ውክፔዲያ amwiki https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%8B%E1%8A%93%E1%8B%8D_%E1%8C%88%E1%8C%BD MediaWiki 1.45.0-wmf.7 first-letter ፋይል ልዩ ውይይት አባል አባል ውይይት ውክፔዲያ ውክፔዲያ ውይይት ስዕል ስዕል ውይይት መልዕክት መልዕክት ውይይት መለጠፊያ መለጠፊያ ውይይት እርዳታ እርዳታ ውይይት መደብ መደብ ውይይት በር በር ውይይት TimedText TimedText talk Module Module talk Event Event talk 0 1527 385969 385291 2025-06-28T18:23:00Z 196.188.252.17 385969 wikitext text/x-wiki {{መለጠፊያ:ዋቢ |ቀን=፬ ነሐሴ ፳፻፮ }} {{የሀገር መረጃ |ስም = ኢትዮጵያ |ሙሉ_ስም = የኢትዮጵያ ፌዴራላዊ ዲሞክራሲያዊ ሪፐብሊክ |ማኅተም_ሥዕል = Coat of arms of Ethiopia.svg |ባንዲራ_ሥዕል = Flag of Ethiopia.svg |ባንዲራ_ስፋት = |መዝሙር = [[ወደፊት ገስግሺ፣ውድ እናት ኢትዮጵያ]] <br /><br><center>[[ስዕል:Wedefit Gesgeshi Widd Innat Ittyoppya.ogg]]</center> |ካርታ_ሥዕል = Ethiopia (Africa orthographic projection).svg |ካርታ_መግለጫ_ፅሁፍ = ኢትዮጵያ በቀይ ቀለም |ዋና_ከተማ = [[አዲስ አበባ]] |ብሔራዊ_ቋንቋ = [[አማርኛ]] <small>ሌሎች ቋንቋዎች ክልላዊ ዕውቅና አላቸው</small> |የመንግስት_አይነት = ፌዴራላዊ ሪፐብሊክ |የመሪዎች_ማዕረግ = [[ፕሬዝዳንት]] <br /> [[ጠቅላይ ሚኒስትር]] |የመሪዎች_ስም = ወ/ሮ [[ሳህለወርቅ ዘውዴ]]<br />ዶ/ር [[አብይ አህመድ]] |ታሪካዊ_ቀናት = |ታሪካዊ_ክስተቶች = |የመሬት_ስፋት = 1,104,300 |የመሬት_ስፋት_ከዓለም = 26 |ውሀ_ከመቶ = <br>0.7 |የሕዝብ_ብዛት_ግምት_ዓመት = ፳፻ ዓ.ም. |የሕዝብ_ብዛት_ቆጠራ_ዓመት = ፲፱፻፺፱ ዓ.ም. |የሕዝብ_ብዛት_ግምት = 93,578,567 |የሕዝብ_ብዛት_ቆጠራ = <br>96,787,564 |የሕዝብ_ብዛት_ከዓለም = 13 |የገንዘብ_ስም = ብር |ሰዓት_ክልል = +3 |የስልክ_መግቢያ = 251 |ከፍተኛ_ደረጃ_ከባቢ = .et |የግርጌ_ማስታወሻ = }} '''<span lang="am" dir="ltr">ኢትዮጵያ</span>''' ወይም በይፋ '''የኢትዮጵያ ፌዴራላዊ ዲሞክራሲያዊ ሪፐብሊክ (ኢ.ፌ.ዲ.ሪ.)''' በ[[የአፍሪካ ቀንድ|አፍሪካ ቀንድ]] የምትገኝ የረጅም ዘመን [[ታሪክ]] ያላት ሀገር ናት። በ[[አፍሪካ]] ነፃነቷን ጠብቃ የኖረች ብቸኛ ሀገር ነች። በህዝብ ብዛት ከአፍሪካ ኢትዮጵያ ሁለተኛ ስትሆን ፣ በቆዳ ስፋት ደግሞ አስረኛ ናት። [[ዋና ከተማ|ዋና ከተማ]]ዋ [[አዲስ አበባ]] ናት። አብዛኛዎቹ የአፍሪካ ሀገሮች ዕድሜያቸው ከአንድ ምዕተ-ዓመት የሚያንስ ሲሆን ፣ ኢትዮጵያ ግን ከጥንት ጊዜ ጀምሮ [[ንጉሠ ነገሥት ዘኢትዮጵያ|በንጉሠ-ነገሥታት]] እና ንግሥተ-ነግሥታት የተመራች ሀገር ናት። የ[[ሰለሞናዊው ሥርወ-መንግሥት]] የአመጣጡን ዘር እስከ አስረኛው ዓመተ-ዓለም ድረስ ይቆጥራል። ኢትዮጵያ [[የሰው ልጅ]] ከጥንት ጊዜ ጀምሮ የኖረባት ቦታ እንደሆነች ብዙ የሳይንሳዊ መረጃ ተግኝቷል። በ[[የበርሊን ጉባኤ|በርሊን ጉባኤ]] በኩል የአውሮፓ ሀያላት ሀገሮች አፍሪካን ሲከፋፍሏት፣ ኢትዮጵያ ነፃነቷን ጠብቃለች። የ[[ሊግ ኦፍ ኔሽንስ|ሊግ ኦፍ ኔሽንስ (''League of Nations'')]] አባል ከነበሩት ሶስት የአፍሪካ ሀገሮች አንዷ ነበረች። ከአጭር [[የኢጣልያ ወረራ]] ጊዜ በኋላም ከ[[የተባበሩት መንግሥታት]] መሥራቾች አንዷ ናት። ከ[[ሁለተኛው የዓለም ጦርነት]] በኋላ ብዙ የአፍሪካ ሀገራት ነፃነታቸውን ሲያገኙ፣ [[ሰንደቅ አላማ|ሰንደቅ-አላማቸውን]] በኢትዮጵያ ቀለሞች ማለትም በ[[አረንጓዴ]] ፣ [[ቢጫ]] እና [[ቀይ]] ላይ ነው የመሠረቱት። አዲስ አበባ ደግሞ ለየተለያዩ በአፍሪካ ላይ ላተኮሩ አለም አቀፍ ድርጅቶች መቀመጫ ሆነች። የዛሬዋ ኢትዮጵያ የትልቅ የግዛት ለውጥ ውጤት ናት። ከሰሜን ግዛቱዋ በጣም የተቀነሰ ሲሆን በደቡብ በኩል ደግሞ ተስፋፍቷል። በ [[1967|፲፱፻፷፯ (1967)]] ዓ.ም.፣ [[ግርማዊ ቀዳማዊ ዓፄ ኃይለ ሥላሴ]] ከሥልጣን ሲወርዱ፣ የእርስ በርስ ጦርነት በሀገሩ ተባባሰ። ከዚህ ጊዜ በኋላ ኢትዮጵያ በተለያዩ የመንግሥት አይነቶች ተዳድራለች። ዛሬ አዲስ አበባ [[የአፍሪካ ሕብረት]] (''African Union'') እና [[የተባበሩት መንግሥታት የኢኮኖሚክ ኮሚሽን ለአፍሪካ]] መቀመጫ ናት። የኢትዮጵያ የመከላከያ ሠራዊት ከአፍሪካ ኃያል ሠራዊቶች አንዱ ነው። ኢትዮጵያ በአፍሪቃ የእራሷ ጥንታዊ ፊደል ያላት ሀገርም ናት። [[ስዕል:Wonchi Lake of Ethiopia.jpg|thumb]] ኢትዮጵያ ተፈጥሮ ያደላት ሀገር ናት። ከአፍሪካ ትላልቅ ተራራዎች እንዲሁም ከዓለም ከባህር ጠለል በታች በጣም ጥልቅ ከሆኑ ቦታዎች አንዳንዶቹ ይገኙባታል። [[ሶፍ ዑመር]] ከአፍሪካ ዋሻዎች ትልቁ ሲሆን ፣ [[ዳሎል]] ከዓለም በጣም ሙቅ ቦታዎች አንዱ ነው። ወደ ሰማንኒያ የሚቆጠሩ ብሔሮችና ብሔረሰቦች ዛሬ በኢትዮጵያ ይገኛሉ። ከእነዚህም [[ኦሮሞ]]ና [[አምሀራ]] በብዛት ትልቆቹ ናቸው። ኢትዮጵያ በኣክሱም ሓውልት፣ ከአንድ ድንጋይ ተፈልፍለው በተሰሩ ቤተ-ክርስትያኖቹዋ እና በ[[ኦሎምፒክ]] የ[[ወርቅ]] ሜዳልያ አሸናፊ አትሌቶቹዋ ትታወቃለች። የ[[ቡና]] ፍሬ ለመጀመሪያ ጊዜ የተገኘው በኢትዮጵያ ሲሆን ሀገሪቱዋ በቡናና [[ማር]] አምራችነት በአፍሪካ ቅድሚያ ይዛለች። ኢትዮጵያ ከዓለም ሶስቱ ትላልቅ የአብርሃም ሀይማኖቶች ጋር ታሪካዊ ግንኙነት አላት። [[ክርስትና]]ን በአራተኛው ምዕተ-ዓመት ተቀብላለች። ከሕዝቡ አንድ ሁለተኛው [[ኦርቶዶክስ ተዋሕዶ ክርስትና]] ነው። የመጀመሪያው የእስላም [[ሂጅራ]] ወደ ኢትዮጵያ ነው የተከናወነው። [[ነጋሽ]] በአፍሪካ የመጀመሪያው የእስላም መቀመጫ ናት። እስከ ፲፱፻፸ ዎቹ ድረስ ብዙ [[ቤተ እስራኤል|ቤተ-እስራኤሎች]] በኢትዮጵያ ይኖሩ ነበር። የ[[ራስ ተፈሪ እንቅስቃሴ]] ኢትዮጵያን በትልቅ ክብር ነው የሚያያት። ግርማዊ ቀዳማዊ ዓፄ ኃይለ ሥላሴ ከስልጣን ከወረዱ በኋላ ድህነት በኢትዮጵያ በጣም ተስፋፍቶ ነበር። ሰማኒያ አምስት ከመቶ በላይ የሚሆነው የ[[አባይ]] ወንዝ ውሀ ከሀገሩ የሚመጣ ቢሆንም በ ፲፱፻፸ ዎቹ በተከሰቱ ድርቆች በብዙ ሺህ የሚቆጠሩ ሰዎች ሞተዋል። ያንን ካሳለፈች በኋላ ሀገሪቱዋ አዲስ መንገድ በመፈለግ ላይ ትገኛለች። “ኢትዮጵያ” የሚለው ቃል ትርጉሙንና አመጣጡን ለመመርመር በ፲፱፻፹፩ (1987 እ.ኤ.አ.) በወጣው ሰምና ወርቅ በተባለው የምርምር መጽሔት ፪ኛ ዓመት፣ ቁጥር ፬ አጥር ያለ ጽሑፍ አቅርበን፣ አንዳንድ ምሁራን፤ “ኢትዮጵያ ማለት ከግሪክ ቋንቋ የመጣ ቃል፣ ‘ፊቱ በፀሓይ የተቃጠለ፣ የተጠበሰ፣ ያረረ’ ማለት ነው ...” የሚሉት ትክክል እንዳልሆነ ለማሳየት፤ ናይጀርያ የሚባል አገርና፣ (Nigeria) ኒጀር (Niger) የሚባሉ አገርና ወንዝ በአፍሪካ እንዳሉ ጠቅሰን፣ ኔግራ፣ ኔግሮ፣ ኒገር፣ ኔግሪትዩድ (Negra, Negro, Nigger, Negritude) ለሚሏቸው ቃላት ወደ ላቲን/እንግሊዝኛ ቋንቋ ለመግባት ምክንያት ሆኑ እንጂ፣ ከላቲን ቋንቋ ተወስዶ ለአፍሪካ አገሮችና ወንዝ የተሰጠ ስም አይደለም በማለት፣ ኢትዮጵያ የሚለውም ቃል እንዲሁ ጥንታዊ ምንጩ ከግሪክ ሳይሆን ከአገራችን የወጣ ቃል መሆኑን ለመግለጽ ሞክረን ነበር። አንድ-አንድ ቃላትን ስንመረምር በውስጣቸው የተደበቅ ምስጢር እናገኛለን። የተደበቀውን ምስጠር ለማግኘት ጥልቅ የታሪክና የቃላት ምርምርና ጥናት (Philology / Etimology) ማድረግ ያስፈልጋል። በብዙ ምርምርና ጥናትም ምስጢሩ የሚገለጥበት ጊዜ አለ። ለምሳሌ በግዕዝ፣ በትግርኛና፣ አማርኛ ‘አነ’፣ ‘እኔ’ የሚሉ ቃላት ስናገኝ፣ በላቲን/በእንግሊዝኛ ደግሞ ‘አይ’ (I - እንግሊዝኛ)፣ ‘ኢዮ’ (Io -ጣልያንኛ) አሏቸው። በግዕዝ፣ ትግርኛና፣ አማርኛ ‘ዓይን’ ‘ዓይኒ’ ለሚሉ ቃላት ደግሞ፣ በእንግሊዝኛ አይ (eye) እናገኛለን። በአማርኛና ትግርኛ፤ ‘ያለቀለት ጉዳይ’ ለማለት ‘ሙት፣ የሞተ ነገር’፣ ስንል በእንግሊዝኛ ‘ሙት ኢሹ’ (moot issue) ይላሉ። በግዕዝና፣ ትግርኛ፣ ‘መርዓ’ ስንል፣ በእንግሊዝኛ (marriage) ‘መረጅ’ ይላሉ። ፈርኦን (Pharaoh) ከሚባል ጥንታዊ የግብፅ ንጉሥም ወደ ግዕዝ፣ ትግርኛና አማርኛ፣ እንዲሁም ወደ እንግሊዝኛ ቃላት፤ ‘ፈሪሃ’ ‘ፍርሓት’ ‘fear’ (ፊር) ለሚሏቸው ቃላት ምንጭ የሆነ ይመስላል። ንጉሡ ታላቅና የሚፈራ የነበረ ነው የሚመስል። እነዚህን ለምሳሌ አቀረብን እንጂ እንደዚህ ብዙ የቃላት መቀራረብ እናገኛለን። “ማን ከማን ወሰደ? ታሪካዊ አመጣጡና አወራረዱስ እንዴት ነው?” የሚሉትን ጥያቄዎች ለመመለስ ነው የቃላት ጥናትና ምርምር የሚያስፈልግ። አንድ-አንድ ቃላትም ከቋንቋችን ፈልቀው ይወጡና ዓለምን ዞረው ተመልሰው ሲመጡ ብርቅ አድርገን እንቀበላቸዋለን። ለምሳሌ በኃይለሥላሴ ዘመን ያኔ ልዕልት ፀሓይ ሲባል ከነበረው ሆስፒታል ጎን አዲስ የሕንፃ ኮሌጅ ተከፍቶ፣ ‘የመሃንድስ ኮሌጅ’ በመባል ይታወቅ ነበር። መሃንድስ ማለት ምን ማለት ነው? መሃንድስ ማለት መሃናስ/መሃንዳሰ ከሚል የዓረብኛ ቃል የመጣ ሲሆን፣ እርሱ ደግሞ ሃነፀ፣ ይሃንፅ፣ ማነፅ፣ ማሕፀን (ሕፃን የሚታነፅበት ቦታ) ... ወዘተ ከሚሉ የግዕዝ፣ የትግርኛና፣ የአማርኛም ቃላት ይዛመዳል። እንግዲያውስ ማነፅ ከሚለው ቃል መሃንዳስ ሆኖ ተጣመመና፣ ከዚያም መሃንድስ ተብሎ፣ ዞሮ ተመልሶ ብርቅ ቃል ሆኖብን ለሕንፃ ኮሌጀ መጠሪያ ሆነ። አሁንም ቢሆን ኢንጂኔር ለማለት መሃንድስ ሲባል እንሰማለን። ሌላም ቃል ፋጡማ/ፋጢማ የሚል ስም ስንመለከት፣ ከነብዩ ሙሓመድ ሴት ልጆች ለአንዷ የተሰጠ መጠሪያ ነበረ። በዓረብኛ አባባል ግን ጠ/ጸ የሚለው ሳይሆን ተ የሚለው ፊዴል ድምፅ ነው። ይህም ማለት፣ ቃሉ “ፈቲማ” ብለው ሲሉ፣ ትርጉሙም፡ ፍጽምት፣ (Perfect) ማለት ነው። ስለዚህ ፈቲማ ማለት፣ ፈጺማ (ትግረኛ) ፈጸመች (አማርኛ) ማለት ነው። ከሃያ አምስት ዓመታት በፊት ሰምና ወርቅ በተባለው የምርምር መጽሔት (1987 እ.ኤ.አ.) ያቀረብነው፣ “ኢትዮጵያ የሚለው ቃል ትርጉሙ ምን ማለት ነው? ኢትዮጲስ የሚባለው ንጉሥስ ለምን ይህ ስም ተሰጠው ... ብለን በጠየቅንበት ጊዜ አጥጋቢ መልስ ባለማግኘታችን ቋንቋ ለሚመረምሩ (liniguists) እንዲያተኩሩበት በዚሁ እንተወዋለን” በማለት ምርምሩን ደመደምነው።በዚህም ይህን መልስ አግኝተናል '''ኢትዮጲስ''' በመጽሐፈ አክሱም ዘንድ ኑቢያን የመሠረተው የ[[ካም]] ልጅ [[ኩሽ (የካም ልጅ)|ኩሽ]] ልጅ ነበር። በዚህ መሠረት በ[[ኢትዮጵያ]] የሚኖሩት [[ኩሺቲክ]] ብሔሮች አባት በመሆኑ አገሩ 'ኢትዮጵያ' መባሉ እንደሚገባው ይታመናል። # # * * * * * * * * # # # # # [[==]]=፩ኛ የታሪክ ምርምር=== በተክለ ጻድቅ መኩሪያ የተጻፈው “የኢ'''' * ''''ዮጵያ ታሪክ፣ ኑብያ፣ (ናፓታ-መርዌ)” በተባለው መጽሐፍ በገጽ19-22 የካም ወገን የሆኑ 22 ነገሥታ # ን ስምጠቅሶ፣ 55 ዓመት ከገዛው ከአክናሁስ ወይም ሳባ ፪ኛ (1985-1930 BC) ከክርስቶስ ልደት በፊት አንስቶ የ29 ነገሥታትን ስም አስቅምጦ፤ “... ራማ የተባለ የህንድ ንጉሥ ወደ ኢትዮጵያ ዘምቶ ማሸነፉንና ሕዝቡን እንደ ባርያ ...” ይገዛው እንደ ጀመረ ያትታል። ከዚያ ግን ሦስት የዮቅጣን ልጆች ተባብረው ተነስተው እሸነፉት፥ ገድለውም፣ አግዓዝያን (ነፃ አውጭዎች) ተብለው መንግሥቱን እንደ ያዙ ገልጾ፣ ከዚያ ቀጥለው የነገሡትን የ52 የኢትዮጵያ ነገሥታት ስም ይዘረዝራል። ከፊተኞቹ 29 ነገሥታትም የመጀመሪያዎቹ 10 ነገሥታት የሚከተሉት ናቸው:- The meaning of the name Ethiopia ከዚህም ዓምድ እንደሚታየው ኢትዮጲስ ፩ኛ ከ1856-1800 ከክርስቶስ ልደት በፊት፣ ለ56 ዓመት መንገሡ፣ ኢትዮጲስ ፪ኛው ደግሞ ከ1730-1700 ከክርስቶስ ልደት በፊት፣ ለ30 ዓመት ያህል መንገሡ በታሪክ ተጽፏል። ይህንን ያላነበቡ ምሁራኖቻችን ግን ኢትዮጵያ ማለት ከግሪክ ቋንቋ የመጣ ቃል፤ ‘ፊቱ በፀሓይ የተቃጠለ፣ የተጠበሰ፣ ያረረ ማለት ነው’ ይሉናል። ታላቁ የግሪክ ተራኪና ባለ ቅኔ፣ ሆመር የኖረው 800 - 700 ከክርስቶስ ልደት በፊት ሲሆን፣ የግሪክ ስልጣኔ ዘመን ወይም የሄሌኒስቲክ ኤጅ (Hellenistic Age) ተብሎ የሚታወቀውም ከታላቁ እስክንድር ዘመን አንስቶ፣ ማለትም 300-30 ከክርስቶስ ልደት በፊት ድረስ ያለው ጊዜ ነው። ይህ ማለት ኢትዮጲስ ፩ኛ ከባለቅኔው ከሆመር በፊት አንድ ሺሕ ዓመት ቀድሞ የነገሠ ንጉሥ ነው። እንግዲያውስ ምሁራኖቻችን ኢትዮጵያ ማለት ከግሪክ ቋንቋ የመጣ፤ ‘ፊቱ በፀሓይ የተቃጠለ፣ የተጠበሰ፣ ያረረ ማለት ነው’ ሲሉን፣ ሊመልሷችው የማይችሉ ሁለት ጥያቄዎች አሉን፣ 1 - የጥንት የአገራችን ነገሥታት የግሪክን ቋንቋ ከሆመር መወለድ በፊት አንድ ሺሕ ዓመት አስቀድመው እንደምን ዐወቁት? ዘመኑ አቴናውያንና ስፓርታውያን የእርስ-በርስ ጦርነት (peloponnesian war 431-404 ከክርስቶስ ልደት በፊት) አንድ ሺሕ አራት መቶ ዓመት በፊት ነው። የግሪክ ቋንቋም በአካባቢው ከነበሩ መቄዶንያ፣ ማግያር፣ አናጦልያ ... ወዘተ ከመሳሰሉት ቋንቋዎች በምኑም ተለይቶ የሚታወቅ፣ ወይም የገነነ ልሳን አልነበረም። ስለዚህ እንዴት ተብሎ ይህንን ስም የአገራችን ነገሥታት ከግሪክ ቋንቋ ወሰዱት ማለት ይቻላል? 2 - ቋንቋውን ቢያውቁና ቃሉን ከግሪክ ወሰዱት ብንልም፣ እንዴት የአገራችን ነገሥታት ራሳቸውን፤ “ፊታችን በፀሓይ ያረረ፣ የተጠበሰ፣ የተቃጠለ ነውና ራሳችንን ኢትዮጲስ፤ ‘ፊታቸው በፀሓይ ያረረ፣ የተጠበሰ፣ የተቃጠለ’ ብለን እንጥራ ...” ብለው የራሳቸውን የንግሥ ስም አወጡ? ይህ ዓይነቱ አባባል ይታመናል? ፈጽሞ የማይመስል ወሬ ነው። ምሁራኖቻችን እነዚህን ሁለት ጥያቄዎች ሲጠየቁ፣ “አፋፍ-ላፋፍ ስትሄድ አግኝቸ ሚዳቋ፣ በጅራቷ ብይዛት ዓይኗ ፍጥጥ አለ ...” እንደሚሉት ዓይናቸውን ከማፍጠጠና ከመቅበዝበዝ በቀር ሌላ የሚያድርጉት ሆነ የሚሰጡት ምንም መልስ የላቸውም። በግሪክ ቋንቋ Αιθιοπία (አይትዮፕያ) ማለት ፊቱ በፀሓይ የተቃጠለ፣ የተጠበሰ፣ ያረረ ማለት ለመሆኑ አያጠያይቅም። ጥያቄው፤ የትኛው ቃል ከየትኛው መጣ? ነው። ግሪኮች የአገራችን ጥቁር ሰው አይተው ነው ቃሉን ወደ ቋንቋቸው ያስገቡት፣ ወይስ የአገራችን ነገሥታት ናቸው ስማቸውን ከግሪክ ቋንቋ ወስደው ለራሳቸው መጠሪያ ያደረጉት? ጥያቄው ይህ ነው! የዚህ ዓይነቱ የተዛባ አስተሳሰብ የተላበሰ አንድ የሃይማኖት መሪ፤ “... ድንቅና ተአምር የሆነ የእግዚአብሔር ጥበብ የሚገርም ነገር አለ፣ ዓይናችን፣ አፍንጫችንና፣ ጆሮአችን እንዴት ብሎ ለመነጽር እንደሚገጥም ሆኖ መፈጠሩ ዕጹብ አይደለም?” እያለ ሰብኳል ይባላል። ይህ ግን የትኛው ቀዳሚ፣ የትኛው ኋለኛ መሆኑን ባለማወቁ ነው። መነጽር ነው ለዓይን፣ ለአፍንጫና ለጆሮ እንዲገጥም ሆኖ የተሠራ እንጂ፣ ፊታችን ለመነጽር እንዲገጥም ሆኖ አልተፈጠረም። ጥልቀት የሌለው ዐውቃለሁ ባይነት ግን ለእንዲህ ዓይነቱ መዘላበድ ያጋልጣል። ===፪ኛ የቃላትና የፊዴላት ምርምር=== ‘ፐ’ ‘ጰ’ ‘ጠ’ ‘ተ’ በመጀመሪያ (Αιθιοπία) ‘አይትዮፕያ’‘ኢትዮጵያ’ የሚሉ ቃላት ለመሆኑ የአገራችን ቃላት ናቸው ወይ ብሎ መጠየቅ ተገቢ ነው። ለመሆኑ ከግዕዝ፣ ከአማርኛና፣ ከትግርኛ ቋንቋዎች “ጰ” ወይም “ፐ” የሚል ፊዴል ያላቸውን ቃላት ብንፈልግ ምን እናገኛለን? በግዕዝፅ በትግርኛና በአማርኛ ፖሊስ ከሚል ቃል ሌላ ‘ፐ’ ፊዴል ያለበት ምን ቃል አለ? ምንም ያለ አይመስለንም። የአገራችን ሰውም ፓሊስ ከማለት ‘ቦሊስ’ ማለት ነው የሚቀናው፥ ኢትዮጵያ ከማለትም ይጦብያ ማለት ይቀልለዋል። ‘ፐ’ እና ‘ጰ’ የሚባሉ ፊዴላትም ወደ አገራችን የፊዴል ሰነድ የገቡት በቅርብ ጊዜ ከመሆኑም በላይ፥ የውጭ ቃላትን ለመጻፍ እንዲያመቹ ተብሎ መሆኑ ግልጽ ነው። በፊደላት ሰንጠረጅም ከሁሉ በታች፣ ወይም ከመጨረሻ ቦታ መስፈራቸው ኋላ የመጡ ለመሆናቸው ተጨማሪ ማስረጃ ነው። Trapezium‘ጰ’ የሚል ፊዴል ያላቸውን ቃላት የአገራችን ቋንቋዎች ብንፈልግም፤ ጴጥሮስ፣ ጳውሎስ፣ ቆጵሮስ፣ ጠረጴዛ ወዘተ... እናገኛለን። ይሁንና እነዚህ ሁሉ የውጭ ቃላት፣ ከመካከለኛው ምስራቅና ከኤውሮጳ የገቡ እንጂ የአገራችን ቃላት አይደሉም። ‘ጠረጴዛ’ የሚል ቃልም ትራፔዞይድ (trapezoid: a rectangular shaped object) ከሚለው የላቲን/የእንግሊዝኛ ቋንቋ የተገኘ እንጂ በመሰረቱ የአማርኛ ቃል አይደለም። በጥንታዊ ግዕዝ ጽሑፍም ስንመለከት፤ ‘ክሊዎፓትራ፣ የፕቶሎሚ ልጅ’ ለማለት፤ “አከልኡበጥራ፣ ወለተ በጥሊሞስ” ይላታል። ይህ የሚያሳየው “ፐ” የሚባል ፊዴል በጥንታዊ የአገራችን ቋንቋዎች ፈጽሞ እንዳልነበረ ነው። ክሊዎፓትራና አባቷ ፕቶሎሚ ግን ዘራቸው ግሪክ፣ ታላቁ እስክንድር ግብፅን አሸንፎ ከዚያው በኋላ ተክሏቸው የሄደ የግሪክ ገዢዎች ስለሆኑ፣ ስማቸው የግሪክ ስም ነው። ‘ፐ’ የሚል ፊዴልም አለበት። ይህንን የፊዴላት ጥያቄ ያመጣነው ጥንታዊው የሁለቱ ነገሥታት ስም አጠራር ‘ኢትዮጲስ’ ወይም ‘ኢትዮፒስ’ ሊሆን እንደማይችል ለማስረዳት ነው። እንግዲያውስ ከዚህ የቃላት ምርምር የምናገኘው ነገር ካለ ይኽ ነው፤ በትክክለኛው ጥንታዊ አባባል ኢትዮጲስ፣ ኢይቶጲስ፣ ኢቶፒስ፣ አይቶፒስ... የሚሉ ስሞች ፈጽሞ የአገራችን ንገሥታት ስም ሊሆኑ እንደማይችሉ ነው። ስለ ‘ጠ’ ፊዴል ካነሳን ደግሞ በግሪክ ቋንቋና በሌሎችም የኤውሮጳ ቋንቋዎች ‘ጠ’ የሚል ድምፅ የላቸውምና ‘ጠ’ የሚለውን በ ‘ተ’ እና ‘ፐ’ በሚሉ ፊዴላት ይተኳቸዋል። እንግዲያው ትክክለኛው አባባል ‘ይቶፒስ’ ሳይሆን “ይጦብስ” መሆን ይገባዋል እንላለን። ግሪኮች ‘ጠ’ ማለት ስላልቻሉ ነው (Αιθιοπία) ‘አይትዮፕያ’ ያሉት። እኛም ይኸው እስከ ዛሬ ኤውሮ‘ፓ’ ከማለት ኤውሮ‘ጳ’ እንደሚቀናን ማለት ነው። የውጭ ታሪክ ጸሓፊዎች እነ ዮሴፍ ሃለቪ (Josph Halevi)፣ እኖ ሊትማን (Enno Litman)፣ ኤድዋርድ ግላሴር (Edward Glaser)፣ ኮንቲ ሮሲኒ (Conti Rossini)፣ ጂ. ሪክማንስ (G. Rickmans) የመሳሰሉትና ሌሎችም የውጭ አገር ሰዎች ያቀረቡት ጽሑፍ ይጦብያ ለማለት ስላልቻሉ ይቶፕያ፣ ኢቶፕያ፣ ሆኖ ወደ ቋንቋችን ሲተረጐም ‘ኢትዮጵያ’ ተብሎ ሊጸና ቻለ እንጂ ይህ ስም ትክክለኛ የአገራችን ይሁን የንጉሦቻችን ስም እንዳልሆነ ግልጽ ነው። በአገራችን ታሪክ የምናገኘው ሓቅ ደግሞ፣ “ይጦብያ”፣ “ይጦብስ” የሚል ስም ለሕዝብና ለአገር ቀርቶ ለተራ ንጉሥም የማይሰጥ እንደ ነበረ ነው። ሕዝቡ ነገደ አግዓዝያን፣ አገሩ ብሔረ አግዓዚ፣ ቋንቋው ልሳነ ግዕዝ ነበር። ነገሥታቱም በየክፍለ-ሃገሩ ስም፤ የትግራይ ንጉሥ፣ የወሎ ንጉሥ፣ የጎጃም ንጉሥ፣ የሸዋ ንጉሥ... ወዘተ፣ ይባሉ ነበር። “ይጦብያ” ተብሎ የሚታወቀው ሁሉን የጠቀለለ ንጉሠ-ነገሥቱ ብቻ ነበር። ይህም የጥንቱን የይጦብስ ንጉሥን ጠቅላይ ስም ወራሽነት መያዙ ለማሳየት ሆን ብሎ የተደረገ ብልሓት ይመስላል። ይጦብስ ማለትስ ምን ማለት ነው? በግዕዝ በትግርኛና በአማርኛም “መጥበስ” የሚል ቃል አለ። ቃሉም ሲራባ፤ ጠበሰ፣ ተጠበሰ፣ ይጠብስ፣ ትጠብስ፣ ጥቡስ፣... ወዘተ፣ እያለ ይራባል። እንግዲያውስ ይጦብስ ማለት ጥንታዊ ትርጉሙ፤ ይጠብሳል፣ ያቃጥላል፣ ኃይለኛ ንጉሥ ነው! ተብሎ ጠላቶችን ለማስፈራሪያ የወጣ ስም ይመስላል እንጂ ከግሪክ ቋንቋ ተወስዶ ለአገራችን ነገሥታት ‘ፊቱ የተጠበሰ፣ በፀሓይ የተቃጠለ’ ተብሎ የተሰጠ ስም ነው ማለት አይቻልም። ይህንን የምንለው ኢትዮጵያ የሚለው ቃል ከግሪኮች የመጣ ነው ለሚሉት አጉል ምሁራን ስሕተታቸውን ለማሳየት ነው እንጂ፣ በየዘመናቱ ኢትዮጵያ የሚለው ቃል ልዩ-ልዩ ትርጉሞች እንደ ተሰጡት አይጠረጠርም። ለምሳሌ ኢትዮጵያ ማለት መልካም መዓዛ ያለው ዕጣን ነው የሚሉ አሉ። የለም፣ ታላቅና ጠቅላይ ማለት ነው የሚሉም አሉ። ከዘመናት ብዛትልዩ-ልዩ ትርጉሞች እንደተሰጡት አያጠራጥርም። የሚደንቀው ነገር ግን መሃነስ/መሃንደስ የሚል ቃል ዓለምን ዞሮ ወደኛ መሃንድስ ሆኖ ሲመለስ ህንፃ የሚለውን ትርጉሙን እንዳልሳተ፣ ‘ይጦብስ’ የሚለውም ቃል እንዲሁ የቃሉ አባባል ትንሽ ተወላግዶ በግሪኮች አነጋገር ‘ይቶፒስ’ ቢባልም የመቃጠልና የመጠበስ ትርጉሙን ሳይስት እንደ ተቀመጠ ለብዙ ዘመናት የቆየ ይመስላል። እዚህ ላይ ‘ይህ እንዴት ሊሆን ቻለ?’ብሎ መጠየቅ ተገቢ ነው። ምናልባት በይጦብስ ዘመን የአገራችን ተጓዦች ወይም ነጋዴዎች ከግሪክ ሰዎች ጋር ለመጀመሪያ ጊዜ ሲገናኙ፤ “እናንተ እነማንናችሁ?”ብለዋቸው ይሆናል። “የይጦብስ ሰዎች ነን”፣ብለው መልሰዋል። “ይጦብስ ማለትስ ምን ማለት ነው?” ብለው ሳይጠይቋቸው አልቀሩም። “የሚያሳርር፣ የሚያቃጥል፣ የሚጠብስ ኃይለኛ!” ማለት ነው ብለው አስረድተዋቸዋል። ከዚያ ወድያ ግሪኮችጠቆር ያለውን ሰው ባዩ ቁጥር (Αιθιοπίs) “ይጦብስ” እያሉ መጥራት ጀምረው፣ ቃሉም ወደ ቋንቋቸው ከመግባቱም በላይ፣ “ይጠብስ” የሚለውን ጥንታዊውን ትርጉም ሳይስት ለጥቁር አፍሪካዊ ሁሉ ‘ፊቱ የተጠበሰ፣ በፀሓይ የተቃጠለ’ (Αιθιοπία) ‘ኢትዮጵያ’ የሚል መጠሪያ ለመሆን የበቃ ነው የሚመስል። ===ምርምራችን በዚህ ያበቃል።=== ምንጭ፡ https://ethiopiazare.com/amharic/history/history/4204-the-meaning-of-the-name-ethiopia-by-ge-gorfu == ታሪክ == === ቅድመ ታሪክ === ኢትዮጵያ ከጥንት ጀምሮ የሰው ልጅ ከነበረባችው ቦታዎች አንዷ መሆኗ ትታወቃለች። የሰው ፍልሰት ጥናቶች ፣ የቅሪተ አካል ጥናቶችና ሌሎች የሳይንሳዊ ዘዴዎች ይህን ያረጋግጣሉ። [[ድንቅነሽ]] የምትባለው በ[[አፋር ክልል]] ውስጥ የተገኘችው አጽም በአለም በዕድሜ ሁለተኛ ጥንታዊ ናት። ከ 3.2 ሚሊዮን ዓመታት በፊት በኢትዮጵያ እንደኖረች ይገመታል። ሌሎችም ታዋቂ አጽሞች በኢትዮጵያ ተገኝተዋል። ከዚህም በተጨማሪ ኢትዮጵያ የክርስትና እምነት ደሴት በመሆን የቆየች ታላቅ ሀገር ናት። === የመጀመሪያዎቹ መንግስታት === በ ፰፻ (800) [[ዓመተ ዓለም|ዓመተ-ዓለም]] አካባቢ [[ደአማት]] የሚባል መንግስት በሰሜን ኢትዮጵያና ኤርትራ ተቋቋመ። በሰሜን ኢትዮጵያ የምትገኘው [[የሀ]] የደአማት ዋና ከተማ ነበረች። በ[[የመን (አገር)|የመን]] የሚኖሩት ሳባውያን በደአማት ላይ ተፅዕኖ እንደነበራቸው የሚታመን ሲሆን ይህ ተፅዕኖ ምን ያህል እንደሆነ ግን በእርግጥ አይታወቅም። ወደ ፬፻ (400) ዓመተ-ዓለም አካባቢ የደአማት መንግስት ከስልጣን ሲወድቅ በትናንሽ መንግስቶች ተተካ። ከነዚህ ትናንሽ መንግስቶች አንዱ አክሱም ሲሆን አካባቢውን እንደገና በአንድነት ለመግዛት ችሎ ነበር። የአክሱማውያን ስፈን በኢትዮጵያ የመጀመሪያው ጠንካራ መንግሥታዊ ማኅበረሰብ ነበር። በ[[ፋርስ]] ፣ [[ሮማ]] እና [[ቻይና]] ይገኙ ከነበሩ ታላላቅ መንግሥታት በወደረኛነት የሚቆጠር ትልቅ ኅይል ነበር። በ4ኛው ምእተ-ዓመት አክሱም ወደ [[ክርስትና]] ተለወጠ። በ፮^ኛው ምእት ዓመት የአክሱማውያን ግዛታዊ ቁጥጥር የዛሬዋን [[የመን (አገር)|የመን]] ግዛት ይጨምር ነበር። ግን በ፮^ኛው እና በ ፰^ኛው አምኣት የአክሱም ሥልጣኔ በ[[እስልምና]] መነሣት እና መስፋፋት ተዳክሞ ለውድቀት በቃ ። ተከታዩ [[የዛጔ ሥርወ-መንግሥት]] ልክ በድንገት እንደተነሳ በድንገት ሲያበቃ ፣ [[ይኵኖ አምላክ]] ሥልጣን በ [[1262|፲፪፻፷፪ (1262)]] ዓ. ም. ጨበጡ ፤ እንዲያም ሲል የ[[ሰለሞናዊው ሥርወ-መንግሥት]]ን መለሱ። ከዚያም ለብዙ ዘመናት የሰለሞናዊው መንግስት ከጠለ። === ከአውሮፓ ጋር የታደሰ ግንኙነት === [[ስዕል:ET Gondar asv2018-02 img03 Fasil Ghebbi.jpg|thumb|right|የንጉሠ ነገሥት ፋሲለደስ ቤተ-መንግሥት]] በ ፲ ፭^ኛው ምዕተ-ዓመት መጀመሪያ ኢትዮጵያ ከአክሱም ጊዜ በኋላ ለመጀመሪያ ጊዜ ከአውሮፓ ጋር ግንኙነት ጀመረች። ከ[[እንግላንድ|እንግሊዝ]] ንጉሥ [[ሄንሪ አራተኛ|ሄነሪ አራተኛ (Henry IV)]] ወደ የአቢሲኒያ ንጉሠ-ነገሥት የተላከ ደብዳቤ እስከ ዛሬ ድረስ አለ። በ[[1428 እ.ኤ.አ.]] [[አፄ ይስሐቅ]] ወደ የ[[አራጎን]] ንጉሥ [[አልፎንዞ አምስተኛ|አልፎንዞ አምስተኛ (''Alfonso V'')]] ሁለት መልክተኞች ልከው ነበር። ግን የመጀመራያው ያልተቋረጠ ግንኙነት በአፄ [[ልብነ ድንግል]] ስር ከ[[ፖርቱጋል]] ጋር ከ[[1508 እ.ኤ.አ.]] ጀምሮ ነው የተካሄደው። ኢትዮጵያ በ[[አህመድ ግራኝ]] ስትጠቃ ፣ ፖርቱጋል አራት መቶ ወታደሮችና የጦር መሳሪያ በመላክ ኢትዮጵያን ረድታለች። አፄ [[ሱስንዮስ]] በፖርቱጋልና [[እስፓንያ]] ተጽዕኖ እና ተጨማሪ እርዳታ ከመፈለጋቸው የተነሳ ወደ የ[[ሮማ ካቶሊክ ክርስትና]] ተለወጡ ፤ የኢትዮጵያ ይፋ ሀይማኖትንም አደረገቱት። ይህ ውሳኔ ወደ ግዙፍ ተቃውሞና ጦርነት አመራ። በብዙ ሺህ የሚቆጠሩ ሰዎች ከሞቱ በኋላ ፣ የአፄ ሱስንዮስ ልጅ አፄ [[ፋሲለደስ]] በ [[1632 እ.ኤ.አ.]] ኢትዮጵያ ወደ አርቶዶክስ ክርስትና መመለሷን አወጁ። አውሮፓውያኖቹንም ከኢትዮጵያ አስወጡ። === ዘመነ መሳፍንት === [[ስዕል:ST-Theodore.jpg|thumb|left|አፄ ቴዎድሮስ በአንበሶች ተከበው]] ከ [[1755|፲፯፻፶፭ (1755)]] እስከ [[1855|፲፰፻፶፭ (1855)]] እ. ኤ. አ. ኢትዮጵያ እንደገና ከአለም ጉዳዮች ተገላ ነበር። ይህ ጊዜ «ዘመነ-መሳፍንት» ይባላል ምክኒያቱም የኢትዮጵያ ንጉሠ ነገሥቶች በራስ [[ሚካኬል ስሁል]] ፣ ራስ [[ወልደ ሥላሴ]] ፣ ራስ [[ጉግሳ]] እና በመሳሰሉት ቁጥጥር ስር ነበሩ። ራስ ጉግሳ በ፲፯^ኛው ክፍለ ዘመን ጎንደርን በመምራታቸው የቤተ-መንግሥቱን ቋንቋ ከአማርኛ ወደ ኦሮምኛ ለውጠው ነበር። የኢትዮጵያ ግለልኘነት ያበቃው ከ[[ዩናይትድ ኪንግደም|እንግሊዝ]] ጋር ግንኙነት ስትጀምር ነው። ኢትዮጵያ እንደገና የተዋሀደችው እንዲሁም የዘውዱ ስልጣን የተጠናከረው በ [[1855|፲፰፻፶፭ (1855)]] እ. ኤ. አ. በ[[አፄ ቴዎድሮስ]] ምክኒያት ነው። የሰሜን አሮሞዎችና ትግሬዎች አመፅና የግብፆች ተደጋጋሚ ድንበር መጣስ የአፄ ቴዎድሮስ ስልጣን እንዲዳከም አደረጉት። በመጨረሻም ከ[[ዩናይትድ ኪንግደም|እንግሊዝ]] ጋር በነበረው ጦርነት እስረኛ አልሆንም ብለው አፄ ቴዎድሮስ እራሳቸውን አጠፉ። በ [[1868|፲፰፻፷፰ (1868)]] እ. ኤ. አ. ኢትዮጵያና ግብፅ [[ጉራ]] በሚባለው ቦታ ተዋጉ። በአፄ [[ዮሐንስ አራተኛ]] የተመሩት የሰሜን ኢትዮጵያ ኃይሎች ድል ተቀናጁ። በ [[1889|፲፰፻፹፱ (1889)]] እና በ [[1890|፲፰፻፺ (1890)]] ዎቹ እ.ኤ.አ. መጀመሪያ ፣ የሸዋ ንጉሥ ሳህለ ሥላሴ ከዚያም ዳግማዊ አፄምኒልክ በ[[ራስ ጎበና]] እርዳታ አማካኝነት ሀገሯን ወደ ደቡብና ምሥራቅ ማስፋፋት ጀመሩ። ከአህመድ ግራኝ ወረራ በኋላ በኢትዮጵያ ቁጥጥር ስር ያልነበሩ ፣ ሌሎች ደግሞ በማንኛው ጊዜ በኢትዮጵይ ቁጥጥር ስር ያልነበሩ ቦታዎች በዳግማዊ አፄ ምኒልክ አገዛዝ ጊዜ በኢትዮጵያ ስር ሆኑ። ከዚህ ጊዜ በኋላ የኢትዮጵያ ድንበር ብዙ አልተለወጠም። ከ [[1888|፲፰፻፹፰ (1888)]] እስከ [[1892|፲፰፻፺፪ (1892)]] እ. ኤ. አ. ድረስ የነበረው የሰፋ ድርቅ ከኢትዮጵያ ህዝብ በአንድ ሶስተኛ የሚገመተውን ቀጥፎአል። === የአውሮፓ ሽሚያ ለአፍሪካ === በ ፲፰፻፹ (1880) ዎቹ እ. ኤ. አ. የ[[አውሮፓ]] መንግሥቶች በ[[የበርሊን ጉባኤ|በርሊን ጉባኤ]] ተስማምተው አፍሪካን በቅኝ ገዢነት መከፋፈል ጀመሩ። በኢትዮጵያ እና [[ጣልያን]] መካከል የነበሩ የዚያ ዘመን ውዝግቦች ወደ [[የአድዋ ጦርነት|አድዋ ጦርነት]] በ ፲፰፻፹፰ (1888) ዓ. ም. አመሩ። በጦርነቱ የጣልያን ትልቅ ዘመናዊ ጦር በኢትዮጵያ ጦር ትልቅ ሽንፈት የደረሰበት መሆኑ ዓለምን አስደነቀ። === የግርማዊ ቀዳማዊ ዓፄ ኃይለ ሥላሴ ዘመን === [[ስዕል:Selassie_restored.jpg|thumb|right|ግርማዊ ቀዳማዊ ዓፄ ኃይለ ሥላሴ]] በ ፳^ኛው ምእት ሁለተኛው ሩብ [[ቀዳማዊ ኃይለ ሥላሴ]] ኢትዮጵያን ከ[[ልጅ ኢያሱ]] በኋላ መምራት ጀመሩ። ዓፄ ኃይለ ሥላሴ ለ[[የአፍሪካ ሕብረት|አፍሪካ ሕብረት]] መቋቋም ትልቅ ሚና ተጫውተዋል። የኢትዮጵያ ነጻነት በጣልያን ወረራ ከ [[1936|፲፱፻፴፮ (1936)]] እስከ [[1941|፲፱፻፵፩ (1941)]] እ. ኤ. አ. ድረስ ቢጠቃም በጀግኖችዋ መከታ ተጠብቋል። በአዚህ ጥቃት ጊዜ ዓፄ ኃይለሥላሴ በ [[1935|፲፱፻፴፭ (1935)]] እ. ኤ. አ. በሊግ ኦፍ ኔሽንስ (League of Nations) ፊት የሚታወስ ንግግር በአማርኛ አደረጉ። ይህ ንግግር በዓለም ታዋቂ አደረጋቸው። እንዲሁም በ ፲፱፻፴፭ (1935) እ.ኤ.አ. በ [[ታይም|ታይም (''Time'')]] መጽሄት «የዓመቱ ሰው» አስባላቸው። ጣልያን ሁለተኛው የዓለም ጦርነት ውስጥ መሳተፍ ስትጀምር ፣ [[ዩናይትድ ኪንግደም|እንግሊዝ]] ከኢትዮጵያዊ ተዋጊዎች ጋር ኢትዮጵያን ነጻ አወጣች። ግን እስከ [[1943|፲፱፻፵፫ (1943)]] እ. ኤ. አ. ድረስ አንዳንድ ጣልያኖች በደፈጣ ያለ ስኬት ይዋጉ ነበር። በ [[1942|፲፱፻፵፪ (1942)]] እ. ኤ. አ. ዓፄ ኃይለ ሥላሴ ባርነት እንደ ተከለከለ አወጁ። ዓፄ ኃይለ ሥላሴ ጀግና ሆነው ቢታዩም ፣ የ [[1973|፲፱፻፸፫ (1973)]] እ.ኤ.አ. ዓለም አቀፍ የነዳጅ ቀውስ ፣ የምግብ ዕጥረትና የድንበር ጦርነቶች ተቃውሞ አስነሱ። ከዚያም በ [[1974|፲፱፻፸፬ (1974)]] እ. ኤ. አ. በ[[ሶቪየት ሕብረት]] የተደገፈውና በ[[መንግስቱ ኃይለ ማርያም]] የተመራው [[ደርግ]] (ደርግ ማለት ኮሚቴ ማለት ነው) ዓፄ ኃይለ ሥላሴን ከስልጣን አስወረደ። === ኮምዩኒዝም === የተለያዩ መፈንቅለ መንግሥቶች ፣ የሰፋ ድርቀትና ስደተኞች የደርግ ሥርዓት ትልቅ ችግሮች ነበሩ። በ [[1977|፲፱፻፸፯ (1977)]] እ. ኤ. አ. [[ሶማሊያ]] [[ኦጋዴን]]ን በመውረሯ የ[[ኦጋዴን ጦርነት]] ተነሳ። በሶቪየት ሕብረት ፣ [[ኩባ]] ፣ [[ደቡብ የመን]] ፣ [[ምስራቅ ጀርመን]]ና [[ሰሜን ኮሪያ]] የመሳሪያ እርዳታ እንዲሁም ወደ ፲፭ ሺህ በሚቆጠሩ የኩባ ወታደሮች ድጋፍ አማካኝነት ደርግ ኦጋዴንን እንደገና መቆጣጠር ቻለ። በመቶ ሺህ የሚቆጠሩ ሰዎች በ[[ቀይ ሽብር]] ፣ የግዴታ ስደት ፣ ወይም ረሀብ ሞተዋል። መንግስቱ ቀይ ሽብር ያካሄደው በተቀዋሚዎች በተፈጸመው [[ነጭ ሽብር]] መልስ እንደሆነ ጠቅሷል። በ [[2006|፳፻፮ (2006)]] እ. ኤ. አ. መንግስቱ ኃይለ ማርያም በሌሉበት የሞት ቅጣት ተፈርዶባቸዋል። በ ፲፱፻፹ (1980) ዎቹ መጀመሪያ የተከሰቱ ድርቀቶች ምክኒያት ስምንት ሚሊዮን የሚሆን ሕዝብ ሲራብ ፣ አንድ ሚሊዮን ደግሞ ሞተዋል። ተቃውሞ በትግራይና ኤርትራ ክልሎች ተስፋፋ። በ [[1989|፲፱፻፹፱ (1989)]] እ. ኤ. አ. [[ሕዝባዊ ወያኔ ሓርነት ትግራይ|ሕዝባዊ ወያኔ ሓርነት ትግራይ]] ከሌሎች እንቅስቃሴዎች ጋር በመቀናጀት [[የኢትዮጵያ ሕዝቦች አብዮታዊ ዲሞክራሲያዊ ግንባር|የኢትዮጵያ ሕዝቦች አብዮታዊ ዲሞክራሲያዊ ግንባርን]] መሠረተ። የሶቪየት ሕብረትም ለኢትዮጵያ የምታደርገውን ድጋፍ መቀነስ ጀመረች። የኢኮኖሚ ችግሮች ተከሰቱ ፣ እንዲሁም የኢትዮጵያ የመከላከያ ሰራዊት ተዳከመ። በሜይ [[1991|፲፱፻፺፩ (1991)]] እ. ኤ. አ. የኢ. ህ. አ. ዴ. ግ. ጦር ወደ አዲስ አበባ አመራ። የመንግስት ኃይሎች ምንም አይነት የውጭ እርዳታ ስላላገኙ ፣ የኢ.ህ.አ.ዴ.ግ.ን ጥቃቶች መቋቋም አልቻሉም። መንግስቱ ኃይለ ማርያም ወደ [[ዚምባብዌ]] ሄደው እስከ ዛሬ ድረስ በዛችው ሀገር ይኖራሉ። ኢ.ህ.አ.ዴ.ግ. ፹ ፯ አባላት ያሉት የሽግግር መንግሥት መሠረተ። በጁን [[1992|፲፱፻፺፪ (1992)]] እ. ኤ. አ. የ[[ኦሮሞ ነጻነት ግንባር|ኦሮሞ ነጻነት ግንባር]] ፣ እንዲሁም በማርች [[1993|፲፱፻፺፫ (1993)]] እ. ኤ. አ. [[የደቡብ ኢትዮጵያ ሕዝቦች ዴሞክራሲያዊ ኅብረት]] የሽግግር መንግሥቱን ለቀው ወጡ። በ [[1994|፲፱፻፺፬ (1994)]] እ. ኤ. አ. ሁለት የሕግ አውጪ ምክር ቤቶችንና የፍትሕ ስርዓትን የሚደነግግ አዲስ ሕገ መንግሥት ተፃፈ። የመጀመሪያው ምርጫ በሜይ [[1995|፲፱፻፺፭ (1995)]] እ.ኤ.አ. ተካሄደ። [[መለስ ዜናዊ|አቶ መለስ ዜናዊ]] ጠቅላይ ሚኒስትር እንዲሁም [[ነጋሶ ጊዳዳ|ዶ/ር ነጋሶ ጊዳዳ]] ፕሬዝዳንት ሆነው ተመረጡ። === በቅርብ ጊዜ === በየተባበሩት መንግሥታት ውሳኔ ኢትዮጵያና ኤርትራ በፌደሬሽን ተዋህደው ነበር። በ ፲፱፻፺፫ (1993) እ.ኤ.አ. በተካሄደውና የተባበሩት መንግሥታት በታዘበው ሕዝበ ድምፅ ፣ በወቅቱ ስልጣንን በጠመንጃ አፈሙዝ የያዙትና የኤርትራን መገንጠል በሚፈልጉት በህውአትና ህዝባዊ ወያኔ ሃርነት ትግራይ አማካይነት ለኤርትራ ህዝብ ‹ባርነት› ወይንስ ‹ነፃነት› ተብሎ እንዲመርጡ ተገደው ማንም ባርነትን የሚመርጥ የለምና ነፃነትን መረጡ ተባሎ  በረሃ ገብተው ሲታገሉለት የነበረውን አላማ ስልጣናቸውን በመጠቀም አስፈፅመው ከ ፺፱ ከመቶ በላይ የሚሆነው የኤርትራ ሕዝብና በውጭ ሀገር የነበሩ ኤርትራውያን ከኢትዮጵያ መገንጠልን መርጠዋል። በሜይ ፳፬ ፣ ፲፱፻፺፫ (1993) እ. ኤ. አ. ኤርትራ ከኢትዮጵያ ነፃነቷን አወጀች። በሜይ [[1998|፲፱፻፺፰ (1998)]] እ. ኤ. አ. የድንበር ውዝግብ እስከ ጁን [[2000|፳፻ (2000)]] እ. ኤ. አ. ወደ ቀጠለው [[የኢትዮ-ኤርትራ ጦርነት]] አምርቶአል። ይህ ጦርነት የኢትዮጵያ ኢኮኖሚን ጎድቶአል። በሜይ ፲፭ ፣ [[2005|፳፻፭ (2005)]] እ.ኤ.አ. አጠቃላይ ምርጫ ቢካሄድም ተቃዋሚዎች ማጭበርበር እንደነበረ ወንጅለዋል። በአጠቃላይ የተቃዋሚ ፓርቲዎች ከ ፪፻ (200) በላይ የፓርላማ መቀመጫዎችን አሸንፈዋል። ግን አንዳንድ የ[[ቅንጅት ለአንድነትና ለዴሞክራሲ]] ፓርቲ አባሎች ከምርጫው በኋላ ከነበረው ረብሻ ጋር በተያያዘ ታስረው ነበር። በአሁኑ ጊዜ ያለው የፖለቲካ ስርአት በብሄር ላይ የተመሰረተ ፌደራላዊ ስርአት ነው፡፡ == መልክዓ-ምድር == ኢትዮጵያ በሰሜን [[ምስራቅ አፍሪካ]] ከ 3-14 ዲግሪ ሰሜን እና ከ 33-48 ዲግሪ ምሥራቅ የምትገኝ አገር ስትሆን የቆዳ ስፋቱዋም 1,127,127 ካሬ ኪ.ሜ. ነው። በሰሜን ከ[[ኤርትራ]] ፣ በምዕራብ ከ[[ሱዳን]]ና [[ደቡብ ሱዳን]] ፣ በደቡብ ከ[[ኬኒያ]] ፣ እንዲሁም በምሥራቅ ከ[[ጅቡቲ]] እና ከ[[ሶማሊያ]] ጋር ትዋሰናለች። የኢትዮጵያ አብዛኛው ግዛት በተራሮች እና አንባዎች የተሞላ ሲሆን ፣ ታላቁ የምሥራቅ አፍሪካ ስምጥ ሸለቆ እነዚህኑ ከፍተኛ ቦታዎች ከሰሜን ምሥራቅ ወደ ደቡብ ምዕራብ በመጋደም ለሁለት ይከፍላቸዋል። በስምጥ ሸለቆው ዙሪያም በረሃማ የሆኑ ዝቅተኛ ቦታዎች ይገኛሉ። ይሄን መሰሉ የ[[መልክዐ፡ምድር (ጂዎግራፊ)|መልክዓ-ምድር]] ልዩነት አገሪቷ የተለያዩ የአየር ንብረት ፣ የአፈር ፣ የዕፅዋት እና የሕዝብ አሰፋፈር ገጽታዎች እንዲኖሯት አስችሏታል። በከፍታና በመልክዓ-ምድራዊ አቀማመጥ የተነሣ በኢትዮጵያ ውስጥ ሦስት ዓይነት የአየር-፡ ንብረት ክልሎች ይገኛሉ። እነሱም፦ * ደጋ – ከፍታቸው ከባሕር ጠለል 2400 ሜትር የሚጀምር እና የሙቀት መጠናቸው ከ 16 ዲግሪ ሴ. ግ. የማይበልጥ * ወይናደጋ – ከፍታቸው ከባሐር ጠለል ከ 1500 እስከ 2400 ሜትር ፣ ሙቀታቸውም ከ 16 ዲግሪ ሴ. ግ. እስከ 30 ዲግሪ ሴ. ግ. የሚደርስ ፣ እና * ቆላ – ከባህር ጠለል በታች ጀምሮ እስከ 1500 ሜትር ከፍታ ያላቸው ፣ የሙቀት መጠናቸውም ከ 30 ዲግሪ ሴ. ግ. እስከ 50 ዲግሪ ሴ. ግ. የሚደርስ አካባቢዎች ናቸው። ዋናው የዝናብ ወቅት ከሰኔ አጋማሽ እስከ መስከረም አጋማሽ ሲሆን ፣ ከሱ ቀደም ብሎ አልፎ አልፎ የሚጥል የበልግ ዝናብ በየካቲት እና በመጋቢት ይከሰታል። የተቀሩት ወራት በአብዛኛው ደረቅ ናቸው። == አስተዳደራዊ ክልሎችውጤት == [[ስዕል:Gonder from the Goha hotel.jpg|thumb]] ከ [[1996|፲፱፻፺፮ (1996)]] እ.ኤ.አ. በፊት ኢትዮጵያ በ ፲፬ ክልሎች ተከፍላ ነበር። በአሁኑ ወቅት በኢትዮጽያ ውስጥ ፱ አስተዳደራዊ ክልሎች ይገኛሉ። አወቃቀራቸውም በህገ-መንግስቱ በተደነገገው መሰረት «በህዝብ አሰፋፈር ፤ ቋንቋ ማንነት እና ፈቃድ ላይ» ተመስርቶ ሲሆን ክልሎቹም፦ # የ[[ትግራይ ክልል]] # የ[[አፋር ክልል]] # የ[[አማራ ክልል]] # የ[[ኦሮሚያ ክልል]] # የ[[ሶማሌ ክልል]] # የ[[ቤንሻንጉል-ጉምዝ ክልል]] # የ[[ደቡብ ብሔሮች ብሔረሰቦችና ሕዝቦች ክልል]] # የ[[ጋምቤላ ሕዝቦች ክልል]] # የ[[ሐረሪ ሕዝብ ክልል]] # የ[[ሲዳማ ሕዝቦች ክልል|ሲዳማ ሕዝቦች <span lang="am" dir="ltr">''ክልል''</span>]] ሲሆኑ በተጨማሪም # [[አዲስ አበባ]] እና # [[ድሬዳዋ]] እራሳቸውን የቻሉ የአስተዳደር አካባቢዎች ሆነው ተዋቅረዋል። *ዋና ሰሪ ምዕራፍ ሰሎሞን == ሕዝብ == የኢትዮጵያ ሕዘብ ቁጥር ከ ፼፼ (100000000) በላይ ሲሆን እንዲሁም ከ ፹ (80) በላይ የሚሆኑ ብሔረሰቦች የሚገኙባት «የብሄረሰቦች ሙዚየም» ልትሰኝ የቻለች ሀገር ነች። ትልልቆቹ ብሄረሰቦች ፣ የ[[አማራ]] ፣ እና [[የኦሮሞ]] የ[[ትግራይ]] እንደሁም የ[[ሶማሌ (ብሔር)|ሶማሌ]] ሲሆኑ እነዚሁ ብሄረሰቦች ከጠቅላላው የሀገሪቷ ሕዝብ ቁጥር ከ 3/4^ኛ በላይ የሚሆነውን ይይዛሉ። በሃይማኖት በኩልም ሁለቱ ትልልቅ ሃይማኖቶች [[ክርስትና]] እና [[እስልምና]] በስፋት የሚስተዋልባት አገር ናት። የክርስትና እምነት ተከታዮች ከ 55%-60 % ፣ እስልምና ከ35% እሰከ 40% እንዲሁም የፕሮቴስታንት እምነት ተከታዮች ወደ 5%-8% የሚሆነውን ይይዛሉ። == ቋንቋዎች == {{ዋና|የኢትዮጵያ ቋንቋዎች}} [[ስዕል:Addis Abeba University (Sam Effron).jpg|thumb|አዲስ አበባ ዩኒቨርስቲ]] በኢትዮጵያ ውስጥ ከ ፹ በላይ ብሔር ብሔረሰቦች የሚኖሩ ሲሆን በቋንቋም በኩል ከ ፹ በላይ የሚሆኑ ቋንቋዎች የሚነገሩባት ሀገር ናት። በአሁኑ ወቅት በአብዛኛው ኢትዮጵያውያን የሚነገሩት ቋንቋዎች [[አማርኛ]] እና [[ኦሮምኛ]] ሲሆኑ ፤ አማርኛ በተለያዩ የሀገሪቱ ክፍል ያሉ ነዋሪዎች የመማሪያ ፤ የመገበያያ እንዲሁም የስራ ቋንቋ ሆኖ የቆየ በመሆኑ በአሁኑ ወቅት የስራ ቋንቋ ነው። በኢትዮጵያ ውስጥ የሚነገሩት ቋንቋዎች [[አፍሮ-ኤስያዊ ቋንቋዎች|አፍሮ-ኤስያዊ]] እና [[ናይሎ ሳህራዊ ቋንቋዎች|ናይሎ ሳህራዊ]] በሚባሉ ሁለት ዋና የቋንቋ ክፍሎች ሊካተቱ ይችላሉ። በአፍሮ-ኤስያዊ የቋንቋ ቤተሰብ ውስጥም [[ኩሻዊ]]፣ [[ኦሞአዊ]] እና [[ሴማዊ]] የሚባሉ ንዑስ ክፍሎች አሉ። ''ኩሻዊ'' ከሚባሉት ቋንቋዎች ዋና ዋናዎቹ [[ኦሮምኛ|አፋን ኦሮሞ]] ፣ [[ሶማልኛ]] ፣ [[አፋርኛ]] ፣ [[ሲዳምኛ]] ፣ [[ሃዲያኛ]] ፣'''ቀቤንኛ''' እና [[ከምባትኛ]] ሲሆኑ ከ''አባይ-ሰሃራዊ'' የቋንቋ ምድብ የሚካተቱት [[በርታኛ]] ፣ [[ኩናማኛ]] ፣ [[ጉሙዝኛ]] ፣ [[ሙርሲኛ]] እና የመሳሰሉት ናቸው። እንደ [[ወላይትኛ]] ፣ [[ጋሞኛ]፣ ጎፍኛ ፣ [[ከፋኛ]] ፣ [[ሃመርኛ]] የመሳሰሉት የ''ኦሞአዊ'' ቋንቋ ዘሮች ሲሆኑ አማርኛ ፣ [[ትግርኛ]] ፣ [[ጉራጊኛ]] ፣ [[ስልጢኛ]] ፣ [[ሀደሪኛ]]፣ [[አርጎብኛ]]፣ ጎፍኛ እና መሰል ቋንቋዎች ከ''ሴማዊ'' ቋንቋዎች ይመደባሉ። ዘጋቢ በአወል ሙሀመድ ደራ == ፊደል == [[ስዕል:Ethiopian Television.JPG|thumb]] የሴሚቲክ ምንጭ ያላቸው እንደ ትግርኛና አማርኛ ያሉት ቋንቋዎች የራሱ የሆነ የተለየ የ[[ፊደል]] ስርአት ያላቸው ሲሆን ይህም ኢትዮጵያን ከአፍሪቃ ብቸኛዋ ባለ ጥንት ፊደል ሀገር ያደርጋታል። እነኚህ የሴሚቲክ ምንጭ ያላችው ቋንቋዎች [[ግዕዝ]] የተባለ በአሁኑ ወቅት ከቤተክርስትያን ውጭ ለዕለት ተዕለት ግልጋሎት ላይ የማይውል ግንድ ዘር አላቸው። በኣሁኑ ጊዜ ግዕዝ በዩኒኮድ ዕውቅና ያገኙትን የቢለን፣ ቤንች፣ ምኢን፣ ሙርሲ፣ ሱሪ፣ ትግረ፣ ትግርኛ፣ ኣገው፣ ኣውንጂ፣ ኦሮሚፋ፣ ዓማርኛ፣ ዲዚ፣ ዳውሮ፣ ጉሙዝ፣ ጉራጌ፣ ጋሞ ጎፋ እና ግዕዝ ቋንቋዎች የሚጋሯቸውን ቀለሞችና ሌሎች ያጠቃልላል። በፊደሉ ከሚጠቀሙ ቋንቋዎች መካከል ሓረሪ ኣንዱ ነው። መጽሓፍ ቅዱስ ሙሉዉን ወይም በከፊል ከ፲፭፻፮ ዓ.