ውክፔዲያ amwiki https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%8B%E1%8A%93%E1%8B%8D_%E1%8C%88%E1%8C%BD MediaWiki 1.45.0-wmf.6 first-letter ፋይል ልዩ ውይይት አባል አባል ውይይት ውክፔዲያ ውክፔዲያ ውይይት ስዕል ስዕል ውይይት መልዕክት መልዕክት ውይይት መለጠፊያ መለጠፊያ ውይይት እርዳታ እርዳታ ውይይት መደብ መደብ ውይይት በር በር ውይይት TimedText TimedText talk Module Module talk 0 13040 385913 383021 2025-06-24T08:11:16Z 196.191.221.98 /* አዘገጃጀት */ 385913 wikitext text/x-wiki '''ሰላጣ''' በአለም ሁሉ የሚሰራ የምግብ አይነት ሲሆን፣ የአትክልት አይነት ነው። ብዙ ጊዜ የሚሰራውም [[ቲማቲም]]ና አንድ አንድ ጊዜ [[ዘይት]]፣ [[ሎሚ ጭማቂ]] ወይም [[ቭኒገር]] ሲጨመር ነው። == አዘገጃጀት == {{መዋቅር}} [[መደብ:አበሳሰል]] [[መደብ:አትክልት]] mqgq7rc4roqap8shzyiv6wzuh4xts5d 0 22749 385912 307214 2025-06-24T07:54:51Z 196.191.221.98 /* የተክሉ ሳይንሳዊ ጸባይ */ 385912 wikitext text/x-wiki '''ኮሸሽላ''' [[ኢትዮጵያ]] ውስጥ የሚገኝ ተክል ነው። ==የተክሉ ሳይንሳዊ ጸባይ == == አስተዳደግ == == በብዛት የሚገኝበት መልክዓ ምድር== ==የተክሉ ጥቅም == {{መዋቅር}} [[መደብ:የኢትዮጵያ እጽዋት]] 7uoyn3yc609c5gt1xof5jpfvfh2vlpl 0 38581 385914 372314 2025-06-24T08:29:40Z Amherst99 6204 385914 wikitext text/x-wiki '''ፖልኛ''' (język polski /ፖልስኪ/) የ[[ፖላንድ]] መደበኛ ቋንቋ ነው። 40 ሚሊዮን ያሕል ተናጋሪዎች አሉት። [[File:WIKITONGUES- Marta speaking Polish.webm|thumb|250px|ፖልኛ]] {{መዋቅር-ቋንቋ}} {{interWiki|code=pl}} [[መደብ:ስላቪክ ቋንቋዎች]] [[መደብ:ፖላንድ]] 4yazsalczqqd23315zjei10a74915pi 0 41869 385911 380333 2025-06-24T07:40:15Z CommonsDelinker 186 ፋይሉ «Rt._Hon._Lester_B._Pearson_(Press_conference).jpg» ከCommons ምንጭ በ[[c:User:Gbawden|Gbawden]] ዕጅ ጠፍቷል! ምክንያቱም፦ per [[:c:Commons:Deletion requests/File:Rt. Hon. Lester B. Pearson (Press conference).jpg|]] 385911 wikitext text/x-wiki '''ለስተር ቦውልዝ «ማይክ» ፒርሶን''' (1889-1965 ዓም) ከ[[1955]] እስከ [[1960]] አ.ም. ድረስ የ[[ካናዳ]] ጠቅላይ ሚኒስትር ነበሩ። [[መደብ:ካናዳ]] [[መደብ:መሪዎች]] 49n9f0u8z52s8ptmtr7icfmzzhhjzgf 0 44227 385916 383885 2025-06-24T09:55:00Z 103.158.210.21 385916 wikitext text/x-wiki [[ስዕል:Lionel-Messi-Argentina-2022-FIFA-World-Cup sharpness.jpg|thumb|right|ሜሲ በ2022 የአለም ዋንጫ ለአርጀንቲና ተጫውቷል።]] የሊዮኔል አንድሬስ ሜሲ ሊዮኔል ሜሲ ሰኔ 24 ቀን 1987<ref>[https://www.dainiktarget.com/6539/]</ref> ተወለደ. የተወለደው በሮዛሪዮ ፣ [[አርጀንቲና]] ነው።. ከ2000-2021 ለባርሴሎና ተጫውቷል።. ሜሲ ከ2021 ጀምሮ ለፒኤስጂ እየተጫወተ ነበር።. 8 ባሎን ዶርስ፣ 1 የአለም ዋንጫ፣1 41ቻምፒየንስ ሊግ እና, 1 ኮፓ አሜሪካን አሸንፏል። ሜሲ በህይወቱ በአጠቃላይ 800 ጎሎችን አስቆጥሯል።. በአሁኑ ወቅት ኢንተር ማያሚ ውስጥ ይገኛል።ሊዮ ሜሲ በመባልም ይታወቃልለሁለቱም የሜጀር ሊግ እግር ኳስ ክለብ ኢንተር ማያሚ እና የአርጀንቲና ብሄራዊ ቡድን መሪ ሆኖ የሚጫወተው አርጀንቲናዊ ፕሮፌሽናል እግር ኳስ ተጫዋች ነው።ከምንጊዜውም ታላላቅ ተጫዋቾች መካከል አንዱ ተደርጎ የሚወሰድሜሲ ስምንት የባሎንዶር ሽልማቶችን እና ስድስት የአውሮፓ ወርቃማ ጫማዎችን አሸንፏል።እና እ.ኤ.አ. በ2020 የባሎንዶር ድሪም ቡድን ተባለ።በ 2021 ክለቡን እስከሚለቅ ድረስፕሮፌሽናል ህይወቱን በሙሉ ከባርሴሎና ጋር አሳልፏል።በክለቡ 34 ዋንጫዎችን ያስመዘገበ ሲሆንአስር የላሊጋ ዋንጫዎችን ጨምሮሰባት የኮፓ ዴል ሬይ እና የአውሮፓ ሻምፒዮንስ ሊግ አራት ጊዜ።[ማስታወሻ 3] ከአገሩ ጋርየ2021 ኮፓ አሜሪካ እና የ2022 የፊፋ የዓለም ዋንጫን አሸንፏል።ድንቅ ግብ አስቆጣሪ እና ፈጠራ ተጫዋች፣ሜሲ በላሊጋ ብዙ ጎል በማስቆጠር ሪከርዶችን ይይዛል (474)በላሊጋ (36) እና በአውሮፓ ሻምፒዮንስ ሊግ (ስምንት) ብዙ ኮፍያ ዘዴዎችእና በላሊጋ (192) እና በኮፓ አሜሪካ (17) ብዙ እገዛ አድርጓል።በደቡብ አሜሪካ ወንድ (106) በጣም አለምአቀፍ ግቦች አሉት።ሜሲ ለክለቡ እና ለሀገሩ ከ 800 በላይ ጎሎችን አስቆጥሯል።እና በአንድ ክለብ ብዙ ግቦች አሉት (672)። ሜሲ በ13 አመቱ ከአርጀንቲና ወደ ስፔን ተዛውሮ ባርሴሎናን ተቀላቅሏል።ለመጀመሪያ ጊዜ በ17 አመቱ በጥቅምት 2004 ለመጀመሪያ ጊዜ የተወዳዳሪ ጨዋታውን አድርጓል።በሚቀጥሉት ሶስት አመታት ውስጥ እራሱን ለክለቡ ወሳኝ ተጫዋች አድርጎ አቋቁሟል።እና በ 2008-09 በመጀመሪያ ያልተቋረጠ የውድድር ዘመን ባርሴሎና በስፔን እግር ኳስ የመጀመሪያውን ትሪብል እንዲያሳካ ረድቷል ።በዚያ ዓመት ፣ዕድሜ 22 ፣ሜሲ የመጀመሪያውን ባሎንዶር አሸንፏል።ሶስት ስኬታማ ወቅቶች ተከትለዋል.ሜሲ አራት ተከታታይ ባሎንዶርን አሸንፏል።ሽልማቱን አራት ጊዜ ያሸነፈ የመጀመሪያው ተጫዋች ያደርገዋል።በ2011-12 የውድድር ዘመን እ.ኤ.አ.በአንድ የውድድር ዘመን ብዙ ጎሎችን በማስቆጠር የላሊጋውን እና የአውሮፓን ሪከርድ አስመዝግቧል።ራሱን የባርሴሎና የምንግዜም ከፍተኛ ጎል አስቆጣሪ ሆኖ ሲያረጋግጥ።የሚቀጥሉት ሁለት ወቅቶች,ሜሲ ለባሎንዶር ክርስቲያኖ ሮናልዶ (የስራው ተቀናቃኝ ነው ተብሎ ይታሰባል) ቀጥሎ ሁለተኛ ሆኖ አጠናቋል።በ 2014-15 ዘመቻ ወቅት ጥሩውን መልክ ከማግኘቱ በፊት ፣የላሊጋ የምንግዜም ከፍተኛ ግብ አስቆጣሪ መሆን እና ባርሴሎናን ወደ ታሪካዊ ሁለተኛ ሶስት ዋንጫ መምራትከዚያ በኋላ በ2015 አምስተኛው የባሎንዶር ሽልማት ተሸልሟል።ሜሲ እ.ኤ.አ. በ 2018 የባርሴሎናን ካፒቴንነት ተረክቧል ።እና በ2019 ስድስተኛ የባሎንዶር ሽልማት አሸንፏል።ከውል ውጪ፣በነሐሴ 2021 ለፈረንሳዩ ክለብ ፓሪስ ሴንት ዠርሜን ፈርሟል።በክለቡ ሁለት የውድድር ዘመን ማሳለፍ እና ሊግ 1ን ሁለቴ በማሸነፍ።ሜሲ በጁላይ 2023 የአሜሪካን ክለብ ኢንተር ማያምን ተቀላቀለ።በዚያው ዓመት ነሐሴ ላይ የሊግ ዋንጫን አሸንፏል። የአርጀንቲና ኢንተርናሽናልሜሲ በሀገሪቱ የምንግዜም ከፍተኛ ጎል አስቆጣሪ ሲሆን በጨዋታም ብሄራዊ ሪከርዱን ይዟል።በወጣትነት ደረጃ፣እ.ኤ.አ. በ 2005 የፊፋ የዓለም ወጣቶች ሻምፒዮና አሸነፈ ።በሁለቱም ወርቃማ ኳስ እና ወርቃማ ጫማ ውድድሩን ማጠናቀቅ ፣እና በ2008 የበጋ ኦሎምፒክ የኦሎምፒክ የወርቅ ሜዳሊያ።የእሱ የአጨዋወት ዘይቤ እንደ ማነስ ፣ግራ እግሩ ድሪብለር ከአገሩ ልጅ ዲያጎ ማራዶና ጋር ንፅፅር አሳይቷል።ሜሲን ተተኪው አድርጎ የገለፀው።በነሀሴ 2005 ከከፍተኛ የመጀመሪያ ደረጃው በኋላ እ.ኤ.አ.ሜሲ በፊፋ የዓለም ዋንጫ (2006) የተጫወተ እና ያስቆጠረ ትንሹ አርጀንቲናዊ ሆነ።እና እ.ኤ.አ. በ 2007 የኮፓ አሜሪካ የመጨረሻ ደረጃ ላይ ደርሷል ፣የውድድሩ ወጣት ተጫዋች ተብሎ በተሰየመበት።የቡድኑ ካፒቴን ሆኖ ከነሐሴ 2011 ዓ.ም.አርጀንቲናን ለሶስት ተከታታይ የፍጻሜ ጨዋታዎች መርቷል፡ የ2014 የፊፋ የዓለም ዋንጫ፣ለዚህም ወርቃማውን ኳስ አሸንፏል,የ2015 ኮፓ አሜሪካወርቃማውን ኳስ ማሸነፍ ፣እና የ2016 ኮፓ አሜሪካ።እ.ኤ.አ. በ 2016 ዓለም አቀፍ ጡረታውን ካወጀ በኋላ ፣ውሳኔውን በመቀየር ሀገሩን ለ2018 የፊፋ የዓለም ዋንጫ ማጣሪያ እንድትበቃ አድርጓታል።በ 2019 ኮፓ አሜሪካ ሶስተኛ ደረጃን አግኝቷል ፣እና ድል በ 2021 ኮፓ አሜሪካ ፣ለኋለኛው ወርቃማ ኳስ እና ወርቃማ ቡት ሲያሸንፍ።በዚያው ዓመት,ሜሲ ሰባተኛ የባሎንዶር ሽልማት አግኝቷል።በ2022 እ.ኤ.አ.እ.ኤ.አ. የ 2022 የፊፋ የዓለም ዋንጫን እንድታሸንፍ አርጀንቲና መርቷል ፣ሁለተኛ ወርቃማ ኳስ ባሸነፈበት ቦታበፍጻሜው ጨዋታ ሁለቱን ጨምሮ ሰባት ጎሎችን አስቆጥሯል።እና በአለም ዋንጫ (26) የተጫወቱትን የብዙ ጨዋታዎችን ሪከርድ ሰበረ።በኋላም ሪከርድ ማራዘሚያውን ስምንተኛ ባሎንዶርን በ2023 ተቀበለ። ሜሲ ከ 2006 ጀምሮ የስፖርት አልባሳት ኩባንያን አዲዳስን ደግፏል።እንደ ፍራንስ ፉትቦል ዘገባ እ.ኤ.አ.እ.ኤ.አ. በ 2009 እና 2014 መካከል ከስድስት ውስጥ ለአምስት ዓመታት የአለማችን ከፍተኛ ተከፋይ የእግር ኳስ ተጫዋች ነበር። G.O.A.T {{መዋቅር-ስፖርት}} [[መደብ:የአርጀንቲና እግር ኳስ ተጫዋቾች]] 0rwqx2u3x2v6b1b5kqjku0rsdrbfggm 0 54141 385904 385860 2025-06-24T01:18:26Z InternetArchiveBot 35471 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 385904 wikitext text/x-wiki [[ስዕል:Bibliometrics definition.svg|thumb|426x426px]] '''የኢንፎርሜሽን ሳይንስ''' (የመረጃ ጥናቶች በመባልም ይታወቃል) በዋነኛነት በመተንተን፣ በመሰብሰብ፣ በመመደብ፣ በማታለል፣ በማከማቸት፣ በማንሳት፣ በመንቀሳቀስ፣ በማሰራጨት እና በ[[የመረጃ ኅብረተሠብ|መረጃ]] ጥበቃ ላይ የሚያተኩር የ[[ትምህርት]] መስክ ነው።[1] በመስክ ውስጥ እና ከውጪ ያሉ ባለሙያዎች የመረጃ ስርአቶችን የመፍጠር፣ የመተካት፣ የማሻሻል ወይም የመረዳት አላማ በሰዎች፣ በድርጅቶች እና በማናቸውም ነባር የመረጃ ስርዓቶች መካከል ካለው መስተጋብር በተጨማሪ በድርጅቶች ውስጥ የ[[እውቀት]] አተገባበር እና አጠቃቀም ያጠናል። ከታሪክ አኳያ [[የመረጃ ሳይንስ]] (ኢንፎርማቲክስ) ከ[[ኮምፒዩተር ሳይንስ]]፣ ከዳታ ሳይንስ፣ ከ[[ሥነ-ልቦና|ሥነ ልቦና፣]] ከ[[ቴክኖዎሎጂ|ቴክኖሎጂ]]፣ ከቤተመፃህፍት ሳይንስ፣ ከጤና አጠባበቅ እና ከስለላ ኤጀንሲዎች ጋር የተያያዘ ነው።[2] ሆኖም፣ የመረጃ ሳይንስ እንደ አርኪቫል ሳይንስ፣ የግንዛቤ ሳይንስ፣ [[ንግድ]]፣ [[ህግ]]፣ የቋንቋ ሳይንስ፣ ሙዚዮሎጂ፣ አስተዳደር፣ [[ሂሳብ]]፣ [[ፍልስፍና]]፣ የህዝብ ፖሊሲ ​​እና ማህበራዊ ሳይንሶች ያሉ የተለያዩ ዘርፎችን ያካትታል። == መሠረቶች == '''ወሰን እና ቅርብ''' የኢንፎርሜሽን ሳይንስ ችግሮችን ከሚመለከታቸው ባለድርሻ አካላት አንፃር በመረዳት መረጃን እና ሌሎች ቴክኖሎጂዎችን እንደ አስፈላጊነቱ በመተግበር ላይ ያተኩራል። በሌላ አገላለጽ፣ በዚያ ሥርዓት ውስጥ ካሉ የ[[ቴክኖሎጂ]] ክፍሎች ይልቅ በመጀመሪያ የስርዓት ችግሮችን ይፈታል ማለት ነው። በዚህ ረገድ አንድ ሰው የመረጃ ሳይንስን ለቴክኖሎጂ ቆራጥነት ምላሽ አድርጎ ማየት ይችላል, ቴክኖሎጂ "በራሱ ህጎች ያድጋል, የራሱን እምቅ ችሎታ የሚገነዘበው, በሚገኙ ቁሳዊ ሀብቶች እና በገንቢዎቹ ፈጠራ ብቻ የተገደበ ነው. ስለዚህ ሁሉንም ሌሎች የህብረተሰብ ስርአቶችን የሚቆጣጠር እና የሚያሰራጭ ራሱን የቻለ ስርዓት ተደርጎ ይወሰድ።"[3] '''ፍቺዎች''' የመጀመሪያው የታወቀው "የመረጃ ሳይንስ" ቃል አጠቃቀም በ1955 ነበር።[4] የኢንፎርሜሽን ሳይንስ ቀደምት ፍቺ (ወደ 1968 የአሜሪካ ሰነድ ኢንስቲትዩት እራሱን የአሜሪካ የመረጃ ሳይንስ እና ቴክኖሎጂ ማህበር ብሎ የሰየመበት አመት) እንዲህ ይላል። "የኢንፎርሜሽን ሳይንስ የመረጃ ባህሪ እና ባህሪን ፣ የመረጃ ፍሰትን የሚቆጣጠሩ ሀይሎችን እና የመረጃ አያያዝ ዘዴዎችን ለተመቻቸ ተደራሽነት እና አጠቃቀም የሚመረምር ዲሲፕሊን ነው ። አመጣጡን ፣ አሰባሰብን በሚመለከት የእውቀት አካልን ይመለከታል። አደረጃጀት፣ ማከማቻ፣ ሰርስሮ ማውጣት፣ አተረጓጎም፣ ማስተላለፍ፣ መለወጥ እና መረጃን መጠቀም ይህ በተፈጥሮም ሆነ በአርቴፊሻል ሲስተም ውስጥ ያሉ የመረጃ ውክልናዎች ትክክለኛነት፣ የተቀላጠፈ መልእክት ለማስተላለፍ ኮዶችን መጠቀም እና የመረጃ ማቀነባበሪያ መሳሪያዎችን እና ቴክኒኮችን ማጥናትን ያጠቃልላል። እንደ ኮምፒውተር እና የፕሮግራም አወጣጥ ስርዓታቸው፡ ከሂሳብ፣ ከሎጂክ፣ ከቋንቋ፣ ከስነ ልቦና፣ ከኮምፒዩተር ቴክኖሎጂ፣ ከኦፕሬሽን ምርምር፣ ከግራፊክ ጥበብ፣ ከግንኙነት፣ ከማኔጅመንት እና ከሌሎች ተመሳሳይ ዘርፎች የተገኘ እና ተያያዥነት ያለው ኢንተርዲሲፕሊናዊ ሳይንስ ነው። አፕሊኬሽኑን ሳይመለከት ጉዳዩን የሚጠይቅ ንጹህ የሳይንስ ክፍል እና አገልግሎቶችን እና ምርቶችን የሚያዳብር ተግባራዊ ሳይንስ አካል። (ቦርኮ 1968፣ ገጽ 3) [5] '''የመረጃ ፍልስፍና''' የመረጃ ፍልስፍና በ[[ስነ-ልቦና]]፣ በ[[ኮምፒውተር ሳይንስ]]፣ በኢንፎርሜሽን ቴክኖሎጂ እና በ[[ፍልስፍና]] መገናኛ ላይ የሚነሱ ፅንሰ-ሀሳባዊ ጉዳዮችን ያጠናል። ተለዋዋጭ ሁኔታዎችን ፣ አጠቃቀሙን እና ሳይንሶችን እንዲሁም የመረጃ-ንድፈ-ሀሳባዊ እና ስሌት ዘዴዎችን በፍልስፍና ችግሮቹ ላይ ማብራራት እና መተግበርን ጨምሮ የፅንሰ-ሀሳባዊ ተፈጥሮ እና የመረጃ መሰረታዊ መርሆችን መመርመርን ያጠቃልላል።[10] == ሙያዎች == '''የመረጃ ሳይንቲስት''' የኢንፎርሜሽን ሳይንቲስት ግለሰብ ነው፣ ብዙውን ጊዜ ተዛማጅነት ያለው የትምህርት አይነት ዲግሪ ወይም ከፍተኛ የትምህርት ደረጃ ያለው፣ በኢንዱስትሪ ውስጥ ላሉ ሳይንሳዊ እና ቴክኒካል ምርምር ሰራተኞች ወይም መምህራንን እና ተማሪዎችን በአካዳሚ ትምህርት የሚሰጥ መረጃ የሚሰጥ ነው። የኢንደስትሪው *የመረጃ ስፔሻሊስት/ሳይንቲስት* እና የአካዳሚክ መረጃ ርዕሰ ጉዳይ ስፔሻሊስት/ላይብረሪያን በአጠቃላይ ተመሳሳይ የርእሰ-ጉዳይ ዳራ ስልጠና አላቸው፣ነገር ግን የአካዳሚክ ቦታ ያዡ ሁለተኛ ዲግሪ (MLS/MI/MA in IS, e.g.) እንዲይዝ ይጠበቅበታል። ከርዕሰ ጉዳይ ማስተር በተጨማሪ በመረጃ እና በቤተመጻሕፍት ጥናቶች። ርዕሱ በኢንፎርሜሽን ሳይንስ ላይ ምርምር የሚያደርግ ግለሰብንም ይመለከታል። '''የስርዓት ተንታኝ''' የስርዓት ተንታኝ ለአንድ የተወሰነ ፍላጎት የመረጃ ስርዓቶችን በመፍጠር፣ በመንደፍ እና በማሻሻል ላይ ይሰራል። ብዙ ጊዜ የስርዓት ተንታኞች በድርጅቱ (ዎች) ውስጥ ቅልጥፍናን እና [[ምርታማነት]]ን ለማሻሻል ድርጅታዊ ሂደቶችን እና መረጃን የማግኘት ቴክኒኮችን ለመገምገም እና ለመተግበር ከአንድ ወይም ከዚያ በላይ ከሆኑ ንግዶች ጋር ይሰራሉ። '''የመረጃ ባለሙያ''' የመረጃ ባለሙያ ማለት መረጃን የሚጠብቅ፣ የሚያደራጅ እና የሚያሰራጭ ግለሰብ ነው። የመረጃ ባለሙያዎች የተቀዳ እውቀትን በማደራጀት እና በማንሳት የተካኑ ናቸው። በተለምዶ ሥራቸው ከሕትመት ዕቃዎች ጋር ነው, ነገር ግን እነዚህ ችሎታዎች በኤሌክትሮኒክስ, ምስላዊ, ኦዲዮ እና ዲጂታል ቁሳቁሶች እየጨመሩ መጥተዋል. የመረጃ ባለሙያዎች በተለያዩ የህዝብ፣ የግል፣ ለትርፍ ያልተቋቋሙ እና የትምህርት ተቋማት ውስጥ ይሰራሉ። የመረጃ ባለሙያዎችም በድርጅታዊ እና በኢንዱስትሪ ሁኔታዎች ውስጥ ሊገኙ ይችላሉ. የስርዓት ንድፍ እና ልማት እና የስርዓት ትንተና የሚያካትቱ ሚናዎችን ማከናወን። == ታሪክ == '''ቀደምት ጅምር''' የኢንፎርሜሽን ሳይንስ መረጃን መሰብሰብ፣ መመደብ፣ ማጭበርበር፣ ማከማቻ፣ ሰርስሮ ማውጣት እና ማሰራጨት በማጥናት የሰው ልጅ የ[[እውቀት]] ክምችት ውስጥ ነው። የመረጃ ትንተና የተካሄደው ቢያንስ በአሦር ኢምፓየር ዘመን ባሁኑ ጊዜ [[ቤተ መጻሕፍት]] እና መዛግብት በመባል የሚታወቁት የ[[ባህል]] ማስቀመጫዎች ብቅ እያሉ ነው።[14] በተቋም ደረጃ የኢንፎርሜሽን ሳይንስ በ19ኛው ክፍለ ዘመን ከሌሎች በርካታ የማህበራዊ ሳይንስ ዘርፎች ጋር ብቅ አለ። እንደ ሳይንስ ግን በሳይንስ [[ታሪክ]] ውስጥ ተቋማዊ ሥረ መሰረቱን ያገኘው በ1665 በሮያል ሶሳይቲ ([[ለንደን|ሎንዶን]]) የ[[ፍልስፍና]] ግብይቶች የመጀመሪያ እትሞችን ባጠቃላይ እንደ መጀመሪያው ሳይንሳዊ መጽሔት ከታተመ ጀምሮ ነው። የሳይንስ ተቋማዊነት በ [[18ኛው ምዕተ ዓመት|18 ኛው ክፍለ ዘመን]] ውስጥ ተከስቷል. እ.ኤ.አ. በ1731 [[ቤንጃሚን ፍራንክሊን]] በሕዝባዊ ዜጎች ቡድን ባለቤትነት የተያዘውን የ[[ፊላዴልፊያ]] ላይብረሪ ካምፓኒ አቋቋመ፣ እሱም በፍጥነት ከመጻሕፍት ግዛት አልፎ የሳይንሳዊ ሙከራ ማዕከል የሆነው እና የህዝብ ሳይንሳዊ ሙከራዎችን ያቀረበ።[15] ] ቤንጃሚን ፍራንክሊን በ[[ማሣቹሰትስ|ማሳቹሴትስ]] ከተማ ለሁሉም በነጻ እንዲገኝ ድምጽ የሰጠችውን የመፅሃፍ ስብስብ በ[[ማሣቹሰትስ|ማሳቹሴትስ]] ላይ ኢንቨስት አድርጓል።[16] አካዳሚ ደ ቺሩርጊያ ([[ፓሪስ]]) በ1736 የመጀመሪያው የ[[ሕክምና]] መጽሔት ተብሎ የሚታሰበውን Memoires pour les Chirurgiens አሳተመ። በሮያል ሶሳይቲ ([[ለንደን|ሎንዶን]]) ላይ የተቀረጸው የ[[አሜሪካ]] የፍልስፍና ማህበር በ1743 በ[[ፊላዴልፊያ|ፊላደልፊያ]] ተቋቋመ። እንደ ሌሎች በርካታ ሳይንሳዊ መጽሔቶች እና ማህበረሰቦች ተመስርተው፣ አሎይስ ሴኔፌልደር በ1796 በ[[ጀርመን]] ውስጥ በጅምላ ማተሚያ ስራ ላይ የሚውል የሊቶግራፊን ፅንሰ-ሀሳብ አዳብረዋል። == ማህበራዊ ሚዲያ በሰዎች እና በኢንዱስትሪ ላይ የሚያሳድረው ተጽዕኖ == የማህበራዊ ሚዲያ ኔትወርኮች ብዙ ጊዜ ወይም ባህላዊ የመረጃ ስርጭት መዳረሻ ላላቸው ሰዎች ክፍት የመረጃ አካባቢን ይሰጣሉ፣ "[26] የማህበራዊ ሚዲያ ውህደት እንደ የመዳረሻ ነጥብ ለተጠቃሚዎች እና አቅራቢዎች በጣም ጠቃሚ እና ሁለገብ ጠቃሚ መሳሪያ ነው። ሁሉም ዋና ዋና የዜና አቅራቢዎች ታይነት እና እንደ [[ፌስቡክ]] እና [[ትዊተር]] ባሉ አውታረ መረቦች በኩል የተመልካቾችን ስፋት ከፍ በማድረግ የመድረሻ ነጥብ አላቸው። በማህበራዊ ሚዲያ ሰዎች መረጃን በሚያውቁት ሰዎች ይመራሉ ወይም ይሰጣሉ። "በ...ይዘት ላይ ማጋራት፣ ላይክ እና አስተያየት የመስጠት" [28] መቻል ተደራሽነቱን ከባህላዊ ዘዴዎች የበለጠ እና ሰፊ ያደርገዋል። ሰዎች ከመረጃ ጋር መገናኘት ይወዳሉ፣ የሚያውቋቸውን ሰዎች በእውቀት ክበባቸው ውስጥ ማካተት ያስደስታቸዋል። በማህበራዊ ሚዲያ ማጋራት በጣም ተደማጭነት ስላለው አሳታሚዎች ስኬታማ ለመሆን ከፈለጉ "በጥሩ መጫወት" አለባቸው። ምንም እንኳን ሁለቱንም የተጠቃሚ መሰረት ተሞክሮዎች ለማሻሻል ብዙ ጊዜ ለአሳታሚዎች እና ፌስቡክ "አዲስ ይዘትን ማጋራት፣ ማስተዋወቅ እና ይፋ ማድረግ"[28] በጋራ ይጠቅማል። የብዙዎች አስተያየት ተጽእኖ ሊታሰብ በማይቻል መንገድ ሊሰራጭ ይችላል. ማህበራዊ ሚዲያ በቀላሉ ለመማር እና በመሳሪያዎች ተደራሽነት መስተጋብር ይፈቅዳል። ዎል ስትሪት ጆርናል በፌስቡክ በኩል መተግበሪያን ያቀርባል፣ እና ዋሽንግተን ፖስት አንድ እርምጃ ወደ ፊት ሄዶ በ6 ወራት ውስጥ በ19.5 ሚሊዮን ተጠቃሚዎች የወረደ ራሱን የቻለ ማህበራዊ መተግበሪያ ያቀርባል፣ መረጃ. == የምርምር ዘርፎች እና መተግበሪያዎች == የኢንፎርሜሽን ሳይንስ የሚመረምረው እና የሚያዳብርባቸው የሚከተሉት ዘርፎች ናቸው። '''የመረጃ ተደራሽነት''' የመረጃ ተደራሽነት የኢንፎርማቲክስ፣ የኢንፎርሜሽን ሳይንስ፣ የኢንፎርሜሽን ደህንነት፣ የቋንቋ ቴክኖሎጂ እና የ[[ኮምፒውተር ሳይንስ]] መገናኛ ላይ የምርምር መስክ ነው። የመረጃ ተደራሽነት [[ጥናት]] ዓላማዎች ብዙ እና ያልተጠቀሙ መረጃዎችን በራስ ሰር ማቀናበር እና የተጠቃሚዎችን ተደራሽነት ቀላል ማድረግ ነው። መብቶችን ስለመስጠት እና ያልተፈቀዱ ተጠቃሚዎችን መዳረሻ ስለመገደብስ? የተደራሽነት መጠን ለመረጃው በተሰጠው የማረጋገጫ ደረጃ መገለጽ አለበት። ተፈፃሚነት ያላቸው ቴክኖሎጂዎች መረጃን ማግኘት፣ የጽሑፍ ማዕድን ማውጣት፣ የጽሑፍ ማረም፣ የማሽን ትርጉም እና የጽሑፍ ምድብ ያካትታሉ። በውይይት ውስጥ፣ የመረጃ ተደራሽነት ብዙውን ጊዜ የነጻ እና የተዘጋ ወይም የህዝብ የመረጃ ተደራሽነት መድንን በሚመለከት ይገለጻል እና በቅጂ መብት፣ በፓተንት [[ሕግ|ህግ]] እና በህዝባዊ አገልግሎት ላይ በሚደረጉ ውይይቶች ይነሳል። የህዝብ ቤተ መፃህፍት የመረጃ ማረጋገጫ [[እውቀት]]ን ለመስጠት ግብዓቶችን ይፈልጋሉ። '''መረጃ መፈለግ''' መረጃ መፈለግ በ[[ሰው]] እና በ[[ቴክኖዎሎጂ|ቴክኖሎጂ]] ሁኔታዎች ውስጥ መረጃን ለማግኘት የመሞከር ሂደት ወይም እንቅስቃሴ ነው። መረጃ መፈለግ ከመረጃ ማግኛ (IR) ጋር የተያያዘ ነው ነገር ግን የተለየ ነው። ብዙ የቤተ-መጻህፍት እና የመረጃ ሳይንስ (LIS) ምርምር በተለያዩ የሙያ ስራዎች መስክ ውስጥ ባሉ ባለሙያዎች መረጃ ፍለጋ ልምዶች ላይ ያተኮረ ነው. የቤተ-መጻህፍት ባለሙያዎች፣[35] ምሁራን፣[36] የህክምና ባለሙያዎች፣ [37] መሐንዲሶች [38] እና ጠበቆች [39] (ሌሎችም መካከል) መረጃ የመፈለግ ባህሪ ላይ ጥናቶች ተካሂደዋል። አብዛኛው ይህ ጥናት በሌኪ፣ ፔትግሪው (አሁን ፊሸር) እና ሲልቫን በ1996 የኤልአይኤስን ስነ-ጽሁፍ (እንዲሁም የሌሎች አካዳሚያዊ መስኮች ስነ-ጽሁፍ) የባለሙያዎችን መረጃ በመፈለግ ላይ ሰፊ ግምገማ ባደረጉት ስራ ላይ ተወስዷል። '''የእውቀት ውክልና እና ምክንያታዊነት''' የእውቀት ውክልና (KR) እውቀትን በምልክቶች ውስጥ ለመወከል የታለመ የሰው ሰራሽ ኢንተለጀንስ ጥናት አካባቢ ሲሆን ከእነዚህ የ[[እውቀት]] ክፍሎች መረዳትን ለማመቻቸት እና አዳዲስ የእውቀት ክፍሎችን መፍጠር። KR ከስር የእውቀት ሞዴል ወይም የእውቀት መሰረት ስርዓት (KBS) እንደ የትርጉም አውታረመረብ ነጻ እንዲሆን ማድረግ ይቻላል።[42]የ[[እውቀት]] ውክልና (KR) ምርምር እንዴት በትክክል እና በትክክል ማመዛዘን እንደሚቻል እና በእውቀት ጎራ ውስጥ ያሉ የእውነታዎችን ስብስብ ለመወከል የምልክት ስብስቦችን እንዴት መጠቀም እንደሚቻል ላይ ትንተናን ያካትታል። የምልክት መዝገበ ቃላት እና የአመክንዮ ስርዓት አንድ ላይ ተጣምረው በKR ውስጥ ስላሉት ንጥረ ነገሮች ግምቶችን ለማስቻል አዲስ የKR ዓረፍተ ነገሮችን ለመፍጠር። አመክንዮ የማመዛዘን ተግባራት በKR ስርዓት ውስጥ ባሉ ምልክቶች ላይ እንዴት መተግበር እንዳለባቸው መደበኛ ትርጓሜዎችን ለማቅረብ ይጠቅማል። አመክንዮ ኦፕሬተሮች እንዴት እውቀቱን እንደሚያስኬዱ እና እንደሚያሻሽሉ ለመግለጽ ጥቅም ላይ ይውላል። የኦፕሬተሮች እና ኦፕሬሽኖች ምሳሌዎች፣ አሉታዊነት፣ ትስስር፣ ተውላጠ-ቃላት፣ ቅጽሎች፣ ኳንቲፊየሮች እና ሞዳል ኦፕሬተሮችን ያካትታሉ። [[ስነ አምክንዮ|አመክንዮ]]ው የትርጓሜ ቲዎሪ ነው። እነዚህ ንጥረ ነገሮች-ምልክቶች፣ ኦፕሬተሮች እና የትርጓሜ ፅንሰ-ሀሳብ በKR ውስጥ የምልክቶችን ቅደም ተከተል የሚሰጡ ናቸው። == ዋቢዎች == # Stock, W.G., & Stock, M. (2013) https://books.google.com/books?id=d1PnBQAAQBAJ&q=%22information+science%22 Berlin, Boston, MA: De Gruyter Saur. # Yan, Xue-Shan (2011-07-23) https://doi.org/10.3390%2Finfo2030510 ''Information''. '''2''' (3): 510–527. https://doi.org/10.3390%2Finfo2030510 # https://web.archive.org/web/20111112233108/http://pespmc1.vub.ac.be/ASC/TECHNO_DETER.html Principia Cibernetica Web. Archived from http://pespmc1.vub.ac.be/ASC/Techno_deter.html {{Wayback|url=http://pespmc1.vub.ac.be/ASC/Techno_deter.html |date=20111112233108 }} on 2011-11-12. Retrieved 2011-11-28. # https://www.merriam-webster.com/dictionary/information%20science ''www.merriam-webster.com''. Archived from the original on 2017-09-25. Retrieved 2017-09-25. # Borko, H. (1968). Information science: What is it? ''American Documentation'' 19(1), 3¬5. # Luciano Floridi, http://www.blackwellpublishing.com/pci/downloads/introduction.pdf {{Wayback|url=http://www.blackwellpublishing.com/pci/downloads/introduction.pdf |date=20121009171740 }} 2012-03-16 at the https://en.wikipedia.org/wiki/Wayback_Machine ''Metaphilosophy'', 2002, (33), 1/2 # Garshol, L. M. (2004)https://web.archive.org/web/20081017174807/http://www.ontopia.net/topicmaps/materials/tm-vs-thesauri.html#N773 ''Archived from'' http://www.ontopia.net/topicmaps/materials/tm-vs-thesauri.html#N773 ''on 17 October 2008. Retrieved 13 October 2008.'' # https://en.wikipedia.org/wiki/Tom_Gruber (June 1993). http://tomgruber.org/writing/ontolingua-kaj-1993.pdf https://en.wikipedia.org/wiki/Knowledge_Acquisition'''5''' (2): 199–220 https://en.wikipedia.org/wiki/CiteSeerX_(identifier) https://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/summary?doi=10.1.1.101.7493 from the original on 2008-12-17. Retrieved 2012-04-29. # Arvidsson, F.; Flycht-Eriksson, A.https://web.archive.org/web/20081217030507/http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }} Archived from http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf<nowiki/>PDF) on 17 December 2008. Retrieved 26 November 2008 # Reichman, F. (1961). Notched Cards. In R. Shaw (Ed.), The state of the library art (Volume 4, Part 1, pp. 11–55). New Brunswick, NJ: Rutgers, The State University, Graduate School of Library Service # Emard, J. P. (1976). "An information science chronology in perspective". ''Bulletin of the American Society for Information Science''. '''2''' (8): 51–56. # Smith, E. S. (1993). "On the shoulders of giants: From Boole to Shannon to Taube: The origins and development of computerized information from the mid-19th century to the present". ''Information Technology and Libraries''. '''12''' (2): 217–226. # Skolnik, H (1976). "Milestones in chemical information science: Award symposium on contributions of the Division of Chemical Literature (Information) to the Chemical Society". ''Journal of Chemical Information and Computer Sciences''. '''16''' (4): 187–193. https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1021%2Fci60008a001 == ምንጮች == * Borko, H. (1968)."የመረጃ ሳይንስ: ምንድን ነው?". የአሜሪካ ሰነድ. ዊሊ. 19 (1)፡ 3–5.https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1002%2Fasi.5090190103 https://en.wikipedia.org/wiki/ISSN_(identifier) https://www.worldcat.org/issn/0096-946X * Leckie, Gloria J.; Pettigrew, Karen E.; Sylvain, Christian (1996).https://semanticscholar.org/paper/4a6306d8d099966ffde9f3a0e4d11272727be601''Library Quarterly''. '''66''' (2): 161–193.https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1086%2F602864 * Wark, McKenzie (1997). ''The Virtual Republic''. Allen & Unwin, St Leonards * Wilkinson, Margaret A (2001). "ችግርን ለመፍታት በጠበቆች የሚጠቀሙባቸው የመረጃ ምንጮች፡ ተጨባጭ ዳሰሳ". ''Library & Information Science Research''. '''23''' (3): 257–276 https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1016%2Fs0740-8188%2801%2900082-2 https://en.wikipedia.org/wiki/S2CID_(identifier) https://api.semanticscholar.org/CorpusID:59067811 == ተጨማሪ ንባብ == * Khosrow-Pour, Mehdi (2005-03-22). የመረጃ ሳይንስ እና ቴክኖሎጂ ኢንሳይክሎፔዲያ. የሃሳብ ቡድን ማጣቀሻ. https://en.wikipedia.org/wiki/ISBN_(identifier) https://en.wikipedia.org/wiki/Special:BookSources/978-1-59140-553-5 == ውጫዊ አገናኞች == * https://www.asist.org/ "በኢንፎርሜሽን ሳይንስ ልምምድ እና በምርምር መካከል ያለውን ልዩነት የሚያጠናቅቅ የባለሙያ ማህበር። ASIS & T አባላት የኢንፎርሜሽን ሳይንስ፣ ኮምፒውተር ሳይንስ፣ ሊንጉስቲክስ፣ አስተዳደር፣ ላይብረሪያንሺፕ፣ ምህንድስና፣ የውሂብ ሳይንስ፣ የመረጃ አርክቴክቸር፣ ህግ፣ ህክምና፣ ኬሚስትሪ፣ ትምህርት እና ተዛማጅ ጉዳዮችን ይወክላሉ። ቴክኖሎጂ". * https://www.ischools.org/ * http://www.success.co.il/is/index.html * http://jis.sagepub.com/ * http://dlist.sir.arizona.edu/ * https://web.archive.org/web/20120521123701/http://www.mesc.usgs.gov/ISB/Science.asp * https://web.archive.org/web/20110319220648/http://www.twu.edu/library/Nitecki/ * https://web.archive.org/web/20110319220648/http://www.twu.edu/library/Nitecki/ * https://web.archive.org/web/20110221054829/http://gseis.ucla.edu/faculty/bates/articles/Berkeley.html * http://www.libsci.sc.edu/bob/istchron/ISCNET/ISCHRON.HTM {{Wayback|url=http://www.libsci.sc.edu/bob/istchron/ISCNET/ISCHRON.HTM |date=20110514235219 }} * https://web.archive.org/web/20140605070024/http://libres.curtin.edu.au/ * https://en.wikipedia.org/wiki/Shared_decision-making kdt8kpjidt48ltytfz1h189ml59jxeo 385905 385904 2025-06-24T02:33:37Z InternetArchiveBot 35471 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 385905 wikitext text/x-wiki [[ስዕል:Bibliometrics definition.svg|thumb|426x426px]] '''የኢንፎርሜሽን ሳይንስ''' (የመረጃ ጥናቶች በመባልም ይታወቃል) በዋነኛነት በመተንተን፣ በመሰብሰብ፣ በመመደብ፣ በማታለል፣ በማከማቸት፣ በማንሳት፣ በመንቀሳቀስ፣ በማሰራጨት እና በ[[የመረጃ ኅብረተሠብ|መረጃ]] ጥበቃ ላይ የሚያተኩር የ[[ትምህርት]] መስክ ነው።[1] በመስክ ውስጥ እና ከውጪ ያሉ ባለሙያዎች የመረጃ ስርአቶችን የመፍጠር፣ የመተካት፣ የማሻሻል ወይም የመረዳት አላማ በሰዎች፣ በድርጅቶች እና በማናቸውም ነባር የመረጃ ስርዓቶች መካከል ካለው መስተጋብር በተጨማሪ በድርጅቶች ውስጥ የ[[እውቀት]] አተገባበር እና አጠቃቀም ያጠናል። ከታሪክ አኳያ [[የመረጃ ሳይንስ]] (ኢንፎርማቲክስ) ከ[[ኮምፒዩተር ሳይንስ]]፣ ከዳታ ሳይንስ፣ ከ[[ሥነ-ልቦና|ሥነ ልቦና፣]] ከ[[ቴክኖዎሎጂ|ቴክኖሎጂ]]፣ ከቤተመፃህፍት ሳይንስ፣ ከጤና አጠባበቅ እና ከስለላ ኤጀንሲዎች ጋር የተያያዘ ነው።[2] ሆኖም፣ የመረጃ ሳይንስ እንደ አርኪቫል ሳይንስ፣ የግንዛቤ ሳይንስ፣ [[ንግድ]]፣ [[ህግ]]፣ የቋንቋ ሳይንስ፣ ሙዚዮሎጂ፣ አስተዳደር፣ [[ሂሳብ]]፣ [[ፍልስፍና]]፣ የህዝብ ፖሊሲ ​​እና ማህበራዊ ሳይንሶች ያሉ የተለያዩ ዘርፎችን ያካትታል። == መሠረቶች == '''ወሰን እና ቅርብ''' የኢንፎርሜሽን ሳይንስ ችግሮችን ከሚመለከታቸው ባለድርሻ አካላት አንፃር በመረዳት መረጃን እና ሌሎች ቴክኖሎጂዎችን እንደ አስፈላጊነቱ በመተግበር ላይ ያተኩራል። በሌላ አገላለጽ፣ በዚያ ሥርዓት ውስጥ ካሉ የ[[ቴክኖሎጂ]] ክፍሎች ይልቅ በመጀመሪያ የስርዓት ችግሮችን ይፈታል ማለት ነው። በዚህ ረገድ አንድ ሰው የመረጃ ሳይንስን ለቴክኖሎጂ ቆራጥነት ምላሽ አድርጎ ማየት ይችላል, ቴክኖሎጂ "በራሱ ህጎች ያድጋል, የራሱን እምቅ ችሎታ የሚገነዘበው, በሚገኙ ቁሳዊ ሀብቶች እና በገንቢዎቹ ፈጠራ ብቻ የተገደበ ነው. ስለዚህ ሁሉንም ሌሎች የህብረተሰብ ስርአቶችን የሚቆጣጠር እና የሚያሰራጭ ራሱን የቻለ ስርዓት ተደርጎ ይወሰድ።"