Wikipedia alswiki https://als.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Houptsyte MediaWiki 1.45.0-wmf.8 first-letter Medium Spezial Diskussion Benutzer Benutzer Diskussion Wikipedia Wikipedia Diskussion Datei Datei Diskussion MediaWiki MediaWiki Diskussion Vorlage Vorlage Diskussion Hilfe Hilfe Diskussion Kategorie Kategorie Diskussion Portal Portal Diskussion Buech Buech Diskussion Wort Wort Diskussion Text Text Diskussion Spruch Spruch Diskussion Nochricht Nochricht Diskussion TimedText TimedText talk Modul Modul Diskussion Event Event talk Alter Zürichkrieg 0 12195 1072100 1071848 2025-07-08T21:12:16Z Ziv 97109 ([[c:GR|GR]]) [[File:AppenzellRI-coat of arms.svg]] → [[File:Wappen Appenzell Innerrhoden matt.svg]] → File replacement: update to new version ([[c:c:GR]]) 1072100 wikitext text/x-wiki {{DISPLAYTITLE:Alte Zürichrieg}} {{Dialekt|Zürichdeutsch|Züritüütsch|Züridütsch (See)}} {{Infobox Militärischer Konflikt |KONFLIKT=Dr Alt Zürichrieg |TEILVON= |BILD=Karte Alter Zuerichkrieg.png |BILDBREITE= |BESCHREIBUNG=Übersichtskarte zum Alte Zürichrieg |DATUM=2. November 1440 |DATUMBIS=12. Juni 1446 |ORT= |CASUS= |GEBIETE= |AUSGANG=Siig vo der Eidgenosseschaft |FOLGEN= |FRIEDENSSCHLUSS=Schiidsspruch vo Eisiidle, 13. Juli 1450 |KONTRAHENT1=[[Datei:Wappen Zürich matt.svg|15px]] [[Zürich|Züri]]<br />[[Datei:Coat of arms of the archduchy of Austria.svg|15px]] [[Habsburg]]<br />[[Datei:Arms_of_the_Kings_of_France_(France_Ancien).svg|15px]] [[Frankreich|Frankriich]] |KONTRAHENT2=[[Alte Eidgenossenschaft|Alti Eidgenosseschaft]]:<br /> [[Datei:CHE Bern COA.svg|15px]] [[Bern|Bärn]]<br /> [[Datei:CHE Luzern COA.svg|15px]] [[Luzern|Luzärn]]<br /> [[Datei:Wappen Uri matt.svg|15px]] [[Kanton Uri|Uri]]<br /> [[Datei:CHE Schwyz SZ COA.svg|15px]] [[Kanton Schwyz|Schwyz]]<br /> [[Datei:Wappen Unterwalden alt.svg|15px]] [[Unterwalden|Unterwalde]]<br /> [[Datei:Glaris-coat of arms.svg|15px]] [[Kanton Glarus|Glarus]]<br /> [[Datei:Zug-coat of arms.svg|15px]] [[Kanton Zug|Zug]]<br /> und<br /> [[Datei:Wappen Appenzell Innerrhoden matt.svg|15px]] [[Kanton Appenzell|Appezäll]] |KONTRAHENT3= |BEFEHLSHABER1=König [[Friedrich III. (HRR)|Friedrich III.]]<br />König [[Karl VII. (Frankreich)|Karl VII.]] |BEFEHLSHABER2= |BEFEHLSHABER3= |TRUPPENSTÄRKE1= |TRUPPENSTÄRKE2= |TRUPPENSTÄRKE3= |VERLUSTE1= |VERLUSTE2= |VERLUSTE3= |NOTIZEN= |ÜBERBLICK= }} Dr '''Alti Zürichrieg''' oder au '''Toggeburger Erbschaftschrieg''' hät zwüsched 1436 und 1450 i dr [[Schweiz|Schwiiz]] schtattgfunde. == Erschti Phase 1439–1440: Züri gäge Schwyz und Glarus und Habsburg == 1436 isch dr Graf Friedrich VII. [[Grafen von Toggenburg|vo Toggeburg]] gschtorbe. Wil er chinderlos gsii isch und keis Teschtament hinderlaa hät, händ sich di [[Alte Eidgenossenschaft|eidgenössische]] Ort [[Zürich|Züri]] und [[Kanton Schwyz|Schwyz]] ums Erb gschtritte. Mit beide hät dr Friedrich VII. vor siim Tod Bündnis und [[Burgrecht]] abgschlosse. Dr Zürcher Bürgermeischter [[Rudolf Stüssi]] hät d [[Grafschaft Uznach]] und d [[Windegg|Herrschaft Gaschter]] erwerbe welle, um Zuegang zu de Bündner Päss z überchoo. 1438 hät dr Ital Reding d. Ä., Landammä vo Schwyz und Gegeschpiler vom Rudolf Stüssi ums Toggeburger Erb, d Herrschaft Gaschter bsetze laa, woruuf Züri e Chornschperri gege Schwyz und [[Kanton Glarus|Glarus]] verhänkt hät. Druuf isch 1440 Schwyz und Glarus is mit Züri verbündete [[Sargans]] iimarschiert. Wil Züri e Vermittlig vo de übrige eidgenössische Ort abglehnt hät, händ sich die uf d Siite vo Schwyz und Glarus gschlage. Bis 1443 händ jedes Jahr Truppe vo de Waldschtätt d Zürcher Landschaft verwüeschtet. Zürcher Truppe sind bis [[Pfäffikon SZ|Pfäffike SZ]] marschiert, händ sich aber aagsichts vo dr eidgenössische Überlegeheit wider zruggzieh müesse. Schwyz hät di zürcherische Höf [[Feusisberg]], [[Freienbach SZ|Freiebach]] und [[Wollerau]] eroberet. 1440 hät Züri en Waffeschtillstand schlüüsse müesse, wil siini Chräft erschöpft gsii sind. == Zwäiti Phase 1442–1443: Züri mit em Friedrich III. gäge d Eidgenosse == 1442 hät dr Rudolf Stüssi mit em düütsche König [[Friedrich III. (HRR)|Friedrich III.]] us em Huus Habsburg es Bündnis gschlosse, um doch no zu de aagschtrebte Erwerbige i dr Linthebeni z choo. Dr Stüssi hät em Friedrich di 1424 erworbeni [[Grafschaft Kyburg]] (mit Uusnaahm vo de Gebiet weschtlich vo dr [[Glatt (Rhein)|Glatt]], wo vo dänn aa [[Neuamt]] gnännt worde isch) und hät em [[Habsburger]] freii Hand gwährt, de [[Aargau]] zrugg zerobere, gege s Verschpreche, s [[Toggenburg|Toggeburg]] und d [[Grafschaft Uznach]] z chaufe und Züri z übergeeh. De Friedrich&nbsp;III. hät usserdem es Heer zur Verteidigung vo Züri under zwei erfahrene Heerfüerer here gschickt, dr Hans vo Rechberg und dr Thüring vo Hallwil. [[Datei:Zuerichkrieg 1444.jpg|miniatur|300px|Dr Bürgermeischter Stüssi us Züri verteidiget ellei d Sihlbrugg bi St. Jakob und deckt demit de Rückzug vo de Zürcher. Illuschtration us dr Chronik vom Alte Zürichrieg vom Werner Schodoler (1514)]] Us Empörig über s Bündnis vo Züri mit em «Erzfind» Habsburg händ Schwyz, Glarus und di übrige eidgenössische Ort Züri und siim Bundesgnosse de Chrieg erchlärt und händ [[Bremgarten AG|Bremgarte]] und [[Baden AG|Bade]] eroberet. Bi dr [[Schlacht bei St. Jakob an der Sihl|Schlacht bi St. Jakob a dr Sihl]] händs en Siig errunge, dr schtriitbari Bürgermeischter Stüssi isch uf em Schlachtfeld gschtorbe. Züri hät aber trotzdem uf em freie Bündnisrecht und uf e Rückgaab vo de Höf und siim Aaschpruch uf Uznach beharrt. Nach acht Mönet Waffeschtillschtand isch 1444 dr Chrieg wiiter gange. Nach dr Eroberig vo [[Greifensee ZH|Griifesee]] und siinere Burg und dr Hiirichtig vo dr Bsatzig, em [[Mord von Greifensee|Mord vo Griifesee]], hät d Belagerig vo dr Schtadt Züri und vom habsburgische [[Rapperswil SG|Rapperschwiil]] aagfange. Debii sind au Chriegsflöss vo de Eidgenosse uf em [[Zürichsee|Zürisee]] zum Iisatz choo. == Dritti Phase vom Chrieg 1444–1446 == I dere verzwiiflete Situation hät dr Friedrich III. de französisch König [[Karl VII. (Frankreich)|Karl VII.]] um Hilf bete. Der hät s Heer vo de [[Armagnaken (Söldner)|Armagnake]] (benannt nach ihrem ursprünglige Füerer Graf Bernhard vo Armagnac) uf [[Basel]] geschickt. Züri hät dänn [[Brugg]] überfalle, um de Armagnake de Weg über d [[Aare]] freizmache. Druuf isch d [[Schlacht bei St. Jakob an der Birs|Schlacht bi St. Jakob a dr Birs]] gfolgt. D Armagnake händ d Dörfer, wo a dr [[Birs]] lige, bsetzt. D Eidgenosse händ e Vorhuet überwältiget und sind nachher über de Fluss gschtürmt, wo si noch langem Kampf vo dr französische Hauptmacht besiigt worde sind. D Armagnake händ aber ebefalls schweri Verlüscht erlitte und sind – offebar schockiert dur di unkonventionelli Chriegsfüehrig vo de Eidgenosse – abzoge. Dr Friedrich hät dänn im Früelig 1446 nomal versuecht, en Aagriff uf d Eidgenosse z füere, siis Heer isch aber bi [[Schlacht bei Ragaz|Ragaz]] am 6. März 1446 gschlage worde. Bereits im November 1444 händ Vermittligsversüech vom Bischof vo Basel, vom Komtur vo de Johanniter zu Wädischwiil, vom [[Konzil von Basel|Basler Konzil]] und de [[Kurfürsten|Kurfürschte]] iigsetzt. Aber erscht em Friideskongress, wo vom rhiinische Pfalzgraf uf [[Konstanz|Konschtanz]] iiberuefe worden isch, isch es glunge, d Iischtellig vo de Findseligkeite z erreiche (12. Juni 1446). D Friidesverhandlige sind erscht 1450 zum definitive Abschluss choo. Züri hät de Bund mit em Friedrich III. löse müesse und hät defür bis uf d [[Bezirk Höfe|Höf]] siini Gebiet zrugg überchoo. Di umschtritteni [[Grafschaft Uznach]] und d [[Herrschaft Windegg|Landvogtei Gaschter]] sind Schwyz und Glarus als [[Gemeine Herrschaft|gmeini Herrschafte]] zuegfalle. == Lueg au == * [[Seeschlacht_bei_Männedorf|Seeschlacht bi Mänidorf]] == Literatur == * Hans Berger: ''Der Alte Zürichkrieg im Rahmen der europäischen Politik: ein Beitrag zur „Aussenpolitik“ Zürichs in der ersten Hälfte des 15.Jahrhunderts.'' Rohr, Zürich 1978, ISBN 3-85865-043-9. * {{HLS|8877|Alter Zürichkrieg|Autor=Martin Illi}} * Konstantin Moritz Langmaier: ''Terror in der Stadt? Innere Kriegsführung und Propaganda im Spätmittelalter. Psychologische Voraussetzungen, interne Konflikte und die Ausschaltung innerstädtischer Opposition während des Alten Zürichkrieges.'' In: ''Zeitschrift für die Geschichte des Oberrheins,'' Band 169 (2021), 67-140. * Peter Niederhäuser, Christian Sieber (Hrsg.): ''Ein Bruderkrieg macht Geschichte. Neue Zugänge zum Alten Zürichkrieg.'' Chronos, Zürich 2006, ISBN 3-0340-0755-8 (= ''Mitteilungen der Antiquarischen Gesellschaft in Zürich,'' Band 73 / ''Neujahrsblatt der Antiquarische Gesellschaft in Zürich,'' Nr. 170). * Alois Niederstätter: ''Der Alte Zürichkrieg: Studien zum österreichisch-eidgenössischen Konflikt sowie zur Politik König Friedrichs III. in den Jahren 1440 bis 1446''. Böhlau, Wien 1995, ISBN 3-205-05595-0 (= ''Forschungen zur Kaiser- und Papstgeschichte des Mittelalters,'' Band 14). * Bernhard Stettler: ''Die Eidgenossenschaft im 15. Jahrhundert. Die Suche nach einem gemeinsamen Nenner.'' Widmer-Dean, Menziken 2004, ISBN 978-3-9522927-0-9. == Weblink == {{Commonscat|Old Zurich War|Alter Zürichkrieg}} {{Übersetzungshinweis|de|Alter_Zürichkrieg|dütsch}} [[Kategorie:Chrieg (Alti Eidgenosseschaft)]] [[Kategorie:Ostschwiz]] [[Kategorie:Zürcher Gschicht]] cwgpmwo7txfhupx20dhd8koj8y25n5j Gemeinden des Kantons Waadt 0 13582 1072076 1071968 2025-07-08T20:02:33Z Ziv 97109 ([[c:GR|GR]]) [[File:Daillens-blason.jpg]] → [[File:CHE Daillens COA.svg]] → File replacement: jpg/png/gif to svg vector image ([[c::c:GR]]) 1072076 wikitext text/x-wiki {{DISPLAYTITLE:Gmeinde vum Kanton Waadt}} [[Datei:Karte Gemeinden des Kantons Waadt farbig 2022.png|mini|Gmeinde vom Kanton Waadt (2022)]] De [[Kanton Waadt]] hät 300 [[politische Gemeinde|politischi Gmeinde]] (Stand: 1.&nbsp;Jänner 2022). D Gmeinde vom Kanton Waadt sind bis am 31.&nbsp;Dezember 2007 i ''cercles'' (Chreis) zämegfasst gsii, wo e Undereinheit vo de ''districts'' (Distrikt oder Bezirk) gsi sind. Sit em 1.&nbsp;Januar 2008 existiere im Kanton Waadt kei Chreis me und d Bezirk sind e chli nöi gstalted worde. {{TOC}} == Gmeinde vom Kanton Waadt == D Bezirkshauptort sind fett gschribe. === A === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offiziell Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois''' <small>([[Frankoprovenzalische Sprache|Frankoprovenzalisch]], fp.)</small> / '''Tütsch''' <small>(dt.)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br /><small>km²</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- | align="center" |[[Datei:CHE Aclens COA.svg|35px]]|| [[Aclens]] || fp. [a aːˈçɛ] || align="center" | 376 || align="right" | 3,92 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- | align="center" |[[Datei:CHE Agiez COA.svg|35px]]|| [[Agiez]] || fp. [a aːˈdzi] || align="center" | 231 || align="right" | 5,47 || [[Bezirk Orbe|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- | align="center" |[[Datei:CHE Aigle COA.svg|35px]]|| '''[[Aigle VD]]''' || fp. [aːðɔ]; dt. Älen*|| align="center" | 7988 || align="right" | 16,36 || '''[[Bezirk Aigle|Aigle]]''' || '''[[Bezirk Aigle|Aigle]]''' |- | align="center" |[[Datei:CHE Allaman COA.svg|35px]]|| [[Allaman]] ||&nbsp;|| align="center" | 401 || align="right" | 2,60 || [[Bezirk Rolle|Rolle]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- | align="center" |[[Datei:Arnex-sur-Nyon-coat of arms.svg|35px]]|| [[Arnex-sur-Nyon]] || fp. [aːrˈne] || align="center" | 106 || align="right" | 2,04 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- | align="center" |[[Datei:CHE Arnex-sur-Orbe COA.svg|35px]]|| [[Arnex-sur-Orbe]] || fp. [aːrˈne] || align="center" | 547 || align="right" | 7,62 || [[Bezirk Orbe|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- | align="center" |[[Datei:Arzier-coat of arms.svg|35px]]|| [[Arzier]] || fp .[a aːrˈdʒi, a ɛrˈzi] || align="center" | 2014 || align="right" | 51,89 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- | align="center" |[[Datei:CHE Assens COA.svg|35px]]|| [[Assens VD]] || fp. [aˈsɛ, aˈsɛː] || align="center" | 1669<!--31.12.2020!--> || align="right" | 8,46 || [[Bezirk Echallens|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- | align="center" |[[Datei:CHE Aubonne COA.svg|35px]]|| '''[[Aubonne VD]]''' || fp. [oˈbuna] || align="center" | 3756<!--31.12.2020!--> || align="right" | 14,34 || '''[[Bezirk Aubonne|Aubonne]]''' || [[Bezirk Morges|Morges]] |- | align="center" |[[Datei:CHE Avenches COA.svg|35px]]|| '''[[Avenches]]''' || fp. [aˈvɛ̃tsu]; dt. Wiflisburg*|| align="center" | 2702 || align="right" | 17,54 || '''[[Bezirk Avenches|Avenches]]''' || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |} </div> === B === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offiziell Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- |[[Datei:Ballaigues-coat of arms.svg|35px]]|| [[Ballaigues]] || fp. [a baˈlegə] || align="center" | 897 || align="right" | 9.04 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:CHE Ballens COA.svg|35px]]|| [[Ballens]] || fp. [a baˈlɛː] || align="center" | 394 || align="right" | 8.47 || [[Aubonne (Bezirk)|Aubonne]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Bassins-coat of arms.svg|35px]]|| [[Bassins]] || fp. [a baˈʃɛ̃] || align="center" | 969 || align="right" | 20.80 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Baulmes COA.svg|35px]]|| [[Baulmes]] || fp. [a ˈbomɛ] || align="center" | 952 || align="right" | 22.53 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:CHE Bavois COA.svg|35px]]|| [[Bavois]] || fp. [a baːvˈwɛ] || align="center" | 702 || align="right" | 9.32 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Begnins-coat of arms.svg|35px]]|| [[Begnins]] || fp. [a bəɲɛ̃] || align="center" | 1362 || align="right" | 4.76 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Belmont-sur-Lausanne-Blason.svg|35px]]|| [[Belmont-sur-Lausanne]] || fp. [a biˈmɑ̃] || align="center" | 2925 || align="right" | 2.64 || [[Bezirk Lausanne|Lausanne]] || [[Bezirk Lavaux-Oron|Lavaux-Oron]] |- |[[Datei:CHE Belmont-sur-Yverdon COA.svg|35px]]|| [[Belmont-sur-Yverdon]] ||fp. [a bemˈmɔ̃, biˈmɔ̃]|| align="center" | 273 || align="right" | 6.47 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:CHE Bercher COA.svg|35px]]|| [[Bercher]] || fp. [a bɛrˈtsiː] || align="center" | 965 || align="right" | 4.26 || [[Echallens (Bezirk)|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:Berolle-coat of arms.svg|35px]]|| [[Berolle]] ||fp. [braɔla, bəraɔla, a bəˈraula] || align="center" | 235 || align="right" | 9.59 || [[Aubonne (Bezirk)|Aubonne]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE Bettens COA.svg|35px]]|| [[Bettens]] || fp. [a bɛˈtɛ̃ː] || align="center" | 296 || align="right" | 3.73 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:CHE Bex COA.svg|35px]]|| [[Bex]] || fp. [a be], dt. Beis*|| align="center" | 5974 || align="right" | 96.60 || [[Bezirk Aigle|Aigle]] || [[Bezirk Aigle|Aigle]] |- |[[Datei:CHE Bière COA.svg|35px]]|| [[Bière]] || fp. [a ˈbiːrə] || align="center" | 1421 || align="right" | 25.00 || [[Aubonne (Bezirk)|Aubonne]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Bioley-Magnoux-coat of arms.svg|35px]]|| [[Bioley-Magnoux]] || fp. [a ve a bjɔˈlɛː], [maˈɲu] || align="center" | 173 || align="right" | 4.27 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:CHE Blonay-Saint-Légier COA.svg|35px]]|| [[Blonay – Saint-Légier]] || [bʎɔˈne a sɛ̃ˈlɛdzi la ˈtsiːza] || align="center" | 11'732<!--31.12.2020!--> || align="right" | 31.24 || [[Vevey (Bezirk)|Vevey]] || [[Riviera-Pays-d’Enhaut (Bezirk)|Riviera-Pays-d’Enhaut]] |- |[[Datei:CHE Bofflens COA.svg|35px]]|| [[Bofflens]] || fp. [a bɔˈçjɛ̃, a buˈçʎɛ̃] || align="center" | 153 || align="right" | 4.19 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Bogis-Bossey-coat of arms.svg|35px]]|| [[Bogis-Bossey]] || fp. [bɔˈdzi bɔˈsɛː, bɔˈdzi bɔˈsɛi] || align="center" | 783 || align="right" | 2.44 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Bonvillars COA.svg|35px]]|| [[Bonvillars]] || fp. [a bɔ̃vɛˈlaː] || align="center" | 408 || align="right" | 7.54 || [[Grandson (Bezirk)|Grandson]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Borex-coat of arms.svg|35px]]|| [[Borex]] || fp. [bɔˈre] || align="center" | 872 || align="right" | 2.01 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Bottens COA.svg|35px]]|| [[Bottens]] || fp. [a bɔˈtɛ] || align="center" | 991 || align="right" | 6.79 || [[Echallens (Bezirk)|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:Bougy-Villars-coat of arms.svg|35px]]|| [[Bougy-Villars]] || fp. [baɔdzi, baoˈdziː] || align="center" | 422 || align="right" | 1.78 || [[Aubonne (Bezirk)|Aubonne]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE Boulens COA.svg|35px]]|| [[Boulens]] || fp. [a buːˈlɛ̃] || align="center" | 234 || align="right" | 3.45 || [[Moudon (Bezirk)|Moudon]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- | [[Datei:Bourg-en-Lavaux-coat of arms.svg|35px|Bourg-en-Lavaux]] || '''[[Bourg-en-Lavaux]]''' ||&nbsp;|| align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5613}}|| align="right" |9.65 || [[Bezirk Lavaux|Lavaux]] || '''[[Bezirk Lavaux-Oron|Lavaux-Oron]]''' |- |[[Datei:CHE Bournens COA.svg|35px]]|| [[Bournens]] || fp. [a burˈnɛː] || align="center" | 248 || align="right" | 3.91 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:CHE Boussens COA.svg|35px]]|| [[Boussens VD]] || fp. [buˈsɛː] || align="center" | 774 || align="right" | 3.14 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:Bremblens-coat of arms.svg|35px]]|| [[Bremblens]] || fp. [a brɛˈbjɛː] || align="center" | 422 || align="right" | 2.92 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE Bretigny-sur-Morrens COA.svg|35px]]|| [[Bretigny-sur-Morrens]] || fp. [a brətəˈɲɔ̃, a brətəˈɲi]|| align="center" | 704 || align="right" | 2.88 || [[Echallens (Bezirk)|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:Bretonnieres-coat of arms.svg|35px]]|| [[Bretonnières]] || fp. [a brətəˈnɛːrə] || align="center" | 212 || align="right" | 5.46 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Buchillon-coat of arms.svg|35px]]|| [[Buchillon]] || fp. [butsəˈjɔ̃, butsəˈʎɔ̃] || align="center" | 593 || align="right" | 2.11 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Bullet-coat of arms.svg|35px]]|| [[Bullet VD]] || fp. [a byˈlɛ] || align="center" | 566 || align="right" | 16.85 || [[Grandson (Bezirk)|Grandson]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Bursinel-blason.png|35px]]|| [[Bursinel]] ||&nbsp;|| align="center" | 356 || align="right" | 1.76 || [[Rolle (Bezirk)|Rolle]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Bursins-coat of arms.svg|35px]]|| [[Bursins]] || fp. [a brəˈsɛ̃] || align="center" | 667 || align="right" | 3.36 || [[Rolle (Bezirk)|Rolle]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Burtigny-coat of arms.svg|35px]]|| [[Burtigny]] || fp. [a burtəˈɲi, a bwɛrtəˈɲi] || align="center" | 291 || align="right" | 5.69 || [[Rolle (Bezirk)|Rolle]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Wappen Bussigny VD.svg|35px]]|| [[Bussigny VD]] || fp. [a bysəˈɲiː] || align="center" | 7524 || align="right" | 4.82 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Ouest lausannois|Ouest lausannois]] |- |[[Datei:CHE Bussy-sur-Moudon COA.svg|35px]]|| [[Bussy-sur-Moudon]] || fp. [byˈsi] || align="center" | 184 || align="right" | 3.09 || [[Moudon (Bezirk)|Moudon]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |} </div> === C === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offiziell Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- |[[Datei:Chamblon-coat of arms.svg|35px]]|| [[Chamblon]] || fp. [a tsɑ̃bʎɔ̃] || align="center" | 554 || align="right" | 2.85 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:CHE Champagne COA.svg|35px]]|| [[Champagne VD]] || fp. [a tsɑ̃ˈpaɲə] || align="center" | 683 || align="right" | 3.93 || [[Grandson (Bezirk)|Grandson]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:CHE Champtauroz COA.svg|35px]]|| [[Champtauroz]] || fp. [a tsɑ̃ˈtɔːru, tsɑ̃ˈtɔrə] || align="center" | 117 || align="right" | 3.05 || [[Payerne (Bezirk)|Payerne]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |[[Datei:CHE Champvent COA.svg|35px]]|| [[Champvent]] || fp. [a tsɑ̃ˈvɛ̃] || align="center" | 340 || align="right" | 6.88 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei: CHE Chardonne COA.svg|35px]]|| [[Chardonne VD]] || fp. [tsɛrˈdəna, vəˈlɑdzo dɛ tserˈəna] || align="center" | 2765 || align="right" | 10.30 || [[Vevey (Bezirk)|Vevey]] || [[Riviera-Pays-d’Enhaut (Bezirk)|Riviera-Pays-d’Enhaut]] |- |[[Datei:CHE Château d’Oex COA.svg|35px]]|| '''[[Château-d’Œx]]''' || fp. [u tsaθi d ˈeː], dt. Oesch*|| align="center" | 3098 || align="right" | 113.76 || '''[[Pays-d'Enhaut (Bezirk)|Pays-d'Enhaut]]''' || [[Riviera-Pays-d’Enhaut (Bezirk)|Riviera-Pays-d’Enhaut]] |- |[[Datei:Chavannes-de-Bogis-coat of arms.svg|35px]]|| [[Chavannes-de-Bogis]] || fp. [θaˈvan d bɔˈði] || align="center" | 914 || align="right" | 2.85 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Chavannes-des-Bois-coat of arms.svg|35px]]|| [[Chavannes-des-Bois]] || fp. [θaˈvan, θaˈvan de bwɛ] || align="center" | 392 || align="right" | 2.13 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Chavannes-le-Chêne COA.svg|35px]]|| [[Chavannes-le-Chêne]] || fp. [a tsaˈvanɛ] || align="center" | 243 || align="right" | 3.98 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Chavannes-le-Veyron-coat of arms.svg|35px]]|| [[Chavannes-le-Veyron]] || fp. [a tsaˈvanɛ, a tsaˈvanɛ lɔ vaːərɔ̃] || align="center" | 114 || align="right" | 2.58 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Wappen Chavannes-près-Renens.svg|35px]]|| [[Chavannes-près-Renens]] || fp. [a tsaˈvanɛ] || align="center" | 6126 || align="right" | 1.65 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Ouest lausannois|Ouest lausannois]] |- |[[Datei:CHE Chavannes-sur-Moudon COA.svg|35px]]|| [[Chavannes-sur-Moudon]] || fp. [a tsaˈvana] || align="center" | 204 || align="right" | 5.15 || [[Moudon (Bezirk)|Moudon]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |[[Datei:Chavornay-coat of arms.svg|35px]]|| [[Chavornay VD]] || fp. [a tsavorˈne] || align="center" | 3060 || align="right" | 19.29 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Chêne-Pâquier-coat of arms.svg|35px]]|| [[Chêne-Pâquier]] || fp. [ɑː ˈtsaːnɔ] [lɔ paˈkyi] || align="center" | 98 || align="right" | 2.11 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Cheseaux-sur-Lausanne-coat of arms.svg|35px]]|| [[Cheseaux-sur-Lausanne]] || fp. [tsɛˈzo] || align="center" | 3169 || align="right" | 4.60 || [[Bezirk Lausanne|Lausanne]] || [[Bezirk Lausanne|Lausanne]] |- |[[Datei:CHE Cheseaux-Noréaz COA.svg|35px]]|| [[Cheseaux-Noréaz]] || fp. [tsɛzo nɔˈria] || align="center" | 489 || align="right" | 6.12 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Cheserex-coat of arms.svg|35px]]|| [[Chéserex]] || fp. [a səzəˈre] || align="center" | 1186 || align="right" | 10.60 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Chessel COA.svg|35px]]|| [[Chessel]] || fp. [a tsɛˈse] || align="center" | 342 || align="right" | 3.57 || [[Bezirk Aigle|Aigle]] || [[Bezirk Aigle|Aigle]] |- |[[Datei:Chevilly-coat of arms.svg|35px]]|| [[Chevilly VD]] || fp. [a tsəvəˈji, a tsəvəˈʎi] || align="center" | 250 || align="right" | 3.89 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE Chevroux COA.svg|35px]]|| [[Chevroux VD]] ||&nbsp;|| align="center" | 395 || align="right" | 4.37 || [[Payerne (Bezirk)|Payerne]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |[[Datei:CHE Chexbres COA.svg|35px]]|| [[Chexbres]] || fp. [ˈtsebrə] || align="center" | 2016 || align="right" | 2.14 || [[Lavaux (Bezirk)|Lavaux]] || [[Bezirk Lavaux-Oron|Lavaux-Oron]] |- |[[Datei:Chigny-coat of arms.svg|35px]]|| [[Chigny VD]] || fp. [a ʒəˈɲiː] || align="center" | 259 || align="right" | 0.89 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Clarmont-coat of arms.svg|35px]]|| [[Clarmont]] || fp. [a çaːrˈmɔ̃] || align="center" | 142 || align="right" | 1.02 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Coinsins-coat of arms.svg|35px]]|| [[Coinsins]] || fp. [kwɛ̃sɛ̃] || align="center" | 376 || align="right" | 2.90 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Commugny-coat of arms.svg|35px]]|| [[Commugny]] || fp. [kuməˈnyi] || align="center" | 2365 || align="right" | 6.52 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Concise COA.svg|35px]]|| [[Concise]] || fp. [kwəˈsiːza] || align="center" | 713 || align="right" | 11.41 || [[Grandson (Bezirk)|Grandson]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:CHE Coppet COA.svg|35px]]|| [[Coppet]] || fp. [kɔˈpɛ] || align="center" | 2466 || align="right" | 1.87 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Corbeyrier COA.svg|35px]]|| [[Corbeyrier]] || fp. [ɛ̃ krəbəˈri, ɛ̃ kərbəri, krəbɛri] || align="center" | 359 || align="right" | 22.00 || [[Bezirk Aigle|Aigle]] || [[Bezirk Aigle|Aigle]] |- |[[Datei:CHE Corcelles-le-Jorat COA.svg|35px]]|| [[Corcelles-le-Jorat]] || fp. [a kɔˈsalɛ, a kɔˈsalɛ lu dzɔˈra] || align="center" | 424 || align="right" | 7.94 || [[Oron (Bezirk)|Oron]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |[[Datei:Corcelles-pres-Concise-coat of arms.svg|35px]]|| [[Corcelles-près-Concise]] || fp. [a kɔrˈsalə] || align="center" | 283 || align="right" | 4.09 || [[Grandson (Bezirk)|Grandson]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:CHE Corcelles-près-Payerne COA.svg|35px]]|| [[Corcelles-près-Payerne]] || fp. [kɔrˈsalə] || align="center" | 1824 || align="right" | 12.19 || [[Payerne (Bezirk)|Payerne]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |[[Datei:CHE Corseaux COA.svg|35px]]|| [[Corseaux]] || fp. [kɔrˈzo] || align="center" | 2092 || align="right" | 1.06 || [[Vevey (Bezirk)|Vevey]] || [[Riviera-Pays-d’Enhaut (Bezirk)|Riviera-Pays-d’Enhaut]] |- |[[Datei:CHE Corsier-sur-Vevey COA.svg|35px]]|| [[Corsier-sur-Vevey]] || fp. [korˈzi] || align="center" | 3119 || align="right" | 6.74 || [[Vevey (Bezirk)|Vevey]] || [[Riviera-Pays-d’Enhaut (Bezirk)|Riviera-Pays-d’Enhaut]] |- |[[Datei:Cossonay-blason.jpg|35px]]|| '''[[Cossonay]]''' || fp. [a kɔsəˈne] || align="center" | 2950 || align="right" | 8.32 || '''[[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]]''' || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Crans-pres-Celigny-coat of arms.svg|35px]]|| [[Crans]] || fp. [a krɑ̃] || align="center" | 1822 || align="right" | 4.29 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Crassier-coat of arms.svg|35px]]|| [[Crassier]] || fp. [kraˈsi] || align="center" | 962 || align="right" | 2.03 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Wappen Crissier.svg|35px]]|| [[Crissier]] || fp. [a krəˈsiː] || align="center" | 6714 || align="right" | 5.50 || [[Bezirk Lausanne|Lausanne]] || [[Bezirk Ouest lausannois|Ouest lausannois]] |- |[[Datei:Cronay-coat of arms.svg|35px]]|| [[Cronay]] || fp. [a krɔˈne] || align="center" | 317 || align="right" | 6.61 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:CHE Croy COA.svg|35px]]|| [[Croy VD]] || fp. [a kraɛ, a krwaːɛ] || align="center" | 301 || align="right" | 4.49 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Cuarnens-coat of arms.svg|35px]]|| [[Cuarnens]] || fp. [a korˈnɛ̃] || align="center" | 421 || align="right" | 7.17 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Cuarny-coat of arms.svg|35px]]|| [[Cuarny]] || fp. [a kwarˈni] || align="center" | 180 || align="right" | 4.56 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:CHE Cudrefin COA.svg|35px]]|| [[Cudrefin]] || fp. [tjydrəfɛ̃], dt. Guderfi*|| align="center" | 967 || align="right" | 15.83 || [[Avenches (Bezirk)|Avenches]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- | [[Datei:CHE Cugy VD COA.svg|35px]]|| [[Cugy VD|Cugy]] || fp. [kyˈdzi, kyˈdji] || align="center" | 2119 || align="right" | 2.95 || [[Echallens (Bezirk)|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:CHE Curtilles COA.svg|35px]]|| [[Curtilles]] || fp. [kurˈtɛjɛ] || align="center" | 272 || align="right" | 4.94 || [[Moudon (Bezirk)|Moudon]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |} </div> === D === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offiziell Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- |[[Datei:CHE Daillens COA.svg|35px]]|| [[Daillens]] || fp. [a daːˈjɛː] || align="center" | 680 || align="right" | 5.56 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:Démoret-coat of arms.svg|35px]]|| [[Démoret]] || fp. [dɛˈmɔrə] || align="center" | 131 || align="right" | 4.24 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Denens-coat of arms.svg|35px]]|| [[Denens]] || fp. [a dəˈnɛː] || align="center" | 643 || align="right" | 3.27 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Denges-coat of arms.svg|35px]]|| [[Denges]] || fp. [a ˈdɛːdzə] || align="center" | 1321 || align="right" | 1.67 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE Dizy COA.svg|35px]]|| [[Dizy VD]] || fp. [a diːˈziː] || align="center" | 209 || align="right" | 3.03 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE Dompierre VD COA.svg|35px]]|| [[Dompierre VD]] || fp. [a dɔ̃ˈpjuru] || align="center" | 246 || align="right" | 3.22 || [[Moudon (Bezirk)|Moudon]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |[[Datei:CHE Donneloye COA.svg|35px]]|| [[Donneloye]] || fp. [a dɔnɛˈluːjɛ] || align="center" | 336 || align="right" | 3.72 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Duillier-coat of arms.svg|35px]]|| [[Duillier]] || fp. [a dɥiˈʎi, dœˈji] || align="center" | 974 || align="right" | 4.19 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Dully-coat of arms.svg|35px]]|| [[Dully]] ||&nbsp;|| align="center" | 479 || align="right" | 1.66 || [[Rolle (Bezirk)|Rolle]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |} </div> === E === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offiziell Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- |[[Datei:CHE Echallens COA.svg|35px]]|| '''[[Echallens]]''' || fp. [a ɛtsaˈlɛː]; dt. Tscherlitz*|| align="center" | 4843 || align="right" | 6.66 || '''[[Echallens (Bezirk)|Echallens]]''' || '''[[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]]''' |- |[[Datei:Echandens-coat of arms.svg|35px]]|| [[Echandens]] || fp. [ɛtsɑ̃ˈdɛ] || align="center" | 2065 || align="right" | 3.87 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Echichens-coat of arms.svg|35px]]|| [[Echichens]] || fp. [a ɛtsəˈtsɛː] || align="center" | 1024 || align="right" | 2.56 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Eclepens-coat of arms.svg|35px]]|| [[Eclépens]] || fp. [ɛçjəˈpɛ, ɛçʎɛˈpɛ] || align="center" | 941 || align="right" | 5.81 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE Ecublens VD COA.svg|35px]]|| [[Ecublens VD]] || fp. [ekubjɛ̃] || align="center" | 10'286 || align="right" | 5.71 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Ouest lausannois|Ouest lausannois]] |- |[[Datei:Epalinges-coat of arms.svg|35px]]|| [[Epalinges]] || fp. [a paˈlɛ̃dzu] || align="center" | 7775 || align="right" | 4.57 || [[Bezirk Lausanne|Lausanne]] || [[Bezirk Lausanne|Lausanne]] |- |[[Datei:CHE Ependes COA.svg|35px]]|| [[Ependes VD]] || fp. [a ɛˈpɛːdɛ] || align="center" | 311 || align="right" | 4.82 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Essertines-sur-Rolle-coat of arms.svg|35px]]|| [[Essertines-sur-Rolle]] || fp. [a sɛrˈtənɛ] || align="center" | 559 || align="right" | 6.92 || [[Rolle (Bezirk)|Rolle]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Essertines-sur-Yverdon COA.svg|35px]]|| [[Essertines-sur-Yverdon]] || fp. [a sɛʀˈtənɛ] || align="center" | 718 || align="right" | 9.78 || [[Echallens (Bezirk)|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:CHE Étagnières COA.svg|35px]]|| [[Etagnières]] || fp. [a ɛetaˈɲiːr, a ɛetaˈɲiːrə] || align="center" | 799 || align="right" | 3.80 || [[Echallens (Bezirk)|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:Etoy-coat of arms.svg|35px]]|| [[Etoy VD]] || fp. [a ɛˈtjaːe] || align="center" | 2448 || align="right" | 4.93 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE Eysins COA.svg|35px]]|| [[Eysins]] || fp. [ɛiˈzɛ̃] || align="center" | 927 || align="right" | 2.38 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |} </div> === F === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offiziell Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- |[[Datei:CHE Faoug COA.svg|35px]]|| [[Faoug]] || fp. [fu], dt. Pfauen*|| align="center" | 622 || align="right" | 3.47 || [[Avenches (Bezirk)|Avenches]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |[[Datei:Fechy-coat of arms.svg|35px]]|| [[Féchy]] || fp. [a fɛˈtsi] || align="center" | 726 || align="right" | 2.71 || [[Aubonne (Bezirk)|Aubonne]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Ferreyres-coat of arms.svg|35px]]|| [[Ferreyres]] || fp. [a fɛˈraːɛr] || align="center" | 244 || align="right" | 3.13 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE Fey COA.svg|35px]]|| [[Fey VD]] || fp. [a faːɛ] || align="center" | 491 || align="right" | 7.35 || [[Echallens (Bezirk)|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:Fiez-coat of arms.svg|35px]]|| [[Fiez]] || fp. [a fi] || align="center" | 380 || align="right" | 6.83 || [[Grandson (Bezirk)|Grandson]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:CHE Fontaines-sur-Grandson COA.svg|35px]]|| [[Fontaines-sur-Grandson]] || fp. [fɔ̃ˈtɑ̃na] || align="center" | 137 || align="right" | 7.86 || [[Grandson (Bezirk)|Grandson]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Forel-coat of arms.svg|35px]]|| [[Forel (Lavaux)]] || fp. [fɔˈriː, foˈriː] || align="center" | 1805 || align="right" | 18.53 || [[Lavaux (Bezirk)|Lavaux]] || [[Bezirk Lavaux-Oron|Lavaux-Oron]] |- |[[Datei:Founex-coat of arms.svg|35px]]|| [[Founex]] || fp. [a fayˈne, fauˈne] || align="center" | 2636 || align="right" | 4.79 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Froideville COA.svg|35px]]|| [[Froideville VD]] || fp. [frɛːdəˈvəla] || align="center" | 1524 || align="right" | 7.12 || [[Echallens (Bezirk)|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |} </div> === G === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offiziell Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- |[[Datei:Genolier-coat of arms.svg|35px]]|| [[Genolier]] || fp. [dzənɔˈʎi, dzɔnɛˈʎi, dənɔˈʎi] || align="center" | 1586 || align="right" | 4.83 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Giez COA.svg|35px]]|| [[Giez VD]] || fp. [a dzi] || align="center" | 366 || align="right" | 4.78 || [[Grandson (Bezirk)|Grandson]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Gilly-coat of arms.svg|35px]]|| [[Gilly VD]] || fp. [ʒiʎiː] || align="center" | 840 || align="right" | 7.78 || [[Rolle (Bezirk)|Rolle]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Gimel-coat of arms.svg|35px]]|| [[Gimel VD]] || fp. [a dzəˈmœː] || align="center" | 1447 || align="right" | 18.86 || [[Aubonne (Bezirk)|Aubonne]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Gingins-coat of arms.svg|35px]]|| [[Gingins]] || fp. [a zɛ̃zɛ̃, a ðɜ̃ðɛ̃] || align="center" | 1042 || align="right" | 12.58 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Givrins-coat of arms.svg|35px]]|| [[Givrins]] || fp. [a dzəˈvrɛ̃] || align="center" | 867 || align="right" | 3.97 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Gland-coat of arms.svg|35px]]|| [[Gland VD]] || fp. [gʎɑ̃] || align="center" | 10'524 || align="right" | 8.30 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Gollion-coat of arms.svg|35px]]|| [[Gollion]] || fp. [a gɔˈʎɔ̃, gɔˈjɔ̃] || align="center" | 605 || align="right" | 5.44 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- | [[Datei:CHE Goumoëns COA.svg|35px|Goumoëns]] || [[Goumoëns]] || Goumoëns-la-Ville: fp. [a guˈmwɛː, a gumwɛ la ˈvəla] <br />Goumoëns-le-Jux: fp. [ɑ kraː] <br />Eclagnens: fp. [eçʎaˈɲɛ]|| align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5541}}|| align="right" |10.70|| [[Bezirk Echallens|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:Grancy-blason.jpg|35px]]|| [[Grancy]] ||&nbsp;|| align="center" | 333 || align="right" | 5.65 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE Grandcour COA.svg|35px]]|| [[Grandcour]] || fp. [grɑ̃ˈkɔ, grɑ̃ˈkɔr la ˈvəla] || align="center" | 763 || align="right" | 10.12 || [[Payerne (Bezirk)|Payerne]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |[[Datei:CHE Grandevent COA.svg|35px]]|| [[Grandevent]] || fp. [vɛr tsiː dzəˈruː] <br />(frz. ''Vers-chez-Giroud'') || align="center" | 180 || align="right" | 3.46 || [[Grandson (Bezirk)|Grandson]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:CHE Grandson COA.svg|35px]]|| '''[[Grandson]]''' || fp. [grɑ̃sɔ̃], dt. Gransee*|| align="center" | 2854 || align="right" | 7.89 || '''[[Grandson (Bezirk)|Grandson]]''' || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:CHE Grens COA.svg|35px]]|| [[Grens]] || fp. [a grɛ̃] || align="center" | 341 || align="right" | 2.54 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Gryon COA.svg|35px]]|| [[Gryon]] || fp. [ɛ̃ grˈɔ̃, ɛ̃ grːjɔ̃] || align="center" | 1124 || align="right" | 15.15 || [[Bezirk Aigle|Aigle]] || [[Bezirk Aigle|Aigle]] |- |} </div> === H === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offiziell Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- |[[Datei:CHE Hautemorges COA.svg|35px]]|| [[Hautemorges]] || || align="center" | 4106<!--31.12.2020!--> || align="right" | 32.95 || [[Payerne (Bezirk)|Payerne]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |[[Datei:CHE Henniez COA.svg|35px]]|| [[Henniez VD]] || fp. [a ɛˈɲi] || align="center" | 238 || align="right" | 2.63 || [[Payerne (Bezirk)|Payerne]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |[[Datei:Hermenches.jpg|35px]]|| [[Hermenches]] || fp. [ɛrˈmɛ̃dzə] || align="center" | 308 || align="right" | 4.76 || [[Moudon (Bezirk)|Moudon]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |} </div> === J === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offiziell Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- | align="center" | [[Datei:CHE Jongny COA.svg|35px]]|| [[Jongny]] || fp. [a dzɔ̃ˈɲi] || align="center" | 1336 || align="right" | 2.16 || [[Vevey (Bezirk)|Vevey]] || [[Riviera-Pays-d’Enhaut (Bezirk)|Riviera-Pays-d’Enhaut]] |- | align="center" | [[Datei:CHE Jorat-Menthue COA.svg|35px|Jorat-Menthue]] | [[Jorat-Menthue]] ||&nbsp;|| align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5804}}|| align="right" |17.65|| [[Bezirk Echallens|Echallens]]<br>[[Bezirk Moudon|Moudon]]<br>[[Bezirk Oron|Oron]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- | align="center" | [[Datei:Jouxtens-Mezery-coat of arms.svg|35px]]|| [[Jouxtens-Mézery]] || fp. [a dzauˈtɛː] [a mɛzəri] || align="center" | 1273 || align="right" | 1.93 || [[Bezirk Lausanne|Lausanne]] || [[Bezirk Lausanne|Lausanne]] |- | align="center" | [[Datei:Unknow escutcheon-gsw.svg|center|35px|Jorat-Mézières]] || [[Jorat-Mézières]] || || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5806}}|| align="right" | 11,09 || [[Bezirk Oron|Oron]] || [[Bezirk Lavaux-Oron|Lavaux-Oron]] |- | align="center" | [[Datei:Juriens-coat of arms.svg|35px]]|| [[Juriens]] ||&nbsp; || align="center" | 258 || align="right" | 9.35 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |} </div> === L === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offizielle Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- | [[Datei:CHE L’Abbaye COA.svg|35px]]|| [[L’Abbaye]] || fp. [a labaːˈi, a labaˈji] || align="center" | 1244 || align="right" | 31.89 || [[La Vallée du Lac de Joux (Bezirk)|La Vallée]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Abergeme.jpg|35px]]|| [[L’Abergement VD]] || fp. [labɛrdzəˈmɛ̃] || align="center" | 250 || align="right" | 5.74 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:La Chaux-blason.jpg|35px]]|| [[La Chaux (Cossonay)]] || fp. [a la tso] || align="center" | 372 || align="right" | 6.73 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:La Praz-coat of arms.svg|35px]]|| [[La Praz VD]] || fp. [a la praː] || align="center" | 150 || align="right" | 5.13 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:La Rippe-coat of arms.svg|35px]]|| [[La Rippe]] || fp. [la ˈriːpa] || align="center" | 952 || align="right" | 16.61 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE La Sarraz COA.svg|35px]]|| [[La Sarraz]] || fp. [a la saˈraː] || align="center" | 1748 || align="right" | 7.77 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE La Tour-de-Peilz COA.svg|35px]]|| [[La Tour-de-Peilz]] || fp. [la twa de pai, la beka de pai] || align="center" | 10'470 || align="right" | 3.29 || [[Vevey (Bezirk)|Vevey]] || [[Riviera-Pays-d’Enhaut (Bezirk)|Riviera-Pays-d’Enhaut]] |- |[[Datei:CHE Lausanne COA.svg|35px]]|| '''[[Lausanne]]''' || fp. Lozena [lɔˈzəna]; dt. Losanen*|| align="center" | 117'152 || align="right" | 41.37 || '''[[Bezirk Lausanne|Lausanne]]''' || '''[[Bezirk Lausanne|Lausanne]]''' |- |[[Datei:CHE Lavey-Morcles COA.svg|35px]]|| [[Lavey-Morcles]] || fp. [a laˈvɛː, y vəlaːdzə dɛ mɔrçə, ɛ̃ ˈmɔrçʎə] || align="center" | 813 || align="right" | 14.18 || [[Bezirk Aigle|Aigle]] || [[Bezirk Aigle|Aigle]] |- |[[Datei:Lavigny-coat of arms.svg|35px]]|| [[Lavigny VD]] || fp. [a lavəˈɲi] || align="center" | 739 || align="right" | 4.01 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE Le Chenit COA.svg|35px]]|| '''[[Le Chenit]]''' || fp. [ao tsəˈnɛ] || align="center" | 4083 || align="right" | 99.22 || '''[[La Vallée du Lac de Joux (Bezirk)|La Vallée]]''' || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:CHE Le Lieu COA.svg|35px]]|| [[Le Lieu]] || fp. [lu ʎø, o lø, lu ʎœ] || align="center" | 844 || align="right" | 32.57 || [[La Vallée du Lac de Joux (Bezirk)|La Vallée]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Le Mont-sur-Lausanne-coat of arms.svg|35px]]|| [[Le Mont-sur-Lausanne]] || fp. [ao mɑ̃, lɔ mɑ̃, ao pti mɑ̃, ao grɑ̃ mɑ̃] || align="center" | 5236 || align="right" | 9.81 || [[Bezirk Lausanne|Lausanne]] || [[Bezirk Lausanne|Lausanne]] |- |[[Datei:CHE Les Clées COA.svg|35px]]|| [[Les Clées]] || fp. [ɛ ˈçʎɛjɛ] || align="center" | 153 || align="right" | 7.02 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Le Vaud-coat of arms.svg|35px]]|| [[Le Vaud]] || fp. [ao vo, devɑ̃, dɛʀi lə vo] || align="center" | 1083 || align="right" | 3.11 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Leysin COA.svg|35px]]|| [[Leysin]] || fp. [ɛː laːetsɛ̃i] || align="center" | 3209 || align="right" | 18.53 || [[Bezirk Aigle|Aigle]] || [[Bezirk Aigle|Aigle]] |- |[[Datei:Lignerolle-coat of arms.svg|35px]]|| [[Lignerolle]] || fp. [a riɲəraulɛ] || align="center" | 374 || align="right" | 10.62 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:L Isle-coat of arms.svg|35px]]|| [[L’Isle VD]] || fp. [a ˈliːla] || align="center" | 890 || align="right" | 16.25 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Lonay-coat of arms.svg|35px]]|| [[Lonay]] || fp. [a luˈne] || align="center" | 2210 || align="right" | 3.71 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Longirod-coat of arms.svg|35px]]|| [[Longirod]] || fp. [a lɔ̃dzəˈru] || align="center" | 376 || align="right" | 9.48 || [[Aubonne (Bezirk)|Aubonne]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Lovatens COA.svg|35px]]|| [[Lovatens]] || fp. [a lowaˈtɛ̃] || align="center" | 150 || align="right" | 3.45 || [[Moudon (Bezirk)|Moudon]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |[[Datei:CHE Lucens COA.svg|35px]]|| [[Lucens]] || fp. [a lyˈsɛ̃] || align="center" | 2212 || align="right" | 19.28 || [[Moudon (Bezirk)|Moudon]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |[[Datei:Luins-coat of arms.svg|35px]]|| [[Luins]] ||&nbsp;|| align="center" | 482 || align="right" | 2.69 || [[Rolle (Bezirk)|Rolle]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Lully VD COA.svg|35px]]|| [[Lully VD]] || fp. [a jyˈji] || align="center" | 733 || align="right" | 2.06 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE Lussery-Villars COA.svg|35px]]|| [[Lussery-Villars]] || fp. [a lysəˈri] [a vəˈlaː] || align="center" | 323 || align="right" | 3.65 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:Lussy-sur-Morges-coat of arms.svg|35px]]|| [[Lussy-sur-Morges]] || fp. [a lyˈsiː] || align="center" | 550 || align="right" | 2.33 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Lutry-blason.png|35px]]|| [[Lutry]] || fp. [a lyˈtri] || align="center" | 8662 || align="right" | 8.46 || [[Lavaux (Bezirk)|Lavaux]] || [[Bezirk Lavaux-Oron|Lavaux-Oron]] |- |} </div> === M === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offizielle Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- |[[Datei:Maracon-coat of arms.svg|35px]]|| [[Maracon]] || fp. [marakɔ̃] || align="center" | 427 || align="right" | 4.39 || [[Oron (Bezirk)|Oron]] || [[Bezirk Lavaux-Oron|Lavaux-Oron]] |- |[[Datei:Marchissy-coat of arms.svg|35px]]|| [[Marchissy]] || fp. [a marˈtsiː] || align="center" | 356 || align="right" | 11.98 || [[Aubonne (Bezirk)|Aubonne]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Mathod-coat of arms.svg|35px]]|| [[Mathod]] || fp. [a maˈtu] || align="center" | 493 || align="right" | 6.59 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Mauborget-coat of arms.svg|35px]]|| [[Mauborget]] || fp. [o maːbɔrˈdzɛ, mɔ̃bɔrˈdzɛ] || align="center" | 94 || align="right" | 5.50 || [[Grandson (Bezirk)|Grandson]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Mauraz-coat of arms.svg|35px]]|| [[Mauraz]] || fp. [ɛ̃ mɔ̃raː, ɛːˈmaura] || align="center" | 49 || align="right" | 0.50 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE Mex VD COA.svg|35px]]|| [[Mex VD]] || fp. [ɛ me] || align="center" | 560 || align="right" | 2.90 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:Mies-coat of arms.svg|35px]]|| [[Mies VD]] || fp. [a ˈmiːja, mia] || align="center" | 1482 || align="right" | 3.47 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Missy COA.svg|35px]]|| [[Missy VD]] || fp. [a məˈsi], dt. Missach*|| align="center" | 273 || align="right" | 3.10 || [[Payerne (Bezirk)|Payerne]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |[[Datei:Moiry-blason.jpg|35px]]|| [[Moiry VD]] || fp. [a mwaɛˈri] || align="center" | 238 || align="right" | 6.66 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Mollens-coat of arms.svg|35px]]|| [[Mollens VD]] || fp. [mɔˈlɛ̃] || align="center" | 267 || align="right" | 11.00 || [[Aubonne (Bezirk)|Aubonne]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Molondin-coat of arms.svg|35px]]|| [[Molondin]] ||&nbsp;|| align="center" | 173 || align="right" | 5.53 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Montagny-pres-Yverdon-coat of arms.svg|35px]]|| [[Montagny-près-Yverdon]] || fp. [a mɔ̃taˈɲi] || align="center" | 625 || align="right" | 3.55 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:CHE Montanaire COA.svg|35px|Montanaire]]|| [[Montanaire]] ||&nbsp;|| align="center" | || align="right" | 33.47 || [[Bezirk Moudon|Moudon]]<br>[[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:CHE Montcherand COA.svg|35px]]|| [[Montcherand]] || fp. [a mɔ̃tsəˈrɑ̃] || align="center" | 397 || align="right" | 3.05 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Montherod-coat of arms.svg|35px]]|| [[Montherod]] || fp. [a mɔ̃tɛˈru] || align="center" | 475 || align="right" | 4.97 || [[Aubonne (Bezirk)|Aubonne]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Montilliez-coat of arms.svg|35px|Montilliez]]|| [[Montilliez]] ||&nbsp;|| align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5540}}|| align="right" | 11.94 || [[Bezirk Echallens|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:Mont-la-Ville-coat of arms.svg|35px]]|| [[Mont-la-Ville]] || fp. [a mɔ̃ la ˈvəla] || align="center" | 332 || align="right" | 19.75 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Montpreveyres-coat of arms.svg|35px]]|| [[Montpreveyres]] || fp. [a mɔ̃prɛˈvaːru] || align="center" | 487 || align="right" | 4.11 || [[Oron (Bezirk)|Oron]] || [[Bezirk Lavaux-Oron|Lavaux-Oron]] |- |[[Datei:CHE Montreux COA.svg|35px]]|| [[Montreux]] || fp. [murço]; dt. Muchtern, Muchteren, Mustrutz*|| align="center" | 23'010 || align="right" | 33.40 || [[Vevey (Bezirk)|Vevey]] || [[Riviera-Pays-d’Enhaut (Bezirk)|Riviera-Pays-d’Enhaut]] |- |[[Datei:Montricher-coat of arms.svg|35px]]|| [[Montricher VD]] || fp. [murˈtsi] || align="center" | 750 || align="right" | 25.94 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Mont-sur-Rolle-coat of arms.svg|35px]]|| [[Mont-sur-Rolle]] || fp. [ɛ̃ mɔ̃, ɛː mɔ̃ dəˈsy] || align="center" | 1887 || align="right" | 3.89 || [[Rolle (Bezirk)|Rolle]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Morges COA.svg|35px]]|| '''[[Morges]]''' || fp. Mordze [ˈmɔrdzɛ, ˈmwardzɛ]; dt. Morsee*|| align="center" | 13'959 || align="right" | 3.86 || '''[[Bezirk Morges|Morges]]''' || '''[[Bezirk Morges|Morges]]''' |- |[[Datei:Morrens-coat of arms.svg|35px]]|| [[Morrens]] || fp. [mɔˈrɛ̃] || align="center" | 956 || align="right" | 3.68 || [[Echallens (Bezirk)|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- | [[Datei:CHE Moudon COA.svg|35px]]|| '''[[Moudon]]''' || fp. Modon [a mɔːˈdɔ̃]; dt. Milden*|| align="center" | 4327 || align="right" | 15.68 ||[[Moudon (Bezirk)|Moudon]]|| [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |[[Datei:CHE Mutrux COA.svg|35px]]|| [[Mutrux]] || fp. [a mwɛˈtry] || align="center" | 139 || align="right" | 3.21 || [[Grandson (Bezirk)|Grandson]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |} </div> === N === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offiziell Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- | align="center" | [[Datei:Novalles-coat of arms.svg|35px]]|| [[Novalles]] ||&nbsp;|| align="center" | 101 || align="right" | 2.05 || [[Grandson (Bezirk)|Grandson]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- | align="center" | [[Datei:Noville.jpg|35px|Noville]] || [[Noville VD|Noville]] || fp. [nuˈvəla] &nbsp;|| align="center" | 652 || align="right" | 10.32 || [[Bezirk Aigle|Aigle]] || [[Bezirk Aigle|Aigle]] |- | align="center" | [[Datei:CHE Nyon COA.svg|35px]]|| '''[[Nyon]]''' ||dt. Neuss*|| align="center" | 16'841 || align="right" | 6.82 || '''[[Bezirk Nyon|Nyon]]''' || '''[[Bezirk Nyon|Nyon]]''' |- |} </div> === O === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offiziell Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- |[[Datei:Ogens-coat of arms.svg|35px|Ogens]] || [[Ogens]] ||fp. [a ɔˈdzɛː] || align="center" | 256 || align="right" | 3.41 || [[Moudon (Bezirk)|Moudon]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- | [[Datei:CHE Ollon VD COA.svg|35px]]|| [[Ollon]] ||fp. [a yˈlɔ̃], dt. Olun*|| align="center" | 6536 || align="right" | 59.59 || [[Bezirk Aigle|Aigle]] || [[Bezirk Aigle|Aigle]] |- |[[Datei:CHE Onnens COA.svg|35px]]|| [[Onnens VD]] ||fp. [ɔˈnɛ̃] || align="center" | 434 || align="right" | 5.13 || [[Grandson (Bezirk)|Grandson]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:CHE Oppens COA.svg|35px]]|| [[Oppens]] ||fp. [a ɔˈpɛː] || align="center" | 174 || align="right" | 3.60 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:Wappen Orbe.svg|35px]]|| '''[[Orbe VD]]''' ||fp. Orba [ɔrba]; dt. Orbach*|| align="center" | 5251 || align="right" | 12.04 || '''[[Orbe (Bezirk)|Orbe]]''' || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Orges-coat of arms.svg|35px]]|| [[Orges VD]] ||fp. [a ˈoʀdzɛ] || align="center" | 228 || align="right" | 4.01 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:CHE Ormont-Dessous COA.svg|35px]]|| [[Ormont-Dessous]] ||fp. [ez ɔrˈmɔ̃, luz ɔrˈmɔ̃, a ɔrmɔ̃ deˈzɔ, ɔrˈmɔ̃ dɛzɔ] || align="center" | 1031 || align="right" | 64.09 || [[Bezirk Aigle|Aigle]] || [[Bezirk Aigle|Aigle]] |- |[[Datei:CHE Ormont-Dessus COA.svg|35px]]|| [[Ormont-Dessus]] ||fp. [ez ɔʀˈmɔ̃ , jə vezɛ̃n ɔrmɔ̃ deˈsy] || align="center" | 1431 || align="right" | 61.53 || [[Bezirk Aigle|Aigle]] || [[Bezirk Aigle|Aigle]] |- |[[Datei:Orny-coat of arms.svg|35px]]|| [[Orny VD]] ||fp. [orˈni] || align="center" | 365 || align="right" | 5.55 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE Oron-la-Ville COA.svg|35px]]|| '''[[Oron VD]]''' ||fp. [urɔ̃] || align="center" | 6054<!--31.12.2020--> || align="right" | 26.28 || '''[[Oron (Bezirk)|Oron]]''' || [[Bezirk Lavaux-Oron|Lavaux-Oron]] |- |[[Datei:CHE Orzens COA.svg|35px]]|| [[Orzens]] ||fp. [a ɔrˈzɛ̃] || align="center" | 213 || align="right" | 4.19 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Oulens-sous-Échallens-coat of arms.svg|35px|Oulens]] || [[Oulens-sous-Echallens]] ||fp. [a ulɛ̃] || align="center" | 418 || align="right" | 5.88 || [[Echallens (Bezirk)|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |} </div> === P === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offiziell Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- |[[Datei:Coat of arms of Pailly, Vaud.svg|35px|Pailly]] || [[Pailly VD]] || fp. [a paːˈji] || align="center" | 433 || align="right" | 5.77 || [[Echallens (Bezirk)|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:Paudex-blason.jpg|35px]]|| [[Paudex]] || fp. [pauˈde] || align="center" | 1365 || align="right" | 0.49 || [[Bezirk Lausanne|Lausanne]] || [[Bezirk Lavaux-Oron|Lavaux-Oron]] |- |[[Datei:CHE Payerne VD COA.svg|35px]]|| '''[[Payerne]]''' || fp. [paːˈjɛrnu]; dt. Peterlingen**|| align="center" | 7775 || align="right" | 24.19 || '''[[Payerne (Bezirk)|Payerne]]''' || '''[[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]]''' |- |[[Datei:CHE Penthalaz COA.svg|35px]]|| [[Penthalaz]] || fp. [a pɛ̃ˈtala] || align="center" | 2238 || align="right" | 3.87 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:Penthaz-coat of arms.svg|35px]]|| [[Penthaz]] ||&nbsp;|| align="center" | 1361 || align="right" | 3.91 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:Penthéréaz-coat of arms.svg|35px]]|| [[Penthéréaz]] || fp. [a pɑ̃tɛˈrja] || align="center" | 365 || align="right" | 5.66 || [[Echallens (Bezirk)|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:CHE Perroy COA.svg|35px]]|| [[Perroy VD]] || fp. [a pɛˈrwaː] || align="center" | 1242 || align="right" | 2.89 || [[Rolle (Bezirk)|Rolle]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Poliez-Pittet.jpg|35px]]|| [[Poliez-Pittet]] || fp. [a pwi pəˈtɛ] || align="center" | 625 || align="right" | 5.00 || [[Echallens (Bezirk)|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:Pompaples-coat of arms.svg|35px]]|| [[Pompaples]] || fp. [a pɔ̃ˈpapjɔ, pɔ̃ˈpapjə] || align="center" | 672 || align="right" | 4.45 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Pomy-coat of arms.svg|35px]]|| [[Pomy VD]] || fp. [a pɔˈmi] || align="center" | 612 || align="right" | 5.62 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Prangins-coat of arms.svg|35px]]|| [[Prangins]] || fp. [prɑ̃ˈdzɛ̃] || align="center" | 3464 || align="right" | 6.06 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Premier COA.svg|35px]]|| [[Premier VD|Premier]] || fp. [a prəˈmi] || align="center" | 207 || align="right" | 6.11 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Preverenges-coat of arms.svg|35px]]|| [[Préverenges]] || fp. [prɔvəˈrɛːdzə] || align="center" | 4424 || align="right" | 1.84 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE Prévonloup COA.svg|35px]]|| [[Prévonloup]] || fp. [a prɛvɔ̃ˈlɑː] || align="center" | 132 || align="right" | 1.84 || [[Moudon (Bezirk)|Moudon]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |[[Datei:Wappen Prilly.svg|35px]]|| [[Prilly]] || fp. [a prəˈji] || align="center" | 10'653 || align="right" | 2.17 || [[Bezirk Lausanne|Lausanne]] || [[Bezirk Ouest lausannois|Ouest lausannois]] |- |[[Datei:CHE Provence COA.svg|35px]]|| [[Provence VD|Provence]] || fp. [a proˈvɛ̃s] || align="center" | 373 || align="right" | 31.79 || [[Grandson (Bezirk)|Grandson]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:CHE Puidoux COA.svg|35px]]|| [[Puidoux]] || fp. [pweiˈdɑːy, a pwɛːˈdɔ] || align="center" | 2438 || align="right" | 22.86 || [[Lavaux (Bezirk)|Lavaux]] || [[Bezirk Lavaux-Oron|Lavaux-Oron]] |- |[[Datei:Pully Wappen.svg|35px]]|| [[Pully]] || fp. [a pyˈji] &nbsp;|| align="center" | 16'484 || align="right" | 5.84 || [[Bezirk Lausanne|Lausanne]] || [[Bezirk Lavaux-Oron|Lavaux-Oron]] |- |} </div> === R === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offiziell Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- | [[Datei:Rances-coat of arms.svg|35px|Rances]] || [[Rances VD|Rances]] || fp. [a rɑ̃s, a ˈrɑ̃sɛ] || align="center" | 440 || align="right" | 9.84 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Renens-blason.png|35px]]|| '''[[Renens]]''' || fp. [a rəˈnɛ̃] || align="center" | 18'102 || align="right" | 2.96 || [[Bezirk Lausanne|Lausanne]] || '''[[Bezirk Ouest lausannois|Ouest lausannois]]''' |- |[[Datei:CHE Rennaz COA.svg|35px]]|| [[Rennaz]] || fp. [a ˈrɛːna] || align="center" | 608 || align="right" | 2.21 || [[Bezirk Aigle|Aigle]] || [[Bezirk Aigle|Aigle]] |- |[[Datei:CHE Rivaz COA.svg|35px]]|| [[Rivaz VD|Rivaz]] || fp. [ˈriːva] || align="center" | 351 || align="right" | 0.32 || [[Lavaux (Bezirk)|Lavaux]] || [[Bezirk Lavaux-Oron|Lavaux-Oron]] |- |[[Datei:CHE Roche COA.svg|35px]]|| [[Roche VD|Roche]] || fp. [ˈrətsɛ] || align="center" | 894 || align="right" | 6.45 || [[Bezirk Aigle|Aigle]] || [[Bezirk Aigle|Aigle]] |- |[[Datei:CHE Rolle COA.svg|35px]]|| '''[[Rolle VD|Rolle]]''' || fp. [a ˈrɔlu] || align="center" | 4591 || align="right" | 2.72 || '''[[Rolle (Bezirk)|Rolle]]''' || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Blason Romainmôtier-Envy.svg|35px]]|| [[Romainmôtier-Envy]] || fp. [a rəmɑ̃məˈti] [a ɛˈvi] || align="center" | 455 || align="right" | 7.01 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Romanel-sur-Lausanne-coat of arms.svg|35px]]|| [[Romanel-sur-Lausanne]] || fp. [a rmaˈni] || align="center" | 3164 || align="right" | 2.87 || [[Bezirk Lausanne|Lausanne]] || [[Bezirk Lausanne|Lausanne]] |- |[[Datei:Romanel-sur-Morges-coat of arms.svg|35px]]|| [[Romanel-sur-Morges]] || fp. [a rəmaˈne] || align="center" | 453 || align="right" | 1.75 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Ropraz.jpg|35px]]|| [[Ropraz]] || fp. [a rɔˈpraː] || align="center" | 361 || align="right" | 4.82 || [[Oron (Bezirk)|Oron]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |[[Datei:CHE Rossenges COA.svg|35px]]|| [[Rossenges]] || fp. [a ʀɔˈsɛ̃dzɛ] || align="center" | 46 || align="right" | 1.08 || [[Moudon (Bezirk)|Moudon]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |[[Datei:CHE Rossinière COA.svg|35px]]|| [[Rossinière]] || fp. [a la rɔzəˈnairə], dt. Russeneiri*|| align="center" | 492 || align="right" | 23.34 || [[Pays-d'Enhaut (Bezirk)|Pays-d'Enhaut]] || [[Riviera-Pays-d’Enhaut (Bezirk)|Riviera-Pays-d’Enhaut]] |- | [[Datei:CHE Rougemont COA.svg|35px]]|| [[Rougemont VD|Rougemont]] || fp. [a ʀodzoˈmɔ̃], dt. Rötschmund/Retschmund*|| align="center" | 903 || align="right" | 48.56 || [[Pays-d'Enhaut (Bezirk)|Pays-d'Enhaut]] || [[Riviera-Pays-d’Enhaut (Bezirk)|Riviera-Pays-d’Enhaut]] |- | [[Datei:Rovray-coat of arms.svg|35px]] || [[Rovray]] || fp. [a roˈvre] || align="center" | 135 || align="right" | 3.21 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- | [[Datei:CHE Rueyres COA.svg|35px|Rueyres]] || [[Rueyres VD|Rueyres]] || fp. [a ryˈaːrə] || align="center" | 221 || align="right" | 2.01 || [[Echallens (Bezirk)|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |} </div> === S === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offiziell Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- |[[Datei:Saint-Barthélemy-coat of arms.svg|35px|Saint-Barthélemy]] || [[Saint-Barthélemy VD]] || fp. [sɛ̃ bartlɔˈmaː] || align="center" | 640 || align="right" | 4.11 || [[Echallens (Bezirk)|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:Saint-Cergue-coat of arms.svg|35px]]|| [[Saint-Cergue]] || fp. [sɛ̃ ˈfrugɔ, sɛ̃ ˈfrəgɔ, sɛ̃ ˈsɛrgo] || align="center" | 1772 || align="right" | 24.26 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Saint-George-coat of arms.svg|35px]]|| [[Saint-George]] || fp. [a sɛː ˈdzordzə] || align="center" | 754 || align="right" | 12.30 || [[Aubonne (Bezirk)|Aubonne]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Saint-Livres-coat of arms.svg|35px]]|| [[Saint-Livres]] || fp. [se ˈlivru] || align="center" | 570 || align="right" | 8.10 || [[Aubonne (Bezirk)|Aubonne]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Saint-Oyens-coat of arms.svg|35px]]|| [[Saint-Oyens]] || fp. [sɛt yˈɛː] || align="center" | 266 || align="right" | 3.04 || [[Aubonne (Bezirk)|Aubonne]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE Saint-Prex COA.svg|35px]]|| [[Saint-Prex]] || fp. [a sɛː ˈpre] || align="center" | 4591 || align="right" | 5.49 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE Saint-Saphorin COA.svg|35px]]|| [[Saint-Saphorin (Lavaux)]] || fp. [sɛ̃tuˈrɛ̃] || align="center" | 357 || align="right" | 0.90 || [[Lavaux (Bezirk)|Lavaux]] || [[Bezirk Lavaux-Oron|Lavaux-Oron]] |- |[[Datei:Saint-Sulpice-coat of arms.svg|35px]]|| [[Saint-Sulpice VD|Saint-Sulpice]] || fp. [a sɛ syrpi] || align="center" | 2915 || align="right" | 1.85 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Ouest lausannois|Ouest lausannois]] |- |[[Datei:Sainte-Croix-coat of arms.svg|35px]]|| [[Sainte-Croix VD|Sainte-Croix]] || fp. [a sɛ̃rkrɛː] || align="center" | 4278 || align="right" | 39.43 || [[Grandson (Bezirk)|Grandson]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Saubraz-coat of arms.svg|35px]]|| [[Saubraz]] || fp. [a ˈsobra] || align="center" | 267 || align="right" | 3.69 || [[Aubonne (Bezirk)|Aubonne]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Savigny-coat of arms.svg|35px]]|| [[Savigny VD|Savigny]] || fp. [savəˈɲi] || align="center" | 3287 || align="right" | 16.00 || [[Lavaux (Bezirk)|Lavaux]] || [[Bezirk Lavaux-Oron|Lavaux-Oron]] |- |[[Datei:Senarclens-blason.jpg|35px]]|| [[Senarclens]] || fp. [sənarˈçʎɛː, sənaˈçɛː] || align="center" | 330 || align="right" | 3.98 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- | [[Datei:CHE Sergey COA.svg|35px]]|| [[Sergey]] || fp. [a sɛrˈdzɛː] || align="center" | 116 || align="right" | 1.48 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Servion-coat of arms.svg|35px]]|| [[Servion]] || fp. [a sɛrˈjɔ̃] || align="center" | 1062 || align="right" | 4.20 || [[Oron (Bezirk)|Oron]] || [[Bezirk Lavaux-Oron|Lavaux-Oron]] |- |[[Datei:Signy-Avenex-blason.png|35px]]|| [[Signy-Avenex]] || fp. [ʃəˈɲi] [aːvəˈne] || align="center" | 412 || align="right" | 1.93 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Suchy COA.svg|35px]]|| [[Suchy]] || fp. [a syˈtsi] || align="center" | 356 || align="right" | 6.66 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Sullens-coat of arms.svg|35px]]|| [[Sullens]] || fp. [syˈlɛː, sylɛ̃] || align="center" | 871 || align="right" | 3.84 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:CHE Suscévaz COA.svg|35px]]|| [[Suscévaz]] || fp. [səˈsiːva, səˈseva] || align="center" | 182 || align="right" | 4.15 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- | [[Datei:CHE Syens COA.svg|35px|Syens]] || [[Syens]] || fp. [a ʃɛ̃] || align="center" | 142 || align="right" | 2.53 || [[Moudon (Bezirk)|Moudon]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |} </div> === T === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offiziell Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- |[[Datei:Tannay-coat of arms.svg|35px]] || [[Tannay VD]] || fp. [taˈnɛ] || align="center" | 1248 || align="right" | 1.80 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Tartegnin-coat of arms.svg|35px]] || [[Tartegnin]] || fp. [a tartəˈɲɛ̃, a tɛrtəˈɲɛ̃] || align="center" | 209 || align="right" | 1.09 || [[Rolle (Bezirk)|Rolle]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- | [[Datei:CHE Tévenon COA.svg|35px|Tévenon]] || [[Tévenon]] ||&nbsp;|| align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5571}}|| align="right" | 14.27 || [[Bezirk Grandson|Grandson]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- | [[Datei:Tolochenaz-coat of arms.svg|35px]] || [[Tolochenaz]] || fp. [a tɔlɔˈtsəna] || align="center" | 1640 || align="right" | 1.58 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- | [[Datei:Trelex-coat of arms.svg|35px]] || [[Trélex]] || fp. [a treˈle] || align="center" | 1161 || align="right" | 5.69 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Trey COA.svg|35px]]|| [[Trey]] || fp. [a traː] || align="center" | 235 || align="right" | 3.80 || [[Payerne (Bezirk)|Payerne]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |[[Datei:Treycovagnes-coat of arms.svg|35px]]|| [[Treycovagnes]] ||&nbsp;|| align="center" | 475 || align="right" | 2.07 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- | [[Datei:CHE Treytorrens COA.svg|35px|Treytorrens VD]] || [[Treytorrens (Payerne)]] || fp. [a trɛtɔˈrɛ̃] || align="center" | 117 || align="right" | 3.06 || [[Payerne (Bezirk)|Payerne]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |} </div> === U === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offiziell Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- | [[Datei:Ursins-coat of arms.svg|35px|Ursins]] || [[Ursins]] || fp. [a uːsɛ̃] || align="center" | 181 || align="right" | 3.37 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |} </div> === V === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offiziell Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- | [[Datei:CHE Valbroye COA.svg|35px|Valbroye]] || [[Valbroye]] ||&nbsp;|| align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5831}}|| align="right" |33.57|| [[Bezirk Payerne|Payerne]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- | [[Datei:CHE Valeyres-sous-Montagny COA.svg|35px]]|| [[Valeyres-sous-Montagny]] || fp. [a vˈlɛːr, dɛrɛː vaˈlɛːr] [a mɔ̃taˈɲi] || align="center" | 581 || align="right" | 2.27 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- | [[Datei:Valeyres-sous-Rances-coat of arms.svg|35px]]|| [[Valeyres-sous-Rances]] || fp. [a vaˈlɛːr] || align="center" | 481 || align="right" | 6.35 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- | [[Datei:Valeyres-sous-Ursins-coat of arms.svg|35px]]|| [[Valeyres-sous-Ursins]] || fp. [a vaˈlɛːr] || align="center" | 205 || align="right" | 2.83 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- | [[Datei:CHE Vallorbe COA.svg|35px]]|| [[Vallorbe]] || fp. [vaˈlɔrbɛ] || align="center" | 3147 || align="right" | 23.18 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- | [[Datei:Vaulion-coat of arms.svg|35px]]|| [[Vaulion]] || fp. [a voːˈjɔ̃, a voˈʎɔ̃] || align="center" | 457 || align="right" | 13.18 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- | [[Datei:Vaux-sur-Morges-coat of arms.svg|35px]]|| [[Vaux-sur-Morges]] || fp. [ɛː vo] || align="center" | 164 || align="right" | 2.10 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- | [[Datei:Vevey-coat of arms.png|35px]]|| '''[[Vevey]]''' || fp. [vəˈvaːɛ]; dt. Vivis*|| align="center" | 16'641 || align="right" | 2.39 || '''[[Vevey (Bezirk)|Vevey]]''' || '''[[Riviera-Pays-d’Enhaut (Bezirk)|Riviera-Pays-d’Enhaut]]''' |- | [[Datei:CHE Veytaux COA.svg|35px]]|| [[Veytaux]] || fp. [a veiˈtau] || align="center" | 806 || align="right" | 6.73 || [[Vevey (Bezirk)|Vevey]] || [[Riviera-Pays-d’Enhaut (Bezirk)|Riviera-Pays-d’Enhaut]] |- | [[Datei:Vich-coat of arms.svg|35px]]|| [[Vich VD|Vich]] || fp. [a vi] || align="center" | 711 || align="right" | 1.56 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- | [[Datei:Villars-Epeney-coat of arms.svg|35px]]|| [[Villars-Epeney]] || fp. [a vəˈlaː ɛpəˈnɛː] || align="center" | 63 || align="right" | 0.86 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- | [[Datei:GX-VD-Villars-le-Comte.png|35px]]|| [[Villars-le-Comte]] || fp. [a vəlaː lu kɔ̃tu] || align="center" | 141 || align="right" | 4.22 || [[Moudon (Bezirk)|Moudon]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- | [[Datei:CHE Villars-le-Terroir COA.svg|35px]]|| [[Villars-le-Terroir]] || fp. [a vəˈlaː, a vəˈlaː lu tɛˈrjaː] || align="center" | 748 || align="right" | 7.06 || [[Echallens (Bezirk)|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- | [[Datei:Wappen Villars-Sainte-Croix.svg|35px]]|| [[Villars-Sainte-Croix]] || fp. [a vəˈlaː, a vəlaː setə kraː] ;|| align="center" | 652 || align="right" | 1.66 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Ouest lausannois|Ouest lausannois]] |- | [[Datei:CHE Villars-sous-Yens COA.svg|35px]]|| [[Villars-sous-Yens]] || fp. [a vəlaː su jɛː] || align="center" | 542 || align="right" | 3.06 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- | [[Datei:GW-VD-Villarzel.png|35px]]|| [[Villarzel VD|Villarzel]] || fp. [a vəlaˈziː] || align="center" | 373 || align="right" | 7.66 || [[Payerne (Bezirk)|Payerne]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- | [[Datei:CHE Villeneuve COA.svg|35px]]|| [[Villeneuve VD|Villeneuve]] || fp. [a la ˈvəla, ɛ̃ la ˈvəla də la vəlaˈnaova]; dt. Neuenstadt am Genfersee*|| align="center" | 4336 || align="right" | 32.08 || [[Bezirk Aigle|Aigle]] || [[Bezirk Aigle|Aigle]] |- | [[Datei:Vinzel-coat of arms.svg|35px]]|| [[Vinzel]] || fp. [vɛ̃ˈzɛ, vɛ̃ˈze] || align="center" | 284 || align="right" | 1.11 || [[Rolle (Bezirk)|Rolle]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- | [[Datei:CHE Vuarrens COA.svg|35px]]|| [[Vuarrens]] || fp. [a waˈrɛ] || align="center" | 628 || align="right" | 8.99 || [[Echallens (Bezirk)|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- | [[Datei:Vucherens ch.png|35px|Vucherens]]|| [[Vucherens]] || fp. [a vytsɛˈrɛ̃] || align="center" | 502 || align="right" | 3.26 || [[Moudon (Bezirk)|Moudon]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- | [[Datei:Vuflens-la-Ville-coat of arms.svg|35px]]|| [[Vufflens-la-Ville]] || fp. [vyˈfjɛ̃]; dt. Wölflingen*|| align="center" | 1082 || align="right" | 5.29 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- | [[Datei:CHE Vufflens-le-Château COA.svg|35px]]|| [[Vufflens-le-Château]] || fp. [a vyfje l tsaˈtɛː] || align="center" | 692 || align="right" | 2.14 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- | [[Datei:Vugelles-La Mothe-coat of arms.svg|35px]]|| [[Vugelles-La Mothe]] || fp. [a la ˈmɔta] || align="center" | 97 || align="right" | 3.08 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- | [[Datei:Vuiteboeuf-coat of arms.svg|35px]]|| [[Vuiteboeuf]] || fp. [vwɛtəboː, vɛitɛbu] || align="center" | 477 || align="right" | 5.03 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- | [[Datei:CHE Vulliens COA.svg|35px]]|| [[Vulliens]] || fp. [a vuˈʎɛ̃] || align="center" | 422 || align="right" | 6.64 || [[Oron (Bezirk)|Oron]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- | [[Datei:Vullierens-coat of arms.svg|35px]]|| [[Vullierens]] || fp. [a vuʎəˈrɛ] || align="center" | 399 || align="right" | 6.84 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- | [[Datei:CHE Vully-les-Lacs COA.svg|35px|Vully-les-Lacs]] || [[Vully-les-Lacs]] ||&nbsp;|| align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5464}}|| align="right" | 21.15 || [[Bezirk Avenches|Avenches]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |} </div> === Y === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offiziell Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- | [[Datei:CHE Yens COA.svg|35px]]|| [[Yens]] || fp. [a jɛ] &nbsp;|| align="center" | 978 || align="right" | 9.52 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- | [[Datei:CHE Yverdon-les-Bains VD COA.svg|35px]]|| '''[[Yverdon-les-Bains]]''' || fp. Invèrdon [ɛ̃vɛrˈdɔ̃]; dt. Iferten*|| align="center" | 24'388 || align="right" | 11.26 || '''[[Bezirk Yverdon|Yverdon]]''' || '''[[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]]''' |- | [[Datei:CHE Yvonand COA.svg|35px]]|| [[Yvonand]] || fp. [a evwəˈnɑ̃] || align="center" | 2409 || align="right" | 13.38 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- | [[Datei:CHE Yvorne COA.svg|35px|Yvorne]]|| [[Yvorne]] || fp. [a ɛˈwɛːrna] || align="center" | 920 || align="right" | 12.19 || [[Bezirk Aigle|Aigle]] || [[Bezirk Aigle|Aigle]] |- |} </div> <nowiki>*</nowiki>: dä dütsch Name wird nümme bruucht <br> <nowiki>**</nowiki>: dä dütsch Name wird no sälte bruucht == Veränderige sit 2000 == === Fusione === * 1. Januar 2002: ''[[Champmartin]]'' und ''[[Cudrefin]]'' → [[Cudrefin]] * 1. Januar 2003: ''[[Maracon]]'' und ''[[La Rogivue]]'' → [[Maracon]] * 1. Januar 2005: ''[[Arrissoules]]'' und ''[[Rovray]]'' → [[Rovray]] * 1. Juli 2006: ''[[Avenches]]'' und ''[[Donatyre]]'' → [[Avenches]] * 1. Juli 2006: ''[[Rossens VD|Rossens (VD)]]'', ''[[Sédeilles]]'' und ''[[Villarzel VD|Villarzel]]'' → [[Villarzel VD|Villarzel]] * 1. Januar 2008: ''[[Donneloye]]'', ''[[Gossens]]'' und ''[[Mézery-près-Donneloye]]'' → [[Donneloye]] * 1. Januar 2009: ''[[Assens VD|Assens]]'' und ''[[Malapalud]]'' → [[Assens VD|Assens]] * 1. Juli 2011: ''[[Aubonne VD|Aubonne]]'' und ''[[Pizy]]'' → [[Aubonne VD|Aubonne]] * 1. Juli 2011: ''[[Avenches]]'' und ''[[Oleyres]]'' → [[Avenches]] * 1. Juli 2011: ''[[Bellerive VD|Bellerive]]'', ''[[Chabrey]]'', ''[[Constantine VD|Constantine]]'', ''[[Montmagny VD|Montmagny]]'', ''[[Mur VD|Mur]]'', ''[[Vallamand]]'' und ''[[Villars-le-Grand]]'' → [[Vully-les-Lacs]] * 1. Juli 2011: ''[[Dommartin VD|Dommartin]]'', ''[[Naz VD|Naz]]'', ''[[Poliez-le-Grand]]'' und ''[[Sugnens]]'' → [[Montilliez]] * 1. Juli 2011: ''[[Eclagnens]]'', ''[[Goumoens-la-Ville]]'' und ''[[Goumoens-le-Jux]]'' → [[Goumoëns]] * 1. Juli 2011: ''[[Montaubion-Chardonney]]'', ''[[Peney-le-Jorat]]'', ''[[Sottens]]'', ''[[Villars-Mendraz]]'' und ''[[Villars-Tiercelin]]'' → [[Jorat-Menthue]] * 1. Juli 2011: ''[[Fontanezier]]'', ''[[Romairon]]'', ''[[Vaugondry]]'' und ''[[Villars-Burquin]]'' → [[Tévenon]] * 1. Juli 2011: ''[[Cully VD|Cully]]'', ''[[Epesses]]'', ''[[Grandvaux VD|Grandvaux]]'', ''[[Riex]]'' und ''[[Villette (Lavaux)]]'' → [[Bourg-en-Lavaux]] * 1. Juli 2011: ''[[Colombier VD|Colombier]]'', ''[[Echichens]]'', ''[[Monnaz]]'' und ''[[Saint-Saphorin-sur-Morges]]'' → [[Echichens]] * 1. Juli 2011: ''[[Lucens]]'' und ''[[Oulens-sur-Lucens]]'' → [[Lucens]] * 1. Juli 2011: ''[[Cerniaz VD|Cerniaz]]'', ''[[Combremont-le-Grand]]'', ''[[Combremont-le-Petit]]'', ''[[Granges-près-Marnand]]'', ''[[Marnand VD|Marnand]]'', ''[[Sassel]]'', ''[[Seigneux]]'' und ''[[Villars-Bramard]]'' → [[Valbroye]] * 1. Juli 2011: ''[[Gressy VD|Gressy]]'' und ''[[Yverdon-les-Bains]]'' → [[Yverdon-les-Bains]] * 1. Januar 2012: ''[[Bussigny-sur-Oron]]'', ''[[Châtillens]]'', ''[[Chesalles-sur-Oron]]'', ''[[Ecoteaux]]'', ''[[Les Tavernes]]'', ''[[Les Thioleyres]]'', ''[[Oron-la-Ville]]'', ''[[Oron-le-Châtel]]'', ''[[Palézieux]]'' und ''[[Vuibroye]]'' → [[Oron VD|Oron]] * 1. Januar 2012: ''[[Les Cullayes]]'' und ''[[Servion]]'' → [[Servion]] * 1. Januar 2012: ''[[Champvent]]'', ''[[Essert-sous-Champvent]]'' und ''[[Villars-sous-Champvent]]'' → [[Champvent]] * 1. Januar 2012: ''[[Donneloye]]'' und ''[[Prahins]]'' → [[Donneloye]] * 1. Januar 2013: ''[[Chanéaz]]'', ''[[Chapelle-sur-Moudon]]'', ''[[Correvon]]'', ''[[Denezy]]'', ''[[Martherenges]]'', ''[[Neyruz-sur-Moudon]]'', ''[[Peyres-Possens]]'', ''[[Saint-Cierges]]'' und ''[[Thierrens]]'' → [[Montanaire]] * 1. Juli 2016: ''[[Carrouge VD|Carrouge]]'', ''[[Ferlens VD|Ferlens]]'' und ''[[Mézières VD|Mézières]] → [[Jorat-Mézières]] * 1. Januar 2017: ''[[Brenles]]'', ''[[Chesalles-sur-Moudon]]'', ''[[Cremin]]'', ''[[Forel-sur-Lucens]]'', ''[[Lucens]]'' und ''[[Sarzens]]'' → [[Lucens]] * 1. Januar 2017: ''[[Chavornay VD|Chavornay]]'', ''[[Corcelles-sur-Chavornay]]'' und ''[[Essert-Pittet]]'' → [[Chavornay VD|Chavornay]] * 1. Januar 2021: ''[[Aubonne VD|Aubonne]]'' und ''[[Montherod]]'' → [[Aubonne VD|Aubonne]] * 1. Juli 2021: ** ''[[Assens VD|Assens]]'' und ''[[Bioley-Orjulaz]]'' → [[Assens VD|Assens]] ** ''[[Apples]]'', ''[[Bussy-Chardonney]]'', ''[[Cottens VD|Cottens]]'', ''[[Pampigny]]'', ''[[Reverolle]]'' und ''[[Sévery]]'' → [[Hautemorges]] * 1. Januar 2022: ** ''[[Blonay]]'' und ''[[Saint-Légier-La Chiésaz]]'' → [[Blonay – Saint-Légier]] ** ''[[Essertes]]'' und ''[[Oron VD|Oron]]'' → [[Oron VD|Oron]] == Weblink == {{Commonscat|Cities and villages in the canton of Vaud|Gmeinde vom Kanton Waadt}} {{Navigationsleiste Gemeinden der Schweizer Kantone}} [[Kategorie:Ort (Kanton Waadt)| ]] [[Kategorie:Kanton Waadt]] [[Kategorie:Gmeind in dr Schwiz|Waadt]] tjau49knscdsnsx7fgj3lww6v25bu7v 1072078 1072076 2025-07-08T20:13:26Z Ziv 97109 ([[c:GR|GR]]) [[File:Montilliez-coat of arms.svg]] → [[File:CHE Montilliez COA.svg]] → File replacement: update to new version ([[c:c:GR]]) 1072078 wikitext text/x-wiki {{DISPLAYTITLE:Gmeinde vum Kanton Waadt}} [[Datei:Karte Gemeinden des Kantons Waadt farbig 2022.png|mini|Gmeinde vom Kanton Waadt (2022)]] De [[Kanton Waadt]] hät 300 [[politische Gemeinde|politischi Gmeinde]] (Stand: 1.&nbsp;Jänner 2022). D Gmeinde vom Kanton Waadt sind bis am 31.&nbsp;Dezember 2007 i ''cercles'' (Chreis) zämegfasst gsii, wo e Undereinheit vo de ''districts'' (Distrikt oder Bezirk) gsi sind. Sit em 1.&nbsp;Januar 2008 existiere im Kanton Waadt kei Chreis me und d Bezirk sind e chli nöi gstalted worde. {{TOC}} == Gmeinde vom Kanton Waadt == D Bezirkshauptort sind fett gschribe. === A === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offiziell Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois''' <small>([[Frankoprovenzalische Sprache|Frankoprovenzalisch]], fp.)</small> / '''Tütsch''' <small>(dt.)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br /><small>km²</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- | align="center" |[[Datei:CHE Aclens COA.svg|35px]]|| [[Aclens]] || fp. [a aːˈçɛ] || align="center" | 376 || align="right" | 3,92 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- | align="center" |[[Datei:CHE Agiez COA.svg|35px]]|| [[Agiez]] || fp. [a aːˈdzi] || align="center" | 231 || align="right" | 5,47 || [[Bezirk Orbe|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- | align="center" |[[Datei:CHE Aigle COA.svg|35px]]|| '''[[Aigle VD]]''' || fp. [aːðɔ]; dt. Älen*|| align="center" | 7988 || align="right" | 16,36 || '''[[Bezirk Aigle|Aigle]]''' || '''[[Bezirk Aigle|Aigle]]''' |- | align="center" |[[Datei:CHE Allaman COA.svg|35px]]|| [[Allaman]] ||&nbsp;|| align="center" | 401 || align="right" | 2,60 || [[Bezirk Rolle|Rolle]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- | align="center" |[[Datei:Arnex-sur-Nyon-coat of arms.svg|35px]]|| [[Arnex-sur-Nyon]] || fp. [aːrˈne] || align="center" | 106 || align="right" | 2,04 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- | align="center" |[[Datei:CHE Arnex-sur-Orbe COA.svg|35px]]|| [[Arnex-sur-Orbe]] || fp. [aːrˈne] || align="center" | 547 || align="right" | 7,62 || [[Bezirk Orbe|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- | align="center" |[[Datei:Arzier-coat of arms.svg|35px]]|| [[Arzier]] || fp .[a aːrˈdʒi, a ɛrˈzi] || align="center" | 2014 || align="right" | 51,89 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- | align="center" |[[Datei:CHE Assens COA.svg|35px]]|| [[Assens VD]] || fp. [aˈsɛ, aˈsɛː] || align="center" | 1669<!--31.12.2020!--> || align="right" | 8,46 || [[Bezirk Echallens|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- | align="center" |[[Datei:CHE Aubonne COA.svg|35px]]|| '''[[Aubonne VD]]''' || fp. [oˈbuna] || align="center" | 3756<!--31.12.2020!--> || align="right" | 14,34 || '''[[Bezirk Aubonne|Aubonne]]''' || [[Bezirk Morges|Morges]] |- | align="center" |[[Datei:CHE Avenches COA.svg|35px]]|| '''[[Avenches]]''' || fp. [aˈvɛ̃tsu]; dt. Wiflisburg*|| align="center" | 2702 || align="right" | 17,54 || '''[[Bezirk Avenches|Avenches]]''' || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |} </div> === B === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offiziell Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- |[[Datei:Ballaigues-coat of arms.svg|35px]]|| [[Ballaigues]] || fp. [a baˈlegə] || align="center" | 897 || align="right" | 9.04 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:CHE Ballens COA.svg|35px]]|| [[Ballens]] || fp. [a baˈlɛː] || align="center" | 394 || align="right" | 8.47 || [[Aubonne (Bezirk)|Aubonne]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Bassins-coat of arms.svg|35px]]|| [[Bassins]] || fp. [a baˈʃɛ̃] || align="center" | 969 || align="right" | 20.80 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Baulmes COA.svg|35px]]|| [[Baulmes]] || fp. [a ˈbomɛ] || align="center" | 952 || align="right" | 22.53 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:CHE Bavois COA.svg|35px]]|| [[Bavois]] || fp. [a baːvˈwɛ] || align="center" | 702 || align="right" | 9.32 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Begnins-coat of arms.svg|35px]]|| [[Begnins]] || fp. [a bəɲɛ̃] || align="center" | 1362 || align="right" | 4.76 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Belmont-sur-Lausanne-Blason.svg|35px]]|| [[Belmont-sur-Lausanne]] || fp. [a biˈmɑ̃] || align="center" | 2925 || align="right" | 2.64 || [[Bezirk Lausanne|Lausanne]] || [[Bezirk Lavaux-Oron|Lavaux-Oron]] |- |[[Datei:CHE Belmont-sur-Yverdon COA.svg|35px]]|| [[Belmont-sur-Yverdon]] ||fp. [a bemˈmɔ̃, biˈmɔ̃]|| align="center" | 273 || align="right" | 6.47 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:CHE Bercher COA.svg|35px]]|| [[Bercher]] || fp. [a bɛrˈtsiː] || align="center" | 965 || align="right" | 4.26 || [[Echallens (Bezirk)|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:Berolle-coat of arms.svg|35px]]|| [[Berolle]] ||fp. [braɔla, bəraɔla, a bəˈraula] || align="center" | 235 || align="right" | 9.59 || [[Aubonne (Bezirk)|Aubonne]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE Bettens COA.svg|35px]]|| [[Bettens]] || fp. [a bɛˈtɛ̃ː] || align="center" | 296 || align="right" | 3.73 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:CHE Bex COA.svg|35px]]|| [[Bex]] || fp. [a be], dt. Beis*|| align="center" | 5974 || align="right" | 96.60 || [[Bezirk Aigle|Aigle]] || [[Bezirk Aigle|Aigle]] |- |[[Datei:CHE Bière COA.svg|35px]]|| [[Bière]] || fp. [a ˈbiːrə] || align="center" | 1421 || align="right" | 25.00 || [[Aubonne (Bezirk)|Aubonne]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Bioley-Magnoux-coat of arms.svg|35px]]|| [[Bioley-Magnoux]] || fp. [a ve a bjɔˈlɛː], [maˈɲu] || align="center" | 173 || align="right" | 4.27 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:CHE Blonay-Saint-Légier COA.svg|35px]]|| [[Blonay – Saint-Légier]] || [bʎɔˈne a sɛ̃ˈlɛdzi la ˈtsiːza] || align="center" | 11'732<!--31.12.2020!