ም. ጀምሮ በግዕዝ ቀለሞች በማተሚያ ቤቶች ከታተሙባቸው ቋንቋዎች መካከል ሃዲያ፣ ሲዳሞ፣ ከምባታ፣ ኦሮሞ፣ ወላይታ እና ጌዴኦ ይገኙበታል። (ደግሞ [[ኣበራ ሞላ]] ይዩ።) በእጅ ጽሑፍና ማተሚያ ቤቶች ብቻ ይቀርብ የነበረው የግዕዝ ፊደል በ፲፱፻፹ ገደማ ኮምፕዩተራይዝድ ስለሆነ ኣጠቃቀሙ ወደ ኮምፕዩተር ዞሯል። ከእዚያም ወዲህ ፊደሉ የዩኒኮድ የዓለም ፊደላት መደብ ውስጥ ስለገባ እያንዳንዱ ቀለም የእራሱ ስፍራ ኣለው። ([[:en:Ethiopic_(Unicode_block)]]) ይህ የኣማርኛ ውክፔድያ ድረገጽም የቀረበው በእዚሁ ፊደል ነው። ከቅርብ ጊዜ ወዲህም ፊደሉን በእጅ ስልክ መጠቀም ተችሏል። ለፊደሉ ኣጠቃቀም ኣስፈላጊ ሆነው የተፈጠሩ ኣዳዲስ የቴክኖሎጂ ዘዴዎችም የዩናይትድ እስቴትስ የባለቤትነት መታወቂያ ወይንም ፓተንት ማግኘት ጀምረዋል። [http://pdfpiw.uspto.gov/.piw?Docid=09000957&homeurl=http%3A%2F%2Fpatft.uspto.gov%2Fnetacgi%2Fnph-Parser%3FSect1%3DPTO1%2526Sect2%3DHITOFF%2526d%3DPALL%2526p%3D1%2526u%3D%25252Fnetahtml%25252FPTO%25252Fsrchnum.htm%2526r%3D1%2526f%3DG%2526l%3D50%2526s1%3D9000957.PN.%2526OS%3DPN%2F9000957%2526RS%3DPN%2F9000957&PageNum=&Rtype=&SectionNum=&idkey=NONE&Input=View+first+page] [https://www.google.com/patents/US20090179778?dq=9,000,957] == ባህል እና ሃይማኖት == {{ዋና|የኢትዮጵያ ዘመን አቆጣጠር}} {| border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 1em 1em 1em 0; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;" align="center" |+<font size="+1">''የህዝብ በዓላት''</font> |- ! style="background:#efefef;" | ቀን ! style="background:#efefef;" | የበዓሉ ሥም ! style="background:#efefef;" | የበዓሉ ሥም በእንግሊዝኛ ! style="background:#efefef;" | አስተያየት |- | [[መስከረም 1|መስከረም ፩]] | [[እንቁጣጣሽ]] |''Ethiopian New Year'' | &nbsp; |- | መስከረም ፲፯ | [[መስቀል]] |''Finding of the True Cross'' | &nbsp; |- | ጥቅምት ፳፬ | [[ኢድ አል ፈጥር]] |''End of Ramadan'' | ይለዋወጣል ፣ ይህ ቀን ለ ፲፱፻፺፰ ዓ. ም. ነው |- | ታኅሣሥ ፳፱ | [[ገና]] |''Christmas'' | &nbsp; |- | ጥር ፪ | [[ኢድ አል አደሃ]] |''Eid ul-Adha'' (''Feast of the Sacrifice'') | ይለዋወጣል፣ ይህ ቀን ፲፱፻፺፰ ዓ. ም. ነው |- | ጥር ፲፩ | [[ጥምቀት]] |''Epiphany'' | &nbsp; |- | የካቲት ፳፫ | [[የአድዋ ድል መታሰቢያ በዓል]] |''Battle of Adowa Commemoration Day'' | &nbsp; |- | ሚያዚያ ፬ | [[መውሊድ]] (የ[[ነብዩ መሃመድ]] የልደት ቀን) |''Birthday of The Prophet Muhammad'' | ይለዋወጣል ፣ ይህ ቀን ለ ፲፱፻፺፰ ዓ. ም. ነው |- | ሚያዚያ ፲፫ | [[ስቅለት]] |''Good Friday'' (''Crucifixion'') | ይለዋወጣል ፣ ይህ ቀን ለ ፲፱፻፺፰ ዓ. ም. ነው |- | ሚያዚያ ፲፭ | [[ትንሳዔ]] ([[ፋሲካ]]) |''Easter'' | ይለዋወጣል፣ ይህ ቀን ለ ፲፱፻፺፰ ዓ. ም. ነው |- | ሚያዚያ ፳፯ | የጀግኖች አርበኞች መታሰቢያ ቀን |''Patriots' Day'' | &nbsp; |- | ግንቦት ፳ | [[ደርግ]] የወደቀበት ቀን |''End of the Derg Regime'' | &nbsp; |} == የውጭ መያያዣዎች == *[http://pdfpiw.uspto.gov/.piw?Docid=09000957&homeurl=http%3A%2F%2Fpatft.uspto.gov%2Fnetacgi%2Fnph-Parser%3FSect1%3DPTO1%2526Sect2%3DHITOFF%2526d%3DPALL%2526p%3D1%2526u%3D%25252Fnetahtml%25252FPTO%25252Fsrchnum.htm%2526r%3D1%2526f%3DG%2526l%3D50%2526s1%3D9000957.PN.%2526OS%3DPN%2F9000957%2526RS%3DPN%2F9000957&PageNum=&Rtype=&SectionNum=&idkey=NONE&Input=View+first+page] Ethiopic Character Entry *[https://patents.google.com/patent/US9733724B2/en] Phonetic Keyboards {{commons|ኢትዮጵያ}} {{የኢትዮጵያ_መረጃ}} {{የኢትዮጵያ ከተሞች}} {{በአፍሪካ ውስጥ የሚገኙ አገሮች}} [[መደብ:ኢትዮጵያ|*]] kzs76hkiwy5bd3tczrz9f8696165h17 0 11610 385977 384388 2025-06-29T05:58:50Z 2404:7A87:9803:3801:A881:E56D:61F7:4941 385977 wikitext text/x-wiki {{የሀገር መረጃ |ስም = ጃፓን |ሙሉ_ስም = ጃፓን<br />日本国 |ባንዲራ_ሥዕል = Flag of Japan.svg |ማኅተም_ሥዕል = Imperial Seal of Japan.svg |ባንዲራ_ስፋት = |መዝሙር = 君が代 <br /> <br /> <center>[[File:Kimi ga Yo instrumental.ogg]]</center> |ካርታ_ሥዕል = Japan (orthographic projection).svg |ካርታ_መግለጫ_ፅሁፍ = |ዋና_ከተማ = [[ቶክዮ]] |የመንግስት_አይነት = ፓርለሜንታዊ ንጉሳዊ አገዛዝ |የመሪዎች_ማዕረግ = <br />[[ንጉሥ|ንጉስ]]<br /> [[ጠቅላይ ሚኒስትር]] |የመሪዎች_ስም = [[ናሩሂቶ]] <br /> [[ኢሺባ]] |ብሔራዊ_ቋንቋ = [[ጃፓንኛ]] |የገንዘብ_ስም = ጃፓን የን (¥) |የመሬት_ስፋት = 377,972 |የመሬት_ስፋት_ከዓለም = 61 |ውሀ_ከመቶ = <br />0.8 |የሕዝብ_ብዛት_ግምት_ዓመት = 2017 እ.ኤ.አ. |የሕዝብ_ብዛት_ግምት = 126,760,000 |የሕዝብ_ብዛት_ከዓለም = 36 |ሰዓት_ክልል = +9 |የስልክ_መግቢያ = 81 |ከፍተኛ_ደረጃ_ከባቢ = .jp }} ጃፓን (ጃፓንኛ፡ 日本፣ ኚፖን ወይም ኚሆን፣ እና በመደበኛነት 日本国) በምስራቅ እስያ የምትገኝ ደሴት ሀገር ናት። በሰሜን ምዕራብ የፓሲፊክ ውቅያኖስ ላይ የምትገኝ ሲሆን በምዕራብ በኩል በጃፓን ባህር ትዋሰናለች፣ በሰሜን ከኦክሆትስክ ባህር ወደ ምስራቅ ቻይና ባህር እና በደቡብ ታይዋን ይዘልቃል። ጃፓን የእሳት ቀለበት አካል ነች እና 377,975 ስኩዌር ኪሎ ሜትር (145,937 ካሬ ማይል) የሚሸፍኑ 6852 ደሴቶችን ያቀፈ ደሴት ነው። አምስቱ ዋና ደሴቶች ሆካይዶ፣ ሆንሹ (ዋናው መሬት)፣ ሺኮኩ፣ ኪዩሹ እና ኦኪናዋ ናቸው። ቶኪዮ የሀገሪቱ ዋና ከተማ እና ትልቁ ከተማ ናት; ሌሎች ዋና ዋና ከተሞች ዮኮሃማ፣ ኦሳካ፣ ናጎያ፣ ሳፖሮ፣ ፉኩኦካ፣ ኮቤ እና ኪዮቶ ያካትታሉ። ጃፓን በዓለም ላይ በሕዝብ ብዛት አስራ አንደኛው፣እንዲሁም በጣም በብዛት ከሚኖሩባቸው እና ከተሜዎች መካከል አንዷ ነች። ከአገሪቱ ሦስት አራተኛው የመሬት አቀማመጥ ተራራማ ሲሆን 125.44 ሚሊዮን ህዝቧን በጠባብ የባህር ዳርቻዎች ላይ ያቀፈ ነው። ጃፓን በ 47 የአስተዳደር ክልሎች እና በስምንት ባህላዊ ክልሎች የተከፋፈለ ነው. የታላቋ ቶኪዮ አካባቢ ከ37.4 ሚሊዮን በላይ ነዋሪዎች ያሉት የዓለማችን በሕዝብ ብዛት ያለው የሜትሮፖሊታን አካባቢ ነው። ጃፓን የምትኖረው ከላኛው ፓሊዮሊቲክ ዘመን (ከ30,000 ዓክልበ. ግድም) ጀምሮ ቢሆንም፣ ስለ ደሴቶች ለመጀመሪያ ጊዜ በጽሑፍ የተጠቀሰው በቻይንኛ ዜና መዋዕል (የሃን መጽሐፍ) በ2ኛው ክፍለ ዘመን ዓ.ም. በ 4 ኛው እና 9 ኛው ክፍለ ዘመን መካከል የጃፓን መንግስታት በንጉሠ ነገሥት እና በሄያን-ኪዮ በሚገኘው የንጉሠ ነገሥት ፍርድ ቤት ሥር አንድ ሆነዋል። ከ12ኛው መቶ ክፍለ ዘመን ጀምሮ፣ የፖለቲካ ስልጣን በተከታታይ ወታደራዊ አምባገነኖች (ሾጉን) እና ፊውዳል ገዥዎች (ዳይሚዮ) የተያዘ እና በተዋጊ ባላባቶች (ሳሙራይ) ክፍል ተፈጻሚ ነበር። ከመቶ አመት የዘለቀው የእርስ በርስ ጦርነት በኋላ ሀገሪቱ በ1603 በቶኩጋዋ ሾጉናቴ ስር አንድ ሆነች፣ ይህ ደግሞ ገለልተኛ የውጭ ፖሊሲ አወጣ። እ.ኤ.አ. በ 1854 የዩናይትድ ስቴትስ መርከቦች ጃፓንን ለምዕራቡ ዓለም ንግድ እንድትከፍት አስገደዷት ፣ ይህም የሾጉናቴው መጨረሻ እና የንጉሠ ነገሥቱ ኃይል በ 1868 እንደገና እንዲመለስ አድርጓል ። በሜጂ ዘመን ፣ የጃፓን ኢምፓየር በምዕራባውያን ሞዴል የተሠራ ሕገ መንግሥት አጽድቆ ተከታትሏል። የኢንዱስትሪ እና የዘመናዊነት ፕሮግራም. በወታደራዊ ኃይል እና በባህር ማዶ ቅኝ ግዛት ውስጥ ጃፓን በ 1937 ቻይናን ወረረች እና በ 1941 ወደ ሁለተኛው የዓለም ጦርነት እንደ አክሰስ ኃይል ገባች ። በፓስፊክ ጦርነት እና በሁለት የአቶሚክ ቦምቦች ሽንፈት ከደረሰባት በኋላ ፣ ጃፓን በ 1945 እጇን ሰጠች እና በሰባት ዓመታት አጋርነት ስር ወደቀች። ሥራ አዲስ ሕገ መንግሥት ባፀደቀበት ወቅት። እ.ኤ.አ. በ 1947 ሕገ መንግሥት መሠረት ጃፓን አሃዳዊ የፓርላማ ሕገ መንግሥታዊ ንጉሣዊ አገዛዝን ከሁለት ምክር ቤቶች የሕግ አውጭ አካል ጋር ጠብቋል ፣ ብሔራዊ አመጋገብ። ጃፓን የተባበሩት መንግስታት (ከ1956 ጀምሮ)፣ OECD፣ G20 እና የቡድን ሰባትን ጨምሮ የበርካታ አለም አቀፍ ድርጅቶች አባል ነች። ምንም እንኳን ሀገሪቱ ጦርነት የማወጅ መብቷን ብታጣም ከዓለም ጠንካራ ወታደራዊ ሃይሎች ተርታ የሚመደበውን የራስ መከላከያ ሃይል አላት። ከሁለተኛው የዓለም ጦርነት በኋላ ጃፓን በኢኮኖሚያዊ ተአምር ሪከርድ የሆነ እድገት አግኝታለች በ1972 በዓለም ሁለተኛዋ ትልቅ ኢኮኖሚ ሆና ነበር ነገር ግን ከ1995 ጀምሮ የጠፉ አስርት ዓመታት እየተባለ በሚጠራው ጊዜ ቆሞ ነበር። እ.ኤ.አ. ከ2021 ጀምሮ የሀገሪቱ ኢኮኖሚ በሶስተኛ ደረጃ ላይ ያለው በስመ GDP እና አራተኛው ትልቁ በPPP ነው። በሰብአዊ ልማት መረጃ ጠቋሚ "በጣም ከፍተኛ" ደረጃ ላይ የተቀመጠችው ጃፓን ምንም እንኳን የህዝብ ቁጥር እየቀነሰች ቢሆንም ከአለም ከፍተኛ የህይወት ተስፋዎች አንዷ ነች። በአውቶሞቲቭ፣ በሮቦቲክስና በኤሌክትሮኒክስ ኢንዱስትሪዎች ውስጥ ዓለም አቀፋዊ መሪ የሆነችው ጃፓን ለሳይንስ እና ቴክኖሎጂ ከፍተኛ አስተዋጾ አበርክታለች። የጃፓን ባህል ታዋቂ የኮሚክ፣ አኒሜሽን እና የቪዲዮ ጌም ኢንዱስትሪዎችን የሚያጠቃልለው ጥበቡን፣ ምግብ ቤቱን፣ ሙዚቃውን እና ታዋቂ ባህሉን ጨምሮ በዓለም ዙሪያ በሰፊው ይታወቃል። == ሥርወ ቃል == የጃፓን የጃፓን ስም ካንጂ 日本 በመጠቀም የተጻፈ ሲሆን ኒፖን ወይም ኒዮን ይባላል።日本 በ 8 ኛው ክፍለ ዘመን መጀመሪያ ላይ ጉዲፈቻ ከመውሰዷ በፊት ሀገሪቱ በቻይና ዋ (倭 ፣ በጃፓን በ 757 ወደ 和 ተቀይሯል) እና በጃፓን ውስጥ ያማቶ በሚለው ስም ትታወቅ ነበር። የመጀመሪያው የሲኖ-ጃፓን የገጸ ባህሪያቱ ንባብ ኒፖን በባንክ ኖቶች እና በፖስታ ቴምብሮች ላይ ጨምሮ ለኦፊሴላዊ አገልግሎት ተመራጭ ነው። ኒዮን በተለምዶ በዕለት ተዕለት ንግግር ውስጥ ጥቅም ላይ ይውላል እና በኤዶ ክፍለ ጊዜ ውስጥ የጃፓን ፎኖሎጂ ለውጦችን ያንፀባርቃል።日本 ገፀ ባህሪያቱ “የፀሀይ ምንጭ” ማለት ነው፣[9] እሱም የታዋቂው የምዕራቡ ዓለም “የፀሐይ መውጫ ምድር” ምንጭ ነው። "ጃፓን" የሚለው ስም በቻይንኛ አጠራር 日本 ላይ የተመሰረተ እና ከአውሮፓ ቋንቋዎች ጋር የተዋወቀው በጥንት ንግድ ነው። በ13ኛው መቶ ክፍለ ዘመን ማርኮ ፖሎ 日本國 ገፀ-ባህሪያትን ሲፓንጉ በማለት የቀደመውን ማንዳሪን ወይም ዉ ቻይንኛ አጠራር መዝግቧል። የድሮው ማላይኛ የጃፓን ፣ ጃፓንግ ወይም ጃፑን ስም ከደቡባዊ የባህር ዳርቻ የቻይና ቀበሌኛ ተወስዶ በደቡብ ምስራቅ እስያ የፖርቹጋል ነጋዴዎች አጋጥሟቸዋል ፣ ቃሉን በ 16 ኛው ክፍለ ዘመን መጀመሪያ ላይ ወደ አውሮፓ ያመጡት ። በእንግሊዘኛ የመጀመሪያው የስሙ እትም በ1577 በታተመ መጽሐፍ ላይ የተገኘ ሲሆን ስሙን በ1565 የፖርቹጋልኛ ፊደላት ተተርጉሞ ጂያፓን ብሎ ጻፈ። == ታሪክ == === ክላሲካል ታሪክ === [[ስዕል:Emperor Jimmu.jpg|thumb|left|ታዋቂው አፄ ጅማ]] ከክርስቶስ ልደት በፊት ከ1000 ዓክልበ. ጀምሮ፣ የያዮ ሰዎች ከከዩሹ ወደ ደሴቶች መግባት ጀመሩ፣ ከጆሞን ጋር እየተጣመሩ; በያዮ ዘመን እርጥበታማ የሩዝ እርባታ፣ አዲስ ዓይነት የሸክላ ስራ እና ከቻይና እና ኮሪያ የብረታ ብረት ስራዎችን ጨምሮ ልምምዶችን ማስተዋወቅ ታየ። በአፈ ታሪክ መሰረት፣ ንጉሠ ነገሥት ጂሙ (የአማተራሱ የልጅ ልጅ) በ660 ዓክልበ ጃፓን ውስጥ ቀጣይነት ያለው የንጉሠ ነገሥት መስመር የጀመረ መንግሥት መሠረተ። ጃፓን በ 111 ዓ.ም በተጠናቀቀው የሃን ቻይንኛ መጽሐፍ ውስጥ በጽሑፍ ታሪክ ውስጥ ለመጀመሪያ ጊዜ ታየ። ቡድሂዝም በ 552 ከባኬጄ (የኮሪያ መንግሥት) ወደ ጃፓን ገባ ፣ ግን የጃፓን ቡድሂዝም እድገት በዋነኝነት በቻይና ተጽዕኖ ነበረው። ቀደምት ተቃውሞ ቢኖርም ቡድሂዝም በገዢው መደብ ተስፋፋ፣ እንደ ልዑል ሾቶኩ ያሉ ምስሎችን ጨምሮ፣ እና በአሱካ ጊዜ (592-710) ጀምሮ ሰፊ ተቀባይነትን አግኝቷል። እ.ኤ.አ. በ 645 የተካሄደው የታይካ ሪፎርም በጃፓን ያሉትን ሁሉንም መሬት በብሔራዊ ደረጃ በማውጣት በአርኪዎች መካከል እኩል እንዲከፋፈል እና የቤተሰብ መዝገብ እንዲጠናቀር ትእዛዝ ሰጠ ። ለአዲሱ የግብር ስርዓት መሠረት። የ672 የጂንሺን ጦርነት፣ በልዑል ኦማማ እና በእህቱ ልጅ በልዑል ኦቶሞ መካከል የተደረገው ደም አፋሳሽ ግጭት፣ ለቀጣይ አስተዳደራዊ ማሻሻያ ትልቅ መንስዔ ሆነ። እነዚህ ማሻሻያዎች የተጠናቀቁት የታይሆ ኮድን በማወጅ ሲሆን ይህም ያሉትን ህጎች በማጠናከር የማዕከላዊ እና የበታች የአካባቢ መንግስታትን መዋቅር አቋቋመ። እነዚህ የህግ ማሻሻያዎች የሪትሱሪዮ ግዛትን ፈጠሩ፣ የቻይና አይነት የተማከለ የመንግስት ስርዓት ለግማሽ ሺህ ዓመት በቦታው ላይ ቆይቷል። የናራ ጊዜ (710–784) በሄይጆ-ኪዮ (በአሁኑ ናራ) የሚገኘውን ኢምፔሪያል ፍርድ ቤት ያማከለ የጃፓን መንግስት መፈጠሩን ያመለክታል። ወቅቱ የኮጂኪ (712) እና ኒዮን ሾኪ (720) መጠናቀቅ፣ እንዲሁም በቡዲስት አነሳሽነት የጥበብ ስራ እና ስነ-ህንፃ በማዳበር አዲስ የስነ-ፅሁፍ ባህል በመታየቱ ይታወቃል። እ.ኤ.አ. በ 735-737 የተከሰተው የፈንጣጣ ወረርሽኝ ከጃፓን ህዝብ አንድ ሶስተኛውን እንደገደለ ይታመናል። እ.ኤ.አ. በ 784 ንጉሠ ነገሥት ካንሙ ዋና ከተማውን አዛውሮ በ 794 በሄያን-ኪዮ (በዛሬዋ ኪዮቶ) ላይ ሰፈረ። የሙራሳኪ ሺኪቡ የጄንጂ ተረት እና የጃፓን ብሔራዊ መዝሙር "ኪሚጋዮ" ግጥሞች የተጻፉት በዚህ ጊዜ ነው === የፊውዳል ዘመን === [[ስዕል:Mōko Shūrai Ekotoba Mongol Invasion Takezaki Suenaga 2 Page 5-7.jpg|thumb|በሞኮ ሹራይ ኢኮቶባ ውስጥ የሚታየው በሞንጎሊያውያን የጃፓን ወረራ ወቅት የሳሞራ ተዋጊዎች ከሞንጎሊያውያን ጋር እየተዋጉ ነው።]] የጃፓን ፊውዳል ዘመን የሳሙራይ ተዋጊዎች ገዥ መደብ ብቅ ማለት እና የበላይነት ይታወቅ ነበር። እ.ኤ.አ. በ 1185 በጄንፔ ጦርነት የታይራ ጎሳ ሽንፈትን ተከትሎ ሳሙራይ ሚናሞቶ ኖ ዮሪቶሞ በካማኩራ ወታደራዊ መንግስት አቋቋመ። ዮሪቶሞ ከሞተ በኋላ፣ የሆጆ ጎሳ ለሾጉን ገዥዎች ሆነው ወደ ስልጣን መጡ። የዜን የቡድሂዝም ትምህርት ቤት [[የካማክራ ባክፉ]](1185-1333) ከቻይና ተዋወቀ እና በሳሙራይ ክፍል ዘንድ ታዋቂ ሆነ። የካማኩራ ጦር በ 1274 እና 1281 የሞንጎሊያውያን ወረራዎችን ከለከለ በኋላ ግን በንጉሠ ነገሥት ጎ-ዳይጎ ተወገደ። በሙሮማቺ ዘመን (1336-1573) ጀምሮ ጎ-ዳይጎ በ1336 በአሺካጋ ታካውጂ ተሸንፏል።የተተካው አሺካጋ ሾጉናቴ የፊውዳል የጦር አበጋዞችን (ዳይሚዮ) መቆጣጠር ተስኖት በ1467 የእርስ በርስ ጦርነት ተጀመረ፣ የመቶ አመት የዘለቀው የሴንጎኩ ዘመን (የተከፈተ)። "ጦርነት ግዛቶች"). በ16ኛው መቶ ክፍለ ዘመን የፖርቹጋል ነጋዴዎች እና የየየሱሳውያን ሚስዮናውያን ጃፓን ለመጀመሪያ ጊዜ በጃፓን እና በምዕራቡ ዓለም መካከል ቀጥተኛ የንግድ እና የባህል ልውውጥ ጀመሩ። ኦዳ ኖቡናጋ ብዙ ሌሎች ዳይሚዮዎችን ለማሸነፍ የአውሮፓ ቴክኖሎጂን እና የጦር መሳሪያዎችን ተጠቅሟል፤ የስልጣን መጠናከር የጀመረው የአዙቺ–ሞሞያማ ጊዜ ተብሎ ይጠራ ነበር። እ.ኤ.አ. በ 1582 ኖቡናጋ ከሞተ በኋላ ፣ ተተኪው ቶዮቶሚ ሂዴዮሺ በ 1590 ዎቹ መጀመሪያ ላይ ሀገሪቱን አንድ በማድረግ በ 1592 እና 1597 ሁለት ያልተሳካ የኮሪያ ወረራዎችን ጀመረ ። ቶኩጋዋ ኢያሱ የሂዴዮሺ ልጅ ቶዮቶሚ ሂዲዮሪ አስተዳዳሪ ሆኖ አገልግሏል እና ቦታውን የፖለቲካ እና ወታደራዊ ድጋፍ ለማግኘት ተጠቅሞበታል። ግልጽ ጦርነት በፈነዳበት ጊዜ ኢያሱ በሴኪጋሃራ ጦርነት በ1600 ተቀናቃኝ የሆኑትን ጎሳዎችን ድል አደረገ። በ1603 በንጉሠ ነገሥት ጎ ዮዚ ተሾመ ሾጉን ተሾመ እና በኤዶ (በአሁኑ ቶኪዮ) የቶኩጋዋ ሾጉናቴ አቋቋመ። ሾጉናቴው ቡክ ሾሃቶን ጨምሮ እርምጃዎችን አውጥቷል፣ ራሱን ችሎ የሚመራውን ዳይሚዮ ለመቆጣጠር እንደ የሥነ ምግባር ደንብ እና በ1639 የገለልተኛ ሳኮኩ (“የተዘጋ አገር”) ፖሊሲ ለሁለት ተኩል ምዕተ-አመታት የዘለቀው የኢዶ ዘመን (ኤዶ ዘመን) ተብሎ የሚታወቀውን አስጨናቂ የፖለቲካ አንድነት 1603-1868) የዘመናዊው የጃፓን ኢኮኖሚ እድገት የጀመረው በዚህ ጊዜ ውስጥ ሲሆን መንገዶችን እና የውሃ ማጓጓዣ መስመሮችን እንዲሁም የፋይናንስ መሳሪያዎችን እንደ የወደፊት ኮንትራቶች, የባንክ እና የኦሳካ ሩዝ ደላሎች መድን. የምዕራባውያን ሳይንሶች (ራንጋኩ) ጥናት በናጋሳኪ ውስጥ ከደች ግዛት ጋር በመገናኘት ቀጥሏል. የኢዶ ክፍለ ጊዜ ኮኩጋኩ ("ብሔራዊ ጥናቶች") በጃፓኖች የጃፓን ጥናት ፈጠረ === ዘመናዊው ዘመን === [[ስዕል:Meiji tenno1.jpg|thumb|ንጉሠ ነገሥት ሜይጂ, የጃፓን ኢምፓየር የመጀመሪያው ንጉሠ ነገሥት እና 122 ኛው የጃፓን ንጉሠ ነገሥት.]] በ 1854 ኮሞዶር ማቲው ሲ ፔሪ እና የዩናይትድ ስቴትስ የባህር ኃይል "ጥቁር መርከቦች" ጃፓን በካናጋዋ ስምምነት ለውጭው ዓለም እንዲከፈት አስገደዱ. ከዚያ በኋላ ከሌሎች ምዕራባውያን አገሮች ጋር የተደረጉ ተመሳሳይ ስምምነቶች ኢኮኖሚያዊ እና ፖለቲካዊ ቀውሶችን አስከትለዋል. የሹጉን መልቀቂያ የቦሺን ጦርነት እና በንጉሠ ነገሥቱ ሥር (የሜጂ ተሐድሶ) ሥር የተዋሃደ የተማከለ መንግሥት እንዲቋቋም አድርጓል። የምዕራባውያን የፖለቲካ፣ የፍትህ እና ወታደራዊ ተቋማትን በመቀበል፣ ካቢኔው የፕራይቪ ካውንስልን አደራጅቷል፣ የሜጂ ህገ መንግስት አስተዋወቀ እና የኢምፔሪያል አመጋገብን አሰባስቧል። በሜጂ ዘመን (1868-1912) የጃፓን ኢምፓየር በእስያ እጅግ የበለፀገች ሀገር ሆና እና በኢንዱስትሪ የበለፀገች የአለም ኃያል ሆና ወታደራዊ ግጭትን በመከተል የተፅዕኖ ግዛቷን አስፋች። በአንደኛው የሲኖ-ጃፓን ጦርነት (1894-1895) እና የሩስያ-ጃፓን ጦርነት (1904-1905) ጃፓን ታይዋንን፣ ኮሪያን እና የሳክሃሊን ደቡባዊ አጋማሽን ተቆጣጠረች የጃፓን ህዝብ በ1873 ከ35 ሚሊዮን በእጥፍ አድጓል። እ.ኤ.አ. በ1935 ሚሊዮን ወደ ከተማ መስፋፋት ትልቅ ለውጥ አምጥቷል።በ20ኛው ክፍለ ዘመን መጀመሪያ ላይ የታይሾ ዲሞክራሲ (1912–1926) በመስፋፋት እና በወታደራዊ ሃይል የተጋረደበት ወቅት ታይቷል። አንደኛው የዓለም ጦርነት ከድል አድራጊዎቹ አጋሮች ጎን የተቀላቀለችው ጃፓን በፓስፊክ ውቅያኖስ እና በቻይና የሚገኙ የጀርመን ንብረቶችን እንድትይዝ አስችሏታል። እ.ኤ.አ. በ1920ዎቹ ወደ ስታቲዝም የፖለቲካ ለውጥ ፣ የ1923 ታላቁን የቶኪዮ የመሬት መንቀጥቀጥ ተከትሎ ህገ-ወጥነት የታየበት ወቅት፣ የፖለቲካ ተቃውሞን የሚቃወሙ ህጎች መውጣታቸውን እና ተከታታይ የመፈንቅለ መንግስት ሙከራዎችን ተመልክተዋል። ይህ ሂደት እ.ኤ.አ. በ1930ዎቹ የተፋጠነ ሲሆን ይህም ለሊበራል ዴሞክራሲ ጠላትነት እና በእስያ ውስጥ ለመስፋፋት የሚተጉ በርካታ አክራሪ ብሔርተኛ ቡድኖችን ፈጠረ። በ 1931 ጃፓን ማንቹሪያን ወረረች እና ተቆጣጠረች; ወረራውን ዓለም አቀፍ ውግዘት ተከትሎ ከሁለት ዓመት በኋላ ከሊግ ኦፍ ኔሽን አባልነት ለቀቀ። እ.ኤ.አ. በ 1936 ጃፓን ከናዚ ጀርመን ጋር የፀረ-ኮንተርን ስምምነት ፈረመ ። እ.ኤ.አ. የ 1940 የሶስትዮሽ ስምምነት ከአክሲስ ሀይሎች አንዱ እንዲሆን አድርጎታል።የጃፓን ኢምፓየር ሁለተኛውን የሲኖ-ጃፓን ጦርነት (1937-1945) በማባባስ ሌሎች የቻይናን ክፍሎች በ1937 ወረረ። እ.ኤ.አ. በ 1940 ኢምፓየር የፈረንሳይ ኢንዶቺናን ወረረ ፣ ከዚያ በኋላ ዩናይትድ ስቴትስ በጃፓን ላይ የነዳጅ ማዕቀብ ጣለች። እ.ኤ.አ. በታህሳስ 7-8፣ 1941 የጃፓን ጦር በፐርል ሃርበር እንዲሁም በእንግሊዝ ጦር በማላያ፣ ሲንጋፖር እና ሆንግ ኮንግ እና ሌሎችም በሁለተኛው የዓለም ጦርነት በፓስፊክ ውቅያኖስ ላይ ድንገተኛ ጥቃቶችን ፈጽሟል። በጦርነቱ ወቅት በጃፓን በተያዘችባቸው አካባቢዎች፣ በአካባቢው ነዋሪዎች ላይ በርካታ ጥቃቶች ተፈጽመዋል፣ ብዙዎቹም ወደ ወሲባዊ ባርነት ተገደዋል። በሚቀጥሉት አራት ዓመታት ውስጥ የተባበሩት መንግስታት ድሎች በሶቪየት ወረራ የማንቹሪያ እና በ 1945 በሂሮሺማ እና ናጋሳኪ የአቶሚክ ቦምብ ፍንዳታ ከተጠናቀቁ በኋላ ጃፓን ያለ ምንም ቅድመ ሁኔታ እጅ ለመስጠት ተስማማች። ጦርነቱ ጃፓን ቅኝ ግዛቶቿን እና በሚሊዮኖች የሚቆጠሩ ህይወቶቿን አስከፍሏታል። የተባበሩት መንግስታት (በዩናይትድ ስቴትስ የሚመራው) በሚሊዮን የሚቆጠሩ የጃፓን ሰፋሪዎች ከቀድሞ ቅኝ ግዛቶቻቸው እና ወታደራዊ ካምፖች በመላው እስያ በመመለስ የጃፓን ኢምፓየርን እና በወረራቸዉ ግዛቶች ላይ ያለውን ተጽእኖ በማጥፋት ነበር። አጋሮቹ የጃፓን መሪዎች በጦር ወንጀሎች ክስ ለመመስረት ዓለም አቀፍ የሩቅ ምስራቅ ወታደራዊ ፍርድ ቤትን ጠሩ። እ.ኤ.አ. በ 1947 ጃፓን የሊበራል ዲሞክራሲያዊ አሠራሮችን የሚያጎላ አዲስ ሕገ መንግሥት አፀደቀች። በ1952 የተባበሩት መንግስታት የሳን ፍራንሲስኮ ስምምነት አብቅቷል እና ጃፓን በ1956 የተባበሩት መንግስታት አባል እንድትሆን ተፈቀደላት። ከፍተኛ እድገት ያስመዘገበችበት ወቅት ጃፓን በዓለም ሁለተኛዋ ትልቁ ኢኮኖሚ እንድትሆን አድርጓታል። ይህ በ1990ዎቹ አጋማሽ ላይ የንብረት ዋጋ አረፋ ብቅ ካለ በኋላ፣ “የጠፋው አስርት ዓመት” ላይ አብቅቷል። እ.ኤ.አ. መጋቢት 11 ቀን 2011 ጃፓን በታሪኳ ከታዩት የመሬት መንቀጥቀጦች አንዱ የሆነውን የፉኩሺማ ዳይቺ የኒውክሌር አደጋ አስከትሏል። እ.ኤ.አ. ግንቦት 1 ቀን 2019 አፄ አኪሂቶ ከስልጣን ከተወገዱ በኋላ ልጁ ናሩሂቶ ንጉሠ ነገሥት ሆነ ፣ የሪዋ ዘመን ጀምሮ == የመሬት አቀማመጥ == [[ስዕል:Cygnus olor (flocks) and Mount Fuji.jpg|thumb|የፉጂ ተራራ ከኋላው ይታያል፣ ተራራው በጃፓን ውስጥ ረጅሙ ተራራ ነው።]] ጃፓን 6,852 ደሴቶችን ያቀፈች ሲሆን በእስያ ፓሲፊክ የባህር ዳርቻ ላይ ይገኛሉ። ከ3,000 ኪሎ ሜትር በላይ (1,900 ማይል) በሰሜን ምስራቅ - ደቡብ ምዕራብ ከኦክሆትስክ ባህር እስከ ምስራቅ ቻይና ባህር ይዘልቃል። ከሰሜን እስከ ደቡብ ያሉት አምስት ዋና ዋና ደሴቶች [[ሆካይዶ]]፣ [[ሆንሹ]]፣ [[ሺኮኩ]]፣ [[ኪዩሹ]] እና [[ኦኪናዋ]] [[ናቸው]]። ኦኪናዋን የሚያካትቱት የሪዩኩ ደሴቶች ከኪዩሹ በስተደቡብ የሚገኙ ሰንሰለት ናቸው። የናንፖ ደሴቶች ከጃፓን ዋና ደሴቶች በስተደቡብ እና በምስራቅ ይገኛሉ። አንድ ላይ ሆነው ብዙውን ጊዜ የጃፓን ደሴቶች በመባል ይታወቃሉ. ከ 2019 ጀምሮ የጃፓን ግዛት 377,975.24 ኪ.ሜ. (145,937.06 ካሬ ማይል) ነው። ጃፓን በ29,751 ኪሜ (18,486 ማይል) ላይ በዓለም ላይ ስድስተኛው ረጅሙ የባህር ዳርቻ አላት። ራቅ ካሉ ደሴቶችዋ የተነሳ ጃፓን 4,470,000 ኪሜ2 (1,730,000 ስኩዌር ማይል) የሚሸፍን ከዓለም ስምንተኛ ትልቅ ልዩ የኢኮኖሚ ዞን አላት። የጃፓን ደሴቶች 66.4% ደኖች ፣ 12.8% ግብርና እና 4.8% የመኖሪያ (2002) ናቸው። በዋነኛነት ወጣ ገባ እና ተራራማ መሬት ለመኖሪያ የተገደበ ነው። ስለዚህ ለመኖሪያ ምቹ የሆኑ ዞኖች፣ በተለይም በባሕር ዳርቻዎች፣ በጣም ከፍተኛ የሕዝብ ብዛት አላቸው፡ ጃፓን በሕዝብ ብዛት 40ኛዋ ነች። ሆንሹ እ.ኤ.አ. ከ2010 ጀምሮ በ450 ሰዎች/km2 (1,200/ስኩዌር ማይል) ከፍተኛውን የህዝብ ጥግግት ያላት ሲሆን ሆካይዶ ከ2016 ጀምሮ ዝቅተኛው የ64.5 ሰዎች/km2 ነው። መሬት (ኡሜትቴቺ). የቢዋ ሀይቅ ጥንታዊ ሀይቅ እና የሀገሪቱ ትልቁ የንፁህ ውሃ ሀይቅ ነው። ጃፓን በፓሲፊክ የእሳት አደጋ ቀለበት አጠገብ ስላለች ለመሬት መንቀጥቀጥ፣ ሱናሚ እና የእሳተ ገሞራ ፍንዳታ በጣም የተጋለጠች ነች። በ2016 የአለም ስጋት መረጃ ጠቋሚ ሲመዘን 17ኛው ከፍተኛ የተፈጥሮ አደጋ ስጋት አላት። ጃፓን 111 ንቁ እሳተ ገሞራዎች አሏት። አውዳሚ የመሬት መንቀጥቀጦች, ብዙውን ጊዜ ሱናሚ ያስከትላሉ, በእያንዳንዱ ክፍለ ዘመን ብዙ ጊዜ ይከሰታሉ; እ.ኤ.አ. በ 1923 የቶኪዮ የመሬት መንቀጥቀጥ ከ 140,000 በላይ ሰዎችን ገድሏል ። የቅርብ ጊዜ ዋና ዋና መንቀጥቀጦች እ.ኤ.አ. የ1995 ታላቁ የሃንሺን የመሬት መንቀጥቀጥ እና የ2011 የቶሆኩ የመሬት መንቀጥቀጥ ትልቅ ሱናሚ የቀሰቀሰ ነው። === የአየር ንብረት === የጃፓን የአየር ንብረት በአብዛኛው ሞቃታማ ነው ነገር ግን ከሰሜን ወደ ደቡብ በጣም ይለያያል. ሰሜናዊው ጫፍ ሆካይዶ እርጥበታማ አህጉራዊ የአየር ንብረት አለው ረጅም፣ ቀዝቃዛ ክረምት እና በጣም ሞቃታማ እና ቀዝቃዛ የበጋ። የዝናብ መጠን ከባድ አይደለም, ነገር ግን ደሴቶቹ ብዙውን ጊዜ በክረምት ውስጥ ጥልቅ የበረዶ ዳርቻዎች ይገነባሉ. [[ስዕል:Satellite View of Japan 1999.jpg|thumb|የጃፓን ደሴቶች]] በሆንሹ ምዕራባዊ የባህር ዳርቻ ላይ ባለው የጃፓን ባህር ውስጥ ፣ የሰሜን ምዕራብ የክረምት ነፋሶች በክረምት ወቅት ከባድ በረዶ ያመጣሉ ። በበጋ ወቅት ክልሉ አንዳንድ ጊዜ በጠላት ምክንያት ከፍተኛ ሙቀት ያጋጥመዋል. የመካከለኛው ሃይላንድ ዓይነተኛ የውስጥ እርጥበታማ አህጉራዊ የአየር ንብረት አለው፣ በበጋ እና በክረምት መካከል ትልቅ የሙቀት ልዩነት አለው። የቹጎኩ እና የሺኮኩ ክልሎች ተራሮች የሴቶ ኢንላንድ ባህርን ከወቅታዊ ንፋስ ይከላከላሉ፣ ይህም አመቱን ሙሉ ቀላል የአየር ሁኔታን ያመጣል። የፓስፊክ የባህር ዳርቻ በደቡብ ምስራቅ ወቅታዊ ንፋስ ምክንያት መለስተኛ ክረምት የሚያጋጥመው እርጥበት አዘል ሞቃታማ የአየር ጠባይ አለው። የሪዩኪዩ እና የናንፖ ደሴቶች ሞቃታማ የአየር ጠባይ ያላቸው፣ ሞቃታማ ክረምት እና ሞቃታማ በጋ አላቸው። በተለይም በዝናብ ወቅት የዝናብ መጠን በጣም ከባድ ነው። ዋናው የዝናብ ወቅት በኦኪናዋ በግንቦት መጀመሪያ ላይ ይጀምራል, እና የዝናብ ፊት ቀስ በቀስ ወደ ሰሜን ይንቀሳቀሳል. በበጋ መጨረሻ እና በመጸው መጀመሪያ ላይ, አውሎ ነፋሶች ብዙውን ጊዜ ከባድ ዝናብ ያመጣሉ. የአካባቢ ጥበቃ ሚኒስቴር እንደገለጸው የዝናብ መጠን መጨመር እና የአየር ሙቀት መጨመር በግብርና ኢንዱስትሪ እና በሌሎች አካባቢዎች ላይ ችግር ፈጥሯል. በጃፓን እስካሁን የተለካው ከፍተኛው የሙቀት መጠን 41.1°C (106.0°F) በጁላይ 23፣ 2018 ተመዝግቧል እና በነሐሴ 17፣ 2020 ተደግሟል። === ብዝሃ ህይወት === ጃፓን የደሴቶቹን የአየር ንብረት እና ጂኦግራፊ የሚያንፀባርቁ ዘጠኝ የደን አከባቢዎች አሏት። በሪዩኪዩ እና ቦኒን ደሴቶች ውስጥ ከሚገኙት ከንዑስትሮፒካል እርጥበታማ ሰፊ ቅጠል ደኖች እስከ መካከለኛው ሰፊ ቅጠል እና ድብልቅ ደኖች በዋና ደሴቶች መለስተኛ የአየር ጠባይ ክልሎች እስከ ሰሜናዊ ደሴቶች ቅዝቃዜና የክረምት ክፍሎች ድረስ መካከለኛ ሾጣጣ ደኖች ይገኛሉ። ጃፓን ከ90,000 በላይ የዱር አራዊት ዝርያዎች እንዳሏት እ.ኤ.አ. በ2019 ቡናማ ድብ፣ የጃፓን ማካክ፣ የጃፓን ራኩን ውሻ፣ ትንሹ የጃፓን የመስክ አይጥ እና የጃፓን ግዙፉ ሳላማንደርን ጨምሮ። ጠቃሚ የሆኑ የእፅዋት እና የእንስሳት አካባቢዎችን እንዲሁም 52 ራምሳር ረግረጋማ ቦታዎችን ለመጠበቅ ትልቅ የብሔራዊ ፓርኮች መረብ ተቋቁሟል። አራት ቅርሶች በዩኔስኮ የዓለም ቅርስ መዝገብ ውስጥ ገብተው አስደናቂ የተፈጥሮ እሴታቸው ተመዝግቧል === አካባቢ === ከሁለተኛው የዓለም ጦርነት በኋላ ፈጣን የኢኮኖሚ ዕድገት በነበረበት ወቅት የአካባቢ ጥበቃ ፖሊሲዎች በመንግስት እና በኢንዱስትሪ ኮርፖሬሽኖች ዝቅተኛ ነበሩ; በውጤቱም, በ 1950 ዎቹ እና 1960 ዎቹ ውስጥ የአካባቢ ብክለት በስፋት ተስፋፍቷል. እየጨመረ ለሚሄደው ስጋት ምላሽ በመስጠት፣ በ1970 መንግሥት የአካባቢ ጥበቃ ሕጎችን አስተዋወቀ። በ1973 የተከሰተው የነዳጅ ቀውስ ጃፓን ባላት የተፈጥሮ ሀብት እጥረት ምክንያት የኃይል አጠቃቀምን አበረታቷል። ጃፓን አንድ ሀገር ለአካባቢ ጥበቃ ዘላቂነት ያለውን ቁርጠኝነት በሚለካው በ2018 የአካባቢ አፈፃፀም መረጃ ጠቋሚ 20ኛ ደረጃ ላይ ተቀምጣለች። ጃፓን በአለም አምስተኛዋ የካርቦን ዳይኦክሳይድ ልቀት ነች። የ1997 የኪዮቶ ፕሮቶኮል አዘጋጅ እና ፈራሚ ጃፓን የካርቦን ዳይኦክሳይድ ልቀትን የመቀነስ እና የአየር ንብረት ለውጥን ለመግታት ሌሎች እርምጃዎችን ለመውሰድ የስምምነት ግዴታ አለባት። እ.ኤ.አ. በ 2020 የጃፓን መንግስት በ 2050 የካርቦን-ገለልተኛነት ኢላማ መሆኑን አስታውቋል ። የአካባቢ ጉዳዮች የከተማ አየር ብክለትን (NOx ፣ የታገዱ ጥቃቅን እና መርዛማ ንጥረነገሮች) ፣ የቆሻሻ አያያዝ ፣ የውሃ መውጣቱን ፣ የተፈጥሮ ጥበቃን ፣ የአየር ንብረት ለውጥን ፣ የኬሚካል አስተዳደርን እና ዓለም አቀፍ ኮርፖሬሽንን ያጠቃልላል ። - ለጥበቃ ሥራ። == ፖለቲካ == [[ስዕል:847a Imperial Palace Tokyo (51421454143).jpg|thumb|የቶኪዮ ኢምፔሪያል ቤተ መንግሥት የጃፓን ንጉሠ ነገሥት ቤት ነው, ነገር ግን በአብዛኛው ወደ መናፈሻነት ይለወጣል.]] ጃፓን የንጉሠ ነገሥቱ ሥልጣን በሥነ ሥርዓት ሚና የተገደበበት አሃዳዊ መንግሥት እና ሕገ መንግሥታዊ ንግሥና ነው። በምትኩ የአስፈፃሚ ስልጣኑ በጃፓን ጠቅላይ ሚኒስትር እና ሉዓላዊነታቸው የጃፓን ህዝብ በሆነው ካቢኔያቸው ነው። ናሩሂቶ የጃፓን ንጉሠ ነገሥት ነው፣ አባቱን አኪሂቶን በ2019 የ Chrysanthemum ዙፋን ሲይዝ ተተኩ።የጃፓን የሕግ አውጭ አካል ብሔራዊ አመጋገብ፣ የሁለት ምክር ቤት ፓርላማ ነው። በየአራት ዓመቱ በሕዝብ ድምፅ የሚመረጥ ወይም ሲፈርስ 465 ወንበሮች ያሉት የታችኛው የሕዝብ ተወካዮች ምክር ቤት እና 245 መቀመጫዎች ያሉት ከፍተኛ የምክር ቤት አባላት ያሉት ሲሆን በሕዝብ የተመረጡ አባላቱ ለስድስት ዓመታት ያገለግላሉ። ከ 18 ዓመት በላይ ለሆኑ አዋቂዎች ሁሉን አቀፍ ምርጫ አለ, ለሁሉም የተመረጡ ቢሮዎች በሚስጥር ድምጽ መስጠት. ጠቅላይ ሚኒስትሩ የመንግስት ርዕሰ መስተዳድር ሆነው የመሾም እና የማሰናበት ስልጣን ያለው ሲሆን ከአመጋገብ አባላት መካከል ከተሰየመ በኋላ በንጉሠ ነገሥቱ ይሾማል። ፉሚዮ ኪሺዳ የጃፓን ጠቅላይ ሚኒስትር; እ.ኤ.አ. በ 2021 የሊበራል ዴሞክራቲክ ፓርቲ አመራር ምርጫን በማሸነፍ ሥራውን ጀመሩ ። በታሪክ በቻይና ህግ ተጽእኖ ስር የነበረው የጃፓን የህግ ስርዓት በኤዶ ዘመን ራሱን ችሎ እንደ ኩጂካታ ኦሳዳሜጋኪ ባሉ ፅሁፎች አደገ። ከ 19 ኛው ክፍለ ዘመን መገባደጃ ጀምሮ የፍትህ ስርዓቱ በአውሮፓ የሲቪል ህግ ላይ በተለይም በጀርመን ላይ የተመሰረተ ነው. እ.ኤ.አ. በ 1896 ጃፓን በጀርመን ቡርገርሊች ጌሴትዝቡች ላይ የተመሠረተ የሲቪል ኮድ አቋቁማለች ፣ እሱም ከሁለተኛው የዓለም ጦርነት በኋላ ማሻሻያዎችን አድርጓል ። እ.ኤ.አ. በሕግ የተደነገገው ሕግ የሚመነጨው ከሕግ አውጪው ነው፣ ሕገ መንግሥቱም ንጉሠ ነገሥቱ ሕግን የመቃወም ሥልጣን ሳይሰጡ በአመጋገብ የወጡትን ሕግ እንዲያውጁ ይደነግጋል። የጃፓን ሕግ ዋና አካል ስድስት ኮዶች ይባላል። የጃፓን የፍርድ ቤት ሥርዓት በአራት መሠረታዊ ደረጃዎች የተከፈለ ነው፡ ጠቅላይ ፍርድ ቤት እና ሦስት የሥር ፍርድ ቤቶች === የአስተዳደር ክፍሎች === [[ስዕል:Japan (regions) (+Kuril Islands), administrative divisions - Nmbrs - monochrome.svg|thumb|center|400px|የጃፓን አስተዳደራዊ ክፍሎች]] === የውጭ ግንኙነት === [[ስዕል:Leaders of the Group of Seven 20200416.jpg|thumb|ጃፓን የ G7 እና G20 አባል ነች። እዚህ ምስሉ ላይ የጃፓን ጠቅላይ ሚኒስትር በኮቪድ ፓናዲምክ ከፍታ ላይ ባሉ ጉዳዮች ምክንያት የሌሎች ሀገራት መሪዎች እና መንግስታት ምናባዊ ስብሰባ ያሳያል ።]] እ.ኤ.አ. ከ1956 ጀምሮ የተባበሩት መንግስታት ድርጅት አባል ሀገር የሆነችው ጃፓን የፀጥታው ምክር ቤት ማሻሻያ ከሚፈልጉት G4 ሀገራት አንዷ ነች። ጃፓን የ G7፣ APEC እና "ASEAN Plus Three" አባል ስትሆን በምስራቅ እስያ የመሪዎች ጉባኤ ተሳታፊ ነች። እ.ኤ.አ. በ2014 9.2 ቢሊዮን ዶላር በመለገስ ከአለም አምስተኛዋ ትልቅ ለጋሽ ናት። ጃፓን ከዩናይትድ ስቴትስ ጋር የጠበቀ ኢኮኖሚያዊ እና ወታደራዊ ግንኙነት ያላት ሲሆን ከሱ ጋር የጸጥታ አጋርነትን ትጠብቃለች። ዩናይትድ ስቴትስ ለጃፓን የወጪ ንግድ ዋና ገበያ እና የጃፓን የውጭ ምርቶች ዋና ምንጭ ናት ፣ እናም ሀገሪቱን ለመከላከል ቁርጠኛ ነች ፣ በጃፓን ወታደራዊ ሰፈሮች ። ጃፓን የኳድሪተራል ሴኪዩሪቲ ውይይት (በተለምዶ “ኳድ”) አባል ነች፣ እ.ኤ.አ. በ2017 የተሻሻለው የባለብዙ ወገን የደህንነት ትብብር የቻይናን ተፅእኖ በህንድ-ፓሲፊክ ክልል ውስጥ ለመገደብ ከአሜሪካ ፣አውስትራሊያ እና ህንድ ጋር በመሆን ነባሩን የሚያንፀባርቅ ነው። ግንኙነቶች እና የትብብር ቅጦች. ጃፓን ከደቡብ ኮሪያ ጋር የነበራት ግንኙነት በታሪክ የሻከረ ነበር ምክንያቱም ጃፓን በጃፓን ቅኝ ግዛት ወቅት በኮሪያውያን ላይ ባደረገችው አያያዝ በተለይም በሴቶች ምቾት ጉዳይ። እ.ኤ.አ. በ2015 ጃፓን ከደቡብ ኮሪያ ጋር ያለውን የምቾት የሴቶች አለመግባባት ለመፍታት መደበኛ ይቅርታ በመጠየቅ እና በህይወት ላሉ አጽናኝ ሴቶች ገንዘብ በመክፈል ተስማምታለች። ከ2019 ጀምሮ ጃፓን የኮሪያ ሙዚቃ (K-pop)፣ ቴሌቪዥን (ኬ-ድራማስ) እና ሌሎች የባህል ምርቶች ዋና አስመጪ ናት። ጃፓን ከጎረቤቶቿ ጋር በተለያዩ የግዛት ውዝግብ ውስጥ ትገኛለች። ጃፓን እ.ኤ.አ. በ 1945 በሶቪየት ዩኒየን የተያዙትን የደቡባዊ ኩሪል ደሴቶችን ሩሲያ ለመቆጣጠር ትወዳደራለች ። ደቡብ ኮሪያ የሊያንኮርት ሮክስን መቆጣጠሩ በጃፓን እንደተነገረው ተቀባይነት አላገኘም ። ጃፓን በሴንካኩ ደሴቶች እና በኦኪኖቶሪሺማ ሁኔታ ላይ ከቻይና እና ታይዋን ጋር ያለውን ግንኙነት አሻከረ። እ.ኤ.አ. በ 2022 ጃፓን ከታይላንድ እና ከታላቋ ብሪታንያ እና ሰሜን አየርላንድ ጋር ለመከላከያ ስምምነቶች ተስማምታለች። === ወታደራዊ === ጃፓን በአለም አቀፍ የሰላም መረጃ ጠቋሚ 2020 ሁለተኛዋ ከፍተኛ ደረጃ ያለው የእስያ ሀገር ነች።ጃፓን በዓለም ላይ ካሉት ከማንኛውም ሀገር ወታደራዊ በጀቶች አንዷን ትይዛለች። የሀገሪቱ ጦር (የጃፓን የራስ መከላከያ ሃይሎች) በጃፓን ህገ መንግስት አንቀፅ 9 የተገደበ ሲሆን ይህም ጃፓን በአለም አቀፍ አለመግባባቶች ጦርነት የማወጅ ወይም ወታደራዊ ሃይል የመጠቀም መብቷን ይጥላል። ወታደሩ የሚተዳደረው በመከላከያ ሚኒስቴር ሲሆን በዋናነት የጃፓን ምድር መከላከያ ሃይል፣ የጃፓን የባህር ሃይል ራስን የመከላከል ሃይል እና የጃፓን አየር መከላከያ ሃይልን ያቀፈ ነው። ወታደሮቹን ወደ ኢራቅ እና አፍጋኒስታን ማሰማራቱ ከሁለተኛው የዓለም ጦርነት በኋላ የጃፓን ጦር ወደ ባህር ማዶ ሲጠቀም የመጀመሪያው ነው። [[ስዕል:F-35A from the Japan Air Force.jpg|thumb|አሜሪካዊውን ሲበር የነበረው የጃፓን አየር ኃይል ኤፍ-35 ጀት ሠራ]] የጃፓን መንግስት በፀጥታ ፖሊሲው ላይ የብሔራዊ ደህንነት ምክር ቤት መመስረትን፣ የብሄራዊ ደህንነት ስትራቴጂን ማፅደቅ እና የብሄራዊ መከላከያ መርሃ ግብር መመሪያዎችን ጨምሮ ለውጦችን ሲያደርግ ቆይቷል። በግንቦት 2014 ጠቅላይ ሚኒስትር ሺንዞ አቤ ጃፓን ከሁለተኛው የዓለም ጦርነት ማብቂያ በኋላ ያቆየችውን ስሜታዊነት ለመተው እና ለክልላዊ ደህንነት የበለጠ ሀላፊነት ለመውሰድ ትፈልጋለች ብለዋል ። ከቅርብ ጊዜ ወዲህ በተለይም ከሰሜን ኮሪያ እና ከቻይና ጋር ያለው ውጥረት በጄኤስዲኤፍ ሁኔታ እና ከጃፓን ማህበረሰብ ጋር ያለውን ግንኙነት በተመለከተ ክርክሩን ቀጥሏል። === የሀገር ውስጥ ህግ አስከባሪ === በጃፓን ውስጥ የአገር ውስጥ ደህንነት በዋናነት በፕሬፌክተራል ፖሊስ መምሪያዎች በብሔራዊ ፖሊስ ኤጀንሲ ቁጥጥር ስር ይሰጣል። ለፕሬፌክራል ፖሊስ መምሪያዎች ማዕከላዊ አስተባባሪ አካል እንደመሆኑ የብሔራዊ ፖሊስ ኤጀንሲ በብሔራዊ የህዝብ ደህንነት ኮሚሽን ነው የሚተዳደረው። የልዩ ጥቃት ቡድኑ ከግዛት-ደረጃ ፀረ-ሽጉጥ ጓዶች እና ከኤንቢሲ የሽብር ቡድኖች ጋር የሚተባበሩ ብሄራዊ ደረጃ የፀረ-ሽብርተኝነት ታክቲክ ክፍሎችን ያካትታል። የጃፓን የባህር ጠረፍ ጠባቂዎች በጃፓን ዙሪያ ያሉ የግዛት ውሀዎችን ይጠብቃሉ እና በኮንትሮባንድ ፣ በባህር ውስጥ የአካባቢ ወንጀሎች ፣ አደን ፣ የባህር ላይ ወንበዴዎች ፣ የስለላ መርከቦች ፣ ያልተፈቀደ የውጭ አሳ ማጥመጃ መርከቦች እና ህገ-ወጥ ስደት ላይ ክትትል እና ቁጥጥር እርምጃዎችን ይጠቀማል። የጦር መሳሪያ እና ሰይፍ ይዞታ ቁጥጥር ህግ የሲቪል ሽጉጥ፣ ጎራዴ እና ሌሎች የጦር መሳሪያዎች ባለቤትነትን በጥብቅ ይቆጣጠራል። እንደ የተባበሩት መንግስታት የአደንዛዥ ዕፅ እና የወንጀል ፅህፈት ቤት እ.ኤ.አ. በ 2018 ስታቲስቲክስን ሪፖርት ካደረጉት የተባበሩት መንግስታት አባል ሀገራት መካከል እንደ ግድያ ፣ ጠለፋ ፣ ወሲባዊ ጥቃት እና ዘረፋ ያሉ የጥቃት ወንጀሎች በጃፓን በጣም ዝቅተኛ ናቸው። == ኢኮኖሚ == [[ስዕል:The Tokyo Stock Exchange - main room 3.jpg|thumb|left|የቶኪዮ የአክሲዮን ልውውጥ]] ጃፓን በአለም አቀፍ ደረጃ በሶስተኛ ደረጃ ላይ ትገኛለች, ከአሜሪካ እና ከቻይና በመቀጠል, በስም GDP, እና በአለም አራተኛ ትልቅ ብሄራዊ ኢኮኖሚ ከዩናይትድ ስቴትስ, ቻይና እና ህንድ በመግዛት አቅምን በመግዛት . እኩልነት እንደ 2019. ከ 2019 ጀምሮ የጃፓን የሠራተኛ ኃይል 67 ሚሊዮን ሠራተኞችን ያቀፈ ነበር። ጃፓን 2.4 በመቶ አካባቢ ዝቅተኛ የስራ አጥ ቁጥር አላት። እ.ኤ.አ. በ2017 16 ከመቶ የሚሆነው ህዝብ ከድህነት ወለል በታች ነበር።ጃፓን ዛሬ ከጠቅላላ የሀገር ውስጥ ምርት (GDP) ከፍተኛው የህዝብ እዳ ጥምርታ ያላት ሲሆን እ.ኤ.አ. በ2017 ከጠቅላላ የሀገር ውስጥ ምርት አንፃር ብሄራዊ ዕዳ 236 በመቶ ደርሷል። የጃፓን የን ከአለም ሶስተኛው ነው። - ትልቁ የመጠባበቂያ ገንዘብ (ከአሜሪካ ዶላር እና ከዩሮ በኋላ)። [[ስዕል:Rice field on Japan 20070829.jpg|thumb|በጃፓን ውስጥ ሩዝ ይበቅላል]] [[ስዕል:ISS-63 Japanese and Canadian space station components.jpg|left|የታላቁ ዓለም አቀፍ የጠፈር ጣቢያ የጃፓን ክፍል|250px]] የጃፓን የወጪ ንግድ በ2018 ከጠቅላላ የሀገር ውስጥ ምርት 18.5% ደርሷል። እ.ኤ.አ. በ2019 የጃፓን ዋና የወጪ ገበያዎች ዩናይትድ ስቴትስ (19.8 በመቶ) እና ቻይና (19.1 በመቶ) ነበሩ። ዋና ወደ ውጭ የሚላከው የሞተር ተሽከርካሪዎች፣ የብረትና የብረት ውጤቶች፣ ሴሚኮንዳክተሮች እና የመኪና መለዋወጫዎች ናቸው። እ.ኤ.አ. በ2019 የጃፓን ዋና የማስመጫ ገበያዎች ቻይና (23.5 በመቶ)፣ ዩናይትድ ስቴትስ (11 በመቶ) እና አውስትራሊያ (6.3 በመቶ) ነበሩ። የጃፓን ዋና ምርቶች ማሽነሪዎች እና መሳሪያዎች፣ የቅሪተ አካል ነዳጆች፣ የምግብ እቃዎች፣ ኬሚካሎች እና ለኢንዱስትሪዎቿ የሚውሉ ጥሬ እቃዎች ናቸው። የጃፓን የካፒታሊዝም ልዩነት ብዙ የተለያዩ ገፅታዎች አሉት፡ የ keiretsu ኢንተርፕራይዞች ተፅእኖ ፈጣሪ ናቸው፣ እና የህይወት ዘመን ስራ እና ከፍተኛ ደረጃ ላይ የተመሰረተ የስራ እድገት በጃፓን የስራ አካባቢ የተለመደ ነው። ጃፓን ትልቅ የትብብር ዘርፍ ያላት ሲሆን በዓለም ላይ ካሉት አስር ትላልቅ የህብረት ስራ ማህበራት ሦስቱ ያሉት ሲሆን ይህም ትልቁ የሸማቾች ህብረት ስራ ማህበር እና በአለም ላይ ትልቁ የግብርና ህብረት ስራ ማህበርን ጨምሮ እ.ኤ.አ. ለ2015–2016 በአለምአቀፍ ተወዳዳሪነት ሪፖርት ውስጥ ስድስተኛ ደረጃ ላይ ተቀምጧል === ግብርና እና አሳ === እ.ኤ.አ. በ2018 የጃፓን የግብርና ዘርፍ ከጠቅላላ የሀገር ውስጥ ምርት ውስጥ 1.2 በመቶውን ይይዛል።