met ’n kleurlose vloeistof wat fukosaan genoem word. Sodra die bruinwier aan lug blootgestel word (onder andere met laagwater), word die fukosaan swart. == Voortplanting == Bruinwiere word gekenmerk deur die afwisseling van geslagtelike en ongeslagtelike generasies. Die bruinwier se lewensiklus bestaan dus uit twee verskillende fases. Die geslagtelike fase van 'n bruinwier word die gametofiet genoem en die ongeslagtelike fase word die sporofiet genoem. Sommige bruinwiere se gametofiete en sporofiete verskil uiterlik van mekaar; by ander soorte is hierdie twee generasies weer heeltemal identies. == Indeling == Op grond van hul voortplantingsmetodes kan bruinwiere in drie groepe verdeel word. Die Isogeneratae is die eerste groep. Die meeste bruinwiere behoort tot hierdie groep. Die tallus van albei generasies van die Isogeneratae is identies. Die gametofiet en die sporofiet kan van mekaar onderskei word slegs deur die selkern te ondersoek. Die sporofiete dra eensellige sporangia waarin die haploïede spore deur reduksiedeling gevorm word. Die vernaamste orde van die Isogeneratae is die Ectocarpales. Die orde Sphace-lariales behoort ook tot die Isogeneratae op grond van die feit dat plante van hierdie orde in staat is om ongeslagtelik voort te plant. Sommige parasitiese bruinwiere van die Isogeneratae sal met generasiewisseling van gashere verwissel. So sal die wier Fucus lewe en as ’n gametofiet op die wier Ascophylum. Die tweede groep bruinwiere is die Heterogeneratae. In hierdie groep verskil die sporofiete en die gametofiete ook uiterlik van mekaar. Die sporofiet is baie groter as die gametofiet en dra eensellige sowel as meersellige sporangia. Die gametofiet bestaan uit ’n hele netwerk fyn draadjies. Die sporofiet van die Heterogeneratae kan baie lank word. Die ''[[Macrocystis pyrifera]]'', wat tot die Heterogeneratae behoort, is ’n bruinwier wat aan die Amerikaanse Weskus voorkom. Hierdie bruinwier kan honderde meters lank word en meer as 100&nbsp;kg weeg. Omdat wiere wat tot die Heterogeneratae behoort, so groot kan word, is hulle met enorme swemblase toegerus. Wiere van hierdie groep word in diep seewater aangetref. Die derde groep, die Cyclosporae, het geen gametofiete nie. Cyclosporae het slegs sporofiete wat geslagselle vorm. Die selle word in die water losgelaat. Enkele verteenwoordigers van die Cyclo sporae is die blaaswier (''Fucus vesiculosus'') en die ''Sargassum natans'', wat in lang slierte en digte bosse op die water drywe. Hierdie sogenaamde Sargasso-wier word veral in die [[Sargasso-see]] gevind. Die seegebied is berug omdat soveel skepe reeds op geheimsinnige wyse hier verdwyn het. == Ontwikkeling en betekenis == Bruinwiere wissel van baie eenvoudig tot uiters ingewikkelde plantvorme. Die Eptocarpales is seker die eenvoudigste bruinwier en bestaan net uit 'n aantal vertakte drade. Die Chlorades-wier, onder andere die sogenaamde veterwier (Chlodafilum), het veel ingewikkelder vorme. Die kleiner soorte bruinwiere lewe hoofsaaklik in die getysones van die see, waar hulle aan die golwing van die see, veranderinge in die soutgehalte en moontlike uitdroging blootgestel word. Die meer ontwikkelde bruinwier het 'n stabieler woonplek nodig en word in dieper seewater aangetref. Die bruinwier se hoë inhoud [[Vitamien A|vitamiene A]], B en [[Vitamien C|C]] gee aan die plant belangrike voedingswaarde, wat veral in [[Noord-Amerika]] en Oos-Asië benut word. Nog 'n nut van bruinwiere is dat hulle vir die bemesting van landbougrond gebruik kan word en ook 'n waardevolle bron van [[jodium]] en [[kalium]] is. Die sogenaamde suikerwier (''Laminaria saccharina'') het 'n hoë mannitol-in houd (12-16 %) en speel 'n belangrike rol in die Chinese kookkuns. Die bruinwier is ook van ekonomiese belang vanweë die aanwesigheid van algien en fukoïdien, wat in die tekstiel- en kosmetiekbedryf van groot betekenis is. Sommige wiersoorte, soos die Nemalion-wier wat in die [[Middellandse See]] gevind word, word gebruik om tou mee te maak. Wiervelde herberg ook dikwels ’n wye verskeidenheid van dierelewe. Skulpdiere, slakke, kreefagtiges en ander seediere woon nie net tussen die plante nie, maar leef ook daarvan. Baie soorte [[vis]]se lê hul eiers hier en vind ook tussen die slierte skuiling teen [[roofvis]]se. == Sien ook == * [[Groenwier]] * [[Rooiwier]] == Bronne == * van Zyl, Petro en Bruce L. Robertson: So word wiere aangewend. Conserva. Departement van Omgewingsake. Deel6, nr. 6, November/Desember 1991. ISSN 0258-3313 * ''[[Wêreldspektrum]]'', 1982, ISBN 0-908409-45-1 band == Verwysings == {{Verwysings}} == Eksterne skakels == {{CommonsKategorie|Phaeophyceae|Bruinwier}} {{Wikispecies-inlyn|Phaeophyceae}} * {{en}} {{cite web|url=https://www.britannica.com/science/brown-algae|title=Brown algae|publisher=[[Encyclopædia Britannica]]|accessdate=20 Augustus 2019}} {{Normdata}} {{Taksonbalk}} [[Kategorie:Phaeophyceae| ]] 4wujoi2r0nuu5jg7mov4t68ufgb8yo2 0 140886 2818293 2137523 2025-07-04T08:02:42Z AFM 21229 /* Bronne */ 2818293 wikitext text/x-wiki {{Taksoboks | name = Groenwier | image = FMIB 53672 Algues vertes, Chlorophycees.jpg | regnum = [[Plantae]] | subregnum = [[Viridiplantae]] | subdivision_ranks = Divisies | subdivision = * [[Chlorophyta]] * [[Charophyta]] }} Net soos die hoër plante besit '''groenwiere''' (klas ''Chlorophyceae'') bladgroen waarmee hulle uit [[koolsuurgas]], water en sonlig suiker en [[suurstof]] kan vervaardig. Groenwiere is een van die vernaamste verskaffers van suurstof op [[aarde]]. Die reserwevoedsel in die selle bestaan uit [[stysel]] en klein vetdruppeltjies. Die vorm en die ligging van die chlorofilkorrels in die selle verskil van spesie tot spesie, en hierdie twee eienskappe word ook gebruik om die spesifieke groenwierspesie vas te stel. Benewens spesies selfstandige groenwiere is daar ook kolonievormende spesies. Die voortplanting van groenwiere vind ongeslagtelik sowel as geslagtelik plaas. Generasiewisseling kom ook by sommige spesies voor. == Indeling en bou == Die klas ''Chlorophyceae'' sluit alle groenwiere in, behalwe 'n paar genera wat tot die ''Charophyceae'' behoort. Groenwiere kan een- of meersellig wees. Die meeste groenwiere (90 %) lewe in varswater; die groter spesies word veral in getysones van die see gevind. Groenwiere word egter ook op die land aangetref: 'n klassieke voorbeeld van simbiose kan gevind word by [[korsmos]]se (of ''ligene''), waar groenwiere en blouwiere met skimmels saamlewe. Epifitiese wiere soos ''Protococcus viridis'' groei op die bas van bome. Groenwiere is nou verwant aan die hoër plante: hulle besit ook soos die hoër plante [[chlorofil]] a en chlorofil b, 'n selmembraan van sellulose en 'n ensiemstelsel wat met dié van hoër plante ooreenkom. Die meeste spesies groenwiere het 'n dubbele selmembraan. Die binneste laag bestaan uit [[sellulose]] en die buitenste laag uit pektose. Primitiewe spesies van die groenwiere het geen [[selwande]] nie. == Voortplanting == Groenwiere kan geslagtelik of ongeslagtelik voortplant. Kolonievormende of draadvormige plantspesies plant gewoonlik voort deur middel van weefselfragmentasie. Daarbenewens word ongeslagtelike, beweeglike soöspore en onbeweeglike [[aplanospore]] en akinete ook gevorm; al hierdie selle het ’n dik wand en baie reserwevoedsel. Uit die ongeslagtelike spore, wat met behulp van die stroming van water of deur eie beweging versprei word, ontwikkel nuwe plantjies. Geslagtelike voortplanting is ’n algemene verskynsel by die groenwiere. Net groenwiere van die orde. ''Chlorococcales'' plant nie geslagtelik voort nie. In die meeste gevalle is daar sprake van [[anisogamie]], dit wil sê ’n groot, onbeweeglike vroulike oögonium en 'n manlike antheridium word gevorm. Die ''antheridium'' produseer 'n aantal klein, beweeglike selle wat met die selle in die [[oögonium]] versmelt. Die verskynsel van oögamie word by enkele spesies groenwiere aangetref. Die versmeltingsproduk is ’n dikwandige sigoot wat deur wind of water versprei word. Die meeste groenwiere is haploïede plante waarin die diploïede fase net deur die sigoot verteenwoordig word. Egte generasiewisseling waarvolgens die diploïede fase ook ’n volwaardige plant is, word by enkele verteenwoordigers van die Ulvaceae en Cladophoraceae aangetref. == Verteenwoordigers == Die eensellige groenwiere van die orde ''Volvocale''s, wat hoofsaaklik in varswater lewe, vorm dikwels kolonies (sinobia) van selle wat hul sweephare verloor. Die selle van so 'n kolonie word deur slym bymekaargehou. Seldeling vind binne die slymlaag plaas. Die kolonie word gewoonlik die palmellafase genoem. Elke sel wat deel van die kolonie vorm, kan nuwe sweephare ontwikkel en kan die kolonie enige tyd verlaat. Die Chlamydomonas is 'n geslag vryswemmende, eensellige wiere. Ongeslagtelike voortplanting van hierdie wier geskied deur die vorming van 2 tot 8 soöspore binne die bolvormige sel. Met geslagtelike voortplanting vind daar 'n versmelting van twee gelyke gamete plaas wat net fisiologies van mekaar verskil. Die [[sigoot]] vorm 'n aantal selle wat elk een sweephaar besit en uiteindelik in selfstandige wiere ontwikkel. Lede van die familie ''Volvocaceae'' bestaan uit 'n hol buis. Die wand van die buis bestaan uit 'n groot aantal selle (tot 2000). Die holte self is met water of met 'n jellieagtige vloeistof gevul. Omdat die selle met plasmadrade aanmekaar verbind is, vorm hulle eintlik 'n meersellige organisme en nie 'n kolonie nie. Elke sel besit 2 sweephare, 'n rooi oogvlek en komvormige chloroplaste, en is met 'n gelatienagtige lagie omhul. Ongeslagtelike voortplanting vind plaas deurdat 'n aantal selle deel om sestiensellige bolle te vorm wat in die sentrale holte afgeskei word. Die bolle word vrygelaat sodra die wand skeur en kan sodoende nuwe kolonies vorm. Ook net 'n paar selle is by geslagtelike voortplanting betrokke. Na 'n periode van rus kan die sigoot in 'n nuwe kolonie ontwikkel. Spesies van die genus ''Volvox'' is baie bekend omdat hulle oral in varswater voorkom. Hierdie wiere is vir die eerste keer deur [[Antonie van Leeuwenhoek|Antonie]] van Leeuwenhoek beskryf. Die orde ''Chlorococcales'' bevat eensellige wiere sowel as kolonievormende spesies. Die bekendste spesies is die wat tot die varswatergenera ''Chlorococcum'' en ''Scenedesmus'' behoort. ’n Besondere kenmerk van die ''Scenedesmus'' is hul vier- tot agtsellige kolonies met die naaldvormige uitsteeksels op die hoeke. Selle van die ''Chlorococcum'' het 'n dik wand en ’n onreëlmatige vorm. Die orde Ulotrichaes bestaan uit 'n groot aantal draadvormige spesies waarvan sommige vertak is en ander nie. Die bekendste wier, die eensellige groenwier ''Protococcus viridis'', behoort tot hierdie groep en is verantwoordelik vir die groen kleur van klam mure en hout. Nog 'n spesie is die onvertakte ''Ulotrix,'' wat ringvormige chloroplaste het. 'n Groot verskeidenheid spesies vorm 'n deel van die genus ''Cladophora'' (orde ''Cladophorates''). Lede van hierdie groep wiere kom in verskeie watersoorte voor en hulle vertakte drade is meestal met die bodem vergroei. Die draadvormige lede van die ''Oedogoniales'' vertoon 'n buitengewone manier van seldeling. Aan die eindpunte van die selle word ’n spleet en 'n uitwendige ring van selwandmateriaal gevorm. Na kerndeling rek die ring hom self uit sodat die sel langer en 'n selwand gevorm word. Omdat hierdie ring nie heeltemal aan die eindpunt van die sel gevorm word nie, bly 'n kapvormige deel agter wat kenmerkend vir hierdie spesie is. Spesies van die ordes Siphonales en Siphonocladales lewe in tropiese oseane, hoewel 'n paar ook in varswater gevind kan word. Lede van die orde ''Charales'' lyk baie meer soos hoër plante as wiere. As gevolg hiervan word hulle dikwels as 'n afsonderlike afdeling van die planteryk beskou. Die twee bekendste genera van die ''Charales'' is die ''Chara'' en die ''Nitella''. Die Chara het kransvormig gerangskikte sytakkies en die Nitella het gevurkte sytakkies. ''Charales'' word sowel in vars- as in brakwater aangetref en is bale gevoelig vir waterbesoedeling. Sekere groenwiere is parasities, soos onder meer die ''Cephaleuros'', wat roes in teeplantasies veroorsaak, en die ''Chlorella vulgaris'', wat in die dermselle van [[varswaterpoliepe]] lewe. Groenwiere word nie in dieselfde mate as rooi- en [[bruinwier]]e vir voedingsdoeleindes gebruik nie, maar spesies van die ''Ulva'' en ''Enteromorph''a word in Oosterse lande geëet. Lede van die orde ''Conjugatae'' (jukwiere) vorm 'n afsonderlike groep groenwiere. Hierdie wiere is hoofsaaklik varswaterwiere en is anders as al die ander groenwiere deurdat hulle nie voortplantingselle met sweephare vorm nie. == Sien ook == * [[Bruinwier]] * [[Rooiwier]] == Bronne == * van Zyl, Petro en Bruce L. Robertson: So word wiere aangewend. Conserva. Departement van Omgewingsake. Deel6, nr. 6, November/Desember 1991. ISSN 0258-3313 * [[Wêreldspektrum]], 1982, ISBN 0-908409-50-8 band == Eksterne skakels == {{CommonsKategorie-inlyn|Chlorophyceae}} {{Wikispecies-inlyn|Chlorophyceae}} {{Normdata}} {{Taksonbalk}} [[Kategorie:Alge]] a9mf7ds9i792uzfgcxf69f8czdy0swo 1 155851 2818268 1713472 2025-07-04T07:14:11Z Aliwal2012 39067 Aliwal2012 het bladsy [[Bespreking:Dingledayle]] na [[Bespreking:Dingledale]] geskuif sonder om 'n aanstuur agter te laat: Spelling 1713472 wikitext text/x-wiki {{Kop van besprekingsbladsy}} {{Bladtrekke}} 2v27w7bebgol2ym1cn6ibpmrzbxwbzv 0 193192 2818167 2564588 2025-07-03T16:14:06Z Sobaka 328 RIV 2818167 wikitext text/x-wiki {{Inligtingskas Ampsbekleër | naam = David Dabede Mabuza | beeld = David Mabuza.png | beeldonderskrif = David Mabuza in 2019 | geboortedatum = | geboortejaar = 1960 | geboortemaand = 8 | geboortedag = 25 | geboorteplek = Brondal naby [[Nelspruit]] | sterftedatum = 3 Julie 2025 | sterfteplek = | party = [[African National Congress]] | orde = 8ste [[Adjunkpresident van Suid-Afrika]] | termynaanvang = [[27 Februarie]] [[2018]] | termyneinde = [[28 Februarie]] [[2023]] | president = [[Cyril Ramaphosa]] | voorganger = [[Cyril Ramaphosa]] | opvolger = [[Paul Mashatile]] | orde2 = 10de Adjunkpresident van die [[African National Congress]] | termynaanvang2 = [[18 Desember]] [[2017]] | termyneinde2 = [[19 Desember]] [[2022]] | president2 = [[Cyril Ramaphosa]] | voorganger2 = [[Cyril Ramaphosa]] | opvolger2 = [[Paul Mashatile]] | orde3 = 4de Premier van [[Mpumalanga]] | termynaanvang3 = [[6 Mei]] [[2009]] | termyneinde3 = [[26 Februarie]] [[2018]] | voorganger3 = [[Thabang Makwetla]] | opvolger3 = [[Refilwe Mtsweni-Tsipane]] | orde4 = Lid van die [[Nasionale Vergadering van Suid-Afrika|Nasionale Vergadering]] | termynaanvang4 = [[27 Februarie]] [[2018]] | termyneinde4 = [[28 Februarie]] [[2023]] | voorganger4 = | opvolger4 = | kiesafdeling4 = [[Mpumalanga]] | eggenoot = Ruth Funi Silinda (geskei)<br />Nonhlanhla Patience Mnisi (tans)<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.iol.co.za/business-report/economy/meet-our-potential-deputy-president-david-mabuza-13421324 |title=Meet our potential deputy president, David Mabuza |publisher=IOL Business Report |date=23 Februarie 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180303105856/https://www.iol.co.za/business-report/economy/meet-our-potential-deputy-president-david-mabuza-13421324 |archive-date=3 Maart 2018 |url-status=live |df=dmy-all}}</ref> | kinders = | alma_mater = [[Universiteit van Suid-Afrika]] | religie = | handtekening = }} '''David Dabede Mabuza''' ([[25 Augustus]] [[1960]] tot [[3 Julie]] [[2025]]) was 'n [[Suid-Afrika]]anse politikus van die [[African National Congress]] wat van 2018 tot 2023 as die [[adjunkpresident van Suid-Afrika]] asook van 2017 tot 2023 as die adjunkpresident van die ANC gedien het. Hy was voorheen die premier van [[Mpumalanga]] (2009–2018). == Verwysings == {{Verwysings}} {{Suid-Afrikaanse-politikus-saadjie}} {{beginboks}} {{opvolgboks|titel=[[Adjunkpresident van Suid-Afrika]]|voor=[[Cyril Ramaphosa]]|na=[[Paul Mashatile]]|jare=2018–2023}} {{opvolgboks|titel=Adjunkpresident van die [[African National Congress]]|voor=[[Cyril Ramaphosa]]|na=[[Paul Mashatile]]|jare=2017–2023}} {{eindboks}} {{Kabinet-Ramaphosa I}} {{Kabinet-Ramaphosa II}} {{Normdata}} {{DEFAULTSORT:Mabuza, David}} [[Kategorie:Adjunkpresidente van Suid-Afrika]] [[Kategorie:Geboortes in 1960]] [[Kategorie: Sterftes in 2025]] [[Kategorie:Politici van die African National Congress]] mbfigvrujzx8dvukkjojj19mgdhcm7g 2818168 2818167 2025-07-03T16:15:29Z Sobaka 328 bywerk 2818168 wikitext text/x-wiki {{Inligtingskas Ampsbekleër | naam = David Dabede Mabuza | beeld = David Mabuza.png | beeldonderskrif = David Mabuza in 2019 | geboortedatum = | geboortejaar = 1960 | geboortemaand = 8 | geboortedag = 25 | geboorteplek = Brondal naby [[Nelspruit]] | sterftedatum = 3 Julie 2025 | sterfteplek = [[Sandton]], [[Gauteng]] | party = [[African National Congress]] | orde = 8ste [[Adjunkpresident van Suid-Afrika]] | termynaanvang = [[27 Februarie]] [[2018]] | termyneinde = [[28 Februarie]] [[2023]] | president = [[Cyril Ramaphosa]] | voorganger = [[Cyril Ramaphosa]] | opvolger = [[Paul Mashatile]] | orde2 = 10de Adjunkpresident van die [[African National Congress]] | termynaanvang2 = [[18 Desember]] [[2017]] | termyneinde2 = [[19 Desember]] [[2022]] | president2 = [[Cyril Ramaphosa]] | voorganger2 = [[Cyril Ramaphosa]] | opvolger2 = [[Paul Mashatile]] | orde3 = 4de Premier van [[Mpumalanga]] | termynaanvang3 = [[6 Mei]] [[2009]] | termyneinde3 = [[26 Februarie]] [[2018]] | voorganger3 = [[Thabang Makwetla]] | opvolger3 = [[Refilwe Mtsweni-Tsipane]] | orde4 = Lid van die [[Nasionale Vergadering van Suid-Afrika|Nasionale Vergadering]] | termynaanvang4 = [[27 Februarie]] [[2018]] | termyneinde4 = [[28 Februarie]] [[2023]] | voorganger4 = | opvolger4 = | kiesafdeling4 = [[Mpumalanga]] | eggenoot = Ruth Funi Silinda (geskei)<br />Nonhlanhla Patience Mnisi (tans)<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.iol.co.za/business-report/economy/meet-our-potential-deputy-president-david-mabuza-13421324 |title=Meet our potential deputy president, David Mabuza |publisher=IOL Business Report |date=23 Februarie 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180303105856/https://www.iol.co.za/business-report/economy/meet-our-potential-deputy-president-david-mabuza-13421324 |archive-date=3 Maart 2018 |url-status=live |df=dmy-all}}</ref> | kinders = | alma_mater = [[Universiteit van Suid-Afrika]] | religie = | handtekening = }} '''David Dabede Mabuza''' ([[25 Augustus]] [[1960]] tot [[3 Julie]] [[2025]]) was 'n [[Suid-Afrika]]anse politikus van die [[African National Congress]] wat van 2018 tot 2023 as die [[adjunkpresident van Suid-Afrika]] asook van 2017 tot 2023 as die adjunkpresident van die ANC gedien het. Hy was voorheen die premier van [[Mpumalanga]] (2009–2018). == Verwysings == {{Verwysings}} {{Suid-Afrikaanse-politikus-saadjie}} {{beginboks}} {{opvolgboks|titel=[[Adjunkpresident van Suid-Afrika]]|voor=[[Cyril Ramaphosa]]|na=[[Paul Mashatile]]|jare=2018–2023}} {{opvolgboks|titel=Adjunkpresident van die [[African National Congress]]|voor=[[Cyril Ramaphosa]]|na=[[Paul Mashatile]]|jare=2017–2023}} {{eindboks}} {{Kabinet-Ramaphosa I}} {{Kabinet-Ramaphosa II}} {{Normdata}} {{DEFAULTSORT:Mabuza, David}} [[Kategorie:Adjunkpresidente van Suid-Afrika]] [[Kategorie:Geboortes in 1960]] [[Kategorie: Sterftes in 2025]] [[Kategorie:Politici van die African National Congress]] 6xo2dcqr2y6elhu3ublwlyy86uawvuk 2818170 2818168 2025-07-03T16:30:13Z Sobaka 328 bywerk 2818170 wikitext text/x-wiki {{Inligtingskas Ampsbekleër | naam = David Dabede Mabuza | beeld = David Mabuza.png | beeldonderskrif = David Mabuza in 2019 | geboortedatum = | geboortejaar = 1960 | geboortemaand = 8 | geboortedag = 25 | geboorteplek = Brondal naby [[Nelspruit]] | sterftedatum = 3 Julie 2025 | sterfteplek = [[Sandton]], [[Gauteng]] | party = [[African National Congress]] | orde = 8ste [[Adjunkpresident van Suid-Afrika]] | termynaanvang = [[27 Februarie]] [[2018]] | termyneinde = [[28 Februarie]] [[2023]] | president = [[Cyril Ramaphosa]] | voorganger = [[Cyril Ramaphosa]] | opvolger = [[Paul Mashatile]] | orde2 = 10de Adjunkpresident van die [[African National Congress]] | termynaanvang2 = [[18 Desember]] [[2017]] | termyneinde2 = [[19 Desember]] [[2022]] | president2 = [[Cyril Ramaphosa]] | voorganger2 = [[Cyril Ramaphosa]] | opvolger2 = [[Paul Mashatile]] | orde3 = 4de Premier van [[Mpumalanga]] | termynaanvang3 = [[6 Mei]] [[2009]] | termyneinde3 = [[26 Februarie]] [[2018]] | voorganger3 = [[Thabang Makwetla]] | opvolger3 = [[Refilwe Mtsweni-Tsipane]] | orde4 = Lid van die [[Nasionale Vergadering van Suid-Afrika|Nasionale Vergadering]] | termynaanvang4 = [[27 Februarie]] [[2018]] | termyneinde4 = [[28 Februarie]] [[2023]] | voorganger4 = | opvolger4 = | kiesafdeling4 = [[Mpumalanga]] | eggenoot = Ruth Funi Silinda (geskei)<br />Nonhlanhla Patience Mnisi (tans)<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.iol.co.za/business-report/economy/meet-our-potential-deputy-president-david-mabuza-13421324 |title=Meet our potential deputy president, David Mabuza |publisher=IOL Business Report |date=23 Februarie 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180303105856/https://www.iol.co.za/business-report/economy/meet-our-potential-deputy-president-david-mabuza-13421324 |archive-date=3 Maart 2018 |url-status=live |df=dmy-all}}</ref> | kinders = | alma_mater = [[Universiteit van Suid-Afrika]] | religie = | handtekening = }} '''David Dabede Mabuza''' ([[25 Augustus]] [[1960]] tot [[3 Julie]] [[2025]]) was 'n [[Suid-Afrika]]anse politikus van die [[African National Congress]] wat van 2018 tot 2023 as die [[adjunkpresident van Suid-Afrika]] asook van 2017 tot 2023 as die adjunkpresident van die ANC gedien het. Hy was voorheen die premier van [[Mpumalanga]] (2009–2018). Mabuza het van 2018 tot sy bedanking in 2023 as 'n parlementslid gedien. Mabuza, 'n boorling van landelike Mpumalanga en as [[onderwyser]] opgelei, het aanvanklik by die politiek betrokke geraak deur die [[Swartbewussynsbeweging]], terwyl hy 'n student was, en toe deur onderwysersvakbonde; Hy was voorsitter van die [[Suid-Afrikaanse Demokratiese Onderwysersunie]], 'n filiaal van die invloedryke Kongres van Suid-Afrikaanse Vakbonde, van 1988 tot 1991. Na die einde van apartheid in 1994 het hy by die provinsiale wetgewer van Mpumalanga aangesluit as 'n ANC-verteenwoordiger en 'n reeks ministeriële poste in die Uitvoerende Raad van Mpumalanga beklee. Hy is in 2007 vir die eerste keer tot die ANC se Nasionale Uitvoerende Komitee verkies en was van 2008 tot 2017, dwarsdeur sy premierskap, die ANC se provinsiale voorsitter in Mpumalanga. Mabuza se politiek gedurende sy loopbaan is as [[Populisme|populisties]] beskryf. Deur 'n streng werwingsveldtog het hy die grootte en invloed van die Mpumalanga-tak van die ANC vergroot en, saam met [[Ace Magashule]] en [[Supra Mahumapelo]], was hy deel van die sogenaamde Premierliga wat gehelp het om die uitkoms van die ANC se 54ste Nasionale Konferensie te bewerkstellig. By die konferensie, wat in Desember 2017 gehou is, is Mabuza verkies tot Adjunkpresident van die ANC, wat onder Cyril Ramaphosa gedien het. Toe Ramaphosa die nasionale presidentskap bestyg het ná Zuma se bedanking in Februarie 2018, het hy Mabuza aangestel om hom as nasionale adjunkpresident op te volg. == Verwysings == {{Verwysings}} {{Suid-Afrikaanse-politikus-saadjie}} {{beginboks}} {{opvolgboks|titel=[[Adjunkpresident van Suid-Afrika]]|voor=[[Cyril Ramaphosa]]|na=[[Paul Mashatile]]|jare=2018–2023}} {{opvolgboks|titel=Adjunkpresident van die [[African National Congress]]|voor=[[Cyril Ramaphosa]]|na=[[Paul Mashatile]]|jare=2017–2023}} {{eindboks}} {{Kabinet-Ramaphosa I}} {{Kabinet-Ramaphosa II}} {{Normdata}} {{DEFAULTSORT:Mabuza, David}} [[Kategorie:Adjunkpresidente van Suid-Afrika]] [[Kategorie:Geboortes in 1960]] [[Kategorie: Sterftes in 2025]] [[Kategorie:Politici van die African National Congress]] 3m3f5impqhah1ha2kbxp92zbb39yhf3 2818171 2818170 2025-07-03T16:32:26Z Sobaka 328 bywerk 2818171 wikitext text/x-wiki {{Inligtingskas Ampsbekleër | naam = David Dabede Mabuza | beeld = David Mabuza.png | beeldonderskrif = David Mabuza in 2019 | geboortedatum = | geboortejaar = 1960 | geboortemaand = 8 | geboortedag = 25 | geboorteplek = Brondal naby [[Nelspruit]] | sterftedatum = 3 Julie 2025 | sterfteplek = [[Sandton]], [[Gauteng]] | party = [[African National Congress]] | orde = 8ste [[Adjunkpresident van Suid-Afrika]] | termynaanvang = [[27 Februarie]] [[2018]] | termyneinde = [[28 Februarie]] [[2023]] | president = [[Cyril Ramaphosa]] | voorganger = [[Cyril Ramaphosa]] | opvolger = [[Paul Mashatile]] | orde2 = 10de Adjunkpresident van die [[African National Congress]] | termynaanvang2 = [[18 Desember]] [[2017]] | termyneinde2 = [[19 Desember]] [[2022]] | president2 = [[Cyril Ramaphosa]] | voorganger2 = [[Cyril Ramaphosa]] | opvolger2 = [[Paul Mashatile]] | orde3 = 4de Premier van [[Mpumalanga]] | termynaanvang3 = [[6 Mei]] [[2009]] | termyneinde3 = [[26 Februarie]] [[2018]] | voorganger3 = [[Thabang Makwetla]] | opvolger3 = [[Refilwe Mtsweni-Tsipane]] | orde4 = Lid van die [[Nasionale Vergadering van Suid-Afrika|Nasionale Vergadering]] | termynaanvang4 = [[27 Februarie]] [[2018]] | termyneinde4 = [[28 Februarie]] [[2023]] | voorganger4 = | opvolger4 = | kiesafdeling4 = [[Mpumalanga]] | eggenoot = Ruth Funi Silinda (geskei)<br />Nonhlanhla Patience Mnisi (tans)<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.iol.co.za/business-report/economy/meet-our-potential-deputy-president-david-mabuza-13421324 |title=Meet our potential deputy president, David Mabuza |publisher=IOL Business Report |date=23 Februarie 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180303105856/https://www.iol.co.za/business-report/economy/meet-our-potential-deputy-president-david-mabuza-13421324 |archive-date=3 Maart 2018 |url-status=live |df=dmy-all}}</ref> | kinders = | alma_mater = [[Universiteit van Suid-Afrika]] | religie = | handtekening = }} '''David Dabede Mabuza''' ([[25 Augustus]] [[1960]] tot [[3 Julie]] [[2025]]) was 'n [[Suid-Afrika]]anse politikus van die [[African National Congress]] wat van 2018 tot 2023 as die [[adjunkpresident van Suid-Afrika]] asook van 2017 tot 2023 as die adjunkpresident van die ANC gedien het. Hy was voorheen die premier van [[Mpumalanga]] (2009–2018). Mabuza het van 2018 tot sy bedanking in 2023 as 'n parlementslid gedien. Mabuza, 'n boorling van landelike Mpumalanga en as [[onderwyser]] opgelei, het aanvanklik by die politiek betrokke geraak deur die [[Swartbewussynsbeweging]], terwyl hy 'n student was, en toe deur onderwysersvakbonde; Hy was voorsitter van die [[Suid-Afrikaanse Demokratiese Onderwysersunie]], 'n filiaal van die invloedryke Kongres van Suid-Afrikaanse Vakbonde, van 1988 tot 1991. Na die einde van apartheid in 1994 het hy by die provinsiale wetgewer van Mpumalanga aangesluit as 'n ANC-verteenwoordiger en 'n reeks ministeriële poste in die Uitvoerende Raad van Mpumalanga beklee. Hy is in 2007 vir die eerste keer tot die ANC se Nasionale Uitvoerende Komitee verkies en was van 2008 tot 2017, dwarsdeur sy premierskap, die ANC se provinsiale voorsitter in Mpumalanga. Mabuza se politiek gedurende sy loopbaan is as [[Populisme|populisties]] beskryf. Deur 'n streng werwingsveldtog het hy die grootte en invloed van die Mpumalanga-tak van die ANC vergroot en, saam met [[Ace Magashule]] en [[Supra Mahumapelo]], was hy deel van die sogenaamde Premierliga wat gehelp het om die uitkoms van die ANC se 54ste Nasionale Konferensie te bewerkstellig. By die konferensie, wat in Desember 2017 gehou is, is Mabuza verkies tot Adjunkpresident van die ANC, wat onder Cyril Ramaphosa gedien het. Toe Ramaphosa die nasionale presidentskap bestyg het ná Zuma se bedanking in Februarie 2018, het hy Mabuza aangestel om hom as nasionale adjunkpresident op te volg. == Verwysings == {{Verwysings}} == Bronnelys == * {{cite book | last=Rossouw | first=Rehana | title=Predator politics : Mabuza, Fred Daniel and the Great Land Scam | publication-place=Auckland Park, South Africa | date=2020 | isbn=978-1-4314-3002-4 | oclc=1224980239}} * {{cite book | author=Sizwe Sama Yende | title=Eerie assignment : a journalist's nightmare in Mpumalanga | publication-place=South Africa | date=2016 | isbn=978-0-620-72980-2 | oclc=1057242893 }} {{Suid-Afrikaanse-politikus-saadjie}} {{beginboks}} {{opvolgboks|titel=[[Adjunkpresident van Suid-Afrika]]|voor=[[Cyril Ramaphosa]]|na=[[Paul Mashatile]]|jare=2018–2023}} {{opvolgboks|titel=Adjunkpresident van die [[African National Congress]]|voor=[[Cyril Ramaphosa]]|na=[[Paul Mashatile]]|jare=2017–2023}} {{eindboks}} {{Kabinet-Ramaphosa I}} {{Kabinet-Ramaphosa II}} {{Normdata}} {{DEFAULTSORT:Mabuza, David}} [[Kategorie:Adjunkpresidente van Suid-Afrika]] [[Kategorie:Geboortes in 1960]] [[Kategorie: Sterftes in 2025]] [[Kategorie:Politici van die African National Congress]] iw8dfo7gzhtg3ittloy7laa7l15fcon 2818172 2818171 2025-07-03T16:33:03Z Sobaka 328 nie meer 'n saadjie nie 2818172 wikitext text/x-wiki {{Inligtingskas Ampsbekleër | naam = David Dabede Mabuza | beeld = David Mabuza.png | beeldonderskrif = David Mabuza in 2019 | geboortedatum = | geboortejaar = 1960 | geboortemaand = 8 | geboortedag = 25 | geboorteplek = Brondal naby [[Nelspruit]] | sterftedatum = 3 Julie 2025 | sterfteplek = [[Sandton]], [[Gauteng]] | party = [[African National Congress]] | orde = 8ste [[Adjunkpresident van Suid-Afrika]] | termynaanvang = [[27 Februarie]] [[2018]] | termyneinde = [[28 Februarie]] [[2023]] | president = [[Cyril Ramaphosa]] | voorganger = [[Cyril Ramaphosa]] | opvolger = [[Paul Mashatile]] | orde2 = 10de Adjunkpresident van die [[African National Congress]] | termynaanvang2 = [[18 Desember]] [[2017]] | termyneinde2 = [[19 Desember]] [[2022]] | president2 = [[Cyril Ramaphosa]] | voorganger2 = [[Cyril Ramaphosa]] | opvolger2 = [[Paul Mashatile]] | orde3 = 4de Premier van [[Mpumalanga]] | termynaanvang3 = [[6 Mei]] [[2009]] | termyneinde3 = [[26 Februarie]] [[2018]] | voorganger3 = [[Thabang Makwetla]] | opvolger3 = [[Refilwe Mtsweni-Tsipane]] | orde4 = Lid van die [[Nasionale Vergadering van Suid-Afrika|Nasionale Vergadering]] | termynaanvang4 = [[27 Februarie]] [[2018]] | termyneinde4 = [[28 Februarie]] [[2023]] | voorganger4 = | opvolger4 = | kiesafdeling4 = [[Mpumalanga]] | eggenoot = Ruth Funi Silinda (geskei)<br />Nonhlanhla Patience Mnisi (tans)<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.iol.co.za/business-report/economy/meet-our-potential-deputy-president-david-mabuza-13421324 |title=Meet our potential deputy president, David Mabuza |publisher=IOL Business Report |date=23 Februarie 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180303105856/https://www.iol.co.za/business-report/economy/meet-our-potential-deputy-president-david-mabuza-13421324 |archive-date=3 Maart 2018 |url-status=live |df=dmy-all}}</ref> | kinders = | alma_mater = [[Universiteit van Suid-Afrika]] | religie = | handtekening = }} '''David Dabede Mabuza''' ([[25 Augustus]] [[1960]] tot [[3 Julie]] [[2025]]) was 'n [[Suid-Afrika]]anse politikus van die [[African National Congress]] wat van 2018 tot 2023 as die [[adjunkpresident van Suid-Afrika]] asook van 2017 tot 2023 as die adjunkpresident van die ANC gedien het. Hy was voorheen die premier van [[Mpumalanga]] (2009–2018). Mabuza het van 2018 tot sy bedanking in 2023 as 'n parlementslid gedien. Mabuza, 'n boorling van landelike Mpumalanga en as [[onderwyser]] opgelei, het aanvanklik by die politiek betrokke geraak deur die [[Swartbewussynsbeweging]], terwyl hy 'n student was, en toe deur onderwysersvakbonde; Hy was voorsitter van die [[Suid-Afrikaanse Demokratiese Onderwysersunie]], 'n filiaal van die invloedryke Kongres van Suid-Afrikaanse Vakbonde, van 1988 tot 1991. Na die einde van apartheid in 1994 het hy by die provinsiale wetgewer van Mpumalanga aangesluit as 'n ANC-verteenwoordiger en 'n reeks ministeriële poste in die Uitvoerende Raad van Mpumalanga beklee. Hy is in 2007 vir die eerste keer tot die ANC se Nasionale Uitvoerende Komitee verkies en was van 2008 tot 2017, dwarsdeur sy premierskap, die ANC se provinsiale voorsitter in Mpumalanga. Mabuza se politiek gedurende sy loopbaan is as [[Populisme|populisties]] beskryf. Deur 'n streng werwingsveldtog het hy die grootte en invloed van die Mpumalanga-tak van die ANC vergroot en, saam met [[Ace Magashule]] en [[Supra Mahumapelo]], was hy deel van die sogenaamde Premierliga wat gehelp het om die uitkoms van die ANC se 54ste Nasionale Konferensie te bewerkstellig. By die konferensie, wat in Desember 2017 gehou is, is Mabuza verkies tot Adjunkpresident van die ANC, wat onder Cyril Ramaphosa gedien het. Toe Ramaphosa die nasionale presidentskap bestyg het ná Zuma se bedanking in Februarie 2018, het hy Mabuza aangestel om hom as nasionale adjunkpresident op te volg. == Verwysings == {{Verwysings}} == Bronnelys == * {{cite book | last=Rossouw | first=Rehana | title=Predator politics : Mabuza, Fred Daniel and the Great Land Scam | publication-place=Auckland Park, South Africa | date=2020 | isbn=978-1-4314-3002-4 | oclc=1224980239}} * {{cite book | author=Sizwe Sama Yende | title=Eerie assignment : a journalist's nightmare in Mpumalanga | publication-place=South Africa | date=2016 | isbn=978-0-620-72980-2 | oclc=1057242893 }} {{beginboks}} {{opvolgboks|titel=[[Adjunkpresident van Suid-Afrika]]|voor=[[Cyril Ramaphosa]]|na=[[Paul Mashatile]]|jare=2018–2023}} {{opvolgboks|titel=Adjunkpresident van die [[African National Congress]]|voor=[[Cyril Ramaphosa]]|na=[[Paul Mashatile]]|jare=2017–2023}} {{eindboks}} {{Kabinet-Ramaphosa I}} {{Kabinet-Ramaphosa II}} {{Normdata}} {{DEFAULTSORT:Mabuza, David}} [[Kategorie:Adjunkpresidente van Suid-Afrika]] [[Kategorie:Geboortes in 1960]] [[Kategorie: Sterftes in 2025]] [[Kategorie:Politici van die African National Congress]] lx6z1v9rkxjpj7w0a6a8mysqysqxeye 2818204 2818172 2025-07-03T18:13:25Z Odriskelmac11 115344 2818204 wikitext text/x-wiki {{Inligtingskas Ampsbekleër | naam = David Dabede Mabuza | beeld = David Mabuza.png | beeldonderskrif = David Mabuza in 2019 | geboortedatum = | geboortejaar = 1960 | geboortemaand = 8 | geboortedag = 25 | geboorteplek = Brondal naby [[Nelspruit]] | sterftedatum = 3 Julie 2025 | sterfteplek = [[Sandton]], [[Gauteng]] | party = [[African National Congress]] | orde = 8ste [[Adjunkpresident van Suid-Afrika]] | termynaanvang = [[27 Februarie]] [[2018]] | termyneinde = [[28 Februarie]] [[2023]] | president = [[Cyril Ramaphosa]] | voorganger = [[Cyril Ramaphosa]] | opvolger = [[Paul Mashatile]] | orde2 = 10de Adjunkpresident van die [[African National Congress]] | termynaanvang2 = [[18 Desember]] [[2017]] | termyneinde2 = [[19 Desember]] [[2022]] | president2 = [[Cyril Ramaphosa]] | voorganger2 = [[Cyril Ramaphosa]] | opvolger2 = [[Paul Mashatile]] | orde3 = 4de Premier van [[Mpumalanga]] | termynaanvang3 = [[6 Mei]] [[2009]] | termyneinde3 = [[26 Februarie]] [[2018]] | voorganger3 = [[Thabang Makwetla]] | opvolger3 = [[Refilwe Mtsweni-Tsipane]] | orde4 = Lid van die [[Nasionale Vergadering van Suid-Afrika|Nasionale Vergadering]] | termynaanvang4 = [[27 Februarie]] [[2018]] | termyneinde4 = [[28 Februarie]] [[2023]] | voorganger4 = | opvolger4 = | kiesafdeling4 = [[Mpumalanga]] | eggenoot = Ruth Funi Silinda (geskei)<br />Nonhlanhla Patience Mnisi (tans)<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.iol.co.za/business-report/economy/meet-our-potential-deputy-president-david-mabuza-13421324 |title=Meet our potential deputy president, David Mabuza |publisher=IOL Business Report |date=23 Februarie 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180303105856/https://www.iol.co.za/business-report/economy/meet-our-potential-deputy-president-david-mabuza-13421324 |archive-date=3 Maart 2018 |url-status=live |df=dmy-all}}</ref> | kinders = | alma_mater = [[Universiteit van Suid-Afrika]] | religie = | handtekening = }} '''David Dabede Mabuza''' ([[25 Augustus]] [[1960]] tot [[3 Julie]] [[2025]]) was 'n [[Suid-Afrika]]anse politikus van die [[African National Congress]] wat van 2018 tot 2023 as die [[adjunkpresident van Suid-Afrika]] asook van 2017 tot 2023 as die adjunkpresident van die ANC gedien het. Hy was voorheen die premier van [[Mpumalanga]] (2009–2018). Mabuza het van 2018 tot sy bedanking in 2023 as 'n parlementslid gedien. Mabuza, 'n boorling van landelike Mpumalanga en as [[onderwyser]] opgelei, het aanvanklik by die politiek betrokke geraak deur die [[Swartbewussynsbeweging]], terwyl hy 'n student was, en toe deur onderwysersvakbonde. Hy was voorsitter van die [[Suid-Afrikaanse Demokratiese Onderwysersunie]], 'n filiaal van die invloedryke Kongres van Suid-Afrikaanse Vakbonde, van 1988 tot 1991. Na die einde van apartheid in 1994 het hy by die provinsiale wetgewer van Mpumalanga aangesluit as 'n ANC-verteenwoordiger en 'n reeks ministeriële poste in die Uitvoerende Raad van Mpumalanga beklee. Hy is in 2007 vir die eerste keer tot die ANC se Nasionale Uitvoerende Komitee verkies en was van 2008 tot 2017, dwarsdeur sy premierskap, die ANC se provinsiale voorsitter in Mpumalanga. Mabuza se politiek gedurende sy loopbaan is as [[Populisme|populisties]] beskryf. Deur 'n streng werwingsveldtog het hy die grootte en invloed van die Mpumalanga-tak van die ANC vergroot en, saam met [[Ace Magashule]] en [[Supra Mahumapelo]], was hy deel van die sogenaamde Premierliga wat gehelp het om die uitkoms van die ANC se 54ste Nasionale Konferensie te bewerkstellig. By die konferensie, wat in Desember 2017 gehou is, is Mabuza verkies tot Adjunkpresident van die ANC, wat onder Cyril Ramaphosa gedien het. Toe Ramaphosa die nasionale presidentskap bestyg het ná Zuma se bedanking in Februarie 2018, het hy Mabuza aangestel om hom as nasionale adjunkpresident op te volg. == Verwysings == {{Verwysings}} == Bronnelys == * {{cite book | last=Rossouw | first=Rehana | title=Predator politics : Mabuza, Fred Daniel and the Great Land Scam | publication-place=Auckland Park, South Africa | date=2020 | isbn=978-1-4314-3002-4 | oclc=1224980239}} * {{cite book | author=Sizwe Sama Yende | title=Eerie assignment : a journalist's nightmare in Mpumalanga | publication-place=South Africa | date=2016 | isbn=978-0-620-72980-2 | oclc=1057242893 }} {{beginboks}} {{opvolgboks|titel=[[Adjunkpresident van Suid-Afrika]]|voor=[[Cyril Ramaphosa]]|na=[[Paul Mashatile]]|jare=2018–2023}} {{opvolgboks|titel=Adjunkpresident van die [[African National Congress]]|voor=[[Cyril Ramaphosa]]|na=[[Paul Mashatile]]|jare=2017–2023}} {{eindboks}} {{Kabinet-Ramaphosa I}} {{Kabinet-Ramaphosa II}} {{Normdata}} {{DEFAULTSORT:Mabuza, David}} [[Kategorie:Adjunkpresidente van Suid-Afrika]] [[Kategorie:Geboortes in 1960]] [[Kategorie: Sterftes in 2025]] [[Kategorie:Politici van die African National Congress]] 7gawg9r05lespq3k5nx80cpmqx7g6gb 2818244 2818204 2025-07-03T21:29:40Z Aliwal2012 39067 verbeter SDEO 2818244 wikitext text/x-wiki {{Inligtingskas Ampsbekleër | naam = David Dabede Mabuza | beeld = David Mabuza.png | beeldonderskrif = David Mabuza in 2019 | geboortedatum = {{geboortedatum|1960|8|25|df=yes}} | geboortejaar = | geboortemaand = | geboortedag = | geboorteplek = Brondal naby [[Nelspruit]] | sterftedatum = {{SDEO|1960|8|25|2025|7|3|df=yes}} | sterfteplek = [[Sandton]], [[Gauteng]] | party = [[African National Congress]] | orde = 8ste [[Adjunkpresident van Suid-Afrika]] | termynaanvang = [[27 Februarie]] [[2018]] | termyneinde = [[28 Februarie]] [[2023]] | president = [[Cyril Ramaphosa]] | voorganger = [[Cyril Ramaphosa]] | opvolger = [[Paul Mashatile]] | orde2 = 10de Adjunkpresident van die [[African National Congress]] | termynaanvang2 = [[18 Desember]] [[2017]] | termyneinde2 = [[19 Desember]] [[2022]] | president2 = [[Cyril Ramaphosa]] | voorganger2 = [[Cyril Ramaphosa]] | opvolger2 = [[Paul Mashatile]] | orde3 = 4de Premier van [[Mpumalanga]] | termynaanvang3 = [[6 Mei]] [[2009]] | termyneinde3 = [[26 Februarie]] [[2018]] | voorganger3 = [[Thabang Makwetla]] | opvolger3 = [[Refilwe Mtsweni-Tsipane]] | orde4 = Lid van die [[Nasionale Vergadering van Suid-Afrika|Nasionale Vergadering]] | termynaanvang4 = [[27 Februarie]] [[2018]] | termyneinde4 = [[28 Februarie]] [[2023]] | voorganger4 = | opvolger4 = | kiesafdeling4 = [[Mpumalanga]] | eggenoot = Ruth Funi Silinda (geskei)<br />Nonhlanhla Patience Mnisi (tans)<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.iol.co.za/business-report/economy/meet-our-potential-deputy-president-david-mabuza-13421324 |title=Meet our potential deputy president, David Mabuza |publisher=IOL Business Report |date=23 Februarie 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180303105856/https://www.iol.co.za/business-report/economy/meet-our-potential-deputy-president-david-mabuza-13421324 |archive-date=3 Maart 2018 |url-status=live |df=dmy-all}}</ref> | kinders = | alma_mater = [[Universiteit van Suid-Afrika]] | religie = | handtekening = }} '''David Dabede Mabuza''' ([[25 Augustus]] [[1960]] tot [[3 Julie]] [[2025]]) was 'n [[Suid-Afrika]]anse politikus van die [[African National Congress]] wat van 2018 tot 2023 as die [[adjunkpresident van Suid-Afrika]] asook van 2017 tot 2023 as die adjunkpresident van die ANC gedien het. Hy was voorheen die premier van [[Mpumalanga]] (2009–2018). Mabuza het van 2018 tot sy bedanking in 2023 as 'n parlementslid gedien. Mabuza, 'n boorling van landelike Mpumalanga en as [[onderwyser]] opgelei, het aanvanklik by die politiek betrokke geraak deur die [[Swartbewussynsbeweging]], terwyl hy 'n student was, en toe deur onderwysersvakbonde. Hy was voorsitter van die [[Suid-Afrikaanse Demokratiese Onderwysersunie]], 'n filiaal van die invloedryke Kongres van Suid-Afrikaanse Vakbonde, van 1988 tot 1991. Na die einde van apartheid in 1994 het hy by die provinsiale wetgewer van Mpumalanga aangesluit as 'n ANC-verteenwoordiger en 'n reeks ministeriële poste in die Uitvoerende Raad van Mpumalanga beklee. Hy is in 2007 vir die eerste keer tot die ANC se Nasionale Uitvoerende Komitee verkies en was van 2008 tot 2017, dwarsdeur sy premierskap, die ANC se provinsiale voorsitter in Mpumalanga. Mabuza se politiek gedurende sy loopbaan is as [[Populisme|populisties]] beskryf. Deur 'n streng werwingsveldtog het hy die grootte en invloed van die Mpumalanga-tak van die ANC vergroot en, saam met [[Ace Magashule]] en [[Supra Mahumapelo]], was hy deel van die sogenaamde Premierliga wat gehelp het om die uitkoms van die ANC se 54ste Nasionale Konferensie te bewerkstellig. By die konferensie, wat in Desember 2017 gehou is, is Mabuza verkies tot Adjunkpresident van die ANC, wat onder Cyril Ramaphosa gedien het. Toe Ramaphosa die nasionale presidentskap bestyg het ná Zuma se bedanking in Februarie 2018, het hy Mabuza aangestel om hom as nasionale adjunkpresident op te volg. == Verwysings == {{Verwysings}} == Bronnelys == * {{cite book | last=Rossouw | first=Rehana | title=Predator politics : Mabuza, Fred Daniel and the Great Land Scam | publication-place=Auckland Park, South Africa | date=2020 | isbn=978-1-4314-3002-4 | oclc=1224980239}} * {{cite book | author=Sizwe Sama Yende | title=Eerie assignment : a journalist's nightmare in Mpumalanga | publication-place=South Africa | date=2016 | isbn=978-0-620-72980-2 | oclc=1057242893 }} {{beginboks}} {{opvolgboks|titel=[[Adjunkpresident van Suid-Afrika]]|voor=[[Cyril Ramaphosa]]|na=[[Paul Mashatile]]|jare=2018–2023}} {{opvolgboks|titel=Adjunkpresident van die [[African National Congress]]|voor=[[Cyril Ramaphosa]]|na=[[Paul Mashatile]]|jare=2017–2023}} {{eindboks}} {{Kabinet-Ramaphosa I}} {{Kabinet-Ramaphosa II}} {{Normdata}} {{DEFAULTSORT:Mabuza, David}} [[Kategorie:Adjunkpresidente van Suid-Afrika]] [[Kategorie:Geboortes in 1960]] [[Kategorie: Sterftes in 2025]] [[Kategorie:Politici van die African National Congress]] cist0csba3l1mlv3hlaycqn19wxdb2x 0 212651 2818260 2777959 2025-07-04T04:27:49Z 98.152.175.138 Sterf 7-03-2.025; Op 67. Chicago, IL; Malibu, L.A. County, CA. 2818260 wikitext text/x-wiki {{Inligtingskas Akteur | Naam = Michael Madsen | Beeld = Michael Madsen by Gage Skidmore.jpg | Beeldbeskrywing = <!-- Vir oormuis-info/ vir siggestremdes; sonder wiki-sintaks --> | Beeldonderskrif = | Geboortenaam = Michael Søren Madsen | Alias = | Geboortedatum = [[25 September]] [[1957]] | Geboorteplek = [[Chicago]], [[Illinois|IL]], [[Verenigde State]] | Nasionaliteit = [[Verenigde State|Amerikaans]] | Sterfdatum = {{Death date and age|2025|07|03|1957|09|25|df=yes}} | Sterfplek = Malibu, [[Los Angeles County]], [[Kalifornië|CA]], Verenigde State | Ouers = | Lewensmaat = | Kinders = 6 | Skool = | Universiteit = | Beroep = Akteur, vervaardiger, en skrywer | Aktiewe jare = 1982–nou | Noemenswaardige rolprente = | Webwerf = | IMDb = 0000514 | Toekennings = <!-- slegs noemenswaardiges --> }} '''Michael Madsen''' (25 September 1957 - [[3 Julie]] [[2025]]) was 'n [[Verenigde State|Amerikaanse]] akteur, vervaardiger, en skrywer. Hy was bekend vir sy rolle in die rolprente ''[[Reservoir Dogs]]'' (1992), ''[[Kill Bill: Vol. 1]]'' (2003), ''[[Kill Bill: Vol. 2]]'' (2004), en ''[[The Hateful Eight]]'' (2015). == Filmografie == === Rolprente === * 1982: ''Against All Hope'' * 1988: ''Shadows in the Storm'' * 1991: ''Thelma & Louise'' * 1992: ''[[Reservoir Dogs]]'' * 1992: ''Fatal Instinct'' * 1992: ''Straight Talk'' * 1992: ''Inside Edge'' * 1993: ''Beyond the Law'' * 1993: ''Trouble Bound'' * 1993: ''Free Willy'' * 1993: ''A House in the Hills'' * 1993: ''Money for Nothing'' * 1994: ''Dead Connection'' * 1994: ''The Getaway'' * 1995: ''Free Willy 2: The Adventure Home'' * 1995: ''Species'' * 1995: ''Man with a Gun'' * 1996: ''Almost Blue'' * 1996: ''The Last Days of Frankie the Fly'' * 1997: ''Donnie Brasco'' * 1997: ''Executive Target'' * 1998: ''Papertrail'' * 1998: ''Rough Draft'' * 1998: ''Surface to Air'' * 1998: ''Species II'' * 1998: ''The Sender'' * 1998: ''Fait Accompli'' * 2000: ''The Thief & the Stripper'' * 2000: ''The Stray'' * 2000: ''The Alternate'' * 2000: ''Luck of the Draw'' * 2000: ''Ultimate Target'' * 2000: ''The Price of Air'' * 2001: ''The Ghost'' * 2001: ''Fall: The Price of Silence'' * 2001: ''L.A.P.D.: To Protect and to Serve'' * 2001: ''Outlaw'' * 2001: ''Extreme Honor'' * 2001: ''Pressure Point'' * 2002: ''Welcome to America'' * 2003: ''[[Kill Bill: Vol. 1]]'' * 2003: ''Vampires Anonymous'' * 2004: ''[[Kill Bill: Vol. 2]]'' * 2004: ''Renegade'' * 2004: ''Jacked$'' * 2005: ''BloodRayne'' * 2005: ''Chasing Ghosts'' * 2006: ''All In'' * 2006: ''Canes'' * 2006: ''UKM: The Ultimate Killing Machine'' * 2007: ''Machine'' * 2007: ''Living & Dying'' * 2007: ''Boarding Gate'' * 2007: ''Afghan Knights'' * 2007: ''Strength and Honour'' * 2007: ''Cosmic Radio'' * 2007: ''Being Michael Madsen'' * 2007: ''Tooth and Nail'' * 2007: ''Through Your Eyes'' * 2008: ''Hell Ride'' * 2008: ''Last Hour'' * 2008: ''Vice'' * 2008: ''Deep Winter'' * 2008: ''House'' * 2008: ''45 R.P.M.'' * 2008: ''So You Want Michael Madsen?'' * 2009: ''Serbian Scars'' * 2009: ''Outrage: Born in Terror'' * 2009: ''The Kid: Chamaco'' * 2009: ''Hired Gun'' * 2009: ''You Might as Well Live'' * 2009: ''Shannon's Rainbow'' * 2009: ''A Way with Murder'' * 2009: ''Road of No Return'' * 2009: ''Lost in the Woods'' * 2010: ''Federal'' * 2010: ''The Portal'' * 2010: ''The Big I Am'' * 2010: ''Corruption.Gov'' * 2010: ''The Killing Jar'' * 2010: ''Now Here'' * 2010: ''Six Days in Paradise'' * 2010: ''The Brazen Bull'' * 2010: ''Money to Burn'' * 2010: ''Terror Trap'' * 2011: ''The Lion of Judah'' * 2011: ''A Matter of Justice'' * 2011: ''Klyuch salamandry'' * 2011: ''The Forest'' * 2011: ''Loosies'' * 2011: ''Dirty Little Trick'' * 2011: ''Joshua Tree'' * 2011: ''Kill Bill: The Whole Bloody Affair'' * 2012: ''Magic Boys'' * 2012: ''Terrible Angels'' * 2012: ''Refuge from the Storm'' * 2012: ''Beyond the Trophy'' * 2012: ''Prince of the City'' * 2012: ''Mission: The Prophet'' * 2013: ''I'm in Love with a Church Girl'' * 2013: ''Infected'' * 2013: ''The Banksters, Madoff with America'' * 2013: ''A Sierra Nevada Gunfight'' * 2013: ''Lionhead'' * 2013: ''Ashley'' * 2013: ''Along the Roadside'' * 2013: ''Day of Redemption'' * 2013: ''ICE Agent'' * 2013: ''Gabrielle'' * 2014: ''The Ninth Cloud'' * 2014: ''Turn Around Jake'' * 2014: ''Water Wars'' * 2014: ''2047: Sights of Death'' * 2014: ''Skoryy 'Moskva-Rossiya''' * 2015: ''[[The Hateful Eight]]'' * 2015: ''Flipped'' * 2015: ''Lumberjack Man'' * 2015: ''Death in the Desert'' * 2015: ''A Turn in the Sun'' * 2015: ''Sacred Blood'' * 2016: ''The Witching Hour'' * 2016: ''The Lost Tree'' * 2016: ''The Whole World at Our Feet'' * 2016: ''Back in the Day'' * 2016: ''Beyond the Game'' * 2016: ''Magi'' * 2016: ''Kidnapped in Romania'' * 2016: ''Devil's Domain'' * 2017: ''Until We Meet Again'' * 2017: ''Garlic & Gunpowder'' * 2017: ''The Broken Key'' * 2017: ''Unfallen'' * 2018: ''Dirty Dealing 3D'' * 2018: ''The Garden Left Behind'' * 2018: ''American Badass: A Michael Madsen Retrospective'' * 2018: ''Primitiva'' * 2018: ''Saturday at the Starlight'' * 2018: ''The Jewels of the Salton Sea'' * 2018: ''God's Eye'' * 2019: ''South of Hope Street'' * 2019: ''CobraGator'' * 2019: ''Rock Paper Dead'' * 2019: ''Angels Fallen'' * 2019: ''The Bend'' * ''Egill: The Last Pagan'' * ''Serpent in the Bottle'' * ''Trunk'' * ''Welcome to Acapulco'' * ''Trading Paint'' * ''Save the Last Bullet'' === Televisiereekse === * 1985: ''Our Family Honor'' * 1998: ''Vengeance Unlimited'' * 2001: ''Big Apple'' * 2001: ''Animal Precinct'' * 2002: ''25 - Das Magazin'' * 2005: ''Tilt'' * 2010: ''Midnight Movie Review'' * 2010: ''No Clean Break'' * 2013: ''2 Hopeful Spinsters'' * 2013: ''Trailblazers'' * 2015: ''American Dream'' * 2016: ''The Boonies'' === Televisierolprente === * 1992: ''Baby Snatcher'' * 1999: ''Supreme Sanction'' * 2000: ''Sacrifice'' * 2000: ''The Inspectors 2: A Shred of Evidence'' * 2003: ''44 Minutes: The North Hollywood Shoot-Out'' * 2005: ''Sin City: The Premiere'' * 2007: ''Crash and Burn'' * 2007: ''Croc'' * 2012: ''Piranhaconda'' * 2017: ''The Wrong Neighbor'' * 2018: ''Megalodon'' === Video's === * 1995: ''Red Line'' * 1997: ''The Making of 'Donnie Brasco''' * 1998: ''Detour'' * 2001: ''Michael Jackson: You Rock My World'' * 2002: ''Thelma & Louise: The Last Journey'' * 2004: ''Zen and Now: A Dinner with David Carradine & Friends'' * 2004: ''It Happened That Way'' * 2004: ''The Origin: Making 'Species''' * 2004: ''Les nouveaux refus'' * 2004: ''The Concept: Making 'Species''' * 2004: ''The Discovery: Making 'Species''' * 2006: ''Prohibition Opens the Floodgates'' * 2008: ''The Evolution of Clint Eastwood'' * 2008: ''The Long Shadow of Dirty Harry'' * 2008: ''Visiting Uwe'' * 2008: ''Coma'' * 2008: ''Michael Madsen's Video Diary (Hell Ride)'' * 2009: ''Christmas Crash'' * 2009: ''Green Lantern: First Flight'' * 2009: ''Creepshow Raw: Insomnia'' * 2009: ''Behind the Story: Green Lantern - First Fight'' * 2011: ''Amsterdam Heavy'' * 2012: ''Justin Bieber: As Long As You Love Me'' * 2014: ''Iggy Azalea Feat. Rita Ora: Black Widow'' * 2017: ''Grindhouse Nightmares'' * 2018: ''Hangover in Death Valley'' == Eksterne skakels == * {{IMDb|0000514|Michael Madsen}} {{Normdata}} {{DEFAULTSORT:Madsen, Michael}} [[Kategorie:Lewende mense]] [[Kategorie:Amerikaanse manlike akteurs van die 20ste eeu]] [[Kategorie:Amerikaanse manlike akteurs van die 21ste eeu]] [[Kategorie:Geboortes in 1958]] kcjyh9odfthxoxj6oyrd3pwmqvqr0ch 2818261 2818260 2025-07-04T04:28:24Z 98.152.175.138 1982-2.025. 2818261 wikitext text/x-wiki {{Inligtingskas Akteur | Naam = Michael Madsen | Beeld = Michael Madsen by Gage Skidmore.jpg | Beeldbeskrywing = <!-- Vir oormuis-info/ vir siggestremdes; sonder wiki-sintaks --> | Beeldonderskrif = | Geboortenaam = Michael Søren Madsen | Alias = | Geboortedatum = [[25 September]] [[1957]] | Geboorteplek = [[Chicago]], [[Illinois|IL]], [[Verenigde State]] | Nasionaliteit = [[Verenigde State|Amerikaans]] | Sterfdatum = {{Death date and age|2025|07|03|1957|09|25|df=yes}} | Sterfplek = Malibu, [[Los Angeles County]], [[Kalifornië|CA]], Verenigde State | Ouers = | Lewensmaat = | Kinders = 6 | Skool = | Universiteit = | Beroep = Akteur, vervaardiger, en skrywer | Aktiewe jare = 1982–2025 | Noemenswaardige rolprente = | Webwerf = | IMDb = 0000514 | Toekennings = <!-- slegs noemenswaardiges --> }} '''Michael Madsen''' (25 September 1957 - [[3 Julie]] [[2025]]) was 'n [[Verenigde State|Amerikaanse]] akteur, vervaardiger, en skrywer. Hy was bekend vir sy rolle in die rolprente ''[[Reservoir Dogs]]'' (1992), ''[[Kill Bill: Vol. 1]]'' (2003), ''[[Kill Bill: Vol. 2]]'' (2004), en ''[[The Hateful Eight]]'' (2015). == Filmografie == === Rolprente === * 1982: ''Against All Hope'' * 1988: ''Shadows in the Storm'' * 1991: ''Thelma & Louise'' * 1992: ''[[Reservoir Dogs]]'' * 1992: ''Fatal Instinct'' * 1992: ''Straight Talk'' * 1992: ''Inside Edge'' * 1993: ''Beyond the Law'' * 1993: ''Trouble Bound'' * 1993: ''Free Willy'' * 1993: ''A House in the Hills'' * 1993: ''Money for Nothing'' * 1994: ''Dead Connection'' * 1994: ''The Getaway'' * 1995: ''Free Willy 2: The Adventure Home'' * 1995: ''Species'' * 1995: ''Man with a Gun'' * 1996: ''Almost Blue'' * 1996: ''The Last Days of Frankie the Fly'' * 1997: ''Donnie Brasco'' * 1997: ''Executive Target'' * 1998: ''Papertrail'' * 1998: ''Rough Draft'' * 1998: ''Surface to Air'' * 1998: ''Species II'' * 1998: ''The Sender'' * 1998: ''Fait Accompli'' * 2000: ''The Thief & the Stripper'' * 2000: ''The Stray'' * 2000: ''The Alternate'' * 2000: ''Luck of the Draw'' * 2000: ''Ultimate Target'' * 2000: ''The Price of Air'' * 2001: ''The Ghost'' * 2001: ''Fall: The Price of Silence'' * 2001: ''L.A.P.D.: To Protect and to Serve'' * 2001: ''Outlaw'' * 2001: ''Extreme Honor'' * 2001: ''Pressure Point'' * 2002: ''Welcome to America'' * 2003: ''[[Kill Bill: Vol. 1]]'' * 2003: ''Vampires Anonymous'' * 2004: ''[[Kill Bill: Vol. 2]]'' * 2004: ''Renegade'' * 2004: ''Jacked$'' * 2005: ''BloodRayne'' * 2005: ''Chasing Ghosts'' * 2006: ''All In'' * 2006: ''Canes'' * 2006: ''UKM: The Ultimate Killing Machine'' * 2007: ''Machine'' * 2007: ''Living & Dying'' * 2007: ''Boarding Gate'' * 2007: ''Afghan Knights'' * 2007: ''Strength and Honour'' * 2007: ''Cosmic Radio'' * 2007: ''Being Michael Madsen'' * 2007: ''Tooth and Nail'' * 2007: ''Through Your Eyes'' * 2008: ''Hell Ride'' * 2008: ''Last Hour'' * 2008: ''Vice'' * 2008: ''Deep Winter'' * 2008: ''House'' * 2008: ''45 R.P.M.'' * 2008: ''So You Want Michael Madsen?'' * 2009: ''Serbian Scars'' * 2009: ''Outrage: Born in Terror'' * 2009: ''The Kid: Chamaco'' * 2009: ''Hired Gun'' * 2009: ''You Might as Well Live'' * 2009: ''Shannon's Rainbow'' * 2009: ''A Way with Murder'' * 2009: ''Road of No Return'' * 2009: ''Lost in the Woods'' * 2010: ''Federal'' * 2010: ''The Portal'' * 2010: ''The Big I Am'' * 2010: ''Corruption.Gov'' * 2010: ''The Killing Jar'' * 2010: ''Now Here'' * 2010: ''Six Days in Paradise'' * 2010: ''The Brazen Bull'' * 2010: ''Money to Burn'' * 2010: ''Terror Trap'' * 2011: ''The Lion of Judah'' * 2011: ''A Matter of Justice'' * 2011: ''Klyuch salamandry'' * 2011: ''The Forest'' * 2011: ''Loosies'' * 2011: ''Dirty Little Trick'' * 2011: ''Joshua Tree'' * 2011: ''Kill Bill: The Whole Bloody Affair'' * 2012: ''Magic Boys'' * 2012: ''Terrible Angels'' * 2012: ''Refuge from the Storm'' * 2012: ''Beyond the Trophy'' * 2012: ''Prince of the City'' * 2012: ''Mission: The Prophet'' * 2013: ''I'm in Love with a Church Girl'' * 2013: ''Infected'' * 2013: ''The Banksters, Madoff with America'' * 2013: ''A Sierra Nevada Gunfight'' * 2013: ''Lionhead'' * 2013: ''Ashley'' * 2013: ''Along the Roadside'' * 2013: ''Day of Redemption'' * 2013: ''ICE Agent'' * 2013: ''Gabrielle'' * 2014: ''The Ninth Cloud'' * 2014: ''Turn Around Jake'' * 2014: ''Water Wars'' * 2014: ''2047: Sights of Death'' * 2014: ''Skoryy 'Moskva-Rossiya''' * 2015: ''[[The Hateful Eight]]'' * 2015: ''Flipped'' * 2015: ''Lumberjack Man'' * 2015: ''Death in the Desert'' * 2015: ''A Turn in the Sun'' * 2015: ''Sacred Blood'' * 2016: ''The Witching Hour'' * 2016: ''The Lost Tree'' * 2016: ''The Whole World at Our Feet'' * 2016: ''Back in the Day'' * 2016: ''Beyond the Game'' * 2016: ''Magi'' * 2016: ''Kidnapped in Romania'' * 2016: ''Devil's Domain'' * 2017: ''Until We Meet Again'' * 2017: ''Garlic & Gunpowder'' * 2017: ''The Broken Key'' * 2017: ''Unfallen'' * 2018: ''Dirty Dealing 3D'' * 2018: ''The Garden Left Behind'' * 2018: ''American Badass: A Michael Madsen Retrospective'' * 2018: ''Primitiva'' * 2018: ''Saturday at the Starlight'' * 2018: ''The Jewels of the Salton Sea'' * 2018: ''God's Eye'' * 2019: ''South of Hope Street'' * 2019: ''CobraGator'' * 2019: ''Rock Paper Dead'' * 2019: ''Angels Fallen'' * 2019: ''The Bend'' * ''Egill: The Last Pagan'' * ''Serpent in the Bottle'' * ''Trunk'' * ''Welcome to Acapulco'' * ''Trading Paint'' * ''Save the Last Bullet'' === Televisiereekse === * 1985: ''Our Family Honor'' * 1998: ''Vengeance Unlimited'' * 2001: ''Big Apple'' * 2001: ''Animal Precinct'' * 2002: ''25 - Das Magazin'' * 2005: ''Tilt'' * 2010: ''Midnight Movie Review'' * 2010: ''No Clean Break'' * 2013: ''2 Hopeful Spinsters'' * 2013: ''Trailblazers'' * 2015: ''American Dream'' * 2016: ''The Boonies'' === Televisierolprente === * 1992: ''Baby Snatcher'' * 1999: ''Supreme Sanction'' * 2000: ''Sacrifice'' * 2000: ''The Inspectors 2: A Shred of Evidence'' * 2003: ''44 Minutes: The North Hollywood Shoot-Out'' * 2005: ''Sin City: The Premiere'' * 2007: ''Crash and Burn'' * 2007: ''Croc'' * 2012: ''Piranhaconda'' * 2017: ''The Wrong Neighbor'' * 2018: ''Megalodon'' === Video's === * 1995: ''Red Line'' * 1997: ''The Making of 'Donnie Brasco''' * 1998: ''Detour'' * 2001: ''Michael Jackson: You Rock My World'' * 2002: ''Thelma & Louise: The Last Journey'' * 2004: ''Zen and Now: A Dinner with David Carradine & Friends'' * 2004: ''It Happened That Way'' * 2004: ''The Origin: Making 'Species''' * 2004: ''Les nouveaux refus'' * 2004: ''The Concept: Making 'Species''' * 2004: ''The Discovery: Making 'Species''' * 2006: ''Prohibition Opens the Floodgates'' * 2008: ''The Evolution of Clint Eastwood'' * 2008: ''The Long Shadow of Dirty Harry'' * 2008: ''Visiting Uwe'' * 2008: ''Coma'' * 2008: ''Michael Madsen's Video Diary (Hell Ride)'' * 2009: ''Christmas Crash'' * 2009: ''Green Lantern: First Flight'' * 2009: ''Creepshow Raw: Insomnia'' * 2009: ''Behind the Story: Green Lantern - First Fight'' * 2011: ''Amsterdam Heavy'' * 2012: ''Justin Bieber: As Long As You Love Me'' * 2014: ''Iggy Azalea Feat. Rita Ora: Black Widow'' * 2017: ''Grindhouse Nightmares'' * 2018: ''Hangover in Death Valley'' == Eksterne skakels == * {{IMDb|0000514|Michael Madsen}} {{Normdata}} {{DEFAULTSORT:Madsen, Michael}} [[Kategorie:Lewende mense]] [[Kategorie:Amerikaanse manlike akteurs van die 20ste eeu]] [[Kategorie:Amerikaanse manlike akteurs van die 21ste eeu]] [[Kategorie:Geboortes in 1958]] oegizfjeiw9ed4o8w6p4p5s87hk8ug5 2818262 2818261 2025-07-04T06:28:24Z Oesjaar 7467 Verbeter 2818262 wikitext text/x-wiki {{Inligtingskas Akteur | Naam = Michael Madsen | Beeld = Michael Madsen by Gage Skidmore.jpg | Beeldbeskrywing = <!-- Vir oormuis-info/ vir siggestremdes; sonder wiki-sintaks --> | Beeldonderskrif = | Geboortenaam = Michael Søren Madsen | Alias = | Geboortedatum = [[25 September]] [[1957]] | Geboorteplek = [[Chicago]], [[Illinois|IL]], [[Verenigde State]] | Nasionaliteit = [[Verenigde State|Amerikaans]] | Sterfdatum = {{Death date and age|2025|07|03|1957|09|25|df=yes}} | Sterfplek = Malibu, [[Los Angeles County]], [[Kalifornië|CA]], Verenigde State | Ouers = | Lewensmaat = | Kinders = 6 | Skool = | Universiteit = | Beroep = Akteur, vervaardiger, en skrywer | Aktiewe jare = 1982–2025 | Noemenswaardige rolprente = | Webwerf = | IMDb = 0000514 | Toekennings = <!-- slegs noemenswaardiges --> }} '''Michael Madsen''' (25 September 1957 - [[3 Julie]] [[2025]]) was 'n [[Verenigde State|Amerikaanse]] akteur, vervaardiger, en skrywer. Hy was bekend vir sy rolle in die rolprente ''[[Reservoir Dogs]]'' (1992), ''[[Kill Bill: Vol. 1]]'' (2003), ''[[Kill Bill: Vol. 2]]'' (2004), en ''[[The Hateful Eight]]'' (2015). == Filmografie == === Rolprente === * 1982: ''Against All Hope'' * 1988: ''Shadows in the Storm'' * 1991: ''Thelma & Louise'' * 1992: ''[[Reservoir Dogs]]'' * 1992: ''Fatal Instinct'' * 1992: ''Straight Talk'' * 1992: ''Inside Edge'' * 1993: ''Beyond the Law'' * 1993: ''Trouble Bound'' * 1993: ''Free Willy'' * 1993: ''A House in the Hills'' * 1993: ''Money for Nothing'' * 1994: ''Dead Connection'' * 1994: ''The Getaway'' * 1995: ''Free Willy 2: The Adventure Home'' * 1995: ''Species'' * 1995: ''Man with a Gun'' * 1996: ''Almost Blue'' * 1996: ''The Last Days of Frankie the Fly'' * 1997: ''Donnie Brasco'' * 1997: ''Executive Target'' * 1998: ''Papertrail'' * 1998: ''Rough Draft'' * 1998: ''Surface to Air'' * 1998: ''Species II'' * 1998: ''The Sender'' * 1998: ''Fait Accompli'' * 2000: ''The Thief & the Stripper'' * 2000: ''The Stray'' * 2000: ''The Alternate'' * 2000: ''Luck of the Draw'' * 2000: ''Ultimate Target'' * 2000: ''The Price of Air'' * 2001: ''The Ghost'' * 2001: ''Fall: The Price of Silence'' * 2001: ''L.A.P.D.: To Protect and to Serve'' * 2001: ''Outlaw'' * 2001: ''Extreme Honor'' * 2001: ''Pressure Point'' * 2002: ''Welcome to America'' * 2003: ''[[Kill Bill: Vol. 1]]'' * 2003: ''Vampires Anonymous'' * 2004: ''[[Kill Bill: Vol. 2]]'' * 2004: ''Renegade'' * 2004: ''Jacked$'' * 2005: ''BloodRayne'' * 2005: ''Chasing Ghosts'' * 2006: ''All In'' * 2006: ''Canes'' * 2006: ''UKM: The Ultimate Killing Machine'' * 2007: ''Machine'' * 2007: ''Living & Dying'' * 2007: ''Boarding Gate'' * 2007: ''Afghan Knights'' * 2007: ''Strength and Honour'' * 2007: ''Cosmic Radio'' * 2007: ''Being Michael Madsen'' * 2007: ''Tooth and Nail'' * 2007: ''Through Your Eyes'' * 2008: ''Hell Ride'' * 2008: ''Last Hour'' * 2008: ''Vice'' * 2008: ''Deep Winter'' * 2008: ''House'' * 2008: ''45 R.P.M.'' * 2008: ''So You Want Michael Madsen?'' * 2009: ''Serbian Scars'' * 2009: ''Outrage: Born in Terror'' * 2009: ''The Kid: Chamaco'' * 2009: ''Hired Gun'' * 2009: ''You Might as Well Live'' * 2009: ''Shannon's Rainbow'' * 2009: ''A Way with Murder'' * 2009: ''Road of No Return'' * 2009: ''Lost in the Woods'' * 2010: ''Federal'' * 2010: ''The Portal'' * 2010: ''The Big I Am'' * 2010: ''Corruption.Gov'' * 2010: ''The Killing Jar'' * 2010: ''Now Here'' * 2010: ''Six Days in Paradise'' * 2010: ''The Brazen Bull'' * 2010: ''Money to Burn'' * 2010: ''Terror Trap'' * 2011: ''The Lion of Judah'' * 2011: ''A Matter of Justice'' * 2011: ''Klyuch salamandry'' * 2011: ''The Forest'' * 2011: ''Loosies'' * 2011: ''Dirty Little Trick'' * 2011: ''Joshua Tree'' * 2011: ''Kill Bill: The Whole Bloody Affair'' * 2012: ''Magic Boys'' * 2012: ''Terrible Angels'' * 2012: ''Refuge from the Storm'' * 2012: ''Beyond the Trophy'' * 2012: ''Prince of the City'' * 2012: ''Mission: The Prophet'' * 2013: ''I'm in Love with a Church Girl'' * 2013: ''Infected'' * 2013: ''The Banksters, Madoff with America'' * 2013: ''A Sierra Nevada Gunfight'' * 2013: ''Lionhead'' * 2013: ''Ashley'' * 2013: ''Along the Roadside'' * 2013: ''Day of Redemption'' * 2013: ''ICE Agent'' * 2013: ''Gabrielle'' * 2014: ''The Ninth Cloud'' * 2014: ''Turn Around Jake'' * 2014: ''Water Wars'' * 2014: ''2047: Sights of Death'' * 2014: ''Skoryy 'Moskva-Rossiya''' * 2015: ''[[The Hateful Eight]]'' * 2015: ''Flipped'' * 2015: ''Lumberjack Man'' * 2015: ''Death in the Desert'' * 2015: ''A Turn in the Sun'' * 2015: ''Sacred Blood'' * 2016: ''The Witching Hour'' * 2016: ''The Lost Tree'' * 2016: ''The Whole World at Our Feet'' * 2016: ''Back in the Day'' * 2016: ''Beyond the Game'' * 2016: ''Magi'' * 2016: ''Kidnapped in Romania'' * 2016: ''Devil's Domain'' * 2017: ''Until We Meet Again'' * 2017: ''Garlic & Gunpowder'' * 2017: ''The Broken Key'' * 2017: ''Unfallen'' * 2018: ''Dirty Dealing 3D'' * 2018: ''The Garden Left Behind'' * 2018: ''American Badass: A Michael Madsen Retrospective'' * 2018: ''Primitiva'' * 2018: ''Saturday at the Starlight'' * 2018: ''The Jewels of the Salton Sea'' * 2018: ''God's Eye'' * 2019: ''South of Hope Street'' * 2019: ''CobraGator'' * 2019: ''Rock Paper Dead'' * 2019: ''Angels Fallen'' * 2019: ''The Bend'' * ''Egill: The Last Pagan'' * ''Serpent in the Bottle'' * ''Trunk'' * ''Welcome to Acapulco'' * ''Trading Paint'' * ''Save the Last Bullet'' === Televisiereekse === * 1985: ''Our Family Honor'' * 1998: ''Vengeance Unlimited'' * 2001: ''Big Apple'' * 2001: ''Animal Precinct'' * 2002: ''25 - Das Magazin'' * 2005: ''Tilt'' * 2010: ''Midnight Movie Review'' * 2010: ''No Clean Break'' * 2013: ''2 Hopeful Spinsters'' * 2013: ''Trailblazers'' * 2015: ''American Dream'' * 2016: ''The Boonies'' === Televisierolprente === * 1992: ''Baby Snatcher'' * 1999: ''Supreme Sanction'' * 2000: ''Sacrifice'' * 2000: ''The Inspectors 2: A Shred of Evidence'' * 2003: ''44 Minutes: The North Hollywood Shoot-Out'' * 2005: ''Sin City: The Premiere'' * 2007: ''Crash and Burn'' * 2007: ''Croc'' * 2012: ''Piranhaconda'' * 2017: ''The Wrong Neighbor'' * 2018: ''Megalodon'' === Video's === * 1995: ''Red Line'' * 1997: ''The Making of 'Donnie Brasco''' * 1998: ''Detour'' * 2001: ''Michael Jackson: You Rock My World'' * 2002: ''Thelma & Louise: The Last Journey'' * 2004: ''Zen and Now: A Dinner with David Carradine & Friends'' * 2004: ''It Happened That Way'' * 2004: ''The Origin: Making 'Species''' * 2004: ''Les nouveaux refus'' * 2004: ''The Concept: Making 'Species''' * 2004: ''The Discovery: Making 'Species''' * 2006: ''Prohibition Opens the Floodgates'' * 2008: ''The Evolution of Clint Eastwood'' * 2008: ''The Long Shadow of Dirty Harry'' * 2008: ''Visiting Uwe'' * 2008: ''Coma'' * 2008: ''Michael Madsen's Video Diary (Hell Ride)'' * 2009: ''Christmas Crash'' * 2009: ''Green Lantern: First Flight'' * 2009: ''Creepshow Raw: Insomnia'' * 2009: ''Behind the Story: Green Lantern - First Fight'' * 2011: ''Amsterdam Heavy'' * 2012: ''Justin Bieber: As Long As You Love Me'' * 2014: ''Iggy Azalea Feat. Rita Ora: Black Widow'' * 2017: ''Grindhouse Nightmares'' * 2018: ''Hangover in Death Valley'' == Eksterne skakels == * {{IMDb|0000514|Michael Madsen}} {{Normdata}} {{DEFAULTSORT:Madsen, Michael}} [[Kategorie:Geboortes in 1958]] [[Kategorie:Sterftes in 2025]] [[Kategorie:Amerikaanse manlike akteurs van die 20ste eeu]] [[Kategorie:Amerikaanse manlike akteurs van die 21ste eeu]] 12c6t676ce3h4hjvmr6si9pmce7kooi 0 232138 2818305 2382217 2025-07-04T08:49:19Z 154.127.127.221 /* X */ 2818305 wikitext text/x-wiki {{Weesbladsy}} Hierdie lys bevat die plek- en dorpsname soos na verwys in die Bybel. {{indeks}} == A == * *[[Abadon]] *[[Abarim]] *Abarimberge *Abel-Bet-Maäka *Abel-Majim *Abel-Megola *Abel-Sittim *Abilene *Abrona *Adramittium *Agaje *Akkad *[[Akko]] *Akorlaagte *[[Alalak]] *[[Alexandrië|Aleksandrië]] *[[Aleppo]] *Almon-Diblatajim *Alus *Ammon *Amurru *Antiogië *Antipatris *Appiusmark *[[Apulia]] *Arabië *Arad *[[Aram]] *[[Areopagos|Areopagus]] *Arimatea *Argob *Armageddon *Aroër *Arrapga *Asdod *Aser *Asië *Askelon *Assus *[[Assur]] *Astarot *[[Athene|Atene]] *[[Attalië]] == B == * Baäl-Sefon *Babel *[[Babilon]] *Basan *[[Ben-Geber]] *[[Bene-Jaäka]]<nowiki/>n *Benjamin *[[Barseba|Berseba]] *Bet-Abara *[[Betanië]] *Bet-El *Bet-Jesimot *Bet-Peor *[[Betlehem]] *Bet-Saida *Bet-San *Biblos *Bitinië *Bosra == C == == D == *[[Damaskus]] *Dan *Deir *[[Dekapolis]] *[[Derbe]] *Dibon * Dibon-Gad *[[Dofka]] *Dor == E == *[[Edom]] *Efese *Efraim *Efronberg * Egipte *[[Ekron]] * Elim *[[Emmaus]] *Erek * Esjon-Geber *Esnunna * Etam * Etamwoestyn == F == * Feniks *[[Fenisië]] *Filippi *Frigië == G == * Gad *Galasië *Galilea *Garada *[[Gasa]] * Gaserot * Gasmona *Gat *Gerar *Gerasa *Geret *Gesbon *Geser *Gesur *Gibbeton *Gibeon *Gihonfontein *Gilboaberg *Gilead *Gilgal *[[Gorasin]] * Gor-Gidgad *[[Gosen]] == H == * [[Harran]] * Har-Sefer * Hasor * Hebron * Hermonberg * Hinnomdal * Horberg * Horeb == I == * Ije-Abarim *Ikonium *Israel *Issaskar *Italië == J == * Jahas *Jaïr *Jaser *Jerigo * Jerusalem *Jisreël * Jokmoam *Joppe *Jordaandal *Jordaanrivier *Josafat (dal) * Jotbata *Juda *Judea == K == * Kades *Kades-Barnea *Kalag *Kana * Kanaän *Kapernaum *Kappadosië *Karkemis *Karmelberg *Katna *Kauda *Kedrondal * Kehelata * Kibrot-Taäwa *Kir-Moab *Knidus *Korinte *Kos *Kreta == L == * Lagas *Larsa *Lasea *Libanon *Libna *Lidda *Likaonië *Lisië *Listra == M == * Maäka *Maganajim *Magdala *Malta * Makhelot *Manasse * Mara *Mari *Masedonië * Megiddo * Migdol *Milete *Misië *Mitilene * Mitka * Moab * Moabsvlakte *Mooi Hawens * Moserot == N == * Naftali *Nain *Nasaret *Nebo *Ninive *Nippoer *Nof *Nusu == O == * Obot *Oegarit *Olyfberg *On == P == * *Pafos *Palestina *Pamfilië *Patara *Patos *Penuel *Peor *Perea *Pergamum *Perge *Pi-Harigot *Pisidië *Ponts *Ptolemaïs * Punan *Punon *Puteoli == Q == == R == * Rabba *Rafiag *Rameses *Ramot *Ramot (Gilead) * Refidim *Regium * Rietsee * Rimmon-Peres * Rissa * Ritma *Rodos *Rome *Ruben == S == * Salamis *Salmona *Salmone *Samaria *Sardis * Saretan *Sarfat *Saronvlakte *Sebulon *Sefata *Seïr *Seleukië *Sereda *Sesarea *Sesarea-Filippi *Sidon *Sidra *Sigar *Sigem *Silisië *Silo *Simeon * Sinaiwoestyn * Sinwoestyn *Sion *Siprus *Sirakuse *Sirenaika *Sirene *Sirië *Sirtis *Sisilië * Sittim *Soan *Soar *Soutsee *Soutvlakte *Spooklagte *Suidland * Sukkot *Sumer *Susa *Susan == T == * Tadmor * Tagat * Tamar * Tarsus * Teman * Tempelberg * Tessalonika * Terag * Tiberias * Tirus * Tragonitis * Trake * Troas == U == * [[Ur]] == V == == W == == V == == X == == Literatuur == {{Commonskat|Bible|Bybelse plekname}} * Reinecker, Fritz: Lexikon zur Bibel. R. Brockhaus Verlag, Wuppertal 1981. ISBN 3-417-24528-1 a2pkfrm818boy1zmspy03qu7xv31m83 0 232152 2818298 2709380 2025-07-04T08:18:14Z 154.117.134.226 /* Q */ 2818298 wikitext text/x-wiki Hierdie is 'n '''lys van persone wat in die Bybel genoem word'''. {{indeks}} == A == *[[Aäron]] *[[Abaddon]] *[[Abdon]] *[[Abednego]] *[[Abel]] *[[Abi]] *[[Abia]] *[[Abiasaf]] *[[Abi-Albon]] *[[Abida]] *[[Abidan]] *[[Abiël]] *[[Abiëser]] *[[Abigal]] *[[Abigajil|Abigail]] *[[Abihajil]] *[[Abihu]] *[[Abihud]] *[[Abimaël]] *[[Abimeleg]] *[[Abimelek]] *[[Abinadab]] *[[Abinoam]] *[[Abiram]] *[[Abisag]] *[[Abisai]] *[[Abisalom]] *[[Abisur]] *[[Abital]] *[[Abjatar]] *[[Abner]] *[[Abraham|Abram]] *[[Abraham]] *[[Absalom]] *[[Achaïcus]] *[[Ada]] *[[Adbeël]] *[[Adin]] *[[Adina]] *[[Adino]] *[[Adonia]] *[[Adoni-Besek]] *[[Adonikam]] *[[Adoniram]] *[[Adoni-Sedek]] *[[Adoram]] *[[Adrammeleg]] *[[Adriël]] *[[Agab]] *[[Agabus]] *[[Agas]] *[[Agasbai]] *[[Agban]] *[[Agi]] *[[Agiam]] *[[Agija]] *[[Agis]] *[[Agitofel]] *[[Agjo]] *[[Aglai]] *[[Agrippa]] *[[Agsa]] *[[Agur]] *[[Ahasbai]] *[[Ahasia]] *[[Ahiam]] *[[Ahasveros]] *[[Ahia]] *[[Ahiam]] *[[Ahikam]] *[[Ahimaäs]] *[[Ahiman]] *[[Ahimeleg]] *[[Ahitub]] *[[Aja]] *[[Akan]] *[[Akbor]] *[[Aksa]] *[[Akkub]] *[[Alexander]] *[[Alfeüs]] *[[Amalek]] *[[Amasa]] *[[Amasai]] *[[Amasia]] *[[Amminadab]] *[[Amnon]] *[[Amon]] *[[Amos]] *[[Amplias]] *[[Amrafel]] *[[Amram]] *[[Amran]] *[[Ana]] *[[Anammeleg]] *[[Ananias]] *[[Andreas]] *[[Andronicus]] *[[Anna]] *[[Annas]] *[[Antipas]] *[[Antipater]] *[[Apelles]] *[[Appajim]] *[[Appia]] *[[Appolion]] *[[Apollos]] *[[Aquila]] *[[Arag]] *[[Aram]] *[[Arauna]] *[[Archelaüs]] *[[Archippus]] *[[Ardon]] *[[Aretas]] *[[Ariël]] *[[Ariog]] *[[Aristarchus]] *[[Aristobulus]] *[[Arje]] *[[Artasasta]] *[[Artemas]] *[[Artemis]] *[[Asa]] *[[Asael]] *[[Asaf]] *[[Asahel]] *[[Asarja]] *[[Asasel]] *[[Asenat]] *[[Aser]] *[[Asima]] *[[Asinkritus]] *[[Asjera]] *[[Askenas]] *[[Asmawet]] *[[Asnappar]] *[[Asgad]] *[[Asgur]] *[[Assan]] *[[Assir]] *[[Astarte]] *[[Asuba]] *[[Atalia]] *[[Atara]] *[[Ater]] *[[Attai]] *[[Augustus]] == B == *[[Baäl]] *[[Baälis]] *[[Baäna]] *[[Baesa]] *[[Bakbuk]] *[[Balak]] *[[Bani]] *[[Barak]] *[[Barabbas]] *[[Bar-Jesus]] *[[Bar-Jona]] *[[Barkos]] *[[Barnabas]] *[[Barsabas]] *[[Barsillai]] *[[Bartholomeüs]] *[[Bartimeüs]] *[[Barug]] *[[Baslut]] *[[Basmat]] *[[Batseba]] *[[Bat-Sua]] *[[Beaja]] *[[Bebai]] *[[Bedan]] *[[Beëlsebul]] *[[Bel]] *[[Bela]] *[[Belial]] *[[Belsasar]] *[[Beltsasar]] *[[Benaja]] *[[Benhadad]] *[[Benjamin]] *[[Ben-Oni]] *[[Beor]] *[[Bera]] *[[Bernice]] *[[Berodag-Baladan]] *[[Besaleël]] *[[Besai]] *[[Besaleël]] *[[Betuel]] *[[Bigwai]] *[[Bildad]] *[[Bileam]] *[[Bilha]] *[[Bilsan]] *[[Binnuï]] *[[Birsa]] *[[Bisjotja]] *[[Blastus]] *[[Boas]] *[[Buna]] == C == * [[Caesar]] * [[Cefas]] * [[Chloe]] * [[Christus]] * [[Cirenius]] * [[Cirus]] * [[Claudia]] * [[Clemens]] * [[Cornelius]] * [[Crescens]] * [[Crispus]] == D == *Dagon *[[Damaris]] *[[Dan]] *[[Daniël]] *[[Darda]] *Darius *[[Darkon]] *Datan *[[Dathan]] *[[Dawid]] *[[Debora]] *Dedan *[[Delaja]] *[[Delila]] *Demas *Demetrius *Diana *Didimus *Dikla *Dina *Dionisius *Diotrefes * Dodo *Doëg *Drusilla == E == *Ebed-Meleg *Ebenhaeser *Ebsan *Edom *[[Efa]] *[[Eflal]] *[[Efrata]] *Efraim *Efron *[[Egla]] *Eglon *Ehud *[[Eker]] *Ela *Elam *[[Elasa]] *Eldad *[[Eleasar]] *[[Elganan]] *[[Elhanan]] *Eli *[[Elia]] *[[Eliab]] *[[Eliam]] *Eliëser *Elifas *[[Elifelet]] *Elihu *[[Elika]] *Elimas *Elimeleg *Elisa *Elisabet *[[Elisafan]] *[[Elisama]] *[[Eliseba]] *[[Eljagba]] *Eljakim *Eljasib *[[Elkana]] *Elnatan *Eloï *Elon *Emmanuel *Enak *Eneas *Enos *Epafras *Epafroditus *Epenetus *Er *Erastus *Esau *Esbaäl *Esegiël *Esra *Ester *[[Etan]] *Et-Baä *Eubulus *Eunice *Euodia *Euroklidon *Eutichus *Eva == F == * [[Febe]] * Felix * Festus * Figellus * Filemon * Filetus * Filippus * Filologus * Flegon * [[Fortunatus]] == G == *Gaäl *Gabriël *[[Gad]] *[[Gaggit]] *[[Gahar]] *Gajus *Gallio *Gam *Gamaliël *Gamliël *[[Gammat]] *[[Gamul]] *[[Ganok]] *[[Garan]] *[[Gareb]] *[[Garef]] *[[Gases]] *[[Gassam]] *[[Gedalja]] *[[Geled]] *[[Geles]] *Gehasi *[[Gemarja]] *Gera *Gersom *[[Gerson]] *[[Gesan]] *Gesem *[[Gesron]] *Giba *Gibeon *[[Giddel]] *Gideon *[[Gilead]] *[[Giljon]] *Gog *Goliat *Gomer *[[Gur]] *[[Gusai]] == H == *Habakuk *Hadad *Hadadeser *Hadareser *Hadassa *[[Hadid]] *Hadoram *Hadrag *[[Hagaba]] *Hagar *Haggai *Haggit *[[Hakkos]] *[[Hakufa]] *Haman *Hanameël *[[Hanan]] *[[Hanani]] *[[Hananja]] *Hanna *Hanun *Haran *[[Harhur]] *[[Harif]] *[[Harim]] *[[Harsa]] *Hasael *Haso *[[Hasufa]] *[[Hasum]] *[[Hatifa]] *[[Hatita]] *[[Hattil]] *Heber *Hefer *Hefsiba *[[Heleb]] *[[Heles]] *[[Heman]] *Hemor *Henog *Hermas *Hermes *Hermogenes *Herodes *Herodes Agrippa *Herodes Antipas *Herodes die Grote *Herodias *Herodion *Hesron *[[Hesro]] *[[Hiddai]] *[[Hiël]] *[[Hilkia]] *[[Himeneüs]] *[[Hiram]] *Hiskia *Hobab *[[Hodewa]] *Hofni *Hofra *[[Hosea]] *Hulda *Hur *Husai *Husam *Husim == I == *Iddo *Ikabod *[[Ikkes]] *Immanuel *[[Immer]] *[[Ira]] *Irad *[[Isai]] *[[Isak]] *[[Isboset|Is-Boset]] *Isebel *Ismael * Israel *[[Issaskar]] *[[Itamar]] *Itiël *[[Ittai]] == J == *[[Jaäla]] *Jaäsanja *Jabal *Jabes *Jabin *[[Jada]] *Jaddua *Jael *Jafet *Jagin *Jahasiël *[[Jaïr]] *[[Jakin]] *Jakob *Jakobus *Jambres *[[Jamin]] *Jannes *Jareb *Jared *Jarga *[[Jasen]] *Jason *Jawan *[[Jedaja]] *Jedida *Jedidja *Jedutun *Jefta *Jegonja *Jehiskia *[[Jehu]] *Jehus *Jemima *[[Jekamja]] *[[Jemuël]] *[[Jeragmeël]] *Jered *Jeremia *[[Jeriot]] *Jerobeam *Jerubbaäl *Jerubbeset *Jerusa *Jesaja *[[Jeser]] *[[Jesua]] *Jesurun *Jesus *Jesus Christus *[[Jeter]] *Jetro *Jetur *[[Jigeal]] *Jisbi-Benob *[[Jishar]] *[[Jisi]] *Jiswa *Jiswi *[[Jitream]] *[[Joab]] *Joahas *Joas *[[Job]] *Jobab *[[Jodai]] *Joël *[[Jogebed]] *Johanan *Johannes (Apostel) *Johannes (die Doper) *Johannes Markus *Jojada *Jojagin *Jojakim *Joksan *Joktan *Jona *Jonadab *[[Jonatan]] *[[Joram]] *[[Jorkoam]] *[[Joseba]] *Josech *Josef *Josef Barsabas *Joses *Josia *Josua *Jota *[[Jotam]] *Jubal *[[Juda]] *Judas *Judas Iskariot *Judas (die Apostel) *Judas Barsabas *Judit *Jugal *Julia *Julius *Justus == K == *[[Kadmiël]] *[[Kaleb]] *[[Kalkol]] *[[Karmi]] *[[Kehat]] *[[Keros]] *[[Kilab]] *[[Kis]] *[[Korag]] *Kezia *Keziah *Kesia == L == *[[Lajis]] *[[Lebana]] *[[Levi]] *[[Libni]] * Lod == M == *[[Maäka]] *[[Maäs]] *[[Madmanna]] *[[Magli]] *[[Maharai]] *[[Makbena]] *[[Manaen]] *[[Makir]] *[[Maon]] *[[Marai]] *[[Maresa]] *[[Mattan]] *[[Mebunnai]] *[[Mefiboset]] *[[Mehida]] *[[Merari]] *Mesa *[[Mesag]] *[[Misael]] *[[Misperet]] *[[Mikal]] *[[Molid]] *[[Mordegai]] *[[Mosa]] * [[Moses]] *[[Musi]] == N == *[[Nabal]] *[[Nadab]] *[[Naftali]] *[[Nagson]] *[[Nahamani]] *[[Naharai]] *[[Nahas]] *[[Natan]] *[[Nebo]] *[[Nefeg]] *[[Nehum]] *[[Nekoda]] *[[Ner]] *[[Nesiag]] *[[Netanel]] == O == *[[Obed]] *[[Ohad]] *[[Onam]] *[[Onan]] *[[Ono]] *[[Oreb]] *[[Oren]] *[[Osem]] == P == *[[Padon]] *[[Pahat-Moab]] *[[Pallu]] *[[Palti]] *[[Paltiël]] *[[Parhos]] *[[Paseag]] *[[Pasgur]] *[[Pelet]] *[[Peres]] *[[Perida]] *[[Petrus]] *[[Pinehas]] *[[Pogeret-Hassebaim]] *[[Putniël]] == Q == * Quartus == R == *[[Raämja]] *[[Raddai]] *[[Ragam]] *[[Ram]] *[[Reaja]] *[[Regem]] *[[Rekem]] *[[Resin]] *[[Ribai]] *[[Rispa]] *[[Ruben]] == S == *[[Saäf]] *[[Sabad]] *[[Sadrag]] *[[Safan]] *[[Saffira]] *[[Sakkai]] *[[Sallum]] *[[Salma]] *[[Salmai]] *[[Salmon]] * Samma *[[Sammai]] *[[Sammot]] *[[Sara]] *[[Sarar]] *[[Sasa]] *[[Sattu]] *[[Saul]] *[[Seber]] *[[Sebulon]] *[[Seëb]] *[[Sefanja]] *[[Sefatja]] *[[Segub]] *[[Sela]] *[[Seled]] *[[Selek]] *[[Sema]] *[[Senaä]] *[[Serag]] *[[Seruja]] *[[Sesan]] *[[Sewa]] *[[Sia]] *[[Siba]] *[[Sibbekai]] *[[Sif]] *[[Siha]] *[[Sikri]] *[[Simeï]] *[[Simeon]] *[[Simi]] *[[Simri]] *[[Sisa]] *[[Sisera]] *[[Sismai]] *[[Sitri]] *[[Sobab]] *[[Sobai]] *[[Sobal]] *[[Soferet]] *[[Sogar]] *[[Sotai]] == T == *[[Tabaot]] *[[Tabbaot]] *[[Talmai]] *[[Talmon]] *[[Tamar]] *[[Tappuag]] *[[Tekoa]] *[[Temiag]] *[[Tirgana]] *[[Tobia]] == U == *[[Uria]] *[[Ussa]] *[[Ussia]] *[[Ussiël]] *[[Uri]] == V == == X == == Y == == Z == == Literatuur == {{Commonskat|Bible|Bybelse plekname}} * Die [[Bybel]] (1953-vertaling) *Reinecker, Fritz: Lexikon zur Bibel. R. Brockhaus Verlag, Wuppertal 1981. ISBN 3-417-24528-1 {{Saadjie}} [[Kategorie:Bybel]] [[Kategorie:Christendom]] 5p5gp93pskmwnj4yob4ue63xv7446io 2818299 2818298 2025-07-04T08:19:20Z 154.117.134.226 /* Q */ 2818299 wikitext text/x-wiki Hierdie is 'n '''lys van persone wat in die Bybel genoem word'''. {{indeks}} == A == *[[Aäron]] *[[Abaddon]] *[[Abdon]] *[[Abednego]] *[[Abel]] *[[Abi]] *[[Abia]] *[[Abiasaf]] *[[Abi-Albon]] *[[Abida]] *[[Abidan]] *[[Abiël]] *[[Abiëser]] *[[Abigal]] *[[Abigajil|Abigail]] *[[Abihajil]] *[[Abihu]] *[[Abihud]] *[[Abimaël]] *[[Abimeleg]] *[[Abimelek]] *[[Abinadab]] *[[Abinoam]] *[[Abiram]] *[[Abisag]] *[[Abisai]] *[[Abisalom]] *[[Abisur]] *[[Abital]] *[[Abjatar]] *[[Abner]] *[[Abraham|Abram]] *[[Abraham]] *[[Absalom]] *[[Achaïcus]] *[[Ada]] *[[Adbeël]] *[[Adin]] *[[Adina]] *[[Adino]] *[[Adonia]] *[[Adoni-Besek]] *[[Adonikam]] *[[Adoniram]] *[[Adoni-Sedek]] *[[Adoram]] *[[Adrammeleg]] *[[Adriël]] *[[Agab]] *[[Agabus]] *[[Agas]] *[[Agasbai]] *[[Agban]] *[[Agi]] *[[Agiam]] *[[Agija]] *[[Agis]] *[[Agitofel]] *[[Agjo]] *[[Aglai]] *[[Agrippa]] *[[Agsa]] *[[Agur]] *[[Ahasbai]] *[[Ahasia]] *[[Ahiam]] *[[Ahasveros]] *[[Ahia]] *[[Ahiam]] *[[Ahikam]] *[[Ahimaäs]] *[[Ahiman]] *[[Ahimeleg]] *[[Ahitub]] *[[Aja]] *[[Akan]] *[[Akbor]] *[[Aksa]] *[[Akkub]] *[[Alexander]] *[[Alfeüs]] *[[Amalek]] *[[Amasa]] *[[Amasai]] *[[Amasia]] *[[Amminadab]] *[[Amnon]] *[[Amon]] *[[Amos]] *[[Amplias]] *[[Amrafel]] *[[Amram]] *[[Amran]] *[[Ana]] *[[Anammeleg]] *[[Ananias]] *[[Andreas]] *[[Andronicus]] *[[Anna]] *[[Annas]] *[[Antipas]] *[[Antipater]] *[[Apelles]] *[[Appajim]] *[[Appia]] *[[Appolion]] *[[Apollos]] *[[Aquila]] *[[Arag]] *[[Aram]] *[[Arauna]] *[[Archelaüs]] *[[Archippus]] *[[Ardon]] *[[Aretas]] *[[Ariël]] *[[Ariog]] *[[Aristarchus]] *[[Aristobulus]] *[[Arje]] *[[Artasasta]] *[[Artemas]] *[[Artemis]] *[[Asa]] *[[Asael]] *[[Asaf]] *[[Asahel]] *[[Asarja]] *[[Asasel]] *[[Asenat]] *[[Aser]] *[[Asima]] *[[Asinkritus]] *[[Asjera]] *[[Askenas]] *[[Asmawet]] *[[Asnappar]] *[[Asgad]] *[[Asgur]] *[[Assan]] *[[Assir]] *[[Astarte]] *[[Asuba]] *[[Atalia]] *[[Atara]] *[[Ater]] *[[Attai]] *[[Augustus]] == B == *[[Baäl]] *[[Baälis]] *[[Baäna]] *[[Baesa]] *[[Bakbuk]] *[[Balak]] *[[Bani]] *[[Barak]] *[[Barabbas]] *[[Bar-Jesus]] *[[Bar-Jona]] *[[Barkos]] *[[Barnabas]] *[[Barsabas]] *[[Barsillai]] *[[Bartholomeüs]] *[[Bartimeüs]] *[[Barug]] *[[Baslut]] *[[Basmat]] *[[Batseba]] *[[Bat-Sua]] *[[Beaja]] *[[Bebai]] *[[Bedan]] *[[Beëlsebul]] *[[Bel]] *[[Bela]] *[[Belial]] *[[Belsasar]] *[[Beltsasar]] *[[Benaja]] *[[Benhadad]] *[[Benjamin]] *[[Ben-Oni]] *[[Beor]] *[[Bera]] *[[Bernice]] *[[Berodag-Baladan]] *[[Besaleël]] *[[Besai]] *[[Besaleël]] *[[Betuel]] *[[Bigwai]] *[[Bildad]] *[[Bileam]] *[[Bilha]] *[[Bilsan]] *[[Binnuï]] *[[Birsa]] *[[Bisjotja]] *[[Blastus]] *[[Boas]] *[[Buna]] == C == * [[Caesar]] * [[Cefas]] * [[Chloe]] * [[Christus]] * [[Cirenius]] * [[Cirus]] * [[Claudia]] * [[Clemens]] * [[Cornelius]] * [[Crescens]] * [[Crispus]] == D == *Dagon *[[Damaris]] *[[Dan]] *[[Daniël]] *[[Darda]] *Darius *[[Darkon]] *Datan *[[Dathan]] *[[Dawid]] *[[Debora]] *Dedan *[[Delaja]] *[[Delila]] *Demas *Demetrius *Diana *Didimus *Dikla *Dina *Dionisius *Diotrefes * Dodo *Doëg *Drusilla == E == *Ebed-Meleg *Ebenhaeser *Ebsan *Edom *[[Efa]] *[[Eflal]] *[[Efrata]] *Efraim *Efron *[[Egla]] *Eglon *Ehud *[[Eker]] *Ela *Elam *[[Elasa]] *Eldad *[[Eleasar]] *[[Elganan]] *[[Elhanan]] *Eli *[[Elia]] *[[Eliab]] *[[Eliam]] *Eliëser *Elifas *[[Elifelet]] *Elihu *[[Elika]] *Elimas *Elimeleg *Elisa *Elisabet *[[Elisafan]] *[[Elisama]] *[[Eliseba]] *[[Eljagba]] *Eljakim *Eljasib *[[Elkana]] *Elnatan *Eloï *Elon *Emmanuel *Enak *Eneas *Enos *Epafras *Epafroditus *Epenetus *Er *Erastus *Esau *Esbaäl *Esegiël *Esra *Ester *[[Etan]] *Et-Baä *Eubulus *Eunice *Euodia *Euroklidon *Eutichus *Eva == F == * [[Febe]] * Felix * Festus * Figellus * Filemon * Filetus * Filippus * Filologus * Flegon * [[Fortunatus]] == G == *Gaäl *Gabriël *[[Gad]] *[[Gaggit]] *[[Gahar]] *Gajus *Gallio *Gam *Gamaliël *Gamliël *[[Gammat]] *[[Gamul]] *[[Ganok]] *[[Garan]] *[[Gareb]] *[[Garef]] *[[Gases]] *[[Gassam]] *[[Gedalja]] *[[Geled]] *[[Geles]] *Gehasi *[[Gemarja]] *Gera *Gersom *[[Gerson]] *[[Gesan]] *Gesem *[[Gesron]] *Giba *Gibeon *[[Giddel]] *Gideon *[[Gilead]] *[[Giljon]] *Gog *Goliat *Gomer *[[Gur]] *[[Gusai]] == H == *Habakuk *Hadad *Hadadeser *Hadareser *Hadassa *[[Hadid]] *Hadoram *Hadrag *[[Hagaba]] *Hagar *Haggai *Haggit *[[Hakkos]] *[[Hakufa]] *Haman *Hanameël *[[Hanan]] *[[Hanani]] *[[Hananja]] *Hanna *Hanun *Haran *[[Harhur]] *[[Harif]] *[[Harim]] *[[Harsa]] *Hasael *Haso *[[Hasufa]] *[[Hasum]] *[[Hatifa]] *[[Hatita]] *[[Hattil]] *Heber *Hefer *Hefsiba *[[Heleb]] *[[Heles]] *[[Heman]] *Hemor *Henog *Hermas *Hermes *Hermogenes *Herodes *Herodes Agrippa *Herodes Antipas *Herodes die Grote *Herodias *Herodion *Hesron *[[Hesro]] *[[Hiddai]] *[[Hiël]] *[[Hilkia]] *[[Himeneüs]] *[[Hiram]] *Hiskia *Hobab *[[Hodewa]] *Hofni *Hofra *[[Hosea]] *Hulda *Hur *Husai *Husam *Husim == I == *Iddo *Ikabod *[[Ikkes]] *Immanuel *[[Immer]] *[[Ira]] *Irad *[[Isai]] *[[Isak]] *[[Isboset|Is-Boset]] *Isebel *Ismael * Israel *[[Issaskar]] *[[Itamar]] *Itiël *[[Ittai]] == J == *[[Jaäla]] *Jaäsanja *Jabal *Jabes *Jabin *[[Jada]] *Jaddua *Jael *Jafet *Jagin *Jahasiël *[[Jaïr]] *[[Jakin]] *Jakob *Jakobus *Jambres *[[Jamin]] *Jannes *Jareb *Jared *Jarga *[[Jasen]] *Jason *Jawan *[[Jedaja]] *Jedida *Jedidja *Jedutun *Jefta *Jegonja *Jehiskia *[[Jehu]] *Jehus *Jemima *[[Jekamja]] *[[Jemuël]] *[[Jeragmeël]] *Jered *Jeremia *[[Jeriot]] *Jerobeam *Jerubbaäl *Jerubbeset *Jerusa *Jesaja *[[Jeser]] *[[Jesua]] *Jesurun *Jesus *Jesus Christus *[[Jeter]] *Jetro *Jetur *[[Jigeal]] *Jisbi-Benob *[[Jishar]] *[[Jisi]] *Jiswa *Jiswi *[[Jitream]] *[[Joab]] *Joahas *Joas *[[Job]] *Jobab *[[Jodai]] *Joël *[[Jogebed]] *Johanan *Johannes (Apostel) *Johannes (die Doper) *Johannes Markus *Jojada *Jojagin *Jojakim *Joksan *Joktan *Jona *Jonadab *[[Jonatan]] *[[Joram]] *[[Jorkoam]] *[[Joseba]] *Josech *Josef *Josef Barsabas *Joses *Josia *Josua *Jota *[[Jotam]] *Jubal *[[Juda]] *Judas *Judas Iskariot *Judas (die Apostel) *Judas Barsabas *Judit *Jugal *Julia *Julius *Justus == K == *[[Kadmiël]] *[[Kaleb]] *[[Kalkol]] *[[Karmi]] *[[Kehat]] *[[Keros]] *[[Kilab]] *[[Kis]] *[[Korag]] *Kezia *Keziah *Kesia == L == *[[Lajis]] *[[Lebana]] *[[Levi]] *[[Libni]] * Lod == M == *[[Maäka]] *[[Maäs]] *[[Madmanna]] *[[Magli]] *[[Maharai]] *[[Makbena]] *[[Manaen]] *[[Makir]] *[[Maon]] *[[Marai]] *[[Maresa]] *[[Mattan]] *[[Mebunnai]] *[[Mefiboset]] *[[Mehida]] *[[Merari]] *Mesa *[[Mesag]] *[[Misael]] *[[Misperet]] *[[Mikal]] *[[Molid]] *[[Mordegai]] *[[Mosa]] * [[Moses]] *[[Musi]] == N == *[[Nabal]] *[[Nadab]] *[[Naftali]] *[[Nagson]] *[[Nahamani]] *[[Naharai]] *[[Nahas]] *[[Natan]] *[[Nebo]] *[[Nefeg]] *[[Nehum]] *[[Nekoda]] *[[Ner]] *[[Nesiag]] *[[Netanel]] == O == *[[Obed]] *[[Ohad]] *[[Onam]] *[[Onan]] *[[Ono]] *[[Oreb]] *[[Oren]] *[[Osem]] == P == *[[Padon]] *[[Pahat-Moab]] *[[Pallu]] *[[Palti]] *[[Paltiël]] *[[Parhos]] *[[Paseag]] *[[Pasgur]] *[[Pelet]] *[[Peres]] *[[Perida]] *[[Petrus]] *[[Pinehas]] *[[Pogeret-Hassebaim]] *[[Putniël]] == Q == * Quartus Romeine 16:23 == R == *[[Raämja]] *[[Raddai]] *[[Ragam]] *[[Ram]] *[[Reaja]] *[[Regem]] *[[Rekem]] *[[Resin]] *[[Ribai]] *[[Rispa]] *[[Ruben]] == S == *[[Saäf]] *[[Sabad]] *[[Sadrag]] *[[Safan]] *[[Saffira]] *[[Sakkai]] *[[Sallum]] *[[Salma]] *[[Salmai]] *[[Salmon]] * Samma *[[Sammai]] *[[Sammot]] *[[Sara]] *[[Sarar]] *[[Sasa]] *[[Sattu]] *[[Saul]] *[[Seber]] *[[Sebulon]] *[[Seëb]] *[[Sefanja]] *[[Sefatja]] *[[Segub]] *[[Sela]] *[[Seled]] *[[Selek]] *[[Sema]] *[[Senaä]] *[[Serag]] *[[Seruja]] *[[Sesan]] *[[Sewa]] *[[Sia]] *[[Siba]] *[[Sibbekai]] *[[Sif]] *[[Siha]] *[[Sikri]] *[[Simeï]] *[[Simeon]] *[[Simi]] *[[Simri]] *[[Sisa]] *[[Sisera]] *[[Sismai]] *[[Sitri]] *[[Sobab]] *[[Sobai]] *[[Sobal]] *[[Soferet]] *[[Sogar]] *[[Sotai]] == T == *[[Tabaot]] *[[Tabbaot]] *[[Talmai]] *[[Talmon]] *[[Tamar]] *[[Tappuag]] *[[Tekoa]] *[[Temiag]] *[[Tirgana]] *[[Tobia]] == U == *[[Uria]] *[[Ussa]] *[[Ussia]] *[[Ussiël]] *[[Uri]] == V == == X == == Y == == Z == == Literatuur == {{Commonskat|Bible|Bybelse plekname}} * Die [[Bybel]] (1953-vertaling) *Reinecker, Fritz: Lexikon zur Bibel. R. Brockhaus Verlag, Wuppertal 1981. ISBN 3-417-24528-1 {{Saadjie}} [[Kategorie:Bybel]] [[Kategorie:Christendom]] buf0fvt1w2dk0n1tg6vloueo791j1o6 2818300 2818299 2025-07-04T08:19:35Z 154.117.134.226 /* Q */ 2818300 wikitext text/x-wiki Hierdie is 'n '''lys van persone wat in die Bybel genoem word'''. {{indeks}} == A == *[[Aäron]] *[[Abaddon]] *[[Abdon]] *[[Abednego]] *[[Abel]] *[[Abi]] *[[Abia]] *[[Abiasaf]] *[[Abi-Albon]] *[[Abida]] *[[Abidan]] *[[Abiël]] *[[Abiëser]] *[[Abigal]] *[[Abigajil|Abigail]] *[[Abihajil]] *[[Abihu]] *[[Abihud]] *[[Abimaël]] *[[Abimeleg]] *[[Abimelek]] *[[Abinadab]] *[[Abinoam]] *[[Abiram]] *[[Abisag]] *[[Abisai]] *[[Abisalom]] *[[Abisur]] *[[Abital]] *[[Abjatar]] *[[Abner]] *[[Abraham|Abram]] *[[Abraham]] *[[Absalom]] *[[Achaïcus]] *[[Ada]] *[[Adbeël]] *[[Adin]] *[[Adina]] *[[Adino]] *[[Adonia]] *[[Adoni-Besek]] *[[Adonikam]] *[[Adoniram]] *[[Adoni-Sedek]] *[[Adoram]] *[[Adrammeleg]] *[[Adriël]] *[[Agab]] *[[Agabus]] *[[Agas]] *[[Agasbai]] *[[Agban]] *[[Agi]] *[[Agiam]] *[[Agija]] *[[Agis]] *[[Agitofel]] *[[Agjo]] *[[Aglai]] *[[Agrippa]] *[[Agsa]] *[[Agur]] *[[Ahasbai]] *[[Ahasia]] *[[Ahiam]] *[[Ahasveros]] *[[Ahia]] *[[Ahiam]] *[[Ahikam]] *[[Ahimaäs]] *[[Ahiman]] *[[Ahimeleg]] *[[Ahitub]] *[[Aja]] *[[Akan]] *[[Akbor]] *[[Aksa]] *[[Akkub]] *[[Alexander]] *[[Alfeüs]] *[[Amalek]] *[[Amasa]] *[[Amasai]] *[[Amasia]] *[[Amminadab]] *[[Amnon]] *[[Amon]] *[[Amos]] *[[Amplias]] *[[Amrafel]] *[[Amram]] *[[Amran]] *[[Ana]] *[[Anammeleg]] *[[Ananias]] *[[Andreas]] *[[Andronicus]] *[[Anna]] *[[Annas]] *[[Antipas]] *[[Antipater]] *[[Apelles]] *[[Appajim]] *[[Appia]] *[[Appolion]] *[[Apollos]] *[[Aquila]] *[[Arag]] *[[Aram]] *[[Arauna]] *[[Archelaüs]] *[[Archippus]] *[[Ardon]] *[[Aretas]] *[[Ariël]] *[[Ariog]] *[[Aristarchus]] *[[Aristobulus]] *[[Arje]] *[[Artasasta]] *[[Artemas]] *[[Artemis]] *[[Asa]] *[[Asael]] *[[Asaf]] *[[Asahel]] *[[Asarja]] *[[Asasel]] *[[Asenat]] *[[Aser]] *[[Asima]] *[[Asinkritus]] *[[Asjera]] *[[Askenas]] *[[Asmawet]] *[[Asnappar]] *[[Asgad]] *[[Asgur]] *[[Assan]] *[[Assir]] *[[Astarte]] *[[Asuba]] *[[Atalia]] *[[Atara]] *[[Ater]] *[[Attai]] *[[Augustus]] == B == *[[Baäl]] *[[Baälis]] *[[Baäna]] *[[Baesa]] *[[Bakbuk]] *[[Balak]] *[[Bani]] *[[Barak]] *[[Barabbas]] *[[Bar-Jesus]] *[[Bar-Jona]] *[[Barkos]] *[[Barnabas]] *[[Barsabas]] *[[Barsillai]] *[[Bartholomeüs]] *[[Bartimeüs]] *[[Barug]] *[[Baslut]] *[[Basmat]] *[[Batseba]] *[[Bat-Sua]] *[[Beaja]] *[[Bebai]] *[[Bedan]] *[[Beëlsebul]] *[[Bel]] *[[Bela]] *[[Belial]] *[[Belsasar]] *[[Beltsasar]] *[[Benaja]] *[[Benhadad]] *[[Benjamin]] *[[Ben-Oni]] *[[Beor]] *[[Bera]] *[[Bernice]] *[[Berodag-Baladan]] *[[Besaleël]] *[[Besai]] *[[Besaleël]] *[[Betuel]] *[[Bigwai]] *[[Bildad]] *[[Bileam]] *[[Bilha]] *[[Bilsan]] *[[Binnuï]] *[[Birsa]] *[[Bisjotja]] *[[Blastus]] *[[Boas]] *[[Buna]] == C == * [[Caesar]] * [[Cefas]] * [[Chloe]] * [[Christus]] * [[Cirenius]] * [[Cirus]] * [[Claudia]] * [[Clemens]] * [[Cornelius]] * [[Crescens]] * [[Crispus]] == D == *Dagon *[[Damaris]] *[[Dan]] *[[Daniël]] *[[Darda]] *Darius *[[Darkon]] *Datan *[[Dathan]] *[[Dawid]] *[[Debora]] *Dedan *[[Delaja]] *[[Delila]] *Demas *Demetrius *Diana *Didimus *Dikla *Dina *Dionisius *Diotrefes * Dodo *Doëg *Drusilla == E == *Ebed-Meleg *Ebenhaeser *Ebsan *Edom *[[Efa]] *[[Eflal]] *[[Efrata]] *Efraim *Efron *[[Egla]] *Eglon *Ehud *[[Eker]] *Ela *Elam *[[Elasa]] *Eldad *[[Eleasar]] *[[Elganan]] *[[Elhanan]] *Eli *[[Elia]] *[[Eliab]] *[[Eliam]] *Eliëser *Elifas *[[Elifelet]] *Elihu *[[Elika]] *Elimas *Elimeleg *Elisa *Elisabet *[[Elisafan]] *[[Elisama]] *[[Eliseba]] *[[Eljagba]] *Eljakim *Eljasib *[[Elkana]] *Elnatan *Eloï *Elon *Emmanuel *Enak *Eneas *Enos *Epafras *Epafroditus *Epenetus *Er *Erastus *Esau *Esbaäl *Esegiël *Esra *Ester *[[Etan]] *Et-Baä *Eubulus *Eunice *Euodia *Euroklidon *Eutichus *Eva == F == * [[Febe]] * Felix * Festus * Figellus * Filemon * Filetus * Filippus * Filologus * Flegon * [[Fortunatus]] == G == *Gaäl *Gabriël *[[Gad]] *[[Gaggit]] *[[Gahar]] *Gajus *Gallio *Gam *Gamaliël *Gamliël *[[Gammat]] *[[Gamul]] *[[Ganok]] *[[Garan]] *[[Gareb]] *[[Garef]] *[[Gases]] *[[Gassam]] *[[Gedalja]] *[[Geled]] *[[Geles]] *Gehasi *[[Gemarja]] *Gera *Gersom *[[Gerson]] *[[Gesan]] *Gesem *[[Gesron]] *Giba *Gibeon *[[Giddel]] *Gideon *[[Gilead]] *[[Giljon]] *Gog *Goliat *Gomer *[[Gur]] *[[Gusai]] == H == *Habakuk *Hadad *Hadadeser *Hadareser *Hadassa *[[Hadid]] *Hadoram *Hadrag *[[Hagaba]] *Hagar *Haggai *Haggit *[[Hakkos]] *[[Hakufa]] *Haman *Hanameël *[[Hanan]] *[[Hanani]] *[[Hananja]] *Hanna *Hanun *Haran *[[Harhur]] *[[Harif]] *[[Harim]] *[[Harsa]] *Hasael *Haso *[[Hasufa]] *[[Hasum]] *[[Hatifa]] *[[Hatita]] *[[Hattil]] *Heber *Hefer *Hefsiba *[[Heleb]] *[[Heles]] *[[Heman]] *Hemor *Henog *Hermas *Hermes *Hermogenes *Herodes *Herodes Agrippa *Herodes Antipas *Herodes die Grote *Herodias *Herodion *Hesron *[[Hesro]] *[[Hiddai]] *[[Hiël]] *[[Hilkia]] *[[Himeneüs]] *[[Hiram]] *Hiskia *Hobab *[[Hodewa]] *Hofni *Hofra *[[Hosea]] *Hulda *Hur *Husai *Husam *Husim == I == *Iddo *Ikabod *[[Ikkes]] *Immanuel *[[Immer]] *[[Ira]] *Irad *[[Isai]] *[[Isak]] *[[Isboset|Is-Boset]] *Isebel *Ismael * Israel *[[Issaskar]] *[[Itamar]] *Itiël *[[Ittai]] == J == *[[Jaäla]] *Jaäsanja *Jabal *Jabes *Jabin *[[Jada]] *Jaddua *Jael *Jafet *Jagin *Jahasiël *[[Jaïr]] *[[Jakin]] *Jakob *Jakobus *Jambres *[[Jamin]] *Jannes *Jareb *Jared *Jarga *[[Jasen]] *Jason *Jawan *[[Jedaja]] *Jedida *Jedidja *Jedutun *Jefta *Jegonja *Jehiskia *[[Jehu]] *Jehus *Jemima *[[Jekamja]] *[[Jemuël]] *[[Jeragmeël]] *Jered *Jeremia *[[Jeriot]] *Jerobeam *Jerubbaäl *Jerubbeset *Jerusa *Jesaja *[[Jeser]] *[[Jesua]] *Jesurun *Jesus *Jesus Christus *[[Jeter]] *Jetro *Jetur *[[Jigeal]] *Jisbi-Benob *[[Jishar]] *[[Jisi]] *Jiswa *Jiswi *[[Jitream]] *[[Joab]] *Joahas *Joas *[[Job]] *Jobab *[[Jodai]] *Joël *[[Jogebed]] *Johanan *Johannes (Apostel) *Johannes (die Doper) *Johannes Markus *Jojada *Jojagin *Jojakim *Joksan *Joktan *Jona *Jonadab *[[Jonatan]] *[[Joram]] *[[Jorkoam]] *[[Joseba]] *Josech *Josef *Josef Barsabas *Joses *Josia *Josua *Jota *[[Jotam]] *Jubal *[[Juda]] *Judas *Judas Iskariot *Judas (die Apostel) *Judas Barsabas *Judit *Jugal *Julia *Julius *Justus == K == *[[Kadmiël]] *[[Kaleb]] *[[Kalkol]] *[[Karmi]] *[[Kehat]] *[[Keros]] *[[Kilab]] *[[Kis]] *[[Korag]] *Kezia *Keziah *Kesia == L == *[[Lajis]] *[[Lebana]] *[[Levi]] *[[Libni]] * Lod == M == *[[Maäka]] *[[Maäs]] *[[Madmanna]] *[[Magli]] *[[Maharai]] *[[Makbena]] *[[Manaen]] *[[Makir]] *[[Maon]] *[[Marai]] *[[Maresa]] *[[Mattan]] *[[Mebunnai]] *[[Mefiboset]] *[[Mehida]] *[[Merari]] *Mesa *[[Mesag]] *[[Misael]] *[[Misperet]] *[[Mikal]] *[[Molid]] *[[Mordegai]] *[[Mosa]] * [[Moses]] *[[Musi]] == N == *[[Nabal]] *[[Nadab]] *[[Naftali]] *[[Nagson]] *[[Nahamani]] *[[Naharai]] *[[Nahas]] *[[Natan]] *[[Nebo]] *[[Nefeg]] *[[Nehum]] *[[Nekoda]] *[[Ner]] *[[Nesiag]] *[[Netanel]] == O == *[[Obed]] *[[Ohad]] *[[Onam]] *[[Onan]] *[[Ono]] *[[Oreb]] *[[Oren]] *[[Osem]] == P == *[[Padon]] *[[Pahat-Moab]] *[[Pallu]] *[[Palti]] *[[Paltiël]] *[[Parhos]] *[[Paseag]] *[[Pasgur]] *[[Pelet]] *[[Peres]] *[[Perida]] *[[Petrus]] *[[Pinehas]] *[[Pogeret-Hassebaim]] *[[Putniël]] == Q == * Quartus - Romeine 16:23 == R == *[[Raämja]] *[[Raddai]] *[[Ragam]] *[[Ram]] *[[Reaja]] *[[Regem]] *[[Rekem]] *[[Resin]] *[[Ribai]] *[[Rispa]] *[[Ruben]] == S == *[[Saäf]] *[[Sabad]] *[[Sadrag]] *[[Safan]] *[[Saffira]] *[[Sakkai]] *[[Sallum]] *[[Salma]] *[[Salmai]] *[[Salmon]] * Samma *[[Sammai]] *[[Sammot]] *[[Sara]] *[[Sarar]] *[[Sasa]] *[[Sattu]] *[[Saul]] *[[Seber]] *[[Sebulon]] *[[Seëb]] *[[Sefanja]] *[[Sefatja]] *[[Segub]] *[[Sela]] *[[Seled]] *[[Selek]] *[[Sema]] *[[Senaä]] *[[Serag]] *[[Seruja]] *[[Sesan]] *[[Sewa]] *[[Sia]] *[[Siba]] *[[Sibbekai]] *[[Sif]] *[[Siha]] *[[Sikri]] *[[Simeï]] *[[Simeon]] *[[Simi]] *[[Simri]] *[[Sisa]] *[[Sisera]] *[[Sismai]] *[[Sitri]] *[[Sobab]] *[[Sobai]] *[[Sobal]] *[[Soferet]] *[[Sogar]] *[[Sotai]] == T == *[[Tabaot]] *[[Tabbaot]] *[[Talmai]] *[[Talmon]] *[[Tamar]] *[[Tappuag]] *[[Tekoa]] *[[Temiag]] *[[Tirgana]] *[[Tobia]] == U == *[[Uria]] *[[Ussa]] *[[Ussia]] *[[Ussiël]] *[[Uri]] == V == == X == == Y == == Z == == Literatuur == {{Commonskat|Bible|Bybelse plekname}} * Die [[Bybel]] (1953-vertaling) *Reinecker, Fritz: Lexikon zur Bibel. R. Brockhaus Verlag, Wuppertal 1981. ISBN 3-417-24528-1 {{Saadjie}} [[Kategorie:Bybel]] [[Kategorie:Christendom]] 5fxtousz7oczkyemgl6x8qaoi7jtnsg 0 237054 2818326 2670044 2025-07-04T10:22:27Z AFM 21229 /* Bronne */ 2818326 wikitext text/x-wiki [[Lêer:Beach at Msasani Bay, Dar es Salaam, Tanzania.JPG|duimnael|Die kuslyn by Tanzanië se [[hoofstad]], [[Dar-es-Salaam]], dien as 'n openbare vullishoop.]] 'n '''Kus''' is die oorgangsone tussen land en see. Hoe 'n bepaalde kus daar uitsien, hang onder meer af van die golfwerking, [[gety]]e, blootstelling aan swaar golferosie, maar ook van die opheffing en daling van landmassas in vroeëre geologiese periodes. Die see het nie noodwendig net 'n afbrekende invloed op ʼn kus nie, maar dien dikwels as afsettingsmeganisme waardeur 'n kus opgebou word. Binne kusgebiede word daar 2 belangrike biotope aangetref, naamlik die in die [[getysone]] (tussen hoog en laagwater) en die in die brakwater, waarin die organismes meestal kleiner is as die in die oop see. Op plekke waar die kus gevaar loop om te erodeer, kan dit beskerm word deur die aanlê van golfbrekers, dyke, ensovoorts. == Kusvorming == Kusvorming is die gevolg van ʼn verskeidenheid faktore, maar dit is in werklikheid die gesamentlike effek, of ook die opeenvolgende effek, van al die faktore wat ʼn bepaalde kusvorm tot stand bring. Die golfverwerking in die see is teenswoordig een van die vernaamste kusvormende kragte, maar daarmee saam gaan die sedimentafvoer deur riviere, sedimentasie in die see, waardeur die water sy abrasiekrag verkry. [[Erosie]] (degradasie) en afsetting (aggradasie) is verantwoordelik vir die afbreek van 'n kus aan die een kant en die opbou van 'n kus aan die ander kant. Die topografie van die landskap gedurende 'n bepaalde geologiese periode dien egter meestal as basisvorm van die kusgebiede wat tans aan die vormingskragte onderwerp word. So byvoorbeeld het die seevlak wêreldwyd gestyg nadat die [[Pleistoseengletsers]] begin smelt het. Die U-vormige gletservalleie na aan die see is deur die water oorstroom en vorm vandag fjords, dit wil sê diep see-arms wat die land in strek. Riviervalleie is omgeskep in baaie of estuaria en die toenmalige heuwels het dikwels eilande geword. By tektoniese daling van landmassas word in beginsel dieselfde effek verkry, terwyl daar by opheffings dikwels 'n gedeelte van die kontinentale plaat bokant die seevlak uitgelig word. Die [[kuslyn]]e soos dit vandag daar uitsien, is maar 'n paar duisend jaar oud, relatief jonk as ʼn mens dit met die aarde se geologiese geskiedenis vergelyk. === Golfwerking === Golwe in die see word hoofsaaklik deur die wind veroorsaak en word voortgeplant totdat dit uiteindelik aan die kus breek. By die golfbeweging word daar in werklikheid weinig water verplaas, aangesien die waterdeeltjies sirkelbewegings uitvoer en naastenby altyd na hulle oorspronklike posisie terugkeer. Na aan die kus, in vlak water, kom die golfbasis egter in aanraking met die bodem en word as gevolg van die wrywing vertraag. Golwe hoop agter mekaar op en die golfhoogte vergroot totdat die golfvorm versteur en die golf gebreek word. Die water stroom dan oor die strand uit en neem in die proses sand en gruis saam, wat afgeset of deur kuslangse strome verplaas kan word. Die water keer in die vorm van ʼn terugspoeling terug en kan dan opnuut materiaal saam sleur. Die golwe wat op die kus aanrol, is in beginsel reglynige verskynsels wat hulle oral ewe vinnig voortplant. Wanneer 'n golf 'n obstruksie teëkom, word dit daar afgerem en die golffront, wat 'n geheel bly vorm, buig om die obstruksie heen. Die golfhoogte word hoër en die eroderende krag neem toe. Uitstaande landpunte (kape) word daarom sterker geërodeer as byvoorbeeld inhamme of baaie. Die effek van golfenergie kan die beste beskryf word aan die hand van 'n enkele [[golf]]. As 'n ongebuigde golf in gelyke afstande ingedeel word, sien 'n mens duidelik dat die gedeelte wat om die uitstaande punt (waarvan die breedte 'n relatief klein afstand is) gebuig word, dieselfde hoeveelheid energie afgee as die gedeelte van die golf wat nou oor die groter afstand van die baai se eindpunte versprei word. Die golfaanslag op die punt is groot as gevolg van die gekonsentreerde energie, terwyl dit in die baai baie verswak vanweë die verspreid ing. Aangevoerde materiaal kan as gevolg hiervan maklik uitsak en op die strand afgeset word. Golwe val nie alleen reglynig op ʼn kus aan nie, maar tref dit dikwels teen 'n skuins hoek. Wanneer dit gebeur, ontstaan 2 verplasingskragte wat saam 'n enorme hoeveelheid materiaal kan vervoer. Aan die boonste grens van die golfaksie word materiaal skuins teen die strand op vervoer, waarna dit as gevolg van die terugspoeling loodreg met die kuslyn terugkeer. Met hierdie saagtandaksie word materiaal dan stap vir stap kuslangs beweeg. Deur die golfwerking ontstaan daar in die brandingsone kuslangse strome wat materiaal meestal in gesuspendeerde vorm vervoer, hoewel dit soms rotsblokke van selfs 0,5 m in deursnee kan meesleur. Kenmerkend vir die kuslangse stroom is die skeurstroom kus waarin die water kuswaarts deur die brandingsone terugvloei. Die 2 kragte hierbo is gesamentlik verantwoordelik vir die proses wat kuslangse puinverplasing genoem word. Net soos die land is die kus onderworpe aan erosie en afsetting, die daling of opheffing van die landskap - maar hier is die golfwerking die vernaamste faktor by die vorming van reeds ontstane kuste. Anders as by riviere, waar die water vertikaal op die oppervlak insny, geskied golferosie horisontaal. Golwe sny byvoorbeeld eers 'n keep in die vaste rots uit, waarna dit geleidelik 'n oorhangende krans uitkalwe. Met die terugwerking van die krans kan seegrotte, seerotsboë en skoorsteenrotse gevorm word, wat almal as gevolg van die erosie geleidelik verdwyn en plek maak vir 'n golfplatform. [[Sediment]] word dikwels aan die voet van die platform afgeset en so ontstaan ʼn golfterras. In 'n gevorderde stadium van kuserosie is die golfplatform so diep die land in gevorm dat die golwe feitlik al hulle energie oor die plat oppervlak uitwoed en nie meer ʼn eroderende effek op die krans het nie. Dit is moontlik dat daar nog genoeg golfenergie aanwesig is om aangevoerde sediment te vervoer, of so min dat meer sediment afgeset word as wat weggevoer kan word. In hierdie geval sal strande ontstaan en selfs aangroei, waardeur agterstrandduine teen die see beskerm word en 'n plantbedekking daarop kan ontwikkel. Die tempo waarteen kranserosie geskied, hang baie af van die bestendigheid van die soort gesteente waaruit dit bestaan. By swak plekke in die gesteente kan grotte gevorm word, wat uiteindelik kan deurbreek en waar daar dan ʼn seeboog kan ontstaan. By verdere erosie sal die boog ineenstort en slegs 'n skoorsteenrots laat agterbly, wat mettertyd self kan verdwyn. Die ontwikkeling van 'n kus kan kortliks so opgesom word: - Die [[seevlak]] styg as gevolg van die smelting van [[ys]] en bedek die landskap wat deur landkragte gevorm is. 'n Oneweredige kuslyn ontstaan. - Golwe sny 'n keep in die vaste rots en 'n golfplatform begin ontwikkel. - Golferosie laat 'n al breër platform ontstaan en die krans word landwaarts teruggewerk, sodat 'n hoë kuskrans ontwikkel. - Grotte, seerotsboë en skoorsteenrotse word gevorm. - Die terugwerking van die land bereik 'n gevorderde stadium en die golfplatform is nou so groot dat die meeste golfenergie oor die breë, plat vlak uitgewoed word. Die golfaanslag op die krans is gering. - Landerosie plat die krans af. - 'n Strand word gevorm omdat sediment as gevolg van die verminderde golfenergie afgeset kan word. Agterduine raak begroei en word deur die plante teen verdere erosie beskerm. === Kusvorme === Die see dien as opvangkom vir die sediment wat deur riviere van die land af daarheen afgevoer word, en die materiaal dien as boumateriaal waarmee die verskillende landvorme geskep word. Hoewel die sediment wat byvoorbeeld deur kuslangse strome na gebiede met lae golfenergie vervoer word, hoofsaaklik afkomstig is van riviere, word heelwat sediment deur die see self verskaf, soos byvoorbeeld by seekransvorming. In omgewings waar 'n reguit kuslyn deur, baaie of [[Estuarium|estuaria]] onderbreek word, kan kuslangse sedimentverplasing die strand seewaarts laat uitbrei en land hake (landtonge) vorm. Die hake kan oor die hele inham aangroei en tot die ontstaan van mondingskoorwalle lei. Indien die landhaak 'n eiland in die see met die land verbind, ontstaan 'n tombolo. Strandwaleilande is nog 'n landvorm wat deur afsettings tot stand gebring word. Dit loop meestal parallel met die kus en word deur 'n lagune van die kus geskei. Anders as by sedimentasie word [[koraalriwwe]] deur organismes opgebou. Die kalkskelette van die korale vorm kalkstrukture en word opgebou deurdat nuwe koraal bo-op dooie koraal groei. Koraalgroei word in die warm, vlak water van subtropiese en tropiese see aangetref, waar die soutgehalte van die water tussen 25 en 40 ‰ moet wees (‰ 0= 1g sout per liter water). Nog ʼn voorwaarde vir koraalgroei is dat daar genoeg lig en suurstof moet wees. Riviermondings is vanweë die troebel water en die instroming van vars water meestal nie bevorderlik vir koraalgroei nie. By 'n algemene indeling word die volgende rifsoorte onderskei, naamlik soomriwwe, sperriwwe en atols (ringvormige eilande). Soomriwwe word in die meeste gevalle om vulkaniese eilande gevorm. Hier is gewoonlik minder erosie en sedimentasie as by kontinentale kuste, waardeur die koraalgroei versteur sou word. Een van die bekendste en sprekendste voorbeelde van 'n sperrif is die groot Australiese sperrif, wat oor ʼn afstand van sowat 800&nbsp;km langs die noordelike kus van die land strek. Die rif word telkens onderbreek deur deurgange waardeur water kan ontsnap. Die atol ontstaan as ʼn gewone soomrif om vulkaniese eilande, waarna die eiland self geleidelik begin daal, en daar dan in plaas van die vulkaniese 'n ringvormige koraaleiland verskyn. Die groeitempo moet egter by die daaltempo aangepas wees. === Getye === Getye word veroorsaak deur die aantrekkingskrag van hemelliggame soos die [[son]] maar veral die [[maan]] op die aarde en ook deur die sentrifugale krag van die aarde self, sodat daar tegelyk 2 hoog- en 2 laagwatersones voorkom. Gedurende hoogwater kan sediment deur getygolwe en die gepaardgaande getystroom in riviere op vervoer word en erosie naby die kus veroorsaak. Met die terugkeer van die water na die laagwaterstand kan sedimentafvoer weer seewaarts plaasvind. As gevolg van die verskillende vlakke wat die water as gevolg van die getye inneem, is die plant- en dierelewe aan kuste volgens 'n bepaalde patroon gerangskik. == Suid-Afrikaanse kuste == Die Suid-Afrikaanse kuste verskil van baie ander kuste vanweë die redelik ononderbroke kuslyne met min natuurlike inhamme of baaie. Die kuste van byvoorbeeld [[Suid-Amerika]] en die suidelike dele van [[Nieu-Seeland]] word gekenmerk deur fjords (verdronke gletservalleie) en estuaria (verdronke riviermondings) 'n landskapkenmerk wat aan die Suid-Afrikaanse kus relatief skaars is. Suid-Afrika was nie met sulke groot ysmassas bedek soos genoemde lande nie en dus nie so onderhewig aan gletsererosie nie. Die land het verder ook 'n taamlik lae reënval sodat min estuaria gevorm is. Die baaie wat wel aan die kuste gevorm is, is in groot mate die gevolg van erosie deur golwe en kuslangse strome. Harde gesteentes bied weerstand teen erosie en vorm natuurlike landhoofde wat as golfbrekers dien en die kuslangse strome van koers laat verander. Sediment kan in die stroomopsone van die landhoof afgeset word en die stroom wat om die punt beweeg, skuur die baai uit. Dieselfde proses vind plaas waar mensgemaakte golfbrekerwalle in die see opgerig word. 'n Nadeel is egter dat 'n mens hierdeur die sedimentkringloop versteur en dit kan veroorsaak dat strande laer af van hulle sand beroof en erg geërodeer word. Die verskynsel is onder meer by [[Durban]] se strandgebied te sien. Een van die bekendste landhoofhawens is [[Algoabaai]], by [[Port Elizabeth]]. === Seestrome === Die hoofseestrome speel 'n belangrike rol by sedimentvervoer en aan die strand, waar die stroombeweging traag is, kan fyn deeltjies afgeset word, terwyl slegs die growwer materiaal in die middel, waar die vloei vinnig is, sal kan uitsak. Growwe materiaal word selde deur organismes as woongebied gekies omdat dit so onstabiel is en weinig voedsel bevat. Hulle sal dus baie eerder hulle tuiste in die fyner sedimentomgewing maak. Die seestrome is ook verantwoordelik vir die vervoer van warm water uit die tropiese gebied en koue water uit die sub-Antarktiese gebied. Die Suid-Afrikaanse ooskus kry sy warm water van die [[Agulhasstroom]] wat in die [[Indiese Oseaan]] vloei, terwyl die [[Benguela-stroom]] van die [[Atlantiese Oseaan]] koue water na die weskus bring. Die watertemperatuur speel ʼn bepalende rol by die spesieverspreiding aan die kus en daar word in breë trekke 3 provinsies vir Suidelike Afrika onderskei, naamlik die subtropiese provinsie (van die suide van [[Mosambiek]] af tot by [[Port St. Johns]]); die suidkusprovinsie (warm, gematig, van Port St. Johns tot by [[Kaappunt]]): en die [[Weskus]] (koud, gematig, van Kaappunt tot by [[Walvisbaai]]). Hoewel daar wel oorvleueling van dier- en plantspesies tussen die verskillende provinsies voorkom, word elke gebied tog gekenmerk deur eie spesies of die feit dat 'n bepaalde spesie hier ʼn ware habitat vind, soos 'n mens byvoorbeeld van die getalle kreef aan die weskus kan aflei. Hoewel die warm [[Agulhasstroom]] ryk is aan drywende organismes wat as voedsel vir die verskillende spesies dien, is dit eintlik die koue Benguela wat 'n oorvloed aan voedingstowwe aan die seebewoners van die Atlantiese Oseaan lewer. In die eufotiese sone, dit wil sê die beligte water laag, word water sywaarts ten opsigte van die windrigting verplaas (as gevolg van die draaikrag van die aarde) en dieper waterlae dring dan hier in. Die water wat uit die donker sone na bo kom, is besonder ryk aan voedingstowwe omdat dit in die liglose omgewing grootliks onverbruik gelaat is. Fitoplankton teer op die voedingstowwe en word weer deur planktondiertjies (soöplankton) as voedsel gebruik. Vissoorte soos sardientjies filtreer die fito- en [[soöplankton]] uit die water en vorm in werklikheid self deel van die voedingsketting in die ryk waters. == Fauna en flora == Die [[fauna]] en [[flora]] word voortdurend aan veranderende omstandighede onderwerp. Veral in die tussengetygebied word die organismes tydens eb blootgestel aan droë, landelike omstandighede, terwyl dit tydens vloed seetoestande beleef. Dit bring mee dat hulle onder meer onderwerp word aan uitdroging, wisseling in temperatuur en ligintensiteit. Sommige spesies is nie gehard genoeg om lang periodes buite die seewater te oorleef nie en hou daarom naby die laagwatermerk, waar hulle vir korter tydperke blootgestel word. Ander spesies is spesiaal aangepas om vir die volle periode tydens laagwater buite die water te bly. Die verskillende spesies volg ʼn natuurlike soneringspatroon, wat in verskeie gordels aangetref word. By rotskuste is hierdie sonering baie duidelik, terwyl dit by sandstrande kus nie so maklik te onderskei is nie, aangesien plantegroei hier ontbreek. Sandstrande het tog wel 'n eie tipiese sonering. Die dier- en plantspesies aan rotskuste word normaalweg in 4 sones ingedeel, naamlik die infra of benedegetysone, laer-balanoïedsone, hoër-balanoïedsone en die Littorinasone. Die benedegetysone word gekenmerk deur alge en in die laer-balanoïedsone, net daarbo, oorheers al spesies normaalweg ook. In die hoër-balanoïedsone raak die dierespesies oorheersend en hier word veral klip- en eendmossels aangetref. In die Littorinasone word oorwegend klein [[gastropoda]] (''Uttorina'') aangetref, terwyl daar meestal min plantegroei gevind word. Dieselfde sones word in beginsel by die verskillende Suid-Afrikaanse kuste onderskei, maar daar is kenmerkende verskille wat die spesies self betref. Aan die ooskus word byvoorbeeld drie slakspesies aangetref, naamlik ''Nodilittorina natalensis'', ''Littorina kraussi'' en ''Littorina africana'', terwyl slegs laasgenoemde spesie aan die suidkus voorkom. Aan die ander kant kom daar aan die suidkus die klipmossel ''Patella'' ''cochlear'' voor, wat aan die ooskus ontbreek. === Sandkuste === Die fauna wat in die sandomgewing van die strand hou, leef meestal in 'n baie onstabiele habitat. Die golfwerking veroorsaak. dat sand gedurig verplaas word en om die rede word hier nie plante aangetref nie. Na gelang van die golfsterkte word sediment in verskillende grade van fynheid op die strand afgeset. By growwe sanddeeltjies syfer die water maklik weg en die diertjies wat hulle hier sou ingrawe, loop gevaar van ontwatering. Hulle het egter die voordeel dat hulle maklik dieper, nader aan die watertafel, kan beweeg, iets wat by die verankerde rotsspesies nie moontlik is nie. By fyn materiaal is die watertafel hoog omdat water makliker vasgehou word, maar hier bestaan die gevaar dat die onderste lae maklik kan stagneer, wat 'n suurstoftekort tot gevolg het. Die sandbewoners kan hulle wel makliker teen temperatuurveranderinge en ontwatering beskerm, maar anders as die rotsspesies leef hulle in 'n voedselarme omgewing vanweë die ontbrekende plantegroei. Veral die spesies hoër teen die strand wat suurstof uit die lug opneem, is afhanklik van organiese reste en lewende organismes wat uit die see gespoel word. Laer aan die strand leef wel spesies wat hulle voedsel direk uit die water kan haal. === Brakwater === Brakwater word gevorm deur die vermenging van varswater (oppervlakwater of grondwater) met seewater. 'n Brakwaterpoel kan ontstaan deurdat die see na 'n varswatergebied deurbreek of deur die vermenging van reënwater met soutwater, wat byvoorbeeld op groot skaal in strandmere die geval kan wees. Brak water het 'n sout inhoud van tussen 0,5% (vir varswater) tot 30%. Die werklike vermenging van vars- en seewater geskied langsaam, sodat daar 'n soutgehalte-gelaagdheid intree: waterlae wat in soutgehalte verskil, en dus ook van soortlike gewig, lê op mekaar, met souter lae normaalweg dieper. As gevolg van die gelaagdheid word die vermenging van oppervlakwater met die dieper lae meestal belemmer, waardeur daar in die onderste lae 'n suurstoftekort ontstaan. Onder hierdie omstandighede word giftige [[swaelwaterstof]] (H₂S) gevorm, en die vermenging van lae as gevolg van byvoorbeeld 'n storm het soms baie visvrektes tot gevolg. In kusgebiede kan groot veranderings in die soutgehalte voorkom na gelang die toevoer van sout- of vars- water die oorhand kry. 'n Uiterste voorbeeld word gevind by rotspoele waarin die soutgehalte kan wissel tussen naastenby vars (na 'n reënbui) tot oorversadig sout na 'n lang sonskynperiode waartydens baie van die water verdamp. Hierdie uiterste wisselings bring mee dat brakwateromgewings dikwels 'n ongunstige habitat vir lewende organismes is. Die bekendste sout-en-varswater-omgewing word by estuaria gevind, waar die seewater voortdurend in aanraking is met vars rivierwater. By spesies wat goeie swemmers is, lewer dit geen probleem nie omdat hulle uit 'n ongewenste omgewing (van 'n te hoë of 'n te lae soutgehalte) kan migreer. Ander spesies soos die moddergarnaal (''[[Upogebia africana]]'') pas hulle egter by die soutgehalte aan deur die soutgehalte in hul liggaamsvog onafhanklik van dié van die water op konstante vlak te hou. Genoemde spesie kan selfs in water met 'n saliniteit van 1,7% oorleef. By ander spesies is die tolleransie egter nie so hoog nie. Nog 'n metode om die veranderings in soutgehalte te weerstaan, word by die tweekleppige spesie ''Dosinia hepatica'' gevind. Die diertjie sluit sy kleppe dig op mekaar sodra die saliniteit benede 14% daal. Hoewel die estuaria-bewoners dikwels strawwe toestande moet verduur, leef hulle in 'n omgewing waar hulle uit die see sowel as die rivier gevoed word. == Kusbeskerming == In laagliggende gebiede vorm die [[duin]]e 'n natuurlike skans teen oorstromings deur die see. Deur die aanplant van [[duinebiesie|gras]] kan 'n stuiwende terrein goed teen die windaanslag beskerm word. Hoewel daar tydens storms erosie van die strand en duine plaasvind, word die totale volume aan weggevoerde materiaal dikwels in die kalm periodes teruggevoer, 'n proses wat 'n mens die dinamiese ewewigsproses kan noem. Wanneer hierdie ewewig versteur is en daar meer materiaal weg- as aangevoer word, moet die kus kunsmatig beskerm word. Een van die belangrikste hulpmiddele is die golfbreker, wat daarvoor sorg dat die branding kalmer verloop en dat kuslangse strome gerem word. Hierby moet daar egter, soos reeds genoem, rekening gehou word met die effek wat die remming ten opsigte van die sedimentasiesiklus sal hê, waardeur die ekologiese stelsel versteur kan word. In die illustrasies word verskillende kusbeskermingsmetodes getoon, soos onder meer die oprigting van dyke, wat veral in [[Nederland]] gebruik word. Aan die meeste kuste is die landgedeelte agter die kus egter vanself heelwat hoër as die seevlak en die kanse op oorstroming gering. Die kuste staan wel bloot aan die eroderende werking van golwe en strome, maar kan met eenvoudige golfbrekers of betonwalle beskerm word. == Sien ook == * [[Strand]] == Bronne == * Schneier, Shaun: Konflik oor die kus. In: Conserva. Departement van Omgewingsake. Deel 5, nr. 6, November 1990. ISSN 0258-3313 * [[Wêreldspektrum]], 1982, ISBN 0908409575 band {{Normdata}} [[Kategorie:Landvorme]] m94ryskdhbripkdnrhft4nhwdy6ukwi 0 242344 2818220 2759589 2025-07-03T20:00:28Z 2001:8A0:6162:4000:5866:C65C:8060:AF78 2818220 wikitext text/x-wiki {{Weesbladsy}} {{Inligtingskas Akteur | Naam = Margia Dean | Beeld = Margia Dean 1956.jpg | Beeldbeskrywing = <!-- Vir oormuis-info/ vir siggestremdes; sonder wiki-sintaks --> | Beeldonderskrif = | Geboortenaam = Marguerite Louise Skliris | Alias = | Geboortedatum = {{Geboortedatum|1922|4|7}} | Geboorteplek = {{Sterfdatum en ouderdom|1922|4|7|2023|6|23}} | Nasionaliteit = [[Verenigde State|Amerikaans]] | Sterfdatum = | Sterfplek = | Ouers = | Lewensmaat = | Kinders = | Skool = | Universiteit = | Beroep = Aktrise en vervaardiger | Aktiewe jare = | Noemenswaardige rolprente = | Webwerf = | IMDb = 0212869 | Toekennings = <!-- slegs noemenswaardiges --> }} '''Margia Dean''' (7 April 1922 – 23 Junie 2023) was 'n [[Verenigde State|Amerikaanse]] aktrise en vervaardiger. Sy is bekend vir haar rolle in die rolprente ''The Desert Hawk'' (1944), ''I Shot Jesse James'' (1949), ''The Return of Jesse James'' (1950), en ''The Quatermass Xperiment'' (1955). == Filmografie == === Rolprente === * 1944: ''The Desert Hawk'' * 1948: ''Shep Comes Home'' * 1949: ''I Shot Jesse James'' * 1949: ''Red Desert'' * 1949: ''Ringside'' * 1950: ''The Return of Jesse James'' * 1952: ''Mr. Walkie Talkie'' * 1954: ''Fangs of the Wild'' * 1955: ''The Quatermass Xperiment'' * 1955: ''Last of the Desperados'' * 1955: ''The Lonesome Trail'' * 1957: ''Badlands of Montana'' * 1958: ''Ambush at Cimarron Pass'' * 1958: ''Villa!!'' * 1960: ''The Secret of the Purple Reef'' * 1961: ''The Long Rope'' * 1961: ''7 Women from Hell'' * 1964: ''Moro Witch Doctor'' === Televisiereekse === * 1950: ''Dick Tracy'' == Eksterne skakels == * {{IMDb|0212869|Margia Dean}} {{Normdata}} {{DEFAULTSORT:Dean, Margia}} [[Kategorie:Geboortes in 1922]] [[Kategorie:Sterftes in 2023]] [[Kategorie:Amerikaanse aktrises van die 20ste eeu]] r08ehxl7i2nt6mupqo9giy2afy49y99 0 278924 2818306 2059642 2025-07-04T08:49:36Z JMK 649 sp 2818306 wikitext text/x-wiki {{Taksoboks | name = Okapi | status = EN | status_system = iucn3.1 | status_ref = | trend = stable | image = Okapi2.jpg | image_width = 250px | regnum = [[Animalia]] | phylum = [[Chordata]] | classis = [[Mammalia]] | ordo = [[Artiodactyla]] | familia = [[Giraffidae]] | genus = '''''Okapia''''' | range_map=Okapi distribution.PNG | range_map_caption=Verspreiding van die Okapi | genus_authority = [[Ray Lankester|Lankester]], 1901 | species = '''''O. johnstoni''''' | binomial = ''Okapia johnstoni'' | binomial_authority = ([[Philip Sclater|Sclater]], [[1901]]) }} Gedurende die [[Plioseen|Pilioseen]], die tydperk wat die [[Ystydperk]] ([[Pleistoseen]]) voorafgegaan het, was daar 'n groot verskeidenheid [[soogdier]]e wat tot die familie ''Giraffidae'' behoort het. Die enigste oorblywende geslagte is die [[kameelperd]] (''Giraffa'') en die okapi (''Okapia''). [[Lêer:Okapi, miami.jpg|duimnael|links|Okapi]] Kameelperde kom die droër boswêreld voor. Hulle is aangepas om die blare van sekere soorte bome 4,5 – 6&nbsp;m bo die grond by te kom. Die okapi lyk baie meer op die algemene tipe van die uitgestorwe ''Giraffidae''. Dit is is 'n seldsame dier en kom slegs in die woude langs die [[Kongorivier]] voor. Dit was onbekend aan wetenskaplikes totdat sir Harry Johnstone dit in 1901 ontdek het. Die dier is dan ook na hom genoem. == Bronnelys == * ''[[Kennis (ensiklopedie)|Kennis]]'', 1980, ISBN 0-7981-0823-1, volume 1, bl. 121 == Eksterne skakels == {{CommonsKategorie-inlyn|Okapia johnstoni}} {{Wikispecies-inlyn|Okapia johnstoni}} * {{en}} {{cite web|url=https://www.britannica.com/animal/okapi|title=Okapi|publisher=[[Encyclopædia Britannica]]|accessdate=23 Oktober 2019}} {{Saadjie}} {{Normdata}} {{Taksonbalk}} [[Kategorie:Kameelperde]] 18uem84zqurxh4p00b6f1lwv1adiy9q 828 302681 2818259 2185769 2025-07-04T04:04:29Z Milenioscuro 42112 2818259 Scribunto text/plain return { name = 'Kambodja', top = 14.8, bottom = 9.9, left = 102.2, right = 107.9, image = 'Cambodia adm location map.svg', image1 = 'Cambodia relief location map.svg' } ba2m2hcbecav7b8aduhbomvrz10q72x 0 368718 2818218 2721653 2025-07-03T19:36:38Z Sobaka 328 /* Bronne */ skakel 2818218 wikitext text/x-wiki {{Inligtingskas Persoon | naam = Klaus Fuchs | bynaam = | beeld = Klaus Fuchs - police photograph.jpg | beeldbeskrywing = | onderskrif = [[Polisiefoto]] geneem 1940 | geboortenaam = Klaus Emil Julius Fuchs | geboortedatum = {{Geboortedatum|1911|12|29}} | geboorteplek = Rüsselsheim, [[Duitse Ryk]] | sterfdatum = {{Sterfdatum en ouderdom|1911|12|29|1988|1|28}} | sterfteplek = [[Oos-Berlyn]], [[Duitse Demokratiese Republiek]] | ouers = Emil Fuchs en Else Wagner | familie = | titel = | nasionaliteit = {{vlagland|Duitse Demokratiese Republiek}} | alma_mater = Universiteit van Leipzig<br />Universiteit van Kiel<br />Universiteit van Bristol<br />Universiteit van Edinburgh | beroep = Wetenskaplike, spioen | ander = | bekend = | salaris = | termyn = | voorganger = | opvolger = | eerbewyse = | party = | religie = | huweliksmaat = | kinders = | kleinkinders = | webblad = | handtekening = }} '''Klaus Emil Julius Fuchs''' ([[29 Desember]] [[1911]] - [[28 Januarie]] [[1988]]) was 'n [[Duitse]] teoretiese [[fisikus]] en atoom[[spioen]] wat inligting van die Amerikaanse, Britse en Kanadese [[Manhattan-projek]] tydens en kort na die [[Tweede Wêreldoorlog]] aan die [[Sowjetunie]] verskaf het. Terwyl hy in die Los Alamos Nasionale Laboratorium was, was Fuchs verantwoordelik vir baie belangrike teoretiese berekeninge rakende die eerste [[kernwapen]]s en later vroeë modelle van die [[waterstofbom]]. Na sy skuldigbevinding in 1950 dien hy nege jaar gevangenisstraf in die [[Verenigde Koninkryk]] en verhuis daarna na [[Oos-Duitsland]] waar hy sy loopbaan as fisikus en wetenskaplike leier hervat. Die seun van 'n [[Lutherse]] predikant, Fuchs, het aan die Universiteit van Leipzig gestudeer, waar sy vader 'n professor in [[teologie]] was, en betrokke geraak by studentepolitiek, en by die studentetak van die Sosiaal-Demokratiese Party van Duitsland (SPD) en die ''Reichsbanner Schwarz-Rot-Gold-'' aangesluit, die SPD se paramilitêre organisasie. Hy is in 1932 uit die SPD geskors en het by die Kommunistiese Party van Duitsland (KPD) aangesluit. Hy het weggekruip na die Reichstag-brand in 1933 en gevlug na die Verenigde Koninkryk, waar hy sy doktorsgraad aan die Universiteit van Bristol onder toesig van Nevill Mott ontvang het, en sy DSc aan die Universiteit van Edinburgh, waar hy as assistent vir Max Born, gewerk het. Nadat die Tweede Wêreldoorlog in [[Europa]] uitgebreek het, is hy in die [[Man (eiland)|Isle of Man]] en later in [[Kanada]] geïnterneer. Nadat hy in 1941 na Brittanje teruggekeer het, word hy 'n assistent van Rudolf Peierls en werk by die 'Tube Alloys' - die Britse atoombomprojek. Hy begin inligting oor die projek aan die Sowjetunie deurgee deur Ursula Kuczynski, met die kodenaam "Sonya", 'n Duitse kommunis en 'n majoor in die Sowjet-militêre intelligensie wat saam met Richard Sorge se spioenasiering in die [[Verre Ooste]] gewerk het. In 1943 is Fuchs en Peierls na die Columbia Universiteit, in [[New York Stad]], om by die Manhattan-projek te werk. In Augustus 1944 het Fuchs by die Los Alamos-laboratorium aangesluit by die Afdeling Teoretiese Fisika, onder [[Hans Bethe]]. Sy vernaamste kundigheidsgebied was die probleem van inploffing wat nodig was vir die ontwikkeling van die plutoniumbom. Na die oorlog keer hy terug na die Verenigde Koninkryk en werk hy by die Atomic Energy Research Establishment in Harwell as hoof van die Afdeling Teoretiese Fisika. In Januarie 1950 het Fuchs erken dat hy 'n spioen was. 'n Britse hof het hom tot veertien jaar gevangenisstraf gevonnis en van sy Britse burgerskap gestroop. Hy is in 1959 vrygelaat, nadat hy nege jaar gedien het, en het na die Duitse Demokratiese Republiek (Oos-Duitsland) geëmigreer, waar hy tot die Akademie van Wetenskappe verkies is en 'n lid van die Sentrale Komitee van die [[Sosialistiese Eenheidsparty van Duitsland]] (SED) geword het. Hy is later aangestel as adjunkdirekteur van die Instituut vir Kernnavorsing in Rossendorf, waar hy gedien het totdat hy in 1979 afgetree het. == Bronne == * {{cite book | last=Baylis |first=John| title=Ambiguity and Deterrence: British Nuclear Strategy 1945–1964 | publisher=Clarendon Press | year=1995 | location=Oxford | isbn=0-19-828012-2 |oclc=32700008 }} * {{cite journal |last=Bernstein |first=Jeremy |title=[[John von Neumann]] and Klaus Fuchs: an Unlikely Collaboration |journal=Physics in Perspective |volume=12 |issue=1 |date=March 2010 |pages=36–50 |issn=1422-6944 |bibcode = 2010PhP....12...36B |doi = 10.1007/s00016-009-0001-1 |s2cid=121790196 }} * {{cite book |last1=Brown |first1=Anthony Cave |first2=Charles B. |last2=MacDonald |title=On a Field of Red: the Communist International and the Coming of World War II |publisher= Putnam |year= 1981 |location=New York |isbn= 978-0-399-12542-3 |oclc= 6421801 }} *{{cite journal |last=Goodman |first=Michael |title=Who Is Trying to Keep What Secret From Whom and Why? MI5-FBI Relations and the Klaus Fuchs Case |date=July 2005 |journal=Journal of Cold War Studies |issn=1531-3298 |volume=7 |issue=3 |pages=124–146 |doi=10.1162/1520397054377160 |s2cid=57560118 }} * {{cite book |last=Greenspan |first=Nancy Thorndike |title=The End of the Certain World: The Life and Science of Max Born |publisher=Basic Books |location=New York |year=2005 |isbn=0-7382-0693-8 |oclc=56534998 }} * {{cite journal |last=Goncharov |first=German A. |title=American and Soviet H-bomb development programmes: historical background |journal=Physics-Uspekhi |volume=39 |issue=10 |year=1996 |pages=1033–1044 |issn=1063-7869 |url=https://fas.org/nuke/guide/russia/nuke/goncharov-h-bomb.pdf |access-date=16 May 2013 |doi=10.1070/pu1996v039n10abeh000174|bibcode = 1996PhyU...39.1033G }} *{{cite journal |last=Hoffmann |first=Dieter |title=Fritz Lange, Klaus Fuchs, and the Remigration of Scientists to East Germany |date=December 2009 |volume=11 |issue=4 |journal=Physics in Perspective |pages=405–425 |doi=10.1007/s00016-009-0427-5 |bibcode=2009PhP....11..405H |s2cid=122995548 }} * {{cite book |last=Holloway |first=David |title=Stalin and the Bomb: The Soviet Union and Atomic Energy, 1939–1956 |location=New Haven, Connecticut |publisher=Yale University Press |year=1994 |isbn=0-300-06056-4|oclc=29911222 }} * {{cite book |last=Laucht |first=Christoph |year=2012 |title=Elemental Germans: Klaus Fuchs, Rudolf Peierls, and the making of British Nuclear Culture 1939–59. |location=Houndmills, Basingstoke, Hampshire |publisher=Palgrave Macmillan |isbn=978-0-230-35487-6 |oclc=774489660 }} * {{cite book |last=Moss |first=Norman |year=1987 |title=Klaus Fuchs: the Man who Stole the Atom Bomb |location=New York |publisher=St. Martin's Press |isbn=978-0-312-01349-3 |oclc=16277749 |url=https://archive.org/details/klausfuchsmanwho00moss }} * {{cite journal |last1=Norris |first1=Robert S. |last2=Bernstein |first2=Jeremy |last3=Zimmerman |first3=Peter D. |title=An Uncertain Train of Nuclear Events |journal=The Nonproliferation Review |volume=16 |issue=2 |date=July 2009 |pages=293–301 |doi=10.1080/10736700902969729 |s2cid=144249829 |issn=1073-6700 }} * {{cite journal |last = Reed |first= Thomas C. |title=The Chinese nuclear tests, 1964–1996 |journal=Physics Today |issn = 0031-9228 |volume = 61 |issue = 9 |pages= 47–53 |date=September 2008 |doi = 10.1063/1.2982122 |bibcode = 2008PhT....61i..47R }} * {{cite book | last = Rhodes | first = Richard | year = 1995 | title = Dark Sun: The Making of the Hydrogen Bomb | publisher = Simon & Schuster | location = New York | isbn = 0-684-80400-X | oclc = 32509950 | url = https://archive.org/details/darksunmakingofh00rhod }} * {{cite book |last=Rossiter |first=Mike |title=The Spy who Changed the World |year=2014 |location=London |publisher=Headline Publishing Group |isbn=978-0-7553-6564-7 |oclc=881346616 }} * {{cite book | last = Szasz |first=Ferenc Morton |year=1992 |title=British Scientists and the Manhattan Project: the Los Alamos Years |location=New York |publisher=St. Martin's Press |isbn=978-0-312-06167-8 |oclc=23901666 }} * {{cite book |last=Trenear-Harvey |first=Glenmore S. |year=2011 |title=Historical Dictionary of Atomic Espionage |location=Lanham, Maryland |publisher=Scarecrow Press |isbn=978-0-8108-7383-4 |oclc=695857029 }} * {{cite book |last1=Weinstein |first1=Allen |first2=Alexander |last2=Vassiliev |year=1999 |title=The Haunted Wood: Soviet Espionage in America—the Stalin era |location=New York |publisher=Random House |isbn=978-0-679-45724-4 |oclc=39051089 |url=https://archive.org/details/hauntedwoodsovie00wein }} * {{cite book |last=Williams |first=Robert Chadwell |title=Klaus Fuchs: Atom Spy |publisher=Harvard University Press |location=Cambridge, Massachusetts |year=1987 |isbn=0-674-50507-7 |oclc=15520151 }} {{Manhattan-projek}} {{Normdata}} {{DEFAULTSORT: Fuchs, Klaus}} [[Kategorie:Spioene]] [[Kategorie:Geboortes in 1911]] [[Kategorie:Sterftes in 1988]] [[Kategorie:Manhattan-projek]] 57vb5e8j6ausqxaoecd2m0kmizfmoae 0 369819 2818161 2634035 2025-07-03T13:37:06Z JMK 649 beter prent 2818161 wikitext text/x-wiki {{Inligtingskas Dam | name = Camden-kragstasie | image = Camdenkragsentrale, Ermelo, a.jpg | caption = | locale = Hoëveld by [[Ermelo, Mpumalanga|Ermelo]] | country = [[Mpumalanga]] | coordinates = {{coord|26|37|13|S|30|5|38|O|region:ZA-MP_type:landmark|aansig=inlyn,titel}} | purpose = N | status = O | constuction_began = | commissioned = 1967 | turbines = 8 stoomturbines | installed_capacity = 3 x 200 MW <br/>1 x 196 MW <br/>2 x 195 MW <br/>1 x 190 MW <br/>1 x 185 MW | max_capacity = 1600 Megawatt | net_generation = 1561 Megawatt | cost = | owner = [[Eskom]] }}{{Location map+|Suid-Afrika|relief=yes|float=right|width=300|caption=Ligging van die Camden-kragstasie|places= {{Location map~|Suid-Afrika|label=Camden|lat=-26.620278|long=30.093889|position=bottom|mark=red pog.svg}} }} '''Camden-kragstasie''' in [[Mpumalanga]], [[Suid-Afrika]], is 'n steenkoolkragstasie wat deur [[Eskom]] bedryf word. == Geskiedenis == Camden is in 1967 in gebruik geneem. Tussen 1990 en 2006 was die aanleg tydelik uit bedryf gestel, maar [[Suid-Afrikaanse energiekrisis|Suid-Afrika se energiekrisis]] in die vroeë 21ste eeu het [[Eskom]] aangespoor om die stasie weer in gebruik te neem. Daar is begin met eenheid 6 in Julie 2005 en voltooi met eenheid 1 in Julie 2008. == Kragopwekking == Krag word opgewek deur agt 200 MW-eenhede met 'n totale geïnstalleerde kapasiteit van 1 600 MW.<ref>{{Cite web|url=http://www.eskom.co.za/Whatweredoing/ElectricityGeneration/PowerStations/Pages/Camden_Power_Station.aspx|title=Camden Power Station|website=www.eskom.co.za|access-date=2016-01-31|archive-date=2016-02-18|archive-url=https://web.archive.org/web/20160218090458/http://www.eskom.co.za/Whatweredoing/ElectricityGeneration/PowerStations/Pages/Camden_Power_Station.aspx|url-status=dead}}</ref> Steenkoolenergie na effektiewe omskakeling van elektriese energie is 33,40%<ref name="eskom-camden">{{Cite web|url=http://www.eskom.co.za/Whatweredoing/ElectricityGeneration/PowerStations/Pages/Camden_Power_Station.aspx|title=Camden Power Station|publisher=[[Eskom]]|access-date=6 Januarie 2010|archive-date= 3 November 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20131103095518/http://www.eskom.co.za/Whatweredoing/ElectricityGeneration/PowerStations/Pages/Camden_Power_Station.aspx|url-status=dead}}</ref> In die geïntegreerde resultate vir 2015 word die nominale kapasiteit gelys as 1&nbsp;481 MW met 'n bruto kapasiteit van 1,561 MW (3 x 200 MW; 1 x 196 MW; 2 x 195 MW; 1 x 190 MW; 1 x 185 MW).<ref>{{Cite web|url=http://www.eskom.co.za/IR2015/Documents/Eskom_fact_sheets_2015.pdf|title=Fact sheets with additional information}}</ref> Die vier skoorstene van die Camden-kragstasie is 152,4 meter (500 voet) hoog. == Kragverspreiding == Benewens vir toevoer aan die Suid-Afrikaanse kragnet, voer Camden, saam met die [[Arnot-kragstasie]], ook die Mozal Aluminium-smelter in [[Mosambiek]] via 400 kV-transmissielyne.<ref name="eskom-camden"/> Mozal verbruik ongeveer 950 MW.<ref name="mcen-2008-09-28">{{Cite web|url=http://www.engineeringnews.co.za/article/sa-energy-crisis-affects-mozambique-aluminium-export-2008-09-26|title=SA energy crisis affects Mozambique aluminium export|date=2008-09-28|publisher=Engineering News (Creamer Media)|access-date=6 Januarie 2010}}</ref> == Verwysings == {{Verwysings|2}} == Eksterne skakels == * [http://www.eskom.co.za/Whatweredoing/ElectricityGeneration/PowerStations/Pages/Camden_Power_Station.aspx Camden-kragstasie] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200805103733/http://www.eskom.co.za/Whatweredoing/ElectricityGeneration/PowerStations/Pages/Camden_Power_Station.aspx |date= 5 Augustus 2020 }} op die [[Eskom]]-webwerf. [[Kategorie:Kragsentrales]] slkqor2k4nwf6ty11iw38e4zanm1vom 0 370013 2818216 2592159 2025-07-03T19:35:03Z Sobaka 328 /* Meer ingewikkeld */ skakel 2818216 wikitext text/x-wiki [[Lêer:Grave Schroedinger (detail).png|duimnael|Die Schrödinger-vergelyking is op die grafsteen van Annemarie en [[Erwin Schrödinger]] aangebring.]] Die '''Schrödinger-vergelyking''' is 'n lineêre parsiële [[differensiaalvergelyking]] wat die [[golffunksie]] van 'n [[Kwantummeganika|kwantummeganiese]] stelsel beheer. Die vergelyking is vernoem na [[Erwin Schrödinger]]; hy het die vergelyking in 1925 gepostuleer en in 1926 gepubliseer. Die vergelyking het die basis gevorm vir die werk waarvoor Schrödinger die [[Nobelprys vir Fisika]] in 1933 toegeken is.{{R|theguardian|Schrödinger}} Konseptueel is die Schrödinger-vergelyking die kwantum-eweknie van [[Newton se bewegingswette|Newton se tweede wet]] in [[klassieke meganika]]. Gegewe 'n stel bekende aanvanklike toestande, maak Newton se tweede wet 'n wiskundige voorspelling van watter pad 'n gegewe fisiese stelsel oor tyd sal neem. Die Schrödinger-vergelyking gee die evolusie oor tyd van 'n [[golffunksie]], die kwantummeganiese karakterisering van 'n geïsoleerde fisiese stelsel. Die vergelyking kan afgelei word van die feit dat die tyd-evolusie-operateur eenvormig moet wees, en daarom moet dit gegenereer word deur die eksponensiaal van 'n self-aangrensende operateur, wat die kwantum Hamiltoniaan is. Die Schrödinger-vergelyking is nie die enigste manier om kwantummeganiese stelsels te bestudeer en voorspellings te maak nie. Die ander formulasies van kwantummeganika sluit in [[matriks]]meganika, wat deur [[Werner Heisenberg]] bekendgestel is, en die padintegrale formulering, hoofsaaklik ontwikkel deur [[Richard Feynman]]. Paul Dirac het matriksmeganika en die Schrödinger-vergelyking in 'n enkele formulering gekombineer. Wanneer hierdie benaderings vergelyk word, word die gebruik van die Schrödinger-vergelyking soms "golfmeganika" genoem. == Definisie == === Inleiding === Inleidende kursusse oor [[fisika]] of [[chemie]] stel die Schrödinger-vergelyking gewoonlik voor op 'n manier wat waardeer kan word deur slegs die begrippe en notasies van basiese [[analise]] te verstaan en veral [[afgeleide]]s met betrekking tot ruimte en tyd. 'n Spesiale geval van die Schrödinger-vergelyking wat in daardie terme werk, is die posisie-ruimte Schrödinger-vergelyking vir 'n enkele nie-relativistiese deeltjie in een dimensie: :<math>i\hbar\frac{\partial}{\partial t} \Psi(x,t) = \left [ - \frac{\hbar^2}{2m}\frac{\partial^2}{\partial x^2} + V(x,t)\right ] \Psi(x,t) \, .</math> Hier is <math>\Psi(x,t)</math> 'n golffunksie, 'n funksie wat 'n [[komplekse getal]] aan elke punt <math>x</math> toewys en teen elk tydstip <math>t</math>. Die parameter <math>m</math> is die massa van die deeltjie, en <math>V(x,t)</math> is die [[skalaar]]potensiaal wat die omgewing waarin die deeltjie bestaan voorstel. Die konstante <math>i</math> is die [[Nie-reële getal|denkbeeldige eenheid]], en <math>\hbar</math> is die gereduseerde [[konstante van Planck]]. === Meer ingewikkeld === Die wiskundig-streng formulering van kwantummeganika ontwikkel deur [[Paul Dirac]],{{R|Dirac}} [[David Hilbert]],{{R|Hilbert}} [[John von Neumann]],{{R|von Neumann}} en Hermann Weyl {{R|Weyl}} definieer die toestand van 'n kwantummeganiese stelsel as 'n [[vektor]] <math>|\psi\rangle</math> wat deel uitmaak van 'n (skeibare) Hilbert-ruimte <math>\mathcal H</math>. Dit word gepostuleer dat hierdie vektor onder die Hilbert se innerproduk genormaliseer word, dit wil sê in Dirac-notasie gehoorsaam dit <math>\langle \psi | \psi \rangle = 1</math>. Die presiese aard van hierdie Hilbert-ruimte hang af van die stelsel&nbsp;- byvoorbeeld, vir die beskrywing van posisie en [[momentum]] is die Hilbert-ruimte die ruimte van komplekse vierkant-[[Integraalrekening|integreerbare]] funksies <math>L^2(\mathbb C)</math>, terwyl die Hilbert-ruimte vir die [[Spin (fisika)|spin]] van 'n enkele [[proton]] eenvoudig die ruimte is van tweedimensionele komplekse vektore <math>\mathbb C^2</math> met die gewone innerproduk. Die fisiese waardes van belangstelling - posisie, momentum, energie, spin - word voorgestel deur "waarneembare", wat self-aangrensende lineêre operateurs is wat op die Hilbert-ruimte werk. 