অসমীয়া ৱিকিপিডিয়া aswiki https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AC%E0%A7%87%E0%A6%9F%E0%A7%81%E0%A6%AA%E0%A6%BE%E0%A6%A4 MediaWiki 1.45.0-wmf.3 first-letter মাধ্যম বিশেষ বাৰ্তা সদস্য সদস্য বাৰ্তা ৱিকিপিডিয়া ৱিকিপিডিয়া বাৰ্তা চিত্ৰ চিত্ৰ বাৰ্তা মিডিয়াৱিকি মিডিয়াৱিকি আলোচনা সাঁচ সাঁচ বাৰ্তা সহায় সহায় বাৰ্তা শ্ৰেণী শ্ৰেণী বাৰ্তা ৱিকিচ'ৰা ৱিকিচ'ৰা আলোচনা MOS MOS talk TimedText TimedText talk Module Module talk 0 23104 517031 434112 2025-06-11T08:47:43Z InternetArchiveBot 29706 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 517031 wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = থমাচ আলভা এডিচন<br />Thomas Alva Edison | image = Thomas_Edison2.jpg | imagesize = 220px | caption = <div style="font-size: 90%">"প্ৰতিভা হ'ল এক শতাংশ অনুপ্ৰেৰণা আৰু নিৰানব্বৈ শতাংশ অধ্যৱসায়"<br />– এডিচন, হাৰ্পাৰ্চ মেগাজিন, চেপ্তেম্বৰ, ১৯৩২ সংখ্যা</div> | birth_name = | birth_date = ফেব্ৰুৱাৰী ১১, ১৮৪৭ | birth_place = মিলান, অহায়ো, [[আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰ]] | death_date = অক্টোবৰ ১৮, ১৯৩১ | death_place = ৱেষ্ট অৰেঞ্জ, নিউ জাৰ্চি, আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰ | occupation = উদ্ভাৱক, বিজ্ঞানী, ব্যৱসায়ী | education = বিদ্যালয়ৰ শিক্ষা অসমাপ্ত | spouse = মেৰী ষ্টীলৱেল (বিবাহকাল ১৮৭১-১৮৮৪)<br />মীনা মিলাৰ (বিবাহকাল ১৮৮৬-১৯৩১) | religion = ডেইষ্ট | partner = | children = মেৰিয়ন এষ্টেল এডিচন(১৮৯৩-১৯৬৫)<br />থমাচ আলভা এডিচন জুনিয়ৰ (১৮৭৬-১৯৩৫)<br />উইলিয়াম লেচলি এডিচন (১৮৭৮-১৯৩৭)<br />মেডেলিন এডিচন (১৮৮৮-১৯৭৯)<br />চাৰ্লচ্ এডিচন (১৮৯০-১৯৬৯)<br />থিয়ড'ৰ মিলাৰ এডিচন(১৮৯৮-১৯৯২) | parents = চেমুৱেল অগডেন এডিচন জুনিয়ৰ (১৮০৪-১৮৯৬)<br />নেঞ্চি মেথিউজ এলিয়ত (১৮১০-১৮৭১) | relatives = লিৱিচ মিলাৰ (শহুৰ) | signature = Thomas Alva Edison Signature.svg | website = | footnotes = }} [[File:A day with Thomas A. Edison.webm|thumb|thumbtime=1|upright=1.1|{{en}} ''A Day with Thomas Edison'' (1922)]] '''থমাছ আলভা এডিচন''' ([[ইংৰাজী]]: Thomas Alva Edison, জন্ম: ১১ ফ্ৰেব্ৰুৱাৰী, ১৮৪৭ - মৃত্যু: ১৮ অক্টোবৰ, ১৯৩১) আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ এগৰাকী উদ্ভাৱক আৰু ব্যৱসায়ী আছিল। ==প্ৰাৰম্ভিক জীৱন== [[File:Young Thomas Edison.jpg|right|150px|শিশু এডিচন]] আমেৰিকাৰ অহায়ো প্ৰদেশৰ মিলানত থমাছ আলভা এডিচনৰ জন্ম হৈছিল আৰু মিচিগান প্ৰদেশৰ পোৰ্ট হুৰনত ডাঙৰ-দীঘল হৈছিল। তেওঁ চেমুৱেল অগডেন এডিচন জুনিয়ৰ আৰু নেঞ্চি মেথিউজ এলিয়তৰ সপ্তম আৰু পেট-মোচা সন্তান আছিল।<ref>{{Cite web |title=National Historic Landmarks Program (NHL) |url=http://tps.cr.nps.gov/nhl/detail.cfm?ResourceId=443&ResourceType |access-date=2012-04-06 |archivedate=2011-08-08 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110808185308/http://tps.cr.nps.gov/nhl/detail.cfm?ResourceId=443&ResourceType |deadurl=yes }}</ref> বিদ্যালয়ত এডিচনে মন বহুৱাব পৰা নাছিল। শিক্ষকে তেওঁক ‘ঘোলা কণী’ আখ্যা দিছিল। মাত্ৰ তিনি মাহতে তেওঁ বিদ্যালয় এৰিছিল। মাকে তেওঁক ঘৰত লিখা-পঢ়া শিকাইছিল। .<ref>{{cite web| url=http://www.nps.gov/edis/home_family/fam_album.htm| title=Edison Family Album| publisher=US National Park Service| accessdate=March 11, 2006| archiveurl=https://web.archive.org/web/20060424163554/http://www.nps.gov/edis/home_family/fam_album.htm| archivedate=April 24, 2006| deadurl=yes}}</ref> আৰ জি পাৰ্কাৰৰ ‘স্কুল অৱ নেচাৰেল ফিল’চফী আৰু ‘দ্যা কুপাৰ ইউনিয়ন’ গ্ৰন্থৰ পৰা তেওঁ বেছিখিনি শিক্ষা লাভ কৰিছিল। শৈশৱকালত ভোগা স্কাৰলেট ফিভাৰ (scarlet fever) আৰু বাৰে বাৰে হৈ থকা মধ্য-কৰ্ণৰ সংক্ৰমণৰ ফলত এডিচনৰ শ্ৰৱণ শক্তিৰ সমস্যাই গা কৰি উঠিছিল। ১৮৫৪ চনত মিলানত এটা বাইপাছ ৰেলপথ নিৰ্মাণ কৰাৰ ফলত স্বৰূপে এডিচনৰ পৰিয়ালক মিচিগান প্ৰদেশৰ প'ৰ্ট হুৰনলৈ উঠি যাবলৈ বাধ্য কৰোৱা হৈছিল যদিও তেওঁ তাত এটা অম্ল-মধুৰ জীৱনেই কটাইছিল।<ref>Josephson, p 18</ref> জীৱিকা অৰ্জনৰ বাবে তেওঁ প'ৰ্ট হুৰন আৰু ডেট্ৰ'ইটৰ মাজত চলাচল কৰা ৰেলত কেণ্ডি আৰু বাতৰি কাকত বিক্ৰি কৰিছিল। অধিক উপাৰ্জন কৰিবলৈ তেওঁ শাক-পাচলিও বিক্ৰি কৰিছিল। এইবোৰৰ মাজতো তেওঁ কিন্তু বৈজ্ঞানিক চিন্তা-চৰ্চা বাদ দিয়া নাছিল। তেওঁ গুণাত্মক বিশ্লেষণ (qualitative analysis) অধ্যয়ন কৰিছিল আৰু ৰেলৰ ডবাতে পৰীক্ষাগাৰ পাতি ৰাসায়নিক পৰীক্ষাThomas Alva Edison-নিৰীক্ষাও চলাই গৈছিল। <ref name="Cite CAB|Edison, Thomas Alva">{{Cite CAB|Edison, Thomas Alva}}</ref> পিছে দুৰ্ভাগ্যবশতঃ এদিন পৰীক্ষাগাৰত জুই লাগিল। খঙতে ৰেলৰ পৰিচালক (train conductor)এজনে তেওঁক চৰিয়ালে আৰু স্মিথ ক্ৰিক ষ্টেচনত পৰীক্ষাগাৰৰ সকলো লাম-লাকটুসহ তেওঁক নমাই দিলে। সেইদিনাৰ পৰা ৰেলৰ ডবাত বৈজ্ঞানিক পৰীক্ষা চলোৱা নিষিদ্ধ কৰা হ'ল। <ref name="Josephson">"Edison" by [[Matthew Josephson]]. McGraw Hill, New York, 1959, ISBN 978-0-07-033046-7</ref><ref>"Edison: Inventing the Century" by [[Neil Baldwin]], University of Chicago Press, 2001, ISBN 978-0-226-03571-0</ref> বাতৰি কাকত বিকি থকা দিনতে এডিচনে চাৰিজন সহযোগীৰ সৈতে ''গ্ৰেণ্ড ট্ৰাংক হেৰল্ড'' নামেৰে কাকত এখনৰ প্ৰকাশনা আৰম্ভ কৰিলে আৰু অন্যান্য কাকতৰ সৈতে তেওঁৰ কাকতখনো বিকিবলৈ ধৰিলে॥<ref name="Cite CAB|Edison, Thomas Alva"/> এই ঘটনাটোৰ দ্বাৰাই তেওঁৰ ব্যৱসায়িক প্ৰতিভাৰ প্ৰথম স্ফুৰণ হৈছিল। পাছলৈ তেওঁ আজিও পৃথিৱীৰ অন্যতম বৃহৎ কোম্পানী হিচাপে জিলিকি থকা ''জেনেৰেল ইলেক্ট্ৰিক''কে ধৰি চৈধ্যটা কোম্পানী প্ৰতিষ্ঠা কৰিছিল।<ref>{{cite web |url=http://www.tradingmarkets.com/.site/news/Stock%20News/2266720/ |title=GE emerges world's largest company: Forbes |publisher=Trading Markets.com |date=April 10, 2009 |accessdate=February 7, 2010 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090805125946/http://www.tradingmarkets.com/.site/news/Stock%20News/2266720 |archivedate=August 5, 2009 |deadurl=yes }}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.indianexpress.com/news/ge-emerges-worlds-largest-company-forbes/445093 |title=GE emerges world's largest company: Forbes |publisher=Indian Express.com |date=April 9, 2009 |accessdate=February 7, 2010 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20091230185032/http://www.indianexpress.com/news/ge-emerges-worlds-largest-company-forbes/445093 |archivedate=December 30, 2009 |deadurl=yes }}</ref> ==টেলিগ্ৰাফাৰ== এডিচনে এখন চলন্ত ট্ৰেইনৰ সন্মুখৰ পৰা জিমি মেকেঞ্জি নামৰ এটা তিনিবছৰীয়া শিশুক বচাইছিল। জিমিৰ দেউতাক জে. ইউ. মেকেঞ্জি আছিল এজন ষ্টেচন এজেণ্ট। কৃতজ্ঞতাৰ চিন-স্বৰূপে জিমিৰ দেউতাকে এডিচনক টেলিগ্ৰাফ অপাৰেটৰৰ কাম শিকালে। কাম শিকি এডিচনে গ্ৰেণ্ড ট্ৰাংক ৰেলৱেৰ টেলিগ্ৰাফিৰ কামত সোমোল। <ref>Baldwin, page 37</ref> ১৯৬৬ চনত এডিচনে কেণ্টাকি প্ৰদেশৰ লুইচভিলিলৈ যাত্ৰা কৰিলে। তাত তেওঁ ৱেষ্টাৰ্ণ ইউনিয়নৰ এজন কৰ্মচাৰী ৰূপে সংবাদ প্ৰতিষ্ঠান [[এচোচিয়েটেড প্ৰেছ]]ত সেৱা আগবঢ়াবলৈ ললে। বৈজ্ঞানিক অধ্যয়ন আৰু পৰীক্ষা-নিৰীক্ষাৰ বাবে যাতে পৰ্যাপ্ত সময় পায়, তাৰ বাবে তেওঁ নাইট চিফ্ট (night shift) দিবলৈ কৰ্তৃপক্ষক অনুৰোধ জনালে। <ref>সমাজলৈ বিপ্লৱ অনা বিজ্ঞানীসকল, মূল কে.ভি. গোপালকৃষ্ণণ, অনুঃ ভৱেশ মহন্ত, পৃষ্ঠা সংখ্যা-৭১, প্ৰকাশক- নেশ্যনেল বুক ট্ৰাষ্ট, প্ৰথম প্ৰকাশ-২০০১</ref> পিছে ১৮৬৭ চনৰ এনিশা এটা লিড এচিড বেটাৰীৰে কাম কৰি থাকোঁতে চালফিউৰিক এচিদ মজিয়াত বিয়পি পৰিল। কিছু এচিদ এডিচনৰ মুৰব্বী বিষয়াগৰাকীৰ মেজৰ তলতো পৰিল। ঘটনাৰ ফলস্বৰূপে পিছদিনা পুৱাই এডিচনে কামৰ পৰা খেদা খালে। <ref>Baldwin, pages 40–41</ref> এডিচনৰ প্ৰাৰম্ভিক কালৰ কিছুমান উদ্ভাৱন টেলিগ্ৰাফৰ সৈতে জড়িত আছিল; যেনে ষ্টক টিকাৰ (stock ticker)। এডিচনে প্ৰথম পেটেণ্ট লাভ কৰা উদ্ভাৱনটো হ'ল ইলেক্ট্ৰিক ভোট ৰেকৰ্ডাৰ। ই ১৮৬৯ চনৰ ১ জুন তাৰিখে যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ পেটেণ্ট লাভ কৰিছিল। পেটেণ্ট নং আছিল ৯০,৬৪৬। <ref>{{cite web |url=http://patimg1.uspto.gov/.piw?docid=US000090646 |title=U.S. Patent 90,646 |publisher=Patimg1.uspto.gov |accessdate=January 9, 2010 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080410063349/http://patimg1.uspto.gov/.piw?docid=US000090646 |archivedate=April 10, 2008 |deadurl=yes }}</ref><ref>[http://edison.rutgers.edu/vote.htm The Edison Papers] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070205221024/http://edison.rutgers.edu/vote.htm |date=2007-02-05 }}, Rutgers University. Retrieved March 20, 2007.</ref> == বিবাহ আৰু সন্তান== [[File:Mina Edison 1906.jpg|thumb|মীনা এডিচন, ১৯০৬ চন]] ১৮৭১ চনৰ ২৫ ডিচেম্বৰত এডিচনে মাত্ৰ দুমাহ আগেয়ে লগ পোৱা মেৰী ষ্টিলৱেল নামৰ এজনী ষোল বছৰ বয়সীয়া ছোৱালীক বিয়া কৰায়। মেৰীয়ে এডিচনৰে দোকান এখনৰ কৰ্মচাৰী আছিল। তেওঁলোকৰ তিনিটা সন্তান আছিল: * মেৰিয়ন এষ্টেল এডিচন (১৮৭৩-১৯৬৫), উপ-নাম 'ডট'<ref>Baldwin 1995, p.60</ref> * থমাছ আলভা এডিচন, জুনিয়ৰ (১৮৭৬-১৯৩৫) উপ-নাম 'ডেছ'<ref>Baldwin 1995, p.67</ref> * উইলিয়াম লেচলে এডিচন (১৮৭৮-১৯৩৭) উদ্ভাৱক, শ্বেফিল্ড চাইণ্টিফিক স্কুল, য়েলেৰ স্নাতক, ১৯০০ চন<ref>{{cite news |coauthors= |title=Older Son To Sue To Void Edison Will; William, Second Child Of The Counsel |url= |quote=The will of Thomas A. Edison, filed in Newark last Thursday, which leaves the bulk of the inventor's $12&nbsp;million estate to the sons of his second wife, was attacked as unfair yesterday by William L. Edison, second son of the first wife, who announced at the same time that he would sue to break it. |work=New York Times |date=October 31, 1931}}</ref> ১৮৮৪ চনৰ ৯ আগষ্টৰ দিনা সম্ভৱতঃ মগজুৰ টিউমাৰ হৈ<ref>[http://memory.loc.gov/ammem/edhtml/edbio.html The Life of Thomas Edison]. [http://memory.loc.gov/ammem/index.html American Memory from the Library of Congress]. Retrieved March 3, 2009.</ref> অথবা অত্যধিক পৰিমাণে গ্ৰহণ কৰা মৰফিনৰ (morphine overdose) বাবে মেৰী এডিচনৰ মৃত্যু হয়। বিভিন্ন ৰোগৰ ঔষধৰূপে চিকিত্সকে প্ৰায়ে এই মহিলাগৰাকীক মৰফিন খাবলৈ দিছিল। <ref>[http://news.rutgers.edu/medrel/research/rh-2011/thomas-edison2019s-f-20111115 ''Rutgers Today'']. Retrieved November 18, 2011</ref> ==তথ্যসূত্ৰ== {{Reflist}} ==বাহ্যিক সংযোগ== {{Authority control}} [[শ্ৰেণী:আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ ব্যক্তি]] [[শ্ৰেণী:বৈদ্যুতিক ক্ষেত্ৰৰ লগত জড়িত ব্যক্তি]] [[শ্ৰেণী:বিজ্ঞানী ]] [[শ্ৰেণী:ব্যৱসায়ী]] [[শ্ৰেণী:উদ্ভাৱক]] ldofwf7u9mi6lu8uoe6f4qh3h4f3w9v 4 29980 516906 516498 2025-06-10T16:08:27Z Kandarpajit Kallol 6257 516906 wikitext text/x-wiki {{ৱিকিপিডিয়া:অত্যাৱশ্যকীয় প্ৰবন্ধসমূহৰ তালিকা/Level/Nav bar}} {{Shortcut|WP:VA|WP:VITAL}} <span style="font-size: 115%; font-weight: bold"><span style="color: red">বিশেষ দ্ৰষ্টব্য:</span> এই তালিকাখন মেটা-ৱিকিৰ [[:meta:List of articles every Wikipedia should have|গোলকীয় তালিকাৰ]] প্ৰতিলিপি। অনুগ্ৰহ কৰি এই তালিকাখন পোনপটিয়াকৈ সলনি নকৰে যেন। আপুনি যদি কোনো বিষয় ইয়াত সংযোগ কৰিব বিচাৰে, প্ৰথমে মেটা-ৱিকিৰ [[:meta:Talk:List of articles every Wikipedia should have|আলোচনা পৃষ্ঠাত]] আলোচনা কৰক। কোনো বিষয় সংযোগ বা বিলোপ কৰিবৰ বাবে উপযুক্ত যুক্তি দৰ্শোৱা প্ৰয়োজন। </span> এই তালিকাখনত অন্তৰ্ভুক্ত কৰা প্ৰবন্ধসমূহ প্ৰতিখন ৱিকিপিডিয়াতে থকাতো অত্যাৱশ্যকীয় হিচাপে বিবেচনা কৰা হয়। এই প্ৰবন্ধসমূহ উচ্চ মানদণ্ডৰ তথা নিৰ্বাচিত প্ৰবন্ধ হোৱাটো বাঞ্ছনীয়। অসমীয়া ৱিকিপিডিয়াতো এই প্ৰবন্ধসমূহ থকাটো প্ৰয়োজনীয়। আপুনিও এই প্ৰবন্ধসমূহ সৃষ্টি বা বিস্তাৰ কৰাত সহায় কৰিব পাৰে। অধিক সহায়ৰ বাবে [[সহায়:সমল|ইয়াত]] ক্লিক কৰক। এই পৃষ্ঠাত '''ৱিকিপিডিয়াৰ ১,০০০ অত্যাৱশ্যকীয় প্ৰবন্ধ'''ক তালিকাভুক্ত কৰা হৈছে। এই তালিকা হৈছে ৱিকিপিডিয়াৰ অত্যাৱশ্যকীয় প্ৰবন্ধসমূহৰ তালিকাৰ তৃতীয় স্তৰ। ১০,০০০ প্ৰবন্ধ সমৃদ্ধ বিস্তাৰিত তালিকা চতুৰ্থ স্তৰৰ এখনো [[ৱিকিপিডিয়া:অত্যাৱশ্যকীয় প্ৰবন্ধসমূহৰ তালিকা/বিস্তাৰিত|ইয়াত]] উপলব্ধ আছে। আন দুখন চমু তালিকা ক্ৰমে দ্বিতীয় স্তৰৰ [[ৱিকিপিডিয়া:অত্যাৱশ্যকীয় প্ৰবন্ধসমূহৰ তালিকা/স্তৰ/২|১০০টা প্ৰবন্ধ]] আৰু প্ৰথম স্তৰৰ [[ৱিকিপিডিয়া:অত্যাৱশ্যকীয় প্ৰবন্ধসমূহৰ তালিকা/স্তৰ/১|শীৰ্ষ ১০টা প্ৰবন্ধও]] আছে। এই তালিকাখনৰ নবীনতম সংস্কৰণটোৰ বাবে [[:meta:List of articles every Wikipedia should have|এই লিঙ্কটো]] চাব পাৰে। [[ৱিকিপিডিয়া:অত্যাৱশ্যকীয় প্ৰবন্ধসমূহৰ তালিকা/ভাৰতীয় ভাষাৰ ৱিকিপিডিয়া|পঞ্চম স্তৰৰ]] আন এখন তালিকা আছে, যিখনত ভাৰতীয় ভাষাৰ ৱিকিপিডিয়াবোৰত থাকিব লগা অত্যাৱশ্যকীয় প্ৰবন্ধসমূহৰ তালিকা দিয়া হৈছে। {{Progress bar|{{#expr:(100-((135/1000)*100))}} |text = প্ৰবন্ধ সৃষ্টি কৰা হ'ল}} {{TOCright}} {| class="wikitable" width="40%" |+ বিষয়বস্তু অনুসৰি প্ৰবন্ধৰ সংখ্যা |- ! বিষয়!! প্ৰবন্ধৰ সংখ্যা!! প্ৰবন্ধ আছে!! প্ৰবন্ধ নাই |- | জীৱনী || ২০৪ || ১২৯ || ৭৫ |- | দৰ্শন আৰু মনোবিজ্ঞান || ১৮ || ১৮ || ০ |- | বিশ্ববীক্ষা আৰু ধৰ্ম || ২৫ || ২৫ || ০ |- | সমাজ বিজ্ঞান || ৭০ || ৭০ || ০ |- | ভাষা আৰু সাহিত্য || ৪৬ || ৪৬ || ০ |- | প্ৰমিতি || ১২ || ১২ || ০ |- | বিজ্ঞান || ২৫৭ || ২৫৭ || ০ |- | খাদ্য আৰু কৃষি || ৩৪ || ৩৪ || ০ |- | প্ৰযুক্তি || ৬৭ || ৪৭ || ২০ |- | কলা আৰু বিনোদন || ৭৫ || ৫০ || ২৫ |- | ইতিহাস || ৪৬ || ৩১ || ১৫ |- | ভূগোল || ১৪৬ || ১৪৬ || ০ |- | '''মুঠ''' || '''১০০০''' || '''৮৬৫''' || '''১৩৫''' |} <small>* এই তালিকাখন অন্তিমবাৰৰ বাবে ১০ জুন ২০২৫-ত সংশোধন কৰা হৈছে। </small> == জীৱনী == === শিল্পী আৰু স্থপতিবিদ === {{div col|2}} # [[লী ক'ৰবাজিয়ে]] ([[:en:Le Corbusier]]) # [[চালভাড' ডালি]] ([[:en:Salvador Dalí]]) # [[এলব্ৰেখট ড্যুৰাৰ]] ([[:en:Albrecht Dürer]]) # '''[[ভিনচেণ্ট ভেন গঘ]] ([[:en:Vincent van Gogh]])''' # [[ফ্ৰান্সিছক' গয়া]] ([[:en:Francisco Goya]]) # [[কাটুশ্বিকা হ'কচাই]] ([[:en:Hokusai]]) # [[ফ্ৰিদা কাল']] ([[:en:Frida Kahlo]]) # '''[[লিঅ'নাৰ্ড' দা ভিন্সি]] ([[:en:Leonardo da Vinci]])''' # [[হেনৰি মেটিশ্ব]] ([[:en:Henri Matisse]]) # '''[[মাইকেলেঞ্জেল']] ([[:en:Michelangelo]])''' # '''[[পাব্‌ল' পিকাছ']] ([[:en:Pablo Picasso]])''' # [[ৰাফায়েল]] ([[:en:Raphael]]) # '''[[ৰে'ম্ব্ৰেণ্ট]] ([[:en:Rembrandt]])''' # [[পিটাৰ পল ৰুবেন্স]] ([[:en:Peter Paul Rubens]]) # [[মিমাৰ চিনান]] ([[:en:Mimar Sinan]]) # [[ডিয়েগো ৱেলাজকেজ]] ([[:en:Diego Velázquez]]) # [[এণ্ডি ৱাৰহ'ল]] ([[:en:Andy Warhol]]) # [[ফ্ৰেঙ্ক লইড ৰাইট]] ([[:en:Frank Lloyd Wright]]) {{div col end}} === লেখক, নাট্যকাৰ আৰু কবি === {{div col|2}} # [[চাৰ্লছ ডিকেন্স]] ([[:en:Charles Dickens]]) # [[ফিওদোৰ দস্তয়েভস্কি]] ([[:en:Fyodor Dostoevsky]]) # [[নাগিব মাহফুজ]] ([[:en:Naguib Mahfouz]]) # [[গাব্ৰিয়েল গাৰ্ছিয়া মাৰ্কেছ]] ([[:en:Gabriel García Márquez]]) # [[হোমাৰ]] ([[:en:Homer]]) # [[ফ্ৰান্‌জ কাফ্‌কা]] ([[:en:Franz Kafka]]) # [[কালিদাস]] ([[:en:Kālidāsa]]) # [[মাৰ্চেল প্ৰুষ্ট]] ([[:en:Marcel Proust]]) # [[উইলিয়াম শ্বেইকছপীয়েৰ]] ([[:en:William Shakespeare]]) # [[ৰবীন্দ্ৰনাথ ঠাকুৰ]] ([[:en:Rabindranath Tagore]]) # [[লীঅ' টলষ্টয়]] ([[:en:Leo Tolstoy]]) # [[মাৰ্ক টোৱেইন]] ([[:en:Mark Twain]]) # [[দান্তে আলিগিয়েৰি]] ([[:en:Dante Alighieri]]) # [[আবু নুৱাচ]] ([[:en:Abu Nuwas]]) # [[হান্স খ্ৰীষ্টিয়ান এণ্ডাৰচন]] ([[:en:Hans Christian Andersen]]) # [[মাৎসু বাসো]] ([[:en:Matsuo Bashō]]) # [[হাফিজ শ্বিৰাজী]] ([[:en:Hafez]]) # [[হোৰ্হে লুইচ বৰ্হেচ]] ([[:en:Jorge Luis Borges]]) # [[লৰ্ড বায়ৰন]] ([[:en:Lord Byron]]) # [[মিগেল দে চেৰ্ভানটেচ]] ([[:en:Miguel de Cervantes]]) # [[জেফ্ৰি চ'ছাৰ]] ([[:en:Geoffrey Chaucer]]) # [[এণ্টন চেকভ]] ([[:en:Anton Chekhov]]) # [[জোহান ভোল্ফগেং ফন গ্যোটে]] ([[:en:Johann Wolfgang von Goethe]]) # [[ভিক্টৰ হিউগ']] ([[:en:Victor Hugo]]) # [[জেমছ জয়ছ]] ([[:en:James Joyce]]) # [[লি বাই]] ([[:en:Li Bai]]) # [[মলিয়েৰ]] ([[:en:Molière]]) # [[অ'ভিদ]] ([[:en:Ovid]]) # [[আলেকজেণ্ডাৰ পুস্কিন]] ([[:en:Alexander Pushkin]]) # [[সোফোক্লেচ]] ([[:en:Sophocles]]) # [[ভাৰ্জিল]] ([[:en:Virgil]]) {{div col end}} === সুৰকাৰ আৰু সঙ্গীতশিল্পী === {{div col|2}} # [[দ্য বিটল্‌চ]] ([[:en:The Beatles]]) # '''[[লুটৱিস ফান বিটহ'ফন]] ([[:en:Ludwig van Beethoven]])''' # [[লুইচ আৰ্মষ্ট্ৰং]] ([[:en:Louis Armstrong]]) # '''[[জোহান চেবাষ্টিয়ান বাক]] ([[:en:Johann Sebastian Bach]])''' # [[জোহানেচ ব্ৰাম্স]] ([[:en:Johannes Brahms]]) # [[ফ্ৰেডেৰিক চোপাঁ]] ([[:en:Frédéric Chopin]]) # [[এণ্টনিন দ্ভাৰাক]] ([[:en:Antonín Dvořák]]) # [[জৰ্জ ফেড্ৰিক হাণ্ডেল]] ([[:en:Georg Frideric Handel]]) # [[জোছেফ হেইডেন]] ([[:en:Joseph Haydn]]) # [[গুস্তৱ মাহলাৰ]] ([[:en:Gustav Mahler]]) # '''[[মোৎজাৰ্ট]] ([[:en:Wolfgang Amadeus Mozart]])''' # [[জিয়'ভানি পিয়েৰলুইগি দা পেলেষ্ট্ৰিনা]] ([[:en:Giovanni Pierluigi da Palestrina]]) # [[এদিত পিয়াফ]] ([[:en:Édith Piaf]]) # [[এলভিচ প্ৰেচলি]] ([[:en:Elvis Presley]]) # [[জ্যাক'ম' পুচ্চিনি]] ([[:en:Giacomo Puccini]]) # [[ফ্ৰান্‌জ সুবৰ্ট]] ([[:en:Franz Schubert]]) # '''[[আইগৰ ষ্ট্ৰাভিন্সকি]] ([[:en:Igor Stravinsky]])''' # [[পিওটাৰ ইলিচ চালইকভস্কি]] ([[:en:Pyotr Ilyich Tchaikovsky]]) # [[জিছেপ্পে ভেৰ্দি]] ([[:en:Giuseppe Verdi]]) # [[এণ্টোনিয়' ভিভাল্ডি]] ([[:en:Antonio Vivaldi]]) # '''[[ৰিচাৰ্ড ৱেগনাৰ]] ([[:en:Richard Wagner]])''' {{div col end}} === অভিযাত্ৰী আৰু ভ্ৰমণকাৰী === {{div col|2}} # [[নীল আৰ্মষ্ট্ৰং]] ([[:en:Neil Armstrong]]) # '''[[ক্ৰিষ্টোফাৰ কলম্বাছ]] ([[:en:Christopher Columbus]])''' # [[জেমছ কুক]] ([[:en:James Cook]]) # '''[[য়ুৰি গেগেৰিন]] ([[:en:Yuri Gagarin]])''' # [[ভাস্কো দা গামা]] ([[:en:Vasco da Gama]]) # [[ইবন বটুতা]] ([[:en:Ibn Battuta]]) # '''[[ফাৰ্ডিনেণ্ড মেগালান]] ([[:en:Ferdinand Magellan]])''' # [[মাৰ্ক’ প’ল’]] ([[:en:Marco Polo]]) # [[ৰুৱাল আমুন্সেন]] ([[:en:Roald Amundsen]]) # [[জ্যেক কাৰ্টিয়ে]] ([[:en:Jacques Cartier]]) # [[এৰ্ণান কৰ্টেছ]] ([[:en:Hernán Cortés]]) # [[চেং হো]] ([[:en:Zheng He]]) {{div col end}} === চলচ্চিত্ৰ পৰিচালক, চিত্ৰনাট্যকাৰ আৰু অভিনয় শিল্পী === {{div col|2}} # [[ইংমাৰ বাৰ্গমেন]] ([[:en:Ingmar Bergman]]) # [[ছাৰা বাৰ্নহাৰ্ট]] ([[:en:Sarah Bernhardt]]) # [[চাৰ্লি চেপলিন]] ([[:en:Charlie Chaplin]]) # [[মাৰ্লিন ডিট্ৰিস]] ([[:en:Marlene Dietrich]]) # [[ৱাল্ট ডিজনী]] ([[:en:Walt Disney]]) # [[ছেৰ্গেই আইজেনষ্টাইন]] ([[:en:Sergei Eisenstein]]) # [[আলফ্ৰেড হিচকক]] ([[:en:Alfred Hitchcock]]) # [[ষ্টেনলি কুবৰিক]] ([[:en:Stanley Kubrick]]) # [[আকিৰা কুৰোছাৱা]] ([[:en:Akira Kurosawa]]) # [[মেৰিলিন মন্‌ৰ']] ([[:en:Marilyn Monroe]]) # [[সত্যজিৎ ৰায়]] ([[:en:Satyajit Ray]]) # [[ষ্টিভেন স্পিলবাৰ্গ]] ([[:en:Steven Spielberg]]) # [[ফেডেৰিক' ফেল্লিনি]] ([[:en:Federico Fellini]]) {{div col end}} === উদ্ভাৱক, বিজ্ঞানী আৰু গণিতজ্ঞ === {{div col|3}} # '''[[আৰ্কিমিডিছ]] ([[:en:Archimedes]])''' # [[টিম বাৰ্নাৰ্ছ লী]] ([[:en:Tim Berners-Lee]]) # [[ব্ৰহ্মগুপ্ত]] ([[:en:Brahmagupta]]) # '''[[নিক'লাচ ক'পাৰ্নিকাচ]] ([[:en:Nicolaus Copernicus]])''' # '''[[মেৰী কুৰী]] ([[:en:Marie Curie]])''' # '''[[চাৰ্লছ ডাৰউইন]] ([[:en:Charles Darwin]])''' # '''[[টমাছ আলভা এডিচন]] ([[:en:Thomas Edison]])''' # '''[[এলবাৰ্ট আইনষ্টাইন]] ([[:en:Albert Einstein]])''' # '''[[ইউক্লিড]] ([[:en:Euclid]])''' # [[লিঅ'নাৰ্ড অইলাৰ]] ([[:en:Leonhard Euler]]) # [[মাইকেল ফেৰাডে]] ([[:en:Michael Faraday]]) # '''[[হেনৰী ফৰ্ড]] ([[:en:Henry Ford]])''' # '''[[গেলিলিঅ’ গেলিলি]] ([[:en:Galileo Galilei]])''' # [[কাৰ্ল ফ্ৰিডৰিখ গাউছ]] ([[:en:Carl Friedrich Gauss]]) # '''[[জ'হানেছ গুটন্‌বাৰ্গ]] ([[:en:Johannes Gutenberg]])''' # [[জহান্স কেপলাৰ]] ([[:en:Johannes Kepler]]) # [[কাৰ্ল লিনিয়াছ]] ([[:en:Carl Linnaeus]]) # '''[[আইজাক নিউটন]] ([[:en:Isaac Newton]])''' # '''[[লুই পেষ্ট'ৰ]] ([[:en:Louis Pasteur]])''' # '''[[মেক্স প্লেংক]] ([[:en:Max Planck]])''' # [[আৰ্নেষ্ট ৰাডাৰফ'ৰ্ড]] ([[:en:Ernest Rutherford]]) # '''[[নিক'লা টেছলা]] ([[:en:Nikola Tesla]])''' # '''[[এলান ট্যুৰিং]] ([[:en:Alan Turing]])''' # [[ইবন চিনা]] ([[:en:Avicenna]]) # [[এনৰিক' ফাৰ্মী]] ([[:en:Enrico Fermi]]) # [[গালেন]] ([[:en:Galen]]) # '''[[ডেভিদ হিলবাৰ্ট]] ([[:en:David Hilbert]])''' # [[জেমছ প্ৰেস্কট জুল]] ([[:en:James Prescott Joule]]) # [[আল খোৱাৰিজমি]] ([[:en:Muhammad ibn Musa al-Khwarizmi]]) # [[গট‌ফ্ৰিড লাইব‌নিৎস]] ([[:en:Gottfried Wilhelm Leibniz]]) # [[জেমছ ক্লাৰ্ক মেক্সৱেল]] ([[:en:James Clerk Maxwell]]) # [[ডিমিট্ৰী মেণ্ডেলিভ]] ([[:en:Dmitri Mendeleev]]) # '''[[আৰৱিন শ্ৰুডিঙগাৰ]] ([[:en:Erwin Schrödinger]])''' # '''[[জেমছ ৱাট]] ([[:en:James Watt]])''' {{div col end}} === দাৰ্শনিক আৰু সমাজ বিজ্ঞানী === {{div col|2}} # '''[[এৰিষ্ট'টল]] ([[:en:Aristotle]])''' # [[চাণক্য]] ([[:en:Chanakya]]) # '''[[কনফুচিয়াছ]] ([[:en:Confucius]])''' # '''[[চিগ্‌মণ্ড ফ্ৰয়েড]] ([[:en:Sigmund Freud]])''' # '''[[কাৰ্ল মাৰ্ক্স]] ([[:en:Karl Marx]])''' # [[এডাম স্মিথ]] ([[:en:Adam Smith]]) # '''[[ছক্ৰেটিছ]] ([[:en:Socrates]])''' # [[জঁ-জাক ৰুছ’]] ([[:en:Jean-Jacques Rousseau]]) # '''[[ৰেনে ডেকাৰ্ট]] ([[:en:René Descartes]])''' # [[চিমন দে ব্যাভুৱাৰ]] ([[:en:Simone de Beauvoir]]) # [[ন'ম চম্‌স্কি]] ([[:en:Noam Chomsky]]) # [[হেগেল]] ([[:en:Georg Wilhelm Friedrich Hegel]]) # [[ইবন খালদুন]] ([[:en:Ibn Khaldun]]) # '''[[ইমানুৱেল কাণ্ট]] ([[:en:Immanuel Kant]])''' # [[জন মেনাৰ্ড কেইনছ]] ([[:en:John Maynard Keynes]]) # '''[[লাউযি]] ([[:en:Laozi]])''' # '''[[জন লক]] ([[:en:John Locke]])''' # [[নিক্কোলো মাকিয়াভেল্লি]] ([[:en:Niccolò Machiavelli]]) # '''[[ফ্ৰেডৰিখ নিৎসে]] ([[:en:Friedrich Nietzsche]])''' # '''[[প্লেটো]] ([[:en:Plato]])''' # [[জ্যা পল ছাট্টে]] ([[:en:Jean-Paul Sartre]]) # [[সিমা কিয়ান]] ([[:en:Sima Qian]]) # '''[[ভলতেয়ৰ]] ([[:en:Voltaire]])''' # [[মেক্স ৱেবাৰ]] ([[:en:Max Weber]]) # [[লুডৱিগ ৱিটগেনষ্টাইন]] ([[:en:Ludwig Wittgenstein]]) # [[চ্যু জি]] ([[:en:Zhu Xi]]) {{div col end}} === ৰাজনীতিবিদ === {{div col|3}} # [[সম্ৰাট অশোক]] ([[:en:Ashoka]]) <!-- Greatest Indian monarch of antiquity; spread Buddhism --> # '''[[নেপোলিয়ন বোনাপাৰ্ট]] ([[:en:Napoleon]])''' # [[জুলিয়াছ চিজাৰ]] ([[:en:Julius Caesar]]) # [[মোহনদাস কৰমচান্দ গান্ধী]] ([[:en:Mohandas Karamchand Gandhi]]) # '''[[চেংগিজ খান]] ([[:en:Genghis Khan]])''' # [[চে গোৱেৰা]] ([[:en:Che Guevara]]) # '''[[এডল্ফ হিটলাৰ]] ([[:en:Adolf Hitler]])''' # [[জোন অফ আৰ্ক]] ([[:en:Joan of Arc]]) # [[মাৰ্টিন লুথাৰ কিং, অনুজ]] ([[:en:Martin Luther King, Jr.]]) # '''[[ভ্লেডিমিৰ লেনিন]] ([[:en:Vladimir Lenin]])''' # [[নেলছন মেণ্ডেলা]] ([[:en:Nelson Mandela]]) # [[মাও জেদং]] ([[:en:Mao Zedong]]) # [[জৱাহৰলাল নেহৰু‎‎]] ([[:en:Jawaharlal Nehru]]) # '''[[ক্যিন ছি হোৱং]] ([[:en:Qin Shi Huang]])'''<!-- Created first Chinese state and dynasty --> # [[আকবৰ]] ([[:en:Akbar]]) # '''[[আলেকজেণ্ডাৰ]] ([[:en:Alexander the Great]])''' # [[মোস্তাফা কামাল আতাতুৰ্ক]] ([[:en:Mustafa Kemal Atatürk]]) # '''[[আগষ্টাচ]] ([[:en:Augustus]])''' # [[অটো ৱন বিজমাৰ্ক]] ([[:en:Otto von Bismarck]]) # [[সিমন বলিভাৰ]] ([[:en:Simón Bolívar]]) # [[শাৰ্লেমেন]] ([[:en:Charlemagne]]) # [[ৱিনষ্টন চাৰ্চিল]] ([[:en:Winston Churchill]]) # [[মহান কনষ্টেনটাইন]] ([[:en:Constantine the Great]]) # '''[[মহান চাইৰাচ]] ([[:en:Cyrus the Great]])''' # [[চাৰ্লচ দ্য গ'ল]] ([[:en:Charles de Gaulle]]) # [[এলিজাবেথ প্ৰথম]] ([[:en:Elizabeth I of England]]) # [[আব্ৰাহাম লিংকন]] ([[:en:Abraham Lincoln]]) # [[লুই চতুৰ্থ]] ([[:en:Louis XIV of France]]) # [[ৰোজা লাক্সেমবাৰ্গ]] ([[:en:Rosa Luxemburg]]) # [[কোৱামে নক্ৰুমা]] ([[:en:Kwame Nkrumah]]) # [[মহান পিটাৰ]] ([[:en:Peter the Great]]) # [[ফ্ৰেংকলিন ডি ৰুজভেল্ট]] ([[:en:Franklin D. Roosevelt]]) # [[ছালাহুদ্দিন আয়ুবী]] ([[:en:Saladin]]) # [[যোছেফ ষ্টালিন]] ([[:en:Joseph Stalin]]) # [[ছুলেইমান প্ৰথম]] ([[:en:Suleiman the Magnificent]]) <!-- Greatest Ottoman sultan --> # [[চান য়াট-চেন]] ([[:en:Sun Yat-sen]]) # [[তৈমুৰ লং]] ([[:en:Timur]]) # [[ওমৰ]] ([[:en:Umar]]) <!-- Conquered Persia, Syria, Palestine, and Egypt for Islam --> # '''[[জৰ্জ ৱাশ্বিংটন]] ([[:en:George Washington]])''' {{div col end}} === ধৰ্মীয় গুৰু আৰু ধৰ্মতত্ত্ববিদ === {{div col|2}} # [[ইব্ৰাহিম]] ([[:en:Abraham]]) # [[গৌতম বুদ্ধ]] ([[:en:Buddha]]) # [[মুহাম্মাদ]] ([[:en:Muhammad]]) # [[যীশু]] ([[:en:Jesus]]) # [[টমাচ আকুইনাচ]] ([[:en:Thomas Aquinas]]) # [[হিপ্পোৰ আগষ্টিন]] ([[:en:Augustine of Hippo]]) # [[আল-গজ্জালি]] ([[:en:Al-Ghazali]]) # [[মাৰ্টিন লুথাৰ]] ([[:en:Martin Luther]]) # [[মোজেচ]] ([[:en:Moses]]) # [[নাগাৰ্জুন]] ([[:en:Nagarjuna]]) {{div col end}} == দৰ্শন আৰু মনোবিজ্ঞান == === দৰ্শন === {{div col|2}} # [[সৌন্দৰ্য]] ([[:en:Beauty]]) # [[দ্বন্দ্ববাদ]] ([[:en:Dialectic]]) # [[নৈতিকতা]] ([[:en:Ethics]]) # [[জ্ঞানতত্ত্ব]] ([[:en:Epistemology]]) # [[নাৰীবাদ]] ([[:en:Feminism]]) # [[স্বইচ্ছা]] ([[:en:Free will]]) # '''[[জ্ঞান]] ([[:en:Knowledge]])''' # [[তৰ্কশাস্ত্ৰ]] ([[:en:Logic]]) # [[মন]] ([[:en:Mind]]) # '''[[দৰ্শন]] ([[:en:Philosophy]])''' # [[সম্ভাৱিতা]] ([[:en:Probability]]) # [[বাস্তৱতা]] ([[:en:Reality]]) # [[সত্য]] ([[:en:Truth]]) {{div col end}} === মনোবিজ্ঞান === {{div col|2}} # '''[[আচৰণ]] ([[:en:Behavior]])''' # '''[[আবেগ]] ([[:en:Emotion]])''' # [[প্ৰেম]] ([[:en:Love]]) # [[মনোবিজ্ঞান]] ([[:en:Psychology]]) # '''[[চিন্তা]] ([[:en:Thought]])''' {{div col end}} == বিশ্ববীক্ষা আৰু ধৰ্ম == # '''[[ভগৱান]] ([[:en:God]])''' # '''[[শ্ৰুতিকথা]] ([[:en:Mythology]])''' # বিশ্ববীক্ষা দৰ্শন ## [[নাস্তিকতা]] ([[:en:Atheism]]) ## [[মৌলবাদ]] ([[:en:Fundamentalism]]) ## [[বস্তুবাদ]] ([[:en:Materialism]]) ## [[একেশ্বৰবাদ]] ([[:en:Monotheism]]) ## [[বহু-ঈশ্বৰবাদ]] ([[:en:Polytheism]]) # '''[[আত্মা]] ([[:en:Soul]])''' # '''[[ধৰ্ম]] ([[:en:Religion]])''' # উল্লৰখযোগ্য ধৰ্ম ## '''[[বৌদ্ধ ধৰ্ম]] ([[:en:Buddhism]])''' ## '''[[খ্ৰীষ্টান ধৰ্ম]] ([[:en:Christianity]])''' ### [[কেথলিক গিৰ্জা]] ([[:en:Catholic Church]]) ## [[কনফুচিয়াছ ধৰ্ম]] ([[:en:Confucianism]]) ## '''[[হিন্দু ধৰ্ম]] ([[:en:Hinduism]])''' ### [[ত্ৰিমূৰ্তি]] ([[:en:Trimurti]]) ## '''[[ইছলাম]] ([[:en:Islam]])''' ### [[ছিয়া ইছলাম]] ([[:en:Shia Islam]]) ## [[জৈন ধৰ্ম]] ([[:en:Jainism]]) ## '''[[ইহুদী ধৰ্ম]] ([[:en:Judaism]])''' ## [[শিখ ধৰ্ম]] ([[:en:Sikhism]]) ## [[তাওবাদ]] ([[:en:Taoism]]) ## [[জৰথুষ্ট্ৰবাদ]] ([[:en:Zoroastrianism]]) # আধ্যাত্মিক অভ্যসন ## [[চুফীবাদ]] ([[:en:Sufism]]) ## [[যোগাসন]] ([[:en:Yoga]]) ## [[জেন]] ([[:en:Zen]]) == সমাজ বিজ্ঞান == {{div col|2}} # '''[[সমাজ]] ([[:en:Society]])''' # [[সভ্যতা]] ([[:en:Civilization]]) # '''[[শিক্ষা]] ([[:en:Education]])''' {{div col end}} === পৰিয়াল আৰু সম্বন্ধ === {{div col|2}} # '''[[পৰিয়াল]] ([[:en:Family]])''' # '''[[শিশু]] ([[:en:Child]])''' # [[পুৰুষ]] ([[:en:Man]]) # '''[[বিবাহ]] ([[:en:Marriage]])''' # [[মহিলা]] ([[:en:Woman]]) {{div col end}} === ৰাজনীতি === {{div col|2}} # '''[[ৰাজনীতি]] ([[:en:Politics]])''' # [[নৈৰাজ্যবাদ]] ([[:en:Anarchism]]) # [[ঔপনিৱেশিকতাবাদ]] ([[:en:Colonialism]]) # [[সাম্যবাদ]] ([[:en:Communism]]) # [[ৰক্ষণশীলতাবাদ]] ([[:en:Conservatism]]) # [[গণতন্ত্ৰ]] ([[:en:Democracy]]) # [[একনায়কত্ববাদ]] ([[:en:Dictatorship]]) # [[কূটনীতি]] ([[:en:Diplomacy]]) # [[ফেছিবাদ]] ([[:en:Fascism]]) # [[গোলকীকৰণ]] ([[:en:Globalization]]) # '''[[চৰকাৰ]] ([[:en:Government]])''' # [[মতাদৰ্শ]] ([[:en:Ideology]]) # [[সাম্ৰাজ্যবাদ]] ([[:en:Imperialism]]) # [[উদাৰনৈতিকতাবাদ]] ([[:en:Liberalism]]) # [[মাৰ্ক্সবাদ]] ([[:en:Marxism]]) # [[ৰাজতন্ত্ৰ]] ([[:en:Monarchy]]) # [[জাতীয়তাবাদ]] ([[:en:Nationalism]]) # [[গণৰাজ্য]] ([[:en:Republic]]) # [[সমাজবাদ]] ([[:en:Socialism]]) # '''[[ৰাষ্ট্ৰ]] ([[:en:State (polity)]])''' # [[ৰাজনৈতিক দল]] ([[:en:Political party]]) # [[অপপ্ৰচাৰ]] ([[:en:Propaganda]]) # [[সন্ত্ৰাসবাদ]] ([[:en:Terrorism]]) {{div col end}} === বাণিজ্য আৰু অৰ্থনীতি === {{div col|2}} # '''[[অৰ্থনীতি]] ([[:en:Economics]])''' # [[মূলধন (অৰ্থনীতি)]] ([[:en:Capital (economics)]]) # [[পুঁজিবাদ]] ([[:en:Capitalism]]) # [[প্ৰচলিত মুদ্ৰা (চলাৰ্থ)]] ([[:en:Currency]]) ## [[ইউৰো]] ([[:en:Euro]]) ## [[জাপানীজ য়েন]] ([[:en:Japanese yen]]) ## [[আমেৰিকান ডলাৰ]] ([[:en:United States dollar]]) # [[উদ্যোগ]] ([[:en:Industry]]) # '''[[মুদ্ৰা]] ([[:en:Money]])''' # [[কৰ]] ([[:en:Tax]]) {{div col end}} === আইন === {{div col|2}} # '''[[আইন]] ([[:en:Law]])''' # [[সংবিধান]] ([[:en:Constitution]]) {{div col end}} === আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সংস্থা === {{div col|2}} # [[আফ্ৰিকান ইউনিয়ন]] ([[:en:African Union]]) # [[আৰব লীগ]] ([[:en:Arab League]]) # [[দক্ষিণ-পূব এচিয় ৰাষ্ট্ৰসমূহৰ সংগঠন]] ([[:en:ASEAN]]) # [[জাতিসমূহৰ সংঘ]] ([[:en:Commonwealth of Nations]]) <!-- [[কমনৱেলথ ৰাষ্ট্ৰ]] --> # [[ইউৰোপিয়ান ইউনিয়ন]] ([[:en:European Union]]) # '''[[ৰেডক্ৰছ]] ([[:en:International Red Cross and Red Crescent Movement]])''' # [[নাটো]] ([[:en:NATO]]) # [[ন'বেল বঁটা]] ([[:en:Nobel Prize]]) # [[অ'পেক]] ([[:en:OPEC]]) # '''[[ৰাষ্ট্ৰসংঘ]] ([[:en:United Nations]])''' ## [[আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় ন্যায়ালয়]] ([[:en:International Court of Justice]]) ## [[আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় মুদ্ৰা নিধি]] ([[:en:International Monetary Fund]]) ## [[ৰাষ্ট্ৰসংঘ শিক্ষা, বিজ্ঞান আৰু সংস্কৃতি সংস্থা]] ([[:en:UNESCO]]) ## [[মানৱ অধিকাৰৰ সাৰ্বজনীন ঘোষণা]] ([[:en:Universal Declaration of Human Rights]]) ## [[বিশ্ব স্বাস্থ্য সংস্থা]] ([[:en:World Health Organization]]) # [[বিশ্ব বেংক]] ([[:en:World Bank]]) # [[বিশ্ব বাণিজ্য সংস্থা]] ([[:en:World Trade Organization]]) {{div col end}} === যুদ্ধ আৰু সৈন্যবাহিনী === {{div col|2}} # '''[[সৈন্যবাহিনী]] ([[:en:Military]])''' # '''[[শান্তি]] ([[:en:Peace]])''' # '''[[যুদ্ধ]] ([[:en:War]])''' ## [[গৃহযুদ্ধ]] ([[:en:Civil war]]) {{div col end}} === সামাজিক সমস্যা === {{div col|2}} # [[গৰ্ভপাত]] ([[:en:Abortion]]) # '''[[মৃত্যুদণ্ড]] ([[:en:Capital punishment]])''' # '''[[মানৱ অধিকাৰ]] ([[:en:Human rights]])''' # [[দৰিদ্ৰতা]] ([[:en:Poverty]]) # [[বৰ্ণবৈষম্য]] ([[:en:Racism]]) # '''[[দাসত্ব]] ([[:en:Slavery]])''' {{div col end}} == ভাষা আৰু সাহিত্য == # '''[[ভাষা]] ([[:en:Language]])''' # গুৰুত্বপূৰ্ণ ভাষাসমূহ ## [[আৰবী ভাষা]] ([[:en:Arabic language]]) ## [[বঙালী ভাষা]] ([[:en:Bengali language]]) ## [[চীনা ভাষা]] ([[:en:Chinese language]]) <!--With the clarification that it is, linguistically speaking, not a single language.--> ## [[ইংৰাজী ভাষা]] ([[:en:English language]]) ## [[ফৰাচী ভাষা]] ([[:en:French language]]) ## [[জাৰ্মান ভাষা]] ([[:en:German language]]) ## [[গ্ৰীক ভাষা]] ([[:en:Greek language]]) ## [[হিব্ৰু ভাষা]] ([[:en:Hebrew language]]) ## [[হিন্দুস্তানী ভাষা]] ([[:en:Hindi-Urdu language]]) ## [[জাপানী ভাষা]] ([[:en:Japanese language]]) ## [[লেটিন ভাষা]] ([[:en:Latin language]]) ## [[ফাৰ্চী ভাষা]] ([[:en:Persian language]]) ## [[পৰ্তুগীজ ভাষা]] ([[:en:Portuguese language]]) ## [[ৰুছ ভাষা]] ([[:en:Russian language]]) ## [[সংস্কৃত]] ([[:en:Sanskrit]]) ## [[স্পেনীছ ভাষা]] ([[:en:Spanish language]]) ## [[স্বাহিলী ভাষা]] ([[:en:Swahili language]]) ## [[তুৰ্কী ভাষা]] ([[:en:Turkish language]]) # [[ভাষাবিজ্ঞান]] ([[:en:Linguistics]]) # [[ব্যাকৰণ‎]] ([[:en:Grammar]]) # '''[[শব্দ (ব্যাকৰণ‎)]] ([[:en:Word]])''' ## [[ধ্বনি]] ([[:en:Phoneme]]) ## [[আখৰ]] ([[:en:Syllable]]) # '''[[লিখন পদ্ধতি]] ([[:en:Writing system]])''' ## [[আৰবী বৰ্ণমালা]] ([[:en:Arabic alphabet]]) ## [[চীনা ভাৱচিত্ৰ]] ([[:en:Chinese characters]]) ## [[চিৰিলিক লিপি]] ([[:en:Cyrillic script]]) ## [[গ্ৰীক বৰ্ণমালা]] ([[:en:Greek alphabet]]) ## [[হানগুল লিপি]] ([[:en:Hangul]]) ## [[ৰোমান লিপি]] ([[:en:Latin alphabet]]) # [[সাক্ষৰতা]] ([[:en:Literacy]]) # '''[[অনুবাদ]] ([[:en:Translation]])''' # '''[[সাহিত্য]] ([[:en:Literature]])''' ## [[গদ্য]] ([[:en:Prose]]) ## [[দ্য আৰ্ট অফ ৱাৰ]] ([[:en:The Art of War]]) ## [[কল্প-সাহিত্য]] ([[:en:Fiction]]) ### [[আলিফ লেইলা]] ([[:en:One Thousand and One Nights]]) ## [[উপন্যাস]] ([[:en:Novel]]) ### [[ড্ৰিম অফ দা ৰেড চেম্বাৰ]] ([[:en:Dream of the Red Chamber]]) ### [[দ্য টেল অফ গেঞ্জি]] ([[:en:The Tale of Genji]]) ## '''[[কবিতা]] ([[:en:Poetry]])''' ### [[গিলগামেশৰ মহাকাব্য]] ([[:en:Epic of Gilgamesh]]) ### [[ইলিয়াদ]] ([[:en:Iliad]]) ### [[মহাভাৰত]] ([[:en:Mahābhārata]]) ### [[শাহনামা]] ([[:en:Shāhnāma]]) == প্ৰমিতি == # '''[[প্ৰমিতি]] ([[:en:Measurement]])''' # [[আন্তৰ্জাতিক একক পদ্ধতি]] ([[:en:International System of Units]]) === ভৰ, আয়তন আৰু দূৰত্ব === # [[কিলোগ্ৰাম]] ([[:en:Kilogram]]) # [[লিটাৰ]] ([[:en:Litre]]) # [[মিটাৰ]] ([[:en:Metre]]) === সময় === {{div col|2}} # '''[[দিনপঞ্জী]] ([[:en:Calendar]])''' ## [[গ্ৰেগৰিয়ান বৰ্ষপঞ্জী]] ([[:en:Gregorian calendar]]) # [[ঘড়ী]] ([[:en:Clock]]) # [[ছেকেণ্ড]] ([[:en:Second]]) # '''[[দিন]] ([[:en:Day]])''' # '''[[বছৰ]] ([[:en:Year]])''' # [[সময় অঞ্চল]] ([[:en:Time zone]]) {{div col end}} == বিজ্ঞান == # '''[[বিজ্ঞান]] ([[:en:Science]])''' # '''[[প্ৰকৃতি]] ([[:en:Nature]])''' === জ্যোতিৰ্বিজ্ঞান === {{div col|2}} # '''[[জ্যোতিৰ্বিজ্ঞান]] ([[:en:Astronomy]])''' # [[গ্ৰহাণু]] ([[:en:Asteroid]]) # '''[[মহানাদ]] ([[:en:Big Bang]])''' # '''[[কৃষ্ণগহ্বৰ]] ([[:en:Black hole]])''' # [[ধূমকেতু]] ([[:en:Comet]]) # '''[[তাৰকাৰাজ্য]] ([[:en:Galaxy]])''' ## [[হাতীপটি]] ([[:en:Milky Way]]) # '''[[চন্দ্ৰ]] ([[:en:Moon]])''' # '''[[গ্ৰহ]] ([[:en:Planet]])''' ## '''[[পৃথিৱী]] ([[:en:Earth]])''' ## [[বৃহস্পতি গ্ৰহ]] ([[:en:Jupiter]]) ## [[মঙ্গল গ্ৰহ]] ([[:en:Mars]]) ## [[বুধ গ্ৰহ]] ([[:en:Mercury]]) ## [[নেপচুন]] ([[:en:Neptune]]) ## [[শনি গ্ৰহ]] ([[:en:Saturn]]) ## [[ইউৰেনাচ]] ([[:en:Uranus]]) ## [[শুক্ৰ গ্ৰহ]] ([[:en:Venus]]) # [[সৌৰজগত]] ([[:en:Solar System]]) # [[মহাকাশ যাত্ৰা]] ([[:en:Spaceflight]]) # '''[[নক্ষত্ৰ]] ([[:en:Star]])''' ## '''[[সূৰ্য]] ([[:en:Sun]])''' # [[বিশ্বব্ৰহ্মাণ্ড]] ([[:en:Universe]]) {{div col end}} === জীৱবিজ্ঞান === {{div col|2}} # '''[[জীৱবিজ্ঞান]] ([[:en:Biology]])''' # জৈৱ উপাদান ## '''[[ডি এন এ]] ([[:en:DNA]])''' ## [[উৎসেচক]] ([[:en:Enzyme]]) ## [[মাংসসাৰ]] ([[:en:Protein]]) # [[উদ্ভিদবিজ্ঞান]] ([[:en:Botany]]) # '''[[মৃত্যু]] ([[:en:Death]])''' ## [[আত্মহত্যা]] ([[:en:Suicide]]) # [[পৰিস্থিতি বিজ্ঞান]] ([[:en:Ecology]]) ## [[বিপন্ন প্ৰজাতি]] ([[:en:Endangered species]]) # [[ঘৰুৱাকৰণ]] ([[:en:Domestication]]) # '''[[জীৱন]] ([[:en:Life]])''' # [[জীৱবৈজ্ঞানিক শ্ৰেণীবিভাজন]] ([[:en:Biological classification]]) ## [[প্ৰজাতি (জীৱবিদ্যা)]] ([[:en:Species]]) {{div col end}} ==== জৈবিক প্ৰক্ৰিয়া ==== # '''[[বিপাক ক্ৰিয়া]] ([[:en:Metabolism]])''' ## [[পাচন]] ([[:en:Digestion]]) ## [[সালোক সংশ্লেষণ]] ([[:en:Photosynthesis]]) ## [[শ্বাসক্ৰিয়া]] ([[:en:Breathing]]) # '''[[ক্ৰমবিকাশ]] ([[:en:Evolution]])''' # '''[[প্ৰজনন]] ([[:en:Reproduction]])''' ## [[গৰ্ভধাৰণ]] ([[:en:Pregnancy]]) ## [[লিংগ]] ([[:en:Sex]]) ==== জীৱ ==== # '''[[জীৱ]] ([[:en:Organism]])''' # '''[[প্ৰাণী]] ([[:en:Animal]])''' ## [[ঘূৰণীয়া কৃমি]] ([[:en:Nematode]]) ## [[কোমলদেহী প্ৰাণী]] ([[:en:Mollusca]]) ## [[সন্ধিপদী প্ৰাণী]] ([[:en:Arthropod]]) ### '''[[পতংগ]] ([[:en:Insect]])''' #### [[পৰুৱা]] ([[:en:Ant]]) #### [[মৌ-মাখি]] ([[:en:Bee]]) #### [[মহ]] ([[:en:Mosquito]]) ### [[মকৰা]] ([[:en:Spider]]) ## ক'ৰডাটা ### '''[[উভচৰ প্ৰাণী]] ([[:en:Amphibian]])''' ### '''[[চৰাই]] ([[:en:Bird]])''' #### [[কুকুৰা]] ([[:en:Chicken]]) #### [[পাৰ চৰাই]] ([[:en:Pigeons and doves]]) ### '''[[মাছ]] ([[:en:Fish]])''' #### [[হাংগৰ]] ([[:en:Shark]]) ### '''[[স্তন্যপায়ী প্ৰাণী]] ([[:en:Mammal]])''' #### [[উট]] ([[:en:Camel]]) #### [[মেকুৰী]] ([[:en:Cat]]) #### [[গৰু]] ([[:en:Cattle]]) #### [[কুকুৰ]] ([[:en:Dog]]) #### [[ঘোঁৰা]] ([[:en:Horse]]) #### [[ভেড়া]] ([[:en:Sheep]]) #### [[তীক্ষ্ণদন্তী প্ৰাণী]] ([[:en:Rodent]]) #### [[গাহৰি]] ([[:en:Domestic pig]]) #### [[প্ৰাইমেট]] ([[:en:Primate]]) ##### '''[[মানুহ]] ([[:en:Human]])''' #### [[সামুদ্ৰিক স্তন্যপায়ী প্ৰাণী]] ([[:en:Marine mammal]]) ##### [[তিমি]] ([[:en:Cetacea]]) ### '''[[সৰীসৃপ]] ([[:en:Reptile]])''' #### [[ডাইন’চৰ]] ([[:en:Dinosaur]]) #### [[সাপ]] ([[:en:Snake]]) # [[আৰ্কিয়া]] ([[:en:Archaea]]) # '''[[বেক্টেৰিয়া]] ([[:en:Bacteria]])''' # '''[[ভেঁকুৰ]] ([[:en:Fungus]])''' # '''[[উদ্ভিদ]] ([[:en:Plant]])''' ## [[ফুল]] ([[:en:Flower]]) ## [[বৃক্ষ]] ([[:en:Tree]]) # [[প্ৰটিষ্টা]] ([[:en:Protist]]) ==== শৰীৰস্থান ==== # '''[[শৰীৰস্থান]] ([[:en:Anatomy]])''' # [[স্তন]] ([[:en:Breast]]) # '''[[কোষ (জীৱবিজ্ঞান)]] ([[:en:Cell (biology)]])''' # [[সংবহন তন্ত্ৰ]] ([[:en:Circulatory system]]) ## [[তেজ]] ([[:en:Blood]]) ## [[হৃদযন্ত্ৰ]] ([[:en:Heart]]) # [[অন্তঃস্ৰাৱী তন্ত্ৰ]] ([[:en:Endocrine system]]) # [[পাচন নলী]] ([[:en:Human gastrointestinal tract]]) ## [[বৃহদান্ত্ৰ]] ([[:en:Large intestine]]) ## [[ক্ষুদ্ৰান্ত্ৰ]] ([[:en:Small intestine]]) ## [[যকৃৎ]] ([[:en:Liver]]) # [[পেশী]] ([[:en:Muscle]]) # [[স্নায়ু তন্ত্ৰ]] ([[:en:Nervous system]]) ## [[মস্তিষ্ক]] ([[:en:Brain]]) ## [[স্নায়ু]] ([[:en:Nerve]]) ## [[সংবেদন তন্ত্ৰ]] ([[:en:Sensory system]]) ### [[কৰ্ণ (অংগ)]] ([[:en:Ear]]) ### [[নাক]] ([[:en:Nose]]) ### [[চকু]] ([[:en:Eye]]) # [[প্ৰজনন তন্ত্ৰ]] ([[:en:Reproductive system]]) # [[শ্বাস তন্ত্ৰ]] ([[:en:Respiratory system]]) # [[কংকাল]] ([[:en:Skeleton]]) # [[চৰ্ম]] ([[:en:Skin]]) === স্বাস্থ্য আৰু চিকিৎসা বিজ্ঞান === {{div col|2}} # '''[[চিকিৎসা বিজ্ঞান]] ([[:en:Medicine]])''' # [[আসক্তি]] ([[:en:Addiction]]) ## [[ইথান'ল]] ([[:en:Ethanol]]) ## [[ধঁপাত]] ([[:en:Tobacco]]) # [[আলজেমাৰ ৰোগ]] ([[:en:Alzheimer's disease]]) # '''[[কৰ্কট ৰোগ]] ([[:en:Cancer]])''' # [[ক্ৰনিক অবষ্ট্ৰাক্টিভ পালমোনাৰী ডিজিজ]] ([[:en:COPD]]) # [[পানীলগা জ্বৰ]] ([[:en:Common cold]]) # [[দন্ত চিকিৎসা]] ([[:en:Dentistry]]) # [[প্ৰতিবন্ধকতা]] ([[:en:Disability]]) ## [[অন্ধত্ব]] ([[:en:Blindness]]) ## [[বধিৰতা]] ([[:en:Deafness]]) # [[মানসিক বিসংগতি]] ([[:en:Mental disorder]]) # '''[[ৰোগ]] ([[:en:Disease]])''' # [[মৃগীৰোগ]] ([[:en:Epilepsy]]) # [[ঔষধ]] ([[:en:Pharmaceutical drug]]) ## [[প্ৰতিজৈৱিক]] ([[:en:Antibiotic]]) # '''[[স্বাস্থ্য]] ([[:en:Health]])''' # [[গেষ্ট্ৰ’এণ্টেৰাইটিছ]] ([[:en:Gastroenteritis]]) # [[মূৰৰ বিষ]] ([[:en:Headache]]) # [[মাইঅ'কাৰ্দিয়েল ইনফাৰ্কচন]] ([[:en:Heart attack]]) # [[প্ৰতিৰোধ তন্ত্ৰ]] ([[:en:Immune system]]) # '''[[মেলেৰিয়া]] ([[:en:Malaria]])''' # [[অপুষ্টি]] ([[:en:Malnutrition]]) # [[ঋতুস্ৰাৱ]] ([[:en:Menstruation]]) # [[মেদবহুলতা]] ([[:en:Obesity]]) # [[বৈশ্বিক মহামাৰী]] ([[:en:Pandemic]]) # [[নিউম'নিয়া]] ([[:en:Pneumonia]]) # [[প'লিঅ'মায়েলাইটিছ]] ([[:en:Poliomyelitis]]) # [[যৌন সংক্ৰামক ৰোগ]] ([[:en:Sexually transmitted disease]]) ## '''[[এইড্‌ছ]] ([[:en:AIDS]])''' # [[ষ্ট্ৰ'ক]] ([[:en:Stroke]]) # [[যক্ষ্মা]] ([[:en:Tuberculosis]]) # [[বহুমূত্ৰ ৰোগ]] ([[:en:Diabetes mellitus]]) # '''[[ছিটা]] ([[:en:Vaccine]])''' # [[ভাইৰাছ]] ([[:en:Virus]]) ## [[ইনফ্লুৱেঞ্জা]] ([[:en:Influenza]]) ## [[বৰআই]] ([[:en:Smallpox]]) {{div col end}} === ৰসায়ন বিজ্ঞান === {{div col|2}} # '''[[ৰসায়ন বিজ্ঞান]] ([[:en:Chemistry]])''' # [[অজৈৱ ৰসায়ন]] ([[:en:Inorganic chemistry]]) # [[জৈৱ ৰসায়ন]] ([[:en:Biochemistry]]) ## [[হৰম'ন]] ([[:en:Hormone]]) # [[ৰাসায়নিক যৌগ]] ([[:en:Chemical compound]]) ## [[অম্ল]] ([[:en:Acid]]) ## [[ক্ষাৰ]] ([[:en:Base (chemistry)]]) ## [[লৱণ]] ([[:en:Salt]]) # '''[[ৰাসায়নিক মৌল]] ([[:en:Chemical element]])''' ## '''[[পৰ্যাবৃত্ত তালিকা]] ([[:en:Periodic table]])''' ## [[এলুমিনিয়াম]] ([[:en:Aluminium]]) ## [[কাৰ্বন]] ([[:en:Carbon]]) ## [[তাম]] ([[:en:Copper]]) ## '''[[সোণ]] ([[:en:Gold]])''' ## '''[[উদজান]] ([[:en:Hydrogen]])''' ## '''[[লো]] ([[:en:Iron]])''' ## [[নাইট্ৰ'জেন]] ([[:en:Nitrogen]]) ## '''[[অম্লজান]] ([[:en:Oxygen]])''' ## [[ৰূপ]] ([[:en:Silver]]) ## [[টিন]] ([[:en:Tin]]) # [[জৈৱিক ৰসায়ন]] ([[:en:Organic chemistry]]) ## [[এলক'হল]] ([[:en:Alcohol]]) ## [[শৰ্কৰা]] ([[:en:Carbohydrate]]) ## [[লিপিড]] ([[:en:Lipid]]) # '''[[অণু]] ([[:en:Molecule]])''' # [[বিশ্লেষণাত্মক ৰসায়ন]] ([[:en:Analytical chemistry]]) # [[ভৌত ৰসায়ন]] ([[:en:Physical chemistry]]) {{div col end}} === পৃথিৱী বিজ্ঞান === # [[হিমস্খলন]] ([[:en:Avalanche]]) # '''[[জলবায়ু]] ([[:en:Climate]])''' ## [[এল নিনয়'–দক্ষিণ দোলন]] ([[:en:El Niño–Southern Oscillation]]) ## [[গোলকীয় উষ্ণতা বৃদ্ধি]] ([[:en:Global warming]]) # [[ভূমিকম্প]] ([[:en:Earthquake]]) # '''[[ভূ-বিজ্ঞান]] ([[:en:Geology]])''' ## '''[[খনিজ পদাৰ্থ]] ([[:en:Mineral]])''' ### [[হীৰা]] ([[:en:Diamond]]) ## [[ফলক বিৱৰ্তন]] ([[:en:Plate tectonics]]) ## [[শিল]] ([[:en:Rock]]) # [[প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগ]] ([[:en:Natural disaster]]) ## [[বানপানী]] ([[:en:Flood]]) ## [[ছুনামি]] ([[:en:Tsunami]]) # [[আগ্নেয়গিৰি]] ([[:en:Volcano]]) # '''[[বতৰ]] ([[:en:Weather]])''' ## [[ডাৱৰ]] ([[:en:Cloud]]) ## [[বৰষুণ]] ([[:en:Rain]]) ## [[তুষাৰ]] ([[:en:Snow]]) ## [[ঘূৰ্ণীবতাহ]] ([[:en:Tornado]]) ## [[ক্ৰান্তীয় ঘূৰ্ণীবতাহ]] ([[:en:Tropical cyclone]]) ## [[বতাহ]] ([[:en:Wind]]) === পদাৰ্থ বিজ্ঞান === # '''[[পদাৰ্থ বিজ্ঞান]] ([[:en:Physics]])''' # [[ত্বৰণ]] ([[:en:Acceleration]]) # '''[[পৰমাণু]] ([[:en:Atom]])''' # '''[[শক্তি]] ([[:en:Energy]])''' ## [[শক্তিৰ সংৰক্ষণশীলতা]] ([[:en:Conservation of energy]]) # '''[[বিদ্যুৎ চুম্বকীয় বিকিৰণ]] ([[:en:Electromagnetic radiation]])''' ## [[অৱলোহিত ৰশ্মি]] ([[:en:Infrared]]) ## [[অতিবেঙুনীয়া ৰশ্মি]] ([[:en:Ultraviolet]]) ## [[পোহৰ]] ([[:en:Light]]) ### '''[[ৰং]] ([[:en:Color]])''' # [[ধ্ৰুপদী বলবিজ্ঞান]] ([[:en:Classical mechanics]]) # '''[[বল]] ([[:en:Force]])''' ## [[বিদ্যুত চুম্বকত্ব]] ([[:en:Electromagnetism]]) ### [[চুম্বকীয় ক্ষেত্ৰ]] ([[:en:Magnetic field]]) ## [[মহাকৰ্ষণ]] ([[:en:Gravitation]]) ## [[প্ৰবল আন্তঃক্ৰিয়া]] ([[:en:Strong interaction]]) ## [[দুৰ্বল আন্তঃক্ৰিয়া]] ([[:en:Weak interaction]]) # [[চুম্বক]] ([[:en:Magnet]]) # '''[[ভৰ]] ([[:en:Mass]])''' # '''[[ধাতু]] ([[:en:Metal]])''' ## [[তীখা]] ([[:en:Steel]]) # [[নিউক্লীয় বিভাজন]] ([[:en:Nuclear fission]]) # '''[[পদাৰ্থৰ অৱস্থা]] ([[:en:State of matter]])''' ## [[গেছ|গেছীয়]] ([[:en:Gas]]) ## [[জুলীয়া]] ([[:en:Liquid]]) ## [[প্লাজমা]] ([[:en:Plasma]]) ## [[কঠিন]] ([[:en:Solid]]) # [[কোৱাণ্টাম বলবিজ্ঞান]] ([[:en:Quantum mechanics]]) # [[তেজস্ক্ৰিয়তা]] ([[:en:Radioactive decay]]) # '''[[সাধাৰণ আপেক্ষিকতাবাদ]] ([[:en:General relativity]])''' # [[বিশেষ আপেক্ষিকতাবাদ তত্ত্ব]] ([[:en:Special relativity]]) # [[অৰ্ধপৰিবাহী]] ([[:en:Semiconductor]]) # '''[[শব্দ]] ([[:en:Sound]])''' # '''[[বেগ]] ([[:en:Velocity]])''' ## [[পোহৰৰ বেগ]] ([[:en:Speed of light]]) # [[উষ্ণতা]] ([[:en:Temperature]]) # '''[[সময়]] ([[:en:Time]])''' # [[তাপগতি বিজ্ঞান]] ([[:en:Thermodynamics]]) # [[ভেকুৱাম]] ([[:en:Vacuum]]) === গণিত === {{div col|2}} # '''[[গণিত]] ([[:en:Mathematics]])''' # '''[[পাটীগণিত]] ([[:en:Arithmetic]])''' ## [[ঘাতাংক]] ([[:en:Logarithm]]) ## '''[[সংখ্যা]] ([[:en:Number]])''' ## [[সংখ্যাতত্ত্ব]] ([[:en:Number theory]]) # '''[[বীজগণিত]] ([[:en:Algebra]])''' ## [[জটিল সংখ্যা]] ([[:en:Complex number]]) ## [[সমীকৰণ]] ([[:en:Equation]]) ## [[ৰৈখিক বীজগণিত]] ([[:en:Linear algebra]]) # '''[[জ্যামিতি]] ([[:en:Geometry]])''' ## [[কোণ]] ([[:en:Angle]]) ## [[ক্ষেত্ৰফল]] ([[:en:Area]]) ## [[স্থানাংক প্ৰণালী]] ([[:en:Coordinate system]]) ## [[পাই]] ([[:en:Pi]]) ## [[পাইথেগাৰাছৰ উপপাদ্য]] ([[:en:Pythagorean theorem]]) ## [[সমমিতি]] ([[:en:Symmetry]]) ## [[ত্ৰিকোণমিতি]] ([[:en:Trigonometry]]) # [[গাণিতিক বিশ্লেষণ]] ([[:en:Mathematical analysis]]) ## [[অৱকলনীয় সমীকৰণ]] ([[:en:Differential equation]]) ## [[সাংখ্যিক বিশ্লেষণ]] ([[:en:Numerical analysis]]) # সম্ভাৱিতা আৰু পৰিসংখ্যা ## [[পৰিসংখ্যা]] ([[:en:Statistics]]) # যুক্তিতত্ত্ব আৰু আধাৰ ## [[ফলন]] ([[:en:Function (mathematics)]]) ## [[অসীম]] ([[:en:Infinity]]) ## [[গাণিতিক প্ৰমাণ]] ([[:en:Mathematical proof]]) ## [[সংহতি তত্ত্ব]] ([[:en:Set theory]]) {{div col end}} == খাদ্য আৰু কৃষি == === কৃষি === # '''[[কৃষি]] ([[:en:Agriculture]])''' ## [[জলসিঞ্চন]] ([[:en:Irrigation]]) ## [[নাঙল]] ([[:en:Plough]]) ===খাদ্য=== {{div col|2}} # '''[[খাদ্য]] ([[:en:Food]])''' # [[পাউৰুটী]] ([[:en:Bread]]) # [[খাদ্যশস্য]] ([[:en:Cereal]]) ## [[যৱ]] ([[:en:Barley]]) ## [[মাকৈ]] ([[:en:Maize]]) ## [[অ'ট]] ([[:en:Oat]]) ## [[চাউল]] ([[:en:Rice]]) ## [[ৰাই]] ([[:en:Rye]]) ## [[জোৱাৰ]] ([[:en:Sorghum]]) ## [[ঘেঁহু]] ([[:en:Wheat]]) # [[পনীৰ]] ([[:en:Cheese]]) # [[চকলেট]] ([[:en:Chocolate]]) # [[মৌ]] ([[:en:Honey]]) # [[ফল]] ([[:en:Fruit]]) ## [[আপেল]] ([[:en:Apple]]) ## [[কল]] ([[:en:Banana]]) ## [[আঙুৰ]] ([[:en:Grape]]) ## [[চয়াবিন]] ([[:en:Soybean]]) ## [[নেমু]] ([[:en:Lemon]]) ## [[বাদাম]] ([[:en:Nut (fruit)]]) # [[মাংস]] ([[:en:Meat]]) # [[চেনি]] ([[:en:Sugar]]) # [[শাক-পাচলি]] ([[:en:Vegetable]]) ## [[আলু (পাচলি)|আলু]] ([[:en:Potato]]) {{div col end}} === পানীয় === {{div col|2}} # [[বিয়েৰ]] ([[:en:Beer]]) # [[কফি]] ([[:en:Coffee]]) # [[ফলৰ ৰস]] ([[:en:Juice]]) # '''[[গাখীৰ]] ([[:en:Milk]])''' # [[চাহ]] ([[:en:Tea]]) # '''[[পানী]] ([[:en:Water]])''' # [[সুৰা]] ([[:en:Wine]]) {{div col end}} == প্ৰযুক্তি == {{div col|2}} # '''[[প্ৰযুক্তি]] ([[:en:Technology]])''' # [[জৈৱ প্ৰযুক্তি]] ([[:en:Biotechnology]]) # [[কাপোৰ]] ([[:en:Clothing]]) ## [[কপাহ]] ([[:en:Cotton]]) # [[অভিযান্ত্ৰিক বিদ্যা]] ([[:en:Engineering]]) ## [[যন্ত্ৰ]] ([[:en:Machine]]) ## [[ৰবট]] ([[:en:Robot]]) ## [[স্ক্ৰু]] ([[:en:Screw]]) ## [[চকা]] ([[:en:Wheel]]) # [[ধাতুবিজ্ঞান]] ([[:en:Metallurgy]]) # [[নেন'প্ৰযুক্তি]] ([[:en:Nanotechnology]]) {{div col end}} === যোগাযোগ === {{div col|2}} # '''[[যোগাযোগ]] ([[:en:Communication]])''' # [[কিতাপ]] ([[:en:Book]]) # '''[[তথ্য]] ([[:en:Information]])''' ## [[বিশ্বকোষ]] ([[:en:Encyclopedia]]) # [[সাংবাদিকতা]] ([[:en:Journalism]]) ## [[বাতৰিকাকত]] ([[:en:Newspaper]]) ## [[গণমাধ্যম]] ([[:en:Mass media]]) # [[মুদ্ৰণ]] ([[:en:Printing]]) # [[টেলিফোন]] ([[:en:Telephone]]) {{div col end}} === অণুবিদ্যুৎ বা ইলেক্ট্ৰনিক্স === {{div col|2}} # [[অণুবিদ্যুৎ]] ([[:en:Electronics]]) ## [[বৈদ্যুতিক প্ৰবাহ]] ([[:en:Electric current]]) ## [[কম্পনাংক]] ([[:en:Frequency]]) # উপাদান ## [[ধাৰক]] ([[:en:Capacitor]]) ## [[আৱেশক]] ([[:en:Inductor]]) ## [[ট্ৰানজিষ্টৰ]] ([[:en:Transistor]]) ## [[ডায়ড]] ([[:en:Diode]]) ## [[ৰোধক]] ([[:en:Resistor]]) ## [[ৰূপান্তৰক]] ([[:en:Transformer]]) {{div col end}} ==== কম্পিউটাৰ আৰু ইণ্টাৰনেট ==== {{div col|2}} # '''[[কম্পিউটাৰ]] ([[:en:Computer]])''' ## [[হাৰ্ড ডিস্ক ড্ৰাইভ]] ([[:en:Hard disk drive]]) ## [[চেণ্ট্ৰেল প্ৰচেছিং ইউনিট]] ([[:en:Central processing unit]]) # [[কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তা]] ([[:en:Artificial intelligence]]) # [[তথ্য প্ৰযুক্তি]] ([[:en:Information technology]]) ## [[এলগৰিথম আৰু ডেইটা ষ্ট্ৰাকচাৰ]] ([[:en:Algorithm]]) # [[ইণ্টাৰনেট]] ([[:en:Internet]]) ## [[ইমেইল]] ([[:en:Email]]) ## [[ৱৰ্ল্ড ৱাইড ৱেব]] ([[:en:World Wide Web]]) # [[অপাৰেটিং চিষ্টেম]] ([[:en:Operating system]]) # [[প্ৰগ্ৰামিং ভাষা]] ([[:en:Programming language]]) # [[ছফ্টৱেৰ]] ([[:en:Software]]) {{div col end}} === শক্তি আৰু ইন্ধন === {{div col|2}} # [[নবীকৰণীয় শক্তি]] ([[:en:Renewable energy]]) # [[বিদ্যুৎ]] ([[:en:Electricity]]) ## [[পাৰমাণবিক শক্তি]] ([[:en:Nuclear power]]) # [[জীৱাশ্ম ইন্ধন]] ([[:en:Fossil fuel]]) # [[অন্তৰ্দাহী ইঞ্জিন]] ([[:en:Internal combustion engine]]) # [[ভাপ ইঞ্জিন]] ([[:en:Steam engine]]) # [[জুই]] ([[:en:Fire]]) {{div col end}} === সামগ্ৰী === {{div col|2}} # [[কাঁচ]] ([[:en:Glass]]) # [[কাগজ]] ([[:en:Paper]]) # [[প্লাষ্টিক]] ([[:en:Plastic]]) # [[কাঠ]] ([[:en:Wood]]) {{div col end}} === যাতায়াত === {{div col|2}} # [[পৰিবহণ]] ([[:en:Transport]]) # [[বিমান]] ([[:en:Aircraft]]) # [[গাড়ী]] ([[:en:Automobile]]) # [[চাইকেল]] ([[:en:Bicycle]]) # [[ডুব-জাহাজ]] ([[:en:Submarine]]) # [[জাহাজ]] ([[:en:Ship]]) # [[ৰেলগাড়ী]] ([[:en:Train]]) {{div col end}} === অস্ত্ৰশস্ত্ৰ === {{div col|2}} # [[অস্ত্ৰ]] ([[:en:Weapon]]) ## [[তৰোৱাল]] ([[:en:Sword]]) # [[আগ্নেয়াস্ত্ৰ]] ([[:en:Firearm]]) ## [[মেছিন গান]] ([[:en:Machine gun]]) # [[পাৰমাণবিক অস্ত্ৰ]] ([[:en:Nuclear weapon]]) ## [[টেঙ্ক]] ([[:en:Tank]]) # [[বিস্ফোৰক সামগ্ৰী]] ([[:en:Explosive material]]) ## [[বাৰুদ]] ([[:en:Gunpowder]]) {{div col end}} == কলা আৰু বিনোদন == {{div col|2}} # '''[[সংস্কৃতি]] ([[:en:Culture]])''' # '''[[কলা]] ([[:en:Art]])''' ## [[কমিক্‌ছ]] ([[:en:Comics]]) ## [[চিত্ৰকলা]] ([[:en:Painting]]) ## [[ফটোগ্ৰাফী]] ([[:en:Photography]]) ## [[ভাস্কৰ্য]] ([[:en:Sculpture]]) ## [[মৃৎশিল্প]] ([[:en:Pottery]]) # [[নৃত্য]] ([[:en:Dance]]) # [[ফেশ্বন]] ([[:en:Fashion]]) # [[থিয়েটাৰ]] ([[:en:Theatre]]) # [[কেলিগ্ৰাফী]] ([[:en:Calligraphy]]) {{div col end}} === স্থাপত্যবিদ্যা আৰু অসামৰিক অভিযান্ত্ৰিকী === {{div col|2}} # '''[[স্থাপত্য]] ([[:en:Architecture]])''' # [[খিলান]] ([[:en:Arch]]) # [[দলং]] ([[:en:Bridge]]) # [[খাল]] ([[:en:Canal]]) # [[বান্ধ]] ([[:en:Dam]]) # [[গম্বুজ]] ([[:en:Dome]]) # '''[[ঘৰ]] ([[:en:House]])''' # উল্লেখযোগ্য স্থাপত্য ## [[এংকৰ ৱাট]] ([[:en:Angkor Wat]]) ## [[ক'ল'ছিয়াম]] ([[:en:Colosseum]]) ## [[চীনৰ মহাপ্ৰাচীৰ]] ([[:en:Great Wall of China]]) ## [[আইফেল টাৱাৰ]] ([[:en:Eiffel Tower]]) ## [[এম্পায়াৰ ষ্টেট বিল্ডিং]] ([[:en:Empire State Building]]) ## [[হাজিয়া চ'ফিয়া]] ([[:en:Hagia Sophia]]) ## [[পাৰ্থেনন মন্দিৰ]] ([[:en:Parthenon]]) ## [[গিজাৰ পিৰামিড পৰিসৰ]] ([[:en:Giza pyramid complex]]) ## [[ছেইণ্ট পিটাৰ্ছ বেছিলিকা]] ([[:en:St. Peter's Basilica]]) ## [[ষ্টেচু অফ লিবাৰ্টি]] ([[:en:Statue of Liberty]]) ## [[তাজমহল]] ([[:en:Taj Mahal]]) ## [[তিনি গিৰিসংকটৰ বান্ধ]] ([[:en:Three Gorges Dam]]) # [[পিৰামিড]] ([[:en:Pyramid]]) # [[টাৱাৰ]] ([[:en:Tower]]) {{div col end}} === চলচ্চিত্ৰ, ৰেডিঅ' আৰু দূৰদৰ্শন === {{div col|2}} # '''[[চলচ্চিত্ৰ]] ([[:en:Film]])''' ## [[এনিমেছন]] ([[:en:Animation]]) # '''[[অনাতাঁৰ প্ৰযুক্তি]] ([[:en:Radio]])''' # '''[[দূৰদৰ্শন]] ([[:en:Television]])''' {{div col end}} ===সংগীত=== # '''[[সংগীত]] ([[:en:Music]])''' # [[গীত]] ([[:en:Song]]) # উল্লেখযোগ্য সংগীতৰ প্ৰকাৰ ## [[ব্লুজ]] ([[:en:Blues]]) ## [[শাস্ত্ৰীয় সংগীত]] ([[:en:Classical music]]) ### [[অপেৰা]] ([[:en:Opera]]) ### [[চিম্ফ'নি]] ([[:en:Symphony]]) ## [[ইলেকট্ৰনিক সংগীত]] ([[:en:Electronic music]]) ## [[ফ্লামেঙ্কো]] ([[:en:Flamenco]]) ## [[হিপ হ'প]] ([[:en:Hip hop]]) ## [[জ্যাজ সংগীত]] ([[:en:Jazz]]) ## [[ৰেগে]] ([[:en:Reggae]]) ## [[ৰক সংগীত]] ([[:en:Rock music]]) ## [[চাম্বা]] ([[:en:Samba]]) # উল্লেখযোগ্য বাদ্যযন্ত্ৰ ## [[ঢোল]] ([[:en:Drum]]) ## [[বাঁহী]] ([[:en:Flute]]) ## [[গীটাৰ]] ([[:en:Guitar]]) ## [[পিয়ান']] ([[:en:Piano]]) ## [[ট্ৰাম্পেট]] ([[:en:Trumpet]]) ## [[ভায়'লিন]] ([[:en:Violin]]) === বিনোদন === {{div col|2}} # '''[[খেল]] ([[:en:Game]])''' ## [[বেকগেমন]] ([[:en:Backgammon]]) ## [[দবা খেল]] ([[:en:Chess]]) ## [[গ' খেল]] ([[:en:Go (game)]]) ## [[ভিডিঅ' গেম]] ([[:en:Video game]]) # [[জুৱা খেল]] ([[:en:Gambling]]) # [[সমৰ কলা]] ([[:en:Martial arts]]) ## [[কাৰাটে]] ([[:en:Karate]]) ## [[জুদো]] ([[:en:Judo]]) # [[অলিম্পিক]] ([[:en:Olympic Games]]) # '''[[ক্ৰীড়া]] ([[:en:Sport]])''' ## [[এথলেটিকছ]] ([[:en:Sport of athletics]]) ## [[বেছবল]] ([[:en:Baseball]]) ## [[বাস্কেটবল]] ([[:en:Basketball]]) ## [[ক্ৰিকেট]] ([[:en:Cricket]]) ## [[ফুটবল]] ([[:en:Association football]]) ## [[গল্ফ]] ([[:en:Golf]]) ## [[ৰাগবী]] ([[:en:Rugby football]]) ## [[টেনিছ]] ([[:en:Tennis]]) # '''[[খেলনা]] ([[:en:Toy]])''' {{div col end}} == ইতিহাস == # '''[[ইতিহাস]] ([[:en:History]])''' ==== প্ৰাক-ইতিহাস আৰু প্ৰাচীন বিশ্ব‎ ==== {{div col|2}} # [[প্ৰাক-ইতিহাস]] ([[:en:Prehistory]]) # [[প্ৰস্তৰ যুগ]] ([[:en:Stone Age]]) # [[ব্ৰঞ্জ যুগ]] ([[:en:Bronze Age]]) # [[লৌহ যুগ]] ([[:en:Iron Age]]) # [[মেচ'পটেমিয়া]] ([[:en:Mesopotamia]]) # [[সুমেৰ]] ([[:en:Sumer]]) # [[প্ৰাচীন ইজিপ্ট]] ([[:en:Ancient Egypt]]) # [[প্ৰাচীন গ্ৰীচ]] ([[:en:Ancient Greece]]) # [[ৰোমান সাম্ৰাজ্য]] ([[:en:Roman Empire]]) # [[হান ৰাজবংশ]] ([[:en:Han Dynasty]]) # [[গুপ্ত সাম্ৰাজ্য]] ([[:en:Gupta Empire]]) {{div col end}} ==== মধ্যযুগ আৰু প্ৰাৰম্ভিক আধুনিক যুগ ==== {{div col|2}} # [[আব্বাচীয় খিলাফত]] ([[:en:Abbasid Caliphate]]) # [[ইউৰোপীয় জ্ঞানোদয়]] ([[:en:Age of Enlightenment]]) # [[এজটেক]] ([[:en:Aztecs]]) # [[বাইজেণ্টাইন সাম্ৰাজ্য]] ([[:en:Byzantine Empire]]) # [[ক্ৰুচেদ]] ([[:en:Crusades]]) # [[পবিত্ৰ ৰোমান সাম্ৰাজ্য]] ([[:en:Holy Roman Empire]]) # [[ইনকা সাম্ৰাজ্য]] ([[:en:Inca Empire]]) # [[মালি সাম্ৰাজ্য]] ([[:en:Mali Empire]]) # [[মায়া সভ্যতা]] ([[:en:Mayan Civilization]]) # [[মধ্যযুগ]] ([[:en:Middle Ages]]) # [[মংগোল সাম্ৰাজ্য]] ([[:en:Mongol Empire]]) # [[মিং ৰাজবংশ]] ([[:en:Ming Dynasty]]) # [[অটোমান সাম্ৰাজ্য]] ([[:en:Ottoman Empire]]) # [[খ্ৰীষ্টান ধৰ্মসংস্কাৰ আন্দোলন]] ([[:en:Protestant Reformation]]) # [[নৱ-জাগৰণ]] ([[:en:Renaissance]]) # [[টাং সাম্ৰাজ্য]] ([[:en:Tang Dynasty]]) # [[ভাইকিংছ]] ([[:en:Vikings]]) {{div col end}} ==== আধুনিক যুগ ==== {{div col|2}} # [[আৰব-ইজৰাইল বিবাদ]] ([[:en:Arab-Israeli conflict]]) # [[আমেৰিকান গৃহ যুদ্ধ]] ([[:en:American Civil War]]) # [[বৰ্ণবৈষম্য নীতি]] ([[:en:Apartheid]]) # '''[[ব্ৰিটিছ সাম্ৰাজ্য]] ([[:en:British Empire]])''' # '''[[শীতল যুদ্ধ]] ([[:en:Cold War]])''' # [[সাংস্কৃতিক বিপ্লৱ]] ([[:en:Cultural Revolution]]) # '''[[ফৰাচী বিপ্লৱ]] ([[:en:French Revolution]])''' # [[মহামন্দা]] ([[:en:Great Depression]]) # [[ইহুদী গণহত্যা]] ([[:en:The Holocaust]]) # '''[[শিল্প বিপ্লৱ]] ([[:en:Industrial Revolution]])''' # [[নাজী জাৰ্মানী]] ([[:en:Nazi Germany]]) # [[মেইজি পুনৰ্গঠন]] ([[:en:Meiji Restoration]]) <!-- most significant event in Japanese history --> # [[ৰুছ বিপ্লৱ]] ([[:en:Russian Revolution]]) # [[চিং ৰাজবংশ]] ([[:en:Qing Dynasty]]) # [[ভিয়েটনাম যুদ্ধ]] ([[:en:Vietnam War]]) # '''[[প্ৰথম বিশ্বযুদ্ধ]] ([[:en:World War I]])''' # '''[[দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধ]] ([[:en:World War II]])''' {{div col end}} == ভূগোল == {{div col|2}} এই অংশত ভূগোলৰ কিছুমান সাধাৰণ ধাৰণা আৰু পৃথিৱীৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ ভৌগোলিক অঞ্চলসমূহ তালিকাভূক্ত কৰা হৈছে। # '''[[ভূগোল]] ([[:en:Geography]])''' # '''[[চহৰ]] ([[:en:City]])''' # '''[[মহাদেশ]] ([[:en:Continent]])''' # [[অৰণ্য]] ([[:en:Forest]]) # [[পৰ্বত]] ([[:en:Mountain]]) # [[মৰুভূমি]] ([[:en:Desert]]) # [[সুমেৰু]] ([[:en:North Pole]]) # '''[[মহাসাগৰ]] ([[:en:Ocean]])''' # [[নদী]] ([[:en:River]]) # '''[[সাগৰ]] ([[:en:Sea]])''' # [[কুমেৰু]] ([[:en:South Pole]]) === মহাদেশ আৰু প্ৰমুখ অঞ্চল === # '''[[আফ্ৰিকা]] ([[:en:Africa]])''' # '''[[এণ্টাৰ্কটিকা]] ([[:en:Antarctica]])''' # '''[[এছিয়া]] ([[:en:Asia]])''' # '''[[ইউৰোপ]] ([[:en:Europe]])''' # [[মধ্যপ্ৰাচ্য]] ([[:en:Middle East]]) # '''[[উত্তৰ আমেৰিকা]] ([[:en:North America]])''' # '''[[ওচেনিয়া]] ([[:en:Oceania]])''' # '''[[দক্ষিণ আমেৰিকা]] ([[:en:South America]])''' {{div col end}} === দেশ === {{div col|3}} [[সাৰ্বভৌম ৰাষ্ট্ৰসমূহৰ তালিকা]]ত থকা আটাইবোৰ দেশৰে প্ৰবন্ধ ৱিকিপিডিয়াত থকাটো বাঞ্ছনীয়। পিছে সৰু ৱিকিপিডিয়াবোৰৰ বাবে ইয়াত কিছুমান দেশক অধিক প্ৰাধন্য দিয়া হৈছে। # [[আফগানিস্তান]] ([[:en:Afghanistan]]) # [[আলজেৰিয়া]] ([[:en:Algeria]]) # [[আৰ্জেণ্টিনা]] ([[:en:Argentina]]) # [[অষ্ট্ৰেলিয়া]] ([[:en:Australia]]) # [[অষ্ট্ৰিয়া]] ([[:en:Austria]]) # [[বাংলাদেশ]] ([[:en:Bangladesh]]) # '''[[ব্ৰাজিল]] ([[:en:Brazil]])''' # [[কানাডা]] ([[:en:Canada]]) # '''[[চীন]] ([[:en:China]])''' # [[কংগো গণৰাজ্য]] ([[:en:Democratic Republic of the Congo]]) # [[কিউবা]] ([[:en:Cuba]]) # [[ইজিপ্ত]] ([[:en:Egypt]]) # [[ইথিঅ'পিয়া]] ([[:en:Ethiopia]]) # '''[[ফ্ৰান্স]] ([[:en:France]])''' # '''[[জাৰ্মানী]] ([[:en:Germany]])''' # '''[[ভাৰত]] ([[:en:India]])''' # [[ইণ্ডোনেছিয়া]] ([[:en:Indonesia]]) # '''[[ইৰান]] [[:en:Iran]])''' # [[ইৰাক]] ([[:en:Iraq]]) # [[ইজৰাইল]] ([[:en:Israel]]) # '''[[ইটালী]] ([[:en:Italy]])''' # '''[[জাপান]] ([[:en:Japan]])''' # [[মেক্সিকো]] ([[:en:Mexico]]) # [[নেদাৰলেণ্ড]] ([[:en:Netherlands]]) # [[নিউজিলেণ্ড]] ([[:en:New Zealand]]) # [[নাইজেৰিয়া]] ([[:en:Nigeria]]) # [[পাকিস্তান]] ([[:en:Pakistan]]) # [[পোলেণ্ড]] ([[:en:Poland]]) # [[পৰ্তুগাল]] ([[:en:Portugal]]) # '''[[ৰাছিয়া]] ([[:en:Russia]])''' # [[চৌদি আৰৱ]] ([[:en:Saudi Arabia]]) # [[ছিংগাপুৰ]] ([[:en:Singapore]]) # [[দক্ষিণ আফ্ৰিকা]] ([[:en:South Africa]]) # [[দক্ষিণ কোৰিয়া]] ([[:en:South Korea]]) # '''[[স্পেইন]] ([[:en:Spain]])''' # [[চুদান]] ([[:en:Sudan]]) # [[ছুইজাৰলেণ্ড]] ([[:en:Switzerland]]) # [[তাঞ্জানিয়া]] ([[:en:Tanzania]]) # [[থাইলেণ্ড]] ([[:en:Thailand]]) # [[তুৰস্ক]] ([[:en:Turkey]]) # [[ইউক্ৰেইন]] ([[:en:Ukraine]]) # '''[[যুক্তৰাজ্য]] ([[:en:United Kingdom]])''' # '''[[আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰ]] ([[:en:United States]])''' # [[ভেটিকান চিটি]] ([[:en:Vatican City]]) # [[ভেনিজুৱেলা]] ([[:en:Venezuela]]) # [[ভিয়েটনাম]] ([[:en:Vietnam]]) {{div col end}} === নগৰ === {{div col|3}} # [[আমষ্টাৰডাম]] ([[:en:Amsterdam]]) # [[এথেন্স]] ([[:en:Athens]]) # [[বাগদাদ]] ([[:en:Baghdad]]) # [[বেংকক]] ([[:en:Bangkok]]) # '''[[বেইজিং]] ([[:en:Beijing]])''' # '''[[বাৰ্লিন]] ([[:en:Berlin]])''' # [[বগোটা]] ([[:en:Bogotá]]) # [[ব্ৰুচেলছ]] ([[:en:Brussels]]) # [[ব্যুনেচ আইৰিচ]] ([[:en:Buenos Aires]]) # [[কাইৰো]] ([[:en:Cairo]]) # [[কেপ টাউন]] ([[:en:Cape Town]]) # [[ডামাস্কাছ]] ([[:en:Damascus]]) # [[দিল্লী]] ([[:en:Delhi]]) # [[ঢাকা]] ([[:en:Dhaka]]) # [[ডুবাই]] ([[:en:Dubai]]) # [[হংকং]] ([[:en:Hong Kong]]) # [[ইষ্টানবুল]] ([[:en:Istanbul]]) # [[জাকাৰ্টা]] ([[:en:Jakarta]]) # '''[[জেৰুজালেম]] ([[:en:Jerusalem]])''' # [[কৰাচী]] ([[:en:Karachi]]) # [[কিনাশাচা]] ([[:en:Kinshasa]]) # [[কলকাতা]] ([[:en:Kolkata]]) # [[লাগ'চ]] ([[:en:Lagos]]) # '''[[লণ্ডন]] ([[:en:London]])''' # [[লচ এঞ্জেলচ]] ([[:en:Los Angeles]]) # [[মাদ্ৰিদ]] ([[:en:Madrid]]) # [[মক্কা]] ([[:en:Mecca]]) # [[মেক্সিকো চিটি]] ([[:en:Mexico City]]) # '''[[মস্কো]] ([[:en:Moscow]])''' # [[মুম্বাই]] ([[:en:Mumbai]]) # [[নাইৰোবি]] ([[:en:Nairobi]]) # '''[[নিউয়ৰ্ক মহানগৰ]] ([[:en:New York City]])''' # '''[[পেৰিছ]] ([[:en:Paris]])''' # [[ৰিঅ' ডি জেনেৰ']] ([[:en:Rio de Janeiro]]) # '''[[ৰোম]] ([[:en:Rome]])''' # '''[[চেণ্ট পিটাৰছবাৰ্গ]] ([[:en:Saint Petersburg]])''' # [[চাও পাওল']] ([[:en:São Paulo]]) # [[ছিউল]] ([[:en:Seoul]]) # [[ছাংহাই]] ([[:en:Shanghai]]) # [[ছিডনী]] ([[:en:Sydney]]) # [[তেহৰাণ]] ([[:en:Tehran]]) # '''[[টকিঅ']] ([[:en:Tokyo]])''' # [[ভিয়েনা]] ([[:en:Vienna]]) # [[ৱাশ্বিংটন ডি.