[የጃፓን መሬት 11.5% ብቻ ለእርሻ ተስማሚ ነው። በዚህ የእርሻ መሬት እጦት ምክንያት የእርከን ስርዓት በአነስተኛ ቦታዎች ላይ ለማርባት ያገለግላል. ይህ በዩኒት አካባቢ ከአለም ከፍተኛ የሰብል ምርት ደረጃ አንዱን ያስገኛል፣ እ.ኤ.አ. በ2018 የግብርና ራስን የመቻል መጠን 50% ገደማ ነው። የጃፓን አነስተኛ የግብርና ዘርፍ ከፍተኛ ድጎማ እና ጥበቃ የሚደረግለት ነው። አርሶ አደሮች ተተኪ ለማግኘት አስቸጋሪ በሆነበት ወቅት እያረጁ በመሆናቸው በግብርና ላይ ስጋት እየጨመረ መጥቷል። [[ስዕል:TOYOTA LAND CRUISER 200 China.jpg|thumb|አይኮናዊው ቶዮታ ላንድ ክሩዘር]] ጃፓን በ2016 ከተያዙ እና 3,167,610 ሜትሪክ ቶን አሳ በመያዝ ከአለም ሰባተኛ ደረጃ ላይ ተቀምጣለች፤ ይህም ካለፉት አስር አመታት አማካይ ዓመታዊ አማካይ 4,000,000 ቶን ቀንስ ነበር። ጃፓን በዓለም ላይ ካሉት ትላልቅ የዓሣ ማጥመጃ መርከቦች አንዷን ትይዛለች እና 15% የሚጠጋውን የዓለም አቀፉ ተሳፋሪዎችን ይሸፍናል ይህም የጃፓን ማጥመድ እንደ ቱና ያሉ የዓሣ ክምችቶችን እያሟጠጠ ነው የሚል ትችት አስከትሏል። ጃፓን የንግድ አሳ ነባሪዎችን በመደገፍ ውዝግብ አስነስቷል። === ኢንዱስትሪ === ጃፓን ትልቅ የኢንዱስትሪ አቅም ያላት ሲሆን ለአንዳንድ "ትልቁ እና በቴክኖሎጂ የላቁ የሞተር ተሽከርካሪዎች፣ የማሽን መሳሪያዎች፣ ብረት እና ብረት ያልሆኑ ብረቶች፣ መርከቦች፣ ኬሚካል ንጥረ ነገሮች፣ ጨርቃ ጨርቅ እና የተሻሻሉ ምግቦች አምራቾች መኖሪያ ነች" የጃፓን የኢንዱስትሪ ዘርፍ በግምት ይይዛል። ከጠቅላላ የሀገር ውስጥ ምርት ውስጥ 27.5% የሀገሪቱ የማኑፋክቸሪንግ ምርት እ.ኤ.አ. በ2019 ከአለም ሶስተኛው ከፍተኛ ነው። ጃፓን እ.ኤ.አ. በ 2017 በዓለም ላይ በሦስተኛ ደረጃ ላይ የምትገኝ አውቶሞቢሎችን በማምረት ላይ ትገኛለች እና የዓለማችን ትልቁ የመኪና ኩባንያ ቶዮታ መኖሪያ ነች። የጃፓን የመርከብ ግንባታ ኢንዱስትሪ ከደቡብ ኮሪያ እና ከቻይና ውድድር ያጋጥመዋል; እ.ኤ.አ. በ 2020 የመንግስት ተነሳሽነት ይህንን ዘርፍ ወደ ውጭ የሚላኩ ምርቶችን ለማሳደግ ግብ አድርጎ ለይቷል። === አገልግሎቶች እና ቱሪዝም === የጃፓን የአገልግሎት ዘርፍ እ.ኤ.አ. በ 2019 ከጠቅላላው የኢኮኖሚ ውጤት 70 በመቶውን ይይዛል ። ባንክ ፣ ችርቻሮ ፣ ትራንስፖርት እና ቴሌኮሙኒኬሽን ሁሉም ዋና ዋና ኢንዱስትሪዎች ናቸው ፣ እንደ ቶዮታ ፣ ሚትሱቢሺ UFJ ፣ -NTT ፣ ÆON ፣ Softbank ፣ Hitachi እና Itochu ካሉ ኩባንያዎች ጋር በዓለም ላይ ካሉት ታላላቅ መካከል ተዘርዝሯል። ጃፓን በ2019 31.9 ሚሊዮን አለም አቀፍ ቱሪስቶችን ስቧል።ለገቢ ቱሪዝም ጃፓን በ2019 ከአለም 11ኛ ሆናለች።የ2017ቱ የጉዞ እና ቱሪዝም ተወዳዳሪነት ሪፖርት ጃፓንን ከ141 ሀገራት 4ኛ ደረጃ ላይ አስቀምጧታል፣ይህም በእስያ ከፍተኛው ነበር === ሳይንስ እና ቴክኖሎጂ === [[ስዕል:Tuna nigiri sushi - Sushiko (2648979899).jpg|thumb|ከቱና ዓሳ የተሠራው የጃፓን ባህላዊ መንገድ።]] ጃፓን በሳይንሳዊ ምርምር በተለይም በተፈጥሮ ሳይንስ እና ምህንድስና ግንባር ቀደም ሀገር ነች። ሀገሪቱ በ2020 ብሉምበርግ ኢኖቬሽን ኢንዴክስ 12ኛ ደረጃ ላይ ትገኛለች እና በ2021 በአለምአቀፍ ኢኖቬሽን ኢንዴክስ 13ኛ ሆና በ2019 ከ 15ኛ ደረጃ ላይ ትገኛለች።ከአጠቃላይ የሀገር ውስጥ ምርት አንፃር የጃፓን የምርምር እና ልማት በጀት ከአለም ሁለተኛ ደረጃ ላይ ትገኛለች። ከ867,000 ተመራማሪዎች ጋር እ.ኤ.አ. በ2017 የ19 ትሪሊዮን የን የምርምር እና ልማት በጀትን በመጋራት ሀገሪቱ በፊዚክስ፣ በኬሚስትሪ ወይም በህክምና፣ እና በሶስት የፊልድ ሜዳሊያ ተሸላሚዎችን ሀያ ሁለት የኖቤል ተሸላሚዎችን አፍርታለች። ጃፓን በሮቦቲክስ ምርት እና አጠቃቀም ከአለም ቀዳሚ ስትሆን ከአለም የ2017 አጠቃላይ 55% ያቀረበች ናት። ጃፓን በነፍስ ወከፍ በሳይንስና በቴክኖሎጂ የተመራማሪዎች ቁጥር ከ1000 14 ያህሉ በአለም ሁለተኛ ደረጃ ላይ ትገኛለች። እንደ ደቡብ ኮሪያ እና ቻይና ባሉ ሀገራት ፉክክር ሲነሳ የጃፓን የሸማቾች ኤሌክትሮኒክስ ኢንዱስትሪ በአንድ ወቅት በዓለም ላይ ጠንካራው ተብሎ ይገመታል ። ይሁን እንጂ በጃፓን ውስጥ የቪዲዮ ጨዋታዎች ዋነኛ ኢንዱስትሪዎች ናቸው. እ.ኤ.አ. በ 2014 የጃፓን የሸማቾች ቪዲዮ ጌም ገበያ 9.6 ቢሊዮን ዶላር አስመዝግቧል ፣ በሞባይል ጌም 5.8 ቢሊዮን ዶላር ተገኝቷል ። እ.ኤ.አ. በ2015 ጃፓን ከቻይና፣ ዩናይትድ ስቴትስ እና ደቡብ ኮሪያ ብቻ በመቀጠል አራተኛዋ ትልቁ የፒሲ ጨዋታ ገበያ ሆናለች። የጃፓን ኤሮስፔስ ፍለጋ ኤጀንሲ የጃፓን ብሔራዊ የጠፈር ኤጀንሲ ነው; የጠፈር፣ የፕላኔቶች እና የአቪዬሽን ጥናቶችን ያካሂዳል እንዲሁም የሮኬቶችን እና ሳተላይቶችን እድገት ይመራል። በአለም አቀፉ የጠፈር ጣቢያ ተሳታፊ ነው፡ የጃፓን የሙከራ ሞጁል (ኪቦ) በስፔስ ሹትል ስብሰባ በረራዎች ወቅት ወደ ጣቢያው ተጨምሯል እ.ኤ.አ. አሰሳ የጨረቃ መሰረት መገንባት እና በ2030 የጠፈር ተመራማሪዎችን ማረፍን ያጠቃልላል። በ2007፣ የጨረቃ አሳሽ SELENE (ሴሌኖሎጂካል እና ኢንጂነሪንግ ኤክስፕሎረር) ከታንጋሺማ የጠፈር ማዕከል አስጀመረ። ከአፖሎ ፕሮግራም በኋላ ትልቁ የጨረቃ ተልዕኮ ዓላማው ስለ ጨረቃ አመጣጥ እና ዝግመተ ለውጥ መረጃ መሰብሰብ ነበር። አሳሹ በጥቅምት 4 ቀን 2007 የጨረቃ ምህዋር ውስጥ ገባ እና ሆን ብሎ ሰኔ 11 ቀን 2009 ጨረቃ ላይ ተከሰከሰ። == መሠረተ ልማት == === መጓጓዣ === [[ስዕል:E6 series Z12 Komachi 20161013.jpg|thumb|ጃፓን የአለማችን ፈጣን ባቡር ባለቤት ነች]] ጃፓን በትራንስፖርት መሠረተ ልማት ላይ ብዙ ኢንቨስት አድርጋለች። አገሪቱ በግምት 1,200,000 ኪሎ ሜትር (750,000 ማይል) መንገድ ከ1,000,000 ኪሎ ሜትር (620,000 ማይል) የከተማ፣ የከተማ እና የመንደር መንገዶች፣ 130,000 ኪሎ ሜትር (81,000 ማይል) የፕሪፌክተራል መንገዶች እና አጠቃላይ ብሄራዊ አውራ ጎዳናዎች፣ 54,73401 ኪሎሜትር እ.ኤ.አ. ከ2017 ጀምሮ 7641 ኪሎ ሜትር (4748 ማይል) ብሔራዊ የፍጥነት መንገዶች። እ.ኤ.አ. በ 1987 ወደ ፕራይቬታይዜሽን ከተዛወረ ወዲህ በደርዘን የሚቆጠሩ የጃፓን የባቡር ኩባንያዎች በክልል እና በአካባቢው የመንገደኞች የትራንስፖርት ገበያዎች ይወዳደራሉ ። ዋና ዋና ኩባንያዎች ሰባት የጄአር ኢንተርፕራይዞችን፣ ኪንቴሱ፣ ሴይቡ ባቡር እና ኬዮ ኮርፖሬሽን ያካትታሉ። ዋና ዋና ከተሞችን የሚያገናኙት ባለከፍተኛ ፍጥነት ሺንካንሰን (ጥይት ባቡሮች) በደህንነታቸው እና በሰዓታቸው ይታወቃሉ። እ.ኤ.አ. በ 2013 በጃፓን ውስጥ 175 አውሮፕላን ማረፊያዎች አሉ ። ትልቁ የሀገር ውስጥ አውሮፕላን ማረፊያ ፣ በቶኪዮ ሃኔዳ አውሮፕላን ማረፊያ ፣ በ 2019 የእስያ ሁለተኛው በጣም የተጨናነቀ አውሮፕላን ማረፊያ ነበር ። የኪሂን እና የሃንሺን ሱፐርፖርት ማዕከሎች በ 7.98 እና 5.22 ሚሊዮን TEU በቅደም ተከተል በዓለም ላይ ካሉት ትልቁ አውሮፕላን ማረፊያዎች ናቸው ። ከ 2017 ጀምሮ === ጉልበት === እ.ኤ.አ. ከ 2019 ጀምሮ በጃፓን 37.1% የኃይል ምንጭ ከፔትሮሊየም ፣ 25.1% ከድንጋይ ከሰል ፣ 22.4% ከተፈጥሮ ጋዝ ፣ 3.5% ከውሃ ኃይል እና 2.8% ከኒውክሌር ኃይል ፣ ከሌሎች ምንጮች ጋር። እ.ኤ.አ. በ2010 የኑክሌር ኃይል ከ11.2 በመቶ ቀንሷል። በግንቦት 2012 ሁሉም የሀገሪቱ የኒውክሌር ኃይል ማመንጫዎች ከመስመር ውጭ ተወስደዋል ምክንያቱም በመጋቢት 2011 የፉኩሺማ ዳይቺ የኒውክሌር አደጋ ተከትሎ በቀጠለው ህዝባዊ ተቃውሞ፣ ምንም እንኳን የመንግስት ባለስልጣናት የህዝብን አስተያየት ለማዛባት ቢሞክሩም ቢያንስ አንዳንዶቹን ወደ አገልግሎት የመመለስ ሞገስ. የሰንዳይ የኑክሌር ኃይል ማመንጫ በ2015 እንደገና ጀምሯል፣ እና ከዚያን ጊዜ ጀምሮ ሌሎች በርካታ የኑክሌር ኃይል ማመንጫዎች እንደገና ተጀምረዋል። ጃፓን ከፍተኛ የሀገር ውስጥ ክምችት የላትም እና ከውጭ በሚገቡ የኃይል ምንጮች ላይ ከፍተኛ ጥገኛ አላት። ስለዚህ ሀገሪቱ ምንጮቿን ለማብዛት እና ከፍተኛ የሃይል ቆጣቢነትን ለመጠበቅ አላማ አድርጋለች። === የውሃ አቅርቦት እና የንፅህና አጠባበቅ === የውሃ እና የአካባቢ ጽዳትና ንፅህና ዘርፍ ኃላፊነት በጤና ፣ በሠራተኛ እና ደህንነት ጥበቃ ሚኒስቴር ፣ ለቤት ውስጥ አገልግሎት የውሃ አቅርቦትን የሚቆጣጠር ፣ የመሬት፣ የመሠረተ ልማት፣ የትራንስፖርትና ቱሪዝም ሚኒስቴር፣ የውኃ ሀብት ልማት እንዲሁም የንፅህና አጠባበቅ፣ የአካባቢ ጥበቃ ሚኒስቴር, የአካባቢ የውሃ ጥራት እና የአካባቢ ጥበቃ; እና የውስጥ ጉዳይ እና ኮሙኒኬሽን ሚኒስቴር, የመገልገያዎችን የአፈፃፀም መለኪያዎችን ይቆጣጠራል. የተሻሻለ የውሃ ምንጭ ማግኘት በጃፓን ሁለንተናዊ ነው። 98% የሚሆነው ህዝብ የቧንቧ ውሃ አቅርቦትን ከህዝብ አገልግሎቶች ይቀበላል == ባህል == [[ስዕል:Great Wave off Kanagawa2.jpg|thumb|የሆኩሳይ የ19ኛው ክፍለ ዘመን የዩኪዮ-ኢ እንጨት ብሎክ ህትመት በካናጋዋ ታላቁ ሞገድ]] የጃፓን ሥዕል ታሪክ በአገሬው የጃፓን ውበት እና ከውጭ በሚገቡ ሀሳቦች መካከል ውህደት እና ውድድር ያሳያል። በጃፓን እና አውሮፓውያን ስነ-ጥበብ መካከል ያለው መስተጋብር ከፍተኛ ነበር፡ ለምሳሌ በ19ኛው ክፍለ ዘመን ጃፖኒዝም ተብሎ በሚታወቀው እንቅስቃሴ ወደ ውጭ መላክ የጀመረው ukiyo-e ህትመቶች በምዕራቡ ዓለም የዘመናዊ ጥበብ እድገት ላይ ከፍተኛ ተጽዕኖ አሳድሯል፣ በተለይም በድህረ-ኢምፕሬሽን. የጃፓን አርክቴክቸር በአካባቢያዊ እና በሌሎች ተጽእኖዎች መካከል ጥምረት ነው. በተለምዶ ከእንጨት ወይም ከጭቃ ፕላስተር መዋቅሮች, ከመሬት ላይ ትንሽ ከፍ ብሎ, በቆርቆሮ ወይም በሳር የተሸፈነ ጣሪያዎች ተመስሏል. የአይሴ መቅደስ የጃፓን አርኪቴክቸር ምሳሌ በመሆን ተከብሯል። ባህላዊ መኖሪያ ቤቶች እና ብዙ የቤተመቅደሶች ሕንፃዎች በክፍሎች እና በቤት ውስጥ እና ከቤት ውጭ ክፍተት መካከል ያለውን ልዩነት የሚያበላሹ የታታሚ ምንጣፎችን እና ተንሸራታች በሮች መጠቀምን ይመለከታሉ። ከ19ኛው ክፍለ ዘመን ጀምሮ ጃፓን አብዛኛዎቹን የምዕራባውያን ዘመናዊ አርክቴክቶችን በግንባታ እና ዲዛይን ውስጥ አካታለች። የጃፓን አርክቴክቶች በዓለም አቀፍ ደረጃ፣ በመጀመሪያ እንደ ኬንዞ ታንግ ባሉ አርክቴክቶች እና ከዚያም እንደ ሜታቦሊዝም ያሉ እንቅስቃሴዎች ላይ ተጽዕኖ ያሳደሩት ከሁለተኛው የዓለም ጦርነት በኋላ ነበር። === ሥነ ጽሑፍ እና ፍልስፍና === የመጀመሪያዎቹ የጃፓን ሥነ-ጽሑፍ ሥራዎች ኮጂኪ እና ኒሆን ሾኪ ዜና መዋዕል እና የማንዮሹ የግጥም ሥነ-ሥርዓት ፣ ሁሉም ከ 8 ኛው ክፍለ ዘመን ጀምሮ እና በቻይንኛ ገጸ-ባህሪያት የተፃፉ ያካትታሉ። በሄያን ዘመን መጀመሪያ ላይ ካና (ሂራጋና እና ካታካና) በመባል የሚታወቁት የፎኖግራሞች ስርዓት ተፈጠረ። የቀርከሃ ቆራጭ ታሪክ እጅግ ጥንታዊው የጃፓን ትረካ ተደርጎ ይቆጠራል። የፍርድ ቤት ህይወት ታሪክ በሴይ ሾናጎን ትራስ መፅሃፍ ውስጥ ተሰጥቷል ፣ የገንጂ ታሪክ በሙራሳኪ ሺኪቡ ብዙ ጊዜ የአለም የመጀመሪያ ልቦለድ ተብሎ ይገለጻል። በኤዶ ዘመን፣ ቾኒን ("የከተማ ሰዎች") የሳሙራይ ባላባቶችን እንደ ስነ-ጽሁፍ አዘጋጆች እና ሸማቾች ያዙ። የሳይካኩ ስራዎች ተወዳጅነት ለምሳሌ ይህንን የአንባቢነት እና የደራሲነት ለውጥ ያሳያል፡ ባሾ ደግሞ የኮኪንሹን የግጥም ወግ በሃካይ (ሃይኩ) በማደስ ኦኩ ኖ ሆሶሚቺ የተባለውን የግጥም ማስታወሻ ጻፈ። የሜጂ ዘመን የጃፓን ስነ-ጽሁፍ የምዕራባውያን ተጽእኖዎችን በማቀናጀት የባህላዊ ስነ-ጽሁፍ ቅርጾችን ማሽቆልቆሉን ተመልክቷል. ናትሱሜ ሶሴኪ እና ሞሪ ኦጋይ በ20ኛው ክፍለ ዘመን መጀመሪያ ላይ ጉልህ ልብወለድ ደራሲዎች ነበሩ፣ በመቀጠልም Ryūnosuke Akutagawa፣ Jun'ichiro Tanizaki፣ Kafu Nagai እና፣ በቅርቡ ደግሞ ሃሩኪ ሙራካሚ እና ኬንጂ ናካጋሚ። ጃፓን ሁለት የኖቤል ሽልማት አሸናፊ ደራሲዎች አሏት - ያሱናሪ ካዋባታ (1968) እና ኬንዛቡሮ ኦ (1994)። [[ስዕል:36poets collection MITSUNE1L.jpg|thumb|የተሰበሰቡት የŌshikochi Mitsune ግጥሞች ሁለት ገጾች (859?-925?)]] የጃፓን ፍልስፍና በታሪክ የሁለቱም የውጭ፣ በተለይም የቻይና እና የምዕራባውያን እና ልዩ የጃፓን አካላት ውህደት ነው። በሥነ-ጽሑፋዊ ቅርጾች, የጃፓን ፍልስፍና የጀመረው ከአሥራ አራት መቶ ዓመታት በፊት ነው. በጃፓን የህብረተሰብ እና የራስነት ፅንሰ-ሀሳብ እና በመንግስት አደረጃጀት እና በህብረተሰቡ መዋቅር ውስጥ የኮንፊሽያውያን ሀሳቦች በግልጽ ይታያሉ። ቡድሂዝም የጃፓን ሳይኮሎጂ፣ ሜታፊዚክስ እና ውበት ላይ በጥልቅ ተጽዕኖ አሳድሯል። === ጥበቦችን ማከናወን === የጃፓን ሙዚቃ ሁለገብ እና የተለያየ ነው። በ9ኛው እና በ10ኛው መቶ ክፍለ ዘመን እንደ ኮቶ ያሉ ብዙ መሣሪያዎች ተዋወቁ። ታዋቂው ህዝባዊ ሙዚቃ፣ ጊታር ከሚመስለው ሻሚሰን ጋር፣ የተጀመረው በ16ኛው ክፍለ ዘመን ነው። በ19ኛው ክፍለ ዘመን መገባደጃ ላይ የገባው የምዕራባውያን ክላሲካል ሙዚቃ የጃፓን ባህል ዋነኛ አካል ነው። ኩሚ-ዳይኮ (የስብስብ ከበሮ) የተገነባው በድህረ-ጦርነት ጃፓን ሲሆን በሰሜን አሜሪካ በጣም ተወዳጅ ሆነ። ከጦርነቱ በኋላ በጃፓን ታዋቂ የሆኑ ሙዚቃዎች በአሜሪካ እና አውሮፓውያን አዝማሚያዎች ከፍተኛ ተጽዕኖ አሳድረዋል, ይህም የጄ-ፖፕ እድገትን አስከትሏል. ካራኦኬ ጠቃሚ ባህላዊ እንቅስቃሴ ነው። ከጃፓን ያሉት አራቱ ባህላዊ ቲያትሮች ኖህ፣ ኪዮገን፣ ካቡኪ እና ቡራኩ ናቸው። ኖህ በዓለም ላይ ካሉት ተከታታይ የቲያትር ወጎች አንዱ ነው። === በዓላት === [[ስዕል:Authentic Sushi set by MUSUBI KILN - 51501989298.jpg|thumb|ትክክለኛ የጃፓን ምግብ]] በይፋ፣ ጃፓን 16 ብሄራዊ፣ በመንግስት እውቅና የተሰጣቸው በዓላት አሏት። በጃፓን ውስጥ ያሉ ህዝባዊ በዓላት በ1948 በህዝባዊ የበዓል ህግ (国民の祝日に関する法律, Kokumin no Shukujitsu ni Kansuru Hōritsu) በ1948 የተደነገገ ነው። ከ2000 ጀምሮ ጃፓን የበአል ቀንን ወደ ሰኞ ሀገራዊ ትእዛዝ ተቀብላለች። ረጅም ቅዳሜና እሁድ ለማግኘት. በጃፓን ያሉት ብሄራዊ በዓላት በጥር 1 አዲስ አመት ፣ በጥር ሁለተኛ ሰኞ የእድሜ ቀን መምጣት ፣ የካቲት 11 ብሔራዊ የመሠረት ቀን ፣ የንጉሠ ነገሥቱ ልደት በየካቲት 23 ፣ የቨርናል ኢኩዊኖክስ ቀን በመጋቢት 20 ወይም 21 ፣ የሾዋ ቀን በ ኤፕሪል 29 ፣ በግንቦት 3 ሕገ መንግሥት መታሰቢያ ቀን ፣ በግንቦት 4 ፣ የሕፃናት ቀን በግንቦት 5 ፣ በሐምሌ ሦስተኛው ሰኞ ላይ የባህር ቀን ፣ በነሐሴ 11 የተራራ ቀን ፣ በሴፕቴምበር ሦስተኛው ሰኞ ላይ ለአረጋውያን ቀን አክብሮት ፣ መጸው በሴፕቴምበር 23 ወይም 24 ኢኩኖክስ፣ በጥቅምት ሁለተኛ ሰኞ የጤና እና የስፖርት ቀን፣ የባህል ቀን ህዳር 3 እና የሰራተኛ የምስጋና ቀን ህዳር 23 === ምግብ === [[ስዕል:Sumo-Japan.jpg|thumb|left|የጃፓን ሱሞ ተጋዳላይ በጣም ባህላዊ የጃፓን ስፖርት]] የጃፓን ምግብ ባህላዊ የምግብ አዘገጃጀቶችን እና የአካባቢ ቁሳቁሶችን የሚጠቀሙ እጅግ በጣም ብዙ የክልል ልዩ ምግቦችን ያቀርባል የባህር ምግብ እና የጃፓን ሩዝ ወይም ኑድል ባህላዊ ምግቦች ናቸው. የጃፓን ካሪ ከብሪቲሽ ህንድ ወደ ጃፓን ከገባ ጀምሮ በሰፊው ጥቅም ላይ ስለሚውል ከራመን እና ሱሺ ጎን ለጎን ብሄራዊ ምግብ ተብሎ ሊጠራ ይችላል። ባህላዊ የጃፓን ጣፋጮች ዋጋሺ በመባል ይታወቃሉ። እንደ ቀይ ባቄላ ጥፍጥፍ እና ሞቺ የመሳሰሉ ንጥረ ነገሮች ጥቅም ላይ ይውላሉ. ተጨማሪ ዘመናዊ ጣዕም አረንጓዴ ሻይ አይስ ክሬምን ያካትታል. ታዋቂ የጃፓን መጠጦች ሴክን ያጠቃልላሉ፣ እሱ በተለምዶ ከ14-17% አልኮሆል ያለው እና በብዙ ሩዝ መፍላት የሚዘጋጅ የሩዝ መጠጥ ነው ቢራ በጃፓን ከ 17 ኛው ክፍለ ዘመን መገባደጃ ጀምሮ ተዘጋጅቷል። አረንጓዴ ሻይ በጃፓን ይመረታል እና በጃፓን ሻይ ሥነ ሥርዓት ውስጥ ጥቅም ላይ የዋለው እንደ matcha ባሉ ቅርጾች ተዘጋጅቷል === ሚዲያ === እ.ኤ.አ. በ 2015 NHK በጃፓን በቴሌቪዥን እይታ ላይ ባደረገው ጥናት 79 በመቶው የጃፓን ቴሌቪዥን በየቀኑ ይመለከታሉ። የጃፓን የቴሌቭዥን ድራማዎች በጃፓን እና በአለም አቀፍ ደረጃ ይታያሉ፤ ሌሎች ታዋቂ ትርኢቶች በተለያዩ ትዕይንቶች፣ አስቂኝ እና የዜና ፕሮግራሞች ዘውጎች ናቸው። እ.ኤ.አ. በ2016 በዓለም ላይ በብዛት ከተሰራጩት የጃፓን ጋዜጦች መካከል ይጠቀሳሉ። ማንጋ በመባል የሚታወቁት የጃፓን ኮሜዲዎች በ20ኛው ክፍለ ዘመን አጋማሽ ላይ የተገነቡ እና በዓለም ዙሪያ ተወዳጅ እየሆኑ መጥተዋል። ከፍተኛ ቁጥር ያላቸው የማንጋ ተከታታዮች የአሜሪካን የኮሚክስ ኢንደስትሪን የሚወዳደሩ የሁሉም ጊዜ በጣም የተሸጡ የኮሚክስ ተከታታይ ጥቂቶቹ ሆነዋል። ጃፓን በዓለም ላይ ካሉት ጥንታዊ እና ትልቁ የፊልም ኢንዱስትሪዎች አንዱ ነው ያለው።የኢሺሮ ሆንዳ ጎዲዚላ የጃፓን ዓለም አቀፍ አዶ ሆነ እና አጠቃላይ የካይጁ ፊልሞችን ንዑስ ዘውግ እንዲሁም በታሪክ ውስጥ ረጅሙ የፊልም ፍራንቻይዝ ፈጠረ። አኒም በመባል የሚታወቁት የጃፓን አኒሜሽን ፊልሞች እና የቴሌቭዥን ተከታታዮች በአብዛኛው በጃፓን ማንጋ ተጽዕኖ ሥር ውለው በዓለም አቀፍ ደረጃ ተወዳጅ እየሆኑ መጥተዋል። እንደ ዘንዶ ኳስ፣ አንድ ቁራጭ፣ ሲመጣ እና ጋኔን ገዳይ ያሉ ብዙ የጃፓን የሚዲያ ፍራንቻዎች ትልቅ ተወዳጅነትን አግኝተዋል፣ እና ከአለም ከፍተኛ ገቢ ከሚያስገኙ የሚዲያ ፍራንቺሶች መካከል ናቸው። ፖክሞን በሁሉም ጊዜያት ከፍተኛ ገቢ ያስገኘ የሚዲያ ፍራንቻይዝ እንደሆነ ይገመታል። {{በየእስያ ውስጥ የሚገኙ አገሮች}} {{መዋቅር-መልክዐምድር}} [[መደብ:ጃፓን|*]] qdhzxnvcjbi0sx3sr2siu0uwrp6623r 0 46004 385972 342349 2025-06-28T21:45:55Z Tuelmana 53793 ስለ ባንዲራ አጭር መግለጫ 385972 wikitext text/x-wiki ብቸኛ ኮከብ በመባል ይታወቃል.(በስፓኒሽ፡ Picopal Julian){{የሰንደቅ ዓላማ መረጃ | የኋላ_ቀለም = #e20e0e| የፅሁፍ_ቀለም = #fff500| የሀገር_ባንዲራ = የቺሌ ሰንደቅ ዓላማ| ሥዕል = Flag of Chile.svg| ምጥጥን = 2:3| የተፈጠረበት_ዓመት = 18 10 1817| የቀለም_ድርድር =| }} =ይዩ= * [[ቺሌ]] * [[የአለም ባንዲራዎች]] * [[ሰንደቅ ዓላማ]] {{የደቡብ አሜሪካ ባንዲራዎች}} {{መዋቅር-ባንዲራዎች}} [[መደብ:ሰንደቅዓላማ]] [[መደብ:ቺሌ]] jsy8i46zl23d74i5wejcb15uexyx7oa 0 54141 385952 385951 2025-06-28T12:18:17Z InternetArchiveBot 35471 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 385952 wikitext text/x-wiki [[ስዕል:Bibliometrics definition.svg|thumb|426x426px]] '''የኢንፎርሜሽን ሳይንስ''' (የመረጃ ጥናቶች በመባልም ይታወቃል) በዋነኛነት በመተንተን፣ በመሰብሰብ፣ በመመደብ፣ በማታለል፣ በማከማቸት፣ በማንሳት፣ በመንቀሳቀስ፣ በማሰራጨት እና በ[[የመረጃ ኅብረተሠብ|መረጃ]] ጥበቃ ላይ የሚያተኩር የ[[ትምህርት]] መስክ ነው።[1] በመስክ ውስጥ እና ከውጪ ያሉ ባለሙያዎች የመረጃ ስርአቶችን የመፍጠር፣ የመተካት፣ የማሻሻል ወይም የመረዳት አላማ በሰዎች፣ በድርጅቶች እና በማናቸውም ነባር የመረጃ ስርዓቶች መካከል ካለው መስተጋብር በተጨማሪ በድርጅቶች ውስጥ የ[[እውቀት]] አተገባበር እና አጠቃቀም ያጠናል። ከታሪክ አኳያ [[የመረጃ ሳይንስ]] (ኢንፎርማቲክስ) ከ[[ኮምፒዩተር ሳይንስ]]፣ ከዳታ ሳይንስ፣ ከ[[ሥነ-ልቦና|ሥነ ልቦና፣]] ከ[[ቴክኖዎሎጂ|ቴክኖሎጂ]]፣ ከቤተመፃህፍት ሳይንስ፣ ከጤና አጠባበቅ እና ከስለላ ኤጀንሲዎች ጋር የተያያዘ ነው።[2] ሆኖም፣ የመረጃ ሳይንስ እንደ አርኪቫል ሳይንስ፣ የግንዛቤ ሳይንስ፣ [[ንግድ]]፣ [[ህግ]]፣ የቋንቋ ሳይንስ፣ ሙዚዮሎጂ፣ አስተዳደር፣ [[ሂሳብ]]፣ [[ፍልስፍና]]፣ የህዝብ ፖሊሲ ​​እና ማህበራዊ ሳይንሶች ያሉ የተለያዩ ዘርፎችን ያካትታል። == መሠረቶች == '''ወሰን እና ቅርብ''' የኢንፎርሜሽን ሳይንስ ችግሮችን ከሚመለከታቸው ባለድርሻ አካላት አንፃር በመረዳት መረጃን እና ሌሎች ቴክኖሎጂዎችን እንደ አስፈላጊነቱ በመተግበር ላይ ያተኩራል። በሌላ አገላለጽ፣ በዚያ ሥርዓት ውስጥ ካሉ የ[[ቴክኖሎጂ]] ክፍሎች ይልቅ በመጀመሪያ የስርዓት ችግሮችን ይፈታል ማለት ነው። በዚህ ረገድ አንድ ሰው የመረጃ ሳይንስን ለቴክኖሎጂ ቆራጥነት ምላሽ አድርጎ ማየት ይችላል, ቴክኖሎጂ "በራሱ ህጎች ያድጋል, የራሱን እምቅ ችሎታ የሚገነዘበው, በሚገኙ ቁሳዊ ሀብቶች እና በገንቢዎቹ ፈጠራ ብቻ የተገደበ ነው. ስለዚህ ሁሉንም ሌሎች የህብረተሰብ ስርአቶችን የሚቆጣጠር እና የሚያሰራጭ ራሱን የቻለ ስርዓት ተደርጎ ይወሰድ።"[3] '''ፍቺዎች''' የመጀመሪያው የታወቀው "የመረጃ ሳይንስ" ቃል አጠቃቀም በ1955 ነበር።[4] የኢንፎርሜሽን ሳይንስ ቀደምት ፍቺ (ወደ 1968 የአሜሪካ ሰነድ ኢንስቲትዩት እራሱን የአሜሪካ የመረጃ ሳይንስ እና ቴክኖሎጂ ማህበር ብሎ የሰየመበት አመት) እንዲህ ይላል። "የኢንፎርሜሽን ሳይንስ የመረጃ ባህሪ እና ባህሪን ፣ የመረጃ ፍሰትን የሚቆጣጠሩ ሀይሎችን እና የመረጃ አያያዝ ዘዴዎችን ለተመቻቸ ተደራሽነት እና አጠቃቀም የሚመረምር ዲሲፕሊን ነው ። አመጣጡን ፣ አሰባሰብን በሚመለከት የእውቀት አካልን ይመለከታል። አደረጃጀት፣ ማከማቻ፣ ሰርስሮ ማውጣት፣ አተረጓጎም፣ ማስተላለፍ፣ መለወጥ እና መረጃን መጠቀም ይህ በተፈጥሮም ሆነ በአርቴፊሻል ሲስተም ውስጥ ያሉ የመረጃ ውክልናዎች ትክክለኛነት፣ የተቀላጠፈ መልእክት ለማስተላለፍ ኮዶችን መጠቀም እና የመረጃ ማቀነባበሪያ መሳሪያዎችን እና ቴክኒኮችን ማጥናትን ያጠቃልላል። እንደ ኮምፒውተር እና የፕሮግራም አወጣጥ ስርዓታቸው፡ ከሂሳብ፣ ከሎጂክ፣ ከቋንቋ፣ ከስነ ልቦና፣ ከኮምፒዩተር ቴክኖሎጂ፣ ከኦፕሬሽን ምርምር፣ ከግራፊክ ጥበብ፣ ከግንኙነት፣ ከማኔጅመንት እና ከሌሎች ተመሳሳይ ዘርፎች የተገኘ እና ተያያዥነት ያለው ኢንተርዲሲፕሊናዊ ሳይንስ ነው። አፕሊኬሽኑን ሳይመለከት ጉዳዩን የሚጠይቅ ንጹህ የሳይንስ ክፍል እና አገልግሎቶችን እና ምርቶችን የሚያዳብር ተግባራዊ ሳይንስ አካል። (ቦርኮ 1968፣ ገጽ 3) [5] '''የመረጃ ፍልስፍና''' የመረጃ ፍልስፍና በ[[ስነ-ልቦና]]፣ በ[[ኮምፒውተር ሳይንስ]]፣ በኢንፎርሜሽን ቴክኖሎጂ እና በ[[ፍልስፍና]] መገናኛ ላይ የሚነሱ ፅንሰ-ሀሳባዊ ጉዳዮችን ያጠናል። ተለዋዋጭ ሁኔታዎችን ፣ አጠቃቀሙን እና ሳይንሶችን እንዲሁም የመረጃ-ንድፈ-ሀሳባዊ እና ስሌት ዘዴዎችን በፍልስፍና ችግሮቹ ላይ ማብራራት እና መተግበርን ጨምሮ የፅንሰ-ሀሳባዊ ተፈጥሮ እና የመረጃ መሰረታዊ መርሆችን መመርመርን ያጠቃልላል።[10] == ሙያዎች == '''የመረጃ ሳይንቲስት''' የኢንፎርሜሽን ሳይንቲስት ግለሰብ ነው፣ ብዙውን ጊዜ ተዛማጅነት ያለው የትምህርት አይነት ዲግሪ ወይም ከፍተኛ የትምህርት ደረጃ ያለው፣ በኢንዱስትሪ ውስጥ ላሉ ሳይንሳዊ እና ቴክኒካል ምርምር ሰራተኞች ወይም መምህራንን እና ተማሪዎችን በአካዳሚ ትምህርት የሚሰጥ መረጃ የሚሰጥ ነው። የኢንደስትሪው *የመረጃ ስፔሻሊስት/ሳይንቲስት* እና የአካዳሚክ መረጃ ርዕሰ ጉዳይ ስፔሻሊስት/ላይብረሪያን በአጠቃላይ ተመሳሳይ የርእሰ-ጉዳይ ዳራ ስልጠና አላቸው፣ነገር ግን የአካዳሚክ ቦታ ያዡ ሁለተኛ ዲግሪ (MLS/MI/MA in IS, e.g.) እንዲይዝ ይጠበቅበታል። ከርዕሰ ጉዳይ ማስተር በተጨማሪ በመረጃ እና በቤተመጻሕፍት ጥናቶች። ርዕሱ በኢንፎርሜሽን ሳይንስ ላይ ምርምር የሚያደርግ ግለሰብንም ይመለከታል። '''የስርዓት ተንታኝ''' የስርዓት ተንታኝ ለአንድ የተወሰነ ፍላጎት የመረጃ ስርዓቶችን በመፍጠር፣ በመንደፍ እና በማሻሻል ላይ ይሰራል። ብዙ ጊዜ የስርዓት ተንታኞች በድርጅቱ (ዎች) ውስጥ ቅልጥፍናን እና [[ምርታማነት]]ን ለማሻሻል ድርጅታዊ ሂደቶችን እና መረጃን የማግኘት ቴክኒኮችን ለመገምገም እና ለመተግበር ከአንድ ወይም ከዚያ በላይ ከሆኑ ንግዶች ጋር ይሰራሉ። '''የመረጃ ባለሙያ''' የመረጃ ባለሙያ ማለት መረጃን የሚጠብቅ፣ የሚያደራጅ እና የሚያሰራጭ ግለሰብ ነው። የመረጃ ባለሙያዎች የተቀዳ እውቀትን በማደራጀት እና በማንሳት የተካኑ ናቸው። በተለምዶ ሥራቸው ከሕትመት ዕቃዎች ጋር ነው, ነገር ግን እነዚህ ችሎታዎች በኤሌክትሮኒክስ, ምስላዊ, ኦዲዮ እና ዲጂታል ቁሳቁሶች እየጨመሩ መጥተዋል. የመረጃ ባለሙያዎች በተለያዩ የህዝብ፣ የግል፣ ለትርፍ ያልተቋቋሙ እና የትምህርት ተቋማት ውስጥ ይሰራሉ። የመረጃ ባለሙያዎችም በድርጅታዊ እና በኢንዱስትሪ ሁኔታዎች ውስጥ ሊገኙ ይችላሉ. የስርዓት ንድፍ እና ልማት እና የስርዓት ትንተና የሚያካትቱ ሚናዎችን ማከናወን። == ታሪክ == '''ቀደምት ጅምር''' የኢንፎርሜሽን ሳይንስ መረጃን መሰብሰብ፣ መመደብ፣ ማጭበርበር፣ ማከማቻ፣ ሰርስሮ ማውጣት እና ማሰራጨት በማጥናት የሰው ልጅ የ[[እውቀት]] ክምችት ውስጥ ነው። የመረጃ ትንተና የተካሄደው ቢያንስ በአሦር ኢምፓየር ዘመን ባሁኑ ጊዜ [[ቤተ መጻሕፍት]] እና መዛግብት በመባል የሚታወቁት የ[[ባህል]] ማስቀመጫዎች ብቅ እያሉ ነው።[14] በተቋም ደረጃ የኢንፎርሜሽን ሳይንስ በ19ኛው ክፍለ ዘመን ከሌሎች በርካታ የማህበራዊ ሳይንስ ዘርፎች ጋር ብቅ አለ። እንደ ሳይንስ ግን በሳይንስ [[ታሪክ]] ውስጥ ተቋማዊ ሥረ መሰረቱን ያገኘው በ1665 በሮያል ሶሳይቲ ([[ለንደን|ሎንዶን]]) የ[[ፍልስፍና]] ግብይቶች የመጀመሪያ እትሞችን ባጠቃላይ እንደ መጀመሪያው ሳይንሳዊ መጽሔት ከታተመ ጀምሮ ነው። የሳይንስ ተቋማዊነት በ [[18ኛው ምዕተ ዓመት|18 ኛው ክፍለ ዘመን]] ውስጥ ተከስቷል. እ.ኤ.አ. በ1731 [[ቤንጃሚን ፍራንክሊን]] በሕዝባዊ ዜጎች ቡድን ባለቤትነት የተያዘውን የ[[ፊላዴልፊያ]] ላይብረሪ ካምፓኒ አቋቋመ፣ እሱም በፍጥነት ከመጻሕፍት ግዛት አልፎ የሳይንሳዊ ሙከራ ማዕከል የሆነው እና የህዝብ ሳይንሳዊ ሙከራዎችን ያቀረበ።[15] ] ቤንጃሚን ፍራንክሊን በ[[ማሣቹሰትስ|ማሳቹሴትስ]] ከተማ ለሁሉም በነጻ እንዲገኝ ድምጽ የሰጠችውን የመፅሃፍ ስብስብ በ[[ማሣቹሰትስ|ማሳቹሴትስ]] ላይ ኢንቨስት አድርጓል።[16] አካዳሚ ደ ቺሩርጊያ ([[ፓሪስ]]) በ1736 የመጀመሪያው የ[[ሕክምና]] መጽሔት ተብሎ የሚታሰበውን Memoires pour les Chirurgiens አሳተመ። በሮያል ሶሳይቲ ([[ለንደን|ሎንዶን]]) ላይ የተቀረጸው የ[[አሜሪካ]] የፍልስፍና ማህበር በ1743 በ[[ፊላዴልፊያ|ፊላደልፊያ]] ተቋቋመ። እንደ ሌሎች በርካታ ሳይንሳዊ መጽሔቶች እና ማህበረሰቦች ተመስርተው፣ አሎይስ ሴኔፌልደር በ1796 በ[[ጀርመን]] ውስጥ በጅምላ ማተሚያ ስራ ላይ የሚውል የሊቶግራፊን ፅንሰ-ሀሳብ አዳብረዋል። == ማህበራዊ ሚዲያ በሰዎች እና በኢንዱስትሪ ላይ የሚያሳድረው ተጽዕኖ == የማህበራዊ ሚዲያ ኔትወርኮች ብዙ ጊዜ ወይም ባህላዊ የመረጃ ስርጭት መዳረሻ ላላቸው ሰዎች ክፍት የመረጃ አካባቢን ይሰጣሉ፣ "[26] የማህበራዊ ሚዲያ ውህደት እንደ የመዳረሻ ነጥብ ለተጠቃሚዎች እና አቅራቢዎች በጣም ጠቃሚ እና ሁለገብ ጠቃሚ መሳሪያ ነው። ሁሉም ዋና ዋና የዜና አቅራቢዎች ታይነት እና እንደ [[ፌስቡክ]] እና [[ትዊተር]] ባሉ አውታረ መረቦች በኩል የተመልካቾችን ስፋት ከፍ በማድረግ የመድረሻ ነጥብ አላቸው። በማህበራዊ ሚዲያ ሰዎች መረጃን በሚያውቁት ሰዎች ይመራሉ ወይም ይሰጣሉ። "በ...ይዘት ላይ ማጋራት፣ ላይክ እና አስተያየት የመስጠት" [28] መቻል ተደራሽነቱን ከባህላዊ ዘዴዎች የበለጠ እና ሰፊ ያደርገዋል። ሰዎች ከመረጃ ጋር መገናኘት ይወዳሉ፣ የሚያውቋቸውን ሰዎች በእውቀት ክበባቸው ውስጥ ማካተት ያስደስታቸዋል። በማህበራዊ ሚዲያ ማጋራት በጣም ተደማጭነት ስላለው አሳታሚዎች ስኬታማ ለመሆን ከፈለጉ "በጥሩ መጫወት" አለባቸው። ምንም እንኳን ሁለቱንም የተጠቃሚ መሰረት ተሞክሮዎች ለማሻሻል ብዙ ጊዜ ለአሳታሚዎች እና ፌስቡክ "አዲስ ይዘትን ማጋራት፣ ማስተዋወቅ እና ይፋ ማድረግ"[28] በጋራ ይጠቅማል። የብዙዎች አስተያየት ተጽእኖ ሊታሰብ በማይቻል መንገድ ሊሰራጭ ይችላል. ማህበራዊ ሚዲያ በቀላሉ ለመማር እና በመሳሪያዎች ተደራሽነት መስተጋብር ይፈቅዳል። ዎል ስትሪት ጆርናል በፌስቡክ በኩል መተግበሪያን ያቀርባል፣ እና ዋሽንግተን ፖስት አንድ እርምጃ ወደ ፊት ሄዶ በ6 ወራት ውስጥ በ19.5 ሚሊዮን ተጠቃሚዎች የወረደ ራሱን የቻለ ማህበራዊ መተግበሪያ ያቀርባል፣ መረጃ. == የምርምር ዘርፎች እና መተግበሪያዎች == የኢንፎርሜሽን ሳይንስ የሚመረምረው እና የሚያዳብርባቸው የሚከተሉት ዘርፎች ናቸው። '''የመረጃ ተደራሽነት''' የመረጃ ተደራሽነት የኢንፎርማቲክስ፣ የኢንፎርሜሽን ሳይንስ፣ የኢንፎርሜሽን ደህንነት፣ የቋንቋ ቴክኖሎጂ እና የ[[ኮምፒውተር ሳይንስ]] መገናኛ ላይ የምርምር መስክ ነው። የመረጃ ተደራሽነት [[ጥናት]] ዓላማዎች ብዙ እና ያልተጠቀሙ መረጃዎችን በራስ ሰር ማቀናበር እና የተጠቃሚዎችን ተደራሽነት ቀላል ማድረግ ነው። መብቶችን ስለመስጠት እና ያልተፈቀዱ ተጠቃሚዎችን መዳረሻ ስለመገደብስ? የተደራሽነት መጠን ለመረጃው በተሰጠው የማረጋገጫ ደረጃ መገለጽ አለበት። ተፈፃሚነት ያላቸው ቴክኖሎጂዎች መረጃን ማግኘት፣ የጽሑፍ ማዕድን ማውጣት፣ የጽሑፍ ማረም፣ የማሽን ትርጉም እና የጽሑፍ ምድብ ያካትታሉ። በውይይት ውስጥ፣ የመረጃ ተደራሽነት ብዙውን ጊዜ የነጻ እና የተዘጋ ወይም የህዝብ የመረጃ ተደራሽነት መድንን በሚመለከት ይገለጻል እና በቅጂ መብት፣ በፓተንት [[ሕግ|ህግ]] እና በህዝባዊ አገልግሎት ላይ በሚደረጉ ውይይቶች ይነሳል። የህዝብ ቤተ መፃህፍት የመረጃ ማረጋገጫ [[እውቀት]]ን ለመስጠት ግብዓቶችን ይፈልጋሉ። '''መረጃ መፈለግ''' መረጃ መፈለግ በ[[ሰው]] እና በ[[ቴክኖዎሎጂ|ቴክኖሎጂ]] ሁኔታዎች ውስጥ መረጃን ለማግኘት የመሞከር ሂደት ወይም እንቅስቃሴ ነው። መረጃ መፈለግ ከመረጃ ማግኛ (IR) ጋር የተያያዘ ነው ነገር ግን የተለየ ነው። ብዙ የቤተ-መጻህፍት እና የመረጃ ሳይንስ (LIS) ምርምር በተለያዩ የሙያ ስራዎች መስክ ውስጥ ባሉ ባለሙያዎች መረጃ ፍለጋ ልምዶች ላይ ያተኮረ ነው. የቤተ-መጻህፍት ባለሙያዎች፣[35] ምሁራን፣[36] የህክምና ባለሙያዎች፣ [37] መሐንዲሶች [38] እና ጠበቆች [39] (ሌሎችም መካከል) መረጃ የመፈለግ ባህሪ ላይ ጥናቶች ተካሂደዋል። አብዛኛው ይህ ጥናት በሌኪ፣ ፔትግሪው (አሁን ፊሸር) እና ሲልቫን በ1996 የኤልአይኤስን ስነ-ጽሁፍ (እንዲሁም የሌሎች አካዳሚያዊ መስኮች ስነ-ጽሁፍ) የባለሙያዎችን መረጃ በመፈለግ ላይ ሰፊ ግምገማ ባደረጉት ስራ ላይ ተወስዷል። '''የእውቀት ውክልና እና ምክንያታዊነት''' የእውቀት ውክልና (KR) እውቀትን በምልክቶች ውስጥ ለመወከል የታለመ የሰው ሰራሽ ኢንተለጀንስ ጥናት አካባቢ ሲሆን ከእነዚህ የ[[እውቀት]] ክፍሎች መረዳትን ለማመቻቸት እና አዳዲስ የእውቀት ክፍሎችን መፍጠር። KR ከስር የእውቀት ሞዴል ወይም የእውቀት መሰረት ስርዓት (KBS) እንደ የትርጉም አውታረመረብ ነጻ እንዲሆን ማድረግ ይቻላል።[42]የ[[እውቀት]] ውክልና (KR) ምርምር እንዴት በትክክል እና በትክክል ማመዛዘን እንደሚቻል እና በእውቀት ጎራ ውስጥ ያሉ የእውነታዎችን ስብስብ ለመወከል የምልክት ስብስቦችን እንዴት መጠቀም እንደሚቻል ላይ ትንተናን ያካትታል። የምልክት መዝገበ ቃላት እና የአመክንዮ ስርዓት አንድ ላይ ተጣምረው በKR ውስጥ ስላሉት ንጥረ ነገሮች ግምቶችን ለማስቻል አዲስ የKR ዓረፍተ ነገሮችን ለመፍጠር። አመክንዮ የማመዛዘን ተግባራት በKR ስርዓት ውስጥ ባሉ ምልክቶች ላይ እንዴት መተግበር እንዳለባቸው መደበኛ ትርጓሜዎችን ለማቅረብ ይጠቅማል። አመክንዮ ኦፕሬተሮች እንዴት እውቀቱን እንደሚያስኬዱ እና እንደሚያሻሽሉ ለመግለጽ ጥቅም ላይ ይውላል። የኦፕሬተሮች እና ኦፕሬሽኖች ምሳሌዎች፣ አሉታዊነት፣ ትስስር፣ ተውላጠ-ቃላት፣ ቅጽሎች፣ ኳንቲፊየሮች እና ሞዳል ኦፕሬተሮችን ያካትታሉ። [[ስነ አምክንዮ|አመክንዮ]]ው የትርጓሜ ቲዎሪ ነው። እነዚህ ንጥረ ነገሮች-ምልክቶች፣ ኦፕሬተሮች እና የትርጓሜ ፅንሰ-ሀሳብ በKR ውስጥ የምልክቶችን ቅደም ተከተል የሚሰጡ ናቸው። == ዋቢዎች == # Stock, W.G., & Stock, M. (2013) https://books.google.com/books?id=d1PnBQAAQBAJ&q=%22information+science%22 Berlin, Boston, MA: De Gruyter Saur. # Yan, Xue-Shan (2011-07-23) https://doi.org/10.3390%2Finfo2030510 ''Information''. '''2''' (3): 510–527. https://doi.org/10.3390%2Finfo2030510 # https://web.archive.org/web/20111112233108/http://pespmc1.vub.ac.be/ASC/TECHNO_DETER.html Principia Cibernetica Web. Archived from http://pespmc1.vub.ac.be/ASC/Techno_deter.html {{Wayback|url=http://pespmc1.vub.ac.be/ASC/Techno_deter.html |date=20111112233108 }} on 2011-11-12. Retrieved 2011-11-28. # https://www.merriam-webster.com/dictionary/information%20science ''www.merriam-webster.com''. Archived from the original on 2017-09-25. Retrieved 2017-09-25. # Borko, H. (1968). Information science: What is it? ''American Documentation'' 19(1), 3¬5. # Luciano Floridi, http://www.blackwellpublishing.com/pci/downloads/introduction.pdf {{Wayback|url=http://www.blackwellpublishing.com/pci/downloads/introduction.pdf |date=20121009171740 }} 2012-03-16 at the https://en.wikipedia.org/wiki/Wayback_Machine ''Metaphilosophy'', 2002, (33), 1/2 # Garshol, L. M. (2004)https://web.archive.org/web/20081017174807/http://www.ontopia.net/topicmaps/materials/tm-vs-thesauri.html#N773 ''Archived from'' http://www.ontopia.net/topicmaps/materials/tm-vs-thesauri.html#N773 ''on 17 October 2008. Retrieved 13 October 2008.'' # https://en.wikipedia.org/wiki/Tom_Gruber (June 1993). http://tomgruber.org/writing/ontolingua-kaj-1993.pdf https://en.wikipedia.org/wiki/Knowledge_Acquisition'''5''' (2): 199–220 https://en.wikipedia.org/wiki/CiteSeerX_(identifier) https://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/summary?doi=10.1.1.101.7493 from the original on 2008-12-17. Retrieved 2012-04-29. # Arvidsson, F.; Flycht-Eriksson, A.https://web.archive.org/web/20081217030507/http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }} Archived from http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf<nowiki/>PDF) on 17 December 2008. Retrieved 26 November 2008 # Reichman, F. (1961). Notched Cards. In R. Shaw (Ed.), The state of the library art (Volume 4, Part 1, pp. 11–55). New Brunswick, NJ: Rutgers, The State University, Graduate School of Library Service # Emard, J. P. (1976). "An information science chronology in perspective". ''Bulletin of the American Society for Information Science''. '''2''' (8): 51–56. # Smith, E. S. (1993). "On the shoulders of giants: From Boole to Shannon to Taube: The origins and development of computerized information from the mid-19th century to the present". ''Information Technology and Libraries''. '''12''' (2): 217–226. # Skolnik, H (1976). "Milestones in chemical information science: Award symposium on contributions of the Division of Chemical Literature (Information) to the Chemical Society". ''Journal of Chemical Information and Computer Sciences''. '''16''' (4): 187–193. https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1021%2Fci60008a001 == ምንጮች == * Borko, H. (1968)."የመረጃ ሳይንስ: ምንድን ነው?". የአሜሪካ ሰነድ. ዊሊ. 19 (1)፡ 3–5.https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1002%2Fasi.5090190103 https://en.wikipedia.org/wiki/ISSN_(identifier) https://www.worldcat.org/issn/0096-946X * Leckie, Gloria J.; Pettigrew, Karen E.; Sylvain, Christian (1996).https://semanticscholar.org/paper/4a6306d8d099966ffde9f3a0e4d11272727be601''Library Quarterly''. '''66''' (2): 161–193.https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1086%2F602864 * Wark, McKenzie (1997). ''The Virtual Republic''. Allen & Unwin, St Leonards * Wilkinson, Margaret A (2001). "ችግርን ለመፍታት በጠበቆች የሚጠቀሙባቸው የመረጃ ምንጮች፡ ተጨባጭ ዳሰሳ". ''Library & Information Science Research''. '''23''' (3): 257–276 https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1016%2Fs0740-8188%2801%2900082-2 https://en.wikipedia.org/wiki/S2CID_(identifier) https://api.semanticscholar.org/CorpusID:59067811 == ተጨማሪ ንባብ == * Khosrow-Pour, Mehdi (2005-03-22). የመረጃ ሳይንስ እና ቴክኖሎጂ ኢንሳይክሎፔዲያ. የሃሳብ ቡድን ማጣቀሻ. https://en.wikipedia.org/wiki/ISBN_(identifier) https://en.wikipedia.org/wiki/Special:BookSources/978-1-59140-553-5 == ውጫዊ አገናኞች == * https://www.asist.org/ "በኢንፎርሜሽን ሳይንስ ልምምድ እና በምርምር መካከል ያለውን ልዩነት የሚያጠናቅቅ የባለሙያ ማህበር። ASIS & T አባላት የኢንፎርሜሽን ሳይንስ፣ ኮምፒውተር ሳይንስ፣ ሊንጉስቲክስ፣ አስተዳደር፣ ላይብረሪያንሺፕ፣ ምህንድስና፣ የውሂብ ሳይንስ፣ የመረጃ አርክቴክቸር፣ ህግ፣ ህክምና፣ ኬሚስትሪ፣ ትምህርት እና ተዛማጅ ጉዳዮችን ይወክላሉ። ቴክኖሎጂ". * https://www.ischools.org/ * http://www.success.co.il/is/index.html * http://jis.sagepub.com/ * http://dlist.sir.arizona.edu/ * https://web.archive.org/web/20120521123701/http://www.mesc.usgs.gov/ISB/Science.asp * https://web.archive.org/web/20110319220648/http://www.twu.edu/library/Nitecki/ * https://web.archive.org/web/20110319220648/http://www.twu.edu/library/Nitecki/ * https://web.archive.org/web/20110221054829/http://gseis.ucla.edu/faculty/bates/articles/Berkeley.html * http://www.libsci.sc.edu/bob/istchron/ISCNET/ISCHRON.HTM {{Wayback|url=http://www.libsci.sc.edu/bob/istchron/ISCNET/ISCHRON.HTM |date=20110514235219 }} * https://web.archive.org/web/20140605070024/http://libres.curtin.edu.au/ * https://en.wikipedia.org/wiki/Shared_decision-making nbq36rqu7a1nbdw2be16iv09q5ly3nx 385966 385952 2025-06-28T14:28:05Z InternetArchiveBot 35471 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 385966 wikitext text/x-wiki [[ስዕል:Bibliometrics definition.svg|thumb|426x426px]] '''የኢንፎርሜሽን ሳይንስ''' (የመረጃ ጥናቶች በመባልም ይታወቃል) በዋነኛነት በመተንተን፣ በመሰብሰብ፣ በመመደብ፣ በማታለል፣ በማከማቸት፣ በማንሳት፣ በመንቀሳቀስ፣ በማሰራጨት እና በ[[የመረጃ ኅብረተሠብ|መረጃ]] ጥበቃ ላይ የሚያተኩር የ[[ትምህርት]] መስክ ነው።