'n Golffunksie kan 'n eigenvektor van 'n waarneembare wees, in hierdie geval word dit 'n eigentoestand genoem, en die gepaardgaande eigenwaarde stem ooreen met die waarde van die waarneembare in daardie eigentoestand. Meer algemeen sal 'n kwantumtoestand 'n lineêre kombinasie van die eigenstate wees, bekend as 'n "kwantumsuperposisie". Wanneer 'n waarneembare gemeet word, sal die resultaat een van sy eigenwaardes wees met die waarskynlikheid wat deur die Born-reël gegee word: in die eenvoudigste geval is die eigenwaarde <math>\lambda</math> nie-ontaardig en word die waarskynlikheid gegee deur <math>|\langle \lambda | \psi\rangle|^2</math>, waar <math> |\lambda\rangle</math> die gepaardgaande eigenvektor is. Meer algemeen is die eigenwaarde ontaard en word die waarskynlikheid gegee deur <math>\langle \psi | P_\lambda |\psi\rangle</math>, waar <math>P_\lambda</math> die projektor op die gepaardgaande eiegenruimte is. 'n Momentum eigentoestand sou 'n perfek monochromatiese golf van oneindige omvang wees, wat nie vierkantig integreerbaar is nie. Net so sou 'n posisie-eigentoestand 'n Dirac-delta-verdeling wees, nie vierkantig-integreerbaar nie en tegnies glad nie 'n funksie nie. Gevolglik kan nie een van die twee toestande deel van die Hilbert-ruimte van die deeltjie wees nie. Natuurkundiges stel soms fiktiewe 'basisse' in vir 'n Hilbert-ruimte wat elemente buite die ruimte bevat. Hierdie is gemaak vir berekeningsgerief en verteenwoordig nie fisiese toestande nie.{{R|Cohen-Tannoudji}} ==== Tydafhanklike vergelyking ==== Die vorm van die Schrödinger-vergelyking hang af van die fisiese situasie. Die algemeenste vorm is die tydafhanklike Schrödinger-vergelyking, wat 'n beskrywing gee van 'n stelsel wat met tyd ontwikkel:{{R|Shankar1994}} :<math qid=Q165498>i \hbar \frac{d}{d t}\vert\Psi(t)\rangle = \hat H\vert\Psi(t)\rangle</math>, waar <math>\Psi</math> (die Griekse letter [[Psi (letter)|psi]]) die toestandsvektor van die kwantumsisteem is, <math>t</math> tyd is, en <math>\hat{H}</math> 'n waarneembare is, die Hamiltoniaan-operateur. Om die Schrödinger-vergelyking toe te pas, skryf die Hamiltoniaan vir die stelsel neer, neem die kinetiese en potensiële energieë van die deeltjies waaruit die stelsel bestaan in ag en sit dit dan in die Schrödinger-vergelyking. Die gevolglike gedeeltelike differensiaalvergelyking word opgelos vir die golffunksie wat inligting oor die stelsel bevat. In die praktyk word die kwadraat van die absolute waarde van die golffunksie by elke punt geneem om 'n waarskynlikheidsdigtheidsfunksie te definieer. Byvoorbeeld, gegewe 'n golffunksie in posisie ruimte <math>\Psi(x,t)</math> soos hierbo, het ons 'n waarskynlikheidsdigtheidsfunksie: :<math>\mathrm{Pr}(x,t) = |\Psi(x,t)|^2.</math> ==== Tydonafhanklike vergelyking ==== Die tydafhanklike Schrödinger-vergelyking wat hierbo beskryf word voorspel dat golffunksies [[Staande golf|staande golwe]] kan vorm, wat "stilstaande toestande" genoem word. Hierdie toestande is veral belangrik, aangesien hul individuele studie die taak om die tydafhanklike Schrödinger-vergelyking vir enige staat later op te los, vereenvoudig. Stilstaande toestande kan ook beskryf word deur 'n eenvoudiger vorm van die Schrödinger-vergelyking, die tydonafhanklike Schrödinger-vergelyking: :<math>\operatorname{\hat H}|\Psi\rangle = E |\Psi\rangle </math>, waar <math>E</math> die energie van die stelsel is. Dit word slegs gebruik as die Hamiltoniaan self nie eksplisiet van tyd afhanklik is nie. Selfs in hierdie geval het die totale golffunksie egter steeds 'n tydafhanklikheid. In die taal van lineêre algebra is hierdie vergelyking 'n eigenwaardevergelyking en daarom is die golffunksie 'n eigenfunksie van die Hamiltoniaan-operateur met ooreenstemmende eigenwaarde <math>E</math>. == Voorbeelde == Die Schrödinger-vergelyking vir sekere goed gedefinieerde situasies is as volg: === 'n Deeltjie in 'n boks === [[Lêer:Infinite potential well.svg|duimnael|1-dimensionele potensiële energieboks]] Die deeltjie in 'n eendimensionele potensiële energieboks is die mees wiskundig eenvoudige voorbeeld waar beperkings lei tot die kwantisering van energievlakke. Die boks word gedefinieer as nul potensiële energie oral binne 'n sekere gebied, en dus oneindige potensiële energie oral buite daardie gebied.{{R|Cohen-Tannoudji}} Vir die eendimensionele geval in die <math>x</math>-rigting kan die tydonafhanklike Schrödinger-vergelyking so geskryf word : <math> E \psi = - \frac {\hbar ^2}{2m} \frac {d ^2 \psi}{dx^2}</math> === 'n Harmoniese ossillator === Die harmoniese ossillator is baie soortgelyk aan die deeltjie in 'n boks, maar voeg 'n hoekfrekwensie-komponent (<math>\omega</math>) by. :<math> E\psi = -\frac{\hbar^2}{2m}\frac{d^2}{d x^2}\psi + \frac{1}{2}m\omega^2x^2\psi </math> === 'n Waterstofagtige atoom === Die [[waterstof]]atoom (of waterstofagtige atoom) is weer soortgelyk aan 'n deeltjie in 'n boks, maar met posisie in verhouding tot die kern (<math>r</math>) en met elektronlading (<math>q</math>). Die negatiewe teken kom van die feit dat die proton en elektron teenoorgestelde ladings het. In die vorige twee vergelykings is die massa van die deeltjie (<math> m </math>) gebruik, maar in hierdie situasie is daar twee deeltjies (proton en elektron), dus lyk dit asof 'n tweedeeltjie-oplossing nodig is. Maar die beweging van die elektron is egter hier van mees belang, dus die ekwivalente eenliggaamprobleem is die beweging van die elektron met die verminderde massa (<math>\mu</math>), en :<math> \mu = \frac{m_q m_p}{m_q+m_p} </math>, waar <math> m_p </math> die protonmassa is, en <math> m_q </math> die elektronmassa is. En dus is die Schrödinger-vergelyking: :<math> E \psi = -\frac{\hbar^2}{2\mu}\nabla^2\psi - \frac{q^2}{4\pi\varepsilon_0 r}\psi </math> == Woordelys van begrippe == * Aangrensende: Die aangrensende van 'n operateur speel die rol van die komplekse vervoeging van 'n komplekse getal, dws. dit het dieselfde grootte, maar teenoorgestelde teken. * Begrensde operateur: 'n Begrensde operateur is 'n lineêre transformasie (<math>L</math>:<math>X</math>→<math>Y</math>) tussen vektorspasies wat 'n begrensde subgroep van X transformeer na 'n begrensde subgroep van Y. * Eenvormige operateur: 'n Eenvormige operateur is 'n surjektiewe begrensde operateur in 'n Hilbert-ruimte wat die innerlike produk bewaar. Dit word ook soms 'n ''Eenheidsoperateur'' genoem. * Eigenvektor: 'n Eigenvektor is 'n kenmerkende vektor van 'n lineêre transformasie wat verander deur 'n [[skalaar]]faktor wanneer daardie lineêre transformasie daarop toegepas word. * Hamiltoniaan: Die Hamiltoniaan van 'n stelsel is 'n operateur wat ooreenstem met die totale energie van die stelsel, wat beide [[kinetiese energie]] en [[Energie#Potensiële energie|potensiële energie]] insluit. * Self-aangrensende operateur: 'n Operateur in 'n Hilbert-ruimte wie se domein saamval met dié van sy aangrensende en wat gelyk is aan sy aangrensende. * Surjektief: 'n Funksie (f) is surjektief as daar vir elke element ''y'' in die mede-domein 'n element ''x'' in die domein is sodat f(x)=y. == Verwysings == {{verwysings|verwysings= <ref name = "Cohen-Tannoudji">{{cite book |last1=Cohen-Tannoudji |first1=Claude |last2=Diu |first2=Bernard |last3=Laloë |first3=Franck |title=Quantum Mechanics |publisher=John Wiley & Sons |year=2005 |isbn=0-471-16433-X |translator-first1=Susan Reid |translator-last1=Hemley |translator-first2=Nicole |translator-last2=Ostrowsky |translator-first3=Dan |translator-last3=Ostrowsky}}</ref> <ref name="Dirac">{{cite book|first=Paul Adrien Maurice |last=Dirac |author-link=Paul Dirac |title=The Principles of Quantum Mechanics |publisher=Clarendon Press |location=Oxford |year=1930 |language=en}}</ref> <ref name="Hilbert">{{cite book |first=David |last=Hilbert |author-link=David Hilbert |title=Lectures on the Foundations of Physics 1915–1927: Relativity, Quantum Theory and Epistemology |publisher=Springer |doi=10.1007/b12915 |editor-first1=Tilman |editor-last1=Sauer |editor-first2=Ulrich |editor-last2=Majer |year=2009 |isbn=978-3-540-20606-4 |oclc=463777694 |language=en}}</ref> <ref name = "Schrödinger"> {{cite journal |last = Schrödinger |first = E. |author-link=Erwin Schrödinger |title = An Undulatory Theory of the Mechanics of Atoms and Molecules |url = http://home.tiscali.nl/physis/HistoricPaper/Schroedinger/Schroedinger1926c.pdf |archive-url = https://web.archive.org/web/20081217040121/http://home.tiscali.nl/physis/HistoricPaper/Schroedinger/Schroedinger1926c.pdf |archive-date = 17 Desember 2008 |journal =Physical Review |volume = 28 |issue = 6 |pages = 1049–1070 |year = 1926 |doi = 10.1103/PhysRev.28.1049 |bibcode = 1926PhRv...28.1049S |language=en}}</ref> <ref name="Shankar1994">{{cite book |last=Shankar |first=R. |year=1994 |title=Principles of Quantum Mechanics |edition=2de |publisher=Kluwer Academic/Plenum Publishers |isbn=978-0-306-44790-7 |language=en}}</ref> <ref name="theguardian">{{cite news |title=Physicist Erwin Schrödinger's Google doodle marks quantum mechanics work |access-date=18 Maart 2021 |newspaper=The Guardian |date=13 Augustus 2013 |language=en |url=https://www.theguardian.com/technology/2013/aug/12/erwin-schrodinger-google-doodle}}</ref> <ref name="von Neumann">{{cite book |first=John |last=von Neumann |title=Mathematische Grundlagen der Quantenmechanik |publisher=Springer |location=Berlin |year=1932 |language=de}}</ref> <ref name="Weyl">{{cite book |first=Hermann |last=Weyl |title=Gruppentheorie und Quantenmechanik |url=https://books.google.com/books?id=jBDOAAAAMAAJ |year=1931 |publisher=S. Hirzel Verlag |edition=2de |language=de}} </ref> }} {{normdata}} [[Kategorie:Fisika]] [[Kategorie:Teoretiese fisika]] [[Kategorie:Wiskunde]] [[Kategorie:Wiskundige analise]] 3dakit16x682vjmez4dcwyl6xrm25e5 0 374434 2818207 2731212 2025-07-03T19:00:07Z SpesBona 2720 Statistieke hersien 2818207 wikitext text/x-wiki {{Inligtingskas Krieketspan | naam = Bermuda | beeld = Kenteken van die Bermudaanse nasionale krieketspan.png | byskrif = Kenteken van die Bermudaanse nasionale krieketspan | bynaam = ''Gombey Warriors'' | konferensie = [[Bermudaanse Krieketraad]] (BCB) | kaptein = [[Terryn Fray]] | afrigter = {{vlagikoon|Bermuda}} [[Cal Waldron]]<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.royalgazette.com/cricket/sport/article/20240229/disappointed-coach-cal-waldron-urges-cricketers-to-play-with-pride/ |title=Disappointed coach Cal Waldron urges cricketers to play with pride |publisher=The Royal Gazette |author=Mehluli Sibanda |date=29 Februarie 2024 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> | toetsstatusjaar = | ikr_status = Assosiaatlid | ikr_aansluiting = 1966 | ikr_streek = [[IKR Amerikas|Amerikas]] | toetsrang = | beste_toetsrang = | edi-rang = | beste_edi-rang = | t20i-rang = 28ste | beste_t20i-rang = 28ste (12 April 2025)<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.icc-cricket.com/media-releases/1205588 |title=ICC unveils Global Men's T20I Rankings Table featuring 80 teams |publisher=[[Internasionale Krieketraad]] |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> | eerste_toets = | mees_onlangse_toets = | aantal_toetse = | aantal_toetse_vanjaar = | toetsrekord = | toetsrekord_vanjaar = | eerste_edi = t {{Cr-CA}} op [[Queen’s Park-ovaal]], [[Port of Spain]]; 17 Mei 2006 | mees_onlangse_edi = t {{Cr-NL}} op [[JB Marks-ovaal|Senwespark]], [[Potchefstroom]]; 8 April 2009 | aantal_edis = 35 | aantal_edis_vanjaar = 0 | edi-rekord = 7/28 (20,00%)<br />(0 gelykop, 0 onbeslis) | edi-rekord_vanjaar = 0/0<br />(0 gelykop, 0 onbeslis) | wb_verskynings = 1/14 | wb_eerste = [[Krieketwêreldbeker 2007|2007]] | wb_beste = Groepfase (in [[Krieketwêreldbeker 2007|2007]]) | wbk_verskynings = 9 | wbk_eerste = 1979 | wbk_beste = Naaswenner (in 1982) | kt_verskynings = 0/9 | kt_eerste = | kt_beste = | eerste_t20i = t {{Cr-XS}} op Stormont, [[Belfast]]; 3 Augustus 2008 | mees_onlangse_t20i = t {{Cr-CA}} op [[Maple Leaf-krieketklub]], [[Toronto]]; 22 Junie 2025 | aantal_t20is = 53 | aantal_t20is_vanjaar = 13 | t20i-rekord = 33/19 (62,26%)<br />(0 gelykop, 1 onbeslis) | t20i-rekord_vanjaar = 7/6<br />(0 gelykop, 0 onbeslis) | wt20-verskynings = 0/10 | eerste_wt20 = | beste_wt20 = | wt20k-verskynings = 5 | eerste_wt20k = 2008 | beste_wt20k = Naaswenner (in 2023) | h_patroon_la = | h_patroon_b = | h_patroon_ra = | h_patroon_broek = | h_linkerarm = | h_liggaam = | h_regterarm = | h_broek = | a_patroon_la = | a_patroon_b = | a_patroon_ra = | a_patroon_broek = | a_linkerarm = | a_liggaam = | a_regterarm = | a_broek = | t_patroon_la = | t_patroon_b = _bermuda_t20 | t_patroon_ra = | t_patroon_broek = | t_linkerarm = 190c82ff | t_liggaam = ff409cff | t_regterarm = 190c82ff | t_broek = 000038ff }} Die '''Bermudaanse nasionale krieketspan''' ([[Engels]]: ''Bermuda national cricket team''), met die bynaam ''Gombey Warriors'', is die nasionale [[krieket]]span wat die [[Britse oorsese gebiede|Britse oorsese gebied]] [[Bermuda]] in internasionale krieket verteenwoordig. Krieket word in [[Bermuda]] deur die [[Bermudaanse Krieketraad]] (''BCB'', van Engels: ''Bermuda Cricket Board'') beheer en sedert 1966 is dit ’n assosiaatlid van die [[Internasionale Krieketraad]] (IKR). Krieket word in Bermuda as nasionale sport beskou<ref>{{en}} {{cite web |url=http://content-www.cricinfo.com/wisdencricketer/content/story/281649.html |title=Cricket by association |publisher=The Wisden Cricketer |author=Will Luke |date=Maart 2007 |accessdate=10 Desember 2007 |archive-url=https://web.archive.org/web/20071210122028/http://content-www.cricinfo.com/wisdencricketer/content/story/281649.html |archive-date=10 Desember 2007 |url-status=dead |df=dmy-all}}</ref> en die oorsese gebied is een van die wenige in die streek wat nie spelers vir die [[Wes-Indiese nasionale krieketspan|Wes-Indiese nasionale span]] beskikbaar stel nie. Saam met [[Kanadese nasionale krieketspan|Kanada]] en die [[Verenigde State se nasionale krieketspan|Verenigde State]] is Bermuda tradisioneel een van die sterker nasionale krieketspanne van die [[Amerikas]] na die volle lid Wes-Indië. Nadat in 1891 ’n toer na [[New York]] gereël is, is die eerste Bermudaanse nasionale span saamgestel. In die jare voor die [[Eerste Wêreldoorlog]] het Bermuda en [[Verenigde State van Amerika|Amerikaanse]] spanne (insluitende [[Philadelphia]] s’n) gereeld wedersydse toere onderneem, hoewel hulle eers in 1912 tydens die [[Australiese nasionale krieketspan|Australiese]] besoek hul eerste internasionale wedstryd gespeel het. Ná die 1920’s het die Bermudaanse krieket se fokus van die Verenigde State na die [[Wes-Indië|Wes-Indiese lande]] verskuif, hoewel Wes-Indiese spanne eers vanaf die 1950’s gereelde toere begin onderneem het.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://cricketarchive.com/Archive/Teams/0/46/Other_Matches.html |title=Other matches played by Bermuda |publisher=Cricket Archive |accessdate=4 September 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160309210430/http://cricketarchive.com/Archive/Teams/0/46/Other_Matches.html |archive-date=9 Maart 2016 |url-status=dead |df=dmy-all}}</ref> Bermuda se nasionale span het ook teen nasionale spanne gespeel wat na of van die Wes-Indiese eilande getoer het. Van hierdie wedstryde het egter slegs een, dié teen [[Nieu-Seelandse nasionale krieketspan|Nieu-Seeland]] in 1972, [[eersterangse krieket|eersterangse status]] geniet.<ref name="Cricket_Archive">{{en}} {{cite web |url=https://cricketarchive.com/Archive/Teams/0/46/First-Class_Matches.html |title=First-class matches played by Bermuda |publisher=Cricket Archive |accessdate=30 Junie 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210630174135/https://cricketarchive.com/Archive/Teams/0/46/First-Class_Matches.html |archive-date=30 Junie 2021 |url-status=dead |df=dmy-all}}</ref> Die IKR-trofee 1979 was die eerste wêreldbekerkwalifisering vir die IKR se geassosieerde lede. Bermuda het dié jaar die halfeindstryd gehaal en in 1982 het hulle tot die eindstryd deurgedring, maar teen [[Zimbabwiese nasionale krieketspan|Zimbabwe]] verloor. Vervolgens het hulle nie vir die [[Krieketwêreldbeker 1983]] gekwalifiseer nie, aangesien aan dié toernooi slegs een assosiaatlid kon deelneem. Vir die IKR-trofee 2005 is die aantal assosiaatlede tot ses verhoog. Nadat hulle die halfeindstryd gehaal het, het Bermuda vir die [[Krieketwêreldbeker 2007]] gekwalifiseer en sodoende die kleinste land in terme van beide bevolking en oppervlakte geword wat daarin geslaag het. Hulle het tot in 2009 ook [[Internasionale eendagwedstryd|EDI-]] en [[Twintig20|T20I-status]] geniet. Bermuda het tydens die Krieketwêreldbeker en hul aansluitende EDI-reekse egter swak vertoon, en ná die 2009-wêreldbekerkwalifisering is hulle na die 2011-wêreldkrieketliga se tweede afdeling gerelegeer. Sedertdien het hulle drie verdere afdelings gerelegeer. In April 2018 het die IKR besluit om aan al sy lede volle T20I-status toe te ken. Vervolgens word al die [[Twintig20|T20I-wedstryde]] wat Bermuda ná 1 Januarie 2019 teen ander IKR-lede speel as ’n volle T20I erken.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.icc-cricket.com/media-releases/672322 |title=All T20 matches between ICC members to get international status |publisher=[[Internasionale Krieketraad]] |date=26 April 2018 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Bermuda is tans (Julie 2025) 28ste op die Twintig20-wêreldranglys.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.icc-cricket.com/rankings/mens/team-rankings/t20i |title=Men's T20I Team Rankings |publisher=[[Internasionale Krieketraad]] |date=26 Junie 2025 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> == Beheerliggaam == {{Hoofartikel|Bermudaanse Krieketraad}} Die Bermudaanse Krieketraad ([[Engels]]: ''Bermuda Cricket Board'', BCB) is in 1948 as die Bermudaanse Krieketbeheerraad (''Bermuda Cricket Board of Control'', BCBC) gestig met die samesmelting van die in 1844 gestigte Bermudaanse Krieketklub en die Somers Isles-krieketliga en verantwoordelik vir die reël van krieket in Bermuda. In 1966 het hulle as ’n assosiaatlid by die [[Internasionale Krieketraad]] (IKR) aangesluit en in 2003 sy huidige naam aangeneem.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.icc-cricket.com/about/members/associate/bermuda |title=Bermuda Cricket Board |publisher=[[Internasionale Krieketraad]] |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Bermuda is een van die Engelstalige gebiede in die streek wat nie ’n lid van [[Krieket Wes-Indië]] is nie en van sy spelers kan nie vir die [[Wes-Indiese nasionale krieketspan]] gekeur word nie.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://emergingcricket.com/opinion/west-indies-as-separate/ |title=West Indies as separate cricketing countries? |publisher=Emerging Cricket |date=8 Julie 2020 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Die Bermudaanse Krieketraad bestuur al die Bermuda-verteenwoordigende nasionale spanne, insluitende die mans, vroue en jeug. Hulle is ook verantwoordelik vir die bestuur en organisasie van T20I-reekse teen ander spanne en die reël van internasionale wedstryde tuis. Daarbenewens is die BCB verantwoordelik vir inkomsteverkryging deur die verkoop van kaartjies, borgskappe en uitsaairegte, veral in verband met die Bermudaanse span. Kinders en jongmense word reeds op skool aan krieket bekend gestel en na gelang van hul belangstelling en talent begin hulle met hul afrigting. Net soos ander krieketlande beskik Bermuda oor ’n o/19-nasionale span wat aan die [[o/19-krieketwêreldbeker]] deelneem.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/story/the-under-19-world-cup-232496 |title=The Under-19 World Cup |publisher=ESPNcricinfo |author=Martin Williamson |date=11 Januarie 2006 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> == Geskiedenis == === Invoering en vestiging van krieket === Op 30 Augustus 1844 het die eerste bekende krieketwedstryd in Bermuda plaasgevind,<ref name="ICC">{{en}} {{cite web |url=https://www.icc-cricket.com/about/members/americas/associate/65 |title=Bermuda Cricket Board |publisher=[[Internasionale Krieketraad]] |accessdate=23 Augustus 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230823233745/https://www.icc-cricket.com/about/members/americas/associate/65 |archive-date=23 Augustus 2023 |url-status=dead |df=dmy-all}}</ref> toe ’n [[garnisoen]]span teen ’n ander [[weermag]]span verloor het. In 1845 is die Bermudaanse Krieketklub gestig en dit het ondersteuning deur plaaslike inwoners én Britse soldate geniet. In 1891 is die eerste Bermudaanse nasionale krieketspan saamgestel, toe [[Philadelphia]] se span na Bermuda getoer het, waarmee die gereëlde internasionale wedstryde teen Amerikaanse spanne begin het. In 1902 het [[Somerset]] vir die eerste keer teen St. George’s te staan gekom en dié wedstryd word sedertdien jaarliks op ’n vakansiedag aangebied. In 1905 het die Hamilton-krieketklub die eerste Bermudaanse klub geword wat ’n toer onderneem en in beide [[New York]] en Philadelphia gespeel het. In 1911 het die nasionale span vir die eerste keer die [[Verenigde State van Amerika|Verenigde State]] besoek en twee oorwinnings oor Philadelphia aangeteken. In die tweede wedstryd het [[Gerald Conyers]] in albei beurte ’n driekuns behaal en in die wedstryd altesaam 15 paaltjies geneem. Die eerste amptelike internasionale wedstryd het Bermuda eers in 1912 gespeel, toe die [[Australiese nasionale krieketspan|Australiërs]] vir die eerste keer na Bermuda getoer het en in hul beurte op onderskeidelik 112 en 102 lopies uitgeboul is; desondanks het die besoekers met 57 lopies gewen. Een jaar later het Australië teruggekom en met ’n beurt gewen; die besoekers het ook ’n Bermudaanse “kleurspan” geklop, in [[Hamilton, Bermuda|Hamilton]] ’n oorwinning aangeteken en in ’n gelykop gespeel.<ref name="Timeline">{{en}} {{cite web |url=http://www.cricketeurope4.net/CRICKETEUROPE/GENERAL/TIMELINES/bermuda.shtml |title=A Timeline of Bermuda Cricket |publisher=Cricket Europe |accessdate=13 Augustus 2011 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110813191710/http://www.cricketeurope4.net/CRICKETEUROPE/GENERAL/TIMELINES/bermuda.shtml |archive-date=13 Augustus 2011 |url-status=dead |df=dmy-all}}</ref> Ná die 1920’s het die Bermudaanse krieket se fokus na [[Wes-Indië]] begin verskuif, hoewel die [[Wes-Indiese nasionale krieketspan|Wes-Indiese span]] Bermuda eers van die 1950’s af besoek het.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://cricketarchive.com/Archive/Teams/0/46/Other_Matches.html |title=Other matches played by Bermuda |publisher=Cricket Archive |accessdate=4 September 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160309210430/http://cricketarchive.com/Archive/Teams/0/46/Other_Matches.html |archive-date=9 Maart 2016 |url-status=dead |df=dmy-all}}</ref> In 1933 was Sir [[Julien Cahn]] se keurspan een van min wat gedurende die tussenoorlogse tydperk Bermuda besoek het, dié toer se vyf wedstryde is nog oor jare heen bespreek.<ref name="History">{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/story/cricket-in-bermuda-261617 |title=Cricket in Bermuda |publisher=ESPNcricinfo |date=6 Oktober 2006 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> In dieselfde jaar het die in Bermuda gebore krieketspeler [[Alma Hunt]] vir die Wes-Indiese span verskyn, sy geskiktheid vir dié span is egter betwyfel. Die kwessie het meer daaroor gegaan of Bermuda deel sou wees van die Wes-Indiese Eilande en minder oor Hunt se persoonlike geskiktheid vir die Bermudaanse span. Onder andere het hy op die Engelse 1933-toer aan opwarmingswedstryde deelgeneem.<ref name="Alma Hunt">{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/cricketers/alma-hunt-52172 |title=Alma Hunt |publisher=ESPNcricinfo |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Hunt is vir opwarmingswedstryde van die Wes-Indiese span genomineer, maar hy het nie aan die Wes-Indiese 1933-toer na Engeland deelgeneem nie.<ref>{{en}} {{cite book |author=Ira Philip |title=Freedom Fighters (From Monk To Mazumbo) |publisher=Akira Press |year=1987 |isbn=978-0-947638-42-9 |pages=150}}</ref> In 1939 het Wes-Indië Bermuda besoek.<ref name="Timeline" /> === Naoorlogse tydperk === Ná die [[Tweede Wêreldoorlog]] het die Bermudaanse krieket se gewildheid weer toegeneem. In 1948 het met die samesmelting van die Somers Isles-krieketliga en die Bermuda-krieketklub die beheerliggaam Bermudaanse Krieketbeheerraad (''Bermuda Cricket Board of Control'') ontstaan.<ref name="ICC" /> Vervolgens het meer internasionale wedstryde plaasgevind, veral as toerwedstryde tydens toere deur die [[Toetskrieket|toetslande]] na Wes-Indië.<ref name="ICC" /> In 1952 het Trinidad die reeks van twee wedstryde teen Bermuda met 1–0 beklink. Een jaar later het die [[Marylebone-krieketklub]] (MKK) onder [[Len Hutton]] Bermuda besoek en in albei driedaagse wedstryde onbeslis gespeel. In 1958 het Bermuda [[Jamaika]] besoek en [[Pakistanse nasionale krieketspan|Pakistan]] Bermuda. In 1960 het Bermuda vir die eerste keer Engeland besoek.<ref name="History" /><ref name="Timeline" /> Bermuda is ook die plek, waar die eerste speler wat nie in [[Yorkshire]] gebore is nie, vir Yorkshire gespeel het. Volgens ’n tradisionele reël van Yorkshire kon niemand, wat buite die county gebore is, vir die span speel nie (dié reël is in die 1990’s geskrap). Die reël is in 1964 gebuig om [[Garry Sobers]] toe te laat vir die span onder hul kaptein [[Brian Close]] tydens ’n fees in Bermuda. Die besoekers het die wedstryd met 190 lopies gewen. Een jaar later het [[Nieu-Seelandse nasionale krieketspan|Nieu-Seeland]] Bermuda besoek en teen die nasionale span onbeslis gespeel.<ref name="Timeline" /> In 1966 het Bermuda ’n assosiaatlid van die [[Internasionale Krieketraad|Imperiale Krieketkonferensie]] (IKK, nou die Internasionale Krieketraad) geword.<ref name="ICC" /><ref name="History" /> Drie jaar later het hulle [[Nederlandse nasionale krieketspan|Nederland]] in [[Haarlem, Nederland|Haarlem]] met ’n beurt verslaan. In 1970 het [[Glamorgan]] voor die begin van hul tuisseisoen Bermuda besoek, maar die tweedaagse wedstryd teen St. George’s verloor. Een jaar later is in Hamilton die waarskynlik enigste internasionale wedstryd van ’n mansspan teen ’n vrouespan aangebied, toe Bermuda teen Engeland onbeslis gespeel het. In April 1972 het vir die eerste keer ’n wedstryd teen Nieu-Seeland [[Eersterangse krieket|eersterangse status]] geniet, maar hulle het dié wedstryd verloor.<ref name="Timeline" /><ref>{{en}} {{cite web |url=https://emergingcricket.com/columns/ec-rewind/bermudas-maiden-first-class-match/ |title=Bermuda's maiden First-class match |publisher=Emerging Cricket |date=14 April 2020 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref><ref>{{en}} {{cite web |url=http://static.espncricinfo.com/db/ARCHIVE/1970S/1971-72/NZ_IN_BMDA/NZ_BMDA_28-29APR1972.html |title=New Zealand in Bermuda, 1971/72: Bermuda v New Zealanders |publisher=ESPNcricinfo |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Dit was vir meer as 30 jaar Bermuda se enigste wedstryd met die status; eers in 2004 het Bermuda sy tweede eersterangse wedstryd gespeel, dié keer teen die [[Verenigde State se nasionale krieketspan|Verenigde State]]. Albei wedstryde is op die [[Bermuda Nasionale Stadion]] gehou.<ref name="Cricket_Archive" /> In 1974 het die MKK Bermuda met ’n beurt verslaan. In dieselfde jaar het Australië al die vyf wedstryde in Bermuda gewen, maar die enigste wedstryd teen die nasionale span moes weens reën afgelas word.<ref name="Timeline" /> === Eerste toernooideelnames === Bermuda is nie vir die eerste [[Krieketwêreldbeker 1975]] genooi nie. Sedert 1979 het hulle aan ’n aantal internasionale toernooie deelgeneem soos die IKR-trofee, wat deur Alma Hunt, die destydse Bermudaanse verteenwoordiger by die IKR, voorgestel is.<ref name="ICC" /> Reeds tydens die eerste IKR-trofee 1979 het Bermuda die halfeindstryd en tydens die tweede IKR-trofee 1982 onoorwonne die eindstryd gehaal, wat hulle teen [[Zimbabwiese nasionale krieketspan|Zimbabwe]] verloor het. Albei uitslae was egter nie genoeg om vir die [[krieketwêreldbeker]]toernooie in [[Krieketwêreldbeker 1979|1979]] en [[Krieketwêreldbeker 1983|1983]] te kwalifiseer nie. Tydens die daaropvolgende toernooie kon Bermuda nie daarin slaag om die prestasies te herhaal nie. Hunt self word as die beste Bermudaanse krieketspeler nog beskou,<ref name="ICC" /> hy kon egter nie vir sy land verskyn nie en het later vir [[Skotse nasionale krieketspan|Skotland]] gespeel.<ref name="History" /><ref name="Timeline" /><ref name="Alma Hunt" /> Van 1966 af het Hunt vir 18 jaar gedien as die Bermudaanse beheerliggaam se president.<ref>{{en}} {{cite book |author=Ira Philip |title=Freedom Fighters (From Monk To Mazumbo) |publisher=Akira Press |year=1987 |isbn=978-0-947638-42-9 |pages=152}}</ref> Tydens die IKR-trofee 1986 het Bermuda die vierde plek behaal, waarmee hulle die [[Krieketwêreldbeker 1987]] misgeloop het. Tydens die IKR-trofee 1990 het hulle hul swakste uitslag behaal, toe hulle reeds in die groepfase uitgeskakel is en die [[Krieketwêreldbeker 1992]] versuim het. Een jaar later het Australië die nasionale span met 93 lopies verslaan en in 1993 het Pakistan albei wedstryde teen Bermuda gewen. In dieselfde jaar het [[Derbyshire]] voor die begin van sy tuisseisoen Bermuda besoek en albei wedstryde teen die nasionale span asook die wedstryde teen die o/25-nasionale span, Somerset en St. George’s gewen. Daarop het die besoek van ’n Wes-Indiese keurspan gevolg, wat sy wedstryde teen die keurspanne Board President’s XI en Board XI, die o/25-nasionale span, Somerset en twee keer teen die nasionale span gewen het. Tydens die IKR-trofee 1994 het Bermuda die vierde plek behaal en daarmee die [[Krieketwêreldbeker 1996]] naelskraap misgeloop. Twee jaar later het Bermuda vir die eerste keer aan die Wes-Indiese Eendagbeker deelgeneem, maar al die ses wedstryde verloor. Ter voorbereiding op die Amerikastrofee is in [[Barbados]] die Karibies-Atlantiese beker aangebied, waaraan saam met die gasheer ook Bermuda, [[Kanadese nasionale krieketspan|Kanada]] en die Verenigde State deelgeneem het. Bermuda het dié toernooi na die gasheer in die tweede plek afgesluit. Aansluitend het Nieu-Seeland Bermuda besoek en met vier paaltjies gewen. Tydens die IKR-beker 1997 kon Bermuda nie vir die [[Krieketwêreldbeker 1999]] kwalifiseer nie. Daarna het hulle [[Indiese nasionale krieketspan|Indië]] gehuisves, wat die nasionale en ’n keurspan geklop het. Een jaar later het Bermuda al die drie wedstryde tydens die ''Red Stripe Bowl'' verloor, net so in 1999. Daarna het die nasionale span in [[Kanada]] twee wedstryde teen die gasheer gewen, maar hulle is deur die o/23-nasionale span verslaan. Tydens die Amerikastrofee 2000 – destyds Amerikaskrieketbeker genoem – het Bermuda na Kanada in die tweede plek geëindig.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/americas-championship-2000-84823/canada-vs-bermuda-85066/match-report |title=Canada win inaugural Americas Cup |publisher=ESPNcricinfo |author=Tony Munro |date=13 Augustus 2000 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Tydens die ''Red Stripe Bowl'' het die nasionale span teen die [[Kaaimanseilande]] hul eerste oorwinning tydens dié toernooi aangeteken, maar hulle is nietemin in die eerste rondte uitgeskakel. Tydens die IKR-beker 2001 het Bermuda die negende plek behaal, waarmee hulle ook die [[Krieketwêreldbeker 2003]] misgeloop het. Een jaar later het hulle tydens die Amerikastrofee die vierde plek behaal.<ref name="Timeline" /> In 2003 is die beheerliggaam in Bermudaanse Krieketraad (''Bermuda Cricket Council'', BCB) hernoem.<ref name="ICC" /> === Op pad na die eerste krieketwêreldbekerdeelname === [[Lêer:College field guernsey bermuda.jpg|duimnael|Krieketwedstryd tussen Bermuda en Guernsey op die College Field, [[Saint Peter Port]], [[Guernsey]], 2006]] In 2004 het Bermuda aan die eerste Interkontinentale Beker deelgeneem en in sy groep teen Kanada en die Verenigde State te staan gekom. Die span ist egter in die groepfase uitgeskakel, nadat hulle deur die Verenigde State verslaan is en teen Kanada onbeslis gespeel het.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/story/draw-puts-canada-in-semi-finals-135218 |title=Draw puts Canada in semi-finals |publisher=ESPNcricinfo |date=16 Augustus 2004 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> In dieselfde jaar het Bermuda vir die eerste keer die Amerikastrofee gehuisves, waartydens hulle na Kanada en die Verenigde State in die derde plek geëindig het. Tydens die tweede Interkontinentale Beker 2005 het hulle die Amerikas se groep ná oorwinnings oor Kanada en die Kaaimanseilande in Kanada eerste afgesluit, maar in Oktober dieselfde jaar het hulle in die halfeindstryd teen [[Keniaanse nasionale krieketspan|Kenia]] onbeslis gespeel. Nadat Kenia in die eerste beurt ’n bonuspunt behaal en in die tweede beurt ’n uitbouling afgeweer het, het dié span vir die eindstryd gekwalifiseer.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/icc-intercontinental-cup-2005-2005-06-143791/bermuda-vs-kenya-1st-semi-final-222883/match-report |title=Suji's ton drives Kenya to final |publisher=ESPNcricinfo |date=25 Oktober 2005 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Terwyl die eindstryd aangebied is, het Bermuda [[Namibiese nasionale krieketspan|Namibië]] vir twee [[Internasionale eendagwedstryd|EDI-wedstryde]] gehuisves, wat hulle verloor het. Dié reeks is egter deur omstrede voorvalle oorskadu, nadat die Bermudaanse span Namibië van [[Rassisme|rassistiese]] beledigings beskuldig en tydens die tweede wedstryd die veld verlaat het, nadat ’n stormloop aan uitsmyters teen die Bermudaanse laerordekolwers ontketen is.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/story/racism-rows-and-a-walk-off-tarnish-friendly-one-dayers-223615 |title=Racism, rows and a walk-off tarnish 'friendly' one-dayers |publisher=ESPNcricinfo |date=30 Oktober 2005 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Die [[Krieket Namibië|Namibiese Krieketraad]] het die rassisme-aantygings ontken.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/story/bermuda-s-allegations-rejected-with-contempt-224122 |title=Bermuda's allegations 'rejected with contempt' |publisher=ESPNcricinfo |date=4 November 2005 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Op 7 Julie 2005 het Bermuda waarskynlik sy grootste krieketoomblik beleef, toe die nasionale span tydens die IKR-trofee 2005 die halfeindstryd gehaal het. Daarmee het hulle vir die [[Krieketwêreldbeker 2007]] in Wes-Indië gekwalifiseer en van 1 Januarie 2006 tot die krieketwêreldbekerkwalifisering 2009 EDI-status ontvang.<ref name="Timeline" /> Daarmee het Bermuda volgens beide oppervlakte en bevolking die kleinste land geword wat daarin geslaag het.<ref name="ICC" /> Bermuda was egter ook die enigste land in dié kategorie wat oor geen geskikte stadion vir die aanbieding van EDIs beskik het nie, aangesien die IKR die Bermuda Nasionale Stadion as nie geskik geag het nie.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/story/bermuda-await-inspection-on-national-ground-343399 |title=Bermuda await inspection on national ground |publisher=ESPNcricinfo |date=21 Maart 2008 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Bermudas se eerste internasionale wedstryde in 2006 het teleurstellend verloop, nadat hulle al die vyf wedstryde tydens die toer in die [[Verenigde Arabiese Emirate]] verloor het. In April 2006 het Bermuda die [[Twintig20|T20I-toernooi]] Wêreldkrieketklassiek aangebied. In Mei 2006 het hulle in hul eerste EDI gespeel en tydens ’n drienasiesreeks Kanada op die [[Queen’s Park Oval]], [[Port of Spain]], [[Trinidad en Tobago]], met drie paaltjies verslaan.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/icc-tri-series-in-west-indies-2006-244203/bermuda-vs-canada-2nd-match-247360/full-scorecard |title=2nd Match, Port of Spain, May 17, 2006, ICC Tri-Series (in West Indies) |publisher=ESPNcricinfo |date=17 Mei 2006 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Daarmee het Bermuda ná Australië, Nieu-Seeland en Zimbabwe die vierde span geword wat sy eerste EDI gewen het.<ref name="Timeline" /> Bermuda het egter sy tweede EDI teen Zimbabwe met 194 lopies verloor, nadat hulle 338 lopies vir sewe paaltjies afgestaan het.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/icc-tri-series-in-west-indies-2006-244203/bermuda-vs-zimbabwe-3rd-match-247361/full-scorecard |title=3rd Match, Port of Spain, May 18, 2006, ICC Tri-Series (in West Indies) |publisher=ESPNcricinfo |date=18 Mei 2006 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> In die daaropvolgende eindstryd is hulle weer deur Zimbabwe geklop, dié keer met 83 lopies.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/icc-tri-series-in-west-indies-2006-244203/bermuda-vs-zimbabwe-final-247363/full-scorecard |title=Final, Port of Spain, May 20, 2006, ICC Tri-Series (in West Indies) |publisher=ESPNcricinfo |date=20 Mei 2006 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> In Julie 2006 het Bermuda tydens die Stanford 20/20-uitkloptoernooi teen Jamaika verloor en is daarmee uitgeskakel. Vir die deelname het hulle ’n prysgeld van $100&nbsp;000 ontvang. In die daaropvolgende maand het Bermuda Kanada besoek vir ’n vierdaagse wedstryd tydens die Interkontinentale Beker 2006 en twee EDIs. Hulle het die vierdaagse wedstryd, wat in die laaste uur beslis is, met nege paaltjies verloor, maar albei EDIs teen Kenia en Nederland gewen. Tydens hul besoek aan Kanada het Bermuda in Augustus aan die Amerikastrofee se afdeling een deelgeneem en dié toernooi vir die eerste keer gewen, nadat hulle onoorwonne gebly het. In November het Bermuda Kenia vir ’n wedstryd tydens die Interkontinentale Beker en drie EDIs besoek. In die Interkontinentale Bekerwedstryd, wat deur reën beïnvloed is, het hulle onbeslis gespeel en is daarmee uit die toernooi geskakel, terwyl hulle die drie EDIs verloor het.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/bermuda-tour-of-kenya-2006-07-258002/kenya-vs-bermuda-3rd-odi-258008/match-report |title=Ageless Tikolo turns back the clock |publisher=ESPNcricinfo |author=Martin Williamson |date=14 November 2006 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Daarna het Bermuda [[Suid-Afrika]] vir ’n Interkontinentale Bekerwedstryd teen Nederland besoek. Hulle het in dié wedstryd onbeslis gespeel, nadat [[Glamorgan]] se kolwer [[David Hemp]] met 247 onoorwonne lopies ’n nuwe rekordbeurt aangeteken het. Dit was die hoogste individuelle telling in die toernooigeskiedenis.<ref>{{en}} {{cite web |url=http://www.cricketeurope4.net/DATABASE/ARTICLES/articles/000034/003407.shtml |title=Ten Doeschate hits another century |publisher=Cricket Europe |author=Rod Lyall |date=24 November 2006 |accessdate=26 November 2006 |archive-url=https://web.archive.org/web/20061126075324/http://www.cricketeurope4.net/DATABASE/ARTICLES/articles/000034/003407.shtml |archive-date=26 November 2006 |url-status=dead |df=dmy-all}}</ref> Daarop het ’n driehoekige reeks met Kanada en Nederland gevolg. Bermuda het die eerste drie wedstryde verloor, maar hulle het Nederland in die laaste wedstryd met ’n lae telling geklop.<ref name="Timeline" /><ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/icc-tri-series-in-south-africa-2006-07-259379/bermuda-vs-netherlands-6th-match-259389/match-report |title=Bermuda earn consolation win |publisher=ESPNcricinfo |date=3 Desember 2006 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Einde Januarie 2007 het Bermuda Kenia vir die Wêreldkrieketliga 2007/09 se afdeling een besoek. Hulle het vier van die vyf wedstryde verloor: met tien paaltjies teen die latere wenner Kenia,<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/icc-world-cricket-league-division-one-2006-07-266603/kenya-vs-bermuda-1st-match-267379/match-report |title=Rampant Kenyans rout dismal Bermuda |publisher=ESPNcricinfo |date=29 Januarie 2007 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> met vier paaltjies teen [[Ierse nasionale krieketspan|Ierland]],<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/icc-world-cricket-league-division-one-2006-07-266603/bermuda-vs-ireland-4th-match-267382/full-scorecard |title=4th Match, Nairobi (Jaff), Jan 31 2007, ICC World Cricket League Division One |publisher=ESPNcricinfo |date=31 Januarie 2007 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> met 56 lopies teen Kanada (nadat hulle binne 16 kolfbeurte uitgeboul is)<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/icc-world-cricket-league-division-one-2006-07-266603/bermuda-vs-canada-7th-match-267386/full-scorecard |title=7th Match, Nairobi (Gym), Feb 2 2007, ICC World Cricket League Division One |publisher=ESPNcricinfo |date=2 Februarie 2007 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> en met agt paaltjies teen Nederland.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/icc-world-cricket-league-division-one-2006-07-266603/bermuda-vs-netherlands-10th-match-267387/full-scorecard |title=10th Match, Nairobi (Ruaraka), Feb 4 2007, ICC World Cricket League Division One |publisher=ESPNcricinfo |date=4 Februarie 2007 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Hul enigste oorwinning was oor Skotland met vyf paaltjies.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/icc-world-cricket-league-division-one-2006-07-266603/bermuda-vs-scotland-13th-match-267390/match-report |title=Hussain reprimanded for dissent |publisher=ESPNcricinfo |date=5 Februarie 2007 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Bermuda het weens sy swakker lopietempo na Ierland in die laaste plek geëindig (Bermuda met −1.310, Ierland met −0.061).<ref>{{en}} {{cite web |url=http://static.espncricinfo.com/db/ARCHIVE/2006-07/OD_TOURNEYS/WCL-DIV1/WCL-DIV1_2006-07_TABLE.html |title=ICC World Cricket League – Points Table |publisher=ESPNcricinfo |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Daarmee het hulle die eerste [[T20I-wêreldbeker 2007]] misgeloop. Daarop het die Driehoekige Assosiaatreeks op die [[Antigua Recreation Ground]] in [[St. John’s, Antigua en Barbuda|St. John’s]], [[Antigua en Barbuda]], gevolg, waartydens Bermuda teen [[Bengaalse nasionale krieketspan|Bangladesj]] en Kanada te staan gekom het. In die openingswedstryd teen Bangladesj het hulle 205/8 in 50 boulbeurte aangeteken, [[Lionel Cann]] was met 33 lopies van 23 aflewerings die beste kolwer. Bangladesj se aanvangskolwer [[Shahriar Nafees]] het Bermuda se hoop op ’n oorwinning egter beëindig, nadat hy 104 onoorwonne lopies aangeteken en sy span na ’n oorwinning met agt paaltjies geneem het.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/associates-tri-series-in-west-indies-2006-07-274770/bangladesh-vs-bermuda-1st-match-274777/match-report |title=Shahriar ton puts Bermuda in their place |publisher=ESPNcricinfo |date=25 Februarie 2007 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> In die wedstryd teen Kanada het hulle eerste gekolf en 206/8 in 50 boulbeurte aangeteken, waartoe veral die vennootskappe tussen die kaptein [[Irving Romaine]] en [[Saleem Mukuddem]] met 57 lopies, asook dié tussen Lionel Cann en [[Delyone Borden]] met 38 lopies, bygedra het. Cann het 42 lopies in slegs 25 aflewerings gemoker, waaronder vyf grenshoue. Tydens die Kanadese beurt het die aanvangskolwer [[Abdool Samad]] op ’n soortgelyke manier soos Nafees een dag vroeër uitgeblink. Sy 83 lopies in 86 aflewerings het Kanada met 135/3 aan die rand van ’n oorwinning gebring. Delyone Borden se draaiboulwerk het Bermuda laat herstel, toe hy vier paaltjies vir slegs 33 lopies geneem en Kanada op 179/6 beperk het; Kanada het egter 207/7 aangeteken.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/associates-tri-series-in-west-indies-2006-07-274770/bermuda-vs-canada-2nd-match-274778/match-report |title=Samad sets up tight Canada victory |publisher=ESPNcricinfo |date=26 Februarie 2007 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> === Eerste krieketwêreldbekerdeelname === In voorbereiding op die [[Krieketwêreldbeker 2007]] het Bermuda in [[St. Vincent]] twee opwarmingswedstryde gespeel: Op 5 Maart 2007 teen Engeland en drie dae later teen Zimbabwe. Die Engelse het 286/8 in hul 50 beurte aangeteken, waartoe [[Jamie Dalrymple]] 76 vinnige lopies bygedra het, asook [[Ian Bell]] en [[Kevin Pietersen]] met onderskeidelik 46 en 43 lopies. Die Bermudaanse beurt is reeds ná 22.2 beurte beëindig, nadat Engeland al die tien paaltjies vir slegs 45 lopies geneem het, die beste Bermudaanse kolwer het slegs elf lopies aangeteken. [[Jon Lewis]] het drie paaltjies geneem, [[James Anderson]] en [[Andrew Flintoff]] twee elk.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/world-cup-warm-up-matches-2006-07-247438/bermuda-vs-england-247442/match-report |title=Bermuda crumble for 45 |publisher=ESPNcricinfo |date=4 Maart 2007 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Teen Zimbabwe het hulle eerste gekolf, maar hul paaltjies vinnig verloor. [[Janeiro Tucker]] het 56 lopies aangeteken, maar hy was slegs een van vier spelers met dubbelsyfers, voordat Bermuda met die laaste aflewering op 136 lopies uitgeboul is. Zimbabwe het twee paaltjies binne die eerste drie kolfbeurte verloor, [[Sean Williams]] het egter met 72 onoorwonne lopies uitgeblink en hy het Zimbabwe die teiken van 137 lopies binne 29 beurte laat behaal, waartydens hulle slegs vier paaltjies verloor het.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/world-cup-warm-up-matches-2006-07-247438/bermuda-vs-zimbabwe-247450/match-report |title=Williams eases Zimbabwe to victory |publisher=ESPNcricinfo |date=8 Maart 2007 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Ná meer as een jaar se teleurstellende uitslae het Bermuda tydens sy eerste krieketwêreldbekerdeelname in die groepfase drie verwagte swak nederlae teen die gevestigde toetslande [[Sri Lankaanse nasionale krieketspan|Sri Lanka]], Indië en Bangladesj gely. In die openingswedstryd het Bermuda slegs 78 lopies aangeteken, nadat Sri Lanka ’n teiken van 321/6 opgestel het.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/icc-world-cup-2006-07-125929/bermuda-vs-sri-lanka-4th-match-group-b-247460/match-report |title=Sri Lanka storm to 243-run win |publisher=ESPNcricinfo |author=Siddhartha Vaidyanathan |date=15 Maart 2007 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> In die tweede wedstryd teen Indië het hulle met die boulwerk gesukkel en Indië het die hoogste telling tydens ’n krieketwêreldbekertoernooi aangeteken: 413/5. Tydens die Bermudaanse beurt het [[David Hemp]] met 76 onoorwonne lopies die eerste Bermudaanse vyftigtal tydens ’n krieketwêreldbekertoernooi gemoker. Behalwe vir Hemp het die kolwers ook gesukkel: die naasbeste kolwer was [[Dean Minors]] met 21 lopies, en vyf van die elf spelers is met ’n nulletjie uitgeskakel, waarvolgens Bermuda met die destyds hoogste telling van 257 lopies verloor het.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/icc-world-cup-2006-07-125929/bermuda-vs-india-12th-match-group-b-247468/match-report |title=Virender Sehwag stars in thumping India win over Bermuda |publisher=ESPNcricinfo |author=Anand Vasu |date=19 Maart 2007 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref><ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/story/sehwag-sizzles-in-record-breaking-win-286229 |title=Sehwag sizzles in record-breaking win |publisher=ESPNcricinfo |author=George Binoy, HR Gopalakrishna |date=19 Maart 2007 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> [[Dwayne Leverock]] se vangs het vir heelwat oproer gesorg. Met sy 127&nbsp;kg was hy die swaarste speler tydens die toernooi en hy het die bal met ’n skouspelagtige sprong gevang.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/story/bermuda-s-dwayne-leverock-on-the-2007-world-cup-816649 |title=The catch that shook the world |publisher=ESPNcricinfo |author=Mohammad Isam |date=6 Januarie 2015 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Reën het die laaste wedstryd teen Bangladesj erg ontwrig: Nadat die wedstryd aanvanklik op 41 beurte per span verkort is, moes dit later op slegs 21 beurte per span verkort word. Bermuda het 94/9 aangeteken en David Hemp was weer die beste kolwer (met 23 lopies); Bangladesj het die 96 lopies binne 17.3 beurte behaal en slegs drie paaltjies verloor.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/icc-world-cup-2006-07-125929/bangladesh-vs-bermuda-24th-match-group-b-247480/match-report |title=Bangladesh storm into Super Eight |publisher=ESPNcricinfo |author=Jamie Alter |date=25 Maart 2007 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Ná die krieketwêreldbeker het Bermuda [[Denemarke]] besoek, waar hulle albei wedstryde teen die nasionale span verloor het. In Augustus 2007 het hulle tydens die Interkontinentale Beker swak nederlae teen Ierland en Nederland gely, maar ook tydens die EDI-reeks in Nederland is hulle in albei wedstryde verslaan.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/bermuda-tour-of-netherlands-2007-296573/netherlands-vs-bermuda-2nd-odi-296587/match-report |title=Netherlands brush Bermuda aside to sweep series |publisher=ESPNcricinfo |date=20 Augustus 2007 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Tussen Oktober en November het hulle die oorblywende Internasionale Bekerwedstryde in Kenia en die [[Verenigde Arabiese Emirate se nasionale krieketspan|Verenigde Arabiese Emirate]] en ook EDI-reekse teen albei spanne gespeel, maar hulle is in al daardie wedstryde verslaan.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/bermuda-tour-of-kenya-and-united-arab-emirates-2007-08-313543/kenya-vs-bermuda-3rd-odi-313994/match-report |title=Wise Tikolo edges thriller for Kenya |publisher=ESPNcricinfo |date=28 Oktober 2007 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Bermuda het tydens dié toernooi in die laaste plek geëindig.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/icc-intercontinental-cup-2007-2008-09-292158/points-table-standings |title=ICC Intercontinental Cup 2007–2008/09 Table |publisher=ESPNcricinfo |accessdate=3 Julie 2025}}</ref><ref>{{en}} {{cite web |url=http://www.cricketeurope4.net/BERMUDA/GENERAL/calendar.shtml |title=Bermuda Cricket Calendar |publisher=Cricket Europe |accessdate=1 Mei 2007 |archive-url=https://archive.ph/20070420130105/http://www.cricketeurope4.net/BERMUDA/GENERAL/calendar.shtml |archive-date=20 April 2007 |url-status=dead |df=dmy-all}}</ref> In Kenia het Bermuda ook teen [[Uganda]] te staan gekom en in die reeks van twee wedstryde gelykop gespeel.<ref name="Timeline" /><ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/bermuda-tour-of-kenya-and-united-arab-emirates-2007-08-313543/uganda-vs-bermuda-314797/match-report |title=Youthful Uganda humiliate Bermuda's old guard |publisher=ESPNcricinfo |date=24 Oktober 2007 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> === Verdere agteruitgang en ineenstorting === [[Lêer:Victory Ceremony at the 2023 ICC Men's T20 World Cup Americas Qualifier by BugWarp 129.jpg|duimnael|Die Bermudaanse span nadat hulle die [[T20I-wêreldbeker 2024]] Amerikas-substreekkwalifisering gewen het]] In 2008 het Bermuda tydens die tweede Stanford 20/20 se eerste rondte teen [[Guyana]] met nege paaltjies verloor. Daarna het hulle die EDI-reeks in Kanada met 2–1 beklink<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/bermuda-tour-of-canada-2008-325535/canada-vs-bermuda-3rd-odi-325570/match-report |title=Samad ton gives Canada consolation win |publisher=ESPNcricinfo |date=2 Julie 2008 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> en ook die Interkontinentale Bekerwedstryd gewen. Aansluitend het hulle vir hul eerste tuiswedstryd tydens dié toernooi sedert 2004 Skotland gehuisves, maar dié wedstryd verloor. Tydens die T20I-wêreldbekerkwalifisering 2008 het hulle in die laaste plek geëindig en sodoende die [[T20I-wêreldbeker 2009]] misgeloop.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/story/icc-impressed-by-improving-associates-363887 |title=ICC impressed by improving Associates |publisher=ESPNcricinfo |date=6 Augustus 2008 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Daarna het Bermuda Nederland vir ’n EDI-reeks van twee wedstryde besoek, maar met 0–1 verloor.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/bermuda-tour-of-netherlands-2008-354111/netherlands-vs-bermuda-2nd-odi-354117/match-report |title=ten Doeschate stars in Netherlands win |publisher=ESPNcricinfo |date=8 Augustus 2008 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Tydens die Driehoekige Assosiaatreeks in Kanada het Bermuda sy twee wedstryde teen die gasheer en Wes-Indië in [[King City, Ontario|King City]] verloor.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/scotiabank-series-2008-349898/canada-vs-bermuda-1st-match-349904/match-report |title=Debutants star in Canada victory |publisher=ESPNcricinfo |date=19 Augustus 2008 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref><ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/scotiabank-series-2008-349898/bermuda-vs-west-indies-2nd-match-349902/match-report |title=Sarwan seals West Indies success |publisher=ESPNcricinfo |date=21 Augustus 2008 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Die Amerikastrofee in [[Florida]] het hulle na die gasheer in die tweede plek afgesluit.<ref name="Timeline" /><ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/icc-world-cricket-league-americas-region-division-one-2008-09-378269/bermuda-vs-canada-378398/match-report |title=USA claim Americas title |publisher=ESPNcricinfo |date=1 Desember 2008 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Daarna het Bermuda aan die krieketwêreldbekerkwalifisering 2009 deelgeneem en in die negende plek geëindig, waarmee hulle na die wêreldkrieketliga 2011 se afdeling twee gerelegeer is en vir die Interkontinentale Skild 2009/10 gekwalifiseer het.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/icc-world-cup-qualifiers-2009-384067/bermuda-vs-uganda-41st-match-9th-place-play-off-390241/match-report |title=Ireland ease closer to 2011 World Cup |publisher=ESPNcricinfo |date=13 April 2009 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Gevolglik is Bermuda van sy EDI-status ontneem.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/story/bermuda-lose-odi-status-after-defeat-398861 |title=Bermuda lose ODI status after defeat |publisher=ESPNcricinfo |date=8 April 2009 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> As gevolg van hul afgradering het hulle die [[Krieketwêreldbeker 2011]] misgeloop. Tydens die Interkontinentale Skild 2009/10 het hulle ná nederlae teen Uganda, Namibië en die Verenigde Arabiese Emirate slegs in die laaste plek geëindig.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/icc-intercontinental-shield-2009-2010-11-415153/points-table-standings |title=ICC Intercontinental Shield 2009–2010/11 |publisher=ESPNcricinfo |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Daarmee het hulle ook die Interkontinentale Bekertoernooie in 2009/2010, 2011/2013 en 2015/2017 misgeloop. Aan die T20I-wêreldbekerkwalifisering 2010 vir die [[T20I-wêreldbeker 2010]] het hulle ook nie deelgeneem nie, terwyl hulle tydens die T20I-wêreldbekerkwalifisering 2012 slegs die 13de plek behaal en daarmee nie vir die [[T20I-wêreldbeker 2012]] gekwalifiseer het nie.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/icc-world-twenty20-qualifier-2011-12-532912/bermuda-vs-uganda-67th-match-13th-place-play-off-546472/match-report |title=Scotland claim fifth in dramatic finish |publisher=ESPNcricinfo |date=23 Maart 2012 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Die afdeling twee het Bermuda in die laaste plek afgesluit en hulle is na afdeling drie gerelegeer.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/story/bermuda-news-bermuda-players-commitment-questioned-511434 |title=Bermuda players' commitment questioned |publisher=ESPNcricinfo |date=17 April 2011 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> In April 2013 het hulle die afdeling drie aangebied en dié toernooi in die vierde plek afgesluit, genoeg om in die afdeling aan te bly.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/icc-world-cricket-league-division-three-2013-628074/bermuda-vs-united-states-of-america-3rd-place-playoff-628094/match-report |title=Airee, Vesawkar carry Nepal to Div 3 title |publisher=ESPNcricinfo |date=6 Mei 2013 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Tydens die T20I-wêreldbekerkwalifisering 2013 vir die [[T20I-wêreldbeker 2014]] het Bermuda, ná oorwinnings oor Denemarke en ’n verrassende oorwinning oor Skotland, danksy [[Jacobi Robinson]] se uitstekende boulwerk, in die 14de plek geëindig.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/icc-world-twenty20-qualifier-2013-14-660011/bermuda-vs-uganda-57th-match-13th-place-play-off-660205/match-report |title=Ahmed five-for helps USA avoid last-place finish |publisher=ESPNcricinfo |date=26 November 2013 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Tydens die afdeling drie 2014 is Bermuda in amper al die wedstryde verslaan en hulle kon slegs oor [[Maleisië]] ’n oorwinning aanteken. Daarmee het hulle weereens in die laaste plek geëindig en is na afdeling vier 2016 gerelegeer.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/icc-world-cricket-league-division-three-2014-15-756219/bermuda-vs-united-states-of-america-5th-place-playoff-785991/match-report |title=Nepal claim title despite Mukasa's all-round show |publisher=ESPNcricinfo |date=30 Oktober 2014 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Binne ses jaar het Bermuda van die krieketwêreldbekerkwalifisering na afdeling vier 2016 gerelegeer. Daarmee het die nasionale span nie die kwalifiseringstoernooie vir die twee krieketwêreldbekertoernooie in [[Krieketwêreldbeker 2015|2015]] en [[Krieketwêreldbeker 2019|2019]] gehaal nie. Bermuda is reeds in die T20I-wêreldbekerkwalifisering 2015 se plaaslike kwalifisering vir die [[T20I-wêreldbeker 2016]] deur Kanada en die Verenigde State verslaan.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/story/individuals-impress-but-usa-miss-canada-s-depth-875393 |title=Individuals impress, but USA miss Canada's depth |publisher=ESPNcricinfo |author=Peter Della Penna |date=14 Mei 2015 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> In die afdeling vier 2016 het hulle met hul vierde plek slegs in die afdeling aangebly.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/wcl-division-4-2016-17-1062487/bermuda-vs-denmark-3rd-place-playoff-1062512/match-report |title=USA hold off Oman to claim WCL Division Four title |publisher=ESPNcricinfo |author=Peter Della Penna |date=6 November 2016 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Tydens die T20I-wêreldbekerkwalifisering 2019 is Bermuda reeds in die eerste rondte uitgeskakel en het sodoende die [[T20I-wêreldbeker 2021]] misgeloop.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/men-s-t20-wc-qualifier-2019-20-1199473/bermuda-vs-scotland-30th-match-group-a-1199528/match-report |title=MacLeod passes 1000 runs and sends Bermuda packing |publisher=ESPNcricinfo |author=Peter Della Penna |date=24 Oktober 2019 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Tydens afdeling vier in 2018 het hulle slegs die sesde plek gehaal en is gerelegeer na afdeling vyf, wat later die Uitdaagliga 2019–2022 geword het. Dit was een van die [[Krieketwêreldbeker 2023]] se kwalifiseringstoernooie.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/story/associates-pathway-to-2023-world-cup-undergoes-major-revamp-1162819 |title=Associates pathway to 2023 World Cup undergoes major revamp |publisher=ESPNcricinfo |author=Peter Della Penna |date=20 Oktober 2018 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> In 2021 is Bermuda in die plaaslike kwalifisering vir die [[T20I-wêreldbeker 2022]] weer deur die Verenigde State en Kanada verbygesteek.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/icc-men-s-t20-world-cup-americas-region-qualifier-2021-22-1286658/points-table-standings |title=ICC Men's T20 World Cup Americas Region Qualifier 2021/22 |publisher=ESPNcricinfo |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Nadat Bermuda in Junie 2022 tydens die Uitdaagliga al vyf hul wedstryde verloor het, kon hulle nie vir die hooftoernooi gekwalifiseer nie.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://jerseyeveningpost.com/sport/more/cricket/2022/06/27/win-against-bermuda-ends-a-perfect-week-for-jersey-cricket/ |title=Win against Bermuda ends a perfect week for Jersey Cricket |publisher=Jersey Evening Post |date=27 Junie 2022 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref><ref>{{en}} {{cite web |url=https://emergingcricket.com/events/cwc-leagues/cwc-challenge-league-b/challenge-league-b-jersey-clean-sweep-sets-up-thrilling-finale/ |title=Challenge League B – Jersey clean sweep sets up thrilling finale |publisher=Emerging Cricket |author=Tom Grunshaw |date=28 Junie 2022 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Tydens die Amerika-kwalifisering 2023 het die gasheer Bermuda gelyk aan punte met Kanada geëindig, maar vanweë ’n swakker lopietempo die [[T20I-wêreldbeker 2024]] naelskraap misgeloop, nadat hulle in die laaste wedstryd deur dié opponent uitgeboul is.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/series/icc-men-s-t20-world-cup-americas-region-final-2023-24-1399133/bermuda-vs-canada-12th-match-1399161/match-report |title=Dhaliwal, Sana star as Canada qualify for T20 World Cup for the first time in their history |publisher=ESPNcricinfo |date=8 Oktober 2023 |accessdate=8 Oktober 2023}}</ref> Tydens die Uitdaagliga-uitspeelrondte 2024 het Bermuda versuim om die Uitdaagliga 2023–2026 te haal en sodoende die [[Krieketwêreldbeker 2027]] misgeloop.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.royalgazette.com/cricket/sport/article/20240302/sorry-bermuda-consigned-to-world-cup-purgatory/ |title=Sorry Bermuda consigned to World Cup purgatory |publisher=The Royal Gazette |author=Cleon Scotland |date=2 Maart 2024 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Tydens die Amerika-kwalifisering 2025 in Kanada het Bermuda drie oorwinnings aangeteken, maar ook drie nederlae gely, waarmee hulle versuim het om vir die [[T20I-wêreldbeker 2026]] te kwalifiseer.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/story/canada-become-13th-team-to-qualify-for-t20-world-cup-2026-1491260 |title=Canada become 13th team to qualify for men's T20 World Cup 2026 |publisher=ESPNcricinfo |date=22 Junie 2025 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> == Kleure, kenteken en bynaam == In T20I-krieket dra Bermuda blou truie met rooi kleuraksente, blou moue en ’n wit V-halslyn, en blou broeke. Veldwerkers dra ’n blou bofbalpet of ’n blou sonhoed. Die kolwers se helms is ook blou geverf. Gedurende IKR-toernooie verskyn die borg se embleem op die regtermou en die letters ''Bermuda'' verskyn op die middel van die trui. Die Bermudaanse Krieketraad se kenteken toon ’n paaltjie met gekruisde kolwe en ’n krieketbal daaragter, omring deur die letters ''Bermuda Cricket Board''. Die Bermudaanse nasionale krieketspan se bynaam is ''Gombey Warriors'', ontleen aan die kleurryke maskerdans in Bermuda, die ''Gombey''. == Tuisstadions == {{Location map+ |Bermuda |caption=Ligging van Bermudaanse krieketstadions |places= {{location map~|Bermuda|label=<small>White Hill</small>|position=bottom|lat=32.2717|long=-64.8737}} {{location map~|Bermuda|label=<small>Nasionale Stadion</small>|position=right|lat=32.3011|long=-64.7719}} }} Bermuda beskik oor geen amptelike tuisstadion vir sy nasionale span nie. Die Bermudaanse nasionale krieketspan gebruik vir hul krieketwedstryde eerder ’n verskeidenheid stadions dwarsdeur Bermuda: {| border="0" class="wikitable sortable" |- bgcolor="#cccccc" ! No. !! Stadion !! Plek !! Eerste wedstryd |- | 1 | [[White Hill Field]] | [[Sandys Parish]] | 18 Augustus 2019 |- | 2 | [[Bermuda Nasionale Stadion]] | [[Devonshire Parish]] | 19 Augustus 2019 |} == Spelers == === Spelerstatistieke === Daar het altesaam 38 spelers [[Internasionale eendagwedstryd|EDI-]] en 44 spelers [[Twintig20|T20I-krieket]] vir Bermuda gespeel. Vervolgens die spelers wat vir die Bermudaanse span die meeste lopies aangeteken en die meeste paaltjies geneem het. ==== Lopies ==== {| class="wikitable" ! colspan="4" |EDI ! colspan="4" |T20I |- ! scope=col | Speler ! scope=col | Tydperk ! scope=col | EDIs ! scope=col | Lopies ! scope=col | Speler ! scope=col | Tydperk ! scope=col | T20Is ! scope=col | Lopies |- |style="text-align:left;"| [[Irving Romaine]] | 2006–2009 | align=center | 35 | align=center | '''783''' | [[Delray Rawlins]] | 2019–hede | align=center | 41 | align=center | '''1&nbsp;169''' |- | [[David Hemp]] | 2006–2009 | align=center | 22 | align=center | '''641''' | [[Tre Manders]] | 2021–hede | align=center | 29 | align=center | '''{{0}}852''' |- | [[Lionel Cann]] | 2006–2009 | align=center | 26 | align=center | '''590''' | [[Kamau Leverock]] | 2019–2023 | align=center | 29 | align=center | '''{{0}}842''' |- | [[Janeiro Tucker]] | 2006–2009 | align=center | 26 | align=center | '''496''' | [[Terryn Fray]] | 2019–hede | align=center | 40 | align=center | '''{{0}}560''' |- | [[Dean Minors]] | 2006–2007 | align=center | 20 | align=center | '''478''' | [[Onias Bascome]] | 2019–hede | align=center | 36 | align=center | '''{{0}}559''' |- class=sortbottom | colspan=4 | <small>Korrek teen: 3 Julie 2025</small><ref>{{en}} {{cite web |url=https://stats.espncricinfo.com/ci/engine/records/batting/most_runs_career.html?class=2;id=12;type=team |title=Records / Bermuda / One-Day Internationals / Most Runs |publisher=ESPNcricinfo |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> | colspan=4 | <small>Korrek teen: 3 Julie 2025</small><ref>{{en}} {{cite web |url=https://stats.espncricinfo.com/ci/engine/records/batting/most_runs_career.html?class=3;id=12;type=team |title=Records / Bermuda / Twenty20 Internationals / Most Runs |publisher=ESPNcricinfo |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> |} ==== Paaltjies ==== {| class="wikitable" ! colspan="4" |EDI ! colspan="4" |T20I |- ! scope=col | Speler ! scope=col | Tydperk ! scope=col | EDIs ! scope=col | Paaltjies ! scope=col | Speler ! scope=col | Tydperk ! scope=col | T20Is ! scope=col | Paaltjies |- | [[Dwayne Leverock]] | 2006–2009 | align=center | 32 | align=center | '''34''' | [[Derrick Brangman]] | 2019–hede | align=center | 36 | align=center | '''48''' |- | [[Saleem Mukuddem]] | 2006–2007 | align=center | 20 | align=center | '''23''' | [[Delray Rawlins]] | 2019–hede | align=center | 41 | align=center | '''37''' |- | [[Kevin Hurdle]] | 2006–2007 | align=center | 19 | align=center | '''23''' | [[Dominic Sabir]] | 2021–hede | align=center | 34 | align=center | '''30''' |- | [[Rodney Trott]] | 2007–2009 | align=center | 11 | align=center | '''16''' | [[Kamau Leverock]] | 2019–2023 | align=center | 29 | align=center | '''25''' |- | [[Delyone Borden]] | 2007–2009 | align=center | 12 | align=center | '''15''' | [[Zeko Burgess]] | 2021–hede | align=center | 30 | align=center | '''23''' |- class=sortbottom | colspan=4 | <small>Korrek teen: 3 Julie 2025</small><ref>{{en}} {{cite web |url=https://stats.espncricinfo.com/ci/engine/records/bowling/most_wickets_career.html?class=2;id=12;type=team |title=Records / Bermuda / One-Day Internationals / Most Wickets |publisher=ESPNcricinfo |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> | colspan=4 | <small>Korrek teen: 3 Julie 2025</small><ref>{{en}} {{cite web |url=https://stats.espncricinfo.com/ci/engine/records/bowling/most_wickets_career.html?class=3;id=12;type=team |title=Records / Bermuda / Twenty20 Internationals / Most Wickets |publisher=ESPNcricinfo |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> |} === Spankapteins === Tot op hede was twee spelers reeds die [[Kaptein (sport)|kaptein]] vir Bermuda tydens ’n EDI en sewe tydens ’n T20I.<ref>Die tydperk verwys na die ooreenstemmende krieketseisoen waarin die eerste of laaste wedstryd van die tyd as kaptein gespeel is.</ref> {| border="0" class="wikitable sortable" |-bgcolor="#cccccc" ! colspan="3" | EDI<ref>{{en}} {{cite web |url=https://stats.espncricinfo.com/ci/engine/records/individual/list_captains.html?class=2;id=12;type=team |title=Records / Bermuda / One-Day Internationals / List of Captains |publisher=ESPNcricinfo |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> ! colspan="2" | T20I<ref>{{en}} {{cite web |url=https://stats.espncricinfo.com/ci/engine/records/individual/list_captains.html?class=3;id=12;type=team |title=Records / Bermuda / Twenty20 Internationals / List of Captains |publisher=ESPNcricinfo |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> |- ! No. !! Naam !! Tydperk !! Naam !! Tydperk |- | 1 | Janeiro Tucker | 2006 | Irving Romaine | 2008 |- | 2 | Irving Romaine | 2006–2009 | Rodney Trott | 2008–2019 |- | 3 | | | '''Terryn Fray''' | 2019–hede |- | 4 | | | Dion Stovell | 2019 |- | 5 | | | Kamau Leverock | 2021 |- | 6 | | | Delray Rawlins | 2023 |- | 7 | | | Sinclair Smith | 2025 |} == Rekords == === EDI-rekord teen ander lande === {| class="wikitable" style="text-align:center;width:600px" ! Teenstander !! Wedstryde !! Gewen !! Verloor !! Gelykop !! Onbeslis !! % Gewen !! Eerste oorwinning |- |colspan="16" style="text-align:center"| '''t. Toetslande''' |- |align="left"| {{Cr-BD}} || 2 || 0 || 2 || 0 || 0 || 0,00 || – |- |align="left"| {{Cr-IE}} || 1 || 0 || 1 || 0 || 0 || 0,00 || – |- |align="left"| {{Cr-IN}} || 1 || 0 || 1 || 0 || 0 || 0,00 || – |- |align="left"| {{Cr-LK}} || 1 || 0 || 1 || 0 || 0 || 0,00 || – |- |align="left"| {{Cr-WI}} || 1 || 0 || 1 || 0 || 0 || 0,00 || – |- |align="left"| {{Cr-ZW}} || 2 || 0 || 2 || 0 || 0 || 0,00 || – |- |colspan="16" style="text-align:center"| '''t. Assosiaatlede''' |- |align="left"| {{Cr-CA}} || 11 || 5 || 6 || 0 || 0 || 45,45 || 17 Mei 2006 |- |align="left"| {{Cr-KE}} || 8 || 0 || 8 || 0 || 0 || 0,00 || – |- |align="left"| {{Cr-NL}} || 7 || 1 || 6 || 0 || 0 || 14,28 || 2 Desember 2006 |- |align="left"| {{Cr-XS}} || 1 || 1 || 0 || 0 || 0 || 100,00 || 5 Februarie 2007 |- |- class="sortbottom" |align="left"| '''Algeheel''' || '''35''' || '''7''' || '''28''' || '''0''' || '''0''' || '''20,00''' || 17 Mei 2006 |- |colspan="9"| ''Rekords volledig tot en met EDI #4889 op 2 Julie 2025. Laaste keer hersien op 3 Julie 2025. Wenpersentasies sluit onbesliste wedstryde uit en tel gelykop as ’n halwe oorwinning.''<ref>{{en}} {{cite web |url=https://stats.espncricinfo.com/ci/engine/records/team/results_summary.html?class=2;id=12;type=team |title=Records / Bermuda / ODI matches / Result summary |publisher=ESPNcricinfo |date=2 Julie 2025 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> |} === Krieketwêreldbekerrekord === {| class="wikitable" !Jaar!!Uitslag |- |[[Krieketwêreldbeker 1975|1975]] || Nie genooi nie |- |[[Krieketwêreldbeker 1979|1979]] || Nie gekwalifiseer nie |- |[[Krieketwêreldbeker 1983|1983]] || Nie gekwalifiseer nie |- |[[Krieketwêreldbeker 1987|1987]] || Nie gekwalifiseer nie |- |[[Krieketwêreldbeker 1992|1992]] || Nie gekwalifiseer nie |- |[[Krieketwêreldbeker 1996|1996]] || Nie gekwalifiseer nie |- |[[Krieketwêreldbeker 1999|1999]] || Nie gekwalifiseer nie |- |[[Krieketwêreldbeker 2003|2003]] || Nie gekwalifiseer nie |- |[[Krieketwêreldbeker 2007|2007]] || Groepfase |- |[[Krieketwêreldbeker 2011|2011]] || Nie gekwalifiseer nie |- |[[Krieketwêreldbeker 2015|2015]] || Nie gekwalifiseer nie |- |[[Krieketwêreldbeker 2019|2019]] || Nie gekwalifiseer nie |- |[[Krieketwêreldbeker 2023|2023]] || Nie gekwalifiseer nie |- |[[Krieketwêreldbeker 2027|2027]] || Nie gekwalifiseer nie |- |[[Krieketwêreldbeker 2031|2031]] || {{n.v.t.}} |} === Kampioenetrofeerekord === {| class="wikitable" !Jaar!!Uitslag |- |[[Kampioenetrofee 1998|1998]] || Nie gekwalifiseer nie |- |[[Kampioenetrofee 2000|2000]] || Nie gekwalifiseer nie |- |[[Kampioenetrofee 2002|2002]] || Nie gekwalifiseer nie |- |[[Kampioenetrofee 2004|2004]] || Nie gekwalifiseer nie |- |[[Kampioenetrofee 2006|2006]] || Nie gekwalifiseer nie |- |[[Kampioenetrofee 2009|2009]] || Nie gekwalifiseer nie |- |[[Kampioenetrofee 2013|2013]] || Nie gekwalifiseer nie |- |[[Kampioenetrofee 2017|2017]] || Nie gekwalifiseer nie |- |[[Kampioenetrofee 2025|2025]] || Nie gekwalifiseer nie |- |[[Kampioenetrofee 2029|2029]] || Nie gekwalifiseer nie |} === T20I-rekord teen ander lande === {| class="wikitable" style="text-align:center;width:600px" ! Teenstander !! Wedstryde !! Gewen !! Verloor !! Gelykop !! Onbeslis !! % Gewen !! Eerste T20I-oorwinning |- |colspan="15" style="text-align:center"| '''t. Toetslande''' |- |align="left"| {{Cr-IE}} || 1 || 0 || 1 || 0 || 0 || 0,00 || – |- |colspan="15" style="text-align:center"| '''t. Assosiaatlede''' |- |align="left"| {{vlagland|Argentinië}} || 5 || 5 || 0 || 0 || 0 || 100,00 || 14 November 2021 |- |align="left"| {{vlagland|Bahamas}} || 7 || 7 || 0 || 0 || 0 || 100,00 || 10 November 2021 |- |align="left"| {{vlagland|Belize}} || 2 || 2 || 0 || 0 || 0 || 100,00 || 13 November 2021 |- |align="left"| {{vlagland|Brasilië}} || 1 || 1 || 0 || 0 || 0 || 100,00 || 11 Desember 2024 |- |align="left"| {{vlagland|Kaaimanseilande}} || 9 || 8 || 1 || 0 || 0 || 88,89 || 21 Augustus 2019 |- |align="left"| {{Cr-CA}} || 9 || 1 || 7 || 0 || 1 || 11,11 || 30 September 2023 |- |align="left"| {{Cr-KE}} || 1 || 0 || 1 || 0 || 0 || 0,00 || – |- |align="left"| {{vlagland|Meksiko}} || 1 || 1 || 0 || 0 || 0 || 100,00 || 10 Desember 2024 |- |align="left"| {{Cr-NA}} || 1 || 0 || 1 || 0 || 0 || 0,00 || – |- |align="left"| {{Cr-NL}} || 1 || 0 || 1 || 0 || 0 || 0,00 || – |- |align="left"| {{vlagland|Panama}} || 5 || 5 || 0 || 0 || 0 || 100,00 || 11 November 2021 |- |align="left"| {{Cr-PG}} || 1 || 0 || 1 || 0 || 0 || 0,00 || – |- |align="left"| {{vlagland|Singapoer}} || 1 || 0 || 1 || 0 || 0 || 0,00 || – |- |align="left"| {{Cr-XS}} || 2 || 0 || 2 || 0 || 0 || 0,00 || – |- |align="left"| {{vlagland|Suriname}} || 1 || 1 || 0 || 0 || 0 || 100,00 || 7 Desember 2024 |- |align="left"| {{Cr-US}} || 5 || 2 || 3 || 0 || 0 || 40,00 || 18 Augustus 2019 |- |- class="sortbottom" |align="left"| '''Algeheel''' || '''53''' || '''33''' || '''19''' || '''0''' || '''1''' || '''62,26''' || 18 Augustus 2019 |- |colspan="9"| ''Rekords volledig tot en met T20I #3274 op 29 Junie 2025. Gelykop verwys na wedstryde wat deur ’n valbyl (soos ’n Superboulbeurt) beslis is. Wenpersentasies sluit onbesliste wedstryde uit en tel gelykop as ’n halwe oorwinning (ongeag die valbyl).''<ref>{{en}} {{cite web |url=https://stats.espncricinfo.com/ci/engine/records/team/results_summary.html?class=3;id=12;type=team |title=Records / Bermuda / Twenty20 Internationals / Result summary |publisher=ESPNcricinfo |date=29 Junie 2025 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> |} === T20I-wêreldbekerrekord === {| class="wikitable" !Jaar!!Uitslag |- |[[T20I-wêreldbeker 2007|2007]] || Nie gekwalifiseer nie |- |[[T20I-wêreldbeker 2009|2009]] || Nie gekwalifiseer nie |- |[[T20I-wêreldbeker 2010|2010]] || Nie gekwalifiseer nie |- |[[T20I-wêreldbeker 2012|2012]] || Nie gekwalifiseer nie |- |[[T20I-wêreldbeker 2014|2014]] || Nie gekwalifiseer nie |- |[[T20I-wêreldbeker 2016|2016]] || Nie gekwalifiseer nie |- |[[T20I-wêreldbeker 2021|2021]] || Nie gekwalifiseer nie |- |[[T20I-wêreldbeker 2022|2022]] || Nie gekwalifiseer nie |- |[[T20I-wêreldbeker 2024|2024]] || Nie gekwalifiseer nie |- |[[T20I-wêreldbeker 2026|2026]] || Nie gekwalifiseer nie |- |[[T20I-wêreldbeker 2028|2028]] || {{n.v.t.}} |- |[[T20I-wêreldbeker 2030|2030]] || {{n.v.t.}} |} == Sien ook == {{Portaal|Krieket|Cricket ball.svg}} == Verwysings == {{Verwysings|4}} == Eksterne skakels == {{CommonsKategorie|Bermuda national cricket team|Bermudaanse nasionale krieketspan}} * {{en}} [https://cricketbermuda.com/ Amptelike webwerf van die Bermudaanse Krieketraad] * {{en}} [https://www.espncricinfo.com/team/bermuda-12 Bermuda op ESPNcricinfo] * {{en}} [https://www.icc-cricket.com/about/members/associate/bermuda Bermuda by die IKR] {{Nasionale krieketspanne}} {{Normdata}} {{Voorbladster}} [[Kategorie:Krieket in Bermuda]] [[Kategorie:Nasionale krieketspanne van Amerika]] cg8layasa23tjfoul22g3ifnjf268fd 0 386982 2818201 2725972 2025-07-03T18:00:04Z SpesBona 2720 Bygewerk 2818201 wikitext text/x-wiki {{Sporttoekoms}} {{Inligtingskas Krieketwêreldbeker | naam = T20I-wêreldbeker 2026 | beeld = | beeldgrote = 150px | onderskrif = | vanafdatum = Februarie | totdatum = Maart | bestuurder = [[Internasionale Krieketraad]] (IKR) | krieketformaat = [[Twintig20]] (T20I) | toernooiformaat = Groep- en uitklopfase | gashere = {{vlagland|Indië}}<br />{{vlagland|Sri Lanka}} | kampioen = | naaswenner = | getal = | deelnemers = 20 | wedstryde gespeel = 55 | bywoning = | speler van die reeks = | meeste lopies = | meeste paaltjies = | vorige jaar = 2024 | vorige toernooi = T20I-wêreldbeker 2024 | volgende jaar = 2028 | volgende toernooi = T20I-wêreldbeker 2028 }} Die '''T20I-wêreldbeker 2026''' ([[Engels]]: ''2026 ICC Men's T20 World Cup'') sal in Februarie en Maart 2026 in [[Indië]] en [[Sri Lanka]] beslis word.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.icc-cricket.com/news/2354682 |title=USA to stage T20 World Cup: 2024–2031 ICC Men's tournament hosts confirmed |publisher=[[Internasionale Krieketraad]] |date=16 November 2021 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Dit sal die tiende [[T20I-wêreldbeker]] in [[Twintig20|T20I]]-[[krieket]] wees wat deur die [[Internasionale Krieketraad]] (IKR) aangebied word en die tweede in beide Indië en Sri Lanka. Die medegasheer [[Indiese nasionale krieketspan|Indië]] is ook die verdedigende wêreldkampioen nadat hulle die T20I-wêreldbeker 2024 gewen het.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://indianexpress.com/article/sports/cricket/india-win-t20-world-cup-2024-stun-south-africa-by-7-runs-in-final-9423182/ |title=T20 World Cup: India end long title drought after final for the ages against South Africa |publisher=The Indian Express |author=Sandip G |date=29 Junie 2024 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> [[Lêer:ICC Men's T20 World Cup Trophy at COA - BugWarp (20) (cropped).jpg|duimnael|links|upright|Die T20I-wêreldbekertrofee waarom meegeding sal word]] Die toernooi se formaat van 2024 bly onveranderd en 20 [[krieket]]spanne sal aan die T20I-wêreldbeker 2026 deelneem: Die twee gashere ([[Indiese nasionale krieketspan|Indië]] en [[Sri Lankaanse nasionale krieketspan|Sri Lanka]]), die sewe beste spanne van die vorige toernooi ([[Afghaanse nasionale krieketspan|Afghanistan]], [[Australiese nasionale krieketspan|Australië]], [[Bengaalse nasionale krieketspan|Bangladesj]], [[Engelse nasionale krieketspan|Engeland]], [[Proteas|Suid-Afrika]], die [[Verenigde State se nasionale krieketspan|Verenigde State]] en [[Wes-Indiese nasionale krieketspan|Wes-Indië]]), saam met die drie naasbeste spanne op die T20I-ranglys soos op 30 Junie 2024 ([[Ierse nasionale krieketspan|Ierland]], [[Nieu-Seelandse nasionale krieketspan|Nieu-Seeland]] en [[Pakistanse nasionale krieketspan|Pakistan]]) en die wenners van die kontinentale kwalifiseringstoernooie.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.wisden.com/series/icc-mens-t20-world-cup-2026/cricket-news/how-does-qualification-for-the-2026-t20-world-cup-work |title=How does qualification for the 2026 T20 World Cup work? |publisher=Wisden |date=7 Junie 2024 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> In Junie 2025 het [[Kanadese nasionale krieketspan|Kanada]] die Amerikaanse plek bepreek. Tydens die T20I-wêreldbeker 2026 sal 55 wedstryde gespeel word, waaronder 40 tydens die eerste rondte, twaalf in die Super Agt, en drie in die uitklopfase, insluitende die eindstryd. Die spanne word in vier groepe van vyf elk verdeel, waarvan elke span een keer teen al die ander spanne in die groep speel. Die twee beste spanne van elke groep kwalifiseer hierna vir die Super Agt, waarvandaan die vier beste spanne vir die halfeindrondte kwalifiseer en die wenners mekaar in die eindstryd ontmoet. Elke wedstryd bestaan uit 20 boulbeurte per span. Die agt beste spanne van die T20I-wêreldbeker 2026 sal saam met die twee gashere van die 2028-toernooi regstreeks vir die volgende T20I-wêreldbeker 2028 in Australië en Nieu-Seeland kwalifiseer. == Toewysing == Die T20I-wêreldbeker 2026 is deur die Internasionale Krieketraad in November 2021 aan Indië en Sri Lanka toegewys.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/story/usa-co-hosts-for-2024-t20-wc-pakistan-gets-2025-champions-trophy-india-and-bangladesh-2031-world-cup-1289589 |title=USA co-hosts for 2024 T20 WC, Pakistan gets 2025 Champions Trophy, India and Bangladesh 2031 World Cup |publisher=ESPNcricinfo |author=Nagraj Gollapudi |date=16 November 2021 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Sri Lanka het voorheen die [[T20I-wêreldbeker 2012|2012-toernooi]] gehuisves, terwyl Indië die [[T20I-wêreldbeker 2016|2016-toernooi]] aangebied het.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/story/bcci-confident-of-hosting-2021-t20-world-cup-in-india-1239107 |title=BCCI confident of hosting 2021 T20 World Cup in India |publisher=ESPNcricinfo |date=12 November 2020 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Dit sal egter die eerste keer wees wat albei lande as medegashere van ’n T20I-wêreldbekertoernooi optree.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.deccanherald.com/sports/cricket/india-to-host-2026-t20-world-cup-with-sri-lanka-2031-odi-world-cup-with-bangladesh-1051629.html |title=India to host 2026 T20 World Cup with Sri Lanka, 2031 ODI World Cup with Bangladesh |publisher=Deccan Herald |date=17 November 2021 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Oorspronklik wou Sri Lanka die T20I-wêreldbeker 2026 op sy eie aanbied, maar weens die gebrek aan geskikte stadions het die Internasionale Krieketraad die toernooi aan beide Indië en Sri Lanka toegewys.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://sportstar.thehindu.com/cricket/sri-lanka-abandons-project-to-build-a-new-cricket-stadium/article31643540.ece |title=Sri Lanka abandons project to build a new cricket stadium |publisher=The Hindu |date=21 Mei 2020 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Op 19 Desember 2024, ná ’n ooreenkoms tussen die [[Raad vir Beheer van Krieket in Indië]] en die [[Pakistanse Krieketraad]] het die Internasionale Krieketraad ’n hersiening uitgereik oor die toernooie wat deur Indië en Pakistan aangebied sal word, waarvolgens albei nasionale spanne se wedstryde in mekaar se lande tussen 2024 en 2027 op neutrale plekke gehuisves sal word. Vervolgens sal Pakistan sy wedstryde tydens die T20I-wêreldbeker 2026 in Sri Lanka speel.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.icc-cricket.com/tournaments/champions-trophy-2025/news/update-issued-on-india-and-pakistan-hosted-matches-at-icc-events |title=Update issued on India and Pakistan hosted matches at ICC events |publisher=[[Internasionale Krieketraad]] |date=19 Desember 2024 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> == Deelnemers == === Kwalifisering === Aan die T20I-wêreldbeker 2026 sal 20 spanne kan deelneem.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/story/icc-expands-men-s-world-events-odi-world-cup-to-14-teams-t20-world-cup-to-20-teams-1264847 |title=ICC expands men's world events: ODI WC to 14 teams, T20 WC to 20 teams |publisher=ESPNcricinfo |author=Nagraj Gollapudi |date=1 Junie 2021 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Die twee gashere Indië en Sri Lanka, die sewe beste spanne van die vorige [[T20I-wêreldbeker 2024]] (Afghanistan, Australië, Bangladesj, Engeland, Suid-Afrika, die Verenigde State en Wes-Indië) en die drie naasbeste spanne op die T20I-ranglys soos op 30 Junie 2024 (Ierland, Nieu-Seeland en Pakistan) het regstreeks vir die T20I-wêreldbeker 2026 gekwalifiseer. Die oorblywende agt plekke sal tydens plaaslike kwalifiseringstoernooie bespreek word, met aanvanklik twee spanne elk uit [[Afrikakrieketvereniging|Afrika]], [[Asiatiese Krieketraad|Asië]] en [[Europese Krieketraad|Europa]], saam met een span elk uit die [[IKR Amerikas|Amerikas]] en die [[IKR Oos-Asië-Oseanië|Oos-Asië-Oseanië-streek]].<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.icc-cricket.com/news/2571611 |title=Qualification pathway for marquee ICC events confirmed |publisher=[[Internasionale Krieketraad]] |date=10 April 2022 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Op 22 Julie 2024 het die Internasionale Krieketraad egter aangekondig dat die Asiatiese en Oos-Asië-Oseanië-plekke saamgevoeg en een gesamentlike kwalifisering om drie plekke beslis sal word.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/story/icc-confirms-review-into-conduct-of-t20-world-cup-2024-1444223 |title=ICC confirms review into conduct of T20 World Cup 2024 |publisher=ESPNcricinfo |date=22 Julie 2024 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> In Junie 2025 het Kanada die Amerikaanse kwalifisering gewen en sodoende vir sy tweede agtereenvolgende T20I-wêreldbekertoernooi gekwalifiseer.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.espncricinfo.com/story/canada-become-13th-team-to-qualify-for-t20-world-cup-2026-1491260 |title=Canada become 13th team to qualify for men's T20 World Cup 2026 |publisher=ESPNcricinfo |date=22 Junie 2025 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> === Kwalifiserende spanne === Die volgende twaalf spanne het reeds vir die T20I-wêreldbeker 2026 gekwalifiseer. Later sal nog agt spanne aansluit. [[Lêer:2026 ICC Mens T20 World Cup Participating nations.svg|duimnael|400px|Uitslag van die T20I-wêreldbeker 2026-kwalifisering. {{sleutel|#003|Gashere}} {{sleutel|#00f|Agt beste spanne van die 2024-toernooi}} {{sleutel|#01a2ffff|Gekwalifiseer deur die IKR se T20I-ranglys}} {{sleutel|#080|Wenner van die plaaslike kwalifisering}} {{sleutel|#fc0|Nie gekwalifiseer nie}} {{sleutel|#e0e0e0|Nie deelgeneem nie}}]] {| class="wikitable sortable" !Span !Kwalifiseringmetode !Verskynings by eindstryde !Laaste verskyning !Vorige beste prestasie |- |{{Cr-IN}} |rowspan="2"|'''Gasheer''' |Tiende |[[T20I-wêreldbeker 2024|2024]] |'''Kampioen''' <small>([[T20I-wêreldbeker 2007|2007]], [[T20I-wêreldbeker 2024|2024]])</small> |- |{{Cr-LK}} |Tiende |[[T20I-wêreldbeker 2024|2024]] |'''Kampioen''' <small>([[T20I-wêreldbeker 2014|2014]])</small> |- |{{Cr-AF}} |rowspan="7"|'''Regstreeks''' |Agste |[[T20I-wêreldbeker 2024|2024]] |Halfeindrondte <small>([[T20I-wêreldbeker 2024|2024]])</small> |- |{{Cr-AU}} |Tiende |[[T20I-wêreldbeker 2024|2024]] |'''Kampioen''' <small>([[T20I-wêreldbeker 2021|2021]])</small> |- |{{Cr-BD}} |Tiende |[[T20I-wêreldbeker 2024|2024]] |Tweede rondte <small>([[T20I-wêreldbeker 2007|2007]], [[T20I-wêreldbeker 2014|2014]], [[T20I-wêreldbeker 2016|2016]], [[T20I-wêreldbeker 2021|2021]], [[T20I-wêreldbeker 2022|2022]], [[T20I-wêreldbeker 2024|2024]])</small> |- |{{Cr-EN}} |Tiende |[[T20I-wêreldbeker 2024|2024]] |'''Kampioen''' <small>([[T20I-wêreldbeker 2010|2010]], [[T20I-wêreldbeker 2022|2022]])</small> |- |{{Cr-ZA}} |Tiende |[[T20I-wêreldbeker 2024|2024]] |Naaswenner <small>([[T20I-wêreldbeker 2024|2024]])</small> |- |{{Cr-WI}} |Tiende |[[T20I-wêreldbeker 2024|2024]] |'''Kampioen''' <small>([[T20I-wêreldbeker 2012|2012]], [[T20I-wêreldbeker 2016|2016]])</small> |- |{{Cr-US}} |Tweede |[[T20I-wêreldbeker 2024|2024]] |Super Agt <small>([[T20I-wêreldbeker 2024|2024]])</small> |- |{{Cr-IE}} |rowspan="3"|T20I-ranglys op<br />30 Junie 2024 |Negende |[[T20I-wêreldbeker 2024|2024]] |Tweede rondte <small>([[T20I-wêreldbeker 2009|2009]], [[T20I-wêreldbeker 2022|2022]])</small> |- |{{Cr-NZ}} |Tiende |[[T20I-wêreldbeker 2024|2024]] |Naaswenner <small>([[T20I-wêreldbeker 2021|2021]])</small> |- |{{Cr-PK}} |Tiende |[[T20I-wêreldbeker 2024|2024]] |'''Kampioen''' <small>([[T20I-wêreldbeker 2009|2009]])</small> |- |{{Cr-CA}} |Amerikakwalifisering |Tweede |[[T20I-wêreldbeker 2024|2024]] |Eerste rondte <small>([[T20I-wêreldbeker 2024|2024]])</small> |} == Formaat == === Eerste rondte en Super Agt === Die T20I-wêreldbeker 2026 sal deur 20 nasionale krieketspanne beslis word. Die spanne sal in vier groepe van vyf spanne elk verdeel word. Elke span sal een wedstryd teen elk van die ander spanne in dieselfde groep speel, dus sal elke span vier wedstryde in die eerste rondte speel. Twee punte sal vir ’n oorwinning toegeken word, een vir ’n onbesliste wedstryd en geen punte vir ’n nederlaag: spanne wat met dieselfde aantal punte eindig, sal volgens lopietempo, dan boultempo en dan die uitslag van die direkte ontmoeting gerangskik word. Die twee beste spanne van elke groep dring na die Super Agt deur.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.icc-cricket.com/news/2913916 |title=New format, new location: How the 2024 T20 World Cup will look |publisher=[[Internasionale Krieketraad]] |author=Daniel Beswick |date=21 November 2022 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> In die geval van ’n gelykop (d.w.s. as albei spanne die gelyke aantal lopies aan die einde van hul onderskeidelike kolfbeurt aangeteken het), sal die wedstryd deur ’n Superboulbeurt beslis word. Dit sal van toepassing wees in alle fases van die toernooi. Die Super Agt sal deur agt spanne in twee groepe van vier spanne elk beslis word, waartydens elke span een wedstryd teen elk van die ander spanne in dieselfde groep sal speel, dus sal elke span drie wedstryde in die Super Agt speel. Die kwalifisering sal gegrond wees op dieselfde kriterias as in die eerste rondte. === Uitklopfase === Van die begin van dié fase af sal die toernooi ’n uitklopformaat aanneem wat uit drie wedstryde bestaan: twee halfeindstryde en die eindstryd.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.cricket.com.au/news/icc-world-cup-schedule-formats-t20-world-test-championship-fixture-super-six-knockout/2021-06-02 |title=ICC announces major changes to World Cup schedule |publisher=[[Krieket Australië]] |author=Martin Smith |date=2 Junie 2021 |accessdate=3 Julie 2025}}</ref> Die wenner en naaswenner van elk van die Super Agt-groepe sal na die uitklopfase deurdring. Die groepwenner van albei groepe sal teen die naaswenner van die ander groep in die halfeindstryde speel. Elke wedstryd in die uitklopstadium moet met ’n oorwinning vir een van die spanne eindig. As daar ná albei kolfbeurte ’n gelykopuitslag is, sal die wenner deur ’n Superboulbeurt bepaal word. === 2026-effek op 2028-kwalifisering === Die agt beste spanne van die 2026-toernooi (saam met die 2028-gashere Australië en Nieu-Seeland) sal regstreeks vir die volgende T20I-wêreldbeker 2028 kwalifiseer. == Wedstryde == {| class="infobox bordered" | style="background:#cfc;"|Kwalifiseer vir die Super Agt. |- | style="background:;"|Uit die toernooi geskakel. |} Die wedstryde word in drie fases opgedeel, naamlik die eerste rondte, die Super Agt en die uitklopfase. === Eerste rondte === 20 spanne sal aan die eerste rondte deelneem. Die twee beste spanne in elke groep sal na die Super Agt deurdring. ==== Groep A ==== {| class="wikitable" style="text-align:center" !width=175|Span !width=20|{{Afkorting|Wed|Wedstryde gespeel}} !width=20|{{Afkorting|Wen|Wedstryde gewen}} !width=20|{{Afkorting|Ver|Wedstryde verloor}} !width=20|{{Afkorting|Onb|Onbeslis}} !width=20|{{Afkorting|LT|Lopietempo}} !width=20|{{Afkorting|Pte|Punte}} |- bgcolor="#cfc" |style="text-align:left"|n.v.t. |0||0||0||0||—||'''0''' |- bgcolor="#cfc" |style="text-align:left"|n.v.t. |0||0||0||0||—||'''0''' |- |style="text-align:left"|n.v.t. |0||0||0||0||—||'''0''' |- |style="text-align:left"|n.v.t. |0||0||0||0||—||'''0''' |- |style="text-align:left"|n.v.t. |0||0||0||0||—||'''0''' |} {{Krieketwedstryd | datum = 2026 | tyd = | dagnag = | span1 = | telling1 = | span2 = | telling2 = | lopies1 = | paaltjies1 = | lopies2 = | paaltjies2 = | uitslag = | verslag = | plek = | skeidsregters = | speler van die wedstryd = | rondte = | loot = | reën = | notas = }} {{Krieketwedstryd | datum = 2026 | tyd = | dagnag = | span1 = | telling1 = | span2 = | telling2 = | lopies1 = | paaltjies1 = | lopies2 = | paaltjies2 = | uitslag = | verslag = | plek = | skeidsregters = | speler van die wedstryd = | rondte = | loot = | reën = | notas = }} {{Krieketwedstryd | datum = 2026 | tyd = | dagnag = | span1 = | telling1 = | span2 = | telling2 = | lopies1 = | paaltjies1 = | lopies2 = | paaltjies2 = | uitslag = | verslag = | plek = | skeidsregters = | speler van die wedstryd = | rondte = | loot = | reën = | notas = }} {{Krieketwedstryd | datum = 2026 | tyd = | dagnag = | span1 = | telling1 = | span2 = | telling2 = | lopies1 = | paaltjies1 = | lopies2 = | paaltjies2 = | uitslag = | verslag = | plek = | skeidsregters = | speler van die wedstryd = | rondte = | loot = | reën = | notas = }} {{Krieketwedstryd | datum = 2026 | tyd = | dagnag = | span1 = | telling1 = | span2 = | telling2 = | lopies1 = | paaltjies1 = | lopies2 = | paaltjies2 = | uitslag = | verslag = | plek = | skeidsregters = | speler van die wedstryd = | rondte = | loot = | reën = | notas = }} {{Krieketwedstryd | datum = 2026 | tyd = | dagnag = | span1 = | telling1 = | span2 = | telling2 = | lopies1 = | paaltjies1 = | lopies2 = | paaltjies2 = | uitslag = | verslag = | plek = | skeidsregters = | speler van die wedstryd = | rondte = | loot = | reën = | notas = }} {{Krieketwedstryd | datum = 2026 | tyd = | dagnag = | span1 = | telling1 = | span2 = | telling2 = | lopies1 = | paaltjies1 = | lopies2 = | paaltjies2 = | uitslag = | verslag = | plek = | skeidsregters = | speler van die wedstryd = | rondte = | loot = | reën = | notas = }} {{Krieketwedstryd | datum = 2026 | tyd = | dagnag = | span1 = | telling1 = | span2 = | telling2 = | lopies1 = | paaltjies1 = | lopies2 = | paaltjies2 = | uitslag = | verslag = | plek = | skeidsregters = | speler van die wedstryd = | rondte = | loot = | reën = | notas = }} {{Krieketwedstryd | datum = 2026 | tyd = | dagnag = | span1 = | telling1 = | span2 = | telling2 = | lopies1 = | paaltjies1 = | lopies2 = | paaltjies2 = | uitslag = | verslag = | plek = | skeidsregters = | speler van die wedstryd = | rondte = | loot = | reën = | notas = }} {{Krieketwedstryd | datum = 2026 | tyd = | dagnag = | span1 = | telling1 = | span2 = | telling2 = | lopies1 = | paaltjies1 = | lopies2 = | paaltjies2 = | uitslag = | verslag = | plek = | skeidsregters = | speler van die wedstryd = | rondte = | loot = | reën = | notas = }} ==== Groep B ==== {| class="wikitable" style="text-align:center" !width=175|Span !width=20|{{Afkorting|Wed|Wedstryde gespeel}} !width=20|{{Afkorting|Wen|Wedstryde gewen}} !width=20|{{Afkorting|Ver|Wedstryde verloor}} !width=20|{{Afkorting|Onb|Onbeslis}} !width=20|{{Afkorting|LT|Lopietempo}} !width=20|{{Afkorting|Pte|Punte}} |- bgcolor="#cfc" |style="text-align:left"|n.v.t. |0||0||0||0||—||'''0''' |- bgcolor="#cfc" |style="text-align:left"|n.v.t. |0||0||0||0||—||'''0''' |- |style="text-align:left"|n.v.t. |0||0||0||0||—||'''0''' |- |style="text-align:left"|n.v.t. |0||0||0||0||—||'''0''' |- |style="text-align:left"|n.v.t. |0||0||0||0||—||'''0''' |} {{Krieketwedstryd | datum = 2026 | tyd = | dagnag = | span1 = | telling1 = | span2 = | telling2 = | lopies1 = | paaltjies1 = | lopies2 = | paaltjies2 = | uitslag = | verslag = | plek = | skeidsregters = | speler van die wedstryd = | rondte = | loot = | reën = | notas = }} {{Krieketwedstryd | datum = 2026 | tyd = | dagnag = | span1 = | telling1 = | span2 = | telling2 = | lopies1 = | paaltjies1 = | lopies2 = | paaltjies2 = | uitslag = | verslag = | plek = | skeidsregters = | speler van die wedstryd = | rondte = | loot = | reën = | notas = }} {{Krieketwedstryd | datum = 2026 | tyd = | dagnag = | span1 = | telling1 = | span2 = | telling2 = | lopies1 = | paaltjies1 = | lopies2 = | paaltjies2 = | uitslag = | verslag = | plek = | skeidsregters = | speler van die wedstryd = | rondte = | loot = | reën = | notas = }} {{Krieketwedstryd | datum = 2026 | tyd = | dagnag = | span1 = | telling1 = | span2 = | telling2 = | lopies1 = | paaltjies1 = | lopies2 = | paaltjies2 = | uitslag = | verslag = | plek = | skeidsregters = | speler van die wedstryd = | rondte = | loot = | reën = | notas = }} {{Krieketwedstryd | datum = 2026 | tyd = | dagnag = | span1 = | telling1 = | span2 = | telling2 = | lopies1 = | paaltjies1 = | lopies2 = | paaltjies2 = | uitslag = | verslag = | plek = | skeidsregters = | speler van die wedstryd = | rondte = | loot = | reën = | notas = }} {{Krieketwedstryd | datum = 2026 | tyd = | dagnag = | span1 = | telling1 = | span2 = | telling2 = | lopies1 = | paaltjies1 = | lopies2 = | paaltjies2 = | uitslag = | verslag = | plek = | skeidsregters = | speler van die wedstryd = | rondte = | loot = | reën = | notas = }} {{Krieketwedstryd | datum = 2026 | tyd = | dagnag = | span1 = | telling1 = | span2 = | telling2 = | lopies1 = | paaltjies1 = | lopies2 = | paaltjies2 = | uitslag = | verslag = | plek = | skeidsregters = | speler van die wedstryd = | rondte = | loot = | reën = | notas = }} {{Krieketwedstryd | datum = 2026 | tyd = | dagnag = | span1 = | telling1 = | span2 = | telling2 = | lopies1 = | paaltjies1 = | lopies2 = | paaltjies2 = | uitslag = | verslag = | plek = | skeidsregters = | speler van die wedstryd = | rondte = | loot = | reën = | notas = }} {{Krieketwedstryd | datum = 2026 | tyd = | dagnag = | span1 = | telling1 = | span2 = | telling2 = | lopies1 = | paaltjies1 = | lopies2 = | paaltjies2 = | uitslag = | verslag = | plek = | skeidsregters = | speler van die wedstryd = | rondte = | loot = | reën = | notas = }} {{Krieketwedstryd | datum = 2026 | tyd = | dagnag = | span1 = | telling1 = | span2 = | telling2 = | lopies1 = | paaltjies1 = | lopies2 = | paaltjies2 = | uitslag = | verslag = | plek = | skeidsregters = | speler van die wedstryd = | rondte = | loot = | reën = | notas = }} ==== Groep C ==== {| class="wikitable" style="text-align:center" !width=175|Span !width=20|{{Afkorting|Wed|Wedstryde gespeel}} !width=20|{{Afkorting|Wen|Wedstryde gewen}} !width=20|{{Afkorting|Ver|Wedstryde verloor}} !width=20|{{Afkorting|Onb|Onbeslis}} !width=20|{{Afkorting|LT|Lopietempo}} !width=20|{{Afkorting|Pte|Punte}} |- bgcolor="#cfc" |style="text-align:left"|n.v.t. |0||0||0||0||—||'''0''' |- bgcolor="#cfc" |style="text-align:left"|n.v.t. |0||0||0||0||—||'''0''' |- |style="text-align:left"|n.v.t. |0||0||0||0||—||'''0''' |- |style="text-align:left"|n.v.t. |0||0||0||0||—||'''0''' |- |style="text-align:left"|n.v.t. |0||0||0||0||—||'''0''' |} {{Krieketwedstryd | datum = 2026 | tyd = | dagnag = | span1 = | telling1 = | span2 = | telling2 = | lopies1 = | paaltjies1 = | lopies2 = | paaltjies2 = | uitslag = | verslag = | plek = | skeidsregters = | speler van die wedstryd = | rondte = | loot = | reën = | notas = }} {{Krieketwedstryd | datum = 2026 | tyd = | dagnag = | span1 = | telling1 = | span2 = | telling2 = | lopies1 = | paaltjies1 = | lopies2 = | paaltjies2 = | uitslag = | verslag = | plek = | skeidsregters = | speler van die wedstryd = | rondte = | loot = | reën = | notas = }} {{Krieketwedstryd | datum = 2026 | tyd = | dagnag = | span1 = | telling1 = | span2 = | telling2 = | lopies1 = | paaltjies1 = | lopies2 = | paaltjies2 = | uitslag = | verslag = | plek = | skeidsregters = | speler van die wedstryd = | rondte = | loot = | reën = | notas = }} {{Krieketwedstryd | datum = 2026 | tyd = | dagnag = | span1 = | telling1 = | span2 = | telling2 = | lopies1 = | paaltjies1 = | lopies2 = | paaltjies2 = | uitslag = | verslag = | plek = | skeidsregters = | speler van die wedstryd = | rondte = | loot = | reën = | notas = }} {{Krieketwedstryd | datum = 2026 | tyd = | dagnag = | span1 = | telling1 = | span2 = | telling2 = | lopies1 = | paaltjies1 = | lopies2 = | paaltjies2 = | uitslag = | verslag = | plek = | skeidsregters = | speler van die wedstryd = | rondte = | loot = | reën = | notas = }} {{Krieketwedstryd | datum = 2026 | tyd = | dagnag = | span1 = | telling1 = | span2 = | telling2 = | lopies1 = | paaltjies1 = | lopies2 = | paaltjies2 = | uitslag = | verslag = | plek = | skeidsregters = | speler van die wedstryd = | rondte = | loot = | reën = | notas = }} {{Krieketwedstryd | datum = 2026 | tyd = | dagnag = | span1 = | telling1 = | span2 = | telling2 = | lopies1 = | paaltjies1 = | lopies2 = | paaltjies2 = | uitslag = | verslag = | plek = | skeidsregters = | speler van die wedstryd = | rondte = | loot = | reën = | notas = }} {{Krieketwedstryd | datum = 2026 | tyd = | dagnag = | span1 = | telling1 = | span2 = | telling2 = | lopies1 = | paaltjies1 = | lopies2 = | paaltjies2 = | uitslag = | verslag = | plek = | skeidsregters = | speler van die wedstryd = | rondte = | loot = | reën = | notas = }} {{Krieketwedstryd | datum = 2026 | tyd = | dagnag = | span1 = | telling1 = | span2 = | telling2 = | lopies1 = | paaltjies1 = | lopies2 = | paaltjies2 = | uitslag = | verslag = | plek = | skeidsregters = | speler van die wedstryd = | rondte = | loot = | reën = | notas = }} {{Krieketwedstryd | datum = 2026 | tyd = | dagnag = | span1 = | telling1 = | span2 = | telling2 = | lopies1 = | paaltjies1 = | lopies2 = | paaltjies2 = | uitslag = | verslag = | plek = | skeidsregters = | speler van die wedstryd = | rondte = | loot = | reën = | notas = }} ==== Groep D ==== {| class="wikitable" style="text-align:center" !width=175|Span !width=20|{{Afkorting|Wed|Wedstryde gespeel}} !width=20|{{Afkorting|Wen|Wedstryde gewen}} !width=20|{{Afkorting|Ver|Wedstryde verloor}} !width=20|{{Afkorting|Onb|Onbeslis}} !width=20|{{Afkorting|LT|Lopietempo}} !width=20|{{Afkorting|Pte|Punte}} |- bgcolor="#cfc" |style="text-align:left"|n.v.t. |0||0||0||0||—||'''0''' |- bgcolor="#cfc" |style="text-align:left"|n.v.t. |0||0||0||0||—||'''0''' |- |style="text-align:left"|n.v.t. |0||0||0||0||—||'''0''' |- |style="text-align:left"|n.v.t. |0||0||0||0||—||'''0''' |- |style="text-align:left"|n.v.t. |0||0||0||0||—||'''0''' |} {{Krieketwedstryd | datum = 2026 | tyd = | dagnag = | span1 = | telling1 = | span2 = | telling2 = | lopies1 = | paaltjies1 = | lopies2 = | paaltjies2 = | uitslag = | verslag = | plek = | skeidsregters = | speler van die wedstryd = | rondte = | loot = | reën = | notas = }} {{Krieketwedstryd | datum = 2026 | tyd = | dagnag = | span1 = | telling1 = | span2 = | telling2 = | lopies1 = | paaltjies1 = | lopies2 = | paaltjies2 = | uitslag = | verslag = | plek = | skeidsregters = | speler van die wedstryd = | rondte = | loot = | reën = | notas = }} {{Krieketwedstryd | datum = 2026 | tyd = | dagnag = | span1 = | telling1 = | span2 = | telling2 = | lopies1 = | paaltjies1 = | lopies2 = | paaltjies2 = | uitslag = | verslag = | plek = | skeidsregters = | speler van die wedstryd = | rondte = | loot = | reën = | notas = }} {{Krieketwedstryd | datum = 2026 | tyd = | dagnag = | span1 = | telling1 = | span2 = | telling2 = | lopies1 = | paaltjies1 = | lopies2 = | paaltjies2 = | uitslag = | verslag = | plek = | skeidsregters = | speler van die wedstryd = | rondte = | loot = | reën = | notas = }} {{Krieketwedstryd | datum = 2026 | tyd = | dagnag = | span1 = | telling1 = | span2 = | telling2 = | lopies1 = | paaltjies1 = | lopies2 = | paaltjies2 = | uitslag = | verslag = | plek = | skeidsregters = | speler van die wedstryd = | rondte = | loot = | reën = | notas = }} {{Krieketwedstryd | datum = 2026 | tyd = | dagnag = | span1 = | telling1 = | span2 = | telling2 = | lopies1 = | paaltjies1 = | lopies2 = | paaltjies2 = | uitslag = | verslag = | plek = | skeidsregters = | speler van die wedstryd = | rondte = | loot = | reën = | notas = }} {{Krieketwedstryd | datum = 2026 | tyd = | dagnag = | span1 = | telling1 = | span2 = | telling2 = | lopies1 = | paaltjies1 = | lopies2 = | paaltjies2 = | uitslag = | verslag = | plek = | skeidsregters = | speler van die wedstryd = | rondte = | loot = | reën = | notas = }} {{Krieketwedstryd | datum = 2026 | tyd = | dagnag = | span1 = | telling1 = | span2 = | telling2 = | lopies1 = | paaltjies1 = | lopies2 = | paaltjies2 = | uitslag = | verslag = | plek = | skeidsregters = | speler van die wedstryd = | rondte = | loot = | reën = | notas = }} {{Krieketwedstryd | datum = 2026 | tyd = | dagnag = | span1 = | telling1 = | span2 = | telling2 = | lopies1 = | paaltjies1 = | lopies2 = | paaltjies2 = | uitslag = | verslag = | plek = | skeidsregters = | speler van die wedstryd = | rondte = | loot = | reën = | notas = }} {{Krieketwedstryd | datum = 2026 | tyd = | dagnag = | span1 = | telling1 = | span2 = | telling2 = | lopies1 = | paaltjies1 = | lopies2 = | paaltjies2 = | uitslag = | verslag = | plek = | skeidsregters = | speler van die wedstryd = | rondte = | loot = | reën = | notas = }} === Super Agt === {| class="infobox bordered" | style="background:#cfc;"|Kwalifiseer vir die uitklopfase. |- | style="background:;"|Uit die toernooi geskakel. |} Agt spanne sal aan die Super Agt deelneem. Die twee beste spanne in elke groep sal na die uitklopfase deurdring. ==== Groep 1 ==== {| class="wikitable" style="text-align:center" !width=175|Span !width=20|{{Afkorting|Wed|Wedstryde gespeel}} !width=20|{{Afkorting|Wen|Wedstryde gewen}} !width=20|{{Afkorting|Ver|Wedstryde verloor}} !width=20|{{Afkorting|Onb|Onbeslis}} !width=20|{{Afkorting|LT|Lopietempo}} !width=20|{{Afkorting|Pte|Punte}} |- bgcolor="#cfc" |style="text-align:left"|n.v.t. |0||0||0||0||—||'''0''' |- bgcolor="#cfc" |style="text-align:left"|n.v.t. |0||0||0||0||—||'''0''' |- |style="text-align:left"|n.v.t. |0||0||0||0||—||'''0''' |- |style="text-align:left"|n.v.t. |0||0||0||0||—||'''0''' |} {{Krieketwedstryd | datum = 2026 | tyd = | dagnag = | span1 = | telling1 = | span2 = | telling2 = | lopies1 = | paaltjies1 = | lopies2 = | paaltjies2 = | uitslag = | verslag = | plek = | skeidsregters = | speler van die wedstryd = | rondte = | loot = | reën = | notas = }} {{Krieketwedstryd | datum = 2026 | tyd = | dagnag = | span1 = | telling1 = | span2 = | telling2 = | lopies1 = | paaltjies1 = | lopies2 = | paaltjies2 = | uitslag = | verslag = | plek = | skeidsregters = | speler van die wedstryd = | rondte = | loot = | reën = | notas = }} {{Krieketwedstryd | datum = 2026 | tyd = | dagnag = | span1 = | telling1 = | span2 = | telling2 = | lopies1 = | paaltjies1 = | lopies2 = | paaltjies2 = | uitslag = | verslag = | plek = | skeidsregters = | speler van die wedstryd = | rondte = | loot = | reën = | notas = }} {{Krieketwedstryd | datum = 2026 | tyd = | dagnag = | span1 = | telling1 = | span2 = | telling2 = | lopies1 = | paaltjies1 = | lopies2 = | paaltjies2 = | uitslag = | verslag = | plek = | skeidsregters = | speler van die wedstryd = | rondte = | loot = | reën = | notas = }} {{Krieketwedstryd | datum = 2026 | tyd = | dagnag = | span1 = | telling1 = | span2 = | telling2 = | lopies1 = | paaltjies1 = | lopies2 = | paaltjies2 = | uitslag = | verslag = | plek = | skeidsregters = | speler van die wedstryd = | rondte = | loot = | reën = | notas = }} {{Krieketwedstryd | datum = 2026 | tyd = | dagnag = | span1 = | telling1 = | span2 = | telling2 = | lopies1 = | paaltjies1 = | lopies2 = | paaltjies2 = | uitslag = | verslag = | plek = | skeidsregters = | speler van die wedstryd = | rondte = | loot = | reën = | notas = }} ==== Groep 2 ==== {| class="wikitable" style="text-align:center" !width=175|Span !width=20|{{Afkorting|Wed|Wedstryde gespeel}} !width=20|{{Afkorting|Wen|Wedstryde gewen}} !width=20|{{Afkorting|Ver|Wedstryde verloor}} !width=20|{{Afkorting|Onb|Onbeslis}} !width=20|{{Afkorting|LT|Lopietempo}} !width=20|{{Afkorting|Pte|Punte}} |- bgcolor="#cfc" |style="text-align:left"|n.v.t. |0||0||0||0||—||'''0''' |- bgcolor="#cfc" |style="text-align:left"|n.v.t. |0||0||0||0||—||'''0''' |- |style="text-align:left"|n.v.t. |0||0||0||0||—||'''0''' |- |style="text-align:left"|n.v.t. |0||0||0||0||—||'''0''' |} {{Krieketwedstryd | datum = 2026 | tyd = | dagnag = | span1 = | telling1 = | span2 = | telling2 = | lopies1 = | paaltjies1 = | lopies2 = | paaltjies2 = | uitslag = | verslag = | plek = | skeidsregters = | speler van die wedstryd = | rondte = | loot = | reën = | notas = }} {{Krieketwedstryd | datum = 2026 | tyd = | dagnag = | span1 = | telling1 = | span2 = | telling2 = | lopies1 = | paaltjies1 = | lopies2 = | paaltjies2 = | uitslag = | verslag = | plek = | skeidsregters = | speler van die wedstryd = | rondte = | loot = | reën = | notas = }} {{Krieketwedstryd | datum = 2026 | tyd = | dagnag = | span1 = | telling1 = | span2 = | telling2 = | lopies1 = | paaltjies1 = | lopies2 = | paaltjies2 = | uitslag = | verslag = | plek = | skeidsregters = | speler van die wedstryd = | rondte = | loot = | reën = | notas = }} {{Krieketwedstryd | datum = 2026 | tyd = | dagnag = | span1 = | telling1 = | span2 = | telling2 = | lopies1 = | paaltjies1 = | lopies2 = | paaltjies2 = | uitslag = | verslag = | plek = | skeidsregters = | speler van die wedstryd = | rondte = | loot = | reën = | notas = }} {{Krieketwedstryd | datum = 2026 | tyd = | dagnag = | span1 = | telling1 = | span2 = | telling2 = | lopies1 = | paaltjies1 = | lopies2 = | paaltjies2 = | uitslag = | verslag = | plek = | skeidsregters = | speler van die wedstryd = | rondte = | loot = | reën = | notas = }} {{Krieketwedstryd | datum = 2026 | tyd = | dagnag = | span1 = | telling1 = | span2 = | telling2 = | lopies1 = | paaltjies1 = | lopies2 = | paaltjies2 = | uitslag = | verslag = | plek = | skeidsregters = | speler van die wedstryd = | rondte = | loot = | reën = | notas = }} === Uitklopfase === {{Tabel Beker 4 | RD1 = Halfeindrondte | RD2 = Eindrondte | RD1-hofie01 = | RD1-span01 = '''Wenner Groep 1''' | RD1-telling01 = | RD1-span02 = '''Naaswenner Groep 2''' | RD1-telling02 = | RD1-hofie02 = | RD1-span03 = '''Wenner Groep 2''' | RD1-telling03 = | RD1-span04 = '''Naaswenner Groep 2''' | RD1-telling04 = | RD2-hofie01 = | RD2-span01 = '''Wenner Halfeindstryd 1''' | RD2-telling01 = | RD2-span02 = '''Wenner Halfeindstryd 2''' | RD2-telling02 = }} ==== Halfeindrondte ==== {{Krieketwedstryd | datum = 2026 | tyd = | dagnag = | span1 = Wenner Groep 1 | telling1 = | span2 = Naaswenner Groep 2 | telling2 = | lopies1 = | paaltjies1 = | lopies2 = | paaltjies2 = | uitslag = | verslag = | plek = | skeidsregters = | speler van die wedstryd = | rondte = | loot = | reën = | notas = }} {{Krieketwedstryd | datum = 2026 | tyd = | dagnag = | span1 = Wenner Groep 2 | telling1 = | span2 = Naaswenner Groep 1 | telling2 = | lopies1 = | paaltjies1 = | lopies2 = | paaltjies2 = | uitslag = | verslag = | plek = | skeidsregters = | speler van die wedstryd = | rondte = | loot = | reën = | notas = }} ==== Eindstryd ==== {{Krieketwedstryd | datum = 2026 | tyd = | dagnag = | span1 = Wenner Halfeindstryd 1 | telling1 = | span2 = Wenner Halfeindstryd 2 | telling2 = | lopies1 = | paaltjies1 = | lopies2 = | paaltjies2 = | uitslag = | verslag = | plek = | skeidsregters = | speler van die wedstryd = | rondte = | loot = | reën = | notas = }} <br /> {| class="wikitable" style="text-align: center; margin: 0 auto;" !T20I-wêreldkampioen 2026 |- |align=center|'''Wenner Eindstryd''' |} == Sien ook == {{Portaal|Krieket|Cricket ball.svg}} == Verwysings == {{Verwysings|2}} == Eksterne skakels == * {{en}} [https://www.t20worldcup.com/ Amptelike webwerf] {{Navigasie T20I-wêreldbeker}} {{Normdata}} {{DEFAULTSORT:T20I-wereldbeker 2026}} [[Kategorie:Geskiedenis van Indië]] [[Kategorie:Geskiedenis van Sri Lanka]] [[Kategorie:Krieketkompetisies in Indië]] [[Kategorie:Krieketkompetisies in Sri Lanka]] [[Kategorie:T20I-wêreldbeker|2026]] [[Kategorie:Sport in 2026]] ml9961b9eshfv950nzjskkadswf2f41 0 387009 2818178 2546708 2025-07-03T16:47:25Z Oesjaar 7467 Vervang taksoboks met spesieboks. 2818178 wikitext text/x-wiki {{Spesieboks | status = DD | status_system = iucn3.1 | name = | image = | taxon = Bulbine lolita | authority = S.A.Hammer, (2006) | synonyms = }} '''''Bulbine lolita''''' is 'n [[plant]] wat deel van die ''Asphodelaceae'' [[Familie (biologie)|familie]] is. Die [[spesie]] is [[Endemie (ekologie)|endemies]] aan die [[Wes-Kaap]] en kom suid van [[Nuwerus]] voor. == Bronnelys == * [http://redlist.sanbi.org/species.php?species=2212-148 REDLIST Sanbi] * [https://powo.science.kew.org/taxon/urn:lsid:ipni.org:names:77077296-1 Plants of the World Online] {{Taksonbalk}} [[Kategorie:Bulbine|lolita]] [[Kategorie:Flora van Suid-Afrika]] [[Kategorie:Endemiese plante van Suid-Afrika]] iom9rjuz4ufzb48igo4vbncpe93z57d 0 387011 2818179 2546733 2025-07-03T16:50:05Z Oesjaar 7467 Vervang taksoboks met spesieboks. 2818179 wikitext text/x-wiki {{Spesieboks | status = LC | status_system = iucn3.1 | name = | image = | taxon = Bulbine louwii | authority = L.I.Hall, (1984) | synonyms = }} '''''Bulbine louwii''''' is 'n [[plant]] en [[geofiet]] wat deel van die ''Asphodelaceae'' [[Familie (biologie)|familie]] is. Die [[spesie]] is [[Endemie (ekologie)|endemies]] aan die [[Noord-Kaap]] en die [[Wes-Kaap]] en kom vanaf [[Bitterfontein]] en Platbakkies tot by die suidelike [[Knersvlakte]] voor. Hier is dit deel van die [[Sukkulente Karoo]]-plantegroei. Daar is vyf subpopulasies en die plant word as seldsaam beskou. == Bronnelys == * [http://redlist.sanbi.org/species.php?species=2212-32 REDLIST Sanbi] * [https://powo.science.kew.org/taxon/urn:lsid:ipni.org:names:903725-1 Plants of the World Online] {{Taksonbalk}} [[Kategorie:Bulbine|louwii]] [[Kategorie:Flora van Suid-Afrika]] [[Kategorie:Endemiese plante van Suid-Afrika]] iokloqsixenopevozucvu2wb8m9vwik 0 387013 2818184 2546737 2025-07-03T16:56:51Z Oesjaar 7467 Vervang taksoboks met spesieboks. 2818184 wikitext text/x-wiki {{Spesieboks | status = VU | status_system = iucn3.1 | name = | image = | taxon = Bulbine margarethae | authority = L.I.Hall, (1984) | synonyms = }} '''''Bulbine margarethae''''' is 'n [[plant]] en [[geofiet]] wat deel van die ''Asphodelaceae'' [[Familie (biologie)|familie]] is. Die [[spesie]] is [[Endemie (ekologie)|endemies]] aan die [[Wes-Kaap]] en kom op die [[Knersvlakte]] voor. Hier is dit deel van die vygieveld. Daar is drie subpopulasies en die plant word bedreig deur kalksteen mynbou en die onwettige versameling deur plantkundiges. == Bronnelys == * [http://redlist.sanbi.org/species.php?species=2212-33 REDLIST Sanbi] * [https://powo.science.kew.org/taxon/urn:lsid:ipni.org:names:903726-1 Plants of the World Online] {{Taksonbalk}} [[Kategorie:Bulbine|margarethae]] [[Kategorie:Flora van Suid-Afrika]] [[Kategorie:Endemiese plante van Suid-Afrika]] bdhnr39hi000jhsi5e222h8c8e3bvbn 0 387014 2818180 2546735 2025-07-03T16:51:30Z Oesjaar 7467 Verbeter 2818180 wikitext text/x-wiki {{Spesieboks | status = | status_system = iucn3.1 | name = | image = | taxon = Bulbine macrocarpa | authority = (Baijnath) Boatwr. & [[John Charles Manning|J.C.Manning]], (2010) | synonyms = * ''Jodrellia macrocarpa'' <small>Baijnath</small> }} '''''Bulbine macrocarpa''''' is 'n [[plant]] en [[geofiet]] wat deel van die ''Asphodelaceae'' [[Familie (biologie)|familie]] is. Die [[spesie]] is [[inheems]] in [[Ethiopië]], [[Kenia]] en [[Somalië]]. == Bron == * [https://powo.science.kew.org/taxon/urn:lsid:ipni.org:names:77109050-1 Plants of the World Online] {{Taksonbalk}} [[Kategorie:Bulbine|macrocarpa]] [[Kategorie:Flora van Ethiopië]] [[Kategorie:Flora van Kenia]] [[Kategorie:Flora van Somalië]] dpqdmj83or6wwxvteq2dwore2ch0pkm 0 387018 2818173 2546703 2025-07-03T16:37:01Z Oesjaar 7467 Vervang taksoboks met spesieboks. 2818173 wikitext text/x-wiki {{Spesieboks | status = | status_system = iucn3.1 | name = | image = | taxon = Bulbine keiskammaensis | authority = [[Ernst van Jaarsveld|van Jaarsv.]], Harrower & Hankey, (2020) | synonyms = }} '''''Bulbine keiskammaensis''''' is 'n [[plant]] wat deel van die ''Asphodelaceae'' [[Familie (biologie)|familie]] is. Die [[spesie]] is [[Endemie (ekologie)|endemies]] aan die [[Oos-Kaap]]. == Bronnelys == * [https://powo.science.kew.org/taxon/urn:lsid:ipni.org:names:77211367-1 Plants of the World Online] * [https://bioone.org/journals/bradleya/volume-2020/issue-38/brad.n38.2020.a25/Bulbine-keiskammaensis-a-new-cliff-dwelling-Bulbine-species-Asphodelaceae-from/10.25223/brad.n38.2020.a25.short BioOne Complete] {{Taksonbalk}} [[Kategorie:Bulbine|keiskammaensis]] [[Kategorie:Flora van Suid-Afrika]] [[Kategorie:Endemiese plante van Suid-Afrika]] rbmhcq94p2l7hmxbrp0shamm1qhtkbf 0 387048 2818185 2546800 2025-07-03T16:58:15Z Oesjaar 7467 Vervang taksoboks met spesieboks. 2818185 wikitext text/x-wiki {{Spesieboks | status = DD | status_system = iucn3.1 | name = | image = | taxon = Bulbine truncata | authority = G.Will. (1996) | synonyms = }} '''''Bulbine truncata''''' is 'n [[plant]] wat deel van die ''Asphodelaceae'' [[Familie (biologie)|familie]] is. Die [[spesie]] is [[Endemie (ekologie)|endemies]] aan die [[Noord-Kaap]] en deel van die [[Sukkulente Karoo]]-plantegroei is. == Bronnelys == * [http://redlist.sanbi.org/species.php?species=2212-60 REDLIST Sanbi] * [https://powo.science.kew.org/taxon/urn:lsid:ipni.org:names:993463-1 Plants of the World Online] {{Taksonbalk}} [[Kategorie:Bulbine|truncata]] [[Kategorie:Flora van Suid-Afrika]] [[Kategorie:Endemiese plante van Suid-Afrika]] nqr4xj7v11vym99n5tcl0t4q57bv523 0 387057 2818181 2546731 2025-07-03T16:52:44Z Oesjaar 7467 Vervang taksoboks met spesieboks. 2818181 wikitext text/x-wiki {{Spesieboks | status = LC | status_system = iucn3.1 | name = | image = | taxon = Bulbine longifolia | authority = Schinz, (1902) | synonyms = }} '''''Bulbine longifolia''''' is 'n [[plant]] wat deel van die ''Asphodelaceae'' [[Familie (biologie)|familie]] is. Die [[spesie]] is [[inheems]] aan [[Namibië]], die [[Noord-Kaap]], [[Oos-Kaap]] en die [[Wes-Kaap]]. == Bronnelys == * [http://redlist.sanbi.org/species.php?species=2212-31 REDLIST Sanbi] * [https://powo.science.kew.org/taxon/urn:lsid:ipni.org:names:532187-1 Plants of the World Online] {{Taksonbalk}} [[Kategorie:Bulbine|longifolia]] [[Kategorie:Flora van Namibië]] [[Kategorie:Flora van Suid-Afrika]] hqqr6rf6ls9xzeh5p8b8rnwha12qt3j 0 387059 2818177 2546707 2025-07-03T16:45:59Z Oesjaar 7467 Nuwe spesie 2818177 wikitext text/x-wiki {{Spesieboks | status = LC | status_system = iucn3.1 | name = | image = | taxon = Bulbine lavrani | authority = G.Will. & Baijnath, (1999) | synonyms = }} '''''Bulbine lavrani''''' is 'n [[plant]] en [[geofiet]] wat deel van die ''Asphodelaceae'' [[Familie (biologie)|familie]] is. Die [[spesie]] is [[Endemie (ekologie)|endemies]] aan die [[Wes-Kaap]]. == Bronnelys == * [http://redlist.sanbi.org/species.php?species=2212-125 REDLIST Sanbi] * [https://powo.science.kew.org/taxon/urn:lsid:ipni.org:names:1012617-1 Plants of the World Online] {{Taksonbalk}} [[Kategorie:Bulbine|lavrani]] [[Kategorie:Flora van Suid-Afrika]] [[Kategorie:Endemiese plante van Suid-Afrika]] kfu27ks8p7h59ddwg9wr91nx53qznu6 0 387114 2818174 2546704 2025-07-03T16:42:43Z Oesjaar 7467 Kom ons kyk... 2818174 wikitext text/x-wiki {{skuinse titel}} {{Taksoboks |name = ''Bulbine lagopus'' |image = Bulbine lagopus, Uniondale, South Africa - 20101017-02.jpg |image_caption = |status = LC |status_system = iucn3.1 |regnum = [[Plantae]] |unranked_divisio = [[Angiosperms]] |unranked_classis = [[Monocots]] |ordo = [[Asparagales]] |familia = [[Asphodelaceae]] |genus = ''[[Bulbine]]'' |species ='''''B. lagopus''''' |binomial = ''Bulbine lagopus'' |binomial_authority = ([[Carl Peter Thunberg|Thunb.]]) N.E.Br. (1931) |synonyms = * ''Anthericum lagopus'' <small>Thunb.</small> * ''Bulbine caespitosa'' <small>Baker</small> * ''Bulbine graminea'' <small>Haw.</small> }} {{Spesieboks | status = LC | status_system = iucn3.1 | name = | image = | taxon = Bulbine lagopus | authority = ([[Carl Peter Thunberg|Thunb.]]) N.E.Br., (1931) | synonyms =* ''Anthericum lagopus'' <small>Thunb.</small> * ''Bulbine caespitosa'' <small>Baker</small> * ''Bulbine graminea'' <small>Haw.</small> }} '''''Bulbine lagopus''''' is 'n [[plant]] wat deel van die ''Asphodelaceae'' [[Familie (biologie)|familie]] is. Die [[spesie]] is [[inheems]] aan [[KwaZulu-Natal]], [[Lesotho]], [[Oos-Kaap]], [[Wes-Kaap]] en die [[Vrystaat]] is. == Galery == <gallery> Bulbine lagopus, Uniondale, South Africa - 20101017-01.jpg Bulbine lagopus, Uniondale, South Africa - 20101017-03.jpg </gallery> == Bronnelys == * [http://redlist.sanbi.org/species.php?species=2212-28 SANBI Redlist] * [https://powo.science.kew.org/taxon/urn:lsid:ipni.org:names:532182-1 Plants of the World Online] {{Taksonbalk}} [[Kategorie:Bulbine|lagopus]] [[Kategorie:Flora van Lesotho]] [[Kategorie:Flora van Suid-Afrika]] dh926nlyqd2mk0ll9xo9aej4gs9inr3 2818175 2818174 2025-07-03T16:43:18Z Oesjaar 7467 Vervang taksoboks met spesieboks. 2818175 wikitext text/x-wiki {{Spesieboks | status = LC | status_system = iucn3.1 | name = | image = | taxon = Bulbine lagopus | authority = ([[Carl Peter Thunberg|Thunb.]]) N.E.Br., (1931) | synonyms =* ''Anthericum lagopus'' <small>Thunb.</small> * ''Bulbine caespitosa'' <small>Baker</small> * ''Bulbine graminea'' <small>Haw.</small> }} '''''Bulbine lagopus''''' is 'n [[plant]] wat deel van die ''Asphodelaceae'' [[Familie (biologie)|familie]] is. Die [[spesie]] is [[inheems]] aan [[KwaZulu-Natal]], [[Lesotho]], [[Oos-Kaap]], [[Wes-Kaap]] en die [[Vrystaat]] is. == Galery == <gallery> Bulbine lagopus, Uniondale, South Africa - 20101017-02.jpg Bulbine lagopus, Uniondale, South Africa - 20101017-03.jpg </gallery> == Bronnelys == * [http://redlist.sanbi.org/species.php?species=2212-28 SANBI Redlist] * [https://powo.science.kew.org/taxon/urn:lsid:ipni.org:names:532182-1 Plants of the World Online] {{Taksonbalk}} [[Kategorie:Bulbine|lagopus]] [[Kategorie:Flora van Lesotho]] [[Kategorie:Flora van Suid-Afrika]] j9p252mucdfbremb1k7czg656l36vje 0 387117 2818176 2546705 2025-07-03T16:44:58Z Oesjaar 7467 Vervang taksoboks met spesieboks. 2818176 wikitext text/x-wiki {{Spesieboks | status = DD | status_system = iucn3.1 | name = | image = | taxon = Bulbine lamprophylla | authority = G.Will., (1996) | synonyms = }} '''''Bulbine lamprophylla''''' is 'n [[plant]] en [[geofiet]] wat deel van die ''Asphodelaceae'' [[Familie (biologie)|familie]] is. Die [[spesie]] is [[Endemie (ekologie)|endemies]] aan die [[Noord-Kaap]] en kom by [[Springbok, Noord-Kaap|Springbok]] in [[Namakwaland]] voor. == Bronnelys == * [http://redlist.sanbi.org/species.php?species=2212-58 REDLIST Sanbi] * [https://powo.science.kew.org/taxon/urn:lsid:ipni.org:names:991989-1 Plants of the World Online] {{Taksonbalk}} [[Kategorie:Bulbine|lamprophylla]] [[Kategorie:Flora van Suid-Afrika]] [[Kategorie:Endemiese plante van Suid-Afrika]] 9l3uto5olbs74rktsu4ebk4t6hu8qyi 100 397283 2818211 2813267 2025-07-03T19:30:25Z SpesBona 2720 - T20I-wêreldbeker 2024; + T20I-wêreldbeker 2026 2818211 wikitext text/x-wiki [[Lêer:ICC Champions Trophy.jpg|regs|150px|Die Kampioenetrofee waarom meegeding is]] * [[Kanadese nasionale krieketspan|Kanada]] bespreek die Amerikaanse kwalifiseringsplek vir die [[T20I-wêreldbeker 2026]] in [[Indië]] en [[Sri Lanka]]; aan dié toernooi mag drie Amerikaanse spanne deelneem ([[Wes-Indiese nasionale krieketspan|Wes-Indië]] en die [[Verenigde State se nasionale krieketspan|Verenigde State]] het tydens die vorige [[T20I-wêreldbeker 2024]] regstreeks gekwalifiseer). * [[Proteas|Suid-Afrika]] verslaan [[Australiese nasionale krieketspan|Australië]] met vyf paaltjies in die eindstryd van die [[Wêreldtoetskampioenskap 2023–2025|derde Wêreldtoetskampioenskap]] op [[Lord’s]]; voor die eindstryd is onder andere [[Hashim Amla]] en [[Graeme Smith]] in die IKR se Heldesaal opgeneem. * [[Indiese nasionale krieketspan|Indië]] wen die eindwedstryd van die '''[[Kampioenetrofee 2025|negende Kampioenetrofeetoernooi]]''' teen [[Nieu-Seelandse nasionale krieketspan|Nieu-Seeland]] met vier paaltjies en palm sodoende sy derde titel in. [[Australiese nasionale krieketspan|Australië]] en [[Proteas|Suid-Afrika]] was die ander twee semi-finaliste. * In die eindstryd van die T20I-vrouewêreldbeker 2024 in [[Doebai (stad)|Doebai]], [[Verenigde Arabiese Emirate]], verslaan Nieu-Seeland Suid-Afrika met 32 lopies en palm sodoende sy eerste T20I-vrouewêreldbeker in. * [[Krieket Suid-Afrika]] maak die agt stadions op die kortlys vir die [[Krieketwêreldbeker 2027]] bekend, hulle is [[Bolandpark]] in die [[Paarl]], [[Buffalopark]] in [[Oos-Londen]], [[SuperSport-park]] in [[Centurion]], [[Kingsmead-stadion|Kingsmead]] in [[Durban]], [[Mangaung-ovaal]] in [[Bloemfontein]], [[Nuweland-krieketveld|Nuweland]] in [[Kaapstad]], [[St. Georgespark, Port Elizabeth|St. Georgespark]] in [[Gqeberha]] en [[Wanderersstadion|Wanderers]] in [[Johannesburg]]. <noinclude> [[Kategorie:Portaal:Krieket|Nuus]] </noinclude> oj0fjdqx9v7mo28t60tyoivkxjliwdk 0 406945 2818263 2728934 2025-07-04T06:43:12Z Д.Ильин 51418 2818263 wikitext text/x-wiki {{Chemiekas2 |struktuur=Phosphine.svg |struktuur2=Phosphine-3D-vdW.png |CASNo=7803-51-2<ref name="AG">{{cite web|url=https://www.airgas.com/msds/001070.pdf|title=sds}}</ref> |formule={{Chem|P|H|3}} |Digtheid= 1,17 rel. lug<ref name="AG"/> |MolereMassa= 34 [g/mol]<ref name="AG"/> |Kookpunt= -87,7 °C<ref name="AG"/> |Smeltpunt= -133 °C<ref name="AG"/> |HenryKonstante = <!--1,3 x 10^-3 [L/mol.atm] 1750 [K]<ref>{{ref:Sander}}</ref>--> |Reuk= knoffelrig, vissig<ref name="AG"/> |Voorkoms = Kleurlose gas<ref name="AG"/> |KritiekeT=+51,556 °C <ref name="AG"/> |Selfontbrandingspunt=+38 °C<ref name="AG"/> |LC50=22 dpm; 1 uur; rot |Ruimtegroep=P4{{sub|2}}32 |Ruimtegroepnommer=208 |Selparms=a=631pm<ref name="Aflow">{{cite web|url=https://www.aflowlib.org/prototype-encyclopedia/A3B_cP16_208_j_b.html|publisher=Aflow|title=PH3 Structure|access-date= 5 Oktober 2023|archive-date= 5 Oktober 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20231005034948/https://www.aflowlib.org/prototype-encyclopedia/A3B_cP16_208_j_b.html|url-status=dead}}</ref> |Oplosbaarheid= ~340 dpm in water<ref name="EPA">{{cite web|url=https://www3.epa.gov/pesticides/chem_search/reg_actions/registration/fs_PC-066500_01-Dec-99.pdf|publisher=US EPA|title=Fact Sheet for Phosphine}}</ref> }} [[Lêer:88. Добивање и горење на фосфин.ogg|duimnael|links|Vervaardiging en verbranding van fosfien]] '''Fosfien''' is 'n verbinding van [[fosfor]] en [[waterstof]] met die chemiese formule {{chem|P|H|3}}. Dit kan as 'n [[hidried]] van fosfor beskou word of as 'n [[fosfied]] van waterstof. Dit is 'n baie toksiese en brandbare gas. Daar is ook afgeleide, gesubstitueerde verbindings soos {{chem|C|H|3|P|H|2}} wat fosfiene genoem word. == Kristalstruktuur == Teen lae temperature kristalliseer die verbinding in 'n kubiese struktuur.<ref name="Aflow"/> == Chemiese eienskappe == Kalsiumfosfied reageer met water en stel fosfien vry: :<math>Ca_3P_2 +6H_2O \rightarrow 3Ca^{2+} + 6OH^- + 2PH_3</math> 'n Ander sintese behels wit [[fosfor]] en 'n sterk basis, soos natriumhidroksied. Dit is 'n [[Redoksreaksie#Outoredoksreaksies|outoredoksreaksie]] wat ook [[fosfaat]] vrystel. Fosfien is analoog aan [[ammoniak]] en kan soute vorm soos {{chem|P|H|4|I}} maar hulle is baie minder stabiel as die ammoniumsoute.<ref>{{cite book|url=https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB06:000000774|title=Leerboek der scheikunde gegrond op atoommodel en periodiek systeem|year=1937|authors=A.E. van Arkel, H.G.S. Snijder|publisher=Noorhoff}}</ref> == Gebruike == Fosfien word soms vir berokingsdoeleindes gebruik bv. teen die amandelmot ''[[Cadra cautella]]'' of die ryskalander ''[[Sitophilus oryzae]]''. Vanweë die hoë toksisiteit is die gebruik aan groot beperkings onderhewig. Fosfien se lewensduur in lug egter taamlik kort, ongeveer 5 uur. Dit word deur hidroksielradikale vernietig.<ref name="EPA"/> == Verwysings == {{Verwysings}} [[Kategorie:Verbindings van fosfor]] [[Kategorie:Anorganiese verbindings]] i5i1h3zjnfwvpbfwz7fpp3wyxoi5lch 0 408911 2818317 2631573 2025-07-04T09:39:18Z Д.Ильин 51418 2818317 wikitext text/x-wiki {{Chemiekas2 |formule= {{ch2|AsH3}} |CASNo=7784-42-1<ref name="AG">{{cite web|url=https://www.airgas.com/msds/001069.pdf|title=MSDS|publisher=Airgas}}</ref> |Voorkoms= Kleurlose gas<ref name="AG"/> |Reuk= karakteristiek <ref name="AG"/> |Reukdrempel= |Flitspunt= |MolereMassa=77,95[g/mol]<ref name="AG"/> |Kookpunt= -62 °C <ref name="AG"/> |Digtheid= 2,7 (rel. lug=1)<ref name="AG"/> |Smeltpunt= -117 °C <ref name="AG"/> |KritiekeT=99,9 °C <ref name="AG"/> |Oplosbaarheid= |Brekingsindeks= |Ksp= |Cp_s= |LD50= |LC50= 178 dpm; 1 uur (rot; inaseming) |struktuur=Arsine.svg |struktuur2=Arsine-3D-balls.png |Selparms= |Ruimtegroep= |Ruimtegroepnommer= |Strukturbericht= |HenryKonstante = |DeltaHf= |DeltaGf= |Sf_s= }} '''Arsien''' is 'n verbinding van [[arseen]] in sy -3 [[oksidasietoestand]] en [[waterstof]] met die chemiese formule {{ch2|AsH3}}. Dit is 'n baie toksiese gas wat dodelik is wanneer dit ingeasem word. ==Chemiese eienskappe== Arsien is brandbaar. Dit brand met 'n bleikgroen vlam wat min lig gee.<ref>{{cite book|url=https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB24:073859000:00149|title=Leerboek der anorganische chemie|authors=Meerum Terwogt, P.C.E.|publisher=Noordhoff|year=1917}}</ref> :<math>4AsH_3(g) + 6O_2(g) \rightarrow 2As_2O_3(s) + 6H_2O(g)</math> Die verbinding ontbind teen hoër temperature: :<math>2AsH_3(g) \xrightarrow{hitte} 2As(s) + 3H_2(g)</math> Arsien kan verkry word deur [[arseenchloried]] ({{ch2|AsCl3}}) of [[arseenoksied]] ({{ch2|As2O3}}) te reduseer met [[natriumboorhidried]] ({{ch2|NaBH4}}) of [[litiumaluminiumhidried]] ({{ch2|LiAlH4}}). Dit word ook gevorm as arseniede aan suur blootgestel word. Uiters suiwer arsien word gebruik vir die proses van [[chemiese dampneerslag]] (CVD) waarmee dunne lae van arseniede vervaardig word.<ref>{{cite book|authors=S.L. Benjamin, W. Levason, G. Reid|title= Acyclic Arsine, Stibine, and Bismuthine Ligands; in: Reference Module in Chemistry, Molecular Sciences and Chemical Engineering|publisher=Elsevier|year= 2013|ISBN=9780124095472|doi=10.1016/B978-0-12-409547-2.00886-6|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/B9780124095472008866 }}</ref> Arsien is 'n homoloog van [[fosfien]] ({{ch2|PH3}}) en [[ammoniak]] ({{ch2|NH3}}) en dit kan nes hierdie verbindings primêre, sekundêre en tersiêre arsiene vorm. Hulle word selde gebruik vanweë hulle toksiese eienskappe. Ammoniak is 'n sterk basis, fosfien is swakker en arsien is nouliks nog 'n basis. <ref>{{cite web|url=https://ajaybhadouriya.files.wordpress.com/2016/01/8-unit-7-the-p-block-elements.pdf|publisher=WorldPress|title=the p-block elements}}</ref> ==Verwysings== {{Verwysings}} {{Normdata}} [[Kategorie:Anorganiese verbindings]] [[Kategorie:Verbindings van arseen]] qstfcvy2epmtmzbhabjiiy6c0r1hfou 0 427989 2818269 2762405 2025-07-04T07:17:22Z Aliwal2012 39067 Spelfout op sensusbron: Sekgoses→Sekgosese 2818269 wikitext text/x-wiki {{Inligtingskas Suid-Afrikaanse dorp | naam = Sekgosese | ander_naam = | nedersetting_tipe = [[Nedersetting]] | beeld_stadsilhoeët = | beeld_kaart = | duimdrukkeretiketposisie = onderkant | kaart_onderskrif = | latd = 23.5529|latm = |lats = | longd = 30.4980 |longm = |longs = | provinsie = Limpopo | distrik = Mopani | munisipaliteit = Groter Letaba | hoofplek = | stigtingsdatum = | oppervlakvoetnotas = <ref name="census2011">[http://census2011.adrianfrith.com/place/961044 Hoofplek Sekgosese] ''Sensus 2011''</ref> | oppervlak_totaal_km2 = | hoogte_m = | bevolkingvoetnotas = <ref name="census2011"/> | bevolking_totaal = | bevolking_soos_op = 2011 | demografie1_voetnotas = | persent_swart = 100% | persent_kleurling = | persent_asiër = | persent_wit = | persent_ander = | demografie2_voetnotas = | demografie2_titel1 = [[Noord-Sotho]] | demografie2_info1 = 66.7% | demografie2_titel2 = [[Venda (taal)|Venda]] | demografie2_info2 = 26.7% | demografie2_titel3 = [[Tsonga]] | demografie2_info3 = 6.7% | demografie2_titel4 = | demografie2_info4 = | demografie2_titel5 = | demografie2_info5 = | poskode = | poskode2 = | skakelkode = | sensuskode = 961044 | webwerf = }} '''Sekgosese''' is 'n plaasopstal sentraal geleë in die [[Limpopo]]provinsie, [[Suid-Afrika]]. Dit val onder die beheer van die [[Groter Letaba Plaaslike Munisipaliteit]] wat onder die [[Mopani-distriksmunisipaliteit]] ressorteer. Die sensusdata toon 'n bevolking van 12 manlike werkers en 3 vroue aan. == Sien ook == * [[Lys van dorpe in Suid-Afrika]] == Verwysings == {{Verwysings}} {{Limpopo saadjie}} {{Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox|DC33}} [[Kategorie:Nedersettings in Limpopo]] nm03klz6t6ac32445ymfw7m9xc4qnvv 2818270 2818269 2025-07-04T07:17:51Z Aliwal2012 39067 Aliwal2012 het bladsy [[Sekgoses]] na [[Sekgosese]] geskuif sonder om 'n aanstuur agter te laat: Tikfout in titel 2818269 wikitext text/x-wiki {{Inligtingskas Suid-Afrikaanse dorp | naam = Sekgosese | ander_naam = | nedersetting_tipe = [[Nedersetting]] | beeld_stadsilhoeët = | beeld_kaart = | duimdrukkeretiketposisie = onderkant | kaart_onderskrif = | latd = 23.5529|latm = |lats = | longd = 30.4980 |longm = |longs = | provinsie = Limpopo | distrik = Mopani | munisipaliteit = Groter Letaba | hoofplek = | stigtingsdatum = | oppervlakvoetnotas = <ref name="census2011">[http://census2011.adrianfrith.com/place/961044 Hoofplek Sekgosese] ''Sensus 2011''</ref> | oppervlak_totaal_km2 = | hoogte_m = | bevolkingvoetnotas = <ref name="census2011"/> | bevolking_totaal = | bevolking_soos_op = 2011 | demografie1_voetnotas = | persent_swart = 100% | persent_kleurling = | persent_asiër = | persent_wit = | persent_ander = | demografie2_voetnotas = | demografie2_titel1 = [[Noord-Sotho]] | demografie2_info1 = 66.7% | demografie2_titel2 = [[Venda (taal)|Venda]] | demografie2_info2 = 26.7% | demografie2_titel3 = [[Tsonga]] | demografie2_info3 = 6.7% | demografie2_titel4 = | demografie2_info4 = | demografie2_titel5 = | demografie2_info5 = | poskode = | poskode2 = | skakelkode = | sensuskode = 961044 | webwerf = }} '''Sekgosese''' is 'n plaasopstal sentraal geleë in die [[Limpopo]]provinsie, [[Suid-Afrika]]. Dit val onder die beheer van die [[Groter Letaba Plaaslike Munisipaliteit]] wat onder die [[Mopani-distriksmunisipaliteit]] ressorteer. Die sensusdata toon 'n bevolking van 12 manlike werkers en 3 vroue aan. == Sien ook == * [[Lys van dorpe in Suid-Afrika]] == Verwysings == {{Verwysings}} {{Limpopo saadjie}} {{Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox|DC33}} [[Kategorie:Nedersettings in Limpopo]] nm03klz6t6ac32445ymfw7m9xc4qnvv 1 427992 2818271 2762408 2025-07-04T07:17:51Z Aliwal2012 39067 Aliwal2012 het bladsy [[Bespreking:Sekgoses]] na [[Bespreking:Sekgosese]] geskuif sonder om 'n aanstuur agter te laat: Tikfout in titel 2762408 wikitext text/x-wiki {{Kop van besprekingsbladsy}} {{Bladtrekke}} 2v27w7bebgol2ym1cn6ibpmrzbxwbzv 0 449627 2818234 2814743 2025-07-03T21:00:10Z SpesBona 2720 /* Vrouerugbywêreldbekerstadions */ Bygewerk 2818234 wikitext text/x-wiki {{Inligtingskas Vrouerugbyspan | land = Engeland | beeld = Kenteken van die Engelse nasionale rugbyspan.svg | unie = [[Engelse Rugbyvoetbalunie|Rugbyvoetbalunie]] (RFU) | bynaam = Die Rose | embleem = Die rooi roos van die [[Huis van Lancaster]] | kaptein = [[Zoe Aldcroft]] | afrigter = {{vlagikoon|Nieu-Seeland}} [[John Mitchell]] <small>(sedert 2023)</small><ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.englandrugby.com/england-men/squad/john-mitchell |title=John Mitchell profile page |publisher=[[Engelse Rugbyvoetbalunie]] |accessdate=5 Junie 2025}}</ref> | stadion = [[Twickenham-stadion|Twickenham]], [[Londen]] | kapasiteit = 82&nbsp;000 | patroon_la1 = _England_rugby_2021_h | patroon_b1 = _England_rugby_2021_h | patroon_ra1 = _England_rugby_2021_h | patroon_sh1 = | patroon_so1 = _whitetop | linkerarm1 = FFFFFF | liggaam1 = FFFFFF | regterarm1 = FFFFFF | broek1 = FFFFFF | kouse1 = 00004A | patroon_la2 = _englandrugby21a | patroon_b2 = _englandrugby21a | patroon_ra2 = _englandrugby21a | patroon_sh2 = | patroon_so2 = | linkerarm2 = | liggaam2 = | regterarm2 = | broek2 = 000040 | kouse2 = 000040 | statistiek = Statistiek | toetse = [[Sarah Hunter]] (141) | toptoetspuntebehaler = [[Emily Scarratt]] (749) | meestedrieë = [[Sue Day]] (61) | eerste = {{WALruv}} 4–22 {{ENGruv-r}}<br />([[Pontypool]], [[Wallis]]; 5 April 1987) | grootwen = {{ENGruv}} 101–0 {{RSAruv-r}}<br />([[Molesey]], [[Engeland]]; 14 Mei 2005) | grootverloor = {{NZLruv}} 67–0 {{ENGruv-r}}<br />([[Burnham]], [[Nieu-Seeland]]; 13 Augustus 1997) | Wêreldbekerverskynings = 9/9 | jaar = 1991 | beste = Kampioen in [[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]] en [[Vrouerugbywêreldbeker 2014|2014]] | url = | unieurl = www.englandrugby.com }} Die '''Engelse nasionale vrouerugbyspan''' ([[Engels]]: ''England women’s national rugby union team'') is die nasionale vroue[[rugby]]span wat [[Engeland]] in internasionale wedstryde (toetswedstryde) verteenwoordig. Rugby word in Engeland deur die [[Engelse Rugbyvoetbalunie|Rugbyvoetbalunie]] (''Rugby Football Union'', RFU) geadministreer. Engeland neem jaarliks aan die [[Sesnasies-vrouetoernooi]] deel, saam met [[Franse nasionale vrouerugbyspan|Frankryk]], [[Ierse nasionale vrouerugbyspan|Ierland]], [[Italiaanse nasionale vrouerugbyspan|Italië]], [[Skotse nasionale vrouerugbyspan|Skotland]] en [[Walliese nasionale vrouerugbyspan|Wallis]]. Engeland het die kampioenskap reeds 21 keer gewen, insluitende 19 [[Grand Slam (Rugby)|Grand Slams]] en 25 Driekrone, by altesaam 30 toernooie. Engeland het sy eerste toetswedstryd in 1987 gespeel, toe hulle weg in [[Pontypool]] Wallis geklop het. Engelse spelers dra tradisioneel wit broeke, vlootblou kouse en wit truie met ’n geborduurde rooi roos – wat aan die [[Huis van Lancaster]] ontleen is – daarop. Die span se tuisstadion is oorwegend [[Twickenham-stadion|Twickenham]]. Engeland se belangrikste internasionale verskyning is tydens die vierjaarlikse [[vrouerugbywêreldbeker]]toernooi wat sedert 1991 beslis word. Tydens die eerste [[Vrouerugbywêreldbeker 1991]] kon hulle die eindstryd haal, maar hulle is deur die [[Verenigde State se nasionale vrouerugbyspan|Verenigde State]] geklop. In [[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]] en [[Vrouerugbywêreldbeker 2014|2014]] het die Engelse hul twee titels ingepalm, terwyl hulle vyf ander keer die eindstryd kon haal maar telkens teen [[Black Ferns|Nieu-Seeland]] vasgeval het. Engeland het die [[Vrouerugbywêreldbeker 2010]] aangebied en hulle huisves ook die [[Vrouerugbywêreldbeker 2025]]. Drie voormalige Engelse rugbyspelers is in [[Wêreldrugby]] se Heldesaal opgeneem. Engeland is tans (Junie 2025) eerste op Wêreldrugby se wêreldranglys gelys.