Wikipedia amiwiki https://ami.wikipedia.org/wiki/Sa%E2%80%99ayayaw_pising_no_tyin-naw MediaWiki 1.45.0-wmf.6 first-letter Mitiya Kasi’iked Kasasowal Midemakay Kasasowal no midemakay Wikipedia Wikipedia a kasasowal Faylo Masasowal to faylo MediaWiki Masasowal to MediaWiki Masalipa Masalipaay a kasasowal Nipadama’ Mipadama’ a masasowal Kasasiwasiw Masasowal to kasasiwasiw TimedText TimedText talk 模組 模組討論 Riyar 0 1489 46824 38674 2025-06-24T02:39:25Z Yuen1550 2992 46824 wikitext text/x-wiki == riyar ([[kuwaping a sowal]]: 海洋) == Adihay ko kasasiromaroma no foting itini i riyariyaran, Riyar o nitaliyokan no nanom, o kaheciday nanom ko sakaira. Salong no sera ira ko 71% nitahepoan no riyar (362 ’ofad ko dadahal), mapado’edoay ko kacinanom, masiiked ko tata’angay ato mamangay a riyar. Mataelif malitosaay 3000 kungce (9800 ingce) ko talolong. Polong no riyar saheto o kaheciday 30-38 ppt laloma’an, no riyar a kahecid patek no 35 (35ppt; 3.5%). Cingangan ko kasahira no riyar, nika o cecayay a sowal, kasakakafit no kahecid o no hekal a riyar (World Ocean or global ocean) ahan. O na riyar ira (ta’angay tangasa mimingay): Taypinyang, Tasiyang, Intoyang, Nantayang ato Piepinyang. == '''kasasiromaroma 種類''' == ===[[foting]] 魚=== ===[[damay]] 海藻=== ===kasasiroma no cekiw 螺=== O 'Amis hananay a finacadan, o palo ho no riyar ato lotok i, awaay to ko malawaay. mangalef to ko cekiw, O cekiw, mafana’ay ko 'Amis a mipato’ol to cikay no riyar toya fita’ol nira, sa tenak saan i salawalawacan no pasawali, fo:kil sato ko mato’asay a misacecacecay a mipangangan to kaadihay no cekiw . ==== 'Adipit 花笠螺 ==== Sakodepa sa cayka tadaapocong koya podac no 'adipitay hananay, mafana'ay mikilim to marecaday to tireng ningra ilo a fakeroh malopiresapan, nga' caka hapinang no micekiway sa. ano satapangay to masi'ac sa i, milimekay to i 'ate'ateman anca i kaleno no fakeloh, marenoay to sa i, alasadasadak sa cangra mikilim to kaka'enen. a:redetay ko heci no 'adipit, saka co:wa ka lawaen no misetikay. ==== Sampilaw 花松螺 ==== O sakakaay no cekiw ko sampilaw hananay. o tadakaolahan no mato'asay a koma'en, i tangongongolay a ongcoy ko piresapan nangra, anca ira ko ma'anofay tato to saka'adihayaw no mi'alaan, sa ola:han sa moloho a micekiw, matawalay to ko karenoan no riyar, ikol to i, samaamaanen ho a misa'oca'ocay a midangoy, cayto pakafilo, sokid han to no nanom, ma'alol mapatay to i riyariyaran. ==== Tapicongay 花青螺 ==== Marecaday to sampilaw, i ongcoyongcoyan a miresap cangra, sano tapocong sa takalaw koya podac nira, samapangangan no mato'asay to tapocangay. mafana'ay mililim to mirecaday to ilo no tireng a fakeloh a miresap, nga' malipalaw ko micekiway sa. sateloteloay to ka'enen kora heci nira, ka, anengenengelay to maman, saka, maolahay ko malitengay a misasiraw to hatiniay a cekiw. ==== Howad 九孔 ==== I tangongongolay ko howad a ma'orip, itira i matatodongay a fakeloh, pato'ol han ko picoloh no tapelik a mifohat tora fakeloh, alaslaslaslas sako raracan,kaliwkiway ato howad, hapinangen a minengneng ko tatefad nangra, tingalaw to i, hececay han to a mipodpod, === <small>’Afar 蝦子</small> === O ’afar hananay maaraway to no