[1] በመስክ ውስጥ እና ከውጪ ያሉ ባለሙያዎች የመረጃ ስርአቶችን የመፍጠር፣ የመተካት፣ የማሻሻል ወይም የመረዳት አላማ በሰዎች፣ በድርጅቶች እና በማናቸውም ነባር የመረጃ ስርዓቶች መካከል ካለው መስተጋብር በተጨማሪ በድርጅቶች ውስጥ የ[[እውቀት]] አተገባበር እና አጠቃቀም ያጠናል። ከታሪክ አኳያ [[የመረጃ ሳይንስ]] (ኢንፎርማቲክስ) ከ[[ኮምፒዩተር ሳይንስ]]፣ ከዳታ ሳይንስ፣ ከ[[ሥነ-ልቦና|ሥነ ልቦና፣]] ከ[[ቴክኖዎሎጂ|ቴክኖሎጂ]]፣ ከቤተመፃህፍት ሳይንስ፣ ከጤና አጠባበቅ እና ከስለላ ኤጀንሲዎች ጋር የተያያዘ ነው።[2] ሆኖም፣ የመረጃ ሳይንስ እንደ አርኪቫል ሳይንስ፣ የግንዛቤ ሳይንስ፣ [[ንግድ]]፣ [[ህግ]]፣ የቋንቋ ሳይንስ፣ ሙዚዮሎጂ፣ አስተዳደር፣ [[ሂሳብ]]፣ [[ፍልስፍና]]፣ የህዝብ ፖሊሲ ​​እና ማህበራዊ ሳይንሶች ያሉ የተለያዩ ዘርፎችን ያካትታል። == መሠረቶች == '''ወሰን እና ቅርብ''' የኢንፎርሜሽን ሳይንስ ችግሮችን ከሚመለከታቸው ባለድርሻ አካላት አንፃር በመረዳት መረጃን እና ሌሎች ቴክኖሎጂዎችን እንደ አስፈላጊነቱ በመተግበር ላይ ያተኩራል። በሌላ አገላለጽ፣ በዚያ ሥርዓት ውስጥ ካሉ የ[[ቴክኖሎጂ]] ክፍሎች ይልቅ በመጀመሪያ የስርዓት ችግሮችን ይፈታል ማለት ነው። በዚህ ረገድ አንድ ሰው የመረጃ ሳይንስን ለቴክኖሎጂ ቆራጥነት ምላሽ አድርጎ ማየት ይችላል, ቴክኖሎጂ "በራሱ ህጎች ያድጋል, የራሱን እምቅ ችሎታ የሚገነዘበው, በሚገኙ ቁሳዊ ሀብቶች እና በገንቢዎቹ ፈጠራ ብቻ የተገደበ ነው. ስለዚህ ሁሉንም ሌሎች የህብረተሰብ ስርአቶችን የሚቆጣጠር እና የሚያሰራጭ ራሱን የቻለ ስርዓት ተደርጎ ይወሰድ።"[3] '''ፍቺዎች''' የመጀመሪያው የታወቀው "የመረጃ ሳይንስ" ቃል አጠቃቀም በ1955 ነበር።[4] የኢንፎርሜሽን ሳይንስ ቀደምት ፍቺ (ወደ 1968 የአሜሪካ ሰነድ ኢንስቲትዩት እራሱን የአሜሪካ የመረጃ ሳይንስ እና ቴክኖሎጂ ማህበር ብሎ የሰየመበት አመት) እንዲህ ይላል። "የኢንፎርሜሽን ሳይንስ የመረጃ ባህሪ እና ባህሪን ፣ የመረጃ ፍሰትን የሚቆጣጠሩ ሀይሎችን እና የመረጃ አያያዝ ዘዴዎችን ለተመቻቸ ተደራሽነት እና አጠቃቀም የሚመረምር ዲሲፕሊን ነው ። አመጣጡን ፣ አሰባሰብን በሚመለከት የእውቀት አካልን ይመለከታል። አደረጃጀት፣ ማከማቻ፣ ሰርስሮ ማውጣት፣ አተረጓጎም፣ ማስተላለፍ፣ መለወጥ እና መረጃን መጠቀም ይህ በተፈጥሮም ሆነ በአርቴፊሻል ሲስተም ውስጥ ያሉ የመረጃ ውክልናዎች ትክክለኛነት፣ የተቀላጠፈ መልእክት ለማስተላለፍ ኮዶችን መጠቀም እና የመረጃ ማቀነባበሪያ መሳሪያዎችን እና ቴክኒኮችን ማጥናትን ያጠቃልላል። እንደ ኮምፒውተር እና የፕሮግራም አወጣጥ ስርዓታቸው፡ ከሂሳብ፣ ከሎጂክ፣ ከቋንቋ፣ ከስነ ልቦና፣ ከኮምፒዩተር ቴክኖሎጂ፣ ከኦፕሬሽን ምርምር፣ ከግራፊክ ጥበብ፣ ከግንኙነት፣ ከማኔጅመንት እና ከሌሎች ተመሳሳይ ዘርፎች የተገኘ እና ተያያዥነት ያለው ኢንተርዲሲፕሊናዊ ሳይንስ ነው። አፕሊኬሽኑን ሳይመለከት ጉዳዩን የሚጠይቅ ንጹህ የሳይንስ ክፍል እና አገልግሎቶችን እና ምርቶችን የሚያዳብር ተግባራዊ ሳይንስ አካል። (ቦርኮ 1968፣ ገጽ 3) [5] '''የመረጃ ፍልስፍና''' የመረጃ ፍልስፍና በ[[ስነ-ልቦና]]፣ በ[[ኮምፒውተር ሳይንስ]]፣ በኢንፎርሜሽን ቴክኖሎጂ እና በ[[ፍልስፍና]] መገናኛ ላይ የሚነሱ ፅንሰ-ሀሳባዊ ጉዳዮችን ያጠናል። ተለዋዋጭ ሁኔታዎችን ፣ አጠቃቀሙን እና ሳይንሶችን እንዲሁም የመረጃ-ንድፈ-ሀሳባዊ እና ስሌት ዘዴዎችን በፍልስፍና ችግሮቹ ላይ ማብራራት እና መተግበርን ጨምሮ የፅንሰ-ሀሳባዊ ተፈጥሮ እና የመረጃ መሰረታዊ መርሆችን መመርመርን ያጠቃልላል።[10] == ሙያዎች == '''የመረጃ ሳይንቲስት''' የኢንፎርሜሽን ሳይንቲስት ግለሰብ ነው፣ ብዙውን ጊዜ ተዛማጅነት ያለው የትምህርት አይነት ዲግሪ ወይም ከፍተኛ የትምህርት ደረጃ ያለው፣ በኢንዱስትሪ ውስጥ ላሉ ሳይንሳዊ እና ቴክኒካል ምርምር ሰራተኞች ወይም መምህራንን እና ተማሪዎችን በአካዳሚ ትምህርት የሚሰጥ መረጃ የሚሰጥ ነው። የኢንደስትሪው *የመረጃ ስፔሻሊስት/ሳይንቲስት* እና የአካዳሚክ መረጃ ርዕሰ ጉዳይ ስፔሻሊስት/ላይብረሪያን በአጠቃላይ ተመሳሳይ የርእሰ-ጉዳይ ዳራ ስልጠና አላቸው፣ነገር ግን የአካዳሚክ ቦታ ያዡ ሁለተኛ ዲግሪ (MLS/MI/MA in IS, e.g.) እንዲይዝ ይጠበቅበታል። ከርዕሰ ጉዳይ ማስተር በተጨማሪ በመረጃ እና በቤተመጻሕፍት ጥናቶች። ርዕሱ በኢንፎርሜሽን ሳይንስ ላይ ምርምር የሚያደርግ ግለሰብንም ይመለከታል። '''የስርዓት ተንታኝ''' የስርዓት ተንታኝ ለአንድ የተወሰነ ፍላጎት የመረጃ ስርዓቶችን በመፍጠር፣ በመንደፍ እና በማሻሻል ላይ ይሰራል። ብዙ ጊዜ የስርዓት ተንታኞች በድርጅቱ (ዎች) ውስጥ ቅልጥፍናን እና [[ምርታማነት]]ን ለማሻሻል ድርጅታዊ ሂደቶችን እና መረጃን የማግኘት ቴክኒኮችን ለመገምገም እና ለመተግበር ከአንድ ወይም ከዚያ በላይ ከሆኑ ንግዶች ጋር ይሰራሉ። '''የመረጃ ባለሙያ''' የመረጃ ባለሙያ ማለት መረጃን የሚጠብቅ፣ የሚያደራጅ እና የሚያሰራጭ ግለሰብ ነው። የመረጃ ባለሙያዎች የተቀዳ እውቀትን በማደራጀት እና በማንሳት የተካኑ ናቸው። በተለምዶ ሥራቸው ከሕትመት ዕቃዎች ጋር ነው, ነገር ግን እነዚህ ችሎታዎች በኤሌክትሮኒክስ, ምስላዊ, ኦዲዮ እና ዲጂታል ቁሳቁሶች እየጨመሩ መጥተዋል. የመረጃ ባለሙያዎች በተለያዩ የህዝብ፣ የግል፣ ለትርፍ ያልተቋቋሙ እና የትምህርት ተቋማት ውስጥ ይሰራሉ። የመረጃ ባለሙያዎችም በድርጅታዊ እና በኢንዱስትሪ ሁኔታዎች ውስጥ ሊገኙ ይችላሉ. የስርዓት ንድፍ እና ልማት እና የስርዓት ትንተና የሚያካትቱ ሚናዎችን ማከናወን። == ታሪክ == '''ቀደምት ጅምር''' የኢንፎርሜሽን ሳይንስ መረጃን መሰብሰብ፣ መመደብ፣ ማጭበርበር፣ ማከማቻ፣ ሰርስሮ ማውጣት እና ማሰራጨት በማጥናት የሰው ልጅ የ[[እውቀት]] ክምችት ውስጥ ነው። የመረጃ ትንተና የተካሄደው ቢያንስ በአሦር ኢምፓየር ዘመን ባሁኑ ጊዜ [[ቤተ መጻሕፍት]] እና መዛግብት በመባል የሚታወቁት የ[[ባህል]] ማስቀመጫዎች ብቅ እያሉ ነው።[14] በተቋም ደረጃ የኢንፎርሜሽን ሳይንስ በ19ኛው ክፍለ ዘመን ከሌሎች በርካታ የማህበራዊ ሳይንስ ዘርፎች ጋር ብቅ አለ። እንደ ሳይንስ ግን በሳይንስ [[ታሪክ]] ውስጥ ተቋማዊ ሥረ መሰረቱን ያገኘው በ1665 በሮያል ሶሳይቲ ([[ለንደን|ሎንዶን]]) የ[[ፍልስፍና]] ግብይቶች የመጀመሪያ እትሞችን ባጠቃላይ እንደ መጀመሪያው ሳይንሳዊ መጽሔት ከታተመ ጀምሮ ነው። የሳይንስ ተቋማዊነት በ [[18ኛው ምዕተ ዓመት|18 ኛው ክፍለ ዘመን]] ውስጥ ተከስቷል. እ.ኤ.አ. በ1731 [[ቤንጃሚን ፍራንክሊን]] በሕዝባዊ ዜጎች ቡድን ባለቤትነት የተያዘውን የ[[ፊላዴልፊያ]] ላይብረሪ ካምፓኒ አቋቋመ፣ እሱም በፍጥነት ከመጻሕፍት ግዛት አልፎ የሳይንሳዊ ሙከራ ማዕከል የሆነው እና የህዝብ ሳይንሳዊ ሙከራዎችን ያቀረበ።[15] ] ቤንጃሚን ፍራንክሊን በ[[ማሣቹሰትስ|ማሳቹሴትስ]] ከተማ ለሁሉም በነጻ እንዲገኝ ድምጽ የሰጠችውን የመፅሃፍ ስብስብ በ[[ማሣቹሰትስ|ማሳቹሴትስ]] ላይ ኢንቨስት አድርጓል።[16] አካዳሚ ደ ቺሩርጊያ ([[ፓሪስ]]) በ1736 የመጀመሪያው የ[[ሕክምና]] መጽሔት ተብሎ የሚታሰበውን Memoires pour les Chirurgiens አሳተመ። በሮያል ሶሳይቲ ([[ለንደን|ሎንዶን]]) ላይ የተቀረጸው የ[[አሜሪካ]] የፍልስፍና ማህበር በ1743 በ[[ፊላዴልፊያ|ፊላደልፊያ]] ተቋቋመ። እንደ ሌሎች በርካታ ሳይንሳዊ መጽሔቶች እና ማህበረሰቦች ተመስርተው፣ አሎይስ ሴኔፌልደር በ1796 በ[[ጀርመን]] ውስጥ በጅምላ ማተሚያ ስራ ላይ የሚውል የሊቶግራፊን ፅንሰ-ሀሳብ አዳብረዋል። == ማህበራዊ ሚዲያ በሰዎች እና በኢንዱስትሪ ላይ የሚያሳድረው ተጽዕኖ == የማህበራዊ ሚዲያ ኔትወርኮች ብዙ ጊዜ ወይም ባህላዊ የመረጃ ስርጭት መዳረሻ ላላቸው ሰዎች ክፍት የመረጃ አካባቢን ይሰጣሉ፣ "[26] የማህበራዊ ሚዲያ ውህደት እንደ የመዳረሻ ነጥብ ለተጠቃሚዎች እና አቅራቢዎች በጣም ጠቃሚ እና ሁለገብ ጠቃሚ መሳሪያ ነው። ሁሉም ዋና ዋና የዜና አቅራቢዎች ታይነት እና እንደ [[ፌስቡክ]] እና [[ትዊተር]] ባሉ አውታረ መረቦች በኩል የተመልካቾችን ስፋት ከፍ በማድረግ የመድረሻ ነጥብ አላቸው። በማህበራዊ ሚዲያ ሰዎች መረጃን በሚያውቁት ሰዎች ይመራሉ ወይም ይሰጣሉ። "በ...ይዘት ላይ ማጋራት፣ ላይክ እና አስተያየት የመስጠት" [28] መቻል ተደራሽነቱን ከባህላዊ ዘዴዎች የበለጠ እና ሰፊ ያደርገዋል። ሰዎች ከመረጃ ጋር መገናኘት ይወዳሉ፣ የሚያውቋቸውን ሰዎች በእውቀት ክበባቸው ውስጥ ማካተት ያስደስታቸዋል። በማህበራዊ ሚዲያ ማጋራት በጣም ተደማጭነት ስላለው አሳታሚዎች ስኬታማ ለመሆን ከፈለጉ "በጥሩ መጫወት" አለባቸው። ምንም እንኳን ሁለቱንም የተጠቃሚ መሰረት ተሞክሮዎች ለማሻሻል ብዙ ጊዜ ለአሳታሚዎች እና ፌስቡክ "አዲስ ይዘትን ማጋራት፣ ማስተዋወቅ እና ይፋ ማድረግ"[28] በጋራ ይጠቅማል። የብዙዎች አስተያየት ተጽእኖ ሊታሰብ በማይቻል መንገድ ሊሰራጭ ይችላል. ማህበራዊ ሚዲያ በቀላሉ ለመማር እና በመሳሪያዎች ተደራሽነት መስተጋብር ይፈቅዳል። ዎል ስትሪት ጆርናል በፌስቡክ በኩል መተግበሪያን ያቀርባል፣ እና ዋሽንግተን ፖስት አንድ እርምጃ ወደ ፊት ሄዶ በ6 ወራት ውስጥ በ19.5 ሚሊዮን ተጠቃሚዎች የወረደ ራሱን የቻለ ማህበራዊ መተግበሪያ ያቀርባል፣ መረጃ. == የምርምር ዘርፎች እና መተግበሪያዎች == የኢንፎርሜሽን ሳይንስ የሚመረምረው እና የሚያዳብርባቸው የሚከተሉት ዘርፎች ናቸው። '''የመረጃ ተደራሽነት''' የመረጃ ተደራሽነት የኢንፎርማቲክስ፣ የኢንፎርሜሽን ሳይንስ፣ የኢንፎርሜሽን ደህንነት፣ የቋንቋ ቴክኖሎጂ እና የ[[ኮምፒውተር ሳይንስ]] መገናኛ ላይ የምርምር መስክ ነው። የመረጃ ተደራሽነት [[ጥናት]] ዓላማዎች ብዙ እና ያልተጠቀሙ መረጃዎችን በራስ ሰር ማቀናበር እና የተጠቃሚዎችን ተደራሽነት ቀላል ማድረግ ነው። መብቶችን ስለመስጠት እና ያልተፈቀዱ ተጠቃሚዎችን መዳረሻ ስለመገደብስ? የተደራሽነት መጠን ለመረጃው በተሰጠው የማረጋገጫ ደረጃ መገለጽ አለበት። ተፈፃሚነት ያላቸው ቴክኖሎጂዎች መረጃን ማግኘት፣ የጽሑፍ ማዕድን ማውጣት፣ የጽሑፍ ማረም፣ የማሽን ትርጉም እና የጽሑፍ ምድብ ያካትታሉ። በውይይት ውስጥ፣ የመረጃ ተደራሽነት ብዙውን ጊዜ የነጻ እና የተዘጋ ወይም የህዝብ የመረጃ ተደራሽነት መድንን በሚመለከት ይገለጻል እና በቅጂ መብት፣ በፓተንት [[ሕግ|ህግ]] እና በህዝባዊ አገልግሎት ላይ በሚደረጉ ውይይቶች ይነሳል። የህዝብ ቤተ መፃህፍት የመረጃ ማረጋገጫ [[እውቀት]]ን ለመስጠት ግብዓቶችን ይፈልጋሉ። '''መረጃ መፈለግ''' መረጃ መፈለግ በ[[ሰው]] እና በ[[ቴክኖዎሎጂ|ቴክኖሎጂ]] ሁኔታዎች ውስጥ መረጃን ለማግኘት የመሞከር ሂደት ወይም እንቅስቃሴ ነው። መረጃ መፈለግ ከመረጃ ማግኛ (IR) ጋር የተያያዘ ነው ነገር ግን የተለየ ነው። ብዙ የቤተ-መጻህፍት እና የመረጃ ሳይንስ (LIS) ምርምር በተለያዩ የሙያ ስራዎች መስክ ውስጥ ባሉ ባለሙያዎች መረጃ ፍለጋ ልምዶች ላይ ያተኮረ ነው. የቤተ-መጻህፍት ባለሙያዎች፣[35] ምሁራን፣[36] የህክምና ባለሙያዎች፣ [37] መሐንዲሶች [38] እና ጠበቆች [39] (ሌሎችም መካከል) መረጃ የመፈለግ ባህሪ ላይ ጥናቶች ተካሂደዋል። አብዛኛው ይህ ጥናት በሌኪ፣ ፔትግሪው (አሁን ፊሸር) እና ሲልቫን በ1996 የኤልአይኤስን ስነ-ጽሁፍ (እንዲሁም የሌሎች አካዳሚያዊ መስኮች ስነ-ጽሁፍ) የባለሙያዎችን መረጃ በመፈለግ ላይ ሰፊ ግምገማ ባደረጉት ስራ ላይ ተወስዷል። '''የእውቀት ውክልና እና ምክንያታዊነት''' የእውቀት ውክልና (KR) እውቀትን በምልክቶች ውስጥ ለመወከል የታለመ የሰው ሰራሽ ኢንተለጀንስ ጥናት አካባቢ ሲሆን ከእነዚህ የ[[እውቀት]] ክፍሎች መረዳትን ለማመቻቸት እና አዳዲስ የእውቀት ክፍሎችን መፍጠር። KR ከስር የእውቀት ሞዴል ወይም የእውቀት መሰረት ስርዓት (KBS) እንደ የትርጉም አውታረመረብ ነጻ እንዲሆን ማድረግ ይቻላል።[42]የ[[እውቀት]] ውክልና (KR) ምርምር እንዴት በትክክል እና በትክክል ማመዛዘን እንደሚቻል እና በእውቀት ጎራ ውስጥ ያሉ የእውነታዎችን ስብስብ ለመወከል የምልክት ስብስቦችን እንዴት መጠቀም እንደሚቻል ላይ ትንተናን ያካትታል። የምልክት መዝገበ ቃላት እና የአመክንዮ ስርዓት አንድ ላይ ተጣምረው በKR ውስጥ ስላሉት ንጥረ ነገሮች ግምቶችን ለማስቻል አዲስ የKR ዓረፍተ ነገሮችን ለመፍጠር። አመክንዮ የማመዛዘን ተግባራት በKR ስርዓት ውስጥ ባሉ ምልክቶች ላይ እንዴት መተግበር እንዳለባቸው መደበኛ ትርጓሜዎችን ለማቅረብ ይጠቅማል። አመክንዮ ኦፕሬተሮች እንዴት እውቀቱን እንደሚያስኬዱ እና እንደሚያሻሽሉ ለመግለጽ ጥቅም ላይ ይውላል። የኦፕሬተሮች እና ኦፕሬሽኖች ምሳሌዎች፣ አሉታዊነት፣ ትስስር፣ ተውላጠ-ቃላት፣ ቅጽሎች፣ ኳንቲፊየሮች እና ሞዳል ኦፕሬተሮችን ያካትታሉ። [[ስነ አምክንዮ|አመክንዮ]]ው የትርጓሜ ቲዎሪ ነው። እነዚህ ንጥረ ነገሮች-ምልክቶች፣ ኦፕሬተሮች እና የትርጓሜ ፅንሰ-ሀሳብ በKR ውስጥ የምልክቶችን ቅደም ተከተል የሚሰጡ ናቸው። == ዋቢዎች == # Stock, W.G., & Stock, M. (2013) https://books.google.com/books?id=d1PnBQAAQBAJ&q=%22information+science%22 Berlin, Boston, MA: De Gruyter Saur. # Yan, Xue-Shan (2011-07-23) https://doi.org/10.3390%2Finfo2030510 ''Information''. '''2''' (3): 510–527. https://doi.org/10.3390%2Finfo2030510 # https://web.archive.org/web/20111112233108/http://pespmc1.vub.ac.be/ASC/TECHNO_DETER.html Principia Cibernetica Web. Archived from http://pespmc1.vub.ac.be/ASC/Techno_deter.html {{Wayback|url=http://pespmc1.vub.ac.be/ASC/Techno_deter.html |date=20111112233108 }} on 2011-11-12. Retrieved 2011-11-28. # https://www.merriam-webster.com/dictionary/information%20science ''www.merriam-webster.com''. Archived from the original on 2017-09-25. Retrieved 2017-09-25. # Borko, H. (1968). Information science: What is it? ''American Documentation'' 19(1), 3¬5. # Luciano Floridi, http://www.blackwellpublishing.com/pci/downloads/introduction.pdf {{Wayback|url=http://www.blackwellpublishing.com/pci/downloads/introduction.pdf |date=20121009171740 }} 2012-03-16 at the https://en.wikipedia.org/wiki/Wayback_Machine ''Metaphilosophy'', 2002, (33), 1/2 # Garshol, L. M. (2004)https://web.archive.org/web/20081017174807/http://www.ontopia.net/topicmaps/materials/tm-vs-thesauri.html#N773 ''Archived from'' http://www.ontopia.net/topicmaps/materials/tm-vs-thesauri.html#N773 ''on 17 October 2008. Retrieved 13 October 2008.'' # https://en.wikipedia.org/wiki/Tom_Gruber (June 1993). http://tomgruber.org/writing/ontolingua-kaj-1993.pdf https://en.wikipedia.org/wiki/Knowledge_Acquisition'''5''' (2): 199–220 https://en.wikipedia.org/wiki/CiteSeerX_(identifier) https://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/summary?doi=10.1.1.101.7493 from the original on 2008-12-17. Retrieved 2012-04-29. # Arvidsson, F.; Flycht-Eriksson, A.https://web.archive.org/web/20081217030507/http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }} Archived from http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf<nowiki/>PDF) on 17 December 2008. Retrieved 26 November 2008 # Reichman, F. (1961). Notched Cards. In R. Shaw (Ed.), The state of the library art (Volume 4, Part 1, pp. 11–55). New Brunswick, NJ: Rutgers, The State University, Graduate School of Library Service # Emard, J. P. (1976). "An information science chronology in perspective". ''Bulletin of the American Society for Information Science''. '''2''' (8): 51–56. # Smith, E. S. (1993). "On the shoulders of giants: From Boole to Shannon to Taube: The origins and development of computerized information from the mid-19th century to the present". ''Information Technology and Libraries''. '''12''' (2): 217–226. # Skolnik, H (1976). "Milestones in chemical information science: Award symposium on contributions of the Division of Chemical Literature (Information) to the Chemical Society". ''Journal of Chemical Information and Computer Sciences''. '''16''' (4): 187–193. https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1021%2Fci60008a001 == ምንጮች == * Borko, H. (1968)."የመረጃ ሳይንስ: ምንድን ነው?". የአሜሪካ ሰነድ. ዊሊ. 19 (1)፡ 3–5.https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1002%2Fasi.5090190103 https://en.wikipedia.org/wiki/ISSN_(identifier) https://www.worldcat.org/issn/0096-946X * Leckie, Gloria J.; Pettigrew, Karen E.; Sylvain, Christian (1996).https://semanticscholar.org/paper/4a6306d8d099966ffde9f3a0e4d11272727be601''Library Quarterly''. '''66''' (2): 161–193.https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1086%2F602864 * Wark, McKenzie (1997). ''The Virtual Republic''. Allen & Unwin, St Leonards * Wilkinson, Margaret A (2001). "ችግርን ለመፍታት በጠበቆች የሚጠቀሙባቸው የመረጃ ምንጮች፡ ተጨባጭ ዳሰሳ". ''Library & Information Science Research''. '''23''' (3): 257–276 https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1016%2Fs0740-8188%2801%2900082-2 https://en.wikipedia.org/wiki/S2CID_(identifier) https://api.semanticscholar.org/CorpusID:59067811 == ተጨማሪ ንባብ == * Khosrow-Pour, Mehdi (2005-03-22). የመረጃ ሳይንስ እና ቴክኖሎጂ ኢንሳይክሎፔዲያ. የሃሳብ ቡድን ማጣቀሻ. https://en.wikipedia.org/wiki/ISBN_(identifier) https://en.wikipedia.org/wiki/Special:BookSources/978-1-59140-553-5 == ውጫዊ አገናኞች == * https://www.asist.org/ "በኢንፎርሜሽን ሳይንስ ልምምድ እና በምርምር መካከል ያለውን ልዩነት የሚያጠናቅቅ የባለሙያ ማህበር። ASIS & T አባላት የኢንፎርሜሽን ሳይንስ፣ ኮምፒውተር ሳይንስ፣ ሊንጉስቲክስ፣ አስተዳደር፣ ላይብረሪያንሺፕ፣ ምህንድስና፣ የውሂብ ሳይንስ፣ የመረጃ አርክቴክቸር፣ ህግ፣ ህክምና፣ ኬሚስትሪ፣ ትምህርት እና ተዛማጅ ጉዳዮችን ይወክላሉ። ቴክኖሎጂ". * https://www.ischools.org/ * http://www.success.co.il/is/index.html * http://jis.sagepub.com/ * http://dlist.sir.arizona.edu/ * https://web.archive.org/web/20120521123701/http://www.mesc.usgs.gov/ISB/Science.asp * https://web.archive.org/web/20110319220648/http://www.twu.edu/library/Nitecki/ * https://web.archive.org/web/20110319220648/http://www.twu.edu/library/Nitecki/ * https://web.archive.org/web/20110221054829/http://gseis.ucla.edu/faculty/bates/articles/Berkeley.html * http://www.libsci.sc.edu/bob/istchron/ISCNET/ISCHRON.HTM {{Wayback|url=http://www.libsci.sc.edu/bob/istchron/ISCNET/ISCHRON.HTM |date=20110514235219 }} * https://web.archive.org/web/20140605070024/http://libres.curtin.edu.au/ * https://en.wikipedia.org/wiki/Shared_decision-making hs8okk93zytg2tu5jp76e6dys6fi30v 385967 385966 2025-06-28T16:06:30Z InternetArchiveBot 35471 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 385967 wikitext text/x-wiki [[ስዕል:Bibliometrics definition.svg|thumb|426x426px]] '''የኢንፎርሜሽን ሳይንስ''' (የመረጃ ጥናቶች በመባልም ይታወቃል) በዋነኛነት በመተንተን፣ በመሰብሰብ፣ በመመደብ፣ በማታለል፣ በማከማቸት፣ በማንሳት፣ በመንቀሳቀስ፣ በማሰራጨት እና በ[[የመረጃ ኅብረተሠብ|መረጃ]] ጥበቃ ላይ የሚያተኩር የ[[ትምህርት]] መስክ ነው።[1] በመስክ ውስጥ እና ከውጪ ያሉ ባለሙያዎች የመረጃ ስርአቶችን የመፍጠር፣ የመተካት፣ የማሻሻል ወይም የመረዳት አላማ በሰዎች፣ በድርጅቶች እና በማናቸውም ነባር የመረጃ ስርዓቶች መካከል ካለው መስተጋብር በተጨማሪ በድርጅቶች ውስጥ የ[[እውቀት]] አተገባበር እና አጠቃቀም ያጠናል። ከታሪክ አኳያ [[የመረጃ ሳይንስ]] (ኢንፎርማቲክስ) ከ[[ኮምፒዩተር ሳይንስ]]፣ ከዳታ ሳይንስ፣ ከ[[ሥነ-ልቦና|ሥነ ልቦና፣]] ከ[[ቴክኖዎሎጂ|ቴክኖሎጂ]]፣ ከቤተመፃህፍት ሳይንስ፣ ከጤና አጠባበቅ እና ከስለላ ኤጀንሲዎች ጋር የተያያዘ ነው።[2] ሆኖም፣ የመረጃ ሳይንስ እንደ አርኪቫል ሳይንስ፣ የግንዛቤ ሳይንስ፣ [[ንግድ]]፣ [[ህግ]]፣ የቋንቋ ሳይንስ፣ ሙዚዮሎጂ፣ አስተዳደር፣ [[ሂሳብ]]፣ [[ፍልስፍና]]፣ የህዝብ ፖሊሲ ​​እና ማህበራዊ ሳይንሶች ያሉ የተለያዩ ዘርፎችን ያካትታል። == መሠረቶች == '''ወሰን እና ቅርብ''' የኢንፎርሜሽን ሳይንስ ችግሮችን ከሚመለከታቸው ባለድርሻ አካላት አንፃር በመረዳት መረጃን እና ሌሎች ቴክኖሎጂዎችን እንደ አስፈላጊነቱ በመተግበር ላይ ያተኩራል። በሌላ አገላለጽ፣ በዚያ ሥርዓት ውስጥ ካሉ የ[[ቴክኖሎጂ]] ክፍሎች ይልቅ በመጀመሪያ የስርዓት ችግሮችን ይፈታል ማለት ነው። በዚህ ረገድ አንድ ሰው የመረጃ ሳይንስን ለቴክኖሎጂ ቆራጥነት ምላሽ አድርጎ ማየት ይችላል, ቴክኖሎጂ "በራሱ ህጎች ያድጋል, የራሱን እምቅ ችሎታ የሚገነዘበው, በሚገኙ ቁሳዊ ሀብቶች እና በገንቢዎቹ ፈጠራ ብቻ የተገደበ ነው. ስለዚህ ሁሉንም ሌሎች የህብረተሰብ ስርአቶችን የሚቆጣጠር እና የሚያሰራጭ ራሱን የቻለ ስርዓት ተደርጎ ይወሰድ።"[3] '''ፍቺዎች''' የመጀመሪያው የታወቀው "የመረጃ ሳይንስ" ቃል አጠቃቀም በ1955 ነበር።[4] የኢንፎርሜሽን ሳይንስ ቀደምት ፍቺ (ወደ 1968 የአሜሪካ ሰነድ ኢንስቲትዩት እራሱን የአሜሪካ የመረጃ ሳይንስ እና ቴክኖሎጂ ማህበር ብሎ የሰየመበት አመት) እንዲህ ይላል። "የኢንፎርሜሽን ሳይንስ የመረጃ ባህሪ እና ባህሪን ፣ የመረጃ ፍሰትን የሚቆጣጠሩ ሀይሎችን እና የመረጃ አያያዝ ዘዴዎችን ለተመቻቸ ተደራሽነት እና አጠቃቀም የሚመረምር ዲሲፕሊን ነው ። አመጣጡን ፣ አሰባሰብን በሚመለከት የእውቀት አካልን ይመለከታል። አደረጃጀት፣ ማከማቻ፣ ሰርስሮ ማውጣት፣ አተረጓጎም፣ ማስተላለፍ፣ መለወጥ እና መረጃን መጠቀም ይህ በተፈጥሮም ሆነ በአርቴፊሻል ሲስተም ውስጥ ያሉ የመረጃ ውክልናዎች ትክክለኛነት፣ የተቀላጠፈ መልእክት ለማስተላለፍ ኮዶችን መጠቀም እና የመረጃ ማቀነባበሪያ መሳሪያዎችን እና ቴክኒኮችን ማጥናትን ያጠቃልላል። እንደ ኮምፒውተር እና የፕሮግራም አወጣጥ ስርዓታቸው፡ ከሂሳብ፣ ከሎጂክ፣ ከቋንቋ፣ ከስነ ልቦና፣ ከኮምፒዩተር ቴክኖሎጂ፣ ከኦፕሬሽን ምርምር፣ ከግራፊክ ጥበብ፣ ከግንኙነት፣ ከማኔጅመንት እና ከሌሎች ተመሳሳይ ዘርፎች የተገኘ እና ተያያዥነት ያለው ኢንተርዲሲፕሊናዊ ሳይንስ ነው። አፕሊኬሽኑን ሳይመለከት ጉዳዩን የሚጠይቅ ንጹህ የሳይንስ ክፍል እና አገልግሎቶችን እና ምርቶችን የሚያዳብር ተግባራዊ ሳይንስ አካል። (ቦርኮ 1968፣ ገጽ 3) [5] '''የመረጃ ፍልስፍና''' የመረጃ ፍልስፍና በ[[ስነ-ልቦና]]፣ በ[[ኮምፒውተር ሳይንስ]]፣ በኢንፎርሜሽን ቴክኖሎጂ እና በ[[ፍልስፍና]] መገናኛ ላይ የሚነሱ ፅንሰ-ሀሳባዊ ጉዳዮችን ያጠናል። ተለዋዋጭ ሁኔታዎችን ፣ አጠቃቀሙን እና ሳይንሶችን እንዲሁም የመረጃ-ንድፈ-ሀሳባዊ እና ስሌት ዘዴዎችን በፍልስፍና ችግሮቹ ላይ ማብራራት እና መተግበርን ጨምሮ የፅንሰ-ሀሳባዊ ተፈጥሮ እና የመረጃ መሰረታዊ መርሆችን መመርመርን ያጠቃልላል።[10] == ሙያዎች == '''የመረጃ ሳይንቲስት''' የኢንፎርሜሽን ሳይንቲስት ግለሰብ ነው፣ ብዙውን ጊዜ ተዛማጅነት ያለው የትምህርት አይነት ዲግሪ ወይም ከፍተኛ የትምህርት ደረጃ ያለው፣ በኢንዱስትሪ ውስጥ ላሉ ሳይንሳዊ እና ቴክኒካል ምርምር ሰራተኞች ወይም መምህራንን እና ተማሪዎችን በአካዳሚ ትምህርት የሚሰጥ መረጃ የሚሰጥ ነው። የኢንደስትሪው *የመረጃ ስፔሻሊስት/ሳይንቲስት* እና የአካዳሚክ መረጃ ርዕሰ ጉዳይ ስፔሻሊስት/ላይብረሪያን በአጠቃላይ ተመሳሳይ የርእሰ-ጉዳይ ዳራ ስልጠና አላቸው፣ነገር ግን የአካዳሚክ ቦታ ያዡ ሁለተኛ ዲግሪ (MLS/MI/MA in IS, e.g.) እንዲይዝ ይጠበቅበታል። ከርዕሰ ጉዳይ ማስተር በተጨማሪ በመረጃ እና በቤተመጻሕፍት ጥናቶች። ርዕሱ በኢንፎርሜሽን ሳይንስ ላይ ምርምር የሚያደርግ ግለሰብንም ይመለከታል። '''የስርዓት ተንታኝ''' የስርዓት ተንታኝ ለአንድ የተወሰነ ፍላጎት የመረጃ ስርዓቶችን በመፍጠር፣ በመንደፍ እና በማሻሻል ላይ ይሰራል። ብዙ ጊዜ የስርዓት ተንታኞች በድርጅቱ (ዎች) ውስጥ ቅልጥፍናን እና [[ምርታማነት]]ን ለማሻሻል ድርጅታዊ ሂደቶችን እና መረጃን የማግኘት ቴክኒኮችን ለመገምገም እና ለመተግበር ከአንድ ወይም ከዚያ በላይ ከሆኑ ንግዶች ጋር ይሰራሉ። '''የመረጃ ባለሙያ''' የመረጃ ባለሙያ ማለት መረጃን የሚጠብቅ፣ የሚያደራጅ እና የሚያሰራጭ ግለሰብ ነው። የመረጃ ባለሙያዎች የተቀዳ እውቀትን በማደራጀት እና በማንሳት የተካኑ ናቸው። በተለምዶ ሥራቸው ከሕትመት ዕቃዎች ጋር ነው, ነገር ግን እነዚህ ችሎታዎች በኤሌክትሮኒክስ, ምስላዊ, ኦዲዮ እና ዲጂታል ቁሳቁሶች እየጨመሩ መጥተዋል. የመረጃ ባለሙያዎች በተለያዩ የህዝብ፣ የግል፣ ለትርፍ ያልተቋቋሙ እና የትምህርት ተቋማት ውስጥ ይሰራሉ። የመረጃ ባለሙያዎችም በድርጅታዊ እና በኢንዱስትሪ ሁኔታዎች ውስጥ ሊገኙ ይችላሉ. የስርዓት ንድፍ እና ልማት እና የስርዓት ትንተና የሚያካትቱ ሚናዎችን ማከናወን። == ታሪክ == '''ቀደምት ጅምር''' የኢንፎርሜሽን ሳይንስ መረጃን መሰብሰብ፣ መመደብ፣ ማጭበርበር፣ ማከማቻ፣ ሰርስሮ ማውጣት እና ማሰራጨት በማጥናት የሰው ልጅ የ[[እውቀት]] ክምችት ውስጥ ነው። የመረጃ ትንተና የተካሄደው ቢያንስ በአሦር ኢምፓየር ዘመን ባሁኑ ጊዜ [[ቤተ መጻሕፍት]] እና መዛግብት በመባል የሚታወቁት የ[[ባህል]] ማስቀመጫዎች ብቅ እያሉ ነው።[14] በተቋም ደረጃ የኢንፎርሜሽን ሳይንስ በ19ኛው ክፍለ ዘመን ከሌሎች በርካታ የማህበራዊ ሳይንስ ዘርፎች ጋር ብቅ አለ። እንደ ሳይንስ ግን በሳይንስ [[ታሪክ]] ውስጥ ተቋማዊ ሥረ መሰረቱን ያገኘው በ1665 በሮያል ሶሳይቲ ([[ለንደን|ሎንዶን]]) የ[[ፍልስፍና]] ግብይቶች የመጀመሪያ እትሞችን ባጠቃላይ እንደ መጀመሪያው ሳይንሳዊ መጽሔት ከታተመ ጀምሮ ነው። የሳይንስ ተቋማዊነት በ [[18ኛው ምዕተ ዓመት|18 ኛው ክፍለ ዘመን]] ውስጥ ተከስቷል. እ.ኤ.አ. በ1731 [[ቤንጃሚን ፍራንክሊን]] በሕዝባዊ ዜጎች ቡድን ባለቤትነት የተያዘውን የ[[ፊላዴልፊያ]] ላይብረሪ ካምፓኒ አቋቋመ፣ እሱም በፍጥነት ከመጻሕፍት ግዛት አልፎ የሳይንሳዊ ሙከራ ማዕከል የሆነው እና የህዝብ ሳይንሳዊ ሙከራዎችን ያቀረበ።[15] ] ቤንጃሚን ፍራንክሊን በ[[ማሣቹሰትስ|ማሳቹሴትስ]] ከተማ ለሁሉም በነጻ እንዲገኝ ድምጽ የሰጠችውን የመፅሃፍ ስብስብ በ[[ማሣቹሰትስ|ማሳቹሴትስ]] ላይ ኢንቨስት አድርጓል።[16] አካዳሚ ደ ቺሩርጊያ ([[ፓሪስ]]) በ1736 የመጀመሪያው የ[[ሕክምና]] መጽሔት ተብሎ የሚታሰበውን Memoires pour les Chirurgiens አሳተመ። በሮያል ሶሳይቲ ([[ለንደን|ሎንዶን]]) ላይ የተቀረጸው የ[[አሜሪካ]] የፍልስፍና ማህበር በ1743 በ[[ፊላዴልፊያ|ፊላደልፊያ]] ተቋቋመ። እንደ ሌሎች በርካታ ሳይንሳዊ መጽሔቶች እና ማህበረሰቦች ተመስርተው፣ አሎይስ ሴኔፌልደር በ1796 በ[[ጀርመን]] ውስጥ በጅምላ ማተሚያ ስራ ላይ የሚውል የሊቶግራፊን ፅንሰ-ሀሳብ አዳብረዋል። == ማህበራዊ ሚዲያ በሰዎች እና በኢንዱስትሪ ላይ የሚያሳድረው ተጽዕኖ == የማህበራዊ ሚዲያ ኔትወርኮች ብዙ ጊዜ ወይም ባህላዊ የመረጃ ስርጭት መዳረሻ ላላቸው ሰዎች ክፍት የመረጃ አካባቢን ይሰጣሉ፣ "[26] የማህበራዊ ሚዲያ ውህደት እንደ የመዳረሻ ነጥብ ለተጠቃሚዎች እና አቅራቢዎች በጣም ጠቃሚ እና ሁለገብ ጠቃሚ መሳሪያ ነው። ሁሉም ዋና ዋና የዜና አቅራቢዎች ታይነት እና እንደ [[ፌስቡክ]] እና [[ትዊተር]] ባሉ አውታረ መረቦች በኩል የተመልካቾችን ስፋት ከፍ በማድረግ የመድረሻ ነጥብ አላቸው። በማህበራዊ ሚዲያ ሰዎች መረጃን በሚያውቁት ሰዎች ይመራሉ ወይም ይሰጣሉ። "በ...ይዘት ላይ ማጋራት፣ ላይክ እና አስተያየት የመስጠት" [28] መቻል ተደራሽነቱን ከባህላዊ ዘዴዎች የበለጠ እና ሰፊ ያደርገዋል። ሰዎች ከመረጃ ጋር መገናኘት ይወዳሉ፣ የሚያውቋቸውን ሰዎች በእውቀት ክበባቸው ውስጥ ማካተት ያስደስታቸዋል። በማህበራዊ ሚዲያ ማጋራት በጣም ተደማጭነት ስላለው አሳታሚዎች ስኬታማ ለመሆን ከፈለጉ "በጥሩ መጫወት" አለባቸው። ምንም እንኳን ሁለቱንም የተጠቃሚ መሰረት ተሞክሮዎች ለማሻሻል ብዙ ጊዜ ለአሳታሚዎች እና ፌስቡክ "አዲስ ይዘትን ማጋራት፣ ማስተዋወቅ እና ይፋ ማድረግ"[28] በጋራ ይጠቅማል። የብዙዎች አስተያየት ተጽእኖ ሊታሰብ በማይቻል መንገድ ሊሰራጭ ይችላል. ማህበራዊ ሚዲያ በቀላሉ ለመማር እና በመሳሪያዎች ተደራሽነት መስተጋብር ይፈቅዳል። ዎል ስትሪት ጆርናል በፌስቡክ በኩል መተግበሪያን ያቀርባል፣ እና ዋሽንግተን ፖስት አንድ እርምጃ ወደ ፊት ሄዶ በ6 ወራት ውስጥ በ19.5 ሚሊዮን ተጠቃሚዎች የወረደ ራሱን የቻለ ማህበራዊ መተግበሪያ ያቀርባል፣ መረጃ. == የምርምር ዘርፎች እና መተግበሪያዎች == የኢንፎርሜሽን ሳይንስ የሚመረምረው እና የሚያዳብርባቸው የሚከተሉት ዘርፎች ናቸው። '''የመረጃ ተደራሽነት''' የመረጃ ተደራሽነት የኢንፎርማቲክስ፣ የኢንፎርሜሽን ሳይንስ፣ የኢንፎርሜሽን ደህንነት፣ የቋንቋ ቴክኖሎጂ እና የ[[ኮምፒውተር ሳይንስ]] መገናኛ ላይ የምርምር መስክ ነው። የመረጃ ተደራሽነት [[ጥናት]] ዓላማዎች ብዙ እና ያልተጠቀሙ መረጃዎችን በራስ ሰር ማቀናበር እና የተጠቃሚዎችን ተደራሽነት ቀላል ማድረግ ነው። መብቶችን ስለመስጠት እና ያልተፈቀዱ ተጠቃሚዎችን መዳረሻ ስለመገደብስ? የተደራሽነት መጠን ለመረጃው በተሰጠው የማረጋገጫ ደረጃ መገለጽ አለበት። ተፈፃሚነት ያላቸው ቴክኖሎጂዎች መረጃን ማግኘት፣ የጽሑፍ ማዕድን ማውጣት፣ የጽሑፍ ማረም፣ የማሽን ትርጉም እና የጽሑፍ ምድብ ያካትታሉ። በውይይት ውስጥ፣ የመረጃ ተደራሽነት ብዙውን ጊዜ የነጻ እና የተዘጋ ወይም የህዝብ የመረጃ ተደራሽነት መድንን በሚመለከት ይገለጻል እና በቅጂ መብት፣ በፓተንት [[ሕግ|ህግ]] እና በህዝባዊ አገልግሎት ላይ በሚደረጉ ውይይቶች ይነሳል። የህዝብ ቤተ መፃህፍት የመረጃ ማረጋገጫ [[እውቀት]]ን ለመስጠት ግብዓቶችን ይፈልጋሉ። '''መረጃ መፈለግ''' መረጃ መፈለግ በ[[ሰው]] እና በ[[ቴክኖዎሎጂ|ቴክኖሎጂ]] ሁኔታዎች ውስጥ መረጃን ለማግኘት የመሞከር ሂደት ወይም እንቅስቃሴ ነው። መረጃ መፈለግ ከመረጃ ማግኛ (IR) ጋር የተያያዘ ነው ነገር ግን የተለየ ነው። ብዙ የቤተ-መጻህፍት እና የመረጃ ሳይንስ (LIS) ምርምር በተለያዩ የሙያ ስራዎች መስክ ውስጥ ባሉ ባለሙያዎች መረጃ ፍለጋ ልምዶች ላይ ያተኮረ ነው. የቤተ-መጻህፍት ባለሙያዎች፣[35] ምሁራን፣[36] የህክምና ባለሙያዎች፣ [37] መሐንዲሶች [38] እና ጠበቆች [39] (ሌሎችም መካከል) መረጃ የመፈለግ ባህሪ ላይ ጥናቶች ተካሂደዋል። አብዛኛው ይህ ጥናት በሌኪ፣ ፔትግሪው (አሁን ፊሸር) እና ሲልቫን በ1996 የኤልአይኤስን ስነ-ጽሁፍ (እንዲሁም የሌሎች አካዳሚያዊ መስኮች ስነ-ጽሁፍ) የባለሙያዎችን መረጃ በመፈለግ ላይ ሰፊ ግምገማ ባደረጉት ስራ ላይ ተወስዷል። '''የእውቀት ውክልና እና ምክንያታዊነት''' የእውቀት ውክልና (KR) እውቀትን በምልክቶች ውስጥ ለመወከል የታለመ የሰው ሰራሽ ኢንተለጀንስ ጥናት አካባቢ ሲሆን ከእነዚህ የ[[እውቀት]] ክፍሎች መረዳትን ለማመቻቸት እና አዳዲስ የእውቀት ክፍሎችን መፍጠር። KR ከስር የእውቀት ሞዴል ወይም የእውቀት መሰረት ስርዓት (KBS) እንደ የትርጉም አውታረመረብ ነጻ እንዲሆን ማድረግ ይቻላል።[42]የ[[እውቀት]] ውክልና (KR) ምርምር እንዴት በትክክል እና በትክክል ማመዛዘን እንደሚቻል እና በእውቀት ጎራ ውስጥ ያሉ የእውነታዎችን ስብስብ ለመወከል የምልክት ስብስቦችን እንዴት መጠቀም እንደሚቻል ላይ ትንተናን ያካትታል። የምልክት መዝገበ ቃላት እና የአመክንዮ ስርዓት አንድ ላይ ተጣምረው በKR ውስጥ ስላሉት ንጥረ ነገሮች ግምቶችን ለማስቻል አዲስ የKR ዓረፍተ ነገሮችን ለመፍጠር። አመክንዮ የማመዛዘን ተግባራት በKR ስርዓት ውስጥ ባሉ ምልክቶች ላይ እንዴት መተግበር እንዳለባቸው መደበኛ ትርጓሜዎችን ለማቅረብ ይጠቅማል። አመክንዮ ኦፕሬተሮች እንዴት እውቀቱን እንደሚያስኬዱ እና እንደሚያሻሽሉ ለመግለጽ ጥቅም ላይ ይውላል። የኦፕሬተሮች እና ኦፕሬሽኖች ምሳሌዎች፣ አሉታዊነት፣ ትስስር፣ ተውላጠ-ቃላት፣ ቅጽሎች፣ ኳንቲፊየሮች እና ሞዳል ኦፕሬተሮችን ያካትታሉ። [[ስነ አምክንዮ|አመክንዮ]]ው የትርጓሜ ቲዎሪ ነው። እነዚህ ንጥረ ነገሮች-ምልክቶች፣ ኦፕሬተሮች እና የትርጓሜ ፅንሰ-ሀሳብ በKR ውስጥ የምልክቶችን ቅደም ተከተል የሚሰጡ ናቸው። == ዋቢዎች == # Stock, W.G., & Stock, M. (2013) https://books.google.com/books?id=d1PnBQAAQBAJ&q=%22information+science%22 Berlin, Boston, MA: De Gruyter Saur. # Yan, Xue-Shan (2011-07-23) https://doi.org/10.3390%2Finfo2030510 ''Information''. '''2''' (3): 510–527. https://doi.org/10.3390%2Finfo2030510 # https://web.archive.org/web/20111112233108/http://pespmc1.vub.ac.be/ASC/TECHNO_DETER.html Principia Cibernetica Web. Archived from http://pespmc1.vub.ac.be/ASC/Techno_deter.html {{Wayback|url=http://pespmc1.vub.ac.be/ASC/Techno_deter.html |date=20111112233108 }} on 2011-11-12. Retrieved 2011-11-28. # https://www.merriam-webster.com/dictionary/information%20science ''www.merriam-webster.com''. Archived from the original on 2017-09-25. Retrieved 2017-09-25. # Borko, H. (1968). Information science: What is it? ''American Documentation'' 19(1), 3¬5. # Luciano Floridi, http://www.blackwellpublishing.com/pci/downloads/introduction.pdf {{Wayback|url=http://www.blackwellpublishing.com/pci/downloads/introduction.pdf |date=20121009171740 }} 2012-03-16 at the https://en.wikipedia.org/wiki/Wayback_Machine ''Metaphilosophy'', 2002, (33), 1/2 # Garshol, L. M. (2004)https://web.archive.org/web/20081017174807/http://www.ontopia.net/topicmaps/materials/tm-vs-thesauri.html#N773 ''Archived from'' http://www.ontopia.net/topicmaps/materials/tm-vs-thesauri.html#N773 ''on 17 October 2008. Retrieved 13 October 2008.'' # https://en.wikipedia.org/wiki/Tom_Gruber (June 1993). http://tomgruber.org/writing/ontolingua-kaj-1993.pdf https://en.wikipedia.org/wiki/Knowledge_Acquisition'''5''' (2): 199–220 https://en.wikipedia.org/wiki/CiteSeerX_(identifier) https://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/summary?doi=10.1.1.101.7493 from the original on 2008-12-17. Retrieved 2012-04-29. # Arvidsson, F.; Flycht-Eriksson, A.https://web.archive.org/web/20081217030507/http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }} Archived from http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf<nowiki/>PDF) on 17 December 2008. Retrieved 26 November 2008 # Reichman, F. (1961). Notched Cards. In R. Shaw (Ed.), The state of the library art (Volume 4, Part 1, pp. 11–55). New Brunswick, NJ: Rutgers, The State University, Graduate School of Library Service # Emard, J. P. (1976). "An information science chronology in perspective". ''Bulletin of the American Society for Information Science''. '''2''' (8): 51–56. # Smith, E. S. (1993). "On the shoulders of giants: From Boole to Shannon to Taube: The origins and development of computerized information from the mid-19th century to the present". ''Information Technology and Libraries''. '''12''' (2): 217–226. # Skolnik, H (1976). "Milestones in chemical information science: Award symposium on contributions of the Division of Chemical Literature (Information) to the Chemical Society". ''Journal of Chemical Information and Computer Sciences''. '''16''' (4): 187–193. https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1021%2Fci60008a001 == ምንጮች == * Borko, H. (1968)."