<ref name="ranglys">{{en}} {{cite web |url=https://www.world.rugby/rankings |title=Women’s and Men’s Rankings |publisher=[[Wêreldrugby]] |accessdate=5 Junie 2025}}</ref> == Beheerliggaam == {{Hoofartikel|Engelse Rugbyvoetbalunie}} [[Lêer:Rugby football museum.jpg|duimnael|links|Die ''Webb Ellis Rugby Football Museum'' in Rugby]] Die beheerliggaam vir rugby in Engeland is die Rugbyvoetbalunie (''Rugby Football Union'', RFU). Die RFU is op 26 Januarie 1871 gestig.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.englandrugby.com/about-rfu/the-rfu |title=History |publisher=[[Engelse Rugbyvoetbalunie|Rugbyvoetbalunie]] |accessdate=20 November 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211120121829/https://www.englandrugby.com/about-rfu/the-rfu |archive-date=20 November 2021 |url-status=dead}}</ref> Dit is die oudste rugbybeheerliggaam ter wêreld en het in 1890 by die Internasionale Rugbyvoetbalraad (IRVR; nou [[Wêreldrugby]]) aangesluit.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.world.rugby/organisation/membership/europe/england |title=England |publisher=[[Wêreldrugby]] |accessdate=5 Junie 2025}}</ref> In 1999 het England met die aansluiting van die ''Fédération Internationale de Rugby Amateur'' (FIRA; nou [[Rugby Europa]]) by die IRVR ook ’n lid van dié kontinentale beheerliggaam geword.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.rugbyeurope.eu/about-us |title=About us |publisher=[[Rugby Europa]] |date=2020 |accessdate=5 Junie 2025}}</ref> Die belangrikste Engelse rugbytoernooi is die Engelse Vrouepremierskap, waaraan nege klubs deelneem.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.premiershiprugby.com/clubs |title=Clubs |publisher=Premiership Rugby |accessdate=5 Junie 2025}}</ref> == Geskiedenis == [[Lêer:2014 Women's Rugby World Cup - England 26.jpg|duimnael|links|Engeland tydens die [[Vrouerugbywêreldbeker 2014]]]] Voor 2009 het die Engelse nasionale vrouerugbyspan ’n ander embleem en kenteken gebruik as die [[Engelse nasionale rugbyspan|mansspan]]. Sedert die samesmelting van die [[Engelse Vrouerugbyvoetbalunie|Vrouerugbyvoetbalunie]] met die [[Engelse Rugbyvoetbalunie|Rugbyvoetbalunie]] in 2009 gebruik die vrouespan ook die mansspan se kenteken. Engeland het aan al die [[vrouerugbywêreldbeker]]toernooie deelgeneem en hulle kon die toernooie in [[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]] en [[Vrouerugbywêreldbeker 2014|2014]] wen en het nog ses keer as naaswenners geëindig. In 1995/1996 is vir die eerste keer die Tuisnasies-toernooi tussen Engeland, [[Ierse nasionale vrouerugbyspan|Ierland]], [[Skotse nasionale vrouerugbyspan|Skotland]] en [[Walliese nasionale vrouerugbyspan|Wallis]] beslis wat die Engelse kon beklink. Daarna kon hulle byna al die toernooie inpalm met uitsondering van 1997/98, waar die Skotte geseëvier het. In 1998/99 het [[Franse nasionale vrouerugbyspan|Frankryk]] by die toernooi aangesluit, waarmee dit die Vyfnasies-toernooi geword het. In die toernooi se eerste drie jaar het Engeland dit saam met ’n [[Grand Slam (Rugby)|Grand Slams]] gewen. In 2001/02 het Ierland in voorbereiding op die [[Vrouerugbywêreldbeker 2002]] by die toernooi heraangesluit, waarmee dit die Sesnasies-toernooi geword het. Sedertdien het Engeland slegs twee keer swakker as die tweede plek gevaar, in onderskeidelik 2013 en 2015, en 16 titels ingepalm, waaronder sewe agtereenvolgende titels van 2006 tot 2012 met nog 14 Grand Slams, insluitende vier agtereenvolgende keer tussen 2022 en 2025. == Kleure, embleem en naam == [[Lêer:Red Rose Badge of Lancaster.svg|duimnael|Die rooi roos van die [[Huis van Lancaster]]]] Engelse rugbyspelers speel gewoonlik in wit truie en ’n wit kortbroek met oorwegend donkerblou sokkies. Die embleem op die trui is ’n rooi [[roos]] pleks van die drie leeus op die truie van die [[Engelse nasionale vrouesokkerspan|sokkerspan]] en die [[Engelse nasionale vrouekrieketspan|krieketspan]]. == Tuisstadion == {{Hoofartikel|Twickenham-stadion}} [[Lêer:Stade de Twickenham à Londres.jpg|duimnael|’n Lugaansig van Twickenham-stadion in Londen]] Twickenham in die suidweste van [[Londen]] is die grootste suiwer rugbystadion wêreldwyd. In dié stadion word meestal belangrike toetswedstryde beslis wat groot skare lok. Ter verspreiding van vrouerugby word ook ander Engelse stadions soos die [[Welford Road-stadion]] in [[Leicester]] of die [[York Community-stadion]] in [[York]] gebruik. === Vrouerugbywêreldbekerstadions === {{Hoofartikel|Vrouerugbywêreldbeker 2010|Vrouerugbywêreldbeker 2025}} Engeland het die Vrouerugbywêreldbeker 2010 aangebied en sal ook as gasvroue van die Vrouerugbywêreldbeker 2025 optree.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.rugbyworldcup.com/news/714742/rugby-world-cup-host-locations-confirmed-through-to-2033 |title=Rugby World Cup host locations confirmed through to 2033 |publisher=[[Wêreldrugby]] |date=12 Mei 2022 |accessdate=5 Junie 2025}}</ref> Die 2010-toernooi se groepfase is op die [[Surrey Sportspark]] in [[Guildford]] beslis, terwyl die uitklopfase op die [[Londen]]se [[Twickenham Stoop]] gehou is. == Toetswedstryde == Engeland het 282 van sy 328 toetswedstryde gewen, ’n wenrekord van 86,00%. Engeland se statistieke in toetswedstryde teen al die lande, in alfabetiese volgorde, is soos volg (korrek teen Junie 2025): {| class="sortable wikitable" ! Opponent ! Gespeel ! Gewen ! Verloor ! Gelykop ! % Gewen |- bgcolor="#d0ffd0" align="center" |- | align="left" | {{AUSruv}} || 7 || 7 || 0 || 0 || 100,00 |- | align="left" | {{GERruv}} || 1 || 1 || 0 || 0 || 100,00 |- | align="left" | {{FIJruv}} || 1 || 1 || 0 || 0 || 100,00 |- | align="left" | {{FRAruv}} || 57 || 44 || 13 || 0 || 77,19 |- | align="left" | {{IRLruv}} || 33 || 31 || 2 || 0 || 93,94 |- | align="left" | {{ITAruv}} || 26 || 26 || 0 || 0 || 100,00 |- | align="left" | {{CANruv}} || 37 || 33 || 3 || 1 || 89,19 |- | align="left" | {{KAZruv}} || 3 || 3 || 0 || 0 || 100,00 |- | align="left" | {{NEDruv}} || 4 || 4 || 0 || 0 || 100,00 |- | align="left" | {{NZLruv}} || 33 || 13 || 19 || 1 || 39,39 |- | align="left" | {{RUSruv}} || 2 || 2 || 0 || 0 || 100,00 |- | align="left" | {{SAMruv}} || 2 || 2 || 0 || 0 || 100,00 |- | align="left" | {{SCOruv}} || 33 || 31 || 2 || 0 || 93,94 |- | align="left" | {{ESPruv}} || 16 || 14 || 1 || 1 || 87,50 |- | align="left" | {{RSAruv}} || 6 || 6 || 0 || 0 || 100,00 |- | align="left" | {{SWEruv}} || 3 || 3 || 0 || 0 || 100,00 |- | align="left" | {{USAruv}} || 21 || 20 || 1 || 0 || 95,24 |- | align="left" | {{WALruv}} || 42 || 40 || 2 || 0 || 95,24 |- | align="left" |'''Algeheel''' || '''328''' || '''282''' || '''43''' || '''3''' || '''86,00''' |} == Wedywering met ander nasionale spanne == Veral met die nasionale spanne van die naburige Britse Tuisnasies handhaaf die Engelse ’n intensiewe wedywering. Van die 33 toetswedstryde tot dusver teen Skotland het Engeland 31 gewen en Skotland twee. Gedurende wêreldbekertoernooie het albei spanne tot dusver een keer ontmoet (in 1994) en Engeland het dié wedstryd gewen. Engeland en Frankryk het tot dusver in 57 toetswedstryde ontmoet, waarvan Engeland 44 gewen het en Frankryk 13. Gedurende wêreldbekertoernooie het albei spanne tot dusver vier keer ontmoet, waarvan Engeland al die wedstryde gewen het. Wedstryde tussen albei spanne word deur die pers en die ondersteuners in albei lande ''Le Crunch'' genoem.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.rugbyworldcup.com/news/570281 |title=Le Crunch: What is it? Where is it? And who wins it? |publisher=rugbyworldcup.com |date=10 Junie 2020 |accessdate=5 Junie 2025}}</ref> Engeland en Ierland het tot dusver in 33 toetswedstryde ontmoet, waarvan Engeland 31 gewen het en Ierland twee. Gedurende wêreldbekertoernooie het albei spanne tot dusver drie keer ontmoet (groepwedstryde in 2006 en 2010 asook kwarteindstryd in 2014), waarvan Engeland al die wedstryde gewen het. Engeland en Wallis het tot dusver in 44 toetswedstryde ontmoet, waarvan Engeland 42 gewen het en Wallis twee. Gedurende wêreldbekertoernooie het albei spanne tot dusver nog nie ontmoet nie. Net soos die ander rugbylande van die Noordelike Halfrond handhaaf Engeland ’n wedywering met die groot spanne van die Suidelike Halfrond. Eweneens het Engeland tydens vyf eindstrydverskynings teen Nieu-Seeland te staan gekom, maar hulle is telkens geklop. Engeland handhaaf ook ’n sekere mededinging met Australië, waarvan Engeland al die sewe ontmoetings kon wen. ’n Bykomende aspek in hul wedywering met Australië is die sedert die laat 19de eeu bestaande intensiewe, sportiewe wedywering tussen Australië en Engeland, wat ook in ander sportsoorte (veral [[krieket]] en op die [[Statebondspele]]) ’n besondere status geniet.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.newstatesman.com/politics/sport/2017/11/why-england-and-australia-love-hate-each-other |title=Why England and Australia love to hate each other |publisher=New Statesman |author=Simon Barnes |date=25 November 2017 |accessdate=5 Junie 2025}}</ref> Engeland handhaaf ook ’n sekere wedywering met Kanada. Engeland en Kanada het tot dusver in 37 toetswedstryde ontmoet, waarvan Engeland 33 gewen het en Kanada drie, met een gelykopuitslag. Daarbenewens het albei spanne in een eindstryd ontmoet en ook een bronseindstryd beslis (wat Engeland albei kon wen). Daarnaas handhaaf Engeland ook ’n sekere wedywering met die Verenigde State. Engeland en die Verenigde State het tot dusver in 21 toetswedstryde ontmoet, waarvan Engeland 20 gewen het en die Verenigde State een. Engeland en die Verenigde State het in twee eindstryde ontmoet (me een oorwinning en nederlaag elk). == Rekords == === Wêreldbekerrekord === Engeland het tot dusver aan elke [[vrouerugbywêreldbeker]]toernooi deelgeneem en kon twee toernooie beklink: die tweede toernooi in 1994 en die sewende toernooi in 2014. Daarmee het die ''Red Roses'' die eerste span geword wat die titel twee keer kon wen. Daarbenewens het die Engelse span ses keer as naaswenner geëindig. {| class="wikitable" ! Jaar !! Uitslag |-style="background:#DCE5E5;" | [[Vrouerugbywêreldbeker 1991|1991]] || Naaswenner |-style="background:#F7F6A8;" | [[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]] || '''Kampioen''' |-style="background:#FFDAB9;" | [[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]] || Derde plek |-style="background:#DCE5E5;" | [[Vrouerugbywêreldbeker 2002|2002]] || Naaswenner |-style="background:#DCE5E5;" | [[Vrouerugbywêreldbeker 2006|2006]] || Naaswenner |-style="background:#DCE5E5;" | [[Vrouerugbywêreldbeker 2010|2010]] || Naaswenner |-style="background:#F7F6A8;" | [[Vrouerugbywêreldbeker 2014|2014]] || '''Kampioen''' |-style="background:#DCE5E5;" | [[Vrouerugbywêreldbeker 2017|2017]] || Naaswenner |-style="background:#DCE5E5;" | [[Vrouerugbywêreldbeker 2021|2021]] || Naaswenner |- | [[Vrouerugbywêreldbeker 2025|2025]] || ''gekwalifiseer as gasheer'' |- | [[Vrouerugbywêreldbeker 2029|2029]] || {{n.v.t.}} |- | [[Vrouerugbywêreldbeker 2033|2033]] || {{n.v.t.}} |} === Tuisnasies / Vyfnasies / Sesnasies === Engeland se enigste jaarlikse toernooi is die [[Sesnasies-vrouetoernooi]] waartydens hulle teen vyf ander Europese lande speel: Frankryk, Ierland, Italië, Skotland en Wallis. Die Sesnasies het begin as die Tuisnasies-toernooi in 1996 wat Engeland met ’n Driekroon gewen het, d.w.s. ’n oorwinning oor al die ander drie Tuisnasies. Engeland het tot dusver 21 titels gewen.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.sixnationsrugby.com/en/w6n/womens-roll-of-honour |title=Women's Roll Of Honour |publisher=[[Sesnasies-toernooi]] |accessdate=5 Junie 2025}}</ref> Engeland het tot dusver 19 Grand Slams aangeteken, d.w.s. ’n Driekroon saam met ’n oorwinning oor Frankryk gedurende dieselfde toernooi. * 21 titels (1996, 1997, 1999, 2000, 2001, 2003, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010, 2011, 2012, 2017, 2019, 2020, 2021, 2022, 2023, 2024, 2025) * 19 Grand Slams (1996, 1997, 1999, 2000, 2001, 2003, 2006, 2007, 2008, 2010, 2011, 2012, 2017, 2019, 2020, 2022, 2023, 2024, 2025) * 25 Driekrone (1996, 1997, 1999, 2000, 2001, 2002, 2003, 2004, 2005, 2006, 2007, 2008, 2010, 2011, 2012, 2014, 2016, 2017, 2018, 2019, 2020, 2022, 2023, 2024, 2025) === Europese Vrouerugbykampioenskap === Engeland het voorheen aan die Europese Vrouerugbykampioenskap deelgeneem en vyf toernooie beklink. * Titeloorwinnings (5): 1997, 2007, 2008, 2011, 2012 == Spelers == === Huidige span === Die volgende spelers het die Engelse span gevorm tydens die [[Sesnasies-vrouetoernooi]] 2025:<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.englandrugby.com/follow/news-media/red-roses-squad-six-nations-announced |title=Red Roses squad for Six Nations announced |publisher=[[Engelse Rugbyvoetbalunie]] |date=17 Maart 2025 |accessdate=5 Junie 2025}}</ref> {| | valign="top"| {| class="wikitable" |+ Agterspelers ''(backs)'' |- ! Speler !! Posisie !! Klub !! Toetswedstryde |- | [[Natasha Hunt]] || [[Skrumskakel]] || [[Gloucester-Hartpury]] || style="text-align:center" | {{0}}76 |- | [[Lucy Packer]] || Skrumskakel || [[Harlequins]] || style="text-align:center" | {{0}}26 |- | [[Flo Robinson]] || Skrumskakel || [[Exeter Chiefs]] || style="text-align:center" | {{0|00}}0 |- | [[Holly Aitchison]] || [[Losskakel]] || [[Bristol Bears]] || style="text-align:center" | {{0}}35 |- | [[Zoe Harrison]] || Losskakel || [[Saracens]] || style="text-align:center" | {{0}}54 |- | [[Helena Rowland]] || Losskakel || [[Loughborough Lightning (Rugby Union)|Loughborough Lightning]] || style="text-align:center" | {{0}}34 |- | [[Tatyana Heard]] || [[Senter]] || [[Gloucester-Hartpury]] || style="text-align:center" | {{0}}26 |- | [[Megan Jones]] || Senter || [[Leicester Tigers]] || style="text-align:center" | {{0}}21 |- | [[Emily Scarratt]] || Senter || [[Loughborough Lightning (Rugby Union)|Loughborough Lightning]] || style="text-align:center" | 116 |- | [[Jade Shekells]] || Senter || [[Gloucester-Hartpury]] || style="text-align:center" | {{0|00}}0 |- | [[Jessica Breach]] || [[Vleuel]] || [[Saracens]] || style="text-align:center" | {{0}}43 |- | [[Abby Dow]] || Vleuel || [[Trailfinders]] || style="text-align:center" | {{0}}48 |- | [[Claudia MacDonald]] || Vleuel || [[Exeter Chiefs]] || style="text-align:center" | {{0}}48 |- | [[Mia Venner]] || Vleuel || [[Gloucester-Hartpury]] || style="text-align:center" | {{0|00}}1 |- | [[Ellie Kildunne]] || [[Heelagter]] || [[Harlequins]] || style="text-align:center" | {{0}}48 |- | [[Emma Sing]] || Heelagter || [[Gloucester-Hartpury]] || style="text-align:center" | {{0|00}}6 |} | | valign="top" | {| class="wikitable" |+ Voorspelers ''(forwards)'' |- ! Speler !! Posisie !! Klub !! Toetswedstryde |- | [[Lark Atkin-Davies]] || [[Haker]] || [[Bristol Bears]] || style="text-align:center" | {{0}}62 |- | [[May Campbell]] || Haker || [[Saracens]] || style="text-align:center" | {{0|00}}1 |- | [[Amy Cokayne]] || Haker || [[Leicester Tigers]] || style="text-align:center" | {{0}}79 |- | [[Sarah Bern]] || [[Stut]] || [[Bristol Bears]] || style="text-align:center" | {{0}}66 |- | [[Hannah Botterman]] || Stut || [[Bristol Bears]] || style="text-align:center" | {{0}}51 |- | [[Mackenzie Carson]] || Stut || [[Gloucester-Hartpury]] || style="text-align:center" | {{0}}21 |- | [[Kelsey Clifford]] || Stut || [[Saracens]] || style="text-align:center" | {{0|00}}9 |- | [[Maud Muir]] || Stut || [[Gloucester-Hartpury]] || style="text-align:center" | {{0}}35 |- | [[Zoe Aldcroft]] [[Lêer:Captain sports.svg|15px|Kaptein]] || [[Slot (rugby)|Slot]] || [[Gloucester-Hartpury]] || style="text-align:center" | {{0}}58 |- | [[Charlotte Fray]] || Slot || [[Leicester Tigers]] || style="text-align:center" | {{0|00}}0 |- | [[Rosie Galligan]] || Slot || [[Saracens]] || style="text-align:center" | {{0}}19 |- | [[Lilli Ives Campion]] || Slot || [[Loughborough Lightning (Rugby Union)|Loughborough Lightning]] || style="text-align:center" | {{0|00}}1 |- | [[Morwenna Talling]] || Slot || [[Sale Sharks]] || style="text-align:center" | {{0}}18 |- | [[Abbie Ward]] || Slot || [[Bristol Bears]] || style="text-align:center" | {{0}}69 |- | [[Sarah Beckett]] || [[Losvoorspeler]] || [[Gloucester-Hartpury]] || style="text-align:center" | {{0}}35 |- | [[Georgia Brock]] || Losvoorspeler || [[Gloucester-Hartpury]] || style="text-align:center" | {{0|00}}2 |- | [[Abi Burton]] || Losvoorspeler || [[Trailfinders]] || style="text-align:center" | {{0|00}}0 |- | [[Maddie Feaunati]] || Losvoorspeler || [[Exeter Chiefs]] || style="text-align:center" | {{0}}10 |- | [[Sadia Kabeya]] || Losvoorspeler || [[Loughborough Lightning (Rugby Union)|Loughborough Lightning]] || style="text-align:center" | {{0}}18 |- | [[Alex Matthews]] || Losvoorspeler || [[Gloucester-Hartpury]] || style="text-align:center" | {{0}}72 |- | [[Marlie Packer]] || Losvoorspeler || [[Saracens]] || style="text-align:center" | 108 |} |} === Bekende spelers === Drie voormalige Engelse spelers is vir haar uitstekende prestasies in Wêreldrugby se Heldesaal opgeneem:<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.world.rugby/halloffame/inductees |title=Inductees |publisher=[[Wêreldrugby]] |accessdate=2 Junie 2025}}</ref> {| class="wikitable" ! Speler !! Posisie !! Inskrywing |- | [[Margaret Alphonsi]] || [[Losvoorspeler]] || 2016 |- | [[Gill Burns]] || [[Losvoorspeler]] || 2014 |- | [[Carol Isherwood]] || Losvoorspeler || 2014 |} Daarbenewens is [[Alice Cooper (rugbyspeler)|Alice Cooper]], [[Sue Dorrington]], [[Mary Forsyth]] en [[Deborah Griffin]] (organiseerders van die heel eerste [[Vrouerugbywêreldbeker 1991]]) in Wêreldrugby se Heldesaal opgeneem.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.world.rugby/news/759718/world-rugby-hall-of-fame-to-recognise-pioneering-women-and-recent-stars-at-new-zealand-induction |title=World Rugby Hall of Fame to recognise pioneering women and recent stars at New Zealand induction |publisher=[[Wêreldrugby]] |date=29 September 2022 |accessdate=5 Junie 2025}}</ref> == Sien ook == {{Portaal|Rugby|Ru ball.svg}} * [[Engelse nasionale rugbyspan]] == Verwysings == {{Verwysings|2}} == Eksterne skakels == {{CommonsKategorie|England women's national rugby union team|Engelse nasionale vrouerugbyspan}} * {{en}} [http://www.englandrugby.com/ Amptelike webwerf van die Engelse Rugbyvoetbalunie] * {{en}} [https://www.world.rugby/organisation/membership/europe/england Engeland by Wêreldrugby] {{Nasionale vrouerugbyspanne}} {{Normdata}} [[Kategorie:Nasionale vrouerugbyspanne]] [[Kategorie:Rugby in Engeland]] idv52nnd71l5cz7s9xkkiwuuslqim59 0 449747 2818235 2814745 2025-07-03T21:00:11Z SpesBona 2720 /* Rugbywêreldbekerstadions */ Bygewerk 2818235 wikitext text/x-wiki {{Inligtingskas Vrouerugbyspan | land = Frankryk | beeld = France Rugby Logo.svg | unie = [[Franse Rugbyfederasie]] (FFR) | bynaam = ''Les Bleues'' | embleem = die Galliese hoenderhaan | kaptein = [[Manaé Feleu]] | afrigter = {{vlagikoon|Frankryk}} [[David Ortiz]] en [[Gaëlle Mignot]] <small>(sedert 2022)</small> | stadion = | kapasiteit = | patroon_la1 = _XVfrance1920h | patroon_b1 = _XVfrance1920h | patroon_ra1 = _XVfrance1920h | patroon_sh1 = _lecoqsportif | patroon_so1 = _lecoqsportifrugby | linkerarm1 = 203BB0 | liggaam1 = 203BB0 | regterarm1 = 003BB0 | broek1 = FFFFFF | kouse1 = E50000 | patroon_la2 = _XVfrance1920a | patroon_b2 = _XVfrance1920a | patroon_ra2 = _XVfrance1920a | patroon_sh2 = _lecoqsportif | patroon_so2 = _lecoqsportifrugby | linkerarm2 = FFFFFF | liggaam2 = FFFFFF | regterarm2 = FFFFFF | broek2 = 203BB0 | kouse2 = FFFFFF | statistiek = Statistiek | toetse = [[Laëtitia Salles]] (92) | toptoetspuntebehaler = | meestedrieë = | jongstespeler = | eerste = (''ook die wêreld se eerste'')<br />{{NEDruv}} 0–4 {{FRAruv-r}}<br />([[Utrecht (munisipaliteit)|Utrecht]], [[Nederland]]; 13 Junie 1982) | grootwen = {{FRAruv}} 99–0 {{JPNruv-r}}<br />([[Edinburg]], [[Skotland]]; 17 April 1994) | grootverloor = {{FRAruv}} 0–109 {{NZLruv-r}}<br />([[Edmonton]], [[Kanada]]; 14 September 1996) | Wêreldbekerverskynings = 9/9 | jaar = 1991 | beste = Derde plek in [[Vrouerugbywêreldbeker 1991|1991]], [[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]], [[Vrouerugbywêreldbeker 2002|2002]], [[Vrouerugbywêreldbeker 2006|2006]], [[Vrouerugbywêreldbeker 2014|2014]], [[Vrouerugbywêreldbeker 2017|2017]] en [[Vrouerugbywêreldbeker 2021|2021]] | url = | unieurl = www.ffr.fr }} Die '''Franse nasionale vrouerugbyspan''' ([[Frans]]: ''Équipe de France féminine de rugby à XV'') is die nasionale vroue[[rugby]]span wat [[Frankryk]] in internasionale wedstryde (toetswedstryde) verteenwoordig. Rugby word in Frankryk deur die [[Franse Rugbyfederasie]] (''Fédération française de rugby'', FFR) geadministreer. Hulle word na aanleiding van die [[Franse nasionale rugbyspan|nasionale mansrugbyspan]] ''Les Bleus'' ook ''Les Bleues'' genoem. Frankryk neem jaarliks aan die [[Sesnasies-vrouetoernooi]] deel, saam met [[Engelse nasionale vrouerugbyspan|Engeland]], [[Ierse nasionale vrouerugbyspan|Ierland]], [[Italiaanse nasionale vrouerugbyspan|Italië]], [[Skotse nasionale vrouerugbyspan|Skotland]] en [[Walliese nasionale vrouerugbyspan|Wallis]]. Frankryk het die kampioenskap reeds ses keer gewen, insluitende vyf [[Grand Slam (Rugby)|Grand Slams]], by altesaam 30 toernooie. Frankryk het sy eerste toetswedstryd in 1982 gespeel, toe hulle in die eerste internasionale vrouerugbywedstryd weg in [[Utrecht (munisipaliteit)|Utrecht]] [[Nederlandse nasionale vrouerugbyspan|Nederland]] geklop het. Frankryk speel tradisioneel in blou truie met wit broeke en rooi sokkies – wat aan die kleure van die [[vlag van Frankryk]] ontleen is. Naas hul kortnaam ''XV de France'' (''XV'' of ''quinze'' verwys na die 15 spelers) dra die span dus die bynaam ''les bleues''. Die Franse embleem is ’n goue Galliese hoenderhaan op ’n rooi skild. Hul alternatiewe kleure bestaan uit ’n wit trui met donkerblou broeke en wit sokkies. Frankryk se internasionale wedstryde word op verskeie plekke dwarsdeur die land gespeel. Frankryk se belangrikste internasionale verskyning is tydens die vierjaarlikse [[vrouerugbywêreldbeker]]toernooi wat sedert 1991 beslis word. Sedert die eerste [[Vrouerugbywêreldbeker 1991|1991-toernooi]] het Frankryk by elke toernooi tot die uitklopfase gevorder en sewe keer die derde plek behaal. Frankryk het die [[Vrouerugbywêreldbeker 2014]] aangebied. Een voormalige Franse rugbyspeler is in [[Wêreldrugby]] se Heldesaal opgeneem. Frankryk is tans (Junie 2025) vierde op [[Wêreldrugby]] se wêreldranglys gelys.<ref name="ranglys">{{en}} {{cite web |url=https://www.world.rugby/rankings |title=Women’s and Men’s Rankings |publisher=[[Wêreldrugby]] |accessdate=7 Junie 2025}}</ref> == Beheerliggaam == {{Hoofartikel|Franse Rugbyfederasie}} Die beheerliggaam vir rugby in Frankryk is die Franse Rugbyfederasie (''Fédération française de rugby'', FFR). Die FFR is op 13 Mei 1919 gestig en het die sportkommissie van die polisportiewe beheerliggaam, die Unie van Franse atletiese sportverenigings (''Union des sociétés françaises de sports athlétiques'', USFSA), vervang.<ref>{{fr}} {{cite web |url=https://www.ffr.fr/ffr/la_federation/presentation_de_la_federation |title=La Fédération |publisher=[[Franse Rugbyfederasie]] |accessdate=7 Junie 2025}}</ref> Die FFR het op sy beurt in 1934 FIRA (''Fédération internationale de rugby amateur''; nou [[Rugby Europa]]) as ’n mededinger vir die Internasionale Rugbyvoetbalraad (IRVR; nou [[Wêreldrugby]]) gestig; hulle het eers in 1978 ’n lid van laasgenoemde geword.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.world.rugby/organisation/membership/europe/france |title=France |publisher=[[Wêreldrugby]] |accessdate=7 Junie 2025}}</ref> As gevolg van die baie groter gewildheid van rugby in Suid-Frankryk was dié sport veral in [[Oksitanië]] oor dekades heen deur ’n kleinskaalse strukturering gekenmerk. In die noorde van die land het elke plaaslike beheerliggaam toesig gehou oor ’n groter geografiese gebied. As deel van ’n fundamentele strukturele hervorming van die FFR in 2018 het die destydse 26 plaaslike beheerliggame 13 nuwes gevorm, wat nou amper met die geografiese uitbreiding van dié van die [[Franse geweste]] ooreenstem.<ref>{{fr}} {{cite web |url=https://www.ffr.fr/actualites/federation/reforme-territoriale-ligues-regionales |title=Réforme Territoriale : Ligues Régionales |publisher=[[Franse Rugbyfederasie]] |date=17 Oktober 2017 |accessdate=7 Junie 2025}}</ref> Drie plaaslike beheerliggame is oorgrens: Aan die ''Ligue régionale Auvergne-Rhône-Alpes de rugby'' behoort ook ’n Switserse span,<ref>{{fr}} {{cite web |url=https://www.lamontagne.fr/clermont-ferrand-63000/sports/decouvrez-l-incroyable-servette-de-geneve-prochain-adversaire-de-cusset_13536638/ |title=Découvrez l'incroyable Servette de Genève, prochain adversaire de Cusset |publisher=[[Franse Rugbyfederasie]] |date=11 April 2019 |accessdate=7 Junie 2025}}</ref> terwyl [[Andorra]] en [[Monaco]] onderskeidelik onder toesig van die ''Ligue régionale Occitanie de rugby'' en die ''Ligue régionale Provence Alpes Côte d'Azur de rugby'' is. Die ''Ligue nationale de rugby'' reël die professionele spelbedryf in Frankryk; hulle hou toesig oor die twee belangrikste Franse rugbytoernooie, die Élite 1 met twaalf spanne en die Élite 2 met tien spanne. == Geschichte == [[Lêer:2014 Women's Six Nations Championship - France vs Italy (1).jpg|duimnael|Frankryk tydens die Sesnasies-vrouetoernooi2014]] Volgens vroeë optekeninge het Franse vroue reeds in die 1890’s rugby gespeel. In die 1920’s was die sportsoort ''barette'' baie gewild wat baie ooreenkomste met rugby getoon het en daar is nasionale kampioenskappe beslis. Ná die 1930’s het dié sport egter amper heeltemal verdwyn en dit is eers weer in 1965 herleef, toe studentegroepe in [[Lyon]] en [[Toulouse]] daarop besluit het om aan die liefdadigheidsveldtog teen honger in die wêreld deel te neem. Die meeste van hulle het broes of vriende gehad wat rugby gespeel het en sodoende het hulle ’n liefdadigheidswedstryd in [[Bourg-en-Bresse]] aangebied. Dit was baie suksesvol, waarvolgens hierdie wedstryde gereeld aangebied is en veral in die suide van die land studente ná hul matriek klubs gestig het. In 1969 is die beheerliggaam ''Association française de rugby féminin'' (ARF, “Franse Vrouerugbyvereniging”) gestig. Ten spyte van die oorspronklike afkeuring van vrouerugby deur beide die regering en die [[Franse Rugbyfederasie]] (wat alle FFR-beamptes tydelik verbied het om vrouewedstryde te lei), het in 1976 reeds twaalf klubs aan die nasionale kampioenskap deelgeneem. Tot in 1982 het die aantal klubs verdubbel en die ARF het ’n ooreenkoms onderteken met die FFR, wat sy amptelike ondersteuning gegee het, en in dieselfde jaar het Frankryk in die heel eerste toetswedstryd teen [[Nederlandse nasionale vrouerugbyspan|Nederland]] gespeel.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.women.rugby/news/570629 |title=The story behind the first-ever women's international |publisher=Women Rugby |date=2022 |accessdate=14 Augustus 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220814114744/https://www.women.rugby/news/570629 |archive-date=14 Augustus 2022 |url-status=dead}}</ref> Sedert 2000 het Frankryk ses Sesnasies-vrouetoernooie gewen en is daarmee ná Engeland dié toernooi se tweede suksesvolste span.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.rugbyworld.com/tournaments/rugby-six-nations/womens-six-nations-2025-all-you-need-to-know-including-results-fixtures-and-past-winners-175483 |title=Women’s Six Nations 2025: All you need to know including results, fixtures and past winners |publisher=Rugby World |author=Joe Harvey |date=28 Maart 2025 |accessdate=7 Junie 2025}}</ref> == Kleure, embleem en naam == Die Franse vrouerugbyspan dra gewoonlik blou truie, wit broeke, en rooi sokkies, die kleure van die [[Vlag van Frankryk|nasionale vlag]], en hulle word dus ''les tricolores'' (“die driekleuriges”) genoem. Aangesien die Franse span nou veral blou truie dra, word na die span, net soos baie ander Franse sportspanne, dikwels as ''les Bleues'' (“die bloues”) verwys. As die trui met dié van hul opponente ooreenstem – soos in wedstryde teen Skotland en Italië – dra Franse spelers wit. Die Franse rugby-embleem is ’n goue Galliese hoenderhaan op ’n rooi skild. == Stadions == Net soos ander vername rugbylande soos Ierland, Italië, Kanada, Nieu-Seeland, Skotland, Suid-Afrika, die Verenigde State en Wallis beskik Frankryk oor geen amptelike tuisstadion vir sy nasionale span nie. Die Franse gebruik vir hul toetse eerder ’n verskeidenheid stadions dwarsdeur Frankryk. === Rugbywêreldbekerstadions === {{Hoofartikel|Vrouerugbywêreldbeker 2014}} Frankryk het die Vrouerugbywêreldbeker 2014 aangebied. Die groepfase is op die ''Centre national du rugby'' in [[Marcoussis]] beslis, terwyl die uitklopfase op die [[Parys]]e [[Stade Jean-Bouin]] gehou is. == Toetswedstryde == Frankryk het 187 van sy 272 toetswedstryde gewen, ’n wenrekord van 68,75%. Frankryk se statistieke in toetswedstryde teen al die lande, in alfabetiese volgorde, is soos volg (korrek teen Junie 2025): {| class="sortable wikitable" ! Opponent ! Gespeel ! Gewen ! Verloor ! Gelykop ! % Gewen |- bgcolor="#d0ffd0" align="center" |- | align="left" | {{AUSruv}} || 5 || 4 || 1 || 0 || 80,00 |- | align="left" | {{BELruv}} || 1 || 1 || 0 || 0 || 100,00 |- | align="left" | {{GERruv}} || 1 || 1 || 0 || 0 || 100,00 |- | align="left" | {{ENGruv}} || 57 || 13 || 44 || 0 || 22,81 |- | align="left" | {{FIJruv}} || 1 || 1 || 0 || 0 || 100,00 |- | align="left" | {{GBRruv}} || 4 || 3 || 1 || 0 || 75,00 |- | align="left" | {{IRLruv}} || 32 || 28 || 3 || 1 || 87,50 |- | align="left" | {{ITAruv}} || 28 || 23 || 4 || 1 || 82,14 |- | align="left" | {{JPNruv}} || 3 || 3 || 0 || 0 || 100,00 |- | align="left" | {{CANruv}} || 16 || 9 || 7 || 0 || 56,25 |- | align="left" | {{KAZruv}} || 3 || 3 || 0 || 0 || 100,00 |- | align="left" | {{NZLruv}} || 10 || 4 || 6 || 0 || 40,00 |- | align="left" | {{NEDruv}} || 12 || 11 || 1 || 0 || 91,66 |- | align="left" | {{SCOruv}} || 30 || 24 || 5 || 1 || 80,00 |- | align="left" | {{SWEruv}} || 4 || 4 || 0 || 0 || 100,00 |- | align="left" | {{ESPruv}} || 19 || 14 || 5 || 0 || 73,68 |- | align="left" | {{RSAruv}} || 5 || 4 || 0 || 1 || 80,00 |- | align="left" | {{USAruv}} || 13 || 10 || 2 || 1 || 76,92 |- | align="left" | {{WALruv}} || 30 || 26 || 4 || 0 || 86,67 |- | align="left" |'''Algeheel''' || '''272''' || '''187''' || '''79''' || '''5''' || '''68,75''' |} == Wedywering met ander nasionale spanne == Engeland en Frankryk het tot dusver in 57 toetswedstryde ontmoet, waarvan Engeland 44 gewen het en Frankryk 13. Gedurende wêreldbekertoernooie het albei spanne tot dusver vier keer ontmoet, waarvan Engeland al die wedstryde gewen het. Wedstryde tussen albei spanne word deur die pers en die ondersteuners in albei lande ''Le Crunch'' genoem.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.rugbyworldcup.com/news/570281 |title=Le Crunch: What is it? Where is it? And who wins it? |publisher=rugbyworldcup.com |date=10 Junie 2020 |accessdate=7 Junie 2025}}</ref> == Rekords == === Wêreldbekerrekord === Frankryk het tot dusver aan elke [[vrouerugbywêreldbeker]]toernooi deelgeneem en sewe keer die derde plek behaal. {| class="wikitable" ! Jaar !! Uitslag |-style="background:#FFDAB9;" | [[Vrouerugbywêreldbeker 1991|1991]] || Derde plek |-style="background:#FFDAB9;" | [[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]] || Derde plek |- | [[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]] || Agste plek |-style="background:#FFDAB9;" | [[Vrouerugbywêreldbeker 2002|2002]] || Derde plek |-style="background:#FFDAB9;" | [[Vrouerugbywêreldbeker 2006|2006]] || Derde plek |- | [[Vrouerugbywêreldbeker 2010|2010]] || Vierde plek |-style="background:#FFDAB9;" | [[Vrouerugbywêreldbeker 2014|2014]] || Derde plek |-style="background:#FFDAB9;" | [[Vrouerugbywêreldbeker 2017|2017]] || Derde plek |-style="background:#FFDAB9;" | [[Vrouerugbywêreldbeker 2021|2021]] || Derde plek |- | [[Vrouerugbywêreldbeker 2025|2025]] || ''gekwalifiseer'' |- | [[Vrouerugbywêreldbeker 2029|2029]] || {{n.v.t.}} |- | [[Vrouerugbywêreldbeker 2033|2033]] || {{n.v.t.}} |} === Vyfnasies / Sesnasies === Frankryk se enigste jaarlikse toernooi is die [[Sesnasies-vrouetoernooi]] waartydens hulle teen vyf ander Europese lande speel: Engeland, Ierland, Italië, Skotland en Wallis. Die Sesnasies het begin as die Tuisnasies-toernooi in 1996 en Frankryk het in 1999 by hulle aangesluit om sodoende die Vyfnasies te vorm. In 2002 kon Frankryk sy eerste titel inpalm. Frankryk is net ná Engeland die Sesnasies se tweede suksesvolste span. Tot dusver kon die Franse ses toernooie wen.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.sixnationsrugby.com/en/w6n/womens-roll-of-honour |title=Women's Roll Of Honour |publisher=[[Sesnasies-toernooi]] |accessdate=7 Junie 2025}}</ref> Hulle het tot dusver vyf Grand Slams aangeteken. * 6 titels (2002, 2004, 2005, 2014, 2016, 2018) * 5 Grand Slams (2002, 2004, 2005, 2014, 2018) === Europese Vrouerugbykampioenskap === Frankryk het voorheen aan die Europese Vrouerugbykampioenskap deelgeneem en vyf toernooie beklink. * Titeloorwinnings (5): 1988, 1996, 1999, 2000, 2004 == Spelers == === Huidige span === Die volgende spelers het die Franse span gevorm tydens die [[Sesnasies-vrouetoernooi]] 2025:<ref>{{fr}} {{cite web |url=https://www.ffr.fr/actualites/xv-de-france-feminin/xv-de-france-feminin-le-groupe-pour-le-tournoi-des-six-nations-2025 |title=XV de France féminin : Le groupe pour le Tournoi des Six Nations 2025 |publisher=[[Franse Rugbyfederasie]] |date=7 Maart 2025 |accessdate=7 Junie 2025}}</ref> {| | valign="top"| {| class="wikitable" |+ Agterspelers ''(arrières)'' |- ! Speler !! Posisie !! Klub !! Toetswedstryde |- | [[Océane Bordes]] || [[Skrumskakel]] || [[Stade Toulousain|Toulouse]] || style="text-align:center" | {{0}}1 |- | [[Pauline Bourdon Sansus]] || Skrumskakel || [[Stade Toulousain|Toulouse]] || style="text-align:center" | 61 |- | [[Alexandra Chambon]] || Skrumskakel || [[FC Grenoble|Grenoble]] || style="text-align:center" | 25 |- | [[Carla Arbez]] || [[Losskakel]] || [[Stade Bordelais|Bordeaux]] || style="text-align:center" | {{0}}7 |- | [[Lina Tuy]] || Losskakel || [[ASM Clermont Auvergne|Romagnat]] || style="text-align:center" | {{0}}7 |- | [[Nassira Konde]] || [[Senter]] || [[Stade Bordelais|Bordeaux]] || style="text-align:center" | 14 |- | [[Lina Queyroi]] || Senter || [[Stade Toulousain|Toulouse]] || style="text-align:center" | 17 |- | [[Gabrielle Vernier]] || Senter || [[Blagnac SCR|Blagnac]] || style="text-align:center" | 49 |- | [[Kelly Arbey]] || [[Vleuel]] || [[Stade Toulousain|Toulouse]] || style="text-align:center" | {{0}}2 |- | [[Mélissande Llorens]] || Vleuel || [[Blagnac SCR|Blagnac]] || style="text-align:center" | 12 |- | [[Marine Ménager]] || Vleuel || [[Montpellier Hérault Rugby|Montpellier]] || style="text-align:center" | 52 |- | [[Montserrat Amédée]] || [[Heelagter]] || [[Stade Bordelais|Bordeaux]] || style="text-align:center" | {{0}}6 |- | [[Émilie Boulard]] || Heelagter || [[Blagnac SCR|Blagnac]] || style="text-align:center" | 33 |- | [[Morgane Bourgeois]] || Heelagter || [[Stade Bordelais|Bordeaux]] || style="text-align:center" | {{0}}8 |} | | valign="top"| {| class="wikitable" |+ Voorspelers ''(avants)'' |- ! Speler !! Posisie !! Klub !! Toetswedstryde |- | [[Célia Domain]] || [[Haker]] || [[Blagnac SCR|Blagnac]] || style="text-align:center" | {{0}}7 |- | [[Élisa Riffonneau]] || Haker || [[FC Grenoble|Grenoble]] || style="text-align:center" | 12 |- | [[Agathe Sochat]] || Haker || [[Stade Bordelais|Bordeaux]] || style="text-align:center" | 56 |- | [[Rose Bernadou]] || [[Stut]] || [[Montpellier Hérault Rugby|Montpellier]] || style="text-align:center" | 17 |- | [[Manon Bigot]] || Stut || [[Blagnac SCR|Blagnac]] || style="text-align:center" | {{0}}8 |- | [[Yllana Brosseau]] || Stut || [[Stade Bordelais|Bordeaux]] || style="text-align:center" | 16 |- | [[Clara Joyeux]] || Stut || [[Blagnac SCR|Blagnac]] || style="text-align:center" | 45 |- | [[Madoussou Fall]] || [[Slot (rugby)|Slot]] || [[Stade Bordelais|Bordeaux]] || style="text-align:center" | 34 |- | [[Manaé Feleu]] [[Lêer:Captain sports.svg|15px|Kaptein]] || Slot || [[FC Grenoble|Grenoble]] || style="text-align:center" | 21 |- | [[Teani Feleu]] || Slot || [[FC Grenoble|Grenoble]] || style="text-align:center" | {{0}}7 |- | [[Hina Ikahehegi]] || Slot || [[Stade villeneuvois Lille Métropole|Lille]] || style="text-align:center" | {{0}}3 |- | [[Kiara Zago]] || Slot || [[Stade Toulousain|Toulouse]] || style="text-align:center" | {{0}}3 |- | [[Axelle Berthoumieu]] || [[Losvoorspeler]] || [[Blagnac SCR|Blagnac]] || style="text-align:center" | 17 |- | [[Léa Champon]] || Losvoorspeler || [[FC Grenoble|Grenoble]] || style="text-align:center" | {{0}}3 |- | [[Charlotte Escudero]] || Losvoorspeler || [[Stade Toulousain|Toulouse]] || style="text-align:center" | 21 |- | [[Taïna Maka]] || Losvoorspeler || [[FC Grenoble|Grenoble]] || style="text-align:center" | {{0}}0 |- | [[Ambre-Saadia Mwayembe]] || Losvoorspeler || [[FC Grenoble|Grenoble]] || style="text-align:center" | 14 |- | [[Séraphine Okemba]] || Losvoorspeler || [[Lyon Olympique Universitaire|Lyon]] || style="text-align:center" | {{0}}4 |} |} === Bekende spelers === Een voormalige Franse speler is vir haar uitstekende prestasies in Wêreldrugby se Heldesaal opgeneem:<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.world.rugby/halloffame/inductees |title=Inductees |publisher=[[Wêreldrugby]] |accessdate=7 Junie 2025}}</ref> {| class="wikitable" ! Speler !! Posisie !! Inskrywing |- | [[Nathalie Amiel]] || [[Senter]] || 2014 |} == Sien ook == {{Portaal|Rugby|Ru ball.svg}} * [[Franse nasionale rugbyspan]] == Verwysings == {{Verwysings|2}} == Eksterne skakels == {{CommonsKategorie|France women's national rugby union team|Franse nasionale vrouerugbyspan}} * {{fr}} [http://www.ffr.fr/ Amptelike webwerf van die Franse Rugbyfederasie] * {{en}} [https://www.world.rugby/organisation/membership/europe/france Frankryk by Wêreldrugby] {{Nasionale vrouerugbyspanne}} {{Normdata}} [[Kategorie:Nasionale vrouerugbyspanne]] [[Kategorie:Rugby in Frankryk]] 99t1isic9hz2gpg7a3zwc3ya61rhjnk 0 449854 2818236 2814747 2025-07-03T21:00:12Z SpesBona 2720 /* Rugbywêreldbekerstadions */ Bygewerk 2818236 wikitext text/x-wiki {{Inligtingskas Vrouerugbyspan | land = Ierland | beeld = Kenteken van die Ierse nasionale rugbyspan.svg | unie = [[Ierse Rugbyvoetbalunie]] (IRFU) | bynaam = ''Women in green'' (“Vroue in groen”) | embleem = [[Klawers|Klawerblaar]] | kaptein = [[Edel McMahon]] | afrigter = {{vlagikoon|Engeland}} [[Scott Bemand]] <small>(sedert 2023)</small> | stadion = [[Musgravepark]], [[Cork]]<br />[[RDS Arena]], [[Dublin]]<br />[[Kingspan-stadion]], [[Belfast]] | kapasiteit = | patroon_la1 = _thinwhiteborder | patroon_b1 = _whitecollar | patroon_ra1 = _thinwhiteborder | patroon_sh1 = | patroon_so1 = _whitetop | linkerarm1 = 00845C | liggaam1 = 00845C | regterarm1 = 00845C | broek1 = ffffff | kouse1 = 00845C | patroon_la2 = _thinblackborder | patroon_b2 = _claretcollar | patroon_ra2 = _thinblackborder | patroon_sh2 = | patroon_so2 = _blacktop | linkerarm2 = 86205B | liggaam2 = 4C223A | regterarm2 = 86205B | broek2 = 000000 | kouse2 = 86205B | statistiek = | toetse = | toppuntebehaler = | meestedrieë = | eerste = {{SCOruv}} 10–0 {{IRLruv-r}}<br />([[Edinburg]], [[Skotland]]; 14 Februarie 1993) | grootwen = {{IRLruv}} 109–0 {{KAZruv-r}}<br />([[Doebai (stad)|Doebai]], [[Verenigde Arabiese Emirate]]; 13 Oktober 2023) | grootverloor = {{ENGruv}} 79–0 {{IRLruv-r}}<br />([[Worcester, Engeland|Worcester]], [[Engeland]]; 17 Februarie 2002) | Wêreldbekerverskynings = 7/9 | jaar = 1994 | beste = Vierde plek in [[Vrouerugbywêreldbeker 2014|2014]] | url = | unieurl = www.irishrugby.ie }} Die '''Ierse nasionale vrouerugbyspan''' ([[Engels]]: ''Ireland women’s national rugby union team'') is die nasionale vroue[[rugby]]span wat die hele [[Ierland]] (beide die [[Republiek Ierland]] en [[Noord-Ierland]]) in internasionale wedstryde (toetswedstryde) verteenwoordig. Rugby word in Ierland deur die [[Ierse Rugbyvoetbalunie]] (''Irish Rugby Football Union'', IRFU) geadministreer. Ierland neem jaarliks aan die [[Sesnasies-vrouetoernooi]] deel, saam met [[Engelse nasionale vrouerugbyspan|Engeland]], [[Franse nasionale vrouerugbyspan|Frankryk]], [[Italiaanse nasionale vrouerugbyspan|Italië]], [[Skotse nasionale vrouerugbyspan|Skotland]] en [[Walliese nasionale vrouerugbyspan|Wallis]]. Ierland het die kampioenskap reeds twee keer gewen, insluitende een [[Grand Slam (Rugby)|Grand Slam]], by altesaam 30 toernooie. Ierland het sy eerste internasionale wedstryd in 1993 teen Skotland gespeel, toe hulle weg in [[Edinburg]] geklop is. Ierse spelers dra tradisioneel groen [[Hemp|truie]], wit broeke en groen sokkies. Ierland se belangrikste internasionale verskyning is tydens die vierjaarlikse [[vrouerugbywêreldbeker]]toernooi wat sedert 1991 beslis word. Ierland het tot dusver vir sewe van die nege toernooie gekwalifiseer en slegs die 1991- en 2021-toernooie misgeloop; in [[Vrouerugbywêreldbeker 2014|2014]] het hulle met die vierde plek hul beste prestasie behaal. Die Ierse vrouerugbyspan is tans (Junie 2025) vyfde op [[Wêreldrugby]] se wêreldranglys gelys.<ref name="ranglys">{{en}} {{cite web |url=https://www.world.rugby/rankings |title=Women’s and Men’s Rankings |publisher=[[Wêreldrugby]] |accessdate=9 Junie 2025}}</ref> Die Ierse nasionale vrouerugbyspan is in die rugbywêreld uniek, aangesien dit die hele Ierland verteenwoordig en nie net een onafhanklike staat nie. Spelers uit beide die Republiek Ierland en Noord-Ierland, een van die vier [[Lande van die Verenigde Koninkryk|lande]] van die [[Verenigde Koninkryk]], mag vir die Ierse vrouerugbyspan uitdraf. Vervolgens gebruik die Ierse vrouerugbyspan nóg een van die lande se volksliedere, nóg een van hul vlae as ’n verteenwoordigende simbool; pleks daarvan gebruik die Ierse nasionale vrouerugbyspan sy eie vlag – dié van die Ierse Rugbyvoetbalunie – en himne. Alternatiewelik betree die span die veld met beide die vlae van Ierland en [[Ulster]], waartoe die ses Ierse graafskappe in Noord-Ierland behoort. As gevolg van die gemeensame span vir beide die Republiek Ierland en Noord-Ierland word die Ierse nasionale vrouerugbyspan, net soos die soortgelyke Ierse nasionale vrouehokkiespan en die [[Ierse nasionale vrouekrieketspan]], as ’n belangrike simbool vir vrede en samewerking op die polities verdeelde eiland Ierland beskou. == Beheerliggaam == {{Hoofartikel|Ierse Rugbyvoetbalunie}} Die beheerliggaam vir rugby in Ierland is die Ierse Rugbyvoetbalunie (''Irish Rugby Football Union'', IRFU). Die IRFU het in 1879 met die samesluiting van twee beheerliggame ontstaan.<ref name="collins">{{en}} {{cite book |author=Tony Collins |title=The Oval World: A global history of rugby |publisher=Bloomsbury |location=Londen |year=2018 |isbn=978-1-4088-4372-7 |pages=122}}</ref> In 1886 het die IRFU saam met die [[Skotse Rugbyunie]] (SRU) en die [[Walliese Rugbyunie]] (WRU) die Internasionale Rugbyvoetbalraad (IRVR; nou [[Wêreldrugby]]) gestig.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.world.rugby/organisation/membership/europe/ireland |title=Ireland |publisher=[[Wêreldrugby]] |accessdate=9 Junie 2025}}</ref> In 1999 het Ierland met die aansluiting van die ''Fédération internationale de rugby amateur'' (FIRA; nou [[Rugby Europa]]) by die IRVR ook ’n lid van dié kontinentale beheerliggaam geword.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.rugbyeurope.eu/about-us |title=About us |publisher=[[Rugby Europa]] |date=2020 |accessdate=9 Junie 2025}}</ref> Die IRFU bestaan uit die vier provinsiale beheerliggame [[Connacht Rugby]], [[Leinster Rugby]], [[Munster Rugby]] en [[Ulster Rugby]], wat elkeen met sy eie span deelneem aan die nasionale liga [[IRFU-interprovinsiale vrouereeks]]. == Geskiedenis == === Beginjare === Die Ierse Vrouerugbyvoetbalunie (''Irish Women’s Rugby Football Union'', IWRFU) is in 1991 gestig.<ref name="independent060817">{{en}} {{cite web |url=https://www.independent.ie/sport/rugby/women-who-participated-in-other-traditional-male-sports-used-to-be-regarded-as-some-sort-of-sexual-deviants/36003724.html |title='Women who participated in other traditional 'male' sports used to be regarded as some sort of sexual deviants' |publisher=Irish Independent |author=Katie Liston |date=6 Augustus 2017 |accessdate=9 Junie 2025}}</ref> Op 14 Februarie 1993 het die Iere in hul eerste toetswedstryd weg teen die [[Skotse nasionale vrouerugbyspan|Skotte]] gespeel. Vir Skotland was dit ook hul eerste toetswedstryd. Dié wedstryd is op [[Raeburn Place]] voor ’n gehoor van meer as 1&nbsp;000 gehou. Die Ierse afrigter was [[Alain Rolland]], terwyl [[Sandy Carmichael]] die Skotte afgerig het. Skotland het die wedstryd met 10–0 gewen ná twee [[Drie (sport)|drieë]] deur hul [[Kaptein (sport)|kaptein]] [[Sandra Colamartino]]. Ierland se eerste kaptein was [[Jill Henderson]]. Een jaar later, op 13 Februarie 1994, het Ierland sy eerste tuiswedstryd tydens die terugwedstryd op [[Kingspan-stadion|Ravenhill]] gespeel. Skotland het dié wedstryd met 5–0 gewen.<ref name="scrumqueens0218">{{en}} {{cite web |url=https://www.scrumqueens.com/features/ireland-and-scotland-celebrate-25-years |title=Ireland and Scotland celebrate 25 years |publisher=Scrum Queens |author=Lydia Furse |date=14 Februarie 2018 |accessdate=9 Junie 2025}}</ref><ref name="offsideline140218">{{en}} {{cite web |url=https://www.theoffsideline.com/pioneers-celebrate-25th-anniversary-first-scotland-womens-international/ |title=Pioneers celebrate 25th anniversary of first Scotland women's international |publisher=The Offside Line |author=Stuart Bathgate |date=14 Februarie 2018 |accessdate=9 Junie 2025}}</ref><ref name="irishrugby140213">{{en}} {{cite web |url=http://www.irishrugby.ie/news/41398.php |title=Women's Teams Reunite To Mark 25th Anniversary |publisher=[[Ierse Rugbyvoetbalunie]] |date=14 Februarie 2018 |accessdate=9 Junie 2025}}</ref> In 2001 het die IWRFU by die [[Ierse Rugbyvoetbalunie]] (''Irish Rugby Football Union'', IRFU)) aangesluit, in 2008 uiteindelik met die IRFU saamgesmelt en sedert 2009 is die IRFU alleenlik verantwoordelik vir die vrouespan.<ref name="independent060817" /><ref name="irishrugby140213" /><ref name="independent300717">{{en}} {{cite web |url=https://www.independent.ie/life/irelands-new-call/35969628.html |title=Ireland's new Call |publisher=Irish Independent |date=30 Julie 2017 |accessdate=9 Junie 2025}}</ref> === Wêreldbekertoernooie === Sedert hul debuut tydens die tweede [[Vrouerugbywêreldbeker 1994]] het Ierland aan byna al die [[vrouerugbywêreldbeker]]toernooie deelgeneem en slegs die [[Vrouerugbywêreldbeker 2021|2021-toernooi]] misgeloop. Die Iere kon op 13 April 1994 hul eerste vrouerugbywêreldbekerwedstryd teen ’n Skotse studentespan met 18–5 wen. Dit was ook hul eerste mededingende wedstryd ooit. Ierland het sy beste prestasie tot dusver behaal tydens die [[Vrouerugbywêreldbeker 2014]] ná ’n oorwinning in die groepfase oor [[Black Ferns|Nieu-Seeland]], waarna hulle hul groep eerste kon afsluit. Ná ’n oorwinning in hul eerste groepwedstryd oor die [[Verenigde State se nasionale vrouerugbyspan|Verenigde State]] met 23–17 het Ierland die verdedigende kampioen Nieu-Seeland ontmoet. Ná drieë deur [[Heather O’Brien]] en [[Alison Miller]] asook twee doelskoppe en een strafdoel deur [[Niamh Briggs]] kon die Iere die Nieu-Seelanders met 17–14 klop. Dit was eers Nieu-Seeland se tweede vrouerugbywêreldbekernederlaag. Dit was ook die eerste ontmoeting tussen die Iere en die Nieu-Seelanders en ná [[Munster Rugby|Munster]] in 1978 het hulle die tweede Ierse span geword wat ’n Nieu-Seelandse rugbyspan kon klop.<ref name="allblacks060814">{{en}} {{cite web |url=http://www.allblacks.com/News/25612/black-ferns-lose-historic-match-to-ireland |title=Black Ferns lose historic match to Ireland |publisher=[[All Blacks]] |date=6 Augustus 2014 |accessdate=10 Augustus 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140810005433/http://www.allblacks.com/News/25612/black-ferns-lose-historic-match-to-ireland |archive-date=10 Augustus 2014}}</ref><ref name="telegraph050814">{{en}} {{cite web |url=https://www.telegraph.co.uk/sport/rugbyunion/international/ireland/11014860/Womens-Rugby-World-Cup-2014-Ireland-stun-four-time-champions-New-Zealand.html |title=Women's Rugby World Cup 2014: Ireland stun four-time champions New Zealand |publisher=[[The Daily Telegraph]] |author=Gavin Mairs |date=5 Augustus 2014 |accessdate=9 Junie 2025}}</ref><ref name="independent050814">{{en}} {{cite web |url=https://www.independent.ie/sport/rugby/irish-womens-rugby-team-record-historic-win-over-new-zealand/30485699.html |title=Irish women's rugby team record historic win over New Zealand |publisher=Irish Independent |date=5 Augustus 2014 |accessdate=9 Junie 2025}}</ref> Dié uitslag word as “een van die grootste ontsteltenisse” in die toernooigeskiedenis beskou.<ref name="rwcwomens040817">{{en}} {{cite web |url=https://www.rwcwomens.com/news/269111?lang=en |title=Women's Rugby World Cup: The story so far |publisher=rwcwomens.com |date=4 Augustus 2017 |accessdate=28 Februarie 2018}}</ref> Ná ’n 40–5-oorwinning oor [[Kasakse nasionale vrouerugbyspan|Kasakstan]] het die Iere die halfeindstryd gehaal.<ref name="rte090814">{{en}} {{cite web |url=https://www.rte.ie/sport/rugby/2014/0809/636127-ireland-advance-to-world-cup-semi-final/ |title=Ireland crush Kazakhstan to book World Cup semi-final spot |publisher=[[Raidió Teilifís Éireann]] |author=Brendan Cole |date=9 Augustus 2014 |accessdate=9 Junie 2025}}</ref><ref name="bbc070814">{{en}} {{cite web |url=https://www.bbc.com/sport/rugby-union/28699548 |title=The history makers: behind the scenes with Ireland's women |publisher=[[BBC]] |author=Sara Orchard |date=7 Augustus 2014 |accessdate=9 Junie 2025}}</ref> Ierland het uiteindelik die vierde plek beklee nadat hulle die uitspeelwedstryd om die derde plek teen [[Franse nasionale vrouerugbyspan|Frankryk]] met 18–25 verloor het.<ref name="emeraldrugby180814">{{en}} {{cite web |url=http://www.emeraldrugby.com/Home/Features/2014/France-too-strong-for-Ireland-in-playoffs.aspx |title=France too strong for Ireland in playoffs |publisher=emeraldrugby.com |date=18 Augustus 2014 |accessdate=6 Maart 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180306083249/http://www.emeraldrugby.com/Home/Features/2014/France-too-strong-for-Ireland-in-playoffs.aspx |archive-date=6 Maart 2018}}</ref> Die Iere het versuim om vir die [[Vrouerugbywêreldbeker 2021]] te kwalifiseer nadat hulle in die kwalifisering in September 2021 in Italië die derde plek beklee het. === Sesnasies === [[Lêer:Tik Tok Women's Six Nations 2023- Italia vs Irlanda-41.jpg|duimnael|Ierland tydens die Sesnasies 2023]] Ierland het sy debuut by die [[Sesnasies-vrouetoernooi]], destyds die Tuisnasies-vrouetoernooi, tydens die eerste 1996-toernooi gemaak. Op 21 Januarie 1996 het hulle in hul eerste wedstryd teen Skotland gespeel.<ref name="scrumqueens0218" /> In die 1990’s en vroeë 2000s het Ierland nooit om die titel meegeding nie. Hulle het meestal in die laaste plek geëindig en daarmee slegs die “houtleupel” ingepalm. Voordat hulle tydens die 2013-toernooi hul eerste titel kon wen, was hul vorige beste prestasie die derde plek. In 2000 en 2001 het hulle nie aan die toernooi deelgeneem nie en is met [[Spaanse nasionale vrouerugbyspan|Spanje]] vervang. Ná hul terugkeer in 2002 het dit die Sesnasies geword. Tydens dieselfde toernooi het hulle hul ergste nederlaag ooit gely teen [[Engelse nasionale vrouerugbyspan|Engeland]] met 0–79. Ierland kon sy eerste wedstryd in 2005 teen [[Walliese nasionale vrouerugbyspan|Wallis]] met 11–6 wen.<ref name="independent060817" /> Op 10 Maart 2007 kon hulle hul eerste oorwinning ooit oor Skotland met 18–6 op [[Meggetland Sportkompleks|Meggetland]] aanteken.<ref name="scrumqueens0218" /> In 2009 het hulle hul eerste oorwinning oor Frankryk aangeteken.<ref name="irishrugby060209">{{en}} {{cite web |url=https://irishrugby.ie/rugby/fixturesandresults/5260.php |title=Women Secure First Ever Victory Over France |publisher=[[Ierse Rugbyvoetbalunie]] |date=6 Februarie 2009 |accessdate=29 Desember 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20171229114354/https://irishrugby.ie/rugby/fixturesandresults/5260.php |archive-date=29 Desember 2017}}</ref> In 2013 kon die Iere uiteindelik hul eerste toernooi met ’n Driekroon en [[Grand Slam (Rugby)|Grand Slam]] wen. Hulle het hul erste wedstryd teen Wallis met 12–10 gewen. Op 9 Februarie 2013 kon hulle hul eerste oorwinning ooit oor Engeland aanteken. [[Alison Miller]] kon drie drieë druk en Ierland het met 25–0 geseëvier. Op 23 Februarie 2013 het hulle hul eerste Driekroon met ’n 30–3-oorwinning oor Skotland beklink.<ref name="sixnationsrugby090213">{{en}} {{cite web |url=https://www.sixnationsrugby.com/en/women/1906.php |title=Miller hat-trick hands Ireland historic win over England |publisher=[[Sesnasies-toernooi]] |date=9 Februarie 2013 |accessdate=22 Julie 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180722010849/https://www.sixnationsrugby.com/en/women/1906.php |archive-date=22 Julie 2018}}</ref><ref name="bbc230213">{{en}} {{cite web |url=https://www.bbc.com/sport/rugby-union/21559657 |title=Women's Six Nations: Ireland beat Scotland to win Triple Crown |publisher=[[BBC]] |date=23 Februarie 2013 |accessdate=9 Junie 2025}}</ref><ref name="the42ie230213">{{en}} {{cite web |url=https://www.the42.ie/in-pictures-irelands-women-capture-first-ever-triple-crown-807065-Feb2013/ |title=In pictures: Ireland's women capture first ever Triple Crown |publisher=TheJournal.ie |author=Steve O’Rourke |date=23 Februarie 2013 |accessdate=9 Junie 2025}}</ref> Op 8 Maart kon Ierland ná ’n 15–10-oorwinning oor Frankryk die titel beklink. Toe [[Italiaanse nasionale vrouerugbyspan|Italië]] die volgende dag deur Engeland geklop is, het Ierland die toernooi gewen.<ref name="sixnationsrugby080313">{{en}} {{cite web |url=https://www.sixnationsrugby.com/en/women/1914.php |title=Ireland sink France to close in on RBS 6 Nations Grand Slam |publisher=[[Sesnasies-toernooi]] |date=8 Maart 2013 |accessdate=2 Maart 2018}}</ref><ref name="sportsfile080313">{{en}} {{cite web |url=https://www.sportsfile.com/more-images/1303079/5000/ |title=Ireland v France – Women's Six Nations Rugby Championship Photos |publisher=sportsfile.com |date=8 Maart 2013 |accessdate=2 Maart 2018}}</ref> Aan die einde van die toernooi het Ierland vier meer punte gehad as die naaswenner Frankryk.<ref name="bbc170313">{{en}} {{cite web |url=https://www.bbc.com/sport/rugby-union/21785054 |title=Women's Six Nations: Champions Ireland complete Grand Slam |publisher=[[BBC]] |date=17 Maart 2013 |accessdate=9 Junie 2025}}</ref> Ierland het die Grand Slam ingepalm ná ’n 6–3-wegoorwinning oor Italië op [[Sint Patricksdag]]. Twee strafdoele deur [[Niamh Briggs]] het aan Ierland hul vyfde agtereenvolgende oorwinning besorg.<ref name="bbc170313" /><ref name="irishrugby170313">{{en}} {{cite web |url=http://www.irishrugby.ie/rugby/fixturesandresults/28283.php |title=Grand Slam Glory For Ireland Women |publisher=[[Ierse Rugbyvoetbalunie]] |date=17 Maart 2013 |accessdate=26 Julie 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180726011033/http://www.irishrugby.ie/rugby/fixturesandresults/28283.php |archive-date=26 Julie 2018}}</ref><ref name="irishtimes170313">{{en}} {{cite web |url=https://www.irishtimes.com/sport/rugby/international/narrow-win-secures-grand-slam-for-irish-women-1.1329020 |title=Narrow win secures Grand Slam for Irish women |publisher=The Irish Times |author=Gavin Cummiskey |date=17 Maart 2013 |accessdate=9 Junie 2025}}</ref> In 2015 het die Iere hul tweede titel en tweede Driekroon binne drie jaar gewen. Hulle het die toernooi voor die Franse beklink, nadat albei spanne elk vier van hul vyf wedstryde kon wen. Om die toernooi te beklink moes Ierland sy laaste wedstryd teen Skotland met meer as 27 punte wen, waarin hulle met ’n 73–3-oorwinning kon slaag. Daarbenewens was dit Ierland se destyds hoogste oorwinning.<ref name="bbc220315">{{en}} {{cite web |url=https://www.bbc.com/sport/rugby-union/31989242 |title=Women's Six Nations: Ireland hammer Scotland to clinch title |publisher=[[BBC]] |date=22 Maart 2015 |accessdate=9 Junie 2025}}</ref><ref name="irishrugby220315">{{en}} {{cite web |url=http://www.irishrugby.ie/mobile/rugby/fixturesandresults/34191.php |title=Biggest Ever Win Seals Six Nations Title For Ireland Women |publisher=[[Ierse Rugbyvoetbalunie]] |date=22 Maart 2015 |accessdate=5 Maart 2018}}</ref><ref name="leinster220315">{{en}} {{cite web |url=https://www.leinsterrugby.ie/ireland-women-crowned-6-nations-champions/ |title=Ireland Women Crowned 6 Nations Champions |publisher=[[Leinster Rugby]] |date=22 Maart 2015 |accessdate=15 Junie 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200615042405/https://www.leinsterrugby.ie/ireland-women-crowned-6-nations-champions/ |archive-date=15 Junie 2020}}</ref> === Europese Vrouerugbykampioenskap === Daarbenewens het Ierland aan die Europese Vrouerugbykampioenskap deelgeneem. Hulle het in 1997 vir die eerste keer aan dié toernooi deelgeneem. Hul beste prestasie was die derde plek in 2008. In 2004 kon die Iere in die Plaateindstryd Spanje met 20–12 klop. == Kleure, vlae en himnes == [[Lêer:Irish clover.jpg|duimnael|links|Die [[Klawers|klawerblaar]], die nasionale simbool van Ierland. Volgens tradisie sou [[Sint Patrick]] in die 5de eeu die [[Christendom|Christelike]] [[Drie-eenheid]] vir die [[Iere]] met behulp van ’n klawerblaar verduidelik het]] [[Lêer:Four Provinces Flag.svg|duimnael|Vlag wat die hele eiland Ierland verteenwoordig; saamgestel uit die vlae van die vier Ierse provinsies Munster, Connacht, Leinster en Ulster]] [[Lêer:IRFU flag.svg|duimnael|Vlag van die [[Ierse Rugbyvoetbalunie]]]] Ierland se tradisionele trui bestaan uit ’n groen hemp, wit broeke en groen sokkies, waarvan hul bynaam ''Women in Green'' (“Vroue in groen”) afgelei is. Hul embleem bevat ’n klawerblaar (''Shamrock'') en ’n rugbybal. Die Ierse nasionale vrouerugbyspan is een van min nasionale spanne op die eiland wat deur beide Ierse nasionaliste en Unioniste ondersteun word. Aangesien die span sy spelers uit twee aparte lande keur, het dit tot kwessies rondom die vlag en himne tydens hul internasionale wedstryde gelei. Sedert 1995 word voor Ierland se wegwedstryde uitsluitlik ''Ireland’s Call'' gespeel, ’n spesifiek deur [[Phil Coulter]] saamgestelde himne, wat na die vier historiese Ierse provinsies se gevoel van samehorigheid verwys en nie die politieke verdeling noem nie.<ref name="IrelandsCall">{{en}} {{cite web |url=http://news.bbc.co.uk/sportacademy/hi/sa/learning_centre/newsid_2369000/2369769.stm |title=Ireland's Call |publisher=[[BBC]] |date=29 Oktober 2002 |accessdate=17 Maart 2025}}</ref> Dit het tot klagtes van ’n aantal spelers en ondersteuners uit die Republiek Ierland gelei dat ''Amhrán na bhFiann'' gespeel moet word.<ref name="RightAnthem">{{en}} {{cite web |url=http://www.ucc.ie/students/unixpr/0405/11/20a.html |title=‘Ireland's Call’ is the right anthem |publisher=University College Cork |author=Kevin Barry |date=10 Maart 2005 |accessdate=8 Februarie 2007}} {{dooie skakel}}</ref> As gevolg daarvan word voor wedstryde in Dublin ''Ireland’s Call'' steeds saam met ''Amhrán na bhFiann'' gespeel.<ref name="DublinIC">{{en}} {{cite web |url=http://www.planet-rugby.com/Story/0,18259,5067_,00.html |title=Ireland Anthem |publisher=Planet Rugby |date=18 Mei 2001 |accessdate=29 September 2007 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070929111905/http://www.planet-rugby.com/Story/0%2C18259%2C5067_%2C00.html |archive-date=29 September 2007 |url-status=dead}}</ref> Die [[vlag van Ierland]] word net tydens wedstryde in Dublin gehys, en dit net langs ’n vlag, wat die vier historiese provinsies van Ierland verteenwoordig ([[Connacht]], [[Leinster]], [[Munster (Ierland)|Munster]] en [[Ulster]]). Tydens wegwedstryde word net die beheerliggaam se vlag gehys. Dikwels word die tradisionele Ierse ''Shamrock''-embleem gebruik. == Stadions == Net soos ander vername rugbylande soos Frankryk, Italië, Kanada, Nieu-Seeland, Skotland, Suid-Afrika, die Verenigde State en Wallis beskik Ierland oor geen amptelike tuisstadion vir sy nasionale span nie. Die Iere gebruik vir hul toetse eerder ’n verskeidenheid stadions dwarsdeur Ierland. Tydens die Sesnasies-vrouetoernooi word veral [[Musgravepark]] in [[Cork]], die [[RDS Arena]] in [[Dublin]] en die [[Kingspan-stadion]] in [[Belfast]] gebruik. === Rugbywêreldbekerstadions === {{Hoofartikel|Vrouerugbywêreldbeker 2017}} Ierland het die Vrouerugbywêreldbeker 2017 aangebied. Die groepfase is op die ''UCD Bowl'' en die ''Billingspark UCD'' in [[Dublin]] beslis, terwyl die uitklopfase op die [[Queen’s Universiteit]] en die [[Kingspan-stadion]] in [[Belfast]] gehou is. == Toetswedstryde == Ierland het 88 van sy 211 toetswedstryde gewen, ’n wenrekord van 41,71%. Ierland se statistieke in toetswedstryde teen al die lande, in alfabetiese volgorde, is soos volg (korrek teen Junie 2025): {| class="sortable wikitable" ! Opponent ! Gespeel ! Gewen ! Verloor ! Gelykop ! % Gewen |- bgcolor="#d0ffd0" align="center" |- | {{AUSruv}} || 5 || 2 || 3 || 0 || 40,00 |- | {{GERruv}} || 3 || 3 || 0 || 0 || 100,00 |- | {{ENGruv}} || 33 || 2 || 31 || 0 || 6,06 |- | {{FRAruv}} || 33 || 3 || 29 || 1 || 9,09 |- | {{ITAruv}} || 24 || 20 || 4 || 0 || 83,33 |- | {{JPNruv}} || 7 || 5 || 2 || 0 || 71,43 |- | {{CANruv}} || 4 || 1 || 3 || 1 || 25,00 |- | {{KAZruv}} || 7 || 4 || 3 || 0 || 57,14 |- | {{COLruv}} || 1 || 1 || 0 || 0 || 100,00 |- | {{NEDruv}} || 3 || 3 || 0 || 0 || 100,00 |- | {{NZLruv}} || 3 || 2 || 1 || 0 || 66,67 |- | {{SAMruv}} || 1 || 0 || 1 || 0 || 0,00 |- | {{SCOruv}} || 34 || 16 || 18 || 0 || 47,06 |- | {{ESPruv}} || 11 || 5 || 6 || 0 || 45,45 |- | {{RSAruv}} || 1 || 1 || 0 || 0 || 100,00 |- | {{USAruv}} || 9 || 4 || 5 || 0 || 44,44 |- | {{WALruv}} || 32 || 15 || 17 || 0 || 46,88 |- | align="left" |'''Algeheel''' || '''211''' || '''88''' || '''122''' || '''1''' || '''41,71''' |} == Wedywering met ander nasionale spanne == Veral met die nasionale spanne van die naburige Britse Tuisnasies handhaaf die Iere ’n intensiewe wedywering, waarvan veral die wedywering met Engeland belangrik is. Van die 33 toetswedstryde tot dusver het Ierland twee gewen en Engeland 33. Gedurende wêreldbekertoernooie het albei spanne tot dusver drie keer ontmoet (groepwedstryde in 2006 en 2010 asook kwarteindstryd in 2014), waarvan Engeland al die wedstryde gewen het. Naas Engeland is ook Skotland ’n belangrike mededinger.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.bbc.com/sport/rugby-union/47164954 |title=Six Nations 2019: Scotland v Ireland – Five reasons behind the 'narkiness' between two nations |publisher=[[BBC]] |author=Tom English |date=7 Februarie 2019 |accessdate=9 Junie 2025}}</ref> Hierdie wedywering tussen dié twee “[[Kelte|Keltiese]] lande” is gekenmerk deur unieke gebeurtenisse oor dekades heen; ’n bydraende faktor is die wedersydse migrasie in die 19de en 20ste eeu. Skotland en Ierland het tot dusver in 34 toetswedstryde ontmoet, waarvan Ierland 16 gewen het en Skotland 18. Gedurende wêreldbekertoernooie het albei spanne tot dusver drie keer ontmoet (Skild-halfeindstryd 1994, uitspeelhalfeindstryde 2006 en 2010), waarvan Skotland in 1994 en 2006 gewen het en Ierland in 2010. == Rekords == === Wêreldbekerrekord === Ierland het tot dusver aan sewe vrouerugbywêreldbekertoernooie deelgeneem. Hul beste prestasie was die vierde plek tydens die 2014-toernooi. {| class="wikitable" ! Jaar !! Uitslag |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 1991|1991]] || Nie deelgeneem nie |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]] || Sewende plek |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]] || Tiende plek |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 2002|2002]] || 14de plek |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 2006|2006]] || Agtste plek |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 2010|2010]] || Sewende plek |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 2014|2014]] || Vierde plek |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 2017|2017]] || Agtste plek |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 2021|2021]] || Nie gekwalifiseer nie |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 2025|2025]] || ''gekwalifiseer'' |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 2029|2029]] || {{n.v.t.}} |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 2033|2033]] || {{n.v.t.}} |} === Tuisnasies / Vyfnasies / Sesnasies === Ierland se enigste jaarlikse toernooi is die [[Sesnasies-vrouetoernooi]] waartydens hulle teen vyf ander Europese lande speel: Engeland, Frankryk, Italië, Skotland en Wallis. Die Sesnasies het begin as die Tuisnasies-toernooi in 1996 met Engeland, Ierland, Skotland en Wallis. Frankryk het in 1999 by die toernooi aangesluit om sodoende die Vyfnasies te vorm, voordat Spanje in 2002 toegetree het en in 2007 met Italië vervang is, waarmee die huidige Sesnasies ontstaan het. Ierland het sy eerste titel in 2013 met ’n [[Grand Slam (Rugby)|Grand Slam]] gewen, d.w.s. ’n Driekroon saam met ’n oorwinning oor Frankryk gedurende dieselfde toernooi. Sedertdien kon Ierland die toernooi nog een keer met ’n Driekroon wen (’n oorwinning oor al die ander drie Tuisnasies).<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.sixnationsrugby.com/en/w6n/womens-roll-of-honour |title=Women's Roll Of Honour |publisher=[[Sesnasies-toernooi]] |accessdate=9 Junie 2025}}</ref> * 2 titels (2013, 2015) * 1 Grand Slam (2013) * 1 Driekroon (2015) === Europese Vrouerugbykampioenskap === Ierland het voorheen aan die Europese Vrouerugbykampioenskap deelgeneem, maar hulle kon nie ’n toernooi wen nie. == Spelers == === Huidige span === Die volgende spelers het die Ierse span gevorm tydens die [[Sesnasies-vrouetoernooi]] 2025:<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.irishrugby.ie/2025/02/11/bemand-names-ireland-preparation-squad-for-guinness-womens-six-nations/ |title=Bemand Names Ireland Preparation Squad For Guinness Women’s Six Nations |publisher=[[Ierse Rugbyvoetbalunie]] |date=11 Februarie 2025 |accessdate=9 Junie 2025}}</ref> {| | valign="top"| {| class="wikitable" |+ Agterspelers ''(backs)'' |- ! Speler !! Posisie !! Klub !! Toetswedstryde |- | [[Caitríona Finn]] || [[Skrumskakel]] || [[UL Bohemian RFC|UL Bohemian]] / [[Munster Rugby|Munster]] || style="text-align:center" | {{0}}0 |- | [[Emily Lane]] || Skrumskakel || [[Blackrock College RFC|Blackrock College]] || style="text-align:center" | 12 |- | [[Amy Larn]] || Skrumskakel || [[Athy RFC|Athy]] || style="text-align:center" | {{0}}0 |- | [[Aoibheann Reilly]] || Skrumskakel || [[Blackrock College RFC|Blackrock College]] / [[Connacht Rugby|Connacht]] || style="text-align:center" | 14 |- | [[Molly Scuffil-McCabe]] || Skrumskakel || [[Leinster Rugby|Leinster]] || style="text-align:center" | 19 |- | [[Enya Breen]] || [[Losskakel]] || [[Blackrock College RFC|Blackrock College]] / [[Munster Rugby|Munster]] || style="text-align:center" | 27 |- | [[Stacey Flood]] || Losskakel || [[Railway Union RFC|Railway Union]] || style="text-align:center" | 16 |- | [[Nicole Fowley]] || Losskakel || [[Galwegians RFC|Galwegians]] / [[Connacht Rugby|Connacht]] || style="text-align:center" | 14 |- | [[Dannah O’Brien]] || Losskakel || [[Old Belvedere RFC|Old Belvedere]] / [[Leinster Rugby|Leinster]] || style="text-align:center" | 21 |- | [[Aoife Dalton]] || [[Senter]] || [[Old Belvedere RFC|Old Belvedere]] / [[Leinster Rugby|Leinster]] || style="text-align:center" | 20 |- | [[Katie Heffernan]] || Senter || [[Railway Union RFC|Railway Union]] / [[Leinster Rugby|Leinster]] || style="text-align:center" | {{0}}0 |- | [[Eve Higgins]] || Senter || [[Railway Union RFC|Railway Union]] || style="text-align:center" | 23 |- | [[Katie Corrigan]] || [[Vleuel]] || [[Old Belvedere RFC|Old Belvedere]] || style="text-align:center" | {{0}}5 |- | [[Amee-Leigh Costigan]] || Vleuel || [[Railway Union RFC|Railway Union]] / [[Munster Rugby|Munster]] || style="text-align:center" | {{0}}9 |- | [[Vicky Elmes Kinlan]] || Vleuel || [[Wicklow RFC|Wicklow]] || style="text-align:center" | {{0}}1 |- | [[Anna McGann]] || Vleuel || [[Railway Union RFC|Railway Union]] || style="text-align:center" | {{0}}8 |- | [[Béibhinn Parsons]] || Vleuel || [[Blackrock College RFC|Blackrock College]] / [[Connacht Rugby|Connacht]] || style="text-align:center" | 26 |- | [[Méabh Deely]] || [[Heelagter]] || [[Blackrock College RFC|Blackrock College]] / [[Connacht Rugby|Connacht]] || style="text-align:center" | 13 |} | | valign="top"| {| class="wikitable" |+ Voorspelers ''(forwards)'' |- ! Speler !! Posisie !! Klub !! Toetswedstryde |- | [[Neve Jones]] || [[Haker]] || [[Gloucester-Hartpury]] || style="text-align:center" | 32 |- | [[Cliodhna Moloney]] || Haker || [[Exeter Chiefs]] || style="text-align:center" | 40 |- | [[Sophie Barrett]] || [[Stut]] || [[Railway Union RFC|Railway Union]] / [[Ulster Rugby|Ulster]] || style="text-align:center" | {{0}}0 |- | [[Linda Djougang]] || Stut || [[Old Belvedere RFC|Old Belvedere]] / [[Leinster Rugby|Leinster]] || style="text-align:center" | 43 |- | [[Christy Haney]] || Stut || [[Blackrock College RFC|Blackrock College]] / [[Leinster Rugby|Leinster]] || style="text-align:center" | 21 |- | [[Siobhán McCarthy]] || Stut || [[Munster Rugby|Munster]] || style="text-align:center" | {{0}}6 |- | [[Sadhbh McGrath]] || Stut || [[Cooke RFC|Cooke]] / [[Ulster Rugby|Ulster]] || style="text-align:center" | 12 |- | [[Niamh O’Dowd]] || Stut || [[Old Belvedere RFC|Old Belvedere]] / [[Leinster Rugby|Leinster]] || style="text-align:center" | 13 |- | [[Alma Atagamen]] || [[Slot (rugby)|Slot]] || [[Balbriggan RFC|Balbriggan]] || style="text-align:center" | {{0}}0 |- | [[Ruth Campbell]] || Slot || [[Old Belvedere RFC|Old Belvedere]] / [[Leinster Rugby|Leinster]] || style="text-align:center" | {{0}}4 |- | [[Fiona Tuite]] || Slot || [[Old Belvedere RFC|Old Belvedere]] / [[Ulster Rugby|Ulster]] || style="text-align:center" | 12 |- | [[Dorothy Wall]] || Slot || [[Exeter Chiefs]] / [[Munster Rugby|Munster]] || style="text-align:center" | 32 |- | [[Claire Boles]] || [[Losvoorspeler]] || [[Railway Union RFC|Railway Union]] / [[Ulster Rugby|Ulster]] || style="text-align:center" | {{0}}3 |- | [[Beth Buttimer]] || Losvoorspeler || [[UL Bohemian RFC|UL Bohemian]] || style="text-align:center" | {{0}}0 |- | [[Jane Clohessy]] || Losvoorspeler || [[UL Bohemian RFC|UL Bohemian]] / [[Munster Rugby|Munster]] || style="text-align:center" | {{0}}0 |- | [[Brittany Hogan]] || Losvoorspeler || [[Old Belvedere RFC|Old Belvedere]] / [[Ulster Rugby|Ulster]] || style="text-align:center" | 29 |- | [[Erin King]] || Losvoorspeler || [[Old Belvedere RFC|Old Belvedere]] || style="text-align:center" | {{0}}6 |- | [[Edel McMahon]] [[Lêer:Captain sports.svg|15px|Kaptein]] || Losvoorspeler || [[Exeter Chiefs]] / [[Connacht Rugby|Connacht]] || style="text-align:center" | 32 |- | [[Grace Moore (rugbyspeler)|Grace Moore]] || Losvoorspeler || [[Ealing Trailfinders]] / [[IQ Rugby]] || style="text-align:center" | 19 |- | [[Jane Neill]] || Losvoorspeler || [[Old Belvedere RFC|Old Belvedere]] / [[Leinster Rugby|Leinster]] || style="text-align:center" | {{0}}0 |- | [[Deirbhile Nic a Bháird]] || Losvoorspeler || [[Old Belvedere RFC|Old Belvedere]] / [[Munster Rugby|Munster]] || style="text-align:center" | 11 |- | [[Aoife Wafer]] || Losvoorspeler || [[Blackrock College RFC|Blackrock College]] / [[Leinster Rugby|Leinster]] || style="text-align:center" | 13 |} |} === Bekende spelers === Tot dusver is nog geen Ierse speler in Wêreldrugby se Heldesaal opgeneem nie. == Afrigters == Die volgende persone het al as hoofafrigters van Ierland gedien: {| class="wikitable sortable" ! Naam !! Tydperk |- | {{vlagikoon|Ierland|rugby}} Alain Rolland || 1993 |- | {{vlagikoon|Ierland|rugby}} Johnnie Neary || 1998 |- | {{vlagikoon|Ierland|rugby}} Philip Doyle || 2003–2006 |- | {{vlagikoon|Ierland|rugby}} John O’Sullivan || 2006–2008 |- | {{vlagikoon|Ierland|rugby}} Steven Hennessy || 2009–2010 |- | {{vlagikoon|Ierland|rugby}} Kevin West || 2010–2012 |- | {{vlagikoon|Ierland|rugby}} Philip Doyle || 2012–2014 |- | {{vlagikoon|Ierland|rugby}} Tom Tierney || 2014–2017 |- | {{vlagikoon|Ierland|rugby}} Adam Griggs || 2017–2021 |- | {{vlagikoon|Ierland|rugby}} Greg McWilliams || 2021–2023 |- | {{vlagikoon|Engeland}} Scott Bemand || sedert 2023 |} == Sien ook == {{Portaal|Rugby|Ru ball.svg}} * [[Ierse nasionale rugbyspan]] == Verwysings == {{Verwysings|4}} == Eksterne skakels == {{CommonsKategorie|Ireland women's national rugby union team|Ierse nasionale vrouerugbyspan}} * {{en}} [https://www.irishrugby.ie/ Amptelike webwerf van die Ierse Rugbyunie] * {{en}} [https://www.world.rugby/organisation/membership/europe/ireland Ierland by Wêreldrugby] {{Nasionale vrouerugbyspanne}} {{Normdata}} [[Kategorie:Nasionale vrouerugbyspanne]] [[Kategorie:Rugby in Ierland]] cy8kpdhjbg4flufqo7s71j69lmw2ji8 0 450012 2818233 2814750 2025-07-03T21:00:09Z SpesBona 2720 /* Rugbywêreldbekerstadions */ Bygewerk 2818233 wikitext text/x-wiki {{Inligtingskas Vrouerugbyspan | land = Kanada | beeld = Rugby Canada logo.svg | unie = [[Rugby Kanada]] (RC) | bynaam = ''Canucks'', ''Les Rouges'' | embleem = die Esdoringblaar | stadion = | kapasiteit = | kaptein = [[Tyson Beukeboom]] | afrigter = {{vlagikoon|Frankryk}} [[Kévin Rouet]] <small>(sedert 2022)</small> | patroon_la1 = _Canadaleftrwc | patroon_b1 = _CanadaRWC | patroon_ra1 = _Canadarightrwc | patroon_sh1 = _CanadashortsRWCb | patroon_so1 = _CanadasocksRWC | linkerarm1 = | liggaam1 = | regterarm1 = | broek1 = | kouse1 = | patroon_la2 = _Canadaleftrwcb | patroon_b2 = _CanadaRWCb | patroon_ra2 = _Canadarightrwcb | patroon_sh2 = _CanadashortsRWC | patroon_so2 = _CanadasocksRWCb | linkerarm2 = | liggaam2 = | regterarm2 = | broek2 = | kouse2 = | statistiek = | toetse = | toptoetspuntebehaler = | meestedrieë = | jongstespeler = | eerste = {{CANruv}} 3–22 {{USAruv-r}}<br />([[Victoria (Brits-Columbië)|Victoria]], [[Kanada]]; 14 November 1987) | grootwen = {{CANruv}} 98–0 {{HKGruv-r}}<br />([[Dublin]], [[Republiek Ierland|Ierland]]; 9 Augustus 2017) | grootverloor = {{CANruv}} 3–88 {{NZLruv-r}}<br />([[Edmonton]], Kanada; 8 September 1996) | Wêreldbekerverskynings = 9/9 | jaar = 1991 | beste = Naaswenner in [[Vrouerugbywêreldbeker 2014|2014]] | url = | unieurl = www.rugby.ca }} Die '''Kanadese nasionale vrouerugbyspan''' ([[Engels]]: ''Canada women’s national rugby union team''; [[Frans]]: ''Équipe du Canada féminine de rugby à XV'') is die nasionale vroue[[rugby]]span wat [[Kanada]] in internasionale wedstryde (toetswedstryde) verteenwoordig. Dié span dra die byname ''Canucks'' en ''Les Rouges''. Rugby word in Kanada geadministreer deur [[Rugby Kanada]] (Engels: ''Rugby Canada'', RC; Frans: ''Fédération canadienne de rugby à XV'') wat in 1974 gestig is. Kanada word as die naasbeste vrouerugbyspan in die [[Amerikas]] beskou (ná die [[Verenigde State se nasionale vrouerugbyspan|Verenigde State]]). Kanada is tans (Junie 2025) tweede op [[Wêreldrugby]] se wêreldranglys gelys.<ref name="ranglys">{{en}} {{cite web |url=https://www.world.rugby/rankings |title=Women’s and Men’s Rankings |publisher=[[Wêreldrugby]] |accessdate=12 Junie 2025}}</ref> Kanada het sy eerste toetswedstryd in 1987 teen die Verenigde State gespeel. Kanada se belangrikste internasionale verskyning is tydens die vierjaarlikse [[vrouerugbywêreldbeker]]toernooi wat sedert 1991 beslis word. Kanada het aan al nege die toernooie deelgeneem en tydens die [[Vrouerugbywêreldbeker 2014|2014]] as naaswenner geëindig. Kanada neem jaarliks aan die Stille Oseaan-vierreeks deel, saam met [[Wallaroos|Australië]], [[Black Ferns|Nieu-Seeland]] en die Verenigde State. Een voormalige Kanadese rugbyspeler is in Wêreldrugby se Heldesaal opgeneem. Die Kanadese span speel tradisioneel in rooi truie met wit kleuraksente, rooi broeke met wit strepe en wit sokkies met rooi strepe. == Beheerliggaam == {{Hoofartikel|Rugby Kanada}} Die beheerliggaam vir rugby in Kanada is Rugby Kanada (Engels: ''Rugby Canada'', RC; Frans: ''Fédération canadienne de rugby à XV''). Rugby Kanada is in 1974 gestig en het in 1987, net voor die [[Rugbywêreldbeker 1987|eerste mansrugbywêreldbekertoernooi]], ’n volle lid van die Internasionale Rugbyvoetbalraad (IRVR; nou [[Wêreldrugby]]) geword.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.world.rugby/organisation/membership/north-america/canada |title=Canada |publisher=[[Wêreldrugby]] |accessdate=12 Junie 2025}}</ref> Daarbenewens was Rugby Kanada in 2001 ’n stigtingslid van die Noord-Amerikaanse en Wes-Indiese Rugbyvereniging (''North America and West Indies Rugby Association'', NAWIRA; nou [[Rugby Amerikas Noord]]), nadat Kanada en die Verenigde State by die Wes-Indiese Rugbyvereniging (''West Indies Rugby Association'') aangesluit het.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://rugbyamericasnorth.com/about/about-ran/ |title=About RAN |publisher=[[Rugby Amerikas Noord]] |date=2001 |accessdate=12 Junie 2025}}</ref> == Geskiedenis == Die Kanadese vrouerugby se ontwikkeling het in die 1980’s begin met die eerste toetswedstryd in 1987 in [[Victoria (Brits-Columbië)|Victoria]] teen ’n ander nasionale span wat sy debuut gemaak het, die [[Verenigde State se nasionale vrouerugbyspan|Verenigde State]].<ref name=":0">{{en}} {{cite web |url=https://www.rugbyontario.com/content_page/10029095/ |title=History of Women's Rugby in Ontario |publisher=Rugby Ontario |author=Safa Khan |accessdate=13 November 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211113183244/https://www.rugbyontario.com/content_page/10029095/ |archive-date=13 November 2021 |url-status=dead}}</ref> Dit was ook die heel eerste vrouetoetswedstryd buite [[Europa]].<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.scrumqueens.com/features/american-century-usas-100th-test |title=An American Century: USA's 100th test |publisher=Scrum Queens |author=John Birch |date=16 Augustus 2014 |accessdate=4 April 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230404190729/https://www.scrumqueens.com/features/american-century-usas-100th-test |archive-date=4 April 2023 |url-status=dead}}</ref> In 1991 het Kanada aan die heel eerste [[Vrouerugbywêreldbeker 1991|Vrouerugbywêreldbeker]] in [[Wallis]] deelgeneem. Die span het ná ’n oorwinning oor [[Spaanse nasionale vrouerugbyspan|Spanje]] met 19–4 in die uitspeelwedstryd die vyfde plek beklee. Sedertdien het die Kanadese span aan elke vrouerugbywêreldbekertoernooi deelgeneem.<ref name=":0" /> Tydens die [[Vrouerugbywêreldbeker 2014]] het die Kanadese die eindstryd gehaal. Hulle was met die latere wêreldkampioen [[Engelse nasionale vrouerugbyspan|Engeland]] in dieselfde groep. Die groepwedstryd tussen albei spanne het in ’n 13–13-gelykop geëindig, terwyl die Kanadese die herontmoeting in die eindstryd met 9–21 verloor het.<ref name="Mortimer">{{en}} {{cite web |url=https://www.rugbyworldcup.com/2021/video/542 |title=How did England win the 2014 Women's Rugby World Cup? |publisher=rugbyworldcup.com |date=31 Augustus 2014 |accessdate=6 September 2021}}</ref><ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.theguardian.com/sport/live/2014/aug/17/-sp-womens-rugby-world-cup-final-england-canada-live |title=Women's Rugby World Cup final: England v Canada – as it happened |publisher=[[The Guardian]] |author=Michael Butler |date=17 Augustus 2014 |accessdate=12 Junie 2025}}</ref><ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.theguardian.com/sport/2014/aug/17/england-win-womens-world-cup-canada-match-report |title=Emily Scarratt’s boot hands England World Cup final win over Canada |publisher=[[The Guardian]] |author=James Riach |date=17 Augustus 2014 |accessdate=12 Junie 2025}}</ref><ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.bbc.com/sport/rugby-union/28829205 |title=Women's Rugby World Cup: England beat Canada to win final |publisher=[[BBC]] |date=17 Augustus 2014 |accessdate=12 Junie 2025}}</ref> In 2022 het Kanada ná ’n nederlaag teen [[Franse nasionale vrouerugbyspan|Frankryk]] in die vanweë die wêreldwye [[Covid-19-pandemie]] met een jaar uitgestelde [[Vrouerugbywêreldbeker 2021]] se bronseindstryd die vierde plek beklee.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.americasrugbynews.com/2022/11/12/blue-wave-hits-canada-as-france-celebrates-bronze-victory/ |title=Blue wave hits Canada as France celebrates Bronze victory |publisher=Americas Rugby News |date=12 November 2022 |accessdate=12 Junie 2025}}</ref><ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.cbc.ca/sports/rugby/canada-france-bronze-medal-recap-nov11-2022-1.6649081 |title=Canadian women fall to France in bronze-medal match at Rugby World Cup |publisher=[[CBC/Radio-Canada]] |date=12 November 2022 |accessdate=12 Junie 2025}}</ref><ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.rugbyworldcup.com/2021/news/775873/rugby-world-cup-2021-bronze-final-recap?lang=en |title=Five-try France blow away Canada to take bronze at Rugby World Cup 2021 |publisher=rugbyworldcup.com |date=12 November 2022 |accessdate=12 Junie 2025}}</ref> == Kleure, embleem en bynaam == Kanada speel tradisioneel in ’n rooi trui met wit kleuraksente, wit broeke met rooi strepe en rooi sokkies met wit strepe. Hul alternatiewe trui is wit met rooi kleuraksente, rooi broeke met wit strepe en wit sokkies met rooi strepe. Die beheerliggaam [[Rugby Kanada]] se kenteken toon ’n elfpuntige esdoringblaar (''Acer saccharum'') in die nasionale kleure wit en rooi, ontleen aan die [[vlag van Kanada]], met die belettering ''Rugby'' op. Die nasionale span se byname is ''Canucks'', ontleen aan die slangterm vir Kanadese, en ''Les Rouges'' („die rooies“), afgelei van die truikleur. == Tuisstadions == Net soos ander vername rugbylande soos Frankryk, Ierland, Italië, Nieu-Seeland, Skotland, Suid-Afrika, die Verenigde State en Wallis beskik Kanada oor geen amptelike tuisstadion vir sy nasionale span nie. Die Kanadese gebruik vir hul toetse eerder ’n verskeidenheid stadions dwarsdeur Kanada. === Rugbywêreldbekerstadions === {{Hoofartikel|Vrouerugbywêreldbeker 2006}} Kanada het die Vrouerugbywêreldbeker 2006 aangebied. Al die wedstryde is in die Kanadese provinsie [[Alberta]] gehou. == Toetswedstryde == Kanada het 85 van sy 170 toetswedstryde gewen, ’n wenrekord van 50,00%. Kanada se statistieke in toetswedstryde teen alle lande, in alfabetiese volgorde, is soos volg (korrek teen Junie 2025): {| class="sortable wikitable" ! Opponent ! Gespeel ! Gewen ! Verloor ! Gelykop ! % Gewen |- bgcolor="#d0ffd0" align="center" |- | {{AUSruv}} || 6 || 6 || 0 || 0 || 100,00 |- | {{ENGruv}} || 37 || 3 || 33 || 1 || 8,33 |- | {{FIJruv}} || 1 || 1 || 0 || 0 || 100,00 |- | {{FRAruv}} || 18 || 9 || 9 || 0 || 50,00 |- | {{HKGruv}} || 1 || 1 || 0 || 0 || 100,00 |- | {{IRLruv}} || 4 || 3 || 1 || 0 || 75,00 |- | {{ITAruv}} || 3 || 3 || 0 || 0 || 100,00 |- | {{JPNruv}} || 2 || 2 || 0 || 0 || 100,00 |- | {{KAZruv}} || 2 || 2 || 0 || 0 || 100,00 |- | {{NEDruv}} || 1 || 1 || 0 || 0 || 100,00 |- | {{NZLruv}} || 18 || 1 || 17 || 0 || 5,56 |- | {{SAMruv}} || 1 || 1 || 0 || 0 || 100,00 |- | {{SCOruv}} || 7 || 6 || 1 || 0 || 85,71 |- | {{SOWruv}} || 1 || 1 || 0 || 0 || 100,00 |- | {{ESPruv}} || 3 || 3 || 0 || 0 || 100,00 |- | {{RSAruv}} || 4 || 4 || 0 || 0 || 100,00 |- | {{SWEruv}} || 1 || 1 || 0 || 0 || 100,00 |- | {{USAruv}} || 46 || 27 || 19 || 0 || 56,52 |- | {{WALruv}} || 14 || 10 || 2 || 2 || 71,43 |- | align="left" |'''Algeheel''' || '''170''' || '''85''' || '''82''' || '''3''' || '''50,00''' |} == Wedywering met ander nasionale spanne == Kanada se grootste mededinger in rugby is die [[Verenigde State se nasionale vrouerugbyspan|Verenigde State]]. Kanada het meer toetswedstryde teen dié suidelike buurland as teen enige ander land gespeel. Die twee spanne het in 1987 vir die eerste keer teen mekaar te staan gekom en van die 46 toetswedstryde tot dusver het Kanada 27 gewen en die Verenigde State 19. Beide Kanada en die Verenigde State is onder die suksesvolste spanne wat die vrouerugbywêreldbekertoernooi betref, aangesien die Kanadese in 2014 die eindstryd gehaal het, terwyl die Amerikaners die eerste Vrouerugbywêreldbeker 1991 kon wen en tydens die twee daaropvolgende toernooie ook die eindstryd kon haal. Tot dusver het albei spanne tydens drie vrouerugbywêreldbekertoernooie vier keer ontmoet: in 1998, 2010 en twee keer tydens die 2021-toernooi wat in 2022 gehou is. Sedert 2021 ontmoet albei spanne jaarliks tydens die jaarlikse Stille Oseaan-vierreeks, waaraan ook Australië en Nieu-Seeland deelneem. Van 1987 tot 1999 was die Verenigde State in nege agtereenvolgende toetswedstryde onoorwonne, sedert 2019 kon Kanada dié wenreeks ewenaar en ook nege agtereenvolgende toetswedstryde wen.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.americasrugbynews.com/2023/04/01/comprehensive-victory-for-canada-over-usa-in-spain/ |title=Comprehensive victory for Canada over USA in Spain |publisher=Americas Rugby News |date=1 April 2023 |accessdate=12 Junie 2025}}</ref> Kanada handhaaf ook ’n sekere wedywering met Engeland. Kanada en Engeland het tot dusver in 37 toetswedstryde ontmoet, waarvan Engeland 33 gewen het en Kanada drie, met een gelykopuitslag. Daarbenewens het albei spanne in een eindstryd ontmoet en ook een bronseindstryd beslis (wat Kanada albei verloor het). == Rekords == === Wêreldbekerrekord === Kanada het aan elke vrouerugbywêreldbekertoernooie deelgeneem en het tydens die 2014-toernooi as naaswenner geëindig. {| class="wikitable" ! Jaar !! Uitslag |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 1991|1991]] || Vyfde plek |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]] || Sesde plek |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]] || Vierde plek |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 2002|2002]] || Vierde plek |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 2006|2006]] || Vierde plek |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 2010|2010]] || Sesde plek |- style="background:#DCE5E5;" | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 2014|2014]] || Naaswenner |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 2017|2017]] || Vyfde plek |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 2021|2021]] || Vierde plek |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 2025|2025]] || ''gekwalifiseer'' |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 2029|2029]] || {{n.v.t.}} |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 2033|2033]] || {{n.v.t.}} |} === Stille Oseaan-vierreeks === Kanada se enigste jaarlikse toernooi is die Stille Oseaan-vierreeks, waar hulle teen drie ander lande van die Stille Oseaangebied speel: Australië, Nieu-Seeland en die Verenigde State. Die Stille Oseaan-vierreeks is in 2021 vir die eerste keer tussen Kanada en die Verenigde State beslis, Australië en Nieu-Seeland het in 2022 by dié toernooi aangesluit.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://w-rugby.com/club-house/pacific-four-series-rugby |title=Pacific Four Series Announced |publisher=W Rugby |accessdate=12 Junie 2025}}</ref> Die Kanadese het sedertdien twee toernooie gewen. * Titeloorwinnings (2): 2021, 2024 == Spelers == === Huidige span === Die volgende spelers het die Kanadese span gevorm tydens die WXV 1 2024:<ref>{{en}} {{cite web |url=https://rugby.ca/en/news/2024/09/30-players-selected-to-canada-s-women-s-rugby-team-for-wxv-1-in-vancouver |title=30 players selected to Canada's Women's Rugby Team for WXV 1 in Vancouver |publisher=[[Rugby Kanada]] |date=19 September 2024 |accessdate=12 Junie 2025}}</ref> {| | valign="top"| {| class="wikitable" |+ Agterspelers ''(backs, arrières)'' |- ! Speler !! Posisie !! Klub |- | [[Olivia Apps]] || [[Skrumskakel]] || [[Lindsay RFC|Lindsay]] |- | [[Justine Pelletier]] || Skrumskakel || [[Stade Bordelais|Bordeaux]] |- | [[Claire Gallagher]] || [[Losskakel]] || [[Leicester Tigers]] |- | [[Taylor Perry]] || Losskakel || [[Exeter Chiefs]] |- | [[Julia Schell]] || Losskakel || [[Trailfinders]] |- | [[Alexandra Tessier]] || Losskakel || [[Exeter Chiefs]] |- | [[Fancy Bermudez]] || [[Senter]] || [[Saracens]] |- | [[Sara Kaljuvee]] || Senter || Toronto Scottish / [[Westshore RFC|Westshore]] |- | [[Shoshanah Seumanutafa]] || Senter || [[Counties Manukau Rugby Union|Counties Manukau]] |- | [[Paige Farries]] || [[Vleuel]] || [[Saracens]] |- | [[Asia Hogan-Rochester]] || Vleuel || [[Toronto Nomands]] |- | [[Alysha Corrigan]] || [[Heelagter]] || Canada Sevens |- | [[Mahalia Robinson]] || Heelagter || [[Town of Mount Royal RFC|Town of Mount Royal]] |} | | valign="top"| {| class="wikitable" |+ Voorspelers ''(forwards, avants)'' |- ! Speler !! Posisie !! Klub |- | [[Gillian Boag]] || [[Haker]] || [[Gloucester-Hartpury]] |- | [[Sara Cline]] || Haker || [[Leprechaun Tigers]] |- | [[Emily Tuttosi]] || Haker || [[Exeter Chiefs]] |- | [[Alexandria Ellis]] || [[Stut]] || [[Stade Français (Rugby Union)|Stade Français]] |- | [[Brittany Kassil]] || Stut || Guelph Goats |- | [[DaLeaka Menin]] || Stut || [[Exeter Chiefs]] |- | [[Tyson Beukeboom]] [[Lêer:Captain sports.svg|15px|Kaptein]] || [[Slot (rugby)|Slot]] || [[Trailfinders]] |- | [[McKinley Hunt]] || Slot || [[Saracens]] |- | [[Rori Wood]] || Slot || [[College Rifles RFC|College Rifles]] |- | [[Pamphinette Buisa]] || [[Losvoorspeler]] || Ottawa Irish |- | [[Fabiola Forteza]] || Losvoorspeler || [[Stade Bordelais|Bordeaux]] |- | [[Courtney Holtkamp]] || Losvoorspeler || [[Red Deer Titans Rugby|Red Deer Titans]] |- | [[Julia Omokhuale]] || Losvoorspeler || [[Leicester Tigers]] |- | [[Karen Paquin]] || Losvoorspeler || [[Club de rugby de Quebec]] |- | [[Laetitia Royer]] || Losvoorspeler || [[ASM Romagnat|Romagnat]] |- | [[Gabby Senft]] || Losvoorspeler || [[Saracens]] |} |} === Bekende spelers === [[Lêer:Heather Moyse on Whistler (cropped).JPG|duimnael|upright|Heather Moyse in 2010]] Een voormalige Kanadese speler is vir haar uitstekende prestasies in Wêreldrugby se Heldesaal opgeneem:<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.world.rugby/halloffame/inductees |title=Inductees |publisher=[[Wêreldrugby]] |accessdate=12 Junie 2025}}</ref> {| class="wikitable zebra" ! Speler !! Posisie !! Inskrywing |- | [[Heather Moyse]] || [[Heelagter]] || 2016 |} == Sien ook == {{Portaal|Rugby|Ru ball.svg}} * [[Kanadese nasionale rugbyspan]] == Verwysings == {{Verwysings|4}} == Eksterne skakels == {{CommonsKategorie|Canada women's national rugby union team|Kanadese nasionale vrouerugbyspan}} * {{en}} {{fr}} [https://rugby.ca/ Amptelike webwerf van Rugby Kanada] * {{en}} [https://www.world.rugby/organisation/membership/north-america/canada Kanada by Wêreldrugby] {{Nasionale vrouerugbyspanne}} {{Normdata}} [[Kategorie:Nasionale vrouerugbyspanne]] [[Kategorie:Rugby in Kanada]] 0363zi7i7eybf2oifjkl1xwy82tj7vf 0 450061 2818231 2814752 2025-07-03T21:00:07Z SpesBona 2720 /* Rugbywêreldbekerstadions */ Bygewerk 2818231 wikitext text/x-wiki {{Inligtingskas Vrouerugbyspan | land = Nederland | beeld = Kenteken van die Nederlandse nasionale rugbyspan.png | unie = [[Rugby Nederland]] (RN) | bynaam = | embleem = Oranje tulp | stadion = Nasionale Rugbysentrum, [[Amsterdam]] | kapasiteit = 5&nbsp;000 | kaptein = [[Linde van der Velden]] | afrigter = {{vlagikoon|Suid-Afrika}} [[Gareth Gilbert]] <small>(sedert 2024)</small> | patroon_la1 = | patroon_b1 = | patroon_ra1 = | patroon_sh1 = _whitesides | patroon_so1 = | linkerarm1 = FF8000 | liggaam1 = FF8000 | regterarm1 = FF8000 | broek1 = FF8000 | kouse1 = FF8000 | patroon_la2 = | patroon_b2 = | patroon_ra2 = | patroon_sh2 = | patroon_so2 = | linkerarm2 = | liggaam2 = | regterarm2 = | broek2 = | kouse2 = | statistiek = | toetse = | toppuntebehaler = | meestedrieë = | eerste = (''ook die wêreld se eerste'')<br />{{NEDruv}} 0–4 {{FRAruv-r}}<br />([[Utrecht (munisipaliteit)|Utrecht]], [[Nederland]]; 13 Junie 1982) | grootwen = {{DENruv}} 3–141 {{NEDruv-r}}<br />([[Grenade]], [[Frankryk]]; 2 Mei 2004) | grootverloor = {{ENGruv}} 91–3 {{NEDruv-r}}<br />([[Belluno]], [[Italië]]; 19 April 1999) | Wêreldbekerverskynings = 3/9 | jaar = 1991 | beste = Sewende plek in [[Vrouerugbywêreldbeker 1991|1991]] | url = | unieurl = www.rugby.nl }} Die '''Nederlandse nasionale vrouerugbyspan''' ([[Nederlands]]: ''Nederlands dames nationale rugbyteam'') is die nasionale vroue[[rugby]]span wat [[Nederland]] in internasionale wedstryde (toetswedstryde) verteenwoordig. Rugby word in Nederland geadministreer deur [[Rugby Nederland]] (RN) wat in 1932 gestig is. Die Nederlandse vrouerugbyspan is tans (Junie 2025) 15de op [[Wêreldrugby]] se wêreldranglys gelys.<ref name="ranglys">{{en}} {{cite web |url=https://www.world.rugby/rankings |title=Women’s and Men’s Rankings |publisher=[[Wêreldrugby]] |accessdate=13 Junie 2025}}</ref> Nederland het sy eerste toetswedstryd in 1982 gespeel, toe hulle in die eerste internasionale vrouerugbywedstryd tuis in [[Utrecht (munisipaliteit)|Utrecht]] deur [[Franse nasionale vrouerugbyspan|Frankryk]] geklop is. Nederland het tot dusver aan drie [[vrouerugbywêreldbeker]]toernooie deelgeneem en tydens die [[Vrouerugbywêreldbeker 1991|1991-toernooi]] met die sewende plek sy beste prestasie behaal. Hulle het tydens die Europese Vrouerugbykampioenskap een titel ingepalm, ses keer as naaswenner en vyf keer in die derde plek geëindig. Die Nederlandse span speel tradisioneel in oranje truie met blou broeke en oranje sokkies. == Beheerliggaam == {{Hoofartikel|Rugby Nederland}} Die beheerliggaam vir rugby in Nederland is Rugby Nederland (RN), tot in 2014 die Nederlandse Rugbybond (''Nederlandse Rugby Bond'', NRB) genoem. Die NRB is in 1932 gestig en het in 1988 by die Internasionale Rugbyvoetbalraad (IRVR; nou [[Wêreldrugby]]) aangesluit.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.world.rugby/organisation/membership/europe/netherlands |title=Netherlands |publisher=[[Wêreldrugby]] |accessdate=13 Junie 2025}}</ref> Daarbenewens was die Nederlandse beheerliggaam in 1934 ’n stigtingslid van die kontinentale beheerliggaam ''Fédération internationale de rugby amateur'' (FIRA; nou [[Rugby Europa]]).<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.rugbyfootballhistory.com/timeline1930s.htm |title=Historical Rugby Milestones 1930s |publisher=Rugby Football History |accessdate=13 Junie 2025}}</ref> == Geskiedenis == [[Lêer:Torneo de clasificación WRWC 2014 - Samoa vs Holanda - 23.jpg|duimnael|Nederland teen Samoa tydens die [[Vrouerugbywêreldbeker 2014]]-kwalifisering]] Nederland het op 13 Junie 1982 in die heel eerste toetswedstryd teen [[Franse nasionale vrouerugbyspan|Frankryk]] in [[Utrecht (munisipaliteit)|Utrecht]] gespeel. Die Franse het met 4–0 geseëvier.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.women.rugby/news/570629 |title=The story behind the first-ever women's international |publisher=Women Rugby |date=2022 |accessdate=14 Augustus 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220814114744/https://www.women.rugby/news/570629 |archive-date=14 Augustus 2022 |url-status=dead}}</ref><ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.world.rugby/wxv/news/960024/everything-you-need-to-know-about-wxv-2024-newcomers |title=Everything you need to know about WXV 2024 newcomers |publisher=[[Wêreldrugby]] |date=25 September 2024 |accessdate=13 Junie 2025}}</ref><ref name="scrumqueens">{{en}} {{cite web |url=http://www.scrumqueens.com/features/13th-june-1982-day-it-all-began |title=13th June 1982: The day it all began |publisher=Scrum Queens |author=John Birch |date=Junie 2013 |accessdate=23 Julie 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130723010608/http://www.scrumqueens.com/features/13th-june-1982-day-it-all-began |archive-date=23 Julie 2013 |url-status=dead}}</ref> Nederland het sy debuut gemaak tydens die heel eerste [[Vrouerugbywêreldbeker 1991]]. Hulle het die sewende plek onder twaalf deelnemende spanne behaal.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.rugbyworldcup.com/2025/en/past-tournaments/1991 |titel=1991 Women's Rugby World Cup |publisher=rugbyworldcup.com |accessdate=13 Junie 2025}}</ref> Hulle was die gasvroue van die [[Vrouerugbywêreldbeker 1998]] en kon ook vir die [[Vrouerugbywêreldbeker 2002]] kwalifiseer, waar hulle onderskeidelik die 13de en 15de plek behaal het.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.rugbyworldcup.com/2025/en/past-tournaments/1998 |titel=1998 Women's Rugby World Cup |publisher=rugbyworldcup.com |accessdate=13 Junie 2025}}</ref><ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.rugbyworldcup.com/2025/en/past-tournaments/2002 |titel=2002 Women's Rugby World Cup |publisher=rugbyworldcup.com |accessdate=13 Junie 2025}}</ref> In die onlangse dekades het vrouerugby in Nederland toegeneem in gewildheid. Die regstreekse beeldsending van die [[Vrouerugbywêreldbeker 2015]] op Nederlandse televisie het ook daartoe bygedra. Op 16 Maart 2024 het die Nederlanders die WXV 3 2024-uitspeelwedstryd gewen teen [[Colombiaanse nasionale vrouerugbyspan|Colombia]] wat die eerste WXV 3 2023 in die laaste plek afgesluit het.<ref name=":0">{{en}} {{cite web |url=https://www.world.rugby/wxv/news/916146/netherlands-beat-colombia-to-secure-wxv-3-spot |title=Netherlands beat Colombia to secure WXV 3 spot |publisher=[[Wêreldrugby]] |date=18 Maart 2024 |accessdate=13 Junie 2025}}</ref><ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.scrumqueens.com/news/netherlands-qualify-for-wxv3 |title=Netherlands qualify for WXV3 |publisher=Scrum Queens |author=John Birch |date=16 Maart 2024 |accessdate=13 Junie 2025}}</ref> Nederland was die beste geplaaste span op [[Wêreldrugby]] se ranglys wat nie aan die eerste toernooi deelgeneem het nie en hulle is die moontlikheid gegun om vir ’n plek in die toernooi te speel.<ref name=":0" /> == Trui en kenteken == Nederland speel tradisioneel in ’n oranje trui met blou broeke en oranje sokkies. Hul alternatiewe trui is donkerblou met donkerblou broeke en oranje sokkies. Rugby Nederland se kenteken toon ’n rugbybal daargestel as ’n [[tulp]] in Oranje met die belettering ''Rugby Nederland'' regs aan. == Tuisstadion == Nederland se tuisstadion is die Nasionale Rugbysentrum Amsterdam met ’n kapasiteit van 5&nbsp;000. Dit is in 1997 geopen en huisves ook die setel van die beheerliggaam Rugby Nederland.<ref>{{nl}} {{cite web |url=https://rugby.nl/organisatie/nrca/ |title=NRCA |publisher=[[Rugby Nederland]] |accessdate=18 Maart 2025}}</ref><ref>{{nl}} {{cite web |url=https://www.rugby.nl/page/nationaal-rugby-centrum-amsterdam |title=Nationaal Rugby Centrum Amsterdam |publisher=[[Rugby Nederland]] |accessdate=27 April 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190427211426/https://www.rugby.nl/page/nationaal-rugby-centrum-amsterdam |archive-date=27 April 2019}}</ref> === Rugbywêreldbekerstadions === {{Hoofartikel|Vrouerugbywêreldbeker 1998}} Nederland het die Vrouerugbywêreldbeker 1998 aangebied. Al die wedstryde is op die [[Nasionale Rugbysentrum]] in [[Amsterdam]] gehou. == Toetswedstryde == Nederland het 116 van sy 258 toetswedstryde gewen, ’n wenrekord van 51,08%. Nederland se statistieke in toetswedstryde teen alle lande, in alfabetiese volgorde, is soos volg (korrek teen Junie 2025): {| class="sortable wikitable" ! Opponent ! Gespeel ! Gewen ! Verloor ! Gelykop ! % Gewen |- bgcolor="#d0ffd0" align="center" |- | {{BRAruv}} || 2 || 1 || 1 || 0 || 50,00 |- | {{BELruv}} || 8 || 8 || 0 || 0 || 100,00 |- | {{DENruv}} || 2 || 2 || 0 || 0 || 100,00 |- | {{GERruv}} || 17 || 16 || 1 || 0 || 94,12 |- | {{ENGruv}} || 4 || 0 || 4 || 0 || 0,00 |- | {{FINruv}} || 1 || 1 || 0 || 0 || 100,00 |- | {{FRAruv}} || 12 || 1 || 11 || 0 || 8,33 |- | {{HKGruv}} || 3 || 1 || 2 || 0 || 33,33 |- | {{IRLruv}} || 3 || 0 || 3 || 0 || 0,00 |- | {{ITAruv}} || 8 || 2 || 6 || 0 || 25,00 |- | {{JPNruv}} || 2 || 1 || 1 || 0 || 50,00 |- | {{CANruv}} || 1 || 0 || 1 || 0 || 0,00 |- | {{KAZruv}} || 2 || 0 || 2 || 0 || 0,00 |- | {{COLruv}} || 1 || 1 || 0 || 0 || 100,00 |- | {{NZLruv}} || 1 || 0 || 1 || 0 || 0,00 |- | {{NORruv}} || 2 || 2 || 0 || 0 || 100,00 |- | {{PORruv}} || 2 || 2 || 0 || 0 || 100,00 |- | {{RUSruv}} || 4 || 3 || 1 || 0 || 75,00 |- | {{SAMruv}} || 1 || 0 || 1 || 0 || 0,00 |- | {{SCOruv}} || 6 || 1 || 5 || 0 || 16,67 |- | {{SOWruv}} || 2 || 2 || 0 || 0 || 100,00 |- | {{SWEruv}} || 20 || 17 || 3 || 0 || 85,00 |- | {{SUIruv}} || 1 || 1 || 0 || 0 || 100,00 |- | {{ESPruv}} || 7 || 0 || 7 || 0 || 0,00 |- | {{RSAruv}} || 2 || 0 || 2 || 0 || 0,00 |- | {{USAruv}} || 3 || 0 || 3 || 0 || 0,00 |- | {{WALruv}} || 5 || 3 || 2 || 0 || 60,00 |- | align="left" |'''Algeheel''' || '''139''' || '''71''' || '''68''' || '''0''' || '''51,08''' |} == Rekords == === Wêreldbekerrekord === Nederland het tot dusver aan drie vrouerugbywêreldbekertoernooie deelgeneem. Hul beste prestasie was die sewende plek tydens die 1991-toernooi. {| class="wikitable" ! Jaar !! Uitslag |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 1991|1991]] || Sewende plek |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]] || Nie deelgeneem nie |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]] || 13de plek |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 2002|2002]] || 15de plek |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 2006|2006]] || Nie deelgeneem nie |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 2010|2010]] || Nie gekwalifiseer nie |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 2014|2014]] || Nie gekwalifiseer nie |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 2017|2017]] || Nie gekwalifiseer nie |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 2021|2021]] || Nie gekwalifiseer nie |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 2025|2025]] || Nie gekwalifiseer nie |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 2029|2029]] || {{n.v.t.}} |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 2033|2033]] || {{n.v.t.}} |} === Europese Vrouerugbykampioenskap === Nederland neem aan die Europese Vrouerugbykampioenskap deel. Hulle het sedertdien een toernooi beklink. * Titeloorwinning (1): 2014 == Spelers == === Huidige span === Die volgende spelers het die Nederlandse span gevorm tydens die WXV 2 2024:<ref>{{en}} {{cite web |url=http://4theloveofsport.co.uk/2024/09/23/all-18-squads-for-the-2024-wxv/ |title=All 18 squads for the 2024 WXV |publisher=The Love Of Sport |date=23 September 2023 |accessdate=13 Junie 2025}}</ref> {| | valign="top"| {| class="wikitable" |+ Agterspelers |- ! Speler !! Posisie !! Klub !! Toetswedstryde |- | [[Marit Lemmens]] || [[Skrumskakel]] || ''klubloos'' || style="text-align:center" | {{0}}8 |- | [[Esmee Ligtvoet]] || Skrumskakel || ''klubloos'' || style="text-align:center" | {{0}}8 |- | [[Jet Metz]] || [[Losskakel]] || ''klubloos'' || style="text-align:center" | {{0}}5 |- | [[Linneke Gevers]] || [[Senter]] || ''klubloos'' || style="text-align:center" | {{0}}2 |- | [[Pien Selbeck]] || Senter || ''klubloos'' || style="text-align:center" | 13 |- | [[Isa Spoler]] || Senter || ''klubloos'' || style="text-align:center" | {{0}}4 |- | [[Emma van Traa]] || Senter || The Vets || style="text-align:center" | {{0}}1 |- | [[Jara Bunnik]] || [[Vleuel]] || ''klubloos'' || style="text-align:center" | {{0}}2 |- | [[Noah Demba]] || Vleuel || ''klubloos'' || style="text-align:center" | {{0}}0 |- | [[Lisa Egberts]] || Vleuel || ''klubloos'' || style="text-align:center" | {{0}}0 |- | [[Senne Hoog]] || Vleuel || ''klubloos'' || style="text-align:center" | {{0}}4 |- | [[Kika Mulling]] || Vleuel || ''klubloos'' || style="text-align:center" | {{0}}3 |- | [[Gwen van der Schoot]] || Vleuel || RC Delft || style="text-align:center" | {{0}}0 |- | [[Gaya van Nifterik]] || Vleuel || ''klubloos'' || style="text-align:center" | {{0}}5 |- | [[Pleuni Kievit]] || [[Heelagter]] || ''klubloos'' || style="text-align:center" | {{0}}4 |- | [[Lieve Stallmann]] || Heelagter || ''klubloos'' || style="text-align:center" | 10 |} | | valign="top"| {| class="wikitable" |+ Voorspelers |- ! Speler !! Posisie !! Klub !! Toetswedstryde |- | [[Anoushka Beukers]] || [[Haker]] || Dames Bredase RC || style="text-align:center" | {{0}}8 |- | [[Anouk Veerkamp]] || Haker || [[Hartpury University RFC|Hartpury University]] || style="text-align:center" | {{0}}7 |- | [[Sydney de Weijer]] || [[Stut]] || Amsterdamse Atletiek Club || style="text-align:center" | {{0}}7 |- | [[Nicky Dix]] || Stut || ''klubloos'' || style="text-align:center" | 14 |- | [[Brechtje Karst]] || Stut || ''klubloos'' || style="text-align:center" | {{0}}5 |- | [[Julia Morauw]] || Stut || ''klubloos'' || style="text-align:center" | {{0}}7 |- | [[Mhina de Vos]] || [[Slot (rugby)|Slot]] || ''klubloos'' || style="text-align:center" | {{0}}8 |- | [[Inger Jongerius]] || Slot || ''klubloos'' || style="text-align:center" | 12 |- | [[Anniek Nauta]] || Slot || ''klubloos'' || style="text-align:center" | {{0}}7 |- | [[Isa Prins]] || Slot || ''klubloos'' || style="text-align:center" | {{0}}7 |- | [[Elisabeth Boot]] || [[Losvoorspeler]] || ''klubloos'' || style="text-align:center" | {{0}}5 |- | [[Mariet Luijken]] || Losvoorspeler || ''klubloos'' || style="text-align:center" | {{0}}7 |- | [[Morgane ter Cock]] || Losvoorspeler || ''klubloos'' || style="text-align:center" | {{0}}1 |- | [[Linde van der Velden]] [[Lêer:Captain sports.svg|15px|Kaptein]] || Losvoorspeler || [[Exeter Chiefs]] || style="text-align:center" | 14 |} |} === Bekende spelers === Tot dusver is nog geen Nederlandse speler in Wêreldrugby se Heldesaal opgeneem nie. == Sien ook == {{Portaal|Rugby|Ru ball.svg}} * [[Nederlandse nasionale rugbyspan]] == Verwysings == {{Verwysings|2}} == Eksterne skakels == {{CommonsKategorie|Netherlands women's national rugby union team|Nederlandse nasionale vrouerugbyspan}} * {{nl}} [http://www.rugby.nl/ Amptelike webwerf van Rugby Nederland] * {{en}} [https://www.world.rugby/organisation/membership/europe/netherlands Nederland by Wêreldrugby] {{Nasionale vrouerugbyspanne}} {{Normdata}} [[Kategorie:Nasionale vrouerugbyspanne]] [[Kategorie:Rugby in Nederland]] ttufk6qtosawew2j7ejn96exfjh3n0o 0 450238 2818237 2814753 2025-07-03T21:00:12Z SpesBona 2720 /* Rugbywêreldbekerstadions */ Bygewerk 2818237 wikitext text/x-wiki : ''Hierdie artikel handel oor die Nieu-Seelandse nasionale vrouerugbyspan. Vir die artikel oor die nasionale mansrugbyspan, sien [[All Blacks]].'' {{Inligtingskas Vrouerugbyspan | land = Nieu-Seeland | beeld = Black Ferns.svg | unie = [[Nieu-Seeland Rugby]] (NZR) | bynaam = Black Ferns | embleem = Varingblaar | stadion = | kapasiteit = | kaptein = [[Ruahei Demant]]<br />[[Kennedy Simon]] | afrigter = {{vlagikoon|Nieu-Seeland}} [[Allan Bunting]] <small>(sedert 2023)</small> | patroon_la1 = | patroon_b1 = | patroon_ra1 = | patroon_sh1 = | patroon_so1 = | linkerarm1 = 000000 | liggaam1 = 000000 | regterarm1 = 000000 | broek1 = 000000 | kouse1 = 000000 | patroon_la2 = | patroon_b2 = | patroon_ra2 = | patroon_sh2 = | patroon_so2 = | linkerarm2 = FFFFFF | liggaam2 = FFFFFF | regterarm2 = FFFFFF | broek2 = FFFFFF | kouse2 = FFFFFF | statistiek = Statistiek | toetse = [[Kendra Cocksedge]] (68) | toptoetspuntebehaler = [[Kendra Cocksedge]] (404) | meestedrieë = | jongstespeler = | eerste = {{NZLruv}} 56–0 {{NEDruv-r}}<br />([[Christchurch]], [[Nieu-Seeland]]; 26 Augustus 1990) | grootwen = {{GERruv}} 6–134 {{NZLruv-r}}<br />([[Amsterdam]], [[Nederland]]; 2 Mei 1998) | grootverloor = {{ENGruv}} 56–15 {{NZLruv-r}}<br />([[Northampton]], [[Engeland]]; 7 November 2021) | Wêreldbekerverskynings = 9/9 | jaar = 1991 | beste = Kampioen in [[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]], [[Vrouerugbywêreldbeker 2002|2002]], [[Vrouerugbywêreldbeker 2006|2006]], [[Vrouerugbywêreldbeker 2010|2010]], [[Vrouerugbywêreldbeker 2017|2017]] en [[Vrouerugbywêreldbeker 2021|2021]] | url = www.allblacks.com | unieurl = www.nzrugby.co.nz }} Die '''Black Ferns''' ([[Maori (taal)|Maori]]: ''Rarauhe Pango'') is die nasionale vroue[[rugby]]span wat [[Nieu-Seeland]] in internasionale wedstryde (toetswedstryde) verteenwoordig. Rugby is Nieu-Seeland se nasionale sport en die Black Ferns is ’n gedugte mag in internasionale rugby met ’n wenrekord teen al die ander lande. Nieu-Seeland is een van die min lande waar rugby die hoofsport is.<ref>{{en}} {{cite web|url=http://www.teivovo.com/history/|title=Rugby History in Fiji|publisher=Teivovo|accessdate=14 November 2007|archive-url=https://web.archive.org/web/20071114224240/http://www.teivovo.com/history/|archive-date=14 November 2007|url-status=dead}}</ref> Sy belangrikste internasionale verskyning het die Black Ferns tydens die vierjaarlikse [[vrouerugbywêreldbeker]]toernooi. Hulle kon die titel tot dusver ses keer wen (in [[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]], [[Vrouerugbywêreldbeker 2002|2002]], [[Vrouerugbywêreldbeker 2006|2006]], [[Vrouerugbywêreldbeker 2010|2010]], [[Vrouerugbywêreldbeker 2017|2017]] en [[Vrouerugbywêreldbeker 2021|2021]]) en is daarmee by verre die suksesvolste span tydens dié toernooi. Die Black Ferns neem jaarliks aan die Stille Oseaan-vierreeks deel, saam met [[Wallaroos|Australië]], [[Kanadese nasionale vrouerugbyspan|Kanada]] en die [[Verenigde State se nasionale vrouerugbyspan|Verenigde State]]. Rugby het ’n belangrike rol gespeel in die integrasie van die [[Maori's]] in die [[Verenigde Koninkryk|Brits]]-beïnvloede Nieu-Seelandse samelewing, aangesien die sport geskik was vir die fisieke vermoëns van die [[Inheemse volke|inheemse mense]] van Nieu-Seeland en hulle is spoedig as gelykwaardige spelers aanvaar. Om die teenstander te intimideer en hulleself te motiveer voer die Black Ferns tradisioneel ’n [[haka]] (’n Maori-oorlogsdans) voor elke wedstryd uit. Die Black Ferns het hul eerste toetswedstryd in 1990 teen [[Nederlandse nasionale vrouerugbyspan|Nederland]] gespeel. Rugby word in Nieu-Seeland geadministreer deur [[Nieu-Seeland Rugby]] wat ’n volle lis is van [[Wêreldrugby]]. Die Nieu-Seelandse vrouerugbyspan is tans (Junie 2025) derde op [[Wêreldrugby]] se wêreldranglys gelys.<ref name="ranglys">{{en}} {{cite web |url=https://www.world.rugby/rankings |title=Women’s and Men’s Rankings |publisher=[[Wêreldrugby]] |accessdate=15 Junie 2025}}</ref> Vier voormalige Black Ferns is in Wêreldrugby se Heldesaal opgeneem. == Beheerliggaam == {{Hoofartikel|Nieu-Seeland Rugby}} Die beheerliggaam vir rugby in Nieu-Seeland is Nieu-Seeland Rugby (NZR), tot in 2013 Nieu-Seelandse Rugbyvoetbalunie (NZRFU, van Engels ''New Zealand Rugby Football Union'') genoem. Die NZRFU is op 16 April 1892 gestig.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.nzrugby.co.nz/about-nzr/our-history/ |title=Our History |publisher=[[Nieu-Seeland Rugby]] |accessdate=6 Oktober 2024}}</ref> In 1949 is dit geaffilieer by die Internasionale Rugbyvoetbalraad (IRVR; nou [[Wêreldrugby]]) die wêreldbeheerliggaam van rugby.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.world.rugby/organisation/membership/oceania/new-zealand |title=New Zealand |publisher=[[Wêreldrugby]] |accessdate=6 Oktober 2024}}</ref> Daarbenewens was die Nieu-Seelandse beheerliggaam in 2000 ’n stigtingslid van die Vereniging van Oseaniese Rugbyunies (''Federation of Oceania Rugby Unions'', FORU; nou [[Oseanië Rugby]]).<ref>{{en}} {{cite book |author=Robert F. Dewey |title=Rugby Union Football, Pacific Islands |editor=John Nauright, Charles Parrish |work=Sports around the world: History, culture and practice |edition=1 |publisher=ABC-Clio |location=Santa Barbara |year=2012 |ISBN=978-1-59884-300-2 |pages=445–447}}</ref> Die belangrikste rugbyligas in Nieu-Seeland is die professionele [[Superrugby Aupiki]] en die amateurliga [[Farah Palmerbeker]].<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.nzherald.co.nz/sport/go-pro-black-ferns-rugby-debate-where-to-after-fabulous-world-cup-triumph/RJYJPXTSTMA6ECTWD7OSEYNKNI/?c_id=4&objectid=11912437 |title=Go pro? Black Ferns rugby debate – where to after fabulous World Cup triumph |publisher=[[The New Zealand Herald]] |date=28 Augustus 2017 |accessdate=15 Junie 2025}}</ref><ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.superrugby.co.nz/aupiki |title=Sky Super Rugby Aupiki |publisher=[[Superrugby]] |accessdate=15 Junie 2025}}</ref> == Geskiedenis == === Oorsprong === In die 1980’s het vrouerugby in Nieu-Seeland gegroei, maar dit is deur die [[Nieu-Seeland Rugby|Nieu-Seelandse Rugbyvoetbalunie]] (NZRFU) nóg erken nóg ondersteun.<ref name=":6">{{en}} {{cite web |url=https://www.odt.co.nz/sport/other-sport/opinion-thanks-jj-stewart-and-thanks-otago-spirit |title=Opinion: Thanks JJ Stewart, and thanks Otago Spirit |publisher=Otago Daily Times |author=Farah Palmer |date=10 Oktober 2013 |accessdate=15 Junie 2025}}</ref><ref name=":02">{{en}} {{cite web |url=https://www.stuff.co.nz/sport/112488887/womens-rugby-from-handmedown-jerseys-to-professional-contracts |title=Women's rugby: From hand-me-down jerseys to professional contracts |publisher=Stuff |author=Helen Harvey |date=10 Mei 2019 |accessdate=15 Junie 2025}}</ref> Eers in 1989 het vrouerugby amptelike erkenning ontvang met die reël van wedstryde deur provinsiale en klubspanne.<ref name=":6" /><ref name=":02" /> Op 22 Julie dieselfde jaar het Nieu-Seeland sy eerste wedstryd teen ’n besoekende Amerikaanse span gespeel, die ''California Grizzlies''.<ref name=":02" /><ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.allblacks.com/news/31-years-since-first-official-new-zealand-womens-team-took-to-the-field/ |title=31 years since first official New Zealand women's team took to the field |publisher=[[All Blacks]] |date=22 Julie 2020 |accessdate=22 Oktober 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221022162007/https://www.allblacks.com/news/31-years-since-first-official-new-zealand-womens-team-took-to-the-field/ |archive-date=22 Oktober 2022 |url-status=dead}}</ref> === Spannaam === Die spannaam is ontleen aan die swart [[boomvaring]] wat ’n ''taonga'' (“skat”) van Nieu-Seeland is. Daarbenewens het dié naam ook ’n verbintenis met die kleur swart en die [[silwervaring]] wat albei bekende simbole van die Nieu-Seelandse sport is. Dit is een van talle byname vir Nieu-Seelandse nasionale spanne wat verband hou met die [[All Blacks]].<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.newzealand.com/int/feature/new-zealand-people/ |title=New Zealand People |publisher=New Zealand |accessdate=15 Junie 2025}}</ref> === Wêreldbekertitels === Die Black Ferns het sedert die eerste 1991-toernooi aan amper al die [[vrouerugbywêreldbeker]]toernooie deelgeneem en slegs die [[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994-toernooi]] in [[Skotland]] misgeloop. Sedert hul eerste titel tydens die eerste deur die Internasionale Rugbyraad (IRR; nou [[Wêreldrugby]]) amptelik erkende [[Vrouerugbywêreldbeker 1998]] kon die Black Ferns nog vyf titels inpalm in [[Vrouerugbywêreldbeker 2002|2002]], [[Vrouerugbywêreldbeker 2006|2006]], [[Vrouerugbywêreldbeker 2010|2010]], [[Vrouerugbywêreldbeker 2017|2017]] en [[Vrouerugbywêreldbeker 2021|2021]] tuis.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.allblacks.com/news/a-look-back-at-rugby-world-cup-finals-history |title=A look back at Rugby World Cup finals history |publisher=[[All Blacks]] |author=Adam Julian |date=8 November 2022 |accessdate=15 Junie 2025}}</ref><ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.allblacks.com/news/black-ferns-crowned-rugby-world-cup-champions |title=Black Ferns crowned Rugby World Cup champions |publisher=[[All Blacks]] |author=Adam Julian |date=12 November 2022 |accessdate=15 Junie 2025}}</ref> === Befondsing === Alhoewel rugby Nieu-Seeland se gewildste sportsoort is, het die Black Ferns soortgelyke probleme in die gesig gestaar soos elke vrouesport: onderbefondsing, ’n gebreek aan ondersteuning en ’n gebrek aan publisiteit. Terwyl die Nieu-Seelandse Rugbyvoetbalunie en Wêreldrugby deels vir hul gebrek aan toewyding vir vrouerugby gekritiseer is, het die ondersteuning deur die beheerliggame toegeneem, veral danksy die Black Ferns se suksesse. Sedert 1995 ondersteun die NZRU die Black Ferns wat aan die sport ’n groot groei besorg het, terwyl die Black Ferns ook bat vind by hul deelname aan die NZRU se hoëprestasie-inisiatiewe. Daarmee geniet die span toegang tot professionele afrigters, maar ook tot hulpbronne vir professionele ontwikkeling soos ontledings. In onlangse tye het ook die span se profiel in gewilde sportsoorte sterk toegeneem, veral danksy hulle suksesreeks en dit word toenemend as ’n nasionale span op dieselfde vlak as al die ander beskou. === Provinsiale kampioenskap === [[Lêer:NZ Black Ferns Women's National Team 2012.jpg|duimnael|Die Black Ferns se trui in 2012]] Nadat die NZRU in Januarie 2010 aangekondig het om die Provinsiale vrouekampioenskap om finansiële redes te skrap, was dié toernooi se toekoms ernstig bedreig. Aangesien die kampioenskap ’n belangrike hoeksteen is vir oefening, asook beide ontwikkeling en mededinging in Nieu-Seelandse vrouerugby, was die aankondiging vir beide spelers en ondersteuners ’n skok, waaronder die voormalige [[Kaptein (sport)|kaptein]] [[Farah Palmer]], ook omdat dit die jaar van die Vrouerugbywêreldbeker was.<ref name="NZ_Herald_10621806">{{en}} {{cite web |url=https://www.nzherald.co.nz/sport/rugby/black-ferns/rugby-nzru-plan-will-kill-womens-rugby/5LDJX2NEGEQDS2JAP7EYZB6DFQ/?c_id=80&objectid=10621806 |title=Rugby: NZRU plan 'will kill women's rugby' |publisher=[[The New Zealand Herald]] |author=Dylan Cleaver |date=22 Januarie 2010 |accessdate=15 Junie 2025}}</ref> Terwyl die Nieu-Seelandse beheerliggaam aangevoer het, dat vrouerugby een van verskeie slagoffers van die finansiële krisis was, is dié besluit skerp veroordeel. Nadat die Black Ferns die Vrouerugbywêreldbeker 2010 kon wen, het die NZRU onmiddellik om verskoning gevra en die Provinsiale vrouekampioenskap heringestel, wat in 2016 ter erkenning van die vroeë, invloedryke kaptein van die Black Ferns in [[Farah Palmer-beker]] hernoem is. === Internasionale toernooie === [[Lêer:Kendra Cocksedge and Stacey Waaka re-enacting celebrating the WRWC win.jpg|duimnael|Die Black Ferns nadat hulle die [[Vrouerugbywêreldbeker 2017]] kon wen]] [[Lêer:Part of the Black Ferns RWC squad standing on parliament steps with trophy and medals.jpg|duimnael|Ontvangs van die Black Ferns by die Parlementsgebou nadat hulle in [[Vrouerugbywêreldbeker 2021|2021]] as die wêreldkampioen gekroon is]] Die Black Ferns het die Kanadabeker in 1996, 2000 en 2005 asook die Churchillbeker in 2004 gewen. Tussen 2002 en hul laaste wedstryd in 2009 het die Black Ferns 24 agtereenvolgende toetswedstrydoorwinnings aangeteken. Ná hul sukses het al die spelers van die nasionale [[sewesrugby]]- en vrouerugbyspanne in 2018 halfprofessionele kontrakte ontvang. Daarbenewens het hulle in die eerste toetsreeks teen die Australiese [[Wallaroos]] gespeel wat op dieselfde aande soos die mans se [[Bledisloebeker]] gehou is. Die 2018-seisoen het hulle afgesluit met ’n 1–1-gelykop in die toetsreeks teen [[Franse nasionale vrouerugbyspan|Frankryk]], wat daarmee die vierde land geword het wat die Black Ferns kon klop. Die nederlaag in die laaste wedstryd van die jaar het ’n wenreeks van 17 maande beëindig en dit was ook die laatste wedstryd vir kaptein Fa’amausili wat haar internasionale loopbaan beeindig het.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.newshub.co.nz/home/sport/2018/11/rugby-black-ferns-fall-to-france-in-second-test.html |title=Black Ferns fall to France in second test |publisher=Newshub |date=18 November 2018 |accessdate=19 November 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181119132454/https://www.newshub.co.nz/home/sport/2018/11/rugby-black-ferns-fall-to-france-in-second-test.html |archive-date=19 November 2018}}</ref> In 2019 kon die Black Ferns die jaarlikse Vrouerugbysuperreeks vir die tweede keer beklink. Op 31 Oktober 2021 het die Black Ferns in hul 100ste toetswedstryd teen [[Engelse nasionale vrouerugbyspan|Engeland]] in [[Exeter]] gespeel.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.allblacks.com/news/black-ferns-set-to-play-historic-100th-test-match |title=Black Ferns set to play historic 100th Test match |publisher=[[All Blacks]] |date=30 September 2021 |accessdate=15 Junie 2025}}</ref><ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.stuff.co.nz/sport/women-in-sport/126843646/milestone-match-ends-with-heaviest-defeat-in-history-as-black-ferns-lose-100th-test-against-england |title=Milestone match ends with heaviest defeat in history as Black Ferns lose 100th test against England |publisher=Stuff |author=Joseph Pearson |date=31 Oktober 2021 |accessdate=15 Junie 2025}}</ref> Hulle het die Stille Oseaan-vierreeks 2022 aangebied en kon dié toernooi vir die eerste keer onoorwonne beklink.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.odt.co.nz/sport/rugby/black-ferns-win-pacific-four |title=Black Ferns win Pacific Four |publisher=Otago Daily Times |date=18 Junie 2022 |accessdate=15 Junie 2025}}</ref><ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.world.rugby/news/715306?lang=en |title=New Zealand win the Pacific Four Series 2022 |publisher=[[Wêreldrugby]] |date=18 Junie 2022 |accessdate=18 Junie 2022}}</ref> Nieu-Seeland het die met een jaar uitgestelde [[Vrouerugbywêreldbeker 2021]] aangebied, waarvoor ook Australië gebie het.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.nzherald.co.nz/sport/news/article.cfm?c_id=4&objectid=12160425 |title=New Zealand to host 2021 Women's World Cup |publisher=[[The New Zealand Herald]] |date=15 November 2018 |accessdate=19 November 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181119092043/https://www.nzherald.co.nz/sport/news/article.cfm?c_id=4&objectid=12160425 |archive-date=19 November 2018 |url-status=dead}}</ref> Nieu-Seeland was as gasvroue regstreeks gekwalifiseer en die Black Ferns kon hul titel suksesvol verdedig met ’n oorwinning oor Engeland in die eindstryd, gelyk aan hul sesde titel.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.stuff.co.nz/sport/rugby/rugby-world-cup/130457749/black-ferns-stun-england-to-win-rugby-world-cup-for-a-sixth-time-in-eden-park-thriller |title=Black Ferns stun England to win Rugby World Cup for a sixth time in Eden Park thriller |publisher=Stuff |author=Joseph Pearson |date=12 November 2022 |accessdate=15 Junie 2025}}</ref> === 2023 === Die Black Ferns het die jaar 2023 met ’n nuwe afrigter en ’n afranseling van die Wallaroos met 50:0 in die jaar se eerste toetswedstryd afgeskop; daarmee het hulle die [[O’Reilly-beker]] vir nog ’n jaar gewen en die eerste plek van die Stille Oseaan-vierreeks 2023 behaal.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.world.rugby/news/817348?lang=en |title=Mererangi Paul and Sylvia Brunt impress as Black Ferns beat Wallaroos |publisher=[[Wêreldrugby]] |date=29 Junie 2023 |accessdate=29 Junie 2023}}</ref> Ná maklike oorwinnings oor [[Kanadese nasionale vrouerugbyspan|Kanada]] en die [[Verenigde State se nasionale vrouerugbyspan|Verenigde State]] kon die Nieu-Seelanders hul tweede titel inpalm.<ref name=":7">{{en}} {{cite web |url=https://www.allblacks.com/news/looking-back-on-the-black-ferns-2023-season |title=Looking back on the Black Ferns 2023 season |publisher=[[All Blacks]] |author=Adam Julian |date=7 November 2023 |accessdate=15 Junie 2025}}</ref><ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.rugbypass.com/news/black-ferns-secure-second-consecutive-world-rugby-pacific-four-series-title/ |title=Black Ferns secure second consecutive Pacific Four Series title |publisher=RugbyPass |date=17 Julie 2023 |accessdate=15 Junie 2025}}</ref> Nieu-Seeland het die eerste WXV 1 2023 op 20 Oktober aangebied, waaraan ook Australië Engeland, Frankryk, Kanada en [[Walliese nasionale vrouerugbyspan|Wallis]] deelgeneem het.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.rugby.com.au/news/new-zealand-to-host-inaugural-wxv-tournament-202355 |title=New Zealand to host inaugural WXV tournament |publisher=[[Rugby Australia]] |date=5 Mei 2023 |accessdate=15 Junie 2025}}</ref><ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.bbc.com/sport/rugby-union/65480821 |title=WXV: New Zealand to host England and Wales in inaugural series |publisher=[[BBC]] |author=Sara Orchard |date=5 Mei 2023 |accessdate=15 Junie 2025}}</ref> Tydens dié toernooi kon die Franse die Nieu-Seelandsers se wenreeks van 16 toetswedstryde met ’n 18–17-oorwinning beëindig.<ref name=":7" /><ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.stuff.co.nz/sport/rugby/black-ferns/133150792/black-ferns-suffer-first-defeat-in-two-years-as-france-claim-historic-win-in-wxv1-opener |title=Black Ferns suffer first defeat in two years as France claim historic win in WXV1 opener |publisher=Stuff |author=Joseph Pearson |date=21 Oktober 2023 |accessdate=15 Junie 2025}}</ref> Daarna het die Black Ferns in die eerste toetswedstryd in [[Dunedin]] sedert 1997 Wallis met 70–7 verneder.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.allblacks.com/news/black-ferns-pile-on-the-points-in-dunedin |title=Black Ferns pile on the points in Dunedin |publisher=[[All Blacks]] |author=Adam Julian |date=28 Oktober 2023 |accessdate=15 Junie 2025}}</ref><ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.stuff.co.nz/sport/rugby/black-ferns/133196824/ruby-tui-scores-four-tries-as-black-ferns-thrash-wales-in-second-wxv1-fixture |title=Ruby Tui scores four tries as Black Ferns thrash Wales in second WXV1 fixture |publisher=Stuff |author=Paul Cully |date=28 Oktober 2023 |accessdate=15 Junie 2025}}</ref> Die beslissende wedstryd om die titel was ’n herhaling van die Vrouerugbywêreldbeker 2021-eindstryd teen Engeland, wat die ''Red Roses'' kon beklink en sodoende die eerste WXV 1-titel gewen het.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.allblacks.com/news/black-ferns-fall-to-england-in-wxv-1-decider |title=Black Ferns fall to England in WXV 1 decider |publisher=[[All Blacks]] |author=Adam Julian |date=4 November 2023 |accessdate=15 Junie 2025}}</ref><ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.world.rugby/news/892385?lang=en |title=How WXV 1 was won: England's journey to glory |publisher=[[Wêreldrugby]] |date=6 November 2023 |accessdate=15 Junie 2025}}</ref> == Stadions == Net soos ander vername rugbylande soos Frankryk, Ierland, Italië, Kanada, Skotland, Suid-Afrika, die Verenigde State en Wallis beskik Nieu-Seeland oor geen amptelike tuisstadion vir sy nasionale span nie. Die Black Ferns gebruik vir hul toetse eerder ’n verskeidenheid stadions dwarsdeur Nieu-Seeland. Veral [[Edenparkstadion|Edenpark]] in [[Auckland]], [[Westpacstadion]] in [[Wellington, Nieu-Seeland|Wellington]] und die [[Waikatostadion]] in [[Hamilton, Nieu-Seeland|Hamilton]] word gereeld vir toetswedstryde gebruik. === Rugbywêreldbekerstadions === {{Hoofartikel|Vrouerugbywêreldbeker 2021}} Nieu-Seeland het die Vrouerugbywêreldbeker 2021 aangebied. Al die wedstryde is op die Nieu-Seelandse [[Noordeiland]] gehou. In [[Auckland]] is [[Edenparkstadion|Edenpark]] en [[The Trusts Arena]] asook in [[Whangarei]] [[Okarapark]] gebruik. == Toetswedstryde == Nieu-Seeland het 107 van sy 130 toetswedstryde gewen, ’n wenrekord van 82,31%. Australië se statistieke in toetswedstryde teen alle lande, in alfabetiese volgorde, is soos volg (korrek teen Junie 2025): {| class="sortable wikitable" ! Opponent ! Gespeel ! Gewen ! Verloor ! Gelykop ! % Gewen |- bgcolor="#d0ffd0" align="center" |- | {{AUSruv}} || 27 || 27 || 0 || 0 || 100,00 |- | {{GERruv}} || 2 || 2 || 0 || 0 || 100,00 |- | {{ENGruv}} || 33 || 19 || 13 || 1 || 57,38 |- | {{FRAruv}} || 12 || 7 || 5 || 0 || 58,33 |- | {{HKGruv}} || 1 || 1 || 0 || 0 || 100,00 |- | {{IRLruv}} || 3 || 1 || 2 || 0 || 33,33 |- | {{JPNruv}} || 1 || 1 || 0 || 0 || 100,00 |- | {{CANruv}} || 18 || 17 || 1 || 0 || 94,44 |- | {{KAZruv}} || 1 || 1 || 0 || 0 || 100,00 |- | {{SAMruv}} || 2 || 2 || 0 || 0 || 100,00 |- | {{SCOruv}} || 4 || 4 || 0 || 0 || 100,00 |- | {{ESPruv}} || 1 || 1 || 0 || 0 || 100,00 |- | {{RSAruv}} || 1 || 1 || 0 || 0 || 100,00 |- | {{USAruv}} || 15 || 14 || 1 || 0 || 93,33 |- | {{WALruv}} || 7 || 7 || 0 || 0 || 100,00 |- | {{geenvlag|[[Wêreld XV]]}} || 2 || 2 || 0 || 0 || 100,00 |- | align="left" |'''Algeheel''' || '''130''' || '''107''' || '''22''' || '''1''' || '''82,31''' |} == Wedywering met ander nasionale spanne == Soos in ander sportsoorte (veral [[krieket]], [[rugby league]], [[netbal]] en op die [[Statebondspele]]) handhaaf Nieu-Seeland tradisioneel goeie wedywering met sy buurland Australië,<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.foxsports.com.au/more-sports/mad-tuesday-11-things-you-never-wanted-to-know-about-the-trans-tasman-sporting-rivalry/news-story/ae6dd16e7f4cec90ec146c176f497ebf |title=Mad Tuesday: 11 things you never wanted to know about the Trans Tasman sporting rivalry |publisher=Fox Sports |author=Trevor Marshallsea |date=3 Mei 2016 |accessdate=6 Oktober 2024}}</ref><ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.theguardian.com/sport/blog/2015/oct/29/the-encounters-that-have-underpinned-trans-tasman-sporting-rivalry |title=The encounters that have underpinned trans-Tasman sporting rivalry |publisher=[[The Guardian]] |author=Russell Jackson |date=28 Oktober 2015 |accessdate=6 Oktober 2024}}</ref> waarna dikwels as “wedywering onder sibbes” (''sibling rivalry'') verwys word.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.cricketcountry.com/articles/australia-vs-new-zealand-an-intense-sibling-rivalry-where-nothing-else-matters-than-win-502235 |title=Australia vs New Zealand, an intense sibling rivalry where nothing else matters than 'win' |publisher=Cricket Country |author=Suvajit Mustafi |date=28 Maart 2015 |accessdate=6 Oktober 2024}}</ref><ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.stuff.co.nz/sport/cricket/67529059/top-ten-nzaustralia-clashes |title=Top ten NZ/Australia clashes |publisher=Stuff |author=Rosanna Price, Henry Cooke |date=27 Maart 2015 |accessdate=6 Oktober 2024}}</ref> Die eerste toetswedstryd tussen albei spanne is tydens die Nieu-Seelandse besoek aan Australië in 1994 gespeel. Sedertdien ding albei spanne mee om die Laurie O’Reilly-beker, een van die oudste trofeë in internasionale vrouerugby. Van die 27 toetswedstryde tot dusver het Nieu-Seeland al die wedstryde gewen. Net soos die ander rugbylande van die Suidelike Halfrond handhaaf Nieu-Seeland ’n wedywering met die nasionale spanne van die Noordelike Halfrond. Eweneens het Nieu-Seeland tydens vyf van sy ses eindstrydverskynings teen Engeland te staan gekom, wat hulle almal kon wen. == Rekords == === Wêreldbekerrekord === [[Lêer:WRWC trophy.jpg|duimnael|upright|Nieu-Seeland kon in 1998, 2002, 2006, 2010, 2017 en 2021 die vrouerugbywêreldbekertoernooi wen]] Nieu-Seeland het tot dusver aan agt [[vrouerugbywêreldbeker]]toernooie deelgeneem en kon die toernooi ses keer wen (in 1998, 2002, 2006, 2010, 2017 en 2021), by verre meer as enige ander span. {| class="wikitable" ! Jaar !! Uitslag |-style="background:#FFDAB9;" | [[Vrouerugbywêreldbeker 1991|1991]] || Derde plek |- | [[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]] || Nie deelgeneem nie |-style="background:#F7F6A8;" | [[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]] || '''Kampioen''' |-style="background:#F7F6A8;" | [[Vrouerugbywêreldbeker 2002|2002]] || '''Kampioen''' |-style="background:#F7F6A8;" | [[Vrouerugbywêreldbeker 2006|2006]] || '''Kampioen''' |-style="background:#F7F6A8;" | [[Vrouerugbywêreldbeker 2010|2010]] || '''Kampioen''' |- | [[Vrouerugbywêreldbeker 2014|2014]] || Vierde plek |-style="background:#F7F6A8;" | [[Vrouerugbywêreldbeker 2017|2017]] || '''Kampioen''' |-style="background:#F7F6A8;" | [[Vrouerugbywêreldbeker 2021|2021]] || '''Kampioen''' |- | [[Vrouerugbywêreldbeker 2025|2025]] || ''gekwalifiseer'' |- | [[Vrouerugbywêreldbeker 2029|2029]] || {{n.v.t.}} |- | [[Vrouerugbywêreldbeker 2033|2033]] || {{n.v.t.}} |} === Stille Oseaan-vierreeks === Nieu-Seeland se enigste jaarlikse toernooi is die Stille Oseaan-vierreeks, waar hulle teen drie ander lande van die Stille Oseaangebied speel: Australië, Kanada en die Verenigde State. Die Stille Oseaan-vierreeks is in 2021 vir die eerste keer tussen Kanada en die Verenigde State beslis, Australië en Nieu-Seeland het in 2022 by dié toernooi aangesluit.