চি.]] ([[:en:Washington, D.C.]]) {{div col end}} === জলাঞ্চল === {{div col|3}} # '''[[আমাজান নদী]] ([[:en:Amazon River]])''' # [[উত্তৰ মহাসাগৰ]] ([[:en:Arctic Ocean]]) # '''[[আটলাণ্টিক মহাসাগৰ]] ([[:en:Atlantic Ocean]])''' # [[বাল্টিক সাগৰ]] ([[:en:Baltic Sea]]) # [[কৃষ্ণ সাগৰ]] ([[:en:Black Sea]]) # [[কেৰিবিয়ান সাগৰ]] ([[:en:Caribbean Sea]]) # [[কাস্পিয়ান সাগৰ]] ([[:en:Caspian Sea]]) # [[কংগো নদী]] ([[:en:Congo River]]) # [[ডানয়ুব নদী]] ([[:en:Danube]]) # [[গঙ্গা নদী]] ([[:en:Ganges]]) # [[বৃহৎ প্ৰবাল প্ৰাচীৰ]] ([[:en:Great Barrier Reef]]) # [[বৃহৎ হ্ৰদসমূহ]] ([[:en:Great Lakes]]) # '''[[ভাৰত মহাসাগৰ]] ([[:en:Indian Ocean]])''' # [[সিন্ধু নদী]] ([[:en:Indus River]]) # [[বৈকাল হ্ৰদ]] ([[:en:Lake Baikal]]) # [[টাংগান্যিকা হ্ৰদ]] ([[:en:Lake Tanganyika]]) # [[ভিক্টোৰিয়া হ্ৰদ]] ([[:en:Lake Victoria]]) # [[ভূমধ্য সাগৰ]] ([[:en:Mediterranean Sea]]) # [[মিছিছিপি নদী]] ([[:en:Mississippi River]]) # [[নাইজাৰ নদী]] ([[:en:Niger River]]) # '''[[নীল নদী]] ([[:en:Nile]])''' # [[উত্তৰ সাগৰ]] ([[:en:North Sea]]) # '''[[প্ৰশান্ত মহাসাগৰ]] ([[:en:Pacific Ocean]])''' # [[পানামা খাল]] ([[:en:Panama Canal]]) # [[ৰাইন]] ([[:en:Rhine]]) # [[ছুৱেজ খাল]] ([[:en:Suez Canal]]) # [[দক্ষিণ মহাসাগৰ]] ([[:en:Southern Ocean]]) # [[ভল্গা নদী]] ([[:en:Volga River]]) # [[য়াংজে নদী]] ([[:en:Yangtze River]]) # [[হোৱাংহো নদী]] ([[:en:Yellow River]]) {{div col end}} === পৰ্বত আৰু মৰুভূমি === # [[এল্পছ]] ([[:en:Alps]]) # [[এণ্ডিছ]] ([[:en:Andes]]) # '''[[হিমালয়]] ([[:en:Himalayas]])''' ## [[মাউণ্ট এভাৰেষ্ট]] ([[:en:Mount Everest]]) # [[মাউণ্ট কিলিমাঞ্জাৰ']] ([[:en:Mount Kilimanjaro]]) # [[ৰকি পৰ্বতমালা]] ([[:en:Rocky Mountains]]) # '''[[চাহাৰা মৰুভূমি]] ([[:en:Sahara]])''' {{Core topics}} [[শ্ৰেণী:ৱিকিপিডিয়াৰ অত্যাৱশ্যকীয় প্ৰবন্ধ|*]] iptl959mgesq3tvdtlcpwf437ovbuse 517080 516906 2025-06-11T10:42:08Z Kandarpajit Kallol 6257 517080 wikitext text/x-wiki {{ৱিকিপিডিয়া:অত্যাৱশ্যকীয় প্ৰবন্ধসমূহৰ তালিকা/Level/Nav bar}} {{Shortcut|WP:VA|WP:VITAL}} <span style="font-size: 115%; font-weight: bold"><span style="color: red">বিশেষ দ্ৰষ্টব্য:</span> এই তালিকাখন মেটা-ৱিকিৰ [[:meta:List of articles every Wikipedia should have|গোলকীয় তালিকাৰ]] প্ৰতিলিপি। অনুগ্ৰহ কৰি এই তালিকাখন পোনপটিয়াকৈ সলনি নকৰে যেন। আপুনি যদি কোনো বিষয় ইয়াত সংযোগ কৰিব বিচাৰে, প্ৰথমে মেটা-ৱিকিৰ [[:meta:Talk:List of articles every Wikipedia should have|আলোচনা পৃষ্ঠাত]] আলোচনা কৰক। কোনো বিষয় সংযোগ বা বিলোপ কৰিবৰ বাবে উপযুক্ত যুক্তি দৰ্শোৱা প্ৰয়োজন। </span> এই তালিকাখনত অন্তৰ্ভুক্ত কৰা প্ৰবন্ধসমূহ প্ৰতিখন ৱিকিপিডিয়াতে থকাতো অত্যাৱশ্যকীয় হিচাপে বিবেচনা কৰা হয়। এই প্ৰবন্ধসমূহ উচ্চ মানদণ্ডৰ তথা নিৰ্বাচিত প্ৰবন্ধ হোৱাটো বাঞ্ছনীয়। অসমীয়া ৱিকিপিডিয়াতো এই প্ৰবন্ধসমূহ থকাটো প্ৰয়োজনীয়। আপুনিও এই প্ৰবন্ধসমূহ সৃষ্টি বা বিস্তাৰ কৰাত সহায় কৰিব পাৰে। অধিক সহায়ৰ বাবে [[সহায়:সমল|ইয়াত]] ক্লিক কৰক। এই পৃষ্ঠাত '''ৱিকিপিডিয়াৰ ১,০০০ অত্যাৱশ্যকীয় প্ৰবন্ধ'''ক তালিকাভুক্ত কৰা হৈছে। এই তালিকা হৈছে ৱিকিপিডিয়াৰ অত্যাৱশ্যকীয় প্ৰবন্ধসমূহৰ তালিকাৰ তৃতীয় স্তৰ। ১০,০০০ প্ৰবন্ধ সমৃদ্ধ বিস্তাৰিত তালিকা চতুৰ্থ স্তৰৰ এখনো [[ৱিকিপিডিয়া:অত্যাৱশ্যকীয় প্ৰবন্ধসমূহৰ তালিকা/বিস্তাৰিত|ইয়াত]] উপলব্ধ আছে। আন দুখন চমু তালিকা ক্ৰমে দ্বিতীয় স্তৰৰ [[ৱিকিপিডিয়া:অত্যাৱশ্যকীয় প্ৰবন্ধসমূহৰ তালিকা/স্তৰ/২|১০০টা প্ৰবন্ধ]] আৰু প্ৰথম স্তৰৰ [[ৱিকিপিডিয়া:অত্যাৱশ্যকীয় প্ৰবন্ধসমূহৰ তালিকা/স্তৰ/১|শীৰ্ষ ১০টা প্ৰবন্ধও]] আছে। এই তালিকাখনৰ নবীনতম সংস্কৰণটোৰ বাবে [[:meta:List of articles every Wikipedia should have|এই লিঙ্কটো]] চাব পাৰে। [[ৱিকিপিডিয়া:অত্যাৱশ্যকীয় প্ৰবন্ধসমূহৰ তালিকা/ভাৰতীয় ভাষাৰ ৱিকিপিডিয়া|পঞ্চম স্তৰৰ]] আন এখন তালিকা আছে, যিখনত ভাৰতীয় ভাষাৰ ৱিকিপিডিয়াবোৰত থাকিব লগা অত্যাৱশ্যকীয় প্ৰবন্ধসমূহৰ তালিকা দিয়া হৈছে। {{Progress bar|{{#expr:(100-((130/1000)*100))}} |text = প্ৰবন্ধ সৃষ্টি কৰা হ'ল}} {{TOCright}} {| class="wikitable" width="40%" |+ বিষয়বস্তু অনুসৰি প্ৰবন্ধৰ সংখ্যা |- ! বিষয়!! প্ৰবন্ধৰ সংখ্যা!! প্ৰবন্ধ আছে!! প্ৰবন্ধ নাই |- | জীৱনী || ২০৪ || ১২৯ || ৭৫ |- | দৰ্শন আৰু মনোবিজ্ঞান || ১৮ || ১৮ || ০ |- | বিশ্ববীক্ষা আৰু ধৰ্ম || ২৫ || ২৫ || ০ |- | সমাজ বিজ্ঞান || ৭০ || ৭০ || ০ |- | ভাষা আৰু সাহিত্য || ৪৬ || ৪৬ || ০ |- | প্ৰমিতি || ১২ || ১২ || ০ |- | বিজ্ঞান || ২৫৭ || ২৫৭ || ০ |- | খাদ্য আৰু কৃষি || ৩৪ || ৩৪ || ০ |- | প্ৰযুক্তি || ৬৭ || ৫২ || ১৫ |- | কলা আৰু বিনোদন || ৭৫ || ৫০ || ২৫ |- | ইতিহাস || ৪৬ || ৩১ || ১৫ |- | ভূগোল || ১৪৬ || ১৪৬ || ০ |- | '''মুঠ''' || '''১০০০''' || '''৮৭০''' || '''১৩০''' |} <small>* এই তালিকাখন অন্তিমবাৰৰ বাবে ১১ জুন ২০২৫-ত সংশোধন কৰা হৈছে। </small> == জীৱনী == === শিল্পী আৰু স্থপতিবিদ === {{div col|2}} # [[লী ক'ৰবাজিয়ে]] ([[:en:Le Corbusier]]) # [[চালভাড' ডালি]] ([[:en:Salvador Dalí]]) # [[এলব্ৰেখট ড্যুৰাৰ]] ([[:en:Albrecht Dürer]]) # '''[[ভিনচেণ্ট ভেন গঘ]] ([[:en:Vincent van Gogh]])''' # [[ফ্ৰান্সিছক' গয়া]] ([[:en:Francisco Goya]]) # [[কাটুশ্বিকা হ'কচাই]] ([[:en:Hokusai]]) # [[ফ্ৰিদা কাল']] ([[:en:Frida Kahlo]]) # '''[[লিঅ'নাৰ্ড' দা ভিন্সি]] ([[:en:Leonardo da Vinci]])''' # [[হেনৰি মেটিশ্ব]] ([[:en:Henri Matisse]]) # '''[[মাইকেলেঞ্জেল']] ([[:en:Michelangelo]])''' # '''[[পাব্‌ল' পিকাছ']] ([[:en:Pablo Picasso]])''' # [[ৰাফায়েল]] ([[:en:Raphael]]) # '''[[ৰে'ম্ব্ৰেণ্ট]] ([[:en:Rembrandt]])''' # [[পিটাৰ পল ৰুবেন্স]] ([[:en:Peter Paul Rubens]]) # [[মিমাৰ চিনান]] ([[:en:Mimar Sinan]]) # [[ডিয়েগো ৱেলাজকেজ]] ([[:en:Diego Velázquez]]) # [[এণ্ডি ৱাৰহ'ল]] ([[:en:Andy Warhol]]) # [[ফ্ৰেঙ্ক লইড ৰাইট]] ([[:en:Frank Lloyd Wright]]) {{div col end}} === লেখক, নাট্যকাৰ আৰু কবি === {{div col|2}} # [[চাৰ্লছ ডিকেন্স]] ([[:en:Charles Dickens]]) # [[ফিওদোৰ দস্তয়েভস্কি]] ([[:en:Fyodor Dostoevsky]]) # [[নাগিব মাহফুজ]] ([[:en:Naguib Mahfouz]]) # [[গাব্ৰিয়েল গাৰ্ছিয়া মাৰ্কেছ]] ([[:en:Gabriel García Márquez]]) # [[হোমাৰ]] ([[:en:Homer]]) # [[ফ্ৰান্‌জ কাফ্‌কা]] ([[:en:Franz Kafka]]) # [[কালিদাস]] ([[:en:Kālidāsa]]) # [[মাৰ্চেল প্ৰুষ্ট]] ([[:en:Marcel Proust]]) # [[উইলিয়াম শ্বেইকছপীয়েৰ]] ([[:en:William Shakespeare]]) # [[ৰবীন্দ্ৰনাথ ঠাকুৰ]] ([[:en:Rabindranath Tagore]]) # [[লীঅ' টলষ্টয়]] ([[:en:Leo Tolstoy]]) # [[মাৰ্ক টোৱেইন]] ([[:en:Mark Twain]]) # [[দান্তে আলিগিয়েৰি]] ([[:en:Dante Alighieri]]) # [[আবু নুৱাচ]] ([[:en:Abu Nuwas]]) # [[হান্স খ্ৰীষ্টিয়ান এণ্ডাৰচন]] ([[:en:Hans Christian Andersen]]) # [[মাৎসু বাসো]] ([[:en:Matsuo Bashō]]) # [[হাফিজ শ্বিৰাজী]] ([[:en:Hafez]]) # [[হোৰ্হে লুইচ বৰ্হেচ]] ([[:en:Jorge Luis Borges]]) # [[লৰ্ড বায়ৰন]] ([[:en:Lord Byron]]) # [[মিগেল দে চেৰ্ভানটেচ]] ([[:en:Miguel de Cervantes]]) # [[জেফ্ৰি চ'ছাৰ]] ([[:en:Geoffrey Chaucer]]) # [[এণ্টন চেকভ]] ([[:en:Anton Chekhov]]) # [[জোহান ভোল্ফগেং ফন গ্যোটে]] ([[:en:Johann Wolfgang von Goethe]]) # [[ভিক্টৰ হিউগ']] ([[:en:Victor Hugo]]) # [[জেমছ জয়ছ]] ([[:en:James Joyce]]) # [[লি বাই]] ([[:en:Li Bai]]) # [[মলিয়েৰ]] ([[:en:Molière]]) # [[অ'ভিদ]] ([[:en:Ovid]]) # [[আলেকজেণ্ডাৰ পুস্কিন]] ([[:en:Alexander Pushkin]]) # [[সোফোক্লেচ]] ([[:en:Sophocles]]) # [[ভাৰ্জিল]] ([[:en:Virgil]]) {{div col end}} === সুৰকাৰ আৰু সঙ্গীতশিল্পী === {{div col|2}} # [[দ্য বিটল্‌চ]] ([[:en:The Beatles]]) # '''[[লুটৱিস ফান বিটহ'ফন]] ([[:en:Ludwig van Beethoven]])''' # [[লুইচ আৰ্মষ্ট্ৰং]] ([[:en:Louis Armstrong]]) # '''[[জোহান চেবাষ্টিয়ান বাক]] ([[:en:Johann Sebastian Bach]])''' # [[জোহানেচ ব্ৰাম্স]] ([[:en:Johannes Brahms]]) # [[ফ্ৰেডেৰিক চোপাঁ]] ([[:en:Frédéric Chopin]]) # [[এণ্টনিন দ্ভাৰাক]] ([[:en:Antonín Dvořák]]) # [[জৰ্জ ফেড্ৰিক হাণ্ডেল]] ([[:en:Georg Frideric Handel]]) # [[জোছেফ হেইডেন]] ([[:en:Joseph Haydn]]) # [[গুস্তৱ মাহলাৰ]] ([[:en:Gustav Mahler]]) # '''[[মোৎজাৰ্ট]] ([[:en:Wolfgang Amadeus Mozart]])''' # [[জিয়'ভানি পিয়েৰলুইগি দা পেলেষ্ট্ৰিনা]] ([[:en:Giovanni Pierluigi da Palestrina]]) # [[এদিত পিয়াফ]] ([[:en:Édith Piaf]]) # [[এলভিচ প্ৰেচলি]] ([[:en:Elvis Presley]]) # [[জ্যাক'ম' পুচ্চিনি]] ([[:en:Giacomo Puccini]]) # [[ফ্ৰান্‌জ সুবৰ্ট]] ([[:en:Franz Schubert]]) # '''[[আইগৰ ষ্ট্ৰাভিন্সকি]] ([[:en:Igor Stravinsky]])''' # [[পিওটাৰ ইলিচ চালইকভস্কি]] ([[:en:Pyotr Ilyich Tchaikovsky]]) # [[জিছেপ্পে ভেৰ্দি]] ([[:en:Giuseppe Verdi]]) # [[এণ্টোনিয়' ভিভাল্ডি]] ([[:en:Antonio Vivaldi]]) # '''[[ৰিচাৰ্ড ৱেগনাৰ]] ([[:en:Richard Wagner]])''' {{div col end}} === অভিযাত্ৰী আৰু ভ্ৰমণকাৰী === {{div col|2}} # [[নীল আৰ্মষ্ট্ৰং]] ([[:en:Neil Armstrong]]) # '''[[ক্ৰিষ্টোফাৰ কলম্বাছ]] ([[:en:Christopher Columbus]])''' # [[জেমছ কুক]] ([[:en:James Cook]]) # '''[[য়ুৰি গেগেৰিন]] ([[:en:Yuri Gagarin]])''' # [[ভাস্কো দা গামা]] ([[:en:Vasco da Gama]]) # [[ইবন বটুতা]] ([[:en:Ibn Battuta]]) # '''[[ফাৰ্ডিনেণ্ড মেগালান]] ([[:en:Ferdinand Magellan]])''' # [[মাৰ্ক’ প’ল’]] ([[:en:Marco Polo]]) # [[ৰুৱাল আমুন্সেন]] ([[:en:Roald Amundsen]]) # [[জ্যেক কাৰ্টিয়ে]] ([[:en:Jacques Cartier]]) # [[এৰ্ণান কৰ্টেছ]] ([[:en:Hernán Cortés]]) # [[চেং হো]] ([[:en:Zheng He]]) {{div col end}} === চলচ্চিত্ৰ পৰিচালক, চিত্ৰনাট্যকাৰ আৰু অভিনয় শিল্পী === {{div col|2}} # [[ইংমাৰ বাৰ্গমেন]] ([[:en:Ingmar Bergman]]) # [[ছাৰা বাৰ্নহাৰ্ট]] ([[:en:Sarah Bernhardt]]) # [[চাৰ্লি চেপলিন]] ([[:en:Charlie Chaplin]]) # [[মাৰ্লিন ডিট্ৰিস]] ([[:en:Marlene Dietrich]]) # [[ৱাল্ট ডিজনী]] ([[:en:Walt Disney]]) # [[ছেৰ্গেই আইজেনষ্টাইন]] ([[:en:Sergei Eisenstein]]) # [[আলফ্ৰেড হিচকক]] ([[:en:Alfred Hitchcock]]) # [[ষ্টেনলি কুবৰিক]] ([[:en:Stanley Kubrick]]) # [[আকিৰা কুৰোছাৱা]] ([[:en:Akira Kurosawa]]) # [[মেৰিলিন মন্‌ৰ']] ([[:en:Marilyn Monroe]]) # [[সত্যজিৎ ৰায়]] ([[:en:Satyajit Ray]]) # [[ষ্টিভেন স্পিলবাৰ্গ]] ([[:en:Steven Spielberg]]) # [[ফেডেৰিক' ফেল্লিনি]] ([[:en:Federico Fellini]]) {{div col end}} === উদ্ভাৱক, বিজ্ঞানী আৰু গণিতজ্ঞ === {{div col|3}} # '''[[আৰ্কিমিডিছ]] ([[:en:Archimedes]])''' # [[টিম বাৰ্নাৰ্ছ লী]] ([[:en:Tim Berners-Lee]]) # [[ব্ৰহ্মগুপ্ত]] ([[:en:Brahmagupta]]) # '''[[নিক'লাচ ক'পাৰ্নিকাচ]] ([[:en:Nicolaus Copernicus]])''' # '''[[মেৰী কুৰী]] ([[:en:Marie Curie]])''' # '''[[চাৰ্লছ ডাৰউইন]] ([[:en:Charles Darwin]])''' # '''[[টমাছ আলভা এডিচন]] ([[:en:Thomas Edison]])''' # '''[[এলবাৰ্ট আইনষ্টাইন]] ([[:en:Albert Einstein]])''' # '''[[ইউক্লিড]] ([[:en:Euclid]])''' # [[লিঅ'নাৰ্ড অইলাৰ]] ([[:en:Leonhard Euler]]) # [[মাইকেল ফেৰাডে]] ([[:en:Michael Faraday]]) # '''[[হেনৰী ফৰ্ড]] ([[:en:Henry Ford]])''' # '''[[গেলিলিঅ’ গেলিলি]] ([[:en:Galileo Galilei]])''' # [[কাৰ্ল ফ্ৰিডৰিখ গাউছ]] ([[:en:Carl Friedrich Gauss]]) # '''[[জ'হানেছ গুটন্‌বাৰ্গ]] ([[:en:Johannes Gutenberg]])''' # [[জহান্স কেপলাৰ]] ([[:en:Johannes Kepler]]) # [[কাৰ্ল লিনিয়াছ]] ([[:en:Carl Linnaeus]]) # '''[[আইজাক নিউটন]] ([[:en:Isaac Newton]])''' # '''[[লুই পেষ্ট'ৰ]] ([[:en:Louis Pasteur]])''' # '''[[মেক্স প্লেংক]] ([[:en:Max Planck]])''' # [[আৰ্নেষ্ট ৰাডাৰফ'ৰ্ড]] ([[:en:Ernest Rutherford]]) # '''[[নিক'লা টেছলা]] ([[:en:Nikola Tesla]])''' # '''[[এলান ট্যুৰিং]] ([[:en:Alan Turing]])''' # [[ইবন চিনা]] ([[:en:Avicenna]]) # [[এনৰিক' ফাৰ্মী]] ([[:en:Enrico Fermi]]) # [[গালেন]] ([[:en:Galen]]) # '''[[ডেভিদ হিলবাৰ্ট]] ([[:en:David Hilbert]])''' # [[জেমছ প্ৰেস্কট জুল]] ([[:en:James Prescott Joule]]) # [[আল খোৱাৰিজমি]] ([[:en:Muhammad ibn Musa al-Khwarizmi]]) # [[গট‌ফ্ৰিড লাইব‌নিৎস]] ([[:en:Gottfried Wilhelm Leibniz]]) # [[জেমছ ক্লাৰ্ক মেক্সৱেল]] ([[:en:James Clerk Maxwell]]) # [[ডিমিট্ৰী মেণ্ডেলিভ]] ([[:en:Dmitri Mendeleev]]) # '''[[আৰৱিন শ্ৰুডিঙগাৰ]] ([[:en:Erwin Schrödinger]])''' # '''[[জেমছ ৱাট]] ([[:en:James Watt]])''' {{div col end}} === দাৰ্শনিক আৰু সমাজ বিজ্ঞানী === {{div col|2}} # '''[[এৰিষ্ট'টল]] ([[:en:Aristotle]])''' # [[চাণক্য]] ([[:en:Chanakya]]) # '''[[কনফুচিয়াছ]] ([[:en:Confucius]])''' # '''[[চিগ্‌মণ্ড ফ্ৰয়েড]] ([[:en:Sigmund Freud]])''' # '''[[কাৰ্ল মাৰ্ক্স]] ([[:en:Karl Marx]])''' # [[এডাম স্মিথ]] ([[:en:Adam Smith]]) # '''[[ছক্ৰেটিছ]] ([[:en:Socrates]])''' # [[জঁ-জাক ৰুছ’]] ([[:en:Jean-Jacques Rousseau]]) # '''[[ৰেনে ডেকাৰ্ট]] ([[:en:René Descartes]])''' # [[চিমন দে ব্যাভুৱাৰ]] ([[:en:Simone de Beauvoir]]) # [[ন'ম চম্‌স্কি]] ([[:en:Noam Chomsky]]) # [[হেগেল]] ([[:en:Georg Wilhelm Friedrich Hegel]]) # [[ইবন খালদুন]] ([[:en:Ibn Khaldun]]) # '''[[ইমানুৱেল কাণ্ট]] ([[:en:Immanuel Kant]])''' # [[জন মেনাৰ্ড কেইনছ]] ([[:en:John Maynard Keynes]]) # '''[[লাউযি]] ([[:en:Laozi]])''' # '''[[জন লক]] ([[:en:John Locke]])''' # [[নিক্কোলো মাকিয়াভেল্লি]] ([[:en:Niccolò Machiavelli]]) # '''[[ফ্ৰেডৰিখ নিৎসে]] ([[:en:Friedrich Nietzsche]])''' # '''[[প্লেটো]] ([[:en:Plato]])''' # [[জ্যা পল ছাট্টে]] ([[:en:Jean-Paul Sartre]]) # [[সিমা কিয়ান]] ([[:en:Sima Qian]]) # '''[[ভলতেয়ৰ]] ([[:en:Voltaire]])''' # [[মেক্স ৱেবাৰ]] ([[:en:Max Weber]]) # [[লুডৱিগ ৱিটগেনষ্টাইন]] ([[:en:Ludwig Wittgenstein]]) # [[চ্যু জি]] ([[:en:Zhu Xi]]) {{div col end}} === ৰাজনীতিবিদ === {{div col|3}} # [[সম্ৰাট অশোক]] ([[:en:Ashoka]]) <!-- Greatest Indian monarch of antiquity; spread Buddhism --> # '''[[নেপোলিয়ন বোনাপাৰ্ট]] ([[:en:Napoleon]])''' # [[জুলিয়াছ চিজাৰ]] ([[:en:Julius Caesar]]) # [[মোহনদাস কৰমচান্দ গান্ধী]] ([[:en:Mohandas Karamchand Gandhi]]) # '''[[চেংগিজ খান]] ([[:en:Genghis Khan]])''' # [[চে গোৱেৰা]] ([[:en:Che Guevara]]) # '''[[এডল্ফ হিটলাৰ]] ([[:en:Adolf Hitler]])''' # [[জোন অফ আৰ্ক]] ([[:en:Joan of Arc]]) # [[মাৰ্টিন লুথাৰ কিং, অনুজ]] ([[:en:Martin Luther King, Jr.]]) # '''[[ভ্লেডিমিৰ লেনিন]] ([[:en:Vladimir Lenin]])''' # [[নেলছন মেণ্ডেলা]] ([[:en:Nelson Mandela]]) # [[মাও জেদং]] ([[:en:Mao Zedong]]) # [[জৱাহৰলাল নেহৰু‎‎]] ([[:en:Jawaharlal Nehru]]) # '''[[ক্যিন ছি হোৱং]] ([[:en:Qin Shi Huang]])'''<!-- Created first Chinese state and dynasty --> # [[আকবৰ]] ([[:en:Akbar]]) # '''[[আলেকজেণ্ডাৰ]] ([[:en:Alexander the Great]])''' # [[মোস্তাফা কামাল আতাতুৰ্ক]] ([[:en:Mustafa Kemal Atatürk]]) # '''[[আগষ্টাচ]] ([[:en:Augustus]])''' # [[অটো ৱন বিজমাৰ্ক]] ([[:en:Otto von Bismarck]]) # [[সিমন বলিভাৰ]] ([[:en:Simón Bolívar]]) # [[শাৰ্লেমেন]] ([[:en:Charlemagne]]) # [[ৱিনষ্টন চাৰ্চিল]] ([[:en:Winston Churchill]]) # [[মহান কনষ্টেনটাইন]] ([[:en:Constantine the Great]]) # '''[[মহান চাইৰাচ]] ([[:en:Cyrus the Great]])''' # [[চাৰ্লচ দ্য গ'ল]] ([[:en:Charles de Gaulle]]) # [[এলিজাবেথ প্ৰথম]] ([[:en:Elizabeth I of England]]) # [[আব্ৰাহাম লিংকন]] ([[:en:Abraham Lincoln]]) # [[লুই চতুৰ্থ]] ([[:en:Louis XIV of France]]) # [[ৰোজা লাক্সেমবাৰ্গ]] ([[:en:Rosa Luxemburg]]) # [[কোৱামে নক্ৰুমা]] ([[:en:Kwame Nkrumah]]) # [[মহান পিটাৰ]] ([[:en:Peter the Great]]) # [[ফ্ৰেংকলিন ডি ৰুজভেল্ট]] ([[:en:Franklin D. Roosevelt]]) # [[ছালাহুদ্দিন আয়ুবী]] ([[:en:Saladin]]) # [[যোছেফ ষ্টালিন]] ([[:en:Joseph Stalin]]) # [[ছুলেইমান প্ৰথম]] ([[:en:Suleiman the Magnificent]]) <!-- Greatest Ottoman sultan --> # [[চান য়াট-চেন]] ([[:en:Sun Yat-sen]]) # [[তৈমুৰ লং]] ([[:en:Timur]]) # [[ওমৰ]] ([[:en:Umar]]) <!-- Conquered Persia, Syria, Palestine, and Egypt for Islam --> # '''[[জৰ্জ ৱাশ্বিংটন]] ([[:en:George Washington]])''' {{div col end}} === ধৰ্মীয় গুৰু আৰু ধৰ্মতত্ত্ববিদ === {{div col|2}} # [[ইব্ৰাহিম]] ([[:en:Abraham]]) # [[গৌতম বুদ্ধ]] ([[:en:Buddha]]) # [[মুহাম্মাদ]] ([[:en:Muhammad]]) # [[যীশু]] ([[:en:Jesus]]) # [[টমাচ আকুইনাচ]] ([[:en:Thomas Aquinas]]) # [[হিপ্পোৰ আগষ্টিন]] ([[:en:Augustine of Hippo]]) # [[আল-গজ্জালি]] ([[:en:Al-Ghazali]]) # [[মাৰ্টিন লুথাৰ]] ([[:en:Martin Luther]]) # [[মোজেচ]] ([[:en:Moses]]) # [[নাগাৰ্জুন]] ([[:en:Nagarjuna]]) {{div col end}} == দৰ্শন আৰু মনোবিজ্ঞান == === দৰ্শন === {{div col|2}} # [[সৌন্দৰ্য]] ([[:en:Beauty]]) # [[দ্বন্দ্ববাদ]] ([[:en:Dialectic]]) # [[নৈতিকতা]] ([[:en:Ethics]]) # [[জ্ঞানতত্ত্ব]] ([[:en:Epistemology]]) # [[নাৰীবাদ]] ([[:en:Feminism]]) # [[স্বইচ্ছা]] ([[:en:Free will]]) # '''[[জ্ঞান]] ([[:en:Knowledge]])''' # [[তৰ্কশাস্ত্ৰ]] ([[:en:Logic]]) # [[মন]] ([[:en:Mind]]) # '''[[দৰ্শন]] ([[:en:Philosophy]])''' # [[সম্ভাৱিতা]] ([[:en:Probability]]) # [[বাস্তৱতা]] ([[:en:Reality]]) # [[সত্য]] ([[:en:Truth]]) {{div col end}} === মনোবিজ্ঞান === {{div col|2}} # '''[[আচৰণ]] ([[:en:Behavior]])''' # '''[[আবেগ]] ([[:en:Emotion]])''' # [[প্ৰেম]] ([[:en:Love]]) # [[মনোবিজ্ঞান]] ([[:en:Psychology]]) # '''[[চিন্তা]] ([[:en:Thought]])''' {{div col end}} == বিশ্ববীক্ষা আৰু ধৰ্ম == # '''[[ভগৱান]] ([[:en:God]])''' # '''[[শ্ৰুতিকথা]] ([[:en:Mythology]])''' # বিশ্ববীক্ষা দৰ্শন ## [[নাস্তিকতা]] ([[:en:Atheism]]) ## [[মৌলবাদ]] ([[:en:Fundamentalism]]) ## [[বস্তুবাদ]] ([[:en:Materialism]]) ## [[একেশ্বৰবাদ]] ([[:en:Monotheism]]) ## [[বহু-ঈশ্বৰবাদ]] ([[:en:Polytheism]]) # '''[[আত্মা]] ([[:en:Soul]])''' # '''[[ধৰ্ম]] ([[:en:Religion]])''' # উল্লৰখযোগ্য ধৰ্ম ## '''[[বৌদ্ধ ধৰ্ম]] ([[:en:Buddhism]])''' ## '''[[খ্ৰীষ্টান ধৰ্ম]] ([[:en:Christianity]])''' ### [[কেথলিক গিৰ্জা]] ([[:en:Catholic Church]]) ## [[কনফুচিয়াছ ধৰ্ম]] ([[:en:Confucianism]]) ## '''[[হিন্দু ধৰ্ম]] ([[:en:Hinduism]])''' ### [[ত্ৰিমূৰ্তি]] ([[:en:Trimurti]]) ## '''[[ইছলাম]] ([[:en:Islam]])''' ### [[ছিয়া ইছলাম]] ([[:en:Shia Islam]]) ## [[জৈন ধৰ্ম]] ([[:en:Jainism]]) ## '''[[ইহুদী ধৰ্ম]] ([[:en:Judaism]])''' ## [[শিখ ধৰ্ম]] ([[:en:Sikhism]]) ## [[তাওবাদ]] ([[:en:Taoism]]) ## [[জৰথুষ্ট্ৰবাদ]] ([[:en:Zoroastrianism]]) # আধ্যাত্মিক অভ্যসন ## [[চুফীবাদ]] ([[:en:Sufism]]) ## [[যোগাসন]] ([[:en:Yoga]]) ## [[জেন]] ([[:en:Zen]]) == সমাজ বিজ্ঞান == {{div col|2}} # '''[[সমাজ]] ([[:en:Society]])''' # [[সভ্যতা]] ([[:en:Civilization]]) # '''[[শিক্ষা]] ([[:en:Education]])''' {{div col end}} === পৰিয়াল আৰু সম্বন্ধ === {{div col|2}} # '''[[পৰিয়াল]] ([[:en:Family]])''' # '''[[শিশু]] ([[:en:Child]])''' # [[পুৰুষ]] ([[:en:Man]]) # '''[[বিবাহ]] ([[:en:Marriage]])''' # [[মহিলা]] ([[:en:Woman]]) {{div col end}} === ৰাজনীতি === {{div col|2}} # '''[[ৰাজনীতি]] ([[:en:Politics]])''' # [[নৈৰাজ্যবাদ]] ([[:en:Anarchism]]) # [[ঔপনিৱেশিকতাবাদ]] ([[:en:Colonialism]]) # [[সাম্যবাদ]] ([[:en:Communism]]) # [[ৰক্ষণশীলতাবাদ]] ([[:en:Conservatism]]) # [[গণতন্ত্ৰ]] ([[:en:Democracy]]) # [[একনায়কত্ববাদ]] ([[:en:Dictatorship]]) # [[কূটনীতি]] ([[:en:Diplomacy]]) # [[ফেছিবাদ]] ([[:en:Fascism]]) # [[গোলকীকৰণ]] ([[:en:Globalization]]) # '''[[চৰকাৰ]] ([[:en:Government]])''' # [[মতাদৰ্শ]] ([[:en:Ideology]]) # [[সাম্ৰাজ্যবাদ]] ([[:en:Imperialism]]) # [[উদাৰনৈতিকতাবাদ]] ([[:en:Liberalism]]) # [[মাৰ্ক্সবাদ]] ([[:en:Marxism]]) # [[ৰাজতন্ত্ৰ]] ([[:en:Monarchy]]) # [[জাতীয়তাবাদ]] ([[:en:Nationalism]]) # [[গণৰাজ্য]] ([[:en:Republic]]) # [[সমাজবাদ]] ([[:en:Socialism]]) # '''[[ৰাষ্ট্ৰ]] ([[:en:State (polity)]])''' # [[ৰাজনৈতিক দল]] ([[:en:Political party]]) # [[অপপ্ৰচাৰ]] ([[:en:Propaganda]]) # [[সন্ত্ৰাসবাদ]] ([[:en:Terrorism]]) {{div col end}} === বাণিজ্য আৰু অৰ্থনীতি === {{div col|2}} # '''[[অৰ্থনীতি]] ([[:en:Economics]])''' # [[মূলধন (অৰ্থনীতি)]] ([[:en:Capital (economics)]]) # [[পুঁজিবাদ]] ([[:en:Capitalism]]) # [[প্ৰচলিত মুদ্ৰা (চলাৰ্থ)]] ([[:en:Currency]]) ## [[ইউৰো]] ([[:en:Euro]]) ## [[জাপানীজ য়েন]] ([[:en:Japanese yen]]) ## [[আমেৰিকান ডলাৰ]] ([[:en:United States dollar]]) # [[উদ্যোগ]] ([[:en:Industry]]) # '''[[মুদ্ৰা]] ([[:en:Money]])''' # [[কৰ]] ([[:en:Tax]]) {{div col end}} === আইন === {{div col|2}} # '''[[আইন]] ([[:en:Law]])''' # [[সংবিধান]] ([[:en:Constitution]]) {{div col end}} === আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সংস্থা === {{div col|2}} # [[আফ্ৰিকান ইউনিয়ন]] ([[:en:African Union]]) # [[আৰব লীগ]] ([[:en:Arab League]]) # [[দক্ষিণ-পূব এচিয় ৰাষ্ট্ৰসমূহৰ সংগঠন]] ([[:en:ASEAN]]) # [[জাতিসমূহৰ সংঘ]] ([[:en:Commonwealth of Nations]]) <!-- [[কমনৱেলথ ৰাষ্ট্ৰ]] --> # [[ইউৰোপিয়ান ইউনিয়ন]] ([[:en:European Union]]) # '''[[ৰেডক্ৰছ]] ([[:en:International Red Cross and Red Crescent Movement]])''' # [[নাটো]] ([[:en:NATO]]) # [[ন'বেল বঁটা]] ([[:en:Nobel Prize]]) # [[অ'পেক]] ([[:en:OPEC]]) # '''[[ৰাষ্ট্ৰসংঘ]] ([[:en:United Nations]])''' ## [[আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় ন্যায়ালয়]] ([[:en:International Court of Justice]]) ## [[আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় মুদ্ৰা নিধি]] ([[:en:International Monetary Fund]]) ## [[ৰাষ্ট্ৰসংঘ শিক্ষা, বিজ্ঞান আৰু সংস্কৃতি সংস্থা]] ([[:en:UNESCO]]) ## [[মানৱ অধিকাৰৰ সাৰ্বজনীন ঘোষণা]] ([[:en:Universal Declaration of Human Rights]]) ## [[বিশ্ব স্বাস্থ্য সংস্থা]] ([[:en:World Health Organization]]) # [[বিশ্ব বেংক]] ([[:en:World Bank]]) # [[বিশ্ব বাণিজ্য সংস্থা]] ([[:en:World Trade Organization]]) {{div col end}} === যুদ্ধ আৰু সৈন্যবাহিনী === {{div col|2}} # '''[[সৈন্যবাহিনী]] ([[:en:Military]])''' # '''[[শান্তি]] ([[:en:Peace]])''' # '''[[যুদ্ধ]] ([[:en:War]])''' ## [[গৃহযুদ্ধ]] ([[:en:Civil war]]) {{div col end}} === সামাজিক সমস্যা === {{div col|2}} # [[গৰ্ভপাত]] ([[:en:Abortion]]) # '''[[মৃত্যুদণ্ড]] ([[:en:Capital punishment]])''' # '''[[মানৱ অধিকাৰ]] ([[:en:Human rights]])''' # [[দৰিদ্ৰতা]] ([[:en:Poverty]]) # [[বৰ্ণবৈষম্য]] ([[:en:Racism]]) # '''[[দাসত্ব]] ([[:en:Slavery]])''' {{div col end}} == ভাষা আৰু সাহিত্য == # '''[[ভাষা]] ([[:en:Language]])''' # গুৰুত্বপূৰ্ণ ভাষাসমূহ ## [[আৰবী ভাষা]] ([[:en:Arabic language]]) ## [[বঙালী ভাষা]] ([[:en:Bengali language]]) ## [[চীনা ভাষা]] ([[:en:Chinese language]]) <!--With the clarification that it is, linguistically speaking, not a single language.--> ## [[ইংৰাজী ভাষা]] ([[:en:English language]]) ## [[ফৰাচী ভাষা]] ([[:en:French language]]) ## [[জাৰ্মান ভাষা]] ([[:en:German language]]) ## [[গ্ৰীক ভাষা]] ([[:en:Greek language]]) ## [[হিব্ৰু ভাষা]] ([[:en:Hebrew language]]) ## [[হিন্দুস্তানী ভাষা]] ([[:en:Hindi-Urdu language]]) ## [[জাপানী ভাষা]] ([[:en:Japanese language]]) ## [[লেটিন ভাষা]] ([[:en:Latin language]]) ## [[ফাৰ্চী ভাষা]] ([[:en:Persian language]]) ## [[পৰ্তুগীজ ভাষা]] ([[:en:Portuguese language]]) ## [[ৰুছ ভাষা]] ([[:en:Russian language]]) ## [[সংস্কৃত]] ([[:en:Sanskrit]]) ## [[স্পেনীছ ভাষা]] ([[:en:Spanish language]]) ## [[স্বাহিলী ভাষা]] ([[:en:Swahili language]]) ## [[তুৰ্কী ভাষা]] ([[:en:Turkish language]]) # [[ভাষাবিজ্ঞান]] ([[:en:Linguistics]]) # [[ব্যাকৰণ‎]] ([[:en:Grammar]]) # '''[[শব্দ (ব্যাকৰণ‎)]] ([[:en:Word]])''' ## [[ধ্বনি]] ([[:en:Phoneme]]) ## [[আখৰ]] ([[:en:Syllable]]) # '''[[লিখন পদ্ধতি]] ([[:en:Writing system]])''' ## [[আৰবী বৰ্ণমালা]] ([[:en:Arabic alphabet]]) ## [[চীনা ভাৱচিত্ৰ]] ([[:en:Chinese characters]]) ## [[চিৰিলিক লিপি]] ([[:en:Cyrillic script]]) ## [[গ্ৰীক বৰ্ণমালা]] ([[:en:Greek alphabet]]) ## [[হানগুল লিপি]] ([[:en:Hangul]]) ## [[ৰোমান লিপি]] ([[:en:Latin alphabet]]) # [[সাক্ষৰতা]] ([[:en:Literacy]]) # '''[[অনুবাদ]] ([[:en:Translation]])''' # '''[[সাহিত্য]] ([[:en:Literature]])''' ## [[গদ্য]] ([[:en:Prose]]) ## [[দ্য আৰ্ট অফ ৱাৰ]] ([[:en:The Art of War]]) ## [[কল্প-সাহিত্য]] ([[:en:Fiction]]) ### [[আলিফ লেইলা]] ([[:en:One Thousand and One Nights]]) ## [[উপন্যাস]] ([[:en:Novel]]) ### [[ড্ৰিম অফ দা ৰেড চেম্বাৰ]] ([[:en:Dream of the Red Chamber]]) ### [[দ্য টেল অফ গেঞ্জি]] ([[:en:The Tale of Genji]]) ## '''[[কবিতা]] ([[:en:Poetry]])''' ### [[গিলগামেশৰ মহাকাব্য]] ([[:en:Epic of Gilgamesh]]) ### [[ইলিয়াদ]] ([[:en:Iliad]]) ### [[মহাভাৰত]] ([[:en:Mahābhārata]]) ### [[শাহনামা]] ([[:en:Shāhnāma]]) == প্ৰমিতি == # '''[[প্ৰমিতি]] ([[:en:Measurement]])''' # [[আন্তৰ্জাতিক একক পদ্ধতি]] ([[:en:International System of Units]]) === ভৰ, আয়তন আৰু দূৰত্ব === # [[কিলোগ্ৰাম]] ([[:en:Kilogram]]) # [[লিটাৰ]] ([[:en:Litre]]) # [[মিটাৰ]] ([[:en:Metre]]) === সময় === {{div col|2}} # '''[[দিনপঞ্জী]] ([[:en:Calendar]])''' ## [[গ্ৰেগৰিয়ান বৰ্ষপঞ্জী]] ([[:en:Gregorian calendar]]) # [[ঘড়ী]] ([[:en:Clock]]) # [[ছেকেণ্ড]] ([[:en:Second]]) # '''[[দিন]] ([[:en:Day]])''' # '''[[বছৰ]] ([[:en:Year]])''' # [[সময় অঞ্চল]] ([[:en:Time zone]]) {{div col end}} == বিজ্ঞান == # '''[[বিজ্ঞান]] ([[:en:Science]])''' # '''[[প্ৰকৃতি]] ([[:en:Nature]])''' === জ্যোতিৰ্বিজ্ঞান === {{div col|2}} # '''[[জ্যোতিৰ্বিজ্ঞান]] ([[:en:Astronomy]])''' # [[গ্ৰহাণু]] ([[:en:Asteroid]]) # '''[[মহানাদ]] ([[:en:Big Bang]])''' # '''[[কৃষ্ণগহ্বৰ]] ([[:en:Black hole]])''' # [[ধূমকেতু]] ([[:en:Comet]]) # '''[[তাৰকাৰাজ্য]] ([[:en:Galaxy]])''' ## [[হাতীপটি]] ([[:en:Milky Way]]) # '''[[চন্দ্ৰ]] ([[:en:Moon]])''' # '''[[গ্ৰহ]] ([[:en:Planet]])''' ## '''[[পৃথিৱী]] ([[:en:Earth]])''' ## [[বৃহস্পতি গ্ৰহ]] ([[:en:Jupiter]]) ## [[মঙ্গল গ্ৰহ]] ([[:en:Mars]]) ## [[বুধ গ্ৰহ]] ([[:en:Mercury]]) ## [[নেপচুন]] ([[:en:Neptune]]) ## [[শনি গ্ৰহ]] ([[:en:Saturn]]) ## [[ইউৰেনাচ]] ([[:en:Uranus]]) ## [[শুক্ৰ গ্ৰহ]] ([[:en:Venus]]) # [[সৌৰজগত]] ([[:en:Solar System]]) # [[মহাকাশ যাত্ৰা]] ([[:en:Spaceflight]]) # '''[[নক্ষত্ৰ]] ([[:en:Star]])''' ## '''[[সূৰ্য]] ([[:en:Sun]])''' # [[বিশ্বব্ৰহ্মাণ্ড]] ([[:en:Universe]]) {{div col end}} === জীৱবিজ্ঞান === {{div col|2}} # '''[[জীৱবিজ্ঞান]] ([[:en:Biology]])''' # জৈৱ উপাদান ## '''[[ডি এন এ]] ([[:en:DNA]])''' ## [[উৎসেচক]] ([[:en:Enzyme]]) ## [[মাংসসাৰ]] ([[:en:Protein]]) # [[উদ্ভিদবিজ্ঞান]] ([[:en:Botany]]) # '''[[মৃত্যু]] ([[:en:Death]])''' ## [[আত্মহত্যা]] ([[:en:Suicide]]) # [[পৰিস্থিতি বিজ্ঞান]] ([[:en:Ecology]]) ## [[বিপন্ন প্ৰজাতি]] ([[:en:Endangered species]]) # [[ঘৰুৱাকৰণ]] ([[:en:Domestication]]) # '''[[জীৱন]] ([[:en:Life]])''' # [[জীৱবৈজ্ঞানিক শ্ৰেণীবিভাজন]] ([[:en:Biological classification]]) ## [[প্ৰজাতি (জীৱবিদ্যা)]] ([[:en:Species]]) {{div col end}} ==== জৈবিক প্ৰক্ৰিয়া ==== # '''[[বিপাক ক্ৰিয়া]] ([[:en:Metabolism]])''' ## [[পাচন]] ([[:en:Digestion]]) ## [[সালোক সংশ্লেষণ]] ([[:en:Photosynthesis]]) ## [[শ্বাসক্ৰিয়া]] ([[:en:Breathing]]) # '''[[ক্ৰমবিকাশ]] ([[:en:Evolution]])''' # '''[[প্ৰজনন]] ([[:en:Reproduction]])''' ## [[গৰ্ভধাৰণ]] ([[:en:Pregnancy]]) ## [[লিংগ]] ([[:en:Sex]]) ==== জীৱ ==== # '''[[জীৱ]] ([[:en:Organism]])''' # '''[[প্ৰাণী]] ([[:en:Animal]])''' ## [[ঘূৰণীয়া কৃমি]] ([[:en:Nematode]]) ## [[কোমলদেহী প্ৰাণী]] ([[:en:Mollusca]]) ## [[সন্ধিপদী প্ৰাণী]] ([[:en:Arthropod]]) ### '''[[পতংগ]] ([[:en:Insect]])''' #### [[পৰুৱা]] ([[:en:Ant]]) #### [[মৌ-মাখি]] ([[:en:Bee]]) #### [[মহ]] ([[:en:Mosquito]]) ### [[মকৰা]] ([[:en:Spider]]) ## ক'ৰডাটা ### '''[[উভচৰ প্ৰাণী]] ([[:en:Amphibian]])''' ### '''[[চৰাই]] ([[:en:Bird]])''' #### [[কুকুৰা]] ([[:en:Chicken]]) #### [[পাৰ চৰাই]] ([[:en:Pigeons and doves]]) ### '''[[মাছ]] ([[:en:Fish]])''' #### [[হাংগৰ]] ([[:en:Shark]]) ### '''[[স্তন্যপায়ী প্ৰাণী]] ([[:en:Mammal]])''' #### [[উট]] ([[:en:Camel]]) #### [[মেকুৰী]] ([[:en:Cat]]) #### [[গৰু]] ([[:en:Cattle]]) #### [[কুকুৰ]] ([[:en:Dog]]) #### [[ঘোঁৰা]] ([[:en:Horse]]) #### [[ভেড়া]] ([[:en:Sheep]]) #### [[তীক্ষ্ণদন্তী প্ৰাণী]] ([[:en:Rodent]]) #### [[গাহৰি]] ([[:en:Domestic pig]]) #### [[প্ৰাইমেট]] ([[:en:Primate]]) ##### '''[[মানুহ]] ([[:en:Human]])''' #### [[সামুদ্ৰিক স্তন্যপায়ী প্ৰাণী]] ([[:en:Marine mammal]]) ##### [[তিমি]] ([[:en:Cetacea]]) ### '''[[সৰীসৃপ]] ([[:en:Reptile]])''' #### [[ডাইন’চৰ]] ([[:en:Dinosaur]]) #### [[সাপ]] ([[:en:Snake]]) # [[আৰ্কিয়া]] ([[:en:Archaea]]) # '''[[বেক্টেৰিয়া]] ([[:en:Bacteria]])''' # '''[[ভেঁকুৰ]] ([[:en:Fungus]])''' # '''[[উদ্ভিদ]] ([[:en:Plant]])''' ## [[ফুল]] ([[:en:Flower]]) ## [[বৃক্ষ]] ([[:en:Tree]]) # [[প্ৰটিষ্টা]] ([[:en:Protist]]) ==== শৰীৰস্থান ==== # '''[[শৰীৰস্থান]] ([[:en:Anatomy]])''' # [[স্তন]] ([[:en:Breast]]) # '''[[কোষ (জীৱবিজ্ঞান)]] ([[:en:Cell (biology)]])''' # [[সংবহন তন্ত্ৰ]] ([[:en:Circulatory system]]) ## [[তেজ]] ([[:en:Blood]]) ## [[হৃদযন্ত্ৰ]] ([[:en:Heart]]) # [[অন্তঃস্ৰাৱী তন্ত্ৰ]] ([[:en:Endocrine system]]) # [[পাচন নলী]] ([[:en:Human gastrointestinal tract]]) ## [[বৃহদান্ত্ৰ]] ([[:en:Large intestine]]) ## [[ক্ষুদ্ৰান্ত্ৰ]] ([[:en:Small intestine]]) ## [[যকৃৎ]] ([[:en:Liver]]) # [[পেশী]] ([[:en:Muscle]]) # [[স্নায়ু তন্ত্ৰ]] ([[:en:Nervous system]]) ## [[মস্তিষ্ক]] ([[:en:Brain]]) ## [[স্নায়ু]] ([[:en:Nerve]]) ## [[সংবেদন তন্ত্ৰ]] ([[:en:Sensory system]]) ### [[কৰ্ণ (অংগ)]] ([[:en:Ear]]) ### [[নাক]] ([[:en:Nose]]) ### [[চকু]] ([[:en:Eye]]) # [[প্ৰজনন তন্ত্ৰ]] ([[:en:Reproductive system]]) # [[শ্বাস তন্ত্ৰ]] ([[:en:Respiratory system]]) # [[কংকাল]] ([[:en:Skeleton]]) # [[চৰ্ম]] ([[:en:Skin]]) === স্বাস্থ্য আৰু চিকিৎসা বিজ্ঞান === {{div col|2}} # '''[[চিকিৎসা বিজ্ঞান]] ([[:en:Medicine]])''' # [[আসক্তি]] ([[:en:Addiction]]) ## [[ইথান'ল]] ([[:en:Ethanol]]) ## [[ধঁপাত]] ([[:en:Tobacco]]) # [[আলজেমাৰ ৰোগ]] ([[:en:Alzheimer's disease]]) # '''[[কৰ্কট ৰোগ]] ([[:en:Cancer]])''' # [[ক্ৰনিক অবষ্ট্ৰাক্টিভ পালমোনাৰী ডিজিজ]] ([[:en:COPD]]) # [[পানীলগা জ্বৰ]] ([[:en:Common cold]]) # [[দন্ত চিকিৎসা]] ([[:en:Dentistry]]) # [[প্ৰতিবন্ধকতা]] ([[:en:Disability]]) ## [[অন্ধত্ব]] ([[:en:Blindness]]) ## [[বধিৰতা]] ([[:en:Deafness]]) # [[মানসিক বিসংগতি]] ([[:en:Mental disorder]]) # '''[[ৰোগ]] ([[:en:Disease]])''' # [[মৃগীৰোগ]] ([[:en:Epilepsy]]) # [[ঔষধ]] ([[:en:Pharmaceutical drug]]) ## [[প্ৰতিজৈৱিক]] ([[:en:Antibiotic]]) # '''[[স্বাস্থ্য]] ([[:en:Health]])''' # [[গেষ্ট্ৰ’এণ্টেৰাইটিছ]] ([[:en:Gastroenteritis]]) # [[মূৰৰ বিষ]] ([[:en:Headache]]) # [[মাইঅ'কাৰ্দিয়েল ইনফাৰ্কচন]] ([[:en:Heart attack]]) # [[প্ৰতিৰোধ তন্ত্ৰ]] ([[:en:Immune system]]) # '''[[মেলেৰিয়া]] ([[:en:Malaria]])''' # [[অপুষ্টি]] ([[:en:Malnutrition]]) # [[ঋতুস্ৰাৱ]] ([[:en:Menstruation]]) # [[মেদবহুলতা]] ([[:en:Obesity]]) # [[বৈশ্বিক মহামাৰী]] ([[:en:Pandemic]]) # [[নিউম'নিয়া]] ([[:en:Pneumonia]]) # [[প'লিঅ'মায়েলাইটিছ]] ([[:en:Poliomyelitis]]) # [[যৌন সংক্ৰামক ৰোগ]] ([[:en:Sexually transmitted disease]]) ## '''[[এইড্‌ছ]] ([[:en:AIDS]])''' # [[ষ্ট্ৰ'ক]] ([[:en:Stroke]]) # [[যক্ষ্মা]] ([[:en:Tuberculosis]]) # [[বহুমূত্ৰ ৰোগ]] ([[:en:Diabetes mellitus]]) # '''[[ছিটা]] ([[:en:Vaccine]])''' # [[ভাইৰাছ]] ([[:en:Virus]]) ## [[ইনফ্লুৱেঞ্জা]] ([[:en:Influenza]]) ## [[বৰআই]] ([[:en:Smallpox]]) {{div col end}} === ৰসায়ন বিজ্ঞান === {{div col|2}} # '''[[ৰসায়ন বিজ্ঞান]] ([[:en:Chemistry]])''' # [[অজৈৱ ৰসায়ন]] ([[:en:Inorganic chemistry]]) # [[জৈৱ ৰসায়ন]] ([[:en:Biochemistry]]) ## [[হৰম'ন]] ([[:en:Hormone]]) # [[ৰাসায়নিক যৌগ]] ([[:en:Chemical compound]]) ## [[অম্ল]] ([[:en:Acid]]) ## [[ক্ষাৰ]] ([[:en:Base (chemistry)]]) ## [[লৱণ]] ([[:en:Salt]]) # '''[[ৰাসায়নিক মৌল]] ([[:en:Chemical element]])''' ## '''[[পৰ্যাবৃত্ত তালিকা]] ([[:en:Periodic table]])''' ## [[এলুমিনিয়াম]] ([[:en:Aluminium]]) ## [[কাৰ্বন]] ([[:en:Carbon]]) ## [[তাম]] ([[:en:Copper]]) ## '''[[সোণ]] ([[:en:Gold]])''' ## '''[[উদজান]] ([[:en:Hydrogen]])''' ## '''[[লো]] ([[:en:Iron]])''' ## [[নাইট্ৰ'জেন]] ([[:en:Nitrogen]]) ## '''[[অম্লজান]] ([[:en:Oxygen]])''' ## [[ৰূপ]] ([[:en:Silver]]) ## [[টিন]] ([[:en:Tin]]) # [[জৈৱিক ৰসায়ন]] ([[:en:Organic chemistry]]) ## [[এলক'হল]] ([[:en:Alcohol]]) ## [[শৰ্কৰা]] ([[:en:Carbohydrate]]) ## [[লিপিড]] ([[:en:Lipid]]) # '''[[অণু]] ([[:en:Molecule]])''' # [[বিশ্লেষণাত্মক ৰসায়ন]] ([[:en:Analytical chemistry]]) # [[ভৌত ৰসায়ন]] ([[:en:Physical chemistry]]) {{div col end}} === পৃথিৱী বিজ্ঞান === # [[হিমস্খলন]] ([[:en:Avalanche]]) # '''[[জলবায়ু]] ([[:en:Climate]])''' ## [[এল নিনয়'–দক্ষিণ দোলন]] ([[:en:El Niño–Southern Oscillation]]) ## [[গোলকীয় উষ্ণতা বৃদ্ধি]] ([[:en:Global warming]]) # [[ভূমিকম্প]] ([[:en:Earthquake]]) # '''[[ভূ-বিজ্ঞান]] ([[:en:Geology]])''' ## '''[[খনিজ পদাৰ্থ]] ([[:en:Mineral]])''' ### [[হীৰা]] ([[:en:Diamond]]) ## [[ফলক বিৱৰ্তন]] ([[:en:Plate tectonics]]) ## [[শিল]] ([[:en:Rock]]) # [[প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগ]] ([[:en:Natural disaster]]) ## [[বানপানী]] ([[:en:Flood]]) ## [[ছুনামি]] ([[:en:Tsunami]]) # [[আগ্নেয়গিৰি]] ([[:en:Volcano]]) # '''[[বতৰ]] ([[:en:Weather]])''' ## [[ডাৱৰ]] ([[:en:Cloud]]) ## [[বৰষুণ]] ([[:en:Rain]]) ## [[তুষাৰ]] ([[:en:Snow]]) ## [[ঘূৰ্ণীবতাহ]] ([[:en:Tornado]]) ## [[ক্ৰান্তীয় ঘূৰ্ণীবতাহ]] ([[:en:Tropical cyclone]]) ## [[বতাহ]] ([[:en:Wind]]) === পদাৰ্থ বিজ্ঞান === # '''[[পদাৰ্থ বিজ্ঞান]] ([[:en:Physics]])''' # [[ত্বৰণ]] ([[:en:Acceleration]]) # '''[[পৰমাণু]] ([[:en:Atom]])''' # '''[[শক্তি]] ([[:en:Energy]])''' ## [[শক্তিৰ সংৰক্ষণশীলতা]] ([[:en:Conservation of energy]]) # '''[[বিদ্যুৎ চুম্বকীয় বিকিৰণ]] ([[:en:Electromagnetic radiation]])''' ## [[অৱলোহিত ৰশ্মি]] ([[:en:Infrared]]) ## [[অতিবেঙুনীয়া ৰশ্মি]] ([[:en:Ultraviolet]]) ## [[পোহৰ]] ([[:en:Light]]) ### '''[[ৰং]] ([[:en:Color]])''' # [[ধ্ৰুপদী বলবিজ্ঞান]] ([[:en:Classical mechanics]]) # '''[[বল]] ([[:en:Force]])''' ## [[বিদ্যুত চুম্বকত্ব]] ([[:en:Electromagnetism]]) ### [[চুম্বকীয় ক্ষেত্ৰ]] ([[:en:Magnetic field]]) ## [[মহাকৰ্ষণ]] ([[:en:Gravitation]]) ## [[প্ৰবল আন্তঃক্ৰিয়া]] ([[:en:Strong interaction]]) ## [[দুৰ্বল আন্তঃক্ৰিয়া]] ([[:en:Weak interaction]]) # [[চুম্বক]] ([[:en:Magnet]]) # '''[[ভৰ]] ([[:en:Mass]])''' # '''[[ধাতু]] ([[:en:Metal]])''' ## [[তীখা]] ([[:en:Steel]]) # [[নিউক্লীয় বিভাজন]] ([[:en:Nuclear fission]]) # '''[[পদাৰ্থৰ অৱস্থা]] ([[:en:State of matter]])''' ## [[গেছ|গেছীয়]] ([[:en:Gas]]) ## [[জুলীয়া]] ([[:en:Liquid]]) ## [[প্লাজমা]] ([[:en:Plasma]]) ## [[কঠিন]] ([[:en:Solid]]) # [[কোৱাণ্টাম বলবিজ্ঞান]] ([[:en:Quantum mechanics]]) # [[তেজস্ক্ৰিয়তা]] ([[:en:Radioactive decay]]) # '''[[সাধাৰণ আপেক্ষিকতাবাদ]] ([[:en:General relativity]])''' # [[বিশেষ আপেক্ষিকতাবাদ তত্ত্ব]] ([[:en:Special relativity]]) # [[অৰ্ধপৰিবাহী]] ([[:en:Semiconductor]]) # '''[[শব্দ]] ([[:en:Sound]])''' # '''[[বেগ]] ([[:en:Velocity]])''' ## [[পোহৰৰ বেগ]] ([[:en:Speed of light]]) # [[উষ্ণতা]] ([[:en:Temperature]]) # '''[[সময়]] ([[:en:Time]])''' # [[তাপগতি বিজ্ঞান]] ([[:en:Thermodynamics]]) # [[ভেকুৱাম]] ([[:en:Vacuum]]) === গণিত === {{div col|2}} # '''[[গণিত]] ([[:en:Mathematics]])''' # '''[[পাটীগণিত]] ([[:en:Arithmetic]])''' ## [[ঘাতাংক]] ([[:en:Logarithm]]) ## '''[[সংখ্যা]] ([[:en:Number]])''' ## [[সংখ্যাতত্ত্ব]] ([[:en:Number theory]]) # '''[[বীজগণিত]] ([[:en:Algebra]])''' ## [[জটিল সংখ্যা]] ([[:en:Complex number]]) ## [[সমীকৰণ]] ([[:en:Equation]]) ## [[ৰৈখিক বীজগণিত]] ([[:en:Linear algebra]]) # '''[[জ্যামিতি]] ([[:en:Geometry]])''' ## [[কোণ]] ([[:en:Angle]]) ## [[ক্ষেত্ৰফল]] ([[:en:Area]]) ## [[স্থানাংক প্ৰণালী]] ([[:en:Coordinate system]]) ## [[পাই]] ([[:en:Pi]]) ## [[পাইথেগাৰাছৰ উপপাদ্য]] ([[:en:Pythagorean theorem]]) ## [[সমমিতি]] ([[:en:Symmetry]]) ## [[ত্ৰিকোণমিতি]] ([[:en:Trigonometry]]) # [[গাণিতিক বিশ্লেষণ]] ([[:en:Mathematical analysis]]) ## [[অৱকলনীয় সমীকৰণ]] ([[:en:Differential equation]]) ## [[সাংখ্যিক বিশ্লেষণ]] ([[:en:Numerical analysis]]) # সম্ভাৱিতা আৰু পৰিসংখ্যা ## [[পৰিসংখ্যা]] ([[:en:Statistics]]) # যুক্তিতত্ত্ব আৰু আধাৰ ## [[ফলন]] ([[:en:Function (mathematics)]]) ## [[অসীম]] ([[:en:Infinity]]) ## [[গাণিতিক প্ৰমাণ]] ([[:en:Mathematical proof]]) ## [[সংহতি তত্ত্ব]] ([[:en:Set theory]]) {{div col end}} == খাদ্য আৰু কৃষি == === কৃষি === # '''[[কৃষি]] ([[:en:Agriculture]])''' ## [[জলসিঞ্চন]] ([[:en:Irrigation]]) ## [[নাঙল]] ([[:en:Plough]]) ===খাদ্য=== {{div col|2}} # '''[[খাদ্য]] ([[:en:Food]])''' # [[পাউৰুটী]] ([[:en:Bread]]) # [[খাদ্যশস্য]] ([[:en:Cereal]]) ## [[যৱ]] ([[:en:Barley]]) ## [[মাকৈ]] ([[:en:Maize]]) ## [[অ'ট]] ([[:en:Oat]]) ## [[চাউল]] ([[:en:Rice]]) ## [[ৰাই]] ([[:en:Rye]]) ## [[জোৱাৰ]] ([[:en:Sorghum]]) ## [[ঘেঁহু]] ([[:en:Wheat]]) # [[পনীৰ]] ([[:en:Cheese]]) # [[চকলেট]] ([[:en:Chocolate]]) # [[মৌ]] ([[:en:Honey]]) # [[ফল]] ([[:en:Fruit]]) ## [[আপেল]] ([[:en:Apple]]) ## [[কল]] ([[:en:Banana]]) ## [[আঙুৰ]] ([[:en:Grape]]) ## [[চয়াবিন]] ([[:en:Soybean]]) ## [[নেমু]] ([[:en:Lemon]]) ## [[বাদাম]] ([[:en:Nut (fruit)]]) # [[মাংস]] ([[:en:Meat]]) # [[চেনি]] ([[:en:Sugar]]) # [[শাক-পাচলি]] ([[:en:Vegetable]]) ## [[আলু (পাচলি)|আলু]] ([[:en:Potato]]) {{div col end}} === পানীয় === {{div col|2}} # [[বিয়েৰ]] ([[:en:Beer]]) # [[কফি]] ([[:en:Coffee]]) # [[ফলৰ ৰস]] ([[:en:Juice]]) # '''[[গাখীৰ]] ([[:en:Milk]])''' # [[চাহ]] ([[:en:Tea]]) # '''[[পানী]] ([[:en:Water]])''' # [[সুৰা]] ([[:en:Wine]]) {{div col end}} == প্ৰযুক্তি == {{div col|2}} # '''[[প্ৰযুক্তি]] ([[:en:Technology]])''' # [[জৈৱ প্ৰযুক্তি]] ([[:en:Biotechnology]]) # [[কাপোৰ]] ([[:en:Clothing]]) ## [[কপাহ]] ([[:en:Cotton]]) # [[অভিযান্ত্ৰিক বিদ্যা]] ([[:en:Engineering]]) ## [[যন্ত্ৰ]] ([[:en:Machine]]) ## [[ৰবট]] ([[:en:Robot]]) ## [[স্ক্ৰু]] ([[:en:Screw]]) ## [[চকা]] ([[:en:Wheel]]) # [[ধাতুবিজ্ঞান]] ([[:en:Metallurgy]]) # [[নেন'প্ৰযুক্তি]] ([[:en:Nanotechnology]]) {{div col end}} === যোগাযোগ === {{div col|2}} # '''[[যোগাযোগ]] ([[:en:Communication]])''' # [[কিতাপ]] ([[:en:Book]]) # '''[[তথ্য]] ([[:en:Information]])''' ## [[বিশ্বকোষ]] ([[:en:Encyclopedia]]) # [[সাংবাদিকতা]] ([[:en:Journalism]]) ## [[বাতৰিকাকত]] ([[:en:Newspaper]]) ## [[গণমাধ্যম]] ([[:en:Mass media]]) # [[মুদ্ৰণ]] ([[:en:Printing]]) # [[টেলিফোন]] ([[:en:Telephone]]) {{div col end}} === অণুবিদ্যুৎ বা ইলেক্ট্ৰনিক্স === {{div col|2}} # [[অণুবিদ্যুৎ]] ([[:en:Electronics]]) ## [[বৈদ্যুতিক প্ৰবাহ]] ([[:en:Electric current]]) ## [[কম্পনাংক]] ([[:en:Frequency]]) # উপাদান ## [[ধাৰক]] ([[:en:Capacitor]]) ## [[আৱেশক]] ([[:en:Inductor]]) ## [[ট্ৰানজিষ্টৰ]] ([[:en:Transistor]]) ## [[ডায়ড]] ([[:en:Diode]]) ## [[ৰোধক]] ([[:en:Resistor]]) ## [[ৰূপান্তৰক]] ([[:en:Transformer]]) {{div col end}} ==== কম্পিউটাৰ আৰু ইণ্টাৰনেট ==== {{div col|2}} # '''[[কম্পিউটাৰ]] ([[:en:Computer]])''' ## [[হাৰ্ড ডিস্ক ড্ৰাইভ]] ([[:en:Hard disk drive]]) ## [[চেণ্ট্ৰেল প্ৰচেছিং ইউনিট]] ([[:en:Central processing unit]]) # [[কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তা]] ([[:en:Artificial intelligence]]) # [[তথ্য প্ৰযুক্তি]] ([[:en:Information technology]]) ## [[এলগৰিথম আৰু ডেইটা ষ্ট্ৰাকচাৰ]] ([[:en:Algorithm]]) # [[ইণ্টাৰনেট]] ([[:en:Internet]]) ## [[ইমেইল]] ([[:en:Email]]) ## [[ৱৰ্ল্ড ৱাইড ৱেব]] ([[:en:World Wide Web]]) # [[অপাৰেটিং চিষ্টেম]] ([[:en:Operating system]]) # [[প্ৰগ্ৰামিং ভাষা]] ([[:en:Programming language]]) # [[ছফ্টৱেৰ]] ([[:en:Software]]) {{div col end}} === শক্তি আৰু ইন্ধন === {{div col|2}} # [[নবীকৰণীয় শক্তি]] ([[:en:Renewable energy]]) # [[বিদ্যুৎ]] ([[:en:Electricity]]) ## [[পাৰমাণবিক শক্তি]] ([[:en:Nuclear power]]) # [[জীৱাশ্ম ইন্ধন]] ([[:en:Fossil fuel]]) # [[অন্তৰ্দাহী ইঞ্জিন]] ([[:en:Internal combustion engine]]) # [[ভাপ ইঞ্জিন]] ([[:en:Steam engine]]) # [[জুই]] ([[:en:Fire]]) {{div col end}} === সামগ্ৰী === {{div col|2}} # [[কাঁচ]] ([[:en:Glass]]) # [[কাগজ]] ([[:en:Paper]]) # [[প্লাষ্টিক]] ([[:en:Plastic]]) # [[কাঠ]] ([[:en:Wood]]) {{div col end}} === যাতায়াত === {{div col|2}} # [[পৰিবহণ]] ([[:en:Transport]]) # [[বিমান]] ([[:en:Aircraft]]) # [[গাড়ী]] ([[:en:Automobile]]) # [[চাইকেল]] ([[:en:Bicycle]]) # [[ডুব-জাহাজ]] ([[:en:Submarine]]) # [[জাহাজ]] ([[:en:Ship]]) # [[ৰেলগাড়ী]] ([[:en:Train]]) {{div col end}} === অস্ত্ৰশস্ত্ৰ === {{div col|2}} # [[অস্ত্ৰ]] ([[:en:Weapon]]) ## [[তৰোৱাল]] ([[:en:Sword]]) # [[আগ্নেয়াস্ত্ৰ]] ([[:en:Firearm]]) ## [[মেছিন গান]] ([[:en:Machine gun]]) # [[পাৰমাণবিক অস্ত্ৰ]] ([[:en:Nuclear weapon]]) ## [[টেঙ্ক]] ([[:en:Tank]]) # [[বিস্ফোৰক সামগ্ৰী]] ([[:en:Explosive material]]) ## [[বাৰুদ]] ([[:en:Gunpowder]]) {{div col end}} == কলা আৰু বিনোদন == {{div col|2}} # '''[[সংস্কৃতি]] ([[:en:Culture]])''' # '''[[কলা]] ([[:en:Art]])''' ## [[কমিক্‌ছ]] ([[:en:Comics]]) ## [[চিত্ৰকলা]] ([[:en:Painting]]) ## [[ফটোগ্ৰাফী]] ([[:en:Photography]]) ## [[ভাস্কৰ্য]] ([[:en:Sculpture]]) ## [[মৃৎশিল্প]] ([[:en:Pottery]]) # [[নৃত্য]] ([[:en:Dance]]) # [[ফেশ্বন]] ([[:en:Fashion]]) # [[থিয়েটাৰ]] ([[:en:Theatre]]) # [[কেলিগ্ৰাফী]] ([[:en:Calligraphy]]) {{div col end}} === স্থাপত্যবিদ্যা আৰু অসামৰিক অভিযান্ত্ৰিকী === {{div col|2}} # '''[[স্থাপত্য]] ([[:en:Architecture]])''' # [[খিলান]] ([[:en:Arch]]) # [[দলং]] ([[:en:Bridge]]) # [[খাল]] ([[:en:Canal]]) # [[বান্ধ]] ([[:en:Dam]]) # [[গম্বুজ]] ([[:en:Dome]]) # '''[[ঘৰ]] ([[:en:House]])''' # উল্লেখযোগ্য স্থাপত্য ## [[এংকৰ ৱাট]] ([[:en:Angkor Wat]]) ## [[ক'ল'ছিয়াম]] ([[:en:Colosseum]]) ## [[চীনৰ মহাপ্ৰাচীৰ]] ([[:en:Great Wall of China]]) ## [[আইফেল টাৱাৰ]] ([[:en:Eiffel Tower]]) ## [[এম্পায়াৰ ষ্টেট বিল্ডিং]] ([[:en:Empire State Building]]) ## [[হাজিয়া চ'ফিয়া]] ([[:en:Hagia Sophia]]) ## [[পাৰ্থেনন মন্দিৰ]] ([[:en:Parthenon]]) ## [[গিজাৰ পিৰামিড পৰিসৰ]] ([[:en:Giza pyramid complex]]) ## [[ছেইণ্ট পিটাৰ্ছ বেছিলিকা]] ([[:en:St. Peter's Basilica]]) ## [[ষ্টেচু অফ লিবাৰ্টি]] ([[:en:Statue of Liberty]]) ## [[তাজমহল]] ([[:en:Taj Mahal]]) ## [[তিনি গিৰিসংকটৰ বান্ধ]] ([[:en:Three Gorges Dam]]) # [[পিৰামিড]] ([[:en:Pyramid]]) # [[টাৱাৰ]] ([[:en:Tower]]) {{div col end}} === চলচ্চিত্ৰ, ৰেডিঅ' আৰু দূৰদৰ্শন === {{div col|2}} # '''[[চলচ্চিত্ৰ]] ([[:en:Film]])''' ## [[এনিমেছন]] ([[:en:Animation]]) # '''[[অনাতাঁৰ প্ৰযুক্তি]] ([[:en:Radio]])''' # '''[[দূৰদৰ্শন]] ([[:en:Television]])''' {{div col end}} ===সংগীত=== # '''[[সংগীত]] ([[:en:Music]])''' # [[গীত]] ([[:en:Song]]) # উল্লেখযোগ্য সংগীতৰ প্ৰকাৰ ## [[ব্লুজ]] ([[:en:Blues]]) ## [[শাস্ত্ৰীয় সংগীত]] ([[:en:Classical music]]) ### [[অপেৰা]] ([[:en:Opera]]) ### [[চিম্ফ'নি]] ([[:en:Symphony]]) ## [[ইলেকট্ৰনিক সংগীত]] ([[:en:Electronic music]]) ## [[ফ্লামেঙ্কো]] ([[:en:Flamenco]]) ## [[হিপ হ'প]] ([[:en:Hip hop]]) ## [[জ্যাজ সংগীত]] ([[:en:Jazz]]) ## [[ৰেগে]] ([[:en:Reggae]]) ## [[ৰক সংগীত]] ([[:en:Rock music]]) ## [[চাম্বা]] ([[:en:Samba]]) # উল্লেখযোগ্য বাদ্যযন্ত্ৰ ## [[ঢোল]] ([[:en:Drum]]) ## [[বাঁহী]] ([[:en:Flute]]) ## [[গীটাৰ]] ([[:en:Guitar]]) ## [[পিয়ান']] ([[:en:Piano]]) ## [[ট্ৰাম্পেট]] ([[:en:Trumpet]]) ## [[ভায়'লিন]] ([[:en:Violin]]) === বিনোদন === {{div col|2}} # '''[[খেল]] ([[:en:Game]])''' ## [[বেকগেমন]] ([[:en:Backgammon]]) ## [[দবা খেল]] ([[:en:Chess]]) ## [[গ' খেল]] ([[:en:Go (game)]]) ## [[ভিডিঅ' গেম]] ([[:en:Video game]]) # [[জুৱা খেল]] ([[:en:Gambling]]) # [[সমৰ কলা]] ([[:en:Martial arts]]) ## [[কাৰাটে]] ([[:en:Karate]]) ## [[জুদো]] ([[:en:Judo]]) # [[অলিম্পিক]] ([[:en:Olympic Games]]) # '''[[ক্ৰীড়া]] ([[:en:Sport]])''' ## [[এথলেটিকছ]] ([[:en:Sport of athletics]]) ## [[বেছবল]] ([[:en:Baseball]]) ## [[বাস্কেটবল]] ([[:en:Basketball]]) ## [[ক্ৰিকেট]] ([[:en:Cricket]]) ## [[ফুটবল]] ([[:en:Association football]]) ## [[গল্ফ]] ([[:en:Golf]]) ## [[ৰাগবী]] ([[:en:Rugby football]]) ## [[টেনিছ]] ([[:en:Tennis]]) # '''[[খেলনা]] ([[:en:Toy]])''' {{div col end}} == ইতিহাস == # '''[[ইতিহাস]] ([[:en:History]])''' ==== প্ৰাক-ইতিহাস আৰু প্ৰাচীন বিশ্ব‎ ==== {{div col|2}} # [[প্ৰাক-ইতিহাস]] ([[:en:Prehistory]]) # [[প্ৰস্তৰ যুগ]] ([[:en:Stone Age]]) # [[ব্ৰঞ্জ যুগ]] ([[:en:Bronze Age]]) # [[লৌহ যুগ]] ([[:en:Iron Age]]) # [[মেচ'পটেমিয়া]] ([[:en:Mesopotamia]]) # [[সুমেৰ]] ([[:en:Sumer]]) # [[প্ৰাচীন ইজিপ্ট]] ([[:en:Ancient Egypt]]) # [[প্ৰাচীন গ্ৰীচ]] ([[:en:Ancient Greece]]) # [[ৰোমান সাম্ৰাজ্য]] ([[:en:Roman Empire]]) # [[হান ৰাজবংশ]] ([[:en:Han Dynasty]]) # [[গুপ্ত সাম্ৰাজ্য]] ([[:en:Gupta Empire]]) {{div col end}} ==== মধ্যযুগ আৰু প্ৰাৰম্ভিক আধুনিক যুগ ==== {{div col|2}} # [[আব্বাচীয় খিলাফত]] ([[:en:Abbasid Caliphate]]) # [[ইউৰোপীয় জ্ঞানোদয়]] ([[:en:Age of Enlightenment]]) # [[এজটেক]] ([[:en:Aztecs]]) # [[বাইজেণ্টাইন সাম্ৰাজ্য]] ([[:en:Byzantine Empire]]) # [[ক্ৰুচেদ]] ([[:en:Crusades]]) # [[পবিত্ৰ ৰোমান সাম্ৰাজ্য]] ([[:en:Holy Roman Empire]]) # [[ইনকা সাম্ৰাজ্য]] ([[:en:Inca Empire]]) # [[মালি সাম্ৰাজ্য]] ([[:en:Mali Empire]]) # [[মায়া সভ্যতা]] ([[:en:Mayan Civilization]]) # [[মধ্যযুগ]] ([[:en:Middle Ages]]) # [[মংগোল সাম্ৰাজ্য]] ([[:en:Mongol Empire]]) # [[মিং ৰাজবংশ]] ([[:en:Ming Dynasty]]) # [[অটোমান সাম্ৰাজ্য]] ([[:en:Ottoman Empire]]) # [[খ্ৰীষ্টান ধৰ্মসংস্কাৰ আন্দোলন]] ([[:en:Protestant Reformation]]) # [[নৱ-জাগৰণ]] ([[:en:Renaissance]]) # [[টাং সাম্ৰাজ্য]] ([[:en:Tang Dynasty]]) # [[ভাইকিংছ]] ([[:en:Vikings]]) {{div col end}} ==== আধুনিক যুগ ==== {{div col|2}} # [[আৰব-ইজৰাইল বিবাদ]] ([[:en:Arab-Israeli conflict]]) # [[আমেৰিকান গৃহ যুদ্ধ]] ([[:en:American Civil War]]) # [[বৰ্ণবৈষম্য নীতি]] ([[:en:Apartheid]]) # '''[[ব্ৰিটিছ সাম্ৰাজ্য]] ([[:en:British Empire]])''' # '''[[শীতল যুদ্ধ]] ([[:en:Cold War]])''' # [[সাংস্কৃতিক বিপ্লৱ]] ([[:en:Cultural Revolution]]) # '''[[ফৰাচী বিপ্লৱ]] ([[:en:French Revolution]])''' # [[মহামন্দা]] ([[:en:Great Depression]]) # [[ইহুদী গণহত্যা]] ([[:en:The Holocaust]]) # '''[[শিল্প বিপ্লৱ]] ([[:en:Industrial Revolution]])''' # [[নাজী জাৰ্মানী]] ([[:en:Nazi Germany]]) # [[মেইজি পুনৰ্গঠন]] ([[:en:Meiji Restoration]]) <!-- most significant event in Japanese history --> # [[ৰুছ বিপ্লৱ]] ([[:en:Russian Revolution]]) # [[চিং ৰাজবংশ]] ([[:en:Qing Dynasty]]) # [[ভিয়েটনাম যুদ্ধ]] ([[:en:Vietnam War]]) # '''[[প্ৰথম বিশ্বযুদ্ধ]] ([[:en:World War I]])''' # '''[[দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধ]] ([[:en:World War II]])''' {{div col end}} == ভূগোল == {{div col|2}} এই অংশত ভূগোলৰ কিছুমান সাধাৰণ ধাৰণা আৰু পৃথিৱীৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ ভৌগোলিক অঞ্চলসমূহ তালিকাভূক্ত কৰা হৈছে। # '''[[ভূগোল]] ([[:en:Geography]])''' # '''[[চহৰ]] ([[:en:City]])''' # '''[[মহাদেশ]] ([[:en:Continent]])''' # [[অৰণ্য]] ([[:en:Forest]]) # [[পৰ্বত]] ([[:en:Mountain]]) # [[মৰুভূমি]] ([[:en:Desert]]) # [[সুমেৰু]] ([[:en:North Pole]]) # '''[[মহাসাগৰ]] ([[:en:Ocean]])''' # [[নদী]] ([[:en:River]]) # '''[[সাগৰ]] ([[:en:Sea]])''' # [[কুমেৰু]] ([[:en:South Pole]]) === মহাদেশ আৰু প্ৰমুখ অঞ্চল === # '''[[আফ্ৰিকা]] ([[:en:Africa]])''' # '''[[এণ্টাৰ্কটিকা]] ([[:en:Antarctica]])''' # '''[[এছিয়া]] ([[:en:Asia]])''' # '''[[ইউৰোপ]] ([[:en:Europe]])''' # [[মধ্যপ্ৰাচ্য]] ([[:en:Middle East]]) # '''[[উত্তৰ আমেৰিকা]] ([[:en:North America]])''' # '''[[ওচেনিয়া]] ([[:en:Oceania]])''' # '''[[দক্ষিণ আমেৰিকা]] ([[:en:South America]])''' {{div col end}} === দেশ === {{div col|3}} [[সাৰ্বভৌম ৰাষ্ট্ৰসমূহৰ তালিকা]]ত থকা আটাইবোৰ দেশৰে প্ৰবন্ধ ৱিকিপিডিয়াত থকাটো বাঞ্ছনীয়। পিছে সৰু ৱিকিপিডিয়াবোৰৰ বাবে ইয়াত কিছুমান দেশক অধিক প্ৰাধন্য দিয়া হৈছে। # [[আফগানিস্তান]] ([[:en:Afghanistan]]) # [[আলজেৰিয়া]] ([[:en:Algeria]]) # [[আৰ্জেণ্টিনা]] ([[:en:Argentina]]) # [[অষ্ট্ৰেলিয়া]] ([[:en:Australia]]) # [[অষ্ট্ৰিয়া]] ([[:en:Austria]]) # [[বাংলাদেশ]] ([[:en:Bangladesh]]) # '''[[ব্ৰাজিল]] ([[:en:Brazil]])''' # [[কানাডা]] ([[:en:Canada]]) # '''[[চীন]] ([[:en:China]])''' # [[কংগো গণৰাজ্য]] ([[:en:Democratic Republic of the Congo]]) # [[কিউবা]] ([[:en:Cuba]]) # [[ইজিপ্ত]] ([[:en:Egypt]]) # [[ইথিঅ'পিয়া]] ([[:en:Ethiopia]]) # '''[[ফ্ৰান্স]] ([[:en:France]])''' # '''[[জাৰ্মানী]] ([[:en:Germany]])''' # '''[[ভাৰত]] ([[:en:India]])''' # [[ইণ্ডোনেছিয়া]] ([[:en:Indonesia]]) # '''[[ইৰান]] [[:en:Iran]])''' # [[ইৰাক]] ([[:en:Iraq]]) # [[ইজৰাইল]] ([[:en:Israel]]) # '''[[ইটালী]] ([[:en:Italy]])''' # '''[[জাপান]] ([[:en:Japan]])''' # [[মেক্সিকো]] ([[:en:Mexico]]) # [[নেদাৰলেণ্ড]] ([[:en:Netherlands]]) # [[নিউজিলেণ্ড]] ([[:en:New Zealand]]) # [[নাইজেৰিয়া]] ([[:en:Nigeria]]) # [[পাকিস্তান]] ([[:en:Pakistan]]) # [[পোলেণ্ড]] ([[:en:Poland]]) # [[পৰ্তুগাল]] ([[:en:Portugal]]) # '''[[ৰাছিয়া]] ([[:en:Russia]])''' # [[চৌদি আৰৱ]] ([[:en:Saudi Arabia]]) # [[ছিংগাপুৰ]] ([[:en:Singapore]]) # [[দক্ষিণ আফ্ৰিকা]] ([[:en:South Africa]]) # [[দক্ষিণ কোৰিয়া]] ([[:en:South Korea]]) # '''[[স্পেইন]] ([[:en:Spain]])''' # [[চুদান]] ([[:en:Sudan]]) # [[ছুইজাৰলেণ্ড]] ([[:en:Switzerland]]) # [[তাঞ্জানিয়া]] ([[:en:Tanzania]]) # [[থাইলেণ্ড]] ([[:en:Thailand]]) # [[তুৰস্ক]] ([[:en:Turkey]]) # [[ইউক্ৰেইন]] ([[:en:Ukraine]]) # '''[[যুক্তৰাজ্য]] ([[:en:United Kingdom]])''' # '''[[আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰ]] ([[:en:United States]])''' # [[ভেটিকান চিটি]] ([[:en:Vatican City]]) # [[ভেনিজুৱেলা]] ([[:en:Venezuela]]) # [[ভিয়েটনাম]] ([[:en:Vietnam]]) {{div col end}} === নগৰ === {{div col|3}} # [[আমষ্টাৰডাম]] ([[:en:Amsterdam]]) # [[এথেন্স]] ([[:en:Athens]]) # [[বাগদাদ]] ([[:en:Baghdad]]) # [[বেংকক]] ([[:en:Bangkok]]) # '''[[বেইজিং]] ([[:en:Beijing]])''' # '''[[বাৰ্লিন]] ([[:en:Berlin]])''' # [[বগোটা]] ([[:en:Bogotá]]) # [[ব্ৰুচেলছ]] ([[:en:Brussels]]) # [[ব্যুনেচ আইৰিচ]] ([[:en:Buenos Aires]]) # [[কাইৰো]] ([[:en:Cairo]]) # [[কেপ টাউন]] ([[:en:Cape Town]]) # [[ডামাস্কাছ]] ([[:en:Damascus]]) # [[দিল্লী]] ([[:en:Delhi]]) # [[ঢাকা]] ([[:en:Dhaka]]) # [[ডুবাই]] ([[:en:Dubai]]) # [[হংকং]] ([[:en:Hong Kong]]) # [[ইষ্টানবুল]] ([[:en:Istanbul]]) # [[জাকাৰ্টা]] ([[:en:Jakarta]]) # '''[[জেৰুজালেম]] ([[:en:Jerusalem]])''' # [[কৰাচী]] ([[:en:Karachi]]) # [[কিনাশাচা]] ([[:en:Kinshasa]]) # [[কলকাতা]] ([[:en:Kolkata]]) # [[লাগ'চ]] ([[:en:Lagos]]) # '''[[লণ্ডন]] ([[:en:London]])''' # [[লচ এঞ্জেলচ]] ([[:en:Los Angeles]]) # [[মাদ্ৰিদ]] ([[:en:Madrid]]) # [[মক্কা]] ([[:en:Mecca]]) # [[মেক্সিকো চিটি]] ([[:en:Mexico City]]) # '''[[মস্কো]] ([[:en:Moscow]])''' # [[মুম্বাই]] ([[:en:Mumbai]]) # [[নাইৰোবি]] ([[:en:Nairobi]]) # '''[[নিউয়ৰ্ক মহানগৰ]] ([[:en:New York City]])''' # '''[[পেৰিছ]] ([[:en:Paris]])''' # [[ৰিঅ' ডি জেনেৰ']] ([[:en:Rio de Janeiro]]) # '''[[ৰোম]] ([[:en:Rome]])''' # '''[[চেণ্ট পিটাৰছবাৰ্গ]] ([[:en:Saint Petersburg]])''' # [[চাও পাওল']] ([[:en:São Paulo]]) # [[ছিউল]] ([[:en:Seoul]]) # [[ছাংহাই]] ([[:en:Shanghai]]) # [[ছিডনী]] ([[:en:Sydney]]) # [[তেহৰাণ]] ([[:en:Tehran]]) # '''[[টকিঅ']] ([[:en:Tokyo]])''' # [[ভিয়েনা]] ([[:en:Vienna]]) # [[ৱাশ্বিংটন ডি.চি.]] ([[:en:Washington, D.C.]]) {{div col end}} === জলাঞ্চল === {{div col|3}} # '''[[আমাজান নদী]] ([[:en:Amazon River]])''' # [[উত্তৰ মহাসাগৰ]] ([[:en:Arctic Ocean]]) # '''[[আটলাণ্টিক মহাসাগৰ]] ([[:en:Atlantic Ocean]])''' # [[বাল্টিক সাগৰ]] ([[:en:Baltic Sea]]) # [[কৃষ্ণ সাগৰ]] ([[:en:Black Sea]]) # [[কেৰিবিয়ান সাগৰ]] ([[:en:Caribbean Sea]]) # [[কাস্পিয়ান সাগৰ]] ([[:en:Caspian Sea]]) # [[কংগো নদী]] ([[:en:Congo River]]) # [[ডানয়ুব নদী]] ([[:en:Danube]]) # [[গঙ্গা নদী]] ([[:en:Ganges]]) # [[বৃহৎ প্ৰবাল প্ৰাচীৰ]] ([[:en:Great Barrier Reef]]) # [[বৃহৎ হ্ৰদসমূহ]] ([[:en:Great Lakes]]) # '''[[ভাৰত মহাসাগৰ]] ([[:en:Indian Ocean]])''' # [[সিন্ধু নদী]] ([[:en:Indus River]]) # [[বৈকাল হ্ৰদ]] ([[:en:Lake Baikal]]) # [[টাংগান্যিকা হ্ৰদ]] ([[:en:Lake Tanganyika]]) # [[ভিক্টোৰিয়া হ্ৰদ]] ([[:en:Lake Victoria]]) # [[ভূমধ্য সাগৰ]] ([[:en:Mediterranean Sea]]) # [[মিছিছিপি নদী]] ([[:en:Mississippi River]]) # [[নাইজাৰ নদী]] ([[:en:Niger River]]) # '''[[নীল নদী]] ([[:en:Nile]])''' # [[উত্তৰ সাগৰ]] ([[:en:North Sea]]) # '''[[প্ৰশান্ত মহাসাগৰ]] ([[:en:Pacific Ocean]])''' # [[পানামা খাল]] ([[:en:Panama Canal]]) # [[ৰাইন]] ([[:en:Rhine]]) # [[ছুৱেজ খাল]] ([[:en:Suez Canal]]) # [[দক্ষিণ মহাসাগৰ]] ([[:en:Southern Ocean]]) # [[ভল্গা নদী]] ([[:en:Volga River]]) # [[য়াংজে নদী]] ([[:en:Yangtze River]]) # [[হোৱাংহো নদী]] ([[:en:Yellow River]]) {{div col end}} === পৰ্বত আৰু মৰুভূমি === # [[এল্পছ]] ([[:en:Alps]]) # [[এণ্ডিছ]] ([[:en:Andes]]) # '''[[হিমালয়]] ([[:en:Himalayas]])''' ## [[মাউণ্ট এভাৰেষ্ট]] ([[:en:Mount Everest]]) # [[মাউণ্ট কিলিমাঞ্জাৰ']] ([[:en:Mount Kilimanjaro]]) # [[ৰকি পৰ্বতমালা]] ([[:en:Rocky Mountains]]) # '''[[চাহাৰা মৰুভূমি]] ([[:en:Sahara]])''' {{Core topics}} [[শ্ৰেণী:ৱিকিপিডিয়াৰ অত্যাৱশ্যকীয় প্ৰবন্ধ|*]] j756r88h5rwgy8h2wvwb17talddpi0w 0 32054 516871 174954 2025-06-10T14:21:41Z 2409:408A:8E32:3780:0:0:B0CB:550F adding more details 516871 wikitext text/x-wiki {{Assam bio stub}} {{Infobox royalty|Monarch | name = ৰত্নধ্বজপাল | full name = | image = | caption = | succession = | reign = | coronation = | successor = | issue = | house = | father = | mother = | birth_date = | birth_place = | death_date = | death_place = | date of burial = | place of burial = | religion = |}} '''ৰত্নধ্বজপাল''' চুতীয়া ৰজাসকলৰ মাজত এজন উল্লেখযোগ্য ৰজা আছিল। তেওঁ ৰজা হোৱাৰ সময় প্ৰায় ১২৪৪ খ্ৰীষ্টাব্দ।<ref name="সোণৰ অসম">{{cite book | title=সোণৰ অসম | publisher=খগেন্দ্ৰনাৰায়ণ দত্তবৰুৱা, লয়াৰ্ছ বুক স্টল | author=ভূপেন্দ্ৰ নাথ চৌধুৰী | authorlink= চুতীয়া, কছাৰী আৰু জয়ন্তীয়া ৰাজ্য | year=১৯৯৫ | pages=২৯}}</ref> [[চুতীয়া ৰাজ্য]]ৰ প্ৰতিষ্ঠাপক [[বীৰপাল]]ৰ ৰাণীয়ে ৰূপৱতীয়ে হেনো কুবেৰৰ পূজা কৰি এটি পুত্ৰ সন্তান লাভ কৰে। তেওঁৰ নাম গৌৰনাৰায়ণ আছিল।<ref name="সোণৰ অসম" /> তেওঁ নিজ বাহু বলেৰে ওচৰৰ ঠাইবোৰ জয় কৰি নিজ ৰাজ্য বহলায় আৰু ৰত্নধ্বজপাল নাম লয়। এওঁ ৰত্নপুৰ নামে নতুন ৰাজধানী পাতি ৰাজ্য শাসন কৰিছিল।<ref name="সোণৰ অসম" /> তেওঁ কমতাৰ ৰজা সন্ধ্যাৰ কুঁৱৰী এগৰাকীক নিজৰ পুত্ৰ বিজয়ধ্বজলৈ বিয়া কৰাইছিল।<ref name="a comprehensive history of Assam by Baruah, S.L." /> এওঁ গৌড় ৰজাৰ বিশ্বৰূপ সেন/কেশৱ সেনৰ লগত মিত্ৰতা কৰি নিজৰ ল’ৰা এটি পঢ়াবলৈকে গৌড়েশ্বৰৰ তাত থৈ আহিছিল। কিন্তু, দুৰ্ভাগ্যবশতঃ ৰত্নধ্বজ কমতাৰ পৰা উলটি অহাৰ কিছুদিনৰ পিছতেই এই কোঁৱৰজনৰ মৃত্যু ঘটে। গৌড়েশ্বৰে কোঁৱৰৰ মৃতদেহটো চুতীয়া ৰাজ্যৰ ৰাজধানীলৈ পঠিয়াই দিয়ে। সেই সময়ত ৰত্নধ্বজে এটি মন্দিৰৰ নিৰ্মাণ কাৰ্য্য চাবলৈ সিন্ধুক্ষেত্ৰ নামৰ ঠাইলৈ গৈছিল। তেওঁ পুতেকৰ শটি পাই সিন্ধুক্ষেত্ৰতে কবৰ দিয়ে। তেতিয়াৰ পৰাই তাৰ নাম শ-দিয়াপাত হয়। বহুতে কয় যে, এই শ-দিয়াপাতেই বৰ্তমানৰ [[শদিয়া]]।<ref name="সোণৰ অসম" /> ইয়াৰ কিছুদিন পাছতে ৰত্নধ্বজৰো মৃত্যু হয়। ==তথ্য সংগ্ৰহ== {{Reflist}} {{চুতীয়া ৰাজবংশ}} [[শ্ৰেণী:অসমৰ ইতিহাস]] [[শ্ৰেণী:চুতীয়া ৰাজবংশ]] [[শ্ৰেণী:পুৰণি আৰু মধ্যযুগীয় অসম]] psjtx7m95vsyov12et96qppuxlik2fn 516872 516871 2025-06-10T14:31:46Z 2409:408A:8E32:3780:0:0:B0CB:550F adding information 516872 wikitext text/x-wiki {{Assam bio stub}} {{Infobox royalty|Monarch | name = ৰত্নধ্বজপাল | full name = ৰত্নধ্বজপাল / গৌৰীনাৰায়ন | image = | caption = | succession = | reign = | coronation = | successor = | issue = | house = | father = বীৰপাল / গয়াপাল | mother = | birth_date = | birth_place = | death_date = | death_place = | date of burial = | place of burial = | religion = |}} '''ৰত্নধ্বজপাল''' চুতীয়া ৰজাসকলৰ মাজত এজন উল্লেখযোগ্য ৰজা আছিল। তেওঁ ৰজা হোৱাৰ সময় প্ৰায় ১২৪৪ খ্ৰীষ্টাব্দ।<ref name="সোণৰ অসম">{{cite book | title=সোণৰ অসম | publisher=খগেন্দ্ৰনাৰায়ণ দত্তবৰুৱা, লয়াৰ্ছ বুক স্টল | author=ভূপেন্দ্ৰ নাথ চৌধুৰী | authorlink= চুতীয়া, কছাৰী আৰু জয়ন্তীয়া ৰাজ্য | year=১৯৯৫ | pages=২৯}}</ref> [[চুতীয়া ৰাজ্য]]ৰ প্ৰতিষ্ঠাপক [[বীৰপাল]]ৰ ৰাণীয়ে ৰূপৱতীয়ে হেনো কুবেৰৰ পূজা কৰি এটি পুত্ৰ সন্তান লাভ কৰে। তেওঁৰ নাম গৌৰনাৰায়ণ আছিল।<ref name="সোণৰ অসম" /> তেওঁ নিজ বাহু বলেৰে ওচৰৰ ঠাইবোৰ জয় কৰি নিজ ৰাজ্য বহলায় আৰু ৰত্নধ্বজপাল নাম লয়। এওঁ ৰত্নপুৰ নামে নতুন ৰাজধানী পাতি ৰাজ্য শাসন কৰিছিল।<ref name="সোণৰ অসম" /> তেওঁ কমতাৰ ৰজা সন্ধ্যাৰ কুঁৱৰী এগৰাকীক নিজৰ পুত্ৰ বিজয়ধ্বজলৈ বিয়া কৰাইছিল। <ref name = "A comprehensive history of Assam by Baruah, S.L.">{{cite book I title = A comprehensive history of Assam I publisher = Munshiram Manoharlal publishers I author = S.L. Baruah I year = 1985 I page = 184}}</ref> এওঁ গৌড় ৰজাৰ বিশ্বৰূপ সেন/কেশৱ সেনৰ লগত মিত্ৰতা কৰি নিজৰ ল’ৰা এটি পঢ়াবলৈকে গৌড়েশ্বৰৰ তাত থৈ আহিছিল। কিন্তু, দুৰ্ভাগ্যবশতঃ ৰত্নধ্বজ কমতাৰ পৰা উলটি অহাৰ কিছুদিনৰ পিছতেই এই কোঁৱৰজনৰ মৃত্যু ঘটে। গৌড়েশ্বৰে কোঁৱৰৰ মৃতদেহটো চুতীয়া ৰাজ্যৰ ৰাজধানীলৈ পঠিয়াই দিয়ে। সেই সময়ত ৰত্নধ্বজে এটি মন্দিৰৰ নিৰ্মাণ কাৰ্য্য চাবলৈ সিন্ধুক্ষেত্ৰ নামৰ ঠাইলৈ গৈছিল। তেওঁ পুতেকৰ শটি পাই সিন্ধুক্ষেত্ৰতে সৎকাৰ কৰে। তেতিয়াৰ পৰাই তাৰ নাম শ-দিয়াপাত হয়। বহুতে কয় যে, এই শ-দিয়াপাতেই বৰ্তমানৰ [[শদিয়া]]।<ref name="সোণৰ অসম" /> ইয়াৰ কিছুদিন পাছতে ৰত্নধ্বজৰো মৃত্যু হয়। ==তথ্য সংগ্ৰহ== {{Reflist}} {{চুতীয়া ৰাজবংশ}} [[শ্ৰেণী:অসমৰ ইতিহাস]] [[শ্ৰেণী:চুতীয়া ৰাজবংশ]] [[শ্ৰেণী:পুৰণি আৰু মধ্যযুগীয় অসম]] d4xhxoyj4a5u4uf9r23tdca8v31v68e 516873 516872 2025-06-10T14:34:28Z 2409:408A:8E32:3780:0:0:B0CB:550F 516873 wikitext text/x-wiki {{Assam bio stub}} {{Infobox royalty|Monarch | name = ৰত্নধ্বজপাল | full name = ৰত্নধ্বজপাল / গৌৰীনাৰায়ন | image = | caption = চুতীয়াসকলৰ শ্ৰেষ্ঠ ৰজা | succession = | reign = | coronation = | successor = | issue = | house = | father = বীৰপাল / গয়াপাল | mother = | birth_date = | birth_place = | death_date = | death_place = | date of burial = | place of burial = | religion = |}} '''ৰত্নধ্বজপাল''' চুতীয়া ৰজাসকলৰ মাজত এজন উল্লেখযোগ্য ৰজা আছিল। তেওঁ ৰজা হোৱাৰ সময় প্ৰায় ১২৪৪ খ্ৰীষ্টাব্দ।<ref name="সোণৰ অসম">{{cite book | title=সোণৰ অসম | publisher=খগেন্দ্ৰনাৰায়ণ দত্তবৰুৱা, লয়াৰ্ছ বুক স্টল | author=ভূপেন্দ্ৰ নাথ চৌধুৰী | authorlink= চুতীয়া, কছাৰী আৰু জয়ন্তীয়া ৰাজ্য | year=১৯৯৫ | pages=২৯}}</ref> [[চুতীয়া ৰাজ্য]]ৰ প্ৰতিষ্ঠাপক [[বীৰপাল]]ৰ ৰাণীয়ে ৰূপৱতীয়ে হেনো কুবেৰৰ পূজা কৰি এটি পুত্ৰ সন্তান লাভ কৰে। তেওঁৰ নাম গৌৰনাৰায়ণ আছিল।<ref name="সোণৰ অসম" /> তেওঁ নিজ বাহু বলেৰে ওচৰৰ ঠাইবোৰ জয় কৰি নিজ ৰাজ্য বহলায় আৰু ৰত্নধ্বজপাল নাম লয়। এওঁ ৰত্নপুৰ নামে নতুন ৰাজধানী পাতি ৰাজ্য শাসন কৰিছিল।<ref name="সোণৰ অসম" /> তেওঁ কমতাৰ ৰজা সন্ধ্যাৰ কুঁৱৰী এগৰাকীক নিজৰ পুত্ৰ বিজয়ধ্বজলৈ বিয়া কৰাইছিল। <ref name = "A comprehensive history of Assam by Baruah, S.L.">{{cite book I title = A comprehensive history of Assam I publisher = Munshiram Manoharlal publishers I author = S.L. Baruah I year = 1985 I page = 184}}</ref> এওঁ গৌড় ৰজাৰ বিশ্বৰূপ সেন/কেশৱ সেনৰ লগত মিত্ৰতা কৰি নিজৰ ল’ৰা এটি পঢ়াবলৈকে গৌড়েশ্বৰৰ তাত থৈ আহিছিল। কিন্তু, দুৰ্ভাগ্যবশতঃ ৰত্নধ্বজ কমতাৰ পৰা উলটি অহাৰ কিছুদিনৰ পিছতেই এই কোঁৱৰজনৰ মৃত্যু ঘটে। গৌড়েশ্বৰে কোঁৱৰৰ মৃতদেহটো চুতীয়া ৰাজ্যৰ ৰাজধানীলৈ পঠিয়াই দিয়ে। সেই সময়ত ৰত্নধ্বজে এটি মন্দিৰৰ নিৰ্মাণ কাৰ্য্য চাবলৈ সিন্ধুক্ষেত্ৰ নামৰ ঠাইলৈ গৈছিল। তেওঁ পুতেকৰ শটি পাই সিন্ধুক্ষেত্ৰতে সৎকাৰ কৰে। তেতিয়াৰ পৰাই তাৰ নাম শ-দিয়াপাত হয়। বহুতে কয় যে, এই শ-দিয়াপাতেই বৰ্তমানৰ [[শদিয়া]]।<ref name="সোণৰ অসম" /> ইয়াৰ কিছুদিন পাছতে ৰত্নধ্বজৰো মৃত্যু হয়। ==তথ্য সংগ্ৰহ== {{Reflist}} {{চুতীয়া ৰাজবংশ}} [[শ্ৰেণী:অসমৰ ইতিহাস]] [[শ্ৰেণী:চুতীয়া ৰাজবংশ]] [[শ্ৰেণী:পুৰণি আৰু মধ্যযুগীয় অসম]] sumywlozoniqrtc9zg4n87tv9qfunvh 0 34430 517106 381559 2025-06-11T11:25:57Z InternetArchiveBot 29706 Rescuing 0 sources and tagging 1 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 517106 wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = নিধি ৰাজদান | image = Nidhi Razdan 2016.jpg | caption = ২০১৬ চনত নিধি ৰাজদান | birthname = | birth_date = ১৯৭৮ | birth_place = [[ভাৰত]] | death_date = | age = | death_place = | education = [[লে'ডী শ্ৰী ৰাম কলেজ ফৰ ৱ'মে'ন]]<br>[[ভাৰতীয় গণ সংযোগ প্ৰতিস্থান]] | occupation = [[এন ডি টি ভি]]ৰ [[বাৰ্তা পৰিৱেশক]] আৰু আঁত ধৰোঁতা | years_active = ১৯৯৯-বৰ্তমান | alias = | gender = [[মহিলা]] | status = | title = | spouse = | children = | relatives = | ethnicity = | salary = | networth = | credits = ''লেফ্ট ৰাইট এণ্ড চেন্টাৰ''<br>''ইণ্ডিয়া ডিচাইডছ @৯''<br> '' দ্য লী'ড''<ref>http://social.ndtv.com/nidhirazdan/permalink/17668{{Dead link|date=June 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> | agent = | URL = }} '''''নিধি ৰাজদান''''' ([[কাশ্মিৰী]]: निधि राज़दान) এগৰাকী দূৰদৰ্শন সাংবাদিক। তেওঁ [[এন ডি টি ভি ২৪x৭]] নামৰ ইংৰাজী ভাষাত প্ৰচাৰিত টেলিভিছন চেনেলটোত কৰ্মৰত। নিউ দেল্হী টেলিভিশ্যন (চমুকৈ এন ডি টি ভি)ৰ মালিকানাধীন এই চেনেলটোৱে য়ে বাতৰি আৰু সাম্প্ৰতিক ঘটনাপ্ৰৱাহৰ বিশ্লেষণ ইত্যাদি সম্প্ৰচাৰ কৰে। ==প্ৰাৰম্ভিক জীৱন== নিধি ৰাজদানৰ পিতৃ মহাৰাজ কৃষাণ ৰাজদান প্ৰেছ ট্ৰাষ্ট অৱ ইণ্ডিয়াৰ মূখ্য সম্পাদক। প্ৰেছ ট্ৰাষ্ট অৱ ইণ্ডিয়া ভাৰতৰ অগ্ৰণী বাৰ্তা গোষ্ঠীসমূহৰ অন্যতম। নিধি ৰাজদানে স্কুলীয়া শিক্ষা এপীজে' স্কুল, শ্বেইখ চৰাই ([[ইংৰাজী]]: ''APEEJAY School, Sheikh Sarai''), নতুন দিল্লীত লাভ কৰিছিল। ইয়াৰ পিছত তেওঁ লে'ডী শ্ৰী ৰাম কলেজ ফৰ ৱ'মে'নৰ পৰা স্নাতক ডিগ্ৰী লাভ কৰে। পৰৱৰ্তী পৰ্যায়ত নতুন দিল্লীৰ ভাৰতীয় গণ সংযোগ প্ৰতিস্থানৰ পৰা ৰেডিঅ' আৰু টেলিভিছন সাংবাদিকতাৰ প'ষ্ট গ্ৰেজুৱেট ডিপ্ল'মা লাভ কৰে। <ref>http://www.iimc.nic.in/alumini-pgdc-radio-tv-journ.html</ref> ==কৰ্মজীৱন== ১৯৯৯ চনত নিধি ৰাজদানে এন ডি টি ভিত যোগদান কৰে। তাৰ পিছৰ পৰাই তেওঁ বাৰ্তা পৰিৱেশকৰ পৰা জ্যেষ্ঠ সাংবাদিকৰ পৰ্যায়লৈ অগ্ৰগতি লাভ কৰে। <ref>http://www.indiantelevision.com/special/y2k4/ndtv_team.htm</ref> এন ডি টি ভিৰ নিম্নোক্ত কাৰ্যসূচীসমূহত নিধি ৰাজদানে আঁত ধৰে: * '''[[এন ডি টি ভি ২৪x৭]]''' - এটা প্ৰাইম টাইম বাতৰিৰ অনুস্থান। * তেওঁৰ দ্বাৰা পৰিচালিত '''লেফ্ট ৰাইট এণ্ড চেন্টাৰ''' ([[ইংৰাজী]]: Left, Right & Centre) নামৰ জনপ্ৰিয় অনুষ্ঠান পূৰ্বতে কেৱল শনিবাৰে নিশা ৮ বজাতহে প্ৰচাৰ হৈছিল আৰু বৰ্তমান এই অনুস্থান সোমবাৰৰ পৰা শুক্ৰবাৰলৈ প্ৰতিনিশা ৮ বজাত সম্প্ৰচাৰ হয়। * '''দ্য লী'ড''' - পূৰ্বতে প্ৰচাৰিত এই অনুষ্ঠান বৰ্তমান বন্ধ হৈছে। সাংবাদিক হিচাপে নিধি ৰাজদানে ৰাষ্ট্ৰীয় ৰাজনীতিৰ উপৰিও কাশ্মীৰৰ ৰাজনীতি সম্পৰ্কীয় বাতৰি পৰিৱেশন কৰিছিল। বৰ্তমান তেওঁ মূখ্যতঃ বৈদেশিক ঘটনাপ্ৰৱাহৰ ওপৰত আলোকপাত কৰে। তেওঁৰ কৰ্মৰ ভিতৰত [[তিব্বত]], পাকিস্তান অধীকৃত কাশ্মীৰ, ইৰাণৰ বিষয়ত নিৰ্মান কৰা তথ্যচিত্ৰ আৰু ব্ৰিটেইনৰ ওপৰত সন্ত্ৰাসবাদৰ প্ৰভাৱ সম্পৰ্কীয় তথ্যচিত্ৰ উল্লেখনীয়। ==সন্মান আৰু বঁটা== * জম্মু আৰু কাশ্মীৰ আৰু উত্তৰ পূৰ্বাঞ্চলৰ পৰা কৰা সাংবাদিকতাৰ বাবে ৰামনাথ গোৱেংকা সাংবাদিকতাৰ উৎকৰ্ষ বঁটা। <ref>{{Cite web |title=আৰ্কাইভ কপি |url=http://www.expressindia.com/news/rngf/awards/2007_categories.html |access-date=2013-07-06 |archivedate=2010-08-28 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20100828235750/http://www.expressindia.com/news/rngf/awards/2007_categories.html |deadurl=yes }}</ref> * জম্মু আৰু কাশ্মীৰ চৰকাৰৰ সাংবাদিকতাৰ উৎকৰ্ষ বঁটা। == তথ্য সংগ্ৰহ == {{reflist}} [[শ্ৰেণী:ভাৰতৰ ব্যক্তি]] [[শ্ৰেণী:সাংবাদিক]] d97z1roqqxnwzoxr04qu3a6enhk6s7c 0 38935 516859 498730 2025-06-10T12:11:48Z দীপকজ্যোতি মহন্ত 23203 /* অসমীয়া গীত */ 516859 wikitext text/x-wiki {{Infobox musical artist | name = মহালক্ষ্মী আয়াৰ | image = Mahalakshmi Iyer Timeless.jpg | birth_place = [[কোঝিকোড]], [[কেৰালা]], [[ভাৰত]] | background = solo_singer | instrument = কণ্ঠশিল্পী | genre = [[নেপথ্য সংগীত]], [[ভাৰতীয় শাস্ত্ৰীয় সংগীত]], [[ফ'ক]], [[ইণ্ডিপপ]] | occupation = গায়িকা, নেপথ্য গায়িকা | years_active = ১৯৯৮-বৰ্তমান | website = }} '''মহালক্ষ্মী আয়াৰ''' ({{lang-en|Mahalakshmi}}, {{lang-ta|மகாலட்சுமி ஐயர்}}) এগৰাকী ভাৰতীয় গায়িকা। তেওঁ [[হিন্দী ভাষা|হিন্দী]], [[তামিল ভাষা|তামিল]], [[তেলেগু ভাষা|তেলেগু]], [[মাৰাঠী ভাষা|মাৰাঠী]], [[বঙালী ভাষা|বঙালী]], [[গুজৰাটী ভাষা|গুজৰাটী]], [[কন্নড় ভাষা|কন্নড়]] আৰু [[অসমীয়া ভাষা|অসমীয়া]] আদি ভাৰতৰ বিভিন্ন ভাষাৰ গানত কণ্ঠদান কৰিছে।<ref>{{cite news|url=http://www.indiafm.com/features/2007/03/14/2384/index.html |title="I am known as Mahalukhimi in Assam and Mahalokhi in Calcutta. I have heard stories where they have asked people that when did this Assam native move to Bombay?" – Mahalaxmi Iyer |publisher=IndiaFM |date=14 March 2007 |accessdate=27 December 2008}}</ref> ==ব্যক্তিগত জীৱন== মহালক্ষ্মীয়ে এক সংগীতৰ পৰিয়ালত জন্মগ্ৰহণ কৰে। তেওঁৰ মাক কৰ্ণাটকী শাস্ত্ৰীয় সংগীতৰ গায়িকা। তিনিগৰাকী বাই-ভনী কল্পনা, পদ্মিনী আৰু শোভাৰ সৈতে একেলগে তেওঁ হিন্দুস্তানী সংগীতৰ শিক্ষা লয়। তেওঁ [[মুম্বাই]]ত ডাঙৰ-দীঘল হয় আৰু মুম্বাইৰ ''আৰ এ প'দ্দাৰ কলেজ অৱ ইক'ন'মিক্স''ৰ পৰা স্নাতক ডিগ্ৰী লাভ কৰে। ==কেৰিয়াৰ== ১৯৯৬ চনত [[জুবিন গাৰ্গ]]ৰ সংগীত পৰিচালনাত অসমীয়া বোলছবি [[ৰঙ|''ৰঙ'']]ত ''ৰঙ তুমি হোৱানে'' গীতটিত কণ্ঠদান কৰে। সংগীত ১৯৯৭ চনত [[শংকৰ-এহছান-লয়|শংকৰ-এহছান-লয়ে]] সংগীত পৰিচালনা কৰা প্ৰথম খন বোলছবি ''[[দছ (১৯৯৭ চলচ্চিত্ৰ)|দছ]]''ৰ ''হিন্দুস্তানী'' শীৰ্ষক গীতটিত কণ্ঠ দি মহালক্ষ্মীয়ে বলিউডৰ কেৰিয়াৰৰ আৰম্ভণি কৰে। বোলছবিখন মুক্তি নহ'ল আৰু গীতৰ এলবামটো ১৯৯৯ চনত মুক্তিলাভ কৰে। পাছলৈ তেওঁ শংকৰ-এহছান-লয়ৰ পৰিচালনাৰ বহুকেইটি গীতত কণ্ঠদান কৰে। তাৰ পাছতেই তেওঁ [[মণি ৰত্নম]]ৰ পৰিচালনাৰ আৰু [[এ আৰ ৰহমান]]ৰ সংগীত পৰিচালনাৰ ''[[দিল চে]]'' বোলছবিৰ ''এ আজনবী'' শীৰ্ষক গীতটিত [[উদিত নাৰায়ণৰ]] সৈতে কণ্ঠদান কৰে। (১৯৯৮) তাৰ পাছৰেপৰা তেওঁ বহুকেইখন চলচ্চিত্ৰ, ধাৰাবাহিক, শ্ৰব্য এলবাম আৰু বিজ্ঞাপনৰ গীতত কণ্ঠদান কৰে।<ref name="rediff2001">{{cite news|url=http://www.rediff.com/entertai/2001/apr/09maha.htm |title='My day will come too!' |publisher=rediff.com |date=7 April 2001 |accessdate=27 December 2008}}</ref> ''[[মিছন কাশ্মীৰ]]'', ''[[য়াদেঁ (২০০১ চলচ্চিত্ৰ)|য়াদেঁ]]'', ''[[চাথিয়া (চলচ্চিত্ৰ)|চাথিয়া]]'' ইত্যাদি বোলছবিৰ জনপ্ৰিয় সংগীতৰ এলবামত তেওঁ কণ্ঠ দিয়ে। [[এ আৰ ৰহমান]], [[শংকৰ-এহছান-লয়]], [[অনু মালিক]], [[যতীন-ললিত]] আদি খ্যাতনামা সংগীত পৰিচালকৰ লগত তেওঁ কাম কৰাৰ সুযোগ পায়। [[সুৰ - দ্য মেলডী অৱ লাইফ]] (২০০২) বোলছবিৰ ''কভী শ্বাম ঢলে'', [[ৰিস্তে']] (২০০২) বোলছবিৰ ''হৰ তৰফ'', [[বাণ্টী ঔৰ বাবলি]] (২০০৫) বোলছবিৰ ''চুপ চুপ কে'', [[ডন - দ্য চেজ বিগিন্‌ছ এগেইন]] (২০০৬) বোলছবিৰ ''আজ কি ৰাত'', [[ঝুম বৰাবৰ ঝুম]] বোলছবিৰ ''ব'ল না হল্কে হল্কে'' ইত্যাদি জনপ্ৰিয় গীত গাই তেওঁ খ্যাতি লাভ কৰে। ''[[শ্লামডগ মিলিয়নেয়াৰ]]'' (২০০৮) বোলছবিত [[এ আৰ ৰহমান|এ আৰ ৰহমানে]] সংগীত পৰিচালনা কৰা [[একাডেমী বঁটা]]প্ৰাপ্ত গীত ''জয় হো''তো তেওঁ [[সুখৱিন্দৰ সিং|সুখৱিন্দৰ সিঙৰ]] সহশিল্পী হিচাপে কণ্ঠদান কৰে।