የመረጃ ሳይንስ: ምንድን ነው?". የአሜሪካ ሰነድ. ዊሊ. 19 (1)፡ 3–5.https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1002%2Fasi.5090190103 https://en.wikipedia.org/wiki/ISSN_(identifier) https://www.worldcat.org/issn/0096-946X * Leckie, Gloria J.; Pettigrew, Karen E.; Sylvain, Christian (1996).https://semanticscholar.org/paper/4a6306d8d099966ffde9f3a0e4d11272727be601''Library Quarterly''. '''66''' (2): 161–193.https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1086%2F602864 * Wark, McKenzie (1997). ''The Virtual Republic''. Allen & Unwin, St Leonards * Wilkinson, Margaret A (2001). "ችግርን ለመፍታት በጠበቆች የሚጠቀሙባቸው የመረጃ ምንጮች፡ ተጨባጭ ዳሰሳ". ''Library & Information Science Research''. '''23''' (3): 257–276 https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1016%2Fs0740-8188%2801%2900082-2 https://en.wikipedia.org/wiki/S2CID_(identifier) https://api.semanticscholar.org/CorpusID:59067811 == ተጨማሪ ንባብ == * Khosrow-Pour, Mehdi (2005-03-22). የመረጃ ሳይንስ እና ቴክኖሎጂ ኢንሳይክሎፔዲያ. የሃሳብ ቡድን ማጣቀሻ. https://en.wikipedia.org/wiki/ISBN_(identifier) https://en.wikipedia.org/wiki/Special:BookSources/978-1-59140-553-5 == ውጫዊ አገናኞች == * https://www.asist.org/ "በኢንፎርሜሽን ሳይንስ ልምምድ እና በምርምር መካከል ያለውን ልዩነት የሚያጠናቅቅ የባለሙያ ማህበር። ASIS & T አባላት የኢንፎርሜሽን ሳይንስ፣ ኮምፒውተር ሳይንስ፣ ሊንጉስቲክስ፣ አስተዳደር፣ ላይብረሪያንሺፕ፣ ምህንድስና፣ የውሂብ ሳይንስ፣ የመረጃ አርክቴክቸር፣ ህግ፣ ህክምና፣ ኬሚስትሪ፣ ትምህርት እና ተዛማጅ ጉዳዮችን ይወክላሉ። ቴክኖሎጂ". * https://www.ischools.org/ * http://www.success.co.il/is/index.html * http://jis.sagepub.com/ * http://dlist.sir.arizona.edu/ * https://web.archive.org/web/20120521123701/http://www.mesc.usgs.gov/ISB/Science.asp * https://web.archive.org/web/20110319220648/http://www.twu.edu/library/Nitecki/ * https://web.archive.org/web/20110319220648/http://www.twu.edu/library/Nitecki/ * https://web.archive.org/web/20110221054829/http://gseis.ucla.edu/faculty/bates/articles/Berkeley.html * http://www.libsci.sc.edu/bob/istchron/ISCNET/ISCHRON.HTM {{Wayback|url=http://www.libsci.sc.edu/bob/istchron/ISCNET/ISCHRON.HTM |date=20110514235219 }} * https://web.archive.org/web/20140605070024/http://libres.curtin.edu.au/ * https://en.wikipedia.org/wiki/Shared_decision-making os0ux2w7tut3x4zp8ssgusvvqask63k 385968 385967 2025-06-28T17:33:06Z InternetArchiveBot 35471 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 385968 wikitext text/x-wiki [[ስዕል:Bibliometrics definition.svg|thumb|426x426px]] '''የኢንፎርሜሽን ሳይንስ''' (የመረጃ ጥናቶች በመባልም ይታወቃል) በዋነኛነት በመተንተን፣ በመሰብሰብ፣ በመመደብ፣ በማታለል፣ በማከማቸት፣ በማንሳት፣ በመንቀሳቀስ፣ በማሰራጨት እና በ[[የመረጃ ኅብረተሠብ|መረጃ]] ጥበቃ ላይ የሚያተኩር የ[[ትምህርት]] መስክ ነው።[1] በመስክ ውስጥ እና ከውጪ ያሉ ባለሙያዎች የመረጃ ስርአቶችን የመፍጠር፣ የመተካት፣ የማሻሻል ወይም የመረዳት አላማ በሰዎች፣ በድርጅቶች እና በማናቸውም ነባር የመረጃ ስርዓቶች መካከል ካለው መስተጋብር በተጨማሪ በድርጅቶች ውስጥ የ[[እውቀት]] አተገባበር እና አጠቃቀም ያጠናል። ከታሪክ አኳያ [[የመረጃ ሳይንስ]] (ኢንፎርማቲክስ) ከ[[ኮምፒዩተር ሳይንስ]]፣ ከዳታ ሳይንስ፣ ከ[[ሥነ-ልቦና|ሥነ ልቦና፣]] ከ[[ቴክኖዎሎጂ|ቴክኖሎጂ]]፣ ከቤተመፃህፍት ሳይንስ፣ ከጤና አጠባበቅ እና ከስለላ ኤጀንሲዎች ጋር የተያያዘ ነው።[2] ሆኖም፣ የመረጃ ሳይንስ እንደ አርኪቫል ሳይንስ፣ የግንዛቤ ሳይንስ፣ [[ንግድ]]፣ [[ህግ]]፣ የቋንቋ ሳይንስ፣ ሙዚዮሎጂ፣ አስተዳደር፣ [[ሂሳብ]]፣ [[ፍልስፍና]]፣ የህዝብ ፖሊሲ ​​እና ማህበራዊ ሳይንሶች ያሉ የተለያዩ ዘርፎችን ያካትታል። == መሠረቶች == '''ወሰን እና ቅርብ''' የኢንፎርሜሽን ሳይንስ ችግሮችን ከሚመለከታቸው ባለድርሻ አካላት አንፃር በመረዳት መረጃን እና ሌሎች ቴክኖሎጂዎችን እንደ አስፈላጊነቱ በመተግበር ላይ ያተኩራል። በሌላ አገላለጽ፣ በዚያ ሥርዓት ውስጥ ካሉ የ[[ቴክኖሎጂ]] ክፍሎች ይልቅ በመጀመሪያ የስርዓት ችግሮችን ይፈታል ማለት ነው። በዚህ ረገድ አንድ ሰው የመረጃ ሳይንስን ለቴክኖሎጂ ቆራጥነት ምላሽ አድርጎ ማየት ይችላል, ቴክኖሎጂ "በራሱ ህጎች ያድጋል, የራሱን እምቅ ችሎታ የሚገነዘበው, በሚገኙ ቁሳዊ ሀብቶች እና በገንቢዎቹ ፈጠራ ብቻ የተገደበ ነው. ስለዚህ ሁሉንም ሌሎች የህብረተሰብ ስርአቶችን የሚቆጣጠር እና የሚያሰራጭ ራሱን የቻለ ስርዓት ተደርጎ ይወሰድ።"[3] '''ፍቺዎች''' የመጀመሪያው የታወቀው "የመረጃ ሳይንስ" ቃል አጠቃቀም በ1955 ነበር።[4] የኢንፎርሜሽን ሳይንስ ቀደምት ፍቺ (ወደ 1968 የአሜሪካ ሰነድ ኢንስቲትዩት እራሱን የአሜሪካ የመረጃ ሳይንስ እና ቴክኖሎጂ ማህበር ብሎ የሰየመበት አመት) እንዲህ ይላል። "የኢንፎርሜሽን ሳይንስ የመረጃ ባህሪ እና ባህሪን ፣ የመረጃ ፍሰትን የሚቆጣጠሩ ሀይሎችን እና የመረጃ አያያዝ ዘዴዎችን ለተመቻቸ ተደራሽነት እና አጠቃቀም የሚመረምር ዲሲፕሊን ነው ። አመጣጡን ፣ አሰባሰብን በሚመለከት የእውቀት አካልን ይመለከታል። አደረጃጀት፣ ማከማቻ፣ ሰርስሮ ማውጣት፣ አተረጓጎም፣ ማስተላለፍ፣ መለወጥ እና መረጃን መጠቀም ይህ በተፈጥሮም ሆነ በአርቴፊሻል ሲስተም ውስጥ ያሉ የመረጃ ውክልናዎች ትክክለኛነት፣ የተቀላጠፈ መልእክት ለማስተላለፍ ኮዶችን መጠቀም እና የመረጃ ማቀነባበሪያ መሳሪያዎችን እና ቴክኒኮችን ማጥናትን ያጠቃልላል። እንደ ኮምፒውተር እና የፕሮግራም አወጣጥ ስርዓታቸው፡ ከሂሳብ፣ ከሎጂክ፣ ከቋንቋ፣ ከስነ ልቦና፣ ከኮምፒዩተር ቴክኖሎጂ፣ ከኦፕሬሽን ምርምር፣ ከግራፊክ ጥበብ፣ ከግንኙነት፣ ከማኔጅመንት እና ከሌሎች ተመሳሳይ ዘርፎች የተገኘ እና ተያያዥነት ያለው ኢንተርዲሲፕሊናዊ ሳይንስ ነው። አፕሊኬሽኑን ሳይመለከት ጉዳዩን የሚጠይቅ ንጹህ የሳይንስ ክፍል እና አገልግሎቶችን እና ምርቶችን የሚያዳብር ተግባራዊ ሳይንስ አካል። (ቦርኮ 1968፣ ገጽ 3) [5] '''የመረጃ ፍልስፍና''' የመረጃ ፍልስፍና በ[[ስነ-ልቦና]]፣ በ[[ኮምፒውተር ሳይንስ]]፣ በኢንፎርሜሽን ቴክኖሎጂ እና በ[[ፍልስፍና]] መገናኛ ላይ የሚነሱ ፅንሰ-ሀሳባዊ ጉዳዮችን ያጠናል። ተለዋዋጭ ሁኔታዎችን ፣ አጠቃቀሙን እና ሳይንሶችን እንዲሁም የመረጃ-ንድፈ-ሀሳባዊ እና ስሌት ዘዴዎችን በፍልስፍና ችግሮቹ ላይ ማብራራት እና መተግበርን ጨምሮ የፅንሰ-ሀሳባዊ ተፈጥሮ እና የመረጃ መሰረታዊ መርሆችን መመርመርን ያጠቃልላል።[10] == ሙያዎች == '''የመረጃ ሳይንቲስት''' የኢንፎርሜሽን ሳይንቲስት ግለሰብ ነው፣ ብዙውን ጊዜ ተዛማጅነት ያለው የትምህርት አይነት ዲግሪ ወይም ከፍተኛ የትምህርት ደረጃ ያለው፣ በኢንዱስትሪ ውስጥ ላሉ ሳይንሳዊ እና ቴክኒካል ምርምር ሰራተኞች ወይም መምህራንን እና ተማሪዎችን በአካዳሚ ትምህርት የሚሰጥ መረጃ የሚሰጥ ነው። የኢንደስትሪው *የመረጃ ስፔሻሊስት/ሳይንቲስት* እና የአካዳሚክ መረጃ ርዕሰ ጉዳይ ስፔሻሊስት/ላይብረሪያን በአጠቃላይ ተመሳሳይ የርእሰ-ጉዳይ ዳራ ስልጠና አላቸው፣ነገር ግን የአካዳሚክ ቦታ ያዡ ሁለተኛ ዲግሪ (MLS/MI/MA in IS, e.g.) እንዲይዝ ይጠበቅበታል። ከርዕሰ ጉዳይ ማስተር በተጨማሪ በመረጃ እና በቤተመጻሕፍት ጥናቶች። ርዕሱ በኢንፎርሜሽን ሳይንስ ላይ ምርምር የሚያደርግ ግለሰብንም ይመለከታል። '''የስርዓት ተንታኝ''' የስርዓት ተንታኝ ለአንድ የተወሰነ ፍላጎት የመረጃ ስርዓቶችን በመፍጠር፣ በመንደፍ እና በማሻሻል ላይ ይሰራል። ብዙ ጊዜ የስርዓት ተንታኞች በድርጅቱ (ዎች) ውስጥ ቅልጥፍናን እና [[ምርታማነት]]ን ለማሻሻል ድርጅታዊ ሂደቶችን እና መረጃን የማግኘት ቴክኒኮችን ለመገምገም እና ለመተግበር ከአንድ ወይም ከዚያ በላይ ከሆኑ ንግዶች ጋር ይሰራሉ። '''የመረጃ ባለሙያ''' የመረጃ ባለሙያ ማለት መረጃን የሚጠብቅ፣ የሚያደራጅ እና የሚያሰራጭ ግለሰብ ነው። የመረጃ ባለሙያዎች የተቀዳ እውቀትን በማደራጀት እና በማንሳት የተካኑ ናቸው። በተለምዶ ሥራቸው ከሕትመት ዕቃዎች ጋር ነው, ነገር ግን እነዚህ ችሎታዎች በኤሌክትሮኒክስ, ምስላዊ, ኦዲዮ እና ዲጂታል ቁሳቁሶች እየጨመሩ መጥተዋል. የመረጃ ባለሙያዎች በተለያዩ የህዝብ፣ የግል፣ ለትርፍ ያልተቋቋሙ እና የትምህርት ተቋማት ውስጥ ይሰራሉ። የመረጃ ባለሙያዎችም በድርጅታዊ እና በኢንዱስትሪ ሁኔታዎች ውስጥ ሊገኙ ይችላሉ. የስርዓት ንድፍ እና ልማት እና የስርዓት ትንተና የሚያካትቱ ሚናዎችን ማከናወን። == ታሪክ == '''ቀደምት ጅምር''' የኢንፎርሜሽን ሳይንስ መረጃን መሰብሰብ፣ መመደብ፣ ማጭበርበር፣ ማከማቻ፣ ሰርስሮ ማውጣት እና ማሰራጨት በማጥናት የሰው ልጅ የ[[እውቀት]] ክምችት ውስጥ ነው። የመረጃ ትንተና የተካሄደው ቢያንስ በአሦር ኢምፓየር ዘመን ባሁኑ ጊዜ [[ቤተ መጻሕፍት]] እና መዛግብት በመባል የሚታወቁት የ[[ባህል]] ማስቀመጫዎች ብቅ እያሉ ነው።[14] በተቋም ደረጃ የኢንፎርሜሽን ሳይንስ በ19ኛው ክፍለ ዘመን ከሌሎች በርካታ የማህበራዊ ሳይንስ ዘርፎች ጋር ብቅ አለ። እንደ ሳይንስ ግን በሳይንስ [[ታሪክ]] ውስጥ ተቋማዊ ሥረ መሰረቱን ያገኘው በ1665 በሮያል ሶሳይቲ ([[ለንደን|ሎንዶን]]) የ[[ፍልስፍና]] ግብይቶች የመጀመሪያ እትሞችን ባጠቃላይ እንደ መጀመሪያው ሳይንሳዊ መጽሔት ከታተመ ጀምሮ ነው። የሳይንስ ተቋማዊነት በ [[18ኛው ምዕተ ዓመት|18 ኛው ክፍለ ዘመን]] ውስጥ ተከስቷል. እ.ኤ.አ. በ1731 [[ቤንጃሚን ፍራንክሊን]] በሕዝባዊ ዜጎች ቡድን ባለቤትነት የተያዘውን የ[[ፊላዴልፊያ]] ላይብረሪ ካምፓኒ አቋቋመ፣ እሱም በፍጥነት ከመጻሕፍት ግዛት አልፎ የሳይንሳዊ ሙከራ ማዕከል የሆነው እና የህዝብ ሳይንሳዊ ሙከራዎችን ያቀረበ።[15] ] ቤንጃሚን ፍራንክሊን በ[[ማሣቹሰትስ|ማሳቹሴትስ]] ከተማ ለሁሉም በነጻ እንዲገኝ ድምጽ የሰጠችውን የመፅሃፍ ስብስብ በ[[ማሣቹሰትስ|ማሳቹሴትስ]] ላይ ኢንቨስት አድርጓል።[16] አካዳሚ ደ ቺሩርጊያ ([[ፓሪስ]]) በ1736 የመጀመሪያው የ[[ሕክምና]] መጽሔት ተብሎ የሚታሰበውን Memoires pour les Chirurgiens አሳተመ። በሮያል ሶሳይቲ ([[ለንደን|ሎንዶን]]) ላይ የተቀረጸው የ[[አሜሪካ]] የፍልስፍና ማህበር በ1743 በ[[ፊላዴልፊያ|ፊላደልፊያ]] ተቋቋመ። እንደ ሌሎች በርካታ ሳይንሳዊ መጽሔቶች እና ማህበረሰቦች ተመስርተው፣ አሎይስ ሴኔፌልደር በ1796 በ[[ጀርመን]] ውስጥ በጅምላ ማተሚያ ስራ ላይ የሚውል የሊቶግራፊን ፅንሰ-ሀሳብ አዳብረዋል። == ማህበራዊ ሚዲያ በሰዎች እና በኢንዱስትሪ ላይ የሚያሳድረው ተጽዕኖ == የማህበራዊ ሚዲያ ኔትወርኮች ብዙ ጊዜ ወይም ባህላዊ የመረጃ ስርጭት መዳረሻ ላላቸው ሰዎች ክፍት የመረጃ አካባቢን ይሰጣሉ፣ "[26] የማህበራዊ ሚዲያ ውህደት እንደ የመዳረሻ ነጥብ ለተጠቃሚዎች እና አቅራቢዎች በጣም ጠቃሚ እና ሁለገብ ጠቃሚ መሳሪያ ነው። ሁሉም ዋና ዋና የዜና አቅራቢዎች ታይነት እና እንደ [[ፌስቡክ]] እና [[ትዊተር]] ባሉ አውታረ መረቦች በኩል የተመልካቾችን ስፋት ከፍ በማድረግ የመድረሻ ነጥብ አላቸው። በማህበራዊ ሚዲያ ሰዎች መረጃን በሚያውቁት ሰዎች ይመራሉ ወይም ይሰጣሉ። "በ...ይዘት ላይ ማጋራት፣ ላይክ እና አስተያየት የመስጠት" [28] መቻል ተደራሽነቱን ከባህላዊ ዘዴዎች የበለጠ እና ሰፊ ያደርገዋል። ሰዎች ከመረጃ ጋር መገናኘት ይወዳሉ፣ የሚያውቋቸውን ሰዎች በእውቀት ክበባቸው ውስጥ ማካተት ያስደስታቸዋል። በማህበራዊ ሚዲያ ማጋራት በጣም ተደማጭነት ስላለው አሳታሚዎች ስኬታማ ለመሆን ከፈለጉ "በጥሩ መጫወት" አለባቸው። ምንም እንኳን ሁለቱንም የተጠቃሚ መሰረት ተሞክሮዎች ለማሻሻል ብዙ ጊዜ ለአሳታሚዎች እና ፌስቡክ "አዲስ ይዘትን ማጋራት፣ ማስተዋወቅ እና ይፋ ማድረግ"[28] በጋራ ይጠቅማል። የብዙዎች አስተያየት ተጽእኖ ሊታሰብ በማይቻል መንገድ ሊሰራጭ ይችላል. ማህበራዊ ሚዲያ በቀላሉ ለመማር እና በመሳሪያዎች ተደራሽነት መስተጋብር ይፈቅዳል። ዎል ስትሪት ጆርናል በፌስቡክ በኩል መተግበሪያን ያቀርባል፣ እና ዋሽንግተን ፖስት አንድ እርምጃ ወደ ፊት ሄዶ በ6 ወራት ውስጥ በ19.5 ሚሊዮን ተጠቃሚዎች የወረደ ራሱን የቻለ ማህበራዊ መተግበሪያ ያቀርባል፣ መረጃ. == የምርምር ዘርፎች እና መተግበሪያዎች == የኢንፎርሜሽን ሳይንስ የሚመረምረው እና የሚያዳብርባቸው የሚከተሉት ዘርፎች ናቸው። '''የመረጃ ተደራሽነት''' የመረጃ ተደራሽነት የኢንፎርማቲክስ፣ የኢንፎርሜሽን ሳይንስ፣ የኢንፎርሜሽን ደህንነት፣ የቋንቋ ቴክኖሎጂ እና የ[[ኮምፒውተር ሳይንስ]] መገናኛ ላይ የምርምር መስክ ነው። የመረጃ ተደራሽነት [[ጥናት]] ዓላማዎች ብዙ እና ያልተጠቀሙ መረጃዎችን በራስ ሰር ማቀናበር እና የተጠቃሚዎችን ተደራሽነት ቀላል ማድረግ ነው። መብቶችን ስለመስጠት እና ያልተፈቀዱ ተጠቃሚዎችን መዳረሻ ስለመገደብስ? የተደራሽነት መጠን ለመረጃው በተሰጠው የማረጋገጫ ደረጃ መገለጽ አለበት። ተፈፃሚነት ያላቸው ቴክኖሎጂዎች መረጃን ማግኘት፣ የጽሑፍ ማዕድን ማውጣት፣ የጽሑፍ ማረም፣ የማሽን ትርጉም እና የጽሑፍ ምድብ ያካትታሉ። በውይይት ውስጥ፣ የመረጃ ተደራሽነት ብዙውን ጊዜ የነጻ እና የተዘጋ ወይም የህዝብ የመረጃ ተደራሽነት መድንን በሚመለከት ይገለጻል እና በቅጂ መብት፣ በፓተንት [[ሕግ|ህግ]] እና በህዝባዊ አገልግሎት ላይ በሚደረጉ ውይይቶች ይነሳል። የህዝብ ቤተ መፃህፍት የመረጃ ማረጋገጫ [[እውቀት]]ን ለመስጠት ግብዓቶችን ይፈልጋሉ። '''መረጃ መፈለግ''' መረጃ መፈለግ በ[[ሰው]] እና በ[[ቴክኖዎሎጂ|ቴክኖሎጂ]] ሁኔታዎች ውስጥ መረጃን ለማግኘት የመሞከር ሂደት ወይም እንቅስቃሴ ነው። መረጃ መፈለግ ከመረጃ ማግኛ (IR) ጋር የተያያዘ ነው ነገር ግን የተለየ ነው። ብዙ የቤተ-መጻህፍት እና የመረጃ ሳይንስ (LIS) ምርምር በተለያዩ የሙያ ስራዎች መስክ ውስጥ ባሉ ባለሙያዎች መረጃ ፍለጋ ልምዶች ላይ ያተኮረ ነው. የቤተ-መጻህፍት ባለሙያዎች፣[35] ምሁራን፣[36] የህክምና ባለሙያዎች፣ [37] መሐንዲሶች [38] እና ጠበቆች [39] (ሌሎችም መካከል) መረጃ የመፈለግ ባህሪ ላይ ጥናቶች ተካሂደዋል። አብዛኛው ይህ ጥናት በሌኪ፣ ፔትግሪው (አሁን ፊሸር) እና ሲልቫን በ1996 የኤልአይኤስን ስነ-ጽሁፍ (እንዲሁም የሌሎች አካዳሚያዊ መስኮች ስነ-ጽሁፍ) የባለሙያዎችን መረጃ በመፈለግ ላይ ሰፊ ግምገማ ባደረጉት ስራ ላይ ተወስዷል። '''የእውቀት ውክልና እና ምክንያታዊነት''' የእውቀት ውክልና (KR) እውቀትን በምልክቶች ውስጥ ለመወከል የታለመ የሰው ሰራሽ ኢንተለጀንስ ጥናት አካባቢ ሲሆን ከእነዚህ የ[[እውቀት]] ክፍሎች መረዳትን ለማመቻቸት እና አዳዲስ የእውቀት ክፍሎችን መፍጠር። KR ከስር የእውቀት ሞዴል ወይም የእውቀት መሰረት ስርዓት (KBS) እንደ የትርጉም አውታረመረብ ነጻ እንዲሆን ማድረግ ይቻላል።[42]የ[[እውቀት]] ውክልና (KR) ምርምር እንዴት በትክክል እና በትክክል ማመዛዘን እንደሚቻል እና በእውቀት ጎራ ውስጥ ያሉ የእውነታዎችን ስብስብ ለመወከል የምልክት ስብስቦችን እንዴት መጠቀም እንደሚቻል ላይ ትንተናን ያካትታል። የምልክት መዝገበ ቃላት እና የአመክንዮ ስርዓት አንድ ላይ ተጣምረው በKR ውስጥ ስላሉት ንጥረ ነገሮች ግምቶችን ለማስቻል አዲስ የKR ዓረፍተ ነገሮችን ለመፍጠር። አመክንዮ የማመዛዘን ተግባራት በKR ስርዓት ውስጥ ባሉ ምልክቶች ላይ እንዴት መተግበር እንዳለባቸው መደበኛ ትርጓሜዎችን ለማቅረብ ይጠቅማል። አመክንዮ ኦፕሬተሮች እንዴት እውቀቱን እንደሚያስኬዱ እና እንደሚያሻሽሉ ለመግለጽ ጥቅም ላይ ይውላል። የኦፕሬተሮች እና ኦፕሬሽኖች ምሳሌዎች፣ አሉታዊነት፣ ትስስር፣ ተውላጠ-ቃላት፣ ቅጽሎች፣ ኳንቲፊየሮች እና ሞዳል ኦፕሬተሮችን ያካትታሉ። [[ስነ አምክንዮ|አመክንዮ]]ው የትርጓሜ ቲዎሪ ነው። እነዚህ ንጥረ ነገሮች-ምልክቶች፣ ኦፕሬተሮች እና የትርጓሜ ፅንሰ-ሀሳብ በKR ውስጥ የምልክቶችን ቅደም ተከተል የሚሰጡ ናቸው። == ዋቢዎች == # Stock, W.G., & Stock, M. (2013) https://books.google.com/books?id=d1PnBQAAQBAJ&q=%22information+science%22 Berlin, Boston, MA: De Gruyter Saur. # Yan, Xue-Shan (2011-07-23) https://doi.org/10.3390%2Finfo2030510 ''Information''. '''2''' (3): 510–527. https://doi.org/10.3390%2Finfo2030510 # https://web.archive.org/web/20111112233108/http://pespmc1.vub.ac.be/ASC/TECHNO_DETER.html Principia Cibernetica Web. Archived from http://pespmc1.vub.ac.be/ASC/Techno_deter.html {{Wayback|url=http://pespmc1.vub.ac.be/ASC/Techno_deter.html |date=20111112233108 }} on 2011-11-12. Retrieved 2011-11-28. # https://www.merriam-webster.com/dictionary/information%20science ''www.merriam-webster.com''. Archived from the original on 2017-09-25. Retrieved 2017-09-25. # Borko, H. (1968). Information science: What is it? ''American Documentation'' 19(1), 3¬5. # Luciano Floridi, http://www.blackwellpublishing.com/pci/downloads/introduction.pdf {{Wayback|url=http://www.blackwellpublishing.com/pci/downloads/introduction.pdf |date=20121009171740 }} 2012-03-16 at the https://en.wikipedia.org/wiki/Wayback_Machine ''Metaphilosophy'', 2002, (33), 1/2 # Garshol, L. M. (2004)https://web.archive.org/web/20081017174807/http://www.ontopia.net/topicmaps/materials/tm-vs-thesauri.html#N773 ''Archived from'' http://www.ontopia.net/topicmaps/materials/tm-vs-thesauri.html#N773 ''on 17 October 2008. Retrieved 13 October 2008.'' # https://en.wikipedia.org/wiki/Tom_Gruber (June 1993). http://tomgruber.org/writing/ontolingua-kaj-1993.pdf https://en.wikipedia.org/wiki/Knowledge_Acquisition'''5''' (2): 199–220 https://en.wikipedia.org/wiki/CiteSeerX_(identifier) https://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/summary?doi=10.1.1.101.7493 from the original on 2008-12-17. Retrieved 2012-04-29. # Arvidsson, F.; Flycht-Eriksson, A.https://web.archive.org/web/20081217030507/http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }} Archived from http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf<nowiki/>PDF) on 17 December 2008. Retrieved 26 November 2008 # Reichman, F. (1961). Notched Cards. In R. Shaw (Ed.), The state of the library art (Volume 4, Part 1, pp. 11–55). New Brunswick, NJ: Rutgers, The State University, Graduate School of Library Service # Emard, J. P. (1976). "An information science chronology in perspective". ''Bulletin of the American Society for Information Science''. '''2''' (8): 51–56. # Smith, E. S. (1993). "On the shoulders of giants: From Boole to Shannon to Taube: The origins and development of computerized information from the mid-19th century to the present". ''Information Technology and Libraries''. '''12''' (2): 217–226. # Skolnik, H (1976). "Milestones in chemical information science: Award symposium on contributions of the Division of Chemical Literature (Information) to the Chemical Society". ''Journal of Chemical Information and Computer Sciences''. '''16''' (4): 187–193. https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1021%2Fci60008a001 == ምንጮች == * Borko, H. (1968)."የመረጃ ሳይንስ: ምንድን ነው?". የአሜሪካ ሰነድ. ዊሊ. 19 (1)፡ 3–5.https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1002%2Fasi.5090190103 https://en.wikipedia.org/wiki/ISSN_(identifier) https://www.worldcat.org/issn/0096-946X * Leckie, Gloria J.; Pettigrew, Karen E.; Sylvain, Christian (1996).https://semanticscholar.org/paper/4a6306d8d099966ffde9f3a0e4d11272727be601''Library Quarterly''. '''66''' (2): 161–193.https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1086%2F602864 * Wark, McKenzie (1997). ''The Virtual Republic''. Allen & Unwin, St Leonards * Wilkinson, Margaret A (2001). "ችግርን ለመፍታት በጠበቆች የሚጠቀሙባቸው የመረጃ ምንጮች፡ ተጨባጭ ዳሰሳ". ''Library & Information Science Research''. '''23''' (3): 257–276 https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1016%2Fs0740-8188%2801%2900082-2 https://en.wikipedia.org/wiki/S2CID_(identifier) https://api.semanticscholar.org/CorpusID:59067811 == ተጨማሪ ንባብ == * Khosrow-Pour, Mehdi (2005-03-22). የመረጃ ሳይንስ እና ቴክኖሎጂ ኢንሳይክሎፔዲያ. የሃሳብ ቡድን ማጣቀሻ. https://en.wikipedia.org/wiki/ISBN_(identifier) https://en.wikipedia.org/wiki/Special:BookSources/978-1-59140-553-5 == ውጫዊ አገናኞች == * https://www.asist.org/ "በኢንፎርሜሽን ሳይንስ ልምምድ እና በምርምር መካከል ያለውን ልዩነት የሚያጠናቅቅ የባለሙያ ማህበር። ASIS & T አባላት የኢንፎርሜሽን ሳይንስ፣ ኮምፒውተር ሳይንስ፣ ሊንጉስቲክስ፣ አስተዳደር፣ ላይብረሪያንሺፕ፣ ምህንድስና፣ የውሂብ ሳይንስ፣ የመረጃ አርክቴክቸር፣ ህግ፣ ህክምና፣ ኬሚስትሪ፣ ትምህርት እና ተዛማጅ ጉዳዮችን ይወክላሉ። ቴክኖሎጂ". * https://www.ischools.org/ * http://www.success.co.il/is/index.html * http://jis.sagepub.com/ * http://dlist.sir.arizona.edu/ * https://web.archive.org/web/20120521123701/http://www.mesc.usgs.gov/ISB/Science.asp * https://web.archive.org/web/20110319220648/http://www.twu.edu/library/Nitecki/ * https://web.archive.org/web/20110319220648/http://www.twu.edu/library/Nitecki/ * https://web.archive.org/web/20110221054829/http://gseis.ucla.edu/faculty/bates/articles/Berkeley.html * http://www.libsci.sc.edu/bob/istchron/ISCNET/ISCHRON.HTM {{Wayback|url=http://www.libsci.sc.edu/bob/istchron/ISCNET/ISCHRON.HTM |date=20110514235219 }} * https://web.archive.org/web/20140605070024/http://libres.curtin.edu.au/ * https://en.wikipedia.org/wiki/Shared_decision-making 8pecye1qp79d2679k1pf3jv4a8gmskg 385970 385968 2025-06-28T18:57:44Z InternetArchiveBot 35471 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 385970 wikitext text/x-wiki [[ስዕል:Bibliometrics definition.svg|thumb|426x426px]] '''የኢንፎርሜሽን ሳይንስ''' (የመረጃ ጥናቶች በመባልም ይታወቃል) በዋነኛነት በመተንተን፣ በመሰብሰብ፣ በመመደብ፣ በማታለል፣ በማከማቸት፣ በማንሳት፣ በመንቀሳቀስ፣ በማሰራጨት እና በ[[የመረጃ ኅብረተሠብ|መረጃ]] ጥበቃ ላይ የሚያተኩር የ[[ትምህርት]] መስክ ነው።[1] በመስክ ውስጥ እና ከውጪ ያሉ ባለሙያዎች የመረጃ ስርአቶችን የመፍጠር፣ የመተካት፣ የማሻሻል ወይም የመረዳት አላማ በሰዎች፣ በድርጅቶች እና በማናቸውም ነባር የመረጃ ስርዓቶች መካከል ካለው መስተጋብር በተጨማሪ በድርጅቶች ውስጥ የ[[እውቀት]] አተገባበር እና አጠቃቀም ያጠናል። ከታሪክ አኳያ [[የመረጃ ሳይንስ]] (ኢንፎርማቲክስ) ከ[[ኮምፒዩተር ሳይንስ]]፣ ከዳታ ሳይንስ፣ ከ[[ሥነ-ልቦና|ሥነ ልቦና፣]] ከ[[ቴክኖዎሎጂ|ቴክኖሎጂ]]፣ ከቤተመፃህፍት ሳይንስ፣ ከጤና አጠባበቅ እና ከስለላ ኤጀንሲዎች ጋር የተያያዘ ነው።[2] ሆኖም፣ የመረጃ ሳይንስ እንደ አርኪቫል ሳይንስ፣ የግንዛቤ ሳይንስ፣ [[ንግድ]]፣ [[ህግ]]፣ የቋንቋ ሳይንስ፣ ሙዚዮሎጂ፣ አስተዳደር፣ [[ሂሳብ]]፣ [[ፍልስፍና]]፣ የህዝብ ፖሊሲ ​​እና ማህበራዊ ሳይንሶች ያሉ የተለያዩ ዘርፎችን ያካትታል። == መሠረቶች == '''ወሰን እና ቅርብ''' የኢንፎርሜሽን ሳይንስ ችግሮችን ከሚመለከታቸው ባለድርሻ አካላት አንፃር በመረዳት መረጃን እና ሌሎች ቴክኖሎጂዎችን እንደ አስፈላጊነቱ በመተግበር ላይ ያተኩራል። በሌላ አገላለጽ፣ በዚያ ሥርዓት ውስጥ ካሉ የ[[ቴክኖሎጂ]] ክፍሎች ይልቅ በመጀመሪያ የስርዓት ችግሮችን ይፈታል ማለት ነው። በዚህ ረገድ አንድ ሰው የመረጃ ሳይንስን ለቴክኖሎጂ ቆራጥነት ምላሽ አድርጎ ማየት ይችላል, ቴክኖሎጂ "በራሱ ህጎች ያድጋል, የራሱን እምቅ ችሎታ የሚገነዘበው, በሚገኙ ቁሳዊ ሀብቶች እና በገንቢዎቹ ፈጠራ ብቻ የተገደበ ነው. ስለዚህ ሁሉንም ሌሎች የህብረተሰብ ስርአቶችን የሚቆጣጠር እና የሚያሰራጭ ራሱን የቻለ ስርዓት ተደርጎ ይወሰድ።"[3] '''ፍቺዎች''' የመጀመሪያው የታወቀው "የመረጃ ሳይንስ" ቃል አጠቃቀም በ1955 ነበር።[4] የኢንፎርሜሽን ሳይንስ ቀደምት ፍቺ (ወደ 1968 የአሜሪካ ሰነድ ኢንስቲትዩት እራሱን የአሜሪካ የመረጃ ሳይንስ እና ቴክኖሎጂ ማህበር ብሎ የሰየመበት አመት) እንዲህ ይላል። "የኢንፎርሜሽን ሳይንስ የመረጃ ባህሪ እና ባህሪን ፣ የመረጃ ፍሰትን የሚቆጣጠሩ ሀይሎችን እና የመረጃ አያያዝ ዘዴዎችን ለተመቻቸ ተደራሽነት እና አጠቃቀም የሚመረምር ዲሲፕሊን ነው ። አመጣጡን ፣ አሰባሰብን በሚመለከት የእውቀት አካልን ይመለከታል። አደረጃጀት፣ ማከማቻ፣ ሰርስሮ ማውጣት፣ አተረጓጎም፣ ማስተላለፍ፣ መለወጥ እና መረጃን መጠቀም ይህ በተፈጥሮም ሆነ በአርቴፊሻል ሲስተም ውስጥ ያሉ የመረጃ ውክልናዎች ትክክለኛነት፣ የተቀላጠፈ መልእክት ለማስተላለፍ ኮዶችን መጠቀም እና የመረጃ ማቀነባበሪያ መሳሪያዎችን እና ቴክኒኮችን ማጥናትን ያጠቃልላል። እንደ ኮምፒውተር እና የፕሮግራም አወጣጥ ስርዓታቸው፡ ከሂሳብ፣ ከሎጂክ፣ ከቋንቋ፣ ከስነ ልቦና፣ ከኮምፒዩተር ቴክኖሎጂ፣ ከኦፕሬሽን ምርምር፣ ከግራፊክ ጥበብ፣ ከግንኙነት፣ ከማኔጅመንት እና ከሌሎች ተመሳሳይ ዘርፎች የተገኘ እና ተያያዥነት ያለው ኢንተርዲሲፕሊናዊ ሳይንስ ነው። አፕሊኬሽኑን ሳይመለከት ጉዳዩን የሚጠይቅ ንጹህ የሳይንስ ክፍል እና አገልግሎቶችን እና ምርቶችን የሚያዳብር ተግባራዊ ሳይንስ አካል። (ቦርኮ 1968፣ ገጽ 3) [5] '''የመረጃ ፍልስፍና''' የመረጃ ፍልስፍና በ[[ስነ-ልቦና]]፣ በ[[ኮምፒውተር ሳይንስ]]፣ በኢንፎርሜሽን ቴክኖሎጂ እና በ[[ፍልስፍና]] መገናኛ ላይ የሚነሱ ፅንሰ-ሀሳባዊ ጉዳዮችን ያጠናል። ተለዋዋጭ ሁኔታዎችን ፣ አጠቃቀሙን እና ሳይንሶችን እንዲሁም የመረጃ-ንድፈ-ሀሳባዊ እና ስሌት ዘዴዎችን በፍልስፍና ችግሮቹ ላይ ማብራራት እና መተግበርን ጨምሮ የፅንሰ-ሀሳባዊ ተፈጥሮ እና የመረጃ መሰረታዊ መርሆችን መመርመርን ያጠቃልላል።[10] == ሙያዎች == '''የመረጃ ሳይንቲስት''' የኢንፎርሜሽን ሳይንቲስት ግለሰብ ነው፣ ብዙውን ጊዜ ተዛማጅነት ያለው የትምህርት አይነት ዲግሪ ወይም ከፍተኛ የትምህርት ደረጃ ያለው፣ በኢንዱስትሪ ውስጥ ላሉ ሳይንሳዊ እና ቴክኒካል ምርምር ሰራተኞች ወይም መምህራንን እና ተማሪዎችን በአካዳሚ ትምህርት የሚሰጥ መረጃ የሚሰጥ ነው። የኢንደስትሪው *የመረጃ ስፔሻሊስት/ሳይንቲስት* እና የአካዳሚክ መረጃ ርዕሰ ጉዳይ ስፔሻሊስት/ላይብረሪያን በአጠቃላይ ተመሳሳይ የርእሰ-ጉዳይ ዳራ ስልጠና አላቸው፣ነገር ግን የአካዳሚክ ቦታ ያዡ ሁለተኛ ዲግሪ (MLS/MI/MA in IS, e.g.) እንዲይዝ ይጠበቅበታል። ከርዕሰ ጉዳይ ማስተር በተጨማሪ በመረጃ እና በቤተመጻሕፍት ጥናቶች። ርዕሱ በኢንፎርሜሽን ሳይንስ ላይ ምርምር የሚያደርግ ግለሰብንም ይመለከታል። '''የስርዓት ተንታኝ''' የስርዓት ተንታኝ ለአንድ የተወሰነ ፍላጎት የመረጃ ስርዓቶችን በመፍጠር፣ በመንደፍ እና በማሻሻል ላይ ይሰራል። ብዙ ጊዜ የስርዓት ተንታኞች በድርጅቱ (ዎች) ውስጥ ቅልጥፍናን እና [[ምርታማነት]]ን ለማሻሻል ድርጅታዊ ሂደቶችን እና መረጃን የማግኘት ቴክኒኮችን ለመገምገም እና ለመተግበር ከአንድ ወይም ከዚያ በላይ ከሆኑ ንግዶች ጋር ይሰራሉ። '''የመረጃ ባለሙያ''' የመረጃ ባለሙያ ማለት መረጃን የሚጠብቅ፣ የሚያደራጅ እና የሚያሰራጭ ግለሰብ ነው። የመረጃ ባለሙያዎች የተቀዳ እውቀትን በማደራጀት እና በማንሳት የተካኑ ናቸው። በተለምዶ ሥራቸው ከሕትመት ዕቃዎች ጋር ነው, ነገር ግን እነዚህ ችሎታዎች በኤሌክትሮኒክስ, ምስላዊ, ኦዲዮ እና ዲጂታል ቁሳቁሶች እየጨመሩ መጥተዋል. የመረጃ ባለሙያዎች በተለያዩ የህዝብ፣ የግል፣ ለትርፍ ያልተቋቋሙ እና የትምህርት ተቋማት ውስጥ ይሰራሉ። የመረጃ ባለሙያዎችም በድርጅታዊ እና በኢንዱስትሪ ሁኔታዎች ውስጥ ሊገኙ ይችላሉ. የስርዓት ንድፍ እና ልማት እና የስርዓት ትንተና የሚያካትቱ ሚናዎችን ማከናወን። == ታሪክ == '''ቀደምት ጅምር''' የኢንፎርሜሽን ሳይንስ መረጃን መሰብሰብ፣ መመደብ፣ ማጭበርበር፣ ማከማቻ፣ ሰርስሮ ማውጣት እና ማሰራጨት በማጥናት የሰው ልጅ የ[[እውቀት]] ክምችት ውስጥ ነው። የመረጃ ትንተና የተካሄደው ቢያንስ በአሦር ኢምፓየር ዘመን ባሁኑ ጊዜ [[ቤተ መጻሕፍት]] እና መዛግብት በመባል የሚታወቁት የ[[ባህል]] ማስቀመጫዎች ብቅ እያሉ ነው።[14] በተቋም ደረጃ የኢንፎርሜሽን ሳይንስ በ19ኛው ክፍለ ዘመን ከሌሎች በርካታ የማህበራዊ ሳይንስ ዘርፎች ጋር ብቅ አለ። እንደ ሳይንስ ግን በሳይንስ [[ታሪክ]] ውስጥ ተቋማዊ ሥረ መሰረቱን ያገኘው በ1665 በሮያል ሶሳይቲ ([[ለንደን|ሎንዶን]]) የ[[ፍልስፍና]] ግብይቶች የመጀመሪያ እትሞችን ባጠቃላይ እንደ መጀመሪያው ሳይንሳዊ መጽሔት ከታተመ ጀምሮ ነው። የሳይንስ ተቋማዊነት በ [[18ኛው ምዕተ ዓመት|18 ኛው ክፍለ ዘመን]] ውስጥ ተከስቷል. እ.ኤ.አ. በ1731 [[ቤንጃሚን ፍራንክሊን]] በሕዝባዊ ዜጎች ቡድን ባለቤትነት የተያዘውን የ[[ፊላዴልፊያ]] ላይብረሪ ካምፓኒ አቋቋመ፣ እሱም በፍጥነት ከመጻሕፍት ግዛት አልፎ የሳይንሳዊ ሙከራ ማዕከል የሆነው እና የህዝብ ሳይንሳዊ ሙከራዎችን ያቀረበ።[15] ] ቤንጃሚን ፍራንክሊን በ[[ማሣቹሰትስ|ማሳቹሴትስ]] ከተማ ለሁሉም በነጻ እንዲገኝ ድምጽ የሰጠችውን የመፅሃፍ ስብስብ በ[[ማሣቹሰትስ|ማሳቹሴትስ]] ላይ ኢንቨስት አድርጓል።[16] አካዳሚ ደ ቺሩርጊያ ([[ፓሪስ]]) በ1736 የመጀመሪያው የ[[ሕክምና]] መጽሔት ተብሎ የሚታሰበውን Memoires pour les Chirurgiens አሳተመ። በሮያል ሶሳይቲ ([[ለንደን|ሎንዶን]]) ላይ የተቀረጸው የ[[አሜሪካ]] የፍልስፍና ማህበር በ1743 በ[[ፊላዴልፊያ|ፊላደልፊያ]] ተቋቋመ። እንደ ሌሎች በርካታ ሳይንሳዊ መጽሔቶች እና ማህበረሰቦች ተመስርተው፣ አሎይስ ሴኔፌልደር በ1796 በ[[ጀርመን]] ውስጥ በጅምላ ማተሚያ ስራ ላይ የሚውል የሊቶግራፊን ፅንሰ-ሀሳብ አዳብረዋል። == ማህበራዊ ሚዲያ በሰዎች እና በኢንዱስትሪ ላይ የሚያሳድረው ተጽዕኖ == የማህበራዊ ሚዲያ ኔትወርኮች ብዙ ጊዜ ወይም ባህላዊ የመረጃ ስርጭት መዳረሻ ላላቸው ሰዎች ክፍት የመረጃ አካባቢን ይሰጣሉ፣ "[26] የማህበራዊ ሚዲያ ውህደት እንደ የመዳረሻ ነጥብ ለተጠቃሚዎች እና አቅራቢዎች በጣም ጠቃሚ እና ሁለገብ ጠቃሚ መሳሪያ ነው። ሁሉም ዋና ዋና የዜና አቅራቢዎች ታይነት እና እንደ [[ፌስቡክ]] እና [[ትዊተር]] ባሉ አውታረ መረቦች በኩል የተመልካቾችን ስፋት ከፍ በማድረግ የመድረሻ ነጥብ አላቸው። በማህበራዊ ሚዲያ ሰዎች መረጃን በሚያውቁት ሰዎች ይመራሉ ወይም ይሰጣሉ። "በ...ይዘት ላይ ማጋራት፣ ላይክ እና አስተያየት የመስጠት" [28] መቻል ተደራሽነቱን ከባህላዊ ዘዴዎች የበለጠ እና ሰፊ ያደርገዋል። ሰዎች ከመረጃ ጋር መገናኘት ይወዳሉ፣ የሚያውቋቸውን ሰዎች በእውቀት ክበባቸው ውስጥ ማካተት ያስደስታቸዋል። በማህበራዊ ሚዲያ ማጋራት በጣም ተደማጭነት ስላለው አሳታሚዎች ስኬታማ ለመሆን ከፈለጉ "በጥሩ መጫወት" አለባቸው። ምንም እንኳን ሁለቱንም የተጠቃሚ መሰረት ተሞክሮዎች ለማሻሻል ብዙ ጊዜ ለአሳታሚዎች እና ፌስቡክ "አዲስ ይዘትን ማጋራት፣ ማስተዋወቅ እና ይፋ ማድረግ"[28] በጋራ ይጠቅማል። የብዙዎች አስተያየት ተጽእኖ ሊታሰብ በማይቻል መንገድ ሊሰራጭ ይችላል. ማህበራዊ ሚዲያ በቀላሉ ለመማር እና በመሳሪያዎች ተደራሽነት መስተጋብር ይፈቅዳል። ዎል ስትሪት ጆርናል በፌስቡክ በኩል መተግበሪያን ያቀርባል፣ እና ዋሽንግተን ፖስት አንድ እርምጃ ወደ ፊት ሄዶ በ6 ወራት ውስጥ በ19.5 ሚሊዮን ተጠቃሚዎች የወረደ ራሱን የቻለ ማህበራዊ መተግበሪያ ያቀርባል፣ መረጃ. == የምርምር ዘርፎች እና መተግበሪያዎች == የኢንፎርሜሽን ሳይንስ የሚመረምረው እና የሚያዳብርባቸው የሚከተሉት ዘርፎች ናቸው። '''የመረጃ ተደራሽነት''' የመረጃ ተደራሽነት የኢንፎርማቲክስ፣ የኢንፎርሜሽን ሳይንስ፣ የኢንፎርሜሽን ደህንነት፣ የቋንቋ ቴክኖሎጂ እና የ[[ኮምፒውተር ሳይንስ]] መገናኛ ላይ የምርምር መስክ ነው። የመረጃ ተደራሽነት [[ጥናት]] ዓላማዎች ብዙ እና ያልተጠቀሙ መረጃዎችን በራስ ሰር ማቀናበር እና የተጠቃሚዎችን ተደራሽነት ቀላል ማድረግ ነው። መብቶችን ስለመስጠት እና ያልተፈቀዱ ተጠቃሚዎችን መዳረሻ ስለመገደብስ? የተደራሽነት መጠን ለመረጃው በተሰጠው የማረጋገጫ ደረጃ መገለጽ አለበት። ተፈፃሚነት ያላቸው ቴክኖሎጂዎች መረጃን ማግኘት፣ የጽሑፍ ማዕድን ማውጣት፣ የጽሑፍ ማረም፣ የማሽን ትርጉም እና የጽሑፍ ምድብ ያካትታሉ። በውይይት ውስጥ፣ የመረጃ ተደራሽነት ብዙውን ጊዜ የነጻ እና የተዘጋ ወይም የህዝብ የመረጃ ተደራሽነት መድንን በሚመለከት ይገለጻል እና በቅጂ መብት፣ በፓተንት [[ሕግ|ህግ]] እና በህዝባዊ አገልግሎት ላይ በሚደረጉ ውይይቶች ይነሳል። የህዝብ ቤተ መፃህፍት የመረጃ ማረጋገጫ [[እውቀት]]ን ለመስጠት ግብዓቶችን ይፈልጋሉ። '''መረጃ መፈለግ''' መረጃ መፈለግ በ[[ሰው]] እና በ[[ቴክኖዎሎጂ|ቴክኖሎጂ]] ሁኔታዎች ውስጥ መረጃን ለማግኘት የመሞከር ሂደት ወይም እንቅስቃሴ ነው። መረጃ መፈለግ ከመረጃ ማግኛ (IR) ጋር የተያያዘ ነው ነገር ግን የተለየ ነው። ብዙ የቤተ-መጻህፍት እና የመረጃ ሳይንስ (LIS) ምርምር በተለያዩ የሙያ ስራዎች መስክ ውስጥ ባሉ ባለሙያዎች መረጃ ፍለጋ ልምዶች ላይ ያተኮረ ነው. የቤተ-መጻህፍት ባለሙያዎች፣[35] ምሁራን፣[36] የህክምና ባለሙያዎች፣ [37] መሐንዲሶች [38] እና ጠበቆች [39] (ሌሎችም መካከል) መረጃ የመፈለግ ባህሪ ላይ ጥናቶች ተካሂደዋል። አብዛኛው ይህ ጥናት በሌኪ፣ ፔትግሪው (አሁን ፊሸር) እና ሲልቫን በ1996 የኤልአይኤስን ስነ-ጽሁፍ (እንዲሁም የሌሎች አካዳሚያዊ መስኮች ስነ-ጽሁፍ) የባለሙያዎችን መረጃ በመፈለግ ላይ ሰፊ ግምገማ ባደረጉት ስራ ላይ ተወስዷል። '''የእውቀት ውክልና እና ምክንያታዊነት''' የእውቀት ውክልና (KR) እውቀትን በምልክቶች ውስጥ ለመወከል የታለመ የሰው ሰራሽ ኢንተለጀንስ ጥናት አካባቢ ሲሆን ከእነዚህ የ[[እውቀት]] ክፍሎች መረዳትን ለማመቻቸት እና አዳዲስ የእውቀት ክፍሎችን መፍጠር። KR ከስር የእውቀት ሞዴል ወይም የእውቀት መሰረት ስርዓት (KBS) እንደ የትርጉም አውታረመረብ ነጻ እንዲሆን ማድረግ ይቻላል።