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://w-rugby.com/club-house/pacific-four-series-rugby |title=Pacific Four Series Announced |publisher=W Rugby |accessdate=15 Junie 2025}}</ref> Die Black Ferns het sedertdien twee toernooie gewen. * Titeloorwinnings (2): 2022, 2023 == Spelers == === Huidige span === Die volgende spelers het die Black Ferns-span gevorm tydens die 2024 eindjaarrugbytoetsreeks:<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.allblacks.com/news/an-experienced-black-ferns-squad-named-for-their-end-of-year-tour |title=An experienced Black Ferns squad named for their end of year tour |publisher=[[All Blacks]] |date=16 Augustus 2024 |accessdate=16 Junie 2025}}</ref> {| | valign="top"| {| class="wikitable" |+ Agterspelers ''(backs)'' |- ! Speler !! Posisie !! Klub !! Toetswedstryde |- | [[Iritana Hohaia]] || [[Skrumskakel]] || Hurricanes Poua / [[Taranaki Rugbyvoetbalunie|Taranaki]] || style="text-align:center" | 14 |- | [[Maia Joseph]] || Skrumskakel || Matatū / [[Otago Rugbyvoetbalunie|Otago]] || style="text-align:center" | {{0}}8 |- | [[Ruahei Demant]] [[Lêer:Captain sports.svg|15px|Kaptein]] || [[Losskakel]] || Blues / [[Auckland Rugbyvoetbalunie|Auckland]] || style="text-align:center" | 41 |- | [[Hannah King]] || Losskakel || Hurricanes Poua / [[Canterbury Rugbyvoetbalunie|Canterbury]] || style="text-align:center" | {{0}}7 |- | [[Sylvia Brunt]] || [[Senter]] || Blues / [[Auckland Rugbyvoetbalunie|Auckland]] || style="text-align:center" | 21 |- | [[Amy du Plessis]] || Senter || Matatū / [[Canterbury Rugbyvoetbalunie|Canterbury]] || style="text-align:center" | 19 |- | [[Renee Holmes]] || [[Vleuel]] || Chiefs Manawa / [[Waikato Rugbyunie|Waikato]] || style="text-align:center" | 22 |- | [[Ayesha Leti-Iʻiga]] || Vleuel || Hurricanes Poua || style="text-align:center" | 24 |- | [[Patricia Maliepo]] || Vleuel || Blues / [[Auckland Rugbyvoetbalunie|Auckland]] || style="text-align:center" | 10 |- | [[Mererangi Paul]] || Vleuel || Chiefs Manawa / [[Counties Manukau Rugbyunie|Counties Manukau]] || style="text-align:center" | 12 |- | [[Ruby Tui]] || Vleuel || Chiefs Manawa / [[Counties Manukau Rugbyunie|Counties Manukau]] || style="text-align:center" | 19 |- | [[Katelyn Vahaʻakolo]] || Vleuel || Blues / [[Auckland Rugbyvoetbalunie|Auckland]] || style="text-align:center" | 14 |} | | valign="top" | {| class="wikitable" |+ Voorspelers ''(forwards)'' |- ! Speler !! Posisie !! Klub !! Toetswedstryde |- | [[Luka Connor]] || [[Haker]] || Chiefs Manawa / [[Bay of Plenty Rugbyunie|Bay of Plenty]] || style="text-align:center" | 24 |- | [[Georgia Ponsonby]] || Haker || Matatū / [[Canterbury Rugbyvoetbalunie|Canterbury]] || style="text-align:center" | 27 |- | [[Atlanta Lolohea]] || Haker || Matatū / [[Canterbury Rugbyvoetbalunie|Canterbury]] || style="text-align:center" | {{0}}5 |- | [[Kate Henwood]] || [[Stut]] || Chiefs Manawa / [[Bay of Plenty Rugbyunie|Bay of Plenty]] || style="text-align:center" | {{0}}8 |- | [[Tanya Kalounivale]] || Stut || Chiefs Manawa / [[Waikato Rugbyunie|Waikato]] || style="text-align:center" | 18 |- | [[Phillipa Love]] || Stut || Matatū / [[Canterbury Rugbyvoetbalunie|Canterbury]] || style="text-align:center" | 28 |- | [[Marcelle Parkes]] || Stut || Matatū / [[Canterbury Rugbyvoetbalunie|Canterbury]] || style="text-align:center" | {{0}}7 |- | [[Amy Rule]] || Stut || Matatū / [[Canterbury Rugbyvoetbalunie|Canterbury]] || style="text-align:center" | 27 |- | [[Chryss Viliko]] || Stut || Blues / [[Auckland Rugbyvoetbalunie|Auckland]] || style="text-align:center" | 10 |- | [[Alana Bremner]] || [[Slot (rugby)|Slot]] || Matatū / [[Canterbury Rugbyvoetbalunie|Canterbury]] || style="text-align:center" | 25 |- | [[Chelsea Bremner]] || Slot || Chiefs Manaw] / [[Waikato Rugbyunie|Waikato]] || style="text-align:center" | 20 |- | [[Maiakawanakaulani Roos]] || Slot || Blues / [[Auckland Rugbyvoetbalunie|Auckland]] || style="text-align:center" | 29 |- | [[Maʻama Moʻonia Vaipulu]] || Slot || Blues / [[Auckland Rugbyvoetbalunie|Auckland]] || style="text-align:center" | {{0}}5 |- | [[Kaipo Olsen-Baker]] || [[Losvoorspeler]] || Matatū / [[Manawatu Rugbyunie|Manawatū]] || style="text-align:center" | 10 |- | [[Kennedy Simon]] [[Lêer:Captain sports.svg|15px|Kaptein]] || Losvoorspeler || Chiefs Manawa / [[Waikato Rugbyunie|Waikato]] || style="text-align:center" | 27 |- | [[Layla Sae]] || Losvoorspeler || Hurricanes Poua / [[Manawatu Rugbyunie|Manawatū]] || style="text-align:center" | 11 |- | [[Liana Mikaele-Tuʻu]] || Losvoorspeler || Blues / [[Auckland Rugbyvoetbalunie|Auckland]] || style="text-align:center" | 26 |- | [[Lucy Jenkins]] || Losvoorspeler || Matatū / [[Canterbury Rugbyvoetbalunie|Canterbury]] || style="text-align:center" | {{0}}7 |} |} === Bekende spelers === Vier voormalige Nieu-Seelandse spelers is vir hul uitstekende prestasies in Wêreldrugby se Heldesaal opgeneem:<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.world.rugby/halloffame/inductees |title=Inductees |publisher=[[Wêreldrugby]] |accessdate=15 Junie 2025}}</ref> {| class="wikitable" ! Speler !! Posisie !! Inskrywing |- | [[Fiaoʻo Faʻamausili]] || [[Haker]] || 2022 |- | [[Huriana Manuel]] || [[Senter]] || 2021 |- | [[Farah Palmer]] || [[Haker]] || 2014 |- | [[Anna Richards]] || [[Losskakel]] || 2014 |} == Afrigters == Die volgende persone het al as hoofafrigters van die Black Ferns gedien: {| class="wikitable sortable" ! Naam !! Tydperk |- | {{vlagikoon|Nieu-Seeland}} Laurie O’Reilly || 1991 |- | {{vlagikoon|Nieu-Seeland}} Vicky Dombroski || 1994–1995 |- | {{vlagikoon|Nieu-Seeland}} Darryl Suasua || 1996–2002 |- | {{vlagikoon|Nieu-Seeland}} Jed Rowlands || 2003–2006 |- | {{vlagikoon|Nieu-Seeland}} Dale Atkins || 2007–2008 |- | {{vlagikoon|Nieu-Seeland}} Brian Evans || 2009–2010 |- | {{vlagikoon|Nieu-Seeland}} Grant Hansen || 2011 |- | {{vlagikoon|Nieu-Seeland}} Brian Evans || 2012–2014 |- | {{vlagikoon|Nieu-Seeland}} Greg Smith || 2015 |- | {{vlagikoon|Nieu-Seeland}} Glenn Moore || 2015–2021 |- | {{vlagikoon|Nieu-Seeland}} Wayne Smith || 2022 |- | {{vlagikoon|Nieu-Seeland}} Allan Bunting || sedert 2023 |} == Sien ook == {{Portaal|Rugby|Ru ball.svg}} * [[All Blacks]], Nieu-Seeland se nasionale mansrugbyspan == Verwysings == {{Verwysings|4}} == Eksterne skakels == {{CommonsKategorie|New Zealand women's national rugby union team|Black Ferns}} * {{en}} [https://www.allblacks.com/teams/black-ferns/ Amptelike webwerf van die Black Ferns] * {{en}} [https://www.nzrugby.co.nz/ Amptelike webwerf van Nieu-Seeland Rugby] * {{en}} [https://www.world.rugby/organisation/membership/oceania/new-zealand Nieu-Seeland by Wêreldrugby] {{Nasionale vrouerugbyspanne}} {{Normdata}} [[Kategorie:Nasionale vrouerugbyspanne]] [[Kategorie:Nieu-Seelandse rugbyspanne]] jlsdh17nl9ykcyb6ds3n6qv3npyxica 0 450263 2818217 2817673 2025-07-03T19:35:48Z Oesjaar 7467 /* Burgerlike gebruik */ Korrekte woord. 2818217 wikitext text/x-wiki 'n '''Stulugturbine''' (SLT) (Engels: Ram air turbine) is 'n klein [[windturbine]] wat gekoppel is aan 'n hidrouliese pomp, of elektriese kragopwekker, wat in 'n vliegtuig geïnstalleer is en as 'n kragbron gebruik word. Die stulugturbine genereer krag uit die [[lugstroom]] deur studruk as gevolg van die spoed van die vliegtuig. Dit kan op sommige vliegtuie 'n lugaangedrewe kragopwekker (LAK) genoem word.<ref name="74 CFR 13086"> {{cite web|title=Airworthiness Directives; Bombardier Model CL-600-2B19 (Regional Jet Series 100 & 440) Airplanes|url=https://www.federalregister.gov/documents/2009/03/26/E9-6221/airworthiness-directives-bombardier-model-cl-600-2b19-regional-jet-series-100-and-440-airplanes|publisher=Federal Aviation Administration (FAA)|date=2009}} </ref> [[Lêer:F-105 RAT.jpg|thumb|upright|Stulugturbine op 'n [[Republic F-105 Thunderchief]] vegter-bomwerper]] == Werking == Moderne vliegtuie gebruik gewoonlik SLT's slegs in 'n noodgeval.<ref>{{cite book |title=Naval Fighters Number Sixty-Four North American A-5A, RA-5C Vigilante—UTILITY HYDRAULIC SYSTEM: RAM-AIR TURBINE |author=Steve Ginter |date=2003 |isbn=0-942612-64-7 |page=27|publisher=Steve Ginter }}</ref> In die geval van die verlies van beide primêre en hulpkragbronne sal die SLT noodsaaklike stelsels (vlugbeheer, gekoppelde hidroulika en ook vlugkritieke instrumentasie) aandryf.<ref name="FAA-H-8083-31__ch12_RAT">{{cite web|title=FAA Aircraft Aviation Maintenance Technician Handbook - Airframe. Chapter 12 Hydraulic and Pneumatic Power Systems. Ram Air Turbine (RAT)|url=https://www.faa.gov/regulations_policies/handbooks_manuals/aircraft/amt_airframe_handbook/media/ama_Ch12.pdf#page=35|publisher=Federal Aviation Administration (FAA)|page=35|date=2012}}</ref> Sommige SLT's produseer slegs hidrouliese krag, wat weer gebruik word om elektriese kragopwekkers aan te dryf. In sommige vroeë vliegtuie (insluitend lugskepe) was klein SLT's permanent geinstalleer en het 'n klein elektriese kragopwekker of brandstofpomp aangedryf. Sommige konstante-spoed skroewe, soos dié van die Argus As 410-enjins wat in die [[Focke-Wulf Fw 189]] gebruik is, het 'n skroefturbine op die skroefnaaf gebruik om 'n selfstandige steekhoekreguleerder aan te dryf wat hierdie [[Veranderbare steekhoekskroef#Konstantespoedskroewe|konstante spoed]] beheer. Moderne vliegtuie genereer krag in die hoofenjins of 'n bykomende brandstofverbrandende turbine-enjin, genaamd 'n hulpkrageenheid, wat dikwels agter in die romp of in die hoofwielput gemonteer is. Die SLT genereer krag uit die lugstroom as gevolg van die spoed van die vliegtuig. As vliegtuigsnelhede laag is, sal die SLT minder krag produseer. In normale toestande word die SLT in die romp (of [[Vlerk (lugvaart)|vlerk]]) ingetrek en met die hand of outomaties ontplooi na 'n volledige kragverlies. In die tyd tussen kragverlies en SLT-ontplooiing word [[battery]]e gebruik. == Militêre gebruik == SLT's is algemeen in militêre vliegtuie, wat in staat moet wees om skielike en totale kragverlies te oorleef. Hulle dryf ook gondeltoegeruste stelsels soos die M61A1 Vulcan-kanon aan. Sommige vryval-[[kernwapen]]s, soos die Britse Yellow Sun en Red Beard, het SLT's gebruik om radarhoogtemeters en ontstekingstroombane aan te dryf; dit was 'n meer betroubare alternatief vir batterye. == Galery == {{Gallery |regels =8 |title= Militêre vliegtuie met stulugturbines |align=center |perrow=2 |width=280 |CONVAIR F-102A DELTA DAGGER Ram Air Turbine.jpg|[[Convair F-102 Delta Dagger]]. Die geel sirkel beklemtoon 'n stulugturbine met vyf blaaie |F-104 Ram Air.jpg |Stulugturbine in 'n [[Lockheed F-104 Starfighter]] vegter-bomwerper |Argus AS 410.jpg |Argus As 410 enjin en stulugturbine wat gebruik word om die [[veranderbare steekhoekskroef]] se aktuator aan te dryf, wat sigbaar is aan die voorkant van die enjin en agter die stulugturbine |Me-163 Komet (Can).jpg |'n Vuurpylaangedrewe [[Messerschmitt Me 163 Komet]] met neusgemonteerde stulugturbine as sy enigste bron van elektriese krag}} == Vlerkmontering == Elektronika wat hoë krag vereis, soos die AN/ALQ-99-steuringstelsel, kan in standaardwerking self aangedryf word deur 'n SLT. Dit maak hul installasie op 'n standaard sterkpunt moontlik, sonder dat 'n gondel-spesifieke kragtoevoer benodig word. Soveel as vyf AN/ALQ-99-stelsels met ingeboude SLT's kan op 'n Boeing EA-18G Growler gemonteer word, met twee onder elke vlerk en een onder die romp van die vliegtuig. Elke AN/ALQ-99 bevat twee senders, elk met sy eie rigtingantenna. Hulle word deur die Elektroniese Aanvalseskader 134 (VAQ-134) gebruik. Hulle word nie ingetrek nie en bly voortdurend tydens vlug ontplooi.<ref>{{cite web |title=ALQ-99 Tactical Jamming System |publisher=[[Amerikaanse Vloot|U.S.Navy]] |date=September 16, 2021 |url=https://www.navy.mil/Resources/Fact-Files/Display-FactFiles/Article/2395340/alq-99-tactical-jamming-system/#:~:text=The%20ALQ%2D99%20Tactical%20Jamming,of%20enemy%20integrated%20air%20defenses. |access-date=July 30, 2021}}</ref><ref>{{cite web |title=AN/ALQ-99 Tactical Jamming System (TJS) |date=December 11, 1999 |author=John Pike |publisher=Federation of American Scientists (FAS) |url=https://man.fas.org/dod-101/sys/ac/equip/an-alq-99.htm |access-date=July 30, 2023}}</ref> {{Gallery |regels = 10 |title=Growler vliegtuig met SLT onder die vlerke en romp gemonteer |align=center |width=300 |EA-18G Growler VX-9 from below 2008.jpg |'n EA-18G Growler, met eksterne brandstof tenk, 'n [[AN/ALQ-99]]-stelsel met stulugturbine, 'n steurtoestelgondel en 'n AGM-88C HARM teen-radiasie missiel, met 'n addiosionele AN/ALQ-99-stelsel in die middel van die romp van die vliegtuig. |US Navy An E-A-18G Growler from Electronic Attack Squadron (VAQ) 129 N40562-21.jpg |'n VSA Vloot EA-18G Growler van ''Electronic Attack Squadron 129'' (VAQ-129) met soortgelyke toerusting. Die draaiende blaaie van die stulugturbine lyk dof. |Crop191022-D-AP390-3257 (48949040178).jpg |Naby skoot van die stulugturbine op die AN/ALQ-99 versteuringstelsel. Die turbine het vier lemme wat aanhoudend draai om die versteuringstelsel van krag te voorsien tydens vlugte. }} == Burgerlike gebruik == [[Lêer:Bizjet ram air turbine.jpg|duimnael|upright|Stulugturbine op 'n [[Dassault Falcon 7X]] besigheidstraler]] Baie moderne tipes kommersiële passasiersvliegtuie, vanaf die [[Vickers VC10]] van die 1960's en verder aan,<ref >{{Cite journal | title=Vicker VC10 | journal=Flight International | date=10 May 1962 | pages=728–742 | url=https://www.flightglobal.com/pdfarchive/view/1962/1962%20-%200741.html }}</ref> is toegerus met SLT's. 'n Stulugturbine wat 'n elektriese kragopwekker aandryf, is vir die VC10 gekies vanweë die gebruik van "verpakte" hidroulies aangedrewe vliegkontroles, eerder as 'n gesentraliseerde hidrouliese stelsel. Die individuele pakketeenhede van die VC10 is elk elektries aangedryf, en dus het noodredundansie vir die VC10 staatgemaak op viervoudige kragopwekkers en 'n rugsteun-SLT-kragopwekker in 'n tyd toe die meeste SLT's hidrouliese pompe aangedryf het.<ref >{{Cite journal | title=Flying-Control Systems | journal=Flight International | date=26 September 1968 | pages=485 | url=https://www.flightglobal.com/pdfarchive/view/1968/1968%20-%202113.html }}</ref> [[Lêer:A320 RAT PROBE TEST (5559714268).jpg|duimnael|Stulugturbine op 'n [[Airbus A320]]]] Die [[Airbus A380]] het die grootste SLT ter wêreld met 'n deursnee van 1,63 meter (64 duim), maar ongeveer 80 sentimeter (31 duim) is meer algemeen. 'n Tipiese groot SLT op 'n kommersiële vliegtuig kan 5 tot 70&nbsp;kW produseer, afhangende van die kragopwekker. Kleiner, lae lugspoedmodelle kan so min as 400 watt genereer. [[Lêer:Airbus A350-900 XWB Airbus Industries (AIB) MSN 001 - F-WXWB (10223079236).jpg|duimnael|SLT op 'n [[Airbus A350]] (sigbaar laag, links op die romp)]] SLT's word ook gebruik om sentrifugale pompe aan te dryf om die spuitstelsels op vliegtuie onder druk te plaas wat as gewasbestuiwers gebruik word om vloeibare middels op gewasse te spuit. Die hoofrede vir die keuse van 'n SLT is veiligheid; die gebruik van 'n SLT in die Verenigde State laat 'n FAA-gesertifiseerde enjin- en kragstelsels op die vliegtuig toe om onverandered te bly. Daar is geen nodigheid om 'n enjinkragaftakking te gebruik om die pomp aan te dryf nie, aangesien die pomp laag of onder die buitekant van die vliegtuigromp geplaas kan word, wat die loodgieterswerk aansienlik vereenvoudig. Aangesien dit die laagste punt in die loodgieterswerk is, sal dit swaartekragtoevoer vanaf die spuittenks hê en hoef dit nooit voorgelaai te word nie. In die geval van 'n pompfaling wat tot vasbranding kan lei, is daar geen effek op die vliegvermoë van die vliegtuig of sy stelsels nie, behalwe vir die feit dat die spuitstelsels nie funksioneel is nie. === Burgerlike insidente waar SLT ontplooiing betrokke is === [[Lêer:PK8303 in-flight.png|duimnael|[[Pakistan International Airlines]] Vlug 8303 met sy stulugturbine ontplooi nadat beide motors en die generators gefaal het na 'n buiklanding]] Die volgende lugvaartvoorvalle het die ontplooiing van 'n stulugturbine behels: * 1974: [[British Airways]] Vlug 910<ref>{{Cite web |last=Ranter |first=Harro |title=Incident Vickers VC-10-1151 G-ASGL, 04 Dec 1974 |url=https://aviation-safety.net/wikibase/147129 |access-date=2022-11-04 |website=aviation-safety.net}}</ref><ref>{{Cite web |title=Incidents and Accidents |url=https://www.vc10.net/History/incidents_and_accidents.html#G-ASGL%20Fuel%20starvation%20incident%201974 |access-date=2022-11-04 |website=www.vc10.net}}</ref> * 1983: [[Air Canada]] Vlug 143, ook bekend as die ''Gimli Glider'' insident * 1996: Die kaping van [[Ethiopian Airlines]] Vlug 961 * 2000: Hapag-Lloyd Vlug 3378 * 2001: Air Transat Vlug 236, ook bekend as die ''Azores Glider'' insident * 2004: Pinnacle Airlines Vlug 3701 * 2009: [[US Airways]] Vlug 1549<ref>{{Cite news |last1=Baker |first1=Al |last2=Wald |first2=Matthew L. |date=2009-01-18 |title=Investigators offer details of flight's few minutes |language=en-US |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2009/01/18/world/americas/18iht-18plane.19446713.html |access-date=2022-10-28 |issn=0362-4331}}</ref> * 2016: Air Canada Vlug 361<ref>{{Cite web |last=Ranter |first=Harro |title=Incident Embraer ERJ-190AR (ERJ-190-100 IGW) C-FHOS, 25 May 2016 |url=https://aviation-safety.net/wikibase/187755 |access-date=2022-11-04 |website=aviation-safety.net}}</ref> * 2018: SmartLynx Estonia Vlug 9001<ref>{{Cite web |last=Ranter |first=Harro |title=ASN Aircraft accident Airbus A320-214 ES-SAN Tallinn-Lennart Meri Airport (TLL) |url=https://aviation-safety.net/database/record.php?id=20180228-0 |access-date=2022-11-04 |website=aviation-safety.net}}</ref> * 2020: Pakistan International Airlines Vlug 8303 * 2022: LATAM Paraguay Vlug 1325{{cn|date=Junie 2024}} * 2024: [[Virgin Atlantic]] Vlug 105<ref>{{Citation |title=#EmergencyLanding at Heathrow Britain's Busiest Airport – Virgin 787 VS105 fuel dumps & deploys RAT! |url=https://www.youtube.com/watch?v=UwAXEmtJ0lE |access-date=2024-01-30 |language=en}}</ref> * 2025: [[Air India-vlug 171]] (vermoedelik)<ref>{{cite news|url=https://indianexpress.com/article/business/aviation/air-india-crash-ahmedabad-emergency-equipment-video-black-box-data-recorder-10067809/|title=AI-171 FDR holds key: Video offers clues to equipment-linked emergency, likely power backup deployment|accessdate=2025-06-16|date=2025-06-16|author1=Sukalp Sharma|author2=Anil Sasi|newspaper=The Indian Express}}</ref> == Verwysings == {{verwysings}} {{Normdata}} [[Kategorie:Lugvaart]] b3g9q7h3b3dexhurv21to6xs1v629sd 0 450295 2818230 2814756 2025-07-03T21:00:06Z SpesBona 2720 /* Rugbywêreldbekerstadions */ Bygewerk 2818230 wikitext text/x-wiki {{Inligtingskas Vrouerugbyspan | land = Skotland | beeld = Kenteken van die Skotse nasionale rugbyspan.svg | unie = [[Skotse Rugbyunie]] (SRU) | bynaam = | embleem = Dissel | kaptein = [[Rachel Malcolm]] | afrigter = {{vlagikoon|Engeland}} [[Bryan Easson]] <small>(sedert 2020)</small> | stadion = [[Edinburg-rugbystadion]], [[Edinburg]]<br />[[Scotstoun-stadion]], [[Glasgow]] | kapasiteit = | patroon_la1 = _blueborder | patroon_b1 = _thinbluesides | patroon_ra1 = _blueborder | patroon_sh1 = | patroon_so1 = | linkerarm1 = 003876 | liggaam1 = 003876 | regterarm1 = 003876 | broek1 = ffffff | kouse1 = 003876 | patroon_la2 = _bkueborder | patroon_b2 = _bluesleevelinesandsides | patroon_ra2 = _blueborder | patroon_sh2 = | patroon_so2 = | linkerarm2 = ffffff | liggaam2 = ffffff | regterarm2 = ffffff | broek2 = 003876 | kouse2 = ffffff | statistiek = | toetse = | toppuntebehaler = | meestedrieë = | eerste = {{SCOruv}} 10–0 {{IRLruv-r}}<br />([[Edinburg]], [[Skotland]]; 14 Februarie 1993) | grootwen = {{RUSruv}} 0–84 {{SCOruv-r}}<br />([[Enköping]], [[Swede]]; 17 Mei 2009) | grootverloor = {{ENGruv}} 89–0 {{SCOruv-r}}<br />([[Twickenham]], [[Engeland]]; 13 Maart 2011) | Wêreldbekerverskynings = 6/9 | jaar = 1994 | beste = Vyfde plek in [[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]] | url = | unieurl = www.scottishrugby.org }} Die '''Skotse nasionale vrouerugbyspan''' ([[Engels]]: ''Scotland women’s national rugby union team'') is die nasionale vroue[[rugby]]span wat [[Skotland]] in internasionale wedstryde (toetswedstryde) verteenwoordig. Rugby word in Skotland deur die [[Skotse Rugbyunie]] (''Scottish Rugby Union'', SRU) geadministreer. Skotland neem jaarliks aan die [[Sesnasies-vrouetoernooi]] deel, saam met [[Engelse nasionale vrouerugbyspan|Engeland]], [[Franse nasionale vrouerugbyspan|Frankryk]], [[Ierse nasionale vrouerugbyspan|Ierland]], [[Italiaanse nasionale vrouerugbyspan|Italië]] en [[Walliese nasionale vrouerugbyspan|Wallis]]. Skotland het die kampioenskap reeds een keer gewen, insluitende een [[Grand Slam (Rugby)|Grand Slam]], by altesaam 30 toernooie. Skotland het sy eerste internasionale wedstryd in 1993 tuis gespeel, toe hulle in [[Edinburg]] Ierland geklop het. Skotse spelers dra tradisioneel donkerblou [[Hemp|truie]], wit broeke en blou sokkies. Skotland se belangrikste internasionale verskyning is tydens die vierjaarlikse [[vrouerugbywêreldbeker]]toernooi wat sedert 1991 beslis word. Skotland het tot dusver vir ses van die nege toernooie gekwalifiseer en slegs die 1991-, 2014 en 2017-toernooie misgeloop; in [[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]] het hulle met die vyfde plek hul beste prestasie behaal. Die Skotse vrouerugbyspan is tans (Junie 2025) sewende op [[Wêreldrugby]] se wêreldranglys gelys.<ref name="ranglys">{{en}} {{cite web |url=https://www.world.rugby/rankings |title=Women’s and Men’s Rankings |publisher=[[Wêreldrugby]] |accessdate=17 Junie 2025}}</ref> == Beheerliggaam == {{Hoofartikel|Skotse Rugbyunie}} Die beheerliggaam vir rugby in Skotland is die Skotse Rugbyunie (''Scottish Rugby Union'', SRU). Die SRU is in 1873 as Skotse Voetbalunie (''Scottish Football Union'', SFU) gestig<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.scottishrugby.org/about/history |title=History |publisher=[[Skotse Rugbyunie]] |accessdate=31 Oktober 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201031093102/https://www.scottishrugby.org/about/history |archive-date=31 Oktober 2020 |url-status=dead}}</ref> en is naas die [[Engelse Rugbyvoetbalunie]] (RFU) die tweede oudste beheerliggaam in die rugbygeskiedenis. In 1886 het die SFU saam met die [[Ierse Rugbyvoetbalunie]] (IRFU) en die [[Walliese Rugbyunie]] (WRU) die Internasionale Rugbyvoetbalraad (IRVR; nou [[Wêreldrugby]]) gestig.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.world.rugby/organisation/membership/europe/scotland |title=Scotland |publisher=[[Wêreldrugby]] |accessdate=17 Junie 2025}}</ref> Sedert 1924 dra die Skotse beheerliggaam sy huidige naam. In 1999 het Skotland met die aansluiting van die ''Fédération internationale de rugby amateur'' (FIRA; nou [[Rugby Europa]]) by die IRVR ook ’n lid van dié kontinentale beheerliggaam geword.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.rugbyeurope.eu/about-us |title=About us |publisher=[[Rugby Europa]] |date=2020 |accessdate=17 Junie 2025}}</ref> Die belangrikste rugbyliga in Skotland is die Skotse Vrouepremierskap, waaraan sewe spanne deelneem. == Geskiedenis == [[Lêer:53676040661 913bdd03df o.jpg|duimnael|Skotland tydens die Sesnasies 2024]] Op 14 Februarie 1993 het die Skotte in hul eerste toetswedstryd tuis teen die [[Ierse nasionale vrouerugbyspan|Ierland]] gespeel. Vir Ierland was dit ook hul eerste toetswedstryd. Dié wedstryd is op [[Raeburn Place]] voor ’n gehoor van meer as 1&nbsp;000 gehou. Die Skotse afrigter was [[Sandy Carmichael]], terwyl [[Alain Rolland]] die Iere afgerig het. Skotland het dié wedstryd met 10–0 gewen ná twee [[Drie (sport)|drieë]] deur hul [[Kaptein (sport)|kaptein]] [[Sandra Colamartino]]. Ierland se eerste kaptein was [[Jill Henderson]]. Een jaar later, op 13 Februarie 1994, het Skotland sy eerste wegwedstryd tydens die terugwedstryd op [[Kingspan-stadion|Ravenhill]] gespeel. Skotland het dié wedstryd met 5–0 gewen.<ref name="scrumqueens0218">{{en}} {{cite web |url=https://www.scrumqueens.com/features/ireland-and-scotland-celebrate-25-years |title=Ireland and Scotland celebrate 25 years |publisher=Scrum Queens |author=Lydia Furse |date=14 Februarie 2018 |accessdate=17 Junie 2025}}</ref><ref name="offsideline140218">{{en}} {{cite web |url=https://www.theoffsideline.com/pioneers-celebrate-25th-anniversary-first-scotland-womens-international/ |title=Pioneers celebrate 25th anniversary of first Scotland women's international |publisher=The Offside Line |author=Stuart Bathgate |date=14 Februarie 2018 |accessdate=17 Junie 2025}}</ref><ref name="irishrugby140213">{{en}} {{cite web |url=http://www.irishrugby.ie/news/41398.php |title=Women's Teams Reunite To Mark 25th Anniversary |publisher=[[Ierse Rugbyvoetbalunie]] |date=14 Februarie 2018 |accessdate=17 Junie 2025}}</ref> In April dieselfde jaar het Skotland as gasvroue vir die [[Vrouerugbywêreldbeker 1994]] oorgeneem en die vyfde plek behaal, gelyk aan hul beste prestasie tydens ’n [[vrouerugbywêreldbeker]]toernooi. Sedertdien het die Skotte vir die toernooie in [[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]], [[Vrouerugbywêreldbeker 2002|2002]], [[Vrouerugbywêreldbeker 2006|2006]], [[Vrouerugbywêreldbeker 2010|2010]] en [[Vrouerugbywêreldbeker 2021|2021]] gekwalifiseer. Die Skotse vrouerugby het sy hoogtepunt op 21 Maart 1998 bereik, toe die span ná ’n 8–5-oorwinning oor [[Engelse nasionale vrouerugbyspan|Engeland]] die Tuisnasies met ’n [[Grand Slam (Rugby)|Grand Slam]] beklink het. Die [[Skotse Vrouerugbyunie]] (''Scottish Women's Rugby Union'', SWRU) was die beheerliggaam vir vrouerugby in Skotland. Van sy take was jeugwerk tot op nasionale vlak. Tydens die algemene vergadering in Junie 2009 het die SWRU besluit om met die [[Skotse Rugbyunie]] (''Scottish Rugby Union'', SRU) saam te smelt en sedertdien is die SRU ook vir die vrouespan verantwoordelik. == Kleure, embleem en himne == [[Lêer:Cirsium vulgare 6214.jpg|duimnael|upright|Die dissel, die nasionale embleem van Skotland sedert die bewind van Alexander III van Skotland (1249–1286) en die embleem van die Skotse nasionale vrouerugbyspan]] Die dissel is die nasionale blom van Skotland en ook die embleem van die Skotse nasionale vrouerugbyspan. Volgens ’n legende het die “beskermende dissel” sy rol gespeel tydens die verdediging van Skotland teen ’n snagse aanval deur [[Noorweë|Noorse]] [[Wikings]], een van hulle skree van pyn toe hy kaalvoet op ’n dissel trap, wat die Skotse verdedigers waarsku. Die [[Latyn]]se ''Nemo me impune lacessit'' (“Niemand ontlok my ongestraf nie!” in [[Afrikaans]]) is ’n antieke leuse van die [[Koninkryk van Skotland|Skotse monarge]], en ook van die voorste ridderorde van Skotland, die oudste en edelste orde van die dissel, en van die Skotswagte (waarvan die twee laasgenoemde aan die monarg “behoort” het).<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.scottish-at-heart.com/scottish-thistle.html |title=The Scottish Thistle – Beautifully Bold! |publisher=Scottish at Heart |accessdate=17 Maart 2025}}</ref> ''The Flower of Scotland'' dien sedert 1990 as Skotland se nieamptelike volkslied. Die teks is in 1967 deur Roy Williamson van die musiekgroep ''The Corries'' geskryf, en deur die Skotse Rugbyunie as plaasvervanger vir “[[God Save the Queen]]” goedgekeur. Tydens tuiswedstryde op Murrayfield word die opvoering van ''The Flower of Scotland'' tradisioneel deur [[doedelsak]]ke begelei, waardeur ’n unieke atmosfeer geskep word.<ref>{{en}} {{cite web |url=http://www.walesonline.co.uk/news/wales-news/2009/02/07/the-perfect-rugby-anthem-flower-of-scotland-91466-22874358/ |title=The perfect rugby anthem – Flower of Scotland! |publisher=Wales Online |author=Steffan Rhys |date=7 Februarie 2009 |accessdate=10 Februarie 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090210144117/http://walesonline.co.uk/news/wales-news/2009/02/07/the-perfect-rugby-anthem-flower-of-scotland-91466-22874358 |archive-date=10 Februarie 2009 |url-status=dead}}</ref> Skotland speel tradisioneel in donkerblou truie, wit broeke en blou sokkies. As Skotland die tuisspan is en die opponent gewoonlik in donker kleure speel – soos in wedstryde teen Frankryk en Italië – sal Skotland sy alternatiewe trui aantrek. Dit is tradisioneel ’n wit trui met donkerblou broeke en sokkies. == Stadions == Net soos ander vername rugbylande soos Frankryk, Ierland, Italië, Kanada, Nieu-Seeland, Suid-Afrika, die Verenigde State en Wallis beskik Skotland oor geen amptelike tuisstadion vir sy nasionale span nie. Die Skotte gebruik vir hul toetse eerder ’n verskeidenheid stadions dwarsdeur Skotland. Tydens die Sesnasies-vrouetoernooi word veral die [[Edinburg-rugbystadion]] in [[Edinburg]] en die [[Scotstoun-stadion]] in [[Glasgow]] gebruik. === Rugbywêreldbekerstadions === {{Hoofartikel|Vrouerugbywêreldbeker 1994}} Skotland het die Vrouerugbywêreldbeker 1994 aangebied. Vir dié toernooi is ses stadions in [[Edinburg]] (twee plekke), Galashiels, Kirkcaldy, Melrose en Milngavie gebruik. == Toetswedstryde == Skotland het 90 van sy 226 toetswedstryde gewen, ’n wenrekord van 39,82%. Skotland se statistieke in toetswedstryde teen al die lande, in alfabetiese volgorde, is soos volg (korrek teen Junie 2025): {| class="sortable wikitable" ! Opponent ! Gespeel ! Gewen ! Verloor ! Gelykop ! % Gewen |- bgcolor="#d0ffd0" align="center" |- | {{AUSruv}} || 3 || 0 || 3 || 0 || 0,00 |- | {{BELruv}} || 1 || 1 || 0 || 0 || 100,00 |- | {{COLruv}} || 1 || 1 || 0 || 0 || 100,00 |- | {{ENGruv}} || 33 || 2 || 31 || 0 || 6,06 |- | {{FRAruv}} || 29 || 5 || 23 || 1 || 17,24 |- | {{IRLruv}} || 34 || 18 || 16 || 0 || 52,94 |- | {{ITAruv}} || 23 || 7 || 15 || 1 || 30,43 |- | {{JPNruv}} || 2 || 1 || 1 || 0 || 50,00 |- | {{CANruv}} || 7 || 1 || 6 || 0 || 14,29 |- | {{KAZruv}} || 1 || 1 || 0 || 0 || 100,00 |- | {{NEDruv}} || 6 || 5 || 1 || 0 || 83,33 |- | {{NZLruv}} || 4 || 0 || 4 || 0 || 0,00 |- | {{RUSruv}} || 2 || 2 || 0 || 0 || 100,00 |- | {{SAMruv}} || 1 || 1 || 0 || 0 || 100,00 |- | {{ESPruv}} || 23 || 15 || 8 || 0 || 65,22 |- | {{RSAruv}} || 5 || 3 || 2 || 0 || 60,00 |- | {{SWEruv}} || 9 || 9 || 0 || 0 || 100,00 |- | {{USAruv}} || 6 || 1 || 5 || 0 || 16,67 |- | {{WALruv}} || 37 || 17 || 20 || 0 || 45,95 |- | align="left" |'''Algeheel''' || '''226''' || '''90''' || 134''' || '''90''' || '''39,82''' |} == Wedywering met ander nasionale spanne == Veral met die nasionale spanne van die naburige Britse Tuisnasies handhaaf die Skotte ’n intensiewe wedywering. Van die 33 toetswedstryde tot dusver teen Engeland het Skotland twee gewen en Engeland 31. Gedurende wêreldbekertoernooie het albei spanne tot dusver een keer ontmoet (in 1994) en Engeland het dié wedstryd gewen. Naas Engeland is ook Ierland ’n belangrike mededinger.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.bbc.com/sport/rugby-union/47164954 |title=Six Nations 2019: Scotland v Ireland – Five reasons behind the 'narkiness' between two nations |publisher=[[BBC]] |author=Tom English |date=7 Februarie 2019 |accessdate=9 Junie 2025}}</ref> Hierdie wedywering tussen dié twee “[[Kelte|Keltiese]] lande” is gekenmerk deur unieke gebeurtenisse oor dekades heen; ’n bydraende faktor is die wedersydse migrasie in die 19de en 20ste eeu. Skotland en Ierland het tot dusver in 34 toetswedstryde ontmoet, waarvan Skotland 18 gewen het en Ierland 16. Gedurende wêreldbekertoernooie het albei spanne tot dusver drie keer ontmoet (Skild-halfeindstryd 1994, uitspeelhalfeindstryde 2006 en 2010), waarvan Skotland in 1994 en 2006 gewen het en Ierland in 2010. == Rekords == === Wêreldbekerrekord === Skotland het tot dusver aan ses vrouerugbywêreldbekertoernooie deelgeneem. Hul beste prestasie was die vyfde plek tydens die 1994-toernooi. {| class="wikitable" ! Jaar !! Uitslag |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 1991|1991]] || Nie deelgeneem nie |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]] || Vyfde plek |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]] || Sesde plek |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 2002|2002]] || Sesde plek |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 2006|2006]] || Sesde plek |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 2010|2010]] || Agtste plek |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 2014|2014]] || Nie gekwalifiseer nie |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 2017|2017]] || Nie gekwalifiseer nie |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 2021|2021]] || Groepfase |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 2025|2025]] || ''gekwalifiseer'' |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 2029|2029]] || {{n.v.t.}} |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 2033|2033]] || {{n.v.t.}} |} === Tuisnasies / Vyfnasies / Sesnasies === Skotland se enigste jaarlikse toernooi is die [[Sesnasies-vrouetoernooi]] waartydens hulle teen vyf ander Europese lande speel: Engeland, Frankryk, Ierland, Italië en Wallis. Die Sesnasies het begin as die Tuisnasies-toernooi in 1996 met Engeland, Ierland, Skotland en Wallis. Frankryk het in 1999 by die toernooi aangesluit om sodoende die Vyfnasies te vorm, voordat Spanje in 2002 toegetree het en in 2007 met Italië vervang is, waarmee die huidige Sesnasies ontstaan het. Skotland het sy eerste titel in 1998 met ’n [[Grand Slam (Rugby)|Grand Slam]] gewen, d.w.s. ’n Driekroon (’n oorwinning oor al die ander drie Tuisnasies) saam met ’n oorwinning oor Frankryk gedurende dieselfde toernooi.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.sixnationsrugby.com/en/w6n/womens-roll-of-honour |title=Women's Roll Of Honour |publisher=[[Sesnasies-toernooi]] |accessdate=17 Junie 2025}}</ref> * 1 titel (1998) * 1 Grand Slam (1998) * 1 Driekroon (1998) === Europese Vrouerugbykampioenskap === Skotland het voorheen aan die Europese Vrouerugbykampioenskap deelgeneem en een toernooi beklink. * Titeloorwinnings (1): 2001 == Spelers == === Huidige span === Die volgende spelers het die Skotse span gevorm tydens die [[Sesnasies-vrouetoernooi]] 2025:<ref>{{en}} {{cite web |url=https://scottishrugby.org/scotland-squad-announced-for-2025-guinness-womens-six-nations/ |title=Scotland squad announced for 2025 Guinness Women’s Six Nations |publisher=[[Skotse Rugbyunie]] |date=19 Februarie 2025 |accessdate=17 Junie 2025}}</ref> {| | valign="top"| {| class="wikitable" |+ Agterspelers ''(backs)'' |- ! Speler !! Posisie !! Klub !! Toetswedstryde |- | [[Leia Brebner-Holden]] || [[Skrumskakel]] || [[Loughborough Lightning]] || style="text-align:center" | {{0}}5 |- | [[Rhea Clarke]] || Skrumskakel || [[Edinburgh Rugby|Edinburgh]] / [[Universiteit van Edinburgh]] || style="text-align:center" | {{0}}0 |- | [[Caity Mattinson]] || Skrumskakel || [[Trailfinders]] || style="text-align:center" | 27 |- | [[Helen Nelson]] || [[Losskakel]] || [[Loughborough Lightning]] || style="text-align:center" | 65 |- | [[Beth Blacklock]] || [[Senter]] || [[Saracens]] || style="text-align:center" | {{0}}3 |- | [[Emma Orr]] || Senter || [[Bristol Bears]] || style="text-align:center" | 24 |- | [[Rachel Philipps]] || Senter || [[Sale Sharks]] || style="text-align:center" | {{0}}0 |- | [[Lisa Thomson]] || Senter || [[Trailfinders]] || style="text-align:center" | 64 |- | [[Meg Varley]] || Senter || [[Bristol Bears]] || style="text-align:center" | {{0}}0 |- | [[Evie Wills]] || Senter || [[Leicester Tigers]] || style="text-align:center" | {{0}}3 |- | [[Rhona Lloyd]] || [[Vleuel]] || [[Stade Bordelais|Bordeaux]] || style="text-align:center" | 52 |- | [[Francesca McGhie]] || Vleuel || [[Leicester Tigers]] || style="text-align:center" | 17 |- | [[Liz Musgrove]] || Vleuel || [[Trailfinders]] || style="text-align:center" | 18 |- | [[Hannah Walker]] || Vleuel || [[Edinburgh Rugby|Edinburgh]] / [[Universiteit van Edinburgh]] || style="text-align:center" | {{0}}0 |- | [[Chloe Rollie]] || [[Heelagter]] || [[Trailfinders]] || style="text-align:center" | 70 |- | [[Lucia Scott]] || Heelagter || [[Edinburgh Rugby|Edinburgh]] / [[Gloucester-Hartpury]] || style="text-align:center" | {{0}}3 |} | | valign="top"| {| class="wikitable" |+ Voorspelers ''(forwards)'' |- ! Speler !! Posisie !! Klub !! Toetswedstryde |- | [[Elis Martin]] || [[Haker]] || [[Loughborough Lightning]] || style="text-align:center" | 15 |- | [[Aila Ronald]] || Haker || [[Edinburgh Rugby|Edinburgh]] / [[Universiteit van Edinburgh]] || style="text-align:center" | {{0}}0 |- | [[Lana Skeldon]] || Haker || [[Bristol Bears]] || style="text-align:center" | 74 |- | [[Leah Bartlett]] || [[Stut]] || [[Leicester Tigers]] || style="text-align:center" | 38 |- | [[Christine Belisle]] || Stut || [[Loughborough Lightning]] || style="text-align:center" | 40 |- | [[Elliann Clarke]] || Stut || [[Bristol Bears]] || style="text-align:center" | 15 |- | [[Molly Poolman]] || Stut || [[Edinburgh Rugby|Edinburgh]] / [[Watsonian FC|Watsonian]] || style="text-align:center" | {{0}}0 |- | [[Molly Wright]] || Stut || [[Sale Sharks]] || style="text-align:center" | 23 |- | [[Anne Young]] || Stut || [[Loughborough Lightning]] || style="text-align:center" | 15 |- | [[Sarah Bonar]] || [[Slot (rugby)|Slot]] || [[Harlequins]] || style="text-align:center" | 42 |- | [[Becky Boyd]] || Slot || [[Loughborough Lightning]] || style="text-align:center" | {{0}}0 |- | [[Hollie Cunningham]] || Slot || [[Bristol Bears]] || style="text-align:center" | {{0}}0 |- | [[Adelle Ferrie]] || Slot || [[Edinburgh Rugby|Edinburgh]] / [[Corstorphine RFC|Corstorphine]] || style="text-align:center" | {{0}}0 |- | [[Evie Gallagher]] || [[Losvoorspeler]] || [[Bristol Bears]] || style="text-align:center" | 31 |- | [[Jade Konkel]] || Losvoorspeler || [[Harlequins]] || style="text-align:center" | 66 |- | [[Rachel Malcolm]] [[Lêer:Captain sports.svg|15px|Kaptein]] || Losvoorspeler || [[Loughborough Lightning]] || style="text-align:center" | 52 |- | [[Rachel McLachlan]] || Losvoorspeler || [[Montpellier Hérault Rugby|Montpellier]] || style="text-align:center" | 46 |- | [[Alex Stewart]] || Losvoorspeler || [[Edinburgh Rugby|Edinburgh]] / [[Corstorphine RFC|Corstorphine]] || style="text-align:center" | {{0}}8 |} |} === Bekende spelers === Tot dusver is nog geen Skotse speler in Wêreldrugby se Heldesaal opgeneem nie. == Sien ook == {{Portaal|Rugby|Ru ball.svg}} * [[Skotse nasionale rugbyspan]] == Verwysings == {{Verwysings|2}} == Eksterne skakels == {{CommonsKategorie|Scotland women's national rugby union team|Skotse nasionale vrouerugbyspan}} * {{en}} [https://www.scottishrugby.org/ Amptelike webwerf van die Skotse Rugbyunie] * {{en}} [https://www.world.rugby/organisation/membership/europe/scotland Skotland by Wêreldrugby] {{Nasionale vrouerugbyspanne}} {{Normdata}} [[Kategorie:Nasionale vrouerugbyspanne]] [[Kategorie:Rugby in Skotland]] g28t6y2px8ksy610fh7895i1mq0h9yu 0 450380 2818232 2814757 2025-07-03T21:00:08Z SpesBona 2720 /* Rugbywêreldbekerstadions */ Bygewerk 2818232 wikitext text/x-wiki {{Inligtingskas Vrouerugbyspan | land = Spanje | beeld = Kenteken van die Spaanse nasionale rugbyspan.svg | unie = [[Spaanse Rugbyfederasie]] (FER) | bynaam = ''Las Leonas'' (“die [[leeu]]inne”) | embleem = Leeu | stadion = [[Estadio Nacional Universidad Complutense|Estadio Nacional Complutense]], [[Madrid]] | kapasiteit = 12&nbsp;400 | kaptein = [[Cristina Blanco]] | afrigter = {{vlagikoon|Spanje}} [[Juan González Marruecos]] <small>(sedert 2022)</small> | patroon_la1 = _Spainleft17 | patroon_b1 = _Spainkit | patroon_ra1 = _Spainright17 | patroon_sh1 = | patroon_so1 = | linkerarm1 = e30d22 | liggaam1 = e30d22 | regterarm1 = e30d22 | broek1 = 003163 | kouse1 = e30d22 | patroon_la2 = _Spainleftb17 | patroon_b2 = _Spainkitb | patroon_ra2 = _Spainright17b | patroon_sh2 = | patroon_so2 = | linkerarm2 = 003163 | liggaam2 = 003163 | regterarm2 = 003163 | broek2 = 003163 | kouse2 = 003163 | statistiek = | toetse = | toppuntebehaler = | meestedrieë = | eerste = {{ESPruv}} 0–28 {{FRAruv-r}}<br />([[Boé]], [[Frankryk]]; 2 Mei 1989) | grootwen = {{ESPruv}} 119–0 {{FINruv-r}}<br />([[A Coruña]], [[Spanje]]; 30 April 2011) | grootverloor = {{ESPruv}} 3–86 {{ENGruv-r}}<br />([[Madrid]], Spanje; 11 Februarie 2006) | Wêreldbekerverskynings = 6/9 | jaar = 1991 | beste = Sesde plek in [[Vrouerugbywêreldbeker 1991|1991]] | url = | unieurl = www.ferugby.es }} Die '''Spaanse nasionale vrouerugbyspan''' ([[Spaans]]: ''Selección femenina de rugby de España'') is die nasionale vroue[[rugby]]span wat [[Spanje]] in internasionale wedstryde (toetswedstryde) verteenwoordig. Dié span se bynaam is ''Las Leonas'' (“die [[leeu]]inne”). Rugby word in Spanje geadministreer deur die [[Spaanse Rugbyfederasie]] (''Federación Española de Rugby'', FER) wat in 1923 gestig is. Die Spaanse vrouerugbyspan is tans (Junie 2025) 13de op Wêreldrugby se wêreldranglys gelys.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.world.rugby/rankings |title=Women’s and Men’s Rankings |publisher=[[Wêreldrugby]] |accessdate=19 Junie 2025}}</ref> Spanje het in 1989 sy eerste toetswedstryd teen [[Franse nasionale vrouerugbyspan|Frankryk]] gespeel. Spanje se belangrikste internasionale verskyning is tydens die vierjaarlikse [[vrouerugbywêreldbeker]]toernooi wat sedert 1991 beslis word. Spanje het tot dusver vir ses van die nege toernooie gekwalifiseer en tydens die [[Vrouerugbywêreldbeker 1991|1991-toernooi]] met die sesde plek sy beste prestasie behaal. Hulle het tydens die Europese Vrouerugbykampioenskap twaalf titels ingepalm. Die Spaanse span speel tradisioneel in rooi truie met blou broeke en rooi sokkies. == Beheerliggaam == {{Hoofartikel|Spaanse Rugbyfederasie}} Die beheerliggaam vir rugby in Spanje is die Spaanse Rugbyfederasie (''Federación Española de Rugby'', FER). Die FER is in 1923 gestig en het in 1988 ’n volle lid van die Internasionale Rugbyvoetbalraad (IRVR; nou [[Wêreldrugby]]) geword.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.world.rugby/organisation/membership/europe/spain |title=Spain |publisher=[[Wêreldrugby]] |accessdate=19 Junie 2025}}</ref> Daarbenewens was die Spaanse Rugbyfederasie in 1934 ’n stigtingslid van die ''Fédération internationale de rugby amateur'' (FIRA; nou [[Rugby Europa]]).<ref name="rugbyfootballhistory">{{en}} {{cite web |url=https://www.rugbyfootballhistory.com/timeline1930s.htm |title=Historical Rugby Milestones 1930s |publisher=Rugby Football History |accessdate=19 Junie 2025}}</ref> == Geskiedenis == === Beginjare (1989–2000) === Die eerste vrouerugbyspanne is in Spanje in die laat 1970’s gestig, aanvanklik veral in [[Madrid]] en [[Barcelona]], waar onderskeidelik CD Arquitectura en INEF Barcelona baanbrekerswerk verrig het. Die nasionale vrouespan se eerste amptelike toetswedstryd was egter eers op 2 Mei 1989, toe die Spanjaarde in [[Boé]], [[Frankryk]] die [[Franse nasionale vrouerugbyspan|Franse span]] ontmoet het, die gasvroue het dié ontmoeting met 28–0 gewen. Die Iberiërs het reeds aan die eerste [[Vrouerugbywêreldbeker 1991]] in [[Wallis]] deelgeneem en in die sesde plek geëindig.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.rugbyworldcup.com/2025/en/past-tournaments/1991 |titel=1991 Women's Rugby World Cup |publisher=rugbyworldcup.com |accessdate=19 Junie 2025}}</ref> Drie jaar later moes die Spanjaarde om finansiële redes net voor die afskop van die [[Vrouerugbywêreldbeker 1991]] hulleself onttrek. Tydens die eerste deur die vastelandse beheerliggaam ''Fédération internationale de rugby amateur'' (FIRA; nou [[Rugby Europa]]) erkende Europese Vrouerugbykampioenskap het hulle, ná oorwinnings oor [[Italiaanse nasionale vrouerugbyspan|Italië]] en Frankryk verrassend met die titel weggestap. In [[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]] het Spanje weer aan die vrouerugbywêreldbekertoernooi deelgeneem en die sewende plek behaal.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.rugbyworldcup.com/2025/en/past-tournaments/1998 |titel=1998 Women's Rugby World Cup |publisher=rugbyworldcup.com |accessdate=19 Junie 2025}}</ref> === Deelname aan die Vyfnasies (2000–2006) === In 2000 is die nasionale span, weens sy goeie uitslae tydens Europese en wêreldbekertoernooie as vyfde span in die Vyfnasies-vrouetoernooi, die [[Sesnasies-toernooi]] se eweknie, opgeneem, waar hulle [[Ierse nasionale vrouerugbyspan|Ierland]] vervang het. Reeds in die eerste toernooi het hulle [[Skotse nasionale vrouerugbyspan|Skotland]] en [[Walliese nasionale vrouerugbyspan|Wallis]] geklop en die toernooi in die derde plek afgesluit, ’ prestasie wat hulle die daaropvolgende jaar kon herhaal. Die [[Vrouerugbywêreldbeker 2002]], wat in [[Barcelona]] beslis is, het die span in die agtste plek afgesluit<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.rugbyworldcup.com/2025/en/past-tournaments/2002 |titel=2002 Women's Rugby World Cup |publisher=rugbyworldcup.com |accessdate=19 Junie 2025}}</ref> en een jaar later het hulle, weer ná oorwinnings oor Italië en Frankryk, hul tweede Europese titel ingepalm. In [[Vrouerugbywêreldbeker 2006|2006]] het Spanje aan sy vierde vrouerugbywêreldbekertoernooi deelgeneem deelgeneem, maar dié keer het hulle ná nederlae teen Skotland en die gasvroue [[Kanadese nasionale vrouerugbyspan|Kanada]] asook oorwinnings oor [[Kasakse nasionale vrouerugbyspan|Kasakstan]] en [[Samoaanse nasionale vrouerugbyspan|Samoa]], slegs die negende plek beklee.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.rugbyworldcup.com/2025/en/past-tournaments/2006 |titel=2006 Women's Rugby World Cup |publisher=rugbyworldcup.com |accessdate=19 Junie 2025}}</ref> === Uitsluiting uit die Sesnasies (sedert 2007) === [[Lêer:Torneo de clasificación WRWC 2014 - Selección de España - 01.jpg|duimnael|Spanje tydens die [[Vrouerugbywêreldbeker 2014]]-kwalifisering]] [[Lêer:2021-09-25 ESP v ITA - 51524486453 539dc4385b o.jpg|duimnael|Spanje tydens die [[Vrouerugbywêreldbeker 2021]]-kwalifisering]] Van die 2007-seisoen af is Spanje uit die Sesnasies-vrouetoernooi uitgesluit. Die organiseerders het aangevoer, dat die toernooi se deelnemende spanne aan dié van die mans aangepas sou word, waarvolgens Spanje met Italië vervang is, hoewel die Iberiërs destyds al hul vyf amptelike ontmoetings teen die Italianers gewen het.<ref>{{en}} {{cite web |url=http://www.rugbydata.com/wir/spain/italy/gamesplayed |title=Statistics for Spain vs Italy |publisher=Rugbydata.com |accessdate=13 Oktober 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081013230244/http://www.rugbydata.com/wir/spain/italy/gamesplayed |archive-date=13 Oktober 2008}}</ref> Vervolgens het die span se prestasies agteruitgegaan, tussen 2007 en 2009 het Spanje nie meer die eindstryd van ’n Europese Vrouerugbykampioenskap gehaal nie en hulle het vir die eerste keer ook tydens die [[Vrouerugbywêreldbeker 2010]]-kwalifisering misluk. Eers tydens die Europese Vrouerugbykampioenskap 2010 was die span weer suksesvol. Nadat hulle in die groepfase Frankryk kon klop, het die nasionale span die eindstryd gehaal, waar hulle teen die Italianers te staan gekom het, wat sedert die verandering in die Sesnasies-vrouetoernooi se skedule “aartsvyande” was. Spanje het die eindstryd met 31–13 gewen, sy derde Europese titel ingepalm en sy agste oorwinning in agt toetswedstryde teen die ''Azurre'' aangeteken. Tydens die [[Vrouerugbywêreldbeker 2014]]-kwalifisering het die Spanjaarde [[Sweedse nasionale vrouerugbyspan|Swede]] met 55–0 en [[Nederlandse nasionale vrouerugbyspan|Nederland]] met 78–0 verneder asook in die beslissende wedstryd Italië met 38–7 geklop en sodoende vir die toernooi gekwalifiseer.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.scrumqueens.com/news/spain-samoa-qualify-world-cup |title=Spain & Samoa qualify for the World Cup |publisher=Scrum Queens |date=28 April 2013 |accessdate=28 April 2013}}</ref> Tydens dié toernooi is hulle in die groepfase deur Engeland en Kanada geklop, terwyl hulle Samoa kon verslaan. In die daaropvolgende uitspeelwedstryde het die Spanjaarde ná maklike oorwinnings oor Kasakstan en [[Suid-Afrikaanse nasionale vrouerugbyspan|Suid-Afrika]] die negende plek bereik.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.rugbyworldcup.com/2025/en/past-tournaments/2014 |titel=2014 Women's Rugby World Cup |publisher=rugbyworldcup.com |accessdate=19 Junie 2025}}</ref> Tydens die Europese Vrouerugbykampioenskap 2016 het die Iberiërs met 76–0 oor België en met 97–0 oor Tsjeggië geseëvier en die eindstryd gehaal. In die eindstryd het hulle Nederland met 35–7 verslaan en sodoende hul vierde vastelandse titel ingepalm. Daarmee kon die Spanjaarde in ’n uitspeelrondte teen die Skotte speel, die Sesnasies 2015 en 2016 se laaste span as deel van die [[Vrouerugbywêreldbeker 2017]]-kwalifisering. Hulle het die eerste wegwedstryd [[Glasgow]] met 10–5 gewen en hulle kon ook die terugwedstryd in Madrid met 15–10 wen en sodoende vir die toernooi kwalifiseer. == Kleure, embleem en bynaam == Die truikleure is die nasionale kleure van die land; die rooi trui en die blou broeke is aan die [[Huis van Bourbon]] ontleen. Die huidige trui bestaan uit ’n rooi hemp met ’n driehoekige patroon en swart middellyfsye, donkerblou broeke en donkerblou kouse, terwyl die wegtrui uit ’n donkerblou hemp, rooi middellyfsye, donkerblou broeke en donkerblou kouse bestaan. Die beheerliggaam Spaanse Rugbyfederasie toon ’n leeu wat op ’n rubgybal leen, met die belettering ''España Rugby'' daaronder. Die nasionale span se bynaam is ''Las Leonas'' (“die [[leeu]]inne”). == Tuisstadion == [[Lêer:España-rugby2.jpg|duimnael|[[Estadio Nacional Universidad Complutense]]]] Spanje se tuisstadion is die [[Estadio Nacional Universidad Complutense]] in die hoofstad [[Madrid]]. Dit is geleë op die [[Complutense-universiteit van Madrid]] se kampus, is in 1943 ingewy en beskik oor ’n kapasiteit van sowat 12&nbsp;400. Die nasionale span het dié stadion in 1996 begin gebruik, sedertdien is hier meer as driekwart van Spanje se tuiswedstryde gespeel. === Rugbywêreldbekerstadions === {{Hoofartikel|Vrouerugbywêreldbeker 2002}} Spanje het die Vrouerugbywêreldbeker 2002 aangebied. Dié toernooi is in die noordoostelike outonome gemeenskappe [[Aragon]] en [[Katalonië]] gehou. == Toetswedstryde == Spanje het 87 van sy 163 toetswedstryde gewen, ’n wenrekord van 53,37%. Spanje se statistieke in toetswedstryde teen al die lande, in alfabetiese volgorde, is soos volg (korrek teen Junie 2025): {| class="sortable wikitable" ! Opponent ! Gespeel ! Gewen ! Verloor ! Gelykop ! % Gewen |- bgcolor="#d0ffd0" align="center" |- | {{AUSruv}} || 1 || 0 || 1 || 0 || 0,00 |- | {{BELruv}} || 2 || 2 || 0 || 0 || 100,00 |- | {{GERruv}} || 3 || 3 || 0 || 0 || 100,00 |- | {{ENGruv}} || 18 || 2 || 14 || 2 || 11,11 |- | {{FIJruv}} || 1 || 1 || 0 || 0 || 100,00 |- | {{FINruv}} || 1 || 1 || 0 || 0 || 100,00 |- | {{FRAruv}} || 20 || 6 || 14 || 6 || 30,00 |- | {{HKGruv}} || 4 || 4 || 0 || 0 || 100,00 |- | {{IRLruv}} || 11 || 6 || 5 || 0 || 54,55 |- | {{ITAruv}} || 16 || 10 || 6 || 0 || 62,50 |- | {{JPNruv}} || 3 || 2 || 1 || 0 || 66,67 |- | {{CANruv}} || 3 || 0 || 3 || 0 || 0,00 |- | {{KAZruv}} || 3 || 3 || 0 || 0 || 100,00 |- | {{KENruv}} || 1 || 1 || 0 || 0 || 100,00 |- | {{NEDruv}} || 13 || 13 || 0 || 0 || 100,00 |- | {{NZLruv}} || 1 || 0 || 1 || 0 || 0,00 |- | {{PORruv}} || 1 || 1 || 0 || 0 || 100,00 |- | {{RUSruv}} || 4 || 4 || 0 || 0 || 100,00 |- | {{SAMruv}} || 3 || 3 || 0 || 0 || 100,00 |- | {{SCOruv}} || 23 || 8 || 15 || 0 || 34,78 |- | {{RSAruv}} || 8 || 3 || 5 || 0 || 37,50 |- | {{SWEruv}} || 7 || 6 || 1 || 0 || 85,71 |- | {{CZEruv}} || 1 || 1 || 0 || 0 || 100,00 |- | {{USAruv}} || 4 || 0 || 4 || 0 || 0,00 |- | {{WALruv}} || 11 || 7 || 3 || 1 || 63,64 |- | align="left" |'''Algeheel''' || '''163''' || '''87''' || '''73''' || '''3''' || '''53,37''' |} == Rekords == === Wêreldbekerrekord === Spanje het tot dusver aan ses vrouerugbywêreldbekertoernooie deelgeneem. Hul beste prestasie was die sesde plek tydens die 1991-toernooi. {| class="wikitable" ! Jaar !! Uitslag |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 1991|1991]] || Sesde plek |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]] || Nie deelgeneem nie |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]] || Sewende plek |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 2002|2002]] || Agtste plek |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 2006|2006]] || Negende plek |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 2010|2010]] || Nie gekwalifiseer nie |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 2014|2014]] || Negende plek |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 2017|2017]] || Tiende plek |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 2021|2021]] || Nie gekwalifiseer nie |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 2025|2025]] || ''gekwalifiseer'' |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 2029|2029]] || {{n.v.t.}} |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 2033|2033]] || {{n.v.t.}} |} === Vyf- en Sesnasies === In 2000 het Spanje by die destydse Vyfnasies aangesluit, waar hulle teen Engeland, Frankryk, Skotland en Wallis gespeel het. Van 2002 af het Ierland ook deelgeneem. In 2007 is Spanje met Italië vervang. === Europese Vrouerugbykampioenskap === Spanje neem aan die Europese Vrouerugbykampioenskap deel. Hulle het sedertdien twaalf toernooie beklink. * Titeloorwinning (12): 1995, 2003, 2010, 2013, 2016, 2018, 2019, 2020, 2022, 2023, 2024, 2025 == Spelers == === Huidige span === Die volgende spelers het die Spaanse span gevorm tydens die WXV 3 2024:<ref>{{es}} {{cite web |url=https://ferugby.es/30-leonas-para-preparar-la-clasificacion-al-mundial-de-inglaterra-2025/ |title=30 Leonas para preparar la clasificación al Mundial de Inglaterra 2025 |publisher=[[Spaanse Rugbyfederasie]] |date=3 September 2024 |accessdate=19 Junie 2025}}</ref> {| | valign="top"| {| class="wikitable" |+ Agterspelers ''(zagueros)'' |- ! Speler !! Posisie !! Klub !! Toetswedstryde |- | [[Lucía Díaz]] || [[Skrumskakel]] || [[CR Majadahonda|Silicius Majadahonda]] || style="text-align:center" | 28 |- | [[Anne Fernández de Corres]] || Skrumskakel || [[Spaanse Rugbyfederasie]] || style="text-align:center" | 23 |- | [[Amàlia Argudo]] || [[Losskakel]] || [[Stade Toulousain|Toulouse]] || style="text-align:center" | 14 |- | [[Claudia Cano]] || Losskakel || [[CR Cisneros|Cisneros]] || style="text-align:center" | {{0}}4 |- | [[Zahía Pérez]] || Losskakel || [[CR Majadahonda|Silicius Majadahonda]] || style="text-align:center" | 18 |- | [[Maider Aresti]] || [[Senter]] || [[Unión Aljarafe Sevilla|Simón Verde Magnolia Cocos]] || style="text-align:center" | 10 |- | [[Naroa Azpitarte]] || Senter || [[Getxo Artea RT|Getxo Artea]] || style="text-align:center" | {{0}}1 |- | [[Martina Márquez]] || Senter || [[AVR FC Barcelona]] || style="text-align:center" | {{0}}4 |- | [[Claudia Pérez]] || [[Vleuel]] || [[CR Majadahonda Rugby|Silicius Majadahonda]] || style="text-align:center" | 12 |- | [[Alba Vinuesa]] || Vleuel || [[Stade Français]] || style="text-align:center" | 24 |- | [[Lea Ducher]] || [[Heelagter]] || [[Unión Aljarafe Sevilla|Simón Verde Magnolia Cocos]] || style="text-align:center" | {{0}}5 |- | [[Clàudia Peña]] || Heelagter || [[Harlequins]] || style="text-align:center" | 15 |- | [[Clara Piquero]] || Heelagter || [[Lons Section paloise rugby féminin|Pau]] || style="text-align:center" | 18 |} | | valign="top"| {| class="wikitable" |+ Voorspelers ''(delanteros)'' |- ! Speler !! Posisie !! Klub !! Toetswedstryde |- | [[Cristina Blanco]] [[Lêer:Captain sports.svg|15px|Kaptein]] || [[Haker]] || [[Trailfinders]] || style="text-align:center" | 22 |- | [[María del Castillo]] || Haker || [[Olímpico RC|Olímpico de Pozuelo]] || style="text-align:center" | 13 |- | [[Inés Antolínez]] || [[Stut]] || [[CR El Salvador|Crealia El Salvador]] || style="text-align:center" | 13 |- | [[Sidorella Bracic]] || Stut || [[CR El Salvador|Crealia El Salvador]] || style="text-align:center" | 18 |- | [[Mireia de Andrés]] || Stut || [[Club de Rugby Sant Cugat|Sant Cugat]] || style="text-align:center" | {{0}}3 |- | [[María de las Huertas Román]] || Stut || [[Unión Aljarafe Sevilla|Simón Verde Magnolia Cocos]] || style="text-align:center" | 14 |- | [[Laura Delgado Dueñas]] || Stut || [[Harlequins]] || style="text-align:center" | 40 |- | [[Nuria Jou]] || Stut || [[UE Santboiana]] || style="text-align:center" | {{0}}6 |- | [[Lia Piñeiro]] || Stut || [[Olímpico RC|Olímpico de Pozuelo]] || style="text-align:center" | {{0}}5 |- | [[Lourdes Alameda]] || [[Slot (rugby)|Slot]] || [[AC Bobigny 93 Rugby|AC Bobigny 93]] || style="text-align:center" | 29 |- | [[Carmen Castellucci]] || Slot || [[Gloucester-Hartpury]] || style="text-align:center" | 18 |- | [[Mónica Castelo]] || Slot || [[Stade Rennes|Rennes]] || style="text-align:center" | 24 |- | [[Nadina Cisa]] || Slot || [[Lyon Olympique Universitaire|Lyon]] || style="text-align:center" | {{0}}7 |- | [[Anna Puig]] || Slot || [[UE Santboiana]] || style="text-align:center" | 31 |- | [[María Calvo]] || [[Losvoorspeler]] || [[CR Cisneros|Complutense Cisneros]] || style="text-align:center" | 26 |- | [[Alba Capell]] || Losvoorspeler || [[Sale Sharks]] || style="text-align:center" | 17 |- | [[Nerea García]] || Losvoorspeler || [[CR El Salvador|Crealia El Salvador]] || style="text-align:center" | {{0}}6 |} |} === Bekende spelers === Tot dusver is nog geen Spaanse speler in Wêreldrugby se Heldesaal opgeneem nie. == Sien ook == {{Portaal|Rugby|Ru ball.svg}} * [[Spaanse nasionale rugbyspan]] == Verwysings == {{Verwysings|2}} == Eksterne skakels == {{CommonsKategorie|Spain women's national rugby union team|Spaanse nasionale vrouerugbyspan}} * {{es}} [http://www.ferugby.es/ Amptelike webwerf van die Spaanse Rugbyfederasie] * {{en}} [https://www.world.rugby/organisation/membership/europe/spain Spanje by Wêreldrugby] {{Nasionale vrouerugbyspanne}} {{Normdata}} [[Kategorie:Nasionale vrouerugbyspanne]] [[Kategorie:Rugby in Spanje]] 6in7pky6p43oaf39sbnx7qxo06uypcx 0 450441 2818229 2814761 2025-07-03T21:00:05Z SpesBona 2720 /* Rugbywêreldbekerstadions */ Bygewerk 2818229 wikitext text/x-wiki {{Inligtingskas Vrouerugbyspan | land = Wallis | beeld = Kenteken van die Walliese nasionale rugbyspan.svg | unie = [[Walliese Rugbyunie]] (WRU) | bynaam = Rooi Drake | embleem = [[Prins van Wallis]] se vere | kaptein = [[Hannah Jones]] | afrigter = {{vlagikoon|Wallis}} [[Sean Lynn]] <small>(sedert 2025)</small> | stadion = [[Millennium-stadion]], [[Cardiff]]<br />[[Rodney Parade]], [[Newport, Wallis|Newport]] | kapasiteit = | patroon_la1 = _whiteborder | patroon_b1 = _vneckwhite | patroon_ra1 = _whiteborder | patroon_sh1 = _redsides | patroon_so1 = _whitetop | linkerarm1 = cc0000 | liggaam1 = cc0000 | regterarm1 = cc0000 | broek1 = cc0000 | kouse1 = cc0000 | patroon_la2 = _whiteborder | patroon_b2 = _vneckwhite | patroon_ra2 = _whiteborder | patroon_sh2 = _blacksides | patroon_so2 = _whitetop | linkerarm2 = 000000 | liggaam2 = 000000 | regterarm2 = 000000 | broek2 = ffffff | kouse2 = 000000 | statistiek = | toetse = | toptoetspuntebehaler = | meestedrieë = | eerste = {{WALruv}} 4–22 {{ENGruv-r}}<br />([[Pontypool]], [[Wallis]]; 5 April 1987) | grootwen = {{GERruv}} 0–77 {{WALruv-r}}<br />([[Barcelona]], [[Spanje]]; 17 Mei 2002) | grootverloor = {{WALruv}} 0–81 {{ENGruv-r}}<br />([[Cardiff]], Wallis; 4 Februarie 2005) | Wêreldbekerverskynings = 8/9 | jaar = 1991 | beste = Vierde plek in [[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]] | url = | unieurl = www.wru.co.uk }} Die '''Walliese nasionale vrouerugbyspan''' ([[Engels]]: ''Wales women’s national rugby union team''; [[Wallies]]: ''Tîm rygbi’r undeb cenedlaethol merched Cymru'') is die nasionale vroue[[rugby]]span wat [[Wallis]] in internasionale wedstryde (toetswedstryde) verteenwoordig. Rugby word in Wallis deur die [[Walliese Rugbyunie]] (''Welsh Rugby Union'', WRU) geadministreer. Wallis neem jaarliks aan die [[Sesnasies-vrouetoernooi]] deel, saam met [[Engelse nasionale vrouerugbyspan|Engeland]], [[Franse nasionale vrouerugbyspan|Frankryk]], [[Ierse nasionale vrouerugbyspan|Ierland]], [[Italiaanse nasionale vrouerugbyspan|Italië]] en [[Skotse nasionale vrouerugbyspan|Skotland]]. Wallis het sy eerste internasionale wedstryd in 1987 teen Engeland gespeel. Walliese spelers dra tradisioneel skarlakenrooi truie, wit broeke en rooi sokkies. Wallis se belangrikste internasionale verskyning is tydens die vierjaarlikse [[vrouerugbywêreldbeker]]toernooi wat sedert 1991 beslis word. Wallis het tot dusver vir agt van die nege toernooie gekwalifiseer en slegs die 2006-toernooi misgeloop; in [[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]] het hulle met die vierde plek hul beste prestasie behaal. Die Walliese vrouerugbyspan is tans (Junie 2025) tiende op [[Wêreldrugby]] se wêreldranglys gelys.<ref name="ranglys">{{en}} {{cite web |url=https://www.world.rugby/rankings |title=Women’s and Men’s Rankings |publisher=[[Wêreldrugby]] |accessdate=21 Junie 2025}}</ref> Een voormalige Walliese rugbyspeler is in Wêreldrugby se Heldesaal opgeneem. == Beheerliggaam == {{Hoofartikel|Walliese Rugbyunie}} Die beheerliggaam vir rugby in Wallis is die Walliese Rugbyunie (''Welsh Rugby Union'', WRU), wat in 1881 gestig is.<ref>{{en}} {{cite web |url=http://www.wru.co.uk/14148.php |title=WRU: History of the Welsh Rugby Union: A Brief History |publisher=[[Walliese Rugbyunie]] |date=2009 |accessdate=14 Augustus 2011 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110814113115/http://www.wru.co.uk/14148.php |archive-date=14 Augustus 2011 |url-status=dead}}</ref> In 1886 het die WRU saam met die [[Ierse Rugbyvoetbalunie]] (IRFU) en die [[Skotse Rugbyunie]] (SRU) die Internasionale Rugbyvoetbalraad (IRVR; nou [[Wêreldrugby]]) gestig.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.world.rugby/organisation/membership/europe/wales |title=Wales |publisher=[[Wêreldrugby]] |accessdate=21 Junie 2025}}</ref> In 1999 het Wallis met die aansluiting van die ''Fédération internationale de rugby amateur'' (FIRA; nou [[Rugby Europa]]) by die IRVR ook ’n lid van dié kontinentale beheerliggaam geword.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.rugbyeurope.eu/about-us |title=About us |publisher=[[Rugby Europa]] |date=2020 |accessdate=17 Maart 2025}}</ref> == Geskiedenis == [[Lêer:Cardiff ladies xv 1917.jpg|duimnael|Die Cardiff Ladies op 15 Desember 1917. Dié foto word as die oudste van ’n vrouerugbyspan beskou]] Reeds in die 19de eeu het Walliese vroue groot belangstelling in rugby getoon. Dienooreenkomstig is [[Cardiff Arms Park]] se nuwe pawiljoen “vir die gemaak van die dames” opgeknap en ’n verslaggewer het berig, dat “’n hele derde” van die toeskouers in die [[Stradeypark]], [[Llanelli]], vroue was. In 1905 het ’n Engelse joernalis vir die [[Daily Mail]] verslag gedoen oor die wedstryd tussen die “Original All Blacks” teen die [[Newport RFC]] op die [[Rodney Parade]] “Te oordeel aan die kundige vroulike kritiek wat Saterdag se wedstryd begelei het, lyk dit asof die gemiddelde vrou in Newport net soveel van die aard van rugby weet as die gemiddelde man.”<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.walesonline.co.uk/sport/rugby/rugby-news/carolyn-hitt-contracts-announcement-might-22085906 |title=Carolyn Hitt: Wales Women contracts announcement might finally turn despair into hope for Welsh women's rugby |publisher=Wales Online |author=Carolyn Hitt |date=6 November 2021 |accessdate=21 Junie 2025}}</ref> Hoewel dit onbekend is, wanneer die eerste vrouerugbywedstryd beslis is, het vrouerugby tydens die [[Eerste Wêreldoorlog]] groot bekendheid verwerf, aangesien baie manlike spelers ingeroep is. Een van die eerste gedokumenteerde wedstryde is op 16 Desember 1917 in Cardiff Arms Park beslis, waartydens die Cardiff Ladies (wat volledig uit [[Hancocks-brouery]]-werkers bestand het) die Newport Ladies met 6–0 geklop het.<ref>{{en}} {{cite book |author=D.E. Davies |title=Cardiff Rugby Club, History and Statistics 1876–1975 |publisher=The Starling Press |location=Risca |year=1975 |pages=70–71 |ISBN=0-9504421-0-0}}</ref> Maria Eley het as [[heelagter]] vir Cardiff gespeel en het die oudste rugbyspeler geword<ref>{{en}} {{cite web |url=http://www.penarthtimes.co.uk/archive/2006/01/23/Penarth+Archive/6658453.Rugby_is_the_secret_of_106_year_olds_longevity_/ |title=Rugby is the secret of 106-year-old's longevity |publisher=Penarth Times |date=23 Januarie 2006 |accessdate=23 Januarie 2006}}</ref> en sy is in 2007 op die ouderdom van 106 oorlede. ’n Foto van die Cardiff Ladies op 15 Desember 1917 word as die oudste van ’n vrouerugbyspan beskou en dit is by die Cardiff Rugby Museum. Op 5 April 1987 het die eerste amptelike Walliese nasionale vrouerugbyspan onder haar [[Kaptein (sport)|kaptein]] [[Liza Burgess]] teen [[Engelse nasionale vrouerugbyspan|Engeland]] op [[Pontypoolpark]] te staan gekom.<ref>{{en}} {{cite web |url=http://www.rfu.com/news/2012/april/newsarticles/040512_england_women_25_anniversary |title=Historic day for England Women's Rugby |publisher=[[Engelse Rugbyvoetbalunie]] |date=5 April 2012 |accessdate=9 Julie 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130709212514/http://www.rfu.com/news/2012/april/newsarticles/040512_england_women_25_anniversary |archive-date=9 Julie 2013}}</ref> Voor 1987 is Walliese spelers vir [[Britse nasionale vrouerugbyspan|Groot-Brittanje]] gekeur vir ’n wedstryd teen [[Franse nasionale vrouerugbyspan|Frankryk]] in 1986 op [[Athletic Ground, Richmond|Athletic Ground]]. Die span Groot-Brittanje het tot in 1990 in ’n aantal wedstryde gespeel en sy laaste wedstryd teen [[Italiaanse nasionale vrouerugbyspan|Italië]] gewen. Wallis het sedert 1987 Engeland jaarliks ontmoet. Wallis het die heel eerste [[Vrouerugbywêreldbeker 1991]] in [[Cardiff]] aangebied en die Plaat-kwarteindstryd gehaal.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.rugbyworldcup.com/2025/en/past-tournaments/1991 |titel=1991 Women's Rugby World Cup |publisher=rugbyworldcup.com |accessdate=20 Junie 2025}}</ref> Tydens die daaropvolgende [[Vrouerugbywêreldbeker 1994]] het die Walliesers met die vierde plek hul beste prestasie behaal.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://rugbyfootballhistory.com/WRWC.html |title=Women's Rugby World Cup |publisher=RugbyFootballHistory.com |accessdate=21 Junie 2025}}</ref> In 1998 het die Internasionale Rugbyraad (IRR; nou [[Wêreldrugby]]) die organisasie van die toernooi oorgeneem, wat in [[Vrouerugbywêreldbeker 1998|daardie jaar]] [[Black Ferns|Nieu-Seeland]] gewen het.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.rugbyworldcup.com/2025/en/past-tournaments/1998 |titel=1998 Women's Rugby World Cup |publisher=rugbyworldcup.com |accessdate=20 Junie 2025}}</ref> In 1994 is die Walliese Vrouerugbyunie (''Welsh Women’s Rugby Union'', WWRU) ter bevordering en ontwikkeling van vrouerugby in Wallis gestig; die ander drie Tuisnasies het ook die beheer van die plaaslike vrouerugby oorgeneem, waarmee die WRFU se werk beëindig is. Gelyktydig het die WWRU met die [[Walliese Rugbyunie]] (''Welsh Rugby Union'', WRU) saamgesmelt. Met die stigting van die vier beheerliggame vir vrouerugby in die [[Verenigde Koninkryk]] het ook die invoering van die Tuisnasies-vrouetoernooi gepaard gegaan, wat in 1995 vir die eerste keer beslis is. In die eerste jare kon die Walliesers slegs oorwinnings aanteken oor die [[Ierse nasionale vrouerugbyspan|Iere]]. Die Walliesers was ook die enigste rugbyspan uit Wallis wat ’n reeks in [[Suid-Afrika]] gewen het, toe hulle die 1994-reeks teen die [[Suid-Afrikaanse nasionale vrouerugbyspan|Suid-Afrikaners]] met 2–0 beklink het. Van 2004 tot 2006 het die besluit om slegs in Wallis aktiewe spelers vir die nasionale span te keur, tot swak resultate gelei, buitendien het die span met die [[Vrouerugbywêreldbeker 2006]] vir die eerste keer ’n toernooi versuim. Ná die herroeping van die besluit het die Walliesers hul beste prestasies tydens die Sesnasies-vrouetoernooie behaal met oorwinnings oor Frankryk in 2006, asook Skotland in 2006 en 2007, gelyk aan hul eerste oorwinning oor die Keltiese buurland in tien jaar, in 2009 kon hulle ná ’n oorwinning oor Engeland vir die eerste keer ook die Driekroon wen. In 2007 het Wallis aan die Europese Vrouerugbykampioenskap deelgeneem om aan sy ontwikkelende span toernooi-ervaring te gee. In November 2021 het die WRU aangekondig om sy spelers vir die eerste keer twaalfmaandelikse kontrakte aan te bied. Dié kontrakte het op 1 Januarie 2022 begin.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.walesonline.co.uk/sport/rugby/rugby-news/wales-women-rugby-players-offered-22056020 |title=Wales Women rugby players to be offered professional contracts for first time in history |publisher=Wales Online |author=Matthew Southcombe |date=3 November 2021 |accessdate=21 Junie 2025}}</ref> == Stadions == Net soos ander vername rugbylande soos Frankryk, Ierland, Italië, Kanada, Nieu-Seeland, Skotland, Suid-Afrika en die Verenigde State beskik Wallis oor geen amptelike tuisstadion vir sy nasionale span nie. Die Walliesers gebruik vir hul toetse eerder ’n verskeidenheid stadions dwarsdeur Wallis. Tydens die Sesnasies-vrouetoernooi word veral die [[Millennium-stadion]] in [[Cardiff]] en die [[Rodney Parade]] in [[Newport, Wallis|Newport]] gebruik. === Rugbywêreldbekerstadions === {{Hoofartikel|Vrouerugbywêreldbeker 1991}} Wallis het die Vrouerugbywêreldbeker 1991 aangebied. Dié toernooi is in en rondom die Walliese hoofstad [[Cardiff]] gehou.<ref>{{en}} {{cite web |url=http://www.bbc.co.uk/sport/rugby-union/63118254 |title=Rugby World Cup: The intrigue & inspiration behind first women's tournament of 1991 |publisher=[[BBC]] |author=Becky Grey |date=6 Oktober 2022 |accessdate=21 Junie 2025}}</ref> == Kleure en embleem == [[Lêer:Prince of Wales's feathers Badge.svg|duimnael|Die [[Prins van Wallis]] se vere]] Wallis speel tradisioneel in skarlakenrooi truie, wit broeke en rooi sokkies. Op die truie is die [[Prins van Wallis]] se vere geborduur. == Toetswedstryde == Wallis het 81 van sy 249 toetswedstryde gewen, ’n wenrekord van 32,53%. Wallis se statistieke in toetswedstryde teen al die lande, in alfabetiese volgorde, is soos volg (korrek teen Junie 2025): {| class="sortable wikitable" ! Opponent ! Gespeel ! Gewen ! Verloor ! Gelykop ! % Gewen |- bgcolor="#d0ffd0" align="center" |- | {{AUSruv}} || 6 || 0 || 6 || 0 || 0,00 |- | {{GERruv}} || 2 || 2 || 0 || 0 || 100,00 |- | {{ENGruv}} || 42 || 2 || 40 || 0 || 4,76 |- | {{FRAruv}} || 30 || 4 || 26 || 0 || 13,33 |- | {{HKGruv}} || 2 || 2 || 0 || 0 || 100,00 |- | {{IRLruv}} || 32 || 17 || 15 || 0 || 53,13 |- | {{ITAruv}} || 23 || 13 || 9 || 1 || 56,52 |- | {{JPNruv}} || 2 || 1 || 1 || 0 || 50,00 |- | {{CANruv}} || 14 || 2 || 10 || 2 || 14,29 |- | {{KAZruv}} || 5 || 3 || 2 || 0 || 60,00 |- | {{NEDruv}} || 5 || 2 || 3 || 0 || 40,00 |- | {{NZLruv}} || 7 || 0 || 7 || 0 || 0,00 |- | {{RUSruv}} || 2 || 2 || 0 || 0 || 100,00 |- | {{SAMruv}} || 1 || 0 || 1 || 0 || 0,00 |- | {{SCOruv}} || 37 || 20 || 17 || 0 || 54,05 |- | {{ESPruv}} || 11 || 4 || 7 || 0 || 36,36 |- | {{RSAruv}} || 8 || 6 || 2 || 0 || 75,00 |- | {{SWEruv}} || 3 || 2 || 1 || 0 || 66,67 |- | {{USAruv}} || 6 || 2 || 4 || 0 || 33,33 |- | align="left" |'''Algeheel''' || '''249''' || '''81''' || '''156''' || '''3''' || '''32,53''' |} == Wedywering met ander nasionale spanne == Wallis handhaaf veral teen die buurland Engeland ’n intensiewe wedywering. Wallis en Engeland het tot dusver in 42 toetswedstryde ontmoet, waarvan Wallis twee gewen het en Engeland 40. Gedurende wêreldbekertoernooie het albei spanne tot dusver nog nie ontmoet nie. == Rekords == === Wêreldbekerrekord === Wallis het tot dusver aan agt vrouerugbywêreldbekertoernooie deelgeneem. Hul beste prestasie was die vierde plek tydens die 1991-toernooi. {| class="wikitable" ! Jaar !! Uitslag |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 1991|1991]] || Plaat-kwarteindstryd |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 1994|1994]] || Vierde plek |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 1998|1998]] || Elfde plek |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 2002|2002]] || Tiende plek |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 2006|2006]] || Nie gekwalifiseer nie |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 2010|2010]] || Negende plek |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 2014|2014]] || Agste plek |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 2017|2017]] || Sewende plek |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 2021|2021]] || Kwarteindrondte |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 2025|2025]] || ''gekwalifiseer'' |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 2029|2029]] || {{n.v.t.}} |- | align=center | [[Vrouerugbywêreldbeker 2033|2033]] || {{n.v.t.}} |} === Tuisnasies / Vyfnasies / Sesnasies === Wallis se enigste jaarlikse toernooi is die [[Sesnasies-vrouetoernooi]] waartydens hulle teen vyf ander Europese lande speel: Engeland, Frankryk, Ierland, Italië en Skotland. Die Sesnasies het begin as die Tuisnasies-toernooi in 1996 met Engeland, Ierland, Skotland en Wallis. Frankryk het in 1999 by die toernooi aangesluit om sodoende die Vyfnasies te vorm, voordat Spanje in 2002 toegetree het en in 2007 met Italië vervang is, waarmee die huidige Sesnasies ontstaan het. Wallis het nog nie ’n toernooi gewen nie. === Europese Vrouerugbykampioenskap === Wallis het voorheen aan die Europese Vrouerugbykampioenskap deelgeneem maar geen toernooi gewen nie. == Spelers == === Huidige span === Die volgende spelers het die Walliese span gevorm tydens die Sesnasies-vrouetoernooi 2025:<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.wru.wales/2025/03/lynn-names-37-strong-wales-women-squad-for-six-nations/ |title=Lynn names 37-strong Wales Women squad for Six Nations |publisher=[[Walliese Rugbyunie]] |date=14 Maart 2025 |accessdate=21 Junie 2025}}</ref> {| | valign="top"| {| class="wikitable" |+ Agterspelers ''(backs)'' |- ! Speler !! Posisie !! Klub !! Toetswedstryde |- | [[Keira Bevan]] || [[Skrumskakel]] || [[Bristol Bears]] || style="text-align:center" | 68 |- | [[Meg Davies]] || Skrumskakel || [[Gloucester-Hartpury]] || style="text-align:center" | {{0}}5 |- | [[Sian Jones]] || Skrumskakel || [[Gwalia Lightning]] || style="text-align:center" | 10 |- | [[Ffion Lewis]] || Skrumskakel || [[Bristol Bears]] || style="text-align:center" | {{0}}0 |- | [[Robyn Wilkins]] || [[Losskakel]] || [[Sale Sharks]] || style="text-align:center" | 70 |- | [[Carys Cox]] || [[Senter]] || [[Ealing Trailfinders]] || style="text-align:center" | 13 |- | [[Lleucu George]] || Senter || [[Gloucester-Hartpury]] || style="text-align:center" | 27 |- | [[Hannah Jones]] [[Lêer:Captain sports.svg|15px|Kaptein]] || Senter || [[Gloucester-Hartpury]] || style="text-align:center" | 58 |- | [[Kerin Lake]] || Senter || [[Gwalia Lightning]] || style="text-align:center" | 51 |- | [[Catherine Richards]] || Senter || [[Gwalia Lightning]] || style="text-align:center" | {{0}}2 |- | [[Hannah Bluck]] || [[Vleuel]] || [[Brython Thunder]] || style="text-align:center" | 13 |- | [[Jasmine Joyce]] || Vleuel || [[Bristol Bears]] || style="text-align:center" | 42 |- | [[Courtney Keight]] || Vleuel || [[Bristol Bears]] || style="text-align:center" | 15 |- | [[Lisa Neumann]] || Vleuel || [[Harlequins]] || style="text-align:center" | 40 |- | [[Jenny Hesketh]] || [[Heelagter]] || [[Bristol Bears]] || style="text-align:center" | {{0}}8 |- | [[Nel Metcalfe]] || Heelagter || [[Gloucester-Hartpury]] || style="text-align:center" | {{0}}7 |- | [[Kayleigh Powell]] || Heelagter || [[Harlequins]] || style="text-align:center" | 20 |} | | valign="top"| {| class="wikitable" |+ Voorspelers ''(forwards)'' |- ! Speler !! Posisie !! Klub !! Toetswedstryde |- | [[Rosie Carr]] || [[Haker]] || [[Brython Thunder]] || style="text-align:center" | {{0}}2 |- | [[Kelsey Jones]] || Haker || [[Gloucester-Hartpury]] || style="text-align:center" | 42 |- | [[Carys Phillips]] || Haker || [[Harlequins]] || style="text-align:center" | 79 |- | [[Molly Reardon]] || Haker || [[Gwalia Lightning]] || style="text-align:center" | {{0}}8 |- | [[Abbey Constable]] || [[Stut]] || [[Leicester Tigers]] || style="text-align:center" | 10 |- | [[Maisie Davies]] || Stut || [[Gwalia Lightning]] || style="text-align:center" | {{0}}1 |- | [[Gwenllian Pyrs]] || Stut || [[Sale Sharks]] || style="text-align:center" | 42 |- | [[Donna Rose]] || Stut || [[Saracens]] || style="text-align:center" | 27 |- | [[Jenni Scoble]] || Stut || [[Gwalia Lightning]] || style="text-align:center" | {{0}}1 |- | [[Gwen Crabb]] || [[Slot (rugby)|Slot]] || [[Gloucester-Hartpury]] || style="text-align:center" | 28 |- | [[Georgia Evans]] || Slot || [[Saracens]] || style="text-align:center" | 31 |- | [[Natalia John]] || Slot || [[Brython Thunder]] || style="text-align:center" | 43 |- | [[Alaw Pyrs]] || Slot || [[Gwalia Lightning]] || style="text-align:center" | {{0}}0 |- | [[Alex Callender]] || [[Losvoorspeler]] || [[Harlequins]] || style="text-align:center" | 41 |- | [[Abbie Fleming]] || Losvoorspeler || [[Harlequins]] || style="text-align:center" | 23 |- | [[Gwennan Hopkins]] || Losvoorspeler || [[Gwalia Lightning]] || style="text-align:center" | {{0}}5 |- | [[Alisha Joyce-Butchers]] || Losvoorspeler || [[Bristol Bears]] || style="text-align:center" | 54 |- | [[Bryonie King]] || Losvoorspeler || [[Gwalia Lightning]] || style="text-align:center" | {{0}}6 |- | [[Bethan Lewis]] || Losvoorspeler || [[Gloucester-Hartpury]] || style="text-align:center" | 51 |- | [[Kate Williams]] || Losvoorspeler || [[Gloucester-Hartpury]] || style="text-align:center" | 16 |} |} === Bekende spelers === Een voormalige Walliese speler is vir haar uitstekende prestasies in Wêreldrugby se Heldesaal opgeneem:<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.world.rugby/halloffame/inductees |title=Inductees |publisher=[[Wêreldrugby]] |accessdate=21 Junie 2025}}</ref> {| class="wikitable zebra" ! Speler !! Posisie !! Inskrywing |- | [[Liza Burgess]] || [[Agsteman]] || 2018 |} == Sien ook == {{Portaal|Rugby|Ru ball.svg}} * [[Walliese nasionale rugbyspan]] == Verwysings == {{Verwysings|2}} == Eksterne skakels == * {{en}} [http://www.wru.co.uk/ Amptelike webwerf van die Walliese Rugbyunie] * {{en}} [https://www.world.rugby/organisation/membership/europe/wales Wallis by Wêreldrugby] {{Nasionale vrouerugbyspanne}} {{Normdata}} [[Kategorie:Nasionale vrouerugbyspanne]] [[Kategorie:Rugby in Wallis]] 2dn68ojdu4smv3p16bdl5prgc02jxcm 0 450848 2818200 2818124 2025-07-03T17:49:53Z Oesjaar 7467 /* Toetsing op grondvlak */ Sjoe! 2818200 wikitext text/x-wiki {{Inligtingskas Vliegtuig |naam= GE9X |beeld=File:777X Roll-Out (46649681164) (blurred).jpg |byskrif='n GE9X geinstalleer op 'n [[Boeing 777X]] tydens sy bekendstelling in Maart 2019 |tipe= Turbowaaier |vervaardiger= GE Aerospace |ontwerper= GE Aerospace |eerste vlug= Maart 2018 |bekendstelling= |vrygestel= |onttrek= |status=In gebruik |hoofgebruiker= Boeing 777X |meer gebruikers= |vervaardig= |aantal gebou= |programkoste= |eenheidskoste= |ontwikkel van= |variante met eie artikels= }} Die '''General Electric GE9X''' is 'n hoë-omleiding [[turbowaaiermotor]] wat uitsluitlik vir die Boeing 777X deur GE Aerospace ontwikkel is. Dit is vir die eerste keer in April 2016 op die grond aangeskakel en getoets. Die motor het op 13 Maart 2018 die eerste keer gevlieg en die 777-9 se nooiensvlug vroeg in 2020 aangedryf. Die [[Federale Lugvaartadministrasie]] (FAA) het die tipesertifikaat op 25 September 2020 vir die motor uitgereik. Afgelei van die General Electric GE90 met 'n groter waaier, gevorderde materiale soos keramiekmatrikskomposiete (CMC's), en hoër omleiding- en kompressieverhoudings, is dit ontwerp om brandstofdoeltreffendheid met 10% te verbeter in vergelyking met die GE90. Die motor word gegradeer na 490&nbsp;kN stukrag, wat 20&nbsp;kN minder is as die GE90 se hoogste stukragvariant, die GE90-115, gegradeer op 510&nbsp;kN. == Ontwikkeling == In Februarie 2012 het GE studies aangekondig oor 'n meer doeltreffende afgeleide motor van die GE90, genaamd die GE9X, om beide die -8 en -9 variante van die nuwe Boeing&nbsp;777X aan te dryf. Dit sou dieselfde waaierdiameter van 325&nbsp;cm as die GE90-115B hê, met 'n stukrag wat met 70 kN verminder is tot 'n nuwe gradering van 443 kN per motor.<ref name=Flight14Sep2011/> Die motor vir die 777-8X sou verminder word na 390 kN.<ref name=Flight7March2012/> In 2013 is die waaier se deursnee met 9&nbsp;cm vergroot tot 335&nbsp;cm.<ref>{{cite news |last=Alcock |first=Charles |url= https://www.ainonline.com/aviation-news/air-transport/2013-06-16/ge-pushes-envelope-ge9x-new-boeing-777# |title= GE Pushes Envelope With GE9X for new Boeing 777 |date= June 16, 2013 |publisher= Aviation International News |access-date=November 24, 2018}}</ref> In 2014 is die waaier se deursnee met nog 4&nbsp;cm vergroot tot 339 cm, wat die stukrag effens verhoog het van 450&nbsp;kN tot 470&nbsp;kN.<ref>{{cite news |url= http://aviationweek.com/commercial-aviation/777x-configuration-changes-revealed |title= 777X Configuration Changes Revealed |work= Aviation Week |date= June 9, 2014}}</ref> In 2016 was die motor se lysprys V$41.4 miljoen.<ref name=GEreportsApr2016/> Die eerste enjin sou na verwagting in 2016 op die grond getoets word, met vlugtoetse wat in 2017 sou begin en sertifisering wat in 2018 sou plaasvind.<ref name=777X18nov2013/> As gevolg van vertragings het die eerste vlugtoets in Maart 2018 plaasgevind,<ref name="first-flight">{{cite news |url= https://www.flightglobal.com/news/articles/ge9x-enters-flight-test-phase-446784/ |title= GE9X enters flight test phase |date= 15 March 2018 |author= Stephen Trimble |work= Flightglobal}}</ref> met sertifisering wat teen laat 2019 verwag was.<ref name=Flight24July2019>{{Cite web |url=https://www.flightglobal.com/news/articles/ge9x-engine-issue-pushes-777x-first-flight-to-2020-459877 |title=GE9X engine issue pushes 777X first flight to 2020 |last=Hemmerdinger |first=Jon |date= 24 July 2019 |work= Flightglobal}}</ref> === Toetsing op grondvlak === Die eerste enjin wat getoets is het in April 2016 al die grondtoetse ondergaan.<ref name=GE9XfirstRunPR>{{cite press release |url= http://www.geaviation.com/press/ge90/ge90_20160411.html |title= Start your engines…First full GE9X engine begins testing |date= April 11, 2016 |publisher= GE Aviation |access-date= June 2, 2017 |archive-date= October 20, 2016 |archive-url= https://web.archive.org/web/20161020173026/http://www.geaviation.com/press/ge90/ge90_20160411.html |url-status= dead }}</ref> Hierdie enjin het 375 siklusse in 335 uur se looptyd voltooi, wat die enjinontwerp bekragtig het in terme van aërodinamiese werkverrigting, meganiese stelselgedrag en sekondêre lugstelselhittebestuur.<ref name=AW18may2017/> Die GE9X toetsenjin het ys en koue toetse in die winter van 2017 ondergaan.<ref name=YouTube15may2017/>Die toetsenjin was blootgestel aan grondkoueweertoetsing in natuurlike ysvormingstoestande soos grondmis; klein ontwerpveranderinge met behulp van 3D-drukkers is binne een maand aangebring. Ystoestandsertifisering en evaluasie is in die 2017-2018 winter voltooi by [[Winnipeg]], [[Manitoba]].<ref name=AW18may2017/> Gesimuleerde hoë-hoogte toestande is gebruik om die GE9X vir yskristalvorming (kernysvorming) te toets, wat 'n probleem met die GEnx enjin was. Hierdie toetsing het die begrip van kernysvorming sowel as die meer bekende rypys verbeter. 'n Ontwerpverandering wat vir die GEnx nodig was, was die byvoeging van omleidingsdeure, tussen die aanjaer en hoëdrukkompressor wat na die lugvloei pad oopmaak, om die kans dat yskristalle die kern binnedring, te verminder.<ref name=AW18may2017/> <!-- Core icing Simulated high-altitude conditions were used to test the GE9X for [[ice crystal]] icing (core icing) which was an issue for the [[GEnx]]. This testing improved the understanding of core icing as well as the more familiar [[rime ice]]. A design change required for the GEnx was the addition of bypass doors between the booster and high-pressure compressor which open into the airflow path to reduce the chance of ice crystals entering the core.<ref name=AW18may2017/> Second engine to test Design changes between FETT and second engine to test (SETT) addressed improvements required to meet efficiency goals: the minimum area in the duct between the HP turbine outlet and the LP turbine inlet was altered to set the operating line of the compressor, turbine and fan.The tip clearance at the front of the HP compressor was modified as a result of early running experience.SETT testing started on May 16, 2017, at [[Peebles, Ohio]], 13 months after FETT; it was the first engine built to the finalized production standard for certification.<ref name=AW18may2017/> During the FAA 150 hr block test, the variable stator vane (VSV) lever arm failed and its redesign led to a 3–month delay.<ref name=AvWeek9oct2018/> SETT was followed by four more test engines by May 2018.<ref name=Flight29may2018/> --> == Verwysings == {{verwysings|verwysings= <ref name=Flight14Sep2011>{{cite web |author= Jon Ostrower |url= http://www.flightglobal.com/news/articles/next-generation-777-comes-into-focus-362065/ |title=Next generation 777 comes into focus |work= Flight Global |publisher= Reed Business Information |date= 14 September 2011}}</ref> <ref name=Flight7March2012>{{cite news |url= https://www.flightglobal.com/news/articles/ge-plans-10-fuel-burn-improvement-for-ge9x-engine-369242/ |title= GE plans 10% fuel burn improvement for GE9X engine |work= Flightglobal |date= March 7, 2012}}</ref> <ref name=GEreportsApr2016>{{cite web |url= http://www.gereports.com/the-art-of-engineering-the-worlds-largest-jet-engine-shows-off-composite-curves/ |title= The Art Of Engineering: The World's Largest Jet Engine Shows Off Composite Curves |date= April 28, 2016 |work= GE reports |publisher= General Electric Company |access-date= June 2, 2017 |archive-date= June 25, 2017 |archive-url= https://web.archive.org/web/20170625142141/http://www.gereports.com/the-art-of-engineering-the-worlds-largest-jet-engine-shows-off-composite-curves/ |url-status= dead }}</ref> <ref name=777X18nov2013>{{cite web |url= http://787updates.newairplane.com/Boeing787Updates/media/Boeing787Updates/Aviation%20Experts/777X_Public_Pitch_DraftR11_dll-%281%29.pdf |title= 777X Overview |author1=Scott Fancher|author2=Randy Tinseth|author3=Bill Fitzgerald |publisher= Boeing Commercial Airplanes, GE Aviation |date= November 18, 2013}}</ref> <ref name=AW18may2017>{{cite news |url= http://aviationweek.com/commercial-aviation/ge-testing-boeing-777x-engine-moves-high-gear |title= GE Testing For Boeing 777X Engine Moves Into High Gear |date= May 18, 2017 |first= Guy |last=Norris |work= Aviation Week & Space Technology}}</ref> <ref name=YouTube15may2017>{{cite AV media |url= https://www.youtube.com/watch?v=YuW6hhKype4 |title= GE9X: The world's biggest fan of ice |publisher= GE Aviation |date= May 15, 2017 |website= YouTube}}</ref> }} [[Kategorie:Vliegtuigenjins]] 6lp20ojifzt20exz77qkcnd8b1dq1bg 2818205 2818200 2025-07-03T18:21:27Z Oesjaar 7467 /* Toetsing op grondvlak */ Sjoe, ek hoop dit is nou beter! 2818205 wikitext text/x-wiki {{Inligtingskas Vliegtuig |naam= GE9X |beeld=File:777X Roll-Out (46649681164) (blurred).jpg |byskrif='n GE9X geinstalleer op 'n [[Boeing 777X]] tydens sy bekendstelling in Maart 2019 |tipe= Turbowaaier |vervaardiger= GE Aerospace |ontwerper= GE Aerospace |eerste vlug= Maart 2018 |bekendstelling= |vrygestel= |onttrek= |status=In gebruik |hoofgebruiker= Boeing 777X |meer gebruikers= |vervaardig= |aantal gebou= |programkoste= |eenheidskoste= |ontwikkel van= |variante met eie artikels= }} Die '''General Electric GE9X''' is 'n hoë-omleiding [[turbowaaiermotor]] wat uitsluitlik vir die Boeing 777X deur GE Aerospace ontwikkel is. Dit is vir die eerste keer in April 2016 op die grond aangeskakel en getoets. Die motor het op 13 Maart 2018 die eerste keer gevlieg en die 777-9 se nooiensvlug vroeg in 2020 aangedryf. Die [[Federale Lugvaartadministrasie]] (FAA) het die tipesertifikaat op 25 September 2020 vir die motor uitgereik. Afgelei van die General Electric GE90 met 'n groter waaier, gevorderde materiale soos keramiekmatrikskomposiete (CMC's), en hoër omleiding- en kompressieverhoudings, is dit ontwerp om brandstofdoeltreffendheid met 10% te verbeter in vergelyking met die GE90. Die motor word gegradeer na 490&nbsp;kN stukrag, wat 20&nbsp;kN minder is as die GE90 se hoogste stukragvariant, die GE90-115, gegradeer op 510&nbsp;kN. == Ontwikkeling == In Februarie 2012 het GE studies aangekondig oor 'n meer doeltreffende afgeleide motor van die GE90, genaamd die GE9X, om beide die -8 en -9 variante van die nuwe Boeing&nbsp;777X aan te dryf. Dit sou dieselfde waaierdiameter van 325&nbsp;cm as die GE90-115B hê, met 'n stukrag wat met 70 kN verminder is tot 'n nuwe gradering van 443 kN per motor.<ref name=Flight14Sep2011/> Die motor vir die 777-8X sou verminder word na 390 kN.<ref name=Flight7March2012/> In 2013 is die waaier se deursnee met 9&nbsp;cm vergroot tot 335&nbsp;cm.<ref>{{cite news |last=Alcock |first=Charles |url= https://www.ainonline.com/aviation-news/air-transport/2013-06-16/ge-pushes-envelope-ge9x-new-boeing-777# |title= GE Pushes Envelope With GE9X for new Boeing 777 |date= June 16, 2013 |publisher= Aviation International News |access-date=November 24, 2018}}</ref> In 2014 is die waaier se deursnee met nog 4&nbsp;cm vergroot tot 339 cm, wat die stukrag effens verhoog het van 450&nbsp;kN tot 470&nbsp;kN.<ref>{{cite news |url= http://aviationweek.com/commercial-aviation/777x-configuration-changes-revealed |title= 777X Configuration Changes Revealed |work= Aviation Week |date= June 9, 2014}}</ref> In 2016 was die motor se lysprys V$41.4 miljoen.<ref name=GEreportsApr2016/> Die eerste enjin sou na verwagting in 2016 op die grond getoets word, met vlugtoetse wat in 2017 sou begin en sertifisering wat in 2018 sou plaasvind.<ref name=777X18nov2013/> As gevolg van vertragings het die eerste vlugtoets in Maart 2018 plaasgevind,<ref name="first-flight">{{cite news |url= https://www.flightglobal.com/news/articles/ge9x-enters-flight-test-phase-446784/ |title= GE9X enters flight test phase |date= 15 March 2018 |author= Stephen Trimble |work= Flightglobal}}</ref> met sertifisering wat teen laat 2019 verwag was.<ref name=Flight24July2019>{{Cite web |url=https://www.flightglobal.com/news/articles/ge9x-engine-issue-pushes-777x-first-flight-to-2020-459877 |title=GE9X engine issue pushes 777X first flight to 2020 |last=Hemmerdinger |first=Jon |date= 24 July 2019 |work= Flightglobal}}</ref> === Toetsing op grondvlak === Die eerste enjin wat getoets is het in April 2016 al die grondtoetse ondergaan.<ref name=GE9XfirstRunPR>{{cite press release |url= http://www.geaviation.com/press/ge90/ge90_20160411.html |title= Start your engines…First full GE9X engine begins testing |date= April 11, 2016 |publisher= GE Aviation |access-date= June 2, 2017 |archive-date= October 20, 2016 |archive-url= https://web.archive.org/web/20161020173026/http://www.geaviation.com/press/ge90/ge90_20160411.html |url-status= dead }}</ref> Hierdie enjin het 375 siklusse in 335 uur se looptyd voltooi, wat die enjinontwerp bekragtig het in terme van aërodinamiese werkverrigting, meganiese stelselgedrag en sekondêre lugstelselhittebestuur.<ref name=AW18may2017/> Die GE9X toetsenjin het ys en koue toetse in die winter van 2017 ondergaan.<ref name=YouTube15may2017/>Die toetsenjin was blootgestel aan grondkoueweertoetsing in natuurlike ysvormingstoestande soos grondmis; klein ontwerpveranderinge met behulp van 3D-drukkers is binne een maand aangebring. Ystoestandsertifisering en evaluasie is in die 2017-2018 winter voltooi by [[Winnipeg]], [[Manitoba]].<ref name=AW18may2017/> Gesimuleerde hoë-hoogte toestande is gebruik om die GE9X vir yskristalvorming (kernysvorming) te toets, wat 'n probleem met die GEnx enjin was. Hierdie toetsing het die begrip van kernysvorming sowel as die meer bekende rypys verbeter. 'n Ontwerpverandering wat vir die GEnx nodig was, was die byvoeging van omleidingsdeure tussen die aanjaer en hoëdrukkompressor wat oopmaak na die pad wat die lugvloei, om die kans dat yskristalle die kern binnedring, te verminder.<ref name=AW18may2017/> <!-- Core icing Simulated high-altitude conditions were used to test the GE9X for [[ice crystal]] icing (core icing) which was an issue for the [[GEnx]]. This testing improved the understanding of core icing as well as the more familiar [[rime ice]]. A design change required for the GEnx was the addition of bypass doors between the booster and high-pressure compressor which open into the airflow path to reduce the chance of ice crystals entering the core.<ref name=AW18may2017/> Second engine to test Design changes between FETT and second engine to test (SETT) addressed improvements required to meet efficiency goals: the minimum area in the duct between the HP turbine outlet and the LP turbine inlet was altered to set the operating line of the compressor, turbine and fan.The tip clearance at the front of the HP compressor was modified as a result of early running experience.SETT testing started on May 16, 2017, at [[Peebles, Ohio]], 13 months after FETT; it was the first engine built to the finalized production standard for certification.<ref name=AW18may2017/> During the FAA 150 hr block test, the variable stator vane (VSV) lever arm failed and its redesign led to a 3–month delay.<ref name=AvWeek9oct2018/> SETT was followed by four more test engines by May 2018.<ref name=Flight29may2018/> --> == Verwysings == {{verwysings|verwysings= <ref name=Flight14Sep2011>{{cite web |author= Jon Ostrower |url= http://www.flightglobal.com/news/articles/next-generation-777-comes-into-focus-362065/ |title=Next generation 777 comes into focus |work= Flight Global |publisher= Reed Business Information |date= 14 September 2011}}</ref> <ref name=Flight7March2012>{{cite news |url= https://www.flightglobal.com/news/articles/ge-plans-10-fuel-burn-improvement-for-ge9x-engine-369242/ |title= GE plans 10% fuel burn improvement for GE9X engine |work= Flightglobal |date= March 7, 2012}}</ref> <ref name=GEreportsApr2016>{{cite web |url= http://www.gereports.com/the-art-of-engineering-the-worlds-largest-jet-engine-shows-off-composite-curves/ |title= The Art Of Engineering: The World's Largest Jet Engine Shows Off Composite Curves |date= April 28, 2016 |work= GE reports |publisher= General Electric Company |access-date= June 2, 2017 |archive-date= June 25, 2017 |archive-url= https://web.archive.org/web/20170625142141/http://www.gereports.com/the-art-of-engineering-the-worlds-largest-jet-engine-shows-off-composite-curves/ |url-status= dead }}</ref> <ref name=777X18nov2013>{{cite web |url= http://787updates.newairplane.com/Boeing787Updates/media/Boeing787Updates/Aviation%20Experts/777X_Public_Pitch_DraftR11_dll-%281%29.pdf |title= 777X Overview |author1=Scott Fancher|author2=Randy Tinseth|author3=Bill Fitzgerald |publisher= Boeing Commercial Airplanes, GE Aviation |date= November 18, 2013}}</ref> <ref name=AW18may2017>{{cite news |url= http://aviationweek.com/commercial-aviation/ge-testing-boeing-777x-engine-moves-high-gear |title= GE Testing For Boeing 777X Engine Moves Into High Gear |date= May 18, 2017 |first= Guy |last=Norris |work= Aviation Week & Space Technology}}</ref> <ref name=YouTube15may2017>{{cite AV media |url= https://www.youtube.com/watch?v=YuW6hhKype4 |title= GE9X: The world's biggest fan of ice |publisher= GE Aviation |date= May 15, 2017 |website= YouTube}}</ref> }} [[Kategorie:Vliegtuigenjins]] 4cvo1l5low3e03pwxffgexndousrgwj 2818208 2818205 2025-07-03T19:15:01Z Oesjaar 7467 /* Toetsing op grondvlak */ Verbeter 2818208 wikitext text/x-wiki {{Inligtingskas Vliegtuig |naam= GE9X |beeld=File:777X Roll-Out (46649681164) (blurred).jpg |byskrif='n GE9X geinstalleer op 'n [[Boeing 777X]] tydens sy bekendstelling in Maart 2019 |tipe= Turbowaaier |vervaardiger= GE Aerospace |ontwerper= GE Aerospace |eerste vlug= Maart 2018 |bekendstelling= |vrygestel= |onttrek= |status=In gebruik |hoofgebruiker= Boeing 777X |meer gebruikers= |vervaardig= |aantal gebou= |programkoste= |eenheidskoste= |ontwikkel van= |variante met eie artikels= }} Die '''General Electric GE9X''' is 'n hoë-omleiding [[turbowaaiermotor]] wat uitsluitlik vir die Boeing 777X deur GE Aerospace ontwikkel is. Dit is vir die eerste keer in April 2016 op die grond aangeskakel en getoets. Die motor het op 13 Maart 2018 die eerste keer gevlieg en die 777-9 se nooiensvlug vroeg in 2020 aangedryf. Die [[Federale Lugvaartadministrasie]] (FAA) het die tipesertifikaat op 25 September 2020 vir die motor uitgereik. Afgelei van die General Electric GE90 met 'n groter waaier, gevorderde materiale soos keramiekmatrikskomposiete (CMC's), en hoër omleiding- en kompressieverhoudings, is dit ontwerp om brandstofdoeltreffendheid met 10% te verbeter in vergelyking met die GE90. Die motor word gegradeer na 490&nbsp;kN stukrag, wat 20&nbsp;kN minder is as die GE90 se hoogste stukragvariant, die GE90-115, gegradeer op 510&nbsp;kN. == Ontwikkeling == In Februarie 2012 het GE studies aangekondig oor 'n meer doeltreffende afgeleide motor van die GE90, genaamd die GE9X, om beide die -8 en -9 variante van die nuwe Boeing&nbsp;777X aan te dryf. Dit sou dieselfde waaierdiameter van 325&nbsp;cm as die GE90-115B hê, met 'n stukrag wat met 70 kN verminder is tot 'n nuwe gradering van 443 kN per motor.<ref name=Flight14Sep2011/> Die motor vir die 777-8X sou verminder word na 390 kN.<ref name=Flight7March2012/> In 2013 is die waaier se deursnee met 9&nbsp;cm vergroot tot 335&nbsp;cm.<ref>{{cite news |last=Alcock |first=Charles |url= https://www.ainonline.com/aviation-news/air-transport/2013-06-16/ge-pushes-envelope-ge9x-new-boeing-777# |title= GE Pushes Envelope With GE9X for new Boeing 777 |date= June 16, 2013 |publisher= Aviation International News |access-date=November 24, 2018}}</ref> In 2014 is die waaier se deursnee met nog 4&nbsp;cm vergroot tot 339 cm, wat die stukrag effens verhoog het van 450&nbsp;kN tot 470&nbsp;kN.<ref>{{cite news |url= http://aviationweek.com/commercial-aviation/777x-configuration-changes-revealed |title= 777X Configuration Changes Revealed |work= Aviation Week |date= June 9, 2014}}</ref> In 2016 was die motor se lysprys V$41.4 miljoen.<ref name=GEreportsApr2016/> Die eerste enjin sou na verwagting in 2016 op die grond getoets word, met vlugtoetse wat in 2017 sou begin en sertifisering wat in 2018 sou plaasvind.<ref name=777X18nov2013/> As gevolg van vertragings het die eerste vlugtoets in Maart 2018 plaasgevind,<ref name="first-flight">{{cite news |url= https://www.flightglobal.com/news/articles/ge9x-enters-flight-test-phase-446784/ |title= GE9X enters flight test phase |date= 15 March 2018 |author= Stephen Trimble |work= Flightglobal}}</ref> met sertifisering wat teen laat 2019 verwag was.<ref name=Flight24July2019>{{Cite web |url=https://www.flightglobal.com/news/articles/ge9x-engine-issue-pushes-777x-first-flight-to-2020-459877 |title=GE9X engine issue pushes 777X first flight to 2020 |last=Hemmerdinger |first=Jon |date= 24 July 2019 |work= Flightglobal}}</ref> === Toetsing op grondvlak === Die eerste enjin wat getoets is het in April 2016 al die grondtoetse ondergaan.<ref name=GE9XfirstRunPR>{{cite press release |url= http://www.geaviation.com/press/ge90/ge90_20160411.html |title= Start your engines…First full GE9X engine begins testing |date= April 11, 2016 |publisher= GE Aviation |access-date= June 2, 2017 |archive-date= October 20, 2016 |archive-url= https://web.archive.org/web/20161020173026/http://www.geaviation.com/press/ge90/ge90_20160411.html |url-status= dead }}</ref> Hierdie enjin het 375 siklusse in 335 uur se looptyd voltooi, wat die enjinontwerp bekragtig het in terme van aërodinamiese werkverrigting, meganiese stelselgedrag en sekondêre lugstelselhittebestuur.<ref name=AW18may2017/> Die GE9X toetsenjin het ys en koue toetse in die winter van 2017 ondergaan.<ref name=YouTube15may2017/>Die toetsenjin was blootgestel aan grondkoueweertoetsing in natuurlike ysvormingstoestande soos grondmis; klein ontwerpveranderinge met behulp van 3D-drukkers is binne een maand aangebring. Ystoestandsertifisering en evaluasie is in die 2017-2018 winter voltooi by [[Winnipeg]], [[Manitoba]].<ref name=AW18may2017/> Gesimuleerde hoë-hoogte toestande is gebruik om die GE9X vir yskristalvorming (kernysvorming) te toets, wat 'n probleem met die GEnx enjin was. Hierdie toetsing het die begrip van kernysvorming sowel as die meer bekende rypys verbeter. 'n Ontwerpverandering wat vir die GEnx nodig was, was die byvoeging van omleidingsdeure tussen die aanjaer en hoëdrukkompressor wat oopmaak in die pad van die lugvloei, om die kans dat yskristalle die kern binnedring, te verminder.<ref name=AW18may2017/> <!-- Core icing Simulated high-altitude conditions were used to test the GE9X for [[ice crystal]] icing (core icing) which was an issue for the [[GEnx]]. This testing improved the understanding of core icing as well as the more familiar [[rime ice]]. A design change required for the GEnx was the addition of bypass doors between the booster and high-pressure compressor which open into the airflow path to reduce the chance of ice crystals entering the core.<ref name=AW18may2017/> Second engine to test Design changes between FETT and second engine to test (SETT) addressed improvements required to meet efficiency goals: the minimum area in the duct between the HP turbine outlet and the LP turbine inlet was altered to set the operating line of the compressor, turbine and fan.The tip clearance at the front of the HP compressor was modified as a result of early running experience.SETT testing started on May 16, 2017, at [[Peebles, Ohio]], 13 months after FETT; it was the first engine built to the finalized production standard for certification.<ref name=AW18may2017/> During the FAA 150 hr block test, the variable stator vane (VSV) lever arm failed and its redesign led to a 3–month delay.<ref name=AvWeek9oct2018/> SETT was followed by four more test engines by May 2018.<ref name=Flight29may2018/> --> == Verwysings == {{verwysings|verwysings= <ref name=Flight14Sep2011>{{cite web |author= Jon Ostrower |url= http://www.flightglobal.com/news/articles/next-generation-777-comes-into-focus-362065/ |title=Next generation 777 comes into focus |work= Flight Global |publisher= Reed Business Information |date= 14 September 2011}}</ref> <ref name=Flight7March2012>{{cite news |url= https://www.flightglobal.com/news/articles/ge-plans-10-fuel-burn-improvement-for-ge9x-engine-369242/ |title= GE plans 10% fuel burn improvement for GE9X engine |work= Flightglobal |date= March 7, 2012}}</ref> <ref name=GEreportsApr2016>{{cite web |url= http://www.gereports.com/the-art-of-engineering-the-worlds-largest-jet-engine-shows-off-composite-curves/ |title= The Art Of Engineering: The World's Largest Jet Engine Shows Off Composite Curves |date= April 28, 2016 |work= GE reports |publisher= General Electric Company |access-date= June 2, 2017 |archive-date= June 25, 2017 |archive-url= https://web.archive.org/web/20170625142141/http://www.gereports.com/the-art-of-engineering-the-worlds-largest-jet-engine-shows-off-composite-curves/ |url-status= dead }}</ref> <ref name=777X18nov2013>{{cite web |url= http://787updates.newairplane.com/Boeing787Updates/media/Boeing787Updates/Aviation%20Experts/777X_Public_Pitch_DraftR11_dll-%281%29.pdf |title= 777X Overview |author1=Scott Fancher|author2=Randy Tinseth|author3=Bill Fitzgerald |publisher= Boeing Commercial Airplanes, GE Aviation |date= November 18, 2013}}</ref> <ref name=AW18may2017>{{cite news |url= http://aviationweek.com/commercial-aviation/ge-testing-boeing-777x-engine-moves-high-gear |title= GE Testing For Boeing 777X Engine Moves Into High Gear |date= May 18, 2017 |first= Guy |last=Norris |work= Aviation Week & Space Technology}}</ref> <ref name=YouTube15may2017>{{cite AV media |url= https://www.youtube.com/watch?v=YuW6hhKype4 |title= GE9X: The world's biggest fan of ice |publisher= GE Aviation |date= May 15, 2017 |website= YouTube}}</ref> }} [[Kategorie:Vliegtuigenjins]] 37x0nhjomkemp1s58tbt1q6q1169e2h 14 450861 2818251 2817802 2025-07-04T00:08:27Z Xqbot 7405 dubbele aanstuur na [[Kategorie:Sokkerklubs in Suid-Amerika]] reggemaak 2818251 wikitext text/x-wiki #AANSTUUR [[:Kategorie:Sokkerklubs in Suid-Amerika]] 36av7ajmmjvz1pxsel66kum5jxsi65x 15 450862 2818250 2817804 2025-07-04T00:08:22Z Xqbot 7405 dubbele aanstuur na [[Kategoriebespreking:Sokkerklubs in Suid-Amerika]] reggemaak 2818250 wikitext text/x-wiki #AANSTUUR [[Kategoriebespreking:Sokkerklubs in Suid-Amerika]] ehxfymgfgz5u6tif32yr5i03j7pc7lo 0 450869 2818275 2817867 2025-07-04T07:35:23Z Rooiratel 90342 Spelling 2818275 wikitext text/x-wiki {{Sokkerklub infoboks | beeld = | klubnaam = Royal Antwerp FC| vollenaam = Royal Antwerp Football Club| stigting = [[1880]]| stadion = Bosuilstadion, [[Antwerpen]] | kapasiteit = 16&nbsp;114 | voorsitter = {{vlagikoon|NED}} Paul Gheysens| afrigter = {{vlagikoon|BEL}} Stef Wils| liga = [[Eerste klasse (sokker België)|Eerste klasse]] | | patroon_la1 = _antwerp2324h | patroon_b1 = _antwerp2324h | patroon_ra1 = _antwerp2324h | patroon_sh1 = | patroon_so1 = _antwerp2324h | linkerarm1 = FF0000 | liggaam1 = FF0000 | regterarm1 = FF0000 | broek1 = FFFFFF | kouse1 = FF0000 | patroon_la2 = _antwerp2324a | patroon_b2 = _antwerp2324a | patroon_ra2 = _antwerp2324a | patroon_sh2 = | patroon_so2 = _antwerp2324a | linkerarm2 = FFFFFF | liggaam2 = FFFFFF | regterarm2 = FFFFFF | broek2 = FF0000 | kouse2 = FFFFFF |}} '''Antwerp FC''', wat in [[1880]] gestig is, is die ouste [[sokker]]klub in [[België]] en speel tans in die [[Eerste klasse (sokker België)|Eerste klasse]]. Die span se tuisveld is stadion [[De Bosuil]] in [[Antwerpen]], wat 'n kapasiteit van 16&nbsp;600 toeskouers het. Die ''Rooie Honden'' (soos hulle bynaam lui) het vier keer die [[Eerste klasse (sokker België)|nasionale kampioenskap]] gewen, hulle ook het in [[1993]] in die eindstryd vir die [[UEFA Bekerwenner-beker|Europese Bekerwenner-beker]] gespeel, waar hulle vir [[AC Parma]] met 1-3 geklop het. == Erelys == * '''Kampioen van België (4)''' : 1928/29, 1930/31, 1943/44, 1956/57 : (naaswenner (11): 1895/96, 1924/25, 1929/30, 1931/32, 1932/33, 1945/46, 1955/56, 1957/58, 1962/63, 1973/74, 1974/75) * '''Belgiese Beker (2)''' : 1955, 1992 : (naaswenner (1): 1975) * '''Belgiese Supercup''' : (naaswenner (1): 1992) * '''Europese Bekerwenner-beker''' : (naaswenner (1): 1993) == Bekende sokkerspelers == * {{vlagikoon|NL}} [[Louis van Gaal]] * {{vlagikoon|BEL}} [[Victor Mees]] * {{vlagikoon|BEL}} [[Wilfried van Moer]] * {{vlagikoon|RSA}} [[Asanda Sishuba]] == Bronne == * {{Cite web|url=https://www.footballhistory.org/club/royal-antwerp.html|title=Royal Antwerp FC|website=FootballHistory.org}} == Eksterne skakels == * {{nl}} [https://royalantwerpfc.be/ Amptelike webwerf] {{Normdata}} [[Kategorie:Antwerpen]] [[Kategorie:Belgiese sokkerklubs]] 5n8andh6v5z5jldoa4psvnbbumm2k2f 0 450870 2818276 2817878 2025-07-04T07:35:44Z Rooiratel 90342 Normdata 2818276 wikitext text/x-wiki {{Sokkerklub infoboks |beeld = [[Beeld:AS_ROMA_Text_Logo_2020_-_2021_.svg|senter|raamloos|180px]] |klubnaam = AS Roma |vollenaam = Associazione Sportiva Roma <br /> (Rome Sportvereniging) |stigting = [[1927]] |stadion = Stadio Olimpico, [[Rome]] |kapasiteit = 70 634 |voorsitter = {{vlagikoon|VSA}} Dan Friedkin |afrigter = {{vlagikoon|ITA}} Gian Piero Gasperini |liga = [[Serie A]] | patroon_la1 = _roma2425h | patroon_b1 = _roma2425h | patroon_ra1 = _roma2425h | patroon_sh1 = _roma2425h | patroon_so1 = | linkerarm1 = 8E1111 | liggaam1 = 8E1111 | regterarm1 = 8E1111 | broek1 = 8E1111 | kouse1 = 8E1111 | patroon_la2 = _roma2425a | patroon_b2 = _roma2425a | patroon_ra2 = _roma2425a | patroon_sh2 = _roma2425a | patroon_so2 = _roma2425al | linkerarm2 = EAE9E7 | liggaam2 = EAE9E7 | regterarm2 = EAE9E7 | broek2 = EAE9E7 | kouse2 = EAE9E7 }} '''Associazione Sportiva Roma''' (Rome Sportvereniging; [[Italiaans]] uitspraak: [ˈroːma]) is ’n professionele sokkerklub wat in [[Rome]], [[Italië]], gebaseer is. Roma is in 1927 gestig deur ’n samesmelting en het sedertdien in die hoogste vlak van Italiaanse sokker meegeding, behalwe in die 1951–52-seisoen. Roma het drie keer die [[Serie A]] gewen, in 1941–42, 1982–83 en 2000–01, asook nege Coppa Italia-titels en twee Supercoppa Italiana-titels. In Europese kompetisies het Roma die Inter-Cities Fairs Cup in 1960–61 en die [[UEFA Conference League]] in 2021–22 gewen, en was hulle naaswenners in die [[UEFA Champions League|Europese Beker]] van 1983–84, die [[UEFA Europa League|UEFA-beker]] van 1990–91 en die UEFA Europa League van 2022–23. Sestien spelers het die [[Sokker-Wêreldbeker|FIFA Wêreldbeker]] gewen terwyl hulle vir Roma gespeel het: Attilio Ferraris en Enrique Guaita (1934); Guido Masetti en Eraldo Monzeglio (1934 en 1938); Aldo Donati en Pietro Serantoni (1938); Bruno Conti (1982); Rudi Völler en Thomas Berthold (1990); Aldair (1994); Vincent Candela (1998); Cafu (2002); Daniele De Rossi, Simone Perrotta en [[Francesco Totti]] (2006); Paulo Dybala (2022). [[Lêer:UECL 2022-04-14 AS Roma x Bodø-Glimt - South Stand.jpg|links|duimnael|Tuisaanhangers op die ''Curva Sud'' by die Stadio Olimpico (2022)]] Sedert 1953 speel Roma hul tuiswedstryde in die Stadio Olimpico, ’n stadion wat hulle deel met hul stadsmededingers [[Società Sportiva Lazio|Lazio]]. Met ’n kapasiteit van meer as 72 000 is dit die tweede grootste stadion van sy soort in Italië, net die San Siro is groter. Die klub beplan om na ’n nuwe stadion te trek, maar die konstruksie het nog nie begin nie. Roma en Lazio het ’n sterk [[Derby (sport)|plaaslike mededinging]] en stry in die ''Derby della Capitale''. Die klub se tuiskleure is karmynrooi en goudgeel, wat aan Roma die bynaam ''I Giallorossi'' (“Die Geel en Rooies”) gee. Hierdie kleure word dikwels gekombineer met wit kortbroeke. Die klubwapen bevat ’n [[wolvin]], ’n verwysing na die [[Stigting van Rome|stigtingsmite van Rome]]. == Bronne == * {{Cite web|url=https://www.footballhistory.org/club/roma.html|title=AS Roma|website=FootballHistory.org}} == Eksterne skakels == * [https://asroma.com Amptelike webwerf] {{Normdata}} {{DEFAULTSORT:Roma, AS}} [[Kategorie:Italiaanse sokkerklubs]] [[Kategorie:Sport in Rome]] 9x1rnwd2becxqk1bz1d5w2hxfdsfz0d 0 450884 2818215 2818015 2025-07-03T19:34:37Z Oesjaar 7467 Nog foto's! 2818215 wikitext text/x-wiki {{Spesieboks | status = EN | status_system = iucn3.1 | name = Pondogifertjie | image = | taxon = Tephrosia pondoensis | authority = (Codd) Schrire, (1985) | synonyms =* ''Mundulea pondoensis'' <small>Codd</small> }} Die '''Pondogifertjie''' (''Tephrosia pondoensis'') is 'n [[boom]] wat deel van die Fabaceae [[Familie (biologie)|familie]] is. Die [[spesie]] is [[Endemie (ekologie)|endemies]] aan [[Suid-Afrika]] en kom in [[KwaZulu-Natal]] en die [[Oos-Kaap]], vanaf die [[Oribiravyn]] tot by die [[Msikabarivier]], voor. Die voorkoms van die boom is beperk, dit het 'n [[voorkomsgebied]] van 1250&nbsp;km². Die totale bevolking word op minder 2000 bome geskat. Die spesie word bedreig deur te veel veldbrande, oorbeweiding en die hout is gewild vir gebruik as brandhout en bou materiaal. == Galery == <gallery> Tephrosia pondoensis 1DS-II 1-6829.jpg Tephrosia pondoensis 1DS-II 2398.jpg Tephrosia pondoensis 1DS-II 4-4159.jpg Tephrosia pondoensis 1DS-II 4-4160.jpg Tephrosia pondoensis 1DS-II 6229.jpg Tephrosia pondoensis 1DS-II 6231.jpg </gallery> == Bronnelys == * [https://redlist.sanbi.org/species.php?species=398-101 REDLIST Sanbi] * [https://powo.science.kew.org/taxon/urn:lsid:ipni.org:names:942230-1 Plants of the World] {{Taksonbalk}} [[Kategorie:Tephrosia|pondoensis]] [[Kategorie:Flora van Suid-Afrika]] [[Kategorie:Endemiese plante van Suid-Afrika]] 6kwe8i7dv9nqzqtfatgm9jmkopwh38w 0 450888 2818195 2818037 2025-07-03T17:18:28Z Johannescharlesventer 146706 2818195 wikitext text/x-wiki {{Infobox song | name = Vincent | cover = | alt = | caption = | type = [[enkelspeler]] | artist = [[Don McLean]] | album = American Pie | released = Februarie 1972<ref>{{cite web|url=http://www.45cat.com/record/50887|title=Vincent / Castles In The Air - Don McLean|publisher=45cat|accessdate=2021-04-22}}</ref> | format = | recorded = | studio = | genre = [[Folk rock]]<ref>{{Cite web|url=https://donmclean.com/home-free-team-with-all-american-icon-don-mclean-for-reimagined-vincent/|title=Home Free Team With All-American Icon Don McLean for Reimagined "Vincent" &#124; Don McLean}}</ref> | length = {{duration|m=3|s=55}} | label = United Artists Records, BGO Records | writer = [[Don McLean]] | producer = Ed Freeman | prev_title = American Pie | prev_year = 1971 | next_title = Dreidel | next_year = 1973 | misc = {{External music video|{{YouTube|oxHnRfhDmrk|''Vincent''}}, deur Don McLean. (3:58 minute, met lirieke) | header = Musiekvideos}} {{External music video|{{YouTube|4wrNFDxCRzU|''Vincent''}}, deur Don McLean. regstreekse opvoering (1972). (3:57 minute) | header = no}}}} [[Lêer:Van Gogh - Starry Night - Google Art Project.jpg|duimnael|237px|[[Vincent van Gogh]] se ''[[Die Sterrenag]]'' (1889) wat in die liedjie beskryf word]] "'''Vincent'''" is 'n liedjie deur [[Don McLean]] wat geskryf is as 'n huldeblyk aan [[Vincent van Gogh]]. Die liedjie se bekende openingslirieke, "'''Starry, Starry Night'''", is 'n verwysing na van Gogh se 1889-[[skildery]], ''[[Die Sterrenag]]''. McLean het die lirieke in 1970 geskryf terwyl hy 'n boek gelees het oor die lewe van Vincent van Gogh.<ref name="telegraph.co.uk"/> Dit is vrygestel op McLean se 1971 ''American Pie''-album; die volgende jaar was die liedjie vir twee weke bo-aan die Verenigde Koninkryk se enkelsnit speellys,<ref name="British Hit Singles & Albums">{{cite book | first= David | last= Roberts | year= 2006 | title= British Hit Singles & Albums | edition= 19th | publisher= Guinness World Records Limited | location= Londen | isbn= 1-904994-10-5 | page= 274}}</ref> en dit het No.12 behaal in die Verenigde State,<ref>{{cite web|author=Jason Ankeny |url=http://www.allmusic.com/artist/don-mclean-mn0000179205/biography |title=Don McLean &#124; Biography |publisher=AllMusic |date=1945-10-02 |access-date=2014-03-27}}</ref> waar dit ook No.2 was op die speellys vir Volwasse kontemporêre musiek.<ref>{{cite book |title= Top Adult Contemporary: 1961-2001|last=Whitburn |first=Joe |year=2002 |publisher=Record Research |page=166}}</ref> ''Billboard'' het dit gelys as op No. 94 vir 1972. Die liedjie maak grotendeels gebruik van die [[kitaar]], maar sluit ook die [[trekklavier]], marimba en [[viool]] in. 'n Nuwe, langer opname van die liedjie is vrygestel as deel van McLean se 1992-album, ''Classics''. In Julie 2020 was die oorspronklike handgestrewe lirieke te koop vir 'n bedrag van [[Amerikaanse dollar|$]]1.5 [[miljoen]].<ref>{{Cite news|title=Handwritten lyrics of Don McLean's song 'Vincent' up for sale, expected to fetch $1.5 mn|work=The Economic Times|url=https://economictimes.indiatimes.com/magazines/panache/handwritten-lyrics-of-don-mcleans-song-vincent-up-for-sale-expected-to-fetch-1-5-mn/articleshow/77010872.cms|access-date=2020-07-31}}</ref> == Agtergrond == McLean het die volgende gesê oor die oorsprong van die liedjie: {{Blockquote|"In die herfs van 1970 het ek 'n werk gehad waartydens ek in skole gesing het en kitaar in klaskamers gespeel het. Ek het een oggend op die stoep gesit en 'n biografie van Van Gogh gelees, en skielik het ek geweet ek moes 'n liedjie skryf waarin ek argumenteer dat hy nie mal was nie. Hy het 'n siekte gehad en so ook sy broer Theo. Dit maak dit anders, volgens my, as die standaardvariëteit van 'kranksinnigheid' – want hy is deur 'n vrou verwerp [soos algemeen gedink is]. Ek het toe gaan sit met 'n afdruk van 'Starry Night' en die lirieke op 'n papiersak neergeskryf."<ref name="telegraph.co.uk">{{cite web|url=https://www.telegraph.co.uk/culture/music/rockandpopfeatures/7264618/Don-McLean-interview-Why-I-had-to-write-Vincent.html|author=Helen Brown|title=Don McLean interview: Why I had to write "Vincent" - Telegraph|date=24 Februarie 2010|work=Daily Telegraph}}</ref>}} == Kritiese ontvangs == ''The Telegraph'' het as volg daaroor berig: "Met sy bittersoete palet van [[majeurtoonleer|majeur-]] en mineur akkoorde, is "Vincent" se strelende en gerusstellende melodie een van hoë emosie wat in stlte en rustigheid herroep word".<ref name="telegraph.co.uk"/> ''Record World'' het die liedjie "kunstig" genoem, en gesê dat "[[Vincent van Gogh]] se verhaal vertel word met melodie en [[poësie]]."<ref>{{cite magazine|author=Record World staff|title=Hits of the Week|magazine=Record World|date=March 11, 1972|page=1|accessdate=2023-04-02|url=https://worldradiohistory.com/Archive-All-Music/Record-World/70s/72/Record-World-1972-03-11.pdf}}</ref> ''Cash Box'' het dit "een van daardie deuntjies vir mense wat daarvan hou om die lirieke en boodskappe wat daarin versonke is te ontleed" genoem.<ref>{{cite magazine|magazine=Cash Box|title=Cash Box Singles Picks|date=March 11, 1972|accessdate=2023-04-02|page=30|url=https://worldradiohistory.com/Archive-All-Music/Cash-Box/70s/1972/Cash-Box-1972-03-11.pdf}}</ref> AllMusic het op retrospectiewe wyse die liedjie beskryf as "McLean se [[Päan]] (of Paion) (Παιών) aan Van Gogh ... wat simpatiseer met van Gogh se [[selfmoord]] as 'n verstaanbare kommentaar op 'n kranksinnige wêreld."<ref>{{cite web|url=http://www.allmusic.com/album/american-pie-mw0000040803|title=American Pie|author=William Ruhlmann|work=AllMusic}}</ref> Die webblad het ook gesê dat McLean "'n besonder aangrypende weergawe van "Vincent" op die regstreekse 2001-album ''Starry, Starry Night'' gegee het.<ref>{{cite web|url=http://www.allmusic.com/album/starry-starry-night-mw0000003600|title=Starry Starry Night|author=Bruce Eder|work=AllMusic}}</ref> Die liedjie was 'n besonderse gunsteling van die kletsrymer en akteur [[Tupac Shakur]], en is aan hom gespeel by die University Medical Center of Southern Nevada, die hospitaal waar hy opgeneem is net voordat hy gesterf het aan skietwondbeserings wat hy opgedoen het tydens 'n verbyry-skietery. .<ref name="telegraph.co.uk"/> Die Engelse musikant [[Jake Bugg]] het die liedjie gehoor tydens 'n episode van ''[[The Simpsons]]'' en dit beskryf as sy vormende musikaole oomblik.<ref>{{cite news|last=della Cava|first=Marco|title=On the Verge: Jake Bugg is straight outta Nottingham|url=https://www.usatoday.com/story/life/music/2013/09/08/on-the-verge-jake-bugg/2597581/|accessdate=25 Julie 2023|newspaper=USA Today|date=10 September 2013}}</ref> == Speellyste == {{col-begin}} {{col-2}} === Weeklikse speellyste === {| class="wikitable sortable" |- !align="left"|Speellys (1972) !align="left"|Hoogste<br />posisie |- |Australië<ref name="Australian Chart Book 1970–1992">{{cite book|title=Australian Chart Book 1970–1992|type=doc|last=Kent|first=David|publisher=Australian Chart Book, St Ives, N.S.W |year=1993|isbn=0-646-11917-6}}</ref> | style="text-align:center;"|3 |- |Kanadese Top enkelsnitte<ref>{{cite web|url=http://www.collectionscanada.gc.ca/obj/028020/f2/nlc008388.7705.pdf| title=RPM Top 100 Singles - 20 Mei 1972}}</ref> | style="text-align:center;"|3 |- |Kanadese Volwasse kontemporêre musiek | style="text-align:center;"|13 |- | Duitsland (Amptelike Duitse speellyste)<ref>{{cite web|title=Swedishcharts.com – DON MCLEAN - VINCENT|url=http://www.swedishcharts.com/showitem.asp?interpret=Don+McLean&titel=Vincent&cat=s|publisher=Sverigetopplistan}}</ref> | style="text-align:center;"| 21 |- |Ierland (Irish Recorded Music Association)<ref>{{cite web |title=The Irish Charts - All there is to know |url=http://irishcharts.ie/search/placement?page=1&search_type=title&placement=Vincent |website=irishcharts.ie |access-date=4 Oktober 2019}}</ref> | style="text-align:center;"|1 |- |Nieu-Seeland (''New Zealand Listener'')<ref>{{cite web |url=http://www.flavourofnz.co.nz/index.php?qpageID=search%20listener&qartistid=816#n_view_location |title=flavour of new zealand - search listener |website=Flavourofnz.co.nz |access-date=2016-10-07 |archive-date=2016-10-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20161009115930/http://www.flavourofnz.co.nz/index.php?qpageID=search%20listener&qartistid=816#n_view_location |url-status=dead }}</ref> | style="text-align:center;"|7 |- |Suid-Afrika (Springbok Radio)<ref>{{cite web|url= http://www.rock.co.za/files/springbok_top_20_(M).html |title= South African Rock Lists Website SA Charts 1969 – 1989 Acts (M) |publisher= Rock.co.za |access-date= 8 September 2018}}</ref> |align="center"|6 |- |VSA ''Cash Box'' Top 100<ref>{{cite web|url=http://tropicalglen.com/Archives/70s_files/19720520.html|title=Cash Box Top 100 5/20/72|website=Tropicalglen.com|access-date=20 Januarie 2019}}</ref> | style="text-align:center;"|11 |} {{col-2}} === Jaareind speellyste === {| class="wikitable sortable" |- !align="left"|Speellys (1972) ! style="text-align:center;"|Posisie |- |Australië<ref name="Australian Chart Book 1970–1992"/> | style="text-align:center;"|31 |- |Kanada<ref>{{cite web|url=http://www.musicandyears.com/year/1972 |title=Best of 1972 songs and music, on MusicAndYears.com! |access-date=2015-01-03 |url-status=usurped |archive-url=https://web.archive.org/web/20110916052852/http://www.musicandyears.com/year/1972 |archive-date=2011-09-16 }}</ref> | style="text-align:center;"|67 |- |Verenigde Koninkryk<ref>{{cite web|url=http://www.uk-charts.top-source.info/top-100-1972.shtml |title=Top 100 1972 - UK Music Charts |website=Uk-charts.top-source.info |access-date=2016-10-07}}</ref> | style="text-align:center;"|11 |- |VSA ''Billboard'' Hot 100<ref>{{cite web |url=http://www.musicoutfitters.com/topsongs/1972.htm |title=Top 100 Hits of 1972/Top 100 Songs of 1972 |website=Musicoutfitters.com |access-date=2016-10-07 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170427223218/http://musicoutfitters.com/topsongs/1972.htm |archive-date=2017-04-27 |url-status=dead }}</ref> | style="text-align:center;"|94 |- |VSA ''Cash Box''<ref>{{cite web |url=http://cashboxmagazine.com/archives/70s_files/1972YESP.html |title=Top 100 Year End Charts: 1972 |work=Cashbox |access-date=2015-01-03 |archive-date=2012-08-14 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120814104924/http://cashboxmagazine.com/archives/70s_files/1972YESP.html |url-status=dead }}</ref> | style="text-align:center;"|93 |} {{col-end}} == Lirieke == [Strofe 1] Starry, starry night Paint your palette blue and grey Look out on a summer's day With eyes that know the darkness in my soul Shadows on the hills Sketch the trees and the daffodils Catch the breeze and the winter chills In colors on the snowy linen land [Refrein] Now I understand What you tried to say to me And how you suffered for your sanity And how you tried to set them free They would not listen, they did not know how Perhaps they'll listen now [Strofe 2] Starry, starry night Flaming flowers that brightly blaze Swirling clouds in violet haze Reflect in Vincent's eyes of China blue Colors changing hue Morning fields of amber grain Weathered faces lined in pain Are soothed beneath the artist's loving hand See Don McLean Live Get tickets as low as $58 You might also like [Refrein] Now I understand What you tried to say to me And how you suffered for your sanity And how you tried to set them free They would not listen, they did not know how Perhaps they'll listen now [Brug] For they could not love you But still your love was true And when no hope was left in sight On that starry, starry night You took your life, as lovers often do But I could have told you, Vincent This world was never meant for one As beautiful as you [Strofe 3] Starry, starry night Portraits hung in empty halls Frameless heads on nameless walls With eyes that watch the world and can't forget Like the strangers that you've met The ragged men in ragged clothes The silver thorn, a bloody rose Lie crushed and broken on the virgin snow [Afsluiting] Now I think I know What you tried to say to me And how you suffered for your sanity And how you tried to set them free They would not listen, they're not listening still Perhaps they never will<ref>https://genius.com/Don-mclean-vincent-starry-starry-night-lyrics Opgespoor en besoek op 3 Julie 2025</ref> == Verwysings == {{Verwysings}} == Eksterne skakels == * {{YouTube | id=AGIUnZLr5T4 | title=Don McLean - Vincent}} {{Normdata}} {{DEFAULTSORT:Vincent (Starry, starry Night) (liedjie)}} [[Kategorie:Musiek]] [[Kategorie:Liedjies]] bzmwcuj7pq5rjhqunm3adxdkkdw9waa 2818197 2818195 2025-07-03T17:21:05Z Johannescharlesventer 146706 /* Kritiese ontvangs */ 2818197 wikitext text/x-wiki {{Infobox song | name = Vincent | cover = | alt = | caption = | type = [[enkelspeler]] | artist = [[Don McLean]] | album = American Pie | released = Februarie 1972<ref>{{cite web|url=http://www.45cat.com/record/50887|title=Vincent / Castles In The Air - Don McLean|publisher=45cat|accessdate=2021-04-22}}</ref> | format = | recorded = | studio = | genre = [[Folk rock]]<ref>{{Cite web|url=https://donmclean.com/home-free-team-with-all-american-icon-don-mclean-for-reimagined-vincent/|title=Home Free Team With All-American Icon Don McLean for Reimagined "Vincent" &#124; Don McLean}}</ref> | length = {{duration|m=3|s=55}} | label = United Artists Records, BGO Records | writer = [[Don McLean]] | producer = Ed Freeman | prev_title = American Pie | prev_year = 1971 | next_title = Dreidel | next_year = 1973 | misc = {{External music video|{{YouTube|oxHnRfhDmrk|''Vincent''}}, deur Don McLean. (3:58 minute, met lirieke) | header = Musiekvideos}} {{External music video|{{YouTube|4wrNFDxCRzU|''Vincent''}}, deur Don McLean. regstreekse opvoering (1972). (3:57 minute) | header = no}}}} [[Lêer:Van Gogh - Starry Night - Google Art Project.jpg|duimnael|237px|[[Vincent van Gogh]] se ''[[Die Sterrenag]]'' (1889) wat in die liedjie beskryf word]] "'''Vincent'''" is 'n liedjie deur [[Don McLean]] wat geskryf is as 'n huldeblyk aan [[Vincent van Gogh]]. Die liedjie se bekende openingslirieke, "'''Starry, Starry Night'''", is 'n verwysing na van Gogh se 1889-[[skildery]], ''[[Die Sterrenag]]''. McLean het die lirieke in 1970 geskryf terwyl hy 'n boek gelees het oor die lewe van Vincent van Gogh.<ref name="telegraph.co.uk"/> Dit is vrygestel op McLean se 1971 ''American Pie''-album; die volgende jaar was die liedjie vir twee weke bo-aan die Verenigde Koninkryk se enkelsnit speellys,<ref name="British Hit Singles & Albums">{{cite book | first= David | last= Roberts | year= 2006 | title= British Hit Singles & Albums | edition= 19th | publisher= Guinness World Records Limited | location= Londen | isbn= 1-904994-10-5 | page= 274}}</ref> en dit het No.12 behaal in die Verenigde State,<ref>{{cite web|author=Jason Ankeny |url=http://www.allmusic.com/artist/don-mclean-mn0000179205/biography |title=Don McLean &#124; Biography |publisher=AllMusic |date=1945-10-02 |access-date=2014-03-27}}</ref> waar dit ook No.2 was op die speellys vir Volwasse kontemporêre musiek.<ref>{{cite book |title= Top Adult Contemporary: 1961-2001|last=Whitburn |first=Joe |year=2002 |publisher=Record Research |page=166}}</ref> ''Billboard'' het dit gelys as op No. 94 vir 1972. Die liedjie maak grotendeels gebruik van die [[kitaar]], maar sluit ook die [[trekklavier]], marimba en [[viool]] in. 'n Nuwe, langer opname van die liedjie is vrygestel as deel van McLean se 1992-album, ''Classics''. In Julie 2020 was die oorspronklike handgestrewe lirieke te koop vir 'n bedrag van [[Amerikaanse dollar|$]]1.5 [[miljoen]].<ref>{{Cite news|title=Handwritten lyrics of Don McLean's song 'Vincent' up for sale, expected to fetch $1.5 mn|work=The Economic Times|url=https://economictimes.indiatimes.com/magazines/panache/handwritten-lyrics-of-don-mcleans-song-vincent-up-for-sale-expected-to-fetch-1-5-mn/articleshow/77010872.cms|access-date=2020-07-31}}</ref> == Agtergrond == McLean het die volgende gesê oor die oorsprong van die liedjie: {{Blockquote|"In die herfs van 1970 het ek 'n werk gehad waartydens ek in skole gesing het en kitaar in klaskamers gespeel het. Ek het een oggend op die stoep gesit en 'n biografie van Van Gogh gelees, en skielik het ek geweet ek moes 'n liedjie skryf waarin ek argumenteer dat hy nie mal was nie. Hy het 'n siekte gehad en so ook sy broer Theo. Dit maak dit anders, volgens my, as die standaardvariëteit van 'kranksinnigheid' – want hy is deur 'n vrou verwerp [soos algemeen gedink is]. Ek het toe gaan sit met 'n afdruk van 'Starry Night' en die lirieke op 'n papiersak neergeskryf."<ref name="telegraph.co.uk">{{cite web|url=https://www.telegraph.co.uk/culture/music/rockandpopfeatures/7264618/Don-McLean-interview-Why-I-had-to-write-Vincent.html|author=Helen Brown|title=Don McLean interview: Why I had to write "Vincent" - Telegraph|date=24 Februarie 2010|work=Daily Telegraph}}</ref>}} == Kritiese ontvangs == ''The Telegraph'' het as volg daaroor berig: "Met sy bittersoete palet van [[majeurtoonleer|majeur-]] en mineur akkoorde, is "Vincent" se strelende en gerusstellende melodie een van hoë emosie wat in stlte en rustigheid herroep word".<ref name="telegraph.co.uk"/> ''Record World'' het die liedjie "kunstig" genoem, en gesê dat "[[Vincent van Gogh]] se verhaal vertel word met melodie en [[poësie]]."<ref>{{cite magazine|author=Record World staff|title=Hits of the Week|magazine=Record World|date=March 11, 1972|page=1|accessdate=2023-04-02|url=https://worldradiohistory.com/Archive-All-Music/Record-World/70s/72/Record-World-1972-03-11.pdf}}</ref> ''Cash Box'' het gesê dat dit "een van daardie deuntjies is vir mense wat daarvan hou om die lirieke en boodskappe wat daarin versonke is te ontleed".<ref>{{cite magazine|magazine=Cash Box|title=Cash Box Singles Picks|date=March 11, 1972|accessdate=2023-04-02|page=30|url=https://worldradiohistory.com/Archive-All-Music/Cash-Box/70s/1972/Cash-Box-1972-03-11.pdf}}</ref> AllMusic het op retrospectiewe wyse die liedjie beskryf as "McLean se [[Päan]] (of Paion) (Παιών) aan Van Gogh ... wat simpatiseer met van Gogh se [[selfmoord]] as 'n verstaanbare kommentaar op 'n kranksinnige wêreld."<ref>{{cite web|url=http://www.allmusic.com/album/american-pie-mw0000040803|title=American Pie|author=William Ruhlmann|work=AllMusic}}</ref> Die webblad het ook gesê dat McLean "'n besonder aangrypende weergawe van "Vincent" op die regstreekse 2001-album ''Starry, Starry Night'' gegee het.<ref>{{cite web|url=http://www.allmusic.com/album/starry-starry-night-mw0000003600|title=Starry Starry Night|author=Bruce Eder|work=AllMusic}}</ref> Die liedjie was 'n besonderse gunsteling van die kletsrymer en akteur [[Tupac Shakur]], en is aan hom gespeel by die University Medical Center of Southern Nevada, die hospitaal waar hy opgeneem is net voordat hy gesterf het aan skietwondbeserings wat hy opgedoen het tydens 'n verbyry-skietery. .<ref name="telegraph.co.uk"/> Die Engelse musikant [[Jake Bugg]] het die liedjie gehoor tydens 'n episode van ''[[The Simpsons]]'' en dit beskryf as sy vormende musikaole oomblik.<ref>{{cite news|last=della Cava|first=Marco|title=On the Verge: Jake Bugg is straight outta Nottingham|url=https://www.usatoday.com/story/life/music/2013/09/08/on-the-verge-jake-bugg/2597581/|accessdate=25 Julie 2023|newspaper=USA Today|date=10 September 2013}}</ref> == Speellyste == {{col-begin}} {{col-2}} === Weeklikse speellyste === {| class="wikitable sortable" |- !align="left"|Speellys (1972) !align="left"|Hoogste<br />posisie |- |Australië<ref name="Australian Chart Book 1970–1992">{{cite book|title=Australian Chart Book 1970–1992|type=doc|last=Kent|first=David|publisher=Australian Chart Book, St Ives, N.S.W |year=1993|isbn=0-646-11917-6}}</ref> | style="text-align:center;"|3 |- |Kanadese Top enkelsnitte<ref>{{cite web|url=http://www.collectionscanada.gc.ca/obj/028020/f2/nlc008388.7705.pdf| title=RPM Top 100 Singles - 20 Mei 1972}}</ref> | style="text-align:center;"|3 |- |Kanadese Volwasse kontemporêre musiek | style="text-align:center;"|13 |- | Duitsland (Amptelike Duitse speellyste)<ref>{{cite web|title=Swedishcharts.com – DON MCLEAN - VINCENT|url=http://www.swedishcharts.com/showitem.asp?interpret=Don+McLean&titel=Vincent&cat=s|publisher=Sverigetopplistan}}</ref> | style="text-align:center;"| 21 |- |Ierland (Irish Recorded Music Association)<ref>{{cite web |title=The Irish Charts - All there is to know |url=http://irishcharts.ie/search/placement?page=1&search_type=title&placement=Vincent |website=irishcharts.ie |access-date=4 Oktober 2019}}</ref> | style="text-align:center;"|1 |- |Nieu-Seeland (''New Zealand Listener'')<ref>{{cite web |url=http://www.flavourofnz.co.nz/index.php?qpageID=search%20listener&qartistid=816#n_view_location |title=flavour of new zealand - search listener |website=Flavourofnz.co.nz |access-date=2016-10-07 |archive-date=2016-10-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20161009115930/http://www.flavourofnz.co.nz/index.php?qpageID=search%20listener&qartistid=816#n_view_location |url-status=dead }}</ref> | style="text-align:center;"|7 |- |Suid-Afrika (Springbok Radio)<ref>{{cite web|url= http://www.rock.co.za/files/springbok_top_20_(M).html |title= South African Rock Lists Website SA Charts 1969 – 1989 Acts (M) |publisher= Rock.co.za |access-date= 8 September 2018}}</ref> |align="center"|6 |- |VSA ''Cash Box'' Top 100<ref>{{cite web|url=http://tropicalglen.com/Archives/70s_files/19720520.html|title=Cash Box Top 100 5/20/72|website=Tropicalglen.com|access-date=20 Januarie 2019}}</ref> | style="text-align:center;"|11 |} {{col-2}} === Jaareind speellyste === {| class="wikitable sortable" |- !align="left"|Speellys (1972) ! style="text-align:center;"|Posisie |- |Australië<ref name="Australian Chart Book 1970–1992"/> | style="text-align:center;"|31 |- |Kanada<ref>{{cite web|url=http://www.musicandyears.com/year/1972 |title=Best of 1972 songs and music, on MusicAndYears.com! |access-date=2015-01-03 |url-status=usurped |archive-url=https://web.archive.org/web/20110916052852/http://www.musicandyears.com/year/1972 |archive-date=2011-09-16 }}</ref> | style="text-align:center;"|67 |- |Verenigde Koninkryk<ref>{{cite web|url=http://www.uk-charts.top-source.info/top-100-1972.shtml |title=Top 100 1972 - UK Music Charts |website=Uk-charts.top-source.info |access-date=2016-10-07}}</ref> | style="text-align:center;"|11 |- |VSA ''Billboard'' Hot 100<ref>{{cite web |url=http://www.musicoutfitters.com/topsongs/1972.htm |title=Top 100 Hits of 1972/Top 100 Songs of 1972 |website=Musicoutfitters.com |access-date=2016-10-07 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170427223218/http://musicoutfitters.com/topsongs/1972.htm |archive-date=2017-04-27 |url-status=dead }}</ref> | style="text-align:center;"|94 |- |VSA ''Cash Box''<ref>{{cite web |url=http://cashboxmagazine.com/archives/70s_files/1972YESP.html |title=Top 100 Year End Charts: 1972 |work=Cashbox |access-date=2015-01-03 |archive-date=2012-08-14 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120814104924/http://cashboxmagazine.com/archives/70s_files/1972YESP.html |url-status=dead }}</ref> | style="text-align:center;"|93 |} {{col-end}} == Lirieke == [Strofe 1] Starry, starry night Paint your palette blue and grey Look out on a summer's day With eyes that know the darkness in my soul Shadows on the hills Sketch the trees and the daffodils Catch the breeze and the winter chills In colors on the snowy linen land [Refrein] Now I understand What you tried to say to me And how you suffered for your sanity And how you tried to set them free They would not listen, they did not know how Perhaps they'll listen now [Strofe 2] Starry, starry night Flaming flowers that brightly blaze Swirling clouds in violet haze Reflect in Vincent's eyes of China blue Colors changing hue Morning fields of amber grain Weathered faces lined in pain Are soothed beneath the artist's loving hand See Don McLean Live Get tickets as low as $58 You might also like [Refrein] Now I understand What you tried to say to me And how you suffered for your sanity And how you tried to set them free They would not listen, they did not know how Perhaps they'll listen now [Brug] For they could not love you But still your love was true And when no hope was left in sight On that starry, starry night You took your life, as lovers often do But I could have told you, Vincent This world was never meant for one As beautiful as you [Strofe 3] Starry, starry night Portraits hung in empty halls Frameless heads on nameless walls With eyes that watch the world and can't forget Like the strangers that you've met The ragged men in ragged clothes The silver thorn, a bloody rose Lie crushed and broken on the virgin snow [Afsluiting] Now I think I know What you tried to say to me And how you suffered for your sanity And how you tried to set them free They would not listen, they're not listening still Perhaps they never will<ref>https://genius.com/Don-mclean-vincent-starry-starry-night-lyrics Opgespoor en besoek op 3 Julie 2025</ref> == Verwysings == {{Verwysings}} == Eksterne skakels == * {{YouTube | id=AGIUnZLr5T4 | title=Don McLean - Vincent}} {{Normdata}} {{DEFAULTSORT:Vincent (Starry, starry Night) (liedjie)}} [[Kategorie:Musiek]] [[Kategorie:Liedjies]] g16coxihzk5zfwp6gfr4f91ydsmtx4a 2818198 2818197 2025-07-03T17:23:15Z Johannescharlesventer 146706 /* Kritiese ontvangs */ 2818198 wikitext text/x-wiki {{Infobox song | name = Vincent | cover = | alt = | caption = | type = [[enkelspeler]] | artist = [[Don McLean]] | album = American Pie | released = Februarie 1972<ref>{{cite web|url=http://www.45cat.com/record/50887|title=Vincent / Castles In The Air - Don McLean|publisher=45cat|accessdate=2021-04-22}}</ref> | format = | recorded = | studio = | genre = [[Folk rock]]<ref>{{Cite web|url=https://donmclean.com/home-free-team-with-all-american-icon-don-mclean-for-reimagined-vincent/|title=Home Free Team With All-American Icon Don McLean for Reimagined "Vincent" &#124; Don McLean}}</ref> | length = {{duration|m=3|s=55}} | label = United Artists Records, BGO Records | writer = [[Don McLean]] | producer = Ed Freeman | prev_title = American Pie | prev_year = 1971 | next_title = Dreidel | next_year = 1973 | misc = {{External music video|{{YouTube|oxHnRfhDmrk|''Vincent''}}, deur Don McLean. (3:58 minute, met lirieke) | header = Musiekvideos}} {{External music video|{{YouTube|4wrNFDxCRzU|''Vincent''}}, deur Don McLean. regstreekse opvoering (1972). (3:57 minute) | header = no}}}} [[Lêer:Van Gogh - Starry Night - Google Art Project.jpg|duimnael|237px|[[Vincent van Gogh]] se ''[[Die Sterrenag]]'' (1889) wat in die liedjie beskryf word]] "'''Vincent'''" is 'n liedjie deur [[Don McLean]] wat geskryf is as 'n huldeblyk aan [[Vincent van Gogh]]. Die liedjie se bekende openingslirieke, "'''Starry, Starry Night'''", is 'n verwysing na van Gogh se 1889-[[skildery]], ''[[Die Sterrenag]]''. McLean het die lirieke in 1970 geskryf terwyl hy 'n boek gelees het oor die lewe van Vincent van Gogh.