<ref>{{cite web |url= http://www.ultrabrown.com/posts/jai-ho-rahman |title= Jai ho Rahman |accessdate= 11 June 2009 |last= Vij |first= Manish |author2= |date= 24 January 2009 |work= Ultrabrown |publisher= |archivedate= 6 February 2010 |archiveurl= https://web.archive.org/web/20100206212418/http://ultrabrown.com/posts/jai-ho-rahman |deadurl= yes }}</ref> ইয়াৰ উপৰিও তেওঁ বহুকেইটা ৰিমিক্স এলবাম যেনে ''আজা পিয়া তোহে প্যাৰ'', ''বাহো মে' চলি আও'' আদিত গান গায় য'ত তেওঁ [[লতা মংগেশকাৰ]]ৰ বহু পুৰণি গীতৰ ৰিমিক্সত কণ্ঠদান কৰে। দূৰদৰ্শনৰ বহু বিজ্ঞাপনতো মহালক্ষ্মীয়ে কণ্ঠদান কৰে। ==অসমীয়া গীত== মহালক্ষ্মীয়ে বহুকেইটা জনপ্ৰিয় অসমীয়া গীতত কণ্ঠদান কৰে। [[জুবিন গাৰ্গ]]ৰ সংগীত পৰিচালনাৰ [[ৰং (শ্ৰব্য এলবাম)|ৰং]],<ref name="mio">{{cite web | url=http://mio.to/album/Rong | title=Rong | publisher=Music India Online | accessdate=8 মাৰ্চ 2015 | archivedate=2015-03-12 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20150312004059/http://mio.to/album/Rong | deadurl=yes }}</ref> [[জুবিনৰ গান (শ্ৰব্য এলবাম)|জুবিনৰ গান]],<ref name="mio2">{{cite web | url=http://mio.to/album/Jubeenor+Gaan | title=Jubeenor Gaan | publisher=Music India Online | accessdate=8 মাৰ্চ 2015 | archivedate=2015-04-28 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20150428193154/http://mio.to/album/Jubeenor+Gaan | deadurl=yes }}</ref> , [[দাগ (চলচ্চিত্ৰ)|দাগ]], [[নায়ক (চলচ্চিত্ৰ)|নায়ক]], [[কন্যাদান (চলচ্চিত্ৰ)|কন্যাদান]], [[ৰ’দ্‌ (চলচ্চিত্ৰ)|ৰ’দ্‌]], [[গানে কি আনে]] (বোলছবি) [[ভাইমন দা]]ইত্যাদি বহুকেইখন এলবাম আৰু চলচ্চিত্ৰত তেওঁ গীত গাইছে। ==তথ্যসূত্ৰ== {{Reflist}} ==বাহ্যিক সংযোগ== * {{IMDb name|id=0536739}} * [http://www.rediff.com/entertai/2001/apr/09maha.htm ৰেডিফ ডট কমত এক সাক্ষাৎকাৰ] * [http://openbeast.com/5717 OpenBeast সাক্ষাৎকাৰ] * [http://www.indiafm.com/features/2007/03/14/2384/index.html indiaFM.comৰ সৈতে সাক্ষাৎকাৰ] [[শ্ৰেণী:ভাৰতীয় কণ্ঠশিল্পী]] [[শ্ৰেণী:জীৱিত ব্যক্তি]] s6m6l1s7e0okb8mdwfy0s4z8za52ect 516860 516859 2025-06-10T12:12:10Z দীপকজ্যোতি মহন্ত 23203 /* অসমীয়া গীত */ 516860 wikitext text/x-wiki {{Infobox musical artist | name = মহালক্ষ্মী আয়াৰ | image = Mahalakshmi Iyer Timeless.jpg | birth_place = [[কোঝিকোড]], [[কেৰালা]], [[ভাৰত]] | background = solo_singer | instrument = কণ্ঠশিল্পী | genre = [[নেপথ্য সংগীত]], [[ভাৰতীয় শাস্ত্ৰীয় সংগীত]], [[ফ'ক]], [[ইণ্ডিপপ]] | occupation = গায়িকা, নেপথ্য গায়িকা | years_active = ১৯৯৮-বৰ্তমান | website = }} '''মহালক্ষ্মী আয়াৰ''' ({{lang-en|Mahalakshmi}}, {{lang-ta|மகாலட்சுமி ஐயர்}}) এগৰাকী ভাৰতীয় গায়িকা। তেওঁ [[হিন্দী ভাষা|হিন্দী]], [[তামিল ভাষা|তামিল]], [[তেলেগু ভাষা|তেলেগু]], [[মাৰাঠী ভাষা|মাৰাঠী]], [[বঙালী ভাষা|বঙালী]], [[গুজৰাটী ভাষা|গুজৰাটী]], [[কন্নড় ভাষা|কন্নড়]] আৰু [[অসমীয়া ভাষা|অসমীয়া]] আদি ভাৰতৰ বিভিন্ন ভাষাৰ গানত কণ্ঠদান কৰিছে।<ref>{{cite news|url=http://www.indiafm.com/features/2007/03/14/2384/index.html |title="I am known as Mahalukhimi in Assam and Mahalokhi in Calcutta. I have heard stories where they have asked people that when did this Assam native move to Bombay?" – Mahalaxmi Iyer |publisher=IndiaFM |date=14 March 2007 |accessdate=27 December 2008}}</ref> ==ব্যক্তিগত জীৱন== মহালক্ষ্মীয়ে এক সংগীতৰ পৰিয়ালত জন্মগ্ৰহণ কৰে। তেওঁৰ মাক কৰ্ণাটকী শাস্ত্ৰীয় সংগীতৰ গায়িকা। তিনিগৰাকী বাই-ভনী কল্পনা, পদ্মিনী আৰু শোভাৰ সৈতে একেলগে তেওঁ হিন্দুস্তানী সংগীতৰ শিক্ষা লয়। তেওঁ [[মুম্বাই]]ত ডাঙৰ-দীঘল হয় আৰু মুম্বাইৰ ''আৰ এ প'দ্দাৰ কলেজ অৱ ইক'ন'মিক্স''ৰ পৰা স্নাতক ডিগ্ৰী লাভ কৰে। ==কেৰিয়াৰ== ১৯৯৬ চনত [[জুবিন গাৰ্গ]]ৰ সংগীত পৰিচালনাত অসমীয়া বোলছবি [[ৰঙ|''ৰঙ'']]ত ''ৰঙ তুমি হোৱানে'' গীতটিত কণ্ঠদান কৰে। সংগীত ১৯৯৭ চনত [[শংকৰ-এহছান-লয়|শংকৰ-এহছান-লয়ে]] সংগীত পৰিচালনা কৰা প্ৰথম খন বোলছবি ''[[দছ (১৯৯৭ চলচ্চিত্ৰ)|দছ]]''ৰ ''হিন্দুস্তানী'' শীৰ্ষক গীতটিত কণ্ঠ দি মহালক্ষ্মীয়ে বলিউডৰ কেৰিয়াৰৰ আৰম্ভণি কৰে। বোলছবিখন মুক্তি নহ'ল আৰু গীতৰ এলবামটো ১৯৯৯ চনত মুক্তিলাভ কৰে। পাছলৈ তেওঁ শংকৰ-এহছান-লয়ৰ পৰিচালনাৰ বহুকেইটি গীতত কণ্ঠদান কৰে। তাৰ পাছতেই তেওঁ [[মণি ৰত্নম]]ৰ পৰিচালনাৰ আৰু [[এ আৰ ৰহমান]]ৰ সংগীত পৰিচালনাৰ ''[[দিল চে]]'' বোলছবিৰ ''এ আজনবী'' শীৰ্ষক গীতটিত [[উদিত নাৰায়ণৰ]] সৈতে কণ্ঠদান কৰে। (১৯৯৮) তাৰ পাছৰেপৰা তেওঁ বহুকেইখন চলচ্চিত্ৰ, ধাৰাবাহিক, শ্ৰব্য এলবাম আৰু বিজ্ঞাপনৰ গীতত কণ্ঠদান কৰে।<ref name="rediff2001">{{cite news|url=http://www.rediff.com/entertai/2001/apr/09maha.htm |title='My day will come too!' |publisher=rediff.com |date=7 April 2001 |accessdate=27 December 2008}}</ref> ''[[মিছন কাশ্মীৰ]]'', ''[[য়াদেঁ (২০০১ চলচ্চিত্ৰ)|য়াদেঁ]]'', ''[[চাথিয়া (চলচ্চিত্ৰ)|চাথিয়া]]'' ইত্যাদি বোলছবিৰ জনপ্ৰিয় সংগীতৰ এলবামত তেওঁ কণ্ঠ দিয়ে। [[এ আৰ ৰহমান]], [[শংকৰ-এহছান-লয়]], [[অনু মালিক]], [[যতীন-ললিত]] আদি খ্যাতনামা সংগীত পৰিচালকৰ লগত তেওঁ কাম কৰাৰ সুযোগ পায়। [[সুৰ - দ্য মেলডী অৱ লাইফ]] (২০০২) বোলছবিৰ ''কভী শ্বাম ঢলে'', [[ৰিস্তে']] (২০০২) বোলছবিৰ ''হৰ তৰফ'', [[বাণ্টী ঔৰ বাবলি]] (২০০৫) বোলছবিৰ ''চুপ চুপ কে'', [[ডন - দ্য চেজ বিগিন্‌ছ এগেইন]] (২০০৬) বোলছবিৰ ''আজ কি ৰাত'', [[ঝুম বৰাবৰ ঝুম]] বোলছবিৰ ''ব'ল না হল্কে হল্কে'' ইত্যাদি জনপ্ৰিয় গীত গাই তেওঁ খ্যাতি লাভ কৰে। ''[[শ্লামডগ মিলিয়নেয়াৰ]]'' (২০০৮) বোলছবিত [[এ আৰ ৰহমান|এ আৰ ৰহমানে]] সংগীত পৰিচালনা কৰা [[একাডেমী বঁটা]]প্ৰাপ্ত গীত ''জয় হো''তো তেওঁ [[সুখৱিন্দৰ সিং|সুখৱিন্দৰ সিঙৰ]] সহশিল্পী হিচাপে কণ্ঠদান কৰে।<ref>{{cite web |url= http://www.ultrabrown.com/posts/jai-ho-rahman |title= Jai ho Rahman |accessdate= 11 June 2009 |last= Vij |first= Manish |author2= |date= 24 January 2009 |work= Ultrabrown |publisher= |archivedate= 6 February 2010 |archiveurl= https://web.archive.org/web/20100206212418/http://ultrabrown.com/posts/jai-ho-rahman |deadurl= yes }}</ref> ইয়াৰ উপৰিও তেওঁ বহুকেইটা ৰিমিক্স এলবাম যেনে ''আজা পিয়া তোহে প্যাৰ'', ''বাহো মে' চলি আও'' আদিত গান গায় য'ত তেওঁ [[লতা মংগেশকাৰ]]ৰ বহু পুৰণি গীতৰ ৰিমিক্সত কণ্ঠদান কৰে। দূৰদৰ্শনৰ বহু বিজ্ঞাপনতো মহালক্ষ্মীয়ে কণ্ঠদান কৰে। ==অসমীয়া গীত== মহালক্ষ্মীয়ে বহুকেইটা জনপ্ৰিয় অসমীয়া গীতত কণ্ঠদান কৰে। [[জুবিন গাৰ্গ]]ৰ সংগীত পৰিচালনাৰ [[ৰং (শ্ৰব্য এলবাম)|ৰং]],<ref name="mio">{{cite web | url=http://mio.to/album/Rong | title=Rong | publisher=Music India Online | accessdate=8 মাৰ্চ 2015 | archivedate=2015-03-12 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20150312004059/http://mio.to/album/Rong | deadurl=yes }}</ref> [[জুবিনৰ গান (শ্ৰব্য এলবাম)|জুবিনৰ গান]],<ref name="mio2">{{cite web | url=http://mio.to/album/Jubeenor+Gaan | title=Jubeenor Gaan | publisher=Music India Online | accessdate=8 মাৰ্চ 2015 | archivedate=2015-04-28 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20150428193154/http://mio.to/album/Jubeenor+Gaan | deadurl=yes }}</ref> , [[দাগ (চলচ্চিত্ৰ)|দাগ]], [[নায়ক (চলচ্চিত্ৰ)|নায়ক]], [[কন্যাদান (চলচ্চিত্ৰ)|কন্যাদান]], [[ৰ’দ্‌ (চলচ্চিত্ৰ)|ৰ’দ্‌]], [[গানে কি আনে]] (বোলছবি) [[ভাইমন দা]] ইত্যাদি বহুকেইখন এলবাম আৰু চলচ্চিত্ৰত তেওঁ গীত গাইছে। ==তথ্যসূত্ৰ== {{Reflist}} ==বাহ্যিক সংযোগ== * {{IMDb name|id=0536739}} * [http://www.rediff.com/entertai/2001/apr/09maha.htm ৰেডিফ ডট কমত এক সাক্ষাৎকাৰ] * [http://openbeast.com/5717 OpenBeast সাক্ষাৎকাৰ] * [http://www.indiafm.com/features/2007/03/14/2384/index.html indiaFM.comৰ সৈতে সাক্ষাৎকাৰ] [[শ্ৰেণী:ভাৰতীয় কণ্ঠশিল্পী]] [[শ্ৰেণী:জীৱিত ব্যক্তি]] 5p3doj0vlxae3rpcrnjnw668zwl5v4h 516861 516860 2025-06-10T12:13:12Z দীপকজ্যোতি মহন্ত 23203 /* অসমীয়া গীত */ 516861 wikitext text/x-wiki {{Infobox musical artist | name = মহালক্ষ্মী আয়াৰ | image = Mahalakshmi Iyer Timeless.jpg | birth_place = [[কোঝিকোড]], [[কেৰালা]], [[ভাৰত]] | background = solo_singer | instrument = কণ্ঠশিল্পী | genre = [[নেপথ্য সংগীত]], [[ভাৰতীয় শাস্ত্ৰীয় সংগীত]], [[ফ'ক]], [[ইণ্ডিপপ]] | occupation = গায়িকা, নেপথ্য গায়িকা | years_active = ১৯৯৮-বৰ্তমান | website = }} '''মহালক্ষ্মী আয়াৰ''' ({{lang-en|Mahalakshmi}}, {{lang-ta|மகாலட்சுமி ஐயர்}}) এগৰাকী ভাৰতীয় গায়িকা। তেওঁ [[হিন্দী ভাষা|হিন্দী]], [[তামিল ভাষা|তামিল]], [[তেলেগু ভাষা|তেলেগু]], [[মাৰাঠী ভাষা|মাৰাঠী]], [[বঙালী ভাষা|বঙালী]], [[গুজৰাটী ভাষা|গুজৰাটী]], [[কন্নড় ভাষা|কন্নড়]] আৰু [[অসমীয়া ভাষা|অসমীয়া]] আদি ভাৰতৰ বিভিন্ন ভাষাৰ গানত কণ্ঠদান কৰিছে।<ref>{{cite news|url=http://www.indiafm.com/features/2007/03/14/2384/index.html |title="I am known as Mahalukhimi in Assam and Mahalokhi in Calcutta. I have heard stories where they have asked people that when did this Assam native move to Bombay?" – Mahalaxmi Iyer |publisher=IndiaFM |date=14 March 2007 |accessdate=27 December 2008}}</ref> ==ব্যক্তিগত জীৱন== মহালক্ষ্মীয়ে এক সংগীতৰ পৰিয়ালত জন্মগ্ৰহণ কৰে। তেওঁৰ মাক কৰ্ণাটকী শাস্ত্ৰীয় সংগীতৰ গায়িকা। তিনিগৰাকী বাই-ভনী কল্পনা, পদ্মিনী আৰু শোভাৰ সৈতে একেলগে তেওঁ হিন্দুস্তানী সংগীতৰ শিক্ষা লয়। তেওঁ [[মুম্বাই]]ত ডাঙৰ-দীঘল হয় আৰু মুম্বাইৰ ''আৰ এ প'দ্দাৰ কলেজ অৱ ইক'ন'মিক্স''ৰ পৰা স্নাতক ডিগ্ৰী লাভ কৰে। ==কেৰিয়াৰ== ১৯৯৬ চনত [[জুবিন গাৰ্গ]]ৰ সংগীত পৰিচালনাত অসমীয়া বোলছবি [[ৰঙ|''ৰঙ'']]ত ''ৰঙ তুমি হোৱানে'' গীতটিত কণ্ঠদান কৰে। সংগীত ১৯৯৭ চনত [[শংকৰ-এহছান-লয়|শংকৰ-এহছান-লয়ে]] সংগীত পৰিচালনা কৰা প্ৰথম খন বোলছবি ''[[দছ (১৯৯৭ চলচ্চিত্ৰ)|দছ]]''ৰ ''হিন্দুস্তানী'' শীৰ্ষক গীতটিত কণ্ঠ দি মহালক্ষ্মীয়ে বলিউডৰ কেৰিয়াৰৰ আৰম্ভণি কৰে। বোলছবিখন মুক্তি নহ'ল আৰু গীতৰ এলবামটো ১৯৯৯ চনত মুক্তিলাভ কৰে। পাছলৈ তেওঁ শংকৰ-এহছান-লয়ৰ পৰিচালনাৰ বহুকেইটি গীতত কণ্ঠদান কৰে। তাৰ পাছতেই তেওঁ [[মণি ৰত্নম]]ৰ পৰিচালনাৰ আৰু [[এ আৰ ৰহমান]]ৰ সংগীত পৰিচালনাৰ ''[[দিল চে]]'' বোলছবিৰ ''এ আজনবী'' শীৰ্ষক গীতটিত [[উদিত নাৰায়ণৰ]] সৈতে কণ্ঠদান কৰে। (১৯৯৮) তাৰ পাছৰেপৰা তেওঁ বহুকেইখন চলচ্চিত্ৰ, ধাৰাবাহিক, শ্ৰব্য এলবাম আৰু বিজ্ঞাপনৰ গীতত কণ্ঠদান কৰে।<ref name="rediff2001">{{cite news|url=http://www.rediff.com/entertai/2001/apr/09maha.htm |title='My day will come too!' |publisher=rediff.com |date=7 April 2001 |accessdate=27 December 2008}}</ref> ''[[মিছন কাশ্মীৰ]]'', ''[[য়াদেঁ (২০০১ চলচ্চিত্ৰ)|য়াদেঁ]]'', ''[[চাথিয়া (চলচ্চিত্ৰ)|চাথিয়া]]'' ইত্যাদি বোলছবিৰ জনপ্ৰিয় সংগীতৰ এলবামত তেওঁ কণ্ঠ দিয়ে। [[এ আৰ ৰহমান]], [[শংকৰ-এহছান-লয়]], [[অনু মালিক]], [[যতীন-ললিত]] আদি খ্যাতনামা সংগীত পৰিচালকৰ লগত তেওঁ কাম কৰাৰ সুযোগ পায়। [[সুৰ - দ্য মেলডী অৱ লাইফ]] (২০০২) বোলছবিৰ ''কভী শ্বাম ঢলে'', [[ৰিস্তে']] (২০০২) বোলছবিৰ ''হৰ তৰফ'', [[বাণ্টী ঔৰ বাবলি]] (২০০৫) বোলছবিৰ ''চুপ চুপ কে'', [[ডন - দ্য চেজ বিগিন্‌ছ এগেইন]] (২০০৬) বোলছবিৰ ''আজ কি ৰাত'', [[ঝুম বৰাবৰ ঝুম]] বোলছবিৰ ''ব'ল না হল্কে হল্কে'' ইত্যাদি জনপ্ৰিয় গীত গাই তেওঁ খ্যাতি লাভ কৰে। ''[[শ্লামডগ মিলিয়নেয়াৰ]]'' (২০০৮) বোলছবিত [[এ আৰ ৰহমান|এ আৰ ৰহমানে]] সংগীত পৰিচালনা কৰা [[একাডেমী বঁটা]]প্ৰাপ্ত গীত ''জয় হো''তো তেওঁ [[সুখৱিন্দৰ সিং|সুখৱিন্দৰ সিঙৰ]] সহশিল্পী হিচাপে কণ্ঠদান কৰে।<ref>{{cite web |url= http://www.ultrabrown.com/posts/jai-ho-rahman |title= Jai ho Rahman |accessdate= 11 June 2009 |last= Vij |first= Manish |author2= |date= 24 January 2009 |work= Ultrabrown |publisher= |archivedate= 6 February 2010 |archiveurl= https://web.archive.org/web/20100206212418/http://ultrabrown.com/posts/jai-ho-rahman |deadurl= yes }}</ref> ইয়াৰ উপৰিও তেওঁ বহুকেইটা ৰিমিক্স এলবাম যেনে ''আজা পিয়া তোহে প্যাৰ'', ''বাহো মে' চলি আও'' আদিত গান গায় য'ত তেওঁ [[লতা মংগেশকাৰ]]ৰ বহু পুৰণি গীতৰ ৰিমিক্সত কণ্ঠদান কৰে। দূৰদৰ্শনৰ বহু বিজ্ঞাপনতো মহালক্ষ্মীয়ে কণ্ঠদান কৰে। ==অসমীয়া গীত== মহালক্ষ্মীয়ে বহুকেইটা জনপ্ৰিয় অসমীয়া গীতত কণ্ঠদান কৰে। [[জুবিন গাৰ্গ]]ৰ সংগীত পৰিচালনাৰ [[ৰং (শ্ৰব্য এলবাম)|ৰং]],<ref name="mio">{{cite web | url=http://mio.to/album/Rong | title=Rong | publisher=Music India Online | accessdate=8 মাৰ্চ 2015 | archivedate=2015-03-12 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20150312004059/http://mio.to/album/Rong | deadurl=yes }}</ref> [[জুবিনৰ গান (শ্ৰব্য এলবাম)|জুবিনৰ গান]],<ref name="mio2">{{cite web | url=http://mio.to/album/Jubeenor+Gaan | title=Jubeenor Gaan | publisher=Music India Online | accessdate=8 মাৰ্চ 2015 | archivedate=2015-04-28 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20150428193154/http://mio.to/album/Jubeenor+Gaan | deadurl=yes }}</ref> , [[দাগ (চলচ্চিত্ৰ)|দাগ]], [[নায়ক (চলচ্চিত্ৰ)|নায়ক]], [[কন্যাদান (চলচ্চিত্ৰ)|কন্যাদান]], [[ৰ’দ্‌ (চলচ্চিত্ৰ)|ৰ’দ্‌]], [[গানে কি আনে]] (বোলছবি) [[ভাইমন দা (বোলছবি)]] ইত্যাদি বহুকেইখন এলবাম আৰু চলচ্চিত্ৰত তেওঁ গীত গাইছে। ==তথ্যসূত্ৰ== {{Reflist}} ==বাহ্যিক সংযোগ== * {{IMDb name|id=0536739}} * [http://www.rediff.com/entertai/2001/apr/09maha.htm ৰেডিফ ডট কমত এক সাক্ষাৎকাৰ] * [http://openbeast.com/5717 OpenBeast সাক্ষাৎকাৰ] * [http://www.indiafm.com/features/2007/03/14/2384/index.html indiaFM.comৰ সৈতে সাক্ষাৎকাৰ] [[শ্ৰেণী:ভাৰতীয় কণ্ঠশিল্পী]] [[শ্ৰেণী:জীৱিত ব্যক্তি]] p1ogb4iks2k40rvrwkg40rkkx2kzta4 516863 516861 2025-06-10T12:14:58Z দীপকজ্যোতি মহন্ত 23203 /* অসমীয়া গীত */ 516863 wikitext text/x-wiki {{Infobox musical artist | name = মহালক্ষ্মী আয়াৰ | image = Mahalakshmi Iyer Timeless.jpg | birth_place = [[কোঝিকোড]], [[কেৰালা]], [[ভাৰত]] | background = solo_singer | instrument = কণ্ঠশিল্পী | genre = [[নেপথ্য সংগীত]], [[ভাৰতীয় শাস্ত্ৰীয় সংগীত]], [[ফ'ক]], [[ইণ্ডিপপ]] | occupation = গায়িকা, নেপথ্য গায়িকা | years_active = ১৯৯৮-বৰ্তমান | website = }} '''মহালক্ষ্মী আয়াৰ''' ({{lang-en|Mahalakshmi}}, {{lang-ta|மகாலட்சுமி ஐயர்}}) এগৰাকী ভাৰতীয় গায়িকা। তেওঁ [[হিন্দী ভাষা|হিন্দী]], [[তামিল ভাষা|তামিল]], [[তেলেগু ভাষা|তেলেগু]], [[মাৰাঠী ভাষা|মাৰাঠী]], [[বঙালী ভাষা|বঙালী]], [[গুজৰাটী ভাষা|গুজৰাটী]], [[কন্নড় ভাষা|কন্নড়]] আৰু [[অসমীয়া ভাষা|অসমীয়া]] আদি ভাৰতৰ বিভিন্ন ভাষাৰ গানত কণ্ঠদান কৰিছে।<ref>{{cite news|url=http://www.indiafm.com/features/2007/03/14/2384/index.html |title="I am known as Mahalukhimi in Assam and Mahalokhi in Calcutta. I have heard stories where they have asked people that when did this Assam native move to Bombay?" – Mahalaxmi Iyer |publisher=IndiaFM |date=14 March 2007 |accessdate=27 December 2008}}</ref> ==ব্যক্তিগত জীৱন== মহালক্ষ্মীয়ে এক সংগীতৰ পৰিয়ালত জন্মগ্ৰহণ কৰে। তেওঁৰ মাক কৰ্ণাটকী শাস্ত্ৰীয় সংগীতৰ গায়িকা। তিনিগৰাকী বাই-ভনী কল্পনা, পদ্মিনী আৰু শোভাৰ সৈতে একেলগে তেওঁ হিন্দুস্তানী সংগীতৰ শিক্ষা লয়। তেওঁ [[মুম্বাই]]ত ডাঙৰ-দীঘল হয় আৰু মুম্বাইৰ ''আৰ এ প'দ্দাৰ কলেজ অৱ ইক'ন'মিক্স''ৰ পৰা স্নাতক ডিগ্ৰী লাভ কৰে। ==কেৰিয়াৰ== ১৯৯৬ চনত [[জুবিন গাৰ্গ]]ৰ সংগীত পৰিচালনাত অসমীয়া বোলছবি [[ৰঙ|''ৰঙ'']]ত ''ৰঙ তুমি হোৱানে'' গীতটিত কণ্ঠদান কৰে। সংগীত ১৯৯৭ চনত [[শংকৰ-এহছান-লয়|শংকৰ-এহছান-লয়ে]] সংগীত পৰিচালনা কৰা প্ৰথম খন বোলছবি ''[[দছ (১৯৯৭ চলচ্চিত্ৰ)|দছ]]''ৰ ''হিন্দুস্তানী'' শীৰ্ষক গীতটিত কণ্ঠ দি মহালক্ষ্মীয়ে বলিউডৰ কেৰিয়াৰৰ আৰম্ভণি কৰে। বোলছবিখন মুক্তি নহ'ল আৰু গীতৰ এলবামটো ১৯৯৯ চনত মুক্তিলাভ কৰে। পাছলৈ তেওঁ শংকৰ-এহছান-লয়ৰ পৰিচালনাৰ বহুকেইটি গীতত কণ্ঠদান কৰে। তাৰ পাছতেই তেওঁ [[মণি ৰত্নম]]ৰ পৰিচালনাৰ আৰু [[এ আৰ ৰহমান]]ৰ সংগীত পৰিচালনাৰ ''[[দিল চে]]'' বোলছবিৰ ''এ আজনবী'' শীৰ্ষক গীতটিত [[উদিত নাৰায়ণৰ]] সৈতে কণ্ঠদান কৰে। (১৯৯৮) তাৰ পাছৰেপৰা তেওঁ বহুকেইখন চলচ্চিত্ৰ, ধাৰাবাহিক, শ্ৰব্য এলবাম আৰু বিজ্ঞাপনৰ গীতত কণ্ঠদান কৰে।<ref name="rediff2001">{{cite news|url=http://www.rediff.com/entertai/2001/apr/09maha.htm |title='My day will come too!' |publisher=rediff.com |date=7 April 2001 |accessdate=27 December 2008}}</ref> ''[[মিছন কাশ্মীৰ]]'', ''[[য়াদেঁ (২০০১ চলচ্চিত্ৰ)|য়াদেঁ]]'', ''[[চাথিয়া (চলচ্চিত্ৰ)|চাথিয়া]]'' ইত্যাদি বোলছবিৰ জনপ্ৰিয় সংগীতৰ এলবামত তেওঁ কণ্ঠ দিয়ে। [[এ আৰ ৰহমান]], [[শংকৰ-এহছান-লয়]], [[অনু মালিক]], [[যতীন-ললিত]] আদি খ্যাতনামা সংগীত পৰিচালকৰ লগত তেওঁ কাম কৰাৰ সুযোগ পায়। [[সুৰ - দ্য মেলডী অৱ লাইফ]] (২০০২) বোলছবিৰ ''কভী শ্বাম ঢলে'', [[ৰিস্তে']] (২০০২) বোলছবিৰ ''হৰ তৰফ'', [[বাণ্টী ঔৰ বাবলি]] (২০০৫) বোলছবিৰ ''চুপ চুপ কে'', [[ডন - দ্য চেজ বিগিন্‌ছ এগেইন]] (২০০৬) বোলছবিৰ ''আজ কি ৰাত'', [[ঝুম বৰাবৰ ঝুম]] বোলছবিৰ ''ব'ল না হল্কে হল্কে'' ইত্যাদি জনপ্ৰিয় গীত গাই তেওঁ খ্যাতি লাভ কৰে। ''[[শ্লামডগ মিলিয়নেয়াৰ]]'' (২০০৮) বোলছবিত [[এ আৰ ৰহমান|এ আৰ ৰহমানে]] সংগীত পৰিচালনা কৰা [[একাডেমী বঁটা]]প্ৰাপ্ত গীত ''জয় হো''তো তেওঁ [[সুখৱিন্দৰ সিং|সুখৱিন্দৰ সিঙৰ]] সহশিল্পী হিচাপে কণ্ঠদান কৰে।<ref>{{cite web |url= http://www.ultrabrown.com/posts/jai-ho-rahman |title= Jai ho Rahman |accessdate= 11 June 2009 |last= Vij |first= Manish |author2= |date= 24 January 2009 |work= Ultrabrown |publisher= |archivedate= 6 February 2010 |archiveurl= https://web.archive.org/web/20100206212418/http://ultrabrown.com/posts/jai-ho-rahman |deadurl= yes }}</ref> ইয়াৰ উপৰিও তেওঁ বহুকেইটা ৰিমিক্স এলবাম যেনে ''আজা পিয়া তোহে প্যাৰ'', ''বাহো মে' চলি আও'' আদিত গান গায় য'ত তেওঁ [[লতা মংগেশকাৰ]]ৰ বহু পুৰণি গীতৰ ৰিমিক্সত কণ্ঠদান কৰে। দূৰদৰ্শনৰ বহু বিজ্ঞাপনতো মহালক্ষ্মীয়ে কণ্ঠদান কৰে। ==অসমীয়া গীত== মহালক্ষ্মীয়ে বহুকেইটা জনপ্ৰিয় অসমীয়া গীতত কণ্ঠদান কৰে। [[জুবিন গাৰ্গ]]ৰ সংগীত পৰিচালনাৰ [[ৰং (শ্ৰব্য এলবাম)|ৰং]],<ref name="mio">{{cite web | url=http://mio.to/album/Rong | title=Rong | publisher=Music India Online | accessdate=8 মাৰ্চ 2015 | archivedate=2015-03-12 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20150312004059/http://mio.to/album/Rong | deadurl=yes }}</ref> [[জুবিনৰ গান (শ্ৰব্য এলবাম)|জুবিনৰ গান]],<ref name="mio2">{{cite web | url=http://mio.to/album/Jubeenor+Gaan | title=Jubeenor Gaan | publisher=Music India Online | accessdate=8 মাৰ্চ 2015 | archivedate=2015-04-28 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20150428193154/http://mio.to/album/Jubeenor+Gaan | deadurl=yes }}</ref> , [[দাগ (চলচ্চিত্ৰ)|দাগ]], [[নায়ক (চলচ্চিত্ৰ)|নায়ক]], [[কন্যাদান (চলচ্চিত্ৰ)|কন্যাদান]], [[ৰ’দ্‌ (চলচ্চিত্ৰ)|ৰ’দ্‌]], [[গানে কি আনে]] (বোলছবি) [[ভাইমন দা (চলচ্চিত্ৰ)]] ইত্যাদি বহুকেইখন এলবাম আৰু চলচ্চিত্ৰত তেওঁ গীত গাইছে। ==তথ্যসূত্ৰ== {{Reflist}} ==বাহ্যিক সংযোগ== * {{IMDb name|id=0536739}} * [http://www.rediff.com/entertai/2001/apr/09maha.htm ৰেডিফ ডট কমত এক সাক্ষাৎকাৰ] * [http://openbeast.com/5717 OpenBeast সাক্ষাৎকাৰ] * [http://www.indiafm.com/features/2007/03/14/2384/index.html indiaFM.comৰ সৈতে সাক্ষাৎকাৰ] [[শ্ৰেণী:ভাৰতীয় কণ্ঠশিল্পী]] [[শ্ৰেণী:জীৱিত ব্যক্তি]] fqktth0noa9xgksxgyp8l6eumcfagz2 0 43554 517017 503826 2025-06-11T08:19:39Z নিৰঞ্জন বড়া 11956 517017 wikitext text/x-wiki {{Infobox university | name = বৰাক উপত্যকা অভিযান্ত্ৰিক মহাবিদ্যালয়<br> Barak Valley Engineering College | native_name = |image_name = | image_size = | image_alt = | caption = | latin_name = | motto = | mottoeng = | established = ২০১৭ | closed = | type = চৰকাৰী অভিযান্ত্ৰিক মহাবিদ্যালয় | endowment = | officer_in_charge = | chancellor = | president = | vice-president = | superintendent = | provost = | vice_chancellor = | rector = | principal = ড° দিগন্ত গোস্বামী | dean = | director = | head_label = | head = | academic_staff = | administrative_staff = | students = | undergrad = | postgrad = | doctoral = | other = | city = [[কৰিমগঞ্জ]] | state = [[অসম]] | province = | country = [[ভাৰত]] {{flagicon|IND}} | coor = | campus = | former_names = | free_label = | free = | colors = | colours = | athletics = | sports = | nickname = BVEC | mascot = | affiliations = [[অসম বিজ্ঞান আৰু প্ৰযুক্তিবিদ্যা বিশ্ববিদ্যালয়]] | website = {{url|https://www.bvec.ac.in/}} | logo = | footnotes = }} ''' বৰাক উপত্যকা অভিযান্ত্ৰিক মহাবিদ্যালয়''' ২০১৭ চনত অসমৰ [[কৰিমগঞ্জ জিলা]]ত [[অসম চৰকাৰ|অসম চৰকাৰে]] প্ৰতিষ্ঠা কৰে। ২০১১ চনৰ ২ মাৰ্চ তাৰিখে তেতিয়াৰ অসমৰ মুখ্যমন্ত্ৰী [[তৰুণ গগৈ]] ডাঙৰীয়ায়ে প্ৰস্তাৱিত এই মহাবিদ্যালয় খনৰ আধাৰশিলা স্থাপন কৰে। <ref name="Foundation stone">{{cite web | url= http://www.assamtribune.com/scripts/detailsnew.asp?id=mar0311/state06 | title= Foundation stone | accessdate= April 21, 2017 | archivedate= April 22, 2017 | archiveurl= https://web.archive.org/web/20170422035023/http://www.assamtribune.com/scripts/detailsnew.asp?id=mar0311%2Fstate06 | deadurl= yes }}</ref> মহাবিদ্যালয় খনে ২০১৭-১৮ শিক্ষাবৰ্ষৰ পৰা কম্পিউটাৰ বিজ্ঞান আৰু অভিযান্ত্ৰিক (Computer Science and Engineering) আৰু অণুবিদ্যুৎ আৰু দূৰসংযোগ অভিযান্ত্ৰিক (Electronics and Telecommunication Engineering) বিভাগত চাৰি বছৰীয়া স্নাতক পাঠ্যক্ৰম আগবঢ়োৱা আৰম্ভ কৰে। মহাবিদ্যালয় খন ''সৰ্ব ভাৰতীয় প্ৰযুক্তি শিক্ষা পৰিষদৰ (All India Council for Technical Education) (AICTE) স্বীকৃৰ্তি প্ৰাপ্ত। এইখন অসমৰ পঞ্চম খন ৰাজ্যিক চৰকাৰৰ দ্বাৰা প্ৰতিষ্ঠিত অভিযান্ত্ৰিক মহাবিদ্যালয় আৰু [[বৰাক উপত্যকা]]ৰ প্ৰথমখন। == শিক্ষা == বৰাক উপত্যকা অভিযান্ত্ৰিক মহাবিদ্যালয়ে কম্পিউটাৰ বিজ্ঞান আৰু অভিযান্ত্ৰিক (Computer Science and Engineering), অণুবিদ্যুৎ আৰু দূৰসংযোগ অভিযান্ত্ৰিক (Electronics and Telecommunication Engineering), অসামৰিক অভিযান্ত্ৰিকী আৰু মেকানিকেল ইঞ্জিনিয়াৰিং বিভাগত চাৰি বছৰীয়া স্নাতক পাঠ্যক্ৰম আগবঢ়ায়। {| class="wikitable" border="1" width="100%" ! বিভাগ !! সময় !! আসন |- | কম্পিউটাৰ বিজ্ঞান আৰু অভিযান্ত্ৰিক || ৪ বছৰ|| ৬০ |- | অণুবিদ্যুৎ আৰু দূৰসংযোগ অভিযান্ত্ৰিক || ৪ বছৰ || ৬০ |- | অসামৰিক অভিযান্ত্ৰিকী || ৪ বছৰ || ৬০ |- | মেকানিকেল ইঞ্জিনিয়াৰিং || ৪ বছৰ || ৬০ |} ==নামভৰ্তি== *স্নাতক শ্ৰেণীৰ প্ৰথম বৰ্ষত অধ্যয়ন কৰিবলৈ [[ডিব্ৰুগড় বিশ্ববিদ্যালয়|ডিব্ৰুগড় বিশ্ববিদ্যালয়ে]] অনুস্থিত কৰা [[অসম সংযুক্ত প্ৰৱেশ পৰীক্ষা]]ৰ বাচনি কৰা হয়। ২০১৭ চনত এই পৰীক্ষা অসমৰ প্ৰযুক্তি শিক্ষা আয়ুক্তয়ে অনুষ্ঠিত কৰে। *অভিযান্ত্ৰিক শিক্ষাৰ ডিপ্লোমা প্ৰাপ্ত শিক্ষাৰ্থীয়ে স্নাতক দ্বিতীয় বৰ্ষত অধ্যয়ন কৰিবলৈ অসম প্ৰযুক্তি শিক্ষা আয়ুক্তয়ে অনুষ্ঠিত কৰা সংযুক্ত পাৰ্শ্বিয় প্ৰৱেশ পৰীক্ষাৰ (Joint Lateral Entrance Examination) (JLEE) দ্বাৰা নামভৰ্তি কৰিব পাৰে। ==তথ্য উৎস== {{reflist}} {{অসমৰ শৈক্ষিক প্ৰতিষ্ঠানসমূহ}} [[শ্ৰেণী:অসমৰ অভিযান্ত্ৰিক মহাবিদ্যালয়সমূহ]] [[শ্ৰেণী:অসমৰ মহাবিদ্যালয়সমূহ]] ceary6ujbhdn31hqjuipnp0sq6djduz 517024 517017 2025-06-11T08:32:43Z নিৰঞ্জন বড়া 11956 (edited with [[User:ProveIt_GT|ProveIt]]) 517024 wikitext text/x-wiki {{Infobox university | name = বৰাক উপত্যকা অভিযান্ত্ৰিক মহাবিদ্যালয়<br> Barak Valley Engineering College | native_name = |image_name = | image_size = | image_alt = | caption = | latin_name = | motto = | mottoeng = | established = ২০১৭ | closed = | type = চৰকাৰী অভিযান্ত্ৰিক মহাবিদ্যালয় | endowment = | officer_in_charge = | chancellor = | president = | vice-president = | superintendent = | provost = | vice_chancellor = | rector = | principal = ড° দিগন্ত গোস্বামী | dean = | director = | head_label = | head = | academic_staff = | administrative_staff = | students = | undergrad = | postgrad = | doctoral = | other = | city = [[কৰিমগঞ্জ]] | state = [[অসম]] | province = | country = [[ভাৰত]] {{flagicon|IND}} | coor = | campus = | former_names = | free_label = | free = | colors = | colours = | athletics = | sports = | nickname = BVEC | mascot = | affiliations = [[অসম বিজ্ঞান আৰু প্ৰযুক্তিবিদ্যা বিশ্ববিদ্যালয়]] | website = {{url|https://www.bvec.ac.in/}} | logo = | footnotes = }} ''' বৰাক উপত্যকা অভিযান্ত্ৰিক মহাবিদ্যালয়''' ২০১৭ চনত অসমৰ [[কৰিমগঞ্জ জিলা]]ত [[অসম চৰকাৰ|অসম চৰকাৰে]] প্ৰতিষ্ঠা কৰে। ২০১১ চনৰ ২ মাৰ্চ তাৰিখে তেতিয়াৰ অসমৰ মুখ্যমন্ত্ৰী [[তৰুণ গগৈ]] ডাঙৰীয়ায়ে প্ৰস্তাৱিত এই মহাবিদ্যালয় খনৰ আধাৰশিলা স্থাপন কৰে। <ref name="Foundation stone">{{cite web | url= http://www.assamtribune.com/scripts/detailsnew.asp?id=mar0311/state06 | title= Foundation stone | accessdate= April 21, 2017 | archivedate= April 22, 2017 | archiveurl= https://web.archive.org/web/20170422035023/http://www.assamtribune.com/scripts/detailsnew.asp?id=mar0311%2Fstate06 | deadurl= yes }}</ref> মহাবিদ্যালয়খন শ্ৰীভূমি জিলাৰ নিৰালা নামৰ ঠাইত অৱস্থিত।<ref name="১">{{cite web | url=https://www.bvec.ac.in/about.php | title=About Us | publisher= Barak Valley Engineering College | accessdate=11 June 2025}}</ref> মহাবিদ্যালয় খনে ২০১৭-১৮ শিক্ষাবৰ্ষৰ পৰা কম্পিউটাৰ বিজ্ঞান আৰু অভিযান্ত্ৰিক (Computer Science and Engineering) আৰু অণুবিদ্যুৎ আৰু দূৰসংযোগ অভিযান্ত্ৰিক (Electronics and Telecommunication Engineering) বিভাগত চাৰি বছৰীয়া স্নাতক পাঠ্যক্ৰম আগবঢ়োৱা আৰম্ভ কৰে। ২০২০ চনত মহাবিদ্যালয় খনে অসামৰিক অভিযান্ত্ৰিকী আৰু মেকানিকেল ইঞ্জিনিয়াৰিং বিভাগত চাৰি বছৰীয়া স্নাতক পাঠ্যক্ৰম আৰম্ভ কৰে।<ref name="২">{{cite web | url=https://www.bvec.ac.in/civil.php | title=DEPARTMENT OF CIVIL ENGINEERING | publisher=Barak Valley Engineering College | accessdate=11 June 2025}}</ref> <ref name="৩">{{cite web | url=https://www.bvec.ac.in/mech.php | title=DEPARTMENT OF MECHANICAL ENGINEERING | publisher=Barak Valley Engineering College | accessdate=11 June 2025}}</ref> মহাবিদ্যালয় খন ''সৰ্ব ভাৰতীয় প্ৰযুক্তি শিক্ষা পৰিষদৰ (All India Council for Technical Education) (AICTE) স্বীকৃৰ্তি প্ৰাপ্ত। এইখন অসমৰ পঞ্চম খন ৰাজ্যিক চৰকাৰৰ দ্বাৰা প্ৰতিষ্ঠিত অভিযান্ত্ৰিক মহাবিদ্যালয় আৰু [[বৰাক উপত্যকা]]ৰ প্ৰথমখন। == শিক্ষা == বৰাক উপত্যকা অভিযান্ত্ৰিক মহাবিদ্যালয়ে কম্পিউটাৰ বিজ্ঞান আৰু অভিযান্ত্ৰিক (Computer Science and Engineering), অণুবিদ্যুৎ আৰু দূৰসংযোগ অভিযান্ত্ৰিক (Electronics and Telecommunication Engineering), অসামৰিক অভিযান্ত্ৰিকী আৰু মেকানিকেল ইঞ্জিনিয়াৰিং বিভাগত চাৰি বছৰীয়া স্নাতক পাঠ্যক্ৰম আগবঢ়ায়। {| class="wikitable" border="1" width="100%" ! বিভাগ !! সময় !! আসন |- | কম্পিউটাৰ বিজ্ঞান আৰু অভিযান্ত্ৰিক || ৪ বছৰ|| ৬০ |- | অণুবিদ্যুৎ আৰু দূৰসংযোগ অভিযান্ত্ৰিক || ৪ বছৰ || ৬০ |- | অসামৰিক অভিযান্ত্ৰিকী || ৪ বছৰ || ৬০ |- | মেকানিকেল ইঞ্জিনিয়াৰিং || ৪ বছৰ || ৬০ |} ==নামভৰ্তি== *স্নাতক শ্ৰেণীৰ প্ৰথম বৰ্ষত অধ্যয়ন কৰিবলৈ [[ডিব্ৰুগড় বিশ্ববিদ্যালয়|ডিব্ৰুগড় বিশ্ববিদ্যালয়ে]] অনুস্থিত কৰা [[অসম সংযুক্ত প্ৰৱেশ পৰীক্ষা]]ৰ বাচনি কৰা হয়। ২০১৭ চনত এই পৰীক্ষা অসমৰ প্ৰযুক্তি শিক্ষা আয়ুক্তয়ে অনুষ্ঠিত কৰে। *অভিযান্ত্ৰিক শিক্ষাৰ ডিপ্লোমা প্ৰাপ্ত শিক্ষাৰ্থীয়ে স্নাতক দ্বিতীয় বৰ্ষত অধ্যয়ন কৰিবলৈ অসম প্ৰযুক্তি শিক্ষা আয়ুক্তয়ে অনুষ্ঠিত কৰা সংযুক্ত পাৰ্শ্বিয় প্ৰৱেশ পৰীক্ষাৰ (Joint Lateral Entrance Examination) (JLEE) দ্বাৰা নামভৰ্তি কৰিব পাৰে। ==তথ্য উৎস== {{reflist}} {{অসমৰ শৈক্ষিক প্ৰতিষ্ঠানসমূহ}} [[শ্ৰেণী:অসমৰ অভিযান্ত্ৰিক মহাবিদ্যালয়সমূহ]] [[শ্ৰেণী:অসমৰ মহাবিদ্যালয়সমূহ]] 3hiqfipbtnxx9r9ktdmj42z495sze2f 0 47414 516979 389761 2025-06-11T06:40:37Z InternetArchiveBot 29706 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 516979 wikitext text/x-wiki {{Infobox scientist | name = জেমছ পি. এলিচন | image = James P. Allison (2015).JPG | image_size = | alt = | caption = | birth_date = {{birth date and age|1948|08|7}} | birth_place =এলিছ, টেক্সাছ | death_date = <!-- {{Death date and age|YYYY|MM|DD|YYYY|MM|DD}} (death date then birth date) --> | death_place = | resting_place = | resting_place_coordinates = <!-- {{Coord|LAT|LONG|type:landmark|display=inline,title}} --> | residence = হষ্টন, টেক্সাছ | citizenship = | nationality = আমেৰিকান | fields = ৰোগ প্ৰতিৰোধ বিজ্ঞান | workplaces = এম. ডি. এণ্ডাৰচন কেঞ্চাৰ চেণ্টাৰ <br /> কেলিফোৰ্নিয়া বিশ্ববিদ্যালয়, বাৰ্কলে | alma_mater = টেক্সাছ বিশ্ববিদ্যালয়, অষ্টিন | thesis_title = | thesis_url = | thesis_year = | doctoral_advisor = জি. ব্ৰেৰী কিট' | academic_advisors = | doctoral_students = | notable_students = | known_for = কৰ্কট ৰোগ প্ৰতিৰোধী গৱেষণা | author_abbrev_bot = | author_abbrev_zoo = | influences = | influenced = | awards = জীৱ বিজ্ঞানৰ ব্ৰেকথ্ৰো' প্ৰাইজ (২০১৪)<br/> টাং প্ৰাইজ (২০১৪)<ref name="Tang Prize">{{cite news|title=First Tang Prize for Biopharmaceutical Science Awarded to James P. Allison, PhD, and Tasuku Honjo, MD, PhD|url=http://www.tang-prize.org/en/media_detail.php?cat=24&id=396|accessdate=4 August 2016|work=www.tang-prize.org|publisher=ASCO Post|date=10 July 2014}}</ref> <br/> লুইছ গ্ৰছ হৰৱিটজ্ প্ৰাইজ (২০১৪)<br/> হাৰভে প্ৰাইজ (২০১৪)<br/> গ্ৰিণ্ডনাৰ ফাউণ্ডেচন আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় বঁটা (২০১৪)<br/> লাস্কাৰ ডে-বাকে ক্লিনিকেল মেডিকেল গৱেষণা বঁটা (২০১৫)<ref name="Lasker Award">{{cite news|last1=Foundation|first1=Lasker|title=Unleashing the immune system to combat cancer {{!}} The Lasker Foundation|url=http://www.laskerfoundation.org/awards/show/unleashing-immune-system-combat-cancer/|accessdate=4 August 2016|work=The Lasker Foundation|publisher=Lasker Foundation}}</ref> <br/>ব্লফ প্ৰাইজ (২০১৭)<br/> বালজান প্ৰাইজ (২০১৭, ৰবাৰ্ট ডি. স্কৰেইবাৰৰ সৈতে যুটীয়া ভাবে)<br/> দা জবাৰ্গ প্ৰাইজ (২০১৭, এন্থনি আৰ. হাণ্টাৰৰ সৈতে যুটীয়ভাৱে) <br/> কিং ফেইজেল আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় বঁটা (২০১৮) <br/>আলবাণী মেডিকেল চেণ্টাৰ প্ৰাইজ (২০১৮)<br/> জৈৱৰসায়নৰ ড॰ পাল জানছেন বঁটা (২০১৮)<ref> {{cite news|title=James Allison wins 2018 Dr. Paul Janssen Award for Biomedical Research|url=https://www.janssen.com/belgium/james-allison-phd-wins-2018-dr-paul-janssen-award-biomedical-research|accessdate=11 September 2018}}</ref> <br/> চিকিৎসা আৰু শৰীৰতত্ত্ব বিজ্ঞানৰ [[নোবেল বঁটা]] (২০১৮) | signature = <!--(filename only)--> | signature_alt = | website = <!-- {{URL|www.example.com}} --> | footnotes = | spouse = পদ্মিনী শৰ্মা<ref name="Houston Chronicle">{{cite news|last1=Ackerman|first1=Todd|title=For pioneering immunotherapy researcher, the work is far from over|url=http://www.houstonchronicle.com/news/houston-texas/houston/article/For-pioneering-immunotherapy-researcher-the-work-6728734.php|accessdate=4 August 2016|publisher=Houston Chronicle|date=30 December 2015}}</ref> }} '''জেমছ পি. এলিচন''' ({{Lang-en|James P. Allison}}; জন্ম: ৭ আগষ্ট ১৯৪৮) এজন আমেৰিকান ৰোগ প্ৰতিৰোধ বিজ্ঞানী। তেওঁ বৰ্তমান এম. ডি. এণ্ডাৰচন কেঞ্চাৰ চেণ্টাৰৰ ৰোগ প্ৰতিৰোধ বিজ্ঞান আসনৰ অধ্যাপক আৰু ৰোগ প্ৰতিৰোধ থেৰাপি চিকিৎসাৰ সঞ্চালক। তেওঁৰ আবিষ্কাৰ সমূহে [[বাধকানুনিষ্ক্ৰিয়কাৰী পদাৰ্থ|কৰ্কট ৰোগৰ নতুন চিকিৎসা পদ্ধতি]]ৰ নতুন দিশ সূচনা কৰিছে। তেওঁ কেঞ্চাৰ ৰিচাৰ্ছ ইনষ্টিটিউটৰৰ বৈজ্ঞানিক উপদেশ পৰিষদৰ সঞ্চালক। তেওঁ টি-চেলৰ ওপৰত গৱেষণা কৰি ইয়াৰ গঠন, বিকাশ, সক্ৰিয়কৰণ আৰু ইয়াৰ দ্বাৰা কৰ্কট ৰোগৰ চিকিৎসাৰ পদ্ধতি উদ্ভাৱন কৰিছিল।<ref name="Cancer Research Institute">{{cite web|title=James Allison|url=http://www.cancerresearch.org/our-strategy-impact/people-behind-the-progress/scientists/james-allison|website=Cancer Research Institute|publisher=Cancer Research Institute|accessdate=4 August 2016|archivedate=30 April 2014|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140430083750/http://www.cancerresearch.org/our-strategy-impact/people-behind-the-progress/scientists/james-allison|deadurl=yes}}</ref> কেইবাটাও ৰাষ্ট্ৰীয় আৰু আন্তৰাষ্ট্ৰীয় বঁটা লাভ কৰা বিজ্ঞানী এলিচনে ২০১৮ চনত [[টাচুকু হঞ্জ']]ৰ সৈতে যুটীয়ভাৱে "কৰ্কট ৰোগৰ চিকিৎসা পদ্ধতি উদ্ভাৱন আৰু ঋণাত্মক ৰোগ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতাৰ বাবে" চিকিৎসা আৰু শৰীৰতত্ত্ব বিজ্ঞানৰ [[নোবেল বঁটা]] লাভ কৰে।<ref>{{cite web |url=http://www.tang-prize.org/en/owner.php?cat=11&y=2 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20171020051653/http://www.tang-prize.org/en/owner.php?cat=11&y=2 |archivedate=2017-10-20 |title=2014 Tang Prize in Biopharmaceutical Science |accessdate=2016-06-18 |dead-url=no |df= }}</ref><ref name="Devlin 2018">{{cite web | last=Devlin | first=Hannah | title=James P Allison and Tasuku Honjo win Nobel prize for medicine | website=the Guardian | date=2018-10-01 | url=http://www.theguardian.com/science/2018/oct/01/james-p-allison-and-tasuku-honjo-win-nobel-prize-for-medicine | accessdate=2018-10-01}}</ref> ==প্ৰাৰম্ভিক জীৱন== তিনি ভায়েকৰ ভিতৰত আটাইতকৈ সৰু জেমছ পি. এলিচনে ১৯৪৮ চনৰ ৭ আগষ্ট তাৰিখে এলিচ, টেক্সাছত জন্মগ্ৰহণ কৰে। তেওঁৰ পিতৃ এলবাৰ্ট মৰ্ফি এলিচন আৰু মাতৃ কনষ্টেন্স কালুলা। অষ্টম শ্ৰেণীত থাকোঁতে তেওঁ তেওঁৰ গণিত শিক্ষকৰ দ্বাৰা অনুপ্ৰাণিত হৈ বিজ্ঞানৰ প্ৰতি আকৰ্ষিত হয়।<ref name="ASCO Post">{{cite news|last1=Cavallo|first1=Jo|title=Immunotherapy Research of James P. Allison, PhD, Has Led to a Paradigm Shift in the Treatment of Cancer - The ASCO Post|url=http://www.ascopost.com/issues/september-15-2014/immunotherapy-research-of-james-p-allison-phd-has-led-to-a-paradigm-shift-in-the-treatment-of-cancer/|accessdate=4 August 2016|work=www.ascopost.com|publisher=ASCO Post|date=15 September 2014}}</ref> ১৯৬৯ চনত এলিচনে সূক্ষ্মজীৱবিজ্ঞান (Microbiology) বিষয়ত টেক্সাছ বিশ্ববিদ্যালয়ৰ পৰা স্নাতক ডিগ্ৰী লাভ কৰে। তাত তেওঁ ডেল্টা কাপ্পা এপচিলন সন্মানৰ সদস্য আছিল। ১৯৭৩ চনত টেক্সাছ বিশ্ববিদ্যালয়ৰ পৰা তেওঁ জীৱবিজ্ঞানৰ পিএইচডি ডিগ্ৰী লাভ কৰে। তেওঁৰ পিএইচডিৰ উপদেষ্টা আছিল জি. ব্ৰেৰী কিটো। {{cn|date=October 2018}} ==কৰ্ম-জীৱন== ১৯৮৫ চনত তেওঁ কেলিফোৰ্নিয়া বিশ্ববিদ্যালয়ত কৰ্কট ৰোগৰ গৱেষণা পৰীক্ষাগাৰৰ সঞ্চালক তথা ৰোগ প্ৰতিৰোধ বিভাগৰ অধ্যাপক হিচাপে নিয়োজিত হয়। ২০০৪ চনত তেওঁ নিউৱৰ্ক চহৰৰ মেমৰীয়েল শ্লোন কেটাৰিং কেঞ্চাৰ চেণ্টাৰলৈ যায় আৰু লুইডগ চেণ্টাৰ ফৰ কেঞ্চাৰ ইমিউন'থেৰাপিৰ পৰিচালক আৰু ইমিউন'লজি প্ৰগামৰ সঞ্চালক পদত নিযুক্তি লাভ কৰে। তেওঁ ২০১২ চনলৈ হোৱাৰ্ড হুগেছ মেডিকেল ইনষ্টিটিউটত অনুসন্ধানকাৰী আছিল আৰু পিছলৈ এম.ডি এণ্ডাৰচন কেঞ্চাৰ চেণ্টাৰত যোগদান কৰে। বৰ্তমান তেওঁ এই প্ৰতিষ্ঠানৰ ৰোগ প্ৰতিৰোধ বিজ্ঞান বিভাগৰ মুৰব্বী।<ref name="MD Anderson Bio">{{cite web|title=James P. Allison, Ph.D. - Immunology - Faculty - MD Anderson Cancer Center|url=http://faculty.mdanderson.org/James_Allison/default.asp?SNID=0|website=faculty.mdanderson.org|accessdate=4 August 2016}}</ref> তেওঁ ৰাষ্ট্ৰীয় বিজ্ঞান একাডেমী, ইনষ্টিটিউট অফ মেডিচিন,আমেৰিকান একাডেমী অফ মাইক্ৰবায়লজিৰ সদস্য আৰু আমেৰিকান এছচিয়েচন ফৰ দা এডভান্সমেণ্ট অফ চায়েন্সৰ সন্মানীয় ফেল'। তেওঁ পূৰ্বতে কেঞ্চাৰ গৱেষণা প্ৰতিষ্ঠানৰ বৈজ্ঞানিক উপদেষ্টা পৰিষদৰ পৰিচালক আছিল আৰু আমেৰিকান ৰোগ প্ৰতিৰোধবিদ সংস্থাৰ সভাপতি আছিল। {{cn|date=October 2018}} ==বঁটা আৰু সন্মান== *জীৱ বিজ্ঞানৰ ব্ৰেকথ্ৰো' প্ৰাইজ (২০১৪) * টাং প্ৰাইজ (২০১৪)<ref name="Tang Prize">{{cite news|title=First Tang Prize for Biopharmaceutical Science Awarded to James P. Allison, PhD, and Tasuku Honjo, MD, PhD|url=http://www.tang-prize.org/en/media_detail.php?cat=24&id=396|accessdate=4 August 2016|work=www.tang-prize.org|publisher=ASCO Post|date=10 July 2014}}</ref> *লুইছ গ্ৰছ হৰৱিটজ্ প্ৰাইজ (২০১৪) *হাৰভে প্ৰাইজ (২০১৪) *গ্ৰিণ্ডনাৰ ফাউণ্ডেচন আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় বঁটা (২০১৪) *লাস্কাৰ ডে-বাকে ক্লিনিকেল মেডিকেল গৱেষণা বঁটা (২০১৫)<ref name="Lasker Award">{{cite news|last1=Foundation|first1=Lasker|title=Unleashing the immune system to combat cancer {{!}} The Lasker Foundation|url=http://www.laskerfoundation.org/awards/show/unleashing-immune-system-combat-cancer/|accessdate=4 August 2016|work=The Lasker Foundation|publisher=Lasker Foundation}}</ref> *ব্লফ প্ৰাইজ (২০১৭) *বালজান প্ৰাইজ (২০১৭, ৰবাৰ্ট ডি. স্কৰেইবাৰৰ সৈতে যুটীয়া ভাবে) * দা জবাৰ্গ প্ৰাইজ (২০১৭, এন্থনি আৰ. হাণ্টাৰৰ সৈতে যুটীয়ভাৱে) *কিং ফেইজেল আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় বঁটা (২০১৮) *আলবাণী মেডিকেল চেণ্টাৰ প্ৰাইজ (২০১৮) *জৈৱৰসায়নৰ ড॰ পাল জানছেন বঁটা (২০১৮)<ref> {{cite news|title=James Allison wins 2018 Dr. Paul Janssen Award for Biomedical Research|url=https://www.janssen.com/belgium/james-allison-phd-wins-2018-dr-paul-janssen-award-biomedical-research|accessdate=11 September 2018}}</ref> *[[টাচুকু হঞ্জ']]ৰ সৈতে চিকিৎসা আৰু শৰীৰতত্ত্ব বিজ্ঞানৰ [[নোবেল বঁটা]] (২০১৮) ==তথ্য উৎস== {{reflist}} == বাহ্যিক সংযোগ== *[https://faculty.mdanderson.org/profiles/james_allison.html Academic Home Page] *[http://www.hhmi.org/research/investigators/allison_bio.html Howard Hughes Medical Institute bio] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130430024354/http://www.hhmi.org/research/investigators/allison_bio.html |date=2013-04-30 }} {{২০১৮ চনৰ ন'বেল বঁটা বিজয়ী}} [[শ্ৰেণী:আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ ব্যক্তি]] [[শ্ৰেণী:বিজ্ঞানী]] [[শ্ৰেণী:চিকিৎসা বিজ্ঞানৰ ন'বেল বঁটা বিজয়ী]] 7h9ebzkss436b3xi2wss32v13oeb39z 0 54785 516907 514966 2025-06-10T17:14:35Z Pranamikaadhikary 27435 (edited with [[User:ProveIt_GT|ProveIt]]) 516907 wikitext text/x-wiki {{Infobox writer | name = বন্দিতা ফুকন | image = বন্দিতা ফুকন.jpg | image_size = 200px | alt = | caption = | pseudonym = | birth_name = | birth_date = ১৬ ফেব্ৰুৱাৰী, ১৯৪৮ | birth_place = [[ঢেকীয়াজুলি]], [[শোণিতপুৰ]] | occupation = লেখিকা, অভিযন্তা | language = [[অসমীয়া ভাষা|অসমীয়া]] | nationality = [[ভাৰত|ভাৰতীয়]] | ethnicity = | citizenship = | education = যান্ত্ৰিক অভিযান্ত্ৰিকীত স্নাতক | alma_mater = | period = | genre = | subject = বিজ্ঞানধৰ্মী সাহিত্য, কল্প-বিজ্ঞান, শিশু-সাহিত্য, অনুবাদ | movement = | notableworks = সেউজীয়া ধৰণী<br/>জুমি, ৰীমা আৰু সিহঁত </br>মহান বিজ্ঞানীৰ শৈশৱ কাল | spouse = শ্যামন্ত ফুকন | children = | influences = | influenced = | awards = [[অসমীয়া ভাষাত সাহিত্য অকাডেমি বঁটা লাভ কৰা সাহিত্যিকসকল|শিশু সাহিত্যৰ বাবে সাহিত্য অকাডেমি বঁটা]] (২০১১)<br/>অসম চৰকাৰৰ সাহিত্য বঁটা (২০১১)<br/>সম্প্ৰীতি শইকীয়া টুকটুকি বঁটা<br/> নিৰ্মালী দত্ত অনুবাদ বঁটা | signature = | signature_alt = | website = {{url|http://banditaphukan.com/}} | portaldisp = }} '''বন্দিতা ফুকন''' ({{lang-en|Bandita Phukan}}) [[অসম]]ৰ এগৰাকী ঔপন্যাসিক, গল্পকাৰ, অনুবাদক, শিশু-সাহিত্যিক আৰু মূলতঃ বিজ্ঞান আৰু কল্পবিজ্ঞান লেখক। তেখেত অসম আৰু উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ পৰা [[যান্ত্ৰিক অভিযান্ত্ৰিকী]] শাখাত স্নাতক ডিগ্ৰী লাভ কৰা প্ৰথমগৰাকী মহিলা অভিযন্তা। অনুবাদক হিচাপে নিজৰ সাহিত্যিক জীৱনৰ পাতনি মেলা বন্দিতা ফুকনে শিশু উপন্যাস “সেউজী ধৰণী’’ৰ বাবে<ref name="ব-১">{{cite book | title=বৰেণ্য | publisher=তৰা প্ৰকাশন | author=দাস, উজ্জ্বল জ্যোতি | authorlink=সাক্ষাৎকাৰত উজ্জ্বল জ্যোতি দাসৰ সৈতে বন্দিতা ফুকন | year=২০২০ | pages=১১৪}}</ref> ২০১১ চনত শিশু-সাহিত্যৰ বাবে [[অসমীয়া ভাষাত সাহিত্য অকাডেমি বঁটা লাভ কৰা সাহিত্যিকসকল|সাহিত্য অকাডেমিৰ বঁটা]] লাভ কৰে। তেখেতৰ প্ৰকাশিত গ্ৰন্থৰ সংখ্যা হৈছে ১২৬ খন। তেখেতৰ এখন গ্ৰন্থ ''মহান বিজ্ঞানীৰ শৈশৱ কাল'' [[বড়ো ভাষা]]লৈ অনুবাদিত হৈছে। উল্লেখযোগ্য যে, বন্দিতা ফুকন উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ প্ৰথমগৰাকী মহিলা কল্প-বিজ্ঞান লেখিকা।<ref name="Bandita">{{Cite web |title=Bandita |url=http://banditaphukan.com/bio-data.html |access-date=2019-10-29 |archivedate=2021-05-16 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210516075350/http://banditaphukan.com/bio-data.html |deadurl=yes }}{{Cite web |title=Bandita |url=http://banditaphukan.com/bio-data.html |access-date=2019-10-29 |archivedate=2021-05-16 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210516075350/http://banditaphukan.com/bio-data.html |deadurl=yes }}</ref> জনপ্ৰিয় অসমীয়া মাহেকীয়া আলোচনী [[বিস্ময়]]ৰ পাতত "প্ৰিয়তমা" নামৰ কল্পবিজ্ঞান কাহিনীটোৰ জৰিয়তে তেখেতে আত্মপ্ৰকাশ কৰিছিল।<ref>http://www.xahitya.org/2014/01/15/অসমীয়া-কল্পবিজ্ঞান-সাহিত/{{Dead link|date=September 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> ==জন্ম আৰু শিক্ষা== বন্দিতা ফুকনৰ জন্ম হৈছিল ১৯৪৮ চনৰ ১৬ ফেব্ৰুৱাৰীত, [[শোণিতপুৰ জিলা]]ৰ [[ঢেকীয়াজুলি]] চহৰত। তেখেতে নিজৰ শৈশৱৰ কালছোৱা [[নেফা]] (নৰ্থ ইষ্টা ফ্ৰণ্টিয়াৰ এজেন্সী; এতিয়াৰ [[অৰুণাচল প্ৰদেশ]])-ত অতিবাহিত কৰিছিল। নেফাৰ বিদ্যালয়সমূহৰ মাধ্যমটো অসমীয়া ভাষাৰ পৰা হিন্দী ভাষালৈ সলনি কৰাত তেখেত মাকৰ সৈতে অসমলৈ আহে। তাৰপিছত নগাঁৱস্থিত [[নগাঁও ছোৱালী হাইস্কুল]]ত তেওঁৰ নামভৰ্তি কৰা হয়। উচ্চতৰ মাধ্যমিকলৈকে তেখেতে নগাঁৱতেই থাকি পঢ়া-শুনা কৰে। তাৰপিছত অসম অভিযান্ত্ৰিক মহাবিদ্যালয়ৰ প্ৰৱেশ পৰীক্ষাত অৱতীৰ্ণ হয়। পৰীক্ষাত উত্তীৰ্ণ হৈ তেখেতে জালুকবাৰীস্থিত অসম অভিযান্ত্ৰিক মহাবিদ্যালয়ত পঢ়িবলৈ যায়। সেইখন মহাবিদ্যালয়ৰ পৰাই তেখেতে ১৯৭১ চনত [[যান্ত্ৰিক অভিযান্ত্ৰিকী]]ৰ স্নাতক ডিগ্ৰী লাভ কৰে। উল্লেখনীয় যে, অসম আৰু উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ পৰা এইটো বিভাগত স্নাতক ডিগ্ৰী লাভ কৰা তেখেতে প্ৰথমগৰাকী মহিলা।<ref name="About" /> ==চাকৰি-জীৱন== অভিযান্ত্ৰিকৰ ডিগ্ৰী পোৱাৰ পাছত তেখেতে [[অসম গেছ কোম্পানী]], [[অইল ইণ্ডিয়া লিমিটেড]], [[আছাম কণডাক্টৰছ্ এণ্ড টিউবছ্ লিমিটেড]] আৰু [[অসম ঔদ্যোগিক বিকাশ নিগম]]ৰ বিভিন্ন সন্মানজনক পদবীত কাৰ্যনিৰ্বাহ কৰে। তাৰপিছত ২০০১ চনত তেখেতে অসম ঔদ্যোগিক বিকাশ নিগমৰ পৰা স্বেচ্ছামূলক অৱসৰ লৈ আমেৰিকাস্থিত এক ঔদ্যোগিক প্ৰতিষ্ঠানত যোগদান কৰিবলৈ [[আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰ]]লৈ গমন কৰে আৰু প্ৰায় দুবছৰৰ পিছত অসমলৈ ঘূৰি আহে আৰু কেইটামান ব্যক্তিগত খণ্ডৰ প্ৰতিষ্ঠানত কৰ্মনিৰ্বাহ কৰে।<ref name="Bandita" /> তাৰ কেইবছৰমানৰ পিছত তেওঁ একাণপতীয়াকৈ সাহিত্যক্ষেত্ৰত মনোনিৱেশ কৰে।<ref name="About">{{Cite web |title=About Bandita Phukan |url=http://banditaphukan.com/about%20bandita.html |access-date=2019-10-29 |archivedate=2019-02-08 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190208121845/http://www.banditaphukan.com/about%20bandita.html |deadurl=yes }}{{Cite web |title=About Bandita Phukan |url=http://banditaphukan.com/about%20bandita.html |access-date=2019-10-29 |archivedate=2019-02-08 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190208121845/http://www.banditaphukan.com/about%20bandita.html |deadurl=yes }}</ref> ==সাহিত্যক্ষেত্ৰত== ===বন্দিতা ফুকনৰ দ্বাৰা লিখিত গ্ৰন্থ=== লেখিকা বন্দিতা ফুকনৰ সাহিত্য-কৰ্ম অসমৰ কাকত-আলোচনীত প্ৰকাশিত হৈছে। গল্প-উপন্যাসকে ধৰি শিশু আৰু কিশোৰৰ উপযোগী হোৱাকৈ যুগুত কৰা ভালেমান গ্ৰন্থ প্ৰকাশিত হৈছে। তেখেতৰ সৃষ্টিৰাজীৰ এখন সংক্ষিপ্ত তালিকা তলত দিয়া হ'ল। {{multicol}} '''চুটি গল্প সংকলন''' # আন্তৰিক # বজা # শিপা # আমেৰিকাৰ আপোন কাহিনী {{col-break}} '''কল্প-বিজ্ঞান কাহিনী সংকলন''' # তেওঁ কেনে আছে? # আপেক্ষিকতাবাদ, তেওঁৰ বাবেই # আঠ ৰহস্য # [[সময় হৈছেনে?]] {{col-break}} '''উপন্যাস''' # আপোনজন # মই, আমি ইত্যাদি # জীৱন এনেকৈয়ে # অপত্য {{col-end}} ===শিশু-কিশোৰৰ বাবে ৰচনা কৰা সাহিত্য=== {{multicol}} '''উপন্যাস''' # কিয় এনে হৈছে? # সোণটিহঁতৰ বিপদ # জুমি, ৰীমা আৰু সিহঁত (পুৰস্কাৰপ্ৰাপ্ত) # সিহঁতে খেলিছিল(পুৰস্কাৰপ্ৰাপ্ত) # বন্ধৰ দিনত সোণটিহঁত (পুৰস্কাৰপ্ৰাপ্ত) # বান আহিছিল # সুন্দৰপুৰত সোণটি # এখন চাৰ্কাছ আহিছিল # সোণটিৰ কেইদিনমান # সোণটিহঁতৰ পিকনিক # মিনুৰ অতিথি # সোণটি আৰু হেনৰিহঁত # [[সেউজীয়া ধৰণী]] (শিশু-সাহিত্যত সাহিত্য অকাডেমিৰে সন্মানীত) # ৰাজীৱৰ গান # সোণটিহঁতৰ চহৰখন # সোণটিৰ খেতি # সোণটিৰ বেমেজালি # ককাৰ জিমি # সোণটিহঁতৰ চুবুৰীত {{col-break}} '''শিশু-কিশোৰৰ বাবে কল্প-বিজ্ঞান উপন্যাস''' # কিয় এনে হৈছে? # সোণটিহঁতৰ বিপদ # সোণটিৰ ৰবট কুকুৰ # মিনুৰ ৰবট সখী # সন্ধান {{col-break}} '''শিশু-কিশোৰৰ বাবে লিখা অনূদিত উপন্যাস''' # সাতনেজীয়া নিগনি পোৱালি # যাদুৰ নগৰী # স্বাধীনতাৰ এটা পথ {{col-end}} {{multicol}} '''শিশুৰ বাবে লিখা অনূদিত জীৱনী-পুথি''' # এলবাৰ্ট # থমাছ আলভা এডিছন # আলেকজেণ্ডাৰ ফ্লেমিঙ # মেৰি কুৰী # গেলিলিঅ' গেলিলি # উইলিয়াম হাৰ্ভে # আলেকজেণ্ডাৰ গ্ৰাহামবেল # আৰ্কিমিডিছ # মাইকেল ফাৰাডে, আদি। {{col-break}} '''বুৰঞ্জীমূলক জীৱনীপুথি''' # জোৱান অৱ আৰ্ক {{col-break}} '''শিশুৰ বাবে বিজ্ঞানধৰ্মী গ্ৰন্থ''' # যন্ত্ৰ-পাতি চিনো আহা # মটৰ গাড়ী কেনেকৈ চলে? # পৰীক্ষা কৰোঁ আহা # মানুহৰ যন্ত্ৰ-পাতি {{col-break}} '''সচিত্ৰ ইংৰাজী কাহিনী''' # জয়মতী(পৰিৱেশক-অমৰ চিত্ৰ কথা, মুম্বাই) {{col-end}} {{multicol}} '''জীৱনী পুথি''' # হৰিশ চন্দ্ৰ গোস্বামী # জ্যোতি প্ৰকাশ মেধী # বিজ্ঞানী জগদীশ চন্দ্ৰ বসু আৰু তেওঁৰ নিৰ্বাচিত কিশোৰ ৰচনা {{col-end}} ==বঁটা আৰু সন্মান== শিশু-সাহিত্যকে ধৰি অসমীয়া সাহিত্যৰ অন্যান্য ক্ষেত্ৰসমূহলৈ আগবঢ়োৱা বৰঙনিৰ বাবে লেখিকা বন্দিতা ফুকন বহুবাৰ সন্মানীত আৰু পুৰস্কৃত হৈছে। তাৰে ভিতৰত- * ''জুমি, ৰীমা আৰু সিহঁত'' শীৰ্ষক শিশু উপন্যাসৰ বাবে অসম প্ৰকাশন পৰিষদৰ পৰা পুৰস্কাৰ। * "সদৌ অসম লেখিকা সমাৰোহ"ৰ পৰা শ্ৰেষ্ঠ চুটি গল্পৰ বাবে "দুলাল শৰ্মা" বঁটা। * শিশু-সাহিত্যলৈ আগবঢ়োৱা বৰঙনিৰ বাবে ২০০৬ চনত, সদৌ অসম লেখিকা সমাৰোহৰ তৰফৰ "সম্প্ৰীতি শইকীয়া টুকটুকি বঁটা"। * ২০১১ চনত ''সেউজীয়া ধৰণী''ৰ গ্ৰন্থৰ বাবে [[অসমীয়া ভাষাত সাহিত্য অকাডেমি বঁটা লাভ কৰা সাহিত্যিকসকল|সাহিত্য অকাডেমিৰ পৰা শিশু-সাহিত্য বঁটা]]। * ২০১১ চনত অসম চৰকাৰৰদ্বাৰা সাহিত্যিক বঁটা। * অনুবাদ-কৰ্মৰ বাবে সদৌ অসম লেখিকা সন্থাই প্ৰদান কৰা ২০১৪-১৫ বৰ্ষৰ নীলিমা দত্ত সোঁৱৰণী বঁটা। * ''মহান বিজ্ঞানীৰ শৈশৱ কাল'' বড়ো ভাষালৈ অনূদিত। অনুবাদক: পুণ্যাখ বসুমতাৰী (Punyakh Bosumatary) * ''মূল্যবোধ'' শীৰ্ষক চুটি গল্পটো ছেবাৰ দশম শ্ৰেণীৰ পাঠ্যক্ৰমত অন্তৰ্ভুক্ত। * ''সিহঁতে খেলিছিল'' শীৰ্ষক শিশু-উপন্যাসখন অন্তৰা জি. চৌধুৰীৰদ্বাৰা মঞ্চস্থ। * অসম চৰকাৰৰ দ্বাৰা সাহিত্যিক পেঞ্চনৰ বাবে অনুমোদন। * ''মূল্যবোধ'' শীৰ্ষক গল্পটো হাইস্কুল শিক্ষান্ত পৰীক্ষাৰ পাঠ্যক্ৰমত একেৰাহে ছবছৰৰ বাবে অন্তৰ্ভুক্ত।<ref name="Bandita" /> ==তথ্যসূত্ৰ== {{reflist}} [[শ্ৰেণী:অসমৰ ব্যক্তি]] [[শ্ৰেণী:অসমীয়া সাহিত্যিক]] [[শ্ৰেণী:অসমীয়া শিশু সাহিত্যিক]] [[শ্ৰেণী:অসমীয়া ভাষাৰ সাহিত্য অকাডেমি বঁটা বিজয়ী]] eb1gs3cz799ahfglbeqcqeyt9c9ruy9 0 79454 516940 384099 2025-06-11T02:05:17Z InternetArchiveBot 29706 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 516940 wikitext text/x-wiki {{Infobox martial art | image = | imagecaption = | imagesize = | name = কেনে | aka = কুনু; আফাই মাই | focus = গ্ৰেপলিং | hardness = ফুল কণ্টেক | country = [[নাগালেণ্ড]] | creator = অজ্ঞাত | parenthood = ঐতিহাসিক | famous_pract = | olympic = নাই | website = }} '''কেনে''' বা '''নাগা মল্লযুঁজ''' নাগাসকলৰ এক প্ৰকাৰৰ লোক মল্লযুঁজৰ শৈলী আৰু পৰম্পৰাগত খেল।<ref>{{Cite web|url=https://theshillongtimes.com/2017/09/16/nagaland-governor-calls-to-preserve-naga-indigenous-games/|title=Nagaland Governor calls to preserve Naga indigenous games|date=16 September 2017|website=The Shillong Times|access-date=1 August 2021}}</ref> ই কোৰিয়াৰ পৰম্পৰাগত ৰাষ্ট্ৰীয় ক্ৰীড়া চিৰিয়ামৰ সৈতে ওতপ্ৰোতভাৱে সম্পৰ্কিত। খেলৰ উদ্দেশ্য হ'ল প্ৰতিপক্ষৰ শৰীৰৰ আঁঠুৰ ওপৰৰ যিকোনো অংশ ভূমিত স্পৰ্শ কৰোৱা। লোকক্ৰীড়া হিচাপে ইয়াৰ উৎপত্তি আৰু সৃষ্টিকৰ্তাৰ বিষয়ে সঠিককৈ জনা নাযায়।<ref>{{Cite web|url=https://www.nagalandpost.com/humble-beginnings-of-the-naga-traditional-wrestling/212750.html|title=Humble beginnings of the Naga Traditional Wrestling|date=9 March 2020|website=Nagaland Post|access-date=1 August 2021|archivedate=1 August 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210801093753/https://www.nagalandpost.com/humble-beginnings-of-the-naga-traditional-wrestling/212750.html|deadurl=yes}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.thestatesman.com/supplements/north/wrestling-for-peace-1502925231.html|title=Wrestling for peace|date=22 September 2020|website=The Statesman (India)|access-date=1 August 2021}}</ref> নাগাসকলৰ টেনি-মি সাম্প্ৰদায়িক গোটৰ অন্তৰ্ভুক্ত [[নাগালেণ্ড]]ৰ আংগামি, চাখেচাং আৰু জেলিয়াংৰোং আৰু [[মণিপুৰ]]ৰ মাও, মাৰাম আৰু পুমাই সকলৰ মাজত কেনে মল্লযুঁজৰ প্ৰচলন আছে।<ref>{{Cite news|url=https://www.thehindu.com/thread/arts-culture-society/naga-wrestling-the-embrace-of-brothers/article17441800.ece|title=Naga wrestling: the embrace of brothers|date=10 March 2017|website=The Hindu|access-date=1 August 2021|last1=Yhokha|first1=Vibi}}</ref> প্ৰতিজন কেনে মল্লযোদ্ধাই কঁকালত বান্ধি থোৱা ৰঙীন কাপোৰ পিন্ধে। দুয়োখন হাতেৰে বিপক্ষৰ কঁকাল বান্ধি থোৱা কাপোৰ ধৰি মল্লযোদ্ধাজনে আনজনক মাটিত পেলাই দিবলৈ চেষ্টা কৰে। প্ৰতিপক্ষ মল্লযুঁজাৰু জনৰ আঁঠুৰ ওপৰৰ শৰীৰৰ যিকোনো অংগ ভূমি স্পৰ্শ কৰা ইয়াৰ মূল লক্ষ্য। ==ইতিহাস== কেনে মল্লযুঁজ নাগাসকলৰ আটাইতকৈ পুৰণি পৰম্পৰাগত খেলসমূহৰ ভিতৰত অন্যতম। এই শৈলীৰ মল্লযুদ্ধ নাগালেণ্ড অঞ্চলত কেইবা শতিকা ধৰি প্ৰচলিত আছিল। ইয়াৰ আধুনিক সংস্কৰণ বিংশ শতিকাৰ মাজভাগত বিকশিত কৰা হৈছিল। ১৯৩০ আৰু ১৯৪০ৰ দশকত কোহিমা আৰু [[ইম্ফল]]ৰ মাজত ঘাইপথ নিৰ্মাণৰ ফলত বহুতো টেনি-মি গাওঁবাসীক কিছু উপাৰ্জনৰ বাবে পথ নিৰ্মাণত অংশগ্ৰহণ কৰিবলৈ একত্ৰিত হৈছিল। সেই সময়ত ব্ৰিটিছ শাসনক গৃহ কৰ পৰিশোধ কৰাটো তেওঁলোকৰ বাবে এক বোজা আছিল। সেয়েহে ধনৰ আশাত তেওঁলোকে ঘাইপথ নিৰ্মাণত যোগদান কৰিছিল। মধ্যাহ্নভোজনৰ বিৰতিৰ সময়ত শ্ৰমিকসকলৰ মাজত প্ৰায়ে অৱসৰ বিনোদনৰ বাবে মল্লযুদ্ধ অনুষ্ঠিত হৈছিল। প্ৰতিজন সংশ্লিষ্ট গাঁৱৰ নেতাই খেলসমূহত অংশগ্ৰহণ কৰিবলৈ তেওঁলোকৰ শ্ৰেষ্ঠ মল্লযোদ্ধা বাছনি কৰিছিল। ১৯৬৫ চনত নাগালেণ্ড চৰকাৰে প্ৰথম আয়োজিত কুস্তি সভা আৰম্ভ কৰিছিল। পিছত ১৯৬৯ চনত নাগা কুস্তি বোৰ্ড গঠনৰ লগে লগে ইয়াক শক্তিশালী কৰা হয় আৰু ইয়াৰ অধীনত প্ৰথম নাগা কুস্তি চেম্পিয়নশ্বিপ ১৯৭১ চনৰ ২০ মে' তাৰিখে অনুষ্ঠিত কৰা হৈছিল।<ref>{{Cite web|url=https://morungexpress.com/naga-wrestling-highest-grossing-sport-nagaland|title=Naga Wrestling: The highest grossing sport in Nagaland|date=13 February 2020|website=The Morung Express|access-date=1 August 2021}}</ref> ==নীতি-নিয়ম== পৰম্পৰাগতভাৱে খেলখন মাটিৰে ভৰা এটা বৃত্তাকাৰ আঙুঠিৰ ভিতৰত অনুষ্ঠিত হয়। আধুনিক খেলবোৰ কুস্তিৰ ৰিঙত অনুষ্ঠিত হয়। প্ৰতিযোগীসকলে তেওঁলোকৰ কঁকালত কাপোৰৰ ফিতা বা বেল্ট পিন্ধে। কঁকালত বন্ধা এই কাপোৰ বা বেল্টডাল ধৰি মল্লযুঁজ আৰম্ভ কৰা হয়। খেলখনৰ আৰম্ভণিতে দুয়োজন প্ৰতিযোগীয়ে ইজনে সিজনক গ্ৰেপলিং স্থিতিত প্ৰতিজন মল্লযোদ্ধাই তেওঁলোকৰ হাতেৰে প্ৰতিপক্ষ খেলুৱৈৰ কঁকালত বন্ধা কাপোৰ বা বেল্ট ধৰি ৰাখে। মল্লযুঁজ ৰেফাৰীৰ হুইচেলৰ সৈতে আৰম্ভ হয়। ৰেফাৰী গৰাকীযে ৰিঙৰ ভিতৰত মল্লযোদ্ধাসকলৰ আচৰণ বিচাৰ আৰু নিয়ন্ত্ৰণ কৰিবলৈ কৰে। ৰেফাৰীযে তেওঁলোকৰ সুৰক্ষিতভাৱে মল্লযোদ্ধা হোৱাৰ সামৰ্থ্যৰ বিচাৰ, নক-ডাউন আৰু ফাউলৰ ঘোষণা কৰে। এটা মেচ তিনিখন ফাইট ফৰ্মেটৰ সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ খেলত প্ৰতিদ্বন্দ্বিতা কৰা হয়। ইয়াৰে দুখন যুঁজ জিকা মল্লযোদ্ধাজনে প্ৰথমে মেচখন জিকে। কেনে মল্লযুঁজত কোনো ওজনভিত্তিক শ্ৰেণীবিভাজন নাই। ==প্ৰতিযোগিতা== ===নাগা কুস্তি চেম্পিয়নশ্বিপ=== নাগালেণ্ড কুস্তি সংস্থাৰ দ্বাৰা আয়োজিত নাগা কুস্তি চেম্পিয়নশ্বিপ দ্বিবাৰ্ষিকভাৱে অনুষ্ঠিত হয়। কেৱল আংগামি, চাখেচাং আৰু জেলিয়াংছ এনডব্লিউএৰ সৈতে সংযুক্ত সকলে ইয়াত প্ৰতিদ্বন্দ্বিতা কৰিব পাৰে। মণিপুৰ চৰকাৰে প্ৰতিযোগিতাখনত অংশগ্ৰহণ কৰিবলৈ কেৱল মণিপুৰৰ নাগাসকলক অনুমতি প্ৰদান কৰিছে। ভেনুজু দাওহুও ২৮তম নাগা কুস্তি চেম্পিয়নশ্বিপ, ২০২২ ৰ চেম্পিয়ন হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰিছিল।<ref>{{cite web|url=https://www.nagalandpost.com/index.php/venuzo-dawhuo-retains-naga-wrestling-meet-title/|title=Venüzo Dawhuo retains Naga Wrestling Meet title|date=1 March 2022|website=Nagaland Post|access-date=3 March 2022|archivedate=26 November 2024|archiveurl=https://web.archive.org/web/20241126172358/https://www.nagalandpost.com/index.php/venuzo-dawhuo-retains-naga-wrestling-meet-title/|deadurl=yes}}</ref> ===নাগা অপেন ৰেছলিং চেম্পিয়নশ্বিপ=== নাগা অপেন ৰেছলিং চেম্পিয়নশ্বিপ ১৯৯৭ চনৰ পৰা দ্বিবাৰ্ষিকভাৱে অনুষ্ঠিত হৈ আহিছে। ইয়াৰ অধীনত নাগালেণ্ড কুস্তি সংস্থাৰ অ-অনুমোদিত সদস্যসকলৰ যিকোনো লোকে অংশগ্ৰহণ কৰিব পাৰে। ভেনুজু দাহুওৱে ১৩তম নাগা অপেন ৰেছলিং চেম্পিয়নশ্বিপ ২০২১ৰ খিতাপ দখল কৰিছিল।<ref>{{Cite web|url=https://morungexpress.com/venuzo-dawhuo-wins-naga-wrestling-championship-2021|title=Venuzo Dawhuo wins Naga Wrestling Championship 2021|date=10 April 2021|website=The Morung Express|access-date=1 August 2021}}</ref> ===হৰ্ণবিল আন্তৰ্জাতিক কুস্তি চেম্পিয়নশ্বিপ=== [[হৰ্ণবিল উৎসৱ]] উদযাপনৰ অংশ হিচাপে নাগালেণ্ড কুস্তি সংস্থাই ২০০৭ চনৰ পৰা প্ৰতি বছৰে হৰ্ণবিল আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় কুস্তি চেম্পিয়নশ্বিপ আয়োজিত কৰি আহিছে। ভেকুথ' চোহোৱে ১৩তম হৰ্ণবিল আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় কুস্তি চেম্পিয়নশ্বিপ ২০১৯ ৰ খিতাপ দখল কৰিছিল।<ref>{{Cite web|url=https://easternmirrornagaland.com/vekutho-soho-wins-international-hornbill-naga-wrestling-championship/|title=Vekutho Soho wins International Hornbill Naga Wrestling Championship|date=4 December 2020|website=Eastern Mirror|access-date=1 August 2021}}</ref> ==তথ্য উৎস== {{ৰেফলিষ্ট}} [[শ্ৰেণী:ভাৰতত ক্ৰীড়া]] [[শ্ৰেণী:নাগালেণ্ড]] [[শ্ৰেণী:মণিপুৰ]] qwxfn3hahprf6tz4agh59sp9cwf3aek 0 86297 517087 354747 2025-06-11T10:53:46Z InternetArchiveBot 29706 Rescuing 0 sources and tagging 1 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 517087 wikitext text/x-wiki '''নাকফুলি''' ({{lang-en | Nose Ornament}}) হৈছে এক প্ৰকাৰৰ নাকত পিন্ধা গহণা যিটো কেইবা শতিকা আগতে সিন্ধু উপত্যকা সভ্যতাত ভাৰতৰ মহিলাৰ অলংকাৰৰ এটা প্ৰকাৰ হিচাপে উৎপত্তি হৈছিল বুলি প্ৰমাণ পোৱা যায়৷ নাকত পিন্ধা অলংকাৰৰ কেইবাটাও প্ৰকাৰ পোৱা যায়৷ অসমত প্ৰচলিত কেইবিধমান পুৰণি নাকৰ অলংকাৰ হ’ল, নথ(nose ring), নাক চবি(nose bead), নাকফুল(flower shaped nose ornament), নাকবালি(a nose ring worn on the side of nose), আৰু নোলক(a nose pendant hanging from nasal partition)৷<ref name="নাক">{{cite book | title=Jyoti Bilingual Thesaurus | publisher=Perfect Expressions | author=Deka, Dr. Pranavjyoti | authorlink=Traditional Personal Jewelleries of Assam | year=2007 | pages=93 | isbn=81-88866-08-3}}</ref> নাকফুলি সোণ, ৰূপ, পিতল আদিৰ উপৰিও বৰ্তমান বিভিন্ন সংকৰ ধাতুৰে তৈয়াৰ কৰা হয়৷ প্ৰাচীন কালত সোণ আৰু ৰূপেৰেই অলংকাৰ তৈয়াৰ কৰা হৈছিল৷ [[কালিকা পুৰাণ]]মতে ডিঙিৰ ওপৰত ৰূপৰ অলংকাৰ পৰিধান কৰা নহৈছিল৷ লো আৰু কাঁহৰ অলংকাৰ পিন্ধাটো নীতি-বিৰুদ্ধ আছিল৷<ref name="অলংকাৰ">{{cite book | title=পুৰণি অসমৰ কাৰিকৰী শিল্পৰ ইতিহাস | publisher=জাগৰণ সাহিত্য প্ৰকাশন | author=শৰ্মা, মৃগেন | authorlink=শাস্ত্ৰত অসমৰ অলংকাৰ | year=২০২২ | pages=৩০ | isbn=978-93-93342-23-2}}</ref> ==ইতিহাস== নাকফুলি সাধাৰণতে [[দক্ষিণ এছিয়া]] আৰু [[উত্তৰ আফ্ৰিকা]] (চুডান)ৰ মহিলাসকলে যুগ যুগ ধৰি পিন্ধি আহিছে। ভাৰতৰ মহিলাসকলে ষষ্ঠ শতিকাৰ আগৰ পৰাই এইবোৰ পিন্ধি আহিছে। ইয়াক বহুতো ভাৰতীয় ভাস্কৰ্য্যত স্পষ্টভাৱে দেখা যায়।<ref>[http://www.indiacurry.com/women/noseearpiercings.htm Nose and Ear Piercing.] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090921120824/http://www.indiacurry.com/women/noseearpiercings.htm |date=2009-09-21 }} IndiaCurry.com.</ref>বিবাহ অনুষ্ঠানৰ সময়ত ই বিশেষভাৱে তাৎপৰ্যপূৰ্ণ। [[হিন্দু]] পৰম্পৰা অনুসৰি বিয়াৰ নিশা কইনাই নাকৰ শিকলিৰ দৰে অলংকাৰ পিন্ধে যিটো কাণফুলি বা চুলিৰ শিকলিৰে বান্ধি থোৱা হয়। নাকৰ শিকলি মহিলাসকলে দেৱী পাৰ্বতীক বিবাহৰ দেৱী বুলি গণ্য কৰা বাবে সন্মান আৰু ভক্তি দেখুৱাবলৈ পিন্ধে। ==অসমৰ মুছলমান সমাজত নাকৰ অলংকাৰ== অসমৰ চৰ-চাপৰিত বাস কৰা মুছলমান সমাজত নাকৰ অলংকাৰৰ বিশেষ গুৰুত্ব আছে৷ বিয়াৰ সময়ত দৰাঘৰৰ পৰা নাকৰ অলংকাৰ কইনাক দিয়াটো বাধ্যতামূলক৷ স্বামীৰ মৃত্যু হ’লে বিবাহিতা মহিলাই নাকৰ অলংকাৰ খুলি পেলোৱাটো পৰম্পৰা৷ এই সমাজত নাকত অলংকাৰ পিন্ধাবলৈ ছোৱালীবোৰ সৰু কালতে কিছুমান নীতি-নিয়মৰ মাজেৰে নাকত ফুটা কৰা হয়৷ প্ৰথমে মিহি বেজী-সূতাৰে নাকত ফুটা কৰি সূতা গাঁথি থোৱা হয়৷ কিছুদিন পিছত ঘাঁ শুকালে শুকান কাঠি ভৰাই থোৱা হয়৷ পিছত শুভদিনত “বিছমিল্লাহ’’ বুলি কৈ সোণৰ বা ৰূপৰ নাকফুলি পিন্ধাই দিয়া হয়৷ এই সমাজত নাকফুলিৰ বিভিন্ন আকৃতিৰ পোৱা যায়৷ আকৃতিভেদে এইবোৰৰ নামো বেলেগ বেলেগ৷ যেনে, ডাইল- এটা গোটা মচুৰ দালিৰ আকৃতিত এটা নলী লগোৱা থাকে; তাৰাফুল-তৰাৰ আকৃতিৰ আৰু মাজত এটা পাথৰ লগোৱা থাকে; এছফুল- ইংৰাজী এছ আখৰটোৰ দৰে; সাতদানা- নাৰ্জীফুলৰ আকৃতিৰ; চিতিফুল-পখিলাৰ আকৃতিৰ; পালিশপাত-গোলাকৃতিৰ ৰিং এটাত মটৰমাহ বা চিৰাৰ আকৃতিৰ দানা ওলোমাই; নলক বা বেল্লাক- বালি বা ৰিঙৰ লগত চিৰা বা ডালিম ফুলৰ আকৃতিৰ; নাকঠশা-দুটা ডাঙৰ আকাৰৰ দালি এডাল সৰু নলীৰে সংযুক্ত কৰা৷ এটা নাকৰ বাহিৰত আৰু আনটো ভিতৰত নলীৰে সংযোগ কৰা থাকে৷<ref name="ফুল">{{cite web | url=https://www.pratidhwanni.com/2021/03/blog-post.html | title=চ’ৰ-চাপৰিৰ আ-অলংকাৰ (অসমীয়া গহণা) | accessdate=27 February 2023 }}{{Dead link|date=June 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> ==তথ্য সূত্ৰ== [[শ্ৰেণী:গহনা]] mhs44i6v0hbmexes72ym7grmy6gbaz0 0 87597 517023 424039 2025-06-11T08:26:46Z InternetArchiveBot 29706 Rescuing 0 sources and tagging 1 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 517023 wikitext text/x-wiki {{multiple image | width = 150 | height = 150 | direction = vertical | image1 = Young_woman_from_Tajikistan.jpg | caption1 = তাজিকিস্তানৰ যুৱতী | image2 = Tajik_woman_selling_bread.jpg | caption2 = বজাৰত ৰুটি বিক্ৰী কৰি থকা তাজিক মহিলাসকল }} তাজিকিস্তান মধ্য [[এছিয়া]]ৰ এখন দেশ, ইয়াৰ জনসংখ্যা প্ৰধানকৈ তাজিকিস্তানী (৮৪.৩%), উল্লেখযোগ্য উজবেক সংখ্যালঘু ১৩.৮% আৰু কম সংখ্যক কিৰ্গিজ, ৰাছিয়ান, তুৰ্কমেন, টাটাৰ আৰু আৰব। তাজিকিস্তান পূৰ্বৰ ছোভিয়েট ক্ষেত্ৰৰ অন্যতম দৰিদ্ৰ ৰাজ্য। ই বহুলাংশে গ্ৰাম্য আৰু কৃষিপ্ৰধান দেশ৷ ২০১৫ চনলৈকে মুঠ জনসংখ্যাৰ মাত্ৰ ২৬.৮% লোকেই চহৰ অঞ্চলত বাস কৰিছিল। ১৯৯০ চনত ছোভিয়েট ইউনিয়নৰ পতনৰ পিছত দেশখনে অতি অশান্ত সময়ৰ সন্মুখীন হৈছিল৷ ১৯৯২-৯৭ চনৰ গৃহযুদ্ধই ইতিমধ্যে দুৰ্বল অৰ্থনীতিৰ ভয়াৱহ ক্ষতিসাধন কৰিছিল। তাজিকিস্তানৰ প্ৰায় ৯০% জনসংখ্যা মুছলমান, আৰু ইয়াৰে অধিকাংশই চুন্নী ইছলাম পালন কৰে।<ref name="autogenerated1">{{cite web |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/tajikistan/ |title=The World Factbook — Central Intelligence Agency |publisher=Cia.gov |access-date=2017-09-15 }}</ref> তাজিকিস্তানৰ মহিলাসকলে যদিও শক্তিশালী পিতৃতান্ত্ৰিক সমাজত বাস কৰে, তথাপিও ৯৯.৭% (২০১৫ চনৰ হিচাপত) সাক্ষৰতাৰ হাৰ অতি উচ্চ।<ref name="autogenerated1"/> যদিও আধুনিক গৰ্ভনিৰোধৰ ব্যৱহাৰ কম (২০১২ চনৰ হিচাপত ২৭.৯%),মুঠ প্ৰজননৰ হাৰ মাত্ৰ ২.৭১টা জীৱিত শিশু/মহিলা (২০১৫ চনৰ অনুমান)।<ref name="autogenerated1"/> ==ঘৰুৱা হিংসা== তাজিকিস্তানত ঘৰুৱা হিংসা অতি বেছি৷ তাজিকিস্তানত "ব্যক্তিগত পাৰিবাৰিক বিষয়" হিচাপে গণ্য কৰা বিষয়টোত কৰ্তৃপক্ষই হস্তক্ষেপ কৰিবলৈ অনিচ্ছা প্ৰকাশ কৰে।<ref name="autogenerated1"/>তাজিক মহিলাসকলৰ প্ৰায় আধা সংখ্যকে স্বামী বা শহুৰেকৰ দ্বাৰা শাৰীৰিক, মানসিক বা যৌন হিংসাৰ বলি হৈছে।<ref name="AI">[[Amnesty International]] - [https://www.amnesty.org/en/library/info/EUR60/001/2009/en Tajikistan: Violence is not just a family affair: Women face abuse in Tajikistan] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131216192354/http://www.amnesty.org/en/library/info/EUR60/001/2009/en|date=2013-12-16}}</ref> ঘৰুৱা হিংসাক প্ৰায়ে তাজিক সমাজে ন্যায্য বুলি ভাবে৷ ইউনিচেফৰ এক সমীক্ষাত দেখা গৈছে যে তাজিকিস্তানৰ ৬২.৪% মহিলাই পত্নীক প্ৰহাৰ কৰাটো ন্যায্যতা প্ৰদান কৰে যদিহে পত্নীয়ে স্বামীক নোকোৱাকৈ ওলাই যায়; ৬৮% মহিলাই নায্যতা প্ৰদান কৰে, যদি তেওঁ স্বামীৰ লগত তৰ্ক কৰে; ৪৭.৯% নায্যতা প্ৰদান কৰে যদিহে তেওঁ স্বামীৰ সৈতে যৌন সম্পৰ্ক স্থাপন কৰিবলৈ অস্বীকাৰ কৰে।<ref>{{cite web |url=http://www.childinfo.org/files/MICS3_Tajikistan_FinalReport_2005_Eng.pdf |title=Surveys - UNICEF MICS |publisher=Childinfo.org |access-date=2017-09-15 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150923213608/http://www.childinfo.org/files/MICS3_Tajikistan_FinalReport_2005_Eng.pdf |archive-date=2015-09-23 |archivedate=2015-09-23 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150923213608/http://www.childinfo.org/files/MICS3_Tajikistan_FinalReport_2005_Eng.pdf |deadurl=yes }}</ref> আন এটা সমীক্ষাত এইটোও দেখা গৈছে যে মহিলা আৰু পুৰুষে বহুলাংশে এই কথাত একমত হৈছিল যে " প্ৰত্যুত্তৰ দিয়া", অমান্য কৰা, অনুমতি অবিহনে ঘৰৰ পৰা ওলাই যোৱা, সময়মতে ৰাতিৰ আহাৰ প্ৰস্তুত নকৰা, বা ল'ৰা-ছোৱালীবোৰৰ সঠিক যত্ন নোলোৱা মহিলা স্বামী বা শাহুৱেকৰ দ্বাৰা শাৰিৰীকভাৱে অপদস্থ হোৱাটো নায্য।<ref name="stopvaw1">{{cite web |url=http://www.stopvaw.org/uploads/tajikistan_3_6_07_layout_-_final_mc.pdf |title=Archived copy |access-date=2016-04-02 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304000317/http://www.stopvaw.org/uploads/tajikistan_3_6_07_layout_-_final_mc.pdf |archive-date=2016-03-04 |archivedate=2016-03-04 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160304000317/http://www.stopvaw.org/uploads/tajikistan_3_6_07_layout_-_final_mc.pdf |deadurl=yes }}</ref> ২০১৩ চনত তাজিকিস্তানে ঘৰুৱা হিংসা প্ৰতিৰোধৰ আইন প্ৰণয়ন কৰে, যি হৈছে ঘৰুৱা হিংসাৰ বিৰুদ্ধে প্ৰথম আইন।<ref>{{cite web |url=https://www.ilo.org/dyn/natlex/docs/ELECTRONIC/94868/111490/F1123656258/TJK94868.pdf |title=Archived copy |access-date=2015-11-27 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20151208055850/https://www.ilo.org/dyn/natlex/docs/ELECTRONIC/94868/111490/F1123656258/TJK94868.pdf |archive-date=2015-12-08 }}</ref>মহিলা বিষয়ত কাম কৰা বেচৰকাৰী সংস্থাসমূহে প্ৰথমবাৰৰ বাবে ২০০৭ চনত এই প্ৰস্তাৱৰ খচৰা প্ৰস্তুত কৰিছিল। তিনি বছৰ ধৰি কোনো অগ্ৰগতি নোহোৱাৰ পিছত "Woman & Society" সংস্থাৰ প্ৰতিষ্ঠাপক তথা মুৰব্বী মুয়াছাৰা ববোখানোভাই ৰাষ্ট্ৰপতিৰ পৰা সহায় বিচাৰিছিল; আৰু বিধায়ক, এন জি অ’ৰ প্ৰতিনিধি আৰু চৰকাৰৰ অন্যান্য ক্ষেত্ৰসমূহে আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সংস্থাসমূহৰ সৈতে সাক্ষাৎ কৰি বিষয়টোৰ সন্দৰ্ভত আলোচনা কৰিবলৈ অনুৰোধ কৰিছিল। পশ্চিমীয়া যেন লগা নিৰ্দিষ্ট বিষয়ক মূল খচৰাৰ পৰা আঁতৰাই পেলোৱা হৈছিল। হিংসাৰ সৃষ্টি কৰা নিবনুৱা আৰু অস্থিৰতাৰ দৰে কাৰণসমূহৰ সমাধান আৰু ভুক্তভোগীসকলক আইনী আৰু মানসিক সহায় আগবঢ়োৱাটো নিশ্চিত কৰাৰ জৰিয়তে প্ৰতিৰোধৰ দিশত মনোনিৱেশ কৰা হৈছিল।<ref>{{cite news |title=Қонун дар сурати иҷро шудан муассир хоҳад буд |url=http://www.bbc.co.uk/tajik/news/2012/12/121220_mm_household_violence_.shtml |access-date=13 November 2018 |newspaper=[[BBC]] |date=20 December 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130109082447/http://www.bbc.co.uk/tajik/news/2012/12/121220_mm_household_violence_.shtml |archive-date=9 January 2013 |location=London, England |language=tg |trans-title=The law will be effective if it is passed |url-status=live |df=dmy-all }}</ref> ==নিৰাপত্তাত মহিলা== বিভিন্ন চৰকাৰী সংস্থাৰ পৰা সীমান্ত সুৰক্ষা পেছাদাৰীসকলক গুণগত প্ৰশিক্ষণ প্ৰদানৰ লক্ষ্যৰে ২০০৯ চনত দুশানবেত অ’এছচিই সীমা ব্যৱস্থাপনা কৰ্মচাৰী মহাবিদ্যালয় স্থাপন কৰা হৈছিল। এই কাৰ্যসূচীৰ গুৰুত্ব আছিল দেশৰ দক্ষিণ অংশৰ আফগান-তাজিক সীমান্তত সীমান্ত নিৰাপত্তা উন্নত কৰা। প্ৰথমতে কলেজখনে প্ৰধানকৈ পুৰুষ অংশগ্ৰহণকাৰীক আকৰ্ষণ কৰিছিল৷ ২০০৯ চনৰ পৰা ২০১৩ চনলৈকে প্ৰায় ৯০% অংশগ্ৰহণকাৰী পুৰুষ আছিল বুলি অ'এছচিইয়ে ৰিপ'ৰ্ট কৰিছে।