[42]የ[[እውቀት]] ውክልና (KR) ምርምር እንዴት በትክክል እና በትክክል ማመዛዘን እንደሚቻል እና በእውቀት ጎራ ውስጥ ያሉ የእውነታዎችን ስብስብ ለመወከል የምልክት ስብስቦችን እንዴት መጠቀም እንደሚቻል ላይ ትንተናን ያካትታል። የምልክት መዝገበ ቃላት እና የአመክንዮ ስርዓት አንድ ላይ ተጣምረው በKR ውስጥ ስላሉት ንጥረ ነገሮች ግምቶችን ለማስቻል አዲስ የKR ዓረፍተ ነገሮችን ለመፍጠር። አመክንዮ የማመዛዘን ተግባራት በKR ስርዓት ውስጥ ባሉ ምልክቶች ላይ እንዴት መተግበር እንዳለባቸው መደበኛ ትርጓሜዎችን ለማቅረብ ይጠቅማል። አመክንዮ ኦፕሬተሮች እንዴት እውቀቱን እንደሚያስኬዱ እና እንደሚያሻሽሉ ለመግለጽ ጥቅም ላይ ይውላል። የኦፕሬተሮች እና ኦፕሬሽኖች ምሳሌዎች፣ አሉታዊነት፣ ትስስር፣ ተውላጠ-ቃላት፣ ቅጽሎች፣ ኳንቲፊየሮች እና ሞዳል ኦፕሬተሮችን ያካትታሉ። [[ስነ አምክንዮ|አመክንዮ]]ው የትርጓሜ ቲዎሪ ነው። እነዚህ ንጥረ ነገሮች-ምልክቶች፣ ኦፕሬተሮች እና የትርጓሜ ፅንሰ-ሀሳብ በKR ውስጥ የምልክቶችን ቅደም ተከተል የሚሰጡ ናቸው። == ዋቢዎች == # Stock, W.G., & Stock, M. (2013) https://books.google.com/books?id=d1PnBQAAQBAJ&q=%22information+science%22 Berlin, Boston, MA: De Gruyter Saur. # Yan, Xue-Shan (2011-07-23) https://doi.org/10.3390%2Finfo2030510 ''Information''. '''2''' (3): 510–527. https://doi.org/10.3390%2Finfo2030510 # https://web.archive.org/web/20111112233108/http://pespmc1.vub.ac.be/ASC/TECHNO_DETER.html Principia Cibernetica Web. Archived from http://pespmc1.vub.ac.be/ASC/Techno_deter.html {{Wayback|url=http://pespmc1.vub.ac.be/ASC/Techno_deter.html |date=20111112233108 }} on 2011-11-12. Retrieved 2011-11-28. # https://www.merriam-webster.com/dictionary/information%20science ''www.merriam-webster.com''. Archived from the original on 2017-09-25. Retrieved 2017-09-25. # Borko, H. (1968). Information science: What is it? ''American Documentation'' 19(1), 3¬5. # Luciano Floridi, http://www.blackwellpublishing.com/pci/downloads/introduction.pdf {{Wayback|url=http://www.blackwellpublishing.com/pci/downloads/introduction.pdf |date=20121009171740 }} 2012-03-16 at the https://en.wikipedia.org/wiki/Wayback_Machine ''Metaphilosophy'', 2002, (33), 1/2 # Garshol, L. M. (2004)https://web.archive.org/web/20081017174807/http://www.ontopia.net/topicmaps/materials/tm-vs-thesauri.html#N773 ''Archived from'' http://www.ontopia.net/topicmaps/materials/tm-vs-thesauri.html#N773 ''on 17 October 2008. Retrieved 13 October 2008.'' # https://en.wikipedia.org/wiki/Tom_Gruber (June 1993). http://tomgruber.org/writing/ontolingua-kaj-1993.pdf https://en.wikipedia.org/wiki/Knowledge_Acquisition'''5''' (2): 199–220 https://en.wikipedia.org/wiki/CiteSeerX_(identifier) https://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/summary?doi=10.1.1.101.7493 from the original on 2008-12-17. Retrieved 2012-04-29. # Arvidsson, F.; Flycht-Eriksson, A.https://web.archive.org/web/20081217030507/http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }} Archived from http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf<nowiki/>PDF) on 17 December 2008. Retrieved 26 November 2008 # Reichman, F. (1961). Notched Cards. In R. Shaw (Ed.), The state of the library art (Volume 4, Part 1, pp. 11–55). New Brunswick, NJ: Rutgers, The State University, Graduate School of Library Service # Emard, J. P. (1976). "An information science chronology in perspective". ''Bulletin of the American Society for Information Science''. '''2''' (8): 51–56. # Smith, E. S. (1993). "On the shoulders of giants: From Boole to Shannon to Taube: The origins and development of computerized information from the mid-19th century to the present". ''Information Technology and Libraries''. '''12''' (2): 217–226. # Skolnik, H (1976). "Milestones in chemical information science: Award symposium on contributions of the Division of Chemical Literature (Information) to the Chemical Society". ''Journal of Chemical Information and Computer Sciences''. '''16''' (4): 187–193. https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1021%2Fci60008a001 == ምንጮች == * Borko, H. (1968)."የመረጃ ሳይንስ: ምንድን ነው?". የአሜሪካ ሰነድ. ዊሊ. 19 (1)፡ 3–5.https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1002%2Fasi.5090190103 https://en.wikipedia.org/wiki/ISSN_(identifier) https://www.worldcat.org/issn/0096-946X * Leckie, Gloria J.; Pettigrew, Karen E.; Sylvain, Christian (1996).https://semanticscholar.org/paper/4a6306d8d099966ffde9f3a0e4d11272727be601''Library Quarterly''. '''66''' (2): 161–193.https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1086%2F602864 * Wark, McKenzie (1997). ''The Virtual Republic''. Allen & Unwin, St Leonards * Wilkinson, Margaret A (2001). "ችግርን ለመፍታት በጠበቆች የሚጠቀሙባቸው የመረጃ ምንጮች፡ ተጨባጭ ዳሰሳ". ''Library & Information Science Research''. '''23''' (3): 257–276 https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1016%2Fs0740-8188%2801%2900082-2 https://en.wikipedia.org/wiki/S2CID_(identifier) https://api.semanticscholar.org/CorpusID:59067811 == ተጨማሪ ንባብ == * Khosrow-Pour, Mehdi (2005-03-22). የመረጃ ሳይንስ እና ቴክኖሎጂ ኢንሳይክሎፔዲያ. የሃሳብ ቡድን ማጣቀሻ. https://en.wikipedia.org/wiki/ISBN_(identifier) https://en.wikipedia.org/wiki/Special:BookSources/978-1-59140-553-5 == ውጫዊ አገናኞች == * https://www.asist.org/ "በኢንፎርሜሽን ሳይንስ ልምምድ እና በምርምር መካከል ያለውን ልዩነት የሚያጠናቅቅ የባለሙያ ማህበር። ASIS & T አባላት የኢንፎርሜሽን ሳይንስ፣ ኮምፒውተር ሳይንስ፣ ሊንጉስቲክስ፣ አስተዳደር፣ ላይብረሪያንሺፕ፣ ምህንድስና፣ የውሂብ ሳይንስ፣ የመረጃ አርክቴክቸር፣ ህግ፣ ህክምና፣ ኬሚስትሪ፣ ትምህርት እና ተዛማጅ ጉዳዮችን ይወክላሉ። ቴክኖሎጂ". * https://www.ischools.org/ * http://www.success.co.il/is/index.html * http://jis.sagepub.com/ * http://dlist.sir.arizona.edu/ * https://web.archive.org/web/20120521123701/http://www.mesc.usgs.gov/ISB/Science.asp * https://web.archive.org/web/20110319220648/http://www.twu.edu/library/Nitecki/ * https://web.archive.org/web/20110319220648/http://www.twu.edu/library/Nitecki/ * https://web.archive.org/web/20110221054829/http://gseis.ucla.edu/faculty/bates/articles/Berkeley.html * http://www.libsci.sc.edu/bob/istchron/ISCNET/ISCHRON.HTM {{Wayback|url=http://www.libsci.sc.edu/bob/istchron/ISCNET/ISCHRON.HTM |date=20110514235219 }} * https://web.archive.org/web/20140605070024/http://libres.curtin.edu.au/ * https://en.wikipedia.org/wiki/Shared_decision-making ehx3se5f2ny37d9ok4othndh2y5wbja 385971 385970 2025-06-28T20:19:55Z InternetArchiveBot 35471 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 385971 wikitext text/x-wiki [[ስዕል:Bibliometrics definition.svg|thumb|426x426px]] '''የኢንፎርሜሽን ሳይንስ''' (የመረጃ ጥናቶች በመባልም ይታወቃል) በዋነኛነት በመተንተን፣ በመሰብሰብ፣ በመመደብ፣ በማታለል፣ በማከማቸት፣ በማንሳት፣ በመንቀሳቀስ፣ በማሰራጨት እና በ[[የመረጃ ኅብረተሠብ|መረጃ]] ጥበቃ ላይ የሚያተኩር የ[[ትምህርት]] መስክ ነው።[1] በመስክ ውስጥ እና ከውጪ ያሉ ባለሙያዎች የመረጃ ስርአቶችን የመፍጠር፣ የመተካት፣ የማሻሻል ወይም የመረዳት አላማ በሰዎች፣ በድርጅቶች እና በማናቸውም ነባር የመረጃ ስርዓቶች መካከል ካለው መስተጋብር በተጨማሪ በድርጅቶች ውስጥ የ[[እውቀት]] አተገባበር እና አጠቃቀም ያጠናል። ከታሪክ አኳያ [[የመረጃ ሳይንስ]] (ኢንፎርማቲክስ) ከ[[ኮምፒዩተር ሳይንስ]]፣ ከዳታ ሳይንስ፣ ከ[[ሥነ-ልቦና|ሥነ ልቦና፣]] ከ[[ቴክኖዎሎጂ|ቴክኖሎጂ]]፣ ከቤተመፃህፍት ሳይንስ፣ ከጤና አጠባበቅ እና ከስለላ ኤጀንሲዎች ጋር የተያያዘ ነው።[2] ሆኖም፣ የመረጃ ሳይንስ እንደ አርኪቫል ሳይንስ፣ የግንዛቤ ሳይንስ፣ [[ንግድ]]፣ [[ህግ]]፣ የቋንቋ ሳይንስ፣ ሙዚዮሎጂ፣ አስተዳደር፣ [[ሂሳብ]]፣ [[ፍልስፍና]]፣ የህዝብ ፖሊሲ ​​እና ማህበራዊ ሳይንሶች ያሉ የተለያዩ ዘርፎችን ያካትታል። == መሠረቶች == '''ወሰን እና ቅርብ''' የኢንፎርሜሽን ሳይንስ ችግሮችን ከሚመለከታቸው ባለድርሻ አካላት አንፃር በመረዳት መረጃን እና ሌሎች ቴክኖሎጂዎችን እንደ አስፈላጊነቱ በመተግበር ላይ ያተኩራል። በሌላ አገላለጽ፣ በዚያ ሥርዓት ውስጥ ካሉ የ[[ቴክኖሎጂ]] ክፍሎች ይልቅ በመጀመሪያ የስርዓት ችግሮችን ይፈታል ማለት ነው። በዚህ ረገድ አንድ ሰው የመረጃ ሳይንስን ለቴክኖሎጂ ቆራጥነት ምላሽ አድርጎ ማየት ይችላል, ቴክኖሎጂ "በራሱ ህጎች ያድጋል, የራሱን እምቅ ችሎታ የሚገነዘበው, በሚገኙ ቁሳዊ ሀብቶች እና በገንቢዎቹ ፈጠራ ብቻ የተገደበ ነው. ስለዚህ ሁሉንም ሌሎች የህብረተሰብ ስርአቶችን የሚቆጣጠር እና የሚያሰራጭ ራሱን የቻለ ስርዓት ተደርጎ ይወሰድ።"[3] '''ፍቺዎች''' የመጀመሪያው የታወቀው "የመረጃ ሳይንስ" ቃል አጠቃቀም በ1955 ነበር።[4] የኢንፎርሜሽን ሳይንስ ቀደምት ፍቺ (ወደ 1968 የአሜሪካ ሰነድ ኢንስቲትዩት እራሱን የአሜሪካ የመረጃ ሳይንስ እና ቴክኖሎጂ ማህበር ብሎ የሰየመበት አመት) እንዲህ ይላል። "የኢንፎርሜሽን ሳይንስ የመረጃ ባህሪ እና ባህሪን ፣ የመረጃ ፍሰትን የሚቆጣጠሩ ሀይሎችን እና የመረጃ አያያዝ ዘዴዎችን ለተመቻቸ ተደራሽነት እና አጠቃቀም የሚመረምር ዲሲፕሊን ነው ። አመጣጡን ፣ አሰባሰብን በሚመለከት የእውቀት አካልን ይመለከታል። አደረጃጀት፣ ማከማቻ፣ ሰርስሮ ማውጣት፣ አተረጓጎም፣ ማስተላለፍ፣ መለወጥ እና መረጃን መጠቀም ይህ በተፈጥሮም ሆነ በአርቴፊሻል ሲስተም ውስጥ ያሉ የመረጃ ውክልናዎች ትክክለኛነት፣ የተቀላጠፈ መልእክት ለማስተላለፍ ኮዶችን መጠቀም እና የመረጃ ማቀነባበሪያ መሳሪያዎችን እና ቴክኒኮችን ማጥናትን ያጠቃልላል። እንደ ኮምፒውተር እና የፕሮግራም አወጣጥ ስርዓታቸው፡ ከሂሳብ፣ ከሎጂክ፣ ከቋንቋ፣ ከስነ ልቦና፣ ከኮምፒዩተር ቴክኖሎጂ፣ ከኦፕሬሽን ምርምር፣ ከግራፊክ ጥበብ፣ ከግንኙነት፣ ከማኔጅመንት እና ከሌሎች ተመሳሳይ ዘርፎች የተገኘ እና ተያያዥነት ያለው ኢንተርዲሲፕሊናዊ ሳይንስ ነው። አፕሊኬሽኑን ሳይመለከት ጉዳዩን የሚጠይቅ ንጹህ የሳይንስ ክፍል እና አገልግሎቶችን እና ምርቶችን የሚያዳብር ተግባራዊ ሳይንስ አካል። (ቦርኮ 1968፣ ገጽ 3) [5] '''የመረጃ ፍልስፍና''' የመረጃ ፍልስፍና በ[[ስነ-ልቦና]]፣ በ[[ኮምፒውተር ሳይንስ]]፣ በኢንፎርሜሽን ቴክኖሎጂ እና በ[[ፍልስፍና]] መገናኛ ላይ የሚነሱ ፅንሰ-ሀሳባዊ ጉዳዮችን ያጠናል። ተለዋዋጭ ሁኔታዎችን ፣ አጠቃቀሙን እና ሳይንሶችን እንዲሁም የመረጃ-ንድፈ-ሀሳባዊ እና ስሌት ዘዴዎችን በፍልስፍና ችግሮቹ ላይ ማብራራት እና መተግበርን ጨምሮ የፅንሰ-ሀሳባዊ ተፈጥሮ እና የመረጃ መሰረታዊ መርሆችን መመርመርን ያጠቃልላል።[10] == ሙያዎች == '''የመረጃ ሳይንቲስት''' የኢንፎርሜሽን ሳይንቲስት ግለሰብ ነው፣ ብዙውን ጊዜ ተዛማጅነት ያለው የትምህርት አይነት ዲግሪ ወይም ከፍተኛ የትምህርት ደረጃ ያለው፣ በኢንዱስትሪ ውስጥ ላሉ ሳይንሳዊ እና ቴክኒካል ምርምር ሰራተኞች ወይም መምህራንን እና ተማሪዎችን በአካዳሚ ትምህርት የሚሰጥ መረጃ የሚሰጥ ነው። የኢንደስትሪው *የመረጃ ስፔሻሊስት/ሳይንቲስት* እና የአካዳሚክ መረጃ ርዕሰ ጉዳይ ስፔሻሊስት/ላይብረሪያን በአጠቃላይ ተመሳሳይ የርእሰ-ጉዳይ ዳራ ስልጠና አላቸው፣ነገር ግን የአካዳሚክ ቦታ ያዡ ሁለተኛ ዲግሪ (MLS/MI/MA in IS, e.g.) እንዲይዝ ይጠበቅበታል። ከርዕሰ ጉዳይ ማስተር በተጨማሪ በመረጃ እና በቤተመጻሕፍት ጥናቶች። ርዕሱ በኢንፎርሜሽን ሳይንስ ላይ ምርምር የሚያደርግ ግለሰብንም ይመለከታል። '''የስርዓት ተንታኝ''' የስርዓት ተንታኝ ለአንድ የተወሰነ ፍላጎት የመረጃ ስርዓቶችን በመፍጠር፣ በመንደፍ እና በማሻሻል ላይ ይሰራል። ብዙ ጊዜ የስርዓት ተንታኞች በድርጅቱ (ዎች) ውስጥ ቅልጥፍናን እና [[ምርታማነት]]ን ለማሻሻል ድርጅታዊ ሂደቶችን እና መረጃን የማግኘት ቴክኒኮችን ለመገምገም እና ለመተግበር ከአንድ ወይም ከዚያ በላይ ከሆኑ ንግዶች ጋር ይሰራሉ። '''የመረጃ ባለሙያ''' የመረጃ ባለሙያ ማለት መረጃን የሚጠብቅ፣ የሚያደራጅ እና የሚያሰራጭ ግለሰብ ነው። የመረጃ ባለሙያዎች የተቀዳ እውቀትን በማደራጀት እና በማንሳት የተካኑ ናቸው። በተለምዶ ሥራቸው ከሕትመት ዕቃዎች ጋር ነው, ነገር ግን እነዚህ ችሎታዎች በኤሌክትሮኒክስ, ምስላዊ, ኦዲዮ እና ዲጂታል ቁሳቁሶች እየጨመሩ መጥተዋል. የመረጃ ባለሙያዎች በተለያዩ የህዝብ፣ የግል፣ ለትርፍ ያልተቋቋሙ እና የትምህርት ተቋማት ውስጥ ይሰራሉ። የመረጃ ባለሙያዎችም በድርጅታዊ እና በኢንዱስትሪ ሁኔታዎች ውስጥ ሊገኙ ይችላሉ. የስርዓት ንድፍ እና ልማት እና የስርዓት ትንተና የሚያካትቱ ሚናዎችን ማከናወን። == ታሪክ == '''ቀደምት ጅምር''' የኢንፎርሜሽን ሳይንስ መረጃን መሰብሰብ፣ መመደብ፣ ማጭበርበር፣ ማከማቻ፣ ሰርስሮ ማውጣት እና ማሰራጨት በማጥናት የሰው ልጅ የ[[እውቀት]] ክምችት ውስጥ ነው። የመረጃ ትንተና የተካሄደው ቢያንስ በአሦር ኢምፓየር ዘመን ባሁኑ ጊዜ [[ቤተ መጻሕፍት]] እና መዛግብት በመባል የሚታወቁት የ[[ባህል]] ማስቀመጫዎች ብቅ እያሉ ነው።[14] በተቋም ደረጃ የኢንፎርሜሽን ሳይንስ በ19ኛው ክፍለ ዘመን ከሌሎች በርካታ የማህበራዊ ሳይንስ ዘርፎች ጋር ብቅ አለ። እንደ ሳይንስ ግን በሳይንስ [[ታሪክ]] ውስጥ ተቋማዊ ሥረ መሰረቱን ያገኘው በ1665 በሮያል ሶሳይቲ ([[ለንደን|ሎንዶን]]) የ[[ፍልስፍና]] ግብይቶች የመጀመሪያ እትሞችን ባጠቃላይ እንደ መጀመሪያው ሳይንሳዊ መጽሔት ከታተመ ጀምሮ ነው። የሳይንስ ተቋማዊነት በ [[18ኛው ምዕተ ዓመት|18 ኛው ክፍለ ዘመን]] ውስጥ ተከስቷል. እ.ኤ.አ. በ1731 [[ቤንጃሚን ፍራንክሊን]] በሕዝባዊ ዜጎች ቡድን ባለቤትነት የተያዘውን የ[[ፊላዴልፊያ]] ላይብረሪ ካምፓኒ አቋቋመ፣ እሱም በፍጥነት ከመጻሕፍት ግዛት አልፎ የሳይንሳዊ ሙከራ ማዕከል የሆነው እና የህዝብ ሳይንሳዊ ሙከራዎችን ያቀረበ።[15] ] ቤንጃሚን ፍራንክሊን በ[[ማሣቹሰትስ|ማሳቹሴትስ]] ከተማ ለሁሉም በነጻ እንዲገኝ ድምጽ የሰጠችውን የመፅሃፍ ስብስብ በ[[ማሣቹሰትስ|ማሳቹሴትስ]] ላይ ኢንቨስት አድርጓል።[16] አካዳሚ ደ ቺሩርጊያ ([[ፓሪስ]]) በ1736 የመጀመሪያው የ[[ሕክምና]] መጽሔት ተብሎ የሚታሰበውን Memoires pour les Chirurgiens አሳተመ። በሮያል ሶሳይቲ ([[ለንደን|ሎንዶን]]) ላይ የተቀረጸው የ[[አሜሪካ]] የፍልስፍና ማህበር በ1743 በ[[ፊላዴልፊያ|ፊላደልፊያ]] ተቋቋመ። እንደ ሌሎች በርካታ ሳይንሳዊ መጽሔቶች እና ማህበረሰቦች ተመስርተው፣ አሎይስ ሴኔፌልደር በ1796 በ[[ጀርመን]] ውስጥ በጅምላ ማተሚያ ስራ ላይ የሚውል የሊቶግራፊን ፅንሰ-ሀሳብ አዳብረዋል። == ማህበራዊ ሚዲያ በሰዎች እና በኢንዱስትሪ ላይ የሚያሳድረው ተጽዕኖ == የማህበራዊ ሚዲያ ኔትወርኮች ብዙ ጊዜ ወይም ባህላዊ የመረጃ ስርጭት መዳረሻ ላላቸው ሰዎች ክፍት የመረጃ አካባቢን ይሰጣሉ፣ "[26] የማህበራዊ ሚዲያ ውህደት እንደ የመዳረሻ ነጥብ ለተጠቃሚዎች እና አቅራቢዎች በጣም ጠቃሚ እና ሁለገብ ጠቃሚ መሳሪያ ነው። ሁሉም ዋና ዋና የዜና አቅራቢዎች ታይነት እና እንደ [[ፌስቡክ]] እና [[ትዊተር]] ባሉ አውታረ መረቦች በኩል የተመልካቾችን ስፋት ከፍ በማድረግ የመድረሻ ነጥብ አላቸው። በማህበራዊ ሚዲያ ሰዎች መረጃን በሚያውቁት ሰዎች ይመራሉ ወይም ይሰጣሉ። "በ...ይዘት ላይ ማጋራት፣ ላይክ እና አስተያየት የመስጠት" [28] መቻል ተደራሽነቱን ከባህላዊ ዘዴዎች የበለጠ እና ሰፊ ያደርገዋል። ሰዎች ከመረጃ ጋር መገናኘት ይወዳሉ፣ የሚያውቋቸውን ሰዎች በእውቀት ክበባቸው ውስጥ ማካተት ያስደስታቸዋል። በማህበራዊ ሚዲያ ማጋራት በጣም ተደማጭነት ስላለው አሳታሚዎች ስኬታማ ለመሆን ከፈለጉ "በጥሩ መጫወት" አለባቸው። ምንም እንኳን ሁለቱንም የተጠቃሚ መሰረት ተሞክሮዎች ለማሻሻል ብዙ ጊዜ ለአሳታሚዎች እና ፌስቡክ "አዲስ ይዘትን ማጋራት፣ ማስተዋወቅ እና ይፋ ማድረግ"[28] በጋራ ይጠቅማል። የብዙዎች አስተያየት ተጽእኖ ሊታሰብ በማይቻል መንገድ ሊሰራጭ ይችላል. ማህበራዊ ሚዲያ በቀላሉ ለመማር እና በመሳሪያዎች ተደራሽነት መስተጋብር ይፈቅዳል። ዎል ስትሪት ጆርናል በፌስቡክ በኩል መተግበሪያን ያቀርባል፣ እና ዋሽንግተን ፖስት አንድ እርምጃ ወደ ፊት ሄዶ በ6 ወራት ውስጥ በ19.5 ሚሊዮን ተጠቃሚዎች የወረደ ራሱን የቻለ ማህበራዊ መተግበሪያ ያቀርባል፣ መረጃ. == የምርምር ዘርፎች እና መተግበሪያዎች == የኢንፎርሜሽን ሳይንስ የሚመረምረው እና የሚያዳብርባቸው የሚከተሉት ዘርፎች ናቸው። '''የመረጃ ተደራሽነት''' የመረጃ ተደራሽነት የኢንፎርማቲክስ፣ የኢንፎርሜሽን ሳይንስ፣ የኢንፎርሜሽን ደህንነት፣ የቋንቋ ቴክኖሎጂ እና የ[[ኮምፒውተር ሳይንስ]] መገናኛ ላይ የምርምር መስክ ነው። የመረጃ ተደራሽነት [[ጥናት]] ዓላማዎች ብዙ እና ያልተጠቀሙ መረጃዎችን በራስ ሰር ማቀናበር እና የተጠቃሚዎችን ተደራሽነት ቀላል ማድረግ ነው። መብቶችን ስለመስጠት እና ያልተፈቀዱ ተጠቃሚዎችን መዳረሻ ስለመገደብስ? የተደራሽነት መጠን ለመረጃው በተሰጠው የማረጋገጫ ደረጃ መገለጽ አለበት። ተፈፃሚነት ያላቸው ቴክኖሎጂዎች መረጃን ማግኘት፣ የጽሑፍ ማዕድን ማውጣት፣ የጽሑፍ ማረም፣ የማሽን ትርጉም እና የጽሑፍ ምድብ ያካትታሉ። በውይይት ውስጥ፣ የመረጃ ተደራሽነት ብዙውን ጊዜ የነጻ እና የተዘጋ ወይም የህዝብ የመረጃ ተደራሽነት መድንን በሚመለከት ይገለጻል እና በቅጂ መብት፣ በፓተንት [[ሕግ|ህግ]] እና በህዝባዊ አገልግሎት ላይ በሚደረጉ ውይይቶች ይነሳል። የህዝብ ቤተ መፃህፍት የመረጃ ማረጋገጫ [[እውቀት]]ን ለመስጠት ግብዓቶችን ይፈልጋሉ። '''መረጃ መፈለግ''' መረጃ መፈለግ በ[[ሰው]] እና በ[[ቴክኖዎሎጂ|ቴክኖሎጂ]] ሁኔታዎች ውስጥ መረጃን ለማግኘት የመሞከር ሂደት ወይም እንቅስቃሴ ነው። መረጃ መፈለግ ከመረጃ ማግኛ (IR) ጋር የተያያዘ ነው ነገር ግን የተለየ ነው። ብዙ የቤተ-መጻህፍት እና የመረጃ ሳይንስ (LIS) ምርምር በተለያዩ የሙያ ስራዎች መስክ ውስጥ ባሉ ባለሙያዎች መረጃ ፍለጋ ልምዶች ላይ ያተኮረ ነው. የቤተ-መጻህፍት ባለሙያዎች፣[35] ምሁራን፣[36] የህክምና ባለሙያዎች፣ [37] መሐንዲሶች [38] እና ጠበቆች [39] (ሌሎችም መካከል) መረጃ የመፈለግ ባህሪ ላይ ጥናቶች ተካሂደዋል። አብዛኛው ይህ ጥናት በሌኪ፣ ፔትግሪው (አሁን ፊሸር) እና ሲልቫን በ1996 የኤልአይኤስን ስነ-ጽሁፍ (እንዲሁም የሌሎች አካዳሚያዊ መስኮች ስነ-ጽሁፍ) የባለሙያዎችን መረጃ በመፈለግ ላይ ሰፊ ግምገማ ባደረጉት ስራ ላይ ተወስዷል። '''የእውቀት ውክልና እና ምክንያታዊነት''' የእውቀት ውክልና (KR) እውቀትን በምልክቶች ውስጥ ለመወከል የታለመ የሰው ሰራሽ ኢንተለጀንስ ጥናት አካባቢ ሲሆን ከእነዚህ የ[[እውቀት]] ክፍሎች መረዳትን ለማመቻቸት እና አዳዲስ የእውቀት ክፍሎችን መፍጠር። KR ከስር የእውቀት ሞዴል ወይም የእውቀት መሰረት ስርዓት (KBS) እንደ የትርጉም አውታረመረብ ነጻ እንዲሆን ማድረግ ይቻላል።[42]የ[[እውቀት]] ውክልና (KR) ምርምር እንዴት በትክክል እና በትክክል ማመዛዘን እንደሚቻል እና በእውቀት ጎራ ውስጥ ያሉ የእውነታዎችን ስብስብ ለመወከል የምልክት ስብስቦችን እንዴት መጠቀም እንደሚቻል ላይ ትንተናን ያካትታል። የምልክት መዝገበ ቃላት እና የአመክንዮ ስርዓት አንድ ላይ ተጣምረው በKR ውስጥ ስላሉት ንጥረ ነገሮች ግምቶችን ለማስቻል አዲስ የKR ዓረፍተ ነገሮችን ለመፍጠር። አመክንዮ የማመዛዘን ተግባራት በKR ስርዓት ውስጥ ባሉ ምልክቶች ላይ እንዴት መተግበር እንዳለባቸው መደበኛ ትርጓሜዎችን ለማቅረብ ይጠቅማል። አመክንዮ ኦፕሬተሮች እንዴት እውቀቱን እንደሚያስኬዱ እና እንደሚያሻሽሉ ለመግለጽ ጥቅም ላይ ይውላል። የኦፕሬተሮች እና ኦፕሬሽኖች ምሳሌዎች፣ አሉታዊነት፣ ትስስር፣ ተውላጠ-ቃላት፣ ቅጽሎች፣ ኳንቲፊየሮች እና ሞዳል ኦፕሬተሮችን ያካትታሉ። [[ስነ አምክንዮ|አመክንዮ]]ው የትርጓሜ ቲዎሪ ነው። እነዚህ ንጥረ ነገሮች-ምልክቶች፣ ኦፕሬተሮች እና የትርጓሜ ፅንሰ-ሀሳብ በKR ውስጥ የምልክቶችን ቅደም ተከተል የሚሰጡ ናቸው። == ዋቢዎች == # Stock, W.G., & Stock, M. (2013) https://books.google.com/books?id=d1PnBQAAQBAJ&q=%22information+science%22 Berlin, Boston, MA: De Gruyter Saur. # Yan, Xue-Shan (2011-07-23) https://doi.org/10.3390%2Finfo2030510 ''Information''. '''2''' (3): 510–527. https://doi.org/10.3390%2Finfo2030510 # https://web.archive.org/web/20111112233108/http://pespmc1.vub.ac.be/ASC/TECHNO_DETER.html Principia Cibernetica Web. Archived from http://pespmc1.vub.ac.be/ASC/Techno_deter.html {{Wayback|url=http://pespmc1.vub.ac.be/ASC/Techno_deter.html |date=20111112233108 }} on 2011-11-12. Retrieved 2011-11-28. # https://www.merriam-webster.com/dictionary/information%20science ''www.merriam-webster.com''. Archived from the original on 2017-09-25. Retrieved 2017-09-25. # Borko, H. (1968). Information science: What is it? ''American Documentation'' 19(1), 3¬5. # Luciano Floridi, http://www.blackwellpublishing.com/pci/downloads/introduction.pdf {{Wayback|url=http://www.blackwellpublishing.com/pci/downloads/introduction.pdf |date=20121009171740 }} 2012-03-16 at the https://en.wikipedia.org/wiki/Wayback_Machine ''Metaphilosophy'', 2002, (33), 1/2 # Garshol, L. M. (2004)https://web.archive.org/web/20081017174807/http://www.ontopia.net/topicmaps/materials/tm-vs-thesauri.html#N773 ''Archived from'' http://www.ontopia.net/topicmaps/materials/tm-vs-thesauri.html#N773 ''on 17 October 2008. Retrieved 13 October 2008.'' # https://en.wikipedia.org/wiki/Tom_Gruber (June 1993). http://tomgruber.org/writing/ontolingua-kaj-1993.pdf https://en.wikipedia.org/wiki/Knowledge_Acquisition'''5''' (2): 199–220 https://en.wikipedia.org/wiki/CiteSeerX_(identifier) https://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/summary?doi=10.1.1.101.7493 from the original on 2008-12-17. Retrieved 2012-04-29. # Arvidsson, F.; Flycht-Eriksson, A.https://web.archive.org/web/20081217030507/http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }} Archived from http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf<nowiki/>PDF) on 17 December 2008. Retrieved 26 November 2008 # Reichman, F. (1961). Notched Cards. In R. Shaw (Ed.), The state of the library art (Volume 4, Part 1, pp. 11–55). New Brunswick, NJ: Rutgers, The State University, Graduate School of Library Service # Emard, J. P. (1976). "An information science chronology in perspective". ''Bulletin of the American Society for Information Science''. '''2''' (8): 51–56. # Smith, E. S. (1993). "On the shoulders of giants: From Boole to Shannon to Taube: The origins and development of computerized information from the mid-19th century to the present". ''Information Technology and Libraries''. '''12''' (2): 217–226. # Skolnik, H (1976). "Milestones in chemical information science: Award symposium on contributions of the Division of Chemical Literature (Information) to the Chemical Society". ''Journal of Chemical Information and Computer Sciences''. '''16''' (4): 187–193. https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1021%2Fci60008a001 == ምንጮች == * Borko, H. (1968)."የመረጃ ሳይንስ: ምንድን ነው?". የአሜሪካ ሰነድ. ዊሊ. 19 (1)፡ 3–5.https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1002%2Fasi.5090190103 https://en.wikipedia.org/wiki/ISSN_(identifier) https://www.worldcat.org/issn/0096-946X * Leckie, Gloria J.; Pettigrew, Karen E.; Sylvain, Christian (1996).https://semanticscholar.org/paper/4a6306d8d099966ffde9f3a0e4d11272727be601''Library Quarterly''. '''66''' (2): 161–193.https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1086%2F602864 * Wark, McKenzie (1997). ''The Virtual Republic''. Allen & Unwin, St Leonards * Wilkinson, Margaret A (2001). "ችግርን ለመፍታት በጠበቆች የሚጠቀሙባቸው የመረጃ ምንጮች፡ ተጨባጭ ዳሰሳ". ''Library & Information Science Research''. '''23''' (3): 257–276 https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1016%2Fs0740-8188%2801%2900082-2 https://en.wikipedia.org/wiki/S2CID_(identifier) https://api.semanticscholar.org/CorpusID:59067811 == ተጨማሪ ንባብ == * Khosrow-Pour, Mehdi (2005-03-22). የመረጃ ሳይንስ እና ቴክኖሎጂ ኢንሳይክሎፔዲያ. የሃሳብ ቡድን ማጣቀሻ. https://en.wikipedia.org/wiki/ISBN_(identifier) https://en.wikipedia.org/wiki/Special:BookSources/978-1-59140-553-5 == ውጫዊ አገናኞች == * https://www.asist.org/ "በኢንፎርሜሽን ሳይንስ ልምምድ እና በምርምር መካከል ያለውን ልዩነት የሚያጠናቅቅ የባለሙያ ማህበር። ASIS & T አባላት የኢንፎርሜሽን ሳይንስ፣ ኮምፒውተር ሳይንስ፣ ሊንጉስቲክስ፣ አስተዳደር፣ ላይብረሪያንሺፕ፣ ምህንድስና፣ የውሂብ ሳይንስ፣ የመረጃ አርክቴክቸር፣ ህግ፣ ህክምና፣ ኬሚስትሪ፣ ትምህርት እና ተዛማጅ ጉዳዮችን ይወክላሉ። ቴክኖሎጂ". * https://www.ischools.org/ * http://www.success.co.il/is/index.html * http://jis.sagepub.com/ * http://dlist.sir.arizona.edu/ * https://web.archive.org/web/20120521123701/http://www.mesc.usgs.gov/ISB/Science.asp * https://web.archive.org/web/20110319220648/http://www.twu.edu/library/Nitecki/ * https://web.archive.org/web/20110319220648/http://www.twu.edu/library/Nitecki/ * https://web.archive.org/web/20110221054829/http://gseis.ucla.edu/faculty/bates/articles/Berkeley.html * http://www.libsci.sc.edu/bob/istchron/ISCNET/ISCHRON.HTM {{Wayback|url=http://www.libsci.sc.edu/bob/istchron/ISCNET/ISCHRON.HTM |date=20110514235219 }} * https://web.archive.org/web/20140605070024/http://libres.curtin.edu.au/ * https://en.wikipedia.org/wiki/Shared_decision-making ldy9vpsfspj0o46q96kfmcrzbjsb1d3 385973 385971 2025-06-28T22:04:05Z InternetArchiveBot 35471 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 385973 wikitext text/x-wiki [[ስዕል:Bibliometrics definition.svg|thumb|426x426px]] '''የኢንፎርሜሽን ሳይንስ''' (የመረጃ ጥናቶች በመባልም ይታወቃል) በዋነኛነት በመተንተን፣ በመሰብሰብ፣ በመመደብ፣ በማታለል፣ በማከማቸት፣ በማንሳት፣ በመንቀሳቀስ፣ በማሰራጨት እና በ[[የመረጃ ኅብረተሠብ|መረጃ]] ጥበቃ ላይ የሚያተኩር የ[[ትምህርት]] መስክ ነው።[1] በመስክ ውስጥ እና ከውጪ ያሉ ባለሙያዎች የመረጃ ስርአቶችን የመፍጠር፣ የመተካት፣ የማሻሻል ወይም የመረዳት አላማ በሰዎች፣ በድርጅቶች እና በማናቸውም ነባር የመረጃ ስርዓቶች መካከል ካለው መስተጋብር በተጨማሪ በድርጅቶች ውስጥ የ[[እውቀት]] አተገባበር እና አጠቃቀም ያጠናል። ከታሪክ አኳያ [[የመረጃ ሳይንስ]] (ኢንፎርማቲክስ) ከ[[ኮምፒዩተር ሳይንስ]]፣ ከዳታ ሳይንስ፣ ከ[[ሥነ-ልቦና|ሥነ ልቦና፣]] ከ[[ቴክኖዎሎጂ|ቴክኖሎጂ]]፣ ከቤተመፃህፍት ሳይንስ፣ ከጤና አጠባበቅ እና ከስለላ ኤጀንሲዎች ጋር የተያያዘ ነው።[2] ሆኖም፣ የመረጃ ሳይንስ እንደ አርኪቫል ሳይንስ፣ የግንዛቤ ሳይንስ፣ [[ንግድ]]፣ [[ህግ]]፣ የቋንቋ ሳይንስ፣ ሙዚዮሎጂ፣ አስተዳደር፣ [[ሂሳብ]]፣ [[ፍልስፍና]]፣ የህዝብ ፖሊሲ ​​እና ማህበራዊ ሳይንሶች ያሉ የተለያዩ ዘርፎችን ያካትታል። == መሠረቶች == '''ወሰን እና ቅርብ''' የኢንፎርሜሽን ሳይንስ ችግሮችን ከሚመለከታቸው ባለድርሻ አካላት አንፃር በመረዳት መረጃን እና ሌሎች ቴክኖሎጂዎችን እንደ አስፈላጊነቱ በመተግበር ላይ ያተኩራል። በሌላ አገላለጽ፣ በዚያ ሥርዓት ውስጥ ካሉ የ[[ቴክኖሎጂ]] ክፍሎች ይልቅ በመጀመሪያ የስርዓት ችግሮችን ይፈታል ማለት ነው። በዚህ ረገድ አንድ ሰው የመረጃ ሳይንስን ለቴክኖሎጂ ቆራጥነት ምላሽ አድርጎ ማየት ይችላል, ቴክኖሎጂ "በራሱ ህጎች ያድጋል, የራሱን እምቅ ችሎታ የሚገነዘበው, በሚገኙ ቁሳዊ ሀብቶች እና በገንቢዎቹ ፈጠራ ብቻ የተገደበ ነው. ስለዚህ ሁሉንም ሌሎች የህብረተሰብ ስርአቶችን የሚቆጣጠር እና የሚያሰራጭ ራሱን የቻለ ስርዓት ተደርጎ ይወሰድ።"[3] '''ፍቺዎች''' የመጀመሪያው የታወቀው "የመረጃ ሳይንስ" ቃል አጠቃቀም በ1955 ነበር።[4] የኢንፎርሜሽን ሳይንስ ቀደምት ፍቺ (ወደ 1968 የአሜሪካ ሰነድ ኢንስቲትዩት እራሱን የአሜሪካ የመረጃ ሳይንስ እና ቴክኖሎጂ ማህበር ብሎ የሰየመበት አመት) እንዲህ ይላል። "የኢንፎርሜሽን ሳይንስ የመረጃ ባህሪ እና ባህሪን ፣ የመረጃ ፍሰትን የሚቆጣጠሩ ሀይሎችን እና የመረጃ አያያዝ ዘዴዎችን ለተመቻቸ ተደራሽነት እና አጠቃቀም የሚመረምር ዲሲፕሊን ነው ። አመጣጡን ፣ አሰባሰብን በሚመለከት የእውቀት አካልን ይመለከታል። አደረጃጀት፣ ማከማቻ፣ ሰርስሮ ማውጣት፣ አተረጓጎም፣ ማስተላለፍ፣ መለወጥ እና መረጃን መጠቀም ይህ በተፈጥሮም ሆነ በአርቴፊሻል ሲስተም ውስጥ ያሉ የመረጃ ውክልናዎች ትክክለኛነት፣ የተቀላጠፈ መልእክት ለማስተላለፍ ኮዶችን መጠቀም እና የመረጃ ማቀነባበሪያ መሳሪያዎችን እና ቴክኒኮችን ማጥናትን ያጠቃልላል። እንደ ኮምፒውተር እና የፕሮግራም አወጣጥ ስርዓታቸው፡ ከሂሳብ፣ ከሎጂክ፣ ከቋንቋ፣ ከስነ ልቦና፣ ከኮምፒዩተር ቴክኖሎጂ፣ ከኦፕሬሽን ምርምር፣ ከግራፊክ ጥበብ፣ ከግንኙነት፣ ከማኔጅመንት እና ከሌሎች ተመሳሳይ ዘርፎች የተገኘ እና ተያያዥነት ያለው ኢንተርዲሲፕሊናዊ ሳይንስ ነው። አፕሊኬሽኑን ሳይመለከት ጉዳዩን የሚጠይቅ ንጹህ የሳይንስ ክፍል እና አገልግሎቶችን እና ምርቶችን የሚያዳብር ተግባራዊ ሳይንስ አካል። (ቦርኮ 1968፣ ገጽ 3) [5] '''የመረጃ ፍልስፍና''' የመረጃ ፍልስፍና በ[[ስነ-ልቦና]]፣ በ[[ኮምፒውተር ሳይንስ]]፣ በኢንፎርሜሽን ቴክኖሎጂ እና በ[[ፍልስፍና]] መገናኛ ላይ የሚነሱ ፅንሰ-ሀሳባዊ ጉዳዮችን ያጠናል። ተለዋዋጭ ሁኔታዎችን ፣ አጠቃቀሙን እና ሳይንሶችን እንዲሁም የመረጃ-ንድፈ-ሀሳባዊ እና ስሌት ዘዴዎችን በፍልስፍና ችግሮቹ ላይ ማብራራት እና መተግበርን ጨምሮ የፅንሰ-ሀሳባዊ ተፈጥሮ እና የመረጃ መሰረታዊ መርሆችን መመርመርን ያጠቃልላል።[10] == ሙያዎች == '''የመረጃ ሳይንቲስት''' የኢንፎርሜሽን ሳይንቲስት ግለሰብ ነው፣ ብዙውን ጊዜ ተዛማጅነት ያለው የትምህርት አይነት ዲግሪ ወይም ከፍተኛ የትምህርት ደረጃ ያለው፣ በኢንዱስትሪ ውስጥ ላሉ ሳይንሳዊ እና ቴክኒካል ምርምር ሰራተኞች ወይም መምህራንን እና ተማሪዎችን በአካዳሚ ትምህርት የሚሰጥ መረጃ የሚሰጥ ነው። የኢንደስትሪው *የመረጃ ስፔሻሊስት/ሳይንቲስት* እና የአካዳሚክ መረጃ ርዕሰ ጉዳይ ስፔሻሊስት/ላይብረሪያን በአጠቃላይ ተመሳሳይ የርእሰ-ጉዳይ ዳራ ስልጠና አላቸው፣ነገር ግን የአካዳሚክ ቦታ ያዡ ሁለተኛ ዲግሪ (MLS/MI/MA in IS, e.g.) እንዲይዝ ይጠበቅበታል። ከርዕሰ ጉዳይ ማስተር በተጨማሪ በመረጃ እና በቤተመጻሕፍት ጥናቶች። ርዕሱ በኢንፎርሜሽን ሳይንስ ላይ ምርምር የሚያደርግ ግለሰብንም ይመለከታል። '''የስርዓት ተንታኝ''' የስርዓት ተንታኝ ለአንድ የተወሰነ ፍላጎት የመረጃ ስርዓቶችን በመፍጠር፣ በመንደፍ እና በማሻሻል ላይ ይሰራል። ብዙ ጊዜ የስርዓት ተንታኞች በድርጅቱ (ዎች) ውስጥ ቅልጥፍናን እና [[ምርታማነት]]ን ለማሻሻል ድርጅታዊ ሂደቶችን እና መረጃን የማግኘት ቴክኒኮችን ለመገምገም እና ለመተግበር ከአንድ ወይም ከዚያ በላይ ከሆኑ ንግዶች ጋር ይሰራሉ። '''የመረጃ ባለሙያ''' የመረጃ ባለሙያ ማለት መረጃን የሚጠብቅ፣ የሚያደራጅ እና የሚያሰራጭ ግለሰብ ነው። የመረጃ ባለሙያዎች የተቀዳ እውቀትን በማደራጀት እና በማንሳት የተካኑ ናቸው። በተለምዶ ሥራቸው ከሕትመት ዕቃዎች ጋር ነው, ነገር ግን እነዚህ ችሎታዎች በኤሌክትሮኒክስ, ምስላዊ, ኦዲዮ እና ዲጂታል ቁሳቁሶች እየጨመሩ መጥተዋል. የመረጃ ባለሙያዎች በተለያዩ የህዝብ፣ የግል፣ ለትርፍ ያልተቋቋሙ እና የትምህርት ተቋማት ውስጥ ይሰራሉ። የመረጃ ባለሙያዎችም በድርጅታዊ እና በኢንዱስትሪ ሁኔታዎች ውስጥ ሊገኙ ይችላሉ. የስርዓት ንድፍ እና ልማት እና የስርዓት ትንተና የሚያካትቱ ሚናዎችን ማከናወን። == ታሪክ == '''ቀደምት ጅምር''' የኢንፎርሜሽን ሳይንስ መረጃን መሰብሰብ፣ መመደብ፣ ማጭበርበር፣ ማከማቻ፣ ሰርስሮ ማውጣት እና ማሰራጨት በማጥናት የሰው ልጅ የ[[እውቀት]] ክምችት ውስጥ ነው። የመረጃ ትንተና የተካሄደው ቢያንስ በአሦር ኢምፓየር ዘመን ባሁኑ ጊዜ [[ቤተ መጻሕፍት]] እና መዛግብት በመባል የሚታወቁት የ[[ባህል]] ማስቀመጫዎች ብቅ እያሉ ነው።