--> || align="right" | 31.24 || [[Vevey (Bezirk)|Vevey]] || [[Riviera-Pays-d’Enhaut (Bezirk)|Riviera-Pays-d’Enhaut]] |- |[[Datei:CHE Bofflens COA.svg|35px]]|| [[Bofflens]] || fp. [a bɔˈçjɛ̃, a buˈçʎɛ̃] || align="center" | 153 || align="right" | 4.19 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Bogis-Bossey-coat of arms.svg|35px]]|| [[Bogis-Bossey]] || fp. [bɔˈdzi bɔˈsɛː, bɔˈdzi bɔˈsɛi] || align="center" | 783 || align="right" | 2.44 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Bonvillars COA.svg|35px]]|| [[Bonvillars]] || fp. [a bɔ̃vɛˈlaː] || align="center" | 408 || align="right" | 7.54 || [[Grandson (Bezirk)|Grandson]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Borex-coat of arms.svg|35px]]|| [[Borex]] || fp. [bɔˈre] || align="center" | 872 || align="right" | 2.01 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Bottens COA.svg|35px]]|| [[Bottens]] || fp. [a bɔˈtɛ] || align="center" | 991 || align="right" | 6.79 || [[Echallens (Bezirk)|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:Bougy-Villars-coat of arms.svg|35px]]|| [[Bougy-Villars]] || fp. [baɔdzi, baoˈdziː] || align="center" | 422 || align="right" | 1.78 || [[Aubonne (Bezirk)|Aubonne]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE Boulens COA.svg|35px]]|| [[Boulens]] || fp. [a buːˈlɛ̃] || align="center" | 234 || align="right" | 3.45 || [[Moudon (Bezirk)|Moudon]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- | [[Datei:Bourg-en-Lavaux-coat of arms.svg|35px|Bourg-en-Lavaux]] || '''[[Bourg-en-Lavaux]]''' ||&nbsp;|| align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5613}}|| align="right" |9.65 || [[Bezirk Lavaux|Lavaux]] || '''[[Bezirk Lavaux-Oron|Lavaux-Oron]]''' |- |[[Datei:CHE Bournens COA.svg|35px]]|| [[Bournens]] || fp. [a burˈnɛː] || align="center" | 248 || align="right" | 3.91 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:CHE Boussens COA.svg|35px]]|| [[Boussens VD]] || fp. [buˈsɛː] || align="center" | 774 || align="right" | 3.14 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:Bremblens-coat of arms.svg|35px]]|| [[Bremblens]] || fp. [a brɛˈbjɛː] || align="center" | 422 || align="right" | 2.92 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE Bretigny-sur-Morrens COA.svg|35px]]|| [[Bretigny-sur-Morrens]] || fp. [a brətəˈɲɔ̃, a brətəˈɲi]|| align="center" | 704 || align="right" | 2.88 || [[Echallens (Bezirk)|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:Bretonnieres-coat of arms.svg|35px]]|| [[Bretonnières]] || fp. [a brətəˈnɛːrə] || align="center" | 212 || align="right" | 5.46 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Buchillon-coat of arms.svg|35px]]|| [[Buchillon]] || fp. [butsəˈjɔ̃, butsəˈʎɔ̃] || align="center" | 593 || align="right" | 2.11 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Bullet-coat of arms.svg|35px]]|| [[Bullet VD]] || fp. [a byˈlɛ] || align="center" | 566 || align="right" | 16.85 || [[Grandson (Bezirk)|Grandson]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Bursinel-blason.png|35px]]|| [[Bursinel]] ||&nbsp;|| align="center" | 356 || align="right" | 1.76 || [[Rolle (Bezirk)|Rolle]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Bursins-coat of arms.svg|35px]]|| [[Bursins]] || fp. [a brəˈsɛ̃] || align="center" | 667 || align="right" | 3.36 || [[Rolle (Bezirk)|Rolle]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Burtigny-coat of arms.svg|35px]]|| [[Burtigny]] || fp. [a burtəˈɲi, a bwɛrtəˈɲi] || align="center" | 291 || align="right" | 5.69 || [[Rolle (Bezirk)|Rolle]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Wappen Bussigny VD.svg|35px]]|| [[Bussigny VD]] || fp. [a bysəˈɲiː] || align="center" | 7524 || align="right" | 4.82 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Ouest lausannois|Ouest lausannois]] |- |[[Datei:CHE Bussy-sur-Moudon COA.svg|35px]]|| [[Bussy-sur-Moudon]] || fp. [byˈsi] || align="center" | 184 || align="right" | 3.09 || [[Moudon (Bezirk)|Moudon]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |} </div> === C === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offiziell Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- |[[Datei:Chamblon-coat of arms.svg|35px]]|| [[Chamblon]] || fp. [a tsɑ̃bʎɔ̃] || align="center" | 554 || align="right" | 2.85 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:CHE Champagne COA.svg|35px]]|| [[Champagne VD]] || fp. [a tsɑ̃ˈpaɲə] || align="center" | 683 || align="right" | 3.93 || [[Grandson (Bezirk)|Grandson]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:CHE Champtauroz COA.svg|35px]]|| [[Champtauroz]] || fp. [a tsɑ̃ˈtɔːru, tsɑ̃ˈtɔrə] || align="center" | 117 || align="right" | 3.05 || [[Payerne (Bezirk)|Payerne]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |[[Datei:CHE Champvent COA.svg|35px]]|| [[Champvent]] || fp. [a tsɑ̃ˈvɛ̃] || align="center" | 340 || align="right" | 6.88 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei: CHE Chardonne COA.svg|35px]]|| [[Chardonne VD]] || fp. [tsɛrˈdəna, vəˈlɑdzo dɛ tserˈəna] || align="center" | 2765 || align="right" | 10.30 || [[Vevey (Bezirk)|Vevey]] || [[Riviera-Pays-d’Enhaut (Bezirk)|Riviera-Pays-d’Enhaut]] |- |[[Datei:CHE Château d’Oex COA.svg|35px]]|| '''[[Château-d’Œx]]''' || fp. [u tsaθi d ˈeː], dt. Oesch*|| align="center" | 3098 || align="right" | 113.76 || '''[[Pays-d'Enhaut (Bezirk)|Pays-d'Enhaut]]''' || [[Riviera-Pays-d’Enhaut (Bezirk)|Riviera-Pays-d’Enhaut]] |- |[[Datei:Chavannes-de-Bogis-coat of arms.svg|35px]]|| [[Chavannes-de-Bogis]] || fp. [θaˈvan d bɔˈði] || align="center" | 914 || align="right" | 2.85 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Chavannes-des-Bois-coat of arms.svg|35px]]|| [[Chavannes-des-Bois]] || fp. [θaˈvan, θaˈvan de bwɛ] || align="center" | 392 || align="right" | 2.13 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Chavannes-le-Chêne COA.svg|35px]]|| [[Chavannes-le-Chêne]] || fp. [a tsaˈvanɛ] || align="center" | 243 || align="right" | 3.98 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Chavannes-le-Veyron-coat of arms.svg|35px]]|| [[Chavannes-le-Veyron]] || fp. [a tsaˈvanɛ, a tsaˈvanɛ lɔ vaːərɔ̃] || align="center" | 114 || align="right" | 2.58 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Wappen Chavannes-près-Renens.svg|35px]]|| [[Chavannes-près-Renens]] || fp. [a tsaˈvanɛ] || align="center" | 6126 || align="right" | 1.65 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Ouest lausannois|Ouest lausannois]] |- |[[Datei:CHE Chavannes-sur-Moudon COA.svg|35px]]|| [[Chavannes-sur-Moudon]] || fp. [a tsaˈvana] || align="center" | 204 || align="right" | 5.15 || [[Moudon (Bezirk)|Moudon]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |[[Datei:Chavornay-coat of arms.svg|35px]]|| [[Chavornay VD]] || fp. [a tsavorˈne] || align="center" | 3060 || align="right" | 19.29 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Chêne-Pâquier-coat of arms.svg|35px]]|| [[Chêne-Pâquier]] || fp. [ɑː ˈtsaːnɔ] [lɔ paˈkyi] || align="center" | 98 || align="right" | 2.11 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Cheseaux-sur-Lausanne-coat of arms.svg|35px]]|| [[Cheseaux-sur-Lausanne]] || fp. [tsɛˈzo] || align="center" | 3169 || align="right" | 4.60 || [[Bezirk Lausanne|Lausanne]] || [[Bezirk Lausanne|Lausanne]] |- |[[Datei:CHE Cheseaux-Noréaz COA.svg|35px]]|| [[Cheseaux-Noréaz]] || fp. [tsɛzo nɔˈria] || align="center" | 489 || align="right" | 6.12 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Cheserex-coat of arms.svg|35px]]|| [[Chéserex]] || fp. [a səzəˈre] || align="center" | 1186 || align="right" | 10.60 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Chessel COA.svg|35px]]|| [[Chessel]] || fp. [a tsɛˈse] || align="center" | 342 || align="right" | 3.57 || [[Bezirk Aigle|Aigle]] || [[Bezirk Aigle|Aigle]] |- |[[Datei:Chevilly-coat of arms.svg|35px]]|| [[Chevilly VD]] || fp. [a tsəvəˈji, a tsəvəˈʎi] || align="center" | 250 || align="right" | 3.89 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE Chevroux COA.svg|35px]]|| [[Chevroux VD]] ||&nbsp;|| align="center" | 395 || align="right" | 4.37 || [[Payerne (Bezirk)|Payerne]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |[[Datei:CHE Chexbres COA.svg|35px]]|| [[Chexbres]] || fp. [ˈtsebrə] || align="center" | 2016 || align="right" | 2.14 || [[Lavaux (Bezirk)|Lavaux]] || [[Bezirk Lavaux-Oron|Lavaux-Oron]] |- |[[Datei:Chigny-coat of arms.svg|35px]]|| [[Chigny VD]] || fp. [a ʒəˈɲiː] || align="center" | 259 || align="right" | 0.89 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Clarmont-coat of arms.svg|35px]]|| [[Clarmont]] || fp. [a çaːrˈmɔ̃] || align="center" | 142 || align="right" | 1.02 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Coinsins-coat of arms.svg|35px]]|| [[Coinsins]] || fp. [kwɛ̃sɛ̃] || align="center" | 376 || align="right" | 2.90 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Commugny-coat of arms.svg|35px]]|| [[Commugny]] || fp. [kuməˈnyi] || align="center" | 2365 || align="right" | 6.52 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Concise COA.svg|35px]]|| [[Concise]] || fp. [kwəˈsiːza] || align="center" | 713 || align="right" | 11.41 || [[Grandson (Bezirk)|Grandson]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:CHE Coppet COA.svg|35px]]|| [[Coppet]] || fp. [kɔˈpɛ] || align="center" | 2466 || align="right" | 1.87 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Corbeyrier COA.svg|35px]]|| [[Corbeyrier]] || fp. [ɛ̃ krəbəˈri, ɛ̃ kərbəri, krəbɛri] || align="center" | 359 || align="right" | 22.00 || [[Bezirk Aigle|Aigle]] || [[Bezirk Aigle|Aigle]] |- |[[Datei:CHE Corcelles-le-Jorat COA.svg|35px]]|| [[Corcelles-le-Jorat]] || fp. [a kɔˈsalɛ, a kɔˈsalɛ lu dzɔˈra] || align="center" | 424 || align="right" | 7.94 || [[Oron (Bezirk)|Oron]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |[[Datei:Corcelles-pres-Concise-coat of arms.svg|35px]]|| [[Corcelles-près-Concise]] || fp. [a kɔrˈsalə] || align="center" | 283 || align="right" | 4.09 || [[Grandson (Bezirk)|Grandson]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:CHE Corcelles-près-Payerne COA.svg|35px]]|| [[Corcelles-près-Payerne]] || fp. [kɔrˈsalə] || align="center" | 1824 || align="right" | 12.19 || [[Payerne (Bezirk)|Payerne]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |[[Datei:CHE Corseaux COA.svg|35px]]|| [[Corseaux]] || fp. [kɔrˈzo] || align="center" | 2092 || align="right" | 1.06 || [[Vevey (Bezirk)|Vevey]] || [[Riviera-Pays-d’Enhaut (Bezirk)|Riviera-Pays-d’Enhaut]] |- |[[Datei:CHE Corsier-sur-Vevey COA.svg|35px]]|| [[Corsier-sur-Vevey]] || fp. [korˈzi] || align="center" | 3119 || align="right" | 6.74 || [[Vevey (Bezirk)|Vevey]] || [[Riviera-Pays-d’Enhaut (Bezirk)|Riviera-Pays-d’Enhaut]] |- |[[Datei:Cossonay-blason.jpg|35px]]|| '''[[Cossonay]]''' || fp. [a kɔsəˈne] || align="center" | 2950 || align="right" | 8.32 || '''[[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]]''' || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Crans-pres-Celigny-coat of arms.svg|35px]]|| [[Crans]] || fp. [a krɑ̃] || align="center" | 1822 || align="right" | 4.29 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Crassier-coat of arms.svg|35px]]|| [[Crassier]] || fp. [kraˈsi] || align="center" | 962 || align="right" | 2.03 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Wappen Crissier.svg|35px]]|| [[Crissier]] || fp. [a krəˈsiː] || align="center" | 6714 || align="right" | 5.50 || [[Bezirk Lausanne|Lausanne]] || [[Bezirk Ouest lausannois|Ouest lausannois]] |- |[[Datei:Cronay-coat of arms.svg|35px]]|| [[Cronay]] || fp. [a krɔˈne] || align="center" | 317 || align="right" | 6.61 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:CHE Croy COA.svg|35px]]|| [[Croy VD]] || fp. [a kraɛ, a krwaːɛ] || align="center" | 301 || align="right" | 4.49 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Cuarnens-coat of arms.svg|35px]]|| [[Cuarnens]] || fp. [a korˈnɛ̃] || align="center" | 421 || align="right" | 7.17 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Cuarny-coat of arms.svg|35px]]|| [[Cuarny]] || fp. [a kwarˈni] || align="center" | 180 || align="right" | 4.56 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:CHE Cudrefin COA.svg|35px]]|| [[Cudrefin]] || fp. [tjydrəfɛ̃], dt. Guderfi*|| align="center" | 967 || align="right" | 15.83 || [[Avenches (Bezirk)|Avenches]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- | [[Datei:CHE Cugy VD COA.svg|35px]]|| [[Cugy VD|Cugy]] || fp. [kyˈdzi, kyˈdji] || align="center" | 2119 || align="right" | 2.95 || [[Echallens (Bezirk)|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:CHE Curtilles COA.svg|35px]]|| [[Curtilles]] || fp. [kurˈtɛjɛ] || align="center" | 272 || align="right" | 4.94 || [[Moudon (Bezirk)|Moudon]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |} </div> === D === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offiziell Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- |[[Datei:CHE Daillens COA.svg|35px]]|| [[Daillens]] || fp. [a daːˈjɛː] || align="center" | 680 || align="right" | 5.56 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:Démoret-coat of arms.svg|35px]]|| [[Démoret]] || fp. [dɛˈmɔrə] || align="center" | 131 || align="right" | 4.24 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Denens-coat of arms.svg|35px]]|| [[Denens]] || fp. [a dəˈnɛː] || align="center" | 643 || align="right" | 3.27 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Denges-coat of arms.svg|35px]]|| [[Denges]] || fp. [a ˈdɛːdzə] || align="center" | 1321 || align="right" | 1.67 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE Dizy COA.svg|35px]]|| [[Dizy VD]] || fp. [a diːˈziː] || align="center" | 209 || align="right" | 3.03 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE Dompierre VD COA.svg|35px]]|| [[Dompierre VD]] || fp. [a dɔ̃ˈpjuru] || align="center" | 246 || align="right" | 3.22 || [[Moudon (Bezirk)|Moudon]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |[[Datei:CHE Donneloye COA.svg|35px]]|| [[Donneloye]] || fp. [a dɔnɛˈluːjɛ] || align="center" | 336 || align="right" | 3.72 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Duillier-coat of arms.svg|35px]]|| [[Duillier]] || fp. [a dɥiˈʎi, dœˈji] || align="center" | 974 || align="right" | 4.19 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Dully-coat of arms.svg|35px]]|| [[Dully]] ||&nbsp;|| align="center" | 479 || align="right" | 1.66 || [[Rolle (Bezirk)|Rolle]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |} </div> === E === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offiziell Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- |[[Datei:CHE Echallens COA.svg|35px]]|| '''[[Echallens]]''' || fp. [a ɛtsaˈlɛː]; dt. Tscherlitz*|| align="center" | 4843 || align="right" | 6.66 || '''[[Echallens (Bezirk)|Echallens]]''' || '''[[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]]''' |- |[[Datei:Echandens-coat of arms.svg|35px]]|| [[Echandens]] || fp. [ɛtsɑ̃ˈdɛ] || align="center" | 2065 || align="right" | 3.87 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Echichens-coat of arms.svg|35px]]|| [[Echichens]] || fp. [a ɛtsəˈtsɛː] || align="center" | 1024 || align="right" | 2.56 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Eclepens-coat of arms.svg|35px]]|| [[Eclépens]] || fp. [ɛçjəˈpɛ, ɛçʎɛˈpɛ] || align="center" | 941 || align="right" | 5.81 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE Ecublens VD COA.svg|35px]]|| [[Ecublens VD]] || fp. [ekubjɛ̃] || align="center" | 10'286 || align="right" | 5.71 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Ouest lausannois|Ouest lausannois]] |- |[[Datei:Epalinges-coat of arms.svg|35px]]|| [[Epalinges]] || fp. [a paˈlɛ̃dzu] || align="center" | 7775 || align="right" | 4.57 || [[Bezirk Lausanne|Lausanne]] || [[Bezirk Lausanne|Lausanne]] |- |[[Datei:CHE Ependes COA.svg|35px]]|| [[Ependes VD]] || fp. [a ɛˈpɛːdɛ] || align="center" | 311 || align="right" | 4.82 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Essertines-sur-Rolle-coat of arms.svg|35px]]|| [[Essertines-sur-Rolle]] || fp. [a sɛrˈtənɛ] || align="center" | 559 || align="right" | 6.92 || [[Rolle (Bezirk)|Rolle]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Essertines-sur-Yverdon COA.svg|35px]]|| [[Essertines-sur-Yverdon]] || fp. [a sɛʀˈtənɛ] || align="center" | 718 || align="right" | 9.78 || [[Echallens (Bezirk)|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:CHE Étagnières COA.svg|35px]]|| [[Etagnières]] || fp. [a ɛetaˈɲiːr, a ɛetaˈɲiːrə] || align="center" | 799 || align="right" | 3.80 || [[Echallens (Bezirk)|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:Etoy-coat of arms.svg|35px]]|| [[Etoy VD]] || fp. [a ɛˈtjaːe] || align="center" | 2448 || align="right" | 4.93 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE Eysins COA.svg|35px]]|| [[Eysins]] || fp. [ɛiˈzɛ̃] || align="center" | 927 || align="right" | 2.38 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |} </div> === F === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offiziell Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- |[[Datei:CHE Faoug COA.svg|35px]]|| [[Faoug]] || fp. [fu], dt. Pfauen*|| align="center" | 622 || align="right" | 3.47 || [[Avenches (Bezirk)|Avenches]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |[[Datei:Fechy-coat of arms.svg|35px]]|| [[Féchy]] || fp. [a fɛˈtsi] || align="center" | 726 || align="right" | 2.71 || [[Aubonne (Bezirk)|Aubonne]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Ferreyres-coat of arms.svg|35px]]|| [[Ferreyres]] || fp. [a fɛˈraːɛr] || align="center" | 244 || align="right" | 3.13 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE Fey COA.svg|35px]]|| [[Fey VD]] || fp. [a faːɛ] || align="center" | 491 || align="right" | 7.35 || [[Echallens (Bezirk)|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:Fiez-coat of arms.svg|35px]]|| [[Fiez]] || fp. [a fi] || align="center" | 380 || align="right" | 6.83 || [[Grandson (Bezirk)|Grandson]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:CHE Fontaines-sur-Grandson COA.svg|35px]]|| [[Fontaines-sur-Grandson]] || fp. [fɔ̃ˈtɑ̃na] || align="center" | 137 || align="right" | 7.86 || [[Grandson (Bezirk)|Grandson]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Forel-coat of arms.svg|35px]]|| [[Forel (Lavaux)]] || fp. [fɔˈriː, foˈriː] || align="center" | 1805 || align="right" | 18.53 || [[Lavaux (Bezirk)|Lavaux]] || [[Bezirk Lavaux-Oron|Lavaux-Oron]] |- |[[Datei:Founex-coat of arms.svg|35px]]|| [[Founex]] || fp. [a fayˈne, fauˈne] || align="center" | 2636 || align="right" | 4.79 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Froideville COA.svg|35px]]|| [[Froideville VD]] || fp. [frɛːdəˈvəla] || align="center" | 1524 || align="right" | 7.12 || [[Echallens (Bezirk)|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |} </div> === G === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offiziell Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- |[[Datei:Genolier-coat of arms.svg|35px]]|| [[Genolier]] || fp. [dzənɔˈʎi, dzɔnɛˈʎi, dənɔˈʎi] || align="center" | 1586 || align="right" | 4.83 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Giez COA.svg|35px]]|| [[Giez VD]] || fp. [a dzi] || align="center" | 366 || align="right" | 4.78 || [[Grandson (Bezirk)|Grandson]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Gilly-coat of arms.svg|35px]]|| [[Gilly VD]] || fp. [ʒiʎiː] || align="center" | 840 || align="right" | 7.78 || [[Rolle (Bezirk)|Rolle]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Gimel-coat of arms.svg|35px]]|| [[Gimel VD]] || fp. [a dzəˈmœː] || align="center" | 1447 || align="right" | 18.86 || [[Aubonne (Bezirk)|Aubonne]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Gingins-coat of arms.svg|35px]]|| [[Gingins]] || fp. [a zɛ̃zɛ̃, a ðɜ̃ðɛ̃] || align="center" | 1042 || align="right" | 12.58 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Givrins-coat of arms.svg|35px]]|| [[Givrins]] || fp. [a dzəˈvrɛ̃] || align="center" | 867 || align="right" | 3.97 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Gland-coat of arms.svg|35px]]|| [[Gland VD]] || fp. [gʎɑ̃] || align="center" | 10'524 || align="right" | 8.30 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Gollion-coat of arms.svg|35px]]|| [[Gollion]] || fp. [a gɔˈʎɔ̃, gɔˈjɔ̃] || align="center" | 605 || align="right" | 5.44 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- | [[Datei:CHE Goumoëns COA.svg|35px|Goumoëns]] || [[Goumoëns]] || Goumoëns-la-Ville: fp. [a guˈmwɛː, a gumwɛ la ˈvəla] <br />Goumoëns-le-Jux: fp. [ɑ kraː] <br />Eclagnens: fp. [eçʎaˈɲɛ]|| align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5541}}|| align="right" |10.70|| [[Bezirk Echallens|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:Grancy-blason.jpg|35px]]|| [[Grancy]] ||&nbsp;|| align="center" | 333 || align="right" | 5.65 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE Grandcour COA.svg|35px]]|| [[Grandcour]] || fp. [grɑ̃ˈkɔ, grɑ̃ˈkɔr la ˈvəla] || align="center" | 763 || align="right" | 10.12 || [[Payerne (Bezirk)|Payerne]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |[[Datei:CHE Grandevent COA.svg|35px]]|| [[Grandevent]] || fp. [vɛr tsiː dzəˈruː] <br />(frz. ''Vers-chez-Giroud'') || align="center" | 180 || align="right" | 3.46 || [[Grandson (Bezirk)|Grandson]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:CHE Grandson COA.svg|35px]]|| '''[[Grandson]]''' || fp. [grɑ̃sɔ̃], dt. Gransee*|| align="center" | 2854 || align="right" | 7.89 || '''[[Grandson (Bezirk)|Grandson]]''' || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:CHE Grens COA.svg|35px]]|| [[Grens]] || fp. [a grɛ̃] || align="center" | 341 || align="right" | 2.54 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Gryon COA.svg|35px]]|| [[Gryon]] || fp. [ɛ̃ grˈɔ̃, ɛ̃ grːjɔ̃] || align="center" | 1124 || align="right" | 15.15 || [[Bezirk Aigle|Aigle]] || [[Bezirk Aigle|Aigle]] |- |} </div> === H === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offiziell Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- |[[Datei:CHE Hautemorges COA.svg|35px]]|| [[Hautemorges]] || || align="center" | 4106<!--31.12.2020!--> || align="right" | 32.95 || [[Payerne (Bezirk)|Payerne]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |[[Datei:CHE Henniez COA.svg|35px]]|| [[Henniez VD]] || fp. [a ɛˈɲi] || align="center" | 238 || align="right" | 2.63 || [[Payerne (Bezirk)|Payerne]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |[[Datei:Hermenches.jpg|35px]]|| [[Hermenches]] || fp. [ɛrˈmɛ̃dzə] || align="center" | 308 || align="right" | 4.76 || [[Moudon (Bezirk)|Moudon]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |} </div> === J === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offiziell Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- | align="center" | [[Datei:CHE Jongny COA.svg|35px]]|| [[Jongny]] || fp. [a dzɔ̃ˈɲi] || align="center" | 1336 || align="right" | 2.16 || [[Vevey (Bezirk)|Vevey]] || [[Riviera-Pays-d’Enhaut (Bezirk)|Riviera-Pays-d’Enhaut]] |- | align="center" | [[Datei:CHE Jorat-Menthue COA.svg|35px|Jorat-Menthue]] | [[Jorat-Menthue]] ||&nbsp;|| align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5804}}|| align="right" |17.65|| [[Bezirk Echallens|Echallens]]<br>[[Bezirk Moudon|Moudon]]<br>[[Bezirk Oron|Oron]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- | align="center" | [[Datei:Jouxtens-Mezery-coat of arms.svg|35px]]|| [[Jouxtens-Mézery]] || fp. [a dzauˈtɛː] [a mɛzəri] || align="center" | 1273 || align="right" | 1.93 || [[Bezirk Lausanne|Lausanne]] || [[Bezirk Lausanne|Lausanne]] |- | align="center" | [[Datei:Unknow escutcheon-gsw.svg|center|35px|Jorat-Mézières]] || [[Jorat-Mézières]] || || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5806}}|| align="right" | 11,09 || [[Bezirk Oron|Oron]] || [[Bezirk Lavaux-Oron|Lavaux-Oron]] |- | align="center" | [[Datei:Juriens-coat of arms.svg|35px]]|| [[Juriens]] ||&nbsp; || align="center" | 258 || align="right" | 9.35 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |} </div> === L === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offizielle Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- | [[Datei:CHE L’Abbaye COA.svg|35px]]|| [[L’Abbaye]] || fp. [a labaːˈi, a labaˈji] || align="center" | 1244 || align="right" | 31.89 || [[La Vallée du Lac de Joux (Bezirk)|La Vallée]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Abergeme.jpg|35px]]|| [[L’Abergement VD]] || fp. [labɛrdzəˈmɛ̃] || align="center" | 250 || align="right" | 5.74 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:La Chaux-blason.jpg|35px]]|| [[La Chaux (Cossonay)]] || fp. [a la tso] || align="center" | 372 || align="right" | 6.73 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:La Praz-coat of arms.svg|35px]]|| [[La Praz VD]] || fp. [a la praː] || align="center" | 150 || align="right" | 5.13 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:La Rippe-coat of arms.svg|35px]]|| [[La Rippe]] || fp. [la ˈriːpa] || align="center" | 952 || align="right" | 16.61 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE La Sarraz COA.svg|35px]]|| [[La Sarraz]] || fp. [a la saˈraː] || align="center" | 1748 || align="right" | 7.77 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE La Tour-de-Peilz COA.svg|35px]]|| [[La Tour-de-Peilz]] || fp. [la twa de pai, la beka de pai] || align="center" | 10'470 || align="right" | 3.29 || [[Vevey (Bezirk)|Vevey]] || [[Riviera-Pays-d’Enhaut (Bezirk)|Riviera-Pays-d’Enhaut]] |- |[[Datei:CHE Lausanne COA.svg|35px]]|| '''[[Lausanne]]''' || fp. Lozena [lɔˈzəna]; dt. Losanen*|| align="center" | 117'152 || align="right" | 41.37 || '''[[Bezirk Lausanne|Lausanne]]''' || '''[[Bezirk Lausanne|Lausanne]]''' |- |[[Datei:CHE Lavey-Morcles COA.svg|35px]]|| [[Lavey-Morcles]] || fp. [a laˈvɛː, y vəlaːdzə dɛ mɔrçə, ɛ̃ ˈmɔrçʎə] || align="center" | 813 || align="right" | 14.18 || [[Bezirk Aigle|Aigle]] || [[Bezirk Aigle|Aigle]] |- |[[Datei:Lavigny-coat of arms.svg|35px]]|| [[Lavigny VD]] || fp. [a lavəˈɲi] || align="center" | 739 || align="right" | 4.01 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE Le Chenit COA.svg|35px]]|| '''[[Le Chenit]]''' || fp. [ao tsəˈnɛ] || align="center" | 4083 || align="right" | 99.22 || '''[[La Vallée du Lac de Joux (Bezirk)|La Vallée]]''' || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:CHE Le Lieu COA.svg|35px]]|| [[Le Lieu]] || fp. [lu ʎø, o lø, lu ʎœ] || align="center" | 844 || align="right" | 32.57 || [[La Vallée du Lac de Joux (Bezirk)|La Vallée]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Le Mont-sur-Lausanne-coat of arms.svg|35px]]|| [[Le Mont-sur-Lausanne]] || fp. [ao mɑ̃, lɔ mɑ̃, ao pti mɑ̃, ao grɑ̃ mɑ̃] || align="center" | 5236 || align="right" | 9.81 || [[Bezirk Lausanne|Lausanne]] || [[Bezirk Lausanne|Lausanne]] |- |[[Datei:CHE Les Clées COA.svg|35px]]|| [[Les Clées]] || fp. [ɛ ˈçʎɛjɛ] || align="center" | 153 || align="right" | 7.02 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Le Vaud-coat of arms.svg|35px]]|| [[Le Vaud]] || fp. [ao vo, devɑ̃, dɛʀi lə vo] || align="center" | 1083 || align="right" | 3.11 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Leysin COA.svg|35px]]|| [[Leysin]] || fp. [ɛː laːetsɛ̃i] || align="center" | 3209 || align="right" | 18.53 || [[Bezirk Aigle|Aigle]] || [[Bezirk Aigle|Aigle]] |- |[[Datei:Lignerolle-coat of arms.svg|35px]]|| [[Lignerolle]] || fp. [a riɲəraulɛ] || align="center" | 374 || align="right" | 10.62 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:L Isle-coat of arms.svg|35px]]|| [[L’Isle VD]] || fp. [a ˈliːla] || align="center" | 890 || align="right" | 16.25 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Lonay-coat of arms.svg|35px]]|| [[Lonay]] || fp. [a luˈne] || align="center" | 2210 || align="right" | 3.71 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Longirod-coat of arms.svg|35px]]|| [[Longirod]] || fp. [a lɔ̃dzəˈru] || align="center" | 376 || align="right" | 9.48 || [[Aubonne (Bezirk)|Aubonne]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Lovatens COA.svg|35px]]|| [[Lovatens]] || fp. [a lowaˈtɛ̃] || align="center" | 150 || align="right" | 3.45 || [[Moudon (Bezirk)|Moudon]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |[[Datei:CHE Lucens COA.svg|35px]]|| [[Lucens]] || fp. [a lyˈsɛ̃] || align="center" | 2212 || align="right" | 19.28 || [[Moudon (Bezirk)|Moudon]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |[[Datei:Luins-coat of arms.svg|35px]]|| [[Luins]] ||&nbsp;|| align="center" | 482 || align="right" | 2.69 || [[Rolle (Bezirk)|Rolle]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Lully VD COA.svg|35px]]|| [[Lully VD]] || fp. [a jyˈji] || align="center" | 733 || align="right" | 2.06 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE Lussery-Villars COA.svg|35px]]|| [[Lussery-Villars]] || fp. [a lysəˈri] [a vəˈlaː] || align="center" | 323 || align="right" | 3.65 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:Lussy-sur-Morges-coat of arms.svg|35px]]|| [[Lussy-sur-Morges]] || fp. [a lyˈsiː] || align="center" | 550 || align="right" | 2.33 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Lutry-blason.png|35px]]|| [[Lutry]] || fp. [a lyˈtri] || align="center" | 8662 || align="right" | 8.46 || [[Lavaux (Bezirk)|Lavaux]] || [[Bezirk Lavaux-Oron|Lavaux-Oron]] |- |} </div> === M === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offizielle Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- |[[Datei:Maracon-coat of arms.svg|35px]]|| [[Maracon]] || fp. [marakɔ̃] || align="center" | 427 || align="right" | 4.39 || [[Oron (Bezirk)|Oron]] || [[Bezirk Lavaux-Oron|Lavaux-Oron]] |- |[[Datei:Marchissy-coat of arms.svg|35px]]|| [[Marchissy]] || fp. [a marˈtsiː] || align="center" | 356 || align="right" | 11.98 || [[Aubonne (Bezirk)|Aubonne]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Mathod-coat of arms.svg|35px]]|| [[Mathod]] || fp. [a maˈtu] || align="center" | 493 || align="right" | 6.59 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Mauborget-coat of arms.svg|35px]]|| [[Mauborget]] || fp. [o maːbɔrˈdzɛ, mɔ̃bɔrˈdzɛ] || align="center" | 94 || align="right" | 5.50 || [[Grandson (Bezirk)|Grandson]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Mauraz-coat of arms.svg|35px]]|| [[Mauraz]] || fp. [ɛ̃ mɔ̃raː, ɛːˈmaura] || align="center" | 49 || align="right" | 0.50 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE Mex VD COA.svg|35px]]|| [[Mex VD]] || fp. [ɛ me] || align="center" | 560 || align="right" | 2.90 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:Mies-coat of arms.svg|35px]]|| [[Mies VD]] || fp. [a ˈmiːja, mia] || align="center" | 1482 || align="right" | 3.47 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Missy COA.svg|35px]]|| [[Missy VD]] || fp. [a məˈsi], dt. Missach*|| align="center" | 273 || align="right" | 3.10 || [[Payerne (Bezirk)|Payerne]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |[[Datei:Moiry-blason.jpg|35px]]|| [[Moiry VD]] || fp. [a mwaɛˈri] || align="center" | 238 || align="right" | 6.66 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Mollens-coat of arms.svg|35px]]|| [[Mollens VD]] || fp. [mɔˈlɛ̃] || align="center" | 267 || align="right" | 11.00 || [[Aubonne (Bezirk)|Aubonne]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Molondin-coat of arms.svg|35px]]|| [[Molondin]] ||&nbsp;|| align="center" | 173 || align="right" | 5.53 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Montagny-pres-Yverdon-coat of arms.svg|35px]]|| [[Montagny-près-Yverdon]] || fp. [a mɔ̃taˈɲi] || align="center" | 625 || align="right" | 3.55 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:CHE Montanaire COA.svg|35px|Montanaire]]|| [[Montanaire]] ||&nbsp;|| align="center" | || align="right" | 33.47 || [[Bezirk Moudon|Moudon]]<br>[[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:CHE Montcherand COA.svg|35px]]|| [[Montcherand]] || fp. [a mɔ̃tsəˈrɑ̃] || align="center" | 397 || align="right" | 3.05 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Montherod-coat of arms.svg|35px]]|| [[Montherod]] || fp. [a mɔ̃tɛˈru] || align="center" | 475 || align="right" | 4.97 || [[Aubonne (Bezirk)|Aubonne]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE Montilliez COA.svg|35px|Montilliez]]|| [[Montilliez]] ||&nbsp;|| align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5540}}|| align="right" | 11.94 || [[Bezirk Echallens|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:Mont-la-Ville-coat of arms.svg|35px]]|| [[Mont-la-Ville]] || fp. [a mɔ̃ la ˈvəla] || align="center" | 332 || align="right" | 19.75 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Montpreveyres-coat of arms.svg|35px]]|| [[Montpreveyres]] || fp. [a mɔ̃prɛˈvaːru] || align="center" | 487 || align="right" | 4.11 || [[Oron (Bezirk)|Oron]] || [[Bezirk Lavaux-Oron|Lavaux-Oron]] |- |[[Datei:CHE Montreux COA.svg|35px]]|| [[Montreux]] || fp. [murço]; dt. Muchtern, Muchteren, Mustrutz*|| align="center" | 23'010 || align="right" | 33.40 || [[Vevey (Bezirk)|Vevey]] || [[Riviera-Pays-d’Enhaut (Bezirk)|Riviera-Pays-d’Enhaut]] |- |[[Datei:Montricher-coat of arms.svg|35px]]|| [[Montricher VD]] || fp. [murˈtsi] || align="center" | 750 || align="right" | 25.94 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Mont-sur-Rolle-coat of arms.svg|35px]]|| [[Mont-sur-Rolle]] || fp. [ɛ̃ mɔ̃, ɛː mɔ̃ dəˈsy] || align="center" | 1887 || align="right" | 3.89 || [[Rolle (Bezirk)|Rolle]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Morges COA.svg|35px]]|| '''[[Morges]]''' || fp. Mordze [ˈmɔrdzɛ, ˈmwardzɛ]; dt. Morsee*|| align="center" | 13'959 || align="right" | 3.86 || '''[[Bezirk Morges|Morges]]''' || '''[[Bezirk Morges|Morges]]''' |- |[[Datei:Morrens-coat of arms.svg|35px]]|| [[Morrens]] || fp. [mɔˈrɛ̃] || align="center" | 956 || align="right" | 3.68 || [[Echallens (Bezirk)|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- | [[Datei:CHE Moudon COA.svg|35px]]|| '''[[Moudon]]''' || fp. Modon [a mɔːˈdɔ̃]; dt. Milden*|| align="center" | 4327 || align="right" | 15.68 ||[[Moudon (Bezirk)|Moudon]]|| [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |[[Datei:CHE Mutrux COA.svg|35px]]|| [[Mutrux]] || fp. [a mwɛˈtry] || align="center" | 139 || align="right" | 3.21 || [[Grandson (Bezirk)|Grandson]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |} </div> === N === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offiziell Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- | align="center" | [[Datei:Novalles-coat of arms.svg|35px]]|| [[Novalles]] ||&nbsp;|| align="center" | 101 || align="right" | 2.05 || [[Grandson (Bezirk)|Grandson]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- | align="center" | [[Datei:Noville.jpg|35px|Noville]] || [[Noville VD|Noville]] || fp. [nuˈvəla] &nbsp;|| align="center" | 652 || align="right" | 10.32 || [[Bezirk Aigle|Aigle]] || [[Bezirk Aigle|Aigle]] |- | align="center" | [[Datei:CHE Nyon COA.svg|35px]]|| '''[[Nyon]]''' ||dt. Neuss*|| align="center" | 16'841 || align="right" | 6.82 || '''[[Bezirk Nyon|Nyon]]''' || '''[[Bezirk Nyon|Nyon]]''' |- |} </div> === O === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offiziell Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- |[[Datei:Ogens-coat of arms.svg|35px|Ogens]] || [[Ogens]] ||fp. [a ɔˈdzɛː] || align="center" | 256 || align="right" | 3.41 || [[Moudon (Bezirk)|Moudon]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- | [[Datei:CHE Ollon VD COA.svg|35px]]|| [[Ollon]] ||fp. [a yˈlɔ̃], dt. Olun*|| align="center" | 6536 || align="right" | 59.59 || [[Bezirk Aigle|Aigle]] || [[Bezirk Aigle|Aigle]] |- |[[Datei:CHE Onnens COA.svg|35px]]|| [[Onnens VD]] ||fp. [ɔˈnɛ̃] || align="center" | 434 || align="right" | 5.13 || [[Grandson (Bezirk)|Grandson]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:CHE Oppens COA.svg|35px]]|| [[Oppens]] ||fp. [a ɔˈpɛː] || align="center" | 174 || align="right" | 3.60 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:Wappen Orbe.svg|35px]]|| '''[[Orbe VD]]''' ||fp. Orba [ɔrba]; dt. Orbach*|| align="center" | 5251 || align="right" | 12.04 || '''[[Orbe (Bezirk)|Orbe]]''' || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Orges-coat of arms.svg|35px]]|| [[Orges VD]] ||fp. [a ˈoʀdzɛ] || align="center" | 228 || align="right" | 4.01 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:CHE Ormont-Dessous COA.svg|35px]]|| [[Ormont-Dessous]] ||fp. [ez ɔrˈmɔ̃, luz ɔrˈmɔ̃, a ɔrmɔ̃ deˈzɔ, ɔrˈmɔ̃ dɛzɔ] || align="center" | 1031 || align="right" | 64.09 || [[Bezirk Aigle|Aigle]] || [[Bezirk Aigle|Aigle]] |- |[[Datei:CHE Ormont-Dessus COA.svg|35px]]|| [[Ormont-Dessus]] ||fp. [ez ɔʀˈmɔ̃ , jə vezɛ̃n ɔrmɔ̃ deˈsy] || align="center" | 1431 || align="right" | 61.53 || [[Bezirk Aigle|Aigle]] || [[Bezirk Aigle|Aigle]] |- |[[Datei:Orny-coat of arms.svg|35px]]|| [[Orny VD]] ||fp. [orˈni] || align="center" | 365 || align="right" | 5.55 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE Oron-la-Ville COA.svg|35px]]|| '''[[Oron VD]]''' ||fp. [urɔ̃] || align="center" | 6054<!--31.12.2020--> || align="right" | 26.28 || '''[[Oron (Bezirk)|Oron]]''' || [[Bezirk Lavaux-Oron|Lavaux-Oron]] |- |[[Datei:CHE Orzens COA.svg|35px]]|| [[Orzens]] ||fp. [a ɔrˈzɛ̃] || align="center" | 213 || align="right" | 4.19 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Oulens-sous-Échallens-coat of arms.svg|35px|Oulens]] || [[Oulens-sous-Echallens]] ||fp. [a ulɛ̃] || align="center" | 418 || align="right" | 5.88 || [[Echallens (Bezirk)|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |} </div> === P === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offiziell Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- |[[Datei:Coat of arms of Pailly, Vaud.svg|35px|Pailly]] || [[Pailly VD]] || fp. [a paːˈji] || align="center" | 433 || align="right" | 5.77 || [[Echallens (Bezirk)|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:Paudex-blason.jpg|35px]]|| [[Paudex]] || fp. [pauˈde] || align="center" | 1365 || align="right" | 0.49 || [[Bezirk Lausanne|Lausanne]] || [[Bezirk Lavaux-Oron|Lavaux-Oron]] |- |[[Datei:CHE Payerne VD COA.svg|35px]]|| '''[[Payerne]]''' || fp. [paːˈjɛrnu]; dt. Peterlingen**|| align="center" | 7775 || align="right" | 24.19 || '''[[Payerne (Bezirk)|Payerne]]''' || '''[[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]]''' |- |[[Datei:CHE Penthalaz COA.svg|35px]]|| [[Penthalaz]] || fp. [a pɛ̃ˈtala] || align="center" | 2238 || align="right" | 3.87 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:Penthaz-coat of arms.svg|35px]]|| [[Penthaz]] ||&nbsp;|| align="center" | 1361 || align="right" | 3.91 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:Penthéréaz-coat of arms.svg|35px]]|| [[Penthéréaz]] || fp. [a pɑ̃tɛˈrja] || align="center" | 365 || align="right" | 5.66 || [[Echallens (Bezirk)|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:CHE Perroy COA.svg|35px]]|| [[Perroy VD]] || fp. [a pɛˈrwaː] || align="center" | 1242 || align="right" | 2.89 || [[Rolle (Bezirk)|Rolle]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Poliez-Pittet.jpg|35px]]|| [[Poliez-Pittet]] || fp. [a pwi pəˈtɛ] || align="center" | 625 || align="right" | 5.00 || [[Echallens (Bezirk)|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:Pompaples-coat of arms.svg|35px]]|| [[Pompaples]] || fp. [a pɔ̃ˈpapjɔ, pɔ̃ˈpapjə] || align="center" | 672 || align="right" | 4.45 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Pomy-coat of arms.svg|35px]]|| [[Pomy VD]] || fp. [a pɔˈmi] || align="center" | 612 || align="right" | 5.62 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Prangins-coat of arms.svg|35px]]|| [[Prangins]] || fp. [prɑ̃ˈdzɛ̃] || align="center" | 3464 || align="right" | 6.06 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Premier COA.svg|35px]]|| [[Premier VD|Premier]] || fp. [a prəˈmi] || align="center" | 207 || align="right" | 6.11 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Preverenges-coat of arms.svg|35px]]|| [[Préverenges]] || fp. [prɔvəˈrɛːdzə] || align="center" | 4424 || align="right" | 1.84 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE Prévonloup COA.svg|35px]]|| [[Prévonloup]] || fp. [a prɛvɔ̃ˈlɑː] || align="center" | 132 || align="right" | 1.84 || [[Moudon (Bezirk)|Moudon]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |[[Datei:Wappen Prilly.svg|35px]]|| [[Prilly]] || fp. [a prəˈji] || align="center" | 10'653 || align="right" | 2.17 || [[Bezirk Lausanne|Lausanne]] || [[Bezirk Ouest lausannois|Ouest lausannois]] |- |[[Datei:CHE Provence COA.svg|35px]]|| [[Provence VD|Provence]] || fp. [a proˈvɛ̃s] || align="center" | 373 || align="right" | 31.79 || [[Grandson (Bezirk)|Grandson]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:CHE Puidoux COA.svg|35px]]|| [[Puidoux]] || fp. [pweiˈdɑːy, a pwɛːˈdɔ] || align="center" | 2438 || align="right" | 22.86 || [[Lavaux (Bezirk)|Lavaux]] || [[Bezirk Lavaux-Oron|Lavaux-Oron]] |- |[[Datei:Pully Wappen.svg|35px]]|| [[Pully]] || fp. [a pyˈji] &nbsp;|| align="center" | 16'484 || align="right" | 5.84 || [[Bezirk Lausanne|Lausanne]] || [[Bezirk Lavaux-Oron|Lavaux-Oron]] |- |} </div> === R === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offiziell Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- | [[Datei:Rances-coat of arms.svg|35px|Rances]] || [[Rances VD|Rances]] || fp. [a rɑ̃s, a ˈrɑ̃sɛ] || align="center" | 440 || align="right" | 9.84 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Renens-blason.png|35px]]|| '''[[Renens]]''' || fp. [a rəˈnɛ̃] || align="center" | 18'102 || align="right" | 2.96 || [[Bezirk Lausanne|Lausanne]] || '''[[Bezirk Ouest lausannois|Ouest lausannois]]''' |- |[[Datei:CHE Rennaz COA.svg|35px]]|| [[Rennaz]] || fp. [a ˈrɛːna] || align="center" | 608 || align="right" | 2.21 || [[Bezirk Aigle|Aigle]] || [[Bezirk Aigle|Aigle]] |- |[[Datei:CHE Rivaz COA.svg|35px]]|| [[Rivaz VD|Rivaz]] || fp. [ˈriːva] || align="center" | 351 || align="right" | 0.32 || [[Lavaux (Bezirk)|Lavaux]] || [[Bezirk Lavaux-Oron|Lavaux-Oron]] |- |[[Datei:CHE Roche COA.svg|35px]]|| [[Roche VD|Roche]] || fp. [ˈrətsɛ] || align="center" | 894 || align="right" | 6.45 || [[Bezirk Aigle|Aigle]] || [[Bezirk Aigle|Aigle]] |- |[[Datei:CHE Rolle COA.svg|35px]]|| '''[[Rolle VD|Rolle]]''' || fp. [a ˈrɔlu] || align="center" | 4591 || align="right" | 2.72 || '''[[Rolle (Bezirk)|Rolle]]''' || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Blason Romainmôtier-Envy.svg|35px]]|| [[Romainmôtier-Envy]] || fp. [a rəmɑ̃məˈti] [a ɛˈvi] || align="center" | 455 || align="right" | 7.01 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Romanel-sur-Lausanne-coat of arms.svg|35px]]|| [[Romanel-sur-Lausanne]] || fp. [a rmaˈni] || align="center" | 3164 || align="right" | 2.87 || [[Bezirk Lausanne|Lausanne]] || [[Bezirk Lausanne|Lausanne]] |- |[[Datei:Romanel-sur-Morges-coat of arms.svg|35px]]|| [[Romanel-sur-Morges]] || fp. [a rəmaˈne] || align="center" | 453 || align="right" | 1.75 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Ropraz.jpg|35px]]|| [[Ropraz]] || fp. [a rɔˈpraː] || align="center" | 361 || align="right" | 4.82 || [[Oron (Bezirk)|Oron]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |[[Datei:CHE Rossenges COA.svg|35px]]|| [[Rossenges]] || fp. [a ʀɔˈsɛ̃dzɛ] || align="center" | 46 || align="right" | 1.08 || [[Moudon (Bezirk)|Moudon]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |[[Datei:CHE Rossinière COA.svg|35px]]|| [[Rossinière]] || fp. [a la rɔzəˈnairə], dt. Russeneiri*|| align="center" | 492 || align="right" | 23.34 || [[Pays-d'Enhaut (Bezirk)|Pays-d'Enhaut]] || [[Riviera-Pays-d’Enhaut (Bezirk)|Riviera-Pays-d’Enhaut]] |- | [[Datei:CHE Rougemont COA.svg|35px]]|| [[Rougemont VD|Rougemont]] || fp. [a ʀodzoˈmɔ̃], dt. Rötschmund/Retschmund*|| align="center" | 903 || align="right" | 48.56 || [[Pays-d'Enhaut (Bezirk)|Pays-d'Enhaut]] || [[Riviera-Pays-d’Enhaut (Bezirk)|Riviera-Pays-d’Enhaut]] |- | [[Datei:Rovray-coat of arms.svg|35px]] || [[Rovray]] || fp. [a roˈvre] || align="center" | 135 || align="right" | 3.21 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- | [[Datei:CHE Rueyres COA.svg|35px|Rueyres]] || [[Rueyres VD|Rueyres]] || fp. [a ryˈaːrə] || align="center" | 221 || align="right" | 2.01 || [[Echallens (Bezirk)|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |} </div> === S === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offiziell Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- |[[Datei:Saint-Barthélemy-coat of arms.svg|35px|Saint-Barthélemy]] || [[Saint-Barthélemy VD]] || fp. [sɛ̃ bartlɔˈmaː] || align="center" | 640 || align="right" | 4.11 || [[Echallens (Bezirk)|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:Saint-Cergue-coat of arms.svg|35px]]|| [[Saint-Cergue]] || fp. [sɛ̃ ˈfrugɔ, sɛ̃ ˈfrəgɔ, sɛ̃ ˈsɛrgo] || align="center" | 1772 || align="right" | 24.26 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Saint-George-coat of arms.svg|35px]]|| [[Saint-George]] || fp. [a sɛː ˈdzordzə] || align="center" | 754 || align="right" | 12.30 || [[Aubonne (Bezirk)|Aubonne]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Saint-Livres-coat of arms.svg|35px]]|| [[Saint-Livres]] || fp. [se ˈlivru] || align="center" | 570 || align="right" | 8.10 || [[Aubonne (Bezirk)|Aubonne]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Saint-Oyens-coat of arms.svg|35px]]|| [[Saint-Oyens]] || fp. [sɛt yˈɛː] || align="center" | 266 || align="right" | 3.04 || [[Aubonne (Bezirk)|Aubonne]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE Saint-Prex COA.svg|35px]]|| [[Saint-Prex]] || fp. [a sɛː ˈpre] || align="center" | 4591 || align="right" | 5.49 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE Saint-Saphorin COA.svg|35px]]|| [[Saint-Saphorin (Lavaux)]] || fp. [sɛ̃tuˈrɛ̃] || align="center" | 357 || align="right" | 0.90 || [[Lavaux (Bezirk)|Lavaux]] || [[Bezirk Lavaux-Oron|Lavaux-Oron]] |- |[[Datei:Saint-Sulpice-coat of arms.svg|35px]]|| [[Saint-Sulpice VD|Saint-Sulpice]] || fp. [a sɛ syrpi] || align="center" | 2915 || align="right" | 1.85 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Ouest lausannois|Ouest lausannois]] |- |[[Datei:Sainte-Croix-coat of arms.svg|35px]]|| [[Sainte-Croix VD|Sainte-Croix]] || fp. [a sɛ̃rkrɛː] || align="center" | 4278 || align="right" | 39.43 || [[Grandson (Bezirk)|Grandson]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Saubraz-coat of arms.svg|35px]]|| [[Saubraz]] || fp. [a ˈsobra] || align="center" | 267 || align="right" | 3.69 || [[Aubonne (Bezirk)|Aubonne]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Savigny-coat of arms.svg|35px]]|| [[Savigny VD|Savigny]] || fp. [savəˈɲi] || align="center" | 3287 || align="right" | 16.00 || [[Lavaux (Bezirk)|Lavaux]] || [[Bezirk Lavaux-Oron|Lavaux-Oron]] |- |[[Datei:Senarclens-blason.jpg|35px]]|| [[Senarclens]] || fp. [sənarˈçʎɛː, sənaˈçɛː] || align="center" | 330 || align="right" | 3.98 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- | [[Datei:CHE Sergey COA.svg|35px]]|| [[Sergey]] || fp. [a sɛrˈdzɛː] || align="center" | 116 || align="right" | 1.48 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Servion-coat of arms.svg|35px]]|| [[Servion]] || fp. [a sɛrˈjɔ̃] || align="center" | 1062 || align="right" | 4.20 || [[Oron (Bezirk)|Oron]] || [[Bezirk Lavaux-Oron|Lavaux-Oron]] |- |[[Datei:Signy-Avenex-blason.png|35px]]|| [[Signy-Avenex]] || fp. [ʃəˈɲi] [aːvəˈne] || align="center" | 412 || align="right" | 1.93 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Suchy COA.svg|35px]]|| [[Suchy]] || fp. [a syˈtsi] || align="center" | 356 || align="right" | 6.66 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Sullens-coat of arms.svg|35px]]|| [[Sullens]] || fp. [syˈlɛː, sylɛ̃] || align="center" | 871 || align="right" | 3.84 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:CHE Suscévaz COA.svg|35px]]|| [[Suscévaz]] || fp. [səˈsiːva, səˈseva] || align="center" | 182 || align="right" | 4.15 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- | [[Datei:CHE Syens COA.svg|35px|Syens]] || [[Syens]] || fp. [a ʃɛ̃] || align="center" | 142 || align="right" | 2.53 || [[Moudon (Bezirk)|Moudon]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |} </div> === T === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offiziell Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- |[[Datei:Tannay-coat of arms.svg|35px]] || [[Tannay VD]] || fp. [taˈnɛ] || align="center" | 1248 || align="right" | 1.80 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Tartegnin-coat of arms.svg|35px]] || [[Tartegnin]] || fp. [a tartəˈɲɛ̃, a tɛrtəˈɲɛ̃] || align="center" | 209 || align="right" | 1.09 || [[Rolle (Bezirk)|Rolle]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- | [[Datei:CHE Tévenon COA.svg|35px|Tévenon]] || [[Tévenon]] ||&nbsp;|| align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5571}}|| align="right" | 14.27 || [[Bezirk Grandson|Grandson]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- | [[Datei:Tolochenaz-coat of arms.svg|35px]] || [[Tolochenaz]] || fp. [a tɔlɔˈtsəna] || align="center" | 1640 || align="right" | 1.58 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- | [[Datei:Trelex-coat of arms.svg|35px]] || [[Trélex]] || fp. [a treˈle] || align="center" | 1161 || align="right" | 5.69 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Trey COA.svg|35px]]|| [[Trey]] || fp. [a traː] || align="center" | 235 || align="right" | 3.80 || [[Payerne (Bezirk)|Payerne]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |[[Datei:Treycovagnes-coat of arms.svg|35px]]|| [[Treycovagnes]] ||&nbsp;|| align="center" | 475 || align="right" | 2.07 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- | [[Datei:CHE Treytorrens COA.svg|35px|Treytorrens VD]] || [[Treytorrens (Payerne)]] || fp. [a trɛtɔˈrɛ̃] || align="center" | 117 || align="right" | 3.06 || [[Payerne (Bezirk)|Payerne]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |} </div> === U === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offiziell Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- | [[Datei:Ursins-coat of arms.svg|35px|Ursins]] || [[Ursins]] || fp. [a uːsɛ̃] || align="center" | 181 || align="right" | 3.37 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |} </div> === V === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offiziell Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- | [[Datei:CHE Valbroye COA.svg|35px|Valbroye]] || [[Valbroye]] ||&nbsp;|| align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5831}}|| align="right" |33.57|| [[Bezirk Payerne|Payerne]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- | [[Datei:CHE Valeyres-sous-Montagny COA.svg|35px]]|| [[Valeyres-sous-Montagny]] || fp. [a vˈlɛːr, dɛrɛː vaˈlɛːr] [a mɔ̃taˈɲi] || align="center" | 581 || align="right" | 2.27 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- | [[Datei:Valeyres-sous-Rances-coat of arms.svg|35px]]|| [[Valeyres-sous-Rances]] || fp. [a vaˈlɛːr] || align="center" | 481 || align="right" | 6.35 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- | [[Datei:Valeyres-sous-Ursins-coat of arms.svg|35px]]|| [[Valeyres-sous-Ursins]] || fp. [a vaˈlɛːr] || align="center" | 205 || align="right" | 2.83 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- | [[Datei:CHE Vallorbe COA.svg|35px]]|| [[Vallorbe]] || fp. [vaˈlɔrbɛ] || align="center" | 3147 || align="right" | 23.18 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- | [[Datei:Vaulion-coat of arms.svg|35px]]|| [[Vaulion]] || fp. [a voːˈjɔ̃, a voˈʎɔ̃] || align="center" | 457 || align="right" | 13.18 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- | [[Datei:Vaux-sur-Morges-coat of arms.svg|35px]]|| [[Vaux-sur-Morges]] || fp. [ɛː vo] || align="center" | 164 || align="right" | 2.10 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- | [[Datei:Vevey-coat of arms.png|35px]]|| '''[[Vevey]]''' || fp. [vəˈvaːɛ]; dt. Vivis*|| align="center" | 16'641 || align="right" | 2.39 || '''[[Vevey (Bezirk)|Vevey]]''' || '''[[Riviera-Pays-d’Enhaut (Bezirk)|Riviera-Pays-d’Enhaut]]''' |- | [[Datei:CHE Veytaux COA.svg|35px]]|| [[Veytaux]] || fp. [a veiˈtau] || align="center" | 806 || align="right" | 6.73 || [[Vevey (Bezirk)|Vevey]] || [[Riviera-Pays-d’Enhaut (Bezirk)|Riviera-Pays-d’Enhaut]] |- | [[Datei:Vich-coat of arms.svg|35px]]|| [[Vich VD|Vich]] || fp. [a vi] || align="center" | 711 || align="right" | 1.56 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- | [[Datei:Villars-Epeney-coat of arms.svg|35px]]|| [[Villars-Epeney]] || fp. [a vəˈlaː ɛpəˈnɛː] || align="center" | 63 || align="right" | 0.86 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- | [[Datei:GX-VD-Villars-le-Comte.png|35px]]|| [[Villars-le-Comte]] || fp. [a vəlaː lu kɔ̃tu] || align="center" | 141 || align="right" | 4.22 || [[Moudon (Bezirk)|Moudon]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- | [[Datei:CHE Villars-le-Terroir COA.svg|35px]]|| [[Villars-le-Terroir]] || fp. [a vəˈlaː, a vəˈlaː lu tɛˈrjaː] || align="center" | 748 || align="right" | 7.06 || [[Echallens (Bezirk)|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- | [[Datei:Wappen Villars-Sainte-Croix.svg|35px]]|| [[Villars-Sainte-Croix]] || fp. [a vəˈlaː, a vəlaː setə kraː] ;|| align="center" | 652 || align="right" | 1.66 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Ouest lausannois|Ouest lausannois]] |- | [[Datei:CHE Villars-sous-Yens COA.svg|35px]]|| [[Villars-sous-Yens]] || fp. [a vəlaː su jɛː] || align="center" | 542 || align="right" | 3.06 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- | [[Datei:GW-VD-Villarzel.png|35px]]|| [[Villarzel VD|Villarzel]] || fp. [a vəlaˈziː] || align="center" | 373 || align="right" | 7.66 || [[Payerne (Bezirk)|Payerne]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- | [[Datei:CHE Villeneuve COA.svg|35px]]|| [[Villeneuve VD|Villeneuve]] || fp. [a la ˈvəla, ɛ̃ la ˈvəla də la vəlaˈnaova]; dt. Neuenstadt am Genfersee*|| align="center" | 4336 || align="right" | 32.08 || [[Bezirk Aigle|Aigle]] || [[Bezirk Aigle|Aigle]] |- | [[Datei:Vinzel-coat of arms.svg|35px]]|| [[Vinzel]] || fp. [vɛ̃ˈzɛ, vɛ̃ˈze] || align="center" | 284 || align="right" | 1.11 || [[Rolle (Bezirk)|Rolle]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- | [[Datei:CHE Vuarrens COA.svg|35px]]|| [[Vuarrens]] || fp. [a waˈrɛ] || align="center" | 628 || align="right" | 8.99 || [[Echallens (Bezirk)|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- | [[Datei:Vucherens ch.png|35px|Vucherens]]|| [[Vucherens]] || fp. [a vytsɛˈrɛ̃] || align="center" | 502 || align="right" | 3.26 || [[Moudon (Bezirk)|Moudon]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- | [[Datei:Vuflens-la-Ville-coat of arms.svg|35px]]|| [[Vufflens-la-Ville]] || fp. [vyˈfjɛ̃]; dt. Wölflingen*|| align="center" | 1082 || align="right" | 5.29 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- | [[Datei:CHE Vufflens-le-Château COA.svg|35px]]|| [[Vufflens-le-Château]] || fp. [a vyfje l tsaˈtɛː] || align="center" | 692 || align="right" | 2.14 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- | [[Datei:Vugelles-La Mothe-coat of arms.svg|35px]]|| [[Vugelles-La Mothe]] || fp. [a la ˈmɔta] || align="center" | 97 || align="right" | 3.08 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- | [[Datei:Vuiteboeuf-coat of arms.svg|35px]]|| [[Vuiteboeuf]] || fp. [vwɛtəboː, vɛitɛbu] || align="center" | 477 || align="right" | 5.03 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- | [[Datei:CHE Vulliens COA.svg|35px]]|| [[Vulliens]] || fp. [a vuˈʎɛ̃] || align="center" | 422 || align="right" | 6.64 || [[Oron (Bezirk)|Oron]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- | [[Datei:Vullierens-coat of arms.svg|35px]]|| [[Vullierens]] || fp. [a vuʎəˈrɛ] || align="center" | 399 || align="right" | 6.84 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- | [[Datei:CHE Vully-les-Lacs COA.svg|35px|Vully-les-Lacs]] || [[Vully-les-Lacs]] ||&nbsp;|| align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5464}}|| align="right" | 21.15 || [[Bezirk Avenches|Avenches]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |} </div> === Y === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offiziell Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- | [[Datei:CHE Yens COA.svg|35px]]|| [[Yens]] || fp. [a jɛ] &nbsp;|| align="center" | 978 || align="right" | 9.52 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- | [[Datei:CHE Yverdon-les-Bains VD COA.svg|35px]]|| '''[[Yverdon-les-Bains]]''' || fp. Invèrdon [ɛ̃vɛrˈdɔ̃]; dt. Iferten*|| align="center" | 24'388 || align="right" | 11.26 || '''[[Bezirk Yverdon|Yverdon]]''' || '''[[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]]''' |- | [[Datei:CHE Yvonand COA.svg|35px]]|| [[Yvonand]] || fp. [a evwəˈnɑ̃] || align="center" | 2409 || align="right" | 13.38 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- | [[Datei:CHE Yvorne COA.svg|35px|Yvorne]]|| [[Yvorne]] || fp. [a ɛˈwɛːrna] || align="center" | 920 || align="right" | 12.19 || [[Bezirk Aigle|Aigle]] || [[Bezirk Aigle|Aigle]] |- |} </div> <nowiki>*</nowiki>: dä dütsch Name wird nümme bruucht <br> <nowiki>**</nowiki>: dä dütsch Name wird no sälte bruucht == Veränderige sit 2000 == === Fusione === * 1. Januar 2002: ''[[Champmartin]]'' und ''[[Cudrefin]]'' → [[Cudrefin]] * 1. Januar 2003: ''[[Maracon]]'' und ''[[La Rogivue]]'' → [[Maracon]] * 1. Januar 2005: ''[[Arrissoules]]'' und ''[[Rovray]]'' → [[Rovray]] * 1. Juli 2006: ''[[Avenches]]'' und ''[[Donatyre]]'' → [[Avenches]] * 1. Juli 2006: ''[[Rossens VD|Rossens (VD)]]'', ''[[Sédeilles]]'' und ''[[Villarzel VD|Villarzel]]'' → [[Villarzel VD|Villarzel]] * 1. Januar 2008: ''[[Donneloye]]'', ''[[Gossens]]'' und ''[[Mézery-près-Donneloye]]'' → [[Donneloye]] * 1. Januar 2009: ''[[Assens VD|Assens]]'' und ''[[Malapalud]]'' → [[Assens VD|Assens]] * 1. Juli 2011: ''[[Aubonne VD|Aubonne]]'' und ''[[Pizy]]'' → [[Aubonne VD|Aubonne]] * 1. Juli 2011: ''[[Avenches]]'' und ''[[Oleyres]]'' → [[Avenches]] * 1. Juli 2011: ''[[Bellerive VD|Bellerive]]'', ''[[Chabrey]]'', ''[[Constantine VD|Constantine]]'', ''[[Montmagny VD|Montmagny]]'', ''[[Mur VD|Mur]]'', ''[[Vallamand]]'' und ''[[Villars-le-Grand]]'' → [[Vully-les-Lacs]] * 1. Juli 2011: ''[[Dommartin VD|Dommartin]]'', ''[[Naz VD|Naz]]'', ''[[Poliez-le-Grand]]'' und ''[[Sugnens]]'' → [[Montilliez]] * 1. Juli 2011: ''[[Eclagnens]]'', ''[[Goumoens-la-Ville]]'' und ''[[Goumoens-le-Jux]]'' → [[Goumoëns]] * 1. Juli 2011: ''[[Montaubion-Chardonney]]'', ''[[Peney-le-Jorat]]'', ''[[Sottens]]'', ''[[Villars-Mendraz]]'' und ''[[Villars-Tiercelin]]'' → [[Jorat-Menthue]] * 1. Juli 2011: ''[[Fontanezier]]'', ''[[Romairon]]'', ''[[Vaugondry]]'' und ''[[Villars-Burquin]]'' → [[Tévenon]] * 1. Juli 2011: ''[[Cully VD|Cully]]'', ''[[Epesses]]'', ''[[Grandvaux VD|Grandvaux]]'', ''[[Riex]]'' und ''[[Villette (Lavaux)]]'' → [[Bourg-en-Lavaux]] * 1. Juli 2011: ''[[Colombier VD|Colombier]]'', ''[[Echichens]]'', ''[[Monnaz]]'' und ''[[Saint-Saphorin-sur-Morges]]'' → [[Echichens]] * 1. Juli 2011: ''[[Lucens]]'' und ''[[Oulens-sur-Lucens]]'' → [[Lucens]] * 1. Juli 2011: ''[[Cerniaz VD|Cerniaz]]'', ''[[Combremont-le-Grand]]'', ''[[Combremont-le-Petit]]'', ''[[Granges-près-Marnand]]'', ''[[Marnand VD|Marnand]]'', ''[[Sassel]]'', ''[[Seigneux]]'' und ''[[Villars-Bramard]]'' → [[Valbroye]] * 1. Juli 2011: ''[[Gressy VD|Gressy]]'' und ''[[Yverdon-les-Bains]]'' → [[Yverdon-les-Bains]] * 1. Januar 2012: ''[[Bussigny-sur-Oron]]'', ''[[Châtillens]]'', ''[[Chesalles-sur-Oron]]'', ''[[Ecoteaux]]'', ''[[Les Tavernes]]'', ''[[Les Thioleyres]]'', ''[[Oron-la-Ville]]'', ''[[Oron-le-Châtel]]'', ''[[Palézieux]]'' und ''[[Vuibroye]]'' → [[Oron VD|Oron]] * 1. Januar 2012: ''[[Les Cullayes]]'' und ''[[Servion]]'' → [[Servion]] * 1. Januar 2012: ''[[Champvent]]'', ''[[Essert-sous-Champvent]]'' und ''[[Villars-sous-Champvent]]'' → [[Champvent]] * 1. Januar 2012: ''[[Donneloye]]'' und ''[[Prahins]]'' → [[Donneloye]] * 1. Januar 2013: ''[[Chanéaz]]'', ''[[Chapelle-sur-Moudon]]'', ''[[Correvon]]'', ''[[Denezy]]'', ''[[Martherenges]]'', ''[[Neyruz-sur-Moudon]]'', ''[[Peyres-Possens]]'', ''[[Saint-Cierges]]'' und ''[[Thierrens]]'' → [[Montanaire]] * 1. Juli 2016: ''[[Carrouge VD|Carrouge]]'', ''[[Ferlens VD|Ferlens]]'' und ''[[Mézières VD|Mézières]] → [[Jorat-Mézières]] * 1. Januar 2017: ''[[Brenles]]'', ''[[Chesalles-sur-Moudon]]'', ''[[Cremin]]'', ''[[Forel-sur-Lucens]]'', ''[[Lucens]]'' und ''[[Sarzens]]'' → [[Lucens]] * 1. Januar 2017: ''[[Chavornay VD|Chavornay]]'', ''[[Corcelles-sur-Chavornay]]'' und ''[[Essert-Pittet]]'' → [[Chavornay VD|Chavornay]] * 1. Januar 2021: ''[[Aubonne VD|Aubonne]]'' und ''[[Montherod]]'' → [[Aubonne VD|Aubonne]] * 1. Juli 2021: ** ''[[Assens VD|Assens]]'' und ''[[Bioley-Orjulaz]]'' → [[Assens VD|Assens]] ** ''[[Apples]]'', ''[[Bussy-Chardonney]]'', ''[[Cottens VD|Cottens]]'', ''[[Pampigny]]'', ''[[Reverolle]]'' und ''[[Sévery]]'' → [[Hautemorges]] * 1. Januar 2022: ** ''[[Blonay]]'' und ''[[Saint-Légier-La Chiésaz]]'' → [[Blonay – Saint-Légier]] ** ''[[Essertes]]'' und ''[[Oron VD|Oron]]'' → [[Oron VD|Oron]] == Weblink == {{Commonscat|Cities and villages in the canton of Vaud|Gmeinde vom Kanton Waadt}} {{Navigationsleiste Gemeinden der Schweizer Kantone}} [[Kategorie:Ort (Kanton Waadt)| ]] [[Kategorie:Kanton Waadt]] [[Kategorie:Gmeind in dr Schwiz|Waadt]] jwojm4wxj5t4c20ub4p6r1snsabd55x 1072081 1072078 2025-07-08T20:20:05Z Ziv 97109 ([[c:GR|GR]]) [[File:Morrens-coat of arms.svg]] → [[File:CHE Morrens COA.svg]] → File replacement: update to new version ([[c:c:GR]]) 1072081 wikitext text/x-wiki {{DISPLAYTITLE:Gmeinde vum Kanton Waadt}} [[Datei:Karte Gemeinden des Kantons Waadt farbig 2022.png|mini|Gmeinde vom Kanton Waadt (2022)]] De [[Kanton Waadt]] hät 300 [[politische Gemeinde|politischi Gmeinde]] (Stand: 1.&nbsp;Jänner 2022). D Gmeinde vom Kanton Waadt sind bis am 31.&nbsp;Dezember 2007 i ''cercles'' (Chreis) zämegfasst gsii, wo e Undereinheit vo de ''districts'' (Distrikt oder Bezirk) gsi sind. Sit em 1.&nbsp;Januar 2008 existiere im Kanton Waadt kei Chreis me und d Bezirk sind e chli nöi gstalted worde. {{TOC}} == Gmeinde vom Kanton Waadt == D Bezirkshauptort sind fett gschribe. === A === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offiziell Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois''' <small>([[Frankoprovenzalische Sprache|Frankoprovenzalisch]], fp.)</small> / '''Tütsch''' <small>(dt.)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br /><small>km²</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- | align="center" |[[Datei:CHE Aclens COA.svg|35px]]|| [[Aclens]] || fp. [a aːˈçɛ] || align="center" | 376 || align="right" | 3,92 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- | align="center" |[[Datei:CHE Agiez COA.svg|35px]]|| [[Agiez]] || fp. [a aːˈdzi] || align="center" | 231 || align="right" | 5,47 || [[Bezirk Orbe|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- | align="center" |[[Datei:CHE Aigle COA.svg|35px]]|| '''[[Aigle VD]]''' || fp. [aːðɔ]; dt. Älen*|| align="center" | 7988 || align="right" | 16,36 || '''[[Bezirk Aigle|Aigle]]''' || '''[[Bezirk Aigle|Aigle]]''' |- | align="center" |[[Datei:CHE Allaman COA.svg|35px]]|| [[Allaman]] ||&nbsp;|| align="center" | 401 || align="right" | 2,60 || [[Bezirk Rolle|Rolle]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- | align="center" |[[Datei:Arnex-sur-Nyon-coat of arms.svg|35px]]|| [[Arnex-sur-Nyon]] || fp. [aːrˈne] || align="center" | 106 || align="right" | 2,04 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- | align="center" |[[Datei:CHE Arnex-sur-Orbe COA.svg|35px]]|| [[Arnex-sur-Orbe]] || fp. [aːrˈne] || align="center" | 547 || align="right" | 7,62 || [[Bezirk Orbe|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- | align="center" |[[Datei:Arzier-coat of arms.svg|35px]]|| [[Arzier]] || fp .[a aːrˈdʒi, a ɛrˈzi] || align="center" | 2014 || align="right" | 51,89 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- | align="center" |[[Datei:CHE Assens COA.svg|35px]]|| [[Assens VD]] || fp. [aˈsɛ, aˈsɛː] || align="center" | 1669<!--31.12.2020!--> || align="right" | 8,46 || [[Bezirk Echallens|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- | align="center" |[[Datei:CHE Aubonne COA.svg|35px]]|| '''[[Aubonne VD]]''' || fp. [oˈbuna] || align="center" | 3756<!--31.12.2020!--> || align="right" | 14,34 || '''[[Bezirk Aubonne|Aubonne]]''' || [[Bezirk Morges|Morges]] |- | align="center" |[[Datei:CHE Avenches COA.svg|35px]]|| '''[[Avenches]]''' || fp. [aˈvɛ̃tsu]; dt. Wiflisburg*|| align="center" | 2702 || align="right" | 17,54 || '''[[Bezirk Avenches|Avenches]]''' || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |} </div> === B === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offiziell Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- |[[Datei:Ballaigues-coat of arms.svg|35px]]|| [[Ballaigues]] || fp. [a baˈlegə] || align="center" | 897 || align="right" | 9.04 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:CHE Ballens COA.svg|35px]]|| [[Ballens]] || fp. [a baˈlɛː] || align="center" | 394 || align="right" | 8.47 || [[Aubonne (Bezirk)|Aubonne]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Bassins-coat of arms.svg|35px]]|| [[Bassins]] || fp. [a baˈʃɛ̃] || align="center" | 969 || align="right" | 20.80 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Baulmes COA.svg|35px]]|| [[Baulmes]] || fp. [a ˈbomɛ] || align="center" | 952 || align="right" | 22.53 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:CHE Bavois COA.svg|35px]]|| [[Bavois]] || fp. [a baːvˈwɛ] || align="center" | 702 || align="right" | 9.32 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Begnins-coat of arms.svg|35px]]|| [[Begnins]] || fp. [a bəɲɛ̃] || align="center" | 1362 || align="right" | 4.76 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Belmont-sur-Lausanne-Blason.svg|35px]]|| [[Belmont-sur-Lausanne]] || fp. [a biˈmɑ̃] || align="center" | 2925 || align="right" | 2.64 || [[Bezirk Lausanne|Lausanne]] || [[Bezirk Lavaux-Oron|Lavaux-Oron]] |- |[[Datei:CHE Belmont-sur-Yverdon COA.svg|35px]]|| [[Belmont-sur-Yverdon]] ||fp. [a bemˈmɔ̃, biˈmɔ̃]|| align="center" | 273 || align="right" | 6.47 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:CHE Bercher COA.svg|35px]]|| [[Bercher]] || fp. [a bɛrˈtsiː] || align="center" | 965 || align="right" | 4.26 || [[Echallens (Bezirk)|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:Berolle-coat of arms.svg|35px]]|| [[Berolle]] ||fp. [braɔla, bəraɔla, a bəˈraula] || align="center" | 235 || align="right" | 9.59 || [[Aubonne (Bezirk)|Aubonne]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE Bettens COA.svg|35px]]|| [[Bettens]] || fp. [a bɛˈtɛ̃ː] || align="center" | 296 || align="right" | 3.73 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:CHE Bex COA.svg|35px]]|| [[Bex]] || fp. [a be], dt. Beis*|| align="center" | 5974 || align="right" | 96.60 || [[Bezirk Aigle|Aigle]] || [[Bezirk Aigle|Aigle]] |- |[[Datei:CHE Bière COA.svg|35px]]|| [[Bière]] || fp. [a ˈbiːrə] || align="center" | 1421 || align="right" | 25.00 || [[Aubonne (Bezirk)|Aubonne]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Bioley-Magnoux-coat of arms.svg|35px]]|| [[Bioley-Magnoux]] || fp. [a ve a bjɔˈlɛː], [maˈɲu] || align="center" | 173 || align="right" | 4.27 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:CHE Blonay-Saint-Légier COA.svg|35px]]|| [[Blonay – Saint-Légier]] || [bʎɔˈne a sɛ̃ˈlɛdzi la ˈtsiːza] || align="center" | 11'732<!--31.12.2020!--> || align="right" | 31.24 || [[Vevey (Bezirk)|Vevey]] || [[Riviera-Pays-d’Enhaut (Bezirk)|Riviera-Pays-d’Enhaut]] |- |[[Datei:CHE Bofflens COA.svg|35px]]|| [[Bofflens]] || fp. [a bɔˈçjɛ̃, a buˈçʎɛ̃] || align="center" | 153 || align="right" | 4.19 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Bogis-Bossey-coat of arms.svg|35px]]|| [[Bogis-Bossey]] || fp. [bɔˈdzi bɔˈsɛː, bɔˈdzi bɔˈsɛi] || align="center" | 783 || align="right" | 2.44 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Bonvillars COA.svg|35px]]|| [[Bonvillars]] || fp. [a bɔ̃vɛˈlaː] || align="center" | 408 || align="right" | 7.54 || [[Grandson (Bezirk)|Grandson]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Borex-coat of arms.svg|35px]]|| [[Borex]] || fp. [bɔˈre] || align="center" | 872 || align="right" | 2.01 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Bottens COA.svg|35px]]|| [[Bottens]] || fp. [a bɔˈtɛ] || align="center" | 991 || align="right" | 6.79 || [[Echallens (Bezirk)|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:Bougy-Villars-coat of arms.svg|35px]]|| [[Bougy-Villars]] || fp. [baɔdzi, baoˈdziː] || align="center" | 422 || align="right" | 1.78 || [[Aubonne (Bezirk)|Aubonne]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE Boulens COA.svg|35px]]|| [[Boulens]] || fp. [a buːˈlɛ̃] || align="center" | 234 || align="right" | 3.45 || [[Moudon (Bezirk)|Moudon]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- | [[Datei:Bourg-en-Lavaux-coat of arms.svg|35px|Bourg-en-Lavaux]] || '''[[Bourg-en-Lavaux]]''' ||&nbsp;|| align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5613}}|| align="right" |9.65 || [[Bezirk Lavaux|Lavaux]] || '''[[Bezirk Lavaux-Oron|Lavaux-Oron]]''' |- |[[Datei:CHE Bournens COA.svg|35px]]|| [[Bournens]] || fp. [a burˈnɛː] || align="center" | 248 || align="right" | 3.91 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:CHE Boussens COA.svg|35px]]|| [[Boussens VD]] || fp. [buˈsɛː] || align="center" | 774 || align="right" | 3.14 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:Bremblens-coat of arms.svg|35px]]|| [[Bremblens]] || fp. [a brɛˈbjɛː] || align="center" | 422 || align="right" | 2.92 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE Bretigny-sur-Morrens COA.svg|35px]]|| [[Bretigny-sur-Morrens]] || fp. [a brətəˈɲɔ̃, a brətəˈɲi]|| align="center" | 704 || align="right" | 2.88 || [[Echallens (Bezirk)|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:Bretonnieres-coat of arms.svg|35px]]|| [[Bretonnières]] || fp. [a brətəˈnɛːrə] || align="center" | 212 || align="right" | 5.46 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Buchillon-coat of arms.svg|35px]]|| [[Buchillon]] || fp. [butsəˈjɔ̃, butsəˈʎɔ̃] || align="center" | 593 || align="right" | 2.11 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Bullet-coat of arms.svg|35px]]|| [[Bullet VD]] || fp. [a byˈlɛ] || align="center" | 566 || align="right" | 16.85 || [[Grandson (Bezirk)|Grandson]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Bursinel-blason.png|35px]]|| [[Bursinel]] ||&nbsp;|| align="center" | 356 || align="right" | 1.76 || [[Rolle (Bezirk)|Rolle]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Bursins-coat of arms.svg|35px]]|| [[Bursins]] || fp. [a brəˈsɛ̃] || align="center" | 667 || align="right" | 3.36 || [[Rolle (Bezirk)|Rolle]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Burtigny-coat of arms.svg|35px]]|| [[Burtigny]] || fp. [a burtəˈɲi, a bwɛrtəˈɲi] || align="center" | 291 || align="right" | 5.69 || [[Rolle (Bezirk)|Rolle]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Wappen Bussigny VD.svg|35px]]|| [[Bussigny VD]] || fp. [a bysəˈɲiː] || align="center" | 7524 || align="right" | 4.82 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Ouest lausannois|Ouest lausannois]] |- |[[Datei:CHE Bussy-sur-Moudon COA.svg|35px]]|| [[Bussy-sur-Moudon]] || fp. [byˈsi] || align="center" | 184 || align="right" | 3.09 || [[Moudon (Bezirk)|Moudon]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |} </div> === C === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offiziell Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- |[[Datei:Chamblon-coat of arms.svg|35px]]|| [[Chamblon]] || fp. [a tsɑ̃bʎɔ̃] || align="center" | 554 || align="right" | 2.85 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:CHE Champagne COA.svg|35px]]|| [[Champagne VD]] || fp. [a tsɑ̃ˈpaɲə] || align="center" | 683 || align="right" | 3.93 || [[Grandson (Bezirk)|Grandson]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:CHE Champtauroz COA.svg|35px]]|| [[Champtauroz]] || fp. [a tsɑ̃ˈtɔːru, tsɑ̃ˈtɔrə] || align="center" | 117 || align="right" | 3.05 || [[Payerne (Bezirk)|Payerne]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |[[Datei:CHE Champvent COA.svg|35px]]|| [[Champvent]] || fp. [a tsɑ̃ˈvɛ̃] || align="center" | 340 || align="right" | 6.88 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei: CHE Chardonne COA.svg|35px]]|| [[Chardonne VD]] || fp. [tsɛrˈdəna, vəˈlɑdzo dɛ tserˈəna] || align="center" | 2765 || align="right" | 10.30 || [[Vevey (Bezirk)|Vevey]] || [[Riviera-Pays-d’Enhaut (Bezirk)|Riviera-Pays-d’Enhaut]] |- |[[Datei:CHE Château d’Oex COA.svg|35px]]|| '''[[Château-d’Œx]]''' || fp. [u tsaθi d ˈeː], dt. Oesch*|| align="center" | 3098 || align="right" | 113.76 || '''[[Pays-d'Enhaut (Bezirk)|Pays-d'Enhaut]]''' || [[Riviera-Pays-d’Enhaut (Bezirk)|Riviera-Pays-d’Enhaut]] |- |[[Datei:Chavannes-de-Bogis-coat of arms.svg|35px]]|| [[Chavannes-de-Bogis]] || fp. [θaˈvan d bɔˈði] || align="center" | 914 || align="right" | 2.85 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Chavannes-des-Bois-coat of arms.svg|35px]]|| [[Chavannes-des-Bois]] || fp. [θaˈvan, θaˈvan de bwɛ] || align="center" | 392 || align="right" | 2.13 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Chavannes-le-Chêne COA.svg|35px]]|| [[Chavannes-le-Chêne]] || fp. [a tsaˈvanɛ] || align="center" | 243 || align="right" | 3.98 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Chavannes-le-Veyron-coat of arms.svg|35px]]|| [[Chavannes-le-Veyron]] || fp. [a tsaˈvanɛ, a tsaˈvanɛ lɔ vaːərɔ̃] || align="center" | 114 || align="right" | 2.58 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Wappen Chavannes-près-Renens.svg|35px]]|| [[Chavannes-près-Renens]] || fp. [a tsaˈvanɛ] || align="center" | 6126 || align="right" | 1.65 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Ouest lausannois|Ouest lausannois]] |- |[[Datei:CHE Chavannes-sur-Moudon COA.svg|35px]]|| [[Chavannes-sur-Moudon]] || fp. [a tsaˈvana] || align="center" | 204 || align="right" | 5.15 || [[Moudon (Bezirk)|Moudon]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |[[Datei:Chavornay-coat of arms.svg|35px]]|| [[Chavornay VD]] || fp. [a tsavorˈne] || align="center" | 3060 || align="right" | 19.29 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Chêne-Pâquier-coat of arms.svg|35px]]|| [[Chêne-Pâquier]] || fp. [ɑː ˈtsaːnɔ] [lɔ paˈkyi] || align="center" | 98 || align="right" | 2.11 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Cheseaux-sur-Lausanne-coat of arms.svg|35px]]|| [[Cheseaux-sur-Lausanne]] || fp. [tsɛˈzo] || align="center" | 3169 || align="right" | 4.60 || [[Bezirk Lausanne|Lausanne]] || [[Bezirk Lausanne|Lausanne]] |- |[[Datei:CHE Cheseaux-Noréaz COA.svg|35px]]|| [[Cheseaux-Noréaz]] || fp. [tsɛzo nɔˈria] || align="center" | 489 || align="right" | 6.12 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Cheserex-coat of arms.svg|35px]]|| [[Chéserex]] || fp. [a səzəˈre] || align="center" | 1186 || align="right" | 10.60 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Chessel COA.svg|35px]]|| [[Chessel]] || fp. [a tsɛˈse] || align="center" | 342 || align="right" | 3.57 || [[Bezirk Aigle|Aigle]] || [[Bezirk Aigle|Aigle]] |- |[[Datei:Chevilly-coat of arms.svg|35px]]|| [[Chevilly VD]] || fp. [a tsəvəˈji, a tsəvəˈʎi] || align="center" | 250 || align="right" | 3.89 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE Chevroux COA.svg|35px]]|| [[Chevroux VD]] ||&nbsp;|| align="center" | 395 || align="right" | 4.37 || [[Payerne (Bezirk)|Payerne]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |[[Datei:CHE Chexbres COA.svg|35px]]|| [[Chexbres]] || fp. [ˈtsebrə] || align="center" | 2016 || align="right" | 2.14 || [[Lavaux (Bezirk)|Lavaux]] || [[Bezirk Lavaux-Oron|Lavaux-Oron]] |- |[[Datei:Chigny-coat of arms.svg|35px]]|| [[Chigny VD]] || fp. [a ʒəˈɲiː] || align="center" | 259 || align="right" | 0.89 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Clarmont-coat of arms.svg|35px]]|| [[Clarmont]] || fp. [a çaːrˈmɔ̃] || align="center" | 142 || align="right" | 1.02 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Coinsins-coat of arms.svg|35px]]|| [[Coinsins]] || fp. [kwɛ̃sɛ̃] || align="center" | 376 || align="right" | 2.90 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Commugny-coat of arms.svg|35px]]|| [[Commugny]] || fp. [kuməˈnyi] || align="center" | 2365 || align="right" | 6.52 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Concise COA.svg|35px]]|| [[Concise]] || fp. [kwəˈsiːza] || align="center" | 713 || align="right" | 11.41 || [[Grandson (Bezirk)|Grandson]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:CHE Coppet COA.svg|35px]]|| [[Coppet]] || fp. [kɔˈpɛ] || align="center" | 2466 || align="right" | 1.87 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Corbeyrier COA.svg|35px]]|| [[Corbeyrier]] || fp. [ɛ̃ krəbəˈri, ɛ̃ kərbəri, krəbɛri] || align="center" | 359 || align="right" | 22.00 || [[Bezirk Aigle|Aigle]] || [[Bezirk Aigle|Aigle]] |- |[[Datei:CHE Corcelles-le-Jorat COA.svg|35px]]|| [[Corcelles-le-Jorat]] || fp. [a kɔˈsalɛ, a kɔˈsalɛ lu dzɔˈra] || align="center" | 424 || align="right" | 7.94 || [[Oron (Bezirk)|Oron]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |[[Datei:Corcelles-pres-Concise-coat of arms.svg|35px]]|| [[Corcelles-près-Concise]] || fp. [a kɔrˈsalə] || align="center" | 283 || align="right" | 4.09 || [[Grandson (Bezirk)|Grandson]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:CHE Corcelles-près-Payerne COA.svg|35px]]|| [[Corcelles-près-Payerne]] || fp. [kɔrˈsalə] || align="center" | 1824 || align="right" | 12.19 || [[Payerne (Bezirk)|Payerne]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |[[Datei:CHE Corseaux COA.svg|35px]]|| [[Corseaux]] || fp. [kɔrˈzo] || align="center" | 2092 || align="right" | 1.06 || [[Vevey (Bezirk)|Vevey]] || [[Riviera-Pays-d’Enhaut (Bezirk)|Riviera-Pays-d’Enhaut]] |- |[[Datei:CHE Corsier-sur-Vevey COA.svg|35px]]|| [[Corsier-sur-Vevey]] || fp. [korˈzi] || align="center" | 3119 || align="right" | 6.74 || [[Vevey (Bezirk)|Vevey]] || [[Riviera-Pays-d’Enhaut (Bezirk)|Riviera-Pays-d’Enhaut]] |- |[[Datei:Cossonay-blason.jpg|35px]]|| '''[[Cossonay]]''' || fp. [a kɔsəˈne] || align="center" | 2950 || align="right" | 8.32 || '''[[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]]''' || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Crans-pres-Celigny-coat of arms.svg|35px]]|| [[Crans]] || fp. [a krɑ̃] || align="center" | 1822 || align="right" | 4.29 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Crassier-coat of arms.svg|35px]]|| [[Crassier]] || fp. [kraˈsi] || align="center" | 962 || align="right" | 2.03 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Wappen Crissier.svg|35px]]|| [[Crissier]] || fp. [a krəˈsiː] || align="center" | 6714 || align="right" | 5.50 || [[Bezirk Lausanne|Lausanne]] || [[Bezirk Ouest lausannois|Ouest lausannois]] |- |[[Datei:Cronay-coat of arms.svg|35px]]|| [[Cronay]] || fp. [a krɔˈne] || align="center" | 317 || align="right" | 6.61 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:CHE Croy COA.svg|35px]]|| [[Croy VD]] || fp. [a kraɛ, a krwaːɛ] || align="center" | 301 || align="right" | 4.49 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Cuarnens-coat of arms.svg|35px]]|| [[Cuarnens]] || fp. [a korˈnɛ̃] || align="center" | 421 || align="right" | 7.17 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Cuarny-coat of arms.svg|35px]]|| [[Cuarny]] || fp. [a kwarˈni] || align="center" | 180 || align="right" | 4.56 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:CHE Cudrefin COA.svg|35px]]|| [[Cudrefin]] || fp. [tjydrəfɛ̃], dt. Guderfi*|| align="center" | 967 || align="right" | 15.83 || [[Avenches (Bezirk)|Avenches]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- | [[Datei:CHE Cugy VD COA.svg|35px]]|| [[Cugy VD|Cugy]] || fp. [kyˈdzi, kyˈdji] || align="center" | 2119 || align="right" | 2.95 || [[Echallens (Bezirk)|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:CHE Curtilles COA.svg|35px]]|| [[Curtilles]] || fp. [kurˈtɛjɛ] || align="center" | 272 || align="right" | 4.94 || [[Moudon (Bezirk)|Moudon]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |} </div> === D === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offiziell Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- |[[Datei:CHE Daillens COA.svg|35px]]|| [[Daillens]] || fp. [a daːˈjɛː] || align="center" | 680 || align="right" | 5.56 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:Démoret-coat of arms.svg|35px]]|| [[Démoret]] || fp. [dɛˈmɔrə] || align="center" | 131 || align="right" | 4.24 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Denens-coat of arms.svg|35px]]|| [[Denens]] || fp. [a dəˈnɛː] || align="center" | 643 || align="right" | 3.27 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Denges-coat of arms.svg|35px]]|| [[Denges]] || fp. [a ˈdɛːdzə] || align="center" | 1321 || align="right" | 1.67 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE Dizy COA.svg|35px]]|| [[Dizy VD]] || fp. [a diːˈziː] || align="center" | 209 || align="right" | 3.03 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE Dompierre VD COA.svg|35px]]|| [[Dompierre VD]] || fp. [a dɔ̃ˈpjuru] || align="center" | 246 || align="right" | 3.22 || [[Moudon (Bezirk)|Moudon]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |[[Datei:CHE Donneloye COA.svg|35px]]|| [[Donneloye]] || fp. [a dɔnɛˈluːjɛ] || align="center" | 336 || align="right" | 3.72 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Duillier-coat of arms.svg|35px]]|| [[Duillier]] || fp. [a dɥiˈʎi, dœˈji] || align="center" | 974 || align="right" | 4.19 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Dully-coat of arms.svg|35px]]|| [[Dully]] ||&nbsp;|| align="center" | 479 || align="right" | 1.66 || [[Rolle (Bezirk)|Rolle]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |} </div> === E === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offiziell Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- |[[Datei:CHE Echallens COA.svg|35px]]|| '''[[Echallens]]''' || fp. [a ɛtsaˈlɛː]; dt. Tscherlitz*|| align="center" | 4843 || align="right" | 6.66 || '''[[Echallens (Bezirk)|Echallens]]''' || '''[[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]]''' |- |[[Datei:Echandens-coat of arms.svg|35px]]|| [[Echandens]] || fp. [ɛtsɑ̃ˈdɛ] || align="center" | 2065 || align="right" | 3.87 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Echichens-coat of arms.svg|35px]]|| [[Echichens]] || fp. [a ɛtsəˈtsɛː] || align="center" | 1024 || align="right" | 2.56 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Eclepens-coat of arms.svg|35px]]|| [[Eclépens]] || fp. [ɛçjəˈpɛ, ɛçʎɛˈpɛ] || align="center" | 941 || align="right" | 5.81 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE Ecublens VD COA.svg|35px]]|| [[Ecublens VD]] || fp. [ekubjɛ̃] || align="center" | 10'286 || align="right" | 5.71 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Ouest lausannois|Ouest lausannois]] |- |[[Datei:Epalinges-coat of arms.svg|35px]]|| [[Epalinges]] || fp. [a paˈlɛ̃dzu] || align="center" | 7775 || align="right" | 4.57 || [[Bezirk Lausanne|Lausanne]] || [[Bezirk Lausanne|Lausanne]] |- |[[Datei:CHE Ependes COA.svg|35px]]|| [[Ependes VD]] || fp. [a ɛˈpɛːdɛ] || align="center" | 311 || align="right" | 4.82 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Essertines-sur-Rolle-coat of arms.svg|35px]]|| [[Essertines-sur-Rolle]] || fp. [a sɛrˈtənɛ] || align="center" | 559 || align="right" | 6.92 || [[Rolle (Bezirk)|Rolle]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Essertines-sur-Yverdon COA.svg|35px]]|| [[Essertines-sur-Yverdon]] || fp. [a sɛʀˈtənɛ] || align="center" | 718 || align="right" | 9.78 || [[Echallens (Bezirk)|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:CHE Étagnières COA.svg|35px]]|| [[Etagnières]] || fp. [a ɛetaˈɲiːr, a ɛetaˈɲiːrə] || align="center" | 799 || align="right" | 3.80 || [[Echallens (Bezirk)|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:Etoy-coat of arms.svg|35px]]|| [[Etoy VD]] || fp. [a ɛˈtjaːe] || align="center" | 2448 || align="right" | 4.93 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE Eysins COA.svg|35px]]|| [[Eysins]] || fp. [ɛiˈzɛ̃] || align="center" | 927 || align="right" | 2.38 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |} </div> === F === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offiziell Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- |[[Datei:CHE Faoug COA.svg|35px]]|| [[Faoug]] || fp. [fu], dt. Pfauen*|| align="center" | 622 || align="right" | 3.47 || [[Avenches (Bezirk)|Avenches]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |[[Datei:Fechy-coat of arms.svg|35px]]|| [[Féchy]] || fp. [a fɛˈtsi] || align="center" | 726 || align="right" | 2.71 || [[Aubonne (Bezirk)|Aubonne]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Ferreyres-coat of arms.svg|35px]]|| [[Ferreyres]] || fp. [a fɛˈraːɛr] || align="center" | 244 || align="right" | 3.13 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE Fey COA.svg|35px]]|| [[Fey VD]] || fp. [a faːɛ] || align="center" | 491 || align="right" | 7.35 || [[Echallens (Bezirk)|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:Fiez-coat of arms.svg|35px]]|| [[Fiez]] || fp. [a fi] || align="center" | 380 || align="right" | 6.83 || [[Grandson (Bezirk)|Grandson]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:CHE Fontaines-sur-Grandson COA.svg|35px]]|| [[Fontaines-sur-Grandson]] || fp. [fɔ̃ˈtɑ̃na] || align="center" | 137 || align="right" | 7.86 || [[Grandson (Bezirk)|Grandson]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Forel-coat of arms.svg|35px]]|| [[Forel (Lavaux)]] || fp. [fɔˈriː, foˈriː] || align="center" | 1805 || align="right" | 18.53 || [[Lavaux (Bezirk)|Lavaux]] || [[Bezirk Lavaux-Oron|Lavaux-Oron]] |- |[[Datei:Founex-coat of arms.svg|35px]]|| [[Founex]] || fp. [a fayˈne, fauˈne] || align="center" | 2636 || align="right" | 4.79 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Froideville COA.svg|35px]]|| [[Froideville VD]] || fp. [frɛːdəˈvəla] || align="center" | 1524 || align="right" | 7.12 || [[Echallens (Bezirk)|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |} </div> === G === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offiziell Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- |[[Datei:Genolier-coat of arms.svg|35px]]|| [[Genolier]] || fp. [dzənɔˈʎi, dzɔnɛˈʎi, dənɔˈʎi] || align="center" | 1586 || align="right" | 4.83 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Giez COA.svg|35px]]|| [[Giez VD]] || fp. [a dzi] || align="center" | 366 || align="right" | 4.78 || [[Grandson (Bezirk)|Grandson]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Gilly-coat of arms.svg|35px]]|| [[Gilly VD]] || fp. [ʒiʎiː] || align="center" | 840 || align="right" | 7.78 || [[Rolle (Bezirk)|Rolle]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Gimel-coat of arms.svg|35px]]|| [[Gimel VD]] || fp. [a dzəˈmœː] || align="center" | 1447 || align="right" | 18.86 || [[Aubonne (Bezirk)|Aubonne]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Gingins-coat of arms.svg|35px]]|| [[Gingins]] || fp. [a zɛ̃zɛ̃, a ðɜ̃ðɛ̃] || align="center" | 1042 || align="right" | 12.58 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Givrins-coat of arms.svg|35px]]|| [[Givrins]] || fp. [a dzəˈvrɛ̃] || align="center" | 867 || align="right" | 3.97 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Gland-coat of arms.svg|35px]]|| [[Gland VD]] || fp. [gʎɑ̃] || align="center" | 10'524 || align="right" | 8.30 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Gollion-coat of arms.svg|35px]]|| [[Gollion]] || fp. [a gɔˈʎɔ̃, gɔˈjɔ̃] || align="center" | 605 || align="right" | 5.44 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- | [[Datei:CHE Goumoëns COA.svg|35px|Goumoëns]] || [[Goumoëns]] || Goumoëns-la-Ville: fp. [a guˈmwɛː, a gumwɛ la ˈvəla] <br />Goumoëns-le-Jux: fp. [ɑ kraː] <br />Eclagnens: fp. [eçʎaˈɲɛ]|| align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5541}}|| align="right" |10.70|| [[Bezirk Echallens|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:Grancy-blason.jpg|35px]]|| [[Grancy]] ||&nbsp;|| align="center" | 333 || align="right" | 5.65 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE Grandcour COA.svg|35px]]|| [[Grandcour]] || fp. [grɑ̃ˈkɔ, grɑ̃ˈkɔr la ˈvəla] || align="center" | 763 || align="right" | 10.12 || [[Payerne (Bezirk)|Payerne]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |[[Datei:CHE Grandevent COA.svg|35px]]|| [[Grandevent]] || fp. [vɛr tsiː dzəˈruː] <br />(frz. ''Vers-chez-Giroud'') || align="center" | 180 || align="right" | 3.46 || [[Grandson (Bezirk)|Grandson]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:CHE Grandson COA.svg|35px]]|| '''[[Grandson]]''' || fp. [grɑ̃sɔ̃], dt. Gransee*|| align="center" | 2854 || align="right" | 7.89 || '''[[Grandson (Bezirk)|Grandson]]''' || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:CHE Grens COA.svg|35px]]|| [[Grens]] || fp. [a grɛ̃] || align="center" | 341 || align="right" | 2.54 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Gryon COA.svg|35px]]|| [[Gryon]] || fp. [ɛ̃ grˈɔ̃, ɛ̃ grːjɔ̃] || align="center" | 1124 || align="right" | 15.15 || [[Bezirk Aigle|Aigle]] || [[Bezirk Aigle|Aigle]] |- |} </div> === H === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offiziell Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- |[[Datei:CHE Hautemorges COA.svg|35px]]|| [[Hautemorges]] || || align="center" | 4106<!