<ref>{{Cite book|title=Gender and Security Toolkit: Border Management and Gender|publisher=DCAF, OSCE/ODIHR and UN Women|year=2019}}</ref> ইয়াৰ পিছত মহাবিদ্যালয়খনে মহিলাসকলৰ বাবে বিশেষ প্ৰশিক্ষণ কাৰ্যসূচী ৰূপায়ণ কৰি সীমান্ত সুৰক্ষাৰ ক্ষেত্ৰত মহিলাসকলৰ বাবে লিংগ সমতা আৰু কেৰিয়াৰৰ সুযোগক উৎসাহিত কৰে। আন্তৰ্জাতিক প্ৰব্ৰজন সংস্থাৰ এক অধ্যয়নত দেখা গৈছে যে মানৱ সৰবৰাহৰ গোচৰ ধৰা পেলোৱা, সংঘাতৰ পৰিস্থিতি হ্ৰাস কৰা আৰু প্ৰৱঞ্চনামূলক নথিপত্ৰ চিনাক্ত কৰাত মহিলা সীমান্তৰক্ষীসকলক তেওঁলোকৰ পুৰুষ সমকক্ষসকলতকৈ বহুত ভাল বুলি গণ্য কৰা হয়।<ref>{{Cite web|title=IOM Tajikistan|url=http://www.iom.tj/index.php/en/newsletters/293-the-women-who-guard-afghanistan-and-tajikistan-s-borders}}</ref> তেতিয়াৰ পৰাই তাজিক সীমান্ত বাহিনীয়ে এই সংস্থাটোলৈ অধিক মহিলাক আকৰ্ষণ কৰাৰ বাবে কাম কৰি আহিছে। এতিয়ালৈকে মহাবিদ্যালয়খনে সীমান্ত সুৰক্ষা আৰু পৰিচালনাৰ ক্ষেত্ৰত মহিলাসকলৰ বাবে লিংগ সমতা আৰু সৱলীকৰণৰ বাবে কৰা কামত বিশেষভাৱে মহিলাসকলৰ বাবে ছটা নেতৃত্ব প্ৰশিক্ষণ পাঠ্যক্ৰম সম্পূৰ্ণ কৰিছে।<ref>{{Cite web|title=OSCE Border Management Staff College|url=https://www.oscebmsc.org/en/}}{{Dead link|date=June 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> ==তথ্যসূত্ৰ== {{reflist|30em}} [[শ্ৰেণী:দেশভেদে নাৰী]] 8eqyffm3twv6d76zye8l9g3i4go73do 0 96019 517115 422105 2025-06-11T11:56:44Z InternetArchiveBot 29706 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 517115 wikitext text/x-wiki {{Infobox food |name=পখালা |image=Pakhala 01.jpg |image_size=250px |caption= |alternate_name= |country=[[ভাৰতীয় উপমহাদেশ]] |region=[[ওড়িশা]] |national_cuisine=[[উৰিয়া ৰন্ধনশৈলী]] |variations=[[পঁইতা ভাত]] |creator= |course=সাজা পখালা (নতুনকৈ ৰন্ধা ভাত), বাচি পখালা (পুৰণি ভাত), জিৰা পখালা (জিৰা ভাত), দহি পখালা (দৈ ভাত) |served=তপত আৰু শীতল |main_ingredient=সিজোৱা [[ভাত]] |calories=১০০ গ্ৰামত ৫২ |other= }}   [[চিত্ৰ:Pakhala1.jpg|thumb| নেমু আৰু বিভিন্ন ধৰণৰ ব্যঞ্জনৰ সৈতে পখালা। ]] [[চিত্ৰ:Pakhala_with_assorted_side_dishes_02.jpg|thumb| দহি পখালা। ]] '''পখালা''' ({{Lang-or|ପଖାଳ}}) হৈছে ওড়িয়া লোকসকলৰ মাজত প্ৰচলিত পানীত ধুই বা সামান্য পৰিমাণে কিম্বন কৰা সিদ্ধ [[চাউল|চাউলৰ]] এবিধ খাদ্য। ইয়াৰ তৰল ভাগটোক তোৰাণী ({{Lang-or|ତୋରାଣି}}) নামেৰে জনা যায়।<ref>{{Cite book|last=J. Tharu, Lalita|first1=Susie, Ke|title=Women Writing in India: The twentieth century. Vol II|year=1993|publisher=Feminist Press|isbn=9781558610293|pages=688|url=https://books.google.com/books?id=OjZYf9Xf9bcC&q=pakhala+orissa&pg=PA422}}</ref> ই [[উৰিষ্যা|ওড়িশাত]] জনপ্ৰিয়। ইয়াৰ অনুৰূপ খাদ্য পূব অঞ্চল যেনে [[ঝাড়খণ্ড|ঝাৰখণ্ড]], [[ছত্তীসগঢ়|ছত্তীশগড়]], [[বংগ]], আৰু উত্তৰ-পূবৰ [[অসম]] আৰু [[ত্ৰিপুৰা|ত্ৰিপুৰাত]] জনপ্ৰিয়। পখালা সাধাৰণতে গৰমৰ দিনত খোৱা হয় যদিও বহুতে বছৰটোৰ যিকোনো সময়ত বিশেষকৈ দুপৰীয়াৰ আহাৰত ইয়াক খোৱা হয়। গৰম দিনত ই সতেজতা প্ৰদান কৰাৰ লগতে শৰীৰত থকা পুষ্টিকৰ উপাদানসমূহ পুনৰ ভৰাই তোলাৰ বাবে ই মানুহৰ মাজত জনপ্ৰিয়। ই এক পৰম্পৰাগত ওড়িয়া খাদ্য। ইয়াক [[চাউল]], দৈ, তিয়ঁহ, জিৰা, [[জীৰা|ভজা]] [[পিঁয়াজ]] আৰু পদিনা পাতৰ সৈতে প্ৰস্তুত কৰা হয়। শুকানকৈ খোলাত দিয়া [[আলু]], বেঙেনা আদি শাক-পাচলি বা ভজা মাছৰ সৈতেও ইয়াক পৰিবেশন কৰা হ।<ref>{{Cite news|url=https://www.outlookindia.com/website/story/society-news-drinks-of-odisha-a-sneak-peek-into-the-taste-of-delight/331703|website=Outlook|date=7 June 2019}}</ref><ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=BGhBAgAAQBAJ|title=The Penguin Food Guide to India|last=Charmaine O' Brien|publisher=Penguin Books|isbn=9789351185758|date=15 December 2013}}</ref> == ব্যুৎপত্তি == "পখালা" শব্দটো [[পালি ভাষা|পালি]] শব্দ "পখালিতা" ({{Lang-or|ପଖାଳିତା}}) আৰু [[সংস্কৃত ভাষা|সংস্কৃত]] শব্দ "প্ৰক্ষালন"ৰ ([[সংস্কৃত ভাষা|সংস্কৃত]] : प्रक्षालन) পৰা উদ্ভৱ হৈছে। ইয়াৰ অৰ্থ হৈছে "ধোৱা/প্ৰক্ষালন কৰা।" <ref name="ferment">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=bjg0CwAAQBAJ|title=Indigenous Fermented Foods of South Asia|last=V.K. Joshi|publisher=CRC Press|isbn=9781439887905|date=5 January 2016}}</ref> == ইতিহাস == পূৱ ভাৰতৰ দৈনন্দিন খাদ্য তালিকাত প্ৰথম কেতিয়া পখালাক অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছিল সেয়া জনা নাযায় যদিও প্ৰায় দশম শতিকাৰ [[পুৰী|পুৰীৰ]] জগন্নাথ মন্দিৰৰ ৰন্ধন প্ৰণালীত ইয়াক অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছিল। পখালাৰ প্ৰথম প্ৰচলন ওড়িশাত যেন বোধ হয়। প্ৰতি বছৰে ওড়িশাত ২০ মাৰ্চ দিনটো পখালা দিবস হিচাপে পালন কৰা হয়। ভাৰত উপমহাদেশৰ পূব অংশতো (নেপাল আৰু ম্যানমাৰৰ কিছু অংশকে ধৰি) পখালাৰ প্ৰচলন আছে। অৰ্জুন দাসৰ গ্ৰন্থ ''কল্পলতা''ত (১৫২০-১৫৩০ খ্ৰীষ্টাব্দ) ''পখালা'' শব্দটো ব্যৱহাৰ কৰা হৈছিল।<ref name="pakhala">{{Cite book|last=Panda|first1=Shishir Kumar|title=Medieval Orissa: a socio-economic study|year=1991|publisher=Mittal Publications|isbn=9788170992615|pages=152|url=https://books.google.com/books?id=C_LT5Q-f3YEC&q=pakhala+orissa&pg=PA94}}</ref> == শ্ৰেণীবিভাজন == প্ৰস্তুতি অনুসৰি বিভিন্ন প্ৰকাৰৰ পখালাক কেইবাভাগতো ভগাব পাৰি।<ref name="sambad">{{Cite news|url=https://sambadenglish.com/on-pakhala-dibas-try-out-varieties-of-this-popular-odia-delicacy/|website=Sambad|date=20 March 2018}}</ref><ref>{{Cite news|url=https://www.orissapost.com/this-summer-treat-yourself-with-odia-dishes-on-pakhala-diwas/|website=OrissaPost|date=20 March 2020}}</ref><ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=QweqCQAAQBAJ|title=The Saga of Jagannatha and Badadeula at Puri|page=188|last=J C Manti|publisher=Vij Books|isbn=9789382652458|date=2004}}</ref> === জনপ্ৰিয় ভিন্নতা === * নতুনকৈ ৰন্ধা ভাতত পানী আৰু নেমুৰ ৰস দি '''সাজা পখালা''' প্ৰস্তুত কৰা হয়। এই পদ্ধতিত কিম্বন কৰাৰ প্ৰয়োজন নাই। * '''বাচি পখালা''' ([[উড়িয়া ভাষা|ওডিয়া]] ভাষাত বাচি মানে বাহী) পানী দি ভাত কিম্বন কৰি প্ৰস্তুত কৰা হয়। ইয়াক সাধাৰণতে ৰাতিটো ৰাখি পিছদিনা খোৱা হয়। কাটি লোৱা পিঁয়াজ আৰু নেমুৰ লগতে বড়ি চুৰাৰ সৈতেও ইয়াক খোৱা হয়। * '''জিৰা পখালা''' নৰসিংহ পাতৰ সৈতে ভজা [[জীৰা|জিৰা]] দি প্ৰস্তুত কৰা হয়।<ref>{{Cite web |title=Jeera Pakhala |url=http://spicezee.zeenews.com/gourmet/story937.htm |access-date=2023-05-14 |archivedate=2016-11-22 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20161122153821/http://spicezee.zeenews.com/gourmet/story937.htm |deadurl=yes }}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.orissadiary.com/orissa_cusine/Jeera%20Pakhala.htm|title=Jeera Pakhala|accessdate=9 September 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160305192434/http://www.orissadiary.com/orissa_cusine/Jeera%20Pakhala.htm|archivedate=5 March 2016}}</ref> * '''দহি পখালা''' হৈছে দৈ দি প্ৰস্তুত কৰা পখালা। == প্ৰস্তুতি == সাধাৰণতে পখালা ভাতৰ পৰা প্ৰস্তুত কৰা হয়। প্ৰথমে ভাত ৰান্ধি ইয়াক ঠাণ্ডা হ'বলৈ দিয়া হয়। ইয়াৰ পিছত এটা বাটিত পানী ঢালি তাত ভাত দিয়া হয়। কেৰাহীত এচিকুট তেল গৰম কৰি সৰিয়হৰ গুটি, নৰসিংহ পাত, শুকান ৰঙা জলকীয়া দি ভালদৰে ভজা হয়। এইখিনি টেঙা দৈৰ সৈতে পখালাৰ বাটিটোত দিয়া হয়। কোনো কোনো সময়ত সোৱাদ বৃদ্ধিৰ বাবে পদিনা পাত আৰু কেঁচা নিমখ দিয়া হ'ব পাৰে। ইয়াক ভজা মাছ বা চুখুৱা পোড়া (শুকান মাছ ভজা), সাগা ভাজা, বড়ি চুৰা আদিৰ সৈতে পৰিৱেশন কৰা হয়। [[জীৰা|জিৰা]] ভাজি মিহিকৈ গুড়ি কৰি [[ধনিয়া|ধনীয়া পাত]] আৰু নিমখৰ সৈতে দৈত যোগ কৰা হয়। কেতিয়াবা মাছ ভজা আৰু [[পালেং শাক|পালেঙৰ]] সৈতে পৰিৱেশন কৰা হয়।<ref>{{Cite news|url=https://www.thequint.com/neon/what-the-food/recipe-pakhala-bhaat-fermented-rice-desh-ka-tadka#read-more|title=Pakhala Bhat – An Odia Cuisine: Fermented Rice Recipe|last1=Mandal|first1=Tridip|last2=Singh|first2=Muskan|website=[[The Quint]]|date=13 August 2021}}</ref> === পৰম্পৰাগত প্ৰস্তুতি === পৰম্পৰাগতভাৱে পখালা হৈছে সামান্য কিম্বন কৰা ভাত। ভাত সিজাই তাত অলপ পুৰণি পখালা (গাখীৰ আৰু পুৰণি দৈ ব্যৱহাৰ কৰি দৈ বনোৱাৰ দৰে কিবা এটা) দি পানী দিয়া হয়। প্ৰস্তুত কৰাৰ ৮ৰ পৰা ১২ ঘণ্টাৰ পিছত পৰিৱেশন কৰিলে পখালাৰ সোৱাদ বেছি হয়। এই ক্ষেত্ৰত ভাতত পুৰণি পখালা যোগ কৰাৰ প্ৰয়োজন নহয়। পখালাৰ নিজস্ব সোৱাদ অলপ টেঙা। কিন্তু কেঁচা জলকীয়া, কেঁচা আম আৰু আদা বটা দি পখালাক অলপ জলা আৰু মিঠা সোৱাদ দিয়া হয়। সাধাৰণতে পোৰা বা সিজোৱা আলু আৰু অন্যান্য ভজা শাক-পাচলি বা ভজা মাছ পখালাৰ সৈতে পৰিৱেশন কৰা হয়। বিভিন্ন আনুষংগিক খাদ্যৰ ভিতৰত দহি বাইগানা, কখাৰু ফুলা ভাজা (ৰঙালাও ফুলৰ ভাজি), [[আলু পিটিকা]], ভজা মাছ, ভজা মিছামাছ, চুখুৱা (শুকান মাছ) আৰু সাগা ভাজা (জুইত পোৰা পাত -শাক) আদি থাকে।<ref name="sambad"/><ref name="ferment"/> == পখালা দিবাছা == আধুনিক কালত এই খাদ্যবিধৰ প্ৰচাৰৰ বাবে ২০১১ চনৰ ২০ মাৰ্চ দিনটো পখালা দিবাছা বা পখালা দিৱস হিচাপে বিশ্বজুৰি ওড়িয়াসকলে উদযাপন কৰিবলৈ লয়।<ref>{{Cite web|title=March 20 Is Declared As Pakhala Dibasa (Universal Pakhala Day) By Odias Worldwide #Pakhal #Odisha #Food - eOdisha.org - latest Odisha News - Business - Culture -Art - Travel|url=http://eodisha.org/march-20-declared-pakhala-dibas-universal-pakhala-day-odias-worldwide-pakhal-odisha-food/|work=Eodisha.org|accessdate=4 October 2016|date=19 March 2014|archivedate=5 October 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161005132402/http://eodisha.org/march-20-declared-pakhala-dibas-universal-pakhala-day-odias-worldwide-pakhal-odisha-food/|deadurl=yes}}</ref><ref>{{Cite web|title=Pakhala Dibasa to be celebrated by Odias all over the world on 20 March {{!}} Incredible Odisha|url=http://incredibleorissa.com/pakhala-divas/|work=Incredibleorissa.com|accessdate=4 October 2016|date=17 March 2016|archivedate=6 October 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161006040646/http://incredibleorissa.com/pakhala-divas/|deadurl=yes}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.pragativadi.com/world-pakhala-divas-march-20/|title='World Pakhala Divas' on March 20|date=2017-03-18|work=Pragativadi: Leading Odia Dailly|language=en-US|accessdate=2019-03-09}}</ref><ref name=":1">{{Cite web|url=http://eodisha.org/march-20-celebrates-pakhala-dibasa-initiated-dates-pakhaladibasa/|title=Why March 20 celebrates as Pakhala Dibasa & Who has initiated this Dates - #PakhalaDibasa|date=2016-03-20|work=eOdisha.org - latest Odisha News - Business - Culture -Art - Travel|accessdate=2019-03-09|archivedate=2016-03-25|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160325131411/http://eodisha.org/march-20-celebrates-pakhala-dibasa-initiated-dates-pakhaladibasa/|deadurl=yes}}</ref><ref name=":0">{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/events/bhubaneswar/pakhala-dibasa-grows-bigger-each-passing-year/articleshow/63383135.cms|title=Pakhala dibasa grows bigger each passing year - Times of India|work=The Times of India|language=en|accessdate=2019-03-09}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://kanaknews.com/pakhala-dibasa/|title=ଆଜି 'ବିଶ୍ୱ ପଖାଳ ଦିବସ'! ଓଡିଆ ଜାତିର ଅନନ୍ୟ ବିଶେଷତ୍ୱ ପଖାଳ|date=2018-03-20|work=Kanak News|language=en-US|accessdate=2019-03-09}}</ref> ==তথ্য সংগ্ৰহ== {{Reflist}} [[শ্ৰেণী:উৰিয়া ৰন্ধনশৈলী]] 3i43ahcz360wcvr6uehthtyj0wy4s35 0 96089 517000 418209 2025-06-11T07:21:13Z InternetArchiveBot 29706 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 517000 wikitext text/x-wiki {{Infobox Organization|name=টাই আহোম যুৱ পৰিষদ, অসম <br> টাইপা | native_name = | native_name_lang = [[আহোম ভাষা]]|bgcolor=red|fgcolor=black|image=|image_border=blue|size=|alt=| pronounce = |image2= |caption=|map=|msize=|malt=|mcaption=|map2=|abbreviation=|motto=|predecessor=|successor=|formation=১৬ জুলাই (প্ৰতিষ্ঠা দিৱস)|extinction=|type=জনগোষ্ঠীয় ছাত্ৰ সংগঠন|status=সক্ৰিয়|purpose=টাই আহোম ভাষা সংস্কৃতি আৰু ধৰ্মৰ উন্নতি সাধন, টাই আহোম সহ [[ছয় জনগোষ্ঠীৰ জনজাতিকৰণ]]|headquarters=কেন্দ্ৰীয় সমিতি, মুখ্য কাৰ্যালয়:- শিৱসাগৰ, উপকাৰ্যালয়:- গুৱাহাটী আৰু ধেমাজিত|location=|coords=|region_served=অসম|membership=|language= [[টাই-আহোম ভাষা]]|general=|leader_title=মুখপাত্ৰ |leader_name=চাও গুণকান্ত গগৈ|leader_title2=সভাপতি |leader_name2=বিজয় ৰাজকোঁৱৰ|leader_title3=|leader_name3=|leader_title4= |leader_name4=|key_people=|main_organ=কেন্দ্ৰীয় সমিতি|parent_organization=|affiliations=|budget=|num_staff=|num_volunteers=|website=|remarks=|former name=|current name=}} ''' টাইপা''' বা '''টাই আহোম যুৱ পৰিষদ, অসম'''({{lang-en|TAYPA}}) অসমৰ [[টাই-আহোম]] জনগোষ্ঠীৰ এটা যুৱ সংগঠন। এই সংগঠনৰ মূল উদ্দ্যেশ্য হল টাই আহোম ভাষা সংস্কৃতি আৰু ধৰ্মৰ উন্নতি সাধন তথা টাই আহোমক সামৰি [[ছয় জনগোষ্ঠীৰ জনজাতিকৰণ]]।<ref>{{Cite web |title=Tai Ahom Yuba Parishad Assam (TAYPA) Central Committee demands ST status |url=http://tai/ |access-date=2023-05-23 |archivedate=2013-07-29 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130729045242/http://www.tai/ |deadurl=yes }}</ref> লগতে সংগঠনটোৱে হিন্দু বাংলাদেশীক নাগৰিকত্ব প্ৰদানৰ বিৰোধিতা কৰি আহিছে আৰু জনজাতিকৰন নকৰিলে পৃথক আহোম ৰাজ্যৰ বাবে দাবী কৰাৰ কথা উল্লেখ কৰিছে।<ref>হিন্দু বাংলাদেশীক নাগৰিকত্ব প্ৰদানৰ বিৰোধিতা সাপেখাতীত প্ৰধান মন্ত্ৰী-মুখ্য মন্ত্ৰীৰ পুত্তলিকা দাহ টাই আহোম যুৱ পৰিষদৰ, [[জনসাধাৰণ]], সপেখাতি, ১৫ অক্টোবৰ </ref><ref>[https://www.etvbharat.com/assamese/assam/state/dibrugarh/taypa-demands-for-separate-state/assam20220614183217370370678 আহোমক জনজাতিৰ মৰ্যাদা নিদিলে দিব লাগিব সুকীয়া ৰাজ্য] etvbharat ১৪ জুন ২০২২</ref>সংগঠনটোৱে প্ৰাচীন কীৰ্তিচিহ্নসমূহ সংৰক্ষণ আৰু বেদখলমুক্ত কৰাৰ দাবী জনাই আহিছে।<ref>জনজাতিকৰণৰ দাবীত তীব্ৰ আন্দোলনৰ হুংকাৰ, [[নিয়মীয়া বাৰ্তা]], কানুবাৰী, ২৩ ফেব্ৰুৱাৰী</ref> ==সংগঠনিক কাৰ্য== ১৬ জুলাই তাৰিখে টাইপাৰ প্ৰতিষ্ঠা দিৱস উদযাপন কৰা হয়।<ref>[https://www.etvbharat.com/amp/assamese/assam/state/dibrugarh/tai-ahom-yuva-parishad-observes-28th-foundation-day-in-moran/assam20230717101133458458736 Central established Day of TAYPA: জনজাতিকৰণৰ দাবীত চৰকাৰলৈ হুংকাৰ টাইপাৰ], ETV Bharat, ১৭ জুলাই ২০২৩</ref>টাই আহোম যুৱ পৰিষদৰ চৰাইদেউ জিলা সমিতি ৮ আগষ্টত লাংকুৰি দেওশালত নতুনকৈ গঠন কৰা হয়।<ref>টাইপা’ৰ চৰাইদেউ জিলা সমিতি গঠন, [[অসমীয়া প্ৰতিদিন]], চেপন, ১০ আগষ্ট</ref> ২৯ ছেপ্টেম্বৰ ২০২৩ত বিশ্বনাথ জিলা সমিতি গঠন কৰা হয়।<ref>[https://niyomiyabarta.com/assam/the-formation-of-the-bishwanath-district-committee-of-the-tai-ahom-yuva-parishad/ টাই আহোম যুৱ পৰিষদৰ বিশ্বনাথ জিলা সমিতি গঠন], [[নিয়মীয়া বাৰ্তা]], ২৯ ছেপ্টেম্বৰ ২০২৩</ref>তিনিচুকীয়া জিলা সমিতি আৰু মাৰ্ঘেৰিটা মহকুমা সমিতিৰ উদ্যোগত আহোম সকলৰ পৰম্পৰাগত [[ৰিক খ্বন|ৰিক-খ্বন-মু'ঙ-খ্বন]] অনুষ্ঠান অনুষ্ঠিত কৰা হৈছিল।<ref>[https://assam.nenow.in/traditional-festival-of-tai-ahom-khon-mung-khon-celebrated/?amp=1 মাৰ্ঘেৰিটা মহকুমাৰ টিৰাপত টাই আহোম জনগোষ্ঠীৰ কেন্দ্ৰীয় ৰিক-খন-মুং-খন অনুষ্ঠান সম্পন্ন], নৰ্থ ইষ্ট নাও</ref> শিৱসাগৰ জিলা সমিতিয়ে [[ৰংঘৰ|ৰংঘৰৰ]] বাকৰিত ভোগালী মেলা অনুষ্ঠিত কৰে।<ref>Arandhara Anup, [https://assamtimes.org/node/5616 “Bhugali Mela” at Ranghar Pavilion by Tai-Ahom Yuba Parishad"] Assam Times ১৩ জানুৱাৰী ২০২২</ref> ==ছয় জনগোষ্ঠীৰ জনজাতিকৰণ== {{Main|ছয় জনগোষ্ঠীৰ জনজাতিকৰণ}} অসমৰ অইন জনজাতীয় সংগঠন সমূহৰ দৰে টাইপাই দীৰ্ঘদিন ধৰি [[ছয় জনগোষ্ঠীৰ জনজাতিকৰণ|ছয় জনগোষ্ঠীৰ জনজাতিকৰণৰ]] দাবী জনাই আহিছে।<ref name=":2">ভূঞা হিমাংশু, [https://assam.news18.com/amp/news/assam/st-status-to-ahom-community-tai-ahom-yuva-parishab-will-do-protest-at-delhi-tvchaw-hansang-hb-198567.html জনজাতিকৰণৰ দাবীত পুনৰ দিল্লী কঁপাব টাই আহোম যুৱ পৰিষদে, সোণাৰিত ঘোষণা টাইপাৰ কেন্দ্ৰীয় সমিতিৰ সভাপতি বিজয় ৰাজকোঁৱৰৰ] News18 অসম, ২০ ফেব্ৰুৱাৰী ২০২২</ref> তেওঁলোকে ভিন্ন সময়ত উক্ত দাবীৰ বাবে প্ৰতিবাদ কৰি আহিছে। আনকি অসমৰ বাহিৰত দিল্লীটো এই দাবীৰ বাবে প্ৰতিবাদ সাব্যস্ত কৰা হৈছিল।<ref name=":2" /> ==বীৰ লাচিত বঁটা== টাই আহোম যুৱ পৰিষদে (TYPA) অসমৰ বিশিষ্ট পুৰুষ সকলক বীৰ লাচিত বঁটা প্ৰদান কৰে।<ref name=":1">[https://www.asomiyapratidin.in/amp/story/assam/mahabir-lachit-barphukan-awarded-to-pradip-bhuyan প্ৰদীপ ভূঞাক মহাবীৰ লাচিত বৰফুকন বটা প্ৰদান] [[অসমীয়া প্ৰতিদিন]], ২৪ নৱেম্বৰ ২০১৮</ref> ২০১৬ বৰ্ষত এই বটা বিশিষ্ট টাই গৱেষক, পণ্ডিত সাহিত্যিক ড° পুষ্প গগৈক প্ৰদান কৰা হৈছিল।<ref>[https://www.sangbadprahari.com/2016/09/blog-post_61.html?m=1 টাই আহোম যুৱ পৰিষদ, অসমৰ লাচিত বঁটা ঘোষণা] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20231028155151/https://www.sangbadprahari.com/2016/09/blog-post_61.html?m=1 |date=2023-10-28 }} সংবাদ প্ৰহৰী</ref> ২০১৮ চনত [[প্ৰদীপ ভূঞা|প্ৰদীপ ভূঞাক]] এই বটা প্ৰদান কৰা হয়।<ref name=":1" /> == বীৰাংগনা মূলা গাভৰু বঁটা == প্ৰতিবছৰে টাই আহোম যুৱ পৰিষদ (TYPA) ই মূলাগাভৰু দিৱসৰ অনুষ্ঠানত অসমৰ বিশিষ্ট মহিলা সকলক ২০১৩ চনৰ পৰা বীৰাংগনা মূলা গাভৰু বঁটা প্ৰদান কৰি আহিছে।<ref name=":0">[https://www.niyomiyabarta.com/amp/assam/anima-gogai-to-birangana-mulagavharu/ ড° অণিমা গগৈলৈ বীৰাংগনা মূলাগাভৰু বঁটাঃ টাই আহোম যুৱ পৰিষদ অসমৰ চৰাইদেউ জিলা সমিতিৰ ঘোষণা] [[নিয়মীয়া বাৰ্তা]] ৫ এপ্ৰিল ২০২২ </ref>২০২২ বৰ্ষত এই বটা ড° অণিমা গগৈয়ে লাভ কৰে।<ref name=":0" /> == তথ্য সূত্ৰ== {{ref list}} ==উৎস প্ৰসংগ== == লগতে চাওক== *[[সদৌ টাই আহোম ছাত্ৰ সন্থা]] [[শ্ৰেণী:অসমৰ সংগঠন]] [[শ্ৰেণী:টাই-আহোম সংগঠন]] bmpe8mq8aq2pyhpfx3zwkejlcu689n4 0 96331 517026 473719 2025-06-11T08:35:05Z InternetArchiveBot 29706 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 517026 wikitext text/x-wiki {{Unreferenced}} {{infobox writer | name = ড॰ তিলোত্তমা মিশ্ৰ | image = Tilottama Mishra..jpg | imagesize = 200px | alt = | caption = | pseudonym = | birth_name = | birth_date = ১৯৪৭ | birth_place = [[শ্বিলং]], [[মেঘালয়]] | death_date = | death_place = | occupation = ঔপন্যাসিক, প্ৰবক্তা | nationality = {{flagicon|India}} ভাৰতীয় | ethnicity = | citizenship = ভাৰতীয় | language = [[অসমীয়া ভাষা|অসমীয়া]] | education = এম.এ., পি.এইচ.ডি. | alma_mater = | period = | genre = | subject = | movement = | notableworks = [[কা মেইখাৰ ঘৰ]] | spouse = | partner = | children = | relatives = | influences = | influenced = | awards = ভাৰতীয় ভাষা পৰিষদৰ ঈশান পুৰস্কাৰ (১৯৯৫),<br>লুম্মেৰ দাই সাহিত্য বঁটা (২০১৭) | signature = | signature_alt = | website = }} '''ড° তিলোত্তমা মিশ্ৰ''' অসমৰ এগৰাকী সাহিত্যিক আৰু শিক্ষাবিদ।<ref name="left word">{{cite web | url=https://mayday.leftword.com/author/post/tilottoma-misra/ | title=Tilottoma Misra | publisher=https://mayday.leftword.com | accessdate=13 January 2025 | archivedate=2 November 2024 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20241102145502/https://mayday.leftword.com/author/post/tilottoma-misra/ | deadurl=yes }}</ref> তেওঁৰ জন্ম হৈছিল ১৯৪৭ চনত, শ্বিলঙত। প্ৰাথমিক শিক্ষা শ্বিলঙতে গ্ৰহণ কৰা মিশ্ৰই কলিকতা বিশ্ববিদ্যালয়ৰ পৰা স্নাতক আৰু দিল্লী বিশ্ববিদ্যালয়ৰ পৰা ইংৰাজী বিষয়ত স্নাতকোত্তৰ ডিগ্ৰী অৰ্জন কৰে। পৰৱৰ্তী সময়ত গুৱাহাটী বিশ্ববিদ্যালয়ৰ পৰা ডক্টৰেট ডিগ্ৰী লাভ কৰে। [[গুণাভিৰাম বৰুৱা|গুণাভিৰাম বৰুৱাৰ]] ৰাম নবমী নাটকৰ অনুবাদ আৰু সম্পাদনা কৰিছিল।<ref name="সন্মিলনী">{{cite web | title=অসমীয়া সাহিত্য সন্মিলনীৰ বঁটা প্ৰদান অনুষ্ঠানৰ সৈতে সংগতি ৰাখি প্ৰকাশ কৰা গ্ৰন্থ | publisher=অসমীয়া সাহিত্য সন্মিলনী | date=২ ফেব্ৰুৱাৰী | accessdate=9 February 2025 | author=সম্পা. ভাস্কৰ ভূঞা}}</ref> ১৯৯১ চনত লেখা [[স্বৰ্ণলতা]] উপন্যাসৰ বাবে তেওঁ [[ভাৰতীয় ভাষা পৰিষদ|ভাৰতীয় ভাষা পৰিষদৰ]] ঈশান পুৰস্কাৰ আৰু [[কা মেইখাৰ ঘৰ]] গ্ৰন্থৰ বাবে অৰুণাচল প্ৰদেশ সাহিত্য পৰিষদ আৰু [[অসম সাহিত্য সভা|অসম সাহিত্য সভাৰ]] ‘[[লুম্বেৰ দাই]] পুৰস্কাৰ’ লাভ কৰিছিল।<ref name="Tilottoma Misra">{{cite web | url=https://books.google.co.in/books/about/Sita_s_Voice_in_the_Assamese_R%C4%81m%C4%81ya%E1%B9%87.html?id=TB0REQAAQBAJ&source=kp_author_description&redir_esc=y | title=Sita’s Voice in the Assamese Rāmāyaṇa | publisher=Zubaan | work=Tilottoma Misra | date=2024 | accessdate=13 January 2025 | pages=304 pages}}</ref> [[দিল্লী|দিল্লীৰ]] ইন্দ্ৰপ্ৰস্থ কলেজত ইংৰাজী সাহিত্যৰ অধ্যাপনাৰে কৰ্মজীৱন আৰম্ভ কৰা তিলোত্তমা মিশ্ৰই পিছলৈ [[ডিব্ৰুগড় বিশ্ববিদ্যালয়|ডিব্ৰুগড় বিশ্ববিদ্যালয়ৰ]] ইংৰাজী বিভাগত অধ্যাপক হিচাপে কৰ্মৰত হয় আৰু ২০০৭ চনত অৱসৰ গ্ৰহণ কৰে। <ref name="সন্মিলনী"/> ==প্ৰকাশিত গ্ৰন্থৰাজি== * [[স্বৰ্ণলতা]] (১৯৯১), * লৌহিত্য সিন্ধু (১৯৯৭), * কা মেইখাৰ ঘৰ (২০১৩) * Literature and Society in Assam: A Study of the Assamese Renaissance 1826-1926 (১৯৮৭) * Ramnabami Natak: the Story of Ram and Nabami (২০০৭) (অনুবাদ গ্ৰন্থ) ==বঁটা/সন্মান== * স্বৰ্ণলতা উপন্যাসৰ বাবে ১৯৯৫ চনত [[ভাৰতীয় ভাষা পৰিষদ]]ৰ ঈশান পুৰস্কাৰ লাভ কৰে। * ২০১৭ চনত [[অসম সাহিত্য সভাৰ লুম্মে]]ৰ দাই সাহিত্য বঁটা লাভ কৰে। * ২০২৫ চনত [[অসমীয়া সাহিত্য সন্মিলনী]]ৰ [[চৈয়দ আব্দুল মালিক]] উপন্যাসশ্ৰী বঁটা লাভ কৰে৷<ref name="সন্মিলনী"/><ref name="গণ অধিকাৰ">{{cite news | title=অসমীয়া সাহিত্য সন্মিলনীৰ বঁটা প্ৰদান অনুষ্ঠান ২০২৩-২৫ সম্পন্ন | work=গণ অধিকাৰ | date=৩, ২, ২০২৫ | accessdate=9 February 2025}}</ref> ==তথ্য সংগ্ৰহ== {{Reflist}} [[শ্ৰেণী:অসমীয়া ঔপন্যাসিক]] [[শ্ৰেণী:জীৱিত ব্যক্তি]] pvw6aerbnigd8t18j6kmylsvbt2q164 0 98304 516961 516823 2025-06-11T05:28:25Z Ishanjyotibora 14131 /* সংগীত জীৱন */ 516961 wikitext text/x-wiki {{Infobox musical artist|bgcolour=lightgray|name=|alias=|image=|image_size=220px|caption=|birth_date=১৯৫৪|background=solo_singer|birth_place=বেঙেনাখোৱা, [[গোলাঘাট]], [[অসম]], [[ভাৰত]]|parents=নগেন্দ্ৰ নাথ বৰুৱা <br /> হেমপ্ৰভা বৰুৱা|origin=[[গোলাঘাট]], [[অসম]]|genre=আধুনিক গীত|occupation=কণ্ঠশিল্পী, অনাতাঁৰ শিল্পী|instrument=|nationality=ভাৰতীয় {{flagicon|IND}}|label=|associated_acts=|website=|yearsactive=১৯৭১-বৰ্তমানলৈকে}} '''মালবিকা বৰা''' ({{lang-en|Malabika Bora}}) [[অসম]], [[ভাৰত]]ৰ এগৰাকী কণ্ঠশিল্পী। তেওঁ ৫০ বছৰতকৈও<ref name="নিয়মীয়া">{{cite news | title=ছবিত গীত গাই পাৰিশ্ৰমিক নহয়, উপহাৰ লাভ কৰিছিলোঁ | work=নিয়মীয়া বাৰ্তা | date=৮ জুন ২০২৫ | agency=নিয়মীয়া বাৰ্তা | accessdate=9 June 2025 | author=সাক্ষাৎগ্ৰহণ- কুমুদ তালুকদাৰ | location=গুৱাহাটী | pages=সুকন্যা}}</ref> অধিক কাল অসমীয়া সংগীত জগতৰ লগত জড়িত হৈ আছে৷ ১৯৭৩ চনত অনাতাঁৰ শিল্পী হিচাপে স্বীকৃতি লাভ কৰা মালবিকা বৰাই পৰৱৰ্তী সময়ছোৱাত ২৮খন অসমীয়া কথাছবিত নেপথ্য কণ্ঠশিল্পীৰ ভূমিকা পালন কৰিছে৷ ৰাষ্ট্ৰীয় পৰ্যায়ত [[টেবল টেনিছ|টেবুল টেনিছ]] খেল আৰু নৃত্যশিল্পৰ লগতো তেওঁ জড়িত হৈছিল৷ == প্ৰাৰম্ভিক জীৱন আৰু পৰিয়াল == [[গোলাঘাট]] জিলাৰ বেঙেনাখোৱাত মালবিকা বৰাৰ জন্ম হৈছিল৷ তেওঁৰ পিতৃ নগেন্দ্ৰ নাথ বৰুৱা আৰু মাতৃ হেমপ্ৰভা বৰুৱা৷ তেওঁলোকৰ পৰিয়ালত ৫গৰাকী ছোৱালী আৰু দুগৰাকী ল'ৰা সন্তান৷ পিতৃ আছিল আইনজীৱী আৰু পৌৰসভাৰ চেয়াৰমেন। তেওঁ নাটকত অভিনয় কৰাৰ বাবেও জনাজাত আছিল৷ ইয়াৰ লগতে গোলাঘাট ক্ৰীড়া জগতলৈ আগবঢ়োৱা অৱদানৰ বাবেও তেওঁ পৰিচিত৷ নগেন্দ্ৰ নাথ বৰুৱাৰ স্মৃতিত শেহতীয়াকৈ গোলাঘাটৰ ষ্টেডিয়ামৰ মূল পেভিলিয়নটো তেওঁলৈ উচৰ্গা কৰা হৈছে৷ মালবিকা বৰাৰ ডাঙৰ ককায়েক প্ৰিয়ব্ৰত বৰুৱায়ো একাধিক মঞ্চত গীত গাইছিল৷ সৰু ককায়েক তপোব্ৰত বৰুৱা সাংস্কৃতিক দিশৰ লগত জড়িত আছিল৷ ১৯৮২ চনত [[শিৱপ্ৰসাদ ঠাকুৰ]]ৰ পৰিচালনাত মুক্তিলাভ কৰা অসমীয়া চলচ্চিত্ৰ ''[[বোৱাৰী (চলচ্চিত্ৰ)|বোৱাৰী]]''ৰ তেওঁ এজন প্ৰযোজক আছিল৷<ref name="নিয়মীয়া" /> স্কুলীয়া দিনৰ পৰা মালবিকা বৰাই গীত গাইছিল আৰু মইনা পাৰিজাতৰ পৰা গীত গাই পুৰস্কাৰো লাভ কৰিছিল। তেওঁ [[সত্ৰীয়া নৃত্য]] আৰু [[ভাৰতনাট্যম|ভাৰত নাট্যম]]ৰ শিক্ষাও গ্ৰহণ কৰিছিল। সৰুতেই মালবিকা বৰাই [[ধ্ৰুপদী সংগীত]]ৰ শিক্ষা লৈছিল৷<ref name="DD Assam">{{cite web | url=https://www.youtube.com/watch?v=Tm8SDBEVV6g | title=ARDHA AKASH | AN INTERVIEW WITH MALABIKA BORAH | publisher=DD Assam | date=14 August 2023 | accessdate=15 September 2023}}</ref> ==সংগীত জীৱন== ১৭ বছৰ বয়সত মালবিকা বৰাই প্ৰথমবাৰৰ বাবে গীত বাণীবদ্ধ কৰাৰ সুযোগ লাভ কৰে৷ ইয়াৰ পূৰ্বে তেওঁ [[মইনা পাৰিজাত]]ত গীত গাইছিল৷ ১৯৭১ চনত মালবিকা বৰা দশম শ্ৰেণীত পঢ়ি থাকোঁতে [[পাৰ্ৱতি প্ৰসাদ বৰুৱা]]ৰ সন্তান [[প্ৰণবিৰাম বৰুৱা|প্ৰণবিৰাম বৰুৱাই]] তেওঁৰ কণ্ঠ শুনি পিতৃৰ এটা গীত গাবলৈ প্ৰস্তাৱ দিয়ে। এই ৰেকৰ্ডখনত তেওঁ 'শাৰদী সন্ধিয়াৰ জোনাকী মেল' শীৰ্ষক গীত গায়। গীতটো ৰেকৰ্ডিঙৰ বাবে তেওঁ [[কলিকতা]]লৈ যায়৷<ref name="DD Assam" /> কলিকতাত মালবিকা বৰাৰ লগত ড০ [[ভূপেন হাজৰিকা]] আৰু প্ৰণৱিৰাম বৰুৱাই একেলগে গীতটোত কণ্ঠ নিগৰাইছিল৷ <ref name="নিয়মীয়া" /> পিছলৈ তেওঁ সুৰেন ৰয়ৰ ওচৰত শাস্ত্ৰীয় সংগীতৰ শিক্ষা লৈছিল। বিয়াৰ পিছত গুৱাহাটীলৈ আহি তেওঁ হীৰেণ শৰ্মাৰ ওচৰত শাস্ত্ৰীয় সংগীতৰ আধৰুৱা শিক্ষা সম্পূৰ্ণ কৰে। ১৯৭৮ চনত 'ফাগুনী' বোলছবিত তেওঁ কণ্ঠদান কৰে। এইখন তেওঁ কণ্ঠদান কৰা প্ৰথম কথাছবি। ইয়াত তেওঁ 'মইনা চৰাইটি', 'বিচাৰিলোঁ‌ সোণৰ খনি' আৰু 'পিতাইটি ঐ' শীৰ্ষক গীতত কণ্ঠদান কৰে। ইয়াৰ পিছত তেওঁ '[[বোৱাৰী (চলচ্চিত্ৰ)|বোৱাৰী]]', 'মা', 'প্ৰতিশোধ', '[[অহিৰ ভৈৰৱ]]', '[[হিয়া দিয়া নিয়া]]' আদি চলচ্চিত্ৰৰ কেইবাটাও গীতত কণ্ঠ নিগৰায়। ===অনাঁতাৰ মাধ্যমত=== ১৮ বছৰ বয়সত (১৯৭৩ চনত) মালবিকা বৰাই<ref name="নিয়মীয়া" /> অনাতাঁৰ শিল্পী হ'বৰ বাবে অ'ডিছন দিয়ে আৰু গুৱাহাটী অনাতাঁৰ কেন্দ্ৰৰ বাবে নিৰ্বাচিত হয়।<ref name="DD Assam" /> নিয়মীয়া শিল্পী হিচাপে স্বীকৃতি পোৱাৰ পাছত তেওঁ অনাতাঁৰ কেন্দ্ৰত বহুকেইটা গীত পৰিৱেশন কৰে৷ বিবাহৰ পাছত<ref name="নিয়মীয়া" /> তেওঁ পুনৰ গুৱাহাটী অনাতাঁৰ কেন্দ্ৰত গীত পৰিৱেশন কৰিবলৈ লয়৷ ===অসমীয়া ছবিৰ নেপথ্য কণ্ঠ হিচাপে== ১৯৭৮ চনত মালবিকা বৰাই শিৱপ্ৰসাদ ঠাকুৰৰ দ্বাৰা পৰিচালিত অসমীয়া কথাছবি [[ফাগুনী]]ত পোনপ্ৰথমবাৰৰ বাবে গীত পৰিৱেশন কৰে৷ ছবিখনৰ সংগীত পৰিচালনা কৰিছিল ৱাই এছ মুল্কীয়ে৷ ফাগুনী বোলছবিৰ বাবে মালবিকা বৰাই ''মইনা চৰাইটি'', ''বিচাৰিলোঁ সোণৰ খনি'', ''পিতাইটি ঐ'' গীত কেইটাত কণ্ঠ নিগৰাই শ্ৰোতাসমাজত পৰিচিতি লাভ কৰে৷ গীতকেইটা লিখিছিল [[উপেন কাকতি|উপেন কাকতী]]য়ে৷<ref name="bolchabi">{{Cite book |authors=Babul Das |year=1985 |title=অসমীয়া বোলছবিৰ গীতৰ সংকলন |pages=371 |publisher=Bani Mandir, Dibrugarh |accessdate=2020-06-03}}</ref><ref name="arun304" /> ইয়াৰ পিছত তেওঁ [[বিজু ফুকন]] অভিনীত জনপ্ৰিয় অসমীয়া চলচ্চিত্ৰ [[বোৱাৰী (চলচ্চিত্ৰ)|বোৱাৰী (১৯৮২)]]ত কণ্ঠদান কৰে৷ পৰৱৰ্তী সময়ত তেওঁ ২৮খন অসমীয়া চলচ্চিত্ৰত কণ্ঠদান কৰে৷<ref name="নিয়মীয়া" /> ==ব্যক্তিগত জীৱন== মালবিকা বৰাৰ বিবাহ প্ৰবীণ কুমাৰ বৰাৰ সৈতে সম্পন্ন হয়। ==তথ্য সংগ্ৰহ== {{Reflist}} [[শ্ৰেণী:অসমৰ কণ্ঠশিল্পী]] [[শ্ৰেণী:ভাৰতীয় কণ্ঠশিল্পী]] [[শ্ৰেণী:জীৱিত ব্যক্তি]] [[শ্ৰেণী:কণ্ঠশিল্পী]] [[শ্ৰেণী:ভাৰতৰ নাৰী]] [[শ্ৰেণী:অসমৰ নাৰী]] [[শ্ৰেণী:অসমীয়া চলচ্চিত্ৰৰ সৈতে জড়িত ব্যক্তি]] [[শ্ৰেণী:অসমীয়া চলচ্চিত্ৰৰ নেপথ্য কণ্ঠশিল্পী]] g6o3bsu8boua1zyuztueebqehqk3or2 516962 516961 2025-06-11T05:28:43Z Ishanjyotibora 14131 /* =অসমীয়া ছবিৰ নেপথ্য কণ্ঠ হিচাপে */ 516962 wikitext text/x-wiki {{Infobox musical artist|bgcolour=lightgray|name=|alias=|image=|image_size=220px|caption=|birth_date=১৯৫৪|background=solo_singer|birth_place=বেঙেনাখোৱা, [[গোলাঘাট]], [[অসম]], [[ভাৰত]]|parents=নগেন্দ্ৰ নাথ বৰুৱা <br /> হেমপ্ৰভা বৰুৱা|origin=[[গোলাঘাট]], [[অসম]]|genre=আধুনিক গীত|occupation=কণ্ঠশিল্পী, অনাতাঁৰ শিল্পী|instrument=|nationality=ভাৰতীয় {{flagicon|IND}}|label=|associated_acts=|website=|yearsactive=১৯৭১-বৰ্তমানলৈকে}} '''মালবিকা বৰা''' ({{lang-en|Malabika Bora}}) [[অসম]], [[ভাৰত]]ৰ এগৰাকী কণ্ঠশিল্পী। তেওঁ ৫০ বছৰতকৈও<ref name="নিয়মীয়া">{{cite news | title=ছবিত গীত গাই পাৰিশ্ৰমিক নহয়, উপহাৰ লাভ কৰিছিলোঁ | work=নিয়মীয়া বাৰ্তা | date=৮ জুন ২০২৫ | agency=নিয়মীয়া বাৰ্তা | accessdate=9 June 2025 | author=সাক্ষাৎগ্ৰহণ- কুমুদ তালুকদাৰ | location=গুৱাহাটী | pages=সুকন্যা}}</ref> অধিক কাল অসমীয়া সংগীত জগতৰ লগত জড়িত হৈ আছে৷ ১৯৭৩ চনত অনাতাঁৰ শিল্পী হিচাপে স্বীকৃতি লাভ কৰা মালবিকা বৰাই পৰৱৰ্তী সময়ছোৱাত ২৮খন অসমীয়া কথাছবিত নেপথ্য কণ্ঠশিল্পীৰ ভূমিকা পালন কৰিছে৷ ৰাষ্ট্ৰীয় পৰ্যায়ত [[টেবল টেনিছ|টেবুল টেনিছ]] খেল আৰু নৃত্যশিল্পৰ লগতো তেওঁ জড়িত হৈছিল৷ == প্ৰাৰম্ভিক জীৱন আৰু পৰিয়াল == [[গোলাঘাট]] জিলাৰ বেঙেনাখোৱাত মালবিকা বৰাৰ জন্ম হৈছিল৷ তেওঁৰ পিতৃ নগেন্দ্ৰ নাথ বৰুৱা আৰু মাতৃ হেমপ্ৰভা বৰুৱা৷ তেওঁলোকৰ পৰিয়ালত ৫গৰাকী ছোৱালী আৰু দুগৰাকী ল'ৰা সন্তান৷ পিতৃ আছিল আইনজীৱী আৰু পৌৰসভাৰ চেয়াৰমেন। তেওঁ নাটকত অভিনয় কৰাৰ বাবেও জনাজাত আছিল৷ ইয়াৰ লগতে গোলাঘাট ক্ৰীড়া জগতলৈ আগবঢ়োৱা অৱদানৰ বাবেও তেওঁ পৰিচিত৷ নগেন্দ্ৰ নাথ বৰুৱাৰ স্মৃতিত শেহতীয়াকৈ গোলাঘাটৰ ষ্টেডিয়ামৰ মূল পেভিলিয়নটো তেওঁলৈ উচৰ্গা কৰা হৈছে৷ মালবিকা বৰাৰ ডাঙৰ ককায়েক প্ৰিয়ব্ৰত বৰুৱায়ো একাধিক মঞ্চত গীত গাইছিল৷ সৰু ককায়েক তপোব্ৰত বৰুৱা সাংস্কৃতিক দিশৰ লগত জড়িত আছিল৷ ১৯৮২ চনত [[শিৱপ্ৰসাদ ঠাকুৰ]]ৰ পৰিচালনাত মুক্তিলাভ কৰা অসমীয়া চলচ্চিত্ৰ ''[[বোৱাৰী (চলচ্চিত্ৰ)|বোৱাৰী]]''ৰ তেওঁ এজন প্ৰযোজক আছিল৷<ref name="নিয়মীয়া" /> স্কুলীয়া দিনৰ পৰা মালবিকা বৰাই গীত গাইছিল আৰু মইনা পাৰিজাতৰ পৰা গীত গাই পুৰস্কাৰো লাভ কৰিছিল। তেওঁ [[সত্ৰীয়া নৃত্য]] আৰু [[ভাৰতনাট্যম|ভাৰত নাট্যম]]ৰ শিক্ষাও গ্ৰহণ কৰিছিল। সৰুতেই মালবিকা বৰাই [[ধ্ৰুপদী সংগীত]]ৰ শিক্ষা লৈছিল৷<ref name="DD Assam">{{cite web | url=https://www.youtube.com/watch?v=Tm8SDBEVV6g | title=ARDHA AKASH | AN INTERVIEW WITH MALABIKA BORAH | publisher=DD Assam | date=14 August 2023 | accessdate=15 September 2023}}</ref> ==সংগীত জীৱন== ১৭ বছৰ বয়সত মালবিকা বৰাই প্ৰথমবাৰৰ বাবে গীত বাণীবদ্ধ কৰাৰ সুযোগ লাভ কৰে৷ ইয়াৰ পূৰ্বে তেওঁ [[মইনা পাৰিজাত]]ত গীত গাইছিল৷ ১৯৭১ চনত মালবিকা বৰা দশম শ্ৰেণীত পঢ়ি থাকোঁতে [[পাৰ্ৱতি প্ৰসাদ বৰুৱা]]ৰ সন্তান [[প্ৰণবিৰাম বৰুৱা|প্ৰণবিৰাম বৰুৱাই]] তেওঁৰ কণ্ঠ শুনি পিতৃৰ এটা গীত গাবলৈ প্ৰস্তাৱ দিয়ে। এই ৰেকৰ্ডখনত তেওঁ 'শাৰদী সন্ধিয়াৰ জোনাকী মেল' শীৰ্ষক গীত গায়। গীতটো ৰেকৰ্ডিঙৰ বাবে তেওঁ [[কলিকতা]]লৈ যায়৷<ref name="DD Assam" /> কলিকতাত মালবিকা বৰাৰ লগত ড০ [[ভূপেন হাজৰিকা]] আৰু প্ৰণৱিৰাম বৰুৱাই একেলগে গীতটোত কণ্ঠ নিগৰাইছিল৷ <ref name="নিয়মীয়া" /> পিছলৈ তেওঁ সুৰেন ৰয়ৰ ওচৰত শাস্ত্ৰীয় সংগীতৰ শিক্ষা লৈছিল। বিয়াৰ পিছত গুৱাহাটীলৈ আহি তেওঁ হীৰেণ শৰ্মাৰ ওচৰত শাস্ত্ৰীয় সংগীতৰ আধৰুৱা শিক্ষা সম্পূৰ্ণ কৰে। ১৯৭৮ চনত 'ফাগুনী' বোলছবিত তেওঁ কণ্ঠদান কৰে। এইখন তেওঁ কণ্ঠদান কৰা প্ৰথম কথাছবি। ইয়াত তেওঁ 'মইনা চৰাইটি', 'বিচাৰিলোঁ‌ সোণৰ খনি' আৰু 'পিতাইটি ঐ' শীৰ্ষক গীতত কণ্ঠদান কৰে। ইয়াৰ পিছত তেওঁ '[[বোৱাৰী (চলচ্চিত্ৰ)|বোৱাৰী]]', 'মা', 'প্ৰতিশোধ', '[[অহিৰ ভৈৰৱ]]', '[[হিয়া দিয়া নিয়া]]' আদি চলচ্চিত্ৰৰ কেইবাটাও গীতত কণ্ঠ নিগৰায়। ===অনাঁতাৰ মাধ্যমত=== ১৮ বছৰ বয়সত (১৯৭৩ চনত) মালবিকা বৰাই<ref name="নিয়মীয়া" /> অনাতাঁৰ শিল্পী হ'বৰ বাবে অ'ডিছন দিয়ে আৰু গুৱাহাটী অনাতাঁৰ কেন্দ্ৰৰ বাবে নিৰ্বাচিত হয়।<ref name="DD Assam" /> নিয়মীয়া শিল্পী হিচাপে স্বীকৃতি পোৱাৰ পাছত তেওঁ অনাতাঁৰ কেন্দ্ৰত বহুকেইটা গীত পৰিৱেশন কৰে৷ বিবাহৰ পাছত<ref name="নিয়মীয়া" /> তেওঁ পুনৰ গুৱাহাটী অনাতাঁৰ কেন্দ্ৰত গীত পৰিৱেশন কৰিবলৈ লয়৷ ===অসমীয়া ছবিৰ নেপথ্য কণ্ঠ হিচাপে=== ১৯৭৮ চনত মালবিকা বৰাই শিৱপ্ৰসাদ ঠাকুৰৰ দ্বাৰা পৰিচালিত অসমীয়া কথাছবি [[ফাগুনী]]ত পোনপ্ৰথমবাৰৰ বাবে গীত পৰিৱেশন কৰে৷ ছবিখনৰ সংগীত পৰিচালনা কৰিছিল ৱাই এছ মুল্কীয়ে৷ ফাগুনী বোলছবিৰ বাবে মালবিকা বৰাই ''মইনা চৰাইটি'', ''বিচাৰিলোঁ সোণৰ খনি'', ''পিতাইটি ঐ'' গীত কেইটাত কণ্ঠ নিগৰাই শ্ৰোতাসমাজত পৰিচিতি লাভ কৰে৷ গীতকেইটা লিখিছিল [[উপেন কাকতি|উপেন কাকতী]]য়ে৷<ref name="bolchabi">{{Cite book |authors=Babul Das |year=1985 |title=অসমীয়া বোলছবিৰ গীতৰ সংকলন |pages=371 |publisher=Bani Mandir, Dibrugarh |accessdate=2020-06-03}}</ref> ইয়াৰ পিছত তেওঁ [[বিজু ফুকন]] অভিনীত জনপ্ৰিয় অসমীয়া চলচ্চিত্ৰ [[বোৱাৰী (চলচ্চিত্ৰ)|বোৱাৰী (১৯৮২)]]ত কণ্ঠদান কৰে৷ পৰৱৰ্তী সময়ত তেওঁ ২৮খন অসমীয়া চলচ্চিত্ৰত কণ্ঠদান কৰে৷<ref name="নিয়মীয়া" /> ==ব্যক্তিগত জীৱন== মালবিকা বৰাৰ বিবাহ প্ৰবীণ কুমাৰ বৰাৰ সৈতে সম্পন্ন হয়। ==তথ্য সংগ্ৰহ== {{Reflist}} [[শ্ৰেণী:অসমৰ কণ্ঠশিল্পী]] [[শ্ৰেণী:ভাৰতীয় কণ্ঠশিল্পী]] [[শ্ৰেণী:জীৱিত ব্যক্তি]] [[শ্ৰেণী:কণ্ঠশিল্পী]] [[শ্ৰেণী:ভাৰতৰ নাৰী]] [[শ্ৰেণী:অসমৰ নাৰী]] [[শ্ৰেণী:অসমীয়া চলচ্চিত্ৰৰ সৈতে জড়িত ব্যক্তি]] [[শ্ৰেণী:অসমীয়া চলচ্চিত্ৰৰ নেপথ্য কণ্ঠশিল্পী]] pnvgw7lqxmjsp4j1260upisat1frudi 516963 516962 2025-06-11T05:30:28Z Ishanjyotibora 14131 /* ব্যক্তিগত জীৱন */ 516963 wikitext text/x-wiki {{Infobox musical artist|bgcolour=lightgray|name=|alias=|image=|image_size=220px|caption=|birth_date=১৯৫৪|background=solo_singer|birth_place=বেঙেনাখোৱা, [[গোলাঘাট]], [[অসম]], [[ভাৰত]]|parents=নগেন্দ্ৰ নাথ বৰুৱা <br /> হেমপ্ৰভা বৰুৱা|origin=[[গোলাঘাট]], [[অসম]]|genre=আধুনিক গীত|occupation=কণ্ঠশিল্পী, অনাতাঁৰ শিল্পী|instrument=|nationality=ভাৰতীয় {{flagicon|IND}}|label=|associated_acts=|website=|yearsactive=১৯৭১-বৰ্তমানলৈকে}} '''মালবিকা বৰা''' ({{lang-en|Malabika Bora}}) [[অসম]], [[ভাৰত]]ৰ এগৰাকী কণ্ঠশিল্পী। তেওঁ ৫০ বছৰতকৈও<ref name="নিয়মীয়া">{{cite news | title=ছবিত গীত গাই পাৰিশ্ৰমিক নহয়, উপহাৰ লাভ কৰিছিলোঁ | work=নিয়মীয়া বাৰ্তা | date=৮ জুন ২০২৫ | agency=নিয়মীয়া বাৰ্তা | accessdate=9 June 2025 | author=সাক্ষাৎগ্ৰহণ- কুমুদ তালুকদাৰ | location=গুৱাহাটী | pages=সুকন্যা}}</ref> অধিক কাল অসমীয়া সংগীত জগতৰ লগত জড়িত হৈ আছে৷ ১৯৭৩ চনত অনাতাঁৰ শিল্পী হিচাপে স্বীকৃতি লাভ কৰা মালবিকা বৰাই পৰৱৰ্তী সময়ছোৱাত ২৮খন অসমীয়া কথাছবিত নেপথ্য কণ্ঠশিল্পীৰ ভূমিকা পালন কৰিছে৷ ৰাষ্ট্ৰীয় পৰ্যায়ত [[টেবল টেনিছ|টেবুল টেনিছ]] খেল আৰু নৃত্যশিল্পৰ লগতো তেওঁ জড়িত হৈছিল৷ == প্ৰাৰম্ভিক জীৱন আৰু পৰিয়াল == [[গোলাঘাট]] জিলাৰ বেঙেনাখোৱাত মালবিকা বৰাৰ জন্ম হৈছিল৷ তেওঁৰ পিতৃ নগেন্দ্ৰ নাথ বৰুৱা আৰু মাতৃ হেমপ্ৰভা বৰুৱা৷ তেওঁলোকৰ পৰিয়ালত ৫গৰাকী ছোৱালী আৰু দুগৰাকী ল'ৰা সন্তান৷ পিতৃ আছিল আইনজীৱী আৰু পৌৰসভাৰ চেয়াৰমেন। তেওঁ নাটকত অভিনয় কৰাৰ বাবেও জনাজাত আছিল৷ ইয়াৰ লগতে গোলাঘাট ক্ৰীড়া জগতলৈ আগবঢ়োৱা অৱদানৰ বাবেও তেওঁ পৰিচিত৷ নগেন্দ্ৰ নাথ বৰুৱাৰ স্মৃতিত শেহতীয়াকৈ গোলাঘাটৰ ষ্টেডিয়ামৰ মূল পেভিলিয়নটো তেওঁলৈ উচৰ্গা কৰা হৈছে৷ মালবিকা বৰাৰ ডাঙৰ ককায়েক প্ৰিয়ব্ৰত বৰুৱায়ো একাধিক মঞ্চত গীত গাইছিল৷ সৰু ককায়েক তপোব্ৰত বৰুৱা সাংস্কৃতিক দিশৰ লগত জড়িত আছিল৷ ১৯৮২ চনত [[শিৱপ্ৰসাদ ঠাকুৰ]]ৰ পৰিচালনাত মুক্তিলাভ কৰা অসমীয়া চলচ্চিত্ৰ ''[[বোৱাৰী (চলচ্চিত্ৰ)|বোৱাৰী]]''ৰ তেওঁ এজন প্ৰযোজক আছিল৷<ref name="নিয়মীয়া" /> স্কুলীয়া দিনৰ পৰা মালবিকা বৰাই গীত গাইছিল আৰু মইনা পাৰিজাতৰ পৰা গীত গাই পুৰস্কাৰো লাভ কৰিছিল। তেওঁ [[সত্ৰীয়া নৃত্য]] আৰু [[ভাৰতনাট্যম|ভাৰত নাট্যম]]ৰ শিক্ষাও গ্ৰহণ কৰিছিল। সৰুতেই মালবিকা বৰাই [[ধ্ৰুপদী সংগীত]]ৰ শিক্ষা লৈছিল৷<ref name="DD Assam">{{cite web | url=https://www.youtube.com/watch?v=Tm8SDBEVV6g | title=ARDHA AKASH | AN INTERVIEW WITH MALABIKA BORAH | publisher=DD Assam | date=14 August 2023 | accessdate=15 September 2023}}</ref> ==সংগীত জীৱন== ১৭ বছৰ বয়সত মালবিকা বৰাই প্ৰথমবাৰৰ বাবে গীত বাণীবদ্ধ কৰাৰ সুযোগ লাভ কৰে৷ ইয়াৰ পূৰ্বে তেওঁ [[মইনা পাৰিজাত]]ত গীত গাইছিল৷ ১৯৭১ চনত মালবিকা বৰা দশম শ্ৰেণীত পঢ়ি থাকোঁতে [[পাৰ্ৱতি প্ৰসাদ বৰুৱা]]ৰ সন্তান [[প্ৰণবিৰাম বৰুৱা|প্ৰণবিৰাম বৰুৱাই]] তেওঁৰ কণ্ঠ শুনি পিতৃৰ এটা গীত গাবলৈ প্ৰস্তাৱ দিয়ে। এই ৰেকৰ্ডখনত তেওঁ 'শাৰদী সন্ধিয়াৰ জোনাকী মেল' শীৰ্ষক গীত গায়। গীতটো ৰেকৰ্ডিঙৰ বাবে তেওঁ [[কলিকতা]]লৈ যায়৷<ref name="DD Assam" /> কলিকতাত মালবিকা বৰাৰ লগত ড০ [[ভূপেন হাজৰিকা]] আৰু প্ৰণৱিৰাম বৰুৱাই একেলগে গীতটোত কণ্ঠ নিগৰাইছিল৷ <ref name="নিয়মীয়া" /> পিছলৈ তেওঁ সুৰেন ৰয়ৰ ওচৰত শাস্ত্ৰীয় সংগীতৰ শিক্ষা লৈছিল। বিয়াৰ পিছত গুৱাহাটীলৈ আহি তেওঁ হীৰেণ শৰ্মাৰ ওচৰত শাস্ত্ৰীয় সংগীতৰ আধৰুৱা শিক্ষা সম্পূৰ্ণ কৰে। ১৯৭৮ চনত 'ফাগুনী' বোলছবিত তেওঁ কণ্ঠদান কৰে। এইখন তেওঁ কণ্ঠদান কৰা প্ৰথম কথাছবি। ইয়াত তেওঁ 'মইনা চৰাইটি', 'বিচাৰিলোঁ‌ সোণৰ খনি' আৰু 'পিতাইটি ঐ' শীৰ্ষক গীতত কণ্ঠদান কৰে। ইয়াৰ পিছত তেওঁ '[[বোৱাৰী (চলচ্চিত্ৰ)|বোৱাৰী]]', 'মা', 'প্ৰতিশোধ', '[[অহিৰ ভৈৰৱ]]', '[[হিয়া দিয়া নিয়া]]' আদি চলচ্চিত্ৰৰ কেইবাটাও গীতত কণ্ঠ নিগৰায়। ===অনাঁতাৰ মাধ্যমত=== ১৮ বছৰ বয়সত (১৯৭৩ চনত) মালবিকা বৰাই<ref name="নিয়মীয়া" /> অনাতাঁৰ শিল্পী হ'বৰ বাবে অ'ডিছন দিয়ে আৰু গুৱাহাটী অনাতাঁৰ কেন্দ্ৰৰ বাবে নিৰ্বাচিত হয়।<ref name="DD Assam" /> নিয়মীয়া শিল্পী হিচাপে স্বীকৃতি পোৱাৰ পাছত তেওঁ অনাতাঁৰ কেন্দ্ৰত বহুকেইটা গীত পৰিৱেশন কৰে৷ বিবাহৰ পাছত<ref name="নিয়মীয়া" /> তেওঁ পুনৰ গুৱাহাটী অনাতাঁৰ কেন্দ্ৰত গীত পৰিৱেশন কৰিবলৈ লয়৷ ===অসমীয়া ছবিৰ নেপথ্য কণ্ঠ হিচাপে=== ১৯৭৮ চনত মালবিকা বৰাই শিৱপ্ৰসাদ ঠাকুৰৰ দ্বাৰা পৰিচালিত অসমীয়া কথাছবি [[ফাগুনী]]ত পোনপ্ৰথমবাৰৰ বাবে গীত পৰিৱেশন কৰে৷ ছবিখনৰ সংগীত পৰিচালনা কৰিছিল ৱাই এছ মুল্কীয়ে৷ ফাগুনী বোলছবিৰ বাবে মালবিকা বৰাই ''মইনা চৰাইটি'', ''বিচাৰিলোঁ সোণৰ খনি'', ''পিতাইটি ঐ'' গীত কেইটাত কণ্ঠ নিগৰাই শ্ৰোতাসমাজত পৰিচিতি লাভ কৰে৷ গীতকেইটা লিখিছিল [[উপেন কাকতি|উপেন কাকতী]]য়ে৷<ref name="bolchabi">{{Cite book |authors=Babul Das |year=1985 |title=অসমীয়া বোলছবিৰ গীতৰ সংকলন |pages=371 |publisher=Bani Mandir, Dibrugarh |accessdate=2020-06-03}}</ref> ইয়াৰ পিছত তেওঁ [[বিজু ফুকন]] অভিনীত জনপ্ৰিয় অসমীয়া চলচ্চিত্ৰ [[বোৱাৰী (চলচ্চিত্ৰ)|বোৱাৰী (১৯৮২)]]ত কণ্ঠদান কৰে৷ পৰৱৰ্তী সময়ত তেওঁ ২৮খন অসমীয়া চলচ্চিত্ৰত কণ্ঠদান কৰে৷<ref name="নিয়মীয়া" /> ==ব্যক্তিগত জীৱন== ১৯৭৯ চনত মালবিকা বৰাৰ গুৱাহাটী নিবাসী প্ৰবীৰ কুমাৰ বৰাৰ সৈতে বিবাহ সম্পন্ন হয়৷ প্ৰবীৰ কুমাৰ বৰা [[নুমলীগড় তেল শোধনাগাৰ|নুমলীগড় তেল শোধনাগাৰ]]ৰ এজন অভিযন্তা আছিল৷ <ref name="নিয়মীয়া" /> ==তথ্য সংগ্ৰহ== {{Reflist}} [[শ্ৰেণী:অসমৰ কণ্ঠশিল্পী]] [[শ্ৰেণী:ভাৰতীয় কণ্ঠশিল্পী]] [[শ্ৰেণী:জীৱিত ব্যক্তি]] [[শ্ৰেণী:কণ্ঠশিল্পী]] [[শ্ৰেণী:ভাৰতৰ নাৰী]] [[শ্ৰেণী:অসমৰ নাৰী]] [[শ্ৰেণী:অসমীয়া চলচ্চিত্ৰৰ সৈতে জড়িত ব্যক্তি]] [[শ্ৰেণী:অসমীয়া চলচ্চিত্ৰৰ নেপথ্য কণ্ঠশিল্পী]] r5q8j7806dgutgqud1qwv9mxg5hmr8t 516964 516963 2025-06-11T05:32:59Z Ishanjyotibora 14131 /* অসমীয়া ছবিৰ নেপথ্য কণ্ঠ হিচাপে */ 516964 wikitext text/x-wiki {{Infobox musical artist|bgcolour=lightgray|name=|alias=|image=|image_size=220px|caption=|birth_date=১৯৫৪|background=solo_singer|birth_place=বেঙেনাখোৱা, [[গোলাঘাট]], [[অসম]], [[ভাৰত]]|parents=নগেন্দ্ৰ নাথ বৰুৱা <br /> হেমপ্ৰভা বৰুৱা|origin=[[গোলাঘাট]], [[অসম]]|genre=আধুনিক গীত|occupation=কণ্ঠশিল্পী, অনাতাঁৰ শিল্পী|instrument=|nationality=ভাৰতীয় {{flagicon|IND}}|label=|associated_acts=|website=|yearsactive=১৯৭১-বৰ্তমানলৈকে}} '''মালবিকা বৰা''' ({{lang-en|Malabika Bora}}) [[অসম]], [[ভাৰত]]ৰ এগৰাকী কণ্ঠশিল্পী। তেওঁ ৫০ বছৰতকৈও<ref name="নিয়মীয়া">{{cite news | title=ছবিত গীত গাই পাৰিশ্ৰমিক নহয়, উপহাৰ লাভ কৰিছিলোঁ | work=নিয়মীয়া বাৰ্তা | date=৮ জুন ২০২৫ | agency=নিয়মীয়া বাৰ্তা | accessdate=9 June 2025 | author=সাক্ষাৎগ্ৰহণ- কুমুদ তালুকদাৰ | location=গুৱাহাটী | pages=সুকন্যা}}</ref> অধিক কাল অসমীয়া সংগীত জগতৰ লগত জড়িত হৈ আছে৷ ১৯৭৩ চনত অনাতাঁৰ শিল্পী হিচাপে স্বীকৃতি লাভ কৰা মালবিকা বৰাই পৰৱৰ্তী সময়ছোৱাত ২৮খন অসমীয়া কথাছবিত নেপথ্য কণ্ঠশিল্পীৰ ভূমিকা পালন কৰিছে৷ ৰাষ্ট্ৰীয় পৰ্যায়ত [[টেবল টেনিছ|টেবুল টেনিছ]] খেল আৰু নৃত্যশিল্পৰ লগতো তেওঁ জড়িত হৈছিল৷ == প্ৰাৰম্ভিক জীৱন আৰু পৰিয়াল == [[গোলাঘাট]] জিলাৰ বেঙেনাখোৱাত মালবিকা বৰাৰ জন্ম হৈছিল৷ তেওঁৰ পিতৃ নগেন্দ্ৰ নাথ বৰুৱা আৰু মাতৃ হেমপ্ৰভা বৰুৱা৷ তেওঁলোকৰ পৰিয়ালত ৫গৰাকী ছোৱালী আৰু দুগৰাকী ল'ৰা সন্তান৷ পিতৃ আছিল আইনজীৱী আৰু পৌৰসভাৰ চেয়াৰমেন। তেওঁ নাটকত অভিনয় কৰাৰ বাবেও জনাজাত আছিল৷ ইয়াৰ লগতে গোলাঘাট ক্ৰীড়া জগতলৈ আগবঢ়োৱা অৱদানৰ বাবেও তেওঁ পৰিচিত৷ নগেন্দ্ৰ নাথ বৰুৱাৰ স্মৃতিত শেহতীয়াকৈ গোলাঘাটৰ ষ্টেডিয়ামৰ মূল পেভিলিয়নটো তেওঁলৈ উচৰ্গা কৰা হৈছে৷ মালবিকা বৰাৰ ডাঙৰ ককায়েক প্ৰিয়ব্ৰত বৰুৱায়ো একাধিক মঞ্চত গীত গাইছিল৷ সৰু ককায়েক তপোব্ৰত বৰুৱা সাংস্কৃতিক দিশৰ লগত জড়িত আছিল৷ ১৯৮২ চনত [[শিৱপ্ৰসাদ ঠাকুৰ]]ৰ পৰিচালনাত মুক্তিলাভ কৰা অসমীয়া চলচ্চিত্ৰ ''[[বোৱাৰী (চলচ্চিত্ৰ)|বোৱাৰী]]''ৰ তেওঁ এজন প্ৰযোজক আছিল৷<ref name="নিয়মীয়া" /> স্কুলীয়া দিনৰ পৰা মালবিকা বৰাই গীত গাইছিল আৰু মইনা পাৰিজাতৰ পৰা গীত গাই পুৰস্কাৰো লাভ কৰিছিল। তেওঁ [[সত্ৰীয়া নৃত্য]] আৰু [[ভাৰতনাট্যম|ভাৰত নাট্যম]]ৰ শিক্ষাও গ্ৰহণ কৰিছিল। সৰুতেই মালবিকা বৰাই [[ধ্ৰুপদী সংগীত]]ৰ শিক্ষা লৈছিল৷<ref name="DD Assam">{{cite web | url=https://www.youtube.com/watch?v=Tm8SDBEVV6g | title=ARDHA AKASH | AN INTERVIEW WITH MALABIKA BORAH | publisher=DD Assam | date=14 August 2023 | accessdate=15 September 2023}}</ref> ==সংগীত জীৱন== ১৭ বছৰ বয়সত মালবিকা বৰাই প্ৰথমবাৰৰ বাবে গীত বাণীবদ্ধ কৰাৰ সুযোগ লাভ কৰে৷ ইয়াৰ পূৰ্বে তেওঁ [[মইনা পাৰিজাত]]ত গীত গাইছিল৷ ১৯৭১ চনত মালবিকা বৰা দশম শ্ৰেণীত পঢ়ি থাকোঁতে [[পাৰ্ৱতি প্ৰসাদ বৰুৱা]]ৰ সন্তান [[প্ৰণবিৰাম বৰুৱা|প্ৰণবিৰাম বৰুৱাই]] তেওঁৰ কণ্ঠ শুনি পিতৃৰ এটা গীত গাবলৈ প্ৰস্তাৱ দিয়ে। এই ৰেকৰ্ডখনত তেওঁ 'শাৰদী সন্ধিয়াৰ জোনাকী মেল' শীৰ্ষক গীত গায়। গীতটো ৰেকৰ্ডিঙৰ বাবে তেওঁ [[কলিকতা]]লৈ যায়৷<ref name="DD Assam" /> কলিকতাত মালবিকা বৰাৰ লগত ড০ [[ভূপেন হাজৰিকা]] আৰু প্ৰণৱিৰাম বৰুৱাই একেলগে গীতটোত কণ্ঠ নিগৰাইছিল৷ <ref name="নিয়মীয়া" /> পিছলৈ তেওঁ সুৰেন ৰয়ৰ ওচৰত শাস্ত্ৰীয় সংগীতৰ শিক্ষা লৈছিল। বিয়াৰ পিছত গুৱাহাটীলৈ আহি তেওঁ হীৰেণ শৰ্মাৰ ওচৰত শাস্ত্ৰীয় সংগীতৰ আধৰুৱা শিক্ষা সম্পূৰ্ণ কৰে। ১৯৭৮ চনত 'ফাগুনী' বোলছবিত তেওঁ কণ্ঠদান কৰে। এইখন তেওঁ কণ্ঠদান কৰা প্ৰথম কথাছবি। ইয়াত তেওঁ 'মইনা চৰাইটি', 'বিচাৰিলোঁ‌ সোণৰ খনি' আৰু 'পিতাইটি ঐ' শীৰ্ষক গীতত কণ্ঠদান কৰে। ইয়াৰ পিছত তেওঁ '[[বোৱাৰী (চলচ্চিত্ৰ)|বোৱাৰী]]', 'মা', 'প্ৰতিশোধ', '[[অহিৰ ভৈৰৱ]]', '[[হিয়া দিয়া নিয়া]]' আদি চলচ্চিত্ৰৰ কেইবাটাও গীতত কণ্ঠ নিগৰায়। ===অনাঁতাৰ মাধ্যমত=== ১৮ বছৰ বয়সত (১৯৭৩ চনত) মালবিকা বৰাই<ref name="নিয়মীয়া" /> অনাতাঁৰ শিল্পী হ'বৰ বাবে অ'ডিছন দিয়ে আৰু গুৱাহাটী অনাতাঁৰ কেন্দ্ৰৰ বাবে নিৰ্বাচিত হয়।<ref name="DD Assam" /> নিয়মীয়া শিল্পী হিচাপে স্বীকৃতি পোৱাৰ পাছত তেওঁ অনাতাঁৰ কেন্দ্ৰত বহুকেইটা গীত পৰিৱেশন কৰে৷ বিবাহৰ পাছত<ref name="নিয়মীয়া" /> তেওঁ পুনৰ গুৱাহাটী অনাতাঁৰ কেন্দ্ৰত গীত পৰিৱেশন কৰিবলৈ লয়৷ ===অসমীয়া ছবিৰ নেপথ্য কণ্ঠ হিচাপে=== ১৯৭৮ চনত মালবিকা বৰাই শিৱপ্ৰসাদ ঠাকুৰৰ দ্বাৰা পৰিচালিত অসমীয়া কথাছবি [[ফাগুনী]]ত পোনপ্ৰথমবাৰৰ বাবে গীত পৰিৱেশন কৰে৷ ছবিখনৰ সংগীত পৰিচালনা কৰিছিল ৱাই এছ মুল্কীয়ে৷ ফাগুনী বোলছবিৰ বাবে মালবিকা বৰাই ''মইনা চৰাইটি'', ''বিচাৰিলোঁ সোণৰ খনি'', ''পিতাইটি ঐ'' গীত কেইটাত কণ্ঠ নিগৰাই শ্ৰোতাসমাজত পৰিচিতি লাভ কৰে৷ গীতকেইটা লিখিছিল [[উপেন কাকতি|উপেন কাকতী]]য়ে৷<ref name="bolchabi">{{Cite book |authors=Babul Das |year=1985 |title=অসমীয়া বোলছবিৰ গীতৰ সংকলন |pages=371 |publisher=Bani Mandir, Dibrugarh |accessdate=2020-06-03}}</ref> ইয়াৰ পিছত তেওঁ [[বিজু ফুকন]] অভিনীত জনপ্ৰিয় অসমীয়া চলচ্চিত্ৰ [[বোৱাৰী (চলচ্চিত্ৰ)|বোৱাৰী (১৯৮২)]]ত কণ্ঠদান কৰে৷ পৰৱৰ্তী সময়ত তেওঁ ২৮খন অসমীয়া চলচ্চিত্ৰত কণ্ঠদান কৰে৷<ref name="নিয়মীয়া" /> [[ভূপেন হাজৰিকা|ড০ ভূপেন হাজৰিকা]]ৰ সংগীত পৰিচালনা কৰা ''প্ৰতিশোধ'' আৰু ''মা''ত মালবিকা বৰাই কণ্ঠদান কৰে৷ <ref name="নিয়মীয়া" /> বানাক্ৰান্ত অসমৰ ৰাইজক সাহায্য প্ৰদানৰ অৰ্থে সংগীতশিল্পী [[জয়ন্ত হাজৰিকা|জয়ন্ত হাজৰিকা]]ই নেতৃত্ব দিয়া ''সুৰ বাহিনী''ত মালবিকা বৰাই অংশ লৈ দুৰ্গতসকলৰ বাবে অৰ্থ সংগ্ৰহ কৰিছিল৷ <ref name="নিয়মীয়া" /> ==ব্যক্তিগত জীৱন== ১৯৭৯ চনত মালবিকা বৰাৰ গুৱাহাটী নিবাসী প্ৰবীৰ কুমাৰ বৰাৰ সৈতে বিবাহ সম্পন্ন হয়৷ প্ৰবীৰ কুমাৰ বৰা [[নুমলীগড় তেল শোধনাগাৰ|নুমলীগড় তেল শোধনাগাৰ]]ৰ এজন অভিযন্তা আছিল৷ <ref name="নিয়মীয়া" /> ==তথ্য সংগ্ৰহ== {{Reflist}} [[শ্ৰেণী:অসমৰ কণ্ঠশিল্পী]] [[শ্ৰেণী:ভাৰতীয় কণ্ঠশিল্পী]] [[শ্ৰেণী:জীৱিত ব্যক্তি]] [[শ্ৰেণী:কণ্ঠশিল্পী]] [[শ্ৰেণী:ভাৰতৰ নাৰী]] [[শ্ৰেণী:অসমৰ নাৰী]] [[শ্ৰেণী:অসমীয়া চলচ্চিত্ৰৰ সৈতে জড়িত ব্যক্তি]] [[শ্ৰেণী:অসমীয়া চলচ্চিত্ৰৰ নেপথ্য কণ্ঠশিল্পী]] 4vwvrwy33vhbn25njidhv5o1ldbfqx2 516965 516964 2025-06-11T05:33:42Z Ishanjyotibora 14131 /* সংগীত জীৱন */ 516965 wikitext text/x-wiki {{Infobox musical artist|bgcolour=lightgray|name=|alias=|image=|image_size=220px|caption=|birth_date=১৯৫৪|background=solo_singer|birth_place=বেঙেনাখোৱা, [[গোলাঘাট]], [[অসম]], [[ভাৰত]]|parents=নগেন্দ্ৰ নাথ বৰুৱা <br /> হেমপ্ৰভা বৰুৱা|origin=[[গোলাঘাট]], [[অসম]]|genre=আধুনিক গীত|occupation=কণ্ঠশিল্পী, অনাতাঁৰ শিল্পী|instrument=|nationality=ভাৰতীয় {{flagicon|IND}}|label=|associated_acts=|website=|yearsactive=১৯৭১-বৰ্তমানলৈকে}} '''মালবিকা বৰা''' ({{lang-en|Malabika Bora}}) [[অসম]], [[ভাৰত]]ৰ এগৰাকী কণ্ঠশিল্পী। তেওঁ ৫০ বছৰতকৈও<ref name="নিয়মীয়া">{{cite news | title=ছবিত গীত গাই পাৰিশ্ৰমিক নহয়, উপহাৰ লাভ কৰিছিলোঁ | work=নিয়মীয়া বাৰ্তা | date=৮ জুন ২০২৫ | agency=নিয়মীয়া বাৰ্তা | accessdate=9 June 2025 | author=সাক্ষাৎগ্ৰহণ- কুমুদ তালুকদাৰ | location=গুৱাহাটী | pages=সুকন্যা}}</ref> অধিক কাল অসমীয়া সংগীত জগতৰ লগত জড়িত হৈ আছে৷ ১৯৭৩ চনত অনাতাঁৰ শিল্পী হিচাপে স্বীকৃতি লাভ কৰা মালবিকা বৰাই পৰৱৰ্তী সময়ছোৱাত ২৮খন অসমীয়া কথাছবিত নেপথ্য কণ্ঠশিল্পীৰ ভূমিকা পালন কৰিছে৷ ৰাষ্ট্ৰীয় পৰ্যায়ত [[টেবল টেনিছ|টেবুল টেনিছ]] খেল আৰু নৃত্যশিল্পৰ লগতো তেওঁ জড়িত হৈছিল৷ == প্ৰাৰম্ভিক জীৱন আৰু পৰিয়াল == [[গোলাঘাট]] জিলাৰ বেঙেনাখোৱাত মালবিকা বৰাৰ জন্ম হৈছিল৷ তেওঁৰ পিতৃ নগেন্দ্ৰ নাথ বৰুৱা আৰু মাতৃ হেমপ্ৰভা বৰুৱা৷ তেওঁলোকৰ পৰিয়ালত ৫গৰাকী ছোৱালী আৰু দুগৰাকী ল'ৰা সন্তান৷ পিতৃ আছিল আইনজীৱী আৰু পৌৰসভাৰ চেয়াৰমেন। তেওঁ নাটকত অভিনয় কৰাৰ বাবেও জনাজাত আছিল৷ ইয়াৰ লগতে গোলাঘাট ক্ৰীড়া জগতলৈ আগবঢ়োৱা অৱদানৰ বাবেও তেওঁ পৰিচিত৷ নগেন্দ্ৰ নাথ বৰুৱাৰ স্মৃতিত শেহতীয়াকৈ গোলাঘাটৰ ষ্টেডিয়ামৰ মূল পেভিলিয়নটো তেওঁলৈ উচৰ্গা কৰা হৈছে৷ মালবিকা বৰাৰ ডাঙৰ ককায়েক প্ৰিয়ব্ৰত বৰুৱায়ো একাধিক মঞ্চত গীত গাইছিল৷ সৰু ককায়েক তপোব্ৰত বৰুৱা সাংস্কৃতিক দিশৰ লগত জড়িত আছিল৷ ১৯৮২ চনত [[শিৱপ্ৰসাদ ঠাকুৰ]]ৰ পৰিচালনাত মুক্তিলাভ কৰা অসমীয়া চলচ্চিত্ৰ ''[[বোৱাৰী (চলচ্চিত্ৰ)|বোৱাৰী]]''ৰ তেওঁ এজন প্ৰযোজক আছিল৷<ref name="নিয়মীয়া" /> স্কুলীয়া দিনৰ পৰা মালবিকা বৰাই গীত গাইছিল আৰু মইনা পাৰিজাতৰ পৰা গীত গাই পুৰস্কাৰো লাভ কৰিছিল। তেওঁ [[সত্ৰীয়া নৃত্য]] আৰু [[ভাৰতনাট্যম|ভাৰত নাট্যম]]ৰ শিক্ষাও গ্ৰহণ কৰিছিল। সৰুতেই মালবিকা বৰাই [[ধ্ৰুপদী সংগীত]]ৰ শিক্ষা লৈছিল৷<ref name="DD Assam">{{cite web | url=https://www.youtube.com/watch?v=Tm8SDBEVV6g | title=ARDHA AKASH | AN INTERVIEW WITH MALABIKA BORAH | publisher=DD Assam | date=14 August 2023 | accessdate=15 September 2023}}</ref> ==সংগীত জীৱন== ১৭ বছৰ বয়সত মালবিকা বৰাই প্ৰথমবাৰৰ বাবে গীত বাণীবদ্ধ কৰাৰ সুযোগ লাভ কৰে৷ ইয়াৰ পূৰ্বে তেওঁ [[মইনা পাৰিজাত]]ত গীত গাইছিল৷ ১৯৭১ চনত মালবিকা বৰা দশম শ্ৰেণীত পঢ়ি থাকোঁতে [[পাৰ্ৱতি প্ৰসাদ বৰুৱা]]ৰ সন্তান [[প্ৰণবিৰাম বৰুৱা|প্ৰণবিৰাম বৰুৱাই]] তেওঁৰ কণ্ঠ শুনি পিতৃৰ এটা গীত গাবলৈ প্ৰস্তাৱ দিয়ে। এই ৰেকৰ্ডখনত তেওঁ 'শাৰদী সন্ধিয়াৰ জোনাকী মেল' শীৰ্ষক গীত গায়। গীতটো ৰেকৰ্ডিঙৰ বাবে তেওঁ [[কলিকতা]]লৈ যায়৷<ref name="DD Assam" /> কলিকতাত মালবিকা বৰাৰ লগত ড০ [[ভূপেন হাজৰিকা]] আৰু প্ৰণৱিৰাম বৰুৱাই একেলগে ''আহিছে আজি নৱ জীৱনৰ ঢল'' শীৰ্ষক গীতটোত কণ্ঠ নিগৰাইছিল৷ <ref name="নিয়মীয়া" /> পিছলৈ তেওঁ সুৰেন ৰয়ৰ ওচৰত শাস্ত্ৰীয় সংগীতৰ শিক্ষা লৈছিল। বিয়াৰ পিছত গুৱাহাটীলৈ আহি তেওঁ হীৰেণ শৰ্মাৰ ওচৰত শাস্ত্ৰীয় সংগীতৰ আধৰুৱা শিক্ষা সম্পূৰ্ণ কৰে। ১৯৭৮ চনত 'ফাগুনী' বোলছবিত তেওঁ কণ্ঠদান কৰে। এইখন তেওঁ কণ্ঠদান কৰা প্ৰথম কথাছবি। ইয়াত তেওঁ 'মইনা চৰাইটি', 'বিচাৰিলোঁ‌ সোণৰ খনি' আৰু 'পিতাইটি ঐ' শীৰ্ষক গীতত কণ্ঠদান কৰে। ইয়াৰ পিছত তেওঁ '[[বোৱাৰী (চলচ্চিত্ৰ)|বোৱাৰী]]', 'মা', 'প্ৰতিশোধ', '[[অহিৰ ভৈৰৱ]]', '[[হিয়া দিয়া নিয়া]]' আদি চলচ্চিত্ৰৰ কেইবাটাও গীতত কণ্ঠ নিগৰায়। ===অনাঁতাৰ মাধ্যমত=== ১৮ বছৰ বয়সত (১৯৭৩ চনত) মালবিকা বৰাই<ref name="নিয়মীয়া" /> অনাতাঁৰ শিল্পী হ'বৰ বাবে অ'ডিছন দিয়ে আৰু গুৱাহাটী অনাতাঁৰ কেন্দ্ৰৰ বাবে নিৰ্বাচিত হয়।<ref name="DD Assam" /> নিয়মীয়া শিল্পী হিচাপে স্বীকৃতি পোৱাৰ পাছত তেওঁ অনাতাঁৰ কেন্দ্ৰত বহুকেইটা গীত পৰিৱেশন কৰে৷ বিবাহৰ পাছত<ref name="নিয়মীয়া" /> তেওঁ পুনৰ গুৱাহাটী অনাতাঁৰ কেন্দ্ৰত গীত পৰিৱেশন কৰিবলৈ লয়৷ ===অসমীয়া ছবিৰ নেপথ্য কণ্ঠ হিচাপে=== ১৯৭৮ চনত মালবিকা বৰাই শিৱপ্ৰসাদ ঠাকুৰৰ দ্বাৰা পৰিচালিত অসমীয়া কথাছবি [[ফাগুনী]]ত পোনপ্ৰথমবাৰৰ বাবে গীত পৰিৱেশন কৰে৷ ছবিখনৰ সংগীত পৰিচালনা কৰিছিল ৱাই এছ মুল্কীয়ে৷ ফাগুনী বোলছবিৰ বাবে মালবিকা বৰাই ''মইনা চৰাইটি'', ''বিচাৰিলোঁ সোণৰ খনি'', ''পিতাইটি ঐ'' গীত কেইটাত কণ্ঠ নিগৰাই শ্ৰোতাসমাজত পৰিচিতি লাভ কৰে৷ গীতকেইটা লিখিছিল [[উপেন কাকতি|উপেন কাকতী]]য়ে৷<ref name="bolchabi">{{Cite book |authors=Babul Das |year=1985 |title=অসমীয়া বোলছবিৰ গীতৰ সংকলন |pages=371 |publisher=Bani Mandir, Dibrugarh |accessdate=2020-06-03}}</ref> ইয়াৰ পিছত তেওঁ [[বিজু ফুকন]] অভিনীত জনপ্ৰিয় অসমীয়া চলচ্চিত্ৰ [[বোৱাৰী (চলচ্চিত্ৰ)|বোৱাৰী (১৯৮২)]]ত কণ্ঠদান কৰে৷ পৰৱৰ্তী সময়ত তেওঁ ২৮খন অসমীয়া চলচ্চিত্ৰত কণ্ঠদান কৰে৷<ref name="নিয়মীয়া" /> [[ভূপেন হাজৰিকা|ড০ ভূপেন হাজৰিকা]]ৰ সংগীত পৰিচালনা কৰা ''প্ৰতিশোধ'' আৰু ''মা''ত মালবিকা বৰাই কণ্ঠদান কৰে৷ <ref name="নিয়মীয়া" /> বানাক্ৰান্ত অসমৰ ৰাইজক সাহায্য প্ৰদানৰ অৰ্থে সংগীতশিল্পী [[জয়ন্ত হাজৰিকা|জয়ন্ত হাজৰিকা]]ই নেতৃত্ব দিয়া ''সুৰ বাহিনী''ত মালবিকা বৰাই অংশ লৈ দুৰ্গতসকলৰ বাবে অৰ্থ সংগ্ৰহ কৰিছিল৷ <ref name="নিয়মীয়া" /> ==ব্যক্তিগত জীৱন== ১৯৭৯ চনত মালবিকা বৰাৰ গুৱাহাটী নিবাসী প্ৰবীৰ কুমাৰ বৰাৰ সৈতে বিবাহ সম্পন্ন হয়৷ প্ৰবীৰ কুমাৰ বৰা [[নুমলীগড় তেল শোধনাগাৰ|নুমলীগড় তেল শোধনাগাৰ]]ৰ এজন অভিযন্তা আছিল৷ <ref name="নিয়মীয়া" /> ==তথ্য সংগ্ৰহ== {{Reflist}} [[শ্ৰেণী:অসমৰ কণ্ঠশিল্পী]] [[শ্ৰেণী:ভাৰতীয় কণ্ঠশিল্পী]] [[শ্ৰেণী:জীৱিত ব্যক্তি]] [[শ্ৰেণী:কণ্ঠশিল্পী]] [[শ্ৰেণী:ভাৰতৰ নাৰী]] [[শ্ৰেণী:অসমৰ নাৰী]] [[শ্ৰেণী:অসমীয়া চলচ্চিত্ৰৰ সৈতে জড়িত ব্যক্তি]] [[শ্ৰেণী:অসমীয়া চলচ্চিত্ৰৰ নেপথ্য কণ্ঠশিল্পী]] tt8hbyhq53hi6l7642ftyhx7vo7i9rm 0 98577 516953 504245 2025-06-11T03:08:59Z Manojsinhar8r 45548 516953 wikitext text/x-wiki {{Infobox military conflict | conflict = কাৰ্গিল যুদ্ধ | partof = [[কাৰ্গিল সংঘাত]] আৰু ভাৰত-পাকিস্তান সংঘাত | campaign = | image = [[File:Kargil.map.gif|150px]] | caption = নিয়ন্ত্ৰণ ৰেখাৰ সৈতে কাৰ্গিলৰ অৱস্থান | date = ৩ মে' – ২৬ জুলাই ১৯৯৯ | place = [[কাৰ্গিল জিলা]], [[জম্মু আৰু কাশ্মীৰ]] (বৰ্তমান [[লাডাখ]]), ভাৰত | cause = পাকিস্তানৰ সামৰিক বাহিনীয়ে নিয়ন্ত্ৰণ ৰেখা অতিক্ৰম কৰি জম্মু-কাশ্মীৰত প্ৰৱেশ কৰে আৰু কাৰ্গিল জিলা কিছুমান পাহাৰৰ শৃংগ অধিগ্ৰহণ কৰে | territory = | result = ভাৰতৰ বিজয় *ভাৰতে কাৰ্গিল পুনৰ নিজৰ দখললৈ আনে | combatant1 = {{flag|India}} | combatant2 = {{flag|Pakistan}} | commander1 = {{flagicon|India|24px}} [[কে আৰ নাৰায়ণন]]<br /> ([[ভাৰতৰ ৰাষ্ট্ৰপতি]])<br /> {{flagicon|India|24px}} [[অটল বিহাৰী বাজপায়ী]]<br /> ([[ভাৰতৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী]])<br /> {{flagicon image|Flag COAS.svg|size=24px}} [[General officer|জে.]] [[ৱেদ প্ৰকাশ মালিক]]<br /> ([[Chief of the Army Staff (India)|সেনা প্ৰধান]])<br /> {{flagicon image|Flag of Indian Vice Chief of Army Staff.svg|size=24px}} [[Lieutenant general|লে. জে.]] চন্দ্ৰ শেখৰ<br /> ([[Vice Chief of the Army Staff (India)|সেনা উপ প্ৰধান]])<br /> {{flagicon image|Flag of the Chief of Air Staff of the Indian Air Force.svg|size=24px}} [[Air Chief Marshal|ACM]] [[অনিল যশৱন্ত তিপ্নিছ]]<br /> ([[Chief of Air Staff (India)|বায়ু সেনা প্ৰধান]]) | commander2 = {{flagicon image|Flag of the President of Pakistan.svg|size=24px}} [[Muhammad Rafiq Tarar|এম আৰ তাৰাক]]<br /> ([[পাকিস্তানৰ ৰাষ্ট্ৰপতি]])<br /> {{flagicon image|Flag of the Prime Minister of Pakistan.svg|size=24px}} [[নৱাজ ছৰিফ]]<br />([[পাকিস্তানৰ প্ৰধান মন্ত্ৰী]])<br /> {{flagicon image|Flag of the Chief of the Army Staff (Pakistan).svg|size=24px}} [[General officer|জে.]] [[পাৰভেজ মুছাৰফ]]<br /> ([[Chief of the Army Staff (Pakistan)|সেনা প্ৰধান]])<br /> {{flagicon image|Flag of the Pakistani Army.svg|size=24px}} [[Lieutenant general|Lt. Gen.]] [[মুহাম্মদ আজিজ খান]]<br /> ([[Chief of General Staff (Pakistan)|Chief of the General Staff]]) | strength1 = ৩০,০০০ | strength2 = ৫,০০০ | casualties1 = '''ভাৰতৰ চৰকাৰী তথ্য:''' *৫২৭ জন মৃত্যু<ref name=pib>{{cite web|last=Chakraborty|first=A.&nbsp;K.|date=21 July 2000|title=Kargil War Brings into Sharp Focus India's Commitment to Peace|url=https://archive.pib.gov.in/archive/ArchiveSecondPhase/FEATURE/2000-FEATURES%20SERVICE%20JAN%20DEC/PDF/FEA-2000-07-21_201.pdf|publisher=[[Press Information Bureau]], Government of India|access-date=26 July 2022|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20220726061145/https://archive.pib.gov.in/archive/ArchiveSecondPhase/FEATURE/2000-FEATURES%20SERVICE%20JAN%20DEC/PDF/FEA-2000-07-21_201.pdf|archive-date=26 July 2022}}</ref><ref>{{cite web|url=http://164.100.24.208/lsq/quest.asp?qref=51302|title=Breakdown of casualties into Officers, JCOs, and Other Ranks|work=[[Parliament of India]] Website|publisher=|access-date=20 May 2009|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20081202045832/http://164.100.24.208/lsq/quest.asp?qref=51302|archive-date=2 December 2008|df=dmy-all}}</ref><ref name="rollofhonor">{{cite web|url=http://www.indianarmy.nic.in/martyrs/home.jsp?operation=28&hidrecord=10&FormBugs_Page=1#Form|title=Complete Roll of Honour of Indian Army's Killed in Action during Op Vijay|work=Indian Army|publisher=|access-date=20 May 2009 |archive-url = https://web.archive.org/web/20071222013826/http://www.indianarmy.nic.in/martyrs/home.jsp?operation=28&hidrecord=10&FormBugs_Page=1#Form |archive-date = 22 December 2007}}</ref> *১,৩৬৩ জন আঘাতপ্ৰাপ্ত<ref>{{cite web| url=http://164.100.24.219/rsq/quest.asp?qref=3798|title=Official statement giving breakdown of wounded personnel|work=Parliament of India Website|publisher=| access-date=20 May 2009 |archive-url = https://web.archive.org/web/20080216231524/http://164.100.24.219/rsq/quest.asp?qref=3798 |archive-date = 16 February 2008}}</ref> * ১ জন যুদ্ধবন্দী * ১ খন যুদ্ধ বিমান ধ্বংস * ১ খন যুদ্ধ বিমান দূৰ্ঘটনাগ্ৰস্থ * ১ খন হেলিকপ্টাৰ ধ্বংস '''পাকিস্তানৰ দাবী:''' * ১,৬০০ (মুছাৰফৰ মতে)<ref>{{cite news|title=Musharraf claims Kargil was a big success militarily for Pakistan|url=http://www.greaterkashmir.com/news/2013/Feb/1/musharraf-claims-kargil-was-a-big-success-militarily-for-pak-46.asp|date=1 February 2013|access-date=6 April 2013|newspaper=Greater Kashmir|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20130529140050/http://greaterkashmir.com/news/2013/Feb/1/musharraf-claims-kargil-was-a-big-success-militarily-for-pak-46.asp|archive-date=29 May 2013|df=dmy-all}}</ref> | casualties2 = '''নিৰপেক্ষ তথ্য:''' *৪০০-৪০০০ জনৰ মৃত্যু<ref name="bbcfigures">{{cite web |last1=Khan |first1=M. Ilyas |title=Kargil: The forgotten victims of the world's highest war |url=https://www.bbc.com/news/world-asia-49101016 |website=BBC |access-date=22 March 2021 |date=26 July 2019 |archive-date=17 February 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210217224208/https://www.bbc.com/news/world-asia-49101016 |url-status=live }}</ref> *৭০০ জনৰ মৃত্যু ([[U.S. Department of State]] estimate)<ref name="700killed">{{cite news |title=Kargil probe body had sought Musharraf's court martial |url=https://www.thenews.com.pk/archive/print/410307-kargil-probe-body-had-sought-musharraf%E2%80%99s-court-martial |publisher=The News |agency=AFP |access-date=22 March 2021 |date=13 January 2013 |archive-date=27 February 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210227103550/https://www.thenews.com.pk/archive/print/410307-kargil-probe-body-had-sought-musharraf%E2%80%99s-court-martial |url-status=dead }}</ref> '''পাকিস্তানী তথ্য:''' * ২,৭০০–৪,০০০ জনৰ মৃত্যু (ছাৰিফৰ মতে)<ref name="Tavares2006">{{cite book |last1=Tavares |first1=Rodrigo |title=Understanding Regional Peace and Security |date=2006 |publisher=Göteborg University |isbn=978-9187380679 |page=297 |quote=the US State Department quoted the Pakistani military casualties at 700, but according to the then PM Nawaz Sharif (quoted in Gulf News, February 2002), the entire Northern Light Infantry of Pakistan was wiped out during the conflict claiming 2,700 lives.}}</ref><ref name="Hindu Sharif">{{cite news|title=Over 4,000 soldiers killed in Kargil: Sharif|url=http://hindu.com/thehindu/2003/08/17/stories/2003081702900800.htm|archive-url=https://web.archive.org/web/20031003114303/http://www.hindu.com/thehindu/2003/08/17/stories/2003081702900800.htm|url-status=dead|archive-date=3 October 2003|newspaper=[[The Hindu]]|access-date=17 January 2013|archivedate=3 October 2003|archiveurl=https://web.archive.org/web/20031003114303/http://www.hindu.com/thehindu/2003/08/17/stories/2003081702900800.htm|deadurl=yes}}</ref> * ৪৫৩ জনৰ মৃত্যু (পাকিস্তানী সেনাৰ মতে)<ref>{{cite news|title=Pak quietly names 453 men killed in Kargil war|url=http://www.rediff.com/news/slide-show/slide-show-1-pak-quietly-names-453-men-killed-in-kargil-war/20101118.htm|access-date=6 April 2013|date=18 November 2010|archive-date=27 June 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180627173200/http://www.rediff.com/news/slide-show/slide-show-1-pak-quietly-names-453-men-killed-in-kargil-war/20101118.htm|url-status=live}}</ref><ref name="NDTV Shuhada's Corner">{{cite web| url=http://www.ndtv.com/article/world/pakistan-army-admits-to-kargil-martyrs-67190| title=Pakistan Army admits to Kargil martyrs| work=[[NDTV]]| publisher=| access-date=19 November 2010| archive-date=21 November 2010| archive-url=https://web.archive.org/web/20101121130055/http://www.ndtv.com/article/world/pakistan-army-admits-to-kargil-martyrs-67190| url-status=live}}</ref> * ৩,০০০ জনৰ মৃত্যু ([[Pakistan Muslim League (N)|PML-N]] White Paper)<ref name="700killed"/> * ৩৫৭ জনৰ মৃত্যু আৰু ৬৬৫+ জন আঘাতপ্ৰাপ্ত (মুছাৰফৰ মতে)<ref name="indianexpress.com">{{cite news |url=http://www.indianexpress.com/news/musharraf-now-has-paks-kargil-toll-357/14208/ |title=Musharraf now has Pak's Kargil toll: 357 |last1= |first1= |last2= |first2= |date=7 October 2006 |work= |newspaper=Indian Express |access-date=2 February 2013 |archive-date=18 December 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121218014539/http://www.indianexpress.com/news/musharraf-now-has-paks-kargil-toll-357/14208/ |url-status=live }}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.thenews.com.pk/Todays-News-2-157244-Kargil-probe-body-had-sought-Musharraf%E2%80%99s-court-martial |title=Kargil probe body had sought Musharraf's court martial |last1= |first1= |last2= |first2= |publisher=thenews.com |access-date=2 February 2013 |archive-date=31 January 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130131152806/http://www.thenews.com.pk/Todays-News-2-157244-Kargil-probe-body-had-sought-Musharraf%e2%80%99s-court-martial |url-status=dead }}</ref> * ৮ জন যুদ্ধবন্দী<ref>{{cite news| url=http://www.tribuneindia.com/1999/99aug15/nation.htm#9| title=Tribune Report on Pakistani POWs| newspaper=The Tribune| access-date=20 May 2009| archive-date=18 January 2012| archive-url=https://web.archive.org/web/20120118031055/http://www.tribuneindia.com/1999/99aug15/nation.htm#9| url-status=live}}</ref> '''ভাৰতৰ দাবী:''' * ৭৩৭–১,২০০ জনৰ মৃত্যু (ভাৰতৰ মাটিত কমেও ২৪৯ টা মৃতদেহ উদ্ধাৰ কৰা হৈছিল)<ref>{{cite book |last1=Malik |first1=V. P. |title=Kargil from Surprise to Victory |date=2006 |publisher=HarperCollins |isbn=9788172236359 |page=342 |quote=According to our intelligence estimates, their Army suffered over 737 casualties, primarily due to our artillery fire.}}</ref><ref>{{cite news |last1=Pubby |first1=Manu |title=Kargil: Pak suffered most casualties at Batalik |url=https://indianexpress.com/article/news-archive/web/kargil-pak-suffered-most-casualties-at-batalik/lite/ |access-date=27 June 2018 |work=The Indian Express |date=19 November 2010 |quote=Indian records say a total of 249 bodies of Pakistani soldiers were recovered during the battle but estimates of total enemy casualties is put around 1000–1200. |archive-date=27 June 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180627180505/https://indianexpress.com/article/news-archive/web/kargil-pak-suffered-most-casualties-at-batalik/lite/ |url-status=live }}</ref><ref>{{cite journal |last1=Kanwal |first1=Gurmeet |title=Pakistan's Strategic Blunder at Kargil |journal=CLAWS Journal |date=2009 |page=72 |url=http://www.claws.in/images/journals_doc/1400824835Gurmeet%20Kanwal%20CJ%20SSummer%202009.pdf |access-date=27 June 2018 |quote=The army recovered 249 dead bodies of Pakistani regular soldiers from the area of operations in Kargil; 244 dead bodies were buried as per military norms with religious rites; five bodies were accepted by Pakistan and taken back |archive-date=18 August 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190818124051/https://www.claws.in/images/journals_doc/1400824835Gurmeet%20Kanwal%20CJ%20SSummer%202009.pdf |url-status=dead |archivedate=18 August 2019 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190818124051/https://www.claws.in/images/journals_doc/1400824835Gurmeet%20Kanwal%20CJ%20SSummer%202009.pdf |deadurl=yes }}</ref><ref name="700killed"/> * ১০০০+ জন আঘাতপ্ৰাপ্ত<ref>{{cite news |title=How artillery changed the tide of the Kargil war |url=https://economictimes.indiatimes.com/news/defence/how-artillery-changed-the-tide-of-the-kargil-war/articleshow/48216559.cms |access-date=27 June 2018 |work=The Economic Times |date=25 July 2017 |archive-date=27 June 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180627202012/https://economictimes.indiatimes.com/news/defence/how-artillery-changed-the-tide-of-the-kargil-war/articleshow/48216559.cms |url-status=live }}</ref> | campaignbox = }} '''কাৰ্গিল যুদ্ধ''' ({{lang-en| Kargil War}}) হৈছে ১৯৯৯ চনৰ মে’ মাহৰ পৰা জুলাই মাহলৈকে [[ভাৰত]] আৰু [[পাকিস্তান]]ৰ মাজত [[জম্মু আৰু কাশ্মীৰ|জম্মু-কাশ্মীৰৰ]] [[কাৰ্গিল জিলা]] আৰু নিয়ন্ত্ৰণ ৰেখাৰ (LoC)ৰ অন্যান্য ঠাইত সংঘটিত হোৱা এক সশস্ত্ৰ যুদ্ধ বা সংঘাত। ভাৰতত এই সংঘাতক ‘অপাৰেচন বিজয়’ বুলিও কোৱা হয়। সেয়া আছিল এই অঞ্চলত হোৱা ভাৰতীয় সামৰিক অভিযানৰ ক'ডনেম বা সাংকেতিক নাম।