[3] '''ፍቺዎች''' የመጀመሪያው የታወቀው "የመረጃ ሳይንስ" ቃል አጠቃቀም በ1955 ነበር።[4] የኢንፎርሜሽን ሳይንስ ቀደምት ፍቺ (ወደ 1968 የአሜሪካ ሰነድ ኢንስቲትዩት እራሱን የአሜሪካ የመረጃ ሳይንስ እና ቴክኖሎጂ ማህበር ብሎ የሰየመበት አመት) እንዲህ ይላል። "የኢንፎርሜሽን ሳይንስ የመረጃ ባህሪ እና ባህሪን ፣ የመረጃ ፍሰትን የሚቆጣጠሩ ሀይሎችን እና የመረጃ አያያዝ ዘዴዎችን ለተመቻቸ ተደራሽነት እና አጠቃቀም የሚመረምር ዲሲፕሊን ነው ። አመጣጡን ፣ አሰባሰብን በሚመለከት የእውቀት አካልን ይመለከታል። አደረጃጀት፣ ማከማቻ፣ ሰርስሮ ማውጣት፣ አተረጓጎም፣ ማስተላለፍ፣ መለወጥ እና መረጃን መጠቀም ይህ በተፈጥሮም ሆነ በአርቴፊሻል ሲስተም ውስጥ ያሉ የመረጃ ውክልናዎች ትክክለኛነት፣ የተቀላጠፈ መልእክት ለማስተላለፍ ኮዶችን መጠቀም እና የመረጃ ማቀነባበሪያ መሳሪያዎችን እና ቴክኒኮችን ማጥናትን ያጠቃልላል። እንደ ኮምፒውተር እና የፕሮግራም አወጣጥ ስርዓታቸው፡ ከሂሳብ፣ ከሎጂክ፣ ከቋንቋ፣ ከስነ ልቦና፣ ከኮምፒዩተር ቴክኖሎጂ፣ ከኦፕሬሽን ምርምር፣ ከግራፊክ ጥበብ፣ ከግንኙነት፣ ከማኔጅመንት እና ከሌሎች ተመሳሳይ ዘርፎች የተገኘ እና ተያያዥነት ያለው ኢንተርዲሲፕሊናዊ ሳይንስ ነው። አፕሊኬሽኑን ሳይመለከት ጉዳዩን የሚጠይቅ ንጹህ የሳይንስ ክፍል እና አገልግሎቶችን እና ምርቶችን የሚያዳብር ተግባራዊ ሳይንስ አካል። (ቦርኮ 1968፣ ገጽ 3) [5] '''የመረጃ ፍልስፍና''' የመረጃ ፍልስፍና በ[[ስነ-ልቦና]]፣ በ[[ኮምፒውተር ሳይንስ]]፣ በኢንፎርሜሽን ቴክኖሎጂ እና በ[[ፍልስፍና]] መገናኛ ላይ የሚነሱ ፅንሰ-ሀሳባዊ ጉዳዮችን ያጠናል። ተለዋዋጭ ሁኔታዎችን ፣ አጠቃቀሙን እና ሳይንሶችን እንዲሁም የመረጃ-ንድፈ-ሀሳባዊ እና ስሌት ዘዴዎችን በፍልስፍና ችግሮቹ ላይ ማብራራት እና መተግበርን ጨምሮ የፅንሰ-ሀሳባዊ ተፈጥሮ እና የመረጃ መሰረታዊ መርሆችን መመርመርን ያጠቃልላል።[10] == ሙያዎች == '''የመረጃ ሳይንቲስት''' የኢንፎርሜሽን ሳይንቲስት ግለሰብ ነው፣ ብዙውን ጊዜ ተዛማጅነት ያለው የትምህርት አይነት ዲግሪ ወይም ከፍተኛ የትምህርት ደረጃ ያለው፣ በኢንዱስትሪ ውስጥ ላሉ ሳይንሳዊ እና ቴክኒካል ምርምር ሰራተኞች ወይም መምህራንን እና ተማሪዎችን በአካዳሚ ትምህርት የሚሰጥ መረጃ የሚሰጥ ነው። የኢንደስትሪው *የመረጃ ስፔሻሊስት/ሳይንቲስት* እና የአካዳሚክ መረጃ ርዕሰ ጉዳይ ስፔሻሊስት/ላይብረሪያን በአጠቃላይ ተመሳሳይ የርእሰ-ጉዳይ ዳራ ስልጠና አላቸው፣ነገር ግን የአካዳሚክ ቦታ ያዡ ሁለተኛ ዲግሪ (MLS/MI/MA in IS, e.g.) እንዲይዝ ይጠበቅበታል። ከርዕሰ ጉዳይ ማስተር በተጨማሪ በመረጃ እና በቤተመጻሕፍት ጥናቶች። ርዕሱ በኢንፎርሜሽን ሳይንስ ላይ ምርምር የሚያደርግ ግለሰብንም ይመለከታል። '''የስርዓት ተንታኝ''' የስርዓት ተንታኝ ለአንድ የተወሰነ ፍላጎት የመረጃ ስርዓቶችን በመፍጠር፣ በመንደፍ እና በማሻሻል ላይ ይሰራል። ብዙ ጊዜ የስርዓት ተንታኞች በድርጅቱ (ዎች) ውስጥ ቅልጥፍናን እና [[ምርታማነት]]ን ለማሻሻል ድርጅታዊ ሂደቶችን እና መረጃን የማግኘት ቴክኒኮችን ለመገምገም እና ለመተግበር ከአንድ ወይም ከዚያ በላይ ከሆኑ ንግዶች ጋር ይሰራሉ። '''የመረጃ ባለሙያ''' የመረጃ ባለሙያ ማለት መረጃን የሚጠብቅ፣ የሚያደራጅ እና የሚያሰራጭ ግለሰብ ነው። የመረጃ ባለሙያዎች የተቀዳ እውቀትን በማደራጀት እና በማንሳት የተካኑ ናቸው። በተለምዶ ሥራቸው ከሕትመት ዕቃዎች ጋር ነው, ነገር ግን እነዚህ ችሎታዎች በኤሌክትሮኒክስ, ምስላዊ, ኦዲዮ እና ዲጂታል ቁሳቁሶች እየጨመሩ መጥተዋል. የመረጃ ባለሙያዎች በተለያዩ የህዝብ፣ የግል፣ ለትርፍ ያልተቋቋሙ እና የትምህርት ተቋማት ውስጥ ይሰራሉ። የመረጃ ባለሙያዎችም በድርጅታዊ እና በኢንዱስትሪ ሁኔታዎች ውስጥ ሊገኙ ይችላሉ. የስርዓት ንድፍ እና ልማት እና የስርዓት ትንተና የሚያካትቱ ሚናዎችን ማከናወን። == ታሪክ == '''ቀደምት ጅምር''' የኢንፎርሜሽን ሳይንስ መረጃን መሰብሰብ፣ መመደብ፣ ማጭበርበር፣ ማከማቻ፣ ሰርስሮ ማውጣት እና ማሰራጨት በማጥናት የሰው ልጅ የ[[እውቀት]] ክምችት ውስጥ ነው። የመረጃ ትንተና የተካሄደው ቢያንስ በአሦር ኢምፓየር ዘመን ባሁኑ ጊዜ [[ቤተ መጻሕፍት]] እና መዛግብት በመባል የሚታወቁት የ[[ባህል]] ማስቀመጫዎች ብቅ እያሉ ነው።[14] በተቋም ደረጃ የኢንፎርሜሽን ሳይንስ በ19ኛው ክፍለ ዘመን ከሌሎች በርካታ የማህበራዊ ሳይንስ ዘርፎች ጋር ብቅ አለ። እንደ ሳይንስ ግን በሳይንስ [[ታሪክ]] ውስጥ ተቋማዊ ሥረ መሰረቱን ያገኘው በ1665 በሮያል ሶሳይቲ ([[ለንደን|ሎንዶን]]) የ[[ፍልስፍና]] ግብይቶች የመጀመሪያ እትሞችን ባጠቃላይ እንደ መጀመሪያው ሳይንሳዊ መጽሔት ከታተመ ጀምሮ ነው። የሳይንስ ተቋማዊነት በ [[18ኛው ምዕተ ዓመት|18 ኛው ክፍለ ዘመን]] ውስጥ ተከስቷል. እ.ኤ.አ. በ1731 [[ቤንጃሚን ፍራንክሊን]] በሕዝባዊ ዜጎች ቡድን ባለቤትነት የተያዘውን የ[[ፊላዴልፊያ]] ላይብረሪ ካምፓኒ አቋቋመ፣ እሱም በፍጥነት ከመጻሕፍት ግዛት አልፎ የሳይንሳዊ ሙከራ ማዕከል የሆነው እና የህዝብ ሳይንሳዊ ሙከራዎችን ያቀረበ።[15] ] ቤንጃሚን ፍራንክሊን በ[[ማሣቹሰትስ|ማሳቹሴትስ]] ከተማ ለሁሉም በነጻ እንዲገኝ ድምጽ የሰጠችውን የመፅሃፍ ስብስብ በ[[ማሣቹሰትስ|ማሳቹሴትስ]] ላይ ኢንቨስት አድርጓል።[16] አካዳሚ ደ ቺሩርጊያ ([[ፓሪስ]]) በ1736 የመጀመሪያው የ[[ሕክምና]] መጽሔት ተብሎ የሚታሰበውን Memoires pour les Chirurgiens አሳተመ። በሮያል ሶሳይቲ ([[ለንደን|ሎንዶን]]) ላይ የተቀረጸው የ[[አሜሪካ]] የፍልስፍና ማህበር በ1743 በ[[ፊላዴልፊያ|ፊላደልፊያ]] ተቋቋመ። እንደ ሌሎች በርካታ ሳይንሳዊ መጽሔቶች እና ማህበረሰቦች ተመስርተው፣ አሎይስ ሴኔፌልደር በ1796 በ[[ጀርመን]] ውስጥ በጅምላ ማተሚያ ስራ ላይ የሚውል የሊቶግራፊን ፅንሰ-ሀሳብ አዳብረዋል። == ማህበራዊ ሚዲያ በሰዎች እና በኢንዱስትሪ ላይ የሚያሳድረው ተጽዕኖ == የማህበራዊ ሚዲያ ኔትወርኮች ብዙ ጊዜ ወይም ባህላዊ የመረጃ ስርጭት መዳረሻ ላላቸው ሰዎች ክፍት የመረጃ አካባቢን ይሰጣሉ፣ "[26] የማህበራዊ ሚዲያ ውህደት እንደ የመዳረሻ ነጥብ ለተጠቃሚዎች እና አቅራቢዎች በጣም ጠቃሚ እና ሁለገብ ጠቃሚ መሳሪያ ነው። ሁሉም ዋና ዋና የዜና አቅራቢዎች ታይነት እና እንደ [[ፌስቡክ]] እና [[ትዊተር]] ባሉ አውታረ መረቦች በኩል የተመልካቾችን ስፋት ከፍ በማድረግ የመድረሻ ነጥብ አላቸው። በማህበራዊ ሚዲያ ሰዎች መረጃን በሚያውቁት ሰዎች ይመራሉ ወይም ይሰጣሉ። "በ...ይዘት ላይ ማጋራት፣ ላይክ እና አስተያየት የመስጠት" [28] መቻል ተደራሽነቱን ከባህላዊ ዘዴዎች የበለጠ እና ሰፊ ያደርገዋል። ሰዎች ከመረጃ ጋር መገናኘት ይወዳሉ፣ የሚያውቋቸውን ሰዎች በእውቀት ክበባቸው ውስጥ ማካተት ያስደስታቸዋል። በማህበራዊ ሚዲያ ማጋራት በጣም ተደማጭነት ስላለው አሳታሚዎች ስኬታማ ለመሆን ከፈለጉ "በጥሩ መጫወት" አለባቸው። ምንም እንኳን ሁለቱንም የተጠቃሚ መሰረት ተሞክሮዎች ለማሻሻል ብዙ ጊዜ ለአሳታሚዎች እና ፌስቡክ "አዲስ ይዘትን ማጋራት፣ ማስተዋወቅ እና ይፋ ማድረግ"[28] በጋራ ይጠቅማል። የብዙዎች አስተያየት ተጽእኖ ሊታሰብ በማይቻል መንገድ ሊሰራጭ ይችላል. ማህበራዊ ሚዲያ በቀላሉ ለመማር እና በመሳሪያዎች ተደራሽነት መስተጋብር ይፈቅዳል። ዎል ስትሪት ጆርናል በፌስቡክ በኩል መተግበሪያን ያቀርባል፣ እና ዋሽንግተን ፖስት አንድ እርምጃ ወደ ፊት ሄዶ በ6 ወራት ውስጥ በ19.5 ሚሊዮን ተጠቃሚዎች የወረደ ራሱን የቻለ ማህበራዊ መተግበሪያ ያቀርባል፣ መረጃ. == የምርምር ዘርፎች እና መተግበሪያዎች == የኢንፎርሜሽን ሳይንስ የሚመረምረው እና የሚያዳብርባቸው የሚከተሉት ዘርፎች ናቸው። '''የመረጃ ተደራሽነት''' የመረጃ ተደራሽነት የኢንፎርማቲክስ፣ የኢንፎርሜሽን ሳይንስ፣ የኢንፎርሜሽን ደህንነት፣ የቋንቋ ቴክኖሎጂ እና የ[[ኮምፒውተር ሳይንስ]] መገናኛ ላይ የምርምር መስክ ነው። የመረጃ ተደራሽነት [[ጥናት]] ዓላማዎች ብዙ እና ያልተጠቀሙ መረጃዎችን በራስ ሰር ማቀናበር እና የተጠቃሚዎችን ተደራሽነት ቀላል ማድረግ ነው። መብቶችን ስለመስጠት እና ያልተፈቀዱ ተጠቃሚዎችን መዳረሻ ስለመገደብስ? የተደራሽነት መጠን ለመረጃው በተሰጠው የማረጋገጫ ደረጃ መገለጽ አለበት። ተፈፃሚነት ያላቸው ቴክኖሎጂዎች መረጃን ማግኘት፣ የጽሑፍ ማዕድን ማውጣት፣ የጽሑፍ ማረም፣ የማሽን ትርጉም እና የጽሑፍ ምድብ ያካትታሉ። በውይይት ውስጥ፣ የመረጃ ተደራሽነት ብዙውን ጊዜ የነጻ እና የተዘጋ ወይም የህዝብ የመረጃ ተደራሽነት መድንን በሚመለከት ይገለጻል እና በቅጂ መብት፣ በፓተንት [[ሕግ|ህግ]] እና በህዝባዊ አገልግሎት ላይ በሚደረጉ ውይይቶች ይነሳል። የህዝብ ቤተ መፃህፍት የመረጃ ማረጋገጫ [[እውቀት]]ን ለመስጠት ግብዓቶችን ይፈልጋሉ። '''መረጃ መፈለግ''' መረጃ መፈለግ በ[[ሰው]] እና በ[[ቴክኖዎሎጂ|ቴክኖሎጂ]] ሁኔታዎች ውስጥ መረጃን ለማግኘት የመሞከር ሂደት ወይም እንቅስቃሴ ነው። መረጃ መፈለግ ከመረጃ ማግኛ (IR) ጋር የተያያዘ ነው ነገር ግን የተለየ ነው። ብዙ የቤተ-መጻህፍት እና የመረጃ ሳይንስ (LIS) ምርምር በተለያዩ የሙያ ስራዎች መስክ ውስጥ ባሉ ባለሙያዎች መረጃ ፍለጋ ልምዶች ላይ ያተኮረ ነው. የቤተ-መጻህፍት ባለሙያዎች፣[35] ምሁራን፣[36] የህክምና ባለሙያዎች፣ [37] መሐንዲሶች [38] እና ጠበቆች [39] (ሌሎችም መካከል) መረጃ የመፈለግ ባህሪ ላይ ጥናቶች ተካሂደዋል። አብዛኛው ይህ ጥናት በሌኪ፣ ፔትግሪው (አሁን ፊሸር) እና ሲልቫን በ1996 የኤልአይኤስን ስነ-ጽሁፍ (እንዲሁም የሌሎች አካዳሚያዊ መስኮች ስነ-ጽሁፍ) የባለሙያዎችን መረጃ በመፈለግ ላይ ሰፊ ግምገማ ባደረጉት ስራ ላይ ተወስዷል። '''የእውቀት ውክልና እና ምክንያታዊነት''' የእውቀት ውክልና (KR) እውቀትን በምልክቶች ውስጥ ለመወከል የታለመ የሰው ሰራሽ ኢንተለጀንስ ጥናት አካባቢ ሲሆን ከእነዚህ የ[[እውቀት]] ክፍሎች መረዳትን ለማመቻቸት እና አዳዲስ የእውቀት ክፍሎችን መፍጠር። KR ከስር የእውቀት ሞዴል ወይም የእውቀት መሰረት ስርዓት (KBS) እንደ የትርጉም አውታረመረብ ነጻ እንዲሆን ማድረግ ይቻላል።[42]የ[[እውቀት]] ውክልና (KR) ምርምር እንዴት በትክክል እና በትክክል ማመዛዘን እንደሚቻል እና በእውቀት ጎራ ውስጥ ያሉ የእውነታዎችን ስብስብ ለመወከል የምልክት ስብስቦችን እንዴት መጠቀም እንደሚቻል ላይ ትንተናን ያካትታል። የምልክት መዝገበ ቃላት እና የአመክንዮ ስርዓት አንድ ላይ ተጣምረው በKR ውስጥ ስላሉት ንጥረ ነገሮች ግምቶችን ለማስቻል አዲስ የKR ዓረፍተ ነገሮችን ለመፍጠር። አመክንዮ የማመዛዘን ተግባራት በKR ስርዓት ውስጥ ባሉ ምልክቶች ላይ እንዴት መተግበር እንዳለባቸው መደበኛ ትርጓሜዎችን ለማቅረብ ይጠቅማል። አመክንዮ ኦፕሬተሮች እንዴት እውቀቱን እንደሚያስኬዱ እና እንደሚያሻሽሉ ለመግለጽ ጥቅም ላይ ይውላል። የኦፕሬተሮች እና ኦፕሬሽኖች ምሳሌዎች፣ አሉታዊነት፣ ትስስር፣ ተውላጠ-ቃላት፣ ቅጽሎች፣ ኳንቲፊየሮች እና ሞዳል ኦፕሬተሮችን ያካትታሉ። [[ስነ አምክንዮ|አመክንዮ]]ው የትርጓሜ ቲዎሪ ነው። እነዚህ ንጥረ ነገሮች-ምልክቶች፣ ኦፕሬተሮች እና የትርጓሜ ፅንሰ-ሀሳብ በKR ውስጥ የምልክቶችን ቅደም ተከተል የሚሰጡ ናቸው። == ዋቢዎች == # Stock, W.G., & Stock, M. (2013) https://books.google.com/books?id=d1PnBQAAQBAJ&q=%22information+science%22 Berlin, Boston, MA: De Gruyter Saur. # Yan, Xue-Shan (2011-07-23) https://doi.org/10.3390%2Finfo2030510 ''Information''. '''2''' (3): 510–527. https://doi.org/10.3390%2Finfo2030510 # https://web.archive.org/web/20111112233108/http://pespmc1.vub.ac.be/ASC/TECHNO_DETER.html Principia Cibernetica Web. Archived from http://pespmc1.vub.ac.be/ASC/Techno_deter.html {{Wayback|url=http://pespmc1.vub.ac.be/ASC/Techno_deter.html |date=20111112233108 }} on 2011-11-12. Retrieved 2011-11-28. # https://www.merriam-webster.com/dictionary/information%20science ''www.merriam-webster.com''. Archived from the original on 2017-09-25. Retrieved 2017-09-25. # Borko, H. (1968). Information science: What is it? ''American Documentation'' 19(1), 3¬5. # Luciano Floridi, http://www.blackwellpublishing.com/pci/downloads/introduction.pdf {{Wayback|url=http://www.blackwellpublishing.com/pci/downloads/introduction.pdf |date=20121009171740 }} 2012-03-16 at the https://en.wikipedia.org/wiki/Wayback_Machine ''Metaphilosophy'', 2002, (33), 1/2 # Garshol, L. M. (2004)https://web.archive.org/web/20081017174807/http://www.ontopia.net/topicmaps/materials/tm-vs-thesauri.html#N773 ''Archived from'' http://www.ontopia.net/topicmaps/materials/tm-vs-thesauri.html#N773 ''on 17 October 2008. Retrieved 13 October 2008.'' # https://en.wikipedia.org/wiki/Tom_Gruber (June 1993). http://tomgruber.org/writing/ontolingua-kaj-1993.pdf https://en.wikipedia.org/wiki/Knowledge_Acquisition'''5''' (2): 199–220 https://en.wikipedia.org/wiki/CiteSeerX_(identifier) https://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/summary?doi=10.1.1.101.7493 from the original on 2008-12-17. Retrieved 2012-04-29. # Arvidsson, F.; Flycht-Eriksson, A.https://web.archive.org/web/20081217030507/http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }} Archived from http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf<nowiki/>PDF) on 17 December 2008. Retrieved 26 November 2008 # Reichman, F. (1961). Notched Cards. In R. Shaw (Ed.), The state of the library art (Volume 4, Part 1, pp. 11–55). New Brunswick, NJ: Rutgers, The State University, Graduate School of Library Service # Emard, J. P. (1976). "An information science chronology in perspective". ''Bulletin of the American Society for Information Science''. '''2''' (8): 51–56. # Smith, E. S. (1993). "On the shoulders of giants: From Boole to Shannon to Taube: The origins and development of computerized information from the mid-19th century to the present". ''Information Technology and Libraries''. '''12''' (2): 217–226. # Skolnik, H (1976). "Milestones in chemical information science: Award symposium on contributions of the Division of Chemical Literature (Information) to the Chemical Society". ''Journal of Chemical Information and Computer Sciences''. '''16''' (4): 187–193. https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1021%2Fci60008a001 == ምንጮች == * Borko, H. (1968)."የመረጃ ሳይንስ: ምንድን ነው?". የአሜሪካ ሰነድ. ዊሊ. 19 (1)፡ 3–5.https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1002%2Fasi.5090190103 https://en.wikipedia.org/wiki/ISSN_(identifier) https://www.worldcat.org/issn/0096-946X * Leckie, Gloria J.; Pettigrew, Karen E.; Sylvain, Christian (1996).https://semanticscholar.org/paper/4a6306d8d099966ffde9f3a0e4d11272727be601''Library Quarterly''. '''66''' (2): 161–193.https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1086%2F602864 * Wark, McKenzie (1997). ''The Virtual Republic''. Allen & Unwin, St Leonards * Wilkinson, Margaret A (2001). "ችግርን ለመፍታት በጠበቆች የሚጠቀሙባቸው የመረጃ ምንጮች፡ ተጨባጭ ዳሰሳ". ''Library & Information Science Research''. '''23''' (3): 257–276 https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1016%2Fs0740-8188%2801%2900082-2 https://en.wikipedia.org/wiki/S2CID_(identifier) https://api.semanticscholar.org/CorpusID:59067811 == ተጨማሪ ንባብ == * Khosrow-Pour, Mehdi (2005-03-22). የመረጃ ሳይንስ እና ቴክኖሎጂ ኢንሳይክሎፔዲያ. የሃሳብ ቡድን ማጣቀሻ. https://en.wikipedia.org/wiki/ISBN_(identifier) https://en.wikipedia.org/wiki/Special:BookSources/978-1-59140-553-5 == ውጫዊ አገናኞች == * https://www.asist.org/ "በኢንፎርሜሽን ሳይንስ ልምምድ እና በምርምር መካከል ያለውን ልዩነት የሚያጠናቅቅ የባለሙያ ማህበር። ASIS & T አባላት የኢንፎርሜሽን ሳይንስ፣ ኮምፒውተር ሳይንስ፣ ሊንጉስቲክስ፣ አስተዳደር፣ ላይብረሪያንሺፕ፣ ምህንድስና፣ የውሂብ ሳይንስ፣ የመረጃ አርክቴክቸር፣ ህግ፣ ህክምና፣ ኬሚስትሪ፣ ትምህርት እና ተዛማጅ ጉዳዮችን ይወክላሉ። ቴክኖሎጂ". * https://www.ischools.org/ * http://www.success.co.il/is/index.html * http://jis.sagepub.com/ * http://dlist.sir.arizona.edu/ * https://web.archive.org/web/20120521123701/http://www.mesc.usgs.gov/ISB/Science.asp * https://web.archive.org/web/20110319220648/http://www.twu.edu/library/Nitecki/ * https://web.archive.org/web/20110319220648/http://www.twu.edu/library/Nitecki/ * https://web.archive.org/web/20110221054829/http://gseis.ucla.edu/faculty/bates/articles/Berkeley.html * http://www.libsci.sc.edu/bob/istchron/ISCNET/ISCHRON.HTM {{Wayback|url=http://www.libsci.sc.edu/bob/istchron/ISCNET/ISCHRON.HTM |date=20110514235219 }} * https://web.archive.org/web/20140605070024/http://libres.curtin.edu.au/ * https://en.wikipedia.org/wiki/Shared_decision-making mppyrlflbi711f5pwkrzjitogn7s945 385906 385905 2025-06-24T03:56:01Z InternetArchiveBot 35471 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 385906 wikitext text/x-wiki [[ስዕል:Bibliometrics definition.svg|thumb|426x426px]] '''የኢንፎርሜሽን ሳይንስ''' (የመረጃ ጥናቶች በመባልም ይታወቃል) በዋነኛነት በመተንተን፣ በመሰብሰብ፣ በመመደብ፣ በማታለል፣ በማከማቸት፣ በማንሳት፣ በመንቀሳቀስ፣ በማሰራጨት እና በ[[የመረጃ ኅብረተሠብ|መረጃ]] ጥበቃ ላይ የሚያተኩር የ[[ትምህርት]] መስክ ነው።[1] በመስክ ውስጥ እና ከውጪ ያሉ ባለሙያዎች የመረጃ ስርአቶችን የመፍጠር፣ የመተካት፣ የማሻሻል ወይም የመረዳት አላማ በሰዎች፣ በድርጅቶች እና በማናቸውም ነባር የመረጃ ስርዓቶች መካከል ካለው መስተጋብር በተጨማሪ በድርጅቶች ውስጥ የ[[እውቀት]] አተገባበር እና አጠቃቀም ያጠናል። ከታሪክ አኳያ [[የመረጃ ሳይንስ]] (ኢንፎርማቲክስ) ከ[[ኮምፒዩተር ሳይንስ]]፣ ከዳታ ሳይንስ፣ ከ[[ሥነ-ልቦና|ሥነ ልቦና፣]] ከ[[ቴክኖዎሎጂ|ቴክኖሎጂ]]፣ ከቤተመፃህፍት ሳይንስ፣ ከጤና አጠባበቅ እና ከስለላ ኤጀንሲዎች ጋር የተያያዘ ነው።[2] ሆኖም፣ የመረጃ ሳይንስ እንደ አርኪቫል ሳይንስ፣ የግንዛቤ ሳይንስ፣ [[ንግድ]]፣ [[ህግ]]፣ የቋንቋ ሳይንስ፣ ሙዚዮሎጂ፣ አስተዳደር፣ [[ሂሳብ]]፣ [[ፍልስፍና]]፣ የህዝብ ፖሊሲ ​​እና ማህበራዊ ሳይንሶች ያሉ የተለያዩ ዘርፎችን ያካትታል። == መሠረቶች == '''ወሰን እና ቅርብ''' የኢንፎርሜሽን ሳይንስ ችግሮችን ከሚመለከታቸው ባለድርሻ አካላት አንፃር በመረዳት መረጃን እና ሌሎች ቴክኖሎጂዎችን እንደ አስፈላጊነቱ በመተግበር ላይ ያተኩራል። በሌላ አገላለጽ፣ በዚያ ሥርዓት ውስጥ ካሉ የ[[ቴክኖሎጂ]] ክፍሎች ይልቅ በመጀመሪያ የስርዓት ችግሮችን ይፈታል ማለት ነው። በዚህ ረገድ አንድ ሰው የመረጃ ሳይንስን ለቴክኖሎጂ ቆራጥነት ምላሽ አድርጎ ማየት ይችላል, ቴክኖሎጂ "በራሱ ህጎች ያድጋል, የራሱን እምቅ ችሎታ የሚገነዘበው, በሚገኙ ቁሳዊ ሀብቶች እና በገንቢዎቹ ፈጠራ ብቻ የተገደበ ነው. ስለዚህ ሁሉንም ሌሎች የህብረተሰብ ስርአቶችን የሚቆጣጠር እና የሚያሰራጭ ራሱን የቻለ ስርዓት ተደርጎ ይወሰድ።"[3] '''ፍቺዎች''' የመጀመሪያው የታወቀው "የመረጃ ሳይንስ" ቃል አጠቃቀም በ1955 ነበር።[4] የኢንፎርሜሽን ሳይንስ ቀደምት ፍቺ (ወደ 1968 የአሜሪካ ሰነድ ኢንስቲትዩት እራሱን የአሜሪካ የመረጃ ሳይንስ እና ቴክኖሎጂ ማህበር ብሎ የሰየመበት አመት) እንዲህ ይላል። "የኢንፎርሜሽን ሳይንስ የመረጃ ባህሪ እና ባህሪን ፣ የመረጃ ፍሰትን የሚቆጣጠሩ ሀይሎችን እና የመረጃ አያያዝ ዘዴዎችን ለተመቻቸ ተደራሽነት እና አጠቃቀም የሚመረምር ዲሲፕሊን ነው ። አመጣጡን ፣ አሰባሰብን በሚመለከት የእውቀት አካልን ይመለከታል። አደረጃጀት፣ ማከማቻ፣ ሰርስሮ ማውጣት፣ አተረጓጎም፣ ማስተላለፍ፣ መለወጥ እና መረጃን መጠቀም ይህ በተፈጥሮም ሆነ በአርቴፊሻል ሲስተም ውስጥ ያሉ የመረጃ ውክልናዎች ትክክለኛነት፣ የተቀላጠፈ መልእክት ለማስተላለፍ ኮዶችን መጠቀም እና የመረጃ ማቀነባበሪያ መሳሪያዎችን እና ቴክኒኮችን ማጥናትን ያጠቃልላል። እንደ ኮምፒውተር እና የፕሮግራም አወጣጥ ስርዓታቸው፡ ከሂሳብ፣ ከሎጂክ፣ ከቋንቋ፣ ከስነ ልቦና፣ ከኮምፒዩተር ቴክኖሎጂ፣ ከኦፕሬሽን ምርምር፣ ከግራፊክ ጥበብ፣ ከግንኙነት፣ ከማኔጅመንት እና ከሌሎች ተመሳሳይ ዘርፎች የተገኘ እና ተያያዥነት ያለው ኢንተርዲሲፕሊናዊ ሳይንስ ነው። አፕሊኬሽኑን ሳይመለከት ጉዳዩን የሚጠይቅ ንጹህ የሳይንስ ክፍል እና አገልግሎቶችን እና ምርቶችን የሚያዳብር ተግባራዊ ሳይንስ አካል። (ቦርኮ 1968፣ ገጽ 3) [5] '''የመረጃ ፍልስፍና''' የመረጃ ፍልስፍና በ[[ስነ-ልቦና]]፣ በ[[ኮምፒውተር ሳይንስ]]፣ በኢንፎርሜሽን ቴክኖሎጂ እና በ[[ፍልስፍና]] መገናኛ ላይ የሚነሱ ፅንሰ-ሀሳባዊ ጉዳዮችን ያጠናል። ተለዋዋጭ ሁኔታዎችን ፣ አጠቃቀሙን እና ሳይንሶችን እንዲሁም የመረጃ-ንድፈ-ሀሳባዊ እና ስሌት ዘዴዎችን በፍልስፍና ችግሮቹ ላይ ማብራራት እና መተግበርን ጨምሮ የፅንሰ-ሀሳባዊ ተፈጥሮ እና የመረጃ መሰረታዊ መርሆችን መመርመርን ያጠቃልላል።[10] == ሙያዎች == '''የመረጃ ሳይንቲስት''' የኢንፎርሜሽን ሳይንቲስት ግለሰብ ነው፣ ብዙውን ጊዜ ተዛማጅነት ያለው የትምህርት አይነት ዲግሪ ወይም ከፍተኛ የትምህርት ደረጃ ያለው፣ በኢንዱስትሪ ውስጥ ላሉ ሳይንሳዊ እና ቴክኒካል ምርምር ሰራተኞች ወይም መምህራንን እና ተማሪዎችን በአካዳሚ ትምህርት የሚሰጥ መረጃ የሚሰጥ ነው። የኢንደስትሪው *የመረጃ ስፔሻሊስት/ሳይንቲስት* እና የአካዳሚክ መረጃ ርዕሰ ጉዳይ ስፔሻሊስት/ላይብረሪያን በአጠቃላይ ተመሳሳይ የርእሰ-ጉዳይ ዳራ ስልጠና አላቸው፣ነገር ግን የአካዳሚክ ቦታ ያዡ ሁለተኛ ዲግሪ (MLS/MI/MA in IS, e.g.) እንዲይዝ ይጠበቅበታል። ከርዕሰ ጉዳይ ማስተር በተጨማሪ በመረጃ እና በቤተመጻሕፍት ጥናቶች። ርዕሱ በኢንፎርሜሽን ሳይንስ ላይ ምርምር የሚያደርግ ግለሰብንም ይመለከታል። '''የስርዓት ተንታኝ''' የስርዓት ተንታኝ ለአንድ የተወሰነ ፍላጎት የመረጃ ስርዓቶችን በመፍጠር፣ በመንደፍ እና በማሻሻል ላይ ይሰራል። ብዙ ጊዜ የስርዓት ተንታኞች በድርጅቱ (ዎች) ውስጥ ቅልጥፍናን እና [[ምርታማነት]]ን ለማሻሻል ድርጅታዊ ሂደቶችን እና መረጃን የማግኘት ቴክኒኮችን ለመገምገም እና ለመተግበር ከአንድ ወይም ከዚያ በላይ ከሆኑ ንግዶች ጋር ይሰራሉ። '''የመረጃ ባለሙያ''' የመረጃ ባለሙያ ማለት መረጃን የሚጠብቅ፣ የሚያደራጅ እና የሚያሰራጭ ግለሰብ ነው። የመረጃ ባለሙያዎች የተቀዳ እውቀትን በማደራጀት እና በማንሳት የተካኑ ናቸው። በተለምዶ ሥራቸው ከሕትመት ዕቃዎች ጋር ነው, ነገር ግን እነዚህ ችሎታዎች በኤሌክትሮኒክስ, ምስላዊ, ኦዲዮ እና ዲጂታል ቁሳቁሶች እየጨመሩ መጥተዋል. የመረጃ ባለሙያዎች በተለያዩ የህዝብ፣ የግል፣ ለትርፍ ያልተቋቋሙ እና የትምህርት ተቋማት ውስጥ ይሰራሉ። የመረጃ ባለሙያዎችም በድርጅታዊ እና በኢንዱስትሪ ሁኔታዎች ውስጥ ሊገኙ ይችላሉ. የስርዓት ንድፍ እና ልማት እና የስርዓት ትንተና የሚያካትቱ ሚናዎችን ማከናወን። == ታሪክ == '''ቀደምት ጅምር''' የኢንፎርሜሽን ሳይንስ መረጃን መሰብሰብ፣ መመደብ፣ ማጭበርበር፣ ማከማቻ፣ ሰርስሮ ማውጣት እና ማሰራጨት በማጥናት የሰው ልጅ የ[[እውቀት]] ክምችት ውስጥ ነው። የመረጃ ትንተና የተካሄደው ቢያንስ በአሦር ኢምፓየር ዘመን ባሁኑ ጊዜ [[ቤተ መጻሕፍት]] እና መዛግብት በመባል የሚታወቁት የ[[ባህል]] ማስቀመጫዎች ብቅ እያሉ ነው።[14] በተቋም ደረጃ የኢንፎርሜሽን ሳይንስ በ19ኛው ክፍለ ዘመን ከሌሎች በርካታ የማህበራዊ ሳይንስ ዘርፎች ጋር ብቅ አለ። እንደ ሳይንስ ግን በሳይንስ [[ታሪክ]] ውስጥ ተቋማዊ ሥረ መሰረቱን ያገኘው በ1665 በሮያል ሶሳይቲ ([[ለንደን|ሎንዶን]]) የ[[ፍልስፍና]] ግብይቶች የመጀመሪያ እትሞችን ባጠቃላይ እንደ መጀመሪያው ሳይንሳዊ መጽሔት ከታተመ ጀምሮ ነው። የሳይንስ ተቋማዊነት በ [[18ኛው ምዕተ ዓመት|18 ኛው ክፍለ ዘመን]] ውስጥ ተከስቷል. እ.ኤ.አ. በ1731 [[ቤንጃሚን ፍራንክሊን]] በሕዝባዊ ዜጎች ቡድን ባለቤትነት የተያዘውን የ[[ፊላዴልፊያ]] ላይብረሪ ካምፓኒ አቋቋመ፣ እሱም በፍጥነት ከመጻሕፍት ግዛት አልፎ የሳይንሳዊ ሙከራ ማዕከል የሆነው እና የህዝብ ሳይንሳዊ ሙከራዎችን ያቀረበ።[15] ] ቤንጃሚን ፍራንክሊን በ[[ማሣቹሰትስ|ማሳቹሴትስ]] ከተማ ለሁሉም በነጻ እንዲገኝ ድምጽ የሰጠችውን የመፅሃፍ ስብስብ በ[[ማሣቹሰትስ|ማሳቹሴትስ]] ላይ ኢንቨስት አድርጓል።[16] አካዳሚ ደ ቺሩርጊያ ([[ፓሪስ]]) በ1736 የመጀመሪያው የ[[ሕክምና]] መጽሔት ተብሎ የሚታሰበውን Memoires pour les Chirurgiens አሳተመ። በሮያል ሶሳይቲ ([[ለንደን|ሎንዶን]]) ላይ የተቀረጸው የ[[አሜሪካ]] የፍልስፍና ማህበር በ1743 በ[[ፊላዴልፊያ|ፊላደልፊያ]] ተቋቋመ። እንደ ሌሎች በርካታ ሳይንሳዊ መጽሔቶች እና ማህበረሰቦች ተመስርተው፣ አሎይስ ሴኔፌልደር በ1796 በ[[ጀርመን]] ውስጥ በጅምላ ማተሚያ ስራ ላይ የሚውል የሊቶግራፊን ፅንሰ-ሀሳብ አዳብረዋል። == ማህበራዊ ሚዲያ በሰዎች እና በኢንዱስትሪ ላይ የሚያሳድረው ተጽዕኖ == የማህበራዊ ሚዲያ ኔትወርኮች ብዙ ጊዜ ወይም ባህላዊ የመረጃ ስርጭት መዳረሻ ላላቸው ሰዎች ክፍት የመረጃ አካባቢን ይሰጣሉ፣ "[26] የማህበራዊ ሚዲያ ውህደት እንደ የመዳረሻ ነጥብ ለተጠቃሚዎች እና አቅራቢዎች በጣም ጠቃሚ እና ሁለገብ ጠቃሚ መሳሪያ ነው። ሁሉም ዋና ዋና የዜና አቅራቢዎች ታይነት እና እንደ [[ፌስቡክ]] እና [[ትዊተር]] ባሉ አውታረ መረቦች በኩል የተመልካቾችን ስፋት ከፍ በማድረግ የመድረሻ ነጥብ አላቸው። በማህበራዊ ሚዲያ ሰዎች መረጃን በሚያውቁት ሰዎች ይመራሉ ወይም ይሰጣሉ። "በ...ይዘት ላይ ማጋራት፣ ላይክ እና አስተያየት የመስጠት" [28] መቻል ተደራሽነቱን ከባህላዊ ዘዴዎች የበለጠ እና ሰፊ ያደርገዋል። ሰዎች ከመረጃ ጋር መገናኘት ይወዳሉ፣ የሚያውቋቸውን ሰዎች በእውቀት ክበባቸው ውስጥ ማካተት ያስደስታቸዋል። በማህበራዊ ሚዲያ ማጋራት በጣም ተደማጭነት ስላለው አሳታሚዎች ስኬታማ ለመሆን ከፈለጉ "በጥሩ መጫወት" አለባቸው። ምንም እንኳን ሁለቱንም የተጠቃሚ መሰረት ተሞክሮዎች ለማሻሻል ብዙ ጊዜ ለአሳታሚዎች እና ፌስቡክ "አዲስ ይዘትን ማጋራት፣ ማስተዋወቅ እና ይፋ ማድረግ"[28] በጋራ ይጠቅማል። የብዙዎች አስተያየት ተጽእኖ ሊታሰብ በማይቻል መንገድ ሊሰራጭ ይችላል. ማህበራዊ ሚዲያ በቀላሉ ለመማር እና በመሳሪያዎች ተደራሽነት መስተጋብር ይፈቅዳል። ዎል ስትሪት ጆርናል በፌስቡክ በኩል መተግበሪያን ያቀርባል፣ እና ዋሽንግተን ፖስት አንድ እርምጃ ወደ ፊት ሄዶ በ6 ወራት ውስጥ በ19.5 ሚሊዮን ተጠቃሚዎች የወረደ ራሱን የቻለ ማህበራዊ መተግበሪያ ያቀርባል፣ መረጃ. == የምርምር ዘርፎች እና መተግበሪያዎች == የኢንፎርሜሽን ሳይንስ የሚመረምረው እና የሚያዳብርባቸው የሚከተሉት ዘርፎች ናቸው። '''የመረጃ ተደራሽነት''' የመረጃ ተደራሽነት የኢንፎርማቲክስ፣ የኢንፎርሜሽን ሳይንስ፣ የኢንፎርሜሽን ደህንነት፣ የቋንቋ ቴክኖሎጂ እና የ[[ኮምፒውተር ሳይንስ]] መገናኛ ላይ የምርምር መስክ ነው። የመረጃ ተደራሽነት [[ጥናት]] ዓላማዎች ብዙ እና ያልተጠቀሙ መረጃዎችን በራስ ሰር ማቀናበር እና የተጠቃሚዎችን ተደራሽነት ቀላል ማድረግ ነው። መብቶችን ስለመስጠት እና ያልተፈቀዱ ተጠቃሚዎችን መዳረሻ ስለመገደብስ? የተደራሽነት መጠን ለመረጃው በተሰጠው የማረጋገጫ ደረጃ መገለጽ አለበት። ተፈፃሚነት ያላቸው ቴክኖሎጂዎች መረጃን ማግኘት፣ የጽሑፍ ማዕድን ማውጣት፣ የጽሑፍ ማረም፣ የማሽን ትርጉም እና የጽሑፍ ምድብ ያካትታሉ። በውይይት ውስጥ፣ የመረጃ ተደራሽነት ብዙውን ጊዜ የነጻ እና የተዘጋ ወይም የህዝብ የመረጃ ተደራሽነት መድንን በሚመለከት ይገለጻል እና በቅጂ መብት፣ በፓተንት [[ሕግ|ህግ]] እና በህዝባዊ አገልግሎት ላይ በሚደረጉ ውይይቶች ይነሳል። የህዝብ ቤተ መፃህፍት የመረጃ ማረጋገጫ [[እውቀት]]ን ለመስጠት ግብዓቶችን ይፈልጋሉ። '''መረጃ መፈለግ''' መረጃ መፈለግ በ[[ሰው]] እና በ[[ቴክኖዎሎጂ|ቴክኖሎጂ]] ሁኔታዎች ውስጥ መረጃን ለማግኘት የመሞከር ሂደት ወይም እንቅስቃሴ ነው። መረጃ መፈለግ ከመረጃ ማግኛ (IR) ጋር የተያያዘ ነው ነገር ግን የተለየ ነው። ብዙ የቤተ-መጻህፍት እና የመረጃ ሳይንስ (LIS) ምርምር በተለያዩ የሙያ ስራዎች መስክ ውስጥ ባሉ ባለሙያዎች መረጃ ፍለጋ ልምዶች ላይ ያተኮረ ነው. የቤተ-መጻህፍት ባለሙያዎች፣[35] ምሁራን፣[36] የህክምና ባለሙያዎች፣ [37] መሐንዲሶች [38] እና ጠበቆች [39] (ሌሎችም መካከል) መረጃ የመፈለግ ባህሪ ላይ ጥናቶች ተካሂደዋል። አብዛኛው ይህ ጥናት በሌኪ፣ ፔትግሪው (አሁን ፊሸር) እና ሲልቫን በ1996 የኤልአይኤስን ስነ-ጽሁፍ (እንዲሁም የሌሎች አካዳሚያዊ መስኮች ስነ-ጽሁፍ) የባለሙያዎችን መረጃ በመፈለግ ላይ ሰፊ ግምገማ ባደረጉት ስራ ላይ ተወስዷል። '''የእውቀት ውክልና እና ምክንያታዊነት''' የእውቀት ውክልና (KR) እውቀትን በምልክቶች ውስጥ ለመወከል የታለመ የሰው ሰራሽ ኢንተለጀንስ ጥናት አካባቢ ሲሆን ከእነዚህ የ[[እውቀት]] ክፍሎች መረዳትን ለማመቻቸት እና አዳዲስ የእውቀት ክፍሎችን መፍጠር። KR ከስር የእውቀት ሞዴል ወይም የእውቀት መሰረት ስርዓት (KBS) እንደ የትርጉም አውታረመረብ ነጻ እንዲሆን ማድረግ ይቻላል።