--31.12.2020!--> || align="right" | 32.95 || [[Payerne (Bezirk)|Payerne]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |[[Datei:CHE Henniez COA.svg|35px]]|| [[Henniez VD]] || fp. [a ɛˈɲi] || align="center" | 238 || align="right" | 2.63 || [[Payerne (Bezirk)|Payerne]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |[[Datei:Hermenches.jpg|35px]]|| [[Hermenches]] || fp. [ɛrˈmɛ̃dzə] || align="center" | 308 || align="right" | 4.76 || [[Moudon (Bezirk)|Moudon]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |} </div> === J === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offiziell Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- | align="center" | [[Datei:CHE Jongny COA.svg|35px]]|| [[Jongny]] || fp. [a dzɔ̃ˈɲi] || align="center" | 1336 || align="right" | 2.16 || [[Vevey (Bezirk)|Vevey]] || [[Riviera-Pays-d’Enhaut (Bezirk)|Riviera-Pays-d’Enhaut]] |- | align="center" | [[Datei:CHE Jorat-Menthue COA.svg|35px|Jorat-Menthue]] | [[Jorat-Menthue]] ||&nbsp;|| align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5804}}|| align="right" |17.65|| [[Bezirk Echallens|Echallens]]<br>[[Bezirk Moudon|Moudon]]<br>[[Bezirk Oron|Oron]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- | align="center" | [[Datei:Jouxtens-Mezery-coat of arms.svg|35px]]|| [[Jouxtens-Mézery]] || fp. [a dzauˈtɛː] [a mɛzəri] || align="center" | 1273 || align="right" | 1.93 || [[Bezirk Lausanne|Lausanne]] || [[Bezirk Lausanne|Lausanne]] |- | align="center" | [[Datei:Unknow escutcheon-gsw.svg|center|35px|Jorat-Mézières]] || [[Jorat-Mézières]] || || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5806}}|| align="right" | 11,09 || [[Bezirk Oron|Oron]] || [[Bezirk Lavaux-Oron|Lavaux-Oron]] |- | align="center" | [[Datei:Juriens-coat of arms.svg|35px]]|| [[Juriens]] ||&nbsp; || align="center" | 258 || align="right" | 9.35 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |} </div> === L === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offizielle Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- | [[Datei:CHE L’Abbaye COA.svg|35px]]|| [[L’Abbaye]] || fp. [a labaːˈi, a labaˈji] || align="center" | 1244 || align="right" | 31.89 || [[La Vallée du Lac de Joux (Bezirk)|La Vallée]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Abergeme.jpg|35px]]|| [[L’Abergement VD]] || fp. [labɛrdzəˈmɛ̃] || align="center" | 250 || align="right" | 5.74 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:La Chaux-blason.jpg|35px]]|| [[La Chaux (Cossonay)]] || fp. [a la tso] || align="center" | 372 || align="right" | 6.73 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:La Praz-coat of arms.svg|35px]]|| [[La Praz VD]] || fp. [a la praː] || align="center" | 150 || align="right" | 5.13 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:La Rippe-coat of arms.svg|35px]]|| [[La Rippe]] || fp. [la ˈriːpa] || align="center" | 952 || align="right" | 16.61 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE La Sarraz COA.svg|35px]]|| [[La Sarraz]] || fp. [a la saˈraː] || align="center" | 1748 || align="right" | 7.77 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE La Tour-de-Peilz COA.svg|35px]]|| [[La Tour-de-Peilz]] || fp. [la twa de pai, la beka de pai] || align="center" | 10'470 || align="right" | 3.29 || [[Vevey (Bezirk)|Vevey]] || [[Riviera-Pays-d’Enhaut (Bezirk)|Riviera-Pays-d’Enhaut]] |- |[[Datei:CHE Lausanne COA.svg|35px]]|| '''[[Lausanne]]''' || fp. Lozena [lɔˈzəna]; dt. Losanen*|| align="center" | 117'152 || align="right" | 41.37 || '''[[Bezirk Lausanne|Lausanne]]''' || '''[[Bezirk Lausanne|Lausanne]]''' |- |[[Datei:CHE Lavey-Morcles COA.svg|35px]]|| [[Lavey-Morcles]] || fp. [a laˈvɛː, y vəlaːdzə dɛ mɔrçə, ɛ̃ ˈmɔrçʎə] || align="center" | 813 || align="right" | 14.18 || [[Bezirk Aigle|Aigle]] || [[Bezirk Aigle|Aigle]] |- |[[Datei:Lavigny-coat of arms.svg|35px]]|| [[Lavigny VD]] || fp. [a lavəˈɲi] || align="center" | 739 || align="right" | 4.01 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE Le Chenit COA.svg|35px]]|| '''[[Le Chenit]]''' || fp. [ao tsəˈnɛ] || align="center" | 4083 || align="right" | 99.22 || '''[[La Vallée du Lac de Joux (Bezirk)|La Vallée]]''' || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:CHE Le Lieu COA.svg|35px]]|| [[Le Lieu]] || fp. [lu ʎø, o lø, lu ʎœ] || align="center" | 844 || align="right" | 32.57 || [[La Vallée du Lac de Joux (Bezirk)|La Vallée]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Le Mont-sur-Lausanne-coat of arms.svg|35px]]|| [[Le Mont-sur-Lausanne]] || fp. [ao mɑ̃, lɔ mɑ̃, ao pti mɑ̃, ao grɑ̃ mɑ̃] || align="center" | 5236 || align="right" | 9.81 || [[Bezirk Lausanne|Lausanne]] || [[Bezirk Lausanne|Lausanne]] |- |[[Datei:CHE Les Clées COA.svg|35px]]|| [[Les Clées]] || fp. [ɛ ˈçʎɛjɛ] || align="center" | 153 || align="right" | 7.02 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Le Vaud-coat of arms.svg|35px]]|| [[Le Vaud]] || fp. [ao vo, devɑ̃, dɛʀi lə vo] || align="center" | 1083 || align="right" | 3.11 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Leysin COA.svg|35px]]|| [[Leysin]] || fp. [ɛː laːetsɛ̃i] || align="center" | 3209 || align="right" | 18.53 || [[Bezirk Aigle|Aigle]] || [[Bezirk Aigle|Aigle]] |- |[[Datei:Lignerolle-coat of arms.svg|35px]]|| [[Lignerolle]] || fp. [a riɲəraulɛ] || align="center" | 374 || align="right" | 10.62 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:L Isle-coat of arms.svg|35px]]|| [[L’Isle VD]] || fp. [a ˈliːla] || align="center" | 890 || align="right" | 16.25 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Lonay-coat of arms.svg|35px]]|| [[Lonay]] || fp. [a luˈne] || align="center" | 2210 || align="right" | 3.71 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Longirod-coat of arms.svg|35px]]|| [[Longirod]] || fp. [a lɔ̃dzəˈru] || align="center" | 376 || align="right" | 9.48 || [[Aubonne (Bezirk)|Aubonne]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Lovatens COA.svg|35px]]|| [[Lovatens]] || fp. [a lowaˈtɛ̃] || align="center" | 150 || align="right" | 3.45 || [[Moudon (Bezirk)|Moudon]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |[[Datei:CHE Lucens COA.svg|35px]]|| [[Lucens]] || fp. [a lyˈsɛ̃] || align="center" | 2212 || align="right" | 19.28 || [[Moudon (Bezirk)|Moudon]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |[[Datei:Luins-coat of arms.svg|35px]]|| [[Luins]] ||&nbsp;|| align="center" | 482 || align="right" | 2.69 || [[Rolle (Bezirk)|Rolle]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Lully VD COA.svg|35px]]|| [[Lully VD]] || fp. [a jyˈji] || align="center" | 733 || align="right" | 2.06 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE Lussery-Villars COA.svg|35px]]|| [[Lussery-Villars]] || fp. [a lysəˈri] [a vəˈlaː] || align="center" | 323 || align="right" | 3.65 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:Lussy-sur-Morges-coat of arms.svg|35px]]|| [[Lussy-sur-Morges]] || fp. [a lyˈsiː] || align="center" | 550 || align="right" | 2.33 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Lutry-blason.png|35px]]|| [[Lutry]] || fp. [a lyˈtri] || align="center" | 8662 || align="right" | 8.46 || [[Lavaux (Bezirk)|Lavaux]] || [[Bezirk Lavaux-Oron|Lavaux-Oron]] |- |} </div> === M === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offizielle Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- |[[Datei:Maracon-coat of arms.svg|35px]]|| [[Maracon]] || fp. [marakɔ̃] || align="center" | 427 || align="right" | 4.39 || [[Oron (Bezirk)|Oron]] || [[Bezirk Lavaux-Oron|Lavaux-Oron]] |- |[[Datei:Marchissy-coat of arms.svg|35px]]|| [[Marchissy]] || fp. [a marˈtsiː] || align="center" | 356 || align="right" | 11.98 || [[Aubonne (Bezirk)|Aubonne]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Mathod-coat of arms.svg|35px]]|| [[Mathod]] || fp. [a maˈtu] || align="center" | 493 || align="right" | 6.59 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Mauborget-coat of arms.svg|35px]]|| [[Mauborget]] || fp. [o maːbɔrˈdzɛ, mɔ̃bɔrˈdzɛ] || align="center" | 94 || align="right" | 5.50 || [[Grandson (Bezirk)|Grandson]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Mauraz-coat of arms.svg|35px]]|| [[Mauraz]] || fp. [ɛ̃ mɔ̃raː, ɛːˈmaura] || align="center" | 49 || align="right" | 0.50 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE Mex VD COA.svg|35px]]|| [[Mex VD]] || fp. [ɛ me] || align="center" | 560 || align="right" | 2.90 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:Mies-coat of arms.svg|35px]]|| [[Mies VD]] || fp. [a ˈmiːja, mia] || align="center" | 1482 || align="right" | 3.47 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Missy COA.svg|35px]]|| [[Missy VD]] || fp. [a məˈsi], dt. Missach*|| align="center" | 273 || align="right" | 3.10 || [[Payerne (Bezirk)|Payerne]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |[[Datei:Moiry-blason.jpg|35px]]|| [[Moiry VD]] || fp. [a mwaɛˈri] || align="center" | 238 || align="right" | 6.66 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Mollens-coat of arms.svg|35px]]|| [[Mollens VD]] || fp. [mɔˈlɛ̃] || align="center" | 267 || align="right" | 11.00 || [[Aubonne (Bezirk)|Aubonne]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Molondin-coat of arms.svg|35px]]|| [[Molondin]] ||&nbsp;|| align="center" | 173 || align="right" | 5.53 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Montagny-pres-Yverdon-coat of arms.svg|35px]]|| [[Montagny-près-Yverdon]] || fp. [a mɔ̃taˈɲi] || align="center" | 625 || align="right" | 3.55 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:CHE Montanaire COA.svg|35px|Montanaire]]|| [[Montanaire]] ||&nbsp;|| align="center" | || align="right" | 33.47 || [[Bezirk Moudon|Moudon]]<br>[[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:CHE Montcherand COA.svg|35px]]|| [[Montcherand]] || fp. [a mɔ̃tsəˈrɑ̃] || align="center" | 397 || align="right" | 3.05 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Montherod-coat of arms.svg|35px]]|| [[Montherod]] || fp. [a mɔ̃tɛˈru] || align="center" | 475 || align="right" | 4.97 || [[Aubonne (Bezirk)|Aubonne]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE Montilliez COA.svg|35px|Montilliez]]|| [[Montilliez]] ||&nbsp;|| align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5540}}|| align="right" | 11.94 || [[Bezirk Echallens|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:Mont-la-Ville-coat of arms.svg|35px]]|| [[Mont-la-Ville]] || fp. [a mɔ̃ la ˈvəla] || align="center" | 332 || align="right" | 19.75 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Montpreveyres-coat of arms.svg|35px]]|| [[Montpreveyres]] || fp. [a mɔ̃prɛˈvaːru] || align="center" | 487 || align="right" | 4.11 || [[Oron (Bezirk)|Oron]] || [[Bezirk Lavaux-Oron|Lavaux-Oron]] |- |[[Datei:CHE Montreux COA.svg|35px]]|| [[Montreux]] || fp. [murço]; dt. Muchtern, Muchteren, Mustrutz*|| align="center" | 23'010 || align="right" | 33.40 || [[Vevey (Bezirk)|Vevey]] || [[Riviera-Pays-d’Enhaut (Bezirk)|Riviera-Pays-d’Enhaut]] |- |[[Datei:Montricher-coat of arms.svg|35px]]|| [[Montricher VD]] || fp. [murˈtsi] || align="center" | 750 || align="right" | 25.94 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Mont-sur-Rolle-coat of arms.svg|35px]]|| [[Mont-sur-Rolle]] || fp. [ɛ̃ mɔ̃, ɛː mɔ̃ dəˈsy] || align="center" | 1887 || align="right" | 3.89 || [[Rolle (Bezirk)|Rolle]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Morges COA.svg|35px]]|| '''[[Morges]]''' || fp. Mordze [ˈmɔrdzɛ, ˈmwardzɛ]; dt. Morsee*|| align="center" | 13'959 || align="right" | 3.86 || '''[[Bezirk Morges|Morges]]''' || '''[[Bezirk Morges|Morges]]''' |- |[[Datei:CHE Morrens COA.svg|35px]]|| [[Morrens]] || fp. [mɔˈrɛ̃] || align="center" | 956 || align="right" | 3.68 || [[Echallens (Bezirk)|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- | [[Datei:CHE Moudon COA.svg|35px]]|| '''[[Moudon]]''' || fp. Modon [a mɔːˈdɔ̃]; dt. Milden*|| align="center" | 4327 || align="right" | 15.68 ||[[Moudon (Bezirk)|Moudon]]|| [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |[[Datei:CHE Mutrux COA.svg|35px]]|| [[Mutrux]] || fp. [a mwɛˈtry] || align="center" | 139 || align="right" | 3.21 || [[Grandson (Bezirk)|Grandson]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |} </div> === N === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offiziell Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- | align="center" | [[Datei:Novalles-coat of arms.svg|35px]]|| [[Novalles]] ||&nbsp;|| align="center" | 101 || align="right" | 2.05 || [[Grandson (Bezirk)|Grandson]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- | align="center" | [[Datei:Noville.jpg|35px|Noville]] || [[Noville VD|Noville]] || fp. [nuˈvəla] &nbsp;|| align="center" | 652 || align="right" | 10.32 || [[Bezirk Aigle|Aigle]] || [[Bezirk Aigle|Aigle]] |- | align="center" | [[Datei:CHE Nyon COA.svg|35px]]|| '''[[Nyon]]''' ||dt. Neuss*|| align="center" | 16'841 || align="right" | 6.82 || '''[[Bezirk Nyon|Nyon]]''' || '''[[Bezirk Nyon|Nyon]]''' |- |} </div> === O === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offiziell Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- |[[Datei:Ogens-coat of arms.svg|35px|Ogens]] || [[Ogens]] ||fp. [a ɔˈdzɛː] || align="center" | 256 || align="right" | 3.41 || [[Moudon (Bezirk)|Moudon]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- | [[Datei:CHE Ollon VD COA.svg|35px]]|| [[Ollon]] ||fp. [a yˈlɔ̃], dt. Olun*|| align="center" | 6536 || align="right" | 59.59 || [[Bezirk Aigle|Aigle]] || [[Bezirk Aigle|Aigle]] |- |[[Datei:CHE Onnens COA.svg|35px]]|| [[Onnens VD]] ||fp. [ɔˈnɛ̃] || align="center" | 434 || align="right" | 5.13 || [[Grandson (Bezirk)|Grandson]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:CHE Oppens COA.svg|35px]]|| [[Oppens]] ||fp. [a ɔˈpɛː] || align="center" | 174 || align="right" | 3.60 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:Wappen Orbe.svg|35px]]|| '''[[Orbe VD]]''' ||fp. Orba [ɔrba]; dt. Orbach*|| align="center" | 5251 || align="right" | 12.04 || '''[[Orbe (Bezirk)|Orbe]]''' || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Orges-coat of arms.svg|35px]]|| [[Orges VD]] ||fp. [a ˈoʀdzɛ] || align="center" | 228 || align="right" | 4.01 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:CHE Ormont-Dessous COA.svg|35px]]|| [[Ormont-Dessous]] ||fp. [ez ɔrˈmɔ̃, luz ɔrˈmɔ̃, a ɔrmɔ̃ deˈzɔ, ɔrˈmɔ̃ dɛzɔ] || align="center" | 1031 || align="right" | 64.09 || [[Bezirk Aigle|Aigle]] || [[Bezirk Aigle|Aigle]] |- |[[Datei:CHE Ormont-Dessus COA.svg|35px]]|| [[Ormont-Dessus]] ||fp. [ez ɔʀˈmɔ̃ , jə vezɛ̃n ɔrmɔ̃ deˈsy] || align="center" | 1431 || align="right" | 61.53 || [[Bezirk Aigle|Aigle]] || [[Bezirk Aigle|Aigle]] |- |[[Datei:Orny-coat of arms.svg|35px]]|| [[Orny VD]] ||fp. [orˈni] || align="center" | 365 || align="right" | 5.55 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE Oron-la-Ville COA.svg|35px]]|| '''[[Oron VD]]''' ||fp. [urɔ̃] || align="center" | 6054<!--31.12.2020--> || align="right" | 26.28 || '''[[Oron (Bezirk)|Oron]]''' || [[Bezirk Lavaux-Oron|Lavaux-Oron]] |- |[[Datei:CHE Orzens COA.svg|35px]]|| [[Orzens]] ||fp. [a ɔrˈzɛ̃] || align="center" | 213 || align="right" | 4.19 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Oulens-sous-Échallens-coat of arms.svg|35px|Oulens]] || [[Oulens-sous-Echallens]] ||fp. [a ulɛ̃] || align="center" | 418 || align="right" | 5.88 || [[Echallens (Bezirk)|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |} </div> === P === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offiziell Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- |[[Datei:Coat of arms of Pailly, Vaud.svg|35px|Pailly]] || [[Pailly VD]] || fp. [a paːˈji] || align="center" | 433 || align="right" | 5.77 || [[Echallens (Bezirk)|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:Paudex-blason.jpg|35px]]|| [[Paudex]] || fp. [pauˈde] || align="center" | 1365 || align="right" | 0.49 || [[Bezirk Lausanne|Lausanne]] || [[Bezirk Lavaux-Oron|Lavaux-Oron]] |- |[[Datei:CHE Payerne VD COA.svg|35px]]|| '''[[Payerne]]''' || fp. [paːˈjɛrnu]; dt. Peterlingen**|| align="center" | 7775 || align="right" | 24.19 || '''[[Payerne (Bezirk)|Payerne]]''' || '''[[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]]''' |- |[[Datei:CHE Penthalaz COA.svg|35px]]|| [[Penthalaz]] || fp. [a pɛ̃ˈtala] || align="center" | 2238 || align="right" | 3.87 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:Penthaz-coat of arms.svg|35px]]|| [[Penthaz]] ||&nbsp;|| align="center" | 1361 || align="right" | 3.91 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:Penthéréaz-coat of arms.svg|35px]]|| [[Penthéréaz]] || fp. [a pɑ̃tɛˈrja] || align="center" | 365 || align="right" | 5.66 || [[Echallens (Bezirk)|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:CHE Perroy COA.svg|35px]]|| [[Perroy VD]] || fp. [a pɛˈrwaː] || align="center" | 1242 || align="right" | 2.89 || [[Rolle (Bezirk)|Rolle]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Poliez-Pittet.jpg|35px]]|| [[Poliez-Pittet]] || fp. [a pwi pəˈtɛ] || align="center" | 625 || align="right" | 5.00 || [[Echallens (Bezirk)|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:Pompaples-coat of arms.svg|35px]]|| [[Pompaples]] || fp. [a pɔ̃ˈpapjɔ, pɔ̃ˈpapjə] || align="center" | 672 || align="right" | 4.45 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Pomy-coat of arms.svg|35px]]|| [[Pomy VD]] || fp. [a pɔˈmi] || align="center" | 612 || align="right" | 5.62 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Prangins-coat of arms.svg|35px]]|| [[Prangins]] || fp. [prɑ̃ˈdzɛ̃] || align="center" | 3464 || align="right" | 6.06 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Premier COA.svg|35px]]|| [[Premier VD|Premier]] || fp. [a prəˈmi] || align="center" | 207 || align="right" | 6.11 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Preverenges-coat of arms.svg|35px]]|| [[Préverenges]] || fp. [prɔvəˈrɛːdzə] || align="center" | 4424 || align="right" | 1.84 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE Prévonloup COA.svg|35px]]|| [[Prévonloup]] || fp. [a prɛvɔ̃ˈlɑː] || align="center" | 132 || align="right" | 1.84 || [[Moudon (Bezirk)|Moudon]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |[[Datei:Wappen Prilly.svg|35px]]|| [[Prilly]] || fp. [a prəˈji] || align="center" | 10'653 || align="right" | 2.17 || [[Bezirk Lausanne|Lausanne]] || [[Bezirk Ouest lausannois|Ouest lausannois]] |- |[[Datei:CHE Provence COA.svg|35px]]|| [[Provence VD|Provence]] || fp. [a proˈvɛ̃s] || align="center" | 373 || align="right" | 31.79 || [[Grandson (Bezirk)|Grandson]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:CHE Puidoux COA.svg|35px]]|| [[Puidoux]] || fp. [pweiˈdɑːy, a pwɛːˈdɔ] || align="center" | 2438 || align="right" | 22.86 || [[Lavaux (Bezirk)|Lavaux]] || [[Bezirk Lavaux-Oron|Lavaux-Oron]] |- |[[Datei:Pully Wappen.svg|35px]]|| [[Pully]] || fp. [a pyˈji] &nbsp;|| align="center" | 16'484 || align="right" | 5.84 || [[Bezirk Lausanne|Lausanne]] || [[Bezirk Lavaux-Oron|Lavaux-Oron]] |- |} </div> === R === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offiziell Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- | [[Datei:Rances-coat of arms.svg|35px|Rances]] || [[Rances VD|Rances]] || fp. [a rɑ̃s, a ˈrɑ̃sɛ] || align="center" | 440 || align="right" | 9.84 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Renens-blason.png|35px]]|| '''[[Renens]]''' || fp. [a rəˈnɛ̃] || align="center" | 18'102 || align="right" | 2.96 || [[Bezirk Lausanne|Lausanne]] || '''[[Bezirk Ouest lausannois|Ouest lausannois]]''' |- |[[Datei:CHE Rennaz COA.svg|35px]]|| [[Rennaz]] || fp. [a ˈrɛːna] || align="center" | 608 || align="right" | 2.21 || [[Bezirk Aigle|Aigle]] || [[Bezirk Aigle|Aigle]] |- |[[Datei:CHE Rivaz COA.svg|35px]]|| [[Rivaz VD|Rivaz]] || fp. [ˈriːva] || align="center" | 351 || align="right" | 0.32 || [[Lavaux (Bezirk)|Lavaux]] || [[Bezirk Lavaux-Oron|Lavaux-Oron]] |- |[[Datei:CHE Roche COA.svg|35px]]|| [[Roche VD|Roche]] || fp. [ˈrətsɛ] || align="center" | 894 || align="right" | 6.45 || [[Bezirk Aigle|Aigle]] || [[Bezirk Aigle|Aigle]] |- |[[Datei:CHE Rolle COA.svg|35px]]|| '''[[Rolle VD|Rolle]]''' || fp. [a ˈrɔlu] || align="center" | 4591 || align="right" | 2.72 || '''[[Rolle (Bezirk)|Rolle]]''' || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Blason Romainmôtier-Envy.svg|35px]]|| [[Romainmôtier-Envy]] || fp. [a rəmɑ̃məˈti] [a ɛˈvi] || align="center" | 455 || align="right" | 7.01 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Romanel-sur-Lausanne-coat of arms.svg|35px]]|| [[Romanel-sur-Lausanne]] || fp. [a rmaˈni] || align="center" | 3164 || align="right" | 2.87 || [[Bezirk Lausanne|Lausanne]] || [[Bezirk Lausanne|Lausanne]] |- |[[Datei:Romanel-sur-Morges-coat of arms.svg|35px]]|| [[Romanel-sur-Morges]] || fp. [a rəmaˈne] || align="center" | 453 || align="right" | 1.75 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Ropraz.jpg|35px]]|| [[Ropraz]] || fp. [a rɔˈpraː] || align="center" | 361 || align="right" | 4.82 || [[Oron (Bezirk)|Oron]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |[[Datei:CHE Rossenges COA.svg|35px]]|| [[Rossenges]] || fp. [a ʀɔˈsɛ̃dzɛ] || align="center" | 46 || align="right" | 1.08 || [[Moudon (Bezirk)|Moudon]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |[[Datei:CHE Rossinière COA.svg|35px]]|| [[Rossinière]] || fp. [a la rɔzəˈnairə], dt. Russeneiri*|| align="center" | 492 || align="right" | 23.34 || [[Pays-d'Enhaut (Bezirk)|Pays-d'Enhaut]] || [[Riviera-Pays-d’Enhaut (Bezirk)|Riviera-Pays-d’Enhaut]] |- | [[Datei:CHE Rougemont COA.svg|35px]]|| [[Rougemont VD|Rougemont]] || fp. [a ʀodzoˈmɔ̃], dt. Rötschmund/Retschmund*|| align="center" | 903 || align="right" | 48.56 || [[Pays-d'Enhaut (Bezirk)|Pays-d'Enhaut]] || [[Riviera-Pays-d’Enhaut (Bezirk)|Riviera-Pays-d’Enhaut]] |- | [[Datei:Rovray-coat of arms.svg|35px]] || [[Rovray]] || fp. [a roˈvre] || align="center" | 135 || align="right" | 3.21 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- | [[Datei:CHE Rueyres COA.svg|35px|Rueyres]] || [[Rueyres VD|Rueyres]] || fp. [a ryˈaːrə] || align="center" | 221 || align="right" | 2.01 || [[Echallens (Bezirk)|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |} </div> === S === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offiziell Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- |[[Datei:Saint-Barthélemy-coat of arms.svg|35px|Saint-Barthélemy]] || [[Saint-Barthélemy VD]] || fp. [sɛ̃ bartlɔˈmaː] || align="center" | 640 || align="right" | 4.11 || [[Echallens (Bezirk)|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:Saint-Cergue-coat of arms.svg|35px]]|| [[Saint-Cergue]] || fp. [sɛ̃ ˈfrugɔ, sɛ̃ ˈfrəgɔ, sɛ̃ ˈsɛrgo] || align="center" | 1772 || align="right" | 24.26 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Saint-George-coat of arms.svg|35px]]|| [[Saint-George]] || fp. [a sɛː ˈdzordzə] || align="center" | 754 || align="right" | 12.30 || [[Aubonne (Bezirk)|Aubonne]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Saint-Livres-coat of arms.svg|35px]]|| [[Saint-Livres]] || fp. [se ˈlivru] || align="center" | 570 || align="right" | 8.10 || [[Aubonne (Bezirk)|Aubonne]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Saint-Oyens-coat of arms.svg|35px]]|| [[Saint-Oyens]] || fp. [sɛt yˈɛː] || align="center" | 266 || align="right" | 3.04 || [[Aubonne (Bezirk)|Aubonne]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE Saint-Prex COA.svg|35px]]|| [[Saint-Prex]] || fp. [a sɛː ˈpre] || align="center" | 4591 || align="right" | 5.49 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:CHE Saint-Saphorin COA.svg|35px]]|| [[Saint-Saphorin (Lavaux)]] || fp. [sɛ̃tuˈrɛ̃] || align="center" | 357 || align="right" | 0.90 || [[Lavaux (Bezirk)|Lavaux]] || [[Bezirk Lavaux-Oron|Lavaux-Oron]] |- |[[Datei:Saint-Sulpice-coat of arms.svg|35px]]|| [[Saint-Sulpice VD|Saint-Sulpice]] || fp. [a sɛ syrpi] || align="center" | 2915 || align="right" | 1.85 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Ouest lausannois|Ouest lausannois]] |- |[[Datei:Sainte-Croix-coat of arms.svg|35px]]|| [[Sainte-Croix VD|Sainte-Croix]] || fp. [a sɛ̃rkrɛː] || align="center" | 4278 || align="right" | 39.43 || [[Grandson (Bezirk)|Grandson]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Saubraz-coat of arms.svg|35px]]|| [[Saubraz]] || fp. [a ˈsobra] || align="center" | 267 || align="right" | 3.69 || [[Aubonne (Bezirk)|Aubonne]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- |[[Datei:Savigny-coat of arms.svg|35px]]|| [[Savigny VD|Savigny]] || fp. [savəˈɲi] || align="center" | 3287 || align="right" | 16.00 || [[Lavaux (Bezirk)|Lavaux]] || [[Bezirk Lavaux-Oron|Lavaux-Oron]] |- |[[Datei:Senarclens-blason.jpg|35px]]|| [[Senarclens]] || fp. [sənarˈçʎɛː, sənaˈçɛː] || align="center" | 330 || align="right" | 3.98 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- | [[Datei:CHE Sergey COA.svg|35px]]|| [[Sergey]] || fp. [a sɛrˈdzɛː] || align="center" | 116 || align="right" | 1.48 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Servion-coat of arms.svg|35px]]|| [[Servion]] || fp. [a sɛrˈjɔ̃] || align="center" | 1062 || align="right" | 4.20 || [[Oron (Bezirk)|Oron]] || [[Bezirk Lavaux-Oron|Lavaux-Oron]] |- |[[Datei:Signy-Avenex-blason.png|35px]]|| [[Signy-Avenex]] || fp. [ʃəˈɲi] [aːvəˈne] || align="center" | 412 || align="right" | 1.93 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Suchy COA.svg|35px]]|| [[Suchy]] || fp. [a syˈtsi] || align="center" | 356 || align="right" | 6.66 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |[[Datei:Sullens-coat of arms.svg|35px]]|| [[Sullens]] || fp. [syˈlɛː, sylɛ̃] || align="center" | 871 || align="right" | 3.84 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- |[[Datei:CHE Suscévaz COA.svg|35px]]|| [[Suscévaz]] || fp. [səˈsiːva, səˈseva] || align="center" | 182 || align="right" | 4.15 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- | [[Datei:CHE Syens COA.svg|35px|Syens]] || [[Syens]] || fp. [a ʃɛ̃] || align="center" | 142 || align="right" | 2.53 || [[Moudon (Bezirk)|Moudon]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |} </div> === T === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offiziell Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- |[[Datei:Tannay-coat of arms.svg|35px]] || [[Tannay VD]] || fp. [taˈnɛ] || align="center" | 1248 || align="right" | 1.80 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:Tartegnin-coat of arms.svg|35px]] || [[Tartegnin]] || fp. [a tartəˈɲɛ̃, a tɛrtəˈɲɛ̃] || align="center" | 209 || align="right" | 1.09 || [[Rolle (Bezirk)|Rolle]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- | [[Datei:CHE Tévenon COA.svg|35px|Tévenon]] || [[Tévenon]] ||&nbsp;|| align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5571}}|| align="right" | 14.27 || [[Bezirk Grandson|Grandson]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- | [[Datei:Tolochenaz-coat of arms.svg|35px]] || [[Tolochenaz]] || fp. [a tɔlɔˈtsəna] || align="center" | 1640 || align="right" | 1.58 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- | [[Datei:Trelex-coat of arms.svg|35px]] || [[Trélex]] || fp. [a treˈle] || align="center" | 1161 || align="right" | 5.69 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- |[[Datei:CHE Trey COA.svg|35px]]|| [[Trey]] || fp. [a traː] || align="center" | 235 || align="right" | 3.80 || [[Payerne (Bezirk)|Payerne]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |[[Datei:Treycovagnes-coat of arms.svg|35px]]|| [[Treycovagnes]] ||&nbsp;|| align="center" | 475 || align="right" | 2.07 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- | [[Datei:CHE Treytorrens COA.svg|35px|Treytorrens VD]] || [[Treytorrens (Payerne)]] || fp. [a trɛtɔˈrɛ̃] || align="center" | 117 || align="right" | 3.06 || [[Payerne (Bezirk)|Payerne]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |} </div> === U === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offiziell Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- | [[Datei:Ursins-coat of arms.svg|35px|Ursins]] || [[Ursins]] || fp. [a uːsɛ̃] || align="center" | 181 || align="right" | 3.37 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- |} </div> === V === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offiziell Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- | [[Datei:CHE Valbroye COA.svg|35px|Valbroye]] || [[Valbroye]] ||&nbsp;|| align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5831}}|| align="right" |33.57|| [[Bezirk Payerne|Payerne]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- | [[Datei:CHE Valeyres-sous-Montagny COA.svg|35px]]|| [[Valeyres-sous-Montagny]] || fp. [a vˈlɛːr, dɛrɛː vaˈlɛːr] [a mɔ̃taˈɲi] || align="center" | 581 || align="right" | 2.27 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- | [[Datei:Valeyres-sous-Rances-coat of arms.svg|35px]]|| [[Valeyres-sous-Rances]] || fp. [a vaˈlɛːr] || align="center" | 481 || align="right" | 6.35 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- | [[Datei:Valeyres-sous-Ursins-coat of arms.svg|35px]]|| [[Valeyres-sous-Ursins]] || fp. [a vaˈlɛːr] || align="center" | 205 || align="right" | 2.83 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- | [[Datei:CHE Vallorbe COA.svg|35px]]|| [[Vallorbe]] || fp. [vaˈlɔrbɛ] || align="center" | 3147 || align="right" | 23.18 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- | [[Datei:Vaulion-coat of arms.svg|35px]]|| [[Vaulion]] || fp. [a voːˈjɔ̃, a voˈʎɔ̃] || align="center" | 457 || align="right" | 13.18 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- | [[Datei:Vaux-sur-Morges-coat of arms.svg|35px]]|| [[Vaux-sur-Morges]] || fp. [ɛː vo] || align="center" | 164 || align="right" | 2.10 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- | [[Datei:Vevey-coat of arms.png|35px]]|| '''[[Vevey]]''' || fp. [vəˈvaːɛ]; dt. Vivis*|| align="center" | 16'641 || align="right" | 2.39 || '''[[Vevey (Bezirk)|Vevey]]''' || '''[[Riviera-Pays-d’Enhaut (Bezirk)|Riviera-Pays-d’Enhaut]]''' |- | [[Datei:CHE Veytaux COA.svg|35px]]|| [[Veytaux]] || fp. [a veiˈtau] || align="center" | 806 || align="right" | 6.73 || [[Vevey (Bezirk)|Vevey]] || [[Riviera-Pays-d’Enhaut (Bezirk)|Riviera-Pays-d’Enhaut]] |- | [[Datei:Vich-coat of arms.svg|35px]]|| [[Vich VD|Vich]] || fp. [a vi] || align="center" | 711 || align="right" | 1.56 || [[Bezirk Nyon|Nyon]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- | [[Datei:Villars-Epeney-coat of arms.svg|35px]]|| [[Villars-Epeney]] || fp. [a vəˈlaː ɛpəˈnɛː] || align="center" | 63 || align="right" | 0.86 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- | [[Datei:GX-VD-Villars-le-Comte.png|35px]]|| [[Villars-le-Comte]] || fp. [a vəlaː lu kɔ̃tu] || align="center" | 141 || align="right" | 4.22 || [[Moudon (Bezirk)|Moudon]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- | [[Datei:CHE Villars-le-Terroir COA.svg|35px]]|| [[Villars-le-Terroir]] || fp. [a vəˈlaː, a vəˈlaː lu tɛˈrjaː] || align="center" | 748 || align="right" | 7.06 || [[Echallens (Bezirk)|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- | [[Datei:Wappen Villars-Sainte-Croix.svg|35px]]|| [[Villars-Sainte-Croix]] || fp. [a vəˈlaː, a vəlaː setə kraː] ;|| align="center" | 652 || align="right" | 1.66 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Ouest lausannois|Ouest lausannois]] |- | [[Datei:CHE Villars-sous-Yens COA.svg|35px]]|| [[Villars-sous-Yens]] || fp. [a vəlaː su jɛː] || align="center" | 542 || align="right" | 3.06 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- | [[Datei:GW-VD-Villarzel.png|35px]]|| [[Villarzel VD|Villarzel]] || fp. [a vəlaˈziː] || align="center" | 373 || align="right" | 7.66 || [[Payerne (Bezirk)|Payerne]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- | [[Datei:CHE Villeneuve COA.svg|35px]]|| [[Villeneuve VD|Villeneuve]] || fp. [a la ˈvəla, ɛ̃ la ˈvəla də la vəlaˈnaova]; dt. Neuenstadt am Genfersee*|| align="center" | 4336 || align="right" | 32.08 || [[Bezirk Aigle|Aigle]] || [[Bezirk Aigle|Aigle]] |- | [[Datei:Vinzel-coat of arms.svg|35px]]|| [[Vinzel]] || fp. [vɛ̃ˈzɛ, vɛ̃ˈze] || align="center" | 284 || align="right" | 1.11 || [[Rolle (Bezirk)|Rolle]] || [[Bezirk Nyon|Nyon]] |- | [[Datei:CHE Vuarrens COA.svg|35px]]|| [[Vuarrens]] || fp. [a waˈrɛ] || align="center" | 628 || align="right" | 8.99 || [[Echallens (Bezirk)|Echallens]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- | [[Datei:Vucherens ch.png|35px|Vucherens]]|| [[Vucherens]] || fp. [a vytsɛˈrɛ̃] || align="center" | 502 || align="right" | 3.26 || [[Moudon (Bezirk)|Moudon]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- | [[Datei:Vuflens-la-Ville-coat of arms.svg|35px]]|| [[Vufflens-la-Ville]] || fp. [vyˈfjɛ̃]; dt. Wölflingen*|| align="center" | 1082 || align="right" | 5.29 || [[Cossonay (Bezirk)|Cossonay]] || [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] |- | [[Datei:CHE Vufflens-le-Château COA.svg|35px]]|| [[Vufflens-le-Château]] || fp. [a vyfje l tsaˈtɛː] || align="center" | 692 || align="right" | 2.14 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- | [[Datei:Vugelles-La Mothe-coat of arms.svg|35px]]|| [[Vugelles-La Mothe]] || fp. [a la ˈmɔta] || align="center" | 97 || align="right" | 3.08 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- | [[Datei:Vuiteboeuf-coat of arms.svg|35px]]|| [[Vuiteboeuf]] || fp. [vwɛtəboː, vɛitɛbu] || align="center" | 477 || align="right" | 5.03 || [[Orbe (Bezirk)|Orbe]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- | [[Datei:CHE Vulliens COA.svg|35px]]|| [[Vulliens]] || fp. [a vuˈʎɛ̃] || align="center" | 422 || align="right" | 6.64 || [[Oron (Bezirk)|Oron]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- | [[Datei:Vullierens-coat of arms.svg|35px]]|| [[Vullierens]] || fp. [a vuʎəˈrɛ] || align="center" | 399 || align="right" | 6.84 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- | [[Datei:CHE Vully-les-Lacs COA.svg|35px|Vully-les-Lacs]] || [[Vully-les-Lacs]] ||&nbsp;|| align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5464}}|| align="right" | 21.15 || [[Bezirk Avenches|Avenches]] || [[Bezirk Broye-Vully|Broye-Vully]] |- |} </div> === Y === <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" !align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Wappe''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Offiziell Name vo de Gmeind''' !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="160" | '''Patois / Tütsch Name''' !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Iiwohner'''<br /><small>(31. Dez. 2005)</small> !align="center" bgcolor="#EFEFEF" | '''Flächi'''<br />km² !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="110" | '''Bezirk'''<br /><small>(bis em 31. Dez. 2007)</small> !align="left" bgcolor="#EFEFEF" width="130" | '''Bezirk'''<br /><small>(ab em 1. Jan. 2008)</small> |- | [[Datei:CHE Yens COA.svg|35px]]|| [[Yens]] || fp. [a jɛ] &nbsp;|| align="center" | 978 || align="right" | 9.52 || [[Bezirk Morges|Morges]] || [[Bezirk Morges|Morges]] |- | [[Datei:CHE Yverdon-les-Bains VD COA.svg|35px]]|| '''[[Yverdon-les-Bains]]''' || fp. Invèrdon [ɛ̃vɛrˈdɔ̃]; dt. Iferten*|| align="center" | 24'388 || align="right" | 11.26 || '''[[Bezirk Yverdon|Yverdon]]''' || '''[[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]]''' |- | [[Datei:CHE Yvonand COA.svg|35px]]|| [[Yvonand]] || fp. [a evwəˈnɑ̃] || align="center" | 2409 || align="right" | 13.38 || [[Bezirk Yverdon|Yverdon]] || [[Bezirk Jura-Nord vaudois|Jura-Nord vaudois]] |- | [[Datei:CHE Yvorne COA.svg|35px|Yvorne]]|| [[Yvorne]] || fp. [a ɛˈwɛːrna] || align="center" | 920 || align="right" | 12.19 || [[Bezirk Aigle|Aigle]] || [[Bezirk Aigle|Aigle]] |- |} </div> <nowiki>*</nowiki>: dä dütsch Name wird nümme bruucht <br> <nowiki>**</nowiki>: dä dütsch Name wird no sälte bruucht == Veränderige sit 2000 == === Fusione === * 1. Januar 2002: ''[[Champmartin]]'' und ''[[Cudrefin]]'' → [[Cudrefin]] * 1. Januar 2003: ''[[Maracon]]'' und ''[[La Rogivue]]'' → [[Maracon]] * 1. Januar 2005: ''[[Arrissoules]]'' und ''[[Rovray]]'' → [[Rovray]] * 1. Juli 2006: ''[[Avenches]]'' und ''[[Donatyre]]'' → [[Avenches]] * 1. Juli 2006: ''[[Rossens VD|Rossens (VD)]]'', ''[[Sédeilles]]'' und ''[[Villarzel VD|Villarzel]]'' → [[Villarzel VD|Villarzel]] * 1. Januar 2008: ''[[Donneloye]]'', ''[[Gossens]]'' und ''[[Mézery-près-Donneloye]]'' → [[Donneloye]] * 1. Januar 2009: ''[[Assens VD|Assens]]'' und ''[[Malapalud]]'' → [[Assens VD|Assens]] * 1. Juli 2011: ''[[Aubonne VD|Aubonne]]'' und ''[[Pizy]]'' → [[Aubonne VD|Aubonne]] * 1. Juli 2011: ''[[Avenches]]'' und ''[[Oleyres]]'' → [[Avenches]] * 1. Juli 2011: ''[[Bellerive VD|Bellerive]]'', ''[[Chabrey]]'', ''[[Constantine VD|Constantine]]'', ''[[Montmagny VD|Montmagny]]'', ''[[Mur VD|Mur]]'', ''[[Vallamand]]'' und ''[[Villars-le-Grand]]'' → [[Vully-les-Lacs]] * 1. Juli 2011: ''[[Dommartin VD|Dommartin]]'', ''[[Naz VD|Naz]]'', ''[[Poliez-le-Grand]]'' und ''[[Sugnens]]'' → [[Montilliez]] * 1. Juli 2011: ''[[Eclagnens]]'', ''[[Goumoens-la-Ville]]'' und ''[[Goumoens-le-Jux]]'' → [[Goumoëns]] * 1. Juli 2011: ''[[Montaubion-Chardonney]]'', ''[[Peney-le-Jorat]]'', ''[[Sottens]]'', ''[[Villars-Mendraz]]'' und ''[[Villars-Tiercelin]]'' → [[Jorat-Menthue]] * 1. Juli 2011: ''[[Fontanezier]]'', ''[[Romairon]]'', ''[[Vaugondry]]'' und ''[[Villars-Burquin]]'' → [[Tévenon]] * 1. Juli 2011: ''[[Cully VD|Cully]]'', ''[[Epesses]]'', ''[[Grandvaux VD|Grandvaux]]'', ''[[Riex]]'' und ''[[Villette (Lavaux)]]'' → [[Bourg-en-Lavaux]] * 1. Juli 2011: ''[[Colombier VD|Colombier]]'', ''[[Echichens]]'', ''[[Monnaz]]'' und ''[[Saint-Saphorin-sur-Morges]]'' → [[Echichens]] * 1. Juli 2011: ''[[Lucens]]'' und ''[[Oulens-sur-Lucens]]'' → [[Lucens]] * 1. Juli 2011: ''[[Cerniaz VD|Cerniaz]]'', ''[[Combremont-le-Grand]]'', ''[[Combremont-le-Petit]]'', ''[[Granges-près-Marnand]]'', ''[[Marnand VD|Marnand]]'', ''[[Sassel]]'', ''[[Seigneux]]'' und ''[[Villars-Bramard]]'' → [[Valbroye]] * 1. Juli 2011: ''[[Gressy VD|Gressy]]'' und ''[[Yverdon-les-Bains]]'' → [[Yverdon-les-Bains]] * 1. Januar 2012: ''[[Bussigny-sur-Oron]]'', ''[[Châtillens]]'', ''[[Chesalles-sur-Oron]]'', ''[[Ecoteaux]]'', ''[[Les Tavernes]]'', ''[[Les Thioleyres]]'', ''[[Oron-la-Ville]]'', ''[[Oron-le-Châtel]]'', ''[[Palézieux]]'' und ''[[Vuibroye]]'' → [[Oron VD|Oron]] * 1. Januar 2012: ''[[Les Cullayes]]'' und ''[[Servion]]'' → [[Servion]] * 1. Januar 2012: ''[[Champvent]]'', ''[[Essert-sous-Champvent]]'' und ''[[Villars-sous-Champvent]]'' → [[Champvent]] * 1. Januar 2012: ''[[Donneloye]]'' und ''[[Prahins]]'' → [[Donneloye]] * 1. Januar 2013: ''[[Chanéaz]]'', ''[[Chapelle-sur-Moudon]]'', ''[[Correvon]]'', ''[[Denezy]]'', ''[[Martherenges]]'', ''[[Neyruz-sur-Moudon]]'', ''[[Peyres-Possens]]'', ''[[Saint-Cierges]]'' und ''[[Thierrens]]'' → [[Montanaire]] * 1. Juli 2016: ''[[Carrouge VD|Carrouge]]'', ''[[Ferlens VD|Ferlens]]'' und ''[[Mézières VD|Mézières]] → [[Jorat-Mézières]] * 1. Januar 2017: ''[[Brenles]]'', ''[[Chesalles-sur-Moudon]]'', ''[[Cremin]]'', ''[[Forel-sur-Lucens]]'', ''[[Lucens]]'' und ''[[Sarzens]]'' → [[Lucens]] * 1. Januar 2017: ''[[Chavornay VD|Chavornay]]'', ''[[Corcelles-sur-Chavornay]]'' und ''[[Essert-Pittet]]'' → [[Chavornay VD|Chavornay]] * 1. Januar 2021: ''[[Aubonne VD|Aubonne]]'' und ''[[Montherod]]'' → [[Aubonne VD|Aubonne]] * 1. Juli 2021: ** ''[[Assens VD|Assens]]'' und ''[[Bioley-Orjulaz]]'' → [[Assens VD|Assens]] ** ''[[Apples]]'', ''[[Bussy-Chardonney]]'', ''[[Cottens VD|Cottens]]'', ''[[Pampigny]]'', ''[[Reverolle]]'' und ''[[Sévery]]'' → [[Hautemorges]] * 1. Januar 2022: ** ''[[Blonay]]'' und ''[[Saint-Légier-La Chiésaz]]'' → [[Blonay – Saint-Légier]] ** ''[[Essertes]]'' und ''[[Oron VD|Oron]]'' → [[Oron VD|Oron]] == Weblink == {{Commonscat|Cities and villages in the canton of Vaud|Gmeinde vom Kanton Waadt}} {{Navigationsleiste Gemeinden der Schweizer Kantone}} [[Kategorie:Ort (Kanton Waadt)| ]] [[Kategorie:Kanton Waadt]] [[Kategorie:Gmeind in dr Schwiz|Waadt]] cx8ki8nvoi0hgpl2v1t1kcr5b750n08 Vorlage:Navigationsleiste Kantone im Département Haut-Rhin 10 16215 1072098 1044325 2025-07-08T20:59:33Z Arancycn 112444 1072098 wikitext text/x-wiki {{Erweiterte Navigationsleiste | Titel=[[Kanton (Frankreich)|Kanton]] im [[Département]] [[Département Haut-Rhin|Owerelsass (Haut-Rhin)]] | Untertitel= |Gruppe1=Kanton ab 2015 </br>(17 Kanton) |Inhalt1= [[Kanton Altkirch|Altkìrich]]&nbsp;&#124; [[Kanton Ensisheim|Ànze]]&nbsp;&#124; [[Kanton Brunstatt-Didenheim|Brunscht-Dìdene]]&nbsp;&#124; [[Kanton Colmar-1|Colmer-1]]&nbsp;&#124; [[Kanton Colmar-2|Colmer-2]]&nbsp;&#124; [[Kanton Gebweiler|Gàwiller]]&nbsp;&#124; [[Kanton Kingersheim|Kìngersche]]&nbsp;&#124; [[Kanton Markirch|Markìrich]]&nbsp;&#124; [[Kanton Masmünster-Niederbruck|Masmìnschter-Niderbrucke]]&nbsp;&#124; [[Kanton Mülhausen-1|Mìlhüüsa-1]]&nbsp;&#124; [[Kanton Mülhausen-2|Mìlhüüsa-2]]&nbsp;&#124; [[Kanton Mülhausen-3|Mìlhüüsa-3]]&nbsp;&#124; [[Kanton Rixheim|Rìxe]]&nbsp;&#124; [[Kanton Saint-Louis (Haut-Rhin)|Saint-Louis]]&nbsp;&#124; [[Kanton Sennheim|Sanne]]&nbsp;&#124; [[Kanton Winzenheim|Wìnzene]]&nbsp;&#124; [[Kanton Wittenheim|Wìttene]] |Gruppe2=<small>Kanton bis 2015 </br>(31 Kanton)</small> |Inhalt2=<div style="font-size:90%;"> [[Kanton Altkirch|Altkìrich]]&nbsp;&#124; [[Kanton Andolsheim|Andelse]]&nbsp;&#124; [[Kanton Ensisheim|Ànze]]&nbsp;&#124; [[Kanton Colmar-Nord|Colmer-Nord]]&nbsp;&#124; [[Kanton Colmar-Süd|Colmer-Sìd]]&nbsp;&#124; [[Kanton Dammerkirch|Dammerkìrich]]&nbsp;&#124; [[Kanton Gebweiler|Gàwiller]]&nbsp;&#124; [[Kanton Habsheim|Habse]]&nbsp;&#124; [[Kanton Hirsingen|Hìrsìnge]]&nbsp;&#124; [[Kanton Hüningen|Hìnige]]&nbsp;&#124; [[Kanton Illzach|Ìllzig]]&nbsp;&#124; [[Kanton Kaysersberg|Kaiserschbàrig]]&nbsp;&#124; [[Kanton Lapoutroie|Lapoutroie (Schnierlach)]]&nbsp;&#124; [[Kanton Markirch|Markìrich]]&nbsp;&#124; [[Kanton Masmünster-Niederbruck|Masmìnschter]]&nbsp;&#124; [[Kanton Mülhausen-Nord|Mìlhüüsa-Nord]]&nbsp;&#124; [[Kanton Mülhausen-Ost|Mìlhüüsa-Oscht]]&nbsp;&#124; [[Kanton Mülhausen-Süd|Mìlhüüsa-Sìd]]&nbsp;&#124; [[Kanton Mülhausen-West|Mìlhüüsa-Wescht]]&nbsp;&#124; [[Kanton Münster|Mìnschter]]&nbsp;&#124; [[Kanton Neu-Breisach|Nej-Brisach]]&nbsp;&#124; [[Kanton Pfirt|Pfìrt]]&nbsp;&#124; [[Kanton Rappoltsweiler|Rappschwihr]]&nbsp;&#124; [[Kanton Rufach|Rufach]]&nbsp;&#124; [[Kanton Sankt Amarin|Santamarì]]&nbsp;&#124; [[Kanton Sennheim|Sànne]]&nbsp;&#124; [[Kanton Sierenz|Sierez]]&nbsp;&#124; [[Kanton Sulz (Oberelsass)|Sulz (Owerelsass)]]&nbsp;&#124; [[Kanton Thann|Thann]]&nbsp;&#124; [[Kanton Winzenheim|Wìnzene]]&nbsp;&#124; [[Kanton Wittenheim|Wìttene]] }}<noinclude> [[Kategorie:Navigationsleiste Elsass||Haut-Rhin]] </noinclude> 99ae84tbvl7fxj5j9iuhtcxt8w09w1g Kanton Masmünster-Niederbruck 0 16454 1072085 901560 2025-07-08T20:49:18Z Arancycn 112444 Kanton ist umbenannt 1072085 wikitext text/x-wiki {{DISPLAYTITLE:Kanton Masmìnschter}} {{Infobox französischer Kanton | nom = Masmìnschter | nomofficiel = Canton de Masevaux-Niederbruck | rég = [[Grand Est]] | dépt = [[Département Haut-Rhin|Owerelsass]] | arrt = [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] (45)<br/>[[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] (17) | ville = [[Masmünster|Màsmìnschter]] | cons = Fabienne Orlandi<br/>Rémy With | dates = 2015-2021 | km² = 393.49 | nbcomm = 59 | insee = 6809 | image = Haut-Rhin - Canton Masevaux 2015.svg | DIAFAM = [[Alemannisch]] | DIALECT = [[Elsässisch]] | DIAREG = | DIALOC = | DIAACT = }} Dr '''Kanton Masmìnschter''' (frz. ''Canton de Masevaux-Niederbruck'') ìsch e [[Kanton (Frankreich)|Kànton]] ìm [[Frankreich|franzeesche]] [[Département]] [[Département Haut-Rhin|Owerelsass (Haut-Rhin)]]. Kantonshauptort (frz. ''bureau centralisateur'') isch die gliichnammig Kreisstadt [[Masmünster|Màsmìnschter]] mit eme Rothüs üs em 19. Johrhundert un dr Gmeindkìrech Sankt-Martin üs em 18. Johrhundert. == Gmeinde == {| class="wikitable sortable" ! class="hintergrundfarbe5"|&nbsp;[[Gemeinde (Frankreich)|Gmeind]]&nbsp; ! class="hintergrundfarbe5"|&nbsp;Elsässisch&nbsp; ! class="hintergrundfarbe5"|&nbsp;Ditsch&nbsp; ! class="hintergrundfarbe5"|&nbsp;Iiwohner&nbsp;<br />({{#time:Y|{{Metadaten Einwohnerzahl FR|56|STAND}}}}) ! class="hintergrundfarbe5"|&nbsp;Fleche&nbsp;<br />(km²) ! class="hintergrundfarbe5"|&nbsp;[[Code postal|Code<br>postal]]&nbsp; ! class="hintergrundfarbe5"|[[Code Insee|Code<br>Insee]] ! class="hintergrundfarbe5"|[[Arrondissement]] |- | [[Altenach]] || Àltenàch || Altenach || align="right" | {{EWZT|FR|68002}} || align="right" | 6,18 || align="right" | 68210 || align="right" | 68002 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Ballersdorf]] || Ballerschdorf || Ballersdorf || align="right" | {{EWZT|FR|68017}} || align="right" | 10,72 || align="right" | 68210 || align="right" | 68017 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Balschwiller]] || Bàlschwìller || Balschweiler || align="right" | {{EWZT|FR|68018}} || align="right" | 9,79 || align="right" | 68210 || align="right" | 68018 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Bellemagny]] || Baretswiller || Baronsweiler || align="right" | {{EWZT|FR|68024}} || align="right" | 2,10 || align="right" | 68210 || align="right" | 68024 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Bernwiller]] || Barnwiller || Bernweiler || align="right" | 673 || align="right" | 13,70 || align="right" | 68210 || align="right" | 68006 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Bréchaumont]] || Bruckedswiller || Brückensweiler || align="right" | {{EWZT|FR|68050}} || align="right" | 6,51 || align="right" | 68210 || align="right" | 68050 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Bretten (Haut-Rhin)|Bretten]] || Bratte || Bretten || align="right" | {{EWZT|FR|68052}} || align="right" | 4,16 || align="right" | 68780 || align="right" | 68052 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Buethwiller]] || Büethwiller || Bütweiler || align="right" | {{EWZT|FR|68057}} || align="right" | 3,84 || align="right" | 68210 || align="right" | 68057 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Burnhaupt-le-Bas]] || Nìderburnhaipt || Niederburnhaupt || align="right" | {{EWZT|FR|68059}} || align="right" | 11,77 || align="right" | 68520 || align="right" | 68059 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Burnhaupt-le-Haut]] || Ewerburnhaipt || Oberburnhaupt || align="right" | {{EWZT|FR|68060}} || align="right" | 12,49 || align="right" | 68520 || align="right" | 68060 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Chavannes-sur-l'Étang]] || - || Schaffnatt am Weiher || align="right" | {{EWZT|FR|68065}} || align="right" | 6,04 || align="right" | 68210 || align="right" | 68065 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Dannemarie (Haut-Rhin)|Dannemarie]] || Dàmmerkìlch || Dammerkirch || align="right" | {{EWZT|FR|68068}} || align="right" | 4,35 || align="right" | 68210 || align="right" | 68068 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Diefmatten]] || Diefmàtte || Diefmatten || align="right" | {{EWZT|FR|68071}} || align="right" | 3,17 || align="right" | 68780 || align="right" | 68071 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Dolleren]] || Dollere || Dolleren || align="right" | {{EWZT|FR|68073}} || align="right" | 8,37 || align="right" | 68290 || align="right" | 68073 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Eglingen]] || Eglìnge || Eglingen || align="right" | {{EWZT|FR|68077}} || align="right" | 3,72 || align="right" | 68720 || align="right" | 68077 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Elbach (Haut-Rhin)|Elbach]] || Albach || Elbach || align="right" | {{EWZT|FR|68079}} || align="right" | 3,18 || align="right" | 68210 || align="right" | 68079 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Eteimbes]] || Welschestaibach || Welschensteinbach || align="right" | {{EWZT|FR|68085}} || align="right" | 4,96 || align="right" | 68210 || align="right" | 68085 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Falkwiller]] || Fàlkwiller || Falkweiler || align="right" | {{EWZT|FR|68086}} || align="right" | 3,55 || align="right" | 68210 || align="right" | 68086 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Friesen (Haut-Rhin)|Friesen]] || Friese || Friesen || align="right" | {{EWZT|FR|68098}} || align="right" | 8,42 || align="right" | 68580 || align="right" | 68098 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Fulleren (Haut-Rhin)|Fulleren]] || Fìllere || Fülleren || align="right" | {{EWZT|FR|68100}} || align="right" | 5,31 || align="right" | 68210 || align="right" | 68100 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Gildwiller]] || Gìldwìller || Gildweiler || align="right" | {{EWZT|FR|68105}} || align="right" | 5,02 || align="right" | 68210 || align="right" | 68105 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Gommersdorf (Haut-Rhin)|Gommersdorf]] || Gummerschdorf || Gommersdorf || align="right" | {{EWZT|FR|68107}} || align="right" | 4,15 || align="right" | 68210 || align="right" | 68107 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Guevenatten]] || Gavenàtt || Gevenatten || align="right" | {{EWZT|FR|68114}} || align="right" | 2,15 || align="right" | 68210 || align="right" | 68114 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Guewenheim]] || Gaiwene || Gewenheim || align="right" | {{EWZT|FR|68115}} || align="right" | 8,55 || align="right" | 68116 || align="right" | 68115 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Hagenbach (Haut-Rhin)|Hagenbach]] || Hàgebàch || Hagenbach || align="right" | {{EWZT|FR|68119}} || align="right" | 4,81 || align="right" | 68210 || align="right" | 68119 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Hecken (Haut-Rhin)|Hecken]] || Hecke || Hecken || align="right" | {{EWZT|FR|68125}} || align="right" | 2,45 || align="right" | 68210 || align="right" | 68125 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Hindlingen]] || Hìndlìnge/Entreigne || Hindlingen || align="right" | {{EWZT|FR|68137}} || align="right" | 8,00 || align="right" | 68580 || align="right" | 68137 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Kirchberg (Haut-Rhin)|Kirchberg]] || Kìrechbarg || Kirchberg || align="right" | {{EWZT|FR|68167}} || align="right" | 6,74 || align="right" | 68290 || align="right" | 68167 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Largitzen]] || Làrgìtze || Largizen || align="right" | {{EWZT|FR|68176}} || align="right" | 5,60 || align="right" | 68580 || align="right" | 68176 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Lauw]] || d Ài || Au || align="right" | {{EWZT|FR|68179}} || align="right" | 4,61 || align="right" | 68290 || align="right" | 68179 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Le Haut Soultzbach]] || Ewersulzbàch || Obersulzbach || align="right" | 903 || align="right" | 11,60 || align="right" | 68780 || align="right" | 68219 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Magny (Haut-Rhin)|Magny]] || Mànglàtt || Magny || align="right" | {{EWZT|FR|68196}} || align="right" | 4,30 || align="right" | 68210 || align="right" | 68196 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Manspach]] || Mànschbàch || Manspach || align="right" | {{EWZT|FR|68200}} || align="right" | 5,33 || align="right" | 68210 || align="right" | 68200 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | '''[[Masevaux-Niederbruck]]''' || Màsmìnschter-Niderbrucke || Masmünster-Niederbruck || align="right" | 3.797 || align="right" | 26,99 || align="right" | 68290 || align="right" | 68201 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Mertzen]] || Merze || Merzen || align="right" | {{EWZT|FR|68202}} || align="right" | 2,01 || align="right" | 68210 || align="right" | 68202 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Montreux-Jeune]] || Jungmìnschtràl || Jung-Münsterol || align="right" | {{EWZT|FR|68214}} || align="right" | 3,36 || align="right" | 68210 || align="right" | 68214 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Montreux-Vieux]] || Àltmìnschtràl || Alt-Münsterol || align="right" | {{EWZT|FR|68215}} || align="right" | 4,14 || align="right" | 68210 || align="right" | 68215 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Mooslargue]] || Moos-Neederlàrg || Mooslarg || align="right" | {{EWZT|FR|68216}} || align="right" | 5,63 || align="right" | 68580 || align="right" | 68216 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Oberbruck]] || Owwerbrucke || Oberbruck || align="right" | {{EWZT|FR|68239}} || align="right" | 4,30 || align="right" | 68290 || align="right" | 68239 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Pfetterhouse]] || Pfatterhüse || Pfetterhausen || align="right" | {{EWZT|FR|68257}} || align="right" | 14,28 || align="right" | 68480 || align="right" | 68257 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Retzwiller]] || Ratzwìller || Retzweiler || align="right" | {{EWZT|FR|68268}} || align="right" | 4,10 || align="right" | 68210 || align="right" | 68268 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Rimbach-près-Masevaux]] || Rìmbàch || Rimbach bei Masmünster || align="right" | {{EWZT|FR|68275}} || align="right" | 16,66 || align="right" | 68290 || align="right" | 68275 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Romagny (Haut-Rhin)|Romagny]] || Romààni || Romagny || align="right" | {{EWZT|FR|68282}} || align="right" | 2,89 || align="right" | 68210 || align="right" | 68282 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Saint-Cosme (Haut-Rhin)|Saint-Cosme]] || Sàm Koschma || Sankt Kosman || align="right" | {{EWZT|FR|68293}} || align="right" | 2,71 || align="right" | 68210 || align="right" | 68293 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Saint-Ulrich]] || Sant Üelri || Sankt Ulrich || align="right" | {{EWZT|FR|68299}} || align="right" | 3,85 || align="right" | 68210 || align="right" | 68299 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Sentheim]] || Sante || Sentheim || align="right" | {{EWZT|FR|68304}} || align="right" | 6,18 || align="right" | 68780 || align="right" | 68304 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Seppois-le-Bas]] || Sept || Niedersept || align="right" | {{EWZT|FR|68305}} || align="right" | 6,73 || align="right" | 68580 || align="right" | 68305 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Seppois-le-Haut]] || Obersept || Obersept || align="right" | {{EWZT|FR|68306}} || align="right" | 6,27 || align="right" | 68580 || align="right" | 68306 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Sewen]] || Siewe || Sewen || align="right" | {{EWZT|FR|68307}} || align="right" | 21,50 || align="right" | 68290 || align="right" | 68307 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Sickert]] || Sìckert || Sickert || align="right" | {{EWZT|FR|68308}} || align="right" | 5,12 || align="right" | 68290 || align="right" | 68308 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Soppe-le-Bas]] || Nìdersulzbàch || Niedersulzbach || align="right" | {{EWZT|FR|68313}} || align="right" | 5,68 || align="right" | 68780 || align="right" | 68313 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Sternenberg (Haut-Rhin)|Sternenberg]] || Starnebarg || Sternenberg || align="right" | {{EWZT|FR|68326}} || align="right" | 3,44 || align="right" | 68780 || align="right" | 68326 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Strueth]] || Strüeth || Strüth || align="right" | {{EWZT|FR|68330}} || align="right" | 4,31 || align="right" | 68580 || align="right" | 68330 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Traubach-le-Bas]] || Nìdertràibàch || Niedertraubach || align="right" | {{EWZT|FR|68336}} || align="right" | 6,78 || align="right" | 68210 || align="right" | 68336 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Traubach-le-Haut]] || Ìwertràibàch || Obertraubach || align="right" | {{EWZT|FR|68337}} || align="right" | 6,91 || align="right" | 68210 || align="right" | 68337 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Ueberstrass]] || Ìwerstrooss || Überstrass || align="right" | {{EWZT|FR|68340}} || align="right" | 5,12 || align="right" | 68580 || align="right" | 68340 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Valdieu-Lutran]] || Grüene-Lüttre || Gottestal-Lüttern || align="right" | {{EWZT|FR|68192}} || align="right" | 5,17 || align="right" | 68210 || align="right" | 68192 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Wegscheid (Haut-Rhin)|Wegscheid]] || Wagschaid || Wegscheid || align="right" | {{EWZT|FR|68361}} || align="right" | 10,06 || align="right" | 68290 || align="right" | 68361 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Wolfersdorf]] || Wolferschdorf || Wolfersdorf || align="right" | {{EWZT|FR|68378}} || align="right" | 3,66 || align="right" | 68210 || align="right" | 68378 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |-class="hintergrundfarbe5" | '''Kanton Masevaux''' || '''Màsmìnschter''' || '''Masmünster''' || style="text-align:right" | '''{{EWZT|FR|6809}}''' || style="text-align:right" |'''393.49''' || style="text-align:right" | '''-''' || style="text-align:right" | '''6809''' || '''-''' |} === Gmeinde bis März 2015 === {| {{prettytable}} |- | width=150px|'''Elsassische Nàme''' || width=150px|'''Frànzesische Nàme''' || width=150px|'''Ditsche Nàme''' |- | [[Au (Oberelsass)|d Ài]] || Lauw || Au |- | [[Dollern|Dollere]] || Dolleren || Dollern |- | [[Obersulzbach (Oberelsass)|Ewersulzbàch]] || Soppe-le-Haut || Obersulzbach |- | [[Oberburbach|Ìwerburbàch]] || Bourbach-le-Haut || Burbach |- | [[Kirchberg (Oberelsass)|Kìrechbarg]] || Kirchberg || Kirchberg |- | [[Masmünster|Màsmìnschter]] || Masevaux || Masmünster |- | [[Morzweiler|Morzwiller]] || Mortzwiller || Morzweiler |- | [[Niederbruck|Nìderbrucke]] || Niederbruck || Niederbruck |- | [[Niedersulzbach (Oberelsass)|Nìdersulzbàch]] || Soppe-le-Bas || Niedersulzbach |- | [[Oberbruck|Owwerbrucke]] || Oberbruck || Oberbruck |- | [[Rimbach bei Masmünster|Rìmbàch]] || Rimbach-près-Masevaux || Rimbach |- | [[Sentheim|Sante]] || Sentheim || Sentheim |- | [[Sickert|Sìckert]] || Sickert || Sickert |- | [[Sewen|Siewe]] || Sewen || Sewen |- | [[Wegscheid|Wagschaid]] || Wegscheid || Wegscheid |- |} {{Navigationsleiste Kantone im Département Haut-Rhin}} [[Kategorie:Kànton ìm Owerelsàss|Masmunster]] bujggfbqbk925xq3od79no5zcwm9o06 1072093 1072085 2025-07-08T20:57:55Z Arancycn 112444 Dr Arancycn het d Seite [[Kanton Masmünster]] uf [[Kanton Masmünster-Niederbruck]] verschobe: [[Masmünster-Niederbruck]] 1072085 wikitext text/x-wiki {{DISPLAYTITLE:Kanton Masmìnschter}} {{Infobox französischer Kanton | nom = Masmìnschter | nomofficiel = Canton de Masevaux-Niederbruck | rég = [[Grand Est]] | dépt = [[Département Haut-Rhin|Owerelsass]] | arrt = [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] (45)<br/>[[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] (17) | ville = [[Masmünster|Màsmìnschter]] | cons = Fabienne Orlandi<br/>Rémy With | dates = 2015-2021 | km² = 393.49 | nbcomm = 59 | insee = 6809 | image = Haut-Rhin - Canton Masevaux 2015.svg | DIAFAM = [[Alemannisch]] | DIALECT = [[Elsässisch]] | DIAREG = | DIALOC = | DIAACT = }} Dr '''Kanton Masmìnschter''' (frz. ''Canton de Masevaux-Niederbruck'') ìsch e [[Kanton (Frankreich)|Kànton]] ìm [[Frankreich|franzeesche]] [[Département]] [[Département Haut-Rhin|Owerelsass (Haut-Rhin)]]. Kantonshauptort (frz. ''bureau centralisateur'') isch die gliichnammig Kreisstadt [[Masmünster|Màsmìnschter]] mit eme Rothüs üs em 19. Johrhundert un dr Gmeindkìrech Sankt-Martin üs em 18. Johrhundert. == Gmeinde == {| class="wikitable sortable" ! class="hintergrundfarbe5"|&nbsp;[[Gemeinde (Frankreich)|Gmeind]]&nbsp; ! class="hintergrundfarbe5"|&nbsp;Elsässisch&nbsp; ! class="hintergrundfarbe5"|&nbsp;Ditsch&nbsp; ! class="hintergrundfarbe5"|&nbsp;Iiwohner&nbsp;<br />({{#time:Y|{{Metadaten Einwohnerzahl FR|56|STAND}}}}) ! class="hintergrundfarbe5"|&nbsp;Fleche&nbsp;<br />(km²) ! class="hintergrundfarbe5"|&nbsp;[[Code postal|Code<br>postal]]&nbsp; ! class="hintergrundfarbe5"|[[Code Insee|Code<br>Insee]] ! class="hintergrundfarbe5"|[[Arrondissement]] |- | [[Altenach]] || Àltenàch || Altenach || align="right" | {{EWZT|FR|68002}} || align="right" | 6,18 || align="right" | 68210 || align="right" | 68002 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Ballersdorf]] || Ballerschdorf || Ballersdorf || align="right" | {{EWZT|FR|68017}} || align="right" | 10,72 || align="right" | 68210 || align="right" | 68017 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Balschwiller]] || Bàlschwìller || Balschweiler || align="right" | {{EWZT|FR|68018}} || align="right" | 9,79 || align="right" | 68210 || align="right" | 68018 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Bellemagny]] || Baretswiller || Baronsweiler || align="right" | {{EWZT|FR|68024}} || align="right" | 2,10 || align="right" | 68210 || align="right" | 68024 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Bernwiller]] || Barnwiller || Bernweiler || align="right" | 673 || align="right" | 13,70 || align="right" | 68210 || align="right" | 68006 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Bréchaumont]] || Bruckedswiller || Brückensweiler || align="right" | {{EWZT|FR|68050}} || align="right" | 6,51 || align="right" | 68210 || align="right" | 68050 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Bretten (Haut-Rhin)|Bretten]] || Bratte || Bretten || align="right" | {{EWZT|FR|68052}} || align="right" | 4,16 || align="right" | 68780 || align="right" | 68052 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Buethwiller]] || Büethwiller || Bütweiler || align="right" | {{EWZT|FR|68057}} || align="right" | 3,84 || align="right" | 68210 || align="right" | 68057 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Burnhaupt-le-Bas]] || Nìderburnhaipt || Niederburnhaupt || align="right" | {{EWZT|FR|68059}} || align="right" | 11,77 || align="right" | 68520 || align="right" | 68059 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Burnhaupt-le-Haut]] || Ewerburnhaipt || Oberburnhaupt || align="right" | {{EWZT|FR|68060}} || align="right" | 12,49 || align="right" | 68520 || align="right" | 68060 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Chavannes-sur-l'Étang]] || - || Schaffnatt am Weiher || align="right" | {{EWZT|FR|68065}} || align="right" | 6,04 || align="right" | 68210 || align="right" | 68065 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Dannemarie (Haut-Rhin)|Dannemarie]] || Dàmmerkìlch || Dammerkirch || align="right" | {{EWZT|FR|68068}} || align="right" | 4,35 || align="right" | 68210 || align="right" | 68068 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Diefmatten]] || Diefmàtte || Diefmatten || align="right" | {{EWZT|FR|68071}} || align="right" | 3,17 || align="right" | 68780 || align="right" | 68071 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Dolleren]] || Dollere || Dolleren || align="right" | {{EWZT|FR|68073}} || align="right" | 8,37 || align="right" | 68290 || align="right" | 68073 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Eglingen]] || Eglìnge || Eglingen || align="right" | {{EWZT|FR|68077}} || align="right" | 3,72 || align="right" | 68720 || align="right" | 68077 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Elbach (Haut-Rhin)|Elbach]] || Albach || Elbach || align="right" | {{EWZT|FR|68079}} || align="right" | 3,18 || align="right" | 68210 || align="right" | 68079 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Eteimbes]] || Welschestaibach || Welschensteinbach || align="right" | {{EWZT|FR|68085}} || align="right" | 4,96 || align="right" | 68210 || align="right" | 68085 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Falkwiller]] || Fàlkwiller || Falkweiler || align="right" | {{EWZT|FR|68086}} || align="right" | 3,55 || align="right" | 68210 || align="right" | 68086 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Friesen (Haut-Rhin)|Friesen]] || Friese || Friesen || align="right" | {{EWZT|FR|68098}} || align="right" | 8,42 || align="right" | 68580 || align="right" | 68098 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Fulleren (Haut-Rhin)|Fulleren]] || Fìllere || Fülleren || align="right" | {{EWZT|FR|68100}} || align="right" | 5,31 || align="right" | 68210 || align="right" | 68100 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Gildwiller]] || Gìldwìller || Gildweiler || align="right" | {{EWZT|FR|68105}} || align="right" | 5,02 || align="right" | 68210 || align="right" | 68105 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Gommersdorf (Haut-Rhin)|Gommersdorf]] || Gummerschdorf || Gommersdorf || align="right" | {{EWZT|FR|68107}} || align="right" | 4,15 || align="right" | 68210 || align="right" | 68107 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Guevenatten]] || Gavenàtt || Gevenatten || align="right" | {{EWZT|FR|68114}} || align="right" | 2,15 || align="right" | 68210 || align="right" | 68114 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Guewenheim]] || Gaiwene || Gewenheim || align="right" | {{EWZT|FR|68115}} || align="right" | 8,55 || align="right" | 68116 || align="right" | 68115 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Hagenbach (Haut-Rhin)|Hagenbach]] || Hàgebàch || Hagenbach || align="right" | {{EWZT|FR|68119}} || align="right" | 4,81 || align="right" | 68210 || align="right" | 68119 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Hecken (Haut-Rhin)|Hecken]] || Hecke || Hecken || align="right" | {{EWZT|FR|68125}} || align="right" | 2,45 || align="right" | 68210 || align="right" | 68125 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Hindlingen]] || Hìndlìnge/Entreigne || Hindlingen || align="right" | {{EWZT|FR|68137}} || align="right" | 8,00 || align="right" | 68580 || align="right" | 68137 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Kirchberg (Haut-Rhin)|Kirchberg]] || Kìrechbarg || Kirchberg || align="right" | {{EWZT|FR|68167}} || align="right" | 6,74 || align="right" | 68290 || align="right" | 68167 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Largitzen]] || Làrgìtze || Largizen || align="right" | {{EWZT|FR|68176}} || align="right" | 5,60 || align="right" | 68580 || align="right" | 68176 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Lauw]] || d Ài || Au || align="right" | {{EWZT|FR|68179}} || align="right" | 4,61 || align="right" | 68290 || align="right" | 68179 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Le Haut Soultzbach]] || Ewersulzbàch || Obersulzbach || align="right" | 903 || align="right" | 11,60 || align="right" | 68780 || align="right" | 68219 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Magny (Haut-Rhin)|Magny]] || Mànglàtt || Magny || align="right" | {{EWZT|FR|68196}} || align="right" | 4,30 || align="right" | 68210 || align="right" | 68196 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Manspach]] || Mànschbàch || Manspach || align="right" | {{EWZT|FR|68200}} || align="right" | 5,33 || align="right" | 68210 || align="right" | 68200 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | '''[[Masevaux-Niederbruck]]''' || Màsmìnschter-Niderbrucke || Masmünster-Niederbruck || align="right" | 3.797 || align="right" | 26,99 || align="right" | 68290 || align="right" | 68201 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Mertzen]] || Merze || Merzen || align="right" | {{EWZT|FR|68202}} || align="right" | 2,01 || align="right" | 68210 || align="right" | 68202 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Montreux-Jeune]] || Jungmìnschtràl || Jung-Münsterol || align="right" | {{EWZT|FR|68214}} || align="right" | 3,36 || align="right" | 68210 || align="right" | 68214 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Montreux-Vieux]] || Àltmìnschtràl || Alt-Münsterol || align="right" | {{EWZT|FR|68215}} || align="right" | 4,14 || align="right" | 68210 || align="right" | 68215 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Mooslargue]] || Moos-Neederlàrg || Mooslarg || align="right" | {{EWZT|FR|68216}} || align="right" | 5,63 || align="right" | 68580 || align="right" | 68216 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Oberbruck]] || Owwerbrucke || Oberbruck || align="right" | {{EWZT|FR|68239}} || align="right" | 4,30 || align="right" | 68290 || align="right" | 68239 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Pfetterhouse]] || Pfatterhüse || Pfetterhausen || align="right" | {{EWZT|FR|68257}} || align="right" | 14,28 || align="right" | 68480 || align="right" | 68257 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Retzwiller]] || Ratzwìller || Retzweiler || align="right" | {{EWZT|FR|68268}} || align="right" | 4,10 || align="right" | 68210 || align="right" | 68268 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Rimbach-près-Masevaux]] || Rìmbàch || Rimbach bei Masmünster || align="right" | {{EWZT|FR|68275}} || align="right" | 16,66 || align="right" | 68290 || align="right" | 68275 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Romagny (Haut-Rhin)|Romagny]] || Romààni || Romagny || align="right" | {{EWZT|FR|68282}} || align="right" | 2,89 || align="right" | 68210 || align="right" | 68282 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Saint-Cosme (Haut-Rhin)|Saint-Cosme]] || Sàm Koschma || Sankt Kosman || align="right" | {{EWZT|FR|68293}} || align="right" | 2,71 || align="right" | 68210 || align="right" | 68293 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Saint-Ulrich]] || Sant Üelri || Sankt Ulrich || align="right" | {{EWZT|FR|68299}} || align="right" | 3,85 || align="right" | 68210 || align="right" | 68299 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Sentheim]] || Sante || Sentheim || align="right" | {{EWZT|FR|68304}} || align="right" | 6,18 || align="right" | 68780 || align="right" | 68304 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Seppois-le-Bas]] || Sept || Niedersept || align="right" | {{EWZT|FR|68305}} || align="right" | 6,73 || align="right" | 68580 || align="right" | 68305 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Seppois-le-Haut]] || Obersept || Obersept || align="right" | {{EWZT|FR|68306}} || align="right" | 6,27 || align="right" | 68580 || align="right" | 68306 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Sewen]] || Siewe || Sewen || align="right" | {{EWZT|FR|68307}} || align="right" | 21,50 || align="right" | 68290 || align="right" | 68307 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Sickert]] || Sìckert || Sickert || align="right" | {{EWZT|FR|68308}} || align="right" | 5,12 || align="right" | 68290 || align="right" | 68308 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Soppe-le-Bas]] || Nìdersulzbàch || Niedersulzbach || align="right" | {{EWZT|FR|68313}} || align="right" | 5,68 || align="right" | 68780 || align="right" | 68313 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Sternenberg (Haut-Rhin)|Sternenberg]] || Starnebarg || Sternenberg || align="right" | {{EWZT|FR|68326}} || align="right" | 3,44 || align="right" | 68780 || align="right" | 68326 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Strueth]] || Strüeth || Strüth || align="right" | {{EWZT|FR|68330}} || align="right" | 4,31 || align="right" | 68580 || align="right" | 68330 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Traubach-le-Bas]] || Nìdertràibàch || Niedertraubach || align="right" | {{EWZT|FR|68336}} || align="right" | 6,78 || align="right" | 68210 || align="right" | 68336 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Traubach-le-Haut]] || Ìwertràibàch || Obertraubach || align="right" | {{EWZT|FR|68337}} || align="right" | 6,91 || align="right" | 68210 || align="right" | 68337 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Ueberstrass]] || Ìwerstrooss || Überstrass || align="right" | {{EWZT|FR|68340}} || align="right" | 5,12 || align="right" | 68580 || align="right" | 68340 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Valdieu-Lutran]] || Grüene-Lüttre || Gottestal-Lüttern || align="right" | {{EWZT|FR|68192}} || align="right" | 5,17 || align="right" | 68210 || align="right" | 68192 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Wegscheid (Haut-Rhin)|Wegscheid]] || Wagschaid || Wegscheid || align="right" | {{EWZT|FR|68361}} || align="right" | 10,06 || align="right" | 68290 || align="right" | 68361 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Wolfersdorf]] || Wolferschdorf || Wolfersdorf || align="right" | {{EWZT|FR|68378}} || align="right" | 3,66 || align="right" | 68210 || align="right" | 68378 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |-class="hintergrundfarbe5" | '''Kanton Masevaux''' || '''Màsmìnschter''' || '''Masmünster''' || style="text-align:right" | '''{{EWZT|FR|6809}}''' || style="text-align:right" |'''393.49''' || style="text-align:right" | '''-''' || style="text-align:right" | '''6809''' || '''-''' |} === Gmeinde bis März 2015 === {| {{prettytable}} |- | width=150px|'''Elsassische Nàme''' || width=150px|'''Frànzesische Nàme''' || width=150px|'''Ditsche Nàme''' |- | [[Au (Oberelsass)|d Ài]] || Lauw || Au |- | [[Dollern|Dollere]] || Dolleren || Dollern |- | [[Obersulzbach (Oberelsass)|Ewersulzbàch]] || Soppe-le-Haut || Obersulzbach |- | [[Oberburbach|Ìwerburbàch]] || Bourbach-le-Haut || Burbach |- | [[Kirchberg (Oberelsass)|Kìrechbarg]] || Kirchberg || Kirchberg |- | [[Masmünster|Màsmìnschter]] || Masevaux || Masmünster |- | [[Morzweiler|Morzwiller]] || Mortzwiller || Morzweiler |- | [[Niederbruck|Nìderbrucke]] || Niederbruck || Niederbruck |- | [[Niedersulzbach (Oberelsass)|Nìdersulzbàch]] || Soppe-le-Bas || Niedersulzbach |- | [[Oberbruck|Owwerbrucke]] || Oberbruck || Oberbruck |- | [[Rimbach bei Masmünster|Rìmbàch]] || Rimbach-près-Masevaux || Rimbach |- | [[Sentheim|Sante]] || Sentheim || Sentheim |- | [[Sickert|Sìckert]] || Sickert || Sickert |- | [[Sewen|Siewe]] || Sewen || Sewen |- | [[Wegscheid|Wagschaid]] || Wegscheid || Wegscheid |- |} {{Navigationsleiste Kantone im Département Haut-Rhin}} [[Kategorie:Kànton ìm Owerelsàss|Masmunster]] bujggfbqbk925xq3od79no5zcwm9o06 1072097 1072093 2025-07-08T20:58:19Z Arancycn 112444 1072097 wikitext text/x-wiki {{DISPLAYTITLE:Kanton Masmìnschter}} {{Infobox französischer Kanton | nom = Masmünster-Niederbruck | nomofficiel = Canton de Masevaux-Niederbruck | rég = [[Grand Est]] | dépt = [[Département Haut-Rhin|Owerelsass]] | arrt = [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] (45)<br/>[[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] (17) | ville = [[Masmünster|Màsmìnschter]] | cons = Fabienne Orlandi<br/>Rémy With | dates = 2015-2021 | km² = 393.49 | nbcomm = 59 | insee = 6809 | image = Haut-Rhin - Canton Masevaux 2015.svg | DIAFAM = [[Alemannisch]] | DIALECT = [[Elsässisch]] | DIAREG = | DIALOC = | DIAACT = }} Dr '''Kanton Masmünster-Niederbruck''' (frz. ''Canton de Masevaux-Niederbruck'') ìsch e [[Kanton (Frankreich)|Kànton]] ìm [[Frankreich|franzeesche]] [[Département]] [[Département Haut-Rhin|Owerelsass (Haut-Rhin)]]. Kantonshauptort (frz. ''bureau centralisateur'') isch die gliichnammig Kreisstadt [[Masmünster|Màsmìnschter]] mit eme Rothüs üs em 19. Johrhundert un dr Gmeindkìrech Sankt-Martin üs em 18. Johrhundert. == Gmeinde == {| class="wikitable sortable" ! class="hintergrundfarbe5"|&nbsp;[[Gemeinde (Frankreich)|Gmeind]]&nbsp; ! class="hintergrundfarbe5"|&nbsp;Elsässisch&nbsp; ! class="hintergrundfarbe5"|&nbsp;Ditsch&nbsp; ! class="hintergrundfarbe5"|&nbsp;Iiwohner&nbsp;<br />({{#time:Y|{{Metadaten Einwohnerzahl FR|56|STAND}}}}) ! class="hintergrundfarbe5"|&nbsp;Fleche&nbsp;<br />(km²) ! class="hintergrundfarbe5"|&nbsp;[[Code postal|Code<br>postal]]&nbsp; ! class="hintergrundfarbe5"|[[Code Insee|Code<br>Insee]] ! class="hintergrundfarbe5"|[[Arrondissement]] |- | [[Altenach]] || Àltenàch || Altenach || align="right" | {{EWZT|FR|68002}} || align="right" | 6,18 || align="right" | 68210 || align="right" | 68002 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Ballersdorf]] || Ballerschdorf || Ballersdorf || align="right" | {{EWZT|FR|68017}} || align="right" | 10,72 || align="right" | 68210 || align="right" | 68017 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Balschwiller]] || Bàlschwìller || Balschweiler || align="right" | {{EWZT|FR|68018}} || align="right" | 9,79 || align="right" | 68210 || align="right" | 68018 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Bellemagny]] || Baretswiller || Baronsweiler || align="right" | {{EWZT|FR|68024}} || align="right" | 2,10 || align="right" | 68210 || align="right" | 68024 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Bernwiller]] || Barnwiller || Bernweiler || align="right" | 673 || align="right" | 13,70 || align="right" | 68210 || align="right" | 68006 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Bréchaumont]] || Bruckedswiller || Brückensweiler || align="right" | {{EWZT|FR|68050}} || align="right" | 6,51 || align="right" | 68210 || align="right" | 68050 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Bretten (Haut-Rhin)|Bretten]] || Bratte || Bretten || align="right" | {{EWZT|FR|68052}} || align="right" | 4,16 || align="right" | 68780 || align="right" | 68052 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Buethwiller]] || Büethwiller || Bütweiler || align="right" | {{EWZT|FR|68057}} || align="right" | 3,84 || align="right" | 68210 || align="right" | 68057 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Burnhaupt-le-Bas]] || Nìderburnhaipt || Niederburnhaupt || align="right" | {{EWZT|FR|68059}} || align="right" | 11,77 || align="right" | 