<ref>It is also sometimes referred to as '''Operation Vijay Kargil''' so as to distinguish it from [[Operation Vijay (1961)|Operation Vijay]], the 1961 operation by the [[Indian Armed Forces|military of India]] that led to the capture of Goa, Daman and Diu and Anjidiv Islands.</ref> ভাৰতীয় বায়ুসেনাই ভাৰতীয় স্থলসেনাৰ সৈতে যৌথভাৱে অভিযান কৰি পাকিস্তানী সেনা আৰু অৰ্ধসামৰিক সৈন্যক “নিয়ন্ত্ৰণ ৰেখা (LoC)ৰ কাষৰ উকা ভাৰতীয় স্থানৰ পৰা বাহিৰ কৰি পঠিয়াই।<ref name="indianairforce.nic.in">http://>.nic.in/content/op-safed-sagar{{Dead link|date=March 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> এই যৌথ অভিযানক “অপাৰেচন সফেদ সাগৰ” (Operation Safed Sagar; ऑपरेशन सफेद सागर;) হিচাপে নিৰ্ধাৰণ কৰা হৈছিল। কাশ্মীৰী উগ্ৰপন্থীৰ বেশত পাকিস্তানী সৈন্যই নিয়ন্ত্ৰণ ৰেখা পাৰ হৈ বিবাদমান কাশ্মীৰত থকা দুয়োখন দেশৰ মাজৰ সীমান্ত হিচাপে কাম কৰা কিছুমান গুৰুত্বপূৰ্ণ স্থানত অনুপ্ৰৱেশ কৰাৰ ফলত এই সংঘাতৰ সূচনা হৈছিল।<!--<ref name="Qadir" />--><ref name=":0">{{Cite book |last=Musharraf |first=Pervez |title=In the Line of Fire: A Memoir |title-link=In the Line of Fire: A Memoir |publisher=Free Press |year=2006 |isbn=0-7432-8344-9 |pages=90-91 |language=en |author-link=Pervez Musharraf}}</ref> প্ৰাৰম্ভিক পৰ্যায়ত পাকিস্তানে এই যুদ্ধ সম্পূৰ্ণৰূপে স্বতন্ত্ৰ কাশ্মীৰী বিদ্ৰোহীৰ লগত সংঘটিত হৈছিল বুলি কৈছিল যদিও যুদ্ধস্থলিত এৰি থৈ যোৱা নথি-পত্ৰ আৰু পিছলৈ পাকিস্তানৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী আৰু সেনাধ্যক্ষৰ বক্তব্যই জেনেৰেল আশ্ৰফ ৰছিদৰ নেতৃত্বত<ref>Nawaz, Shuja, ''Crossed Swords: Pakistan, Its Army, and the Wars Within'', p. 420 (2007)</ref> পাকিস্তানী অৰ্ধসামৰিক বাহিনী জড়িত থকাৰ কথা প্ৰমাণিত হয়।<ref>{{cite book | title=Battle Ready | publisher=Grosset & Dunlap | year=2004 | isbn=0-399-15176-1 |author1=Tom Clancy |author2=Tony Zinni |author3=Tony Koltz | author-link1=Tom Clancy }}</ref><ref>{{cite news|url=http://www.indianexpress.com/news/as-spell-binding-as-the-guns-of-navarone/475330/|title=Pak commander blows the lid on Islamabad's Kargil plot|date=12 June 2009|access-date=13 June 2009|archive-date=20 January 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/20110120034522/http://www.indianexpress.com/news/as-spell-binding-as-the-guns-of-navarone/475330|url-status=live}}</ref><ref>{{cite news|url=http://www.thehindu.com/todays-paper/tp-national/Sharif-admits-he-lsquolet-downrsquo-Vajpayee-on-Kargil-conflict/article14832565.ece|title=Sharif admits he let down Vajpayee on Kargil conflict|date=10 September 2007|access-date=3 January 2017|location=Chennai, India|work=The Hindu|archive-date=30 April 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200430160236/https://www.thehindu.com/todays-paper/tp-national/Sharif-admits-he-lsquolet-downrsquo-Vajpayee-on-Kargil-conflict/article14832565.ece|url-status=live}}</ref> পাছলৈ ভাৰতীয় বায়ুসেনাৰ সহযোগত ভাৰতীয় সেনাই নিয়ন্ত্ৰণ ৰেখাৰ ওচৰৰ অধিকাংশ ভাৰতীয় স্থান পুনৰ দখল কৰে; অৱশেষত আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় ৰাজনৈতিক বিৰোধিতাৰ সন্মুখীন হৈ পাকিস্তানী বাহিনীয়ে নিয়ন্ত্ৰণ ৰেখাৰ কাষৰ বাকী থকা সকলো ভাৰতীয় স্থানৰ পৰা আঁতৰি যাবলৈ বাধ্য হয়। ==অৱস্থান== ১৯৪৭ চনত ভাৰত বিভাজন হোৱাৰ আগতে কাৰ্গিল লাডাখৰ এটা মৌজা আছিল। বিশ্বৰ উচ্চতম পৰ্বতৰ এই উপত্যকা এই অঞ্চলত বিভিন্ন ভাষা তথী ধৰ্মৰ জনগোষ্ঠী বাস কৰিছিল। ১৯৪৭-১৯৪৮ চনৰ ভাৰত-পাকিস্তান যুদ্ধৰ পৰিণাম স্বৰূপে লাডাখ জিলাক দুভাগ কৰি নিয়ন্ত্ৰণ ৰেখা সংস্থাপিত কৰা হয় আৰু স্কাৰডু মৌজা পাকিস্তানৰ (বৰ্তমান গিলগিট-বাল্টিস্তানৰ অংশ) অন্তৰ্গত হয়। ১৯৭১ চনৰ ভাৰত-পাকিস্তান যুদ্ধত পাকিস্তানৰ পৰাজয়ৰ পিছত দুয়োখন ৰাষ্ট্ৰই সেই সীমাৰ প্ৰতি সন্মান জনাই ভৱিষ্যতে কোনো সশস্ত্ৰ সংঘাতত লিপ্ত নহ’ব বুলি প্ৰতিশ্ৰুতি দি ছিমলা চুক্তিত স্বাক্ষৰ কৰে। নিয়ন্ত্ৰণ ৰেখাৰ উত্তৰ দিশে শ্ৰীনগৰৰ পৰা ২০৫ কিলোমিটাৰ (১২৭ মাইল) দূৰত কাৰ্গিল চহৰখন অৱস্থিত। হিমালয়ৰ অন্যান্য অঞ্চলৰ দৰে কাৰ্গিলত মহাদেশীয় জলবায়ু বিদ্যমান। এই অঞ্চলত গ্ৰীষ্মকাল শীতল আৰু ৰাতি ঠাণ্ডা হয়, আনহাতে শীতকাল দীঘলীয়া আৰু ঠাণ্ডা আৰু উষ্ণতা প্ৰায়ে −৪৮ °C (−৫৪ °F) লৈ হ্ৰাস পায়। কাৰ্গিলৰ মাজেৰে শ্ৰীনগৰৰ পৰা লেহ সংযোগী ভাৰতৰ ১ নং ৰাষ্ট্ৰীয় ঘাইপথ পাৰ হৈ গৈছে। শ্ৰীনগৰ আৰু লেহ সংযোগী এই একমাত্ৰ পথটোৰ পৰা অনুপ্ৰৱেশ আৰু যুদ্ধৰ সাক্ষী স্বৰূপ ১৬০ কিলোমিটাৰ (১০০ মাইল) দীঘল এই শিখৰ অঞ্চলটো দেখা পোৱা যায়।{{cn}} ঘাইপথৰ ওপৰৰ শিখৰবোৰত সাধাৰণতে প্ৰায় ৫,০০০ মিটাৰ (১৬,০০০ ফুট) উচ্চতাত, আৰু কিছুমান ৫,৪৮৫ মিটাৰ (১৭,৯৯৫ ফুট) উচ্চতাত ভাৰতৰ সামৰিক আউটপোষ্টসমূহ অৱস্থিত। জিলাৰ ৰাজধানী কাৰ্গিলৰ উপৰিও ফ্ৰণ্ট লাইনৰ ওচৰৰ কাৰ্গিলৰ দক্ষিণ-পশ্চিমে থকা মুছকোহ উপত্যকা আৰু দ্ৰাছ চহৰৰ জনবসতিপূৰ্ণ অঞ্চলসমূহৰ লগতে বাটালিক খণ্ড আৰু কাৰ্গিলৰ উত্তৰ-পূবৰ অন্যান্য অঞ্চলসমূহতো এই সংঘাত সংঘটিত হৈছিল। ==তথ্য সংগ্ৰহ== {{Reflist}} [[শ্ৰেণী:সামৰিক অভিযান]] 6kusduofin1il0btbu78tdblwg1q0o8 0 99693 516959 445122 2025-06-11T04:47:41Z InternetArchiveBot 29706 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 516959 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = চিলেট | native_name = সিলেট | settlement_type = [[মেট্ৰ'পলিছ]] | image_skyline = {{Photomontage|position=center | photo1a = Sylhet, by Murshed.jpg | photo2a = City point,sylhet.jpg | photo2b = Sylhet Railway.jpg | photo3a = 05122009 Hazrat Shahjalal Majar Exit Sylhet photo1 Ranadipam Basu.jpg{{!}}Shah Jalal | photo3b = Sylhet International Cricket Stadium in 2021.02.jpg | photo4a = Sylhet tea garden.jpg | spacing = 2 | color_border = white | color = black | size = 250 }} | pushpin_map = | pushpin_label_position = centre | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = Location of Sylhet in Bangladesh | coordinates = {{coord|24|54|N|91|52|E|region:BD|display=inline,title}} | coordinates_footnotes = | subdivision_type = দেশ | subdivision_name = {{Flag|Bangladesh}} | subdivision_type1 = [[বাংলাদেশৰ বিভাগসূহ|বিভাগ]] | subdivision_type2 = [[বাংলাদেশৰ জিলাসমূহ|জিলা]] | subdivision_name1 = [[চিলেট বিভাগ]] | subdivision_name2 = [[চিলেট জিলা|চিলেট]] | established_title = [[টাউনশ্বিপ|পৌৰসভা ব'ৰ্ড]] | established_date = ১৮৬৭ | established_title1 = চিলেট চিটি কৰ্পৰেশ্যন | established_date1 = ৯ এপ্ৰিল ২০০১ | established_title2 = [[মহানগৰ|মহানগৰ চহৰ]] | established_date2 = ৩১ মাৰ্চ ২০০৯<ref name="Metro">{{cite news |title=Bangladesh clamps down on beggars |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/7978523.stm |work=BBC News |date=2 April 2009 |access-date=2 April 2009}}</ref> | government_footnotes = | government_type = [[মেয়ৰ–কাউন্সিল চৰকাৰ|মেয়ৰ–কাউন্সিল]] | governing_body = [[চিলেট চিটি কৰ্পৰেশ্যন]] | leader_title = [[চিলেটৰ মেয়ৰ|মেয়ৰ]] | leader_name = [[আনোৱাৰুজ্জামান চৌধুৰী]] | leader_party = | leader_title1 = [[চিলেট মহানগৰ আৰক্ষী|আৰক্ষী আয়ুক্ত]] | leader_name1 = মঃ নিশাৰুল আৰিফ | unit_pref = মেট্ৰিক | area_footnotes = | area_magnitude = | area_total_km2 = | area_water_km2 = | area_water_percent = | area_urban_km2 = ৫৮ | area_rural_km2 = | area_metro_km2 = ৫১৮.৪৩ | area_rank = | area_blank1_title = | area_blank1_km2 = | area_blank2_title = | area_blank2_km2 = | area_note = | dimensions_footnotes = | length_km = | width_km = | elevation_footnotes = | elevation_m = ৩৫ | population_total = ১,৩১৬,৪৬৭<ref name="phc2011"> url=https://worldpopulationreview.com/world-cities/sylhet-population</ref> | population_as_of = ২০১১ | population_footnotes = | population_density_km2 = ১৯,৮৬৫ | population_demonym = [[চিলিটী মানুহ|চিলেটী]]| population_note = | timezone1 = [[Bangladesh Standard Time|BST]] | utc_offset1 = +৬ | postal_code_type = ডাক সংখ্যা | postal_code = ৩১০০ | area_code = | area_code_type = | iso_code = | website = {{URL|scc.gov.bd/}} | footnotes = | area_urban_footnotes = | area_rural_footnotes = | area_metro_footnotes = | blank_name = পুলিচ | blank_info = [[চিলেট মহানগৰ আৰক্ষী|চিলেট মহানগৰ আৰক্ষী (SMP)]]<ref>{{cite web |url=https://www.sylhetmetropolitanpolice.com/ |title=Sylhet Metropolitan Police |work=sylhetmetropolitanpolice.com |access-date=2023-11-07 |archivedate=2024-01-11 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20240111173137/https://sylhetmetropolitanpolice.com/ |deadurl=yes }}</ref> | blank1_name = [[আন্তৰ্জাতিক বিমানবন্দৰ]] | blank1_info = [[ওচমানী আন্তৰ্জাতিক বিমানবন্দৰ]] | blank2_name = [[বাংলাদেশত টেলিফোন নম্বৰ|আঞ্চলিক কলিং কোড]] | blank2_info = +৮৮০৮২১ | blank3_name = পুলিচ | blank3_info = [[চিলেট মহানগৰ আৰক্ষী]] | blank_name_sec1 = [[মানৱ উন্নয়ন সূচকাংক|HDI]] (২০১৯) | blank_info_sec1 = ০.৬৩১<ref name="GlobalDataLab">{{Cite web|url=https://globaldatalab.org/shdi/shdi/BGD/|title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab|website=hdi.globaldatalab.org|language=en|access-date=2021-07-11}}</ref><br />{{color|#FFAA1D|মধ্যম}} | official_name = সিলেট | image_seal = | image_caption = <div style="background:#fee8ab; "> '''ওপৰৰ পৰা ঘড়ীৰ কাঁটাৰ দিশত:<br />''' ডাউনটাউন চিলেট, [[চিলেট ৰেলৱে ষ্টেচন]], [[চিলেট আন্তৰ্জাতিক ক্ৰিকেট ষ্টেডিয়াম]], গ্ৰাম্য অঞ্চলৰ চাহ বাগিচা, [[শ্বাহ জালাল দৰগাহ]], চিটি পইণ্ট. </div> | native_name_lang = | other_name = ꠍꠤꠟꠐ }} '''চিলেট''' ([[Bengali language|Bengali]] : সিলেট, [[ছিলঠীয়া নাগৰী|চিলেটী নাগৰী]]:ꠍꠤꠟꠐ), {{IPA-bn|sileʈ|IPA}})) হৈছে [[বাংলাদেশ]]ৰ উত্তৰ-পূব অঞ্চলত অৱস্থিত এখন মহানগৰ। ই [[চিলেট বিভাগ]]ৰ প্ৰশাসনিক কেন্দ্ৰ। ই [[ছুৰমা নদী]]ৰ পাৰত অৱস্থিত। প্ৰায় ৭ লাখ লোকৰ জনসংখ্যাৰ ফলত বাংলাদেশৰ পঞ্চম বৃহত্তম চহৰ। [[চাহ বাগিছা|চাহ বাগিচা]] আৰু প্ৰাকৃতিক সৌন্দৰ্য্যৰ বাবে চিলেট পৰিচিত।<ref>{{Cite web |title=The Most Beautiful Tea Gardens in Bangladesh to visit |url=https://unb.com.bd/category/lifestyle/the-most-beautiful-tea-gardens-in-bangladesh-to-visit/78029 |access-date=2023-03-05 |website=unb.com.bd}}</ref> চতুৰ্দশ শতিকাৰ পৰাই এই চহৰখনত [[মোগল সাম্ৰাজ্য|মোগল]], [[ব্ৰিটিছ ৰাজ|ব্ৰিটিছ]], [[বংগৰ নবাব]]কে ধৰি বিভিন্ন [[বংশ]] আৰু [[সাম্ৰাজ্য]]ই শাসন চলাই আহিছে। বাংলাদেশৰ অন্যতম পৱিত্ৰ স্থান আৰু প্ৰতি বছৰে হাজাৰ হাজাৰ তীৰ্থযাত্ৰী আকৰ্ষণ কৰা [[শ্বাহ জালাল দৰগাহ]] আদি কেইবাটাও গুৰুত্বপূৰ্ণ স্থানৰ ইয়াত অৱস্থিত।<ref>{{Cite web |last=Chowdhury |first=Aisha Hayder |date=2021-02-25 |title=Sylhet in Spirit |url=https://www.thedailystar.net/shout/news/sylhet-spirit-2050589 |access-date=2023-03-05 |website=The Daily Star |language=en}}</ref> [[ঢাকা]] আৰু [[চট্টগ্ৰাম]]ৰ পিছত অৰ্থনৈতিকভাৱে গুৰুত্বপূৰ্ণ চহৰসমূহৰ ভিতৰত অন্যতম চিলেট।<ref>{{Cite web |last=Martin |first=Megan |date=2022-10-17 |title=Discover the 9 Largest Cities In Bangladesh |url=https://a-z-animals.com/blog/discover-the-largest-cities-in-bangladesh/ |access-date=2023-03-05 |website=AZ Animals |language=en-US }}{{Dead link|date=November 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> চিলেট এটা প্ৰধান বাণিজ্যিক আৰু বিত্তীয় কেন্দ্ৰ, আৰু ইয়াত [[চাহ]] উদ্যোগকে ধৰি কেইবাটাও বহুজাতিক কোম্পানী আৰু উদ্যোগ আছে, যিয়ে চহৰখনৰ বাবে যথেষ্ট পৰিমাণৰ ৰাজহ আহৰণ কৰে। [[বঙালী ভাষা|বঙালী]], [[ত্ৰিপুৰী ভাষা|ত্ৰিপুৰী]], আৰু অন্যান্য জাতি-জনগোষ্ঠীৰ লোকে একেলগে বাস কৰা এই চহৰখনৰ জনসংখ্যা বৈচিত্ৰ্যময়। চিলেটৰ চৰকাৰী ভাষা [[চিলেটী ভাষা|চিলেটী]] যি উচ্চাৰণৰ ক্ষেত্ৰত [[বঙালী ভাষা|বঙালীৰ]] সৈতে একে, কিন্তু [[ইংৰাজী ভাষা|ইংৰাজী]] বহুলভাৱে কোৱা হয় আৰু বুজা যায় কাৰণ চিলেটৰ লোকসকলে বাংলাদেশী ডাইস্পাৰৰ এক উল্লেখযোগ্য অংশ গঠন কৰে, বিশেষকৈ [[যুক্তৰাজ্য]] আৰু [[আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰ|আমেৰিকা]]। দ্য ডেইলী ষ্টাৰৰ তথ্য অনুসৰি [[ব্ৰিটেইন]]ৰ প্ৰায় ৮৫% বাংলাদেশী জনসংখ্যা চিলেট জিলাৰ পৰা আহে।<ref>{{Cite web |last=Ali |first=Ismail |date=2019-12-27 |title=The 'Londoni' Connection |url=https://www.thedailystar.net/opinion/perspective/news/the-londoni-connection-1845535 |access-date=2023-03-05 |website=The Daily Star |language=en}}</ref> চিলেটৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত, আধুনিক বিমানবন্দৰ, ৰেলৱে ষ্টেচন, আৰু বাছ টাৰ্মিনেল যিয়ে ইয়াক দেশৰ অন্যান্য অংশৰ সৈতে সংযোগ কৰে।<ref>{{Cite web |last1=Correspondent |first1=Our |last2=Sylhet |date=2020-01-09 |title=No more cobweb of cables! |url=https://www.thedailystar.net/city/news/no-more-cobweb-cables-1851652 |access-date=2023-03-05 |website=The Daily Star |language=en}}</ref> [[চিলেট কৃষি বিশ্ববিদ্যালয়]], [[শ্বাহজালাল বিজ্ঞান আৰু প্ৰযুক্তি বিশ্ববিদ্যালয়]], [[চিলেট কেডেট মহাবিদ্যালয়|চিলেট কেডেট মহাবিদ্যালয়কে]] ধৰি কেইবাখনো শিক্ষানুষ্ঠানো আছে। == ব্যুৎপত্তি আৰু নাম == চিলেট হৈছে {{lang|bn|শিলহট}} (''Śilhôṭ'')ৰ ইংৰাজী অনুকৰণ, যি চহৰখনৰ অন্যতম প্ৰাচীন থলুৱা নাম। সাধাৰণতে স্থানীয় নামটো {{lang|sa|শ্ৰীহট্ট}} (''Śrīhaṭṭa'')ৰ পৰা পোনপটীয়াকৈ উদ্ভৱ হোৱা বুলি ভবা হয়। এয়া চহৰৰ [[সংস্কৃত ভাষা|সংস্কৃত]] নাম আৰু এই নাম ২০ শতিকালৈকে [[বেঙলী সাহিত্যি|বাংলা সাহিত্যি]]তো সাধাৰণতে ব্যৱহাৰ কৰা হৈছিল।<ref>{{Cite book|url=|title=Sylhet: History and Heritage|date=1999|publisher=Bangladesh Itihas Samiti|isbn=978-984-31-0478-6|pages=588|language=en}}</ref> অঞ্চলটোৰ দ্বাদশ আৰু তেৰশ শতিকাৰ ভিতৰত ছুৰমা আৰু [[বৰাক উপত্যকা]]ত নাথাসকলৰ আগতীয়া বসতিৰ প্ৰসাৰ ঘটোৱা, শ্ৰীহাট জনপদ প্ৰতিষ্ঠা কৰা আৰু ইয়াৰ সিপাৰে শ্ৰীহাটনাথ মূৰ্তি প্ৰতিষ্ঠা কৰা নাথা বংশৰ তত্ত্বাৱধায়ক দেৱতা শ্ৰীহটনাথৰ পৰা এই নাম লোৱা হৈছে।<ref>{{cite news|first=Mujibur Rahman|last=Chowdhury|title=গৌড়-বঙ্গে মুসলিম বিজয় এবং সুফি-সাধকদেৰ কথা|trans-title=Muslim conquest in Gauḍa-Vaṅga and discussion about Sufi ascetics|language=bn|url=https://sylheterdak.com.bd/details.php?id=30429|work=[[Sylheter Dak]]|date=31 July 2019|access-date=7 November 2023|archivedate=5 October 2019|archiveurl=https://web.archive.org/web/20191005052346/http://sylheterdak.com.bd/details.php?id=30429|deadurl=yes}}</ref> দেৱী [[পুৰাণ]] আৰু তামৰ ফলকৰ শিলালিপিৰ পৰা স্পষ্ট হোৱাৰ দৰে চিলেটৰ পিছৰ হিন্দু ৰাজাসকলে গৌৰ গোবিন্দই হাটকেশ্বৰ বা হটনাথ হিচাপে দেৱতাক শ্ৰদ্ধাঞ্জলি জনাইছিল।<ref name="achyut">{{cite book|author=[[Achyut Charan Choudhury|Choudhury, Achyut Charan]]|title=Srihatter Itibritta: Uttorangsho|year=2000|orig-year=1916|publisher=Kotha|location=Kolkata|language=Bangla|url=https://bn.wikisource.org/wiki/%E0%A6%AA%E0%A6%BE%E0%A6%A4%E0%A6%BE:%E0%A6%B6%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%80%E0%A6%B9%E0%A6%9F%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A7%87%E0%A6%B0_%E0%A6%87%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%AC%E0%A7%83%E0%A6%A4%E0%A7%8D%E0%A6%A4_-_%E0%A6%89%E0%A6%A4%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%B0%E0%A6%BE%E0%A6%82%E0%A6%B6.pdf/%E0%A7%AA%E0%A7%A7|page=21|chapter=উত্তৰ শ্ৰীহট্টেৰ নামতত্ত্ব}}</ref> == ইতিহাস == {{Main|চিলেটৰ ইতিহাস}}১৩০৩ চনত লখনৌতিৰ চুলতান ছামছুদ্দিন ফিৰোজ শ্বাহে গৌৰ গোবিন্দক পৰাস্ত কৰি চিলেট জয় কৰে।<ref name="Fazal2013">{{cite book|author=Tanweer Fazal|year=2013|title=Minority Nationalisms in South Asia|url=https://books.google.com/books?id=6bGMAQAAQBAJ&pg=PA53|publisher=Routledge|pages=53|isbn=978-1-317-96647-0}}</ref> চিলেট আছিল বংগ চুলতানীৰ এখন ৰাজ্য। ষোড়শ শতিকাত চিলেট [[বাৰ ভূঞা]] জমিদাৰৰ দ্বাৰা নিয়ন্ত্ৰিত হৈ পিছলৈ [[মোগল সাম্ৰাজ্য]]ৰ সৰকাৰ (জিলা)লৈ পৰিণত হয়।<ref name="Sangma1994">{{cite book|author=Milton S. Sangma|title=Essays on North-east India: Presented in Memory of Professor V. Venkata Rao|url=https://books.google.com/books?id=UaNQ_HLLt04C&pg=PA75|year=1994|publisher=Indus Publishing|isbn=978-81-7387-015-6|pages=75}}</ref> চিলেট পূবত মোগলৰ আটাইতকৈ উল্লেখযোগ্য সাম্ৰাজ্যবাদী আউটপোষ্ট হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰিছিল আৰু গোটেই সোতৰ শতিকাজুৰি ইয়াৰ গুৰুত্ব তেনেদৰেই আছিল।<ref>{{cite book|date=28 June 2019|title=Climate of Conquest: War, Environment, and Empire in Mughal North India|last=Nath|first=Pratyay|publisher=[[Oxford University Press]]}}</ref> ১৮ শতিকাত [[ইষ্ট ইণ্ডিয়া কোম্পানী]]ৰ প্ৰশাসনৰ অধীনত [[ব্ৰিটিছ ৰাজ|ব্ৰিটিছ শাসন]] আৰম্ভ হৈছিল। প্ৰাচীন নাৱিক পৰম্পৰাৰ সৈতে চিলেট ব্ৰিটিছ সাম্ৰাজ্যত লাস্কাৰৰ মূল উৎস হৈ পৰিছিল। ১৮৬৭ চনত চিলেট পৌৰসভা ব’ৰ্ড গঠন কৰা হয়।<ref name="sylhetcitycorporationbd.org">{{cite web|url=http://www.sylhetcitycorporationbd.org/|title=Welcome sylhetcitycorporationbd.org - Justhost.com|website=www.sylhetcitycorporationbd.org|access-date=26 November 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20181013014249/http://www.sylhetcitycorporationbd.org/|archive-date=13 October 2018|url-status=dead|archivedate=1 October 2014|archiveurl=https://web.archive.org/web/20141001151145/http://www.sylhetcitycorporationbd.org/|deadurl=yes}}</ref> মূলতঃ বংগ ৰাষ্ট্ৰপতিৰ অংশ আৰু পিছলৈ পূব বংগ আৰু [[অসম]]; ১৮৭৪ চনৰ পৰা ১৯৪৭ চনৰ ভিতৰত এই চহৰখন ঔপনিৱেশিক অসমৰ অংশ আছিল। যেতিয়া গণভোট হয় আৰু [[ব্ৰিটিছ ভাৰত]] বিভাজনৰ পিছত ই পূব পাকিস্তানৰ অংশ হৈ পৰে।<ref name="Fazal2013" /> ২০০১ চনত চিলেট চহৰ নিগম গঠন কৰা হয়। বাংলাদেশ চৰকাৰে ২০০৯ চনত চিলেটক মহানগৰ হিচাপে ঘষণা কৰে।<ref name="ReferenceA">{{cite web|url=http://www.sylhetcitycorporationbd.org/index.php/cms/home/|title=Welcome sylhetcitycorporationbd.org - Justhost.com|website=www.sylhetcitycorporationbd.org|access-date=10 September 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20180704033705/http://www.sylhetcitycorporationbd.org/index.php/cms/home|archive-date=4 July 2018|url-status=dead|archivedate=4 July 2018|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180704033705/http://www.sylhetcitycorporationbd.org/index.php/cms/home|deadurl=yes}}</ref> === আধুনিক ইতিহাস === ১৯৯৫ চনত [[বাংলাদেশ চৰকাৰ|বাংলাদেশ চৰকাৰে]] চিলেটক দেশৰ ষষ্ঠ বিভাগীয় মুখ্য কাৰ্যালয় হিচাপে ঘোষণা কৰে।<ref>{{cite web|url=http://www.londoni.co/index.php/travel-guide/29-location-guide/3-sylhet-bangladesh|title=Basics of Islam|website=Londoni|access-date=2023-11-07|archivedate=2023-09-05|archiveurl=https://web.archive.org/web/20230905170347/http://www.londoni.co/index.php/travel-guide/29-location-guide/3-sylhet-bangladesh|deadurl=yes}}</ref> বাংলাদেশৰ অৰ্থনীতিত ছিলেটে গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিছে। বাংলাদেশৰ কেইবাগৰাকীও বিত্তমন্ত্ৰী চিলেট চহৰৰ পৰা সংসদৰ সদস্য হিচাপে পৰিগণিত হৈছে। [[বদৰ উদ্দিন আহমেদ কামৰাণ]] চিলেটৰ দীৰ্ঘদিনীয়া মেয়ৰ আছিল। চিলেটৰ কূটনীতিবিদ [[হুমায়ুন ৰছিদ চৌধুৰী|হুমায়ুন ৰছিদ চৌধুৰীয়ে]] [[ৰাষ্ট্ৰসংঘ]]ৰ সাধাৰণ পৰিষদৰ সভাপতি আৰু [[বাংলাদেশ ৰাষ্ট্ৰীয় সংসদ]]ৰ অধ্যক্ষ হিচাপে কাৰ্যনিৰ্বাহ কৰিছিল। ২০০১ চনত পৌৰসভাখনক চিলেট চিটি কৰ্পৰেশ্যনলৈ উন্নীত কৰা হয়। ২০০৯ চনত ইয়াক মহানগৰ হিচাপে গঢ়ি তোলা হয়।<ref name="ReferenceA" /> == ভূগোল আৰু জলবায়ু == [[চিলেট সংমণ্ডল]], [[চিলেট জিলা]] আৰু [[চিলেট সদৰ উপজিলা]]ৰ ভিতৰত [[বাংলাদেশ]]ৰ উত্তৰ-পূব {{Coord|24.8917|N|91.8833|E|}}, অঞ্চলত অৱস্থিত। চিলেটৰ সাধাৰণ বাংলাদেশী গ্ৰীষ্মমণ্ডলীয় বাৰিষা [[জলবায়ু]] (Köppen Am) আৰু ইয়াৰ সীমা অধিক উচ্চতাত [[আৰ্দ্ৰতা|আৰ্দ্ৰ]] উপগ্ৰীষ্মমণ্ডলীয় জলবায়ু (Cwa)ৰ সৈতে থাকে। বাৰিষাকাল এপ্ৰিলৰ পৰা অক্টোবৰলৈকে আৰম্ভ হয় আৰু ই ইমানেই গৰম আৰু আৰ্দ্ৰ আৰু প্ৰায় প্ৰতিদিনে অতি প্ৰচণ্ড [[বৰষুণ]] আৰু [[ধুমুহা]] হয়। আনহাতে চুটি খৰালি নৱেম্বৰৰ পৰা ফেব্ৰুৱাৰীলৈকে আৰম্ভ হয় আৰু ই অতি উষ্ণ আৰু মোটামুটি স্বচ্ছ। বাৰ্ষিক গড় {{convert|4200|mm|in|-1}} বৰষুণৰ প্ৰায় ৮০% মে’ৰ পৰা ছেপ্টেম্বৰৰ ভিতৰত হয়।<ref>[http://weather.msn.com/monthly_averages.aspx?wealocations=wc:BGXX0010&q=Sylhet%2c+BGD+forecast:averagesm Monthly Averages for Sylhet, BGD] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190701141245/https://www.msn.com/en-us/weather/|date=1 July 2019}} MSN Weather. Retrieved 25 May 2009.</ref> এই অঞ্চলৰ ভিতৰতে [[পৰ্বত|পাহাৰ]] আৰু [[অৱবাহিকা]] আছে যি [[বাংলাদেশ]]ৰ অন্যতম স্বকীয় অঞ্চল গঠন কৰে। চিলেটৰ ফিজিঅ'গ্ৰাফী মূলতঃ পাহাৰীয়া মাটিৰে গঠিত, স্থানীয়ভাৱে "বিল" নামেৰে জনাজাত কেইটামান বৃহৎ বিষণ্ণতাক সামৰি লৈছে যাক [[অশ্বখুৰা হ্ৰদ|অক্সব' হ্ৰদ]] হিচাপে শ্ৰেণীভুক্ত কৰিব পাৰি আৰু ই ১৭৬২ চনৰ ভূমিকম্পৰ সময়ত টেকটনিক প্লেট (ফলক) ডুব যোৱাৰ ফলত হৈছিল। ভূতাত্ত্বিকভাৱে এই অঞ্চলটো জটিল আৰু ইয়াৰ বিভিন্ন বলিদানমূলক [[ভূ-বিজ্ঞান|ভূ-ৰূপবিজ্ঞান]] আছে; প্লিঅ'-মাইঅ'চিন যুগৰ উচ্চ ভূ-প্ৰকৃতি। অঞ্চলটোৰ বিভিন্ন ঠাইত উপলব্ধ চূণশিলৰ আৱৰ্জনাৰ পৰা অনুমান কৰিব পাৰি যে সমগ্ৰ অঞ্চলটো অলিগো-মাইঅ’চিন যুগত সাগৰৰ তলত আছিল। যোৱা ১৫০ বছৰত তিনিটা বৃহৎ [[ভূমিকম্প]]ই চহৰখনত আঘাত হানে, [[ৰিখটাৰ স্কেল]]ত কমেও ৭.৫ প্ৰাবল্যৰ ভূমিকম্প দেখিবলৈ পোৱা যায়। শেষৰটো ১৯১৮ চনত সংঘটিত হৈছিল যদিও বহুতে নাজানে যে চিলেট ভূমিকম্প প্ৰৱণ অঞ্চলত পৰি আছে।<ref name="ds10Feb2006">{{cite news|last=Siddiquee|first=Iqbal|date=10 February 2006|title=Sylhet growing as a modern urban centre|url=http://archive.thedailystar.net/suppliments/2006/15thanniv/ourcities/ourcities24.htm|work=Our Cities: 15th Anniversary Special|publisher=The Daily Star|access-date=25 May 2009|archivedate=21 July 2018|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180721161221/http://archive.thedailystar.net/suppliments/2006/15thanniv/ourcities/ourcities24.htm|deadurl=yes}}</ref> [[চিত্ৰ:Tea_garden_31118.jpg|thumb|চিলেটৰ জাফ্লংত এখন চাহ বাগিচা]] == প্ৰশাসন == {{Further|চিলেট চিটি কৰ্পৰেশ্যনৰ ৱাৰ্ড}}চিলেট ৬টা মহানগৰ থানা(পুলিচ ষ্টেচন)ত বিভক্ত আৰু ২৭টা ৱাৰ্ড আৰু ২২৪টা মহল্লাৰে গঠিত। থানবোৰ হ’ল- * [[বিমানবন্দৰ থানা (চিলেট)|বিমানবন্দৰ থানা]] * কোতৱালি থানা [https://www.google.com.bd/maps/place/Kotwali+Model+Police+Station/@24.888602,91.863749,677m/data=! 3m2! 1e3! 4b1! 4m5! 3m4! 1s0x3751aad463c28239:0x3a949568ed360a92! 8m2! 3d24.888602! 4d91.8659377?hl=en&authuser=0 গুগ'ল মেপ] * জালালাবাদ থানা [https://www.google.com.bd/maps/place/Jalalabad+Police+Station/@24.924467,91.8166378,380m/data=! 3m1! 1e3! 4m5! 3m4! 1s0x3750ff8c1a8ab597:0x778b0def79331480! 8m2! 3d24.9248876! 4d91.8164134?hl=en&authuser=0 গুগ'ল মেপ] * দক্ষিণ ছুৰমা থানা [https://www.google.com.bd/maps/place/South+Surma+Police+Station/@24.8674431,91.856572,678m/data=! 3m2! 1e3! 4b1! 4m5! 3m4! 1s0x3751aae84ad04b73:0xa7500f1ea56e59cd! 8m2! 3d24.8674431! 4d91.8587607?hl=en&authuser=0 গুগ'ল মেপ] * মোগলা বাজাৰ থানা [https://www.google.com.bd/maps/place/Mogla+Bazar+Police+Station/@24.8021915,91.9091481,1356m/data=! 3m1! 1e3! 4m5! 3m4! 1s0x3751abf4e0098c55:0x9251f03f0f1f0b93! 8m2! 3d24.8194184! 4d91.9074259?hl=en&authuser=0 গুগ'ল মেপ] * শ্বাহ পৰান থানা ই ২৬.৫০ কিলোমিটাৰ বৰ্গক্ষেত্ৰৰ এখন সৰু চহৰ।<ref name="bbssyl">{{cite web|url=http://www.bbs.gov.bd/com_series/syl_div/syl_z_sum.pdf|title=Bangladesh Bureau of Statistics|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20070928093740/http://www.bbs.gov.bd/com_series/syl_div/syl_z_sum.pdf|archive-date=28 September 2007|access-date=7 November 2023|archivedate=28 September 2007|archiveurl=https://web.archive.org/web/20070928093740/http://www.bbs.gov.bd/com_series/syl_div/syl_z_sum.pdf|deadurl=yes}}</ref> [[ঔপনিৱেশিক অসম|ঔপনিৱেশিক কাল]]ত চিলেটৰ দ্ৰুত বৃদ্ধি আৰু সম্প্ৰসাৰণ ঘটিছিল। ১৮৭৮ চনত চিলেট পৌৰসভা স্থাপন কৰা হয়। [[অসমত হোৱা ভূমিকম্প (১৮৯৭)|১৮৯৭ চনৰ ১২ জুন]]ত এটা ভয়াৱহ ভূমিকম্পই প্ৰায় সমগ্ৰ চহৰখন ভাঙি পেলায় আৰু তাৰ পিছত ধ্বংসাৱশেষৰ ওপৰত এখন আধুনিক আৰু ইউৰোপীয় আৰ্হিৰ নতুন চহৰ নিৰ্মাণ কৰা হয়। ১৮৯০ চনৰ শেষৰ ফালে বহু নতুন পথ নিৰ্মাণ হ’ল আৰু ১৯১২–১৫ চনত [[আসাম বেংগল ৰেলৱে|অসম বংগ ৰে’লৱে]]ৰ সম্প্ৰসাৰণ লাইন স্থাপনৰ লগে লগে চিলেট সঁচাকৈয়ে দেশৰ আন প্ৰান্তৰ সৈতে সংযুক্ত হৈ পৰিল। ২০ শতিকাৰ আৰম্ভণিৰ পৰা চাহ উদ্যোগ প্ৰতিষ্ঠা হোৱাৰ লগে লগে চিলেটৰ গুৰুত্ব বাঢ়ি আহিছিল। ১৯৫০ আৰু ১৯৬০ চনত প্ৰবাসী চিলেটীসকলে লালন-পালন কৰা চহৰখনত দ্ৰুত নগৰায়ন ঘটিছিল আৰু এই প্ৰক্ৰিয়া এতিয়াও চলি আছে। ২০০১ চনৰ ১০ এপ্ৰিলত চিলেটক পৌৰসভাৰ ব'ৰ্ডৰ পৰা চহৰ নিগমলৈ সলনি কৰা হয় আৰু বৰ্তমান চহৰখন চিলেট চহৰ নিগমৰ দ্বাৰা পৰিচালিত হয়। বৰ্তমান চিলেট জিলা-সদৰৰ লগতে [[সুনামগঞ্জ]], [[হাবিগঞ্জ]], [[মৌলভিবজাৰ]] আৰু [[চিলেট জিলা]]ৰ সংমণ্ডলৰ মুখ্য কাৰ্যালয়। চিলেট চিটি কৰ্পৰেশ্যনে চহৰৰ ভিতৰত প্ৰদান কৰা সেৱাসমূহৰ বাবে দায়বদ্ধ য’ত যাতায়াত, পথ, জাবৰ সংগ্ৰহ, পানী যোগান, পঞ্জীয়ন আৰু বহুতো সেৱা অন্তৰ্ভুক্ত। মেয়ৰ আৰু আন ২২জন আয়ুক্তৰে গঠিত এই নিগমটোৱে চহৰখনৰ উন্নয়নৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰে।<ref>[http://www.swadhinata.org.uk/sylhetpartnership/sylhet.htm The Sylhet City Corporation] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20091212105351/http://www.swadhinata.org.uk/sylhetpartnership/sylhet.htm|date=12 December 2009}} Swadhinata Trust. Retrieved 26 May 2009.</ref> === সৈন্য বাহিনী === বাংলাদেশ সশস্ত্ৰ বাহিনীৰ বাবে কৌশলগতভাৱে চিলেট বৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ। বাংলাদেশ সেনাৰ ১৭ নং পদাতিক বিভাগৰ ভিত্তি হৈছে চিলেটৰ জালালাবাদ কেণ্টনমেণ্টত।<ref>{{Cite news|title=PM launches 17 Infantry Division|url=https://www.dhakatribune.com/uncategorized/2013/09/17/pm-launches-17-infantry-division|work=Dhaka Tribune|date=17 September 2013|access-date=24 November 2016}}</ref> এই কেণ্টনমেণ্টত স্কুল অৱ ইনফেণ্ট্ৰি এণ্ড টেকটিকছ (এছ আই এণ্ড টি) আৰু বাংলাদেশ সেনাৰ অভিজাত কমাণ্ডো ইউনিট ১ম পেৰা কমাণ্ডো বেটেলিয়নৰো কাৰ্যালয় আছে।{{citation needed|date=November 2019}} === স্বাস্থ্যসেৱা === ছহিদ ছামছুদ্দিন হাস্পতাল জিলা চিকিৎসালয়, চিলেট মেগ ওছমানী চিকিৎসা মহাবিদ্যালয়, জালালাবাদ ৰাগিব-ৰাবেয়া চিকিৎসা মহাবিদ্যালয়, উত্তৰ-পূব চিকিৎসা মহাবিদ্যালয়, চিলেট মহিলা চিকিৎসা মহাবিদ্যালয়, পাৰ্কভিউ চিকিৎসা মহাবিদ্যালয়, ইবন চিনা হাস্পতাল চিলেট লিমিটেড, নূৰজাহান হাস্পতাল (প্ৰাইভেট) লিমিটেড, অ’এছিছ হাস্পতাল, মাউণ্ট আডোৰা হাস্পতাল, স্কোৱাৰ মেডিকেল চাৰ্ভিচ, পপুলাৰ মেডিকেল চাৰ্ভিচ, মেডিনোভা মেডিকেল চাৰ্ভিচ, লাবাইদ লিমিটেড আৰু মোহনগৰ হাস্পতালৰ লগতে বিশ্বৰ আগশাৰীৰ পাঁচ তাৰকা চিকিৎসালয় যেনে আল হাৰমাইন হাস্পতালো চিলেটত অৱস্থিত।<ref>{{Cite news|url=http://www.khaleejtimes.com/nation/general/from-transit-passenger-to-business-tycoon|title=From transit passenger to business tycoon|work=Khaleej Times|date=17 January 2016|access-date=2 May 2017}}</ref> শেহতীয়াকৈ চহৰখনত চিলেট মেডিকেল ইউনিভাৰ্চিটি নামৰ এখন চিকিৎসা বিশ্ববিদ্যালয় স্থাপন কৰা হৈছে। চিকিৎসা মহাবিদ্যালয়সমূহত চিকিৎসাৰ মানদণ্ড সঠিকভাৱে বজাই ৰখা হৈছে নে নাই সেই বিষয়ে কঠোৰভাৱে নিৰীক্ষণ কৰিবলৈ প্ৰধানমন্ত্ৰীৰ নিৰ্দেশ অনুসৰি প্ৰতিটো সংমণ্ডলত এখন চিকিৎসা বিশ্ববিদ্যালয় স্থাপন কৰা হ’ব। এই নিৰ্দেশ অনুসৰি ইতিমধ্যে [[চট্টগ্ৰাম]] আৰু [[ৰাজশাহী]] মেডিকেল ইউনিভাৰ্চিটি স্থাপন কৰা হৈছে। চিলেট মেডিকেল ইউনিভাৰ্চিটি হৈছে এই নিৰ্দেশনাৰ চতুৰ্থ মেডিকেল ইউনিভাৰ্চিটি।<ref>{{Cite news|url=https://www.ekushey-tv.com/%E0%A6%86%E0%A6%97%E0%A6%BE%E0%A6%AE%E0%A7%80%E0%A6%A4%E0%A7%87-%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%AE%E0%A6%A4%E0%A6%BE%E0%A6%AF%E0%A6%BC-%E0%A6%8F%E0%A6%B2%E0%A7%87-%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%9F%E0%A6%BF-%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%AD%E0%A6%BE%E0%A6%97%E0%A7%87-%E0%A6%AE%E0%A7%87%E0%A6%A1%E0%A6%BF%E0%A6%95%E0%A7%87%E0%A6%B2-%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%8D%E0%A6%AC%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE%E0%A6%B2%E0%A6%AF%E0%A6%BC-%E0%A6%B9%E0%A6%AC%E0%A7%87/49455|script-title=bn:আগামীতে ক্ষমতায় এলে প্ৰতিটি বিভাগে মেডিকেল বিশ্ববিদ্যালয় হবে|work=Ekushey TV|language=bn}}</ref><ref>{{cite news|script-title=bn:সিলেট মেডিকেল বিশ্ববিদ্যালয় বিল পাস|url=http://www.ntvbd.com/bangladesh/215213/%25E0%25A6%25B8%25E0%25A6%25BF%25E0%25A6%25B2%25E0%25A7%2587%25E0%25A6%259F-%25E0%25A6%25AE%25E0%25A7%2587%25E0%25A6%25A1%25E0%25A6%25BF%25E0%25A6%2595%25E0%25A7%2587%25E0%25A6%25B2-%25E0%25A6%25AC%25E0%25A6%25BF%25E0%25A6%25B6%25E0%25A7%258D%25E0%25A6%25AC%25E0%25A6%25AC%25E0%25A6%25BF%25E0%25A6%25A6%25E0%25A7%258D%25E0%25A6%25AF%25E0%25A6%25BE%25E0%25A6%25B2%25E0%25A6%25AF%25E0%25A6%25BC-%25E0%25A6%25AC%25E0%25A6%25BF%25E0%25A6%25B2-%25E0%25A6%25AA%25E0%25A6%25BE%25E0%25A6%25B8/amp|work=NTV|language=bn|archive-url=https://web.archive.org/web/20190926100600/http://www.ntvbd.com/bangladesh/215213/%25E0%25A6%25B8%25E0%25A6%25BF%25E0%25A6%25B2%25E0%25A7%2587%25E0%25A6%259F-%25E0%25A6%25AE%25E0%25A7%2587%25E0%25A6%25A1%25E0%25A6%25BF%25E0%25A6%2595%25E0%25A7%2587%25E0%25A6%25B2-%25E0%25A6%25AC%25E0%25A6%25BF%25E0%25A6%25B6%25E0%25A7%258D%25E0%25A6%25AC%25E0%25A6%25AC%25E0%25A6%25BF%25E0%25A6%25A6%25E0%25A7%258D%25E0%25A6%25AF%25E0%25A6%25BE%25E0%25A6%25B2%25E0%25A6%25AF%25E0%25A6%25BC-%25E0%25A6%25AC%25E0%25A6%25BF%25E0%25A6%25B2-%25E0%25A6%25AA%25E0%25A6%25BE%25E0%25A6%25B8/amp|archive-date=26 September 2019|title=আৰ্কাইভ কপি|access-date=7 November 2023|archivedate=26 September 2019|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190926100600/http://www.ntvbd.com/bangladesh/215213/%25E0%25A6%25B8%25E0%25A6%25BF%25E0%25A6%25B2%25E0%25A7%2587%25E0%25A6%259F-%25E0%25A6%25AE%25E0%25A7%2587%25E0%25A6%25A1%25E0%25A6%25BF%25E0%25A6%2595%25E0%25A7%2587%25E0%25A6%25B2-%25E0%25A6%25AC%25E0%25A6%25BF%25E0%25A6%25B6%25E0%25A7%258D%25E0%25A6%25AC%25E0%25A6%25AC%25E0%25A6%25BF%25E0%25A6%25A6%25E0%25A7%258D%25E0%25A6%25AF%25E0%25A6%25BE%25E0%25A6%25B2%25E0%25A6%25AF%25E0%25A6%25BC-%25E0%25A6%25AC%25E0%25A6%25BF%25E0%25A6%25B2-%25E0%25A6%25AA%25E0%25A6%25BE%25E0%25A6%25B8/amp|deadurl=yes}}</ref> == জনগাঁথনি == {{See also|বাংলাদেশৰ জনগাঁথনি}}২০১১ চনৰ বাংলাদেশৰ লোকপিয়ল অনুসৰি এই চহৰখনৰ জনসংখ্যা আছিল ৪৮৫,১৩৮ জন।<ref name="census2011">{{Cite web|title=Community Series - Sylhet District|url=http://203.112.218.65:8008/WebTestApplication/userfiles/Image/PopCen2011/COMMUNITY_SYLHET.pdf|website=bbs.gov.bd|publisher=[[Bangladesh Bureau of Statistics]]|access-date=2023-11-07|archivedate=2022-09-28|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220928192422/http://203.112.218.65:8008/WebTestApplication/userfiles/Image/PopCen2011/COMMUNITY_SYLHET.pdf|deadurl=yes}}</ref> নগৰখনৰ জনসংখ্যা বৃদ্ধিৰ হাৰ ১.৭৩%, যিটো ১৯৯১ চনত ১.৯৩%ৰ পৰা হ্ৰাস পাইছে।<ref name="BangladeshStatPock2007">[http://www.bbs.gov.bd/dataindex/pb_wb_page.pdf Bangladesh Bureau of Statistics, Statistical Pocket Book, 2007 ('''pdf-file''')] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070928093839/http://www.bbs.gov.bd/dataindex/pb_wb_page.pdf|date=28 September 2007}} 2007 Population Estimate. Retrieved 29 September 2008.</ref> চিলেটৰ লিংগ অনুপাত ৮৬১ গৰাকী মহিলা আৰু ১০০০ পুৰুষ আৰু সাক্ষৰতাৰ হাৰ ৬৭.৮%।<ref name="census2011" /> ২০০১ চনৰ হিচাপত ইয়াৰ গড় [[সাক্ষৰতা|সাক্ষৰতাৰ হাৰ]] আছিল ৬৯.৭৩%।<ref>[http://www.bbs.gov.bd/dataindex/census/municip.pdf Area, Population and Literacy Rate by Paurashava −2001] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081217230450/http://www.bbs.gov.bd/dataindex/census/municip.pdf|date=17 December 2008}} Bangladesh Bureau of Statistics. Retrieved 30 May 2009.</ref> ২২ নং ৱাৰ্ডত সৰ্বাধিক সাক্ষৰতাৰ হাৰ ৮৪.২৪% আৰু ১০ নং ৱাৰ্ডত সৰ্বনিম্ন ৪৮.১৫% (২০০১)। মুঠ পৰিয়ালৰ সংখ্যা আছিল ৯৭,৯৯১টা। জনসংখ্যাৰ অধিকাংশই চিলেটী পটভূমিৰ [[বাঙালী মুছলিম|বঙালী মুছলমান]], আনহাতে উল্লেখযোগ্য সংখ্যালঘু গোট আছে য'ত [[বঙালী হিন্দু]], [[বিষ্ণুপ্ৰিয়া মণিপুৰী]] আদি অন্তৰ্ভুক্ত।<ref>[http://research.brac.net/publications/Exploring_the_Marginalized.pdf Exploring the Marginalized] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170427100314/http://research.brac.net/publications/Exploring_the_Marginalized.pdf |date=2017-04-27 }} Samir Ranjan Nath. BRAC. February 2013. Retrieved 26 April 2017.</ref> চিলেটী ৰাইজে বিপুল সংখ্যকে [[বঙালী ভাষা|ষ্টেণ্ডাৰ্ড বাংলা]] কয়।<ref name="omniglot">{{cite web|url=http://www.omniglot.com/writing/syloti.htm|title=Syloti-Nagri alphabet|work=omniglot.com}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.unicode.org/charts/PDF/UA800.pdf|title=Sylheti unicode chart}}</ref><ref>Christina Julios (2008). ''Contemporary British Identity: English Language, Migrants, and Public Discourse''. Ashgate Publishing, Ltd. pp.40–41. {{ISBN|978-0-7546-7158-9}}</ref>{{bar box|title=Religions in Sylhet (2011)<ref name="census2011"/>|titlebar=#Fcd116|left1=Religion|right1=Percent|float=left|bars={{bar percent|[[Islam in Bangladesh|Islam]]|green|87.26}} {{bar percent|[[Hinduism in Bangladesh|Hinduism]]|darkorange|12.52}} {{bar percent|Other or not stated|black|0.22}}}}চিলেটিৰ অধিকাংশই [[মুছলমান]] (৮৭.৩%), [[হিন্দু]] (১২.৫%) আৰু অন্যান্য ধৰ্মৰ ০.২%তকৈও কম, মূলতঃ [[বৌদ্ধ]] আৰু [[খ্ৰীষ্টান]]। মুছলমানসকলৰ অধিকাংশই মূলতঃ ছুন্নী হানফী; <ref name="ourbang">{{cite web|url=http://www.ourbangla.com/islam/bd/bd1.asp|title=Islam in Bangladesh|website=OurBangla|archive-url=https://web.archive.org/web/20070219125652/http://www.ourbangla.com/islam/bd/bd1.asp|archive-date=19 February 2007|access-date=3 August 2016|archivedate=10 February 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120210184517/http://www.ourbangla.com/islam/bd/bd1.asp|deadurl=yes}}{{self-published source|date=August 2016}}</ref> আৰু চুফী আদৰ্শও অনুসৰণ কৰা লোকৰ সংখ্যা যথেষ্ট, আটাইতকৈ প্ৰভাৱশালী হৈছে আব্দুল লতিফ ফুলতালীৰ শিক্ষা।<ref name="BDUK">{{cite web|url=http://www.surrey.ac.uk/Arts/CRONEM/SOASBangladeshi%20diaspora%20PaperDRAFT-7June2005.pdf|title=Bangladeshi Diaspora in the UK : Some observations on socio-culturaldynamics, religious trends and transnational politics|author=David Garbin|date=17 June 2005|publisher=University of Surrey|access-date=3 June 2008|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20100923014220/http://www.surrey.ac.uk/Arts/CRONEM/SOASBangladeshi%20diaspora%20PaperDRAFT-7June2005.pdf|archive-date=23 September 2010|archivedate=23 September 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100923014220/http://www.surrey.ac.uk/Arts/CRONEM/SOASBangladeshi%20diaspora%20PaperDRAFT-7June2005.pdf|deadurl=yes}}</ref> == অৰ্থনীতি == বাংলাদেশৰ অন্যতম প্ৰধান ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰ হৈছে চিলেট মহানগৰ এলেকা। বাংলাদেশী প্ৰব্ৰজনকাৰী, বিশেষকৈ ব্ৰিটিছ বাংলাদেশী সম্প্ৰদায়ৰ সৈতে চিলেটৰ অৰ্থনীতি ওতপ্ৰোতভাৱে জড়িত। দেশৰ বাৰ্ষিক ৰেমিটেন্সৰ এক উল্লেখযোগ্য অংশ চহৰখনে লাভ কৰে, যাৰ ফলত ৰিয়েল এষ্টেট আৰু নিৰ্মাণৰ ক্ষেত্ৰত বৃদ্ধি পাইছে।<ref>{{cite news|url=https://www.bbc.com/news/uk-england-berkshire-16190888|title=Returning home to build mansion|date=22 December 2011|work=BBC News}}</ref> === কামৰ বস্তু === == পৰ্যটন == == সংস্কৃতি == চিলেটৰ সজীৱ [[পৰম্পৰা]], [[ৰীতি-নীতি]], [[উৎসৱ]], [[সংগীত]], [[নৃত্য]], [[সাহিত্য]], [[খাদ্য]]ৰ বাবে জনাজাত। থলুৱা প্ৰথা, চুফী প্ৰভাৱ আৰু বৈচিত্ৰ্যময় সম্প্ৰদায়ৰ আত্মসাৎৰ মিশ্ৰণেৰে চিলেটৰ সাংস্কৃতিক পৰিচয় গঢ় লৈ উঠিছে। চিলেটৰ সজীৱ সংগীত জগতৰ বাবেও পৰিচিত, আৰু ইয়াত কেইবাজনো বিখ্যাত সংগীতজ্ঞ আৰু শিল্পীৰ বাসস্থান।<ref>{{Cite web|date=2023-02-15|title=Coke Studio Bangla Season 2 opener pays homage to regional language with 'Murir Tin'|url=https://www.tbsnews.net/splash/coke-studio-bangla-season-2-opener-pays-homage-regional-language-murir-tin-585286|access-date=2023-03-05|website=The Business Standard|language=en}}</ref> চৈয়দ মুজতাবা আলী আৰু হুমায়ুন আহমেদকে ধৰি কেইবাজনো উল্লেখযোগ্য লেখক-কবিৰ ইয়াতেই জন্ম হৈছিল। === ৰান্ধনশৈলী === চিলেটী খাদ্যৰ সুকীয়া সোৱাদ আৰু সুগন্ধি খাদ্যৰ বাবে জনাজাত। [[পিঠা]] (ধানৰ পিঠা), শ্বোৰশ্বে [[ইলীহ মাছ|ইলিছ]] ([[সৰিয়হ]]ৰ চাটনিত হিলছা মাছ), শটকোৰা [[গৰুৰ মাংস]], আৰু [[দৈ]] [[চিৰা]] (দৈৰ সৈতে চেপেটা চাউল) কিছুমান জনপ্ৰিয় সুস্বাদু খাদ্য। অঞ্চলটোৰ চাহৰ প্ৰতি থকা প্ৰেম ইয়াৰ অসংখ্য [[চাহ বাগিছা|চাহ বাগিচা]] আৰু "সাত স্তৰৰ চাহ"ৰ ব্যৱহাৰত স্পষ্ট হৈ পৰে, যিটো এক অনন্য স্তৰযুক্ত পানীয়। == ক্ৰীড়া == == পৰিবহণ == {{Further|বাংলাদেশৰ পৰিবহণ}}{{multiple image|align=right|width=170|image1=Sylhet Osmani Airport.jpg|caption1=[[ওচমানী আন্তৰ্জাতিক বিমানবন্দৰ|চিলেট মেগ ওচমানী আন্তৰ্জাতিক বিমানবন্দৰ]]|image2=Sylhet Railway.jpg|caption2=[[চিলেট ৰেলৱে ষ্টেচন]]}} মহানগৰীত ব্যৱহৃত প্ৰধান পৰিবহণ ব্যৱস্থাসমূহ হ’ল চাইকেল ৰিক্সা, অটোৰিক্সা (মূলতঃ বেবী-টেক্সি বা চিএনজি নামেৰে জনাজাত), বাছ, মিনি বাছ আৰু গাড়ী। প্ৰতিদিনে প্ৰায় ৮০ হাজাৰ ৰিক্সা চলাচল কৰে। ২০০৮ চনৰ হিচাপত বাছ সেৱাৰ মূল্য ৩০% পৰ্যন্ত বৃদ্ধি পাইছে, মূল্য ৪ টকাৰ পৰা ১৫.৯৫ টকালৈকে।<ref>[http://www.newagebd.com/2008/nov/04/met.html Sylhet city bus services hike fares on whim] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090615134038/http://www.newagebd.com/2008/nov/04/met.html|date=15 June 2009}} New Age Metro. 4 November 2008. Retrieved 25 May 2009.</ref> ৰাষ্ট্ৰীয় ঘাইপথটোৱে দেশৰ ৰাজধানী আৰু বৃহত্তম চহৰ ঢাকাৰ লগতে দেশৰ আন বহু প্ৰান্তৰ সৈতে সংযোগ কৰে। এন ২ ঘাইপথটোও এ এইচ ১ আৰু এ এইচ ২- এছিয়ান হাইৱে নেটৱৰ্কৰ দুটা দীঘলীয়া পথৰ অংশ। === আকাশ পথ === চিলেট চহৰৰ উত্তৰ দিশত অৱস্থিত ওছমানী আন্তৰ্জাতিক বিমানবন্দৰ। ই [[বাংলাদেশ|বাংলাদেশৰ]] তৃতীয় ব্যস্ত বিমানবন্দৰ আৰু [[যুক্তৰাজ্য]] আৰু [[আমেৰিকা]]ৰ পৰা প্ৰবাসী বাংলাদেশী আৰু তেওঁলোকৰ বংশধৰসকলৰ চাহিদাৰ বাবে ই আন্তৰ্জাতিক বিমানবন্দৰত পৰিণত হয়। এই বিমানবন্দৰটোৰ মূল সঘনাই বিমান সংস্থাসমূহ হ’ল বিমান [[বাংলাদেশ এয়াৰলাইন্স]], [[ইউ এছ-বাংলা এয়াৰলাইন্স]] আৰু [[ন’ভ’এয়াৰ]]। ২০০২ চনৰ ৩ নৱেম্বৰত বিমানে [[কুৱেইট]]ৰ পৰা [[আবুধাবি]] হৈ [[ঢাকা]]লৈ যোৱাৰ পথত প্ৰথম আন্তৰ্জাতিক আগমন লাভ কৰে.<ref name="weeklyhol">{{cite news|title=Biman launches Kuwait-Sylhet flight|author=Weekly Holiday|publisher=Aviatour|date=22 November 2002}}</ref> ইফালে, ২০১৭ চনৰ ১৫ মাৰ্চত [[ডুবাই]]স্থিত কেৰিয়াৰ ফ্লাইডুবাইৰ প্ৰত্যক্ষ বিমান বিমানবন্দৰত অৱতৰণ কৰাৰ লগে লগে ই প্ৰথমবাৰৰ বাবে প্ৰত্যক্ষ আন্তৰ্জাতিক আগমন লাভ কৰে।<ref>{{cite news|url=http://www.thedailystar.net/business/first-direct-international-flight-lands-sylhet-airport-1376566|title=First direct international flight lands at Sylhet airport|work=[[The Daily Star (Bangladesh)|The Daily Star]]|date=16 March 2017|access-date=26 March 2017}}</ref> ২০০৬ চনত বিমানবন্দৰটোক আন্তৰ্জাতিক মানদণ্ডলৈ উন্নীত কৰাৰ কাম আৰম্ভ হয়, য’ত নতুন টাৰ্মিনেল বিল্ডিং, জেটৱে, টেক্সিৱে, আৰু বহল শৰীৰৰ বিমান ৰখাৰ বাবে ৰাণৱে সম্প্ৰসাৰণ কৰা হয়।<ref name="TheDailyStar040513">{{cite news|title=Osmani Airport expansion work begins in July|url=http://www.thedailystar.net/2004/05/13/d40513070476.htm|newspaper=The Daily Star|date=13 May 2004}}</ref> ২০০৭ চনৰ মে’ মাহত বিমানবন্দৰৰ পৰা পোনপটীয়াকৈ [[হজ্জ|হজ]] বিমান চলাব বুলি নিশ্চিত কৰা হৈছে।<ref>{{cite news|url=http://www.newagebd.com/2007/may/12/front.html#26|title=Runway expansion at Osmani Airport nearing completion|work=New Age|date=12 May 2007|access-date=14 May 2007|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20090615092705/http://www.newagebd.com/2007/may/12/front.html#26|archive-date=15 June 2009|archivedate=15 June 2009|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090615092705/http://www.newagebd.com/2007/may/12/front.html#26|deadurl=yes}}</ref> বাংলাদেশৰ চিলেটৰ পৰা [[লণ্ডন]]লৈ পোনপটীয়া বিমান চলায়।<ref>{{cite news|url=https://www.thedailystar.net/biman-bangladesh-airlines-sylhet-london-sylhet-flight-inaugurated-1972169|title=Biman's Sylhet-London-Sylhet direct flight resumes after 9 years|work=The Daily Star|date=4 October 2020|access-date=2 January 2021}}</ref> সকলো বাংলাদেশী বিমান সংস্থাই ঢাকালৈ নিয়মীয়া ঘৰুৱা বিমান চলায় আৰু কক্স বজাৰলৈ নিয়মীয়া ঘৰুৱা বিমান চলায়।<ref>{{cite news|url=https://www.dhakatribune.com/bangladesh/nation/2020/11/10/biman-to-launch-sylhet-cox-s-bazar-flight-from-nov-12|title=Biman to launch Sylhet-Cox's Bazar flight from Nov 12|work=[[Dhaka Tribune]]|date=10 November 2020|access-date=2 January 2021}}</ref> বিমানবন্দৰত যাত্ৰী আৰু মাল পৰিবহণৰ বৃদ্ধিৰ লগে লগে ক্ৰমবৰ্ধমান চাহিদা পূৰণৰ বাবে ৩৪,৯১৯ বৰ্গমিটাৰ উচ্চমানৰ আন্তৰ্জাতিক যাত্ৰী টাৰ্মিনেল ভৱন, কাৰ্গো বিল্ডিং, কণ্ট্ৰল টাৱাৰ, পাৰ্কিং, টেক্সিৱে আৰু অন্যান্য গুৰুত্বপূৰ্ণ আন্তঃগাঁথনি নিৰ্মাণৰ সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰিছে।<ref>{{cite news|title=International terminal at Osmani Airport on the cards|url=https://www.banglanews24.com/national/article/71738/International-terminal-at-Osmani-Airport-on-the-cards|newspaper=[[Banglanews24.com]]|date=24 October 2018}}</ref><ref>{{cite news|title=Sylhet’s Osmani Int’l Airport getting improvements|url=https://www.thedailystar.net/country/news/sylhets-osmani-intl-airport-getting-improvements-1977349|newspaper=[[The Daily Star (Bangladesh)|Daily Star]]|date=13 October 2020|lang=English|access-date=24 July 2023}}</ref> === ৰেলপথ === [[চিত্ৰ:Parabat_Express.jpg|thumb|চিলেট ৰেলৱে ষ্টেচনত প্ৰভাত এক্সপ্ৰেছ ৰেল]] চিলেট ৰেলৱে ষ্টেচন হৈছে বাংলাদেশ চৰকাৰী ৰেলৱেৰ দ্বাৰা পৰিচালিত ৰাষ্ট্ৰীয় পথত ৰেল যোগান ধৰা মূল ৰেল ষ্টেচন। কিছুমান গুৰুত্বপূৰ্ণ ৰেলৰ যাতায়াতৰ বিৱৰণ এনে: ==== ঢাকাৰ ফালে ==== {| class="wikitable sortable" ! ৰেল নম্বৰ. ! ৰেলৰ নাম ! ৰেলৰ ধৰণ ! প্ৰস্থান |- |৭১০ |প্ৰভাত এক্সপ্ৰেছ |ইণ্টাৰচিটি |দৈনিক (মঙলবাৰৰ বাহিৰে) |- |৭১৮ |জয়ন্তিকা এক্সপ্ৰেছ |ইণ্টাৰচিটি |দৈনিক |- |৭৪০ |উপবান এক্সপ্ৰেছ |ইণ্টাৰচিটি |দৈনিক |- |৭৭৪ |কালনি এক্সপ্ৰেছ |ইণ্টাৰচিটি |দৈনিক (শুক্ৰবাৰৰ বাহিৰে) |- |১০ |ছুৰমা মেইল |মেইল |দৈনিক |- |} ==== চট্টগ্ৰামৰ ফালে ==== {| class="wikitable sortable" ! ৰেল নং. ! ৰেলৰ নাম ! ৰেলৰ ধৰণ ! প্ৰস্থান |- |৭২৪ |উদ্যান এক্সপ্ৰেছ |ইণ্টাৰ চিটি |দৈনিক (শুক্ৰবাৰৰ বাহিৰে) |- |৭২০ |পাহাৰিকা এক্সপ্ৰেছ |ইণ্টাৰচিটি |দৈনিক (শুক্ৰবাৰৰ বাহিৰে) |- |১৪ |জালালাবাদ এক্সপ্ৰেছ |মেইল |দৈনিক |- |} ==== আকাহুৰাৰ ফালে ==== {| class="wikitable sortable" ! ৰেল নং ! ৰেলৰ নাম ! ৰেলৰ ধৰণ ! প্ৰস্থান |- |১৮ |কুশিয়াৰা এক্সপ্ৰেছ |মেইল |দৈনিক |- |} == শিক্ষা == {{Main|চিলেটৰ শিক্ষানুষ্ঠানৰ তালিকা}}{{Further|বাংলাদেশৰ শিক্ষা}}চিলেটত দুখন ৰাজহুৱা বিশ্ববিদ্যালয় আছে: [[শ্বাহজালাল বিজ্ঞান আৰু প্ৰযুক্তি বিশ্ববিদ্যালয়]] আৰু [[চিলেট কৃষি বিশ্ববিদ্যালয়]]।<ref>[http://www.varsityadmission.com/University_Info/?University_ID=221 Shahjalal University of Science and Technology] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20091227053840/http://www.varsityadmission.com/University_Info/?University_ID=221|date=27 December 2009}} Varsity Admission. Retrieved 25 May 2009.</ref> চিলেটৰ কিছুমান বিশিষ্ট মহাবিদ্যালয় যেনে [[জালালাবাদ কেণ্টনমেণ্ট পাব্লিক স্কুল এণ্ড কলেজ]], [[এম এ জি ওছমানী মেডিকেল কলেজ]], [[চিলেট, চিলেট মহিলা মেডিকেল কলেজ]], [[নৰ্থ ইষ্ট মেডিকেল কলেজ]], [[চিলেট ইঞ্জিনিয়াৰিং কলেজ]],<ref>{{cite news|title=Sylhet Engineering College|url=http://www.thedailystar.net/campus/2008/11/02/feature_sylhet.htm|newspaper=The Daily Star|date=9 November 2008|access-date=25 May 2009}}</ref> [[চিলেট কেডেট কলেজ]], [[মুৰাৰী চান্দ কলেজ]],<ref>{{cite news|last=Islam|first=Mohammad Shafiqul|date=25 March 2007|title=Inter University Debate Competition: Metropolitan University Team Champion|url=http://www.thedailystar.net/campus/2007/03/04/newsroom.htm|newspaper=The Daily Star|access-date=25 May 2009}}</ref> [[ইনষ্টিটিউট অৱ হেল্থ টেকন'লজি, চিলেট]], [[স্কোলাৰশ্ব'ম, ব্লু বাৰ্ড হাইস্কুল এণ্ড কলেজ]], [[চিলেট চাইন্স এণ্ড টেকন'লজি কলেজ]], [[চিলেট পলিটেকনিক ইনষ্টিটিউট]] আৰু [[চিলেট চৰকাৰী মহিলা মহাবিদ্যালয়]] == উল্লেখযোগ্য ব্যক্তি == {{Main|চিলেটৰ ব্যক্তিসকলৰ তালিকা}} == আন্তৰ্জাতিক সম্পৰ্ক == চিলেটৰ বন্ধুত্বপূৰ্ণ সম্পৰ্ক আছিল: * {{flagicon|UK}} ছেইণ্ট এলবান্স, যুক্তৰাজ্য<ref name="stalbans">{{cite web|title=Councillors, mayoralty and town twinning|url=https://www.stalbans.gov.uk/councillors-mayoralty-and-town-twinning|website=stalbans.gov.uk|publisher=St Albans City & District Council|access-date=2021-08-18}}</ref> * {{flagicon|UK}} ৰচডেল, যুক্তৰাজ্য<ref>{{cite web|url=http://democracy.rochdale.gov.uk/CeListDocuments.aspx?CommitteeId=118&MeetingId=666&DF=08%2F07%2F2009&Ver=2.pdf|title=Rochdale Township Committee|publisher=[[Rochdale Borough Council]]|date=4 July 2019|access-date=7 November 2023|archivedate=16 June 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220616052323/https://democracy.rochdale.gov.uk/CeListDocuments.aspx?CommitteeId=118&MeetingId=666&DF=08%2F07%2F2009&Ver=2.pdf|deadurl=yes}}</ref> ১৯৮৮ চনত ছেইণ্ট এলবান্সৰ সৈতে বন্ধুত্বৰ সম্পৰ্ক স্থাপন হৈছিল যেতিয়া জিলা পৰিষদে গৃহহীনসকলৰ বাবে আন্তৰ্জাতিক আশ্ৰয় বৰ্ষৰ অংশ হিচাপে চিলেটত এটা গৃহ নিৰ্মাণ প্ৰকল্পক সমৰ্থন কৰিছিল। চিলেটক বাছি লোৱা হৈছিল কাৰণ ই ছেইণ্ট এলবান্সৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ সংখ্যালঘু জনগোষ্ঠীৰ উৎপত্তিস্থল আছিল এই অঞ্চল।<ref name="stalbans" /> ২০০৯ চনৰ মাৰ্চ মাহত চিলেটৰ মেয়ৰ বদৰ উদ্দিন আহমেদ কামৰানে চিলেট চহৰত ৰচডেলৰ মেয়ৰ কাউন্সিলাৰ কিথ চুইফটৰ সৈতে চিলেট আৰু চিলেটৰ ঐতিহ্য থকা প্ৰায় ১০,০০০ লোকৰ বাসস্থান চিলেট আৰু ৰচডেলৰ মাজত আন এক বন্ধুত্বৰ সম্পৰ্ক গঢ়ি তুলিবলৈ বুজাবুজিৰ চুক্তিত স্বাক্ষৰ কৰে।{{cn|date=August 2021}} == লগতে চাওক == * [[চিলেটী ভাষা]] * [[ছিলঠীয়া নাগৰী|চিলেটী নাগৰী]] * [[বৰাক উপত্যকা]] {{Portal bar|Asia|Geography|Bangladesh}} == তথ্যসমূহ == {{Reflist|30em}} [[শ্ৰেণী:বাংলাদেশৰ নগৰ-মহানগৰ]] 5qdn6gi34qs9av775r9431d612f0pl4 0 100120 516954 510755 2025-06-11T03:12:04Z InternetArchiveBot 29706 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 516954 wikitext text/x-wiki {{পোখালি}} [[চিত্ৰ:Schweinebauch-2.jpg|thumb|গাহৰিৰ মাংস, পেশী আৰু ছালমন]] [[চিত্ৰ:Roast_Pig_1.JPG|thumb|কম পৰিমাণে সিজোৱা গাহৰিৰ মাংস]] '''গাহৰিৰ মাংস''' হ'ল ঘৰচীয়া [[গাহৰি|গাহৰিৰ]] পৰা পোৱা [[মাংস|মাংসৰ]] ৰন্ধনপ্ৰণালী। ই বিশ্বজুৰি সৰ্বাধিক ব্যৱহৃত খাদ্য, গাহৰিৰ পোহনীয়া হোৱাৰ প্ৰমাণ খ্ৰীষ্টপূৰ্ব ৫০০০ চনৰ পৰাই পোৱা যায়।<ref name="fao.org">{{Cite web|url=http://www.fao.org/ag/againfo/themes/en/meat/backgr_sources.html|title=Sources of Meat|publisher=[[Food and Agriculture Organization]] (FAO)|date=25 November 2014|accessdate=19 November 2016|archivedate=2 March 2018|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180302064207/http://www.fao.org/ag/againfo/themes/en/meat/backgr_sources.html}}</ref><ref>{{Cite book|last1=Crabtree|first1=Pam J.|url=https://books.google.com/books?id=5eHoyZ0nTaoC&q=pig+husbandry+5000+bc&pg=PA15|title=Early Animal Domestication and Its Cultural Context|last2=Campana|first2=Douglas V.|last3=Ryan|first3=Kathleen|date=1989|publisher=UPenn Museum of Archaeology|isbn=978-0-924171-96-3|language=en|access-date=19 October 2020|archivedate=6 February 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210206143622/https://books.google.com/books?id=5eHoyZ0nTaoC&q=pig+husbandry+5000+bc&pg=PA15}}</ref> গাহৰিৰ মাংস সতেজ ৰন্ধা আৰু সংৰক্ষিত দুয়োটা অৱস্থাতে খোৱা হয়। অসমত [[অসমৰ চীনা-তিব্বতীয় আৰু টাই জনগোষ্ঠী|চীনা তিব্বতীয় আৰু টাই]] সকলৰ মাজত গাহৰি মাংস অধিক জনপ্ৰিয় আৰু ইয়াক '''ট্ৰাইবেল খাদ্য'''' হিচাপে গণ্য কৰা হয়।<ref name=":0">Simeon S. Magliveras 2019, [https://www.google.co.in/books/edition/Odysseys_of_Plates_and_Palates_Food_Soci/edweEAAAQBAJ?hl=en Odysseys of Plates and Palates: Food, Society and Sociality] - Page 117</ref> [[অসম|অসমৰ]] পৰম্পৰাগত গাহৰিৰ ব্যঞ্জন সমূহ হৈছে:- [[আহোম জনগোষ্ঠী|টাই-আহোমসকলৰ]] নু'-মু ([[Wiktionary:𑜃𑜢𑜤𑜰𑜫 𑜉𑜥|𑜃𑜢𑜤𑜰𑜫 𑜉𑜥]] ), [[মিচিং জনগোষ্ঠী|মিচিং]] সকলৰ ''এগ-আদিন বনুম'' (eg adin), [[ডিমাছা জনগোষ্ঠী|ডিমাছাসকলৰ]] ''হ'ন'হেইন'', [[উত্তৰ কাছাৰ পাৰ্বত্য স্বায়ত্ত্বশাসিত পৰিষদ|উত্তৰ কাছাৰৰ]] ''চাঠো'' আৰু ''চাপাক'', [[বড়ো জনগোষ্ঠী|বড়োসকলৰ]] ''অমা বেদৰ্ত'' (अमा बेदर)।<ref>A.V. Shibu, B.Madhusoodana Kurup, M. Harikrishnan, M.R. Boopendranath, 2022 [https://www.google.co.in/books/edition/Impact_of_Climate_Change_on_Hydrological/HtljEAAAQBAJ?hl=en Impact of Climate Change on Hydrological Cycle, Ecosystem, Fisheries and Food Security] page 431-432</ref><ref>ফুকন,বৰুৱা (১৯৬৪) ([[টাই-আহোম ভাষা]], [[ইংৰাজী]], [[অসমীয়া ভাষা]]ত). আহোম লেগজিকন, ঐতিহাসিক আৰু প্ৰাচীন গ্ৰন্থ অধ্যয়ন বিভাগ</ref> <ref>{{Cite web |title=Pumpkin and Smoked Pork |url=http://eyesnspice.in/pumpkin-and-smoked-pork/ |access-date=2024-01-03 |archivedate=2024-01-03 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20240103034604/http://eyesnspice.in/pumpkin-and-smoked-pork/ |deadurl=yes }}</ref>পশ্চিমীয়া বিশ্বত বিশেষকৈ মধ্য ইউৰোপত গাহৰিৰ মাংস আটাইতকৈ জনপ্ৰিয় মাংস। ইয়াৰ উপৰিও পূব আৰু দক্ষিণ-পূব এছিয়াত (মূল দক্ষিণ-পূব এছিয়া, [[ফিলিপাইন|ফিলিপাইনছ]], [[ছিংগাপুৰ]], [[পূৱ টিমুৰ|পূব টিমৰ]] আৰু [[মালয়েছিয়া]] ) ই অতি জনপ্ৰিয়। চৰ্বিৰ পৰিমাণ আৰু টেক্সচাৰৰ বাবে এছিয়ান খাদ্যত বিশেষকৈ চীন মূলীয় দেশত এই মাংসৰ মূল্য অতিশয় বেছি। [[:en:Ham|হাম]], [[:en:Gammon (meat)|গামন]], [[:en:Bacon|বেকন]], আৰু [[:en:Sausage|চচ্চেজ]] সংৰক্ষিত গাহৰিৰ মাংসৰ উদাহৰণ। [[File:Kowloon Market (46068705804).jpg|thumb|সতেজ গাহৰিৰ মাংস]] কিছুমান ধৰ্ম আৰু সংস্কৃতিয়ে গাহৰিৰ মাংস খোৱাত নিষেধাজ্ঞা আৰোপ কৰে, বিশেষকৈ [[ইছলাম]] আৰু [[ইহুদী ধৰ্ম]]ত। == ইতিহাস == খ্ৰীষ্টপূৰ্ব ১৩,০০০ চনৰ আশে-পাশে [[মেছ’পটেমিয়া]]ত গাহৰি পোহনীয়া কৰা হৈছিল।<ref>{{cite book |last=Nelson |first=Sarah M. |date=1998 |title=Ancestors for the Pigs. Pigs in prehistory |url=https://books.google.com/books?id=N5dN_A29v58C |publisher=[[University of Pennsylvania Museum of Archaeology and Anthropology]] |isbn=9781931707091 |access-date=25 April 2020 |archive-date=1 August 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200801030159/https://books.google.com/books?id=N5dN_A29v58C |url-status=live }}</ref> গাহৰি প্ৰাচীন চীনৰ আটাইতকৈ আগৰ পোহনীয়া জন্তুসমূহৰ ভিতৰত এটা আছিল, যাৰ গাহৰি পোহনীয়াকৰণৰ প্ৰমাণ [[Cishan]] সংস্কৃতিত প্ৰায় খ্ৰীষ্টপূৰ্ব ৬০০০ চনৰ পৰা পোৱা যায়।<ref>{{Cite journal |last=Jing |first=Yuan |last2=Flad |first2=Rowan K. |date=September 2002|title=Pig domestication in ancient China |url=https://www.cambridge.org/core/journals/antiquity/article/abs/pig-domestication-in-ancient-china/013BDB805CC285C0439CE77A86AA7C63 |journal=Antiquity |language=en |volume=76 |issue=293 |pages=724–732 |doi=10.1017/S0003598X00091171 |issn=0003-598X}}</ref> [[File:1850 le depecage de porc par Louis Humbert de Molard 1847 1898.jpg|thumb|right|১৯ শতিকাৰ মাজভাগত [[ফ্ৰান্স]]ত গাহৰি প্ৰস্তুত কৰা দৃশ্য]] '''চাৰ্কুটেৰী''' হৈছে গাহৰিৰ পৰা প্ৰস্তুত কৰা খাদ্য যেনে [[বেকন]], [[হাম]], [[চচ্চেজ]], ''[[টেৰিন]]'', ''[[গেলেণ্টাইন]]'', ''[[পেটেছ]]'' আৰু ''[[কনফিট]]''ৰ দৰে প্ৰস্তুত খাদ্যসমূহৰ প্ৰতি নিবেদিত ৰন্ধন শাখা।<ref>Ruhlman, 18.; [[The Culinary Institute of America]], 3.</ref> এইসকল খাদ্য মূলত শীতলীকৰণ অহাৰ আগতে মাংস সংৰক্ষণৰ উপায় হিচাপে বিকাশ হৈছিল, কিন্তু আজিকালি এই সংৰক্ষণ প্ৰক্ৰিয়াৰ দ্বাৰা উৎপন্ন স্বাদৰ বাবে প্ৰস্তুত কৰা হয়।<ref>Ruhlman, 19.</ref> ১৫ শতিকাৰ [[ফ্ৰান্স]]ত, স্থানীয় [[গিল্ড]]বোৰে প্ৰতিখন চহৰৰ খাদ্য উৎপাদন ব্যৱসায় নিয়ন্ত্ৰণ কৰিছিল। যিসকলে চাৰ্কুটেৰী উৎপাদন কৰিছিল, তেওঁলোকক ''চাৰ্কুটিয়েৰ'' কোৱা হৈছিল। এই গিল্ডৰ সদস্যসকলে ৰন্ধা বা নিমখ দিয়া আৰু শুকান মাংসৰ পৰম্পৰাগত বিভিন্ন সামগ্ৰী প্ৰস্তুত কৰিছিল, যিবোৰ অঞ্চলভেদে বেলেগ বেলেগ হ’ব পাৰে। ''চাৰ্কুটিয়েৰ''সকলক কেৱল অশোধিত [[চৰ্বি]] (unrendered lard) বিক্ৰীৰ অনুমতি আছিল। তেওঁলোকে ''পেটেছ'', ''ৰিলেট'', [[চচ্চেজ]], [[বেকন]], [[গাহৰিৰ ভৰি]], আৰু [[হেড চীজ]] আদি প্ৰস্তুত কৰিছিল।{{Cn|date=July 2021}} ২০ শতিকাৰ আগতে ইউৰোপ আৰু উত্তৰ আমেৰিকাত গাহৰিৰ মাংস সাধাৰণতে শৰতকালৰ খাদ্য আছিল—বসন্তত গাহৰি ডাঙৰ কৰা আৰু গ্ৰীষ্মত মোটা কৰি শৰতত জবাই কৰা হ’ত। পশ্চিমীয়া ৰান্ধনী ইতিহাসত মাংসৰ এই ঋতুভিত্তিক প্ৰকৃতিৰ বাবে [[আপেল]] (যি শৰতকালত সংগ্ৰহ কৰা হয়) সদায় তাজা গাহৰিৰ মাংসৰ সৈতে প্ৰচলিত সংমিশ্ৰণ হৈ আছিল। বৰ্ষজুৰি মাংস আৰু ফলমূল সহজলভ্য হোৱাতো পশ্চিমীয়া খাদ্যত এই সংমিশ্ৰণৰ জনপ্ৰিয়তা হ্ৰাস কৰা নাই।<ref>Thompson, Michael D., “‘Everything but the Squeal’: Pork as Culture in Eastern North Carolina,” North Carolina Historical Review, 82 (Oct. 2005), 464–98.</ref> == গাহৰিৰ খৰচৰ ধৰণ == বিশ্বৰ ভিতৰত গাহৰি হৈছে দ্বিতীয় আটাইতকৈ বেছি খোৱা প্ৰাণী, যাৰ ফলত সমগ্ৰ বিশ্বৰ মাংস উৎপাদনৰ প্ৰায় ৩৪% অংশ গ্ৰহণ কৰে।<ref>{{Cite web |title=World Food and Agriculture – Statistical Yearbook 2023 {{!}} FAO {{!}} Food and Agriculture Organization of the United Nations |url=https://www.fao.org/documents/card/en?details=cc8166en |access-date=2023-12-13 |website=FAODocuments |language=en |doi=10.4060/cc8166en}}</ref> ফলস্বৰূপ, বিশ্বজুৰি গাহৰিৰ মাংসৰ বহু ধৰণৰ ৰন্ধন প্ৰণালী বিকাশ পাইছে। গাহৰিৰ পিছফালৰ ভৰিৰ পৰা প্ৰস্তুত হোৱা জামন (Jamón) স্পেইনৰ আটাইতকৈ জনপ্ৰিয় শুকান-নিৰাময় কৰা হাম। ব্ৰাজিলৰ ৰাষ্ট্ৰীয় খাদ্য ''Feijoada'' (যিটো পৰ্তুগালতো পৰিবেশন কৰা হয়) সাধাৰণতে গাহৰিৰ মাংসৰ কাণ, ঠেং আৰু ভৰি আদি অংশৰ সৈতে প্ৰস্তুত কৰা হয়।<ref>[http://www.brazilbrazil.com/feijoada.html Brazilbrazil.com] {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20080821052423/http://www.brazilbrazil.com/feijoada.html |date=21 August 2008 }}</ref> USDAৰ বিদেশী কৃষি সেৱাৰ মতে, ২০০৬ চনত বিশ্বজুৰি প্ৰায় ১০ কোটি মেট্ৰিক টন গাহৰিৰ মাংস খোৱা হৈছিল (প্ৰাথমিক তথ্য)। চীনত নগৰায়ন আৰু ব্যৱহাৰযোগ্য আয় বৃদ্ধিৰ ফলত গাহৰিৰ খপত বৃদ্ধি পাইছে, য’ত ২০০৬ চনত ২০০২ চনৰ তুলনাত ২০% অধিক খোৱা হৈছিল আৰু ২০০৭ চনত আন ৫% বৃদ্ধিৰ পূৰ্বানুমান কৰা হৈছিল।<ref name="fas2006">[http://www.fas.usda.gov/dlp/circular/2006/2006%20Annual/Livestock&Poultry.pdf "Livestock and Poultry: World Markets and Trade."] {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20070928055301/http://www.fas.usda.gov/dlp/circular/2006/2006%20Annual/Livestock%26Poultry.pdf |date=28 September 2007 }} Circular Series DL&P 2-06, Foreign Agricultural Service, United States Department of Agriculture, October 2006. Retrieved on 15 August 2007.</ref> ২০১৭ চনলৈকে, বিশ্বৰ অৰ্ধেক গাহৰিৰ মাংস চীনত খোৱা হৈছিল।<ref>{{cite news |title=China launches a pork-price index to smooth the "pig cycle" |url=https://www.economist.com/blogs/graphicdetail/2017/04/daily-chart-16 |access-date=23 April 2017 |newspaper=[[The Economist]] |date=21 April 2017 |archive-date=23 April 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170423001527/http://www.economist.com/blogs/graphicdetail/2017/04/daily-chart-16 |url-status=live }}</ref> == দেশভিত্তিক উৎপাদন == [[File:HK Sai Ying Pun 豬肉 Pork hanging half n half August 2017 IX1 02.jpg|thumb|upright|সাই ইয়িং পুন, হংকংত টাঙোৱা গাহৰিৰ মাংসৰ শৰীৰ আৰু অন্ত:কোষ]] ২০২০ চনত গাহৰিৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ উৎপাদক আছিল চীন, তাৰ পিছত ইউৰোপীয় সংঘ আৰু যুক্তৰাষ্ট্ৰ আছিল। চীন, ইউৰোপীয় সংঘ আৰু যুক্তৰাষ্ট্ৰে মুঠ বিশ্ব গাহৰিৰ উৎপাদনৰ প্ৰায় ৭৬% অংশ দিছিল বুলি বিদেশী কৃষি সেৱা (FAS)/আমেৰিকাৰ কৃষি বিভাগ (USDA)ৰ তথ্য অনুসৰি জনা গৈছে।<ref>{{Cite web|title=Ranking Of Countries That Produce The Most Pork (USDA)|url=https://beef2live.com/story-ranking-countries-produce-pork-usda-508-213044|archive-url=https://web.archive.org/web/20220215144046/https://beef2live.com/story-ranking-countries-produce-pork-usda-508-213044|url-status=usurped|archive-date=15 February 2022|access-date=15 February 2022|website=beef2live.com|language=en}}</ref> {| class="wikitable" |+ গাহৰিৰ আটাইতকৈ বেছি উৎপাদন কৰা শীৰ্ষ ১০খন দেশ ! পদবী ! দেশসমূহ ! ২০২০ (মেট্ৰিক টন) ! বিশ্বৰ শতাংশ |- |১ |[[চীন]] |৩৬,৩৪০,০০০ |৩৭.৫৮% |- |২ |[[ইউৰোপীয় সংঘ]] |২৪,১৫০,০০০ |২৪.৯৭% |- |৩ |[[যুক্তৰাষ্ট্ৰ]] |১২,৮৪৩,০০০ |১৩.২৮% |- |৪ |[[ব্ৰাজিল]] |৪,১২৫,০০০ |৪.২৭% |- |৫ |[[ৰাছিয়া]] |৩,৬১১,০০০ |৩.৭৩% |- |৬ |[[ফিলিপাইন]] |২,৪৬৭,০০০ |২.৫৫% |- |৭ |[[কানাডা]] |২,১৩০,০০০ |২.২০% |- |৮ |[[মেক্সিকো]] |১,৪৫১,০০০ |১.৫০% |- |৯ |[[দক্ষিণ কোৰিয়া]] |১,৪০৩,০০০ |১.৪৫% |- |১০ |[[জাপান]] |১,২৯৮,০০০ |১.৩৪% |} ==গাহৰিৰ মাংসৰ সামগ্ৰী== [[File:Smoked country style pork ribs.jpg|thumb|ধোঁৱা দিয়া গাহৰিৰ মাংস]] গাহৰিৰ মাংস সতেজ মাংসৰ পৰা ৰান্ধিব পাৰি বা সময়ৰ লগে লগে ভাল হ’ব পাৰে। নিৰাময় কৰা মাংসৰ সামগ্ৰীৰ ভিতৰত হাম আৰু বেকন অন্তৰ্ভুক্ত। মৃতদেহটো সতেজ মাংস কাটিবলৈ বহুতো ভিন্ন ধৰণে ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি, কিছুমান বিশেষ কাটি লোৱাৰ জনপ্ৰিয়তা বিশ্বজুৰি ভিন্ন। ==ঔদ্যোগিক কেঁচামাল== গাহৰিয়ে প্ৰথমে মানুহৰ বাবে নিৰ্ধাৰিত অব্যৱহৃত খাদ্য খাব পৰাৰ বাবে, আৰু বহু ঔদ্যোগিক দেশত এনে খাদ্যৰ অধিক উপলব্ধতাৰ বাবে গাহৰিৰ মাংস আৰু গাহৰিৰ অন্যান্য সামগ্ৰী নিৰাপদ উৎস আৰু কম মূল্যৰ সামগ্ৰী হৈ পৰিছে। ইয়াৰ ফলত ঔদ্যোগিকভাৱে উৎপাদিত বহু সামগ্ৰীত গাহৰিৰ সামগ্ৰী কেঁচামাল হিচাপে অতি জনপ্ৰিয় হৈ পৰে। == পুষ্টিগুণ == গাহৰিৰ মাংসত myoglobin-ৰ পৰিমাণ গাহৰীৰ মাংসত গৰুৰ মাংসতকৈ কম, কিন্তু কুকুৰাৰ মাংসতকৈ বহু বেছি। এই কাৰণে USDA-এ গাহৰিৰ মাংসক ৰঙা মাংস হিচাপে গণ্য কৰে।<ref>[http://www.fsis.usda.gov/Fact_Sheets/Pork_from_Farm_to_Table/index.asp Fresh Pork...from Farm to Table] {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20070714005906/http://www.fsis.usda.gov/Fact_Sheets/Pork_from_Farm_to_Table/index.asp |date=14 July 2007 }} [[USDA]] Food Safety and Inspection Service।</ref> ১৯৮৭ চনত, আমেৰিকাৰ National Pork Board-এ গাহৰিৰ মাংসক "''অন্য শ্বেত মাংস''" হিচাপে জনসাধাৰণৰ চেতনাত আনি প্ৰচাৰৰ উদ্দেশ্যে এক জনসচেতনতা অভিযান আৰম্ভ কৰে, কিয়নো চিকেন আৰু টাৰ্কীৰ দৰে শ্বেত মাংসক তেতিয়া অধিক স্বাস্থ্যকৰ বুলি বিবেচনা কৰা হৈছিল। এই প্ৰচাৰ অভিযান অত্যন্ত সফল হৈছিল আৰু ৮৭% ভোক্তাই গাহৰিৰ মাংসক সেই শ্ল’গানৰ সৈতে সংযোজিত কৰিছিল। এই শ্ল’গানটো ২০১১ চনৰ ৪ মাৰ্চ তাৰিখে ব্যৱহাৰৰ পৰা উঠাই লোৱা হয়।<ref>{{cite news|date=4 March 2011|title=Pork board swaps 'White Meat' for 'Be Inspired'|agency=[[Associated Press]]|url=https://www.google.com/hostednews/ap/article/ALeqM5j_5ktljcQ9IyC4LPOSggUSPNIJ1Q|access-date=8 March 2011}}{{dead link|date=June 2024|bot=medic}}{{cbignore|bot=medic}}</ref> গাহৰিৰ মাংসত থায়ামিন (ভিটামিন B₁)ৰ পৰিমাণ অত্যন্ত বেছি।<ref>{{cite web |url=http://www.calorie-count.com/calories/item/10061.html |title=Calories in Pork, Fresh, Loin, Tenderloin |work=Calorie Count |access-date=4 October 2007 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070906122726/http://www.calorie-count.com/calories/item/10061.html |archive-date=6 September 2007 |url-status=dead }}</ref><ref>{{cite web| title=Top 10 Foods Highest in Thiamin (Vitamin B1); <br>from google (thiamin source) result 1| url=https://www.healthaliciousness.com/articles/thiamin-b1-foods.php| access-date=14 March 2017| archive-date=15 March 2017| archive-url=https://web.archive.org/web/20170315085244/https://www.healthaliciousness.com/articles/thiamin-b1-foods.php| url-status=live}}</ref><ref>{{cite web | title=Table 2: Selected Food Sources of Thiamin [10]; <br>from '(4)' in authoritynutrition.com/foods/pork/; <br>from google (pork nutrition value) result 1 | url=https://ods.od.nih.gov/factsheets/Thiamin-HealthProfessional/#h3 | access-date=14 March 2017 | archive-date=30 December 2016 | archive-url=https://web.archive.org/web/20161230231520/https://ods.od.nih.gov/factsheets/Thiamin-HealthProfessional/#h3 | url-status=live }}</ref><ref>{{cite web| title=Thiamin: Unlike other types of red meat, such as beef and lamb, pork is particularly rich in thiamin. Thiamin is one of the B-vitamins and plays an essential role in various body functions (4); <br>from google (pork nutrition value) result 1| url=https://authoritynutrition.com/foods/pork/| archive-url=https://web.archive.org/web/20150408004138/http://authoritynutrition.com/foods/pork| url-status=dead| archive-date=8 April 2015| access-date=17 May 2025| archivedate=8 April 2015| archiveurl=https://web.archive.org/web/20150408004138/http://authoritynutrition.com/foods/pork| deadurl=yes}}</ref> গাহৰিৰ মাংসৰ তেজি অংশ আঁতৰালে, ই অন্যান্য গৃহপালিত জন্তুৰ মাংসতকৈ শকত আৰু কম চৰ্বিযুক্ত হয়। তথাপিও ইয়াত [[ক'লেষ্টেৰ'ল]] আৰু সেঁহতীয়া চৰ্বিৰ পৰিমাণ বেছি থাকে। == গাহৰিৰ মাংসৰ খাদ্যৰ গেলেৰী == <gallery> File:Sweet and sour pork.jpg|পশ্চিমীয়া দেশত জনপ্ৰিয় চীনা খাদ্য মিঠা আৰু টেঙা গাহৰিৰ মাংস File:Tonkatsu set by banej in Singapore.jpg|টনকাটছু, জাপানীজ ব্ৰেডেড ডিপ ফ্ৰাইড গাহৰিৰ মাংসৰ কাটলেট File:Khao mu krop mu daeng in Nong Khai.jpg|খাও মু ক্ৰপ মু দায়েং, থাই ক্ৰিস্পি আৰু ৰঙা গাহৰিৰ মাংস File:02 Galizische Spezialitäten, Rudawka Rymanowska 2013.JPG|গাহৰিৰ মাংস কিলবাছা, পোলিছ চচ্চেজ File:01 Schäufele und Knödel.jpg|শছাউফেলে (ফ্ৰাঙ্কোনিয়ান ভেৰিয়েণ্ট), দক্ষিণ জাৰ্মানীৰ গাহৰিৰ মাংসৰ কান্ধৰ খাদ্য File:Filet de Porc à la Bordelaise.JPG|ফাইলেট দে পোৰক এ লা বোৰ্ডেলাইজ, ফৰাচী ষ্টাইলৰ গাহৰিৰ মাংসৰ টেণ্ডাৰলয়ন File:Feijoada in Belgium.jpg|ফিজোয়াডা, বীনৰ সৈতে সৰল পৰ্তুগীজ গাহৰিৰ মাংস, ব্ৰাজিলৰ জাতীয় খাদ্য File:Chicharron ancashino 20100711.JPG|চিকাৰণ, স্প্যানিশ ভাজা গাহৰিৰ মাংসৰ খোচা, হিস্পানিক বিশ্ব জুৰি ব্যাপকভাবে বিতৰণ কৰা হয় File:Bacon Explosion finished.JPG|মাৰ্কিন যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ বেকন বিস্ফোৰণ File:Lechon.jpg|ফিলিপাইনছৰ কাডিজ চহৰত ভাজি থকা লেচন। File:Vindalho.jpg|গাহৰিৰ মাংস বিন্দালু, ভাৰতৰৰ গাহৰিৰ মাংসৰ টেঙা তৰকাৰী। File:Nepali pork curry.jpg|গাহৰিৰ মাংস তৰকাৰী – নেপালৰ ভজা গাহৰিৰ মাংসৰ টেঙা তৰকাৰী। </gallery> ==তথ্যসূত্ৰ== [[শ্ৰেণী: খাদ্য]] [[শ্ৰেণী:মাংস]] kmuoml2arbyjb5cwn3ewhpcbgs7myid 0 101665 516958 443484 2025-06-11T04:47:27Z InternetArchiveBot 29706 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 516958 wikitext text/x-wiki [[File:A depiction of needle.JPG|thumb|এটা চিলাইৰ বেজী]] '''চিলাই বেজী''' ({{Lang-en|Sewing needle}}) হৈছে হাতেৰে চিলাই কৰাৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰা এটা দীঘল চিকুণ সঁজুলি, যাৰ এটা মূৰত জোঙা আগ আৰু চিলাইৰ সূতা ধৰি ৰাখিবলৈ গুৰিৰ ফালে ফুটা (বা চকু) থাকে। আদিম যুগত বেজীবোৰ হাড় বা কাঠৰ পৰা তৈয়াৰ কৰা হৈছিল; আধুনিক বেজী উচ্চ কাৰ্বন, ষ্টীলৰ তাঁৰৰ পৰা তৈয়াৰ কৰা হয় আৰু জাৰণ প্ৰতিৰোধৰ বাবে নিকেল- বা 18K সোণ-প্লেটেড কৰা হয়। উচ্চমানৰ এম্ব্ৰয়ডাৰী বেজীত দুই তৃতীয়াংশ প্লেটিনাম আৰু এক তৃতীয়াংশ টাইটানিয়াম মিশ্ৰণ প্লেট কৰা হয়। পৰম্পৰাগতভাৱে বেজীবোৰ বেজীৰ মোনা বা বেজীৰ আৱৰণত ৰখা হয় যিবোৰ আলংকাৰিক বস্তু হৈ পৰিছে।