[42]የ[[እውቀት]] ውክልና (KR) ምርምር እንዴት በትክክል እና በትክክል ማመዛዘን እንደሚቻል እና በእውቀት ጎራ ውስጥ ያሉ የእውነታዎችን ስብስብ ለመወከል የምልክት ስብስቦችን እንዴት መጠቀም እንደሚቻል ላይ ትንተናን ያካትታል። የምልክት መዝገበ ቃላት እና የአመክንዮ ስርዓት አንድ ላይ ተጣምረው በKR ውስጥ ስላሉት ንጥረ ነገሮች ግምቶችን ለማስቻል አዲስ የKR ዓረፍተ ነገሮችን ለመፍጠር። አመክንዮ የማመዛዘን ተግባራት በKR ስርዓት ውስጥ ባሉ ምልክቶች ላይ እንዴት መተግበር እንዳለባቸው መደበኛ ትርጓሜዎችን ለማቅረብ ይጠቅማል። አመክንዮ ኦፕሬተሮች እንዴት እውቀቱን እንደሚያስኬዱ እና እንደሚያሻሽሉ ለመግለጽ ጥቅም ላይ ይውላል። የኦፕሬተሮች እና ኦፕሬሽኖች ምሳሌዎች፣ አሉታዊነት፣ ትስስር፣ ተውላጠ-ቃላት፣ ቅጽሎች፣ ኳንቲፊየሮች እና ሞዳል ኦፕሬተሮችን ያካትታሉ። [[ስነ አምክንዮ|አመክንዮ]]ው የትርጓሜ ቲዎሪ ነው። እነዚህ ንጥረ ነገሮች-ምልክቶች፣ ኦፕሬተሮች እና የትርጓሜ ፅንሰ-ሀሳብ በKR ውስጥ የምልክቶችን ቅደም ተከተል የሚሰጡ ናቸው። == ዋቢዎች == # Stock, W.G., & Stock, M. (2013) https://books.google.com/books?id=d1PnBQAAQBAJ&q=%22information+science%22 Berlin, Boston, MA: De Gruyter Saur. # Yan, Xue-Shan (2011-07-23) https://doi.org/10.3390%2Finfo2030510 ''Information''. '''2''' (3): 510–527. https://doi.org/10.3390%2Finfo2030510 # https://web.archive.org/web/20111112233108/http://pespmc1.vub.ac.be/ASC/TECHNO_DETER.html Principia Cibernetica Web. Archived from http://pespmc1.vub.ac.be/ASC/Techno_deter.html {{Wayback|url=http://pespmc1.vub.ac.be/ASC/Techno_deter.html |date=20111112233108 }} on 2011-11-12. Retrieved 2011-11-28. # https://www.merriam-webster.com/dictionary/information%20science ''www.merriam-webster.com''. Archived from the original on 2017-09-25. Retrieved 2017-09-25. # Borko, H. (1968). Information science: What is it? ''American Documentation'' 19(1), 3¬5. # Luciano Floridi, http://www.blackwellpublishing.com/pci/downloads/introduction.pdf {{Wayback|url=http://www.blackwellpublishing.com/pci/downloads/introduction.pdf |date=20121009171740 }} 2012-03-16 at the https://en.wikipedia.org/wiki/Wayback_Machine ''Metaphilosophy'', 2002, (33), 1/2 # Garshol, L. M. (2004)https://web.archive.org/web/20081017174807/http://www.ontopia.net/topicmaps/materials/tm-vs-thesauri.html#N773 ''Archived from'' http://www.ontopia.net/topicmaps/materials/tm-vs-thesauri.html#N773 ''on 17 October 2008. Retrieved 13 October 2008.'' # https://en.wikipedia.org/wiki/Tom_Gruber (June 1993). http://tomgruber.org/writing/ontolingua-kaj-1993.pdf https://en.wikipedia.org/wiki/Knowledge_Acquisition'''5''' (2): 199–220 https://en.wikipedia.org/wiki/CiteSeerX_(identifier) https://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/summary?doi=10.1.1.101.7493 from the original on 2008-12-17. Retrieved 2012-04-29. # Arvidsson, F.; Flycht-Eriksson, A.https://web.archive.org/web/20081217030507/http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }} Archived from http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf<nowiki/>PDF) on 17 December 2008. Retrieved 26 November 2008 # Reichman, F. (1961). Notched Cards. In R. Shaw (Ed.), The state of the library art (Volume 4, Part 1, pp. 11–55). New Brunswick, NJ: Rutgers, The State University, Graduate School of Library Service # Emard, J. P. (1976). "An information science chronology in perspective". ''Bulletin of the American Society for Information Science''. '''2''' (8): 51–56. # Smith, E. S. (1993). "On the shoulders of giants: From Boole to Shannon to Taube: The origins and development of computerized information from the mid-19th century to the present". ''Information Technology and Libraries''. '''12''' (2): 217–226. # Skolnik, H (1976). "Milestones in chemical information science: Award symposium on contributions of the Division of Chemical Literature (Information) to the Chemical Society". ''Journal of Chemical Information and Computer Sciences''. '''16''' (4): 187–193. https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1021%2Fci60008a001 == ምንጮች == * Borko, H. (1968)."የመረጃ ሳይንስ: ምንድን ነው?". የአሜሪካ ሰነድ. ዊሊ. 19 (1)፡ 3–5.https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1002%2Fasi.5090190103 https://en.wikipedia.org/wiki/ISSN_(identifier) https://www.worldcat.org/issn/0096-946X * Leckie, Gloria J.; Pettigrew, Karen E.; Sylvain, Christian (1996).https://semanticscholar.org/paper/4a6306d8d099966ffde9f3a0e4d11272727be601''Library Quarterly''. '''66''' (2): 161–193.https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1086%2F602864 * Wark, McKenzie (1997). ''The Virtual Republic''. Allen & Unwin, St Leonards * Wilkinson, Margaret A (2001). "ችግርን ለመፍታት በጠበቆች የሚጠቀሙባቸው የመረጃ ምንጮች፡ ተጨባጭ ዳሰሳ". ''Library & Information Science Research''. '''23''' (3): 257–276 https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1016%2Fs0740-8188%2801%2900082-2 https://en.wikipedia.org/wiki/S2CID_(identifier) https://api.semanticscholar.org/CorpusID:59067811 == ተጨማሪ ንባብ == * Khosrow-Pour, Mehdi (2005-03-22). የመረጃ ሳይንስ እና ቴክኖሎጂ ኢንሳይክሎፔዲያ. የሃሳብ ቡድን ማጣቀሻ. https://en.wikipedia.org/wiki/ISBN_(identifier) https://en.wikipedia.org/wiki/Special:BookSources/978-1-59140-553-5 == ውጫዊ አገናኞች == * https://www.asist.org/ "በኢንፎርሜሽን ሳይንስ ልምምድ እና በምርምር መካከል ያለውን ልዩነት የሚያጠናቅቅ የባለሙያ ማህበር። ASIS & T አባላት የኢንፎርሜሽን ሳይንስ፣ ኮምፒውተር ሳይንስ፣ ሊንጉስቲክስ፣ አስተዳደር፣ ላይብረሪያንሺፕ፣ ምህንድስና፣ የውሂብ ሳይንስ፣ የመረጃ አርክቴክቸር፣ ህግ፣ ህክምና፣ ኬሚስትሪ፣ ትምህርት እና ተዛማጅ ጉዳዮችን ይወክላሉ። ቴክኖሎጂ". * https://www.ischools.org/ * http://www.success.co.il/is/index.html * http://jis.sagepub.com/ * http://dlist.sir.arizona.edu/ * https://web.archive.org/web/20120521123701/http://www.mesc.usgs.gov/ISB/Science.asp * https://web.archive.org/web/20110319220648/http://www.twu.edu/library/Nitecki/ * https://web.archive.org/web/20110319220648/http://www.twu.edu/library/Nitecki/ * https://web.archive.org/web/20110221054829/http://gseis.ucla.edu/faculty/bates/articles/Berkeley.html * http://www.libsci.sc.edu/bob/istchron/ISCNET/ISCHRON.HTM {{Wayback|url=http://www.libsci.sc.edu/bob/istchron/ISCNET/ISCHRON.HTM |date=20110514235219 }} * https://web.archive.org/web/20140605070024/http://libres.curtin.edu.au/ * https://en.wikipedia.org/wiki/Shared_decision-making poerloiz15mygyi4i7z6xk64x6cbtt9 385908 385906 2025-06-24T05:01:41Z InternetArchiveBot 35471 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 385908 wikitext text/x-wiki [[ስዕል:Bibliometrics definition.svg|thumb|426x426px]] '''የኢንፎርሜሽን ሳይንስ''' (የመረጃ ጥናቶች በመባልም ይታወቃል) በዋነኛነት በመተንተን፣ በመሰብሰብ፣ በመመደብ፣ በማታለል፣ በማከማቸት፣ በማንሳት፣ በመንቀሳቀስ፣ በማሰራጨት እና በ[[የመረጃ ኅብረተሠብ|መረጃ]] ጥበቃ ላይ የሚያተኩር የ[[ትምህርት]] መስክ ነው።[1] በመስክ ውስጥ እና ከውጪ ያሉ ባለሙያዎች የመረጃ ስርአቶችን የመፍጠር፣ የመተካት፣ የማሻሻል ወይም የመረዳት አላማ በሰዎች፣ በድርጅቶች እና በማናቸውም ነባር የመረጃ ስርዓቶች መካከል ካለው መስተጋብር በተጨማሪ በድርጅቶች ውስጥ የ[[እውቀት]] አተገባበር እና አጠቃቀም ያጠናል። ከታሪክ አኳያ [[የመረጃ ሳይንስ]] (ኢንፎርማቲክስ) ከ[[ኮምፒዩተር ሳይንስ]]፣ ከዳታ ሳይንስ፣ ከ[[ሥነ-ልቦና|ሥነ ልቦና፣]] ከ[[ቴክኖዎሎጂ|ቴክኖሎጂ]]፣ ከቤተመፃህፍት ሳይንስ፣ ከጤና አጠባበቅ እና ከስለላ ኤጀንሲዎች ጋር የተያያዘ ነው።[2] ሆኖም፣ የመረጃ ሳይንስ እንደ አርኪቫል ሳይንስ፣ የግንዛቤ ሳይንስ፣ [[ንግድ]]፣ [[ህግ]]፣ የቋንቋ ሳይንስ፣ ሙዚዮሎጂ፣ አስተዳደር፣ [[ሂሳብ]]፣ [[ፍልስፍና]]፣ የህዝብ ፖሊሲ ​​እና ማህበራዊ ሳይንሶች ያሉ የተለያዩ ዘርፎችን ያካትታል። == መሠረቶች == '''ወሰን እና ቅርብ''' የኢንፎርሜሽን ሳይንስ ችግሮችን ከሚመለከታቸው ባለድርሻ አካላት አንፃር በመረዳት መረጃን እና ሌሎች ቴክኖሎጂዎችን እንደ አስፈላጊነቱ በመተግበር ላይ ያተኩራል። በሌላ አገላለጽ፣ በዚያ ሥርዓት ውስጥ ካሉ የ[[ቴክኖሎጂ]] ክፍሎች ይልቅ በመጀመሪያ የስርዓት ችግሮችን ይፈታል ማለት ነው። በዚህ ረገድ አንድ ሰው የመረጃ ሳይንስን ለቴክኖሎጂ ቆራጥነት ምላሽ አድርጎ ማየት ይችላል, ቴክኖሎጂ "በራሱ ህጎች ያድጋል, የራሱን እምቅ ችሎታ የሚገነዘበው, በሚገኙ ቁሳዊ ሀብቶች እና በገንቢዎቹ ፈጠራ ብቻ የተገደበ ነው. ስለዚህ ሁሉንም ሌሎች የህብረተሰብ ስርአቶችን የሚቆጣጠር እና የሚያሰራጭ ራሱን የቻለ ስርዓት ተደርጎ ይወሰድ።"[3] '''ፍቺዎች''' የመጀመሪያው የታወቀው "የመረጃ ሳይንስ" ቃል አጠቃቀም በ1955 ነበር።[4] የኢንፎርሜሽን ሳይንስ ቀደምት ፍቺ (ወደ 1968 የአሜሪካ ሰነድ ኢንስቲትዩት እራሱን የአሜሪካ የመረጃ ሳይንስ እና ቴክኖሎጂ ማህበር ብሎ የሰየመበት አመት) እንዲህ ይላል። "የኢንፎርሜሽን ሳይንስ የመረጃ ባህሪ እና ባህሪን ፣ የመረጃ ፍሰትን የሚቆጣጠሩ ሀይሎችን እና የመረጃ አያያዝ ዘዴዎችን ለተመቻቸ ተደራሽነት እና አጠቃቀም የሚመረምር ዲሲፕሊን ነው ። አመጣጡን ፣ አሰባሰብን በሚመለከት የእውቀት አካልን ይመለከታል። አደረጃጀት፣ ማከማቻ፣ ሰርስሮ ማውጣት፣ አተረጓጎም፣ ማስተላለፍ፣ መለወጥ እና መረጃን መጠቀም ይህ በተፈጥሮም ሆነ በአርቴፊሻል ሲስተም ውስጥ ያሉ የመረጃ ውክልናዎች ትክክለኛነት፣ የተቀላጠፈ መልእክት ለማስተላለፍ ኮዶችን መጠቀም እና የመረጃ ማቀነባበሪያ መሳሪያዎችን እና ቴክኒኮችን ማጥናትን ያጠቃልላል። እንደ ኮምፒውተር እና የፕሮግራም አወጣጥ ስርዓታቸው፡ ከሂሳብ፣ ከሎጂክ፣ ከቋንቋ፣ ከስነ ልቦና፣ ከኮምፒዩተር ቴክኖሎጂ፣ ከኦፕሬሽን ምርምር፣ ከግራፊክ ጥበብ፣ ከግንኙነት፣ ከማኔጅመንት እና ከሌሎች ተመሳሳይ ዘርፎች የተገኘ እና ተያያዥነት ያለው ኢንተርዲሲፕሊናዊ ሳይንስ ነው። አፕሊኬሽኑን ሳይመለከት ጉዳዩን የሚጠይቅ ንጹህ የሳይንስ ክፍል እና አገልግሎቶችን እና ምርቶችን የሚያዳብር ተግባራዊ ሳይንስ አካል። (ቦርኮ 1968፣ ገጽ 3) [5] '''የመረጃ ፍልስፍና''' የመረጃ ፍልስፍና በ[[ስነ-ልቦና]]፣ በ[[ኮምፒውተር ሳይንስ]]፣ በኢንፎርሜሽን ቴክኖሎጂ እና በ[[ፍልስፍና]] መገናኛ ላይ የሚነሱ ፅንሰ-ሀሳባዊ ጉዳዮችን ያጠናል። ተለዋዋጭ ሁኔታዎችን ፣ አጠቃቀሙን እና ሳይንሶችን እንዲሁም የመረጃ-ንድፈ-ሀሳባዊ እና ስሌት ዘዴዎችን በፍልስፍና ችግሮቹ ላይ ማብራራት እና መተግበርን ጨምሮ የፅንሰ-ሀሳባዊ ተፈጥሮ እና የመረጃ መሰረታዊ መርሆችን መመርመርን ያጠቃልላል።[10] == ሙያዎች == '''የመረጃ ሳይንቲስት''' የኢንፎርሜሽን ሳይንቲስት ግለሰብ ነው፣ ብዙውን ጊዜ ተዛማጅነት ያለው የትምህርት አይነት ዲግሪ ወይም ከፍተኛ የትምህርት ደረጃ ያለው፣ በኢንዱስትሪ ውስጥ ላሉ ሳይንሳዊ እና ቴክኒካል ምርምር ሰራተኞች ወይም መምህራንን እና ተማሪዎችን በአካዳሚ ትምህርት የሚሰጥ መረጃ የሚሰጥ ነው። የኢንደስትሪው *የመረጃ ስፔሻሊስት/ሳይንቲስት* እና የአካዳሚክ መረጃ ርዕሰ ጉዳይ ስፔሻሊስት/ላይብረሪያን በአጠቃላይ ተመሳሳይ የርእሰ-ጉዳይ ዳራ ስልጠና አላቸው፣ነገር ግን የአካዳሚክ ቦታ ያዡ ሁለተኛ ዲግሪ (MLS/MI/MA in IS, e.g.) እንዲይዝ ይጠበቅበታል። ከርዕሰ ጉዳይ ማስተር በተጨማሪ በመረጃ እና በቤተመጻሕፍት ጥናቶች። ርዕሱ በኢንፎርሜሽን ሳይንስ ላይ ምርምር የሚያደርግ ግለሰብንም ይመለከታል። '''የስርዓት ተንታኝ''' የስርዓት ተንታኝ ለአንድ የተወሰነ ፍላጎት የመረጃ ስርዓቶችን በመፍጠር፣ በመንደፍ እና በማሻሻል ላይ ይሰራል። ብዙ ጊዜ የስርዓት ተንታኞች በድርጅቱ (ዎች) ውስጥ ቅልጥፍናን እና [[ምርታማነት]]ን ለማሻሻል ድርጅታዊ ሂደቶችን እና መረጃን የማግኘት ቴክኒኮችን ለመገምገም እና ለመተግበር ከአንድ ወይም ከዚያ በላይ ከሆኑ ንግዶች ጋር ይሰራሉ። '''የመረጃ ባለሙያ''' የመረጃ ባለሙያ ማለት መረጃን የሚጠብቅ፣ የሚያደራጅ እና የሚያሰራጭ ግለሰብ ነው። የመረጃ ባለሙያዎች የተቀዳ እውቀትን በማደራጀት እና በማንሳት የተካኑ ናቸው። በተለምዶ ሥራቸው ከሕትመት ዕቃዎች ጋር ነው, ነገር ግን እነዚህ ችሎታዎች በኤሌክትሮኒክስ, ምስላዊ, ኦዲዮ እና ዲጂታል ቁሳቁሶች እየጨመሩ መጥተዋል. የመረጃ ባለሙያዎች በተለያዩ የህዝብ፣ የግል፣ ለትርፍ ያልተቋቋሙ እና የትምህርት ተቋማት ውስጥ ይሰራሉ። የመረጃ ባለሙያዎችም በድርጅታዊ እና በኢንዱስትሪ ሁኔታዎች ውስጥ ሊገኙ ይችላሉ. የስርዓት ንድፍ እና ልማት እና የስርዓት ትንተና የሚያካትቱ ሚናዎችን ማከናወን። == ታሪክ == '''ቀደምት ጅምር''' የኢንፎርሜሽን ሳይንስ መረጃን መሰብሰብ፣ መመደብ፣ ማጭበርበር፣ ማከማቻ፣ ሰርስሮ ማውጣት እና ማሰራጨት በማጥናት የሰው ልጅ የ[[እውቀት]] ክምችት ውስጥ ነው። የመረጃ ትንተና የተካሄደው ቢያንስ በአሦር ኢምፓየር ዘመን ባሁኑ ጊዜ [[ቤተ መጻሕፍት]] እና መዛግብት በመባል የሚታወቁት የ[[ባህል]] ማስቀመጫዎች ብቅ እያሉ ነው።[14] በተቋም ደረጃ የኢንፎርሜሽን ሳይንስ በ19ኛው ክፍለ ዘመን ከሌሎች በርካታ የማህበራዊ ሳይንስ ዘርፎች ጋር ብቅ አለ። እንደ ሳይንስ ግን በሳይንስ [[ታሪክ]] ውስጥ ተቋማዊ ሥረ መሰረቱን ያገኘው በ1665 በሮያል ሶሳይቲ ([[ለንደን|ሎንዶን]]) የ[[ፍልስፍና]] ግብይቶች የመጀመሪያ እትሞችን ባጠቃላይ እንደ መጀመሪያው ሳይንሳዊ መጽሔት ከታተመ ጀምሮ ነው። የሳይንስ ተቋማዊነት በ [[18ኛው ምዕተ ዓመት|18 ኛው ክፍለ ዘመን]] ውስጥ ተከስቷል. እ.ኤ.አ. በ1731 [[ቤንጃሚን ፍራንክሊን]] በሕዝባዊ ዜጎች ቡድን ባለቤትነት የተያዘውን የ[[ፊላዴልፊያ]] ላይብረሪ ካምፓኒ አቋቋመ፣ እሱም በፍጥነት ከመጻሕፍት ግዛት አልፎ የሳይንሳዊ ሙከራ ማዕከል የሆነው እና የህዝብ ሳይንሳዊ ሙከራዎችን ያቀረበ።[15] ] ቤንጃሚን ፍራንክሊን በ[[ማሣቹሰትስ|ማሳቹሴትስ]] ከተማ ለሁሉም በነጻ እንዲገኝ ድምጽ የሰጠችውን የመፅሃፍ ስብስብ በ[[ማሣቹሰትስ|ማሳቹሴትስ]] ላይ ኢንቨስት አድርጓል።[16] አካዳሚ ደ ቺሩርጊያ ([[ፓሪስ]]) በ1736 የመጀመሪያው የ[[ሕክምና]] መጽሔት ተብሎ የሚታሰበውን Memoires pour les Chirurgiens አሳተመ። በሮያል ሶሳይቲ ([[ለንደን|ሎንዶን]]) ላይ የተቀረጸው የ[[አሜሪካ]] የፍልስፍና ማህበር በ1743 በ[[ፊላዴልፊያ|ፊላደልፊያ]] ተቋቋመ። እንደ ሌሎች በርካታ ሳይንሳዊ መጽሔቶች እና ማህበረሰቦች ተመስርተው፣ አሎይስ ሴኔፌልደር በ1796 በ[[ጀርመን]] ውስጥ በጅምላ ማተሚያ ስራ ላይ የሚውል የሊቶግራፊን ፅንሰ-ሀሳብ አዳብረዋል። == ማህበራዊ ሚዲያ በሰዎች እና በኢንዱስትሪ ላይ የሚያሳድረው ተጽዕኖ == የማህበራዊ ሚዲያ ኔትወርኮች ብዙ ጊዜ ወይም ባህላዊ የመረጃ ስርጭት መዳረሻ ላላቸው ሰዎች ክፍት የመረጃ አካባቢን ይሰጣሉ፣ "[26] የማህበራዊ ሚዲያ ውህደት እንደ የመዳረሻ ነጥብ ለተጠቃሚዎች እና አቅራቢዎች በጣም ጠቃሚ እና ሁለገብ ጠቃሚ መሳሪያ ነው። ሁሉም ዋና ዋና የዜና አቅራቢዎች ታይነት እና እንደ [[ፌስቡክ]] እና [[ትዊተር]] ባሉ አውታረ መረቦች በኩል የተመልካቾችን ስፋት ከፍ በማድረግ የመድረሻ ነጥብ አላቸው። በማህበራዊ ሚዲያ ሰዎች መረጃን በሚያውቁት ሰዎች ይመራሉ ወይም ይሰጣሉ። "በ...ይዘት ላይ ማጋራት፣ ላይክ እና አስተያየት የመስጠት" [28] መቻል ተደራሽነቱን ከባህላዊ ዘዴዎች የበለጠ እና ሰፊ ያደርገዋል። ሰዎች ከመረጃ ጋር መገናኘት ይወዳሉ፣ የሚያውቋቸውን ሰዎች በእውቀት ክበባቸው ውስጥ ማካተት ያስደስታቸዋል። በማህበራዊ ሚዲያ ማጋራት በጣም ተደማጭነት ስላለው አሳታሚዎች ስኬታማ ለመሆን ከፈለጉ "በጥሩ መጫወት" አለባቸው። ምንም እንኳን ሁለቱንም የተጠቃሚ መሰረት ተሞክሮዎች ለማሻሻል ብዙ ጊዜ ለአሳታሚዎች እና ፌስቡክ "አዲስ ይዘትን ማጋራት፣ ማስተዋወቅ እና ይፋ ማድረግ"[28] በጋራ ይጠቅማል። የብዙዎች አስተያየት ተጽእኖ ሊታሰብ በማይቻል መንገድ ሊሰራጭ ይችላል. ማህበራዊ ሚዲያ በቀላሉ ለመማር እና በመሳሪያዎች ተደራሽነት መስተጋብር ይፈቅዳል። ዎል ስትሪት ጆርናል በፌስቡክ በኩል መተግበሪያን ያቀርባል፣ እና ዋሽንግተን ፖስት አንድ እርምጃ ወደ ፊት ሄዶ በ6 ወራት ውስጥ በ19.5 ሚሊዮን ተጠቃሚዎች የወረደ ራሱን የቻለ ማህበራዊ መተግበሪያ ያቀርባል፣ መረጃ. == የምርምር ዘርፎች እና መተግበሪያዎች == የኢንፎርሜሽን ሳይንስ የሚመረምረው እና የሚያዳብርባቸው የሚከተሉት ዘርፎች ናቸው። '''የመረጃ ተደራሽነት''' የመረጃ ተደራሽነት የኢንፎርማቲክስ፣ የኢንፎርሜሽን ሳይንስ፣ የኢንፎርሜሽን ደህንነት፣ የቋንቋ ቴክኖሎጂ እና የ[[ኮምፒውተር ሳይንስ]] መገናኛ ላይ የምርምር መስክ ነው። የመረጃ ተደራሽነት [[ጥናት]] ዓላማዎች ብዙ እና ያልተጠቀሙ መረጃዎችን በራስ ሰር ማቀናበር እና የተጠቃሚዎችን ተደራሽነት ቀላል ማድረግ ነው። መብቶችን ስለመስጠት እና ያልተፈቀዱ ተጠቃሚዎችን መዳረሻ ስለመገደብስ? የተደራሽነት መጠን ለመረጃው በተሰጠው የማረጋገጫ ደረጃ መገለጽ አለበት። ተፈፃሚነት ያላቸው ቴክኖሎጂዎች መረጃን ማግኘት፣ የጽሑፍ ማዕድን ማውጣት፣ የጽሑፍ ማረም፣ የማሽን ትርጉም እና የጽሑፍ ምድብ ያካትታሉ። በውይይት ውስጥ፣ የመረጃ ተደራሽነት ብዙውን ጊዜ የነጻ እና የተዘጋ ወይም የህዝብ የመረጃ ተደራሽነት መድንን በሚመለከት ይገለጻል እና በቅጂ መብት፣ በፓተንት [[ሕግ|ህግ]] እና በህዝባዊ አገልግሎት ላይ በሚደረጉ ውይይቶች ይነሳል። የህዝብ ቤተ መፃህፍት የመረጃ ማረጋገጫ [[እውቀት]]ን ለመስጠት ግብዓቶችን ይፈልጋሉ። '''መረጃ መፈለግ''' መረጃ መፈለግ በ[[ሰው]] እና በ[[ቴክኖዎሎጂ|ቴክኖሎጂ]] ሁኔታዎች ውስጥ መረጃን ለማግኘት የመሞከር ሂደት ወይም እንቅስቃሴ ነው። መረጃ መፈለግ ከመረጃ ማግኛ (IR) ጋር የተያያዘ ነው ነገር ግን የተለየ ነው። ብዙ የቤተ-መጻህፍት እና የመረጃ ሳይንስ (LIS) ምርምር በተለያዩ የሙያ ስራዎች መስክ ውስጥ ባሉ ባለሙያዎች መረጃ ፍለጋ ልምዶች ላይ ያተኮረ ነው. የቤተ-መጻህፍት ባለሙያዎች፣[35] ምሁራን፣[36] የህክምና ባለሙያዎች፣ [37] መሐንዲሶች [38] እና ጠበቆች [39] (ሌሎችም መካከል) መረጃ የመፈለግ ባህሪ ላይ ጥናቶች ተካሂደዋል። አብዛኛው ይህ ጥናት በሌኪ፣ ፔትግሪው (አሁን ፊሸር) እና ሲልቫን በ1996 የኤልአይኤስን ስነ-ጽሁፍ (እንዲሁም የሌሎች አካዳሚያዊ መስኮች ስነ-ጽሁፍ) የባለሙያዎችን መረጃ በመፈለግ ላይ ሰፊ ግምገማ ባደረጉት ስራ ላይ ተወስዷል። '''የእውቀት ውክልና እና ምክንያታዊነት''' የእውቀት ውክልና (KR) እውቀትን በምልክቶች ውስጥ ለመወከል የታለመ የሰው ሰራሽ ኢንተለጀንስ ጥናት አካባቢ ሲሆን ከእነዚህ የ[[እውቀት]] ክፍሎች መረዳትን ለማመቻቸት እና አዳዲስ የእውቀት ክፍሎችን መፍጠር። KR ከስር የእውቀት ሞዴል ወይም የእውቀት መሰረት ስርዓት (KBS) እንደ የትርጉም አውታረመረብ ነጻ እንዲሆን ማድረግ ይቻላል።[42]የ[[እውቀት]] ውክልና (KR) ምርምር እንዴት በትክክል እና በትክክል ማመዛዘን እንደሚቻል እና በእውቀት ጎራ ውስጥ ያሉ የእውነታዎችን ስብስብ ለመወከል የምልክት ስብስቦችን እንዴት መጠቀም እንደሚቻል ላይ ትንተናን ያካትታል። የምልክት መዝገበ ቃላት እና የአመክንዮ ስርዓት አንድ ላይ ተጣምረው በKR ውስጥ ስላሉት ንጥረ ነገሮች ግምቶችን ለማስቻል አዲስ የKR ዓረፍተ ነገሮችን ለመፍጠር። አመክንዮ የማመዛዘን ተግባራት በKR ስርዓት ውስጥ ባሉ ምልክቶች ላይ እንዴት መተግበር እንዳለባቸው መደበኛ ትርጓሜዎችን ለማቅረብ ይጠቅማል። አመክንዮ ኦፕሬተሮች እንዴት እውቀቱን እንደሚያስኬዱ እና እንደሚያሻሽሉ ለመግለጽ ጥቅም ላይ ይውላል። የኦፕሬተሮች እና ኦፕሬሽኖች ምሳሌዎች፣ አሉታዊነት፣ ትስስር፣ ተውላጠ-ቃላት፣ ቅጽሎች፣ ኳንቲፊየሮች እና ሞዳል ኦፕሬተሮችን ያካትታሉ። [[ስነ አምክንዮ|አመክንዮ]]ው የትርጓሜ ቲዎሪ ነው። እነዚህ ንጥረ ነገሮች-ምልክቶች፣ ኦፕሬተሮች እና የትርጓሜ ፅንሰ-ሀሳብ በKR ውስጥ የምልክቶችን ቅደም ተከተል የሚሰጡ ናቸው። == ዋቢዎች == # Stock, W.G., & Stock, M. (2013) https://books.google.com/books?id=d1PnBQAAQBAJ&q=%22information+science%22 Berlin, Boston, MA: De Gruyter Saur. # Yan, Xue-Shan (2011-07-23) https://doi.org/10.3390%2Finfo2030510 ''Information''. '''2''' (3): 510–527. https://doi.org/10.3390%2Finfo2030510 # https://web.archive.org/web/20111112233108/http://pespmc1.vub.ac.be/ASC/TECHNO_DETER.html Principia Cibernetica Web. Archived from http://pespmc1.vub.ac.be/ASC/Techno_deter.html {{Wayback|url=http://pespmc1.vub.ac.be/ASC/Techno_deter.html |date=20111112233108 }} on 2011-11-12. Retrieved 2011-11-28. # https://www.merriam-webster.com/dictionary/information%20science ''www.merriam-webster.com''. Archived from the original on 2017-09-25. Retrieved 2017-09-25. # Borko, H. (1968). Information science: What is it? ''American Documentation'' 19(1), 3¬5. # Luciano Floridi, http://www.blackwellpublishing.com/pci/downloads/introduction.pdf {{Wayback|url=http://www.blackwellpublishing.com/pci/downloads/introduction.pdf |date=20121009171740 }} 2012-03-16 at the https://en.wikipedia.org/wiki/Wayback_Machine ''Metaphilosophy'', 2002, (33), 1/2 # Garshol, L. M. (2004)https://web.archive.org/web/20081017174807/http://www.ontopia.net/topicmaps/materials/tm-vs-thesauri.html#N773 ''Archived from'' http://www.ontopia.net/topicmaps/materials/tm-vs-thesauri.html#N773 ''on 17 October 2008. Retrieved 13 October 2008.'' # https://en.wikipedia.org/wiki/Tom_Gruber (June 1993). http://tomgruber.org/writing/ontolingua-kaj-1993.pdf https://en.wikipedia.org/wiki/Knowledge_Acquisition'''5''' (2): 199–220 https://en.wikipedia.org/wiki/CiteSeerX_(identifier) https://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/summary?doi=10.1.1.101.7493 from the original on 2008-12-17. Retrieved 2012-04-29. # Arvidsson, F.; Flycht-Eriksson, A.https://web.archive.org/web/20081217030507/http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }} Archived from http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf<nowiki/>PDF) on 17 December 2008. Retrieved 26 November 2008 # Reichman, F. (1961). Notched Cards. In R. Shaw (Ed.), The state of the library art (Volume 4, Part 1, pp. 11–55). New Brunswick, NJ: Rutgers, The State University, Graduate School of Library Service # Emard, J. P. (1976). "An information science chronology in perspective". ''Bulletin of the American Society for Information Science''. '''2''' (8): 51–56. # Smith, E. S. (1993). "On the shoulders of giants: From Boole to Shannon to Taube: The origins and development of computerized information from the mid-19th century to the present". ''Information Technology and Libraries''. '''12''' (2): 217–226. # Skolnik, H (1976). "Milestones in chemical information science: Award symposium on contributions of the Division of Chemical Literature (Information) to the Chemical Society". ''Journal of Chemical Information and Computer Sciences''. '''16''' (4): 187–193. https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1021%2Fci60008a001 == ምንጮች == * Borko, H. (1968)."የመረጃ ሳይንስ: ምንድን ነው?". የአሜሪካ ሰነድ. ዊሊ. 19 (1)፡ 3–5.https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1002%2Fasi.5090190103 https://en.wikipedia.org/wiki/ISSN_(identifier) https://www.worldcat.org/issn/0096-946X * Leckie, Gloria J.; Pettigrew, Karen E.; Sylvain, Christian (1996).https://semanticscholar.org/paper/4a6306d8d099966ffde9f3a0e4d11272727be601''Library Quarterly''. '''66''' (2): 161–193.https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1086%2F602864 * Wark, McKenzie (1997). ''The Virtual Republic''. Allen & Unwin, St Leonards * Wilkinson, Margaret A (2001). "ችግርን ለመፍታት በጠበቆች የሚጠቀሙባቸው የመረጃ ምንጮች፡ ተጨባጭ ዳሰሳ". ''Library & Information Science Research''. '''23''' (3): 257–276 https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1016%2Fs0740-8188%2801%2900082-2 https://en.wikipedia.org/wiki/S2CID_(identifier) https://api.semanticscholar.org/CorpusID:59067811 == ተጨማሪ ንባብ == * Khosrow-Pour, Mehdi (2005-03-22). የመረጃ ሳይንስ እና ቴክኖሎጂ ኢንሳይክሎፔዲያ. የሃሳብ ቡድን ማጣቀሻ. https://en.wikipedia.org/wiki/ISBN_(identifier) https://en.wikipedia.org/wiki/Special:BookSources/978-1-59140-553-5 == ውጫዊ አገናኞች == * https://www.asist.org/ "በኢንፎርሜሽን ሳይንስ ልምምድ እና በምርምር መካከል ያለውን ልዩነት የሚያጠናቅቅ የባለሙያ ማህበር። ASIS & T አባላት የኢንፎርሜሽን ሳይንስ፣ ኮምፒውተር ሳይንስ፣ ሊንጉስቲክስ፣ አስተዳደር፣ ላይብረሪያንሺፕ፣ ምህንድስና፣ የውሂብ ሳይንስ፣ የመረጃ አርክቴክቸር፣ ህግ፣ ህክምና፣ ኬሚስትሪ፣ ትምህርት እና ተዛማጅ ጉዳዮችን ይወክላሉ። ቴክኖሎጂ". * https://www.ischools.org/ * http://www.success.co.il/is/index.html * http://jis.sagepub.com/ * http://dlist.sir.arizona.edu/ * https://web.archive.org/web/20120521123701/http://www.mesc.usgs.gov/ISB/Science.asp * https://web.archive.org/web/20110319220648/http://www.twu.edu/library/Nitecki/ * https://web.archive.org/web/20110319220648/http://www.twu.edu/library/Nitecki/ * https://web.archive.org/web/20110221054829/http://gseis.ucla.edu/faculty/bates/articles/Berkeley.html * http://www.libsci.sc.edu/bob/istchron/ISCNET/ISCHRON.HTM {{Wayback|url=http://www.libsci.sc.edu/bob/istchron/ISCNET/ISCHRON.HTM |date=20110514235219 }} * https://web.archive.org/web/20140605070024/http://libres.curtin.edu.au/ * https://en.wikipedia.org/wiki/Shared_decision-making kbmgtdy6ykj8qyj1rphs1xchejl71g7 385909 385908 2025-06-24T06:09:03Z InternetArchiveBot 35471 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 385909 wikitext text/x-wiki [[ስዕል:Bibliometrics definition.svg|thumb|426x426px]] '''የኢንፎርሜሽን ሳይንስ''' (የመረጃ ጥናቶች በመባልም ይታወቃል) በዋነኛነት በመተንተን፣ በመሰብሰብ፣ በመመደብ፣ በማታለል፣ በማከማቸት፣ በማንሳት፣ በመንቀሳቀስ፣ በማሰራጨት እና በ[[የመረጃ ኅብረተሠብ|መረጃ]] ጥበቃ ላይ የሚያተኩር የ[[ትምህርት]] መስክ ነው።[1] በመስክ ውስጥ እና ከውጪ ያሉ ባለሙያዎች የመረጃ ስርአቶችን የመፍጠር፣ የመተካት፣ የማሻሻል ወይም የመረዳት አላማ በሰዎች፣ በድርጅቶች እና በማናቸውም ነባር የመረጃ ስርዓቶች መካከል ካለው መስተጋብር በተጨማሪ በድርጅቶች ውስጥ የ[[እውቀት]] አተገባበር እና አጠቃቀም ያጠናል። ከታሪክ አኳያ [[የመረጃ ሳይንስ]] (ኢንፎርማቲክስ) ከ[[ኮምፒዩተር ሳይንስ]]፣ ከዳታ ሳይንስ፣ ከ[[ሥነ-ልቦና|ሥነ ልቦና፣]] ከ[[ቴክኖዎሎጂ|ቴክኖሎጂ]]፣ ከቤተመፃህፍት ሳይንስ፣ ከጤና አጠባበቅ እና ከስለላ ኤጀንሲዎች ጋር የተያያዘ ነው።