<ref name="telegraph.co.uk"/> Dit is vrygestel op McLean se 1971 ''American Pie''-album; die volgende jaar was die liedjie vir twee weke bo-aan die Verenigde Koninkryk se enkelsnit speellys,<ref name="British Hit Singles & Albums">{{cite book | first= David | last= Roberts | year= 2006 | title= British Hit Singles & Albums | edition= 19th | publisher= Guinness World Records Limited | location= Londen | isbn= 1-904994-10-5 | page= 274}}</ref> en dit het No.12 behaal in die Verenigde State,<ref>{{cite web|author=Jason Ankeny |url=http://www.allmusic.com/artist/don-mclean-mn0000179205/biography |title=Don McLean &#124; Biography |publisher=AllMusic |date=1945-10-02 |access-date=2014-03-27}}</ref> waar dit ook No.2 was op die speellys vir Volwasse kontemporêre musiek.<ref>{{cite book |title= Top Adult Contemporary: 1961-2001|last=Whitburn |first=Joe |year=2002 |publisher=Record Research |page=166}}</ref> ''Billboard'' het dit gelys as op No. 94 vir 1972. Die liedjie maak grotendeels gebruik van die [[kitaar]], maar sluit ook die [[trekklavier]], marimba en [[viool]] in. 'n Nuwe, langer opname van die liedjie is vrygestel as deel van McLean se 1992-album, ''Classics''. In Julie 2020 was die oorspronklike handgestrewe lirieke te koop vir 'n bedrag van [[Amerikaanse dollar|$]]1.5 [[miljoen]].<ref>{{Cite news|title=Handwritten lyrics of Don McLean's song 'Vincent' up for sale, expected to fetch $1.5 mn|work=The Economic Times|url=https://economictimes.indiatimes.com/magazines/panache/handwritten-lyrics-of-don-mcleans-song-vincent-up-for-sale-expected-to-fetch-1-5-mn/articleshow/77010872.cms|access-date=2020-07-31}}</ref> == Agtergrond == McLean het die volgende gesê oor die oorsprong van die liedjie: {{Blockquote|"In die herfs van 1970 het ek 'n werk gehad waartydens ek in skole gesing het en kitaar in klaskamers gespeel het. Ek het een oggend op die stoep gesit en 'n biografie van Van Gogh gelees, en skielik het ek geweet ek moes 'n liedjie skryf waarin ek argumenteer dat hy nie mal was nie. Hy het 'n siekte gehad en so ook sy broer Theo. Dit maak dit anders, volgens my, as die standaardvariëteit van 'kranksinnigheid' – want hy is deur 'n vrou verwerp [soos algemeen gedink is]. Ek het toe gaan sit met 'n afdruk van 'Starry Night' en die lirieke op 'n papiersak neergeskryf."<ref name="telegraph.co.uk">{{cite web|url=https://www.telegraph.co.uk/culture/music/rockandpopfeatures/7264618/Don-McLean-interview-Why-I-had-to-write-Vincent.html|author=Helen Brown|title=Don McLean interview: Why I had to write "Vincent" - Telegraph|date=24 Februarie 2010|work=Daily Telegraph}}</ref>}} == Kritiese ontvangs == ''The Telegraph'' het as volg daaroor berig: "Met sy bittersoete palet van [[majeurtoonleer|majeur-]] en mineur akkoorde, is "Vincent" se strelende en gerusstellende melodie een van hoë emosie wat in stlte en rustigheid herroep word".<ref name="telegraph.co.uk"/> ''Record World'' het die liedjie "kunstig" genoem, en gesê dat "[[Vincent van Gogh]] se verhaal vertel word met melodie en [[poësie]]."<ref>{{cite magazine|author=Record World staff|title=Hits of the Week|magazine=Record World|date=March 11, 1972|page=1|accessdate=2023-04-02|url=https://worldradiohistory.com/Archive-All-Music/Record-World/70s/72/Record-World-1972-03-11.pdf}}</ref> ''Cash Box'' het gesê dat dit "een van daardie deuntjies is vir mense wat daarvan hou om die lirieke en boodskappe wat daarin versonke is te ontleed".<ref>{{cite magazine|magazine=Cash Box|title=Cash Box Singles Picks|date=March 11, 1972|accessdate=2023-04-02|page=30|url=https://worldradiohistory.com/Archive-All-Music/Cash-Box/70s/1972/Cash-Box-1972-03-11.pdf}}</ref> AllMusic het op retrospektiewe wyse die liedjie beskryf as "McLean se [[Päan]] (of Paion) (Παιών) aan Van Gogh ... wat simpatiseer met van Gogh se [[selfmoord]] as 'n verstaanbare reaksie op 'n kranksinnige wêreld."<ref>{{cite web|url=http://www.allmusic.com/album/american-pie-mw0000040803|title=American Pie|author=William Ruhlmann|work=AllMusic}}</ref> Die webblad het ook gesê dat McLean "'n besonder aangrypende weergawe van "Vincent" op die regstreekse 2001-album ''Starry, Starry Night'' gegee het.<ref>{{cite web|url=http://www.allmusic.com/album/starry-starry-night-mw0000003600|title=Starry Starry Night|author=Bruce Eder|work=AllMusic}}</ref> Die liedjie was 'n besonderse gunsteling van die kletsrymer en akteur [[Tupac Shakur]], en is aan hom gespeel by die University Medical Center of Southern Nevada, die hospitaal waar hy opgeneem is net voordat hy beswyk het aan skietwonde wat hy opgedoen het tydens 'n verbyry-skietery. .<ref name="telegraph.co.uk"/> Die Engelse musikant [[Jake Bugg]] het die liedjie gehoor tydens 'n episode van ''[[The Simpsons]]'' en dit beskryf as sy vormende musikale oomblik.<ref>{{cite news|last=della Cava|first=Marco|title=On the Verge: Jake Bugg is straight outta Nottingham|url=https://www.usatoday.com/story/life/music/2013/09/08/on-the-verge-jake-bugg/2597581/|accessdate=25 Julie 2023|newspaper=USA Today|date=10 September 2013}}</ref> == Speellyste == {{col-begin}} {{col-2}} === Weeklikse speellyste === {| class="wikitable sortable" |- !align="left"|Speellys (1972) !align="left"|Hoogste<br />posisie |- |Australië<ref name="Australian Chart Book 1970–1992">{{cite book|title=Australian Chart Book 1970–1992|type=doc|last=Kent|first=David|publisher=Australian Chart Book, St Ives, N.S.W |year=1993|isbn=0-646-11917-6}}</ref> | style="text-align:center;"|3 |- |Kanadese Top enkelsnitte<ref>{{cite web|url=http://www.collectionscanada.gc.ca/obj/028020/f2/nlc008388.7705.pdf| title=RPM Top 100 Singles - 20 Mei 1972}}</ref> | style="text-align:center;"|3 |- |Kanadese Volwasse kontemporêre musiek | style="text-align:center;"|13 |- | Duitsland (Amptelike Duitse speellyste)<ref>{{cite web|title=Swedishcharts.com – DON MCLEAN - VINCENT|url=http://www.swedishcharts.com/showitem.asp?interpret=Don+McLean&titel=Vincent&cat=s|publisher=Sverigetopplistan}}</ref> | style="text-align:center;"| 21 |- |Ierland (Irish Recorded Music Association)<ref>{{cite web |title=The Irish Charts - All there is to know |url=http://irishcharts.ie/search/placement?page=1&search_type=title&placement=Vincent |website=irishcharts.ie |access-date=4 Oktober 2019}}</ref> | style="text-align:center;"|1 |- |Nieu-Seeland (''New Zealand Listener'')<ref>{{cite web |url=http://www.flavourofnz.co.nz/index.php?qpageID=search%20listener&qartistid=816#n_view_location |title=flavour of new zealand - search listener |website=Flavourofnz.co.nz |access-date=2016-10-07 |archive-date=2016-10-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20161009115930/http://www.flavourofnz.co.nz/index.php?qpageID=search%20listener&qartistid=816#n_view_location |url-status=dead }}</ref> | style="text-align:center;"|7 |- |Suid-Afrika (Springbok Radio)<ref>{{cite web|url= http://www.rock.co.za/files/springbok_top_20_(M).html |title= South African Rock Lists Website SA Charts 1969 – 1989 Acts (M) |publisher= Rock.co.za |access-date= 8 September 2018}}</ref> |align="center"|6 |- |VSA ''Cash Box'' Top 100<ref>{{cite web|url=http://tropicalglen.com/Archives/70s_files/19720520.html|title=Cash Box Top 100 5/20/72|website=Tropicalglen.com|access-date=20 Januarie 2019}}</ref> | style="text-align:center;"|11 |} {{col-2}} === Jaareind speellyste === {| class="wikitable sortable" |- !align="left"|Speellys (1972) ! style="text-align:center;"|Posisie |- |Australië<ref name="Australian Chart Book 1970–1992"/> | style="text-align:center;"|31 |- |Kanada<ref>{{cite web|url=http://www.musicandyears.com/year/1972 |title=Best of 1972 songs and music, on MusicAndYears.com! |access-date=2015-01-03 |url-status=usurped |archive-url=https://web.archive.org/web/20110916052852/http://www.musicandyears.com/year/1972 |archive-date=2011-09-16 }}</ref> | style="text-align:center;"|67 |- |Verenigde Koninkryk<ref>{{cite web|url=http://www.uk-charts.top-source.info/top-100-1972.shtml |title=Top 100 1972 - UK Music Charts |website=Uk-charts.top-source.info |access-date=2016-10-07}}</ref> | style="text-align:center;"|11 |- |VSA ''Billboard'' Hot 100<ref>{{cite web |url=http://www.musicoutfitters.com/topsongs/1972.htm |title=Top 100 Hits of 1972/Top 100 Songs of 1972 |website=Musicoutfitters.com |access-date=2016-10-07 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170427223218/http://musicoutfitters.com/topsongs/1972.htm |archive-date=2017-04-27 |url-status=dead }}</ref> | style="text-align:center;"|94 |- |VSA ''Cash Box''<ref>{{cite web |url=http://cashboxmagazine.com/archives/70s_files/1972YESP.html |title=Top 100 Year End Charts: 1972 |work=Cashbox |access-date=2015-01-03 |archive-date=2012-08-14 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120814104924/http://cashboxmagazine.com/archives/70s_files/1972YESP.html |url-status=dead }}</ref> | style="text-align:center;"|93 |} {{col-end}} == Lirieke == [Strofe 1] Starry, starry night Paint your palette blue and grey Look out on a summer's day With eyes that know the darkness in my soul Shadows on the hills Sketch the trees and the daffodils Catch the breeze and the winter chills In colors on the snowy linen land [Refrein] Now I understand What you tried to say to me And how you suffered for your sanity And how you tried to set them free They would not listen, they did not know how Perhaps they'll listen now [Strofe 2] Starry, starry night Flaming flowers that brightly blaze Swirling clouds in violet haze Reflect in Vincent's eyes of China blue Colors changing hue Morning fields of amber grain Weathered faces lined in pain Are soothed beneath the artist's loving hand See Don McLean Live Get tickets as low as $58 You might also like [Refrein] Now I understand What you tried to say to me And how you suffered for your sanity And how you tried to set them free They would not listen, they did not know how Perhaps they'll listen now [Brug] For they could not love you But still your love was true And when no hope was left in sight On that starry, starry night You took your life, as lovers often do But I could have told you, Vincent This world was never meant for one As beautiful as you [Strofe 3] Starry, starry night Portraits hung in empty halls Frameless heads on nameless walls With eyes that watch the world and can't forget Like the strangers that you've met The ragged men in ragged clothes The silver thorn, a bloody rose Lie crushed and broken on the virgin snow [Afsluiting] Now I think I know What you tried to say to me And how you suffered for your sanity And how you tried to set them free They would not listen, they're not listening still Perhaps they never will<ref>https://genius.com/Don-mclean-vincent-starry-starry-night-lyrics Opgespoor en besoek op 3 Julie 2025</ref> == Verwysings == {{Verwysings}} == Eksterne skakels == * {{YouTube | id=AGIUnZLr5T4 | title=Don McLean - Vincent}} {{Normdata}} {{DEFAULTSORT:Vincent (Starry, starry Night) (liedjie)}} [[Kategorie:Musiek]] [[Kategorie:Liedjies]] 0etmlzeln7kbxjtoytk8818gep3l53p 0 450900 2818159 2818118 2025-07-03T12:21:08Z Pynappel 70858 2818159 wikitext text/x-wiki [[Lêer:Bundesarchiv Bild 183-2005-0828-525 Erich Ludendorff (cropped)(b).jpg|duimnael]] '''Erich Friedrich Wilhelm Ludendorff''' ([[9 April]] [[1865]] – [[20 Desember]] [[1937]]) was 'n Duitse generaal en politikus. Hy het tydens die [[Eerste Wêreldoorlog]] (1914–1918) roem verwerf vir sy sentrale rol in die Duitse oorwinnings by [[Luik (stad)|Luik]] en Tannenberg in 1914. Na sy aanstelling as Eerste Kwartiermeester-generaal van die Duitse Generale Staf in 1916, het Ludendorff Duitsland se hoofbeleidmaker in 'n ''[[de facto]]'' militêre diktatorskap geword tot die land se nederlaag in 1918. Later, gedurende die jare van die [[Republiek Weimar]], het hy deelgeneem aan die mislukte Kapp-putsch van 1920 en [[Adolf Hitler]] se Bierhal-putsch van 1923, en sodoende beduidend bygedra tot die [[Nasionaal-Sosialistiese Duitse Arbeidersparty|Nazi's]] se magsaanval. Erich Ludendorff het uit 'n nie-adellike familie in Kruszewnia gekom (vandaar die gebrek aan 'n "von" of "zu" in sy naam), in die [[Pruise|Pruisiese]] provinsie [[Poznań|Posen]]. Nadat hy sy opleiding as kadet voltooi het, is hy in 1885 as junior offisier aangestel. In 1893 is hy toegelaat tot die gesogte Duitse Oorlogsakademie, en slegs 'n jaar later is hy deur die kommandant daarvan aanbeveel by die Generale Stafkorps. Teen 1904 het hy vinnig in rang gestyg om 'n lid van die Leër se Groot Generale Staf te word, waar hy toesig gehou het oor die ontwikkeling van die Schlieffenplan. Ten spyte daarvan dat hy uit die Groot Generale Staf verwyder is vir inmenging in die politiek, het Ludendorff sy aansien in die leër herstel deur sy sukses as bevelvoerder in die Eerste Wêreldoorlog. In Augustus 1914 het hy die suksesvolle Duitse aanval op Luik gelei, wat hom die Pour le Mérite besorg het. Aan die Oosfront onder bevel van generaal [[Paul von Hindenburg]] was Ludendorff instrumenteel in die toediening van 'n reeks verpletterende nederlae teen die Russe, insluitend by Tannenberg en die Masuriese Mere. Teen Augustus 1916 het Ludendorff suksesvol gelobby vir Hindenburg se aanstelling as Opperbevelhebber sowel as sy eie bevordering tot Eerste Kwartiermeester-generaal. Nadat hy en Hindenburg 'n ''de facto'' militêre diktatorskap gevestig het, het Ludendorff Duitsland se hele militêre strategie en oorlogspoging tot die einde van die konflik gerig. In hierdie hoedanigheid het hy Rusland se nederlaag in die ooste verseker en 'n nuwe golf van aanvalle aan die wesfront van stapel gestuur, wat gelei het tot vooruitgang wat nie sedert die uitbreek van die oorlog gesien is nie. Teen laat 1918 was alle verbeterings in Duitsland se lot egter omgekeer na 'n reeks nederlae in die [[Geallieerdes van die Tweede Wêreldoorlog|Geallieerdes]] se Honderd Dae-offensief. Gekonfronteer met die ineenstorting van die oorlogspoging en 'n groeiende volksrewolusie, het Kaiser [[Wilhelm II van Duitsland|Wilhelm II]] Ludendorff gedwing om te bedank. Na die oorlog het Ludendorff 'n prominente nasionalistiese leier en 'n voorstander van die steek-in-die-rug-mite geword, wat beweer het dat Duitsland se nederlaag en die skikking wat by [[Versailles]] bereik is, die gevolg was van 'n verraderlike sameswering deur [[Marxisme|Marxiste]], [[Vrymesselary|Vrymesselaars]] en [[Jode]]. Hy het ook deelgeneem aan die mislukte Kapp-putsch van 1920 en die Bierhal-putsch van 1923 voordat hy onsuksesvol in die presidentsverkiesing van 1925 teen Hindenburg, sy oorlogstydse meerdere, gestaan ​​het. Daarna het hy uit die politiek getree en sy laaste jare aan die studie van militêre teorie gewy. Sy bekendste werk op hierdie gebied was Die Totale Oorlog, waar hy aangevoer het dat 'n nasie se hele fisiese en morele hulpbronne vir ewig gereed moet bly vir mobilisering omdat vrede bloot 'n pouse in 'n nimmereindigende ketting van oorloë was. Na sy dood aan lewerkanker in München in 1937, is Ludendorff – teen sy uitdruklike wense – 'n staatsbegrafnis gegee wat deur Hitler georganiseer en bygewoon is. ==Bronnelys== === Primêre bronne === * {{Cite book | last =Ludendorff | first =Erich | title=Ludendorff's Own Story: August 1914 – November 1918; the Great War from the siege of Liège to the signing of the armistice as viewed from the grand headquarters of the German Army | orig-year =1920 | year =1971 | publisher=Books for Libraries Press | location =Freeport, NY | language =en| url=https://openlibrary.org/works/OL825738W/Ludendorff%27s_own_story_August_1914-November_1918|isbn =0-8369-5956-6 }} * Ludendorff, Erich. ''The Coming War''. Faber and Faber, 1931. ({{lang|de|Weltkrieg droht auf deutschem Boden}}) * Ludendorff, Erich. ''The Nation at War''. Hutchinson, London, 1936. ({{lang|de|Der totale Krieg}}) === Sekondêre bronne === * {{Cite book | last =Asprey | first =Robert B | title =The German High Command at War: Hindenburg and Ludendorff and the First World War | year =1991 | publisher =W. Morrow | location =New York | isbn =0-688-08226-2 | url =https://archive.org/details/germanhighcomman00aspr }} * Astore, William J. "The Tragic Pursuit of Total Victory." ''MHQ: Quarterly Journal of Military History'' (Autumn 2007) 20#1) pp.&nbsp;64–73. * Brownell, William and Denise Drace-Brownell. ''The First Nazi: Erich Ludendorff, The Man Who Made Hitler Possible'' (Berkeley: Counterpoint, 2016). 356 pp [http://www.h-net.org/reviews/showrev.php?id=50802 highly negative online review] * {{Cite book | last =Goodspeed | first =Donald J. | title =Ludendorff: Genius of World War I | year =1966 | publisher=Houghton Mifflin | location =Boston, MA }} * Jones, LTC William A. ''Ludendorff: Strategist'' (Pickle Partners Publishing, 2015) [https://web.archive.org/web/20210317055831/http://www.dtic.mil/get-tr-doc/pdf?AD=ADA250915 online]. * {{Cite book | last =Lee | first =John | title =The Warlords: Hindenburg and Ludendorff | year=2005 | publisher=Orion Books | location =London | isbn =0-297-84675-2 }} * {{cite book| last= Livesay| first = John Frederick Bligh | title = Canada's Hundred Days: With the Canadian Corps from Amiens to Mons, Aug. 8 – Nov. 11, 1918|year= 1919 | publisher = Thomas Allen | place= Toronto|url= https://archive.org/details/canada100days00liveuoft}} * {{cite book|last1=Parkinson|first1=Roger|title=Tormented Warrior. Ludendorff and the supreme command|date=1978|publisher=Hodder and Stoughton|location=London|isbn=0-340-21482-1|url=https://archive.org/details/tormentedwarrior0000park}} * Showalter, Dennis, and William J. Astore. ''Hindenburg: Icon of German Militarism '' (2005) [https://www.amazon.com/Hindenburg-German-Militarism-Military-Profiles/dp/1574886533/ excerpt] * Amm, Bettina: ''Ludendorff-Bewegung''. In: Wolfgang Benz (Hrsg.): ''Handbuch des Antisemitismus''. Judenfeindlichkeit in Geschichte und Gegenwart, Band 5: ''Organisationen, Institutionen, Bewegungen''. De Gruyter, Berlin 2012. pp.&nbsp;393 ff. {{ISBN|978-3-598-24078-2}}. * Gruchmann, Lothar: ''Ludendorffs „prophetischer“ Brief an Hindenburg vom Januar/Februar 1933. Eine Legende''. In: ''Vierteljahrshefte für Zeitgeschichte.'' Band 47, 1999. pp.&nbsp;559–562. * Nebelin, Manfred: ''Ludendorff. Diktator im Ersten Weltkrieg.'' Siedler, München 2011. {{ISBN|978-3-88680-965-3}}. * Pöhlmann, Markus: ''Der moderne Alexander im Maschinenkrieg''. In: Stig Förster (Hrsg.): ''Kriegsherren der Weltgeschichte. 22 historische Porträts''. Beck, München 2006. {{ISBN|3-406-54983-7}} pp.&nbsp;268–286. * Puschner, Uwe; Vollnhals, Clemens (Hrgb.); Die völkisch-religiöse Bewegung im Nationalsozialismus; Göttingen 2012 {{ISBN|978-3-525-36996-8}}. * Schwab, Andreas: ''Vom totalen Krieg zur deutschen Gotterkenntnis. Die Weltanschauung Erich Ludendorffs''. In: ''Schriftenreihe der Eidgenössischen Militärbibliothek und des Historischen Dienstes.'' Nr. 17, Bern 2005. * {{NDB|15|285|290|Ludendorff, Erich|Thoss, Bruno|118574841|mode=cs1}} * Wegehaupt, Phillip: "Ludendorff, Erich". In: Wolfgang Benz (Hrsg.): ''Handbuch des Antisemitismus. Bd. 2: Personen''. De Gruyter Saur, Berlin 2009, {{ISBN|978-3-598-44159-2}}, pp.&nbsp;494 ff. (retrieved über Verlag Walter de Gruyter Online). == Eksterne skakels == {{Commons-kategorie inlyn}} {{Normdata}} {{DEFAULTSORT:Ludendorff, Erich}} [[Kategorie:Duitse militariste]] [[Kategorie:Duitsers in die Eerste Wêreldoorlog]] [[Kategorie:Geboortes in 1865]] [[Kategorie:Sterftes in 1937]] by2v88uhc7uc4y1fdgis88qruh6ta01 0 450902 2818339 2818116 2025-07-04T11:33:24Z Rooiratel 90342 2818339 wikitext text/x-wiki '''Djamalpour''' is 'n stad in [[Bangladesj]] aan die oewer van die Ou [[Brahmaputra]]-rivier, in die Mymenseingh-afdeling. Dit is die administratiewe sentrum van die Djamalpour-distrik en die Djamalpour Sedar-subdistrik. Volgens die 2022-sensus van Bangladesj het Djamalpour 'n bevolking van 158 873. Dit maak dit die 31ste grootste stad in Bangladesj. == Verwysings == {{Verwysings}} {{Normdata}} cq103ub8ze2goq5u90nks2xn3rw60e5 2818340 2818339 2025-07-04T11:34:19Z Rooiratel 90342 Beeld bygevoeg 2818340 wikitext text/x-wiki [[Lêer:City of Jamalpur in 2021.01.jpg|duimnael|Djamalpour in 2021]] '''Djamalpour''' is 'n stad in [[Bangladesj]] aan die oewer van die Ou [[Brahmaputra]]-rivier, in die Mymenseingh-afdeling. Dit is die administratiewe sentrum van die Djamalpour-distrik en die Djamalpour Sedar-subdistrik. Volgens die 2022-sensus van Bangladesj het Djamalpour 'n bevolking van 158 873. Dit maak dit die 31ste grootste stad in Bangladesj. == Verwysings == {{Verwysings}} {{Normdata}} dqpcs9e9vzmvro0u87mlmfdlujpkezs 2818341 2818340 2025-07-04T11:35:18Z Rooiratel 90342 [[:Kategorie:Nedersettings in Bangladesj]] bygevoeg ([[Wikipedia:HotCat|HotCat.js]]) 2818341 wikitext text/x-wiki [[Lêer:City of Jamalpur in 2021.01.jpg|duimnael|Djamalpour in 2021]] '''Djamalpour''' is 'n stad in [[Bangladesj]] aan die oewer van die Ou [[Brahmaputra]]-rivier, in die Mymenseingh-afdeling. Dit is die administratiewe sentrum van die Djamalpour-distrik en die Djamalpour Sedar-subdistrik. Volgens die 2022-sensus van Bangladesj het Djamalpour 'n bevolking van 158 873. Dit maak dit die 31ste grootste stad in Bangladesj. == Verwysings == {{Verwysings}} {{Normdata}} [[Kategorie:Nedersettings in Bangladesj]] d2joe0ebeqv85jqeaf8an3rszd8biz7 0 450906 2818150 2818149 2025-07-03T11:59:42Z Vryheidsfront Minus 188698 2818150 wikitext text/x-wiki {{Inligtingskas Sportliga | naam = FA Cup | huidige_seisoen = 2025–26 FA Cup | beeld = The FA Cup Trophy.jpg | beskrywing = | beeldonderskrif = Die ''FA Cup Trophy'' | sportsoort = [[Sokker]] | gestig = 1871 | gestaak = | vervang = | eienaar = Football Association (die Engelse Sokkervereniging) | inougureel = 1871–72 | lande = [[Engeland]], [[Wallis]] | divisies = | spanne = 745 (2024–25) | onlangse_kamp = {{vlagikoon|Engeland}} [[Crystal Palace FC]] | verwante_komps = [[FA Community Shield]],<br />[[UEFA Europa League]] | borg = }} Die '''FA Cup''' is ’n jaarlikse uitklop-[[Sokker|sokkerkompetisie]] in [[Engeland|Engelse]] sokker. Dit is die oudste nasionale sokkerkompetisie in die wêreld en is die eerste keer gespeel tydens die 1871–72-seisoen.<ref>{{Cite news|url=https://www.bbc.co.uk/news/uk-england-29598744|title=Oldest football cup 'not for sale'|date=14 October 2014|publisher=BBC News|access-date=4 November 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20171105114055/http://www.bbc.co.uk/news/uk-england-29598744|archive-date=5 November 2017|url-status=live}}</ref> Die kompetisie word georganiseer deur en is vernoem na die Die Engelse Sokkervereniging ([[Engels]]: ''Football Association'', afgekort as FA). Die kompetisie staan oop vir alle in aanmerking komende klubs tot vlak 9 van die Engelse sokkerliga-stelsel, met vlak 10-klubs wat as plaasvervangers optree indien daar geen inskrywings van hoër vlakke is nie. ’n Rekord van 763 spanne het in 2011–12 deelgeneem.<ref name=":12">{{Cite journal |last=Faulkner |first=Bryan |date=13 July 2022 |title=Rules of the FA Challenge Cup 2022–23 |url=https://www.thefa.com/-/media/thefacom-new/files/competitions/2022-23/emirates-fa-cup/rules-of-the-fa-challenge-cup-2022-23.ashx |journal=The Football Association |page= |access-date=18 August 2022 |archive-date=18 August 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220818051717/https://www.thefa.com/-/media/thefacom-new/files/competitions/2022-23/emirates-fa-cup/rules-of-the-fa-challenge-cup-2022-23.ashx |url-status=live }}</ref> Die toernooi bestaan uit 12 lukraak getekende rondtes, gevolg deur die halfeindstryde en die eindstryd. Inskrywings word nie gesaai nie, alhoewel ’n stelsel van vrylatinge, gebaseer op liga-vlak, verseker dat hoër geklassifiseerde spanne later instap – die minimum aantal wedstryde wat gewen moet word, hang af van die ronde waarin ’n span begin, en wissel van ses tot veertien. Die eerste ses rondtes vorm die Kwalifiserende Kompetisie en word gespeel deur klubs in die ''National League System'' (vlak 5 tot 10 van die Engelse sokkerstelsel – dikwels nie-Liga genoem). 32 van hierdie spanne dring deur tot die eerste ronde van die Hoofkompetisie, waar hulle 48 professionele spanne van League One en League Two ontmoet. Die laaste deelnemers is die 20 Premier League- en 24 Championship-klubs, wat in die derde ronde se loting inkom.<ref name=":12" /> In die moderne era het slegs een nie-Liga-span ooit die kwarteindstryd gehaal, en geen span onder vlak 2 het nog ooit die eindstryd bereik nie. Gevolglik word daar dikwels groot aandag aan kleiner klubs geskenk wat ver vorder – veral wanneer hulle verrassende “reus-doder” oorwinnings behaal. Om die eindstryd te haal, wat elke jaar in [[Mei]] op [[Wembley-stadion|Wembley]] gespeel word, is ’n begeerde doelwit in Engelse sokker, veral vir minder welaf klubs. Die eindstryd word beskou as een van die belangrikste jaarlikse klubwedstryde in Europa, naas die eindstryd van die [[UEFA Champions League]]. Tussen 2001 en 2006 is die eindstryde van die FA Cup by die [[Millennium Stadion|Millennium-stadion]] in [[Cardiff]] gespeel, terwyl die Wembley-stadion gesloop en herbou is. Die wenners ontvang die FA Cup-trofee, waarvan daar twee ontwerpe en vyf werklike bekers bestaan; die nuutste is ’n 2014-replika van die tweede ontwerp wat oorspronklik in 1911 ingevoer is.<ref name="recast">{{cite news|url=https://www.bbc.co.uk/news/business-27405196|title=FA Cup reborn for 2014 final as new trophy is cast|publisher=BBC News|access-date=30 September 2014|archive-date=4 October 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20161004084907/http://www.bbc.co.uk/news/business-27405196|url-status=live}}</ref> Die wenners kwalifiseer ook vir die [[UEFA Europa League]] en kry ’n plek in die komende [[FA Community Shield]], en wedstryd wat in Augustus op Wembley gespeel word, waar die FA Cup-wenners die kans kry om teen die [[Premier League]]-wenners te speel. Dit is onder die voorwaarde dat die FA Cup-wenners nie ’n sogenaamde dubbel gewen het nie – in daardie geval speel die FA Cup-wenners teen die naaswenner van die liga. Arsenal is die mees suksesvolle klub met veertien titels (laas in 2020), terwyl hulle voormalige afrigter, [[Arsène Wenger]], die suksesvolste bestuurder in die geskiedenis van die kompetisie is met sewe titels. == Verwysings == {{Verwysings}} {{Normdata}} [[Kategorie:Sportkompetisies in Engeland]] s161n40dnfyq7upvgqf7hzjtrmz79pe 2818158 2818150 2025-07-03T12:20:04Z Vryheidsfront Minus 188698 2818158 wikitext text/x-wiki {{Inligtingskas Sportliga | naam = FA Cup | huidige_seisoen = 2025–26 FA Cup | beeld = The FA Cup Trophy.jpg | beskrywing = | beeldonderskrif = Die ''FA Cup Trophy'' | sportsoort = [[Sokker]] | gestig = 1871 | gestaak = | vervang = | eienaar = Football Association (die Engelse Sokkervereniging) | inougureel = 1871–72 | lande = [[Engeland]], [[Wallis]] | divisies = | spanne = 745 (2024–25) | onlangse_kamp = {{vlagikoon|Engeland}} [[Crystal Palace FC]] | verwante_komps = [[FA Community Shield]],<br />[[UEFA Europa League]] | borg = }} Die '''FA Cup''' is ’n jaarlikse uitklop-[[Sokker|sokkerkompetisie]] in [[Engeland|Engelse]] sokker. Dit is die oudste nasionale sokkerkompetisie in die wêreld en is die eerste keer gespeel tydens die 1871–72-seisoen.<ref>{{Cite news|url=https://www.bbc.co.uk/news/uk-england-29598744|title=Oldest football cup 'not for sale'|date=14 October 2014|publisher=BBC News|access-date=4 November 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20171105114055/http://www.bbc.co.uk/news/uk-england-29598744|archive-date=5 November 2017|url-status=live}}</ref> Die kompetisie word georganiseer deur en is vernoem na die Die Engelse Sokkervereniging ([[Engels]]: ''Football Association'', afgekort as FA). Die kompetisie staan oop vir alle in aanmerking komende klubs tot vlak 9 van die Engelse sokkerliga-stelsel, met vlak 10-klubs wat as plaasvervangers optree indien daar geen inskrywings van hoër vlakke is nie. ’n Rekord van 763 spanne het in 2011–12 deelgeneem.<ref name=":12">{{Cite journal |last=Faulkner |first=Bryan |date=13 July 2022 |title=Rules of the FA Challenge Cup 2022–23 |url=https://www.thefa.com/-/media/thefacom-new/files/competitions/2022-23/emirates-fa-cup/rules-of-the-fa-challenge-cup-2022-23.ashx |journal=The Football Association |page= |access-date=18 August 2022 |archive-date=18 August 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220818051717/https://www.thefa.com/-/media/thefacom-new/files/competitions/2022-23/emirates-fa-cup/rules-of-the-fa-challenge-cup-2022-23.ashx |url-status=live }}</ref> Die toernooi bestaan uit 12 lukraak getekende rondtes, gevolg deur die halfeindstryde en die eindstryd. Inskrywings word nie gesaai nie, alhoewel ’n stelsel van vrylatinge, gebaseer op liga-vlak, verseker dat hoër geklassifiseerde spanne later instap – die minimum aantal wedstryde wat gewen moet word, hang af van die ronde waarin ’n span begin, en wissel van ses tot veertien. Die eerste ses rondtes vorm die Kwalifiserende Kompetisie en word gespeel deur klubs in die ''National League System'' (vlak 5 tot 10 van die Engelse sokkerstelsel – dikwels nie-Liga genoem). 32 van hierdie spanne dring deur tot die eerste ronde van die Hoofkompetisie, waar hulle 48 professionele spanne van League One en League Two ontmoet. Die laaste deelnemers is die 20 Premier League- en 24 Championship-klubs, wat in die derde ronde se loting inkom.<ref name=":12" /> In die moderne era het slegs een nie-Liga-span ooit die kwarteindstryd gehaal, en geen span onder vlak 2 het nog ooit die eindstryd bereik nie. Gevolglik word daar dikwels groot aandag aan kleiner klubs geskenk wat ver vorder – veral wanneer hulle verrassende “reus-doder” oorwinnings behaal. Om die eindstryd te haal, wat elke jaar in [[Mei]] op [[Wembley-stadion|Wembley]] gespeel word, is ’n begeerde doelwit in Engelse sokker, veral vir minder welaf klubs. Die eindstryd word beskou as een van die belangrikste jaarlikse klubwedstryde in Europa, naas die eindstryd van die [[UEFA Champions League]]. Tussen 2001 en 2006 is die eindstryde van die FA Cup by die [[Millennium Stadion|Millennium-stadion]] in [[Cardiff]] gespeel, terwyl die Wembley-stadion gesloop en herbou is. Die wenners ontvang die FA Cup-trofee, waarvan daar twee ontwerpe en vyf werklike bekers bestaan; die nuutste is ’n 2014-replika van die tweede ontwerp wat oorspronklik in 1911 ingevoer is.<ref name="recast">{{cite news|url=https://www.bbc.co.uk/news/business-27405196|title=FA Cup reborn for 2014 final as new trophy is cast|publisher=BBC News|access-date=30 September 2014|archive-date=4 October 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20161004084907/http://www.bbc.co.uk/news/business-27405196|url-status=live}}</ref> Die wenners kwalifiseer ook vir die [[UEFA Europa League]] en kry ’n plek in die komende [[FA Community Shield]], en wedstryd wat in Augustus op Wembley gespeel word, waar die FA Cup-wenners die kans kry om teen die [[Premier League]]-wenners te speel. Dit is onder die voorwaarde dat die FA Cup-wenners nie ’n sogenaamde dubbel gewen het nie – in daardie geval speel die FA Cup-wenners teen die naaswenner van die liga. Arsenal is die mees suksesvolle klub met veertien titels (laas in 2020), terwyl hulle voormalige afrigter, [[Arsène Wenger]], die suksesvolste bestuurder in die geskiedenis van die kompetisie is met sewe titels. == Verwysings == {{Verwysings}} {{Normdata}} [[Kategorie:Sokkerkompetisies in Engeland]] n93c9xu09uzuib01keuy1c1is83b10g 0 450908 2818151 2025-07-03T12:10:11Z Vryheidsfront Minus 188698 Nuwe bladsy geskep met '{{Inligtingskas Sportliga | naam = Football Association Community Shield | huidige_seisoen = 2025 Community Shield | beeld = The FA Cup Trophy.jpg | beskrywing = | beeldonderskrif = Die ''FA Cup Trophy'' | sportsoort = [[Sokker]] | gestig = 1871 | gestaak = | vervang = | eienaar = Football Association (die Engelse Sokkervereniging) | inougureel = 1871–72 | lande = [[Engeland]], Wa...' 2818151 wikitext text/x-wiki {{Inligtingskas Sportliga | naam = Football Association Community Shield | huidige_seisoen = 2025 Community Shield | beeld = The FA Cup Trophy.jpg | beskrywing = | beeldonderskrif = Die ''FA Cup Trophy'' | sportsoort = [[Sokker]] | gestig = 1871 | gestaak = | vervang = | eienaar = Football Association (die Engelse Sokkervereniging) | inougureel = 1871–72 | lande = [[Engeland]], [[Wallis]] | divisies = | spanne = 745 (2024–25) | onlangse_kamp = {{vlagikoon|Engeland}} [[Crystal Palace FC]] | verwante_komps = [[FA Cup]],<br />[[Premier League]] | borg = }} Die '''Football Association Community Shield''' (voorheen die ''Charity Shield'') is ’n jaarlikse [[Sokker|sokkerwedstryd]] in [[Engeland]] wat elke Augustus by [[Wembley-stadion]] plaasvind. Dit word beslis tussen die kampioene van die vorige [[Premier League-seisoen]] en die houers van die [[FA Cup|FA-beker]]. As dieselfde span beide die Premier League en die FA-beker gewen het, speel die naaswenner van die liga in hul plek. Die wedstryd word as ’n '''kompeterende “superbeker”''' erken deur sowel die '''Football Association''' as '''[[UEFA]]'''.ref>{{cite web|url=https://talksport.com/football/community-shield-new-penalty-shoot-out-system-be-used-wembley-chelsea-v-arsenal-clash|title=New penalty shoot-out system to be used at Wembley for Chelsea v Arsenal clash|date=3 August 2017|publisher=Talksport|access-date=3 April 2018|archive-date=16 February 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180216072615/https://talksport.com/football/community-shield-new-penalty-shoot-out-system-be-used-wembley-chelsea-v-arsenal-clash|url-status=live}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.thefa.com/news/2016/aug/07/leicester-city-manchester-united-report-070816|title=Leicester City 1–2 Manchester United|publisher=The Football Association|access-date=27 August 2018|archive-date=5 November 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20181105183352/http://www.thefa.com/news/2016/aug/07/leicester-city-manchester-united-report-070816|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.thefa.com/news/2019/jul/11/martin-atkinson-to-referee-community-shield-110719|title=Martin Atkinson to oversee FA Community Shield between Liverpool and Manchester City|publisher=The Football Association|access-date=14 August 2019|archive-date=13 July 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190713033350/http://www.thefa.com/news/2019/jul/11/martin-atkinson-to-referee-community-shield-110719|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/0250-0c5112fc5737-caa625021869-1000--champions-league-teams-pre-season-friendlies/|title=Champions League teams' pre-season friendlies|date=17 August 2016|publisher=UEFA|access-date=20 July 2020|archive-date=14 June 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200614201229/https://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/0250-0c5112fc5737-caa625021869-1000--champions-league-teams-pre-season-friendlies/|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.uefa.com/uefasupercup/news/0254-0d3ee047a232-06c7e8e7e350-1000--super-cup-preview-liverpool-v-chelsea/|title=Super Cup preview: Liverpool v Chelsea|date=13 August 2019|publisher=UEFA|access-date=20 July 2020|archive-date=6 June 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200606232744/https://www.uefa.com/uefasupercup/news/0254-0d3ee047a232-06c7e8e7e350-1000--super-cup-preview-liverpool-v-chelsea/|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/0243-0e988f504a02-08f1f227be2e-1000--ibrahimovic-rejoins-ac-milan-how-zlatan-made-his-mark-in-europe/|title=Ibrahimović rejoins AC Milan: how Zlatan made his mark in Europe|date=27 December 2019|publisher=UEFA|access-date=20 July 2020|archive-date=1 September 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210901180748/https://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/0243-0e988f504a02-08f1f227be2e-1000--ibrahimovic-rejoins-ac-milan-how-zlatan-made-his-mark-in-europe/|url-status=live}}</ref> Die '''FA''' reël die wedstryd, en die opbrengs word aan gemeenskapsinisiatiewe en liefdadigheid oor die hele land geskenk. Inkomste uit kaartjieverkope en wedstrydprogramme word versprei onder die '''124 klubs''' wat vanaf die eerste ronde aan die FA-beker deelgeneem het, wat dit dan aan liefdadigheidsorganisasies van hul keuse kan skenk. Die res word aan die FA se nasionale liefdadigheidsvennote oorbetaal. Die wedstryd is vir die eerste keer in die '''1908–09-seisoen''' gespeel, as plaasvervanger vir die ''Sheriff of London Charity Shield''. == Verwysings == {{Verwysings}} {{Normdata}} [[Kategorie:Sportkompetisies in Engeland]] 798q1c4yn3j7mxk33tumxjz248zf6tl 2818152 2818151 2025-07-03T12:10:34Z Vryheidsfront Minus 188698 2818152 wikitext text/x-wiki {{Inligtingskas Sportliga | naam = Football Association Community Shield | huidige_seisoen = 2025 Community Shield | beeld = The FA Cup Trophy.jpg | beskrywing = | beeldonderskrif = Die ''FA Cup Trophy'' | sportsoort = [[Sokker]] | gestig = 1871 | gestaak = | vervang = | eienaar = Football Association (die Engelse Sokkervereniging) | inougureel = 1871–72 | lande = [[Engeland]], [[Wallis]] | divisies = | spanne = 745 (2024–25) | onlangse_kamp = {{vlagikoon|Engeland}} [[Crystal Palace FC]] | verwante_komps = [[FA Cup]],<br />[[Premier League]] | borg = }} Die '''Football Association Community Shield''' (voorheen die ''Charity Shield'') is ’n jaarlikse [[Sokker|sokkerwedstryd]] in [[Engeland]] wat elke Augustus by [[Wembley-stadion]] plaasvind. Dit word beslis tussen die kampioene van die vorige [[Premier League-seisoen]] en die houers van die [[FA Cup|FA-beker]]. As dieselfde span beide die Premier League en die FA-beker gewen het, speel die naaswenner van die liga in hul plek. Die wedstryd word as ’n '''kompeterende “superbeker”''' erken deur sowel die '''Football Association''' as '''[[UEFA]]'''.<ref>{{cite web|url=https://talksport.com/football/community-shield-new-penalty-shoot-out-system-be-used-wembley-chelsea-v-arsenal-clash|title=New penalty shoot-out system to be used at Wembley for Chelsea v Arsenal clash|date=3 August 2017|publisher=Talksport|access-date=3 April 2018|archive-date=16 February 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180216072615/https://talksport.com/football/community-shield-new-penalty-shoot-out-system-be-used-wembley-chelsea-v-arsenal-clash|url-status=live}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.thefa.com/news/2016/aug/07/leicester-city-manchester-united-report-070816|title=Leicester City 1–2 Manchester United|publisher=The Football Association|access-date=27 August 2018|archive-date=5 November 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20181105183352/http://www.thefa.com/news/2016/aug/07/leicester-city-manchester-united-report-070816|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.thefa.com/news/2019/jul/11/martin-atkinson-to-referee-community-shield-110719|title=Martin Atkinson to oversee FA Community Shield between Liverpool and Manchester City|publisher=The Football Association|access-date=14 August 2019|archive-date=13 July 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190713033350/http://www.thefa.com/news/2019/jul/11/martin-atkinson-to-referee-community-shield-110719|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/0250-0c5112fc5737-caa625021869-1000--champions-league-teams-pre-season-friendlies/|title=Champions League teams' pre-season friendlies|date=17 August 2016|publisher=UEFA|access-date=20 July 2020|archive-date=14 June 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200614201229/https://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/0250-0c5112fc5737-caa625021869-1000--champions-league-teams-pre-season-friendlies/|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.uefa.com/uefasupercup/news/0254-0d3ee047a232-06c7e8e7e350-1000--super-cup-preview-liverpool-v-chelsea/|title=Super Cup preview: Liverpool v Chelsea|date=13 August 2019|publisher=UEFA|access-date=20 July 2020|archive-date=6 June 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200606232744/https://www.uefa.com/uefasupercup/news/0254-0d3ee047a232-06c7e8e7e350-1000--super-cup-preview-liverpool-v-chelsea/|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/0243-0e988f504a02-08f1f227be2e-1000--ibrahimovic-rejoins-ac-milan-how-zlatan-made-his-mark-in-europe/|title=Ibrahimović rejoins AC Milan: how Zlatan made his mark in Europe|date=27 December 2019|publisher=UEFA|access-date=20 July 2020|archive-date=1 September 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210901180748/https://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/0243-0e988f504a02-08f1f227be2e-1000--ibrahimovic-rejoins-ac-milan-how-zlatan-made-his-mark-in-europe/|url-status=live}}</ref> Die '''FA''' reël die wedstryd, en die opbrengs word aan gemeenskapsinisiatiewe en liefdadigheid oor die hele land geskenk. Inkomste uit kaartjieverkope en wedstrydprogramme word versprei onder die '''124 klubs''' wat vanaf die eerste ronde aan die FA-beker deelgeneem het, wat dit dan aan liefdadigheidsorganisasies van hul keuse kan skenk. Die res word aan die FA se nasionale liefdadigheidsvennote oorbetaal. Die wedstryd is vir die eerste keer in die '''1908–09-seisoen''' gespeel, as plaasvervanger vir die ''Sheriff of London Charity Shield''. == Verwysings == {{Verwysings}} {{Normdata}} [[Kategorie:Sportkompetisies in Engeland]] f11itg2akxh8s518cg8cxbgtw3716g2 2818153 2818152 2025-07-03T12:12:20Z Vryheidsfront Minus 188698 2818153 wikitext text/x-wiki {{Inligtingskas Sportliga | naam = Football Association Community Shield | huidige_seisoen = 2025 Community Shield | beeld = The FA Cup Trophy.jpg | beskrywing = | beeldonderskrif = Die ''FA Cup Trophy'' | sportsoort = [[Sokker]] | gestig = 1871 | gestaak = | vervang = | eienaar = Football Association (die Engelse Sokkervereniging) | inougureel = 1871–72 | lande = [[Engeland]], [[Wallis]] | divisies = | spanne = 745 (2024–25) | onlangse_kamp = {{vlagikoon|Engeland}} [[Crystal Palace FC]] | verwante_komps = [[FA Cup]],<br />[[Premier League]] | borg = }} Die '''Football Association Community Shield''' (voorheen die ''Charity Shield'') is ’n jaarlikse [[Sokker|sokkerwedstryd]] in [[Engeland]] wat elke Augustus by [[Wembley-stadion]] plaasvind. Dit word beslis tussen die kampioene van die vorige [[Premier League-seisoen]] en die houers van die [[FA Cup|FA-beker]]. As dieselfde span beide die Premier League en die FA-beker gewen het, speel die naaswenner van die liga in hul plek. Die wedstryd word as ’n kompeterende “superbeker” erken deur sowel die Football Association as [[UEFA]].<ref>{{cite web|url=https://talksport.com/football/community-shield-new-penalty-shoot-out-system-be-used-wembley-chelsea-v-arsenal-clash|title=New penalty shoot-out system to be used at Wembley for Chelsea v Arsenal clash|date=3 August 2017|publisher=Talksport|access-date=3 April 2018|archive-date=16 February 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180216072615/https://talksport.com/football/community-shield-new-penalty-shoot-out-system-be-used-wembley-chelsea-v-arsenal-clash|url-status=live}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.thefa.com/news/2016/aug/07/leicester-city-manchester-united-report-070816|title=Leicester City 1–2 Manchester United|publisher=The Football Association|access-date=27 August 2018|archive-date=5 November 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20181105183352/http://www.thefa.com/news/2016/aug/07/leicester-city-manchester-united-report-070816|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.thefa.com/news/2019/jul/11/martin-atkinson-to-referee-community-shield-110719|title=Martin Atkinson to oversee FA Community Shield between Liverpool and Manchester City|publisher=The Football Association|access-date=14 August 2019|archive-date=13 July 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190713033350/http://www.thefa.com/news/2019/jul/11/martin-atkinson-to-referee-community-shield-110719|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/0250-0c5112fc5737-caa625021869-1000--champions-league-teams-pre-season-friendlies/|title=Champions League teams' pre-season friendlies|date=17 August 2016|publisher=UEFA|access-date=20 July 2020|archive-date=14 June 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200614201229/https://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/0250-0c5112fc5737-caa625021869-1000--champions-league-teams-pre-season-friendlies/|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.uefa.com/uefasupercup/news/0254-0d3ee047a232-06c7e8e7e350-1000--super-cup-preview-liverpool-v-chelsea/|title=Super Cup preview: Liverpool v Chelsea|date=13 August 2019|publisher=UEFA|access-date=20 July 2020|archive-date=6 June 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200606232744/https://www.uefa.com/uefasupercup/news/0254-0d3ee047a232-06c7e8e7e350-1000--super-cup-preview-liverpool-v-chelsea/|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/0243-0e988f504a02-08f1f227be2e-1000--ibrahimovic-rejoins-ac-milan-how-zlatan-made-his-mark-in-europe/|title=Ibrahimović rejoins AC Milan: how Zlatan made his mark in Europe|date=27 December 2019|publisher=UEFA|access-date=20 July 2020|archive-date=1 September 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210901180748/https://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/0243-0e988f504a02-08f1f227be2e-1000--ibrahimovic-rejoins-ac-milan-how-zlatan-made-his-mark-in-europe/|url-status=live}}</ref> Die FA reël die wedstryd, en die opbrengs word aan gemeenskapsinisiatiewe en liefdadigheid oor die hele land geskenk. Inkomste uit kaartjieverkope en wedstrydprogramme word versprei onder die 124 klubs wat vanaf die eerste ronde aan die FA-beker deelgeneem het, wat dit dan aan liefdadigheidsorganisasies van hul keuse kan skenk. Die res word aan die FA se nasionale liefdadigheidsvennote oorbetaal.<ref>{{cite web|url=http://www.thefa.com/fa-community-shield/more/where-the-money-goes|title=Where the money goes|publisher=The Football Association|archive-url=https://web.archive.org/web/20130609155251/http://www.thefa.com/fa-community-shield/more/where-the-money-goes|archive-date=9 June 2013|access-date=30 March 2014|url-status=live}}</ref> Die wedstryd is vir die eerste keer in die 1908–09-seisoen gespeel, as plaasvervanger vir die ''Sheriff of London Charity Shield''. == Verwysings == {{Verwysings}} {{Normdata}} [[Kategorie:Sportkompetisies in Engeland]] hpnaowwwd6da7matwi45tji101obloy 2818154 2818153 2025-07-03T12:13:58Z Vryheidsfront Minus 188698 2818154 wikitext text/x-wiki {{Inligtingskas Sportliga | naam = Football Association Community Shield | huidige_seisoen = 2025 Community Shield | beeld = The FA Cup Trophy.jpg | beskrywing = | beeldonderskrif = Die ''FA Cup Trophy'' | sportsoort = [[Sokker]] | gestig = 1871 | gestaak = | vervang = | eienaar = Football Association (die Engelse Sokkervereniging) | inougureel = 1871–72 | lande = [[Engeland]], [[Wallis]] | divisies = | spanne = 745 (2024–25) | onlangse_kamp = {{vlagikoon|Engeland}} [[Crystal Palace FC]] | verwante_komps = [[FA Cup]],<br />[[Premier League]] | borg = }} Die '''Football Association Community Shield''' (voorheen die ''Charity Shield'') is ’n jaarlikse [[Sokker|sokkerwedstryd]] in [[Engeland]] wat elke Augustus by [[Wembley-stadion]] plaasvind. Dit word beslis tussen die kampioene van die vorige [[Premier League]]-seisoen en die houers van die [[FA Cup|FA-beker]]. As dieselfde span beide die Premier League en die FA-beker gewen het, speel die naaswenner van die liga in hul plek. Die wedstryd word as ’n kompeterende “superbeker” erken deur sowel die Football Association as [[UEFA]].<ref>{{cite web|url=https://talksport.com/football/community-shield-new-penalty-shoot-out-system-be-used-wembley-chelsea-v-arsenal-clash|title=New penalty shoot-out system to be used at Wembley for Chelsea v Arsenal clash|date=3 August 2017|publisher=Talksport|access-date=3 April 2018|archive-date=16 February 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180216072615/https://talksport.com/football/community-shield-new-penalty-shoot-out-system-be-used-wembley-chelsea-v-arsenal-clash|url-status=live}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.thefa.com/news/2016/aug/07/leicester-city-manchester-united-report-070816|title=Leicester City 1–2 Manchester United|publisher=The Football Association|access-date=27 August 2018|archive-date=5 November 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20181105183352/http://www.thefa.com/news/2016/aug/07/leicester-city-manchester-united-report-070816|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.thefa.com/news/2019/jul/11/martin-atkinson-to-referee-community-shield-110719|title=Martin Atkinson to oversee FA Community Shield between Liverpool and Manchester City|publisher=The Football Association|access-date=14 August 2019|archive-date=13 July 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190713033350/http://www.thefa.com/news/2019/jul/11/martin-atkinson-to-referee-community-shield-110719|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/0250-0c5112fc5737-caa625021869-1000--champions-league-teams-pre-season-friendlies/|title=Champions League teams' pre-season friendlies|date=17 August 2016|publisher=UEFA|access-date=20 July 2020|archive-date=14 June 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200614201229/https://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/0250-0c5112fc5737-caa625021869-1000--champions-league-teams-pre-season-friendlies/|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.uefa.com/uefasupercup/news/0254-0d3ee047a232-06c7e8e7e350-1000--super-cup-preview-liverpool-v-chelsea/|title=Super Cup preview: Liverpool v Chelsea|date=13 August 2019|publisher=UEFA|access-date=20 July 2020|archive-date=6 June 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200606232744/https://www.uefa.com/uefasupercup/news/0254-0d3ee047a232-06c7e8e7e350-1000--super-cup-preview-liverpool-v-chelsea/|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/0243-0e988f504a02-08f1f227be2e-1000--ibrahimovic-rejoins-ac-milan-how-zlatan-made-his-mark-in-europe/|title=Ibrahimović rejoins AC Milan: how Zlatan made his mark in Europe|date=27 December 2019|publisher=UEFA|access-date=20 July 2020|archive-date=1 September 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210901180748/https://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/0243-0e988f504a02-08f1f227be2e-1000--ibrahimovic-rejoins-ac-milan-how-zlatan-made-his-mark-in-europe/|url-status=live}}</ref> Die FA reël die wedstryd, en die opbrengs word aan gemeenskapsinisiatiewe en liefdadigheid oor die hele land geskenk. Inkomste uit kaartjieverkope en wedstrydprogramme word versprei onder die 124 klubs wat vanaf die eerste ronde aan die FA-beker deelgeneem het, wat dit dan aan liefdadigheidsorganisasies van hul keuse kan skenk. Die res word aan die FA se nasionale liefdadigheidsvennote oorbetaal.<ref>{{cite web|url=http://www.thefa.com/fa-community-shield/more/where-the-money-goes|title=Where the money goes|publisher=The Football Association|archive-url=https://web.archive.org/web/20130609155251/http://www.thefa.com/fa-community-shield/more/where-the-money-goes|archive-date=9 June 2013|access-date=30 March 2014|url-status=live}}</ref> Die wedstryd is vir die eerste keer in die 1908–09-seisoen gespeel, as plaasvervanger vir die ''Sheriff of London Charity Shield''. == Verwysings == {{Verwysings}} {{Normdata}} [[Kategorie:Sportkompetisies in Engeland]] lah8wk3qqp9uqygsb4jlzp42fbtgyrc 2818155 2818154 2025-07-03T12:16:01Z Vryheidsfront Minus 188698 2818155 wikitext text/x-wiki {{Inligtingskas Sportliga | naam = Football Association Community Shield | huidige_seisoen = 2025 Community Shield | beeld = FA_Community_Shield.JPG | beskrywing = | beeldonderskrif = Die skild waarvoor die eindstryd-deelnemers meeding | sportsoort = [[Sokker]] | gestig = 1871 | gestaak = | vervang = | eienaar = Football Association (die Engelse Sokkervereniging) | inougureel = 1871–72 | lande = [[Engeland]], [[Wallis]] | divisies = | spanne = 745 (2024–25) | onlangse_kamp = {{vlagikoon|Engeland}} [[Crystal Palace FC]] | verwante_komps = [[FA Cup]],<br />[[Premier League]] | borg = }} Die '''Football Association Community Shield''' (voorheen die ''Charity Shield'') is ’n jaarlikse [[Sokker|sokkerwedstryd]] in [[Engeland]] wat elke Augustus by [[Wembley-stadion]] plaasvind. Dit word beslis tussen die kampioene van die vorige [[Premier League]]-seisoen en die houers van die [[FA Cup|FA-beker]]. As dieselfde span beide die Premier League en die FA-beker gewen het, speel die naaswenner van die liga in hul plek. Die wedstryd word as ’n kompeterende “superbeker” erken deur sowel die Football Association as [[UEFA]].<ref>{{cite web|url=https://talksport.com/football/community-shield-new-penalty-shoot-out-system-be-used-wembley-chelsea-v-arsenal-clash|title=New penalty shoot-out system to be used at Wembley for Chelsea v Arsenal clash|date=3 August 2017|publisher=Talksport|access-date=3 April 2018|archive-date=16 February 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180216072615/https://talksport.com/football/community-shield-new-penalty-shoot-out-system-be-used-wembley-chelsea-v-arsenal-clash|url-status=live}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.thefa.com/news/2016/aug/07/leicester-city-manchester-united-report-070816|title=Leicester City 1–2 Manchester United|publisher=The Football Association|access-date=27 August 2018|archive-date=5 November 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20181105183352/http://www.thefa.com/news/2016/aug/07/leicester-city-manchester-united-report-070816|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.thefa.com/news/2019/jul/11/martin-atkinson-to-referee-community-shield-110719|title=Martin Atkinson to oversee FA Community Shield between Liverpool and Manchester City|publisher=The Football Association|access-date=14 August 2019|archive-date=13 July 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190713033350/http://www.thefa.com/news/2019/jul/11/martin-atkinson-to-referee-community-shield-110719|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/0250-0c5112fc5737-caa625021869-1000--champions-league-teams-pre-season-friendlies/|title=Champions League teams' pre-season friendlies|date=17 August 2016|publisher=UEFA|access-date=20 July 2020|archive-date=14 June 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200614201229/https://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/0250-0c5112fc5737-caa625021869-1000--champions-league-teams-pre-season-friendlies/|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.uefa.com/uefasupercup/news/0254-0d3ee047a232-06c7e8e7e350-1000--super-cup-preview-liverpool-v-chelsea/|title=Super Cup preview: Liverpool v Chelsea|date=13 August 2019|publisher=UEFA|access-date=20 July 2020|archive-date=6 June 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200606232744/https://www.uefa.com/uefasupercup/news/0254-0d3ee047a232-06c7e8e7e350-1000--super-cup-preview-liverpool-v-chelsea/|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/0243-0e988f504a02-08f1f227be2e-1000--ibrahimovic-rejoins-ac-milan-how-zlatan-made-his-mark-in-europe/|title=Ibrahimović rejoins AC Milan: how Zlatan made his mark in Europe|date=27 December 2019|publisher=UEFA|access-date=20 July 2020|archive-date=1 September 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210901180748/https://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/0243-0e988f504a02-08f1f227be2e-1000--ibrahimovic-rejoins-ac-milan-how-zlatan-made-his-mark-in-europe/|url-status=live}}</ref> Die FA reël die wedstryd, en die opbrengs word aan gemeenskapsinisiatiewe en liefdadigheid oor die hele land geskenk. Inkomste uit kaartjieverkope en wedstrydprogramme word versprei onder die 124 klubs wat vanaf die eerste ronde aan die FA-beker deelgeneem het, wat dit dan aan liefdadigheidsorganisasies van hul keuse kan skenk. Die res word aan die FA se nasionale liefdadigheidsvennote oorbetaal.<ref>{{cite web|url=http://www.thefa.com/fa-community-shield/more/where-the-money-goes|title=Where the money goes|publisher=The Football Association|archive-url=https://web.archive.org/web/20130609155251/http://www.thefa.com/fa-community-shield/more/where-the-money-goes|archive-date=9 June 2013|access-date=30 March 2014|url-status=live}}</ref> Die wedstryd is vir die eerste keer in die 1908–09-seisoen gespeel, as plaasvervanger vir die ''Sheriff of London Charity Shield''. == Verwysings == {{Verwysings}} {{Normdata}} [[Kategorie:Sportkompetisies in Engeland]] 4ml8uveveea7uo490c7ep8ytwzvpbyi 2818156 2818155 2025-07-03T12:18:50Z Vryheidsfront Minus 188698 2818156 wikitext text/x-wiki {{Inligtingskas Sportliga | naam = Football Association Community Shield | huidige_seisoen = 2025 Community Shield | beeld = FA_Community_Shield.JPG | beskrywing = | beeldonderskrif = Die skild waarvoor die eindstryd-deelnemers meeding | sportsoort = [[Sokker]] | gestig = 1908 | gestaak = | vervang = | eienaar = Football Association (die Engelse Sokkervereniging) | inougureel = 1908 | lande = [[Engeland]], [[Wallis]] | divisies = | spanne = 2 | onlangse_kamp = {{vlagikoon|Engeland}} [[Manchester City]] | verwante_komps = [[FA Cup]],<br />[[Premier League]] | borg = }} Die '''Football Association Community Shield''' (voorheen die ''Charity Shield'') is ’n jaarlikse [[Sokker|sokkerwedstryd]] in [[Engeland]] wat elke Augustus by [[Wembley-stadion]] plaasvind. Dit word beslis tussen die kampioene van die vorige [[Premier League]]-seisoen en die houers van die [[FA Cup|FA-beker]]. As dieselfde span beide die Premier League en die FA-beker gewen het, speel die naaswenner van die liga in hul plek. Die wedstryd word as ’n kompeterende “superbeker” erken deur sowel die Football Association as [[UEFA]].<ref>{{cite web|url=https://talksport.com/football/community-shield-new-penalty-shoot-out-system-be-used-wembley-chelsea-v-arsenal-clash|title=New penalty shoot-out system to be used at Wembley for Chelsea v Arsenal clash|date=3 August 2017|publisher=Talksport|access-date=3 April 2018|archive-date=16 February 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180216072615/https://talksport.com/football/community-shield-new-penalty-shoot-out-system-be-used-wembley-chelsea-v-arsenal-clash|url-status=live}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.thefa.com/news/2016/aug/07/leicester-city-manchester-united-report-070816|title=Leicester City 1–2 Manchester United|publisher=The Football Association|access-date=27 August 2018|archive-date=5 November 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20181105183352/http://www.thefa.com/news/2016/aug/07/leicester-city-manchester-united-report-070816|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.thefa.com/news/2019/jul/11/martin-atkinson-to-referee-community-shield-110719|title=Martin Atkinson to oversee FA Community Shield between Liverpool and Manchester City|publisher=The Football Association|access-date=14 August 2019|archive-date=13 July 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190713033350/http://www.thefa.com/news/2019/jul/11/martin-atkinson-to-referee-community-shield-110719|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/0250-0c5112fc5737-caa625021869-1000--champions-league-teams-pre-season-friendlies/|title=Champions League teams' pre-season friendlies|date=17 August 2016|publisher=UEFA|access-date=20 July 2020|archive-date=14 June 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200614201229/https://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/0250-0c5112fc5737-caa625021869-1000--champions-league-teams-pre-season-friendlies/|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.uefa.com/uefasupercup/news/0254-0d3ee047a232-06c7e8e7e350-1000--super-cup-preview-liverpool-v-chelsea/|title=Super Cup preview: Liverpool v Chelsea|date=13 August 2019|publisher=UEFA|access-date=20 July 2020|archive-date=6 June 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200606232744/https://www.uefa.com/uefasupercup/news/0254-0d3ee047a232-06c7e8e7e350-1000--super-cup-preview-liverpool-v-chelsea/|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/0243-0e988f504a02-08f1f227be2e-1000--ibrahimovic-rejoins-ac-milan-how-zlatan-made-his-mark-in-europe/|title=Ibrahimović rejoins AC Milan: how Zlatan made his mark in Europe|date=27 December 2019|publisher=UEFA|access-date=20 July 2020|archive-date=1 September 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210901180748/https://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/0243-0e988f504a02-08f1f227be2e-1000--ibrahimovic-rejoins-ac-milan-how-zlatan-made-his-mark-in-europe/|url-status=live}}</ref> Die FA reël die wedstryd, en die opbrengs word aan gemeenskapsinisiatiewe en liefdadigheid oor die hele land geskenk. Inkomste uit kaartjieverkope en wedstrydprogramme word versprei onder die 124 klubs wat vanaf die eerste ronde aan die FA-beker deelgeneem het, wat dit dan aan liefdadigheidsorganisasies van hul keuse kan skenk. Die res word aan die FA se nasionale liefdadigheidsvennote oorbetaal.<ref>{{cite web|url=http://www.thefa.com/fa-community-shield/more/where-the-money-goes|title=Where the money goes|publisher=The Football Association|archive-url=https://web.archive.org/web/20130609155251/http://www.thefa.com/fa-community-shield/more/where-the-money-goes|archive-date=9 June 2013|access-date=30 March 2014|url-status=live}}</ref> Die wedstryd is vir die eerste keer in die 1908–09-seisoen gespeel, as plaasvervanger vir die ''Sheriff of London Charity Shield''. == Verwysings == {{Verwysings}} {{Normdata}} [[Kategorie:Sportkompetisies in Engeland]] ib52ifuom7nrj0a15280tdp0532qf0y 2818157 2818156 2025-07-03T12:19:44Z Vryheidsfront Minus 188698 2818157 wikitext text/x-wiki {{Inligtingskas Sportliga | naam = Football Association Community Shield | huidige_seisoen = 2025 Community Shield | beeld = FA_Community_Shield.JPG | beskrywing = | beeldonderskrif = Die skild waarvoor die eindstryd-deelnemers meeding | sportsoort = [[Sokker]] | gestig = 1908 | gestaak = | vervang = | eienaar = Football Association (die Engelse Sokkervereniging) | inougureel = 1908 | lande = [[Engeland]], [[Wallis]] | divisies = | spanne = 2 | onlangse_kamp = {{vlagikoon|Engeland}} [[Manchester City]] | verwante_komps = [[FA Cup]],<br />[[Premier League]] | borg = }} Die '''Football Association Community Shield''' (voorheen die ''Charity Shield'') is ’n jaarlikse [[Sokker|sokkerwedstryd]] in [[Engeland]] wat elke Augustus by [[Wembley-stadion]] plaasvind. Dit word beslis tussen die kampioene van die vorige [[Premier League]]-seisoen en die houers van die [[FA Cup|FA-beker]]. As dieselfde span beide die Premier League en die FA-beker gewen het, speel die naaswenner van die liga in hul plek. Die wedstryd word as ’n kompeterende “superbeker” erken deur sowel die Football Association as [[UEFA]].<ref>{{cite web|url=https://talksport.com/football/community-shield-new-penalty-shoot-out-system-be-used-wembley-chelsea-v-arsenal-clash|title=New penalty shoot-out system to be used at Wembley for Chelsea v Arsenal clash|date=3 August 2017|publisher=Talksport|access-date=3 April 2018|archive-date=16 February 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180216072615/https://talksport.com/football/community-shield-new-penalty-shoot-out-system-be-used-wembley-chelsea-v-arsenal-clash|url-status=live}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.thefa.com/news/2016/aug/07/leicester-city-manchester-united-report-070816|title=Leicester City 1–2 Manchester United|publisher=The Football Association|access-date=27 August 2018|archive-date=5 November 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20181105183352/http://www.thefa.com/news/2016/aug/07/leicester-city-manchester-united-report-070816|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.thefa.com/news/2019/jul/11/martin-atkinson-to-referee-community-shield-110719|title=Martin Atkinson to oversee FA Community Shield between Liverpool and Manchester City|publisher=The Football Association|access-date=14 August 2019|archive-date=13 July 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190713033350/http://www.thefa.com/news/2019/jul/11/martin-atkinson-to-referee-community-shield-110719|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/0250-0c5112fc5737-caa625021869-1000--champions-league-teams-pre-season-friendlies/|title=Champions League teams' pre-season friendlies|date=17 August 2016|publisher=UEFA|access-date=20 July 2020|archive-date=14 June 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200614201229/https://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/0250-0c5112fc5737-caa625021869-1000--champions-league-teams-pre-season-friendlies/|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.uefa.com/uefasupercup/news/0254-0d3ee047a232-06c7e8e7e350-1000--super-cup-preview-liverpool-v-chelsea/|title=Super Cup preview: Liverpool v Chelsea|date=13 August 2019|publisher=UEFA|access-date=20 July 2020|archive-date=6 June 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200606232744/https://www.uefa.com/uefasupercup/news/0254-0d3ee047a232-06c7e8e7e350-1000--super-cup-preview-liverpool-v-chelsea/|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/0243-0e988f504a02-08f1f227be2e-1000--ibrahimovic-rejoins-ac-milan-how-zlatan-made-his-mark-in-europe/|title=Ibrahimović rejoins AC Milan: how Zlatan made his mark in Europe|date=27 December 2019|publisher=UEFA|access-date=20 July 2020|archive-date=1 September 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210901180748/https://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/0243-0e988f504a02-08f1f227be2e-1000--ibrahimovic-rejoins-ac-milan-how-zlatan-made-his-mark-in-europe/|url-status=live}}</ref> Die FA reël die wedstryd, en die opbrengs word aan gemeenskapsinisiatiewe en liefdadigheid oor die hele land geskenk. Inkomste uit kaartjieverkope en wedstrydprogramme word versprei onder die 124 klubs wat vanaf die eerste ronde aan die FA-beker deelgeneem het, wat dit dan aan liefdadigheidsorganisasies van hul keuse kan skenk. Die res word aan die FA se nasionale liefdadigheidsvennote oorbetaal.<ref>{{cite web|url=http://www.thefa.com/fa-community-shield/more/where-the-money-goes|title=Where the money goes|publisher=The Football Association|archive-url=https://web.archive.org/web/20130609155251/http://www.thefa.com/fa-community-shield/more/where-the-money-goes|archive-date=9 June 2013|access-date=30 March 2014|url-status=live}}</ref> Die wedstryd is vir die eerste keer in die 1908–09-seisoen gespeel, as plaasvervanger vir die ''Sheriff of London Charity Shield''. == Verwysings == {{Verwysings}} {{Normdata}} [[Kategorie:Sokkerkompetisies in Engeland]] mxcelnkn15u7kgeoqxga8jospfuh8x3 0 450909 2818164 2025-07-03T14:58:05Z Oesjaar 7467 Nuwe spesie 2818164 wikitext text/x-wiki {{Spesieboks | status = VU | status_system = IUCN2.3 | name = | image = | taxon = Acmadenia fruticosa | authority = I.Williams, (1975) | synonyms = }} '''''Acmadenia fruticosa''''' is 'n [[struik]] wat deel van die Rutaceae [[Familie (biologie)|familie]] is. Die [[spesie]] is [[Endemie (ekologie)|endemies]] aan [[Suid-Afrika]] en kom in die [[Wes-Kaap]] voor. Dit kom vanaf die [[Anysberg]] tot by die [[Swartberge|Klein-Swartberge]] en suidwaardts tot by oostelike einde van die [[Langeberg]] voor. Die spesie het 'n [[voorkomsgebied]] van 3090&nbsp;km² en is deel van die [[fynbos]]. Daar is minder as tien bevolking bekend wat bedreig word deur oorbeweiding en te veel veldbrande. == Bronnelys == * [https://redlist.sanbi.org/species.php?species=3363-14 REDLIST Sanbi] * [https://powo.science.kew.org/taxon/urn:lsid:ipni.org:names:770611-1 Plants of the World] {{Taksonbalk}} [[Kategorie:Acmadenia|fruticosa]] [[Kategorie:Flora van Suid-Afrika]] [[Kategorie:Endemiese plante van Suid-Afrika]] nndgr80qkywnufpg1cub09gsaw6f2et 0 450910 2818182 2025-07-03T16:53:11Z Sobaka 328 Begin 'n nuwe artikel, nog besigǃ 2818182 wikitext text/x-wiki '''Connor Leahy''' is 'n Duits-Amerikaanse<ref>{{Cite news |date=2024-02-17 |title=Memes tell the story of a secret war in tech. It's no joke |url=https://www.abc.net.au/news/2024-02-18/ai-insiders-eacc-movement-speeding-up-tech/103464258 |access-date=2024-07-01 |work=ABC News |language=en-AU}}</ref> [[kunsmatige intelligensie]]-navorser en [[entrepreneur]] bekend vir die medestigting van EleutherAI<ref name=":1" /><ref name=":2">{{Cite web |last=Pringle |first=Eleanor |title=Asking Big Tech to police AI is like turning to 'oil companies to solve climate change,' AI researcher says |url=https://fortune.com/2024/04/15/openai-google-microsoft-responsobile-societal-questions-government-responsibility/ |access-date=2024-08-06 |website=Fortune |language=en}}</ref> en as uitvoerende hoof van die KI-veiligheidsnavorsingsmaatskappy Conjecture <ref name=":0">{{Cite news |last1=Stacey |first1=Kiran |last2=Milmo |first2=Dan |date=2023-10-20 |title=Sunak's global AI safety summit risks achieving very little, warns tech boss |url=https://www.theguardian.com/technology/2023/oct/20/rishi-sunak-global-ai-safety-summit-connor-leahy |access-date=2024-07-01 |work=The Guardian |language=en-GB |issn=0261-3077}}</ref><ref>{{Cite news |date=2023-12-05 |title=Superintelligent AI: Transhumanism etc. |url=https://www.ft.com/content/8e6d370d-f78e-4889-be35-e263d248e370 |access-date=2024-08-06 |work=Financial Times}}</ref><ref>{{Cite web |last=Werner |first=John |title=Can We Handle Ubertechnology? Yann LeCun And Others On Controlling AI |url=https://www.forbes.com/sites/johnwerner/2024/02/26/can-we-handle-ubertechnology-yann-lecun-and-others-on-controlling-ai/ |access-date=2024-08-06 |website=Forbes |language=en}}</ref> Hy het gewaarsku teen die [[Eksistensiële risiko as gevolg van kunsmatige algemene intelligensie|eksistensiële risiko van kunsmatige algemene intelligensie]] en het gevra vir regulering soos "'n moratorium op KI-grens-KI-onteikkeling" wat geïmplementeer word deur 'n beperking op berekening.<ref>{{Cite magazine |last=Perrigo |first=Billy |date=2024-01-19 |title=Researcher: To Stop AI Killing Us, First Regulate Deepfakes |url=https://time.com/6564434/connor-leahy-ai-risk-deepfakes/ |access-date=2024-07-01 |magazine=TIME |language=en}}</ref> ==Loopbaan == In 2019 het Leahy GPT-2 in sy slaapkamer herskep, en later EleutherAI mede-gestig om te probeer om GPT-3 te repliseer.<ref name=":1">{{Cite news |last=Smith |first=Tim |date=29 Maart 2023 |title='We are super, super fucked': Meet the man trying to stop an AI apocalypse |url=https://sifted.eu/articles/connor-leahy-ai-alignment}}</ref> Leahy is skepties oor versterkingsleer uit menslike terugvoer as 'n oplossing vir die belyningsprobleem. “Hierdie stelsels, soos hulle kragtiger word, word nie minder vreemd nie. Inteendeel, ons sit 'n mooi maskertjie op hulle met 'n glimlaggende gesiggie. As jy dit nie te ver stoot nie, bly die glimlaggende gesiggie aan. Maar dan gee jy dit 'n [onverwagte] aansporing, en skielik sien jy hierdie massiewe onderbuik van waansin, van vreemde denkprosesse en duidelik nie-menslike begrip.”<ref>{{Cite magazine |last=Perrigo |first=Billy |date=2023-02-17 |title=Bing's AI Is Threatening Users. That's No Laughing Matter |url=https://time.com/6256529/bing-openai-chatgpt-danger-alignment/ |access-date=2024-07-20 |magazine=TIME |language=en}}</ref> Hy was een van die ondertekenaars van die 2023 ope brief van die Future of Life Institute wat gevra het dat "alle KI-laboratoriums onmiddellik vir ten minste 6 maande die opleiding van KI-stelsels kragtiger as GPT-4 moet onderbreek."<ref>{{Cite web |last=Evans |first=Greg |date=2023-03-29 |title=Elon Musk & Steve Wozniak Sign Open Letter Calling For Moratorium On Some Advanced A.I. Systems |url=https://deadline.com/2023/03/elon-musk-steve-wozniak-open-letter-moratorium-advanced-ai-systems-1235312590/ |access-date=2024-07-01 |website=Deadline |language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web |title=Pause Giant AI Experiments: An Open Letter |url=https://futureoflife.org/open-letter/pause-giant-ai-experiments/ |access-date=2024-07-01 |website=Future of Life Institute |language=en-US}}</ref> In November 2023 is Leahy genooi om by die eerste KI-veiligheidsberaad te praat. Hy was bekommerd dat die beraad nie die risiko's van "god-agtige KI" wat voortspruit uit die KI-belyningsprobleem sou aanspreek nie, en het aangevoer dat "As jy stelsels bou wat meer bekwaam is as mense tot manipulasie, besigheid, politiek, wetenskap en alles anders, en ons beheer hulle nie, dan behoort die toekoms aan hulle, nie aan ons nie." Hy het die veldtoggroep ControlAI medestigter om te pleit dat regerings 'n pouse instel op die ontwikkeling van [[kunsmatige algemene intelligensie]].<ref name=":0" /> Leahy het die regulering van kunsmatige intelligensie vergelyk met dié van klimaatsverandering, en aangevoer dat "dit nie die verantwoordelikheid van oliemaatskappye is om klimaatsverandering op te los nie", en dat regerings moet ingryp om beide probleme op te los.<ref name=":2" /> == Verwysings == {{Verwysings|2}} {{Normdata}} {{DEFAULTSORT: Leahy, Connor}} [[Kategorie:Lewende mense]] [[Kategorie:Kunsmatige intelligensie]] 7ouogipb9m7r0uop6zn0q4w8etyemmg 2818203 2818182 2025-07-03T18:06:16Z Sobaka 328 /* Loopbaan */ skakel 2818203 wikitext text/x-wiki '''Connor Leahy''' is 'n Duits-Amerikaanse<ref>{{Cite news |date=2024-02-17 |title=Memes tell the story of a secret war in tech. It's no joke |url=https://www.abc.net.au/news/2024-02-18/ai-insiders-eacc-movement-speeding-up-tech/103464258 |access-date=2024-07-01 |work=ABC News |language=en-AU}}</ref> [[kunsmatige intelligensie]]-navorser en [[entrepreneur]] bekend vir die medestigting van EleutherAI<ref name=":1" /><ref name=":2">{{Cite web |last=Pringle |first=Eleanor |title=Asking Big Tech to police AI is like turning to 'oil companies to solve climate change,' AI researcher says |url=https://fortune.com/2024/04/15/openai-google-microsoft-responsobile-societal-questions-government-responsibility/ |access-date=2024-08-06 |website=Fortune |language=en}}</ref> en as uitvoerende hoof van die KI-veiligheidsnavorsingsmaatskappy Conjecture <ref name=":0">{{Cite news |last1=Stacey |first1=Kiran |last2=Milmo |first2=Dan |date=2023-10-20 |title=Sunak's global AI safety summit risks achieving very little, warns tech boss |url=https://www.theguardian.com/technology/2023/oct/20/rishi-sunak-global-ai-safety-summit-connor-leahy |access-date=2024-07-01 |work=The Guardian |language=en-GB |issn=0261-3077}}</ref><ref>{{Cite news |date=2023-12-05 |title=Superintelligent AI: Transhumanism etc. |url=https://www.ft.com/content/8e6d370d-f78e-4889-be35-e263d248e370 |access-date=2024-08-06 |work=Financial Times}}</ref><ref>{{Cite web |last=Werner |first=John |title=Can We Handle Ubertechnology? Yann LeCun And Others On Controlling AI |url=https://www.forbes.com/sites/johnwerner/2024/02/26/can-we-handle-ubertechnology-yann-lecun-and-others-on-controlling-ai/ |access-date=2024-08-06 |website=Forbes |language=en}}</ref> Hy het gewaarsku teen die [[Eksistensiële risiko as gevolg van kunsmatige algemene intelligensie|eksistensiële risiko van kunsmatige algemene intelligensie]] en het gevra vir regulering soos "'n moratorium op KI-grens-KI-onteikkeling" wat geïmplementeer word deur 'n beperking op berekening.<ref>{{Cite magazine |last=Perrigo |first=Billy |date=2024-01-19 |title=Researcher: To Stop AI Killing Us, First Regulate Deepfakes |url=https://time.com/6564434/connor-leahy-ai-risk-deepfakes/ |access-date=2024-07-01 |magazine=TIME |language=en}}</ref> ==Loopbaan == In 2019 het Leahy GPT-2 in sy slaapkamer herskep, en later EleutherAI mede-gestig om te probeer om [[ChatGPT|GPT-3]] te repliseer.<ref name=":1">{{Cite news |last=Smith |first=Tim |date=29 Maart 2023 |title='We are super, super fucked': Meet the man trying to stop an AI apocalypse |url=https://sifted.eu/articles/connor-leahy-ai-alignment}}</ref> Leahy is skepties oor versterkingsleer uit menslike terugvoer as 'n oplossing vir die belyningsprobleem. “Hierdie stelsels, soos hulle kragtiger word, word nie minder vreemd nie. Inteendeel, ons sit 'n mooi maskertjie op hulle met 'n glimlaggende gesiggie. As jy dit nie te ver stoot nie, bly die glimlaggende gesiggie aan. Maar dan gee jy dit 'n [onverwagte] aansporing, en skielik sien jy hierdie massiewe onderbuik van waansin, van vreemde denkprosesse en duidelik nie-menslike begrip.”<ref>{{Cite magazine |last=Perrigo |first=Billy |date=2023-02-17 |title=Bing's AI Is Threatening Users. That's No Laughing Matter |url=https://time.com/6256529/bing-openai-chatgpt-danger-alignment/ |access-date=2024-07-20 |magazine=TIME |language=en}}</ref> Hy was een van die ondertekenaars van die 2023 ope brief van die Future of Life Institute wat gevra het dat "alle KI-laboratoriums onmiddellik vir ten minste 6 maande die opleiding van KI-stelsels kragtiger as GPT-4 moet onderbreek."<ref>{{Cite web |last=Evans |first=Greg |date=2023-03-29 |title=Elon Musk & Steve Wozniak Sign Open Letter Calling For Moratorium On Some Advanced A.I. Systems |url=https://deadline.com/2023/03/elon-musk-steve-wozniak-open-letter-moratorium-advanced-ai-systems-1235312590/ |access-date=2024-07-01 |website=Deadline |language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web |title=Pause Giant AI Experiments: An Open Letter |url=https://futureoflife.org/open-letter/pause-giant-ai-experiments/ |access-date=2024-07-01 |website=Future of Life Institute |language=en-US}}</ref> In November 2023 is Leahy genooi om by die eerste KI-veiligheidsberaad te praat. Hy was bekommerd dat die beraad nie die risiko's van "god-agtige KI" wat voortspruit uit die KI-belyningsprobleem sou aanspreek nie, en het aangevoer dat "As jy stelsels bou wat meer bekwaam is as mense tot manipulasie, besigheid, politiek, wetenskap en alles anders, en ons beheer hulle nie, dan behoort die toekoms aan hulle, nie aan ons nie." Hy het die veldtoggroep ControlAI medestigter om te pleit dat regerings 'n pouse instel op die ontwikkeling van [[kunsmatige algemene intelligensie]].<ref name=":0" /> Leahy het die regulering van kunsmatige intelligensie vergelyk met dié van klimaatsverandering, en aangevoer dat "dit nie die verantwoordelikheid van oliemaatskappye is om klimaatsverandering op te los nie", en dat regerings moet ingryp om beide probleme op te los.<ref name=":2" /> == Verwysings == {{Verwysings|2}} {{Normdata}} {{DEFAULTSORT: Leahy, Connor}} [[Kategorie:Lewende mense]] [[Kategorie:Kunsmatige intelligensie]] 7ur0bkz982lvss6m7ga74538vucj1is 1 450911 2818183 2025-07-03T16:54:21Z Sobaka 328 Nuwe bladsy geskep met '{{Kop van besprekingsbladsy}} {{Bladtrekke}}' 2818183 wikitext text/x-wiki {{Kop van besprekingsbladsy}} {{Bladtrekke}} 2v27w7bebgol2ym1cn6ibpmrzbxwbzv 0 450912 2818186 2025-07-03T16:59:36Z Johannescharlesventer 146706 Nuwe bladsy geskep met '[[Lêer:John Malkovich KVIFF 2.jpg|duimnael|Malkovich tydens die 2009 Karlovy Vary Internasionale Rolprentfees]] Die Amerikaanse [[akteur]], regisseur en rolprentvervaardiger [[John Malkovich]] het in meer as 70 [[rolprent]]e verskyn. Sy loopbaan het in die 1980's posgevat, toe hy verskyn het in die rolprente ''Places in the Heart'' (1984), teenoor [[Sally Field]], ''[[Eleni (rolprent)|Eleni]]'', 'n verwerking van die Grieks-Amerikaanse joernalis Nicholas Gage se [...' 2818186 wikitext text/x-wiki [[Lêer:John Malkovich KVIFF 2.jpg|duimnael|Malkovich tydens die 2009 Karlovy Vary Internasionale Rolprentfees]] Die Amerikaanse [[akteur]], regisseur en rolprentvervaardiger [[John Malkovich]] het in meer as 70 [[rolprent]]e verskyn. Sy loopbaan het in die 1980's posgevat, toe hy verskyn het in die rolprente ''Places in the Heart'' (1984), teenoor [[Sally Field]], ''[[Eleni (rolprent)|Eleni]]'', 'n verwerking van die Grieks-Amerikaanse joernalis Nicholas Gage se [[memoir]]s, as ''Death of a Salesman'' (1985), ''The Glass Menagerie'' (1987), ''Empire of the Sun'' (1987) en ''Dangerous Liaisons'' (1988) teenoor [[Glenn Close]]. Vir sy rol in ''Places in the Heart'' is hy benoem vir 'n [[Oscar]]. Gedurende die 1990's het hy verskyn in die rolprente ''Of Mice and Men'' (1992. Die rolprent is 'n verwerking van die gelyknamige kortroman deur [[John Steinbeck]]) as die verstandelik gestremde Lennie Small teenoor [[Gary Sinise]] (wat ook die rolprent geregisseer het) as die skerpsinnige George Milton, ''In the Line of Fire'' (1993) as Mitch Leary, ''Beyond the Clouds'' (1995) as Die Regisseur, ''The Portrait of a Lady'' (1996. Rolprentverwerking van [[Henry James]] se gelyknamige roman) as Gilbert Osmond, ''Con Air'' (1997) as Cyrus "The Virus" Grissom, ''The Man in the Iron Mask'' (1998) as Athos, ''Being John Malkovich'' (1999) as John Horatio Malkovich en ''The Messenger: The Story of Joan of Arc'' (1999) as [[Karel VII van Frankryk]]. Sy rol as Mitch Leary in ''In the Line of Fire'' besorg aan hom sy tweede benoeming vir 'n Oscar. Malkovich het in die vroeë 2000's en 2010's verskyn in die meesterlike ''Ripley's Game'' (2002) saam met Dougray Scott, [[Ray Winstone]] en [[Lena Headey]], ''Johnny English'' (2003) as Pascal Sauvage, ''The Libertine'' (2004), saam met [[Johnny Depp]], as [[Karel II van Engeland]], ''The Hitchhiker's Guide to the Galaxy'' (2005) as Humma Kavula, ''Eragon'' (2006) as Galbatorix, ''Klimt'' (2006) as [[Gustav Klimt]], ''Drunkboat'' (2007), ''The Great Buck Howard'' (2008), die skreeusnaakse ''Burn After Reading'' (2008) as die gefrusteerde en geïrriteerde voormalige [[CIA]]-analis Osborne Cox, teenoor [[Brad Pitt]] en [[Frances McDormand]], ''Changeling'' (2008) as Eerwaarde Briegleb. In 2010 was hy te sien saam met [[Josh Brolin]] en [[Megan Fox]] in die wetenskapsfiksie Western ''Jonah Hex'' as Quentin Turnbull. Dieselfde jaar was hy ook te sien in ''Secretariat'' teenoor [[Diane Lane]], en ''Red'' saam met [[Bruce Willis]], [[Morgan Freeman]] en [[Helen Mirren]], 'n rol wat hy later weer sou vertolk in die opvolgfilm hierop, ''Red 2'' (2013), ''Cut Bank'' as Sheriff Vogel (2014), as Donald Vidrine in ''Deepwater Horizon'' (2016) saam met [[Mark Wahlberg]] en [[Kurt Russell]] en as ''Die kunstenaar'' in ''Mindcage'' (2022). Malkovich het verskyn in die wetenskapsfiksie-aksierolprent ''Transformers: Dark of the Moon'' (2011) as Bruce Brazos. Hy verskyn ook in die romantiese-komedie rolprent ''Warm Bodies'' (2013) as Generaal Grigio en het 'n stemrol vertolk as die skurkagtige [[seekat]] Dave in die animasierolprent ''Penguins of Madagascar'' (2014). As rolprentvervaardiger het Malkovich ''Ghost World'' (2001), ''The Libertine'' (2004), ''Juno'' (2007) en ''The Perks of Being a Wallflower'' (2012) vervaardig. == Filmografie == === As akteur === ==== Rolprent ==== {| class="wikitable plainrowheaders sortable" style="margin-right: 0;" |- ! scope="col" | Jaar ! scope="col" | Titel ! scope="col" | Rol ! scope="col" class="unsortable" | Notas ! scope="col" class="unsortable" | Verw. |- ! scope="row" | 1978 | ''A Wedding'' | Ekstra | Ongekrediteur | style="text-align: center;" |<ref>{{cite book|url=https://archive.org/details/reelwinnersmovie0000crou|url-access=registration|page=[https://archive.org/details/reelwinnersmovie0000crou/page/65 65]|quote=john malkovich a wedding 1978.|last=Crouse|first=Richard|title=Reel Winners: Movie Award Trivia|year=2005|publisher=Dundurn|isbn=9781770701991}} page 65</ref> |- ! rowspan="2" scope="row" | 1984 | ''Places in the Heart'' | Mr. Will | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=PLACES IN THE HEART|date=1 Januarie 1984|publisher=[[RogerEbert.com]]|url=https://www.rogerebert.com/reviews/places-in-the-heart-1984|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''The Killing Fields'' | Al Rockoff | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|title=The Killing Fields|date=31 December 1983|publisher=Variety|url=https://variety.com/1983/film/reviews/the-killing-fields-1200425924/|accessdate=6 March 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 1985 | ''[[Eleni (rolprent)|Eleni]]'' | Nicholas Gage | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=Eleni|date=17 Januarie 1986|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/eleni-1986|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="3" scope="row" | 1987 | ''The Glass Menagerie'' | Tom Wingfield | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite news|last=Howe|first=Desson|title='The Glass Menagerie' (PG)|date=13 November 1987|newspaper=The Washington Post|url=https://www.washingtonpost.com/wp-srv/style/longterm/movies/videos/theglassmenageriepghowe_a0b117.htm|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Making Mr. Right'' | Dr. Jeff Peters / Ulysses | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=MAKING MR. RIGHT|date=10 April 1987|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/making-mr-right-1987|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Empire of the Sun'' | Basie | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=EMPIRE OF THE SUN|date=11 Desember 1987|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/empire-of-the-sun-1987|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="2" scope="row" | 1988 | ''Miles from Home'' | Barry Maxwell | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=MILES FROM HOME|date=16 September 1988|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/miles-from-home-1988|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Dangerous Liaisons'' | Vicomte de Valmont | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=DANGEROUS LIAISONS|date=13 Januarie 1989|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/dangerous-liaisons-1989|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 1990 | ''The Sheltering Sky'' | Port Moresby | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=THE SHELTERING SKY|date=11 Januarie 1991|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/the-sheltering-sky-1991|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="2" scope="row" | 1991 | ''The Object of Beauty'' | Jake Bartholemew | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=THE OBJECT OF BEAUTY|date=26 April 1991|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/the-object-of-beauty-1991|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Queens Logic'' | Eliot | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=QUEENS LOGIC|date=1 Februarie 1991|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/queens-logic-1991|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="3" scope="row" | 1992 | ''Shadows and Fog'' | Paul, The Clown | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|title=Shadows and Fog|date=31 Desember 1991|publisher=Variety|url=https://variety.com/1991/film/reviews/shadows-and-fog-1200429257/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Of Mice and Men'' | Lennie Small | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Johnson|first=Malcolm|title=MALKOVICH SHINES IN 'OF MICE AND MEN'|date=16 Oktober 1992|publisher=Hartford Courant|url=https://www.courant.com/news/connecticut/hc-xpm-1992-10-16-0000111197-story.html|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Jennifer 8'' | FBI Agent St. Anne | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=JENNIFER 8|date=6 November 1992|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/jennifer-8-1992|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="3" scope="row" | 1993 | ''In the Line of Fire'' | Mitch Leary | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite magazine|last=Cagle|first=Jess|title=From the EW archives: In the Line of Fire bad guy John Malkovich is so good it's criminal|date=6 August 1993|magazine=Entertainment Weekly|url=https://ew.com/article/1993/08/06/john-malkovich-line-fire/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Alive'' | Die ouer Carlos Páez Rodríguez | Ongekrediteerd | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Kehr|first=Dave|title=RELIGIOUS METAPHORS ALMOST BURY 'ALIVE'|date=15 Januarie 1993|publisher=Chicago Tribune|url=https://www.chicagotribune.com/news/ct-xpm-1993-01-15-9303162468-story.html|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''The Convent'' | Michael Padovic | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Young|first=Deborah|title=The Convent O Convento|date=26 Mei 1995|publisher=Variety|url=https://variety.com/1995/film/reviews/the-convent-o-convento-1200441559/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 1995 | ''Beyond the Clouds'' | Die Regisseur | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Young|first=Deborah|title=Beyond the Clouds|date=11 September 1995|publisher=Variety|url=https://variety.com/1995/film/reviews/beyond-the-clouds-1200443011/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="4" scope="row" | 1996 | ''Mary Reilly'' | Dr. Henry Jekyll / Mr. Edward Hyde]] | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=MARY REILLY|date=23 Februarie 1996|publisher=RogerEbert.co]|url=https://www.rogerebert.com/reviews/mary-reilly-1996|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''The Portrait of a Lady'' | Gilbert Osmond | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=THE PORTRAIT OF A LADY|date=17 Januarie 1997|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/the-portrait-of-a-lady-1997|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''The Ogre'' | Abel Tiffauges | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Stratton|first=David|title=The Ogre|date=9 September 1996|publisher=Variety|url=https://variety.com/1996/film/reviews/the-ogre-1200446903/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Mulholland Falls'' | Generaal Thomas Timms | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=MULHOLLAND FALLS|date=26 April 1996|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/mulholland-falls-1996|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 1997 | ''Con Air'' | Cyrus "The Virus" Grissom | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Snider|first=Eric D.|title=15 Things You Might Not Know About Con Air|date=5 Junie 2015|publisher=Mental Floss|url=https://www.mentalfloss.com/article/64643/15-things-you-might-not-know-about-con-air|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="2" scope="row" | 1998 | ''The Man in the Iron Mask'' | Athos | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=THE MAN IN THE IRON MASK|date=13 Maart 1998|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/the-man-in-the-iron-mask-1998|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Rounders'' | Teddy "KGB" | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=D'Angelo|first=Mike|title=Rounders|date=6 Februarie 2012|publisher=The A.V. Club|url=https://www.avclub.com/rounders-1798229688|access-date=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="3" scope="row" | 1999 | ''Being John Malkovich'' | John Horatio Malkovich | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Newman|first=Jason|title=John Malkovich Compares 'Being John Malkovich' to a Blowjob|date=24 November 2015|publisher=Rolling Stone|url=https://www.rollingstone.com/movies/movie-features/john-malkovich-compares-being-john-malkovich-to-a-blowjob-36182/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''The Messenger: The Story of Joan of Arc'' | [[Karel VII van Frankryk]] | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=THE MESSENGER: THE STORY OF JOAN OF ARC|date=12 November 1999|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/the-messenger-the-story-of-joan-of-arc-1999|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Le Temps Retrouvé'' | Le Baron de Charlus | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=Time Regained|date=21 Julie 2000|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/time-regained-2000|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2000 | ''Shadow of the Vampire'' | F. W. Murnau | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=SHADOW OF THE VAMPIRE|date=26 Januarie 2001|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/shadow-of-the-vampire-2001|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="4" scope="row" | 2001 | ''Knockaround Guys'' | Teddy Deserve | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=KNOCKAROUND GUYS|date=11 Oktober 2002|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/knockaround-guys-2002|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Hotel'' | Omar Jonnson | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=Hotel|date=26 September 2003|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/hotel-2001|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''I'm Going Home'' | John Crawford | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=I'M GOING HOME|date=13 September 2002|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/im-going-home-2002|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Les âmes fortes'' | Monsieur Numance | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Stratton|first=David|title=Savage Souls|date=25 Mei 2001|publisher=Variety|url=https://variety.com/2001/film/reviews/savage-souls-1200468127/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="4" scope="row" | 2002 | ''The Dancer Upstairs'' | Abimael Guzman | Ongekrediteerd, ook vervaardiger en regisseur | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=THE DANCER UPSTAIRS|date=2 Mei 2003|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/the-dancer-upstairs-2003|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Hideous Man'' | Die verteller | Kortfilm; ook draaiboekskrywer en regisseur | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|title=How We Met: John Malkovich & Bella Freud|date=2 Maart 2008|work=The Independent|url=https://www.independent.co.uk/extras/sunday-review/regulars/how-we-met-john-malkovich-bella-freud-789145.html |archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20220613/https://www.independent.co.uk/extras/sunday-review/regulars/how-we-met-john-malkovich-bella-freud-789145.html |archive-date=2022-06-13 |url-access=subscription |url-status=live|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Ripley's Game'' | Tom Ripley | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=Ripley's Game|date=9 April 2006|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/great-movie-ripleys-game-2002|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Adaptation'' | Homself | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=McCarthy|first=Todd|title=Adaptation.|date=10 November 2002|publisher=Variety|url=https://variety.com/2002/film/awards/adaptation-2-1200544890/|accessdate=6 Maart 2020|quote=Director Curtis Hanson turns up as Susan’s husband, while Malkovich, Catherine Keener, John Cusack, director David O. Russell and others appear fleetingly in appropriate contexts.}}</ref> |- ! rowspan="2" scope="row" | 2003 | ''Johnny English'' | Pascal Sauvage | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Elley|first=Derek|title=Johnny English|date=7 April 2003|publisher=Variety|url=https://variety.com/2003/film/reviews/johnny-english-1200542372/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Um Filme Falado'' | Kaptein John Walesa | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Murray|first=Noel|title=A Talking Picture|date=7 December 2004|publisher=The A.V. Club|url=https://www.avclub.com/a-talking-picture-1798200215|access-date=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2004 | ''The Libertine'' | [[Karel II van Engeland]] | Ook vervaardiger | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=The Libertine|date=9 Maart 2006|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/the-libertine-2006|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="3" scope="row" | 2005 | ''The Hitchhiker's Guide to the Galaxy'' | Humma Kavula | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|title='Hitchhiker's Guide' and the Answer to Everything|date=28 April 2005|publisher=NPR|url=https://www.npr.org/2005/04/28/4622372/hitchhikers-guide-and-the-answer-to-everything|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Colour Me Kubrick'' | Alan Conway | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=COLOR ME KUBRICK|date=22 Maart 2007|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/color-me-kubrick-2007|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Flipping Uncle Kimono'' | Homself | Dokumentêr | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ryan|first=Andrew|title=Flipping Uncle Kimono is week's weirdest show|date=2 Februarie 2005|publisher=The Globe and Mail|url=https://www.theglobeandmail.com/arts/flipping-uncle-kimono-is-weeks-weirdest-show/article1329989/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="4" scope="row" | 2006 | ''Art School Confidential'' | Professor Sandiford | Ook vervaardiger | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=Art School Confidential|date=11 Mei 2006|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/art-school-confidential-2006|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Eragon'' | Galbatorix | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Leszczewicz|first=Heather|title="Eragon" doesn't live up to fantasy flicks|date=15 Desember 2006|publisher=OnMilwaukee|url=https://onmilwaukee.com/movies/articles/eragon.html|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Klimt'' | [[Gustav Klimt]] | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Weissberg|first=Jay|title=Klimt|date=2 Februarie 2006|publisher=Variety|url=https://variety.com/2006/film/markets-festivals/klimt-1200518828/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''The Call'' | Die Priester | Kortfilm | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|author=Contests Broadway|title=New Contest: John Malkovich & Naomi Campbell Star in THE CALL|date=29 Maart 2006|publisher=BroadwayWorld|url=https://www.broadwayworld.com/article/New-Contest-John-Malkovich-Naomi-Campbell-Star-in-THE-CALL-20060329|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="3" scope="row" | 2007 | ''Drunkboat'' | Mort | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Byrge|first=Duane|title=Drunkboat -- Film Review|date=20 Oktober 2010|publisher=The Hollywood Reporter|url=https://www.hollywoodreporter.com/review/drunkboat-film-review-31651|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Beowulf'' | Unferth | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Weintraub|first=Steve "Frosty"|title=John Malkovich Interviewed – BEOWULF|date=14 November 2007|publisher=Collider|url=https://collider.com/john-malkovich-interviewed-beowulf/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Polis Is This: Charles Olson and the Persistence of Place'' | Homself | Dokumentêr | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Feeney|first=Mark|title=The landscape of a great poet|date=4 April 2009|publisher=The Boston Globe|url=http://archive.boston.com/ae/tv/articles/2009/04/04/the_landscape_of_a_great_poet/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="7" scope="row" | 2008 | ''The Great Buck Howard'' | Buck Howard | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=The Great Buck Howard|date=18 Maart 2009|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/the-great-buck-howard-2009|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Gardens of the Night'' | Michael | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Honeycutt|first=Kirk|title=Gardens of the Night|date=10 Februarie 2008|publisher=The Hollywood Reporter|url=https://www.hollywoodreporter.com/review/gardens-night-126142|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''In Transit'' | Kolonel Pavlov | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Groves|first=Don|title=In Tranzit Review|date=3 Maart 2010|publisher=Special Broadcasting Service|url=https://www.sbs.com.au/movies/review/tranzit-review|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Burn After Reading'' | Osborne Cox | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Hutchinson|first=Sean|title=10 Fun Facts About Burn After Reading|date=12 September 2018|publisher=Mental Floss|url=https://www.mentalfloss.com/article/61163/facts-about-burn-after-reading-brad-pitt-coen-brothers|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Disgrace'' | David Lurie | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|title=John Malkovich, Coming To Terms With 'Disgrace'|date=1 Oktober 2009|publisher=NPR|url=https://www.npr.org/templates/story/story.php?storyId=113350132|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Mutant Chronicles'' | Constantine | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Koehler|first=Robert|title=Mutant Chronicles|date=25 April 2009|publisher=Variety|url=https://variety.com/2009/film/reviews/mutant-chronicles-1200474415/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Changeling'' | Eerwaarde Gustav Briegleb | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=Changeling|date=23 Oktober 2008|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/changeling-2008|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2009 | ''Afterwards'' | Joseph Kay | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Besserglik|first=Bernard|title=Film Review: Afterwards|date=14 Januarie 2009|publisher=The Hollywood Reporter|url=https://www.hollywoodreporter.com/review/film-review-afterwards-92748|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="3" scope="row" | 2010 | ''Jonah Hex'' | Quentin Turnbull | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Weintraub|first=Steve "Frosty"|title=John Malkovich On Set Interview JONAH HEX – Read or Listen Here|date=13 Mei 2010|publisher=Collider|url=https://collider.com/john-malkovich-interview-jonah-hex-on-set-read-or-listen-here/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Secretariat'' | Lucien Laurin | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Radish|first=Christina|title=Diane Lane, John Malkovich and Randall Wallace Interview SECRETARIAT|date=1 Oktober 2010|publisher=Collider|url=https://collider.com/diane-lane-john-malkovich-randall-wallace-interview-secretariat/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Red'' | Marvin Boggs | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Weintraub|first=Steve "Frosty"|title=John Malkovich On Set Interview RED|date=14 Julie 2010|publisher=Collider|url=https://collider.com/red-movie-interview-john-malkovich-on-set-interview/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2011 | ''Transformers: Dark of the Moon'' | Bruce Brazos | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Chitwood|first=Adam|title=Final Trailer and Posters for TRANSFORMERS: DARK OF THE MOON|date=27 Junie 2011|publisher=Collider|url=https://collider.com/transformers-dark-of-the-moon-trailer-posters/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2012 | ''Lines of Wellington'' | [[Arthur Wellesley, 1ste hertog van Wellington]] | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Weissberg|first=Jay|title=Lines of Wellington|date=4 September 2012|publisher=Variety|url=https://variety.com/2012/film/reviews/lines-of-wellington-1117948207/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="4" scope="row" | 2013 | ''Warm Bodies'' | Generaal Grigio | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Jagernauth|first=Kevin|title=John Malkovich Set To Join Jonathan Levine's Zombies Picture 'Warm Bodies'|date=8 September 2011|publisher=IndieWire|url=https://www.indiewire.com/2011/09/john-malkovich-set-to-join-jonathan-levines-zombies-picture-warm-bodies-116471/|accessdate=6 Maart 2020|archive-date=11 Julie 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220711042625/https://www.indiewire.com/2011/09/john-malkovich-set-to-join-jonathan-levines-zombies-picture-warm-bodies-116471/|url-status=dead}}</ref> |- | ''Siberian Education'' | Grootvader Kuzya | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Young|first=Deborah|title=Siberian Education (Educazione Siberiana): Film Review|date=2 Maart 2013|publisher=The Hollywood Reporter|url=https://www.hollywoodreporter.com/review/siberian-education-educazione-siberiana-film-425713|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Ecstasy'' | Vinny | Kortfilm | style="text-align: center;" | |- | ''Red 2'' | Marvin Boggs | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Chang|first=Justin|title=Film Review: 'Red 2'|date=15 Julie 2013|publisher=Variety|url=https://variety.com/2013/film/reviews/film-review-red-2-1200562715/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="4" scope="row" | 2014 | ''Cesar Chavez'' | Bogdanovich Senior | Ook uitvoerende vervaardiger | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Chesire|first=Godfrey|title=Cesar Chavez|date=28 Maart 2014|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/cesar-chavez-2014|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Penguins of Madagascar'' | Dave / Dr. Octavius Brine | Slegs stemrol | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Taylor|first=Drew|title=Review: 'The Penguins of Madagascar,' Featuring The Voices Of Benedict Cumberbatch, John Malkovich & Werner Herzog|date=25 November 2014|publisher=IndieWire|url=https://www.indiewire.com/2014/11/review-the-penguins-of-madagascar-featuring-the-voices-of-benedict-cumberbatch-john-malkovich-werner-herzog-269750/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Casanova Variations'' | Giacomo Casanova | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Weissberg|first=Jay|title=Film Review: 'Casanova Variations'|date=8 Desember 2014|publisher=Variety|url=https://variety.com/2014/film/festivals/san-sebastian-festival-review-casanova-variations-1201371279/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Cut Bank'' | Sheriff Vogel | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Tallerico|first=Brian|title=Cut Bank|date=3 April 2015|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/cut-bank-2015|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="5" scope="row" | 2016 | ''Zoolander 2'' | Chazz Spencer | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Truffaut-Wong|first=Olivia|title=39 'Zoolander 2' Celebrity Cameos, Ranked|date=11 Februarie 2016|publisher=Bustle|url=https://www.bustle.com/articles/140954-39-zoolander-2-celebrity-cameos-ranked|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Dominion'' | Dr. Felton | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Wiseman|first=Andreas|title=U.S. Distributor K Street Pictures Boards Dylan Thomas Pic With Rhys Ifans & John Malkovich, Plans To Relaunch It In Market|date=19 Julie 2019|publisher=Deadline Hollywood|url=https://deadline.com/2019/07/u-s-distributor-k-street-pictures-boards-dylan-thomas-pic-with-rhys-ifans-john-malkovich-plans-to-relaunch-it-in-market-1202648421/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Deepwater Horizon'' | Donald Vidrine | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Goldberg|first=Matt|title='Deepwater Horizon' Review: A Disaster Film That Terrifies Instead of Thrills|date=29 September 2016|publisher=Collider|url=https://collider.com/deepwater-horizon-review/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Hell'' | The Soldier | rowspan="2" | Kortfilm | |- | ''Psychogenic Fugue'' | Verskeie rolle | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Hooton|first=Christopher|title=Watch John Malkovich play David Lynch and various Twin Peaks characters in Psychogenic Fugue trailer|date=28 September 2016|work=The Independent|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/watch-john-malkovich-play-david-lynch-and-various-twin-peaks-characters-in-psychogenic-fugue-trailer-a7334296.html |archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20220613/https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/watch-john-malkovich-play-david-lynch-and-various-twin-peaks-characters-in-psychogenic-fugue-trailer-a7334296.html |archive-date=2022-06-13 |url-access=subscription |url-status=live|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="5" scope="row" | 2017 | ''Unlocked'' | Bob Hunter | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Sobczynski|first=Peter|title=Unlocked|date=1 September 2017|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/unlocked-2017|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''The Wilde Wedding'' | Laurence Darling | Ook uitvoerende vervaardiger | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Chesire|first=Godfrey|title=The Wilde Wedding|date=15 September 2017|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/the-wilde-wedding-2017|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''I Love You, Daddy'' | Leslie Goodwin | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Sharf|first=Zack|title=Chloë Grace Moretz Doesn't Want Louis C.K.'s 'I Love You, Daddy' Released: 'It Should Just Kind Of Go Away'|date=10 Augustus 2018|publisher=IndieWire|url=https://www.indiewire.com/2018/08/chloe-grace-moretz-louis-ck-i-love-you-daddy-release-1201993089/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''About Love. For Adults Only'' | Ed, Die Lektor | | style="text-align: center;" | |- | ''Bullet Head'' | Walker | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Harvey|first=Dennis|title=Film Review: 'Bullet Head'|date=7 Desember 2017|publisher=Variety|url=https://variety.com/2017/film/reviews/bullet-head-review-1202632659/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="4" scope="row" | 2018 | ''Casanovagen'' | John Malkovich / Giacomo Casanova | | |- | ''Supercon'' | Sid Newberry | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Lodderhose|first=Diana|title=John Malkovich Heads to Comic Book Convention Comedy 'Supercon'|date=1 Julie 2016|publisher=Variety|url=https://variety.com/2016/film/news/john-malkovich-heads-to-supercon-1201807453/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Mile 22'' | James Bishop | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ehrlich|first=Dave|title='Mile 22' Review: Mark Wahlberg and Peter Berg's Wannabe 'Sicario' Is the Worst Movie of the Summer|date=26 Augustus 2018|publisher=IndieWire|url=https://www.indiewire.com/2018/08/mile-22-review-mark-wahlberg-1201995077/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Bird Box'' | Douglas | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Alexander|first=Bryan|title='Bird Box' is 'scary-ish': What critics say about Sandra Bullock's blindfolded Netflix drama|date=21 Desember 2018|publisher=USA Today|url=https://www.usatoday.com/story/life/movies/2018/12/21/bird-box-sandra-bullock-john-malkovich-sarah-paulson-reviews/2393109002/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="3" scope="row" | 2019 | ''Extremely Wicked, Shockingly Evil and Vile'' | Regter Edward Cowart | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Roxborough|first=Scott|title=John Malkovich Joins Ted Bundy Thriller 'Extremely Wicked, Shockingly Evil and Vile'|date=12 January 2018|publisher=The Hollywood Reporter|url=https://www.hollywoodreporter.com/news/john-malkovich-joins-ted-bundy-thriller-extremely-wicked-shockingly-evil-vile-1074225|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Velvet Buzzsaw'' | Piers | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Chitwood|first=Adam|title='Velvet Buzzsaw' Ending Explained: The Art of the Kill|date=1 February 2019|publisher=Collider|url=https://collider.com/velvet-buzzsaw-ending-explained/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Valley of the Gods'' | Wes Tauros | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=McNary|first=Dave|title=John Malkovich Joins Fantasy-Drama 'Valley of the Gods' (EXCLUSIVE)|date=5 Mei 2016|publisher=Variety|url=https://variety.com/2016/film/news/john-malkovich-valley-of-the-gods-1201766365/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="2" scope="row" | 2020 | ''Arkansas'' | "Bright" | | style="text-align: center;"| <ref>{{cite web|url=https://www.fayettevilleflyer.com/2018/10/18/liam-hemsworth-vince-vaughn-to-star-in-new-clark-duke-film-arkansas/|title=New Clark Duke film 'Arkansas' stars Vince Vaughn, Liam Hemsworth and John Malkovich|website=The Fayetteville Flyer|first=Dustin|last=Barthomelow|date=18 Oktober 2018|accessdate=26 Februarie 2020}}</ref> |- | ''Ava'' | Duke | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=D'Alessandro|first=Anthony|title=Voltage Pictures Appoints Former Tig Productions President Robin Jonas As Production Executive|date=8 Januarie 2020|publisher=Deadline Hollywood|url=https://deadline.com/2020/01/voltage-pictures-hires-robin-jonas-kevin-costner-tig-productions-weinstein-miramax-1202824623/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="2" scope="row" | 2021 | ''Rogue Hostage' | Sam Safty | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Kit|first=Borys|title=Tyrese Gibson, John Malkovich, Michael Jai White Starring in Action Thriller 'Red 48' (Exclusive)|date=9 September 2020|publisher=The Hollywood Reporter|url=https://www.hollywoodreporter.com/heat-vision/tyrese-gibson-john-malkovich-michael-jai-white-starring-in-action-thriller-red-48-exclusive|accessdate=8 November 2020}}</ref> |- | ''The Survivalist'' | Aaron Neville Ramsey | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Galuppo|first=Mia|title=Jonathan Rhys Meyers, John Malkovich to Lead Pandemic Thriller 'The Survivalist'|date=22 Desember 2020|publisher=The Hollywood Reporter|url=https://www.hollywoodreporter.com/news/jonathan-rhys-meyers-john-malkovich-to-lead-pandemic-thriller-the-survivalist|accessdate=25 Desember 2020}}</ref> |- ! rowspan="5" scope="row" | 2022 | ''Shattered'' | Ronald | Ook vervaardiger | style="text-align: center;" |<ref>{{cite magazine|author=Naman Ramachandran|title=John Malkovich, Lilly Krug, Cameron Monaghan Star in Action Thriller 'Shattered,' First Look Revealed|date=23 Junie 2021|magazine=Variety|url=https://variety.com/2021/film/global/john-malkovich-lilly-krug-shattered-first-look-1235003275/|accessdate=31 Julie 2021}}</ref> |- | ''Chariot'' | Dr. Karn | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|url=https://www.hollywoodreporter.com/news/john-malkovich-thomas-mann-shane-west-star-in-the-chariot-sci-fi-comedy |title=John Malkovich, Thomas Mann, Shane West Star in 'The Chariot' Sci-Fi Comedy |website=The Hollywood Reporter|first1=Etan|last1=Vlessing|date=29 Januarie 2021|access-date=29 Januarie 2021}}</ref> |- | ''White Elephant'' | Glen Follett | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|url=https://www.hollywoodreporter.com/movies/movie-news/tyrese-gibson-harvey-keitel-hard-matter-thriller-1235111247/|title=Tyrese Gibson Joins Harvey Keitel in ''Hard Matter'' Thriller (Exclusive)|date=14 Maart 2022|first=Etan|last=Vlessing|website=The Hollywood Reporter|access-date=14 Maart 2022}}</ref> |- | ''Savage Salvation'' | Peter | | style="text-align: center;" | <ref>{{cite web |last1=Billington |first1=Alex |title=Huston, De Niro, Malkovich in Crime Thriller 'Savage Salvation' Trailer {{!}} FirstShowing.net |url=https://www.firstshowing.net/2022/huston-de-niro-malkovich-in-crime-thriller-savage-salvation-trailer/ |website=www.firstshowing.net |access-date=8 November 2022 |date=27 Oktober 2022}}</ref> |- | ''Mindcage'' | The Artist | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web | url=https://collider.com/mindcage-trailer-martin-lawrence-melissa-roxburgh-john-malkovich/ | title='Mindcage' Trailer: Martin Lawrence and Melissa Roxburgh Are on the Trail of a Copycat Killer | website=Collider | date=7 November 2022 }}</ref> |- ! rowspan="5" scope="row" | 2023 | ''Seneca – On the Creation of Earthquakes'' | [[Lucius Annaeus Seneca]] | | style="text-align: center;" | <ref>{{cite web |last1=Blaney |first1=Martin |title=Robert Schwentke's 'Seneca - On The Creation Of Earthquakes' adds international cast |url=https://www.screendaily.com/news/robert-schwentkes-seneca-on-the-creation-of-earthquakes-adds-international-cast/5163651.article |website=ScreenDaily |access-date=8 November 2022 |language=en |date=27 September 2021}}</ref> |- | ''One Ranger'' | Geddes | | style="text-align: center;" | <ref>{{cite web |last1=D'Alessandro |first1=Anthony |title=Lionsgate Picks Up Thomas Jane & John Malkovich Action Thriller 'One Ranger' – AFM |url=https://deadline.com/2022/10/thomas-jane-john-malkovich-one-ranger-lionsgate-afm-1235155387/ |website=Deadline |access-date=8 November 2022 |date=26 Oktober 2022}}</ref> |- | ''Fool’s Paradise'' | Ed Cote | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=D'Alessandro|first=Anthony|title=Sierra/Affinity Handling Foreign Sales On Charlie Day's Directorial Debut 'El Tonto' – Cannes|date=7 Mei 2019|publisher=Deadline Hollywood|url=https://deadline.com/2019/05/charlie-day-cannes-film-festival-el-tonto-sierra-affinity-foreign-sales-1202609184/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''The Line'' | Beach Miller | | style="text-align: center;" | <ref>{{cite web |last1=Hipes |first1=Patrick |title=Alex Wolff To Star In Thriller 'The Line'; John Malkovich, Scoot McNairy Also Aboard |url=https://deadline.com/2019/03/alex-wolff-the-line-movie-john-malkovich-scoot-mcnairy-1202582982/ |website=Deadline |access-date=8 November 2022 |date=26 Maart 2019}}</ref> |- | ''Mr. Blake At Your Service!'' | Andrew Blake | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web |last1=Goodfellow |first1=Melanie |title=John Malkovich, Fanny Ardant sign for comedy-drama 'Mr. Blake At Your Service!' (exclusive) |url=https://www.screendaily.com/news/john-malkovich-fanny-ardant-sign-for-comedy-drama-mr-blake-at-your-service-exclusive/5164863.article |website=ScreenDaily |access-date=20 Mei 2022 |language=en |date=3 November 2021}}</ref> |- ! rowspan="2" scope="row" | 2025 | ''Opus'' | Alfred Moretti | | style="text-align: center;" | <ref>{{cite news|last=Gomez|first=Adrian|title=And we're rolling: A24 production, 'Opus,' being filmed in Albuquerque, Pojoaque|date=29 November 2023|newspaper=Albuquerque Journal|url=https://www.abqjournal.com/lifestyle/and-were-rolling-a24-production-opus-being-filmed-in-albuquerque-pojoaque/article_68cb4faa-8f2f-11ee-b712-ffab6030ab2e.html|accessdate=11 Desember 2023}}</ref> |- | ''The Fantastic Four: First Steps'' (opkomende rolprent) | Om aangekondig te word | Na-vervaardiging | style="text-align: center;" | <ref>{{Cite web |last=Grobar |first=Matt |date=May 9, 2024 |title=John Malkovich Joins 'The Fantastic Four' |url=https://deadline.com/2024/05/the-fantastic-four-casts-john-malkovich-mystery-role-1235910028/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20240509194104/https://deadline.com/2024/05/the-fantastic-four-casts-john-malkovich-mystery-role-1235910028/ |archive-date=9 Mei 2024 |access-date=9 Mei 2024 |website=Deadline Hollywood}}</ref> |- ! rowspan="5" scope="row" | | ''The Yellow Tie'' (opkomende rolprent) | [[Sergiu Celibidache]] | Na-vervaardiging | style="text-align: center;" | <ref>{{cite web|last=Bastos|first=Margarida|title=John Malkovich to Play Conductor Sergiu Celibidache in 'The Yellow Tie'|date=18 September 2021|website=Collider|url=https://collider.com/john-malkovic-the-yellow-tie-sergiu-celibidache/|accessdate=2 Julie 2023}}</ref> |- | ''A Winter's Journey'' (opkomende rolprent) | Leiermann | Na-vervaardiging | style="text-align: center;" | <ref>{{cite web |last1=Ramachandran |first1=Naman |title=John Malkovich's 'A Winter's Journey' Licensing Deal Launches Trioscope Platform (EXCLUSIVE) |url=https://variety.com/2022/film/global/john-malkovich-a-winters-journey-trioscope-platform-1235338666/ |website=Variety |access-date=8 November 2022 |date=11 Augustus 2022}}</ref> |- | ''In the Hand of Dante'' (opkomende rolprent) | Om aangekondig te word | na-vervaardiging | style="text-align: center;" | <ref>{{Cite web |last=Vivarelli |first=Nick |date=2023-11-17 |title=Julian Schnabel Reveals Al Pacino, John Malkovich, Benjamin Clementine, Sabrina Impacciatore Appear in Next Film 'In the Hand of Dante' (EXCLUSIVE) |url=https://variety.com/2023/film/global/julian-schnabel-in-the-hand-of-dante-al-pacino-john-malkovich-cast-1235794732/ |access-date=2023-11-17 |website=Variety |language=en}}</ref> |- | ''Sacrifice'' (opkomende rolprent) | Om aangekondig te word | Na-vervaardiging | style="text-align: center;" | <ref>[https://deadline.com/2024/11/charli-xcx-yung-lean-join-chris-evans-aanya-taylor-joy-romain-gavras-movie-sacrifice-1236166511/ Vincent Cassel, John Malkovich, Charli XCX, Rapper Yung Lean & More Join Chris Evans & Anya Taylor-Joy In ‘Sacrifice’ With Filming Underway In Europe]</ref> |- | ''Wild Horse Nine'' (opkomende rolprent) | Om aangekondig te word | Verfilming vind tans plaas | style="text-align: center;" | <ref>{{Cite web |last=D'Alessandro |first=Anthony |date=2025-02-05 |title=John Malkovich & Mark Ruffalo Join Sam Rockwell In Martin McDonagh’s ‘Wild Horse Nine’ At Searchlight |url=https://deadline.com/2025/02/john-malkovich-mark-ruffalo-sam-rockwell-martin-mcdonagh-wild-horse-nine-1236279122/ |access-date=2025-03-18 |website=Deadline |language=en-US}}</ref> |- ! scope="row" |2115 {{refn|Die rolprent is in 2015 voltooi, maar sal eers in 2115 vrygestel word|group=n|name=Filmdatum}} | ''100 Years'' | Manlike protagonis | Kortfilm; ook draaiboekskrywer | style="text-align: center;" |<ref>{{cite news |url=https://variety.com/2015/film/news/john-malkovich-robert-rodriguez-100-years-1201644846/ |title=John Malkovich and Robert Rodriguez Made a Movie That Won't Release Until 2115 |first=Jacob |last=Bryant |work=Variety |date=2015-11-19 |accessdate=2018-08-21}}</ref> |} ==== Televisie ==== {| class="wikitable plainrowheaders sortable" style="margin-right: 0;" |- ! scope="col" | Jaar ! scope="col" | Titel ! scope="col" | Rol ! scope="col" class="unsortable" | Notas ! scope="col" class="unsortable" | Verw. |- ! scope="row" | 1981 | ''Word of Honor'' | Gary | rowspan="6" | Televisiefilm | style="text-align: center;" |<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=TX3VlNO5Df4C&q=john+malkovich+word+of+honor&pg=PT153|last2=Schultz|first2=John S.|last1=McDonald|first1=Maureen|title=Royal Oak|year=2010|publisher=Arcadia Publishing|isbn=9781439639450}}</ref> |- ! scope="row" | 1983 | ''Say Goodnight, Gracie'' | Steve | style="text-align: center;" |<ref>{{cite news|last=Preston|first=Marilynn|title=Say 'Hello' to laughter in 'Gracie'|date=13 February 1983|newspaper=Chicago Tribune|url=http://archives.chicagotribune.com/1983/02/13/page/214/article/say-hello-to-laughter-in-gracie|accessdate=27 Junie 2017}}</ref> |- ! scope="row" | 1984 | ''True West'' | Lee | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=O'Connor|first=John J.|title=TV REVIEWS ; SHEPARD'S 'TRUE WEST' OFFERED ON PBS TONIGHT|date=31 Januarie 1984|work=The New York Times|url=https://www.nytimes.com/1984/01/31/arts/tv-reviews-shepard-s-true-west-offered-on-pbs-tonight.html|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 1985 | ''Death of a Salesman'' | Biff Loman | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Roxborough|first=Scott|title=Hollywood Flashback: In 1985, Arthur Miller Took TV Movie 'Death of a Salesman' to TIFF|date=12 September 2015|publisher=The Hollywood Reporter|url=https://www.hollywoodreporter.com/news/hollywood-flashback-1985-arthur-miller-822353|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 1986 | ''Rocket to the Moon'' | Ben Stark | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Christiansen|first=Richard|title='ROCKET TO THE MOON': NICE CAST, BUT REVIVAL NEVER REALLY TAKES|date=5 Mei 1986|publisher=Chicago Tribune|url=https://www.chicagotribune.com/news/ct-xpm-1986-05-05-8602010709-story.html|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 1987 | ''Santabear's High Flying Adventure'' | Santa Claus (stem) | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Margulies|first=Lee|title=Rosanna Arquette and Judge Reinhold will play...|date=6 Desember 1987|work=Los Angeles Times|url=https://www.latimes.com/archives/la-xpm-1987-12-06-tv-26627-story.html|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 1989,<br>1993,<br>2008 |''Saturday Night Live'' | Homself / Gasheer | 3 episodes | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web |title=Saturday Night Live - Season 14 Episode 10 |url=https://www.rottentomatoes.com/tv/saturday_night_live/s14/e10 |publisher=Rotten Tomatoes |accessdate=27 Januarie 2020 |language=en}}</ref><br><ref>{{cite web |title=SNL Season 19 Episode 04 - John Malkovich, Billy Joel - NBC.com |url=https://www.nbc.com/saturday-night-live/season-19/episode/4-john-malkovich-with-billy-joel-63476 |accessdate=27 Januarie 2020|publisher=NBC}}</ref> <br><ref>{{cite web |title=Saturday Night Live - Season 34 Episode 10 |url=https://www.rottentomatoes.com/tv/saturday_night_live/s34/e10|accessdate=27 Januarie 2020 |publisher=Rotten Tomatoes |language=en}}</ref> |- ! scope="row" | 1991 | ''Old Times'' | Deeley | rowspan="3" | Televisiefilm | style="text-align: center;" |<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=kW8j6sHvrewC&q=john+malkovich+old+times+1991&pg=PA110|last=Roberts|first=Jerry|title=Encyclopedia of Television Film Directors|year=2009|publisher=Scarecrow Press|isbn=9780810863781}}page 110</ref> |- ! scope="row" | 1993 | ''Heart of Darkness'' | Kurtz | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Everett|first=Todd|title=Heart of Darkness|date=6 Maart 1994|publisher=Variety|url=https://variety.com/1994/film/reviews/heart-of-darkness-1200436447/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 1999 | ''RKO 281'' | Herman J. Mankiewicz | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Fries|first=Laura|title=RKO 281|date=14 November 1994|publisher=Variety|url=https://variety.com/1999/tv/reviews/rko-281-1200459734/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2000 | ''Les Misérables'' | Javert | 4 episodes | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Oxman|first=Steven|title=Les Miserables|date=4 Januarie 2001|publisher=Variety|url=https://variety.com/2001/tv/reviews/les-miserables-14-1200466485/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2002 | ''Napoléon'' | [[Charles Maurice de Talleyrand-Périgord]] | 4 episodes | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Hollow|first=Christopher|title=From battlefield to boudoir: the rise and fall of Napoléon|date=22 Maart 2017|publisher=Special Broadcasting Service|url=https://www.sbs.com.au/guide/article/2017/03/22/battlefield-boudoir-rise-and-fall-napoleon|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2014 | ''Crossbones'' | Blackbeard | 9 episodes | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|author=Emily Todd VanDerWerff|title=At the very least, Crossbones features one of TV's weirdest performances|date=29 Mei 2014|publisher=The A.V. Club|url=https://www.avclub.com/at-the-very-least-crossbones-features-one-of-tv-s-weir-1798180595|access-date=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2018–2023 | ''Billions'' | Grigor Andolov | 7 episodes | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Otterson|first=Joe|title='Billions' Season 3 Adds John Malkovich in Guest Role|date=24 Januarie 2018|publisher=Variety|url=https://variety.com/2018/tv/news/billions-season-3-john-malkovich-1202674989/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2018 | ''The ABC Murders'' | Hercule Poirot | 3 episodes; ook medevervaardiger | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Bianculli|first=David|title=In 'The ABC Murders,' John Malkovich Plays An Older, More Vulnerable Poirot|date=1 Februarie 2019|publisher=NPR|url=https://www.npr.org/2019/02/01/690328222/in-the-abc-murders-john-malkovich-plays-an-older-more-vulnerable-poirot|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2019 | ''Matchday: Inside FC Barcelona'' | Die verteller (stem) | 8 episodes | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Sanderson|first=Tom|title=FC Barcelona Release Exclusive New 'Matchday' Documentary Scenes|date=14 November 2019|work=Forbes|url=https://www.forbes.com/sites/tomsanderson/2019/11/14/fc-barcelona-release-exclusive-new-matchday-documentary-scenes/|accessdate=13 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2020 | ''The New Pope'' | Pous Johannes Paulus III | 9 episodes | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Travers|first=Ben|title='The New Pope': Jude Law and John Malkovich on Why Their Popes Have to Be So Wonderfully Weird|date=20 Januarie 2020|publisher=IndieWire|url=https://www.indiewire.com/video/the-new-pope-jude-law-john-malkovich-weird-popes-watch-1202202959/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2020–2022 | ''Space Force'' | Dr. Adrian Mallory | 17 episodes | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Otterson|first=Joe|title=John Malkovich, Ben Schwartz Among Seven Cast in Netflix 'Space Force' Series Alongside Steve Carell|date=26 September 2019|publisher=Variety|url=https://variety.com/2019/tv/news/space-force-netflix-series-cast-ben-schwartz-john-malkovich-1203350882/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2020 | ''Home Movie: The Princess Bride'' | The Impressive Clergyman | Episode: "Chapter Nine: Have Fun Storming The Castle!" | style="text-align: center;" |<ref>{{Cite web|last=Weiss|first=Josh|date=2020-07-10|title=Rob Reiner, LEGOs, and more: An inconceivable! guide to Quibi's DIY Princess Bride remake|url=https://www.syfy.com/syfywire/quibi-princess-bride-remake-kicks-off-rob-reiner|access-date=2021-10-13|website=SYFY WIRE|language=en}}</ref> |- ! scope="row" | 2021–2023 | ''Ten Year Old Tom'' | Mr. B (stem) | 20 episodes | style="text-align: center;" |<ref>{{Cite web|last=Fienberg|first=Daniel|date=2021-09-29|title=HBO Max's 'Ten Year Old Tom': TV Review|url=https://www.hollywoodreporter.com/tv/tv-reviews/ten-year-old-tom-review-1235021963/|access-date=2021-10-13|website=The Hollywood Reporter|language=en}}</ref> |- ! scope="row" | 2024 | ''The New Look'' | Lucien Lelong | 7 episodes | style="text-align: center;" | <ref>{{cite web |last1=Petski |first1=Denise |title=John Malkovich, Emily Mortimer & Claes Bang Join Apple's Fashion Drama ''The New Look'' |url=https://deadline.com/2022/06/john-malkovich-emily-mortimer-claes-bang-apples-fashion-drama-series-1235037312/ |website=Deadline Hollywood |access-date=2 Junie 2022 |date=2 Junie 2022}}</ref> |- ! scope="row" | 2024 | ''Ripley'' | Reeves Minot | Episode: "VIII Narcissus" | style="text-align: center;" | <ref>{{Cite web |title=Inside the Ripley Finale with Steven Zaillian and Andrew Scott |url=https://www.netflix.com/tudum/articles/ripley-ending-explained |access-date=2024-04-04 |website=Netflix Tudum |language=en}}</ref> |} ==== Potgooie ==== {| class="wikitable plainrowheaders sortable" style="margin-right: 0;" |- ! scope="col" | Jaar ! scope="col" | Titel ! scope="col" | Rol ! scope="col" class="unsortable" | Notas ! scope="col" class="unsortable" | Verw. |- ! scope="row" | 2024 | ''Unsinkable'' | Hoofingenieur Pollard (stem) | 11 episodes | style="text-align: center;" | <ref>{{cite web |last1=Stanley |first1=Anya |title=Chariot Trailer: John Malkovich Investigates A Glitch In The Reincarnation Process |url=https://www.slashfilm.com/784922/chariot-trailer-john-malkovich-investigates-a-glitch-in-the-reincarnation-process/ |website=SlashFilm |access-date=8 November 2022 |date=2 Maart 2022}}</ref> |- |} ==== Videospeletjies ==== {| class="wikitable plainrowheaders" style="margin-right: 0;" |- ! scope="col" | Jaar ! scope="col" | Titel ! scope="col" | Rol ! scope="col" | Notas ! scope="col" | Verw. |- ! scope="row" | 2015 | ''Call of Duty: Advanced Warfare'' | Oz | Exo Zombies | style="text-align: center;" |<ref>{{cite magazine|last=Dornbush|first=Jonathon|title=Fight zombies in 'Call of Duty' with John Malkovich (yes, really)|date=19 Desember 2014|magazine=Entertainment Weekly|url=https://ew.com/article/2014/12/19/call-of-duty-advanced-warfare-exo-zombies-trailer-john-malkovich/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |} ==== Musiekvideos ==== {| class="wikitable plainrowheaders" style="margin-right: 0;" |- ! scope="col" | Jaar ! scope="col" | Kunstenaar ! scope="col" | Titel ! scope="col" | Verw. |- ! scope="row" | 1992 | Annie Lennox | "Walking on Broken Glass" | style="text-align: center;" | |- ! scope="row" | 2015 | Eminem | "Phenomenal" | style="text-align: center;" | |} === As regisseur === * 2002 ''The Dancer Upstairs'' * 2002 ''Hideous Man'' === As draaiboekskrywer === * 2002 ''Hideous Man'' * 2015 ''100 Years'' (eers vrygestel in 2115) === As vervaardiger === * 1988 ''The Accidental Tourist'' (uitvoerende vervaardiger) * 2001 ''Ghost World'' * 2002 ''The Dancer Upstairs'' * 2004 ''The Libertine'' * 2006 ''Kill the Poor'' * 2006 ''Art School Confidential'' * 2007 ''Juno'' * 2011 ''Young Adult'' (uitvoerende vervaardiger) * 2012 ''The Perks of Being a Wallflower'' * 2013 ''César Chávez'' (uitvoerende vervaardiger)<ref name="Wilkinson">[https://www.latimes.com/entertainment/movies/la-xpm-2012-jul-01-la-ca-cesar-chavez-film-20120701-story.html Wilkinson, Tracy. "Diego Luna's Cesar Chavez Movie Marches in Mexico."] ''Los Angeles Times.'' 1 Julie 2012. Besoek op 2012-10-14.