68520 || align="right" | 68059 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Burnhaupt-le-Haut]] || Ewerburnhaipt || Oberburnhaupt || align="right" | {{EWZT|FR|68060}} || align="right" | 12,49 || align="right" | 68520 || align="right" | 68060 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Chavannes-sur-l'Étang]] || - || Schaffnatt am Weiher || align="right" | {{EWZT|FR|68065}} || align="right" | 6,04 || align="right" | 68210 || align="right" | 68065 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Dannemarie (Haut-Rhin)|Dannemarie]] || Dàmmerkìlch || Dammerkirch || align="right" | {{EWZT|FR|68068}} || align="right" | 4,35 || align="right" | 68210 || align="right" | 68068 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Diefmatten]] || Diefmàtte || Diefmatten || align="right" | {{EWZT|FR|68071}} || align="right" | 3,17 || align="right" | 68780 || align="right" | 68071 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Dolleren]] || Dollere || Dolleren || align="right" | {{EWZT|FR|68073}} || align="right" | 8,37 || align="right" | 68290 || align="right" | 68073 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Eglingen]] || Eglìnge || Eglingen || align="right" | {{EWZT|FR|68077}} || align="right" | 3,72 || align="right" | 68720 || align="right" | 68077 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Elbach (Haut-Rhin)|Elbach]] || Albach || Elbach || align="right" | {{EWZT|FR|68079}} || align="right" | 3,18 || align="right" | 68210 || align="right" | 68079 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Eteimbes]] || Welschestaibach || Welschensteinbach || align="right" | {{EWZT|FR|68085}} || align="right" | 4,96 || align="right" | 68210 || align="right" | 68085 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Falkwiller]] || Fàlkwiller || Falkweiler || align="right" | {{EWZT|FR|68086}} || align="right" | 3,55 || align="right" | 68210 || align="right" | 68086 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Friesen (Haut-Rhin)|Friesen]] || Friese || Friesen || align="right" | {{EWZT|FR|68098}} || align="right" | 8,42 || align="right" | 68580 || align="right" | 68098 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Fulleren (Haut-Rhin)|Fulleren]] || Fìllere || Fülleren || align="right" | {{EWZT|FR|68100}} || align="right" | 5,31 || align="right" | 68210 || align="right" | 68100 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Gildwiller]] || Gìldwìller || Gildweiler || align="right" | {{EWZT|FR|68105}} || align="right" | 5,02 || align="right" | 68210 || align="right" | 68105 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Gommersdorf (Haut-Rhin)|Gommersdorf]] || Gummerschdorf || Gommersdorf || align="right" | {{EWZT|FR|68107}} || align="right" | 4,15 || align="right" | 68210 || align="right" | 68107 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Guevenatten]] || Gavenàtt || Gevenatten || align="right" | {{EWZT|FR|68114}} || align="right" | 2,15 || align="right" | 68210 || align="right" | 68114 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Guewenheim]] || Gaiwene || Gewenheim || align="right" | {{EWZT|FR|68115}} || align="right" | 8,55 || align="right" | 68116 || align="right" | 68115 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Hagenbach (Haut-Rhin)|Hagenbach]] || Hàgebàch || Hagenbach || align="right" | {{EWZT|FR|68119}} || align="right" | 4,81 || align="right" | 68210 || align="right" | 68119 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Hecken (Haut-Rhin)|Hecken]] || Hecke || Hecken || align="right" | {{EWZT|FR|68125}} || align="right" | 2,45 || align="right" | 68210 || align="right" | 68125 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Hindlingen]] || Hìndlìnge/Entreigne || Hindlingen || align="right" | {{EWZT|FR|68137}} || align="right" | 8,00 || align="right" | 68580 || align="right" | 68137 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Kirchberg (Haut-Rhin)|Kirchberg]] || Kìrechbarg || Kirchberg || align="right" | {{EWZT|FR|68167}} || align="right" | 6,74 || align="right" | 68290 || align="right" | 68167 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Largitzen]] || Làrgìtze || Largizen || align="right" | {{EWZT|FR|68176}} || align="right" | 5,60 || align="right" | 68580 || align="right" | 68176 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Lauw]] || d Ài || Au || align="right" | {{EWZT|FR|68179}} || align="right" | 4,61 || align="right" | 68290 || align="right" | 68179 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Le Haut Soultzbach]] || Ewersulzbàch || Obersulzbach || align="right" | 903 || align="right" | 11,60 || align="right" | 68780 || align="right" | 68219 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Magny (Haut-Rhin)|Magny]] || Mànglàtt || Magny || align="right" | {{EWZT|FR|68196}} || align="right" | 4,30 || align="right" | 68210 || align="right" | 68196 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Manspach]] || Mànschbàch || Manspach || align="right" | {{EWZT|FR|68200}} || align="right" | 5,33 || align="right" | 68210 || align="right" | 68200 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | '''[[Masevaux-Niederbruck]]''' || Màsmìnschter-Niderbrucke || Masmünster-Niederbruck || align="right" | 3.797 || align="right" | 26,99 || align="right" | 68290 || align="right" | 68201 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Mertzen]] || Merze || Merzen || align="right" | {{EWZT|FR|68202}} || align="right" | 2,01 || align="right" | 68210 || align="right" | 68202 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Montreux-Jeune]] || Jungmìnschtràl || Jung-Münsterol || align="right" | {{EWZT|FR|68214}} || align="right" | 3,36 || align="right" | 68210 || align="right" | 68214 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Montreux-Vieux]] || Àltmìnschtràl || Alt-Münsterol || align="right" | {{EWZT|FR|68215}} || align="right" | 4,14 || align="right" | 68210 || align="right" | 68215 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Mooslargue]] || Moos-Neederlàrg || Mooslarg || align="right" | {{EWZT|FR|68216}} || align="right" | 5,63 || align="right" | 68580 || align="right" | 68216 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Oberbruck]] || Owwerbrucke || Oberbruck || align="right" | {{EWZT|FR|68239}} || align="right" | 4,30 || align="right" | 68290 || align="right" | 68239 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Pfetterhouse]] || Pfatterhüse || Pfetterhausen || align="right" | {{EWZT|FR|68257}} || align="right" | 14,28 || align="right" | 68480 || align="right" | 68257 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Retzwiller]] || Ratzwìller || Retzweiler || align="right" | {{EWZT|FR|68268}} || align="right" | 4,10 || align="right" | 68210 || align="right" | 68268 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Rimbach-près-Masevaux]] || Rìmbàch || Rimbach bei Masmünster || align="right" | {{EWZT|FR|68275}} || align="right" | 16,66 || align="right" | 68290 || align="right" | 68275 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Romagny (Haut-Rhin)|Romagny]] || Romààni || Romagny || align="right" | {{EWZT|FR|68282}} || align="right" | 2,89 || align="right" | 68210 || align="right" | 68282 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Saint-Cosme (Haut-Rhin)|Saint-Cosme]] || Sàm Koschma || Sankt Kosman || align="right" | {{EWZT|FR|68293}} || align="right" | 2,71 || align="right" | 68210 || align="right" | 68293 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Saint-Ulrich]] || Sant Üelri || Sankt Ulrich || align="right" | {{EWZT|FR|68299}} || align="right" | 3,85 || align="right" | 68210 || align="right" | 68299 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Sentheim]] || Sante || Sentheim || align="right" | {{EWZT|FR|68304}} || align="right" | 6,18 || align="right" | 68780 || align="right" | 68304 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Seppois-le-Bas]] || Sept || Niedersept || align="right" | {{EWZT|FR|68305}} || align="right" | 6,73 || align="right" | 68580 || align="right" | 68305 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Seppois-le-Haut]] || Obersept || Obersept || align="right" | {{EWZT|FR|68306}} || align="right" | 6,27 || align="right" | 68580 || align="right" | 68306 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Sewen]] || Siewe || Sewen || align="right" | {{EWZT|FR|68307}} || align="right" | 21,50 || align="right" | 68290 || align="right" | 68307 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Sickert]] || Sìckert || Sickert || align="right" | {{EWZT|FR|68308}} || align="right" | 5,12 || align="right" | 68290 || align="right" | 68308 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Soppe-le-Bas]] || Nìdersulzbàch || Niedersulzbach || align="right" | {{EWZT|FR|68313}} || align="right" | 5,68 || align="right" | 68780 || align="right" | 68313 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Sternenberg (Haut-Rhin)|Sternenberg]] || Starnebarg || Sternenberg || align="right" | {{EWZT|FR|68326}} || align="right" | 3,44 || align="right" | 68780 || align="right" | 68326 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Strueth]] || Strüeth || Strüth || align="right" | {{EWZT|FR|68330}} || align="right" | 4,31 || align="right" | 68580 || align="right" | 68330 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Traubach-le-Bas]] || Nìdertràibàch || Niedertraubach || align="right" | {{EWZT|FR|68336}} || align="right" | 6,78 || align="right" | 68210 || align="right" | 68336 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Traubach-le-Haut]] || Ìwertràibàch || Obertraubach || align="right" | {{EWZT|FR|68337}} || align="right" | 6,91 || align="right" | 68210 || align="right" | 68337 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Ueberstrass]] || Ìwerstrooss || Überstrass || align="right" | {{EWZT|FR|68340}} || align="right" | 5,12 || align="right" | 68580 || align="right" | 68340 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Valdieu-Lutran]] || Grüene-Lüttre || Gottestal-Lüttern || align="right" | {{EWZT|FR|68192}} || align="right" | 5,17 || align="right" | 68210 || align="right" | 68192 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Wegscheid (Haut-Rhin)|Wegscheid]] || Wagschaid || Wegscheid || align="right" | {{EWZT|FR|68361}} || align="right" | 10,06 || align="right" | 68290 || align="right" | 68361 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Wolfersdorf]] || Wolferschdorf || Wolfersdorf || align="right" | {{EWZT|FR|68378}} || align="right" | 3,66 || align="right" | 68210 || align="right" | 68378 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |-class="hintergrundfarbe5" | '''Kanton Masevaux''' || '''Màsmìnschter''' || '''Masmünster''' || style="text-align:right" | '''{{EWZT|FR|6809}}''' || style="text-align:right" |'''393.49''' || style="text-align:right" | '''-''' || style="text-align:right" | '''6809''' || '''-''' |} === Gmeinde bis März 2015 === {| {{prettytable}} |- | width=150px|'''Elsassische Nàme''' || width=150px|'''Frànzesische Nàme''' || width=150px|'''Ditsche Nàme''' |- | [[Au (Oberelsass)|d Ài]] || Lauw || Au |- | [[Dollern|Dollere]] || Dolleren || Dollern |- | [[Obersulzbach (Oberelsass)|Ewersulzbàch]] || Soppe-le-Haut || Obersulzbach |- | [[Oberburbach|Ìwerburbàch]] || Bourbach-le-Haut || Burbach |- | [[Kirchberg (Oberelsass)|Kìrechbarg]] || Kirchberg || Kirchberg |- | [[Masmünster|Màsmìnschter]] || Masevaux || Masmünster |- | [[Morzweiler|Morzwiller]] || Mortzwiller || Morzweiler |- | [[Niederbruck|Nìderbrucke]] || Niederbruck || Niederbruck |- | [[Niedersulzbach (Oberelsass)|Nìdersulzbàch]] || Soppe-le-Bas || Niedersulzbach |- | [[Oberbruck|Owwerbrucke]] || Oberbruck || Oberbruck |- | [[Rimbach bei Masmünster|Rìmbàch]] || Rimbach-près-Masevaux || Rimbach |- | [[Sentheim|Sante]] || Sentheim || Sentheim |- | [[Sickert|Sìckert]] || Sickert || Sickert |- | [[Sewen|Siewe]] || Sewen || Sewen |- | [[Wegscheid|Wagschaid]] || Wegscheid || Wegscheid |- |} {{Navigationsleiste Kantone im Département Haut-Rhin}} [[Kategorie:Kànton ìm Owerelsàss|Masmünster-Niederbruck]] 9o6aqjbu8xve9a1v0ktg4vp091et9hh 1072099 1072097 2025-07-08T21:00:40Z Arancycn 112444 1072099 wikitext text/x-wiki {{DISPLAYTITLE:Kanton Masmìnschter-Niderbrucke}} {{Infobox französischer Kanton | nom = Masmünster-Niederbruck | nomofficiel = Canton de Masevaux-Niederbruck | rég = [[Grand Est]] | dépt = [[Département Haut-Rhin|Owerelsass]] | arrt = [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] (45)<br/>[[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] (17) | ville = [[Masmünster|Màsmìnschter]] | cons = Fabienne Orlandi<br/>Rémy With | dates = 2015-2021 | km² = 393.49 | nbcomm = 59 | insee = 6809 | image = Haut-Rhin - Canton Masevaux 2015.svg | DIAFAM = [[Alemannisch]] | DIALECT = [[Elsässisch]] | DIAREG = | DIALOC = | DIAACT = }} Dr '''Kanton Masmünster-Niederbruck''' (frz. ''Canton de Masevaux-Niederbruck'') ìsch e [[Kanton (Frankreich)|Kànton]] ìm [[Frankreich|franzeesche]] [[Département]] [[Département Haut-Rhin|Owerelsass (Haut-Rhin)]]. Kantonshauptort (frz. ''bureau centralisateur'') isch die gliichnammig Kreisstadt [[Masmünster|Màsmìnschter]] mit eme Rothüs üs em 19. Johrhundert un dr Gmeindkìrech Sankt-Martin üs em 18. Johrhundert. == Gmeinde == {| class="wikitable sortable" ! class="hintergrundfarbe5"|&nbsp;[[Gemeinde (Frankreich)|Gmeind]]&nbsp; ! class="hintergrundfarbe5"|&nbsp;Elsässisch&nbsp; ! class="hintergrundfarbe5"|&nbsp;Ditsch&nbsp; ! class="hintergrundfarbe5"|&nbsp;Iiwohner&nbsp;<br />({{#time:Y|{{Metadaten Einwohnerzahl FR|56|STAND}}}}) ! class="hintergrundfarbe5"|&nbsp;Fleche&nbsp;<br />(km²) ! class="hintergrundfarbe5"|&nbsp;[[Code postal|Code<br>postal]]&nbsp; ! class="hintergrundfarbe5"|[[Code Insee|Code<br>Insee]] ! class="hintergrundfarbe5"|[[Arrondissement]] |- | [[Altenach]] || Àltenàch || Altenach || align="right" | {{EWZT|FR|68002}} || align="right" | 6,18 || align="right" | 68210 || align="right" | 68002 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Ballersdorf]] || Ballerschdorf || Ballersdorf || align="right" | {{EWZT|FR|68017}} || align="right" | 10,72 || align="right" | 68210 || align="right" | 68017 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Balschwiller]] || Bàlschwìller || Balschweiler || align="right" | {{EWZT|FR|68018}} || align="right" | 9,79 || align="right" | 68210 || align="right" | 68018 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Bellemagny]] || Baretswiller || Baronsweiler || align="right" | {{EWZT|FR|68024}} || align="right" | 2,10 || align="right" | 68210 || align="right" | 68024 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Bernwiller]] || Barnwiller || Bernweiler || align="right" | 673 || align="right" | 13,70 || align="right" | 68210 || align="right" | 68006 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Bréchaumont]] || Bruckedswiller || Brückensweiler || align="right" | {{EWZT|FR|68050}} || align="right" | 6,51 || align="right" | 68210 || align="right" | 68050 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Bretten (Haut-Rhin)|Bretten]] || Bratte || Bretten || align="right" | {{EWZT|FR|68052}} || align="right" | 4,16 || align="right" | 68780 || align="right" | 68052 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Buethwiller]] || Büethwiller || Bütweiler || align="right" | {{EWZT|FR|68057}} || align="right" | 3,84 || align="right" | 68210 || align="right" | 68057 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Burnhaupt-le-Bas]] || Nìderburnhaipt || Niederburnhaupt || align="right" | {{EWZT|FR|68059}} || align="right" | 11,77 || align="right" | 68520 || align="right" | 68059 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Burnhaupt-le-Haut]] || Ewerburnhaipt || Oberburnhaupt || align="right" | {{EWZT|FR|68060}} || align="right" | 12,49 || align="right" | 68520 || align="right" | 68060 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Chavannes-sur-l'Étang]] || - || Schaffnatt am Weiher || align="right" | {{EWZT|FR|68065}} || align="right" | 6,04 || align="right" | 68210 || align="right" | 68065 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Dannemarie (Haut-Rhin)|Dannemarie]] || Dàmmerkìlch || Dammerkirch || align="right" | {{EWZT|FR|68068}} || align="right" | 4,35 || align="right" | 68210 || align="right" | 68068 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Diefmatten]] || Diefmàtte || Diefmatten || align="right" | {{EWZT|FR|68071}} || align="right" | 3,17 || align="right" | 68780 || align="right" | 68071 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Dolleren]] || Dollere || Dolleren || align="right" | {{EWZT|FR|68073}} || align="right" | 8,37 || align="right" | 68290 || align="right" | 68073 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Eglingen]] || Eglìnge || Eglingen || align="right" | {{EWZT|FR|68077}} || align="right" | 3,72 || align="right" | 68720 || align="right" | 68077 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Elbach (Haut-Rhin)|Elbach]] || Albach || Elbach || align="right" | {{EWZT|FR|68079}} || align="right" | 3,18 || align="right" | 68210 || align="right" | 68079 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Eteimbes]] || Welschestaibach || Welschensteinbach || align="right" | {{EWZT|FR|68085}} || align="right" | 4,96 || align="right" | 68210 || align="right" | 68085 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Falkwiller]] || Fàlkwiller || Falkweiler || align="right" | {{EWZT|FR|68086}} || align="right" | 3,55 || align="right" | 68210 || align="right" | 68086 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Friesen (Haut-Rhin)|Friesen]] || Friese || Friesen || align="right" | {{EWZT|FR|68098}} || align="right" | 8,42 || align="right" | 68580 || align="right" | 68098 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Fulleren (Haut-Rhin)|Fulleren]] || Fìllere || Fülleren || align="right" | {{EWZT|FR|68100}} || align="right" | 5,31 || align="right" | 68210 || align="right" | 68100 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Gildwiller]] || Gìldwìller || Gildweiler || align="right" | {{EWZT|FR|68105}} || align="right" | 5,02 || align="right" | 68210 || align="right" | 68105 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Gommersdorf (Haut-Rhin)|Gommersdorf]] || Gummerschdorf || Gommersdorf || align="right" | {{EWZT|FR|68107}} || align="right" | 4,15 || align="right" | 68210 || align="right" | 68107 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Guevenatten]] || Gavenàtt || Gevenatten || align="right" | {{EWZT|FR|68114}} || align="right" | 2,15 || align="right" | 68210 || align="right" | 68114 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Guewenheim]] || Gaiwene || Gewenheim || align="right" | {{EWZT|FR|68115}} || align="right" | 8,55 || align="right" | 68116 || align="right" | 68115 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Hagenbach (Haut-Rhin)|Hagenbach]] || Hàgebàch || Hagenbach || align="right" | {{EWZT|FR|68119}} || align="right" | 4,81 || align="right" | 68210 || align="right" | 68119 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Hecken (Haut-Rhin)|Hecken]] || Hecke || Hecken || align="right" | {{EWZT|FR|68125}} || align="right" | 2,45 || align="right" | 68210 || align="right" | 68125 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Hindlingen]] || Hìndlìnge/Entreigne || Hindlingen || align="right" | {{EWZT|FR|68137}} || align="right" | 8,00 || align="right" | 68580 || align="right" | 68137 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Kirchberg (Haut-Rhin)|Kirchberg]] || Kìrechbarg || Kirchberg || align="right" | {{EWZT|FR|68167}} || align="right" | 6,74 || align="right" | 68290 || align="right" | 68167 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Largitzen]] || Làrgìtze || Largizen || align="right" | {{EWZT|FR|68176}} || align="right" | 5,60 || align="right" | 68580 || align="right" | 68176 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Lauw]] || d Ài || Au || align="right" | {{EWZT|FR|68179}} || align="right" | 4,61 || align="right" | 68290 || align="right" | 68179 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Le Haut Soultzbach]] || Ewersulzbàch || Obersulzbach || align="right" | 903 || align="right" | 11,60 || align="right" | 68780 || align="right" | 68219 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Magny (Haut-Rhin)|Magny]] || Mànglàtt || Magny || align="right" | {{EWZT|FR|68196}} || align="right" | 4,30 || align="right" | 68210 || align="right" | 68196 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Manspach]] || Mànschbàch || Manspach || align="right" | {{EWZT|FR|68200}} || align="right" | 5,33 || align="right" | 68210 || align="right" | 68200 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | '''[[Masevaux-Niederbruck]]''' || Màsmìnschter-Niderbrucke || Masmünster-Niederbruck || align="right" | 3.797 || align="right" | 26,99 || align="right" | 68290 || align="right" | 68201 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Mertzen]] || Merze || Merzen || align="right" | {{EWZT|FR|68202}} || align="right" | 2,01 || align="right" | 68210 || align="right" | 68202 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Montreux-Jeune]] || Jungmìnschtràl || Jung-Münsterol || align="right" | {{EWZT|FR|68214}} || align="right" | 3,36 || align="right" | 68210 || align="right" | 68214 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Montreux-Vieux]] || Àltmìnschtràl || Alt-Münsterol || align="right" | {{EWZT|FR|68215}} || align="right" | 4,14 || align="right" | 68210 || align="right" | 68215 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Mooslargue]] || Moos-Neederlàrg || Mooslarg || align="right" | {{EWZT|FR|68216}} || align="right" | 5,63 || align="right" | 68580 || align="right" | 68216 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Oberbruck]] || Owwerbrucke || Oberbruck || align="right" | {{EWZT|FR|68239}} || align="right" | 4,30 || align="right" | 68290 || align="right" | 68239 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Pfetterhouse]] || Pfatterhüse || Pfetterhausen || align="right" | {{EWZT|FR|68257}} || align="right" | 14,28 || align="right" | 68480 || align="right" | 68257 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Retzwiller]] || Ratzwìller || Retzweiler || align="right" | {{EWZT|FR|68268}} || align="right" | 4,10 || align="right" | 68210 || align="right" | 68268 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Rimbach-près-Masevaux]] || Rìmbàch || Rimbach bei Masmünster || align="right" | {{EWZT|FR|68275}} || align="right" | 16,66 || align="right" | 68290 || align="right" | 68275 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Romagny (Haut-Rhin)|Romagny]] || Romààni || Romagny || align="right" | {{EWZT|FR|68282}} || align="right" | 2,89 || align="right" | 68210 || align="right" | 68282 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Saint-Cosme (Haut-Rhin)|Saint-Cosme]] || Sàm Koschma || Sankt Kosman || align="right" | {{EWZT|FR|68293}} || align="right" | 2,71 || align="right" | 68210 || align="right" | 68293 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Saint-Ulrich]] || Sant Üelri || Sankt Ulrich || align="right" | {{EWZT|FR|68299}} || align="right" | 3,85 || align="right" | 68210 || align="right" | 68299 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Sentheim]] || Sante || Sentheim || align="right" | {{EWZT|FR|68304}} || align="right" | 6,18 || align="right" | 68780 || align="right" | 68304 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Seppois-le-Bas]] || Sept || Niedersept || align="right" | {{EWZT|FR|68305}} || align="right" | 6,73 || align="right" | 68580 || align="right" | 68305 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Seppois-le-Haut]] || Obersept || Obersept || align="right" | {{EWZT|FR|68306}} || align="right" | 6,27 || align="right" | 68580 || align="right" | 68306 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Sewen]] || Siewe || Sewen || align="right" | {{EWZT|FR|68307}} || align="right" | 21,50 || align="right" | 68290 || align="right" | 68307 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Sickert]] || Sìckert || Sickert || align="right" | {{EWZT|FR|68308}} || align="right" | 5,12 || align="right" | 68290 || align="right" | 68308 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Soppe-le-Bas]] || Nìdersulzbàch || Niedersulzbach || align="right" | {{EWZT|FR|68313}} || align="right" | 5,68 || align="right" | 68780 || align="right" | 68313 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Sternenberg (Haut-Rhin)|Sternenberg]] || Starnebarg || Sternenberg || align="right" | {{EWZT|FR|68326}} || align="right" | 3,44 || align="right" | 68780 || align="right" | 68326 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Strueth]] || Strüeth || Strüth || align="right" | {{EWZT|FR|68330}} || align="right" | 4,31 || align="right" | 68580 || align="right" | 68330 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Traubach-le-Bas]] || Nìdertràibàch || Niedertraubach || align="right" | {{EWZT|FR|68336}} || align="right" | 6,78 || align="right" | 68210 || align="right" | 68336 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Traubach-le-Haut]] || Ìwertràibàch || Obertraubach || align="right" | {{EWZT|FR|68337}} || align="right" | 6,91 || align="right" | 68210 || align="right" | 68337 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Ueberstrass]] || Ìwerstrooss || Überstrass || align="right" | {{EWZT|FR|68340}} || align="right" | 5,12 || align="right" | 68580 || align="right" | 68340 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Valdieu-Lutran]] || Grüene-Lüttre || Gottestal-Lüttern || align="right" | {{EWZT|FR|68192}} || align="right" | 5,17 || align="right" | 68210 || align="right" | 68192 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |- | [[Wegscheid (Haut-Rhin)|Wegscheid]] || Wagschaid || Wegscheid || align="right" | {{EWZT|FR|68361}} || align="right" | 10,06 || align="right" | 68290 || align="right" | 68361 || [[Arrondissement Thann-Guebwiller|Thann-Guebwiller]] |- | [[Wolfersdorf]] || Wolferschdorf || Wolfersdorf || align="right" | {{EWZT|FR|68378}} || align="right" | 3,66 || align="right" | 68210 || align="right" | 68378 || [[Arrondissement Altkirch|Altkirch]] |-class="hintergrundfarbe5" | '''Kanton Masevaux''' || '''Màsmìnschter''' || '''Masmünster''' || style="text-align:right" | '''{{EWZT|FR|6809}}''' || style="text-align:right" |'''393.49''' || style="text-align:right" | '''-''' || style="text-align:right" | '''6809''' || '''-''' |} === Gmeinde bis März 2015 === {| {{prettytable}} |- | width=150px|'''Elsassische Nàme''' || width=150px|'''Frànzesische Nàme''' || width=150px|'''Ditsche Nàme''' |- | [[Au (Oberelsass)|d Ài]] || Lauw || Au |- | [[Dollern|Dollere]] || Dolleren || Dollern |- | [[Obersulzbach (Oberelsass)|Ewersulzbàch]] || Soppe-le-Haut || Obersulzbach |- | [[Oberburbach|Ìwerburbàch]] || Bourbach-le-Haut || Burbach |- | [[Kirchberg (Oberelsass)|Kìrechbarg]] || Kirchberg || Kirchberg |- | [[Masmünster|Màsmìnschter]] || Masevaux || Masmünster |- | [[Morzweiler|Morzwiller]] || Mortzwiller || Morzweiler |- | [[Niederbruck|Nìderbrucke]] || Niederbruck || Niederbruck |- | [[Niedersulzbach (Oberelsass)|Nìdersulzbàch]] || Soppe-le-Bas || Niedersulzbach |- | [[Oberbruck|Owwerbrucke]] || Oberbruck || Oberbruck |- | [[Rimbach bei Masmünster|Rìmbàch]] || Rimbach-près-Masevaux || Rimbach |- | [[Sentheim|Sante]] || Sentheim || Sentheim |- | [[Sickert|Sìckert]] || Sickert || Sickert |- | [[Sewen|Siewe]] || Sewen || Sewen |- | [[Wegscheid|Wagschaid]] || Wegscheid || Wegscheid |- |} {{Navigationsleiste Kantone im Département Haut-Rhin}} [[Kategorie:Kànton ìm Owerelsàss|Masmünster-Niederbruck]] d194h7vui28ctaeimj7h97ynkfmcgxw Diskussion:Kanton Masmünster-Niederbruck 1 16455 1072095 293274 2025-07-08T20:57:57Z Arancycn 112444 Dr Arancycn het d Seite [[Diskussion:Kanton Masmünster]] uf [[Diskussion:Kanton Masmünster-Niederbruck]] verschobe: [[Masmünster-Niederbruck]] 293274 wikitext text/x-wiki Tja, dr Artikel het keine fimf nit-statistische Sätz, miesst mer ihn no nit lösche? Isch er e Stumpe? Find ich nit: Dr Infokaschte enthaldet wichtigi Strukturdate, d'Charte kummt au noch. Und üsserdem isch au e Lischte mit allene Ortschafte un ihrene elsässische Nämme enthalde, also e gueti Grundlag, systematisch Ortsartikel azlege. So näbebi: Es scint kei galloromanischi Ortschaft im Kanton z'gä, jedefalls git's in http://elsasser.free.fr/ElsNamme/ecrantot.html kei Hinwiis druf. Dr Artikel isch zwar kurz, aber fier e Artikel wo kategorisiere soll un dr Systematik dient - Grundlag, villicht emol e Elsass-Portal z'mache - m.E. eifach notwendig un erscht emol au üssreichend. --[[Benutzer:W-j-s|W-j-s]] 19:40, 14. Dez. 2007 (CET) bfybtx54306zq7079raxpyondcs4fa7 Wikipedia:Stammtisch 4 17084 1072119 1071871 2025-07-09T11:15:45Z Freigut 8945 Neje Abschnitt /* Nawigazioonslyschte vo uufglööste französische Cantons */ 1072119 wikitext text/x-wiki __NEWSECTIONLINK__ {{Wikipedia-Information}} <div style="margin-right: 14em;"> {{Wikipedia-Stammtisch}} </div> == Käi Uuszäichnigsstèèrndli me i de deWiki == Liebi Lüüt, i de hoochtüütsche Wikipedia wèèrded Artikel vo der alemanische Wikipedia, wo uuszäichned woorde sind, nümen as settigi gchännzäichnet. Was isch da loos? LG, --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 10:11, 22. Nov. 2023 (MEZ) :Hm, ich haa do mool uf dr dewiki noogfrogt, eb deert eber ebis derzue waißt. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 11:05, 22. Nov. 2023 (MEZ) ::Öppis usegfunde? --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 19:31, 20. Dez. 2023 (MEZ) :::Nai, dert het nieme Antwort gee. Wänn i mol der Zyt haa frog i no naime andersch, aber des Johr schaffi i des nimi. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 20:18, 20. Dez. 2023 (MEZ) ::::Merci vilmaal! --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 20:38, 20. Dez. 2023 (MEZ) :::::Ha s namaal us em Archyv füregholt, das Probleem isch ja nanig glööst. --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 12:49, 12. Jan. 2024 (MEZ) ::::::Ich haa jetz e [https://phabricator.wikimedia.org/T356849 Aafroog uf Phabricator] gstellt. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 09:57, 7. Feb. 2024 (MEZ) :::::::Du häsch deet gschribe: «Unfortunately, I don't know when the badges disappeared.» Es isch sicher im Hèrbscht 23 gsy, i ha zimli rasch reagiert (am 22. Novämber). --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 12:04, 27. Mär. 2024 (MEZ) == Links auf Commons auf ALS Wikipedia == Hallo, die Interwiki-Links von Commons auf Artikel der ALS-Wikipedia sind derzeit aus unbekanntem Grund doppelt. So führt z.B. bei [[:commons:Category:Switzerland]] zwei Links (auf [[:Kategorie:Schwiiz]] und Seite [[Schweiz]]), bei einigen spezielleren Kategorien wie [[:commons:Category:Liechtensteinisches Landesmuseum]], sind die beiden Links identisch. --[[Benutzer:A.Savin|A.Savin]] ([[Benutzer Diskussion:A.Savin|Diskussion]]) 23:23, 30. Dez. 2023 (MEZ) == Neijohr == Sali mitenander, ich winsch eich allne e guets Neis. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 18:52, 1. Jan. 2025 (MEZ) :Hoppla e guets Neis! — [[Benutzer:Mathieu Kappler|Mathieu Kappler]] ([[Benutzer Diskussion:Mathieu Kappler|Diskussion]]) 20:20, 1. Jan. 2025 (MEZ) ::I wöisch i e guets, glückhaftigs, gsunds, gsägnets, frid- und fröiderychs nöis Jaar mit alem, was i wool chund a Seel und Lyb! (Idiotikon II 623) --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 10:14, 2. Jan. 2025 (MEZ) :::Fir alli: '''''«[[:Datei:Bonne Année 2025.jpg|Bonne Année 2025]]»''''' (geschter gsee amänä Zug im [[Romandie|Wältschä]]). --[[Benutzer:B.A.Enz|B.A.Enz]] ([[Benutzer Diskussion:B.A.Enz|Diskussion]]) 11:48, 2. Jan. 2025 (MEZ) == 2024 – Top pageviews statistics == Unter [https://pageviews.wmcloud.org/topviews/?project=als.wikipedia.org&platform=all-access&date=2024&excludes= Top pageviews statistics] git s jetz d Lischt vu dr maischt aaglickte Artikel in dr alswiki anne 2024. Ass dr Artikel Carles Puigdemont chinschtli puscht woren isch, hämer jo scho lang gsää, aber des het jetz [https://pageviews.wmcloud.org/pageviews/?project=als.wikipedia.org&platform=all-access&agent=user&redirects=0&start=2024-01-01&end=2024-12-31&pages=Carles_Puigdemont schyns ufghert]. Kleoparta chunnt schyns [https://gagadget.com/de/207809-kleopatra-ist-plotzlich-die-beliebteste-seite-in-der-englischen-wikipedia-schuld-daran-ist-der-google-assistant-der-mehr-/ dohär]. Un sunscht sin d Artikel, wu me cha erwarte, e Hufe Artikel rund um s Thema Sexualitet, derzue Aktuälls, Gschicht un Geografi un aber au e Hufe Regionals. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 06:21, 9. Jan. 2025 (MEZ) : Wieso „chinschtli puscht“ fìr Puigdemont? A Bot odd’r äbbis? — [[Benutzer:Mathieu Kappler|Mathieu Kappler]] ([[Benutzer Diskussion:Mathieu Kappler|Diskussion]]) 07:19, 9. Jan. 2025 (MEZ) :Kai Ahnig, wie s gmacht woren isch, aber die extrem hoche Zuegriffszahle het s in vyl Sprochversione vu dr Wikipedia gee un isch sicher kai wältwyt Inträssi vu Lyt am Artikel gsii. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 07:34, 9. Jan. 2025 (MEZ) == Ruggblick uf s Johr 2024 == Sali mitenander, zum neie Johr wider emol e chlaine Ruggblick uf s Johr 2024: * Anne 2024 sin insgsamt 647 Artikel gschribe wore vu 23 verschidene Autore mit eme Benutzeraccount un derzue no unter 11 verschidene IP-Adrässe: [[Wikipedia:Artikelverzeichnis/Datum/2024]]. D Zahl vu dr Autore isch di niderscht, syt s di Alemannisch Wikipedia git (nume in dr zwee Monet 2003 isch no weniger bassiert), d Zahl vu dr IPs lyt in dr Greßenornig vu dr letschte Johr. Zem Verglyych luege [[Wikipedia:Statistische_Auswertungen|Statistischi Uuswärtige]]. * Fimf Artikel sin im Lauf vum Johr as [[Wikipedia:Bsunders glungeni Artikel|bsundersch glunge]] un drei as [[Wikipedia:Läsigi Artikel|läsig]] uuszaichnet wore. * Mer hän z Fryburg e [[Wikipedia:Treffen der Wikipedianer/Novämberdräffe 2024|Novämberdräffe]] gmacht un verschideni vun is sin bi dr [[:de:Wikipedia:WikiCon 2024|WikiCon z Wiesbaden]], bi dr [https://www.alemanninnentagung2024.ch/ Alemann:innentagung z Bärn], bim [https://wikimedia.ch/de/news/wikipedia-day-2024-the-race-for-free-knowledge-has-started/ Wikipedia Day z Bärn] un bim [[:de:Wikipedia:Zürich#Neujahrsempfang von WMCH – jetzt: 21. Januar 2024|WMCH-Brunch z Züri]] gsii un sin iber s Johr au zue verschidene Stammdisch gange. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 08:24, 12. Jan. 2025 (MEZ) :{{S|:(}} --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 18:00, 12. Jan. 2025 (MEZ) :: {{ping|Freigut}} Säjg nìt trüürig. D’ àlamànnischa Wikipedia ìsch a Juuwel ìn unsra gedruckta Walt. {{S|stern}} {{Smiley|smile}} — [[Benutzer:Mathieu Kappler|Mathieu Kappler]] ([[Benutzer Diskussion:Mathieu Kappler|Diskussion]]) 18:42, 12. Jan. 2025 (MEZ) == WikiCon 2025 == Hit isch s Datum vu dr [[:de:Wikipedia:WikiCon 2025|WikiCon 2025]] verchindet wore: Si findet vum 3. bis 5. Oktober 2025 statt. D Stadt un d Location dien si verchinde, wänn d Verdreeg unterschribe sin. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 17:35, 6. Feb. 2025 (MEZ) :Un mittlerwyli sin au d Stadt un s Ort verchindet wore: [[:de:Wikipedia:WikiCon 2025/Ort|im Kongresshotel z Potsdam]]. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 18:04, 12. Mai 2025 (MESZ) == Verein setzt sich für Bairisch ein == Nebenbei: Ich habe schon eine Nachricht auf der baieisch-sprachigen Wikipedia hinterlassen, aber dort sind anscheinend weniger Leute als auf der Alemannischen. Servus. Nur ums klarzustellen: Ich habe absolut keine Verbindung zu diesem Verein. Ich habe vor kurzem über [https://www.msn.com/de-de/finanzen/top-stories/f%C3%B6rderverein-bairisch-als-minderheitensprache-anerkennen/ar-AA1xDXPm?ocid=Peregrine diesen Verein gelernt], und dachte, es könnte einige hier interessieren. Es war mir ein Vergnügen. [[Benutzer:Hier wegen Foederverein|Hier wegen Foederverein]] ([[Benutzer Diskussion:Hier wegen Foederverein|Diskussion]]) 22:21, 22. Feb. 2025 (MEZ) :{{ping|Hier wegen Foederverein}} Vielen Dank! — [[Benutzer:Mathieu Kappler|Mathieu Kappler]] ([[Benutzer Diskussion:Mathieu Kappler|Diskussion]]) 15:11, 24. Feb. 2025 (MEZ) ::{{ping|Mathieu Kappler}}Ganz nebenbei nochmal: Je ne savais pas qu'en France, et surtout dans votre région, on parle encore un dialecte allemand. C'est plutôt répandu comme manière de s'exprimer, en Champagne? (En tant que parisien j'ai vraiment aucune idée de la vie en « campagne », du coup ça m’étonne qu'en dehors de l'Alsace on parle allemand/une variante dialectale). Cordialement, [[Benutzer:Hier wegen Foederverein|Hier wegen Foederverein]] ([[Benutzer Diskussion:Hier wegen Foederverein|Diskussion]]) 22:51, 25. Feb. 2025 (MEZ) :::Je viens de voir votre lieu de naissance, mon commentaire n'a plus beaucoup de sens. Plus largement, l’allemand/l'alsacien sont encore les langues communes en Alsace, ou ont-ils été remplacés par le français? Je me suis toujours posé la question, les alsaciens que je connais parlent tous allemand, mais c'est pas grand monde. [[Benutzer:Hier wegen Foederverein|Hier wegen Foederverein]] ([[Benutzer Diskussion:Hier wegen Foederverein|Diskussion]]) 22:58, 25. Feb. 2025 (MEZ) ::::{{ping|Hier wegen Foederverein}} Das hängt vom Ort un vom Alter ab. Im Nordelsass (ausser [[Strassburg]]) wird das Dialekt ziemlich gut behalten (auch bei den Jugendlichen), aber im Südelsass sieht die Dialektlandschaft wie eine Wüste aus. [[:de:Elsässisch#Verbreitung|Hier]] kannst du ein paar Zahlen zur heutigen Verbreitung des Dialekt sehen. Jedoch bedeutet „Elsässisch gut kennen“ nicht unbedingt, dass die Leute das Dialekt im Alltag benutzen. Bei der Arbeit und im öffentlichen Leben wird viel häufiger Französisch geschprochen, sonst gilt es als Verstössung gegen das französische Gesetz. Überhaupt wird das Dialekt seit den 1970er Jahren nicht mehr systematisch innerhalbt der Familien übermittelt. Vielleicht nordelsässischen Haushalten wird das Dialekt noch heute den Kindern übermittelt, aber im Südelsass gilt das Dialekt als „Ältestensprache“ un wird mit einer Art Schande bedeckt. In [[Mülhausen]] ist die Regionalsprache noch kaum zu hören — ich habe nur einmal im Stadtzentrum zwei alten Frauen gehört, die Elsässisch sprachen. In der Gegend um Mülhausen ist das Dialekt im öffentlichen Leben auch ganz verschwunden. ::::Ich wurde 2000 geboren, und in der Dorfschule in [[Oberburnhaupt]] kannten nur wenige Kinder Elsässisch (vielleicht nur eine Bauerntochter kannte das Dialäkt gut). Mit den Kindern habe ich leider nie Elsassisch geschprochen. Bei den Jugendlichen war es schändlich, öffentlich mit andren Jugendlichen Elsässisch zu sprechen. Nur wenige Freunden aus dem [[Thann]]er Tal kannten gut Elsässisch, aber im Gymnasium wurde das Dialäkt als etwas Schämliches ausgelacht — sogar von „reinen Elsässern“ selbst, manchmal auch von den Lehrern. Manche Lehrer benutzten das Dialäkt nur für Witze — im Elsass wie im Resten Frankreichs gilt natürlich Französisch als einzige Unterrichtssprache in den öffentlichen Schulen. ::::Jedoch sprachen im Dorf fast alle alte Leute (über 60 Jahre) noch in den 2010er Jahren vor allem (wenn nicht exklusiv) Elsässisch, wenn sie zusammentrafen. Bei den Familientreffen galt in der Region ein stillschweigender Regel: Wenn die Ältesten zusammen am Tisch sassen, dann sprechen sie Elsässisch, aber sobald sich ein Jugendlicher oder ein „Franzoser“ am Tisch setzte, dann wechselte das ganze Gespräch ins Französische, damit niemand ausgeschlossen wird. Ich habe trotzdem gehört, dass noch in den 1980er Jahren die „Fremden“ das Dialekt lernen mussten, um sich ins elsässischen Familienleben zu integrieren. So habe ich mich zum Beispiel mit einem Algerier befreundet, der fliessend Elsässisch sprach. ::::Mein Stiefvater (aus Oberburnhaupt, geboren 1966) bekam Elsässisch als einzige Muttersprache. In der Familie wurde zumindest bis in den 1980er Jahren eklusiv Elsässisch geschprochen, die lokale Zeitung wurde auf Standarddeutsch gelesen, un vielleicht nur ein paar Fernsehprogramme wurden auf Französisch angeschaut. Das Französische hat der Stiefvater nur in der Schule gelernt, und er hat mir erzählt, dass der Schullehrer die Kinder schlug, wenn sie zusammen Elsässisch sprachen. Aber heute, schpricht er fast nicht mehr Elsässisch, er spricht leider immer Französisch. Seine einzige Muttersprache hat er somit zum Teil vergessen: In den 2010er Jahren hatte er noch Schwierigkeiten, sich um einfache Dialektwörte zu erinnern. Das, glaube ich, ist leider typisch von allen Südelsässern seiner Generation. Seit den 1970er Jahren wird das Dialekt un die elsässische Kultur nicht mehr den Kindern überliefert. Und das nur, weil die Leute „nicht mehr Lust darauf“ haben. Ja. Wie eine Gesellschaft auf diese Weise auf ihre eigene Kultur und Sprache verzichten kann, das kann ich mir nicht vorstellen. ::::Im Elsass wird nie Standarddeutsch geschprochen (ausser wenn nötig, z. B. mit Touristen aus dem deutschen Sprachraum). Die lokale Zeitung [[L'Alsace-Le Pays|L’Alsace]] hatte früher eine schriftdeutsche Version, aber das existiert glaube ich nicht mehr. Es gibt trotzdem ein paar Initiative, um das Dialekt zu fördern (ein paar Radiosendungen wie bei [[France Bleu Elsass]], das Schulnetzwerk [[ABCM-Zweisprachigkeit]]), aber das ist weitgehend nicht ausreichend, um das Dialekt als Alltagssprache zu behalten. Der Status der Alltagssprache wird unser Dialekt nicht wiederfinden, und Elsässisch wird heute — wie die andere französische Regionalsprachen — nur als Folklore gesehen. ::::Gruss, ::::— [[Benutzer:Mathieu Kappler|Mathieu Kappler]] ([[Benutzer Diskussion:Mathieu Kappler|Diskussion]]) 22:22, 27. Feb. 2025 (MEZ) == Der Artikel vo der Wuche … == … isch faltsch verlinkt, es fèèlt ''(Oper)''. LG, --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 10:27, 12. Mai 2025 (MESZ) :Isch jetz gflickt. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 12:42, 12. Mai 2025 (MESZ) == AdminCon 2026 == S git e [[:de:Benutzer:Lantus/AdminConvention 2026|Vorschlag]], di negscht AdminCon z Luxemburg z mache, z [[Miersch]]. [[:de:Wikipedia:Administratoren/Notizen#AdminCon_2026_in_Luxemburg?|Do]] wird grad driber dischpetiert. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 18:03, 12. Mai 2025 (MESZ) == Wikcamp 2025 - Les inscriptions sont ouvertes ! == [[File:Wikicamp 2025 - Logotype.png|right|300px]] Chaque année Wikimédia France organise son grand rassemblement annuel des bénévoles, le Wikicamp. Cette année, ce rendez-vous se tiendra : * à Strasbourg * du 4 au 6 juillet 2025 Les Wikimédiens et Wikimédiennes alémanophones sont également les bienvenu.e.s à cet événement. Pour rendre cet événement encore plus spécial, la Wikistub (notre groupe local de Strasbourg) et quelques autres bénévoles passionné.e.s nous préparent un programme savoureux. Ce sera l’occasion parfaite de se retrouver, d’échanger et de sortir un peu des écrans ! Les inscriptions sont ouvertes jusqu'au dimanche 1er Juin 2025 23h59. *[https://www.wikimedia.fr/formulaire-inscription-wikicamp-2025/ Inscription]. {{Clr}} :Un do het niemes reagiirt?? Nix dezue gsaat? Nit de Noochricht widdrschgenn? De [[Benutzer:MireilleLibmann|Mireille]] ésch àm 30. April `s letscht mol do aktiv gsin. Het diss jetzt niemes gsehn, wo do ebs mét´m Elsàss ze doen het? Dr [[Benutzer:Mathieu Kappler|Mathieu Kappler]] geht ja nit àn Treffe - un ésch e bissele wit vun Strosburi... E Glick, ass dr Holder gràd minr Status geändret hàt!--[[Benutzer:Stephele|Stephele]] ([[Benutzer Diskussion:Stephele|Diskussion]]) 15:02, 28. Jun. 2025 (MESZ) :P.S.: De Noochricht ésch vum [[Benutzer:Luc Hervier WMFr|Luc Hervier]] vun Wikimedia France gsin, vum 21.5.. Ich hàb no nit `s Pläsiir ghet. Mèrci viilmols, Luc! (Tu comprends l´allemand? Est-ce que le monde IA te permettrat-il de déchiffrer un peu l´Alsacien? ;-)) ::Jo, ìch hà's gsah ghàà, àwer ìch hà dàto wenig Zitt. Un ìwerhàuipt bìn i ìn dr Wikipedia nìmm so vìel aktiv... leider. Bi dara Hìtz ìsch's eim sowieso un nit drum! Trotzsam, a liawer Grüeß ìn àlla! --[[Benutzer:MireilleLibmann|MireilleLibmann]] ([[Benutzer Diskussion:MireilleLibmann|Diskussion]]) 19:36, 6. Jul. 2025 (MESZ) == Import vu Vorlage == Sali mitenand. S git [[Vorlage Diskussion:Mediathek|grad e Frog]], wie mir mit us andere Sprochversione importierte Vorlage umgehn. Bi Artikel setze mir jo d [[:Vorlage:Übersetzungshinweis]] yy un gän eso ne Hiiwys uf d Autore vum Orginal. Bi Vorlage mache mer des aber nit. Ich glaub, d CC-BY-SA-Lizänz, wu d Wikipedias drunter stoht, verlangt eso ebis aber au bi Vorlage (do stäckt zum Dail jo au ne Hufe Arbet din). E Lesig chennt syy, ass mer do eso ne verglychbare Hiiwys uf d Diskussionssyste setzt. Wämer do ne gueti Lesig hän, chennt me des au iber e Bot uf alli Vorlage-Diskussionssyte setze. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) [[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 05:59, 28. Mai 2025 (MESZ) == IP-Betrachter temporärer Konten == Liebi Lyt, die Wikimedia Foundation blant scho lenger, ass us Dateschutzgrind, IP-Adrässe vu Lyt, wu nit aagmäldet sin nimi aazaigt wäre. Statt däm soll s derno 'temporäri Konte' gee fir die, wu nit aagmäldet sin. Wämer Vandalismus dur IPs will verhindere, isch s aber mänkmol wichtig, ass me au d IP-Adräss dehinter cha sää. Wäge däm git jetz e nei Rächt: '' IP-Betrachter temporärer Konten''. Ich haa des Rächt mol verschidene Lyt bi uns gee. Ihr chenne dodermit aber no nyt aafange, wel di temporäre Konte nonig aktiviert sin, ich waiß aber nit, wänn des chunnt. Grueß --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 09:47, 4. Jun. 2025 (MESZ) :Merci für d Imfo. --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 14:12, 4. Jun. 2025 (MESZ) ::Jaja merci vììlmool. — [[Benutzer:Mathieu Kappler|Mathieu Kappler]] ([[Benutzer Diskussion:Mathieu Kappler|Diskussion]]) 17:06, 4. Jun. 2025 (MESZ) :Danke. Des mid de IP-Adressa isch moischdens au sowieso fir d Katz. De moischde soddige Adressa send ''dynamische'' Adressa. Des hoißd zom Oina daß dr Bedreiber se zuadoild, wia s bassd, ma ka se abr au selbr wechsla ( bei dr Fritzbox ondr Internet) indem ma se ab- ond wiedr aamelda duad. Abr s geid hald emmr a baar Gschaftlhuber. Grua0 ond Danke au fir Dei Arbed ibrhaubds AVS -<small> Beidräg zom [[Portal:Schwoba]]</small> 07:46, 5. Jun. 2025 (MESZ) == KI-Ibersetzige == In dr letschte Zyt git s allmee Artikel vu neie Benutzer, wu irged e Pseudoalemannisch schrybe. Zum Byschpel het eber en Artikel iber [[Jean Bousquet]] aaglait un dr franzesisch Artikel "ibersetzt": ''Mit em CAP i Schneiderhandwärk hät er z erscht uf d’Fachmodellierig usgelernt und no füf Johr bi äm grossen Schneider Lorenzi i Nîmes schafft.'' [...] ''1983, wänn er z Maa vo Nîmes gwählt worde isch, hät er sei Firmzentrale mit i d’Stadt verchracht – aber d’Par­fum­linie und au dä Liberty-Stoff sind bis hüt belibt.'' [...] ''Bei sim Abgang 1995 hät d’Stadt e Schueld vo approx. 2,4 Milliarde Franc gha und isch fascht unter Prefektur-Aufsicht kreiert worde.'' [...] ''2015 hät dr Gemeinderat vom Carré d’Art z Nîmes uf sim Name tauft, öb er au nüm Amt hann.'' usw. Ich haa dr Yydruck, ass es KI-Ibersetzige sin. Me cha amel bi ChatGPT Ibersetzige uf Schwyzerdütsch aafroge un no chunnt eso ne krude Saich uuse ... --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 21:32, 10. Jun. 2025 (MESZ) :KI funktioniert bekanntlich durch 'Lernen'. Im Fall einer Übersetzung sind / wären also Texte in Ursprungs- und Zielsprache erforderlich. Eben; WÄREN - und deshalb ist das Ergebnis so. Wie früher 'Oef, oef - que lac je'. Einen schönen Tag AVS -<small> Beidräg zom [[Portal:Schwoba]]</small> 07:32, 11. Jun. 2025 (MESZ) ::@[[User:Holder]] Ìch waiss nìt, ìch düa jeeder Tààg dr ChatGPT b’nutza, un ar schribbt nìt asoo uff Àlamànnisch. ’S gìtt àwwer a Hüüfa „Wikipediààner“ üss àndra Schproochwärsioona, wo àlamànnischa Wärter üss verschììdana Àrtìkel zammamìscha, fìr a näijer ‚kìnschtliger‘ Àrtìkel bìlda. ’S ìsch dumm, àwwer ’s ìsch asoo. — [[Benutzer:Mathieu Kappler|Mathieu Kappler]] ([[Benutzer Diskussion:Mathieu Kappler|Diskussion]]) 15:50, 12. Jun. 2025 (MESZ) == Nawigazioonslyschte vo uufglööste französische Cantons == Sali {{Ping|Holder}} Du machsch di Änderige vom Arancycn all wider zrugg – was isch de Hindergrund? LG, --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 13:15, 9. Jul. 2025 (MESZ) a6rbormi6bwzz0x4pppcp5xr8azbfbo Schwabenkrieg 0 17243 1072101 1071851 2025-07-08T21:12:17Z Ziv 97109 ([[c:GR|GR]]) [[File:AppenzellRI-coat of arms.svg]] → [[File:Wappen Appenzell Innerrhoden matt.svg]] → File replacement: update to new version ([[c:c:GR]]) 1072101 wikitext text/x-wiki {{DISPLAYTITLE:Schwobechrieg}} {{Infobox Militärischer Konflikt |KONFLIKT=Schwobechrieg/Schwizerchrieg |TEILVON= |BILD=Karte Schwabenkrieg.png |BILDBREITE= |BESCHREIBUNG=Charte vo de Gebiet wo im Schwobechrieg verwicklet gsi si |DATUM=Februar 1499 |DATUMBIS=22. September 1499 |ORT= |CASUS= |GEBIETE= |AUSGANG=Siig vo der Eidgenosseschaft |FOLGEN= |FRIEDENSSCHLUSS=[[Frieden zu Basel|Friide vo Basel]] |KONTRAHENT1=[[Datei:Coat of arms of Maximilian of Austria as emperor.svg |15px]] König Maximilian I.<br />[[Datei:Saint Patrick's Saltire.svg|15px]]Dr [[Schwäbischer Bund|Schwöbisch Bund]] |KONTRAHENT2=D [[Eidgenossenschaft|Eidgenosseschaft]]: [[Datei:Wappen Zürich matt.svg|15px]] [[Zürich|Züri]]<br /> [[Datei:CHE Bern COA.svg|15px]] [[Bern|Bärn]]<br /> [[Datei:CHE Luzern COA.svg|15px]] [[Luzern|Luzärn]]<br /> [[Datei:Wappen Uri matt.svg|15px]] [[Uri]]<br /> [[Datei:CHE Schwyz SZ COA.svg|15px]] [[Kanton Schwyz|Schwyz]]<br /> [[Datei:Wappen Unterwalden alt.svg|15px]] [[Unterwalden|Unterwalde]]<br /> [[Datei:Glaris-coat of arms.svg|15px]] [[Glarus]]<br /> [[Datei:Zug-coat of arms.svg|15px]] [[Zug (Stadt)|Zug]]<br /> [[Datei:Solothurn-coat of arms.svg|15px]] [[Solothurn|Solodurn]]<br /> [[Datei:Wappen Freiburg matt.svg|15px]] [[Freiburg im Üechtland|Freiburg]]<br /> und<br /> [[Datei:Coa Abbey Saint Gall.svg|15px]] [[Fürstabtei St. Gallen|Abtei Sanggalle]]<br /> [[Datei:CHE St. Gallen COA.svg|15px]] [[St. Gallen (Stadt)|Stadt Sanggalle]]<br /> [[Datei:Wappen Appenzell Innerrhoden matt.svg|15px]] [[Kanton Appenzell|Appezäll]]<br /> [[Datei:CHE Biel COA.svg|15px]] [[Biel/Bienne|Biel]]<br /> [[Datei:Schaffhouse-coat of arms.svg|15px]] [[Schaffhausen|Schaffhuuse]]<br /> [[Datei:CHE Davos COA.svg|15px]] [[Drei Bünde|Zähgrichtbund]]<br /> [[Datei:Wappen Gotteshausbund.svg|15px]] [[Drei Bünde|Gotteshuusbund]]<br /> [[Datei:Wappen Grauer Bund1.svg|15px]] [[Drei Bünde|Grau Bund]] |KONTRAHENT3= |BEFEHLSHABER1= |BEFEHLSHABER2= |BEFEHLSHABER3= |TRUPPENSTÄRKE1= |TRUPPENSTÄRKE2= |TRUPPENSTÄRKE3= |VERLUSTE1=ca. 13'000 |VERLUSTE2=ca. 2'500 |VERLUSTE3= |NOTIZEN= |ÜBERBLICK={{Linkbox Schlachten und Gefechte im Schwabenkrieg}} }} Im '''Schwobechrieg''', au '''Engadiner Chrieg''' odr '''Schwizer Chrieg''', het 1499 d [[Alte Eidgenossenschaft|Schwizer Eidgenosseschaft]] dr Kaiser [[Maximilian I.]] (1493-1519) und dr [[Schwäbischer Bund|Schwöbisch Bund]] besigt und so s chönne verhindere, ass si dr [[Gemeiner Pfennig|Gemein Pfennig]] müesse zahle und s [[Reichskammergericht|Riichskammergricht]] müesse anerkenne. Im [[Frieden zu Basel|Friide vo Basel]] het sich d Eidgenosseschaft ''de facto'' vom [[Deutsches Reich|Dütsche Riich]] glöst, ä Zueschdand wo 1648 im [[Westfälischer Friede|Weschdfälische Friide]] ''de jure'' beschdädigt worden isch. ==Verlauf== Im Januar 1499 hai die erste Usenandersetzige wägem [[Val Müstair (Tal)|Münsterdal]] zwüsche de [[Tirol]]er und de [[Graubünden|Graubündner]] agfange. Bim [[Liechtenstein|liechtesteinische]] [[Triesen|Triese]] isch s am 12. Februar zum erste Gfächt cho, e Wuche spöter isch am 20. Februar bi Hard die ersti Schlacht gschlage worde, bi welere Duusigi vo Kaiserlige umcho si. Am 22. Merz isch es chliis [[Gefecht am Bruderholz|Gfächt am Bruederholz]] bi [[Reinach|Riinech]] usgfochte worde, am 11. April bi [[Schlacht bei Schwaderloh|Schwaderloh]] in dr Nöchi vo [[Konstanz]], am 17. hai d Eidgenosse [[Waldshut-Tiengen|Düenge]] eroberet und am 20. hai si bi [[Schlacht bei Frastanz|Frastanz]] im [[Vorarlberg|Vorarlbärgische]] im Kaiser Maximilian si Schwöbische Bund besiigt. Am 22. Mai hai die Drei Bünd mit dr Understützig vo dr Eidgenosseschaft [[Schlacht an der Calven|bi dr Calve]] im Münsterdal die Kaiserlige gschlage und in dr letzte Schlacht am 22. Juni hai d Eidgenosse bi [[Schlacht bei Dornach|Dornach]] dr Chrieg für sich entschiide. Am 22. September isch dr [[Frieden zu Basel|Friide z Basel]] abgschlosse worde. ==Folge== Ä diräkti Konsequenz vom Resultat vom Schwobechrieg isch d Uufnahm 1501 vo de [[Freie Reichsstadt|Riichsschdedt]] [[Basel]] und [[Schaffhausen|Schaffhuuse]] in d Schwizer Eidgenosseschaft gsi. == Literatur == * {{Literatur|Autor=Elisabeth von Gleichenstein u.&nbsp;a.|Titel=Schwabenkrieg – Schweizerkrieg 1499|TitelErg=Konstanz und Thurgau – getrennt seit 500 Jahren|Verlag=Rosgartenmuseum Konstanz|Herausgeber=Offiziersgesellschaft des Kantons Thurgau|Ort=Kreuzlingen / Bodan|Jahr=1999|Kommentar=ohne ISBN}} * {{Literatur|Autor=Andre Gutmann|Titel=Die Schwabenkriegschronik des Kaspar Frey und ihre Stellung in der eidgenössischen Historiographie des 16. Jahrhunderts (Veröffentlichungen der Kommission für geschichtliche Landeskunde in Baden-Württemberg, Reihe B: Forschungen, Bd. 176)|Ort=Stuttgart|Verlag=W. Kohlhammer|Jahr=2010, S. 21-38|ISBN=978-3-17-020982-4}} * Ernst Hunkeler: ''Der Schwabenkrieg in unseren Landen'', Verlag Peter Meilli, Schaffhausen 1973 ISBN 3-85805-015-6 * {{Literatur|Autor=Peter Niederhäuser, Werner Fischer, Florian Hinz u.&nbsp;a.|Titel=Vom «Freiheitskrieg» zum Geschichtsmythos|TitelErg=500 Jahre Schweizer- oder Schwabenkrieg|Herausgeber=Volkshochschule des Kantons Zürich|Ort=Zürich|Verlag=Chronos|Jahr=2000|ISBN=978-3-905313-50-5}} *{{Literatur|Autor=Willibald Pirckheimer|Titel=Der Schweizerkrieg|Ort=Berlin [DDR]|Verlag=Militärverlag der Deutschen Demokratischen Republik|Jahr=1988|ISBN=978-3327006337|Herausgeber=Wolfgang Schiel|Kommentar=Mit einer historisch-biographischen Studie|Übersetzer=Ernst Münch|Originaltitel=Historia belli Suitensis sive Helvetici}} *{{Literatur|Autor=Willibald Pirckheimer|Titel=Der Schweizerkrieg / De bello Suitense sive Eluetico|TitelErg=In lateinischer und deutscher Sprache. Neu übersetzt und kommentiert von Fritz Wille|Ort=Baden [Schweiz]|Verlag=Merker im Effingerhof|Jahr=1998|ISBN=3-85648-094-3}} == Weblinks == {{Commonscat|Swabian War|Schwobechrieg}} * {{HLS|8888|Schwabenkrieg|Autor=Andre Gutmann}} * [https://web.archive.org/web/20050405191731/http://www.1499.ch/ausstellung/inhalt.html Forum 1499 - Der Schwabenkrieg, Uusstelligsprojekt 1999] * [https://web.archive.org/web/20120708041828/http://www.historicum.net/themen/schwabenkrieg/ Quelledokumentation zum Schwobechrieg mit witere Verwiis und Sekundärliteratur im Volltext] * [https://web.archive.org/web/20120204054934/http://www.stadtarchiv-schaffhausen.ch/Schaffhausen-Geschichte/Schwabenkrieg1499.htm Stadtarchiv Schaffuuse - ''Der Schwabenkrieg 1499 aus der Sicht der Stadt Schaffhausen''] * [https://web.archive.org/web/20120910024409/http://www.tg-landknechte.ch/index.php Homepage vo de Thurgauer Landschnecht, wo d Erinnerig an d Schlacht vo Schwaderloh wach halte] * [http://www.krieg.historicum-archiv.net/themen/schwabenkrieg/riezler.html Feldherr vum Schwobechrieg - Grof Heinrich vo Fürstenberg]{{Toter Link|url=http://www.krieg.historicum-archiv.net/themen/schwabenkrieg/riezler.html |date=2019-09 }} * [https://web.archive.org/web/20120708041828/http://www.historicum.net/themen/schwabenkrieg/ Themeportal «Schwabenkrieg» uf historicum.net] [[Kategorie:Schwobechrieg| ]] [[Kategorie:Gschicht vo Vorarlberg]] [[Kategorie:Gschicht vom Tirol]] e3l33xx0lchswn2q16ixt69343ww1yu Stadt- und Landorte 0 25779 1072102 1071857 2025-07-08T21:12:18Z Ziv 97109 ([[c:GR|GR]]) [[File:AppenzellRI-coat of arms.svg]] → [[File:Wappen Appenzell Innerrhoden matt.svg]] → File replacement: update to new version ([[c:c:GR]]) 1072102 wikitext text/x-wiki {{DISPLAYTITLE:Stadt- und Landort in dr Alten Eidgenosseschaft}} In dr [[Alte Eidgenossenschaft|Alten Eidgenosseschaft]] het me dene [[Kanton (Schweiz)|Kantön]] wo die politischi Macht im Wäsentlige in dr Hauptstadt konzentriert gsi isch, as '''Stadtort''' bezeichnet. D '''Landort''' si die Kantön gsi, wo d Bürger us em ganze oder grösste Deil vom Herrschaftsgebiet dur e [[Landsgemeinde|Landsgmeind]] e Mitsprochrächt gha hai. D Stadtort si gsi: *[[Datei:Wappen Zürich matt.svg|15px]] [[Kanton Zürich|Züri]] *[[Datei:CHE Bern COA.svg|15px]] [[Kanton Bern|Bärn]] *[[Datei:CHE Luzern COA.svg|15px]] [[Kanton Luzern|Luzärn]] *[[Datei:Wappen Freiburg matt.svg|15px]] [[Kanton Freiburg|Freiburg]] *[[Datei:Solothurn-coat of arms.svg|15px]] [[Kanton Solothurn|Solodurn]] *[[Datei:Wappen Basel-Stadt matt.svg|15px]] [[Kanton Basel|Basel]] *[[Datei:Schaffhouse-coat of arms.svg|15px]] [[Kanton Schaffhausen|Schaffhuuse]] D Landort si gsi: *[[Datei:Wappen Uri matt.svg|15px]] [[Kanton Uri|Uri]] *[[Datei:CHE Schwyz SZ COA.svg|15px]] [[Kanton Schwyz|Schwyz]] *[[Datei:Wappen Unterwalden alt.svg|15px]] [[Unterwalden|Underwalde]] *[[Datei:Glaris-coat of arms.svg|15px]] [[Kanton Glarus|Glarus]] *[[Datei:Wappen Appenzell Innerrhoden matt.svg|15px]] [[Kanton Appenzell|Appezäll]] Stadt- und Landort: *[[Datei:Zug-coat of arms.svg|15px]] [[Kanton Zug|Zug]] isch in ere Mittelstellig gsi. Dr Kanton het e Hauptstadt mit Herrschaftsrächt und au e Landsgmeind gha. Dr kulturelli und politischi Gegesatz zwüsche Stadt- und Landort het zu mehrere Komflikt innerhalb vo der Eidgenosseschaft gfüehrt. Bsundrigs schwer isch d Krise vo 1481 gsi, wo d Ufnahm vo zwei Stedt, [[Kanton Freiburg|Freiburg]] und [[Kanton Solothurn|Solodurn]], plant gsi isch. D Landort hai Angst gha, ass ihri Inträsse under dr neue Mehrheit vo de Stadtort chönnte liide. Mit dr Vermittlig vom [[Niklaus von Flüe]] und em [[Stanser Verkommnis]] isch dä Striit biigleit worde. Mit dr [[Reformation]] het dr Gegesatz zwüsche Stadt- und Landort e neui Dimension übercho. D Landort si zum grösste Deil [[Katholizismus|katholisch]] bliibe, währed d Stadtort vo denn aa in [[Protestantismus|protestantischi]] und katholischi Ort gspalte gsi si. {{Übersetzungshinweis|de|Stadt-_und_Landorte|dütsch|54456031}} [[Kategorie:Alti Eidgenosseschaft]] gxrn5q4n1t72n1osr29t7w0pe9td9xz Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Masmünster-Niederbruck 10 29799 1072084 867377 2025-07-08T20:47:05Z Arancycn 112444 1072084 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmeinde]] im [[Kanton Masmünster|Kanton Màsmìnschter-Niderbrucke]] |INHALT= [[Au (Oberelsass)|d Ài]]&nbsp;&#124; [[Elbach|Albach]]&nbsp;&#124; [[Altenach|Àltenàch]]&nbsp;&#124; [[Ballersdorf|Bàllerschdorf]]&nbsp;&#124; [[Balschweiler|Bàlschwìller]]&nbsp;&#124; [[Bernweiler (Oberelsass)|Barnwiller]]&nbsp;&#124; [[Bellemagny|Bellemagny]]&nbsp;&#124; [[Bretten (Oberelsass)|Bratte]]&nbsp;&#124; [[Brückensweiler|Bruckedswiller]]&nbsp;&#124; [[Bütweiler|Büethwiller]]&nbsp;&#124; [[Chavannes-sur-l'Étang|Chavannes-sur-l'Étang]]&nbsp;&#124; [[Dammerkirch|Dàmmerkìlch]]&nbsp;&#124; [[Diefmatten|Diefmàtte]]&nbsp;&#124; [[Dollern|Dollere]]&nbsp;&#124; [[Eglingen (Oberelsass)|Eglìnge]]&nbsp;&#124; [[Eteimbes|Eteimbes]]&nbsp;&#124; [[Oberburnhaupt|Ewerburnhaipt]]&nbsp;&#124; [[Falkweiler|Fàlkwiller]]&nbsp;&#124; [[Fülleren|Fìllere]]&nbsp;&#124; [[Friesen (Oberelsass)|Friese]]&nbsp;&#124; [[Gewenheim|Gaiwene]]&nbsp;&#124; [[Gevenatten|Gavenàtt]]&nbsp;&#124; [[Gildweiler|Gìldwìller]]&nbsp;&#124; [[Gommersdorf|Gummerschdorf]]&nbsp;&#124; [[Hagenbach (Oberelsass)|Hàgebàch]]&nbsp;&#124; [[Hecken (Oberelsass)|Hecke]]&nbsp;&#124; [[Hindlingen|Hìndlìnge]]&nbsp;&#124; [[Überstrass|Ìwerstrooss]]&nbsp;&#124; [[Obertraubach|Ìwertràibàch]]&nbsp;&#124; [[Kirchberg (Oberelsass)|Kìrechbarg]]&nbsp;&#124; [[Largizen|Làrgìtze]]&nbsp;&#124; [[Le Haut Soultzbach|Le Haut Soultzbach]]&nbsp;&#124; [[Magny (Haut-Rhin)|Magny]]&nbsp;&#124; [[Manspach|Mànschbàch]]&nbsp;&#124; [[Masmünster-Niederbruck|Màsmìnschter-Niderbrucke]]&nbsp;&#124; [[Merzen|Merze]]&nbsp;&#124; [[Montreux-Jeune|Montreux-Jeune]]&nbsp;&#124; [[Montreux-Vieux|Montreux-Vieux]]&nbsp;&#124; [[Mooslarg|Moos-Nìderlàrg]]&nbsp;&#124; [[Niederburnhaupt|Nìderburnhaipt]]&nbsp;&#124; [[Niedertraubach|Nìdertràibàch]]&nbsp;&#124; [[Niedersulzbach (Oberelsass)|Nìdersulzbàch]]&nbsp;&#124; [[Obersept|Obersept]]&nbsp;&#124; [[Oberbruck|Owwerbrucke]]&nbsp;&#124; [[Pfetterhausen|Pfatterhüse]]&nbsp;&#124; [[Retzweiler|Ratzwìller]]&nbsp;&#124; [[Rimbach bei Masmünster|Rìmbàch]]&nbsp;&#124; [[Romagny (Haut-Rhin)|Romagny]]&nbsp;&#124; [[Saint-Cosme|Saint-Cosme]]&nbsp;&#124; [[Sankt Ulrich (Oberelsass)|Sant Üelri]]&nbsp;&#124; [[Sentheim|Sante]]&nbsp;&#124; [[Niedersept|Sept]]&nbsp;&#124; [[Sickert|Sìckert]]&nbsp;&#124; [[Sewen|Siewe]]&nbsp;&#124; [[Sternenberg (Oberelsass)|Starnebarg]]&nbsp;&#124; [[Strüth|Strüeth]]&nbsp;&#124; [[Valdieu-Lutran|Valdieu-Lutran]]&nbsp;&#124; [[Wegscheid|Wagschaid]]&nbsp;&#124; [[Wolfersdorf|Wolferschdorf]]&nbsp;&#124; }}<noinclude> [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Owerelsass|Masmunster]] </noinclude> e2072xkb625khb2i38vcr3ye3e1x1ke 1072086 1072084 2025-07-08T20:54:54Z Arancycn 112444 Dr Arancycn het d Seite [[Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Masmünster]] uf [[Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Masmünster-Niderbrucke]] verschobe: Kanton ist umbennant 1072084 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmeinde]] im [[Kanton Masmünster|Kanton Màsmìnschter-Niderbrucke]] |INHALT= [[Au (Oberelsass)|d Ài]]&nbsp;&#124; [[Elbach|Albach]]&nbsp;&#124; [[Altenach|Àltenàch]]&nbsp;&#124; [[Ballersdorf|Bàllerschdorf]]&nbsp;&#124; [[Balschweiler|Bàlschwìller]]&nbsp;&#124; [[Bernweiler (Oberelsass)|Barnwiller]]&nbsp;&#124; [[Bellemagny|Bellemagny]]&nbsp;&#124; [[Bretten (Oberelsass)|Bratte]]&nbsp;&#124; [[Brückensweiler|Bruckedswiller]]&nbsp;&#124; [[Bütweiler|Büethwiller]]&nbsp;&#124; [[Chavannes-sur-l'Étang|Chavannes-sur-l'Étang]]&nbsp;&#124; [[Dammerkirch|Dàmmerkìlch]]&nbsp;&#124; [[Diefmatten|Diefmàtte]]&nbsp;&#124; [[Dollern|Dollere]]&nbsp;&#124; [[Eglingen (Oberelsass)|Eglìnge]]&nbsp;&#124; [[Eteimbes|Eteimbes]]&nbsp;&#124; [[Oberburnhaupt|Ewerburnhaipt]]&nbsp;&#124; [[Falkweiler|Fàlkwiller]]&nbsp;&#124; [[Fülleren|Fìllere]]&nbsp;&#124; [[Friesen (Oberelsass)|Friese]]&nbsp;&#124; [[Gewenheim|Gaiwene]]&nbsp;&#124; [[Gevenatten|Gavenàtt]]&nbsp;&#124; [[Gildweiler|Gìldwìller]]&nbsp;&#124; [[Gommersdorf|Gummerschdorf]]&nbsp;&#124; [[Hagenbach (Oberelsass)|Hàgebàch]]&nbsp;&#124; [[Hecken (Oberelsass)|Hecke]]&nbsp;&#124; [[Hindlingen|Hìndlìnge]]&nbsp;&#124; [[Überstrass|Ìwerstrooss]]&nbsp;&#124; [[Obertraubach|Ìwertràibàch]]&nbsp;&#124; [[Kirchberg (Oberelsass)|Kìrechbarg]]&nbsp;&#124; [[Largizen|Làrgìtze]]&nbsp;&#124; [[Le Haut Soultzbach|Le Haut Soultzbach]]&nbsp;&#124; [[Magny (Haut-Rhin)|Magny]]&nbsp;&#124; [[Manspach|Mànschbàch]]&nbsp;&#124; [[Masmünster-Niederbruck|Màsmìnschter-Niderbrucke]]&nbsp;&#124; [[Merzen|Merze]]&nbsp;&#124; [[Montreux-Jeune|Montreux-Jeune]]&nbsp;&#124; [[Montreux-Vieux|Montreux-Vieux]]&nbsp;&#124; [[Mooslarg|Moos-Nìderlàrg]]&nbsp;&#124; [[Niederburnhaupt|Nìderburnhaipt]]&nbsp;&#124; [[Niedertraubach|Nìdertràibàch]]&nbsp;&#124; [[Niedersulzbach (Oberelsass)|Nìdersulzbàch]]&nbsp;&#124; [[Obersept|Obersept]]&nbsp;&#124; [[Oberbruck|Owwerbrucke]]&nbsp;&#124; [[Pfetterhausen|Pfatterhüse]]&nbsp;&#124; [[Retzweiler|Ratzwìller]]&nbsp;&#124; [[Rimbach bei Masmünster|Rìmbàch]]&nbsp;&#124; [[Romagny (Haut-Rhin)|Romagny]]&nbsp;&#124; [[Saint-Cosme|Saint-Cosme]]&nbsp;&#124; [[Sankt Ulrich (Oberelsass)|Sant Üelri]]&nbsp;&#124; [[Sentheim|Sante]]&nbsp;&#124; [[Niedersept|Sept]]&nbsp;&#124; [[Sickert|Sìckert]]&nbsp;&#124; [[Sewen|Siewe]]&nbsp;&#124; [[Sternenberg (Oberelsass)|Starnebarg]]&nbsp;&#124; [[Strüth|Strüeth]]&nbsp;&#124; [[Valdieu-Lutran|Valdieu-Lutran]]&nbsp;&#124; [[Wegscheid|Wagschaid]]&nbsp;&#124; [[Wolfersdorf|Wolferschdorf]]&nbsp;&#124; }}<noinclude> [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Owerelsass|Masmunster]] </noinclude> e2072xkb625khb2i38vcr3ye3e1x1ke 1072089 1072086 2025-07-08T20:56:04Z Arancycn 112444 Dr Arancycn het d Seite [[Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Masmünster-Niderbrucke]] uf [[Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Masmünster-Niederbruck]] verschobe 1072084 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmeinde]] im [[Kanton Masmünster|Kanton Màsmìnschter-Niderbrucke]] |INHALT= [[Au (Oberelsass)|d Ài]]&nbsp;&#124; [[Elbach|Albach]]&nbsp;&#124; [[Altenach|Àltenàch]]&nbsp;&#124; [[Ballersdorf|Bàllerschdorf]]&nbsp;&#124; [[Balschweiler|Bàlschwìller]]&nbsp;&#124; [[Bernweiler (Oberelsass)|Barnwiller]]&nbsp;&#124; [[Bellemagny|Bellemagny]]&nbsp;&#124; [[Bretten (Oberelsass)|Bratte]]&nbsp;&#124; [[Brückensweiler|Bruckedswiller]]&nbsp;&#124; [[Bütweiler|Büethwiller]]&nbsp;&#124; [[Chavannes-sur-l'Étang|Chavannes-sur-l'Étang]]&nbsp;&#124; [[Dammerkirch|Dàmmerkìlch]]&nbsp;&#124; [[Diefmatten|Diefmàtte]]&nbsp;&#124; [[Dollern|Dollere]]&nbsp;&#124; [[Eglingen (Oberelsass)|Eglìnge]]&nbsp;&#124; [[Eteimbes|Eteimbes]]&nbsp;&#124; [[Oberburnhaupt|Ewerburnhaipt]]&nbsp;&#124; [[Falkweiler|Fàlkwiller]]&nbsp;&#124; [[Fülleren|Fìllere]]&nbsp;&#124; [[Friesen (Oberelsass)|Friese]]&nbsp;&#124; [[Gewenheim|Gaiwene]]&nbsp;&#124; [[Gevenatten|Gavenàtt]]&nbsp;&#124; [[Gildweiler|Gìldwìller]]&nbsp;&#124; [[Gommersdorf|Gummerschdorf]]&nbsp;&#124; [[Hagenbach (Oberelsass)|Hàgebàch]]&nbsp;&#124; [[Hecken (Oberelsass)|Hecke]]&nbsp;&#124; [[Hindlingen|Hìndlìnge]]&nbsp;&#124; [[Überstrass|Ìwerstrooss]]&nbsp;&#124; [[Obertraubach|Ìwertràibàch]]&nbsp;&#124; [[Kirchberg (Oberelsass)|Kìrechbarg]]&nbsp;&#124; [[Largizen|Làrgìtze]]&nbsp;&#124; [[Le Haut Soultzbach|Le Haut Soultzbach]]&nbsp;&#124; [[Magny (Haut-Rhin)|Magny]]&nbsp;&#124; [[Manspach|Mànschbàch]]&nbsp;&#124; [[Masmünster-Niederbruck|Màsmìnschter-Niderbrucke]]&nbsp;&#124; [[Merzen|Merze]]&nbsp;&#124; [[Montreux-Jeune|Montreux-Jeune]]&nbsp;&#124; [[Montreux-Vieux|Montreux-Vieux]]&nbsp;&#124; [[Mooslarg|Moos-Nìderlàrg]]&nbsp;&#124; [[Niederburnhaupt|Nìderburnhaipt]]&nbsp;&#124; [[Niedertraubach|Nìdertràibàch]]&nbsp;&#124; [[Niedersulzbach (Oberelsass)|Nìdersulzbàch]]&nbsp;&#124; [[Obersept|Obersept]]&nbsp;&#124; [[Oberbruck|Owwerbrucke]]&nbsp;&#124; [[Pfetterhausen|Pfatterhüse]]&nbsp;&#124; [[Retzweiler|Ratzwìller]]&nbsp;&#124; [[Rimbach bei Masmünster|Rìmbàch]]&nbsp;&#124; [[Romagny (Haut-Rhin)|Romagny]]&nbsp;&#124; [[Saint-Cosme|Saint-Cosme]]&nbsp;&#124; [[Sankt Ulrich (Oberelsass)|Sant Üelri]]&nbsp;&#124; [[Sentheim|Sante]]&nbsp;&#124; [[Niedersept|Sept]]&nbsp;&#124; [[Sickert|Sìckert]]&nbsp;&#124; [[Sewen|Siewe]]&nbsp;&#124; [[Sternenberg (Oberelsass)|Starnebarg]]&nbsp;&#124; [[Strüth|Strüeth]]&nbsp;&#124; [[Valdieu-Lutran|Valdieu-Lutran]]&nbsp;&#124; [[Wegscheid|Wagschaid]]&nbsp;&#124; [[Wolfersdorf|Wolferschdorf]]&nbsp;&#124; }}<noinclude> [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Owerelsass|Masmunster]] </noinclude> e2072xkb625khb2i38vcr3ye3e1x1ke Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Masevaux 10 31944 1072088 320554 2025-07-08T20:55:12Z Arancycn 112444 Weiterleitungsziel von [[Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Masmünster]] nach [[Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Masmünster-Niderbrucke]] geändert 1072088 wikitext text/x-wiki #WEITERLEITUNG [[Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Masmünster-Niderbrucke]] gwcb1h6092t7nvj6n29gdkv41le78jt 1072091 1072088 2025-07-08T20:56:24Z Arancycn 112444 Weiterleitungsziel von [[Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Masmünster-Niderbrucke]] nach [[Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Masmünster-Niederbruck]] geändert 1072091 wikitext text/x-wiki #WEITERLEITUNG [[Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Masmünster-Niederbruck]] sp6qsh80s0wh9fbbj3fqrly3o48wi4r Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Collonges 10 33278 1072025 584808 2025-07-08T14:27:48Z Arancycn 112444 1072025 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmeine]] im [[Kanton Collonges]] |INHALT= [[Challex]]&nbsp;&#124; [[Chézery-Forens]]&nbsp;&#124; [[Collonges (Ain)|Collonges]]&nbsp;&#124; [[Confort]]&nbsp;&#124; [[Farges]]&nbsp;&#124; [[Lancrans]]&nbsp;&#124; [[Léaz]]&nbsp;&#124; [[Péron]]&nbsp;&#124; [[Pougny (Ain)|Pougny]]&nbsp;&#124; [[Saint-Jean-de-Gonville]] }}<noinclude> {{löschen|Canton wurde 2015 aufgelöst., Vorlage wirt nicht (mehr) verwendet. --[[Benutzer:Arancycn|Arancycn]] ([[Benutzer Diskussion:Arancycn|Diskussion]]) 16:27, 8. Jul. 2025 (MESZ)}} [[Kategorie:Navigationsleiste Gmeinde Frankriich|Collonges]] </noinclude> 50p3qr42nno8rvme94ib5msvfb7ga8h 1072041 1072025 2025-07-08T17:20:55Z Holder 491 Rückgängig gmacht zur letschte Änderig vo Cycn 584808 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmeine]] im [[Kanton Collonges]] |INHALT= [[Challex]]&nbsp;&#124; [[Chézery-Forens]]&nbsp;&#124; [[Collonges (Ain)|Collonges]]&nbsp;&#124; [[Confort]]&nbsp;&#124; [[Farges]]&nbsp;&#124; [[Lancrans]]&nbsp;&#124; [[Léaz]]&nbsp;&#124; [[Péron]]&nbsp;&#124; [[Pougny (Ain)|Pougny]]&nbsp;&#124; [[Saint-Jean-de-Gonville]] }} <noinclude>[[Kategorie:Navigationsleiste Gmeinde Frankriich|Collonges]]</noinclude> 1qmljcna6yeoc8six49gx171mnx8ovu Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Beaucourt 10 33485 1072032 1071630 2025-07-08T14:48:56Z Arancycn 112444 D Änderig 1071630 vom [[Spezial:Beiträge/Arancycn|Arancycn]] ([[Benutzer Diskussion:Arancycn|Diskussion]]) isch ruckgängig gmacht worre. 1072032 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmeinde]] im [[Kanton Beaucourt]] |INHALT= [[Beaucourt]]&nbsp;&#124; [[Croix (Territoire de Belfort)|Croix]]&nbsp;&#124; [[Fêche-l’Église]]&nbsp;&#124; [[Montbouton]]&nbsp;&#124; [[Saint-Dizier-l’Évêque]]&nbsp;&#124; [[Villars-le-Sec]] }}<noinclude> {{löschen|Canton wurde 2015 aufgelöst., Vorlage wirt nicht (mehr) verwendet. --[[Benutzer:Arancycn|Arancycn]] ([[Benutzer Diskussion:Arancycn|Diskussion]]) 16:48, 8. Jul. 2025 (MESZ)}} [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Territoire de Belfort|Beaucourt]] </noinclude> 4bisbun0smjz3ejz677d9jmh2c2ml6m 1072071 1072032 2025-07-08T17:23:39Z Holder 491 Rückgängig gmacht zur letschte Änderig vo Holder 853800 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmeinde]] im [[Kanton Beaucourt]] |INHALT= [[Beaucourt]]&nbsp;&#124; [[Croix (Territoire de Belfort)|Croix]]&nbsp;&#124; [[Fêche-l’Église]]&nbsp;&#124; [[Montbouton]]&nbsp;&#124; [[Saint-Dizier-l’Évêque]]&nbsp;&#124; [[Villars-le-Sec]] }}<noinclude> [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Territoire de Belfort|Beaucourt]] </noinclude> 885br64c4czlnkn1gjo9u7e2i478lgz Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Danjoutin 10 33489 1072026 337855 2025-07-08T14:30:12Z Arancycn 112444 1072026 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmeinde]] im [[Kanton Danjoutin]] |INHALT= [[Andelnans]]&nbsp;&#124; [[Autrechêne]]&nbsp;&#124; [[Charmois (Territoire de Belfort)|Charmois]]&nbsp;&#124; [[Chèvremont]]&nbsp;&#124; [[Danjoutin]]&nbsp;&#124; [[Fontenelle (Territoire de Belfort)|Fontenelle]]&nbsp;&#124; [[Meroux]]&nbsp;&#124; [[Moval]]&nbsp;&#124; [[Novillard]]&nbsp;&#124; [[Pérouse (Territoire de Belfort)|Pérouse]]&nbsp;&#124; [[Sevenans]]&nbsp;&#124; [[Vézelois]] }}<noinclude> {{löschen|Canton wurde 2015 aufgelöst., Vorlage wirt nicht (mehr) verwendet. --[[Benutzer:Arancycn|Arancycn]] ([[Benutzer Diskussion:Arancycn|Diskussion]]) 16:30, 8. Jul. 2025 (MESZ)}} [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Territoire de Belfort|Danjoutin]] </noinclude> oly36tsux2kb9pixxkwd2y3rmo4su4c 1072040 1072026 2025-07-08T17:20:55Z Holder 491 Rückgängig gmacht zur letschte Änderig vo Holder 337855 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmeinde]] im [[Kanton Danjoutin]] |INHALT= [[Andelnans]]&nbsp;&#124; [[Autrechêne]]&nbsp;&#124; [[Charmois (Territoire de Belfort)|Charmois]]&nbsp;&#124; [[Chèvremont]]&nbsp;&#124; [[Danjoutin]]&nbsp;&#124; [[Fontenelle (Territoire de Belfort)|Fontenelle]]&nbsp;&#124; [[Meroux]]&nbsp;&#124; [[Moval]]&nbsp;&#124; [[Novillard]]&nbsp;&#124; [[Pérouse (Territoire de Belfort)|Pérouse]]&nbsp;&#124; [[Sevenans]]&nbsp;&#124; [[Vézelois]] }}<noinclude> [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Territoire de Belfort|Danjoutin]] </noinclude> 4sa0c0teynumlb98gyq0kv52u2t90ic Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Fontaine 10 33491 1072027 337859 2025-07-08T14:31:04Z Arancycn 112444 1072027 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmeinde]] im [[Kanton Fontaine]] |INHALT= [[Angeot]]&nbsp;&#124; [[Bessoncourt]]&nbsp;&#124; [[Bethonvilliers]]&nbsp;&#124; [[Cunelières]]&nbsp;&#124; [[Denney]]&nbsp;&#124; [[Eguenigue]]&nbsp;&#124; [[Fontaine (Territoire de Belfort)|Fontaine]]&nbsp;&#124; [[Foussemagne]]&nbsp;&#124; [[Frais (Territoire de Belfort)|Frais]]&nbsp;&#124; [[Lacollonge]]&nbsp;&#124; [[Lagrange (Territoire de Belfort)|Lagrange]]&nbsp;&#124; [[Larivière (Territoire de Belfort)|Larivière]]&nbsp;&#124; [[Menoncourt]]&nbsp;&#124; [[Montreux-Château]]&nbsp;&#124; [[Petit-Croix]]&nbsp;&#124; [[Phaffans]]&nbsp;&#124; [[Reppe]]&nbsp;&#124; [[Vauthiermont]] }}<noinclude> {{löschen|Canton wurde 2015 aufgelöst., Vorlage wirt nicht (mehr) verwendet. --[[Benutzer:Arancycn|Arancycn]] ([[Benutzer Diskussion:Arancycn|Diskussion]]) 16:31, 8. Jul. 2025 (MESZ)}} [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Territoire de Belfort|Fontaine]] </noinclude> 1y39uaro02xzg3yid7jdszs1pp0luin 1072039 1072027 2025-07-08T17:20:54Z Holder 491 Rückgängig gmacht zur letschte Änderig vo Holder 337859 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmeinde]] im [[Kanton Fontaine]] |INHALT= [[Angeot]]&nbsp;&#124; [[Bessoncourt]]&nbsp;&#124; [[Bethonvilliers]]&nbsp;&#124; [[Cunelières]]&nbsp;&#124; [[Denney]]&nbsp;&#124; [[Eguenigue]]&nbsp;&#124; [[Fontaine (Territoire de Belfort)|Fontaine]]&nbsp;&#124; [[Foussemagne]]&nbsp;&#124; [[Frais (Territoire de Belfort)|Frais]]&nbsp;&#124; [[Lacollonge]]&nbsp;&#124; [[Lagrange (Territoire de Belfort)|Lagrange]]&nbsp;&#124; [[Larivière (Territoire de Belfort)|Larivière]]&nbsp;&#124; [[Menoncourt]]&nbsp;&#124; [[Montreux-Château]]&nbsp;&#124; [[Petit-Croix]]&nbsp;&#124; [[Phaffans]]&nbsp;&#124; [[Reppe]]&nbsp;&#124; [[Vauthiermont]] }}<noinclude> [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Territoire de Belfort|Fontaine]] </noinclude> 3o2l1yj56ebg2a7tjzy1z7kjaecawgi Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Offemont 10 33494 1072028 337863 2025-07-08T14:31:31Z Arancycn 112444 1072028 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmeinde]] im [[Kanton Offemont]] |INHALT= [[Éloie]]&nbsp;&#124; [[Offemont]]&nbsp;&#124; [[Roppe]]&nbsp;&#124; [[Vétrigne]] }}<noinclude> {{löschen|Canton wurde 2015 aufgelöst., Vorlage wirt nicht (mehr) verwendet. --[[Benutzer:Arancycn|Arancycn]] ([[Benutzer Diskussion:Arancycn|Diskussion]]) 16:31, 8. Jul. 2025 (MESZ)}} [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Territoire de Belfort|Offemont]] </noinclude> f1lk7pnweqxu6ru9gs5z4jtghz6n1jm 1072038 1072028 2025-07-08T17:20:54Z Holder 491 Rückgängig gmacht zur letschte Änderig vo Holder 337863 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmeinde]] im [[Kanton Offemont]] |INHALT= [[Éloie]]&nbsp;&#124; [[Offemont]]&nbsp;&#124; [[Roppe]]&nbsp;&#124; [[Vétrigne]] }}<noinclude> [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Territoire de Belfort|Offemont]] </noinclude> c3dyjlnd84b1c8pr1l8pvnevikr3vtb Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Rougemont-le-Château 10 33495 1072029 337865 2025-07-08T14:31:48Z Arancycn 112444 1072029 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmeinde]] im [[Kanton Rougemont-le-Château]] |INHALT= [[Anjoutey]]&nbsp;&#124; [[Bourg-sous-Châtelet]]&nbsp;&#124; [[Étueffont]]&nbsp;&#124; [[Felon]]&nbsp;&#124; [[Lachapelle-sous-Rougemont]]&nbsp;&#124; [[Lamadeleine-Val-des-Anges]]&nbsp;&#124; [[Leval (Territoire de Belfort)|Leval]]&nbsp;&#124; [[Petitefontaine]]&nbsp;&#124; [[Romagny-sous-Rougemont]]&nbsp;&#124; [[Rougemont-le-Château]]&nbsp;&#124; [[Saint-Germain-le-Châtelet]] }}<noinclude> {{löschen|Canton wurde 2015 aufgelöst., Vorlage wirt nicht (mehr) verwendet. --[[Benutzer:Arancycn|Arancycn]] ([[Benutzer Diskussion:Arancycn|Diskussion]]) 16:31, 8. Jul. 2025 (MESZ)}} [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Territoire de Belfort|Rougemont-le-Château]] </noinclude> owc1cug0cvoojdfjqgl9so9gkw9xgqe 1072037 1072029 2025-07-08T17:20:53Z Holder 491 Rückgängig gmacht zur letschte Änderig vo Holder 337865 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmeinde]] im [[Kanton Rougemont-le-Château]] |INHALT= [[Anjoutey]]&nbsp;&#124; [[Bourg-sous-Châtelet]]&nbsp;&#124; [[Étueffont]]&nbsp;&#124; [[Felon]]&nbsp;&#124; [[Lachapelle-sous-Rougemont]]&nbsp;&#124; [[Lamadeleine-Val-des-Anges]]&nbsp;&#124; [[Leval (Territoire de Belfort)|Leval]]&nbsp;&#124; [[Petitefontaine]]&nbsp;&#124; [[Romagny-sous-Rougemont]]&nbsp;&#124; [[Rougemont-le-Château]]&nbsp;&#124; [[Saint-Germain-le-Châtelet]] }}<noinclude> [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Territoire de Belfort|Rougemont-le-Château]] </noinclude> bog5p1l8lgkwx27jgqduv90c1iyewa2 Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Florange 10 34264 1072073 1071836 2025-07-08T17:28:59Z Arancycn 112444 D Änderig 1071836 vom [[Spezial:Beiträge/Arancycn|Arancycn]] ([[Benutzer Diskussion:Arancycn|Diskussion]]) isch ruckgängig gmacht worre. 