[2] ሆኖም፣ የመረጃ ሳይንስ እንደ አርኪቫል ሳይንስ፣ የግንዛቤ ሳይንስ፣ [[ንግድ]]፣ [[ህግ]]፣ የቋንቋ ሳይንስ፣ ሙዚዮሎጂ፣ አስተዳደር፣ [[ሂሳብ]]፣ [[ፍልስፍና]]፣ የህዝብ ፖሊሲ ​​እና ማህበራዊ ሳይንሶች ያሉ የተለያዩ ዘርፎችን ያካትታል። == መሠረቶች == '''ወሰን እና ቅርብ''' የኢንፎርሜሽን ሳይንስ ችግሮችን ከሚመለከታቸው ባለድርሻ አካላት አንፃር በመረዳት መረጃን እና ሌሎች ቴክኖሎጂዎችን እንደ አስፈላጊነቱ በመተግበር ላይ ያተኩራል። በሌላ አገላለጽ፣ በዚያ ሥርዓት ውስጥ ካሉ የ[[ቴክኖሎጂ]] ክፍሎች ይልቅ በመጀመሪያ የስርዓት ችግሮችን ይፈታል ማለት ነው። በዚህ ረገድ አንድ ሰው የመረጃ ሳይንስን ለቴክኖሎጂ ቆራጥነት ምላሽ አድርጎ ማየት ይችላል, ቴክኖሎጂ "በራሱ ህጎች ያድጋል, የራሱን እምቅ ችሎታ የሚገነዘበው, በሚገኙ ቁሳዊ ሀብቶች እና በገንቢዎቹ ፈጠራ ብቻ የተገደበ ነው. ስለዚህ ሁሉንም ሌሎች የህብረተሰብ ስርአቶችን የሚቆጣጠር እና የሚያሰራጭ ራሱን የቻለ ስርዓት ተደርጎ ይወሰድ።"[3] '''ፍቺዎች''' የመጀመሪያው የታወቀው "የመረጃ ሳይንስ" ቃል አጠቃቀም በ1955 ነበር።[4] የኢንፎርሜሽን ሳይንስ ቀደምት ፍቺ (ወደ 1968 የአሜሪካ ሰነድ ኢንስቲትዩት እራሱን የአሜሪካ የመረጃ ሳይንስ እና ቴክኖሎጂ ማህበር ብሎ የሰየመበት አመት) እንዲህ ይላል። "የኢንፎርሜሽን ሳይንስ የመረጃ ባህሪ እና ባህሪን ፣ የመረጃ ፍሰትን የሚቆጣጠሩ ሀይሎችን እና የመረጃ አያያዝ ዘዴዎችን ለተመቻቸ ተደራሽነት እና አጠቃቀም የሚመረምር ዲሲፕሊን ነው ። አመጣጡን ፣ አሰባሰብን በሚመለከት የእውቀት አካልን ይመለከታል። አደረጃጀት፣ ማከማቻ፣ ሰርስሮ ማውጣት፣ አተረጓጎም፣ ማስተላለፍ፣ መለወጥ እና መረጃን መጠቀም ይህ በተፈጥሮም ሆነ በአርቴፊሻል ሲስተም ውስጥ ያሉ የመረጃ ውክልናዎች ትክክለኛነት፣ የተቀላጠፈ መልእክት ለማስተላለፍ ኮዶችን መጠቀም እና የመረጃ ማቀነባበሪያ መሳሪያዎችን እና ቴክኒኮችን ማጥናትን ያጠቃልላል። እንደ ኮምፒውተር እና የፕሮግራም አወጣጥ ስርዓታቸው፡ ከሂሳብ፣ ከሎጂክ፣ ከቋንቋ፣ ከስነ ልቦና፣ ከኮምፒዩተር ቴክኖሎጂ፣ ከኦፕሬሽን ምርምር፣ ከግራፊክ ጥበብ፣ ከግንኙነት፣ ከማኔጅመንት እና ከሌሎች ተመሳሳይ ዘርፎች የተገኘ እና ተያያዥነት ያለው ኢንተርዲሲፕሊናዊ ሳይንስ ነው። አፕሊኬሽኑን ሳይመለከት ጉዳዩን የሚጠይቅ ንጹህ የሳይንስ ክፍል እና አገልግሎቶችን እና ምርቶችን የሚያዳብር ተግባራዊ ሳይንስ አካል። (ቦርኮ 1968፣ ገጽ 3) [5] '''የመረጃ ፍልስፍና''' የመረጃ ፍልስፍና በ[[ስነ-ልቦና]]፣ በ[[ኮምፒውተር ሳይንስ]]፣ በኢንፎርሜሽን ቴክኖሎጂ እና በ[[ፍልስፍና]] መገናኛ ላይ የሚነሱ ፅንሰ-ሀሳባዊ ጉዳዮችን ያጠናል። ተለዋዋጭ ሁኔታዎችን ፣ አጠቃቀሙን እና ሳይንሶችን እንዲሁም የመረጃ-ንድፈ-ሀሳባዊ እና ስሌት ዘዴዎችን በፍልስፍና ችግሮቹ ላይ ማብራራት እና መተግበርን ጨምሮ የፅንሰ-ሀሳባዊ ተፈጥሮ እና የመረጃ መሰረታዊ መርሆችን መመርመርን ያጠቃልላል።[10] == ሙያዎች == '''የመረጃ ሳይንቲስት''' የኢንፎርሜሽን ሳይንቲስት ግለሰብ ነው፣ ብዙውን ጊዜ ተዛማጅነት ያለው የትምህርት አይነት ዲግሪ ወይም ከፍተኛ የትምህርት ደረጃ ያለው፣ በኢንዱስትሪ ውስጥ ላሉ ሳይንሳዊ እና ቴክኒካል ምርምር ሰራተኞች ወይም መምህራንን እና ተማሪዎችን በአካዳሚ ትምህርት የሚሰጥ መረጃ የሚሰጥ ነው። የኢንደስትሪው *የመረጃ ስፔሻሊስት/ሳይንቲስት* እና የአካዳሚክ መረጃ ርዕሰ ጉዳይ ስፔሻሊስት/ላይብረሪያን በአጠቃላይ ተመሳሳይ የርእሰ-ጉዳይ ዳራ ስልጠና አላቸው፣ነገር ግን የአካዳሚክ ቦታ ያዡ ሁለተኛ ዲግሪ (MLS/MI/MA in IS, e.g.) እንዲይዝ ይጠበቅበታል። ከርዕሰ ጉዳይ ማስተር በተጨማሪ በመረጃ እና በቤተመጻሕፍት ጥናቶች። ርዕሱ በኢንፎርሜሽን ሳይንስ ላይ ምርምር የሚያደርግ ግለሰብንም ይመለከታል። '''የስርዓት ተንታኝ''' የስርዓት ተንታኝ ለአንድ የተወሰነ ፍላጎት የመረጃ ስርዓቶችን በመፍጠር፣ በመንደፍ እና በማሻሻል ላይ ይሰራል። ብዙ ጊዜ የስርዓት ተንታኞች በድርጅቱ (ዎች) ውስጥ ቅልጥፍናን እና [[ምርታማነት]]ን ለማሻሻል ድርጅታዊ ሂደቶችን እና መረጃን የማግኘት ቴክኒኮችን ለመገምገም እና ለመተግበር ከአንድ ወይም ከዚያ በላይ ከሆኑ ንግዶች ጋር ይሰራሉ። '''የመረጃ ባለሙያ''' የመረጃ ባለሙያ ማለት መረጃን የሚጠብቅ፣ የሚያደራጅ እና የሚያሰራጭ ግለሰብ ነው። የመረጃ ባለሙያዎች የተቀዳ እውቀትን በማደራጀት እና በማንሳት የተካኑ ናቸው። በተለምዶ ሥራቸው ከሕትመት ዕቃዎች ጋር ነው, ነገር ግን እነዚህ ችሎታዎች በኤሌክትሮኒክስ, ምስላዊ, ኦዲዮ እና ዲጂታል ቁሳቁሶች እየጨመሩ መጥተዋል. የመረጃ ባለሙያዎች በተለያዩ የህዝብ፣ የግል፣ ለትርፍ ያልተቋቋሙ እና የትምህርት ተቋማት ውስጥ ይሰራሉ። የመረጃ ባለሙያዎችም በድርጅታዊ እና በኢንዱስትሪ ሁኔታዎች ውስጥ ሊገኙ ይችላሉ. የስርዓት ንድፍ እና ልማት እና የስርዓት ትንተና የሚያካትቱ ሚናዎችን ማከናወን። == ታሪክ == '''ቀደምት ጅምር''' የኢንፎርሜሽን ሳይንስ መረጃን መሰብሰብ፣ መመደብ፣ ማጭበርበር፣ ማከማቻ፣ ሰርስሮ ማውጣት እና ማሰራጨት በማጥናት የሰው ልጅ የ[[እውቀት]] ክምችት ውስጥ ነው። የመረጃ ትንተና የተካሄደው ቢያንስ በአሦር ኢምፓየር ዘመን ባሁኑ ጊዜ [[ቤተ መጻሕፍት]] እና መዛግብት በመባል የሚታወቁት የ[[ባህል]] ማስቀመጫዎች ብቅ እያሉ ነው።[14] በተቋም ደረጃ የኢንፎርሜሽን ሳይንስ በ19ኛው ክፍለ ዘመን ከሌሎች በርካታ የማህበራዊ ሳይንስ ዘርፎች ጋር ብቅ አለ። እንደ ሳይንስ ግን በሳይንስ [[ታሪክ]] ውስጥ ተቋማዊ ሥረ መሰረቱን ያገኘው በ1665 በሮያል ሶሳይቲ ([[ለንደን|ሎንዶን]]) የ[[ፍልስፍና]] ግብይቶች የመጀመሪያ እትሞችን ባጠቃላይ እንደ መጀመሪያው ሳይንሳዊ መጽሔት ከታተመ ጀምሮ ነው። የሳይንስ ተቋማዊነት በ [[18ኛው ምዕተ ዓመት|18 ኛው ክፍለ ዘመን]] ውስጥ ተከስቷል. እ.ኤ.አ. በ1731 [[ቤንጃሚን ፍራንክሊን]] በሕዝባዊ ዜጎች ቡድን ባለቤትነት የተያዘውን የ[[ፊላዴልፊያ]] ላይብረሪ ካምፓኒ አቋቋመ፣ እሱም በፍጥነት ከመጻሕፍት ግዛት አልፎ የሳይንሳዊ ሙከራ ማዕከል የሆነው እና የህዝብ ሳይንሳዊ ሙከራዎችን ያቀረበ።[15] ] ቤንጃሚን ፍራንክሊን በ[[ማሣቹሰትስ|ማሳቹሴትስ]] ከተማ ለሁሉም በነጻ እንዲገኝ ድምጽ የሰጠችውን የመፅሃፍ ስብስብ በ[[ማሣቹሰትስ|ማሳቹሴትስ]] ላይ ኢንቨስት አድርጓል።[16] አካዳሚ ደ ቺሩርጊያ ([[ፓሪስ]]) በ1736 የመጀመሪያው የ[[ሕክምና]] መጽሔት ተብሎ የሚታሰበውን Memoires pour les Chirurgiens አሳተመ። በሮያል ሶሳይቲ ([[ለንደን|ሎንዶን]]) ላይ የተቀረጸው የ[[አሜሪካ]] የፍልስፍና ማህበር በ1743 በ[[ፊላዴልፊያ|ፊላደልፊያ]] ተቋቋመ። እንደ ሌሎች በርካታ ሳይንሳዊ መጽሔቶች እና ማህበረሰቦች ተመስርተው፣ አሎይስ ሴኔፌልደር በ1796 በ[[ጀርመን]] ውስጥ በጅምላ ማተሚያ ስራ ላይ የሚውል የሊቶግራፊን ፅንሰ-ሀሳብ አዳብረዋል። == ማህበራዊ ሚዲያ በሰዎች እና በኢንዱስትሪ ላይ የሚያሳድረው ተጽዕኖ == የማህበራዊ ሚዲያ ኔትወርኮች ብዙ ጊዜ ወይም ባህላዊ የመረጃ ስርጭት መዳረሻ ላላቸው ሰዎች ክፍት የመረጃ አካባቢን ይሰጣሉ፣ "[26] የማህበራዊ ሚዲያ ውህደት እንደ የመዳረሻ ነጥብ ለተጠቃሚዎች እና አቅራቢዎች በጣም ጠቃሚ እና ሁለገብ ጠቃሚ መሳሪያ ነው። ሁሉም ዋና ዋና የዜና አቅራቢዎች ታይነት እና እንደ [[ፌስቡክ]] እና [[ትዊተር]] ባሉ አውታረ መረቦች በኩል የተመልካቾችን ስፋት ከፍ በማድረግ የመድረሻ ነጥብ አላቸው። በማህበራዊ ሚዲያ ሰዎች መረጃን በሚያውቁት ሰዎች ይመራሉ ወይም ይሰጣሉ። "በ...ይዘት ላይ ማጋራት፣ ላይክ እና አስተያየት የመስጠት" [28] መቻል ተደራሽነቱን ከባህላዊ ዘዴዎች የበለጠ እና ሰፊ ያደርገዋል። ሰዎች ከመረጃ ጋር መገናኘት ይወዳሉ፣ የሚያውቋቸውን ሰዎች በእውቀት ክበባቸው ውስጥ ማካተት ያስደስታቸዋል። በማህበራዊ ሚዲያ ማጋራት በጣም ተደማጭነት ስላለው አሳታሚዎች ስኬታማ ለመሆን ከፈለጉ "በጥሩ መጫወት" አለባቸው። ምንም እንኳን ሁለቱንም የተጠቃሚ መሰረት ተሞክሮዎች ለማሻሻል ብዙ ጊዜ ለአሳታሚዎች እና ፌስቡክ "አዲስ ይዘትን ማጋራት፣ ማስተዋወቅ እና ይፋ ማድረግ"[28] በጋራ ይጠቅማል። የብዙዎች አስተያየት ተጽእኖ ሊታሰብ በማይቻል መንገድ ሊሰራጭ ይችላል. ማህበራዊ ሚዲያ በቀላሉ ለመማር እና በመሳሪያዎች ተደራሽነት መስተጋብር ይፈቅዳል። ዎል ስትሪት ጆርናል በፌስቡክ በኩል መተግበሪያን ያቀርባል፣ እና ዋሽንግተን ፖስት አንድ እርምጃ ወደ ፊት ሄዶ በ6 ወራት ውስጥ በ19.5 ሚሊዮን ተጠቃሚዎች የወረደ ራሱን የቻለ ማህበራዊ መተግበሪያ ያቀርባል፣ መረጃ. == የምርምር ዘርፎች እና መተግበሪያዎች == የኢንፎርሜሽን ሳይንስ የሚመረምረው እና የሚያዳብርባቸው የሚከተሉት ዘርፎች ናቸው። '''የመረጃ ተደራሽነት''' የመረጃ ተደራሽነት የኢንፎርማቲክስ፣ የኢንፎርሜሽን ሳይንስ፣ የኢንፎርሜሽን ደህንነት፣ የቋንቋ ቴክኖሎጂ እና የ[[ኮምፒውተር ሳይንስ]] መገናኛ ላይ የምርምር መስክ ነው። የመረጃ ተደራሽነት [[ጥናት]] ዓላማዎች ብዙ እና ያልተጠቀሙ መረጃዎችን በራስ ሰር ማቀናበር እና የተጠቃሚዎችን ተደራሽነት ቀላል ማድረግ ነው። መብቶችን ስለመስጠት እና ያልተፈቀዱ ተጠቃሚዎችን መዳረሻ ስለመገደብስ? የተደራሽነት መጠን ለመረጃው በተሰጠው የማረጋገጫ ደረጃ መገለጽ አለበት። ተፈፃሚነት ያላቸው ቴክኖሎጂዎች መረጃን ማግኘት፣ የጽሑፍ ማዕድን ማውጣት፣ የጽሑፍ ማረም፣ የማሽን ትርጉም እና የጽሑፍ ምድብ ያካትታሉ። በውይይት ውስጥ፣ የመረጃ ተደራሽነት ብዙውን ጊዜ የነጻ እና የተዘጋ ወይም የህዝብ የመረጃ ተደራሽነት መድንን በሚመለከት ይገለጻል እና በቅጂ መብት፣ በፓተንት [[ሕግ|ህግ]] እና በህዝባዊ አገልግሎት ላይ በሚደረጉ ውይይቶች ይነሳል። የህዝብ ቤተ መፃህፍት የመረጃ ማረጋገጫ [[እውቀት]]ን ለመስጠት ግብዓቶችን ይፈልጋሉ። '''መረጃ መፈለግ''' መረጃ መፈለግ በ[[ሰው]] እና በ[[ቴክኖዎሎጂ|ቴክኖሎጂ]] ሁኔታዎች ውስጥ መረጃን ለማግኘት የመሞከር ሂደት ወይም እንቅስቃሴ ነው። መረጃ መፈለግ ከመረጃ ማግኛ (IR) ጋር የተያያዘ ነው ነገር ግን የተለየ ነው። ብዙ የቤተ-መጻህፍት እና የመረጃ ሳይንስ (LIS) ምርምር በተለያዩ የሙያ ስራዎች መስክ ውስጥ ባሉ ባለሙያዎች መረጃ ፍለጋ ልምዶች ላይ ያተኮረ ነው. የቤተ-መጻህፍት ባለሙያዎች፣[35] ምሁራን፣[36] የህክምና ባለሙያዎች፣ [37] መሐንዲሶች [38] እና ጠበቆች [39] (ሌሎችም መካከል) መረጃ የመፈለግ ባህሪ ላይ ጥናቶች ተካሂደዋል። አብዛኛው ይህ ጥናት በሌኪ፣ ፔትግሪው (አሁን ፊሸር) እና ሲልቫን በ1996 የኤልአይኤስን ስነ-ጽሁፍ (እንዲሁም የሌሎች አካዳሚያዊ መስኮች ስነ-ጽሁፍ) የባለሙያዎችን መረጃ በመፈለግ ላይ ሰፊ ግምገማ ባደረጉት ስራ ላይ ተወስዷል። '''የእውቀት ውክልና እና ምክንያታዊነት''' የእውቀት ውክልና (KR) እውቀትን በምልክቶች ውስጥ ለመወከል የታለመ የሰው ሰራሽ ኢንተለጀንስ ጥናት አካባቢ ሲሆን ከእነዚህ የ[[እውቀት]] ክፍሎች መረዳትን ለማመቻቸት እና አዳዲስ የእውቀት ክፍሎችን መፍጠር። KR ከስር የእውቀት ሞዴል ወይም የእውቀት መሰረት ስርዓት (KBS) እንደ የትርጉም አውታረመረብ ነጻ እንዲሆን ማድረግ ይቻላል።[42]የ[[እውቀት]] ውክልና (KR) ምርምር እንዴት በትክክል እና በትክክል ማመዛዘን እንደሚቻል እና በእውቀት ጎራ ውስጥ ያሉ የእውነታዎችን ስብስብ ለመወከል የምልክት ስብስቦችን እንዴት መጠቀም እንደሚቻል ላይ ትንተናን ያካትታል። የምልክት መዝገበ ቃላት እና የአመክንዮ ስርዓት አንድ ላይ ተጣምረው በKR ውስጥ ስላሉት ንጥረ ነገሮች ግምቶችን ለማስቻል አዲስ የKR ዓረፍተ ነገሮችን ለመፍጠር። አመክንዮ የማመዛዘን ተግባራት በKR ስርዓት ውስጥ ባሉ ምልክቶች ላይ እንዴት መተግበር እንዳለባቸው መደበኛ ትርጓሜዎችን ለማቅረብ ይጠቅማል። አመክንዮ ኦፕሬተሮች እንዴት እውቀቱን እንደሚያስኬዱ እና እንደሚያሻሽሉ ለመግለጽ ጥቅም ላይ ይውላል። የኦፕሬተሮች እና ኦፕሬሽኖች ምሳሌዎች፣ አሉታዊነት፣ ትስስር፣ ተውላጠ-ቃላት፣ ቅጽሎች፣ ኳንቲፊየሮች እና ሞዳል ኦፕሬተሮችን ያካትታሉ። [[ስነ አምክንዮ|አመክንዮ]]ው የትርጓሜ ቲዎሪ ነው። እነዚህ ንጥረ ነገሮች-ምልክቶች፣ ኦፕሬተሮች እና የትርጓሜ ፅንሰ-ሀሳብ በKR ውስጥ የምልክቶችን ቅደም ተከተል የሚሰጡ ናቸው። == ዋቢዎች == # Stock, W.G., & Stock, M. (2013) https://books.google.com/books?id=d1PnBQAAQBAJ&q=%22information+science%22 Berlin, Boston, MA: De Gruyter Saur. # Yan, Xue-Shan (2011-07-23) https://doi.org/10.3390%2Finfo2030510 ''Information''. '''2''' (3): 510–527. https://doi.org/10.3390%2Finfo2030510 # https://web.archive.org/web/20111112233108/http://pespmc1.vub.ac.be/ASC/TECHNO_DETER.html Principia Cibernetica Web. Archived from http://pespmc1.vub.ac.be/ASC/Techno_deter.html {{Wayback|url=http://pespmc1.vub.ac.be/ASC/Techno_deter.html |date=20111112233108 }} on 2011-11-12. Retrieved 2011-11-28. # https://www.merriam-webster.com/dictionary/information%20science ''www.merriam-webster.com''. Archived from the original on 2017-09-25. Retrieved 2017-09-25. # Borko, H. (1968). Information science: What is it? ''American Documentation'' 19(1), 3¬5. # Luciano Floridi, http://www.blackwellpublishing.com/pci/downloads/introduction.pdf {{Wayback|url=http://www.blackwellpublishing.com/pci/downloads/introduction.pdf |date=20121009171740 }} 2012-03-16 at the https://en.wikipedia.org/wiki/Wayback_Machine ''Metaphilosophy'', 2002, (33), 1/2 # Garshol, L. M. (2004)https://web.archive.org/web/20081017174807/http://www.ontopia.net/topicmaps/materials/tm-vs-thesauri.html#N773 ''Archived from'' http://www.ontopia.net/topicmaps/materials/tm-vs-thesauri.html#N773 ''on 17 October 2008. Retrieved 13 October 2008.'' # https://en.wikipedia.org/wiki/Tom_Gruber (June 1993). http://tomgruber.org/writing/ontolingua-kaj-1993.pdf https://en.wikipedia.org/wiki/Knowledge_Acquisition'''5''' (2): 199–220 https://en.wikipedia.org/wiki/CiteSeerX_(identifier) https://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/summary?doi=10.1.1.101.7493 from the original on 2008-12-17. Retrieved 2012-04-29. # Arvidsson, F.; Flycht-Eriksson, A.https://web.archive.org/web/20081217030507/http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }} Archived from http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf<nowiki/>PDF) on 17 December 2008. Retrieved 26 November 2008 # Reichman, F. (1961). Notched Cards. In R. Shaw (Ed.), The state of the library art (Volume 4, Part 1, pp. 11–55). New Brunswick, NJ: Rutgers, The State University, Graduate School of Library Service # Emard, J. P. (1976). "An information science chronology in perspective". ''Bulletin of the American Society for Information Science''. '''2''' (8): 51–56. # Smith, E. S. (1993). "On the shoulders of giants: From Boole to Shannon to Taube: The origins and development of computerized information from the mid-19th century to the present". ''Information Technology and Libraries''. '''12''' (2): 217–226. # Skolnik, H (1976). "Milestones in chemical information science: Award symposium on contributions of the Division of Chemical Literature (Information) to the Chemical Society". ''Journal of Chemical Information and Computer Sciences''. '''16''' (4): 187–193. https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1021%2Fci60008a001 == ምንጮች == * Borko, H. (1968)."የመረጃ ሳይንስ: ምንድን ነው?". የአሜሪካ ሰነድ. ዊሊ. 19 (1)፡ 3–5.https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1002%2Fasi.5090190103 https://en.wikipedia.org/wiki/ISSN_(identifier) https://www.worldcat.org/issn/0096-946X * Leckie, Gloria J.; Pettigrew, Karen E.; Sylvain, Christian (1996).https://semanticscholar.org/paper/4a6306d8d099966ffde9f3a0e4d11272727be601''Library Quarterly''. '''66''' (2): 161–193.https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1086%2F602864 * Wark, McKenzie (1997). ''The Virtual Republic''. Allen & Unwin, St Leonards * Wilkinson, Margaret A (2001). "ችግርን ለመፍታት በጠበቆች የሚጠቀሙባቸው የመረጃ ምንጮች፡ ተጨባጭ ዳሰሳ". ''Library & Information Science Research''. '''23''' (3): 257–276 https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1016%2Fs0740-8188%2801%2900082-2 https://en.wikipedia.org/wiki/S2CID_(identifier) https://api.semanticscholar.org/CorpusID:59067811 == ተጨማሪ ንባብ == * Khosrow-Pour, Mehdi (2005-03-22). የመረጃ ሳይንስ እና ቴክኖሎጂ ኢንሳይክሎፔዲያ. የሃሳብ ቡድን ማጣቀሻ. https://en.wikipedia.org/wiki/ISBN_(identifier) https://en.wikipedia.org/wiki/Special:BookSources/978-1-59140-553-5 == ውጫዊ አገናኞች == * https://www.asist.org/ "በኢንፎርሜሽን ሳይንስ ልምምድ እና በምርምር መካከል ያለውን ልዩነት የሚያጠናቅቅ የባለሙያ ማህበር። ASIS & T አባላት የኢንፎርሜሽን ሳይንስ፣ ኮምፒውተር ሳይንስ፣ ሊንጉስቲክስ፣ አስተዳደር፣ ላይብረሪያንሺፕ፣ ምህንድስና፣ የውሂብ ሳይንስ፣ የመረጃ አርክቴክቸር፣ ህግ፣ ህክምና፣ ኬሚስትሪ፣ ትምህርት እና ተዛማጅ ጉዳዮችን ይወክላሉ። ቴክኖሎጂ". * https://www.ischools.org/ * http://www.success.co.il/is/index.html * http://jis.sagepub.com/ * http://dlist.sir.arizona.edu/ * https://web.archive.org/web/20120521123701/http://www.mesc.usgs.gov/ISB/Science.asp * https://web.archive.org/web/20110319220648/http://www.twu.edu/library/Nitecki/ * https://web.archive.org/web/20110319220648/http://www.twu.edu/library/Nitecki/ * https://web.archive.org/web/20110221054829/http://gseis.ucla.edu/faculty/bates/articles/Berkeley.html * http://www.libsci.sc.edu/bob/istchron/ISCNET/ISCHRON.HTM {{Wayback|url=http://www.libsci.sc.edu/bob/istchron/ISCNET/ISCHRON.HTM |date=20110514235219 }} * https://web.archive.org/web/20140605070024/http://libres.curtin.edu.au/ * https://en.wikipedia.org/wiki/Shared_decision-making o3nyjf92v3at3b4ojvz6yhv5ltzbc2j 385910 385909 2025-06-24T07:25:44Z InternetArchiveBot 35471 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 385910 wikitext text/x-wiki [[ስዕል:Bibliometrics definition.svg|thumb|426x426px]] '''የኢንፎርሜሽን ሳይንስ''' (የመረጃ ጥናቶች በመባልም ይታወቃል) በዋነኛነት በመተንተን፣ በመሰብሰብ፣ በመመደብ፣ በማታለል፣ በማከማቸት፣ በማንሳት፣ በመንቀሳቀስ፣ በማሰራጨት እና በ[[የመረጃ ኅብረተሠብ|መረጃ]] ጥበቃ ላይ የሚያተኩር የ[[ትምህርት]] መስክ ነው።[1] በመስክ ውስጥ እና ከውጪ ያሉ ባለሙያዎች የመረጃ ስርአቶችን የመፍጠር፣ የመተካት፣ የማሻሻል ወይም የመረዳት አላማ በሰዎች፣ በድርጅቶች እና በማናቸውም ነባር የመረጃ ስርዓቶች መካከል ካለው መስተጋብር በተጨማሪ በድርጅቶች ውስጥ የ[[እውቀት]] አተገባበር እና አጠቃቀም ያጠናል። ከታሪክ አኳያ [[የመረጃ ሳይንስ]] (ኢንፎርማቲክስ) ከ[[ኮምፒዩተር ሳይንስ]]፣ ከዳታ ሳይንስ፣ ከ[[ሥነ-ልቦና|ሥነ ልቦና፣]] ከ[[ቴክኖዎሎጂ|ቴክኖሎጂ]]፣ ከቤተመፃህፍት ሳይንስ፣ ከጤና አጠባበቅ እና ከስለላ ኤጀንሲዎች ጋር የተያያዘ ነው።[2] ሆኖም፣ የመረጃ ሳይንስ እንደ አርኪቫል ሳይንስ፣ የግንዛቤ ሳይንስ፣ [[ንግድ]]፣ [[ህግ]]፣ የቋንቋ ሳይንስ፣ ሙዚዮሎጂ፣ አስተዳደር፣ [[ሂሳብ]]፣ [[ፍልስፍና]]፣ የህዝብ ፖሊሲ ​​እና ማህበራዊ ሳይንሶች ያሉ የተለያዩ ዘርፎችን ያካትታል። == መሠረቶች == '''ወሰን እና ቅርብ''' የኢንፎርሜሽን ሳይንስ ችግሮችን ከሚመለከታቸው ባለድርሻ አካላት አንፃር በመረዳት መረጃን እና ሌሎች ቴክኖሎጂዎችን እንደ አስፈላጊነቱ በመተግበር ላይ ያተኩራል። በሌላ አገላለጽ፣ በዚያ ሥርዓት ውስጥ ካሉ የ[[ቴክኖሎጂ]] ክፍሎች ይልቅ በመጀመሪያ የስርዓት ችግሮችን ይፈታል ማለት ነው። በዚህ ረገድ አንድ ሰው የመረጃ ሳይንስን ለቴክኖሎጂ ቆራጥነት ምላሽ አድርጎ ማየት ይችላል, ቴክኖሎጂ "በራሱ ህጎች ያድጋል, የራሱን እምቅ ችሎታ የሚገነዘበው, በሚገኙ ቁሳዊ ሀብቶች እና በገንቢዎቹ ፈጠራ ብቻ የተገደበ ነው. ስለዚህ ሁሉንም ሌሎች የህብረተሰብ ስርአቶችን የሚቆጣጠር እና የሚያሰራጭ ራሱን የቻለ ስርዓት ተደርጎ ይወሰድ።"[3] '''ፍቺዎች''' የመጀመሪያው የታወቀው "የመረጃ ሳይንስ" ቃል አጠቃቀም በ1955 ነበር።[4] የኢንፎርሜሽን ሳይንስ ቀደምት ፍቺ (ወደ 1968 የአሜሪካ ሰነድ ኢንስቲትዩት እራሱን የአሜሪካ የመረጃ ሳይንስ እና ቴክኖሎጂ ማህበር ብሎ የሰየመበት አመት) እንዲህ ይላል። "የኢንፎርሜሽን ሳይንስ የመረጃ ባህሪ እና ባህሪን ፣ የመረጃ ፍሰትን የሚቆጣጠሩ ሀይሎችን እና የመረጃ አያያዝ ዘዴዎችን ለተመቻቸ ተደራሽነት እና አጠቃቀም የሚመረምር ዲሲፕሊን ነው ። አመጣጡን ፣ አሰባሰብን በሚመለከት የእውቀት አካልን ይመለከታል። አደረጃጀት፣ ማከማቻ፣ ሰርስሮ ማውጣት፣ አተረጓጎም፣ ማስተላለፍ፣ መለወጥ እና መረጃን መጠቀም ይህ በተፈጥሮም ሆነ በአርቴፊሻል ሲስተም ውስጥ ያሉ የመረጃ ውክልናዎች ትክክለኛነት፣ የተቀላጠፈ መልእክት ለማስተላለፍ ኮዶችን መጠቀም እና የመረጃ ማቀነባበሪያ መሳሪያዎችን እና ቴክኒኮችን ማጥናትን ያጠቃልላል። እንደ ኮምፒውተር እና የፕሮግራም አወጣጥ ስርዓታቸው፡ ከሂሳብ፣ ከሎጂክ፣ ከቋንቋ፣ ከስነ ልቦና፣ ከኮምፒዩተር ቴክኖሎጂ፣ ከኦፕሬሽን ምርምር፣ ከግራፊክ ጥበብ፣ ከግንኙነት፣ ከማኔጅመንት እና ከሌሎች ተመሳሳይ ዘርፎች የተገኘ እና ተያያዥነት ያለው ኢንተርዲሲፕሊናዊ ሳይንስ ነው። አፕሊኬሽኑን ሳይመለከት ጉዳዩን የሚጠይቅ ንጹህ የሳይንስ ክፍል እና አገልግሎቶችን እና ምርቶችን የሚያዳብር ተግባራዊ ሳይንስ አካል። (ቦርኮ 1968፣ ገጽ 3) [5] '''የመረጃ ፍልስፍና''' የመረጃ ፍልስፍና በ[[ስነ-ልቦና]]፣ በ[[ኮምፒውተር ሳይንስ]]፣ በኢንፎርሜሽን ቴክኖሎጂ እና በ[[ፍልስፍና]] መገናኛ ላይ የሚነሱ ፅንሰ-ሀሳባዊ ጉዳዮችን ያጠናል። ተለዋዋጭ ሁኔታዎችን ፣ አጠቃቀሙን እና ሳይንሶችን እንዲሁም የመረጃ-ንድፈ-ሀሳባዊ እና ስሌት ዘዴዎችን በፍልስፍና ችግሮቹ ላይ ማብራራት እና መተግበርን ጨምሮ የፅንሰ-ሀሳባዊ ተፈጥሮ እና የመረጃ መሰረታዊ መርሆችን መመርመርን ያጠቃልላል።[10] == ሙያዎች == '''የመረጃ ሳይንቲስት''' የኢንፎርሜሽን ሳይንቲስት ግለሰብ ነው፣ ብዙውን ጊዜ ተዛማጅነት ያለው የትምህርት አይነት ዲግሪ ወይም ከፍተኛ የትምህርት ደረጃ ያለው፣ በኢንዱስትሪ ውስጥ ላሉ ሳይንሳዊ እና ቴክኒካል ምርምር ሰራተኞች ወይም መምህራንን እና ተማሪዎችን በአካዳሚ ትምህርት የሚሰጥ መረጃ የሚሰጥ ነው። የኢንደስትሪው *የመረጃ ስፔሻሊስት/ሳይንቲስት* እና የአካዳሚክ መረጃ ርዕሰ ጉዳይ ስፔሻሊስት/ላይብረሪያን በአጠቃላይ ተመሳሳይ የርእሰ-ጉዳይ ዳራ ስልጠና አላቸው፣ነገር ግን የአካዳሚክ ቦታ ያዡ ሁለተኛ ዲግሪ (MLS/MI/MA in IS, e.g.) እንዲይዝ ይጠበቅበታል። ከርዕሰ ጉዳይ ማስተር በተጨማሪ በመረጃ እና በቤተመጻሕፍት ጥናቶች። ርዕሱ በኢንፎርሜሽን ሳይንስ ላይ ምርምር የሚያደርግ ግለሰብንም ይመለከታል። '''የስርዓት ተንታኝ''' የስርዓት ተንታኝ ለአንድ የተወሰነ ፍላጎት የመረጃ ስርዓቶችን በመፍጠር፣ በመንደፍ እና በማሻሻል ላይ ይሰራል። ብዙ ጊዜ የስርዓት ተንታኞች በድርጅቱ (ዎች) ውስጥ ቅልጥፍናን እና [[ምርታማነት]]ን ለማሻሻል ድርጅታዊ ሂደቶችን እና መረጃን የማግኘት ቴክኒኮችን ለመገምገም እና ለመተግበር ከአንድ ወይም ከዚያ በላይ ከሆኑ ንግዶች ጋር ይሰራሉ። '''የመረጃ ባለሙያ''' የመረጃ ባለሙያ ማለት መረጃን የሚጠብቅ፣ የሚያደራጅ እና የሚያሰራጭ ግለሰብ ነው። የመረጃ ባለሙያዎች የተቀዳ እውቀትን በማደራጀት እና በማንሳት የተካኑ ናቸው። በተለምዶ ሥራቸው ከሕትመት ዕቃዎች ጋር ነው, ነገር ግን እነዚህ ችሎታዎች በኤሌክትሮኒክስ, ምስላዊ, ኦዲዮ እና ዲጂታል ቁሳቁሶች እየጨመሩ መጥተዋል. የመረጃ ባለሙያዎች በተለያዩ የህዝብ፣ የግል፣ ለትርፍ ያልተቋቋሙ እና የትምህርት ተቋማት ውስጥ ይሰራሉ። የመረጃ ባለሙያዎችም በድርጅታዊ እና በኢንዱስትሪ ሁኔታዎች ውስጥ ሊገኙ ይችላሉ. የስርዓት ንድፍ እና ልማት እና የስርዓት ትንተና የሚያካትቱ ሚናዎችን ማከናወን። == ታሪክ == '''ቀደምት ጅምር''' የኢንፎርሜሽን ሳይንስ መረጃን መሰብሰብ፣ መመደብ፣ ማጭበርበር፣ ማከማቻ፣ ሰርስሮ ማውጣት እና ማሰራጨት በማጥናት የሰው ልጅ የ[[እውቀት]] ክምችት ውስጥ ነው። የመረጃ ትንተና የተካሄደው ቢያንስ በአሦር ኢምፓየር ዘመን ባሁኑ ጊዜ [[ቤተ መጻሕፍት]] እና መዛግብት በመባል የሚታወቁት የ[[ባህል]] ማስቀመጫዎች ብቅ እያሉ ነው።[14] በተቋም ደረጃ የኢንፎርሜሽን ሳይንስ በ19ኛው ክፍለ ዘመን ከሌሎች በርካታ የማህበራዊ ሳይንስ ዘርፎች ጋር ብቅ አለ። እንደ ሳይንስ ግን በሳይንስ [[ታሪክ]] ውስጥ ተቋማዊ ሥረ መሰረቱን ያገኘው በ1665 በሮያል ሶሳይቲ ([[ለንደን|ሎንዶን]]) የ[[ፍልስፍና]] ግብይቶች የመጀመሪያ እትሞችን ባጠቃላይ እንደ መጀመሪያው ሳይንሳዊ መጽሔት ከታተመ ጀምሮ ነው። የሳይንስ ተቋማዊነት በ [[18ኛው ምዕተ ዓመት|18 ኛው ክፍለ ዘመን]] ውስጥ ተከስቷል. እ.ኤ.አ. በ1731 [[ቤንጃሚን ፍራንክሊን]] በሕዝባዊ ዜጎች ቡድን ባለቤትነት የተያዘውን የ[[ፊላዴልፊያ]] ላይብረሪ ካምፓኒ አቋቋመ፣ እሱም በፍጥነት ከመጻሕፍት ግዛት አልፎ የሳይንሳዊ ሙከራ ማዕከል የሆነው እና የህዝብ ሳይንሳዊ ሙከራዎችን ያቀረበ።[15] ] ቤንጃሚን ፍራንክሊን በ[[ማሣቹሰትስ|ማሳቹሴትስ]] ከተማ ለሁሉም በነጻ እንዲገኝ ድምጽ የሰጠችውን የመፅሃፍ ስብስብ በ[[ማሣቹሰትስ|ማሳቹሴትስ]] ላይ ኢንቨስት አድርጓል።[16] አካዳሚ ደ ቺሩርጊያ ([[ፓሪስ]]) በ1736 የመጀመሪያው የ[[ሕክምና]] መጽሔት ተብሎ የሚታሰበውን Memoires pour les Chirurgiens አሳተመ። በሮያል ሶሳይቲ ([[ለንደን|ሎንዶን]]) ላይ የተቀረጸው የ[[አሜሪካ]] የፍልስፍና ማህበር በ1743 በ[[ፊላዴልፊያ|ፊላደልፊያ]] ተቋቋመ። እንደ ሌሎች በርካታ ሳይንሳዊ መጽሔቶች እና ማህበረሰቦች ተመስርተው፣ አሎይስ ሴኔፌልደር በ1796 በ[[ጀርመን]] ውስጥ በጅምላ ማተሚያ ስራ ላይ የሚውል የሊቶግራፊን ፅንሰ-ሀሳብ አዳብረዋል። == ማህበራዊ ሚዲያ በሰዎች እና በኢንዱስትሪ ላይ የሚያሳድረው ተጽዕኖ == የማህበራዊ ሚዲያ ኔትወርኮች ብዙ ጊዜ ወይም ባህላዊ የመረጃ ስርጭት መዳረሻ ላላቸው ሰዎች ክፍት የመረጃ አካባቢን ይሰጣሉ፣ "[26] የማህበራዊ ሚዲያ ውህደት እንደ የመዳረሻ ነጥብ ለተጠቃሚዎች እና አቅራቢዎች በጣም ጠቃሚ እና ሁለገብ ጠቃሚ መሳሪያ ነው። ሁሉም ዋና ዋና የዜና አቅራቢዎች ታይነት እና እንደ [[ፌስቡክ]] እና [[ትዊተር]] ባሉ አውታረ መረቦች በኩል የተመልካቾችን ስፋት ከፍ በማድረግ የመድረሻ ነጥብ አላቸው። በማህበራዊ ሚዲያ ሰዎች መረጃን በሚያውቁት ሰዎች ይመራሉ ወይም ይሰጣሉ። "በ...ይዘት ላይ ማጋራት፣ ላይክ እና አስተያየት የመስጠት" [28] መቻል ተደራሽነቱን ከባህላዊ ዘዴዎች የበለጠ እና ሰፊ ያደርገዋል። ሰዎች ከመረጃ ጋር መገናኘት ይወዳሉ፣ የሚያውቋቸውን ሰዎች በእውቀት ክበባቸው ውስጥ ማካተት ያስደስታቸዋል። በማህበራዊ ሚዲያ ማጋራት በጣም ተደማጭነት ስላለው አሳታሚዎች ስኬታማ ለመሆን ከፈለጉ "በጥሩ መጫወት" አለባቸው። ምንም እንኳን ሁለቱንም የተጠቃሚ መሰረት ተሞክሮዎች ለማሻሻል ብዙ ጊዜ ለአሳታሚዎች እና ፌስቡክ "አዲስ ይዘትን ማጋራት፣ ማስተዋወቅ እና ይፋ ማድረግ"[28] በጋራ ይጠቅማል። የብዙዎች አስተያየት ተጽእኖ ሊታሰብ በማይቻል መንገድ ሊሰራጭ ይችላል. ማህበራዊ ሚዲያ በቀላሉ ለመማር እና በመሳሪያዎች ተደራሽነት መስተጋብር ይፈቅዳል። ዎል ስትሪት ጆርናል በፌስቡክ በኩል መተግበሪያን ያቀርባል፣ እና ዋሽንግተን ፖስት አንድ እርምጃ ወደ ፊት ሄዶ በ6 ወራት ውስጥ በ19.5 ሚሊዮን ተጠቃሚዎች የወረደ ራሱን የቻለ ማህበራዊ መተግበሪያ ያቀርባል፣ መረጃ. == የምርምር ዘርፎች እና መተግበሪያዎች == የኢንፎርሜሽን ሳይንስ የሚመረምረው እና የሚያዳብርባቸው የሚከተሉት ዘርፎች ናቸው። '''የመረጃ ተደራሽነት''' የመረጃ ተደራሽነት የኢንፎርማቲክስ፣ የኢንፎርሜሽን ሳይንስ፣ የኢንፎርሜሽን ደህንነት፣ የቋንቋ ቴክኖሎጂ እና የ[[ኮምፒውተር ሳይንስ]] መገናኛ ላይ የምርምር መስክ ነው። የመረጃ ተደራሽነት [[ጥናት]] ዓላማዎች ብዙ እና ያልተጠቀሙ መረጃዎችን በራስ ሰር ማቀናበር እና የተጠቃሚዎችን ተደራሽነት ቀላል ማድረግ ነው። መብቶችን ስለመስጠት እና ያልተፈቀዱ ተጠቃሚዎችን መዳረሻ ስለመገደብስ? የተደራሽነት መጠን ለመረጃው በተሰጠው የማረጋገጫ ደረጃ መገለጽ አለበት። ተፈፃሚነት ያላቸው ቴክኖሎጂዎች መረጃን ማግኘት፣ የጽሑፍ ማዕድን ማውጣት፣ የጽሑፍ ማረም፣ የማሽን ትርጉም እና የጽሑፍ ምድብ ያካትታሉ። በውይይት ውስጥ፣ የመረጃ ተደራሽነት ብዙውን ጊዜ የነጻ እና የተዘጋ ወይም የህዝብ የመረጃ ተደራሽነት መድንን በሚመለከት ይገለጻል እና በቅጂ መብት፣ በፓተንት [[ሕግ|ህግ]] እና በህዝባዊ አገልግሎት ላይ በሚደረጉ ውይይቶች ይነሳል። የህዝብ ቤተ መፃህፍት የመረጃ ማረጋገጫ [[እውቀት]]ን ለመስጠት ግብዓቶችን ይፈልጋሉ። '''መረጃ መፈለግ''' መረጃ መፈለግ በ[[ሰው]] እና በ[[ቴክኖዎሎጂ|ቴክኖሎጂ]] ሁኔታዎች ውስጥ መረጃን ለማግኘት የመሞከር ሂደት ወይም እንቅስቃሴ ነው። መረጃ መፈለግ ከመረጃ ማግኛ (IR) ጋር የተያያዘ ነው ነገር ግን የተለየ ነው። ብዙ የቤተ-መጻህፍት እና የመረጃ ሳይንስ (LIS) ምርምር በተለያዩ የሙያ ስራዎች መስክ ውስጥ ባሉ ባለሙያዎች መረጃ ፍለጋ ልምዶች ላይ ያተኮረ ነው. የቤተ-መጻህፍት ባለሙያዎች፣[35] ምሁራን፣[36] የህክምና ባለሙያዎች፣ [37] መሐንዲሶች [38] እና ጠበቆች [39] (ሌሎችም መካከል) መረጃ የመፈለግ ባህሪ ላይ ጥናቶች ተካሂደዋል። አብዛኛው ይህ ጥናት በሌኪ፣ ፔትግሪው (አሁን ፊሸር) እና ሲልቫን በ1996 የኤልአይኤስን ስነ-ጽሁፍ (እንዲሁም የሌሎች አካዳሚያዊ መስኮች ስነ-ጽሁፍ) የባለሙያዎችን መረጃ በመፈለግ ላይ ሰፊ ግምገማ ባደረጉት ስራ ላይ ተወስዷል። '''የእውቀት ውክልና እና ምክንያታዊነት''' የእውቀት ውክልና (KR) እውቀትን በምልክቶች ውስጥ ለመወከል የታለመ የሰው ሰራሽ ኢንተለጀንስ ጥናት አካባቢ ሲሆን ከእነዚህ የ[[እውቀት]] ክፍሎች መረዳትን ለማመቻቸት እና አዳዲስ የእውቀት ክፍሎችን መፍጠር። KR ከስር የእውቀት ሞዴል ወይም የእውቀት መሰረት ስርዓት (KBS) እንደ የትርጉም አውታረመረብ ነጻ እንዲሆን ማድረግ ይቻላል።