</ref> * 2015 ''Demolition'' (uitvoerende vervaardiger) * 2017 ''The Wilde Wedding'' (uitvoerende vervaardiger) * 2022 ''Shattered'' == Toneel == {| class="wikitable unsortable" |- ! scope="col" | Jaar ! scope="col" | Titel ! scope="col" | Rol ! scope="col" | Dramaturg ! scope="col" class="unsortable" | Venue |- |1979 || ''The Glass Menagerie'' || Tom Wingfield|| [[Tennessee Williams]]|| Steppenwolf Theatre, Chicago |- |1980 || ''Balm in Gilead'' |Stranger |Lanford Wilson |Steppenwolf Theatre, Chicago |- |rowspan=2|1982 || rowspan=2|''True West'' || rowspan=2|Lee || rowspan=2|Sam Shepard ||Steppenwolf Theatre, Chicago |- |Cherry Lane Theatre, Off-Broadway |- |1984 || ''Death of a Salesman'' || Biff Loman || Arthur Miller || Broadhurst Theatre, [[Broadway (teater)|Broadway]] debuut |- |1985 || ''Arms and the Man'' || Captain Bluntschli || [[George Bernard Shaw]] || Circle in the Square Theatre, Broadway |- |rowspan=3|1987 || rowspan=4|''Burn This'' || rowspan=4|Pale || rowspan=4|Lanford Wilson || Mark Taper Forum, Los Angeles |- |Theater 890, Off-Broadway |- |Plymouth Theatre, Broadway |- |1990 ||Lyric Theatre, Londen |- |1991 || ''States of Shock'' || Kolonel|| Sam Shepard||American Place Theater, Off-Broadway |- |1992 || ''A Slip of the Tongue'' || Dominic Tantra|| Dusty Hughes ||Steppenwolf Theatre, Chicago |- |1996 || ''The Libertine'' |John Wilmot | rowspan="2" |Stephen Jeffreys |Steppenwolf Theatre, Chicago |- |2005 || ''Lost Land'' |Count Kristof |Steppenwolf Theatre, Chicago |- |2010 || ''The Infernal Comedy – Confessions of a Serial Killer'' |Jack Unterweger | rowspan="3" |Michael Sturminger |Howard Gilman Opera House, New York |- |2011 || ''The Giacomo Variations'' || Giacomo Casanova|| Ronacher-teater, Wene |- |2017 || ''Just Call Me God'' || Satur Diman Cha|| Elbphilharmonie, Hamburg |- |2019 || ''Bitter Wheat'' || Barney Fein|| David Mamet|| Garrick Theatre, Londen |- |2022 || ''In the Solitude of Cotton Fields'' || Die kliënt / Die handelaar ||Bernard-Marie Koltès ||Dailes-teater, Riga |- |} == Notas == {{Verwysings|group=n}} == Verwysings == {{Verwysings}} == Eksterne skakels == * {{IMDb name|518|John Malkovich}} [[Kategorie:Rolprente]] [[Kategorie:Amerikaanse akteurs]] 7d5n2uo8fhjegynm2b3unvl6wb66xn4 2818189 2818186 2025-07-03T17:09:19Z Johannescharlesventer 146706 2818189 wikitext text/x-wiki [[Lêer:John Malkovich KVIFF 2.jpg|duimnael|Malkovich tydens die 2009 Karlovy Vary Internasionale Rolprentfees]] Die Amerikaanse [[akteur]], regisseur en rolprentvervaardiger [[John Malkovich]] het in meer as 70 [[rolprent]]e verskyn. Sy loopbaan het in die 1980's posgevat, toe hy verskyn het in die rolprente ''Places in the Heart'' (1984), teenoor [[Sally Field]], ''[[Eleni (rolprent)|Eleni]]'', 'n filmverwerking van die Grieks-Amerikaanse joernalis Nicholas Gage se [[memoir]]s, as Nicholas Gage, ''Death of a Salesman'' (1985), ''The Glass Menagerie'' (1987), ''Empire of the Sun'' (1987) en ''Dangerous Liaisons'' (1988) teenoor [[Glenn Close]]. Vir sy rol in ''Places in the Heart'' is hy benoem vir 'n [[Oscar]]. Gedurende die 1990's het hy verskyn in die rolprente ''Of Mice and Men'' (1992. Die rolprent is 'n verwerking van die gelyknamige kortroman deur [[John Steinbeck]]) as die verstandelik gestremde Lennie Small teenoor [[Gary Sinise]] (wat ook die rolprent geregisseer het) as die skerpsinnige George Milton, ''In the Line of Fire'' (1993) as Mitch Leary, ''Beyond the Clouds'' (1995) as Die Regisseur, ''The Portrait of a Lady'' (1996. Rolprentverwerking van [[Henry James]] se gelyknamige roman) as Gilbert Osmond, ''Con Air'' (1997) as Cyrus "The Virus" Grissom, ''The Man in the Iron Mask'' (1998) as Athos, ''Being John Malkovich'' (1999) as John Horatio Malkovich en ''The Messenger: The Story of Joan of Arc'' (1999) as [[Karel VII van Frankryk]]. Sy rol as Mitch Leary in ''In the Line of Fire'' besorg aan hom sy tweede benoeming vir 'n Oscar. Malkovich het in die vroeë 2000's en 2010's verskyn in die meesterlike ''Ripley's Game'' (2002) saam met Dougray Scott, [[Ray Winstone]] en [[Lena Headey]], ''Johnny English'' (2003) as Pascal Sauvage, ''The Libertine'' (2004), saam met [[Johnny Depp]], as [[Karel II van Engeland]], ''The Hitchhiker's Guide to the Galaxy'' (2005) as Humma Kavula, ''Eragon'' (2006) as Galbatorix, ''Klimt'' (2006) as [[Gustav Klimt]], ''Drunkboat'' (2007), ''The Great Buck Howard'' (2008), die skreeusnaakse ''Burn After Reading'' (2008), as die gefrusteerde en geïrriteerde voormalige [[CIA]]-analis Osborne Cox, teenoor [[Brad Pitt]] en [[Frances McDormand]] en ''Changeling'' (2008) as Eerwaarde Briegleb. In 2010 was hy te sien saam met [[Josh Brolin]] en [[Megan Fox]] in die wetenskapsfiksie-western ''Jonah Hex'' as Quentin Turnbull. Dieselfde jaar was hy ook te sien in ''Secretariat'' teenoor [[Diane Lane]], ''Red'' saam met [[Bruce Willis]], [[Morgan Freeman]] en [[Helen Mirren]], in 'n rol wat hy later weer sou vertolk in die opvolgfilm hierop, ''Red 2'' (2013), ''Cut Bank'' as Sheriff Vogel (2014), Donald Vidrine in ''Deepwater Horizon'' (2016) saam met [[Mark Wahlberg]] en [[Kurt Russell]] en ''Die kunstenaar'' in ''Mindcage'' (2022). Malkovich het verskyn in die wetenskapsfiksie-aksierolprent ''Transformers: Dark of the Moon'' (2011) as Bruce Brazos. Hy verskyn ook in die romantiese-komedie ''Warm Bodies'' (2013) as Generaal Grigio en het 'n stemrol vertolk as die skurkagtige [[seekat]] ''Dave'' in die animasierolprent ''Penguins of Madagascar'' (2014). As rolprentvervaardiger het Malkovich ''Ghost World'' (2001), ''The Libertine'' (2004), ''Juno'' (2007) en ''The Perks of Being a Wallflower'' (2012) vervaardig. == Filmografie == === As akteur === ==== Rolprent ==== {| class="wikitable plainrowheaders sortable" style="margin-right: 0;" |- ! scope="col" | Jaar ! scope="col" | Titel ! scope="col" | Rol ! scope="col" class="unsortable" | Notas ! scope="col" class="unsortable" | Verw. |- ! scope="row" | 1978 | ''A Wedding'' | Ekstra | Ongekrediteur | style="text-align: center;" |<ref>{{cite book|url=https://archive.org/details/reelwinnersmovie0000crou|url-access=registration|page=[https://archive.org/details/reelwinnersmovie0000crou/page/65 65]|quote=john malkovich a wedding 1978.|last=Crouse|first=Richard|title=Reel Winners: Movie Award Trivia|year=2005|publisher=Dundurn|isbn=9781770701991}} page 65</ref> |- ! rowspan="2" scope="row" | 1984 | ''Places in the Heart'' | Mr. Will | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=PLACES IN THE HEART|date=1 Januarie 1984|publisher=[[RogerEbert.com]]|url=https://www.rogerebert.com/reviews/places-in-the-heart-1984|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''The Killing Fields'' | Al Rockoff | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|title=The Killing Fields|date=31 December 1983|publisher=Variety|url=https://variety.com/1983/film/reviews/the-killing-fields-1200425924/|accessdate=6 March 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 1985 | ''[[Eleni (rolprent)|Eleni]]'' | Nicholas Gage | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=Eleni|date=17 Januarie 1986|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/eleni-1986|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="3" scope="row" | 1987 | ''The Glass Menagerie'' | Tom Wingfield | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite news|last=Howe|first=Desson|title='The Glass Menagerie' (PG)|date=13 November 1987|newspaper=The Washington Post|url=https://www.washingtonpost.com/wp-srv/style/longterm/movies/videos/theglassmenageriepghowe_a0b117.htm|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Making Mr. Right'' | Dr. Jeff Peters / Ulysses | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=MAKING MR. RIGHT|date=10 April 1987|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/making-mr-right-1987|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Empire of the Sun'' | Basie | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=EMPIRE OF THE SUN|date=11 Desember 1987|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/empire-of-the-sun-1987|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="2" scope="row" | 1988 | ''Miles from Home'' | Barry Maxwell | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=MILES FROM HOME|date=16 September 1988|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/miles-from-home-1988|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Dangerous Liaisons'' | Vicomte de Valmont | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=DANGEROUS LIAISONS|date=13 Januarie 1989|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/dangerous-liaisons-1989|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 1990 | ''The Sheltering Sky'' | Port Moresby | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=THE SHELTERING SKY|date=11 Januarie 1991|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/the-sheltering-sky-1991|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="2" scope="row" | 1991 | ''The Object of Beauty'' | Jake Bartholemew | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=THE OBJECT OF BEAUTY|date=26 April 1991|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/the-object-of-beauty-1991|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Queens Logic'' | Eliot | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=QUEENS LOGIC|date=1 Februarie 1991|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/queens-logic-1991|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="3" scope="row" | 1992 | ''Shadows and Fog'' | Paul, The Clown | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|title=Shadows and Fog|date=31 Desember 1991|publisher=Variety|url=https://variety.com/1991/film/reviews/shadows-and-fog-1200429257/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Of Mice and Men'' | Lennie Small | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Johnson|first=Malcolm|title=MALKOVICH SHINES IN 'OF MICE AND MEN'|date=16 Oktober 1992|publisher=Hartford Courant|url=https://www.courant.com/news/connecticut/hc-xpm-1992-10-16-0000111197-story.html|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Jennifer 8'' | FBI Agent St. Anne | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=JENNIFER 8|date=6 November 1992|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/jennifer-8-1992|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="3" scope="row" | 1993 | ''In the Line of Fire'' | Mitch Leary | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite magazine|last=Cagle|first=Jess|title=From the EW archives: In the Line of Fire bad guy John Malkovich is so good it's criminal|date=6 August 1993|magazine=Entertainment Weekly|url=https://ew.com/article/1993/08/06/john-malkovich-line-fire/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Alive'' | Die ouer Carlos Páez Rodríguez | Ongekrediteerd | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Kehr|first=Dave|title=RELIGIOUS METAPHORS ALMOST BURY 'ALIVE'|date=15 Januarie 1993|publisher=Chicago Tribune|url=https://www.chicagotribune.com/news/ct-xpm-1993-01-15-9303162468-story.html|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''The Convent'' | Michael Padovic | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Young|first=Deborah|title=The Convent O Convento|date=26 Mei 1995|publisher=Variety|url=https://variety.com/1995/film/reviews/the-convent-o-convento-1200441559/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 1995 | ''Beyond the Clouds'' | Die Regisseur | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Young|first=Deborah|title=Beyond the Clouds|date=11 September 1995|publisher=Variety|url=https://variety.com/1995/film/reviews/beyond-the-clouds-1200443011/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="4" scope="row" | 1996 | ''Mary Reilly'' | Dr. Henry Jekyll / Mr. Edward Hyde]] | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=MARY REILLY|date=23 Februarie 1996|publisher=RogerEbert.co]|url=https://www.rogerebert.com/reviews/mary-reilly-1996|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''The Portrait of a Lady'' | Gilbert Osmond | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=THE PORTRAIT OF A LADY|date=17 Januarie 1997|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/the-portrait-of-a-lady-1997|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''The Ogre'' | Abel Tiffauges | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Stratton|first=David|title=The Ogre|date=9 September 1996|publisher=Variety|url=https://variety.com/1996/film/reviews/the-ogre-1200446903/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Mulholland Falls'' | Generaal Thomas Timms | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=MULHOLLAND FALLS|date=26 April 1996|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/mulholland-falls-1996|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 1997 | ''Con Air'' | Cyrus "The Virus" Grissom | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Snider|first=Eric D.|title=15 Things You Might Not Know About Con Air|date=5 Junie 2015|publisher=Mental Floss|url=https://www.mentalfloss.com/article/64643/15-things-you-might-not-know-about-con-air|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="2" scope="row" | 1998 | ''The Man in the Iron Mask'' | Athos | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=THE MAN IN THE IRON MASK|date=13 Maart 1998|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/the-man-in-the-iron-mask-1998|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Rounders'' | Teddy "KGB" | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=D'Angelo|first=Mike|title=Rounders|date=6 Februarie 2012|publisher=The A.V. Club|url=https://www.avclub.com/rounders-1798229688|access-date=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="3" scope="row" | 1999 | ''Being John Malkovich'' | John Horatio Malkovich | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Newman|first=Jason|title=John Malkovich Compares 'Being John Malkovich' to a Blowjob|date=24 November 2015|publisher=Rolling Stone|url=https://www.rollingstone.com/movies/movie-features/john-malkovich-compares-being-john-malkovich-to-a-blowjob-36182/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''The Messenger: The Story of Joan of Arc'' | [[Karel VII van Frankryk]] | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=THE MESSENGER: THE STORY OF JOAN OF ARC|date=12 November 1999|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/the-messenger-the-story-of-joan-of-arc-1999|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Le Temps Retrouvé'' | Le Baron de Charlus | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=Time Regained|date=21 Julie 2000|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/time-regained-2000|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2000 | ''Shadow of the Vampire'' | F. W. Murnau | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=SHADOW OF THE VAMPIRE|date=26 Januarie 2001|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/shadow-of-the-vampire-2001|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="4" scope="row" | 2001 | ''Knockaround Guys'' | Teddy Deserve | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=KNOCKAROUND GUYS|date=11 Oktober 2002|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/knockaround-guys-2002|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Hotel'' | Omar Jonnson | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=Hotel|date=26 September 2003|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/hotel-2001|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''I'm Going Home'' | John Crawford | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=I'M GOING HOME|date=13 September 2002|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/im-going-home-2002|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Les âmes fortes'' | Monsieur Numance | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Stratton|first=David|title=Savage Souls|date=25 Mei 2001|publisher=Variety|url=https://variety.com/2001/film/reviews/savage-souls-1200468127/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="4" scope="row" | 2002 | ''The Dancer Upstairs'' | Abimael Guzman | Ongekrediteerd, ook vervaardiger en regisseur | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=THE DANCER UPSTAIRS|date=2 Mei 2003|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/the-dancer-upstairs-2003|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Hideous Man'' | Die verteller | Kortfilm; ook draaiboekskrywer en regisseur | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|title=How We Met: John Malkovich & Bella Freud|date=2 Maart 2008|work=The Independent|url=https://www.independent.co.uk/extras/sunday-review/regulars/how-we-met-john-malkovich-bella-freud-789145.html |archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20220613/https://www.independent.co.uk/extras/sunday-review/regulars/how-we-met-john-malkovich-bella-freud-789145.html |archive-date=2022-06-13 |url-access=subscription |url-status=live|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Ripley's Game'' | Tom Ripley | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=Ripley's Game|date=9 April 2006|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/great-movie-ripleys-game-2002|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Adaptation'' | Homself | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=McCarthy|first=Todd|title=Adaptation.|date=10 November 2002|publisher=Variety|url=https://variety.com/2002/film/awards/adaptation-2-1200544890/|accessdate=6 Maart 2020|quote=Director Curtis Hanson turns up as Susan’s husband, while Malkovich, Catherine Keener, John Cusack, director David O. Russell and others appear fleetingly in appropriate contexts.}}</ref> |- ! rowspan="2" scope="row" | 2003 | ''Johnny English'' | Pascal Sauvage | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Elley|first=Derek|title=Johnny English|date=7 April 2003|publisher=Variety|url=https://variety.com/2003/film/reviews/johnny-english-1200542372/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Um Filme Falado'' | Kaptein John Walesa | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Murray|first=Noel|title=A Talking Picture|date=7 December 2004|publisher=The A.V. Club|url=https://www.avclub.com/a-talking-picture-1798200215|access-date=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2004 | ''The Libertine'' | [[Karel II van Engeland]] | Ook vervaardiger | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=The Libertine|date=9 Maart 2006|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/the-libertine-2006|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="3" scope="row" | 2005 | ''The Hitchhiker's Guide to the Galaxy'' | Humma Kavula | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|title='Hitchhiker's Guide' and the Answer to Everything|date=28 April 2005|publisher=NPR|url=https://www.npr.org/2005/04/28/4622372/hitchhikers-guide-and-the-answer-to-everything|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Colour Me Kubrick'' | Alan Conway | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=COLOR ME KUBRICK|date=22 Maart 2007|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/color-me-kubrick-2007|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Flipping Uncle Kimono'' | Homself | Dokumentêr | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ryan|first=Andrew|title=Flipping Uncle Kimono is week's weirdest show|date=2 Februarie 2005|publisher=The Globe and Mail|url=https://www.theglobeandmail.com/arts/flipping-uncle-kimono-is-weeks-weirdest-show/article1329989/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="4" scope="row" | 2006 | ''Art School Confidential'' | Professor Sandiford | Ook vervaardiger | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=Art School Confidential|date=11 Mei 2006|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/art-school-confidential-2006|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Eragon'' | Galbatorix | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Leszczewicz|first=Heather|title="Eragon" doesn't live up to fantasy flicks|date=15 Desember 2006|publisher=OnMilwaukee|url=https://onmilwaukee.com/movies/articles/eragon.html|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Klimt'' | [[Gustav Klimt]] | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Weissberg|first=Jay|title=Klimt|date=2 Februarie 2006|publisher=Variety|url=https://variety.com/2006/film/markets-festivals/klimt-1200518828/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''The Call'' | Die Priester | Kortfilm | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|author=Contests Broadway|title=New Contest: John Malkovich & Naomi Campbell Star in THE CALL|date=29 Maart 2006|publisher=BroadwayWorld|url=https://www.broadwayworld.com/article/New-Contest-John-Malkovich-Naomi-Campbell-Star-in-THE-CALL-20060329|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="3" scope="row" | 2007 | ''Drunkboat'' | Mort | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Byrge|first=Duane|title=Drunkboat -- Film Review|date=20 Oktober 2010|publisher=The Hollywood Reporter|url=https://www.hollywoodreporter.com/review/drunkboat-film-review-31651|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Beowulf'' | Unferth | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Weintraub|first=Steve "Frosty"|title=John Malkovich Interviewed – BEOWULF|date=14 November 2007|publisher=Collider|url=https://collider.com/john-malkovich-interviewed-beowulf/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Polis Is This: Charles Olson and the Persistence of Place'' | Homself | Dokumentêr | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Feeney|first=Mark|title=The landscape of a great poet|date=4 April 2009|publisher=The Boston Globe|url=http://archive.boston.com/ae/tv/articles/2009/04/04/the_landscape_of_a_great_poet/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="7" scope="row" | 2008 | ''The Great Buck Howard'' | Buck Howard | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=The Great Buck Howard|date=18 Maart 2009|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/the-great-buck-howard-2009|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Gardens of the Night'' | Michael | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Honeycutt|first=Kirk|title=Gardens of the Night|date=10 Februarie 2008|publisher=The Hollywood Reporter|url=https://www.hollywoodreporter.com/review/gardens-night-126142|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''In Transit'' | Kolonel Pavlov | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Groves|first=Don|title=In Tranzit Review|date=3 Maart 2010|publisher=Special Broadcasting Service|url=https://www.sbs.com.au/movies/review/tranzit-review|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Burn After Reading'' | Osborne Cox | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Hutchinson|first=Sean|title=10 Fun Facts About Burn After Reading|date=12 September 2018|publisher=Mental Floss|url=https://www.mentalfloss.com/article/61163/facts-about-burn-after-reading-brad-pitt-coen-brothers|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Disgrace'' | David Lurie | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|title=John Malkovich, Coming To Terms With 'Disgrace'|date=1 Oktober 2009|publisher=NPR|url=https://www.npr.org/templates/story/story.php?storyId=113350132|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Mutant Chronicles'' | Constantine | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Koehler|first=Robert|title=Mutant Chronicles|date=25 April 2009|publisher=Variety|url=https://variety.com/2009/film/reviews/mutant-chronicles-1200474415/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Changeling'' | Eerwaarde Gustav Briegleb | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=Changeling|date=23 Oktober 2008|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/changeling-2008|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2009 | ''Afterwards'' | Joseph Kay | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Besserglik|first=Bernard|title=Film Review: Afterwards|date=14 Januarie 2009|publisher=The Hollywood Reporter|url=https://www.hollywoodreporter.com/review/film-review-afterwards-92748|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="3" scope="row" | 2010 | ''Jonah Hex'' | Quentin Turnbull | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Weintraub|first=Steve "Frosty"|title=John Malkovich On Set Interview JONAH HEX – Read or Listen Here|date=13 Mei 2010|publisher=Collider|url=https://collider.com/john-malkovich-interview-jonah-hex-on-set-read-or-listen-here/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Secretariat'' | Lucien Laurin | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Radish|first=Christina|title=Diane Lane, John Malkovich and Randall Wallace Interview SECRETARIAT|date=1 Oktober 2010|publisher=Collider|url=https://collider.com/diane-lane-john-malkovich-randall-wallace-interview-secretariat/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Red'' | Marvin Boggs | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Weintraub|first=Steve "Frosty"|title=John Malkovich On Set Interview RED|date=14 Julie 2010|publisher=Collider|url=https://collider.com/red-movie-interview-john-malkovich-on-set-interview/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2011 | ''Transformers: Dark of the Moon'' | Bruce Brazos | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Chitwood|first=Adam|title=Final Trailer and Posters for TRANSFORMERS: DARK OF THE MOON|date=27 Junie 2011|publisher=Collider|url=https://collider.com/transformers-dark-of-the-moon-trailer-posters/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2012 | ''Lines of Wellington'' | [[Arthur Wellesley, 1ste hertog van Wellington]] | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Weissberg|first=Jay|title=Lines of Wellington|date=4 September 2012|publisher=Variety|url=https://variety.com/2012/film/reviews/lines-of-wellington-1117948207/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="4" scope="row" | 2013 | ''Warm Bodies'' | Generaal Grigio | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Jagernauth|first=Kevin|title=John Malkovich Set To Join Jonathan Levine's Zombies Picture 'Warm Bodies'|date=8 September 2011|publisher=IndieWire|url=https://www.indiewire.com/2011/09/john-malkovich-set-to-join-jonathan-levines-zombies-picture-warm-bodies-116471/|accessdate=6 Maart 2020|archive-date=11 Julie 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220711042625/https://www.indiewire.com/2011/09/john-malkovich-set-to-join-jonathan-levines-zombies-picture-warm-bodies-116471/|url-status=dead}}</ref> |- | ''Siberian Education'' | Grootvader Kuzya | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Young|first=Deborah|title=Siberian Education (Educazione Siberiana): Film Review|date=2 Maart 2013|publisher=The Hollywood Reporter|url=https://www.hollywoodreporter.com/review/siberian-education-educazione-siberiana-film-425713|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Ecstasy'' | Vinny | Kortfilm | style="text-align: center;" | |- | ''Red 2'' | Marvin Boggs | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Chang|first=Justin|title=Film Review: 'Red 2'|date=15 Julie 2013|publisher=Variety|url=https://variety.com/2013/film/reviews/film-review-red-2-1200562715/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="4" scope="row" | 2014 | ''Cesar Chavez'' | Bogdanovich Senior | Ook uitvoerende vervaardiger | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Chesire|first=Godfrey|title=Cesar Chavez|date=28 Maart 2014|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/cesar-chavez-2014|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Penguins of Madagascar'' | Dave / Dr. Octavius Brine | Slegs stemrol | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Taylor|first=Drew|title=Review: 'The Penguins of Madagascar,' Featuring The Voices Of Benedict Cumberbatch, John Malkovich & Werner Herzog|date=25 November 2014|publisher=IndieWire|url=https://www.indiewire.com/2014/11/review-the-penguins-of-madagascar-featuring-the-voices-of-benedict-cumberbatch-john-malkovich-werner-herzog-269750/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Casanova Variations'' | Giacomo Casanova | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Weissberg|first=Jay|title=Film Review: 'Casanova Variations'|date=8 Desember 2014|publisher=Variety|url=https://variety.com/2014/film/festivals/san-sebastian-festival-review-casanova-variations-1201371279/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Cut Bank'' | Sheriff Vogel | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Tallerico|first=Brian|title=Cut Bank|date=3 April 2015|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/cut-bank-2015|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="5" scope="row" | 2016 | ''Zoolander 2'' | Chazz Spencer | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Truffaut-Wong|first=Olivia|title=39 'Zoolander 2' Celebrity Cameos, Ranked|date=11 Februarie 2016|publisher=Bustle|url=https://www.bustle.com/articles/140954-39-zoolander-2-celebrity-cameos-ranked|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Dominion'' | Dr. Felton | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Wiseman|first=Andreas|title=U.S. Distributor K Street Pictures Boards Dylan Thomas Pic With Rhys Ifans & John Malkovich, Plans To Relaunch It In Market|date=19 Julie 2019|publisher=Deadline Hollywood|url=https://deadline.com/2019/07/u-s-distributor-k-street-pictures-boards-dylan-thomas-pic-with-rhys-ifans-john-malkovich-plans-to-relaunch-it-in-market-1202648421/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Deepwater Horizon'' | Donald Vidrine | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Goldberg|first=Matt|title='Deepwater Horizon' Review: A Disaster Film That Terrifies Instead of Thrills|date=29 September 2016|publisher=Collider|url=https://collider.com/deepwater-horizon-review/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Hell'' | The Soldier | rowspan="2" | Kortfilm | |- | ''Psychogenic Fugue'' | Verskeie rolle | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Hooton|first=Christopher|title=Watch John Malkovich play David Lynch and various Twin Peaks characters in Psychogenic Fugue trailer|date=28 September 2016|work=The Independent|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/watch-john-malkovich-play-david-lynch-and-various-twin-peaks-characters-in-psychogenic-fugue-trailer-a7334296.html |archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20220613/https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/watch-john-malkovich-play-david-lynch-and-various-twin-peaks-characters-in-psychogenic-fugue-trailer-a7334296.html |archive-date=2022-06-13 |url-access=subscription |url-status=live|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="5" scope="row" | 2017 | ''Unlocked'' | Bob Hunter | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Sobczynski|first=Peter|title=Unlocked|date=1 September 2017|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/unlocked-2017|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''The Wilde Wedding'' | Laurence Darling | Ook uitvoerende vervaardiger | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Chesire|first=Godfrey|title=The Wilde Wedding|date=15 September 2017|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/the-wilde-wedding-2017|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''I Love You, Daddy'' | Leslie Goodwin | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Sharf|first=Zack|title=Chloë Grace Moretz Doesn't Want Louis C.K.'s 'I Love You, Daddy' Released: 'It Should Just Kind Of Go Away'|date=10 Augustus 2018|publisher=IndieWire|url=https://www.indiewire.com/2018/08/chloe-grace-moretz-louis-ck-i-love-you-daddy-release-1201993089/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''About Love. For Adults Only'' | Ed, Die Lektor | | style="text-align: center;" | |- | ''Bullet Head'' | Walker | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Harvey|first=Dennis|title=Film Review: 'Bullet Head'|date=7 Desember 2017|publisher=Variety|url=https://variety.com/2017/film/reviews/bullet-head-review-1202632659/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="4" scope="row" | 2018 | ''Casanovagen'' | John Malkovich / Giacomo Casanova | | |- | ''Supercon'' | Sid Newberry | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Lodderhose|first=Diana|title=John Malkovich Heads to Comic Book Convention Comedy 'Supercon'|date=1 Julie 2016|publisher=Variety|url=https://variety.com/2016/film/news/john-malkovich-heads-to-supercon-1201807453/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Mile 22'' | James Bishop | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ehrlich|first=Dave|title='Mile 22' Review: Mark Wahlberg and Peter Berg's Wannabe 'Sicario' Is the Worst Movie of the Summer|date=26 Augustus 2018|publisher=IndieWire|url=https://www.indiewire.com/2018/08/mile-22-review-mark-wahlberg-1201995077/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Bird Box'' | Douglas | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Alexander|first=Bryan|title='Bird Box' is 'scary-ish': What critics say about Sandra Bullock's blindfolded Netflix drama|date=21 Desember 2018|publisher=USA Today|url=https://www.usatoday.com/story/life/movies/2018/12/21/bird-box-sandra-bullock-john-malkovich-sarah-paulson-reviews/2393109002/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="3" scope="row" | 2019 | ''Extremely Wicked, Shockingly Evil and Vile'' | Regter Edward Cowart | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Roxborough|first=Scott|title=John Malkovich Joins Ted Bundy Thriller 'Extremely Wicked, Shockingly Evil and Vile'|date=12 January 2018|publisher=The Hollywood Reporter|url=https://www.hollywoodreporter.com/news/john-malkovich-joins-ted-bundy-thriller-extremely-wicked-shockingly-evil-vile-1074225|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Velvet Buzzsaw'' | Piers | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Chitwood|first=Adam|title='Velvet Buzzsaw' Ending Explained: The Art of the Kill|date=1 February 2019|publisher=Collider|url=https://collider.com/velvet-buzzsaw-ending-explained/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Valley of the Gods'' | Wes Tauros | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=McNary|first=Dave|title=John Malkovich Joins Fantasy-Drama 'Valley of the Gods' (EXCLUSIVE)|date=5 Mei 2016|publisher=Variety|url=https://variety.com/2016/film/news/john-malkovich-valley-of-the-gods-1201766365/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="2" scope="row" | 2020 | ''Arkansas'' | "Bright" | | style="text-align: center;"| <ref>{{cite web|url=https://www.fayettevilleflyer.com/2018/10/18/liam-hemsworth-vince-vaughn-to-star-in-new-clark-duke-film-arkansas/|title=New Clark Duke film 'Arkansas' stars Vince Vaughn, Liam Hemsworth and John Malkovich|website=The Fayetteville Flyer|first=Dustin|last=Barthomelow|date=18 Oktober 2018|accessdate=26 Februarie 2020}}</ref> |- | ''Ava'' | Duke | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=D'Alessandro|first=Anthony|title=Voltage Pictures Appoints Former Tig Productions President Robin Jonas As Production Executive|date=8 Januarie 2020|publisher=Deadline Hollywood|url=https://deadline.com/2020/01/voltage-pictures-hires-robin-jonas-kevin-costner-tig-productions-weinstein-miramax-1202824623/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="2" scope="row" | 2021 | ''Rogue Hostage' | Sam Safty | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Kit|first=Borys|title=Tyrese Gibson, John Malkovich, Michael Jai White Starring in Action Thriller 'Red 48' (Exclusive)|date=9 September 2020|publisher=The Hollywood Reporter|url=https://www.hollywoodreporter.com/heat-vision/tyrese-gibson-john-malkovich-michael-jai-white-starring-in-action-thriller-red-48-exclusive|accessdate=8 November 2020}}</ref> |- | ''The Survivalist'' | Aaron Neville Ramsey | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Galuppo|first=Mia|title=Jonathan Rhys Meyers, John Malkovich to Lead Pandemic Thriller 'The Survivalist'|date=22 Desember 2020|publisher=The Hollywood Reporter|url=https://www.hollywoodreporter.com/news/jonathan-rhys-meyers-john-malkovich-to-lead-pandemic-thriller-the-survivalist|accessdate=25 Desember 2020}}</ref> |- ! rowspan="5" scope="row" | 2022 | ''Shattered'' | Ronald | Ook vervaardiger | style="text-align: center;" |<ref>{{cite magazine|author=Naman Ramachandran|title=John Malkovich, Lilly Krug, Cameron Monaghan Star in Action Thriller 'Shattered,' First Look Revealed|date=23 Junie 2021|magazine=Variety|url=https://variety.com/2021/film/global/john-malkovich-lilly-krug-shattered-first-look-1235003275/|accessdate=31 Julie 2021}}</ref> |- | ''Chariot'' | Dr. Karn | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|url=https://www.hollywoodreporter.com/news/john-malkovich-thomas-mann-shane-west-star-in-the-chariot-sci-fi-comedy |title=John Malkovich, Thomas Mann, Shane West Star in 'The Chariot' Sci-Fi Comedy |website=The Hollywood Reporter|first1=Etan|last1=Vlessing|date=29 Januarie 2021|access-date=29 Januarie 2021}}</ref> |- | ''White Elephant'' | Glen Follett | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|url=https://www.hollywoodreporter.com/movies/movie-news/tyrese-gibson-harvey-keitel-hard-matter-thriller-1235111247/|title=Tyrese Gibson Joins Harvey Keitel in ''Hard Matter'' Thriller (Exclusive)|date=14 Maart 2022|first=Etan|last=Vlessing|website=The Hollywood Reporter|access-date=14 Maart 2022}}</ref> |- | ''Savage Salvation'' | Peter | | style="text-align: center;" | <ref>{{cite web |last1=Billington |first1=Alex |title=Huston, De Niro, Malkovich in Crime Thriller 'Savage Salvation' Trailer {{!}} FirstShowing.net |url=https://www.firstshowing.net/2022/huston-de-niro-malkovich-in-crime-thriller-savage-salvation-trailer/ |website=www.firstshowing.net |access-date=8 November 2022 |date=27 Oktober 2022}}</ref> |- | ''Mindcage'' | The Artist | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web | url=https://collider.com/mindcage-trailer-martin-lawrence-melissa-roxburgh-john-malkovich/ | title='Mindcage' Trailer: Martin Lawrence and Melissa Roxburgh Are on the Trail of a Copycat Killer | website=Collider | date=7 November 2022 }}</ref> |- ! rowspan="5" scope="row" | 2023 | ''Seneca – On the Creation of Earthquakes'' | [[Lucius Annaeus Seneca]] | | style="text-align: center;" | <ref>{{cite web |last1=Blaney |first1=Martin |title=Robert Schwentke's 'Seneca - On The Creation Of Earthquakes' adds international cast |url=https://www.screendaily.com/news/robert-schwentkes-seneca-on-the-creation-of-earthquakes-adds-international-cast/5163651.article |website=ScreenDaily |access-date=8 November 2022 |language=en |date=27 September 2021}}</ref> |- | ''One Ranger'' | Geddes | | style="text-align: center;" | <ref>{{cite web |last1=D'Alessandro |first1=Anthony |title=Lionsgate Picks Up Thomas Jane & John Malkovich Action Thriller 'One Ranger' – AFM |url=https://deadline.com/2022/10/thomas-jane-john-malkovich-one-ranger-lionsgate-afm-1235155387/ |website=Deadline |access-date=8 November 2022 |date=26 Oktober 2022}}</ref> |- | ''Fool’s Paradise'' | Ed Cote | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=D'Alessandro|first=Anthony|title=Sierra/Affinity Handling Foreign Sales On Charlie Day's Directorial Debut 'El Tonto' – Cannes|date=7 Mei 2019|publisher=Deadline Hollywood|url=https://deadline.com/2019/05/charlie-day-cannes-film-festival-el-tonto-sierra-affinity-foreign-sales-1202609184/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''The Line'' | Beach Miller | | style="text-align: center;" | <ref>{{cite web |last1=Hipes |first1=Patrick |title=Alex Wolff To Star In Thriller 'The Line'; John Malkovich, Scoot McNairy Also Aboard |url=https://deadline.com/2019/03/alex-wolff-the-line-movie-john-malkovich-scoot-mcnairy-1202582982/ |website=Deadline |access-date=8 November 2022 |date=26 Maart 2019}}</ref> |- | ''Mr. Blake At Your Service!'' | Andrew Blake | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web |last1=Goodfellow |first1=Melanie |title=John Malkovich, Fanny Ardant sign for comedy-drama 'Mr. Blake At Your Service!' (exclusive) |url=https://www.screendaily.com/news/john-malkovich-fanny-ardant-sign-for-comedy-drama-mr-blake-at-your-service-exclusive/5164863.article |website=ScreenDaily |access-date=20 Mei 2022 |language=en |date=3 November 2021}}</ref> |- ! rowspan="2" scope="row" | 2025 | ''Opus'' | Alfred Moretti | | style="text-align: center;" | <ref>{{cite news|last=Gomez|first=Adrian|title=And we're rolling: A24 production, 'Opus,' being filmed in Albuquerque, Pojoaque|date=29 November 2023|newspaper=Albuquerque Journal|url=https://www.abqjournal.com/lifestyle/and-were-rolling-a24-production-opus-being-filmed-in-albuquerque-pojoaque/article_68cb4faa-8f2f-11ee-b712-ffab6030ab2e.html|accessdate=11 Desember 2023}}</ref> |- | ''The Fantastic Four: First Steps'' (opkomende rolprent) | Om aangekondig te word | Na-vervaardiging | style="text-align: center;" | <ref>{{Cite web |last=Grobar |first=Matt |date=May 9, 2024 |title=John Malkovich Joins 'The Fantastic Four' |url=https://deadline.com/2024/05/the-fantastic-four-casts-john-malkovich-mystery-role-1235910028/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20240509194104/https://deadline.com/2024/05/the-fantastic-four-casts-john-malkovich-mystery-role-1235910028/ |archive-date=9 Mei 2024 |access-date=9 Mei 2024 |website=Deadline Hollywood}}</ref> |- ! rowspan="5" scope="row" | | ''The Yellow Tie'' (opkomende rolprent) | [[Sergiu Celibidache]] | Na-vervaardiging | style="text-align: center;" | <ref>{{cite web|last=Bastos|first=Margarida|title=John Malkovich to Play Conductor Sergiu Celibidache in 'The Yellow Tie'|date=18 September 2021|website=Collider|url=https://collider.com/john-malkovic-the-yellow-tie-sergiu-celibidache/|accessdate=2 Julie 2023}}</ref> |- | ''A Winter's Journey'' (opkomende rolprent) | Leiermann | Na-vervaardiging | style="text-align: center;" | <ref>{{cite web |last1=Ramachandran |first1=Naman |title=John Malkovich's 'A Winter's Journey' Licensing Deal Launches Trioscope Platform (EXCLUSIVE) |url=https://variety.com/2022/film/global/john-malkovich-a-winters-journey-trioscope-platform-1235338666/ |website=Variety |access-date=8 November 2022 |date=11 Augustus 2022}}</ref> |- | ''In the Hand of Dante'' (opkomende rolprent) | Om aangekondig te word | na-vervaardiging | style="text-align: center;" | <ref>{{Cite web |last=Vivarelli |first=Nick |date=2023-11-17 |title=Julian Schnabel Reveals Al Pacino, John Malkovich, Benjamin Clementine, Sabrina Impacciatore Appear in Next Film 'In the Hand of Dante' (EXCLUSIVE) |url=https://variety.com/2023/film/global/julian-schnabel-in-the-hand-of-dante-al-pacino-john-malkovich-cast-1235794732/ |access-date=2023-11-17 |website=Variety |language=en}}</ref> |- | ''Sacrifice'' (opkomende rolprent) | Om aangekondig te word | Na-vervaardiging | style="text-align: center;" | <ref>[https://deadline.com/2024/11/charli-xcx-yung-lean-join-chris-evans-aanya-taylor-joy-romain-gavras-movie-sacrifice-1236166511/ Vincent Cassel, John Malkovich, Charli XCX, Rapper Yung Lean & More Join Chris Evans & Anya Taylor-Joy In ‘Sacrifice’ With Filming Underway In Europe]</ref> |- | ''Wild Horse Nine'' (opkomende rolprent) | Om aangekondig te word | Verfilming vind tans plaas | style="text-align: center;" | <ref>{{Cite web |last=D'Alessandro |first=Anthony |date=2025-02-05 |title=John Malkovich & Mark Ruffalo Join Sam Rockwell In Martin McDonagh’s ‘Wild Horse Nine’ At Searchlight |url=https://deadline.com/2025/02/john-malkovich-mark-ruffalo-sam-rockwell-martin-mcdonagh-wild-horse-nine-1236279122/ |access-date=2025-03-18 |website=Deadline |language=en-US}}</ref> |- ! scope="row" |2115 {{refn|Die rolprent is in 2015 voltooi, maar sal eers in 2115 vrygestel word|group=n|name=Filmdatum}} | ''100 Years'' | Manlike protagonis | Kortfilm; ook draaiboekskrywer | style="text-align: center;" |<ref>{{cite news |url=https://variety.com/2015/film/news/john-malkovich-robert-rodriguez-100-years-1201644846/ |title=John Malkovich and Robert Rodriguez Made a Movie That Won't Release Until 2115 |first=Jacob |last=Bryant |work=Variety |date=2015-11-19 |accessdate=2018-08-21}}</ref> |} ==== Televisie ==== {| class="wikitable plainrowheaders sortable" style="margin-right: 0;" |- ! scope="col" | Jaar ! scope="col" | Titel ! scope="col" | Rol ! scope="col" class="unsortable" | Notas ! scope="col" class="unsortable" | Verw. |- ! scope="row" | 1981 | ''Word of Honor'' | Gary | rowspan="6" | Televisiefilm | style="text-align: center;" |<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=TX3VlNO5Df4C&q=john+malkovich+word+of+honor&pg=PT153|last2=Schultz|first2=John S.|last1=McDonald|first1=Maureen|title=Royal Oak|year=2010|publisher=Arcadia Publishing|isbn=9781439639450}}</ref> |- ! scope="row" | 1983 | ''Say Goodnight, Gracie'' | Steve | style="text-align: center;" |<ref>{{cite news|last=Preston|first=Marilynn|title=Say 'Hello' to laughter in 'Gracie'|date=13 February 1983|newspaper=Chicago Tribune|url=http://archives.chicagotribune.com/1983/02/13/page/214/article/say-hello-to-laughter-in-gracie|accessdate=27 Junie 2017}}</ref> |- ! scope="row" | 1984 | ''True West'' | Lee | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=O'Connor|first=John J.|title=TV REVIEWS ; SHEPARD'S 'TRUE WEST' OFFERED ON PBS TONIGHT|date=31 Januarie 1984|work=The New York Times|url=https://www.nytimes.com/1984/01/31/arts/tv-reviews-shepard-s-true-west-offered-on-pbs-tonight.html|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 1985 | ''Death of a Salesman'' | Biff Loman | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Roxborough|first=Scott|title=Hollywood Flashback: In 1985, Arthur Miller Took TV Movie 'Death of a Salesman' to TIFF|date=12 September 2015|publisher=The Hollywood Reporter|url=https://www.hollywoodreporter.com/news/hollywood-flashback-1985-arthur-miller-822353|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 1986 | ''Rocket to the Moon'' | Ben Stark | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Christiansen|first=Richard|title='ROCKET TO THE MOON': NICE CAST, BUT REVIVAL NEVER REALLY TAKES|date=5 Mei 1986|publisher=Chicago Tribune|url=https://www.chicagotribune.com/news/ct-xpm-1986-05-05-8602010709-story.html|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 1987 | ''Santabear's High Flying Adventure'' | Santa Claus (stem) | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Margulies|first=Lee|title=Rosanna Arquette and Judge Reinhold will play...|date=6 Desember 1987|work=Los Angeles Times|url=https://www.latimes.com/archives/la-xpm-1987-12-06-tv-26627-story.html|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 1989,<br>1993,<br>2008 |''Saturday Night Live'' | Homself / Gasheer | 3 episodes | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web |title=Saturday Night Live - Season 14 Episode 10 |url=https://www.rottentomatoes.com/tv/saturday_night_live/s14/e10 |publisher=Rotten Tomatoes |accessdate=27 Januarie 2020 |language=en}}</ref><br><ref>{{cite web |title=SNL Season 19 Episode 04 - John Malkovich, Billy Joel - NBC.com |url=https://www.nbc.com/saturday-night-live/season-19/episode/4-john-malkovich-with-billy-joel-63476 |accessdate=27 Januarie 2020|publisher=NBC}}</ref> <br><ref>{{cite web |title=Saturday Night Live - Season 34 Episode 10 |url=https://www.rottentomatoes.com/tv/saturday_night_live/s34/e10|accessdate=27 Januarie 2020 |publisher=Rotten Tomatoes |language=en}}</ref> |- ! scope="row" | 1991 | ''Old Times'' | Deeley | rowspan="3" | Televisiefilm | style="text-align: center;" |<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=kW8j6sHvrewC&q=john+malkovich+old+times+1991&pg=PA110|last=Roberts|first=Jerry|title=Encyclopedia of Television Film Directors|year=2009|publisher=Scarecrow Press|isbn=9780810863781}}page 110</ref> |- ! scope="row" | 1993 | ''Heart of Darkness'' | Kurtz | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Everett|first=Todd|title=Heart of Darkness|date=6 Maart 1994|publisher=Variety|url=https://variety.com/1994/film/reviews/heart-of-darkness-1200436447/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 1999 | ''RKO 281'' | Herman J. Mankiewicz | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Fries|first=Laura|title=RKO 281|date=14 November 1994|publisher=Variety|url=https://variety.com/1999/tv/reviews/rko-281-1200459734/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2000 | ''Les Misérables'' | Javert | 4 episodes | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Oxman|first=Steven|title=Les Miserables|date=4 Januarie 2001|publisher=Variety|url=https://variety.com/2001/tv/reviews/les-miserables-14-1200466485/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2002 | ''Napoléon'' | [[Charles Maurice de Talleyrand-Périgord]] | 4 episodes | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Hollow|first=Christopher|title=From battlefield to boudoir: the rise and fall of Napoléon|date=22 Maart 2017|publisher=Special Broadcasting Service|url=https://www.sbs.com.au/guide/article/2017/03/22/battlefield-boudoir-rise-and-fall-napoleon|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2014 | ''Crossbones'' | Blackbeard | 9 episodes | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|author=Emily Todd VanDerWerff|title=At the very least, Crossbones features one of TV's weirdest performances|date=29 Mei 2014|publisher=The A.V. Club|url=https://www.avclub.com/at-the-very-least-crossbones-features-one-of-tv-s-weir-1798180595|access-date=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2018–2023 | ''Billions'' | Grigor Andolov | 7 episodes | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Otterson|first=Joe|title='Billions' Season 3 Adds John Malkovich in Guest Role|date=24 Januarie 2018|publisher=Variety|url=https://variety.com/2018/tv/news/billions-season-3-john-malkovich-1202674989/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2018 | ''The ABC Murders'' | Hercule Poirot | 3 episodes; ook medevervaardiger | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Bianculli|first=David|title=In 'The ABC Murders,' John Malkovich Plays An Older, More Vulnerable Poirot|date=1 Februarie 2019|publisher=NPR|url=https://www.npr.org/2019/02/01/690328222/in-the-abc-murders-john-malkovich-plays-an-older-more-vulnerable-poirot|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2019 | ''Matchday: Inside FC Barcelona'' | Die verteller (stem) | 8 episodes | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Sanderson|first=Tom|title=FC Barcelona Release Exclusive New 'Matchday' Documentary Scenes|date=14 November 2019|work=Forbes|url=https://www.forbes.com/sites/tomsanderson/2019/11/14/fc-barcelona-release-exclusive-new-matchday-documentary-scenes/|accessdate=13 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2020 | ''The New Pope'' | Pous Johannes Paulus III | 9 episodes | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Travers|first=Ben|title='The New Pope': Jude Law and John Malkovich on Why Their Popes Have to Be So Wonderfully Weird|date=20 Januarie 2020|publisher=IndieWire|url=https://www.indiewire.com/video/the-new-pope-jude-law-john-malkovich-weird-popes-watch-1202202959/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2020–2022 | ''Space Force'' | Dr. Adrian Mallory | 17 episodes | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Otterson|first=Joe|title=John Malkovich, Ben Schwartz Among Seven Cast in Netflix 'Space Force' Series Alongside Steve Carell|date=26 September 2019|publisher=Variety|url=https://variety.com/2019/tv/news/space-force-netflix-series-cast-ben-schwartz-john-malkovich-1203350882/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2020 | ''Home Movie: The Princess Bride'' | The Impressive Clergyman | Episode: "Chapter Nine: Have Fun Storming The Castle!" | style="text-align: center;" |<ref>{{Cite web|last=Weiss|first=Josh|date=2020-07-10|title=Rob Reiner, LEGOs, and more: An inconceivable! guide to Quibi's DIY Princess Bride remake|url=https://www.syfy.com/syfywire/quibi-princess-bride-remake-kicks-off-rob-reiner|access-date=2021-10-13|website=SYFY WIRE|language=en}}</ref> |- ! scope="row" | 2021–2023 | ''Ten Year Old Tom'' | Mr. B (stem) | 20 episodes | style="text-align: center;" |<ref>{{Cite web|last=Fienberg|first=Daniel|date=2021-09-29|title=HBO Max's 'Ten Year Old Tom': TV Review|url=https://www.hollywoodreporter.com/tv/tv-reviews/ten-year-old-tom-review-1235021963/|access-date=2021-10-13|website=The Hollywood Reporter|language=en}}</ref> |- ! scope="row" | 2024 | ''The New Look'' | Lucien Lelong | 7 episodes | style="text-align: center;" | <ref>{{cite web |last1=Petski |first1=Denise |title=John Malkovich, Emily Mortimer & Claes Bang Join Apple's Fashion Drama ''The New Look'' |url=https://deadline.com/2022/06/john-malkovich-emily-mortimer-claes-bang-apples-fashion-drama-series-1235037312/ |website=Deadline Hollywood |access-date=2 Junie 2022 |date=2 Junie 2022}}</ref> |- ! scope="row" | 2024 | ''Ripley'' | Reeves Minot | Episode: "VIII Narcissus" | style="text-align: center;" | <ref>{{Cite web |title=Inside the Ripley Finale with Steven Zaillian and Andrew Scott |url=https://www.netflix.com/tudum/articles/ripley-ending-explained |access-date=2024-04-04 |website=Netflix Tudum |language=en}}</ref> |} ==== Potgooie ==== {| class="wikitable plainrowheaders sortable" style="margin-right: 0;" |- ! scope="col" | Jaar ! scope="col" | Titel ! scope="col" | Rol ! scope="col" class="unsortable" | Notas ! scope="col" class="unsortable" | Verw. |- ! scope="row" | 2024 | ''Unsinkable'' | Hoofingenieur Pollard (stem) | 11 episodes | style="text-align: center;" | <ref>{{cite web |last1=Stanley |first1=Anya |title=Chariot Trailer: John Malkovich Investigates A Glitch In The Reincarnation Process |url=https://www.slashfilm.com/784922/chariot-trailer-john-malkovich-investigates-a-glitch-in-the-reincarnation-process/ |website=SlashFilm |access-date=8 November 2022 |date=2 Maart 2022}}</ref> |- |} ==== Videospeletjies ==== {| class="wikitable plainrowheaders" style="margin-right: 0;" |- ! scope="col" | Jaar ! scope="col" | Titel ! scope="col" | Rol ! scope="col" | Notas ! scope="col" | Verw. |- ! scope="row" | 2015 | ''Call of Duty: Advanced Warfare'' | Oz | Exo Zombies | style="text-align: center;" |<ref>{{cite magazine|last=Dornbush|first=Jonathon|title=Fight zombies in 'Call of Duty' with John Malkovich (yes, really)|date=19 Desember 2014|magazine=Entertainment Weekly|url=https://ew.com/article/2014/12/19/call-of-duty-advanced-warfare-exo-zombies-trailer-john-malkovich/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |} ==== Musiekvideos ==== {| class="wikitable plainrowheaders" style="margin-right: 0;" |- ! scope="col" | Jaar ! scope="col" | Kunstenaar ! scope="col" | Titel ! scope="col" | Verw. |- ! scope="row" | 1992 | Annie Lennox | "Walking on Broken Glass" | style="text-align: center;" | |- ! scope="row" | 2015 | Eminem | "Phenomenal" | style="text-align: center;" | |} === As regisseur === * 2002 ''The Dancer Upstairs'' * 2002 ''Hideous Man'' === As draaiboekskrywer === * 2002 ''Hideous Man'' * 2015 ''100 Years'' (eers vrygestel in 2115) === As vervaardiger === * 1988 ''The Accidental Tourist'' (uitvoerende vervaardiger) * 2001 ''Ghost World'' * 2002 ''The Dancer Upstairs'' * 2004 ''The Libertine'' * 2006 ''Kill the Poor'' * 2006 ''Art School Confidential'' * 2007 ''Juno'' * 2011 ''Young Adult'' (uitvoerende vervaardiger) * 2012 ''The Perks of Being a Wallflower'' * 2013 ''César Chávez'' (uitvoerende vervaardiger)<ref name="Wilkinson">[https://www.latimes.com/entertainment/movies/la-xpm-2012-jul-01-la-ca-cesar-chavez-film-20120701-story.html Wilkinson, Tracy. "Diego Luna's Cesar Chavez Movie Marches in Mexico."] ''Los Angeles Times.'' 1 Julie 2012. Besoek op 2012-10-14.</ref> * 2015 ''Demolition'' (uitvoerende vervaardiger) * 2017 ''The Wilde Wedding'' (uitvoerende vervaardiger) * 2022 ''Shattered'' == Toneel == {| class="wikitable unsortable" |- ! scope="col" | Jaar ! scope="col" | Titel ! scope="col" | Rol ! scope="col" | Dramaturg ! scope="col" class="unsortable" | Venue |- |1979 || ''The Glass Menagerie'' || Tom Wingfield|| [[Tennessee Williams]]|| Steppenwolf Theatre, Chicago |- |1980 || ''Balm in Gilead'' |Stranger |Lanford Wilson |Steppenwolf Theatre, Chicago |- |rowspan=2|1982 || rowspan=2|''True West'' || rowspan=2|Lee || rowspan=2|Sam Shepard ||Steppenwolf Theatre, Chicago |- |Cherry Lane Theatre, Off-Broadway |- |1984 || ''Death of a Salesman'' || Biff Loman || Arthur Miller || Broadhurst Theatre, [[Broadway (teater)|Broadway]] debuut |- |1985 || ''Arms and the Man'' || Captain Bluntschli || [[George Bernard Shaw]] || Circle in the Square Theatre, Broadway |- |rowspan=3|1987 || rowspan=4|''Burn This'' || rowspan=4|Pale || rowspan=4|Lanford Wilson || Mark Taper Forum, Los Angeles |- |Theater 890, Off-Broadway |- |Plymouth Theatre, Broadway |- |1990 ||Lyric Theatre, Londen |- |1991 || ''States of Shock'' || Kolonel|| Sam Shepard||American Place Theater, Off-Broadway |- |1992 || ''A Slip of the Tongue'' || Dominic Tantra|| Dusty Hughes ||Steppenwolf Theatre, Chicago |- |1996 || ''The Libertine'' |John Wilmot | rowspan="2" |Stephen Jeffreys |Steppenwolf Theatre, Chicago |- |2005 || ''Lost Land'' |Count Kristof |Steppenwolf Theatre, Chicago |- |2010 || ''The Infernal Comedy – Confessions of a Serial Killer'' |Jack Unterweger | rowspan="3" |Michael Sturminger |Howard Gilman Opera House, New York |- |2011 || ''The Giacomo Variations'' || Giacomo Casanova|| Ronacher-teater, Wene |- |2017 || ''Just Call Me God'' || Satur Diman Cha|| Elbphilharmonie, Hamburg |- |2019 || ''Bitter Wheat'' || Barney Fein|| David Mamet|| Garrick Theatre, Londen |- |2022 || ''In the Solitude of Cotton Fields'' || Die kliënt / Die handelaar ||Bernard-Marie Koltès ||Dailes-teater, Riga |- |} == Notas == {{Verwysings|group=n}} == Verwysings == {{Verwysings}} == Eksterne skakels == * {{IMDb name|518|John Malkovich}} [[Kategorie:Rolprente]] [[Kategorie:Amerikaanse akteurs]] b843d5dufkohoggk53icu4191p6pm9o 2818190 2818189 2025-07-03T17:11:51Z Johannescharlesventer 146706 2818190 wikitext text/x-wiki [[Lêer:John Malkovich KVIFF 2.jpg|duimnael|Malkovich tydens die 2009 Karlovy Vary Internasionale Rolprentfees]] Die Amerikaanse [[akteur]], regisseur en rolprentvervaardiger [[John Malkovich]] het in meer as 70 [[rolprent]]e verskyn. Sy loopbaan het in die 1980's posgevat, toe hy verskyn het in die rolprente ''Places in the Heart'' (1984), teenoor [[Sally Field]], ''[[Eleni (rolprent)|Eleni]]'', 'n filmverwerking van die Grieks-Amerikaanse joernalis Nicholas Gage se [[memoir]]s, as Nicholas Gage, ''Death of a Salesman'' (1985), ''The Glass Menagerie'' (1987), ''Empire of the Sun'' (1987) en ''Dangerous Liaisons'' (1988) teenoor [[Glenn Close]]. Vir sy rol in ''Places in the Heart'' is hy benoem vir 'n [[Oscar]]. Gedurende die 1990's het hy verskyn in die rolprente ''Of Mice and Men'' (1992. Die rolprent is 'n verwerking van die gelyknamige kortroman deur [[John Steinbeck]]) as die verstandelik gestremde Lennie Small teenoor [[Gary Sinise]] (wat ook die rolprent geregisseer het) as die skerpsinnige George Milton, ''In the Line of Fire'' (1993) as Mitch Leary, ''Beyond the Clouds'' (1995) as Die Regisseur, ''The Portrait of a Lady'' (1996. Rolprentverwerking van [[Henry James]] se gelyknamige roman) as Gilbert Osmond, ''Con Air'' (1997) as Cyrus "The Virus" Grissom, ''The Man in the Iron Mask'' (1998) as Athos, ''Being John Malkovich'' (1999) as John Horatio Malkovich en ''The Messenger: The Story of Joan of Arc'' (1999) as [[Karel VII van Frankryk]]. Sy rol as Mitch Leary in ''In the Line of Fire'' besorg aan hom sy tweede benoeming vir 'n Oscar. Malkovich het in die vroeë 2000's en 2010's verskyn in die meesterlike ''Ripley's Game'' (2002) saam met Dougray Scott, [[Ray Winstone]] en [[Lena Headey]], ''Johnny English'' (2003) as Pascal Sauvage, ''The Libertine'' (2004), saam met [[Johnny Depp]], as [[Karel II van Engeland]], ''The Hitchhiker's Guide to the Galaxy'' (2005) as Humma Kavula, ''Eragon'' (2006) as Galbatorix, ''Klimt'' (2006) as [[Gustav Klimt]], ''Drunkboat'' (2007), ''The Great Buck Howard'' (2008), die skreeusnaakse ''Burn After Reading'' (2008) as 'n gefrusteerde en geïrriteerde voormalige [[CIA]]-analis, Osborne Cox, teenoor [[Brad Pitt]] en [[Frances McDormand]] en ''Changeling'' (2008) as Eerwaarde Briegleb. In 2010 was hy te sien saam met [[Josh Brolin]] en [[Megan Fox]] in die wetenskapsfiksie-western ''Jonah Hex'' as Quentin Turnbull. Dieselfde jaar was hy ook te sien in ''Secretariat'' teenoor [[Diane Lane]], ''Red'' saam met [[Bruce Willis]], [[Morgan Freeman]] en [[Helen Mirren]], in 'n rol wat hy later weer sou vertolk in die opvolgfilm hierop, ''Red 2'' (2013), ''Cut Bank'' as Sheriff Vogel (2014), Donald Vidrine in ''Deepwater Horizon'' (2016) saam met [[Mark Wahlberg]] en [[Kurt Russell]] en ''Die kunstenaar'' in ''Mindcage'' (2022). Malkovich het verskyn in die wetenskapsfiksie-aksierolprent ''Transformers: Dark of the Moon'' (2011) as Bruce Brazos. Hy verskyn ook in die romantiese-komedie ''Warm Bodies'' (2013) as Generaal Grigio en het 'n stemrol vertolk as die skurkagtige [[seekat]] ''Dave'' in die animasierolprent ''Penguins of Madagascar'' (2014). As rolprentvervaardiger het Malkovich ''Ghost World'' (2001), ''The Libertine'' (2004), ''Juno'' (2007) en ''The Perks of Being a Wallflower'' (2012) vervaardig. == Filmografie == === As akteur === ==== Rolprent ==== {| class="wikitable plainrowheaders sortable" style="margin-right: 0;" |- ! scope="col" | Jaar ! scope="col" | Titel ! scope="col" | Rol ! scope="col" class="unsortable" | Notas ! scope="col" class="unsortable" | Verw. |- ! scope="row" | 1978 | ''A Wedding'' | Ekstra | Ongekrediteur | style="text-align: center;" |<ref>{{cite book|url=https://archive.org/details/reelwinnersmovie0000crou|url-access=registration|page=[https://archive.org/details/reelwinnersmovie0000crou/page/65 65]|quote=john malkovich a wedding 1978.|last=Crouse|first=Richard|title=Reel Winners: Movie Award Trivia|year=2005|publisher=Dundurn|isbn=9781770701991}} page 65</ref> |- ! rowspan="2" scope="row" | 1984 | ''Places in the Heart'' | Mr. Will | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=PLACES IN THE HEART|date=1 Januarie 1984|publisher=[[RogerEbert.com]]|url=https://www.rogerebert.com/reviews/places-in-the-heart-1984|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''The Killing Fields'' | Al Rockoff | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|title=The Killing Fields|date=31 December 1983|publisher=Variety|url=https://variety.com/1983/film/reviews/the-killing-fields-1200425924/|accessdate=6 March 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 1985 | ''[[Eleni (rolprent)|Eleni]]'' | Nicholas Gage | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=Eleni|date=17 Januarie 1986|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/eleni-1986|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="3" scope="row" | 1987 | ''The Glass Menagerie'' | Tom Wingfield | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite news|last=Howe|first=Desson|title='The Glass Menagerie' (PG)|date=13 November 1987|newspaper=The Washington Post|url=https://www.washingtonpost.com/wp-srv/style/longterm/movies/videos/theglassmenageriepghowe_a0b117.htm|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Making Mr. Right'' | Dr. Jeff Peters / Ulysses | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=MAKING MR. RIGHT|date=10 April 1987|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/making-mr-right-1987|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Empire of the Sun'' | Basie | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=EMPIRE OF THE SUN|date=11 Desember 1987|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/empire-of-the-sun-1987|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="2" scope="row" | 1988 | ''Miles from Home'' | Barry Maxwell | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=MILES FROM HOME|date=16 September 1988|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/miles-from-home-1988|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Dangerous Liaisons'' | Vicomte de Valmont | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=DANGEROUS LIAISONS|date=13 Januarie 1989|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/dangerous-liaisons-1989|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 1990 | ''The Sheltering Sky'' | Port Moresby | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=THE SHELTERING SKY|date=11 Januarie 1991|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/the-sheltering-sky-1991|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="2" scope="row" | 1991 | ''The Object of Beauty'' | Jake Bartholemew | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=THE OBJECT OF BEAUTY|date=26 April 1991|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/the-object-of-beauty-1991|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Queens Logic'' | Eliot | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=QUEENS LOGIC|date=1 Februarie 1991|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/queens-logic-1991|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="3" scope="row" | 1992 | ''Shadows and Fog'' | Paul, The Clown | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|title=Shadows and Fog|date=31 Desember 1991|publisher=Variety|url=https://variety.com/1991/film/reviews/shadows-and-fog-1200429257/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Of Mice and Men'' | Lennie Small | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Johnson|first=Malcolm|title=MALKOVICH SHINES IN 'OF MICE AND MEN'|date=16 Oktober 1992|publisher=Hartford Courant|url=https://www.courant.com/news/connecticut/hc-xpm-1992-10-16-0000111197-story.html|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Jennifer 8'' | FBI Agent St. Anne | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=JENNIFER 8|date=6 November 1992|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/jennifer-8-1992|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="3" scope="row" | 1993 | ''In the Line of Fire'' | Mitch Leary | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite magazine|last=Cagle|first=Jess|title=From the EW archives: In the Line of Fire bad guy John Malkovich is so good it's criminal|date=6 August 1993|magazine=Entertainment Weekly|url=https://ew.com/article/1993/08/06/john-malkovich-line-fire/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Alive'' | Die ouer Carlos Páez Rodríguez | Ongekrediteerd | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Kehr|first=Dave|title=RELIGIOUS METAPHORS ALMOST BURY 'ALIVE'|date=15 Januarie 1993|publisher=Chicago Tribune|url=https://www.chicagotribune.com/news/ct-xpm-1993-01-15-9303162468-story.html|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''The Convent'' | Michael Padovic | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Young|first=Deborah|title=The Convent O Convento|date=26 Mei 1995|publisher=Variety|url=https://variety.com/1995/film/reviews/the-convent-o-convento-1200441559/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 1995 | ''Beyond the Clouds'' | Die Regisseur | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Young|first=Deborah|title=Beyond the Clouds|date=11 September 1995|publisher=Variety|url=https://variety.com/1995/film/reviews/beyond-the-clouds-1200443011/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="4" scope="row" | 1996 | ''Mary Reilly'' | Dr. Henry Jekyll / Mr. Edward Hyde]] | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=MARY REILLY|date=23 Februarie 1996|publisher=RogerEbert.co]|url=https://www.rogerebert.com/reviews/mary-reilly-1996|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''The Portrait of a Lady'' | Gilbert Osmond | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=THE PORTRAIT OF A LADY|date=17 Januarie 1997|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/the-portrait-of-a-lady-1997|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''The Ogre'' | Abel Tiffauges | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Stratton|first=David|title=The Ogre|date=9 September 1996|publisher=Variety|url=https://variety.com/1996/film/reviews/the-ogre-1200446903/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Mulholland Falls'' | Generaal Thomas Timms | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=MULHOLLAND FALLS|date=26 April 1996|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/mulholland-falls-1996|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 1997 | ''Con Air'' | Cyrus "The Virus" Grissom | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Snider|first=Eric D.|title=15 Things You Might Not Know About Con Air|date=5 Junie 2015|publisher=Mental Floss|url=https://www.mentalfloss.com/article/64643/15-things-you-might-not-know-about-con-air|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="2" scope="row" | 1998 | ''The Man in the Iron Mask'' | Athos | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=THE MAN IN THE IRON MASK|date=13 Maart 1998|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/the-man-in-the-iron-mask-1998|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Rounders'' | Teddy "KGB" | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=D'Angelo|first=Mike|title=Rounders|date=6 Februarie 2012|publisher=The A.V. Club|url=https://www.avclub.com/rounders-1798229688|access-date=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="3" scope="row" | 1999 | ''Being John Malkovich'' | John Horatio Malkovich | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Newman|first=Jason|title=John Malkovich Compares 'Being John Malkovich' to a Blowjob|date=24 November 2015|publisher=Rolling Stone|url=https://www.rollingstone.com/movies/movie-features/john-malkovich-compares-being-john-malkovich-to-a-blowjob-36182/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''The Messenger: The Story of Joan of Arc'' | [[Karel VII van Frankryk]] | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=THE MESSENGER: THE STORY OF JOAN OF ARC|date=12 November 1999|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/the-messenger-the-story-of-joan-of-arc-1999|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Le Temps Retrouvé'' | Le Baron de Charlus | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=Time Regained|date=21 Julie 2000|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/time-regained-2000|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2000 | ''Shadow of the Vampire'' | F. W. Murnau | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=SHADOW OF THE VAMPIRE|date=26 Januarie 2001|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/shadow-of-the-vampire-2001|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="4" scope="row" | 2001 | ''Knockaround Guys'' | Teddy Deserve | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=KNOCKAROUND GUYS|date=11 Oktober 2002|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/knockaround-guys-2002|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Hotel'' | Omar Jonnson | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=Hotel|date=26 September 2003|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/hotel-2001|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''I'm Going Home'' | John Crawford | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=I'M GOING HOME|date=13 September 2002|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/im-going-home-2002|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Les âmes fortes'' | Monsieur Numance | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Stratton|first=David|title=Savage Souls|date=25 Mei 2001|publisher=Variety|url=https://variety.com/2001/film/reviews/savage-souls-1200468127/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="4" scope="row" | 2002 | ''The Dancer Upstairs'' | Abimael Guzman | Ongekrediteerd, ook vervaardiger en regisseur | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=THE DANCER UPSTAIRS|date=2 Mei 2003|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/the-dancer-upstairs-2003|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Hideous Man'' | Die verteller | Kortfilm; ook draaiboekskrywer en regisseur | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|title=How We Met: John Malkovich & Bella Freud|date=2 Maart 2008|work=The Independent|url=https://www.independent.co.uk/extras/sunday-review/regulars/how-we-met-john-malkovich-bella-freud-789145.html |archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20220613/https://www.independent.co.uk/extras/sunday-review/regulars/how-we-met-john-malkovich-bella-freud-789145.html |archive-date=2022-06-13 |url-access=subscription |url-status=live|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Ripley's Game'' | Tom Ripley | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=Ripley's Game|date=9 April 2006|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/great-movie-ripleys-game-2002|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Adaptation'' | Homself | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=McCarthy|first=Todd|title=Adaptation.|date=10 November 2002|publisher=Variety|url=https://variety.com/2002/film/awards/adaptation-2-1200544890/|accessdate=6 Maart 2020|quote=Director Curtis Hanson turns up as Susan’s husband, while Malkovich, Catherine Keener, John Cusack, director David O. Russell and others appear fleetingly in appropriate contexts.}}</ref> |- ! rowspan="2" scope="row" | 2003 | ''Johnny English'' | Pascal Sauvage | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Elley|first=Derek|title=Johnny English|date=7 April 2003|publisher=Variety|url=https://variety.com/2003/film/reviews/johnny-english-1200542372/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Um Filme Falado'' | Kaptein John Walesa | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Murray|first=Noel|title=A Talking Picture|date=7 December 2004|publisher=The A.V. Club|url=https://www.avclub.com/a-talking-picture-1798200215|access-date=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2004 | ''The Libertine'' | [[Karel II van Engeland]] | Ook vervaardiger | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=The Libertine|date=9 Maart 2006|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/the-libertine-2006|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="3" scope="row" | 2005 | ''The Hitchhiker's Guide to the Galaxy'' | Humma Kavula | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|title='Hitchhiker's Guide' and the Answer to Everything|date=28 April 2005|publisher=NPR|url=https://www.npr.org/2005/04/28/4622372/hitchhikers-guide-and-the-answer-to-everything|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Colour Me Kubrick'' | Alan Conway | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=COLOR ME KUBRICK|date=22 Maart 2007|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/color-me-kubrick-2007|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Flipping Uncle Kimono'' | Homself | Dokumentêr | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ryan|first=Andrew|title=Flipping Uncle Kimono is week's weirdest show|date=2 Februarie 2005|publisher=The Globe and Mail|url=https://www.theglobeandmail.com/arts/flipping-uncle-kimono-is-weeks-weirdest-show/article1329989/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="4" scope="row" | 2006 | ''Art School Confidential'' | Professor Sandiford | Ook vervaardiger | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=Art School Confidential|date=11 Mei 2006|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/art-school-confidential-2006|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Eragon'' | Galbatorix | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Leszczewicz|first=Heather|title="Eragon" doesn't live up to fantasy flicks|date=15 Desember 2006|publisher=OnMilwaukee|url=https://onmilwaukee.com/movies/articles/eragon.html|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Klimt'' | [[Gustav Klimt]] | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Weissberg|first=Jay|title=Klimt|date=2 Februarie 2006|publisher=Variety|url=https://variety.com/2006/film/markets-festivals/klimt-1200518828/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''The Call'' | Die Priester | Kortfilm | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|author=Contests Broadway|title=New Contest: John Malkovich & Naomi Campbell Star in THE CALL|date=29 Maart 2006|publisher=BroadwayWorld|url=https://www.broadwayworld.com/article/New-Contest-John-Malkovich-Naomi-Campbell-Star-in-THE-CALL-20060329|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="3" scope="row" | 2007 | ''Drunkboat'' | Mort | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Byrge|first=Duane|title=Drunkboat -- Film Review|date=20 Oktober 2010|publisher=The Hollywood Reporter|url=https://www.hollywoodreporter.com/review/drunkboat-film-review-31651|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Beowulf'' | Unferth | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Weintraub|first=Steve "Frosty"|title=John Malkovich Interviewed – BEOWULF|date=14 November 2007|publisher=Collider|url=https://collider.com/john-malkovich-interviewed-beowulf/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Polis Is This: Charles Olson and the Persistence of Place'' | Homself | Dokumentêr | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Feeney|first=Mark|title=The landscape of a great poet|date=4 April 2009|publisher=The Boston Globe|url=http://archive.boston.com/ae/tv/articles/2009/04/04/the_landscape_of_a_great_poet/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="7" scope="row" | 2008 | ''The Great Buck Howard'' | Buck Howard | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=The Great Buck Howard|date=18 Maart 2009|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/the-great-buck-howard-2009|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Gardens of the Night'' | Michael | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Honeycutt|first=Kirk|title=Gardens of the Night|date=10 Februarie 2008|publisher=The Hollywood Reporter|url=https://www.hollywoodreporter.com/review/gardens-night-126142|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''In Transit'' | Kolonel Pavlov | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Groves|first=Don|title=In Tranzit Review|date=3 Maart 2010|publisher=Special Broadcasting Service|url=https://www.sbs.com.au/movies/review/tranzit-review|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Burn After Reading'' | Osborne Cox | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Hutchinson|first=Sean|title=10 Fun Facts About Burn After Reading|date=12 September 2018|publisher=Mental Floss|url=https://www.mentalfloss.com/article/61163/facts-about-burn-after-reading-brad-pitt-coen-brothers|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Disgrace'' | David Lurie | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|title=John Malkovich, Coming To Terms With 'Disgrace'|date=1 Oktober 2009|publisher=NPR|url=https://www.npr.org/templates/story/story.php?storyId=113350132|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Mutant Chronicles'' | Constantine | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Koehler|first=Robert|title=Mutant Chronicles|date=25 April 2009|publisher=Variety|url=https://variety.com/2009/film/reviews/mutant-chronicles-1200474415/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Changeling'' | Eerwaarde Gustav Briegleb | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=Changeling|date=23 Oktober 2008|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/changeling-2008|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2009 | ''Afterwards'' | Joseph Kay | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Besserglik|first=Bernard|title=Film Review: Afterwards|date=14 Januarie 2009|publisher=The Hollywood Reporter|url=https://www.hollywoodreporter.com/review/film-review-afterwards-92748|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="3" scope="row" | 2010 | ''Jonah Hex'' | Quentin Turnbull | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Weintraub|first=Steve "Frosty"|title=John Malkovich On Set Interview JONAH HEX – Read or Listen Here|date=13 Mei 2010|publisher=Collider|url=https://collider.com/john-malkovich-interview-jonah-hex-on-set-read-or-listen-here/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Secretariat'' | Lucien Laurin | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Radish|first=Christina|title=Diane Lane, John Malkovich and Randall Wallace Interview SECRETARIAT|date=1 Oktober 2010|publisher=Collider|url=https://collider.com/diane-lane-john-malkovich-randall-wallace-interview-secretariat/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Red'' | Marvin Boggs | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Weintraub|first=Steve "Frosty"|title=John Malkovich On Set Interview RED|date=14 Julie 2010|publisher=Collider|url=https://collider.com/red-movie-interview-john-malkovich-on-set-interview/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2011 | ''Transformers: Dark of the Moon'' | Bruce Brazos | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Chitwood|first=Adam|title=Final Trailer and Posters for TRANSFORMERS: DARK OF THE MOON|date=27 Junie 2011|publisher=Collider|url=https://collider.com/transformers-dark-of-the-moon-trailer-posters/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2012 | ''Lines of Wellington'' | [[Arthur Wellesley, 1ste hertog van Wellington]] | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Weissberg|first=Jay|title=Lines of Wellington|date=4 September 2012|publisher=Variety|url=https://variety.com/2012/film/reviews/lines-of-wellington-1117948207/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="4" scope="row" | 2013 | ''Warm Bodies'' | Generaal Grigio | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Jagernauth|first=Kevin|title=John Malkovich Set To Join Jonathan Levine's Zombies Picture 'Warm Bodies'|date=8 September 2011|publisher=IndieWire|url=https://www.indiewire.com/2011/09/john-malkovich-set-to-join-jonathan-levines-zombies-picture-warm-bodies-116471/|accessdate=6 Maart 2020|archive-date=11 Julie 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220711042625/https://www.indiewire.com/2011/09/john-malkovich-set-to-join-jonathan-levines-zombies-picture-warm-bodies-116471/|url-status=dead}}</ref> |- | ''Siberian Education'' | Grootvader Kuzya | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Young|first=Deborah|title=Siberian Education (Educazione Siberiana): Film Review|date=2 Maart 2013|publisher=The Hollywood Reporter|url=https://www.hollywoodreporter.com/review/siberian-education-educazione-siberiana-film-425713|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Ecstasy'' | Vinny | Kortfilm | style="text-align: center;" | |- | ''Red 2'' | Marvin Boggs | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Chang|first=Justin|title=Film Review: 'Red 2'|date=15 Julie 2013|publisher=Variety|url=https://variety.com/2013/film/reviews/film-review-red-2-1200562715/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="4" scope="row" | 2014 | ''Cesar Chavez'' | Bogdanovich Senior | Ook uitvoerende vervaardiger | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Chesire|first=Godfrey|title=Cesar Chavez|date=28 Maart 2014|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/cesar-chavez-2014|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Penguins of Madagascar'' | Dave / Dr. Octavius Brine | Slegs stemrol | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Taylor|first=Drew|title=Review: 'The Penguins of Madagascar,' Featuring The Voices Of Benedict Cumberbatch, John Malkovich & Werner Herzog|date=25 November 2014|publisher=IndieWire|url=https://www.indiewire.com/2014/11/review-the-penguins-of-madagascar-featuring-the-voices-of-benedict-cumberbatch-john-malkovich-werner-herzog-269750/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Casanova Variations'' | Giacomo Casanova | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Weissberg|first=Jay|title=Film Review: 'Casanova Variations'|date=8 Desember 2014|publisher=Variety|url=https://variety.com/2014/film/festivals/san-sebastian-festival-review-casanova-variations-1201371279/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Cut Bank'' | Sheriff Vogel | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Tallerico|first=Brian|title=Cut Bank|date=3 April 2015|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/cut-bank-2015|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="5" scope="row" | 2016 | ''Zoolander 2'' | Chazz Spencer | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Truffaut-Wong|first=Olivia|title=39 'Zoolander 2' Celebrity Cameos, Ranked|date=11 Februarie 2016|publisher=Bustle|url=https://www.bustle.com/articles/140954-39-zoolander-2-celebrity-cameos-ranked|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Dominion'' | Dr. Felton | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Wiseman|first=Andreas|title=U.S. Distributor K Street Pictures Boards Dylan Thomas Pic With Rhys Ifans & John Malkovich, Plans To Relaunch It In Market|date=19 Julie 2019|publisher=Deadline Hollywood|url=https://deadline.com/2019/07/u-s-distributor-k-street-pictures-boards-dylan-thomas-pic-with-rhys-ifans-john-malkovich-plans-to-relaunch-it-in-market-1202648421/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Deepwater Horizon'' | Donald Vidrine | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Goldberg|first=Matt|title='Deepwater Horizon' Review: A Disaster Film That Terrifies Instead of Thrills|date=29 September 2016|publisher=Collider|url=https://collider.com/deepwater-horizon-review/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Hell'' | The Soldier | rowspan="2" | Kortfilm | |- | ''Psychogenic Fugue'' | Verskeie rolle | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Hooton|first=Christopher|title=Watch John Malkovich play David Lynch and various Twin Peaks characters in Psychogenic Fugue trailer|date=28 September 2016|work=The Independent|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/watch-john-malkovich-play-david-lynch-and-various-twin-peaks-characters-in-psychogenic-fugue-trailer-a7334296.html |archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20220613/https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/watch-john-malkovich-play-david-lynch-and-various-twin-peaks-characters-in-psychogenic-fugue-trailer-a7334296.html |archive-date=2022-06-13 |url-access=subscription |url-status=live|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="5" scope="row" | 2017 | ''Unlocked'' | Bob Hunter | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Sobczynski|first=Peter|title=Unlocked|date=1 September 2017|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/unlocked-2017|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''The Wilde Wedding'' | Laurence Darling | Ook uitvoerende vervaardiger | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Chesire|first=Godfrey|title=The Wilde Wedding|date=15 September 2017|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/the-wilde-wedding-2017|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''I Love You, Daddy'' | Leslie Goodwin | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Sharf|first=Zack|title=Chloë Grace Moretz Doesn't Want Louis C.K.'s 'I Love You, Daddy' Released: 'It Should Just Kind Of Go Away'|date=10 Augustus 2018|publisher=IndieWire|url=https://www.indiewire.com/2018/08/chloe-grace-moretz-louis-ck-i-love-you-daddy-release-1201993089/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''About Love. For Adults Only'' | Ed, Die Lektor | | style="text-align: center;" | |- | ''Bullet Head'' | Walker | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Harvey|first=Dennis|title=Film Review: 'Bullet Head'|date=7 Desember 2017|publisher=Variety|url=https://variety.com/2017/film/reviews/bullet-head-review-1202632659/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="4" scope="row" | 2018 | ''Casanovagen'' | John Malkovich / Giacomo Casanova | | |- | ''Supercon'' | Sid Newberry | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Lodderhose|first=Diana|title=John Malkovich Heads to Comic Book Convention Comedy 'Supercon'|date=1 Julie 2016|publisher=Variety|url=https://variety.com/2016/film/news/john-malkovich-heads-to-supercon-1201807453/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Mile 22'' | James Bishop | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ehrlich|first=Dave|title='Mile 22' Review: Mark Wahlberg and Peter Berg's Wannabe 'Sicario' Is the Worst Movie of the Summer|date=26 Augustus 2018|publisher=IndieWire|url=https://www.indiewire.com/2018/08/mile-22-review-mark-wahlberg-1201995077/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Bird Box'' | Douglas | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Alexander|first=Bryan|title='Bird Box' is 'scary-ish': What critics say about Sandra Bullock's blindfolded Netflix drama|date=21 Desember 2018|publisher=USA Today|url=https://www.usatoday.com/story/life/movies/2018/12/21/bird-box-sandra-bullock-john-malkovich-sarah-paulson-reviews/2393109002/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="3" scope="row" | 2019 | ''Extremely Wicked, Shockingly Evil and Vile'' | Regter Edward Cowart | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Roxborough|first=Scott|title=John Malkovich Joins Ted Bundy Thriller 'Extremely Wicked, Shockingly Evil and Vile'|date=12 January 2018|publisher=The Hollywood Reporter|url=https://www.hollywoodreporter.com/news/john-malkovich-joins-ted-bundy-thriller-extremely-wicked-shockingly-evil-vile-1074225|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Velvet Buzzsaw'' | Piers | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Chitwood|first=Adam|title='Velvet Buzzsaw' Ending Explained: The Art of the Kill|date=1 February 2019|publisher=Collider|url=https://collider.com/velvet-buzzsaw-ending-explained/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Valley of the Gods'' | Wes Tauros | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=McNary|first=Dave|title=John Malkovich Joins Fantasy-Drama 'Valley of the Gods' (EXCLUSIVE)|date=5 Mei 2016|publisher=Variety|url=https://variety.com/2016/film/news/john-malkovich-valley-of-the-gods-1201766365/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="2" scope="row" | 2020 | ''Arkansas'' | "Bright" | | style="text-align: center;"| <ref>{{cite web|url=https://www.fayettevilleflyer.com/2018/10/18/liam-hemsworth-vince-vaughn-to-star-in-new-clark-duke-film-arkansas/|title=New Clark Duke film 'Arkansas' stars Vince Vaughn, Liam Hemsworth and John Malkovich|website=The Fayetteville Flyer|first=Dustin|last=Barthomelow|date=18 Oktober 2018|accessdate=26 Februarie 2020}}</ref> |- | ''Ava'' | Duke | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=D'Alessandro|first=Anthony|title=Voltage Pictures Appoints Former Tig Productions President Robin Jonas As Production Executive|date=8 Januarie 2020|publisher=Deadline Hollywood|url=https://deadline.com/2020/01/voltage-pictures-hires-robin-jonas-kevin-costner-tig-productions-weinstein-miramax-1202824623/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="2" scope="row" | 2021 | ''Rogue Hostage' | Sam Safty | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Kit|first=Borys|title=Tyrese Gibson, John Malkovich, Michael Jai White Starring in Action Thriller 'Red 48' (Exclusive)|date=9 September 2020|publisher=The Hollywood Reporter|url=https://www.hollywoodreporter.com/heat-vision/tyrese-gibson-john-malkovich-michael-jai-white-starring-in-action-thriller-red-48-exclusive|accessdate=8 November 2020}}</ref> |- | ''The Survivalist'' | Aaron Neville Ramsey | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Galuppo|first=Mia|title=Jonathan Rhys Meyers, John Malkovich to Lead Pandemic Thriller 'The Survivalist'|date=22 Desember 2020|publisher=The Hollywood Reporter|url=https://www.hollywoodreporter.com/news/jonathan-rhys-meyers-john-malkovich-to-lead-pandemic-thriller-the-survivalist|accessdate=25 Desember 2020}}</ref> |- ! rowspan="5" scope="row" | 2022 | ''Shattered'' | Ronald | Ook vervaardiger | style="text-align: center;" |<ref>{{cite magazine|author=Naman Ramachandran|title=John Malkovich, Lilly Krug, Cameron Monaghan Star in Action Thriller 'Shattered,' First Look Revealed|date=23 Junie 2021|magazine=Variety|url=https://variety.com/2021/film/global/john-malkovich-lilly-krug-shattered-first-look-1235003275/|accessdate=31 Julie 2021}}</ref> |- | ''Chariot'' | Dr. Karn | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|url=https://www.hollywoodreporter.com/news/john-malkovich-thomas-mann-shane-west-star-in-the-chariot-sci-fi-comedy |title=John Malkovich, Thomas Mann, Shane West Star in 'The Chariot' Sci-Fi Comedy |website=The Hollywood Reporter|first1=Etan|last1=Vlessing|date=29 Januarie 2021|access-date=29 Januarie 2021}}</ref> |- | ''White Elephant'' | Glen Follett | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|url=https://www.hollywoodreporter.com/movies/movie-news/tyrese-gibson-harvey-keitel-hard-matter-thriller-1235111247/|title=Tyrese Gibson Joins Harvey Keitel in ''Hard Matter'' Thriller (Exclusive)|date=14 Maart 2022|first=Etan|last=Vlessing|website=The Hollywood Reporter|access-date=14 Maart 2022}}</ref> |- | ''Savage Salvation'' | Peter | | style="text-align: center;" | <ref>{{cite web |last1=Billington |first1=Alex |title=Huston, De Niro, Malkovich in Crime Thriller 'Savage Salvation' Trailer {{!}} FirstShowing.net |url=https://www.firstshowing.net/2022/huston-de-niro-malkovich-in-crime-thriller-savage-salvation-trailer/ |website=www.firstshowing.net |access-date=8 November 2022 |date=27 Oktober 2022}}</ref> |- | ''Mindcage'' | The Artist | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web | url=https://collider.com/mindcage-trailer-martin-lawrence-melissa-roxburgh-john-malkovich/ | title='Mindcage' Trailer: Martin Lawrence and Melissa Roxburgh Are on the Trail of a Copycat Killer | website=Collider | date=7 November 2022 }}</ref> |- ! rowspan="5" scope="row" | 2023 | ''Seneca – On the Creation of Earthquakes'' | [[Lucius Annaeus Seneca]] | | style="text-align: center;" | <ref>{{cite web |last1=Blaney |first1=Martin |title=Robert Schwentke's 'Seneca - On The Creation Of Earthquakes' adds international cast |url=https://www.screendaily.com/news/robert-schwentkes-seneca-on-the-creation-of-earthquakes-adds-international-cast/5163651.article |website=ScreenDaily |access-date=8 November 2022 |language=en |date=27 September 2021}}</ref> |- | ''One Ranger'' | Geddes | | style="text-align: center;" | <ref>{{cite web |last1=D'Alessandro |first1=Anthony |title=Lionsgate Picks Up Thomas Jane & John Malkovich Action Thriller 'One Ranger' – AFM |url=https://deadline.com/2022/10/thomas-jane-john-malkovich-one-ranger-lionsgate-afm-1235155387/ |website=Deadline |access-date=8 November 2022 |date=26 Oktober 2022}}</ref> |- | ''Fool’s Paradise'' | Ed Cote | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=D'Alessandro|first=Anthony|title=Sierra/Affinity Handling Foreign Sales On Charlie Day's Directorial Debut 'El Tonto' – Cannes|date=7 Mei 2019|publisher=Deadline Hollywood|url=https://deadline.com/2019/05/charlie-day-cannes-film-festival-el-tonto-sierra-affinity-foreign-sales-1202609184/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''The Line'' | Beach Miller | | style="text-align: center;" | <ref>{{cite web |last1=Hipes |first1=Patrick |title=Alex Wolff To Star In Thriller 'The Line'; John Malkovich, Scoot McNairy Also Aboard |url=https://deadline.com/2019/03/alex-wolff-the-line-movie-john-malkovich-scoot-mcnairy-1202582982/ |website=Deadline |access-date=8 November 2022 |date=26 Maart 2019}}</ref> |- | ''Mr. Blake At Your Service!'' | Andrew Blake | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web |last1=Goodfellow |first1=Melanie |title=John Malkovich, Fanny Ardant sign for comedy-drama 'Mr. Blake At Your Service!' (exclusive) |url=https://www.screendaily.com/news/john-malkovich-fanny-ardant-sign-for-comedy-drama-mr-blake-at-your-service-exclusive/5164863.article |website=ScreenDaily |access-date=20 Mei 2022 |language=en |date=3 November 2021}}</ref> |- ! rowspan="2" scope="row" | 2025 | ''Opus'' | Alfred Moretti | | style="text-align: center;" | <ref>{{cite news|last=Gomez|first=Adrian|title=And we're rolling: A24 production, 'Opus,' being filmed in Albuquerque, Pojoaque|date=29 November 2023|newspaper=Albuquerque Journal|url=https://www.abqjournal.com/lifestyle/and-were-rolling-a24-production-opus-being-filmed-in-albuquerque-pojoaque/article_68cb4faa-8f2f-11ee-b712-ffab6030ab2e.html|accessdate=11 Desember 2023}}</ref> |- | ''The Fantastic Four: First Steps'' (opkomende rolprent) | Om aangekondig te word | Na-vervaardiging | style="text-align: center;" | <ref>{{Cite web |last=Grobar |first=Matt |date=May 9, 2024 |title=John Malkovich Joins 'The Fantastic Four' |url=https://deadline.com/2024/05/the-fantastic-four-casts-john-malkovich-mystery-role-1235910028/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20240509194104/https://deadline.com/2024/05/the-fantastic-four-casts-john-malkovich-mystery-role-1235910028/ |archive-date=9 Mei 2024 |access-date=9 Mei 2024 |website=Deadline Hollywood}}</ref> |- ! rowspan="5" scope="row" | | ''The Yellow Tie'' (opkomende rolprent) | [[Sergiu Celibidache]] | Na-vervaardiging | style="text-align: center;" | <ref>{{cite web|last=Bastos|first=Margarida|title=John Malkovich to Play Conductor Sergiu Celibidache in 'The Yellow Tie'|date=18 September 2021|website=Collider|url=https://collider.com/john-malkovic-the-yellow-tie-sergiu-celibidache/|accessdate=2 Julie 2023}}</ref> |- | ''A Winter's Journey'' (opkomende rolprent) | Leiermann | Na-vervaardiging | style="text-align: center;" | <ref>{{cite web |last1=Ramachandran |first1=Naman |title=John Malkovich's 'A Winter's Journey' Licensing Deal Launches Trioscope Platform (EXCLUSIVE) |url=https://variety.com/2022/film/global/john-malkovich-a-winters-journey-trioscope-platform-1235338666/ |website=Variety |access-date=8 November 2022 |date=11 Augustus 2022}}</ref> |- | ''In the Hand of Dante'' (opkomende rolprent) | Om aangekondig te word | na-vervaardiging | style="text-align: center;" | <ref>{{Cite web |last=Vivarelli |first=Nick |date=2023-11-17 |title=Julian Schnabel Reveals Al Pacino, John Malkovich, Benjamin Clementine, Sabrina Impacciatore Appear in Next Film 'In the Hand of Dante' (EXCLUSIVE) |url=https://variety.com/2023/film/global/julian-schnabel-in-the-hand-of-dante-al-pacino-john-malkovich-cast-1235794732/ |access-date=2023-11-17 |website=Variety |language=en}}</ref> |- | ''Sacrifice'' (opkomende rolprent) | Om aangekondig te word | Na-vervaardiging | style="text-align: center;" | <ref>[https://deadline.com/2024/11/charli-xcx-yung-lean-join-chris-evans-aanya-taylor-joy-romain-gavras-movie-sacrifice-1236166511/ Vincent Cassel, John Malkovich, Charli XCX, Rapper Yung Lean & More Join Chris Evans & Anya Taylor-Joy In ‘Sacrifice’ With Filming Underway In Europe]</ref> |- | ''Wild Horse Nine'' (opkomende rolprent) | Om aangekondig te word | Verfilming vind tans plaas | style="text-align: center;" | <ref>{{Cite web |last=D'Alessandro |first=Anthony |date=2025-02-05 |title=John Malkovich & Mark Ruffalo Join Sam Rockwell In Martin McDonagh’s ‘Wild Horse Nine’ At Searchlight |url=https://deadline.com/2025/02/john-malkovich-mark-ruffalo-sam-rockwell-martin-mcdonagh-wild-horse-nine-1236279122/ |access-date=2025-03-18 |website=Deadline |language=en-US}}</ref> |- ! scope="row" |2115 {{refn|Die rolprent is in 2015 voltooi, maar sal eers in 2115 vrygestel word|group=n|name=Filmdatum}} | ''100 Years'' | Manlike protagonis | Kortfilm; ook draaiboekskrywer | style="text-align: center;" |<ref>{{cite news |url=https://variety.com/2015/film/news/john-malkovich-robert-rodriguez-100-years-1201644846/ |title=John Malkovich and Robert Rodriguez Made a Movie That Won't Release Until 2115 |first=Jacob |last=Bryant |work=Variety |date=2015-11-19 |accessdate=2018-08-21}}</ref> |} ==== Televisie ==== {| class="wikitable plainrowheaders sortable" style="margin-right: 0;" |- ! scope="col" | Jaar ! scope="col" | Titel ! scope="col" | Rol ! scope="col" class="unsortable" | Notas ! scope="col" class="unsortable" | Verw. |- ! scope="row" | 1981 | ''Word of Honor'' | Gary | rowspan="6" | Televisiefilm | style="text-align: center;" |<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=TX3VlNO5Df4C&q=john+malkovich+word+of+honor&pg=PT153|last2=Schultz|first2=John S.|last1=McDonald|first1=Maureen|title=Royal Oak|year=2010|publisher=Arcadia Publishing|isbn=9781439639450}}</ref> |- ! scope="row" | 1983 | ''Say Goodnight, Gracie'' | Steve | style="text-align: center;" |<ref>{{cite news|last=Preston|first=Marilynn|title=Say 'Hello' to laughter in 'Gracie'|date=13 February 1983|newspaper=Chicago Tribune|url=http://archives.chicagotribune.com/1983/02/13/page/214/article/say-hello-to-laughter-in-gracie|accessdate=27 Junie 2017}}</ref> |- ! scope="row" | 1984 | ''True West'' | Lee | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=O'Connor|first=John J.|title=TV REVIEWS ; SHEPARD'S 'TRUE WEST' OFFERED ON PBS TONIGHT|date=31 Januarie 1984|work=The New York Times|url=https://www.nytimes.com/1984/01/31/arts/tv-reviews-shepard-s-true-west-offered-on-pbs-tonight.html|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 1985 | ''Death of a Salesman'' | Biff Loman | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Roxborough|first=Scott|title=Hollywood Flashback: In 1985, Arthur Miller Took TV Movie 'Death of a Salesman' to TIFF|date=12 September 2015|publisher=The Hollywood Reporter|url=https://www.hollywoodreporter.com/news/hollywood-flashback-1985-arthur-miller-822353|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 1986 | ''Rocket to the Moon'' | Ben Stark | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Christiansen|first=Richard|title='ROCKET TO THE MOON': NICE CAST, BUT REVIVAL NEVER REALLY TAKES|date=5 Mei 1986|publisher=Chicago Tribune|url=https://www.chicagotribune.com/news/ct-xpm-1986-05-05-8602010709-story.html|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 1987 | ''Santabear's High Flying Adventure'' | Santa Claus (stem) | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Margulies|first=Lee|title=Rosanna Arquette and Judge Reinhold will play...|date=6 Desember 1987|work=Los Angeles Times|url=https://www.latimes.com/archives/la-xpm-1987-12-06-tv-26627-story.html|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 1989,<br>1993,<br>2008 |''Saturday Night Live'' | Homself / Gasheer | 3 episodes | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web |title=Saturday Night Live - Season 14 Episode 10 |url=https://www.rottentomatoes.com/tv/saturday_night_live/s14/e10 |publisher=Rotten Tomatoes |accessdate=27 Januarie 2020 |language=en}}</ref><br><ref>{{cite web |title=SNL Season 19 Episode 04 - John Malkovich, Billy Joel - NBC.com |url=https://www.nbc.com/saturday-night-live/season-19/episode/4-john-malkovich-with-billy-joel-63476 |accessdate=27 Januarie 2020|publisher=NBC}}</ref> <br><ref>{{cite web |title=Saturday Night Live - Season 34 Episode 10 |url=https://www.rottentomatoes.com/tv/saturday_night_live/s34/e10|accessdate=27 Januarie 2020 |publisher=Rotten Tomatoes |language=en}}</ref> |- ! scope="row" | 1991 | ''Old Times'' | Deeley | rowspan="3" | Televisiefilm | style="text-align: center;" |<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=kW8j6sHvrewC&q=john+malkovich+old+times+1991&pg=PA110|last=Roberts|first=Jerry|title=Encyclopedia of Television Film Directors|year=2009|publisher=Scarecrow Press|isbn=9780810863781}}page 110</ref> |- ! scope="row" | 1993 | ''Heart of Darkness'' | Kurtz | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Everett|first=Todd|title=Heart of Darkness|date=6 Maart 1994|publisher=Variety|url=https://variety.com/1994/film/reviews/heart-of-darkness-1200436447/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 1999 | ''RKO 281'' | Herman J. Mankiewicz | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Fries|first=Laura|title=RKO 281|date=14 November 1994|publisher=Variety|url=https://variety.com/1999/tv/reviews/rko-281-1200459734/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2000 | ''Les Misérables'' | Javert | 4 episodes | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Oxman|first=Steven|title=Les Miserables|date=4 Januarie 2001|publisher=Variety|url=https://variety.com/2001/tv/reviews/les-miserables-14-1200466485/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2002 | ''Napoléon'' | [[Charles Maurice de Talleyrand-Périgord]] | 4 episodes | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Hollow|first=Christopher|title=From battlefield to boudoir: the rise and fall of Napoléon|date=22 Maart 2017|publisher=Special Broadcasting Service|url=https://www.sbs.com.au/guide/article/2017/03/22/battlefield-boudoir-rise-and-fall-napoleon|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2014 | ''Crossbones'' | Blackbeard | 9 episodes | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|author=Emily Todd VanDerWerff|title=At the very least, Crossbones features one of TV's weirdest performances|date=29 Mei 2014|publisher=The A.V. Club|url=https://www.avclub.com/at-the-very-least-crossbones-features-one-of-tv-s-weir-1798180595|access-date=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2018–2023 | ''Billions'' | Grigor Andolov | 7 episodes | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Otterson|first=Joe|title='Billions' Season 3 Adds John Malkovich in Guest Role|date=24 Januarie 2018|publisher=Variety|url=https://variety.com/2018/tv/news/billions-season-3-john-malkovich-1202674989/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2018 | ''The ABC Murders'' | Hercule Poirot | 3 episodes; ook medevervaardiger | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Bianculli|first=David|title=In 'The ABC Murders,' John Malkovich Plays An Older, More Vulnerable Poirot|date=1 Februarie 2019|publisher=NPR|url=https://www.npr.org/2019/02/01/690328222/in-the-abc-murders-john-malkovich-plays-an-older-more-vulnerable-poirot|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2019 | ''Matchday: Inside FC Barcelona'' | Die verteller (stem) | 8 episodes | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Sanderson|first=Tom|title=FC Barcelona Release Exclusive New 'Matchday' Documentary Scenes|date=14 November 2019|work=Forbes|url=https://www.forbes.com/sites/tomsanderson/2019/11/14/fc-barcelona-release-exclusive-new-matchday-documentary-scenes/|accessdate=13 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2020 | ''The New Pope'' | Pous Johannes Paulus III | 9 episodes | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Travers|first=Ben|title='The New Pope': Jude Law and John Malkovich on Why Their Popes Have to Be So Wonderfully Weird|date=20 Januarie 2020|publisher=IndieWire|url=https://www.indiewire.com/video/the-new-pope-jude-law-john-malkovich-weird-popes-watch-1202202959/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2020–2022 | ''Space Force'' | Dr. Adrian Mallory | 17 episodes | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Otterson|first=Joe|title=John Malkovich, Ben Schwartz Among Seven Cast in Netflix 'Space Force' Series Alongside Steve Carell|date=26 September 2019|publisher=Variety|url=https://variety.com/2019/tv/news/space-force-netflix-series-cast-ben-schwartz-john-malkovich-1203350882/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2020 | ''Home Movie: The Princess Bride'' | The Impressive Clergyman | Episode: "Chapter Nine: Have Fun Storming The Castle!" | style="text-align: center;" |<ref>{{Cite web|last=Weiss|first=Josh|date=2020-07-10|title=Rob Reiner, LEGOs, and more: An inconceivable! guide to Quibi's DIY Princess Bride remake|url=https://www.syfy.com/syfywire/quibi-princess-bride-remake-kicks-off-rob-reiner|access-date=2021-10-13|website=SYFY WIRE|language=en}}</ref> |- ! scope="row" | 2021–2023 | ''Ten Year Old Tom'' | Mr. B (stem) | 20 episodes | style="text-align: center;" |<ref>{{Cite web|last=Fienberg|first=Daniel|date=2021-09-29|title=HBO Max's 'Ten Year Old Tom': TV Review|url=https://www.hollywoodreporter.com/tv/tv-reviews/ten-year-old-tom-review-1235021963/|access-date=2021-10-13|website=The Hollywood Reporter|language=en}}</ref> |- ! scope="row" | 2024 | ''The New Look'' | Lucien Lelong | 7 episodes | style="text-align: center;" | <ref>{{cite web |last1=Petski |first1=Denise |title=John Malkovich, Emily Mortimer & Claes Bang Join Apple's Fashion Drama ''The New Look'' |url=https://deadline.com/2022/06/john-malkovich-emily-mortimer-claes-bang-apples-fashion-drama-series-1235037312/ |website=Deadline Hollywood |access-date=2 Junie 2022 |date=2 Junie 2022}}</ref> |- ! scope="row" | 2024 | ''Ripley'' | Reeves Minot | Episode: "VIII Narcissus" | style="text-align: center;" | <ref>{{Cite web |title=Inside the Ripley Finale with Steven Zaillian and Andrew Scott |url=https://www.netflix.com/tudum/articles/ripley-ending-explained |access-date=2024-04-04 |website=Netflix Tudum |language=en}}</ref> |} ==== Potgooie ==== {| class="wikitable plainrowheaders sortable" style="margin-right: 0;" |- ! scope="col" | Jaar ! scope="col" | Titel ! scope="col" | Rol ! scope="col" class="unsortable" | Notas ! scope="col" class="unsortable" | Verw. |- ! scope="row" | 2024 | ''Unsinkable'' | Hoofingenieur Pollard (stem) | 11 episodes | style="text-align: center;" | <ref>{{cite web |last1=Stanley |first1=Anya |title=Chariot Trailer: John Malkovich Investigates A Glitch In The Reincarnation Process |url=https://www.slashfilm.com/784922/chariot-trailer-john-malkovich-investigates-a-glitch-in-the-reincarnation-process/ |website=SlashFilm |access-date=8 November 2022 |date=2 Maart 2022}}</ref> |- |} ==== Videospeletjies ==== {| class="wikitable plainrowheaders" style="margin-right: 0;" |- ! scope="col" | Jaar ! scope="col" | Titel ! scope="col" | Rol ! scope="col" | Notas ! scope="col" | Verw. |- ! scope="row" | 2015 | ''Call of Duty: Advanced Warfare'' | Oz | Exo Zombies | style="text-align: center;" |<ref>{{cite magazine|last=Dornbush|first=Jonathon|title=Fight zombies in 'Call of Duty' with John Malkovich (yes, really)|date=19 Desember 2014|magazine=Entertainment Weekly|url=https://ew.com/article/2014/12/19/call-of-duty-advanced-warfare-exo-zombies-trailer-john-malkovich/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |} ==== Musiekvideos ==== {| class="wikitable plainrowheaders" style="margin-right: 0;" |- ! scope="col" | Jaar ! scope="col" | Kunstenaar ! scope="col" | Titel ! scope="col" | Verw. |- ! scope="row" | 1992 | Annie Lennox | "Walking on Broken Glass" | style="text-align: center;" | |- ! scope="row" | 2015 | Eminem | "Phenomenal" | style="text-align: center;" | |} === As regisseur === * 2002 ''The Dancer Upstairs'' * 2002 ''Hideous Man'' === As draaiboekskrywer === * 2002 ''Hideous Man'' * 2015 ''100 Years'' (eers vrygestel in 2115) === As vervaardiger === * 1988 ''The Accidental Tourist'' (uitvoerende vervaardiger) * 2001 ''Ghost World'' * 2002 ''The Dancer Upstairs'' * 2004 ''The Libertine'' * 2006 ''Kill the Poor'' * 2006 ''Art School Confidential'' * 2007 ''Juno'' * 2011 ''Young Adult'' (uitvoerende vervaardiger) * 2012 ''The Perks of Being a Wallflower'' * 2013 ''César Chávez'' (uitvoerende vervaardiger)<ref name="Wilkinson">[https://www.latimes.com/entertainment/movies/la-xpm-2012-jul-01-la-ca-cesar-chavez-film-20120701-story.html Wilkinson, Tracy. "Diego Luna's Cesar Chavez Movie Marches in Mexico."] ''Los Angeles Times.'' 1 Julie 2012. Besoek op 2012-10-14.</ref> * 2015 ''Demolition'' (uitvoerende vervaardiger) * 2017 ''The Wilde Wedding'' (uitvoerende vervaardiger) * 2022 ''Shattered'' == Toneel == {| class="wikitable unsortable" |- ! scope="col" | Jaar ! scope="col" | Titel ! scope="col" | Rol ! scope="col" | Dramaturg ! scope="col" class="unsortable" | Venue |- |1979 || ''The Glass Menagerie'' || Tom Wingfield|| [[Tennessee Williams]]|| Steppenwolf Theatre, Chicago |- |1980 || ''Balm in Gilead'' |Stranger |Lanford Wilson |Steppenwolf Theatre, Chicago |- |rowspan=2|1982 || rowspan=2|''True West'' || rowspan=2|Lee || rowspan=2|Sam Shepard ||Steppenwolf Theatre, Chicago |- |Cherry Lane Theatre, Off-Broadway |- |1984 || ''Death of a Salesman'' || Biff Loman || Arthur Miller || Broadhurst Theatre, [[Broadway (teater)|Broadway]] debuut |- |1985 || ''Arms and the Man'' || Captain Bluntschli || [[George Bernard Shaw]] || Circle in the Square Theatre, Broadway |- |rowspan=3|1987 || rowspan=4|''Burn This'' || rowspan=4|Pale || rowspan=4|Lanford Wilson || Mark Taper Forum, Los Angeles |- |Theater 890, Off-Broadway |- |Plymouth Theatre, Broadway |- |1990 ||Lyric Theatre, Londen |- |1991 || ''States of Shock'' || Kolonel|| Sam Shepard||American Place Theater, Off-Broadway |- |1992 || ''A Slip of the Tongue'' || Dominic Tantra|| Dusty Hughes ||Steppenwolf Theatre, Chicago |- |1996 || ''The Libertine'' |John Wilmot | rowspan="2" |Stephen Jeffreys |Steppenwolf Theatre, Chicago |- |2005 || ''Lost Land'' |Count Kristof |Steppenwolf Theatre, Chicago |- |2010 || ''The Infernal Comedy – Confessions of a Serial Killer'' |Jack Unterweger | rowspan="3" |Michael Sturminger |Howard Gilman Opera House, New York |- |2011 || ''The Giacomo Variations'' || Giacomo Casanova|| Ronacher-teater, Wene |- |2017 || ''Just Call Me God'' || Satur Diman Cha|| Elbphilharmonie, Hamburg |- |2019 || ''Bitter Wheat'' || Barney Fein|| David Mamet|| Garrick Theatre, Londen |- |2022 || ''In the Solitude of Cotton Fields'' || Die kliënt / Die handelaar ||Bernard-Marie Koltès ||Dailes-teater, Riga |- |} == Notas == {{Verwysings|group=n}} == Verwysings == {{Verwysings}} == Eksterne skakels == * {{IMDb name|518|John Malkovich}} [[Kategorie:Rolprente]] [[Kategorie:Amerikaanse akteurs]] 0vgjouk8xgsvmwjw2f7rdv3jks8ty68 2818192 2818190 2025-07-03T17:13:41Z Johannescharlesventer 146706 /* Rolprent */ 2818192 wikitext text/x-wiki [[Lêer:John Malkovich KVIFF 2.jpg|duimnael|Malkovich tydens die 2009 Karlovy Vary Internasionale Rolprentfees]] Die Amerikaanse [[akteur]], regisseur en rolprentvervaardiger [[John Malkovich]] het in meer as 70 [[rolprent]]e verskyn. Sy loopbaan het in die 1980's posgevat, toe hy verskyn het in die rolprente ''Places in the Heart'' (1984), teenoor [[Sally Field]], ''[[Eleni (rolprent)|Eleni]]'', 'n filmverwerking van die Grieks-Amerikaanse joernalis Nicholas Gage se [[memoir]]s, as Nicholas Gage, ''Death of a Salesman'' (1985), ''The Glass Menagerie'' (1987), ''Empire of the Sun'' (1987) en ''Dangerous Liaisons'' (1988) teenoor [[Glenn Close]]. Vir sy rol in ''Places in the Heart'' is hy benoem vir 'n [[Oscar]]. Gedurende die 1990's het hy verskyn in die rolprente ''Of Mice and Men'' (1992. Die rolprent is 'n verwerking van die gelyknamige kortroman deur [[John Steinbeck]]) as die verstandelik gestremde Lennie Small teenoor [[Gary Sinise]] (wat ook die rolprent geregisseer het) as die skerpsinnige George Milton, ''In the Line of Fire'' (1993) as Mitch Leary, ''Beyond the Clouds'' (1995) as Die Regisseur, ''The Portrait of a Lady'' (1996. Rolprentverwerking van [[Henry James]] se gelyknamige roman) as Gilbert Osmond, ''Con Air'' (1997) as Cyrus "The Virus" Grissom, ''The Man in the Iron Mask'' (1998) as Athos, ''Being John Malkovich'' (1999) as John Horatio Malkovich en ''The Messenger: The Story of Joan of Arc'' (1999) as [[Karel VII van Frankryk]]. Sy rol as Mitch Leary in ''In the Line of Fire'' besorg aan hom sy tweede benoeming vir 'n Oscar. Malkovich het in die vroeë 2000's en 2010's verskyn in die meesterlike ''Ripley's Game'' (2002) saam met Dougray Scott, [[Ray Winstone]] en [[Lena Headey]], ''Johnny English'' (2003) as Pascal Sauvage, ''The Libertine'' (2004), saam met [[Johnny Depp]], as [[Karel II van Engeland]], ''The Hitchhiker's Guide to the Galaxy'' (2005) as Humma Kavula, ''Eragon'' (2006) as Galbatorix, ''Klimt'' (2006) as [[Gustav Klimt]], ''Drunkboat'' (2007), ''The Great Buck Howard'' (2008), die skreeusnaakse ''Burn After Reading'' (2008) as 'n gefrusteerde en geïrriteerde voormalige [[CIA]]-analis, Osborne Cox, teenoor [[Brad Pitt]] en [[Frances McDormand]] en ''Changeling'' (2008) as Eerwaarde Briegleb. In 2010 was hy te sien saam met [[Josh Brolin]] en [[Megan Fox]] in die wetenskapsfiksie-western ''Jonah Hex'' as Quentin Turnbull. Dieselfde jaar was hy ook te sien in ''Secretariat'' teenoor [[Diane Lane]], ''Red'' saam met [[Bruce Willis]], [[Morgan Freeman]] en [[Helen Mirren]], in 'n rol wat hy later weer sou vertolk in die opvolgfilm hierop, ''Red 2'' (2013), ''Cut Bank'' as Sheriff Vogel (2014), Donald Vidrine in ''Deepwater Horizon'' (2016) saam met [[Mark Wahlberg]] en [[Kurt Russell]] en ''Die kunstenaar'' in ''Mindcage'' (2022). Malkovich het verskyn in die wetenskapsfiksie-aksierolprent ''Transformers: Dark of the Moon'' (2011) as Bruce Brazos. Hy verskyn ook in die romantiese-komedie ''Warm Bodies'' (2013) as Generaal Grigio en het 'n stemrol vertolk as die skurkagtige [[seekat]] ''Dave'' in die animasierolprent ''Penguins of Madagascar'' (2014). As rolprentvervaardiger het Malkovich ''Ghost World'' (2001), ''The Libertine'' (2004), ''Juno'' (2007) en ''The Perks of Being a Wallflower'' (2012) vervaardig. == Filmografie == === As akteur === ==== Rolprent ==== {| class="wikitable plainrowheaders sortable" style="margin-right: 0;" |- ! scope="col" | Jaar ! scope="col" | Titel ! scope="col" | Rol ! scope="col" class="unsortable" | Notas ! scope="col" class="unsortable" | Verw. |- ! scope="row" | 1978 | ''A Wedding'' | Ekstra | Ongekrediteur | style="text-align: center;" |<ref>{{cite book|url=https://archive.org/details/reelwinnersmovie0000crou|url-access=registration|page=[https://archive.org/details/reelwinnersmovie0000crou/page/65 65]|quote=john malkovich a wedding 1978.|last=Crouse|first=Richard|title=Reel Winners: Movie Award Trivia|year=2005|publisher=Dundurn|isbn=9781770701991}} page 65</ref> |- ! rowspan="2" scope="row" | 1984 | ''Places in the Heart'' | Mr. Will | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=PLACES IN THE HEART|date=1 Januarie 1984|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/places-in-the-heart-1984|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''The Killing Fields'' | Al Rockoff | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|title=The Killing Fields|date=31 December 1983|publisher=Variety|url=https://variety.com/1983/film/reviews/the-killing-fields-1200425924/|accessdate=6 March 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 1985 | ''[[Eleni (rolprent)|Eleni]]'' | Nicholas Gage | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=Eleni|date=17 Januarie 1986|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/eleni-1986|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="3" scope="row" | 1987 | ''The Glass Menagerie'' | Tom Wingfield | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite news|last=Howe|first=Desson|title='The Glass Menagerie' (PG)|date=13 November 1987|newspaper=The Washington Post|url=https://www.washingtonpost.com/wp-srv/style/longterm/movies/videos/theglassmenageriepghowe_a0b117.htm|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Making Mr. Right'' | Dr. Jeff Peters / Ulysses | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=MAKING MR. RIGHT|date=10 April 1987|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/making-mr-right-1987|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Empire of the Sun'' | Basie | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=EMPIRE OF THE SUN|date=11 Desember 1987|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/empire-of-the-sun-1987|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="2" scope="row" | 1988 | ''Miles from Home'' | Barry Maxwell | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=MILES FROM HOME|date=16 September 1988|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/miles-from-home-1988|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Dangerous Liaisons'' | Vicomte de Valmont | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=DANGEROUS LIAISONS|date=13 Januarie 1989|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/dangerous-liaisons-1989|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 1990 | ''The Sheltering Sky'' | Port Moresby | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=THE SHELTERING SKY|date=11 Januarie 1991|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/the-sheltering-sky-1991|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="2" scope="row" | 1991 | ''The Object of Beauty'' | Jake Bartholemew | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=THE OBJECT OF BEAUTY|date=26 April 1991|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/the-object-of-beauty-1991|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Queens Logic'' | Eliot | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=QUEENS LOGIC|date=1 Februarie 1991|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/queens-logic-1991|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="3" scope="row" | 1992 | ''Shadows and Fog'' | Paul, The Clown | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|title=Shadows and Fog|date=31 Desember 1991|publisher=Variety|url=https://variety.com/1991/film/reviews/shadows-and-fog-1200429257/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Of Mice and Men'' | Lennie Small | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Johnson|first=Malcolm|title=MALKOVICH SHINES IN 'OF MICE AND MEN'|date=16 Oktober 1992|publisher=Hartford Courant|url=https://www.courant.com/news/connecticut/hc-xpm-1992-10-16-0000111197-story.html|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Jennifer 8'' | FBI Agent St. Anne | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=JENNIFER 8|date=6 November 1992|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/jennifer-8-1992|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="3" scope="row" | 1993 | ''In the Line of Fire'' | Mitch Leary | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite magazine|last=Cagle|first=Jess|title=From the EW archives: In the Line of Fire bad guy John Malkovich is so good it's criminal|date=6 August 1993|magazine=Entertainment Weekly|url=https://ew.com/article/1993/08/06/john-malkovich-line-fire/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Alive'' | Die ouer Carlos Páez Rodríguez | Ongekrediteerd | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Kehr|first=Dave|title=RELIGIOUS METAPHORS ALMOST BURY 'ALIVE'|date=15 Januarie 1993|publisher=Chicago Tribune|url=https://www.chicagotribune.com/news/ct-xpm-1993-01-15-9303162468-story.html|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''The Convent'' | Michael Padovic | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Young|first=Deborah|title=The Convent O Convento|date=26 Mei 1995|publisher=Variety|url=https://variety.com/1995/film/reviews/the-convent-o-convento-1200441559/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 1995 | ''Beyond the Clouds'' | Die Regisseur | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Young|first=Deborah|title=Beyond the Clouds|date=11 September 1995|publisher=Variety|url=https://variety.com/1995/film/reviews/beyond-the-clouds-1200443011/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="4" scope="row" | 1996 | ''Mary Reilly'' | Dr. Henry Jekyll / Mr. Edward Hyde]] | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=MARY REILLY|date=23 Februarie 1996|publisher=RogerEbert.co]|url=https://www.rogerebert.com/reviews/mary-reilly-1996|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''The Portrait of a Lady'' | Gilbert Osmond | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=THE PORTRAIT OF A LADY|date=17 Januarie 1997|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/the-portrait-of-a-lady-1997|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''The Ogre'' | Abel Tiffauges | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Stratton|first=David|title=The Ogre|date=9 September 1996|publisher=Variety|url=https://variety.com/1996/film/reviews/the-ogre-1200446903/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Mulholland Falls'' | Generaal Thomas Timms | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=MULHOLLAND FALLS|date=26 April 1996|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/mulholland-falls-1996|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 1997 | ''Con Air'' | Cyrus "The Virus" Grissom | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Snider|first=Eric D.|title=15 Things You Might Not Know About Con Air|date=5 Junie 2015|publisher=Mental Floss|url=https://www.mentalfloss.com/article/64643/15-things-you-might-not-know-about-con-air|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="2" scope="row" | 1998 | ''The Man in the Iron Mask'' | Athos | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=THE MAN IN THE IRON MASK|date=13 Maart 1998|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/the-man-in-the-iron-mask-1998|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Rounders'' | Teddy "KGB" | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=D'Angelo|first=Mike|title=Rounders|date=6 Februarie 2012|publisher=The A.V. Club|url=https://www.avclub.com/rounders-1798229688|access-date=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="3" scope="row" | 1999 | ''Being John Malkovich'' | John Horatio Malkovich | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Newman|first=Jason|title=John Malkovich Compares 'Being John Malkovich' to a Blowjob|date=24 November 2015|publisher=Rolling Stone|url=https://www.rollingstone.com/movies/movie-features/john-malkovich-compares-being-john-malkovich-to-a-blowjob-36182/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''The Messenger: The Story of Joan of Arc'' | [[Karel VII van Frankryk]] | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=THE MESSENGER: THE STORY OF JOAN OF ARC|date=12 November 1999|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/the-messenger-the-story-of-joan-of-arc-1999|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Le Temps Retrouvé'' | Le Baron de Charlus | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=Time Regained|date=21 Julie 2000|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/time-regained-2000|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2000 | ''Shadow of the Vampire'' | F. W. Murnau | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=SHADOW OF THE VAMPIRE|date=26 Januarie 2001|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/shadow-of-the-vampire-2001|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="4" scope="row" | 2001 | ''Knockaround Guys'' | Teddy Deserve | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=KNOCKAROUND GUYS|date=11 Oktober 2002|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/knockaround-guys-2002|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Hotel'' | Omar Jonnson | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=Hotel|date=26 September 2003|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/hotel-2001|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''I'm Going Home'' | John Crawford | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=I'M GOING HOME|date=13 September 2002|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/im-going-home-2002|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Les âmes fortes'' | Monsieur Numance | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Stratton|first=David|title=Savage Souls|date=25 Mei 2001|publisher=Variety|url=https://variety.com/2001/film/reviews/savage-souls-1200468127/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="4" scope="row" | 2002 | ''The Dancer Upstairs'' | Abimael Guzman | Ongekrediteerd, ook vervaardiger en regisseur | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=THE DANCER UPSTAIRS|date=2 Mei 2003|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/the-dancer-upstairs-2003|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Hideous Man'' | Die verteller | Kortfilm; ook draaiboekskrywer en regisseur | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|title=How We Met: John Malkovich & Bella Freud|date=2 Maart 2008|work=The Independent|url=https://www.independent.co.uk/extras/sunday-review/regulars/how-we-met-john-malkovich-bella-freud-789145.html |archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20220613/https://www.independent.co.uk/extras/sunday-review/regulars/how-we-met-john-malkovich-bella-freud-789145.html |archive-date=2022-06-13 |url-access=subscription |url-status=live|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Ripley's Game'' | Tom Ripley | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=Ripley's Game|date=9 April 2006|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/great-movie-ripleys-game-2002|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Adaptation'' | Homself | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=McCarthy|first=Todd|title=Adaptation.|date=10 November 2002|publisher=Variety|url=https://variety.com/2002/film/awards/adaptation-2-1200544890/|accessdate=6 Maart 2020|quote=Director Curtis Hanson turns up as Susan’s husband, while Malkovich, Catherine Keener, John Cusack, director David O. Russell and others appear fleetingly in appropriate contexts.