1072073 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmeinde]] im [[Kanton Florange]] |INHALT= [[Flörchingen|Florange]]&nbsp;&#124; [[Ückingen]] }}<noinclude> [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Moselle|Florange]] </noinclude> mcnc3w2hsgc0aqtjk7li61b5f70mxa8 Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Allaire 10 38279 1072000 418194 2025-07-08T14:12:08Z Arancycn 112444 1072000 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmaine]] im [[Kanton Allaire]] |INHALT= [[Allaire (Morbihan)|Allaire]]&nbsp;&#124; [[Béganne]]&nbsp;&#124; [[Peillac]]&nbsp;&#124; [[Rieux (Morbihan)|Rieux]]&nbsp;&#124; [[Saint-Gorgon (Morbihan)|Saint-Gorgon]]&nbsp;&#124; [[Saint-Jacut-les-Pins]]&nbsp;&#124; [[Saint-Jean-la-Poterie]]&nbsp;&#124; [[Saint-Perreux]]&nbsp;&#124; [[Saint-Vincent-sur-Oust]] }}<noinclude> {{löschen|Canton wurde 2015 aufgelöst., Vorlage wirt nicht (mehr) verwendet. --[[Benutzer:Arancycn|Arancycn]] ([[Benutzer Diskussion:Arancycn|Diskussion]]) 16:11, 8. Jul. 2025 (MESZ)}} [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Morbihan|Allaire]] </noinclude> nwwkdimmpmvjq8eyvbp4c31re82prjw 1072065 1072000 2025-07-08T17:21:25Z Holder 491 Rückgängig gmacht zur letschte Änderig vo Holder 418194 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmaine]] im [[Kanton Allaire]] |INHALT= [[Allaire (Morbihan)|Allaire]]&nbsp;&#124; [[Béganne]]&nbsp;&#124; [[Peillac]]&nbsp;&#124; [[Rieux (Morbihan)|Rieux]]&nbsp;&#124; [[Saint-Gorgon (Morbihan)|Saint-Gorgon]]&nbsp;&#124; [[Saint-Jacut-les-Pins]]&nbsp;&#124; [[Saint-Jean-la-Poterie]]&nbsp;&#124; [[Saint-Perreux]]&nbsp;&#124; [[Saint-Vincent-sur-Oust]] }}<noinclude> [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Morbihan|Allaire]] </noinclude> sx1l0xo56o38feg73j62aafkm2wpwal Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Auray 10 38280 1072067 1071421 2025-07-08T17:22:26Z Holder 491 Rückgängig gmacht zur letschte Änderig vo Holder 598914 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmaine]] im [[Kanton Auray]] |INHALT= [[Auray]]&nbsp;&#124; [[Crac'h]]&nbsp;&#124; [[Le Bono]]&nbsp;&#124; [[Locmariaquer]]&nbsp;&#124; [[Plougoumelen]]&nbsp;&#124; [[Plumergat]]&nbsp;&#124; [[Pluneret]]&nbsp;&#124; [[Sainte-Anne-d’Auray]]&nbsp;&#124; [[Saint-Philibert (Morbihan)|Saint-Philibert]] }}<noinclude> [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Morbihan|Auray]] </noinclude> o61qlvuk6q7tguvfhe0ja1w64nacest 1072069 1072067 2025-07-08T17:22:53Z Holder 491 Rückgängig gmacht zur letschte Änderig vo Arancycn 1071421 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmaine]] im [[Kanton Auray]] |INHALT= [[Auray]]&nbsp;&#124; [[Crac'h]]&nbsp;&#124; [[Locmariaquer]]&nbsp;&#124; [[Plumergat]]&nbsp;&#124; [[Pluneret]]&nbsp;&#124; [[Sainte-Anne-d’Auray]]&nbsp;&#124; [[Saint-Philibert (Morbihan)|Saint-Philibert]] }}<noinclude> [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Morbihan|Auray]] </noinclude> gx77nh2fjwqqzlsdvpdtz3qr44ore9a Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Baud 10 38281 1072001 418199 2025-07-08T14:14:03Z Arancycn 112444 1072001 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmaine]] im [[Kanton Baud]] |INHALT= [[Baud (Morbihan)|Baud]]&nbsp;&#124; [[Bieuzy]]&nbsp;&#124; [[Guénin]]&nbsp;&#124; [[Melrand]]&nbsp;&#124; [[Pluméliau]]&nbsp;&#124; [[Saint-Barthélemy (Morbihan)|Saint-Barthélemy]] }}<noinclude> {{löschen|Canton wurde 2015 aufgelöst., Vorlage wirt nicht (mehr) verwendet. --[[Benutzer:Arancycn|Arancycn]] ([[Benutzer Diskussion:Arancycn|Diskussion]]) 16:14, 8. Jul. 2025 (MESZ)}} [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Morbihan|Baud]] </noinclude> 9gxcjate284khd3v1oc3wkp3smfvyqa 1072064 1072001 2025-07-08T17:21:24Z Holder 491 Rückgängig gmacht zur letschte Änderig vo Holder 418199 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmaine]] im [[Kanton Baud]] |INHALT= [[Baud (Morbihan)|Baud]]&nbsp;&#124; [[Bieuzy]]&nbsp;&#124; [[Guénin]]&nbsp;&#124; [[Melrand]]&nbsp;&#124; [[Pluméliau]]&nbsp;&#124; [[Saint-Barthélemy (Morbihan)|Saint-Barthélemy]] }}<noinclude> [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Morbihan|Baud]] </noinclude> 3hh7n4wwlfs34lsrlf5ct92phtaqny5 Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Belle-Île 10 38282 1072003 418238 2025-07-08T14:15:17Z Arancycn 112444 1072003 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmaine]] im [[Kanton Belle-Île]] |INHALT= [[Bangor (Morbihan)|Bangor]]&nbsp;&#124; [[Le Palais]]&nbsp;&#124; [[Locmaria]]&nbsp;&#124; [[Sauzon]] }}<noinclude> {{löschen|Canton wurde 2015 aufgelöst., Vorlage wirt nicht (mehr) verwendet. --[[Benutzer:Arancycn|Arancycn]] ([[Benutzer Diskussion:Arancycn|Diskussion]]) 16:15, 8. Jul. 2025 (MESZ)}} [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Morbihan|Belle-ile]] </noinclude> bs8ujk4cibw56c71i7hlabqngf25js3 1072063 1072003 2025-07-08T17:21:19Z Holder 491 Rückgängig gmacht zur letschte Änderig vo Holder 418238 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmaine]] im [[Kanton Belle-Île]] |INHALT= [[Bangor (Morbihan)|Bangor]]&nbsp;&#124; [[Le Palais]]&nbsp;&#124; [[Locmaria]]&nbsp;&#124; [[Sauzon]] }}<noinclude> [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Morbihan|Belle-ile]] </noinclude> ol4m44jxd33kgerhi1v78s8o6ozq21z Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Belz 10 38283 1072004 418329 2025-07-08T14:15:30Z Arancycn 112444 1072004 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmaine]] im [[Kanton Belz]] |INHALT= [[Belz (Morbihan)|Belz]]&nbsp;&#124; [[Erdeven]]&nbsp;&#124; [[Étel]]&nbsp;&#124; [[Locoal-Mendon]]&nbsp;&#124; [[Ploemel]] }}<noinclude> {{löschen|Canton wurde 2015 aufgelöst., Vorlage wirt nicht (mehr) verwendet. --[[Benutzer:Arancycn|Arancycn]] ([[Benutzer Diskussion:Arancycn|Diskussion]]) 16:15, 8. Jul. 2025 (MESZ)}} [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Morbihan|Belz]] </noinclude> 9kodoednrpu0fdlmkxshi1mn3cn0spo 1072062 1072004 2025-07-08T17:21:18Z Holder 491 Rückgängig gmacht zur letschte Änderig vo Holder 418329 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmaine]] im [[Kanton Belz]] |INHALT= [[Belz (Morbihan)|Belz]]&nbsp;&#124; [[Erdeven]]&nbsp;&#124; [[Étel]]&nbsp;&#124; [[Locoal-Mendon]]&nbsp;&#124; [[Ploemel]] }}<noinclude> [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Morbihan|Belz]] </noinclude> jads7n57im45e1xd60jkiqjo827d3bk Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Cléguérec 10 38284 1072005 418239 2025-07-08T14:15:43Z Arancycn 112444 1072005 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmaine]] im [[Kanton Cléguérec]] |INHALT= [[Cléguérec]]&nbsp;&#124; [[Kergrist]]&nbsp;&#124; [[Malguénac]]&nbsp;&#124; [[Neulliac]]&nbsp;&#124; [[Saint-Aignan (Morbihan)|Saint-Aignan]]&nbsp;&#124; [[Sainte-Brigitte]]&nbsp;&#124; [[Séglien]]&nbsp;&#124; [[Silfiac]] }}<noinclude> {{löschen|Canton wurde 2015 aufgelöst., Vorlage wirt nicht (mehr) verwendet. --[[Benutzer:Arancycn|Arancycn]] ([[Benutzer Diskussion:Arancycn|Diskussion]]) 16:15, 8. Jul. 2025 (MESZ)}} [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Morbihan|Cleguerec]] </noinclude> dvk4ot0d385pdbcpuc49fpzkcz6vqa8 1072061 1072005 2025-07-08T17:21:17Z Holder 491 Rückgängig gmacht zur letschte Änderig vo Holder 418239 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmaine]] im [[Kanton Cléguérec]] |INHALT= [[Cléguérec]]&nbsp;&#124; [[Kergrist]]&nbsp;&#124; [[Malguénac]]&nbsp;&#124; [[Neulliac]]&nbsp;&#124; [[Saint-Aignan (Morbihan)|Saint-Aignan]]&nbsp;&#124; [[Sainte-Brigitte]]&nbsp;&#124; [[Séglien]]&nbsp;&#124; [[Silfiac]] }}<noinclude> [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Morbihan|Cleguerec]] </noinclude> p1nhu6cux9fynuw2re42hc7mdjjwymq Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Elven 10 38285 1072006 418240 2025-07-08T14:16:12Z Arancycn 112444 1072006 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmaine]] im [[Kanton Elven]] |INHALT= [[Elven]]&nbsp;&#124; [[La Vraie-Croix]]&nbsp;&#124; [[Monterblanc]]&nbsp;&#124; [[Saint-Nolff]]&nbsp;&#124; [[Sulniac]]&nbsp;&#124; [[Trédion]]&nbsp;&#124; [[Treffléan]] }}<noinclude> {{löschen|Canton wurde 2015 aufgelöst., Vorlage wirt nicht (mehr) verwendet. --[[Benutzer:Arancycn|Arancycn]] ([[Benutzer Diskussion:Arancycn|Diskussion]]) 16:16, 8. Jul. 2025 (MESZ)}} [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Morbihan|Elven]] </noinclude> q7xg8io7mk04ksh592mzv8krzhjmw4a 1072060 1072006 2025-07-08T17:21:16Z Holder 491 Rückgängig gmacht zur letschte Änderig vo Holder 418240 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmaine]] im [[Kanton Elven]] |INHALT= [[Elven]]&nbsp;&#124; [[La Vraie-Croix]]&nbsp;&#124; [[Monterblanc]]&nbsp;&#124; [[Saint-Nolff]]&nbsp;&#124; [[Sulniac]]&nbsp;&#124; [[Trédion]]&nbsp;&#124; [[Treffléan]] }}<noinclude> [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Morbihan|Elven]] </noinclude> 2fpc1irn9pe43fex4b833uonvm2nwpk Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Groix 10 38288 1072007 418243 2025-07-08T14:18:27Z Arancycn 112444 1072007 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmaine]] im [[Kanton Groix]] |INHALT= [[Groix]] }}<noinclude> {{löschen|Canton wurde 2015 aufgelöst., Vorlage wirt nicht (mehr) verwendet. --[[Benutzer:Arancycn|Arancycn]] ([[Benutzer Diskussion:Arancycn|Diskussion]]) 16:18, 8. Jul. 2025 (MESZ)}} [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Morbihan|Groix]] </noinclude> 89fl9z1dvuvkwuzbojqv07z8zipp9sz 1072059 1072007 2025-07-08T17:21:16Z Holder 491 Rückgängig gmacht zur letschte Änderig vo Holder 418243 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmaine]] im [[Kanton Groix]] |INHALT= [[Groix]] }}<noinclude> [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Morbihan|Groix]] </noinclude> gue99b6gaw2fsokdpiherireaa5415o Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Guémené-sur-Scorff 10 38289 1072008 418245 2025-07-08T14:18:42Z Arancycn 112444 1072008 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmaine]] im [[Kanton Guémené-sur-Scorff]] |INHALT= [[Guémené-sur-Scorff]]&nbsp;&#124; [[Kernascléden]]&nbsp;&#124; [[Langoëlan]]&nbsp;&#124; [[Le Croisty]]&nbsp;&#124; [[Lignol]]&nbsp;&#124; [[Locmalo]]&nbsp;&#124; [[Persquen]]&nbsp;&#124; [[Ploërdut]]&nbsp;&#124; [[Saint-Caradec-Trégomel]]&nbsp;&#124; [[Saint-Tugdual]] }}<noinclude> {{löschen|Canton wurde 2015 aufgelöst., Vorlage wirt nicht (mehr) verwendet. --[[Benutzer:Arancycn|Arancycn]] ([[Benutzer Diskussion:Arancycn|Diskussion]]) 16:18, 8. Jul. 2025 (MESZ)}} [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Morbihan|Guemene-sur-Scorff]] </noinclude> gopu6u6nq61pl81mvf8fv1hsgban6za 1072058 1072008 2025-07-08T17:21:12Z Holder 491 Rückgängig gmacht zur letschte Änderig vo Holder 418245 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmaine]] im [[Kanton Guémené-sur-Scorff]] |INHALT= [[Guémené-sur-Scorff]]&nbsp;&#124; [[Kernascléden]]&nbsp;&#124; [[Langoëlan]]&nbsp;&#124; [[Le Croisty]]&nbsp;&#124; [[Lignol]]&nbsp;&#124; [[Locmalo]]&nbsp;&#124; [[Persquen]]&nbsp;&#124; [[Ploërdut]]&nbsp;&#124; [[Saint-Caradec-Trégomel]]&nbsp;&#124; [[Saint-Tugdual]] }}<noinclude> [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Morbihan|Guemene-sur-Scorff]] </noinclude> g36uxgwmspfmtogzrl5dnsfmqcc9v52 Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Josselin 10 38293 1072009 901244 2025-07-08T14:19:31Z Arancycn 112444 1072009 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmaine]] im [[Kanton Josselin]] |INHALT= [[Cruguel]]&nbsp;&#124; [[Guégon]]&nbsp;&#124; [[Guillac (Morbihan)|Guillac]]&nbsp;&#124; [[Helléan]]&nbsp;&#124; [[Josselin]]&nbsp;&#124; [[La Croix-Helléan]]&nbsp;&#124; [[La Grée-Saint-Laurent]]&nbsp;&#124; [[Lanouée]]&nbsp;&#124; [[Les Forges (Morbihan)|Les Forges]]&nbsp;&#124; [[Quily]]&nbsp;&#124; [[Saint-Servant]] }}<noinclude> {{löschen|Canton wurde 2015 aufgelöst., Vorlage wirt nicht (mehr) verwendet. --[[Benutzer:Arancycn|Arancycn]] ([[Benutzer Diskussion:Arancycn|Diskussion]]) 16:19, 8. Jul. 2025 (MESZ)}} [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Morbihan|Josselin]] </noinclude> 7sqds2xbaof7dzs0ibncyupqjpv3ywh 1072057 1072009 2025-07-08T17:21:12Z Holder 491 Rückgängig gmacht zur letschte Änderig vo Holder 901244 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmaine]] im [[Kanton Josselin]] |INHALT= [[Cruguel]]&nbsp;&#124; [[Guégon]]&nbsp;&#124; [[Guillac (Morbihan)|Guillac]]&nbsp;&#124; [[Helléan]]&nbsp;&#124; [[Josselin]]&nbsp;&#124; [[La Croix-Helléan]]&nbsp;&#124; [[La Grée-Saint-Laurent]]&nbsp;&#124; [[Lanouée]]&nbsp;&#124; [[Les Forges (Morbihan)|Les Forges]]&nbsp;&#124; [[Quily]]&nbsp;&#124; [[Saint-Servant]] }}<noinclude> [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Morbihan|Josselin]] </noinclude> cb26sw0cmand9kpowim9omegn8yd1ei Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton La Gacilly 10 38294 1072010 901020 2025-07-08T14:20:18Z Arancycn 112444 1072010 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmaine]] im [[Kanton La Gacilly]] |INHALT= [[Carentoir]]&nbsp;&#124; [[Cournon]]&nbsp;&#124; [[Glénac]]&nbsp;&#124; [[La Chapelle-Gaceline]]&nbsp;&#124; [[La Gacilly]]&nbsp;&#124; [[Les Fougerêts]]&nbsp;&#124; [[Quelneuc]]&nbsp;&#124; [[Saint-Martin-sur-Oust]]&nbsp;&#124; [[Tréal]] }}<noinclude> {{löschen|Canton wurde 2015 aufgelöst., Vorlage wirt nicht (mehr) verwendet. --[[Benutzer:Arancycn|Arancycn]] ([[Benutzer Diskussion:Arancycn|Diskussion]]) 16:20, 8. Jul. 2025 (MESZ)}} [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Morbihan|La Gacilly]] </noinclude> nnita3b9ab6otsichrfqn6fbds8e25g 1072056 1072010 2025-07-08T17:21:11Z Holder 491 Rückgängig gmacht zur letschte Änderig vo Holder 901020 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmaine]] im [[Kanton La Gacilly]] |INHALT= [[Carentoir]]&nbsp;&#124; [[Cournon]]&nbsp;&#124; [[Glénac]]&nbsp;&#124; [[La Chapelle-Gaceline]]&nbsp;&#124; [[La Gacilly]]&nbsp;&#124; [[Les Fougerêts]]&nbsp;&#124; [[Quelneuc]]&nbsp;&#124; [[Saint-Martin-sur-Oust]]&nbsp;&#124; [[Tréal]] }}<noinclude> [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Morbihan|La Gacilly]] </noinclude> tp4skwioffyhylgc35i3hoecuiied80 Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton La Roche-Bernard 10 38295 1072011 441473 2025-07-08T14:20:32Z Arancycn 112444 1072011 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmaine]] im [[Kanton La Roche-Bernard]] |INHALT= [[Camoël]]&nbsp;&#124; [[Férel]]&nbsp;&#124; [[La Roche-Bernard]]&nbsp;&#124; [[Marzan]]&nbsp;&#124; [[Nivillac]]&nbsp;&#124; [[Pénestin]]&nbsp;&#124; [[Saint-Dolay]]&nbsp;&#124; [[Théhillac]] }}<noinclude> {{löschen|Canton wurde 2015 aufgelöst., Vorlage wirt nicht (mehr) verwendet. --[[Benutzer:Arancycn|Arancycn]] ([[Benutzer Diskussion:Arancycn|Diskussion]]) 16:20, 8. Jul. 2025 (MESZ)}} [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Morbihan|La Roche-Bernard]] </noinclude> qkmlv922mmqsw033bfaoqrphx6rdlug 1072055 1072011 2025-07-08T17:21:10Z Holder 491 Rückgängig gmacht zur letschte Änderig vo Holder 441473 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmaine]] im [[Kanton La Roche-Bernard]] |INHALT= [[Camoël]]&nbsp;&#124; [[Férel]]&nbsp;&#124; [[La Roche-Bernard]]&nbsp;&#124; [[Marzan]]&nbsp;&#124; [[Nivillac]]&nbsp;&#124; [[Pénestin]]&nbsp;&#124; [[Saint-Dolay]]&nbsp;&#124; [[Théhillac]] }}<noinclude> [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Morbihan|La Roche-Bernard]] </noinclude> 5hl4f0hfeolgdl13jki6p8gnm793pv6 Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton La Trinité-Porhoët 10 38296 1072012 418251 2025-07-08T14:20:44Z Arancycn 112444 1072012 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmaine]] im [[Kanton La Trinité-Porhoët]] |INHALT= [[Évriguet]]&nbsp;&#124; [[Guilliers]]&nbsp;&#124; [[La Trinité-Porhoët]]&nbsp;&#124; [[Ménéac]]&nbsp;&#124; [[Mohon]]&nbsp;&#124; [[Saint-Malo-des-Trois-Fontaines]] }}<noinclude> {{löschen|Canton wurde 2015 aufgelöst., Vorlage wirt nicht (mehr) verwendet. --[[Benutzer:Arancycn|Arancycn]] ([[Benutzer Diskussion:Arancycn|Diskussion]]) 16:20, 8. Jul. 2025 (MESZ)}} [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Morbihan|La Trinite-Porhoët]] </noinclude> ncu4441b376q843hyw6xwsxb6u6hy9l 1072054 1072012 2025-07-08T17:21:09Z Holder 491 Rückgängig gmacht zur letschte Änderig vo Holder 418251 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmaine]] im [[Kanton La Trinité-Porhoët]] |INHALT= [[Évriguet]]&nbsp;&#124; [[Guilliers]]&nbsp;&#124; [[La Trinité-Porhoët]]&nbsp;&#124; [[Ménéac]]&nbsp;&#124; [[Mohon]]&nbsp;&#124; [[Saint-Malo-des-Trois-Fontaines]] }}<noinclude> [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Morbihan|La Trinite-Porhoët]] </noinclude> puf70caiwnze43ca0w6akfpi9bgg7of Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Le Faouët 10 38298 1072013 418253 2025-07-08T14:21:14Z Arancycn 112444 1072013 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmaine]] im [[Kanton Le Faouët]] |INHALT= [[Berné]]&nbsp;&#124; [[Guiscriff]]&nbsp;&#124; [[Lanvénégen]]&nbsp;&#124; [[Le Faouët (Morbihan)|Le Faouët]]&nbsp;&#124; [[Meslan]]&nbsp;&#124; [[Priziac]] }}<noinclude> {{löschen|Canton wurde 2015 aufgelöst., Vorlage wirt nicht (mehr) verwendet. --[[Benutzer:Arancycn|Arancycn]] ([[Benutzer Diskussion:Arancycn|Diskussion]]) 16:21, 8. Jul. 2025 (MESZ)}} [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Morbihan|Le Faouet]] </noinclude> 06h9vajmxq5ul6i999spzpf22htmaqq 1072053 1072013 2025-07-08T17:21:09Z Holder 491 Rückgängig gmacht zur letschte Änderig vo Holder 418253 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmaine]] im [[Kanton Le Faouët]] |INHALT= [[Berné]]&nbsp;&#124; [[Guiscriff]]&nbsp;&#124; [[Lanvénégen]]&nbsp;&#124; [[Le Faouët (Morbihan)|Le Faouët]]&nbsp;&#124; [[Meslan]]&nbsp;&#124; [[Priziac]] }}<noinclude> [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Morbihan|Le Faouet]] </noinclude> 4bh9b46d34p8g338wu5st6yjxc5ogwq Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Locminé 10 38299 1072014 418254 2025-07-08T14:21:27Z Arancycn 112444 1072014 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmaine]] im [[Kanton Locminé]] |INHALT= [[La Chapelle-Neuve (Morbihan)|La Chapelle-Neuve]]&nbsp;&#124; [[Locminé]]&nbsp;&#124; [[Moréac]]&nbsp;&#124; [[Moustoir-Ac]]&nbsp;&#124; [[Moustoir-Remungol]]&nbsp;&#124; [[Naizin]]&nbsp;&#124; [[Plumelin]]&nbsp;&#124; [[Remungol]] }}<noinclude> {{löschen|Canton wurde 2015 aufgelöst., Vorlage wirt nicht (mehr) verwendet. --[[Benutzer:Arancycn|Arancycn]] ([[Benutzer Diskussion:Arancycn|Diskussion]]) 16:21, 8. Jul. 2025 (MESZ)}} [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Morbihan|Locmine]] </noinclude> qqrua332qmglyg6rg8p9odrsu24jtvs 1072052 1072014 2025-07-08T17:21:08Z Holder 491 Rückgängig gmacht zur letschte Änderig vo Holder 418254 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmaine]] im [[Kanton Locminé]] |INHALT= [[La Chapelle-Neuve (Morbihan)|La Chapelle-Neuve]]&nbsp;&#124; [[Locminé]]&nbsp;&#124; [[Moréac]]&nbsp;&#124; [[Moustoir-Ac]]&nbsp;&#124; [[Moustoir-Remungol]]&nbsp;&#124; [[Naizin]]&nbsp;&#124; [[Plumelin]]&nbsp;&#124; [[Remungol]] }}<noinclude> [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Morbihan|Locmine]] </noinclude> pxnbznbhn3w6we0zi15atcld74ki08x Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Malestroit 10 38303 1071999 418255 2025-07-08T14:08:34Z Arancycn 112444 alle Gemeinden sind übergegangen 1071999 wikitext text/x-wiki #WEITERLEITUNG [[Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Moréac]] 4abfv8ei0rc3wgulewbr7sn3dfcax7h 1072002 1071999 2025-07-08T14:14:49Z Arancycn 112444 D Änderig 1071999 vom [[Spezial:Beiträge/Arancycn|Arancycn]] ([[Benutzer Diskussion:Arancycn|Diskussion]]) isch ruckgängig gmacht worre. 1072002 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmaine]] im [[Kanton Malestroit]] |INHALT= [[Bohal]]&nbsp;&#124; [[Caro (Morbihan)|Caro]]&nbsp;&#124; [[La Chapelle-Caro]]&nbsp;&#124; [[Le Roc-Saint-André]]&nbsp;&#124; [[Lizio]]&nbsp;&#124; [[Malestroit]]&nbsp;&#124; [[Missiriac]]&nbsp;&#124; [[Monterrein]]&nbsp;&#124; [[Ruffiac (Morbihan)|Ruffiac]]&nbsp;&#124; [[Saint-Abraham]]&nbsp;&#124; [[Saint-Guyomard]]&nbsp;&#124; [[Saint-Marcel (Morbihan)|Saint-Marcel]]&nbsp;&#124; [[Saint-Nicolas-du-Tertre]]&nbsp;&#124; [[Sérent]] }}<noinclude> {{löschen|Canton wurde 2015 aufgelöst., Vorlage wirt nicht (mehr) verwendet. --[[Benutzer:Arancycn|Arancycn]] ([[Benutzer Diskussion:Arancycn|Diskussion]]) 16:14, 8. Jul. 2025 (MESZ)}} [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Morbihan|Malestroit]] </noinclude> swfxkly1blowtnnaf4h5u9pcxn4dinq 1072066 1072002 2025-07-08T17:22:07Z Holder 491 Rückgängig gmacht zur letschte Änderig vo Holder 418255 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmaine]] im [[Kanton Malestroit]] |INHALT= [[Bohal]]&nbsp;&#124; [[Caro (Morbihan)|Caro]]&nbsp;&#124; [[La Chapelle-Caro]]&nbsp;&#124; [[Le Roc-Saint-André]]&nbsp;&#124; [[Lizio]]&nbsp;&#124; [[Malestroit]]&nbsp;&#124; [[Missiriac]]&nbsp;&#124; [[Monterrein]]&nbsp;&#124; [[Ruffiac (Morbihan)|Ruffiac]]&nbsp;&#124; [[Saint-Abraham]]&nbsp;&#124; [[Saint-Guyomard]]&nbsp;&#124; [[Saint-Marcel (Morbihan)|Saint-Marcel]]&nbsp;&#124; [[Saint-Nicolas-du-Tertre]]&nbsp;&#124; [[Sérent]] }}<noinclude> [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Morbihan|Malestroit]] </noinclude> sshdyby9tqm5rbj8ux9nv0m8nsiyt6y Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Mauron 10 38304 1072015 441587 2025-07-08T14:22:08Z Arancycn 112444 1072015 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmaine]] im [[Kanton Mauron]] |INHALT= [[Brignac (Morbihan)|Brignac]]&nbsp;&#124; [[Concoret]]&nbsp;&#124; [[Mauron]]&nbsp;&#124; [[Néant-sur-Yvel]]&nbsp;&#124; [[Saint-Brieuc-de-Mauron]]&nbsp;&#124; [[Saint-Léry]]&nbsp;&#124; [[Tréhorenteuc]] }}<noinclude> {{löschen|Canton wurde 2015 aufgelöst., Vorlage wirt nicht (mehr) verwendet. --[[Benutzer:Arancycn|Arancycn]] ([[Benutzer Diskussion:Arancycn|Diskussion]]) 16:22, 8. Jul. 2025 (MESZ)}} [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Morbihan|Mauron]] </noinclude> 23pm0kr8tjqpuq1uzt8qdz510owoopv 1072051 1072015 2025-07-08T17:21:08Z Holder 491 Rückgängig gmacht zur letschte Änderig vo Holder 441587 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmaine]] im [[Kanton Mauron]] |INHALT= [[Brignac (Morbihan)|Brignac]]&nbsp;&#124; [[Concoret]]&nbsp;&#124; [[Mauron]]&nbsp;&#124; [[Néant-sur-Yvel]]&nbsp;&#124; [[Saint-Brieuc-de-Mauron]]&nbsp;&#124; [[Saint-Léry]]&nbsp;&#124; [[Tréhorenteuc]] }}<noinclude> [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Morbihan|Mauron]] </noinclude> pfoxn22df1ei7hpljvh935ezprq3zoj Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Plouay 10 38308 1072016 418260 2025-07-08T14:23:02Z Arancycn 112444 1072016 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmaine]] im [[Kanton Plouay]] |INHALT= [[Bubry]]&nbsp;&#124; [[Calan]]&nbsp;&#124; [[Inguiniel]]&nbsp;&#124; [[Lanvaudan]]&nbsp;&#124; [[Plouay]]&nbsp;&#124; [[Quistinic]] }}<noinclude> {{löschen|Canton wurde 2015 aufgelöst., Vorlage wirt nicht (mehr) verwendet. --[[Benutzer:Arancycn|Arancycn]] ([[Benutzer Diskussion:Arancycn|Diskussion]]) 16:23, 8. Jul. 2025 (MESZ)}} [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Morbihan|Plouay]] </noinclude> j9uhczbj8vnvlk6wvv8rw1xxwtaswyh 1072050 1072016 2025-07-08T17:21:07Z Holder 491 Rückgängig gmacht zur letschte Änderig vo Holder 418260 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmaine]] im [[Kanton Plouay]] |INHALT= [[Bubry]]&nbsp;&#124; [[Calan]]&nbsp;&#124; [[Inguiniel]]&nbsp;&#124; [[Lanvaudan]]&nbsp;&#124; [[Plouay]]&nbsp;&#124; [[Quistinic]] }}<noinclude> [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Morbihan|Plouay]] </noinclude> gahmp0gbyminormo1jgsubp20v8sspg Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Pont-Scorff 10 38311 1072017 418264 2025-07-08T14:23:40Z Arancycn 112444 1072017 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmaine]] im [[Kanton Pont-Scorff]] |INHALT= [[Caudan]]&nbsp;&#124; [[Cléguer]]&nbsp;&#124; [[Gestel (Morbihan)|Gestel]]&nbsp;&#124; [[Guidel]]&nbsp;&#124; [[Pont-Scorff]]&nbsp;&#124; [[Quéven]] }}<noinclude> {{löschen|Canton wurde 2015 aufgelöst., Vorlage wirt nicht (mehr) verwendet. --[[Benutzer:Arancycn|Arancycn]] ([[Benutzer Diskussion:Arancycn|Diskussion]]) 16:23, 8. Jul. 2025 (MESZ)}} [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Morbihan|Pont-Scorff]] </noinclude> 1zixsr8znx8dtcv49ylq3gv9twk5ni4 1072049 1072017 2025-07-08T17:21:07Z Holder 491 Rückgängig gmacht zur letschte Änderig vo Holder 418264 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmaine]] im [[Kanton Pont-Scorff]] |INHALT= [[Caudan]]&nbsp;&#124; [[Cléguer]]&nbsp;&#124; [[Gestel (Morbihan)|Gestel]]&nbsp;&#124; [[Guidel]]&nbsp;&#124; [[Pont-Scorff]]&nbsp;&#124; [[Quéven]] }}<noinclude> [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Morbihan|Pont-Scorff]] </noinclude> 2ksei7ssy5ssg1h6i0fde1apet46d00 Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Port-Louis 10 38312 1072018 418263 2025-07-08T14:23:58Z Arancycn 112444 1072018 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmaine]] im [[Kanton Port-Louis]] |INHALT= [[Gâvres]]&nbsp;&#124; [[Kervignac]]&nbsp;&#124; [[Locmiquélic]]&nbsp;&#124; [[Merlevenez]]&nbsp;&#124; [[Nostang]]&nbsp;&#124; [[Plouhinec (Morbihan)|Plouhinec]]&nbsp;&#124; [[Port-Louis (Morbihan)|Port-Louis]]&nbsp;&#124; [[Riantec]]&nbsp;&#124; [[Sainte-Hélène (Morbihan)|Sainte-Hélène]] }}<noinclude> {{löschen|Canton wurde 2015 aufgelöst., Vorlage wirt nicht (mehr) verwendet. --[[Benutzer:Arancycn|Arancycn]] ([[Benutzer Diskussion:Arancycn|Diskussion]]) 16:23, 8. Jul. 2025 (MESZ)}} [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Morbihan|Port-Louis]] </noinclude> n1gvegn9hx7f10acv0gau9c707th5u5 1072048 1072018 2025-07-08T17:21:06Z Holder 491 Rückgängig gmacht zur letschte Änderig vo Holder 418263 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmaine]] im [[Kanton Port-Louis]] |INHALT= [[Gâvres]]&nbsp;&#124; [[Kervignac]]&nbsp;&#124; [[Locmiquélic]]&nbsp;&#124; [[Merlevenez]]&nbsp;&#124; [[Nostang]]&nbsp;&#124; [[Plouhinec (Morbihan)|Plouhinec]]&nbsp;&#124; [[Port-Louis (Morbihan)|Port-Louis]]&nbsp;&#124; [[Riantec]]&nbsp;&#124; [[Sainte-Hélène (Morbihan)|Sainte-Hélène]] }}<noinclude> [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Morbihan|Port-Louis]] </noinclude> b2841oeon0srpl9ldcf2ousk5wgxqq3 Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Rochefort-en-Terre 10 38315 1072019 418267 2025-07-08T14:24:31Z Arancycn 112444 1072019 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmaine]] im [[Kanton Rochefort-en-Terre]] |INHALT= [[Caden]]&nbsp;&#124; [[Limerzel]]&nbsp;&#124; [[Malansac]]&nbsp;&#124; [[Pluherlin]]&nbsp;&#124; [[Rochefort-en-Terre]]&nbsp;&#124; [[Saint-Congard]]&nbsp;&#124; [[Saint-Gravé]]&nbsp;&#124; [[Saint-Laurent-sur-Oust]] }}<noinclude> {{löschen|Canton wurde 2015 aufgelöst., Vorlage wirt nicht (mehr) verwendet. --[[Benutzer:Arancycn|Arancycn]] ([[Benutzer Diskussion:Arancycn|Diskussion]]) 16:24, 8. Jul. 2025 (MESZ)}} [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Morbihan|Rochefort-en-Terre]] </noinclude> jm4mvdqejz07k9byjdut3zo2j7147bv 1072047 1072019 2025-07-08T17:21:06Z Holder 491 Rückgängig gmacht zur letschte Änderig vo Holder 418267 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmaine]] im [[Kanton Rochefort-en-Terre]] |INHALT= [[Caden]]&nbsp;&#124; [[Limerzel]]&nbsp;&#124; [[Malansac]]&nbsp;&#124; [[Pluherlin]]&nbsp;&#124; [[Rochefort-en-Terre]]&nbsp;&#124; [[Saint-Congard]]&nbsp;&#124; [[Saint-Gravé]]&nbsp;&#124; [[Saint-Laurent-sur-Oust]] }}<noinclude> [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Morbihan|Rochefort-en-Terre]] </noinclude> i1pzdhmlxqs24hrq7459wikd6dvoq6s Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Rohan 10 38316 1072020 418268 2025-07-08T14:24:39Z Arancycn 112444 1072020 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmaine]] im [[Kanton Rohan]] |INHALT= [[Bréhan]]&nbsp;&#124; [[Crédin]]&nbsp;&#124; [[Lantillac]]&nbsp;&#124; [[Pleugriffet]]&nbsp;&#124; [[Radenac]]&nbsp;&#124; [[Réguiny]]&nbsp;&#124; [[Rohan]] }}<noinclude> {{löschen|Canton wurde 2015 aufgelöst., Vorlage wirt nicht (mehr) verwendet. --[[Benutzer:Arancycn|Arancycn]] ([[Benutzer Diskussion:Arancycn|Diskussion]]) 16:24, 8. Jul. 2025 (MESZ)}} [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Morbihan|Rohan]] </noinclude> ke7it8pdyu84dsop518r35y88ep65h4 1072046 1072020 2025-07-08T17:21:04Z Holder 491 Rückgängig gmacht zur letschte Änderig vo Holder 418268 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmaine]] im [[Kanton Rohan]] |INHALT= [[Bréhan]]&nbsp;&#124; [[Crédin]]&nbsp;&#124; [[Lantillac]]&nbsp;&#124; [[Pleugriffet]]&nbsp;&#124; [[Radenac]]&nbsp;&#124; [[Réguiny]]&nbsp;&#124; [[Rohan]] }}<noinclude> [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Morbihan|Rohan]] </noinclude> jdy78l8pf59cjazgx3wmql6tcj6na08 Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Saint-Jean-Brévelay 10 38317 1072021 418269 2025-07-08T14:25:07Z Arancycn 112444 1072021 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmaine]] im [[Kanton Saint-Jean-Brévelay]] |INHALT= [[Bignan (Morbihan)|Bignan]]&nbsp;&#124; [[Billio]]&nbsp;&#124; [[Buléon]]&nbsp;&#124; [[Guéhenno (Morbihan)|Guéhenno]]&nbsp;&#124; [[Plumelec]]&nbsp;&#124; [[Saint-Allouestre]]&nbsp;&#124; [[Saint-Jean-Brévelay]] }}<noinclude> {{löschen|Canton wurde 2015 aufgelöst., Vorlage wirt nicht (mehr) verwendet. --[[Benutzer:Arancycn|Arancycn]] ([[Benutzer Diskussion:Arancycn|Diskussion]]) 16:25, 8. Jul. 2025 (MESZ)}} [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Morbihan|Saint-Jean-Brevelay]] </noinclude> 7vgtzcel2sb21ujo30x23w2b409gls6 1072045 1072021 2025-07-08T17:21:04Z Holder 491 Rückgängig gmacht zur letschte Änderig vo Holder 418269 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmaine]] im [[Kanton Saint-Jean-Brévelay]] |INHALT= [[Bignan (Morbihan)|Bignan]]&nbsp;&#124; [[Billio]]&nbsp;&#124; [[Buléon]]&nbsp;&#124; [[Guéhenno (Morbihan)|Guéhenno]]&nbsp;&#124; [[Plumelec]]&nbsp;&#124; [[Saint-Allouestre]]&nbsp;&#124; [[Saint-Jean-Brévelay]] }}<noinclude> [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Morbihan|Saint-Jean-Brevelay]] </noinclude> jy26incsgroktypevv6jdfbmwie0n5w Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Sarzeau 10 38318 1072022 418270 2025-07-08T14:25:16Z Arancycn 112444 1072022 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmaine]] im [[Kanton Sarzeau]] |INHALT= [[Arzon]]&nbsp;&#124; [[Le Tour-du-Parc]]&nbsp;&#124; [[Saint-Armel (Morbihan)|Saint-Armel]]&nbsp;&#124; [[Saint-Gildas-de-Rhuys]]&nbsp;&#124; [[Sarzeau]] }}<noinclude> {{löschen|Canton wurde 2015 aufgelöst., Vorlage wirt nicht (mehr) verwendet. --[[Benutzer:Arancycn|Arancycn]] ([[Benutzer Diskussion:Arancycn|Diskussion]]) 16:25, 8. Jul. 2025 (MESZ)}} [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Morbihan|Sarzeau]] </noinclude> dddpukngrn9nxjbxs26c3sg59gbo9pf 1072044 1072022 2025-07-08T17:20:57Z Holder 491 Rückgängig gmacht zur letschte Änderig vo Holder 418270 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmaine]] im [[Kanton Sarzeau]] |INHALT= [[Arzon]]&nbsp;&#124; [[Le Tour-du-Parc]]&nbsp;&#124; [[Saint-Armel (Morbihan)|Saint-Armel]]&nbsp;&#124; [[Saint-Gildas-de-Rhuys]]&nbsp;&#124; [[Sarzeau]] }}<noinclude> [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Morbihan|Sarzeau]] </noinclude> k5rhh0vxc9nouuopfztobqnywu98lwh Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Vannes-Est 10 38320 1072023 418272 2025-07-08T14:26:21Z Arancycn 112444 1072023 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmaine]] im [[Kanton Vannes-Est]] |INHALT= [[La Trinité-Surzur]]&nbsp;&#124; [[Le Hézo]]&nbsp;&#124; [[Noyalo]]&nbsp;&#124; [[Saint-Avé]]&nbsp;&#124; [[Séné]]&nbsp;&#124; [[Surzur]]&nbsp;&#124; [[Theix]]&nbsp;&#124; [[Vannes]] }}<noinclude> {{löschen|Canton wurde 2015 aufgelöst., Vorlage wirt nicht (mehr) verwendet. --[[Benutzer:Arancycn|Arancycn]] ([[Benutzer Diskussion:Arancycn|Diskussion]]) 16:26, 8. Jul. 2025 (MESZ)}} [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Morbihan|Vannes-Est]] </noinclude> d4uz9bsvb7yex5n7givovwr9yppzs5k 1072043 1072023 2025-07-08T17:20:56Z Holder 491 Rückgängig gmacht zur letschte Änderig vo Holder 418272 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmaine]] im [[Kanton Vannes-Est]] |INHALT= [[La Trinité-Surzur]]&nbsp;&#124; [[Le Hézo]]&nbsp;&#124; [[Noyalo]]&nbsp;&#124; [[Saint-Avé]]&nbsp;&#124; [[Séné]]&nbsp;&#124; [[Surzur]]&nbsp;&#124; [[Theix]]&nbsp;&#124; [[Vannes]] }}<noinclude> [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Morbihan|Vannes-Est]] </noinclude> hhded3gzpun7gko5dx4i096e25k01xr Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Vannes-Ouest 10 38321 1072024 418273 2025-07-08T14:26:27Z Arancycn 112444 1072024 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmaine]] im [[Kanton Vannes-Ouest]] |INHALT= [[Arradon]]&nbsp;&#124; [[Baden (Morbihan)|Baden]]&nbsp;&#124; [[Île d’Arz|Île-d’Arz]]&nbsp;&#124; [[Île-aux-Moines]]&nbsp;&#124; [[Larmor-Baden]]&nbsp;&#124; [[Ploeren]]&nbsp;&#124; [[Vannes]] }}<noinclude> {{löschen|Canton wurde 2015 aufgelöst., Vorlage wirt nicht (mehr) verwendet. --[[Benutzer:Arancycn|Arancycn]] ([[Benutzer Diskussion:Arancycn|Diskussion]]) 16:26, 8. Jul. 2025 (MESZ)}} [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Morbihan|Vannes-Ouest]] </noinclude> 7myltyrd26iypdofuijfhbp1jqybcwm 1072042 1072024 2025-07-08T17:20:56Z Holder 491 Rückgängig gmacht zur letschte Änderig vo Holder 418273 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmaine]] im [[Kanton Vannes-Ouest]] |INHALT= [[Arradon]]&nbsp;&#124; [[Baden (Morbihan)|Baden]]&nbsp;&#124; [[Île d’Arz|Île-d’Arz]]&nbsp;&#124; [[Île-aux-Moines]]&nbsp;&#124; [[Larmor-Baden]]&nbsp;&#124; [[Ploeren]]&nbsp;&#124; [[Vannes]] }}<noinclude> [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Morbihan|Vannes-Ouest]] </noinclude> sdo5niz077ucyrmkznn4rmv3616vccx Sauschwänzlebahn 0 39040 1071997 1071980 2025-07-08T12:40:44Z Ikar.us 11748 /* Süedabschnitt Wize–Lauchringe */ a Bilblde wo ma wenigschdens s Museum au siehd 1071997 wikitext text/x-wiki {| class="toccolours float-right infobox" {{BS-header|Lauchringe–Hintschinge}} {{BS-daten |DE-KBS=743, 12737 |DE-STRECKENR=4403 |LÄNGE=61,7 |SPURWITTI=1435 |STRECKEKLASSE=B2 <small>(Lauchringe–Wize)</small><br />A <small>(Wize–Blummberg-Zollhuus)</small><br />B2 <small>(Blummberg-Zollhuus–Hintschinge)</small> |NEIGIG=10 |RADIUS=190 |V-MAX=<small>Lauchringe–Blummberg-Zollh.:</small> 30&nbsp;km/h<br /><small>Blummberg-Zollh.–Hintschinge:</small> 80 |BILDPFAD_CHARTE=Karte wutachtalbahn2.png |PIXEL_CHARTE=300px }} {{BS-table}} {{BS|STR|||[[Hochrheinbahn|Hochrhybahn]] vo Basel}} {{BS|BHF|0,0|[[Lauchringen|Lauchringe]]|(annedubaki Oberlauchringen)}} {{BS|ABZgr|||Hochrhybahn nach Konschtanz}} {{BS|STR+GRZq|0,3||Eigedumgrenze DB / Wuetedalbahn}} {{BSe|BHF|3,2|[[Horheim|Horre]]||373&nbsp;m}} {{BS|BHF|5,7|[[Wutöschingen|Wuetöschinge]]|}} {{BSe|BHF|7,4|[[Ofteringen|Ofteringe]]||398&nbsp;m}} {{BS|BHF|9,7|[[Eggingen|Egginge]]||410&nbsp;m}} {{BSe|BHF|13,7|[[Eberfingen|Eberfinge]]||434&nbsp;m}} {{BS|BHF|17,4|[[Bahnhof Stühlingen|Stüelinge]]||455&nbsp;m}} {{BS|STR|||Übergang zu de [[Strassenbahn Schaffhausen–Schleitheim|Strossebahn Schaffhuuse–Schlaate]]}} {{BS|BHF|20,4|[[Bahnhof Weizen|Wizä]]||471&nbsp;m}} {{BS|HST|23,6|[[Lausheim-Blumegg|Luusä-Blomegg]]||502&nbsp;m}} {{BS|TUNNEL1|24,5||Kehr-Tunnel im Grimmelzofer Wyler (1205&nbsp;m)}} {{BS|hSTRae|||Wuetebrugg Grimmelzofe (107,5&nbsp;m)}} {{BS|TUNNEL1|27,2||Tunnel by Grimmelzofe (225&nbsp;m)}} {{BSe|BHF|28,5|[[Grimmelshofen|Grimmelzofe]]||539&nbsp;m}} {{BS|TUNNEL2|28,2||Chlyne Stockhalde-Tunnel Grimmelzofe (86&nbsp;m)}} {{BS|TUNNEL1|28,4||Große Stockhalde-Tunnel Grimmelszofe (1700&nbsp;m)}} {{BS|hSTRae|||Dalübbergang Füetze (153&nbsp;m)}} {{BS|BHF|33,5|[[Fützen|Füetze]]||587&nbsp;m}} {{BS|HST||[[Wutachschlucht|Wuetebligg]]|}} {{BS|TUNNEL1|37,0||Tunnel am Achdorfer Wäg (540&nbsp;m)}} {{BS|BHF|40,9|[[Epfenhofen|Epfenhofe]]||655&nbsp;m}} {{BS|hSTRae|||Epfehofner Viadukt (264&nbsp;m)}} {{BS|hSTRae|||Biesebach-Viadukt (252,5&nbsp;m)}} {{BS|TUNNEL1|45,0||Buechbergtunnel (805&nbsp;m)}} {{BS|BHF|46,0|[[Blumberg|Blummberg]]-[[Zollhaus (Blumberg)|Zollhuus]]|(anne dubaki Zollhuus-Blummberg)|702&nbsp;m}} {{BS|HST|50,4|Blummberg-[[Riedöschingen|Riedöschinge]]||692&nbsp;m}} {{BS|HST|54,2|[[Geisingen|Geisinge]]-[[Leipferdingen|Lipferdinge]]||690&nbsp;m}} {{BS|HST|56,5|Geisinge-[[Aulfingen|Aulfinge]]||684&nbsp;m}} {{BS|HST|58,8|Geisinge-[[Kirchen-Hausen|Kirche]]|}} {{BS|HST|59,7|Geisinge-[[Kirchen-Hausen|Huuse]]||671&nbsp;m}} {{BS|STR+GRZq|61,4||Eigeduemsgrenz Wutedalbahn / DB}} {{BS|ABZg+l|||[[Schwarzwaldbahn]] vo Offeburg}} {{BSe|BHF|61,7|[[Hintschingen|Hintschinge]]|||662&nbsp;m}} {{BS|STR||[[Schwarzwaldbahn]] gu Singè}} |} |} Die '''Sauschwänzlebahn''' isch e überregional bekannti [[Eisenbahn|Ysebahnstrecki]] z Süddütschland. Sie verbindet [[Lauchringen|Lauchringe]] a de [[Hochrheinbahn|Hochrhybahn]] mit Hintschinge a de [[Schwarzwaldbahn]] un führt durch de [[Naturpark Südschwarzwald]]. Wege irem kurvenreiche Volauf un speziell wegem [[Kreiskehrtunnel]] a de Stockhalde würd sie Sauschwänzlebahn gnannt. De Bau vo de Sauschwänzlebahn hätt maßgeblich s [[Militär|Milidär]] vorahtriebe. Diesell Strecki hät als [[strategische Bahn]] em allfällige witere Chrieg gege s 1870/1871 bsiigte [[Frankreich|Frankrych]] diene sölle. De Personevokehr isch zerscht zwische 1967 un 1976 abschnittswys ygschtellt worre. Hütt isch die Sauschwänzlebahn vo allem wege irem [[Museumseisenbahn|Museumsbahn-Betrieb]] sit 1977 überregional bekannt, bis 2006 sin über zwei Millione Fahrgäscht bförderet worre. Im nördliche Streckeabschnitt zwische Zollhuus und [[Hintschingen|Hintschinge]], wo noch em Bach [[Aitrach (Donau)|Aitrach]] ''Aitrachtalbahn'' gnennt wörd, bschtoht sit 2004 mit em [[Ringzug]] widder è attraktivs Aagebot im Schinepersonenahvokehr. Am 8. September 2014 isch d Sauschwänzlebaan vo dè [[Bundesingenieurkammer]]è als [[Historisches Wahrzeichen der Ingenieurbaukunst in Deutschland|Historischs Wòòrzeichè vo dè Ingenieursbaukunscht z Dütschland]] uuszeichnet worrè.<ref>{{Internetquelle | url=http://www.wahrzeichen.ingenieurbaukunst.de/html/495.htm | titel=Die Sauschwänzlebahn wird Historisches Wahrzeichen der Ingenieurbaukunst | hrsg=Bundesingenieurkammer | zugriff=2014-09-07 | archiv-url=https://web.archive.org/web/20141205115037/http://www.wahrzeichen.ingenieurbaukunst.de/html/495.htm | archiv-datum=2014-12-05}}</ref> == Streckebeschrybig == === Geografy === [[Datei:2007-04-27 Bei Epfenhofen 3.jpg|miniatur|rechts|Panorama vo dè beidè Stutzè vo dè Epfèhoffemer Kehrschleifè un èm Unterdorf vo Epfèhoffè]] [[Datei:Wutachtalbahn 08.jpg|miniatur|links|Die gwundni Streckefüehrig mit em Bahnhof Epfehofe links vorne un em Rande im Hintergrund.]] [[Datei:BhfOberlauchringen Abzweigung Wutachtalbahn II.JPG|miniatur|links|Dè Abzwyg vo dè Wuètèdalbaan s Wuètèdal uèzuès (km 0,0), im Vordergrund diè zweigleisigi Hochrhybaan a dè Oschtuusfaart vom Baanhof Lauchringè.]] [[Datei:Anschluss Hintschingen 2.JPG|miniatur|Aaschluss vo dè Sauschwänzlebaan a d Schwarzwaldbaan bi Hintschingè. In Bildmitti im Hintergrund übberquert d Hintschinger Brugg diè jungi Donau.]] [[Datei:DonaubrueckeHintschingenImAbendlicht.JPG|miniatur|D Donaubrugg bi Hintschingè im obberè Donaudal füürt d Aitrachdalbaan in èm ängè Rächtsbogè uss èm Aitrachdal a s linke Donauufer.]] Die Streckí volauft am südöstliche Rand vom [[Schwarzwald]] beziehungswys em Nordwestrand vum [[Randen (Berg)|Rande]]. De '''Südabschnitt''' folgt vo [[Lauchringen|Lauchringe]] am Rand vom [[Klettgau|Chläggi]] bis zum Bahnhof [[Lausheim-Blumegg|Luuse-Blumegg]] em Lauf vo de [[Wutach|Wuete]]. De Südabschnitt vodient deshalb z Rächt diè Bezeichnig '''Wuetedalbahn'''. Im '''Mittelabschnitt''' wendet sich die Strecki durch de [[Kehrtunnel]] ''Im Wyler'' um 180 Grad un volauft e bizzeli s Dal durab, um bim ''Grimmelshofner Tunnel'' in s ''Müllibachdal'' z wechsle. Em Müllibachdal folgt diè Strecki bis zum Füetzemer Dalkessel un passiert desell mit zwei offene Kehrschleife bis an Rand vo de [[Wutachflühen|Flühe]]. Vo dort weg füehrt die Strecki i s Kommedal um Epfehofe umè bis zum ''Buchbergdunnel'', mit demm d ''Wannè'' bassyrt wörd. Für diè üsserscht uffwendigi Streckeführig hät zerscht emol dè Mittelabschnitt d Bezeichnig '''Sauschwänzlebahn''' vodiènt. Well de Mittelabschnitt de ganz Charakter vo dere Strecki prägt hät, wörd diè ganz Strecki ebeso bezeichnet. D Wannè bildet d [[Wasserscheide#Europäische Wasserscheide|Wasserscheidè]] zwischè m [[Einzugsgebiet (Hydrologie)|Yzugsgebièt]] vo [[Rhein|Rhy]] un [[Donau]]. Glychzitig vobindet d Wannè wiè èn Sattel in èrè Höchi vo ca. 720 m ü. [[Normalnull|NN]] dè [[Buchberg|Buèchbärg]] (ca. 880 m ü. NN).mit èm weschliche Uusläufer vom [[Randen#Hoher Randen|hochè Randè]] (ca. 900 m ü. NN). Diè drei gnanntè Formationè bildet è zämmehängendi [[Bergkette|Börgketti]], welli dè sudliche [[Trauf]] vo dè [[Baar (Landschaft)|Baar]]. Dè südlichè Deil vo dè Baar bi Blummbärg lyt uff knapp übber 700 ü. NN, dè Bahnhof [[Zollhaus (Blumberg)|Zollhuus-Blummbärg]] lyt uff gnau 702 m ü. NN, un markyrt glychzitig dè Übbergang vom Mittel- uff dè Nordabschnitt vo dè Sauschwänzlebahn. Ab em Bahnhof Zollhuus-Blummbärg folgt die Strecki uff em '''Nordabschnitt''' em Bach [[Aitrach (Donau)|Aitrach]] durab bis [[Hintschingen|Hintschinge]] im [[Donau]]dal, wo sie i d [[Schwarzwaldbahn]] mündet. Wege dem Bach gebührt em Nordabschnitt diè Bezeichnig '''Aitrachtalbahn'''. S obberè Aitrachdal zwischè Zollhuus un [[Leipferdingen|Lipferdingè]] isch übbrigens è trockèglaites [[Hochmoor]] un s [[Erdreich]] bschtoot deshalb us [[Torf]]. Vo Lauchringe bis [[Grimmelshofen|Grimmelzofe]] lyt sie im [[Landkreis Waldshut|Landkreis Waldshuet]], innerhalb vo de Gmeind Blummberg – des heißt vo Füetze bis Riedöschinge – im [[Schwarzwald-Baar-Kreis|Schwarzwald-Baar-Chreis]]; de reschtlich Teil vo de Strecki bis zum Streckeendpunkt Hintschinge durchquert si dè [[Landkreis Tuttlingen|Landchreis Duttlingè]]. Nördlich vo Hintschingè mündet d Streggi i d Schwarzwaldbahn y. Die Personezüg uff de Sauschwänzlebahn wörred mindeschtens bis zum Ysebahnknote [[Immendingen]] durrèbunde. Im Süde vokeeret d Züüg meischtens übber iri Stammstreggi drüberusè uff d [[Hochrheinbahn|Hochrhybahn]] bis is 9,4&nbsp;Kilometer entfernti [[Waldshut-Tiengen|Waldshuet]]. [[Datei:HPLeipferdingen 2.JPG|miniatur|Haltepunkt Geisingè-Lipferdingè uff dè Aitrachdalbaan.]] === Bahnhöf un Haltepunkt === [[Datei:StationImWyler EG Panorama.tif|miniatur|links|D Station im Wyler bi km 23,6 a dè Sauschwänzlebahn. Links stoots EG, èn eifachè Barackèbau, mittig dè BÜ a dè Luusämer Landschtrooss, rächts s Gaschthuus un Uusflugslokal im Wyler]] Im Lauf vo irer Gschicht hätts Umbenennige vo de Statione gäh : * dè süedlich Afangsbaanhof ''[[Bahnhof Lauchringen|Lauchringè]]'' hèt früener ''Obberlauchringè'' ghaiße. * dè Baanhof z [[Eggingen|Eggingè]] hèt urschprünglich ''Untereggingen'' ghaiße. * dè Baanhof z ''Im Wyler'' isch umbenamst worre in ''Luussö-Blomegg''. * dè Baanhof ''Aulfingè'' isch 2004 abglöst worre vom [[Haltepunkt]] ''Geisingè-Aulfingè''. * dè Baanhof ''Lipferdingè'' isch 2004 abglöst worre vom Haltepunkt ''Geisingè-Lipferdingè''. * dè Baanhof ''Kirchè-Huusè'' isch 2004 abglöst worre vom Haltepunkt ''Geisingè-Huusè''(am glychè Blatz) bzw. vom Haltepunkt ''Geisingè-Kirchè'' (ca. 1,5&nbsp;km weschtlich dèvò). Well die ahschwellendi Bevölkerigszahl vo Unterlauchringe zu de Eröffnung vom Haltepunkt Lauchringen-Wescht a de [[Hochrheinbahn|Hochrhybahn]] gfüehrt hätt, bietet sich de alt Name Oberlauchringe ah weg de gnauere Beschrybig, scho wel de hütige Bahnhof ''Lauchringen'' z Oberlauchringe stoht. [[Datei:BhfOberlauchringen EG II.JPG|miniatur|links|S Stationsgebäude vom ehemòligè Baanhof Obberlauchringè stòt bi km 0,0 am Uusgangspunkt vo dè Wuètèdalbaan]] Ä Vorgab für die Strategischi Bahn Oberlauchringe-Immendinge isch d Yrichtig vo de Bahnhöf im Abschtand vo acht Kilometer gsi. Selleni Bahnhöf hänn em Überholle reschpektiv de Begegnung vo Züg dient, wo im übrige für milidärischi Zweck e hohes Zuggwicht beziehigswys Zuglängi erreiche hänn könne. Us sellere Vorgahb use sin unter anderem diè Bahnhöf Ofteringe un Grimmelzofe mit lange Uuswiichgleis entschtande, obwoll für en Lokalvokehr en [[Haltepunkt]] völlig uusgreicht hätti. Sit de Stilllegig vo de Strecki sin en Huufe Bahnhöf zruckbaut worre. No hütt exischtiered Byschpil für betriebsbedingti Bahnhöf wiè Grimmelzofe, Wize un Füetze. De Bahnhof Ofteringe isch uffghobe un die dörtige Weiche sin uusbaut worre. Die erschtellte Hochbaute entspröchet de dörtmols bi de Großherzoglich Badische Staatsysebahne üebliche Standards für Sekundärbahne. Byschpil dodefür sinn die Hochbaute z Horre, Egginge, Grimmelzofe, Füetze, Epfehofe un Zollhuus-Blummberg. Einigi Bahnhofsbaute sinn im Lauf vo de Zit vollschtändig abtrait worre, so gschäh z Stüelinge, Wize un Luuse-Blumegg. Dè Baanhof vo [[Horheim|Horrè]] hèt nit übber è Uuswychgleis vofüègt, sondern lediglich übber è Ladegleis für dè Güèterschuppè. Bim Bau vo dè [[Ortsumfahrung|Ortsumfaarig]] vo Horrè a dè [[Bundesstraße 314|B214]] Endi vo dè 1980er Johr hèt dè Baanhof vo Horrè weichè müèsè, dõmit sin alli Hochbautè abgrissè un s Ladegleis demontyrt worrè. Dè Haltepunkt z [[Wutöschingen|Öschingè]] isch trotz de Größi vom Ort nie zum Bahnhof uusbaut worre, well d Wuetedalbahn uff de Höhi vo Öschinge rechts vo de Wuete uff enem schmale Uferstreife volauft, somit fählt dört dè zum Uusbau notwendigi Blatz. Dè Baanhof vo [[Ofteringen|Ofteringè]] isch mit èm ca. 600 m langè Uuswychgleis vosää gsi, um diè Acht-Kilometer-Abschtandsreglè für Milidärzüüg yzhaaltè. Dè Bhf. Ofteringè lyt im Abschtand vo 7,5&nbsp;km zum südlichè Èndpunkt Bhf. Obberlauchringè, wo ebbèfalls è Uuswychgleis exischtyrt hèt. Suscht isch Ofteringè au no dè Bevölkerig vo [[Degernau (Wutöschingen)|Degèrnau]] bruucht worrè. Bim Bau vo dè [[Ortsumfahrung|Ortsumfaarig]] z Ofteringè a dè [[Bundesstraße 314|B214]] Mitte vo dè 1980er Johr hèt dè Baanhof vo Ofteringè weichè müèsè, dõmit sin alli Hochbautè abgrissè un s Uuswychgleis demontyrt worrè. Dè Baahhof vo Untereggingè hèt nu übber è Ladègleis für dè Güèterschuppè vofüègt, welles als [[Stumpfgleis]] uusgfüürt gsi isch. S Empfangsgebäude vo Untereggingè hèt nõch dè Streggèschtillegig nit abgrissè, abber entwidmet un in brivati Händ gää worrè. Als Uusnahm bschtätiget de Bahnhof vo Äberfingè d badischi Reggelbauform. Markant isch dodeby s Äberfinger Empfangsgebäudi, s bschtoht uss zwei Hauptgebäudi, wo mit enem Zwischendeil verbunde sin. D Gründ für diè Uusnahm sin nit übbrlieferet. Es git Spekulatione, bi dene mo de Hintergedanke ghegt hät, die ehemalig Äberfinger [[Eisenverhüttung|Ysevohüttig]] mit [[Köhlerei]] emol widder in Betrieb z nä, wa nit dotal abwegig isch, well diè Vohüttig oppè 125 Johr vor èm Bau vo dè Unterè Wuètèdalbaan, also im Johr 1750, èrscht uffgää worrè isch. Als drittè Baanhof nõch Obberlauchringè un Ofteringè hèt dè Bhf. Äberfingè übber è Uuswychgleis für Milidärzüüg vofüègt. Obwoll kei Ortsumfaarig des erforderèt hèt, hèt mò dè Äberfinger Baanhof ebbèso um si Uuswychgleis brocht. Zum Glück isch im Empfangsgebäude (EG) z Äberfingè nõch dè Stillegig vom unterè Streggèabschnitt im Johr 1976 nit glych gangè wiè dè EGs vo dè Baanhöf z Horrè, Wutöschingè, Ofteringè, Stüèlingè un Wizä, diè mò alli im Èrdboddè glych gmacht hèt. Übberläbt hèn nu diè beidè Nõchbòrè z Untereggingè un Äberfingè. Dè Äberfinger Baanhof isch ebbèso entwidmet un a brivaat vokauft worrè. Im Johr 2014 isch dè Baahnhof vo Äberfingè sogar zum Drèèort un dõmit zum "Medièschtar" mutyrt<ref>http://www.badische-zeitung.de/stuehlingen/der-historische-bahnhof-in-eberfingen-ist-drehort-fuer-fernsehfilm</ref>. [[Datei:Haltepunkt Stuehlingen I.JPG|miniatur|Dè Stüèlingèr Haltepunkt. Do war selbscht dè aalt Barackè-Bahnhof no schöner.]] [[Datei:Bhf. Stuehlingen - Wartende P8 mit Schloss Hohenlupfen.JPG|miniatur|links|Wartendi P8 2455 im Bhf. Stüèlingè uff Gleis 1. Im Hintergrund s Woorzeichè vo dè Stadt Stüèlingè, s Schloss Hohèlupfè.]] È witeri Uusnahm isch es Empfangsgebäude z [[Bahnhof Stühlingen|Stüelinge]], welles sit de Streckeeröffnig 1875 als einschtöckiges Provisorium uusgführt gsy isch. Au do wörd über die Gründ noh bis hüt spekuliert, wohrschinlich war Stüelinge als Knotepunkt für d Aabindig vo de adenkte Strecki [[Bonndorf im Schwarzwald|Boahdorf]]–(Wize)–[[Stühlingen|Stüelinge]] un eventuell vo de [[Strassenbahn Schaffhausen–Schleitheim|Strõssebahn Schaffhuuse–Schlaate]] vorgsäh. Intressant isch i dem Zämmehang de mittlere Abschnitt Wize–Blummberg wo d Bauleitig z Stüèlingè blaziert gsi isch. Stüelinge isch by Streckeeröffnig de größte am Abschnitt Oberlauchringen-Blummberg glegne Ort gsy. Bis Ahfang vo de 1970er-Johr hätt mr de im Ort zuegewandti Teil vom Bahnhofsgebäude als Beiz gnutzt, im Volksmund s ''Bahnhöfle'' benamst. Hüt isch vo dem einschtige Provisorium nüt meh z säh, sell heißt alli Hochbaute un Gleisaalage sin zruckbaut, de Bahnhof Stüelinge isch noch de Betrybsverlegig vo de ZG Stüelinge quasi zum Haltepunkt degradirt worre. S git zwar zwei Weichè (Stand: Auguscht 2014), wo mò abber entwedder voriglèt un mit Gleisschperrsignal vosää hèt odder nu nò sporadisch bruucht (ehemòliges ZG-Aaschlussgleis). Sell Gebäude, wo weschtlich vum Haltepunkt Stüelingè stoht, isch urschprünglich als Wohnhuus für Baanmitarbeiter gnutzt worrè. Sit em Johr 2012 wörd e unter anderem für è Spylhallè bruucht. A dè Stell von èrè Gewerbeimmobilie, wo nordöschtlich vo dem Wohngebäude errichtet worrè isch, isch urschprünglich èn Garte für d Baanmitarbeiter glège.<ref name="vergessenebahnen.de">http://www.vergessenebahnen.de/Ex308d_1.htm</ref>. Vom Wohngebäude abgsää stônn also keini annedubaki bedryblich gnutztè Hochbautè mee, als letschtè Bau isch im Oktobèr 2005 dè Güèterschuppè abgrissè worrè. Es git no è ehemòligi Bushallè für dè [[Bahnbus (Deutschland)|Baanbus]], selli isch abber nu für dè sogenannti [[Schienenersatzverkehr|Schinnèersatzvokeer]] baut un bruucht worrè. [[Datei:BhfWeizen WartenderShuttle.JPG|miniatur|links|Bahnhof z Wizä mit wartendem Shuttle-Trièbwagè und rächts s Sto-Schiff.]] De Baanhof vu Wizä isch sit 1876 als Endpunkt vo de Wuètèdalbaan etablirt gsi, us sellem Grund hèt mr ä Empfangsgebäude mit Güèter- un Lokschuppè un au èn [[Wasserkran (Eisenbahn)|Wasserkran]] un [[Wasserturm#Bahnwassertürme|Wasserdurm]] für [[Dampflokomotive]] errichtet<ref>Scharf: ''Die Eisenbahn am Hochrhein.'' Bd 3. Die Strategischen Bahnen in Südbaden. Freiburg 1993, S. 59</ref>. Des Empfangsgebäudi isch 1971 wegè Baufälligkeit vollschtändig abdrait worrè. Zuè nèm früèneri Zitpunkt hèt mò dè Güèterschuppè vom Baanhof Wizè ab- un z Stüèlingè i dè Raingärtè widder uffbaut. Dört hèt er bis im Summer 1979 als Turnhallè u.&nbsp;a. für dè Schuèlschport diènt. Well dè Wizèmer Baanhof ab 1976 dè Museumsbaan als Èndpunkt diènt, hèt mò yn als einzigschtè Baanhof a dè Streggi im Wuètèdal nit um si Uuswychgleis brocht, sell wörd bis hüt (Stand:September 2014) au bruucht. Circa 2005 isch de Wizemer Baanhof mit Deile vo de ehemolige Baanschteigübberdachig vom Baanhof [[Baden-Baden|Bade-Bade]] uusgschtattet worrè.<ref name="vergessenebahnen.de"/> Dè Haltepunkt Luussä-Blomegg hèt urschprünglich de Nammè ''Im Weiler'' drait un isch am 1. August 1899 erschtellt worrè. Grund dodefür isch die mangelndi Akzeptanz vom Baanhof Grimmelzofè durch diè örtlichi Bevölkerig gsi. Diè Station ''Lausheim-Blumegg'' isch als Bahnhof usglait worre un isch urschprünglich mit Empfangsgebäude, Güeterschuppe, Holzverladiplatz, Bruckewoog un Ladelehri usgschtattet gsy. È Uuswychgleis isch i sellem Bahnhof nienè vorhande gsy. Vor em Zweite Weltchrièg isch dè Bahnhof für die Viehverladig gnutzt worre, wèg de gäche Zuefahrt vum Ort zum Bahnhof Grimmelzofe isch de Haltepunkt Luuse-Blumegg als geignetor aagluegt worrè. Ußerdem isch dè Haltepunkt im Wyler für d Pasagyr un d Bvölkerig vo Grimmelzofe, Luuse un Blumegg eifacher z erreichè. [[Datei:HP LausheimBlumegg.JPG|miniatur|links|EG vom Haltepunkt Luussä-Blomegg.]] È betriiblichi Bsunderheit z Luussä-Blomegg isch dè Aaschtyg, a dem dè Haltepunkt lyt. S Aafahrè bi dè Bergfahrt isch è Heruusforderig für dè Lokführer un è Attraktion für d Bahnfans. [[Datei:BR86 AnfahrtImWeiler III.jpg|miniatur|hochkant|D 86 333 schnuufèt chräftig bim Aafahrè im Wyler. Würklich ès attraktivs Schauspyl.]] Dè Baanhof Grimmelzofè isch wege sinerè ortsfernè Laag ab 1923 nimmi bediènt worre; d Bewohner vo Grimmelzofè hèn statt sellèm dè Baanhof im Wyler bruucht, wo im Dal unnè un dütlich nöcher a Grimmelzofè z ligè cho isch. Dè Grimmelzofner Baanhof bschtoht nu uss eim Uswychgleis, zum Zugchrützigè südlich vom Sauschwänzledunnel z ermöglichè. [[Datei:BhfGrimmelshofen.JPG|miniatur|S EG vom Baanhof Grimmelzofè isch sit 1926 im Dornrösleschlõf.]] Dè Baanhof Füètzè lyt bezogè uff dè Mittelabschnitt sehr zentral. D Station Füètzè bfindet sich genau zwischè dèm unübersichtlichè Stockhaldè-Abschnitt mit èm Sauschwänzlè un dèm langè, gwundène Aaschtyg usem Kommèdal d Wannè uè. Um d Dampfloks für d Bärgfahrtt gu Zollhuus mi Brennschtoff un Wasser z versorgè, hèt sich selli Station z Füètzè ideal geignet. [[Datei:BhfFuetzen EG.JPG|miniatur|links|EG vom Baanhof Füètzè, aagluègt vo dè Baansitè.]] De zwûschè Füetzè un Epfehofè glegni Haltepunkt ''Wutachblick'' isch erscht i de Zitè vom Museumsbetryb errichtet worre un diènt vo allem em Tourismus, deshalb isch er in unmittelbarer Nöchi vo dè [[Wutachflühen|Wuètèflüè]] stationyrt worrè, glychzitig lyt er dirèkt vor em Südbortal vum Wellblèchwäg-Dunnel (offizièll ''Tunnel am Achdorfer Weg'').<ref>http://www.vergessenebahnen.de/Ex308d_3.htm</ref> Uumittelbar vor èm Dorf Epfèhofè un dem dalquerendè Viadukt isch dè Bahnhof vo Epfèhofè mit èrè Uuswychi aaglait worrè. Z Epfèhofè isch diè einzigi Möglichkeit gsi, è Zugsbegegnig z während èm Aaschtyg zwischè Füètzè un Zollhuus durrè z füèrè. Diè Station isch hauptsächlich unter betriäblichè Aschpekt aaglait worrè. S EG lyt uff ènèm uffgschüttètè Damm uff dè Höchi über m Dorf, glychwohl isch diè Bosition un dè Streckèvolauf gu Füètzè abbè für d Bewohner vo Epfèhofè niè nit bsunders vo Vordeil gsi. [[Datei:BhfEpfenhofen MitAusfahrsignal NachZollhaus.JPG|links|miniatur|S EG vom Bahnhof Epfèhofè mitsamt Uusfahrsignal noch Zollhuus. Noch dè Uusfahrweichè kunnt gli d Epfèhofèmer Brugg.]] By de Reaktivierig vom nördliche Streckeabschnitt mit em Ringzug-Konzept Endi 2004 isch de Bahnhalt entlang vo de Strecki zwecks besserer Orientyrig de jewylige Gmeindsnämmè voraagschtellt worre, well diè dörtige Ort durch diè bade-württebergischi Verwaltigsreform 1975 iri Selbschtändigkeit volore hèn. Dodèby hèn Geisinge-[[Kirchen-Hausen|Huuse]], Geisinge-[[Aulfingen|Aulfinge]] un Geisinge-[[Leipferdingen|Lipferdinge]] neui Haltepünkt chriègt, wo meischt günschtiger zu de Sidlunge liget als diè Johrzehnte vohor uffgähni Stationè. Die mit em Ringzug ygrichtete Halt Geisinge-Kirche un Immedinge-[[Zimmern (Immendingen)|Zimmerè]] hèn dodegegè keini hischtorische Vorläufer, sie sin erscht 2004 neu eröffnet worrè. Im nördliche Abschnitt zwische Hintschingè un Blummbärg sin so nu die Haltepünkt [[Blumberg|Blummbörg]]-Riedöschingè un [[Zollhaus (Blumberg)|Zollhuus]]-Blummbörg a hischtorischor Stell widdererrichtet worrè, d Empfangsgebäude vo Aulfingè un Kirchè-Huusè hèt mò zwar stillglait un a brivat vokauft, stenn abber no, wenn au absits vo dè Streggi. Dè Bahnhof vo Zollhuus isch zu Zitè vo de Museumsbahn zu dè Betrybszentraalè vo sellèrè worrè. [[Datei:BhfZollhaus EG Bahnseite.JPG|miniatur|S EG vo Zollhuus vo dè Bahnsitè hèr.]] Vo dè Reaktivierig vom ehemòligè Baanhof Hintschingè hèn diè Ringzug-Planer 2004 abgsää. [[Datei:BhfRiedoeschingen AnsichtVomGleis.JPG|links|miniatur|Dè ehemooligè Baanhof vo Rièdöschingè a dè Aitrachdalbaan, vom Aitrachufer uus aagluègèt.]] [[Datei:BhfAulfingen EntwidmetesEG.JPG|miniatur|Dè ehemooligè Baanhof vo Aulfingè a dè Aitrachdalbaan.]] [[Datei:HpHausen Bahnsteig ImAbendlicht.JPG|miniatur|links|Dè Haltepunkt Geisingè-Huusè a dè Aitrachdalbaan mit èm ehemooligè Baanhofsgebäude rächts im Hintergrund.]] [[Datei:AitrachUndSchwarzwaldbahnZimmernTalabwaerts.JPG|miniatur|Am Hp Immèdingè-Zimmèrè füürt d Aitrachdalbaan und d Schwarzwaldbaan mitnand vorby.]] [[Datei:BhfImmendingen II.JPG|miniatur|links|S stattliche Empfangsgebäude vom Baanhof Immèdingè im Donaudal, dè Èndpunkt vo dè Sauschwänzle-, Aitrachdal- un Wuètèdalbaan]] Die Empfangsgebäude sin i de Regel mit Güeterschuppe in Regelbauart versäh gsi. Z Stüèlingè hät mr de Schuppe noch de Johrtausenddwendi abgrisse, während s Wizèmer Pendant 1932 ab- un i de Raingärte z Stüelinge widder uffbaut worre isch, um dodenoch bis 1979 als Turnhalle gnutzt z wörrè<ref>{{Internetquelle |url=http://www.turnverein-stuehlingen.de/Chronik_1892-1992.html |titel=Archivierte Kopie |zugriff=2013-12-10 |archiv-url=https://web.archive.org/web/20131209033021/http://turnverein-stuehlingen.de/Chronik_1892-1992.html |archiv-datum=2013-12-09}}</ref>. Dè Egginger Güeterschuppe würd hütt (Stand: Juni 2013) gwerblich gnutzt. Dè Güèterschuppè vim Bahnhof Luusè-Blomegg isch nõch dè Stilllegig vom Mittelabschnitt 1955 abbrochè worrè, well s d Sicht vo dè Autofaarer bim Baanübbergang im Wyler behinderet hèt. Im Schuppè vom Bahnhof Zollhuus befindet sich hüt è Ysebaamuseum. Desell Schuppè isch vor dè Stillegig zitewys sehr intensiv gnutzt worrè, asè hèt mo ihn in öschtlicher Richtung erwiterèt. Stand hütt (Dezembèr 2013) exischtyret no d Güèterschuppè vo Eggingè un Zollhuus-Blummbärg. Zu dè Regelbauart vo badischè Baanhöf hèt au èn Abort ghört, wellè uss hügjenischè Gründ als sebarates Hüsli erschtellt worrè isch. === Suschdigi Dienschtgebäude === Sehr zahlrych erhaalte sin die Dienschtgebäude für d [[Streckenwärter|Strecke-]] beziehigsswys [[Schrankenwärter|Schrankewärter]]. Ohni Uusnahm sin diselle i de Regelbauform für Sekundärbahne errichtet worre. Die Gebäude sin hüt in Privatbesitz un dementsprechend irer urschprüngliche Funktion beraubt. Als heruusragends Byschpil sei uff s Streckewärterhuus am Oschtportal vom Kehrtunnel im Wyler verwise.<ref>http://www.vergessenebahnen.de/Ex308d_2.htm</ref> Betrieblich interessanter isch es Wärterhuus nördlich vom obere Portal vom Sauschwänzle (Kreiskehrtunnel) a de Stockhaalde, vo wellem mo direkte Zuegang zu beide Portal vom Kreiskehrtunnel hät. === Baulichi Bsunderheite vo dere Strecki === [[Datei:Karte wutachtalbahn.png|miniatur|Gwundeni Streckeführig vo de Wuetedalbahn im mittlere Deil.]] Da de Streckeabschnitt Oberlauchringe–Wize zimli parallel em Unterlauf vo de Wuete folget, hät sich de dörtige Bahnbau voglychswys unproblematisch gschtaaltet. Voschätzt hèt mo sich bim Bau vom unterè Streckedeil nu uf èm Abschnitt Èberfingè-Stüèlingè, well mo dört zimli nöch a dè Haldè trassyrt hèt, welli stark zum Nochrutschè neigt. Dorum hèt mo so mengi Stützmuèr bauè muèsè. Uffgrund vo de schwirigè geographische Verhältnis hät sell jedoch zwische [[Weizen (Stühlingen)|Wize]] un Zollhuus-Blummberg è bitzelè anderscht uusgsäh. Für d Strategischi Bahn hät des [[Steigungsmaß|Stygigsmaß]] nit grösser als 1:98 sy dürfe; sell bedütet nit meh als 10 Meter Aaschtyg uff e Längi vo 980 Meter. D Geografy vom Wuetedal hät s mit sich brocht, daß im mittlere Abschnitt vo Wize bis Blummberg en Aastyg vo über 230&nbsp;Meter z bewältige war. De Mittelabschnitt hät deshalb yschliesslich vo de ebene Gleis im Bahnhofsberych mit ere Länge vo über 25&nbsp;Kilometer uusgführt wörre müese, obwohl d Entfernig nu 9,6&nbsp;km Luftlinie betrait hèt. Dodemit hèt die Strecki mit mehrere offene [[Kehre (Eisenbahn)|Kehre]] und enem [[Kehrtunnel]] sowie em einzige dütsche [[Kreiskehrtunnel|Sauschwänzledunnel]] usgschtattet wörre müese. Vor allem desell Streckeabschnitt hät dere Bahnlinie im Volksmund iren Name ''Sauschwänzlebahn'' ybrocht. Gegè d Wanne bi Epfèhofè isch es èbèfalls zu meerèrè Rutschigè vo dè Haldè ko. Bi allè Dunnel un Bruggènè uff dem Abschnitt isch deshalb bsunderi Vorsicht botè gsi. Insgsamt isch bim Bau vom Mittelabschnitt èn grossè technischè un finanzièllè Uffwand nötig gsi. === Streckèinfraschtruktur === ==== Dunnel ==== Vo dè sechs Dunnel<ref>http://www.eisenbahn-tunnelportale.de/lb/inhalt/tunnelportale/4403.html</ref> dienet zwei dè Streckeverlängerig, drei wyteri unterqueret en Bergschporn un nu ein isch en echte Gebirgstunnel. [[Datei:TunnelAchdorferWeg DampfendesPortal.JPG|miniatur|links|Dampfendes Süèdportaal vom Dunnel am Achdorfer Wäg. HP Wuètèblick lyt unmittelbar dèvor]] De ''Kehrtunnel im Wyler'' isch 1.205&nbsp;Meter lang. Desell [[Kehrtunnel|Keerdunnel]] isch notwendig, um einersits diè 180 Gred - Kehri i de Wutachflüehe z realisiere, un anderersits de Höhegwinn für de Übergang vom Wuete- ys Müllibachdal z erzylè (unter Yhaltig vo de Maximalstygig). De ''Grimmelszofner Dunnel'' isch 225&nbsp;Meter lang un unterquert de Bergschporn a de Mündig vom Müllibach- is Wuetedal un befindet sich süedweschtlich vom Grimmelzofner Bahnhof. De ''Kline Stockhalde-Dunnel'' isch 85&nbsp;Meter lang un de kürzeschte Dunnel vo dere Strecki. Dodemit hät mo en Bergschporn nördöschtlich vom Bahnhof Grimmelzofe überwunde. [[Datei:KleineStockhalde Durchsicht II.JPG|mini|Eimol durrèeluègè cha mo bim Chlynè Dunnel a dè Stockhaaldè (85 m).]] De ''Große Stockhalde-Kehrdunnel'' isch 1.700&nbsp;Meter lang un weltwit dè einzige [[Kreiskehrtunnel|Kreiskeerdunnel]] in enem [[Mittelgebirge]]. Witerhin isch sell Bauwerk noch em 2.296&nbsp;Meter lange, in [[Italien|Italie]] a de [[Simplonbahn]] glegne, ''Varzo-Elicoidale-Dunnel'' de zweitlängschte Kreiskehrdunnel in [[Europa]]. De Kreiskehrdunnel diènt usschliesslich em Höhegwinn vo 12&nbsp;Meter zwische de beide Portal, woby diè Maximalschtygig vo 10 Promille yghaalte un sogar lycht unterschrittè worrè isch (Stygungsmaß 1:109). De ''Dunnel am Achdorfer Wäg'' hat e Längi vo 540&nbsp;Meter un unterquert en Bergschporn oberhalb un weschtlich vom Dorf Füetze. De Haltepunkt ''Wueteblick'' befindet sich unmittelbar vor em Süedportal vo dem Dunnel. De ''Buchbergdunnel'' mit 805&nbsp;Meter Längi vobindet a de högschste Stell vo dere Strecki s ''Kommedal'' mit em ''Aitrachdal'', idem de ''Buechberg'' by Blummberg unterquert wörd. ==== Bruggènè ==== [[Datei:Wutachviadukt.jpg|miniatur|links|Technischi Zeichnig vom Wueteviadukt.]] [[Datei:Füetzen Epfenhofenviadukt.jpg|miniatur|Technischi Zeichnige vu de Brugge bi Füetzè un Epfèhofè.]] [[Datei:Biesenbachviadukt.jpg|miniatur|rechts|Technischi Zeichnig vom Biesebachviadukt.]] Für diè Strecki hän insgsamt füüf großi [[Viadukt]] un [[Brücke|Bruggene]] für d Überquerig vo de Querdäler odder Flüß i dèrè Gegend müèse baut wörrè. Diè Bauwerch hän durchwäg e Höchi vo bis zu 30&nbsp;Meter un e Längi vo 100 bis 250 Meter. Für die [[Statische Berechnung|statischi]] Bemessig vo de Brugge sin die domols schwerschte [[Kanone]] vo de [[Friedrich Krupp AG]] mit enem [[Masse (Physik)|Gwicht]] vo 140&nbsp;Tonne maßgèbend gsy. Diè Wuetebrugg im Wyler bi Blumegg, de Dalübergang vo Füetze un d Donaubrugg z Hintschinge sin mit [[Fischbauchträger|Fischbuuchdräger]] uff Muerwerkspfyler usgführt worre, de Epfenhofner Viadukt isch è [[Pendelpfeilerbrücke|Pendelpfylerbrugg]] mit barallelgurtigè [[Stahlfachwerk|Staalfachwärkdräger]] un de Biesenbachviadukt e [[Trestle-Brücke|Grüschtpfylerbrugg]] mit [[Fischbauchträger|Fischbuuchdräger]]. Diè Wuetebrugg isch erforderlich, um diè Kehri im Wyler a diè link Talsite vo de Wuete hy witerzführe, glychzitig isch sell dè einzige Übergang vo dere Bahnstreggi über d Wuetè. Dié beide Talübergäng by Füetze un Epfenhofe sin notwendig, um für offeni Kehrschleife d Dalsite z wechslè. S Biesebach-Viadukt überwindet dè [[Tobel|Dobel]] vom ''Biesenbach'' zwische Epfehofe un em Buechbergdunnel. Kurz vor em End erreicht dié Strecki dié rechti Site vom Donaudal, d Donau mue dört überquert wörre, um dè Aaschluss a diè linkssitig volaufende Schwarzwaldbahn hèrzschtellè. Für d Wägübergäng sin meischtens chlyneri Bruggènè baut worrè, vu sellenè git s en Huufè a dèrè Streggi. Als Byschpil möget diè Bruggènè über d B314 a de südliche Ortsyfahrt vo Grimmelzofè, de aalte B314 nördlich vo Füetze odder nordöschtlich vo Epfèhofè diènè. <gallery> Datei:Wutachbruecke Fluehenblick IV.JPG|Wuètèbrugg im Wyler bi Blumegg. Rächts stoht s Wärterhuus im Wyler zwischè Brugg un Dunnel. Datei:FuetzenerViadukt PassierenderZug 3.JPG|Dalübergang Füètzè mit dalwärtsfahrendem dè 86er un Zuug. Datei:Wutachtalbahn Brücke2.jpg|Epfèhofenèr Viadukt. Datei:Wutachtalbahn Brücke.jpg|Biesenbach-Viadukt, im Vordergrund isch d südlichi Yfahrt vum Bahnhof Epfehofe z erkenne. Datei:BruggHintschingen 1.JPG|Donaubrugg bi Hintschingè uff dè Sauschwänzlebaan. </gallery> ==== Gleisbett ==== Diè ganz Strecki hèt urschprünglich us Gleis mit èm [[Schienenstuhl|Stuèlschinè-Oberbau]] bschtandè. Die meischtè Exemblaar dodèvo hèt mo im Lauf vo dè [[Nato]]-Renovyrig durch [[Vignolschiene|Vignolschinnè]] ersetzt worrè, z letscht sin d Stuèlschinnè vom Buchbärg-Dunnel im Zitruum 1969-1977 ersetzt worrè. Aafangs isch diè ganz Streggi uff Holzschwellè volait gsi. Spöter hèt mo disellè im unterè un oberè Abschnitt durch Staalschwellè ersetzt. Holzschwellè sin uff de hütigè Streggi nu no voeinzelt aaztreffè. Uff èm unterè Abschnitt um dè Baanhof Ofteringè ummè gits au [[Beton|Bedong]]-Schwellè, welli vomuètlich bim Rüggbau vo dè ehemòligè Baanhofsgleis ybaut worrè sin. Bi dè Renovyrig vo dè Aitrachdalbaan hèt mò selli Streggi gröschtèdeils uff Bedongschwellè volait. De kleinschte [[Radius]] vo de Streggègleis betrait 300&nbsp;Meter un isch nu by de Umfahrig vom Dorf Epfèhofe uusgführt worrè. ==== Zweigleisigè Uusbau ==== Die Aaforderige als strategischi Bahn umfasset nit nu e gringi Stygig, sondern au die Vorbereitig für en zweigleisige Uusbau. Dütlich z erkenne isch sell no a de [[Widerlager (Brückenbau)|Widderlager]] un Pfyler vo de Brugge, wo d Breiti für zwei Gleis uusglegt worre isch, aber nu von em ußermittig agordnete eingleisige [[Brückenüberbau|Überbau]] gnutzt wörd. Die zweischpurig dimensionierte Tunnel sin ebefalls nu einschpurig uusbaut. S Gleis isch i de Tunnel urschprünglich ebenfalls ußermittig glegè, aber i de Sechzger-Johr im Zug vo de NATO-Renovierung i d Tunnelmitti verschobe worre. ==== Weichè ==== Weichè hèts per Definition pro Bahnhof mindeschtens eini gää. Im Suèdabschnitt sin noch èm Rückgang vom Güètervokehr noch un noch fascht alli uusbaut worrè. Im Mittelabschnitt gits no Weichè. woby i dè meischtè Bahnhööf nu no Handweichè vowendet wörrè. Uusnammè sin d Bahnhööf vo Füètzè un Zollhuus. Diè manuelli Weichèschtüerig isch zwingend erforderlich gsi, well mo mit dè meischtè Bahnhööf au diè lokalè [[Stellwerk|Stellwärk]] stillglait bzw. abbaut hèt. Dèvo ussgnõ sin, wie schu gschribbè, d Stationè z Füètzè un Zollhuus, welli übber è funktionsfähigs [[Stellwerk|mechanischs Stellwärk]] vofüègè. Selbstverständlich wörred diè beidè Aaschlussweichè z Lauchringè un Hintschingè hützudaag (Stand: Oktobèr 2013) fernbedyènt, well si zum Aaschluss a d Schwarzwald- bzw. Hochrhybahn dienèt. ==== Signaal ==== [[Datei:SuedlicheAusfahrsignale BhfGrimmelshofen.JPG|miniatur|Uusfaarsignaal im Baanhof Grimmelzofè Richtig Wyler. Dè uuskrützte Flügel machts Signaal ungültig.]] [[Datei:Deckigslichtsignaal mit Vorwarndaflè Ne3 uff dè Sauschwänzlebaan.JPG|miniatur|Yfaarlichtsignaal bi uugfähr Streggekilometer 1,3 in Richtig Lauchringè uff dè Sauschwänzlebaan. Vorschriftswiddrig stönn drei Vorwarndaflè [[Nebensignal|Ne3]] vor èm Haupt- und nit vor èm Vorsignaal.]] [[Datei:Deckungssignal Hintschingen.JPG|miniatur|links|Deckigssignaal vor èm Streggèèndi un Übbergang i d Schwarzwaldbaan bi Hintschingè]] Unter dè Betrybsfüürig vo de Dütschè Reichs- resp. [[Deutsche Bundesbahn|Bundesbaan]] sin für d Vokeersregelig dütschi [[Formsignal|Formsignaal]] vowendet worrè. Well Streggi vor dè allgemeinè Yfüürig vo dè [[Lichtsignal|Lichtsignaal]] für dè Personèvokeer stillglait worrè isch, hèt mo für dè stark ygschränktè Vokeer kein Signalwächsel mee durrègfüürt. Selbscht diè bschtehendè Signaal sin im Süèd- un Nordabschnitt noch dèrè Yschtellig abbaut worrè, well mo diè ganz Streggi als [[Haupt- und Nebenbahn|Nebbèbahn]] mit ''voeifachtô'' Signalisyrig uusglait hèt. Überlebt hèn nu d Formsignaal uff èm Mittelabschnitt, diè joo ab 1976 widder mit Museumsvokeer belebbt gsi isch. Allerdings sin d Formsignaal sit dè Stilllegig vo dèm Abschnitt mit [[Formsignal|Ungültigkeitssignaal]] vosää. Gültigi Signaal gits hüt (Stand: 2013) nu no uff dè Bahnhööf Füètzè, Epfèhofè un Zollhuus, well dört [[Zugkreuzung|Zuugkrüzigè]] möglich sin. Selbschtvoständlich eksischtyrèt gültigi [[Blocksignal|Bloggsignaal]] bim Aaschluss a d Hochrhybahn bi Lauchringè un a d Schwarzwaldbahn bi Hintschingè, zmôl sy Blögg uff Hauptstreggè deckèt, un durch diè zuèschtändigè Stellwärk fèrnbediènt wörred. Alli Bahnhööf, uff dène [[Rangieren|Rangiervokeer]] stattgfundè hèt, hèn im Regèlvokeer bis 1955/1976 au übber diè Signaal [[Rangiersignal|Ra10]] und [[Rangiersignal|Ra 12]] vofüègt. Witerhin im Museumsbetryb hüüfig zum Ysatz chömmet [[Bahnübergang (Deutschland)|Lütt- (Bü5)]] un [[Bahnübergang (Deutschland)|Pfyftaflè (Bü4)]].<ref>http://www.stellwerke.de/signal/deutsch/bue.html#bue4</ref> ==== Baanübbergäng ==== [[Datei:BUe Oberlauchringen.JPG|thumb|BUe bi km 0,55 a dè Wuètèdalbaan, nordöschtlich vo Obberlauchringè mit èm Wärterposchtè 1]] [[Datei:Zubringerzug BUeStuehlingen.JPG|mini|Dè Wizä-Pendel passyrt dè Baanübbergang Stüèlingè]] [[Datei:Bue B314 Grimmelshofen.JPG|thumb|Bue B314 Grimmelshofen]] [[Datei:Bhf Zollhaus BUeB27.JPG|thumb|BUe a dè B 27 im Blummbärger Ortsdeil Zollhuus bi km 45,9 a dè Sauschwänzlebaan.]] [[Bahnübergang (Deutschland)|Bahnübbergäng (BÜ)]] egsischtyrèt a dèrè Streggi in mässiger Aazaal. Mit dè Volegig vo dè Bundesstrõõss ''B314'' im Wuètèdal vo dè Berg- i d Dallaag ( ab 1957 ) un dè domit vobundènè Aaschlüss aa d Dörfer im Dal, sin s è bitzeli mee worrè. Ab dè zletzscht bautè Umfaarigè hèt mo konsequent uff [[Unterführung|Unter-]] odder [[Überführung|Überfüürungè]] gsetzt, z. B. z Eggingè, Èberfingè, Wizè, Füètzè ). Einzigi Uusnahm isch dè Bahnübbergang süèdlich vo Grimmelszofè, wo mô diè neui Umgehigsstreggi vo dè B314 mit ènèm neuè beschranktè BÜ vosää hèt. Diè technisch mit Schrankè un/odder Lichtzeichè gsichertè BÜ sin uff mit èm [[Bahnübbergang (Deutschland)|Hilfsyschalttaschtè]] (HET) automatisch un i eim uff dè Wutachdalbaan manuell gschtüèrèt. D HET-Automatik wird mit èrè Kontagtschleifè gschtüèrèt, wo für dè Lokfüürer mit èm Schild ''HET-Automatik'' kennzeichnèt wärd. Diè manuelli HET-Stüèrig bschtòt us èm Schlüsselschalter, mit wellem d BÜ-Sicherig ygschaltè wörd, sell wörd mit èm Schild ''HET'' aazeigt.<ref>http://www.tf-ausbildung.de/BahnInfo/bahnuebergaenge.htm</ref> Es hèt au hüt (Stand: 2013) no ebèärdigi Bahnübbergäng, un zwar sowoll beschrankti wie au unbeschrankti : {| class="wikitable" |- ! BÜ !! km || Sicherigsart !! Bediènig |- | Wäg nordöschtlich vo Obberlauchringè mit WP || 0,35 || unbeschrankt || keini |- | Gmeindegränz Obberlauchringè-Horrè || 1,75 || unbeschrankt || keini |- | Horrè Süèd Gewerbegebièt || 2,55 || unbeschrankt || keini |- | Öschingè Ortsmitti || 5,2 || Lichtsignal || HET-Automatik |- | Öschingè Silberwysè || 6,189 || Halbschrankè mit Lichtsignal || HET-Automatik |- | Oftringè || 7,3 || Halbschrankè mit Lichtsignal || HET (manuell) |- | Untereggingè || 9,3 || unbeschrankt || keini |- | Eggingè Zuèfahrt B314 || 9,55 || unbeschrankt || keini |- | Èberfingè Köhlerstrōss || 12,95 || unbeschrankt || keini |- | Èberfingè Bahnhof Süèd || 13,5 || unbeschrankt || keini |- | Èberfingè Bahnhof Nord || 14,21 || unbeschrankt || keini |- | Stüèlingè Götschhaaldè || 15,79 || unbeschrankt || keini |- | Stüèlingè Hallauer Strōss || 16,2 || unbeschrankt || keini |- | Stüèlingè Eichwisèwäg || 16,55 || unbeschrankt || keini |- | Stüèlingè Hauptstrōss || 17,2 || unbeschrankt || keini |- | [[Bahnhof Stühlingen|Stüèlingè Baanhof]] Nord || 17,95 || unbeschrankt || keini |- | Wizè Baanhof (Sto-Parkblatz) || 20,15 || unbeschrankt mit Lichtsignal || HET-Automatik |- | Grimmelzofè || || Halbschrankè mit Lichtsignaal || HET-Automatik |- | Wyler || 23,6 || unbeschrankt || keini |- | Grimmelzofè Bahnhof|| || unbeschrankt || keini |- | Füètzè Wellblèchwäg|| 36,37 || unbeschrankt || keini |- | Füètzè Fäldwäg Ottilièhöchi|| || unbeschrankt || keini |- | Zollhuus|| 45,9 || Halbschrankè mit Lichtsignaal || HET-Automatik |- | Rièeöschingè Baanhof|| || Halbschrankè mit Lichtsignaal || HET-Automatik |- | Lipferdingè Baanhof|| || Halbschrankè mit Lichtsignaal || HET-Automatik |- | Aulfingè Baanhof|| || Halbschrankè mit Lichtsignaal || HET-Automatik |- | Aulfingè Fridhof|| || Halbschrankè mit Lichtsignaal || HET-Automatik |- | Huusè Baanhof|| || Halbschrankè mit Lichtsignaal || HET-Automatik |} Uss dèrrè Lischtè lòt sich folgendes usèläsè: * uff dè untèrè Wuètèdalbaan vo Horrè bis Wizä hèt diè meischte BÜ, well sell è flachi Dalbaan isch mit èm [[Bahndamm|Damm]] vo gringer Höchi un vill Wäg, wo quer zum Dalboddè d Streggi chrützet. * uff èm Mittelabschnitt git s nu wènig BÜ, well dört vill mit hochè Dämm odder [[Einschnitt|Yschnitt]] bim Bau gschafft worrè isch, dõrum git s dört è Schwètti voll [[Überführung|Übber-]] bzw. [[Unterführung|Unterfüürigè]]. * uff dè Aitrachdalbaan git s nu technisch gsicherti BÜ, well dè Abschnitt 2004 für höcheri Gschwindigkeitè ertüchtigt worrè isch, dõrum hèt mò für d Uufallvomydig alli BÜ gsicherèt. ==== Behandligsyrichtigè ==== Da uff dèrè Strecki vo 1876 bzw. 1890 bis zu dè Yschtellig vo dè Dampftraktion bi dè Dütschè Bahn un spöter während èm Betriäb vo dè Museumsbahn Dampfloks vokehrt hèn, sin früèner wie hütt Behandligsyrichtigè für d Loks nötig. Zu dè Behandlig nötig sin [[Kohlenbunker|Kollèbunker]], [[Wasserturm|Wasserbhälter]], [[Wasserkran (Eisenbahn)|Wasserkrään]] un [[Schlackegrube|Schlackegruèb]]. Nadürlich hèt mo diè Infraschtruktur ab 1976 peu à peu widder uffbauè müèsè. Mit Stand Mitte 2013 gits Wasserkrän in Zollhuus, Füètzè und Wizè. Wasserfassè ka mè au dènnè drei Standört. [[Datei:Wasserkran Wizè.JPG|links|miniatur|Dè Wasserkran z Wizè bi perfektèm Wetter.]] [[Datei:Wasserkran BhfZollhaus.JPG|miniatur|hochkant|Wasserkran bim Bahnhof vo Zollhuus. Kran isch betrybsfähig (Stand: Juni 2013).]] È Gruèb zum Schlackeziehè gits im Bw Füètzè. Z Füètzè gits witerhin au zwei [[Lokschuppen|Lokdepots]]. ==== Wärterposchtè ==== [[Datei:WP Eberfingè ZuègangKohlgruèb.jpg|mini|rechts|Dè WP am BÜ im Nordè vum Äbberfinger Baanhof am Iigang zuè dè Kohlgruèb]] [[Datei:Wuètèbrugg Gleisbett mit WP24 un èm Blomegger Flüè.jpg|mini|links|D Wuètèbrugg mit èm WP 24 im Hintergrund lyt am Fuèss vum Blomegger Flüè]] [[Datei:Sauschwänzlebahn WP28.jpg|mini|rechts|Dè WP 28 bim Obberè Portal bi km 30,6 lyt 300 m obberhalb vum Sauschwänzledunnel]] [[Datei:WP bim Hp Wuètèbligg.jpg|mini|links|Dè brivat bruuchte WP a dè Obberè Kehrschlaufè bi dè Brugg übber dè Wellblèchwäg.]] [[Datei:Wanne mit Unterem Portal Buchbergtunnel und WP.jpg|mini|rechts|Dè WP am Unterè Portal vum Buchbärg-Dunnel]] Bis zuè dè Stilllegig vom Südabschnitt anno 1971 sin a dè Wutachdalbaan a bedryblich wichtigè Püngt usserhalb vo dè Baanhööf sognannti ''[[Wärterposten|Wärterposchtè]]'' (WP) gschtandè. Möglichi Ursachè für èn WP sin Baanübbergäng, Dunnelportaal un Bruggè gsi. Im Fall von èm WP am BÜ isch au dè Uusdrugg ''Baanwärterhüsli'' gläufig gsi. Selli WP sin chlyni, einstöckigi Hüsli mit Gibeldach gsi. Dè Gibel isch mit Holzlättli vokleidet gsi. D Wärterposchtè sin mit èm Diènschttelefon mit èm nägscht glegène Baanhof vobundè gsi. Sit dè Streggèschtilllegig sin vill WP völlig volotterèt, un è baar Johr spòter suksessyv abgrissè worrè. Ü baar wènnigi WP hèn übberläbbt, well si vo privat witer bruucht un inschtand ghaaltè worrè sin, asè z. B. dè WP 24 Obberè Portal vum Wylerkeerdunnel odder dè WP 28 bim Obberè Portal vom Sauschwänzledunnel. == Hischtorie == === D Strecki als europäische Magischtrale === Die erschte Überlegunge, e Bahnlinie durchs Wuetedal z baue, gönn ys Johr 1857 zruck. Bim Bau vo de [[Badische Hauptbahn]] vo [[Mannheim|Mannem]] bis noch [[Konstanz|Konschtanz]] hätt mo sich am Lauf vom [[Rhein|Rhy]] orientiert, so dass mo dodezu zwunge war, die Strecki zweimol, nämlich by [[Basel]] un by [[Schaffhausen|Schaffhuuse]], über [[Schweiz|Schwiz]]er Gebiet laufe z loh. Es hätt aber au Beschtrebige gäh, d Linie entlang vo de [[Wutach|Wuete]] um de Schwizer [[Kanton Schaffhausen|Kanton Schaffhuuse]] herumzführe, die sich allerdings letschten Endes nitt hätt könne durresetze. Die Gmeinde entlang vo der [[Wutach|Wuètè]] hänn dennoch hartnäckig en Ahschluss a s Ysebahnnetz vofochte, wa znächscht aber erfolglos blibe isch. Erscht als es [[Großherzogtum Baden]] in Erwägig zoge hätt, en Ahschluss zu de [[Gotthardbahn]] herzschtelle, wa de Bau vo nere Bahnstrecki entlang de Wuete wider e Thema. Diesell hett dodeby auch de erschte dütsch-schwizerische Grenzübergang für d Ysebahn zwischen Waldshuet un [[Koblenz AG|Koblenz im Aargau]] nutze sölle. Erschti Planunge zfolg hett die Strecki vo Oberlauchringe ahfangend entlang de Wuete bis nach [[Donaueschingen|Donaueschinge]] führe sölle. Dodefür isch im mittlere Bauabschnitt zwische Wize un [[Riedböhringen|Berringe]] e Streckenführig durch die [[Wutachflühen|Wueteflüehe]] bis [[Achdorf (Blumberg)]] un ahschließend flußuffwärts a de linke Talwange vo de Wuete ahschtygend bis Berringe blant gsy. Die Bahn sött sowohl Ahschluss a d [[Schwarzwaldbahn]] [[Offenburg|Offeburg]]–Konschtanz als au a die oberi Neckerbahn [[Villingen-Schwenningen|Villinge]]–[[Stuttgart|Stuegett]] erhalte. Für letschteri hätt mo sogar e Streckenführung über [[Trossingen]] projektiert. Die in Erwägig zogni Variante [[Engen]]–[[Thayngen]] un Donaueschingen–Schaffhuuse sinn vo [[Baden (Land)|Bade]] vo vorneye abglähnt worre, da Bade die Strecki nitt über Schwizer Gebiet führe loh hätt welle. In em am 16.&nbsp;April 1870 erlohenem Gsetz sinn Oberlauchringn und Donaueschinge schliäßlich als Ahfangs- bzw. Endpunkt beschtimmt worre. En erschtes Teilschtuck isch am 16.&nbsp;April 1875 zwische Oberlauchringe un [[Stühlingen|Stüelinge]] eröffnet worre; sechs Dag später isch de offizielle Betrieb uffgenoh worre. Urschprünglich isch die Inbetriebnahm bereits zum Johreswechsel 1870/1871 blant gsy, allerdings isch sie durch des [[Geologie|geologisch]] sehr inschtabili Gelände verzögeret worre. So wared während em Bahnbau unter anderem die Erdmasse immer widder grutscht. E Johr spöter, am 15.&nbsp;Oktober 1876, isch die Strecki bis nach Wize verlängeret worre. De Witerbau in Richtung Donaueschinge hät gschtocket einersitts wege geologische Problem i de immer noh inschtabile [[Wutachschlucht|Wueteschlucht]], well die projektierende Inscheniör festgschellt hän, dass d Witerführig vo dere Bahn durch die erscht 20.000 Johr alti [[Schlucht]] uhmöglich gsy isch. Usserdem hät die Wirtschaftsgries vo 1873 ([[Gründerkrise|Eisenbahnkrise]]) für e drohendes Liquiditätsproblem vo de [[Großherzoglich Badische Staatseisenbahnen]] gführt. Y de Projektplanungsphase sin bereits Berechnunge bezüglich de Rentabilität vo derre strategische Bahn ahgschtellt worre, die selle Ergebnis bsunders die eigentlich Sauschwänzlebahn als dauerhaft defizitär uuswise hän. Unter Berücksichtigung vo dene Umschtänd hät des Projekt als gscheiteret goltè. === Die Strecki als strategische Ysebahn === [[Datei:Strategischer Bahnbau in Südbaden.png|miniatur|links|hochkant=2.0|Die Fertigstellig vo de Sauschwänzlebahn als Deil vom strategische Bahnbau, um d Schwyz z umgoh.]] Einigi Johr später hät mr agfange, sich vo neuem für d Wuetedalbahn z interessiere, dermol vo militärischer Syte uus: Im [[Deutsch-Französischer Krieg|Dütsch-Französische Chrieg]] 1870/1871 hätt die Ysebahn in Europa erschtmals e bedütendi Roll gschpilt. De dütschi [[Generalstab|Generalschtab]] hät sich deshalb i de 1880er Johre überlait, wie mo im Fall vonem witere Chrieg gegen Frankrych die [[Logistik|Logischtik]] mit Hilfi vo de Ysebahn am beschte organisiert, d.&nbsp;h. Truppe un Gerät schnell mit de Ysebahn verlege könnt. Im Süde vom [[Deutsches Reich|Dütsche Rych]] war us milidärischer Sicht bsunders folgendes Problem augefällig: Hät mo vo de [[Bundesfestung Ulm|Bundesfeschtung Ulm]] i s südliche [[Elsass]] welle und so an e möglichi [[Kriegsfront|Front]] mit Frankrych, so hät mr dodefür die [[Hochrheinbahn|Hochrhybahn]] nutze müese, die mehfach durch schwizerisches Gebiet bi [[Schaffhausen|Schaffhuuse]] un [[Basel]] gführt hät. Bim Bau vo sellere Strecki war e Nutzung durch s Milidär in em [[Staatsvertrag|Staatsvotrag]] zwische Dütschland un de Schwyz explizit uusgschlosse worre. Um sell Problem z löse, hät de Generalschtab Überlegunge agschtellt, ob im [[Naturpark Obere Donau|Donaudal]] zwische [[Inzigkofen|Inzigkofe]] un [[Tuttlingen|Duttlinge]] sowie in [[Baden (Land)|Südbade]] neui [[Eisenbahnstrecke|Ysebahnstrecke]] baut wörre könnet, die weder größeri Stygige uffwyset noh über Schwizer Territorium führe dörfet: Im Kontext vo strategische Umgehigsbahne, die sich vo Inzigkofe im Nordoschte bis noch [[Weil am Rhein|Wyl am Rhy]] im Südweschte ziehe söttet, war au de Witerbau vo de Wuetedalbahn vorgsäh: Die [[Donautalbahn (Baden-Württemberg)|Donautalbahn]], die sit 1878 [[Ulm]] un Inzigkofe verbunden hät, het durch des enge Donaudal vo Inzigkofen bis Duttlinge verlängeret wörre solle. Zwische Duttlingen un dem klyne Dorf [[Hintschingen|Hintschinge]] bi [[Immendingen|Immedinge]] sin zu dem Zitpunkt bereits scho Gleis gläge. Vo Hintschinge bis [[Stühlingen|Stüelinge]] hett die Sauschwänzlebahn fertiggschtellt wörre sölle, um so de [[Kanton Schaffhausen|Kanton Schaffhuuse]] z umgoh un die Strecki witter nach Süedweschte z verlängere. Ab Stüelinge war mit de 1875 fertiggschtellte südliche Wuetedalbahn widerum e Anschlussstrecki vorhande un die ab [[Lauchringen|Lauchringe]] witerführendi Hochrhybahn in sellem Streckeabschnitt unproblematisch, well disell zwische Lauchringe un [[Säckingen|Säckinge]] stellewys zwar in Sichtwiti zu de Schwyzer Grenz, aber ebe immer noh uff dütschem Hoheitsgebiet verloffe isch. Um d Stadt Basel z umfahre, isch es für e militärischi Nutzig aber notwendig gsy, vo Säckinge bis [[Schopfheim|Schopfe]] erneut e strategischi Bahn – d [[Wehratalbahn]] – vorzsäh. Ab Schopfe war mit de [[Wiesentalbahn|Wiisedalbahn]] wider e milidärisch nutzbari Trasse bis [[Lörrach]] vorhande, vo wo mit enere witere Verbindigsbahn bis Wyl am Rhy e letschtes Stück Schwyzer Territorium umfahre wörre het müese. Vo Wyl am Rhy führt sit 1872 e Ysebahnstrecki über de [[Rhein|Rhy]] nach Sankcht Ludwig, dem hütige [[Saint-Louis (Haut-Rhin)|Saint Louis]], un so an e möglichi dütsch-französischi Front. Trotz absehbar hoher Koschte vo nem solche strategische Bahnbau un gringem zivile Nutze vo de hauptsächlich durch dünn bsiedelets Gebiet führende Neubaustrecke isch es ab 1887 zu de Durchführig vo sellem doch abendüerliche Ysebahnbau-Vorhabe cho. Ab 1887 hat mr au mit em Witerbau vo de eingleisige Wuetedalbahn vo Hintschingen nach Südwesten ahgfange. Well die Strecki de Ahschprüch an e eventuelli milidärischi Nutzig gnüge het müese, het die Stigig vo de Bahn de Wert vo zehn Promille nit überstyge dürfe; sell heißt, s Trassee darf uff einem Kilometer Fahrstrecki nit meh als zehn Meter astyge. === Projektyrig vo dè Streggi === Dè Südabschnitt vo Lauchringè bis Wizä isch no vo dè [[Großherzoglich Badische Staatseisenbahnen|Badischè Staatsysebaan]] als Deil von èrè europäischè Magischtraalè projektyrt un baut worrè. Dè Mittel- un Nordabschnitt isch vom [[Preußisches Kriegsministerium|Chriègsminischterium]] z Bèrlin brojektyrt worrè, vo dört sin folgendi Vorgaabè chõ: * Stygigsmaß. S [[Steigungsmaß|Stygigsmaß]] vo 1:100 hét nit übberschrittè wörrè dürfè. * Nördlichè Aaschlusspungt. Statt d Streggi z Donaueschingè a d Schwarzwaldbaan aazbindè, hèt sich s Chriègsminischterium us stragischi Gründ für è Aabindung in [[Immendingen|Immèdingè]] entschiddè. * Minimalè Halbmesser. Dè Halbmesser odder Radius vo dè Gleisbögè hèt nit chlyner wiè 300 m sy dürfè, demit au Wägè mit größerèm Achsabschtand nit entgleisè hèn chönnè. * Acht-Kilometer-Abschtandsreglè. Alli acht Streggèkilometer hèt d Möglichkeit für è [[Zugkreuzung|Zügchrützung]] un für s Übberholè bschtò müèsè. Sèll isch diè einzig Vorgaab, wo uff èm exischtyrendè Südabschnitt Obberlauchringè-Wizä nõchdräglich hèt müèsè umgsetzt wörrè. * Uuswychgleis. Für d Acht-Kilometer-Abschtandsreglè hèt s Uuswychgleis bruucht, wo mindeschtens 600 m lang sy hèn müèsè. * Achslascht. Alli Bruggè hèn müèsè d Lascht vo 140 Tonnè pro Güèterwagè drägè chönnè, wa vo allem bi [[Geschützwagen|Gschützwägè]] dè Fall sy hèt chönnè. D [[Trassierung|Trassyrig]] un spòter d Bauleitig hèt denn im Ufftrag vum Chriègsminischterium d Baudirektion vo dè Badischè Staatsysebaan übbernõ, well mo nǒch èm Bau vo dè [[Schwarzwaldbahn]] dè badischè Bahningenieur, allè voraa im [[Robert Gerwig]], d geballti Kompetenz im Bau vo Mittelgebirgsbahnè zuègschribbè hèt. Taatsächlich voantwortlich für alli strategischi Baanè z Südbadè, also au für dè Mittel- un Nordabschnitt vo dè Sauschwänzlebahn, isch dè Baudirektor [[August von Würthenau|Auguscht vo Würthenau]] gsy, wellè d Streggi Wizä-Immedingè in èrè vo ihm vofasstè Dènkschrift uusfüürlich gwürdigt hèt. Die [[Geografie]] vom [[Wutachtal|Wuetedal]] het s aber au mit sich brocht, dass im mittlere Abschnitt vo Wize bis Blummberg en Astieg vo über 230&nbsp;Meter z bewältige gsi isch. Die Streggi hèt dõhèr ischließlich de ebene Gleis i dè Baanhöf übber 25&nbsp;Kilometer lang uusgführt wörre müèsè, obwol die z überwindendi Entfernig nu 9,6&nbsp;km Luftlinie betrait hèt, um die gforderti maximale Stygig vo (10 Promille) nit z übberschrittè. Dõdemit isch d Bahn nu durch e künschtlichi Verlängerig z vowǜrkliche gsi, ähnlich wie mò s im [[Hochgebirge]] vo de [[Gotthardbahn]] oder de [[Albulabahn]] her kennt, un è baar Johr devòr vom Robert Gerwig au scho bim Bau vo dè Schwarzwaldbaan umgsetzt worrè isch. Grund für sèll zimli moderati Stygigsmaß sin diè schwèrè Milidarzüüg gsi, wo mò 1890 no mit rächt leischtungsschwachè Dampflokomotyvè beschpannè hèt müèsè. Dè nördlich Aaschluss isch vo Donaueschingè uff Immèdingè volait worrè, well s Obberelsass, im spezièllè d Feschtung [[Belfort]], vo dè [[Bundesfestung Ulm|Bundesfeschtung Ulm]] mit Nõchschub vosorgt wörrè hèt söllè. Sèllèwäg hèt mò diè Strategischi Umgehungsbaan nit a d Schwarzwaldbaan, sondern a d [[Donautalbahn|Donaudalbaan]] aabundè. Dè minimale Halbmesser isch nu eimòl bruucht worrè, bi dè Keerschleifè vo Epfèhoffè, well s Kommèdal dört èbbè asè schmal (knapp 600 m schmal) gsi isch. Bi dè andrè Keerschleifè hèt mò èn Halbmesser vo 350 m brojèktyrt, au bi dè Spiralè vom Sauschwänzledunnel. === Bauzit vo dè Streggi === Während de Spitzezite vom Streckebau i de Johre 1889 un 1890 wared bis zu 3.700 Büezer bschäftiget. Dä immense Bedarf a Arbetskräft isch durch Awerbig im Ausland deckt worre, speziell z [[Italien|Italie]], well d Italièner als guèti Muurer un Steimetz domols bekannt wared. Uffgrund em müehsame Bau vom Sauschwänzledunnel hèt sich dè Bedarf a Arbetskräft uff d Stockhalde konzentryrt. Mo muè bi dè Betrachtigig vom Uffwand a diè technischè Möglichkeitè denkè. Als Wärkzüüg hèt mo dè Büetzer Schuufel, Hackè un mit Wasserkraft aatribeni Bohrhämmer zur Verfügig gschtellt. Unterbrocht wared d Büetzer übrigens in em Lager uff èm Dalgrund vom ''Müllibachdal'' zwischèm Füetzener [[Steinbruch|Steibruch]] un dè chlynè Stockhaaldè. === Eröffnig un Betriebsjohr bis zum Zweite Weltchrieg === Am 20. Mai 1890 isch die Sauschwänzlebahn em Verkehr übergäh worre. Während em Baue hen sich immer widder geologische Schwierigkeite ergäh, die des Projekt vertüert hen. So het beischpilswys de [[Stahl|stählerni]] ''Biesenbach-Viadukt'' verlängerert wörre müese, well an sim [[Widerlager (Brückenbau)|Widerlager]] de bereits aufgschüttete [[Damm (Wall)|Damm]] immer widder abgrutscht isch. Die Bahnhöf a de Strecki sin wege dem z erwartende geringe Verkehrsuffkomme in em einheitliche Stil baut worre, um a dere Stell die Baukoschte reduziere z könne. Die Uswych- un Überholgleis a de Bahnhöf hen dodegege e Überlängi, um auch de längschte Milidärtransport über die Strecki führe z könne. I de Anfangsjohr hen uf dere Strecki drei Personenzugpaare verkehrt un zuesätzlich noh eins als kombinierte Güeter- un Personezug, des bis noch Waldshuet a de [[Hochrheinbahn|Hochrhybahn]] durrebunde worre isch. E bar Züg hen au nu einzelni Streckeabschnitt befahre. Uffgrund de topografische Verhältnis het die Durchschnittsgschwindigkeit zunächscht au nu 26&nbsp;Kilometer pro Stund betrait. Erscht zum Summerfahrplan vom Johr 1927 isch sie uff öpe 50&nbsp;Kilometer pro Stund ahghobe worre. De intensivschte Betriäb het die Sauschwänzlebahn zwische em 5. un 12. Dezember 1923 uffgrund de französische Bsetzig vo Offeburg erlebt, wodurch die Oberrhystrecki un die Schwarzwaldbahn unterbroche un witräumige Umleitige über die Hochrhystrecki, Sauschwänzlebahn un [[Gäubahn (Stuttgart–Singen)|Gäubahn]] erforderlich worre sin. 1937 isch am Ostkopf vom Bahnhof Blummberg-Zollhuus en Verladebahnhof vo de [[Doggererz AG]] ygrichtet worre, wo im Volauf vo de nationalsozialistische Autarkiepolitik e Erzlagerschtätti im Raum Blummberg abbaut worre isch. Bis zu de Ynstellig vom Bergbau 1942 hen Güeterzüg meist a d [[Saar]] vokehrt, selte a d [[Ruhr]]. Im Summer 1944 sin ußerdem mehreri Lazarettzüg über d Sauschwänzlebahn gführt worre. Die Nutzung vo de Sauschwänzlebahn war aber insgsamt betrachtet sowoll i [[Frieden|Fridens]]s- als au in [[Krieg|Chrieg]]szite mäßig. Zum eine het die künschtlichi Entwicklig i de Längi jedi [[Fahrkarte]] un die Güetertarif verdüeret. Die [[Fahrplan|Fahrplän]] un die [[Kursbuch|Kursbüecher]] wyset während de gsamte Betrybszit vo de Strecki nit meh als fühf [[Liste der Zuggattungen|Personenzüg]] un ein [[Güterzug|Güeterzug]] uus. Zum andere war des Milidär in beide [[Weltkrieg|Weltchrieg]] nit uff die Strecki ahgwise, obwoll die Strecki oft vo Milidärzüg befahren worre isch. === Stilllegung === Noch em [[Zweiter Weltkrieg|Zweite Weltchrieg]] het die Sauschwänzlebahn d Kursbuechnummer 304f erhaalte. Allerdings stellt die Strecki mit irer schlechte Uuslastig un irem immense Inschtandhaltigsuffwand für d finanziell ageschlagni [[Deutsche Bundesbahn|Dütschi Bundesbahn]] e ernschthaftes Problem dar. Deshalb isch de durchgehendi Vokehr zwische de Bahnhöf Luuse-Blumegg un [[Zollhaus (Blumberg)|Zollhuus-Blummberg]] am 22.