<ref>{{cite web| url= http://www.collectorsweekly.com/sewing/needle-cases |title= Antique Sewing Needle Cases|publisher= Collectors Weekly |access-date=2012-05-25}}</ref> চিলাইৰ বেজী এটা étui, অৰ্থাৎ এটা সৰু বাকচত ৰাখিব পাৰি, য'ত বেজী আৰু অন্যান্য বস্তু যেনে কেঁচি, পেঞ্চিল আৰু চিমটি আদি ৰখা হয়।<ref>{{cite web| url=http://www.collectorsweekly.com/sewing/needle-cases |title= Antique Sewing Needle Cases|publisher= Collectors Weekly |access-date=2012-05-25}}</ref> ==হাতেৰে চিলাই কৰা বেজীৰ প্ৰকাৰ== হাতেৰে চিলাই কৰা বেজীবোৰ বিভিন্ন ধৰণৰ/শ্ৰেণীৰ হয়, যিবোৰ ইয়াৰ ব্যৱহাৰৰ উদ্দেশ্য অনুসৰি ডিজাইন কৰা হয় আৰু প্ৰতিটো প্ৰকাৰৰ বেজী বিভিন্ন আকাৰৰ হয়।<ref>{{Cite web|url=http://www.sewing.org/files/guidelines/22_110_hand_sewing_needle_guide.pdf|title=sewing.org}}</ref> * '''চোকা বেজী''': এই প্ৰকাৰ বেজী সাধাৰণ হাতৰ চিলাইৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰা হয়৷ ইয়াৰ আগ চোকা, ঘূৰণীয়াকৈ নিৰ্মিত চকু আৰু মধ্যমীয়া দৈৰ্ঘ্যৰ। দুটা চকু থকা বেজীবোৰে কাপোৰত ঘৰ্ষণ কম কৰাৰ লগতে দুডাল সূতাৰ কঢ়িয়াই নিব পাৰে। *'''এপ্লিকে''': এইবোৰক চিলাই, এপ্লিকে, পেচৱৰ্কৰ বাবে আন এটা সৰ্ব-ব্যৱহাৰৰ বেজী বুলি গণ্য কৰা হয়। *'''এম্ব্ৰয়ডাৰী''': ক্ৰিউৱেল বেজী বুলিও কোৱা হয়; আগ চোকা কিন্তু দীঘল চকু থাকে, যাতে একাধিক এম্ব্ৰয়ডাৰী সূতা আৰু ডাঠ সূতা সহজে সুমুৱাই চিলাই কৰিব পৰা যায়। * '''বিটউইন বা কুইল্টিং''': এই বেজীবোৰ চোকা বেজীতকৈ চুটি, চকু এটা সৰু আৰু ঘূৰণীয়া আৰু গধুৰ কাপোৰত যেনে টেইলাৰিং, কুইল্ট বনোৱা আৰু অন্যান্য বিশদ হাতৰ কামত মিহি চিলাই তৈয়াৰ কৰিবলৈ ব্যৱহাৰ কৰা হয়; মন কৰিব যে কিছুমান প্ৰস্তুতকাৰীয়েও কুইল্টিং বেজী আৰু বিটউইন কুইল্টিঙৰ মাজত পাৰ্থক্য সৃষ্টি কৰে, পিছৰটো প্ৰথমটোতকৈ অলপ চুটি আৰু সংকীৰ্ণ। *'''মিলিনাৰ''': সাধাৰণতে চোকা বেজীতকৈ দীঘল বেজীৰ এটা শ্ৰেণী, বেষ্টিং আৰু প্লিটিঙৰ বাবে উপযোগী৷ সাধাৰণতে মিলিনাৰীৰ কামত ব্যৱহাৰ কৰা হয়। *'''সহজ বা স্ব-সূতা''': কেলিক্স-চকুৰ চোকা, কাষৰ সূতা,<ref>{{Cite web|url=https://theneedlelady.com/|title=Home|website=The Needle Lady}}</ref> আৰু সৰ্পিল চকু বুলিও কোৱা হয়,<ref>{{Cite web|url=http://spiraleyeneedles.com/|title=SPIRAL EYE NEEDLES, easy to thread sewing needles with an opening on the side of the eye.|website=spiraleyeneedles.com|access-date=2024-01-30|archivedate=2024-01-30|archiveurl=https://web.archive.org/web/20240130152407/http://spiraleyeneedles.com/|deadurl=yes}}</ref> এই বেজীবোৰৰ এটা মুকলি স্লট থাকে য'ত সাধাৰণ বন্ধ চকুৰ ডিজাইনৰ পৰিৱৰ্তে এটা সূতা সহজে গাইড কৰিব পাৰি। *'''বিডিং''': এই বেজীবোৰ অতি মিহি, চকু এটা সংকীৰ্ণ যাতে ইহঁতক বিড আৰু চেকুইনৰ মাজৰ মাজেৰে সোমাব পৰা যায় আৰু লগতে এটা দীঘল দণ্ড থাকে যাতে লগোৱা সূতাৰে একেলগে কেইবাটাও গুটি ধৰিব পৰা যায়। *'''টেটিং''': এইবোৰ চকুৰ ফালকে ধৰি সমগ্ৰ দৈৰ্ঘ্যৰ বাবে সম ঘনত্বৰে দীঘলীয়াকৈ নিৰ্মাণ কৰা হয়, যাতে টেটিংত ব্যৱহাৰ কৰা দুটা চিলাইৰ মাজেৰে সূতা টানিব পৰা যায়। *'''পাল চিলোৱা''': চামৰাৰ বেজীৰ দৰেই, কিন্তু ত্ৰিকোণীয় বিন্দুটো গাটোৰ ওপৰলৈ আৰু অধিক বিস্তৃত; ডাঠ কেনভাছ বা গধুৰ চামৰা চিলাইৰ বাবে প্ৰস্তুত কৰা হৈছে। ==ইতিহাস== [[File:Aiguille os 246.1 Global.jpg|thumb|upright=1.5|alt=|{{center|মেগডেলেনিয়ান, গ’ৰডান-প’লিগনান, ফ্ৰান্সৰ দি ট’লৌজ সংগ্ৰহালয়]] প্ৰাণীৰ ছাল একেলগে বান্ধি ল’বলৈ চিলাইৰ প্ৰথম ৰূপ আছিল সম্ভৱতঃ হাড়ৰ টুকুৰাক বেজী হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰি,<ref>{{cite web|title=Prehistoric Clothing|url=http://www.fashionencyclopedia.com/fashion_costume_culture/The-Ancient-World-Prehistoric/Prehistoric-Clothing.html|website=www.fashionencyclopedia.com|publisher=Fashion, Costume, and Culture: Clothing, Headwear, Body Decorations, and Footwear through the Ages|access-date=26 January 2016}}</ref> জন্তুৰ নাড়ী বা উদ্ভিদৰ আঁহ সূতা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা।<ref>{{cite book|last1=Fairholt|first1=Frederick William|title=Costume in England: A History of Dress from the Earliest Period Until the Close of the Eighteenth Century|publisher=Chapman and Hall|url=https://archive.org/details/costumeinenglan00fairgoog|page=[https://archive.org/details/costumeinenglan00fairgoog/page/n19 5]|language=en|year=1860}}</ref> আৰম্ভণিৰ অসুবিধাটো আছিল বেজীৰ মুৰত যথেষ্ট সৰু ফুটা এটা সৃষ্টি কৰিব পৰা ক্ষমতা, অৰ্থাৎ হাড়ৰ টুকুৰাত ফুটা কৰিলে যাতে সামগ্ৰীটোৰ ক্ষতি নহয়। এই ব্যৱস্থাটোত আছিল লেখ-জোখ কৰি সূতা কাটি থোৱা আৰু পৃথক কৰি কাপোৰত ফুটা কৰিবলৈ ''আল'' ব্যৱহাৰ কৰা৷ ৬১,০০০ বছৰ আগতে দক্ষিণ আফ্ৰিকাৰ চিবুডু গুহাত আৱিষ্কাৰ কৰা এটা হাড়ৰ বেজীৰ পৰা এই অনুমান কৰা হৈছিল<ref name="Backwell">{{cite journal | last1 = Backwell | first1 = L | last2 = d'Errico | first2 = F | last3 = Wadley | first3 = L | year = 2008 | title = Middle Stone Age bone tools from the Howiesons Poort layers, Sibudu Cave, South Africa | journal = Journal of Archaeological Science | volume = 35 | issue = 6| pages = 1566–1580 | doi = 10.1016/j.jas.2007.11.006 | bibcode = 2008JArSc..35.1566B }}</ref> চৰাইৰ হাড়ৰ পৰা নিৰ্মিত আৰু প্ৰাচীন মানুহৰ ব্যৱহৃত বুলি কোৱা বেজী ডেনিছ’ভানসকলৰ,ই প্ৰায় ৫০,০০০ বছৰ পুৰণি বুলি অনুমান কৰা হৈছে আৰু ইয়াক ডেনিছ’ভা গুহাত পোৱা গৈছিল৷<ref name="Siberian Times 2016">{{cite web|title=World's oldest needle found in Siberian cave that stitches together human history|url=http://siberiantimes.com/science/casestudy/news/n0711-worlds-oldest-needle-found-in-siberian-cave-that-stitches-together-human-history/|website=The Siberian Times|access-date=5 September 2016|date=23 August 2016|archivedate=21 May 2020|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200521045356/https://siberiantimes.com/science/casestudy/news/n0711-worlds-oldest-needle-found-in-siberian-cave-that-stitches-together-human-history/|deadurl=yes}}</ref> শ্লোভেনিয়াৰ পূব কাৰাভাংকেৰ ''পটক গুহা''ত ''অৰিগনেচিয়ান যুগ''ৰ (৪৭,০০০ৰ পৰা ৪১,০০০ বছৰ আগৰ) হাড়ৰ বেজী আৱিষ্কাৰ কৰা হৈছিল৷<ref>{{cite journal |url=http://av.zrc-sazu.si/pdf/59/Odar_AV_59.pdf |title=A Dufour Bladelet from Potočka zijalka (Slovenia) |first=Boštjan |last=Odar |journal=Arheološki vestnik |volume=59 |year=2008 |page=13}}</ref> লিয়াওনিং প্ৰদেশৰ জিয়াওগুছানৰ প্ৰাগঐতিহাসিক স্থানত পোৱা হাড় আৰু হাতীদাঁতৰ বেজীবোৰ ৩০ হাজাৰৰ পৰা ২৩ হাজাৰ বছৰৰ ভিতৰত পুৰণি।<ref>{{cite web|title=Bone and Ivory Needles|url=http://humanorigins.si.edu/evidence/behavior/tools/late-tools/bone-and-ivory-needles|website=humanorigins.si.edu|publisher=The Smithsonian Institution's Human Origins Program|access-date=25 January 2016}}</ref> ৰাছিয়াৰ কোষ্টেংকি নামে ঠাইত ৩০,০০০ বছৰ আগৰ হাতীদাঁতৰ বেজীও পোৱা গৈছিল।<ref>Hoffecker, J., Scott, J., [http://www.colorado.edu/news/r/b278a670675fd8d2ca0700cdc0e9d808.html ''Excavations In Eastern Europe Reveal Ancient Human Lifestyles''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110719175257/http://www.colorado.edu/news/r/b278a670675fd8d2ca0700cdc0e9d808.html |date=2011-07-19 }}, University of Colorado at Boulder News Archive, March 21, 2002</ref> বৰ্তমানৰ ডেনিজলি প্ৰদেশৰ পশ্চিম আনাতোলিয়াৰ একচি হ্যুকত ৮,৬০০ বছৰীয়া নৱপ্ৰস্তৰ যুগৰ বেজীৰ হাড় আৱিষ্কাৰ কৰা হৈছিল।<ref>{{cite web |url=https://www.hurriyetdailynews.com/textile-tools-dating-back-8-600-years-found-in-denizli-157783 |title=Textile tools dating back 8,600 years found in Denizli |website=Hurriyet Daily News |date=29 August 2020 }}</ref> ফ্লিণ্ডাৰছ পেট্ৰিয়ে ইজিপ্তৰ নাকাদাত খ্ৰীষ্টপূৰ্ব ৪৪০০ চনৰ পৰা খ্ৰীষ্টপূৰ্ব ৩০০০ চনৰ ভিতৰৰ তামৰ চিলাইৰ বেজী পাইছিল।<ref>{{cite journal|last1=Nunn|first1=John|last2=Rowling|first2=John|title=The Eye of the Needle in Predynastic Egypt|journal=The Journal of Egyptian Archaeology|date=2001|volume=87|pages=171–172|doi=10.2307/3822378|jstor=3822378}}</ref> মানচিঙৰ অপিডামত লোহাৰ চিলাইৰ বেজী পোৱা গৈছিল,<ref>{{cite book|last1=Klieforth|first1=Alexander Leslie|last2=Munro|first2=Robert John|title=The Scottish Invention of America, Democracy and Human Rights: A History of Liberty and Freedom from the Ancient Celts to the New Millennium|publisher=University Press of America|isbn=978-0-7618-2791-7|page=27|url=https://books.google.com/books?id=lkzbIDj6rvkC&q=sewing+needles&pg=PA27|access-date=25 January 2016|language=en|year=2004}}</ref> খ্ৰীষ্টপূৰ্ব তৃতীয় শতিকাৰ। ==তথ্যসূত্ৰ== {{Reflist}} [[শ্ৰেণী:সামগ্ৰী]] jnur4y9vwp9s605fmt55snjoyzzt15x 0 102388 516937 411011 2025-06-11T01:49:59Z InternetArchiveBot 29706 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 516937 wikitext text/x-wiki {{Infobox food | name = কুলফি | image = Matka kulfi.jpg | image_size = 220px | caption = মাটকা কুলফি | region = [[দক্ষিণ এছিয়া]]<ref name="Krondl2011"/><!-- Place of origin --> <br/> [[দিল্লী]]<ref name = "Obrien" /> | national_cuisine = ভাৰত, পাকিস্তান, বাংলাদেশ | creator = | course = [[মিঠা]] | type = [[আইচ ক্ৰীম]] | served = | main_ingredient = [[গাখীৰ]], [[চেনি]] | variations = | calories = | other = }} '<nowiki/>''কুলফি''' ( /kʊlfiː/ ) বা '':কুলফী''' ভাৰতীয় উপমহাদেশত উভৱ হোৱা এবিধ হিমায়িত গাখীৰৰ মিঠাই। ইয়াক প্ৰায়ে "পৰম্পৰাগত ভাৰতীয় আইচক্ৰীম" বুলি কোৱা হয়।<ref name="ref55yozaq">{{Citation | title=Frozen Desserts: The Definitive Guide to Making Ice Creams, Ices, Complete Kulfi Recipes, Gelati, and Other Frozen Delights | author=Caroline Liddell, Robin Weir | date=15 July 1996 | publisher=Macmillan, 1996 | isbn=978-0-312-14343-5 | url=https://books.google.com/books?id=GCv8bPNMTNUC | quote=''... Kulfi is the traditional Indian [[ice cream]] and has a strongly characteristic cooked-milk flavor and dense icy texture. ... The ৬basis of making kulfi is to reduce a large volume of milk down to a very small concentrated amount ...''}}</ref> মোগল যুগত ১৬ শতিকাৰ দিল্লীত কুলফীৰ উৎপত্তি হৈছিল ৷ ই ভাৰত, পাকিস্তান, আৰু ট্ৰিনিদাদ আৰু ট'বেগোৰ ৰাষ্ট্ৰীয় খাদ্যৰ অংশ ৷ বাংলাদেশ, ম্যানমাৰ, নেপাল, শ্ৰীলংকা আৰু মধ্যপ্ৰাচ্যতো ই জনপ্ৰিয়।East]].<ref name="popular">{{Cite web|title=50 Most Popular Indian Desserts to Add a Twist to Your Same Old Meal|date=28 December 2020 |url=https://www.chefspencil.com/50-most-popular-indian-desserts-to-add-a-twist-to-your-same-old-meal/}}</ref> নিয়মীয়া আইচক্ৰীমতকৈ কুলফি ঘন আৰু ক্ৰীমযুক্ত।.<ref name="ref55yozaq"/><ref name="popular"/><ref name="ref59yorap">{{Citation | title=Entertaining in the Raw | author=Matthew Kenney | date=September 2009 | publisher=Gibbs Smith, 2009 | isbn=978-1-4236-0208-8 | url=https://books.google.com/books?id=-FyT4yf6Q3AC | quote=''... Kulfi is an Indian-style ice cream that is richer and creamier than regular ice cream, due to the lack of air that is whipped into traditional ice cream to make it lighter. The milk, traditionally from buffalo ...''}}</ref> ইয়াৰ বিভিন্ন সোৱাদ পোৱা যায়। পৰম্পৰাগত সোৱাদসমূহৰ ভিতৰত ক্ৰীম (মলাই), গোলাপ, আম, ইলাচি, কেশৰ, আৰু পিষ্টাচিঅ' আদি অন্তৰ্ভুক্ত। <ref name="ref55yozaq"/><ref name="popular"/><ref name="ref59yorap"/> নতুন সোৱাদৰ ভিতৰত আপেল, কমলা, ষ্ট্ৰবেৰী, বাদাম, বা এভোকেডো থাকিব পাৰে।<ref name="popular"/> দৰে কুলফিক ফেটা নহয়, যাৰ ফলত ফ্ৰ'জেন কাষ্টাৰ্ডৰ দৰে গাঢ় আৰু ঘন। ইদৰে ইয়াক কেতিয়াবা হিমায়িত গাখীৰৰ মিঠাইঅৰ এক সুকীয়া শ্ৰেণী বুলি গণ্য কৰা হয়।<ref name="ref59yorap"/> কুলফিৰ ঘনত্বৰ বাবে ই আইচক্ৰীমতকৈ লাহে লাহে গলি যায়।<ref>{{Cite web|title=Ice, Cream... and Chemistry – American Chemical Society|url=https://www.acs.org/content/acs/en/education/resources/highschool/chemmatters/past-issues/archive-2013-2014/ice-cream-chemistry.html|access-date=2024-02-25|archivedate=2021-03-09|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210309033418/https://www.acs.org/content/acs/en/education/resources/highschool/chemmatters/past-issues/archive-2013-2014/ice-cream-chemistry.html|deadurl=yes}}</ref> ==ইতিহাস== কুলফি শব্দটো পাৰ্চী ভাষাৰ ক্যুলফিৰ (قلفی) পৰা আহিছে যাৰ অৰ্থ হৈছে "ঢাকি থোৱা কাপ"। ষোড়শ শতিকাত মোগল সাম্ৰাজ্যৰ সময়ত দিল্লীত এই মিঠাইৰ উৎপত্তি হৈছিল।<ref name = "Krondl2011"/><ref name = "Obrien"/><ref name = "Gupta"/> ঘন বাষ্পীভৱন কৰা গাখীৰৰ মিশ্ৰণ ইতিমধ্যে ভাৰতীয় উপমহাদেশৰ মিঠা ব্যঞ্জনত জনপ্ৰিয় হৈ পৰিছিল। মোগল যুগত এই মিশ্ৰণটোক পিষ্টাচিয়া আৰু কেশৰেৰে সোৱাদ দিয়া হৈছিল, শঙ্কু আকৃতিৰ ধাতুৰ পাত্ৰত পেক কৰা হৈছিল আৰু বৰফত ডুবাই দিয়া হৈছিল, যাৰ ফলত কুলফি আৱিষ্কাৰ কৰা হৈছিল। মোগল সম্ৰাট আকবৰৰ প্ৰশাসনৰ বিশদ তথ্য আইন-ই-আকবাৰীত শীতলীকৰণৰ বাবে নিমখৰ ব্যৱহাৰৰ লগতে হিমালয়ৰ বৰফ উষ্ণ অঞ্চললৈ পৰিবহণৰ কথা উল্লেখ কৰা হৈছে।<ref name="Krondl2011">{{cite book|author=Michael Krondl|title=Sweet Invention: A History of Dessert|url=https://books.google.com/books?id=gN6ySQnUnfwC&pg=PA48|year=2011|publisher=Chicago Review Press|isbn=978-1-55652-954-2|page=48}}</ref><ref name = "Gupta">{{cite book|author1=Anil K. Gupta |author2=Anit Kumar |author3=Megh R. Goyal|title=Novel Dairy Processing Technologies: Techniques, Management, and Energy Conservation|url=https://books.google.com/books?id=5a1SDwAAQBAJ&pg=PA78|year=2018|publisher=Apple Academic Press|page=78|isbn=9781351682046 }}</ref> যদিও দিল্লীক কুলফীৰ জন্মস্থান বুলি অভিহিত কৰা হৈছে, অষ্ট্ৰেলিয়াৰ খাদ্য ইতিহাসবিদ চাৰ্মেইন অ'ব্ৰাইনে মত প্ৰকাশ কৰিছে, "...এয়া সম্ভৱ যে [কুলফি] প্ৰথমে পাৰস্য বা সমৰকন্দৰ শীতল জলবায়ুত বিকশিত হৈছিল আৰু মোগলে এই ধাৰণাটো নিজৰ কৰি লৈ বিশদভাৱে প্ৰকাশ কৰিছিল।"<ref name = "Obrien">{{cite book|author=Charmaine O'Brien|title=Flavours of Delhi: A Food Lover's Guide|url=https://books.google.com/books?id=xeSXAAAAQBAJ&pg=PT71|year=2003|publisher=Penguin Books Limited|page=71|isbn=9789351182375 }}</ref> ==প্ৰস্তুতি== কুলফি প্ৰস্তুত কৰিবলৈ মিঠা কৰি লোৱা, সোৱাদযুক্ত গাখীৰ লাহে লাহে সিজোৱা হয় ৷ গাখীৰ ৰন্ধন কৰা বাচনত লাগি নাথাকিবলৈ প্ৰায় অবিৰতভাৱে লৰাই থাকে। এই প্ৰক্ৰিয়াৰ সময়ত গাখীৰ ঘনীভূত হৈ ঘন হৈ পৰে।<ref name="glossary">{{Cite web|title=Kulfi Glossary|url=https://www.tarladalal.com/glossary-kulfi-2243i}}</ref> লাহে লাহে ৰন্ধাটোৱে মিশ্ৰণটোত থকা চেনিখিনি কেৰামেলাইজ কৰি ইয়াৰ গাখীৰৰ প্ৰটিনবোৰ কজলা কৰি পেলায়, যাৰ ফলত কুলফীয়ে ইয়াৰ সুকীয়া সোৱাদ দিয়ে।"name="tour"/><ref>{{Cite web|title=Effect of Different Level of Ash Gourd Pulp for Manufacturing Dietetic Kulfi|url=http://trendsinbiosciencesjournal.com/upload/05-761_(J_David).pdf|access-date=29 October 2021|archive-date=29 October 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20211029225332/http://trendsinbiosciencesjournal.com/upload/05-761_(J_David).pdf|url-status=dead|archivedate=29 October 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211029225332/http://trendsinbiosciencesjournal.com/upload/05-761_(J_David).pdf|deadurl=yes}}</ref><ref>{{Cite web|title=Effect of Different Level of Ash Gourd Pulp for Manufacturing Dietetic Kulfi|url=http://trendsinbiosciencesjournal.com/upload/05-761_(J_David).pdf|access-date=29 October 2021|archive-date=29 October 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20211029225332/http://trendsinbiosciencesjournal.com/upload/05-761_(J_David).pdf|url-status=dead|archivedate=29 October 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211029225332/http://trendsinbiosciencesjournal.com/upload/05-761_(J_David).pdf|deadurl=yes}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Effect of Different Level of Ash Gourd Pulp for Manufacturing Dietetic Kulfi|url=http://trendsinbiosciencesjournal.com/upload/05-761_(J_David).pdf|access-date=29 October 2021|archive-date=29 October 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20211029225332/http://trendsinbiosciencesjournal.com/upload/05-761_(J_David).pdf|url-status=dead|archivedate=29 October 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211029225332/http://trendsinbiosciencesjournal.com/upload/05-761_(J_David).pdf|deadurl=yes}}</ref> r<ref>{{Cite web|title=Effect of Different Level of Ash Gourd Pulp for Manufacturing Dietetic Kulfi|url=http://trendsinbiosciencesjournal.com/upload/05-761_(J_David).pdf|access-date=29 October 2021|archive-date=29 October 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20211029225332/http://trendsinbiosciencesjournal.com/upload/05-761_(J_David).pdf|url-status=dead|archivedate=29 October 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211029225332/http://trendsinbiosciencesjournal.com/upload/05-761_(J_David).pdf|deadurl=yes}}</ref> তাৰ পিছত মিশ্ৰণটো ছাঁ‌চ বা কুলহাৰ নামৰ ত্ৰত ঢালি ঢাকনি বন্ধ কৰি দিয়া হয়। বন্ধ কৰা ছাঁচবোৰ বৰফ আৰু নিমখ এটা অৱৰোধিত মাটকাত ডুবাই থোৱা হয়। ইয়াৰ ফলত মিশ্ৰণটো সোনকালে জমা হৈ পৰে, যাৰ ফলত ই বৰফৰ স্ফটিকমুক্ত কোমল, মসৃণ স্থায়িত্ব লাভ কৰে। এই পৰম্পৰাগত পদ্ধতিৰে প্ৰস্তুত কৰা কুলফীক মটকা কুলফি বোলা হয় ৷<ref>{{Cite web|title=Mango Kulfi -The Ultimate frozen summer dessert!|date=28 June 2021|url=https://.stirringmyspicysoul.com/mango-kulfi-the-ultimate-frozen-summer-dessert/}}{{Dead link|date=March 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> পৰিবেশনৰ ১০–১৫ মিনিট আগতে ফ্ৰীজৰ পৰা উলিয়াই আঁতৰাই পেলোৱা হয় যাতে কুলফি অলপ গলিব পাৰে। তাৰ পিছত কুলফি ছাঁচবোৰৰ পৰা উলিয়াই পিহি লোৱা ইলাচি, কেশৰ বা পিষ্টাচিঅ’ৰে সজাই তোলা হয়। কুলফি ফালুডা ( vermicelli noodles ) ৰ সৈতেও পৰিবেশন কৰা হয়। <ref>{{cite book|author=Charmaine O'Brien|title=Flavours of Delhi: A Food Lover's Guide|url=https://books.google.com/books?id=xeSXAAAAQBAJ&pg=PT72|year=2003|publisher=Penguin Books Limited|page=72|isbn=9789351182375 }}</ref> ==খুচুৰা ব্যৱসায়== সমগ্ৰ ভাৰত উপমহাদেশতে কুলফি বিক্ৰী কৰে কুলফিৱাল্লাহৰ বা কুলফিৱালা নামেৰে জনাজাত ৰাজপথৰ বিক্ৰেতাসকলে। ভাৰতীয় ৰেষ্টুৰেণ্টতো ইয়াক সাধাৰণতে পৰিবেশন কৰা হয়।<ref>{{cite book|author=Corby Kummer|date=2007|url={{Google books|ptZgNoobsyUC|page=784|plainurl=yes}} |title=1001 Foods To Die For |page=784}}</ref ==চিত্ৰ বিথীকা == <gallery widths=180> File:Kesari Aam Kulfi 01.jpg|কেশৰ আৰু আম File:Strawbeerry kulfi.JPG|ষ্ট্ৰবেৰী File:Kulfi.jpg|পিস্তা বাদাম, ভেনিলা আৰু গোলাপজল File:Kulfi Faluda.jpg|ফালুদা File:Kulfi (1).jpg|কুলফি বিক্ৰী কৰি থকা অৱস্থহ এজন কুলফিৱালা </gallery> ==তথ্য সংগ্ৰহ== {{Reflist}} [[শ্ৰেণী:খাদ্য]] 9cn79a1bjb8s3qju4n7sssjmx2xpiww 0 102401 516943 409062 2025-06-11T02:11:14Z InternetArchiveBot 29706 Rescuing 0 sources and tagging 2 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 516943 wikitext text/x-wiki {{Infobox clothing type | name = কেম্বেন | image_file = COLLECTIE TROPENMUSEUM Studioportret van een Javaanse vrouw mogelijk uit Jogjakarta TMnr 60027279.jpg | image_size = | caption = “বাটিক” কেম্বেন পৰিধান কৰা এগৰাকী মহিলা | type = পৰম্পৰাগত মহিলাৰ সাজ-পাৰ | material = | location = [[ইণ্ডোনেছিয়া]]<ref name="Historia-Kemben">{{Cite web|url=https://historia.id/kuno/articles/cara-berpakaian-orang-jawa-kuno-6k4Jq/page/1|title=Cara Berpakaian Orang Jawa Kuno|website=historia.id|date=November 2018|lang=id|access-date=2020-11-20}}{{Dead link|date=June 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref><ref name="The History of Java">{{cite book |last=Raffles |first=Thomas Stamford |date=1817 |title=The History of Java |url=https://books.google.com/books?id=gJEC2q7DzpQC |location=London |publisher=John Murray |oclc= 74175458}}</ref> | manufacturer = | url = }} '''কেম্বেন''' (জাভানিজ: ꦏꦼꦩ꧀ꦧꦼꦤ꧀, ইণ্ডোনেছিয়ান: kemban) হৈছে জাভা, বালি আৰু ইণ্ডোনেছিয়াৰ দ্বীপপুঞ্জৰ অন্যান্য অংশত ঐতিহাসিকভাৱে সাধাৰণ ইণ্ডোনেছিয়ান মহিলাই শৰীৰত মেৰিয়াই লোৱা বস্ত্ৰ বিশেষ। এই বস্ত্ৰ সাধাৰণ, বাটিক প্ৰিণ্টেড, ভেলভেট বা যিকোনো ধৰণৰ কাপোৰৰ পৰা তৈয়াৰ কৰা হয়।<ref>{{Cite web| url=https://kbbi.kemdikbud.go.id/entri/kemban| title=Hasil Pencarian - KBBI Daring|website=kbbi.kemdikbud.go.id|language=id|access-date=2017-10-12}}</ref> ==ইতিহাস== দক্ষিণ-পূব এছিয়াৰ পৰম্পৰাগত বস্ত্ৰ [[কেবায়া|কেবায়াৰ]] দ্ৰুত প্ৰচলনৰ আগতে জাভাৰ প্ৰাচীন আৰু ধ্ৰুপদী যুগত কেম্বেন আছিল আটাইতকৈ জনপ্ৰিয় আৰু মহিলাৰ সাধাৰণ সাজ-পোছাক ভিতৰত অন্যতম সাজ-পাৰ। কেম্বেন মাজাপাহিত যুগৰ মাতাৰাম চুলতানী শাসনলৈকে মহিলাৰ সাধাৰণ পৰিধান আছিল। কান্ধ উদং কৰি পৰিধান কৰা এই বস্ত্ৰবিধ আজিও ইণ্ডোনেছিয়াৰ বহু অনুষ্ঠান, পৰম্পৰাগত জাভা নৃত্য বা জাভানীজ কেৰাটনত অনুষ্ঠিত ৰাজকীয় অনুষ্ঠান সমূহত দেখা যায়।<ref name="Historia-Kemben">{{Cite web|url=https://historia.id/kuno/articles/cara-berpakaian-orang-jawa-kuno-6k4Jq/page/1|title=Cara Berpakaian Orang Jawa Kuno|website=historia.id|date=November 2018|lang=id|access-date=2020-11-20}}{{Dead link|date=June 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> কেম্বেনৰ উদং কান্ধক নান্দনিকতা, আড়ম্বৰ আৰু নাৰীত্বৰ প্ৰতিনিধিত্ব হিচাপে গণ্য কৰিব পাৰি। কিন্তু যোৱা দশকবোৰত জাভানৰ মুছলমান মহিলাসকলে নিজৰ পৰম্পৰাগত ফেশ্বন পৰিত্যাগ কৰি ইণ্ডোনেছিয়াত পূৰ্বে অপ্ৰচলিত হিজাবৰ দৰে ইছলামিক কাপোৰ পিন্ধাৰ বাবে কেম্বেনৰ ব্যৱহাৰ হ্ৰাস পাইছে। বৰ্তমান য়ুগ্যাকাৰ্টা আৰু সুৰাকাৰ্টা কেৰাটনৰ জাভাৰ ৰাজদৰবাৰত, বিশেষকৈ সম্ভ্ৰান্ত আৰু “আব্দি ডালেম” (abdi dalem, প্ৰসাদৰ দাসসকল) সকলেহে কেম্বেন পিন্ধাৰ পৰম্পৰা সংৰক্ষণ আৰু জীয়াই ৰাখিছে। কিন্তু শেহতীয়া বছৰবোৰত ইণ্ডোনেছিয়াৰ মুছলমান সম্প্ৰদায়ৰ মাজত ক্ৰমাৎ ৰক্ষণশীল ইছলামবাদ বৃদ্ধি পোৱাৰ বাবে ধ্ৰুপদী জাভানীজ সংস্কৃতিক সংৰক্ষণৰ প্ৰচেষ্টাৰ বিষয়েও বিতৰ্কৰ সৃষ্টি হৈছে।<ref>{{Cite web|title=Dikritik Gara-gara Unggah Foto Abdi Dalem, Jawaban Putri Keraton Jogja ini Tak Terduga!|url=https://wow.tribunnews.com/2017/05/02/dikritik-gara-gara-unggah-foto-abdi-dalem-jawaban-putri-keraton-jogja-ini-tak-terduga|access-date=2020-11-22|website=Tribun Wow|language=id-ID}}</ref> ==ব্যৱহাৰ== পৰম্পৰাগত কেম্বেন শৰীৰৰ চাৰিওফালে মেৰিয়াই পৰিধান কৰা হয়, কাপোৰখনৰ আঁচল ভাঁজ কৰা হয়, এডাল অতিৰিক্ত ৰছীৰে বান্ধি সুৰক্ষিত কৰা হয় আৰু পেটৰ চাৰিওফালে আংকিন (angkin) নামৰ এডাল সৰু কমৰবন্ধৰ সহায়ত পেট ঢাকি পিন্ধিব লাগে। কেৰাটনৰ ৰাজপ্ৰসাদৰ মহিলাসকলে পিন্ধা পৰম্পৰাগত জাভানীজ বাটিক কেম্বেনৰ বেছিভাগেই এই ধৰণৰ কেম্বেন।<ref name="indonesianbatik.id">{{Cite news|url=http://indonesianbatik.id/2018/02/26/memakai-batik-untuk-kemben-eksotisme-fashion-wanita-jawa/|title=Memakai Batik Untuk Kemben, Eksotisme Fashion Wanita Jawa - Indonesian Batik|date=2018-02-26|work=Indonesian Batik|access-date=2018-06-01|language=id|archivedate=2018-06-04|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180604130814/http://indonesianbatik.id/2018/02/26/memakai-batik-untuk-kemben-eksotisme-fashion-wanita-jawa/|deadurl=yes}}</ref> বৰ্তমান পশ্চিমীয়া কৰ্চেটৰ দৰে বুটাম, ষ্ট্ৰেপ বা জিপাৰ ব্যৱহাৰ কৰি দেহত লিপিট খাই থকা কৈ চিলোৱা কেম্বেনো পোৱা যায়। জাভাৰ পৰম্পৰাগত মহিলা নৃত্যশিল্পীৰ কেম্বেন সাধাৰণতে ভেলভেটৰ চিলাই কৰা কৰ্চেটৰ পৰা তৈয়াৰ কৰা হয়। ===ইণ্ডোনেছিয়াৰ বাহিৰত কেম্বেন=== মালয় উপদ্বীপত কেম্বন মূলতঃ এক প্ৰকাৰৰ [[ছাৰং]] আৰু মালয়েছিয়াত বাজু কুৰুং আৰু [[কেবায়া|বাজু কেবায়াৰ]] অধিক প্ৰচলনৰ পূৰ্বে অতি জনপ্ৰিয় কাপোৰৰ শৈলী আছিল। আভিজাত্য পৰিয়ালৰ মহিলাসকলে উন্নত মানৰ আৰু ডিজাইন কৰা কাপোৰৰ লগতে সোণ আৰু বহুমূলীয়া মুক্তা বা পাথৰেৰে নিৰ্মিত গহনাৰে সজ্জিত কৰি কেম্বেন পৰিধান কৰিছিল।<ref name="DBP-Kemban">{{Cite web|url=https://prpm.dbp.gov.my/Cari1?keyword=kemban|title=Carian Umum - Kemban|website=prpm.dbp.gov.my|lang=ms|access-date=2020-11-19}}</ref> ৰ’দৰ তাপৰ পৰা ৰক্ষা পাবলৈ তেওঁলোকে কাইন কেলুবুং (kain kelubung, চাদৰ) নামৰ এবিধ বস্ত্ৰৰে মূৰ ঢাকি লৈছিল আৰু গ্ৰীষ্মমণ্ডলীয় গৰমত নিজকে ঠাণ্ডা কৰিবলৈ ৰাখিবলৈ দেহৰ তলৰ অংশত কাইন কেম্বেন (kain kemban) পিন্ধিছিল। “চেজাৰা মেলায়ু”ৰ (মালয় এনালছ) মতে, মালাকানৰ ষষ্ঠ শাসক চুলতান মনছুৰ শ্বাহে মালয় মহিলাসকলক কেৱল কেম্বেন পিন্ধিবলৈ নিষেধাজ্ঞা আৰোপ কৰিছিল কাৰণ ইয়াক ইছলামিক শিক্ষাৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি ব্যক্তিগত লজ্জাবোধৰ বিপৰীত বুলি গণ্য কৰা হৈছিল।<ref name="NST-Kemben">{{cite web |title=Enduring charm of the baju kurung| date=18 August 2019 | url=https://www.nst.com.my/lifestyle/sunday-vibes/2019/08/513680/enduring-charm-baju-kurung |access-date=19 November 2020}}</ref> বৰ্তমান মালয়েছিয়াৰ ধৰ্মপৰায়ণ ইছলামিক মালয় সম্প্ৰদায়ৰ খুব কম সংখ্যক মহিলাইহে কেম্বেন পৰিধান কৰে, তেওঁলোকে ইয়াত অতীতৰ স্মৃতিচিহ্ন বুলি গণ্য কৰে আৰু ইয়াৰ সলনি লজ্জাবোধৰ প্ৰয়োজনীয়তা মানি চলিবলৈ টুডঙৰ সৈতে বাজু কুৰুং পৰিধান কৰে। ইউৰোপৰ স্থানীয় ইউৰোপীয় ফিতাবিহীন পোছাকৰ সৈতে কেম্বেনৰ যথেষ্ট মিল আছে যদিও বাটিক, ইকাট, ছংকেট বা টেনুন আদি ফেব্ৰিক ব্যৱহাৰ কৰি ইয়াক অধিক পৰম্পৰাগত কৰি তোলা হয়। এই বস্ত্ৰবোৰ পিছলি নাযাবলৈ কাপোৰৰ আঁচল ভাঁজ কৰি গাঁঠি বান্ধি সুৰক্ষিত কৰা হয়। পৰম্পৰাগতভাৱে মহিলাসকলে দুখন বস্ত্ৰ পৰিধান কৰে; শৰীৰৰ তলৰ অংশ (নিতম্ব, উৰু আৰু ভৰি) আবৰি নিতম্বৰ চাৰিওফালে মেৰিয়াই এখন কাপোৰ পৰিধান কৰা হয় আৰু ইয়াক কাইন বা [[ছাৰং]] বুলি কোৱা হয়, আনহাতে শৰীৰৰ ওপৰৰ অংশ (বুকু আৰু কান্ধ)ৰ ওপৰত মেৰিয়াই লোৱা বস্ত্ৰখনক কেম্বেন বোলা হয়। মালয় উপদ্বীপত ৰ’দৰ পৰা মূৰ (মূৰ, কান্ধ, বাহু) ঢাকিবলৈ এখন অতিৰিক্ত বস্ত্ৰ ব্যৱহাৰ কৰা হয় আৰু ইয়াক কাইন কেলুবুং বুলি কোৱা হয়। ==তথ্য সংগ্ৰহ== {{Reflist}} [[শ্ৰেণী:বস্ত্ৰ]] ndasy5hh1vzwu115j5xsmmtzmo4jlry 2 107571 517014 516836 2025-06-11T08:16:49Z কুমুদ ঘোষ 42738 517014 wikitext text/x-wiki {{Infobox person |name=কুমুদ ঘোষ |birth_name=কুমুদ ঘোষ |birth_date=২৯ ডিচেম্বৰ |birth_place=[[বৰজুৰি চাহ বাগিচা, বোকাখাট]], গোলাঘাট - [[অসম]] |location= [[ভেলেউগুৰি ৰতনপুৰ গাঁও, নকছাৰি - ৭৮৫৬৩৫, যোৰহাট - অসম]] |nationality=[[ভাৰতীয়]] |citizenship=ভাৰতীয় |education=স্নাতকোত্তৰ (শি‍ক্ষাতত্ত্ব, অসমীয়া), পিএইচ.ডি‍ |university=<!-- CONTACT INFO --------------> |website=<!-- {{URL|example.com}} --> |blog= www.kumudghosh.blogspot.com |email=kumudghosh29@gmail.com |image= [[File:Kumud Ghosh at AWC 2025.jpg|thumb]] |native_name= |native_name_lang= |caption= |image_caption= |honorific suffix= |years active=২০২৪ — বৰ্তমানলৈকে |honorific prefix=অসমীয়া ৱিকিপিডিয়ান }} [[চিত্ৰ:Wikipedia logo puzzle globe spins horizontally and vertically, revealing the contents of all of its puzzle pieces, without background.gif|thumb]] মই অসমীয়া ৱিকিপিডিয়াৰ সৈতে হেঁপাহেৰে ১৪ চেপ্তেম্বৰ, ২০২৪ চনত সংযুক্ত হৈছিলোঁ। অসমীয়া ৱিকিপিডিয়াত মোৰ প্ৰথম প্ৰবন্ধ [[সুবোধ সৰকাৰ]]। *[https://xtools.wmcloud.org/pages/as.wikipedia.org/%E0%A6%95%E0%A7%81%E0%A6%AE%E0%A7%81%E0%A6%A6%20%E0%A6%98%E0%A7%8B%E0%A6%B7 '''ৱিকিপিডিয়াত মোৰ অসমীয়া প্ৰবন্ধ'''] 1ormqujswi9itd90cek2ptxzmg1earo 517021 517014 2025-06-11T08:25:13Z কুমুদ ঘোষ 42738 517021 wikitext text/x-wiki {{Infobox person |name=কুমুদ ঘোষ |birth_name=কুমুদ ঘোষ |birth_date=২৯ ডিচেম্বৰ |birth_place=[[বৰজুৰি চাহ বাগিচা, বোকাখাট]], গোলাঘাট - [[অসম]] |location= [[ভেলেউগুৰি ৰতনপুৰ গাঁও, নকছাৰি - ৭৮৫৬৩৫, যোৰহাট - অসম]] |nationality=[[ভাৰতীয়]] |citizenship=ভাৰতীয় |education=স্নাতকোত্তৰ (শি‍ক্ষাতত্ত্ব, অসমীয়া), পিএইচ.ডি‍ |university=<!-- CONTACT INFO --------------> |website=<!-- {{URL|example.com}} --> |blog= www.kumudghosh.blogspot.com |email=kumudghosh29@gmail.com |image= [[File:Kumud Ghosh at AWC 2025.jpg|250px|thumb]] |native_name= |native_name_lang= |caption= |image_caption= |honorific suffix= |years active=২০২৪ — বৰ্তমানলৈকে |honorific prefix=অসমীয়া ৱিকিপিডিয়ান }} [[চিত্ৰ:Wikipedia logo puzzle globe spins horizontally and vertically, revealing the contents of all of its puzzle pieces, without background.gif|thumb]] মই অসমীয়া ৱিকিপিডিয়াৰ সৈতে হেঁপাহেৰে ১৪ চেপ্তেম্বৰ, ২০২৪ চনত সংযুক্ত হৈছিলোঁ। অসমীয়া ৱিকিপিডিয়াত মোৰ প্ৰথম প্ৰবন্ধ [[সুবোধ সৰকাৰ]]। *[https://xtools.wmcloud.org/pages/as.wikipedia.org/%E0%A6%95%E0%A7%81%E0%A6%AE%E0%A7%81%E0%A6%A6%20%E0%A6%98%E0%A7%8B%E0%A6%B7 '''ৱিকিপিডিয়াত মোৰ অসমীয়া প্ৰবন্ধ'''] 82epd2182askdcmzke829xgxkmxct4a 517034 517021 2025-06-11T08:56:33Z কুমুদ ঘোষ 42738 517034 wikitext text/x-wiki {{Infobox person |name=কুমুদ ঘোষ |birth_name=কুমুদ ঘোষ |birth_date=২৯ ডিচেম্বৰ |birth_place=[[বৰজুৰি চাহ বাগিচা, বোকাখাট]], গোলাঘাট - [[অসম]] |location= [[ভেলেউগুৰি ৰতনপুৰ গাঁও, নকছাৰি - ৭৮৫৬৩৫, যোৰহাট - অসম]] |nationality=[[ভাৰতীয়]] |citizenship=ভাৰতীয় |education=স্নাতকোত্তৰ (শি‍ক্ষাতত্ত্ব, অসমীয়া), পিএইচ.ডি‍ |university=<!-- CONTACT INFO --------------> |website=<!-- {{URL|example.com}} --> |blog= www.kumudghosh.blogspot.com |email=kumudghosh29@gmail.com |image= [[File:Kumud Ghosh at AWC 2025.jpg|250px|thumb]] |native_name= |native_name_lang= |caption= |image_caption= |honorific suffix= |years active=২০২৪ — বৰ্তমানলৈকে |honorific prefix=অসমীয়া ৱিকিপিডিয়ান }} [[চিত্ৰ:Wikipedia logo puzzle globe spins horizontally and vertically, revealing the contents of all of its puzzle pieces, without background.gif|thumb]] মই অসমীয়া ৱিকিপিডিয়াৰ সৈতে হেঁপাহেৰে ১৪ চেপ্তেম্বৰ, ২০২৪ চনত সংযুক্ত হৈছিলোঁ। অসমীয়া ৱিকিপিডিয়াত মোৰ প্ৰথম প্ৰবন্ধ [[সুবোধ সৰকাৰ]]। *[https://xtools.wmcloud.org/pages/as.wikipedia.org/%E0%A6%95%E0%A7%81%E0%A6%AE%E0%A7%81%E0%A6%A6%20%E0%A6%98%E0%A7%8B%E0%A6%B7 '''ৱিকিপিডিয়াত মোৰ অসমীয়া প্ৰবন্ধ'''] * [https://w.wiki/CmwB '''ৱিকিমিডিয়া কমন্সত মোৰ কেমেৰাত আৱদ্ধ আলোকচিত্ৰ'''] rrzdvwwjaoolrk2tsybj943djs7kobl 517035 517034 2025-06-11T08:57:07Z কুমুদ ঘোষ 42738 517035 wikitext text/x-wiki {{Infobox person |name=কুমুদ ঘোষ |birth_name=কুমুদ ঘোষ |birth_date=২৯ ডিচেম্বৰ |birth_place=[[বৰজুৰি চাহ বাগিচা, বোকাখাট]], গোলাঘাট - [[অসম]] |location= [[ভেলেউগুৰি ৰতনপুৰ গাঁও, নকছাৰি - ৭৮৫৬৩৫, যোৰহাট - অসম]] |nationality=[[ভাৰতীয়]] |citizenship=ভাৰতীয় |education=স্নাতকোত্তৰ (শি‍ক্ষাতত্ত্ব, অসমীয়া), পিএইচ.ডি‍ |university=<!-- CONTACT INFO --------------> |website=<!-- {{URL|example.com}} --> |blog= www.kumudghosh.blogspot.com |email=kumudghosh29@gmail.com |image= [[File:Kumud Ghosh at AWC 2025.jpg|250px|thumb]] |native_name= |native_name_lang= |caption= |image_caption= |honorific suffix= |years active=২০২৪ — বৰ্তমানলৈকে |honorific prefix=অসমীয়া ৱিকিপিডিয়ান }} [[চিত্ৰ:Wikipedia logo puzzle globe spins horizontally and vertically, revealing the contents of all of its puzzle pieces, without background.gif|thumb]] মই অসমীয়া ৱিকিপিডিয়াৰ সৈতে হেঁপাহেৰে ১৪ চেপ্তেম্বৰ, ২০২৪ চনত সংযুক্ত হৈছিলোঁ। অসমীয়া ৱিকিপিডিয়াত মোৰ প্ৰথম প্ৰবন্ধ [[সুবোধ সৰকাৰ]]। *[https://xtools.wmcloud.org/pages/as.wikipedia.org/%E0%A6%95%E0%A7%81%E0%A6%AE%E0%A7%81%E0%A6%A6%20%E0%A6%98%E0%A7%8B%E0%A6%B7 '''ৱিকিপিডিয়াত মোৰ অসমীয়া প্ৰবন্ধ'''] 82epd2182askdcmzke829xgxkmxct4a 0 107868 516968 434557 2025-06-11T06:21:23Z InternetArchiveBot 29706 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 516968 wikitext text/x-wiki '''জীয়াৰী''', '''জীয়ৰী''' বা '''কন্যা''' ({{lang-en|:Daughter}}) এগৰাকী স্ত্ৰীলিংগৰ সন্তান; পিতৃ-মাতৃৰ সম্পৰ্কত এগৰাকী ছোৱালী বা মহিলা। কন্যা হ’বলৈ কাৰোবাৰ কন্যা সন্তান হিচাপে পৰিচিত অৱস্থা। সমকক্ষ পুৰুষবাচক শব্দ পুত্ৰ। বিভিন্ন উপাদানৰ মাজৰ সম্পৰ্ক দেখুৱাবলৈ কেইবাটাও ক্ষেত্ৰত এই নামটো ব্যৱহাৰ কৰা হয়। জৈৱিক দৃষ্টিকোণৰ পৰা জীয়ৰী বা কন্যা ব্যক্তিৰ আত্মীয়তাৰ প্ৰথম স্তৰ। কন্যা শব্দটোৰ লগত আন কেইবাটাও অৰ্থও জড়িত হৈ আছে, ইয়াৰে এটা স্ত্ৰী বংশ বা বংশধৰক বুজাবলৈ ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে। ইয়াক এজন বয়োজ্যেষ্ঠৰ পৰা অহা মৰমৰ শব্দ হিচাপেও ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি। কন্যা শব্দৰ সমাৰ্থক শব্দ হৈছে দুহিতা,তনয়া,নন্দিনী,আত্মজা,আপী ইত্যাদি। পিতৃতান্ত্ৰিক সমাজত পুত্ৰতকৈ কন্যাৰ পাৰিবাৰিক অধিকাৰ প্ৰায়ে বেলেগ বা কম। এটা পৰিয়ালে জীয়ৰী বা কন্যাতকৈ পুত্ৰ সন্তান জন্ম দিয়াটো পছন্দ কৰিব পাৰে আৰু কন্যাক মহিলা শিশু হত্যাৰ বলি কৰাব পাৰে।<ref>{{Cite journal |jstor = 2760461|doi = 10.2307/2760461|title = Burning Widows, Burning Brides: The Perils of Daughterhood in India|year = 1988|last1 = Stein|first1 = Dorothy|journal = Pacific Affairs|volume = 61|issue = 3|pages = 465–485}}</ref> কিছুমান সমাজত কন্যা সন্তানক স্বামীক ‘বিক্ৰী’ কৰা এটা প্ৰথা, যিয়ে কইনাৰ মূল্য দিব লাগে। এই প্ৰথাৰ ওলোটা, য’ত পিতৃ-মাতৃয়ে স্বামীক নাৰীৰ আৰ্থিক বোজাৰ ক্ষতিপূৰণৰ বাবে ধনৰ ৰাশি দিয়ে আৰু ইয়াক যৌতুক বুলি জনা যায়। যৌতুক দিয়াটো এনে সমাজত পোৱা যায় য’ত মহিলাই ঘৰৰ বাহিৰত শ্ৰম নকৰে। ==ধাৰণা== আমেৰিকাত জন্মৰ হাৰ ১০৫ পুত্ৰৰ পৰা ১০০ কন্যা, যিটো ১৮ শতিকাৰ পৰাই প্ৰাকৃতিক জন্মৰ হাৰ। আমেৰিকাত সন্তান দত্তক ল'ব বিচৰা সম্ভাৱ্য পিতৃ-মাতৃয়ে ল'ৰাতকৈ ছোৱালীক সামান্য পছন্দ কৰে।<ref>{{cite journal |last1=Baccara |first1=Mariagiovanna |last2=Collard-Wexler |first2=Allan |last3=Felli |first3=Leonardo |last4=Yariv |first4=Leeat |date=November 2013 |title=Child adoption matching: preferences for gender and race |url=http://eprints.lse.ac.uk/54258/1/__libfile_REPOSITORY_Content_Felli,%20L_Child%20adoption%20matching_Felli_Child%20adoption%20matching_2013.pdf |journal=LSE Research Online |pages=1 |access-date=23 July 2021 |archivedate=6 November 2024 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20241106201919/http://eprints.lse.ac.uk/54258/1/__libfile_REPOSITORY_Content_Felli%2C%20L_Child%20adoption%20matching_Felli_Child%20adoption%20matching_2013.pdf |deadurl=yes }}</ref> লিংগ পছন্দ সক্ষম কৰা প্ৰজনন ক্লিনিকত সাধাৰণতে পুত্ৰতকৈ কন্যাক পছন্দ কৰা হয়।<ref>{{cite web|url=https://www.theatlantic.com/magazine/archive/2010/07/the-end-of-men/308135/|title=The End of Men|first=Hanna|last=Rosin|date=8 June 2010|website=theatlantic.com}}</ref> বিভিন্ন আব্ৰাহামী ধৰ্মৰ পৰম্পৰাত লুলুৱাক প্ৰথম কন্যা হিচাপে গণ্য কৰা হয়।<ref>Cole, Andrew. "Jewish Apocrypha and Christian Epistemologies of the Fall: The Dialogi of Gregory the Great and the Old Saxon Genesis." Rome and the North: The Early Reception of Gregory the Great in Germanic Europe: 157-188</ref> প্ৰতি বছৰে ছেপ্টেম্বৰৰ চতুৰ্থ দেওবাৰে কন্যা সন্তানৰ গুৰুত্ব সমাজক বুজাবলৈ ''কন্যা দিৱস'' পালন কৰা হয়৷<ref name="ক">{{cite web | url=https://www.etvbharat.com/as/!international/2024-international-daughters-day-celebrating-bond-between-parents-and-daughters-ass24092201061 | title=কন্যা দিৱস | accessdate=1 October 2024}}</ref> ২০০১ চনৰ লোকপিয়ল তথ্য অনুযায়ী, ভাৰতৰ শিশুৰ লিংগৰ অনুপাত(০-৬বছৰ) প্ৰতি ১০০০ জন ল'ৰাৰ বিপৰীতে মাত্ৰ ৯৩৩ জনী ছোৱালী।<ref name="Beti_bachao_beti_padhao_campaign_24072014">{{cite web|url=http://wcd.nic.in/tender/Beti_bachao_beti_padhao_campaign_24072014.pdf |title=Archived copy |accessdate=5 November 2014 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20141105190442/http://wcd.nic.in/tender/Beti_bachao_beti_padhao_campaign_24072014.pdf |archivedate=5 November 2014 }}</ref> ভাৰত চৰকাৰে কন্যা সন্তানক সমাজত প্ৰাধান্য দিবৰ বাবে বৰ্তমান [[বেটি বচাও, বেটি পঢ়াও]] আন্দোলন গঢ়ি তুলিছে৷<ref>{{Cite web|url=https://sportscafe.in/articles/wrestling/2016/aug/24/sakshi-malik-to-be-brand-ambassador-of-beti-bachao-beti-padhao-campaign-in-haryana|title=Sakshi Malik to be brand ambassador of 'Beti Bachao, Beti Padhao' campaign in Haryana|date=2016-08-24|access-date=2016-08-24}}</ref> ==তথ্য সূত্ৰ== {{Reflist}} [[শ্ৰেণী:নাৰীত্ব]] [[শ্ৰেণী:ব্যক্তিৰ বিকাশৰ স্তৰ]] q48u1nq14cz617twae6arg1bd2jz3n2 0 109671 516930 463261 2025-06-10T19:07:32Z 39.62.168.78 নতুন চিত্ৰখন অধিক অনুপাতগত সঠিকতা, দৃশ্যমান স্পষ্টতা আৰু সাংস্কৃতিক পক্ষপাতহীনতা বজাই ৰাখে। ই বিমূর্ততা আৰু প্রতীকত্বৰ জৰিয়তে ৭ম শতিকাৰ ইছলামিক পৰিৱেশক অধিক উপযুক্তভাৱে উপস্থাপন কৰে। ইয়াৰ বিপৰীতে, পুৰণি চিত্ৰখন কুজাৰ যুগৰ ৰোমান্টিকীকৃত শৈলীত আধাৰিত। সম্পূৰ্ণ ব্যাখ্যা প্ৰবন্ধটোৰ আলাপ পৃষ্ঠাত দিয়া হৈছে। যদি যুক্তিসংগত সময়ছোৱাত আপত্তি নেআৱে, মই একমত বুলি ধৰি লম। 516930 wikitext text/x-wiki '''ফাতিমা বিন্ত মহম্মদ''' ([[আৰবী ভাষা|আৰবী]]: فَاطِمَة بِنْت مُحَمَّد; {{lang-en|Fatima Bint Muhammad}}; ৬০৫/১৫–৬৩২ খ্ৰীষ্টাব্দ) সাধাৰণতে ফাতিমা আল-জাহৰা [[ইছলাম|ইছলামিক]] [[নবী|পইগম্বৰ]] [[মুহাম্মাদ|হজৰত মুহাম্মাদ]] আৰু তেওঁৰ পত্নী খাদিজাৰ কন্যা আছিল। ফাতিমাৰ স্বামী [[আলী|হজৰত আলী]] , ৰছিদুন খলিফাসকলৰ চতুৰ্থ আৰু প্ৰথম [[ছিয়া]] [[ইমাম]]। [[:en:Shia_Islam|[১]]] ফাতিমাৰ পুত্ৰ ক্ৰমে [[হাছান]] আৰু [[হুছেইন ইবন আলী|হুছেইন]], দ্বিতীয় আৰু তৃতীয় ছিয়া ইমাম। বিশেষকৈ ছিয়া ইছলামত ফাতিমাক যীচুৰ মাতৃ মেৰীৰ সৈতে তুলনা কৰা হৈছে। মহম্মদে ফাতিমাক নাৰীসকলৰ ভিতৰত শ্ৰেষ্ঠ আৰু তেওঁৰ আটাইতকৈ প্ৰিয় ব্যক্তি হিচাপে গণ্য কৰিছিল বুলি কোৱা হয়। মুছলমান মহিলাৰ বাবে তেওঁক প্ৰায়ে ওখ এক চূড়ান্ত আৰ্কিটাইপ আৰু মমতা, উদাৰতা আৰু চিৰস্থায়ী দুখ-কষ্টৰ উদাহৰণ হিচাপে গণ্য কৰা হয়। ফাতিমাৰ জৰিয়তেহে মহম্মদৰ বংশ বংশ আজিলৈকে জীয়াই আছে। তাইৰ নাম আৰু তাইৰ উপনামবোৰ মুছলমান ছোৱালীৰ বাবে জনপ্ৰিয় পছন্দ হৈয়েই আছে। [[:en:Fatima|[২]]] {{Infobox person|honorific prefix=ফাতিমা আল-জাহৰা|name=ফাতিমা বিন্ত মহম্মদ|honorific suffix=فَاطِمَة بِنْت مُحَمَّد|image=FatimaalZahra_(cropped).jpg#mw-jump-to-license|caption=ফাতিমা বিন্ত মহম্মদৰ [[আৰবী]]ক নামৰ চিত্ৰ|birthname=|birth_date=৬০৫ বা ৬১২ শতাব্দী|birth_place=[[মক্কা]], [[চৌদি আৰৱ]]|death_date=৬৩২|death_place=[[মদিনা]] , [[চৌদি আৰৱ]]|resting place=[[জান্নাতুল বাকী]],[[চৌদি আৰৱ]] [[https://en.m.wikipedia.org/wiki/Al-Baqi_Cemetery]]|nationality=[[চৌদি আৰৱ]]|known for=[[মুহাম্মদ]]ৰ একমাত্ৰ উত্তৰাধিকাৰী কন্যা সন্তান ( মুছলমান নাৰীসকলৰ জান্নাতৰ চৰ্দাৰ) [[https://mwa.org.au/latest-articles/the-women-promised-jannah/#:~:text=%E2%80%9CThe%20best%20of%20women%20among,%2C%20the%20wife%20of%20Pharaoh.%E2%80%9D]]|notable works=ছিয়া [[মুছলিম]]|religion=[[ইছলাম]] 🕋|spouse=[[হজৰত আলী]]|parents=হজৰত [[মুহাম্মদ]] ( পিতৃ) [[খাদিজা]] (মাতৃ)|children=[[হুছেইন ইবন আলী]] আৰু [[হাছান ইবন আলী]]|relatives=• [[উম্ম কুলথুম]] (ভগ্নী) • [[জাইনাব]] ( ভগ্নী) • [[ৰুকাইয়া]] ( ভগ্নী) আৰু তিনিগৰাকী ভাতৃ • কাছিম , আব্দুল্লাহ, আৰু ইব্ৰাহিম <ref>https://en.wikipedia.org/wiki/Fatima</ref>}}৬৩২ চনত যেতিয়া [[মুহাম্মাদ|মুহাম্মদৰ]] মৃত্যু হয় তেতিয়া ফাতিমা আৰু তেওঁৰ স্বামী আলীয়ে প্ৰথম খলিফা আবু বকৰৰ কৰ্তৃত্ব স্বীকাৰ কৰিবলৈ অস্বীকাৰ কৰে। দম্পতীহাল আৰু তেওঁলোকৰ সমৰ্থকসকলে আলী মহম্মদৰ সঠিক উত্তৰাধিকাৰী বুলি ধৰি লৈছিল। সম্ভৱতঃ গাদিৰ খুমত তেওঁৰ ঘোষণাৰ কথা উল্লেখ কৰিছিল।মহাম্মদৰ মৃত্যুৰ ছমাহৰ ভিতৰত ফাতিমাৰ মৃত্যুক লৈ বিতৰ্কৰ সৃষ্টি হৈছে। [[ছুন্নী ইছলাম|চুন্নী ইছলাম]]ৰ মতে ফাতিমাৰ মৃত্যু হৈছিল শোকত। ছিয়া ইছলামত অৱশ্যে আবু বকৰৰ নিৰ্দেশত আলীক বশ কৰিবলৈ ঘৰত অভিযান চলোৱাৰ সময়ত ফাতিমাৰ (গৰ্ভপাত আৰু) মৃত্যুৰ প্ৰত্যক্ষ ফল বুলি কোৱা হয়। বিশ্বাস কৰা হয় যে ফাতিমাৰ মৃত্যুমুখী ইচ্ছা আছিল যে খলিফা তেওঁৰ অন্ত্যেষ্টিক্ৰিয়াত উপস্থিত নাথাকিব। ৰাতি তাইক গোপনে সমাধিস্থ কৰা হৈছিল আৰু তাইৰ সঠিক সমাধিস্থল এতিয়াও অনিশ্চিত হৈ আছে। [[iarchive:muhammadinhistor0000unse_h4s1|[৩]]] == শৈশৱ জীৱন == মক্কাত [[মুহাম্মাদ|মুহাম্মদৰ]] প্ৰথম পত্নী খাদিজাৰ ঘৰত ফাতিমাৰ জন্ম হৈছিল। মূলসুঁতিৰ [[ছুন্নী ইছলাম|চুন্নী]] মতামত হ’ল যে খদিজাই ৬০৫ খ্ৰীষ্টাব্দত, পঞ্চাশ বছৰ বয়সত, প্ৰথম [[কোৰআন]] অৱতীৰ্ণৰ পাঁচ বছৰ আগতে ফাতিমাৰ জন্ম দিছিল। ইয়াৰ অৰ্থ হ’ল বিয়াৰ সময়ত ফাতিমাৰ বয়স আঠাইশ বছৰৰ ওপৰৰ আছিল। যিটো আৰবত অস্বাভাৱিক হ’লহেঁতেন। কিন্তু বাৰটা সূত্ৰই প্ৰকাশ কৰিছে যে ফাতিমাৰ জন্ম হৈছিল প্ৰায় ৬১২ বা ৬১৫ খ্ৰীষ্টাব্দত, সেই সময়ত খাদিজাৰ বয়স অলপ ডাঙৰ হ’লহেঁতেন। চুন্নী ইবনে ছাদৰ তেওঁৰ কিতাব আল-তাবাকাত আল-কুব্ৰাত প্ৰকাশিত ৰিপৰ্টৰ পৰা অনুমান কৰিব পাৰি যে ফাতিমাৰ জন্ম হৈছিল যেতিয়া মহম্মদৰ বয়স প্ৰায় পঁত্ৰিশ বছৰ আছিল। চুন্নী মত অনুসৰি ফাতিমাৰ তিনিগৰাকী ভগ্নী আছিল, যাৰ নাম আছিল [[জাইনাব]], উম্ম কুলথুম আৰু [[ৰুকায়াহ]], যিসকলে [[মুহাম্মাদ|মুহাম্মদৰ]] বাচি নাথাকিল। নতুবা কেইবাটাও ছিয়া সূত্ৰত উল্লেখ আছে যে জৈনাব, ৰুকায়াহ আৰু উম্ম কুলথুমক মহম্মদে দত্তক লৈছিল তেওঁলোকৰ মাতৃ খাদিজাৰ ভগ্নী হালাৰ মৃত্যুৰ পিছত। আব্বাছৰ মতে বেছিভাগ ছিয়া মুছলমানে ফাতিমা মহম্মদৰ একমাত্ৰ জৈৱিক কন্যা বুলি ধৰি লৈছে, আনহাতে ফেডেলে এই বিশ্বাসক বাৰজন ছিয়াসকলৰ মাজতে সীমাবদ্ধ কৰি ৰাখিছে।হাইডাৰে ৰিপৰ্ট কৰিছে যে দক্ষিণ এছিয়াৰ ছিয়াসকলৰ মাজত এই বিশ্বাস প্ৰচলিত। ফাতিমাৰ তিনিজন ভাতৃও আছিল, আটাইকেইজনৰ শৈশৱতে মৃত্যু হৈছিল। == বিবাহ == [[চিত্ৰ:Marriage of Fatimah bint Muhammad and Ali ibn Abi Talib.jpg|thumb|''ফাতিমা বিন্ত মুহাম্মদ আৰু আলী ইবন আবু তালিবৰ বিবাহ'']] ফাতিমাই মদীনাত [[মুহাম্মাদ|মুহাম্মাদৰ]] খুলশালীয়েক আলীক বিয়া কৰায়। সম্ভৱতঃ বদৰ যুদ্ধৰ পিছত।([[:en:Marital_life_of_Fatima|ফাতিমা আৰু আলীৰ বিবাহৰ মূল প্ৰবন্ধ]] ) চুন্নী আৰু ছিয়া প্ৰমাণ পোৱা গৈছে যে আবু বকৰ আৰু উমৰকে ধৰি কিছুমান ছাহাবীয়ে আগতে বিচাৰিছিল বিয়াত ফাতিমাৰ হাত কিন্তু মহম্মদে নাকচ কৰিছিল, যিয়ে কয় যে তেওঁ ভাগ্যই নিৰ্ধাৰণ কৰা মুহূৰ্তৰ বাবে অপেক্ষা কৰি আছে। ইয়াৰ উপৰিও কোৱা হয় যে আলীয়ে মহম্মদক নিজৰ দৰিদ্ৰতাৰ বাবে ফাতিমাক বিয়া কৰাবলৈ কোৱাত সংকোচ কৰিছিল। মহম্মদে যেতিয়া আলীৰ প্ৰস্তাৱ ফাতিমাৰ আগত আগবঢ়াইছিল তেতিয়া তাই মৌন হৈ আছিল, যিটোক মৌন চুক্তি বুলি বুজা হৈছিল। এই প্ৰতিবেদনৰ ভিত্তিত ইছলামিক আইনত বিবাহত মহিলাৰ সন্মতি সদায় প্ৰয়োজনীয় হৈ আহিছে।মহাম্মদে আলীয়ে কইনাৰ উপহাৰ (মাহৰ) দিবলৈ আলীক নিজৰ ঢাল বিক্ৰী কৰিবলৈও পৰামৰ্শ দিছিল। মহম্মদে বিয়াৰ অনুষ্ঠানটো সম্পন্ন কৰিছিল,আৰু তেওঁলোকে আন মুছলমানসকলৰ উপহাৰেৰে এক কঠোৰ বিয়াৰ ভোজ প্ৰস্তুত কৰিছিল। ছিয়া সূত্ৰই লিপিবদ্ধ কৰিছে যে ফাতিমাই তেওঁৰ বিয়াৰ নিশা তেওঁৰ বিবাহৰ গাউন দান কৰিছিল।পিছলৈ দম্পতীহালে মদীনাত মহম্মদৰ কোৱাৰ্টাৰৰ কাষৰ এটা ঘৰলৈ গুচি যায়। ফাতিমাৰ মৃত্যুৰ আগলৈকে তেওঁলোকৰ বিবাহ প্ৰায় দহ বছৰ ধৰি চলিছিল। বিয়াৰ সময়ত ফাতিমাৰ বয়স অনিশ্চিত বুলি কোৱা হৈছে, ন বছৰৰ পৰা একবিংশ বছৰৰ ভিতৰত। আলীৰ বয়স প্ৰায় বাইশ বছৰ বুলি কোৱা হয়।[ [[:en:Tasbih_of_Fatimah|৪]]] গৰিষ্ঠসংখ্যক মুছলমানৰ দৰেই ইছলামৰ প্ৰথম বছৰবোৰত এই দম্পতীহালে তীব্ৰ দৰিদ্ৰতাত জীৱন কটাবলগীয়া হৈছিল। বিশেষকৈ দুয়োজনে জীৱন নিৰ্বাহ কৰিবলৈ কঠোৰ শাৰীৰিক কাম কৰিবলগীয়া হৈছিল। ছিয়া সূত্ৰই বিশদভাৱে উল্লেখ কৰিছে যে আলীয়ে বিভিন্ন কামত কাম কৰাৰ বিপৰীতে ফাতিমাই ঘৰুৱা কাম-কাজৰ দায়িত্ব লয়।এইটোও কোৱা হৈছে যে মহম্মদে দম্পতীহালক তেওঁলোকৰ দৰিদ্ৰতাৰ বোজা লাঘৱ কৰাত সহায়ক হোৱাকৈ তাছবিহ শিকাইছিল: ফাতিমাৰ তাছবিহ আল্লাহ-হু আকবৰ বাক্যাংশৰে গঠিত (শব্দ অৰ্থাত 'ঈশ্বৰ সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ'), আল-হামদু-লিল্লাহ (শব্দঃ 'সকলো প্ৰশংসাৰ উচিত।' to God ), and Subhan-Allah (lit. 'God is glorious')। পিছলৈ তেওঁলোকৰ আৰ্থিক পৰিস্থিতিৰ উন্নতি ঘটিছিল কাৰণ খাইবৰৰ যুদ্ধত মুছলমানৰ হাতত অধিক মাটি পৰিছিল। ফাতিমাক এটা সময়ত ফিদ্দা নামৰ এগৰাকী দাসী দিয়া হৈছিল। উহুদৰ যুদ্ধৰ পিছত ফাতিমাই পিতৃৰ ঘাঁৰ যত্ন লয় আৰু নিয়মিতভাৱে কবৰলৈ গৈ যুদ্ধত নিহতসকলৰ বাবে প্ৰাৰ্থনা কৰে।পিছলৈ ফাতিমাই আবু চুফিয়ানে তেওঁ আৰু মহম্মদৰ মাজত মধ্যস্থতা কৰিবলৈ কৰা অনুৰোধ নাকচ কৰে। মক্কা বিজয়ত মহম্মদৰ লগত ফাতিমাও গৈছিল। == তথ্য উৎস == ''• [[:en:Tasbih_of_Fatimah|Tasbih of Fatimah / رَبَّنَا آتِنَا فِي الدُّنْيَا حَسَنَةً وَفِي الآخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ]] <small>Fatima Bint Muhammad, Tasbih</small>'' <small>''• [https://books.google.com/books/about/Women_and_the_Fatimids_in_the_World_of_I.html?id=Yz4pAAAAYAAJ Google Books] Buehler, Arthur F. (2014). "FATIMA (d. 632)". In Fitzpatrick, Coeli; Walker, Adam Hani (eds.). Muhammad'' in History, ''Thought, and Culture: An Encyclopaedia of the Prophet of God. Vol. 1. ABC-CLIO. pp. 182–187. <nowiki>ISBN 9781610691772</nowiki>.''</small> ''<small>• Fatimah, the youngest child of Khadija and Muhammad, was born in Mecca between 605 CE and 615 CE. The young girl lost her mother in 619 [https://www.worldhistory.org/Fatimah_bint_Muhammad/ Fatima Bint Muhammad/ World History Encyclopaedia] 2009</small>'' ''<small>• [https://www.britannica.com/biography/Fatimah Biography llFatimah ll Family ll Sibling] Fāṭimah (born c. 605, Mecca, Arabia [now in Saudi Arabia]—died 632/633, Medina) was the daughter of Muhammad (the founder of Islam) who in later centuries.</small>'' ''<small>• Legacy of Compassion of Fatima Bint Muhammad ... [https://www.dawateislami.net/events/en/fatima-tuz-zahra Life of Bibi Fatima tuz Zahra] Fatima tuz Zahra رضی اللہ تعالی عنھا symbolized selflessness, prioritizing the satisfaction of Allah over worldly.</small>'' ''<small>• Fatimah bint Muhammad (raha), the youngest daughter of Prophet Muhammad (SAW). [https://khadijahelite.com/fatimah-bint-muhammad-the-devoted-daughter/ Khadija, fatimah-bint-muhammad-the-devoted-daughter] Because she was the baby, she was still living at home when her father .</small>'' [[শ্ৰেণী: মুছলমান সন্ত]] <references /> == বাহ্যিক সংযোগ == {{Commons category|Fatima Bint Muhammad|ফাতিমা বিন্ত মুহাম্মদ}}{{Wikimedia for portals|page=ফাতিমা বিন্ত মহম্মদ|commons=Fatima Bint Muhammad|wikt=Fatima Bint Muhammad|data=Fatima Bint Muhammad}} 111kct3oa6vi9m8gcxrx2wd6mmrrsge 1 109680 516931 450836 2025-06-10T19:11:06Z 39.62.168.78 /* চিত্ৰ পৰিৱর্তন: ঐতিহাসিকতা, সাংস্কৃতিক উপযুক্ততা আৰু শিক্ষামূলক দৃষ্টিভংগী */ নতুন অনুচ্ছেদ 516931 wikitext text/x-wiki {{ৱিকিপিডিয়া এছিয়ান মাহ ২০২৪}} == চিত্ৰ পৰিৱর্তন: ঐতিহাসিকতা, সাংস্কৃতিক উপযুক্ততা আৰু শিক্ষামূলক দৃষ্টিভংগী == '''"মই এক পৰিৱর্তন কৰিছিলোঁ আৰু ইয়াৰ ব্যাখ্যা ইয়াত দিছোঁ। যদি যুক্তিসংগত সময়ৰ ভিতৰত কোনো আপত্তি উত্থাপন নহয়, তেন্তে মই ইয়াক ঐক্যমত্য হিচাপে বিবেচনা কৰিম।"''' === অনুপাত আৰু দৃশ্যমান স্বচ্ছতা === * পুৰণি চিত্ৰখনত অনুপাতগত সঠিকতা আৰু দৃশ্যমান স্পষ্টতাৰ অভাৱ আছে — যি কুজাৰ যুগৰ ৰোমান্টিক ৰূপকল্পৰ বৈশিষ্ট্য। * নতুন চিত্ৰখনত চৰিত্ৰ, স্থান আৰু বিন্যাসৰ সামঞ্জস্যতা আছে, যিয়ে এক অধিক স্পষ্ট আৰু সুশৃঙ্খল দৃশ্য উপস্থাপন কৰে। ---- === "শব্দপ্ৰতিনিধিত্বতকৈ দৃষ্টিগোচৰ প্রতীকত্বত অধিক গুৰুত্ব, আৰু ঐতিহাসিক সঠিকতা বনাম সাংস্কৃতিক উপযুক্ততা" === * পুৰণি কুজাৰ শৈলীৰ চিত্ৰখনে পশ্চিমীয়া অনুপাত আৰু বস্তুগত সংস্কৃতি (যেনেঃ কুজাৰ পোষাক, অলংকৃত পৰিৱেশ) গ্ৰহণ কৰিছে, যিয়ে ৭ম শতিকাৰ হিজাজী প্ৰেক্ষাপটক বিভ্ৰান্তিকৰ ৰূপত উপস্থাপন কৰিব পাৰে। * নতুন চিত্ৰখনে প্রতীকত্বক অগ্ৰাধিকার দিয়ে, যেনেঃ বিমূর্ত পটভূমি আৰু পবিত্ৰ উপাদানসমূহ, যিয়ে প্ৰাথমিক ইছলামিক শিল্পত প্ৰতিচ্ছবিৰ পৰিহাৰৰ আৰু ধাৰ্মিক অৰ্থৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়াৰ ঐতিহ্যৰ সৈতে মিল খায়। ---- === শিক্ষামূলক আৰু সাংস্কৃতিক পক্ষপাতহীনতা === * নতুন চিত্ৰখনে অধিক সর্বজনীন ইছলামিক চিত্ৰভাষা উপস্থাপন কৰে, যিয়ে সাংস্কৃতিক পক্ষপাত এৰাই, বিশ্বজনীন দর্শকৰ বাবে অধিক গ্ৰহণযোগ্য হয়। * কুজাৰ যুগৰ চিত্ৰখনে পাৰস্য ৰাজকীয় শৈলীৰ উপাদান সংযোজন কৰে, যি সকলো দর্শকৰ সৈতে সম্পৰ্ক স্থাপন নকৰিব পাৰে আৰু ৭ম শতিকাৰ বাবে ঐতিহাসিকভাৱে সঠিক বুলি ভুল বুজাব পাৰে। ---- === আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ — === * এই চিত্ৰখনে এক অলংকাৰমূলক শিল্পকর্ম হিচাপে কাম কৰে, যিটো শিল্প সংগ্ৰহ বা পাৰস্য শিল্প ইতিহাসৰ আলোচনাত উপযুক্ত। * ইয়াৰ বিপৰীতে, প্ৰস্তাৱিত চিত্ৰখনে অধিক বিমূর্ত আৰু প্ৰতীকীভাৱে শ্ৰদ্ধাশীল পন্থা গ্ৰহণ কৰিছে, আৰু ই শিক্ষামূলক প্ৰেক্ষাপটৰ বাবে সৃষ্টি কৰা হ’ব পাৰে, যেনেঃ ** ধৰ্মীয় পাঠ্যপুথি ** ইছলাম অধ্যয়নৰ ভিজুৱেল গাইড ** প্ৰাৰম্ভিক ইছলামিক চৰিত্ৰক কেন্দ্ৰ কৰি নিৰ্মিত পাঠ্যক্রম [[বিশেষ:বৰঙনিসমূহ/39.62.168.78|39.62.168.78]] 19:11, 10 June 2025 (ইউ.টি.চি.) 9tv9bu11qzazu5ug11in8ldvxn6gfaz 0 110706 516869 464004 2025-06-10T12:34:43Z Dipankar Das 36094 516869 wikitext text/x-wiki {{Infobox film | name = ন' লেণ্ড'ছ ছং | image = No Land's Song poster.jpg | caption = চিত্ৰগৃহত মুক্তিৰ পোষ্টাৰ | director = [[আয়াত নাজাফি]] | producer = [[এন্নে গ্ৰেঞ্জ]]<br />[[গুণ্টাৰ হানফগাৰ্ন]]<br /> [[ৰৌভেন ৰেচ]]<br />[[টেৰেছা ৰেন]] | writer = [[আয়াত নাজাফি]] | starring = [[ছাৰা নাজাফি]]<br />[[পাৰভিন নামাজি]]<br />[[ছায়েহ ছডেফি]]<br />[[এলিজ কেৰন]]<br />[[জিন চেৰহাল]]<br /> [[এমেল মাথলুথি]] | music = | cinematography = | editing = | distributor = | released = {{Film date|df=y|2014|08|28|[[Montreal World Film Festival|Montreal]]}} | runtime = ৯১ মিনিট <!-- Theatrical runtime: 122:48 --> | country = {{hlist|জাৰ্মানী|ফ্ৰান্স|ইৰান}} | language = {{hlist| [[Persian language|পাৰ্চি‍]]|[[English language|ইংৰাজী]]|[[French language|ফৰাছী]]}} | budget = | gross = }} '''ন' লেণ্ড'ছ ছং''' ({{lang-en|No Land 's Song}}; {{lang-fa|آواز بی‌سرزمین}} / ''Âvâz-e Bi-Sarzamin'') হ'ল ২০১৪ চনত মুক্তিপ্ৰাপ্ত আয়াত নাজাফিৰ দ্বাৰা লিখিত আৰু পৰিচালিত এখন ইৰানী তথ্যচিত্ৰ। ইয়াত অভিনয় কৰিছে ক্ৰমে‍ [[Sara Najafi|ছাৰা নাজাফি]], পাৰভিন নামাজি, ছায়েহ ছডেফি, এমেল মাথলুথি, [[Elise Caron|এলিজ কেৰন]] আৰু জিন চেৰহালে। == সংক্ষিপ্তসাৰ == ১৯৭৯ চনৰ বিপ্লৱৰ পৰিপ্ৰেক্ষিতত, নতুন শাসন কালত [[ইৰান|ইৰাণ]]ত মহিলাসকলক পুৰুষৰ সন্মুখত একক শিল্পী হিচাপে ৰাজহুৱাভাৱে গান গাবলৈ বাধা নিষেধ কৰা হৈছিল।<ref name="Noor">{{Cite web|url=http://www.noorfilmfestival.com/index.php/2014-films/344-no-land-s-song|title=No Land's Song|publisher=Noor Iranian Film Festival|accessdate=9 February 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170421013438/http://www.noorfilmfestival.com/index.php/2014-films/344-no-land-s-song|archivedate=21 April 2017}}</ref><ref name="Synopsis">{{Cite web|url=http://nolandssong.com/en/#synops|title=Synopsis|date=15 January 2015|accessdate=16 January 2011|work=nolandssong.com}}</ref> ছাৰা নাজাফি নামৰ এগৰাকী যুৱ সুৰকাৰে চেন্সৰশ্বিপ আৰু সাংস্কৃতিক, ধৰ্মীয় আৰু আইনী নিষিদ্ধকৰণক অমান্য কৰি মহিলা একক গায়কসকলৰ বাবে এক সংগীতানুষ্ঠান আয়োজন কৰাৰ সিদ্ধান্ত লয়।<ref name="Noor"/><ref name="Synopsis"/>{{efn-ua|"Since 1979, Iran has banned women from singing solo in public. The year marked the beginning of the Islamic Revolution and the start of a clampdown on Iranian society. Composer Sara Najafi and her female singer friends are determined to challenge this. They decide to organise a concert in the heart of Iran – its capital Tehran, inviting French and Tunisian female artists to take part. The concert is a celebration of the female voice – something that has been silenced for over 35 years."<ref name="Purkiss">{{cite news |url=https://www.middleeastmonitor.com/media-review/film-review/17629-no-lands-song-the-women-whose-voice-will-not-be-silenced |title=No Land's Song: The women whose voice will not be silenced |first1=Jessica |last1=Purkiss |work=[[Middle East Monitor]] |date=20 March 2015 |access-date=March 9, 2015}}</ref>}} নাজাফিয়ে আনসকলকো তালিকাভুক্ত কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে। আন দুগৰাকী ইৰানী গায়ক ক্ৰমে‍ পাৰভিন নামাজী আৰু ছায়েহ ছডেইফিক তেওঁৰ লগত যোগদান কৰিবলৈ নিযুক্তি দিয়ে। ইয়াৰ পৰিৱৰ্তে, নামাজী আৰু ছডেইফিয়ে পেৰিছৰ পৰা তিনিগৰাকী মহিলা গায়কক আমন্ত্ৰণ জনায়। তেওেঁলাক ক্ৰমে‍ এলিজ কেৰন, জিন চেৰহাল আৰু এমেল মাথলুথী। তেওঁলোকৰ ঘোষিত অভিপ্ৰায় হৈছে [[তেহৰান|তেহৰাণ]]ত অনুষ্ঠিত হ'বলগীয়া এক অনুষ্ঠানত একক শিল্পী হিচাপে একেলগে প্ৰদৰ্শন কৰা। ইৰাণৰ চলচ্চিত্ৰ মহোৎসৱত কোৱা অনুসৰি, এই সংগীতৰ সহযোগিতাই ফ্ৰান্স আৰু ইৰাণক একত্ৰিত কৰা এটা "সংগীতৰ দলং" পুনৰ মুকলি কৰিব।<ref name="Noor"/><ref name="Synopsis"/> তথ্যচিত্ৰখনে প্ৰশ্ন উত্থাপন কৰিছে যে মহিলাসকলে কেতিয়াও নিষেধাজ্ঞা বা হস্তক্ষেপ অবিহনে, একেলগে মিশ্ৰিত দৰ্শকৰ সন্মুখত গীত গাবলৈ সফল হ'বনে‍। তেওঁলোকৰ তাৎক্ষণিক অন্বেষণত সফলতাই এক আকৰ্ষণীয় নাটকৰ সৃষ্টি কৰে। আনহাতে, দীৰ্ঘম্যাদী প্ৰভাৱ অধিক সন্দেহজনক।<ref name="Noor"/><ref name="Synopsis"/><ref name="HRW">{{Cite web|url=http://ff.hrw.org/film/no-lands-song|title=No land's Song|publisher=[[Human Rights Watch]]|accessdate=9 February 2016}}</ref><ref name="The New York Times">{{Cite web|first=Anjana|last=Sreedhar|url=http://nytlive.nytimes.com/womenintheworld/2015/06/22/iranian-musician-fights-for-womens-rights-to-perform-in-public/|title=Solo Act: Iranian musician fights for women's rights to perform in public|date=22 June 2015|accessdate=February 9, 2016}}</ref> কোৱা হয় যে তথ্যচিত্ৰখন চৰকাৰৰ মহিলা বিদ্বেষী অতিৰিক্ততাৰ প্ৰতিৰোধ। নাজাফিয়ে দাবী কৰে, "মহিলাৰ কণ্ঠ ম্লান হৈ গৈ আছে।" <ref name="HRW"/> == সম্বৰ্ধনা == ন' লেণ্ড'ছ ছঙে ব্যাপক প্ৰশংসা লাভ কৰিছে। কিছু পৰ্যালোচনাঃ * ''দ্য গাৰ্ডিয়ানঃ'' এখন "দুঃসাহসিক" চলচ্চিত্ৰ আৰু উদ্যোগ।<ref name="The Guardian">{{Cite web|first=Alexis|last=Petridis|url=https://www.theguardian.com/music/2015/mar/16/no-lands-songs-sara-najafi-iran-women-concert|title=Rocking the casbah: the gig of a lifetime that put Iranian women back on stage|date=15 March 2015|accessdate=9 February 2016}}</ref> দুৰ্ভাগ্যজনকভাৱে, চৰকাৰী নিপীড়নৰ পৰা মুক্তি অস্থায়ী বুলি প্ৰমাণিত হৈছিল - হাৰ্ড লাইনাৰে আনকি নেপথ্য গায়ক হিচাপেও মহিলাসকলৰ প্ৰদৰ্শন নিষিদ্ধ কৰিছিল।<ref name="The Guardian"/> * দ্য হলিউড ৰিপ'ৰ্টাৰঃ এখন 'লেটছ ডু এ শ্ব" চলচ্চিত্ৰতকৈ বহু বেছি, পৰ্য্যালোচনাকাৰীয়ে ইয়াক আকৰ্ষণীয়, ৰিভেটিং আৰু শক্তিশালী কৰা বুলি বিবেচনা কৰে, যদিও ইয়াৰ সমাপ্তি সন্দেহজনক নহয়। এই নিষেধাজ্ঞাৰ বাবে প্ৰস্তাৱিত ধৰ্মীয় যুক্তি হ'ল যে মহিলা একক গায়নে পুৰুষ দৰ্শক সদস্যসকলৰ বাবে যৌন উদ্দীপনা সৃষ্টি কৰিব পাৰে আৰু ই চুপত অত্যধিক উপাদান লগোৱাৰ দৰে। "আয়াত নাজাফিৰ তথ্যচিত্ৰখন ইৰাণত এগৰাকী মহিলাৰ গান গোৱাৰ অধিকাৰৰ বাবে যুঁজৰ বিষয়ে।" <ref>{{Cite news|url=http://www.hollywoodreporter.com/review/no-lands-song-film-review-809544|title=No Land's Song': Film Review|date=July 17, 2015|access-date=February 10, 2016}}</ref> * মিডল ইষ্ট মনিটৰঃ অন্তহীন বাধাৰ সন্মুখীন হৈ দলটোৱে নিজৰ অবাধ্য আৰু বিজয়ী সিদ্ধান্তত উপনীত হ'বলৈ সংগ্ৰাম কৰে। "বলচী মহিলা ইৰানী গায়িকা কামৰ-অল-মোলুক ভাজিৰীৰ স্মৃতিত অনুপ্ৰাণিত হৈ, যিগৰাকীয়ে‍ ১৯২৪ চনত পুৰুষৰ সন্মুখত [[হিজাব]] অবিহনে প্ৰদৰ্শন কৰা প্ৰথমগৰাকী মহিলা হৈছিল, তেওঁলোক আশাবাদী হৈ থাকে। ... কনচাৰ্টত তেওঁলোকে‍ নিজৰ একক গীত টিউনিছিয়ান যুৱক-যুৱতীসকলৰ বাবে উৎসৰ্গা কৰে। মহিলা কণ্ঠৰ উদযাপনৰ পৰিৱৰ্তে, এইটো বিদ্ৰোহৰ এক অধিক স্পষ্ট কাৰ্য হৈ পৰিছে যেন লাগে যিয়ে‍ তেওঁলোকৰ আৱে‍গ প্ৰকাশ কৰে।" * নিউয়ৰ্ক টাইমছঃ চলচ্চিত্ৰ নিৰ্মাণত স্পষ্টভাৱে সাহস দেখুৱাছে‍ আৰু সেয়ে‍ হিউমেন ৰাইটছ ৱাচ ইণ্টাৰনেশ্যনেল নেষ্টাৰ আলমেণ্ড্ৰছ বঁটাৰ যোগ্য, ই "মহিলাৰ প্ৰতি ইৰাণ চৰকাৰৰ মনোভাৱৰ বিষয়ে ইয়াত মতামত স্পষ্ট, ই ইয়াৰ নায়কৰ কাহিনীটো কলাত্মক প্ৰতিৰোধ, হাস্যৰস, বন্ধুত্ব, আৰু অৱশেষত, মহিলাৰ অধিকাৰ অস্বীকাৰ কৰাৰ বাবে কুখ্যাত এখন দেশত বিজয়ৰ বৰ্ণনাৰ সৈতে দৰ্শকৰ হৃদয়ত প্ৰৱেশ কৰে।" <ref name="The New York Times"/> * ভৰাইটিঃ ছবিখন এখন "গ্ৰিপিং তথ্যচিত্ৰ" আৰু "এক সূক্ষ্ম সঁজুলি থকা, বহু-স্তৰীয় [চলচ্চিত্ৰ]।" এই "তেওঁৰ প্ৰচেষ্টাৰ গ্ৰিপ কৰা ইতিবৃত্তটোৱে প্ৰায় তিনি বছৰ সময় সামৰি লৈছে আৰু ই ৰোলাৰ কোষ্টাৰৰ দৰে উত্থান-পতনৰে ভৰি আছে, আৰু সুন্দৰ সংগীতেৰে ভৰি পৰিছে। অনুপ্ৰেৰণাদায়ক, আলোকিত, দৰ্শক-অনুকূল ছবিখনে" বাণিজ্যিকৰ লগতে সাংস্কৃতিক সফলতা লাভ কৰা উচিত।<ref name="Variety">{{Cite web|first=Alissa|last=Simon|url=https://variety.com/2015/film/festivals/no-lands-song-review-1201615085/|title=Film Review: 'No Land's Song'|date=20 October 2015|accessdate=9 February 2016}}</ref> == বঁটা আৰু মনোনয়ন == ছবিখন এক ডজনৰো অধিক চলচ্চিত্ৰ মহোৎসৱত ব্যাপকভাৱে প্ৰদৰ্শিত হৈছে আৰু যথেষ্ট সমাদৰ লাভ কৰিছে। ইতিমধ্য‍ে মনোনীত হৈ বহুতো বঁটা লাভ কৰিবলৈ সক্ষম হৈছে‍। {| class="wikitable sortable" ! colspan="12" style="padding:0.3em 0; line-height:1.2em; font-size:100%; " |আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় চলচ্চিত্ৰ মহোৎসৱ |- ! বৰ্ষ ! উৎসৱ ! বঁটা ! বিজয়ী। ! ফলাফল |- | rowspan="4" |২০১৪ | rowspan="1" |মণ্ট্ৰিয়েল বিশ্ব চলচ্চিত্ৰ মহোৎসৱ<ref name="signe">{{Cite web|url=http://signesdenuit.com/Berlin/2016/E_Jury.htm|title=International Film Festival Signe de Nuit|accessdate=March 12, 2016}}</ref><ref name="Osnabrück">{{Cite web|url=http://www.filmfest-osnabrueck.de/|title=Unabhängige FilmFest Osnabrück|date=23 October 2016|language=German|accessdate=March 12, 2016}}</ref> |শ্ৰেষ্ঠ তথ্যচিত্ৰ |আয়াত নাজাফি |{{won}} |- | rowspan="1" |নুৰ ইৰাণৰ চলচ্চিত্ৰ মহোৎসৱ<ref name="Noor"/><ref name="Osnabrück" /> |শ্ৰেষ্ঠ তথ্যচিত্ৰ পৰিচালক |আয়াত নাজাফি |{{won}} |- | rowspan="1" |ডক লেইপজিগ<ref name="Osnabrück"/><ref name="signe"/> |যুৱ জুৰী বঁটা |আয়াত নাজাফি |{{won}} |- | rowspan="1" |গিজন আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় চলচ্চিত্ৰ মহোৎসৱ<ref name="Osnabrück"/><ref name="signe"/> |ডকুফিক্স শ্ৰেষ্ঠ তথ্যচিত্ৰ |আয়াত নাজাফি |{{won}} |- | rowspan="34" |2015 | rowspan="1" |[[Middle East Now festival|মিডল ইষ্ট নাও উৎসৱ]]<ref name="FESTIVAL WINNERS">{{Cite web|url=http://www.middleastnow.it/now/en/news-the-winners-of-middle-east-now-festival/|title=FESTIVAL WINNERS|date=15 January 2015|accessdate=16 January 2015|work=middleastnow.it|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160215203527/http://www.middleastnow.it/now/en/news-the-winners-of-middle-east-now-festival/|archivedate=15 February 2016}}</ref> |দৰ্শক বঁটা |আয়াত নাজাফি |{{won}} |- | rowspan="1" |পেৰিছত অনুষ্ঠিত মানৱ অধিকাৰৰ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় চলচ্চিত্ৰ মহোৎসৱ <ref name="Osnabrück"/><ref name="signe"/> |বিশেষ জুৰী ফ্লুৰী মেৰোগিছ |আয়াত নাজাফি |{{won}} |- | rowspan="1" |[[Achtung Berlin|আচটুং বাৰ্লিন]]<ref name="Festival International du Film des Droits de l’Homme de Paris">{{Cite web|url=https://achtungberlin.de/archiv/2015/programm0/made-in-berlin-brandenburg0/dokumentarfilme/no-lands-song/index.html|title=No Land's Song|date=15 January 2015|accessdate=16 January 2015|work=achtungberlin.de|archivedate=15 February 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160215110110/https://achtungberlin.de/archiv/2015/programm0/made-in-berlin-brandenburg0/dokumentarfilme/no-lands-song/index.html|deadurl=yes}}</ref> |বিশেষ উল্লেখ পুৰস্কাৰ নিৰ্মূল |আয়াত নাজাফি |{{won}} |- | rowspan="1" |ক্ৰাকৌ চলচ্চিত্ৰ মহোৎসৱ<ref name="Osnabrück"/><ref name="Awards 2015-Krakowski">{{Cite web|url=http://www.krakowfilmfestival.pl/en/archive/2015/awards|title=Awards 2015-Krakowski|date=15 January 2015|accessdate=16 January 2011|work=krakowfilmfestival.pl|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160704200843/http://krakowfilmfestival.pl/en/archive/2015/awards|archivedate=4 July 2016}}</ref> |বিশেষ জুৰী ড'কফিল্ম মিউজিক উল্লেখ |আয়াত নাজাফি |{{won}} |- | rowspan="1" |মানৱ অধিকাৰ নিৰীক্ষণ চলচ্চিত্ৰ মহোৎসৱ<ref name="Osnabrück"/><ref name="HRW"/><ref name="signe"/> |নেষ্টাৰ আলমেণ্ড্ৰ'ছৰ মূল্য |আয়াত নাজাফি |{{won}} |- | rowspan="1" |অনাভাঙ্গিজ ফিল্মফেষ্ট-ওস্নাব্ৰুক |শান্তি চলচ্চিত্ৰ বঁটা |আয়াত নাজাফি |{{won}} |- | rowspan="1" |ভাৰ্জিয়ো আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় মানৱ অধিকাৰ চলচ্চিত্ৰ মহোৎসৱ <ref name="Osnabrück" /> |দৰ্শক বঁটা |আয়াত নাজাফি |{{won}} |- | rowspan="1" |আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় লোক সংগীত চলচ্চিত্ৰ মহোৎসৱ-কাঠমাণ্ডু <ref name="Osnabrück"/> |শ্ৰেষ্ঠ দীৰ্ঘ চলচ্চিত্ৰ বঁটা |আয়াত নাজাফি |{{won}} |- | rowspan="1" |বিৰ ডুইনো আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় তথ্যচিত্ৰ <ref name="Awards">{{Cite web|url=http://nolandssong.com/en/festival-archive/|title=Awards|date=15 January 2015|accessdate=16 January 2011|work=nolandssong.com}}</ref> |মহিলাৰ অধিকাৰ বিষয়ক শ্ৰেষ্ঠ চলচ্চিত্ৰ |আয়াত নাজাফি |{{won}} |} === টোকা === "১৯৭৯ চনৰ পৰা ইৰাণে মহিলাসকলক ৰাজহুৱা স্থানত একক গীত গোৱাত নিষেধাজ্ঞা আৰোপ কৰি আহিছে। এই বছৰটোত ইছলামিক বিপ্লৱৰ আৰম্ভণি হৈছিল আৰু ইৰাণী সমাজৰ ওপৰত দমন আৰম্ভ হৈছিল। সুৰকাৰ চাৰা নাজাফী আৰু তেওঁৰ মহিলা গায়িকা বন্ধুসকলে ইয়াক প্ৰত্যাহ্বান জনাবলৈ বদ্ধপৰিকৰ হৈছিল। তেওঁলোকে ইৰাণৰ সোঁমাজত – ইয়াৰ ৰাজধানী তেহৰাণত এটা কনচাৰ্টৰ আয়োজন কৰাৰ সিদ্ধান্ত লয়, য’ত ফৰাচী আৰু টিউনিছিয়াৰ মহিলা শিল্পীসকলক অংশগ্ৰহণ কৰিবলৈ আমন্ত্ৰণ জনোৱা হয়। কনচাৰ্টটো নাৰী কণ্ঠৰ উদযাপন – যিটো ৩৫ বছৰতকৈও অধিক সময় ধৰি নিস্তব্ধ হৈ আছিল।" <ref name="HRW"/> === তথ্যসূত্ৰ === === টোকা === {{Reflist|group=upper-alpha}} === উদ্ধৃতি === {{Reflist|30em}} == বাহ্যিক সংযোগ == * {{official website|http://nolandssong.com/en/}} (US) * {{IMDb title|3614356|No Land's Song}} * [https://vimeo.com/112060743 No Land's Song excerpt] via [[YouTube]] {{DEFAULTSORT:ন' লেণ্ড'ছ ছং}} [[শ্ৰেণী:ইৰানৰ চলচ্চিত্ৰ]] qogo8wgy9kbvpd8b8imcbh38pwdya8h 516870 516869 2025-06-10T12:41:07Z Dipankar Das 36094 516870 wikitext text/x-wiki {{Infobox film | name = ন' লেণ্ড'ছ ছং | image = No Land's Song poster.jpg | caption = চিত্ৰগৃহত মুক্তিৰ পোষ্টাৰ | director = [[আয়াত নাজাফি]] | producer = [[এন্নে গ্ৰেঞ্জ]]<br />[[গুণ্টাৰ হানফগাৰ্ন]]<br /> [[ৰৌভেন ৰেচ]]<br />[[টেৰেছা ৰেন]] | writer = [[আয়াত নাজাফি]] | starring = [[ছাৰা নাজাফি]]<br />[[পাৰভিন নামাজি]]<br />[[ছায়েহ ছডেফি]]<br />[[এলিজ কেৰন]]<br />[[জিন চেৰহাল]]<br /> [[এমেল মাথলুথি]] | music = | cinematography = | editing = | distributor = | released = {{Film date|df=y|2014|08|28|[[Montreal World Film Festival|Montreal]]}} | runtime = ৯১ মিনিট <!-- Theatrical runtime: 122:48 --> | country = {{hlist|জাৰ্মানী|ফ্ৰান্স|ইৰান}} | language = {{hlist| [[Persian language|পাৰ্চি‍]]|[[English language|ইংৰাজী]]|[[French language|ফৰাছী]]}} | budget = | gross = }} '''ন' লেণ্ড'ছ ছং''' ({{lang-en|No Land 's Song}}; {{lang-fa|آواز بی‌سرزمین}} / ''Âvâz-e Bi-Sarzamin'') হ'ল ২০১৪ চনত মুক্তিপ্ৰাপ্ত আয়াত নাজাফিৰ দ্বাৰা লিখিত আৰু পৰিচালিত এখন ইৰানী তথ্যচিত্ৰ। ইয়াত অভিনয় কৰিছে ক্ৰমে‍ [[Sara Najafi|ছাৰা নাজাফি]], পাৰভিন নামাজি, ছায়েহ ছডেফি, এমেল মাথলুথি, [[Elise Caron|এলিজ কেৰন]] আৰু জিন চেৰহালে। == সংক্ষিপ্তসাৰ == ১৯৭৯ চনৰ বিপ্লৱৰ পৰিপ্ৰেক্ষিতত, নতুন শাসন কালত [[ইৰান|ইৰাণ]]ত মহিলাসকলক পুৰুষৰ সন্মুখত একক শিল্পী হিচাপে ৰাজহুৱাভাৱে গান গাবলৈ বাধা নিষেধ কৰা হৈছিল।