[14] በተቋም ደረጃ የኢንፎርሜሽን ሳይንስ በ19ኛው ክፍለ ዘመን ከሌሎች በርካታ የማህበራዊ ሳይንስ ዘርፎች ጋር ብቅ አለ። እንደ ሳይንስ ግን በሳይንስ [[ታሪክ]] ውስጥ ተቋማዊ ሥረ መሰረቱን ያገኘው በ1665 በሮያል ሶሳይቲ ([[ለንደን|ሎንዶን]]) የ[[ፍልስፍና]] ግብይቶች የመጀመሪያ እትሞችን ባጠቃላይ እንደ መጀመሪያው ሳይንሳዊ መጽሔት ከታተመ ጀምሮ ነው። የሳይንስ ተቋማዊነት በ [[18ኛው ምዕተ ዓመት|18 ኛው ክፍለ ዘመን]] ውስጥ ተከስቷል. እ.ኤ.አ. በ1731 [[ቤንጃሚን ፍራንክሊን]] በሕዝባዊ ዜጎች ቡድን ባለቤትነት የተያዘውን የ[[ፊላዴልፊያ]] ላይብረሪ ካምፓኒ አቋቋመ፣ እሱም በፍጥነት ከመጻሕፍት ግዛት አልፎ የሳይንሳዊ ሙከራ ማዕከል የሆነው እና የህዝብ ሳይንሳዊ ሙከራዎችን ያቀረበ።[15] ] ቤንጃሚን ፍራንክሊን በ[[ማሣቹሰትስ|ማሳቹሴትስ]] ከተማ ለሁሉም በነጻ እንዲገኝ ድምጽ የሰጠችውን የመፅሃፍ ስብስብ በ[[ማሣቹሰትስ|ማሳቹሴትስ]] ላይ ኢንቨስት አድርጓል።[16] አካዳሚ ደ ቺሩርጊያ ([[ፓሪስ]]) በ1736 የመጀመሪያው የ[[ሕክምና]] መጽሔት ተብሎ የሚታሰበውን Memoires pour les Chirurgiens አሳተመ። በሮያል ሶሳይቲ ([[ለንደን|ሎንዶን]]) ላይ የተቀረጸው የ[[አሜሪካ]] የፍልስፍና ማህበር በ1743 በ[[ፊላዴልፊያ|ፊላደልፊያ]] ተቋቋመ። እንደ ሌሎች በርካታ ሳይንሳዊ መጽሔቶች እና ማህበረሰቦች ተመስርተው፣ አሎይስ ሴኔፌልደር በ1796 በ[[ጀርመን]] ውስጥ በጅምላ ማተሚያ ስራ ላይ የሚውል የሊቶግራፊን ፅንሰ-ሀሳብ አዳብረዋል። == ማህበራዊ ሚዲያ በሰዎች እና በኢንዱስትሪ ላይ የሚያሳድረው ተጽዕኖ == የማህበራዊ ሚዲያ ኔትወርኮች ብዙ ጊዜ ወይም ባህላዊ የመረጃ ስርጭት መዳረሻ ላላቸው ሰዎች ክፍት የመረጃ አካባቢን ይሰጣሉ፣ "[26] የማህበራዊ ሚዲያ ውህደት እንደ የመዳረሻ ነጥብ ለተጠቃሚዎች እና አቅራቢዎች በጣም ጠቃሚ እና ሁለገብ ጠቃሚ መሳሪያ ነው። ሁሉም ዋና ዋና የዜና አቅራቢዎች ታይነት እና እንደ [[ፌስቡክ]] እና [[ትዊተር]] ባሉ አውታረ መረቦች በኩል የተመልካቾችን ስፋት ከፍ በማድረግ የመድረሻ ነጥብ አላቸው። በማህበራዊ ሚዲያ ሰዎች መረጃን በሚያውቁት ሰዎች ይመራሉ ወይም ይሰጣሉ። "በ...ይዘት ላይ ማጋራት፣ ላይክ እና አስተያየት የመስጠት" [28] መቻል ተደራሽነቱን ከባህላዊ ዘዴዎች የበለጠ እና ሰፊ ያደርገዋል። ሰዎች ከመረጃ ጋር መገናኘት ይወዳሉ፣ የሚያውቋቸውን ሰዎች በእውቀት ክበባቸው ውስጥ ማካተት ያስደስታቸዋል። በማህበራዊ ሚዲያ ማጋራት በጣም ተደማጭነት ስላለው አሳታሚዎች ስኬታማ ለመሆን ከፈለጉ "በጥሩ መጫወት" አለባቸው። ምንም እንኳን ሁለቱንም የተጠቃሚ መሰረት ተሞክሮዎች ለማሻሻል ብዙ ጊዜ ለአሳታሚዎች እና ፌስቡክ "አዲስ ይዘትን ማጋራት፣ ማስተዋወቅ እና ይፋ ማድረግ"[28] በጋራ ይጠቅማል። የብዙዎች አስተያየት ተጽእኖ ሊታሰብ በማይቻል መንገድ ሊሰራጭ ይችላል. ማህበራዊ ሚዲያ በቀላሉ ለመማር እና በመሳሪያዎች ተደራሽነት መስተጋብር ይፈቅዳል። ዎል ስትሪት ጆርናል በፌስቡክ በኩል መተግበሪያን ያቀርባል፣ እና ዋሽንግተን ፖስት አንድ እርምጃ ወደ ፊት ሄዶ በ6 ወራት ውስጥ በ19.5 ሚሊዮን ተጠቃሚዎች የወረደ ራሱን የቻለ ማህበራዊ መተግበሪያ ያቀርባል፣ መረጃ. == የምርምር ዘርፎች እና መተግበሪያዎች == የኢንፎርሜሽን ሳይንስ የሚመረምረው እና የሚያዳብርባቸው የሚከተሉት ዘርፎች ናቸው። '''የመረጃ ተደራሽነት''' የመረጃ ተደራሽነት የኢንፎርማቲክስ፣ የኢንፎርሜሽን ሳይንስ፣ የኢንፎርሜሽን ደህንነት፣ የቋንቋ ቴክኖሎጂ እና የ[[ኮምፒውተር ሳይንስ]] መገናኛ ላይ የምርምር መስክ ነው። የመረጃ ተደራሽነት [[ጥናት]] ዓላማዎች ብዙ እና ያልተጠቀሙ መረጃዎችን በራስ ሰር ማቀናበር እና የተጠቃሚዎችን ተደራሽነት ቀላል ማድረግ ነው። መብቶችን ስለመስጠት እና ያልተፈቀዱ ተጠቃሚዎችን መዳረሻ ስለመገደብስ? የተደራሽነት መጠን ለመረጃው በተሰጠው የማረጋገጫ ደረጃ መገለጽ አለበት። ተፈፃሚነት ያላቸው ቴክኖሎጂዎች መረጃን ማግኘት፣ የጽሑፍ ማዕድን ማውጣት፣ የጽሑፍ ማረም፣ የማሽን ትርጉም እና የጽሑፍ ምድብ ያካትታሉ። በውይይት ውስጥ፣ የመረጃ ተደራሽነት ብዙውን ጊዜ የነጻ እና የተዘጋ ወይም የህዝብ የመረጃ ተደራሽነት መድንን በሚመለከት ይገለጻል እና በቅጂ መብት፣ በፓተንት [[ሕግ|ህግ]] እና በህዝባዊ አገልግሎት ላይ በሚደረጉ ውይይቶች ይነሳል። የህዝብ ቤተ መፃህፍት የመረጃ ማረጋገጫ [[እውቀት]]ን ለመስጠት ግብዓቶችን ይፈልጋሉ። '''መረጃ መፈለግ''' መረጃ መፈለግ በ[[ሰው]] እና በ[[ቴክኖዎሎጂ|ቴክኖሎጂ]] ሁኔታዎች ውስጥ መረጃን ለማግኘት የመሞከር ሂደት ወይም እንቅስቃሴ ነው። መረጃ መፈለግ ከመረጃ ማግኛ (IR) ጋር የተያያዘ ነው ነገር ግን የተለየ ነው። ብዙ የቤተ-መጻህፍት እና የመረጃ ሳይንስ (LIS) ምርምር በተለያዩ የሙያ ስራዎች መስክ ውስጥ ባሉ ባለሙያዎች መረጃ ፍለጋ ልምዶች ላይ ያተኮረ ነው. የቤተ-መጻህፍት ባለሙያዎች፣[35] ምሁራን፣[36] የህክምና ባለሙያዎች፣ [37] መሐንዲሶች [38] እና ጠበቆች [39] (ሌሎችም መካከል) መረጃ የመፈለግ ባህሪ ላይ ጥናቶች ተካሂደዋል። አብዛኛው ይህ ጥናት በሌኪ፣ ፔትግሪው (አሁን ፊሸር) እና ሲልቫን በ1996 የኤልአይኤስን ስነ-ጽሁፍ (እንዲሁም የሌሎች አካዳሚያዊ መስኮች ስነ-ጽሁፍ) የባለሙያዎችን መረጃ በመፈለግ ላይ ሰፊ ግምገማ ባደረጉት ስራ ላይ ተወስዷል። '''የእውቀት ውክልና እና ምክንያታዊነት''' የእውቀት ውክልና (KR) እውቀትን በምልክቶች ውስጥ ለመወከል የታለመ የሰው ሰራሽ ኢንተለጀንስ ጥናት አካባቢ ሲሆን ከእነዚህ የ[[እውቀት]] ክፍሎች መረዳትን ለማመቻቸት እና አዳዲስ የእውቀት ክፍሎችን መፍጠር። KR ከስር የእውቀት ሞዴል ወይም የእውቀት መሰረት ስርዓት (KBS) እንደ የትርጉም አውታረመረብ ነጻ እንዲሆን ማድረግ ይቻላል።[42]የ[[እውቀት]] ውክልና (KR) ምርምር እንዴት በትክክል እና በትክክል ማመዛዘን እንደሚቻል እና በእውቀት ጎራ ውስጥ ያሉ የእውነታዎችን ስብስብ ለመወከል የምልክት ስብስቦችን እንዴት መጠቀም እንደሚቻል ላይ ትንተናን ያካትታል። የምልክት መዝገበ ቃላት እና የአመክንዮ ስርዓት አንድ ላይ ተጣምረው በKR ውስጥ ስላሉት ንጥረ ነገሮች ግምቶችን ለማስቻል አዲስ የKR ዓረፍተ ነገሮችን ለመፍጠር። አመክንዮ የማመዛዘን ተግባራት በKR ስርዓት ውስጥ ባሉ ምልክቶች ላይ እንዴት መተግበር እንዳለባቸው መደበኛ ትርጓሜዎችን ለማቅረብ ይጠቅማል። አመክንዮ ኦፕሬተሮች እንዴት እውቀቱን እንደሚያስኬዱ እና እንደሚያሻሽሉ ለመግለጽ ጥቅም ላይ ይውላል። የኦፕሬተሮች እና ኦፕሬሽኖች ምሳሌዎች፣ አሉታዊነት፣ ትስስር፣ ተውላጠ-ቃላት፣ ቅጽሎች፣ ኳንቲፊየሮች እና ሞዳል ኦፕሬተሮችን ያካትታሉ። [[ስነ አምክንዮ|አመክንዮ]]ው የትርጓሜ ቲዎሪ ነው። እነዚህ ንጥረ ነገሮች-ምልክቶች፣ ኦፕሬተሮች እና የትርጓሜ ፅንሰ-ሀሳብ በKR ውስጥ የምልክቶችን ቅደም ተከተል የሚሰጡ ናቸው። == ዋቢዎች == # Stock, W.G., & Stock, M. (2013) https://books.google.com/books?id=d1PnBQAAQBAJ&q=%22information+science%22 Berlin, Boston, MA: De Gruyter Saur. # Yan, Xue-Shan (2011-07-23) https://doi.org/10.3390%2Finfo2030510 ''Information''. '''2''' (3): 510–527. https://doi.org/10.3390%2Finfo2030510 # https://web.archive.org/web/20111112233108/http://pespmc1.vub.ac.be/ASC/TECHNO_DETER.html Principia Cibernetica Web. Archived from http://pespmc1.vub.ac.be/ASC/Techno_deter.html {{Wayback|url=http://pespmc1.vub.ac.be/ASC/Techno_deter.html |date=20111112233108 }} on 2011-11-12. Retrieved 2011-11-28. # https://www.merriam-webster.com/dictionary/information%20science ''www.merriam-webster.com''. Archived from the original on 2017-09-25. Retrieved 2017-09-25. # Borko, H. (1968). Information science: What is it? ''American Documentation'' 19(1), 3¬5. # Luciano Floridi, http://www.blackwellpublishing.com/pci/downloads/introduction.pdf {{Wayback|url=http://www.blackwellpublishing.com/pci/downloads/introduction.pdf |date=20121009171740 }} 2012-03-16 at the https://en.wikipedia.org/wiki/Wayback_Machine ''Metaphilosophy'', 2002, (33), 1/2 # Garshol, L. M. (2004)https://web.archive.org/web/20081017174807/http://www.ontopia.net/topicmaps/materials/tm-vs-thesauri.html#N773 ''Archived from'' http://www.ontopia.net/topicmaps/materials/tm-vs-thesauri.html#N773 ''on 17 October 2008. Retrieved 13 October 2008.'' # https://en.wikipedia.org/wiki/Tom_Gruber (June 1993). http://tomgruber.org/writing/ontolingua-kaj-1993.pdf https://en.wikipedia.org/wiki/Knowledge_Acquisition'''5''' (2): 199–220 https://en.wikipedia.org/wiki/CiteSeerX_(identifier) https://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/summary?doi=10.1.1.101.7493 from the original on 2008-12-17. Retrieved 2012-04-29. # Arvidsson, F.; Flycht-Eriksson, A.https://web.archive.org/web/20081217030507/http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }} Archived from http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf<nowiki/>PDF) on 17 December 2008. Retrieved 26 November 2008 # Reichman, F. (1961). Notched Cards. In R. Shaw (Ed.), The state of the library art (Volume 4, Part 1, pp. 11–55). New Brunswick, NJ: Rutgers, The State University, Graduate School of Library Service # Emard, J. P. (1976). "An information science chronology in perspective". ''Bulletin of the American Society for Information Science''. '''2''' (8): 51–56. # Smith, E. S. (1993). "On the shoulders of giants: From Boole to Shannon to Taube: The origins and development of computerized information from the mid-19th century to the present". ''Information Technology and Libraries''. '''12''' (2): 217–226. # Skolnik, H (1976). "Milestones in chemical information science: Award symposium on contributions of the Division of Chemical Literature (Information) to the Chemical Society". ''Journal of Chemical Information and Computer Sciences''. '''16''' (4): 187–193. https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1021%2Fci60008a001 == ምንጮች == * Borko, H. (1968)."የመረጃ ሳይንስ: ምንድን ነው?". የአሜሪካ ሰነድ. ዊሊ. 19 (1)፡ 3–5.https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1002%2Fasi.5090190103 https://en.wikipedia.org/wiki/ISSN_(identifier) https://www.worldcat.org/issn/0096-946X * Leckie, Gloria J.; Pettigrew, Karen E.; Sylvain, Christian (1996).https://semanticscholar.org/paper/4a6306d8d099966ffde9f3a0e4d11272727be601''Library Quarterly''. '''66''' (2): 161–193.https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1086%2F602864 * Wark, McKenzie (1997). ''The Virtual Republic''. Allen & Unwin, St Leonards * Wilkinson, Margaret A (2001). "ችግርን ለመፍታት በጠበቆች የሚጠቀሙባቸው የመረጃ ምንጮች፡ ተጨባጭ ዳሰሳ". ''Library & Information Science Research''. '''23''' (3): 257–276 https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1016%2Fs0740-8188%2801%2900082-2 https://en.wikipedia.org/wiki/S2CID_(identifier) https://api.semanticscholar.org/CorpusID:59067811 == ተጨማሪ ንባብ == * Khosrow-Pour, Mehdi (2005-03-22). የመረጃ ሳይንስ እና ቴክኖሎጂ ኢንሳይክሎፔዲያ. የሃሳብ ቡድን ማጣቀሻ. https://en.wikipedia.org/wiki/ISBN_(identifier) https://en.wikipedia.org/wiki/Special:BookSources/978-1-59140-553-5 == ውጫዊ አገናኞች == * https://www.asist.org/ "በኢንፎርሜሽን ሳይንስ ልምምድ እና በምርምር መካከል ያለውን ልዩነት የሚያጠናቅቅ የባለሙያ ማህበር። ASIS & T አባላት የኢንፎርሜሽን ሳይንስ፣ ኮምፒውተር ሳይንስ፣ ሊንጉስቲክስ፣ አስተዳደር፣ ላይብረሪያንሺፕ፣ ምህንድስና፣ የውሂብ ሳይንስ፣ የመረጃ አርክቴክቸር፣ ህግ፣ ህክምና፣ ኬሚስትሪ፣ ትምህርት እና ተዛማጅ ጉዳዮችን ይወክላሉ። ቴክኖሎጂ". * https://www.ischools.org/ * http://www.success.co.il/is/index.html * http://jis.sagepub.com/ * http://dlist.sir.arizona.edu/ * https://web.archive.org/web/20120521123701/http://www.mesc.usgs.gov/ISB/Science.asp * https://web.archive.org/web/20110319220648/http://www.twu.edu/library/Nitecki/ * https://web.archive.org/web/20110319220648/http://www.twu.edu/library/Nitecki/ * https://web.archive.org/web/20110221054829/http://gseis.ucla.edu/faculty/bates/articles/Berkeley.html * http://www.libsci.sc.edu/bob/istchron/ISCNET/ISCHRON.HTM {{Wayback|url=http://www.libsci.sc.edu/bob/istchron/ISCNET/ISCHRON.HTM |date=20110514235219 }} * https://web.archive.org/web/20140605070024/http://libres.curtin.edu.au/ * https://en.wikipedia.org/wiki/Shared_decision-making 9eslwo4vtxw46pljie7g81k8cxgaeoj 385974 385973 2025-06-28T23:46:41Z InternetArchiveBot 35471 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 385974 wikitext text/x-wiki [[ስዕል:Bibliometrics definition.svg|thumb|426x426px]] '''የኢንፎርሜሽን ሳይንስ''' (የመረጃ ጥናቶች በመባልም ይታወቃል) በዋነኛነት በመተንተን፣ በመሰብሰብ፣ በመመደብ፣ በማታለል፣ በማከማቸት፣ በማንሳት፣ በመንቀሳቀስ፣ በማሰራጨት እና በ[[የመረጃ ኅብረተሠብ|መረጃ]] ጥበቃ ላይ የሚያተኩር የ[[ትምህርት]] መስክ ነው።[1] በመስክ ውስጥ እና ከውጪ ያሉ ባለሙያዎች የመረጃ ስርአቶችን የመፍጠር፣ የመተካት፣ የማሻሻል ወይም የመረዳት አላማ በሰዎች፣ በድርጅቶች እና በማናቸውም ነባር የመረጃ ስርዓቶች መካከል ካለው መስተጋብር በተጨማሪ በድርጅቶች ውስጥ የ[[እውቀት]] አተገባበር እና አጠቃቀም ያጠናል። ከታሪክ አኳያ [[የመረጃ ሳይንስ]] (ኢንፎርማቲክስ) ከ[[ኮምፒዩተር ሳይንስ]]፣ ከዳታ ሳይንስ፣ ከ[[ሥነ-ልቦና|ሥነ ልቦና፣]] ከ[[ቴክኖዎሎጂ|ቴክኖሎጂ]]፣ ከቤተመፃህፍት ሳይንስ፣ ከጤና አጠባበቅ እና ከስለላ ኤጀንሲዎች ጋር የተያያዘ ነው።[2] ሆኖም፣ የመረጃ ሳይንስ እንደ አርኪቫል ሳይንስ፣ የግንዛቤ ሳይንስ፣ [[ንግድ]]፣ [[ህግ]]፣ የቋንቋ ሳይንስ፣ ሙዚዮሎጂ፣ አስተዳደር፣ [[ሂሳብ]]፣ [[ፍልስፍና]]፣ የህዝብ ፖሊሲ ​​እና ማህበራዊ ሳይንሶች ያሉ የተለያዩ ዘርፎችን ያካትታል። == መሠረቶች == '''ወሰን እና ቅርብ''' የኢንፎርሜሽን ሳይንስ ችግሮችን ከሚመለከታቸው ባለድርሻ አካላት አንፃር በመረዳት መረጃን እና ሌሎች ቴክኖሎጂዎችን እንደ አስፈላጊነቱ በመተግበር ላይ ያተኩራል። በሌላ አገላለጽ፣ በዚያ ሥርዓት ውስጥ ካሉ የ[[ቴክኖሎጂ]] ክፍሎች ይልቅ በመጀመሪያ የስርዓት ችግሮችን ይፈታል ማለት ነው። በዚህ ረገድ አንድ ሰው የመረጃ ሳይንስን ለቴክኖሎጂ ቆራጥነት ምላሽ አድርጎ ማየት ይችላል, ቴክኖሎጂ "በራሱ ህጎች ያድጋል, የራሱን እምቅ ችሎታ የሚገነዘበው, በሚገኙ ቁሳዊ ሀብቶች እና በገንቢዎቹ ፈጠራ ብቻ የተገደበ ነው. ስለዚህ ሁሉንም ሌሎች የህብረተሰብ ስርአቶችን የሚቆጣጠር እና የሚያሰራጭ ራሱን የቻለ ስርዓት ተደርጎ ይወሰድ።"[3] '''ፍቺዎች''' የመጀመሪያው የታወቀው "የመረጃ ሳይንስ" ቃል አጠቃቀም በ1955 ነበር።[4] የኢንፎርሜሽን ሳይንስ ቀደምት ፍቺ (ወደ 1968 የአሜሪካ ሰነድ ኢንስቲትዩት እራሱን የአሜሪካ የመረጃ ሳይንስ እና ቴክኖሎጂ ማህበር ብሎ የሰየመበት አመት) እንዲህ ይላል። "የኢንፎርሜሽን ሳይንስ የመረጃ ባህሪ እና ባህሪን ፣ የመረጃ ፍሰትን የሚቆጣጠሩ ሀይሎችን እና የመረጃ አያያዝ ዘዴዎችን ለተመቻቸ ተደራሽነት እና አጠቃቀም የሚመረምር ዲሲፕሊን ነው ። አመጣጡን ፣ አሰባሰብን በሚመለከት የእውቀት አካልን ይመለከታል። አደረጃጀት፣ ማከማቻ፣ ሰርስሮ ማውጣት፣ አተረጓጎም፣ ማስተላለፍ፣ መለወጥ እና መረጃን መጠቀም ይህ በተፈጥሮም ሆነ በአርቴፊሻል ሲስተም ውስጥ ያሉ የመረጃ ውክልናዎች ትክክለኛነት፣ የተቀላጠፈ መልእክት ለማስተላለፍ ኮዶችን መጠቀም እና የመረጃ ማቀነባበሪያ መሳሪያዎችን እና ቴክኒኮችን ማጥናትን ያጠቃልላል። እንደ ኮምፒውተር እና የፕሮግራም አወጣጥ ስርዓታቸው፡ ከሂሳብ፣ ከሎጂክ፣ ከቋንቋ፣ ከስነ ልቦና፣ ከኮምፒዩተር ቴክኖሎጂ፣ ከኦፕሬሽን ምርምር፣ ከግራፊክ ጥበብ፣ ከግንኙነት፣ ከማኔጅመንት እና ከሌሎች ተመሳሳይ ዘርፎች የተገኘ እና ተያያዥነት ያለው ኢንተርዲሲፕሊናዊ ሳይንስ ነው። አፕሊኬሽኑን ሳይመለከት ጉዳዩን የሚጠይቅ ንጹህ የሳይንስ ክፍል እና አገልግሎቶችን እና ምርቶችን የሚያዳብር ተግባራዊ ሳይንስ አካል። (ቦርኮ 1968፣ ገጽ 3) [5] '''የመረጃ ፍልስፍና''' የመረጃ ፍልስፍና በ[[ስነ-ልቦና]]፣ በ[[ኮምፒውተር ሳይንስ]]፣ በኢንፎርሜሽን ቴክኖሎጂ እና በ[[ፍልስፍና]] መገናኛ ላይ የሚነሱ ፅንሰ-ሀሳባዊ ጉዳዮችን ያጠናል። ተለዋዋጭ ሁኔታዎችን ፣ አጠቃቀሙን እና ሳይንሶችን እንዲሁም የመረጃ-ንድፈ-ሀሳባዊ እና ስሌት ዘዴዎችን በፍልስፍና ችግሮቹ ላይ ማብራራት እና መተግበርን ጨምሮ የፅንሰ-ሀሳባዊ ተፈጥሮ እና የመረጃ መሰረታዊ መርሆችን መመርመርን ያጠቃልላል።[10] == ሙያዎች == '''የመረጃ ሳይንቲስት''' የኢንፎርሜሽን ሳይንቲስት ግለሰብ ነው፣ ብዙውን ጊዜ ተዛማጅነት ያለው የትምህርት አይነት ዲግሪ ወይም ከፍተኛ የትምህርት ደረጃ ያለው፣ በኢንዱስትሪ ውስጥ ላሉ ሳይንሳዊ እና ቴክኒካል ምርምር ሰራተኞች ወይም መምህራንን እና ተማሪዎችን በአካዳሚ ትምህርት የሚሰጥ መረጃ የሚሰጥ ነው። የኢንደስትሪው *የመረጃ ስፔሻሊስት/ሳይንቲስት* እና የአካዳሚክ መረጃ ርዕሰ ጉዳይ ስፔሻሊስት/ላይብረሪያን በአጠቃላይ ተመሳሳይ የርእሰ-ጉዳይ ዳራ ስልጠና አላቸው፣ነገር ግን የአካዳሚክ ቦታ ያዡ ሁለተኛ ዲግሪ (MLS/MI/MA in IS, e.g.) እንዲይዝ ይጠበቅበታል። ከርዕሰ ጉዳይ ማስተር በተጨማሪ በመረጃ እና በቤተመጻሕፍት ጥናቶች። ርዕሱ በኢንፎርሜሽን ሳይንስ ላይ ምርምር የሚያደርግ ግለሰብንም ይመለከታል። '''የስርዓት ተንታኝ''' የስርዓት ተንታኝ ለአንድ የተወሰነ ፍላጎት የመረጃ ስርዓቶችን በመፍጠር፣ በመንደፍ እና በማሻሻል ላይ ይሰራል። ብዙ ጊዜ የስርዓት ተንታኞች በድርጅቱ (ዎች) ውስጥ ቅልጥፍናን እና [[ምርታማነት]]ን ለማሻሻል ድርጅታዊ ሂደቶችን እና መረጃን የማግኘት ቴክኒኮችን ለመገምገም እና ለመተግበር ከአንድ ወይም ከዚያ በላይ ከሆኑ ንግዶች ጋር ይሰራሉ። '''የመረጃ ባለሙያ''' የመረጃ ባለሙያ ማለት መረጃን የሚጠብቅ፣ የሚያደራጅ እና የሚያሰራጭ ግለሰብ ነው። የመረጃ ባለሙያዎች የተቀዳ እውቀትን በማደራጀት እና በማንሳት የተካኑ ናቸው። በተለምዶ ሥራቸው ከሕትመት ዕቃዎች ጋር ነው, ነገር ግን እነዚህ ችሎታዎች በኤሌክትሮኒክስ, ምስላዊ, ኦዲዮ እና ዲጂታል ቁሳቁሶች እየጨመሩ መጥተዋል. የመረጃ ባለሙያዎች በተለያዩ የህዝብ፣ የግል፣ ለትርፍ ያልተቋቋሙ እና የትምህርት ተቋማት ውስጥ ይሰራሉ። የመረጃ ባለሙያዎችም በድርጅታዊ እና በኢንዱስትሪ ሁኔታዎች ውስጥ ሊገኙ ይችላሉ. የስርዓት ንድፍ እና ልማት እና የስርዓት ትንተና የሚያካትቱ ሚናዎችን ማከናወን። == ታሪክ == '''ቀደምት ጅምር''' የኢንፎርሜሽን ሳይንስ መረጃን መሰብሰብ፣ መመደብ፣ ማጭበርበር፣ ማከማቻ፣ ሰርስሮ ማውጣት እና ማሰራጨት በማጥናት የሰው ልጅ የ[[እውቀት]] ክምችት ውስጥ ነው። የመረጃ ትንተና የተካሄደው ቢያንስ በአሦር ኢምፓየር ዘመን ባሁኑ ጊዜ [[ቤተ መጻሕፍት]] እና መዛግብት በመባል የሚታወቁት የ[[ባህል]] ማስቀመጫዎች ብቅ እያሉ ነው።[14] በተቋም ደረጃ የኢንፎርሜሽን ሳይንስ በ19ኛው ክፍለ ዘመን ከሌሎች በርካታ የማህበራዊ ሳይንስ ዘርፎች ጋር ብቅ አለ። እንደ ሳይንስ ግን በሳይንስ [[ታሪክ]] ውስጥ ተቋማዊ ሥረ መሰረቱን ያገኘው በ1665 በሮያል ሶሳይቲ ([[ለንደን|ሎንዶን]]) የ[[ፍልስፍና]] ግብይቶች የመጀመሪያ እትሞችን ባጠቃላይ እንደ መጀመሪያው ሳይንሳዊ መጽሔት ከታተመ ጀምሮ ነው። የሳይንስ ተቋማዊነት በ [[18ኛው ምዕተ ዓመት|18 ኛው ክፍለ ዘመን]] ውስጥ ተከስቷል. እ.ኤ.አ. በ1731 [[ቤንጃሚን ፍራንክሊን]] በሕዝባዊ ዜጎች ቡድን ባለቤትነት የተያዘውን የ[[ፊላዴልፊያ]] ላይብረሪ ካምፓኒ አቋቋመ፣ እሱም በፍጥነት ከመጻሕፍት ግዛት አልፎ የሳይንሳዊ ሙከራ ማዕከል የሆነው እና የህዝብ ሳይንሳዊ ሙከራዎችን ያቀረበ።[15] ] ቤንጃሚን ፍራንክሊን በ[[ማሣቹሰትስ|ማሳቹሴትስ]] ከተማ ለሁሉም በነጻ እንዲገኝ ድምጽ የሰጠችውን የመፅሃፍ ስብስብ በ[[ማሣቹሰትስ|ማሳቹሴትስ]] ላይ ኢንቨስት አድርጓል።[16] አካዳሚ ደ ቺሩርጊያ ([[ፓሪስ]]) በ1736 የመጀመሪያው የ[[ሕክምና]] መጽሔት ተብሎ የሚታሰበውን Memoires pour les Chirurgiens አሳተመ። በሮያል ሶሳይቲ ([[ለንደን|ሎንዶን]]) ላይ የተቀረጸው የ[[አሜሪካ]] የፍልስፍና ማህበር በ1743 በ[[ፊላዴልፊያ|ፊላደልፊያ]] ተቋቋመ። እንደ ሌሎች በርካታ ሳይንሳዊ መጽሔቶች እና ማህበረሰቦች ተመስርተው፣ አሎይስ ሴኔፌልደር በ1796 በ[[ጀርመን]] ውስጥ በጅምላ ማተሚያ ስራ ላይ የሚውል የሊቶግራፊን ፅንሰ-ሀሳብ አዳብረዋል። == ማህበራዊ ሚዲያ በሰዎች እና በኢንዱስትሪ ላይ የሚያሳድረው ተጽዕኖ == የማህበራዊ ሚዲያ ኔትወርኮች ብዙ ጊዜ ወይም ባህላዊ የመረጃ ስርጭት መዳረሻ ላላቸው ሰዎች ክፍት የመረጃ አካባቢን ይሰጣሉ፣ "[26] የማህበራዊ ሚዲያ ውህደት እንደ የመዳረሻ ነጥብ ለተጠቃሚዎች እና አቅራቢዎች በጣም ጠቃሚ እና ሁለገብ ጠቃሚ መሳሪያ ነው። ሁሉም ዋና ዋና የዜና አቅራቢዎች ታይነት እና እንደ [[ፌስቡክ]] እና [[ትዊተር]] ባሉ አውታረ መረቦች በኩል የተመልካቾችን ስፋት ከፍ በማድረግ የመድረሻ ነጥብ አላቸው። በማህበራዊ ሚዲያ ሰዎች መረጃን በሚያውቁት ሰዎች ይመራሉ ወይም ይሰጣሉ። "በ...ይዘት ላይ ማጋራት፣ ላይክ እና አስተያየት የመስጠት" [28] መቻል ተደራሽነቱን ከባህላዊ ዘዴዎች የበለጠ እና ሰፊ ያደርገዋል። ሰዎች ከመረጃ ጋር መገናኘት ይወዳሉ፣ የሚያውቋቸውን ሰዎች በእውቀት ክበባቸው ውስጥ ማካተት ያስደስታቸዋል። በማህበራዊ ሚዲያ ማጋራት በጣም ተደማጭነት ስላለው አሳታሚዎች ስኬታማ ለመሆን ከፈለጉ "በጥሩ መጫወት" አለባቸው። ምንም እንኳን ሁለቱንም የተጠቃሚ መሰረት ተሞክሮዎች ለማሻሻል ብዙ ጊዜ ለአሳታሚዎች እና ፌስቡክ "አዲስ ይዘትን ማጋራት፣ ማስተዋወቅ እና ይፋ ማድረግ"[28] በጋራ ይጠቅማል። የብዙዎች አስተያየት ተጽእኖ ሊታሰብ በማይቻል መንገድ ሊሰራጭ ይችላል. ማህበራዊ ሚዲያ በቀላሉ ለመማር እና በመሳሪያዎች ተደራሽነት መስተጋብር ይፈቅዳል። ዎል ስትሪት ጆርናል በፌስቡክ በኩል መተግበሪያን ያቀርባል፣ እና ዋሽንግተን ፖስት አንድ እርምጃ ወደ ፊት ሄዶ በ6 ወራት ውስጥ በ19.5 ሚሊዮን ተጠቃሚዎች የወረደ ራሱን የቻለ ማህበራዊ መተግበሪያ ያቀርባል፣ መረጃ. == የምርምር ዘርፎች እና መተግበሪያዎች == የኢንፎርሜሽን ሳይንስ የሚመረምረው እና የሚያዳብርባቸው የሚከተሉት ዘርፎች ናቸው። '''የመረጃ ተደራሽነት''' የመረጃ ተደራሽነት የኢንፎርማቲክስ፣ የኢንፎርሜሽን ሳይንስ፣ የኢንፎርሜሽን ደህንነት፣ የቋንቋ ቴክኖሎጂ እና የ[[ኮምፒውተር ሳይንስ]] መገናኛ ላይ የምርምር መስክ ነው። የመረጃ ተደራሽነት [[ጥናት]] ዓላማዎች ብዙ እና ያልተጠቀሙ መረጃዎችን በራስ ሰር ማቀናበር እና የተጠቃሚዎችን ተደራሽነት ቀላል ማድረግ ነው። መብቶችን ስለመስጠት እና ያልተፈቀዱ ተጠቃሚዎችን መዳረሻ ስለመገደብስ? የተደራሽነት መጠን ለመረጃው በተሰጠው የማረጋገጫ ደረጃ መገለጽ አለበት። ተፈፃሚነት ያላቸው ቴክኖሎጂዎች መረጃን ማግኘት፣ የጽሑፍ ማዕድን ማውጣት፣ የጽሑፍ ማረም፣ የማሽን ትርጉም እና የጽሑፍ ምድብ ያካትታሉ። በውይይት ውስጥ፣ የመረጃ ተደራሽነት ብዙውን ጊዜ የነጻ እና የተዘጋ ወይም የህዝብ የመረጃ ተደራሽነት መድንን በሚመለከት ይገለጻል እና በቅጂ መብት፣ በፓተንት [[ሕግ|ህግ]] እና በህዝባዊ አገልግሎት ላይ በሚደረጉ ውይይቶች ይነሳል። የህዝብ ቤተ መፃህፍት የመረጃ ማረጋገጫ [[እውቀት]]ን ለመስጠት ግብዓቶችን ይፈልጋሉ። '''መረጃ መፈለግ''' መረጃ መፈለግ በ[[ሰው]] እና በ[[ቴክኖዎሎጂ|ቴክኖሎጂ]] ሁኔታዎች ውስጥ መረጃን ለማግኘት የመሞከር ሂደት ወይም እንቅስቃሴ ነው። መረጃ መፈለግ ከመረጃ ማግኛ (IR) ጋር የተያያዘ ነው ነገር ግን የተለየ ነው። ብዙ የቤተ-መጻህፍት እና የመረጃ ሳይንስ (LIS) ምርምር በተለያዩ የሙያ ስራዎች መስክ ውስጥ ባሉ ባለሙያዎች መረጃ ፍለጋ ልምዶች ላይ ያተኮረ ነው. የቤተ-መጻህፍት ባለሙያዎች፣[35] ምሁራን፣[36] የህክምና ባለሙያዎች፣ [37] መሐንዲሶች [38] እና ጠበቆች [39] (ሌሎችም መካከል) መረጃ የመፈለግ ባህሪ ላይ ጥናቶች ተካሂደዋል። አብዛኛው ይህ ጥናት በሌኪ፣ ፔትግሪው (አሁን ፊሸር) እና ሲልቫን በ1996 የኤልአይኤስን ስነ-ጽሁፍ (እንዲሁም የሌሎች አካዳሚያዊ መስኮች ስነ-ጽሁፍ) የባለሙያዎችን መረጃ በመፈለግ ላይ ሰፊ ግምገማ ባደረጉት ስራ ላይ ተወስዷል። '''የእውቀት ውክልና እና ምክንያታዊነት''' የእውቀት ውክልና (KR) እውቀትን በምልክቶች ውስጥ ለመወከል የታለመ የሰው ሰራሽ ኢንተለጀንስ ጥናት አካባቢ ሲሆን ከእነዚህ የ[[እውቀት]] ክፍሎች መረዳትን ለማመቻቸት እና አዳዲስ የእውቀት ክፍሎችን መፍጠር። KR ከስር የእውቀት ሞዴል ወይም የእውቀት መሰረት ስርዓት (KBS) እንደ የትርጉም አውታረመረብ ነጻ እንዲሆን ማድረግ ይቻላል።[42]የ[[እውቀት]] ውክልና (KR) ምርምር እንዴት በትክክል እና በትክክል ማመዛዘን እንደሚቻል እና በእውቀት ጎራ ውስጥ ያሉ የእውነታዎችን ስብስብ ለመወከል የምልክት ስብስቦችን እንዴት መጠቀም እንደሚቻል ላይ ትንተናን ያካትታል። የምልክት መዝገበ ቃላት እና የአመክንዮ ስርዓት አንድ ላይ ተጣምረው በKR ውስጥ ስላሉት ንጥረ ነገሮች ግምቶችን ለማስቻል አዲስ የKR ዓረፍተ ነገሮችን ለመፍጠር። አመክንዮ የማመዛዘን ተግባራት በKR ስርዓት ውስጥ ባሉ ምልክቶች ላይ እንዴት መተግበር እንዳለባቸው መደበኛ ትርጓሜዎችን ለማቅረብ ይጠቅማል። አመክንዮ ኦፕሬተሮች እንዴት እውቀቱን እንደሚያስኬዱ እና እንደሚያሻሽሉ ለመግለጽ ጥቅም ላይ ይውላል። የኦፕሬተሮች እና ኦፕሬሽኖች ምሳሌዎች፣ አሉታዊነት፣ ትስስር፣ ተውላጠ-ቃላት፣ ቅጽሎች፣ ኳንቲፊየሮች እና ሞዳል ኦፕሬተሮችን ያካትታሉ። [[ስነ አምክንዮ|አመክንዮ]]ው የትርጓሜ ቲዎሪ ነው። እነዚህ ንጥረ ነገሮች-ምልክቶች፣ ኦፕሬተሮች እና የትርጓሜ ፅንሰ-ሀሳብ በKR ውስጥ የምልክቶችን ቅደም ተከተል የሚሰጡ ናቸው። == ዋቢዎች == # Stock, W.G., & Stock, M. (2013) https://books.google.com/books?id=d1PnBQAAQBAJ&q=%22information+science%22 Berlin, Boston, MA: De Gruyter Saur. # Yan, Xue-Shan (2011-07-23) https://doi.org/10.3390%2Finfo2030510 ''Information''. '''2''' (3): 510–527. https://doi.org/10.3390%2Finfo2030510 # https://web.archive.org/web/20111112233108/http://pespmc1.vub.ac.be/ASC/TECHNO_DETER.html Principia Cibernetica Web. Archived from http://pespmc1.vub.ac.be/ASC/Techno_deter.html {{Wayback|url=http://pespmc1.vub.ac.be/ASC/Techno_deter.html |date=20111112233108 }} on 2011-11-12. Retrieved 2011-11-28. # https://www.merriam-webster.com/dictionary/information%20science ''www.merriam-webster.com''. Archived from the original on 2017-09-25. Retrieved 2017-09-25. # Borko, H. (1968). Information science: What is it? ''American Documentation'' 19(1), 3¬5. # Luciano Floridi, http://www.blackwellpublishing.com/pci/downloads/introduction.pdf {{Wayback|url=http://www.blackwellpublishing.com/pci/downloads/introduction.pdf |date=20121009171740 }} 2012-03-16 at the https://en.wikipedia.org/wiki/Wayback_Machine ''Metaphilosophy'', 2002, (33), 1/2 # Garshol, L. M. (2004)https://web.archive.org/web/20081017174807/http://www.ontopia.net/topicmaps/materials/tm-vs-thesauri.html#N773 ''Archived from'' http://www.ontopia.net/topicmaps/materials/tm-vs-thesauri.html#N773 ''on 17 October 2008. Retrieved 13 October 2008.'' # https://en.wikipedia.org/wiki/Tom_Gruber (June 1993). http://tomgruber.org/writing/ontolingua-kaj-1993.pdf https://en.wikipedia.org/wiki/Knowledge_Acquisition'''5''' (2): 199–220 https://en.wikipedia.org/wiki/CiteSeerX_(identifier) https://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/summary?doi=10.1.1.101.7493 from the original on 2008-12-17. Retrieved 2012-04-29. # Arvidsson, F.; Flycht-Eriksson, A.https://web.archive.org/web/20081217030507/http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }}{{Wayback|url=http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf |date=20081217030507 }} Archived from http://www.ida.liu.se/~janma/SemWeb/Slides/ontologies1.pdf<nowiki/>PDF) on 17 December 2008. Retrieved 26 November 2008 # Reichman, F. (1961). Notched Cards. In R. Shaw (Ed.), The state of the library art (Volume 4, Part 1, pp. 11–55). New Brunswick, NJ: Rutgers, The State University, Graduate School of Library Service # Emard, J. P. (1976). "An information science chronology in perspective". ''Bulletin of the American Society for Information Science''. '''2''' (8): 51–56. # Smith, E. S. (1993). "On the shoulders of giants: From Boole to Shannon to Taube: The origins and development of computerized information from the mid-19th century to the present". ''Information Technology and Libraries''. '''12''' (2): 217–226. # Skolnik, H (1976). "Milestones in chemical information science: Award symposium on contributions of the Division of Chemical Literature (Information) to the Chemical Society". ''Journal of Chemical Information and Computer Sciences''. '''16''' (4): 187–193. https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1021%2Fci60008a001 == ምንጮች == * Borko, H. (1968)."የመረጃ ሳይንስ: ምንድን ነው?". የአሜሪካ ሰነድ. ዊሊ. 19 (1)፡ 3–5.https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1002%2Fasi.5090190103 https://en.wikipedia.org/wiki/ISSN_(identifier) https://www.worldcat.org/issn/0096-946X * Leckie, Gloria J.; Pettigrew, Karen E.; Sylvain, Christian (1996).https://semanticscholar.org/paper/4a6306d8d099966ffde9f3a0e4d11272727be601''Library Quarterly''. '''66''' (2): 161–193.https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1086%2F602864 * Wark, McKenzie (1997). ''The Virtual Republic''. Allen & Unwin, St Leonards * Wilkinson, Margaret A (2001). "ችግርን ለመፍታት በጠበቆች የሚጠቀሙባቸው የመረጃ ምንጮች፡ ተጨባጭ ዳሰሳ". ''Library & Information Science Research''. '''23''' (3): 257–276 https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier) https://doi.org/10.1016%2Fs0740-8188%2801%2900082-2 https://en.wikipedia.org/wiki/S2CID_(identifier) https://api.semanticscholar.org/CorpusID:59067811 == ተጨማሪ ንባብ == * Khosrow-Pour, Mehdi (2005-03-22). የመረጃ ሳይንስ እና ቴክኖሎጂ ኢንሳይክሎፔዲያ. የሃሳብ ቡድን ማጣቀሻ. https://en.wikipedia.org/wiki/ISBN_(identifier) https://en.wikipedia.org/wiki/Special:BookSources/978-1-59140-553-5 == ውጫዊ አገናኞች == * https://www.asist.org/ "በኢንፎርሜሽን ሳይንስ ልምምድ እና በምርምር መካከል ያለውን ልዩነት የሚያጠናቅቅ የባለሙያ ማህበር። ASIS & T አባላት የኢንፎርሜሽን ሳይንስ፣ ኮምፒውተር ሳይንስ፣ ሊንጉስቲክስ፣ አስተዳደር፣ ላይብረሪያንሺፕ፣ ምህንድስና፣ የውሂብ ሳይንስ፣ የመረጃ አርክቴክቸር፣ ህግ፣ ህክምና፣ ኬሚስትሪ፣ ትምህርት እና ተዛማጅ ጉዳዮችን ይወክላሉ። ቴክኖሎጂ". * https://www.ischools.org/ * http://www.success.co.il/is/index.html * http://jis.sagepub.com/ * http://dlist.sir.arizona.edu/ * https://web.archive.org/web/20120521123701/http://www.mesc.usgs.gov/ISB/Science.asp * https://web.archive.org/web/20110319220648/http://www.twu.edu/library/Nitecki/ * https://web.archive.org/web/20110319220648/http://www.twu.edu/library/Nitecki/ * https://web.archive.org/web/20110221054829/http://gseis.ucla.edu/faculty/bates/articles/Berkeley.html * http://www.libsci.sc.edu/bob/istchron/ISCNET/ISCHRON.HTM {{Wayback|url=http://www.libsci.sc.edu/bob/istchron/ISCNET/ISCHRON.HTM |date=20110514235219 }} * https://web.archive.org/web/20140605070024/http://libres.curtin.edu.au/ * https://en.wikipedia.org/wiki/Shared_decision-making lqa9e4ixplndmd4m2uheitgp7mnqjza 0 54820 385957 384026 2025-06-28T13:55:17Z サルバドール田中 53707 Created by translating the section "__LEAD_SECTION__" from the page "[[:ja:Special:Redirect/revision/105241716|ガールズ&パンツァー]]" 385957 wikitext text/x-wiki ልጃገረዶች እና የፓንዘር(ガールズ＆パンツァー) [[አሕጽሮተ]] [[ቃል (የቋንቋ አካል)|ቃል]][[ጋሩፓን]][[የመጀመሪያው]] [[ጃፓን|የጃፓን]] [[አኒሜ]] [[ስዕል:GIRLS und PANZER bus@Oarai.JPG | thumb | right | ልጃገረዶች እና የፓንዘር አውቶቡስ]]<ref>https://girls-und-panzer.jp/</ref> == ቅድስት ሀገር == የቡድሃ ቅዱስ ቦታ [[ቶክዮ|ከቶኪዮ]] [[በስተምስራቅ]] [[ኢባራኪ]] ግዛት ውስጥ [[ኦአራይ]] ነው። እ.