mita i kakoma’enan, adihayay ko kasasiroma nangra, nikaorira, caay ka pina ko mipangangan no to’as, iraay ko orang, piyakpiyak, ya osaw ho saheto o ’afar hananay. ==== A’owang 海膽 ==== O saka ola:han no ’Amis a koma’en ko ’aowang, ayaw ho no kafaliyosan i, o ka rengawan no talod aro damay itiya, sa, adihayay kadofahay ko kaka’enen no ’aowang, saka, o ka ciheci’an, ka cifita’olan ato katenakan no ’aowang itiya. Saka, ano ira ko demak no niyaro’ anca laloma’an i, caykanca salofolofoc sa ko ’aowang no misetikay. == romi'ami'ad 氣候 == Romi’adan patodong toya toki, patonekan no romi’ad a niyaro’ a demak. Adihayay kadademakan no rimi’ad i kaca’elisan masadak. O romi’ad patodong to cecayay romi’ad a falawfaw ato kalokelon no nanom, i kadademak no lahod mahapinang ko toki a romi’adan. I caayay ko patoro’an, romi’adan o patoro to romi’ad no cikiw. Romi’adan o kaira no niyaro’ to mahemhemay ato soemetay a kasasiroma kasamaan no romi’ad. === kasafalifalic no romi'ad(氣候變遷) === Kasafalifalic no romi’ad a falawfaw, so^emet, mipececay a lahod, ’icel no fali, sakatefad a nanom, no lahod a safak ato adihayay kasafalifalic no paromi’ad ato patonekan a niyaro’. Pipalecad to kasafalifalic, romi’adan o patodong no kasafalifalic no romi’ad tosaay lipay mahapinang ko paromi’adan. Kasafalifalic no romi’ad midotoc to kasasiroma no romi’ad to liyok ato masamaan ko rakat a misiiked, marariday o kafalawfaw ato katefad no nanom. Pakaynien i ''Koppen'' Kasafalifalic no romi’ad pisiiked no faco. === [[cidal]] 晴 === === [[orad]] 雨 === === [[marengreng]] 雷 === <br /> == sarangawan 文化 == === ilisin 祭典 === === alikakay 傳說 === ==== tayal no mifotingay漁撈文化 ==== Ano mangalay ko tamdaw a mifoting ^i, i 'ayaw no pifoting nira ^i, minengnengho to 'alo. Ano matama nirako nga'ayay a pifotingan ^i, itiyato cingra a mihapinang to sakalingad nira. Ano o mitafokoday ^i, ma^deng cingra a cacay. Ano micadiwayay ^i,cacay, anoca ^i, tatosa ato wawa anoca o ramod. Ano mi^tengay to 'alo ko demak a mifoting ^i, caay ka nga'ay a cacay, tatosa. 'Aloman cangra a tayra i pifotingan.Ira ko milakelaway to dadaya a pifoting. Lakelawen ^i, ira ko sapitahepo a lalosidan. Maolah ko foting toya likat. O taata'angay a foting ko maalaay tonini. O roma a pifoting ^i, itira i masacascasay a 'alo a mipacaholak. O romasato, ira kono mipatikeday(pacemotay) a pifoting. Itira I masacascasay ko roma; itira i masafanaway ko roma a pipatiked. ==== [[Mifotingay]] 捕魚 ==== Ira kono kapolongan a pifoting. O komoris han konini a demak. Sakapolongan ko finawlan a mifoing i tata’angay a ‘alo. I’ayaw no pi^teng to ‘alo ^i, mapateli ko rakar i cepo. Matayal ma^min ko kasaselal itiya. Nikaorira, o saadihayay ko tayal itiya ^i, o sasafaay, opakarongay. Omamiala cangra to talod to malo sa^teng a mikerah to tata’angay a ‘alo. Orasaka, ano caay ka kalamkam cangra a mi^teng to ‘alo ^i, caay ka nga’ay. Saka, o cacomikay ko pakarongay a ma^min a miala to talod a mipatorod i mi^tengay a kapah. Saka, matiya o comikayay i kalalidetan ko cikay no pakarongay. Tangasa i ka^minan no nanom a ma^teng ^i, tada maroray cangra; o sto’ no tireng nangra. Katalawan konini a tayal no