&nbsp;Mai 1955 ygschtell worre un fortan mit [[Omnibus|Omnibüs]] un [[Lastkraftwagen|Laschter]] abgwicklet worre. Bereits zu sellem Zitpunkt hets erschti Bestrebige vo Site von [[Ferdinand Mollet]], dem domolige Präsident vo ''[[EUROVAPOR]]'' ghä, die Sauschwänzlebahn in e Museumsysebahn umzwandle, die abber trotz sinere Hartnäckigkeit vorerscht erfolglos blibe isch. Vo 1962 bis 1965 isch die Strecki uff Koschte vo de [[NATO]] durchgehend saniert worre, byschpilswys sin die Tunnel gege s ydringende Wasser neu abdichtet worre un die [[Eisenbahnsignal|Signal]] a de Bahnhöf erneueret worre. Trotz sellem Uffwand in Millionenhöchi wörd die Strecki nimmi befahre, obwoll des [[Bundesministerium der Verteidigung|Verteidigungsminischterium]] ab em Zitraum bis 1974 Johr für Johr 50.000&nbsp;[[Deutsche Mark|Dütschi Mark]] für de Unterhalt vo dere Strecki zalt. De Personevokehr uff dem 15 Kilometer lange Abschnitt Zollhuus-Blummberg – Hintschinge isch am 28.&nbsp;Mai 1967 ygschtellt worre, die insgsamt 24&nbsp;Kilometer langi Strecki Oberlauchringe – Luuse-Blumegg isch am 25.&nbsp;September 1971 gfolgt. Am 1.&nbsp;Januar 1976 het die ''[[Deutsche Bundesbahn|Dütschi Bundesbahn]]'' de gsamte Abschnitt zwische Wize un Zollhuus-Blummberg stillglait, was normalerwys e Entwidmung durchs [[Eisenbahn-Bundesamt|Ysebahnbundesamt]] noch sich zoge het. Bi de Strecki [[Bahnstrecke Kappel Gutachbrücke–Bonndorf (Schwarzwald)|Lenzkirch-Boahdorf]] het mr im Ahschluss a d Stilllegig vo sellere Strecki 1967 gsäh: D Gleis sin komplett abbaut worre, de Oberbau wörd sit 2008 als ''Bähnleradweg'' gnutzt. Sell Schicksal isch de Sauschwänzlebahn zum Glück erschpart blibe, da es Visionäre gäh het, die direkt nach de Stillegig entschlosse ghandlet hen. === Reaktivyrig als Museumsysebahn === [[Datei:Wutachtalbahn Talquerung Epfenhofen.JPG|miniatur|links|Zug uff de Dalbrugg Epfehofe]] Ab 1976 het sich en Vorein mit Sitz in [[Blumberg|Blummberg]] konschtituiert. Bereits am 21.&nbsp;Mai 1977 isch uff de Strecki en [[Museumseisenbahn|Museumsysebahnbetriäb]] ygrichtet worre, de abber nu im mittlere Streckeabschnitt zwische [[Wizen (Stühlingen)|Wize]] un Zollhuus-Blummberg vokehrt. Desell erwies sich vo Ahfang a als ußerordentlich erfolgrych un sogar koschtedeckend. Dodemit het die Strecki vor em endgültige Vofall bewahrt wörre könne. 1988 het die Strecki de Rang von em technische Denkmal vo nationaler Bedütig erhaalte. Durch umfangrychi Renovierungsmaßname a de Tunnel un Bruggene i de deruffolgende Johr isch iren witere Beschtand z Beginn vom 21.&nbsp;Johrhundert gesicheret worre. Im Johr 1992 het die Sendereihe vom [[Südwestrundfunk|Süedweschtfunk]] ''[[Eisenbahn-Romantik|Ysebahn-Romantik]]'' in irer erschte Folge über die Sauschwänzlebahn brichtet. Während de Dreharbette isch die [[Dampflokomotive|Dampflok]] 38&nbsp;1772 a de untere Yfahrwyche vom Bahnhof Epfehofe entgleist. 1987 het sich de einzige bekannte tödliche Ufall uff de Museumsysebahn ereignet, als e Frau versucht het, uff de bereits rollende Zug noh uffzschpringe. Mehfach het die Sauschwänzlebahn als Filmkulisse dient, byspilswys in ''[[Heinrich der Säger]]'', ''[[Der Transport]]'', ''Viehjud Levi'' oder ''Brass Target'' (dütsche Titel: ''Verstecktes Ziel''). War zvor die ''EUROVAPOR'' für de Betriäb zueständig, het dere iri 1997 gegründeti Tochtergsellschaft ''Wutachtalbahn (WTB) e.&nbsp;V.'' im selbe Johr de Betriäb übernoh. Disell Uusgliderig isch vo site ''EUROVAPOR'' us Flexibilitätsgründ bschlosse worre. Um die [[Jahrtausendwende|Johrtusigwendi]] herum isch ußerdem s Wagematrial vo de Strecki saniert worre; ebeso sin zusätzlichi Personenwäge kauft worre. Nochdem bereits vo 2008 bis 2010 457.000 Euro a Tourismusmittel vom Land Bade-Württemberg gflosse sin, het de Wirtschaftsuusschuss vom Land im Oktober 2010 witere 162.500 Euro us em Programm Tourismusinfraschtruktur freigäh. Sell Geld soll d Sanierig vo de Gleisanlage im Johr 2011 ermögliche.<ref>Schwarzwälder Bote: ''[http://www.schwarzwaelder-bote.de/inhalt.blumberg-museumsbahn-2011-unter-volldampf.0d4faea7-a858-4b7d-b715-adcc3e00f1f0.html Blumberg: Museumsbahn 2011 unter Volldampf]'', Zuegriff am 22. Oktober 2010</ref> === Reaktivyrigè, wo in Erwägung zoge un durregfüert worre sin === ==== Lauchringe–Wize ==== In de Folge vo de [[Bahnreform (Deutschland)|Bahnreform]] un de dodemit verbundene Regionalisierig vom Schinevokehr isch es Mitti vo de 1990er Johr zu Überlegige ko, zmindescht Teile vo de Sauschwänzlebahn widder für de Regelbetriäb z reaktiviere. E 1998 erstellti Studie het empfolle, de süedliche Abschnitt vo de Sauschwänzlebahn vo [[Weizen (Stühlingen)|Wize]] bis [[Lauchringen]] z reaktiviere un desell umschteigefrei über die [[Hochrheinbahn|Hochrhybahn]] mit [[Basel Badischer Bahnhof|Basl Badische Bahnhof]] z verbinde. Die Fahrgaschtprognose isch bi sellem Modell vo 3.000 Fahrgäscht täglich uff de süedliche Sauschwänzlebahn uusgange. Die ''DB'' het im Lauf vo de Evaluierung en Kostenvorahschlag vo 20&nbsp;Millionen&nbsp;[[Deutsche Mark]] für die Renovierig vom Oberbau usegäh. Uffgrund vo de Koschteprognose un mangelnde bolitische Unterstützig isch die Reaktivierig vom südliche Sauschwänzlebahn-Abschnitt abber bis zum hütige Dag nit witervofolgt woore. Die Fahrgaschtprognose, verbunde mit de im Verglych zum mittlere Abschnitt unproblematische Streckeführig, hèn bis Dezember 2013 diè gringè Uussichte uff e Reaktivierig vom Süedabschnitt gnäärt. Diè Saat isch mit èm Faarblaanwechsel im Dezember 2013 denn uffgangè, well èn Schüèlerzug übber dè Bhf. Lauchringè drubber usè bis zum Hp Wuètöschingè volängerèt worrè isch. Mitti 2014 isch des Aagebot witer zogè worrè bis zum Hp Eggingè<ref>http://www.drehscheibe-online.de/foren/read.php?2,6952578,6952578</ref>. Grund für diè nebbè m Wizä-Pendel suscht einzigi faarblaanmässigi Relation dürfèd diè wit übberfüllte Schüèlerbus wärchtigs am Morgè sy, welli au schu dezuè gfüürt hèt, dass dè Busfaarer Schüèler hèt müèsè stõ lõ. ==== Ringzug-Konzept ==== [[Datei:RingzugLinienplan.png|miniatur|hochkant=2|[[Ringzug]]-Streckeplan mit em 2004 widder in Betriäb gnommene Sauschwänzlebahnabschnitt Hintschinge–Blummberg-Zollhuus.]] Die ab 1995 vorahtriebne Überlegige i de [[Region Schwarzwald-Baar-Heuberg]], de Schinenohvokehr i de Region neu z organisiere, hen die Sauschwänzlebahn znägscht no nit ygschlosse. Die Studie vom Verkehrsplaner Gerd Hickmann, die vorgschlage het, i de Landkreis [[Landkreis Tuttlingen|Duttlinge]], [[Landkreis Rottweil|Rottwyl]] un [[Schwarzwald-Baar-Kreis|Schwarzwald-Baar]] mit enem [[Ringzug]] de öffentliche Vokehr vo de Stroß zruck uff d Schine z volagere, hen e Reaktivierig vo de Aitrachdalbahn no nit mit is Spiel brocht. Zu niedrig isch des Fahrgaschtpotential erschine vo de noch [[Geisingen|Geisinge]] ygmeindete Dörfer Kirche-Huuse (1.128 Ywoner), Aulfingen (595 Ywoner) un Lipferdinge (829 Ywoner). Z [[Blumberg|Blummberg]] isch de Bahnhof im Stadtdeil Zollhuus glege, dodrüber use auch recht wit vo de Stadt emfernt. Des urschprünglich Ringzug-Konzept het uch vorgsäh, daß de Zug en Ring vo [[Donaueschingen|Donau]], [[Villingen-Schwenningen|Villingen]], [[Rottweil|Rottwyl]] un [[Tuttlingen|Duttlinge]] zruck noch Donau befahre duet. De Ringzug het also im Chreis fahre un die Sauschwänzlebahn nit mit yschließe sölle. Die Sauschwänzlebahn isch erscht für e Reaktivierig is Spiel ko, wo s urschprüngliche Konzept von eme gschlossne Ring sich als nit durreführbar erwise het. Endi vo de 1990er Johr hen die [[Interregio|InterRegio]]-Züg vo de Relation [[Konstanz|Konschtanz]]–[[Hamburg]] genau zu dene Zite die Trasse vo dem [[Schwarzwaldbahn]]-Abschnitt zwische Donaueschinge un Immendinge belait, zu dene de Ringzug sebi benötigt hätti. Die Vokehrsplaner hen deshalb ire urschprünglichs Konzept vonem gschlossne Ring uffgäb, un sich an Alternative dragmacht, wie mo trotz gschperrter Strecki zwische Immendinge un Donau no für en Ringzug intressanti Umläuf organisiere könnt. I dem Zämmehang het sich die urschprünglich nit vorgsähni Reaktivierig vo de Aitrachdalbahn als wirtschaftlichschti Option durregsetzt, well trotz de dünne Bsiedlig vo dem Gebiet die fehlende [[Schule|Schuelä]] entlang dere Strecki uff verhältnismäßig hohi Schüelerbförderigszahle uff de Aitrachdalbahn hen schließe loh. De Endi 2003 geschtarteti [[Ringzug]]-Betriäb het die Aitrachdalbahn znächscht abber noh nit mit i des Streckenetz ygschlosse, well am Wuetedalbahn-Abzwyg in [[Hintschingen|Hintschinge]] zvor d [[Stellwerk]]stechnik umgeschtellt wörre het müese. Aber e Johr spöter, am 12.&nbsp;Dezember 2004, isch d Airrachdalbahn vo Immedingen bis Zollhuus-Blummberg nach fascht 40&nbsp;Johr ohne regelmäßige [[Öffentlicher Personennahverkehr|ÖPNV]] reaktiviert worre. Ab sellem Moment hèt d Wuètèdalbaan nõch 49 Johr zum èrschtè Mòl widder [[Schienenverkehr|Schinnèvokeer]] uff allnè Streggèabschnitt gsää. Mò cha dõdeby nit von èm durchgängigè Faarbetrièb schwätzè, well mo zweimòl umschtygè muè (z Wizä un Zollhuus), un scho gar nit von èm ständig vofuègbarè Aagebot, well dè Wizä-Pendel uff èm Südabschnitt vo 2002 bis hüt (Stand: 2014) nu sunntigs faarè duèt. == Betriäb == [[Datei:Ringzug Wutachtalbahn.jpg|miniatur|links|Ringzug uff de Aitrachdalbahn bim Haltepunkt Geisinge-Kirche.]] Sitdem die ''[[Deutsche Bundesbahn|Dütsch Bundesbaan]]'' 1955 di erscht Etappe im Wuetedal zwische [[Lausheim-Blumegg|Luuse-Blumegg]] un [[Blumberg|Zollhuus-Blummberg]] stillglegt hätt, wörd die Sauschwänzlebahn nimmi durchgängig vo [[Lauchringen|Lauchringe]] noch [[Immendingen|Immedinge]] befahre. Au die Museumsbahn un de [[Ringzug]] nutze nuh einzelni Abschnitt vo de Gsamtstrecki. Vo de urschprüngliche Idee, mit de Sauschwänzlebahn en Teil vonere überregionale Vobindung vo [[Ulm]] ys [[Elsass]] z schaffe, sin so nuh regionali [[Insellösung|Inselverkehre]] übrig blibe. Sit de Uuswitig vom Ringzug-Betrieb uff de Aitrachtalbahn 2004 isch es erschtmols noch fascht 50&nbsp;Johr widder möglich, mit zweimoligem Umschtyge die gsamti Strecki vo de Sauschwänzlebahn vo Oberlauchringe bis Immendinge z bereise: im nördliche Deil vo Immendinge noch Blummberg mit em [[Ringzug]], im Mitteldeil vo Blummberg noch Wize mit de Museumsbahn un im südliche Deil mit em Zuebringervokehr vo Wize noch Waldshuet. Sell mag au de Grund gsi sy für d Ytrag vo dè Sauschwänzlebahn als [[Kursbuchstrecke|Kursbuechstrecki]] 743 in irrer ganze Längi als Einheit im Kursbuech vo de ''[[Deutsche Bahn|Dütsche Bahn]]'' sit em [[Fahrplanwechsel]] im Dezember 2005. Innerhalb vo de Blummberger Stadtdeil, also zwische Blummberg-Riedöschinge un Füetze volauft desell Vokehr innerhalb vom ''[[Verkehrsverbund Schwarzwald-Baar|Verkehrsvobund Schwarzwald-Baar]] (VSB)''. Im nördliche Streckeabschnitt zwische Geisingen-Lipferdinge un Immendinge im Berych vom ''Verkehrsvobund [[TUTicket]]'' un im südliche Deil vo de Strecki zwische Grimmelzofe un Lauchringe im ''[[Waldshuter Tarifverbund|Waldshueter Tarifvobund]]''. Uff de Museumsbahn gilt allerdings en gsonderte Tarif. Vobundfahrschy wörred dört nit anerkannt. === Ringzug zwische Immedinge un Zollhuus-Blummberg === [[Datei:Gesamtansicht Freigel RS1 TELE.JPG|miniatur|De Ringzug im Bahnbetriebswerk vo de ''[[Hohenzollerische Landesbahn|HZL]]'' in [[Immendingen|Immedinge]].]] Im nördliche Abschnitt zwische Immendinge un Blummberg herrscht hütt en so attraktive Personevokehr wie nie zvor i de Gschicht vo de Sauschwänzlebahn. Es fahret die [[Stadler Regio-Shuttle RS1|Stadler-Regio-Shuttles]] vom [[Ringzug]], welli vo [[Rottweil|Rottwyl]] kömmet un über die [[Gäubahn (Stuttgart–Singen)|Gäubahn]] bis [[Bahnhof Tuttlingen|Duttlinger Bahnhof]] fahret. Vo Duttlingen uus fahrt de Ringzug denn witter über die [[Donautalbahn (Baden-Württemberg)|Donaudalbahn]] bis Immendingen-[[Hintschingen|Hintschinge]]. In Hintschinge wechselt de Ringzug uff die Aitrachdalbahn und fahrt dört bis [[Geisingen|Geisinge]]-Lipferdinge odder Blummberg. Einzelni Züg fahret au vo [[Fridingen an der Donau|Fridinge a de Donau]] über die Donaudalbahn bis Hintschinge und denn witter Richtung Blummberg. Bi dè Vorbereitig uff d Integration i s Ringzug-Sischteem hèt mò dè marode [[Oberbau (Eisenbahn)|Obberbau]] vo dè Aitrachdalbaan komplètt sanyrt, bsunders s Schotterbett un d Schwellè. S Schotterbett isch neu uffbaut worrè, d Schwellè sin hauptsächlich durch [[Beton|Bedong]]schwellè ersetzt worrè. Durch selli Modifikationè hèt mò uff dè Aitrachdalbaan ab èm Johr 2004 diè mit Abschtand högschti [[Reisegeschwindigkeit|Reisegschwindigkeit]] uff dè gsamte Wutachdalbaan erreichè könnè. Werktigs fahret die Züg vo de ''[[Hohenzollerische Landesbahn]]'' in em annähernde Stunde-[[Taktfahrplan|Takt]]. An Werchtig fahret die meischte Ringzüg abber nit bis Blummberg durre, sondern startet und höret z Lipferdinge uff. Sell hätt sinni Begründig i de fehlende Begegnungsmöglichkeite vo de Züg uff de eingleisige Strecki, en Stundentakt bis Blummberg nu mit Züg zfahre isch deshalb uumöglich. Deshalb bschtoht z Lipferdinge Busahschluss vo un noch Blummberg. Am Wochenend bschtoht abber nuh en Zwei-Stunde-Takt. Die Züg startet un endet abber am Wochenend anderscht als unter de Woch in Blummberg. A de Wocheend vo Mai bis Oktober wörret sit em Johr 2006 einzelni Ringzüg durch de [[Naturpark-Express]] ersetzt, welle [[Gammertingen]] und [[Sigmaringen]] über Duttlinge und Immendinge mit Zollhuus-Blummberg verbindet un uff die Fahrtzite vo de Museumsbahn abgschtimmt isch. Selle Radwanderzug zielet vo allem uff de [[Tourismus|touristische]] Märkt, un soll de [[Naturpark Obere Donau]] mit em Wuetetal un de Museumsbahn verbinde. ==== Mediègallery für dè Ringzug zwǜschè Immedingè un Zollhuus-Blummbärg ==== <gallery> Datei:Ringzug im Bhf Zollhuus.ogv|Dè Ringzug bim Yfaarè, Uusfaarè un Wartè uff dè Museumszug im Bhf. Zollhuus Datei:Ringzug Bhf Rièdöschingè.ogg|Ringzug-Bedryb im Aitrachdal um dè Bhf. Rièdöschingè ummè Datei:Ringzug Hp Lipferdinge.ogg|Ringzug-Bedryb bi de zitwylige End-Station Lipferdinge im Aitrachdal Datei:Ringzug Bhf Aulfingen.ogv|Ringzug-Bedryb um dè Bhf/Hp Aulfingè im Aitrachdal ummè Datei:Ringzug Hp Kirche.ogg|Ringzug-Bedryb um dè Hp Kirchè im Aitrachdal ummè Datei:Ringzug Bhf Kirchè-Huusè.ogg|ingzug-Bedryb um dè Bhf. Kirchè-Huusè im Unterè Aitrachdal ummè </gallery> === Museumsbahn zwische Zollhuus-Blummberg un Wize === Zurzitt sin uff de Sauschwänzlebahn drei [[Dampflokomotive]]n un uhgfähr zwölf Personenwage stationiert. Die Museumszüg verkehret sit 1997 hauptsächlich mit de Dampflok 86&nbsp;333, welli vohor im [[Bayerisches Eisenbahnmuseum|Ysebahnmuseum]] vo [[Nördlingen]] unterbrocht gsy isch. E witeri Dampflok chunnt glegentlich zum Ysatz, dodeby handlets sich um die 1943 bauti un 2003 renovierti 50&nbsp;2988. Ußerdem sin noh die 52&nbsp;8012 un die 105 uusgschtellt, welli aber nit betriebsfähig gsy sin. Bi Letschdoror handelt s sich um e so gnannti „Werksdampflok“. Sie isch 1952 baut worre un sit 2002 in Blummberg stationiert. [[Bild:V80BB vl.jpg|mini|2023 bis 2025 isch a [[MaK 800 D]] do.]] Sit Aafang 1989 wird e kleineri Diesellokomotiv, e sogenannti ''[[Köf]]'' ygsetzt, welli sowoll zum Rangiere als auch für Arbetszüg vo de Bahnmeischterei verwendet worre isch. Gelegentlich wörd sie au für Sonderfahrte benutzt. Sit Endi 2003 isch uff dere Strecki no e zweiti nahezu identischi Köf stationiert. Ebeso wörd sit 1995 en [[Esslinger Triebwagen|Esslinger]] Dieseltriebwage ygsetzt. D Waggons stammt hauptsächlich vo de ''Schweizerischen Industriegesellschaft (SIG)'' beziehungswys vo de ''AW Karlsruhe''; baut worre sin zwische de erschte Johr vom Zwanzigschte Johrhundert un de fuffzger Johr. Sie bietet durchweg die zweiti Klass. Die [[Museumseisenbahn|Museumsbahn]] fahrt uusschließlich zwische April un Oktober nach feschtem Fahrplan. Desell [[Plandampf]]-Vokehr findet während de Saison jeweils am Samschtig, Sunn- und Fyrtig sowie mittwochs un seltner au dunschtigs statt. Die Museumsbahn fahrt eimol, zu de Spitzezite im Summer fahrplanmäßig mitunter au zweimol däglich vo Blummberg nach Wize un zruck. [[Datei:Blumberg - Bahnhof Zollhaus-Blumberg Bild 2.jpg|miniatur|Stellwerk am Eisenbahnmuseum in Zollhaus-Blumberg.]] === Süedabschnitt Wize–Lauchringe === Uff em südliche Abschnitt zwische Lauchringe un Wize findet sitt 2003 wider a de Wocheende Personenverkehr statt. Die ''[[Deutsche Bahn|Dütsche Bahn]]'' richtet en uff die Fahrtzite vo de Museumsbahn abgschtimmte Zuebringervokehr y, welle als ''Wize-Pendel'' bezeichnet wörd, vo [[Waldshut-Tiengen|Waldshuet-Düenge]] an de [[Hochrheinbahn|Hochrhybahn]] nach [[Weizen (Stühlingen)|Wize]] y. Desell wörd us Richtung Lauchringe mit Dieseltriebwage vo [[Alstom Coradia A TER|Baureihe 641]] betribbe. Die Strecki zwische Oberlauchringen un Wize wörd vo de Stadt Blummberg pachtet un betriebsfähig instand gsetzt. Im Johr 2011 war de Oberbau uff sellem Abschnitt besunders zwische dem (ehemalige) Bahnhof Ofteringe und em Haltepunkt Stüelinge in em schlechte Zueschtand, wa zu uusdehntè Langsamfahrschtelle (V<sub>max</sub>= 15&nbsp;km/h ) gführt hèt. De Haltepunkt Öschinge isch 2011 betrieblich gsäh schlecht ygrichtet gsy, so isch en betriebliche Halt erscht noch em BÜ Wutöschinge möglich, abber de Bahnschteig für die BR 641 vill z kurz aaglegt gsy. === Güetervokehr === Sit de Ystellig vom Güetervokehr zwische Immedinge un Zollhuus-Blummberg am 31. Oktober 1995 un zwische Lauchringe un Wize im Jahr 2001 diènt d Sauschwänzlebahn nummemeh uusschließlich im Personè- bezyhigswys Museumsvokeer. De Güetervokehr het bis Mitti 2001 de Rohschtoffaaliferig vo de Firma [[Sto]] z Wizä diènt. Disell Leischtig isch vo de ''Dütschè Baan'' uff de Relation Obberlauchringè-Wizä erbrocht worrè. Bis zu de frühe 1990er Johr sin Streggèdiselloks vo de [[DB-Baureihe V 100|Baureihe 212]] zum Ysatz cho. Bis zu de Yschtellig vo sellerè Leischtig het mò ahschliessend Rangyrdisellokomotivè vo de [[DB-Baureihe V 90|Baureihe 290]] ygsetzt. Des für die Aliferig notwendige Industrieaschlussgleis isch übber diè südlichi Uusfahrt vom Baanhof Wizä a des Streggènetz aabundè worrè. Bis zum Neubau vo dem Abschnitt Grimmelzofe-Stüelinge vo de [[Bundesstraße 314|B 314]] het sell Aschlussgleis die B 314 mittels vonnem unbeschrankte [[Bahnübergang]] mit Lichtzeiche krüzt. Die Güterwäge sin durch e Tor durre uff des Betriebsgländ vo de Firma Sto rangiert worre, wo e kleini Drehschybe es erlaubt het, einzelni Waggons uff e quer dezue agordnetes Abschtellgleis zu rangiere. Diselle Rangiermanöver sin mit em Unimog duregführt worre, wellè über klappbari Radsätz i de [[Normalspur]] verfügt hèt. De Inhalt vo dene Güterwage isch zumeischt über Schlüch direkt i die Silos vo de Produktionsahlag ''Sto 80'' pumpt worre. Zum Ysatz sin i de Regel die Wagengattige Tdgs, seltè die Gattige Z un U ko.<ref>http://www.vergessene-bahnen.de/Ex308d_1b.htm</ref> Rooschtoffliferigè hèt uff èm unterè Streggèabschnitt uff dè Relation Obberlauchringè-Stüèlijngè gää, dört isch s Tanklager vom Brènnschtoffhändler ''Mineralöl Stüèlingè'' beliferèt worrè. Sell Tanklager hèt sich bis Aafang vom 21. Johrhundert zwûschem Güètèrschuppè un dè Holzvoladèrampè im Baanhof Stüèlingè gschtandè.<ref>http://www.hgv-stuehlingen.de/index.php?option=com_content&view=article&id=69:mineraloelvertrieb&catid=35:portrait&Itemid=68</ref> Landwirtschaftlichi Güeter sin über vieli Bahnhöf a de Strecki umgschlage worre, dementschprechend verfügte die Bahnhöf über 1-2 Freiladegleis. De letschte Kund für Agrargüeter uff em Süedabschnitt war d [[ZG Raiffeisen]] in Stüelinge. Zu de Belieferig vo de ZG isch vor em BÜ am Nordend vom Bahnhof Stüelinge e Handweiche ybaut gsi.<ref>http://www.vergessene-bahnen.de/Ex308d_1a.htm</ref> Holzverladig war e witere Güeterschparte vo dere Lokalbahn. Zu sellem Zweck het s e Holzverladeschtelle a viele Bahnhöf vo de Sauschwänzlebahn gäh. Im Mai 2012 noh guet z erkenne isch diesell a de Norduusfahrt vom ehemalige Bahnhof in Stüelinge. De Stückgutvokehr spielt bis zum End vom 2. Weltchrieg e untergordneti Rolle, hinnenoch gar keine meh. Die [[Durchschnittsgeschwindigkeit|Durchschnittsgschwindigkeit]] isch uffgrund vom überholungsbedürftige Oberbau sehr bescheide gsy (byspylswys uff em Abschnitt [[Eberfingen|Äberfinge]]–Stüelinge 30&nbsp;km/h). === Rollmatriaal === ==== Dampftraktion ==== Generell wörret die zivile Züg uff de Wuetedalbahn mit gringwertigem Rollmatrial bediènt, was au de Ystufig als Sekundär- bzw. Nebebahn entsproche hèt. A de Stygig vo dere Strecki ka sell nit glegè hah, da sie e maximali Stygig vo 10 Promille hèt. Des Fahrgaschtuffkoh uff de Strecki Oberlauchringe-Immedinge isch jedoch scho vor de Inbetrybnahm vom erschte Abschnitt Oberlauchringe-Stüelinge als sehr gring ygschtuft worre. Bis zu de Gründig vo de [[Deutsche Reichsbahn (1920-1945)|Dütschi Rychsbahn (DR)]] sin uff de Sauschwänzlebahn uusschliesslich folgendi Lokomotvgattige vo de [[Großherzoglich Badische Staatseisenbahnen|Großherzoglich Badische Staatsysebahnen]] zum Ysatz : {| class="wikitable" |- | [[Badische I c|Ic]] || [[Badische I e|Ie]] || [[Badische VII a|VIIa]] || [[Badische XII (alt)|III]] || [[Badische III a|IIIa]] || [[Badische IV c|IVc]] |- | [[Badische IV d|IVd]] || [[Badische IV e|IVe]] || [[Badische VI (alt)|VI]] || [[Badische VI b|VIb]] || [[Badische IV e|IVe]] || [[Badische VI (alt)|VI]] |} Selli Gattige hét mo bis etwa 1959 uff de Sauschwänzlebahn beobachte könne. Ab 1920 hèn diè preußische Gattige [[Preußische G 10|G10]] un [[Preußische G 12|G12]] für Güeter- un Personezüg Yzug ghaalte. De Ysatz vo de in Villingen beheimatete [[Preußische P 8|P8]] uff de Sauschwänzlebahn im Regelzugverkehr isch nit belait. Ab 1936 isch die [[DR-Baureihe 64]] vom Bw Waldshuet uff dere Bahn ygsetzt worre. Während em 2. Weltchrieg hèt sich e vielfältigers Bild uff de Strategische Bahn im Wuetedal ergäh. Nebe de DR-Baureihe 58 (ex G12) hèt die [[DR-Baureihe 50]] ab 1940 ihr neues Ysatzgebièt uff de strategische Bahn in Süedbade eroberet. Sit 1943 hét s Bw Villinge die [[DR-Baureihe 86]] is Aitrachtal gschickt. Ab 1944 sin denn no vo Villinge her die [[DR-Baureihe 42]] un die [[Preußische T 14]] dezue ko. Exote wi die SNCF-Gattig 140 un die [[SBB C 5/6]] (als Mietlok) waret ebefalls längs vo de Wuete im Ysatz. Während de französische Bsatzig ab 1945 sin die Loktype G12, BR 42 sowie die [[DR-Baureihe 44]] zu dere Ehr ko, Reparationsleischtige in Form vo Schwarzwälder Holz über s Wuete- und Hochrhytal noch Frankrych z spedyrè. Noch de Wideruffnahm vom Reglzugdienscht hèt wider die VIb, VIc, die G10 un die BR 50 zwische Oberlauchringe un Immendinge vor Persone- un Güterzüg iren Dienscht übrenoh. Letztgnannti Baureihe hèt im Johr 1968 s End vo de Dampflokära uff de Sauschwänzlebahn mit yglütet. ==== Diseltraktion ==== Die zunehmendi Vodieselung vo de süedbadische Sekundärbahn hét im Johr 1953 aagfange un folgendi Triebfahrzüggattige uff die Strecki brocht: {| class="wikitable" |- | [[DB-Baureihe VT 95|BR 795]] || [[DB-Baureihe VT 98|BR 798]] || [[DB-Baureihe V 100|BR 212]] || [[DB-Baureihe V 200.0|BR 220]] | [[DB-Baureihe V 60|BR 261]] || [[DB-Baureihe Köf III|BR 332]] || [[DB-Baureihe V 90|BR 290]] |} Schweri Personenzüg uff dem Süedabschnitt sin bis 1968 vo de BR 50 zoge worre, denn hèt bis 1971 die BR 212 die Leischtige übernoh. Lychti Personèzüg sin sit dè 1950er-Johr vom [[DB-Baureihe VT 95|Schinnèbus]] uff dè Relation Waldshuèt-Stüèlingè bzw. - Luusè-Blomegg zum Ysatz cho, abber nit witer, well d Sauschwänzlebaan jò sit 1955 stillglait gsi isch. Kurz vor Betrièbsystellig vom planmäßige Personevokehr uff dem Süedabschnitt isch sporadisch au diè [[Baureihe V 160|BR 216]] zum Ysatz ko. Intressant isch au de Ysatz vo de BR 220 i de 1970er Johr vor Güeterzüg uff em Nordabschnitt. Dodeby hèt de einschtig Diesellokschtar vo de DB uß de Fuffzger Johr si Gnadebrot im Aitrachdal gfrischtet hèt.<ref>Scharf: ''Die Eisenbahn am Hochrhein.'' Bd 3. Die Strategischen Bahnen in Südbaden. Freiburg 1993, S. 314-325</ref> Als letschti Disellok isch nõch dè Ystellig vom Regelvokeer d BR 290 als Nõchfolger vo dè BR 212 bis Aafang vo dè 1990er-Johr zum Ysatz cho, un zwar mit dè [[Übergabezug|Übbergabè]] vo Lauchringè bis zum Aaschlussgleis vom Sto bi Wizè-Baanhof. ==== Zweiwägfahrzüüg ==== [[Datei:Schi-Stra-Bus.jpg|miniatur|links|Schi-Stra-Bus, reschtaurirt, vom Mai 1953 bis November 1955 uff de Sauschwänzlebahn im Ysatz.]] È kurzes Gastschpyl hèt 1955 im Wuetedal de [[Schienen-Straßen-Omnibus]] (Schi-Stra-Bus) gää, e lauffähigs Fahrzüüg, wo mer uff de [[Straße|Strõß]] un au uff de [[Vignolschiene|Schinnè]] ysetze ka. Mit dem Bus sin während em Inschtandsetzigsbüez a dere Strecki de aufwändigi Teil vo dere Strecki ( Hp. Luuse-Blumegg - Bhf. Zollhuus-Blummberg ) mit sine ortsferne Bahnhöf auf de Stroß umfahre un die örtliche Sidlunge bedient worre, während die wenniger problematische Deil vo dere Strecki noch wie vor vo de Schine uus bedient worre sin.<ref>http://www.wehratalbahn.de/Suedbadenbahn/SchiStra/schistrabus.htm</ref> nit uusgreifte Konzept vo de Fahrzüg hèt Verspötige provoziert; vo allem de Aatrieb vo de gummibereifte Räder a de [[Achse (Technik)|Hinterachs]] hèn uff de Schine großi Problem verursacht un hèn e dauerhafti Yführig vo dene Fahrzüg verhinderet, so dass de ''Schi-Stra-Bus'' im Dezembèr 1955 widder uss em Wuètèdal voschwundè isch.<ref>http://www.suedbadenbahn.de/_SchiStraBus/schistrabusfr.html</ref> Witerhy hèt s uff èm [[Industriegleis|Induschtrygleis]] vo dè Fa. Sto AG z Wizè i dè 1980er bis i d 1990er Johr è [[Unimog]] gha, wo uff èm Wärchsgleis zum Rangyrè vo einzelnè Güèterwägè diènt hèt. Desèll Unimog hèt sowoll uff èm Aaschlussgleis wiè au frei uff èm Wärchsgländè faarè könnè. S Rangyrè isch nötig gsi, well s Entladègleis am [[Silo]]turm vo dè Abfüllaalaag ''Sto 80'' us Blatzgründ übber è chlyni Drèèschybè mit ènem Abschtellgleis vobundè gsi isch. Im Museumsbaanbetrièb wörd für d Wartig vo dè Sauschwänzlebaan vor Saisonaafang glegèntlich [[Bagger]] ygsetzt, welli sich sowoll uff dè Strõß wiè au dè Schinnè fortbewegè könned. Ysatzgebièt für söttigi Faarzüüg sind byschpillswys d Stockhaaldè, d Wannèschtygè odder dè Wyler z Grimmelzofè. === Bahnbetrièbswerk === D Sauschwänzlebahn isch vo 1882-1994 de [[Reichsbahndirektion Karlsruhe|badische Bahndirektion z Karlsrueh]] unterschtellt gsi. S Rollmatrial isch vo 1875-1894 durch s Bahnbetriebswerk (Bw) vo Waldshut gschtellt worre. Im Zitraum 1894-1911 hèt s Bw z [[Villingen im Schwarzwald|Villinge]] die Uffgab übernoh. Ab 1911 hèn die Werk z Villinge un z Waldshuet s Bereitschtelle vom rollende Matrial übernoh. Bis 1964 war fürs Rollmatrial im süedliche Abschnitt bis Luuse-Blumegg s Bahnbetriebswerk z Waldshuet zueschtändig. Denoch hèt s Bw Haltingen de Unter- un Vorhalt vom Rollmatrial für de Abschnitt Oberlauchringe - Luuse-Blumegg übernoh. Für d Aitrachtalbahn Zollhaus-Blummberg - Immedinge war nach de Auflösig vom Bw Villingen 1967 des Bw Radolfzell zueschtändig.<ref>Scharf: ''Die Eisenbahn am Hochrhein.'' Bd 3. Die Strategischen Bahnen in Südbaden. Freiburg 1993</ref> Mit de Yführig vom Museumsfahrbetryb uff em Mittelabschnitt sin die Grenze zwische de Bahnbetriebsswerk 1977 vom Bf Luuse-Blumegg hy zum Bf Zollhuus-Blummberg verlegt worre, wodurch des Bw Haltinge bis hüt für s Rollmatrial uff Site vo de [[Deutsche Bahn|Dütsche Bahn]] für de Abschnitt Oberlauchringe - Zollhuus-Blumberg zueschtändig isch. Die Museumsbahn nutzt ihri Aalage z Füetze für s Abschtelle un Unterhalte vom Rollmterial. [[Datei:BwFuetzen.JPG|mini|Blick uffs Bw Fützè, s Depot vo dè Sauschwänzlèbahn]] == Sauschwänzlebahn-Museum un Ysebahn-Lehrpfad == Sit 1992 git s im ehemalige Güeterschuppe vom Bahnhof Zollhuus-Blummberg e [[Eisenbahnmuseum|Ysebahnmuseum]], wo die ußergwöhnlichi Geschicht vo de Sauschwänzlebahn in ere Daueruusstellig dokumentiert. Des Museum wörd vo [[Ehrenamt]]liche betrybe un isch stundenwys a de Betrybsdäg vo de Museumsbahn für s Publikum göffnet.<ref>{{Internetquelle |url=http://www.ig-wtb.de/museum/museum.htm |titel=Archivierte Kopie |zugriff=2012-05-25 |archiv-url=https://web.archive.org/web/20120411191100/http://www.ig-wtb.de/museum/museum.htm |archiv-datum=2012-04-11}}</ref> Parallel zu de Museumsstrecki Wize – Zollhuus-Blumberg isch ußerdem en so gnannte ''Ysenbahn-[[Lehrpfad]]'' ygrichtet worre mit ere Längi vo 19 Kilometer un em Höheunterschyd vo rund dreihundert Meter. Desell Lehrpfad bindet au en ''Vierbahneblick'' y, bi dem die schleifeartigi Streckeführig vo de Sauschwänzlebahn bsunders guet z säh isch.<ref>{{Internetquelle |url=http://www.sauschwaenzlebahn.de/ceasy/modules/cms/main.php5?cPageId=46 |titel=Archivierte Kopie |zugriff=2012-05-25 |archiv-url=https://web.archive.org/web/20080918084733/http://www.sauschwaenzlebahn.de/ceasy/modules/cms/main.php5?cPageId=46 |archiv-datum=2008-09-18}}</ref><ref>http://www.horem.de/2009/06/03/eisenbahn-lehrpfad-blumberg-weizen/</ref><ref>http://www.tipptausch.com/reise_ausg_print.php?idr=882754001297431695{{Toter Link|date=2017-09 |bot=InternetArchiveBot |url=http://www.tipptausch.com/reise_ausg_print.php?idr=882754001297431695}}</ref> [[Datei:Eisenbahnlehrpfad Infotafel.JPG|miniatur|hochkant|Infodaflè bi nèrè Station uff èm Ysebahnlehrpfad.]] == Literatur == * Ulrich Müller: ''Die Wutachtalbahn, Strategische Umgehungsbahn, (Sauschwänzlebahn).'' Ferrovia, Grenzach-Wyhlen 1981, ISBN 3-88275-020-0. * Interessengemeinschaft zur Erhaltung der Museumsbahn Wutachtal e.&nbsp;V. (IG WTB e.&nbsp;V.): ''Die Museumsbahn Wutachtal.'' Markorplan Agentur und Verlag, Bonn 2002, ISBN 3-933356-08-3. * Hans-Wolfgang Scharf: ''Die Eisenbahn am Hochrhein.'' Bd 3. Die Strategischen Bahnen in Südbaden. EK-Verlag, Freiburg 1993, ISBN 3-88255-757-5. * Zweckverband Ringzug Schwarzwald-Baar-Heuberg (Hrsg.): ''Der 3er Ringzug. Eine Investition für die Zukunft der Region Schwarzwald-Baar-Heuberg.'' Broschüre. Villingen-Schwenningen 2006. ([https://web.archive.org/web/20071009172848/http://www.ringzug.net/de/aktuelles-00000181-00000002.html Info beim Zweckverband Ringzug]) * Klaus-Peter Ziegler: ''Pioniere der Eisenbahn''. Tatsachenroman über den Bau berühmter Bahnstrecken, Verlag Carl Ueberreuter, Wien/Stuttgart 1982, ISBN 3-8000-3178-7. * S. Pletscher: ''Führer auf der strategischen Wutach-Randen-Donaubahn''. Nachdruck als Broschüre in Leimbindung, Verlag J.A. Binder's Nachfahren, Bonndorf 1890. * Naturforschende Gesellschaft Schaffhausen: ''Der Wutach entlang''. Neujahrsblatt 52/2000 der als Autor genannten Gesellschaft mit Beiträgen div. Verfasser, im Verlag der Naturforschenden Gesellschaft SH, Schaffhausen 1999, ISBN 3-9520515-6-X. == Weblingg == {{Commonscat|Wutachtalbahn|Wuetedalbaan}} * [http://www.wutachtalbahn.de/ D Sitè zum Vorein Wuètèdalbaan e.&nbsp;V.] * [http://www.ig-wtb.de/ D Sitè zum Vorein Interèssègmeinschaft Wuètèdalbaan] * [https://sauschwaenzle-bahn.de/ È witerI Sitè, sellmoll unter m Namè ''Sauschwänzle-Bahn'']{{Toter Link|url=https://sauschwaenzle-bahn.de/ |date=2019-06}} * [http://kartan.de/index.php?id=stockhaldetunnel Websitè spezièll zum Stockhaaldèdunnel] * [http://pkjs.de/bahn/Kursbuch1944/Teil4/308d.jpg Faarblaan im Kursbuèch 1944/45] * [http://www.kleinheitz.de/cgi/thmbs.cgi?dir=/bahn/2006/04aitrachtal/ Fotositè mit Ringzüüg, Dampfloks un Nadurpark-Express] * [http://www.eisenbahn-tunnelportale.de/lb/inhalt/tunnelportale/4403.html Bildli vo allè 12 Dunnelportaal] * [http://www.bbbahn.eu/sauschwanz.htm Wuètèdalbaan Bilder un Suschtiges] * [http://www.swr.de/eisenbahn-romantik/archiv/a-bis-z/sauschwaenzlebahn-wutachtalbahn/-/id=7801126/nid=7801126/did=3628202/19p2uqe Ysèbaaromantik Folgè 1: D Sauschwänzlebaan] * [http://suedbadenbahn.de/_Wutachtalbahn/wtbfr.html Beschrybig vo dè Strategischè Baan Oberlauchringè-Hintschingè] * [http://www.vergessenebahnen.de/Ex308d.htm Kurzbeschrybig Wuètèdalbaan mit Bilddokumentation] * [http://kartan.de/index.php?id=denkschrift_strat Uuszüüg uss dè Dänkschrift vum Baudirektor A. vo Würthenau] * [https://www.youtube.com/watch?v=BE549do4sh0 Deil 1 vum Videoalmanach 2013 vo dè Sauschwänzlebaan. Abschnitt Wizä-Stockhaaldè] * [http://www.youtube.com/watch?v=QQQKNpyGoMY Deil 2 vum Videoalmanach 2013 vo dè Sauschwänzlebaan. Abschnitt Stockhaaldè-Wannè] * [http://www.youtube.com/watch?v=kAa-1QeH9dw Deil 3 vum Videoalmanach 2013 vo dè Sauschwänzlebaan. Abschnitt Wannè-Zollhuus] * [http://www.suedkurier.de/region/schwarzwald-baar-heuberg/blumberg/Sauschwaenzlebahn-zum-Historischen-Wahrzeichen-der-Ingenieurbaukunst-ernannt;art372508,7231397 Artikel i dè Lokalzitig übber d Ernennig zum hist. Wòòrzeichè] * [https://www.drehscheibe-online.de/foren/read.php?017,7330032,7330032#msg-7330032 Fotos von èrè Sonderfaart mit dè DB 212 193 am 194.1977] == Einzelnochwys == <references /> {{Navigationsleiste strategische Bahnen zur Umgehung der Schweiz}} {{Übersetzungshinweis|de|Wutachtalbahn|dütsch|103639445}} {{Coordinate |NS=47.83787 |EW=8.55641 |type=landmark |region=DE-BW}} [[Kategorie:Dütschi Bahnschtreggi]] [[Kategorie:Museumsbaan]] [[Kategorie:Museum z Bade-Wirttebärg]] [[Kategorie:Schineverkehr z Bade-Württeberg]] [[Kategorie:Chleggi]] [[Kategorie:Stüelinge]] [[Kategorie:Blumbärg]] arslbo8eiski7a2amb3q3dsncqyfeus Daillens 0 50561 1072077 924594 2025-07-08T20:02:34Z Ziv 97109 ([[c:GR|GR]]) [[File:Daillens-blason.jpg]] → [[File:CHE Daillens COA.svg]] → File replacement: jpg/png/gif to svg vector image ([[c::c:GR]]) 1072077 wikitext text/x-wiki {{Infobox Ort in der Schweiz | NAME_ORT = Daillens | BILD = Daillens, clocher du temple, côté route.jpg | BESCHREIBUNG = | BILDPFAD_KARTE = Karte Gemeinde Daillens 2011.png | BILDPFAD_WAPPEN = CHE Daillens COA.svg | REGION-ISO = CH-VD | BEZIRK = [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] | IMAGEMAP = Bezirk Gros-de-Vaud | BFS = 5480 | PLZ = 1306 | UN/LOCODE = CH DLS | BREITENGRAD = 46.620282 | LÄNGENGRAD = 6.548885 | HÖHE = 503 | FLÄCHE = 5.56 | WEBSITE = www.daillens.ch }} '''Daillens''' ([[Frankoprovenzalische Sprache|frankoprovenzalisch]] {{IPA| [a daːˈjɛː]}}) isch e [[Politische Gemeinde|bolitischi Gmai]] im [[Bezirk (Schweiz)|Bezirk]] [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] im [[Kanton Waadt]], [[Schweiz|Schwyz]]. == Geografi == Daillens isch e Hufedorf uf dr Hochflechi vum Gros de Vaud, eschtli vum Dal vu dr Venoge. D Gmaiflechi umfasst 66,5 % landwirtschaftligi Flechi, 20 % Wald, 13,3 % Sidligsflechi un 0,2 % sunschtigi Flechi.<ref name="BfS 2012">Bundesamt für Statistik: [https://www.bfs.admin.ch/bfs/de/home/statistiken/kataloge-datenbanken/tabellen.assetdetail.2420706.html Regionalporträts 2012: Kennzahlen aller Gemeinden]{{Toter Link|url=https://www.bfs.admin.ch/bfs/de/home/statistiken/kataloge-datenbanken/tabellen.assetdetail.2420706.html |date=2019-09 }}, Mai 2012</ref> == Gschicht == Daillens isch zum erschte Mol gnännt wore anne 1109 as ''Dallens''. == Bevelkerig == Quälle: Bundesamt für Statistik 2005<ref>Bundesamt für Statistik: ''Eidgenössische Volkszählung 2000: Bevölkerungsentwicklung der Gemeinden 1850–2000.'' Bern 2005 ([https://www.bfs.admin.ch/bfs/de/home/statistiken/kataloge-datenbanken/publikationen.assetdetail.340621.html Online uf bfs.admin.ch]{{Toter Link|url=https://www.bfs.admin.ch/bfs/de/home/statistiken/kataloge-datenbanken/publikationen.assetdetail.340621.html |date=2019-09 }}, Date im [https://www.bfs.admin.ch/bfsstatic/dam/assets/340621/appendix Aahang]{{Toter Link|url=https://www.bfs.admin.ch/bfsstatic/dam/assets/340621/appendix |date=2019-09 }})</ref> {| class="wikitable" width=350 |- align=center class="hintergrundfarbe5" |align=left | '''Johr''' || '''1850''' || '''1860''' || '''1870''' || '''1880''' || '''1888''' || '''1900''' || '''1910''' || '''1920''' |- align=center |align=left|'''Yywohner'''|| 405 || 409 || 402 || 405 || 416 || 428 || 431 || 410 |- align=center class="hintergrundfarbe5" |align=left | '''Johr''' || '''1930''' || '''1941''' || '''1950''' || '''1960''' || '''1970''' || '''1980''' || '''1990''' || '''2000''' |- align=center |align=left|'''Yywohner'''|| 410 || 414 || 415 || 381 || 338 || 393 || 532 || 598 |} Dr Uusländeraadail isch 2010 bi 16,9 % gläge.<ref name=" BfS 2012" /> == Religion == 59,2 % vo dr Yywooner sin [[Reformierte Kirche|evangelisch-reformiert]], 26,9 % sin [[Römisch-katholische Kirche|römisch-katholisch]] (Stand 2000).<ref name=" BfS 2012" /> == Bolitik == Bi dr Nationalrootswahle 2011 het s des Ergebnis gee:<ref name=" BfS 2012" /> [[Bürgerlich-Demokratische Partei|BDP]] 2,2 %, [[Christlichdemokratische Volkspartei|CVP]] 3,3 %, [[FDP.Die Liberalen|FDP]] 15,5 %, [[Grünliberale Partei|GLP]] 3,6 %, [[Grüne Partei der Schweiz|GP]] 14,1 %, [[Sozialdemokratische Partei der Schweiz|SP]] 21,1 %, [[Schweizerische Volkspartei|SVP]] 31,7 %, Sunschtigi 1,1 %. Dr Burgermaischter vu Daillens isch dr Jean-Yves Thevoz (Stand Merz 2014). == Wirtschaft == D Arbetslosigkait isch anne 2011 bi 4,5 % gläge.<ref name=" BfS 2012" /> == Sproch un Dialäkt == Bi dr Volkszellig 2000 hän vu dr 598 Yywohner 95 % [[Französische Sprache|Franzesisch]] as Hauptsproch aagee, 2,7 % [[Deutsche Sprache|Dytsch]], 0,8 % [[Italienische Sprache|Italienisch]] un 1,5 % anderi Sproche.<ref name=" BfS 2012" /> Dr alt frankoprovenzalisch Patois isch wahrschyns aafangs 20. Jh. uusgstorbe. Ergebnis us dr Volkszellige vu 1990 un 2000, wu zum Dail Lyt Patois as Sproch aagchryzlet hän, gälte in dr Sprochwisseschaft as Artefakt un hän ihre Ursprung ender in statistische Fähler oder ass d Lyt unter „Patois“ ihr Regionalfranzesisch verstehn<ref>Andres Kristol: ''Que reste-t-il des dialectes gallo-romans de Suisse romande?''. In: Jean-Michel Eloy (Hg.).: Evaluer la vitalité. Variétés d’oïl et autres langues. Université de Picardie / Centre d’Etudes Picardes, Amiens 1998, S. 101–114</ref><ref>Pierre Knecht: ''Die französischsprachige Schweiz''. In: Hans Bickel, Robert Schläpfer (Hg.): ''Die viersprachige Schweiz''. Sauerländer, Aarau/Frankfurt/Salzburg 2000, S. 139–176</ref> == Weblink == {{Commonscat|Daillens}} * [http://www.daillens.ch www.daillens.ch] * {{HLS|2330|Daillens|Autor=Marianne Stubenvoll}} == Fueßnote == <references/> {{Navigationsleiste Bezirk Gros-de-Vaud}} {{Normdaten}} [[Kategorie:Ort (Kanton Waadt)]] h9a4i5frdknl9a0mnhzy2ast9wowolg Montilliez 0 50669 1072079 923434 2025-07-08T20:13:28Z Ziv 97109 ([[c:GR|GR]]) [[File:Montilliez-coat of arms.svg]] → [[File:CHE Montilliez COA.svg]] → File replacement: update to new version ([[c:c:GR]]) 1072079 wikitext text/x-wiki {{Infobox Ort in der Schweiz | NAME_ORT = Montilliez | BILD = Poliez-le-Grand - école.jpg | BESCHREIBUNG = | BILDPFAD_KARTE = Karte Gemeinde Montilliez 2011.png | BILDPFAD_WAPPEN = CHE Montilliez COA.svg | REGION-ISO = CH-VD | BEZIRK = [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] | IMAGEMAP = Bezirk Gros-de-Vaud | BFS = 5540 | PLZ = 1041, 1043 | BREITENGRAD = 46.637226 | LÄNGENGRAD = 6.664166 | HÖHE = 695 | FLÄCHE = 11.94 | WEBSITE = www.montilliez.ch }} '''Montilliez''' isch e [[Politische Gemeinde|bolitischi Gmai]] im [[Bezirk (Schweiz)|Bezirk]] [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] im [[Kanton Waadt]], [[Schweiz|Schwyz]]. == Geografi == Montilliez lyt im Gros-de-Vaud zwische dr Fliss Talent im Oschte un Mentue im Weschte. D Gmaiflechi umfasst 71,5 % landwirtschaftligi Flechi, 21,7 % Wald un 6,8 % Sidligsflechi.<ref name="BfS 2012">Bundesamt für Statistik: [https://www.bfs.admin.ch/bfs/de/home/statistiken/kataloge-datenbanken/tabellen.assetdetail.2420706.html Regionalporträts 2012: Kennzahlen aller Gemeinden]{{Toter Link|url=https://www.bfs.admin.ch/bfs/de/home/statistiken/kataloge-datenbanken/tabellen.assetdetail.2420706.html |date=2019-09 }}, Mai 2012</ref> == Gschicht == Montilliez isch zum 1. Juli 2011 entstande dur d Fusion vu dr Gmaine Dommartin, Naz, Poliez-le-Grand un Sugnens.. == Bevelkerig == Quälle: Bundesamt für Statistik 2005<ref>Bundesamt für Statistik: ''Eidgenössische Volkszählung 2000: Bevölkerungsentwicklung der Gemeinden 1850–2000.'' Bern 2005 ([https://www.bfs.admin.ch/bfs/de/home/statistiken/kataloge-datenbanken/publikationen.assetdetail.340621.html Online uf bfs.admin.ch]{{Toter Link|url=https://www.bfs.admin.ch/bfs/de/home/statistiken/kataloge-datenbanken/publikationen.assetdetail.340621.html |date=2019-09 }}, Date im [https://www.bfs.admin.ch/bfsstatic/dam/assets/340621/appendix Aahang]{{Toter Link|url=https://www.bfs.admin.ch/bfsstatic/dam/assets/340621/appendix |date=2019-09 }})</ref> {| class="wikitable" width=450 |- align=center class="hintergrundfarbe5" |align=left | '''Johr''' || '''1850''' || '''1860''' || '''1870''' || '''1880''' || '''1888''' || '''1900''' || '''1910''' || '''1920''' |- align=center |align=left|'''Dommartin'''|| 245 || 217 || 260 || 247 || 249 || 207 || 199 || 189 |- align=center |align=left|'''Naz'''|| 98 || 97 || 96 || 82 || 78 || 77 || 79 || 78 |- align=center |align=left|'''Poliez-le-Grand'''|| 470 || 440 || 425 || 422 || 396 || 349 || 383 || 357 |- align=center |align=left|'''Sugnens'''|| 201 || 227 || 226 || 209 || 233 || 199 || 189 || 194 |- align=center class="hintergrundfarbe5" |align=left | '''Johr''' || '''1930''' || '''1941''' || '''1950''' || '''1960''' || '''1970''' || '''1980''' || '''1990''' || '''2000''' |- align=center |align=left|'''Dommartin'''|| 197 || 183 || 195 || 178 || 140 || 171 || 208 || 241 |- align=center |align=left|'''Naz'''|| 62 || 67 || 56 || 55 || 53 || 54 || 69 || 91 |- align=center |align=left|'''Poliez-le-Grand'''|| 324 || 273 || 329 || 314 || 289 || 310 || 485 || 528 |- align=center |align=left|'''Sugnens'''|| 204 || 166 || 206 || 176 || 181 || 155 || 182 || 233 |} Dr Uusländeraadail isch 2010 bi 12,5 % gläge.<ref name=" BfS 2012" /> == Religion == 59,1 % vo dr Yywooner sin [[Reformierte Kirche|evangelisch-reformiert]], 27,9 % sin [[Römisch-katholische Kirche|römisch-katholisch]] (Stand 2000).<ref name=" BfS 2012" /> == Bolitik == Bi dr Nationalrootswahle 2011 het s des Ergebnis gee:<ref name=" BfS 2012" /> [[Bürgerlich-Demokratische Partei|BDP]] 1,4 %, [[Christlichdemokratische Volkspartei|CVP]] 5,7 %, [[FDP.Die Liberalen|FDP]] 16,5 %, [[Grünliberale Partei|GLP]] 5,7 %, [[Grüne Partei der Schweiz|GP]] 10,5 %, [[Sozialdemokratische Partei der Schweiz|SP]] 20,2 %, [[Schweizerische Volkspartei|SVP]] 29,2 %, Sunschtigi 2,2 %. Dr Burgermaischter vu Montilliez isch dr Jean-Claude Gillieron (Stand Merz 2014). == Wirtschaft == D Arbetslosigkait isch anne 2011 bi 2,6 % gläge.<ref name=" BfS 2012" /> == Sproch un Dialäkt == Bi dr Volkszellig 2000 hän vu dr Yywohner 95,1 % vu dr Yywohner [[Französische Sprache|Franzesisch]] as Hauptsproch aagee, 3,1 % [[Deutsche Sprache|Dytsch]], 0,5 % [[Italienische Sprache|Italienisch]] un 1,3 % anderi Sproche.<ref name=" BfS 2012" /> Dr alt frankoprovenzalisch Patois isch wahrschyns aafangs 20. Jh. uusgstorbe. Ergebnis us dr Volkszellige vu 1990 un 2000, wu zum Dail Lyt Patois as Sproch aagchryzlet hän, gälte in dr Sprochwisseschaft as Artefakt un hän ihre Ursprung ender in statistische Fähler oder ass d Lyt unter „Patois“ ihr Regionalfranzesisch verstehn<ref>Andres Kristol: ''Que reste-t-il des dialectes gallo-romans de Suisse romande?''. In: Jean-Michel Eloy (Hg.).: Evaluer la vitalité. Variétés d’oïl et autres langues. Université de Picardie / Centre d’Etudes Picardes, Amiens 1998, S. 101–114</ref><ref>Pierre Knecht: ''Die französischsprachige Schweiz''. In: Hans Bickel, Robert Schläpfer (Hg.): ''Die viersprachige Schweiz''. Sauerländer, Aarau/Frankfurt/Salzburg 2000, S. 139–176</ref> == Weblink == {{Commonscat|Montilliez}} * [http://www.montilliez.ch www.montilliez.ch] == Fueßnote == <references/> {{Navigationsleiste Bezirk Gros-de-Vaud}} {{Normdaten}} [[Kategorie:Ort (Kanton Waadt)]] rtluc3b7v4x61yia4oqj0nggrwy7t9v Morrens 0 50676 1072083 923444 2025-07-08T20:21:32Z Ziv 97109 ([[c:GR|GR]]) [[File:Morrens.jpg]] → [[File:CHE Morrens COA.svg]] → File replacement: jpg/png/gif to svg vector image ([[c::c:GR]]) 1072083 wikitext text/x-wiki {{Infobox Ort in der Schweiz | NAME_ORT = Morrens | BILD = Morrens church and Davel house.JPG | BESCHREIBUNG = | BILDPFAD_KARTE = Karte Gemeinde Morrens 2011.png | BILDPFAD_WAPPEN = CHE Morrens COA.svg | REGION-ISO = CH-VD | BEZIRK = [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] | IMAGEMAP = Bezirk Gros-de-Vaud | BFS = 5527 | PLZ = 1054 | BREITENGRAD = 46.591114 | LÄNGENGRAD = 6.625548 | HÖHE = 702 | FLÄCHE = 3.68 | WEBSITE = www.morrens.ch }} '''Morrens''' ([[Frankoprovenzalische Sprache|frankoprovenzalisch]] {{IPA| [mɔˈrɛ̃]}}) isch e [[Politische Gemeinde|bolitischi Gmai]] im [[Bezirk (Schweiz)|Bezirk]] [[Bezirk Gros-de-Vaud|Gros-de-Vaud]] im [[Kanton Waadt]], [[Schweiz|Schwyz]]. == Geografi == Morrens lyt in dr Agglomeration Lausanne un umfasst s glychnamig Dorf un dr Wyler Les Biolettes. D Gmaiflechi umfasst 67 % landwirtschaftligi Flechi, 19,7 % Wald un 13,2 % Sidligsflechi.<ref name="BfS 2012">Bundesamt für Statistik: [https://www.bfs.admin.ch/bfs/de/home/statistiken/kataloge-datenbanken/tabellen.assetdetail.2420706.html Regionalporträts 2012: Kennzahlen aller Gemeinden]{{Toter Link|url=https://www.bfs.admin.ch/bfs/de/home/statistiken/kataloge-datenbanken/tabellen.assetdetail.2420706.html |date=2019-09 }}, Mai 2012</ref> == Gschicht == Morrens isch zum erschte Mol gnännt wore anne 1147 as ''Morrens''. == Bevelkerig == Quälle: Bundesamt für Statistik 2005<ref>Bundesamt für Statistik: ''Eidgenössische Volkszählung 2000: Bevölkerungsentwicklung der Gemeinden 1850–2000.'' Bern 2005 ([https://www.bfs.admin.ch/bfs/de/home/statistiken/kataloge-datenbanken/publikationen.assetdetail.340621.html Online uf bfs.admin.ch]{{Toter Link|url=https://www.bfs.admin.ch/bfs/de/home/statistiken/kataloge-datenbanken/publikationen.assetdetail.340621.html |date=2019-09 }}, Date im [https://www.bfs.admin.ch/bfsstatic/dam/assets/340621/appendix Aahang]{{Toter Link|url=https://www.bfs.admin.ch/bfsstatic/dam/assets/340621/appendix |date=2019-09 }})</ref> {| class="wikitable" width=350 |- align=center class="hintergrundfarbe5" |align=left | '''Johr''' || '''1850''' || '''1860''' || '''1870''' || '''1880''' || '''1888''' || '''1900''' || '''1910''' || '''1920''' |- align=center |align=left|'''Yywohner'''|| 326 || 330 || 337 || 329 || 334 || 285 || 305 || 266 |- align=center class="hintergrundfarbe5" |align=left | '''Johr''' || '''1930''' || '''1941''' || '''1950''' || '''1960''' || '''1970''' || '''1980''' || '''1990''' || '''2000''' |- align=center |align=left|'''Yywohner'''|| 240 || 246 || 246 || 234 || 420 || 623 || 834 || 888 |} Dr Uusländeraadail isch 2010 bi 11,2 % gläge.<ref name=" BfS 2012" /> == Religion == 48,3 % vo dr Yywooner sin [[Reformierte Kirche|evangelisch-reformiert]], 30,9 % sin [[Römisch-katholische Kirche|römisch-katholisch]] (Stand 2000).<ref name=" BfS 2012" /> == Bolitik == Bi dr Nationalrootswahle 2011 het s des Ergebnis gee:<ref name=" BfS 2012" /> [[Bürgerlich-Demokratische Partei|BDP]] 0,0 %, [[Christlichdemokratische Volkspartei|CVP]] 4,6 %, [[FDP.Die Liberalen|FDP]] 12,4 %, [[Grünliberale Partei|GLP]] 6,2 %, [[Grüne Partei der Schweiz|GP]] 13,9 %, [[Sozialdemokratische Partei der Schweiz|SP]] 28,1 %, [[Schweizerische Volkspartei|SVP]] 22,9 %, Sunschtigi 1,9 %. Dr Burgermaischter vu Morrens isch dr Jean-Daniel Chamot (Stand Merz 2014). == Wirtschaft == D Arbetslosigkait isch anne 2011 bi 2,5 % gläge.<ref name=" BfS 2012" /> == Sproch un Dialäkt == Bi dr Volkszellig 2000 hän vu dr 888 Yywohner 90,3 % [[Französische Sprache|Franzesisch]] as Hauptsproch aagee, 6,2 % [[Deutsche Sprache|Dytsch]], 0,9 % [[Italienische Sprache|Italienisch]] un 2,6 % anderi Sproche.<ref name=" BfS 2012" /> Dr alt frankoprovenzalisch Patois isch wahrschyns aafangs 20. Jh. uusgstorbe. Ergebnis us dr Volkszellige vu 1990 un 2000, wu zum Dail Lyt Patois as Sproch aagchryzlet hän, gälte in dr Sprochwisseschaft as Artefakt un hän ihre Ursprung ender in statistische Fähler oder ass d Lyt unter „Patois“ ihr Regionalfranzesisch verstehn<ref>Andres Kristol: ''Que reste-t-il des dialectes gallo-romans de Suisse romande?''. In: Jean-Michel Eloy (Hg.).: Evaluer la vitalité. Variétés d’oïl et autres langues. Université de Picardie / Centre d’Etudes Picardes, Amiens 1998, S. 101–114</ref><ref>Pierre Knecht: ''Die französischsprachige Schweiz''. In: Hans Bickel, Robert Schläpfer (Hg.): ''Die viersprachige Schweiz''. Sauerländer, Aarau/Frankfurt/Salzburg 2000, S. 139–176</ref> == Weblink == {{Commonscat|Morrens}} * [http://www.morrens.ch www.morrens.ch] * {{HLS|2370|Morrens|Autor=Marianne Stubenvoll}} == Fueßnote == <references/> {{Navigationsleiste Bezirk Gros-de-Vaud}} {{Normdaten}} [[Kategorie:Ort (Kanton Waadt)]] o7u4cwtdk6jm49a5hgs924mz7dqhjx8 Walldorf (Baden) 0 52016 1072033 1071655 2025-07-08T17:01:09Z Holder 491 /* Gschicht */ 1072033 wikitext text/x-wiki {{DISPLAYTITLE:Walldorf}} {{Infobox Gemeinde in Deutschland (Kreis) | Name = Walldorf | Wappen = DEU Walldorf (Baden) COA.svg | Breitengrad = 49/18/18/N | Längengrad = 08/38/48/E | Lageplan = Walldorf in HD.svg | Bundesland = Baden-Württemberg | Regierungsbezirk = [[Regierungsbezirk Karlsruhe|Charlsrue]] | Kreis = Rhein-Neckar-Kreis | Kreisalem = Rhy-Necker-Chrais | Höhe = 110 | Fläche = 19.91 | PLZ = 69190 | Vorwahl = 06227 | Kfz = HD | Gemeindeschlüssel = 08226095 | LOCODE = DE WDF | NUTS = DE128 | Straße = Nußlocher Straße 45 | Website = [https://www.walldorf.de/ www.walldorf.de] | Bürgermeister = Matthias Renschler | Bürgermeistertitel = | Partei = FDP }} '''Walldorf''' ([[Südfränkische Dialekte|sidfränkisch]] ''Walldoaf'') isch e Stadt im [[Rhein-Neckar-Kreis|Rhy-Necker-Chrais]] z [[Baden-Württemberg|Bade-Wirttebärg]]. D Stadt het {{EWZ|DE-BW|{{#Property:P439}}}} Iiwohner (Stand: {{EWD|DE-BW}}). Mit dr Nochberstadt [[Wiesloch]] bildet si ne [[Mittelzentrum|Mittelzäntrum]] in dr [[Metropolregion Rhein-Neckar|Metropolregion Rhyy-Necker]]. Iberregional chännt me Walldorf dur dr Hauptsitz vum Softwareunternäme [[SAP]] un s Autobahnchryz Walldorf. Iber dr Walldorfer Uuswanderer [[Johann Jakob Astor]] het d Stadt indiräkt dr Name fir d Waldorf-Astoria-Hotäll un dr Waldorfsalat gee un au fir d Waldorf-Astoria-Zigarettefabrik un d Waldorfschuele. == Geografi == Walldorf lyt eschtli vum Schwetzinger Hardt un dr A5 un nerdlig vu dr A6. Dr Baan bstoht us 30 % Landwirtschaftsflechi, 39 % Wald, 30,4 % Sidligsflechi un 0,5 % sunschtiger Flechi.<ref>Statistisches Bundesamt: Bodenfläche nach Art der tatsächlichen Nutzung - Stichtag 31.12. - regionale Tiefe: Gemeinden, Samt-/Verbandsgemeinden (bis 2011)</ref> Nochbergmaine vu Walldorf (Baden) sin [[Wiesloch]], [[Sandhausen]], [[Leimen (Baden)|Leimen]], [[Nußloch]], [[Wiesloch]], [[St. Leon-Rot]] un [[Reilingen]]. == Gmaigliderig == Zue Walldorf ghere di glychnamig Stadt, d Ortschaft „Impex, Süddeutsche Metallwerke G.m.b.H.“ un dr Wohnblatz Haltestelle Walldorf. == Gschicht == Walldorf isch zum erschte Mol gnännt wore am 20. Oktober 770 in ere Schänkigsurkund vum Chloschter Lorsch im [[Lorscher Codex]] as ''Waltdorf''.<ref>{{Internetquelle |autor=Minst, Karl Josef [Übers.] |url=https://digi.ub.uni-heidelberg.de/diglit/minst1968bd2/0250 |titel=Lorscher Codex (Band 2), Urkunde 678, 20. Oktober 770 – Reg. 570 |werk=Heidelberger historische Bestände – digital |hrsg=Universitätsbibliothek Heidelberg |seiten=248 |abruf=2016-02-02}}</ref> Anne 1230 hän d Bfalzgrofe Walldorf as Rychsläche iberchuu. Wu d Kurbfalz anne 1803 im Rame vum [[Reichsdeputationshauptschluss|Rychsdeputationshauptschluss]] [[Säkularisation|säkularisiert]] woren isch, isch Walldorf an s [[Kurfürstentum Baden|Kurfirschtedum Bade]] chuu, ab 1806 an s [[Großherzogtum Baden|Großherzogtum Bade]]. In dr Kurbfalz het Walldorf zue dr Kirchheimer Zent ghert un isch im Badische derno zum [[Oberamt Heidelberg|Oberamt Haidelberch]] chuu, speter zum [[Bezirksamt Heidelberg|Bezirksamt Haidelberch]] ghert, wu 1939 dr [[Landkreis Heidelberg|Landchrais Haidelberch]] drus woren isch. Im Rame vu dr [[Kreisreform Baden-Württemberg 1973|bade-wirttebärgische Chraisreform]] isch 1973 dr Landchrais Haidelberch ufglest wore un Walldorf isch zum neie Rhy-Necker-Chrais chuu. == Verwaltig == Walldorf ghert zue kainere Verwaltigsgmainschaft. ; Burgermaischter vu Walldorf * 1945–1946: Hans Gärtner (KPD) * 1946–1954: Wilhelm Schmelcher (CDU) * 1954–1974: Wilhelm Willinger (FDP) * 1974–1998: Jürgen Criegee (FDP) * 1998–2011: Heinz Merklinger (CDU) * 2011–2021: Christiane Staab (CDU) * syt 2021: Matthias Renschler (FDP) ; Partnerstedt * {{USA|#}} [[Astoria (Oregon)|Astoria]], USA, syt 1963 * {{TUR|#}} [[Kırklareli]], Dirkei, syt 1970 * {{FRA|#}} [[Saint-Max]], Frankrych, syt 1985 * {{USA|#}} [[Waldorf (Maryland)|Waldorf]], USA, syt 2001 * {{USA|#}} [[Freeport (New York)|Freeport]], Nassau County, USA, syt 2003 * {{DEU|#}} Walldorf, Stadtdail vu [[Meiningen]], Dytschland, syt 2007 == Kultur un Böuwärch == * Astorhuus (1854, friejer Arme- un Waisehuus, speter Grundschuel, hite Museum) * Evangelischi Stadtchilche (1856 bis 1861, neigotisch) * Kadolischi Chilche St. Peter (spotbarock, 1787, Freske im Gloggedurm us em 15. Jh.) * Laurentiuskapäll (1783) * Alti Synagog (1716 as Reformierti Chilche böue, 1861 bis 1938 Synagog, 1954 bis 2018 Neiaposchtolischi Chilche, hite im Bsitz vu dr Stadt) <gallery> Walldorf Rathaus 20100707.jpg|Rothuus Astorhaus Walldorf.jpg|Astorhuus Johann Jakob Astor II.JPG|Johann-Jakob-Astor-Statue Walldorf Evangelische Kirche 20100707.jpg|Evangelischi Stadtchilche Walldorf Katholische Kirche 20070516.jpg|Kadolischi Chilche St. Peter Schlossplatz, Laurentiuskapelle Walldorf 20170316 001.jpg|Laurentiuskapäll Alte Synagoge, Neuapostolische Kirche Walldorf 20170316 001.jpg|Alti Synagog Walldorf Bahnhofstraße 5 Ehemalige Volksschule3.JPG|Alti Schuel (1891) 20161114Pfaelzer Hof Walldorf3.jpg|Gaschthuus Pfälzer Hof SAP AG headquarter Walldorf building 1.jpg|Hauptsitz vu SAP </gallery> == Dialäkt == Dr Dialäkt vu Walldorf ghert zum [[Südfränkische Dialekte|Sidfränkisch]]. == Literatur == * Andy Herrmann: Walldorf im Nationalsozialismus. Gleichschaltung, Verfolgung, Widerstand in einer nordbadischen Kleinstadt. Regionalkultur, Ubstadt-Weiher 2023, ISBN 978-3-95505-430-4. * Ludwig H. Hildebrandt (Bearb.): ''Mittelalterliche Urkunden über Wiesloch und Walldorf und die Ortsteile Alt-Wiesloch, Baiertal, Frauenweiler, Hohenhardt und Schatthausen sowie der Herren von Hohenhart, von Schadehusen, von Walldorf und von Wissenloch.'' Regionalkultur, Ubstadt-Weiher 2001, ISBN 3-89735-164-1 * Klaus Ronellenfitsch: ''Walldorfer Familienbuch 1650–1900'' (= Badische Ortssippenbücher. Band 68). Vereinigung Walldorfer Heimatfreunde, Walldorf 1993. * Stadt Walldorf (Hrsg.): ''Walldorfer Geschichte(n) aus 12 Jahrhunderten. 1250 Jahre Walldorf.'' Regionalkultur, Ubstadt-Weiher, 2019, ISBN 978-3-95505-164-8. * Stadt Walldorf, Vereinigung Walldorfer Heimatfreunde e. V. 1965 (Hrsg.): ''Walldorf 21 – 100 Jahre Stadtrechte. Von der Hopfenbörse zum virtuellen Marktplatz.'' Regionalkultur, Ubstadt-Weiher 2003, ISBN 3-89735-179-X * C. W. F. L. Stocker: ''Chronik von Walldorf.'' Selbstverlag Bruchsal. 1888. * Albert Weisbrod: ''Wege – Arbeiterleben in Walldorf.'' Geiger-Verlag Horb am Neckar. 1989. * Konrad Winkler: ''Walldorf – Stadt zwischen den Wäldern.'' Verlag der Stadt Walldorf. 1969. * ''Walldorfer Heimatbuch.'' Verlag der Stadt Walldorf. 1970. == Weblink == {{Commonscat|Walldorf (Baden)}} * [https://www.walldorf.de/ Websyte vu Walldorf] * [https://www.leo-bw.de/detail-gis/-/Detail/details/ORT/labw_ortslexikon/6573/Walldorf+HD Walldorf] uf LEO-BW == Fueßnote == <references/> {{Navigationsleiste Städte und Gemeinden im Rhein-Neckar-Kreis}} {{Normdaten}} [[Kategorie:Ort (Rhy-Necker-Krais)]] nk35qhcr7nmwplpztlreu5rqcv8kgsh Weinheim 0 52017 1072034 999567 2025-07-08T17:17:04Z Holder 491 1072034 wikitext text/x-wiki {{Infobox Gemeinde in Deutschland (Kreis) | Name = Weinheim | Wappen = DEU Weinheim COA.svg | Breitengrad = 49/33/22/N | Längengrad = 08/40/11/E | Lageplan = Weinheim in HD.svg | Bundesland = Baden-Württemberg | Regierungsbezirk = [[Regierungsbezirk Karlsruhe|Charlsrue]] | Kreis = Rhein-Neckar-Kreis | Kreisalem = Rhy-Necker-Chrais | Höhe = 135 | Fläche = 58.11 | PLZ = 69469 | PLZ-alt = 6940 | Vorwahl = 06201 | Kfz = HD | Gemeindeschlüssel = 08226096 | LOCODE = DE WHM | Gliederung = Kernstadt und 10 Stadtteile | Straße = Obertorstraße 9 | Website = [https://www.weinheim.de/,Lde/575505.html www.weinheim.de] | Bürgermeister = Manuel Just | Bürgermeistertitel = Oberbürgermeister | Partei = SPD }} '''Weinheim''' ([[Pfälzische Dialekte|pfälzisch]] ''Woinem'') isch e Stadt im [[Rhein-Neckar-Kreis|Rhy-Necker-Chrais]] z [[Baden-Württemberg|Bade-Wirttebärg]]. D Stadt het {{EWZ|DE-BW|{{#Property:P439}}}} Iiwohner (Stand: {{EWD|DE-BW}}). Me nännt d Stadt au ''Zweiburgenstadt''. == Geografi == Weinheim lyt an dr [[Badische Bergstraße|Badische Bärgstroß]], am Weschtrand vum [[Odenwald|Odewald]]. Nochbergmaine vu Weinheim sin [[Birkenau (Odenwald)|Birkenau]], [[Gorxheimertal]], [[Heiligkreuzsteinach]], [[Wilhelmsfeld]], [[Schriesheim]], [[Hirschberg an der Bergstraße|Hirschberg]], [[Heddesheim]], [[Viernheim]] un [[Hemsbach]]. Dr Baan bstoht us 42 % Landwirtschaftsflechi, 30 % Wald, 25,1 % Sidligsflechi un 2,8 % sunschtiger Flechi.<ref>Statistisches Bundesamt: Bodenfläche nach Art der tatsächlichen Nutzung - Stichtag 31.12. - regionale Tiefe: Gemeinden, Samt-/Verbandsgemeinden (bis 2011)</ref> == Gmaigliderig == Zue Weinheim ghere d Stadtdail Hohensachsen, Lützelsachsen, Oberflockenbach, Rippenweier, Ritschweier, Sulzbach un Weinheim. Zue Hohensachsen ghert näb em glychnamige Dorf no d Ortschaft Siedlung im Ritschweier Tal, zue Lützelsachsen näb em glychnamige Dorf dr Wohnblatz Kinder- u. Jugendheim Pilgerhaus, zue Oberflockenbach näb em glychnamige Dorf dr Wyler Steinklingen, s Gheft Wünschmichelbach un dr Wohnblatz Daummühle, zue Rippenweier näb em glychnamige Dorf dr Wyler Rittenweier, d Ortschafte Heiligkreuz un Hohert (Ferienheim) un dr Wohnblatz Deisenklinge, zue Ritschweier näb em glychnamige Dorf dr Wyler Oberkunzenbach, zue Sulzbach näb em glychnamige Dorf s Gheft Sulzbacherhof un zue Weinheim näbe dr glychnamige Stadt d Wyler Bertleinsbrücke un Weid un d Ortschafte Nächstenbach, Nächstenbacher Berg, Ofling un Waid.<ref>''Das Land Baden-Württemberg. Amtliche Beschreibung nach Kreisen und Gemeinden. Band V: Regierungsbezirk Karlsruhe'' Kohlhammer, Stuttgart 1976, ISBN 3-17-002542-2. S. 425–430</ref> == Gschicht == Weinheim isch zum erschte Mol im [[Lorscher Codex]] anne 755 as ''Winenheim'' gnännt wore.<ref>{{Internetquelle |autor=Minst, Karl Josef [Übers.] |url=http://digi.ub.uni-heidelberg.de/diglit/minst1968bd2/0141 |titel=Lorscher Codex (Band 2), Urkunde 429 17. Juli 755 – Reg. 1 |werk=Heidelberger historische Bestände – digital |hrsg=Universitätsbibliothek Heidelberg |seiten=139 |abruf=2016-01-21}}</ref> Anne 1000 het Weinheim vum Chaiser [[Otto III. (HRR)|Otto III.]] s Märträcht iberchuu, 1065 s Minzrächt. Iber em Ort het s Chloschter Lorsch d [[Burg Windeck (Weinheim)|Burg Windeck]] böue. As Lorscher Vogt het dr [[Pfalzgraf bei Rhein|Bfalzgrof]] [[Konrad der Staufer|Konrad]] Aasprich uf Weinheim un d Burg gstellt. Wu 1232 s Lorscher Chloschter em [[Kurmainz|Mainzer Bischof]] unterstellt woren isch , isch zue lengerem Stryt zwische Mainz un dr Kurbfalz chuu. Weinheim isch zwaiddailt wore, d ''Altstadt'' isch unterr Mainzer Herrschaft chuu, d Bfalzgrofe hän derno uf ere Terrasse iber dr [[Weschnitz]] d ''Neustadt'' böue. Im ''Hemsbacher Schidsspruch'' vu 1264 isch die Drännig feschtgrschibe wore, d Neustadt un d Burg Windeck sin em Bflazgrof zuegsproche wore, d Altstadt isch mainzerisch blibe. Dur e Gebietsuusdusch anne 1308 isch schließlig au d Altstadt uf d Bfalz ibergange, 1454 sin d Altstadt un d BNeustadt zue aire Stadt zämedue wore. Wu d Kurbfalz anne 1803 im Rame vum [[Reichsdeputationshauptschluss|Rychsdeputationshauptschluss]] [[Säkularisation|säkularisiert]] woren isch, isch Weinheim an s [[Kurfürstentum Baden|Kurfirschtedum Bade]] chuu, ab 1806 an s [[Großherzogtum Baden|Großherzogtum Bade]]. In dr Kurbfalz het Weinheim scho syt Ändi vum 14. Johrhundert zum [[Oberamt Heidelberg]] ghert. zue dr Kirchheimer Zent ghert un isch im Badische derno Sitz vum [[Amt Weinheim|glychnamige Amt]] gsii. Anne isch s Bezirksamt Weinheim Dail vum [[Bezirksamt Mannheim]] wore, wu 1939 dr [[Landkreis Mannheim|Landchrais Mannheim]] drus woren isch. Im Rame vu dr [[Kreisreform Baden-Württemberg 1973|bade-wirttebärgische Chraisreform]] isch 1973 dr Landchrais Mannheim ufglest wore un d Weinheim isch zum neie Rhy-Necker-Chrais chuu. Syt 1956 isch Weinheim [[Große Kreisstadt|Großi Chraisstadt]]. === Yygmaindige === * 1. Mai 1972: Oberflockenbach<ref name="Gemeindeverzeichnis1970bis1982">{{BibISBN|3170032631|Seite=477}}</ref> * 1. Juni 1972: Sulzbach<ref name="Gemeindeverzeichnis1970bis1982" /> * 1. Juli 1972: Rippenweier<ref name="Gemeindeverzeichnis1970bis1982" /> * 1. Augschte 1972: Ritschweier<ref name="Gemeindeverzeichnis1970bis1982" /> * 1. Jänner 1973: Hohensachsen, Lützelsachsen<ref name="Gemeindeverzeichnis1970bis1982" /> === Yywohnerentwicklig === {{Manueller Rahmen | align = right | width = 400 | link = :c:File:Einwohnerentwicklung von Weinheim.svg#Daten | content = [[Datei:Einwohnerentwicklung von Weinheim.svg|400px]]&emsp;[[Datei:Einwohnerentwicklung von Weinheim - ab 1871.svg|400px]] | caption = Einwohnerentwicklung von Weinheim. Oben ab 1439 bis 2016. Unten ein Ausschnitt ab 1871 }} [[Datei:Bevölkerungspyramide Weinheim 2011.png|mini|400px|rechts|Bevölkerungspyramide für Weinheim (Datenquelle: Zensus 2011<ref>[https://ergebnisse2011.zensus2022.de/datenbank/online/ Datenbank Zensus 2011, Weinheim, Alter + Geschlecht]</ref>)]] Yywohnerzahle noch em jewylige Gebietsstand. D Zahle sin Schetzige, Volkszelligsergebnis (¹) oder amtligi Furtschrybige vu dr Statistische Ämter. {| | style="vertical-align:top;" | {| class="wikitable" | style="background:#efefef;" | '''Johr / Datum''' ! style="background:#EFEFEF;"| Yywohner |- | 1439 || style="text-align:right;" | 1.780 |- | 1774 || style="text-align:right;" | 1.774 |- | 1812 || style="text-align:right;" | 4.039 |- | 1830 || style="text-align:right;" | 5.000 |- | 1858 || style="text-align:right;" | 5.805 |- | 1859 || style="text-align:right;" | 5.929 |- | 1. Dezämber 1871 || style="text-align:right;" | 6.350 |- | 1. Dezämber 1880 ¹ || style="text-align:right;" | 7.159 |- | 1. Dezämber 1890 ¹ || style="text-align:right;" | 8.243 |- | 1. Dezämber 1900 ¹ || style="text-align:right;" | 11.167 |- | 1. Dezämber 1910 ¹ || style="text-align:right;" | 14.170 |- | 8. Oktober 1919 ¹ || style="text-align:right;" | 14.550 |- | 16. Juni 1925 ¹ || style="text-align:right;" | 15.793 |- | 16. Juni 1933 ¹ || style="text-align:right;" | 17.486 |- | 17. Mai 1939 ¹ || style="text-align:right;" | 18.561 |} | style="vertical-align:top;" | {| class="wikitable" | style="background:#efefef;" | '''Jahr / Datum''' ! style="background:#EFEFEF;"| Einwohner |- | Dezämber 1945 ¹ || style="text-align:right;" | 19.944 |- | 13. Septämber 1950 ¹ || style="text-align:right;" | 25.199 |- | 6. Juni 1961 ¹ || style="text-align:right;" | 27.859 |- | 27. Mai 1970 ¹ || style="text-align:right;" | 29.670 |- | 31. Dezämber 1975 || style="text-align:right;" | 41.005 |- | 31. Dezämber 1980 || style="text-align:right;" | 41.654 |- | 25. Mai 1987 ¹ || style="text-align:right;" | 41.934 |- | 31. Dezämber 1990 || style="text-align:right;" | 42.241 |- | 31. Dezämber 1995 || style="text-align:right;" | 42.812 |- | 31. Dezämber 2000 || style="text-align:right;" | 42.520 |- | 31. Dezämber 2005 || style="text-align:right;" | 43.417 |- | 31. Dezämber 2010 || style="text-align:right;" | 43.014 |- | 31. Dezämber 2015 || style="text-align:right;" | 44.928 |- | 31. Dezämber 2020 || style="text-align:right;" | 45.497 |} |} ¹ Volkszelligsergebnis == Verwaltig == Weinheim isch e [[Mittelzentrum|Mittelzäntrum]]. Burgermaischter vu Weinheim, sy 1956 Obwerburgermaischter: * 1805–1807: Alexander Büchler * 1807–1817: Adam Leist * 1817–1829: Johann Gottlieb Leisering * 1829–1838: Albert Ludwig Grimm * 1838–1844: Philipp Kraft * 1844–1870: Friedrich Daniel Weisbrod * 1870–1872: Georg Peter Köhler II * 1872–1881: Johann Heinrich Fild * 1881–1885: Hermann Haas * 1885–1912: Heinrich Ehret * 1912–1920: Karl Alexander Wettstein * 1920–1938: Joseph Huegel * 1938–1945: Reinhold Bezler * 1945: Richard Freudenberg * 1945–1948: Wilhelm Brück * 1948–1966: Rolf Engelbrecht * 1966–1986: Theo Gießelmann * 1986–2002: Uwe Kleefoot * 2002–2018: Heiner Bernhard * seit 2019: Manuel Just ; Partnerstedt * [[Cavaillon]], [[Département Vaucluse]], Frankrych, seit 1958 * [[Lutherstadt Eisleben]], [[Sachsen-Anhalt|Sachse-Anhalt]], syt 1990 * [[Imola]], [[Emilia-Romagna]], Italie, syt 1991 * [[Ramat Gan]], Israel, syt 1999 == Kultur un Böuwärch == * s Alt Rothuus (1557) * Märtbrunne * Löwenapothek (17. Jh.) * Evangelischi Stadtchilche (1731) * Katholischi Chilche St. Laurentius (1913) * Evangelischi Peterschilche St. Peter (1912, neiromanisch) * Markuschilche (1957, brutalistisch) * Stadtmure mit Obertor, Blaue Huet, Häxedurm un Rote Durm * Burgruine [[Burg Windeck (Weinheim)|Windeck]] * [[Wachenburg]] (böue 1907 bis 1928) * [[Weinheimer Schloss|Schloss]] (1537, hite Rothuus) * Amtshuus vum Dytsche Orde (1710, hite Stadtmuseum) <gallery> Weinheim-Gasse.jpg|Gass in dr Altstadt Steinbruch Weinheim.jpg|Weinheimer Staibruch Weinheim Schloss 20120918.jpg|Weinheimer Schloss Weinheim-marktplatz2012.jpg|Märtblatz Burg Windeck (Weinheim).jpg|Burg Windeck Römerbrücke bei Weinheim.jpg|Remerbrugg </gallery> == Dialäkt == Dr Dialäkt vu Weinheim ghert zum [[Pfälzische Dialekte|Pfälzisch]]. == Literatur == * Ute Grau, Barbara Guttmann: ''Weinheim – Geschichte einer Stadt''. Diesbach Medien, Weinheim 2008, ISBN 978-3-936468-40-3. * Hans Huth: ''Die Kunstdenkmäler des Landkreises Mannheim: Ohne Stadt Schwetzingen''. München 1967. * Staatl. Archivverwaltung Baden-Württemberg in Verbindung mit d. Städten u.d. Landkreisen Heidelberg u. Mannheim (Hrsg.): '' Die Stadt- und die Landkreise Heidelberg und Mannheim: Amtliche Kreisbeschreibung''. ** Bd. 1: ''Allgemeiner Teil''. Karlsruhe 1966. ** Bd. 3: ''Die Stadt Mannheim und die Gemeinden des Landkreises Mannheim''. Karlsruhe 1970. * Josef Fresin: ''Die Geschichte der Stadt Weinheim''. Beltz, Weinheim 1998. * Erich Keyser (Hrsg.): ''Badisches Städtebuch. Band IV 2''. Stuttgart 1959 (Deutsches Städtebuch. Handbuch städtischer Geschichte – Im Auftrage der Arbeitsgemeinschaft der historischen Kommissionen und mit Unterstützung des Deutschen Städtetages, des Deutschen Städtebundes und des Deutschen Gemeindetages). * Siegfried Demuth: ''Die Pflanzenwelt von Weinheim und Umgebung''. Verlag Regionalkultur, Ubstadt-Weiher, ISBN 978-3-89735-115-8. * Peter Fuchs, Ferdinand Müller, Carsten Lucas: ''Weinheim''. Beltz Verlag, Weinheim 1997. * Angelika Thieme: ''Weinheim. Die Altstadt als Gesamtanlage unter Denkmalschutz.'' In: ''Denkmalpflege in Baden-Württemberg'', 34. Jg. 2005, Heft 3, S. 151–158 ([http://www.denkmalpflege-bw.de/fileadmin/media/publikationen_und_service/nachrichtenblaetter/2005-03.pdf PDF]) * Wolfgang Löckel: ''Weinheim und seine Eisenbahnen''. EK-Verlag, Freiburg 2014, ISBN 978-3-88255-233-1. * Heinz Schmitt: ''Weinheimer Wortschatz. Ein Wörterbuch zur Mundart der Zweiburgenstadt.'' 4., verb. u. veränd. Aufl. Edition Diesbach, Weinheim 2001, ISBN 978-3-9806464-4-4. * Rudolf Kreutzer: ''Ortsfamilienbuch Hirschberg/Bergstraße. Leutershausen und Großsachsen einschließlich der Kirchenfiliale Heiligkreuz mit den Orten Heiligkreuz, Rippenweier, Ursenbach, Oberflockenbach, Steinklingen, Rittenweier. 1675–1900''. Kulturförderverein, Hirschberg/Bergstraße 2007 (= Badische Ortssippenbücher 125). == Weblink == {{Commonscat|Weinheim}} * [https://www.weinheim.de/,Lde/575505.html Websyte vu Weinheim] * [https://www.leo-bw.de/web/guest/detail-gis/-/Detail/details/ORT/labw_ortslexikon/6578/Weinheim ] uf LEO-BW ** [https://www.leo-bw.de/web/guest/detail-gis/-/Detail/details/ORT/labw_ortslexikon/6583/Hohensachsen+-+Altgemeinde%7ETeilort Hohensachsen] uf LEO-BW ** [https://www.leo-bw.de/web/guest/detail-gis/-/Detail/details/ORT/labw_ortslexikon/6586/L%C3%BCtzelsachsen+-+Altgemeinde%7ETeilort Lützelsachsen] uf LEO-BW ** [https://www.leo-bw.de/web/guest/detail-gis/-/Detail/details/ORT/labw_ortslexikon/6588/Oberflockenbach+-+Altgemeinde%7ETeilort Oberflockenbach] uf LEO-BW ** [https://www.leo-bw.de/web/guest/detail-gis/-/Detail/details/ORT/labw_ortslexikon/6591/Rippenweier+-+Altgemeinde%7ETeilort Rippenweier] uf LEO-BW ** [https://www.leo-bw.de/web/guest/detail-gis/-/Detail/details/ORT/labw_ortslexikon/6592/Ritschweier+-+Altgemeinde%7ETeilort Ritschweier] uf LEO-BW ** [https://www.leo-bw.de/web/guest/detail-gis/-/Detail/details/ORT/labw_ortslexikon/6596/Sulzbach+-+Altgemeinde%7ETeilort Sulzbach] uf LEO-BW ** [https://www.leo-bw.de/web/guest/detail-gis/-/Detail/details/ORT/labw_ortslexikon/6601/Weinheim+-+Altgemeinde%7ETeilort Weinheim, Altgemeinde] uf LEO-BW == Fueßnote == <references/> {{Navigationsleiste Städte und Gemeinden im Rhein-Neckar-Kreis}} {{Normdaten}} [[Kategorie:Ort (Rhy-Necker-Krais)]] lkzonc3iydnb7q75cyn1c5s10b8fr4m 1072035 1072034 2025-07-08T17:17:16Z Holder 491 1072035 wikitext text/x-wiki {{Infobox Gemeinde in Deutschland (Kreis) | Name = Weinheim | Wappen = DEU Weinheim COA.svg | Breitengrad = 49/33/22/N | Längengrad = 08/40/11/E | Lageplan = Weinheim in HD.svg | Bundesland = Baden-Württemberg | Regierungsbezirk = [[Regierungsbezirk Karlsruhe|Charlsrue]] | Kreis = Rhein-Neckar-Kreis | Kreisalem = Rhy-Necker-Chrais | Höhe = 135 | Fläche = 58.11 | PLZ = 69469 | PLZ-alt = 6940 | Vorwahl = 06201 | Kfz = HD | Gemeindeschlüssel = 08226096 | LOCODE = DE WHM | Gliederung = Kernstadt und 10 Stadtteile | Straße = Obertorstraße 9 | Website = [https://www.weinheim.de/,Lde/575505.html www.weinheim.de] | Bürgermeister = Manuel Just | Bürgermeistertitel = Oberbürgermeister | Partei = }} '''Weinheim''' ([[Pfälzische Dialekte|pfälzisch]] ''Woinem'') isch e Stadt im [[Rhein-Neckar-Kreis|Rhy-Necker-Chrais]] z [[Baden-Württemberg|Bade-Wirttebärg]]. D Stadt het {{EWZ|DE-BW|{{#Property:P439}}}} Iiwohner (Stand: {{EWD|DE-BW}}). Me nännt d Stadt au ''Zweiburgenstadt''. == Geografi == Weinheim lyt an dr [[Badische Bergstraße|Badische Bärgstroß]], am Weschtrand vum [[Odenwald|Odewald]]. Nochbergmaine vu Weinheim sin [[Birkenau (Odenwald)|Birkenau]], [[Gorxheimertal]], [[Heiligkreuzsteinach]], [[Wilhelmsfeld]], [[Schriesheim]], [[Hirschberg an der Bergstraße|Hirschberg]], [[Heddesheim]], [[Viernheim]] un [[Hemsbach]]. Dr Baan bstoht us 42 % Landwirtschaftsflechi, 30 % Wald, 25,1 % Sidligsflechi un 2,8 % sunschtiger Flechi.<ref>Statistisches Bundesamt: Bodenfläche nach Art der tatsächlichen Nutzung - Stichtag 31.12. - regionale Tiefe: Gemeinden, Samt-/Verbandsgemeinden (bis 2011)</ref> == Gmaigliderig == Zue Weinheim ghere d Stadtdail Hohensachsen, Lützelsachsen, Oberflockenbach, Rippenweier, Ritschweier, Sulzbach un Weinheim. Zue Hohensachsen ghert näb em glychnamige Dorf no d Ortschaft Siedlung im Ritschweier Tal, zue Lützelsachsen näb em glychnamige Dorf dr Wohnblatz Kinder- u. Jugendheim Pilgerhaus, zue Oberflockenbach näb em glychnamige Dorf dr Wyler Steinklingen, s Gheft Wünschmichelbach un dr Wohnblatz Daummühle, zue Rippenweier näb em glychnamige Dorf dr Wyler Rittenweier, d Ortschafte Heiligkreuz un Hohert (Ferienheim) un dr Wohnblatz Deisenklinge, zue Ritschweier näb em glychnamige Dorf dr Wyler Oberkunzenbach, zue Sulzbach näb em glychnamige Dorf s Gheft Sulzbacherhof un zue Weinheim näbe dr glychnamige Stadt d Wyler Bertleinsbrücke un Weid un d Ortschafte Nächstenbach, Nächstenbacher Berg, Ofling un Waid.<ref>''Das Land Baden-Württemberg. Amtliche Beschreibung nach Kreisen und Gemeinden. Band V: Regierungsbezirk Karlsruhe'' Kohlhammer, Stuttgart 1976, ISBN 3-17-002542-2. S. 425–430</ref> == Gschicht == Weinheim isch zum erschte Mol im [[Lorscher Codex]] anne 755 as ''Winenheim'' gnännt wore.<ref>{{Internetquelle |autor=Minst, Karl Josef [Übers.] |url=http://digi.ub.uni-heidelberg.de/diglit/minst1968bd2/0141 |titel=Lorscher Codex (Band 2), Urkunde 429 17. Juli 755 – Reg. 1 |werk=Heidelberger historische Bestände – digital |hrsg=Universitätsbibliothek Heidelberg |seiten=139 |abruf=2016-01-21}}</ref> Anne 1000 het Weinheim vum Chaiser [[Otto III. (HRR)|Otto III.]] s Märträcht iberchuu, 1065 s Minzrächt. Iber em Ort het s Chloschter Lorsch d [[Burg Windeck (Weinheim)|Burg Windeck]] böue. As Lorscher Vogt het dr [[Pfalzgraf bei Rhein|Bfalzgrof]] [[Konrad der Staufer|Konrad]] Aasprich uf Weinheim un d Burg gstellt. Wu 1232 s Lorscher Chloschter em [[Kurmainz|Mainzer Bischof]] unterstellt woren isch , isch zue lengerem Stryt zwische Mainz un dr Kurbfalz chuu. Weinheim isch zwaiddailt wore, d ''Altstadt'' isch unterr Mainzer Herrschaft chuu, d Bfalzgrofe hän derno uf ere Terrasse iber dr [[Weschnitz]] d ''Neustadt'' böue. Im ''Hemsbacher Schidsspruch'' vu 1264 isch die Drännig feschtgrschibe wore, d Neustadt un d Burg Windeck sin em Bflazgrof zuegsproche wore, d Altstadt isch mainzerisch blibe. Dur e Gebietsuusdusch anne 1308 isch schließlig au d Altstadt uf d Bfalz ibergange, 1454 sin d Altstadt un d BNeustadt zue aire Stadt zämedue wore. Wu d Kurbfalz anne 1803 im Rame vum [[Reichsdeputationshauptschluss|Rychsdeputationshauptschluss]] [[Säkularisation|säkularisiert]] woren isch, isch Weinheim an s [[Kurfürstentum Baden|Kurfirschtedum Bade]] chuu, ab 1806 an s [[Großherzogtum Baden|Großherzogtum Bade]]. In dr Kurbfalz het Weinheim scho syt Ändi vum 14. Johrhundert zum [[Oberamt Heidelberg]] ghert. zue dr Kirchheimer Zent ghert un isch im Badische derno Sitz vum [[Amt Weinheim|glychnamige Amt]] gsii. Anne isch s Bezirksamt Weinheim Dail vum [[Bezirksamt Mannheim]] wore, wu 1939 dr [[Landkreis Mannheim|Landchrais Mannheim]] drus woren isch. Im Rame vu dr [[Kreisreform Baden-Württemberg 1973|bade-wirttebärgische Chraisreform]] isch 1973 dr Landchrais Mannheim ufglest wore un d Weinheim isch zum neie Rhy-Necker-Chrais chuu. Syt 1956 isch Weinheim [[Große Kreisstadt|Großi Chraisstadt]]. === Yygmaindige === * 1. Mai 1972: Oberflockenbach<ref name="Gemeindeverzeichnis1970bis1982">{{BibISBN|3170032631|Seite=477}}</ref> * 1. Juni 1972: Sulzbach<ref name="Gemeindeverzeichnis1970bis1982" /> * 1. Juli 1972: Rippenweier<ref name="Gemeindeverzeichnis1970bis1982" /> * 1. Augschte 1972: Ritschweier<ref name="Gemeindeverzeichnis1970bis1982" /> * 1. Jänner 1973: Hohensachsen, Lützelsachsen<ref name="Gemeindeverzeichnis1970bis1982" /> === Yywohnerentwicklig === {{Manueller Rahmen | align = right | width = 400 | link = :c:File:Einwohnerentwicklung von Weinheim.svg#Daten | content = [[Datei:Einwohnerentwicklung von Weinheim.svg|400px]]&emsp;[[Datei:Einwohnerentwicklung von Weinheim - ab 1871.svg|400px]] | caption = Einwohnerentwicklung von Weinheim. Oben ab 1439 bis 2016. Unten ein Ausschnitt ab 1871 }} [[Datei:Bevölkerungspyramide Weinheim 2011.png|mini|400px|rechts|Bevölkerungspyramide für Weinheim (Datenquelle: Zensus 2011<ref>[https://ergebnisse2011.zensus2022.de/datenbank/online/ Datenbank Zensus 2011, Weinheim, Alter + Geschlecht]</ref>)]] Yywohnerzahle noch em jewylige Gebietsstand. D Zahle sin Schetzige, Volkszelligsergebnis (¹) oder amtligi Furtschrybige vu dr Statistische Ämter. {| | style="vertical-align:top;" | {| class="wikitable" | style="background:#efefef;" | '''Johr / Datum''' ! style="background:#EFEFEF;"| Yywohner |- | 1439 || style="text-align:right;" | 1.780 |- | 1774 || style="text-align:right;" | 1.774 |- | 1812 || style="text-align:right;" | 4.039 |- | 1830 || style="text-align:right;" | 5.000 |- | 1858 || style="text-align:right;" | 5.805 |- | 1859 || style="text-align:right;" | 5.929 |- | 1. Dezämber 1871 || style="text-align:right;" | 6.350 |- | 1. Dezämber 1880 ¹ || style="text-align:right;" | 7.159 |- | 1. Dezämber 1890 ¹ || style="text-align:right;" | 8.243 |- | 1. Dezämber 1900 ¹ || style="text-align:right;" | 11.167 |- | 1. Dezämber 1910 ¹ || style="text-align:right;" | 14.170 |- | 8. Oktober 1919 ¹ || style="text-align:right;" | 14.550 |- | 16. Juni 1925 ¹ || style="text-align:right;" | 15.793 |- | 16. Juni 1933 ¹ || style="text-align:right;" | 17.486 |- | 17. Mai 1939 ¹ || style="text-align:right;" | 18.561 |} | style="vertical-align:top;" | {| class="wikitable" | style="background:#efefef;" | '''Jahr / Datum''' ! style="background:#EFEFEF;"| Einwohner |- | Dezämber 1945 ¹ || style="text-align:right;" | 19.944 |- | 13. Septämber 1950 ¹ || style="text-align:right;" | 25.199 |- | 6. Juni 1961 ¹ || style="text-align:right;" | 27.859 |- | 27. Mai 1970 ¹ || style="text-align:right;" | 29.670 |- | 31. Dezämber 1975 || style="text-align:right;" | 41.005 |- | 31. Dezämber 1980 || style="text-align:right;" | 41.654 |- | 25. Mai 1987 ¹ || style="text-align:right;" | 41.934 |- | 31. Dezämber 1990 || style="text-align:right;" | 42.241 |- | 31. Dezämber 1995 || style="text-align:right;" | 42.812 |- | 31. Dezämber 2000 || style="text-align:right;" | 42.520 |- | 31. Dezämber 2005 || style="text-align:right;" | 43.417 |- | 31. Dezämber 2010 || style="text-align:right;" | 43.014 |- | 31. Dezämber 2015 || style="text-align:right;" | 44.928 |- | 31. Dezämber 2020 || style="text-align:right;" | 45.497 |} |} ¹ Volkszelligsergebnis == Verwaltig == Weinheim isch e [[Mittelzentrum|Mittelzäntrum]]. Burgermaischter vu Weinheim, sy 1956 Obwerburgermaischter: * 1805–1807: Alexander Büchler * 1807–1817: Adam Leist * 1817–1829: Johann Gottlieb Leisering * 1829–1838: Albert Ludwig Grimm * 1838–1844: Philipp Kraft * 1844–1870: Friedrich Daniel Weisbrod * 1870–1872: Georg Peter Köhler II * 1872–1881: Johann Heinrich Fild * 1881–1885: Hermann Haas * 1885–1912: Heinrich Ehret * 1912–1920: Karl Alexander Wettstein * 1920–1938: Joseph Huegel * 1938–1945: Reinhold Bezler * 1945: Richard Freudenberg * 1945–1948: Wilhelm Brück * 1948–1966: Rolf Engelbrecht * 1966–1986: Theo Gießelmann * 1986–2002: Uwe Kleefoot * 2002–2018: Heiner Bernhard * seit 2019: Manuel Just ; Partnerstedt * [[Cavaillon]], [[Département Vaucluse]], Frankrych, seit 1958 * [[Lutherstadt Eisleben]], [[Sachsen-Anhalt|Sachse-Anhalt]], syt 1990 * [[Imola]], [[Emilia-Romagna]], Italie, syt 1991 * [[Ramat Gan]], Israel, syt 1999 == Kultur un Böuwärch == * s Alt Rothuus (1557) * Märtbrunne * Löwenapothek (17. Jh.) * Evangelischi Stadtchilche (1731) * Katholischi Chilche St. Laurentius (1913) * Evangelischi Peterschilche St. Peter (1912, neiromanisch) * Markuschilche (1957, brutalistisch) * Stadtmure mit Obertor, Blaue Huet, Häxedurm un Rote Durm * Burgruine [[Burg Windeck (Weinheim)|Windeck]] * [[Wachenburg]] (böue 1907 bis 1928) * [[Weinheimer Schloss|Schloss]] (1537, hite Rothuus) * Amtshuus vum Dytsche Orde (1710, hite Stadtmuseum) <gallery> Weinheim-Gasse.jpg|Gass in dr Altstadt Steinbruch Weinheim.jpg|Weinheimer Staibruch Weinheim Schloss 20120918.jpg|Weinheimer Schloss Weinheim-marktplatz2012.jpg|Märtblatz Burg Windeck (Weinheim).jpg|Burg Windeck Römerbrücke bei Weinheim.jpg|Remerbrugg </gallery> == Dialäkt == Dr Dialäkt vu Weinheim ghert zum [[Pfälzische Dialekte|Pfälzisch]]. == Literatur == * Ute Grau, Barbara Guttmann: ''Weinheim – Geschichte einer Stadt''. Diesbach Medien, Weinheim 2008, ISBN 978-3-936468-40-3. * Hans Huth: ''Die Kunstdenkmäler des Landkreises Mannheim: Ohne Stadt Schwetzingen''. München 1967. * Staatl. Archivverwaltung Baden-Württemberg in Verbindung mit d. Städten u.d. Landkreisen Heidelberg u. Mannheim (Hrsg.): '' Die Stadt- und die Landkreise Heidelberg und Mannheim: Amtliche Kreisbeschreibung''. ** Bd. 1: ''Allgemeiner Teil''. Karlsruhe 1966. ** Bd. 3: ''Die Stadt Mannheim und die Gemeinden des Landkreises Mannheim''. Karlsruhe 1970. * Josef Fresin: ''Die Geschichte der Stadt Weinheim''. Beltz, Weinheim 1998. * Erich Keyser (Hrsg.): ''Badisches Städtebuch. Band IV 2''. Stuttgart 1959 (Deutsches Städtebuch. Handbuch städtischer Geschichte – Im Auftrage der Arbeitsgemeinschaft der historischen Kommissionen und mit Unterstützung des Deutschen Städtetages, des Deutschen Städtebundes und des Deutschen Gemeindetages). * Siegfried Demuth: ''Die Pflanzenwelt von Weinheim und Umgebung''. Verlag Regionalkultur, Ubstadt-Weiher, ISBN 978-3-89735-115-8. * Peter Fuchs, Ferdinand Müller, Carsten Lucas: ''Weinheim''. Beltz Verlag, Weinheim 1997. * Angelika Thieme: ''Weinheim. Die Altstadt als Gesamtanlage unter Denkmalschutz.'' In: ''Denkmalpflege in Baden-Württemberg'', 34. Jg. 2005, Heft 3, S. 151–158 ([http://www.denkmalpflege-bw.de/fileadmin/media/publikationen_und_service/nachrichtenblaetter/2005-03.pdf PDF]) * Wolfgang Löckel: ''Weinheim und seine Eisenbahnen''. EK-Verlag, Freiburg 2014, ISBN 978-3-88255-233-1. * Heinz Schmitt: ''Weinheimer Wortschatz. Ein Wörterbuch zur Mundart der Zweiburgenstadt.'' 