ኤ.አ. በ [[2011 እ.ኤ.አ.|2011]] [[በቶሆኩ ፓሲፊክ ውቅያኖስ የመሬት መንቀጥቀጥ]] ያስከተለውን [[ውድመት]] ተከትሎ የኦራይ [[አንግልፊሽ ፌስቲ]]ቫል ፣ ለኦራአይ ልዩ ባህላዊ ፌስቲቫል ፣ የመሬት መንቀጥቀጥን የማገገሚያ ጥረቶችን ለመደገፍ ከኦአራይ አንግልፊሽ ፌስቲቫል ጋር ተባብሮ ነበር። == ታሪክ== የመጀመሪያው የረሃብ ጨዋታዎች በጃፓን ጥቅምት 9 ቀን 2012 በቶኪዮ ኤምኤክስ፣ ኦክቶበር 11 በቲቪ ኦሳካ እና ቲቪ Aichi፣ ኦክቶበር 14 በ BS11 እና በጥቅምት 17 በ AT-X፣ የመጨረሻው ክፍል በመጋቢት 25 ቀን 2013 በድምሩ 12 ክፍሎች ቀርቧል። የአኒሜ ተከታታዮቹ በአክታስ ተዘጋጅተው፣ በቱቶሙ ሚዙሺማ ተመርተው፣ እና በሪኮ ዮሺዳ ተፃፈ። ሽሮ ሃማጉቺ ተከታታይ አቀናባሪ ሆኖ አገልግሏል። ቾቾ "Dream Riser" በሚል ርዕስ የተከታታዩን የመክፈቻ ጭብጥ ሲዘምር ማይ ፉቺጋሚ፣ አይ ካያኖ፣ ማሚ ኦዛኪ፣ ኢኩሚ ናካጋሚ እና ዩካ ኢጉቺ የተከታታዩን አምስቱን ዋና ገፀ-ባህሪያት ድምፃቸውን ከፍ አድርገው "ተልእኮ ግባ!" የሚለውን ጭብጥ ዘፈነ። ኦሪጅናል ዘፈን "ፓንዘር ቮር" ተፈጠረ፣ እሱም የኦራይ ሌይትሞቲፍ። በብሉ ሬይ እና በዲቪዲ በስድስት ጥራዞች የተሰበሰበ ሲሆን በጃፓን ከታህሳስ 21 ቀን 2012 እስከ ሰኔ 21 ቀን 2013 ተለቀቀ። እያንዳንዱ ጥራዝ ከአኒም ተከታታዮች ኦሪጅናል ቪዲዮ እነማ (OVA) እና እንዲሁም በተከታታይ በተገለጹት ታንኮች ላይ በአኪያማ ዩካሪ የተሰጠ ንግግርን የሚያሳይ OVA ይዟል። የዩካሪ አኪያማ ታንክ ትምህርት)። OVA "Girls und Panzer: ይህ ትክክለኛው የአንዚዮ ጦርነት ነው!" በኦራይ ልጃገረዶች ሁለተኛ ደረጃ ትምህርት ቤት እና በአንዚዮ የሴቶች አካዳሚ መካከል ያለውን ገና ያልታየውን ግጥሚያ ያሳያል። [[ልጃገረዶች እና ፓንዘር፡ ይህ የአንዚዮ እውነተኛ ጦርነት]]በአንድ ጊዜ በጃፓን በሚገኙ 14 ሲኒማ ቤቶች እና በጁላይ 5፣ 2014 በበርካታ የመስመር ላይ የዥረት አገልግሎቶች ላይ ተለቀቀ። የእሱ ብሉ ሬይ እና ዲቪዲ በጃፓን በጁላይ 25፣ 2014 ተለቀቁ እና አዲስ የዩካሪን ክፍል ያካትታል። በኦቪኤ ውስጥ የሚታዩትን የጣሊያን ታንኮች የሚያሳይ የአኪያማ ታንክ ንግግር። ኦቫ በጃፓን ሰኔ 21 ቀን 2015 በ AT-X ፣ ዲሴምበር 30 በ BS11 ፣ እና ጃንዋሪ 3 ፣ 2016 በ TOKYO MX ላይ ተለቀቀ። == ገጸ-ባህሪያት== [[ ልጃገረዶች እና የፓንዘር ውስጥ ያሉ ገጸ-ባህሪያት]] https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%AC%E3%83%BC%E3%83%AB%E3%82%BA&%E3%83%91%E3%83%B3%E3%83%84%E3%82%A1%E3%83%BC?wprov=sfti1# https://en.wikipedia.org/wiki/Girls_und_Panzer?wprov=sfti1#Plot == __LEAD_SECTION__ == ልጃገረዶች እና የፓንዘር(ガールズ＆パンツァー) አሕጽሮተቃልጋሩፓንየመጀመሪያው የጃፓን አኒሜ == ቅድስት ሀገር == የቡድሃ ቅዱስ ቦታ ከቶኪዮ በስተምስራቅኢባራኪ ግዛት ውስጥ  ኦአራይ ነው። እ.ኤ.አ. በ 2011 በቶሆኩ ፓሲፊክ ውቅያኖስ የመሬት መንቀጥቀጥ ያስከተለውን ውድመት ተከትሎ የኦራይ አንግልፊሽ ፌስቲቫል ፣ ለኦራአይ ልዩ ባህላዊ ፌስቲቫል ፣ የመሬት መንቀጥቀጥን የማገገሚያ ጥረቶችን ለመደገፍ ከኦአራይ አንግልፊሽ ፌስቲቫል ጋር ተባብሮ ነበር። == ታሪክ == የመጀመሪያው የረሃብ ጨዋታዎች በጃፓን ጥቅምት 9 ቀን 2012 በቶኪዮ ኤምኤክስ፣ ኦክቶበር 11 በቲቪ ኦሳካ እና ቲቪ Aichi፣ ኦክቶበር 14 በ BS11 እና በጥቅምት 17 በ AT-X፣ የመጨረሻው ክፍል በመጋቢት 25 ቀን 2013 በድምሩ 12 ክፍሎች ቀርቧል። የአኒሜ ተከታታዮቹ በአክታስ ተዘጋጅተው፣ በቱቶሙ ሚዙሺማ ተመርተው፣ እና በሪኮ ዮሺዳ ተፃፈ። ሽሮ ሃማጉቺ ተከታታይ አቀናባሪ ሆኖ አገልግሏል። ቾቾ "Dream Riser" በሚል ርዕስ የተከታታዩን የመክፈቻ ጭብጥ ሲዘምር ማይ ፉቺጋሚ፣ አይ ካያኖ፣ ማሚ ኦዛኪ፣ ኢኩሚ ናካጋሚ እና ዩካ ኢጉቺ የተከታታዩን አምስቱን ዋና ገፀ-ባህሪያት ድምፃቸውን ከፍ አድርገው "ተልእኮ ግባ!" የሚለውን ጭብጥ ዘፈነ። ኦሪጅናል ዘፈን "ፓንዘር ቮር" ተፈጠረ፣ እሱም የኦራይ ሌይትሞቲፍ። በብሉ ሬይ እና በዲቪዲ በስድስት ጥራዞች የተሰበሰበ ሲሆን በጃፓን ከታህሳስ 21 ቀን 2012 እስከ ሰኔ 21 ቀን 2013 ተለቀቀ። እያንዳንዱ ጥራዝ ከአኒም ተከታታዮች ኦሪጅናል ቪዲዮ እነማ (OVA) እና እንዲሁም በተከታታይ በተገለጹት ታንኮች ላይ በአኪያማ ዩካሪ የተሰጠ ንግግርን የሚያሳይ OVA ይዟል። የዩካሪ አኪያማ ታንክ ትምህርት)። OVA "Girls und Panzer: ይህ ትክክለኛው የአንዚዮ ጦርነት ነው!" በኦራይ ልጃገረዶች ሁለተኛ ደረጃ ትምህርት ቤት እና በአንዚዮ የሴቶች አካዳሚ መካከል ያለውን ገና ያልታየውን ግጥሚያ ያሳያል። ልጃገረዶች እና ፓንዘር፡ ይህ የአንዚዮ እውነተኛ ጦርነትበአንድ ጊዜ በጃፓን በሚገኙ 14 ሲኒማ ቤቶች እና በጁላይ 5፣ 2014 በበርካታ የመስመር ላይ የዥረት አገልግሎቶች ላይ ተለቀቀ። የእሱ ብሉ ሬይ እና ዲቪዲ በጃፓን በጁላይ 25፣ 2014 ተለቀቁ እና አዲስ የዩካሪን ክፍል ያካትታል። በኦቪኤ ውስጥ የሚታዩትን የጣሊያን ታንኮች የሚያሳይ የአኪያማ ታንክ ንግግር። ኦቫ በጃፓን ሰኔ 21 ቀን 2015 በ AT-X ፣ ዲሴምበር 30 በ BS11 ፣ እና ጃንዋሪ 3 ፣ 2016 በ TOKYO MX ላይ ተለቀቀ። == ገጸ-ባህሪያት == https://girls-und-panzer.jp/ 54gpacxjxcfkvvxsum1gbd9inhrim2s 385963 385957 2025-06-28T14:25:46Z サルバドール田中 53707 385963 wikitext text/x-wiki ልጃገረዶች እና የፓንዘር(ガールズ＆パンツァー) [[አሕጽሮተ]] [[ቃል (የቋንቋ አካል)|ቃል]][[ጋሩፓን]][[የመጀመሪያው]] [[ጃፓን|የጃፓን]] [[አኒሜ]] [[ስዕል:GIRLS und PANZER bus@Oarai.JPG | thumb | right | ልጃገረዶች እና የፓንዘር አውቶቡስ]]<ref>https://girls-und-panzer.jp/</ref> == ቅድስት ሀገር == የቡድሃ ቅዱስ ቦታ [[ቶክዮ|ከቶኪዮ]] [[በስተምስራቅ]] [[ኢባራኪ]] ግዛት ውስጥ [[ኦአራይ]] ነው። እ.ኤ.አ. በ [[2011 እ.ኤ.አ.|2011]] [[በቶሆኩ ፓሲፊክ ውቅያኖስ የመሬት መንቀጥቀጥ]] ያስከተለውን [[ውድመት]] ተከትሎ የኦራይ [[አንግልፊሽ ፌስቲ]]ቫል ፣ ለኦራአይ ልዩ ባህላዊ ፌስቲቫል ፣ የመሬት መንቀጥቀጥን የማገገሚያ ጥረቶችን ለመደገፍ ከኦአራይ አንግልፊሽ ፌስቲቫል ጋር ተባብሮ ነበር። == ታሪክ== የመጀመሪያው የረሃብ ጨዋታዎች በጃፓን ጥቅምት 9 ቀን 2012 በቶኪዮ ኤምኤክስ፣ ኦክቶበር 11 በቲቪ ኦሳካ እና ቲቪ Aichi፣ ኦክቶበር 14 በ BS11 እና በጥቅምት 17 በ AT-X፣ የመጨረሻው ክፍል በመጋቢት 25 ቀን 2013 በድምሩ 12 ክፍሎች ቀርቧል። የአኒሜ ተከታታዮቹ በአክታስ ተዘጋጅተው፣ በቱቶሙ ሚዙሺማ ተመርተው፣ እና በሪኮ ዮሺዳ ተፃፈ። ሽሮ ሃማጉቺ ተከታታይ አቀናባሪ ሆኖ አገልግሏል። ቾቾ "Dream Riser" በሚል ርዕስ የተከታታዩን የመክፈቻ ጭብጥ ሲዘምር ማይ ፉቺጋሚ፣ አይ ካያኖ፣ ማሚ ኦዛኪ፣ ኢኩሚ ናካጋሚ እና ዩካ ኢጉቺ የተከታታዩን አምስቱን ዋና ገፀ-ባህሪያት ድምፃቸውን ከፍ አድርገው "ተልእኮ ግባ!" የሚለውን ጭብጥ ዘፈነ። ኦሪጅናል ዘፈን "ፓንዘር ቮር" ተፈጠረ፣ እሱም የኦራይ ሌይትሞቲፍ። በብሉ ሬይ እና በዲቪዲ በስድስት ጥራዞች የተሰበሰበ ሲሆን በጃፓን ከታህሳስ 21 ቀን 2012 እስከ ሰኔ 21 ቀን 2013 ተለቀቀ። እያንዳንዱ ጥራዝ ከአኒም ተከታታዮች ኦሪጅናል ቪዲዮ እነማ (OVA) እና እንዲሁም በተከታታይ በተገለጹት ታንኮች ላይ በአኪያማ ዩካሪ የተሰጠ ንግግርን የሚያሳይ OVA ይዟል። የዩካሪ አኪያማ ታንክ ትምህርት)። OVA "Girls und Panzer: ይህ ትክክለኛው የአንዚዮ ጦርነት ነው!" በኦራይ ልጃገረዶች ሁለተኛ ደረጃ ትምህርት ቤት እና በአንዚዮ የሴቶች አካዳሚ መካከል ያለውን ገና ያልታየውን ግጥሚያ ያሳያል። [[ልጃገረዶች እና ፓንዘር፡ ይህ የአንዚዮ እውነተኛ ጦርነት]]በአንድ ጊዜ በጃፓን በሚገኙ 14 ሲኒማ ቤቶች እና በጁላይ 5፣ 2014 በበርካታ የመስመር ላይ የዥረት አገልግሎቶች ላይ ተለቀቀ። የእሱ ብሉ ሬይ እና ዲቪዲ በጃፓን በጁላይ 25፣ 2014 ተለቀቁ እና አዲስ የዩካሪን ክፍል ያካትታል። በኦቪኤ ውስጥ የሚታዩትን የጣሊያን ታንኮች የሚያሳይ የአኪያማ ታንክ ንግግር። ኦቫ በጃፓን ሰኔ 21 ቀን 2015 በ AT-X ፣ ዲሴምበር 30 በ BS11 ፣ እና ጃንዋሪ 3 ፣ 2016 በ TOKYO MX ላይ ተለቀቀ። == ገጸ-ባህሪያት== [[ ልጃገረዶች እና የፓንዘር ውስጥ ያሉ ገጸ-ባህሪያት]] https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%AC%E3%83%BC%E3%83%AB%E3%82%BA&%E3%83%91%E3%83%B3%E3%83%84%E3%82%A1%E3%83%BC?wprov=sfti1# https://en.wikipedia.org/wiki/Girls_und_Panzer?wprov=sfti1#Plot == ቅድስት ሀገር == የቡድሃ ቅዱስ ቦታ ከቶኪዮ በስተምስራቅኢባራኪ ግዛት ውስጥ  ኦአራይ ነው። እ.ኤ.አ. በ 2011 በቶሆኩ ፓሲፊክ ውቅያኖስ የመሬት መንቀጥቀጥ ያስከተለውን ውድመት ተከትሎ የኦራይ አንግልፊሽ ፌስቲቫል ፣ ለኦራአይ ልዩ ባህላዊ ፌስቲቫል ፣ የመሬት መንቀጥቀጥን የማገገሚያ ጥረቶችን ለመደገፍ ከኦአራይ አንግልፊሽ ፌስቲቫል ጋር ተባብሮ ነበር። == ታሪክ == የመጀመሪያው የረሃብ ጨዋታዎች በጃፓን ጥቅምት 9 ቀን 2012 በቶኪዮ ኤምኤክስ፣ ኦክቶበር 11 በቲቪ ኦሳካ እና ቲቪ Aichi፣ ኦክቶበር 14 በ BS11 እና በጥቅምት 17 በ AT-X፣ የመጨረሻው ክፍል በመጋቢት 25 ቀን 2013 በድምሩ 12 ክፍሎች ቀርቧል። የአኒሜ ተከታታዮቹ በአክታስ ተዘጋጅተው፣ በቱቶሙ ሚዙሺማ ተመርተው፣ እና በሪኮ ዮሺዳ ተፃፈ። ሽሮ ሃማጉቺ ተከታታይ አቀናባሪ ሆኖ አገልግሏል። ቾቾ "Dream Riser" በሚል ርዕስ የተከታታዩን የመክፈቻ ጭብጥ ሲዘምር ማይ ፉቺጋሚ፣ አይ ካያኖ፣ ማሚ ኦዛኪ፣ ኢኩሚ ናካጋሚ እና ዩካ ኢጉቺ የተከታታዩን አምስቱን ዋና ገፀ-ባህሪያት ድምፃቸውን ከፍ አድርገው "ተልእኮ ግባ!" የሚለውን ጭብጥ ዘፈነ። ኦሪጅናል ዘፈን "ፓንዘር ቮር" ተፈጠረ፣ እሱም የኦራይ ሌይትሞቲፍ። በብሉ ሬይ እና በዲቪዲ በስድስት ጥራዞች የተሰበሰበ ሲሆን በጃፓን ከታህሳስ 21 ቀን 2012 እስከ ሰኔ 21 ቀን 2013 ተለቀቀ። እያንዳንዱ ጥራዝ ከአኒም ተከታታዮች ኦሪጅናል ቪዲዮ እነማ (OVA) እና እንዲሁም በተከታታይ በተገለጹት ታንኮች ላይ በአኪያማ ዩካሪ የተሰጠ ንግግርን የሚያሳይ OVA ይዟል። የዩካሪ አኪያማ ታንክ ትምህርት)። OVA "Girls und Panzer: ይህ ትክክለኛው የአንዚዮ ጦርነት ነው!" በኦራይ ልጃገረዶች ሁለተኛ ደረጃ ትምህርት ቤት እና በአንዚዮ የሴቶች አካዳሚ መካከል ያለውን ገና ያልታየውን ግጥሚያ ያሳያል። ልጃገረዶች እና ፓንዘር፡ ይህ የአንዚዮ እውነተኛ ጦርነትበአንድ ጊዜ በጃፓን በሚገኙ 14 ሲኒማ ቤቶች እና በጁላይ 5፣ 2014 በበርካታ የመስመር ላይ የዥረት አገልግሎቶች ላይ ተለቀቀ። የእሱ ብሉ ሬይ እና ዲቪዲ በጃፓን በጁላይ 25፣ 2014 ተለቀቁ እና አዲስ የዩካሪን ክፍል ያካትታል። በኦቪኤ ውስጥ የሚታዩትን የጣሊያን ታንኮች የሚያሳይ የአኪያማ ታንክ ንግግር። ኦቫ በጃፓን ሰኔ 21 ቀን 2015 በ AT-X ፣ ዲሴምበር 30 በ BS11 ፣ እና ጃንዋሪ 3 ፣ 2016 በ TOKYO MX ላይ ተለቀቀ። == ገጸ-ባህሪያት == https://girls-und-panzer.jp/ ebizvktswefe971pf6slqsj9xdgtjmo 385964 385963 2025-06-28T14:26:25Z 2404:7A87:9803:3801:19BA:D5C1:9E99:1555 385964 wikitext text/x-wiki ልጃገረዶች እና የፓንዘር(ガールズ＆パンツァー) [[አሕጽሮተ]] [[ቃል (የቋንቋ አካል)|ቃል]][[ጋሩፓን]][[የመጀመሪያው]] [[ጃፓን|የጃፓን]] [[አኒሜ]] [[ስዕል:GIRLS und PANZER bus@Oarai.JPG | thumb | right | ልጃገረዶች እና የፓንዘር አውቶቡስ]]<ref>https://girls-und-panzer.jp/</ref> == ቅድስት ሀገር == የቡድሃ ቅዱስ ቦታ [[ቶክዮ|ከቶኪዮ]] [[በስተምስራቅ]] [[ኢባራኪ]] ግዛት ውስጥ [[ኦአራይ]] ነው። እ.ኤ.አ. በ [[2011 እ.ኤ.አ.|2011]] [[በቶሆኩ ፓሲፊክ ውቅያኖስ የመሬት መንቀጥቀጥ]] ያስከተለውን [[ውድመት]] ተከትሎ የኦራይ [[አንግልፊሽ ፌስቲ]]ቫል ፣ ለኦራአይ ልዩ ባህላዊ ፌስቲቫል ፣ የመሬት መንቀጥቀጥን የማገገሚያ ጥረቶችን ለመደገፍ ከኦአራይ አንግልፊሽ ፌስቲቫል ጋር ተባብሮ ነበር። == ታሪክ== የመጀመሪያው የረሃብ ጨዋታዎች በጃፓን ጥቅምት 9 ቀን 2012 በቶኪዮ ኤምኤክስ፣ ኦክቶበር 11 በቲቪ ኦሳካ እና ቲቪ Aichi፣ ኦክቶበር 14 በ BS11 እና በጥቅምት 17 በ AT-X፣ የመጨረሻው ክፍል በመጋቢት 25 ቀን 2013 በድምሩ 12 ክፍሎች ቀርቧል። የአኒሜ ተከታታዮቹ በአክታስ ተዘጋጅተው፣ በቱቶሙ ሚዙሺማ ተመርተው፣ እና በሪኮ ዮሺዳ ተፃፈ። ሽሮ ሃማጉቺ ተከታታይ አቀናባሪ ሆኖ አገልግሏል። ቾቾ "Dream Riser" በሚል ርዕስ የተከታታዩን የመክፈቻ ጭብጥ ሲዘምር ማይ ፉቺጋሚ፣ አይ ካያኖ፣ ማሚ ኦዛኪ፣ ኢኩሚ ናካጋሚ እና ዩካ ኢጉቺ የተከታታዩን አምስቱን ዋና ገፀ-ባህሪያት ድምፃቸውን ከፍ አድርገው "ተልእኮ ግባ!" የሚለውን ጭብጥ ዘፈነ። ኦሪጅናል ዘፈን "ፓንዘር ቮር" ተፈጠረ፣ እሱም የኦራይ ሌይትሞቲፍ። በብሉ ሬይ እና በዲቪዲ በስድስት ጥራዞች የተሰበሰበ ሲሆን በጃፓን ከታህሳስ 21 ቀን 2012 እስከ ሰኔ 21 ቀን 2013 ተለቀቀ። እያንዳንዱ ጥራዝ ከአኒም ተከታታዮች ኦሪጅናል ቪዲዮ እነማ (OVA) እና እንዲሁም በተከታታይ በተገለጹት ታንኮች ላይ በአኪያማ ዩካሪ የተሰጠ ንግግርን የሚያሳይ OVA ይዟል። የዩካሪ አኪያማ ታንክ ትምህርት)። OVA "Girls und Panzer: ይህ ትክክለኛው የአንዚዮ ጦርነት ነው!" በኦራይ ልጃገረዶች ሁለተኛ ደረጃ ትምህርት ቤት እና በአንዚዮ የሴቶች አካዳሚ መካከል ያለውን ገና ያልታየውን ግጥሚያ ያሳያል። [[ልጃገረዶች እና ፓንዘር፡ ይህ የአንዚዮ እውነተኛ ጦርነት]]በአንድ ጊዜ በጃፓን በሚገኙ 14 ሲኒማ ቤቶች እና በጁላይ 5፣ 2014 በበርካታ የመስመር ላይ የዥረት አገልግሎቶች ላይ ተለቀቀ። የእሱ ብሉ ሬይ እና ዲቪዲ በጃፓን በጁላይ 25፣ 2014 ተለቀቁ እና አዲስ የዩካሪን ክፍል ያካትታል። በኦቪኤ ውስጥ የሚታዩትን የጣሊያን ታንኮች የሚያሳይ የአኪያማ ታንክ ንግግር። ኦቫ በጃፓን ሰኔ 21 ቀን 2015 በ AT-X ፣ ዲሴምበር 30 በ BS11 ፣ እና ጃንዋሪ 3 ፣ 2016 በ TOKYO MX ላይ ተለቀቀ። == ገጸ-ባህሪያት== [[ ልጃገረዶች እና የፓንዘር ውስጥ ያሉ ገጸ-ባህሪያት]] https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%AC%E3%83%BC%E3%83%AB%E3%82%BA&%E3%83%91%E3%83%B3%E3%83%84%E3%82%A1%E3%83%BC?wprov=sfti1# https://en.wikipedia.org/wiki/Girls_und_Panzer?wprov=sfti1#Plot == ታሪክ == የመጀመሪያው የረሃብ ጨዋታዎች በጃፓን ጥቅምት 9 ቀን 2012 በቶኪዮ ኤምኤክስ፣ ኦክቶበር 11 በቲቪ ኦሳካ እና ቲቪ Aichi፣ ኦክቶበር 14 በ BS11 እና በጥቅምት 17 በ AT-X፣ የመጨረሻው ክፍል በመጋቢት 25 ቀን 2013 በድምሩ 12 ክፍሎች ቀርቧል። የአኒሜ ተከታታዮቹ በአክታስ ተዘጋጅተው፣ በቱቶሙ ሚዙሺማ ተመርተው፣ እና በሪኮ ዮሺዳ ተፃፈ። ሽሮ ሃማጉቺ ተከታታይ አቀናባሪ ሆኖ አገልግሏል። ቾቾ "Dream Riser" በሚል ርዕስ የተከታታዩን የመክፈቻ ጭብጥ ሲዘምር ማይ ፉቺጋሚ፣ አይ ካያኖ፣ ማሚ ኦዛኪ፣ ኢኩሚ ናካጋሚ እና ዩካ ኢጉቺ የተከታታዩን አምስቱን ዋና ገፀ-ባህሪያት ድምፃቸውን ከፍ አድርገው "ተልእኮ ግባ!" የሚለውን ጭብጥ ዘፈነ። ኦሪጅናል ዘፈን "ፓንዘር ቮር" ተፈጠረ፣ እሱም የኦራይ ሌይትሞቲፍ። በብሉ ሬይ እና በዲቪዲ በስድስት ጥራዞች የተሰበሰበ ሲሆን በጃፓን ከታህሳስ 21 ቀን 2012 እስከ ሰኔ 21 ቀን 2013 ተለቀቀ። እያንዳንዱ ጥራዝ ከአኒም ተከታታዮች ኦሪጅናል ቪዲዮ እነማ (OVA) እና እንዲሁም በተከታታይ በተገለጹት ታንኮች ላይ በአኪያማ ዩካሪ የተሰጠ ንግግርን የሚያሳይ OVA ይዟል። የዩካሪ አኪያማ ታንክ ትምህርት)። OVA "Girls und Panzer: ይህ ትክክለኛው የአንዚዮ ጦርነት ነው!" በኦራይ ልጃገረዶች ሁለተኛ ደረጃ ትምህርት ቤት እና በአንዚዮ የሴቶች አካዳሚ መካከል ያለውን ገና ያልታየውን ግጥሚያ ያሳያል። ልጃገረዶች እና ፓንዘር፡ ይህ የአንዚዮ እውነተኛ ጦርነትበአንድ ጊዜ በጃፓን በሚገኙ 14 ሲኒማ ቤቶች እና በጁላይ 5፣ 2014 በበርካታ የመስመር ላይ የዥረት አገልግሎቶች ላይ ተለቀቀ። የእሱ ብሉ ሬይ እና ዲቪዲ በጃፓን በጁላይ 25፣ 2014 ተለቀቁ እና አዲስ የዩካሪን ክፍል ያካትታል። በኦቪኤ ውስጥ የሚታዩትን የጣሊያን ታንኮች የሚያሳይ የአኪያማ ታንክ ንግግር። ኦቫ በጃፓን ሰኔ 21 ቀን 2015 በ AT-X ፣ ዲሴምበር 30 በ BS11 ፣ እና ጃንዋሪ 3 ፣ 2016 በ TOKYO MX ላይ ተለቀቀ። == ገጸ-ባህሪያት == https://girls-und-panzer.jp/ hdkns4vkco9dwbn6ij5guuk9zziqimz 385965 385964 2025-06-28T14:26:35Z 2404:7A87:9803:3801:19BA:D5C1:9E99:1555 385965 wikitext text/x-wiki ልጃገረዶች እና የፓንዘር(ガールズ＆パンツァー) [[አሕጽሮተ]] [[ቃል (የቋንቋ አካል)|ቃል]][[ጋሩፓን]][[የመጀመሪያው]] [[ጃፓን|የጃፓን]] [[አኒሜ]] [[ስዕል:GIRLS und PANZER bus@Oarai.JPG | thumb | right | ልጃገረዶች እና የፓንዘር አውቶቡስ]]<ref>https://girls-und-panzer.jp/</ref> == ቅድስት ሀገር == የቡድሃ ቅዱስ ቦታ [[ቶክዮ|ከቶኪዮ]] [[በስተምስራቅ]] [[ኢባራኪ]] ግዛት ውስጥ [[ኦአራይ]] ነው። እ.ኤ.አ. በ [[2011 እ.ኤ.አ.|2011]] [[በቶሆኩ ፓሲፊክ ውቅያኖስ የመሬት መንቀጥቀጥ]] ያስከተለውን [[ውድመት]] ተከትሎ የኦራይ [[አንግልፊሽ ፌስቲ]]ቫል ፣ ለኦራአይ ልዩ ባህላዊ ፌስቲቫል ፣ የመሬት መንቀጥቀጥን የማገገሚያ ጥረቶችን ለመደገፍ ከኦአራይ አንግልፊሽ ፌስቲቫል ጋር ተባብሮ ነበር። == ታሪክ== የመጀመሪያው የረሃብ ጨዋታዎች በጃፓን ጥቅምት 9 ቀን 2012 በቶኪዮ ኤምኤክስ፣ ኦክቶበር 11 በቲቪ ኦሳካ እና ቲቪ Aichi፣ ኦክቶበር 14 በ BS11 እና በጥቅምት 17 በ AT-X፣ የመጨረሻው ክፍል በመጋቢት 25 ቀን 2013 በድምሩ 12 ክፍሎች ቀርቧል። የአኒሜ ተከታታዮቹ በአክታስ ተዘጋጅተው፣ በቱቶሙ ሚዙሺማ ተመርተው፣ እና በሪኮ ዮሺዳ ተፃፈ። ሽሮ ሃማጉቺ ተከታታይ አቀናባሪ ሆኖ አገልግሏል። ቾቾ "Dream Riser" በሚል ርዕስ የተከታታዩን የመክፈቻ ጭብጥ ሲዘምር ማይ ፉቺጋሚ፣ አይ ካያኖ፣ ማሚ ኦዛኪ፣ ኢኩሚ ናካጋሚ እና ዩካ ኢጉቺ የተከታታዩን አምስቱን ዋና ገፀ-ባህሪያት ድምፃቸውን ከፍ አድርገው "ተልእኮ ግባ!" የሚለውን ጭብጥ ዘፈነ። ኦሪጅናል ዘፈን "ፓንዘር ቮር" ተፈጠረ፣ እሱም የኦራይ ሌይትሞቲፍ። በብሉ ሬይ እና በዲቪዲ በስድስት ጥራዞች የተሰበሰበ ሲሆን በጃፓን ከታህሳስ 21 ቀን 2012 እስከ ሰኔ 21 ቀን 2013 ተለቀቀ። እያንዳንዱ ጥራዝ ከአኒም ተከታታዮች ኦሪጅናል ቪዲዮ እነማ (OVA) እና እንዲሁም በተከታታይ በተገለጹት ታንኮች ላይ በአኪያማ ዩካሪ የተሰጠ ንግግርን የሚያሳይ OVA ይዟል። የዩካሪ አኪያማ ታንክ ትምህርት)። OVA "Girls und Panzer: ይህ ትክክለኛው የአንዚዮ ጦርነት ነው!" በኦራይ ልጃገረዶች ሁለተኛ ደረጃ ትምህርት ቤት እና በአንዚዮ የሴቶች አካዳሚ መካከል ያለውን ገና ያልታየውን ግጥሚያ ያሳያል። [[ልጃገረዶች እና ፓንዘር፡ ይህ የአንዚዮ እውነተኛ ጦርነት]]በአንድ ጊዜ በጃፓን በሚገኙ 14 ሲኒማ ቤቶች እና በጁላይ 5፣ 2014 በበርካታ የመስመር ላይ የዥረት አገልግሎቶች ላይ ተለቀቀ። የእሱ ብሉ ሬይ እና ዲቪዲ በጃፓን በጁላይ 25፣ 2014 ተለቀቁ እና አዲስ የዩካሪን ክፍል ያካትታል። በኦቪኤ ውስጥ የሚታዩትን የጣሊያን ታንኮች የሚያሳይ የአኪያማ ታንክ ንግግር። ኦቫ በጃፓን ሰኔ 21 ቀን 2015 በ AT-X ፣ ዲሴምበር 30 በ BS11 ፣ እና ጃንዋሪ 3 ፣ 2016 በ TOKYO MX ላይ ተለቀቀ። == ገጸ-ባህሪያት== [[ ልጃገረዶች እና የፓንዘር ውስጥ ያሉ ገጸ-ባህሪያት]] https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%AC%E3%83%BC%E3%83%AB%E3%82%BA&%E3%83%91%E3%83%B3%E3%83%84%E3%82%A1%E3%83%BC?wprov=sfti1# https://en.wikipedia.org/wiki/Girls_und_Panzer?wprov=sfti1#Plot == ገጸ-ባህሪያት == https://girls-und-panzer.jp/ n3jibvk3yvut4731lmcx79ai8l4h9fo 0 54821 385958 383974 2025-06-28T14:15:38Z サルバドール田中 53707 Created by translating the section "__LEAD_SECTION__" from the page "[[:ja:Special:Redirect/revision/105189735|ガールズ&パンツァーの登場人物]]" 385958 wikitext text/x-wiki ልጃገረዶች እና የፓንዘር ውስጥ ያሉ ገጸ-ባህሪያት(ガールズ＆パンツァーの登場人物) በአኒም ውስጥ በትምህርት ቤት ውስጥ የሚታዩትን ገጸ-ባህሪያት ይገልጻል። ([[ልጃገረዶች እና ፓንዘር]]) == ኦአራይ የሴቶች ትምህርት ቤት(県立大洗女子学園) == === የአንግለርፊሽ ቡድን(あんこうチーム)=== ኒሺዙሚ ሚሆ(西住 みほ) ታክቤ ሳኦሪ(武部沙織) ዩካሪ አኪያማ(秋山優花里) ኢሱዙ ሁዋ( 五十鈴 華) አሳኮ ሪኢዚ( 冷泉 麻子 ) === የካሜሳን ቡድን (የተማሪ ምክር ቤት ቡድን)(かめさんチーム)(生徒会チーム)=== አንዙ ካኩታኒ(谷杏) ዩዙ ኮያማ( 小山柚子) ሞሞ ካዋሺማ( 河嶋桃) === ዳክዬ ቡድን (የቮሊቦል ቡድን)(アヒルさんチーム)(バレー部チーム)=== ኖሪኮ ኢሶቤ( 磯辺典子) ታኤኮ ኮንዶ( 近藤妙子) ሺኖቡ ካሳይ( 河西忍) አኬቢ ሳሳኪ( 佐々木あけび) === የሂፖ ቡድን (የታሪክ ሴት ቡድን)(カバさんチーム)(歴女チーム）=== ቄሳር(カエサル) ኤርዊን(エルヴィン) ሳሞንሳ(左衛門) ኦርዮ(おりょう) === የጥንቸል ቡድን (የ1ኛ ክፍል ቡድን) ウサギさんチーム（1年生チーム）=== አዙሳ ሳዋ( 澤梓) አዩሚ ያማጎ( 山郷あゆみ) ካሪና ሳካጉቺ( 阪口佳利奈) ዩኪ ኡትሱጊ( 宇津木優季) አያ ኦህኖ(大野あや) === የካሞ-ሳን ቡድን (የዲሲፕሊን ኮሚቴ ቡድን) (カモさんチーム)（風紀委員チーム）=== ሚዶሪኮ ሶኖ (園みどり子 ) ሞዮኮ ጎቶ(後藤モヨ子 ) ኖዞሚ ካኔሃሩ(金春希美) === አንቲተር ቡድን (የመስመር ላይ ታንክ ጨዋታ ቡድን) (アリクイさんチーム)（ネット戦車ゲームチーム）=== ድመት ሜው( ねこにゃー) ሞሞጋ(ももがー) ሂዮሺ አኦይ(日吉 葵) === የሊዮፖን-ሳን ቡድን (የአውቶሞቢል ክለብ ቡድን) (レオポンさんチーム)（自動車部チーム）=== ናካጂማ(ナカジマ) ሱዙኪ(スズキ) ሆሺኖ(ホシノ) ቱቺያ(ツチヤ) === የሻርክ ቡድን (የባህር ጥናት ቡድን) (サメさんチーム)（船舶科チーム）=== ኦጂን (お銀) ራም (ラム) ሙራካሚ (ムラカミ) ፍሊንት (フリント) መቁረጫ(カトラス) == ኩሮሞሪሚን የሴቶች ትምህርት ቤት(黒森峰女学園) == ኒሺዙሚ ማሆ(西住まほ) ኤሪካ ሄሚ(逸見エリカ) አካቦሺ ኩሜ(赤星小梅) == ሴንት ግሎሪያና የሴቶች አካዳሚ(聖グロリアーナ女学院) == ዳርጂሊንግ(ダージリン) አሳም(アッサム) ብርቱካን ፔሮ(オレンジペコ) ሂፕ(ローズヒップ) ሩክሪሪ(ルクリリ) == ሳንደርስ ዩኒቨርሲቲ ሁለተኛ ደረጃ ትምህርት ቤት( サンダース大学附属高校) == ኬይ(ケイ) ኑኃሚን(ナオミ) አሪሳ(アリサ) == አንዚዮ ሁለተኛ ደረጃ ትምህርት ቤት(アンツィオ高校) == አንቾቪስ(アンチョビ) ካርፓቺዮ(カルパッチョ) ፔፐሮኒ(ペパロニ) == ፕራቭዳ ሁለተኛ ደረጃ ትምህርት ቤት(プラウダ高校) == የጭንቅላት ማሰሪያ(カチューシャ) ኖና(ノンナ) ኒና(ニーナ) አረና(アリーナ) ክላራ(クラーラ) == __LEAD_SECTION__ == ልጃገረዶች እና የፓንዘር ውስጥ ያሉ ገጸ-ባህሪያት(ガールズ＆パンツァーの登場人物) በአኒም ውስጥ በትምህርት ቤት ውስጥ የሚታዩትን ገጸ-ባህሪያት ይገልጻል። (ልጃገረዶች እና ፓንዘር) == ኦአራይ የሴቶች ትምህርት ቤት(県立大洗女子学園) == የአንግለርፊሽ ቡድን(あんこうチーム) l54h41ll7twnmpfyrt22lgreufv4347 385961 385958 2025-06-28T14:23:04Z サルバドール田中 53707 385961 wikitext text/x-wiki ልጃገረዶች እና የፓንዘር ውስጥ ያሉ ገጸ-ባህሪያት(ガールズ＆パンツァーの登場人物) በአኒም ውስጥ በትምህርት ቤት ውስጥ የሚታዩትን ገጸ-ባህሪያት ይገልጻል። ([[ልጃገረዶች እና ፓንዘር]]) == ኦአራይ የሴቶች ትምህርት ቤት(県立大洗女子学園) == === የአንግለርፊሽ ቡድን(あんこうチーム)=== ኒሺዙሚ ሚሆ(西住 みほ) ታክቤ ሳኦሪ(武部沙織) ዩካሪ አኪያማ(秋山優花里) ኢሱዙ ሁዋ( 五十鈴 華) አሳኮ ሪኢዚ( 冷泉 麻子 ) === የካሜሳን ቡድን (የተማሪ ምክር ቤት ቡድን)(かめさんチーム)(生徒会チーム)=== አንዙ ካኩታኒ(谷杏) ዩዙ ኮያማ( 小山柚子) ሞሞ ካዋሺማ( 河嶋桃) === ዳክዬ ቡድን (የቮሊቦል ቡድን)(アヒルさんチーム)(バレー部チーム)=== ኖሪኮ ኢሶቤ( 磯辺典子) ታኤኮ ኮንዶ( 近藤妙子) ሺኖቡ ካሳይ( 河西忍) አኬቢ ሳሳኪ( 佐々木あけび) === የሂፖ ቡድን (የታሪክ ሴት ቡድን)(カバさんチーム)(歴女チーム）=== ቄሳር(カエサル) ኤርዊን(エルヴィン) ሳሞንሳ(左衛門) ኦርዮ(おりょう) === የጥንቸል ቡድን (የ1ኛ ክፍል ቡድን) ウサギさんチーム（1年生チーム）=== አዙሳ ሳዋ( 澤梓) አዩሚ ያማጎ( 山郷あゆみ) ካሪና ሳካጉቺ( 阪口佳利奈) ዩኪ ኡትሱጊ( 宇津木優季) አያ ኦህኖ(大野あや) === የካሞ-ሳን ቡድን (የዲሲፕሊን ኮሚቴ ቡድን) (カモさんチーム)（風紀委員チーム）=== ሚዶሪኮ ሶኖ (園みどり子 ) ሞዮኮ ጎቶ(後藤モヨ子 ) ኖዞሚ ካኔሃሩ(金春希美) === አንቲተር ቡድን (የመስመር ላይ ታንክ ጨዋታ ቡድን) (アリクイさんチーム)（ネット戦車ゲームチーム）=== ድመት ሜው( ねこにゃー) ሞሞጋ(ももがー) ሂዮሺ አኦይ(日吉 葵) === የሊዮፖን-ሳን ቡድን (የአውቶሞቢል ክለብ ቡድን) (レオポンさんチーム)（自動車部チーム）=== ናካጂማ(ナカジマ) ሱዙኪ(スズキ) ሆሺኖ(ホシノ) ቱቺያ(ツチヤ) === የሻርክ ቡድን (የባህር ጥናት ቡድን) (サメさんチーム)（船舶科チーム）=== ኦጂን (お銀) ራም (ラム) ሙራካሚ (ムラカミ) ፍሊንት (フリント) መቁረጫ(カトラス) == ኩሮሞሪሚን የሴቶች ትምህርት ቤት(黒森峰女学園) == ኒሺዙሚ ማሆ(西住まほ) ኤሪካ ሄሚ(逸見エリカ) አካቦሺ ኩሜ(赤星小梅) == ሴንት ግሎሪያና የሴቶች አካዳሚ(聖グロリアーナ女学院) == ዳርጂሊንግ(ダージリン) አሳም(アッサム) ብርቱካን ፔሮ(オレンジペコ) ሂፕ(ローズヒップ) ሩክሪሪ(ルクリリ) == ሳንደርስ ዩኒቨርሲቲ ሁለተኛ ደረጃ ትምህርት ቤት( サンダース大学附属高校) == ኬይ(ケイ) ኑኃሚን(ナオミ) አሪሳ(アリサ) == አንዚዮ ሁለተኛ ደረጃ ትምህርት ቤት(アンツィオ高校) == አንቾቪስ(アンチョビ) ካርፓቺዮ(カルパッチョ) ፔፐሮኒ(ペパロニ) == ፕራቭዳ ሁለተኛ ደረጃ ትምህርት ቤት(プラウダ高校) == የጭንቅላት ማሰሪያ(カチューシャ) ኖና(ノンナ) ኒና(ニーナ) አረና(アリーナ) ክላራ(クラーラ) == ኦአራይ የሴቶች ትምህርት ቤት(県立大洗女子学園) == የአንግለርፊሽ ቡድን(あんこうチーム) 0x53thygibzx8rp9o9lr4pxdu48xvgn 385962 385961 2025-06-28T14:23:18Z サルバドール田中 53707 385962 wikitext text/x-wiki ልጃገረዶች እና የፓንዘር ውስጥ ያሉ ገጸ-ባህሪያት(ガールズ＆パンツァーの登場人物) በአኒም ውስጥ በትምህርት ቤት ውስጥ የሚታዩትን ገጸ-ባህሪያት ይገልጻል። ([[ልጃገረዶች እና ፓንዘር]]) == ኦአራይ የሴቶች ትምህርት ቤት(県立大洗女子学園) == === የአንግለርፊሽ ቡድን(あんこうチーム)=== ኒሺዙሚ ሚሆ(西住 みほ) ታክቤ ሳኦሪ(武部沙織) ዩካሪ አኪያማ(秋山優花里) ኢሱዙ ሁዋ( 五十鈴 華) አሳኮ ሪኢዚ( 冷泉 麻子 ) === የካሜሳን ቡድን (የተማሪ ምክር ቤት ቡድን)(かめさんチーム)(生徒会チーム)=== አንዙ ካኩታኒ(谷杏) ዩዙ ኮያማ( 小山柚子) ሞሞ ካዋሺማ( 河嶋桃) === ዳክዬ ቡድን (የቮሊቦል ቡድን)(アヒルさんチーム)(バレー部チーム)=== ኖሪኮ ኢሶቤ( 磯辺典子) ታኤኮ ኮንዶ( 近藤妙子) ሺኖቡ ካሳይ( 河西忍) አኬቢ ሳሳኪ( 佐々木あけび) === የሂፖ ቡድን (የታሪክ ሴት ቡድን)(カバさんチーム)(歴女チーム）=== ቄሳር(カエサル) ኤርዊን(エルヴィン) ሳሞንሳ(左衛門) ኦርዮ(おりょう) === የጥንቸል ቡድን (የ1ኛ ክፍል ቡድን) ウサギさんチーム（1年生チーム）=== አዙሳ ሳዋ( 澤梓) አዩሚ ያማጎ( 山郷あゆみ) ካሪና ሳካጉቺ( 阪口佳利奈) ዩኪ ኡትሱጊ( 宇津木優季) አያ ኦህኖ(大野あや) === የካሞ-ሳን ቡድን (የዲሲፕሊን ኮሚቴ ቡድን) (カモさんチーム)（風紀委員チーム）=== ሚዶሪኮ ሶኖ (園みどり子 ) ሞዮኮ ጎቶ(後藤モヨ子 ) ኖዞሚ ካኔሃሩ(金春希美) === አንቲተር ቡድን (የመስመር ላይ ታንክ ጨዋታ ቡድን) (アリクイさんチーム)（ネット戦車ゲームチーム）=== ድመት ሜው( ねこにゃー) ሞሞጋ(ももがー) ሂዮሺ አኦይ(日吉 葵) === የሊዮፖን-ሳን ቡድን (የአውቶሞቢል ክለብ ቡድን) (レオポンさんチーム)（自動車部チーム）=== ናካጂማ(ナカジマ) ሱዙኪ(スズキ) ሆሺኖ(ホシノ) ቱቺያ(ツチヤ) === የሻርክ ቡድን (የባህር ጥናት ቡድን) (サメさんチーム)（船舶科チーム）=== ኦጂን (お銀) ራም (ラム) ሙራካሚ (ムラカミ) ፍሊንት (フリント) መቁረጫ(カトラス) == ኩሮሞሪሚን የሴቶች ትምህርት ቤት(黒森峰女学園) == ኒሺዙሚ ማሆ(西住まほ) ኤሪካ ሄሚ(逸見エリカ) አካቦሺ ኩሜ(赤星小梅) == ሴንት ግሎሪያና የሴቶች አካዳሚ(聖グロリアーナ女学院) == ዳርጂሊንግ(ダージリン) አሳም(アッサム) ብርቱካን ፔሮ(オレンジペコ) ሂፕ(ローズヒップ) ሩክሪሪ(ルクリリ) == ሳንደርስ ዩኒቨርሲቲ ሁለተኛ ደረጃ ትምህርት ቤት( サンダース大学附属高校) == ኬይ(ケイ) ኑኃሚን(ナオミ) አሪሳ(アリサ) == አንዚዮ ሁለተኛ ደረጃ ትምህርት ቤት(アンツィオ高校) == አንቾቪስ(アンチョビ) ካርፓቺዮ(カルパッチョ) ፔፐሮኒ(ペパロニ) == ፕራቭዳ ሁለተኛ ደረጃ ትምህርት ቤት(プラウダ高校) == የጭንቅላት ማሰሪያ(カチューシャ) ኖና(ノンナ) ኒና(ニーナ) አረና(アリーナ) ክላራ(クラーラ) iywqczgeiqcoy76b9htny9eanc4td6k 0 55002 385953 2025-06-28T12:58:30Z サルバドール田中 53707 Created by translating the opening section from the page "[[:ja:Special:Redirect/revision/105359186|とある科学の超電磁砲]]" 385953 wikitext text/x-wiki የተወሰነ ሳይንሳዊ የባቡር ጠመንጃ (とある科学の超電磁砲) እሱ በDengeki Bunko የታተመ መጽሐፍ ልብስ (ሎቨል)、ማንጋ፣ እና አኒሜ ነው።እንዲሁም የመነሻ ቡድን እንደ መጀመሪያው ሥራ ወይም ርዕሰ ጉዳይ ላይ የተመሠረተ ነው። ይህ የ " የተወሰነ ሳይንሳዊ የባቡር ጠመንጃ "（በእንግሊዝኛ “A Certain Scientific Railgun”）የማህበረሰብ ታሪክ ነው። ይህበማህበረሰቡ የ “Toaru Majutsu no Index” ታሪክ አንዱ ሴት ተራዳዳቢ የነበረችው “Misaka Mikoto” ላይ የተመሠረተ ነው። ቤተማይም የተቋቋመው “Academy City” የሚባለው በተለይ፣ ለላጦች እና ለተማሪዎች የተመደበ 600,000 ተማሪዎችን የሚያከብር ከተማ ነው። እዚህ ተማሪዎች በ “Esper” የሚባሉ አስደናቂ ኃይል ማግኘት ይችላሉ። የ Misaka Mikoto ክንዋኔ፣ በዘመኔ 5 ደረጃ ከፍተኛ ኃይል “Electromaster” (በአስብ የ“Railgun”) ለመባል ተፈላጊ ነች። አብራሪዋ ውስጥ ከተጠንቀቁት፣ ከ “Judgment” አባላት የሆኑት Shirai Kuroko፣ Uiharu Kazari፣ እና Saten Ruiko ናቸው። ታሪኩ በተለይ በሶስት አስፈላጊ ፕላትዎች ይነጻል፤ 1. “Level Upper” ፕላት – ማስጠንቀቂያዎቹ በፍጥነት ኃይላቸውን ዝግጁ የሚያደርሱ አሳሳቢ አይቦቶች። 2. “Sisters” ፕላት – Misaka የተባሉ ተደጋጋሚ ቅጂዎች (“Clones”) ተስተናጋጅ ይሰጣሉ። 3. “Daihasei Festival” እና “Dream Ranker” ፕላት – በተማሪዎች መካከል የሚካሄዱ የስፖርት ፕሌቦች እና በሕልም ክስተቶች ላይ የተመስረተ ታሪክ። ይህ ትልቅ የታሽተበት አርቲስቲክ ፕሮጀክት ሲሆን፣ - ካሚናን በ2007፣ 漫画ውንበው በ2009፣ - በ2013 እና 2020 በተለያዩ ደረጃዎች ቪዲዮ ተቀርቧል። በጥልቅ ቃላት፣ ይህ ስለ “Scientifically powered esper girls” የሚናገር ፀጋዎችን፣ ጥበቃና የታስተዳደር ተሞክሮዎችን፣ እና የዕውቀት እና ተመራማሪ ኃይል ተግባራትን የሚከታተል ድራማ ነው። 2d05v0sjoi1ew9xjt0gf9qppwbbwlax 385954 385953 2025-06-28T13:01:07Z 2404:7A87:9803:3801:19BA:D5C1:9E99:1555 385954 wikitext text/x-wiki የተወሰነ ሳይንሳዊ የባቡር ጠመንጃ (とある科学の超電磁砲) እሱ በDengeki Bunko የታተመ መጽሐፍ ልብስ (ሎቨል)、ማንጋ፣ እና አኒሜ ነው።እንዲሁም የመነሻ ቡድን እንደ መጀመሪያው ሥራ ወይም ርዕሰ ጉዳይ ላይ የተመሠረተ ነው። ይህ የ " የተወሰነ ሳይንሳዊ የባቡር ጠመንጃ "（በእንግሊዝኛ “A Certain Scientific Railgun”）የማህበረሰብ ታሪክ ነው። ይህበማህበረሰቡ የ “Toaru Majutsu no Index” ታሪክ አንዱ ሴት ተራዳዳቢ የነበረችው “Misaka Mikoto” ላይ የተመሠረተ ነው። ቤተማይም የተቋቋመው “Academy City” የሚባለው በተለይ፣ ለላጦች እና ለተማሪዎች የተመደበ 600,000 ተማሪዎችን የሚያከብር ከተማ ነው። እዚህ ተማሪዎች በ “Esper” የሚባሉ አስደናቂ ኃይል ማግኘት ይችላሉ። የ Misaka Mikoto ክንዋኔ፣ በዘመኔ 5 ደረጃ ከፍተኛ ኃይል “Electromaster” (በአስብ የ“Railgun”) ለመባል ተፈላጊ ነች። አብራሪዋ ውስጥ ከተጠንቀቁት፣ ከ “Judgment” አባላት የሆኑት Shirai Kuroko፣ Uiharu Kazari፣ እና Saten Ruiko ናቸው። ታሪኩ በተለይ በሶስት አስፈላጊ ፕላትዎች ይነጻል፤ 1. “Level Upper” ፕላት – ማስጠንቀቂያዎቹ በፍጥነት ኃይላቸውን ዝግጁ የሚያደርሱ አሳሳቢ አይቦቶች። 2. “Sisters” ፕላት – Misaka የተባሉ ተደጋጋሚ ቅጂዎች (“Clones”) ተስተናጋጅ ይሰጣሉ። 3. “Daihasei Festival” እና “Dream Ranker” ፕላት – በተማሪዎች መካከል የሚካሄዱ የስፖርት ፕሌቦች እና በሕልም ክስተቶች ላይ የተመስረተ ታሪክ። ይህ ትልቅ የታሽተበት አርቲስቲክ ፕሮጀክት ሲሆን፣ - ካሚናን በ2007፣ 漫画ውንበው በ2009፣ - በ2013 እና 2020 በተለያዩ ደረጃዎች ቪዲዮ ተቀርቧል። በጥልቅ ቃላት፣ ይህ ስለ “Scientifically powered esper girls” የሚናገር ፀጋዎችን፣ ጥበቃና የታስተዳደር ተሞክሮዎችን፣ እና የዕውቀት እና ተመራማሪ ኃይል ተግባራትን የሚከታተል ድራማ ነው። [[ስዕል:Toaru Kagaku no Railgun logo.svg | thumb | right | የተወሰነ ሳይንሳዊ የባቡር ጠመንጃ]] == ሌላ ስሪት== [[የተወሰነ ምትሃታዊ መረጃ ጠቋሚ]] [[ስዕል:Toaru Majutsu no Index logo.svg | thumb | right]] nsfs7r32jx7liiq0kx3gfyuom9ernrd 0 55003 385955 2025-06-28T13:42:05Z サルバドール田中 53707 Created by translating the opening section from the page "[[:ja:Special:Redirect/revision/105373331|立川市]]" 385955 wikitext text/x-wiki ቶኪዮ (立川市) በቶኪዮ መሃል ላይ የምትገኝ ከተማ ናት።በታማ ክልል ውስጥ ካሉ ግንባር ቀደም የንግድ ከተሞች አንዷ ነች። [[ファイル:Tachikawa_monorail_satation.jpg|thumb|300x300px|በታቺካዋ ጣቢያ እና በታቺካዋ ኪታ ጣቢያ ዙሪያ]] የሺኒየን ዋና ቤተመቅደስ እዚህ እንደሚገኝ፣ በከተማው ውስጥ ብዙ የኑፋቄ መገልገያዎች አሉ። == የቱሪዝም ሀብቶች == ታቺካዋ ከተማ የጃፓን ብሔራዊ ፓርክ የብሔራዊ ሸዋ መታሰቢያ ፓርክ መኖሪያ ነው። እንደ ታላቁ መተላለፊያ እና ታላቁ መተላለፊያ ያሉ ታዋቂ ታሪኮች የተቀመጡበት እዚህ ነው። 8e71any528zd89jujfotazgcgflijex 385956 385955 2025-06-28T13:43:27Z サルバドール田中 53707 385956 wikitext text/x-wiki ቶኪዮ (立川市) በቶኪዮ መሃል ላይ የምትገኝ ከተማ ናት።በታማ ክልል ውስጥ ካሉ ግንባር ቀደም የንግድ ከተሞች አንዷ ነች። [[ስዕል:Flag of Tachikawa, Tokyo.svg | thumb | right | alt=የታቺካዋ ከተማ ባንዲራ]][[ስዕል:Tokyo-tachikawa-city.png | thumb | right | alt=የታቺካዋ ከተማ መገኛ]] የሺኒየን ዋና ቤተመቅደስ እዚህ እንደሚገኝ፣ በከተማው ውስጥ ብዙ የኑፋቄ መገልገያዎች አሉ። == የቱሪዝም ሀብቶች == ታቺካዋ ከተማ የጃፓን ብሔራዊ ፓርክ የብሔራዊ ሸዋ መታሰቢያ ፓርክ መኖሪያ ነው። እንደ ታላቁ መተላለፊያ እና ታላቁ መተላለፊያ ያሉ ታዋቂ ታሪኮች የተቀመጡበት እዚህ ነው። mh00iy9qtxxqp68r7cdzjofeuk8ibq9 0 55004 385959 2025-06-28T14:20:15Z サルバドール田中 53707 Created by translating the opening section from the page "[[:en:Special:Redirect/revision/1283130971|Girls und Panzer: This Is the Real Anzio Battle!]]" 385959 wikitext text/x-wiki ልጃገረዶች እና ፓንዘር፡ ይህ የአንዚዮ እውነተኛ ጦርነት( ガールズ＆パンツァー これが本当のアンツィオの戦い) የተቀናበረው ልጃገረዶች እና ፓንዘር ክፍል 7 በኋላ ሲሆን በአንዚዮ ሁለተኛ ደረጃ ትምህርት ቤት እና በኦራአይ መካከል ያለውን ጦርነት ያሳያል። ''Girls und Panzer: This Is the Real Anzio Battle'' በጃፓን በጁላይ 5፣ 2014 በተመሳሳይ ጊዜ በቲያትር ቤቶች እና በብዙ የሚከፈልባቸው የመስመር ላይ ስርጭት አገልግሎቶች ተለቋል። apw5nq71mbe34sq10vg6co2loxwibvr 385960 385959 2025-06-28T14:21:21Z サルバドール田中 53707 385960 wikitext text/x-wiki ልጃገረዶች እና ፓንዘር፡ ይህ የአንዚዮ እውነተኛ ጦርነት( ガールズ＆パンツァー これが本当のアンツィオの戦い) የተቀናበረው ልጃገረዶች እና ፓንዘር ክፍል 7 በኋላ ሲሆን በአንዚዮ ሁለተኛ ደረጃ ትምህርት ቤት እና በኦራአይ መካከል ያለውን ጦርነት ያሳያል። ''Girls und Panzer: This Is the Real Anzio Battle'' በጃፓን በጁላይ 5፣ 2014 በተመሳሳይ ጊዜ በቲያትር ቤቶች እና በብዙ የሚከፈልባቸው የመስመር ላይ ስርጭት አገልግሎቶች ተለቋል። == ማጣቀሻ == https://girls-und-panzer.jp/ m3007lhvdcvoevwvdowiazi8y7g8sfb