pakarongay. Sti’en no kakakaka to sakakalamkamaw nangra a mipatorod to talod i mi^tengay a tamdaw. == kimad (文章) == Ira ko sowal no Kuwaping == 參考資料 == # [http://web.klokah.tw/ 族語E樂園] # [http://ebook.alcd.tw/ 政大電子書城] # o 'orip no 'Amis 阿美族文化 # o 'orip no "Amis ato pisetik i riyal a tawcikel 阿美族與潮間帶的故事 [[Kasasiwasiw:Pasawalian 'Amis]] jkva8tuugj983h8e94bdjh13vmbn2c9 MediaWiki:GrowthExperimentsSuggestedEdits.json 8 2728 46822 43680 2025-06-23T16:40:11Z Maintenance script 1 Adding version data 46822 json application/json { "$version": "1.0.0", "GEInfoboxTemplates": [], "copyedit": { "disabled": false, "templates": [], "excludedTemplates": [], "excludedCategories": [], "learnmore": "" }, "expand": { "disabled": false, "templates": [], "excludedTemplates": [], "excludedCategories": [], "learnmore": "" }, "image_recommendation": { "disabled": false, "excludedTemplates": [], "excludedCategories": [], "learnmore": "", "maxTasksPerDay": 25, "templates": [] }, "link_recommendation": { "disabled": false, "excludedTemplates": [], "excludedCategories": [], "learnmore": "", "maximumLinksToShowPerTask": 3, "excludedSections": [], "maxTasksPerDay": 25, "underlinkedWeight": 0.5, "minimumLinkScore": 0.6, "maximumEditsTaskIsAvailable": "no" }, "links": { "disabled": false, "templates": [], "excludedTemplates": [], "excludedCategories": [], "learnmore": "" }, "references": { "disabled": false, "templates": [], "excludedTemplates": [], "excludedCategories": [], "learnmore": "" }, "section_image_recommendation": { "disabled": false, "excludedTemplates": [], "excludedCategories": [], "learnmore": "", "maxTasksPerDay": 25 }, "update": { "disabled": false, "templates": [], "excludedTemplates": [], "excludedCategories": [], "learnmore": "" } } 4tkx1cj3843t1wa2y8jk8fbnodcscxw 46823 46822 2025-06-23T17:05:19Z Maintenance script 1 Migrating data to new format 46823 json application/json { "$version": "2.0.0", "GEInfoboxTemplates": [], "copyedit": { "disabled": false, "templates": [], "excludedTemplates": [], "excludedCategories": [], "learnmore": "" }, "expand": { "disabled": false, "templates": [], "excludedTemplates": [], "excludedCategories": [], "learnmore": "" }, "image_recommendation": { "disabled": false, "excludedTemplates": [], "excludedCategories": [], "learnmore": "", "maxTasksPerDay": 25, "templates": [] }, "link_recommendation": { "disabled": false, "excludedTemplates": [], "excludedCategories": [], "learnmore": "", "maximumLinksToShowPerTask": 3, "excludedSections": [], "maxTasksPerDay": 25, "underlinkedWeight": 0.5, "minimumLinkScore": 0.6, "maximumEditsTaskIsAvailable": "no" }, "links": { "disabled": false, "templates": [], "excludedTemplates": [], "excludedCategories": [], "learnmore": "" }, "references": { "disabled": false, "templates": [], "excludedTemplates": [], "excludedCategories": [], "learnmore": "" }, "section_image_recommendation": { "disabled": false, "excludedTemplates": [], "excludedCategories": [], "learnmore": "", "maxTasksPerDay": 25 }, "update": { "disabled": false, "templates": [], "excludedTemplates": [], "excludedCategories": [], "learnmore": "" } } 9g0i5xqzuiw94wqlx62vyxkbq97n7se