[42]የ[[እውቀት]] ውክልና (KR) ምርምር እንዴት በትክክል እና በትክክል ማመዛዘን እንደሚቻል እና በእውቀት ጎራ ውስጥ ያሉ የእውነታዎችን ስብስብ ለመወከል የምልክት ስብስቦችን እንዴት መጠቀም እንደሚቻል ላይ ትንተናን ያካትታል። የምልክት መዝገበ ቃላት እና የአመክንዮ ስርዓት አንድ ላይ ተጣምረው በKR ውስጥ ስላሉት ንጥረ ነገሮች ግምቶችን ለማስቻል አዲስ የKR ዓረፍተ ነገሮችን ለመፍጠር። አመክንዮ የማመዛዘን ተግባራት በKR ስርዓት ውስጥ ባሉ ምልክቶች ላይ እንዴት መተግበር እንዳለባቸው መደበኛ ትርጓሜዎችን ለማቅረብ ይጠቅማል። አመክንዮ ኦፕሬተሮች እንዴት እውቀቱን እንደሚያስኬዱ እና እንደሚያሻሽሉ ለመግለጽ ጥቅም ላይ ይውላል። የኦፕሬተሮች እና ኦፕሬሽኖች ምሳሌዎች፣ አሉታዊነት፣ ትስስር፣ ተውላጠ-ቃላት፣ ቅጽሎች፣ ኳንቲፊየሮች እና ሞዳል ኦፕሬተሮችን ያካትታሉ። [[ስነ አምክንዮ|አመክንዮ]]ው የትርጓሜ ቲዎሪ ነው። እነዚህ ንጥረ ነገሮች-ምልክቶች፣ ኦፕሬተሮች እና የትርጓሜ ፅንሰ-ሀሳብ በKR ውስጥ የምልክቶችን ቅደም ተከተል የሚሰጡ ናቸው። == ዋቢዎች == # Stock, W.G., & Stock, M. (2013) https://books.google.com/books?id=d1PnBQAAQBAJ&q=%22information+science%22 Berlin, Boston, MA: De Gruyter Saur. # Yan, Xue-Shan (2011-07-23) https://doi.org/10.3390%2Finfo2030510 ''Information''. '''2''' (3): 510–527. https://doi.org/10.3390%2Finfo2030510 # https://web.archive.org/web/20111112233108/http://pespmc1.vub.ac.be/ASC/TECHNO_DETER.html Principia Cibernetica Web. Archived from http://pespmc1.vub.ac.be/ASC/Techno_deter.html {{Wayback|url=http://pespmc1.vub.ac.be/ASC/Techno_deter.html |date=20111112233108 }} on 2011-11-12. Retrieved 2011-11-28. # https://www.merriam-webster.com/dictionary/information%20science ''www.merriam-webster.com''. Archived from the original on 2017-09-25. Retrieved 2017-09-25. # Borko, H. (1968). Information science: What is it? ''American Documentation'' 19(1), 3¬5. # Luciano Floridi, http://www.blackwellpublishing.com/pci/downloads/introduction.pdf {{Wayback|url=http://www.blackwellpublishing.com/pci/downloads/introduction.pdf |date=20121009171740 }} 2012-03-16 at the https://en.wikipedia.org/wiki/Wayback_Machine ''Metaphilosophy'', 2002, (33), 1/2 # Garshol, L. M. (2004)https://web.archive.org/web/20081017174807/http://www.ontopia.net/topicmaps/materials/tm-vs-thesauri.html#N773 ''Archived from'' http://www.ontopia.net/topicmaps/materials/tm-vs-thesauri.html#N773 ''on 17 October 2008. Retrieved 13 October 2008.'' # https://en.wikipedia.org/wiki/Tom_Gruber (June 1993). http://tomgruber.org/writing/ontolingua-kaj-1993.pdf https://en.wikipedia.org/wiki/Knowledge_Acquisition'''5''' (2): 199–220 https://en.wikipedia.org/wiki/CiteSeerX_(identifier) https://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/summary?doi=10.1.1.101.7493 from the original on 2008-12-17. Retrieved 2012-04-29. # Arvidsson, F.; Flycht-Eriksson, A.https://web.archive.org/web/20081217030507/http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }} Archived from http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf<nowiki/>PDF) on 17 December 2008. Retrieved 26 November 2008 # Reichman, F. (1961). Notched Cards. In R. Shaw (Ed.), The state of the library art (Volume 4, Part 1, pp. 11–55). New Brunswick, NJ: Rutgers, The State University, Graduate School of Library Service # Emard, J. P. (1976). "An information science chronology in perspective". ''Bulletin of the American Society for Information Science''. '''2''' (8): 51–56. # Smith, E. S. (1993). "On the shoulders of giants: From Boole to Shannon to Taube: The origins and development of computerized information from the mid-19th century to the present". ''Information Technology and Libraries''. '''12''' (2): 217–226. # Skolnik, H (1976). "Milestones in chemical information science: Award symposium on contributions of the Division of Chemical Literature (Information) to the Chemical Society". ''Journal of Chemical Information and Computer Sciences''. '''16''' (4): 187–193. https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1021%2Fci60008a001 == ምንጮች == * Borko, H. (1968)."የመረጃ ሳይንስ: ምንድን ነው?". የአሜሪካ ሰነድ. ዊሊ. 19 (1)፡ 3–5.https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1002%2Fasi.5090190103 https://en.wikipedia.org/wiki/ISSN_(identifier) https://www.worldcat.org/issn/0096-946X * Leckie, Gloria J.; Pettigrew, Karen E.; Sylvain, Christian (1996).https://semanticscholar.org/paper/4a6306d8d099966ffde9f3a0e4d11272727be601''Library Quarterly''. '''66''' (2): 161–193.https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1086%2F602864 * Wark, McKenzie (1997). ''The Virtual Republic''. Allen & Unwin, St Leonards * Wilkinson, Margaret A (2001). "ችግርን ለመፍታት በጠበቆች የሚጠቀሙባቸው የመረጃ ምንጮች፡ ተጨባጭ ዳሰሳ". ''Library & Information Science Research''. '''23''' (3): 257–276 https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1016%2Fs0740-8188%2801%2900082-2 https://en.wikipedia.org/wiki/S2CID_(identifier) https://api.semanticscholar.org/CorpusID:59067811 == ተጨማሪ ንባብ == * Khosrow-Pour, Mehdi (2005-03-22). የመረጃ ሳይንስ እና ቴክኖሎጂ ኢንሳይክሎፔዲያ. የሃሳብ ቡድን ማጣቀሻ. https://en.wikipedia.org/wiki/ISBN_(identifier) https://en.wikipedia.org/wiki/Special:BookSources/978-1-59140-553-5 == ውጫዊ አገናኞች == * https://www.asist.org/ "በኢንፎርሜሽን ሳይንስ ልምምድ እና በምርምር መካከል ያለውን ልዩነት የሚያጠናቅቅ የባለሙያ ማህበር። ASIS & T አባላት የኢንፎርሜሽን ሳይንስ፣ ኮምፒውተር ሳይንስ፣ ሊንጉስቲክስ፣ አስተዳደር፣ ላይብረሪያንሺፕ፣ ምህንድስና፣ የውሂብ ሳይንስ፣ የመረጃ አርክቴክቸር፣ ህግ፣ ህክምና፣ ኬሚስትሪ፣ ትምህርት እና ተዛማጅ ጉዳዮችን ይወክላሉ። ቴክኖሎጂ". * https://www.ischools.org/ * http://www.success.co.il/is/index.html * http://jis.sagepub.com/ * http://dlist.sir.arizona.edu/ * https://web.archive.org/web/20120521123701/http://www.mesc.usgs.gov/ISB/Science.asp * https://web.archive.org/web/20110319220648/http://www.twu.edu/library/Nitecki/ * https://web.archive.org/web/20110319220648/http://www.twu.edu/library/Nitecki/ * https://web.archive.org/web/20110221054829/http://gseis.ucla.edu/faculty/bates/articles/Berkeley.html * http://www.libsci.sc.edu/bob/istchron/ISCNET/ISCHRON.HTM {{Wayback|url=http://www.libsci.sc.edu/bob/istchron/ISCNET/ISCHRON.HTM |date=20110514235219 }} * https://web.archive.org/web/20140605070024/http://libres.curtin.edu.au/ * https://en.wikipedia.org/wiki/Shared_decision-making 2p9cpiw8h1bi0sjvei4jagxqm9oqua6 385915 385910 2025-06-24T09:22:50Z InternetArchiveBot 35471 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 385915 wikitext text/x-wiki [[ስዕል:Bibliometrics definition.svg|thumb|426x426px]] '''የኢንፎርሜሽን ሳይንስ''' (የመረጃ ጥናቶች በመባልም ይታወቃል) በዋነኛነት በመተንተን፣ በመሰብሰብ፣ በመመደብ፣ በማታለል፣ በማከማቸት፣ በማንሳት፣ በመንቀሳቀስ፣ በማሰራጨት እና በ[[የመረጃ ኅብረተሠብ|መረጃ]] ጥበቃ ላይ የሚያተኩር የ[[ትምህርት]] መስክ ነው።[1] በመስክ ውስጥ እና ከውጪ ያሉ ባለሙያዎች የመረጃ ስርአቶችን የመፍጠር፣ የመተካት፣ የማሻሻል ወይም የመረዳት አላማ በሰዎች፣ በድርጅቶች እና በማናቸውም ነባር የመረጃ ስርዓቶች መካከል ካለው መስተጋብር በተጨማሪ በድርጅቶች ውስጥ የ[[እውቀት]] አተገባበር እና አጠቃቀም ያጠናል። ከታሪክ አኳያ [[የመረጃ ሳይንስ]] (ኢንፎርማቲክስ) ከ[[ኮምፒዩተር ሳይንስ]]፣ ከዳታ ሳይንስ፣ ከ[[ሥነ-ልቦና|ሥነ ልቦና፣]] ከ[[ቴክኖዎሎጂ|ቴክኖሎጂ]]፣ ከቤተመፃህፍት ሳይንስ፣ ከጤና አጠባበቅ እና ከስለላ ኤጀንሲዎች ጋር የተያያዘ ነው።[2] ሆኖም፣ የመረጃ ሳይንስ እንደ አርኪቫል ሳይንስ፣ የግንዛቤ ሳይንስ፣ [[ንግድ]]፣ [[ህግ]]፣ የቋንቋ ሳይንስ፣ ሙዚዮሎጂ፣ አስተዳደር፣ [[ሂሳብ]]፣ [[ፍልስፍና]]፣ የህዝብ ፖሊሲ ​​እና ማህበራዊ ሳይንሶች ያሉ የተለያዩ ዘርፎችን ያካትታል። == መሠረቶች == '''ወሰን እና ቅርብ''' የኢንፎርሜሽን ሳይንስ ችግሮችን ከሚመለከታቸው ባለድርሻ አካላት አንፃር በመረዳት መረጃን እና ሌሎች ቴክኖሎጂዎችን እንደ አስፈላጊነቱ በመተግበር ላይ ያተኩራል። በሌላ አገላለጽ፣ በዚያ ሥርዓት ውስጥ ካሉ የ[[ቴክኖሎጂ]] ክፍሎች ይልቅ በመጀመሪያ የስርዓት ችግሮችን ይፈታል ማለት ነው። በዚህ ረገድ አንድ ሰው የመረጃ ሳይንስን ለቴክኖሎጂ ቆራጥነት ምላሽ አድርጎ ማየት ይችላል, ቴክኖሎጂ "በራሱ ህጎች ያድጋል, የራሱን እምቅ ችሎታ የሚገነዘበው, በሚገኙ ቁሳዊ ሀብቶች እና በገንቢዎቹ ፈጠራ ብቻ የተገደበ ነው. ስለዚህ ሁሉንም ሌሎች የህብረተሰብ ስርአቶችን የሚቆጣጠር እና የሚያሰራጭ ራሱን የቻለ ስርዓት ተደርጎ ይወሰድ።"[3] '''ፍቺዎች''' የመጀመሪያው የታወቀው "የመረጃ ሳይንስ" ቃል አጠቃቀም በ1955 ነበር።[4] የኢንፎርሜሽን ሳይንስ ቀደምት ፍቺ (ወደ 1968 የአሜሪካ ሰነድ ኢንስቲትዩት እራሱን የአሜሪካ የመረጃ ሳይንስ እና ቴክኖሎጂ ማህበር ብሎ የሰየመበት አመት) እንዲህ ይላል። "የኢንፎርሜሽን ሳይንስ የመረጃ ባህሪ እና ባህሪን ፣ የመረጃ ፍሰትን የሚቆጣጠሩ ሀይሎችን እና የመረጃ አያያዝ ዘዴዎችን ለተመቻቸ ተደራሽነት እና አጠቃቀም የሚመረምር ዲሲፕሊን ነው ። አመጣጡን ፣ አሰባሰብን በሚመለከት የእውቀት አካልን ይመለከታል። አደረጃጀት፣ ማከማቻ፣ ሰርስሮ ማውጣት፣ አተረጓጎም፣ ማስተላለፍ፣ መለወጥ እና መረጃን መጠቀም ይህ በተፈጥሮም ሆነ በአርቴፊሻል ሲስተም ውስጥ ያሉ የመረጃ ውክልናዎች ትክክለኛነት፣ የተቀላጠፈ መልእክት ለማስተላለፍ ኮዶችን መጠቀም እና የመረጃ ማቀነባበሪያ መሳሪያዎችን እና ቴክኒኮችን ማጥናትን ያጠቃልላል። እንደ ኮምፒውተር እና የፕሮግራም አወጣጥ ስርዓታቸው፡ ከሂሳብ፣ ከሎጂክ፣ ከቋንቋ፣ ከስነ ልቦና፣ ከኮምፒዩተር ቴክኖሎጂ፣ ከኦፕሬሽን ምርምር፣ ከግራፊክ ጥበብ፣ ከግንኙነት፣ ከማኔጅመንት እና ከሌሎች ተመሳሳይ ዘርፎች የተገኘ እና ተያያዥነት ያለው ኢንተርዲሲፕሊናዊ ሳይንስ ነው። አፕሊኬሽኑን ሳይመለከት ጉዳዩን የሚጠይቅ ንጹህ የሳይንስ ክፍል እና አገልግሎቶችን እና ምርቶችን የሚያዳብር ተግባራዊ ሳይንስ አካል። (ቦርኮ 1968፣ ገጽ 3) [5] '''የመረጃ ፍልስፍና''' የመረጃ ፍልስፍና በ[[ስነ-ልቦና]]፣ በ[[ኮምፒውተር ሳይንስ]]፣ በኢንፎርሜሽን ቴክኖሎጂ እና በ[[ፍልስፍና]] መገናኛ ላይ የሚነሱ ፅንሰ-ሀሳባዊ ጉዳዮችን ያጠናል። ተለዋዋጭ ሁኔታዎችን ፣ አጠቃቀሙን እና ሳይንሶችን እንዲሁም የመረጃ-ንድፈ-ሀሳባዊ እና ስሌት ዘዴዎችን በፍልስፍና ችግሮቹ ላይ ማብራራት እና መተግበርን ጨምሮ የፅንሰ-ሀሳባዊ ተፈጥሮ እና የመረጃ መሰረታዊ መርሆችን መመርመርን ያጠቃልላል።[10] == ሙያዎች == '''የመረጃ ሳይንቲስት''' የኢንፎርሜሽን ሳይንቲስት ግለሰብ ነው፣ ብዙውን ጊዜ ተዛማጅነት ያለው የትምህርት አይነት ዲግሪ ወይም ከፍተኛ የትምህርት ደረጃ ያለው፣ በኢንዱስትሪ ውስጥ ላሉ ሳይንሳዊ እና ቴክኒካል ምርምር ሰራተኞች ወይም መምህራንን እና ተማሪዎችን በአካዳሚ ትምህርት የሚሰጥ መረጃ የሚሰጥ ነው። የኢንደስትሪው *የመረጃ ስፔሻሊስት/ሳይንቲስት* እና የአካዳሚክ መረጃ ርዕሰ ጉዳይ ስፔሻሊስት/ላይብረሪያን በአጠቃላይ ተመሳሳይ የርእሰ-ጉዳይ ዳራ ስልጠና አላቸው፣ነገር ግን የአካዳሚክ ቦታ ያዡ ሁለተኛ ዲግሪ (MLS/MI/MA in IS, e.g.) እንዲይዝ ይጠበቅበታል። ከርዕሰ ጉዳይ ማስተር በተጨማሪ በመረጃ እና በቤተመጻሕፍት ጥናቶች። ርዕሱ በኢንፎርሜሽን ሳይንስ ላይ ምርምር የሚያደርግ ግለሰብንም ይመለከታል። '''የስርዓት ተንታኝ''' የስርዓት ተንታኝ ለአንድ የተወሰነ ፍላጎት የመረጃ ስርዓቶችን በመፍጠር፣ በመንደፍ እና በማሻሻል ላይ ይሰራል። ብዙ ጊዜ የስርዓት ተንታኞች በድርጅቱ (ዎች) ውስጥ ቅልጥፍናን እና [[ምርታማነት]]ን ለማሻሻል ድርጅታዊ ሂደቶችን እና መረጃን የማግኘት ቴክኒኮችን ለመገምገም እና ለመተግበር ከአንድ ወይም ከዚያ በላይ ከሆኑ ንግዶች ጋር ይሰራሉ። '''የመረጃ ባለሙያ''' የመረጃ ባለሙያ ማለት መረጃን የሚጠብቅ፣ የሚያደራጅ እና የሚያሰራጭ ግለሰብ ነው። የመረጃ ባለሙያዎች የተቀዳ እውቀትን በማደራጀት እና በማንሳት የተካኑ ናቸው። በተለምዶ ሥራቸው ከሕትመት ዕቃዎች ጋር ነው, ነገር ግን እነዚህ ችሎታዎች በኤሌክትሮኒክስ, ምስላዊ, ኦዲዮ እና ዲጂታል ቁሳቁሶች እየጨመሩ መጥተዋል. የመረጃ ባለሙያዎች በተለያዩ የህዝብ፣ የግል፣ ለትርፍ ያልተቋቋሙ እና የትምህርት ተቋማት ውስጥ ይሰራሉ። የመረጃ ባለሙያዎችም በድርጅታዊ እና በኢንዱስትሪ ሁኔታዎች ውስጥ ሊገኙ ይችላሉ. የስርዓት ንድፍ እና ልማት እና የስርዓት ትንተና የሚያካትቱ ሚናዎችን ማከናወን። == ታሪክ == '''ቀደምት ጅምር''' የኢንፎርሜሽን ሳይንስ መረጃን መሰብሰብ፣ መመደብ፣ ማጭበርበር፣ ማከማቻ፣ ሰርስሮ ማውጣት እና ማሰራጨት በማጥናት የሰው ልጅ የ[[እውቀት]] ክምችት ውስጥ ነው። የመረጃ ትንተና የተካሄደው ቢያንስ በአሦር ኢምፓየር ዘመን ባሁኑ ጊዜ [[ቤተ መጻሕፍት]] እና መዛግብት በመባል የሚታወቁት የ[[ባህል]] ማስቀመጫዎች ብቅ እያሉ ነው።[14] በተቋም ደረጃ የኢንፎርሜሽን ሳይንስ በ19ኛው ክፍለ ዘመን ከሌሎች በርካታ የማህበራዊ ሳይንስ ዘርፎች ጋር ብቅ አለ። እንደ ሳይንስ ግን በሳይንስ [[ታሪክ]] ውስጥ ተቋማዊ ሥረ መሰረቱን ያገኘው በ1665 በሮያል ሶሳይቲ ([[ለንደን|ሎንዶን]]) የ[[ፍልስፍና]] ግብይቶች የመጀመሪያ እትሞችን ባጠቃላይ እንደ መጀመሪያው ሳይንሳዊ መጽሔት ከታተመ ጀምሮ ነው። የሳይንስ ተቋማዊነት በ [[18ኛው ምዕተ ዓመት|18 ኛው ክፍለ ዘመን]] ውስጥ ተከስቷል. እ.ኤ.አ. በ1731 [[ቤንጃሚን ፍራንክሊን]] በሕዝባዊ ዜጎች ቡድን ባለቤትነት የተያዘውን የ[[ፊላዴልፊያ]] ላይብረሪ ካምፓኒ አቋቋመ፣ እሱም በፍጥነት ከመጻሕፍት ግዛት አልፎ የሳይንሳዊ ሙከራ ማዕከል የሆነው እና የህዝብ ሳይንሳዊ ሙከራዎችን ያቀረበ።[15] ] ቤንጃሚን ፍራንክሊን በ[[ማሣቹሰትስ|ማሳቹሴትስ]] ከተማ ለሁሉም በነጻ እንዲገኝ ድምጽ የሰጠችውን የመፅሃፍ ስብስብ በ[[ማሣቹሰትስ|ማሳቹሴትስ]] ላይ ኢንቨስት አድርጓል።[16] አካዳሚ ደ ቺሩርጊያ ([[ፓሪስ]]) በ1736 የመጀመሪያው የ[[ሕክምና]] መጽሔት ተብሎ የሚታሰበውን Memoires pour les Chirurgiens አሳተመ። በሮያል ሶሳይቲ ([[ለንደን|ሎንዶን]]) ላይ የተቀረጸው የ[[አሜሪካ]] የፍልስፍና ማህበር በ1743 በ[[ፊላዴልፊያ|ፊላደልፊያ]] ተቋቋመ። እንደ ሌሎች በርካታ ሳይንሳዊ መጽሔቶች እና ማህበረሰቦች ተመስርተው፣ አሎይስ ሴኔፌልደር በ1796 በ[[ጀርመን]] ውስጥ በጅምላ ማተሚያ ስራ ላይ የሚውል የሊቶግራፊን ፅንሰ-ሀሳብ አዳብረዋል። == ማህበራዊ ሚዲያ በሰዎች እና በኢንዱስትሪ ላይ የሚያሳድረው ተጽዕኖ == የማህበራዊ ሚዲያ ኔትወርኮች ብዙ ጊዜ ወይም ባህላዊ የመረጃ ስርጭት መዳረሻ ላላቸው ሰዎች ክፍት የመረጃ አካባቢን ይሰጣሉ፣ "[26] የማህበራዊ ሚዲያ ውህደት እንደ የመዳረሻ ነጥብ ለተጠቃሚዎች እና አቅራቢዎች በጣም ጠቃሚ እና ሁለገብ ጠቃሚ መሳሪያ ነው። ሁሉም ዋና ዋና የዜና አቅራቢዎች ታይነት እና እንደ [[ፌስቡክ]] እና [[ትዊተር]] ባሉ አውታረ መረቦች በኩል የተመልካቾችን ስፋት ከፍ በማድረግ የመድረሻ ነጥብ አላቸው። በማህበራዊ ሚዲያ ሰዎች መረጃን በሚያውቁት ሰዎች ይመራሉ ወይም ይሰጣሉ። "በ...ይዘት ላይ ማጋራት፣ ላይክ እና አስተያየት የመስጠት" [28] መቻል ተደራሽነቱን ከባህላዊ ዘዴዎች የበለጠ እና ሰፊ ያደርገዋል። ሰዎች ከመረጃ ጋር መገናኘት ይወዳሉ፣ የሚያውቋቸውን ሰዎች በእውቀት ክበባቸው ውስጥ ማካተት ያስደስታቸዋል። በማህበራዊ ሚዲያ ማጋራት በጣም ተደማጭነት ስላለው አሳታሚዎች ስኬታማ ለመሆን ከፈለጉ "በጥሩ መጫወት" አለባቸው። ምንም እንኳን ሁለቱንም የተጠቃሚ መሰረት ተሞክሮዎች ለማሻሻል ብዙ ጊዜ ለአሳታሚዎች እና ፌስቡክ "አዲስ ይዘትን ማጋራት፣ ማስተዋወቅ እና ይፋ ማድረግ"[28] በጋራ ይጠቅማል። የብዙዎች አስተያየት ተጽእኖ ሊታሰብ በማይቻል መንገድ ሊሰራጭ ይችላል. ማህበራዊ ሚዲያ በቀላሉ ለመማር እና በመሳሪያዎች ተደራሽነት መስተጋብር ይፈቅዳል። ዎል ስትሪት ጆርናል በፌስቡክ በኩል መተግበሪያን ያቀርባል፣ እና ዋሽንግተን ፖስት አንድ እርምጃ ወደ ፊት ሄዶ በ6 ወራት ውስጥ በ19.5 ሚሊዮን ተጠቃሚዎች የወረደ ራሱን የቻለ ማህበራዊ መተግበሪያ ያቀርባል፣ መረጃ. == የምርምር ዘርፎች እና መተግበሪያዎች == የኢንፎርሜሽን ሳይንስ የሚመረምረው እና የሚያዳብርባቸው የሚከተሉት ዘርፎች ናቸው። '''የመረጃ ተደራሽነት''' የመረጃ ተደራሽነት የኢንፎርማቲክስ፣ የኢንፎርሜሽን ሳይንስ፣ የኢንፎርሜሽን ደህንነት፣ የቋንቋ ቴክኖሎጂ እና የ[[ኮምፒውተር ሳይንስ]] መገናኛ ላይ የምርምር መስክ ነው። የመረጃ ተደራሽነት [[ጥናት]] ዓላማዎች ብዙ እና ያልተጠቀሙ መረጃዎችን በራስ ሰር ማቀናበር እና የተጠቃሚዎችን ተደራሽነት ቀላል ማድረግ ነው። መብቶችን ስለመስጠት እና ያልተፈቀዱ ተጠቃሚዎችን መዳረሻ ስለመገደብስ? የተደራሽነት መጠን ለመረጃው በተሰጠው የማረጋገጫ ደረጃ መገለጽ አለበት። ተፈፃሚነት ያላቸው ቴክኖሎጂዎች መረጃን ማግኘት፣ የጽሑፍ ማዕድን ማውጣት፣ የጽሑፍ ማረም፣ የማሽን ትርጉም እና የጽሑፍ ምድብ ያካትታሉ። በውይይት ውስጥ፣ የመረጃ ተደራሽነት ብዙውን ጊዜ የነጻ እና የተዘጋ ወይም የህዝብ የመረጃ ተደራሽነት መድንን በሚመለከት ይገለጻል እና በቅጂ መብት፣ በፓተንት [[ሕግ|ህግ]] እና በህዝባዊ አገልግሎት ላይ በሚደረጉ ውይይቶች ይነሳል። የህዝብ ቤተ መፃህፍት የመረጃ ማረጋገጫ [[እውቀት]]ን ለመስጠት ግብዓቶችን ይፈልጋሉ። '''መረጃ መፈለግ''' መረጃ መፈለግ በ[[ሰው]] እና በ[[ቴክኖዎሎጂ|ቴክኖሎጂ]] ሁኔታዎች ውስጥ መረጃን ለማግኘት የመሞከር ሂደት ወይም እንቅስቃሴ ነው። መረጃ መፈለግ ከመረጃ ማግኛ (IR) ጋር የተያያዘ ነው ነገር ግን የተለየ ነው። ብዙ የቤተ-መጻህፍት እና የመረጃ ሳይንስ (LIS) ምርምር በተለያዩ የሙያ ስራዎች መስክ ውስጥ ባሉ ባለሙያዎች መረጃ ፍለጋ ልምዶች ላይ ያተኮረ ነው. የቤተ-መጻህፍት ባለሙያዎች፣[35] ምሁራን፣[36] የህክምና ባለሙያዎች፣ [37] መሐንዲሶች [38] እና ጠበቆች [39] (ሌሎችም መካከል) መረጃ የመፈለግ ባህሪ ላይ ጥናቶች ተካሂደዋል። አብዛኛው ይህ ጥናት በሌኪ፣ ፔትግሪው (አሁን ፊሸር) እና ሲልቫን በ1996 የኤልአይኤስን ስነ-ጽሁፍ (እንዲሁም የሌሎች አካዳሚያዊ መስኮች ስነ-ጽሁፍ) የባለሙያዎችን መረጃ በመፈለግ ላይ ሰፊ ግምገማ ባደረጉት ስራ ላይ ተወስዷል። '''የእውቀት ውክልና እና ምክንያታዊነት''' የእውቀት ውክልና (KR) እውቀትን በምልክቶች ውስጥ ለመወከል የታለመ የሰው ሰራሽ ኢንተለጀንስ ጥናት አካባቢ ሲሆን ከእነዚህ የ[[እውቀት]] ክፍሎች መረዳትን ለማመቻቸት እና አዳዲስ የእውቀት ክፍሎችን መፍጠር። KR ከስር የእውቀት ሞዴል ወይም የእውቀት መሰረት ስርዓት (KBS) እንደ የትርጉም አውታረመረብ ነጻ እንዲሆን ማድረግ ይቻላል።[42]የ[[እውቀት]] ውክልና (KR) ምርምር እንዴት በትክክል እና በትክክል ማመዛዘን እንደሚቻል እና በእውቀት ጎራ ውስጥ ያሉ የእውነታዎችን ስብስብ ለመወከል የምልክት ስብስቦችን እንዴት መጠቀም እንደሚቻል ላይ ትንተናን ያካትታል። የምልክት መዝገበ ቃላት እና የአመክንዮ ስርዓት አንድ ላይ ተጣምረው በKR ውስጥ ስላሉት ንጥረ ነገሮች ግምቶችን ለማስቻል አዲስ የKR ዓረፍተ ነገሮችን ለመፍጠር። አመክንዮ የማመዛዘን ተግባራት በKR ስርዓት ውስጥ ባሉ ምልክቶች ላይ እንዴት መተግበር እንዳለባቸው መደበኛ ትርጓሜዎችን ለማቅረብ ይጠቅማል። አመክንዮ ኦፕሬተሮች እንዴት እውቀቱን እንደሚያስኬዱ እና እንደሚያሻሽሉ ለመግለጽ ጥቅም ላይ ይውላል። የኦፕሬተሮች እና ኦፕሬሽኖች ምሳሌዎች፣ አሉታዊነት፣ ትስስር፣ ተውላጠ-ቃላት፣ ቅጽሎች፣ ኳንቲፊየሮች እና ሞዳል ኦፕሬተሮችን ያካትታሉ። [[ስነ አምክንዮ|አመክንዮ]]ው የትርጓሜ ቲዎሪ ነው። እነዚህ ንጥረ ነገሮች-ምልክቶች፣ ኦፕሬተሮች እና የትርጓሜ ፅንሰ-ሀሳብ በKR ውስጥ የምልክቶችን ቅደም ተከተል የሚሰጡ ናቸው። == ዋቢዎች == # Stock, W.G., & Stock, M. (2013) https://books.google.com/books?id=d1PnBQAAQBAJ&q=%22information+science%22 Berlin, Boston, MA: De Gruyter Saur. # Yan, Xue-Shan (2011-07-23) https://doi.org/10.3390%2Finfo2030510 ''Information''. '''2''' (3): 510–527. https://doi.org/10.3390%2Finfo2030510 # https://web.archive.org/web/20111112233108/http://pespmc1.vub.ac.be/ASC/TECHNO_DETER.html Principia Cibernetica Web. Archived from http://pespmc1.vub.ac.be/ASC/Techno_deter.html {{Wayback|url=http://pespmc1.vub.ac.be/ASC/Techno_deter.html |date=20111112233108 }} on 2011-11-12. Retrieved 2011-11-28. # https://www.merriam-webster.com/dictionary/information%20science ''www.merriam-webster.com''. Archived from the original on 2017-09-25. Retrieved 2017-09-25. # Borko, H. (1968). Information science: What is it? ''American Documentation'' 19(1), 3¬5. # Luciano Floridi, http://www.blackwellpublishing.com/pci/downloads/introduction.pdf {{Wayback|url=http://www.blackwellpublishing.com/pci/downloads/introduction.pdf |date=20121009171740 }} 2012-03-16 at the https://en.wikipedia.org/wiki/Wayback_Machine ''Metaphilosophy'', 2002, (33), 1/2 # Garshol, L. M. (2004)https://web.archive.org/web/20081017174807/http://www.ontopia.net/topicmaps/materials/tm-vs-thesauri.html#N773 ''Archived from'' http://www.ontopia.net/topicmaps/materials/tm-vs-thesauri.html#N773 ''on 17 October 2008. Retrieved 13 October 2008.'' # https://en.wikipedia.org/wiki/Tom_Gruber (June 1993). http://tomgruber.org/writing/ontolingua-kaj-1993.pdf https://en.wikipedia.org/wiki/Knowledge_Acquisition'''5''' (2): 199–220 https://en.wikipedia.org/wiki/CiteSeerX_(identifier) https://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/summary?doi=10.1.1.101.7493 from the original on 2008-12-17. Retrieved 2012-04-29. # Arvidsson, F.; Flycht-Eriksson, A.https://web.archive.org/web/20081217030507/http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }} Archived from http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf<nowiki/>PDF) on 17 December 2008. Retrieved 26 November 2008 # Reichman, F. (1961). Notched Cards. In R. Shaw (Ed.), The state of the library art (Volume 4, Part 1, pp. 11–55). New Brunswick, NJ: Rutgers, The State University, Graduate School of Library Service # Emard, J. P. (1976). "An information science chronology in perspective". ''Bulletin of the American Society for Information Science''. '''2''' (8): 51–56. # Smith, E. S. (1993). "On the shoulders of giants: From Boole to Shannon to Taube: The origins and development of computerized information from the mid-19th century to the present". ''Information Technology and Libraries''. '''12''' (2): 217–226. # Skolnik, H (1976). "Milestones in chemical information science: Award symposium on contributions of the Division of Chemical Literature (Information) to the Chemical Society". ''Journal of Chemical Information and Computer Sciences''. '''16''' (4): 187–193. https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1021%2Fci60008a001 == ምንጮች == * Borko, H. (1968)."የመረጃ ሳይንስ: ምንድን ነው?". የአሜሪካ ሰነድ. ዊሊ. 19 (1)፡ 3–5.https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1002%2Fasi.5090190103 https://en.wikipedia.org/wiki/ISSN_(identifier) https://www.worldcat.org/issn/0096-946X * Leckie, Gloria J.; Pettigrew, Karen E.; Sylvain, Christian (1996).https://semanticscholar.org/paper/4a6306d8d099966ffde9f3a0e4d11272727be601''Library Quarterly''. '''66''' (2): 161–193.https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1086%2F602864 * Wark, McKenzie (1997). ''The Virtual Republic''. Allen & Unwin, St Leonards * Wilkinson, Margaret A (2001). "ችግርን ለመፍታት በጠበቆች የሚጠቀሙባቸው የመረጃ ምንጮች፡ ተጨባጭ ዳሰሳ". ''Library & Information Science Research''. '''23''' (3): 257–276 https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1016%2Fs0740-8188%2801%2900082-2 https://en.wikipedia.org/wiki/S2CID_(identifier) https://api.semanticscholar.org/CorpusID:59067811 == ተጨማሪ ንባብ == * Khosrow-Pour, Mehdi (2005-03-22). የመረጃ ሳይንስ እና ቴክኖሎጂ ኢንሳይክሎፔዲያ. የሃሳብ ቡድን ማጣቀሻ. https://en.wikipedia.org/wiki/ISBN_(identifier) https://en.wikipedia.org/wiki/Special:BookSources/978-1-59140-553-5 == ውጫዊ አገናኞች == * https://www.asist.org/ "በኢንፎርሜሽን ሳይንስ ልምምድ እና በምርምር መካከል ያለውን ልዩነት የሚያጠናቅቅ የባለሙያ ማህበር። ASIS & T አባላት የኢንፎርሜሽን ሳይንስ፣ ኮምፒውተር ሳይንስ፣ ሊንጉስቲክስ፣ አስተዳደር፣ ላይብረሪያንሺፕ፣ ምህንድስና፣ የውሂብ ሳይንስ፣ የመረጃ አርክቴክቸር፣ ህግ፣ ህክምና፣ ኬሚስትሪ፣ ትምህርት እና ተዛማጅ ጉዳዮችን ይወክላሉ። ቴክኖሎጂ". * https://www.ischools.org/ * http://www.success.co.il/is/index.html * http://jis.sagepub.com/ * http://dlist.sir.arizona.edu/ * https://web.archive.org/web/20120521123701/http://www.mesc.usgs.gov/ISB/Science.asp * https://web.archive.org/web/20110319220648/http://www.twu.edu/library/Nitecki/ * https://web.archive.org/web/20110319220648/http://www.twu.edu/library/Nitecki/ * https://web.archive.org/web/20110221054829/http://gseis.ucla.edu/faculty/bates/articles/Berkeley.html * http://www.libsci.sc.edu/bob/istchron/ISCNET/ISCHRON.HTM {{Wayback|url=http://www.libsci.sc.edu/bob/istchron/ISCNET/ISCHRON.HTM |date=20110514235219 }} * https://web.archive.org/web/20140605070024/http://libres.curtin.edu.au/ * https://en.wikipedia.org/wiki/Shared_decision-making 0z520mf7nmmegrjx6v9x72iqp1yd9vc 385917 385915 2025-06-24T11:00:25Z InternetArchiveBot 35471 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 385917 wikitext text/x-wiki [[ስዕል:Bibliometrics definition.svg|thumb|426x426px]] '''የኢንፎርሜሽን ሳይንስ''' (የመረጃ ጥናቶች በመባልም ይታወቃል) በዋነኛነት በመተንተን፣ በመሰብሰብ፣ በመመደብ፣ በማታለል፣ በማከማቸት፣ በማንሳት፣ በመንቀሳቀስ፣ በማሰራጨት እና በ[[የመረጃ ኅብረተሠብ|መረጃ]] ጥበቃ ላይ የሚያተኩር የ[[ትምህርት]] መስክ ነው።[1] በመስክ ውስጥ እና ከውጪ ያሉ ባለሙያዎች የመረጃ ስርአቶችን የመፍጠር፣ የመተካት፣ የማሻሻል ወይም የመረዳት አላማ በሰዎች፣ በድርጅቶች እና በማናቸውም ነባር የመረጃ ስርዓቶች መካከል ካለው መስተጋብር በተጨማሪ በድርጅቶች ውስጥ የ[[እውቀት]] አተገባበር እና አጠቃቀም ያጠናል። ከታሪክ አኳያ [[የመረጃ ሳይንስ]] (ኢንፎርማቲክስ) ከ[[ኮምፒዩተር ሳይንስ]]፣ ከዳታ ሳይንስ፣ ከ[[ሥነ-ልቦና|ሥነ ልቦና፣]] ከ[[ቴክኖዎሎጂ|ቴክኖሎጂ]]፣ ከቤተመፃህፍት ሳይንስ፣ ከጤና አጠባበቅ እና ከስለላ ኤጀንሲዎች ጋር የተያያዘ ነው።