4., verb. u. veränd. Aufl. Edition Diesbach, Weinheim 2001, ISBN 978-3-9806464-4-4. * Rudolf Kreutzer: ''Ortsfamilienbuch Hirschberg/Bergstraße. Leutershausen und Großsachsen einschließlich der Kirchenfiliale Heiligkreuz mit den Orten Heiligkreuz, Rippenweier, Ursenbach, Oberflockenbach, Steinklingen, Rittenweier. 1675–1900''. Kulturförderverein, Hirschberg/Bergstraße 2007 (= Badische Ortssippenbücher 125). == Weblink == {{Commonscat|Weinheim}} * [https://www.weinheim.de/,Lde/575505.html Websyte vu Weinheim] * [https://www.leo-bw.de/web/guest/detail-gis/-/Detail/details/ORT/labw_ortslexikon/6578/Weinheim ] uf LEO-BW ** [https://www.leo-bw.de/web/guest/detail-gis/-/Detail/details/ORT/labw_ortslexikon/6583/Hohensachsen+-+Altgemeinde%7ETeilort Hohensachsen] uf LEO-BW ** [https://www.leo-bw.de/web/guest/detail-gis/-/Detail/details/ORT/labw_ortslexikon/6586/L%C3%BCtzelsachsen+-+Altgemeinde%7ETeilort Lützelsachsen] uf LEO-BW ** [https://www.leo-bw.de/web/guest/detail-gis/-/Detail/details/ORT/labw_ortslexikon/6588/Oberflockenbach+-+Altgemeinde%7ETeilort Oberflockenbach] uf LEO-BW ** [https://www.leo-bw.de/web/guest/detail-gis/-/Detail/details/ORT/labw_ortslexikon/6591/Rippenweier+-+Altgemeinde%7ETeilort Rippenweier] uf LEO-BW ** [https://www.leo-bw.de/web/guest/detail-gis/-/Detail/details/ORT/labw_ortslexikon/6592/Ritschweier+-+Altgemeinde%7ETeilort Ritschweier] uf LEO-BW ** [https://www.leo-bw.de/web/guest/detail-gis/-/Detail/details/ORT/labw_ortslexikon/6596/Sulzbach+-+Altgemeinde%7ETeilort Sulzbach] uf LEO-BW ** [https://www.leo-bw.de/web/guest/detail-gis/-/Detail/details/ORT/labw_ortslexikon/6601/Weinheim+-+Altgemeinde%7ETeilort Weinheim, Altgemeinde] uf LEO-BW == Fueßnote == <references/> {{Navigationsleiste Städte und Gemeinden im Rhein-Neckar-Kreis}} {{Normdaten}} [[Kategorie:Ort (Rhy-Necker-Krais)]] 001228gqk5ay6o101lnsnzc5v6v6e2p Wiesenbach (Baden) 0 52018 1072115 959738 2025-07-09T06:02:57Z Holder 491 1072115 wikitext text/x-wiki {{DISPLAYTITLE:Wiesenbach}} {{Infobox Gemeinde in Deutschland (Kreis) | Name = Wiesenbach | Wappen = Wappen Wiesenbach (Baden).svg | Breitengrad = 49/21/41/N | Längengrad = 08/48/10/E | Lageplan = Wiesenbach in HD.svg | Bundesland = Baden-Württemberg | Regierungsbezirk = [[Regierungsbezirk Karlsruhe|Charlsrue]] | Kreis = Rhein-Neckar-Kreis | Kreisalem = Rhy-Necker-Chrais | Höhe = 138 | Fläche = 11.13 | PLZ = 69257 | Vorwahl = 06223 | Kfz = HD | Gemeindeschlüssel = 08226097 | Adresse = Hauptstraße 26<br />69257 Wiesenbach | Website = [https://www.wiesenbach-online.de/ www.wiesenbach-online.de] | Bürgermeister = Eric Grabenbauer }} '''Wiesenbach''' ([[Südfränkische Dialekte|sidfränkisch]] ''Wissebach'') isch e Gmai im [[Rhein-Neckar-Kreis|Rhy-Necker-Chrais]] z [[Baden-Württemberg|Bade-Wirttebärg]]. D Gmai het {{EWZ|DE-BW|{{#Property:P439}}}} Iiwohner (Stand: {{EWD|DE-BW}}). == Geografi == Wiesenbach lyt am Biddersbach an dr L 532 / B 45 zwisch em [[Odelwald|Odewald]] un em [[Kraichgau]]er Bielland. S Dorf wird au s ''Dor vum Chlaine Odewald zum Kraichgau'' gnännt. Dr Baan bstoht us 41,1 % Landwirtschaftsflechi, 46,5 % Wald, 11,9 % Sidligsflechi un 0,4 % sunschtiger Flechi.<ref>Statistisches Bundesamt: Bodenfläche nach Art der tatsächlichen Nutzung - Stichtag 31.12. - regionale Tiefe: Gemeinden, Samt-/Verbandsgemeinden (bis 2011)</ref> Nochbergmaine vu Wiesenbach (Baden) sin [[Neckargemünd]], [[Lobbach]], [[Mauer (Baden)|Mauer]] un [[Bammental]]. == Gmaigliderig == Zue Wiesenbach ghere s glychnamig Dorf un Schloss un s Gheft Langenzell.<ref>''Das Land Baden-Württemberg. Amtliche Beschreibung nach Kreisen und Gemeinden. Band V: Regierungsbezirk Karlsruhe'' Kohlhammer, Stuttgart 1976, ISBN 3-17-002542-2, S. 385–386.</ref> == Gschicht == Wiesenbach isch zum erschte Mol gnännt wore in dr erschte Helfti vum 12. Johrhundert as ''Wisinbach'' (1229: ''Wisenpach''). Wiesenbach isch zerscht im Bsitz vu dr Grofe vu Lauffen gsii un isch speter ans [[Kloster Ellwangen|Chloschter Ellwãng]] chuu, wu d [[Propstei (Kirche)|Propschtei]] vum Ellwanger Bsitz an dr Bärgstroß vu [[Schriesheim]] uf Wiesenbach verlait hän. Aafangs 14. Johrhundert isch Wiesenbach an d [[Kurpfalz|Kurbfalz]] chuu Wu d Kurbfalz anne 1803 im Rame vum [[Reichsdeputationshauptschluss|Rychsdeputationshauptschluss]] [[Säkularisation|säkularisiert]] woren isch, isch Wiesenbach an s [[Kurfürstentum Baden|Kurfirschtedum Bade]] chuu, ab 1806 an s [[Großherzogtum Baden|Großherzogtum Bade]]. Im Badische isch Wiesenbach Dail vum [[Amt Neckargemünd]] wore, vu 1857 bis 1863 vum [[Amt Eberbach]] un isch anne 1864 zum [[Bezirksamt Heidelberg]] chuu, wu 1939 dr [[Landkreis Heidelberg|Landchrais Heidelberg]] drus woren isch. Im Rame vu dr [[Kreisreform Baden-Württemberg 1973|bade-wirttebärgische Chraisreform]] isch 1973 dr Landchrais Heidelberg ufglest wore un d Wiesenbach isch zum neie Rhy-Necker-Chrais chuu. Langenzell isch um 1300 zum erschte Mol gnännt wore un isch anne 1925 zue Wiesenbach yygmaindet wore === YYwohnerentwicklig === {| cellpadding="0" cellspacing="0" | valign="top" | {| class="wikitable" ! style="background:#EFEFEF;"| Johr ! style="background:#EFEFEF;"| Yywohner<ref>ohni Langenzell</ref> |- align="right" | 1439 || 75 |- align="right" | 1577 || 105 |- align="right" | 1727 || 157 |- align="right" | 1777 || 230 |- align="right" | 1818 || 450 |- align="right" | 1850 || 650 |- align="right" | 1905 || 750 |- |} | valign="top" | {| class="wikitable" ! style="background:#EFEFEF;"| Johr ! style="background:#EFEFEF;"| Yywohner<ref>mit Langenzell</ref> |- align="right" | 1925 || 820 |- align="right" | 1961 || 1222 |- align="right" | 1965 || 1360 |- align="right" | 1970 || 1674 |- align="right" | 1991 || 2817 |- align="right" | 1995 || 2949 |- align="right" | 2000 || 3066 |- |} | valign="top" | {| class="wikitable" ! style="background:#EFEFEF;"| Johr ! style="background:#EFEFEF;"| Yywohner<ref>mit Langenzell</ref> |- align="right" | 2005 || 3155 |- align="right" | 2010 || 3071 |- align="right" | 2015 || 3093 |- align="right" | 2020 || 3095 |- |} |} == Verwaltig == Wiesenbach het sich mit dr Stadt Neckargemünd un dr Gmaine Bammental un Gaiberg zuen eme Gmaiverwaltigsverband mit Sitz z Neckargemünd zämmegschlosse. Dr Burgermaischter isch syt 2003 dr Eric Grabenbauer. Partnergmaine vu Wiesenbach sin: *{{FRA|#}} [[Donnery]], [[Frankreich]] (yt 1988) *{{HUN|#}} [[Deszk]], [[Ungarn]] *{{LVA|#}} [[Smiltene]], [[Lettland]] == Kultur un Böuwärch == * Evangelischi Chilche (Durmsockel um 1200, Schiff um 1750, 1846 umböue) * Katholischi Chilche St. Michael (1740) * Rothuus (1901/02, mit Haimetmuseum) * Alti Ziegelei (hit Gmainsgalery) * Ruine vun ere remische ''villa rustica'' * Alte Dubakhof (hite Museum) * s Nei Schloss (1883) <gallery> Rathaus Wiesenbach.jpg|Rothuus Wiesenbach-Evang-Kirche2.JPG|Evangelischi Chilche Wiesenbach-St-Michael.JPG|Katholischi Chilche St. Michael Wiesenbach Villa Rustica Hauptgebäude hypokaustierter Raum mit Praefurnium.jpg|Villa Rustica </gallery> == Dialäkt == Dr Dialäkt vu Wiesenbach ghert zum [[Südfränkische Dialekte|Sidfränkisch]]. == Weblink == {{Commonscat|Wiesenbach (Baden)}} * [https://www.wiesenbach-online.de/ Websyte vu Wiesenbach] * [https://www.leo-bw.de/web/guest/detail-gis/-/Detail/details/ORT/labw_ortslexikon/6611/Wiesenbach Wiesenbach] uf LEO-BW * [https://www.leo-bw.de/web/guest/detail-gis/-/Detail/details/ORT/labw_ortslexikon/6613/Wiesenbach+-+Altgemeinde%7ETeilort Wiesenbach, Algmeinde] uf LEO-BW * [https://www.leo-bw.de/web/guest/detail-gis/-/Detail/details/ORT/labw_ortslexikon/6612/Langenzell+-+Wohnplatz Langenzell] uf LEO-BW == Fueßnote == <references/> {{Navigationsleiste Städte und Gemeinden im Rhein-Neckar-Kreis}} {{Normdaten}} [[Kategorie:Ort (Rhy-Necker-Krais)]] og5beaoadgzjbm934atbocgcuz3rogz Vorlage:Wechselkursdaten/EZB 10 53385 1072074 1071931 2025-07-08T18:07:17Z LkhBot 98539 Bot: Aktualisierung 1072074 wikitext text/x-wiki <includeonly>{{#switch: {{{1|}}} |STAND=2025-07-08 |USD = 1.1718 |JPY = 171.7 |BGN = 1.9558 |CZK = 24.648 |DKK = 7.4609 |GBP = 0.8632 |HUF = 399.45 |PLN = 4.2438 |RON = 5.0688 |SEK = 11.1695 |CHF = 0.9351 |ISK = 142.6 |NOK = 11.8295 |HRK = 7.5365 |RUB = 117.2010 |TRY = 46.8994 |AUD = 1.7925 |BRL = 6.4029 |CAD = 1.6006 |CNY = 8.4066 |HKD = 9.1986 |IDR = 19068.41 |ILS = 3.931 |INR = 100.3895 |KRW = 1605.91 |MXN = 21.8547 |MYR = 4.9696 |NZD = 1.9499 |PHP = 66.197 |SGD = 1.4991 |THB = 38.125 |QUELLE=[http://www.ecb.europa.eu/stats/eurofxref/eurofxref-daily.xml EZB Euro foreign exchange reference rates] }}</includeonly><noinclude> Liefert den Gegenwert von 1 EUR in einer Fremdwährung. Datenquelle: http://www.ecb.int/stats/exchange/eurofxref/html/index.en.html [[Kategorie:Vorlage:Metadaten|Wechselkursdaten/EZB]] </noinclude> fp0fc0oo6e8hfzbs4t9nom9y1wb47ua Todesstrafe 0 56507 1072113 988521 2025-07-09T03:56:52Z LaloAlvarezGzz780 113014 1072113 wikitext text/x-wiki {{DISPLAYTITLE:Doodesstroof}} D '''Doodesstroof''' isch s Dööde vom ene Mensch as [[Strafe|Stroof]] für e [[Straftatbestand|Stroofdaatbestand]], wo im ene [[Strafgesetz|Stroofgsetz]] definiert isch und won er drfür [[Schuld (Strafrecht)|schuldig]] befunde worde isch. Im Allgemäine isch s d Folg vom ene Doodesurdäil im ene [[Gerichtsverfahren|Grichtsverfaare]], wo mit dr [[Hinrichtung|Hiirichdig]] vom Verurdäilte [[Strafvollstreckung|vollstreckt]] wird. [[Datei:Death Penalty World Map.svg|mini|500px|Dr Status vo dr Doodesstroof in alle Staate:{{Farblegende|#0000FF|vollständig abgschafft}} {{Farblegende|#00FF00|nume in Sonderstroofverfaare (z.&nbsp;B. Chriegsrächt)}} {{Farblegende|#FFFF00|Hiirichdigsstopp}} {{Farblegende|#FF0000|aagwandet}}]] Sit Joorduusige wärde Lüt hiigrichdet, wo für bsundrigs schweri Verbräche verurdäilt worde si. Im 18. Joorhundert häi in [[Europa|Öiropa]] d [[Humanismus|Humaniste]] s [[Recht|Rächt]] vo dr [[Obrigkeit|Obrikäit]], das z mache, afo in Froog stelle; und es het Staate gee, wo d Doodesstroof abgschafft häi. Ass si allgemäin abgschafft wurd, isch zum erste Mol 1795 z [[Frankreich]] gforderet worde. Sit 1945 häi sä immer mee Staate abgschafft: drunder d [[Bundesrepublik Deutschland|Bundesrepublik Dütschland]] mit em Ardikel 102 vom [[Grundgesetz für die Bundesrepublik Deutschland|Grundgsetz]], d [[Schweiz|Schwiz]] mit em Ardikel 10 vo dr [[Bundesverfassung der Schweizerischen Eidgenossenschaft|Bundesverfassig]] und [[Österreich|Ööstriich]] mit em Ardikel 85 vom [[Bundes-Verfassungsgesetz|Bundes-Verfassiggsetz]]. Hüte isch d Doodesstroof [[Ethik|ethisch]], [[Strafrecht|stroofrächtlig]] und braktisch umstritte; vili dängge, ass mä sä nit mit de [[Menschenrechte|Menscherächt]] cha veriibare. Es git e Hufe [[Nichtregierungsorganisation|Nitregierigsorganisazioone]], wo sich drfür iisetze, ass si uf dr ganze Wält abgschafft wird. D [[Generalversammlung der Vereinten Nationen|Generalversammlig vo de Veräinte Nazioone]] forderet sit 2007 e Moratorium für Hiirichdige uf dr ganze Wält.<ref>[http://www.un.org/depts/german/gv-62/band1/ar62149.pdf Resolution A/RES/62/149: Moratorium für die Anwendung der Todesstrafe] uf un.org (PDF; 24&nbsp;kB)</ref> == Litratuur == * Hans J. Pieper (Hrsg.): ''Hat er aber gemordet, so muss er sterben. Klassiker der Philosophie zur Todesstrafe.'' Dr. [[Günter Seubold]], Alfter 2003, ISBN 3-935404-11-5. * Wilhelm Gotthelf Schirlitz: ''Die Todesstrafe in naturrechtlicher und sittlicher Beziehung.'' 1825. * Charles Lucas: ''Von dem Strafsysteme und der Abhaltungstheorie im Allgemeinen; von der Todesstrafe insbesondere.'' 1830. * Franz Joseph Felsecker: ''Worte an Bayern, betreffend die Abschaffung der Todesstrafe.'' Nürnberg/Fürth 1831. * Conrad Samhaber: ''Die Abschaffung der Todesstrafe aus rechtlichen, politischen und religiösen Gründen.'' 1831. * Andreas Neubig: ''Die rechtswidrige Todesstrafe und die rechtmäßige Hinrichtung.'' 1833. * Christian Leberecht Fritzsche: ''Über die Todesstrafe. Ein Versuch zur Vertheidigung derselben…'' Colditz 1835. * Johann Christian August Grohmann: ''Christenthum und Vernunft für die Abschaffung der Todesstrafe.'' 1835. * Carl Ferdinand Theodor Hepp: ''Ueber den gegenwärtigen Stand der Streitfrage über die Zulässigkeit der Todesstrafe.'' Tübingen 1836. * Giovanni Carmignani: ''Die Todesstrafe. Eine philosophisch-juridische Abhandlung.'' Bamberg 1837 ([http://books.google.de/books?id=C7lCAAAAcAAJ&printsec=frontcover Volltext online]) * August Friedrich Holst: ''Die Todesstrafe aus dem Standpunkte der Vernunft und des Christenthums betrachtet.'' 1837. * Johann Sporschil: ''Versuch eines direkten Beweises der Rechtmäßigkeit der Todesstrafe.'' 1838. * Heinrich Zoepfl: ''Denkschrift über die Rechtmäßigkeit und Zweckmäßigkeit der Todesstrafe.'' 1839. * Carl Philipp Reidel: ''Die Rechtmässigkeit der Todesstrafe.'' 1839. * Wilhelm Goette: ''Ueber den Ursprung des Todesstrafe.'' 1839. * D. Gies: ''Abhandlung über die Rechtlichkeit oder Widerrechtlichkeit der Todesstrafe.'' 1841. * Michael Petocz: ''Das Unmoralische der Todesstrafe.'' 1841 (Nachdruck: Kessinger, 2010, ISBN 978-1-160-46331-7) [http://books.google.de/books?id=8J8XAAAAYAAJ&printsec=frontcover (Volltext online)] * J. C. Althof: ''Über die Verwerflichkeit der Todesstrafe und was jetzt dafür in Deutschland an ihre Stelle zu setzen.'' Lemgo/ Detmold 1843. [http://books.google.de/books?id=QJ4XAAAAYAAJ&pg=Frontcover (Volltext online)] * Moriz Carriere: ''Wissenschaft und Leben in Beziehung auf die Todesstrafe.'' 1845. * G. Fiangieri: Filangieri über die Rechtmäßigkeit der Todesstrafe.'' 1848. * Mauritius Müller-Jochmus: ''Über die Todesstrafe: eine principielle Untersuchung.'' 1848. * Georg Heinrich Diestel: ''Das Problem der Todesstrafe.'' 1848. * Justizkommission des Königreichs Belgien: ''Vortrag über die Zulässigkeit und Anwendbarkeit der Todesstrafe in der Gesetzgebung.'' 1851. * Georg Friedrich Schlatter: ''Das Unrecht der Todesstrafe.'' Erlangen 1857. [http://books.google.de/books?id=Y-NCAAAAcAAJ&printsec=frontcover (Volltext online)] * Albert Friedrich Berner: ''Abschaffung der Todesstrafe.'' 1861 * Carl Joseph Anton Mittermaier: ''Die Todesstrafe: Nach den Ergebnissen der wissenschaftlichen Forschung, der Fortschritte der Gesetzgebung und der Erfahrung.'' 1868. - Noochdruck: BSA, 2003, ISBN 3-901924-05-1 ([http://books.google.de/books?id=UmbVLsb9b3kC&printsec=frontcover Volltext online]) * Karl Eduard Pfotenhauer: ''Die Todesstrafe: Akademischer Vortrag gehalten in Bern vor einem gemischten Auditorium den 9. Januar 1863.'' Heuberger 1863. * J. N. Berger: ''Ueber die Todesstrafe.'' 1864. * N. B. Donkersloot: ''Die Todesstrafe und die Psychologie.'' 1865. * Boje Karl Sophus Christiansen: ''Die Absurdität der sogenannten Todesstrafe.'' 1867; ''Die rechtliche Unmöglichkeit der Todesstrafe.'' 1868. * Anton Beyerle: ''Ueber die Todesstrafe. Vortrag im Königlich Württembergischen Justizministerium.'' J. B. Metzlersche Buchhandlung, Stuttgart 1867. [http://reader.digitale-sammlungen.de/resolve/display/bsb10393808.html (Digitalisat)] * Richard Eduard John: ''Ueber die Todesstrafe: ein populärer Vortrag.'' 1867. * G. Mehring: ''Die Frage von der Todesstrafe.'' Stuttgart 1867. * Johannes Emil Kuntze: ''Ueber die Todesstrafe: Beibehaltung oder Abschaffung derselben?'' 1868. * Theodor Erasmus Hilgard: ''Ueber Beibehaltung oder Abschaffung der Todesstrafe.'' 1868. * Friedrich Oskar von Schwarze: ''Aphorismen über die Todesstrafe.'' 1868. * A. Fürer: ''Die Todesstrafe: Ein Versuch zu ihrer Rechtfertigung.'' 1869. * [[Jeremias Gotthelf|Albert Bitzius]]: ''Die Todesstrafe vom Standpunkt der Religion und der theologischen Wissenschaft.'' 1870. * H. Hetzel: ''Die Todesstrafe in ihrer kulturgeschichtlichen Entwicklung.'' 1870. * Paul Scheibner: ''Die Todesstrafe ein Postulat der Humanität.'' 1872. * Franz von Holtzendorff: ''Das Verbrechen des Mordes und die Todesstrafe.'' 1875. * [[Karl Barth]]: ''Die Kirchliche Dogmatik III /4 (Die Lehre von der Schöpfung/ Das Gebot Gottes des Schöpfers), §55 Freiheit zum Leben.'' (1. Auflage 1951). 3. Auflage. Theologischer Verlag, Zürich 1969, ISBN 3-290-11013-3, S. 513–580. * Paul Althaus: ''Die Todesstrafe als Problem der christlichen Ethik.'' Verlag der Bayerischen Akademie der Wissenschaften 1955. * Arthur Koestler, Albert Camus, E. Müller-Meiningen, Jr., F. Nowakowski: ''Die Rache ist mein. Theorie und Praxis der Todesstrafe.'' Ernst Battenberg, Stuttgart 1961. * [[Albert Camus]]: ''Die Guillotine. Betrachtungen zur Todesstrafe.'' In: ''Fragen der Zeit.'' Rowohlt, Reinbek bei Hamburg 1997, ISBN 3-499-22195-0. * Frank Müller: ''Streitfall Todesstrafe.'' Patmos, Düsseldorf 1998, ISBN 3-491-72380-9. * Robert Badinter: ''L’abolition.'' Fayard, Paris 2000. * Ulrike Siebauer: ''Kontroversen um die Todesstrafe. Drei Umfragen unter prominenten Zeitgenossen aus Literatur, Wissenschaft und Gesellschaft 1910, 1928, 1931.'' Universität Regensburg Universitätsbibliothek, Regensburg 2000, ISBN 3-88246-220-5. == Weblingg == {{Commonscat|Death penalty|Doodesstroof}} * [https://todesstrafe-nachrichten.jimdofree.com/ Toodesstroof-Noochrichde] todesstrafe-nachrichten.jimdofree.com * [https://amnesty-todesstrafe.de/ Koordinationsgruppe gegen die Todesstrafe] amnesty-todesstrafe.de == Fuessnoote == <references /> {{Übersetzungshinweis|de|Todesstrafe|dütsch}} {{Normdaten}} [[Kategorie:Todesstraf| ]] [[Kategorie:Menscherächt]] [[Kategorie:Politikum]] ps3jspysu0nrjgrvkdt59hejtn2vrfn 1072114 1072113 2025-07-09T05:32:28Z Holder 491 Rückgängig gmacht zur letschte Änderig vo Schofför 988521 wikitext text/x-wiki {{DISPLAYTITLE:Doodesstroof}} D '''Doodesstroof''' isch s Dööde vom ene Mensch as [[Strafe|Stroof]] für e [[Straftatbestand|Stroofdaatbestand]], wo im ene [[Strafgesetz|Stroofgsetz]] definiert isch und won er drfür [[Schuld (Strafrecht)|schuldig]] befunde worde isch. Im Allgemäine isch s d Folg vom ene Doodesurdäil im ene [[Gerichtsverfahren|Grichtsverfaare]], wo mit dr [[Hinrichtung|Hiirichdig]] vom Verurdäilte [[Strafvollstreckung|vollstreckt]] wird. [[Datei:Death Penalty World Map.svg|mini|500px|Dr Status vo dr Doodesstroof in alle Staate:{{Farblegende|#3f9bbb|vollständig abgschafft}} {{Farblegende|#d4df5a|nume in Sonderstroofverfaare (z.&nbsp;B. Chriegsrächt)}} {{Farblegende|#e8aa30|Hiirichdigsstopp}} {{Farblegende|#cc7662|aagwandet}}]] Sit Joorduusige wärde Lüt hiigrichdet, wo für bsundrigs schweri Verbräche verurdäilt worde si. Im 18. Joorhundert häi in [[Europa|Öiropa]] d [[Humanismus|Humaniste]] s [[Recht|Rächt]] vo dr [[Obrigkeit|Obrikäit]], das z mache, afo in Froog stelle; und es het Staate gee, wo d Doodesstroof abgschafft häi. Ass si allgemäin abgschafft wurd, isch zum erste Mol 1795 z [[Frankreich]] gforderet worde. Sit 1945 häi sä immer mee Staate abgschafft: drunder d [[Bundesrepublik Deutschland|Bundesrepublik Dütschland]] mit em Ardikel 102 vom [[Grundgesetz für die Bundesrepublik Deutschland|Grundgsetz]], d [[Schweiz|Schwiz]] mit em Ardikel 10 vo dr [[Bundesverfassung der Schweizerischen Eidgenossenschaft|Bundesverfassig]] und [[Österreich|Ööstriich]] mit em Ardikel 85 vom [[Bundes-Verfassungsgesetz|Bundes-Verfassiggsetz]]. Hüte isch d Doodesstroof [[Ethik|ethisch]], [[Strafrecht|stroofrächtlig]] und braktisch umstritte; vili dängge, ass mä sä nit mit de [[Menschenrechte|Menscherächt]] cha veriibare. Es git e Hufe [[Nichtregierungsorganisation|Nitregierigsorganisazioone]], wo sich drfür iisetze, ass si uf dr ganze Wält abgschafft wird. D [[Generalversammlung der Vereinten Nationen|Generalversammlig vo de Veräinte Nazioone]] forderet sit 2007 e Moratorium für Hiirichdige uf dr ganze Wält.<ref>[http://www.un.org/depts/german/gv-62/band1/ar62149.pdf Resolution A/RES/62/149: Moratorium für die Anwendung der Todesstrafe] uf un.org (PDF; 24&nbsp;kB)</ref> == Litratuur == * Hans J. Pieper (Hrsg.): ''Hat er aber gemordet, so muss er sterben. Klassiker der Philosophie zur Todesstrafe.'' Dr. [[Günter Seubold]], Alfter 2003, ISBN 3-935404-11-5. * Wilhelm Gotthelf Schirlitz: ''Die Todesstrafe in naturrechtlicher und sittlicher Beziehung.'' 1825. * Charles Lucas: ''Von dem Strafsysteme und der Abhaltungstheorie im Allgemeinen; von der Todesstrafe insbesondere.'' 1830. * Franz Joseph Felsecker: ''Worte an Bayern, betreffend die Abschaffung der Todesstrafe.'' Nürnberg/Fürth 1831. * Conrad Samhaber: ''Die Abschaffung der Todesstrafe aus rechtlichen, politischen und religiösen Gründen.'' 1831. * Andreas Neubig: ''Die rechtswidrige Todesstrafe und die rechtmäßige Hinrichtung.'' 1833. * Christian Leberecht Fritzsche: ''Über die Todesstrafe. Ein Versuch zur Vertheidigung derselben…'' Colditz 1835. * Johann Christian August Grohmann: ''Christenthum und Vernunft für die Abschaffung der Todesstrafe.'' 1835. * Carl Ferdinand Theodor Hepp: ''Ueber den gegenwärtigen Stand der Streitfrage über die Zulässigkeit der Todesstrafe.'' Tübingen 1836. * Giovanni Carmignani: ''Die Todesstrafe. Eine philosophisch-juridische Abhandlung.'' Bamberg 1837 ([http://books.google.de/books?id=C7lCAAAAcAAJ&printsec=frontcover Volltext online]) * August Friedrich Holst: ''Die Todesstrafe aus dem Standpunkte der Vernunft und des Christenthums betrachtet.'' 1837. * Johann Sporschil: ''Versuch eines direkten Beweises der Rechtmäßigkeit der Todesstrafe.'' 1838. * Heinrich Zoepfl: ''Denkschrift über die Rechtmäßigkeit und Zweckmäßigkeit der Todesstrafe.'' 1839. * Carl Philipp Reidel: ''Die Rechtmässigkeit der Todesstrafe.'' 1839. * Wilhelm Goette: ''Ueber den Ursprung des Todesstrafe.'' 1839. * D. Gies: ''Abhandlung über die Rechtlichkeit oder Widerrechtlichkeit der Todesstrafe.'' 1841. * Michael Petocz: ''Das Unmoralische der Todesstrafe.'' 1841 (Nachdruck: Kessinger, 2010, ISBN 978-1-160-46331-7) [http://books.google.de/books?id=8J8XAAAAYAAJ&printsec=frontcover (Volltext online)] * J. C. Althof: ''Über die Verwerflichkeit der Todesstrafe und was jetzt dafür in Deutschland an ihre Stelle zu setzen.'' Lemgo/ Detmold 1843. [http://books.google.de/books?id=QJ4XAAAAYAAJ&pg=Frontcover (Volltext online)] * Moriz Carriere: ''Wissenschaft und Leben in Beziehung auf die Todesstrafe.'' 1845. * G. Fiangieri: Filangieri über die Rechtmäßigkeit der Todesstrafe.'' 1848. * Mauritius Müller-Jochmus: ''Über die Todesstrafe: eine principielle Untersuchung.'' 1848. * Georg Heinrich Diestel: ''Das Problem der Todesstrafe.'' 1848. * Justizkommission des Königreichs Belgien: ''Vortrag über die Zulässigkeit und Anwendbarkeit der Todesstrafe in der Gesetzgebung.'' 1851. * Georg Friedrich Schlatter: ''Das Unrecht der Todesstrafe.'' Erlangen 1857. [http://books.google.de/books?id=Y-NCAAAAcAAJ&printsec=frontcover (Volltext online)] * Albert Friedrich Berner: ''Abschaffung der Todesstrafe.'' 1861 * Carl Joseph Anton Mittermaier: ''Die Todesstrafe: Nach den Ergebnissen der wissenschaftlichen Forschung, der Fortschritte der Gesetzgebung und der Erfahrung.'' 1868. - Noochdruck: BSA, 2003, ISBN 3-901924-05-1 ([http://books.google.de/books?id=UmbVLsb9b3kC&printsec=frontcover Volltext online]) * Karl Eduard Pfotenhauer: ''Die Todesstrafe: Akademischer Vortrag gehalten in Bern vor einem gemischten Auditorium den 9. Januar 1863.'' Heuberger 1863. * J. N. Berger: ''Ueber die Todesstrafe.'' 1864. * N. B. Donkersloot: ''Die Todesstrafe und die Psychologie.'' 1865. * Boje Karl Sophus Christiansen: ''Die Absurdität der sogenannten Todesstrafe.'' 1867; ''Die rechtliche Unmöglichkeit der Todesstrafe.'' 1868. * Anton Beyerle: ''Ueber die Todesstrafe. Vortrag im Königlich Württembergischen Justizministerium.'' J. B. Metzlersche Buchhandlung, Stuttgart 1867. [http://reader.digitale-sammlungen.de/resolve/display/bsb10393808.html (Digitalisat)] * Richard Eduard John: ''Ueber die Todesstrafe: ein populärer Vortrag.'' 1867. * G. Mehring: ''Die Frage von der Todesstrafe.'' Stuttgart 1867. * Johannes Emil Kuntze: ''Ueber die Todesstrafe: Beibehaltung oder Abschaffung derselben?'' 1868. * Theodor Erasmus Hilgard: ''Ueber Beibehaltung oder Abschaffung der Todesstrafe.'' 1868. * Friedrich Oskar von Schwarze: ''Aphorismen über die Todesstrafe.'' 1868. * A. Fürer: ''Die Todesstrafe: Ein Versuch zu ihrer Rechtfertigung.'' 1869. * [[Jeremias Gotthelf|Albert Bitzius]]: ''Die Todesstrafe vom Standpunkt der Religion und der theologischen Wissenschaft.'' 1870. * H. Hetzel: ''Die Todesstrafe in ihrer kulturgeschichtlichen Entwicklung.'' 1870. * Paul Scheibner: ''Die Todesstrafe ein Postulat der Humanität.'' 1872. * Franz von Holtzendorff: ''Das Verbrechen des Mordes und die Todesstrafe.'' 1875. * [[Karl Barth]]: ''Die Kirchliche Dogmatik III /4 (Die Lehre von der Schöpfung/ Das Gebot Gottes des Schöpfers), §55 Freiheit zum Leben.'' (1. Auflage 1951). 3. Auflage. Theologischer Verlag, Zürich 1969, ISBN 3-290-11013-3, S. 513–580. * Paul Althaus: ''Die Todesstrafe als Problem der christlichen Ethik.'' Verlag der Bayerischen Akademie der Wissenschaften 1955. * Arthur Koestler, Albert Camus, E. Müller-Meiningen, Jr., F. Nowakowski: ''Die Rache ist mein. Theorie und Praxis der Todesstrafe.'' Ernst Battenberg, Stuttgart 1961. * [[Albert Camus]]: ''Die Guillotine. Betrachtungen zur Todesstrafe.'' In: ''Fragen der Zeit.'' Rowohlt, Reinbek bei Hamburg 1997, ISBN 3-499-22195-0. * Frank Müller: ''Streitfall Todesstrafe.'' Patmos, Düsseldorf 1998, ISBN 3-491-72380-9. * Robert Badinter: ''L’abolition.'' Fayard, Paris 2000. * Ulrike Siebauer: ''Kontroversen um die Todesstrafe. Drei Umfragen unter prominenten Zeitgenossen aus Literatur, Wissenschaft und Gesellschaft 1910, 1928, 1931.'' Universität Regensburg Universitätsbibliothek, Regensburg 2000, ISBN 3-88246-220-5. == Weblingg == {{Commonscat|Death penalty|Doodesstroof}} * [https://todesstrafe-nachrichten.jimdofree.com/ Toodesstroof-Noochrichde] todesstrafe-nachrichten.jimdofree.com * [https://amnesty-todesstrafe.de/ Koordinationsgruppe gegen die Todesstrafe] amnesty-todesstrafe.de == Fuessnoote == <references /> {{Übersetzungshinweis|de|Todesstrafe|dütsch}} {{Normdaten}} [[Kategorie:Todesstraf| ]] [[Kategorie:Menscherächt]] [[Kategorie:Politikum]] 7k1utdua1xkv6r6r9wkg9882qyisigf Bezirk Gros-de-Vaud 0 62095 1072080 1071970 2025-07-08T20:13:29Z Ziv 97109 ([[c:GR|GR]]) [[File:Montilliez-coat of arms.svg]] → [[File:CHE Montilliez COA.svg]] → File replacement: update to new version ([[c:c:GR]]) 1072080 wikitext text/x-wiki {{Infobox Bezirk in der Schweiz | WAPPEN = | NAME = District du Gros-de-Vaud | KANTON = Waadt | SITZ = [[Echallens]] | BFS = 2223 | REGION-ISO = CH-VD | FLAECHE = 232.22 | WEBSITE = | KARTE = Karte Bezirk Gros-de-Vaud 2013.png }} Dr '''District du Gros-de-Vaud''' (alemannisch ''Bezirk Gros-de-Vaud'') isch syt em 1. Jänner 2008 e Verwaltigsainhait vum [[Kanton Waadt]] in dr [[Schweiz|Schwyz]]. Hauptort isch [[Echallens]]. == Gmaine == Zum Bezirk ghere die 37 Gmaine:<br /><small>Stand: 1. Jänner 2013</small> <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| border="1" cellpadding="5" cellspacing="0" style="border-collapse:collapse;" ! align="center" bgcolor="#EFEFEF" | Woobe ! align="left" bgcolor="#EFEFEF" | Name vu dr Gmai ! align="center" bgcolor="#EFEFEF" | Yywohner<br /><small>({{EWD|CH-VD}})</small> ! align="center" bgcolor="#EFEFEF" | Flechi<br />in km² |- | align="center" | [[Datei:CHE Assens COA.svg|35px|Assens]] | [[Assens VD|Assens]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5511}}|| align="right" |5.35 |- | align="center" | [[Datei:CHE Bercher COA.svg|35px|Bercher]] | [[Bercher]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5512}}|| align="right" |4.25 |- | align="center" | [[Datei:CHE Bettens COA.svg|35px|Bettens]] | [[Bettens]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5471}}|| align="right" |3.75 |- | align="center" | [[Datei:CHE Bioley-Orjulaz COA.svg|35px|Bioley-Orjulaz]] | [[Bioley-Orjulaz]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5513}}|| align="right" |3.11 |- | align="center" | [[Datei:CHE Bottens COA.svg|35px|Bottens]] | [[Bottens]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5514}}|| align="right" |6.89 |- | align="center" | [[Datei:CHE Boulens COA.svg|35px|Boulens]] | [[Boulens]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5661}}|| align="right" |3.44 |- | align="center" | [[Datei:CHE Bournens COA.svg|35px|Bournens]] | [[Bournens]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5472}}|| align="right" |3.90 |- | align="center" | [[Datei:CHE Boussens COA.svg|35px|Boussens]] | [[Boussens VD|Boussens]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5473}}|| align="right" |3.15 |- | align="center" | [[Datei:CHE Bretigny-sur-Morrens COA.svg|35px|Bretigny-sur-Morrens]] | [[Bretigny-sur-Morrens]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5515}}|| align="right" |2.86 |- | align="center" | [[Datei:CHE Cugy VD COA.svg|35px|Cugy]] | [[Cugy VD|Cugy]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5516}}|| align="right" |2.90 |- | align="center" | [[Datei:CHE Daillens COA.svg|35px|Daillens]] | [[Daillens]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5480}}|| align="right" |5.52 |- | align="center" | [[Datei:CHE Echallens COA.svg|35px|Echallens]] | '''[[Echallens]]''' || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5518}}|| align="right" |6.66 |- | align="center" | [[Datei:CHE Essertines-sur-Yverdon COA.svg|35px|Essertines-sur-Yverdon]] | [[Essertines-sur-Yverdon]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5520}}|| align="right" |9.75 |- | align="center" | [[Datei:CHE Étagnières COA.svg|35px|Etagnières]] | [[Etagnières]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5521}}|| align="right" |3.79 |- | align="center" | [[Datei:CHE Fey COA.svg|35px|Fey]] | [[Fey VD|Fey]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5522}}|| align="right" |7.35 |- | align="center" | [[Datei:CHE Froideville COA.svg|35px|Froideville]] | [[Froideville VD|Froideville]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5523}}|| align="right" |7.08 |- | align="center" | [[Datei:CHE Goumoëns COA.svg|35px|Goumoëns]] | [[Goumoëns]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5541}}|| align="right" |10.70 |- | align="center" | [[Datei:CHE Jorat-Menthue COA.svg|35px|Jorat-Menthue]] | [[Jorat-Menthue]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5804}}|| align="right" |17.65 |- | align="center" | [[Datei:CHE Lussery-Villars COA.svg|35px|Lussery-Villars]] | [[Lussery-Villars]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5487}}|| align="right" |3.73 |- | align="center" | [[Datei:CHE Mex VD COA.svg|35px|Mex]] | [[Mex VD|Mex]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5489}}|| align="right" |2.83 |- | align="center" | [[Datei:CHE Montanaire COA.svg|35px|Montanaire]] | [[Montanaire]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5693}}|| align="right" |33.47 |- | align="center" | [[Datei:CHE Montilliez COA.svg|35px|Montilliez]] | [[Montilliez]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5540}}|| align="right" |11.94 |- | align="center" | [[Datei:Morrens-coat of arms.svg|35px|Morrens]] | [[Morrens]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5527}}|| align="right" |3.66 |- | align="center" | [[Datei:Ogens-coat of arms.svg|35px|Ogens]] | [[Ogens]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5680}}|| align="right" |3.41 |- | align="center" | [[Datei:CHE Oppens COA.svg|35px|Oppens]] | [[Oppens]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5923}}|| align="right" |3.59 |- | align="center" | [[Datei:Oulens-sous-Échallens-coat of arms.svg|35px|Oulens-sous-Echallens]] | [[Oulens-sous-Echallens]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5529}}|| align="right" |5.86 |- | align="center" | [[Datei:Pailly-coat of arms.svg|35px|Pailly]] | [[Pailly VD|Pailly]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5530}}|| align="right" |5.77 |- | align="center" | [[Datei:CHE Penthalaz COA.svg|35px|Penthalaz]] | [[Penthalaz]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5495}}|| align="right" |3.87 |- | align="center" | [[Datei:Penthaz-coat of arms.svg|35px|Penthaz]] | [[Penthaz]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5496}}|| align="right" |3.83 |- | align="center" | [[Datei:Penthéréaz-coat of arms.svg|35px|Penthéréaz]] | [[Penthéréaz]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5531}}|| align="right" |5.68 |- | align="center" | [[Datei:Poliez-Pittet.jpg|35px|Poliez-Pittet]] | [[Poliez-Pittet]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5533}}|| align="right" |5.01 |- | align="center" | [[Datei:CHE Rueyres COA.svg|35px|Rueyres]] | [[Rueyres VD|Rueyres]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5534}}|| align="right" |2.02 |- | align="center" | [[Datei:Saint-Barthélemy-coat of arms.svg|35px|Saint-Barthélemy]] | [[Saint-Barthélemy VD|Saint-Barthélemy]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5535}}|| align="right" |4.12 |- | align="center" | [[Datei:Sullens-coat of arms.svg|35px|Sullens]] | [[Sullens]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5501}}|| align="right" |3.92 |- | align="center" | [[Datei:CHE Villars-le-Terroir COA.svg|35px|Villars-le-Terroir]] | [[Villars-le-Terroir]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5537}}|| align="right" |7.09 |- | align="center" | [[Datei:CHE Vuarrens COA.svg|35px|Vuarrens]] | [[Vuarrens]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5539}}|| align="right" |8.96 |- | align="center" | [[Datei:Vuflens-la-Ville-coat of arms.svg|35px|Vufflens-la-Ville]] | [[Vufflens-la-Ville]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5503}}|| align="right" |5.38 |- style="background-color:#EFEFEF;" | | '''Total''' (37) || align="center" | {{EWZ CH|CH-VD|B2223}} || align="right" | 232.22 |} </div> == Veränderige im Bstand vu dr Gmaine syter anne 2008 == <gallery> Karte Bezirk Gros-de-Vaud Gemeindeveraenderungen 2009.png|Gmaine bis 2008 Karte Bezirk Gros-de-Vaud Gemeindeveraenderungen 2011.png|Gmaine bis Juni 2011 Karte Bezirk Gros-de-Vaud Gemeindeveraenderungen 2013.png|Gmaine bis 2012 </gallery> * 1. Jänner 2009: Fusion ''[[Assens VD|Assens]]'' und ''[[Malapalud]]'' → [[Assens VD|Assens]] * 1. Juli 2011: Fusion ''[[Dommartin VD|Dommartin]]'', ''[[Naz VD|Naz]]'', ''[[Poliez-le-Grand]]'' un ''[[Sugnens]]'' → [[Montilliez]] * 1. Juli 2011: Fusion ''[[Eclagnens]]'', ''[[Goumoens-la-Ville]]'' un ''[[Goumoens-le-Jux]]'' → [[Goumoëns]] * 1. Juli 2011: Fusion ''[[Montaubion-Chardonney]]'', ''[[Peney-le-Jorat]]'', ''[[Sottens]]'', ''[[Villars-Mendraz]]'' un ''[[Villars-Tiercelin]]'' → [[Jorat-Menthue]] * 1. Jänner 2013: Fusion ''[[Chanéaz]]'', ''[[Chapelle-sur-Moudon]]'', ''[[Correvon]]'', ''[[Denezy]]'', ''[[Martherenges]]'', ''[[Neyruz-sur-Moudon]]'', ''[[Peyres-Possens]]'', ''[[Saint-Cierges]]'' un ''[[Thierrens]]'' → [[Montanaire]] == Weblink == {{Commonscat|Gros-de-Vaud District|Bezirk Gros-de-Vaud}} * {{HLS|43648|Gros-de-Vaud|Autor=Paola Crivelli}} == Fueßnote == <references/> {{Navigationsleiste Bezirke des Kantons Waadt}} [[Kategorie:Bezirk im Kanton Waadt|Gros-de-Vaud]] tc9u5tmxw7uhug8cawwx0w1qjfxagtn 1072082 1072080 2025-07-08T20:20:06Z Ziv 97109 ([[c:GR|GR]]) [[File:Morrens-coat of arms.svg]] → [[File:CHE Morrens COA.svg]] → File replacement: update to new version ([[c:c:GR]]) 1072082 wikitext text/x-wiki {{Infobox Bezirk in der Schweiz | WAPPEN = | NAME = District du Gros-de-Vaud | KANTON = Waadt | SITZ = [[Echallens]] | BFS = 2223 | REGION-ISO = CH-VD | FLAECHE = 232.22 | WEBSITE = | KARTE = Karte Bezirk Gros-de-Vaud 2013.png }} Dr '''District du Gros-de-Vaud''' (alemannisch ''Bezirk Gros-de-Vaud'') isch syt em 1. Jänner 2008 e Verwaltigsainhait vum [[Kanton Waadt]] in dr [[Schweiz|Schwyz]]. Hauptort isch [[Echallens]]. == Gmaine == Zum Bezirk ghere die 37 Gmaine:<br /><small>Stand: 1. Jänner 2013</small> <div style="padding:1em 20px 1em 20px; color:#000000;text-align:left;"> {| border="1" cellpadding="5" cellspacing="0" style="border-collapse:collapse;" ! align="center" bgcolor="#EFEFEF" | Woobe ! align="left" bgcolor="#EFEFEF" | Name vu dr Gmai ! align="center" bgcolor="#EFEFEF" | Yywohner<br /><small>({{EWD|CH-VD}})</small> ! align="center" bgcolor="#EFEFEF" | Flechi<br />in km² |- | align="center" | [[Datei:CHE Assens COA.svg|35px|Assens]] | [[Assens VD|Assens]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5511}}|| align="right" |5.35 |- | align="center" | [[Datei:CHE Bercher COA.svg|35px|Bercher]] | [[Bercher]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5512}}|| align="right" |4.25 |- | align="center" | [[Datei:CHE Bettens COA.svg|35px|Bettens]] | [[Bettens]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5471}}|| align="right" |3.75 |- | align="center" | [[Datei:CHE Bioley-Orjulaz COA.svg|35px|Bioley-Orjulaz]] | [[Bioley-Orjulaz]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5513}}|| align="right" |3.11 |- | align="center" | [[Datei:CHE Bottens COA.svg|35px|Bottens]] | [[Bottens]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5514}}|| align="right" |6.89 |- | align="center" | [[Datei:CHE Boulens COA.svg|35px|Boulens]] | [[Boulens]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5661}}|| align="right" |3.44 |- | align="center" | [[Datei:CHE Bournens COA.svg|35px|Bournens]] | [[Bournens]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5472}}|| align="right" |3.90 |- | align="center" | [[Datei:CHE Boussens COA.svg|35px|Boussens]] | [[Boussens VD|Boussens]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5473}}|| align="right" |3.15 |- | align="center" | [[Datei:CHE Bretigny-sur-Morrens COA.svg|35px|Bretigny-sur-Morrens]] | [[Bretigny-sur-Morrens]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5515}}|| align="right" |2.86 |- | align="center" | [[Datei:CHE Cugy VD COA.svg|35px|Cugy]] | [[Cugy VD|Cugy]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5516}}|| align="right" |2.90 |- | align="center" | [[Datei:CHE Daillens COA.svg|35px|Daillens]] | [[Daillens]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5480}}|| align="right" |5.52 |- | align="center" | [[Datei:CHE Echallens COA.svg|35px|Echallens]] | '''[[Echallens]]''' || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5518}}|| align="right" |6.66 |- | align="center" | [[Datei:CHE Essertines-sur-Yverdon COA.svg|35px|Essertines-sur-Yverdon]] | [[Essertines-sur-Yverdon]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5520}}|| align="right" |9.75 |- | align="center" | [[Datei:CHE Étagnières COA.svg|35px|Etagnières]] | [[Etagnières]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5521}}|| align="right" |3.79 |- | align="center" | [[Datei:CHE Fey COA.svg|35px|Fey]] | [[Fey VD|Fey]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5522}}|| align="right" |7.35 |- | align="center" | [[Datei:CHE Froideville COA.svg|35px|Froideville]] | [[Froideville VD|Froideville]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5523}}|| align="right" |7.08 |- | align="center" | [[Datei:CHE Goumoëns COA.svg|35px|Goumoëns]] | [[Goumoëns]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5541}}|| align="right" |10.70 |- | align="center" | [[Datei:CHE Jorat-Menthue COA.svg|35px|Jorat-Menthue]] | [[Jorat-Menthue]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5804}}|| align="right" |17.65 |- | align="center" | [[Datei:CHE Lussery-Villars COA.svg|35px|Lussery-Villars]] | [[Lussery-Villars]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5487}}|| align="right" |3.73 |- | align="center" | [[Datei:CHE Mex VD COA.svg|35px|Mex]] | [[Mex VD|Mex]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5489}}|| align="right" |2.83 |- | align="center" | [[Datei:CHE Montanaire COA.svg|35px|Montanaire]] | [[Montanaire]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5693}}|| align="right" |33.47 |- | align="center" | [[Datei:CHE Montilliez COA.svg|35px|Montilliez]] | [[Montilliez]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5540}}|| align="right" |11.94 |- | align="center" | [[Datei:CHE Morrens COA.svg|35px|Morrens]] | [[Morrens]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5527}}|| align="right" |3.66 |- | align="center" | [[Datei:Ogens-coat of arms.svg|35px|Ogens]] | [[Ogens]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5680}}|| align="right" |3.41 |- | align="center" | [[Datei:CHE Oppens COA.svg|35px|Oppens]] | [[Oppens]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5923}}|| align="right" |3.59 |- | align="center" | [[Datei:Oulens-sous-Échallens-coat of arms.svg|35px|Oulens-sous-Echallens]] | [[Oulens-sous-Echallens]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5529}}|| align="right" |5.86 |- | align="center" | [[Datei:Pailly-coat of arms.svg|35px|Pailly]] | [[Pailly VD|Pailly]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5530}}|| align="right" |5.77 |- | align="center" | [[Datei:CHE Penthalaz COA.svg|35px|Penthalaz]] | [[Penthalaz]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5495}}|| align="right" |3.87 |- | align="center" | [[Datei:Penthaz-coat of arms.svg|35px|Penthaz]] | [[Penthaz]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5496}}|| align="right" |3.83 |- | align="center" | [[Datei:Penthéréaz-coat of arms.svg|35px|Penthéréaz]] | [[Penthéréaz]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5531}}|| align="right" |5.68 |- | align="center" | [[Datei:Poliez-Pittet.jpg|35px|Poliez-Pittet]] | [[Poliez-Pittet]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5533}}|| align="right" |5.01 |- | align="center" | [[Datei:CHE Rueyres COA.svg|35px|Rueyres]] | [[Rueyres VD|Rueyres]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5534}}|| align="right" |2.02 |- | align="center" | [[Datei:Saint-Barthélemy-coat of arms.svg|35px|Saint-Barthélemy]] | [[Saint-Barthélemy VD|Saint-Barthélemy]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5535}}|| align="right" |4.12 |- | align="center" | [[Datei:Sullens-coat of arms.svg|35px|Sullens]] | [[Sullens]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5501}}|| align="right" |3.92 |- | align="center" | [[Datei:CHE Villars-le-Terroir COA.svg|35px|Villars-le-Terroir]] | [[Villars-le-Terroir]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5537}}|| align="right" |7.09 |- | align="center" | [[Datei:CHE Vuarrens COA.svg|35px|Vuarrens]] | [[Vuarrens]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5539}}|| align="right" |8.96 |- | align="center" | [[Datei:Vuflens-la-Ville-coat of arms.svg|35px|Vufflens-la-Ville]] | [[Vufflens-la-Ville]] || align="center" |{{EWZ CH|CH-VD|5503}}|| align="right" |5.38 |- style="background-color:#EFEFEF;" | | '''Total''' (37) || align="center" | {{EWZ CH|CH-VD|B2223}} || align="right" | 232.22 |} </div> == Veränderige im Bstand vu dr Gmaine syter anne 2008 == <gallery> Karte Bezirk Gros-de-Vaud Gemeindeveraenderungen 2009.png|Gmaine bis 2008 Karte Bezirk Gros-de-Vaud Gemeindeveraenderungen 2011.png|Gmaine bis Juni 2011 Karte Bezirk Gros-de-Vaud Gemeindeveraenderungen 2013.png|Gmaine bis 2012 </gallery> * 1. Jänner 2009: Fusion ''[[Assens VD|Assens]]'' und ''[[Malapalud]]'' → [[Assens VD|Assens]] * 1. Juli 2011: Fusion ''[[Dommartin VD|Dommartin]]'', ''[[Naz VD|Naz]]'', ''[[Poliez-le-Grand]]'' un ''[[Sugnens]]'' → [[Montilliez]] * 1. Juli 2011: Fusion ''[[Eclagnens]]'', ''[[Goumoens-la-Ville]]'' un ''[[Goumoens-le-Jux]]'' → [[Goumoëns]] * 1. Juli 2011: Fusion ''[[Montaubion-Chardonney]]'', ''[[Peney-le-Jorat]]'', ''[[Sottens]]'', ''[[Villars-Mendraz]]'' un ''[[Villars-Tiercelin]]'' → [[Jorat-Menthue]] * 1. Jänner 2013: Fusion ''[[Chanéaz]]'', ''[[Chapelle-sur-Moudon]]'', ''[[Correvon]]'', ''[[Denezy]]'', ''[[Martherenges]]'', ''[[Neyruz-sur-Moudon]]'', ''[[Peyres-Possens]]'', ''[[Saint-Cierges]]'' un ''[[Thierrens]]'' → [[Montanaire]] == Weblink == {{Commonscat|Gros-de-Vaud District|Bezirk Gros-de-Vaud}} * {{HLS|43648|Gros-de-Vaud|Autor=Paola Crivelli}} == Fueßnote == <references/> {{Navigationsleiste Bezirke des Kantons Waadt}} [[Kategorie:Bezirk im Kanton Waadt|Gros-de-Vaud]] dxr2g0vmh6jhzm9f0lqjxe6ls0xbrgj Bahnhof Blumberg-Zollhaus 0 71060 1071998 990310 2025-07-08T13:30:11Z Ikar.us 11748 Dess Schdellwärg aus Konschdanz isch doch ed s wichtigschd do. Bildle mit em Museom mid drauf, wo em Bildtäxt schau schdohd. 1071998 wikitext text/x-wiki {{DISPLAYTITLE:Baanhof Blummbärg-Zollhuus}} {{Infobox Bahnhof | Breite = 300px | Name = Blummbärg-Zollhuus | Bild = Blumberg - Bahnhof Zollhaus-Blumberg Bild 2.jpg | Bildtext = [[Stellwerk|Stellwärch]] beim [[Sauschwänzlebahn|Sauschwänzlebaan]]-[[Museum]] im EG vum Baanhof Zollhuus | Kategorie = | Lage = Zwǜschèbaanhof | Bauform = Durchgangsbaanhof | Bahnsteiggleise = 2 | Abkürzung = RZS | IBNR = | Homepage = | Eröffnung = 1889 | Architekt = | Architekt_Bezeichnung = | Baustil = | Gemeinde = Blummbärg | Ort = Blummbärger Ortsdeil Zollhuus | Region-ISO= DE-BW | Breitengrad = 47/50/21/N | Längengrad = 8/32/03/E | Höhe = 702 | Höhe-Art = | Höhe-Bezug = DE-NHN | Bahnhof.de ID = | Strecken = * [[Wutachtalbahn|Wuètèdalbaan]] (km 46,2) <small>({{Kursbuchlink|Nummer=743}})</small> }} {{DISPLAYTITLE:Baanhof Blummbärg-Zollhuus}} Dè '''Baanhof Blummbärg-Zollhuus''' (Originalnammè vo 1890 bis ca. 1977 isch wiè hüt nò im Volksmund üblich '''Zollhuus-Blummbärg''') isch èn [[Bahnhof|Baanhof]] im Ortsdeil Zollhuus, wo zuè dè Stadt [[Blumberg|Blummbärg]] im [[Schwarzwald-Baar-Kreis|Schwarzwald-Baar-Chrais]] ghört. Er isch dè högschtglégène Baanhof a dè [[Wutachtalbahn|Sauschwänzlebaan]] un sit dè Start vo dè Museumsbaan annè 1977 näbbèm m [[Bahnhof Weizen|Wizämer Baanhof]] au dè wichtigschte. Hüt hèn dört d Museumszüüg vo dè Sauschwänzlebaan, wo sit 2014 vom [[Eisenbahnverkehrsunternehmen|EVU]] ''Blummbärger Baan'' (BB) bedribbè wörrèd, irèn Aafang un Ènd. D Museumszüüg vokeerèd nur im Summerhalbjohr un am Wuchèènd, i dè Hauptsaison au zuèsätzlich am Frytig, Dunschtig un evtl. am Mittwuch. Vor 2014 sin d Museumszüüg vom Vorein ''Museumsbahn Wutachtal e. V.'' bedribbè worrè. Sit dè Renovyrung vom Nordabschnitt vo dè Sauschwänzlebaan, dè ''Aitrachdalbaan'', faarèd s ganz Johr übber è baar [[3er-Ringzug|Ringzüüg]] dè Zollhuuser Baanhof als [[Endbahnhof|Èndbaanhof]] aa. D Adressè vom Baanhof lutèt ''Bahnhofstraße 1'', d Zuèfaart lyt dirèkt südlich vom [[Bahnübergang (Deutschland)|BÜ]] un èm Ortsdeil Zollhuus a dè [[Bundesstraße 27|B 27]]. == Infraschtruktur == === Hochbautè === Näbbèm [[Empfangsgebäude|Empfangsbau]] (EG) mit èm [[Güterschuppen|Güèterschuppè]] sowiè Dampflokbehandlungsyrichtunge wiè èn [[Wasserkran (Eisenbahn)|Wasserkran]] un èm [[Wasserturm#Bahnwassertürme|Wasserturm]] hèt s z Zollhuus au è [[Lokschuppen|Remisè]] für è [[Eisenbahn-Draisine|Draisinè]] gää. === Gleisaalaag === Urschprünglich sin z Zollhuus drei Gleis für dè Personè- un Güètèrvokeer zur Vofüègung gschtandè: * Gleis 1 isch 537 m lang gsi, a dè weschtlichè Hälfti dèvo stòt s EG un dè [[Hausbahnsteig|Huusbaanschteig]]. Öschtlich vom Güèterschuppè hèt s drei Aaschlüss vom Gleis 3 a s Gleis 1 gää. Am Weschtènd vom Baanhof hèt s Gleis z mitts uff èm [[Bahnübergang (Deutschland)|BÜ]] vo dè B 27 glègè, öschtlich isch s Gleis 1 bis km 46,415 gangè. * Gleis 2 lyt nördlich vom Gleis 1, un isch glychermaßé 537 m lang gsi. S Gleis 2 hèt im [[Zugkreuzung|Zügchrützè]] un Übberholé vo Züüg diènt. Vom Weschtänd vom Gleis 2 èwäg isch èn Induschtryaaschluss öppè 300 m lang bis zuè nèm Induschtrygebièt am Stadtrand vo Blummbärg gangè, wa bis 1997 au bruucht worrè isch. * Gleis 3 isch für dè Güètervokeer reservyrt gsi, dört isch im mittlerè Deil è [[Lichtraumprofil|Laddemaß]] un è [[Gleiswaage|Bruggèwòòg]] inschtallyrt gsi. S Gleis 3 hèt weschtlich stumpf uffghört als Rampègleis für dè Güèterschuppè, öschtlich isch è Rampè für dè Holzvolaad am Gleis 3 gschtandè. Nõch dè Vobindung zum Gleis 1 hèt s Gleis 3 stumpf mit dè Zuèfaart zuè dè Draisinèremisè uffghört. Zwǜschèm mittlerè un öschtlichè Deil isch s Gleis 3 mit èrè ufffälligè [[Kreuzungsweiche|Chrützungsweichè]] vosää gsi, um dè Wechsel vom Güètergleis uff s Gleis 1 in beidi Richtungè zuèzlō. === Signaal === Wiè bi allnè Baanhööf uff dè Sauschwänzlebann sin z Zollhuus [[Formsignal|Flügelsignaal]] vo dè baddischè Bauart inschtallyrt gsi. Vomuètlich zuè [[Deutsche Bundesbahn|DB]]-Zitè sin diè baddischè Flügelsignaal mit dütschè Standard-Flügelsignaal vosää worrè. Au nõch dè Reaktivyrung vo dè Aitrachdalbaan sin d Signaal a dè Oschtyfaart nit mit Lichtsignaal ersetzt worrè. Ebbèso im Gegèsatz zuè dè reschtlichè Baanhööf sin d Flügelsignaal nõch èm Übbergang zuè nèrè Museumsbaan nit für [[Ungültigkeitskreuz|ungültig]] erklärt un schu gar nit abbaut worrè. Um d Signaal abber stellè z chönnè, hèt mò sèllèwäg s Stellwärch in Bedryb glõ. ==== Yfaarsignaal ==== [[Datei:BhfZollhaus WestlichesEinfahrsignal.JPG|thumb|links|Bhf. Zollhuus Weschtliches Yfaarsignaal mit Uusfaarvorsignaal un Schachbrèttdaflè]] S weschtliche Yfaarsignaal isch è zweiflügligs Flügelhauptsignaal, wo by km 45,55 stòt. Dè [[Durchrutschweg|Durchrutschwäg]] a dè weschtlichè Yfaart bedrait also 310 m, well d Yfaartsweichè bi km 45,86 lyt. Dè relatyv churze Durchrutschwäg isch einèwäg lang gnuèg gsi, well d Züüg bi Yfaart vo Weschtè uff èm letschtè Räscht vo dè Bärgschtreggi dèhèr chömmèd un dõrum rächt langsam sin. S Streggègleis vor èm weschtliché Gränz vom Baanhof volauft in èm Vyrtelchrais-Rächtsbogè mit èm flachè Höger uff dè Innèsitè, wa zuè nèrè Bsunderheit bim Yfaarsignaal gfüürt hèt: S weschtliche Yfaarsignaal stòt links vom Streggègleis, wa (korrekterwys) mit èrè [[Nebensignal|Schachbrèttdaflè]] Ne4 aazeigt wörd. Uumittelbar vor èm Yfaarthauptsignaal stòt s Uusfaartsvorsignaal, wo ebbèfalls als Formsignaal uusgfüürt isch. I dè Mitti vom Chraisbogè un in èm Abschtand vo 360 m vor èm Hauptsignaal stòt s Yfaarvorsignaal, wo us ènèm Formvorsignal bschtòt. Sèll Vorsignaal stòt rächts vom Gleis, well s vom Lokfüürer guèt gsää wörrè cha. Bsunders a sèllèm Vorsignaal isch è [[Podest|Holzbodeschtli]] am Signalfuèß. S Vorsignaal stòt in èm [[Drainage (technische Systeme)|Drainagegräbele]], bi Unterhaltsbüèz am Signaal würd s Personal suscht nassi Füèß chriègè. S öschtliche Yfaarsignaal stòt bi km 46,85 un hèt dõdemit èn Durchrutschwäg vo 410 m bis zuè dè öschtlichè Yfaarweichè. === Stellwärch === Wiè bi allnè Baanhöf uff dè Sauschwänzlebaan vofuègt d Station z Zollhuus übber è Stellwärch, wo i dè Mitti vom EG uff dè Gleissitè stationyrt isch. Wié für è [[Nebenbahn|Näbbèbaan]]-Station generèll üblich, handlèt sich s dõdeby um è [[Mechanisches Stellwerk|mechanischs Stellwärch]], wo wèg dè Museumsbaan bis hüt (Stand: 2018) dört isch un no in Bedryb isch. === Museumsbaanumbautè === Sit 1977 hèt dè Zollhuuser sin dritté Früèling erläbbt, idèmm er als Baanhof am obberè Ènd vo dè Bärgschtreggi, d Sauschwänzlebaan, zum zèntralè Baanhof vo dè Museumsbaan ''Sauschwänzlebaan'' worrè isch. Zuè sèllèrè Zit hèt schu sit zee Johr kein Personèvokeer mee gää un au dè Güètervokeer hèt nu no uss [[Übergabegüterzug|Üg]] für zwei Blummbärger Unternämmè bschtandè. Well dè [[Stückgutverkehr|Stüggguètvokeer]], dōdemit au dè Güèterschuppè schu längscht kei Roll mee gschpillt hèt. isch dè Güèterschuppè genau so wiè s Rampèschtugg vom Gleis 3 fungtionslos gsi. Gleis 1 isch für dè Museumsvokeer zämmè mit èm Huusbaanschteig bruucht worrè. Gleis 2 isch als Uuswychgleis un Umfaargleis sowoll für d Museumsbaan wiè au für d Güèterbaan bruucht worrè. Ab 1995 isch dè Güètervokeer zämmè mit dè Bediènung vo dè beidè Unternämmè uffgää worrè, jetzt hèt sich d Museumsbaan so richtig im Bhf. Zollhuus-Blummbärg breit gmacht. Bim Umbau zum Museumsbaanhof hèt s umfangrychi Änderungè gää: [[Datei:Blumberg-Wagen.jpg|thumb|links|S Baanlädeli stòt näbb dè Lonza-Lok 105 vor èm Baanmuseum/Güèterschuppè]] S Gleis 3 isch am Aafang vo dè Rampè zum Güèterschuppè kappt worrè, uff èm Gleisschtugg a dè sitlichè Rampè vom Güèterschuppè stòt è dreiachsigi [[Tenderlokomotive|Tenderlok]] als Museumsobjèkt, sèll isch diè ehemòligi Wärchslok 105 vo dè [[Lonza Group|Lonza]] z [[Waldshut-Tiengen|Waldshuèt]]. Dèvor isch è [[Donnerbüchse (Personenwagen)|Dunderbüchsè]] uffgschtellt, wo als ''Bahnshop'', also als Baanlädeli, ygrichtèt isch. Am Fuèß vo dè Rampè hèt mò èn Zuègang übber s Gleis 3 zum Gleis 1 für d Passagyr gschaffè, dõdeby hèt s d Weichèvobindung vom Gleis 3 zum Gleis 1 koschtet, wo gu [[Bahnhof Epfenhofen|Epfèhoffè]] zeigt hèt. S Laddemaß un d Bruggèwòòg sin abbaut worrè. A dè Stell vom Laddèmaß isch im Johr 1998 s [[Reiterstellwerk|Ritterschtellwärch]] uffgschtellt worrè, wo übber m Gleis 3 stòt. Öschtlich vom Ritterschtellwärch isch s Gleis 3 anno 2004 mit èm [[Bahnsteig|Ußèbaanschteig]] für d Passagyr vom Ringzug vosää worrè. Uss èm früènèrè Güètervokeersgleis isch dõdemit è Personèvokeersgleis worrè. Um dè öschtlichè Abschnitt vom Gleis 3 als Abschtellgleis bruuchè z chönnè, hèt a dè Stell vo dè Chrützungsweichè è Weichèvobindung vo Gleis 3 uff Gleis 1 gää, demit d Ringzüüg vom mittlerè Abschnitt vom Gleis 3 dirèkt uff d Aitrachdalbaan uusfaarè chönnèd. [[Datei:Class 52 locomotive at Zollhaus-Blumberg - geo.hlipp.de - 5161.jpg|thumb|links|È no nit renovyrti [[DR-Baureihe 52|52er]] uff èm weschtlichè Abschtellgleis 2]] Parallel dõdèzuè isch è Weichèvobindung vo Gleis 1 uff Gleis 2 gmacht worrè, um dört drübber [[Rangieren|ràngyrè]] z chönnè. S Zuéfaartsgleis für s Draisinè-Depot am öschtlichè Zipfel vom Gleis 3 isch zwar uusbaut worrè (un s Depot abgrissé worrè), dõdefür isch abber in Gegèrichtung è witteres [[Abstellgleis|Abschtellgleis]], s Gleis 4, hèrrèbaut worrè. S Gleis 4 lyt uff èm Glände, wo früèner d èbbèfalls abgrissene Rampè für dè Holzvolaad gsi isch. Witterhy isch am Oschtänd vom Gleis 2 è Stumpfgleis aabrocht worrè sowiè nõch 1997 am Weschtänd vom Gleis 2 dè Induschtryaaschluss kappt un in è Stumpfgleis gänderèt worrè, um witteres, museales Rollmatriaal abschtellè z chönnè. Schlièßlich bliibt z erwäänè, daß d Weichèvobindung Gleis 2 uff Gleis 1 am Weschtchopf vom Baanhof è baar Meter nõch Weschtè volait worrè isch, well dè BÜ a dè B 27 urschprünglich genau uff bi dè Weichèvobindung durrè gangè isch. Extra für d Museumsbaan hèt mò au widder è akustischi Warnung in Form von èrè [[Läutewerk (Eisenbahn)|Schällè]] am BÜ aabrocht. Im früènèrè Güèterschuppè hèt s sit èm 1. Mai 1992 è [[Eisenbahnmuseum|Ysèbaamuseum]] sin Blatz gfundè. S EG vom Zollhuuser Baanhof isch vollschtändig erhaaltè blibbè, allerdings è bitzeli umfungtionyrt worrè. Grund dõdefür isch s aalte [[Toilette|Abort]]hüsli gsi, wo mò wiè fascht übberall abgrissè hèt. Für d Faargäscht vo dè Museumsbaan hèt s denn abber widder èn Abort bruucht, dèsèll isch im Èrdgschoß vom EG bim Wescht[[Giebel|gibbel]] ygrichtet worrè. I dè Mitti vom EG, èbbèfalls im Èrdgschoß, isch s Stellwärch für sèllèn Baanhof nit nu erhaaltè blibbè, sondern widder in Bedryb gnõ worrè, d.&nbsp;h. d Weichè, d Signaal un dè BÜ wörrèd übber s Stellwärch gschtüèrèt. [[Datei:Taking water at Zollhaus-Blumberg - geo.hlipp.de - 5159.jpg|thumb|links|Wasserkran am Gleis 1 bi km 46,0]] Südlich vom Gleis 1 isch bi km 46,0, also hundert Meter vom BÜ èwäg, für d Museumdampfloks èn [[Wasserkran (Eisenbahn)|Wasserkran]] widder uffgschtellt worrè. D Bosition hèt sich druuss ergää, daß d Dampfloks mit èm Tender voruus vom Gleis 1 uus uff d Dalfaart gän. === Bsunderi Infraschtruktur === ==== Baanübbergang a dè B 27 ==== Als bsunderi Infraschtruktur z Zollhuus git s èn beschrankté [[Bahnübergang (Deutschland)|BÜ]] bi km 45,878 hinter dè weschtlichè Uusfaarsignaal. Dèsèll BÜ isch bis hüt in Bedryb, um d B 27 vom dütsch-schwizer Gränzübbergang Neuhuus-[[Bargen SH|Bargè]] bis zum Autobaanzuèbringer a d [[Autobahn 81|A 81]] bi [[Donaueschingen|Eschingè]] odder z [[Geisingen|Geisingè]] z füürè. Wiè unter [[#Museumsbaanumbautè|Umbautè für d Museumsbaan]] schu erwäänt, isch dèsèll BÜ mòl volait worrè. Well vill Vokeer übber dèsèll BÜ rollt, isch er nit nu mit doppeltè [[Halbschranke|Halbschrankè]], sondern au mit èrè [[Bahnübergang (Deutschland)|Lichtzeichèaalaag]] uusgrüschtet. Ußerdèmm git s a sèllèm BÜ, wiè èbbèfalls schu erwäänt, è Schällè, um dè Strõßèvokeersdeilnämmer au akustisch z warnè. ==== Ysèbaanmuseum ==== [[Datei:Bahnhof Zollhaus-Blumberg - geo.hlipp.de - 26675.jpg|thumb|Güèterschuppè anno 1993 mit frischèm Baanmuseum dinnè, abber ooni Lonza-Lok un ooni Baanshop]] Dè rasch stygende Güèterumschlag hèt dezuè gfüürt, dass am Oschtgybel vom EG dè [[Güterschuppen|Güèterschuppè]] aabaut worrè isch. Sèllè Aabau isch è Steilvorlaag gsi, um dört drin è Ysèbaamuseum vo dè Sauschwänzlebaan unterzbringè, s asè daufte ''Museum der Wutachtalbahn''<ref>luèg au bi: ''[[Blumberg#Museen|Blummbärger Museè]]''</ref> isch im Güèterschuppè unterbrocht worrè. S Baanmuseum isch vo zwei Blummbärger Lehrer ygrichtet worrè, un enthaltet èn Huufè historischi Fotos vom Bau un Bedryb vo dè Sauschwänzlebaan un diversi Gegèschtänd us èm Bäänleralldaag. Ußerdèm git s no è nõchbauts Diènschtbüro von èm [[Bahnhofsvorsteher|Baanhofsvorschteher]] un è Modèllaalaag vo dè Sauschwänzlebaan. [[Multimedia]]les chunnt au nit z churz, è spezièlles Video mit èm [[Hagen von Ortloff|Hagè vo Ortloff]] als Moderator wörd dört zeigt (Stand: 2018). ==== Ritterstellwärch ==== [[Datei:Bhf Zollhaus Reiterstellwerk mit BB262 im Hintergrund.jpg|thumb|links|S Ritterschtellwärch im Baanhof Zollhuus-Blummbärg mit wartendem Ringzug uff Gleis 3 un zrugg setzender BB 262 uff Gleis 2]] S Ritterschtellwärch isch au è bsunderi Infraschtruktur, wenn s au nǜmmi in Bedryb isch. Sèll Stellwärch isch in [[Einheitsbauart Bruchsal|baddischer Bauart]] uusgfüürt un im Original in èm [[braun|bruunè]] Holzdòn dehèr chu. Zuè [[Deutsche Bundesbahn|DB]]-Zitè isch s Stellwärch denn grau gsi. S Stellwärch isch sit 1886 langi Zit als mittleres Stellwärch im [[Bahnhof Konstanz|Konschdanzer Baanhof]] in Bedryb gsi. Nõch dè Ablösung durch s [[Stellwerk|Zentralschtellwärch]] im Johr 1988 isch es dört abbaut worrè. Dènõch isch diè "graui Muus" im [[Verkehrsmuseum Nürnberg|DB-Museum z Nürnbärch]] 10 Johr yglagèrèt gsi, un 1998 widder i dè bruunè Originalfarb im mittlèrè Deil vom Gleis 3 widder uffbaut worrè. Sèll Stèllwärch zeichnèt sich vor allem durch diè ußèligendè Spannhebèl un Umlänkrollè uus. Ußerdèmm stòt s Stellwärch hüt unter [[Denkmalschutz|Denkmòlschutz]]. ==== Suschtiges ==== Wiè früèner üblich, isch dè [[Toilette|Abort]] uss hǜgiènischè un olfaktorischè Gründ [[Empfangsgebäude|EG]] è separats Hüsli mit è baar Meter Abschtand zum EG gsi. Mit dè Yschtellung vom Personèvokeer uff dè Aitrachdalbaan ab 1967 hèt abber au für s Aborthüsli im Baanhof Zollhuus s letscht Stündle gschlagè. Näbb èm Aborthüsli hèt s annèdubaki au èn [[Schweinestall|Sauèschtall]] gää, wo für s Sèlbschtvosorgè vom Baanpersonal diènt hèt. Uff èm Blatz vom Aborthüsli un èm Sauéschtall stòt hüt èn [[Kiosk]] für d Faargäscht. == Gschichtè == Dè Baanhof ''Zollhuus-Blummbärg'' isch im Johr 1889 baut worrè un isch znägschst nur übber diè weschtichi Yfaart uss Richtung [[Bahnhof Fützen|Füètzè]]/[[Bahnhof Weizen|Wizä]], also vo dè Bärgschtreggi vo dè Sauschwänzlebaan erreichbar gsi. È Jahr spôter isch diè Strategischi Umgehungsbaan vo Zollhuss bis [[Bahnhof Hintschingen|Hintschingè]] witter gfüürt un dört a d [[Schwarzwaldbahn (Baden)|Schwarzwaldbaan]] un [[Donautalbahn (Baden-Württemberg)|Donaudalbaan]] aagschlossè un dõdemit fèrtig gschtellt worrè.<ref name="Scharf, S. 59">Scharf: ''Die Eisenbahn am Hochrhein.'' Band 3: ''Die Strategischen Bahnen in Südbaden.'' Fryburg 1993, S.&nbsp;59</ref> Well dè Baanhof bis hüt uff ènèm Hochmoor mit èm Nammè ''Blummbärger Rièd'' stòt, isch er uff 224 Fichtèstäckè druff uè baut worrè. Sèlli hèn 25 cm Durchmesser un 4 m düèf i dè [[Torf]]boddè iègrammt worrè.<ref name="Scharf">Scharf: ''Die Eisenbahn am Hochrhein.'' Band 3: ''Die Strategischen Bahnen in Südbaden.'' Fryburg 1993</ref> Dè dägliche [[Personenverkehr|Personèvokeer]] uff èm Mittelabschnitt vo dè [[Strategische Umgehungsbahn Oberlauchringen-Hintschingen|Kanönlebaan]] isch schlièßlich uss Rentabilidätsgründ ab èm 1. Dezèmbèr 1955 uff [[Schienenersatzverkehr|Schinnèersatzvokeer]] umgschtellt un am 1. Januar 1976 (uff dè Schinnè) formèll ygschtellt worrè. Dèvor hèt mò wôrènd èm [[Sommerfahrplan|Summerfaarblaan]] vom 22. Mai 1955 bis äbbè sèbbèm 1. Dezèmbèr dè [[Schienen-Straßen-Omnibus|Schi-Schtrõ-Bus]] uff dè gsamtè Streggi Obberlauchringè-Immèdingè ygsetzt. Dè Schi-Schtrõ-Bus isch dõdeby vo Obberlauchringè bis Luussä-Blomegg uff dè Schinnè, vo Luussä-Blomegg bis Zollhuus-Blummbärg uff dè Schtrõß un schlièßlich vo Zollhuus-Blummbärg bis Immèdingè widder uff dè Schinnè vokeert. Sèllè Bedrybsablauf hèt abber zweimòliges Umrüschtè erforderèt, eimòl im Wyler un eimòl z Zollhuus. Z Zollhuus isch ergo immer én längèrè Bedrybshalt im Summer 1955 nötig gsi, s Umsetzè hèt normalerwys 3-4 Minutè duèrèt. Dè Nordabschnitt vo dè Strategischè Umgehungsbaan, diè sog. ''Aitrachdalbaan'', isch am 28. Mai 1967 für dè Personèvokeer stillglait un uff Schinnèrsatzvokeer umgschtellt worrè. Ab 1967 bis 1977 mit dè Eröffnung vo dè Museumsbaan ''Sauschwänzlebaan'' hèt dèmnõch kein fahrblaanmäßigè Personèvokeer im Zollhuuser Baanhof gää. Bim Güètervokeer isch ab sèllèm 28. Mai au uff dè Sauschwänzlebaan nüt mee gangè, wôrend d Aitrachdalbaan bis i s Johr 1995 mit èrè [[Übergabezug|Üg]], zogè von èrè [[DB-Baureihe V 100|DB 211er]], bediènt worrè isch. Es hèt zaalrychi Protescht un Bemüèungè z Blummbärg un Umgebig gää, um dè Personèvokeer widder z reaktivyrè, wa bis 2004 au uusnaamswys èmòl glungè isch. Annè 1977, zee Johr nõch dè Yschtellung vom regulärè Personèvokeer, isch uff dè Sauschwänzlebaan [[Bahnhof Weizen|Wizä]]–Zollhuus-Blummbärg è [[Museumsbahn|Museumsbaan]] eröffnèt worrè, wo inzwǜschen nit nu unter Baanfans übberregional bekannt isch. D Museumsbaan hèt bis 2006 übber zwei Millionè Faargäscht bförderèt. [[Datei:24.05.17 Blumberg-Zollhaus 650.630 (34178120093).jpg|thumb|links|Abfaarbereitè Ringzug gu Immèdingè uff Gleis 3]] Zum [[Fahrplanwechsel]] 2004/2005 am 11. Dezember 2004 isch uff dè ''Aitrachdalbaan'' Blumberg-Zollhuus bis Immèdingè dè so gnannte „[[3er-Ringzug]]“, è [[S-Bahn]]-äänlichs Aagebot i dè Landchrais [[Landkreis Tuttlingen|Duttlingè]], [[Landkreis Rottweil|Rottwyl]] un [[Schwarzwald-Baar-Kreis|Villingè-Schwenningè]], in Bedryb gangè. Sitdèm wörd dè Bhf. Zollhuus widder im [[Taktfahrplan|Tagtfaarblaan]] mit [[Schienenpersonennahverkehr|Schinnèpersonènòòvokeer]] aagfaarè. Im Summerhalbjohr samschtigs un sunntigs wörd dè Bhf. Zollhuus-Blummbärg sit 2014 vo beidè Sitè mit Personèzüüg aagfaarè, wan è Umschtygè möglich macht. Zitglych isch dè Baanhof Zollhius-Blumbärg wèg dè bessèrè Orièntyrung in ''Blummbärg-Zollhuus'' umbenamst worrè.<ref name="EIU">{{Internetquelle|url=http://bahnbetriebe-blumberg.de/impressum.html|titel=Impressum der Bahnbetriebe Blumberg|datum=2014|zugriff=2014-05-11}}</ref> == Vokeer == [[Datei:Karte wutachtalbahn2.png|miniatur|D Laag vo Zollhuus a dè Strategischè Umgehungsbaan]] Blummbärg isch i dè [[Verkehrsverbund Schwarzwald-Baar|Vokeersvobund Schwarzwald-Baar]] (VSB) ygliedèrèt. === Baanvokeer === ==== Regèlvokeer ==== [[Datei:Ringzug im Bhf Zollhuus.ogv|mini|links|Dè Ringzug bim Yfaarè, Uusfaarè un Wartè uff dè Museumszug im Bhf. Zollhuus]] Mit èm Schittèrè vom [[Schienen-Straßen-Omnibus|Schi-Schtrõ-Bus]] isch dè Baanhof am Scheitelpungt nümmi vo dè Sauschwänzlebaan hèr mit Personezüüg aagfaarè worrè. Bis zum 28. Mai 1967 hét s witterhy faarblaanmäßigi Personèzüüg uff dè Aitrachtalbahn un im Bhf. Zollhuus-Blummbärg gää. Ab 31. Dezèmbèr 1975 hèt s formèll keini reguläri Personèzüüg im Bhf. Zollhuus-Blummbärg gää. Sit 2004 isch Blummbärg-Zollhuus a s [[Ringzug]]-Sischteem aaghängt, dõdemit isch Blummbärg u. a. widder mit [[Immendingen|Immèdingè]], [[Tuttlingen|Duttlingè]], [[Rottweil|Rottwyl]], [[Villingen-Schwenningen|Villingè-Schwenningè]] un [[Donaueschingen|Eschingè]] vobundè. Dè Ringzug wörd vo dè [[Hohenzollerische Landesbahn|Hohenzollerischè Landesbaan AG (HzL)]] bedribbè. Ußerdèmm isch dè Baanhof Zollhuus-Blummbärg Aafangs- bezièungswys Èndpungt vom [[Naturpark-Express|Naturpark-Èxprèss]], wo im Summerhalbjohr übber d Aitrachdalbaan vokeert un au vo dè HzL bedribbè wörd. Dè Faarblaan vom Naturpark-Èxprèss isch uff d Vokeerszitè vo dè Museumsbaan abgschtimmt. {| class="wikitable" width="95%" |- ! Zuggattung ! Streggi ! Tagtfrequènz |- | [[Hohenzollerische Landesbahn|HzL]] | '''3er-[[Ringzug]]''':<br />[[Bräunlingen#Verkehr|Briilingè Baanhof]] – [[Bahnhof Donaueschingen|Eschingè]] – [[Bahnhof Villingen (Schwarzwald)|Villingè]] – [[Bahnhof Schwenningen (Neckar)|Schwenningè (Neggar)]] – [[Trossingen Bahnhof|Drossingè]] – [[Bahnhof Rottweil|Rottwyl]] – [[Bahnhof Spaichingen|Spaichingè]] – [[Bahnhof Tuttlingen|Duttlingè]] – [[Bahnhof Immendingen|Immendingè]] – [[Geisingen#Verkehr|Geisingen-Lipferdingè]] – '''Blummbärg-Zollhuus''' | {{0}}60 min <small>(Mo–Fr)</small><br />120 min <small>(Sa+So)</small> |- | [[Hohenzollerische Landesbahn|HzL]] | '''[[Naturpark-Express|Naturpark-Èxprèss]]''':<br />'''Blummbärg-Zollhuus''' – Geisingè-Lipferdingè – Immèdingè – Duttlingè – [[Bahnhof Fridingen (b Tuttlingen)|Fridingè]] – [[Bahnhof Sigmaringen|Sigmaringè]] | ei Zugpärli im Summerhalbjohr |} ==== Museumsbaanvokeer ==== Im Summerhalbjohr vokeert sit èm Jahr 2014 zwǜschè Blummbärg-Zollhuus un [[Weizen (Stühlingen)|Wizä]] d ''Blummbärger Baan'' (BB) als eigèschtändiges [[Eisenbahnverkehrsunternehmen|EVU]]. D BB fungyrt au als [[Eisenbahninfrastrukturunternehmen|Ysèbaainfraschtrukturunternämmè]] (EIU) für diè gsamti Wuètèdal- un Sauschwänzlebaan.<ref name="eba-eiu-liste">{{Internetquelle|url=http://www.eba.bund.de/cln_031/SharedDocs/Publikationen/DE/Infothek/Eisenbahnunternehmen/EIU/eiu__oeff,templateId=raw,property=publicationFile.xls/eiu_oeff.xls|titel=Eisenbahninfrastrukturunternehmen in der BRD|hrsg=[[Eisenbahn-Bundesamt|Ysèbaa-Bundesamt]]|datum=6. Juli 2012|zugriff=2012-07-12|format=Excel-Dokumènt, 90&nbsp;kB|archiv-bot=2018-05-30 17:15:13 InternetArchiveBot|offline=ja}}</ref> {| class="wikitable" width="95%" |- ! Zuggattung ! Strèggi ! Tagtfrequènz |- | ab 2014 BB ; vor 2014 WTB | '''Sauschwänzlebaan''':<br />[[Weizen (Stühlingen)#Verkehr|Wizä]] – Füètzè – '''Zollhuus-Blummbärg''' | ein bis zwei Umläuf pro Faardaag im Summerhalbjohr |} ==== Güètervokeer ==== Bis 1934 isch dè Güètervokeer z Zollhuus übberschaubar gsi un hèt uss [[Stückgut|Stüggguèt]]vokeer un Volaad vo landwǜrtschaftlichè Brodukt bschtandè. Sèllèwäg hèt s a dè Strōßèsitè vom Güèterschuppè ganzi Reiè vo Ring gää, um d Vycher aazbindè. Ab 1934 hèt mò dè induschtrièlle Abbau vo [[Doggererz|Doggerärz]] a dè gegèübberligendè Haaldè vom Aitrachdal bedribbè. S Doggerärz isch zum Volaad mit èrè [[Materialseilbahn|Matriaalseilbaan]] quer übber s Aitrachdal transportyrt worrè un am Ostchopf vom Zollhuuser Baanhof voladdè worrè. Durch sèllèn Bärgbau, wo 1942 uffgää worrè isch, hèt nit nu s ehemòlige Buèrèdorf Blummbärg brofityrt, sondern au dè Baanhof Zollhuus-Blummbärg sèlber, zmòl sich näbb èm Baanhof i dè Nõchchriègszit èn stattlichè Induschtrybedryb mit moderatem Güètervokeer z Zollhuus etablyrt hèt. Am Weschtänd, geg Blummbärg zuè, hèt s èn Induschtryaaschluss gää, wo vum Gleis 2 uus witter bis zuè nèm chlynè Induschtrygebièt am Stadtrand gfüürt hèt. Nõchdèm mò sèllèn Aaschluss usè grissè hèt, isch bis hüt nò s Abschtellgleis 2 Wescht übbrig blibbè. Am 31. Oktobèr 1995 isch zwǜschè Immèdingè un Zollhuus-Blummbärg dè [[Güterverkehr|Güètervokeer]] uff dè Aitrachdalbaan ygschtellt worrè. Sitdèm git s z Zollhaus-Blummbärg kein Güètervokeer mee. === Busverkehr === D [[Südbadenbus|SBG]] bedrybt s Busvokeersnetz in un um Blummbärg ummè.<ref>[http://www.bahn.de Internetsitè vo dè Dütschè Baan AG]</ref><ref>[http://www.suedbadenbus.de Internetsitè vo dè SBG]</ref> Dirèkt gegèübber vo dè Strõßèfront vom Baanhof lyt è Buswendeschleifè. I sèllèrè dinnè isch s Bushalteschtell ''Zollhuus Baanhof (Bus)''. Dört vokeerèd abber nu è baar Bus. D Halteschtell, wo a dè B 27 lyt, heißt ''Zollhuus B27'', un wörd vo allnè Buslinniè bediènt, wo durch Zollhuus durrè füürèd. === Wanderungè === Dè Baanhof Zollhuus-Blummbärg isch Uusgangspungt vo dè beidè Wanderwäg ''Sauschwänzle-Wäg'' un ''Sauschwänzle-Entdeckungstour'', wo beidi a dè Sauschwänzlebaan nõch füürèd. == Witteri Haltepüngt z Blummbärg == Dè Baanhof Blummbärg-Zollhuus isch dè wichtigschte Baanhof z Blummbärg. Näbbè sèllèm git s no dè Ringzug-[[Haltepunkt|Haltepungt]] ''Blummbärg-Rièdöschingè'' è baar Kilometer aitrachabsi vo Zollhuus. Dè Hp Blummbärg-Rièdöschingè isch bi dè Streggèrenovyrung 2004 uugfäär 200 m unterhalb vom ehemòligè Baanhof Rièdöschingé aaglait worrè. A dè ''Sauschwänzlebaan'' ligèd die Halt im Bhf. Epfèhoffè, Bhf. Füètzè un èm Haltepungt (Hp) ''Wuètèbligg''. Bi dè èrschté beidè Stationè hèt s zweigleisigi Baanhööf un dé letschte isch èn eifachè eingleisigè Haltepungt. D Züüg vo dè BB haaltéd gmääß èm aktuèllè Faarblaan (Stand: 2018) nu uff dè Talfaart (Richtung Füètzè), nit abber uff dè Bärgfaart (Richtung Epfèhoffè) am Hp Wutachbligg. Uusnaamè sin diè im Johr 2018 ygfüürtè ''Wanderzüüg'' vo dè BB, wo uff Volangé au uff dè Bärgfahrt im Hp Wutachbligg haaltèd. Grund für dè nõchdrägliche Bau vom Haltepungts Wuètèbligg isch dè dirèkte Zuègang zuè dè [[Wutachflühen|Wuètèflüè]] bzw. zum Obbère un Mittlèrè Flüéwäg. == Literadur == * Peter-Michael Mihailescu; Matthias Michalke: ''Vergessene Bahnen in Baden-Württemberg.'' Stuègètt 1985 * Hans-Wolfgang Scharf: ''Die Eisenbahn am Hochrhein.'' Fryburg 1993 == Weblinggs == * [http://www.vergessene-bahnen.de/Ex308d.htm Streggèbeschriibung vo dè Wuètèdalbaan uff vergessene-bahnen.de] * [http://www.wutachtalbahn.de/ Vorein Wutachtalbahn e.&nbsp;V.] * [http://www.ig-wtb.de/ Intressègmeinschaft Wutachtalbahn e.&nbsp;V.] * [http://www.sauschwaenzlebahn.de/ www.sauschwaenzlebahn.de] Offizièlli Museumsbaansitè vo dè Stadt Blummbärg * [http://suedbadenbahn.de/_Wutachtalbahn/wtbfr.html Streggèbeschriibung uff suedbadenbahn.de] * [http://kartan.de/index.php?id=sauschwaenzle D Sauschwänzlebaan], kartan.de == Einzelnõchwys == <references /> {{Übersetzungshinweis|1 = de |2 = Bahnhof_Blumberg-Zollhaus |3 = dütsch}} {{SORTIERUNG:Bahnhof Blumberg Zollhaus}} [[Kategorie:Bahnhof z Dütschland|Blumberg]] [[Kategorie:Blumbärg|Baanhof z Zollhuus]] pw9w8bxml8pt6u48nf2108cxw149imr Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Brunstatt-Didenheim 10 72025 1072030 1044324 2025-07-08T14:40:25Z Arancycn 112444 Dr Arancycn het d Seite [[Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Brunstatt]] uf [[Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Brunstatt-Didenheim]] verschobe: In 2021 umbenannt 1044324 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmeinde]] im [[Kanton Brunstatt-Didenheim|Kanton Brunscht-Dìdene]] |INHALT= [[Eschenzweiler|Aschedswiller]]&nbsp;&#124; [[Bartenheim|Bàrtene]]&nbsp;&#124; [[Brinkheim|Brìnke]]&nbsp;&#124; [[Brubach|Brüebi]]&nbsp;&#124; '''[[Brunstatt-Didenheim|Brunscht-Dìdene]]'''&nbsp;&#124; [[Kappelen (Oberelsass)|Chàppele]]&nbsp;&#124; [[Kembs|Chems]]&nbsp;&#124; [[Dietweiler|Dietwiller]]&nbsp;&#124; [[Flaxlanden|Flàxlànde]]&nbsp;&#124; [[Geispitzen|Gaispìtze]]&nbsp;&#124; [[Helfranzkirch|Halfrànzchìlech]]&nbsp;&#124; [[Kötzingen|Ketzige]]&nbsp;&#124; [[Landser (Oberelsass)|Làndser]]&nbsp;&#124; [[Niedermagstatt|Màschgetz]]&nbsp;&#124; [[Niedersteinbrunn|Niederstaibrunn]]&nbsp;&#124; [[Obermagstatt|Obermàschgetz]]&nbsp;&#124; [[Obersteinbrunn|Oberstaibrunn]]&nbsp;&#124; [[Rantsweiler|Rànzwiller]]&nbsp;&#124; [[Schlierbach (Oberelsass)|Schlierbi]]&nbsp;&#124; [[Sierenz|Sierez]]&nbsp;&#124; [[Stetten (Oberelsass)|Stätte]]&nbsp;&#124; [[Uffheim|Üffe]]&nbsp;&#124; [[Wahlbach|Wàhlbi]]&nbsp;&#124; [[Waltenheim|Wàltene]]&nbsp;&#124; [[Zässingen|Zäsige]]&nbsp;&#124; [[Zillisheim|Zìlse]]&nbsp;&#124; [[Zimmersheim|Zìmmersche]]&nbsp;&#124; }}<noinclude> [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Owerelsass|Brunstatt]] </noinclude> 7pfeu809dk3viqjboswo41eyczzf8l8 Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Moréac 10 72824 1072068 1071420 2025-07-08T17:22:28Z Holder 491 Rückgängig gmacht zur letschte Änderig vo Holder 858603 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmaine]] im [[Kanton Moréac]] |INHALT= [[Bignan (Morbihan)|Bignan]]&nbsp;&#124; [[Billio]]&nbsp;&#124; [[Bohal]]&nbsp;&#124; [[Buléon]]&nbsp;&#124; [[Caro (Morbihan)|Caro]]&nbsp;&#124; [[Guéhenno (Morbihan)|Guéhenno]]&nbsp;&#124; [[Lizio]]&nbsp;&#124; [[Malestroit]]&nbsp;&#124; [[Missiriac]]&nbsp;&#124; [[Moréac]]&nbsp;&#124; [[Pleucadeuc]]&nbsp;&#124; [[Plumelec]]&nbsp;&#124; [[Ruffiac (Morbihan)|Ruffiac]]&nbsp;&#124; [[Saint-Abraham]]&nbsp;&#124; [[Saint-Allouestre]]&nbsp;&#124; [[Saint-Congard]]&nbsp;&#124; [[Saint-Guyomard]]&nbsp;&#124; [[Saint-Jean-Brévelay]]&nbsp;&#124; [[Saint-Laurent-sur-Oust]]&nbsp;&#124; [[Saint-Marcel (Morbihan)|Saint-Marcel]]&nbsp;&#124; [[Saint-Nicolas-du-Tertre]]&nbsp;&#124; [[Sérent]] }}<noinclude> [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Morbihan|Guer]] </noinclude> nhxbqkhz7rn9ll668t0ctmrfsvlxf9m 1072070 1072068 2025-07-08T17:23:13Z Holder 491 Rückgängig gmacht zur letschte Änderig vo Arancycn 1071420 wikitext text/x-wiki {{Navigationsleiste |TITEL=[[Gemeinde (Frankreich)|Gmaine]] im [[Kanton Moréac]] |INHALT= [[Bignan (Morbihan)|Bignan]]&nbsp;&#124; [[Billio]]&nbsp;&#124; [[Bohal]]&nbsp;&#124; [[Buléon]]&nbsp;&#124; [[Caro (Morbihan)|Caro]]&nbsp;&#124; [[Guéhenno (Morbihan)|Guéhenno]]&nbsp;&#124; [[Lizio]]&nbsp;&#124; [[Malestroit]]&nbsp;&#124; [[Missiriac]]&nbsp;&#124; [[Moréac]]&nbsp;&#124; [[Pleucadeuc]]&nbsp;&#124; [[Plumelec]]&nbsp;&#124; [[Ruffiac (Morbihan)|Ruffiac]]&nbsp;&#124; [[Saint-Abraham]]&nbsp;&#124; [[Saint-Allouestre]]&nbsp;&#124; [[Saint-Congard]]&nbsp;&#124; [[Saint-Guyomard]]&nbsp;&#124; [[Saint-Jean-Brévelay]]&nbsp;&#124; [[Saint-Laurent-sur-Oust]]&nbsp;&#124; [[Saint-Marcel (Morbihan)|Saint-Marcel]]&nbsp;&#124; [[Saint-Nicolas-du-Tertre]]&nbsp;&#124; [[Sérent]] }}<noinclude> [[Kategorie:Navigationsleiste Gemeinden Morbihan|Moreac]] </noinclude> qvk1txy7j0rne5hiex9ipz6h8078zb1 Ringzug 0 74105 1071996 1030720 2025-07-08T12:34:09Z Ikar.us 11748 /* Stationè */ a Billdle wo wenigschens dr Rengbaahbaaschdoig drauf isch, ond dr Brällbock 1071996 wikitext text/x-wiki {{Der Artikel|beschriibt s '''3er Ringzug''' (churz Ringzug) benamste Naavokeerssischteem i dè Region Schwarzwald-Baar-Heubärg. Ringförmigi Baanlinniè beschriibt dè Artikel [[Ringlinie|Ringlinniè]].}} [[Datei:Der 3er Ringzug logo.svg|mini|Logo vum 3er-Ringzug]] [[Datei:Ringzug Rottweil.jpg|mini|Èn Ringzug-Drybwagè z Rautweil]] [[Datei:RingzugLinienplan.png|mini|Streggèblaan vum Ringzug]] Dè '''Ringzug''' odder '''3er-Ringzug''' isch è [[Schienenpersonennahverkehr|Schinnèpersonènaavokeer]]ssischteem i dè Landchrais [[Landkreis Tuttlingen|Duttlingè]], [[Landkreis Rottweil|Rautweil]] un [[Schwarzwald-Baar-Kreis|Schwarzwald-Baar]] im südlichè [[Baden-Württemberg|Baddè-Württèbärg]]. Dè Ringzug hèt sin regulärè Bedryb am 31.&nbsp;Auguscht 2003 uffgnõ un wörd sit èm 12. Dezembèr 2004 i sinèrè hütigè Form bedribbè. Konzäpt vum Ringzug isch èn [[Taktfahrplan|votagtetes]] un uff è Villzaal vo andrè Bus un Baanè abgschtimmtes [[S-Bahn|S-Baan]]-äänlichs Aagebot im [[Ländlicher Raum|ländlichè Raum]] z schaffè. Im März 2006 hèt dè Faargaschtvoband [[Pro Bahn|Pro Baan]] dè Ringzug als vorbildlichs Naavokeerssischteem mit èm „Fahrgastpreis 2006“ uuszeichnèt.<ref name="eri-2006-215">Mèldung ''Fahrgastpreis für Ringzug''. I dè: [[Eisenbahn-Revue International]]. Heftli 5/2006, S.&nbsp;215.</ref> Dè Ringzug hèt übber d Region usè witti Beachtung gfundè un cha uff toujours stygèndi Bassagyrzaalè vorwysè, dè Zuèschussbedarf wörd immer wènniger. == Bezeichnung == D Bezeichnung „Ringzug“ isch gwäält worrè, well sini Streggèfüürung urschprünglich èn Ring bildè hèt söllè, unterbrochè wörd er abber nõch wiè vor durch d Luggè zwǜschè [[Immendingen|Immèdingè]] un [[Donaueschingen|Eschingè]]. Vovollschtändigt wörd s Netz durch Streggè, wo nit Deil vum Ring sin. Dèzuè ghörèd d [[Trossinger Eisenbahn|Drossinger Ysèbaa]] sowiè Deile vo dè [[Bregtalbahn|Brägdalbaan]], d [[Wutachtalbahn|Aitrachdalbaan]] un dè [[Bahnstrecke Tuttlingen–Inzigkofen|Baanschtreggi Duttlingè-Inzikofè]]. Diè alternatyvi Benamsung „3er-Ringzug“ söll druff hywyysè, dass sich drei [[Landkreis|Landchrais]] am Brojèkt bedeiligt hèn. == Gschichtè == [[Datei:Bhftross.JPG|mini|links|No Mitti vu dè 1990er-Johr vo dè Stilllegung bedroot: Dè Baanhof ''Drossingè Stadt'' vo dè Drossinger Ysèbaa]] === Uusgangslaag === Dié [[Deutsche Bundesbahn|Dütsch Bundesbaan]] hèt i dè 1970er- un 1980er-Johr èn Großdeil vo dè Baanhööf un Haltepüngt im Ringzug-Gebièt wègèm sognenntè ''[[eilzug]]mäßigè Faarè'' uffglõ, d [[Nahverkehrszug|Naavokeerszüüg]] sin witgehend ygschpart worrè. Uff èm 28 Kilometer langè Gäubaan-Abschnitt zwǜschè Duttlingè un Rautweil isch dè Baanhof [[Spaichingen|Spaichingè]] dè einzige Zwǜschèhaalt blibbè. Sèlbscht i dè 7500-Ywooner-Chlyschtadt [[Aldingen|Aldingè]] hèt kei Zug mee ghaaltè, wa d Pendler un Schüèler i sèllèm Gebièt endgültig uff d Strõß (Auto, Bus) dribbè hèt. Uff dè [[Bahnstrecke Marbach–Bad Dürrheim|Baanschtreggi Mabä-Diirä]] isch dè Personèvokeer schu 1953 uffgää worrè, d [[Heubergbahn|Heubärgbaan]] isch 1966 draa chò un s nördliche Deilschtugg vo dè Wuètèdalbaan, d Aitrachdalbaan, isch ab 1967 ooni blaanmäßigè Personèvokeer gsi. Sit 1972 hèt sèll au für d [[Bregtalbahn|Brägdalbaan]] [[Furtwangen|Furtwangè]]-[[Hüfingen|Hifingè]] goltè. D Drossinger Ysèbaa hèt nõch eim 1996 gfasstè Bschluss vum Drossinger Gmeinderõt sogar ganz stillglait wörrè söllè. Lediglich im Berych vum [[Naturpark Obere Donau|Nadurpark Obberi Donau]] zwǜschè Duttlingè un Fridingè isch mit èm „Donaudal-Modèll“, wo im Septembèr 1990 gschtartet isch, vum Landchrais Duttlingè é Rüggvolagerung von èm Deil vum [[Schülerverkehr|Schüèlervokeer]] uff di Schinnè hèrrè brocht worrè. Dèvor sin d Schüèler mit èm [[Omnibus|Bus]] durch d Gegend karrèt worrè. Wèg sèbbèm Rüggzug uss dè Flächi sin dè [[Region Schwarzwald-Baar-Heuberg|Region Schwarzwald-Baar-Heubärg]] nu no übberregionali Vobindungè erhaaltè blibbè, dõdèvo zwei im [[Schienenpersonenfernverkehr|Schinnèpersonèfèrnvokeer]]. Uff dè [[Schwarzwaldbahn (Baden)|Schwarzwaldbaan]] sin näbb dè Eilzüüg [[Interregio (Deutschland)|Interregio]]-Züüg im Zwei-Stundè-Tagt zwǜschè [[Hamburg|Hamburch]] un [[Konstanz|Konschdanz]] gfaarè. Uff dè [[Gäubahn (Stuttgart–Singen)|Gäubaan]] sin ußer dè Eilzüüg [[Schnellzug|D-Züüg]] bezièungswys [[EuroCity]]s vo [[Stuttgart|Stuègètt]] übber [[Zürich|Züri]] gu [[Italien|Italiè]] gfaarè. Ußerdèmm git s langlaufendi Eilzüüg uff dè Relationè [[Ulm]]–Duttlingè–Eschingè–[[Titisee-Neustadt|Neuschtadt im Schwarzwald]] un Rautweil–Villingè–Eschingè–Neuschtadt im Schwarzwald. === Bolitischi Entscheidungè uff èm Wäg zum Ringzug 1995–2001 === [[Datei:RegionSchwarzwaldBaarHeuberg.png|mini|D [[Region Schwarzwald-Baar-Heuberg|Region Schwarzwald-Baar-Heubärg]]]] [[Datei:Logo Hohenzollerische Landesbahn.svg|mini|Logo vo dè Hoèzollerischè Landesbaan]] Im Januar 1995 hèt dè [[Regionalverband|Regionalvoband]] Schwarzwald-Baar-Heubärg d Studiè „Integraler Taktfahrplan Bus und Bahn für die Region Schwarzwald-Baar-Heuberg“ vorgschtellt, wo vum [[Tübingen|Tibinger]] Naavokeersberater Gerd Hickmann gmacht worrè isch. I sèllèrè Studiè isch vorgschlagè worrè, èn integralè [[Taktfahrplan|Tagtfaarblaan]] i dè Region yzfüürè un Schinné- un Busvokeer mitènand z vochnüpfé. Rügggròt vo sèllèm neuè Vokeerskonzèpt hèt èn „Ringzug“ sy söllè. Im Aaschluss vom Hickmann sinèrè Studiè hèt sin Kolleeg, de [[Ulrich Grosse|Grosse Ulrich]], s Konzèpt witter bedrèut un diè bolitisch Voantwortlichè bis zuè dè Umsetzung berõtè. Schu im Januar 1996 hèn die Landrôt vo dè Landchrais Duttlingè un Rautweil sowiè vum Schwarzwald-Baar-Chrais i dè asè benamstè „Trossinger Vereinbarung“ bschlossè, d vorbreitete Konzèpt umzsetzè. Dè dõmòlige Minischterbräsidènt [[Erwin Teufel]], wo i dè Region gwoont hèt, hèt als Vodrètter vum Land Baddè-Württèbärg zuègsicherèt, s neu yzfüürende Naavokeerssischteem fördèrè z wellè. Nõch dè Drossinger Voybarung hèn sich diè drei [[Kreistag|Chraisdääg]] mit ém Konzèpt befasst un sèllèm 1999 zuègschtimmt. Druffhy hèt s Land Baddè-Württèbärg aagfangè, mit èrè Priisaafrõg nõch èm Bedriiber für s Ringzug-Sischteem z suèché. Unter meerèrè ygangenè Aagebot vo insgsamt vyr [[Eisenbahnverkehrsunternehmen|Ysèbaavokeersunternammè]], drunter au è Aagebot vo dè [[Deutsche Bahn|Dütschè Baan AG]], hèt sich Èndi 1999 schlièßlich diè [[Hohenzollerische Landesbahn|Hoèzollerischi Landesbaan]] (HzL) mit yrèm Aagebot durrègsetzt. Vo 1999 bis 2001 hèt s gharzèt bi dè witterè Blaanung, well zwǜschè dè Landchrais èn Stritt übber d Vodeilung vo dè Bedrybskoschté uffchò isch. Sèllè Konflikt isch 2001 glöst worrè, im glychè Johr isch au dè Finanzyrungsvodraag mit èm Land Baddè-Württèbärg abgschlossè worrè. Im Dezembèr 2001 isch dè [[Zweckverband|Zwèckvoband]] Ringzug is Läbbè gruèfè worrè, dèm sin èrschtè Vorschtand dè dõmòlige Duttlinger Landrõt [[Hans Volle]] worrè isch. === Vobesserung vo dè Vokeersinfraschtruktur 2001–2003 === [[Datei:Gesamtansicht Freigel RS1 TELE.JPG|mini|Ringzug-Bw vo dè HzL z Immendingè]] D Streggè, wo deilwys sit Johrzeentè stillglait gsi sin, un diè fäälendè [[Haltepunkt|Haltepüngt]] hèn massyvi Inveschtitionè i d Vokeersinfraschtruktur nötig gmacht. Au d Sicherungstechnig, wo deilwys uss dè Früèzit vum 20. Johrhundert gstammt hèt, hèt grundsätzlich sanyrt wörrè müèsè un isch schlièßlich durch è computergschtüèrtes Sischteem ersetzt worrè. Dõdemit sin elegtronischi [[Stellwerk|Stellwärch]] ygfüürt worrè, wo nõch dè Sanyrung uss [[Karlsruhe|Karlsruè]] fèrngschtüèrèt wörrèd. Insgsamt hèn allei diè neu Sicherungstechnig, d Haltepüngt un s sanyrte Streggènetz (Obberbau, Gleis, technisch gsicherti [[Bahnübergang (Deutschland)|Baanübbergäng]]) circa 67 Millionè Euro koschtet. S neue [[Rollmaterial|Rollmatriaal]] hèt 33 Millionè Euro koschtet, dèsèll Chlutter isch für diè 20 uusgliferte [[Stadler Regio-Shuttle RS1|Regio-Shuttles]] aafangs 2003 uusgää worrè, wo sit dèm s neue Streggènetz vum Ringzug befaarèd. D HzL hèt für d Ringzug-Kompositionè è neus [[Betriebswerk|Bedrybswärch]] südlich vo dè Weschtuusfaart vum [[Bahnhof Immendingen|Bhf. Immèdingè]] baut. === Ygeschränktè Ringzug-Bedryb 2003/2004 === Urschprünglich isch dè 15.&nbsp;Dezembèr 2002 als Start vum Ringzug vorgsää gsi. Massyvi Voschpôtungè bi dè Sanyrungsarbètè hèn dè Bedrybsaafang uff dè 31.