<ref name="Noor">{{Cite web|url=http://www.noorfilmfestival.com/index.php/2014-films/344-no-land-s-song|title=No Land's Song|publisher=Noor Iranian Film Festival|accessdate=9 February 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170421013438/http://www.noorfilmfestival.com/index.php/2014-films/344-no-land-s-song|archivedate=21 April 2017}}</ref><ref name="Synopsis">{{Cite web|url=http://nolandssong.com/en/#synops|title=Synopsis|date=15 January 2015|accessdate=16 January 2011|work=nolandssong.com}}</ref> ছাৰা নাজাফি নামৰ এগৰাকী যুৱ সুৰকাৰে চেন্সৰশ্বিপ আৰু সাংস্কৃতিক, ধৰ্মীয় আৰু আইনী নিষিদ্ধকৰণক অমান্য কৰি মহিলা একক গায়কসকলৰ বাবে এক সংগীতানুষ্ঠান আয়োজন কৰাৰ সিদ্ধান্ত লয়।<ref name="Noor"/><ref name="Synopsis"/>{{efn-ua|"১৯৭৯ চনৰ পৰা ইৰাণে মহিলাসকলক ৰাজহুৱা স্থানত একক গীত গোৱাত নিষেধাজ্ঞা আৰোপ কৰি আহিছে। এই বছৰটোত ইছলামিক বিপ্লৱৰ আৰম্ভণি হৈছিল আৰু ইৰাণী সমাজৰ ওপৰত দমন আৰম্ভ হৈছিল। সুৰকাৰ চাৰা নাজাফী আৰু তেওঁৰ মহিলা গায়িকা বন্ধুসকলে ইয়াক প্ৰত্যাহ্বান জনাবলৈ বদ্ধপৰিকৰ হৈছিল। তেওঁলোকে ইৰাণৰ সোঁমাজত – ইয়াৰ ৰাজধানী তেহৰাণত এটা কনচাৰ্টৰ আয়োজন কৰাৰ সিদ্ধান্ত লয়, য’ত ফৰাচী আৰু টিউনিছিয়াৰ মহিলা শিল্পীসকলক অংশগ্ৰহণ কৰিবলৈ আমন্ত্ৰণ জনোৱা হয়। কনচাৰ্টটো নাৰী কণ্ঠৰ উদযাপন – যিটো ৩৫ বছৰতকৈও অধিক সময় ধৰি নিস্তব্ধ হৈ আছিল।" <ref name="Purkiss">{{cite news |url=https://www.middleeastmonitor.com/media-review/film-review/17629-no-lands-song-the-women-whose-voice-will-not-be-silenced |title=No Land's Song: The women whose voice will not be silenced |first1=Jessica |last1=Purkiss |work=[[Middle East Monitor]] |date=20 March 2015 |access-date=March 9, 2015}}</ref>}} নাজাফিয়ে আনসকলকো তালিকাভুক্ত কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে। আন দুগৰাকী ইৰানী গায়ক ক্ৰমে‍ পাৰভিন নামাজী আৰু ছায়েহ ছডেইফিক তেওঁৰ লগত যোগদান কৰিবলৈ নিযুক্তি দিয়ে। ইয়াৰ পৰিৱৰ্তে, নামাজী আৰু ছডেইফিয়ে পেৰিছৰ পৰা তিনিগৰাকী মহিলা গায়কক আমন্ত্ৰণ জনায়। তেওেঁলাক ক্ৰমে‍ এলিজ কেৰন, জিন চেৰহাল আৰু এমেল মাথলুথী। তেওঁলোকৰ ঘোষিত অভিপ্ৰায় হৈছে [[তেহৰান|তেহৰাণ]]ত অনুষ্ঠিত হ'বলগীয়া এক অনুষ্ঠানত একক শিল্পী হিচাপে একেলগে প্ৰদৰ্শন কৰা। ইৰাণৰ চলচ্চিত্ৰ মহোৎসৱত কোৱা অনুসৰি, এই সংগীতৰ সহযোগিতাই ফ্ৰান্স আৰু ইৰাণক একত্ৰিত কৰা এটা "সংগীতৰ দলং" পুনৰ মুকলি কৰিব।<ref name="Noor"/><ref name="Synopsis"/> তথ্যচিত্ৰখনে প্ৰশ্ন উত্থাপন কৰিছে যে মহিলাসকলে কেতিয়াও নিষেধাজ্ঞা বা হস্তক্ষেপ অবিহনে, একেলগে মিশ্ৰিত দৰ্শকৰ সন্মুখত গীত গাবলৈ সফল হ'বনে‍। তেওঁলোকৰ তাৎক্ষণিক অন্বেষণত সফলতাই এক আকৰ্ষণীয় নাটকৰ সৃষ্টি কৰে। আনহাতে, দীৰ্ঘম্যাদী প্ৰভাৱ অধিক সন্দেহজনক।<ref name="Noor"/><ref name="Synopsis"/><ref name="HRW">{{Cite web|url=http://ff.hrw.org/film/no-lands-song|title=No land's Song|publisher=[[Human Rights Watch]]|accessdate=9 February 2016}}</ref><ref name="The New York Times">{{Cite web|first=Anjana|last=Sreedhar|url=http://nytlive.nytimes.com/womenintheworld/2015/06/22/iranian-musician-fights-for-womens-rights-to-perform-in-public/|title=Solo Act: Iranian musician fights for women's rights to perform in public|date=22 June 2015|accessdate=February 9, 2016}}</ref> কোৱা হয় যে তথ্যচিত্ৰখন চৰকাৰৰ মহিলা বিদ্বেষী অতিৰিক্ততাৰ প্ৰতিৰোধ। নাজাফিয়ে দাবী কৰে, "মহিলাৰ কণ্ঠ ম্লান হৈ গৈ আছে।" <ref name="HRW"/> == সম্বৰ্ধনা == ন' লেণ্ড'ছ ছঙে ব্যাপক প্ৰশংসা লাভ কৰিছে। কিছু পৰ্যালোচনাঃ * ''দ্য গাৰ্ডিয়ানঃ'' এখন "দুঃসাহসিক" চলচ্চিত্ৰ আৰু উদ্যোগ।<ref name="The Guardian">{{Cite web|first=Alexis|last=Petridis|url=https://www.theguardian.com/music/2015/mar/16/no-lands-songs-sara-najafi-iran-women-concert|title=Rocking the casbah: the gig of a lifetime that put Iranian women back on stage|date=15 March 2015|accessdate=9 February 2016}}</ref> দুৰ্ভাগ্যজনকভাৱে, চৰকাৰী নিপীড়নৰ পৰা মুক্তি অস্থায়ী বুলি প্ৰমাণিত হৈছিল - হাৰ্ড লাইনাৰে আনকি নেপথ্য গায়ক হিচাপেও মহিলাসকলৰ প্ৰদৰ্শন নিষিদ্ধ কৰিছিল।<ref name="The Guardian"/> * দ্য হলিউড ৰিপ'ৰ্টাৰঃ এখন 'লেটছ ডু এ শ্ব" চলচ্চিত্ৰতকৈ বহু বেছি, পৰ্য্যালোচনাকাৰীয়ে ইয়াক আকৰ্ষণীয়, ৰিভেটিং আৰু শক্তিশালী কৰা বুলি বিবেচনা কৰে, যদিও ইয়াৰ সমাপ্তি সন্দেহজনক নহয়। এই নিষেধাজ্ঞাৰ বাবে প্ৰস্তাৱিত ধৰ্মীয় যুক্তি হ'ল যে মহিলা একক গায়নে পুৰুষ দৰ্শক সদস্যসকলৰ বাবে যৌন উদ্দীপনা সৃষ্টি কৰিব পাৰে আৰু ই চুপত অত্যধিক উপাদান লগোৱাৰ দৰে। "আয়াত নাজাফিৰ তথ্যচিত্ৰখন ইৰাণত এগৰাকী মহিলাৰ গান গোৱাৰ অধিকাৰৰ বাবে যুঁজৰ বিষয়ে।" <ref>{{Cite news|url=http://www.hollywoodreporter.com/review/no-lands-song-film-review-809544|title=No Land's Song': Film Review|date=July 17, 2015|access-date=February 10, 2016}}</ref> * মিডল ইষ্ট মনিটৰঃ অন্তহীন বাধাৰ সন্মুখীন হৈ দলটোৱে নিজৰ অবাধ্য আৰু বিজয়ী সিদ্ধান্তত উপনীত হ'বলৈ সংগ্ৰাম কৰে। "বলচী মহিলা ইৰানী গায়িকা কামৰ-অল-মোলুক ভাজিৰীৰ স্মৃতিত অনুপ্ৰাণিত হৈ, যিগৰাকীয়ে‍ ১৯২৪ চনত পুৰুষৰ সন্মুখত [[হিজাব]] অবিহনে প্ৰদৰ্শন কৰা প্ৰথমগৰাকী মহিলা হৈছিল, তেওঁলোক আশাবাদী হৈ থাকে। ... কনচাৰ্টত তেওঁলোকে‍ নিজৰ একক গীত টিউনিছিয়ান যুৱক-যুৱতীসকলৰ বাবে উৎসৰ্গা কৰে। মহিলা কণ্ঠৰ উদযাপনৰ পৰিৱৰ্তে, এইটো বিদ্ৰোহৰ এক অধিক স্পষ্ট কাৰ্য হৈ পৰিছে যেন লাগে যিয়ে‍ তেওঁলোকৰ আৱে‍গ প্ৰকাশ কৰে।" * নিউয়ৰ্ক টাইমছঃ চলচ্চিত্ৰ নিৰ্মাণত স্পষ্টভাৱে সাহস দেখুৱাছে‍ আৰু সেয়ে‍ হিউমেন ৰাইটছ ৱাচ ইণ্টাৰনেশ্যনেল নেষ্টাৰ আলমেণ্ড্ৰছ বঁটাৰ যোগ্য, ই "মহিলাৰ প্ৰতি ইৰাণ চৰকাৰৰ মনোভাৱৰ বিষয়ে ইয়াত মতামত স্পষ্ট, ই ইয়াৰ নায়কৰ কাহিনীটো কলাত্মক প্ৰতিৰোধ, হাস্যৰস, বন্ধুত্ব, আৰু অৱশেষত, মহিলাৰ অধিকাৰ অস্বীকাৰ কৰাৰ বাবে কুখ্যাত এখন দেশত বিজয়ৰ বৰ্ণনাৰ সৈতে দৰ্শকৰ হৃদয়ত প্ৰৱেশ কৰে।" <ref name="The New York Times"/> * ভৰাইটিঃ ছবিখন এখন "গ্ৰিপিং তথ্যচিত্ৰ" আৰু "এক সূক্ষ্ম সঁজুলি থকা, বহু-স্তৰীয় [চলচ্চিত্ৰ]।" এই "তেওঁৰ প্ৰচেষ্টাৰ গ্ৰিপ কৰা ইতিবৃত্তটোৱে প্ৰায় তিনি বছৰ সময় সামৰি লৈছে আৰু ই ৰোলাৰ কোষ্টাৰৰ দৰে উত্থান-পতনৰে ভৰি আছে, আৰু সুন্দৰ সংগীতেৰে ভৰি পৰিছে। অনুপ্ৰেৰণাদায়ক, আলোকিত, দৰ্শক-অনুকূল ছবিখনে" বাণিজ্যিকৰ লগতে সাংস্কৃতিক সফলতা লাভ কৰা উচিত।<ref name="Variety">{{Cite web|first=Alissa|last=Simon|url=https://variety.com/2015/film/festivals/no-lands-song-review-1201615085/|title=Film Review: 'No Land's Song'|date=20 October 2015|accessdate=9 February 2016}}</ref> == বঁটা আৰু মনোনয়ন == ছবিখন এক ডজনৰো অধিক চলচ্চিত্ৰ মহোৎসৱত ব্যাপকভাৱে প্ৰদৰ্শিত হৈছে আৰু যথেষ্ট সমাদৰ লাভ কৰিছে। ইতিমধ্য‍ে মনোনীত হৈ বহুতো বঁটা লাভ কৰিবলৈ সক্ষম হৈছে‍। {| class="wikitable sortable" ! colspan="12" style="padding:0.3em 0; line-height:1.2em; font-size:100%; " |আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় চলচ্চিত্ৰ মহোৎসৱ |- ! বৰ্ষ ! উৎসৱ ! বঁটা ! বিজয়ী ! ফলাফল |- | rowspan="4" |২০১৪ | rowspan="1" |মণ্ট্ৰিয়েল বিশ্ব চলচ্চিত্ৰ মহোৎসৱ<ref name="signe">{{Cite web|url=http://signesdenuit.com/Berlin/2016/E_Jury.htm|title=International Film Festival Signe de Nuit|accessdate=March 12, 2016}}</ref><ref name="Osnabrück">{{Cite web|url=http://www.filmfest-osnabrueck.de/|title=Unabhängige FilmFest Osnabrück|date=23 October 2016|language=German|accessdate=March 12, 2016}}</ref> |শ্ৰেষ্ঠ তথ্যচিত্ৰ |আয়াত নাজাফি |{{won}} |- | rowspan="1" |নুৰ ইৰাণৰ চলচ্চিত্ৰ মহোৎসৱ<ref name="Noor"/><ref name="Osnabrück" /> |শ্ৰেষ্ঠ তথ্যচিত্ৰ পৰিচালক |আয়াত নাজাফি |{{won}} |- | rowspan="1" |ডক লেইপজিগ<ref name="Osnabrück"/><ref name="signe"/> |যুৱ জুৰী বঁটা |আয়াত নাজাফি |{{won}} |- | rowspan="1" |গিজন আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় চলচ্চিত্ৰ মহোৎসৱ<ref name="Osnabrück"/><ref name="signe"/> |ডকুফিক্স শ্ৰেষ্ঠ তথ্যচিত্ৰ |আয়াত নাজাফি |{{won}} |- | rowspan="34" |২০১৫ | rowspan="1" |[[Middle East Now festival|মিডল ইষ্ট নাও উৎসৱ]]<ref name="FESTIVAL WINNERS">{{Cite web|url=http://www.middleastnow.it/now/en/news-the-winners-of-middle-east-now-festival/|title=FESTIVAL WINNERS|date=15 January 2015|accessdate=16 January 2015|work=middleastnow.it|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160215203527/http://www.middleastnow.it/now/en/news-the-winners-of-middle-east-now-festival/|archivedate=15 February 2016}}</ref> |দৰ্শক বঁটা |আয়াত নাজাফি |{{won}} |- | rowspan="1" |পেৰিছত অনুষ্ঠিত মানৱ অধিকাৰৰ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় চলচ্চিত্ৰ মহোৎসৱ <ref name="Osnabrück"/><ref name="signe"/> |বিশেষ জুৰী ফ্লুৰী মেৰোগিছ |আয়াত নাজাফি |{{won}} |- | rowspan="1" |[[Achtung Berlin|আচটুং বাৰ্লিন]]<ref name="Festival International du Film des Droits de l’Homme de Paris">{{Cite web|url=https://achtungberlin.de/archiv/2015/programm0/made-in-berlin-brandenburg0/dokumentarfilme/no-lands-song/index.html|title=No Land's Song|date=15 January 2015|accessdate=16 January 2015|work=achtungberlin.de|archivedate=15 February 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160215110110/https://achtungberlin.de/archiv/2015/programm0/made-in-berlin-brandenburg0/dokumentarfilme/no-lands-song/index.html|deadurl=yes}}</ref> |বিশেষ উল্লেখ পুৰস্কাৰ নিৰ্মূল |আয়াত নাজাফি |{{won}} |- | rowspan="1" |ক্ৰাকৌ চলচ্চিত্ৰ মহোৎসৱ<ref name="Osnabrück"/><ref name="Awards 2015-Krakowski">{{Cite web|url=http://www.krakowfilmfestival.pl/en/archive/2015/awards|title=Awards 2015-Krakowski|date=15 January 2015|accessdate=16 January 2011|work=krakowfilmfestival.pl|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160704200843/http://krakowfilmfestival.pl/en/archive/2015/awards|archivedate=4 July 2016}}</ref> |বিশেষ জুৰী ড'কফিল্ম মিউজিক উল্লেখ |আয়াত নাজাফি |{{won}} |- | rowspan="1" |মানৱ অধিকাৰ নিৰীক্ষণ চলচ্চিত্ৰ মহোৎসৱ<ref name="Osnabrück"/><ref name="HRW"/><ref name="signe"/> |নেষ্টাৰ আলমেণ্ড্ৰ'ছৰ মূল্য |আয়াত নাজাফি |{{won}} |- | rowspan="1" |অনাভাঙ্গিজ ফিল্মফেষ্ট-ওস্নাব্ৰুক |শান্তি চলচ্চিত্ৰ বঁটা |আয়াত নাজাফি |{{won}} |- | rowspan="1" |ভাৰ্জিয়ো আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় মানৱ অধিকাৰ চলচ্চিত্ৰ মহোৎসৱ <ref name="Osnabrück" /> |দৰ্শক বঁটা |আয়াত নাজাফি |{{won}} |- | rowspan="1" |আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় লোক সংগীত চলচ্চিত্ৰ মহোৎসৱ-কাঠমাণ্ডু <ref name="Osnabrück"/> |শ্ৰেষ্ঠ দীৰ্ঘ চলচ্চিত্ৰ বঁটা |আয়াত নাজাফি |{{won}} |- | rowspan="1" |বিৰ ডুইনো আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় তথ্যচিত্ৰ <ref name="Awards">{{Cite web|url=http://nolandssong.com/en/festival-archive/|title=Awards|date=15 January 2015|accessdate=16 January 2011|work=nolandssong.com}}</ref> |মহিলাৰ অধিকাৰ বিষয়ক শ্ৰেষ্ঠ চলচ্চিত্ৰ |আয়াত নাজাফি |{{won}} |} == তথ্যসূত্ৰ == === টোকা === {{Reflist|group=upper-alpha}} === উদ্ধৃতি === {{Reflist|30em}} == বাহ্যিক সংযোগ == * {{official website|http://nolandssong.com/en/}} (US) * {{IMDb title|3614356|No Land's Song}} * [https://vimeo.com/112060743 No Land's Song excerpt] via [[YouTube]] {{DEFAULTSORT:ন' লেণ্ড'ছ ছং}} [[শ্ৰেণী:ইৰানৰ চলচ্চিত্ৰ]] scxbrwpcdnrr6i9gv8zapvccn6bl1kc 517056 516870 2025-06-11T10:22:50Z InternetArchiveBot 29706 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 517056 wikitext text/x-wiki {{Infobox film | name = ন' লেণ্ড'ছ ছং | image = No Land's Song poster.jpg | caption = চিত্ৰগৃহত মুক্তিৰ পোষ্টাৰ | director = [[আয়াত নাজাফি]] | producer = [[এন্নে গ্ৰেঞ্জ]]<br />[[গুণ্টাৰ হানফগাৰ্ন]]<br /> [[ৰৌভেন ৰেচ]]<br />[[টেৰেছা ৰেন]] | writer = [[আয়াত নাজাফি]] | starring = [[ছাৰা নাজাফি]]<br />[[পাৰভিন নামাজি]]<br />[[ছায়েহ ছডেফি]]<br />[[এলিজ কেৰন]]<br />[[জিন চেৰহাল]]<br /> [[এমেল মাথলুথি]] | music = | cinematography = | editing = | distributor = | released = {{Film date|df=y|2014|08|28|[[Montreal World Film Festival|Montreal]]}} | runtime = ৯১ মিনিট <!-- Theatrical runtime: 122:48 --> | country = {{hlist|জাৰ্মানী|ফ্ৰান্স|ইৰান}} | language = {{hlist| [[Persian language|পাৰ্চি‍]]|[[English language|ইংৰাজী]]|[[French language|ফৰাছী]]}} | budget = | gross = }} '''ন' লেণ্ড'ছ ছং''' ({{lang-en|No Land 's Song}}; {{lang-fa|آواز بی‌سرزمین}} / ''Âvâz-e Bi-Sarzamin'') হ'ল ২০১৪ চনত মুক্তিপ্ৰাপ্ত আয়াত নাজাফিৰ দ্বাৰা লিখিত আৰু পৰিচালিত এখন ইৰানী তথ্যচিত্ৰ। ইয়াত অভিনয় কৰিছে ক্ৰমে‍ [[Sara Najafi|ছাৰা নাজাফি]], পাৰভিন নামাজি, ছায়েহ ছডেফি, এমেল মাথলুথি, [[Elise Caron|এলিজ কেৰন]] আৰু জিন চেৰহালে। == সংক্ষিপ্তসাৰ == ১৯৭৯ চনৰ বিপ্লৱৰ পৰিপ্ৰেক্ষিতত, নতুন শাসন কালত [[ইৰান|ইৰাণ]]ত মহিলাসকলক পুৰুষৰ সন্মুখত একক শিল্পী হিচাপে ৰাজহুৱাভাৱে গান গাবলৈ বাধা নিষেধ কৰা হৈছিল।<ref name="Noor">{{Cite web|url=http://www.noorfilmfestival.com/index.php/2014-films/344-no-land-s-song|title=No Land's Song|publisher=Noor Iranian Film Festival|accessdate=9 February 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170421013438/http://www.noorfilmfestival.com/index.php/2014-films/344-no-land-s-song|archivedate=21 April 2017}}</ref><ref name="Synopsis">{{Cite web|url=http://nolandssong.com/en/#synops|title=Synopsis|date=15 January 2015|accessdate=16 January 2011|work=nolandssong.com}}</ref> ছাৰা নাজাফি নামৰ এগৰাকী যুৱ সুৰকাৰে চেন্সৰশ্বিপ আৰু সাংস্কৃতিক, ধৰ্মীয় আৰু আইনী নিষিদ্ধকৰণক অমান্য কৰি মহিলা একক গায়কসকলৰ বাবে এক সংগীতানুষ্ঠান আয়োজন কৰাৰ সিদ্ধান্ত লয়।<ref name="Noor"/><ref name="Synopsis"/>{{efn-ua|"১৯৭৯ চনৰ পৰা ইৰাণে মহিলাসকলক ৰাজহুৱা স্থানত একক গীত গোৱাত নিষেধাজ্ঞা আৰোপ কৰি আহিছে। এই বছৰটোত ইছলামিক বিপ্লৱৰ আৰম্ভণি হৈছিল আৰু ইৰাণী সমাজৰ ওপৰত দমন আৰম্ভ হৈছিল। সুৰকাৰ চাৰা নাজাফী আৰু তেওঁৰ মহিলা গায়িকা বন্ধুসকলে ইয়াক প্ৰত্যাহ্বান জনাবলৈ বদ্ধপৰিকৰ হৈছিল। তেওঁলোকে ইৰাণৰ সোঁমাজত – ইয়াৰ ৰাজধানী তেহৰাণত এটা কনচাৰ্টৰ আয়োজন কৰাৰ সিদ্ধান্ত লয়, য’ত ফৰাচী আৰু টিউনিছিয়াৰ মহিলা শিল্পীসকলক অংশগ্ৰহণ কৰিবলৈ আমন্ত্ৰণ জনোৱা হয়। কনচাৰ্টটো নাৰী কণ্ঠৰ উদযাপন – যিটো ৩৫ বছৰতকৈও অধিক সময় ধৰি নিস্তব্ধ হৈ আছিল।" <ref name="Purkiss">{{cite news |url=https://www.middleeastmonitor.com/media-review/film-review/17629-no-lands-song-the-women-whose-voice-will-not-be-silenced |title=No Land's Song: The women whose voice will not be silenced |first1=Jessica |last1=Purkiss |work=[[Middle East Monitor]] |date=20 March 2015 |access-date=March 9, 2015 |archivedate=12 May 2015 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150512230148/https://www.middleeastmonitor.com/media-review/film-review/17629-no-lands-song-the-women-whose-voice-will-not-be-silenced |deadurl=yes }}</ref>}} নাজাফিয়ে আনসকলকো তালিকাভুক্ত কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে। আন দুগৰাকী ইৰানী গায়ক ক্ৰমে‍ পাৰভিন নামাজী আৰু ছায়েহ ছডেইফিক তেওঁৰ লগত যোগদান কৰিবলৈ নিযুক্তি দিয়ে। ইয়াৰ পৰিৱৰ্তে, নামাজী আৰু ছডেইফিয়ে পেৰিছৰ পৰা তিনিগৰাকী মহিলা গায়কক আমন্ত্ৰণ জনায়। তেওেঁলাক ক্ৰমে‍ এলিজ কেৰন, জিন চেৰহাল আৰু এমেল মাথলুথী। তেওঁলোকৰ ঘোষিত অভিপ্ৰায় হৈছে [[তেহৰান|তেহৰাণ]]ত অনুষ্ঠিত হ'বলগীয়া এক অনুষ্ঠানত একক শিল্পী হিচাপে একেলগে প্ৰদৰ্শন কৰা। ইৰাণৰ চলচ্চিত্ৰ মহোৎসৱত কোৱা অনুসৰি, এই সংগীতৰ সহযোগিতাই ফ্ৰান্স আৰু ইৰাণক একত্ৰিত কৰা এটা "সংগীতৰ দলং" পুনৰ মুকলি কৰিব।<ref name="Noor"/><ref name="Synopsis"/> তথ্যচিত্ৰখনে প্ৰশ্ন উত্থাপন কৰিছে যে মহিলাসকলে কেতিয়াও নিষেধাজ্ঞা বা হস্তক্ষেপ অবিহনে, একেলগে মিশ্ৰিত দৰ্শকৰ সন্মুখত গীত গাবলৈ সফল হ'বনে‍। তেওঁলোকৰ তাৎক্ষণিক অন্বেষণত সফলতাই এক আকৰ্ষণীয় নাটকৰ সৃষ্টি কৰে। আনহাতে, দীৰ্ঘম্যাদী প্ৰভাৱ অধিক সন্দেহজনক।<ref name="Noor"/><ref name="Synopsis"/><ref name="HRW">{{Cite web|url=http://ff.hrw.org/film/no-lands-song|title=No land's Song|publisher=[[Human Rights Watch]]|accessdate=9 February 2016}}</ref><ref name="The New York Times">{{Cite web|first=Anjana|last=Sreedhar|url=http://nytlive.nytimes.com/womenintheworld/2015/06/22/iranian-musician-fights-for-womens-rights-to-perform-in-public/|title=Solo Act: Iranian musician fights for women's rights to perform in public|date=22 June 2015|accessdate=February 9, 2016}}</ref> কোৱা হয় যে তথ্যচিত্ৰখন চৰকাৰৰ মহিলা বিদ্বেষী অতিৰিক্ততাৰ প্ৰতিৰোধ। নাজাফিয়ে দাবী কৰে, "মহিলাৰ কণ্ঠ ম্লান হৈ গৈ আছে।" <ref name="HRW"/> == সম্বৰ্ধনা == ন' লেণ্ড'ছ ছঙে ব্যাপক প্ৰশংসা লাভ কৰিছে। কিছু পৰ্যালোচনাঃ * ''দ্য গাৰ্ডিয়ানঃ'' এখন "দুঃসাহসিক" চলচ্চিত্ৰ আৰু উদ্যোগ।<ref name="The Guardian">{{Cite web|first=Alexis|last=Petridis|url=https://www.theguardian.com/music/2015/mar/16/no-lands-songs-sara-najafi-iran-women-concert|title=Rocking the casbah: the gig of a lifetime that put Iranian women back on stage|date=15 March 2015|accessdate=9 February 2016}}</ref> দুৰ্ভাগ্যজনকভাৱে, চৰকাৰী নিপীড়নৰ পৰা মুক্তি অস্থায়ী বুলি প্ৰমাণিত হৈছিল - হাৰ্ড লাইনাৰে আনকি নেপথ্য গায়ক হিচাপেও মহিলাসকলৰ প্ৰদৰ্শন নিষিদ্ধ কৰিছিল।<ref name="The Guardian"/> * দ্য হলিউড ৰিপ'ৰ্টাৰঃ এখন 'লেটছ ডু এ শ্ব" চলচ্চিত্ৰতকৈ বহু বেছি, পৰ্য্যালোচনাকাৰীয়ে ইয়াক আকৰ্ষণীয়, ৰিভেটিং আৰু শক্তিশালী কৰা বুলি বিবেচনা কৰে, যদিও ইয়াৰ সমাপ্তি সন্দেহজনক নহয়। এই নিষেধাজ্ঞাৰ বাবে প্ৰস্তাৱিত ধৰ্মীয় যুক্তি হ'ল যে মহিলা একক গায়নে পুৰুষ দৰ্শক সদস্যসকলৰ বাবে যৌন উদ্দীপনা সৃষ্টি কৰিব পাৰে আৰু ই চুপত অত্যধিক উপাদান লগোৱাৰ দৰে। "আয়াত নাজাফিৰ তথ্যচিত্ৰখন ইৰাণত এগৰাকী মহিলাৰ গান গোৱাৰ অধিকাৰৰ বাবে যুঁজৰ বিষয়ে।" <ref>{{Cite news|url=http://www.hollywoodreporter.com/review/no-lands-song-film-review-809544|title=No Land's Song': Film Review|date=July 17, 2015|access-date=February 10, 2016}}</ref> * মিডল ইষ্ট মনিটৰঃ অন্তহীন বাধাৰ সন্মুখীন হৈ দলটোৱে নিজৰ অবাধ্য আৰু বিজয়ী সিদ্ধান্তত উপনীত হ'বলৈ সংগ্ৰাম কৰে। "বলচী মহিলা ইৰানী গায়িকা কামৰ-অল-মোলুক ভাজিৰীৰ স্মৃতিত অনুপ্ৰাণিত হৈ, যিগৰাকীয়ে‍ ১৯২৪ চনত পুৰুষৰ সন্মুখত [[হিজাব]] অবিহনে প্ৰদৰ্শন কৰা প্ৰথমগৰাকী মহিলা হৈছিল, তেওঁলোক আশাবাদী হৈ থাকে। ... কনচাৰ্টত তেওঁলোকে‍ নিজৰ একক গীত টিউনিছিয়ান যুৱক-যুৱতীসকলৰ বাবে উৎসৰ্গা কৰে। মহিলা কণ্ঠৰ উদযাপনৰ পৰিৱৰ্তে, এইটো বিদ্ৰোহৰ এক অধিক স্পষ্ট কাৰ্য হৈ পৰিছে যেন লাগে যিয়ে‍ তেওঁলোকৰ আৱে‍গ প্ৰকাশ কৰে।" * নিউয়ৰ্ক টাইমছঃ চলচ্চিত্ৰ নিৰ্মাণত স্পষ্টভাৱে সাহস দেখুৱাছে‍ আৰু সেয়ে‍ হিউমেন ৰাইটছ ৱাচ ইণ্টাৰনেশ্যনেল নেষ্টাৰ আলমেণ্ড্ৰছ বঁটাৰ যোগ্য, ই "মহিলাৰ প্ৰতি ইৰাণ চৰকাৰৰ মনোভাৱৰ বিষয়ে ইয়াত মতামত স্পষ্ট, ই ইয়াৰ নায়কৰ কাহিনীটো কলাত্মক প্ৰতিৰোধ, হাস্যৰস, বন্ধুত্ব, আৰু অৱশেষত, মহিলাৰ অধিকাৰ অস্বীকাৰ কৰাৰ বাবে কুখ্যাত এখন দেশত বিজয়ৰ বৰ্ণনাৰ সৈতে দৰ্শকৰ হৃদয়ত প্ৰৱেশ কৰে।" <ref name="The New York Times"/> * ভৰাইটিঃ ছবিখন এখন "গ্ৰিপিং তথ্যচিত্ৰ" আৰু "এক সূক্ষ্ম সঁজুলি থকা, বহু-স্তৰীয় [চলচ্চিত্ৰ]।" এই "তেওঁৰ প্ৰচেষ্টাৰ গ্ৰিপ কৰা ইতিবৃত্তটোৱে প্ৰায় তিনি বছৰ সময় সামৰি লৈছে আৰু ই ৰোলাৰ কোষ্টাৰৰ দৰে উত্থান-পতনৰে ভৰি আছে, আৰু সুন্দৰ সংগীতেৰে ভৰি পৰিছে। অনুপ্ৰেৰণাদায়ক, আলোকিত, দৰ্শক-অনুকূল ছবিখনে" বাণিজ্যিকৰ লগতে সাংস্কৃতিক সফলতা লাভ কৰা উচিত।<ref name="Variety">{{Cite web|first=Alissa|last=Simon|url=https://variety.com/2015/film/festivals/no-lands-song-review-1201615085/|title=Film Review: 'No Land's Song'|date=20 October 2015|accessdate=9 February 2016}}</ref> == বঁটা আৰু মনোনয়ন == ছবিখন এক ডজনৰো অধিক চলচ্চিত্ৰ মহোৎসৱত ব্যাপকভাৱে প্ৰদৰ্শিত হৈছে আৰু যথেষ্ট সমাদৰ লাভ কৰিছে। ইতিমধ্য‍ে মনোনীত হৈ বহুতো বঁটা লাভ কৰিবলৈ সক্ষম হৈছে‍। {| class="wikitable sortable" ! colspan="12" style="padding:0.3em 0; line-height:1.2em; font-size:100%; " |আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় চলচ্চিত্ৰ মহোৎসৱ |- ! বৰ্ষ ! উৎসৱ ! বঁটা ! বিজয়ী ! ফলাফল |- | rowspan="4" |২০১৪ | rowspan="1" |মণ্ট্ৰিয়েল বিশ্ব চলচ্চিত্ৰ মহোৎসৱ<ref name="signe">{{Cite web|url=http://signesdenuit.com/Berlin/2016/E_Jury.htm|title=International Film Festival Signe de Nuit|accessdate=March 12, 2016}}</ref><ref name="Osnabrück">{{Cite web|url=http://www.filmfest-osnabrueck.de/|title=Unabhängige FilmFest Osnabrück|date=23 October 2016|language=German|accessdate=March 12, 2016}}</ref> |শ্ৰেষ্ঠ তথ্যচিত্ৰ |আয়াত নাজাফি |{{won}} |- | rowspan="1" |নুৰ ইৰাণৰ চলচ্চিত্ৰ মহোৎসৱ<ref name="Noor"/><ref name="Osnabrück" /> |শ্ৰেষ্ঠ তথ্যচিত্ৰ পৰিচালক |আয়াত নাজাফি |{{won}} |- | rowspan="1" |ডক লেইপজিগ<ref name="Osnabrück"/><ref name="signe"/> |যুৱ জুৰী বঁটা |আয়াত নাজাফি |{{won}} |- | rowspan="1" |গিজন আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় চলচ্চিত্ৰ মহোৎসৱ<ref name="Osnabrück"/><ref name="signe"/> |ডকুফিক্স শ্ৰেষ্ঠ তথ্যচিত্ৰ |আয়াত নাজাফি |{{won}} |- | rowspan="34" |২০১৫ | rowspan="1" |[[Middle East Now festival|মিডল ইষ্ট নাও উৎসৱ]]<ref name="FESTIVAL WINNERS">{{Cite web|url=http://www.middleastnow.it/now/en/news-the-winners-of-middle-east-now-festival/|title=FESTIVAL WINNERS|date=15 January 2015|accessdate=16 January 2015|work=middleastnow.it|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160215203527/http://www.middleastnow.it/now/en/news-the-winners-of-middle-east-now-festival/|archivedate=15 February 2016}}</ref> |দৰ্শক বঁটা |আয়াত নাজাফি |{{won}} |- | rowspan="1" |পেৰিছত অনুষ্ঠিত মানৱ অধিকাৰৰ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় চলচ্চিত্ৰ মহোৎসৱ <ref name="Osnabrück"/><ref name="signe"/> |বিশেষ জুৰী ফ্লুৰী মেৰোগিছ |আয়াত নাজাফি |{{won}} |- | rowspan="1" |[[Achtung Berlin|আচটুং বাৰ্লিন]]<ref name="Festival International du Film des Droits de l’Homme de Paris">{{Cite web|url=https://achtungberlin.de/archiv/2015/programm0/made-in-berlin-brandenburg0/dokumentarfilme/no-lands-song/index.html|title=No Land's Song|date=15 January 2015|accessdate=16 January 2015|work=achtungberlin.de|archivedate=15 February 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160215110110/https://achtungberlin.de/archiv/2015/programm0/made-in-berlin-brandenburg0/dokumentarfilme/no-lands-song/index.html|deadurl=yes}}</ref> |বিশেষ উল্লেখ পুৰস্কাৰ নিৰ্মূল |আয়াত নাজাফি |{{won}} |- | rowspan="1" |ক্ৰাকৌ চলচ্চিত্ৰ মহোৎসৱ<ref name="Osnabrück"/><ref name="Awards 2015-Krakowski">{{Cite web|url=http://www.krakowfilmfestival.pl/en/archive/2015/awards|title=Awards 2015-Krakowski|date=15 January 2015|accessdate=16 January 2011|work=krakowfilmfestival.pl|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160704200843/http://krakowfilmfestival.pl/en/archive/2015/awards|archivedate=4 July 2016}}</ref> |বিশেষ জুৰী ড'কফিল্ম মিউজিক উল্লেখ |আয়াত নাজাফি |{{won}} |- | rowspan="1" |মানৱ অধিকাৰ নিৰীক্ষণ চলচ্চিত্ৰ মহোৎসৱ<ref name="Osnabrück"/><ref name="HRW"/><ref name="signe"/> |নেষ্টাৰ আলমেণ্ড্ৰ'ছৰ মূল্য |আয়াত নাজাফি |{{won}} |- | rowspan="1" |অনাভাঙ্গিজ ফিল্মফেষ্ট-ওস্নাব্ৰুক |শান্তি চলচ্চিত্ৰ বঁটা |আয়াত নাজাফি |{{won}} |- | rowspan="1" |ভাৰ্জিয়ো আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় মানৱ অধিকাৰ চলচ্চিত্ৰ মহোৎসৱ <ref name="Osnabrück" /> |দৰ্শক বঁটা |আয়াত নাজাফি |{{won}} |- | rowspan="1" |আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় লোক সংগীত চলচ্চিত্ৰ মহোৎসৱ-কাঠমাণ্ডু <ref name="Osnabrück"/> |শ্ৰেষ্ঠ দীৰ্ঘ চলচ্চিত্ৰ বঁটা |আয়াত নাজাফি |{{won}} |- | rowspan="1" |বিৰ ডুইনো আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় তথ্যচিত্ৰ <ref name="Awards">{{Cite web|url=http://nolandssong.com/en/festival-archive/|title=Awards|date=15 January 2015|accessdate=16 January 2011|work=nolandssong.com}}</ref> |মহিলাৰ অধিকাৰ বিষয়ক শ্ৰেষ্ঠ চলচ্চিত্ৰ |আয়াত নাজাফি |{{won}} |} == তথ্যসূত্ৰ == === টোকা === {{Reflist|group=upper-alpha}} === উদ্ধৃতি === {{Reflist|30em}} == বাহ্যিক সংযোগ == * {{official website|http://nolandssong.com/en/}} (US) * {{IMDb title|3614356|No Land's Song}} * [https://vimeo.com/112060743 No Land's Song excerpt] via [[YouTube]] {{DEFAULTSORT:ন' লেণ্ড'ছ ছং}} [[শ্ৰেণী:ইৰানৰ চলচ্চিত্ৰ]] p3shlfb6q2mesj81izpuirpkrlrhy6p 0 110773 517046 511052 2025-06-11T09:26:33Z InternetArchiveBot 29706 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 517046 wikitext text/x-wiki {{Infobox university | name = দিল্লী বিশ্ববিদ্যালয় | image = [[চিত্ৰ:Logo of University of Delhi.png|150px]] | image_size = 150px | caption = | established = {{start date and age| 1 May 1922|df=yes}} | type = কেন্দ্ৰীয় বিশ্ববিদ্যালয়,<br/> ৰাষ্ট্ৰীয় গুৰুত্বৰ প্ৰতিষ্ঠান,<ref>{{cite web |title=DU-INI-status|url=https://www.education.gov.in/institutions-national-importance |website=www.education.gov.in |access-date=14 December 2024}}</ref><br/>ইনষ্টিটিউট অফ এমিনেন্স<ref>{{cite web|title=IOE- Delhi University-status|url=https://ioe.ugc.ac.in/Home/ListofIOE|website=www.ugc.ac.in|access-date=14 December 2024|archivedate=14 December 2024|archiveurl=https://web.archive.org/web/20241214133524/https://ioe.ugc.ac.in/Home/ListofIOE|deadurl=yes}}</ref> | motto = নিষ্ঠা ধৃতিঃ সত্যম্ | motto_lang = sa | mottoeng = | chancellor = [[ভাৰতৰ উপৰাষ্ট্ৰপতি]] | vice_chancellor =যোগেশ সিং<ref>{{cite web |title=Vice Chancellor - Delhi University |url=http://www.du.ac.in/index.php?page=vice-chancellor |website=www.du.ac.in |access-date=29 April 2022}}</ref><ref>{{cite news |last1=Kalita |first1=Bishal |title=DU: Prof Yogesh Singh Appointed Vice-Chancellor Of Delhi University |url=https://www.ndtv.com/education/prof-yogesh-singh-appointed-vice-chancellor-of-delhi-university |access-date=19 April 2022 |work=NDTV |date=22 September 2021 |language=en}}</ref> | head_label = পৰিদৰ্শক | head = [[ভাৰতৰ ৰাষ্ট্ৰপতি]] | faculty =১৪০২<ref name=nirf_24APP /> | undergrad = ১২৬৬<ref name=nirf_24APP /> | postgrad = ২১৫২৮<ref name=nirf_24APP>{{cite web|url=https://www.nirfindia.org/nirfpdfcdn/2024/pdf/Overall/IR-O-U-0120.pdf|title=NIRF 2024 Application}}</ref> | doctoral = ৩৫০২<ref name=nirf_24APP /> | city = [[নতুন দিল্লী]] | state = [[দিল্লী]] | country = ভাৰত | pushpin_map = India Delhi | endowment = {{INRConvert|433|c}}<ref name="dubudget">{{cite web |title=Financial Estimates 2018-2019 |url=http://www.du.ac.in/du/uploads/28032018_Budget_2.pdf |access-date=23 March 2019}}</ref> (২০১৮-২০১৯) | coor = {{Coord|28.69|N|77.21|E|type:edu_region:IN|display=inline,title}} | campus =চহৰাঞ্চল | language = [[ইংৰাজী ভাষা]]<br/>[[হিন্দী ভাষা]] | colours = {{color box|#663399}} বেঙেনা-বুলীয়া | mascot = [[হাতী]] (শক্তি আৰু জ্ঞান) | academic_affiliations = {{hlist|[[বিশ্ববিদ্যালয় অনুদান আয়োগ]]|ভাৰতীয় বিশ্ববিদ্যালয় সংঘ|কমনৱেলথ বিশ্ববিদ্যালয় সংঘ|ইউনিভাৰ্চিটাছ ২১|ৰাষ্ট্ৰীয় শিক্ষক শিক্ষা পৰিষদ<ref name=ACI_NAAC>{{cite web|url=https://assessmentonline.naac.gov.in/public/index.php/ssr_report/eyJpdiI6ImhKdEFRa3Z3eS9kaTBPL3Vzbi9VMkE9PSIsInZhbHVlIjoiQWhSZk9pNFppd1BRemcrbVNob2lJdz09IiwibWFjIjoiMDU0YTEwZTcyOTc4ODM1ZDdkYTRiNDE1NzZkNGEzMjAwOGE1YWY3YzMyMGFiYzY0OTZkOTMzNzE4MDQyZjhhNCIsInRhZyI6IiJ9#page=20|title=Academic Information of University SSR Information Sheet NAAC}}{{Dead link|date=February 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>|বাৰ কাউন্সিল অফ ইণ্ডিয়া<ref name=ACI_NAAC />}} | founder = মৰিছ গ্যায়াৰ | accreditation = [[ৰাষ্ট্ৰীয় মূল্যাংকন আৰু প্ৰত্যায়ন পৰিষদ]] | website = {{URL|https://www.du.ac.in/}} | logo = }} '''দিল্লী বিশ্ববিদ্যালয়''' ({{lang-en|Delhi University}}) চমুকৈ '''ডিইউ''' [[ভাৰত]]ৰ [[দিল্লী]]ত অৱস্থিত এখন কলেজীয়া গৱেষণা কেন্দ্ৰীয় বিশ্ববিদ্যালয়। ১৯২২ চনত কেন্দ্ৰীয় বিধানসভাৰ এক আইনৰ দ্বাৰা প্ৰতিষ্ঠা কৰা হৈছিল। [[ভাৰতৰ উপৰাষ্ট্ৰপতি]] বিশ্ববিদ্যালয়ৰ আচাৰ্য হিচাপে কাৰ্যনিৰ্বাহ কৰে। ৰাষ্ট্ৰীয় প্ৰতিষ্ঠানিক ৰেংকিং ফ্ৰেমৱৰ্ক ২০২৪ অনুসৰি বিশ্ববিদ্যালয়খনে ষষ্ঠ স্থান লাভ কৰিছে। দিল্লী বিশ্ববিদ্যালয় ভাৰতৰ ৰাষ্ট্ৰীয় গুৰুত্বৰ প্ৰতিষ্ঠান আৰু ইনষ্টিটিউট অফ এমিনেন্স হিচাপে স্বীকৃৰ্তি লাভ কৰিছে। ==ইতিহাস== ১৯২২ চনত কেন্দ্ৰীয় বিধানসভাৰ আইন অনুসৰি দিল্লী বিশ্ববিদ্যালয় প্ৰতিষ্ঠা কৰা হৈছিল।<ref>{{Cite web|url=http://mhrd.gov.in/central_univ_eng_11|title=Ministry of Human Resources and Development, Government of India|access-date=8 January 2020}}</ref> হৰি সিং গৌৰে ১৯২২ চনৰ পৰা ১৯২৬ চনলৈ বিশ্ববিদ্যালয়খনৰ প্ৰথম উপাচাৰ্য হিচাপে কাৰ্যনিৰ্বাহ কৰিছিল। সেই সময়ত দিল্লীত মাত্ৰ চাৰিখন কলেজ আছিল আৰু আটাইকেইখন সেই সময়ত পঞ্জাৱ বিশ্ববিদ্যালয়ৰ সৈতে জড়িত আছিল। সেই চাৰিখন কলেজ হৈছে। * ১৮৮১ চনত প্ৰতিষ্ঠা হোৱা ছেইণ্ট ষ্টিফেন কলেজ। * ১৮৯৯ চনত প্ৰতিষ্ঠা হোৱা হিন্দু কলেজ। * ১৭৯২ চনত প্ৰতিষ্ঠা হোৱা জাকিৰ হুছেইন দিল্লী কলেজ (তেতিয়া দিল্লী কলেজ নামেৰে জনাজাত), আৰু * ১৯১৭ চনত প্ৰতিষ্ঠা হোৱা ৰামজস কলেজ। এই গোটেইকেইখন কলেজেই পৰৱৰ্তী সময়ত দিল্লী বিশ্ববিদ্যালয়ৰ সৈতে জড়িত হৈ পৰিছিল। বিশ্ববিদ্যালয়খনত প্ৰথম অৱস্থাত দুটা অনুষদ (কলা আৰু বিজ্ঞান) আৰু প্ৰায় ৭৫০ জন ছাত্ৰ-ছাত্ৰী আছিল। ব্ৰিটিছ ভাৰতৰ ক্ষমতাৰ আসন ১৯১১ চনত কলিকতাৰ পৰা দিল্লীলৈ হস্তান্তৰ কৰা হৈছিল। ১৯৩৩ চনৰ অক্টোবৰ মাহলৈকে ভাইচাৰেগাল লজ এষ্টেট ভাৰতৰ ভাইচৰয়ৰ বাসস্থান আছিল। তাৰ পিছত ইয়াক দিল্লী বিশ্ববিদ্যালয়ক দিয়া হৈছিল। তেতিয়াৰ পৰাই ইয়াত উপাচাৰ্যৰ কাৰ্যালয় আৰু অন্যান্য কাৰ্যালয় অৱস্থিত।<ref>{{cite news |first=Vijetha |last=S.N |title=Delhi University's grand inheritance from British India |url=http://www.thehindu.com/todays-paper/tp-national/tp-newdelhi/delhi-universitys-grand-inheritance-from-british-india/article2707884.ece |work=The Hindu |location=New Delhi |date=12 December 2011 |access-date=24 October 2015 }}</ref> ১৯৩৭ চনত যেতিয়া ছাৰ মৰিছ গ্যায়াৰে ব্ৰিটিছ ভাৰতৰ মুখ্য ন্যায়াধীশ হিচাপে ভাৰতলৈ আহিছিল। তেতিয়া তেওঁ দিল্লী বিশ্ববিদ্যালয়ৰ উপাচাৰ্যৰ পদতো অধিষ্ঠিত হৈছিল। তেওঁৰ সময়ত দিল্লী বিশ্ববিদ্যালয়ত স্নাতকোত্তৰ শিক্ষকতা পাঠ্যক্ৰমৰ প্ৰৱৰ্তন কৰা হয় আৰু বিশ্ববিদ্যালয়খনত পৰীক্ষাগাৰ স্থাপন কৰা হয়।<ref>{{cite news |title=This Day That Age dated October 16, 1952: Sir Maurice Gwyer |url=http://www.thehindu.com/2002/10/16/stories/2002101600870900.htm |date=16 October 2002 |work=[[The Hindu]] |access-date=24 October 2015 }}{{dead link|date=April 2021|bot=medic}}{{cbignore|bot=medic}}</ref> অনুষদৰ সদস্যসকলৰ ভিতৰত পদাৰ্থ বিজ্ঞানৰ দৌলত সিং কোথাৰী আৰু উদ্ভিদ বিজ্ঞানৰ পঞ্চানন মহেশ্বৰী অন্যতম। গ্যায়াৰক "বিশ্ববিদ্যালয়খনৰ নিৰ্মাতা" বুলি অভিহিত কৰা হৈছে। ১৯৫০ চনলৈকে তেওঁ দিল্লী বিশ্ববিদ্যালয়ৰ উপাচাৰ্য হিচাপে কাৰ্যনিৰ্বাহ কৰিছিল।<ref>{{Cite web|url=http://www.du.ac.in/du/index.php?page=about-du-2|title=About University of Delhi |publisher= University of Delhi|website= du.ac.in|access-date=8 January 2020}}</ref> ১৯৪৭ চনত বিজয়েন্দ্ৰ কস্তুৰী ৰংগ বৰাদৰাজা ৰাৱে বিশ্ববিদ্যালয়খনৰ ৰূপালী জয়ন্তী বৰ্ষ ভাৰতৰ স্বাধীনতাৰ লগত সংগতি ৰাখি মূল ভৱনত প্ৰথমবাৰৰ বাবে ৰাষ্ট্ৰীয় পতাকা উত্তোলন কৰে। সেই বছৰত ভাৰত বিভাজনৰ বাবে কোনো সমাৱৰ্তন অনুষ্ঠান অনুষ্ঠিত হোৱা নাছিল। তাৰ পৰিৱৰ্তে ১৯৪৮ চনত ভাৰতৰ তদানীন্তন প্ৰধানমন্ত্ৰী [[জৱাহৰলাল নেহৰু]]ৰ লগতে লৰ্ড মাউণ্টবেটেন, লেডী মাউণ্টবেটেন, [[আবুল কালাম আজাদ]], [[জাকিৰ হুছেইন (ৰাজনীতিবিদ)|জাকিৰ হুছেইন]] আৰু [[শান্তি স্বৰূপ ভটনাগৰ]]ৰ উপস্থিতিত বিশেষ অনুষ্ঠান অনুষ্ঠিত হয়। ইয়াৰ ২৫ বছৰৰ পাছত ১৯৭৩ চনৰ সোণালী জয়ন্তী উদযাপনত ভাৰতৰ তেতিয়াৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী [[ইন্দিৰা গান্ধী]], [[সত্যজিৎ ৰায়]], [[অমৃতা প্ৰীতম]] আৰু [[এম এছ চুব্বালক্ষ্মী]] উপস্থিত আছিল।<ref>{{cite news |title= Delhi University's date with history |author=Sonal Manchanda |url=http://www.indianexpress.com/res/web/pIe/ie/daily/19970817/22950303.html |publisher=Indian Express|date=17 August 1997 }}</ref> ==বৰ্তমান স্থিতি== দিল্লী বিশ্ববিদ্যালয়খন ভাৰতৰ অন্যতম বৃহৎ বিশ্ববিদ্যালয়লৈ পৰিণত হৈছে। ইয়াত ১৬টা অনুষদ, ৮৬টা শৈক্ষিক বিভাগ, ৯১খন মহাবিদ্যালয় আছে। লগতে ইয়াৰ অনানুষ্ঠানিক শিক্ষা কাৰ্যসূচীতো বহু শিক্ষাৰ্থী জড়িত হৈ আছে। ডি ইউৰ ৰসায়ন বিজ্ঞান, ভূতত্ত্ব, প্ৰাণীবিজ্ঞান, সমাজবিজ্ঞান আৰু ইতিহাস বিভাগক উচ্চ অধ্যয়ন কেন্দ্ৰৰ মৰ্যাদা প্ৰদান কৰা হৈছে। ইয়াৰ উপৰিও বিশ্ববিদ্যালয়খনৰ কেইবাটাও বিভাগে তেওঁলোকৰ অসাধাৰণ শৈক্ষিক কামৰ স্বীকৃতি স্বৰূপে বিশ্ববিদ্যালয় অনুদান আয়োগৰ বিশেষ সহায় কাৰ্যসূচীৰ অধীনত অনুদান লাভ কৰে।<ref>{{Cite web|url=https://www.ugc.ac.in/centralniversitylist.aspx?id=5&Unitype=1|title=University|website= ugc.ac.in|access-date=8 January 2020}}</ref> ২০২২ চনৰ পৰা ডি ইউয়ে নিজৰ নামভৰ্তিৰ ধৰণ সলনি কৰি দ্বাদশ শ্ৰেণীৰ ফলাফলৰ শতাংশ নম্বৰৰ পৰা [[সংযুক্ত বিশ্ববিদ্যালয়ৰ প্ৰৱেশ পৰীক্ষা]]ৰ নম্বৰলৈ সলনি কৰে। বৰ্তমান এই পৰীক্ষাত লাভ কৰা নম্বৰৰ ভিত্তিত ছাত্ৰ-ছাত্ৰীক নামভৰ্তি কৰা হয় আৰু দ্বাদশ শ্ৰেণীত লাভ কৰা নম্বৰৰ শতাংশয়ে একে এই পৰীক্ষাত একে নম্বৰ লাভ কৰা ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ বাবে টাই-ব্ৰেকাৰ হিচাপে কাম কৰে।<ref>{{cite web |url=https://cuet.samarth.ac.in/ |title=Common University Entrance Test |website=Ministry of Education (India) |access-date=2025-01-07 |archivedate=2024-08-10 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20240810192027/https://cuet.samarth.ac.in./ |deadurl=yes }} {{nonspecific|date=August 2022}}</ref><ref>{{cite news |title=CUET-UG 2022: Class 12 marks to act as tie-breaker for students with same CUET score, says DU V-C |url=https://indianexpress.com/article/education/cuet-ug-2022-class-12-marks-to-act-as-tie-breaker-for-students-with-same-cuet-score-says-delhi-university-v-c-8029746/ |access-date=24 July 2022 |work=The Indian Express |date=15 July 2022 |language=en}}</ref> ভাৰতবৰ্ষৰ উচ্চ শিক্ষাৰ অন্যতম আকাংক্ষিত শিক্ষানুষ্ঠান ডি ইউ। ইয়াৰ উপৰিও ভাৰতীয় বিশ্ববিদ্যালয়সমূহৰ ভিতৰত ইয়াৰ প্ৰকাশনৰ সংখ্যা সৰ্বাধিক।<ref>{{Cite web|url=https://university.careers360.com/articles/nirf-ranking-top-universities-in-india|title=Top Universities in India 2021 - NIRF Ranking|website=university.careers360.com|access-date=24 December 2021|date=11 June 2020}}</ref> বিশ্ববিদ্যালয়খনৰ বাৰ্ষিক সন্মানীয় ডিগ্ৰী অনুষ্ঠানত কেইবাজনো লোকক প্ৰদান কৰা হয়। অভিনেতা [[অমিতাভ বচ্চন]], দিল্লীৰ প্ৰাক্তন মুখ্যমন্ত্ৰী [[শীলা দীক্ষিত]], কাৰ্টুনকাৰ [[আৰ কে লক্ষ্মণ]], ৰসায়নবিদ [[চি এন আৰ ৰাও]]<ref>{{cite news |title=Delhi University honours Big B |url=http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2006-11-04/india/27817438_1_honours-honorary-degree-r-k-laxman |archive-url=https://web.archive.org/web/20110811025346/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2006-11-04/india/27817438_1_honours-honorary-degree-r-k-laxman |url-status=dead |archive-date=11 August 2011 |work=The Times of India |date=4 November 2006 |access-date=2025-01-07 |archivedate=2011-08-11 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110811025346/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2006-11-04/india/27817438_1_honours-honorary-degree-r-k-laxman |deadurl=yes }}</ref> আৰু [[যুক্তৰাজ্য]]ৰ প্ৰাক্তন প্ৰধানমন্ত্ৰী গৰ্ডন ব্ৰাউনক আদিকে ধৰি বহু গণ্য-মান্য ব্যক্তিক দিল্লী বিশ্ববিদ্যালয়ে সন্মানীয় ডিগ্ৰী প্ৰদান কৰিছে।<ref>{{cite news|title=Brown's sense of humour floors audience at DU|url=http://www.hindu.com/holnus/000200801211968.htm|work=The Hindu|date=21 January 2008|access-date=3 August 2010|archive-date=7 November 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20121107003817/http://www.hindu.com/holnus/000200801211968.htm|url-status=dead|archivedate=7 November 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20121107003817/http://www.hindu.com/holnus/000200801211968.htm|deadurl=yes}}</ref> ==চৌহদ== দিল্লী বিশ্ববিদ্যালয়ৰ অন্তৰ্ভুক্ত ৯১খন মহাবিদ্যালয় সমগ্ৰ দিল্লীত বিস্তৃত হৈ আছে। উত্তৰ চৌহদ বা নৰ্থ কেম্পাছ আৰু দক্ষিণ চৌহদ বা চাউথ কেম্পাছ দিল্লী বিশ্ববিদ্যালয়ৰ দুটা মূল চৌহদ।<ref>{{cite web |title=List of Colleges - University of Delhi |url=https://www.careers360.com/university/university-of-delhi-delhi/affiliated-colleges |website=careers360.com |access-date=24 December 2021}}</ref> [[নতুন দিল্লী]]ৰ মধ্য অংশত অৱস্থিত জাকিৰ হুছেইন দিল্লী কলেজ দিল্লীৰ আটাইতকৈ পুৰণি মহাবিদ্যালয় দিল্লী বিশ্ববিদ্যালয়ৰ অন্তৰ্ভুক্ত। ===নৰ্থ কেম্পাছ=== [[File:Delhiuni.jpg|thumb|left|কলা অনুষদ]] নৰ্থ কেম্পাছত বিশ্ববিদ্যালয়খনৰ তিনিখন প্ৰতিষ্ঠাপক মহাবিদ্যালয় অৱস্থিত। বৰ্তমান দিল্লী বিশ্ববিদ্যালয়ৰ নৰ্থ কেম্পাছত স্কুল অৱ অ’পেন লাৰ্নিং, কলা অনুষদ, আইন অনুষদ, ব্যৱস্থাপনা অধ্যয়ন অনুষদ, প্ৰযুক্তি অনুষদ আৰু কিৰ’ৰী মল কলেজ, লেডী ইৰউইন কলেজ, দৌলত ৰাম কলেজ, হন্সৰাজ কলেজ, হিন্দু কলেজ , ইন্দ্ৰপ্ৰস্থ কলেজ ফৰ ৱমেন, মাতা সুন্দৰী কলেজ ফৰ ৱমেন, লক্ষ্মীবাই মহাবিদ্যালয়, মিৰাণ্ডা হাউচ, শ্ৰী গুৰু টেগ বাহাদুৰ খালছা মহাবিদ্যালয়, ৰামজাছ মহাবিদ্যালয়, ছেইণ্ট ষ্টিফেন মহাবিদ্যালয়, শ্ৰী ৰাম বাণিজ্য মহাবিদ্যালয়, সত্যৱতী মহাবিদ্যালয়, শ্যাম লাল মহাবিদ্যালয়কে ধৰি ১৬ খন মহাবিদ্যালয় আছে। এই চৌহদত স্নাতক অধ্যয়ন আৰু গৱেষণাৰ কেন্দ্ৰও আছে। লগতে ইয়াত ক্লাষ্টাৰ ইন'ভেচন চেণ্টাৰ, দিল্লী স্কুল অৱ ইক'নমিক্স, দিল্লী স্কুল অৱ জাৰ্নেলিজম<ref>{{Cite web|url=http://dubeat.com/du-colleges/cluster-innovation-centre/|title=Delhi University College Profile: Cluster Innovation Centre|date=11 June 2015|access-date=8 January 2020}}</ref> আৰু আম্বেদকাৰ চেণ্টাৰ ফৰ বায়'মেডিকেল ৰিচাৰ্চ আদিও অৱস্থিত। ===চাউথ কেম্পাছ=== বিশ্ববিদ্যালয়খনৰ সম্প্ৰসাৰণ পৰিকল্পনাৰ অংশ হিচাপে ১৯৭৩ চনত চাউথ কেম্পাছ মুকলি কৰা হৈছিল। ১৯৮৪ চনত ই ধৌলা কুঁৱা ওচৰৰ বেনিটো জুয়াৰেজ মাৰ্গত বৰ্তমানৰ স্থানলৈ ৬৯ একৰ মাটিকালিৰ চৌহদলৈ স্থানান্তৰিত কৰা হয়। ইয়াত আৰ্যভট্ট মহাবিদ্যালয়, আয়ুৰ্বেদিক আৰু য়ুনানী তিব্বিয়া মহাবিদ্যালয়, গাৰ্গী মহাবিদ্যালয়, আত্মা ৰাম সনাতন ধৰ্ম মহাবিদ্যালয়, পিজিডিএভি মহাবিদ্যালয়, জিছুছ এণ্ড মেৰী মহাবিদ্যালয়, ৰামানুজন মহাবিদ্যালয়, মৈত্ৰেয়ী মহাবিদ্যালয়, মতিলাল নেহৰু মহাবিদ্যালয়, মতিলাল নেহৰু সান্ধ্য মহাবিদ্যালয়, ৰাম লাল আনন্দ মহাবিদ্যালয় , শ্ৰী ভেংকটেশ্বৰ মহাবিদ্যালয়, লেডী শ্ৰী ৰাম মহাবিদ্যালয়, দীন দয়াল উপাধ্যায় মহাবিদ্যালয়, দিল্লী কলেজ অফ আৰ্টছ এণ্ড কমাৰ্চ, ইনষ্টিটিউট অৱ হোম ইকনমিক্স, কলেজ অৱ ভকেচনেল ষ্টাডিজ, শ্ৰী অৰবিন্দ কলেজ, কমলা নেহৰু কলেজ, দ্যাল সিং কলেজ, শ্বহীদ ভগত সিং কলেজ আৰু ৰাজকুমাৰী অমৃত কৌৰ কলেজ অৱ নাৰ্চিং, আচাৰ্য নৰেন্দ্ৰ দেৱ কলেজ আৰু দেশবন্ধু মহাবিদ্যালয় অৱস্থিত। ===হোষ্টেল=== দিল্লী বিশ্ববিদ্যালয়ৰ কিছুমান মহাবিদ্যালয়ত ছাত্ৰ-ছাত্ৰীক হোষ্টেলৰ সুবিধা প্ৰদান কৰা হয় যদিও এই সুবিধা নিৰ্দিষ্ট সংখ্যক মহাবিদ্যালয়ত সীমাবদ্ধ। হোষ্টেলৰ আবণ্টনও মেধাৰ ভিত্তিত কৰা হয়। দিল্লী বিশ্ববিদ্যালয়ৰ মাত্ৰ ২০খন মহাবিদ্যালয়তহে ছাত্ৰ-ছাত্ৰীক হোষ্টেলৰ সুবিধা প্ৰদান কৰা হয়।<ref>{{Cite web |date=28 January 2021 |title=Hostels in Delhi University (Criteria, Reservations, etc.) |url=https://duconnections.com/hostels-in-delhi-university-criteria-reservations-etc/}}</ref> ==সংগঠন আৰু প্ৰশাসন== ===শাসন ​​ব্যৱস্থা=== [[ভাৰতৰ ৰাষ্ট্ৰপতি]] দিল্লী বিশ্ববিদ্যালয়ৰ পৰিদৰ্শক, [[ভাৰতৰ উপ-ৰাষ্ট্ৰপতি]] আচাৰ্য আৰু [[ভাৰতৰ মুখ্য ন্যায়াধীশ]] বিশ্ববিদ্যালয়ৰ সহ-আচাৰ্য। কোৰ্ট, কাৰ্যবাহী পৰিষদ, শৈক্ষিক পৰিষদ আৰু বিত্ত সমিতি বিশ্ববিদ্যালয়খনৰ প্ৰশাসনিক কৰ্তৃপক্ষ।<ref>{{Cite web |url= http://www.du.ac.in/du/index.php?page=leadership|title=Administration |publisher= University of Delhi|website= du.ac.in|access-date=8 January 2020}}</ref> বিশ্ববিদ্যালয় কোৰ্ট বিশ্ববিদ্যালয়ৰ সৰ্বোচ্চ কৰ্তৃত্ব আৰু কাৰ্যবাহী পৰিষদ আৰু ইয়াৰ শৈক্ষিক পৰিষদৰ আইনসমূহ পুনৰীক্ষণ কৰাৰ ক্ষমতা আছে। কাৰ্যনিৰ্বাহক পৰিষদ হৈছে বিশ্ববিদ্যালয়খনৰ সৰ্বোচ্চ কাৰ্যবাহী সংস্থা। শৈক্ষিক পৰিষদ বিশ্ববিদ্যালয়ৰ সৰ্বোচ্চ শৈক্ষিক সংস্থা আৰু বিশ্ববিদ্যালয়ৰ ভিতৰত শিক্ষা, শিক্ষণ, পৰীক্ষাৰ মানদণ্ড বজাই ৰখাৰ দায়িত্ব লয়। ইয়াৰ সকলো শৈক্ষিক বিষয়ত কাৰ্যবাহী পৰিষদক পৰামৰ্শ দিয়াৰ অধিকাৰ আছে। বিত্তীয় নীতি, লক্ষ্য, বাজেটৰ পৰামৰ্শ দিয়াৰ দায়িত্ব বিত্ত সমিতিৰ ওপৰত ন্যস্ত। ===মহাবিদ্যালয়সমূহ=== দিল্লী বিশ্ববিদ্যালয়ৰ অন্তৰ্ভুক্ত মহাবিদ্যালয়সমূহ বিশ্ববিদ্যালয়খনৰ গঠনমূলক একক। ই এখন কলেজীয়া বিশ্ববিদ্যালয়। পুঁজিৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি দিল্লী বিশ্ববিদ্যালয়ৰ অন্তৰ্ভুক্ত মহাবিদ্যালয়সমূহ ব্যাপকভাৱে তিনিটা ভাগত বিভক্ত: * শিক্ষামূলক বা দাতব্য ন্যাসৰ দ্বাৰা স্থাপন কৰা মহাবিদ্যালয়। * দিল্লী প্ৰশাসনে ৰক্ষণাবেক্ষণ কৰা মহাবিদ্যালয়সমূহৰ, * সম্পূৰ্ণৰূপে দিল্লী বিশ্ববিদ্যালয়ৰ দ্বাৰা পৰিচালিত মহাবিদ্যালয়।<ref>{{cite web|url=http://www.ugc.ac.in/oldpdf/pub/report/9.pdf|title=Funding Higher Education Institutes|publisher=University Grants Commission}}</ref> বিশ্ববিদ্যালয়খনত ৬৫খন মহাবিদ্যালয়ত মানৱবিজ্ঞান, সমাজ বিজ্ঞান, আৰু বিজ্ঞানৰ পাঠ্যক্ৰমৰ ব্যৱস্থা আছে। ইয়াৰে ২৫খন মহাবিদ্যালয় চাউথ কেম্পাছত অৱস্থিত বিপৰীতে বাকী কেইখন নৰ্থ কেম্পাছত অৱস্থিত। পেছাদাৰী পাঠ্যক্ৰম চলোৱা মহাবিদ্যালয়সমূহ অন্তৰ্ভুক্ত কৰিলে বিশ্ববিদ্যালয়ৰ অধীনস্থ মুঠ মহাবিদ্যালয়ৰ সংখ্যা ৭৭খন। কিছুমান কলেজে সন্ধিয়াৰ পাঠ্যক্ৰমও আগবঢ়ায়।<ref>{{cite web|url=http://www.du.eduarena.com/colleges-delhi-universitydu/|title=Colleges Under DU|publisher=EduArena|access-date=28 October 2015|archive-date=24 December 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20121224165234/http://www.du.eduarena.com/colleges-delhi-universitydu/|url-status=dead}}</ref> {|class="wikitable sortable" style="" |- ! নাম ! স্থাপিত ! কেম্পাছ/অৱস্থান |- | আদিতি মহাবিদ্যালয় | ১৯৯৪ | rowspan="16" |নৰ্থ কেম্পাছ |- | জাকিৰ হুছেইন দিল্লী মহাবিদ্যালয় | ১৬৯৬ |- | দৌলত ৰাম মহাবিদ্যালয় | ১৯৬০ |- | হিন্দু কলেজ | ১৮৯৯ |- | হন্সৰাজ কলেজ | ১৯৪৮ |- | ইন্দ্ৰপ্ৰস্থ কলেজ ফৰ ৱমেন | ১৯২৪ |- | কিৰৰী মল কলেজ | ১৯৫৪ |- |মিৰাণ্ডা হাউচ | ১৯৪৮ |- | ৰামজাছ কলেজ | ১৯১৭ |- |ছেইণ্ট ষ্টিফেনছ কলেজ | ১৮৮১ |- | শ্বহীদ সুখদেৱ কলেজ অফ বিজনেছ ষ্টাডিজ | ১৯৮৭ |- |শ্ৰী ৰাম কলেজ অফ কমাৰ্চ | ১৯২৬ |- | গুৰু টেগ বাহাদুৰ খালছা কলেজ |১৯৫১ |- |স্কুল অফ অপেন লাৰ্ণিং | ১৯৬২ |- |স্বামী শ্ৰদ্ধানন্দ মহাবিদ্যালয় | ১৯৬৭ |- | বল্লভভাই পেটেল বক্ষ প্ৰতিষ্ঠান | ১৯৪৯ |- | আচাৰ্য নৰেন্দ্ৰ দেৱ কলেজ | ১৯৯১ | rowspan="27"|চাউথ কেম্পাছ |- |আৰ্যভট্ট মহাবিদ্যালয় | ১৯৭৩ |- | আত্মা ৰাম সনাতন ধৰ্ম মহাবিদ্যালয় | ১৯৫৯ |- | দিল্লী কলা আৰু বাণিজ্য মহাবিদ্যালয় | ১৯৮৭ |- | জিচাছ এণ্ড মেৰী কলেজ | ১৯৬৮ |- | মৈত্ৰেয়ী মহাবিদ্যালয় | ১৯৬৭ |- | মতিলাল নেহৰু মহাবিদ্যালয় | ১৯৬৪ |- | মতিলাল নেহৰু সান্ধ্য মহাবিদ্যালয় | ১৯৬৫ |- | ৰাম লাল আনন্দ কলেজ | ১৯৬৪ |- | শ্ৰী ভেংকটেশ্বৰ মহাবিদ্যালয় | ১৯৬১ |- | কলেজ অৱ ভকেচনেল ষ্টাডিজ | ১৯৭২ |- | দিল্লী ইনষ্টিটিউট অৱ ফাৰ্মাচিউটিকেল ছায়েন্স এণ্ড ৰিচাৰ্চ | ১৯৬৪ |- | দেশবন্ধু মহাবিদ্যালয় |১৯৫২ |- | দ্যাল সিং কলেজ | ১৯৫৯ |- | গাৰ্গী মহাবিদ্যালয় | ১৯৬৭ |- | ইনষ্টিটিউট অৱ হোম ইকনমিক্স | ১৯৬১ |- |কমলা নেহৰু মহাবিদ্যালয় | ১৯৬৪ |- | লেডী শ্ৰী ৰাম কলেজ ফৰ ৱমেন | ১৯৫৬ |- | পিজিডিএভি মহাবিদ্যালয় |১৯৫৭ |- | পিজিডিএভি সান্ধ্য মহাবিদ্যালয় |১৯৫৮ |- | ৰাজকুমাৰী অমৃত কৌৰ কলেজ অৱ নাৰ্চিং<ref>{{Cite web |title=RAKCON |url=http://rakcon.com/ |access-date=25 March 2023 |website=rakcon.com}}</ref> | ১৯৪৬ |- | ৰামানুজন কলেজ | ২০১০ |- | শ্ৰী অৰবিন্দ কলেজ | ১৯৭২ |- | শ্ৰী অৰবিন্দ সান্ধ্য কলেজ | ১৯৮৪ |- |শ্বহীদ ভাগত সিং মহাবিদ্যালয় | ১৯৬৭ |- | শ্বহীদ ভাগত সিং সান্ধ্য মহাবিদ্যালয় | ১৯৭৩ |- | দ্যাল সিং সান্ধ্য মহাবিদ্যালয় |১৯৫৮ |- | আয়ুৰ্বেদিক আৰু য়ুনানী তিব্বিয়া মহাবিদ্যালয় | ১৯১৬ | rowspan="11"|কেন্দ্ৰীয় চৌহদ |- |কলেজ অফ আৰ্টছ | ১৯৪২ |- | জানকী দেৱী মেম'ৰিয়েল কলেজ | ১৯৫৯ |- | লেডী হাৰ্ডিং মেডিকেল কলেজ | ১৯১৬ |- | লেডী ইৰউইন কলেজ |১৯৩২ |- | মাতা সুন্দৰী কলেজ ফৰ ৱমেন | 1967 |- |মৌলানা আজাদ ইনষ্টিটিউট অফ ডেণ্টেল চাইন্সেছ | ২০০৩ |- | মৌলানা আজাদ চিকিৎসা মহাবিদ্যালয় | ১৯৫৬ |- | শ্ৰী গুৰু নানক দেৱ খালছা কলেজ | ১৯৭৩ |- | জাকিৰ হুছেইন দিল্লী মহাবিদ্যালয় | ১৭৯২ |- | জাকিৰ হুছেইন দিল্লী সান্ধ্য মহাবিদ্যালয় | ১৯৫৮ |- |মহাৰাজা অগ্ৰসেন মহাবিদ্যালয় | ১৯৯৪ | rowspan="6"|পূব দিল্লী |- | মহৰ্ষি বাল্মীকি শিক্ষা মহাবিদ্যালয় | ১৯৬৬ |- | শ্বহীদ ৰাজগুৰু কলেজ অফ এপ্লাইড চাইন্সেছ ফৰ ৱমেন | ১৯৮৯ |- |শ্যাম লাল কলেজ | ১৯৬৪ |- | শ্যাম লাল সান্ধ্য কলেজ | ১৯৬৯ |- | বিবেকানন্দ মহাবিদ্যালয় | ১৯৭০ |- | নেহৰু হোমিওপেথিক চিকিৎসা মহাবিদ্যালয় আৰু চিকিৎসালয় | ১৯৬৭ |দক্ষিণ দিল্লী |- | ভীম ৰাও আম্বেদকাৰ কলেজ | ১৯৯১ | rowspan="2"|উত্তৰ পূব দিল্লী |- | বিশ্ববিদ্যালয় চিকিৎসা বিজ্ঞান মহাবিদ্যালয় | ১৯৭১ |- | ভাৰতী মহাবিদ্যালয় | 1971 | rowspan="7"|পশ্চিম দিল্লী |- |দীন দয়াল উপাধ্যায় মহাবিদ্যালয় | ১৯৯০ |- | ইন্দিৰা গান্ধী শাৰীৰিক শিক্ষা আৰু ক্ৰীড়া বিজ্ঞান প্ৰতিষ্ঠান | ১৯৮৭ |- | কালিন্দী মহাবিদ্যালয় | ১৯৬৭ |- | ৰাজধানী মহাবিদ্যালয় | ১৯৬৪ |- |শিৱাজী মহাবিদ্যালয় |১৯৬১ |- |শ্যামা প্ৰসাদ মুখাৰ্জী মহাবিদ্যালয় |১৯৬৯ |- | কেশৱ মহাবিদ্যালয় |১৯৯৪ | rowspan="5"|উত্তৰ পশ্চিম দিল্লী |- | লক্ষ্মীবাঈ মহাবিদ্যালয় | ১৯৬৫ |- | সত্যৱতী মহাবিদ্যালয় | ১৯৭২ |- | সত্যৱতী সান্ধ্য মহাবিদ্যালয় | ১৯৭৩ |- |শ্ৰী গুৰু গোবিন্দ সিং বাণিজ্য মহাবিদ্যালয় | ১৯৮৪ |- | ভগিনী নিবেদিতা মহাবিদ্যালয় | ১৯৯৩ | rowspan="3"|দক্ষিণ পশ্চিম দিল্লী |- | লেডী ইৰউইন কলেজ | ১৯৩২ |- | ভাস্কৰাচাৰ্য প্ৰায়োগিক বিজ্ঞান মহাবিদ্যালয় | ১৯৯৫ |} ===অনুষদসমূহ=== দিল্লী বিশ্ববিদ্যালয়ৰ ৮৬টা শৈক্ষিক বিভাগ ১৬টা অনুষদত বিভক্ত। *প্ৰয়োগমূলক সমাজ বিজ্ঞান আৰু মানৱবিজ্ঞান অনুষদ<ref>{{cite news|url=http://m.hindustantimes.com/education/faculty-of-applied-social-sciences-and-humanities/story-Co1qFOtKs5dsS0ZX4oakFL.html|title=Faculty of Applied Social Sciences and Humanities, University of Delhi|publisher=Hindustan Times|date=2 May 2012|access-date=11 January 2025|archivedate=18 September 2023|archiveurl=https://web.archive.org/web/20230918153039/https://www.hindustantimes.com/education/exam-results/aktu-uptac-counselling-2023-round-1-seat-allotment-results-today-at-10-pm-on-uptacadmissionsnicin-101695047026892.html|deadurl=yes}}</ref> *কলা অনুষদ *বাণিজ্য আৰু ব্যৱসায় অধ্যয়ন অনুষদ *শিক্ষা অনুষদ *আন্তঃশাখা আৰু প্ৰয়োগমূলক বিজ্ঞান অনুষদ *আইন অনুষদ *ব্যৱস্থাপনা অধ্যয়ন অনুষদ *গাণিতিক বিজ্ঞান অনুষদ *চিকিৎসা বিজ্ঞান অনুষদ *সংগীত আৰু ললিত কলা অনুষদ *মুক্ত শিক্ষণ অনুষদ *বিজ্ঞান অনুষদ *সমাজ বিজ্ঞান অনুষদ *প্ৰযুক্তি অনুষদ আগতে দিল্লী বিশ্ববিদ্যালয়ৰ প্ৰযুক্তি অনুষদে অভিযান্ত্ৰিক আৰু প্ৰযুক্তিবিদ্যাৰ পাঠ্যক্ৰম আগবঢ়াইছিল। ইয়াৰ পূৰ্বে দিল্লী অভিযান্ত্ৰিক মহাবিদ্যালয়ক দিল্লী প্ৰযুক্তিবিদ্যা বিশ্ববিদ্যালয় আৰু নেতাজী সুভাষ প্ৰযুক্তিবিদ্যা বিশ্ববিদ্যালয়লৈ ৰূপান্তৰিত হোৱাৰ আগতে নেতাজী সুভাষ প্ৰযুক্তিবিদ্যা প্ৰতিষ্ঠান অন্তৰ্ভুক্ত আছিল।<ref>{{Cite web |title=History {{!}} NSUT |url=http://nsut.ac.in/en/history |access-date=8 August 2024 |website=nsut.ac.in |archivedate=9 August 2024 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20240809204146/http://nsut.ac.in/en/history |deadurl=yes }}</ref><ref>{{Cite web |last=History |first=Delhi Technological University |date=8 August 2024 |title=History of Delhi Technological University |url=https://www.dtu.ac.in/Web/About/history.php |access-date=8 August 2024 |website=Delhi Technological University}}</ref> ২০২৩ চনত ইয়াক পুনৰ প্ৰতিষ্ঠা কৰা হয়।<ref>{{Cite news |last=Ghosh |first=Shinjini |date=23 April 2023 |title=DU faculty of technology will open door next session |url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/delhi/du-faculty-of-technology-will-open-door-next-session/articleshow/99700424.cms |work=The Times of India |issn=0971-8257 |access-date=1 August 2024}}</ref> ===সংযুক্ত অনুষদসমূহ=== দিল্লী বিশ্ববিদ্যালয়ৰ দুটা সংযুক্ত অনুষদ আছে: *আয়ুৰ্বেদিক আৰু য়ুনানী চিকিৎসা অনুষদ: এই অনুষদে ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলক আয়ুৰ্বেদিক চিকিৎসা আৰু য়ুনানী চিকিৎসা বিষয়ত ডিগ্ৰী প্ৰদান কৰে। *হোমিঅ’পেথিক মেডিচিন অনুষদ: এই অনুষদে ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলক হোমিঅ’পেথিক মেডিচিনত ডিগ্ৰী প্ৰদান কৰে। ===কেন্দ্ৰ আৰু প্ৰতিষ্ঠানসমূহ=== দিল্লী বিশ্ববিদ্যালয়ত প্ৰায় ২৮টা কেন্দ্ৰ আৰু প্ৰতিষ্ঠান আছে। এইবোৰক চাৰিটা ভাগত ভাগ কৰা হৈছে: ====স্নাতকোত্তৰ কেন্দ্ৰ==== *ড৹ বি.আৰ. আম্বেদকাৰ চেণ্টাৰ ফৰ বায়’মেডিকেল ৰিচাৰ্চ — ড৹ বি.আৰ. আম্বেদকাৰ চেণ্টাৰ ফৰ বায়'মেডিকেল ৰিচাৰ্চ কেন্দ্ৰত বিজ্ঞানীৰ বহুবিশেষজ্ঞ গোটে মৌলিক আৰু প্ৰয়োগমূলক জৈৱ চিকিৎসা বিজ্ঞানৰ পাঠদান আৰু গৱেষণাত অংশগ্ৰহণ কৰে।<ref>{{cite web|url=http://internshala.com/internship/detail/dr-br-ambedkar-center-for-biomedical-research-acbr1384193615|title=Ambedkar Centre for Biomedical Research, DU|publisher=Internshala|access-date=2025-01-11|archivedate=2023-04-06|archiveurl=https://web.archive.org/web/20230406194805/https://internshala.com/internship/detail/dr-br-ambedkar-center-for-biomedical-research-acbr1384193615|deadurl=yes}}</ref> *ইনষ্টিটিউট অৱ ইনফৰ্মেটিক্স এণ্ড কমিউনিকেচন – ই যোগাযোগ আৰু তথ্য প্ৰযুক্তিৰ ক্ষেত্ৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰে।<ref>{{cite web|url=http://iic.ac.in/iic/index.php?page=about|title=About Institute of Informatics & Communication|publisher=iic.ac.in|access-date=2025-01-11|archivedate=2016-04-29|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160429005101/http://iic.ac.in/iic/index.php?page=about|deadurl=yes}}</ref> *দিল্লী স্কুল অৱ ইকনমিক্সঃ সাধাৰণতে ডি এছ ই বুলি কোৱা ই স্নাতকোত্তৰ শিক্ষাৰ কেন্দ্ৰ। ১৯৪৯ চনৰ পৰা আৰম্ভ কৰি দিল্লী স্কুল অৱ ইকনমিক্সৰ চৌহদত দিল্লী বিশ্ববিদ্যালয়ৰ অৰ্থনীতি, বাণিজ্য, সমাজবিজ্ঞান আৰু ভূগোল বিভাগ আছে। * দিল্লী সাংবাদিকতা বিদ্যালয় - দিল্লী বিশ্ববিদ্যালয়ে ২০১৭ চনত দিল্লী সাংবাদিকতা বিদ্যালয় (ডি এছ জে) প্ৰতিষ্ঠা কৰে আৰু সাংবাদিকতাৰ পাঁচ বছৰীয়া সংহত পাঠ্যক্ৰম প্ৰৱৰ্তন কৰে।<ref>{{Cite web|url=http://dsj.du.ac.in/dsj_007.htm|title=VC's Message|last=Journalism|first=Delhi School of|website=dsj.du.ac.in|language=en|access-date=25 August 2017|archivedate=25 August 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170825150851/http://dsj.du.ac.in/dsj_007.htm|deadurl=yes}}</ref> * স্কুল অৱ অ'পেন লাৰ্নিং - স্নাতকোত্তৰ পাঠ্যক্ৰম, ডিগ্ৰী আৰু ডিপ্লমা প্ৰদান কৰে ====কেন্দ্ৰসমূহ==== *ক্লাষ্টাৰ ইন'ভেচন চেণ্টাৰে (ডি ইউ-চিআইচি) ইয়াৰ ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলক আন্তঃশাখা অধ্যয়ন ব্যৱস্থা উপস্থাপন কৰাৰ লগতে প্ৰকল্পৰ সৈতে জড়িত কৰে। ইয়াৰ লগতে গৱেষণাক সমাজত প্ৰয়োগৰ সৈতে সংযোগ কৰে। চিআইচি ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্ভাৱন পৰিষদৰ দ্বাৰা সমৰ্থিত আৰু ইয়াক ভাৰতৰ শিক্ষা মন্ত্ৰালয়ে সাহায্য প্ৰদান কৰে।<ref>{{cite web|url=http://dubeat.com/du-colleges/cluster-innovation-centre/|title=About Cluster Innovation Centre|date=11 June 2015|publisher=dubeat.com|access-date=5 January 2021}}</ref> * ডিজাইন উদ্ভাৱন কেন্দ্ৰ (DIC বা DUDIC) - ই মানৱ সম্পদ উন্নয়ন মন্ত্ৰালয়ৰ দ্বাৰা ডিজাইন উদ্ভাৱনৰ বাবে ৰাষ্ট্ৰীয় পদক্ষেপৰ অধীনত স্থাপন কৰা উত্তৰ কেম্পাছৰ এটা ডিজাইন কেন্দ্ৰ। ইয়াত স্নাতক আৰু স্নাতকোত্তৰ ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ বাবে ডিজাইন চিন্তা, উদ্ভাৱন আৰু উদ্যোগীকৰণৰ পাঠ্যক্ৰম প্ৰদান কৰা হয়। দিল্লী বিশ্ববিদ্যালয়খনেই হৈছে মূল কেন্দ্ৰ আৰু প্ৰথম ৰাউণ্ডত ডি আই চি প্ৰকল্পৰ অনুমোদন পোৱা ৫টা প্ৰতিষ্ঠানৰ ভিতৰত অন্যতম।<ref>{{cite web|url=https://dudic.io/about-2/|title=About Design Innovation Centre|publisher=dudic.io|access-date=5 January 2021}}</ref> *ডি.এছ. কোঠাৰী বিজ্ঞান, নৈতিকতা আৰু শিক্ষা কেন্দ্ৰ – দৌলত সিং কোঠাৰী বিজ্ঞান, নৈতিকতা আৰু শিক্ষা কেন্দ্ৰৰ উদ্দেশ্য হৈছে জনসাধাৰণৰ জীৱনধাৰণৰ মানদণ্ড উন্নত কৰা। ই বিজ্ঞান আৰু প্ৰযুক্তি আৰু শিক্ষাৰ ওপৰত আধাৰিত উপায়েৰে জনসাধাৰণৰ সমৃদ্ধি, কল্যাণ আৰু সুৰক্ষাৰ স্তৰ নিৰ্ধাৰণ কৰে।<ref>{{cite web|url=http://www.mirandahouse.ac.in/dskc/|title=D.S. Centre for Science, Ethics and Education|publisher=mirandahouse.ac.in|access-date=5 January 2021}}</ref> * কৃষি অৰ্থনীতি গৱেষণা কেন্দ্ৰ – ভাৰতৰ গ্ৰাম্য অৰ্থনীতি আৰু কৃষিৰ সৈতে জড়িত গৱেষণাৰ বাবে ভাৰতৰ কৃষি মন্ত্ৰালয়ে প্ৰতিষ্ঠা কৰা আৰু সম্পূৰ্ণৰূপে পুঁজিৰে এই কেন্দ্ৰটো গঠিত। তেতিয়াৰ পৰাই এই কেন্দ্ৰটোৱে কৃষি মন্ত্ৰালয়ৰ বাবে কেইবাটাও নীতিমুখী অধ্যয়ন সম্পূৰ্ণ কৰি তুলিছে। *অৱক্ষয়ী পৰিস্থিতি তন্ত্ৰৰ পৰিৱেশ ব্যৱস্থাপনা কেন্দ্ৰ – এই কেন্দ্ৰই অৱক্ষয়ী পৰিস্থিতি তন্ত্ৰৰ পৰিৱেশ ব্যৱস্থাপনাৰ অগ্ৰাধিকাৰ ক্ষেত্ৰসমূহত সজাগতা, গৱেষণা আৰু প্ৰশিক্ষণ শক্তিশালী কৰাৰ দিশত কাম কৰে। কেন্দ্ৰটোৱে এছ ই এছৰ অন্যান্য বিভাগসমূহৰ সৈতে সমন্বয় সাধন কৰে। ই পৰিৱেশ জীৱবিজ্ঞান বিভাগ আৰু পাৰ্বত্য আৰু পাহাৰীয়া পৰিৱেশৰ আন্তঃশাখা অধ্যয়ন কেন্দ্ৰই জৈৱ বৈচিত্ৰ্য সংৰক্ষণ, বাসস্থান ধ্বংস, প্ৰদূষণ আৰু উন্নয়নমূলক কাৰ্য্যকলাপৰ বাবে স্থানচ্যুত লোকসকলৰ পুনৰ্বাসনৰ বিষয়সমূহৰ ওপৰত গৱেষণা কৰে।<ref>{{cite web|url=http://envfor.nic.in/about-ministry/center-environmental-managment-degraded-ecosystem|title=CDEMDE, University of Delhi|publisher=Ministry of Environment, Forest and Climate Change, Government of India|access-date=5 January 2021}}</ref> *পাৰ্বত্য আৰু পাহাৰীয়া পৰিৱেশৰ আন্তঃশাখা অধ্যয়ন কেন্দ্ৰ – এই কেন্দ্ৰয়ে উচ্চভূমি অঞ্চলসমূহৰ পানীৰ উৎস আৰু বনাঞ্চলৰ দৰে প্ৰাকৃতিক সম্পদৰ উৎপাদন আৰু পুনৰুত্পাদনত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰাৰ উপৰিও এক সমৃদ্ধ জিনীয় বৈচিত্ৰ্য বজাই ৰখা উদ্ভিদ আৰু প্ৰাণীৰ জীৱনৰ ওপৰত গৱেষণা কৰে।<ref>{{cite web|url=http://www.cismhe.org/|title=Centre for Inter-disciplinary Studies of Mountain & Hill Environment, DU|publisher=cismhe.org|access-date=5 January 2021|archive-date=23 June 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160623063823/http://www.cismhe.org/|url-status=dead|archivedate=23 June 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160623063823/http://www.cismhe.org/|deadurl=yes}}</ref> *উচ্চ শিক্ষাৰ পেছাদাৰী বিকাশ কেন্দ্ৰই সমগ্ৰ ভাৰতৰ বিশ্ববিদ্যালয়সমূহৰ শিক্ষকসকলক পেছাদাৰী আৰু কেৰিয়াৰ বিকাশৰ সুযোগ প্ৰদান কৰে। চিপিডিএইচইয়ে গৱেষণা পদ্ধতি আৰু শিক্ষাবিজ্ঞানত দক্ষতা গঢ়ি তোলাত সহায় কৰে আৰু আইচিটি, বিজ্ঞান আৰু প্ৰযুক্তি, পৰিৱেশ আৰু শিক্ষাৰ প্ৰযুক্তি সম্প্ৰসাৰণ কৰে।<ref>{{Cite web|url=http://cpdhe.du.ac.in/?page_id=96|title=Centre for Professional Development in Higher Education : the University of Delhi|website=cpdhe.du.ac.in|access-date=25 January 2020|archivedate=8 December 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20151208165931/http://cpdhe.du.ac.in/?page_id=96|deadurl=yes}}</ref> *বিজ্ঞান শিক্ষা আৰু যোগাযোগ কেন্দ্ৰ বিজ্ঞানৰ সাধনা আৰু পাঠদানৰ বাবে স্থাপন কৰা হৈছে। ই এক স্বায়ত্তশাসিত প্ৰতিষ্ঠান। ইয়াত শিক্ষক, ছাত্ৰ আৰু অন্যান্য আগ্ৰহী ব্যক্তিয়ে অধ্যয়ন কৰিব পাৰে। বিশ্ববিদ্যালয় আৰু বিদ্যালয় পৰ্যায়ত বিজ্ঞান শিক্ষাৰ উন্নতিৰ বাবে ধাৰণা আৰু সামগ্ৰীৰ প্ৰজন্মৰ বাবে আৰু সকলো যোগাযোগৰ মাধ্যমেৰে বিজ্ঞান আৰু বৈজ্ঞানিক বিষয়সমূহৰ প্ৰতি বহল আগ্ৰহ প্ৰসাৰিত কৰাৰ বাবে ইয়াক স্থাপন কৰা হৈছে। *উন্নয়নশীল দেশসমূহৰ গৱেষণা কেন্দ্ৰ – ইয়াৰ উদ্দেশ্য হৈছে উত্তৰ-ঔপনিৱেশিক বিশ্বৰ অধ্যয়নৰ পৰা উদ্ভৱ হোৱা ৰাজনৈতিক আৰু বৌদ্ধিক বিষয়সমূহৰ সমাধান কৰা আৰু এই অন্তৰ্দৃষ্টিসমূহক স্নাতক, স্নাতকোত্তৰ আৰু গৱেষণা পৰ্যায়ত পাঠদানৰ সৈতে একত্ৰিত কৰা। ৰাজনীতি বিজ্ঞান, অৰ্থনীতি, সমাজবিজ্ঞান, ইতিহাস, শিক্ষা, দৰ্শন, মনোবিজ্ঞান আৰু সাহিত্যৰ পণ্ডিতসকল এই প্ৰচেষ্টাৰ সৈতে জড়িত হৈ আছে।<ref>{{cite web|url=http://www.punjabcolleges.com/11578-indiacolleges-Developing-Countries-Research-Centre-(DCRC)-Delhi/|title=Developing Countries Research Centre, Delhi|publisher=punjabcolleges.com|access-date=5 January 2021}}</ref> *বিশ্ববিদ্যালয়খনৰ মহিলা আৰু লিংগ অধ্যয়নৰ কেন্দ্ৰবিন্দু হৈছে মহিলা অধ্যয়ন উন্নয়ন কেন্দ্ৰ। ডব্লিউ এছ ডি চিৰ কাৰ্য্যকলাপে নাৰী আৰু লিংগক ইয়াৰ অনুসন্ধানৰ কেন্দ্ৰবিন্দুত ৰাখে আৰু বেছিভাগেই শ্ৰেণী, জাতি, জাতি, জাতি, যৌনতা, ধৰ্ম, আৰু বয়সৰ বহুবিষয়ক দৃষ্টিভংগীৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰে। ইয়াৰ উপৰিও মহিলা সম্পৰ্কীয় অন্যান্য আৰ্থ-ৰাজনৈতিক বিষয়সমূহৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰা হৈছে। *বিশ্ববিদ্যালয় বিজ্ঞান যন্ত্ৰপাতি কেন্দ্ৰ (USIC) এটা কেন্দ্ৰীয় সুবিধা আৰু ইয়াত বিশ্লেষণাত্মক যন্ত্ৰপাতি ৰখা হৈছে। ইয়াৰ উদ্দেশ্য হৈছে বিশ্ববিদ্যালয়খনৰ লগতে দিল্লী বিশ্ববিদ্যালয়ৰ গঠনমূলক মহাবিদ্যালয়সমূহৰ বিজ্ঞান বিভাগৰ সকলো গৱেষক আৰু ছাত্ৰ-ছাত্ৰীক সেৱা আগবঢ়োৱা। ===অনুমোদিত প্ৰতিষ্ঠানসমূহ=== * আৰ্মি হস্পিটেল (গৱেষণা আৰু ৰেফাৰেল) * কেন্দ্ৰীয় স্বাস্থ্য শিক্ষা ব্যুৰো * জি.বি. পণ্ট চিকিৎসালয় * হিন্দু ৰাও চিকিৎসালয় * মানৱ আচৰণ আৰু সহযোগী বিজ্ঞান প্ৰতিষ্ঠান * ইনষ্টিটিউট অৱ নিউক্লিয়াৰ মেডিচিন এণ্ড এলাইড চাইন্সেছ * কস্তুৰবা চিকিৎসালয় * ৰাষ্ট্ৰীয় স্বাস্থ্য আৰু পৰিয়াল কল্যাণ প্ৰতিষ্ঠান * নেহৰু হোমিঅ'পেথিক চিকিৎসা মহাবিদ্যালয় আৰু চিকিৎসালয় ==শিক্ষা== ===পাঠ্যক্ৰম=== বিশ্ববিদ্যালয়খনত স্নাতক (ইউজি) আৰু স্নাতকোত্তৰ (পিজি)ৰ বাবে ২৪০টা পাঠ্যক্ৰম উপলব্ধ।<ref>{{cite web |title=About Delhi University |url=https://allegiance-educare.in/college/university-of-delhi |website=allegiance-educare.in |publisher= |access-date=2 April 2020 |archivedate=30 July 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200730010542/https://allegiance-educare.in/college/university-of-delhi |deadurl=yes }}</ref> দিল্লী বিশ্ববিদ্যালয়ে চিকিৎসা বিজ্ঞানৰ স্নাতক, প্ৰযুক্তিবিদ্যাৰ স্নাতক আদিকে ধৰি মুঠ ২০১ টা পাঠ্যক্ৰম আগবঢ়ায়। পাঠ্যক্ৰমসমূহক মূলতঃ কেন্দ্ৰীয় বিশ্ববিদ্যালয়ৰ কলা, বাণিজ্য আৰু বিজ্ঞানকে ধৰি তিনিটা অনুষদৰ অধীনত শ্ৰেণীভুক্ত কৰা হয়।<ref>{{Cite web|url=https://www.careers360.com/university/university-of-delhi-delhi/courses|title=Delhi University Courses 2021 |website= careers360.com|access-date=24 December 2021|date=11 March 2015}}</ref> বিশ্ববিদ্যালয়খনে ৭০টা বিষয়ত স্নাতকোত্তৰ ডিগ্ৰী প্ৰদান কৰে। ডি ইউয়ে প্ৰায় ২৮টা বিষয়ত এমফিল পাঠ্যক্ৰমো প্ৰদান কৰে।<ref>{{Cite web|url=http://www.du.ac.in/du/index.php?page=m-phil|title=M.Phil. |publisher= University of Delhi|website= du.ac.in|access-date=8 January 2020}}</ref> এইবোৰৰ উপৰিও ইয়াত ৯০তকৈ বেছি চাৰ্টিফিকেট পাঠ্যক্ৰম আৰু ২৮ টা ডিপ্লমা পাঠ্যক্ৰমৰ সুবিধা আছে। দিল্লী বিশ্ববিদ্যালয়ত বিভিন্ন ভাষাত ১৫ টা উচ্চ ডিপ্লমা প্ৰদান কৰা হয়। বিশ্ববিদ্যালয়খনে পি এইচ ডি পাঠ্যক্ৰম প্ৰদান কৰে।<ref>{{Cite web|url=http://www.du.ac.in/du/uploads/research/ordinances%20and%20guidelines/Phd_ordinance.pdf|title=Ordinance VI-B - Doctor of Philosophy (PhD) - the University of Delhi|access-date=8 January 2020}}</ref> কিন্তু বিশেষ আৰু অতি বিশেষ চিকিৎসা ডিগ্ৰী যেনে ডি এম, ডি চি এইচ আদি, কেৱল চিকিৎসা বিজ্ঞানৰ অনুষদেহে প্ৰদান কৰিব কৰে।<ref>{{Cite web|url=http://www.fmsc.ac.in/courses.htm|title=Courses of Faculty of Medical Sciences|publisher=University of Delhi|website=fmsc.ac.in|access-date=8 January 2020|archivedate=6 July 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160706173805/http://www.fmsc.ac.in/courses.htm|deadurl=yes}}</ref> আইনী শিক্ষাৰ মানদণ্ডৰ নিশ্চয়তাৰ অভাৱৰ বাবে ভাৰতীয় বাৰ কাউন্সিলে দিল্লী বিশ্ববিদ্যালয় (ডি ইউ)ক নিজৰ কলেজত সন্ধিয়াৰ শ্বিফটত প্ৰদান কৰা আইন পাঠ্যক্ৰম বন্ধ কৰিবলৈ নিৰ্দেশ দিয়ে।<ref>{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/education/shutdown-evening-law-colleges-at-du-bar-council/|title=Shutdown evening law colleges at DU: Bar Council|date=11 January 2016|access-date=8 January 2020}}</ref> ===মূল্যাংকন=== {{Infobox India university ranking | type = বিশ্ববিদ্যালয় <!--International--> | ARWU_W_2022 = ৬০১-৭০০ | QS_W_2023 = ৫২১-৫৩০ | QS_A_2023 = ৮৫ | THE_W_2023 = ১০০১-১২০০ | THES_A_2022 = ২০১-২৫০ | THES_E_2022 = ২০১-২৫০ <!--India--> | OUTLOOK_U_2020 = ৮ |NIRF_O_2024=১৫|NIRF_R_2024=১৪|NIRF_U_2024=৬|QS_INDIA_2020=৭}} আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় পৰ্যায়ত ২০২৩ নৰ QS বিশ্ব বিশ্ববিদ্যালয় ৰেংকিঙত দিল্লী বিশ্ববিদ্যালয়ে ৫২১–৫৩০ আৰু এছিয়াত ৮৫ স্থান লাভ কৰিছিল। ২০২৩ চনৰ টাইমছ হাইয়াৰ এডুকেচন ৱৰ্ল্ড ইউনিভাৰ্চিটি ৰেংকিঙে ইয়াক বিশ্বৰ ১০০১–১২০০, ২০২২ চনত এছিয়াত ২০১–২৫০ আৰু উদীয়মান অৰ্থনীতিৰ মাজত একে বেণ্ডত স্থান লাভ কৰে। ২০২৩ চনৰ বিশ্ব বিশ্ববিদ্যালয়সমূহৰ একাডেমিক ৰেংকিঙত ইয়াৰ স্থান আছিল ৬০১–৭০০। ভাৰতত ২০২৪ চনত [[ৰাষ্ট্ৰীয় প্ৰতিষ্ঠানিক ৰেংকিং ফ্ৰেমৱৰ্ক]]ৰ দ্বাৰা ইয়াক সামগ্ৰিকভাৱে ১৫ আৰু বিশ্ববিদ্যালয়সমূহৰ ভিতৰত ৬ নম্বৰ স্থান দিয়া হৈছিল।<ref>{{Cite web |title=NIRF 2024 |url=https://www.nirfindia.org/nirfpdfcdn/2024/pdf/Report/IR2024_Report.pdf}}</ref> ==ক্ৰীড়া== দিল্লী বিশ্ববিদ্যালয় ষ্টেডিয়াম নৰ্থ কেম্পাছৰ ভিতৰত ৰাগবী চেভেনছ ষ্টেডিয়াম অৱস্থিত। ১০,০০০ বৰ্গমিটাৰ (১১০,০০০ বৰ্গফুট)ত বিস্তৃত এই ষ্টেডিয়ামত ২৫০০ স্থায়ী আৰু ৭,৫০০ অস্থায়ী আসনৰ ব্যৱস্থা আছে। ২০০৮ চনত ইয়াক নিৰ্মাণ আৰম্ভ হয় আৰু ২০১০ চনৰ কমনৱেলথ গেমছৰ পূৰ্বে ২০১০ চনৰ জুলাই মাহত ষ্টেডিয়ামখন উদ্বোধন কৰা হয়।<ref>{{cite news |title=Delhi University gets swanky new stadium |url=http://www.hindustantimes.com/India-news/NewDelhi/Delhi-University-gets-swanky-new-stadium/Article1-572861.aspx |archive-url=https://archive.today/20130126081104/http://www.hindustantimes.com/India-news/NewDelhi/Delhi-University-gets-swanky-new-stadium/Article1-572861.aspx |url-status=dead |archive-date=26 January 2013 |publisher=Hindustan Times |date=15 July 2010 |access-date=12 January 2025 |archivedate=26 January 2013 |archiveurl=https://archive.today/20130126081104/http://www.hindustantimes.com/India-news/NewDelhi/Delhi-University-gets-swanky-new-stadium/Article1-572861.aspx |deadurl=yes }}</ref> ইয়াৰ উপৰিও নেটবল, বক্সিং, মহিলা মল্লযুঁজ আৰু এথলেটিকছৰ প্ৰশিক্ষণৰ ক্ষেত্ৰও অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে।<ref name=cwg>[http://www.cwgdelhi2010.org/delhi_university_0 Delhi University] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100928112605/http://www.cwgdelhi2010.org/delhi_university_0 |date=2010-09-28 }} 2010 Commonwealth Games website.</ref><ref>{{cite web|url=http://www.du.ac.in/du/index.php?page=sports-council|title=Delhi University Sports Council - University of Delhi}}</ref> খেলৰ পিছত ষ্টেডিয়ামখন কমনৱেলথ গেমছ আয়োজক কমিটিয়ে বিশ্ববিদ্যালয়ৰ হাতত অৰ্পণ কৰে। তাৰ পিছত ২০১১ চনত বিশ্ববিদ্যালয়খনে উন্নীতকৰণৰ পৰিকল্পনা আৰম্ভ কৰে। ইনডৰ আৰু আউটডৰ খেলৰ সুবিধাৰে বহুমুখী খেলপথাৰ সৃষ্টিৰ উদ্দেশ্যৰে ইয়াৰ বিকাশ সাধন কৰা হয়।<ref>{{cite news |title=A guide to Delhi University facilities: All play |url=https://timesofindia.indiatimes.com/home/education/A-guide-to-Delhi-University-facilities/articleshow/9281352.cms |archive-url=https://web.archive.org/web/20110910151506/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2011-07-19/education/29790588_1_hostel-facilities-hostel-premises-girl-students |url-status=live |archive-date=10 September 2011 |work=The Times of India|date= 19 July 2011}}</ref> বিশ্ববিদ্যালয়খনে ২০১১ চনৰ শেষৰ ফালে ইয়াক মুকলি কৰে।