[2] ሆኖም፣ የመረጃ ሳይንስ እንደ አርኪቫል ሳይንስ፣ የግንዛቤ ሳይንስ፣ [[ንግድ]]፣ [[ህግ]]፣ የቋንቋ ሳይንስ፣ ሙዚዮሎጂ፣ አስተዳደር፣ [[ሂሳብ]]፣ [[ፍልስፍና]]፣ የህዝብ ፖሊሲ ​​እና ማህበራዊ ሳይንሶች ያሉ የተለያዩ ዘርፎችን ያካትታል። == መሠረቶች == '''ወሰን እና ቅርብ''' የኢንፎርሜሽን ሳይንስ ችግሮችን ከሚመለከታቸው ባለድርሻ አካላት አንፃር በመረዳት መረጃን እና ሌሎች ቴክኖሎጂዎችን እንደ አስፈላጊነቱ በመተግበር ላይ ያተኩራል። በሌላ አገላለጽ፣ በዚያ ሥርዓት ውስጥ ካሉ የ[[ቴክኖሎጂ]] ክፍሎች ይልቅ በመጀመሪያ የስርዓት ችግሮችን ይፈታል ማለት ነው። በዚህ ረገድ አንድ ሰው የመረጃ ሳይንስን ለቴክኖሎጂ ቆራጥነት ምላሽ አድርጎ ማየት ይችላል, ቴክኖሎጂ "በራሱ ህጎች ያድጋል, የራሱን እምቅ ችሎታ የሚገነዘበው, በሚገኙ ቁሳዊ ሀብቶች እና በገንቢዎቹ ፈጠራ ብቻ የተገደበ ነው. ስለዚህ ሁሉንም ሌሎች የህብረተሰብ ስርአቶችን የሚቆጣጠር እና የሚያሰራጭ ራሱን የቻለ ስርዓት ተደርጎ ይወሰድ።"[3] '''ፍቺዎች''' የመጀመሪያው የታወቀው "የመረጃ ሳይንስ" ቃል አጠቃቀም በ1955 ነበር።[4] የኢንፎርሜሽን ሳይንስ ቀደምት ፍቺ (ወደ 1968 የአሜሪካ ሰነድ ኢንስቲትዩት እራሱን የአሜሪካ የመረጃ ሳይንስ እና ቴክኖሎጂ ማህበር ብሎ የሰየመበት አመት) እንዲህ ይላል። "የኢንፎርሜሽን ሳይንስ የመረጃ ባህሪ እና ባህሪን ፣ የመረጃ ፍሰትን የሚቆጣጠሩ ሀይሎችን እና የመረጃ አያያዝ ዘዴዎችን ለተመቻቸ ተደራሽነት እና አጠቃቀም የሚመረምር ዲሲፕሊን ነው ። አመጣጡን ፣ አሰባሰብን በሚመለከት የእውቀት አካልን ይመለከታል። አደረጃጀት፣ ማከማቻ፣ ሰርስሮ ማውጣት፣ አተረጓጎም፣ ማስተላለፍ፣ መለወጥ እና መረጃን መጠቀም ይህ በተፈጥሮም ሆነ በአርቴፊሻል ሲስተም ውስጥ ያሉ የመረጃ ውክልናዎች ትክክለኛነት፣ የተቀላጠፈ መልእክት ለማስተላለፍ ኮዶችን መጠቀም እና የመረጃ ማቀነባበሪያ መሳሪያዎችን እና ቴክኒኮችን ማጥናትን ያጠቃልላል። እንደ ኮምፒውተር እና የፕሮግራም አወጣጥ ስርዓታቸው፡ ከሂሳብ፣ ከሎጂክ፣ ከቋንቋ፣ ከስነ ልቦና፣ ከኮምፒዩተር ቴክኖሎጂ፣ ከኦፕሬሽን ምርምር፣ ከግራፊክ ጥበብ፣ ከግንኙነት፣ ከማኔጅመንት እና ከሌሎች ተመሳሳይ ዘርፎች የተገኘ እና ተያያዥነት ያለው ኢንተርዲሲፕሊናዊ ሳይንስ ነው። አፕሊኬሽኑን ሳይመለከት ጉዳዩን የሚጠይቅ ንጹህ የሳይንስ ክፍል እና አገልግሎቶችን እና ምርቶችን የሚያዳብር ተግባራዊ ሳይንስ አካል። (ቦርኮ 1968፣ ገጽ 3) [5] '''የመረጃ ፍልስፍና''' የመረጃ ፍልስፍና በ[[ስነ-ልቦና]]፣ በ[[ኮምፒውተር ሳይንስ]]፣ በኢንፎርሜሽን ቴክኖሎጂ እና በ[[ፍልስፍና]] መገናኛ ላይ የሚነሱ ፅንሰ-ሀሳባዊ ጉዳዮችን ያጠናል። ተለዋዋጭ ሁኔታዎችን ፣ አጠቃቀሙን እና ሳይንሶችን እንዲሁም የመረጃ-ንድፈ-ሀሳባዊ እና ስሌት ዘዴዎችን በፍልስፍና ችግሮቹ ላይ ማብራራት እና መተግበርን ጨምሮ የፅንሰ-ሀሳባዊ ተፈጥሮ እና የመረጃ መሰረታዊ መርሆችን መመርመርን ያጠቃልላል።[10] == ሙያዎች == '''የመረጃ ሳይንቲስት''' የኢንፎርሜሽን ሳይንቲስት ግለሰብ ነው፣ ብዙውን ጊዜ ተዛማጅነት ያለው የትምህርት አይነት ዲግሪ ወይም ከፍተኛ የትምህርት ደረጃ ያለው፣ በኢንዱስትሪ ውስጥ ላሉ ሳይንሳዊ እና ቴክኒካል ምርምር ሰራተኞች ወይም መምህራንን እና ተማሪዎችን በአካዳሚ ትምህርት የሚሰጥ መረጃ የሚሰጥ ነው። የኢንደስትሪው *የመረጃ ስፔሻሊስት/ሳይንቲስት* እና የአካዳሚክ መረጃ ርዕሰ ጉዳይ ስፔሻሊስት/ላይብረሪያን በአጠቃላይ ተመሳሳይ የርእሰ-ጉዳይ ዳራ ስልጠና አላቸው፣ነገር ግን የአካዳሚክ ቦታ ያዡ ሁለተኛ ዲግሪ (MLS/MI/MA in IS, e.g.) እንዲይዝ ይጠበቅበታል። ከርዕሰ ጉዳይ ማስተር በተጨማሪ በመረጃ እና በቤተመጻሕፍት ጥናቶች። ርዕሱ በኢንፎርሜሽን ሳይንስ ላይ ምርምር የሚያደርግ ግለሰብንም ይመለከታል። '''የስርዓት ተንታኝ''' የስርዓት ተንታኝ ለአንድ የተወሰነ ፍላጎት የመረጃ ስርዓቶችን በመፍጠር፣ በመንደፍ እና በማሻሻል ላይ ይሰራል። ብዙ ጊዜ የስርዓት ተንታኞች በድርጅቱ (ዎች) ውስጥ ቅልጥፍናን እና [[ምርታማነት]]ን ለማሻሻል ድርጅታዊ ሂደቶችን እና መረጃን የማግኘት ቴክኒኮችን ለመገምገም እና ለመተግበር ከአንድ ወይም ከዚያ በላይ ከሆኑ ንግዶች ጋር ይሰራሉ። '''የመረጃ ባለሙያ''' የመረጃ ባለሙያ ማለት መረጃን የሚጠብቅ፣ የሚያደራጅ እና የሚያሰራጭ ግለሰብ ነው። የመረጃ ባለሙያዎች የተቀዳ እውቀትን በማደራጀት እና በማንሳት የተካኑ ናቸው። በተለምዶ ሥራቸው ከሕትመት ዕቃዎች ጋር ነው, ነገር ግን እነዚህ ችሎታዎች በኤሌክትሮኒክስ, ምስላዊ, ኦዲዮ እና ዲጂታል ቁሳቁሶች እየጨመሩ መጥተዋል. የመረጃ ባለሙያዎች በተለያዩ የህዝብ፣ የግል፣ ለትርፍ ያልተቋቋሙ እና የትምህርት ተቋማት ውስጥ ይሰራሉ። የመረጃ ባለሙያዎችም በድርጅታዊ እና በኢንዱስትሪ ሁኔታዎች ውስጥ ሊገኙ ይችላሉ. የስርዓት ንድፍ እና ልማት እና የስርዓት ትንተና የሚያካትቱ ሚናዎችን ማከናወን። == ታሪክ == '''ቀደምት ጅምር''' የኢንፎርሜሽን ሳይንስ መረጃን መሰብሰብ፣ መመደብ፣ ማጭበርበር፣ ማከማቻ፣ ሰርስሮ ማውጣት እና ማሰራጨት በማጥናት የሰው ልጅ የ[[እውቀት]] ክምችት ውስጥ ነው። የመረጃ ትንተና የተካሄደው ቢያንስ በአሦር ኢምፓየር ዘመን ባሁኑ ጊዜ [[ቤተ መጻሕፍት]] እና መዛግብት በመባል የሚታወቁት የ[[ባህል]] ማስቀመጫዎች ብቅ እያሉ ነው።[14] በተቋም ደረጃ የኢንፎርሜሽን ሳይንስ በ19ኛው ክፍለ ዘመን ከሌሎች በርካታ የማህበራዊ ሳይንስ ዘርፎች ጋር ብቅ አለ። እንደ ሳይንስ ግን በሳይንስ [[ታሪክ]] ውስጥ ተቋማዊ ሥረ መሰረቱን ያገኘው በ1665 በሮያል ሶሳይቲ ([[ለንደን|ሎንዶን]]) የ[[ፍልስፍና]] ግብይቶች የመጀመሪያ እትሞችን ባጠቃላይ እንደ መጀመሪያው ሳይንሳዊ መጽሔት ከታተመ ጀምሮ ነው። የሳይንስ ተቋማዊነት በ [[18ኛው ምዕተ ዓመት|18 ኛው ክፍለ ዘመን]] ውስጥ ተከስቷል. እ.ኤ.አ. በ1731 [[ቤንጃሚን ፍራንክሊን]] በሕዝባዊ ዜጎች ቡድን ባለቤትነት የተያዘውን የ[[ፊላዴልፊያ]] ላይብረሪ ካምፓኒ አቋቋመ፣ እሱም በፍጥነት ከመጻሕፍት ግዛት አልፎ የሳይንሳዊ ሙከራ ማዕከል የሆነው እና የህዝብ ሳይንሳዊ ሙከራዎችን ያቀረበ።[15] ] ቤንጃሚን ፍራንክሊን በ[[ማሣቹሰትስ|ማሳቹሴትስ]] ከተማ ለሁሉም በነጻ እንዲገኝ ድምጽ የሰጠችውን የመፅሃፍ ስብስብ በ[[ማሣቹሰትስ|ማሳቹሴትስ]] ላይ ኢንቨስት አድርጓል።[16] አካዳሚ ደ ቺሩርጊያ ([[ፓሪስ]]) በ1736 የመጀመሪያው የ[[ሕክምና]] መጽሔት ተብሎ የሚታሰበውን Memoires pour les Chirurgiens አሳተመ። በሮያል ሶሳይቲ ([[ለንደን|ሎንዶን]]) ላይ የተቀረጸው የ[[አሜሪካ]] የፍልስፍና ማህበር በ1743 በ[[ፊላዴልፊያ|ፊላደልፊያ]] ተቋቋመ። እንደ ሌሎች በርካታ ሳይንሳዊ መጽሔቶች እና ማህበረሰቦች ተመስርተው፣ አሎይስ ሴኔፌልደር በ1796 በ[[ጀርመን]] ውስጥ በጅምላ ማተሚያ ስራ ላይ የሚውል የሊቶግራፊን ፅንሰ-ሀሳብ አዳብረዋል። == ማህበራዊ ሚዲያ በሰዎች እና በኢንዱስትሪ ላይ የሚያሳድረው ተጽዕኖ == የማህበራዊ ሚዲያ ኔትወርኮች ብዙ ጊዜ ወይም ባህላዊ የመረጃ ስርጭት መዳረሻ ላላቸው ሰዎች ክፍት የመረጃ አካባቢን ይሰጣሉ፣ "[26] የማህበራዊ ሚዲያ ውህደት እንደ የመዳረሻ ነጥብ ለተጠቃሚዎች እና አቅራቢዎች በጣም ጠቃሚ እና ሁለገብ ጠቃሚ መሳሪያ ነው። ሁሉም ዋና ዋና የዜና አቅራቢዎች ታይነት እና እንደ [[ፌስቡክ]] እና [[ትዊተር]] ባሉ አውታረ መረቦች በኩል የተመልካቾችን ስፋት ከፍ በማድረግ የመድረሻ ነጥብ አላቸው። በማህበራዊ ሚዲያ ሰዎች መረጃን በሚያውቁት ሰዎች ይመራሉ ወይም ይሰጣሉ። "በ...ይዘት ላይ ማጋራት፣ ላይክ እና አስተያየት የመስጠት" [28] መቻል ተደራሽነቱን ከባህላዊ ዘዴዎች የበለጠ እና ሰፊ ያደርገዋል። ሰዎች ከመረጃ ጋር መገናኘት ይወዳሉ፣ የሚያውቋቸውን ሰዎች በእውቀት ክበባቸው ውስጥ ማካተት ያስደስታቸዋል። በማህበራዊ ሚዲያ ማጋራት በጣም ተደማጭነት ስላለው አሳታሚዎች ስኬታማ ለመሆን ከፈለጉ "በጥሩ መጫወት" አለባቸው። ምንም እንኳን ሁለቱንም የተጠቃሚ መሰረት ተሞክሮዎች ለማሻሻል ብዙ ጊዜ ለአሳታሚዎች እና ፌስቡክ "አዲስ ይዘትን ማጋራት፣ ማስተዋወቅ እና ይፋ ማድረግ"[28] በጋራ ይጠቅማል። የብዙዎች አስተያየት ተጽእኖ ሊታሰብ በማይቻል መንገድ ሊሰራጭ ይችላል. ማህበራዊ ሚዲያ በቀላሉ ለመማር እና በመሳሪያዎች ተደራሽነት መስተጋብር ይፈቅዳል። ዎል ስትሪት ጆርናል በፌስቡክ በኩል መተግበሪያን ያቀርባል፣ እና ዋሽንግተን ፖስት አንድ እርምጃ ወደ ፊት ሄዶ በ6 ወራት ውስጥ በ19.5 ሚሊዮን ተጠቃሚዎች የወረደ ራሱን የቻለ ማህበራዊ መተግበሪያ ያቀርባል፣ መረጃ. == የምርምር ዘርፎች እና መተግበሪያዎች == የኢንፎርሜሽን ሳይንስ የሚመረምረው እና የሚያዳብርባቸው የሚከተሉት ዘርፎች ናቸው። '''የመረጃ ተደራሽነት''' የመረጃ ተደራሽነት የኢንፎርማቲክስ፣ የኢንፎርሜሽን ሳይንስ፣ የኢንፎርሜሽን ደህንነት፣ የቋንቋ ቴክኖሎጂ እና የ[[ኮምፒውተር ሳይንስ]] መገናኛ ላይ የምርምር መስክ ነው። የመረጃ ተደራሽነት [[ጥናት]] ዓላማዎች ብዙ እና ያልተጠቀሙ መረጃዎችን በራስ ሰር ማቀናበር እና የተጠቃሚዎችን ተደራሽነት ቀላል ማድረግ ነው። መብቶችን ስለመስጠት እና ያልተፈቀዱ ተጠቃሚዎችን መዳረሻ ስለመገደብስ? የተደራሽነት መጠን ለመረጃው በተሰጠው የማረጋገጫ ደረጃ መገለጽ አለበት። ተፈፃሚነት ያላቸው ቴክኖሎጂዎች መረጃን ማግኘት፣ የጽሑፍ ማዕድን ማውጣት፣ የጽሑፍ ማረም፣ የማሽን ትርጉም እና የጽሑፍ ምድብ ያካትታሉ። በውይይት ውስጥ፣ የመረጃ ተደራሽነት ብዙውን ጊዜ የነጻ እና የተዘጋ ወይም የህዝብ የመረጃ ተደራሽነት መድንን በሚመለከት ይገለጻል እና በቅጂ መብት፣ በፓተንት [[ሕግ|ህግ]] እና በህዝባዊ አገልግሎት ላይ በሚደረጉ ውይይቶች ይነሳል። የህዝብ ቤተ መፃህፍት የመረጃ ማረጋገጫ [[እውቀት]]ን ለመስጠት ግብዓቶችን ይፈልጋሉ። '''መረጃ መፈለግ''' መረጃ መፈለግ በ[[ሰው]] እና በ[[ቴክኖዎሎጂ|ቴክኖሎጂ]] ሁኔታዎች ውስጥ መረጃን ለማግኘት የመሞከር ሂደት ወይም እንቅስቃሴ ነው። መረጃ መፈለግ ከመረጃ ማግኛ (IR) ጋር የተያያዘ ነው ነገር ግን የተለየ ነው። ብዙ የቤተ-መጻህፍት እና የመረጃ ሳይንስ (LIS) ምርምር በተለያዩ የሙያ ስራዎች መስክ ውስጥ ባሉ ባለሙያዎች መረጃ ፍለጋ ልምዶች ላይ ያተኮረ ነው. የቤተ-መጻህፍት ባለሙያዎች፣[35] ምሁራን፣[36] የህክምና ባለሙያዎች፣ [37] መሐንዲሶች [38] እና ጠበቆች [39] (ሌሎችም መካከል) መረጃ የመፈለግ ባህሪ ላይ ጥናቶች ተካሂደዋል። አብዛኛው ይህ ጥናት በሌኪ፣ ፔትግሪው (አሁን ፊሸር) እና ሲልቫን በ1996 የኤልአይኤስን ስነ-ጽሁፍ (እንዲሁም የሌሎች አካዳሚያዊ መስኮች ስነ-ጽሁፍ) የባለሙያዎችን መረጃ በመፈለግ ላይ ሰፊ ግምገማ ባደረጉት ስራ ላይ ተወስዷል። '''የእውቀት ውክልና እና ምክንያታዊነት''' የእውቀት ውክልና (KR) እውቀትን በምልክቶች ውስጥ ለመወከል የታለመ የሰው ሰራሽ ኢንተለጀንስ ጥናት አካባቢ ሲሆን ከእነዚህ የ[[እውቀት]] ክፍሎች መረዳትን ለማመቻቸት እና አዳዲስ የእውቀት ክፍሎችን መፍጠር። KR ከስር የእውቀት ሞዴል ወይም የእውቀት መሰረት ስርዓት (KBS) እንደ የትርጉም አውታረመረብ ነጻ እንዲሆን ማድረግ ይቻላል።[42]የ[[እውቀት]] ውክልና (KR) ምርምር እንዴት በትክክል እና በትክክል ማመዛዘን እንደሚቻል እና በእውቀት ጎራ ውስጥ ያሉ የእውነታዎችን ስብስብ ለመወከል የምልክት ስብስቦችን እንዴት መጠቀም እንደሚቻል ላይ ትንተናን ያካትታል። የምልክት መዝገበ ቃላት እና የአመክንዮ ስርዓት አንድ ላይ ተጣምረው በKR ውስጥ ስላሉት ንጥረ ነገሮች ግምቶችን ለማስቻል አዲስ የKR ዓረፍተ ነገሮችን ለመፍጠር። አመክንዮ የማመዛዘን ተግባራት በKR ስርዓት ውስጥ ባሉ ምልክቶች ላይ እንዴት መተግበር እንዳለባቸው መደበኛ ትርጓሜዎችን ለማቅረብ ይጠቅማል። አመክንዮ ኦፕሬተሮች እንዴት እውቀቱን እንደሚያስኬዱ እና እንደሚያሻሽሉ ለመግለጽ ጥቅም ላይ ይውላል። የኦፕሬተሮች እና ኦፕሬሽኖች ምሳሌዎች፣ አሉታዊነት፣ ትስስር፣ ተውላጠ-ቃላት፣ ቅጽሎች፣ ኳንቲፊየሮች እና ሞዳል ኦፕሬተሮችን ያካትታሉ። [[ስነ አምክንዮ|አመክንዮ]]ው የትርጓሜ ቲዎሪ ነው። እነዚህ ንጥረ ነገሮች-ምልክቶች፣ ኦፕሬተሮች እና የትርጓሜ ፅንሰ-ሀሳብ በKR ውስጥ የምልክቶችን ቅደም ተከተል የሚሰጡ ናቸው። == ዋቢዎች == # Stock, W.G., & Stock, M. (2013) https://books.google.com/books?id=d1PnBQAAQBAJ&q=%22information+science%22 Berlin, Boston, MA: De Gruyter Saur. # Yan, Xue-Shan (2011-07-23) https://doi.org/10.3390%2Finfo2030510 ''Information''. '''2''' (3): 510–527. https://doi.org/10.3390%2Finfo2030510 # https://web.archive.org/web/20111112233108/http://pespmc1.vub.ac.be/ASC/TECHNO_DETER.html Principia Cibernetica Web. Archived from http://pespmc1.vub.ac.be/ASC/Techno_deter.html {{Wayback|url=http://pespmc1.vub.ac.be/ASC/Techno_deter.html |date=20111112233108 }} on 2011-11-12. Retrieved 2011-11-28. # https://www.merriam-webster.com/dictionary/information%20science ''www.merriam-webster.com''. Archived from the original on 2017-09-25. Retrieved 2017-09-25. # Borko, H. (1968). Information science: What is it? ''American Documentation'' 19(1), 3¬5. # Luciano Floridi, http://www.blackwellpublishing.com/pci/downloads/introduction.pdf {{Wayback|url=http://www.blackwellpublishing.com/pci/downloads/introduction.pdf |date=20121009171740 }} 2012-03-16 at the https://en.wikipedia.org/wiki/Wayback_Machine ''Metaphilosophy'', 2002, (33), 1/2 # Garshol, L. M. (2004)https://web.archive.org/web/20081017174807/http://www.ontopia.net/topicmaps/materials/tm-vs-thesauri.html#N773 ''Archived from'' http://www.ontopia.net/topicmaps/materials/tm-vs-thesauri.html#N773 ''on 17 October 2008. Retrieved 13 October 2008.'' # https://en.wikipedia.org/wiki/Tom_Gruber (June 1993). http://tomgruber.org/writing/ontolingua-kaj-1993.pdf https://en.wikipedia.org/wiki/Knowledge_Acquisition'''5''' (2): 199–220 https://en.wikipedia.org/wiki/CiteSeerX_(identifier) https://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/summary?doi=10.1.1.101.7493 from the original on 2008-12-17. Retrieved 2012-04-29. # Arvidsson, F.; Flycht-Eriksson, A.https://web.archive.org/web/20081217030507/http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }} Archived from http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf<nowiki/>PDF) on 17 December 2008. Retrieved 26 November 2008 # Reichman, F. (1961). Notched Cards. In R. Shaw (Ed.), The state of the library art (Volume 4, Part 1, pp. 11–55). New Brunswick, NJ: Rutgers, The State University, Graduate School of Library Service # Emard, J. P. (1976). "An information science chronology in perspective". ''Bulletin of the American Society for Information Science''. '''2''' (8): 51–56. # Smith, E. S. (1993). "On the shoulders of giants: From Boole to Shannon to Taube: The origins and development of computerized information from the mid-19th century to the present". ''Information Technology and Libraries''. '''12''' (2): 217–226. # Skolnik, H (1976). "Milestones in chemical information science: Award symposium on contributions of the Division of Chemical Literature (Information) to the Chemical Society". ''Journal of Chemical Information and Computer Sciences''. '''16''' (4): 187–193. https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1021%2Fci60008a001 == ምንጮች == * Borko, H. (1968)."የመረጃ ሳይንስ: ምንድን ነው?". የአሜሪካ ሰነድ. ዊሊ. 19 (1)፡ 3–5.https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1002%2Fasi.5090190103 https://en.wikipedia.org/wiki/ISSN_(identifier) https://www.worldcat.org/issn/0096-946X * Leckie, Gloria J.; Pettigrew, Karen E.; Sylvain, Christian (1996).https://semanticscholar.org/paper/4a6306d8d099966ffde9f3a0e4d11272727be601''Library Quarterly''. '''66''' (2): 161–193.https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1086%2F602864 * Wark, McKenzie (1997). ''The Virtual Republic''. Allen & Unwin, St Leonards * Wilkinson, Margaret A (2001). "ችግርን ለመፍታት በጠበቆች የሚጠቀሙባቸው የመረጃ ምንጮች፡ ተጨባጭ ዳሰሳ". ''Library & Information Science Research''. '''23''' (3): 257–276 https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1016%2Fs0740-8188%2801%2900082-2 https://en.wikipedia.org/wiki/S2CID_(identifier) https://api.semanticscholar.org/CorpusID:59067811 == ተጨማሪ ንባብ == * Khosrow-Pour, Mehdi (2005-03-22). የመረጃ ሳይንስ እና ቴክኖሎጂ ኢንሳይክሎፔዲያ. የሃሳብ ቡድን ማጣቀሻ. https://en.wikipedia.org/wiki/ISBN_(identifier) https://en.wikipedia.org/wiki/Special:BookSources/978-1-59140-553-5 == ውጫዊ አገናኞች == * https://www.asist.org/ "በኢንፎርሜሽን ሳይንስ ልምምድ እና በምርምር መካከል ያለውን ልዩነት የሚያጠናቅቅ የባለሙያ ማህበር። ASIS & T አባላት የኢንፎርሜሽን ሳይንስ፣ ኮምፒውተር ሳይንስ፣ ሊንጉስቲክስ፣ አስተዳደር፣ ላይብረሪያንሺፕ፣ ምህንድስና፣ የውሂብ ሳይንስ፣ የመረጃ አርክቴክቸር፣ ህግ፣ ህክምና፣ ኬሚስትሪ፣ ትምህርት እና ተዛማጅ ጉዳዮችን ይወክላሉ። ቴክኖሎጂ". * https://www.ischools.org/ * http://www.success.co.il/is/index.html * http://jis.sagepub.com/ * http://dlist.sir.arizona.edu/ * https://web.archive.org/web/20120521123701/http://www.mesc.usgs.gov/ISB/Science.asp * https://web.archive.org/web/20110319220648/http://www.twu.edu/library/Nitecki/ * https://web.archive.org/web/20110319220648/http://www.twu.edu/library/Nitecki/ * https://web.archive.org/web/20110221054829/http://gseis.ucla.edu/faculty/bates/articles/Berkeley.html * http://www.libsci.sc.edu/bob/istchron/ISCNET/ISCHRON.HTM {{Wayback|url=http://www.libsci.sc.edu/bob/istchron/ISCNET/ISCHRON.HTM |date=20110514235219 }} * https://web.archive.org/web/20140605070024/http://libres.curtin.edu.au/ * https://en.wikipedia.org/wiki/Shared_decision-making 7l7tpstf14vk4lh203sdgtte4va5acv 8 54534 385885 381535 2025-06-23T16:40:12Z Maintenance script 18436 Adding version data 385885 json application/json { "$version": "1.0.0", "GEInfoboxTemplates": [], "copyedit": { "disabled": false, "templates": [], "excludedTemplates": [], "excludedCategories": [], "learnmore": "" }, "expand": { "disabled": false, "templates": [ "መዋቅር" ], "excludedTemplates": [], "excludedCategories": [], "learnmore": "" }, "image_recommendation": { "disabled": false, "excludedTemplates": [], "excludedCategories": [], "learnmore": "", "maxTasksPerDay": 25, "templates": [] }, "link_recommendation": { "disabled": false, "excludedTemplates": [], "excludedCategories": [], "learnmore": "", "maximumLinksToShowPerTask": 3, "excludedSections": [ "bibliography", "external links", "further reading", "notes", "references", "ለተጨማሪ ንባብ", "መጠቆሚያዎች", "ማመሳከሪያዎች", "ማስታወሻ", "ማስታወሻዎች", "ማጣቀሻ", "ማጣቀሻወች", "ማጣቀሻዎች", "ምንጭ", "ምንጮች", "በበለጠ ለማንበብ", "ተመልከት", "ተጨማሪ ንባብ", "ተጨማሪ ይዩ", "ነጥቦች", "ወደ ውጭ የሚያገናኙ", "ዋቢ መጻሕፍት", "ዋቢ መጽሐፍት", "ዋቢ ምንጭ", "ዋቢ ምንጮች", "ውጫዊ መያያዣ", "ውጫዊ አገናኞች", "የበለጠ ለማንበብ", "የውጭ መያያዣ", "የውጭ መያያዣዎች", "የውጭ ማያያዣ", "የውጭ ማያያዣዎች", "የውጭ አገናኞች", "የውጭ ድረ ገጾች", "የውጭ ፡ መያያዣዎች", "ይህን ይመልከቱ", "ይዩ", "ደግሞ ይዩ" ], "maxTasksPerDay": 25, "underlinkedWeight": 0.5, "minimumLinkScore": 0.6, "maximumEditsTaskIsAvailable": "no" }, "links": { "disabled": false, "templates": [], "excludedTemplates": [], "excludedCategories": [], "learnmore": "" }, "references": { "disabled": false, "templates": [], "excludedTemplates": [], "excludedCategories": [], "learnmore": "" }, "section_image_recommendation": { "disabled": false, "excludedTemplates": [], "excludedCategories": [], "learnmore": "", "maxTasksPerDay": 25 }, "update": { "disabled": false, "templates": [], "excludedTemplates": [], "excludedCategories": [], "learnmore": "" } } kufqw8le87mywpj222ib0wmqh3pxs39 385886 385885 2025-06-23T17:05:20Z Maintenance script 18436 Migrating data to new format 385886 json application/json { "$version": "2.0.0", "GEInfoboxTemplates": [], "copyedit": { "disabled": false, "templates": [], "excludedTemplates": [], "excludedCategories": [], "learnmore": "" }, "expand": { "disabled": false, "templates": [ "መዋቅር" ], "excludedTemplates": [], "excludedCategories": [], "learnmore": "" }, "image_recommendation": { "disabled": false, "excludedTemplates": [], "excludedCategories": [], "learnmore": "", "maxTasksPerDay": 25, "templates": [] }, "link_recommendation": { "disabled": false, "excludedTemplates": [], "excludedCategories": [], "learnmore": "", "maximumLinksToShowPerTask": 3, "excludedSections": [ "bibliography", "external links", "further reading", "notes", "references", "ለተጨማሪ ንባብ", "መጠቆሚያዎች", "ማመሳከሪያዎች", "ማስታወሻ", "ማስታወሻዎች", "ማጣቀሻ", "ማጣቀሻወች", "ማጣቀሻዎች", "ምንጭ", "ምንጮች", "በበለጠ ለማንበብ", "ተመልከት", "ተጨማሪ ንባብ", "ተጨማሪ ይዩ", "ነጥቦች", "ወደ ውጭ የሚያገናኙ", "ዋቢ መጻሕፍት", "ዋቢ መጽሐፍት", "ዋቢ ምንጭ", "ዋቢ ምንጮች", "ውጫዊ መያያዣ", "ውጫዊ አገናኞች", "የበለጠ ለማንበብ", "የውጭ መያያዣ", "የውጭ መያያዣዎች", "የውጭ ማያያዣ", "የውጭ ማያያዣዎች", "የውጭ አገናኞች", "የውጭ ድረ ገጾች", "የውጭ ፡ መያያዣዎች", "ይህን ይመልከቱ", "ይዩ", "ደግሞ ይዩ" ], "maxTasksPerDay": 25, "underlinkedWeight": 0.5, "minimumLinkScore": 0.6, "maximumEditsTaskIsAvailable": "no" }, "links": { "disabled": false, "templates": [], "excludedTemplates": [], "excludedCategories": [], "learnmore": "" }, "references": { "disabled": false, "templates": [], "excludedTemplates": [], "excludedCategories": [], "learnmore": "" }, "section_image_recommendation": { "disabled": false, "excludedTemplates": [], "excludedCategories": [], "learnmore": "", "maxTasksPerDay": 25 }, "update": { "disabled": false, "templates": [], "excludedTemplates": [], "excludedCategories": [], "learnmore": "" } } 4566h24yb5nexgztokmsrn10jer7sqb 0 54992 385890 385878 2025-06-23T18:10:26Z Eyu07 37572 385890 wikitext text/x-wiki '''DShK (ድሽቃ) 1938''' የሶቭየት ኅብረት ሰራሽ የሆነ ከባድ መትረየስ ሲሆን፣ ስያሜውም 'DShK' የንድፍ አውጪዎቹን የቫሲሊ '''ዴ'''ግትያርዮቭ ('''D'''egtyaryov) እና የጊዮርጊ '''ሽ'''ፓጊን ('''Sh'''pagin) ስምና የመሳሪያውን ትልቅ መጠን የሚያመለክተውን '''ክ'''ሩፕኖካሊቤርኒ ('''K'''rupnokaliberny) የሚሉትን ቃላት የመጀመሪያ ፊደላት በመውሰድ የተሰጠ ነው። በበርካታ ሀገራት '''‘ዱሽካ’ (Dushka)'''፣ ትርጉሙም "ውዴ" ወይም "ውድ ነገር" በሚል ቅጽል ስም በስፋት ይታወቃል።[1] መሳሪያው በዋናነት ለፀረ-አውሮፕላን፣ ለቀላል ብረት-ለበስ ተሽከርካሪዎች እና ለእግረኛ ጦር ድጋፍ ሰጪነት ያገለግላል። ከሁለተኛው የዓለም ጦርነት ጀምሮ እስከ ዛሬ ድረስ በዓለም ዙሪያ በሚገኙ ከ40 በላይ ሀገራት ጦር ውስጥ በስፋት አገልግሎት ላይ ይገኛል።[2] == ታሪክ == በ1920ዎቹ መጨረሻ የሩስያው ቀይ ጦር ከባድ መትረየስ ያስፈልገው ነበር። የመጀመሪያው ሙከራ በቫሲሊ ዴግትያርዮቭ የተነደፈው '''DK (ዴግትያርዮቭ ክሩፕኖካሊቤርኒ)''' ሲሆን በ1930 ተመርቶ ነበር። ይሁን እንጂ የጥይት አቀባበሉ ስርዓት ቀርፋፋና የተኩስ ፍጥነቱም ዝቅተኛ ስለነበር ብዙም ተቀባይነት አላገኘም። በ1938 ዓ.ም. ጊዮርጊ ሽፓጊን ለDK መትረየስ አዲስ አይነት የጥይት አቀባበል ስርዓት (ዝ)ር ጎራሽ በመንደፍ ችግሩን ፈታው። ይህ የተሻሻለው መሳሪያ '''DShK 1938''' የሚል ስያሜ ተሰጥቶት በቀይዩጦር አገልግሎት ላይ ዋለ።[3] == ንድፍ እና አሠራር == ድሽቃ በጋዝ ግፊት የሚቀባበል ስሆን ጥይቱን ለማስወንጨፍ የሚሽከረከር ቦልት ይጠቀማል። የጥይት መጋቢው ዝናር ሲሆን ጥይቶቹ ከግራ በኩል ወደ መሳሪያው ይገባሉ። አፈሙዙ በአየር እንዲቀዘቅዝ ወንፊት ያለው ሲሆን፣ በቀላሉ ሊቀየር የሚችል ነው። ይህም ተከታታይ ተኩስ በሚኖርበት ጊዜ ሙቀትን ለመቆጣጠር ይረዳል። የማነጣጠሪያው ስርዓት ቀላል የብረት አነጣጣሪዎችን ያካተተ ሲሆን፣ ለፀረ-አውሮፕላን ተኩስ ልዩ አነጣጣሪዎችም ሊገጠሙለት ይችላሉ። ለመንቀሳቀስ እንዲመች፣ መሳሪያው ብዙውን ጊዜ በሁለት ጎማዎች ባሉት ጋሪ ላይ ይተከላል፤ ይህም በእግረኛ ጦር እንዲጎተት ያስችለዋል። በተጨማሪም በታንኮች፣ በጋሻ-ለበስ ተሽከርካሪዎች እና በጭነት መኪናዎች ላይ በቀላሉ ሊገጠም ይችላል። == የአገልግሎት ታሪክ == ==== ሁለተኛው የዓለም ጦርነት ==== በሁለተኛው የዓለም ጦርነት ወቅት DShK በቀይ ጦር አገልግሎት ላይ የዋለ ሲሆን፣ በጦርነቱ ጊዜም በጠቅላላው 9,000 ፍሬ ተመርቷል።[3] በተለይም እንደ GAZ-AA የጭነት መኪና፣ IS-2 ታንክ፣ ISU-152 በራሱ የሚንቀሳቀስ መድፍ እና T-40 አምፊቢየስ ታንክ ባሉ ተሽከርካሪዎች ላይ እንደ ፀረ-አውሮፕላን መሳሪያነት በስፋት አገልግሏል።[3] ልክ እንደ PM M1910 Maxim፣ እግረኛ ወታደሮችን ለመውጋት በሚውልበት ጊዜ DShK ባለ ሁለት ጎማ ጋሪ ላይ ይተከል ነበር፤ በዚህ ሁኔታ የማሽን ጠመንጃው አጠቃላይ ክብደት 157 ኪ.ግ (346 ፓውንድ) ይደርስ ነበር።[6] ==== ከጦርነቱ በኋላ እና የዘመናችን አጠቃቀም ==== ከ1945 ዓ.ም. በኋላ DShK ለምስራቁ ብሎክ ሀገራት እና ለሌሎች የሶቭየት ኅብረት ወዳጅ ሀገራት በስፋት ተሰራጭቷል። በኋላም '''DShKM''' የተባለው የተሻሻለው ሞዴል ተመርቷል። መሳሪያው በቬትናም ጦርነት፣ በሶቭየት-አፍጋን ጦርነት እንዲሁም በመካከለኛው ምስራቅና በአፍሪካ በተካሄዱ በርካታ ግጭቶች ውስጥ ወሳኝ ሚና ተጫውቷል። ==== የሩሲያ-ዩክሬን ጦርነት ==== እ.ኤ.አ. በ2022 ሩሲያ በዩክሬን ላይ ወረራ በከፈተችበት ወቅት፣ የዩክሬን ጦር ኢራን ሰራሽ የሆኑትን የሻሄድ-136 ድሮኖችን (ሰው አልባ አውሮፕላኖችን) ለመመከት የDShK መትረየሶችን ተጠቅሟል።[1] እነዚህ ድሮኖች እንደ 'MANPADS' ባሉ የአየር መከላከያ ሚሳኤሎች በቀላሉ የማይመቱ በመሆናቸው፣ DShK መትረየሶች ከፋና መብራቶች (ሰርችላይቶች) ጋር ተጣምረው ጥቅም ላይ ውለዋል።[2] ከሶቭየት ዘመን የቀሩ በርካታ DShK መትረየሶች በመኖራቸው፣ ይህ ዘዴ ድሮኖቹን ለማውደም ወጪ ቆጣቢ ከመሆኑም በላይ ከፍተኛ አስተማማኝነት ካላቸው መንገዶች አንዱ ሆኗል።[3] === ዋና ዋና ሞዴሎች === * '''DShK 1938:''' የመጀመሪያው ኦሪጅናል ሞዴል። * '''DShKM:''' ከጦርነቱ በኋላ የተሻሻለ ሞዴል ሲሆን፣ ይበልጥ አስተማማኝ የሆነ የጥይት አቀባበል ስርዓት አለው። * '''Type 54:''' የቻይና ቅጂ ሲሆን፣ በበርካታ ሀገራት በስፋት ተሰራጭቷል። oxfd25hmep3fp2oie8cykb6513td6rh 385895 385890 2025-06-23T19:06:03Z Eyu07 37572 385895 wikitext text/x-wiki {{የጦር መሳሪያ|ስም=ድሽቃ|ምስል=MITRALOZ 12.7 mm KA.jpg|የምስሉ_ገለጻ=ድሽቃ|የተሰራበት_ሀገር=ሶቭየት ህብረት|ውጤታማ_የተኩስ_ርቀት=2 ኪ.ሜ}}'''DShK (ድሽቃ) 1938''' የሶቭየት ኅብረት ሰራሽ የሆነ ከባድ መትረየስ ሲሆን፣ ስያሜውም 'DShK' የንድፍ አውጪዎቹን የቫሲሊ '''ዴ'''ግትያርዮቭ ('''D'''egtyaryov) እና የጊዮርጊ '''ሽ'''ፓጊን ('''Sh'''pagin) ስምና የመሳሪያውን ትልቅ መጠን የሚያመለክተውን '''ክ'''ሩፕኖካሊቤርኒ ('''K'''rupnokaliberny) የሚሉትን ቃላት የመጀመሪያ ፊደላት በመውሰድ የተሰጠ ነው። በበርካታ ሀገራት '''‘ዱሽካ’ (Dushka)'''፣ ትርጉሙም "ውዴ" ወይም "ውድ ነገር" በሚል ቅጽል ስም በስፋት ይታወቃል።