&nbsp;Auguscht 2003 vozögerèt. Well allerdings au zuè sèllèm Zitpungt d Infraschtruktur no nit vollschtändig in Bedryb gsi isch, isch es mit èm ygschränktè Bedryb losgangè. Vill vo dè blaantè neuè Haltepüngt sin no nit fèrtiggschtellt gsi, sèllèwäg hèt si è baar Mönèt lang aafaarè chönnè. Ußerdèmm hèt wègè dè Umschtellung uff elegtronischi Stellwärch dè Abzwyg vo dè Aitrachdalbaan vo dè [[Schwarzwaldbahn (Baden)|Schwarzwaldbahn]] èwäg, wo urschprünglich a dè Weschtuusfaart vum [[Bahnhof Hintschingen|Hintschinger Baanhof]] glègè isch, znägscht nit mit i d Ringzug-Streggi mit uffgnõ wörrè chönnè. Dè Ringzug isch also ooni Südzipfel un z wènnig Haltepüngt in Bedryb gangè, wa zum Ysatz vo Büss gfüürt hèt, wo im èrschtè Bedrybsjohr no barallel zuè dè Baanschtreggè gfaarè sin. == Streggènnetz == [[Datei:HzL-Streckenk2 v-Meissner.jpg|mini|Dè Ringzug als Deil vum HzL-Streggènetz, èbbèfalls uffgfüürt isch dè Vokeer ußerhalb vum Stammnetz]] === Integryrti Streggè === [[Datei:Ringzug Donaudalbaan Immedinge-Duttlinge.ogg|thumb|links|De Ringzug uff em Donaudalbaan-Abschnitt Immedinge-Duttlinge mit fascht allne Statione]] [[Datei:Ringzug Abzwygung Aitrachdalbaan.ogg|thumb|Ringzug-Bedryb a dè Abzwygung Aitrachdalbaan/Schwarzwaldbaan bi Hintschingè im Donaudal]] S Ringzug-Streggènetz bschtòt uss folgendè sibbè [[Eisenbahnstrecke|Ysèbaaschtreggè]]: * d Bregdalbaan vo Briilingè (urschprünglich vo Furtwangè gu [[Bahnhof Donaueschingen|Bhf. Eschingè]] in yrer gsamtè no vorhandènè Längi, * d Schwarzwaldbaan vu [[Offenburg|Offèbürg]] uff Konschdanz im Abschnitt uff dè [[Baar (Landschaft)|Baar]] zwǜschè Eschingè un Villingè * d [[Bahnstrecke Rottweil–Villingen|Baanschtreggi Rautweil-Villingè]] uff dè ganzè Längi, * d Gäubaan Stuègètt–Singè im Abschnitt Rautweil–Duttlingè, * d Baanschtreggi Duttlingè–Inzigkofè als Deil vo dè [[Donautalbahn|Donaudalbaan]] im Abschnitt Duttlingè–Fridingè a dè Donau, * d Baanschtreggi Duttlingè–Immèdingè als Deil vo dè Donaudalbaan resp. aaltè Gäubaan, * dè [[Wutachtalbahn|Wuètèdalbaan]] vu Immendingè gu Waldshuèt uff èm Aitrachdalbaan-Abschnitt Immendingè–Blummbärg-Zollhuus, * dè Drossinger Ysèbaa vom Drossinger Baanhof bis Drossingè Stadt uff dè gsamtè Längi. Nit eini vo dè uffglischtètè Baanstrèggè ghört zum Stammnetz vo dè HzL. Bim Großdeil vo dè Strèggè isch d [[DB Netz]] AG s zuèschtändige [[Eisenbahninfrastrukturunternehmen|Ysèbaainfraschtrukturunternämmè]], d Drossinger Ysèbaa ghört im [[Stadtwerke|Stadtwärch]] vu Drossingè, d Aitrachdalbaan dè [[Bahnbetriebe Blumberg|Baanbedryb Blummbärg]] (BB) un dè Abschnitt [[Hüfingen|Hifingè]]–Briilingè dè [[Südwestdeutsche Verkehrs-Aktiengesellschaft|Südweschtdütschè Vokeers-AG]] (SWEG). Diè beidè Letschterè sin für dè Ringzug reaktivyrt worrè, nõchdèm si schu è baar Dekadè lang stillglait worrè sin. Uff dè drei Streggè, wo nit zum DB-Netz ghörèd, vokeert hüt uusschlièßlich dè Ringzug als ganzjöhrigs Regelaagebot im Personèvokeer. Uff dè übbrigè Streggèabschnitt vokeerèd zuèsätzlich au Züüg vo dè Dütschè Baan. ==== Luggè zwǜschè Eschingè un Immèdingè ==== [[Datei:Ringzug Lugge Eschinge-Immedinge.ogg|thumb|links|D Ringzug-Luggè zwǜschè Eschingè un Immèdingè uff dè Südoschtbaar mit beidè Èndbaanhööf un èm Luggèschluss bi Hintschingè]] Zwǜschè Immèdingè un Eschingè bschtòt è Luggè im Sischteem, sèllèwäg hèt mò dè Ring für dè Ringzug sèlber nit zuèmachè chönnè. D Ursach dõdèfür isch d Faarblaangschtaltung Mitti vo dè 1990er-Johr, wo s Konzèpt entwicklèt worrè isch. Zuè sèllèrè Zit sin d Interregio-Züüg uff dè Schwarzwaldbaan zwǜschè Eschingè un Immèdingè gnau zuè dènnè Zitè gfaarè, wo dè dè Ringzug bruucht het. Dõrum isch znägscht dèvu abgsää worrè, d Streggi i s Konzèpt uffznää. Statt sèllèrè hèt mò sich dèfür entschiddè, d Aitrachdalbaan im vohältnismäßig dünn bsidlètè Aitrachdal bzw. uff dè Längi i dè Ringzug yzbeziè. Sèll hèt zuè dè urschprünglich nit blaantè Reaktivyrung vom 1967 stillglaitè Abschnitt, zuè dè providurischè Eksischtenz vo sèllèrè Luggè im Ring un schlièßlich zum ''Offenè-Ring''-Zug gfüürt. Nõch èm Ändi vum Interregio-Vokeer uff dè Schwarzwaldbaan un èm Aabassè vo dè Faarzitè auf sèllèrè Streggi wär s hüt möglich, sèbbi Luggè zwǜschè Immèdingè un Eschingè mit èm Ringzug z befaarè. Dõdemit chönntèd [[Geisingen|Geisingè]] Baanhof, Geisingè-Guètmadingè, Eschingè-Neudingè sowiè Eschingè-[[Pfohren|Pfoorè]] an Ringzug aagschlossè wörrè. Sèll isch immer widder Gegèschtand vu bolitischè Diskussionè, aktuèll abber nit blaant. Um s klar z sägè, git s trotzdèm Schinnèaaschluss für sèlli Ortschaftè uff dè südöschtlichè Baar, nämlich mit èrè [[Regionalbahn|RB]]-Linniè vo dè DB, nu muè mò z Eschingè bzw. z Immèdingè ggf. uff dè Ringzug umschtyygè. === Stationè === [[Datei:Bahnhof Weilheim.jpg|mini|Dè Haltepungt Weilheim a dè Gäubaan; dè Ort hèt durch dè Ringzug widder Baanaaschluss chriègt]] [[Datei:Ringzug Wutachtalbahn.jpg|mini|Bi ''Geisingè-Kirchè'' uff dè Aitrachdalbaan]] [[Datei:Ringzug.jpg|mini|Bim Haltepungt ''Eschingè Mitte/Sidlung'' uff dè Schwarzwaldbaan]] [[Datei:Blumberg - Bahnhof Zollhaus-Blumberg Bild 2.jpg|mini|Blummbärg-Zollhuus isch dè südlichè Èndpungt vum Ringzug]] Bis 2004 hèt dè [[DB Station&Service]] für dè Ringzug-Bedryb 18 neui Haltepüngt ygrichtet (z.&nbsp;B. dè Haltepungt Geisingè-Kirchè) un 16 nümmi bediènti Stationè reaktivyrt. Dõdèby hèt mò uff vorhandèni Stationè nit immer Rüggsicht gnõ, um d Haltepüngt in è günschtigeri Laag zuè dè jewyligè Ortschaft z bringè, z.&nbsp;B. bim [[Bahnhof Riedöschingen|Bhf. Rièdöschingè]] a dè Aitrachdalbaan. Dè durchschnittliche Abschtand zwǜschè dè Zuègangsschtellè bedrait 1,9&nbsp;Kilometer. S sin i dè Reglè alli alli Gmeindè un Deilort aagschlossè worrè, wo a dè Streggi ligèd, asè vofüègèd au chlyneri Dörfer widder übber eini odder sogar è baar Stationè. Èn Großdeil vo dè Ringzug-Stationè sin [[Bedarfshalt]]eschtellè, diè meischtè sin [[Barrierefreiheit|barrièrefrei]]. Bedryblich spezièll isch dè Haltepungt Immèdingè-Zimmèrè, wo als Ersatz für dè Bhf. Hintschingè dirèkt bi Zimmèrè aaglait worrè isch. Dè einzig Perron vu sèllèm Haltepungt lyt donauabsi aagluègèt am rächtè Strèggègleis vo dè Schwarzwaldbaan, wörd abber vo dè Ringzüüg in beidi Richtungè (gu Lipferdingè/Zollhuus un gu Immèdingè) im Gleiswechsèlbedryb bruucht. {| class="wikitable" |- ! Station ! km ! Streggi ! Vobund |- || Briilingè Baanhof || align="right" | 0 || Bregdalbaan || VSB |- || Briilingè Induschtrygebièt|| align="right" | 3 || Bregdalbaan || VSB |- || Hifingè Mitti|| align="right" | 6 || Bregdalbaan || VSB |- || Eschingè Allmändshoffè || align="right" | 7 || Bregdalbaan || VSB |- || [[Bahnhof Donaueschingen|Eschingèr Baanhof]] || align="right" | 8 || Bregdalbaan / Schwarzwaldbaan || VSB |- || Eschingè Mitti / Sidlung || align="right" | 9 || Schwarzwaldbaan || VSB |- || Eschingè Aufè || align="right" | 11 || Schwarzwaldbaan || VSB |- || Eschingè Grüèningè || align="right" | 14 || Schwarzwaldbaan || VSB |- || [[Brigachtal|Brigachdalbaan]] Klèngè || align="right" | 17 || Schwarzwaldbaan || VSB |- || Brigachdal Kirchdorf || align="right" | 18 || Schwarzwaldbaan || VSB |- || [[Marbach (Villingen-Schwenningen)|Mabä Wescht (Villingè)]] || align="right" | 19 || Schwarzwaldbaan || VSB |- || [[Bahnhof Villingen (Schwarzwald)|Bhf. Villingè im Schwarzwald]] || align="right" | 22 || Schwarzwaldbaan / Rautweil–Villingè || VSB |- || Mabä Oscht (Villingè) || align="right" | 25 || Rautweil–Villingè || VSB |- || [[Zollhaus (Villingen-Schwenningen)|Villinger Zollhuus]] || align="right" | 28 || Rautweil–Villingè || VSB |- || Schwenningen [[Eisstadion am Bauchenberg|Schwenninger Iisschtadion]] || align="right" | 30 || Rautweil–Villingè || VSB |- || [[Bahnhof Schwenningen (Neckar)|Schwenningè (Neggar)]]|| align="right" | 31 || Rautweil–Villingè || VSB |- || Schwenninger Hammerschtatt || align="right" | 32 || Rautweil–Villingè || VSB |- || [[Trossingen Bahnhof|Bhf. Drossingè]] || align="right" | 37 || Rautweil–Villingè || TUTicket, VSB, VVR |- || [[Deißlingen|Daißlingè]] Mitti || align="right" | 40 || Rautweil–Villingè || VVR |- || Rautweil Salinè || align="right" | 46 || Rautweil–Villingè || VVR |- || [[Bahnhof Rottweil|Rautweiler Baanhof]] || align="right" | 49 || Rautweil–Villingè / Gäubaan || VVR |- || Rautweil Göllsdorf || align="right" | 50 || Gäubaan || VVR |- || Rautweil Salinè || align="right" | 52 || Gäubaan || VVR |- || Rautweil-Neufra || align="right" | 56 || Gäubaan || VVR |- || Aldingè (b Spaichingè) || align="right" | 60 || Gäubaan || TUTicket |- || Spaichingè Mitti || align="right" | 62 || Gäubaan || TUTicket |- || [[Bahnhof Spaichingen|Spaichingè]] || align="right" | 64 || Gäubaan || TUTicket |- || [[Balgheim]] || align="right" | 66 || Gäubaan || TUTicket |- || [[Rietheim-Weilheim|Riètheim im Schwõbèland]] || align="right" | 69 || Gäubaan || TUTicket |- || [[Rietheim-Weilheim|Weilheim im Schwõbèland]] || align="right" | 71 || Gäubaan || TUTicket |- || [[Wurmlingen (Landkreis Tuttlingen)|Wurmlingè]] Nord || align="right" | 73 || Gäubaan || TUTicket |- || Wurmlingè Mitti || align="right" | 74 || Gäubaan || TUTicket |- || Duttlinger Schuèlè || align="right" | 76 || Gäubaan || TUTicket |- || [[Bahnhof Tuttlingen|Duttlinger Baanhof]] || align="right" | 77 || Gäubaan / Baanschtreggi Duttlingè–Inzigkofè || TUTicket |- || Duttlingè Gänsäcker || align="right" | 78 || Baanschtreggi Duttlingè–Inzigkofè || TUTicket |- || [[Möhringen an der Donau|Möhringè]] Baanhof || align="right" | 81 || Donaudalbaan || TUTicket |- || Möhringè Rõthuus || align="right" | 82 || Donaudalbaan || TUTicket |- || Immèdingè Mitti || align="right" | 87 || Donaudalbaan || TUTicket |- || [[Bahnhof Immendingen|Immèdingè]] || align="right" | 88 || Donaudalbaan || TUTicket |- || Immèdingè-Zimmèrè || align="right" | 89 || Schwarzwaldbaan/Aitrachdalbaan || TUTicket |- || Geisingè-Huusè || align="right" | 93 || Aitrachdalbaan || TUTicket |- || Geisingè-Kirchè || align="right" | 94 || Aitrachdalbaan || TUTicket |- || Geisingè-Aulfingè || align="right" | 96 || Aitrachdalbaan || TUTicket |- || Geisingè-Lipferdingè || align="right" | 99 || Aitrachdalbaan || TUTicket, VSB |- || Blummbärg-Rièdöschingè || align="right" | 103 || Aitrachdalbaan || VSB |- || [[Bahnhof Blumberg-Zollhaus|Bhf. Blummbärg-Zollhuus]] || align="right" | 107 || Aitrachdalbaan || VSB |} === Stationsgallery === <gallery> Datei:Ringzug im Bhf. Donaueschingen.webm|Nächtlichè Komplètthalt im Bhf. Donaueschingè Datei:Ringzug Uusfaarte im Bhf. Duttlingè in beidi Richtunge.ogv|Uusfaartè und Chrützung vu Ringzüüg im Bhf. Duttlingè Datei:Ringzug Bhf Immèdingè Beidi Yfaarte.ogg|D Oscht- u. Weschtyfaart vum Bhf. Immèdingè mit Ringzug Datei:Ringzug im Bhf Zollhuus.ogv|Dè Ringzug bim Yfaarè, Uusfaarè un Wartè uff dè Museumszug im Bhf. Zollhuus Datei:Ringzug Bhf Rièdöschingè.ogg|Ringzug-Bedryb im Aitrachdal um dè Bhf. Rièdöschingè ummè Datei:Ringzug Hp Lipferdinge.ogg|Ringzug-Bedryb bi de zitwylige End-Station Lipferdinge im Aitrachdal Datei:Ringzug Bhf Aulfingen.ogg|Ringzug-Bedryb um dè Bhf/Hp Aulfingè im Aitrachdal ummè Datei:Ringzug Hp Kirche.ogg|Ringzug-Bedryb um dè Hp Kirchè im Aitrachdal ummè Datei:Ringzug Bhf Kirchè-Huusè.ogg|Ringzug-Bedryb um dè Bhf. Kirchè-Huusè im Unterè Aitrachdal ummè </gallery> == Bedryb un Organisation == === Voknüpfung mit andrè Vokeersmittel === Mit dè Bedrybsuffnaam isch dè Naavokeer i dè Region grundlegènd neu organisyrt worrè. Baralleli Busvokeer a dè Baanschtreggè nõch sin allermeischtens ygschtellt worrè. D Buslinniè diènèd sitdèm als Zuèbringer für d Schinnè un sin konsequent mit èm Ringzug mit èm Tagtfaarblaan voknüpft. Wichtigi Voknüpfungspungt zwǜschè Schinnè un Bus sin dè Briilingèr Baanhof, dè Eschinger Baanhof, dè Hp Brigachdal-Klengè, Brigachdal-Kirchdorf, dè Villinger Baanhof, dè Schwenninger Baanhof, dè Rautweiler, dè Aldinger, Duttlinger un Immendinger Baanhof, sowiè d Hp Geisingè-Huusè un Geisingè-Lipferdingè. Z Rautweil sin d Ringzüüg us beidè Richtungè mit èm Fèrnvokeer uff dè Gäubaan im Tagt voknüpft, demit alli Haltepüngt zwǜschè Lipferdingè un Rautweil Aaschluss a diè zweischtündlich vokeerendè [[Intercity (Deutschland)|Intercitys]] uff Stuègètt hèn. Z Immendingè un Villingè bschtòt regelmäßigè Aaschluss a d Schwarzwaldbaan in Richtung [[Karlsruhe|Karlsruè]] reschpektyv [[Konstanz|Konschdanz]]. Im Summer diènt dè Ringzug ußerdèmm als Zuèbringer für d [[Sauschwänzlebahn|Sauschwänzlebaan]] mit Aaschluss im Bhf. Blummbärg-Zollhuus. === Vokeer un Tagtfaarblaan === [[Datei:Höllentalbahn und Ringzug 1.jpg|mini|Èn Drybwagè ußerhalb vum Streggènetz z Neuschtadt im Schwarzwald]] Dè Ringzug bediènt sowoll wärchtigs als au am Wuchèänd d [[Linie (Verkehr)|Linniè]] vu Briilingè uff Lipferdingè reschpektyv Zollhuus im Zwei-Stundè-Grundtagt. Wärchtigs chömmèd zuè sèllèrè Grundleischtung nòmmòls zaalrychi zuèsätzlichi [[Verstärker (Verkehr)|Voschtärker]]-Leischtungè dèzuè, wo abber meischtens nit übber diè komplètti Streggi faarèd. Èn Huufè Züüg hèn yrèn Aafangs- bzw. Ändpungt z Rautweil odder z Drossingè Stadt un faarèd vo un nõch Lipferdingè. Wärchtigs git s sèllèwäg zwǜschè Briilingè un Drossingè sowiè zwǜschè Rautweil un Lipferdingè mindeschtens èn Stundètagt. Sèllè Stundètagt wörd uff mengè Relationè zuè dè Hauptvokeerszitè nòmmòls voschtärcht, asè ergit sich byschpillswys zwǜschè Duttlingè un Spaichingè wärchtigs zwǜschè 15:00&nbsp;Uhr un 18:00&nbsp;Uhr uugfäär èn Halbschtundè-Tagt. Zwǜschè Drossingè un Rautweil bschtòt abber au wärchtigs ußerhalb vo dè Hauptvokeerszitè nu èn Zwei-Stundè-Grundtagt, sodass dè Haltepungt [[Deißlingen|Deißlingè]] ußerhalb vo dè Hauptvokeerszitè au wärchtigs nu zweischtündlich vom Ringzug bediènt wörd. [[Datei:Ringzug Haltepunkt TUT Mitte.jpg|mini|È Meefachtragtion uff èm nit votagtètè Streggèabschnitt zwǜschè Duttlingè un Fridingè]] È baar Züüg keièd sowoll uss èm Tagtschema wiè au uss dè Linnièfüürung usè. D Züüg vokeerèd uff dè Drossinger Ysèbaan so, dass am Drossinger Baanhof grundsätzlich alli dört haltendè Züüg chriègt wörrè chönnèd. Uff èm Abschnitt Duttlingè–Fridingè uff dè Donaudalbaan isch dè Ringzug-Vokeer nit votagtet. Dört vokeerèd nu einzelni Züüg a Wärchtig. Am Wuchèänd git s dört kein Ringzug-Vokeer. Dört wörd dè Großdeil vum öffentlichè Vokeer au witterhy übber Büss abdeggt. Uff dè Aitrachdalbaan isch dè Aafangs- un Ändbaanhof für diè meischtè Ringzüüg wärchtigs z Lipferdingè statt z Zollhuus-Blummbärg, asè wörd dè Aitrachdalbaan-Abschnitt Lipferdingè–Zollhuus, ergo d Baanhööf Rièdöschingè un Zollhuus, wärchtigs gröschtèdeils èbbèfalls vo chlynè Büss bediènt. È baar Ringzüüg vokeerèd übber s eigentliche Streggènetz drübber usè bis uff [[Sigmaringen|Sigmaringè im Donaudal]] un uff [[Titisee-Neustadt|Neuschtadt im Hochschwarzwald]]. È Zugbärli faart a dè Schuèldääg èbbèfalls vo Immendingè übber Geisingè Baanhof gu Eschingè. Jöhrlich absolvyrèd d Ringzüüg 1.258.000 Zugkilometer. === Gleiswechsèlbedryb === [[Datei:Ringzug Gleiswechselbedryb.ogg|thumb|links|Dè Ringzug im GWB zwüschè Hintschingè un Immèdingè mit Barallèlfaart ab Immèdingè]] Uff èm Abschnitt Bhf. Immèdingè-Abzwygung Hintschingè vokeert dè Ringzug in beidi Richtungè nu uff èm südlichè, donauabsi rächtè Strèggègleis vo dè Schwarzwaldbaan. Um dè Ringzug-Bedryb asè durrèfüürè z chönnè, hèt mò s südliche Streggègleis mit beidè Zuèfaartè (Yfaart Aitrachdalbaan, Weschtuusfaart Bhf. Immèdingè) für dè [[Gleiswechselbetrieb|Gleiswechselbedryb]] (GWB) ekstra für dè Ringzug umgmodlèt. Sèll isch nötig gsi, well mò nõch dè Stillegung vom Güètervokeer uff dè Aitrachdalbaan anno 1997 diè [[Doppelkreuzungsweiche|dopplèti Chrützungsweichè]] a dè Weschtuusfaart vum Bhf. Hintschingè uusbaut hèt, dõdemit isch d Yfaart vom nördlichè Strèggègleis uff d Aitrachdalbaan nǜmmi möglich gsi. Statt d Chrützungsweichè widder yzbauè, hèt mò sich bi dè Yfüürung vum Ringzug für dè GWB entschiddè. Dè dörtzmòl neu bauti Hp Zimmèrè i dè Mitti vum GWB-Abschnitt dürft au mitentscheidend gsi sy, well mit GWB nu ein [[Bahnsteig|Sitèperron]] für sèllèn Hp notwèndig worrè isch. D Züüg uff èm Schwarzwaldbaan-Abschnitt Geisingè-Immèdingè vokeerèd im Gegèsatz zum Ringzug im dütschè Regèlbedryb uff èm rächtè Streggègleis. Dè Ringzug un d DB-Züüg faarèd also vo Hintschingè bis Immèdingè hinderènand wèg uff èm südlichè Strèggègleis, gschtüèrèt vo dè beidè Yfaartsignaal a dè Hintschinger Weschtyfaart. Vo Immèdingè uff Hintschingè faarèd d Ringzüüg un d DB-Züüg abber mèngmòl barallel uff èm rächtè un linkè Strèggègleis, dõdemit isch es möglich, dass dè eint Zug dè ander übberhollè cha. Barallelfaartè im GWB sin z Dütschland üßerscht seltè. === Faarzüüg === [[Datei:Ringzug Dreifachtraktion.jpg|mini|links|Drybwagè in [[Mehrfachtraktion|Meefachtragtion]]]] D Faarzüüg vum Ringzug sin [[Dieseltriebwagen|Diseldrybwägè]] mit ènèm [[Unterflurantrieb|Unterfluraadryb]] vum Tǜp [[Stadler Regio-Shuttle RS1]], vo wellèm dotal 20 aagschafft worrè sin. Vo andrè Faarzüüg vum glychè Tǜp unterscheidet si sich dõdurrè, dass an è baar Sitzblätz Steggdosè für Notebooks vorhandè sin. Alli sin [[Klimaanlage|klimatisyrt]] un hèn è [[Toilette|Bordklo]]. Deilwys sin i dè morgendlichè [[Hauptverkehrszeit|Hauptvokeerszit]] Ringzüüg in Zämmèarbèt mit dè [[DB Regio]] AG gfaarè worrè un mit èm Elektrodrybwagè vo dè [[DB-Baureihe 425 (1999)|Baureiè 425]] durrègführt worrè. Ursächlich dõdefür isch d Datsach, dass d Ringzug-Regio-Shuttles deilwys au in [[Mehrfachtraktion|Meefachtragtion]] dè hochè Nõchfròg i sèllè Zitè nit gwachsè sin. Au d [[DB-Baureihe 611|Baureiè 611]] isch schu blaanmäßig als Ringzug gfaarè. Diè hochè Passagyrzaalè, wo so nit erwartet worrè sin, hèn schu früè zuè Kapazidätsängpäss gfüürt, wo ab Dezembèr 2004 unter andrèm dèzuè gfüürt hèn, dass uff dè Drossinger Ysèbaa d Altbaudrybwägè T3 un T5 vo dè Baujohr 1938 un 1956 widder zum blaanmäßigè Ysatz chò sin. Diè modernè Regio-Shuttles, wo für dè Vokeer uff dè Drossinger Ysèbaan vorgsää sin, hèn als Meefachtragtion uubachè stark uusglaschteti Züüg uff andrè Streggè voschtärkè müèsè. === Passagyrzaalè un Püngtlichkeit === [[Datei:Bahnhof Tuttlingen.jpg|mini|links|Bsunders stark frequèntyrt isch dè Duttlinger Baanhof]] Dè Ringzug bfördert däglich 10.000 Passagyr im Durchschnitt.<ref>Artikel „Ringzug-Beliebtheit führt zu Problemen“ i dè Regionaluusgaab vo dè [[Schwäbische Zeitung|Schwôbischè Ziting]] für Duttlingè (Gränzbot) vum 19. Juli 2008</ref> A dè Schuèldääg chömmèd Wärt zwǜschè 12.000 un 12.500 Faargäscht däglich zschtand. D Faargaschtzaalè sin sèllèwäg sit èm Start im Johr 2003 dütlich gschtigè. Bsunders stark frequentyrti Baanhööf sin Villingè, Duttlingè, Schwenningè un, zimli spezièll, Aldingè als reaktivyrtè Halt mit mee wiè 1000 Faargäscht jedè Daag. Insgsamt faarèd 53,7&nbsp;Brozènt vo dè Faargäscht uff èm Gebièt vum Landchrais Duttlingè, 36,6&nbsp;Brozènt innerhalb vum Schwarzwald-Baar-Chrais un nu 9,7&nbsp;Brozènt uff èm Gebièt vum Landchrais Rautweil. 20&nbsp;Brozènt vo dè Passagyr übberschrittèd bi nèrè Faart è Chraisgränz. Dõdeby faarèd 54,8&nbsp;Brozènt vo dè Faargäscht diè [[Zentraler Ort|zentralè Ortschaftè]] Villingè-Schwenningè, Duttlingè, Rautweil un Eschingè aa. Durchschnittlich lait èn Faargascht 10,5&nbsp;Kilometer mit èm Ringzug zrugg, woby 53,4&nbsp;Brozènt vo dè Passagyr Haltepüngt bruuchèd, wo mit èm Ringzug reaktivyrt odder neu ygrichtet worrè sin. Dè durchschnittlich högschte Bsetzungsgrad git s zwǜschè Villingè un Brigachdal. D [[Pünktlichkeit (Bahn)|Püngtlichkeit]] vum Ringzug lyt bi nèm Wärt vo übber 97&nbsp;Brozènt. === Organisation un Finanzè === [[Datei:Gesamtansicht Freigel RS1 TELE.JPG|mini|Ußèaasicht vum HzL-Bw Immèdingè. wo für d Ringzug-Regio-Shuttles baut worrè isch]] Dè Bedryb isch uff zwei Organisationè vodeilt. Für dè technische Bedryb sowiè s [[Bahnbetriebswerk|Bw]] z Immendingè isch d HzL zuèschtändig. Sèbbi bschäftigt für dè Bedryb zurzit 50 Lüt un hèt für iri Uffgaabè fixi Bedrybskoschtèzuèschüss chriègt. Uffbaut worrè isch dè Vokeersbedryb durch dè Frank vo Meißner, wo 2009 zuè dè [[SBB GmbH]] uff Konschdanz gwechslèt hèt. Dè [[Zweckverband|Zwèckvoband]] Ringzug dõdegegè fungyrt als Dachorganisation vo dè drei bedeiligtè Chrais. Sèllèm Zwèckvoband, wo inzwǜschè èbbèfalls zum [[Eisenbahnverkehrsunternehmen|Ysèbaavokeertsunternämmè]] worrè isch, oblygèd diè kaufmännischi Gschäftsfüürung, dè [[Vertrieb|Vodryb]], s [[Marketing]] sowiè d Koordination vo dè [[Tarif|Taryf]]. Dè Zwèckvoband drait èbbèfalls s Gwinnrisiko vum Bedryb un vodeilt s Bedrybs[[Haushaltssaldo|defizit]] bzw. dè [[Gewinn|Gwinn]] a diè drei bedeiligtè Landchrais. Alli Ynaamè uss dèm [[Fahrkarte|Faarchartè]]vokauf sowiè d Zuèschüss uss dè Schüèlerbeförderung gän a dè Zwèckvoband un dõdemit a d Landchrais. Dè Gschäftsfüürer vum Zwèckvoband isch sit èm 1. Januar 2019 dè Michael Podolski.<ref>{{Internetquelle |url=https://www.ringzug.de/cms/de/3/Impressum |titel=Impressum Zweckverband Ringzug |zugriff=2019-01-25}}</ref> Dè Zwèckvobandsvorsitzende isch akuèll (Stand: März 2019) dè Landrõt vum Schwarzwald-Baar-Chrais. Vor èm Ringzug-Aafang isch è jöhrlichs Bedriebsdefizit vo 2,9 Millionè Euro eschtimyrt worrè, welles hälftig vom Land Baddè-Württèbärg un dè drei bedeiligtè Landchrais drait wörrè sött. D Mischfinanzyrung un diè langfrischtigè Vodrääg mit dè [[Nahverkehrsgesellschaft Baden-Württemberg|Naavokeersgsellschaft Baddè-Württèbärg]] un dè Landchrais sin au dè Grund gsi, wõrum dè Ringzug vo dè Zugschtriichungè uusgnõ worrè isch, wo s wèg dè chürztè [[Regionalisierungsmittel|Regionalisyrungsmittel]] 2007 z Baddè-Württèbärg gää hèt. Diè stygendè Faargaschtzaalè un diè gschtigènè Ynaamè uss dè [[Schülerbeförderung|Schüèlerbeförderung]] hèn villmee dèzuè gfüürt, dass dè urschprünglich berèchnète Zuèschussbedarf stark abgnõ hèt un d Vodeilung vo dè Laschtè un Erlös in è schäbs dèhèr chò isch. Wôrènd dè Aadeil vum Land in öppè stabil blibbè isch, hèt sich dé Zuèschussbedarf vo dè Landchrais stark vorringerèt, well diè höchèrè Faargeldynaamè un d Zuèschüss für d Schüèlerbeförderungè a d Landchrais gangè sin. 2005 un 2006 hèt s sogar für èn Überschuss glangèt, wo a d Landchrais gangè isch. Druffhy hèt s Land d Landchrais zuè nèm neuè Finanzyrungsvodraag drängt, mit dèm sèlli sich ab 2007 mit ènèrè jöhrlichè Sonderzaalung vo 750.000&nbsp;Euro widder a dè Ringzugkoschtè bedeiligt hèn un asè s Land finanzièll entlaschtet hèn.<ref>Landrõtsamt Duttlingè, Chraisdaag, Vorlaag Nr. 162, öffentlich berõtè am 19. Juli 2007 (nit voöffentlicht)</ref> === Vokeersvobünd un Taryfsischteem === [[Datei:Verkehrsverbund Tuttlingen logo.svg|mini|links|200px|Logo vom TUTicket, eim vo dè drei Vokeersvobünd im Ringzug-Gebièt]] Am Aafang vom Ringzug-Vokeer hèt kein einheitlichè [[Verkehrsverbund|Vokeersvobund]] für s gmeinsame neue Vokeerssischteem gschaffè worrè. Villmee eksischtyrèd drei Vokeersvobünd uff [[Landkreis|Landchrais]]-Ebèni: TUTicket im Landchrais Duttlingè, dè [[Verkehrsverbund Rottweil|Vokeersvobund Rautweil]] im Landchrais Rautweil un dè [[Verkehrsverbund Schwarzwald-Baar|Vokeersvobund Schwarzwald-Baar]] im Schwarzwald-Baar-Chrais. S sin abber uusglychend dõdèfür mit dè [[Regionale Tarifkooperation Schwarzwald-Baar-Heuberg|Regionalè Taryfkooperation Schwarzwald-Baar-Heubärg]], au 3er-Taryf benamst, èn [[Dachtarif|Dachtaryf]] zwǜschè dè drei Vobünd etablyrt. Sèllè hèt au Faartè übber d Chraisgränzè usè gwôrleischtet un biètet dõdemit èn einheitlichè Taryf im gsamtè Ringzug-Gebièt. Für ein- un uusbrèchendi Faartè gildèt dègegè s [[Preissystem der Deutschen Bahn AG|Priissischteem vo dè DB]] inklusyv vo dè [[BahnCard]]. Im Binnèvokeer vo dè Taryfkooperation gildèt d BahnCard nit, [[Schönes-Wochenende-Ticket|Schöns-Wuchèänd]] un [[Baden-Württemberg-Ticket|Baddè-Württèbärg-Ticket]] gèltèd abber ooni Yschränkung. Dōdèmit gèltèd hüt füüf voschiddèni Taryfsischteem. Sèll Sischteem, wo öfters als unübbersichtlich aagluègèt wörd, gildèt als ein vo dè Hauptkritikpüngt. == Zuèkumpftsblään == [[Datei:Stadtbahn Tuttlingen.png|mini|Innerschtädtischè Volauf vo dè vorgschlagènè Duttlinger Stadtbaan]] Schon sit Aafang vom Bedryb git s d Forderung, d Netzluggè zwǜschè Immèdingè un Eschingè zuè z machè. Sèll würd è dirèkti Ringzug-Vobindung vo Duttlingè gu Eschingè möglich machè. Sit èm Johr 2006 isch ußerdèm i dè Diskussion, dè Donaudalbaan-Abschnitt Duttlingè-Fridingè, wo nit Tagtfaarblaan dinnè isch, voll i s Netz yzbindè. Näbbè dè Städt Fridingè un [[Mühlheim an der Donau|Müllheim im Donaudal]] würd vor allem d Chraisschtadt Duttlingè brofityrè, uff dèrrè irèm Gebièt dè Ringzug demnõch als [[Stadtbahn|S-Baan]] vokeerè un d Innèschtadt, s Induschtrygebièt Nord sowiè [[Nendingen|Nändingè]] èrschtmòls mit èm votagtetè Baanvokeer aaschlièßè würd.<ref>Lokaluusgaab vo dè [[Schwäbische Zeitung|Schwôbischè Ziting]] Duttlingè (Gränzbot) vom 21. Auguscht 2006 online: {{Webarchiv|url=http://www.stadtbahn-tuttlingen.de/ |wayback=20181227165906 |text=Sitè zuè dè Stadtbaan Duttlingè |archiv-bot=2019-12-11 13:29:17 InternetArchiveBot }}</ref> Dè Vowaltungsuusschuss vom Landchrais Rautweil hèt im Juni 2008 ußerdèmm s Uuswittè vom Bedryb uff dè Gäubaan-Abschnitt vo Rautweil uff [[Horb am Neckar|Horb]] im Obberè Neggardal prüèft, hèt dèsèll Blaan abber im Novembèr 2008 widder uffgää.<ref>{{Webarchiv | url=http://nrwz-online.de/v5/region/00023461/ | wayback=20090520012742 | text=Ringzug wird nicht nach Horb rollen}} Neui Rautweiler Ziting vom 3. November 2008, abgruèfè am 19. Januar 2012.</ref> == Literadur == * Frank von Meißner: ''Eine S-Bahn auf dem Lande: Der 3er-Ringzug auf Erfolgskurs''. In: ''Tagungsband der [[Horber Schienen-Tage|Horber Schinnè-Dääg]] 2005''. Münchè 2005 * Zweckverband Ringzug Schwarzwald-Baar-Heuberg (Hrsg.): ''Der 3er Ringzug: Eine Investition für die Zukunft der Region Schwarzwald-Baar-Heuberg''. Villingè-Schwenningè 2006 * ''HzL-Ringzug fährt ab September''. In: [[Eisenbahn-Revue International]], Heft 8–9/2003, S.&nbsp;383. * Frank von Meißner: ''Ringzug-Konzept erfolgreich gestartet''. In: [[Eisenbahn-Revue International]], Heft 11/2003, S.&nbsp;522&nbsp;f. == Weblingg == {{Commonscat}} * [https://www.ringzug.de/ Websitè vum Zwèckvoband Ringzug] * [https://www.hzl-online.de/html/die_hzl.html Der 3er-Ringzug: S-Bahn auf dem Land] uff de Websitè vu dè Hoèzollerischè Landesbaan AG zum Ringzug * [http://www.privat-bahn.de/Ringzug.html Dè Ringzug] uff www.privat-bahn.de * [http://www.bbbahn.eu/ringzug.htm Ringzug durch 3 Landkreise] Brivati Sitè mit Bilder un Zitingsartikel übber dè Ringzug * [https://www.youtube.com/watch?v=Vc1IZqucd5c Video mit Ringzug-Ysätz uff dè Aitrachdalbaan] * [https://www.youtube.com/watch?v=jM5kHW5c1pc&t=1562s Nòmmòl è Video mit Ringzug-Ysätz uff dè Aitrachdalbaan] * [https://www.youtube.com/watch?v=uWqZ-aiRbM4&t=446s Video uss dè Könnigsdisziplin ''Füürerschtandsmitfaart'' (FSM) uff ènèm Ringzug uff dè Aitrachdalbaan] * [https://www.youtube.com/watch?v=7i38rLFVtk4 FSM uff èm Ringzug vu Rautweil bis Briilingè] * [https://www.youtube.com/watch?v=0wCF-1Sjglg Baralleluusfaart vom Briilinger un Immèdinger Ringzug us èm Rautweiler Baanhof] * [https://www.youtube.com/watch?v=xbpkc_wUC5I FSM mit èm Ringzug uff dè Drossinger Ysèbaa] == Fuèßnotè == <references /> {{Übersetzungshinweis|1 = de |2 = Ringzug |3 = dütsch |4 = 185065943}} <!-- strèng gnò isch dè Ringzug è Konglomerat uss è baar Ysèbaaschtreggènè [[Kategorie:Ysebahnstreggi]] --> [[Kategorie:Schineverkehr z Bade-Württeberg]] [[Kategorie:Öffentliche Vercheer]] 8dg8cl7hne9d1zbzwf7gw3jgklyn1zj 1072075 1071996 2025-07-08T18:21:02Z Ikar.us 11748 /* Stationè */ Bildle vo Blumberg mit Ziegle gfonda 1072075 wikitext text/x-wiki {{Der Artikel|beschriibt s '''3er Ringzug''' (churz Ringzug) benamste Naavokeerssischteem i dè Region Schwarzwald-Baar-Heubärg. Ringförmigi Baanlinniè beschriibt dè Artikel [[Ringlinie|Ringlinniè]].}} [[Datei:Der 3er Ringzug logo.svg|mini|Logo vum 3er-Ringzug]] [[Datei:Ringzug Rottweil.jpg|mini|Èn Ringzug-Drybwagè z Rautweil]] [[Datei:RingzugLinienplan.png|mini|Streggèblaan vum Ringzug]] Dè '''Ringzug''' odder '''3er-Ringzug''' isch è [[Schienenpersonennahverkehr|Schinnèpersonènaavokeer]]ssischteem i dè Landchrais [[Landkreis Tuttlingen|Duttlingè]], [[Landkreis Rottweil|Rautweil]] un [[Schwarzwald-Baar-Kreis|Schwarzwald-Baar]] im südlichè [[Baden-Württemberg|Baddè-Württèbärg]]. Dè Ringzug hèt sin regulärè Bedryb am 31.&nbsp;Auguscht 2003 uffgnõ un wörd sit èm 12. Dezembèr 2004 i sinèrè hütigè Form bedribbè. Konzäpt vum Ringzug isch èn [[Taktfahrplan|votagtetes]] un uff è Villzaal vo andrè Bus un Baanè abgschtimmtes [[S-Bahn|S-Baan]]-äänlichs Aagebot im [[Ländlicher Raum|ländlichè Raum]] z schaffè. Im März 2006 hèt dè Faargaschtvoband [[Pro Bahn|Pro Baan]] dè Ringzug als vorbildlichs Naavokeerssischteem mit èm „Fahrgastpreis 2006“ uuszeichnèt.<ref name="eri-2006-215">Mèldung ''Fahrgastpreis für Ringzug''. I dè: [[Eisenbahn-Revue International]]. Heftli 5/2006, S.&nbsp;215.</ref> Dè Ringzug hèt übber d Region usè witti Beachtung gfundè un cha uff toujours stygèndi Bassagyrzaalè vorwysè, dè Zuèschussbedarf wörd immer wènniger. == Bezeichnung == D Bezeichnung „Ringzug“ isch gwäält worrè, well sini Streggèfüürung urschprünglich èn Ring bildè hèt söllè, unterbrochè wörd er abber nõch wiè vor durch d Luggè zwǜschè [[Immendingen|Immèdingè]] un [[Donaueschingen|Eschingè]]. Vovollschtändigt wörd s Netz durch Streggè, wo nit Deil vum Ring sin. Dèzuè ghörèd d [[Trossinger Eisenbahn|Drossinger Ysèbaa]] sowiè Deile vo dè [[Bregtalbahn|Brägdalbaan]], d [[Wutachtalbahn|Aitrachdalbaan]] un dè [[Bahnstrecke Tuttlingen–Inzigkofen|Baanschtreggi Duttlingè-Inzikofè]]. Diè alternatyvi Benamsung „3er-Ringzug“ söll druff hywyysè, dass sich drei [[Landkreis|Landchrais]] am Brojèkt bedeiligt hèn. == Gschichtè == [[Datei:Bhftross.JPG|mini|links|No Mitti vu dè 1990er-Johr vo dè Stilllegung bedroot: Dè Baanhof ''Drossingè Stadt'' vo dè Drossinger Ysèbaa]] === Uusgangslaag === Dié [[Deutsche Bundesbahn|Dütsch Bundesbaan]] hèt i dè 1970er- un 1980er-Johr èn Großdeil vo dè Baanhööf un Haltepüngt im Ringzug-Gebièt wègèm sognenntè ''[[eilzug]]mäßigè Faarè'' uffglõ, d [[Nahverkehrszug|Naavokeerszüüg]] sin witgehend ygschpart worrè. Uff èm 28 Kilometer langè Gäubaan-Abschnitt zwǜschè Duttlingè un Rautweil isch dè Baanhof [[Spaichingen|Spaichingè]] dè einzige Zwǜschèhaalt blibbè. Sèlbscht i dè 7500-Ywooner-Chlyschtadt [[Aldingen|Aldingè]] hèt kei Zug mee ghaaltè, wa d Pendler un Schüèler i sèllèm Gebièt endgültig uff d Strõß (Auto, Bus) dribbè hèt. Uff dè [[Bahnstrecke Marbach–Bad Dürrheim|Baanschtreggi Mabä-Diirä]] isch dè Personèvokeer schu 1953 uffgää worrè, d [[Heubergbahn|Heubärgbaan]] isch 1966 draa chò un s nördliche Deilschtugg vo dè Wuètèdalbaan, d Aitrachdalbaan, isch ab 1967 ooni blaanmäßigè Personèvokeer gsi. Sit 1972 hèt sèll au für d [[Bregtalbahn|Brägdalbaan]] [[Furtwangen|Furtwangè]]-[[Hüfingen|Hifingè]] goltè. D Drossinger Ysèbaa hèt nõch eim 1996 gfasstè Bschluss vum Drossinger Gmeinderõt sogar ganz stillglait wörrè söllè. Lediglich im Berych vum [[Naturpark Obere Donau|Nadurpark Obberi Donau]] zwǜschè Duttlingè un Fridingè isch mit èm „Donaudal-Modèll“, wo im Septembèr 1990 gschtartet isch, vum Landchrais Duttlingè é Rüggvolagerung von èm Deil vum [[Schülerverkehr|Schüèlervokeer]] uff di Schinnè hèrrè brocht worrè. Dèvor sin d Schüèler mit èm [[Omnibus|Bus]] durch d Gegend karrèt worrè. Wèg sèbbèm Rüggzug uss dè Flächi sin dè [[Region Schwarzwald-Baar-Heuberg|Region Schwarzwald-Baar-Heubärg]] nu no übberregionali Vobindungè erhaaltè blibbè, dõdèvo zwei im [[Schienenpersonenfernverkehr|Schinnèpersonèfèrnvokeer]]. Uff dè [[Schwarzwaldbahn (Baden)|Schwarzwaldbaan]] sin näbb dè Eilzüüg [[Interregio (Deutschland)|Interregio]]-Züüg im Zwei-Stundè-Tagt zwǜschè [[Hamburg|Hamburch]] un [[Konstanz|Konschdanz]] gfaarè. Uff dè [[Gäubahn (Stuttgart–Singen)|Gäubaan]] sin ußer dè Eilzüüg [[Schnellzug|D-Züüg]] bezièungswys [[EuroCity]]s vo [[Stuttgart|Stuègètt]] übber [[Zürich|Züri]] gu [[Italien|Italiè]] gfaarè. Ußerdèmm git s langlaufendi Eilzüüg uff dè Relationè [[Ulm]]–Duttlingè–Eschingè–[[Titisee-Neustadt|Neuschtadt im Schwarzwald]] un Rautweil–Villingè–Eschingè–Neuschtadt im Schwarzwald. === Bolitischi Entscheidungè uff èm Wäg zum Ringzug 1995–2001 === [[Datei:RegionSchwarzwaldBaarHeuberg.png|mini|D [[Region Schwarzwald-Baar-Heuberg|Region Schwarzwald-Baar-Heubärg]]]] [[Datei:Logo Hohenzollerische Landesbahn.svg|mini|Logo vo dè Hoèzollerischè Landesbaan]] Im Januar 1995 hèt dè [[Regionalverband|Regionalvoband]] Schwarzwald-Baar-Heubärg d Studiè „Integraler Taktfahrplan Bus und Bahn für die Region Schwarzwald-Baar-Heuberg“ vorgschtellt, wo vum [[Tübingen|Tibinger]] Naavokeersberater Gerd Hickmann gmacht worrè isch. I sèllèrè Studiè isch vorgschlagè worrè, èn integralè [[Taktfahrplan|Tagtfaarblaan]] i dè Region yzfüürè un Schinné- un Busvokeer mitènand z vochnüpfé. Rügggròt vo sèllèm neuè Vokeerskonzèpt hèt èn „Ringzug“ sy söllè. Im Aaschluss vom Hickmann sinèrè Studiè hèt sin Kolleeg, de [[Ulrich Grosse|Grosse Ulrich]], s Konzèpt witter bedrèut un diè bolitisch Voantwortlichè bis zuè dè Umsetzung berõtè. Schu im Januar 1996 hèn die Landrôt vo dè Landchrais Duttlingè un Rautweil sowiè vum Schwarzwald-Baar-Chrais i dè asè benamstè „Trossinger Vereinbarung“ bschlossè, d vorbreitete Konzèpt umzsetzè. Dè dõmòlige Minischterbräsidènt [[Erwin Teufel]], wo i dè Region gwoont hèt, hèt als Vodrètter vum Land Baddè-Württèbärg zuègsicherèt, s neu yzfüürende Naavokeerssischteem fördèrè z wellè. Nõch dè Drossinger Voybarung hèn sich diè drei [[Kreistag|Chraisdääg]] mit ém Konzèpt befasst un sèllèm 1999 zuègschtimmt. Druffhy hèt s Land Baddè-Württèbärg aagfangè, mit èrè Priisaafrõg nõch èm Bedriiber für s Ringzug-Sischteem z suèché. Unter meerèrè ygangenè Aagebot vo insgsamt vyr [[Eisenbahnverkehrsunternehmen|Ysèbaavokeersunternammè]], drunter au è Aagebot vo dè [[Deutsche Bahn|Dütschè Baan AG]], hèt sich Èndi 1999 schlièßlich diè [[Hohenzollerische Landesbahn|Hoèzollerischi Landesbaan]] (HzL) mit yrèm Aagebot durrègsetzt. Vo 1999 bis 2001 hèt s gharzèt bi dè witterè Blaanung, well zwǜschè dè Landchrais èn Stritt übber d Vodeilung vo dè Bedrybskoschté uffchò isch. Sèllè Konflikt isch 2001 glöst worrè, im glychè Johr isch au dè Finanzyrungsvodraag mit èm Land Baddè-Württèbärg abgschlossè worrè. Im Dezembèr 2001 isch dè [[Zweckverband|Zwèckvoband]] Ringzug is Läbbè gruèfè worrè, dèm sin èrschtè Vorschtand dè dõmòlige Duttlinger Landrõt [[Hans Volle]] worrè isch. === Vobesserung vo dè Vokeersinfraschtruktur 2001–2003 === [[Datei:Gesamtansicht Freigel RS1 TELE.JPG|mini|Ringzug-Bw vo dè HzL z Immendingè]] D Streggè, wo deilwys sit Johrzeentè stillglait gsi sin, un diè fäälendè [[Haltepunkt|Haltepüngt]] hèn massyvi Inveschtitionè i d Vokeersinfraschtruktur nötig gmacht. Au d Sicherungstechnig, wo deilwys uss dè Früèzit vum 20. Johrhundert gstammt hèt, hèt grundsätzlich sanyrt wörrè müèsè un isch schlièßlich durch è computergschtüèrtes Sischteem ersetzt worrè. Dõdemit sin elegtronischi [[Stellwerk|Stellwärch]] ygfüürt worrè, wo nõch dè Sanyrung uss [[Karlsruhe|Karlsruè]] fèrngschtüèrèt wörrèd. Insgsamt hèn allei diè neu Sicherungstechnig, d Haltepüngt un s sanyrte Streggènetz (Obberbau, Gleis, technisch gsicherti [[Bahnübergang (Deutschland)|Baanübbergäng]]) circa 67 Millionè Euro koschtet. S neue [[Rollmaterial|Rollmatriaal]] hèt 33 Millionè Euro koschtet, dèsèll Chlutter isch für diè 20 uusgliferte [[Stadler Regio-Shuttle RS1|Regio-Shuttles]] aafangs 2003 uusgää worrè, wo sit dèm s neue Streggènetz vum Ringzug befaarèd. D HzL hèt für d Ringzug-Kompositionè è neus [[Betriebswerk|Bedrybswärch]] südlich vo dè Weschtuusfaart vum [[Bahnhof Immendingen|Bhf. Immèdingè]] baut. === Ygeschränktè Ringzug-Bedryb 2003/2004 === Urschprünglich isch dè 15.&nbsp;Dezembèr 2002 als Start vum Ringzug vorgsää gsi. Massyvi Voschpôtungè bi dè Sanyrungsarbètè hèn dè Bedrybsaafang uff dè 31.&nbsp;Auguscht 2003 vozögerèt. Well allerdings au zuè sèllèm Zitpungt d Infraschtruktur no nit vollschtändig in Bedryb gsi isch, isch es mit èm ygschränktè Bedryb losgangè. Vill vo dè blaantè neuè Haltepüngt sin no nit fèrtiggschtellt gsi, sèllèwäg hèt si è baar Mönèt lang aafaarè chönnè. Ußerdèmm hèt wègè dè Umschtellung uff elegtronischi Stellwärch dè Abzwyg vo dè Aitrachdalbaan vo dè [[Schwarzwaldbahn (Baden)|Schwarzwaldbahn]] èwäg, wo urschprünglich a dè Weschtuusfaart vum [[Bahnhof Hintschingen|Hintschinger Baanhof]] glègè isch, znägscht nit mit i d Ringzug-Streggi mit uffgnõ wörrè chönnè. Dè Ringzug isch also ooni Südzipfel un z wènnig Haltepüngt in Bedryb gangè, wa zum Ysatz vo Büss gfüürt hèt, wo im èrschtè Bedrybsjohr no barallel zuè dè Baanschtreggè gfaarè sin. == Streggènnetz == [[Datei:HzL-Streckenk2 v-Meissner.jpg|mini|Dè Ringzug als Deil vum HzL-Streggènetz, èbbèfalls uffgfüürt isch dè Vokeer ußerhalb vum Stammnetz]] === Integryrti Streggè === [[Datei:Ringzug Donaudalbaan Immedinge-Duttlinge.ogg|thumb|links|De Ringzug uff em Donaudalbaan-Abschnitt Immedinge-Duttlinge mit fascht allne Statione]] [[Datei:Ringzug Abzwygung Aitrachdalbaan.ogg|thumb|Ringzug-Bedryb a dè Abzwygung Aitrachdalbaan/Schwarzwaldbaan bi Hintschingè im Donaudal]] S Ringzug-Streggènetz bschtòt uss folgendè sibbè [[Eisenbahnstrecke|Ysèbaaschtreggè]]: * d Bregdalbaan vo Briilingè (urschprünglich vo Furtwangè gu [[Bahnhof Donaueschingen|Bhf. Eschingè]] in yrer gsamtè no vorhandènè Längi, * d Schwarzwaldbaan vu [[Offenburg|Offèbürg]] uff Konschdanz im Abschnitt uff dè [[Baar (Landschaft)|Baar]] zwǜschè Eschingè un Villingè * d [[Bahnstrecke Rottweil–Villingen|Baanschtreggi Rautweil-Villingè]] uff dè ganzè Längi, * d Gäubaan Stuègètt–Singè im Abschnitt Rautweil–Duttlingè, * d Baanschtreggi Duttlingè–Inzigkofè als Deil vo dè [[Donautalbahn|Donaudalbaan]] im Abschnitt Duttlingè–Fridingè a dè Donau, * d Baanschtreggi Duttlingè–Immèdingè als Deil vo dè Donaudalbaan resp. aaltè Gäubaan, * dè [[Wutachtalbahn|Wuètèdalbaan]] vu Immendingè gu Waldshuèt uff èm Aitrachdalbaan-Abschnitt Immendingè–Blummbärg-Zollhuus, * dè Drossinger Ysèbaa vom Drossinger Baanhof bis Drossingè Stadt uff dè gsamtè Längi. Nit eini vo dè uffglischtètè Baanstrèggè ghört zum Stammnetz vo dè HzL. Bim Großdeil vo dè Strèggè isch d [[DB Netz]] AG s zuèschtändige [[Eisenbahninfrastrukturunternehmen|Ysèbaainfraschtrukturunternämmè]], d Drossinger Ysèbaa ghört im [[Stadtwerke|Stadtwärch]] vu Drossingè, d Aitrachdalbaan dè [[Bahnbetriebe Blumberg|Baanbedryb Blummbärg]] (BB) un dè Abschnitt [[Hüfingen|Hifingè]]–Briilingè dè [[Südwestdeutsche Verkehrs-Aktiengesellschaft|Südweschtdütschè Vokeers-AG]] (SWEG). Diè beidè Letschterè sin für dè Ringzug reaktivyrt worrè, nõchdèm si schu è baar Dekadè lang stillglait worrè sin. Uff dè drei Streggè, wo nit zum DB-Netz ghörèd, vokeert hüt uusschlièßlich dè Ringzug als ganzjöhrigs Regelaagebot im Personèvokeer. Uff dè übbrigè Streggèabschnitt vokeerèd zuèsätzlich au Züüg vo dè Dütschè Baan. ==== Luggè zwǜschè Eschingè un Immèdingè ==== [[Datei:Ringzug Lugge Eschinge-Immedinge.ogg|thumb|links|D Ringzug-Luggè zwǜschè Eschingè un Immèdingè uff dè Südoschtbaar mit beidè Èndbaanhööf un èm Luggèschluss bi Hintschingè]] Zwǜschè Immèdingè un Eschingè bschtòt è Luggè im Sischteem, sèllèwäg hèt mò dè Ring für dè Ringzug sèlber nit zuèmachè chönnè. D Ursach dõdèfür isch d Faarblaangschtaltung Mitti vo dè 1990er-Johr, wo s Konzèpt entwicklèt worrè isch. Zuè sèllèrè Zit sin d Interregio-Züüg uff dè Schwarzwaldbaan zwǜschè Eschingè un Immèdingè gnau zuè dènnè Zitè gfaarè, wo dè dè Ringzug bruucht het. Dõrum isch znägscht dèvu abgsää worrè, d Streggi i s Konzèpt uffznää. Statt sèllèrè hèt mò sich dèfür entschiddè, d Aitrachdalbaan im vohältnismäßig dünn bsidlètè Aitrachdal bzw. uff dè Längi i dè Ringzug yzbeziè. Sèll hèt zuè dè urschprünglich nit blaantè Reaktivyrung vom 1967 stillglaitè Abschnitt, zuè dè providurischè Eksischtenz vo sèllèrè Luggè im Ring un schlièßlich zum ''Offenè-Ring''-Zug gfüürt. Nõch èm Ändi vum Interregio-Vokeer uff dè Schwarzwaldbaan un èm Aabassè vo dè Faarzitè auf sèllèrè Streggi wär s hüt möglich, sèbbi Luggè zwǜschè Immèdingè un Eschingè mit èm Ringzug z befaarè. Dõdemit chönntèd [[Geisingen|Geisingè]] Baanhof, Geisingè-Guètmadingè, Eschingè-Neudingè sowiè Eschingè-[[Pfohren|Pfoorè]] an Ringzug aagschlossè wörrè. Sèll isch immer widder Gegèschtand vu bolitischè Diskussionè, aktuèll abber nit blaant. Um s klar z sägè, git s trotzdèm Schinnèaaschluss für sèlli Ortschaftè uff dè südöschtlichè Baar, nämlich mit èrè [[Regionalbahn|RB]]-Linniè vo dè DB, nu muè mò z Eschingè bzw. z Immèdingè ggf. uff dè Ringzug umschtyygè. === Stationè === [[Datei:Bahnhof Weilheim.jpg|mini|Dè Haltepungt Weilheim a dè Gäubaan; dè Ort hèt durch dè Ringzug widder Baanaaschluss chriègt]] [[Datei:Ringzug Wutachtalbahn.jpg|mini|Bi ''Geisingè-Kirchè'' uff dè Aitrachdalbaan]] [[Datei:Ringzug.jpg|mini|Bim Haltepungt ''Eschingè Mitte/Sidlung'' uff dè Schwarzwaldbaan]] [[Datei:Blumberg-Zollhaus_Ringzug.jpg|mini|Blummbärg-Zollhuus isch dè südlichè Èndpungt vum Ringzug]] Bis 2004 hèt dè [[DB Station&Service]] für dè Ringzug-Bedryb 18 neui Haltepüngt ygrichtet (z.&nbsp;B. dè Haltepungt Geisingè-Kirchè) un 16 nümmi bediènti Stationè reaktivyrt. Dõdèby hèt mò uff vorhandèni Stationè nit immer Rüggsicht gnõ, um d Haltepüngt in è günschtigeri Laag zuè dè jewyligè Ortschaft z bringè, z.&nbsp;B. bim [[Bahnhof Riedöschingen|Bhf. Rièdöschingè]] a dè Aitrachdalbaan. Dè durchschnittliche Abschtand zwǜschè dè Zuègangsschtellè bedrait 1,9&nbsp;Kilometer. S sin i dè Reglè alli alli Gmeindè un Deilort aagschlossè worrè, wo a dè Streggi ligèd, asè vofüègèd au chlyneri Dörfer widder übber eini odder sogar è baar Stationè. Èn Großdeil vo dè Ringzug-Stationè sin [[Bedarfshalt]]eschtellè, diè meischtè sin [[Barrierefreiheit|barrièrefrei]]. Bedryblich spezièll isch dè Haltepungt Immèdingè-Zimmèrè, wo als Ersatz für dè Bhf. Hintschingè dirèkt bi Zimmèrè aaglait worrè isch. Dè einzig Perron vu sèllèm Haltepungt lyt donauabsi aagluègèt am rächtè Strèggègleis vo dè Schwarzwaldbaan, wörd abber vo dè Ringzüüg in beidi Richtungè (gu Lipferdingè/Zollhuus un gu Immèdingè) im Gleiswechsèlbedryb bruucht. {| class="wikitable" |- ! Station ! km ! Streggi ! Vobund |- || Briilingè Baanhof || align="right" | 0 || Bregdalbaan || VSB |- || Briilingè Induschtrygebièt|| align="right" | 3 || Bregdalbaan || VSB |- || Hifingè Mitti|| align="right" | 6 || Bregdalbaan || VSB |- || Eschingè Allmändshoffè || align="right" | 7 || Bregdalbaan || VSB |- || [[Bahnhof Donaueschingen|Eschingèr Baanhof]] || align="right" | 8 || Bregdalbaan / Schwarzwaldbaan || VSB |- || Eschingè Mitti / Sidlung || align="right" | 9 || Schwarzwaldbaan || VSB |- || Eschingè Aufè || align="right" | 11 || Schwarzwaldbaan || VSB |- || Eschingè Grüèningè || align="right" | 14 || Schwarzwaldbaan || VSB |- || [[Brigachtal|Brigachdalbaan]] Klèngè || align="right" | 17 || Schwarzwaldbaan || VSB |- || Brigachdal Kirchdorf || align="right" | 18 || Schwarzwaldbaan || VSB |- || [[Marbach (Villingen-Schwenningen)|Mabä Wescht (Villingè)]] || align="right" | 19 || Schwarzwaldbaan || VSB |- || [[Bahnhof Villingen (Schwarzwald)|Bhf. Villingè im Schwarzwald]] || align="right" | 22 || Schwarzwaldbaan / Rautweil–Villingè || VSB |- || Mabä Oscht (Villingè) || align="right" | 25 || Rautweil–Villingè || VSB |- || [[Zollhaus (Villingen-Schwenningen)|Villinger Zollhuus]] || align="right" | 28 || Rautweil–Villingè || VSB |- || Schwenningen [[Eisstadion am Bauchenberg|Schwenninger Iisschtadion]] || align="right" | 30 || Rautweil–Villingè || VSB |- || [[Bahnhof Schwenningen (Neckar)|Schwenningè (Neggar)]]|| align="right" | 31 || Rautweil–Villingè || VSB |- || Schwenninger Hammerschtatt || align="right" | 32 || Rautweil–Villingè || VSB |- || [[Trossingen Bahnhof|Bhf. Drossingè]] || align="right" | 37 || Rautweil–Villingè || TUTicket, VSB, VVR |- || [[Deißlingen|Daißlingè]] Mitti || align="right" | 40 || Rautweil–Villingè || VVR |- || Rautweil Salinè || align="right" | 46 || Rautweil–Villingè || VVR |- || [[Bahnhof Rottweil|Rautweiler Baanhof]] || align="right" | 49 || Rautweil–Villingè / Gäubaan || VVR |- || Rautweil Göllsdorf || align="right" | 50 || Gäubaan || VVR |- || Rautweil Salinè || align="right" | 52 || Gäubaan || VVR |- || Rautweil-Neufra || align="right" | 56 || Gäubaan || VVR |- || Aldingè (b Spaichingè) || align="right" | 60 || Gäubaan || TUTicket |- || Spaichingè Mitti || align="right" | 62 || Gäubaan || TUTicket |- || [[Bahnhof Spaichingen|Spaichingè]] || align="right" | 64 || Gäubaan || TUTicket |- || [[Balgheim]] || align="right" | 66 || Gäubaan || TUTicket |- || [[Rietheim-Weilheim|Riètheim im Schwõbèland]] || align="right" | 69 || Gäubaan || TUTicket |- || [[Rietheim-Weilheim|Weilheim im Schwõbèland]] || align="right" | 71 || Gäubaan || TUTicket |- || [[Wurmlingen (Landkreis Tuttlingen)|Wurmlingè]] Nord || align="right" | 73 || Gäubaan || TUTicket |- || Wurmlingè Mitti || align="right" | 74 || Gäubaan || TUTicket |- || Duttlinger Schuèlè || align="right" | 76 || Gäubaan || TUTicket |- || [[Bahnhof Tuttlingen|Duttlinger Baanhof]] || align="right" | 77 || Gäubaan / Baanschtreggi Duttlingè–Inzigkofè || TUTicket |- || Duttlingè Gänsäcker || align="right" | 78 || Baanschtreggi Duttlingè–Inzigkofè || TUTicket |- || [[Möhringen an der Donau|Möhringè]] Baanhof || align="right" | 81 || Donaudalbaan || TUTicket |- || Möhringè Rõthuus || align="right" | 82 || Donaudalbaan || TUTicket |- || Immèdingè Mitti || align="right" | 87 || Donaudalbaan || TUTicket |- || [[Bahnhof Immendingen|Immèdingè]] || align="right" | 88 || Donaudalbaan || TUTicket |- || Immèdingè-Zimmèrè || align="right" | 89 || Schwarzwaldbaan/Aitrachdalbaan || TUTicket |- || Geisingè-Huusè || align="right" | 93 || Aitrachdalbaan || TUTicket |- || Geisingè-Kirchè || align="right" | 94 || Aitrachdalbaan || TUTicket |- || Geisingè-Aulfingè || align="right" | 96 || Aitrachdalbaan || TUTicket |- || Geisingè-Lipferdingè || align="right" | 99 || Aitrachdalbaan || TUTicket, VSB |- || Blummbärg-Rièdöschingè || align="right" | 103 || Aitrachdalbaan || VSB |- || [[Bahnhof Blumberg-Zollhaus|Bhf. Blummbärg-Zollhuus]] || align="right" | 107 || Aitrachdalbaan || VSB |} === Stationsgallery === <gallery> Datei:Ringzug im Bhf. Donaueschingen.webm|Nächtlichè Komplètthalt im Bhf. Donaueschingè Datei:Ringzug Uusfaarte im Bhf. Duttlingè in beidi Richtunge.ogv|Uusfaartè und Chrützung vu Ringzüüg im Bhf. Duttlingè Datei:Ringzug Bhf Immèdingè Beidi Yfaarte.ogg|D Oscht- u. Weschtyfaart vum Bhf. Immèdingè mit Ringzug Datei:Ringzug im Bhf Zollhuus.ogv|Dè Ringzug bim Yfaarè, Uusfaarè un Wartè uff dè Museumszug im Bhf. Zollhuus Datei:Ringzug Bhf Rièdöschingè.ogg|Ringzug-Bedryb im Aitrachdal um dè Bhf. Rièdöschingè ummè Datei:Ringzug Hp Lipferdinge.ogg|Ringzug-Bedryb bi de zitwylige End-Station Lipferdinge im Aitrachdal Datei:Ringzug Bhf Aulfingen.ogg|Ringzug-Bedryb um dè Bhf/Hp Aulfingè im Aitrachdal ummè Datei:Ringzug Hp Kirche.ogg|Ringzug-Bedryb um dè Hp Kirchè im Aitrachdal ummè Datei:Ringzug Bhf Kirchè-Huusè.ogg|Ringzug-Bedryb um dè Bhf. Kirchè-Huusè im Unterè Aitrachdal ummè </gallery> == Bedryb un Organisation == === Voknüpfung mit andrè Vokeersmittel === Mit dè Bedrybsuffnaam isch dè Naavokeer i dè Region grundlegènd neu organisyrt worrè. Baralleli Busvokeer a dè Baanschtreggè nõch sin allermeischtens ygschtellt worrè. D Buslinniè diènèd sitdèm als Zuèbringer für d Schinnè un sin konsequent mit èm Ringzug mit èm Tagtfaarblaan voknüpft. Wichtigi Voknüpfungspungt zwǜschè Schinnè un Bus sin dè Briilingèr Baanhof, dè Eschinger Baanhof, dè Hp Brigachdal-Klengè, Brigachdal-Kirchdorf, dè Villinger Baanhof, dè Schwenninger Baanhof, dè Rautweiler, dè Aldinger, Duttlinger un Immendinger Baanhof, sowiè d Hp Geisingè-Huusè un Geisingè-Lipferdingè. Z Rautweil sin d Ringzüüg us beidè Richtungè mit èm Fèrnvokeer uff dè Gäubaan im Tagt voknüpft, demit alli Haltepüngt zwǜschè Lipferdingè un Rautweil Aaschluss a diè zweischtündlich vokeerendè [[Intercity (Deutschland)|Intercitys]] uff Stuègètt hèn. Z Immendingè un Villingè bschtòt regelmäßigè Aaschluss a d Schwarzwaldbaan in Richtung [[Karlsruhe|Karlsruè]] reschpektyv [[Konstanz|Konschdanz]]. Im Summer diènt dè Ringzug ußerdèmm als Zuèbringer für d [[Sauschwänzlebahn|Sauschwänzlebaan]] mit Aaschluss im Bhf. Blummbärg-Zollhuus. === Vokeer un Tagtfaarblaan === [[Datei:Höllentalbahn und Ringzug 1.jpg|mini|Èn Drybwagè ußerhalb vum Streggènetz z Neuschtadt im Schwarzwald]] Dè Ringzug bediènt sowoll wärchtigs als au am Wuchèänd d [[Linie (Verkehr)|Linniè]] vu Briilingè uff Lipferdingè reschpektyv Zollhuus im Zwei-Stundè-Grundtagt. Wärchtigs chömmèd zuè sèllèrè Grundleischtung nòmmòls zaalrychi zuèsätzlichi [[Verstärker (Verkehr)|Voschtärker]]-Leischtungè dèzuè, wo abber meischtens nit übber diè komplètti Streggi faarèd. Èn Huufè Züüg hèn yrèn Aafangs- bzw. Ändpungt z Rautweil odder z Drossingè Stadt un faarèd vo un nõch Lipferdingè. Wärchtigs git s sèllèwäg zwǜschè Briilingè un Drossingè sowiè zwǜschè Rautweil un Lipferdingè mindeschtens èn Stundètagt. Sèllè Stundètagt wörd uff mengè Relationè zuè dè Hauptvokeerszitè nòmmòls voschtärcht, asè ergit sich byschpillswys zwǜschè Duttlingè un Spaichingè wärchtigs zwǜschè 15:00&nbsp;Uhr un 18:00&nbsp;Uhr uugfäär èn Halbschtundè-Tagt. Zwǜschè Drossingè un Rautweil bschtòt abber au wärchtigs ußerhalb vo dè Hauptvokeerszitè nu èn Zwei-Stundè-Grundtagt, sodass dè Haltepungt [[Deißlingen|Deißlingè]] ußerhalb vo dè Hauptvokeerszitè au wärchtigs nu zweischtündlich vom Ringzug bediènt wörd. [[Datei:Ringzug Haltepunkt TUT Mitte.jpg|mini|È Meefachtragtion uff èm nit votagtètè Streggèabschnitt zwǜschè Duttlingè un Fridingè]] È baar Züüg keièd sowoll uss èm Tagtschema wiè au uss dè Linnièfüürung usè. D Züüg vokeerèd uff dè Drossinger Ysèbaan so, dass am Drossinger Baanhof grundsätzlich alli dört haltendè Züüg chriègt wörrè chönnèd. Uff èm Abschnitt Duttlingè–Fridingè uff dè Donaudalbaan isch dè Ringzug-Vokeer nit votagtet. Dört vokeerèd nu einzelni Züüg a Wärchtig. Am Wuchèänd git s dört kein Ringzug-Vokeer. Dört wörd dè Großdeil vum öffentlichè Vokeer au witterhy übber Büss abdeggt. Uff dè Aitrachdalbaan isch dè Aafangs- un Ändbaanhof für diè meischtè Ringzüüg wärchtigs z Lipferdingè statt z Zollhuus-Blummbärg, asè wörd dè Aitrachdalbaan-Abschnitt Lipferdingè–Zollhuus, ergo d Baanhööf Rièdöschingè un Zollhuus, wärchtigs gröschtèdeils èbbèfalls vo chlynè Büss bediènt. È baar Ringzüüg vokeerèd übber s eigentliche Streggènetz drübber usè bis uff [[Sigmaringen|Sigmaringè im Donaudal]] un uff [[Titisee-Neustadt|Neuschtadt im Hochschwarzwald]]. È Zugbärli faart a dè Schuèldääg èbbèfalls vo Immendingè übber Geisingè Baanhof gu Eschingè. Jöhrlich absolvyrèd d Ringzüüg 1.258.000 Zugkilometer. === Gleiswechsèlbedryb === [[Datei:Ringzug Gleiswechselbedryb.ogg|thumb|links|Dè Ringzug im GWB zwüschè Hintschingè un Immèdingè mit Barallèlfaart ab Immèdingè]] Uff èm Abschnitt Bhf. Immèdingè-Abzwygung Hintschingè vokeert dè Ringzug in beidi Richtungè nu uff èm südlichè, donauabsi rächtè Strèggègleis vo dè Schwarzwaldbaan. Um dè Ringzug-Bedryb asè durrèfüürè z chönnè, hèt mò s südliche Streggègleis mit beidè Zuèfaartè (Yfaart Aitrachdalbaan, Weschtuusfaart Bhf. Immèdingè) für dè [[Gleiswechselbetrieb|Gleiswechselbedryb]] (GWB) ekstra für dè Ringzug umgmodlèt. Sèll isch nötig gsi, well mò nõch dè Stillegung vom Güètervokeer uff dè Aitrachdalbaan anno 1997 diè [[Doppelkreuzungsweiche|dopplèti Chrützungsweichè]] a dè Weschtuusfaart vum Bhf. Hintschingè uusbaut hèt, dõdemit isch d Yfaart vom nördlichè Strèggègleis uff d Aitrachdalbaan nǜmmi möglich gsi. Statt d Chrützungsweichè widder yzbauè, hèt mò sich bi dè Yfüürung vum Ringzug für dè GWB entschiddè. Dè dörtzmòl neu bauti Hp Zimmèrè i dè Mitti vum GWB-Abschnitt dürft au mitentscheidend gsi sy, well mit GWB nu ein [[Bahnsteig|Sitèperron]] für sèllèn Hp notwèndig worrè isch. D Züüg uff èm Schwarzwaldbaan-Abschnitt Geisingè-Immèdingè vokeerèd im Gegèsatz zum Ringzug im dütschè Regèlbedryb uff èm rächtè Streggègleis. Dè Ringzug un d DB-Züüg faarèd also vo Hintschingè bis Immèdingè hinderènand wèg uff èm südlichè Strèggègleis, gschtüèrèt vo dè beidè Yfaartsignaal a dè Hintschinger Weschtyfaart. Vo Immèdingè uff Hintschingè faarèd d Ringzüüg un d DB-Züüg abber mèngmòl barallel uff èm rächtè un linkè Strèggègleis, dõdemit isch es möglich, dass dè eint Zug dè ander übberhollè cha. Barallelfaartè im GWB sin z Dütschland üßerscht seltè. === Faarzüüg === [[Datei:Ringzug Dreifachtraktion.jpg|mini|links|Drybwagè in [[Mehrfachtraktion|Meefachtragtion]]]] D Faarzüüg vum Ringzug sin [[Dieseltriebwagen|Diseldrybwägè]] mit ènèm [[Unterflurantrieb|Unterfluraadryb]] vum Tǜp [[Stadler Regio-Shuttle RS1]], vo wellèm dotal 20 aagschafft worrè sin. Vo andrè Faarzüüg vum glychè Tǜp unterscheidet si sich dõdurrè, dass an è baar Sitzblätz Steggdosè für Notebooks vorhandè sin. Alli sin [[Klimaanlage|klimatisyrt]] un hèn è [[Toilette|Bordklo]]. Deilwys sin i dè morgendlichè [[Hauptverkehrszeit|Hauptvokeerszit]] Ringzüüg in Zämmèarbèt mit dè [[DB Regio]] AG gfaarè worrè un mit èm Elektrodrybwagè vo dè [[DB-Baureihe 425 (1999)|Baureiè 425]] durrègführt worrè. Ursächlich dõdefür isch d Datsach, dass d Ringzug-Regio-Shuttles deilwys au in [[Mehrfachtraktion|Meefachtragtion]] dè hochè Nõchfròg i sèllè Zitè nit gwachsè sin. Au d [[DB-Baureihe 611|Baureiè 611]] isch schu blaanmäßig als Ringzug gfaarè. Diè hochè Passagyrzaalè, wo so nit erwartet worrè sin, hèn schu früè zuè Kapazidätsängpäss gfüürt, wo ab Dezembèr 2004 unter andrèm dèzuè gfüürt hèn, dass uff dè Drossinger Ysèbaa d Altbaudrybwägè T3 un T5 vo dè Baujohr 1938 un 1956 widder zum blaanmäßigè Ysatz chò sin. Diè modernè Regio-Shuttles, wo für dè Vokeer uff dè Drossinger Ysèbaan vorgsää sin, hèn als Meefachtragtion uubachè stark uusglaschteti Züüg uff andrè Streggè voschtärkè müèsè. === Passagyrzaalè un Püngtlichkeit === [[Datei:Bahnhof Tuttlingen.jpg|mini|links|Bsunders stark frequèntyrt isch dè Duttlinger Baanhof]] Dè Ringzug bfördert däglich 10.000 Passagyr im Durchschnitt.<ref>Artikel „Ringzug-Beliebtheit führt zu Problemen“ i dè Regionaluusgaab vo dè [[Schwäbische Zeitung|Schwôbischè Ziting]] für Duttlingè (Gränzbot) vum 19. Juli 2008</ref> A dè Schuèldääg chömmèd Wärt zwǜschè 12.000 un 12.500 Faargäscht däglich zschtand. D Faargaschtzaalè sin sèllèwäg sit èm Start im Johr 2003 dütlich gschtigè. Bsunders stark frequentyrti Baanhööf sin Villingè, Duttlingè, Schwenningè un, zimli spezièll, Aldingè als reaktivyrtè Halt mit mee wiè 1000 Faargäscht jedè Daag. Insgsamt faarèd 53,7&nbsp;Brozènt vo dè Faargäscht uff èm Gebièt vum Landchrais Duttlingè, 36,6&nbsp;Brozènt innerhalb vum Schwarzwald-Baar-Chrais un nu 9,7&nbsp;Brozènt uff èm Gebièt vum Landchrais Rautweil. 20&nbsp;Brozènt vo dè Passagyr übberschrittèd bi nèrè Faart è Chraisgränz. Dõdeby faarèd 54,8&nbsp;Brozènt vo dè Faargäscht diè [[Zentraler Ort|zentralè Ortschaftè]] Villingè-Schwenningè, Duttlingè, Rautweil un Eschingè aa. Durchschnittlich lait èn Faargascht 10,5&nbsp;Kilometer mit èm Ringzug zrugg, woby 53,4&nbsp;Brozènt vo dè Passagyr Haltepüngt bruuchèd, wo mit èm Ringzug reaktivyrt odder neu ygrichtet worrè sin. Dè durchschnittlich högschte Bsetzungsgrad git s zwǜschè Villingè un Brigachdal. D [[Pünktlichkeit (Bahn)|Püngtlichkeit]] vum Ringzug lyt bi nèm Wärt vo übber 97&nbsp;Brozènt. === Organisation un Finanzè === [[Datei:Gesamtansicht Freigel RS1 TELE.JPG|mini|Ußèaasicht vum HzL-Bw Immèdingè. wo für d Ringzug-Regio-Shuttles baut worrè isch]] Dè Bedryb isch uff zwei Organisationè vodeilt. Für dè technische Bedryb sowiè s [[Bahnbetriebswerk|Bw]] z Immendingè isch d HzL zuèschtändig. Sèbbi bschäftigt für dè Bedryb zurzit 50 Lüt un hèt für iri Uffgaabè fixi Bedrybskoschtèzuèschüss chriègt. Uffbaut worrè isch dè Vokeersbedryb durch dè Frank vo Meißner, wo 2009 zuè dè [[SBB GmbH]] uff Konschdanz gwechslèt hèt. Dè [[Zweckverband|Zwèckvoband]] Ringzug dõdegegè fungyrt als Dachorganisation vo dè drei bedeiligtè Chrais. Sèllèm Zwèckvoband, wo inzwǜschè èbbèfalls zum [[Eisenbahnverkehrsunternehmen|Ysèbaavokeertsunternämmè]] worrè isch, oblygèd diè kaufmännischi Gschäftsfüürung, dè [[Vertrieb|Vodryb]], s [[Marketing]] sowiè d Koordination vo dè [[Tarif|Taryf]]. Dè Zwèckvoband drait èbbèfalls s Gwinnrisiko vum Bedryb un vodeilt s Bedrybs[[Haushaltssaldo|defizit]] bzw. dè [[Gewinn|Gwinn]] a diè drei bedeiligtè Landchrais. Alli Ynaamè uss dèm [[Fahrkarte|Faarchartè]]vokauf sowiè d Zuèschüss uss dè Schüèlerbeförderung gän a dè Zwèckvoband un dõdemit a d Landchrais. Dè Gschäftsfüürer vum Zwèckvoband isch sit èm 1. Januar 2019 dè Michael Podolski.<ref>{{Internetquelle |url=https://www.ringzug.de/cms/de/3/Impressum |titel=Impressum Zweckverband Ringzug |zugriff=2019-01-25}}</ref> Dè Zwèckvobandsvorsitzende isch akuèll (Stand: März 2019) dè Landrõt vum Schwarzwald-Baar-Chrais. Vor èm Ringzug-Aafang isch è jöhrlichs Bedriebsdefizit vo 2,9 Millionè Euro eschtimyrt worrè, welles hälftig vom Land Baddè-Württèbärg un dè drei bedeiligtè Landchrais drait wörrè sött. D Mischfinanzyrung un diè langfrischtigè Vodrääg mit dè [[Nahverkehrsgesellschaft Baden-Württemberg|Naavokeersgsellschaft Baddè-Württèbärg]] un dè Landchrais sin au dè Grund gsi, wõrum dè Ringzug vo dè Zugschtriichungè uusgnõ worrè isch, wo s wèg dè chürztè [[Regionalisierungsmittel|Regionalisyrungsmittel]] 2007 z Baddè-Württèbärg gää hèt. Diè stygendè Faargaschtzaalè un diè gschtigènè Ynaamè uss dè [[Schülerbeförderung|Schüèlerbeförderung]] hèn villmee dèzuè gfüürt, dass dè urschprünglich berèchnète Zuèschussbedarf stark abgnõ hèt un d Vodeilung vo dè Laschtè un Erlös in è schäbs dèhèr chò isch. Wôrènd dè Aadeil vum Land in öppè stabil blibbè isch, hèt sich dé Zuèschussbedarf vo dè Landchrais stark vorringerèt, well diè höchèrè Faargeldynaamè un d Zuèschüss für d Schüèlerbeförderungè a d Landchrais gangè sin. 2005 un 2006 hèt s sogar für èn Überschuss glangèt, wo a d Landchrais gangè isch. Druffhy hèt s Land d Landchrais zuè nèm neuè Finanzyrungsvodraag drängt, mit dèm sèlli sich ab 2007 mit ènèrè jöhrlichè Sonderzaalung vo 750.000&nbsp;Euro widder a dè Ringzugkoschtè bedeiligt hèn un asè s Land finanzièll entlaschtet hèn.<ref>Landrõtsamt Duttlingè, Chraisdaag, Vorlaag Nr. 162, öffentlich berõtè am 19. Juli 2007 (nit voöffentlicht)</ref> === Vokeersvobünd un Taryfsischteem === [[Datei:Verkehrsverbund Tuttlingen logo.svg|mini|links|200px|Logo vom TUTicket, eim vo dè drei Vokeersvobünd im Ringzug-Gebièt]] Am Aafang vom Ringzug-Vokeer hèt kein einheitlichè [[Verkehrsverbund|Vokeersvobund]] für s gmeinsame neue Vokeerssischteem gschaffè worrè. Villmee eksischtyrèd drei Vokeersvobünd uff [[Landkreis|Landchrais]]-Ebèni: TUTicket im Landchrais Duttlingè, dè [[Verkehrsverbund Rottweil|Vokeersvobund Rautweil]] im Landchrais Rautweil un dè [[Verkehrsverbund Schwarzwald-Baar|Vokeersvobund Schwarzwald-Baar]] im Schwarzwald-Baar-Chrais. S sin abber uusglychend dõdèfür mit dè [[Regionale Tarifkooperation Schwarzwald-Baar-Heuberg|Regionalè Taryfkooperation Schwarzwald-Baar-Heubärg]], au 3er-Taryf benamst, èn [[Dachtarif|Dachtaryf]] zwǜschè dè drei Vobünd etablyrt. Sèllè hèt au Faartè übber d Chraisgränzè usè gwôrleischtet un biètet dõdemit èn einheitlichè Taryf im gsamtè Ringzug-Gebièt. Für ein- un uusbrèchendi Faartè gildèt dègegè s [[Preissystem der Deutschen Bahn AG|Priissischteem vo dè DB]] inklusyv vo dè [[BahnCard]]. Im Binnèvokeer vo dè Taryfkooperation gildèt d BahnCard nit, [[Schönes-Wochenende-Ticket|Schöns-Wuchèänd]] un [[Baden-Württemberg-Ticket|Baddè-Württèbärg-Ticket]] gèltèd abber ooni Yschränkung. Dōdèmit gèltèd hüt füüf voschiddèni Taryfsischteem. Sèll Sischteem, wo öfters als unübbersichtlich aagluègèt wörd, gildèt als ein vo dè Hauptkritikpüngt. == Zuèkumpftsblään == [[Datei:Stadtbahn Tuttlingen.png|mini|Innerschtädtischè Volauf vo dè vorgschlagènè Duttlinger Stadtbaan]] Schon sit Aafang vom Bedryb git s d Forderung, d Netzluggè zwǜschè Immèdingè un Eschingè zuè z machè. Sèll würd è dirèkti Ringzug-Vobindung vo Duttlingè gu Eschingè möglich machè. Sit èm Johr 2006 isch ußerdèm i dè Diskussion, dè Donaudalbaan-Abschnitt Duttlingè-Fridingè, wo nit Tagtfaarblaan dinnè isch, voll i s Netz yzbindè. Näbbè dè Städt Fridingè un [[Mühlheim an der Donau|Müllheim im Donaudal]] würd vor allem d Chraisschtadt Duttlingè brofityrè, uff dèrrè irèm Gebièt dè Ringzug demnõch als [[Stadtbahn|S-Baan]] vokeerè un d Innèschtadt, s Induschtrygebièt Nord sowiè [[Nendingen|Nändingè]] èrschtmòls mit èm votagtetè Baanvokeer aaschlièßè würd.<ref>Lokaluusgaab vo dè [[Schwäbische Zeitung|Schwôbischè Ziting]] Duttlingè (Gränzbot) vom 21. Auguscht 2006 online: {{Webarchiv|url=http://www.stadtbahn-tuttlingen.de/ |wayback=20181227165906 |text=Sitè zuè dè Stadtbaan Duttlingè |archiv-bot=2019-12-11 13:29:17 InternetArchiveBot }}</ref> Dè Vowaltungsuusschuss vom Landchrais Rautweil hèt im Juni 2008 ußerdèmm s Uuswittè vom Bedryb uff dè Gäubaan-Abschnitt vo Rautweil uff [[Horb am Neckar|Horb]] im Obberè Neggardal prüèft, hèt dèsèll Blaan abber im Novembèr 2008 widder uffgää.<ref>{{Webarchiv | url=http://nrwz-online.de/v5/region/00023461/ | wayback=20090520012742 | text=Ringzug wird nicht nach Horb rollen}} Neui Rautweiler Ziting vom 3. November 2008, abgruèfè am 19. Januar 2012.</ref> == Literadur == * Frank von Meißner: ''Eine S-Bahn auf dem Lande: Der 3er-Ringzug auf Erfolgskurs''. In: ''Tagungsband der [[Horber Schienen-Tage|Horber Schinnè-Dääg]] 2005''. Münchè 2005 * Zweckverband Ringzug Schwarzwald-Baar-Heuberg (Hrsg.): ''Der 3er Ringzug: Eine Investition für die Zukunft der Region Schwarzwald-Baar-Heuberg''. Villingè-Schwenningè 2006 * ''HzL-Ringzug fährt ab September''. In: [[Eisenbahn-Revue International]], Heft 8–9/2003, S.&nbsp;383. * Frank von Meißner: ''Ringzug-Konzept erfolgreich gestartet''. In: [[Eisenbahn-Revue International]], Heft 11/2003, S.&nbsp;522&nbsp;f. == Weblingg == {{Commonscat}} * [https://www.ringzug.de/ Websitè vum Zwèckvoband Ringzug] * [https://www.hzl-online.de/html/die_hzl.html Der 3er-Ringzug: S-Bahn auf dem Land] uff de Websitè vu dè Hoèzollerischè Landesbaan AG zum Ringzug * [http://www.privat-bahn.de/Ringzug.html Dè Ringzug] uff www.privat-bahn.de * [http://www.bbbahn.eu/ringzug.htm Ringzug durch 3 Landkreise] Brivati Sitè mit Bilder un Zitingsartikel übber dè Ringzug * [https://www.youtube.com/watch?v=Vc1IZqucd5c Video mit Ringzug-Ysätz uff dè Aitrachdalbaan] * [https://www.youtube.com/watch?v=jM5kHW5c1pc&t=1562s Nòmmòl è Video mit Ringzug-Ysätz uff dè Aitrachdalbaan] * [https://www.youtube.com/watch?v=uWqZ-aiRbM4&t=446s Video uss dè Könnigsdisziplin ''Füürerschtandsmitfaart'' (FSM) uff ènèm Ringzug uff dè Aitrachdalbaan] * [https://www.youtube.com/watch?v=7i38rLFVtk4 FSM uff èm Ringzug vu Rautweil bis Briilingè] * [https://www.youtube.com/watch?v=0wCF-1Sjglg Baralleluusfaart vom Briilinger un Immèdinger Ringzug us èm Rautweiler Baanhof] * [https://www.youtube.com/watch?v=xbpkc_wUC5I FSM mit èm Ringzug uff dè Drossinger Ysèbaa] == Fuèßnotè == <references /> {{Übersetzungshinweis|1 = de |2 = Ringzug |3 = dütsch |4 = 185065943}} <!-- strèng gnò isch dè Ringzug è Konglomerat uss è baar Ysèbaaschtreggènè [[Kategorie:Ysebahnstreggi]] --> [[Kategorie:Schineverkehr z Bade-Württeberg]] [[Kategorie:Öffentliche Vercheer]] cxwrbjsr3xjf0kxltgz4btlvg2thuqv Diskussion:Walldorf (Baden) 1 77935 1072118 959658 2025-07-09T06:07:12Z Holder 491 Die Syte isch gleert worde. 1072118 wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 Diskussion:Weinheim 1 78394 1072117 959698 2025-07-09T06:07:06Z Holder 491 Die Syte isch gleert worde. 1072117 wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 Diskussion:Wiesenbach (Baden) 1 79778 1072116 959739 2025-07-09T06:06:51Z Holder 491 Die Syte isch gleert worde. 1072116 wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 Anita & Alexandra Hofmann 0 87457 1072120 1067398 2025-07-09T11:48:42Z 176.59.160.50 1072120 wikitext text/x-wiki Michel Bampély 0 93677 1071991 1071990 2025-07-08T12:07:56Z Freigut 8945 das isch aber nöd Mülhuuserisch, oder? 1071991 wikitext text/x-wiki [[Datei:Michel_Bampély.jpg|mini|Dr Michel Bampély àn 2011]] '''Michel Bampély''' (* 8. Oktober 1974 z [[Kiew]]) isch e französische Soziolog, [[Sänger]], Poet und [[Musikproduzent]]. Er isch besser bekannt unter em Künstlername '''Saint-Michel'''. Si Arbet bewegt sich zwüsche sozialer Forschung, Musik und mündlicher Dichtkunscht.<ref name="ehess">[https://www.ehess.fr/fr/personne/michel-bamp%C3%A9ly Michel Bampély bi dr EHESS]</ref> == Läbe == === Herkunft und Bildung === Michel Bampély isch gebore z [[Kiew]] und het kongolesischi Wurzle. Är isch dr Enkel vum Michel Mongali, e ehemaliger Minister für Jugend und Sport im Kongo in de 1960er Johr. Si Onkel, Maxime Mongali, isch e bekannte Komponist in dr kongolesische Rumba gsi.<ref name="afrik">[https://www.afrik.com/saint-michel-musique-afro-jazz-et-heritage-congolais Saint-Michel: Musique afro-jazz et héritage congolais], Afrik.com, 19. November 2023.</ref> Er isch z [[Paris]] uufgwachse, wo er mit dr [[Hip-Hop]]-Kultur in Kontakt cho isch. Später het er moderne Literatur und [[Soziologie|Soziologii]] studiert und het sin Doktorgrad an dr [[École des hautes études en sciences sociales|EHESS]] unter dr Leiting vum Jean-Louis Fabiani gmacht.<ref name="ehess" /> === Musikalischi Karriere === Ende vu de 1990er het er d Gruppe ''La Troupe'' gründet. Si erst Album, ''La fête des fous'', isch 2000 uusecho. 2011 het er ''Les Rillettes du Mans'' veröffentlicht, e Mischung us Slam und [[Chanson|französische Chansons]].<ref>[https://www.lhorizonafricain.com/musique-entre-jazz-et-poesie-saint-michel-reedite-son-album-les-rillettes-du-mans/ Saint-Michel réédite son album « Les Rillettes du Mans »], L’Horizon Africain, 24. Januar 2025.</ref> 2023 isch s Afro-Jazz-Projekt ''Grand Enfant (Afro-Jazz Vol.1)'' bi Universal Music Africa usecho.<ref>[https://www.lhorizonafricain.com/musique-lartiste-saint-michel-sort-un-nouvel-album-grand-enfant-avec-cinq-titres/ Grand Enfant – Saint-Michel], L’Horizon Africain, 1. Februar 2025.</ref> === Öffentlichs Engagement === Im Juni 2024 het Michel Bampély mit über 4000 Wissenschaftlerinne und Wissenschaftler en offene Brief unterschribe, wo si gäge dr [[Rassemblement National]] gstellt het und vor dr Bedrohing für akademischi Freiheite warnet het. Dr Aufruf isch u.&nbsp;a. publiziert worde im L’Obs<ref>[https://www.nouvelobs.com/politique/20240625.OBS90215/nous-scientifiques-appelons-a-la-mobilisation-contre-l-extreme-droite.html Nous, scientifiques, appelons à la mobilisation contre l’extrême droite], L’Obs, 25. Juni 2024.</ref> und vum Kollektiv Scientifiques en rébellion.<ref>[https://scientifiquesenrebellion.fr/textes/positionnements/scientifiques-nous-appelons-a-une-mobilisation-contre-l-extreme-droite/ Scientifiques en rébellion : Appel contre l’extrême droite]</ref> === Privatläbe === Seit 2022 isch er verhüratet mit dr Künstlerin und Poetin Mademoiselle Éférie. Zämme hend si zwei [[Kind|Chind]] und träte als Duett uf, zum Beispil mit dr Cançon ''Le Bal Blomet''.<ref>[https://africultures.com/saint-michel-le-jazz-lamour-et-lafrique/ Saint-Michel : le jazz, l’amour et l’Afrique], Africultures, 2. Oktober 2023.</ref> == Diskografie == * ''La fête des fous'' (2000) * ''Les Rillettes du Mans'' (2011) * ''Grand Enfant (Afro-Jazz Vol.1)'' (2023) * ''Les Infinis (Soul Jazz Poetry)'' (2025) == Weblink == * [https://www.ehess.fr/fr/personne/michel-bamp%C3%A9ly Michel Bampély bi dr EHESS] * [https://afrik.com/saint-michel-musique-afro-jazz-et-heritage-congolais Artikel uf Afrik.com] * [https://africultures.com/saint-michel-le-jazz-lamour-et-lafrique Artikel uf Africultures] == Referenze == <references /> {{Normdaten}}{{Übersetzungshinweis|fr|Michel_Bampély|französisch}} e0bt1ecxx22wijl67nlaa4txn6awrp5 1071992 1071991 2025-07-08T12:12:36Z Freigut 8945 + Kategorye 1071992 wikitext text/x-wiki [[Datei:Michel_Bampély.jpg|mini|Dr Michel Bampély àn 2011]] Dr '''Michel Bampély''' (* [[8. Oktober]] [[1974]] z [[Kiew]]) isch e französische Soziolog, [[Sänger]], Poet und [[Musikproduzent]]. Er isch besser bekannt unter em Künstlername '''Saint-Michel'''. Si Arbet bewegt sich zwüsche sozialer Forschung, Musik und mündlicher Dichtkunscht.<ref name="ehess">[https://www.ehess.fr/fr/personne/michel-bamp%C3%A9ly Michel Bampély bi dr EHESS]</ref> == Läbe == === Herkunft und Bildung === Michel Bampély isch gebore z [[Kiew]] und het kongolesischi Wurzle. Är isch dr Enkel vum Michel Mongali, e ehemaliger Minister für Jugend und Sport im Kongo in de 1960er Johr. Si Onkel, Maxime Mongali, isch e bekannte Komponist in dr kongolesische Rumba gsi.<ref name="afrik">[https://www.afrik.com/saint-michel-musique-afro-jazz-et-heritage-congolais Saint-Michel: Musique afro-jazz et héritage congolais], Afrik.com, 19. November 2023.</ref> Er isch z [[Paris]] uufgwachse, wo er mit dr [[Hip-Hop]]-Kultur in Kontakt cho isch. Später het er moderne Literatur und [[Soziologie|Soziologii]] studiert und het sin Doktorgrad an dr [[École des hautes études en sciences sociales|EHESS]] unter dr Leiting vum Jean-Louis Fabiani gmacht.<ref name="ehess" /> === Musikalischi Karriere === Ende vu de 1990er het er d Gruppe ''La Troupe'' gründet. Si erst Album, ''La fête des fous'', isch 2000 uusecho. 2011 het er ''Les Rillettes du Mans'' veröffentlicht, e Mischung us Slam und [[Chanson|französische Chansons]].<ref>[https://www.lhorizonafricain.com/musique-entre-jazz-et-poesie-saint-michel-reedite-son-album-les-rillettes-du-mans/ Saint-Michel réédite son album « Les Rillettes du Mans »], L’Horizon Africain, 24. Januar 2025.</ref> 2023 isch s Afro-Jazz-Projekt ''Grand Enfant (Afro-Jazz Vol.1)'' bi Universal Music Africa usecho.<ref>[https://www.lhorizonafricain.com/musique-lartiste-saint-michel-sort-un-nouvel-album-grand-enfant-avec-cinq-titres/ Grand Enfant – Saint-Michel], L’Horizon Africain, 1. Februar 2025.</ref> === Öffentlichs Engagement === Im Juni 2024 het Michel Bampély mit über 4000 Wissenschaftlerinne und Wissenschaftler en offene Brief unterschribe, wo si gäge dr [[Rassemblement National]] gstellt het und vor dr Bedrohing für akademischi Freiheite warnet het. Dr Aufruf isch u.&nbsp;a. publiziert worde im L’Obs<ref>[https://www.nouvelobs.com/politique/20240625.OBS90215/nous-scientifiques-appelons-a-la-mobilisation-contre-l-extreme-droite.html Nous, scientifiques, appelons à la mobilisation contre l’extrême droite], L’Obs, 25. Juni 2024.</ref> und vum Kollektiv Scientifiques en rébellion.<ref>[https://scientifiquesenrebellion.fr/textes/positionnements/scientifiques-nous-appelons-a-une-mobilisation-contre-l-extreme-droite/ Scientifiques en rébellion : Appel contre l’extrême droite]</ref> === Privatläbe === Seit 2022 isch er verhüratet mit dr Künstlerin und Poetin Mademoiselle Éférie. Zämme hend si zwei [[Kind|Chind]] und träte als Duett uf, zum Beispil mit dr Cançon ''Le Bal Blomet''.<ref>[https://africultures.com/saint-michel-le-jazz-lamour-et-lafrique/ Saint-Michel : le jazz, l’amour et l’Afrique], Africultures, 2. Oktober 2023.</ref> == Diskografie == * ''La fête des fous'' (2000) * ''Les Rillettes du Mans'' (2011) * ''Grand Enfant (Afro-Jazz Vol.1)'' (2023) * ''Les Infinis (Soul Jazz Poetry)'' (2025) == Weblink == * [https://www.ehess.fr/fr/personne/michel-bamp%C3%A9ly Michel Bampély bi dr EHESS] * [https://afrik.com/saint-michel-musique-afro-jazz-et-heritage-congolais Artikel uf Afrik.com] * [https://africultures.com/saint-michel-le-jazz-lamour-et-lafrique Artikel uf Africultures] == Referenze == <references /> {{Normdaten}} {{Übersetzungshinweis|fr|Michel_Bampély|französisch}} {{SORTIERUNG:Bampely, Michel}} [[Kategorie:Ukrainer]] [[Kategorie:Person (Frankriich)]] [[Kategorie:Musiker]] [[Kategorie:Musikproduzent]] [[Kategorie:Lyriker]] [[Kategorie:Rapper]] [[Kategorie:Franzoos]] [[Kategorie:Maa]] [[Kategorie:Läbigi Person]] hyfsolfmn1q3sowhxfo64m7a6zds1uv 1071993 1071992 2025-07-08T12:14:09Z Freigut 8945 1071993 wikitext text/x-wiki [[Datei:Michel_Bampély.jpg|mini|Dr Michel Bampély àn 2011]] Dr '''Michel Bampély''' (* [[8. Oktober]] [[1974]] z [[Kiew]]) isch e französische Soziolog, [[Sänger]], Poet und [[Musikproduzent]]. Er isch besser bekannt unter em Künstlername '''Saint-Michel'''. Si Arbet bewegt sich zwüsche sozialer Forschung, Musik und mündlicher Dichtkunscht.<ref name="ehess">[https://www.ehess.fr/fr/personne/michel-bamp%C3%A9ly Michel Bampély bi dr EHESS]</ref> == Läbe == === Herkunft und Bildung === Michel Bampély isch gebore z [[Kiew]] und het kongolesischi Wurzle. Är isch dr Enkel vum Michel Mongali, e ehemaliger Minister für Jugend und Sport im Kongo in de 1960er Johr. Si Onkel, Maxime Mongali, isch e bekannte Komponist in dr kongolesische Rumba gsi.<ref name="afrik">[https://www.afrik.com/saint-michel-musique-afro-jazz-et-heritage-congolais Saint-Michel: Musique afro-jazz et héritage congolais], Afrik.com, 19. November 2023.</ref> Er isch z [[Paris]] uufgwachse, wo er mit dr [[Hip-Hop]]-Kultur in Kontakt cho isch. Später het er moderne Literatur und [[Soziologie|Soziologii]] studiert und het sin Doktorgrad an dr [[École des hautes études en sciences sociales|EHESS]] unter dr Leiting vum Jean-Louis Fabiani gmacht.<ref name="ehess" /> === Musikalischi Karriere === Ende vu de 1990er het er d Gruppe ''La Troupe'' gründet. Si erst Album, ''La fête des fous'', isch 2000 uusecho. 2011 het er ''Les Rillettes du Mans'' veröffentlicht, e Mischung us Slam und [[Chanson|französische Chansons]].<ref>[https://www.lhorizonafricain.com/musique-entre-jazz-et-poesie-saint-michel-reedite-son-album-les-rillettes-du-mans/ Saint-Michel réédite son album « Les Rillettes du Mans »], L’Horizon Africain, 24. Januar 2025.</ref> 2023 isch s Afro-Jazz-Projekt ''Grand Enfant (Afro-Jazz Vol.1)'' bi Universal Music Africa usecho.<ref>[https://www.lhorizonafricain.com/musique-lartiste-saint-michel-sort-un-nouvel-album-grand-enfant-avec-cinq-titres/ Grand Enfant – Saint-Michel], L’Horizon Africain, 1. Februar 2025.</ref> === Öffentlichs Engagement === Im Juni 2024 het Michel Bampély mit über 4000 Wissenschaftlerinne und Wissenschaftler en offene Brief unterschribe, wo si gäge dr [[Rassemblement National]] gstellt het und vor dr Bedrohing für akademischi Freiheite warnet het. Dr Aufruf isch u.&nbsp;a. publiziert worde im L’Obs<ref>[https://www.nouvelobs.com/politique/20240625.OBS90215/nous-scientifiques-appelons-a-la-mobilisation-contre-l-extreme-droite.html Nous, scientifiques, appelons à la mobilisation contre l’extrême droite], L’Obs, 25. Juni 2024.</ref> und vum Kollektiv Scientifiques en rébellion.<ref>[https://scientifiquesenrebellion.fr/textes/positionnements/scientifiques-nous-appelons-a-une-mobilisation-contre-l-extreme-droite/ Scientifiques en rébellion : Appel contre l’extrême droite]</ref> === Privatläbe === Seit 2022 isch er verhüratet mit dr Künstlerin und Poetin Mademoiselle Éférie. Zämme hend si zwei [[Kind|Chind]] und träte als Duett uf, zum Beispil mit dr Cançon ''Le Bal Blomet''.<ref>[https://africultures.com/saint-michel-le-jazz-lamour-et-lafrique/ Saint-Michel : le jazz, l’amour et l’Afrique], Africultures, 2. Oktober 2023.</ref> == Diskografie == * ''La fête des fous'' (2000) * ''Les Rillettes du Mans'' (2011) * ''Grand Enfant (Afro-Jazz Vol.1)'' (2023) * ''Les Infinis (Soul Jazz Poetry)'' (2025) == Weblink == * [https://www.ehess.fr/fr/personne/michel-bamp%C3%A9ly Michel Bampély bi dr EHESS] * [https://afrik.com/saint-michel-musique-afro-jazz-et-heritage-congolais Artikel uf Afrik.com] * [https://africultures.com/saint-michel-le-jazz-lamour-et-lafrique Artikel uf Africultures] == Referenze == <references /> {{Normdaten}} {{Übersetzungshinweis|fr|Michel_Bampély|französisch}} {{SORTIERUNG:Bampely, Michel}} [[Kategorie:Franzoos]] [[Kategorie:Person (Ukraine)]] [[Kategorie:Musiker]] [[Kategorie:Musikproduzent]] [[Kategorie:Lyriker]] [[Kategorie:Rapper]] [[Kategorie:Maa]] [[Kategorie:Läbigi Person]] 0waoq4qpl7xzy86mzez4pdoyv3guoi1 1071994 1071993 2025-07-08T12:14:46Z Freigut 8945 /* Privatläbe */ 1071994 wikitext text/x-wiki [[Datei:Michel_Bampély.jpg|mini|Dr Michel Bampély àn 2011]] Dr '''Michel Bampély''' (* [[8. Oktober]] [[1974]] z [[Kiew]]) isch e französische Soziolog, [[Sänger]], Poet und [[Musikproduzent]]. Er isch besser bekannt unter em Künstlername '''Saint-Michel'''. Si Arbet bewegt sich zwüsche sozialer Forschung, Musik und mündlicher Dichtkunscht.<ref name="ehess">[https://www.ehess.fr/fr/personne/michel-bamp%C3%A9ly Michel Bampély bi dr EHESS]</ref> == Läbe == === Herkunft und Bildung === Michel Bampély isch gebore z [[Kiew]] und het kongolesischi Wurzle. Är isch dr Enkel vum Michel Mongali, e ehemaliger Minister für Jugend und Sport im Kongo in de 1960er Johr. Si Onkel, Maxime Mongali, isch e bekannte Komponist in dr kongolesische Rumba gsi.<ref name="afrik">[https://www.afrik.com/saint-michel-musique-afro-jazz-et-heritage-congolais Saint-Michel: Musique afro-jazz et héritage congolais], Afrik.com, 19. November 2023.</ref> Er isch z [[Paris]] uufgwachse, wo er mit dr [[Hip-Hop]]-Kultur in Kontakt cho isch. Später het er moderne Literatur und [[Soziologie|Soziologii]] studiert und het sin Doktorgrad an dr [[École des hautes études en sciences sociales|EHESS]] unter dr Leiting vum Jean-Louis Fabiani gmacht.<ref name="ehess" /> === Musikalischi Karriere === Ende vu de 1990er het er d Gruppe ''La Troupe'' gründet. Si erst Album, ''La fête des fous'', isch 2000 uusecho. 2011 het er ''Les Rillettes du Mans'' veröffentlicht, e Mischung us Slam und [[Chanson|französische Chansons]].<ref>[https://www.lhorizonafricain.com/musique-entre-jazz-et-poesie-saint-michel-reedite-son-album-les-rillettes-du-mans/ Saint-Michel réédite son album « Les Rillettes du Mans »], L’Horizon Africain, 24. Januar 2025.</ref> 2023 isch s Afro-Jazz-Projekt ''Grand Enfant (Afro-Jazz Vol.1)'' bi Universal Music Africa usecho.<ref>[https://www.lhorizonafricain.com/musique-lartiste-saint-michel-sort-un-nouvel-album-grand-enfant-avec-cinq-titres/ Grand Enfant – Saint-Michel], L’Horizon Africain, 1. Februar 2025.</ref> === Öffentlichs Engagement === Im Juni 2024 het Michel Bampély mit über 4000 Wissenschaftlerinne und Wissenschaftler en offene Brief unterschribe, wo si gäge dr [[Rassemblement National]] gstellt het und vor dr Bedrohing für akademischi Freiheite warnet het. Dr Aufruf isch u.&nbsp;a. publiziert worde im L’Obs<ref>[https://www.nouvelobs.com/politique/20240625.OBS90215/nous-scientifiques-appelons-a-la-mobilisation-contre-l-extreme-droite.html Nous, scientifiques, appelons à la mobilisation contre l’extrême droite], L’Obs, 25. Juni 2024.</ref> und vum Kollektiv Scientifiques en rébellion.<ref>[https://scientifiquesenrebellion.fr/textes/positionnements/scientifiques-nous-appelons-a-une-mobilisation-contre-l-extreme-droite/ Scientifiques en rébellion : Appel contre l’extrême droite]</ref> === Privatläbe === Seit 2022 isch er verhüratet mit dr Künstlerin und Poetin Mademoiselle Éférie. Zämme hend si zwei Chind und träte als Duett uf, zum Beispil mit dr Cançon ''Le Bal Blomet''.<ref>[https://africultures.com/saint-michel-le-jazz-lamour-et-lafrique/ Saint-Michel : le jazz, l’amour et l’Afrique], Africultures, 2. Oktober 2023.</ref> == Diskografie == * ''La fête des fous'' (2000) * ''Les Rillettes du Mans'' (2011) * ''Grand Enfant (Afro-Jazz Vol.1)'' (2023) * ''Les Infinis (Soul Jazz Poetry)'' (2025) == Weblink == * [https://www.ehess.fr/fr/personne/michel-bamp%C3%A9ly Michel Bampély bi dr EHESS] * [https://afrik.com/saint-michel-musique-afro-jazz-et-heritage-congolais Artikel uf Afrik.com] * [https://africultures.com/saint-michel-le-jazz-lamour-et-lafrique Artikel uf Africultures] == Referenze == <references /> {{Normdaten}} {{Übersetzungshinweis|fr|Michel_Bampély|französisch}} {{SORTIERUNG:Bampely, Michel}} [[Kategorie:Franzoos]] [[Kategorie:Person (Ukraine)]] [[Kategorie:Musiker]] [[Kategorie:Musikproduzent]] [[Kategorie:Lyriker]] [[Kategorie:Rapper]] [[Kategorie:Maa]] [[Kategorie:Läbigi Person]] oaxmq7z2wqwhfrlxwcq1ax5p8tieklh Kyjiw 0 93678 1071995 2025-07-08T12:16:11Z Freigut 8945 Wyterleitig zu [[Kiew]] 1071995 wikitext text/x-wiki #WEITERLEITUNG [[Kiew]] jfrov7bwg2zkoslbpbcfj4lcxnh9k7h Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Brunstatt 10 93679 1072031 2025-07-08T14:40:26Z Arancycn 112444 Dr Arancycn het d Seite [[Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Brunstatt]] uf [[Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Brunstatt-Didenheim]] verschobe: In 2021 umbenannt 1072031 wikitext text/x-wiki #WEITERLEITUNG [[Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Brunstatt-Didenheim]] 5a7cin7jo7jhde22gxoeannvde8dhii Benutzer Diskussion:Arancycn 3 93680 1072036 2025-07-08T17:20:45Z Holder 491 Die Syte isch nöi erstellt worde: == Templates on cantons == Hi Arancycn, as these templates have been used in older version of the articles on the communes we won't delete them. Best regards --~~~~ 1072036 wikitext text/x-wiki == Templates on cantons == Hi Arancycn, as these templates have been used in older version of the articles on the communes we won't delete them. Best regards --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 19:20, 8. Jul. 2025 (MESZ) j1kr2s74d9v1b9bznj79wrr8kbmd3b9 1072072 1072036 2025-07-08T17:26:53Z Arancycn 112444 /* Templates on cantons */ Antwort 1072072 wikitext text/x-wiki == Templates on cantons == Hi Arancycn, as these templates have been used in older version of the articles on the communes we won't delete them. Best regards --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 19:20, 8. Jul. 2025 (MESZ) :Ah, that's why they are kept here; We don't do that on the nlwiki. I won't nominate unused templates like this any more on the alswiki, but I might add some if needed. [[Benutzer:Arancycn|Arancycn]] ([[Benutzer Diskussion:Arancycn|Diskussion]]) 19:26, 8. Jul. 2025 (MESZ) l83ck7gq0x9dhd1s3lkysxnuwyobkt6 Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Masmünster 10 93681 1072087 2025-07-08T20:54:54Z Arancycn 112444 Dr Arancycn het d Seite [[Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Masmünster]] uf [[Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Masmünster-Niderbrucke]] verschobe: Kanton ist umbennant 1072087 wikitext text/x-wiki #WEITERLEITUNG [[Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Masmünster-Niderbrucke]] gwcb1h6092t7nvj6n29gdkv41le78jt 1072092 1072087 2025-07-08T20:56:41Z Arancycn 112444 Weiterleitungsziel von [[Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Masmünster-Niderbrucke]] nach [[Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Masmünster-Niederbruck]] geändert 1072092 wikitext text/x-wiki #WEITERLEITUNG [[Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Masmünster-Niederbruck]] sp6qsh80s0wh9fbbj3fqrly3o48wi4r Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Masmünster-Niderbrucke 10 93682 1072090 2025-07-08T20:56:05Z Arancycn 112444 Dr Arancycn het d Seite [[Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Masmünster-Niderbrucke]] uf [[Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Masmünster-Niederbruck]] verschobe 1072090 wikitext text/x-wiki #WEITERLEITUNG [[Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Kanton Masmünster-Niederbruck]] sp6qsh80s0wh9fbbj3fqrly3o48wi4r Kanton Masmünster 0 93683 1072094 2025-07-08T20:57:57Z Arancycn 112444 Dr Arancycn het d Seite [[Kanton Masmünster]] uf [[Kanton Masmünster-Niederbruck]] verschobe: [[Masmünster-Niederbruck]] 1072094 wikitext text/x-wiki #WEITERLEITUNG [[Kanton Masmünster-Niederbruck]] n8s4j0ftf2gbg72jwb0ngjdtqjiu2ye Diskussion:Kanton Masmünster 1 93684 1072096 2025-07-08T20:57:57Z Arancycn 112444 Dr Arancycn het d Seite [[Diskussion:Kanton Masmünster]] uf [[Diskussion:Kanton Masmünster-Niederbruck]] verschobe: [[Masmünster-Niederbruck]] 1072096 wikitext text/x-wiki #WEITERLEITUNG [[Diskussion:Kanton Masmünster-Niederbruck]] rufq494u6w9kxfmukk6jr3ali4elt17