}}</ref> |- ! rowspan="2" scope="row" | 2003 | ''Johnny English'' | Pascal Sauvage | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Elley|first=Derek|title=Johnny English|date=7 April 2003|publisher=Variety|url=https://variety.com/2003/film/reviews/johnny-english-1200542372/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Um Filme Falado'' | Kaptein John Walesa | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Murray|first=Noel|title=A Talking Picture|date=7 December 2004|publisher=The A.V. Club|url=https://www.avclub.com/a-talking-picture-1798200215|access-date=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2004 | ''The Libertine'' | [[Karel II van Engeland]] | Ook vervaardiger | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=The Libertine|date=9 Maart 2006|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/the-libertine-2006|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="3" scope="row" | 2005 | ''The Hitchhiker's Guide to the Galaxy'' | Humma Kavula | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|title='Hitchhiker's Guide' and the Answer to Everything|date=28 April 2005|publisher=NPR|url=https://www.npr.org/2005/04/28/4622372/hitchhikers-guide-and-the-answer-to-everything|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Colour Me Kubrick'' | Alan Conway | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=COLOR ME KUBRICK|date=22 Maart 2007|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/color-me-kubrick-2007|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Flipping Uncle Kimono'' | Homself | Dokumentêr | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ryan|first=Andrew|title=Flipping Uncle Kimono is week's weirdest show|date=2 Februarie 2005|publisher=The Globe and Mail|url=https://www.theglobeandmail.com/arts/flipping-uncle-kimono-is-weeks-weirdest-show/article1329989/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="4" scope="row" | 2006 | ''Art School Confidential'' | Professor Sandiford | Ook vervaardiger | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=Art School Confidential|date=11 Mei 2006|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/art-school-confidential-2006|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Eragon'' | Galbatorix | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Leszczewicz|first=Heather|title="Eragon" doesn't live up to fantasy flicks|date=15 Desember 2006|publisher=OnMilwaukee|url=https://onmilwaukee.com/movies/articles/eragon.html|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Klimt'' | [[Gustav Klimt]] | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Weissberg|first=Jay|title=Klimt|date=2 Februarie 2006|publisher=Variety|url=https://variety.com/2006/film/markets-festivals/klimt-1200518828/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''The Call'' | Die Priester | Kortfilm | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|author=Contests Broadway|title=New Contest: John Malkovich & Naomi Campbell Star in THE CALL|date=29 Maart 2006|publisher=BroadwayWorld|url=https://www.broadwayworld.com/article/New-Contest-John-Malkovich-Naomi-Campbell-Star-in-THE-CALL-20060329|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="3" scope="row" | 2007 | ''Drunkboat'' | Mort | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Byrge|first=Duane|title=Drunkboat -- Film Review|date=20 Oktober 2010|publisher=The Hollywood Reporter|url=https://www.hollywoodreporter.com/review/drunkboat-film-review-31651|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Beowulf'' | Unferth | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Weintraub|first=Steve "Frosty"|title=John Malkovich Interviewed – BEOWULF|date=14 November 2007|publisher=Collider|url=https://collider.com/john-malkovich-interviewed-beowulf/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Polis Is This: Charles Olson and the Persistence of Place'' | Homself | Dokumentêr | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Feeney|first=Mark|title=The landscape of a great poet|date=4 April 2009|publisher=The Boston Globe|url=http://archive.boston.com/ae/tv/articles/2009/04/04/the_landscape_of_a_great_poet/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="7" scope="row" | 2008 | ''The Great Buck Howard'' | Buck Howard | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=The Great Buck Howard|date=18 Maart 2009|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/the-great-buck-howard-2009|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Gardens of the Night'' | Michael | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Honeycutt|first=Kirk|title=Gardens of the Night|date=10 Februarie 2008|publisher=The Hollywood Reporter|url=https://www.hollywoodreporter.com/review/gardens-night-126142|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''In Transit'' | Kolonel Pavlov | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Groves|first=Don|title=In Tranzit Review|date=3 Maart 2010|publisher=Special Broadcasting Service|url=https://www.sbs.com.au/movies/review/tranzit-review|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Burn After Reading'' | Osborne Cox | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Hutchinson|first=Sean|title=10 Fun Facts About Burn After Reading|date=12 September 2018|publisher=Mental Floss|url=https://www.mentalfloss.com/article/61163/facts-about-burn-after-reading-brad-pitt-coen-brothers|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Disgrace'' | David Lurie | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|title=John Malkovich, Coming To Terms With 'Disgrace'|date=1 Oktober 2009|publisher=NPR|url=https://www.npr.org/templates/story/story.php?storyId=113350132|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Mutant Chronicles'' | Constantine | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Koehler|first=Robert|title=Mutant Chronicles|date=25 April 2009|publisher=Variety|url=https://variety.com/2009/film/reviews/mutant-chronicles-1200474415/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Changeling'' | Eerwaarde Gustav Briegleb | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ebert|first=Roger|title=Changeling|date=23 Oktober 2008|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/changeling-2008|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2009 | ''Afterwards'' | Joseph Kay | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Besserglik|first=Bernard|title=Film Review: Afterwards|date=14 Januarie 2009|publisher=The Hollywood Reporter|url=https://www.hollywoodreporter.com/review/film-review-afterwards-92748|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="3" scope="row" | 2010 | ''Jonah Hex'' | Quentin Turnbull | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Weintraub|first=Steve "Frosty"|title=John Malkovich On Set Interview JONAH HEX – Read or Listen Here|date=13 Mei 2010|publisher=Collider|url=https://collider.com/john-malkovich-interview-jonah-hex-on-set-read-or-listen-here/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Secretariat'' | Lucien Laurin | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Radish|first=Christina|title=Diane Lane, John Malkovich and Randall Wallace Interview SECRETARIAT|date=1 Oktober 2010|publisher=Collider|url=https://collider.com/diane-lane-john-malkovich-randall-wallace-interview-secretariat/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Red'' | Marvin Boggs | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Weintraub|first=Steve "Frosty"|title=John Malkovich On Set Interview RED|date=14 Julie 2010|publisher=Collider|url=https://collider.com/red-movie-interview-john-malkovich-on-set-interview/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2011 | ''Transformers: Dark of the Moon'' | Bruce Brazos | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Chitwood|first=Adam|title=Final Trailer and Posters for TRANSFORMERS: DARK OF THE MOON|date=27 Junie 2011|publisher=Collider|url=https://collider.com/transformers-dark-of-the-moon-trailer-posters/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2012 | ''Lines of Wellington'' | [[Arthur Wellesley, 1ste hertog van Wellington]] | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Weissberg|first=Jay|title=Lines of Wellington|date=4 September 2012|publisher=Variety|url=https://variety.com/2012/film/reviews/lines-of-wellington-1117948207/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="4" scope="row" | 2013 | ''Warm Bodies'' | Generaal Grigio | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Jagernauth|first=Kevin|title=John Malkovich Set To Join Jonathan Levine's Zombies Picture 'Warm Bodies'|date=8 September 2011|publisher=IndieWire|url=https://www.indiewire.com/2011/09/john-malkovich-set-to-join-jonathan-levines-zombies-picture-warm-bodies-116471/|accessdate=6 Maart 2020|archive-date=11 Julie 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220711042625/https://www.indiewire.com/2011/09/john-malkovich-set-to-join-jonathan-levines-zombies-picture-warm-bodies-116471/|url-status=dead}}</ref> |- | ''Siberian Education'' | Grootvader Kuzya | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Young|first=Deborah|title=Siberian Education (Educazione Siberiana): Film Review|date=2 Maart 2013|publisher=The Hollywood Reporter|url=https://www.hollywoodreporter.com/review/siberian-education-educazione-siberiana-film-425713|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Ecstasy'' | Vinny | Kortfilm | style="text-align: center;" | |- | ''Red 2'' | Marvin Boggs | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Chang|first=Justin|title=Film Review: 'Red 2'|date=15 Julie 2013|publisher=Variety|url=https://variety.com/2013/film/reviews/film-review-red-2-1200562715/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="4" scope="row" | 2014 | ''Cesar Chavez'' | Bogdanovich Senior | Ook uitvoerende vervaardiger | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Chesire|first=Godfrey|title=Cesar Chavez|date=28 Maart 2014|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/cesar-chavez-2014|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Penguins of Madagascar'' | Dave / Dr. Octavius Brine | Slegs stemrol | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Taylor|first=Drew|title=Review: 'The Penguins of Madagascar,' Featuring The Voices Of Benedict Cumberbatch, John Malkovich & Werner Herzog|date=25 November 2014|publisher=IndieWire|url=https://www.indiewire.com/2014/11/review-the-penguins-of-madagascar-featuring-the-voices-of-benedict-cumberbatch-john-malkovich-werner-herzog-269750/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Casanova Variations'' | Giacomo Casanova | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Weissberg|first=Jay|title=Film Review: 'Casanova Variations'|date=8 Desember 2014|publisher=Variety|url=https://variety.com/2014/film/festivals/san-sebastian-festival-review-casanova-variations-1201371279/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Cut Bank'' | Sheriff Vogel | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Tallerico|first=Brian|title=Cut Bank|date=3 April 2015|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/cut-bank-2015|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="5" scope="row" | 2016 | ''Zoolander 2'' | Chazz Spencer | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Truffaut-Wong|first=Olivia|title=39 'Zoolander 2' Celebrity Cameos, Ranked|date=11 Februarie 2016|publisher=Bustle|url=https://www.bustle.com/articles/140954-39-zoolander-2-celebrity-cameos-ranked|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Dominion'' | Dr. Felton | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Wiseman|first=Andreas|title=U.S. Distributor K Street Pictures Boards Dylan Thomas Pic With Rhys Ifans & John Malkovich, Plans To Relaunch It In Market|date=19 Julie 2019|publisher=Deadline Hollywood|url=https://deadline.com/2019/07/u-s-distributor-k-street-pictures-boards-dylan-thomas-pic-with-rhys-ifans-john-malkovich-plans-to-relaunch-it-in-market-1202648421/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Deepwater Horizon'' | Donald Vidrine | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Goldberg|first=Matt|title='Deepwater Horizon' Review: A Disaster Film That Terrifies Instead of Thrills|date=29 September 2016|publisher=Collider|url=https://collider.com/deepwater-horizon-review/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Hell'' | The Soldier | rowspan="2" | Kortfilm | |- | ''Psychogenic Fugue'' | Verskeie rolle | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Hooton|first=Christopher|title=Watch John Malkovich play David Lynch and various Twin Peaks characters in Psychogenic Fugue trailer|date=28 September 2016|work=The Independent|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/watch-john-malkovich-play-david-lynch-and-various-twin-peaks-characters-in-psychogenic-fugue-trailer-a7334296.html |archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20220613/https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/watch-john-malkovich-play-david-lynch-and-various-twin-peaks-characters-in-psychogenic-fugue-trailer-a7334296.html |archive-date=2022-06-13 |url-access=subscription |url-status=live|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="5" scope="row" | 2017 | ''Unlocked'' | Bob Hunter | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Sobczynski|first=Peter|title=Unlocked|date=1 September 2017|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/unlocked-2017|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''The Wilde Wedding'' | Laurence Darling | Ook uitvoerende vervaardiger | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Chesire|first=Godfrey|title=The Wilde Wedding|date=15 September 2017|publisher=RogerEbert.com|url=https://www.rogerebert.com/reviews/the-wilde-wedding-2017|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''I Love You, Daddy'' | Leslie Goodwin | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Sharf|first=Zack|title=Chloë Grace Moretz Doesn't Want Louis C.K.'s 'I Love You, Daddy' Released: 'It Should Just Kind Of Go Away'|date=10 Augustus 2018|publisher=IndieWire|url=https://www.indiewire.com/2018/08/chloe-grace-moretz-louis-ck-i-love-you-daddy-release-1201993089/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''About Love. For Adults Only'' | Ed, Die Lektor | | style="text-align: center;" | |- | ''Bullet Head'' | Walker | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Harvey|first=Dennis|title=Film Review: 'Bullet Head'|date=7 Desember 2017|publisher=Variety|url=https://variety.com/2017/film/reviews/bullet-head-review-1202632659/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="4" scope="row" | 2018 | ''Casanovagen'' | John Malkovich / Giacomo Casanova | | |- | ''Supercon'' | Sid Newberry | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Lodderhose|first=Diana|title=John Malkovich Heads to Comic Book Convention Comedy 'Supercon'|date=1 Julie 2016|publisher=Variety|url=https://variety.com/2016/film/news/john-malkovich-heads-to-supercon-1201807453/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Mile 22'' | James Bishop | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Ehrlich|first=Dave|title='Mile 22' Review: Mark Wahlberg and Peter Berg's Wannabe 'Sicario' Is the Worst Movie of the Summer|date=26 Augustus 2018|publisher=IndieWire|url=https://www.indiewire.com/2018/08/mile-22-review-mark-wahlberg-1201995077/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Bird Box'' | Douglas | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Alexander|first=Bryan|title='Bird Box' is 'scary-ish': What critics say about Sandra Bullock's blindfolded Netflix drama|date=21 Desember 2018|publisher=USA Today|url=https://www.usatoday.com/story/life/movies/2018/12/21/bird-box-sandra-bullock-john-malkovich-sarah-paulson-reviews/2393109002/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="3" scope="row" | 2019 | ''Extremely Wicked, Shockingly Evil and Vile'' | Regter Edward Cowart | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Roxborough|first=Scott|title=John Malkovich Joins Ted Bundy Thriller 'Extremely Wicked, Shockingly Evil and Vile'|date=12 January 2018|publisher=The Hollywood Reporter|url=https://www.hollywoodreporter.com/news/john-malkovich-joins-ted-bundy-thriller-extremely-wicked-shockingly-evil-vile-1074225|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Velvet Buzzsaw'' | Piers | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Chitwood|first=Adam|title='Velvet Buzzsaw' Ending Explained: The Art of the Kill|date=1 February 2019|publisher=Collider|url=https://collider.com/velvet-buzzsaw-ending-explained/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''Valley of the Gods'' | Wes Tauros | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=McNary|first=Dave|title=John Malkovich Joins Fantasy-Drama 'Valley of the Gods' (EXCLUSIVE)|date=5 Mei 2016|publisher=Variety|url=https://variety.com/2016/film/news/john-malkovich-valley-of-the-gods-1201766365/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="2" scope="row" | 2020 | ''Arkansas'' | "Bright" | | style="text-align: center;"| <ref>{{cite web|url=https://www.fayettevilleflyer.com/2018/10/18/liam-hemsworth-vince-vaughn-to-star-in-new-clark-duke-film-arkansas/|title=New Clark Duke film 'Arkansas' stars Vince Vaughn, Liam Hemsworth and John Malkovich|website=The Fayetteville Flyer|first=Dustin|last=Barthomelow|date=18 Oktober 2018|accessdate=26 Februarie 2020}}</ref> |- | ''Ava'' | Duke | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=D'Alessandro|first=Anthony|title=Voltage Pictures Appoints Former Tig Productions President Robin Jonas As Production Executive|date=8 Januarie 2020|publisher=Deadline Hollywood|url=https://deadline.com/2020/01/voltage-pictures-hires-robin-jonas-kevin-costner-tig-productions-weinstein-miramax-1202824623/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! rowspan="2" scope="row" | 2021 | ''Rogue Hostage' | Sam Safty | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Kit|first=Borys|title=Tyrese Gibson, John Malkovich, Michael Jai White Starring in Action Thriller 'Red 48' (Exclusive)|date=9 September 2020|publisher=The Hollywood Reporter|url=https://www.hollywoodreporter.com/heat-vision/tyrese-gibson-john-malkovich-michael-jai-white-starring-in-action-thriller-red-48-exclusive|accessdate=8 November 2020}}</ref> |- | ''The Survivalist'' | Aaron Neville Ramsey | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Galuppo|first=Mia|title=Jonathan Rhys Meyers, John Malkovich to Lead Pandemic Thriller 'The Survivalist'|date=22 Desember 2020|publisher=The Hollywood Reporter|url=https://www.hollywoodreporter.com/news/jonathan-rhys-meyers-john-malkovich-to-lead-pandemic-thriller-the-survivalist|accessdate=25 Desember 2020}}</ref> |- ! rowspan="5" scope="row" | 2022 | ''Shattered'' | Ronald | Ook vervaardiger | style="text-align: center;" |<ref>{{cite magazine|author=Naman Ramachandran|title=John Malkovich, Lilly Krug, Cameron Monaghan Star in Action Thriller 'Shattered,' First Look Revealed|date=23 Junie 2021|magazine=Variety|url=https://variety.com/2021/film/global/john-malkovich-lilly-krug-shattered-first-look-1235003275/|accessdate=31 Julie 2021}}</ref> |- | ''Chariot'' | Dr. Karn | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|url=https://www.hollywoodreporter.com/news/john-malkovich-thomas-mann-shane-west-star-in-the-chariot-sci-fi-comedy |title=John Malkovich, Thomas Mann, Shane West Star in 'The Chariot' Sci-Fi Comedy |website=The Hollywood Reporter|first1=Etan|last1=Vlessing|date=29 Januarie 2021|access-date=29 Januarie 2021}}</ref> |- | ''White Elephant'' | Glen Follett | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|url=https://www.hollywoodreporter.com/movies/movie-news/tyrese-gibson-harvey-keitel-hard-matter-thriller-1235111247/|title=Tyrese Gibson Joins Harvey Keitel in ''Hard Matter'' Thriller (Exclusive)|date=14 Maart 2022|first=Etan|last=Vlessing|website=The Hollywood Reporter|access-date=14 Maart 2022}}</ref> |- | ''Savage Salvation'' | Peter | | style="text-align: center;" | <ref>{{cite web |last1=Billington |first1=Alex |title=Huston, De Niro, Malkovich in Crime Thriller 'Savage Salvation' Trailer {{!}} FirstShowing.net |url=https://www.firstshowing.net/2022/huston-de-niro-malkovich-in-crime-thriller-savage-salvation-trailer/ |website=www.firstshowing.net |access-date=8 November 2022 |date=27 Oktober 2022}}</ref> |- | ''Mindcage'' | The Artist | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web | url=https://collider.com/mindcage-trailer-martin-lawrence-melissa-roxburgh-john-malkovich/ | title='Mindcage' Trailer: Martin Lawrence and Melissa Roxburgh Are on the Trail of a Copycat Killer | website=Collider | date=7 November 2022 }}</ref> |- ! rowspan="5" scope="row" | 2023 | ''Seneca – On the Creation of Earthquakes'' | [[Lucius Annaeus Seneca]] | | style="text-align: center;" | <ref>{{cite web |last1=Blaney |first1=Martin |title=Robert Schwentke's 'Seneca - On The Creation Of Earthquakes' adds international cast |url=https://www.screendaily.com/news/robert-schwentkes-seneca-on-the-creation-of-earthquakes-adds-international-cast/5163651.article |website=ScreenDaily |access-date=8 November 2022 |language=en |date=27 September 2021}}</ref> |- | ''One Ranger'' | Geddes | | style="text-align: center;" | <ref>{{cite web |last1=D'Alessandro |first1=Anthony |title=Lionsgate Picks Up Thomas Jane & John Malkovich Action Thriller 'One Ranger' – AFM |url=https://deadline.com/2022/10/thomas-jane-john-malkovich-one-ranger-lionsgate-afm-1235155387/ |website=Deadline |access-date=8 November 2022 |date=26 Oktober 2022}}</ref> |- | ''Fool’s Paradise'' | Ed Cote | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=D'Alessandro|first=Anthony|title=Sierra/Affinity Handling Foreign Sales On Charlie Day's Directorial Debut 'El Tonto' – Cannes|date=7 Mei 2019|publisher=Deadline Hollywood|url=https://deadline.com/2019/05/charlie-day-cannes-film-festival-el-tonto-sierra-affinity-foreign-sales-1202609184/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- | ''The Line'' | Beach Miller | | style="text-align: center;" | <ref>{{cite web |last1=Hipes |first1=Patrick |title=Alex Wolff To Star In Thriller 'The Line'; John Malkovich, Scoot McNairy Also Aboard |url=https://deadline.com/2019/03/alex-wolff-the-line-movie-john-malkovich-scoot-mcnairy-1202582982/ |website=Deadline |access-date=8 November 2022 |date=26 Maart 2019}}</ref> |- | ''Mr. Blake At Your Service!'' | Andrew Blake | | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web |last1=Goodfellow |first1=Melanie |title=John Malkovich, Fanny Ardant sign for comedy-drama 'Mr. Blake At Your Service!' (exclusive) |url=https://www.screendaily.com/news/john-malkovich-fanny-ardant-sign-for-comedy-drama-mr-blake-at-your-service-exclusive/5164863.article |website=ScreenDaily |access-date=20 Mei 2022 |language=en |date=3 November 2021}}</ref> |- ! rowspan="2" scope="row" | 2025 | ''Opus'' | Alfred Moretti | | style="text-align: center;" | <ref>{{cite news|last=Gomez|first=Adrian|title=And we're rolling: A24 production, 'Opus,' being filmed in Albuquerque, Pojoaque|date=29 November 2023|newspaper=Albuquerque Journal|url=https://www.abqjournal.com/lifestyle/and-were-rolling-a24-production-opus-being-filmed-in-albuquerque-pojoaque/article_68cb4faa-8f2f-11ee-b712-ffab6030ab2e.html|accessdate=11 Desember 2023}}</ref> |- | ''The Fantastic Four: First Steps'' (opkomende rolprent) | Om aangekondig te word | Na-vervaardiging | style="text-align: center;" | <ref>{{Cite web |last=Grobar |first=Matt |date=May 9, 2024 |title=John Malkovich Joins 'The Fantastic Four' |url=https://deadline.com/2024/05/the-fantastic-four-casts-john-malkovich-mystery-role-1235910028/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20240509194104/https://deadline.com/2024/05/the-fantastic-four-casts-john-malkovich-mystery-role-1235910028/ |archive-date=9 Mei 2024 |access-date=9 Mei 2024 |website=Deadline Hollywood}}</ref> |- ! rowspan="5" scope="row" | | ''The Yellow Tie'' (opkomende rolprent) | [[Sergiu Celibidache]] | Na-vervaardiging | style="text-align: center;" | <ref>{{cite web|last=Bastos|first=Margarida|title=John Malkovich to Play Conductor Sergiu Celibidache in 'The Yellow Tie'|date=18 September 2021|website=Collider|url=https://collider.com/john-malkovic-the-yellow-tie-sergiu-celibidache/|accessdate=2 Julie 2023}}</ref> |- | ''A Winter's Journey'' (opkomende rolprent) | Leiermann | Na-vervaardiging | style="text-align: center;" | <ref>{{cite web |last1=Ramachandran |first1=Naman |title=John Malkovich's 'A Winter's Journey' Licensing Deal Launches Trioscope Platform (EXCLUSIVE) |url=https://variety.com/2022/film/global/john-malkovich-a-winters-journey-trioscope-platform-1235338666/ |website=Variety |access-date=8 November 2022 |date=11 Augustus 2022}}</ref> |- | ''In the Hand of Dante'' (opkomende rolprent) | Om aangekondig te word | na-vervaardiging | style="text-align: center;" | <ref>{{Cite web |last=Vivarelli |first=Nick |date=2023-11-17 |title=Julian Schnabel Reveals Al Pacino, John Malkovich, Benjamin Clementine, Sabrina Impacciatore Appear in Next Film 'In the Hand of Dante' (EXCLUSIVE) |url=https://variety.com/2023/film/global/julian-schnabel-in-the-hand-of-dante-al-pacino-john-malkovich-cast-1235794732/ |access-date=2023-11-17 |website=Variety |language=en}}</ref> |- | ''Sacrifice'' (opkomende rolprent) | Om aangekondig te word | Na-vervaardiging | style="text-align: center;" | <ref>[https://deadline.com/2024/11/charli-xcx-yung-lean-join-chris-evans-aanya-taylor-joy-romain-gavras-movie-sacrifice-1236166511/ Vincent Cassel, John Malkovich, Charli XCX, Rapper Yung Lean & More Join Chris Evans & Anya Taylor-Joy In ‘Sacrifice’ With Filming Underway In Europe]</ref> |- | ''Wild Horse Nine'' (opkomende rolprent) | Om aangekondig te word | Verfilming vind tans plaas | style="text-align: center;" | <ref>{{Cite web |last=D'Alessandro |first=Anthony |date=2025-02-05 |title=John Malkovich & Mark Ruffalo Join Sam Rockwell In Martin McDonagh’s ‘Wild Horse Nine’ At Searchlight |url=https://deadline.com/2025/02/john-malkovich-mark-ruffalo-sam-rockwell-martin-mcdonagh-wild-horse-nine-1236279122/ |access-date=2025-03-18 |website=Deadline |language=en-US}}</ref> |- ! scope="row" |2115 {{refn|Die rolprent is in 2015 voltooi, maar sal eers in 2115 vrygestel word|group=n|name=Filmdatum}} | ''100 Years'' | Manlike protagonis | Kortfilm; ook draaiboekskrywer | style="text-align: center;" |<ref>{{cite news |url=https://variety.com/2015/film/news/john-malkovich-robert-rodriguez-100-years-1201644846/ |title=John Malkovich and Robert Rodriguez Made a Movie That Won't Release Until 2115 |first=Jacob |last=Bryant |work=Variety |date=2015-11-19 |accessdate=2018-08-21}}</ref> |} ==== Televisie ==== {| class="wikitable plainrowheaders sortable" style="margin-right: 0;" |- ! scope="col" | Jaar ! scope="col" | Titel ! scope="col" | Rol ! scope="col" class="unsortable" | Notas ! scope="col" class="unsortable" | Verw. |- ! scope="row" | 1981 | ''Word of Honor'' | Gary | rowspan="6" | Televisiefilm | style="text-align: center;" |<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=TX3VlNO5Df4C&q=john+malkovich+word+of+honor&pg=PT153|last2=Schultz|first2=John S.|last1=McDonald|first1=Maureen|title=Royal Oak|year=2010|publisher=Arcadia Publishing|isbn=9781439639450}}</ref> |- ! scope="row" | 1983 | ''Say Goodnight, Gracie'' | Steve | style="text-align: center;" |<ref>{{cite news|last=Preston|first=Marilynn|title=Say 'Hello' to laughter in 'Gracie'|date=13 February 1983|newspaper=Chicago Tribune|url=http://archives.chicagotribune.com/1983/02/13/page/214/article/say-hello-to-laughter-in-gracie|accessdate=27 Junie 2017}}</ref> |- ! scope="row" | 1984 | ''True West'' | Lee | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=O'Connor|first=John J.|title=TV REVIEWS ; SHEPARD'S 'TRUE WEST' OFFERED ON PBS TONIGHT|date=31 Januarie 1984|work=The New York Times|url=https://www.nytimes.com/1984/01/31/arts/tv-reviews-shepard-s-true-west-offered-on-pbs-tonight.html|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 1985 | ''Death of a Salesman'' | Biff Loman | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Roxborough|first=Scott|title=Hollywood Flashback: In 1985, Arthur Miller Took TV Movie 'Death of a Salesman' to TIFF|date=12 September 2015|publisher=The Hollywood Reporter|url=https://www.hollywoodreporter.com/news/hollywood-flashback-1985-arthur-miller-822353|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 1986 | ''Rocket to the Moon'' | Ben Stark | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Christiansen|first=Richard|title='ROCKET TO THE MOON': NICE CAST, BUT REVIVAL NEVER REALLY TAKES|date=5 Mei 1986|publisher=Chicago Tribune|url=https://www.chicagotribune.com/news/ct-xpm-1986-05-05-8602010709-story.html|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 1987 | ''Santabear's High Flying Adventure'' | Santa Claus (stem) | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Margulies|first=Lee|title=Rosanna Arquette and Judge Reinhold will play...|date=6 Desember 1987|work=Los Angeles Times|url=https://www.latimes.com/archives/la-xpm-1987-12-06-tv-26627-story.html|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 1989,<br>1993,<br>2008 |''Saturday Night Live'' | Homself / Gasheer | 3 episodes | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web |title=Saturday Night Live - Season 14 Episode 10 |url=https://www.rottentomatoes.com/tv/saturday_night_live/s14/e10 |publisher=Rotten Tomatoes |accessdate=27 Januarie 2020 |language=en}}</ref><br><ref>{{cite web |title=SNL Season 19 Episode 04 - John Malkovich, Billy Joel - NBC.com |url=https://www.nbc.com/saturday-night-live/season-19/episode/4-john-malkovich-with-billy-joel-63476 |accessdate=27 Januarie 2020|publisher=NBC}}</ref> <br><ref>{{cite web |title=Saturday Night Live - Season 34 Episode 10 |url=https://www.rottentomatoes.com/tv/saturday_night_live/s34/e10|accessdate=27 Januarie 2020 |publisher=Rotten Tomatoes |language=en}}</ref> |- ! scope="row" | 1991 | ''Old Times'' | Deeley | rowspan="3" | Televisiefilm | style="text-align: center;" |<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=kW8j6sHvrewC&q=john+malkovich+old+times+1991&pg=PA110|last=Roberts|first=Jerry|title=Encyclopedia of Television Film Directors|year=2009|publisher=Scarecrow Press|isbn=9780810863781}}page 110</ref> |- ! scope="row" | 1993 | ''Heart of Darkness'' | Kurtz | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Everett|first=Todd|title=Heart of Darkness|date=6 Maart 1994|publisher=Variety|url=https://variety.com/1994/film/reviews/heart-of-darkness-1200436447/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 1999 | ''RKO 281'' | Herman J. Mankiewicz | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Fries|first=Laura|title=RKO 281|date=14 November 1994|publisher=Variety|url=https://variety.com/1999/tv/reviews/rko-281-1200459734/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2000 | ''Les Misérables'' | Javert | 4 episodes | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Oxman|first=Steven|title=Les Miserables|date=4 Januarie 2001|publisher=Variety|url=https://variety.com/2001/tv/reviews/les-miserables-14-1200466485/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2002 | ''Napoléon'' | [[Charles Maurice de Talleyrand-Périgord]] | 4 episodes | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Hollow|first=Christopher|title=From battlefield to boudoir: the rise and fall of Napoléon|date=22 Maart 2017|publisher=Special Broadcasting Service|url=https://www.sbs.com.au/guide/article/2017/03/22/battlefield-boudoir-rise-and-fall-napoleon|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2014 | ''Crossbones'' | Blackbeard | 9 episodes | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|author=Emily Todd VanDerWerff|title=At the very least, Crossbones features one of TV's weirdest performances|date=29 Mei 2014|publisher=The A.V. Club|url=https://www.avclub.com/at-the-very-least-crossbones-features-one-of-tv-s-weir-1798180595|access-date=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2018–2023 | ''Billions'' | Grigor Andolov | 7 episodes | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Otterson|first=Joe|title='Billions' Season 3 Adds John Malkovich in Guest Role|date=24 Januarie 2018|publisher=Variety|url=https://variety.com/2018/tv/news/billions-season-3-john-malkovich-1202674989/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2018 | ''The ABC Murders'' | Hercule Poirot | 3 episodes; ook medevervaardiger | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Bianculli|first=David|title=In 'The ABC Murders,' John Malkovich Plays An Older, More Vulnerable Poirot|date=1 Februarie 2019|publisher=NPR|url=https://www.npr.org/2019/02/01/690328222/in-the-abc-murders-john-malkovich-plays-an-older-more-vulnerable-poirot|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2019 | ''Matchday: Inside FC Barcelona'' | Die verteller (stem) | 8 episodes | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Sanderson|first=Tom|title=FC Barcelona Release Exclusive New 'Matchday' Documentary Scenes|date=14 November 2019|work=Forbes|url=https://www.forbes.com/sites/tomsanderson/2019/11/14/fc-barcelona-release-exclusive-new-matchday-documentary-scenes/|accessdate=13 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2020 | ''The New Pope'' | Pous Johannes Paulus III | 9 episodes | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Travers|first=Ben|title='The New Pope': Jude Law and John Malkovich on Why Their Popes Have to Be So Wonderfully Weird|date=20 Januarie 2020|publisher=IndieWire|url=https://www.indiewire.com/video/the-new-pope-jude-law-john-malkovich-weird-popes-watch-1202202959/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2020–2022 | ''Space Force'' | Dr. Adrian Mallory | 17 episodes | style="text-align: center;" |<ref>{{cite web|last=Otterson|first=Joe|title=John Malkovich, Ben Schwartz Among Seven Cast in Netflix 'Space Force' Series Alongside Steve Carell|date=26 September 2019|publisher=Variety|url=https://variety.com/2019/tv/news/space-force-netflix-series-cast-ben-schwartz-john-malkovich-1203350882/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2020 | ''Home Movie: The Princess Bride'' | The Impressive Clergyman | Episode: "Chapter Nine: Have Fun Storming The Castle!" | style="text-align: center;" |<ref>{{Cite web|last=Weiss|first=Josh|date=2020-07-10|title=Rob Reiner, LEGOs, and more: An inconceivable! guide to Quibi's DIY Princess Bride remake|url=https://www.syfy.com/syfywire/quibi-princess-bride-remake-kicks-off-rob-reiner|access-date=2021-10-13|website=SYFY WIRE|language=en}}</ref> |- ! scope="row" | 2021–2023 | ''Ten Year Old Tom'' | Mr. B (stem) | 20 episodes | style="text-align: center;" |<ref>{{Cite web|last=Fienberg|first=Daniel|date=2021-09-29|title=HBO Max's 'Ten Year Old Tom': TV Review|url=https://www.hollywoodreporter.com/tv/tv-reviews/ten-year-old-tom-review-1235021963/|access-date=2021-10-13|website=The Hollywood Reporter|language=en}}</ref> |- ! scope="row" | 2024 | ''The New Look'' | Lucien Lelong | 7 episodes | style="text-align: center;" | <ref>{{cite web |last1=Petski |first1=Denise |title=John Malkovich, Emily Mortimer & Claes Bang Join Apple's Fashion Drama ''The New Look'' |url=https://deadline.com/2022/06/john-malkovich-emily-mortimer-claes-bang-apples-fashion-drama-series-1235037312/ |website=Deadline Hollywood |access-date=2 Junie 2022 |date=2 Junie 2022}}</ref> |- ! scope="row" | 2024 | ''Ripley'' | Reeves Minot | Episode: "VIII Narcissus" | style="text-align: center;" | <ref>{{Cite web |title=Inside the Ripley Finale with Steven Zaillian and Andrew Scott |url=https://www.netflix.com/tudum/articles/ripley-ending-explained |access-date=2024-04-04 |website=Netflix Tudum |language=en}}</ref> |} ==== Potgooie ==== {| class="wikitable plainrowheaders sortable" style="margin-right: 0;" |- ! scope="col" | Jaar ! scope="col" | Titel ! scope="col" | Rol ! scope="col" class="unsortable" | Notas ! scope="col" class="unsortable" | Verw. |- ! scope="row" | 2024 | ''Unsinkable'' | Hoofingenieur Pollard (stem) | 11 episodes | style="text-align: center;" | <ref>{{cite web |last1=Stanley |first1=Anya |title=Chariot Trailer: John Malkovich Investigates A Glitch In The Reincarnation Process |url=https://www.slashfilm.com/784922/chariot-trailer-john-malkovich-investigates-a-glitch-in-the-reincarnation-process/ |website=SlashFilm |access-date=8 November 2022 |date=2 Maart 2022}}</ref> |- |} ==== Videospeletjies ==== {| class="wikitable plainrowheaders" style="margin-right: 0;" |- ! scope="col" | Jaar ! scope="col" | Titel ! scope="col" | Rol ! scope="col" | Notas ! scope="col" | Verw. |- ! scope="row" | 2015 | ''Call of Duty: Advanced Warfare'' | Oz | Exo Zombies | style="text-align: center;" |<ref>{{cite magazine|last=Dornbush|first=Jonathon|title=Fight zombies in 'Call of Duty' with John Malkovich (yes, really)|date=19 Desember 2014|magazine=Entertainment Weekly|url=https://ew.com/article/2014/12/19/call-of-duty-advanced-warfare-exo-zombies-trailer-john-malkovich/|accessdate=6 Maart 2020}}</ref> |} ==== Musiekvideos ==== {| class="wikitable plainrowheaders" style="margin-right: 0;" |- ! scope="col" | Jaar ! scope="col" | Kunstenaar ! scope="col" | Titel ! scope="col" | Verw. |- ! scope="row" | 1992 | Annie Lennox | "Walking on Broken Glass" | style="text-align: center;" | |- ! scope="row" | 2015 | Eminem | "Phenomenal" | style="text-align: center;" | |} === As regisseur === * 2002 ''The Dancer Upstairs'' * 2002 ''Hideous Man'' === As draaiboekskrywer === * 2002 ''Hideous Man'' * 2015 ''100 Years'' (eers vrygestel in 2115) === As vervaardiger === * 1988 ''The Accidental Tourist'' (uitvoerende vervaardiger) * 2001 ''Ghost World'' * 2002 ''The Dancer Upstairs'' * 2004 ''The Libertine'' * 2006 ''Kill the Poor'' * 2006 ''Art School Confidential'' * 2007 ''Juno'' * 2011 ''Young Adult'' (uitvoerende vervaardiger) * 2012 ''The Perks of Being a Wallflower'' * 2013 ''César Chávez'' (uitvoerende vervaardiger)<ref name="Wilkinson">[https://www.latimes.com/entertainment/movies/la-xpm-2012-jul-01-la-ca-cesar-chavez-film-20120701-story.html Wilkinson, Tracy. "Diego Luna's Cesar Chavez Movie Marches in Mexico."] ''Los Angeles Times.'' 1 Julie 2012. Besoek op 2012-10-14.</ref> * 2015 ''Demolition'' (uitvoerende vervaardiger) * 2017 ''The Wilde Wedding'' (uitvoerende vervaardiger) * 2022 ''Shattered'' == Toneel == {| class="wikitable unsortable" |- ! scope="col" | Jaar ! scope="col" | Titel ! scope="col" | Rol ! scope="col" | Dramaturg ! scope="col" class="unsortable" | Venue |- |1979 || ''The Glass Menagerie'' || Tom Wingfield|| [[Tennessee Williams]]|| Steppenwolf Theatre, Chicago |- |1980 || ''Balm in Gilead'' |Stranger |Lanford Wilson |Steppenwolf Theatre, Chicago |- |rowspan=2|1982 || rowspan=2|''True West'' || rowspan=2|Lee || rowspan=2|Sam Shepard ||Steppenwolf Theatre, Chicago |- |Cherry Lane Theatre, Off-Broadway |- |1984 || ''Death of a Salesman'' || Biff Loman || Arthur Miller || Broadhurst Theatre, [[Broadway (teater)|Broadway]] debuut |- |1985 || ''Arms and the Man'' || Captain Bluntschli || [[George Bernard Shaw]] || Circle in the Square Theatre, Broadway |- |rowspan=3|1987 || rowspan=4|''Burn This'' || rowspan=4|Pale || rowspan=4|Lanford Wilson || Mark Taper Forum, Los Angeles |- |Theater 890, Off-Broadway |- |Plymouth Theatre, Broadway |- |1990 ||Lyric Theatre, Londen |- |1991 || ''States of Shock'' || Kolonel|| Sam Shepard||American Place Theater, Off-Broadway |- |1992 || ''A Slip of the Tongue'' || Dominic Tantra|| Dusty Hughes ||Steppenwolf Theatre, Chicago |- |1996 || ''The Libertine'' |John Wilmot | rowspan="2" |Stephen Jeffreys |Steppenwolf Theatre, Chicago |- |2005 || ''Lost Land'' |Count Kristof |Steppenwolf Theatre, Chicago |- |2010 || ''The Infernal Comedy – Confessions of a Serial Killer'' |Jack Unterweger | rowspan="3" |Michael Sturminger |Howard Gilman Opera House, New York |- |2011 || ''The Giacomo Variations'' || Giacomo Casanova|| Ronacher-teater, Wene |- |2017 || ''Just Call Me God'' || Satur Diman Cha|| Elbphilharmonie, Hamburg |- |2019 || ''Bitter Wheat'' || Barney Fein|| David Mamet|| Garrick Theatre, Londen |- |2022 || ''In the Solitude of Cotton Fields'' || Die kliënt / Die handelaar ||Bernard-Marie Koltès ||Dailes-teater, Riga |- |} == Notas == {{Verwysings|group=n}} == Verwysings == {{Verwysings}} == Eksterne skakels == * {{IMDb name|518|John Malkovich}} [[Kategorie:Rolprente]] [[Kategorie:Amerikaanse akteurs]] q3tejzn23ivj6jcmc25pyi8fo1s4qf7 0 450913 2818188 2025-07-03T17:07:03Z Oesjaar 7467 Nuwe spesie 2818188 wikitext text/x-wiki {{Spesieboks | status = VU | status_system = IUCN2.3 | name = | image = | taxon = Acmadenia laxa | authority = I.Williams, (1974) | synonyms = }} '''''Acmadenia laxa''''' is 'n klein [[struik]] wat deel van die Rutaceae [[Familie (biologie)|familie]] is. Die [[spesie]] is [[Endemie (ekologie)|endemies]] aan [[Suid-Afrika]] en kom in die [[Wes-Kaap]] vanaf die voet van die [[Langeberg]] by [[Swellendam]] tot by [[Haarwegskloof]] voor. Die plant het 'n [[voorkomsgebied]] van 632&nbsp;km² en daar is sewe bevolking bekend wat bedreig word deur [[indringerplant]]e en [[Gewas (landbou)|gewasverbouing]]. == Bronnelys == * [https://redlist.sanbi.org/species.php?species=3363-22 REDLIST Sanbi] * [https://powo.science.kew.org/taxon/urn:lsid:ipni.org:names:770620-1 Plants of the World] {{Taksonbalk}} [[Kategorie:Acmadenia|laxa]] [[Kategorie:Flora van Suid-Afrika]] [[Kategorie:Endemiese plante van Suid-Afrika]] rq1pahism704i9frtnranywdutmtcoe 0 450914 2818191 2025-07-03T17:11:58Z Vryheidsfront Minus 188698 Nuwe bladsy geskep met '{{Infobox football biography | name = Diogo Jota | image = [[Lêer:Diogo Jota 2025.jpg|240px]] | caption = Jota in April 2025 | full_name = Diogo José Teixeira da Silva<ref name="Soccerway">{{cite web |url=https://int.soccerway.com/players/diogo-jose-teixeira-da-silva/374031/ |title=Diogo Jota: Summary |website=Soccerway |publisher=Perform Group |access-date=22 April 2023}}</ref> | birth_date = {{birth date|1996|12|4|df=y}}<ref name="PremProfile">{{cite web |url=ht...' 2818191 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography | name = Diogo Jota | image = [[Lêer:Diogo Jota 2025.jpg|240px]] | caption = Jota in April 2025 | full_name = Diogo José Teixeira da Silva<ref name="Soccerway">{{cite web |url=https://int.soccerway.com/players/diogo-jose-teixeira-da-silva/374031/ |title=Diogo Jota: Summary |website=Soccerway |publisher=Perform Group |access-date=22 April 2023}}</ref> | birth_date = {{birth date|1996|12|4|df=y}}<ref name="PremProfile">{{cite web |url=https://www.premierleague.com/players/19758/Diogo-Jota/overview |title=Diogo Jota: Overview |publisher=Premier League |access-date=8 June 2025 |archive-date=7 June 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220607062824/https://www.premierleague.com/players/19758/Diogo-Jota/overview |url-status=live }}</ref> | birth_place = [[Porto]], [[Portugal]] | death_date = {{death date and age|2025|7|3|1996|12|4|df=y}} | death_place = Cernadilla, [[Spanje]] | height = 1,78 m | position = Aanvaller, linkervleuel | currentclub = | clubnumber = | youthyears1 = 2005–2013 | youthclubs1 = [[Gondomar S.C.|Gondomar]] | youthyears2 = 2013–2015 | youthclubs2 = [[F.C. Paços de Ferreira|Paços de Ferreira]] | years1 = 2014–2016 | clubs1 = [[F.C. Paços de Ferreira|Paços de Ferreira]] | caps1 = 41 | goals1 = 14 | years2 = 2016–2018 | clubs2 = [[Atlético Madrid]] | caps2 = 0 | goals2 = 0 | years3 = 2016–2017 | clubs3 = → [[FC Porto|Porto]] (leen) | caps3 = 27 | goals3 = 8 | years4 = 2017–2018 | clubs4 = → [[Wolverhampton Wanderers F.C.|Wolves]] (leen) | caps4 = 44 | goals4 = 17 | years5 = 2018–2020 | clubs5 = [[Wolverhampton Wanderers F.C.|Wolves]] | caps5 = 67 | goals5 = 16 | years6 = 2020–2025 | clubs6 = [[Liverpool FC|Liverpool]] | caps6 = 123<!--League only--> | goals6 = 47 | totalcaps = 302 | totalgoals = 102 | nationalyears1 = 2014–2015 | nationalteam1 = Portugal o/19 | nationalcaps1 = 9 | nationalgoals1 = 5 | nationalyears2 = 2015–2018 | nationalteam2 = Portugal o/21 | nationalcaps2 = 20 | nationalgoals2 = 8 | nationalyears3 = 2016 | nationalteam3 = Portugal o/23 | nationalcaps3 = 1 | nationalgoals3 = 1 | nationalyears4 = 2019–2025 | nationalteam4 = [[Portugese nasionale sokkerspan|Portugal]] | nationalcaps4 = 49 | nationalgoals4 = 14 }} '''Diogo José Teixeira da Silva''' ([[4 Desember]] [[1996]] – [[3 Julie]] [[2025]]), algemeen bekend as '''Diogo Jota''' (wat verwys na die [[Portugees|Portugese]] woord vir die letter [[J]]), was ’n Portugese professionele sokkerspeler wat as ’n aanvaller of linkervleuel gespeel het. Jota was bekend vir sy kliniese afwerking, ontploffende spoed en dribbelvermoë.<ref>{{Cite web |last1=Segar |first1=David |last2=Sisneros |first2=Matt |last3=Whitmore |first3=Jonny |date=24 January 2024 |title=Is Ruthless Diogo Jota Liverpool's Clinical Forward? |url=https://theanalyst.com/na/2024/01/ruthless-diogo-jota-liverpool-premier-league-title-race |access-date=1 September 2024 |website=OptaAnalyst}}</ref> Jota het sy loopbaan by Paços de Ferreira begin voordat hy in 2016 by die [[La Liga]]-klub [[Atlético Madrid]] aangesluit het. Na twee seisoene in [[La Liga]] is hy agtereenvolgens uitgeleen aan die [[Primeira Liga]]-klub [[FC Porto]] in 2016 en die [[Football League Championship|EFL-kampioenskapklub]] Wolverhampton Wanderers in 2017. Nadat hy gehelp het om hulle na die [[Premier League]] te bevorder, het hy in 2018 permanent by die klub aangesluit vir 'n berigte €14 miljoen en het 131 wedstryde vir hulle gespeel en 44 doele aangeteken. In 2020 het hy by [[Liverpool FC|Liverpool]] aangesluit vir ’n bedrag wat na bewering £41 miljoen was. Jota het sy land op o/19-, o/21- en o/23-vlakke verteenwoordig.<ref>{{cite web |url=http://www.maisfutebol.iol.pt/liga/fc-porto/portugal-sub-20-andre-horta-e-diogo-jota-convocados-para-estagio |title=Portugal (sub-20): André Horta e Diogo Jota convocados para estágio |website=Maisfutebol |language=pt |date=22 January 2016 |access-date=7 June 2018 |archive-date=28 December 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191228131715/https://maisfutebol.iol.pt/liga/fc-porto/portugal-sub-20-andre-horta-e-diogo-jota-convocados-para-estagio |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |url=http://www.record.pt/futebol/selecoes/selecao-olimpica/detalhe/portugal-mexico-em-direto.html |title=Portugal-México, 4–0|trans-title=Portugal-Mexico, 4–0 |newspaper=Record |language=pt |date=28 March 2016|access-date=7 June 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180612142517/http://www.record.pt/futebol/selecoes/selecao-olimpica/detalhe/portugal-mexico-em-direto.html|archive-date=12 June 2018}}</ref> Hy was deel van die groep van die [[Portugese nasionale sokkerspan|Portugese senior nasionale span]] wat in Junie die 2019 [[UEFA Nations League]]-eindronde op eie bodem gewen het, maar het nie in enige wedstryd opgedaag nie. Op 14 November het hy sy debuut vir die senior span gemaak toe hy in die 84ste minuut as plaasvervanger vir [[Cristiano Ronaldo]] ingestuur is in ’n 6–0 oorwinning teen Litaue in ’n kwalifiserende wedstryd vir die [[UEFA Europa-beker|Europese Kampioenskap]]. Hy het sy eerste internasionale doel op 5 September 2020 aangeteken in ’n 4–1 tuisoorwinning teen [[Kroatiese nasionale sokkerspan|Kroasië]] in die UEFA Nations League. Hy is ingesluit in die groepe vir die [[FIFA Sokker-Wêreldbekertoernooi in 2022|Wêreldbekertoernooi in 2022]] en twee Europese Kampioenskappe (2020 en 2024). Hy het die Nations League in 2025 gewen nadat hy as ’n plaasvervanger op die veld gekom het in die eindstryd teen [[Spaanse nasionale sokkerspan|Spanje]] in [[München]]. Die eindstryd in München was Diogo Jota se laaste sokkerwedstryd. Vroeg die oggend van 3 Julie 2025 het hy saam met sy 25-jarige broer omgekom toe sy Lamborghini Urus op die snelweg buite die dorpie Cernadilla in die noordwestelike deel van Spanje vasgery en in die brand gevang het.<ref name="SkyNews">{{cite news |url=https://news.sky.com/story/diogo-jota-dies-latest-liverpool-forward-killed-in-car-crash-in-spain-two-weeks-after-his-wedding-13391750 |access-date=3 July 2025 |date=3 July 2025 |title=Diogo Jota dies latest: Liverpool forward killed in car crash in Spain two weeks after his wedding |work=Sky News |first1=Mark |last1=Wyatt |last2=Williams |first2=Kieren |name-list-style=and |archive-date=3 July 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250703091935/https://news.sky.com/story/diogo-jota-dies-latest-liverpool-forward-killed-in-car-crash-in-spain-two-weeks-after-his-wedding-13391750 |url-status=live }}</ref><ref>{{Cite web |last=Rodrígues |first=Ángel |date=2025-07-03 |title=Muere el futbolista del Liverpool Diogo Jota en un accidente de tráfico en la provincia de Zamora |url=https://www.marca.com/futbol/premier-league/2025/07/03/muere-futbolista-liverpool-diego-jota-accidente-trafico-provincia-zamora.html |access-date=2025-07-03 |website=MARCA |language=es}}</ref> Die nuus van hulle dood het die sokkerwêreld geskok.<ref>{{Cite web|url=https://www.aljazeera.com/sports/2025/7/3/diogo-jota-reactions-to-death-of-liverpool-and-portugal-star|title=Diogo Jota: Reactions to death of Liverpool and Portugal star|date=2025-07-03|website=Al Jazeera|access-date=2025-07-03}}</ref> Diogo Jota was 10 dae vroeër met Rute Cardoso getroud en hulle het saam drie kinders gehad.<ref>{{Cite web|url=https://www.liverpool.com/liverpool-fc-news/diogo-jota-married-wife-pics-31983183|title=Diogo Jota's final Instagram post was of wedding day after marrying just days ago|date=2025-07-03|website=liverpool.com|access-date=2025-07-03}}</ref> == Verwysings == {{Verwysings}} {{Normdata}} {{DEFAULTSORT: Jota, Diogo}} [[Kategorie:Portugese sokkerspeler]] [[Kategorie:Geboortes in 1996]] [[Kategorie:Sterftes in 2025]] o913vrzqehscej58x9ram02w2vmvmfv 2818193 2818191 2025-07-03T17:14:03Z Vryheidsfront Minus 188698 2818193 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography | name = Diogo Jota | image = [[Lêer:Diogo Jota 2025.jpg|240px]] | caption = Jota in April 2025 | full_name = Diogo José Teixeira da Silva<ref name="Soccerway">{{cite web |url=https://int.soccerway.com/players/diogo-jose-teixeira-da-silva/374031/ |title=Diogo Jota: Summary |website=Soccerway |publisher=Perform Group |access-date=22 April 2023}}</ref> | birth_date = {{birth date|1996|12|4|df=y}}<ref name="PremProfile">{{cite web |url=https://www.premierleague.com/players/19758/Diogo-Jota/overview |title=Diogo Jota: Overview |publisher=Premier League |access-date=8 June 2025 |archive-date=7 June 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220607062824/https://www.premierleague.com/players/19758/Diogo-Jota/overview |url-status=live }}</ref> | birth_place = [[Porto]], [[Portugal]] | death_date = {{death date and age|2025|7|3|1996|12|4|df=y}} | death_place = Cernadilla, [[Spanje]] | height = 1,78 m | position = Aanvaller, linkervleuel | currentclub = | clubnumber = | youthyears1 = 2005–2013 | youthclubs1 = [[Gondomar S.C.|Gondomar]] | youthyears2 = 2013–2015 | youthclubs2 = [[F.C. Paços de Ferreira|Paços de Ferreira]] | years1 = 2014–2016 | clubs1 = [[F.C. Paços de Ferreira|Paços de Ferreira]] | caps1 = 41 | goals1 = 14 | years2 = 2016–2018 | clubs2 = [[Atlético Madrid]] | caps2 = 0 | goals2 = 0 | years3 = 2016–2017 | clubs3 = → [[FC Porto|Porto]] (leen) | caps3 = 27 | goals3 = 8 | years4 = 2017–2018 | clubs4 = → [[Wolverhampton Wanderers F.C.|Wolves]] (leen) | caps4 = 44 | goals4 = 17 | years5 = 2018–2020 | clubs5 = [[Wolverhampton Wanderers F.C.|Wolves]] | caps5 = 67 | goals5 = 16 | years6 = 2020–2025 | clubs6 = [[Liverpool FC|Liverpool]] | caps6 = 123<!--League only--> | goals6 = 47 | totalcaps = 302 | totalgoals = 102 | nationalyears1 = 2014–2015 | nationalteam1 = Portugal o/19 | nationalcaps1 = 9 | nationalgoals1 = 5 | nationalyears2 = 2015–2018 | nationalteam2 = Portugal o/21 | nationalcaps2 = 20 | nationalgoals2 = 8 | nationalyears3 = 2016 | nationalteam3 = Portugal o/23 | nationalcaps3 = 1 | nationalgoals3 = 1 | nationalyears4 = 2019–2025 | nationalteam4 = [[Portugese nasionale sokkerspan|Portugal]] | nationalcaps4 = 49 | nationalgoals4 = 14 }} '''Diogo José Teixeira da Silva''' ([[4 Desember]] [[1996]] – [[3 Julie]] [[2025]]), algemeen bekend as '''Diogo Jota''' (wat verwys na die [[Portugees|Portugese]] woord vir die letter [[J]]), was ’n Portugese professionele sokkerspeler wat as ’n aanvaller of linkervleuel gespeel het. Jota was bekend vir sy kliniese afwerking, ontploffende spoed en dribbelvermoë.<ref>{{Cite web |last1=Segar |first1=David |last2=Sisneros |first2=Matt |last3=Whitmore |first3=Jonny |date=24 January 2024 |title=Is Ruthless Diogo Jota Liverpool's Clinical Forward? |url=https://theanalyst.com/na/2024/01/ruthless-diogo-jota-liverpool-premier-league-title-race |access-date=1 September 2024 |website=OptaAnalyst}}</ref> Jota het sy loopbaan by Paços de Ferreira begin voordat hy in 2016 by die [[La Liga]]-klub [[Atlético Madrid]] aangesluit het. Na twee seisoene in [[La Liga]] is hy agtereenvolgens uitgeleen aan die [[Primeira Liga]]-klub [[FC Porto]] in 2016 en die [[Football League Championship|EFL-kampioenskapklub]] Wolverhampton Wanderers in 2017. Nadat hy gehelp het om hulle na die [[Premier League]] te bevorder, het hy in 2018 permanent by die klub aangesluit vir 'n berigte €14 miljoen en het 131 wedstryde vir hulle gespeel en 44 doele aangeteken. In 2020 het hy by [[Liverpool FC|Liverpool]] aangesluit vir ’n bedrag wat na bewering £41 miljoen was. Jota het sy land op o/19-, o/21- en o/23-vlakke verteenwoordig.<ref>{{cite web |url=http://www.maisfutebol.iol.pt/liga/fc-porto/portugal-sub-20-andre-horta-e-diogo-jota-convocados-para-estagio |title=Portugal (sub-20): André Horta e Diogo Jota convocados para estágio |website=Maisfutebol |language=pt |date=22 January 2016 |access-date=7 June 2018 |archive-date=28 December 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191228131715/https://maisfutebol.iol.pt/liga/fc-porto/portugal-sub-20-andre-horta-e-diogo-jota-convocados-para-estagio |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |url=http://www.record.pt/futebol/selecoes/selecao-olimpica/detalhe/portugal-mexico-em-direto.html |title=Portugal-México, 4–0|trans-title=Portugal-Mexico, 4–0 |newspaper=Record |language=pt |date=28 March 2016|access-date=7 June 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180612142517/http://www.record.pt/futebol/selecoes/selecao-olimpica/detalhe/portugal-mexico-em-direto.html|archive-date=12 June 2018}}</ref> Hy was deel van die groep van die [[Portugese nasionale sokkerspan|Portugese senior nasionale span]] wat in Junie die 2019 [[UEFA Nations League]]-eindronde op eie bodem gewen het, maar het nie in enige wedstryd opgedaag nie. Op 14 November het hy sy debuut vir die senior span gemaak toe hy in die 84ste minuut as plaasvervanger vir [[Cristiano Ronaldo]] ingestuur is in ’n 6–0 oorwinning teen Litaue in ’n kwalifiserende wedstryd vir die [[UEFA Europa-beker|Europese Kampioenskap]]. Hy het sy eerste internasionale doel op 5 September 2020 aangeteken in ’n 4–1 tuisoorwinning teen [[Kroatiese nasionale sokkerspan|Kroasië]] in die UEFA Nations League. Hy is ingesluit in die groepe vir die [[FIFA Sokker-Wêreldbekertoernooi in 2022|Wêreldbekertoernooi in 2022]] en twee Europese Kampioenskappe (2020 en 2024). Hy het die Nations League in 2025 gewen nadat hy as ’n plaasvervanger op die veld gekom het in die eindstryd teen [[Spaanse nasionale sokkerspan|Spanje]] in [[München]]. Die eindstryd in München was Diogo Jota se laaste sokkerwedstryd. Vroeg die oggend van 3 Julie 2025 het hy saam met sy 25-jarige broer omgekom toe sy Lamborghini Urus op die snelweg buite die dorpie Cernadilla in die noordwestelike deel van Spanje vasgery en in die brand gevang het.<ref name="SkyNews">{{cite news |url=https://news.sky.com/story/diogo-jota-dies-latest-liverpool-forward-killed-in-car-crash-in-spain-two-weeks-after-his-wedding-13391750 |access-date=3 July 2025 |date=3 July 2025 |title=Diogo Jota dies latest: Liverpool forward killed in car crash in Spain two weeks after his wedding |work=Sky News |first1=Mark |last1=Wyatt |last2=Williams |first2=Kieren |name-list-style=and |archive-date=3 July 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250703091935/https://news.sky.com/story/diogo-jota-dies-latest-liverpool-forward-killed-in-car-crash-in-spain-two-weeks-after-his-wedding-13391750 |url-status=live }}</ref><ref>{{Cite web |last=Rodrígues |first=Ángel |date=2025-07-03 |title=Muere el futbolista del Liverpool Diogo Jota en un accidente de tráfico en la provincia de Zamora |url=https://www.marca.com/futbol/premier-league/2025/07/03/muere-futbolista-liverpool-diego-jota-accidente-trafico-provincia-zamora.html |access-date=2025-07-03 |website=MARCA |language=es}}</ref> Die nuus van hulle dood het die sokkerwêreld geskok.<ref>{{Cite web|url=https://www.aljazeera.com/sports/2025/7/3/diogo-jota-reactions-to-death-of-liverpool-and-portugal-star|title=Diogo Jota: Reactions to death of Liverpool and Portugal star|date=2025-07-03|website=Al Jazeera|access-date=2025-07-03}}</ref> Diogo Jota was 10 dae vroeër met Rute Cardoso getroud en hulle het saam drie kinders gehad.<ref>{{Cite web|url=https://www.liverpool.com/liverpool-fc-news/diogo-jota-married-wife-pics-31983183|title=Diogo Jota's final Instagram post was of wedding day after marrying just days ago|date=2025-07-03|website=liverpool.com|access-date=2025-07-03}}</ref> == Verwysings == {{Verwysings}} {{Normdata}} {{DEFAULTSORT: Jota, Diogo}} [[Kategorie:Portugese sokkerspelers]] [[Kategorie:Geboortes in 1996]] [[Kategorie:Sterftes in 2025]] t9roqdw0v0zom7fc7id87rmflr78cm1 2818290 2818193 2025-07-04T07:58:33Z Vryheidsfront Minus 188698 2818290 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography | name = Diogo Jota | image = [[Lêer:Diogo Jota 2025.jpg|240px]] | caption = Jota in April 2025 | full_name = Diogo José Teixeira da Silva<ref name="Soccerway">{{cite web |url=https://int.soccerway.com/players/diogo-jose-teixeira-da-silva/374031/ |title=Diogo Jota: Summary |website=Soccerway |publisher=Perform Group |access-date=22 April 2023}}</ref> | birth_date = {{birth date|1996|12|4|df=y}}<ref name="PremProfile">{{cite web |url=https://www.premierleague.com/players/19758/Diogo-Jota/overview |title=Diogo Jota: Overview |publisher=Premier League |access-date=8 June 2025 |archive-date=7 June 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220607062824/https://www.premierleague.com/players/19758/Diogo-Jota/overview |url-status=live }}</ref> | birth_place = [[Porto]], [[Portugal]] | death_date = {{death date and age|2025|7|3|1996|12|4|df=y}} | death_place = Cernadilla, [[Spanje]] | height = 1,78 m | position = Aanvaller, linkervleuel | currentclub = | clubnumber = | youthyears1 = 2005–2013 | youthclubs1 = [[Gondomar S.C.|Gondomar]] | youthyears2 = 2013–2015 | youthclubs2 = [[F.C. Paços de Ferreira|Paços de Ferreira]] | years1 = 2014–2016 | clubs1 = [[F.C. Paços de Ferreira|Paços de Ferreira]] | caps1 = 41 | goals1 = 14 | years2 = 2016–2018 | clubs2 = [[Atlético Madrid]] | caps2 = 0 | goals2 = 0 | years3 = 2016–2017 | clubs3 = → [[FC Porto|Porto]] (leen) | caps3 = 27 | goals3 = 8 | years4 = 2017–2018 | clubs4 = → [[Wolverhampton Wanderers F.C.|Wolves]] (leen) | caps4 = 44 | goals4 = 17 | years5 = 2018–2020 | clubs5 = [[Wolverhampton Wanderers F.C.|Wolves]] | caps5 = 67 | goals5 = 16 | years6 = 2020–2025 | clubs6 = [[Liverpool FC|Liverpool]] | caps6 = 123<!--League only--> | goals6 = 47 | totalcaps = 302 | totalgoals = 102 | nationalyears1 = 2014–2015 | nationalteam1 = Portugal o/19 | nationalcaps1 = 9 | nationalgoals1 = 5 | nationalyears2 = 2015–2018 | nationalteam2 = Portugal o/21 | nationalcaps2 = 20 | nationalgoals2 = 8 | nationalyears3 = 2016 | nationalteam3 = Portugal o/23 | nationalcaps3 = 1 | nationalgoals3 = 1 | nationalyears4 = 2019–2025 | nationalteam4 = [[Portugese nasionale sokkerspan|Portugal]] | nationalcaps4 = 49 | nationalgoals4 = 14 }} '''Diogo José Teixeira da Silva''' ([[4 Desember]] [[1996]] – [[3 Julie]] [[2025]]), algemeen bekend as '''Diogo Jota''' (wat verwys na die [[Portugees|Portugese]] woord vir die letter [[J]]), was ’n Portugese professionele sokkerspeler wat as ’n aanvaller of linkervleuel gespeel het. Jota was bekend vir sy kliniese afwerking, ontploffende spoed en dribbelvermoë.<ref>{{Cite web |last1=Segar |first1=David |last2=Sisneros |first2=Matt |last3=Whitmore |first3=Jonny |date=24 January 2024 |title=Is Ruthless Diogo Jota Liverpool's Clinical Forward? |url=https://theanalyst.com/na/2024/01/ruthless-diogo-jota-liverpool-premier-league-title-race |access-date=1 September 2024 |website=OptaAnalyst}}</ref> Jota het sy loopbaan by Paços de Ferreira begin voordat hy in 2016 by die [[La Liga]]-klub [[Atlético Madrid]] aangesluit het. Na twee seisoene in [[La Liga]] is hy agtereenvolgens uitgeleen aan die [[Primeira Liga]]-klub [[FC Porto]] in 2016 en die [[Football League Championship|EFL-kampioenskapklub]] Wolverhampton Wanderers in 2017. Nadat hy gehelp het om hulle na die [[Premier League]] te bevorder, het hy in 2018 permanent by die klub aangesluit vir 'n berigte €14 miljoen en het 131 wedstryde vir hulle gespeel en 44 doele aangeteken. In 2020 het hy by [[Liverpool FC|Liverpool]] aangesluit vir ’n bedrag wat na bewering £41 miljoen was. Jota het sy land op o/19-, o/21- en o/23-vlakke verteenwoordig.<ref>{{cite web |url=http://www.maisfutebol.iol.pt/liga/fc-porto/portugal-sub-20-andre-horta-e-diogo-jota-convocados-para-estagio |title=Portugal (sub-20): André Horta e Diogo Jota convocados para estágio |website=Maisfutebol |language=pt |date=22 January 2016 |access-date=7 June 2018 |archive-date=28 December 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191228131715/https://maisfutebol.iol.pt/liga/fc-porto/portugal-sub-20-andre-horta-e-diogo-jota-convocados-para-estagio |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |url=http://www.record.pt/futebol/selecoes/selecao-olimpica/detalhe/portugal-mexico-em-direto.html |title=Portugal-México, 4–0|trans-title=Portugal-Mexico, 4–0 |newspaper=Record |language=pt |date=28 March 2016|access-date=7 June 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180612142517/http://www.record.pt/futebol/selecoes/selecao-olimpica/detalhe/portugal-mexico-em-direto.html|archive-date=12 June 2018}}</ref> Hy was deel van die groep van die [[Portugese nasionale sokkerspan|Portugese senior nasionale span]] wat in Junie die 2019 [[UEFA Nations League]]-eindronde op eie bodem gewen het, maar het nie in enige wedstryd opgedaag nie. Op 14 November het hy sy debuut vir die senior span gemaak toe hy in die 84ste minuut as plaasvervanger vir [[Cristiano Ronaldo]] ingestuur is in ’n 6–0 oorwinning teen Litaue in ’n kwalifiserende wedstryd vir die [[UEFA Europa-beker|Europese Kampioenskap]]. Hy het sy eerste internasionale doel op 5 September 2020 aangeteken in ’n 4–1 tuisoorwinning teen [[Kroatiese nasionale sokkerspan|Kroasië]] in die UEFA Nations League. Hy is ingesluit in die groepe vir die [[FIFA Sokker-Wêreldbekertoernooi in 2022|Wêreldbekertoernooi in 2022]] en twee Europese Kampioenskappe (2020 en 2024). Hy het die Nations League in 2025 gewen nadat hy as ’n plaasvervanger op die veld gekom het in die eindstryd teen [[Spaanse nasionale sokkerspan|Spanje]] in [[München]]. Die eindstryd in München was Diogo Jota se laaste sokkerwedstryd. Vroegoggend op 3 Julie 2025 het hy saam met sy 25-jarige broer omgekom toe sy [[Lamborghini]] Huracan Evo Spyder op die snelweg buite die dorpie Cernadilla in die noordwestelike deel van Spanje van die pad geloop en aan die brand geslaan het.<ref name="SkyNews">{{cite news |url=https://news.sky.com/story/diogo-jota-dies-latest-liverpool-forward-killed-in-car-crash-in-spain-two-weeks-after-his-wedding-13391750 |access-date=3 July 2025 |date=3 July 2025 |title=Diogo Jota dies latest: Liverpool forward killed in car crash in Spain two weeks after his wedding |work=Sky News |first1=Mark |last1=Wyatt |last2=Williams |first2=Kieren |name-list-style=and |archive-date=3 July 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250703091935/https://news.sky.com/story/diogo-jota-dies-latest-liverpool-forward-killed-in-car-crash-in-spain-two-weeks-after-his-wedding-13391750 |url-status=live }}</ref><ref>{{Cite web |last=Rodrígues |first=Ángel |date=2025-07-03 |title=Muere el futbolista del Liverpool Diogo Jota en un accidente de tráfico en la provincia de Zamora |url=https://www.marca.com/futbol/premier-league/2025/07/03/muere-futbolista-liverpool-diego-jota-accidente-trafico-provincia-zamora.html |access-date=2025-07-03 |website=MARCA |language=es}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.dailymail.co.uk/news/article-14873927/My-dream-came-true-bride-wrote-wedding-Just-11-days-later-Liverpool-star-Diogo-Jota-died-late-night-Lamborghini-crash-writes-GUY-ADAMS.html|title=My dream came true, his wife wrote about their wedding. Just 11 days later, Liverpool's Diogo Jota died in late-night Lamborghini crash: GUY ADAMS on a life cut short and a day that plunged football into mourning|date=2025-07-04|website=The Daily Mail|access-date=2025-07-04}}</ref> Die nuus van hulle dood het die sokkerwêreld geskok.<ref>{{Cite web|url=https://www.aljazeera.com/sports/2025/7/3/diogo-jota-reactions-to-death-of-liverpool-and-portugal-star|title=Diogo Jota: Reactions to death of Liverpool and Portugal star|date=2025-07-03|website=Al Jazeera|access-date=2025-07-03}}</ref> Diogo Jota was 10 dae vroeër met Rute Cardoso getroud en hulle het saam drie kinders gehad.<ref>{{Cite web|url=https://www.liverpool.com/liverpool-fc-news/diogo-jota-married-wife-pics-31983183|title=Diogo Jota's final Instagram post was of wedding day after marrying just days ago|date=2025-07-03|website=liverpool.com|access-date=2025-07-03}}</ref> == Verwysings == {{Verwysings}} {{Normdata}} {{DEFAULTSORT: Jota, Diogo}} [[Kategorie:Portugese sokkerspelers]] [[Kategorie:Geboortes in 1996]] [[Kategorie:Sterftes in 2025]] mnyekzluy9f22jsh87l60hc3melg9gv 2818297 2818290 2025-07-04T08:10:24Z Vryheidsfront Minus 188698 2818297 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography | name = Diogo Jota | image = [[Lêer:Diogo Jota 2025.jpg|240px]] | caption = Jota in April 2025 | full_name = Diogo José Teixeira da Silva<ref name="Soccerway">{{cite web |url=https://int.soccerway.com/players/diogo-jose-teixeira-da-silva/374031/ |title=Diogo Jota: Summary |website=Soccerway |publisher=Perform Group |access-date=22 April 2023}}</ref> | birth_date = {{birth date|1996|12|4|df=y}}<ref name="PremProfile">{{cite web |url=https://www.premierleague.com/players/19758/Diogo-Jota/overview |title=Diogo Jota: Overview |publisher=Premier League |access-date=8 June 2025 |archive-date=7 June 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220607062824/https://www.premierleague.com/players/19758/Diogo-Jota/overview |url-status=live }}</ref> | birth_place = [[Porto]], [[Portugal]] | death_date = {{death date and age|2025|7|3|1996|12|4|df=y}} | death_place = Cernadilla, [[Spanje]] | height = 1,78 m | position = Aanvaller, linkervleuel | currentclub = | clubnumber = | youthyears1 = 2005–2013 | youthclubs1 = [[Gondomar S.C.|Gondomar]] | youthyears2 = 2013–2015 | youthclubs2 = [[F.C. Paços de Ferreira|Paços de Ferreira]] | years1 = 2014–2016 | clubs1 = [[F.C. Paços de Ferreira|Paços de Ferreira]] | caps1 = 41 | goals1 = 14 | years2 = 2016–2018 | clubs2 = [[Atlético Madrid]] | caps2 = 0 | goals2 = 0 | years3 = 2016–2017 | clubs3 = → [[FC Porto|Porto]] (leen) | caps3 = 27 | goals3 = 8 | years4 = 2017–2018 | clubs4 = → [[Wolverhampton Wanderers F.C.|Wolves]] (leen) | caps4 = 44 | goals4 = 17 | years5 = 2018–2020 | clubs5 = [[Wolverhampton Wanderers F.C.|Wolves]] | caps5 = 67 | goals5 = 16 | years6 = 2020–2025 | clubs6 = [[Liverpool FC|Liverpool]] | caps6 = 123<!--League only--> | goals6 = 47 | totalcaps = 302 | totalgoals = 102 | nationalyears1 = 2014–2015 | nationalteam1 = Portugal o/19 | nationalcaps1 = 9 | nationalgoals1 = 5 | nationalyears2 = 2015–2018 | nationalteam2 = Portugal o/21 | nationalcaps2 = 20 | nationalgoals2 = 8 | nationalyears3 = 2016 | nationalteam3 = Portugal o/23 | nationalcaps3 = 1 | nationalgoals3 = 1 | nationalyears4 = 2019–2025 | nationalteam4 = [[Portugese nasionale sokkerspan|Portugal]] | nationalcaps4 = 49 | nationalgoals4 = 14 }} '''Diogo José Teixeira da Silva''' ([[4 Desember]] [[1996]] – [[3 Julie]] [[2025]]), algemeen bekend as '''Diogo Jota''' (wat verwys na die [[Portugees|Portugese]] woord vir die letter [[J]]), was ’n [[Portugal|Portugese]] professionele [[sokkerspeler]] wat as ’n aanvaller of linkervleuel gespeel het. Jota was bekend vir sy kliniese afwerking, ontploffende spoed en dribbelvermoë.<ref>{{Cite web |last1=Segar |first1=David |last2=Sisneros |first2=Matt |last3=Whitmore |first3=Jonny |date=24 January 2024 |title=Is Ruthless Diogo Jota Liverpool's Clinical Forward? |url=https://theanalyst.com/na/2024/01/ruthless-diogo-jota-liverpool-premier-league-title-race |access-date=1 September 2024 |website=OptaAnalyst}}</ref> Jota het sy loopbaan by Paços de Ferreira begin voordat hy in 2016 by die [[La Liga]]-klub [[Atlético Madrid]] aangesluit het. Na twee seisoene in [[La Liga]] is hy agtereenvolgens uitgeleen aan die [[Primeira Liga]]-klub [[FC Porto]] in 2016 en die [[Football League Championship|EFL-kampioenskapklub]] Wolverhampton Wanderers in 2017. Nadat hy gehelp het om hulle na die [[Premier League]] te bevorder, het hy in 2018 permanent by die klub aangesluit vir 'n berigte €14 miljoen en het 131 wedstryde vir hulle gespeel en 44 doele aangeteken. In 2020 het hy by [[Liverpool FC|Liverpool]] aangesluit vir ’n bedrag wat na bewering £41 miljoen was. Jota het sy land op o/19-, o/21- en o/23-vlakke verteenwoordig.<ref>{{cite web |url=http://www.maisfutebol.iol.pt/liga/fc-porto/portugal-sub-20-andre-horta-e-diogo-jota-convocados-para-estagio |title=Portugal (sub-20): André Horta e Diogo Jota convocados para estágio |website=Maisfutebol |language=pt |date=22 January 2016 |access-date=7 June 2018 |archive-date=28 December 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191228131715/https://maisfutebol.iol.pt/liga/fc-porto/portugal-sub-20-andre-horta-e-diogo-jota-convocados-para-estagio |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |url=http://www.record.pt/futebol/selecoes/selecao-olimpica/detalhe/portugal-mexico-em-direto.html |title=Portugal-México, 4–0|trans-title=Portugal-Mexico, 4–0 |newspaper=Record |language=pt |date=28 March 2016|access-date=7 June 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180612142517/http://www.record.pt/futebol/selecoes/selecao-olimpica/detalhe/portugal-mexico-em-direto.html|archive-date=12 June 2018}}</ref> Hy was deel van die groep van die [[Portugese nasionale sokkerspan|Portugese senior nasionale span]] wat in Junie die 2019 [[UEFA Nations League]]-eindronde op eie bodem gewen het, maar het nie in enige wedstryd opgedaag nie. Op 14 November het hy sy debuut vir die senior span gemaak toe hy in die 84ste minuut as plaasvervanger vir [[Cristiano Ronaldo]] ingestuur is in ’n 6–0 oorwinning teen Litaue in ’n kwalifiserende wedstryd vir die [[UEFA Europa-beker|Europese Kampioenskap]]. Hy het sy eerste internasionale doel op 5 September 2020 aangeteken in ’n 4–1 tuisoorwinning teen [[Kroatiese nasionale sokkerspan|Kroasië]] in die UEFA Nations League. Hy is ingesluit in die groepe vir die [[FIFA Sokker-Wêreldbekertoernooi in 2022|Wêreldbekertoernooi in 2022]] en twee Europese Kampioenskappe (2020 en 2024). Hy het die Nations League in 2025 gewen nadat hy as ’n plaasvervanger op die veld gekom het in die eindstryd teen [[Spaanse nasionale sokkerspan|Spanje]] in [[München]]. Die eindstryd in München was Diogo Jota se laaste sokkerwedstryd. Vroegoggend op 3 Julie 2025 het hy saam met sy 25-jarige broer omgekom toe sy [[Lamborghini]] Huracan Evo Spyder op die snelweg buite die dorpie Cernadilla in die noordwestelike deel van Spanje van die pad geloop en aan die brand geslaan het.<ref name="SkyNews">{{cite news |url=https://news.sky.com/story/diogo-jota-dies-latest-liverpool-forward-killed-in-car-crash-in-spain-two-weeks-after-his-wedding-13391750 |access-date=3 July 2025 |date=3 July 2025 |title=Diogo Jota dies latest: Liverpool forward killed in car crash in Spain two weeks after his wedding |work=Sky News |first1=Mark |last1=Wyatt |last2=Williams |first2=Kieren |name-list-style=and |archive-date=3 July 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250703091935/https://news.sky.com/story/diogo-jota-dies-latest-liverpool-forward-killed-in-car-crash-in-spain-two-weeks-after-his-wedding-13391750 |url-status=live }}</ref><ref>{{Cite web |last=Rodrígues |first=Ángel |date=2025-07-03 |title=Muere el futbolista del Liverpool Diogo Jota en un accidente de tráfico en la provincia de Zamora |url=https://www.marca.com/futbol/premier-league/2025/07/03/muere-futbolista-liverpool-diego-jota-accidente-trafico-provincia-zamora.html |access-date=2025-07-03 |website=MARCA |language=es}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.dailymail.co.uk/news/article-14873927/My-dream-came-true-bride-wrote-wedding-Just-11-days-later-Liverpool-star-Diogo-Jota-died-late-night-Lamborghini-crash-writes-GUY-ADAMS.html|title=My dream came true, his wife wrote about their wedding. Just 11 days later, Liverpool's Diogo Jota died in late-night Lamborghini crash: GUY ADAMS on a life cut short and a day that plunged football into mourning|date=2025-07-04|website=The Daily Mail|access-date=2025-07-04}}</ref> Die nuus van hulle dood het die sokkerwêreld geskok.<ref>{{Cite web|url=https://www.aljazeera.com/sports/2025/7/3/diogo-jota-reactions-to-death-of-liverpool-and-portugal-star|title=Diogo Jota: Reactions to death of Liverpool and Portugal star|date=2025-07-03|website=Al Jazeera|access-date=2025-07-03}}</ref> Diogo Jota was 10 dae vroeër met Rute Cardoso getroud en hulle het saam drie kinders gehad.<ref>{{Cite web|url=https://www.liverpool.com/liverpool-fc-news/diogo-jota-married-wife-pics-31983183|title=Diogo Jota's final Instagram post was of wedding day after marrying just days ago|date=2025-07-03|website=liverpool.com|access-date=2025-07-03}}</ref> == Verwysings == {{Verwysings}} {{Normdata}} {{DEFAULTSORT: Jota, Diogo}} [[Kategorie:Portugese sokkerspelers]] [[Kategorie:Geboortes in 1996]] [[Kategorie:Sterftes in 2025]] 075tyvwkqjkp0h7dxne3vb4hl26h6y0 0 450915 2818194 2025-07-03T17:14:33Z Oesjaar 7467 Nuwe spesie 2818194 wikitext text/x-wiki {{Spesieboks | status = LC | status_system = IUCN2.3 | name = | image = | taxon = Acmadenia baileyensis | authority = I.Williams, (1982) | synonyms = }} '''''Acmadenia baileyensis''''' is 'n klein [[struik]] wat deel van die Rutaceae [[Familie (biologie)|familie]] is. Die [[spesie]] is [[Endemie (ekologie)|endemies]] aan [[Suid-Afrika]] en kom in die [[Wes-Kaap]] op die noordelike hellings van Baile se piek op die Rooiberg naby [[Calitzdorp]] voor. Die plant het 'n [[voorkomsgebied]] van 6&nbsp;km² en daar is slegs een bevolking bekend met geen bedreigings nie. Die spesies word as uiters seldsaam beskou. == Bronnelys == * [https://redlist.sanbi.org/species.php?species=3363-4 Sanbi] * [https://powo.science.kew.org/taxon/urn:lsid:ipni.org:names:899074-1 Plants of the World] {{Taksonbalk}} [[Kategorie:Acmadenia|baileyensis]] [[Kategorie:Flora van Suid-Afrika]] [[Kategorie:Endemiese plante van Suid-Afrika]] cgvnzzi4qd8bqja3sh0hgu6ikkhtjpb 14 450916 2818219 2025-07-03T19:38:06Z Oesjaar 7467 Nuwe kategorie 2818219 wikitext text/x-wiki {{Broodkrummels}} {{Hoofartikel}} [[Kategorie:Fabaceae]] r8uy2cpiycy5nwaqpja2irsd3xogn55 0 450917 2818224 2025-07-03T20:37:44Z Vryheidsfront Minus 188698 Nuwe bladsy geskep met '{{Inligtingskas Sportliga | naam = English Football League Cup | huidige_seisoen = 2025–26 EFL Cup | beeld = League_Cup_at_Old_Trafford.jpg | beskrywing = | beeldonderskrif = Die trofee waarvoor die deelnemers meeding | sportsoort = [[Sokker]] | gestig = 1960 | gestaak = | vervang = | eienaar = Football Association (die Engelse Sokkervereniging) | inougureel = 1960–61 | lande = ...' 2818224 wikitext text/x-wiki {{Inligtingskas Sportliga | naam = English Football League Cup | huidige_seisoen = 2025–26 EFL Cup | beeld = League_Cup_at_Old_Trafford.jpg | beskrywing = | beeldonderskrif = Die trofee waarvoor die deelnemers meeding | sportsoort = [[Sokker]] | gestig = 1960 | gestaak = | vervang = | eienaar = Football Association (die Engelse Sokkervereniging) | inougureel = 1960–61 | lande = [[Engeland]], [[Wallis]] | divisies = | spanne = 92 | onlangse_kamp = {{vlagikoon|Engeland}} Newcastle United | verwante_komps = [[UEFA Conference League]] | borg = Carabao }} Die '''EFL Cup''' (afkorting vir ''English Football League Cup''; dikwels na verwys as die Liga-beker en amptelik bekend as die Carabao Cup om borgskapredes) is ’n jaarlikse uitspeelkompetisie in mans se plaaslike [[sokker]] in [[Engeland]]. Dit word deur die Engelse Sokkerliga (EFL) georganiseer en is oop vir enige klub binne die boonste vier vlakke van die Engelse sokkerliga-stelsel (altesaam 92 klubs), wat bestaan uit die topvlak [[Premier League]], en die drie afdelings van die Engelse Sokkerliga se eie liga-kompetisie (Kampioenskap, Liga Een en Liga Twee). Die kompetisie is vir die eerste keer in die 1960–61-seisoen as die Sokkerliga-beker aangebied, en is een van twee groot plaaslike uitspeelbekerkompetisies in Engelse sokker, saam met die [[FA Cup|FA-beker]], en een van die drie topvlak plaaslike sokkerkompetisies in Engeland, saam met die Premier League en die FA-beker. Dit word in laat Februarie afgehandel, lank voor die ander twee groot kompetisies wat eers in Mei eindig. Die liga het dit bekendgestel in reaksie op die toenemende gewildheid van Europese sokker, en om mag oor die Engelse Sokkervereniging, die FA, uit te oefen. Dit het ook voordeel getrek uit die bekendstelling van kolligbeligting, wat wedstryde in midweek-aande moontlik gemaak het. Met die hernoeming van die Sokkerliga na die Engelse Sokkerliga in 2016, is die toernooi vanaf die 2016–17-seisoen herbenoem as die EFP Cup. Die toernooi word oor sewe rondes gespeel, met enkelwedstryde deurgaans, behalwe vir die halfeindstryde, wat uit ’n tuis- en uitwedstryd bestaan. Die eindstryd word by [[Wembley-stadion]] gespeel – die enigste wedstryd in die kompetisie wat op ’n neutrale terrein en op ’n Sondag plaasvind. Die eerste twee rondes word in Noord- en Suid-afdelings verdeel, en ’n stelsel van kwytskeldings gebaseer op liga-vlak verseker dat hoërgeplaasde spanne later toetree, en dat spanne wat nog in Europese kompetisies speel, se deelname uitgestel word. Wenners ontvang nie net die EFL-beker nie (waarvan daar al drie ontwerpe was – die huidige een is ook die oorspronklike), maar kwalifiseer ook vir Europese sokker. Van 1966–67 tot 1971–72 het die wenners ’n plek in die Inter-Stede-beursbeker ontvang, van 1972–73 tot die 2019–20-seisoen in die [[UEFA Europa League]] (voorheen die UEFA-beker), en sedert die 2020–21-seisoen in die [[UEFA Conference League]]. As die wenner ook op ander maniere aan Europese sokker kwalifiseer aan die einde van die seisoen, word die plek aan die hoogste geplaasde Premier League-span oorgedra wat nog nie vir Europese kompetisie gekwalifiseer het nie. Die suksesvolste klub in die kompetisie is [[Liverpool FC|Liverpool]], met 10 titels. == Verwysings == {{Verwysings}} {{Normdata}} [[Kategorie:Sokkerkompetisies in Engeland]] hkkh30hiimokrh8wx8q0hf2sh7omj3m 2818225 2818224 2025-07-03T20:42:53Z Vryheidsfront Minus 188698 2818225 wikitext text/x-wiki {{Inligtingskas Sportliga | naam = English Football League Cup | huidige_seisoen = 2025–26 EFL Cup | beeld = League_Cup_at_Old_Trafford.jpg | beskrywing = | beeldonderskrif = Die trofee waarvoor die deelnemers meeding | sportsoort = [[Sokker]] | gestig = 1960 | gestaak = | vervang = | eienaar = Football Association (die Engelse Sokkervereniging) | inougureel = 1960–61 | lande = [[Engeland]], [[Wallis]] | divisies = | spanne = 92 | onlangse_kamp = {{vlagikoon|Engeland}} Newcastle United | verwante_komps = [[UEFA Conference League]] | borg = Carabao }} Die '''EFL Cup''' (afkorting vir ''English Football League Cup''; dikwels na verwys as die Liga-beker en amptelik bekend as die Carabao Cup om borgskapredes) is ’n jaarlikse uitspeelkompetisie in mans se plaaslike [[sokker]] in [[Engeland]]. Dit word deur die Engelse Sokkerliga (EFL) georganiseer en is oop vir enige klub binne die boonste vier vlakke van die Engelse sokkerliga-stelsel (altesaam 92 klubs), wat bestaan uit die topvlak [[Premier League]], en die drie afdelings van die Engelse Sokkerliga se eie liga-kompetisie (Kampioenskap, Liga Een en Liga Twee). Die kompetisie is vir die eerste keer in die 1960–61-seisoen as die Sokkerliga-beker aangebied, en is een van twee groot plaaslike uitspeelbekerkompetisies in Engelse sokker, saam met die [[FA Cup|FA-beker]], en een van die drie topvlak plaaslike sokkerkompetisies in Engeland, saam met die Premier League en die FA-beker. Dit word in laat Februarie afgehandel, lank voor die ander twee groot kompetisies wat eers in Mei eindig. Die liga het dit bekendgestel in reaksie op die toenemende gewildheid van Europese sokker, en om mag oor die Engelse Sokkervereniging, die FA, uit te oefen. Dit het ook voordeel getrek uit die bekendstelling van kolligbeligting, wat wedstryde in midweek-aande moontlik gemaak het. Met die hernoeming van die Sokkerliga na die Engelse Sokkerliga in 2016, is die toernooi vanaf die 2016–17-seisoen herbenoem as die EFP Cup. Die toernooi word oor sewe rondes gespeel, met enkelwedstryde deurgaans, behalwe vir die halfeindstryde, wat uit ’n tuis- en uitwedstryd bestaan. Die eindstryd word by [[Wembley-stadion]] gespeel – die enigste wedstryd in die kompetisie wat op ’n neutrale terrein en op ’n Sondag plaasvind. Die eerste twee rondes word in Noord- en Suid-afdelings verdeel, en ’n stelsel van kwytskeldings gebaseer op liga-vlak verseker dat hoërgeplaasde spanne later toetree, en dat spanne wat nog in Europese kompetisies speel, se deelname uitgestel word. Wenners ontvang nie net die EFL-beker nie (waarvan daar al drie ontwerpe was – die huidige een is ook die oorspronklike), maar kwalifiseer ook vir Europese sokker.<ref name=":0">{{cite web|url=http://www.capitalonecup.co.uk/competition/the-trophy/|title=The Trophy|website=capitalonecup.co.uk|archive-url=https://web.archive.org/web/20160314234029/http://www.capitalonecup.co.uk/competition/the-trophy/|archive-date=14 March 2016|access-date=28 February 2016|url-status=dead}}</ref> Van 1966–67 tot 1971–72 het die wenners ’n plek in die Inter-Stede-beursbeker ontvang, van 1972–73 tot die 2019–20-seisoen in die [[UEFA Europa League]] (voorheen die UEFA-beker), en sedert die 2020–21-seisoen in die [[UEFA Conference League]]. As die wenner ook op ander maniere aan Europese sokker kwalifiseer aan die einde van die seisoen, word die plek aan die hoogste geplaasde Premier League-span oorgedra wat nog nie vir Europese kompetisie gekwalifiseer het nie. Die suksesvolste klub in die kompetisie is [[Liverpool FC|Liverpool]], met 10 titels. == Verwysings == {{Verwysings}} {{Normdata}} [[Kategorie:Sokkerkompetisies in Engeland]] rpa4h0fyfjkybn5xkgjir1jay7ymbrv 2818227 2818225 2025-07-03T20:48:02Z Vryheidsfront Minus 188698 2818227 wikitext text/x-wiki {{Inligtingskas Sportliga | naam = English Football League Cup | huidige_seisoen = 2025–26 EFL Cup | beeld = League_Cup_at_Old_Trafford.jpg | beskrywing = | beeldonderskrif = Die trofee waarvoor die deelnemers meeding | sportsoort = [[Sokker]] | gestig = 1960 | gestaak = | vervang = | eienaar = Football Association (die Engelse Sokkervereniging) | inougureel = 1960–61 | lande = [[Engeland]], [[Wallis]] | divisies = | spanne = 92 | onlangse_kamp = {{vlagikoon|Engeland}} Newcastle United | verwante_komps = [[UEFA Conference League]] | borg = Carabao }} Die '''EFL Cup''' (afkorting vir ''English Football League Cup''; dikwels na verwys as die Liga-beker en amptelik bekend as die Carabao Cup om borgskapredes) is ’n jaarlikse uitspeelkompetisie in mans se plaaslike [[sokker]] in [[Engeland]]. Dit word deur die Engelse Sokkerliga (EFL) georganiseer en is oop vir enige klub binne die boonste vier vlakke van die Engelse sokkerliga-stelsel (altesaam 92 klubs), wat bestaan uit die topvlak [[Premier League]], en die drie afdelings van die Engelse Sokkerliga se eie liga-kompetisie (Kampioenskap, Liga Een en Liga Twee). Die kompetisie is vir die eerste keer in die 1960–61-seisoen as die Sokkerliga-beker aangebied, en is een van twee groot plaaslike uitspeelbekerkompetisies in Engelse sokker, saam met die [[FA Cup|FA-beker]], en een van die drie topvlak plaaslike sokkerkompetisies in Engeland, saam met die Premier League en die FA-beker.<ref name="inglis-216">{{cite book |last=Inglis |first=Simon |title=Football League and the men who made it |year=1988 |publisher=Harper Collins |isbn=978-0002182423 }}</ref> Dit word in laat Februarie afgehandel, lank voor die ander twee groot kompetisies wat eers in Mei eindig. Die liga het dit bekendgestel in reaksie op die toenemende gewildheid van Europese sokker, en om mag oor die Engelse Sokkervereniging, die FA, uit te oefen. Dit het ook voordeel getrek uit die bekendstelling van kolligbeligting, wat wedstryde in midweek-aande moontlik gemaak het. Met die hernoeming van die Sokkerliga na die Engelse Sokkerliga in 2016, is die toernooi vanaf die 2016–17-seisoen herbenoem as die EFP Cup. Die toernooi word oor sewe rondes gespeel, met enkelwedstryde deurgaans, behalwe vir die halfeindstryde, wat uit ’n tuis- en uitwedstryd bestaan. Die eindstryd word by [[Wembley-stadion]] gespeel – die enigste wedstryd in die kompetisie wat op ’n neutrale terrein en op ’n Sondag plaasvind. Die eerste twee rondes word in Noord- en Suid-afdelings verdeel, en ’n stelsel van kwytskeldings gebaseer op liga-vlak verseker dat hoërgeplaasde spanne later toetree, en dat spanne wat nog in Europese kompetisies speel, se deelname uitgestel word. Wenners ontvang nie net die EFL-beker nie (waarvan daar al drie ontwerpe was – die huidige een is ook die oorspronklike), maar kwalifiseer ook vir Europese sokker.<ref name=":0">{{cite web|url=http://www.capitalonecup.co.uk/competition/the-trophy/|title=The Trophy|website=capitalonecup.co.uk|archive-url=https://web.archive.org/web/20160314234029/http://www.capitalonecup.co.uk/competition/the-trophy/|archive-date=14 March 2016|access-date=28 February 2016|url-status=dead}}</ref> Van 1966–67 tot 1971–72 het die wenners ’n plek in die Inter-Stede-beursbeker ontvang, van 1972–73 tot die 2019–20-seisoen in die [[UEFA Europa League]] (voorheen die UEFA-beker), en sedert die 2020–21-seisoen in die [[UEFA Conference League]]. As die wenner ook op ander maniere aan Europese sokker kwalifiseer aan die einde van die seisoen, word die plek aan die hoogste geplaasde Premier League-span oorgedra wat nog nie vir Europese kompetisie gekwalifiseer het nie. Die suksesvolste klub in die kompetisie is [[Liverpool FC|Liverpool]], met 10 titels. == Verwysings == {{Verwysings}} {{Normdata}} [[Kategorie:Sokkerkompetisies in Engeland]] 31x3k8y2m5qnyj02atgp1pz1f0svmn6 2818241 2818227 2025-07-03T21:11:31Z Johannescharlesventer 146706 2818241 wikitext text/x-wiki {{Inligtingskas Sportliga | naam = English Football League Cup | huidige_seisoen = 2025–26 EFL Cup | beeld = League_Cup_at_Old_Trafford.jpg | beskrywing = | beeldonderskrif = Die trofee waarvoor die deelnemers meeding | sportsoort = [[Sokker]] | gestig = 1960 | gestaak = | vervang = | eienaar = Football Association (die Engelse Sokkervereniging) | inougureel = 1960–61 | lande = [[Engeland]], [[Wallis]] | divisies = | spanne = 92 | onlangse_kamp = {{vlagikoon|Engeland}} Newcastle United | verwante_komps = [[UEFA Conference League]] | borg = Carabao }} Die '''EFL Cup''' (afkorting vir ''English Football League Cup''; dikwels na verwys as die Liga-beker en amptelik bekend as die Carabao Cup om borgskapredes) is ’n jaarlikse [[sokker]]-uitspeelkompetisie vir mans in [[Engeland]]. Dit word deur die Engelse Sokkerliga (EFL) georganiseer en is oop vir enige klub binne die boonste vier vlakke van die Engelse sokkerliga-stelsel (altesaam 92 klubs), wat bestaan uit die topvlak [[Premier League]], en die drie afdelings van die Engelse Sokkerliga se eie liga-kompetisie (Kampioenskap, Liga Een en Liga Twee). Die kompetisie is vir die eerste keer in die 1960–61-seisoen as die Sokkerliga-beker aangebied, en is een van twee groot plaaslike uitspeelbekerkompetisies in Engelse sokker, saam met die [[FA Cup|FA-beker]], en een van die drie topvlak plaaslike sokkerkompetisies in Engeland, saam met die Premier League en die FA-beker.<ref name="inglis-216">{{cite book |last=Inglis |first=Simon |title=Football League and the men who made it |year=1988 |publisher=Harper Collins |isbn=978-0002182423 }}</ref> Dit word in laat Februarie afgehandel, lank voor die ander twee groot kompetisies wat eers in Mei eindig. Die liga het dit bekendgestel in reaksie op die toenemende gewildheid van Europese sokker, en om mag oor die Engelse Sokkervereniging, die FA, uit te oefen. Dit het ook voordeel getrek uit die bekendstelling van kolligbeligting, wat wedstryde in midweek-aande moontlik gemaak het. Met die hernoeming van die Sokkerliga na die Engelse Sokkerliga in 2016, is die toernooi vanaf die 2016–17-seisoen herbenoem as die EFP Cup. Die toernooi word oor sewe rondes gespeel, met enkelwedstryde deurgaans, behalwe vir die halfeindstryde, wat uit ’n tuis- en uitwedstryd bestaan. Die eindstryd word by [[Wembley-stadion]] gespeel – die enigste wedstryd in die kompetisie wat op ’n neutrale terrein en op ’n Sondag plaasvind. Die eerste twee rondes word in Noord- en Suid-afdelings verdeel, en ’n stelsel van kwytskeldings gebaseer op liga-vlak verseker dat hoërgeplaasde spanne later toetree, en dat spanne wat nog in Europese kompetisies speel, se deelname uitgestel word. Wenners ontvang nie net die EFL-beker nie (waarvan daar al drie ontwerpe was – die huidige een is ook die oorspronklike), maar kwalifiseer ook vir Europese sokker.<ref name=":0">{{cite web|url=http://www.capitalonecup.co.uk/competition/the-trophy/|title=The Trophy|website=capitalonecup.co.uk|archive-url=https://web.archive.org/web/20160314234029/http://www.capitalonecup.co.uk/competition/the-trophy/|archive-date=14 March 2016|access-date=28 February 2016|url-status=dead}}</ref> Van 1966–67 tot 1971–72 het die wenners ’n plek in die Inter-Stede-beursbeker ontvang, van 1972–73 tot die 2019–20-seisoen in die [[UEFA Europa League]] (voorheen die UEFA-beker), en sedert die 2020–21-seisoen in die [[UEFA Conference League]]. As die wenner ook op ander maniere aan Europese sokker kwalifiseer aan die einde van die seisoen, word die plek aan die hoogste geplaasde Premier League-span oorgedra wat nog nie vir Europese kompetisie gekwalifiseer het nie. Die suksesvolste klub in die kompetisie is [[Liverpool FC|Liverpool]], met 10 titels. == Verwysings == {{Verwysings}} {{Normdata}} [[Kategorie:Sokkerkompetisies in Engeland]] ahpr1p64yfz345rqr6pizk28ruawrym 2818242 2818241 2025-07-03T21:12:12Z Johannescharlesventer 146706 2818242 wikitext text/x-wiki {{Inligtingskas Sportliga | naam = English Football League Cup | huidige_seisoen = 2025–26 EFL Cup | beeld = League_Cup_at_Old_Trafford.jpg | beskrywing = | beeldonderskrif = Die trofee waarvoor die deelnemers meeding | sportsoort = [[Sokker]] | gestig = 1960 | gestaak = | vervang = | eienaar = Football Association (die Engelse Sokkervereniging) | inougureel = 1960–61 | lande = [[Engeland]], [[Wallis]] | divisies = | spanne = 92 | onlangse_kamp = {{vlagikoon|Engeland}} Newcastle United | verwante_komps = [[UEFA Conference League]] | borg = Carabao }} Die '''EFL Cup''' (afkorting vir ''English Football League Cup''; dikwels na verwys as die Liga-beker en amptelik bekend as die Carabao Cup om borgskapredes) is ’n jaarlikse [[sokker|manssokker]]-uitspeelkompetisie in [[Engeland]]. Dit word deur die Engelse Sokkerliga (EFL) georganiseer en is oop vir enige klub binne die boonste vier vlakke van die Engelse sokkerliga-stelsel (altesaam 92 klubs), wat bestaan uit die topvlak [[Premier League]], en die drie afdelings van die Engelse Sokkerliga se eie liga-kompetisie (Kampioenskap, Liga Een en Liga Twee). Die kompetisie is vir die eerste keer in die 1960–61-seisoen as die Sokkerliga-beker aangebied, en is een van twee groot plaaslike uitspeelbekerkompetisies in Engelse sokker, saam met die [[FA Cup|FA-beker]], en een van die drie topvlak plaaslike sokkerkompetisies in Engeland, saam met die Premier League en die FA-beker.<ref name="inglis-216">{{cite book |last=Inglis |first=Simon |title=Football League and the men who made it |year=1988 |publisher=Harper Collins |isbn=978-0002182423 }}</ref> Dit word in laat Februarie afgehandel, lank voor die ander twee groot kompetisies wat eers in Mei eindig. Die liga het dit bekendgestel in reaksie op die toenemende gewildheid van Europese sokker, en om mag oor die Engelse Sokkervereniging, die FA, uit te oefen. Dit het ook voordeel getrek uit die bekendstelling van kolligbeligting, wat wedstryde in midweek-aande moontlik gemaak het. Met die hernoeming van die Sokkerliga na die Engelse Sokkerliga in 2016, is die toernooi vanaf die 2016–17-seisoen herbenoem as die EFP Cup. Die toernooi word oor sewe rondes gespeel, met enkelwedstryde deurgaans, behalwe vir die halfeindstryde, wat uit ’n tuis- en uitwedstryd bestaan. Die eindstryd word by [[Wembley-stadion]] gespeel – die enigste wedstryd in die kompetisie wat op ’n neutrale terrein en op ’n Sondag plaasvind. Die eerste twee rondes word in Noord- en Suid-afdelings verdeel, en ’n stelsel van kwytskeldings gebaseer op liga-vlak verseker dat hoërgeplaasde spanne later toetree, en dat spanne wat nog in Europese kompetisies speel, se deelname uitgestel word. Wenners ontvang nie net die EFL-beker nie (waarvan daar al drie ontwerpe was – die huidige een is ook die oorspronklike), maar kwalifiseer ook vir Europese sokker.<ref name=":0">{{cite web|url=http://www.capitalonecup.co.uk/competition/the-trophy/|title=The Trophy|website=capitalonecup.co.uk|archive-url=https://web.archive.org/web/20160314234029/http://www.capitalonecup.co.uk/competition/the-trophy/|archive-date=14 March 2016|access-date=28 February 2016|url-status=dead}}</ref> Van 1966–67 tot 1971–72 het die wenners ’n plek in die Inter-Stede-beursbeker ontvang, van 1972–73 tot die 2019–20-seisoen in die [[UEFA Europa League]] (voorheen die UEFA-beker), en sedert die 2020–21-seisoen in die [[UEFA Conference League]]. As die wenner ook op ander maniere aan Europese sokker kwalifiseer aan die einde van die seisoen, word die plek aan die hoogste geplaasde Premier League-span oorgedra wat nog nie vir Europese kompetisie gekwalifiseer het nie. Die suksesvolste klub in die kompetisie is [[Liverpool FC|Liverpool]], met 10 titels. == Verwysings == {{Verwysings}} {{Normdata}} [[Kategorie:Sokkerkompetisies in Engeland]] r56pu95onse8p8lb8b7b6mh2t9unnrj 0 450918 2818238 2025-07-03T21:07:28Z Johannescharlesventer 146706 Nuwe bladsy geskep met '{{Inligtingskas Musikale kunstenaar | naam = Kansas | agtergrondkleur = group_or_band | beeld = Kansas band members 2016.jpg | beeldonderskrif = Kansas in 2016 (L tot R): Rich Williams, Billy Greer, Zak Rizvi, Phil Ehart, Ronnie Platt, David Manion en David Ragsdale | oorsprong = Topeka, [[Kansas]], Verenigde State | genre = {{flatlist| * [[rockmusiek|Progressiewe rock]]<ref>{{cite book|first=Jeff|last=Wa...' 2818238 wikitext text/x-wiki {{Inligtingskas Musikale kunstenaar | naam = Kansas | agtergrondkleur = group_or_band | beeld = Kansas band members 2016.jpg | beeldonderskrif = Kansas in 2016 (L tot R): Rich Williams, Billy Greer, Zak Rizvi, Phil Ehart, Ronnie Platt, David Manion en David Ragsdale | oorsprong = Topeka, [[Kansas]], Verenigde State | genre = {{flatlist| * [[rockmusiek|Progressiewe rock]]<ref>{{cite book|first=Jeff|last=Wagner|title=Mean Deviation: Four Decades of Progressive Heavy Metal|url=https://books.google.com/books?id=8ZwZcZ2X5ToC&pg=PA7|year=2010|publisher=Bazillion Points Books|isbn=978-0-9796163-3-4|page=7}}</ref> * kunsrock<ref name=Legends>{{cite book|first1= Pete|last1=Prown|first2=Harvey P.|last2= Newquist|title=Legends of Rock Guitar: The Essential Reference of Rock's Greatest Guitarists| url= https://books.google.com/books?id=60Jde3l7WNwC&pg=PA87|year=1997|publisher=Hal Leonard Corporation|isbn=978-0-7935-4042-6|page=87}}</ref> * hard rock * {{nowrap|arena rock<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=NNVDBgAAQBAJ&pg=PA164|title=Rock'n America: A Social and Cultural History|last=Weinstein|first=Deena|date=2015|publisher=Drukpers van die Universiteit van Toronto|isbn=9781442600157|page=164}}</ref>}} }} | jare_aktief = {{flatlist| * 1973–1985 * 1985–teenswoordig }} | etiket = {{flatlist| * Kirshner Records * MCA Records * Magna Carta Records * InsideOut Music }} | webwerf = {{URL|kansasband.com}} | current_members = * Phil Ehart * Rich Williams * Ronnie Platt * Zak Rizvi * Tom Brislin * Joe Deninzon * Dan McGowan | past_members = * Kerry Livgren * Dave Hope * Robby Steinhardt * Steve Walsh * John Elefante * Billy Greer * Steve Morse * David Ragsdale * Greg Robert * David Manion }} '''Kansas''' is 'n [[Verenigde State|Amerikaanse]] [[rockmusiek|rock]]groep wat in 1973 in Topeka, [[Kansas]] gestig is. Die groep het gewildheid bereik in die 1970's, aanvanklik op album-geörienteerde rock-speellyste en later met [[enkelspeler|enkelsnit]]treffers soos "Carry On Wayward Son" en "[[Dust in the Wind (Kansas-liedjie)|Dust in the Wind]]".<ref name="The Great Rock Discography">{{cite book| first= Martin C.| last= Strong| year= 2000| title= The Great Rock Discography| edition= 5de| publisher= Mojo Books| location= Edinburgh| pages= 524–525| isbn= 1-84195-017-3}}</ref> Die groep het nege goue albums en drie multi-platinum albums (''Leftoverture'' 5x, ''Point of Know Return'' 4× en ''The Best of Kansas'' 4×) opgeneem, sowel as 'n platinum ateljee-album (''Monolith''), 'n platinum regstreekse dubbelalbum (''Two for the Show'') en 'n enkelspeler waarvan meer as 'n miljoen kopieë verkoop is ("Dust in the Wind"). Kansas het deur die loop van die 1970's en 1980's vir meer as 200 weke verskyn op die VSA-''Billboard'' speellyste en gespeel voor volgepakte arenas en stadions in Noord-Amerika, Europa en Japan. In 1995 was "Carry On Wayward Son" die tweede mees gespeelde snit op VSA klassieke rock [[radio|radiostasies]] en No. 1 in 1997.<ref>{{cite press release |title=KANSAS Signs with APA |url= https://www.kansasband.com/kansas-signs-with-apa/ |date=2 April 2015 |publisher= Kansas | website= Kansasband.com |access-date=14 Desember 2020}}</ref> Jason Ankeny van AllMusic het na Kansas verwys as "staples" of classic rock radio.<ref>{{Cite web |title=Kansas Songs, Albums, Reviews, Bio & More {{!}} Al... |url=https://www.allmusic.com/artist/kansas-mn0000303626#biography |access-date=2024-12-19 |website=AllMusic |language=en}}</ref> == Diskografie == *''Kansas'' (1974) *''Song for America'' (1975) *''Masque'' (1975) *''Leftoverture'' (1976) *''Point of Know Return'' (1977) *''Monolith'' (1979) *''Audio-Visions'' (1980) *''Vinyl Confessions'' (1982) *''Drastic Measures'' (1983) *''Power'' (1986) *''In the Spirit of Things'' (1988) *''Freaks of Nature'' (1995) *''Always Never the Same'' (1998) *''Somewhere to Elsewhere'' (2000) *''The Prelude Implicit'' (2016) *''The Absence of Presence'' (2020) == Verwysings == {{Verwysings}} == Eksterne skakels == {{Commons category}} {{Wikiquote}} * {{official website|http://kansasband.com/}} * [http://billygreer.com/ Billy Greer] * [http://numavox.com/ Kerry Livgren] * [http://davidragsdale.com/ David Ragsdale] * [http://steve-walsh.de/ Steve Walsh] * [http://johnelefante.com/ John Elefante] * [http://www.allmusic.com/artist/kansas-mn0000303626/biography AllMusic: Kansas - Artist Biography] * {{IMDb name|id=1097675}} * [http://www.innerviews.org/inner/kansas.html Innerviews: Career-Spanning 2015 Band Interview] {{Normdata}} {{DEFAULTSORT:Kansas}} [[Kategorie:Amerikaanse musiekgroepe]] 027uzvu9ynm8gyc1oghp4c94xg1dvf5 2818239 2818238 2025-07-03T21:09:18Z Johannescharlesventer 146706 Johannescharlesventer het bladsy [[Kansas (musiekgroep)]] na [[Kansas (rock-groep)]] geskuif 2818238 wikitext text/x-wiki {{Inligtingskas Musikale kunstenaar | naam = Kansas | agtergrondkleur = group_or_band | beeld = Kansas band members 2016.jpg | beeldonderskrif = Kansas in 2016 (L tot R): Rich Williams, Billy Greer, Zak Rizvi, Phil Ehart, Ronnie Platt, David Manion en David Ragsdale | oorsprong = Topeka, [[Kansas]], Verenigde State | genre = {{flatlist| * [[rockmusiek|Progressiewe rock]]<ref>{{cite book|first=Jeff|last=Wagner|title=Mean Deviation: Four Decades of Progressive Heavy Metal|url=https://books.google.com/books?id=8ZwZcZ2X5ToC&pg=PA7|year=2010|publisher=Bazillion Points Books|isbn=978-0-9796163-3-4|page=7}}</ref> * kunsrock<ref name=Legends>{{cite book|first1= Pete|last1=Prown|first2=Harvey P.|last2= Newquist|title=Legends of Rock Guitar: The Essential Reference of Rock's Greatest Guitarists| url= https://books.google.com/books?id=60Jde3l7WNwC&pg=PA87|year=1997|publisher=Hal Leonard Corporation|isbn=978-0-7935-4042-6|page=87}}</ref> * hard rock * {{nowrap|arena rock<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=NNVDBgAAQBAJ&pg=PA164|title=Rock'n America: A Social and Cultural History|last=Weinstein|first=Deena|date=2015|publisher=Drukpers van die Universiteit van Toronto|isbn=9781442600157|page=164}}</ref>}} }} | jare_aktief = {{flatlist| * 1973–1985 * 1985–teenswoordig }} | etiket = {{flatlist| * Kirshner Records * MCA Records * Magna Carta Records * InsideOut Music }} | webwerf = {{URL|kansasband.com}} | current_members = * Phil Ehart * Rich Williams * Ronnie Platt * Zak Rizvi * Tom Brislin * Joe Deninzon * Dan McGowan | past_members = * Kerry Livgren * Dave Hope * Robby Steinhardt * Steve Walsh * John Elefante * Billy Greer * Steve Morse * David Ragsdale * Greg Robert * David Manion }} '''Kansas''' is 'n [[Verenigde State|Amerikaanse]] [[rockmusiek|rock]]groep wat in 1973 in Topeka, [[Kansas]] gestig is. Die groep het gewildheid bereik in die 1970's, aanvanklik op album-geörienteerde rock-speellyste en later met [[enkelspeler|enkelsnit]]treffers soos "Carry On Wayward Son" en "[[Dust in the Wind (Kansas-liedjie)|Dust in the Wind]]".<ref name="The Great Rock Discography">{{cite book| first= Martin C.| last= Strong| year= 2000| title= The Great Rock Discography| edition= 5de| publisher= Mojo Books| location= Edinburgh| pages= 524–525| isbn= 1-84195-017-3}}</ref> Die groep het nege goue albums en drie multi-platinum albums (''Leftoverture'' 5x, ''Point of Know Return'' 4× en ''The Best of Kansas'' 4×) opgeneem, sowel as 'n platinum ateljee-album (''Monolith''), 'n platinum regstreekse dubbelalbum (''Two for the Show'') en 'n enkelspeler waarvan meer as 'n miljoen kopieë verkoop is ("Dust in the Wind"). Kansas het deur die loop van die 1970's en 1980's vir meer as 200 weke verskyn op die VSA-''Billboard'' speellyste en gespeel voor volgepakte arenas en stadions in Noord-Amerika, Europa en Japan. In 1995 was "Carry On Wayward Son" die tweede mees gespeelde snit op VSA klassieke rock [[radio|radiostasies]] en No. 1 in 1997.<ref>{{cite press release |title=KANSAS Signs with APA |url= https://www.kansasband.com/kansas-signs-with-apa/ |date=2 April 2015 |publisher= Kansas | website= Kansasband.com |access-date=14 Desember 2020}}</ref> Jason Ankeny van AllMusic het na Kansas verwys as "staples" of classic rock radio.<ref>{{Cite web |title=Kansas Songs, Albums, Reviews, Bio & More {{!}} Al... |url=https://www.allmusic.com/artist/kansas-mn0000303626#biography |access-date=2024-12-19 |website=AllMusic |language=en}}</ref> == Diskografie == *''Kansas'' (1974) *''Song for America'' (1975) *''Masque'' (1975) *''Leftoverture'' (1976) *''Point of Know Return'' (1977) *''Monolith'' (1979) *''Audio-Visions'' (1980) *''Vinyl Confessions'' (1982) *''Drastic Measures'' (1983) *''Power'' (1986) *''In the Spirit of Things'' (1988) *''Freaks of Nature'' (1995) *''Always Never the Same'' (1998) *''Somewhere to Elsewhere'' (2000) *''The Prelude Implicit'' (2016) *''The Absence of Presence'' (2020) == Verwysings == {{Verwysings}} == Eksterne skakels == {{Commons category}} {{Wikiquote}} * {{official website|http://kansasband.com/}} * [http://billygreer.com/ Billy Greer] * [http://numavox.com/ Kerry Livgren] * [http://davidragsdale.com/ David Ragsdale] * [http://steve-walsh.de/ Steve Walsh] * [http://johnelefante.com/ John Elefante] * [http://www.allmusic.com/artist/kansas-mn0000303626/biography AllMusic: Kansas - Artist Biography] * {{IMDb name|id=1097675}} * [http://www.innerviews.org/inner/kansas.html Innerviews: Career-Spanning 2015 Band Interview] {{Normdata}} {{DEFAULTSORT:Kansas}} [[Kategorie:Amerikaanse musiekgroepe]] 027uzvu9ynm8gyc1oghp4c94xg1dvf5 0 450919 2818240 2025-07-03T21:09:18Z Johannescharlesventer 146706 Johannescharlesventer het bladsy [[Kansas (musiekgroep)]] na [[Kansas (rock-groep)]] geskuif 2818240 wikitext text/x-wiki #AANSTUUR [[Kansas (rock-groep)]] r73cspvg0icrazen20g62qov39m4mip 0 450920 2818249 2025-07-04T00:08:11Z Johannescharlesventer 146706 Nuwe bladsy geskep met '{{inligtingskas Persoon | naam = Karl Kraus | beeld = Karl Kraus.jpg | geboortedatum = {{geboortedatum|1874|04|28|}} | geboorteplek = Jičín, Koninkryk Boheme, [[Oostenryk-Hongarye]] | sterfdatum = {{sterfdatum en ouderdom|1936|06|12|1874|04|28|}} | sterfplek = [[Wene]], [[Oostenryk|Eerste Oostenrykse Republiek]] | beroep = {{hlist|Skrywer|joernalis}} | alma_mater = [[Universiteit van Wene]] }} '''Karl Krau...' 2818249 wikitext text/x-wiki {{inligtingskas Persoon | naam = Karl Kraus | beeld = Karl Kraus.jpg | geboortedatum = {{geboortedatum|1874|04|28|}} | geboorteplek = Jičín, Koninkryk Boheme, [[Oostenryk-Hongarye]] | sterfdatum = {{sterfdatum en ouderdom|1936|06|12|1874|04|28|}} | sterfplek = [[Wene]], [[Oostenryk|Eerste Oostenrykse Republiek]] | beroep = {{hlist|Skrywer|joernalis}} | alma_mater = [[Universiteit van Wene]] }} '''Karl Kraus''' ({{IPA|de-AT|kraʊs|lang}}; [[28 April]] [[1874]] – [[12 Junie]] [[1936]])<ref>[https://www.britannica.com/biography/Karl-Kraus ''Encyclopaedia Britannica'']</ref> was 'n Oostenrykse [[skrywer]], joernalis, polemikus, [[satirikus]], essayis, dramaturg en digter, wat veral ook bekend was vir sy [[epigram]]me. Sy satire was gemik op die pers, Duitse kultuur en Duitse en Oostenrykse politiek. Hy is drie keer benoem vir die [[Nobelprys vir Letterkunde]].<ref>{{Cite web|url=https://www.nobelprize.org/nomination/archive/show_people.php?id=5034 |title=Nomination Database|website=www.nobelprize.org|access-date=19 April 2017}}</ref> Kraus is gebore uit die welvarende [[Jode|Joodse]] gesin van Jacob Kraus, 'n papiervervaardiger, en sy vrou Ernestine, née Kantor, in Jičín, Koninkryk Boheme, [[Oostenryk-Hongarye]] (vandag die Tsjeggiese Republiek of Tsjeggië). Die gesin het in 1877 na [[Wene]] verhuis. Sy moeder is oorlede in 1891. Kraus het in 1892 as regstudent ingeskryf aan die Universiteit van Wene. Met ingang April van dieselfde jaar, het hy bydrae begin maak aan die Wiener Literaturzeitung, met 'n kritiese stuk oor Gerhart Hauptmann se ''Die Weber'' (Die wewers). Ongeveer die tyd het hy op onsuksesvolle wyse probeer om naam te maak as akteur in 'n klein teater. In 1894 verander hy sy studieveld na filosofie en Duitse letterkunde. Hy staak egter sy studies in 1896. Sy vriendskap met Peter Altenburg het ongeveer die tyd posgevat. Karl Kraus was regdeur sy leeftyd 'n kontroversiële figuur. Marcel Reich-Ranicki het hom "ydel, eiegeregtig, selfvoldaan en selfingenome" genoem.<ref>Harry Zohn, [https://books.google.com/books?id=zMTJ6QWnaNYC&pg=PA90 ''Karl Kraus and the Critics''], Camden House, 1997, p. 90</ref> Kraus se volgelinge het in hom 'n onfeilbare gesag gesien, wat enigiets sou doen om diegene wat hy ondersteun te help. Kraus het die nageslag as sy uiteindelike gehoor beskou, en het ''Die Fackel'' in volumevorm herdruk, jare nadat dit die eerste keer gepubliseer is.<ref name="Knight2004p252">Knight, Charles A. (2004) ''Literature of Satire'' [https://books.google.com/books?id=SOfVePSFctgC&pg=PA252 pp. 252–6]</ref> 'n Beheptheid oor taal was sentraal tot Kraus se uitkyk, en hy het sy tydgenote se sorgelose taalgebruik as simptomaties van hul onverskillige behandeling van die wêreld beskou. Die Weense komponis Ernst Krenek het sy ontmoeting met die skrywer in 1932 as volg beskryf: "In 'n tyd toe mense oor die algemeen die Japannese bombardement van Sjanghai veroordeel het, het ek Karl Kraus ontmoet terwyl hy met een van sy beroemde kommaprobleme doenig was. Hy het iets gesê soos: 'Ek weet dat alles nutteloos is wanneer die huis brand. Maar ek moet dit doen, solank dit enigsins moontlik is; want indien diegene wat veronderstel was om na kommas om te sien altyd seker gemaak het dat hulle op die regte plek was, sou Sjanghai nie nou brand nie'."<ref>Hans Weigel, ''Kraus: Die Macht der Ohnmacht'' (Kraus, of die mag van onmag), Brandstätter, 1986, p. 128. Original text: "Als man sich gerade über die Beschießung von Shanghai durch die Japaner erregte und ich Karl Kraus bei einem der berühmten Beistrich-Problemen antraf, sagte er ungefähr: Ich weiß, daß das alles sinnlos ist, wenn das Haus in Brand steht. Aber solange das irgend möglich ist, muß ich das machen, denn hätten die Leute, die dazu verpflichtet sind, immer darauf geachtet, daß die Beistriche am richtigen Platz stehen, so würde Shanghai nicht brennen.“</ref> Die Oostenrykse skrywer [[Stefan Zweig]] het eenkeer na Kraus verwys as "die meester van giftige spot" (''der Meister des giftigen Spotts'').<ref>[[Stefan Zweig]], ''Die Welt von Gestern. Erinnerungen eines Europäers'' (Frankfurt am Main: Fischer, 1986), 127.</ref> Tot en met 1930 was Kraus se satiriese skrywes gerig aan politieke figure van die sentrum en die linkses, aangesien hy die gebreke van die regses as vanselfsprekend beskou het en dat dit derhalwe nie sy kommentaar regverdig het nie.<ref name="Knight2004p252" /> Later het sy reaksie op die NSDAP die ''Die Derde Walpurgisnag'' ingesluit. Vir die talle vyande wat hy gemaak het met die onbuigsaamheid en intensiteit van sy partydigheid, was hy egter 'n bittere misantropis en ''arme skepsel'' (Alfred Kerr). Hy is daarvan beskuldig dat hy hom aann haatlike veroordelings en ''Erledigungen'' vergryp het. Saam met Karl Valentin word hy as die meester van [[galgehumor]] beskou.<ref>{{cite web|url=http://www.danieleluttazzi.it/?q%3Dnode%2F221 |author=Marmo, Emanuela |title=Interview with Daniele Luttazzi |date=Maart2004 |access-date=6 Mei 2006 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20060506133300/http://www.danieleluttazzi.it/?q=node%2F221 |archive-date=6 Mei 2006 |quote="Quando la satira poi riesce a far ridere su un argomento talmente drammatico di cui si ride perché non c'è altra soluzione possibile, si ha quella che nei cabaret di Berlino degli Anni '20 veniva chiamata la 'risata verde'. È opportuno distinguere una satira ironica, che lavora per sottrazione, da una satira grottesca, che lavora per addizione. Questo secondo tipo di satira genera più spesso la risata verde. Ne erano maestri Kraus e Valentin." }}</ref> Giorgio Agamben het Guy Debord en Kraus in dieselfde kraal geplaas weens hul kritiek op joernaliste en die mediakultuur. Kraus was veral wrewelrig oor die gebruik van die ''feuilleton'' ('n ''feuilleton'' ({{IPA|fr|fœjtɔ̃}}; die [[verkleinwoord]] van ''feuillet''; letterlik bedoel; die bladsy van 'n boek) was oorspronklik 'n soort bylaag wat aan die politieke gedeelte van Franse koerante geheg was. Dit het hoofsaaklik bestaan uit nie-politieke nuus en skinderstories, [[literatuur|literêre]]- en kunskritiek, 'n kroniek van die nuutste modes, [[epigram]]me en ander literêre beuselagtighede. Die term ''feuilleton'' is in [[1800]] uitgevind deur die redakteurs van die Franse ''Journal des debatte'', Julien Louis Geoffroy en Bertin die Ouere. Die ''feuilleton'' is beskryf as die "geskinder van die dorp"<ref> {{cite book |title=Søren Kierkegaard |first1=Daniel W. |last1=Conway |first2=K. E. |last2=Gover |year=2002 |page=[https://books.google.com/books?id=6f3gwMbvz-sC&pg=PA248 248] |isbn=9780415235907 |url=https://books.google.com/books?id=6f3gwMbvz-sC }}</ref>. In wese kan dit beskryf word as bondige stukke wat deur die aanwending van emosiebelaaide woorde, niksseggendhede, ydele en traak-my-nie-agtige woordsketse en oppervlakighede, eerder as gespierde, kernagtige en betekenisvolle woorde, die leser se aandag trek.) deur literêre figure soos [[Heinrich Heine]]. Volgens Kraus sou die gebruik daarvan ondermeer in geheel die letterkunde asook die verbeeldingskrag van die mens verswak en verwater.<ref>Sien hieroor Kraus se essay ''Heine und die folgen'', soos o.a. bespreek in [[Jonathan Franzen]] se insiggewende Engelse vertaling daarvan (''Heine and the Consequences (1910)'', met kommentaar en opmerkings), gepubliseer in ''The Kraus Project'', 2013. Fourth Estate (Groot-Brittanje); 2013. [[Farrar, Straus en Giroux]] (Verenigde State).</ref><ref>Giorgio Agamben in Debord ''Commentari sulla società dello spettacolo'', aanhaling: "Se c'è, nel nostro secolo, uno scrittore con cui Debord accetterebvbe forse di essere paragonato, questi è Karl Kraus. Nessuno ha saputo, come Kraus nella sua caparbia lotta coi giornalisti, portare alla luce le leggi nascoste dello spettacolo, «i fatti che producono notizie e le notizie che sono colpevoli dei fatti». E se si dovesse immaginare qualcosa che corrisponde alla voce fuori campo che nei film di Debord accompagna l'esposizione del deserto di macerie dello spettacolo, nulla di più appropriato che la voce di Kraus (...) È nota la battuta con cui, nella postuma ''Terza notte di Valpurga'', Kraus giustifica il suo silenzio davanti all'avvento del nazismo: «Su Hitler non mi viene in mente nulla»."</ref> Gregor von Rezzori het soos volg oor Kraus geskryf:"[Sy] lewe is 'n voorbeeld van morele opregtheid en moed wat aan enige skrywer as navolgingswaardig voorgehou moet word, ongeag die taal waarin hy skryf... Ek het die voorreg gehad om na sy gesprekke te luister en sy gelaatstrekke te aanskou, verlig deur die vuur van sy fanatiese liefde vir die wonderwerk van die [[Duits]]e taal en sy heilige haat vir diegene wat dit misbruik."<ref>Gregor von Rezzori (1979) ''Memoirs of an Anti-Semite''. Middlesex; Penguin; pp. 219–220.</ref> Kraus se werk is beskryf as die kulminasie van 'n literêre sienswyse. Die kritikus Frank Field het [[Bertolt Brecht]] se woorde oor Kraus aangehaal toe hy verneem het van sy afsterwe: "As the epoch raised its hand to end its own life, he was the hand."<ref>Frank Field, ''The Last Days of Mankind: Karl Kraus and his Vienna'', Macmillan, 1967, p. 242</ref> == Geselekteerde werke == * ''Die demolierte Literatur'' [Vernietigde literatuur] (1897) * ''Eine Krone für Zion'' ['n Kroon vir Sion] (1898) * ''Sittlichkeit und Kriminalität'' [Moraliteit en die strafreg] (1908) * ''Sprüche und Widersprüche'' [Gesegdes en teenstellings] (1909) * ''Die chinesische Mauer'' [Die muur van Sjina] (1910) * ''Pro domo et mundo'' [Vir die huis en vir die wêreld] (1912) * ''Nestroy und die Nachwelt'' [Nestroy en die nageslag] (1913) * ''Worte in Versen'' (1916–30) * ''Die letzten Tage der Menschheit'' (Die laaste dae van die mensdom) (1918) * ''Weltgericht'' [Die laaste oordeel] (1919) * ''Nachts'' [Snags] (1919) * ''Untergang der Welt durch schwarze Magie'' [Die einde van die wêreld deur swart magie] (1922) * ''Literatur'' (Literatuur) (1921) * ''Traumstück'' [Droomstuk] (1922) * ''Die letzten Tage der Menschheit: Tragödie in fünf Akten mit Vorspiel und Epilog'' [Die laaste dae van die mensdom: Tragedie in vyf bedrywe, met 'n voorwoord en nawoord] (1922) * ''Wolkenkuckucksheim'' [[[Koekoeke]]wolke-land] (1923) * ''Traumtheater'' [Droomteater] (1924) * ''Epigramme'' ([[Epigram]]me) (1927) * ''Die Unüberwindlichen'' [Die Onverskrokkenes] (1928) * ''Literatur und Lüge'' [Literatuur en leuens] (1929) * ''Shakespeares Sonette'' (1933) * ''Die Sprache'' [Taal] (postuum, 1937) * ''Die dritte Walpurgisnacht'' [Die Derde Walpurgisnag] (postuum, 1952) Sommige werke is onlangs heruitgereik: * ''Die letzten Tage der Menschheit'', Bühnenfassung des Autors, 1992 Suhrkamp, {{ISBN|3-518-22091-8}} * ''Die Sprache'', Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37817-1}} * ''Die chinesische Mauer'', mit acht Illustrationen von Oskar Kokoschka, 1999, Insel, {{ISBN|3-458-19199-2}} * ''Aphorismen. Sprüche und Widersprüche''. Pro domo et mundo. Nachts, 1986, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37818-X}} * ''Sittlichkeit und Krimininalität'', 1987, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37811-2}} * ''Dramen. Literatur, Traumstück, Die unüberwindlichen u.a.'', 1989, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37821-X}} * ''Literatur und Lüge'', 1999, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37813-9}} * ''Shakespeares Sonette'', Nachdichtung, 1977, Diogenes, {{ISBN|3-257-20381-0}} * ''Theater der Dichtung mit Bearbeitungen von Shakespeare-Dramen'', Suhrkamp 1994, {{ISBN|3-518-37825-2}} * ''Hüben und Drüben'', 1993, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37828-7}} * ''Die Stunde des Gerichts'', 1992, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37827-9}} * ''Untergang der Welt durch schwarze Magie'', 1989, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37814-7}} * ''Brot und Lüge'', 1991, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37826-0}} * ''Die Katastrophe der Phrasen'', 1994, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37829-5}} === Werke in Engelse vertaling === * {{cite book | translator1-first=Alexander |translator1-last=Gode |translator2-first=Sue |translator2-last=Allen Wright | title = The Last Days of Mankind: A Tragedy in Five Acts (abridged) | publisher = F. Ungar Pub. Co | location = New York | year = 1974 | isbn = 9780804424844 | url-access = registration | url = https://archive.org/details/lastdaysofmankin00krau }} * ''No Compromise: Selected Writings of Karl Kraus'' (1977, ed. Frederick Ungar, sluit poësie, prosa en epigramme in afkomstig uit ''Die Fackel'' sowel as korrespondensie en uittreksels uit ''Die laaste dae van die mensdom.)'' * ''In These Great Times: A Karl Kraus Reader'' (1984), ed. Harry Zohn, bevat vertaalde uittreksels uit ''Die Fackel'', insluitende gedigte saam met die oorspronklike Duitse teks en 'n drasties verkorte vertaling van ''Die laaste dae van die mensdom''. * ''Anti-Freud: Karl Kraus' Criticism of Psychoanalysis and Psychiatry'' (1990) deur Thomas Szasz. Dit bevat Szasz se vertalings van verskeie artikels deur Kraus en epigramme oor psigiatrie en psigoanalise. * ''Half Truths and One-and-a-Half Truths: selected aphorisms'' (1990), vertaal deur Hary Zohn. Chicago {{ISBN|0-226-45268-9}}. * ''Dicta and Contradicta'', tr. Jonathan McVity (2001), 'n bundel epigramme. * ''The Last Days of Mankind'' (1999) 'n radiodrama uitgesaai op BBC Three. [[Paul Scofield]] speel The Voice of God. Verwerk en geregisseer deur Giles Havergal. Die drietal episodes is uitgesaai van 6 tot 13 Desember 1999. * Work in progress. 'n Onvolledige en breedvoerig geannoteerde Engelse vertaling deur Michael Russell van ''Die laaste dae van die mensdom'' is beskikbaar by http://www.thelastdaysofmankind.org. Dit bestaan tans uit die Voorwoord, Bedryf I, Bedryf II en die Epiloog, effens meer as 50 persent van die oorspronklike teks. Dit is deel van 'n projek om 'n volledige opvoerbare teks te vertaal met 'n fokus op opvoerbare Engels wat op sommige (beskeie) maniere Kraus se prosa en poësie in Duits weerspieël, met voetnote wat Kraus se komplekse en digte verwysings verduidelik en illustreer. Die Epiloog word tans as 'n aparte teks gepubliseer, beskikbaar by Amazon as 'n boek en op Kindle. Beskikbaar op die webwerf is ook 'n volledige "werkende" vertaling deur Cordelia von Klot, wat as 'n hulpmiddel vir studente verskaf word en die enigste weergawe is van die hele toneelstuk wat aanlyn beskikbaar is, vertaal in Engels met die nuttige perspektief van 'n Duitssprekende. * ''The Kraus Project: Essays by Karl Kraus'' (2013) vertaal deur [[Jonathan Franzen]], met kommentaar en bykomende voetnote deur Paul Reitter en Daniel Kehlmann. * ''In These Great Times and Other Writings'' (2014, vertaal met notas deur Patrick Healy, e-boek slegs by November Editions. Versameling van elf essays, aforismes en die voorwoord en eerste bedryf van ''Die laaste dae van die mensdom)'' * [http://www.abitofpitch.com www.abitofpitch.com] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20220710031625/http://www.abitofpitch.com/ |date=10 Julie 2022 }} is toegewy aan die publikasie van geselekteerde skrywes van Karl Kraus in Engelse vertaling met nuwe vertalings wat lukraak verskyn. * ''The Last Days of Mankind'' (2015), volledige teks vertaal deur Fred Bridgham en Edward Timms. Drukpers van Yale-universiteit. * ''The Last Days of Mankind'' (2016), alternatiewe vertaling deur Patrick Healy, November Editions *''Third Walpurgis Night: the Complete Text'' (2020), vertaal deur Fred Bridgham. Drukpers van Yale-universiteit. == Verwysings == {{Verwysings}} == Bronnelys == * ''Karl Kraus'' deur L. Liegler (1921) * ''Karl Kraus'' deur [[Walter Benjamin|W. Benjamin]] (1931) * ''Karl Kraus'' deur R. von Schaukal (1933) * ''Karl Kraus in Sebstzeugnissen und Bilddokumenten'' deur P. Schick (1965) * ''The Last Days of Mankind: Karl Kraus and His Vienna'' deur Frank Field (1967) * ''Karl Kraus'' deur W.A. Iggers (1967) * ''Karl Kraus'' deur H. Zohn (1971) * ''Wittgenstein's Vienna'' deur A. Janik en S. Toulmin (1973) * ''Karl Kraus and the Soul Doctors'' deur T.S. Szasz (1976) * ''Masks of the Prophet: The Theatrical World of Karl Kraus'' deur Kari Grimstad (1981) * ''McGraw-Hill Encyclopedia of World Drama'', vol. 3, ed. deur Stanley Hochman (1984) * {{cite book |last = Timms |first = Edward |title = Karl Kraus, Apocalyptic Satirist: Culture and Catastrophe in Habsburg Vienna |url = https://archive.org/details/karlkrausapocaly0000timm |publication-place = New Hawen |publisher = Drukpers van Yale-universiteit |year = 1986|isbn = 0-300-03611-6}} resensies: [https://www.jstor.org/stable/3728643] [https://www.jstor.org/stable/1347455] [http://yalepress.yale.edu/yupbooks/reviews.asp?isbn=9780300044836] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120212232246/http://yalepress.yale.edu/yupbooks/reviews.asp?isbn=9780300044836 |date=12 Februarie 2012 }} [https://web.archive.org/web/20080423065353/http://tls.timesonline.co.uk/article/0,,25336-1914702,00.html] * {{cite book |last = Timms |first = Edward |title = Karl Kraus, Apocalyptic Satirist: The Post-War Crisis and the Rise of the Swastika |url = https://archive.org/details/karlkrausapocaly0000timm_b2o0 | publication-place = New Hawen |publisher = Drukpers van Yale-universiteit Press|year = 2005|isbn=0-300-10751-X}} * ''Anti-Freud: Karl Kraus's Criticism of Psychoanalysis and Psychiatry'' deur Thomas Szasz (1990) * ''The Paper Ghetto: Karl Kraus and Anti-Semitism'' deur John Theobald (1996) * ''Karl Kraus and the Critics'' deur Harry Zohn (1997) * ''[https://books.google.com/books?id=m-mc76HwPdwC Otto Weininger: Sex, Science, and Self in Imperial Vienna]'' deur Chandak Sengoopta pp.&nbsp;6, 23, 35–36, 39–41, 43–44, 137, 141–45 * Linden, Ari. "Beyond Repetition: Karl Kraus's 'Absolute Satire'." ''German Studies Review'' 36.3 (2013): 515–536. * Linden, Ari. "Quoting The Language Of Nature In Karl Kraus's Satires." ''Journal of Austrian Studies'' 46.1 (2013): 1–22. * {{cite journal|last1=Bloch|first1=Albert|title=Karl Kraus' Shakespeare|journal=Books Abroad|date=1937|volume=11|issue=1|pages=21–24|doi=10.2307/40077864|jstor=40077864}} * {{cite book |last=Willett |first=John |date=1959 |title=The Theatre of Bertolt Brecht: A Study from Eight Aspects |location=Londen |publisher=Methuen |isbn=0-413-34360-X |url-access=registration |url=https://archive.org/details/theatreofbertolt0000will }} == Eksterne skakels == {{Commons category|Karl Kraus}} {{wikiquote|Karl Kraus}} * [http://www.theabsolute.net/minefield/kraus.html Die lewe en werk van Karl Kraus] * [http://www.truthandbeauty.ru Truth and Beauty- 'n opvolgpublikasie deur Eric Kraus] * [http://www.lrb.co.uk/v35/n21/joshua-cohen/no-one-hates-him-more On Jonathan Franzen's Karl Kraus] deur Joshua Cohen, by ''The London Review of Books'' * [https://fackel.oeaw.ac.at/index.html?lang=en Gedigitaliseerde uitgawe van ''Die Fackel''] van die Oostenrykse Akademie van Wetenskap AAC (gebruikerskoppelvlak in Duits en Engels) * [http://www.nonviolent-resistance.info/exhibitions/ger/kraus/index.htm Karl Kraus – ''Weltgericht'' (''Die laaste oordeel''). Polemiken gegen den Krieg (Polemiek teen die Oorlog)] – Aanlyn tentoonstelling in Duits, insluitende oorspronklike rolprentmateriaal (2014) * {{Internet Archive author |sname=Karl Kraus |birth=1874 |death=1936}} {{Normdata}} {{DEFAULTSORT:Kraus, Karl}} [[Kategorie:Geboortes in 1874]] [[Kategorie:Sterftes in 1936]] [[Kategorie:Oostenrykse skrywers]] [[Kategorie:Jode]] [[Kategorie: Oostenrykse digters]] 0n395hcn2wktmissyrb12z1k8u3gkz5 2818252 2818249 2025-07-04T00:11:39Z Johannescharlesventer 146706 2818252 wikitext text/x-wiki {{inligtingskas Persoon | naam = Karl Kraus | beeld = Karl Kraus.jpg | geboortedatum = {{geboortedatum|1874|04|28|}} | geboorteplek = Jičín, Koninkryk Boheme, [[Oostenryk-Hongarye]] | sterfdatum = {{sterfdatum en ouderdom|1936|06|12|1874|04|28|}} | sterfplek = [[Wene]], [[Oostenryk|Eerste Oostenrykse Republiek]] | beroep = {{hlist|Skrywer|joernalis}} | alma_mater = [[Universiteit van Wene]] }} '''Karl Kraus''' ({{IPA|de-AT|kraʊs|lang}}; [[28 April]] [[1874]] – [[12 Junie]] [[1936]])<ref>[https://www.britannica.com/biography/Karl-Kraus ''Encyclopaedia Britannica'']</ref> was 'n Oostenrykse [[skrywer]], joernalis, polemikus, [[satirikus]], essayis, dramaturg en digter, wat veral ook bekend was vir sy [[epigram]]me. Sy satire was gemik op die pers, Duitse kultuur en Duitse en Oostenrykse politiek. Hy is drie keer benoem vir die [[Nobelprys vir Letterkunde]].<ref>{{Cite web|url=https://www.nobelprize.org/nomination/archive/show_people.php?id=5034 |title=Nomination Database|website=www.nobelprize.org|access-date=19 April 2017}}</ref> Kraus is gebore uit die welvarende [[Jode|Joodse]] gesin van Jacob Kraus, 'n papiervervaardiger, en sy vrou Ernestine, née Kantor, in Jičín, Koninkryk Boheme, [[Oostenryk-Hongarye]] (vandag die Tsjeggiese Republiek of Tsjeggië). Die gesin het in 1877 na [[Wene]] verhuis. Sy moeder is oorlede in 1891. Kraus het in 1892 as regstudent ingeskryf aan die Universiteit van Wene. Met ingang April van dieselfde jaar, het hy bydrae begin maak aan die Wiener Literaturzeitung, met 'n kritiese stuk oor Gerhart Hauptmann se ''Die Weber'' (Die wewers). Ongeveer die tyd het hy op onsuksesvolle wyse probeer om naam te maak as akteur in 'n klein teater. In 1894 verander hy sy studieveld na filosofie en Duitse letterkunde. Hy staak egter sy studies in 1896. Sy vriendskap met Peter Altenburg het ongeveer die tyd posgevat. Karl Kraus was regdeur sy leeftyd 'n kontroversiële figuur. Marcel Reich-Ranicki het hom "ydel, eiegeregtig, selfvoldaan en selfingenome" genoem.<ref>Harry Zohn, [https://books.google.com/books?id=zMTJ6QWnaNYC&pg=PA90 ''Karl Kraus and the Critics''], Camden House, 1997, p. 90</ref> Kraus se volgelinge het in hom 'n onfeilbare gesag herken, wat enigiets sou doen om diegene wat sy ondersteuning geniet van help te wees. Kraus het die nageslag as sy uiteindelike gehoor beskou, en het ''Die Fackel'' in volumevorm herdruk, jare nadat dit die eerste keer gepubliseer is.<ref name="Knight2004p252">Knight, Charles A. (2004) ''Literature of Satire'' [https://books.google.com/books?id=SOfVePSFctgC&pg=PA252 pp. 252–6]</ref> 'n Beheptheid oor taal was sentraal tot Kraus se uitkyk, en hy het sy tydgenote se sorgelose taalgebruik as simptomaties van hul onverskillige behandeling van die wêreld beskou. Die Weense komponis Ernst Krenek het sy ontmoeting met die skrywer in 1932 as volg beskryf: "In 'n tyd toe mense oor die algemeen die Japannese bombardement van Sjanghai veroordeel het, het ek Karl Kraus ontmoet terwyl hy met een van sy beroemde kommaprobleme doenig was. Hy het iets gesê soos: 'Ek weet dat alles nutteloos is wanneer die huis brand. Maar ek moet dit doen, solank dit enigsins moontlik is; want indien diegene wat veronderstel was om na kommas om te sien altyd seker gemaak het dat hulle op die regte plek was, sou Sjanghai nie nou brand nie'."<ref>Hans Weigel, ''Kraus: Die Macht der Ohnmacht'' (Kraus, of die mag van onmag), Brandstätter, 1986, p. 128. Original text: "Als man sich gerade über die Beschießung von Shanghai durch die Japaner erregte und ich Karl Kraus bei einem der berühmten Beistrich-Problemen antraf, sagte er ungefähr: Ich weiß, daß das alles sinnlos ist, wenn das Haus in Brand steht. Aber solange das irgend möglich ist, muß ich das machen, denn hätten die Leute, die dazu verpflichtet sind, immer darauf geachtet, daß die Beistriche am richtigen Platz stehen, so würde Shanghai nicht brennen.“</ref> Die Oostenrykse skrywer [[Stefan Zweig]] het eenkeer na Kraus verwys as "die meester van giftige spot" (''der Meister des giftigen Spotts'').<ref>[[Stefan Zweig]], ''Die Welt von Gestern. Erinnerungen eines Europäers'' (Frankfurt am Main: Fischer, 1986), 127.</ref> Tot en met 1930 was Kraus se satiriese skrywes gerig aan politieke figure van die sentrum en die linkses, aangesien hy die gebreke van die regses as vanselfsprekend beskou het en dat dit derhalwe nie sy kommentaar regverdig het nie.<ref name="Knight2004p252" /> Later het sy reaksie op die NSDAP die ''Die Derde Walpurgisnag'' ingesluit. Vir die talle vyande wat hy gemaak het met die onbuigsaamheid en intensiteit van sy partydigheid, was hy egter 'n bittere misantropis en ''arme skepsel'' (Alfred Kerr). Hy is daarvan beskuldig dat hy hom aann haatlike veroordelings en ''Erledigungen'' vergryp het. Saam met Karl Valentin word hy as die meester van [[galgehumor]] beskou.<ref>{{cite web|url=http://www.danieleluttazzi.it/?q%3Dnode%2F221 |author=Marmo, Emanuela |title=Interview with Daniele Luttazzi |date=Maart2004 |access-date=6 Mei 2006 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20060506133300/http://www.danieleluttazzi.it/?q=node%2F221 |archive-date=6 Mei 2006 |quote="Quando la satira poi riesce a far ridere su un argomento talmente drammatico di cui si ride perché non c'è altra soluzione possibile, si ha quella che nei cabaret di Berlino degli Anni '20 veniva chiamata la 'risata verde'. È opportuno distinguere una satira ironica, che lavora per sottrazione, da una satira grottesca, che lavora per addizione. Questo secondo tipo di satira genera più spesso la risata verde. Ne erano maestri Kraus e Valentin." }}</ref> Giorgio Agamben het Guy Debord en Kraus in dieselfde kraal geplaas weens hul kritiek op joernaliste en die mediakultuur. Kraus was veral wrewelrig oor die gebruik van die ''feuilleton'' ('n ''feuilleton'' ({{IPA|fr|fœjtɔ̃}}; die [[verkleinwoord]] van ''feuillet''; letterlik bedoel; die bladsy van 'n boek) was oorspronklik 'n soort bylaag wat aan die politieke gedeelte van Franse koerante geheg was. Dit het hoofsaaklik bestaan uit nie-politieke nuus en skinderstories, [[literatuur|literêre]]- en kunskritiek, 'n kroniek van die nuutste modes, [[epigram]]me en ander literêre beuselagtighede. Die term ''feuilleton'' is in [[1800]] uitgevind deur die redakteurs van die Franse ''Journal des debatte'', Julien Louis Geoffroy en Bertin die Ouere. Die ''feuilleton'' is beskryf as die "geskinder van die dorp"<ref> {{cite book |title=Søren Kierkegaard |first1=Daniel W. |last1=Conway |first2=K. E. |last2=Gover |year=2002 |page=[https://books.google.com/books?id=6f3gwMbvz-sC&pg=PA248 248] |isbn=9780415235907 |url=https://books.google.com/books?id=6f3gwMbvz-sC }}</ref>. In wese kan dit beskryf word as bondige stukke wat deur die aanwending van emosiebelaaide woorde, niksseggendhede, ydele en traak-my-nie-agtige woordsketse en oppervlakighede, eerder as gespierde, kernagtige en betekenisvolle woorde, die leser se aandag trek.) deur literêre figure soos [[Heinrich Heine]]. Volgens Kraus sou die gebruik daarvan ondermeer in geheel die letterkunde asook die verbeeldingskrag van die mens verswak en verwater.<ref>Sien hieroor Kraus se essay ''Heine und die folgen'', soos o.a. bespreek in [[Jonathan Franzen]] se insiggewende Engelse vertaling daarvan (''Heine and the Consequences (1910)'', met kommentaar en opmerkings), gepubliseer in ''The Kraus Project'', 2013. Fourth Estate (Groot-Brittanje); 2013. [[Farrar, Straus en Giroux]] (Verenigde State).</ref><ref>Giorgio Agamben in Debord ''Commentari sulla società dello spettacolo'', aanhaling: "Se c'è, nel nostro secolo, uno scrittore con cui Debord accetterebvbe forse di essere paragonato, questi è Karl Kraus. Nessuno ha saputo, come Kraus nella sua caparbia lotta coi giornalisti, portare alla luce le leggi nascoste dello spettacolo, «i fatti che producono notizie e le notizie che sono colpevoli dei fatti». E se si dovesse immaginare qualcosa che corrisponde alla voce fuori campo che nei film di Debord accompagna l'esposizione del deserto di macerie dello spettacolo, nulla di più appropriato che la voce di Kraus (...) È nota la battuta con cui, nella postuma ''Terza notte di Valpurga'', Kraus giustifica il suo silenzio davanti all'avvento del nazismo: «Su Hitler non mi viene in mente nulla»."</ref> Gregor von Rezzori het soos volg oor Kraus geskryf:"[Sy] lewe is 'n voorbeeld van morele opregtheid en moed wat aan enige skrywer as navolgingswaardig voorgehou moet word, ongeag die taal waarin hy skryf... Ek het die voorreg gehad om na sy gesprekke te luister en sy gelaatstrekke te aanskou, verlig deur die vuur van sy fanatiese liefde vir die wonderwerk van die [[Duits]]e taal en sy heilige haat vir diegene wat dit misbruik."<ref>Gregor von Rezzori (1979) ''Memoirs of an Anti-Semite''. Middlesex; Penguin; pp. 219–220.</ref> Kraus se werk is beskryf as die kulminasie van 'n literêre sienswyse. Die kritikus Frank Field het [[Bertolt Brecht]] se woorde oor Kraus aangehaal toe hy verneem het van sy afsterwe: "As the epoch raised its hand to end its own life, he was the hand."<ref>Frank Field, ''The Last Days of Mankind: Karl Kraus and his Vienna'', Macmillan, 1967, p. 242</ref> == Geselekteerde werke == * ''Die demolierte Literatur'' [Vernietigde literatuur] (1897) * ''Eine Krone für Zion'' ['n Kroon vir Sion] (1898) * ''Sittlichkeit und Kriminalität'' [Moraliteit en die strafreg] (1908) * ''Sprüche und Widersprüche'' [Gesegdes en teenstellings] (1909) * ''Die chinesische Mauer'' [Die muur van Sjina] (1910) * ''Pro domo et mundo'' [Vir die huis en vir die wêreld] (1912) * ''Nestroy und die Nachwelt'' [Nestroy en die nageslag] (1913) * ''Worte in Versen'' (1916–30) * ''Die letzten Tage der Menschheit'' (Die laaste dae van die mensdom) (1918) * ''Weltgericht'' [Die laaste oordeel] (1919) * ''Nachts'' [Snags] (1919) * ''Untergang der Welt durch schwarze Magie'' [Die einde van die wêreld deur swart magie] (1922) * ''Literatur'' (Literatuur) (1921) * ''Traumstück'' [Droomstuk] (1922) * ''Die letzten Tage der Menschheit: Tragödie in fünf Akten mit Vorspiel und Epilog'' [Die laaste dae van die mensdom: Tragedie in vyf bedrywe, met 'n voorwoord en nawoord] (1922) * ''Wolkenkuckucksheim'' [[[Koekoeke]]wolke-land] (1923) * ''Traumtheater'' [Droomteater] (1924) * ''Epigramme'' ([[Epigram]]me) (1927) * ''Die Unüberwindlichen'' [Die Onverskrokkenes] (1928) * ''Literatur und Lüge'' [Literatuur en leuens] (1929) * ''Shakespeares Sonette'' (1933) * ''Die Sprache'' [Taal] (postuum, 1937) * ''Die dritte Walpurgisnacht'' [Die Derde Walpurgisnag] (postuum, 1952) Sommige werke is onlangs heruitgereik: * ''Die letzten Tage der Menschheit'', Bühnenfassung des Autors, 1992 Suhrkamp, {{ISBN|3-518-22091-8}} * ''Die Sprache'', Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37817-1}} * ''Die chinesische Mauer'', mit acht Illustrationen von Oskar Kokoschka, 1999, Insel, {{ISBN|3-458-19199-2}} * ''Aphorismen. Sprüche und Widersprüche''. Pro domo et mundo. Nachts, 1986, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37818-X}} * ''Sittlichkeit und Krimininalität'', 1987, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37811-2}} * ''Dramen. Literatur, Traumstück, Die unüberwindlichen u.a.'', 1989, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37821-X}} * ''Literatur und Lüge'', 1999, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37813-9}} * ''Shakespeares Sonette'', Nachdichtung, 1977, Diogenes, {{ISBN|3-257-20381-0}} * ''Theater der Dichtung mit Bearbeitungen von Shakespeare-Dramen'', Suhrkamp 1994, {{ISBN|3-518-37825-2}} * ''Hüben und Drüben'', 1993, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37828-7}} * ''Die Stunde des Gerichts'', 1992, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37827-9}} * ''Untergang der Welt durch schwarze Magie'', 1989, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37814-7}} * ''Brot und Lüge'', 1991, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37826-0}} * ''Die Katastrophe der Phrasen'', 1994, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37829-5}} === Werke in Engelse vertaling === * {{cite book | translator1-first=Alexander |translator1-last=Gode |translator2-first=Sue |translator2-last=Allen Wright | title = The Last Days of Mankind: A Tragedy in Five Acts (abridged) | publisher = F. Ungar Pub. Co | location = New York | year = 1974 | isbn = 9780804424844 | url-access = registration | url = https://archive.org/details/lastdaysofmankin00krau }} * ''No Compromise: Selected Writings of Karl Kraus'' (1977, ed. Frederick Ungar, sluit poësie, prosa en epigramme in afkomstig uit ''Die Fackel'' sowel as korrespondensie en uittreksels uit ''Die laaste dae van die mensdom.)'' * ''In These Great Times: A Karl Kraus Reader'' (1984), ed. Harry Zohn, bevat vertaalde uittreksels uit ''Die Fackel'', insluitende gedigte saam met die oorspronklike Duitse teks en 'n drasties verkorte vertaling van ''Die laaste dae van die mensdom''. * ''Anti-Freud: Karl Kraus' Criticism of Psychoanalysis and Psychiatry'' (1990) deur Thomas Szasz. Dit bevat Szasz se vertalings van verskeie artikels deur Kraus en epigramme oor psigiatrie en psigoanalise. * ''Half Truths and One-and-a-Half Truths: selected aphorisms'' (1990), vertaal deur Hary Zohn. Chicago {{ISBN|0-226-45268-9}}. * ''Dicta and Contradicta'', tr. Jonathan McVity (2001), 'n bundel epigramme. * ''The Last Days of Mankind'' (1999) 'n radiodrama uitgesaai op BBC Three. [[Paul Scofield]] speel The Voice of God. Verwerk en geregisseer deur Giles Havergal. Die drietal episodes is uitgesaai van 6 tot 13 Desember 1999. * Work in progress. 'n Onvolledige en breedvoerig geannoteerde Engelse vertaling deur Michael Russell van ''Die laaste dae van die mensdom'' is beskikbaar by http://www.thelastdaysofmankind.org. Dit bestaan tans uit die Voorwoord, Bedryf I, Bedryf II en die Epiloog, effens meer as 50 persent van die oorspronklike teks. Dit is deel van 'n projek om 'n volledige opvoerbare teks te vertaal met 'n fokus op opvoerbare Engels wat op sommige (beskeie) maniere Kraus se prosa en poësie in Duits weerspieël, met voetnote wat Kraus se komplekse en digte verwysings verduidelik en illustreer. Die Epiloog word tans as 'n aparte teks gepubliseer, beskikbaar by Amazon as 'n boek en op Kindle. Beskikbaar op die webwerf is ook 'n volledige "werkende" vertaling deur Cordelia von Klot, wat as 'n hulpmiddel vir studente verskaf word en die enigste weergawe is van die hele toneelstuk wat aanlyn beskikbaar is, vertaal in Engels met die nuttige perspektief van 'n Duitssprekende. * ''The Kraus Project: Essays by Karl Kraus'' (2013) vertaal deur [[Jonathan Franzen]], met kommentaar en bykomende voetnote deur Paul Reitter en Daniel Kehlmann. * ''In These Great Times and Other Writings'' (2014, vertaal met notas deur Patrick Healy, e-boek slegs by November Editions. Versameling van elf essays, aforismes en die voorwoord en eerste bedryf van ''Die laaste dae van die mensdom)'' * [http://www.abitofpitch.com www.abitofpitch.com] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20220710031625/http://www.abitofpitch.com/ |date=10 Julie 2022 }} is toegewy aan die publikasie van geselekteerde skrywes van Karl Kraus in Engelse vertaling met nuwe vertalings wat lukraak verskyn. * ''The Last Days of Mankind'' (2015), volledige teks vertaal deur Fred Bridgham en Edward Timms. Drukpers van Yale-universiteit. * ''The Last Days of Mankind'' (2016), alternatiewe vertaling deur Patrick Healy, November Editions *''Third Walpurgis Night: the Complete Text'' (2020), vertaal deur Fred Bridgham. Drukpers van Yale-universiteit. == Verwysings == {{Verwysings}} == Bronnelys == * ''Karl Kraus'' deur L. Liegler (1921) * ''Karl Kraus'' deur [[Walter Benjamin|W. Benjamin]] (1931) * ''Karl Kraus'' deur R. von Schaukal (1933) * ''Karl Kraus in Sebstzeugnissen und Bilddokumenten'' deur P. Schick (1965) * ''The Last Days of Mankind: Karl Kraus and His Vienna'' deur Frank Field (1967) * ''Karl Kraus'' deur W.A. Iggers (1967) * ''Karl Kraus'' deur H. Zohn (1971) * ''Wittgenstein's Vienna'' deur A. Janik en S. Toulmin (1973) * ''Karl Kraus and the Soul Doctors'' deur T.S. Szasz (1976) * ''Masks of the Prophet: The Theatrical World of Karl Kraus'' deur Kari Grimstad (1981) * ''McGraw-Hill Encyclopedia of World Drama'', vol. 3, ed. deur Stanley Hochman (1984) * {{cite book |last = Timms |first = Edward |title = Karl Kraus, Apocalyptic Satirist: Culture and Catastrophe in Habsburg Vienna |url = https://archive.org/details/karlkrausapocaly0000timm |publication-place = New Hawen |publisher = Drukpers van Yale-universiteit |year = 1986|isbn = 0-300-03611-6}} resensies: [https://www.jstor.org/stable/3728643] [https://www.jstor.org/stable/1347455] [http://yalepress.yale.edu/yupbooks/reviews.asp?isbn=9780300044836] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120212232246/http://yalepress.yale.edu/yupbooks/reviews.asp?isbn=9780300044836 |date=12 Februarie 2012 }} [https://web.archive.org/web/20080423065353/http://tls.timesonline.co.uk/article/0,,25336-1914702,00.html] * {{cite book |last = Timms |first = Edward |title = Karl Kraus, Apocalyptic Satirist: The Post-War Crisis and the Rise of the Swastika |url = https://archive.org/details/karlkrausapocaly0000timm_b2o0 | publication-place = New Hawen |publisher = Drukpers van Yale-universiteit Press|year = 2005|isbn=0-300-10751-X}} * ''Anti-Freud: Karl Kraus's Criticism of Psychoanalysis and Psychiatry'' deur Thomas Szasz (1990) * ''The Paper Ghetto: Karl Kraus and Anti-Semitism'' deur John Theobald (1996) * ''Karl Kraus and the Critics'' deur Harry Zohn (1997) * ''[https://books.google.com/books?id=m-mc76HwPdwC Otto Weininger: Sex, Science, and Self in Imperial Vienna]'' deur Chandak Sengoopta pp.&nbsp;6, 23, 35–36, 39–41, 43–44, 137, 141–45 * Linden, Ari. "Beyond Repetition: Karl Kraus's 'Absolute Satire'." ''German Studies Review'' 36.3 (2013): 515–536. * Linden, Ari. "Quoting The Language Of Nature In Karl Kraus's Satires." ''Journal of Austrian Studies'' 46.1 (2013): 1–22. * {{cite journal|last1=Bloch|first1=Albert|title=Karl Kraus' Shakespeare|journal=Books Abroad|date=1937|volume=11|issue=1|pages=21–24|doi=10.2307/40077864|jstor=40077864}} * {{cite book |last=Willett |first=John |date=1959 |title=The Theatre of Bertolt Brecht: A Study from Eight Aspects |location=Londen |publisher=Methuen |isbn=0-413-34360-X |url-access=registration |url=https://archive.org/details/theatreofbertolt0000will }} == Eksterne skakels == {{Commons category|Karl Kraus}} {{wikiquote|Karl Kraus}} * [http://www.theabsolute.net/minefield/kraus.html Die lewe en werk van Karl Kraus] * [http://www.truthandbeauty.ru Truth and Beauty- 'n opvolgpublikasie deur Eric Kraus] * [http://www.lrb.co.uk/v35/n21/joshua-cohen/no-one-hates-him-more On Jonathan Franzen's Karl Kraus] deur Joshua Cohen, by ''The London Review of Books'' * [https://fackel.oeaw.ac.at/index.html?lang=en Gedigitaliseerde uitgawe van ''Die Fackel''] van die Oostenrykse Akademie van Wetenskap AAC (gebruikerskoppelvlak in Duits en Engels) * [http://www.nonviolent-resistance.info/exhibitions/ger/kraus/index.htm Karl Kraus – ''Weltgericht'' (''Die laaste oordeel''). Polemiken gegen den Krieg (Polemiek teen die Oorlog)] – Aanlyn tentoonstelling in Duits, insluitende oorspronklike rolprentmateriaal (2014) * {{Internet Archive author |sname=Karl Kraus |birth=1874 |death=1936}} {{Normdata}} {{DEFAULTSORT:Kraus, Karl}} [[Kategorie:Geboortes in 1874]] [[Kategorie:Sterftes in 1936]] [[Kategorie:Oostenrykse skrywers]] [[Kategorie:Jode]] [[Kategorie: Oostenrykse digters]] p0ep1ev54zvj87qg38307qpswhcusjr 2818253 2818252 2025-07-04T00:12:25Z Johannescharlesventer 146706 2818253 wikitext text/x-wiki {{inligtingskas Persoon | naam = Karl Kraus | beeld = Karl Kraus.jpg | geboortedatum = {{geboortedatum|1874|04|28|}} | geboorteplek = Jičín, Koninkryk Boheme, [[Oostenryk-Hongarye]] | sterfdatum = {{sterfdatum en ouderdom|1936|06|12|1874|04|28|}} | sterfplek = [[Wene]], [[Oostenryk|Eerste Oostenrykse Republiek]] | beroep = {{hlist|Skrywer|joernalis}} | alma_mater = [[Universiteit van Wene]] }} '''Karl Kraus''' ({{IPA|de-AT|kraʊs|lang}}; [[28 April]] [[1874]] – [[12 Junie]] [[1936]])<ref>[https://www.britannica.com/biography/Karl-Kraus ''Encyclopaedia Britannica'']</ref> was 'n Oostenrykse [[skrywer]], joernalis, polemikus, [[satirikus]], essayis, dramaturg en digter, wat veral ook bekend was vir sy [[epigram]]me. Sy satire was gemik op die pers, Duitse kultuur en Duitse en Oostenrykse politiek. Hy is drie keer benoem vir die [[Nobelprys vir Letterkunde]].