[1] መሳሪያው በዋናነት ለፀረ-አውሮፕላን፣ ለቀላል ብረት-ለበስ ተሽከርካሪዎች እና ለእግረኛ ጦር ድጋፍ ሰጪነት ያገለግላል። ከሁለተኛው የዓለም ጦርነት ጀምሮ እስከ ዛሬ ድረስ በዓለም ዙሪያ በሚገኙ ከ40 በላይ ሀገራት ጦር ውስጥ በስፋት አገልግሎት ላይ ይገኛል።[2] == ታሪክ == በ1920ዎቹ መጨረሻ የሩስያው ቀይ ጦር ከባድ መትረየስ ያስፈልገው ነበር። የመጀመሪያው ሙከራ በቫሲሊ ዴግትያርዮቭ የተነደፈው '''DK (ዴግትያርዮቭ ክሩፕኖካሊቤርኒ)''' ሲሆን በ1930 ተመርቶ ነበር። ይሁን እንጂ የጥይት አቀባበሉ ስርዓት ቀርፋፋና የተኩስ ፍጥነቱም ዝቅተኛ ስለነበር ብዙም ተቀባይነት አላገኘም። በ1938 ዓ.ም. ጊዮርጊ ሽፓጊን ለDK መትረየስ አዲስ አይነት የጥይት አቀባበል ስርዓት (ዝ)ር ጎራሽ በመንደፍ ችግሩን ፈታው። ይህ የተሻሻለው መሳሪያ '''DShK 1938''' የሚል ስያሜ ተሰጥቶት በቀይዩጦር አገልግሎት ላይ ዋለ።[3] የDShK መትረየስ ወደ ኢትዮጵያ በስፋት የገባው በዋናነት '''በደርግ ዘመነ መንግሥት (1974–1991)''' ነው። በወቅቱ የኢትዮጵያ መንግሥት ከሶቭየት ኅብረት እና ከምስራቁ ብሎክ ሀገራት ጋር ባለው የጠበቀ ወታደራዊ ግንኙነት አማካኝነት ከፍተኛ መጠን ያለው የጦር መሳሪያ ዕርዳታ ያገኝ ነበር።[1] DShK መትረየሶች ከታንኮች፣ ከጋሻ-ለበስ ተሽከርካሪዎች እና ከሌሎች የጦር መሳሪያዎች ጋር በመሆን ለሚከተሉት ዋነኛ ግጭቶች በብዛት ጥቅም ላይ ውለዋል፦ * '''የኦጋዴን ጦርነት (1977–1978):''' ከሶማሊያ ጋር በተደረገው ጦርነት የኢትዮጵያ ጦር በታንኮችና በተሽከርካሪዎች ላይ የጫናቸውን DShK መትረየሶች በስፋት ተጠቅሟል። * '''የኤርትራ የነጻነት ትግል እና የእርስ በርስ ጦርነት:''' በወቅቱ በነበሩት ረጅም ጦርነቶች ውስጥ እንደ ዋና የድጋፍ መሳሪያነት አገልግሏል።[2] == ንድፍ እና አሠራር == ድሽቃ በጋዝ ግፊት የሚቀባበል ስሆን ጥይቱን ለማስወንጨፍ የሚሽከረከር ቦልት ይጠቀማል። የጥይት መጋቢው ዝናር ሲሆን ጥይቶቹ ከግራ በኩል ወደ መሳሪያው ይገባሉ። አፈሙዙ በአየር እንዲቀዘቅዝ ወንፊት ያለው ሲሆን፣ በቀላሉ ሊቀየር የሚችል ነው። ይህም ተከታታይ ተኩስ በሚኖርበት ጊዜ ሙቀትን ለመቆጣጠር ይረዳል። የማነጣጠሪያው ስርዓት ቀላል የብረት አነጣጣሪዎችን ያካተተ ሲሆን፣ ለፀረ-አውሮፕላን ተኩስ ልዩ አነጣጣሪዎችም ሊገጠሙለት ይችላሉ። ለመንቀሳቀስ እንዲመች፣ መሳሪያው ብዙውን ጊዜ በሁለት ጎማዎች ባሉት ጋሪ ላይ ይተከላል፤ ይህም በእግረኛ ጦር እንዲጎተት ያስችለዋል። በተጨማሪም በታንኮች፣ በጋሻ-ለበስ ተሽከርካሪዎች እና በጭነት መኪናዎች ላይ በቀላሉ ሊገጠም ይችላል። == የአገልግሎት ታሪክ == ==== ሁለተኛው የዓለም ጦርነት ==== በሁለተኛው የዓለም ጦርነት ወቅት DShK በቀይ ጦር አገልግሎት ላይ የዋለ ሲሆን፣ በጦርነቱ ጊዜም በጠቅላላው 9,000 ፍሬ ተመርቷል።[3] በተለይም እንደ GAZ-AA የጭነት መኪና፣ IS-2 ታንክ፣ ISU-152 በራሱ የሚንቀሳቀስ መድፍ እና T-40 አምፊቢየስ ታንክ ባሉ ተሽከርካሪዎች ላይ እንደ ፀረ-አውሮፕላን መሳሪያነት በስፋት አገልግሏል።[3] ልክ እንደ PM M1910 Maxim፣ እግረኛ ወታደሮችን ለመውጋት በሚውልበት ጊዜ DShK ባለ ሁለት ጎማ ጋሪ ላይ ይተከል ነበር፤ በዚህ ሁኔታ የማሽን ጠመንጃው አጠቃላይ ክብደት 157 ኪ.ግ (346 ፓውንድ) ይደርስ ነበር።[6] ==== ከጦርነቱ በኋላ እና የዘመናችን አጠቃቀም ==== ከ1945 ዓ.ም. በኋላ DShK ለምስራቁ ብሎክ ሀገራት እና ለሌሎች የሶቭየት ኅብረት ወዳጅ ሀገራት በስፋት ተሰራጭቷል። በኋላም '''DShKM''' የተባለው የተሻሻለው ሞዴል ተመርቷል። መሳሪያው በቬትናም ጦርነት፣ በሶቭየት-አፍጋን ጦርነት እንዲሁም በመካከለኛው ምስራቅና በአፍሪካ በተካሄዱ በርካታ ግጭቶች ውስጥ ወሳኝ ሚና ተጫውቷል። ==== የሩሲያ-ዩክሬን ጦርነት ==== እ.ኤ.አ. በ2022 ሩሲያ በዩክሬን ላይ ወረራ በከፈተችበት ወቅት፣ የዩክሬን ጦር ኢራን ሰራሽ የሆኑትን የሻሄድ-136 ድሮኖችን (ሰው አልባ አውሮፕላኖችን) ለመመከት የDShK መትረየሶችን ተጠቅሟል።[1] እነዚህ ድሮኖች እንደ 'MANPADS' ባሉ የአየር መከላከያ ሚሳኤሎች በቀላሉ የማይመቱ በመሆናቸው፣ DShK መትረየሶች ከፋና መብራቶች (ሰርችላይቶች) ጋር ተጣምረው ጥቅም ላይ ውለዋል።[2] ከሶቭየት ዘመን የቀሩ በርካታ DShK መትረየሶች በመኖራቸው፣ ይህ ዘዴ ድሮኖቹን ለማውደም ወጪ ቆጣቢ ከመሆኑም በላይ ከፍተኛ አስተማማኝነት ካላቸው መንገዶች አንዱ ሆኗል።[3] === በኢትዮጵያ ውስጥ === የDShK መትረየስ ከደርግ ውድቀት በኋላም በኢትዮጵያ የመከላከያ ሠራዊት ዋና የጦር መሳሪያ ሆኖ ቀጥሏል። * '''በኢትዮ-ኤርትራ ጦርነት (1998–2000):''' በሁለቱም ወገኖች በኩል በስፋት ጥቅም ላይ ውሏል። * '''በትግራይ ጦርነት (2020–2022):''' በጦርነቱ ውስጥ በተሳተፉት በሁሉም ኃይሎች (የመከላከያ ሠራዊት፣ የህወሓት ኃይሎች፣ የኤርትራ ሠራዊት እና የክልል ኃይሎች) በኩል በስፋት ጥቅም ላይ ውሎ ነበር። ከጦርነቱ የወጡ በርካታ ምስሎችና ቪዲዮዎች ድሽቃ መትረየሶችን ያሳያሉ። * '''በሌሎች የሀገሪቱ ክፍሎች ያሉ ግጭቶች:''' በአሁኑ ወቅት በኦሮሚያ እና በአማራ ክልሎች በሚታዩ ግጭቶች ውስጥ በመንግስት የጸጥታ ኃይሎችም ሆነ በተለያዩ ታጣቂ ቡድኖች በኩል በብዛት ከሚታዩ የጦር መሳሪያዎች አንዱ ነው። == ዋና ዋና ሞዴሎች == * '''DShK 1938:''' የመጀመሪያው ኦሪጅናል ሞዴል። * '''DShKM:''' ከጦርነቱ በኋላ የተሻሻለ ሞዴል ሲሆን፣ ይበልጥ አስተማማኝ የሆነ የጥይት አቀባበል ስርዓት አለው። * '''Type 54:''' የቻይና ቅጂ ሲሆን፣ በበርካታ ሀገራት በስፋት ተሰራጭቷል። rijvwd3jrzi2enlz2uj6dvo7igdabkw 385898 385895 2025-06-23T19:12:41Z Eyu07 37572 385898 wikitext text/x-wiki {{የጦር መሳሪያ|ስም=ድሽቃ|ምስል=MITRALOZ 12.7 mm KA.jpg|የምስሉ_ገለጻ=ድሽቃ|የተሰራበት_ሀገር=ሶቭየት ህብረት|ውጤታማ_የተኩስ_ርቀት=2 ኪ.ሜ|type=መትረየስ|mass=157 ኪሎ ግራም|cartridge=12.7 ሚ.ሜ|action=ጭስ ቅብብል}}'''DShK (ድሽቃ) 1938''' የሶቭየት ኅብረት ሰራሽ የሆነ ከባድ መትረየስ ሲሆን፣ ስያሜውም 'DShK' የንድፍ አውጪዎቹን የቫሲሊ '''ዴ'''ግትያርዮቭ ('''D'''egtyaryov) እና የጊዮርጊ '''ሽ'''ፓጊን ('''Sh'''pagin) ስምና የመሳሪያውን ትልቅ መጠን የሚያመለክተውን '''ክ'''ሩፕኖካሊቤርኒ ('''K'''rupnokaliberny) የሚሉትን ቃላት የመጀመሪያ ፊደላት በመውሰድ የተሰጠ ነው። በበርካታ ሀገራት '''‘ዱሽካ’ (Dushka)'''፣ ትርጉሙም "ውዴ" ወይም "ውድ ነገር" በሚል ቅጽል ስም በስፋት ይታወቃል።[1] መሳሪያው በዋናነት ለፀረ-አውሮፕላን፣ ለቀላል ብረት-ለበስ ተሽከርካሪዎች እና ለእግረኛ ጦር ድጋፍ ሰጪነት ያገለግላል። ከሁለተኛው የዓለም ጦርነት ጀምሮ እስከ ዛሬ ድረስ በዓለም ዙሪያ በሚገኙ ከ40 በላይ ሀገራት ጦር ውስጥ በስፋት አገልግሎት ላይ ይገኛል።[2] == ታሪክ == በ1920ዎቹ መጨረሻ የሩስያው ቀይ ጦር ከባድ መትረየስ ያስፈልገው ነበር። የመጀመሪያው ሙከራ በቫሲሊ ዴግትያርዮቭ የተነደፈው '''DK (ዴግትያርዮቭ ክሩፕኖካሊቤርኒ)''' ሲሆን በ1930 ተመርቶ ነበር። ይሁን እንጂ የጥይት አቀባበሉ ስርዓት ቀርፋፋና የተኩስ ፍጥነቱም ዝቅተኛ ስለነበር ብዙም ተቀባይነት አላገኘም። በ1938 ዓ.ም. ጊዮርጊ ሽፓጊን ለDK መትረየስ አዲስ አይነት የጥይት አቀባበል ስርዓት (ዝ)ር ጎራሽ በመንደፍ ችግሩን ፈታው። ይህ የተሻሻለው መሳሪያ '''DShK 1938''' የሚል ስያሜ ተሰጥቶት በቀይዩጦር አገልግሎት ላይ ዋለ።[3] የDShK መትረየስ ወደ ኢትዮጵያ በስፋት የገባው በዋናነት '''በደርግ ዘመነ መንግሥት (1974–1991)''' ነው። በወቅቱ የኢትዮጵያ መንግሥት ከሶቭየት ኅብረት እና ከምስራቁ ብሎክ ሀገራት ጋር ባለው የጠበቀ ወታደራዊ ግንኙነት አማካኝነት ከፍተኛ መጠን ያለው የጦር መሳሪያ ዕርዳታ ያገኝ ነበር።[1] DShK መትረየሶች ከታንኮች፣ ከጋሻ-ለበስ ተሽከርካሪዎች እና ከሌሎች የጦር መሳሪያዎች ጋር በመሆን ለሚከተሉት ዋነኛ ግጭቶች በብዛት ጥቅም ላይ ውለዋል፦ * '''የኦጋዴን ጦርነት (1977–1978):''' ከሶማሊያ ጋር በተደረገው ጦርነት የኢትዮጵያ ጦር በታንኮችና በተሽከርካሪዎች ላይ የጫናቸውን DShK መትረየሶች በስፋት ተጠቅሟል። * '''የኤርትራ የነጻነት ትግል እና የእርስ በርስ ጦርነት:''' በወቅቱ በነበሩት ረጅም ጦርነቶች ውስጥ እንደ ዋና የድጋፍ መሳሪያነት አገልግሏል።[2] == ንድፍ እና አሠራር == ድሽቃ በጋዝ ግፊት የሚቀባበል ስሆን ጥይቱን ለማስወንጨፍ የሚሽከረከር ቦልት ይጠቀማል። የጥይት መጋቢው ዝናር ሲሆን ጥይቶቹ ከግራ በኩል ወደ መሳሪያው ይገባሉ። አፈሙዙ በአየር እንዲቀዘቅዝ ወንፊት ያለው ሲሆን፣ በቀላሉ ሊቀየር የሚችል ነው። ይህም ተከታታይ ተኩስ በሚኖርበት ጊዜ ሙቀትን ለመቆጣጠር ይረዳል። የማነጣጠሪያው ስርዓት ቀላል የብረት አነጣጣሪዎችን ያካተተ ሲሆን፣ ለፀረ-አውሮፕላን ተኩስ ልዩ አነጣጣሪዎችም ሊገጠሙለት ይችላሉ። ለመንቀሳቀስ እንዲመች፣ መሳሪያው ብዙውን ጊዜ በሁለት ጎማዎች ባሉት ጋሪ ላይ ይተከላል፤ ይህም በእግረኛ ጦር እንዲጎተት ያስችለዋል። በተጨማሪም በታንኮች፣ በጋሻ-ለበስ ተሽከርካሪዎች እና በጭነት መኪናዎች ላይ በቀላሉ ሊገጠም ይችላል። == የአገልግሎት ታሪክ == ==== ሁለተኛው የዓለም ጦርነት ==== በሁለተኛው የዓለም ጦርነት ወቅት DShK በቀይ ጦር አገልግሎት ላይ የዋለ ሲሆን፣ በጦርነቱ ጊዜም በጠቅላላው 9,000 ፍሬ ተመርቷል።[3] በተለይም እንደ GAZ-AA የጭነት መኪና፣ IS-2 ታንክ፣ ISU-152 በራሱ የሚንቀሳቀስ መድፍ እና T-40 አምፊቢየስ ታንክ ባሉ ተሽከርካሪዎች ላይ እንደ ፀረ-አውሮፕላን መሳሪያነት በስፋት አገልግሏል።[3] ልክ እንደ PM M1910 Maxim፣ እግረኛ ወታደሮችን ለመውጋት በሚውልበት ጊዜ DShK ባለ ሁለት ጎማ ጋሪ ላይ ይተከል ነበር፤ በዚህ ሁኔታ የማሽን ጠመንጃው አጠቃላይ ክብደት 157 ኪ.ግ (346 ፓውንድ) ይደርስ ነበር።[6] ==== ከጦርነቱ በኋላ እና የዘመናችን አጠቃቀም ==== ከ1945 ዓ.ም. በኋላ DShK ለምስራቁ ብሎክ ሀገራት እና ለሌሎች የሶቭየት ኅብረት ወዳጅ ሀገራት በስፋት ተሰራጭቷል። በኋላም '''DShKM''' የተባለው የተሻሻለው ሞዴል ተመርቷል። መሳሪያው በቬትናም ጦርነት፣ በሶቭየት-አፍጋን ጦርነት እንዲሁም በመካከለኛው ምስራቅና በአፍሪካ በተካሄዱ በርካታ ግጭቶች ውስጥ ወሳኝ ሚና ተጫውቷል። ==== የሩሲያ-ዩክሬን ጦርነት ==== እ.ኤ.አ. በ2022 ሩሲያ በዩክሬን ላይ ወረራ በከፈተችበት ወቅት፣ የዩክሬን ጦር ኢራን ሰራሽ የሆኑትን የሻሄድ-136 ድሮኖችን (ሰው አልባ አውሮፕላኖችን) ለመመከት የDShK መትረየሶችን ተጠቅሟል።[1] እነዚህ ድሮኖች እንደ 'MANPADS' ባሉ የአየር መከላከያ ሚሳኤሎች በቀላሉ የማይመቱ በመሆናቸው፣ DShK መትረየሶች ከፋና መብራቶች (ሰርችላይቶች) ጋር ተጣምረው ጥቅም ላይ ውለዋል።[2] ከሶቭየት ዘመን የቀሩ በርካታ DShK መትረየሶች በመኖራቸው፣ ይህ ዘዴ ድሮኖቹን ለማውደም ወጪ ቆጣቢ ከመሆኑም በላይ ከፍተኛ አስተማማኝነት ካላቸው መንገዶች አንዱ ሆኗል።[3] === በኢትዮጵያ ውስጥ === የDShK መትረየስ ከደርግ ውድቀት በኋላም በኢትዮጵያ የመከላከያ ሠራዊት ዋና የጦር መሳሪያ ሆኖ ቀጥሏል። * '''በኢትዮ-ኤርትራ ጦርነት (1998–2000):''' በሁለቱም ወገኖች በኩል በስፋት ጥቅም ላይ ውሏል። * '''በትግራይ ጦርነት (2020–2022):''' በጦርነቱ ውስጥ በተሳተፉት በሁሉም ኃይሎች (የመከላከያ ሠራዊት፣ የህወሓት ኃይሎች፣ የኤርትራ ሠራዊት እና የክልል ኃይሎች) በኩል በስፋት ጥቅም ላይ ውሎ ነበር። ከጦርነቱ የወጡ በርካታ ምስሎችና ቪዲዮዎች ድሽቃ መትረየሶችን ያሳያሉ። * '''በሌሎች የሀገሪቱ ክፍሎች ያሉ ግጭቶች:''' በአሁኑ ወቅት በኦሮሚያ እና በአማራ ክልሎች በሚታዩ ግጭቶች ውስጥ በመንግስት የጸጥታ ኃይሎችም ሆነ በተለያዩ ታጣቂ ቡድኖች በኩል በብዛት ከሚታዩ የጦር መሳሪያዎች አንዱ ነው። == ዋና ዋና ሞዴሎች == * '''DShK 1938:''' የመጀመሪያው ኦሪጅናል ሞዴል። * '''DShKM:''' ከጦርነቱ በኋላ የተሻሻለ ሞዴል ሲሆን፣ ይበልጥ አስተማማኝ የሆነ የጥይት አቀባበል ስርዓት አለው። * '''Type 54:''' የቻይና ቅጂ ሲሆን፣ በበርካታ ሀገራት በስፋት ተሰራጭቷል። fmwkp73rph7ehb3fd74oq7w62fx768i 385899 385898 2025-06-23T19:21:59Z Eyu07 37572 385899 wikitext text/x-wiki {{የጦር መሳሪያ|ስም=ድሽቃ ከባድ መትረየስ|ምስል=MITRALOZ 12.7 mm KA.jpg|የምስሉ_ገለጻ=|የተሰራበት_ሀገር=[[ሶቭየት ኅብረት]]|ውጤታማ_የተኩስ_ርቀት=2,000 ሜትር|type=ከባድ መትረየስ|mass=34 ኪ.ግ (የመሳሪያው ብቻ)<br />157 ኪ.ግ (ከጋሪው ጋር)|cartridge=12.7×108ሚሜ|action=ጭስ ቅብብል|service=ከ1938 እ.ኤ.አ. – አሁን|used_by=[[ሶቭየት ኅብረት]]፣ [[ቻይና]]፣ [[ቬትናም]]፣ እና ሌሎች በርካታ የአፍሪካ፣ እስያ እና የመካከለኛው ምስራቅ ሀገራት|wars=[[ሁለተኛው የዓለም ጦርነት]]<br />[[የኮሪያ ጦርነት]]<br />[[የቬትናም ጦርነት]]<br />[[የሶቭየት-አፍጋን ጦርነት]]<br />እና ሌሎች በርካታ ግጭቶች|designer=[[ቫሲሊ ዴግትያርዮቭ]]<br />[[ጌኦርጊ ሽፓጊን]]|manufacturer=ቱላ የጦር መሣሪያ ፋብሪካ|number=ከ1 ሚሊዮን በላይ|variants=DShKM (የተሻሻለ)<br />ታይፕ 54 (የቻይና ቅጂ)|length=1,625 ሚ.ሜ.|part_length=1,070 ሚ.ሜ.|rate=በደቂቃ 600 ጥይቶች|velocity=850 ሜትር/በሰከንድ|max_range=3,500 ሜትር|feed=የ50-ጥይት ዝናር|sights=የብረት አነጣጣሪ}}'''DShK (ድሽቃ) 1938''' የሶቭየት ኅብረት ሰራሽ የሆነ ከባድ መትረየስ ሲሆን፣ ስያሜውም 'DShK' የንድፍ አውጪዎቹን የቫሲሊ '''ዴ'''ግትያርዮቭ ('''D'''egtyaryov) እና የጊዮርጊ '''ሽ'''ፓጊን ('''Sh'''pagin) ስምና የመሳሪያውን ትልቅ መጠን የሚያመለክተውን '''ክ'''ሩፕኖካሊቤርኒ ('''K'''rupnokaliberny) የሚሉትን ቃላት የመጀመሪያ ፊደላት በመውሰድ የተሰጠ ነው። በበርካታ ሀገራት '''‘ዱሽካ’ (Dushka)'''፣ ትርጉሙም "ውዴ" ወይም "ውድ ነገር" በሚል ቅጽል ስም በስፋት ይታወቃል።[1] መሳሪያው በዋናነት ለፀረ-አውሮፕላን፣ ለቀላል ብረት-ለበስ ተሽከርካሪዎች እና ለእግረኛ ጦር ድጋፍ ሰጪነት ያገለግላል። ከሁለተኛው የዓለም ጦርነት ጀምሮ እስከ ዛሬ ድረስ በዓለም ዙሪያ በሚገኙ ከ40 በላይ ሀገራት ጦር ውስጥ በስፋት አገልግሎት ላይ ይገኛል።[2] == ታሪክ == በ1920ዎቹ መጨረሻ የሩስያው ቀይ ጦር ከባድ መትረየስ ያስፈልገው ነበር። የመጀመሪያው ሙከራ በቫሲሊ ዴግትያርዮቭ የተነደፈው '''DK (ዴግትያርዮቭ ክሩፕኖካሊቤርኒ)''' ሲሆን በ1930 ተመርቶ ነበር። ይሁን እንጂ የጥይት አቀባበሉ ስርዓት ቀርፋፋና የተኩስ ፍጥነቱም ዝቅተኛ ስለነበር ብዙም ተቀባይነት አላገኘም። በ1938 ዓ.ም. ጊዮርጊ ሽፓጊን ለDK መትረየስ አዲስ አይነት የጥይት አቀባበል ስርዓት (ዝ)ር ጎራሽ በመንደፍ ችግሩን ፈታው። ይህ የተሻሻለው መሳሪያ '''DShK 1938''' የሚል ስያሜ ተሰጥቶት በቀይዩጦር አገልግሎት ላይ ዋለ።[3] የDShK መትረየስ ወደ ኢትዮጵያ በስፋት የገባው በዋናነት '''በደርግ ዘመነ መንግሥት (1974–1991)''' ነው። በወቅቱ የኢትዮጵያ መንግሥት ከሶቭየት ኅብረት እና ከምስራቁ ብሎክ ሀገራት ጋር ባለው የጠበቀ ወታደራዊ ግንኙነት አማካኝነት ከፍተኛ መጠን ያለው የጦር መሳሪያ ዕርዳታ ያገኝ ነበር።[1] DShK መትረየሶች ከታንኮች፣ ከጋሻ-ለበስ ተሽከርካሪዎች እና ከሌሎች የጦር መሳሪያዎች ጋር በመሆን ለሚከተሉት ዋነኛ ግጭቶች በብዛት ጥቅም ላይ ውለዋል፦ * '''የኦጋዴን ጦርነት (1977–1978):''' ከሶማሊያ ጋር በተደረገው ጦርነት የኢትዮጵያ ጦር በታንኮችና በተሽከርካሪዎች ላይ የጫናቸውን DShK መትረየሶች በስፋት ተጠቅሟል። * '''የኤርትራ የነጻነት ትግል እና የእርስ በርስ ጦርነት:''' በወቅቱ በነበሩት ረጅም ጦርነቶች ውስጥ እንደ ዋና የድጋፍ መሳሪያነት አገልግሏል።[2] == ንድፍ እና አሠራር == ድሽቃ በጋዝ ግፊት የሚቀባበል ስሆን ጥይቱን ለማስወንጨፍ የሚሽከረከር ቦልት ይጠቀማል። የጥይት መጋቢው ዝናር ሲሆን ጥይቶቹ ከግራ በኩል ወደ መሳሪያው ይገባሉ። አፈሙዙ በአየር እንዲቀዘቅዝ ወንፊት ያለው ሲሆን፣ በቀላሉ ሊቀየር የሚችል ነው። ይህም ተከታታይ ተኩስ በሚኖርበት ጊዜ ሙቀትን ለመቆጣጠር ይረዳል። የማነጣጠሪያው ስርዓት ቀላል የብረት አነጣጣሪዎችን ያካተተ ሲሆን፣ ለፀረ-አውሮፕላን ተኩስ ልዩ አነጣጣሪዎችም ሊገጠሙለት ይችላሉ። ለመንቀሳቀስ እንዲመች፣ መሳሪያው ብዙውን ጊዜ በሁለት ጎማዎች ባሉት ጋሪ ላይ ይተከላል፤ ይህም በእግረኛ ጦር እንዲጎተት ያስችለዋል። በተጨማሪም በታንኮች፣ በጋሻ-ለበስ ተሽከርካሪዎች እና በጭነት መኪናዎች ላይ በቀላሉ ሊገጠም ይችላል። == የአገልግሎት ታሪክ == ==== ሁለተኛው የዓለም ጦርነት ==== በሁለተኛው የዓለም ጦርነት ወቅት DShK በቀይ ጦር አገልግሎት ላይ የዋለ ሲሆን፣ በጦርነቱ ጊዜም በጠቅላላው 9,000 ፍሬ ተመርቷል።[3] በተለይም እንደ GAZ-AA የጭነት መኪና፣ IS-2 ታንክ፣ ISU-152 በራሱ የሚንቀሳቀስ መድፍ እና T-40 አምፊቢየስ ታንክ ባሉ ተሽከርካሪዎች ላይ እንደ ፀረ-አውሮፕላን መሳሪያነት በስፋት አገልግሏል።[3] ልክ እንደ PM M1910 Maxim፣ እግረኛ ወታደሮችን ለመውጋት በሚውልበት ጊዜ DShK ባለ ሁለት ጎማ ጋሪ ላይ ይተከል ነበር፤ በዚህ ሁኔታ የማሽን ጠመንጃው አጠቃላይ ክብደት 157 ኪ.ግ (346 ፓውንድ) ይደርስ ነበር።[6] ==== ከጦርነቱ በኋላ እና የዘመናችን አጠቃቀም ==== ከ1945 ዓ.ም. በኋላ DShK ለምስራቁ ብሎክ ሀገራት እና ለሌሎች የሶቭየት ኅብረት ወዳጅ ሀገራት በስፋት ተሰራጭቷል። በኋላም '''DShKM''' የተባለው የተሻሻለው ሞዴል ተመርቷል። መሳሪያው በቬትናም ጦርነት፣ በሶቭየት-አፍጋን ጦርነት እንዲሁም በመካከለኛው ምስራቅና በአፍሪካ በተካሄዱ በርካታ ግጭቶች ውስጥ ወሳኝ ሚና ተጫውቷል። ==== የሩሲያ-ዩክሬን ጦርነት ==== እ.ኤ.አ. በ2022 ሩሲያ በዩክሬን ላይ ወረራ በከፈተችበት ወቅት፣ የዩክሬን ጦር ኢራን ሰራሽ የሆኑትን የሻሄድ-136 ድሮኖችን (ሰው አልባ አውሮፕላኖችን) ለመመከት የDShK መትረየሶችን ተጠቅሟል።[1] እነዚህ ድሮኖች እንደ 'MANPADS' ባሉ የአየር መከላከያ ሚሳኤሎች በቀላሉ የማይመቱ በመሆናቸው፣ DShK መትረየሶች ከፋና መብራቶች (ሰርችላይቶች) ጋር ተጣምረው ጥቅም ላይ ውለዋል።[2] ከሶቭየት ዘመን የቀሩ በርካታ DShK መትረየሶች በመኖራቸው፣ ይህ ዘዴ ድሮኖቹን ለማውደም ወጪ ቆጣቢ ከመሆኑም በላይ ከፍተኛ አስተማማኝነት ካላቸው መንገዶች አንዱ ሆኗል።[3] === በኢትዮጵያ ውስጥ === የDShK መትረየስ ከደርግ ውድቀት በኋላም በኢትዮጵያ የመከላከያ ሠራዊት ዋና የጦር መሳሪያ ሆኖ ቀጥሏል። * '''በኢትዮ-ኤርትራ ጦርነት (1998–2000):''' በሁለቱም ወገኖች በኩል በስፋት ጥቅም ላይ ውሏል። * '''በትግራይ ጦርነት (2020–2022):''' በጦርነቱ ውስጥ በተሳተፉት በሁሉም ኃይሎች (የመከላከያ ሠራዊት፣ የህወሓት ኃይሎች፣ የኤርትራ ሠራዊት እና የክልል ኃይሎች) በኩል በስፋት ጥቅም ላይ ውሎ ነበር። ከጦርነቱ የወጡ በርካታ ምስሎችና ቪዲዮዎች ድሽቃ መትረየሶችን ያሳያሉ። * '''በሌሎች የሀገሪቱ ክፍሎች ያሉ ግጭቶች:''' በአሁኑ ወቅት በኦሮሚያ እና በአማራ ክልሎች በሚታዩ ግጭቶች ውስጥ በመንግስት የጸጥታ ኃይሎችም ሆነ በተለያዩ ታጣቂ ቡድኖች በኩል በብዛት ከሚታዩ የጦር መሳሪያዎች አንዱ ነው። == ዋና ዋና ሞዴሎች == * '''DShK 1938:''' የመጀመሪያው ኦሪጅናል ሞዴል። * '''DShKM:''' ከጦርነቱ በኋላ የተሻሻለ ሞዴል ሲሆን፣ ይበልጥ አስተማማኝ የሆነ የጥይት አቀባበል ስርዓት አለው። * '''Type 54:''' የቻይና ቅጂ ሲሆን፣ በበርካታ ሀገራት በስፋት ተሰራጭቷል። kghqv021xm5haqhpimrowg5a27hohv6 385901 385899 2025-06-23T19:39:52Z Eyu07 37572 385901 wikitext text/x-wiki {{የጦር መሳሪያ|ስም=ድሽቃ ከባድ መትረየስ|ምስል=MITRALOZ 12.7 mm KA.jpg|የምስሉ_ገለጻ=|የተሰራበት_ሀገር=[[ሶቭየት ኅብረት]]|ውጤታማ_የተኩስ_ርቀት=2,000 ሜትር|type=ከባድ መትረየስ|mass=34 ኪ.ግ (የመሳሪያው ብቻ)<br />157 ኪ.ግ (ከጋሪው ጋር)|cartridge=12.7×108ሚሜ|action=ጭስ ቅብብል|service=ከ1938 እ.ኤ.አ. – አሁን|used_by=[[ሶቭየት ኅብረት]]፣ [[ቻይና]]፣ [[ቬትናም]]፣ እና ሌሎች በርካታ የአፍሪካ፣ እስያ እና የመካከለኛው ምስራቅ ሀገራት|wars=[[ሁለተኛው የዓለም ጦርነት]]<br />[[የኮሪያ ጦርነት]]<br />[[የቬትናም ጦርነት]]<br />[[የሶቭየት-አፍጋን ጦርነት]]<br />እና ሌሎች በርካታ ግጭቶች|designer=[[ቫሲሊ ዴግትያርዮቭ]]<br />[[ጌኦርጊ ሽፓጊን]]|manufacturer=ቱላ የጦር መሣሪያ ፋብሪካ|number=ከ1 ሚሊዮን በላይ|variants=DShKM (የተሻሻለ)<br />ታይፕ 54 (የቻይና ቅጂ)|length=1,625 ሚ.ሜ.|part_length=1,070 ሚ.ሜ.|rate=በደቂቃ 600 ጥይቶች|velocity=850 ሜትር/በሰከንድ|max_range=3,500 ሜትር|feed=የ50-ጥይት ዝናር|sights=የብረት አነጣጣሪ}}'''ድሽቃ (DShK) የ1930''' የሶቭየት ኅብረት ስሪት የሆነ ከባድ መትረየስ ሲሆን፣ ስያሜውም 'DShK' የንድፍ አውጪዎቹን የቫሲሊ '''ዴ'''ግትያርዮቭ ('''D'''egtyaryov) እና የጊዮርጊ '''ሽ'''ፓጊን ('''Sh'''pagin) ስምና የመሳሪያውን ትልቅ ጥይት የሚያመለክተውን '''ክ'''ሩፕኖካሊቤርኒ ('''K'''rupnokaliberny) የሚሉትን ቃላት የመጀመሪያ ፊደላት በመውሰድ የተሰጠ ነው። በበርካታ ሀገራት '''‘ዱሽካ’ (Dushka)'''፣ ትርጉሙም "ውዴ" በሚል ቅጽል ስም በስፋት ይታወቃል። መሳሪያው በዋናነት ለፀረ-አውሮፕላን፣ ለቀላል ብረት-ለበስ ተሽከርካሪዎች እና ለእግረኛ ጦር ድጋፍ ሰጪነት ያገለግላል። ከሁለተኛው የዓለም ጦርነት ጀምሮ እስከ ዛሬ ድረስ በዓለም ዙሪያ በሚገኙ ከ40 በላይ ሀገራት ጦር ውስጥ በስፋት አገልግሎት ላይ ይገኛል። == ታሪክ == በ1920ዎቹ መጨረሻ የሩስያው ቀይ ጦር ከባድ መትረየስ ያስፈልገው ነበር። የመጀመሪያው ሙከራ በቫሲሊ ዴግትያርዮቭ የተነደፈው '''DK (ዴግትያርዮቭ ክሩፕኖካሊቤርኒ)''' ሲሆን በ1930 ተመርቶ ነበር። ይሁን እንጂ የጥይት አቀባበሉ ስርዓት ቀርፋፋና የተኩስ ፍጥነቱም ዝቅተኛ ስለነበር ብዙም ተቀባይነት አላገኘም። በ1938 ዓ.ም. ጊዮርጊ ሽፓጊን ለDK መትረየስ አዲስ አይነት የጥይት አቀባበል ስርዓት (ዝናር ጎራሽ) በመንደፍ ችግሩን ፈታው። ይህ የተሻሻለው መሳሪያ '''DShK 1938''' የሚል ስያሜ ተሰጥቶት በቀዩ የሶቭየት ጦር አገልግሎት ላይ ዋለ። የDShK መትረየስ ወደ ኢትዮጵያ በስፋት የገባው በዋናነት '''በደርግ ዘመነ መንግሥት (1966–1983)''' ነው። በወቅቱ የኢትዮጵያ መንግሥት ከሶቭየት ኅብረት እና ከምስራቁ ብሎክ ሀገራት ጋር ባለው የጠበቀ ወታደራዊ ግንኙነት አማካኝነት ከፍተኛ መጠን ያለው የጦር መሳሪያ ዕርዳታ ያገኝ ነበር። DShK መትረየሶች ከታንኮች፣ ከጋሻ-ለበስ ተሽከርካሪዎች እና ከሌሎች የጦር መሳሪያዎች ጋር በመሆን ለሚከተሉት ዋነኛ ግጭቶች በብዛት ጥቅም ላይ ውለዋል፦ * '''የኦጋዴን ጦርነት (1977–1978):''' ከሶማሊያ ጋር በተደረገው ጦርነት የኢትዮጵያ ጦር በታንኮችና በተሽከርካሪዎች ላይ የጫናቸውን DShK መትረየሶች በስፋት ተጠቅሟል። * '''የኤርትራ የነጻነት ትግል እና የእርስ በርስ ጦርነት:''' በወቅቱ በነበሩት ረጅም ጦርነቶች ውስጥ እንደ ዋና የድጋፍ መሳሪያነት አገልግሏል።[2] == ንድፍ እና አሠራር == ድሽቃ በጋዝ ግፊት የሚቀባበል ስሆን ጥይቱን ለማስወንጨፍ ውስጡ የሚሽከረከር ቦልት ይጠቀማል። የጥይት መጋቢው ዝናር ሲሆን ጥይቶቹ ከግራ በኩል ወደ መሳሪያው ይገባሉ። አፈሙዙ በአየር እንዲቀዘቅዝ ወንፊት ያለው ሲሆን፣ በቀላሉ ወልቆ ሊቀየር የሚችል ነው። ይህም ተከታታይ ተኩስ በሚኖርበት ጊዜ ግለትን ለመቆጣጠር ይረዳል። የማነጣጠሪያው ስርዓት ቀላል የብረት ማነጣጠሪያ ያካተተ ሲሆን፣ ለፀረ-አውሮፕላን ተኩስ ልዩ አነጣጣሪዎችም ሊገጠሙለት ይችላሉ። ለመንቀሳቀስ እንዲመች፣ መሳሪያው ብዙውን ጊዜ በሁለት ጎማዎች ባሉት ጋሪ ላይ ይተከላል፤ ይህም በእግረኛ ጦር ሰራዊት እንዲጎተት ያስችለዋል። በተጨማሪም በታንኮች፣ በብረት-ለበስ ተሽከርካሪዎች እና በጭነት መኪናዎች ላይ በቀላሉ ሊገጠም ይችላል። == የአገልግሎት ታሪክ == ==== ሁለተኛው የዓለም ጦርነት ==== በሁለተኛው የዓለም ጦርነት ወቅት DShK በቀዩ ጦር አገልግሎት ላይ የዋለ ሲሆን፣ በጦርነቱ ጊዜም በጠቅላላው 9,000 ፍሬ ተመርቷል።በተለይም እንደ GAZ-AA የጭነት መኪና፣ IS-2 ታንክ፣ ISU-152 በራሱ የሚንቀሳቀስ መድፍ እና T-40 ወንዝ ገቢ ታንክ ባሉ ተሽከርካሪዎች ላይ እንደ ፀረ-አውሮፕላን መሳሪያነት በስፋት አገልግሏል። ልክ እንደ PM M1910 Maxim፣ እግረኛ ወታደሮችን ለማጥቃት በሚውልበት ጊዜ DShK ባለ ጎማ ጋሪ ላይ ይተከል ነበር፤ በዚህ ሁኔታ አጠቃላይ ክብደቱ 157 ኪ.ግ ይደርስ ነበር። ==== ከጦርነቱ በኋላ እና የዘመናዊው አጠቃቀም ==== ከ1945 ዓ.ም. በኋላ DShK ለምስራቁ ብሎክ ሀገራት እና ለሌሎች የሶቭየት ኅብረት ወዳጅ ሀገራት በስፋት ተሰራጭቷል። በኋላም '''DShKM''' የተባለው የተሻሻለው ሞዴል ተመርቷል። መሳሪያው በቬትናም ጦርነት፣ በሶቭየት-አፍጋን ጦርነት እንዲሁም በመካከለኛው ምስራቅና በአፍሪካ በተካሄዱ በርካታ ግጭቶች ውስጥ ወሳኝ ሚና ተጫውቷል። ==== የሩሲያ-ዩክሬን ጦርነት ==== እ.ኤ.አ. በ2022 ሩሲያ በዩክሬን ላይ ወረራ በከፈተችበት ወቅት፣ የዩክሬን ጦር ኢራን ሰራሽ የሆኑትን የሻሄድ-136 ድሮኖችን (ሰው አልባ አውሮፕላኖችን) ለመመከት የDShK መትረየሶችን ተጠቅሟል። እነዚህ ድሮኖች እንደ 'MANPADS' ባሉ የአየር መከላከያ ሚሳኤሎች በቀላሉ የማይመቱ በመሆናቸው፣ DShK መትረየሶች ከመብራቶች (ሰርችላይቶች) ጋር ተጣምረው ጥቅም ላይ ውለዋል። ከሶቭየት ዘመን የቀሩ በርካታ DShK መትረየሶች በመኖራቸው፣ ይህ ዘዴ ድሮኖቹን ለማውደም ወጪ ቆጣቢ ከመሆኑም በላይ ከፍተኛ አስተማማኝነት ካላቸው መንገዶች አንዱ ሆኗል። ==== በኢትዮጵያ ውስጥ ==== ድሽቃ ከደርግ ውድቀት በኋላም በኢትዮጵያ የመከላከያ ሠራዊት ዋና የጦር መሳሪያ ሆኖ ቀጥሏል። * '''በኢትዮ-ኤርትራ ጦርነት (1989–1991):''' በሁለቱም ወገኖች በኩል በስፋት ጥቅም ላይ ውሏል። * '''በትግራይ ጦርነት (2012–2016):''' በጦርነቱ ውስጥ በተሳተፉት በሁሉም ኃይሎች (የመከላከያ ሠራዊት፣ የህወሓት ኃይሎች፣ የኤርትራ ሠራዊት እና የክልል ኃይሎች) በኩል በስፋት ጥቅም ላይ ውሎ ነበር። ከጦርነቱ የወጡ በርካታ ምስሎችና ቪዲዮዎች ድሽቃ መትረየሶችን ያሳያሉ። * '''በሌሎች የሀገሪቱ ክፍሎች ያሉ ግጭቶች:''' በአሁኑ ወቅት(2017) በኦሮሚያ እና በአማራ ክልሎች በሚታዩ ግጭቶች ውስጥ በመንግስት የጸጥታ ኃይሎችም ሆነ በተለያዩ ታጣቂ ቡድኖች በኩል በብዛት ከሚታዩ የጦር መሳሪያዎች አንዱ ነው። == ዋና ዋና ሞዴሎች == * '''DShK 1938:''' የመጀመሪያው ኦሪጅናል ድሽቃ * '''DShKM:''' ከጦርነቱ በኋላ የተሻሻለ ሞዴል ሲሆን፣ ይበልጥ አስተማማኝ የሆነ የጥይት አቀባበል ስርዓት አለው። * '''Type 54:''' የቻይና ቅጂ ሲሆን፣ በበርካታ ሀገራት በስፋት ተሰራጭቷል። == በተጨማሪ ይመልከቱ == * [[M2 Browning machine gun]] – የአሜሪካ አቻው የሆነው ከባድ መትረየስ * [[Kord machine gun]] – የDShK ዘመናዊ የሩሲያ ተተኪ * [[PK machine gun]] – ሌላው ታዋቂ የሶቭየት መትረየስ * [[12.7×108mm]] – የሚጠቀመው የጥይት ዓይነት * [[List of machine guns]] – የመትረየሶች ዝርዝር l949wbr8r6dyv9bfufiiexn3hb4hk5l 0 54994 385887 2025-06-23T17:58:51Z Eyu07 37572 Created by translating the opening section from the page "[[:en:Special:Redirect/revision/1296509884|DShK]]" 385887 wikitext text/x-wiki [[ስዕል:12,7-мм_станковый_пулемёт_ДШК_образца_1938_года_(3-1).jpg|thumb| ድሽቃ DShK M1938 የመድፍ ፣ መሐንዲሶች እና ሲግናል ኮርፕ ወታደራዊ ሙዚየም ፣ [[ሳንክት ፔቴርቡርግ|ሴንት ፒተርስበርግ]]]] ከአሜሪካ ሰራሹ ኤም 2 ብራውኒንግ ጋር የሚመሳሰል የከባድ መትረየስ ሽጉጥ በማስፈለጉ የዲሽቃ ንድፍ በሶቭየት ህብረት በ1921 የተጀመረ ሲሆን የመጀመሪያው ዲዛይን በቫሲሊ ደግትያሪዮቭ በ1933 ተጠናቀቀ። <ref name=":1">{{Cite web|last=Roblin|first=Sebastien|date=2018-11-10|title=How a Deadly Russian World War II .50 Caliber Machine Gun Blasted its Mark into History|url=https://nationalinterest.org/blog/buzz/how-deadly-russian-world-war-ii-50-caliber-machine-gun-blasted-its-mark-history-35762|language=en}}</ref> <ref>{{Cite book|last=Willbanks|first=James|title=Machine Guns: An Illustrated History of Their Impact}}</ref> የመነሻ ንድፉ ማቀባበያውን ከዴግቲያዮቭ መትረየስ ተጠቅሟል ፣ ነገር ግን ደካማ የጥይት ጉልበት ነበረው። ጆርጂ ሽፓጊን ዲዛይኑን ከተሽከርካሪ ሲሊንደር ወደ ዝናር ተመጋቢ በመቀየር ንድፉን ካሻሻለው በሁአላ በ1930 እንደ DShK 1938 ሞዴል ማምረት ተጀመረ ። <ref name=":1" /> ድሽቃና እና የአሜሪካው ኤም 2 ብራውኒንግ [[2ኛው ዓለማዊ ጦርነት|ከሁለተኛው የዓለም ጦርነት]] በፊት የተነደፉ ብቸኖች .50 ካሊበር መትረየሶሽ ናቸው። <ref name=":0">{{Cite book|last=Rottman|first=Gordon|title=Browning .50-caliber Machine Guns}}</ref> በሁለተኛው የዓለም ጦርነት ወቅት DShK በቀዩ ጦር አገልግሎት ላይ የዋለ ሲሆን፣ በጦርነቱ ጊዜም በጠቅላላው 9,000 ፍሬ ተመርቷል።[3] በተለይም እንደ GAZ-AA የጭነት መኪና፣ IS-2 ታንክ፣ ISU-152 በራሱ የሚንቀሳቀስ መድፍ እና T-40 አምፊቢየስ ታንክ ባሉ ተሽከርካሪዎች ላይ እንደ ፀረ-አውሮፕላን መሳሪያነት በስፋት አገልግሏል።[3] ልክ እንደ PM M1910 Maxim፣ እግረኛ ወታደሮችን ለማጥቃት በሚውልበት ጊዜ ጋሪ ላይ ይተከል ነበር፤ በዚህ ሁኔታ የመትረየሱ አጠቃላይ ክብደት 157 ኪ.ግ ይደርስ ነበር።[6] በ1944 ዓ.ም.፣ ውስብስብ የነበረውን የቀድሞውን ዲዛይን በመተካት፣ የፖላንዱን Wz. 35 ፀረ-ታንክ ጠመንጃ ንድፍ ተከትሎ የተሰራ እጅግ ርካሽ የአፈሙዝ ግጣም ጥቅም ላይ ዋለ።[7] ከ1945 ዓ.ም. በኋላ DShK ለምስራቁ ብሎክ ሀገራት በስፋት ተሰራጭቷል።[2] እ.ኤ.አ. በ2022 ሩሲያ በዩክሬን ላይ ወረራ በከፈተችበት ወቅት፣ የዩክሬን ጦር ኢራን ሰራሽ የሆኑትን የሻሄድ-136 ድሮኖችን (ሰው አልባ አውሮፕላኖችን) ለመመከት የDShK መትረየሶችን ተጠቅሟል።[1] እነዚህ ድሮኖች እንደ 'MANPADS' ባሉ የአየር መከላከያ ሚሳኤሎች በቀላሉ የማይመቱ በመሆናቸው፣ DShK መትረየሶች ከፋና መብራቶች (ሰርችላይቶች) ጋር ተጣምረው ጥቅም ላይ ውለዋል።[2] ከሶቭየት ዘመን የቀሩ በርካታ DShK መትረየሶች በመኖራቸው፣ ይህ ዘዴ ድሮኖቹን ለማውደም ወጪ ቆጣቢ ከመሆኑም በላይ ከፍተኛ አስተማማኝነት ካላቸው መንገዶች አንዱ ሆኗል።[3] q9wy2nylqs3ecq2g2mnqet98ptzzngd 385888 385887 2025-06-23T18:01:16Z Eyu07 37572 ጽሑፉን በሙሉ ደመሰሰ። 385888 wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 385889 385888 2025-06-23T18:04:39Z Eyu07 37572 385889 wikitext text/x-wiki {{db-author}} 9452ke8oz0wm28a51vfcdyr3lkcw3i5 10 54995 385891 2025-06-23T18:33:22Z Eyu07 37572 የጦር መሳሪያ መረጃ ሣጥን አብነት ከእንግሊዝኛ ውክፔድያ ተተርጉሞ ተፈጠረ። (Infobox weapon template created by translating from English Wikipedia.) 