<ref>{{Cite web|url=https://www.nobelprize.org/nomination/archive/show_people.php?id=5034 |title=Nomination Database|website=www.nobelprize.org|access-date=19 April 2017}}</ref> Kraus is gebore uit die welvarende [[Jode|Joodse]] gesin van Jacob Kraus, 'n papiervervaardiger, en sy vrou Ernestine, née Kantor, in Jičín, Koninkryk Boheme, [[Oostenryk-Hongarye]] (vandag die Tsjeggiese Republiek of Tsjeggië). Die gesin het in 1877 na [[Wene]] verhuis. Sy moeder is oorlede in 1891. Kraus het in 1892 as regstudent ingeskryf aan die Universiteit van Wene. Met ingang April van dieselfde jaar, het hy bydrae begin maak aan die Wiener Literaturzeitung, met 'n kritiese stuk oor Gerhart Hauptmann se ''Die Weber'' (Die wewers). Ongeveer die tyd het hy op onsuksesvolle wyse probeer om naam te maak as akteur in 'n klein teater. In 1894 verander hy sy studieveld na filosofie en Duitse letterkunde. Hy staak egter sy studies in 1896. Sy vriendskap met Peter Altenburg het ongeveer die tyd posgevat. Karl Kraus was regdeur sy leeftyd 'n kontroversiële figuur. Marcel Reich-Ranicki het hom "ydel, eiegeregtig, selfvoldaan en selfingenome" genoem.<ref>Harry Zohn, [https://books.google.com/books?id=zMTJ6QWnaNYC&pg=PA90 ''Karl Kraus and the Critics''], Camden House, 1997, p. 90</ref> Kraus se volgelinge het in hom 'n onfeilbare gesag herken, wat enigiets sou doen om diegene wat sy ondersteuning geniet van hulp te wees. Kraus het die nageslag as sy uiteindelike gehoor beskou, en het ''Die Fackel'' in volumevorm herdruk, jare nadat dit die eerste keer gepubliseer is.<ref name="Knight2004p252">Knight, Charles A. (2004) ''Literature of Satire'' [https://books.google.com/books?id=SOfVePSFctgC&pg=PA252 pp. 252–6]</ref> 'n Beheptheid oor taal was sentraal tot Kraus se uitkyk, en hy het sy tydgenote se sorgelose taalgebruik as simptomaties van hul onverskillige behandeling van die wêreld beskou. Die Weense komponis Ernst Krenek het sy ontmoeting met die skrywer in 1932 as volg beskryf: "In 'n tyd toe mense oor die algemeen die Japannese bombardement van Sjanghai veroordeel het, het ek Karl Kraus ontmoet terwyl hy met een van sy beroemde kommaprobleme doenig was. Hy het iets gesê soos: 'Ek weet dat alles nutteloos is wanneer die huis brand. Maar ek moet dit doen, solank dit enigsins moontlik is; want indien diegene wat veronderstel was om na kommas om te sien altyd seker gemaak het dat hulle op die regte plek was, sou Sjanghai nie nou brand nie'."<ref>Hans Weigel, ''Kraus: Die Macht der Ohnmacht'' (Kraus, of die mag van onmag), Brandstätter, 1986, p. 128. Original text: "Als man sich gerade über die Beschießung von Shanghai durch die Japaner erregte und ich Karl Kraus bei einem der berühmten Beistrich-Problemen antraf, sagte er ungefähr: Ich weiß, daß das alles sinnlos ist, wenn das Haus in Brand steht. Aber solange das irgend möglich ist, muß ich das machen, denn hätten die Leute, die dazu verpflichtet sind, immer darauf geachtet, daß die Beistriche am richtigen Platz stehen, so würde Shanghai nicht brennen.“</ref> Die Oostenrykse skrywer [[Stefan Zweig]] het eenkeer na Kraus verwys as "die meester van giftige spot" (''der Meister des giftigen Spotts'').<ref>[[Stefan Zweig]], ''Die Welt von Gestern. Erinnerungen eines Europäers'' (Frankfurt am Main: Fischer, 1986), 127.</ref> Tot en met 1930 was Kraus se satiriese skrywes gerig aan politieke figure van die sentrum en die linkses, aangesien hy die gebreke van die regses as vanselfsprekend beskou het en dat dit derhalwe nie sy kommentaar regverdig het nie.<ref name="Knight2004p252" /> Later het sy reaksie op die NSDAP die ''Die Derde Walpurgisnag'' ingesluit. Vir die talle vyande wat hy gemaak het met die onbuigsaamheid en intensiteit van sy partydigheid, was hy egter 'n bittere misantropis en ''arme skepsel'' (Alfred Kerr). Hy is daarvan beskuldig dat hy hom aann haatlike veroordelings en ''Erledigungen'' vergryp het. Saam met Karl Valentin word hy as die meester van [[galgehumor]] beskou.<ref>{{cite web|url=http://www.danieleluttazzi.it/?q%3Dnode%2F221 |author=Marmo, Emanuela |title=Interview with Daniele Luttazzi |date=Maart2004 |access-date=6 Mei 2006 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20060506133300/http://www.danieleluttazzi.it/?q=node%2F221 |archive-date=6 Mei 2006 |quote="Quando la satira poi riesce a far ridere su un argomento talmente drammatico di cui si ride perché non c'è altra soluzione possibile, si ha quella che nei cabaret di Berlino degli Anni '20 veniva chiamata la 'risata verde'. È opportuno distinguere una satira ironica, che lavora per sottrazione, da una satira grottesca, che lavora per addizione. Questo secondo tipo di satira genera più spesso la risata verde. Ne erano maestri Kraus e Valentin." }}</ref> Giorgio Agamben het Guy Debord en Kraus in dieselfde kraal geplaas weens hul kritiek op joernaliste en die mediakultuur. Kraus was veral wrewelrig oor die gebruik van die ''feuilleton'' ('n ''feuilleton'' ({{IPA|fr|fœjtɔ̃}}; die [[verkleinwoord]] van ''feuillet''; letterlik bedoel; die bladsy van 'n boek) was oorspronklik 'n soort bylaag wat aan die politieke gedeelte van Franse koerante geheg was. Dit het hoofsaaklik bestaan uit nie-politieke nuus en skinderstories, [[literatuur|literêre]]- en kunskritiek, 'n kroniek van die nuutste modes, [[epigram]]me en ander literêre beuselagtighede. Die term ''feuilleton'' is in [[1800]] uitgevind deur die redakteurs van die Franse ''Journal des debatte'', Julien Louis Geoffroy en Bertin die Ouere. Die ''feuilleton'' is beskryf as die "geskinder van die dorp"<ref> {{cite book |title=Søren Kierkegaard |first1=Daniel W. |last1=Conway |first2=K. E. |last2=Gover |year=2002 |page=[https://books.google.com/books?id=6f3gwMbvz-sC&pg=PA248 248] |isbn=9780415235907 |url=https://books.google.com/books?id=6f3gwMbvz-sC }}</ref>. In wese kan dit beskryf word as bondige stukke wat deur die aanwending van emosiebelaaide woorde, niksseggendhede, ydele en traak-my-nie-agtige woordsketse en oppervlakighede, eerder as gespierde, kernagtige en betekenisvolle woorde, die leser se aandag trek.) deur literêre figure soos [[Heinrich Heine]]. Volgens Kraus sou die gebruik daarvan ondermeer in geheel die letterkunde asook die verbeeldingskrag van die mens verswak en verwater.<ref>Sien hieroor Kraus se essay ''Heine und die folgen'', soos o.a. bespreek in [[Jonathan Franzen]] se insiggewende Engelse vertaling daarvan (''Heine and the Consequences (1910)'', met kommentaar en opmerkings), gepubliseer in ''The Kraus Project'', 2013. Fourth Estate (Groot-Brittanje); 2013. [[Farrar, Straus en Giroux]] (Verenigde State).</ref><ref>Giorgio Agamben in Debord ''Commentari sulla società dello spettacolo'', aanhaling: "Se c'è, nel nostro secolo, uno scrittore con cui Debord accetterebvbe forse di essere paragonato, questi è Karl Kraus. Nessuno ha saputo, come Kraus nella sua caparbia lotta coi giornalisti, portare alla luce le leggi nascoste dello spettacolo, «i fatti che producono notizie e le notizie che sono colpevoli dei fatti». E se si dovesse immaginare qualcosa che corrisponde alla voce fuori campo che nei film di Debord accompagna l'esposizione del deserto di macerie dello spettacolo, nulla di più appropriato che la voce di Kraus (...) È nota la battuta con cui, nella postuma ''Terza notte di Valpurga'', Kraus giustifica il suo silenzio davanti all'avvento del nazismo: «Su Hitler non mi viene in mente nulla»."</ref> Gregor von Rezzori het soos volg oor Kraus geskryf:"[Sy] lewe is 'n voorbeeld van morele opregtheid en moed wat aan enige skrywer as navolgingswaardig voorgehou moet word, ongeag die taal waarin hy skryf... Ek het die voorreg gehad om na sy gesprekke te luister en sy gelaatstrekke te aanskou, verlig deur die vuur van sy fanatiese liefde vir die wonderwerk van die [[Duits]]e taal en sy heilige haat vir diegene wat dit misbruik."<ref>Gregor von Rezzori (1979) ''Memoirs of an Anti-Semite''. Middlesex; Penguin; pp. 219–220.</ref> Kraus se werk is beskryf as die kulminasie van 'n literêre sienswyse. Die kritikus Frank Field het [[Bertolt Brecht]] se woorde oor Kraus aangehaal toe hy verneem het van sy afsterwe: "As the epoch raised its hand to end its own life, he was the hand."<ref>Frank Field, ''The Last Days of Mankind: Karl Kraus and his Vienna'', Macmillan, 1967, p. 242</ref> == Geselekteerde werke == * ''Die demolierte Literatur'' [Vernietigde literatuur] (1897) * ''Eine Krone für Zion'' ['n Kroon vir Sion] (1898) * ''Sittlichkeit und Kriminalität'' [Moraliteit en die strafreg] (1908) * ''Sprüche und Widersprüche'' [Gesegdes en teenstellings] (1909) * ''Die chinesische Mauer'' [Die muur van Sjina] (1910) * ''Pro domo et mundo'' [Vir die huis en vir die wêreld] (1912) * ''Nestroy und die Nachwelt'' [Nestroy en die nageslag] (1913) * ''Worte in Versen'' (1916–30) * ''Die letzten Tage der Menschheit'' (Die laaste dae van die mensdom) (1918) * ''Weltgericht'' [Die laaste oordeel] (1919) * ''Nachts'' [Snags] (1919) * ''Untergang der Welt durch schwarze Magie'' [Die einde van die wêreld deur swart magie] (1922) * ''Literatur'' (Literatuur) (1921) * ''Traumstück'' [Droomstuk] (1922) * ''Die letzten Tage der Menschheit: Tragödie in fünf Akten mit Vorspiel und Epilog'' [Die laaste dae van die mensdom: Tragedie in vyf bedrywe, met 'n voorwoord en nawoord] (1922) * ''Wolkenkuckucksheim'' [[[Koekoeke]]wolke-land] (1923) * ''Traumtheater'' [Droomteater] (1924) * ''Epigramme'' ([[Epigram]]me) (1927) * ''Die Unüberwindlichen'' [Die Onverskrokkenes] (1928) * ''Literatur und Lüge'' [Literatuur en leuens] (1929) * ''Shakespeares Sonette'' (1933) * ''Die Sprache'' [Taal] (postuum, 1937) * ''Die dritte Walpurgisnacht'' [Die Derde Walpurgisnag] (postuum, 1952) Sommige werke is onlangs heruitgereik: * ''Die letzten Tage der Menschheit'', Bühnenfassung des Autors, 1992 Suhrkamp, {{ISBN|3-518-22091-8}} * ''Die Sprache'', Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37817-1}} * ''Die chinesische Mauer'', mit acht Illustrationen von Oskar Kokoschka, 1999, Insel, {{ISBN|3-458-19199-2}} * ''Aphorismen. Sprüche und Widersprüche''. Pro domo et mundo. Nachts, 1986, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37818-X}} * ''Sittlichkeit und Krimininalität'', 1987, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37811-2}} * ''Dramen. Literatur, Traumstück, Die unüberwindlichen u.a.'', 1989, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37821-X}} * ''Literatur und Lüge'', 1999, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37813-9}} * ''Shakespeares Sonette'', Nachdichtung, 1977, Diogenes, {{ISBN|3-257-20381-0}} * ''Theater der Dichtung mit Bearbeitungen von Shakespeare-Dramen'', Suhrkamp 1994, {{ISBN|3-518-37825-2}} * ''Hüben und Drüben'', 1993, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37828-7}} * ''Die Stunde des Gerichts'', 1992, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37827-9}} * ''Untergang der Welt durch schwarze Magie'', 1989, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37814-7}} * ''Brot und Lüge'', 1991, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37826-0}} * ''Die Katastrophe der Phrasen'', 1994, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37829-5}} === Werke in Engelse vertaling === * {{cite book | translator1-first=Alexander |translator1-last=Gode |translator2-first=Sue |translator2-last=Allen Wright | title = The Last Days of Mankind: A Tragedy in Five Acts (abridged) | publisher = F. Ungar Pub. Co | location = New York | year = 1974 | isbn = 9780804424844 | url-access = registration | url = https://archive.org/details/lastdaysofmankin00krau }} * ''No Compromise: Selected Writings of Karl Kraus'' (1977, ed. Frederick Ungar, sluit poësie, prosa en epigramme in afkomstig uit ''Die Fackel'' sowel as korrespondensie en uittreksels uit ''Die laaste dae van die mensdom.)'' * ''In These Great Times: A Karl Kraus Reader'' (1984), ed. Harry Zohn, bevat vertaalde uittreksels uit ''Die Fackel'', insluitende gedigte saam met die oorspronklike Duitse teks en 'n drasties verkorte vertaling van ''Die laaste dae van die mensdom''. * ''Anti-Freud: Karl Kraus' Criticism of Psychoanalysis and Psychiatry'' (1990) deur Thomas Szasz. Dit bevat Szasz se vertalings van verskeie artikels deur Kraus en epigramme oor psigiatrie en psigoanalise. * ''Half Truths and One-and-a-Half Truths: selected aphorisms'' (1990), vertaal deur Hary Zohn. Chicago {{ISBN|0-226-45268-9}}. * ''Dicta and Contradicta'', tr. Jonathan McVity (2001), 'n bundel epigramme. * ''The Last Days of Mankind'' (1999) 'n radiodrama uitgesaai op BBC Three. [[Paul Scofield]] speel The Voice of God. Verwerk en geregisseer deur Giles Havergal. Die drietal episodes is uitgesaai van 6 tot 13 Desember 1999. * Work in progress. 'n Onvolledige en breedvoerig geannoteerde Engelse vertaling deur Michael Russell van ''Die laaste dae van die mensdom'' is beskikbaar by http://www.thelastdaysofmankind.org. Dit bestaan tans uit die Voorwoord, Bedryf I, Bedryf II en die Epiloog, effens meer as 50 persent van die oorspronklike teks. Dit is deel van 'n projek om 'n volledige opvoerbare teks te vertaal met 'n fokus op opvoerbare Engels wat op sommige (beskeie) maniere Kraus se prosa en poësie in Duits weerspieël, met voetnote wat Kraus se komplekse en digte verwysings verduidelik en illustreer. Die Epiloog word tans as 'n aparte teks gepubliseer, beskikbaar by Amazon as 'n boek en op Kindle. Beskikbaar op die webwerf is ook 'n volledige "werkende" vertaling deur Cordelia von Klot, wat as 'n hulpmiddel vir studente verskaf word en die enigste weergawe is van die hele toneelstuk wat aanlyn beskikbaar is, vertaal in Engels met die nuttige perspektief van 'n Duitssprekende. * ''The Kraus Project: Essays by Karl Kraus'' (2013) vertaal deur [[Jonathan Franzen]], met kommentaar en bykomende voetnote deur Paul Reitter en Daniel Kehlmann. * ''In These Great Times and Other Writings'' (2014, vertaal met notas deur Patrick Healy, e-boek slegs by November Editions. Versameling van elf essays, aforismes en die voorwoord en eerste bedryf van ''Die laaste dae van die mensdom)'' * [http://www.abitofpitch.com www.abitofpitch.com] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20220710031625/http://www.abitofpitch.com/ |date=10 Julie 2022 }} is toegewy aan die publikasie van geselekteerde skrywes van Karl Kraus in Engelse vertaling met nuwe vertalings wat lukraak verskyn. * ''The Last Days of Mankind'' (2015), volledige teks vertaal deur Fred Bridgham en Edward Timms. Drukpers van Yale-universiteit. * ''The Last Days of Mankind'' (2016), alternatiewe vertaling deur Patrick Healy, November Editions *''Third Walpurgis Night: the Complete Text'' (2020), vertaal deur Fred Bridgham. Drukpers van Yale-universiteit. == Verwysings == {{Verwysings}} == Bronnelys == * ''Karl Kraus'' deur L. Liegler (1921) * ''Karl Kraus'' deur [[Walter Benjamin|W. Benjamin]] (1931) * ''Karl Kraus'' deur R. von Schaukal (1933) * ''Karl Kraus in Sebstzeugnissen und Bilddokumenten'' deur P. Schick (1965) * ''The Last Days of Mankind: Karl Kraus and His Vienna'' deur Frank Field (1967) * ''Karl Kraus'' deur W.A. Iggers (1967) * ''Karl Kraus'' deur H. Zohn (1971) * ''Wittgenstein's Vienna'' deur A. Janik en S. Toulmin (1973) * ''Karl Kraus and the Soul Doctors'' deur T.S. Szasz (1976) * ''Masks of the Prophet: The Theatrical World of Karl Kraus'' deur Kari Grimstad (1981) * ''McGraw-Hill Encyclopedia of World Drama'', vol. 3, ed. deur Stanley Hochman (1984) * {{cite book |last = Timms |first = Edward |title = Karl Kraus, Apocalyptic Satirist: Culture and Catastrophe in Habsburg Vienna |url = https://archive.org/details/karlkrausapocaly0000timm |publication-place = New Hawen |publisher = Drukpers van Yale-universiteit |year = 1986|isbn = 0-300-03611-6}} resensies: [https://www.jstor.org/stable/3728643] [https://www.jstor.org/stable/1347455] [http://yalepress.yale.edu/yupbooks/reviews.asp?isbn=9780300044836] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120212232246/http://yalepress.yale.edu/yupbooks/reviews.asp?isbn=9780300044836 |date=12 Februarie 2012 }} [https://web.archive.org/web/20080423065353/http://tls.timesonline.co.uk/article/0,,25336-1914702,00.html] * {{cite book |last = Timms |first = Edward |title = Karl Kraus, Apocalyptic Satirist: The Post-War Crisis and the Rise of the Swastika |url = https://archive.org/details/karlkrausapocaly0000timm_b2o0 | publication-place = New Hawen |publisher = Drukpers van Yale-universiteit Press|year = 2005|isbn=0-300-10751-X}} * ''Anti-Freud: Karl Kraus's Criticism of Psychoanalysis and Psychiatry'' deur Thomas Szasz (1990) * ''The Paper Ghetto: Karl Kraus and Anti-Semitism'' deur John Theobald (1996) * ''Karl Kraus and the Critics'' deur Harry Zohn (1997) * ''[https://books.google.com/books?id=m-mc76HwPdwC Otto Weininger: Sex, Science, and Self in Imperial Vienna]'' deur Chandak Sengoopta pp.&nbsp;6, 23, 35–36, 39–41, 43–44, 137, 141–45 * Linden, Ari. "Beyond Repetition: Karl Kraus's 'Absolute Satire'." ''German Studies Review'' 36.3 (2013): 515–536. * Linden, Ari. "Quoting The Language Of Nature In Karl Kraus's Satires." ''Journal of Austrian Studies'' 46.1 (2013): 1–22. * {{cite journal|last1=Bloch|first1=Albert|title=Karl Kraus' Shakespeare|journal=Books Abroad|date=1937|volume=11|issue=1|pages=21–24|doi=10.2307/40077864|jstor=40077864}} * {{cite book |last=Willett |first=John |date=1959 |title=The Theatre of Bertolt Brecht: A Study from Eight Aspects |location=Londen |publisher=Methuen |isbn=0-413-34360-X |url-access=registration |url=https://archive.org/details/theatreofbertolt0000will }} == Eksterne skakels == {{Commons category|Karl Kraus}} {{wikiquote|Karl Kraus}} * [http://www.theabsolute.net/minefield/kraus.html Die lewe en werk van Karl Kraus] * [http://www.truthandbeauty.ru Truth and Beauty- 'n opvolgpublikasie deur Eric Kraus] * [http://www.lrb.co.uk/v35/n21/joshua-cohen/no-one-hates-him-more On Jonathan Franzen's Karl Kraus] deur Joshua Cohen, by ''The London Review of Books'' * [https://fackel.oeaw.ac.at/index.html?lang=en Gedigitaliseerde uitgawe van ''Die Fackel''] van die Oostenrykse Akademie van Wetenskap AAC (gebruikerskoppelvlak in Duits en Engels) * [http://www.nonviolent-resistance.info/exhibitions/ger/kraus/index.htm Karl Kraus – ''Weltgericht'' (''Die laaste oordeel''). Polemiken gegen den Krieg (Polemiek teen die Oorlog)] – Aanlyn tentoonstelling in Duits, insluitende oorspronklike rolprentmateriaal (2014) * {{Internet Archive author |sname=Karl Kraus |birth=1874 |death=1936}} {{Normdata}} {{DEFAULTSORT:Kraus, Karl}} [[Kategorie:Geboortes in 1874]] [[Kategorie:Sterftes in 1936]] [[Kategorie:Oostenrykse skrywers]] [[Kategorie:Jode]] [[Kategorie: Oostenrykse digters]] i0qng99uv7p4rj4vr2odd7v2soya3oa 2818254 2818253 2025-07-04T00:13:55Z Johannescharlesventer 146706 2818254 wikitext text/x-wiki {{inligtingskas Persoon | naam = Karl Kraus | beeld = Karl Kraus.jpg | geboortedatum = {{geboortedatum|1874|04|28|}} | geboorteplek = Jičín, Koninkryk Boheme, [[Oostenryk-Hongarye]] | sterfdatum = {{sterfdatum en ouderdom|1936|06|12|1874|04|28|}} | sterfplek = [[Wene]], [[Oostenryk|Eerste Oostenrykse Republiek]] | beroep = {{hlist|Skrywer|joernalis}} | alma_mater = [[Universiteit van Wene]] }} '''Karl Kraus''' ({{IPA|de-AT|kraʊs|lang}}; [[28 April]] [[1874]] – [[12 Junie]] [[1936]])<ref>[https://www.britannica.com/biography/Karl-Kraus ''Encyclopaedia Britannica'']</ref> was 'n Oostenrykse [[skrywer]], joernalis, polemikus, [[satirikus]], essayis, dramaturg en digter, wat veral ook bekend was vir sy [[epigram]]me. Sy satire was gemik op die pers, Duitse kultuur en Duitse en Oostenrykse politiek. Hy is drie keer benoem vir die [[Nobelprys vir Letterkunde]].<ref>{{Cite web|url=https://www.nobelprize.org/nomination/archive/show_people.php?id=5034 |title=Nomination Database|website=www.nobelprize.org|access-date=19 April 2017}}</ref> Kraus is gebore uit die welvarende [[Jode|Joodse]] gesin van Jacob Kraus, 'n papiervervaardiger, en sy vrou Ernestine, née Kantor, in Jičín, Koninkryk Boheme, [[Oostenryk-Hongarye]] (vandag die Tsjeggiese Republiek of Tsjeggië). Die gesin het in 1877 na [[Wene]] verhuis. Sy moeder is oorlede in 1891. Kraus het in 1892 as regstudent ingeskryf aan die Universiteit van Wene. Met ingang April van dieselfde jaar, het hy bydrae begin maak aan die Wiener Literaturzeitung, met 'n kritiese stuk oor Gerhart Hauptmann se ''Die Weber'' (Die wewers). Ongeveer die tyd het hy op onsuksesvolle wyse probeer om naam te maak as akteur in 'n klein teater. In 1894 verander hy sy studieveld na filosofie en Duitse letterkunde. Hy staak egter sy studies in 1896. Sy vriendskap met Peter Altenburg het ongeveer die tyd posgevat. Karl Kraus was regdeur sy leeftyd 'n kontroversiële figuur. Marcel Reich-Ranicki het hom "ydel, eiegeregtig, selfvoldaan en selfingenome" genoem.<ref>Harry Zohn, [https://books.google.com/books?id=zMTJ6QWnaNYC&pg=PA90 ''Karl Kraus and the Critics''], Camden House, 1997, p. 90</ref> Kraus se volgelinge het in hom 'n onfeilbare gesag herken, wat enigiets sou doen om diegene wat sy ondersteuning geniet van hulp te wees. Kraus het die nageslag as sy uiteindelike gehoor beskou, en het ''Die Fackel'' in volumevorm herdruk, jare nadat dit die eerste keer gepubliseer is.<ref name="Knight2004p252">Knight, Charles A. (2004) ''Literature of Satire'' [https://books.google.com/books?id=SOfVePSFctgC&pg=PA252 pp. 252–6]</ref> 'n Beheptheid oor taal was sentraal tot Kraus se uitkyk, en hy het sy tydgenote se sorgelose taalgebruik as simptomaties van hul onverskillige behandeling van die wêreld beskou. Die Weense komponis Ernst Krenek het sy ontmoeting met die skrywer in 1932 as volg beskryf: "In 'n tyd toe mense oor die algemeen die Japannese bombardement van Sjanghai veroordeel het, het ek Karl Kraus ontmoet terwyl hy met een van sy beroemde kommaprobleme doenig was. Hy het iets gesê soos: 'Ek weet dat alles nutteloos is wanneer die huis brand. Maar ek moet dit doen, solank dit enigsins moontlik is; want indien diegene wat veronderstel was om na kommas om te sien altyd seker gemaak het dat hulle op die regte plek was, sou Sjanghai nie brand nie'."<ref>Hans Weigel, ''Kraus: Die Macht der Ohnmacht'' (Kraus, of die mag van onmag), Brandstätter, 1986, p. 128. Original text: "Als man sich gerade über die Beschießung von Shanghai durch die Japaner erregte und ich Karl Kraus bei einem der berühmten Beistrich-Problemen antraf, sagte er ungefähr: Ich weiß, daß das alles sinnlos ist, wenn das Haus in Brand steht. Aber solange das irgend möglich ist, muß ich das machen, denn hätten die Leute, die dazu verpflichtet sind, immer darauf geachtet, daß die Beistriche am richtigen Platz stehen, so würde Shanghai nicht brennen.“</ref> Die Oostenrykse skrywer [[Stefan Zweig]] het eenkeer na Kraus verwys as "die meester van giftige spot" (''der Meister des giftigen Spotts'').<ref>[[Stefan Zweig]], ''Die Welt von Gestern. Erinnerungen eines Europäers'' (Frankfurt am Main: Fischer, 1986), 127.</ref> Tot en met 1930 was Kraus se satiriese skrywes gerig aan politieke figure van die sentrum en die linkses, aangesien hy die gebreke van die regses as vanselfsprekend beskou het en dat dit derhalwe nie sy kommentaar regverdig het nie.<ref name="Knight2004p252" /> Later het sy reaksie op die NSDAP die ''Die Derde Walpurgisnag'' ingesluit. Vir die talle vyande wat hy gemaak het met die onbuigsaamheid en intensiteit van sy partydigheid, was hy egter 'n bittere misantropis en ''arme skepsel'' (Alfred Kerr). Hy is daarvan beskuldig dat hy hom aann haatlike veroordelings en ''Erledigungen'' vergryp het. Saam met Karl Valentin word hy as die meester van [[galgehumor]] beskou.<ref>{{cite web|url=http://www.danieleluttazzi.it/?q%3Dnode%2F221 |author=Marmo, Emanuela |title=Interview with Daniele Luttazzi |date=Maart2004 |access-date=6 Mei 2006 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20060506133300/http://www.danieleluttazzi.it/?q=node%2F221 |archive-date=6 Mei 2006 |quote="Quando la satira poi riesce a far ridere su un argomento talmente drammatico di cui si ride perché non c'è altra soluzione possibile, si ha quella che nei cabaret di Berlino degli Anni '20 veniva chiamata la 'risata verde'. È opportuno distinguere una satira ironica, che lavora per sottrazione, da una satira grottesca, che lavora per addizione. Questo secondo tipo di satira genera più spesso la risata verde. Ne erano maestri Kraus e Valentin." }}</ref> Giorgio Agamben het Guy Debord en Kraus in dieselfde kraal geplaas weens hul kritiek op joernaliste en die mediakultuur. Kraus was veral wrewelrig oor die gebruik van die ''feuilleton'' ('n ''feuilleton'' ({{IPA|fr|fœjtɔ̃}}; die [[verkleinwoord]] van ''feuillet''; letterlik bedoel; die bladsy van 'n boek) was oorspronklik 'n soort bylaag wat aan die politieke gedeelte van Franse koerante geheg was. Dit het hoofsaaklik bestaan uit nie-politieke nuus en skinderstories, [[literatuur|literêre]]- en kunskritiek, 'n kroniek van die nuutste modes, [[epigram]]me en ander literêre beuselagtighede. Die term ''feuilleton'' is in [[1800]] uitgevind deur die redakteurs van die Franse ''Journal des debatte'', Julien Louis Geoffroy en Bertin die Ouere. Die ''feuilleton'' is beskryf as die "geskinder van die dorp"<ref> {{cite book |title=Søren Kierkegaard |first1=Daniel W. |last1=Conway |first2=K. E. |last2=Gover |year=2002 |page=[https://books.google.com/books?id=6f3gwMbvz-sC&pg=PA248 248] |isbn=9780415235907 |url=https://books.google.com/books?id=6f3gwMbvz-sC }}</ref>. In wese kan dit beskryf word as bondige stukke wat deur die aanwending van emosiebelaaide woorde, niksseggendhede, ydele en traak-my-nie-agtige woordsketse en oppervlakighede, eerder as gespierde, kernagtige en betekenisvolle woorde, die leser se aandag trek.) deur literêre figure soos [[Heinrich Heine]]. Volgens Kraus sou die gebruik daarvan ondermeer in geheel die letterkunde asook die verbeeldingskrag van die mens verswak en verwater.<ref>Sien hieroor Kraus se essay ''Heine und die folgen'', soos o.a. bespreek in [[Jonathan Franzen]] se insiggewende Engelse vertaling daarvan (''Heine and the Consequences (1910)'', met kommentaar en opmerkings), gepubliseer in ''The Kraus Project'', 2013. Fourth Estate (Groot-Brittanje); 2013. [[Farrar, Straus en Giroux]] (Verenigde State).</ref><ref>Giorgio Agamben in Debord ''Commentari sulla società dello spettacolo'', aanhaling: "Se c'è, nel nostro secolo, uno scrittore con cui Debord accetterebvbe forse di essere paragonato, questi è Karl Kraus. Nessuno ha saputo, come Kraus nella sua caparbia lotta coi giornalisti, portare alla luce le leggi nascoste dello spettacolo, «i fatti che producono notizie e le notizie che sono colpevoli dei fatti». E se si dovesse immaginare qualcosa che corrisponde alla voce fuori campo che nei film di Debord accompagna l'esposizione del deserto di macerie dello spettacolo, nulla di più appropriato che la voce di Kraus (...) È nota la battuta con cui, nella postuma ''Terza notte di Valpurga'', Kraus giustifica il suo silenzio davanti all'avvento del nazismo: «Su Hitler non mi viene in mente nulla»."</ref> Gregor von Rezzori het soos volg oor Kraus geskryf:"[Sy] lewe is 'n voorbeeld van morele opregtheid en moed wat aan enige skrywer as navolgingswaardig voorgehou moet word, ongeag die taal waarin hy skryf... Ek het die voorreg gehad om na sy gesprekke te luister en sy gelaatstrekke te aanskou, verlig deur die vuur van sy fanatiese liefde vir die wonderwerk van die [[Duits]]e taal en sy heilige haat vir diegene wat dit misbruik."<ref>Gregor von Rezzori (1979) ''Memoirs of an Anti-Semite''. Middlesex; Penguin; pp. 219–220.</ref> Kraus se werk is beskryf as die kulminasie van 'n literêre sienswyse. Die kritikus Frank Field het [[Bertolt Brecht]] se woorde oor Kraus aangehaal toe hy verneem het van sy afsterwe: "As the epoch raised its hand to end its own life, he was the hand."<ref>Frank Field, ''The Last Days of Mankind: Karl Kraus and his Vienna'', Macmillan, 1967, p. 242</ref> == Geselekteerde werke == * ''Die demolierte Literatur'' [Vernietigde literatuur] (1897) * ''Eine Krone für Zion'' ['n Kroon vir Sion] (1898) * ''Sittlichkeit und Kriminalität'' [Moraliteit en die strafreg] (1908) * ''Sprüche und Widersprüche'' [Gesegdes en teenstellings] (1909) * ''Die chinesische Mauer'' [Die muur van Sjina] (1910) * ''Pro domo et mundo'' [Vir die huis en vir die wêreld] (1912) * ''Nestroy und die Nachwelt'' [Nestroy en die nageslag] (1913) * ''Worte in Versen'' (1916–30) * ''Die letzten Tage der Menschheit'' (Die laaste dae van die mensdom) (1918) * ''Weltgericht'' [Die laaste oordeel] (1919) * ''Nachts'' [Snags] (1919) * ''Untergang der Welt durch schwarze Magie'' [Die einde van die wêreld deur swart magie] (1922) * ''Literatur'' (Literatuur) (1921) * ''Traumstück'' [Droomstuk] (1922) * ''Die letzten Tage der Menschheit: Tragödie in fünf Akten mit Vorspiel und Epilog'' [Die laaste dae van die mensdom: Tragedie in vyf bedrywe, met 'n voorwoord en nawoord] (1922) * ''Wolkenkuckucksheim'' [[[Koekoeke]]wolke-land] (1923) * ''Traumtheater'' [Droomteater] (1924) * ''Epigramme'' ([[Epigram]]me) (1927) * ''Die Unüberwindlichen'' [Die Onverskrokkenes] (1928) * ''Literatur und Lüge'' [Literatuur en leuens] (1929) * ''Shakespeares Sonette'' (1933) * ''Die Sprache'' [Taal] (postuum, 1937) * ''Die dritte Walpurgisnacht'' [Die Derde Walpurgisnag] (postuum, 1952) Sommige werke is onlangs heruitgereik: * ''Die letzten Tage der Menschheit'', Bühnenfassung des Autors, 1992 Suhrkamp, {{ISBN|3-518-22091-8}} * ''Die Sprache'', Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37817-1}} * ''Die chinesische Mauer'', mit acht Illustrationen von Oskar Kokoschka, 1999, Insel, {{ISBN|3-458-19199-2}} * ''Aphorismen. Sprüche und Widersprüche''. Pro domo et mundo. Nachts, 1986, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37818-X}} * ''Sittlichkeit und Krimininalität'', 1987, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37811-2}} * ''Dramen. Literatur, Traumstück, Die unüberwindlichen u.a.'', 1989, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37821-X}} * ''Literatur und Lüge'', 1999, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37813-9}} * ''Shakespeares Sonette'', Nachdichtung, 1977, Diogenes, {{ISBN|3-257-20381-0}} * ''Theater der Dichtung mit Bearbeitungen von Shakespeare-Dramen'', Suhrkamp 1994, {{ISBN|3-518-37825-2}} * ''Hüben und Drüben'', 1993, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37828-7}} * ''Die Stunde des Gerichts'', 1992, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37827-9}} * ''Untergang der Welt durch schwarze Magie'', 1989, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37814-7}} * ''Brot und Lüge'', 1991, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37826-0}} * ''Die Katastrophe der Phrasen'', 1994, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37829-5}} === Werke in Engelse vertaling === * {{cite book | translator1-first=Alexander |translator1-last=Gode |translator2-first=Sue |translator2-last=Allen Wright | title = The Last Days of Mankind: A Tragedy in Five Acts (abridged) | publisher = F. Ungar Pub. Co | location = New York | year = 1974 | isbn = 9780804424844 | url-access = registration | url = https://archive.org/details/lastdaysofmankin00krau }} * ''No Compromise: Selected Writings of Karl Kraus'' (1977, ed. Frederick Ungar, sluit poësie, prosa en epigramme in afkomstig uit ''Die Fackel'' sowel as korrespondensie en uittreksels uit ''Die laaste dae van die mensdom.)'' * ''In These Great Times: A Karl Kraus Reader'' (1984), ed. Harry Zohn, bevat vertaalde uittreksels uit ''Die Fackel'', insluitende gedigte saam met die oorspronklike Duitse teks en 'n drasties verkorte vertaling van ''Die laaste dae van die mensdom''. * ''Anti-Freud: Karl Kraus' Criticism of Psychoanalysis and Psychiatry'' (1990) deur Thomas Szasz. Dit bevat Szasz se vertalings van verskeie artikels deur Kraus en epigramme oor psigiatrie en psigoanalise. * ''Half Truths and One-and-a-Half Truths: selected aphorisms'' (1990), vertaal deur Hary Zohn. Chicago {{ISBN|0-226-45268-9}}. * ''Dicta and Contradicta'', tr. Jonathan McVity (2001), 'n bundel epigramme. * ''The Last Days of Mankind'' (1999) 'n radiodrama uitgesaai op BBC Three. [[Paul Scofield]] speel The Voice of God. Verwerk en geregisseer deur Giles Havergal. Die drietal episodes is uitgesaai van 6 tot 13 Desember 1999. * Work in progress. 'n Onvolledige en breedvoerig geannoteerde Engelse vertaling deur Michael Russell van ''Die laaste dae van die mensdom'' is beskikbaar by http://www.thelastdaysofmankind.org. Dit bestaan tans uit die Voorwoord, Bedryf I, Bedryf II en die Epiloog, effens meer as 50 persent van die oorspronklike teks. Dit is deel van 'n projek om 'n volledige opvoerbare teks te vertaal met 'n fokus op opvoerbare Engels wat op sommige (beskeie) maniere Kraus se prosa en poësie in Duits weerspieël, met voetnote wat Kraus se komplekse en digte verwysings verduidelik en illustreer. Die Epiloog word tans as 'n aparte teks gepubliseer, beskikbaar by Amazon as 'n boek en op Kindle. Beskikbaar op die webwerf is ook 'n volledige "werkende" vertaling deur Cordelia von Klot, wat as 'n hulpmiddel vir studente verskaf word en die enigste weergawe is van die hele toneelstuk wat aanlyn beskikbaar is, vertaal in Engels met die nuttige perspektief van 'n Duitssprekende. * ''The Kraus Project: Essays by Karl Kraus'' (2013) vertaal deur [[Jonathan Franzen]], met kommentaar en bykomende voetnote deur Paul Reitter en Daniel Kehlmann. * ''In These Great Times and Other Writings'' (2014, vertaal met notas deur Patrick Healy, e-boek slegs by November Editions. Versameling van elf essays, aforismes en die voorwoord en eerste bedryf van ''Die laaste dae van die mensdom)'' * [http://www.abitofpitch.com www.abitofpitch.com] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20220710031625/http://www.abitofpitch.com/ |date=10 Julie 2022 }} is toegewy aan die publikasie van geselekteerde skrywes van Karl Kraus in Engelse vertaling met nuwe vertalings wat lukraak verskyn. * ''The Last Days of Mankind'' (2015), volledige teks vertaal deur Fred Bridgham en Edward Timms. Drukpers van Yale-universiteit. * ''The Last Days of Mankind'' (2016), alternatiewe vertaling deur Patrick Healy, November Editions *''Third Walpurgis Night: the Complete Text'' (2020), vertaal deur Fred Bridgham. Drukpers van Yale-universiteit. == Verwysings == {{Verwysings}} == Bronnelys == * ''Karl Kraus'' deur L. Liegler (1921) * ''Karl Kraus'' deur [[Walter Benjamin|W. Benjamin]] (1931) * ''Karl Kraus'' deur R. von Schaukal (1933) * ''Karl Kraus in Sebstzeugnissen und Bilddokumenten'' deur P. Schick (1965) * ''The Last Days of Mankind: Karl Kraus and His Vienna'' deur Frank Field (1967) * ''Karl Kraus'' deur W.A. Iggers (1967) * ''Karl Kraus'' deur H. Zohn (1971) * ''Wittgenstein's Vienna'' deur A. Janik en S. Toulmin (1973) * ''Karl Kraus and the Soul Doctors'' deur T.S. Szasz (1976) * ''Masks of the Prophet: The Theatrical World of Karl Kraus'' deur Kari Grimstad (1981) * ''McGraw-Hill Encyclopedia of World Drama'', vol. 3, ed. deur Stanley Hochman (1984) * {{cite book |last = Timms |first = Edward |title = Karl Kraus, Apocalyptic Satirist: Culture and Catastrophe in Habsburg Vienna |url = https://archive.org/details/karlkrausapocaly0000timm |publication-place = New Hawen |publisher = Drukpers van Yale-universiteit |year = 1986|isbn = 0-300-03611-6}} resensies: [https://www.jstor.org/stable/3728643] [https://www.jstor.org/stable/1347455] [http://yalepress.yale.edu/yupbooks/reviews.asp?isbn=9780300044836] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120212232246/http://yalepress.yale.edu/yupbooks/reviews.asp?isbn=9780300044836 |date=12 Februarie 2012 }} [https://web.archive.org/web/20080423065353/http://tls.timesonline.co.uk/article/0,,25336-1914702,00.html] * {{cite book |last = Timms |first = Edward |title = Karl Kraus, Apocalyptic Satirist: The Post-War Crisis and the Rise of the Swastika |url = https://archive.org/details/karlkrausapocaly0000timm_b2o0 | publication-place = New Hawen |publisher = Drukpers van Yale-universiteit Press|year = 2005|isbn=0-300-10751-X}} * ''Anti-Freud: Karl Kraus's Criticism of Psychoanalysis and Psychiatry'' deur Thomas Szasz (1990) * ''The Paper Ghetto: Karl Kraus and Anti-Semitism'' deur John Theobald (1996) * ''Karl Kraus and the Critics'' deur Harry Zohn (1997) * ''[https://books.google.com/books?id=m-mc76HwPdwC Otto Weininger: Sex, Science, and Self in Imperial Vienna]'' deur Chandak Sengoopta pp.&nbsp;6, 23, 35–36, 39–41, 43–44, 137, 141–45 * Linden, Ari. "Beyond Repetition: Karl Kraus's 'Absolute Satire'." ''German Studies Review'' 36.3 (2013): 515–536. * Linden, Ari. "Quoting The Language Of Nature In Karl Kraus's Satires." ''Journal of Austrian Studies'' 46.1 (2013): 1–22. * {{cite journal|last1=Bloch|first1=Albert|title=Karl Kraus' Shakespeare|journal=Books Abroad|date=1937|volume=11|issue=1|pages=21–24|doi=10.2307/40077864|jstor=40077864}} * {{cite book |last=Willett |first=John |date=1959 |title=The Theatre of Bertolt Brecht: A Study from Eight Aspects |location=Londen |publisher=Methuen |isbn=0-413-34360-X |url-access=registration |url=https://archive.org/details/theatreofbertolt0000will }} == Eksterne skakels == {{Commons category|Karl Kraus}} {{wikiquote|Karl Kraus}} * [http://www.theabsolute.net/minefield/kraus.html Die lewe en werk van Karl Kraus] * [http://www.truthandbeauty.ru Truth and Beauty- 'n opvolgpublikasie deur Eric Kraus] * [http://www.lrb.co.uk/v35/n21/joshua-cohen/no-one-hates-him-more On Jonathan Franzen's Karl Kraus] deur Joshua Cohen, by ''The London Review of Books'' * [https://fackel.oeaw.ac.at/index.html?lang=en Gedigitaliseerde uitgawe van ''Die Fackel''] van die Oostenrykse Akademie van Wetenskap AAC (gebruikerskoppelvlak in Duits en Engels) * [http://www.nonviolent-resistance.info/exhibitions/ger/kraus/index.htm Karl Kraus – ''Weltgericht'' (''Die laaste oordeel''). Polemiken gegen den Krieg (Polemiek teen die Oorlog)] – Aanlyn tentoonstelling in Duits, insluitende oorspronklike rolprentmateriaal (2014) * {{Internet Archive author |sname=Karl Kraus |birth=1874 |death=1936}} {{Normdata}} {{DEFAULTSORT:Kraus, Karl}} [[Kategorie:Geboortes in 1874]] [[Kategorie:Sterftes in 1936]] [[Kategorie:Oostenrykse skrywers]] [[Kategorie:Jode]] [[Kategorie: Oostenrykse digters]] l72askypismo5nq4433bvv5oqcw287w 2818255 2818254 2025-07-04T00:17:26Z Johannescharlesventer 146706 2818255 wikitext text/x-wiki {{inligtingskas Persoon | naam = Karl Kraus | beeld = Karl Kraus.jpg | geboortedatum = {{geboortedatum|1874|04|28|}} | geboorteplek = Jičín, Koninkryk Boheme, [[Oostenryk-Hongarye]] | sterfdatum = {{sterfdatum en ouderdom|1936|06|12|1874|04|28|}} | sterfplek = [[Wene]], [[Oostenryk|Eerste Oostenrykse Republiek]] | beroep = {{hlist|Skrywer|joernalis}} | alma_mater = [[Universiteit van Wene]] }} '''Karl Kraus''' ({{IPA|de-AT|kraʊs|lang}}; [[28 April]] [[1874]] – [[12 Junie]] [[1936]])<ref>[https://www.britannica.com/biography/Karl-Kraus ''Encyclopaedia Britannica'']</ref> was 'n Oostenrykse [[skrywer]], joernalis, polemikus, [[satirikus]], essayis, dramaturg en digter, wat veral ook bekend was vir sy [[epigram]]me. Sy satire was gemik op die pers, Duitse kultuur en Duitse en Oostenrykse politiek. Hy is drie keer benoem vir die [[Nobelprys vir Letterkunde]].<ref>{{Cite web|url=https://www.nobelprize.org/nomination/archive/show_people.php?id=5034 |title=Nomination Database|website=www.nobelprize.org|access-date=19 April 2017}}</ref> Kraus is gebore uit die welvarende [[Jode|Joodse]] gesin van Jacob Kraus, 'n papiervervaardiger, en sy vrou Ernestine, née Kantor, in Jičín, Koninkryk Boheme, [[Oostenryk-Hongarye]] (vandag die Tsjeggiese Republiek of Tsjeggië). Die gesin het in 1877 na [[Wene]] verhuis. Sy moeder is oorlede in 1891. Kraus het in 1892 as regstudent ingeskryf aan die Universiteit van Wene. Met ingang April van dieselfde jaar, het hy bydrae begin maak aan die Wiener Literaturzeitung, met 'n kritiese stuk oor Gerhart Hauptmann se ''Die Weber'' (Die wewers). Ongeveer die tyd het hy op onsuksesvolle wyse probeer om naam te maak as akteur in 'n klein teater. In 1894 verander hy sy studieveld na filosofie en Duitse letterkunde. Hy staak egter sy studies in 1896. Sy vriendskap met Peter Altenburg het ongeveer die tyd posgevat. Karl Kraus was regdeur sy leeftyd 'n kontroversiële figuur. Marcel Reich-Ranicki het hom "ydel, eiegeregtig, selfvoldaan en selfingenome" genoem.<ref>Harry Zohn, [https://books.google.com/books?id=zMTJ6QWnaNYC&pg=PA90 ''Karl Kraus and the Critics''], Camden House, 1997, p. 90</ref> Kraus se volgelinge het in hom 'n onfeilbare gesag herken, wat enigiets sou doen om diegene wat sy ondersteuning geniet van hulp te wees. Kraus het die nageslag as sy uiteindelike gehoor beskou, en het ''Die Fackel'' in volumevorm herdruk, jare nadat dit die eerste keer gepubliseer is.<ref name="Knight2004p252">Knight, Charles A. (2004) ''Literature of Satire'' [https://books.google.com/books?id=SOfVePSFctgC&pg=PA252 pp. 252–6]</ref> 'n Beheptheid oor taal was sentraal tot Kraus se uitkyk, en hy het sy tydgenote se sorgelose taalgebruik as simptomaties van hul onverskillige behandeling van die wêreld beskou. Die Weense komponis Ernst Krenek het sy ontmoeting met die skrywer in 1932 as volg beskryf: "In 'n tyd toe mense oor die algemeen die Japannese bombardement van Sjanghai veroordeel het, het ek Karl Kraus ontmoet terwyl hy met een van sy beroemde kommaprobleme doenig was. Hy het iets gesê soos: 'Ek weet dat alles nutteloos is wanneer die huis brand. Maar ek moet dit doen, solank dit enigsins moontlik is; want indien diegene wat veronderstel was om na kommas om te sien altyd seker gemaak het dat hulle op die regte plek was, sou Sjanghai nie brand nie'."<ref>Hans Weigel, ''Kraus: Die Macht der Ohnmacht'' (Kraus, of die mag van onmag), Brandstätter, 1986, p. 128. Original text: "Als man sich gerade über die Beschießung von Shanghai durch die Japaner erregte und ich Karl Kraus bei einem der berühmten Beistrich-Problemen antraf, sagte er ungefähr: Ich weiß, daß das alles sinnlos ist, wenn das Haus in Brand steht. Aber solange das irgend möglich ist, muß ich das machen, denn hätten die Leute, die dazu verpflichtet sind, immer darauf geachtet, daß die Beistriche am richtigen Platz stehen, so würde Shanghai nicht brennen.“</ref> Die Oostenrykse skrywer [[Stefan Zweig]] het eenkeer na Kraus verwys as "die meester van giftige spot" (''der Meister des giftigen Spotts'').<ref>[[Stefan Zweig]], ''Die Welt von Gestern. Erinnerungen eines Europäers'' (Frankfurt am Main: Fischer, 1986), 127.</ref> Tot en met 1930 was Kraus se satiriese skrywes gerig aan politieke figure van die sentrum en die linkses, aangesien hy die gebreke van die regses as vanselfsprekend beskou het, met die gevolg dat dit nie sy kommentaar werd was nie.<ref name="Knight2004p252" /> Later het sy reaksie op die NSDAP die ''Die Derde Walpurgisnag'' ingesluit. Vir die talle vyande wat hy gemaak het met die onbuigsaamheid en intensiteit van sy partydigheid, was hy egter 'n bittere misantropis en ''arme skepsel'' (Alfred Kerr). Hy is daarvan beskuldig dat hy hom aann haatlike veroordelings en ''Erledigungen'' vergryp het. Saam met Karl Valentin word hy as die meester van [[galgehumor]] beskou.<ref>{{cite web|url=http://www.danieleluttazzi.it/?q%3Dnode%2F221 |author=Marmo, Emanuela |title=Interview with Daniele Luttazzi |date=Maart2004 |access-date=6 Mei 2006 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20060506133300/http://www.danieleluttazzi.it/?q=node%2F221 |archive-date=6 Mei 2006 |quote="Quando la satira poi riesce a far ridere su un argomento talmente drammatico di cui si ride perché non c'è altra soluzione possibile, si ha quella che nei cabaret di Berlino degli Anni '20 veniva chiamata la 'risata verde'. È opportuno distinguere una satira ironica, che lavora per sottrazione, da una satira grottesca, che lavora per addizione. Questo secondo tipo di satira genera più spesso la risata verde. Ne erano maestri Kraus e Valentin." }}</ref> Giorgio Agamben het Guy Debord en Kraus in dieselfde kraal geplaas weens hul kritiek op joernaliste en die mediakultuur. Kraus was veral wrewelrig oor die gebruik van die ''feuilleton'' ('n ''feuilleton'' ({{IPA|fr|fœjtɔ̃}}; die [[verkleinwoord]] van ''feuillet''; letterlik bedoel; die bladsy van 'n boek) was oorspronklik 'n soort bylaag wat aan die politieke gedeelte van Franse koerante geheg was. Dit het hoofsaaklik bestaan uit nie-politieke nuus en skinderstories, [[literatuur|literêre]]- en kunskritiek, 'n kroniek van die nuutste modes, [[epigram]]me en ander literêre beuselagtighede. Die term ''feuilleton'' is in [[1800]] uitgevind deur die redakteurs van die Franse ''Journal des debatte'', Julien Louis Geoffroy en Bertin die Ouere. Die ''feuilleton'' is beskryf as die "geskinder van die dorp"<ref> {{cite book |title=Søren Kierkegaard |first1=Daniel W. |last1=Conway |first2=K. E. |last2=Gover |year=2002 |page=[https://books.google.com/books?id=6f3gwMbvz-sC&pg=PA248 248] |isbn=9780415235907 |url=https://books.google.com/books?id=6f3gwMbvz-sC }}</ref>. In wese kan dit beskryf word as bondige stukke wat deur die aanwending van emosiebelaaide woorde, niksseggendhede, ydele en traak-my-nie-agtige woordsketse en oppervlakighede, eerder as gespierde, kernagtige en betekenisvolle woorde, die leser se aandag trek.) deur literêre figure soos [[Heinrich Heine]]. Volgens Kraus sou die gebruik daarvan ondermeer in geheel die letterkunde asook die verbeeldingskrag van die mens verswak en verwater en 'n algehele vervlakking van denke en denkprosesse meebring.<ref>Sien hieroor Kraus se essay ''Heine und die folgen'', soos o.a. bespreek in [[Jonathan Franzen]] se insiggewende Engelse vertaling daarvan (''Heine and the Consequences (1910)'', met kommentaar en opmerkings), gepubliseer in ''The Kraus Project'', 2013. Fourth Estate (Groot-Brittanje); 2013. [[Farrar, Straus en Giroux]] (Verenigde State).</ref><ref>Giorgio Agamben in Debord ''Commentari sulla società dello spettacolo'', aanhaling: "Se c'è, nel nostro secolo, uno scrittore con cui Debord accetterebvbe forse di essere paragonato, questi è Karl Kraus. Nessuno ha saputo, come Kraus nella sua caparbia lotta coi giornalisti, portare alla luce le leggi nascoste dello spettacolo, «i fatti che producono notizie e le notizie che sono colpevoli dei fatti». E se si dovesse immaginare qualcosa che corrisponde alla voce fuori campo che nei film di Debord accompagna l'esposizione del deserto di macerie dello spettacolo, nulla di più appropriato che la voce di Kraus (...) È nota la battuta con cui, nella postuma ''Terza notte di Valpurga'', Kraus giustifica il suo silenzio davanti all'avvento del nazismo: «Su Hitler non mi viene in mente nulla»."</ref> Gregor von Rezzori het soos volg oor Kraus geskryf:"[Sy] lewe is 'n voorbeeld van morele opregtheid en moed wat aan enige skrywer as navolgingswaardig voorgehou moet word, ongeag die taal waarin hy skryf... Ek het die voorreg gehad om na sy gesprekke te luister en sy gelaatstrekke te aanskou, verlig deur die vuur van sy fanatiese liefde vir die wonderwerk van die [[Duits]]e taal en sy heilige haat vir diegene wat dit misbruik."<ref>Gregor von Rezzori (1979) ''Memoirs of an Anti-Semite''. Middlesex; Penguin; pp. 219–220.</ref> Kraus se werk is beskryf as die kulminasie van 'n literêre sienswyse. Die kritikus Frank Field het [[Bertolt Brecht]] se woorde oor Kraus aangehaal toe hy verneem het van sy afsterwe: "As the epoch raised its hand to end its own life, he was the hand."<ref>Frank Field, ''The Last Days of Mankind: Karl Kraus and his Vienna'', Macmillan, 1967, p. 242</ref> == Geselekteerde werke == * ''Die demolierte Literatur'' [Vernietigde literatuur] (1897) * ''Eine Krone für Zion'' ['n Kroon vir Sion] (1898) * ''Sittlichkeit und Kriminalität'' [Moraliteit en die strafreg] (1908) * ''Sprüche und Widersprüche'' [Gesegdes en teenstellings] (1909) * ''Die chinesische Mauer'' [Die muur van Sjina] (1910) * ''Pro domo et mundo'' [Vir die huis en vir die wêreld] (1912) * ''Nestroy und die Nachwelt'' [Nestroy en die nageslag] (1913) * ''Worte in Versen'' (1916–30) * ''Die letzten Tage der Menschheit'' (Die laaste dae van die mensdom) (1918) * ''Weltgericht'' [Die laaste oordeel] (1919) * ''Nachts'' [Snags] (1919) * ''Untergang der Welt durch schwarze Magie'' [Die einde van die wêreld deur swart magie] (1922) * ''Literatur'' (Literatuur) (1921) * ''Traumstück'' [Droomstuk] (1922) * ''Die letzten Tage der Menschheit: Tragödie in fünf Akten mit Vorspiel und Epilog'' [Die laaste dae van die mensdom: Tragedie in vyf bedrywe, met 'n voorwoord en nawoord] (1922) * ''Wolkenkuckucksheim'' [[[Koekoeke]]wolke-land] (1923) * ''Traumtheater'' [Droomteater] (1924) * ''Epigramme'' ([[Epigram]]me) (1927) * ''Die Unüberwindlichen'' [Die Onverskrokkenes] (1928) * ''Literatur und Lüge'' [Literatuur en leuens] (1929) * ''Shakespeares Sonette'' (1933) * ''Die Sprache'' [Taal] (postuum, 1937) * ''Die dritte Walpurgisnacht'' [Die Derde Walpurgisnag] (postuum, 1952) Sommige werke is onlangs heruitgereik: * ''Die letzten Tage der Menschheit'', Bühnenfassung des Autors, 1992 Suhrkamp, {{ISBN|3-518-22091-8}} * ''Die Sprache'', Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37817-1}} * ''Die chinesische Mauer'', mit acht Illustrationen von Oskar Kokoschka, 1999, Insel, {{ISBN|3-458-19199-2}} * ''Aphorismen. Sprüche und Widersprüche''. Pro domo et mundo. Nachts, 1986, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37818-X}} * ''Sittlichkeit und Krimininalität'', 1987, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37811-2}} * ''Dramen. Literatur, Traumstück, Die unüberwindlichen u.a.'', 1989, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37821-X}} * ''Literatur und Lüge'', 1999, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37813-9}} * ''Shakespeares Sonette'', Nachdichtung, 1977, Diogenes, {{ISBN|3-257-20381-0}} * ''Theater der Dichtung mit Bearbeitungen von Shakespeare-Dramen'', Suhrkamp 1994, {{ISBN|3-518-37825-2}} * ''Hüben und Drüben'', 1993, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37828-7}} * ''Die Stunde des Gerichts'', 1992, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37827-9}} * ''Untergang der Welt durch schwarze Magie'', 1989, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37814-7}} * ''Brot und Lüge'', 1991, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37826-0}} * ''Die Katastrophe der Phrasen'', 1994, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37829-5}} === Werke in Engelse vertaling === * {{cite book | translator1-first=Alexander |translator1-last=Gode |translator2-first=Sue |translator2-last=Allen Wright | title = The Last Days of Mankind: A Tragedy in Five Acts (abridged) | publisher = F. Ungar Pub. Co | location = New York | year = 1974 | isbn = 9780804424844 | url-access = registration | url = https://archive.org/details/lastdaysofmankin00krau }} * ''No Compromise: Selected Writings of Karl Kraus'' (1977, ed. Frederick Ungar, sluit poësie, prosa en epigramme in afkomstig uit ''Die Fackel'' sowel as korrespondensie en uittreksels uit ''Die laaste dae van die mensdom.)'' * ''In These Great Times: A Karl Kraus Reader'' (1984), ed. Harry Zohn, bevat vertaalde uittreksels uit ''Die Fackel'', insluitende gedigte saam met die oorspronklike Duitse teks en 'n drasties verkorte vertaling van ''Die laaste dae van die mensdom''. * ''Anti-Freud: Karl Kraus' Criticism of Psychoanalysis and Psychiatry'' (1990) deur Thomas Szasz. Dit bevat Szasz se vertalings van verskeie artikels deur Kraus en epigramme oor psigiatrie en psigoanalise. * ''Half Truths and One-and-a-Half Truths: selected aphorisms'' (1990), vertaal deur Hary Zohn. Chicago {{ISBN|0-226-45268-9}}. * ''Dicta and Contradicta'', tr. Jonathan McVity (2001), 'n bundel epigramme. * ''The Last Days of Mankind'' (1999) 'n radiodrama uitgesaai op BBC Three. [[Paul Scofield]] speel The Voice of God. Verwerk en geregisseer deur Giles Havergal. Die drietal episodes is uitgesaai van 6 tot 13 Desember 1999. * Work in progress. 'n Onvolledige en breedvoerig geannoteerde Engelse vertaling deur Michael Russell van ''Die laaste dae van die mensdom'' is beskikbaar by http://www.thelastdaysofmankind.org. Dit bestaan tans uit die Voorwoord, Bedryf I, Bedryf II en die Epiloog, effens meer as 50 persent van die oorspronklike teks. Dit is deel van 'n projek om 'n volledige opvoerbare teks te vertaal met 'n fokus op opvoerbare Engels wat op sommige (beskeie) maniere Kraus se prosa en poësie in Duits weerspieël, met voetnote wat Kraus se komplekse en digte verwysings verduidelik en illustreer. Die Epiloog word tans as 'n aparte teks gepubliseer, beskikbaar by Amazon as 'n boek en op Kindle. Beskikbaar op die webwerf is ook 'n volledige "werkende" vertaling deur Cordelia von Klot, wat as 'n hulpmiddel vir studente verskaf word en die enigste weergawe is van die hele toneelstuk wat aanlyn beskikbaar is, vertaal in Engels met die nuttige perspektief van 'n Duitssprekende. * ''The Kraus Project: Essays by Karl Kraus'' (2013) vertaal deur [[Jonathan Franzen]], met kommentaar en bykomende voetnote deur Paul Reitter en Daniel Kehlmann. * ''In These Great Times and Other Writings'' (2014, vertaal met notas deur Patrick Healy, e-boek slegs by November Editions. Versameling van elf essays, aforismes en die voorwoord en eerste bedryf van ''Die laaste dae van die mensdom)'' * [http://www.abitofpitch.com www.abitofpitch.com] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20220710031625/http://www.abitofpitch.com/ |date=10 Julie 2022 }} is toegewy aan die publikasie van geselekteerde skrywes van Karl Kraus in Engelse vertaling met nuwe vertalings wat lukraak verskyn. * ''The Last Days of Mankind'' (2015), volledige teks vertaal deur Fred Bridgham en Edward Timms. Drukpers van Yale-universiteit. * ''The Last Days of Mankind'' (2016), alternatiewe vertaling deur Patrick Healy, November Editions *''Third Walpurgis Night: the Complete Text'' (2020), vertaal deur Fred Bridgham. Drukpers van Yale-universiteit. == Verwysings == {{Verwysings}} == Bronnelys == * ''Karl Kraus'' deur L. Liegler (1921) * ''Karl Kraus'' deur [[Walter Benjamin|W. Benjamin]] (1931) * ''Karl Kraus'' deur R. von Schaukal (1933) * ''Karl Kraus in Sebstzeugnissen und Bilddokumenten'' deur P. Schick (1965) * ''The Last Days of Mankind: Karl Kraus and His Vienna'' deur Frank Field (1967) * ''Karl Kraus'' deur W.A. Iggers (1967) * ''Karl Kraus'' deur H. Zohn (1971) * ''Wittgenstein's Vienna'' deur A. Janik en S. Toulmin (1973) * ''Karl Kraus and the Soul Doctors'' deur T.S. Szasz (1976) * ''Masks of the Prophet: The Theatrical World of Karl Kraus'' deur Kari Grimstad (1981) * ''McGraw-Hill Encyclopedia of World Drama'', vol. 3, ed. deur Stanley Hochman (1984) * {{cite book |last = Timms |first = Edward |title = Karl Kraus, Apocalyptic Satirist: Culture and Catastrophe in Habsburg Vienna |url = https://archive.org/details/karlkrausapocaly0000timm |publication-place = New Hawen |publisher = Drukpers van Yale-universiteit |year = 1986|isbn = 0-300-03611-6}} resensies: [https://www.jstor.org/stable/3728643] [https://www.jstor.org/stable/1347455] [http://yalepress.yale.edu/yupbooks/reviews.asp?isbn=9780300044836] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120212232246/http://yalepress.yale.edu/yupbooks/reviews.asp?isbn=9780300044836 |date=12 Februarie 2012 }} [https://web.archive.org/web/20080423065353/http://tls.timesonline.co.uk/article/0,,25336-1914702,00.html] * {{cite book |last = Timms |first = Edward |title = Karl Kraus, Apocalyptic Satirist: The Post-War Crisis and the Rise of the Swastika |url = https://archive.org/details/karlkrausapocaly0000timm_b2o0 | publication-place = New Hawen |publisher = Drukpers van Yale-universiteit Press|year = 2005|isbn=0-300-10751-X}} * ''Anti-Freud: Karl Kraus's Criticism of Psychoanalysis and Psychiatry'' deur Thomas Szasz (1990) * ''The Paper Ghetto: Karl Kraus and Anti-Semitism'' deur John Theobald (1996) * ''Karl Kraus and the Critics'' deur Harry Zohn (1997) * ''[https://books.google.com/books?id=m-mc76HwPdwC Otto Weininger: Sex, Science, and Self in Imperial Vienna]'' deur Chandak Sengoopta pp.&nbsp;6, 23, 35–36, 39–41, 43–44, 137, 141–45 * Linden, Ari. "Beyond Repetition: Karl Kraus's 'Absolute Satire'." ''German Studies Review'' 36.3 (2013): 515–536. * Linden, Ari. "Quoting The Language Of Nature In Karl Kraus's Satires." ''Journal of Austrian Studies'' 46.1 (2013): 1–22. * {{cite journal|last1=Bloch|first1=Albert|title=Karl Kraus' Shakespeare|journal=Books Abroad|date=1937|volume=11|issue=1|pages=21–24|doi=10.2307/40077864|jstor=40077864}} * {{cite book |last=Willett |first=John |date=1959 |title=The Theatre of Bertolt Brecht: A Study from Eight Aspects |location=Londen |publisher=Methuen |isbn=0-413-34360-X |url-access=registration |url=https://archive.org/details/theatreofbertolt0000will }} == Eksterne skakels == {{Commons category|Karl Kraus}} {{wikiquote|Karl Kraus}} * [http://www.theabsolute.net/minefield/kraus.html Die lewe en werk van Karl Kraus] * [http://www.truthandbeauty.ru Truth and Beauty- 'n opvolgpublikasie deur Eric Kraus] * [http://www.lrb.co.uk/v35/n21/joshua-cohen/no-one-hates-him-more On Jonathan Franzen's Karl Kraus] deur Joshua Cohen, by ''The London Review of Books'' * [https://fackel.oeaw.ac.at/index.html?lang=en Gedigitaliseerde uitgawe van ''Die Fackel''] van die Oostenrykse Akademie van Wetenskap AAC (gebruikerskoppelvlak in Duits en Engels) * [http://www.nonviolent-resistance.info/exhibitions/ger/kraus/index.htm Karl Kraus – ''Weltgericht'' (''Die laaste oordeel''). Polemiken gegen den Krieg (Polemiek teen die Oorlog)] – Aanlyn tentoonstelling in Duits, insluitende oorspronklike rolprentmateriaal (2014) * {{Internet Archive author |sname=Karl Kraus |birth=1874 |death=1936}} {{Normdata}} {{DEFAULTSORT:Kraus, Karl}} [[Kategorie:Geboortes in 1874]] [[Kategorie:Sterftes in 1936]] [[Kategorie:Oostenrykse skrywers]] [[Kategorie:Jode]] [[Kategorie: Oostenrykse digters]] t5yxtdeyvfc6tzyj6bek34d67f57zj5 2818256 2818255 2025-07-04T00:19:59Z Johannescharlesventer 146706 2818256 wikitext text/x-wiki {{inligtingskas Persoon | naam = Karl Kraus | beeld = Karl Kraus.jpg | geboortedatum = {{geboortedatum|1874|04|28|}} | geboorteplek = Jičín, Koninkryk Boheme, [[Oostenryk-Hongarye]] | sterfdatum = {{sterfdatum en ouderdom|1936|06|12|1874|04|28|}} | sterfplek = [[Wene]], [[Oostenryk|Eerste Oostenrykse Republiek]] | beroep = {{hlist|Skrywer|joernalis}} | alma_mater = [[Universiteit van Wene]] }} '''Karl Kraus''' ({{IPA|de-AT|kraʊs|lang}}; [[28 April]] [[1874]] – [[12 Junie]] [[1936]])<ref>[https://www.britannica.com/biography/Karl-Kraus ''Encyclopaedia Britannica'']</ref> was 'n Oostenrykse [[skrywer]], joernalis, polemikus, [[satirikus]], essayis, dramaturg en digter, wat veral ook bekend was vir sy [[epigram]]me. Sy satire was gemik op die pers, Duitse kultuur en Duitse en Oostenrykse politiek. Hy is drie keer benoem vir die [[Nobelprys vir Letterkunde]].<ref>{{Cite web|url=https://www.nobelprize.org/nomination/archive/show_people.php?id=5034 |title=Nomination Database|website=www.nobelprize.org|access-date=19 April 2017}}</ref> Kraus is gebore uit die welvarende [[Jode|Joodse]] gesin van Jacob Kraus, 'n papiervervaardiger, en sy vrou Ernestine, née Kantor, in Jičín, Koninkryk Boheme, [[Oostenryk-Hongarye]] (vandag die Tsjeggiese Republiek of Tsjeggië). Die gesin het in 1877 na [[Wene]] verhuis. Sy moeder is oorlede in 1891. Kraus het in 1892 as regstudent ingeskryf aan die Universiteit van Wene. Met ingang April van dieselfde jaar, het hy bydrae begin maak aan die Wiener Literaturzeitung, met 'n kritiese stuk oor Gerhart Hauptmann se ''Die Weber'' (Die wewers). Ongeveer die tyd het hy op onsuksesvolle wyse probeer om naam te maak as akteur in 'n klein teater. In 1894 verander hy sy studieveld na filosofie en Duitse letterkunde. Hy staak egter sy studies in 1896. Sy vriendskap met Peter Altenburg het ongeveer die tyd posgevat. Karl Kraus was regdeur sy leeftyd 'n kontroversiële figuur. Marcel Reich-Ranicki het hom "ydel, eiegeregtig, selfvoldaan en selfingenome" genoem.<ref>Harry Zohn, [https://books.google.com/books?id=zMTJ6QWnaNYC&pg=PA90 ''Karl Kraus and the Critics''], Camden House, 1997, p. 90</ref> Kraus se volgelinge het in hom 'n onfeilbare gesag herken, wat enigiets sou doen om diegene wat sy ondersteuning geniet van hulp te wees. Kraus het die nageslag as sy uiteindelike gehoor beskou, en het ''Die Fackel'' in volumevorm herdruk, jare nadat dit die eerste keer gepubliseer is.<ref name="Knight2004p252">Knight, Charles A. (2004) ''Literature of Satire'' [https://books.google.com/books?id=SOfVePSFctgC&pg=PA252 pp. 252–6]</ref> 'n Beheptheid oor taal was sentraal tot Kraus se uitkyk, en hy het sy tydgenote se sorgelose taalgebruik as simptomaties van hul onverskillige behandeling van die wêreld beskou. Die Weense komponis Ernst Krenek het sy ontmoeting met die skrywer in 1932 as volg beskryf: "In 'n tyd toe mense oor die algemeen die Japannese bombardement van Sjanghai veroordeel het, het ek Karl Kraus ontmoet terwyl hy met een van sy beroemde kommaprobleme doenig was. Hy het iets gesê soos: 'Ek weet dat alles nutteloos is wanneer die huis brand. Maar ek moet dit doen, solank dit enigsins moontlik is; want indien diegene wat veronderstel was om na kommas om te sien altyd seker gemaak het dat hulle op die regte plek was, sou Sjanghai nie brand nie'."<ref>Hans Weigel, ''Kraus: Die Macht der Ohnmacht'' (Kraus, of die mag van onmag), Brandstätter, 1986, p. 128. Original text: "Als man sich gerade über die Beschießung von Shanghai durch die Japaner erregte und ich Karl Kraus bei einem der berühmten Beistrich-Problemen antraf, sagte er ungefähr: Ich weiß, daß das alles sinnlos ist, wenn das Haus in Brand steht. Aber solange das irgend möglich ist, muß ich das machen, denn hätten die Leute, die dazu verpflichtet sind, immer darauf geachtet, daß die Beistriche am richtigen Platz stehen, so würde Shanghai nicht brennen.“</ref> Die Oostenrykse skrywer [[Stefan Zweig]] het eenkeer na Kraus verwys as "die meester van giftige spot" (''der Meister des giftigen Spotts'').<ref>[[Stefan Zweig]], ''Die Welt von Gestern. Erinnerungen eines Europäers'' (Frankfurt am Main: Fischer, 1986), 127.</ref> Tot en met 1930 was Kraus se satiriese skrywes gerig aan politieke figure van die sentrum en die linkses, aangesien hy die gebreke van die regses as vanselfsprekend beskou het, met die gevolg dat dit nie sy kommentaar werd was nie.<ref name="Knight2004p252" /> Later het sy reaksie op die [[NSDAP]] ''Die Derde Walpurgisnag'' ingesluit. Vir die talle vyande wat hy gemaak het met die onbuigsaamheid en intensiteit van sy partydigheid, was hy egter 'n bittere misantropis en ''arme skepsel'' (Alfred Kerr). Hy is daarvan beskuldig dat hy hom aann haatgevulde veroordelings en ''Erledigungen'' vergryp het. Saam met Karl Valentin word hy as die meester van [[galgehumor]] beskou.<ref>{{cite web|url=http://www.danieleluttazzi.it/?q%3Dnode%2F221 |author=Marmo, Emanuela |title=Interview with Daniele Luttazzi |date=Maart2004 |access-date=6 Mei 2006 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20060506133300/http://www.danieleluttazzi.it/?q=node%2F221 |archive-date=6 Mei 2006 |quote="Quando la satira poi riesce a far ridere su un argomento talmente drammatico di cui si ride perché non c'è altra soluzione possibile, si ha quella che nei cabaret di Berlino degli Anni '20 veniva chiamata la 'risata verde'. È opportuno distinguere una satira ironica, che lavora per sottrazione, da una satira grottesca, che lavora per addizione. Questo secondo tipo di satira genera più spesso la risata verde. Ne erano maestri Kraus e Valentin." }}</ref> Giorgio Agamben het Guy Debord en Kraus in dieselfde kraal geplaas weens hul kritiek op joernaliste en die mediakultuur. Kraus was veral wrewelrig oor die gebruik van die ''feuilleton'' ('n ''feuilleton'' ({{IPA|fr|fœjtɔ̃}}; die [[verkleinwoord]] van ''feuillet''; letterlik bedoel; die bladsy van 'n boek) was oorspronklik 'n soort bylaag wat aan die politieke gedeelte van Franse koerante geheg was. Dit het hoofsaaklik bestaan uit nie-politieke nuus en skinderstories, [[literatuur|literêre]]- en kunskritiek, 'n kroniek van die nuutste modes, [[epigram]]me en ander literêre beuselagtighede. Die term ''feuilleton'' is in [[1800]] uitgevind deur die redakteurs van die Franse ''Journal des debatte'', Julien Louis Geoffroy en Bertin die Ouere. Die ''feuilleton'' is beskryf as die "geskinder van die dorp"<ref> {{cite book |title=Søren Kierkegaard |first1=Daniel W. |last1=Conway |first2=K. E. |last2=Gover |year=2002 |page=[https://books.google.com/books?id=6f3gwMbvz-sC&pg=PA248 248] |isbn=9780415235907 |url=https://books.google.com/books?id=6f3gwMbvz-sC }}</ref>. In wese kan dit beskryf word as bondige stukke wat deur die aanwending van emosiebelaaide woorde, niksseggendhede, ydele en traak-my-nie-agtige woordsketse en oppervlakighede, eerder as gespierde, kernagtige en betekenisvolle woorde, die leser se aandag trek.) deur literêre figure soos [[Heinrich Heine]]. Volgens Kraus sou die gebruik daarvan ondermeer in geheel die letterkunde asook die verbeeldingskrag van die mens verswak en verwater en 'n algehele vervlakking van denke en denkprosesse meebring.<ref>Sien hieroor Kraus se essay ''Heine und die folgen'', soos o.a. bespreek in [[Jonathan Franzen]] se insiggewende Engelse vertaling daarvan (''Heine and the Consequences (1910)'', met kommentaar en opmerkings), gepubliseer in ''The Kraus Project'', 2013. Fourth Estate (Groot-Brittanje); 2013. [[Farrar, Straus en Giroux]] (Verenigde State).</ref><ref>Giorgio Agamben in Debord ''Commentari sulla società dello spettacolo'', aanhaling: "Se c'è, nel nostro secolo, uno scrittore con cui Debord accetterebvbe forse di essere paragonato, questi è Karl Kraus. Nessuno ha saputo, come Kraus nella sua caparbia lotta coi giornalisti, portare alla luce le leggi nascoste dello spettacolo, «i fatti che producono notizie e le notizie che sono colpevoli dei fatti». E se si dovesse immaginare qualcosa che corrisponde alla voce fuori campo che nei film di Debord accompagna l'esposizione del deserto di macerie dello spettacolo, nulla di più appropriato che la voce di Kraus (...) È nota la battuta con cui, nella postuma ''Terza notte di Valpurga'', Kraus giustifica il suo silenzio davanti all'avvento del nazismo: «Su Hitler non mi viene in mente nulla»."</ref> Gregor von Rezzori het soos volg oor Kraus geskryf:"[Sy] lewe is 'n voorbeeld van morele opregtheid en moed wat aan enige skrywer as navolgingswaardig voorgehou moet word, ongeag die taal waarin hy skryf... Ek het die voorreg gehad om na sy gesprekke te luister en sy gelaatstrekke te aanskou, verlig deur die vuur van sy fanatiese liefde vir die wonderwerk van die [[Duits]]e taal en sy heilige haat vir diegene wat dit misbruik."<ref>Gregor von Rezzori (1979) ''Memoirs of an Anti-Semite''. Middlesex; Penguin; pp. 219–220.</ref> Kraus se werk is beskryf as die kulminasie van 'n literêre sienswyse. Die kritikus Frank Field het [[Bertolt Brecht]] se woorde oor Kraus aangehaal toe hy verneem het van sy afsterwe: "As the epoch raised its hand to end its own life, he was the hand."<ref>Frank Field, ''The Last Days of Mankind: Karl Kraus and his Vienna'', Macmillan, 1967, p. 242</ref> == Geselekteerde werke == * ''Die demolierte Literatur'' [Vernietigde literatuur] (1897) * ''Eine Krone für Zion'' ['n Kroon vir Sion] (1898) * ''Sittlichkeit und Kriminalität'' [Moraliteit en die strafreg] (1908) * ''Sprüche und Widersprüche'' [Gesegdes en teenstellings] (1909) * ''Die chinesische Mauer'' [Die muur van Sjina] (1910) * ''Pro domo et mundo'' [Vir die huis en vir die wêreld] (1912) * ''Nestroy und die Nachwelt'' [Nestroy en die nageslag] (1913) * ''Worte in Versen'' (1916–30) * ''Die letzten Tage der Menschheit'' (Die laaste dae van die mensdom) (1918) * ''Weltgericht'' [Die laaste oordeel] (1919) * ''Nachts'' [Snags] (1919) * ''Untergang der Welt durch schwarze Magie'' [Die einde van die wêreld deur swart magie] (1922) * ''Literatur'' (Literatuur) (1921) * ''Traumstück'' [Droomstuk] (1922) * ''Die letzten Tage der Menschheit: Tragödie in fünf Akten mit Vorspiel und Epilog'' [Die laaste dae van die mensdom: Tragedie in vyf bedrywe, met 'n voorwoord en nawoord] (1922) * ''Wolkenkuckucksheim'' [[[Koekoeke]]wolke-land] (1923) * ''Traumtheater'' [Droomteater] (1924) * ''Epigramme'' ([[Epigram]]me) (1927) * ''Die Unüberwindlichen'' [Die Onverskrokkenes] (1928) * ''Literatur und Lüge'' [Literatuur en leuens] (1929) * ''Shakespeares Sonette'' (1933) * ''Die Sprache'' [Taal] (postuum, 1937) * ''Die dritte Walpurgisnacht'' [Die Derde Walpurgisnag] (postuum, 1952) Sommige werke is onlangs heruitgereik: * ''Die letzten Tage der Menschheit'', Bühnenfassung des Autors, 1992 Suhrkamp, {{ISBN|3-518-22091-8}} * ''Die Sprache'', Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37817-1}} * ''Die chinesische Mauer'', mit acht Illustrationen von Oskar Kokoschka, 1999, Insel, {{ISBN|3-458-19199-2}} * ''Aphorismen. Sprüche und Widersprüche''. Pro domo et mundo. Nachts, 1986, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37818-X}} * ''Sittlichkeit und Krimininalität'', 1987, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37811-2}} * ''Dramen. Literatur, Traumstück, Die unüberwindlichen u.a.'', 1989, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37821-X}} * ''Literatur und Lüge'', 1999, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37813-9}} * ''Shakespeares Sonette'', Nachdichtung, 1977, Diogenes, {{ISBN|3-257-20381-0}} * ''Theater der Dichtung mit Bearbeitungen von Shakespeare-Dramen'', Suhrkamp 1994, {{ISBN|3-518-37825-2}} * ''Hüben und Drüben'', 1993, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37828-7}} * ''Die Stunde des Gerichts'', 1992, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37827-9}} * ''Untergang der Welt durch schwarze Magie'', 1989, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37814-7}} * ''Brot und Lüge'', 1991, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37826-0}} * ''Die Katastrophe der Phrasen'', 1994, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37829-5}} === Werke in Engelse vertaling === * {{cite book | translator1-first=Alexander |translator1-last=Gode |translator2-first=Sue |translator2-last=Allen Wright | title = The Last Days of Mankind: A Tragedy in Five Acts (abridged) | publisher = F. Ungar Pub. Co | location = New York | year = 1974 | isbn = 9780804424844 | url-access = registration | url = https://archive.org/details/lastdaysofmankin00krau }} * ''No Compromise: Selected Writings of Karl Kraus'' (1977, ed. Frederick Ungar, sluit poësie, prosa en epigramme in afkomstig uit ''Die Fackel'' sowel as korrespondensie en uittreksels uit ''Die laaste dae van die mensdom.)'' * ''In These Great Times: A Karl Kraus Reader'' (1984), ed. Harry Zohn, bevat vertaalde uittreksels uit ''Die Fackel'', insluitende gedigte saam met die oorspronklike Duitse teks en 'n drasties verkorte vertaling van ''Die laaste dae van die mensdom''. * ''Anti-Freud: Karl Kraus' Criticism of Psychoanalysis and Psychiatry'' (1990) deur Thomas Szasz. Dit bevat Szasz se vertalings van verskeie artikels deur Kraus en epigramme oor psigiatrie en psigoanalise. * ''Half Truths and One-and-a-Half Truths: selected aphorisms'' (1990), vertaal deur Hary Zohn. Chicago {{ISBN|0-226-45268-9}}. * ''Dicta and Contradicta'', tr. Jonathan McVity (2001), 'n bundel epigramme. * ''The Last Days of Mankind'' (1999) 'n radiodrama uitgesaai op BBC Three. [[Paul Scofield]] speel The Voice of God. Verwerk en geregisseer deur Giles Havergal. Die drietal episodes is uitgesaai van 6 tot 13 Desember 1999. * Work in progress. 'n Onvolledige en breedvoerig geannoteerde Engelse vertaling deur Michael Russell van ''Die laaste dae van die mensdom'' is beskikbaar by http://www.thelastdaysofmankind.org. Dit bestaan tans uit die Voorwoord, Bedryf I, Bedryf II en die Epiloog, effens meer as 50 persent van die oorspronklike teks. Dit is deel van 'n projek om 'n volledige opvoerbare teks te vertaal met 'n fokus op opvoerbare Engels wat op sommige (beskeie) maniere Kraus se prosa en poësie in Duits weerspieël, met voetnote wat Kraus se komplekse en digte verwysings verduidelik en illustreer. Die Epiloog word tans as 'n aparte teks gepubliseer, beskikbaar by Amazon as 'n boek en op Kindle. Beskikbaar op die webwerf is ook 'n volledige "werkende" vertaling deur Cordelia von Klot, wat as 'n hulpmiddel vir studente verskaf word en die enigste weergawe is van die hele toneelstuk wat aanlyn beskikbaar is, vertaal in Engels met die nuttige perspektief van 'n Duitssprekende. * ''The Kraus Project: Essays by Karl Kraus'' (2013) vertaal deur [[Jonathan Franzen]], met kommentaar en bykomende voetnote deur Paul Reitter en Daniel Kehlmann. * ''In These Great Times and Other Writings'' (2014, vertaal met notas deur Patrick Healy, e-boek slegs by November Editions. Versameling van elf essays, aforismes en die voorwoord en eerste bedryf van ''Die laaste dae van die mensdom)'' * [http://www.abitofpitch.com www.abitofpitch.com] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20220710031625/http://www.abitofpitch.com/ |date=10 Julie 2022 }} is toegewy aan die publikasie van geselekteerde skrywes van Karl Kraus in Engelse vertaling met nuwe vertalings wat lukraak verskyn. * ''The Last Days of Mankind'' (2015), volledige teks vertaal deur Fred Bridgham en Edward Timms. Drukpers van Yale-universiteit. * ''The Last Days of Mankind'' (2016), alternatiewe vertaling deur Patrick Healy, November Editions *''Third Walpurgis Night: the Complete Text'' (2020), vertaal deur Fred Bridgham. Drukpers van Yale-universiteit. == Verwysings == {{Verwysings}} == Bronnelys == * ''Karl Kraus'' deur L. Liegler (1921) * ''Karl Kraus'' deur [[Walter Benjamin|W. Benjamin]] (1931) * ''Karl Kraus'' deur R. von Schaukal (1933) * ''Karl Kraus in Sebstzeugnissen und Bilddokumenten'' deur P. Schick (1965) * ''The Last Days of Mankind: Karl Kraus and His Vienna'' deur Frank Field (1967) * ''Karl Kraus'' deur W.A. Iggers (1967) * ''Karl Kraus'' deur H. Zohn (1971) * ''Wittgenstein's Vienna'' deur A. Janik en S. Toulmin (1973) * ''Karl Kraus and the Soul Doctors'' deur T.S. Szasz (1976) * ''Masks of the Prophet: The Theatrical World of Karl Kraus'' deur Kari Grimstad (1981) * ''McGraw-Hill Encyclopedia of World Drama'', vol. 3, ed. deur Stanley Hochman (1984) * {{cite book |last = Timms |first = Edward |title = Karl Kraus, Apocalyptic Satirist: Culture and Catastrophe in Habsburg Vienna |url = https://archive.org/details/karlkrausapocaly0000timm |publication-place = New Hawen |publisher = Drukpers van Yale-universiteit |year = 1986|isbn = 0-300-03611-6}} resensies: [https://www.jstor.org/stable/3728643] [https://www.jstor.org/stable/1347455] [http://yalepress.yale.edu/yupbooks/reviews.asp?isbn=9780300044836] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120212232246/http://yalepress.yale.edu/yupbooks/reviews.asp?isbn=9780300044836 |date=12 Februarie 2012 }} [https://web.archive.org/web/20080423065353/http://tls.timesonline.co.uk/article/0,,25336-1914702,00.html] * {{cite book |last = Timms |first = Edward |title = Karl Kraus, Apocalyptic Satirist: The Post-War Crisis and the Rise of the Swastika |url = https://archive.org/details/karlkrausapocaly0000timm_b2o0 | publication-place = New Hawen |publisher = Drukpers van Yale-universiteit Press|year = 2005|isbn=0-300-10751-X}} * ''Anti-Freud: Karl Kraus's Criticism of Psychoanalysis and Psychiatry'' deur Thomas Szasz (1990) * ''The Paper Ghetto: Karl Kraus and Anti-Semitism'' deur John Theobald (1996) * ''Karl Kraus and the Critics'' deur Harry Zohn (1997) * ''[https://books.google.com/books?id=m-mc76HwPdwC Otto Weininger: Sex, Science, and Self in Imperial Vienna]'' deur Chandak Sengoopta pp.&nbsp;6, 23, 35–36, 39–41, 43–44, 137, 141–45 * Linden, Ari. "Beyond Repetition: Karl Kraus's 'Absolute Satire'." ''German Studies Review'' 36.3 (2013): 515–536. * Linden, Ari. "Quoting The Language Of Nature In Karl Kraus's Satires." ''Journal of Austrian Studies'' 46.1 (2013): 1–22. * {{cite journal|last1=Bloch|first1=Albert|title=Karl Kraus' Shakespeare|journal=Books Abroad|date=1937|volume=11|issue=1|pages=21–24|doi=10.2307/40077864|jstor=40077864}} * {{cite book |last=Willett |first=John |date=1959 |title=The Theatre of Bertolt Brecht: A Study from Eight Aspects |location=Londen |publisher=Methuen |isbn=0-413-34360-X |url-access=registration |url=https://archive.org/details/theatreofbertolt0000will }} == Eksterne skakels == {{Commons category|Karl Kraus}} {{wikiquote|Karl Kraus}} * [http://www.theabsolute.net/minefield/kraus.html Die lewe en werk van Karl Kraus] * [http://www.truthandbeauty.ru Truth and Beauty- 'n opvolgpublikasie deur Eric Kraus] * [http://www.lrb.co.uk/v35/n21/joshua-cohen/no-one-hates-him-more On Jonathan Franzen's Karl Kraus] deur Joshua Cohen, by ''The London Review of Books'' * [https://fackel.oeaw.ac.at/index.html?lang=en Gedigitaliseerde uitgawe van ''Die Fackel''] van die Oostenrykse Akademie van Wetenskap AAC (gebruikerskoppelvlak in Duits en Engels) * [http://www.nonviolent-resistance.info/exhibitions/ger/kraus/index.htm Karl Kraus – ''Weltgericht'' (''Die laaste oordeel''). Polemiken gegen den Krieg (Polemiek teen die Oorlog)] – Aanlyn tentoonstelling in Duits, insluitende oorspronklike rolprentmateriaal (2014) * {{Internet Archive author |sname=Karl Kraus |birth=1874 |death=1936}} {{Normdata}} {{DEFAULTSORT:Kraus, Karl}} [[Kategorie:Geboortes in 1874]] [[Kategorie:Sterftes in 1936]] [[Kategorie:Oostenrykse skrywers]] [[Kategorie:Jode]] [[Kategorie: Oostenrykse digters]] 3qz6sg6ps0gam9d6k79aw4ltffvw3sh 2818257 2818256 2025-07-04T00:23:30Z Johannescharlesventer 146706 /* Bronnelys */ 2818257 wikitext text/x-wiki {{inligtingskas Persoon | naam = Karl Kraus | beeld = Karl Kraus.jpg | geboortedatum = {{geboortedatum|1874|04|28|}} | geboorteplek = Jičín, Koninkryk Boheme, [[Oostenryk-Hongarye]] | sterfdatum = {{sterfdatum en ouderdom|1936|06|12|1874|04|28|}} | sterfplek = [[Wene]], [[Oostenryk|Eerste Oostenrykse Republiek]] | beroep = {{hlist|Skrywer|joernalis}} | alma_mater = [[Universiteit van Wene]] }} '''Karl Kraus''' ({{IPA|de-AT|kraʊs|lang}}; [[28 April]] [[1874]] – [[12 Junie]] [[1936]])<ref>[https://www.britannica.com/biography/Karl-Kraus ''Encyclopaedia Britannica'']</ref> was 'n Oostenrykse [[skrywer]], joernalis, polemikus, [[satirikus]], essayis, dramaturg en digter, wat veral ook bekend was vir sy [[epigram]]me. Sy satire was gemik op die pers, Duitse kultuur en Duitse en Oostenrykse politiek. Hy is drie keer benoem vir die [[Nobelprys vir Letterkunde]].<ref>{{Cite web|url=https://www.nobelprize.org/nomination/archive/show_people.php?id=5034 |title=Nomination Database|website=www.nobelprize.org|access-date=19 April 2017}}</ref> Kraus is gebore uit die welvarende [[Jode|Joodse]] gesin van Jacob Kraus, 'n papiervervaardiger, en sy vrou Ernestine, née Kantor, in Jičín, Koninkryk Boheme, [[Oostenryk-Hongarye]] (vandag die Tsjeggiese Republiek of Tsjeggië). Die gesin het in 1877 na [[Wene]] verhuis. Sy moeder is oorlede in 1891. Kraus het in 1892 as regstudent ingeskryf aan die Universiteit van Wene. Met ingang April van dieselfde jaar, het hy bydrae begin maak aan die Wiener Literaturzeitung, met 'n kritiese stuk oor Gerhart Hauptmann se ''Die Weber'' (Die wewers). Ongeveer die tyd het hy op onsuksesvolle wyse probeer om naam te maak as akteur in 'n klein teater. In 1894 verander hy sy studieveld na filosofie en Duitse letterkunde. Hy staak egter sy studies in 1896. Sy vriendskap met Peter Altenburg het ongeveer die tyd posgevat. Karl Kraus was regdeur sy leeftyd 'n kontroversiële figuur. Marcel Reich-Ranicki het hom "ydel, eiegeregtig, selfvoldaan en selfingenome" genoem.<ref>Harry Zohn, [https://books.google.com/books?id=zMTJ6QWnaNYC&pg=PA90 ''Karl Kraus and the Critics''], Camden House, 1997, p. 90</ref> Kraus se volgelinge het in hom 'n onfeilbare gesag herken, wat enigiets sou doen om diegene wat sy ondersteuning geniet van hulp te wees. Kraus het die nageslag as sy uiteindelike gehoor beskou, en het ''Die Fackel'' in volumevorm herdruk, jare nadat dit die eerste keer gepubliseer is.<ref name="Knight2004p252">Knight, Charles A. (2004) ''Literature of Satire'' [https://books.google.com/books?id=SOfVePSFctgC&pg=PA252 pp. 252–6]</ref> 'n Beheptheid oor taal was sentraal tot Kraus se uitkyk, en hy het sy tydgenote se sorgelose taalgebruik as simptomaties van hul onverskillige behandeling van die wêreld beskou. Die Weense komponis Ernst Krenek het sy ontmoeting met die skrywer in 1932 as volg beskryf: "In 'n tyd toe mense oor die algemeen die Japannese bombardement van Sjanghai veroordeel het, het ek Karl Kraus ontmoet terwyl hy met een van sy beroemde kommaprobleme doenig was. Hy het iets gesê soos: 'Ek weet dat alles nutteloos is wanneer die huis brand. Maar ek moet dit doen, solank dit enigsins moontlik is; want indien diegene wat veronderstel was om na kommas om te sien altyd seker gemaak het dat hulle op die regte plek was, sou Sjanghai nie brand nie'."<ref>Hans Weigel, ''Kraus: Die Macht der Ohnmacht'' (Kraus, of die mag van onmag), Brandstätter, 1986, p. 128. Original text: "Als man sich gerade über die Beschießung von Shanghai durch die Japaner erregte und ich Karl Kraus bei einem der berühmten Beistrich-Problemen antraf, sagte er ungefähr: Ich weiß, daß das alles sinnlos ist, wenn das Haus in Brand steht. Aber solange das irgend möglich ist, muß ich das machen, denn hätten die Leute, die dazu verpflichtet sind, immer darauf geachtet, daß die Beistriche am richtigen Platz stehen, so würde Shanghai nicht brennen.“</ref> Die Oostenrykse skrywer [[Stefan Zweig]] het eenkeer na Kraus verwys as "die meester van giftige spot" (''der Meister des giftigen Spotts'').<ref>[[Stefan Zweig]], ''Die Welt von Gestern. Erinnerungen eines Europäers'' (Frankfurt am Main: Fischer, 1986), 127.</ref> Tot en met 1930 was Kraus se satiriese skrywes gerig aan politieke figure van die sentrum en die linkses, aangesien hy die gebreke van die regses as vanselfsprekend beskou het, met die gevolg dat dit nie sy kommentaar werd was nie.<ref name="Knight2004p252" /> Later het sy reaksie op die [[NSDAP]] ''Die Derde Walpurgisnag'' ingesluit. Vir die talle vyande wat hy gemaak het met die onbuigsaamheid en intensiteit van sy partydigheid, was hy egter 'n bittere misantropis en ''arme skepsel'' (Alfred Kerr). Hy is daarvan beskuldig dat hy hom aann haatgevulde veroordelings en ''Erledigungen'' vergryp het. Saam met Karl Valentin word hy as die meester van [[galgehumor]] beskou.<ref>{{cite web|url=http://www.danieleluttazzi.it/?q%3Dnode%2F221 |author=Marmo, Emanuela |title=Interview with Daniele Luttazzi |date=Maart2004 |access-date=6 Mei 2006 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20060506133300/http://www.danieleluttazzi.it/?q=node%2F221 |archive-date=6 Mei 2006 |quote="Quando la satira poi riesce a far ridere su un argomento talmente drammatico di cui si ride perché non c'è altra soluzione possibile, si ha quella che nei cabaret di Berlino degli Anni '20 veniva chiamata la 'risata verde'. È opportuno distinguere una satira ironica, che lavora per sottrazione, da una satira grottesca, che lavora per addizione. Questo secondo tipo di satira genera più spesso la risata verde. Ne erano maestri Kraus e Valentin." }}</ref> Giorgio Agamben het Guy Debord en Kraus in dieselfde kraal geplaas weens hul kritiek op joernaliste en die mediakultuur. Kraus was veral wrewelrig oor die gebruik van die ''feuilleton'' ('n ''feuilleton'' ({{IPA|fr|fœjtɔ̃}}; die [[verkleinwoord]] van ''feuillet''; letterlik bedoel; die bladsy van 'n boek) was oorspronklik 'n soort bylaag wat aan die politieke gedeelte van Franse koerante geheg was. Dit het hoofsaaklik bestaan uit nie-politieke nuus en skinderstories, [[literatuur|literêre]]- en kunskritiek, 'n kroniek van die nuutste modes, [[epigram]]me en ander literêre beuselagtighede. Die term ''feuilleton'' is in [[1800]] uitgevind deur die redakteurs van die Franse ''Journal des debatte'', Julien Louis Geoffroy en Bertin die Ouere. Die ''feuilleton'' is beskryf as die "geskinder van die dorp"<ref> {{cite book |title=Søren Kierkegaard |first1=Daniel W. |last1=Conway |first2=K. E. |last2=Gover |year=2002 |page=[https://books.google.com/books?id=6f3gwMbvz-sC&pg=PA248 248] |isbn=9780415235907 |url=https://books.google.com/books?id=6f3gwMbvz-sC }}</ref>. In wese kan dit beskryf word as bondige stukke wat deur die aanwending van emosiebelaaide woorde, niksseggendhede, ydele en traak-my-nie-agtige woordsketse en oppervlakighede, eerder as gespierde, kernagtige en betekenisvolle woorde, die leser se aandag trek.) deur literêre figure soos [[Heinrich Heine]]. Volgens Kraus sou die gebruik daarvan ondermeer in geheel die letterkunde asook die verbeeldingskrag van die mens verswak en verwater en 'n algehele vervlakking van denke en denkprosesse meebring.<ref>Sien hieroor Kraus se essay ''Heine und die folgen'', soos o.a. bespreek in [[Jonathan Franzen]] se insiggewende Engelse vertaling daarvan (''Heine and the Consequences (1910)'', met kommentaar en opmerkings), gepubliseer in ''The Kraus Project'', 2013. Fourth Estate (Groot-Brittanje); 2013. [[Farrar, Straus en Giroux]] (Verenigde State).</ref><ref>Giorgio Agamben in Debord ''Commentari sulla società dello spettacolo'', aanhaling: "Se c'è, nel nostro secolo, uno scrittore con cui Debord accetterebvbe forse di essere paragonato, questi è Karl Kraus. Nessuno ha saputo, come Kraus nella sua caparbia lotta coi giornalisti, portare alla luce le leggi nascoste dello spettacolo, «i fatti che producono notizie e le notizie che sono colpevoli dei fatti». E se si dovesse immaginare qualcosa che corrisponde alla voce fuori campo che nei film di Debord accompagna l'esposizione del deserto di macerie dello spettacolo, nulla di più appropriato che la voce di Kraus (...) È nota la battuta con cui, nella postuma ''Terza notte di Valpurga'', Kraus giustifica il suo silenzio davanti all'avvento del nazismo: «Su Hitler non mi viene in mente nulla»."</ref> Gregor von Rezzori het soos volg oor Kraus geskryf:"[Sy] lewe is 'n voorbeeld van morele opregtheid en moed wat aan enige skrywer as navolgingswaardig voorgehou moet word, ongeag die taal waarin hy skryf... Ek het die voorreg gehad om na sy gesprekke te luister en sy gelaatstrekke te aanskou, verlig deur die vuur van sy fanatiese liefde vir die wonderwerk van die [[Duits]]e taal en sy heilige haat vir diegene wat dit misbruik."<ref>Gregor von Rezzori (1979) ''Memoirs of an Anti-Semite''. Middlesex; Penguin; pp. 219–220.</ref> Kraus se werk is beskryf as die kulminasie van 'n literêre sienswyse. Die kritikus Frank Field het [[Bertolt Brecht]] se woorde oor Kraus aangehaal toe hy verneem het van sy afsterwe: "As the epoch raised its hand to end its own life, he was the hand."<ref>Frank Field, ''The Last Days of Mankind: Karl Kraus and his Vienna'', Macmillan, 1967, p. 242</ref> == Geselekteerde werke == * ''Die demolierte Literatur'' [Vernietigde literatuur] (1897) * ''Eine Krone für Zion'' ['n Kroon vir Sion] (1898) * ''Sittlichkeit und Kriminalität'' [Moraliteit en die strafreg] (1908) * ''Sprüche und Widersprüche'' [Gesegdes en teenstellings] (1909) * ''Die chinesische Mauer'' [Die muur van Sjina] (1910) * ''Pro domo et mundo'' [Vir die huis en vir die wêreld] (1912) * ''Nestroy und die Nachwelt'' [Nestroy en die nageslag] (1913) * ''Worte in Versen'' (1916–30) * ''Die letzten Tage der Menschheit'' (Die laaste dae van die mensdom) (1918) * ''Weltgericht'' [Die laaste oordeel] (1919) * ''Nachts'' [Snags] (1919) * ''Untergang der Welt durch schwarze Magie'' [Die einde van die wêreld deur swart magie] (1922) * ''Literatur'' (Literatuur) (1921) * ''Traumstück'' [Droomstuk] (1922) * ''Die letzten Tage der Menschheit: Tragödie in fünf Akten mit Vorspiel und Epilog'' [Die laaste dae van die mensdom: Tragedie in vyf bedrywe, met 'n voorwoord en nawoord] (1922) * ''Wolkenkuckucksheim'' [[[Koekoeke]]wolke-land] (1923) * ''Traumtheater'' [Droomteater] (1924) * ''Epigramme'' ([[Epigram]]me) (1927) * ''Die Unüberwindlichen'' [Die Onverskrokkenes] (1928) * ''Literatur und Lüge'' [Literatuur en leuens] (1929) * ''Shakespeares Sonette'' (1933) * ''Die Sprache'' [Taal] (postuum, 1937) * ''Die dritte Walpurgisnacht'' [Die Derde Walpurgisnag] (postuum, 1952) Sommige werke is onlangs heruitgereik: * ''Die letzten Tage der Menschheit'', Bühnenfassung des Autors, 1992 Suhrkamp, {{ISBN|3-518-22091-8}} * ''Die Sprache'', Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37817-1}} * ''Die chinesische Mauer'', mit acht Illustrationen von Oskar Kokoschka, 1999, Insel, {{ISBN|3-458-19199-2}} * ''Aphorismen. Sprüche und Widersprüche''. Pro domo et mundo. Nachts, 1986, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37818-X}} * ''Sittlichkeit und Krimininalität'', 1987, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37811-2}} * ''Dramen. Literatur, Traumstück, Die unüberwindlichen u.a.'', 1989, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37821-X}} * ''Literatur und Lüge'', 1999, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37813-9}} * ''Shakespeares Sonette'', Nachdichtung, 1977, Diogenes, {{ISBN|3-257-20381-0}} * ''Theater der Dichtung mit Bearbeitungen von Shakespeare-Dramen'', Suhrkamp 1994, {{ISBN|3-518-37825-2}} * ''Hüben und Drüben'', 1993, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37828-7}} * ''Die Stunde des Gerichts'', 1992, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37827-9}} * ''Untergang der Welt durch schwarze Magie'', 1989, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37814-7}} * ''Brot und Lüge'', 1991, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37826-0}} * ''Die Katastrophe der Phrasen'', 1994, Suhrkamp, {{ISBN|3-518-37829-5}} === Werke in Engelse vertaling === * {{cite book | translator1-first=Alexander |translator1-last=Gode |translator2-first=Sue |translator2-last=Allen Wright | title = The Last Days of Mankind: A Tragedy in Five Acts (abridged) | publisher = F. Ungar Pub. Co | location = New York | year = 1974 | isbn = 9780804424844 | url-access = registration | url = https://archive.org/details/lastdaysofmankin00krau }} * ''No Compromise: Selected Writings of Karl Kraus'' (1977, ed. Frederick Ungar, sluit poësie, prosa en epigramme in afkomstig uit ''Die Fackel'' sowel as korrespondensie en uittreksels uit ''Die laaste dae van die mensdom.)'' * ''In These Great Times: A Karl Kraus Reader'' (1984), ed. Harry Zohn, bevat vertaalde uittreksels uit ''Die Fackel'', insluitende gedigte saam met die oorspronklike Duitse teks en 'n drasties verkorte vertaling van ''Die laaste dae van die mensdom''. * ''Anti-Freud: Karl Kraus' Criticism of Psychoanalysis and Psychiatry'' (1990) deur Thomas Szasz. Dit bevat Szasz se vertalings van verskeie artikels deur Kraus en epigramme oor psigiatrie en psigoanalise. * ''Half Truths and One-and-a-Half Truths: selected aphorisms'' (1990), vertaal deur Hary Zohn. Chicago {{ISBN|0-226-45268-9}}. * ''Dicta and Contradicta'', tr. Jonathan McVity (2001), 'n bundel epigramme. * ''The Last Days of Mankind'' (1999) 'n radiodrama uitgesaai op BBC Three. [[Paul Scofield]] speel The Voice of God. Verwerk en geregisseer deur Giles Havergal. Die drietal episodes is uitgesaai van 6 tot 13 Desember 1999. * Work in progress. 'n Onvolledige en breedvoerig geannoteerde Engelse vertaling deur Michael Russell van ''Die laaste dae van die mensdom'' is beskikbaar by http://www.thelastdaysofmankind.org. Dit bestaan tans uit die Voorwoord, Bedryf I, Bedryf II en die Epiloog, effens meer as 50 persent van die oorspronklike teks. Dit is deel van 'n projek om 'n volledige opvoerbare teks te vertaal met 'n fokus op opvoerbare Engels wat op sommige (beskeie) maniere Kraus se prosa en poësie in Duits weerspieël, met voetnote wat Kraus se komplekse en digte verwysings verduidelik en illustreer. Die Epiloog word tans as 'n aparte teks gepubliseer, beskikbaar by Amazon as 'n boek en op Kindle. Beskikbaar op die webwerf is ook 'n volledige "werkende" vertaling deur Cordelia von Klot, wat as 'n hulpmiddel vir studente verskaf word en die enigste weergawe is van die hele toneelstuk wat aanlyn beskikbaar is, vertaal in Engels met die nuttige perspektief van 'n Duitssprekende. * ''The Kraus Project: Essays by Karl Kraus'' (2013) vertaal deur [[Jonathan Franzen]], met kommentaar en bykomende voetnote deur Paul Reitter en Daniel Kehlmann. * ''In These Great Times and Other Writings'' (2014, vertaal met notas deur Patrick Healy, e-boek slegs by November Editions. Versameling van elf essays, aforismes en die voorwoord en eerste bedryf van ''Die laaste dae van die mensdom)'' * [http://www.abitofpitch.com www.abitofpitch.com] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20220710031625/http://www.abitofpitch.com/ |date=10 Julie 2022 }} is toegewy aan die publikasie van geselekteerde skrywes van Karl Kraus in Engelse vertaling met nuwe vertalings wat lukraak verskyn. * ''The Last Days of Mankind'' (2015), volledige teks vertaal deur Fred Bridgham en Edward Timms. Drukpers van Yale-universiteit. * ''The Last Days of Mankind'' (2016), alternatiewe vertaling deur Patrick Healy, November Editions *''Third Walpurgis Night: the Complete Text'' (2020), vertaal deur Fred Bridgham. Drukpers van Yale-universiteit. == Verwysings == {{Verwysings}} == Bronnelys == * ''Karl Kraus'' deur L. Liegler (1921) * ''Karl Kraus'' deur [[Walter Benjamin|W. Benjamin]] (1931) * ''Karl Kraus'' deur R. von Schaukal (1933) * ''Karl Kraus in Sebstzeugnissen und Bilddokumenten'' deur P. Schick (1965) * ''The Last Days of Mankind: Karl Kraus and His Vienna'' deur Frank Field (1967) * ''Karl Kraus'' deur W.A. Iggers (1967) * ''Karl Kraus'' deur H. Zohn (1971) * ''Wittgenstein's Vienna'' deur A. Janik en S. Toulmin (1973) * ''Karl Kraus and the Soul Doctors'' deur T.S. Szasz (1976) * ''Masks of the Prophet: The Theatrical World of Karl Kraus'' deur Kari Grimstad (1981) * ''McGraw-Hill Encyclopedia of World Drama'', vol. 3, ed. deur Stanley Hochman (1984) * {{cite book |last = Timms |first = Edward |title = Karl Kraus, Apocalyptic Satirist: Culture and Catastrophe in Habsburg Vienna |url = https://archive.org/details/karlkrausapocaly0000timm |publication-place = New Hawen |publisher = Drukpers van Yale-universiteit |year = 1986|isbn = 0-300-03611-6}} resensies: [https://www.jstor.org/stable/3728643] [https://www.jstor.org/stable/1347455] [http://yalepress.yale.edu/yupbooks/reviews.asp?isbn=9780300044836] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120212232246/http://yalepress.yale.edu/yupbooks/reviews.asp?isbn=9780300044836 |date=12 Februarie 2012 }} [https://web.archive.org/web/20080423065353/http://tls.timesonline.co.uk/article/0,,25336-1914702,00.html] * {{cite book |last = Timms |first = Edward |title = Karl Kraus, Apocalyptic Satirist: The Post-War Crisis and the Rise of the Swastika |url = https://archive.org/details/karlkrausapocaly0000timm_b2o0 | publication-place = New Hawen |publisher = Drukpers van Yale-universiteit |year = 2005|isbn=0-300-10751-X}} * ''Anti-Freud: Karl Kraus's Criticism of Psychoanalysis and Psychiatry'' deur Thomas Szasz (1990) * ''The Paper Ghetto: Karl Kraus and Anti-Semitism'' deur John Theobald (1996) * ''Karl Kraus and the Critics'' deur Harry Zohn (1997) * ''[https://books.google.com/books?id=m-mc76HwPdwC Otto Weininger: Sex, Science, and Self in Imperial Vienna]'' deur Chandak Sengoopta pp.&nbsp;6, 23, 35–36, 39–41, 43–44, 137, 141–45 * Linden, Ari. "Beyond Repetition: Karl Kraus's 'Absolute Satire'." ''German Studies Review'' 36.3 (2013): 515–536. * Linden, Ari. "Quoting The Language Of Nature In Karl Kraus's Satires." ''Journal of Austrian Studies'' 46.1 (2013): 1–22. * {{cite journal|last1=Bloch|first1=Albert|title=Karl Kraus' Shakespeare|journal=Books Abroad|date=1937|volume=11|issue=1|pages=21–24|doi=10.2307/40077864|jstor=40077864}} * {{cite book |last=Willett |first=John |date=1959 |title=The Theatre of Bertolt Brecht: A Study from Eight Aspects |location=Londen |publisher=Methuen |isbn=0-413-34360-X |url-access=registration |url=https://archive.org/details/theatreofbertolt0000will }} == Eksterne skakels == {{Commons category|Karl Kraus}} {{wikiquote|Karl Kraus}} * [http://www.theabsolute.net/minefield/kraus.html Die lewe en werk van Karl Kraus] * [http://www.truthandbeauty.ru Truth and Beauty- 'n opvolgpublikasie deur Eric Kraus] * [http://www.lrb.co.uk/v35/n21/joshua-cohen/no-one-hates-him-more On Jonathan Franzen's Karl Kraus] deur Joshua Cohen, by ''The London Review of Books'' * [https://fackel.oeaw.ac.at/index.html?lang=en Gedigitaliseerde uitgawe van ''Die Fackel''] van die Oostenrykse Akademie van Wetenskap AAC (gebruikerskoppelvlak in Duits en Engels) * [http://www.nonviolent-resistance.info/exhibitions/ger/kraus/index.htm Karl Kraus – ''Weltgericht'' (''Die laaste oordeel''). Polemiken gegen den Krieg (Polemiek teen die Oorlog)] – Aanlyn tentoonstelling in Duits, insluitende oorspronklike rolprentmateriaal (2014) * {{Internet Archive author |sname=Karl Kraus |birth=1874 |death=1936}} {{Normdata}} {{DEFAULTSORT:Kraus, Karl}} [[Kategorie:Geboortes in 1874]] [[Kategorie:Sterftes in 1936]] [[Kategorie:Oostenrykse skrywers]] [[Kategorie:Jode]] [[Kategorie: Oostenrykse digters]] m7cq34mgx0vi81o237iyt9hini8pa9h 0 450921 2818283 2025-07-04T07:47:48Z 1.1.245.246 Nuwe bladsy geskep met '[[Lêer:General Feldmarschall August Von Mackensen (cropped).png|duimnael]] '''Anton Ludwig Friedrich August Mackensen''' (in 1899 as '''von Mackensen''' veredel; [[6 Desember]] [[1849]] – [[8 November]] [[1945]]) was 'n Duitse veldmaarskalk. Hy het Leërgroep Mackensen tydens die [[Eerste Wêreldoorlog]] (1914–1918) aangevoer en een van die Duitse Ryk se mees prominente en bekwame militêre leiers geword. Na die wapenstilstand van 11 November 1918 het die seëv...' 2818283 wikitext text/x-wiki [[Lêer:General Feldmarschall August Von Mackensen (cropped).png|duimnael]] '''Anton Ludwig Friedrich August Mackensen''' (in 1899 as '''von Mackensen''' veredel; [[6 Desember]] [[1849]] – [[8 November]] [[1945]]) was 'n Duitse veldmaarskalk. Hy het Leërgroep Mackensen tydens die [[Eerste Wêreldoorlog]] (1914–1918) aangevoer en een van die Duitse Ryk se mees prominente en bekwame militêre leiers geword. Na die wapenstilstand van 11 November 1918 het die seëvierende Geallieerdes Mackensen vir 'n jaar in Serwië geïnterneer. In 1920 het hy uit die leër afgetree. In 1933 het Hermann Göring hom 'n Pruisiese staatsraadslid gemaak. Gedurende die Nazi-era (1933–1945) het Mackensen 'n toegewyde monargis gebly en soms by amptelike funksies in sy Eerste Wêreldoorlog-uniform verskyn. Senior [[Nasionaal-Sosialistiese Duitse Arbeidersparty|Nazi-party]]lede het hom van dislojaliteit verdink, maar niks is teen hom bewys nie. == Eksterne skakels == {{Commons-kategorie inlyn}} {{Normdata}} {{DEFAULTSORT:von Mackensen, August}} [[Kategorie:Duitse militariste]] [[Kategorie:Duitsers in die Eerste Wêreldoorlog]] [[Kategorie:Geboortes in 1849]] [[Kategorie:Sterftes in 1945]] 1u66ln2urzs1c8b9rg9g2rmcnleflm6 2818342 2818283 2025-07-04T11:36:09Z Pynappel 70858 Bronne 2818342 wikitext text/x-wiki [[Lêer:General Feldmarschall August Von Mackensen (cropped).png|duimnael]] '''Anton Ludwig Friedrich August Mackensen''' (in 1899 as '''von Mackensen''' veredel; [[6 Desember]] [[1849]] – [[8 November]] [[1945]]) was 'n Duitse veldmaarskalk. Hy het Leërgroep Mackensen tydens die [[Eerste Wêreldoorlog]] (1914–1918) aangevoer en een van die Duitse Ryk se mees prominente en bekwame militêre leiers geword. Na die wapenstilstand van 11 November 1918 het die seëvierende Geallieerdes Mackensen vir 'n jaar in Serwië geïnterneer. In 1920 het hy uit die leër afgetree. In 1933 het Hermann Göring hom 'n Pruisiese staatsraadslid gemaak. Gedurende die Nazi-era (1933–1945) het Mackensen 'n toegewyde monargis gebly en soms by amptelike funksies in sy Eerste Wêreldoorlog-uniform verskyn. Senior [[Nasionaal-Sosialistiese Duitse Arbeidersparty|Nazi-party]]lede het hom van dislojaliteit verdink, maar niks is teen hom bewys nie. == Bronne == *Cecil, Lamar. "The Creation of Nobles in Prussia, 1871–1918." In ''The American Historical Review'', Vol. 75, No. 3. (Feb., 1970), pp.&nbsp;757–795. * {{Cite book|last=DiNardo|first=Richard L.|title=Invasion: The Conquest of Serbia, 1915|year=2015|location=Santa Barbara|publisher=Praeger|isbn=9781440800924|url=https://books.google.com/books?id=9sbloQEACAAJ}} *Foley, Robert. ''German Strategy and the Path to Verdun''. Cambridge University Press, 2004. *Goda, Norman J. W. "Black Marks: Hitler's Bribery of His Senior Officers during World War II." In ''The Journal of Modern History'', Vol. 72, No. 2. (Junie 2000), 413–452. *[[Sven Hedin|Hedin, Sven]]. ''Große Männer denen ich begegnete'', Zweiter Band, Wiesbaden, F.A. Brockhausen, 1953. *{{cite book |last= Lilla |first= Joachim |title= Der Preußische Staatsrat 1921–1933: Ein biographisches Handbuch |publisher= Droste Verlag |location=Düsseldorf |year= 2005 |isbn=978-3-770-05271-4}} *[[Annika Mombauer|Mombauer, Annika]]. ''Helmuth von Moltke and the Origins of the First World War.'' Cambridge University Press, 2001. *Schwarzmüller, Theo. ''Zwischen Kaiser und "Führer." Generalfeldmarschall August von Mackensen. Eine politische Biographie.'' Munich: Deutscher Taschenbuch Verlag, 1995. *Silberstein, Gerard E. "The Serbian Campaign of 1915: Its Diplomatic Background." In ''The American Historical Review'', Vol. 73, No. 1. (Oktober 1967), pp.&nbsp;51–69. * ''Hausser Elastolin Spielzeug 1939-40' (speeldingkatalogus) * [https://web.archive.org/web/20090326213414/http://media.studio-hamburg.de/studio-hamburg/wochenschau/streams250kwo/08E92C0055BA58DF030103009D21A8C0C30B000000.mpg.asf Die Deutsche Wochenschau 16 December 1944] [[Deens]]e weergawe. 2:42 min: 95ste verjaarsdagviering van August von Mackensen op 6 December 1944. == Eksterne skakels == {{Commons-kategorie inlyn}} {{Normdata}} {{DEFAULTSORT:von Mackensen, August}} [[Kategorie:Duitse militariste]] [[Kategorie:Duitsers in die Eerste Wêreldoorlog]] [[Kategorie:Geboortes in 1849]] [[Kategorie:Sterftes in 1945]] 92m5hibc5580t2h2oz1sdzhcm3qjozg 0 450922 2818328 2025-07-04T10:36:12Z Vryheidsfront Minus 188698 Nuwe bladsy geskep met '{{Infobox football biography | name = Jan Vertonghen | image = [[Lêer:Jan Vertonghen 14 Jul 2018.jpg|240px]] | caption = Vertonghen with the bronze medal for [[Belgium national football team|Belgium]] at the [[2018 FIFA World Cup]] | full_name = Jan Bert Lieve Vertonghen<ref>{{cite web |url=http://www.ajax.nl/Ajax-Nieuws/Ajax-nieuwsarchief/Ajax-nieuwsartikel/43758/Vol-Beloften-Jan-Vertonghen.htm |title=Vol beloften: Jan Vertonghen |trans-title=Full of promises: Jan...' 2818328 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography | name = Jan Vertonghen | image = [[Lêer:Jan Vertonghen 14 Jul 2018.jpg|240px]] | caption = Vertonghen with the bronze medal for [[Belgium national football team|Belgium]] at the [[2018 FIFA World Cup]] | full_name = Jan Bert Lieve Vertonghen<ref>{{cite web |url=http://www.ajax.nl/Ajax-Nieuws/Ajax-nieuwsarchief/Ajax-nieuwsartikel/43758/Vol-Beloften-Jan-Vertonghen.htm |title=Vol beloften: Jan Vertonghen |trans-title=Full of promises: Jan Vertonghen |publisher=AFC Ajax |date=25 October 2005 |language=nl |archive-url=https://web.archive.org/web/20140714165447/http://www.ajax.nl/Ajax-Nieuws/Ajax-nieuwsarchief/Ajax-nieuwsartikel/43758/Vol-Beloften-Jan-Vertonghen.htm |archive-date=14 July 2014}}</ref> | birth_date = {{birth date and age|1987|4|24|df=y}}<ref>{{cite web |url=https://www.fifadata.com/documents/FWC/2018/pdf/FWC_2018_Squadlists.pdf |title=FIFA World Cup Russia 2018: List of players: Belgium |publisher=FIFA |page=3 |date=15 July 2018 |access-date=11 June 2019 |archive-date=30 July 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180730202943/https://www.fifadata.com/documents/FWC/2018/pdf/FWC_2018_Squadlists.pdf |url-status=dead }}</ref> | birth_place = [[Sint-Niklaas]], [[België]] | height = 1,89 m<ref>{{cite web | url = https://www.slbenfica.pt/pt-pt/futebol/plantel-principal/Vertonghen?season=21-22 | title = Jan Vertonghen - Benfica | access-date = 31 March 2022 | archive-date = 19 April 2022 | archive-url = https://web.archive.org/web/20220419223829/https://www.slbenfica.pt/pt-pt/futebol/plantel-principal/Vertonghen?season=21-22 | url-status = dead }}</ref> | position = Sentrale verdediger,<br />linkervleuelverdediger | currentclub = | clubnumber = | youthyears1 = 1997–2000 | youthclubs1 = VK Tielrode | youthyears2 = 2000–2003 | youthclubs2 = [[K.F.C. Germinal Beerschot|Germinal Beerschot]] | youthyears3 = 2003–2006 | youthclubs3 = [[:nl:Ajax Jeugdopleiding|Ajax]] | years1 = 2006–2012 | clubs1 = [[AFC Ajax|Ajax]] | caps1 = 155 | goals1 = 23 | years2 = 2006–2007 | clubs2 = → [[RKC Waalwijk]] (leen) | caps2 = 12 | goals2 = 3 | years3 = 2012–2020 | clubs3 = [[Tottenham Hotspur FC|Tottenham Hotspur]] | caps3 = 232 | goals3 = 6 | years4 = 2020–2022 | clubs4 = [[SL Benfica|Benfica]] | caps4 = 57 | goals4 = 0 | years5 = 2022–2025 | clubs5 = [[RSC Anderlecht|Anderlecht]] | caps5 = 64 | goals5 = 4 | totalcaps = 520 | totalgoals = 36 | nationalyears1 = 2002 | nationalteam1 = België o/16 | nationalcaps1 = 6 | nationalgoals1 = 1 | nationalyears2 = 2007 | nationalteam2 = België o/21 | nationalcaps2 = 3 | nationalgoals2 = 0 | nationalyears3 = 2007–2024 | nationalteam3 = [[Belgiese nasionale sokkerspan|België]] | nationalcaps3 = 157 | nationalgoals3 = 10 }} '''Jan Bert Lieve Vertonghen''' (gebore [[24 April]] [[1987]]) is ’n voormalige [[België|Belgiese]] professionele [[sokkerspeler]] wat as verdediger gespeel het. Hoewel hy hoofsaaklik ’n sentrale verdediger was, het hy ook as linkervleuelverdediger opgetree. Vertonghen het sy senior loopbaan in 2006 by die Nederlandse klub [[AFC Ajax|Ajax]] begin. Hy het altesaam 220 wedstryde vir hulle gespeel en 28 doele aangeteken in alle kompetisies, en was ook kaptein van die span van 2011 tot 2012. Hy het twee [[Eredivisie]]- en twee [[KNVB-beker]]-titels gewen tydens sy tyd daar, en is in 2012 as Nederlandse Sokkerspeler van die Jaar aangewys. In Julie 2012 het hy na [[Tottenham Hotspur]] oorgeplaas, waar hy in sy eerste [[Premier League]]-seisoen in die ''Professional Footballers' Association''-span van die jaar opgeneem is. Oor agt jaar het hy 315 wedstryde vir Spurs gespeel, insluitend die 2019 [[UEFA Champions League]]-eindstryd, en is in 2018 aangewys as die klub se Speler van die Jaar. Ná twee seisoene by die Portugese klub [[SL Benfica|Benfica]], het hy in 2022 by [[RSC Anderlecht|Anderlecht]] aangesluit. Op 37 was hy die oudste speler in die klub se geskiedenis en het daarmee die rekord van klublegende Olivier Deschacht oortref voordat hy in 2025 uit sokker getree het. Vertonghen het in 2007 sy internasionale debuut vir [[Belgiese nasionale sokkerspan|België]] gemaak, en sy 157 wedstryde (insluitend drie nie-amptelike wedstryde volgens FIFA-reëls) is die meeste in die nasionale span se geskiedenis. Hy was deel van die Belgiese span wat vierde geëindig het by die [[Olimpiese Somerspele 2008|2008 Olimpiese Spele]], derde by die [[FIFA Sokker-Wêreldbekertoernooi in 2018|Wêreldbekertoernooi in 2018]], en die kwarteindronde bereik het by [[Europese Sokkerkampioenskap 2016|UEFA Euro 2016]] en Euro 2020. Op 5 Julie 2024 het Vertonghen sy uittrede uit internasionale sokker aangekondig ná sewentien jaar.<ref>{{cite news |date= 5 July 2024 |title=Vertonghen retires from international football |url=https://www.fifa.com/en/news/articles/jan-vertonghen-belgium-retires |publisher=FIFA}}</ref> == Verwysings == {{Verwysings}} {{Normdata}} {{DEFAULTSORT: Vertonghen, Jan}} [[Kategorie:Belgiese sokkerspelers]] [[Kategorie:Geboortes in 1987]] [[Kategorie:Lewende mense]] qb1z0lvlagjit2mfrfp5murir6iva6b 2818329 2818328 2025-07-04T10:37:47Z Vryheidsfront Minus 188698 2818329 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography | name = Jan Vertonghen | image = [[Lêer:Jan Vertonghen 14 Jul 2018.jpg|240px]] | caption = Vertonghen met die bronsmedalje vir [[Belgiese nasionale sokkerspan|België]] by die [[FIFA Sokker-Wêreldbekertoernooi in 2018|2018 FIFA Wêreldbeker]] | full_name = Jan Bert Lieve Vertonghen<ref>{{cite web |url=http://www.ajax.nl/Ajax-Nieuws/Ajax-nieuwsarchief/Ajax-nieuwsartikel/43758/Vol-Beloften-Jan-Vertonghen.htm |title=Vol beloften: Jan Vertonghen |trans-title=Full of promises: Jan Vertonghen |publisher=AFC Ajax |date=25 October 2005 |language=nl |archive-url=https://web.archive.org/web/20140714165447/http://www.ajax.nl/Ajax-Nieuws/Ajax-nieuwsarchief/Ajax-nieuwsartikel/43758/Vol-Beloften-Jan-Vertonghen.htm |archive-date=14 July 2014}}</ref> | birth_date = {{birth date and age|1987|4|24|df=y}}<ref>{{cite web |url=https://www.fifadata.com/documents/FWC/2018/pdf/FWC_2018_Squadlists.pdf |title=FIFA World Cup Russia 2018: List of players: Belgium |publisher=FIFA |page=3 |date=15 July 2018 |access-date=11 June 2019 |archive-date=30 July 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180730202943/https://www.fifadata.com/documents/FWC/2018/pdf/FWC_2018_Squadlists.pdf |url-status=dead }}</ref> | birth_place = [[Sint-Niklaas]], [[België]] | height = 1,89 m<ref>{{cite web | url = https://www.slbenfica.pt/pt-pt/futebol/plantel-principal/Vertonghen?season=21-22 | title = Jan Vertonghen - Benfica | access-date = 31 March 2022 | archive-date = 19 April 2022 | archive-url = https://web.archive.org/web/20220419223829/https://www.slbenfica.pt/pt-pt/futebol/plantel-principal/Vertonghen?season=21-22 | url-status = dead }}</ref> | position = Sentrale verdediger,<br />linkervleuelverdediger | currentclub = | clubnumber = | youthyears1 = 1997–2000 | youthclubs1 = VK Tielrode | youthyears2 = 2000–2003 | youthclubs2 = [[K.F.C. Germinal Beerschot|Germinal Beerschot]] | youthyears3 = 2003–2006 | youthclubs3 = [[:nl:Ajax Jeugdopleiding|Ajax]] | years1 = 2006–2012 | clubs1 = [[AFC Ajax|Ajax]] | caps1 = 155 | goals1 = 23 | years2 = 2006–2007 | clubs2 = → [[RKC Waalwijk]] (leen) | caps2 = 12 | goals2 = 3 | years3 = 2012–2020 | clubs3 = [[Tottenham Hotspur FC|Tottenham Hotspur]] | caps3 = 232 | goals3 = 6 | years4 = 2020–2022 | clubs4 = [[SL Benfica|Benfica]] | caps4 = 57 | goals4 = 0 | years5 = 2022–2025 | clubs5 = [[RSC Anderlecht|Anderlecht]] | caps5 = 64 | goals5 = 4 | totalcaps = 520 | totalgoals = 36 | nationalyears1 = 2002 | nationalteam1 = België o/16 | nationalcaps1 = 6 | nationalgoals1 = 1 | nationalyears2 = 2007 | nationalteam2 = België o/21 | nationalcaps2 = 3 | nationalgoals2 = 0 | nationalyears3 = 2007–2024 | nationalteam3 = [[Belgiese nasionale sokkerspan|België]] | nationalcaps3 = 157 | nationalgoals3 = 10 }} '''Jan Bert Lieve Vertonghen''' (gebore [[24 April]] [[1987]]) is ’n voormalige [[België|Belgiese]] professionele [[sokkerspeler]] wat as verdediger gespeel het. Hoewel hy hoofsaaklik ’n sentrale verdediger was, het hy ook as linkervleuelverdediger opgetree. Vertonghen het sy senior loopbaan in 2006 by die Nederlandse klub [[AFC Ajax|Ajax]] begin. Hy het altesaam 220 wedstryde vir hulle gespeel en 28 doele aangeteken in alle kompetisies, en was ook kaptein van die span van 2011 tot 2012. Hy het twee [[Eredivisie]]- en twee [[KNVB-beker]]-titels gewen tydens sy tyd daar, en is in 2012 as Nederlandse Sokkerspeler van die Jaar aangewys. In Julie 2012 het hy na [[Tottenham Hotspur]] oorgeplaas, waar hy in sy eerste [[Premier League]]-seisoen in die ''Professional Footballers' Association''-span van die jaar opgeneem is. Oor agt jaar het hy 315 wedstryde vir Spurs gespeel, insluitend die 2019 [[UEFA Champions League]]-eindstryd, en is in 2018 aangewys as die klub se Speler van die Jaar. Ná twee seisoene by die Portugese klub [[SL Benfica|Benfica]], het hy in 2022 by [[RSC Anderlecht|Anderlecht]] aangesluit. Op 37 was hy die oudste speler in die klub se geskiedenis en het daarmee die rekord van klublegende Olivier Deschacht oortref voordat hy in 2025 uit sokker getree het. Vertonghen het in 2007 sy internasionale debuut vir [[Belgiese nasionale sokkerspan|België]] gemaak, en sy 157 wedstryde (insluitend drie nie-amptelike wedstryde volgens FIFA-reëls) is die meeste in die nasionale span se geskiedenis. Hy was deel van die Belgiese span wat vierde geëindig het by die [[Olimpiese Somerspele 2008|2008 Olimpiese Spele]], derde by die [[FIFA Sokker-Wêreldbekertoernooi in 2018|Wêreldbekertoernooi in 2018]], en die kwarteindronde bereik het by [[Europese Sokkerkampioenskap 2016|UEFA Euro 2016]] en Euro 2020. Op 5 Julie 2024 het Vertonghen sy uittrede uit internasionale sokker aangekondig ná sewentien jaar.<ref>{{cite news |date= 5 July 2024 |title=Vertonghen retires from international football |url=https://www.fifa.com/en/news/articles/jan-vertonghen-belgium-retires |publisher=FIFA}}</ref> == Verwysings == {{Verwysings}} {{Normdata}} {{DEFAULTSORT: Vertonghen, Jan}} [[Kategorie:Belgiese sokkerspelers]] [[Kategorie:Geboortes in 1987]] [[Kategorie:Lewende mense]] 3fovf8m0mjpy8gfnz8f09oegds7kevo 2818330 2818329 2025-07-04T10:38:26Z Vryheidsfront Minus 188698 2818330 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography | name = Jan Vertonghen | image = [[Lêer:Jan Vertonghen 14 Jul 2018.jpg|240px]] | caption = Vertonghen met die bronsmedalje vir [[Belgiese nasionale sokkerspan|België]] by die<br />[[FIFA Sokker-Wêreldbekertoernooi in 2018|2018 FIFA Wêreldbeker]] | full_name = Jan Bert Lieve Vertonghen<ref>{{cite web |url=http://www.ajax.nl/Ajax-Nieuws/Ajax-nieuwsarchief/Ajax-nieuwsartikel/43758/Vol-Beloften-Jan-Vertonghen.htm |title=Vol beloften: Jan Vertonghen |trans-title=Full of promises: Jan Vertonghen |publisher=AFC Ajax |date=25 October 2005 |language=nl |archive-url=https://web.archive.org/web/20140714165447/http://www.ajax.nl/Ajax-Nieuws/Ajax-nieuwsarchief/Ajax-nieuwsartikel/43758/Vol-Beloften-Jan-Vertonghen.htm |archive-date=14 July 2014}}</ref> | birth_date = {{birth date and age|1987|4|24|df=y}}<ref>{{cite web |url=https://www.fifadata.com/documents/FWC/2018/pdf/FWC_2018_Squadlists.pdf |title=FIFA World Cup Russia 2018: List of players: Belgium |publisher=FIFA |page=3 |date=15 July 2018 |access-date=11 June 2019 |archive-date=30 July 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180730202943/https://www.fifadata.com/documents/FWC/2018/pdf/FWC_2018_Squadlists.pdf |url-status=dead }}</ref> | birth_place = [[Sint-Niklaas]], [[België]] | height = 1,89 m<ref>{{cite web | url = https://www.slbenfica.pt/pt-pt/futebol/plantel-principal/Vertonghen?season=21-22 | title = Jan Vertonghen - Benfica | access-date = 31 March 2022 | archive-date = 19 April 2022 | archive-url = https://web.archive.org/web/20220419223829/https://www.slbenfica.pt/pt-pt/futebol/plantel-principal/Vertonghen?season=21-22 | url-status = dead }}</ref> | position = Sentrale verdediger,<br />linkervleuelverdediger | currentclub = | clubnumber = | youthyears1 = 1997–2000 | youthclubs1 = VK Tielrode | youthyears2 = 2000–2003 | youthclubs2 = [[K.F.C. Germinal Beerschot|Germinal Beerschot]] | youthyears3 = 2003–2006 | youthclubs3 = [[:nl:Ajax Jeugdopleiding|Ajax]] | years1 = 2006–2012 | clubs1 = [[AFC Ajax|Ajax]] | caps1 = 155 | goals1 = 23 | years2 = 2006–2007 | clubs2 = → [[RKC Waalwijk]] (leen) | caps2 = 12 | goals2 = 3 | years3 = 2012–2020 | clubs3 = [[Tottenham Hotspur FC|Tottenham Hotspur]] | caps3 = 232 | goals3 = 6 | years4 = 2020–2022 | clubs4 = [[SL Benfica|Benfica]] | caps4 = 57 | goals4 = 0 | years5 = 2022–2025 | clubs5 = [[RSC Anderlecht|Anderlecht]] | caps5 = 64 | goals5 = 4 | totalcaps = 520 | totalgoals = 36 | nationalyears1 = 2002 | nationalteam1 = België o/16 | nationalcaps1 = 6 | nationalgoals1 = 1 | nationalyears2 = 2007 | nationalteam2 = België o/21 | nationalcaps2 = 3 | nationalgoals2 = 0 | nationalyears3 = 2007–2024 | nationalteam3 = [[Belgiese nasionale sokkerspan|België]] | nationalcaps3 = 157 | nationalgoals3 = 10 }} '''Jan Bert Lieve Vertonghen''' (gebore [[24 April]] [[1987]]) is ’n voormalige [[België|Belgiese]] professionele [[sokkerspeler]] wat as verdediger gespeel het. Hoewel hy hoofsaaklik ’n sentrale verdediger was, het hy ook as linkervleuelverdediger opgetree. Vertonghen het sy senior loopbaan in 2006 by die Nederlandse klub [[AFC Ajax|Ajax]] begin. Hy het altesaam 220 wedstryde vir hulle gespeel en 28 doele aangeteken in alle kompetisies, en was ook kaptein van die span van 2011 tot 2012. Hy het twee [[Eredivisie]]- en twee [[KNVB-beker]]-titels gewen tydens sy tyd daar, en is in 2012 as Nederlandse Sokkerspeler van die Jaar aangewys. In Julie 2012 het hy na [[Tottenham Hotspur]] oorgeplaas, waar hy in sy eerste [[Premier League]]-seisoen in die ''Professional Footballers' Association''-span van die jaar opgeneem is. Oor agt jaar het hy 315 wedstryde vir Spurs gespeel, insluitend die 2019 [[UEFA Champions League]]-eindstryd, en is in 2018 aangewys as die klub se Speler van die Jaar. Ná twee seisoene by die Portugese klub [[SL Benfica|Benfica]], het hy in 2022 by [[RSC Anderlecht|Anderlecht]] aangesluit. Op 37 was hy die oudste speler in die klub se geskiedenis en het daarmee die rekord van klublegende Olivier Deschacht oortref voordat hy in 2025 uit sokker getree het. Vertonghen het in 2007 sy internasionale debuut vir [[Belgiese nasionale sokkerspan|België]] gemaak, en sy 157 wedstryde (insluitend drie nie-amptelike wedstryde volgens FIFA-reëls) is die meeste in die nasionale span se geskiedenis. Hy was deel van die Belgiese span wat vierde geëindig het by die [[Olimpiese Somerspele 2008|2008 Olimpiese Spele]], derde by die [[FIFA Sokker-Wêreldbekertoernooi in 2018|Wêreldbekertoernooi in 2018]], en die kwarteindronde bereik het by [[Europese Sokkerkampioenskap 2016|UEFA Euro 2016]] en Euro 2020. Op 5 Julie 2024 het Vertonghen sy uittrede uit internasionale sokker aangekondig ná sewentien jaar.<ref>{{cite news |date= 5 July 2024 |title=Vertonghen retires from international football |url=https://www.fifa.com/en/news/articles/jan-vertonghen-belgium-retires |publisher=FIFA}}</ref> == Verwysings == {{Verwysings}} {{Normdata}} {{DEFAULTSORT: Vertonghen, Jan}} [[Kategorie:Belgiese sokkerspelers]] [[Kategorie:Geboortes in 1987]] [[Kategorie:Lewende mense]] obo842te2h8dyppb1o12qe6m1p1ilcd 2818331 2818330 2025-07-04T10:41:06Z Vryheidsfront Minus 188698 2818331 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography | name = Jan Vertonghen | image = [[Lêer:Jan Vertonghen 14 Jul 2018.jpg|240px]] | caption = Vertonghen met die bronsmedalje vir [[Belgiese nasionale sokkerspan|België]] by die [[FIFA Sokker-Wêreldbekertoernooi in 2018|2018 FIFA Wêreldbeker]] | full_name = Jan Bert Lieve Vertonghen<ref>{{cite web |url=http://www.ajax.nl/Ajax-Nieuws/Ajax-nieuwsarchief/Ajax-nieuwsartikel/43758/Vol-Beloften-Jan-Vertonghen.htm |title=Vol beloften: Jan Vertonghen |trans-title=Full of promises: Jan Vertonghen |publisher=AFC Ajax |date=25 October 2005 |language=nl |archive-url=https://web.archive.org/web/20140714165447/http://www.ajax.nl/Ajax-Nieuws/Ajax-nieuwsarchief/Ajax-nieuwsartikel/43758/Vol-Beloften-Jan-Vertonghen.htm |archive-date=14 July 2014}}</ref> | birth_date = {{birth date and age|1987|4|24|df=y}}<ref>{{cite web |url=https://www.fifadata.com/documents/FWC/2018/pdf/FWC_2018_Squadlists.pdf |title=FIFA World Cup Russia 2018: List of players: Belgium |publisher=FIFA |page=3 |date=15 July 2018 |access-date=11 June 2019 |archive-date=30 July 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180730202943/https://www.fifadata.com/documents/FWC/2018/pdf/FWC_2018_Squadlists.pdf |url-status=dead }}</ref> | birth_place = [[Sint-Niklaas]], [[België]] | height = 1,89 m<ref>{{cite web | url = https://www.slbenfica.pt/pt-pt/futebol/plantel-principal/Vertonghen?season=21-22 | title = Jan Vertonghen - Benfica | access-date = 31 March 2022 | archive-date = 19 April 2022 | archive-url = https://web.archive.org/web/20220419223829/https://www.slbenfica.pt/pt-pt/futebol/plantel-principal/Vertonghen?season=21-22 | url-status = dead }}</ref> | position = Sentrale verdediger,<br />linkervleuelverdediger | currentclub = | clubnumber = | youthyears1 = 1997–2000 | youthclubs1 = VK Tielrode | youthyears2 = 2000–2003 | youthclubs2 = [[K.F.C. Germinal Beerschot|Germinal Beerschot]] | youthyears3 = 2003–2006 | youthclubs3 = [[:nl:Ajax Jeugdopleiding|Ajax]] | years1 = 2006–2012 | clubs1 = [[AFC Ajax|Ajax]] | caps1 = 155 | goals1 = 23 | years2 = 2006–2007 | clubs2 = → [[RKC Waalwijk]] (leen) | caps2 = 12 | goals2 = 3 | years3 = 2012–2020 | clubs3 = [[Tottenham Hotspur FC|Tottenham Hotspur]] | caps3 = 232 | goals3 = 6 | years4 = 2020–2022 | clubs4 = [[SL Benfica|Benfica]] | caps4 = 57 | goals4 = 0 | years5 = 2022–2025 | clubs5 = [[RSC Anderlecht|Anderlecht]] | caps5 = 64 | goals5 = 4 | totalcaps = 520 | totalgoals = 36 | nationalyears1 = 2002 | nationalteam1 = België o/16 | nationalcaps1 = 6 | nationalgoals1 = 1 | nationalyears2 = 2007 | nationalteam2 = België o/21 | nationalcaps2 = 3 | nationalgoals2 = 0 | nationalyears3 = 2007–2024 | nationalteam3 = [[Belgiese nasionale sokkerspan|België]] | nationalcaps3 = 157 | nationalgoals3 = 10 }} '''Jan Bert Lieve Vertonghen''' (gebore [[24 April]] [[1987]]) is ’n voormalige [[België|Belgiese]] professionele [[sokkerspeler]] wat as verdediger gespeel het. Hoewel hy hoofsaaklik ’n sentrale verdediger was, het hy ook as linkervleuelverdediger opgetree. Vertonghen het sy senior loopbaan in 2006 by die Nederlandse klub [[AFC Ajax|Ajax]] begin. Hy het altesaam 220 wedstryde vir hulle gespeel en 28 doele aangeteken in alle kompetisies, en was ook kaptein van die span van 2011 tot 2012. Hy het twee [[Eredivisie]]- en twee [[KNVB-beker]]-titels gewen tydens sy tyd daar, en is in 2012 as Nederlandse Sokkerspeler van die Jaar aangewys. In Julie 2012 het hy na [[Tottenham Hotspur]] oorgeplaas, waar hy in sy eerste [[Premier League]]-seisoen in die ''Professional Footballers' Association''-span van die jaar opgeneem is. Oor agt jaar het hy 315 wedstryde vir Spurs gespeel, insluitend die 2019 [[UEFA Champions League]]-eindstryd, en is in 2018 aangewys as die klub se Speler van die Jaar. Ná twee seisoene by die Portugese klub [[SL Benfica|Benfica]], het hy in 2022 by [[RSC Anderlecht|Anderlecht]] aangesluit. Op 37 was hy die oudste speler in die klub se geskiedenis en het daarmee die rekord van klublegende Olivier Deschacht oortref voordat hy in 2025 uit sokker getree het. Vertonghen het in 2007 sy internasionale debuut vir [[Belgiese nasionale sokkerspan|België]] gemaak, en sy 157 wedstryde (insluitend drie nie-amptelike wedstryde volgens FIFA-reëls) is die meeste in die nasionale span se geskiedenis. Hy was deel van die Belgiese span wat vierde geëindig het by die [[Olimpiese Somerspele 2008|2008 Olimpiese Spele]], derde by die [[FIFA Sokker-Wêreldbekertoernooi in 2018|Wêreldbekertoernooi in 2018]], en die kwarteindronde bereik het by [[Europese Sokkerkampioenskap 2016|UEFA Euro 2016]] en Euro 2020. Op 5 Julie 2024 het Vertonghen sy uittrede uit internasionale sokker aangekondig ná sewentien jaar.<ref>{{cite news |date= 5 July 2024 |title=Vertonghen retires from international football |url=https://www.fifa.com/en/news/articles/jan-vertonghen-belgium-retires |publisher=FIFA}}</ref> == Verwysings == {{Verwysings}} {{Normdata}} {{DEFAULTSORT: Vertonghen, Jan}} [[Kategorie:Belgiese sokkerspelers]] [[Kategorie:Geboortes in 1987]] [[Kategorie:Lewende mense]] 3fovf8m0mjpy8gfnz8f09oegds7kevo 2818332 2818331 2025-07-04T10:41:25Z Vryheidsfront Minus 188698 2818332 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography | name = Jan Vertonghen | image = [[Lêer:Jan Vertonghen 14 Jul 2018.jpg|240px]] | caption = Vertonghen met die bronsmedalje vir [[Belgiese nasionale sokkerspan|België]]<br />by die [[FIFA Sokker-Wêreldbekertoernooi in 2018|2018 FIFA Wêreldbeker]] | full_name = Jan Bert Lieve Vertonghen<ref>{{cite web |url=http://www.ajax.nl/Ajax-Nieuws/Ajax-nieuwsarchief/Ajax-nieuwsartikel/43758/Vol-Beloften-Jan-Vertonghen.htm |title=Vol beloften: Jan Vertonghen |trans-title=Full of promises: Jan Vertonghen |publisher=AFC Ajax |date=25 October 2005 |language=nl |archive-url=https://web.archive.org/web/20140714165447/http://www.ajax.nl/Ajax-Nieuws/Ajax-nieuwsarchief/Ajax-nieuwsartikel/43758/Vol-Beloften-Jan-Vertonghen.htm |archive-date=14 July 2014}}</ref> | birth_date = {{birth date and age|1987|4|24|df=y}}<ref>{{cite web |url=https://www.fifadata.com/documents/FWC/2018/pdf/FWC_2018_Squadlists.pdf |title=FIFA World Cup Russia 2018: List of players: Belgium |publisher=FIFA |page=3 |date=15 July 2018 |access-date=11 June 2019 |archive-date=30 July 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180730202943/https://www.fifadata.com/documents/FWC/2018/pdf/FWC_2018_Squadlists.pdf |url-status=dead }}</ref> | birth_place = [[Sint-Niklaas]], [[België]] | height = 1,89 m<ref>{{cite web | url = https://www.slbenfica.pt/pt-pt/futebol/plantel-principal/Vertonghen?season=21-22 | title = Jan Vertonghen - Benfica | access-date = 31 March 2022 | archive-date = 19 April 2022 | archive-url = https://web.archive.org/web/20220419223829/https://www.slbenfica.pt/pt-pt/futebol/plantel-principal/Vertonghen?season=21-22 | url-status = dead }}</ref> | position = Sentrale verdediger,<br />linkervleuelverdediger | currentclub = | clubnumber = | youthyears1 = 1997–2000 | youthclubs1 = VK Tielrode | youthyears2 = 2000–2003 | youthclubs2 = [[K.F.C. Germinal Beerschot|Germinal Beerschot]] | youthyears3 = 2003–2006 | youthclubs3 = [[:nl:Ajax Jeugdopleiding|Ajax]] | years1 = 2006–2012 | clubs1 = [[AFC Ajax|Ajax]] | caps1 = 155 | goals1 = 23 | years2 = 2006–2007 | clubs2 = → [[RKC Waalwijk]] (leen) | caps2 = 12 | goals2 = 3 | years3 = 2012–2020 | clubs3 = [[Tottenham Hotspur FC|Tottenham Hotspur]] | caps3 = 232 | goals3 = 6 | years4 = 2020–2022 | clubs4 = [[SL Benfica|Benfica]] | caps4 = 57 | goals4 = 0 | years5 = 2022–2025 | clubs5 = [[RSC Anderlecht|Anderlecht]] | caps5 = 64 | goals5 = 4 | totalcaps = 520 | totalgoals = 36 | nationalyears1 = 2002 | nationalteam1 = België o/16 | nationalcaps1 = 6 | nationalgoals1 = 1 | nationalyears2 = 2007 | nationalteam2 = België o/21 | nationalcaps2 = 3 | nationalgoals2 = 0 | nationalyears3 = 2007–2024 | nationalteam3 = [[Belgiese nasionale sokkerspan|België]] | nationalcaps3 = 157 | nationalgoals3 = 10 }} '''Jan Bert Lieve Vertonghen''' (gebore [[24 April]] [[1987]]) is ’n voormalige [[België|Belgiese]] professionele [[sokkerspeler]] wat as verdediger gespeel het. Hoewel hy hoofsaaklik ’n sentrale verdediger was, het hy ook as linkervleuelverdediger opgetree. Vertonghen het sy senior loopbaan in 2006 by die Nederlandse klub [[AFC Ajax|Ajax]] begin. Hy het altesaam 220 wedstryde vir hulle gespeel en 28 doele aangeteken in alle kompetisies, en was ook kaptein van die span van 2011 tot 2012. Hy het twee [[Eredivisie]]- en twee [[KNVB-beker]]-titels gewen tydens sy tyd daar, en is in 2012 as Nederlandse Sokkerspeler van die Jaar aangewys. In Julie 2012 het hy na [[Tottenham Hotspur]] oorgeplaas, waar hy in sy eerste [[Premier League]]-seisoen in die ''Professional Footballers' Association''-span van die jaar opgeneem is. Oor agt jaar het hy 315 wedstryde vir Spurs gespeel, insluitend die 2019 [[UEFA Champions League]]-eindstryd, en is in 2018 aangewys as die klub se Speler van die Jaar. Ná twee seisoene by die Portugese klub [[SL Benfica|Benfica]], het hy in 2022 by [[RSC Anderlecht|Anderlecht]] aangesluit. Op 37 was hy die oudste speler in die klub se geskiedenis en het daarmee die rekord van klublegende Olivier Deschacht oortref voordat hy in 2025 uit sokker getree het. Vertonghen het in 2007 sy internasionale debuut vir [[Belgiese nasionale sokkerspan|België]] gemaak, en sy 157 wedstryde (insluitend drie nie-amptelike wedstryde volgens FIFA-reëls) is die meeste in die nasionale span se geskiedenis. Hy was deel van die Belgiese span wat vierde geëindig het by die [[Olimpiese Somerspele 2008|2008 Olimpiese Spele]], derde by die [[FIFA Sokker-Wêreldbekertoernooi in 2018|Wêreldbekertoernooi in 2018]], en die kwarteindronde bereik het by [[Europese Sokkerkampioenskap 2016|UEFA Euro 2016]] en Euro 2020. Op 5 Julie 2024 het Vertonghen sy uittrede uit internasionale sokker aangekondig ná sewentien jaar.<ref>{{cite news |date= 5 July 2024 |title=Vertonghen retires from international football |url=https://www.fifa.com/en/news/articles/jan-vertonghen-belgium-retires |publisher=FIFA}}</ref> == Verwysings == {{Verwysings}} {{Normdata}} {{DEFAULTSORT: Vertonghen, Jan}} [[Kategorie:Belgiese sokkerspelers]] [[Kategorie:Geboortes in 1987]] [[Kategorie:Lewende mense]] p5mvbr7dnctank6m5fowv0un4vf0y67 0 450923 2818336 2025-07-04T11:30:00Z Vryheidsfront Minus 188698 Nuwe bladsy geskep met '{{Infobox football biography | name = Dries Mertens | image = [[Lêer:Mertens 2018 (cropped).jpg|240px]] | caption = Mertens saam met [[Belgiese nasionale sokkerspan|België]] by die [[FIFA Sokker-Wêreldbekertoernooi in 2018|2018 FIFA Wêreldbeker]] | full_name = Dries Mertens<ref>{{cite web |url=https://fdp.fifa.org/assetspublic/ce44/pdf/SquadLists-English.pdf |title=Squad List: FIFA World Cup Qatar 2022: Belgium (BEL) |publisher=FIFA |page=3 |date=18 December 202...' 2818336 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography | name = Dries Mertens | image = [[Lêer:Mertens 2018 (cropped).jpg|240px]] | caption = Mertens saam met [[Belgiese nasionale sokkerspan|België]] by die [[FIFA Sokker-Wêreldbekertoernooi in 2018|2018 FIFA Wêreldbeker]] | full_name = Dries Mertens<ref>{{cite web |url=https://fdp.fifa.org/assetspublic/ce44/pdf/SquadLists-English.pdf |title=Squad List: FIFA World Cup Qatar 2022: Belgium (BEL) |publisher=FIFA |page=3 |date=18 December 2022 |access-date=31 August 2024}}</ref> | birth_date = {{birth date and age|1987|5|6|df=y}}<ref>{{cite web |url=https://www.espn.co.uk/football/player/_/id/89687/dries-mertens |title=Dries Mertens: Overview |publisher=ESPN |access-date=10 April 2021}}</ref> | birth_place = [[Leuven]], België | height = 1,69 m<ref>{{cite web|url=http://www.sscnapoli.it/Squadra/Dries-Mertens|title=Prima Squadra – Dries Mertens|publisher=SSC Napoli|access-date=31 December 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20171105030540/http://www.sscnapoli.it/Squadra/Dries-Mertens|archive-date=5 November 2017|url-status=dead}}</ref> | position = Aanvaller, vleuel | currentclub = | clubnumber = | youthyears1 = 1996–1998 | youthclubs1 = [[K. Stade Leuven|Stade Leuven]] | youthyears2 = 1998–2003 | youthclubs2 = [[RSC Anderlecht|Anderlecht]] | youthyears3 = 2003–2005 | youthclubs3 = [[KAA Gent|Gent]] | years1 = 2005–2007 | clubs1 = [[KAA Gent|Gent]] | caps1 = 0 | goals1 = 0 | years2 = 2005–2006 | clubs2 = → [[S.C. Eendracht Aalst|Eendracht Aalst]] (leen) | caps2 = 14 | goals2 = 4 | years3 = 2006–2007 | clubs3 = → [[AGOVV Apeldoorn|AGOVV]] (leen) | caps3 = 35 | goals3 = 2 | years4 = 2007–2009 | clubs4 = [[AGOVV Apeldoorn|AGOVV]] | caps4 = 73 | goals4 = 28 | years5 = 2009–2011 | clubs5 = [[FC Utrecht|Utrecht]] | caps5 = 69 | goals5 = 17 | years6 = 2011–2013 | clubs6 = [[PSV Eindhoven]] | caps6 = 62 | goals6 = 37 | years7 = 2013–2022 | clubs7 = [[SSC Napoli|Napoli]] | caps7 = 295 | goals7 = 113 | years8 = 2022–2025 | clubs8 = [[Galatasaray SK (sokker)|Galatasaray]] | caps8 = 100 | goals8 = 20 | nationalyears1 = 2004 | nationalteam1 = België o/17 | nationalcaps1 = 4 | nationalgoals1 = 0 | nationalyears2 = 2011–2022 | nationalteam2 = [[Belgiese nasionale sokkerspan|België]] | nationalcaps2 = 109 <!--Please also adjust the date of "ntupdate" below--> | nationalgoals2 = 21 }} '''Dries "Ciro" Mertens''' (gebore [[6 Mei]] [[1987]]) is ’n voormalige [[België|Belgiese]] professionele [[sokkerspeler]] wat as ’n voorspeler of vleuel gespeel het. As jeugspeler het Mertens vir Stade Leuven, [[RSC Anderlecht|Anderlecht]] en [[KAA Gent|Gent]] gespeel, en hy het sy debuut gemaak terwyl hy op leningsbasis vir Eendracht Aalst in die Belgiese Derde Divisie gespeel het. In 2006 het hy aangesluit by [[AGOVV Apeldoorn]] in die Nederlandse [[Eerste Liga (Nederland)|Eerste Divisie]], waar hy drie jaar deurgebring het voordat hy vir €600 000 na Utrecht in die Eredivisie oorgeplaas is. Twee jaar later is Mertens saam met spanmaat Kevin Strootman na PSV Eindhoven verkoop vir ’n gesamentlike bedrag van €13 miljoen. In 2012 het hulle die [[KNVB-beker]] en die Johan Cruijff-skaal gewen. In 2013 het Mertens vir €9,6 miljoen by [[SSC Napoli|Napoli]] in Italië aangesluit, waar hy byna 400 wedstryde gespeel het. Hy het die Coppa Italia en Supercoppa Italiana in 2014 gewen, en is in die [[Serie A]]-span van die Jaar opgeneem vir die 2016–17-seisoen. In 2020 het hy sy 122ste doel vir Napoli aangeteken, en daarmee [[Marek Hamšík]] verbygesteek as die klub se algehele topskutter.<ref>{{cite web |url=https://www.bbc.com/sport/football/53035968 |title=Napoli 1–1 Inter Milan |publisher=BBC Sport |date=13 June 2020 |access-date=13 June 2020}}</ref> In 2022 het hy by die Turkse klub [[Galatasaray SK (sokker)|Galatasaray]] aangesluit en drie opeenvolgende Süper Lig-titels gewen. Mertens het sy debuut vir [[Belgiese nasionale sokkerspan|België]] in 2011 gemaak en meer as 100 wedstryde vir die nasionale span gespeel. Hy was deel van die Belgiese span tydens die [[Sokker-Wêreldbeker|FIFA Wêreldbekertoernooie]] van [[FIFA Sokker-Wêreldbekertoernooi in 2014|2014]], [[FIFA Sokker-Wêreldbekertoernooi in 2018|2018]] en [[FIFA Sokker-Wêreldbekertoernooi in 2022|2022]], asook by die [[UEFA Europa-beker|Europese Kampioenskappe]] van [[Europese Sokkerkampioenskap 2016|2016]] en 2020. Hy het gehelp om België na ’n derde plek te lei tydens die 2018 Wêreldbeker. In 2016 is hy aangewys as Belgiese Sokkerspeler van die Jaar. Op 22 Junie 2025 het Mertens sy uittrede uit professionele sokker amptelik aangekondig.<ref>{{cite web |url=https://www.goal.com/en-sa/lists/dries-mertens-retirement-galatasaray-napoli-final-clash-man-utd-edinson-cavani-liverpool-martin-skrtel/bltb7a5acf1cfa98cde#cs611e68348c29c5ff|title=Dries Mertens confirms retirement after Galatasaray exit as ex-Napoli star set to bow out with final clash involving ex-Man Utd striker Edinson Cavani and Liverpool legend Martin Skrtel|date=23 June 2025|access-date=23 June 2025}}</ref><ref>{{cite web |url=https://sportstar.thehindu.com/football/dries-mertens-retirement-napoli-stats-career-timeline-latest-news-updates/article69727613.ece|title=Napoli's leading goalscorer, Dries Mertens, announces retirement from football|date=23 June 2025|access-date=23 June 2025}}</ref> == Verwysings == {{Verwysings}} {{Normdata}} {{DEFAULTSORT: Mertens, Dries}} [[Kategorie:Belgiese sokkerspelers]] [[Kategorie:Geboortes in 1987]] [[Kategorie:Lewende mense]] cswdgclllu4ynks2g2wnpa6z3fqflxx 3 450924 2818337 2025-07-04T11:32:32Z Rooiratel 90342 Welkom :) 2818337 wikitext text/x-wiki == Welkom == {{Welkom}} ck8jq42j6v04e2izh6lv2i9rdpixwx5 2 450925 2818338 2025-07-04T11:32:44Z Rooiratel 90342 Nuwe bladsy geskep met '{{Nuwe gebruikersbladsy}}' 2818338 wikitext text/x-wiki {{Nuwe gebruikersbladsy}} jddevdup2onp9o2ojsehfkkqk1lyern