385891 wikitext text/x-wiki {{መረጃ ሣጥን|ስም={{{ስም|}}}|ምስል={{#if:{{{ምስል|}}}|[[ፋይል:{{{ምስል}}}|300px]]}}|የምስሉ ገለጻ={{{የምስሉ ገለጻ|}}}|ራስጌ1=ዝርዝር መረጃ|መለያ2=ዓይነት|መረጃ2={{{ዓይነት|}}}|መለያ3=የተሰራበት ሀገር|መረጃ3={{{የተሰራበት ሀገር|}}}|ራስጌ4=የአገልግሎት ታሪክ|መለያ5=የአገልግሎት ዘመን|መረጃ5={{{የአገልግሎት ዘመን|}}}|መለያ6=ጥቅም ላይ የዋለው በ|መረጃ6={{{ጥቅም ላይ የዋለው በ|}}}|መለያ7=ጦርነቶች|መረጃ7={{{ጦርነቶች|}}}|ራስጌ8=የምርት ታሪክ|መለያ9=የተነደፈው በ|መረጃ9={{{የተነደፈው በ|}}}|መለያ10=የተመረተው በ|መረጃ10={{{የተመረተው በ|}}}|መለያ11=የተመረተው ብዛት|መረጃ11={{{የተመረተው ብዛት|}}}|መለያ12=ሌሎች ሞዴሎች|መረጃ12={{{ሌሎች ሞዴሎች|}}}|ራስጌ13=ጠቅላላ ዝርዝር|መለያ14=ክብደት|መረጃ14={{{ክብደት|}}}|መለያ15=ርዝመት|መረጃ15={{{ርዝመት|}}}|መለያ16=የበርሜል ርዝመት|መረጃ16={{{የበርሜል ርዝመት|}}}|መለያ17=የጥይት ዓይነት|መረጃ17={{{የጥይት ዓይነት|}}}|መለያ18=የአሰራር ዘዴ|መረጃ18={{{የአሰራር ዘዴ|}}}|መለያ19=የተኩስ ፍጥነት|መረጃ19={{{የተኩስ ፍጥነት|}}}|መለያ20=የጥይት ፍጥነት|መረጃ20={{{የጥይት ፍጥነት|}}}|መለያ21=ውጤታማ የተኩስ ርቀት|መረጃ21={{{ውጤታማ የተኩስ ርቀት|}}}|መለያ22=ከፍተኛ የተኩስ ርቀት|መረጃ22={{{ከፍተኛ የተኩስ ርቀት|}}}|መለያ23=የጥይት አቀባበል|መረጃ23={{{የጥይት አቀባበል|}}}|መለያ24=አነጣጣሪ|መረጃ24={{{አነጣጣሪ|}}}}} lt7pkzbuxbkoijzaws0kk6aexpymk3n 385892 385891 2025-06-23T18:55:20Z Eyu07 37572 385892 wikitext text/x-wiki <noinclude>[[መደብ:መረጃሳጥን]] <templatedata> { "params": { "ስም": {}, "ምስል": {}, "የምስሉ_ገለጻ": {}, "ዓይነት": {}, "የተሰራበት_ሀገር": {}, "የአገልግሎት_ዘመን": {}, "ተጠቃሚዎች": {}, "ጦርነቶች": {}, "የተነደፈው_በ": {}, "የተመረተው_በ": {}, "የተመረተው_ብዛት": {}, "ሌሎች_ሞዴሎች": {}, "ክብደት": {}, "ርዝመት": {}, "የበርሜል_ርዝመት": {}, "የጥይት_ዓይነት": {}, "የአሰራር_ዘዴ": {}, "የተኩስ_ፍጥነት": {}, "የጥይት_ፍጥነት": {}, "ውጤታማ_የተኩስ_ርቀት": {}, "ከፍተኛ_የተኩስ_ርቀት": {}, "የጥይት_አቀባበል": {}, "አነጣጣሪ": {} } } </templatedata></noinclude> 26fhiwnvfvt48f4yjy5qsveqlfqxlk3 385893 385892 2025-06-23T19:02:41Z Eyu07 37572 Eyu07 moved page [[መለጠፊያ፡የጦር መሳሪያ]] to [[መለጠፊያ:የጦር መሳሪያ]]: typo 385892 wikitext text/x-wiki <noinclude>[[መደብ:መረጃሳጥን]] <templatedata> { "params": { "ስም": {}, "ምስል": {}, "የምስሉ_ገለጻ": {}, "ዓይነት": {}, "የተሰራበት_ሀገር": {}, "የአገልግሎት_ዘመን": {}, "ተጠቃሚዎች": {}, "ጦርነቶች": {}, "የተነደፈው_በ": {}, "የተመረተው_በ": {}, "የተመረተው_ብዛት": {}, "ሌሎች_ሞዴሎች": {}, "ክብደት": {}, "ርዝመት": {}, "የበርሜል_ርዝመት": {}, "የጥይት_ዓይነት": {}, "የአሰራር_ዘዴ": {}, "የተኩስ_ፍጥነት": {}, "የጥይት_ፍጥነት": {}, "ውጤታማ_የተኩስ_ርቀት": {}, "ከፍተኛ_የተኩስ_ርቀት": {}, "የጥይት_አቀባበል": {}, "አነጣጣሪ": {} } } </templatedata></noinclude> 26fhiwnvfvt48f4yjy5qsveqlfqxlk3 385896 385893 2025-06-23T19:09:35Z Eyu07 37572 385896 wikitext text/x-wiki {{#if:{{Has short description}} |<!--Do nothing--> |{{main other|{{Short description|2=noreplace|{{plain text|1={{ucfirst:{{delink|{{#invoke:String|match|s={{#if:{{{type|}}}|{{{type}}}|Weapon}}|pattern=([^<]*)|nomatch=Weapon}}}}}}}}}}}}}}<!-- end short description -->{{infobox | bodyclass = vcard | bodystyle = {{WPMILHIST Infobox style|main_box_raw}} | aboveclass = hproduct | abovestyle = {{WPMILHIST Infobox style|header_raw}} | above = <includeonly> <span class="fn org"> {{{name|{{{ስም|{{PAGENAMEBASE}}}}}}}} </span> </includeonly> | imagestyle = {{WPMILHIST Infobox style|image_box_raw}} | image = {{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image|{{{ምስል|}}}}}}|size={{{image_size|}}}|sizedefault=frameless|alt={{{alt|}}}}} | caption = {{{caption|{{{የምስሉ_ገለጻ|}}}}}} | labelstyle = padding-right:1em | headerstyle = {{WPMILHIST Infobox style|header_raw}} | label1 = ዓይነት | data1 = {{{type|{{{ዓይነት|}}}}}} | label2 = የተሰራበት ሀገር | data2 = {{{origin|{{{የተሰራበት_ሀገር|}}}}}} | header3 = {{#if:{{{service|}}}{{{የአገልግሎት_ዘመን|}}}{{{used_by|}}}{{{ተጠቃሚዎች|}}}{{{wars|}}}{{{ጦርነቶች|}}}| የአገልግሎት ታሪክ}} | label4 = የአገልግሎት ዘመን | data4 = {{{service|{{{የአገልግሎት_ዘመን|}}}}}} | label5 = ጥቅም ላይ የዋለው በ | data5 = {{{used_by|{{{ተጠቃሚዎች|}}}}}} | label6 = ጦርነቶች | data6 = {{{wars|{{{ጦርነቶች|}}}}}} | header7 = {{#if:{{{designer|}}}{{{የተነደፈው_በ|}}}{{{design_date|}}}{{{manufacturer|}}}{{{አምራች|}}}{{{unit_cost|}}}{{{production_date|}}}{{{number|}}}{{{የተመረተው_ብዛት|}}}{{{variants|}}}{{{ሌሎች_ሞዴሎች|}}}| የምርት ታሪክ }} | label8 = የተነደፈው በ | data8 = {{{designer|{{{የተነደፈው_በ|}}}}}} | label9 = የተነደፈበት ዘመን | data9 = {{{design_date|}}} | label10 = አምራች | data10 = {{{manufacturer|{{{አምራች|}}}}}} | label13 = የአንዱ ዋጋ | data13 = {{{unit_cost|}}} | label14 = የምርት ዘመን | data14 = {{{production_date|}}} | label15 = የተመረተው ብዛት | data15 = {{{number|{{{የተመረተው_ብዛት|}}}}}} | label16 = ሌሎች ሞዴሎች | data16 = {{{variants|{{{ሌሎች_ሞዴሎች|}}}}}} | header17 = {{#if:{{{mass|}}}{{{weight|}}}{{{ክብደት|}}}{{{length|}}}{{{ርዝመት|}}}{{{part_length|}}}{{{የበርሜል_ርዝመት|}}}{{{cartridge|}}}{{{የጥይት_ዓይነት|}}}{{{action|}}}{{{የአሰራር_ዘዴ|}}}{{{rate|}}}{{{የተኩስ_ፍጥነት|}}}{{{velocity|}}}{{{የጥይት_ፍጥነት|}}}{{{range|}}}{{{ውጤታማ_የተኩስ_ርቀት|}}}{{{max_range|}}}{{{ከፍተኛ_የተኩስ_ርቀት|}}}{{{feed|}}}{{{የጥይት_አቀባበል|}}}{{{sights|}}}{{{አነጣጣሪ|}}}| ጠቅላላ ዝርዝር }} | label18 = ክብደት | data18 = {{{mass|{{{weight|{{{ክብደት|}}}}}}}}} | label19 = ርዝመት | data19 = {{{length|{{{ርዝመት|}}}}}} | label20 = {{#if:{{{is_ranged|}}}{{{is_artillery|}}}| የበርሜል|{{#if:{{{is_bladed|}}}| የስልቻ}}}} ርዝመት | data20 = {{{part_length|{{{የበርሜል_ርዝመት|}}}}}} | label28 = የጥይት ዓይነት | data28 = {{#if:{{{is_ranged|}}}{{{is_artillery|}}}| {{{cartridge|{{{የጥይት_ዓይነት|}}}}}} }} | label32 = የአሰራር ዘዴ | data32 = {{#if:{{{is_ranged|}}}| {{{action|{{{የአሰራር_ዘዴ|}}}}}} }} | label38 = የተኩስ ፍጥነት | data38 = {{#if:{{{is_ranged|}}}{{{is_artillery|}}}| {{{rate|{{{የተኩስ_ፍጥነት|}}}}}} }} | label39 = የጥይት አፈሙዝ ፍጥነት | data39 = {{#if:{{{is_ranged|}}}{{{is_artillery|}}}| {{{velocity|{{{የጥይት_ፍጥነት|}}}}}} }} | label40 = ውጤታማ የተኩስ ርቀት | data40 = {{#if:{{{is_ranged|}}} {{{is_explosive|}}}{{{is_artillery|}}}| {{{range|{{{ውጤታማ_የተኩስ_ርቀት|}}}}}} }} | label41 = ከፍተኛ የተኩስ ርቀት | data41 = {{#if:{{{is_ranged|}}}{{{is_explosive|}}}{{{is_artillery|}}}| {{{max_range|{{{ከፍተኛ_የተኩስ_ርቀት|}}}}}} }} | label42 = የጥይት አቀባበል | data42 = {{#if:{{{is_ranged|}}}| {{{feed|{{{የጥይት_አቀባበል|}}}}}} }} | label43 = አነጣጣሪ | data43 = {{#if:{{{is_ranged|}}}{{{is_artillery|}}}| {{{sights|{{{አነጣጣሪ|}}}}}} }} | label77 = ማጣቀሻዎች | data77 = {{{ref|}}} }} <noinclude> [[መደብ:መረጃሳጥን]] <templatedata> { "description": "ይህ የመረጃ ሳጥን ስለ ልዩ ልዩ የጦር መሣሪያዎች ዝርዝር መረጃ ለማሳየት ያገለግላል።", "params": { "name": { "label": "ስም", "aliases": ["ስም"], "description": "የመሳሪያው ስም" }, "image": { "label": "ምስል", "aliases": ["ምስል"], "description": "የመሳሪያው ምስል ፋይል" }, "caption": { "label": "የምስሉ ገለጻ", "aliases": ["የምስሉ_ገለጻ"], "description": "ከምስሉ ስር የሚቀመጥ መግለጫ" }, "type": { "label": "ዓይነት", "aliases": ["ዓይነት"], "description": "የመሳሪያው ዓይነት (ለምሳሌ፦ አውቶማቲክ ጠመንጃ)" }, "origin": { "label": "የተሰራበት ሀገር", "aliases": ["የተሰራበት_ሀገር"], "description": "መሳሪያው የተሰራበት ዋና ሀገር" }, "service": { "label": "የአገልግሎት ዘመን", "aliases": ["የአገልግሎት_ዘመን"], "description": "በአገልግሎት ላይ የዋለበት ጊዜ" }, "used_by": { "label": "ተጠቃሚዎች", "aliases": ["ተጠቃሚዎች"], "description": "መሳሪያውን የተጠቀሙ ሀገራት ወይም ቡድኖች" }, "wars": { "label": "ጦርነቶች", "aliases": ["ጦርነቶች"], "description": "መሳሪያው ጥቅም ላይ የዋለባቸው ጦርነቶች" }, "designer": { "label": "የተነደፈው በ", "aliases": ["የተነደፈው_በ"], "description": "የመሳሪያው ዲዛይነር" }, "manufacturer": { "label": "አምራች", "aliases": ["የተመረተው_በ", "አምራች"], "description": "መሳሪያውን ያመረተው ኩባንያ" }, "number": { "label": "የተመረተው ብዛት", "aliases": ["የተመረተው_ብዛት"], "description": "በጠቅላላው የተመረቱት ብዛት" }, "variants": { "label": "ሌሎች ሞዴሎች", "aliases": ["ሌሎች_ሞዴሎች"], "description": "ሌሎች የመሳሪያው ሞዴሎች" }, "mass": { "label": "ክብደት", "aliases": ["weight", "ክብደት"], "description": "የመሳሪያው ክብደት" }, "length": { "label": "ርዝመት", "aliases": ["ርዝመት"], "description": "የመሳሪያው ጠቅላላ ርዝመት" }, "part_length": { "label": "የበርሜል ርዝመት", "aliases": ["የበርሜል_ርዝመት"], "description": "የበርሜሉ ርዝመት" }, "cartridge": { "label": "የጥይት ዓይነት", "aliases": ["የጥይት_ዓይነት"], "description": "የሚጠቀመው የጥይት ዓይነት" }, "action": { "label": "የአሰራር ዘዴ", "aliases": ["የአሰራር_ዘዴ"], "description": "የአሰራር ዘዴው" }, "rate": { "label": "የተኩስ ፍጥነት", "aliases": ["የተኩስ_ፍጥነት"], "description": "በደቂቃ ውስጥ መተኮስ የሚችለው ጥይት ብዛት" }, "velocity": { "label": "የጥይት ፍጥነት", "aliases": ["የጥይት_ፍጥነት"], "description": "ጥይቱ ከአፈሙዝ ሲወጣ ያለው ፍጥነት" }, "range": { "label": "ውጤታማ የተኩስ ርቀት", "aliases": ["ውጤታማ_የተኩስ_ርቀት"], "description": "በትክክል ማነጣጠር የሚቻልበት ርቀት" }, "max_range": { "label": "ከፍተኛ የተኩስ ርቀት", "aliases": ["ከፍተኛ_የተኩስ_ርቀት"], "description": "ጥይቱ ሊደርስ የሚችለው ከፍተኛ ርቀት" }, "feed": { "label": "የጥይት አቀባበል", "aliases": ["የጥይት_አቀባበል"], "description": "የጥይት አቀባበል ዘዴ (ለምሳሌ፦ ካርታ)" }, "sights": { "label": "አነጣጣሪ", "aliases": ["አነጣጣሪ"], "description": "የአነጣጣሪው ዓይነት" } } } </templatedata> </noinclude> eimr8q6hq6n44mbpgh0bdesih1wxyrd 385897 385896 2025-06-23T19:12:33Z Eyu07 37572 385897 wikitext text/x-wiki {{infobox | bodystyle = width:24em; | aboveclass = hproduct | abovestyle = background-color: #B0C4DE; text-align: center; | above = <includeonly> <span class="fn org"> {{{name|{{{ስም|{{PAGENAMEBASE}}}}}}}} </span> </includeonly> | imagestyle = padding:0.5em 0; | image = {{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image|{{{ምስል|}}}}}}|size={{{image_size|}}}|sizedefault=frameless|alt={{{alt|}}}}} | caption = {{{caption|{{{የምስሉ_ገለጻ|}}}}}} | labelstyle = padding-right:1em; | headerstyle = background-color: #DCDCDC; text-align: center; | label1 = ዓይነት | data1 = {{{type|{{{ዓይነት|}}}}}} | label2 = የተሰራበት ሀገር | data2 = {{{origin|{{{የተሰራበት_ሀገር|}}}}}} | header3 = {{#if:{{{service|}}}{{{የአገልግሎት_ዘመን|}}}{{{used_by|}}}{{{ተጠቃሚዎች|}}}{{{wars|}}}{{{ጦርነቶች|}}}| የአገልግሎት ታሪክ}} | label4 = የአገልግሎት ዘመን | data4 = {{{service|{{{የአገልግሎት_ዘመን|}}}}}} | label5 = ጥቅም ላይ የዋለው በ | data5 = {{{used_by|{{{ተጠቃሚዎች|}}}}}} | label6 = ጦርነቶች | data6 = {{{wars|{{{ጦርነቶች|}}}}}} | header7 = {{#if:{{{designer|}}}{{{የተነደፈው_በ|}}}{{{design_date|}}}{{{manufacturer|}}}{{{አምራች|}}}{{{unit_cost|}}}{{{production_date|}}}{{{number|}}}{{{የተመረተው_ብዛት|}}}{{{variants|}}}{{{ሌሎች_ሞዴሎች|}}}| የምርት ታሪክ }} | label8 = የተነደፈው በ | data8 = {{{designer|{{{የተነደፈው_በ|}}}}}} | label9 = የተነደፈበት ዘመን | data9 = {{{design_date|}}} | label10 = አምራች | data10 = {{{manufacturer|{{{አምራች|{{{የተመረተው_በ|}}}}}}}}} | label13 = የአንዱ ዋጋ | data13 = {{{unit_cost|}}} | label14 = የምርት ዘመን | data14 = {{{production_date|}}} | label15 = የተመረተው ብዛት | data15 = {{{number|{{{የተመረተው_ብዛት|}}}}}} | label16 = ሌሎች ሞዴሎች | data16 = {{{variants|{{{ሌሎች_ሞዴሎች|}}}}}} | header17 = {{#if:{{{mass|}}}{{{weight|}}}{{{ክብደት|}}}{{{length|}}}{{{ርዝመት|}}}{{{part_length|}}}{{{የበርሜል_ርዝመት|}}}{{{cartridge|}}}{{{የጥይት_ዓይነት|}}}{{{action|}}}{{{የአሰራር_ዘዴ|}}}{{{rate|}}}{{{የተኩስ_ፍጥነት|}}}{{{velocity|}}}{{{የጥይት_ፍጥነት|}}}{{{range|}}}{{{ውጤታማ_የተኩስ_ርቀት|}}}{{{max_range|}}}{{{ከፍተኛ_የተኩስ_ርቀት|}}}{{{feed|}}}{{{የጥይት_አቀባበል|}}}{{{sights|}}}{{{አነጣጣሪ|}}}| ጠቅላላ ዝርዝር }} | label18 = ክብደት | data18 = {{{mass|{{{weight|{{{ክብደት|}}}}}}}}} | label19 = ርዝመት | data19 = {{{length|{{{ርዝመት|}}}}}} | label20 = {{#if:{{{is_ranged|}}}{{{is_artillery|}}}| የበርሜል|{{#if:{{{is_bladed|}}}| የስልቻ}}}} ርዝመት | data20 = {{{part_length|{{{የበርሜል_ርዝመት|}}}}}} | label28 = የጥይት ዓይነት | data28 = {{#if:{{{is_ranged|}}}{{{is_artillery|}}}| {{{cartridge|{{{የጥይት_ዓይነት|}}}}}} }} | label32 = የአሰራር ዘዴ | data32 = {{#if:{{{is_ranged|}}}| {{{action|{{{የአሰራር_ዘዴ|}}}}}} }} | label38 = የተኩስ ፍጥነት | data38 = {{#if:{{{is_ranged|}}}{{{is_artillery|}}}| {{{rate|{{{የተኩስ_ፍጥነት|}}}}}} }} | label39 = የጥይት አፈሙዝ ፍጥነት | data39 = {{#if:{{{is_ranged|}}}{{{is_artillery|}}}| {{{velocity|{{{የጥይት_ፍጥነት|}}}}}} }} | label40 = ውጤታማ የተኩስ ርቀት | data40 = {{#if:{{{is_ranged|}}} {{{is_explosive|}}}{{{is_artillery|}}}| {{{range|{{{ውጤታማ_የተኩስ_ርቀት|}}}}}} }} | label41 = ከፍተኛ የተኩስ ርቀት | data41 = {{#if:{{{is_ranged|}}}{{{is_explosive|}}}{{{is_artillery|}}}| {{{max_range|{{{ከፍተኛ_የተኩስ_ርቀት|}}}}}} }} | label42 = የጥይት አቀባበል | data42 = {{#if:{{{is_ranged|}}}| {{{feed|{{{የጥይት_አቀባበል|}}}}}} }} | label43 = አነጣጣሪ | data43 = {{#if:{{{is_ranged|}}}{{{is_artillery|}}}| {{{sights|{{{አነጣጣሪ|}}}}}} }} | label77 = ማጣቀሻዎች | data77 = {{{ref|}}} }} <noinclude> [[መደብ:መረጃሳጥን]] <templatedata> { "description": "ይህ የመረጃ ሳጥን ስለ ልዩ ልዩ የጦር መሣሪያዎች ዝርዝር መረጃ ለማሳየት ያገለግላል።", "params": { "name": { "label": "ስም", "aliases": ["ስም"], "description": "የመሳሪያው ስም" }, "image": { "label": "ምስል", "aliases": ["ምስል"], "description": "የመሳሪያው ምስል ፋይል" }, "caption": { "label": "የምስሉ ገለጻ", "aliases": ["የምስሉ_ገለጻ"], "description": "ከምስሉ ስር የሚቀመጥ መግለጫ" }, "type": { "label": "ዓይነት", "aliases": ["ዓይነት"], "description": "የመሳሪያው ዓይነት (ለምሳሌ፦ አውቶማቲክ ጠመንጃ)" }, "origin": { "label": "የተሰራበት ሀገር", "aliases": ["የተሰራበት_ሀገር"], "description": "መሳሪያው የተሰራበት ዋና ሀገር" }, "service": { "label": "የአገልግሎት ዘመን", "aliases": ["የአገልግሎት_ዘመን"], "description": "በአገልግሎት ላይ የዋለበት ጊዜ" }, "used_by": { "label": "ተጠቃሚዎች", "aliases": ["ተጠቃሚዎች"], "description": "መሳሪያውን የተጠቀሙ ሀገራት ወይም ቡድኖች" }, "wars": { "label": "ጦርነቶች", "aliases": ["ጦርነቶች"], "description": "መሳሪያው ጥቅም ላይ የዋለባቸው ጦርነቶች" }, "designer": { "label": "የተነደፈው በ", "aliases": ["የተነደፈው_በ"], "description": "የመሳሪያው ዲዛይነር" }, "manufacturer": { "label": "አምራች", "aliases": ["የተመረተው_በ", "አምራች"], "description": "መሳሪያውን ያመረተው ኩባንያ" }, "number": { "label": "የተመረተው ብዛት", "aliases": ["የተመረተው_ብዛት"], "description": "በጠቅላላው የተመረቱት ብዛት" }, "variants": { "label": "ሌሎች ሞዴሎች", "aliases": ["ሌሎች_ሞዴሎች"], "description": "ሌሎች የመሳሪያው ሞዴሎች" }, "mass": { "label": "ክብደት", "aliases": ["weight", "ክብደት"], "description": "የመሳሪያው ክብደት" }, "length": { "label": "ርዝመት", "aliases": ["ርዝመት"], "description": "የመሳሪያው ጠቅላላ ርዝመት" }, "part_length": { "label": "የበርሜል ርዝመት", "aliases": ["የበርሜል_ርዝመት"], "description": "የበርሜሉ ርዝመት" }, "cartridge": { "label": "የጥይት ዓይነት", "aliases": ["የጥይት_ዓይነት"], "description": "የሚጠቀመው የጥይት ዓይነት" }, "action": { "label": "የአሰራር ዘዴ", "aliases": ["የአሰራር_ዘዴ"], "description": "የአሰራር ዘዴው" }, "rate": { "label": "የተኩስ ፍጥነት", "aliases": ["የተኩስ_ፍጥነት"], "description": "በደቂቃ ውስጥ መተኮስ የሚችለው ጥይት ብዛት" }, "velocity": { "label": "የጥይት ፍጥነት", "aliases": ["የጥይት_ፍጥነት"], "description": "ጥይቱ ከአፈሙዝ ሲወጣ ያለው ፍጥነት" }, "range": { "label": "ውጤታማ የተኩስ ርቀት", "aliases": ["ውጤታማ_የተኩስ_ርቀት"], "description": "በትክክል ማነጣጠር የሚቻልበት ርቀት" }, "max_range": { "label": "ከፍተኛ የተኩስ ርቀት", "aliases": ["ከፍተኛ_የተኩስ_ርቀት"], "description": "ጥይቱ ሊደርስ የሚችለው ከፍተኛ ርቀት" }, "feed": { "label": "የጥይት አቀባበል", "aliases": ["የጥይት_አቀባበል"], "description": "የጥይት አቀባበል ዘዴ (ለምሳሌ፦ ካርታ)" }, "sights": { "label": "አነጣጣሪ", "aliases": ["አነጣጣሪ"], "description": "የአነጣጣሪው ዓይነት" } } } </templatedata> </noinclude> 6pck7tr2iihcnz3jtl6od1qoluegfdl 385900 385897 2025-06-23T19:27:13Z Eyu07 37572 385900 wikitext text/x-wiki {{infobox | bodystyle = width:24em; | aboveclass = hproduct | abovestyle = background-color: #B0C4DE; text-align: center; | above = <includeonly> <span class="fn org"> {{{name|{{{ስም|{{PAGENAMEBASE}}}}}}}} </span> </includeonly> | imagestyle = padding:0.5em 0; | image = {{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image|{{{ምስል|}}}}}}|size={{{image_size|}}}|sizedefault=frameless|alt={{{alt|}}}}} | caption = {{{caption|{{{የምስሉ_ገለጻ|}}}}}} | labelstyle = padding-right:1em; | headerstyle = background-color: #DCDCDC; text-align: center; | label1 = ዓይነት | data1 = {{{type|{{{ዓይነት|}}}}}} | label2 = የተሰራበት ሀገር | data2 = {{{origin|{{{የተሰራበት_ሀገር|}}}}}} | header3 = {{#if:{{{service|}}}{{{የአገልግሎት_ዘመን|}}}{{{used_by|}}}{{{ተጠቃሚዎች|}}}{{{wars|}}}{{{ጦርነቶች|}}}| የአገልግሎት ታሪክ}} | label4 = የአገልግሎት ዘመን | data4 = {{{service|{{{የአገልግሎት_ዘመን|}}}}}} | label5 = ጥቅም ላይ የዋለው በ | data5 = {{{used_by|{{{ተጠቃሚዎች|}}}}}} | label6 = ጦርነቶች | data6 = {{{wars|{{{ጦርነቶች|}}}}}} | header7 = {{#if:{{{designer|}}}{{{የተነደፈው_በ|}}}{{{design_date|}}}{{{manufacturer|}}}{{{አምራች|}}}{{{unit_cost|}}}{{{production_date|}}}{{{number|}}}{{{የተመረተው_ብዛት|}}}{{{variants|}}}{{{ሌሎች_ሞዴሎች|}}}| የምርት ታሪክ }} | label8 = የተነደፈው በ | data8 = {{{designer|{{{የተነደፈው_በ|}}}}}} | label9 = የተነደፈበት ዘመን | data9 = {{{design_date|}}} | label10 = አምራች | data10 = {{{manufacturer|{{{አምራች|{{{የተመረተው_በ|}}}}}}}}} | label13 = የአንዱ ዋጋ | data13 = {{{unit_cost|}}} | label14 = የምርት ዘመን | data14 = {{{production_date|}}} | label15 = የተመረተው ብዛት | data15 = {{{number|{{{የተመረተው_ብዛት|}}}}}} | label16 = ሌሎች ሞዴሎች | data16 = {{{variants|{{{ሌሎች_ሞዴሎች|}}}}}} | header17 = {{#if:{{{mass|}}}{{{weight|}}}{{{ክብደት|}}}{{{length|}}}{{{ርዝመት|}}}{{{part_length|}}}{{{የበርሜል_ርዝመት|}}}{{{cartridge|}}}{{{የጥይት_ዓይነት|}}}{{{action|}}}{{{የአሰራር_ዘዴ|}}}{{{rate|}}}{{{የተኩስ_ፍጥነት|}}}{{{velocity|}}}{{{የጥይት_ፍጥነት|}}}{{{range|}}}{{{ውጤታማ_የተኩስ_ርቀት|}}}{{{max_range|}}}{{{ከፍተኛ_የተኩስ_ርቀት|}}}{{{feed|}}}{{{የጥይት_አቀባበል|}}}{{{sights|}}}{{{አነጣጣሪ|}}}| ጠቅላላ ዝርዝር }} | label18 = ክብደት | data18 = {{{mass|{{{weight|{{{ክብደት|}}}}}}}}} | label19 = ርዝመት | data19 = {{{length|{{{ርዝመት|}}}}}} | label20 = የበርሜል ርዝመት | data20 = {{{part_length|{{{የበርሜል_ርዝመት|}}}}}} | label28 = የጥይት ዓይነት | data28 = {{{cartridge|{{{የጥይት_ዓይነት|}}}}}} | label32 = የአሰራር ዘዴ | data32 = {{{action|{{{የአሰራር_ዘዴ|}}}}}} | label38 = የተኩስ ፍጥነት | data38 = {{{rate|{{{የተኩስ_ፍጥነት|}}}}}} | label39 = የጥይት አፈሙዝ ፍጥነት | data39 = {{{velocity|{{{የጥይት_ፍጥነት|}}}}}} | label40 = ውጤታማ የተኩስ ርቀት | data40 = {{{range|{{{ውጤታማ_የተኩስ_ርቀት|}}}}}} | label41 = ከፍተኛ የተኩስ ርቀት | data41 = {{{max_range|{{{ከፍተኛ_የተኩስ_ርቀት|}}}}}} | label42 = የጥይት አቀባበል | data42 = {{{feed|{{{የጥይት_አቀባበል|}}}}}} | label43 = አነጣጣሪ | data43 = {{{sights|{{{አነጣጣሪ|}}}}}} | label77 = ማጣቀሻዎች | data77 = {{{ref|}}} }} <noinclude> [[መደብ:መረጃሳጥን]] <templatedata> { "description": "ይህ የመረጃ ሳጥን ስለ ልዩ ልዩ የጦር መሣሪያዎች ዝርዝር መረጃ ለማሳየት ያገለግላል።", "params": { "name": { "label": "ስም", "aliases": ["ስም"], "description": "የመሳሪያው ስም" }, "image": { "label": "ምስል", "aliases": ["ምስል"], "description": "የመሳሪያው ምስል ፋይል" }, "caption": { "label": "የምስሉ ገለጻ", "aliases": ["የምስሉ_ገለጻ"], "description": "ከምስሉ ስር የሚቀመጥ መግለጫ" }, "type": { "label": "ዓይነት", "aliases": ["ዓይነት"], "description": "የመሳሪያው ዓይነት (ለምሳሌ፦ አውቶማቲክ ጠመንጃ)" }, "origin": { "label": "የተሰራበት ሀገር", "aliases": ["የተሰራበት_ሀገር"], "description": "መሳሪያው የተሰራበት ዋና ሀገር" }, "service": { "label": "የአገልግሎት ዘመን", "aliases": ["የአገልግሎት_ዘመን"], "description": "በአገልግሎት ላይ የዋለበት ጊዜ" }, "used_by": { "label": "ተጠቃሚዎች", "aliases": ["ተጠቃሚዎች"], "description": "መሳሪያውን የተጠቀሙ ሀገራት ወይም ቡድኖች" }, "wars": { "label": "ጦርነቶች", "aliases": ["ጦርነቶች"], "description": "መሳሪያው ጥቅም ላይ የዋለባቸው ጦርነቶች" }, "designer": { "label": "የተነደፈው በ", "aliases": ["የተነደፈው_በ"], "description": "የመሳሪያው ዲዛይነር" }, "manufacturer": { "label": "አምራች", "aliases": ["የተመረተው_በ", "አምራች"], "description": "መሳሪያውን ያመረተው ኩባንያ" }, "number": { "label": "የተመረተው ብዛት", "aliases": ["የተመረተው_ብዛት"], "description": "በጠቅላላው የተመረቱት ብዛት" }, "variants": { "label": "ሌሎች ሞዴሎች", "aliases": ["ሌሎች_ሞዴሎች"], "description": "ሌሎች የመሳሪያው ሞዴሎች" }, "mass": { "label": "ክብደት", "aliases": ["weight", "ክብደት"], "description": "የመሳሪያው ክብደት" }, "length": { "label": "ርዝመት", "aliases": ["ርዝመት"], "description": "የመሳሪያው ጠቅላላ ርዝመት" }, "part_length": { "label": "የበርሜል ርዝመት", "aliases": ["የበርሜል_ርዝመት"], "description": "የበርሜሉ ርዝመት" }, "cartridge": { "label": "የጥይት ዓይነት", "aliases": ["የጥይት_ዓይነት"], "description": "የሚጠቀመው የጥይት ዓይነት" }, "action": { "label": "የአሰራር ዘዴ", "aliases": ["የአሰራር_ዘዴ"], "description": "የአሰራር ዘዴው" }, "rate": { "label": "የተኩስ ፍጥነት", "aliases": ["የተኩስ_ፍጥነት"], "description": "በደቂቃ ውስጥ መተኮስ የሚችለው ጥይት ብዛት" }, "velocity": { "label": "የጥይት ፍጥነት", "aliases": ["የጥይት_ፍጥነት"], "description": "ጥይቱ ከአፈሙዝ ሲወጣ ያለው ፍጥነት" }, "range": { "label": "ውጤታማ የተኩስ ርቀት", "aliases": ["ውጤታማ_የተኩስ_ርቀት"], "description": "በትክክል ማነጣጠር የሚቻልበት ርቀት" }, "max_range": { "label": "ከፍተኛ የተኩስ ርቀት", "aliases": ["ከፍተኛ_የተኩስ_ርቀት"], "description": "ጥይቱ ሊደርስ የሚችለው ከፍተኛ ርቀት" }, "feed": { "label": "የጥይት አቀባበል", "aliases": ["የጥይት_አቀባበል"], "description": "የጥይት አቀባበል ዘዴ (ለምሳሌ፦ ካርታ)" }, "sights": { "label": "አነጣጣሪ", "aliases": ["አነጣጣሪ"], "description": "የአነጣጣሪው ዓይነት" } } } </templatedata> </noinclude> cq8qzn0lz6yu9xay4ts8qwdy9k6jxlg 0 54996 385894 2025-06-23T19:02:41Z Eyu07 37572 Eyu07 moved page [[መለጠፊያ፡የጦር መሳሪያ]] to [[መለጠፊያ:የጦር መሳሪያ]]: typo 385894 wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[መለጠፊያ:የጦር መሳሪያ]] 43zipnf99sgblsct5vkk5wvhkev0b79 0 54998 385907 2025-06-24T04:19:14Z 196.189.144.134 መሆን 385907 wikitext text/x-wiki አማራ 5jbhcvpkw9zyhwc9vtmzlqrfzxgbdm4