<ref>{{cite news |title=Brand new |url=https://timesofindia.indiatimes.com/home/education/news/Brand-new/articleshow/11349208.cms |archive-url=https://web.archive.org/web/20131203023110/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2012-01-03/news/30584325_1_du-hostels-delhi-university-foreign-universities |url-status=live |archive-date=3 December 2013 |work=The Times of India |date=3 January 2012 }}</ref> ==উল্লেখযোগ্য প্ৰাক্তন শিক্ষাৰ্থী আৰু অধ্যাপক== দিল্লী বিশ্ববিদ্যালয় ভাৰতৰ এখন আগশাৰীৰ বিশ্ববিদ্যালয়। ইয়াৰ লগত জড়িত বিভিন্ন ব্যক্তিয়ে ভিন ভিন ক্ষেত্ৰত নিজৰ অৰিহণা আগবঢ়াইছে। ভাৰতীয় ৰাজনীতিৰ উল্লেখযোগ্য প্ৰাক্তন শিক্ষাৰ্থীসকলৰ ভিতৰত আছে: অধিবক্তা আৰু প্ৰাক্তন বিত্তমন্ত্ৰী [[অৰুণ জেটলী]];<ref>{{Cite news|date=24 August 2019|last=PTI|title=Arun Jaitley remembered by SRCC college juniors, principal|url=https://www.indiatoday.in/education-today/news/story/arun-jaitley-remembered-by-srcc-college-juniors-principal-1591222-2019-08-24|access-date=2 March 2021|work=India Today|language=en}}</ref> ভাৰতৰ বৈদেশিক সচিব বিজয় কেশৱ গোখলে;<ref>{{cite web|url=http://www.mea.gov.in/fs.htm|title=MEA - About MEA : Profiles : Foreign Secretary |website= mea.gov.in|access-date=25 August 2018}}</ref><ref>{{cite news|url=http://www.firstpost.com/india/vijay-gokhale-to-succeed-s-jaishankar-as-foreign-secretary-veteran-diplomats-china-expertise-will-be-key-4283355.html|title=Vijay Gokhale to succeed S Jaishankar as foreign secretary: Veteran diplomat's China expertise will be key |work= Firstpost.com |access-date=25 August 2018}}</ref> বৈদেশিক পৰিক্ৰমা মন্ত্ৰী [[এছ জয়শংকৰ]]; প্ৰাক্তন কূটনীতিবিদ, লেখক আৰু সংসদৰ সদস্য [[শশী থাৰুৰ]];<ref>{{Cite news|title=Blast from the past: Shashi Tharoor as Antony in this play but who's Cleopatra?|url=https://www.freepressjournal.in/india/do-you-know-the-history-behind-this-picture|access-date=2 March 2021|work=Free Press Journal|date=16 November 2019|language=en}}</ref><ref>{{Cite news|title=St Stephen's students reignited college's historic tradition by boycotting classes over JNU violence: Tharoor |url= https://www.newindianexpress.com/nation/2020/jan/11/st-stephens-students-reignited-colleges-historic-tradition-by-boycotting-classes-over-jnu-violence-2088311.html|access-date=2 March 2021|work=The New Indian Express|date=11 January 2020}}</ref><ref>{{Cite news|date=8 April 2018|title=Shashi Tharoor tells St Stephen's: You need to pull up your socks |url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/delhi/shashi-tharoor-tells-st-stephens-you-need-to-pull-up-your-socks/articleshow/63657042.cms|access-date=2 March 2021|work=The Times of India|language=en}}</ref> ভাৰতৰ পঞ্চম ৰাষ্ট্ৰপতি [[ফখৰুদ্দিন আলী আহমেদ]]; দিল্লীৰ ষষ্ঠ মুখ্যমন্ত্ৰী [[শীলা দীক্ষিত]]; উত্তৰ প্ৰদেশৰ চতুৰ্থ মুখ্যমন্ত্ৰী আৰু ভাৰতৰ প্ৰথম মহিলা মুখ্যমন্ত্ৰী [[সুচেতা কৃপলানী]]; অৰ্থনীতিবিদ তথা জনতা পাৰ্টিৰ প্ৰাক্তন নেতা [[সুব্ৰমণ্য স্বামী]]; ওড়িশাৰ চতুৰ্দশ মুখ্যমন্ত্ৰী [[নবীন পাটনায়ক]]; উদ্যোগপতি তথা প্ৰাক্তন সংসদ সদস্য নবীন জিন্দাল; কূটনীতিবিদ তথা বৈদেশিক সচিব জ্যোতিন্দ্ৰ নাথ দীক্ষিত; পৰিকল্পনা আয়োগৰ প্ৰাক্তন উপ অধ্যক্ষ মণ্টেক সিং আহলুৱালিয়া; কৰ্পৰেট আৰু সংখ্যালঘু পৰিক্ৰমা বিভাগৰ প্ৰাক্তন ৰাজ্যিক মন্ত্ৰী ছলমান খুৰশ্বিদ; প্ৰাক্তন কেন্দ্ৰীয় মানৱ সম্পদ উন্নয়ন মন্ত্ৰী কপিল ছিবাল; প্ৰাক্তন তথ্য আৰু সম্প্ৰচাৰ মন্ত্ৰী [[অম্বিকা সোনী]]; প্ৰাক্তন কেন্দ্ৰীয় বিনিৱেশ মন্ত্ৰী অৰুণ শৌৰী;<ref>{{cite web |url=http://www.srcc.edu/alumni.html |title=Alumni |publisher=Shri Ram College of Commerce |website=srcc.edu |access-date=17 January 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080711212355/http://www.srcc.edu/alumni.html |archive-date=11 July 2008 |url-status=dead |archivedate=11 July 2008 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080711212355/http://www.srcc.edu/alumni.html |deadurl=yes }}</ref> দিল্লীৰ প্ৰাক্তন মুখ্যমন্ত্ৰী আৰু ৰাজস্থানৰ ৰাজ্যপাল মদন লাল খুৰানা; লখিমপুৰৰ প্ৰাক্তন বিধায়ক ৰাজদ্বীপ গোৱালা; জৱাহৰলাল নেহৰু বিশ্ববিদ্যালয়ৰ ছাত্ৰ সন্থাৰ সভাপতি ঐশ্বী ঘোষ আৰু ওড়িশাৰ উপ-মুখ্যমন্ত্ৰী কনক বৰ্ধন সিং দেও ইত্যাদি। তদুপৰি [[ম্যানমাৰ]]ৰ ৰাজ্যিক পৰামৰ্শদাতা [[আং চান চ্যু কি]], মালাৱিৰ তৃতীয় ৰাষ্ট্ৰপতি বিঙ্গু ৱা মুথাৰিকা, [[নেপাল]]ৰ প্ৰাক্তন প্ৰধানমন্ত্ৰী গিৰিজা প্ৰসাদ কৈৰালা, [[পাকিস্তান]]ৰ ষষ্ঠ ৰাষ্ট্ৰপতি মুহাম্মাদ জিয়া-উল-হক,<ref>{{cite news|last= Natwar Singh K |title= Master of Game: Zia-ul-Haq of Pakistan|url=http://www.rediff.com/news/dec/27zia.htm|access-date=28 September 2013|newspaper=The Rediff Special| via= rediff.com | publisher= |year= 1997}}</ref> [[শ্ৰীলংকা]]ৰ ষোড়শ প্ৰধানমন্ত্ৰী হৰিণী অমৰাচুৰিয়া আৰু [[ভূটান]]ৰ দুজন প্ৰাক্তন প্ৰধানমন্ত্ৰী চাংগে এনগেডুপ, আৰু খাণ্ডু ৱাংচুকে ধৰি অসংখ্য বিদেশী ৰাজনীতিবিদ আৰু ৰাষ্ট্ৰ আৰু চৰকাৰৰ মুৰব্বীসকলে ইয়াত শিক্ষা গ্ৰহণ কৰিছে। দিল্লী বিশ্ববিদ্যালয়ত ভাৰতীয় চলচ্চিত্ৰ আৰু থিয়েটাৰৰ বহুসংখ্যক মুখ্য অভিনেতা আৰু অভিনেত্ৰীও শিক্ষা গ্ৰহণ কৰিছে। [[অমিতাভ বচ্চন]], [[শ্বাহৰুখ খান]], [[মনোজ বাজপেয়ী]], [[কংকনা সেন শৰ্মা]], [[অনুৰাগ কাশ্যপ]], অৰ্জুন ৰামপাল, ইমৰান জাহিদ, নেহা ধুপিয়া, [[সাক্ষী তানৱাৰ]], মল্লিকা শেৰাৱত, ইমতিয়াজ আলী, [[হুমা কুৰেছি]],,<ref>{{cite news |last1=Saha |first1=Shriparna |title=Gargi College Mass Molestation: Alumnus Huma Quereshi And Other Bollywood Celebs Are 'Shocked' And 'Angry |url=https://english.newsnationtv.com/entertainment/bollywood/gargi-college-mass-molestation-alumnus-huma-quereshi-swara-bhaskar-reacts-253520.html |access-date=2 March 2021 |work=News Nation English |date=10 February 2020 |language=en}}</ref> সিদ্ধাৰ্থ, [[সুশান্ত সিং ৰাজপুত]], শ্ৰিয়া সাৰণ, বিশাল ভৰদ্বাজ, সন্ধ্যা মৃদুল, [[অদিতি ৰাও হায়দৰী]], [[শেখৰ কাপুৰ]], [[দীপা মেহতা]], নিম্ৰত কৌৰ, কবীৰ খান, অদিতি আৰ্য, [[সিদ্ধাৰ্থ মালহোত্ৰা]] আৰু [[তৃপ্তি ডিমৰি]]। চিডব্লিউই মল্লযোদ্ধা শংকি সিঙেও দিল্লী বিশ্ববিদ্যালয়ৰ মহাৰাজা আগ্ৰাসেন মহাবিদ্যালয়ৰ পৰা বাণিজ্যৰ স্নাতক পাঠ্যক্ৰমত নামভৰ্তি কৰিছিল। গায়ক [[পাপন]]য়েও মতিলাল নেহৰু মহাবিদ্যালয়ত নামভৰ্তি কৰিছিল। সাহিত্যৰ ক্ষেত্ৰত উল্লেখযোগ্য প্ৰাক্তন শিক্ষাৰ্থীসকলৰ ভিতৰত উল্লেখযোগ্য সমূহ হৈছে: সাহিত্য অকাডেমি বঁটা বিজয়ী নাট্যকাৰ আৰু নাট্যকাৰ হৰচৰণ সিং, উৰ্দু কবি আখটাৰ উল ইমান, লেখক [[বিক্ৰম শেঠ]], [[অনিতা দেশাই]] (তিনিবাৰ বুকাৰ বঁটাৰ বাবে তালিকাভুক্ত), [[অমিতাভ ঘোষ]], [[কুঞ্জাং চোডেন]], উপমন্যু চেটাৰ্জী, [[আলি চৰ্দাৰ জাফ্ৰি]] আৰু [[পদ্মবিভূষণ]] [[খুছৱন্ত সিং]] ইত্যাদি। বিজ্ঞানৰ ক্ষেত্ৰত উল্লেখযোগ্য প্ৰাক্তন শিক্ষাৰ্থীসকল হৈছে পদাৰ্থবিজ্ঞানী [[অৰ্চনা ভট্টাচাৰ্য]],<ref name="INSA">{{cite web|title=Archana Bhattacharyya|url=http://www.insaindia.org/detail.php?id=P09-1477|website=insaindia.org|publisher=INSA India|access-date=15 March 2014|archive-url=https://archive.today/20140315182439/http://www.insaindia.org/detail.php?id=P09-1477|archive-date=15 March 2014|url-status=dead|archivedate=15 March 2014|archiveurl=https://archive.today/20140315182439/http://www.insaindia.org/detail.php?id=P09-1477|deadurl=yes}}</ref> তাত্ত্বিক পদাৰ্থবিজ্ঞানী প্ৰাণ নাথ, এছএলএচি পদাৰ্থবিজ্ঞানী যোগেশ পতি,<ref>{{cite web| title= Biographical sketch: Jogesh Chandra Pati|url=http://www.slac.stanford.edu/th/Pati/PatiBio.pdf|publisher=Stanford University|access-date=15 July 2014}}</ref> কণিকা পদাৰ্থবিজ্ঞানী অমিতাভ ৰায়চৌধুৰী, জ্যোতিৰ্বিজ্ঞানী বিনোদ কৃষ্ণ,<ref>{{cite book|url=https://nbtindia.gov.in/writereaddata/freebooks/pdf/Women%20Scientists%20in%20India.pdf |title= Women Scientists in India |publisher=National Book Trust, India |page=209}}</ref> ৰসায়নবিদ চাৰুশিতা চক্ৰৱৰ্তী আৰু অনিল কুমাৰ ত্যাগী,<ref>{{cite web |title= Curriculum vitae: Anil K. Tyagi|url=http://www.du.ac.in/du/uploads/departments/faculty_members/Biochemistry/2709.pdf|publisher=Delhi University|access-date=15 August 2014}}</ref> অভিযন্তা আৰু "পেণ্টিয়াম প্ৰচেছৰৰ পিতৃ" বিনোদ ধাম, গণিতজ্ঞ একনাথ প্ৰভাকৰ ঘাটে, জ্যোতিৰ্বিজ্ঞানী সংগীতা মালহোত্ৰা, অভিযন্তা যোগী গোস্বামী, নিউৰোচাৰ্জন বি. কে. মিশ্ৰা (ৱৰ্ল্ড ফেডাৰেচন অফ নিউৰোচাৰ্জিকেল চ'চাইটিজৰ প্ৰথম উপ-সভাপতি),<ref>{{cite web |title=Basant Kumar Misra, President NSI 2008 |url=http://www.neurosocietyindia.org/site/Past-president/Basant%20Kumar%20Misra,%20President%20NSI%202008.pdf |website=neurosocietyindia.org |access-date=23 January 2020 |archivedate=29 July 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200729194244/http://www.neurosocietyindia.org/site/Past-president/Basant%20Kumar%20Misra,%20President%20NSI%202008.pdf |deadurl=yes }}</ref> আৰু জৈৱসামগ্ৰী গৱেষক সঞ্জুক্তা দেৱ ইত্যাদি। মানৱবিজ্ঞান আৰু সামাজিক বিজ্ঞানৰ উল্লেখযোগ্য প্ৰাক্তন শিক্ষাৰ্থীসকলৰ ভিতৰত [[আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় মুদ্ৰা নিধি]]ৰ অৰ্থনীতিৰ প্ৰথম উপ-পৰিচালনা সঞ্চালক [[গীতা গোপীনাথ]]; অৰ্থনীতিবিদ আৰু জ্যেষ্ঠ উপ-সভাপতি আৰু [[বিশ্ব বেংক]]ৰ মুখ্য অৰ্থনীতিবিদ কৌশিক বসু; বুৰঞ্জীবিদ অৰুন্ধতী বীৰমণি, ৰামনাৰায়ণ ৰাৱট, উপিন্দৰ সিং আৰু ঊষা সান্যাল; জনছ হপকিন্স বিশ্ববিদ্যালয়ৰ নৃতত্ত্বৰ অধ্যাপক বীনা দাস; [[কথক]] নৃত্যশিল্পী [[উমা শৰ্মা]]; ভাৰতনাট্যম নৃত্যশিল্পী গীতা চন্দ্ৰন; লিংগ অধিকাৰ কৰ্মী [[মীৰা খান্না]] আৰু আইপিএছ বিষয়া আৰু ৰাজনীতিবিদ [[কিৰণ বেদী]] উল্লেখ্যযোগ্য।<ref>{{Cite web|last=Iqbal|first=Sarah|date=1 July 2018|title= Know What Your College Had!! Notable Alumni of Delhi University!|url=https://www.dutimes.com/know-what-your-college-had-notable-alumni-of-delhi-university/|access-date=2 March 2021|website= DUTimes.com |language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web |last=WNC |date=17 July 2017 |title=Together we can! |url=https://www.womennetworkforchange.org/together-we-can/ |access-date=3 October 2022 |website=Women's Network for Change |language=en-US}}</ref> ব্যৱসায়ৰ ক্ষেত্ৰত প্ৰাক্তন শিক্ষাৰ্থীসকলৰ ভিতৰত টেছলাৰ চিএফঅ' বৈভৱ তানেজা, বিশ্ব বেংকৰ সভাপতি- [[অজয় বংগা]] আৰু ৰিপাব্লিক মিডিয়া নেটৱৰ্কৰ পৰিচালনা সঞ্চালক আৰু মুখ্য সম্পাদক [[অৰ্ণৱ গোস্বামী]] উল্লেখযোগ্য। ===উল্লেখযোগ্য শিক্ষাবিদ=== দিল্লী বিশ্ববিদ্যালয়ৰ অধ্যাপকসকলৰ ভিতৰত ৰাম শৰণ শৰ্মা আৰু ৰামচন্দ্ৰ গুহৰ দৰে বিশিষ্ট ইতিহাসবিদ; অৰ্থনৈতিক বিজ্ঞানৰ নোবেল স্মাৰক বঁটা লাভ কৰা [[অমৰ্ত্য সেন]]; ভাৰতৰ প্ৰাক্তন প্ৰধানমন্ত্ৰী [[মনমোহন সিং]]; অৰ্থনীতিবিদ আৰু ভাৰতৰ পঞ্চবাৰ্ষিক পৰিকল্পনাৰ এজন মূল স্থপতি সুখময় চক্ৰৱৰ্তী;<ref>{{cite web|title=History|url=http://econdse.org/history/|publisher=Delhi School of Economics|access-date=15 August 2014}}</ref> বৈদেশিক সম্পৰ্ক পৰিষদৰ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় অৰ্থনীতিৰ জ্যেষ্ঠ ফেলো আৰু কলম্বিয়া বিশ্ববিদ্যালয়ৰ অৰ্থনীতিৰ অধ্যাপক জগদীশ ভাগৱতী<ref>{{cite web|title=Professor Jagdish N. Bhagwati| url= http://www.columbia.edu/~jb38/bio.html|publisher=Columbia University|access-date=15 August 2014}}</ref> আৰু পাকিস্তান আন্দোলনৰ এগৰাকী আগশাৰীৰ মহিলা আৰু পাকিস্তানৰ প্ৰথম প্ৰধানমন্ত্ৰী লিয়াকট আলীৰ পত্নী ৰানা লিয়াকট আলী খান উল্লেখযোগ্য।<ref>{{cite news|title=Begum Ra'ana Liaquat Ali Khan|url=http://www.pakistanherald.com/profile/begum-raana-liaquat-ali-khan-1230|newspaper=Herald (Pakistan)|access-date=18 August 2014|archive-date=15 November 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20181115233716/http://www.pakistanherald.com/profile/begum-raana-liaquat-ali-khan-1230|url-status=dead|archivedate=15 November 2018|archiveurl=https://web.archive.org/web/20181115233716/http://www.pakistanherald.com/profile/begum-raana-liaquat-ali-khan-1230|deadurl=yes}}</ref> ==তথ্য উৎস== {{ৰেফলিষ্ট}} ==বাহ্যিক সংযোগ== {{commons category|University of Delhi|দিল্লী বিশ্ববিদ্যালয়}} [[শ্ৰেণী:দিল্লী]] [[শ্ৰেণী:ভাৰতৰ কেন্দ্ৰীয় বিশ্ববিদ্যালয়]] 7425t2n9m4lwsyt6576ok6893uhn8s5 0 110891 516955 468509 2025-06-11T03:12:58Z Manojsinhar8r 45548 516955 wikitext text/x-wiki {{Infobox military unit | unit_name = ভাৰতীয় বায়ু সেনা | native_name = भारतीय वायु सेना | image = | image_size = | caption = ভাৰতীয় বায়ু সেনাৰ বেজ | start_date = {{Start date and age|df=yes|1950|01|26}} (''as current service'') ---- {{Start date and age|df=yes|1932|10|08}} (''as [[Royal Indian Air Force]]'') ---- | dates = | country = {{flag|India}} | allegiance = | branch = | type = বায়ু সেনা | role = বায়ু যুদ্ধক্ষেত্ৰ | size = ১,৩৯,৫৭৬ সক্ৰিয় সৈন্য<ref>{{cite web |url=http://www.news18.com/news/india/20-sailor-shortage-in-navy-15-officer-posts-vacant-in-army-nirmala-sitharaman-tells-parliament-1616303.html |title=20% Sailor Shortage in Navy, 15% Officer Posts Vacant in Army, Nirmala Sitharaman Tells Parliament |date=27 December 2017 |access-date=2017-12-28 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20171227162941/http://www.news18.com/news/india/20-sailor-shortage-in-navy-15-officer-posts-vacant-in-army-nirmala-sitharaman-tells-parliament-1616303.html |archive-date=27 December 2017}}</ref> <br /> 140,000 reserve personnel<ref name="Military2021">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=T8M7zgEACAAJ|title=The Military Balance 2021|last=(Iiss)|first=The International Institute of Strategic Studies|date=25 February 2021|publisher=Routledge, Chapman & Hall, 10,000 civilian personnel Incorporated|isbn=978-1-032-01227-8|language=en}}</ref> <br /> Approx [[List of active Indian military aircraft#Air Force|1926+ aircraft]]<ref name="Flightglobal">{{cite web |url=https://drive.google.com/file/d/0B8iBvTb9gHXZWjZMb1BpLUFqdDQ/view?pref=2&pli=1 |title=World Air Forces 2016 |work=[[Flight International|Flightglobal Insight]] |year=2016 |access-date=16 January 2016 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20110605171247/http://en.rian.ru/russia/20090212/120098967.html |archive-date=5 June 2011}}</ref>><ref name="IISS2014_p245">[[International Institute for Strategic Studies]]: The Military Balance 2014, p.245</ref> | colours = {{legend2|#002654|border=1px solid #AAAAAA}}{{legend2|#64b4e6|border=1px solid #AAAAAA}}{{legend2|#ffffff|border=1px solid #AAAAAA}} | colours_label = | mascot = | anniversaries = 8 October (Air Force Day)<ref>{{Cite web|title=IAF celebrates 87th Air Force Day – Abhinandan enthrals audience|url=https://economictimes.indiatimes.com/news/defence/iaf-celebrates-87th-air-force-day/history/slideshow/71488828.cms|access-date=2020-10-06|website=The Economic Times}}</ref><ref>{{Cite web|date=2020-10-03|title=In a first, Rafale fighter jet to feature in Air Force Day parade|url=https://www.hindustantimes.com/india-news/in-a-first-rafale-fighter-jet-to-feature-in-air-force-day-parade/story-1jO9RbTpnO9g7NSevKGEPI.html|access-date=2020-10-06|website=Hindustan Times|language=en}}</ref> | equipment = | equipment_label = | website = {{Official URL}} <!-- Commanders -->| commander1 = {{flagicon|India}} [[President of India|President]] [[দ্ৰৌপদী মূৰ্মু]] | commander1_label = [[Commander-in-chief#India|Commander-in-Chief]] | commander2 = {{Flagicon image|Flag of the Chief of Air Staff of the Indian Air Force.svg}} [[Air chief marshal (India)|Air Chief Marshal]] [[অমৰ প্ৰীত সিং]] | commander2_label = [[Chief of the Air Staff (India)|Chief of the Air Staff (CAS)]] }} '''ভাৰতীয় বায়ুসেনা''' ({{Lang-en|Indian Air Force}}) হৈছে ভাৰতীয় সশস্ত্ৰ বাহিনীৰ বায়ুসেনা। ভাৰতীয় আকাশমাৰ্গ সুৰক্ষিত কৰা আৰু সশস্ত্ৰ সংঘাতৰ সময়ত আকাশী যুদ্ধ চলোৱাটো ইয়াৰ প্ৰধান অভিযানৰ অংশ। ১৯৩২ চনৰ ৮ অক্টোবৰত ইয়াক আনুষ্ঠানিকভাৱে ব্ৰিটিছ সাম্ৰাজ্যৰ সহায়ক বায়ুসেনা হিচাপে প্ৰতিষ্ঠা কৰা হয় যিয়ে [[দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধ]]ৰ সময়ত ভাৰতৰ বিমান সেৱাক ৰয়েল উপসৰ্গৰে সন্মান জনায়।<ref>{{cite web|url=http://indianairforce.nic.in/show_page.php?pg_id=98|title=Indian Air Force|website=indianairforce.nic.in|access-date=4 February 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20090409235005/http://indianairforce.nic.in/show_page.php?pg_id=98|archive-date=9 April 2009}}</ref> ১৯৪৭ চনত [[যুক্তৰাজ্য]]ৰ পৰা ভাৰতে স্বাধীনতা লাভ কৰাৰ পিছত ''ডমিনিয়ন অৱ ইণ্ডিয়া''ৰ নামত ''ৰয়েল ইণ্ডিয়ান এয়াৰ ফৰ্চ'' নাম ৰখা হৈছিল আৰু সেৱা আগবঢ়োৱা হৈছিল। ১৯৫০ চনত ভাৰত গণৰাজ্যলৈ পৰিৱৰ্তন হোৱাৰ লগে লগে ৰয়েল উপসৰ্গটো আঁতৰাই পেলোৱা হয়। ১৯৫০ চনৰ পৰা বায়ু সেনা চুবুৰীয়া ৰাষ্ট্ৰ [[পাকিস্তান]]ৰ সৈতে চাৰিখন যুদ্ধত জড়িত হৈ আছে। আই এ এফে গ্ৰহণ কৰা আন আন প্ৰধান অভিযানসমূহৰ ভিতৰত আছে অপাৰেচন বিজয়, অপাৰেচন মেঘদূট, অপাৰেচন কেকটাছ আৰু অপাৰেচন পূমলাই। আই এ এফৰ অভিযান শত্ৰু বাহিনীৰ সৈতে জড়িত হোৱাৰ বাহিৰেও সম্প্ৰসাৰিত হয়৷ আই এ এফে ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ শান্তিৰক্ষা অভিযানত অংশগ্ৰহণ কৰে। [[ভাৰতৰ ৰাষ্ট্ৰপতি]] আই এ এফৰ উচ্চতম সেনাধ্যক্ষৰ পদবী লাভ কৰে।<ref>{{cite web|url=http://presidentofindia.nic.in/about.htm|title=About – The President of India|archive-url=https://web.archive.org/web/20160405170925/http://www.presidentofindia.nic.in/about.htm|archive-date=5 April 2016|access-date=4 February 2019}}</ref> ২০১৭ চনৰ ১ জুলাইলৈকে ১৭০,৫৭৬ জন জোৱান ভাৰতীয় বায়ুসেনাৰ সৈতে সেৱাত আছে।<ref>{{Cite news|url=http://www.news18.com/news/india/20-sailor-shortage-in-navy-15-officer-posts-vacant-in-army-nirmala-sitharaman-tells-parliament-1616303.html|title=20% Sailor Shortage in Navy, 15% Officer Posts Vacant In Army, Nirmala Sitharaman Tells Parliament|work=News18|access-date=2017-12-28|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20171227162941/http://www.news18.com/news/india/20-sailor-shortage-in-navy-15-officer-posts-vacant-in-army-nirmala-sitharaman-tells-parliament-1616303.html|archive-date=27 December 2017}}</ref><ref>{{Cite news|url=https://economictimes.indiatimes.com/news/defence/armed-forces-facing-shortage-of-nearly-60000-personnel-government/articleshow/62270482.cms|title=Armed forces facing shortage of nearly 60,000 personnel: Government|date=2017-12-27|work=The Economic Times|access-date=2017-12-28|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20171228202832/https://economictimes.indiatimes.com/news/defence/armed-forces-facing-shortage-of-nearly-60000-personnel-government/articleshow/62270482.cms|archive-date=28 December 2017}}</ref>এয়াৰ ষ্টাফৰ মুৰব্বী, এজন এয়াৰ চিফ মাৰ্শ্বাল, এজন চাৰি তাৰকা বিষয়া আৰু তেওঁ বায়ুসেনাৰ অপাৰেচনেল কমাণ্ডৰ ডাঙৰ অংশৰ দায়িত্ব লয়। আই এ এফত কোনো সময়তে এজনতকৈ অধিক ব্যক্তিয়ে এ চি এম সেৱা আগবঢ়োৱা নাই। ইতিহাসৰ এটা সময়ত ভাৰতৰ ৰাষ্ট্ৰপতিয়ে বায়ুসেনাৰ মাৰ্শ্বাল পদবী প্ৰদান কৰিছে৷ তেওঁ হৈছে অৰ্জন সিঙ। ২০০২ চনৰ ২৬ জানুৱাৰীত সিং আই এ এফৰ প্ৰথম আৰু এতিয়ালৈকে মাত্ৰ পঞ্চ-তাৰকাপদযুক্ত বিষয়া হয়।<ref>{{cite web|title=Arjan Singh: IAF's 1965 war hero and the only five-star ranked officer|date=16 September 2017|url=http://www.hindustantimes.com/india-news/arjan-singh-iaf-s-1965-war-hero-marshal-and-the-only-five-star-ranked-officer/story-ivYKZLjoosj85xLLBZgB9J.html|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20171019215742/http://www.hindustantimes.com/india-news/arjan-singh-iaf-s-1965-war-hero-marshal-and-the-only-five-star-ranked-officer/story-ivYKZLjoosj85xLLBZgB9J.html|archive-date=19 October 2017}}</ref> == তথ্যসূত্ৰ == [[শ্ৰেণী:ভাৰতীয় সেনাৰ জোৱান]] [[শ্ৰেণী:ভাৰতীয় প্ৰতিৰক্ষা]] [[শ্ৰেণী:ভাৰতীয় সেনা বাহিনী]] 0oxy59x42glgdvbebgdcwo3v5d5gnc2 0 112068 516935 469841 2025-06-11T01:29:56Z InternetArchiveBot 29706 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 516935 wikitext text/x-wiki {{Infobox museum | name =কাৰেন্সি বিল্ডিং | native_name = | native_name_lang = | logo = | logo_upright = | logo_alt = | logo_caption = | image = Currency Building - Dalhousie Square - Kolkata 2012-09-22 0289.JPG | image_size = 250px | image_upright = | alt = বি বি ডি বাগৰ পোৰা দেখা যোৱা কাৰেন্সি বিল্ডিং | caption = বি বি ডি বাগৰ পোৰা দেখা যোৱা কাৰেন্সি বিল্ডিং | map_type = | map_relief = | map_size = | map_caption = | map_dot_label = | coordinates = | former_name = আগ্ৰা বেংক<br />[[Agra Bank#Agra and Masterman's Bank|Agra and Masterman's Bank]]<br />Currency Office<br />[[Reserve Bank of India]]<br />Old Currency Building<ref name="Hindustan Times 1">{{cite news | last = Madhukalya | first = Amrita | title = PM Modi to begin two-day visit to Kolkata, inaugurate 4 revamped buildings | newspaper = [[Hindustan Times]] | location = New Delhi | date = 11 January 2020 | url = https://www.hindustantimes.com/india-news/pm-modi-to-inaugurate-4-buildings-in-kolkata/story-UpCnifwiC4BuuLt0G4awsO.html | access-date = 19 December 2020 | archive-date = 16 January 2020 | archive-url = https://web.archive.org/web/20200116153350/https://www.hindustantimes.com/india-news/pm-modi-to-inaugurate-4-buildings-in-kolkata/story-UpCnifwiC4BuuLt0G4awsO.html | url-status = live }}</ref> | established = ১৮৩৩ (নিৰ্মাণ)<br />১৮৬৮ (মুদ্ৰা কাৰ্যালয়)<br />২০২০ (সংস্কাৰৰ পিছৰ উৎসৰ্গা) | dissolved = | location = ওল্ড কোৰ্ট হাউচ ৰোড আৰু সুৰেন্দ্ৰ মোহন সৰণী, লাল দীঘি<br />বিবিডি বাগ (ডেলহাউচি স্কোৱেৰ)<br />কলকাতা, পশ্চিম বংগ | type =সংগ্ৰহালয় | accreditation = | key_holdings = | collections = | collection_size = | visitors = | founder = | executive_director = | leader_type = | leader = | director = | president = | ceo = | chairperson = | curator = ডি এ ডি মিউজিয়ামছ<br />নেচনেল গেলাৰী অৱ মডাৰ্ণ আৰ্ট | architect = | historian = | owner = | employees = | publictransit = {{rint|kolkata|ewm}} [[Mahakaran metro station|Mahakaran]]<br />{{rint|kolkata|tram}} B. B. D. Bagh | parking = <!-- or |car_park= --> | website = <!-- {{URL|example.com}} --> | network = | embedded = <!-- or |nrhp= --> }} '''কাৰেন্সি বিল্ডিং''' ({{lang-en|Currency Building}}) ভাৰতৰ [[পশ্চিম বংগ]]ৰ [[কলকাতা]]ৰ বি বি ডি বাগ (ডেলহাউছি স্কোৱাৰ) কেন্দ্ৰীয় ব্যৱসায়িক জিলাত অৱস্থিত, ১৯ শতিকাৰ আৰম্ভণিৰ এটা অট্টালিকা। <ref name = "Google 1">{{cite web | url = https://www.google.com/maps/place/Currency+Building/@22.5704176,88.3500358,19z/ | title = Map centered on the Currency Building | publisher = [[Google Maps]] | access-date = 19 December 2020 | year = 2020 | archive-date = 19 December 2020 | archive-url = https://web.archive.org/web/20201219192623/https://www.google.com/maps/place/Currency+Building/@22.5704176,88.3500358,19z/ | url-status = live }}</ref> প্ৰথমে ১৮৩৩ চনত আগ্ৰা বেংকৰ কলিকতা শাখাৰ বাবে এই ভৱনটো নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল। ১৮৬৮ চনত ইয়াক ব্ৰিটিছ ৰাজৰ অধীনত মুদ্ৰা নিয়ন্ত্ৰকৰ কাৰ্যালয়, চৰকাৰী মুদ্ৰা নিৰ্গম আৰু বিনিময় কাৰ্যালয়ৰ ব্যৱহাৰৰ বাবে ৰূপান্তৰিত কৰা হয়। ১৯৩৫ চনৰ পৰা ১৯৩৭ চনলৈকে ভাৰতীয় ৰিজাৰ্ভ বেংকে এই ভৱনটো প্ৰথম কেন্দ্ৰীয় কাৰ্যালয় হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰিছিল। এই ভৱনটো ব্যৱহাৰ হৈয়েই আছিল আৰু এটা সময়ত কেন্দ্ৰীয় লোক নিৰ্মাণ বিভাগে ইয়াক ভঁৰাল হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰিছিল। ১৯৯৪ চনত কৰ্তৃপক্ষই ইয়াক ভাঙি পেলোৱাৰ সিদ্ধান্ত লয়। <ref name = "Hemming 1870 730">{{Harvnb|Hemming|1870|p=730.}}</ref> <ref name = "ASI 1">{{cite web | url = https://www.asikolkata.in/kolkata.aspx | title = Monuments | work = Archaeological Survey of India, Kolkata Circle website | publisher = [[Archaeological Survey of India]], Kolkata Circle | access-date = 19 December 2020 | year = 2020 | archive-date = 18 September 2020 | archive-url = https://web.archive.org/web/20200918230607/http://asikolkata.in/kolkata.aspx | url-status = live | archivedate = 18 September 2020 | archiveurl = https://web.archive.org/web/20200918230607/http://asikolkata.in/kolkata.aspx | deadurl = yes }}</ref> ১৯৯৬ চনৰ পৰা ১৯৯৮ চনলৈকে লোক নিৰ্মাণ বিভাগে ভাঙি পেলোৱাৰ কাম হাতত লৈছিল; কিন্তু ইণ্ডিয়ান নেচনেল ট্ৰাষ্ট ফৰ আৰ্ট এণ্ড কালচাৰেল হেৰিটেজ (INTACH) আৰু কলকাতা পৌৰ নিগমে এই ভৱনটো সম্পূৰ্ণৰূপে ভাঙি পেলোৱাৰ পৰা ৰক্ষা কৰে। ২০০৩ চনত ইয়াৰ চোৱাচিতাৰ দায়িত্ব ভাৰতীয় পুৰাতাত্ত্বিক জৰীপৰ হাতলৈ যায় আৰু ২০০৫ চনৰ পৰা ২০১৯ চনলৈ তেওঁলোকে এই ভৱনটো সংস্কাৰ কৰে।২০২০ চনৰ ১১ জানুৱাৰীত প্ৰধানমন্ত্ৰী [[নৰেন্দ্ৰ মোদী]]য়ে ইয়াক আনুষ্ঠানিকভাৱে জাতিলৈ উচৰ্গা কৰে আৰু সংগ্ৰহালয় হিচাপে মুকলি কৰে। <ref name="The Economic Times 1">{{cite news | title = ASI steps to restore 200-year-old Currency building in Dalhousie | newspaper = [[The Economic Times]] | location = Mumbai | date = 20 February 2015 | url = https://economictimes.indiatimes.com/news/politics-and-nation/asi-steps-to-restore-200-year-old-currency-building-in-dalhousie/articleshow/46308607.cms | access-date = 19 December 2020 | archive-date = 9 April 2021 | archive-url = https://web.archive.org/web/20210409230751/https://economictimes.indiatimes.com/news/politics-and-nation/asi-steps-to-restore-200-year-old-currency-building-in-dalhousie/articleshow/46308607.cms | url-status = live }}</ref> <ref name="The Times of India 2">{{cite news | last = Dasgupta | first = Priyanka | title = Pak artist's paintings on display at Kolkata expo | newspaper = [[The Times of India]] | location = Mumbai | date = 13 February 2021 | url = https://timesofindia.indiatimes.com/city/kolkata/pak-artists-paintings-on-display-at-city-expo/articleshow/80887123.cms | access-date = 28 March 2021 | archive-date = 14 February 2021 | archive-url = https://web.archive.org/web/20210214024339/https://timesofindia.indiatimes.com/city/kolkata/pak-artists-paintings-on-display-at-city-expo/articleshow/80887123.cms | url-status = live }}</ref> কাৰেন্সি বিল্ডিংটো এটা তিনিমহলীয়া ইটালিয়ান শৈলীৰ স্থাপত্য; মাৰ্বল আৰু চুনাৰ বালিশিলৰে আবৃত গঠিত। ইয়াৰ মূল প্ৰৱেশদ্বাৰত লোহা আৰু ভেনিচীয়ান খিৰিকীৰে নিৰ্মিত তিনিটা অংশৰ গেট আছে। <ref name="The Hindu 2">{{Cite news |last=Singh |first=Shiv Sahay |date=11 February 2015 |title=Restoring value to the Currency Building |url=https://www.thehindu.com/news/national/restoring-value-to-the-currency-building/article6880033.ece |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200507002345/https://www.thehindu.com/news/national/restoring-value-to-the-currency-building/article6880033.ece |archive-date=7 May 2020 |access-date=19 December 2020 |work=[[The Hindu]] |location=Chennai}}</ref> অট্টালিকাটোৰ কেন্দ্ৰীয় হলঘৰ, যিটো এতিয়া মুকলি চোতাল, পূৰ্বতে স্কাইলাইট থকা তিনিটা ডাঙৰ গম্বুজ আছিল। মুদ্ৰা কাৰ্যালয় হিচাপে ব্যৱহাৰৰ সময়ত কেন্দ্ৰীয় হলটোত বেংক নোট, সোণ, ৰূপ আৰু সৰু সৰু বিনিময়ৰ কাউণ্টাৰ আছিল। অট্টালিকাটোৰ সংস্কাৰৰ সময়ত কেন্দ্ৰীয় হলটো পুনৰ সংগঠিত কৰি মুকলি আকাশৰ তলত কাৰ্যসূচীৰ বাবে স্থান হিচাপে গঢ়ি তোলা হয়। <ref name = "Administration of Bengal 1890 207–208">{{Harvnb|Administration of Bengal|1890|pp=207–208.}}</ref> == প্ৰসংগ == ===বাখ্যামূলক টোকা === {{reflist|group=lower-alpha}} === উদ্ধৃতি=== {{reflist}} == বাহ্যিক সংযোগ == {{Commons|Currency Building, Kolkata}} *[http://verdensteatret.com/currency The Currency Building] at verdensteatret [[শ্ৰেণী:পশ্চিম বংগৰ সংগ্ৰহালয়]] [[Category:ভাৰতভিত্তিক সাংস্কৃতিক সংগঠন]] ag7abqectgdmymr2mlnlsdsdh5572k1 0 112518 516956 478256 2025-06-11T03:19:58Z InternetArchiveBot 29706 Rescuing 0 sources and tagging 1 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 516956 wikitext text/x-wiki {{Infobox person | image = Ny. Gusmiati Suid.jpg | name = গুছমিয়াটি ছুইদ | birth_name = গুছমিয়াটি ছুইদ | birth_date = {{birth date|1942|8|16|df=y}} | birth_place = পৰক জুয়া, বাটুশংকৰ, টানাহ ডাটাৰ, জাপানীজ ইষ্ট ইণ্ডিজ | death_date = {{death date and age|2001|9|28|1942|8|16|df=y}} | death_place = [[জাকাৰ্টা]], [[ইণ্ডোনেছিয়া]] | occupation = নৃত্যশিল্পী, নৃত্য শিক্ষাবিদ, অভিনয় শিল্পী | spouse = }} '''গুছমিয়াটি ছুইদ''' ({{lang-en|Gusmiati Suid, ১৯৪২–২০০১}}) এগৰাকী ইণ্ডোনেছিয়ান নৃত্যশিল্পী আৰু নৃত্য পৰিচালক আছিল, যিয়ে সুমাত্ৰা, মালয় আৰু মিনাঙৰ পৰম্পৰাগত নৃত্যৰ বিশেষজ্ঞ আছিল। তেওঁ পাডাং পাঞ্জাঙৰ ASKI Performing Arts Academy ত অধ্যয়ন কৰি পিছলৈ নৃত্যৰ অধ্যাপনা কৰে। ১৯৮৪ চনত তেওঁ এগৰাকী পেছাদাৰী কৰিঅ’গ্ৰাফাৰ হোৱাৰ সিদ্ধান্ত লয়, ১৯৮২ চনত তেওঁ সৃষ্টি কৰা গুমাৰং শক্তি নৃত্য কোম্পানীত নিজৰ প্ৰচেষ্টা অৰ্পণ কৰে। গুছমিয়াটিয়ে ১৯৮০ চনৰ শেষৰ ফালে আৰু নব্বৈৰ দশকৰ শেষৰ ফালে কোম্পানীটোৰ সৈতে বহুল ভ্ৰমণ কৰিছিল, [[ভাৰত]], [[ফ্ৰান্স]], [[জাৰ্মানী]], [[আমেৰিকা]], [[কানাডা]] আৰু [[নিউজিলেণ্ড]] ভ্ৰমণ কৰিছিল। ১৯৮৫ চনৰ পৰা ১৯৯১ চনলৈকে তেওঁৰ নৃত্য ৰচনাত তেওঁ যুদ্ধ কলা ভিত্তিক নৃত্যৰ সৈতে মিনাং সংগীতৰ নিজৰ ব্যাখ্যাৰ সংমিশ্ৰণ ঘটাবলৈ সক্ষম হয়।<ref name=pw>{{cite web|url=https://www.pewcenterarts.org/sites/default/files/moving-forward-with-tradition.pdf|title=Gusmiati Suid & Gumarang Sakti: Moving Forward with Tradition|author=Murgiyanto, Sal|publisher=The Pew Center for Arts & Heritage|date=14 April 2004|accessdate=2 October 2020 |language=}}</ref><ref name=fw>{{cite web|url=http://cornelios.faithweb.com/goethe/gusmiati.html|title=Fire in the Chaff|author=Negoro, Suryo S.|publisher=Joglosemar|date=September 1998|accessdate=2 October 2020 |language=}}</ref><ref name="Liu2016">{{cite book|last=Liu|first=Siyuan|title=Routledge Handbook of Asian Theatre|url=https://books.google.com/books?id=1VeFCwAAQBAJ&pg=PT189|year=2016|publisher=Taylor & Francis|isbn=978-1-317-27885-6|pages=189–}}</ref> ==জীৱনী== ১৯৪২ চনৰ ১৬ আগষ্টত পশ্চিম সুমাত্ৰাৰ বাটুছাংকাৰৰ পাৰক জুৱা গাঁৱত জন্মগ্ৰহণ কৰিছিল। গুছমিয়াতি স্কুলৰ শিক্ষক গাছিম চাহাব নামৰ আৰব আৰু এছিয়াহ নামৰ স্থানীয় মিনাঙৰ কন্যা আছিল। স্থানীয় মুছলমান পৰম্পৰাৰ লগত খাপ খুৱাই তেওঁক মাতৃৰ ফালৰ পৰা ককাক ৱাহিদ চাম্পোনো আলমে ডাঙৰ-দীঘল কৰিছিল আৰু তেওঁ চাৰি বছৰ বয়সৰ পৰাই তেওঁক স্থানীয় যুদ্ধ কলা বা চিলাটৰ শিক্ষা দিছিল।<ref name=pw/> ইয়াৰ ফলত তেওঁৰ ভৱিষ্যতৰ নৃত্যশিল্পী হিচাপে কেৰিয়াৰৰ বাবে এক সুদৃঢ় ভিত্তি লাভ কৰে।<ref name=fw/> ন বছৰ বয়সত পৰিয়ালটো পাদাং পাঞ্জাঙলৈ গুচি যায়। তাত স্কুলত পঢ়ি থকাৰ সময়তে তাইক মেলায়ু নৃত্যৰ সৈতে পৰিচয় কৰাই দিছিল ছফিয়ান নানে। পিছলৈ জুনিয়ৰ হাইস্কুলত পঢ়ি থকাৰ সময়তে পৰম্পৰাগত পৰিবেশন কলাৰ প্ৰতি আগ্ৰহী এগৰাকী ভাল নৃত্যশিল্পী হিচাপে স্বীকৃতি লাভ কৰে। তাৰ পিছত তেওঁ এছ পি জি বৃত্তিমূলক হাইস্কুল ফৰ টিচাৰ্ছত পঢ়িবলৈ যায় য’ত মিচেছ হুৰিয়া আদামে তেওঁক নৃত্যৰ প্ৰতি নিজৰ জীৱন উৎসৰ্গা কৰিবলৈ অনুপ্ৰাণিত কৰে। ১৯৬০ চনত তেওঁ এফ কে আই পি টিচাৰ্ছ কলেজত ইণ্ডোনেছিয়ান ভাষাত বিশেষজ্ঞতাৰে শিক্ষকতা পাঠ্যক্ৰম আৰম্ভ কৰে আৰু ১৯৬৪ চনত স্নাতক ডিগ্ৰী লাভ কৰে।<ref name=pw/> পিতৃ-মাতৃৰ সৈতে পায়াকুম্বুহলৈ গুচি যায় য'ত তেওঁ জুনিয়ৰ হাইস্কুলত অধ্যাপনা কৰে, ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলৰ বাবে এটা অপেশাদাৰী নৃত্য গোট গঠন কৰে য'ত তেওঁ প্ৰকৃতিৰ পৰা অনুপ্ৰাণিত হৈ প্ৰথম চুটি নৃত্যৰ নৃত্য পৰিচালনা কৰে। ১৯৬৭ চনত তেওঁ বাটুছাংকাৰলৈ উভতি যায় আৰু আন এখন জুনিয়ৰ হাইস্কুলত শিক্ষকতা কৰাৰ সময়ত তেওঁ অধিক চুটি নৃত্যৰ নৃত্য পৰিচালনা কৰে।<ref name=pw/> গুছমিয়াটিয়ে ১৯৭২ চনৰ পৰা ১৯৭৫ চনলৈ পাডাং পাঞ্জাঙৰ ASTI কলেজ অৱ ট্ৰেডিচনেল পাৰফৰ্মিং আৰ্টছত অধ্যয়ন কৰিছিল। স্নাতক হোৱাৰ পিছত বাটুছাংকাৰৰ এখন হাইস্কুলত আৰু পাদাঙৰ এখন ব্যক্তিগত বিদ্যালয়ত নৃত্য শিকায়। ১৯৭৭ চনত তেওঁ "ৰন্তক" সৃষ্টি কৰে, যিটো তেওঁৰ বহু উল্লেখযোগ্য নৃত্য ৰচনাৰ ভিতৰত প্ৰথমটো। ১৯৭৯ চনৰ পৰা ১৯৮১ চনলৈকে জাকাৰ্টাৰ বুণ্ডা ফাউণ্ডেশ্যনৰ নৃত্য গোটৰ প্ৰশিক্ষক হিচাপে কাম কৰিছিল। ১৯৮২ চনত তেওঁ পুনৰ বাটুছাংকাৰলৈ গুচি যায় আৰু তাতেই গুমাৰং শক্তি নৃত্য কোম্পানী প্ৰতিষ্ঠা কৰে।<ref name=pw/> দলটোৱে পৰিবেশন কৰা নৃত্যসমূহ মিনাং যুদ্ধ শৈলীত পুনৰ নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল যদিও অধিক জটিলতা আছিল।<ref name="Liu2016"/> ১৯৮৫ চনত নৃত্যৰ বাবে সকলো সময় উচৰ্গা কৰাৰ উদ্দেশ্যে শিক্ষকৰ চাকৰি এৰি দিয়ে। ১৯৮৬ চনৰ পৰা তেওঁ পৰিয়াল আৰু জাকাৰ্টাত বসতি স্থাপন কৰে। তেওঁৰ দুগৰাকী কন্যা সুৱিতা য়ান্টি আৰু য়েছাই অপ্ৰিয়াটিয়ে তেওঁৰ দলত নৃত্য কৰিছিল আৰু তেওঁৰ পুত্ৰ য়াণ্ডি ইয়াছিনে (বয় জি শক্তি নামেৰে পৰিচিত) জাকাৰ্টা ইনষ্টিটিউট অৱ আৰ্টছত নৃত্য অধ্যয়ন কৰিছিল।<ref name=pw/> ১৯৮৭ চনত কলিকতাৰ এছিয়ান ফেষ্টিভেল অৱ থিয়েটাৰ এণ্ড মাৰ্শ্বেল আৰ্টছ আৰু জাকাৰ্টাত অনুষ্ঠিত হোৱা ইণ্ডোনেছিয়ান ফেষ্টিভেল অৱ কোৰিঅ'গ্ৰাফীত অভিনয় কৰাৰ পিছত তেওঁ নিজৰ দলটোক হংকং (১৯৮৯), ফ্ৰান্স (১৯৯০) আৰু আমেৰিকা (১৯৯১)লৈ সঁজুলি হিচাপে লৈ যায়।<ref name=fw/> নিউয়ৰ্কৰ জয়ছ থিয়েটাৰত অভিনয় কৰাৰ পিছত আৰু ফেষ্টিভেল অৱ ইণ্ডোনেছিয়া (KIAS)ত নিজৰ দেশক প্ৰতিনিধিত্ব কৰাৰ পিছত তেওঁক "অসাধাৰণ সৃষ্টিশীল কৃতিত্ব... সুমাত্ৰাৰ সংগীত আৰু নৃত্যৰ এক মহান শাস্ত্ৰীয় সংস্কৃতিৰ পবিত্ৰ পৰম্পৰাৰ ভিতৰত আৰু বাহিৰত: আচে আৰু মিনাংকাবাউ"ৰ বাবে বেছি, নিউয়ৰ্ক নৃত্য আৰু অভিনয় বঁটাৰে সন্মানিত কৰা হয়। ১৯৯২ চনত গুছমিয়াটি আৰু তেওঁৰ দলটোৱে সমগ্ৰ কানাডাতে আৰু হংকঙৰ ফেষ্টিভেল অৱ এছিয়ান আৰ্টছত অনুষ্ঠান পৰিৱেশন কৰে। ইয়াৰ পিছত তেওঁলোকে জাৰ্মানী (১৯৯৪), নিউজিলেণ্ড (১৯৯৫), থাইলেণ্ড (১৯৯৬) আৰু ছিংগাপুৰ (১৯৯৭)ত অনুষ্ঠান পৰিৱেশন কৰে।<ref name=pw/> ২০০১ চনৰ ২৮ ছেপ্টেম্বৰত জাকাৰ্টাত গুছমিয়াটি ছুইডৰ মৃত্যু হয়।<ref>{{cite web|url=https://m2indonesia.com/tokoh/sastrawan/gusmiati-suid.htm|title=Gusmiati Suid|author=Nurhazuzah< Ulfah|publisher=M2Indonesia|date=8 October 2015|accessdate=3 October 2020|language=Indonesian}}{{Dead link|date=June 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> তেওঁৰ মৃত্যুৰ পিছত তেওঁৰ পুত্ৰ বয় জি শক্তিয়ে গুমাৰং শক্তি নৃত্য কোম্পানী চলাই আছে।<ref>{{cite web|url=https://socialmarketplace.thepeopleofasia.com/experience/detail/14cf633d-ea34-456d-8e26-2ddb29806aa9|title=Indonesian Contemporary Dance class - Gumarang Sakti technique|publisher=Social Marketplace: the People of Asia|accessdate=3 October 2020|language=|archivedate=1 October 2020|archiveurl=https://web.archive.org/web/20201001065140/https://socialmarketplace.thepeopleofasia.com/experience/detail/14cf633d-ea34-456d-8e26-2ddb29806aa9|deadurl=yes}}</ref> ==তথয় সূত্ৰ== [[শ্ৰেণী:নৃত্যশিল্পী]] [[শ্ৰেণী:অভিনয় শিল্পী]] [[শ্ৰেণী:ইণ্ডোনেছিয়াৰ ব্যক্তি]] [[শ্ৰেণী:মৃত ব্যক্তি]] d29dspxwsfswqe6v357ttiteynpbfik 0 115882 516952 484430 2025-06-11T02:54:15Z InternetArchiveBot 29706 Rescuing 0 sources and tagging 2 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 516952 wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = খ্ৰিলি-ইউ কিৰে | image = Portrait of Dr. Khrielie-ü Kire.jpg | caption = | birth_name = | birth_date = {{birth date|df=yes|1918|01|12|2013|09|11}} | birth_place = [[কোহিমা]], [[Naga Hills District, British India|নগা পাহাৰ জিলা]], [[অসম প্ৰদেশ]], ব্ৰিটিছ ইণ্ডিয়া <br/>''{{small|(এতিয়া [[কোহিমা জিলা|কোহিমা জিলা]], [[নাগালেণ্ড]], ভাৰত)}}'' | death_date = {{Death date and age|df=yes|2013|09|11|1918|01|12}} | death_place = কোহিমা, নাগালেণ্ড, ভাৰত | burial_place = | nationality = {{flag|India}} | other_names = ডাঃ কে কে আংগামী | known_for = | education = বেপ্টিষ্ট মিছন স্কুল | alma_mater = {{plainlist| * [[Christian Medical College, Ludhiana|খ্ৰীষ্টান মেডিকেল কলেজ]] * [[অসম চিকিৎসা মহাবিদ্যালয়]] }} | occupation = চিকিৎসক আৰু আমোলা| years_active = }} '''খ্ৰিলি-ইউ কিৰে''' ({{lang-en|Khrielie-ü Kire}}; ১২ জানুৱাৰী ১৯১৮ - ১১ ছেপ্টেম্বৰ ২০১৩) হ'ল এগৰাকী [[নগা জনগোষ্ঠী|নগা]] চিকিৎসক আৰু আমোলা, তেওঁ নগাসকলৰ মাজত [[চিকিৎসা-বিজ্ঞান|পশ্চিমীয়া চিকিৎসা]] অনুশীলন কৰা প্ৰথমগৰাকী মহিলা চিকিৎসক আছিল।<ref>{{Cite web|url=https://morungexpress.com/a-brief-write-up-of-dr-kk-angami|title=A brief write-up of Dr KK Angami|date=10 September 2022|accessdate=23 May 2023}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://nagalandgk.com/list-of-the-firsts-of-in-nagaland/|title=LIST OF THE FIRSTS – NAGALAND|date=23 April 2019|work=Nagaland GK|accessdate=23 May 2023}}</ref> == প্ৰাৰম্ভিক জীৱন == খ্ৰিলি-ইউ কিৰেৰ জন্ম হৈছিল ১৯১৮ চনৰ ১২ জানুৱাৰীত কোহিমা গাঁৱৰ এটি‍ আঙ্গামি নগা পৰিয়ালত। তেখেতৰ মাতৃ আৰু পিতৃ আছিল নেইকুওনুও আৰু জেটছভি কিৰে। কিৰে কোহিমাৰ বেপ্টিষ্ট মিছন স্কুলৰ পৰা স্কুলীয়া শিক্ষা গ্ৰহণ কৰিছিল আৰু লুধিয়ানা খ্ৰীষ্টিয়ান মেডিকেল কলেজৰ পৰা লাইচেণ্টিয়েট মেডিচিন চাৰ্জাৰী (এল.এম.এছ.) অধ্যয়ন কৰিছিল। তেওঁ ১৯৫২ চনত [[ডিব্ৰুগড়]] [[অসম চিকিৎসা মহাবিদ্যালয়]]লৈ এমবিবিএচ কৰিবলৈ গৈছিল।<ref>{{Cite web|url=https://nagalandpost.com/index.php/a-tribute-to-dr-k-k-angami-on-her-9th-death-anniversary/|title=A tribute to Dr. K.K. Angami on her 9th death anniversary|date=11 September 2022|accessdate=23 May 2023}}{{Dead link|date=June 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> == কেৰিয়াৰ == খ্ৰিলি-ইউ কিৰে ১৯৪৭ চনত কোহিমাৰ নগা চিকিৎসালয় কৰ্তৃপক্ষত সন্মানীয় সেৱাৰ মনোভাৱেৰে‍ তেওঁৰ কেৰিয়াৰ আৰম্ভ কৰিছিল। পৰৱৰ্তী সময়ত তেওঁ নাগালেণ্ডৰ স্বাস্থ্য আৰু পৰিয়াল কল্যাণ বিভাগৰ সঞ্চালিকা হিচাপে কাৰ্যনিৰ্বাহ কৰিছিল। == পৰৱৰ্তী জীৱন আৰু মৃত্যু == চৰকাৰী সেৱাৰ পৰা অৱসৰ লোৱাৰ পিছত কিৰে প্ৰথম নগা মাতৃ সংস্থাৰ আহ্বায়ক, নাগালেণ্ড ৰাজ্যিক ৰেডক্ৰছ সমিতিৰ প্ৰতিষ্ঠাপক সদস্য আৰু প্ৰথম সন্মানীয় সম্পাদক আৰু নগালেণ্ড স্বাস্থ্য আৰু সমাজ কল্যাণ ব'ৰ্ড প্ৰতিষ্ঠানৰ সভাপতি হিচাপে কাৰ্যনিৰ্বাহ কৰিছিল। ২০১৩ চনৰ ১১ ছেপ্টেম্বৰত ভাৰতীয় মানক সময় অনুসৰি (UTC+05:30) ১৭:৪০ বজাত, কোহিমাৰ মিডলেণ্ড ৱাৰ্ডত থকা তেওঁৰ ব্যক্তিগত বাসগৃহত কিৰেৰ মৃত্যু হয়।<ref>{{Cite web|url=https://nagalandpost.com/index.php/first-naga-lady-doctor-dr-kire-passes-away/|title=First Naga lady doctor, Dr. Kire passes away|date=12 September 2013|newspaper=[[Nagaland Post]]|access-date=23 May 2023}}{{Dead link|date=June 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> == তথ্যসূত্ৰ == [[শ্ৰেণী:অসমৰ চিকিৎসক]] [[শ্ৰেণী:ভাৰতীয় নাৰী]] rgincefcx5euumap0rymrvadhm1jdwy 0 116915 516984 488622 2025-06-11T06:45:04Z InternetArchiveBot 29706 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 516984 wikitext text/x-wiki '''জোচেফিন অবিয়াজুলু অকেই-অডুমাকিন''' ({{Lang-en|Joe Okei-Odumakin}}; জন্ম: ৪ জুলাই ১৯৬৬) এগৰাকী নাইজেৰিয়ান [[নাৰীৰ অধিকাৰ|মহিলা অধিকাৰ]] কৰ্মী। তেওঁ [[মানৱ অধিকাৰ দিৱস|মানৱ অধিকাৰ]] সংগঠন, ৱমেন এৰাইজ ফৰ চেঞ্জ ইনিচিয়েটিভ আৰু কেম্পেইন ফৰ ডেম’ক্ৰেচিৰ সভানেত্ৰী।<ref>{{cite web|url=https://womenarise.org.ng/about-dr-joe-okei-odumakin/|title=About Dr. Joe Okei-Odumakin|work=womenarise.org.ng|accessdate=27 August 2024|archivedate=24 June 2024|archiveurl=https://web.archive.org/web/20240624235437/https://womenarise.org.ng/about-dr-joe-okei-odumakin/|deadurl=yes}}</ref> ==প্ৰাৰম্ভিক জীৱন== নাইজেৰিয়াৰ কাডুনাৰ জাৰিয়াত জন্মগ্ৰহণ কৰা অডুমাকিনে ৰোমান কেথলিক পৰিয়ালত ডাঙৰ-দীঘল হৈছিল।<ref name=Vanguard>{{cite news|title=17 times in detention, Joe Okei-Odumakin opens up: I met my husband in prison|url=http://www.vanguardngr.com/2013/04/17-times-in-detention-joe-okei-odumakin-opens-up-i-met-my-husband-in-prison/|access-date=9 February 2014|newspaper=Vanguard|date=April 13, 2013|author=Dapo Akinrefon|author2=Charles Kumolo}}</ref> ==শিক্ষা== ১৯৮৭ চনত ইংৰাজী শিক্ষাত স্নাতক ডিগ্ৰী লাভ কৰাৰ পিছত ইল’ৰিন বিশ্ববিদ্যালয়ৰ পৰা গাইডেন্স এণ্ড কাউন্সেলিংত স্নাতকোত্তৰ আৰু [[ইতিহাস]] আৰু শিক্ষা নীতিত ডক্টৰেট ডিগ্ৰী লাভ কৰে। ==সক্ৰিয়তা আৰু গ্ৰেপ্তাৰ== ইব্ৰাহিম বাবাংগিদাৰ সামৰিক শাসনৰ সময়ত ১৭ বাৰ আটক হৈ থকা তেখেতক সঘনাই তেওঁৰ সক্ৰিয়তাৰ বাবে গ্ৰেপ্তাৰ কৰা হৈছে৷<ref>{{cite web|url=http://www.vanguardngr.com/2013/04/17-times-in-detention-joe-okei-odumakin-opens-up-i-met-my-husband-in-prison/|title=17 times in detention, Joe Okei-Odumakin opens up: I met my husband in prison|author=Dapo Akinrefon & Charles Kumolu|work=Vanguard|access-date=16 July 2016}}</ref> এগৰাকী মহিলাৰ অধিকাৰ অৱজ্ঞা কৰা ২০০০ৰো অধিক গোচৰৰ সৈতে তেওঁ জড়িত হৈ আছিল৷ গোচৰসমূহৰ ভিতৰত আছিল মহিলা বা তেওঁলোকৰ স্বামীক আৰক্ষীৰ দ্বাৰা ন্যায় বহিৰ্ভূতভাৱে হত্যা কৰাৰ ঘটনা। তেওঁলোকৰ সন্তানৰ অধিকাৰকো নাইজেৰিয়াৰ স্কুল বা আনকি চিকিৎসালয় কৰ্তৃপক্ষই আওকাণ কৰিছিল।<ref name=award>[http://www.bellanaija.com/2013/03/a-courageous-woman-nigerian-human-rights-activist-josephine-odumakin-honoured-with-the-2013-united-state-secretary-of-states-international-woman-of-courage-award/ Woman of Courage Award], 11 March 2013, Retrieved 3 February 2016</ref> ==তথ্যসূত্ৰ== [[শ্ৰেণী:নাইজেৰিয়াৰ মহিলা অধিকাৰ কৰ্মী]] foze3wh60ryo840xc5eompiy2fydzji 0 117242 516934 489885 2025-06-11T00:17:52Z InternetArchiveBot 29706 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 516934 wikitext text/x-wiki {{Infobox dance | name = ক'লো | native_name = {{native name|sr|Коло}} | native_name_lang = sr | image = Sumadija.jpg | caption = Šumadija ৰ পৰা ছাৰ্বিয়ান ক'লো | genre = [[বৃত্ত নৃত্য]] | origin = {{hlist|[[বছনিয়া আৰু হাৰ্জেগোভিনা]]|[[ক্ৰ'ৱেচিয়া]]|[[ছাৰ্বিয়া]]}} }} {{Infobox intangible heritage | ICH = Kolo, traditional folk dance | State Party = Serbia | ID = 01270 | Region = ENA | Year = 2017 | Session = 12th | List = Representative }} [[File:Igre iz Timocke krajine.jpg|thumb|টিমোকৰ পৰা ছাৰ্বিয়ান ক'লো]] [[File:Narodnja nosnja Vranje.jpg|thumb|upright|ব্ৰাঞ্জেৰ পৰা ছাৰ্বিয়ান ক'লো]] '''ক'লো''' ({{Lang-en| kolo}}) হৈছে দক্ষিণ স্লাভিক বৃত্ত নৃত্য, এই নামেৰে বছনিয়া আৰু হাৰ্জেগোভিনা, ক্ৰ'ৱেচিয়া আৰু ছাৰ্বিয়াত পোৱা যায়। ইয়াক ইউনেস্ক'ৰ ছাৰ্বিয়াৰ বাবে অস্পষ্ট সাংস্কৃতিক ঐতিহ্যৰ তালিকাত সন্নিবিষ্ট কৰা হৈছে।<ref>{{cite web |title=Kolo, Traditional Dance in Serbia |url=https://www.unesco.org/archives/multimedia/document-4646 |website=unesco.org}}</ref> হাংগেৰীৰ সম্প্ৰদায়সমূহো এই পৰম্পৰাৰ দ্বাৰা প্ৰভাৱিত হৈছিল, য'ত একেধৰণৰ নৃত্যক কালালা নামেৰে জনা যায়।<ref>Kalala, Hungarian Lexicon of Ethnography, <nowiki>https://www.arcanum.com/hu/online-kiadvanyok/Lexikonok-magyar-neprajzi-lexikon-71DCC/k-72CDA/kalala-kalalazas-72CFD/</nowiki></ref> ==বিৱৰণ== সাধাৰণতে কমেও তিনিজন আৰু কেইবা ডজনলৈকে লোকৰ গোটৰ মাজত এই চক্ৰ নৃত্য পৰিবেশন কৰা হয়। নৃত্যশিল্পীসকলে ইজনে সিজনৰ হাত বা ইজনে সিজনৰ কঁকালত ধৰি ৰাখে। ইহঁতে এটা বৃত্ত, এটা শৃংখল বা একাধিক সমান্তৰাল ৰেখা গঠন কৰে।<ref name=":0">{{Cite web|title=UNESCO - Kolo, traditional folk dance|url=https://ich.unesco.org/en/RL/kolo-traditional-folk-dance-01270|access-date=2020-10-03|website=ich.unesco.org|language=en}}</ref><ref name="crkvenikalendar">{{cite web |title=Kolo |url=https://www.crkvenikalendar.com/tradicija/kolo_en.php |website=www.crkvenikalendar.com |access-date=2025-03-09 |archivedate=2025-01-14 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20250114164554/https://www.crkvenikalendar.com/tradicija/kolo_en.php |deadurl=yes }}</ref> ক’লোত কঁকালৰ ওপৰলৈ প্ৰায় কোনো ধৰণৰ গতিৰ প্ৰয়োজন নহয়। মূল পদক্ষেপবোৰ শিকিবলৈ সহজ। অভিজ্ঞ নৃত্যশিল্পীসকলে বিভিন্ন অলংকাৰিক উপাদান, যেনে ছিংকোপেটেড ষ্টেপ যোগ কৰি গুণগততা প্ৰদৰ্শন কৰে। প্ৰতিটো অঞ্চলৰ অন্ততঃ এটাকৈ অনন্য ক'লো থাকে।<ref name=":0" /><ref name="crkvenikalendar" /> নৃত্য আয়ত্ত কৰাটো কঠিন আৰু আনকি বেছিভাগ অভিজ্ঞ নৃত্যশিল্পীয়েও সকলোবোৰ আয়ত্ত কৰিব নোৱাৰে।<ref name="crkvenikalendar" /> [[File:Bosnian dance.png|thumb|বছনিয়ান ক'লো]] ক'লো বিয়া, সামাজিক, সাংস্কৃতিক আৰু ধৰ্মীয় অনুষ্ঠানত পৰিবেশন কৰা হয়। <ref name="Britannica">[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/321451/kolo "kolo"] (2009). ''Encyclopædia Britannica''. Retrieved March 26, 2009.</ref> কিছুমান নৃত্যত পুৰুষ-মহিলা উভয়ে একেলগে নাচিব লাগে, আন কিছুমানত কেৱল পুৰুষ বা কেৱল মহিলাৰ প্ৰয়োজন হয়। ===সংগীত=== সংগীত সাধাৰণতে দ্ৰুতগতিত চলি থাকে।<ref name="Britannica" /> এই নৃত্যটো এণ্টনিন ড্ভোৰাকে তেওঁৰ স্লাভনিক নৃত্যত ব্যৱহাৰ কৰিছিল – ছাৰ্বিয়ান ক'লো হৈছে অপাছ ৭২ৰ সপ্তম নৃত্য।<ref>{{Cite web|title=Slavonic Dance, Op. 72, No. 7 (Antonín Dvořák)|url=https://www.laphil.com/musicdb/pieces/3363/slavonic-dance-op-72-no-7|access-date=2020-10-03|website=LA Phil|language=en}}</ref> ==পৰম্পৰাগত নৃত্যৰ সাজ-পোছাক== পৰম্পৰাগত নৃত্যৰ সাজ-পোছাক অঞ্চলভেদে বেলেগ বেলেগ। সীমান্তৱৰ্তী অঞ্চলসমূহ বেছিভাগেই ইটোৱে সিটোৰ সৈতে অধিক মিল আছে।<ref name=":1">{{Cite web|title=Ethnic Heritage - National Cotumes|url=https://www.serbia.com/about-serbia/culture/ethnic-heritage/folk-costumes/|access-date=2020-10-03|website=www.serbia.com}}</ref> সামাজিক অনুষ্ঠানত বিভিন্ন কলো পৰিবেশন কৰা হয়। প্ৰায়ে এটা অঞ্চলৰ বাবে অনন্য পৰম্পৰাগত সাজ-পোছাক পৰিধান কৰা হয়। আটাইতকৈ সাধাৰণ কলো হ'ল নাৰোডনো কলো বা ড্ৰমেছ; এটা মানক পদক্ষেপ আৰু তাৰ পিছত একৰ্ডিয়ন সংগীত। ==তথ্য সংগ্ৰহ== {{Reflist}} [[শ্ৰেণী:নৃত্য]] oqrrg2813kk38ect3wjdn7xpo1zvtgh 0 118248 516939 493211 2025-06-11T02:02:58Z InternetArchiveBot 29706 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 516939 wikitext text/x-wiki '''কেথলিন বেৰী''' ({{Lang-en|Kathleen Barry}}; জন্ম: ২২ জানুৱাৰী, ১৯৪১) এগৰাকী আমেৰিকান সমাজবিজ্ঞানী আৰু [[নাৰীবাদ|নাৰীবাদী]] আছিল।<ref name="Biography at the Women's Media Center website">{{Cite web|url=http://www.womensmediacenter.com/profile/kathleen-barry|title=Kathleen Barry|website=Women’s Media Center|access-date=2019-07-11}}</ref> আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় মানৱ যৌন সৰবৰাহৰ ওপৰত গৱেষণা আৰু কিতাপ প্ৰকাশ কৰাৰ পিছত তেওঁ [[ৰাষ্ট্ৰসংঘ]]ৰ এন জি অ' ক'লিচন এগেইনষ্ট ট্ৰেফিকিং ইন উইমেন (CATW)ৰ সহ-প্ৰতিষ্ঠাপক হয়।<ref name="A Distinctive Style Article">{{Cite journal|last=Kramer|first=Matt|date=Summer 2012|title=Kathleen Barry & Melissa Anderson-Hinn|url=https://issuu.com/adistinctivestyle/docs/summer2012|journal=A Distinctive Style|pages=96–97|access-date=2025-03-17|archivedate=2022-05-17|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220517001141/https://issuu.com/adistinctivestyle/docs/summer2012|deadurl=yes}}</ref><ref name="On the Issues Article">{{Cite journal|last=Barry|first=Kathleen|date=Summer 1995|title=Pimping: The World's Oldest Profession by|url=https://www.ontheissuesmagazine.com/1995summer/pimping.php|journal=On the Issues|access-date=2019-07-11}}</ref> ১৯৮৫ চনত মহিলা সবলীকৰণৰ দিশত আগবঢ়োৱা অগ্ৰগতিৰ বাবে তেওঁ ''ৱাণ্ডাৰ উইমেন ফাউণ্ডেশ্যন বঁটা'' লাভ কৰে।<ref name="Best-Kept Secret: Unveiling the Crisis of Women in Slavery">{{Cite news|url=https://www.chicagotribune.com/news/ct-xpm-1985-02-05-8501070709-story.html|title=Best Kept Secret|last=Matchan|first=Linda|date=February 5, 1985|work=[[Chicago Tribune]]|access-date=2019-07-11|language=en-US}}</ref><ref name="Wonder Woman Foundation Honors Those Who Are Achievers">{{Cite news|url=https://news.google.com/newspapers?id=qpwyAAAAIBAJ&pg=4363%2C3677017|title=Wonder Woman Foundation Honors Those Who Are Achievers|last=Klemesrud|first=Judy|date=November 16, 1984|work=Lawrence Journal-World|access-date=2019-07-11|pages=6}}</ref>ব্ৰেণ্ডেইছ বিশ্ববিদ্যালয় আৰু পেন ষ্টেট বিশ্ববিদ্যালয়ত তেওঁ অধ্যাপনা কৰি আহিছে।<ref name="Barry's Website">{{Cite web|url=http://www.kathleenbarry.net/bio.htm|title=About the Author|website=Kathleen Barry, Official Author Site|access-date=2019-07-11}}</ref> ==কৰ্মৰাজি== বেৰীৰ প্ৰথমখন গ্ৰন্থ ''Female Sexual Slavery'' (১৯৭৯)-এ মানৱ যৌন সৰবৰাহৰ বিষয়ে আন্তৰ্জাতিক সজাগতা সৃষ্টি কৰিছিল <ref name="Biography at The People Speak Radio">[https://web.archive.org/web/20160304104442/http://www.thepeoplespeakradio.net/2011/kathleen-barry/ Biography at The People Speak Radio]</ref> আৰু ইয়াক ছটা ভাষালৈ অনুবাদ কৰা হৈছে।<ref name="Barry's Website"/> ফিমেল চেক্সুৱেল স্লেভাৰীৰ অনুসৰণমূলক ''দ্য প্ৰষ্টিটিউচন অৱ চেক্সুৱেলিটি'' (১৯৯৫)ত উদাৰ আধুনিক আমেৰিকান বক্তৃতাত "সন্মতি"ৰ ধাৰণাটোৰ বিষয়ে আলোচনা কৰা হৈছে আৰু এই সিদ্ধান্তত উপনীত হৈছে যে "প্ৰতিটো ধৰণৰ অত্যাচাৰ বজাই ৰখা হয়"৷<ref name="The Prostitution of Sexuality, 89">The Prostitution of Sexuality, 89. New York: New York UP, 1995. Print.</ref><ref>{{Cite journal|last=Pollis|first=Carol A.|date=1995|title=A Radical Feminist Approach to Confronting the Global Sexual Exploitation of Women|journal=The Journal of Sex Research|volume=32|issue=2|pages=172–174|issn=0022-4499|jstor=3812970}}</ref> তেওঁ আৰু এই সিদ্ধান্তত উপনীত হয় যে [[পতিতাবৃত্তি|বেশ্যা]]ৰ সন্মতিৰ যুক্তিৰ ভিত্তিত বেশ্যাবৃত্তিৰ স্বাভাৱিককৰণ আৰু গ্ৰহণে মানৱ অধিকাৰৰ নীতিক আওকাণ কৰে যাক উলংঘাৰে সন্মতি দিব নোৱাৰি। তেওঁ কয় যে পিতৃতন্ত্ৰৰ অধীনত থকা নিপীড়িত শ্ৰেণীৰ সদস্য হিচাপে মহিলাসকলে সমাজৰ দ্বাৰা নিজৰ [[যৌন নিৰ্যাতন|যৌন শোষণ]]ৰ বাবে "সন্মতি" জনাবলৈ বাধ্য হয়, যিদৰে এজন [[মাৰ্ক্সবাদ|মাৰ্ক্সবাদী]]য়ে ক'ব যে শ্ৰমিকসকলে তেওঁলোকৰ নিপীড়ক পুঁজিপতিসকলৰ সৈতে সহযোগিতা কৰিবলৈ বাধ্য হয়।<ref name="The Prostitution of Sexuality, 77">The Prostitution of Sexuality, 77. New York: New York UP, 1995. Print.</ref><ref>{{Cite news|url=https://www.nytimes.com/1985/06/24/style/a-personal-crusade-against-prostitution.html|title=A Personal Crusade Against Prostitution|last=Klemesrud|first=Judy|date=June 24, 1985|work=[[New York Times]]}}</ref><ref>{{Cite news|url=https://www.newspapers.com/image/564635002|title=Feminist Fights for Women Worldwide|last=Fegen|first=Lois|date=March 15, 1992|work=Sunday News|pages=G1, G4}}</ref> ==শিক্ষা== বেৰীয়ে বাৰ্কলেৰ কেলিফৰ্ণিয়া বিশ্ববিদ্যালয়ৰ পৰা দুটা পি এইচ ডি লাভ কৰিছিল৷ এটা [[সমাজবিজ্ঞান]]ত আৰু এটা [[শিক্ষা]]ত।<ref name="Barry's Website"/> == তথ্যসূত্ৰ == [[শ্ৰেণী:সমাজবিজ্ঞানী]] [[শ্ৰেণী:আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ নাৰী অধিকাৰ কৰ্মী]] [[শ্ৰেণী:আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ ব্যক্তি]] [[শ্ৰেণী:নাৰীবাদী]] t9rtt3ulrap81blhbxu62fxz0yw26rc 2 121841 516905 516497 2025-06-10T16:07:30Z Kandarpajit Kallol 6257 /* প্ৰযুক্তি */ 516905 wikitext text/x-wiki ==অত্যাৱশ্যকীয় প্ৰবন্ধ== ''তলত [[অসমীয়া ৱিকিপিডিয়া]]ৰ বাবে অত্যাৱশ্যকীয় প্ৰবন্ধৰ তালিকা দিয়া হ'ল। ইয়াৰ পৰা প্ৰবন্ধ সৃষ্টি কৰি অসমীয়া [[ৱিকিপিডিয়া]]ৰ সমৃদ্ধিত আপুনিও অংশীদাৰ হ'ব পাৰে।'' ===ইতিহাস=== # [[আব্বাচীয় খিলাফত]] ([[:en:Abbasid Caliphate]]) # [[এজটেক]] ([[:en:Aztecs]]) # [[বাইজেণ্টাইন সাম্ৰাজ্য]] ([[:en:Byzantine Empire]]) # [[পবিত্ৰ ৰোমান সাম্ৰাজ্য]] ([[:en:Holy Roman Empire]]) # [[ইনকা সাম্ৰাজ্য]] ([[:en:Inca Empire]]) # [[মালি সাম্ৰাজ্য]] ([[:en:Mali Empire]]) # [[মংগোল সাম্ৰাজ্য]] ([[:en:Mongol Empire]]) # [[মিং ৰাজবংশ]] ([[:en:Ming Dynasty]]) # [[খ্ৰীষ্টান ধৰ্মসংস্কাৰ আন্দোলন]] ([[:en:Protestant Reformation]]) # [[টাং সাম্ৰাজ্য]] ([[:en:Tang Dynasty]]) # [[আৰব-ইজৰাইল বিবাদ]] ([[:en:Arab-Israeli conflict]]) # [[আমেৰিকান গৃহ যুদ্ধ]] ([[:en:American Civil War]]) # [[মেইজি পুনৰ্গঠন]] ([[:en:Meiji Restoration]]) # [[চিং ৰাজবংশ]] ([[:en:Qing Dynasty]]) # [[ভিয়েটনাম যুদ্ধ]] ([[:en:Vietnam War]]) ===প্ৰযুক্তি=== # [[স্ক্ৰু]] ([[:en:Screw]]) # [[ধাতুবিজ্ঞান]] ([[:en:Metallurgy]]) # [[নেন'প্ৰযুক্তি]] ([[:en:Nanotechnology]]) # [[অণুবিদ্যুৎ]] ([[:en:Electronics]]) # '''[[বৈদ্যুতিক প্ৰবাহ]]''' ([[:en:Electric current]]) # [[কম্পনাংক]] ([[:en:Frequency]]) # [[আৱেশক]] ([[:en:Inductor]]) # [[ৰোধক]] ([[:en:Resistor]]) # [[ৰূপান্তৰক]] ([[:en:Transformer]]) # [[চেণ্ট্ৰেল প্ৰচেছিং ইউনিট]] ([[:en:Central processing unit]]) # '''[[পাৰমাণবিক শক্তি]]''' ([[:en:Nuclear power]]) # '''[[জীৱাশ্ম ইন্ধন]]''' ([[:en:Fossil fuel]]) # [[অন্তৰ্দাহী ইঞ্জিন]] ([[:en:Internal combustion engine]]) # [[গাড়ী]] ([[:en:Automobile]]) # [[ডুব-জাহাজ]] ([[:en:Submarine]]) # [[আগ্নেয়াস্ত্ৰ]] ([[:en:Firearm]]) # [[মেছিন গান]] ([[:en:Machine gun]]) # '''[[পাৰমাণবিক অস্ত্ৰ]]''' ([[:en:Nuclear weapon]]) # [[টেঙ্ক]] ([[:en:Tank]]) # '''[[বিস্ফোৰক সামগ্ৰী]]''' ([[:en:Explosive material]]) ===কলা আৰু বিনোদন=== # [[খিলান]] ([[:en:Arch]]) # [[দলং]] ([[:en:Bridge]]) # [[খাল]] ([[:en:Canal]]) # [[বান্ধ]] ([[:en:Dam]]) # [[গম্বুজ]] ([[:en:Dome]]) # [[এম্পায়াৰ ষ্টেট বিল্ডিং]] ([[:en:Empire State Building]]) # [[হাজিয়া চ'ফিয়া]] ([[:en:Hagia Sophia]]) # [[গিজাৰ পিৰামিড পৰিসৰ]] ([[:en:Giza pyramid complex]]) # [[তিনি গিৰিসংকটৰ বান্ধ]] ([[:en:Three Gorges Dam]]) # [[অপেৰা]] ([[:en:Opera]]) # [[চিম্ফ'নি]] ([[:en:Symphony]]) # [[ইলেকট্ৰনিক সংগীত]] ([[:en:Electronic music]]) # [[হিপ হ'প]] ([[:en:Hip hop]]) # [[ৰেগে]] ([[:en:Reggae]]) # [[ৰক সংগীত]] ([[:en:Rock music]]) # [[চাম্বা]] ([[:en:Samba]]) # [[পিয়ান']] ([[:en:Piano]]) # [[ট্ৰাম্পেট]] ([[:en:Trumpet]]) # [[বেকগেমন]] ([[:en:Backgammon]]) # [[গ' খেল]] ([[:en:Go (game)]]) # [[জুদো]] ([[:en:Judo]]) # [[বেছবল]] ([[:en:Baseball]]) # [[বাস্কেটবল]] ([[:en:Basketball]]) # [[গল্ফ]] ([[:en:Golf]]) # [[ৰাগবী]] ([[:en:Rugby football]]) ===জীৱনী=== ;শিল্পী আৰু স্থপতিবিদ # [[মিমাৰ চিনান]] ([[:en:Mimar Sinan]]) # [[ডিয়েগো ৱেলাজকেজ]] ([[:en:Diego Velázquez]]) # [[এণ্ডি ৱাৰহ'ল]] ([[:en:Andy Warhol]]) # [[ফ্ৰেঙ্ক লইড ৰাইট]] ([[:en:Frank Lloyd Wright]]) ;লেখক, নাট্যকাৰ, কবি # [[আবু নুৱাচ]] ([[:en:Abu Nuwas]]) # [[হান্স খ্ৰীষ্টিয়ান এণ্ডাৰচন]] ([[:en:Hans Christian Andersen]]) # [[মাৎসু বাসো]] ([[:en:Matsuo Bashō]]) # [[হাফিজ শ্বিৰাজী]] ([[:en:Hafez]]) # [[হোৰ্হে লুইচ বৰ্হেচ]] ([[:en:Jorge Luis Borges]]) # [[মিগেল দে চেৰ্ভানটেচ]] ([[:en:Miguel de Cervantes]]) # [[জোহান ভোল্ফগেং ফন গ্যোটে]] ([[:en:Johann Wolfgang von Goethe]]) # [[ভিক্টৰ হিউগ']] ([[:en:Victor Hugo]]) # [[জেমছ জয়ছ]] ([[:en:James Joyce]]) # [[মলিয়েৰ]] ([[:en:Molière]]) # [[অ'ভিদ]] ([[:en:Ovid]]) # [[সোফোক্লেচ]] ([[:en:Sophocles]]) ;সুৰকাৰ আৰু সঙ্গীতশিল্পী # [[লুইচ আৰ্মষ্ট্ৰং]] ([[:en:Louis Armstrong]]) # [[জোহানেচ ব্ৰাম্স]] ([[:en:Johannes Brahms]]) # [[ফ্ৰেডেৰিক চোপাঁ]] ([[:en:Frédéric Chopin]]) # [[এণ্টনিন দ্ভাৰাক]] ([[:en:Antonín Dvořák]]) # [[জৰ্জ ফেড্ৰিক হাণ্ডেল]] ([[:en:Georg Frideric Handel]]) # [[জোছেফ হেইডেন]] ([[:en:Joseph Haydn]]) # [[গুস্তৱ মাহলাৰ]] ([[:en:Gustav Mahler]]) # [[মোৎজাৰ্ট]] ([[:en:Wolfgang Amadeus Mozart]]) # [[জিয়'ভানি পিয়েৰলুইগি দা পেলেষ্ট্ৰিনা]] ([[:en:Giovanni Pierluigi da Palestrina]]) # [[এদিত পিয়াফ]] ([[:en:Édith Piaf]]) # [[এলভিচ প্ৰেচলি]] ([[:en:Elvis Presley]]) # [[জ্যাক'ম' পুচ্চিনি]] ([[:en:Giacomo Puccini]]) # [[ফ্ৰান্‌জ সুবৰ্ট]] ([[:en:Franz Schubert]]) # [[আইগৰ ষ্ট্ৰাভিন্সকি]] ([[:en:Igor Stravinsky]]) # [[পিওটাৰ ইলিচ চালইকভস্কি]] ([[:en:Pyotr Ilyich Tchaikovsky]]) # [[জিছেপ্পে ভেৰ্দি]] ([[:en:Giuseppe Verdi]]) # [[এণ্টোনিয়' ভিভাল্ডি]] ([[:en:Antonio Vivaldi]]) ;অভিযাত্ৰী আৰু ভ্ৰমণকাৰী # [[ৰুৱাল আমুন্সেন]] ([[:en:Roald Amundsen]]) # [[জ্যেক কাৰ্টিয়ে]] ([[:en:Jacques Cartier]]) # [[এৰ্ণান কৰ্টেছ]] ([[:en:Hernán Cortés]]) # [[চেং হো]] ([[:en:Zheng He]]) ;উদ্ভাৱক, বিজ্ঞানী আৰু গণিতজ্ঞ # [[ইবন চিনা]] ([[:en:Avicenna]]) # [[গালেন]] ([[:en:Galen]]) # [[জেমছ প্ৰেস্কট জুল]] ([[:en:James Prescott Joule]]) # [[ডিমিট্ৰী মেণ্ডেলিভ]] ([[:en:Dmitri Mendeleev]]) # [[আৰৱিন শ্ৰুডিঙগাৰ]] ([[:en:Erwin Schrödinger]]) ;দাৰ্শনিক আৰু সমাজ বিজ্ঞানী # [[চিমন দে ব্যাভুৱাৰ]] ([[:en:Simone de Beauvoir]]) # [[ইবন খালদুন]] ([[:en:Ibn Khaldun]]) # [[জন মেনাৰ্ড কেইনছ]] ([[:en:John Maynard Keynes]]) # [[লাউযি]] ([[:en:Laozi]]) # [[নিক্কোলো মাকিয়াভেল্লি]] ([[:en:Niccolò Machiavelli]]) # [[সিমা কিয়ান]] ([[:en:Sima Qian]]) # [[লুডৱিগ ৱিটগেনষ্টাইন]] ([[:en:Ludwig Wittgenstein]]) # [[চ্যু জি]] ([[:en:Zhu Xi]]) ;ৰাজনীতিবিদ # [[মোস্তাফা কামাল আতাতুৰ্ক]] ([[:en:Mustafa Kemal Atatürk]]) # '''[[আগষ্টাচ]] ([[:en:Augustus]])''' # [[অটো ৱন বিজমাৰ্ক]] ([[:en:Otto von Bismarck]]) # '''[[সিমন বলিভাৰ]]''' ([[:en:Simón Bolívar]]) # [[শাৰ্লেমেন]] ([[:en:Charlemagne]]) # '''[[ৱিনষ্টন চাৰ্চিল]]''' ([[:en:Winston Churchill]]) # [[মহান কনষ্টেনটাইন]] ([[:en:Constantine the Great]]) # '''[[মহান চাইৰাচ]] ([[:en:Cyrus the Great]])''' # [[চাৰ্লচ দ্য গ'ল]] ([[:en:Charles de Gaulle]]) # '''[[এলিজাবেথ প্ৰথম]]''' ([[:en:Elizabeth I of England]]) # '''[[লুই চতুৰ্থ]]''' ([[:en:Louis XIV of France]]) # [[ৰোজা লাক্সেমবাৰ্গ]] ([[:en:Rosa Luxemburg]]) # [[কোৱামে নক্ৰুমা]] ([[:en:Kwame Nkrumah]]) # '''[[মহান পিটাৰ]]''' ([[:en:Peter the Great]]) # [[যোছেফ ষ্টালিন]] ([[:en:Joseph Stalin]]) # [[ছুলেইমান প্ৰথম]] ([[:en:Suleiman the Magnificent]]) # [[চান য়াট-চেন]] ([[:en:Sun Yat-sen]]) # [[তৈমুৰ লং]] ([[:en:Timur]]) # [[ওমৰ]] ([[:en:Umar]]) # '''[[জৰ্জ ৱাশ্বিংটন]]''' ([[:en:George Washington]]) ;ধৰ্মীয় গুৰু আৰু ধৰ্মতত্ত্ববিদ # [[টমাচ আকুইনাচ]] ([[:en:Thomas Aquinas]]) # [[হিপ্পোৰ আগষ্টিন]] ([[:en:Augustine of Hippo]]) # [[আল-গজ্জালি]] ([[:en:Al-Ghazali]]) # '''[[মাৰ্টিন লুথাৰ]]''' ([[:en:Martin Luther]]) # [[মোজেচ]] ([[:en:Moses]]) mxdfeygmzhdvetr7x4l9qwpncu2gmew 517075 516905 2025-06-11T10:40:13Z Kandarpajit Kallol 6257 /* প্ৰযুক্তি */ 517075 wikitext text/x-wiki ==অত্যাৱশ্যকীয় প্ৰবন্ধ== ''তলত [[অসমীয়া ৱিকিপিডিয়া]]ৰ বাবে অত্যাৱশ্যকীয় প্ৰবন্ধৰ তালিকা দিয়া হ'ল। ইয়াৰ পৰা প্ৰবন্ধ সৃষ্টি কৰি অসমীয়া [[ৱিকিপিডিয়া]]ৰ সমৃদ্ধিত আপুনিও অংশীদাৰ হ'ব পাৰে।'' ===ইতিহাস=== # [[আব্বাচীয় খিলাফত]] ([[:en:Abbasid Caliphate]]) # [[এজটেক]] ([[:en:Aztecs]]) # [[বাইজেণ্টাইন সাম্ৰাজ্য]] ([[:en:Byzantine Empire]]) # [[পবিত্ৰ ৰোমান সাম্ৰাজ্য]] ([[:en:Holy Roman Empire]]) # [[ইনকা সাম্ৰাজ্য]] ([[:en:Inca Empire]]) # [[মালি সাম্ৰাজ্য]] ([[:en:Mali Empire]]) # [[মংগোল সাম্ৰাজ্য]] ([[:en:Mongol Empire]]) # [[মিং ৰাজবংশ]] ([[:en:Ming Dynasty]]) # [[খ্ৰীষ্টান ধৰ্মসংস্কাৰ আন্দোলন]] ([[:en:Protestant Reformation]]) # [[টাং সাম্ৰাজ্য]] ([[:en:Tang Dynasty]]) # [[আৰব-ইজৰাইল বিবাদ]] ([[:en:Arab-Israeli conflict]]) # [[আমেৰিকান গৃহ যুদ্ধ]] ([[:en:American Civil War]]) # [[মেইজি পুনৰ্গঠন]] ([[:en:Meiji Restoration]]) # [[চিং ৰাজবংশ]] ([[:en:Qing Dynasty]]) # [[ভিয়েটনাম যুদ্ধ]] ([[:en:Vietnam War]]) ===প্ৰযুক্তি=== # [[স্ক্ৰু]] ([[:en:Screw]]) # [[ধাতুবিজ্ঞান]] ([[:en:Metallurgy]]) # [[নেন'প্ৰযুক্তি]] ([[:en:Nanotechnology]]) # [[অণুবিদ্যুৎ]] ([[:en:Electronics]]) # [[কম্পনাংক]] ([[:en:Frequency]]) # [[আৱেশক]] ([[:en:Inductor]]) # [[ৰোধক]] ([[:en:Resistor]]) # [[ৰূপান্তৰক]] ([[:en:Transformer]]) # [[চেণ্ট্ৰেল প্ৰচেছিং ইউনিট]] ([[:en:Central processing unit]]) # [[অন্তৰ্দাহী ইঞ্জিন]] ([[:en:Internal combustion engine]]) # [[গাড়ী]] ([[:en:Automobile]]) # [[ডুব-জাহাজ]] ([[:en:Submarine]]) # [[আগ্নেয়াস্ত্ৰ]] ([[:en:Firearm]]) # [[মেছিন গান]] ([[:en:Machine gun]]) # [[টেঙ্ক]] ([[:en:Tank]]) ===কলা আৰু বিনোদন=== # [[খিলান]] ([[:en:Arch]]) # [[দলং]] ([[:en:Bridge]]) # [[খাল]] ([[:en:Canal]]) # [[বান্ধ]] ([[:en:Dam]]) # [[গম্বুজ]] ([[:en:Dome]]) # [[এম্পায়াৰ ষ্টেট বিল্ডিং]] ([[:en:Empire State Building]]) # [[হাজিয়া চ'ফিয়া]] ([[:en:Hagia Sophia]]) # [[গিজাৰ পিৰামিড পৰিসৰ]] ([[:en:Giza pyramid complex]]) # [[তিনি গিৰিসংকটৰ বান্ধ]] ([[:en:Three Gorges Dam]]) # [[অপেৰা]] ([[:en:Opera]]) # [[চিম্ফ'নি]] ([[:en:Symphony]]) # [[ইলেকট্ৰনিক সংগীত]] ([[:en:Electronic music]]) # [[হিপ হ'প]] ([[:en:Hip hop]]) # [[ৰেগে]] ([[:en:Reggae]]) # [[ৰক সংগীত]] ([[:en:Rock music]]) # [[চাম্বা]] ([[:en:Samba]]) # [[পিয়ান']] ([[:en:Piano]]) # [[ট্ৰাম্পেট]] ([[:en:Trumpet]]) # [[বেকগেমন]] ([[:en:Backgammon]]) # [[গ' খেল]] ([[:en:Go (game)]]) # [[জুদো]] ([[:en:Judo]]) # [[বেছবল]] ([[:en:Baseball]]) # [[বাস্কেটবল]] ([[:en:Basketball]]) # [[গল্ফ]] ([[:en:Golf]]) # [[ৰাগবী]] ([[:en:Rugby football]]) ===জীৱনী=== ;শিল্পী আৰু স্থপতিবিদ # [[মিমাৰ চিনান]] ([[:en:Mimar Sinan]]) # [[ডিয়েগো ৱেলাজকেজ]] ([[:en:Diego Velázquez]]) # [[এণ্ডি ৱাৰহ'ল]] ([[:en:Andy Warhol]]) # [[ফ্ৰেঙ্ক লইড ৰাইট]] ([[:en:Frank Lloyd Wright]]) ;লেখক, নাট্যকাৰ, কবি # [[আবু নুৱাচ]] ([[:en:Abu Nuwas]]) # [[হান্স খ্ৰীষ্টিয়ান এণ্ডাৰচন]] ([[:en:Hans Christian Andersen]]) # [[মাৎসু বাসো]] ([[:en:Matsuo Bashō]]) # [[হাফিজ শ্বিৰাজী]] ([[:en:Hafez]]) # [[হোৰ্হে লুইচ বৰ্হেচ]] ([[:en:Jorge Luis Borges]]) # [[মিগেল দে চেৰ্ভানটেচ]] ([[:en:Miguel de Cervantes]]) # [[জোহান ভোল্ফগেং ফন গ্যোটে]] ([[:en:Johann Wolfgang von Goethe]]) # [[ভিক্টৰ হিউগ']] ([[:en:Victor Hugo]]) # [[জেমছ জয়ছ]] ([[:en:James Joyce]]) # [[মলিয়েৰ]] ([[:en:Molière]]) # [[অ'ভিদ]] ([[:en:Ovid]]) # [[সোফোক্লেচ]] ([[:en:Sophocles]]) ;সুৰকাৰ আৰু সঙ্গীতশিল্পী # [[লুইচ আৰ্মষ্ট্ৰং]] ([[:en:Louis Armstrong]]) # [[জোহানেচ ব্ৰাম্স]] ([[:en:Johannes Brahms]]) # [[ফ্ৰেডেৰিক চোপাঁ]] ([[:en:Frédéric Chopin]]) # [[এণ্টনিন দ্ভাৰাক]] ([[:en:Antonín Dvořák]]) # [[জৰ্জ ফেড্ৰিক হাণ্ডেল]] ([[:en:Georg Frideric Handel]]) # [[জোছেফ হেইডেন]] ([[:en:Joseph Haydn]]) # [[গুস্তৱ মাহলাৰ]] ([[:en:Gustav Mahler]]) # [[মোৎজাৰ্ট]] ([[:en:Wolfgang Amadeus Mozart]]) # [[জিয়'ভানি পিয়েৰলুইগি দা পেলেষ্ট্ৰিনা]] ([[:en:Giovanni Pierluigi da Palestrina]]) # [[এদিত পিয়াফ]] ([[:en:Édith Piaf]]) # [[এলভিচ প্ৰেচলি]] ([[:en:Elvis Presley]]) # [[জ্যাক'ম' পুচ্চিনি]] ([[:en:Giacomo Puccini]]) # [[ফ্ৰান্‌জ সুবৰ্ট]] ([[:en:Franz Schubert]]) # [[আইগৰ ষ্ট্ৰাভিন্সকি]] ([[:en:Igor Stravinsky]]) # [[পিওটাৰ ইলিচ চালইকভস্কি]] ([[:en:Pyotr Ilyich Tchaikovsky]]) # [[জিছেপ্পে ভেৰ্দি]] ([[:en:Giuseppe Verdi]]) # [[এণ্টোনিয়' ভিভাল্ডি]] ([[:en:Antonio Vivaldi]]) ;অভিযাত্ৰী আৰু ভ্ৰমণকাৰী # [[ৰুৱাল আমুন্সেন]] ([[:en:Roald Amundsen]]) # [[জ্যেক কাৰ্টিয়ে]] ([[:en:Jacques Cartier]]) # [[এৰ্ণান কৰ্টেছ]] ([[:en:Hernán Cortés]]) # [[চেং হো]] ([[:en:Zheng He]]) ;উদ্ভাৱক, বিজ্ঞানী আৰু গণিতজ্ঞ # [[ইবন চিনা]] ([[:en:Avicenna]]) # [[গালেন]] ([[:en:Galen]]) # [[জেমছ প্ৰেস্কট জুল]] ([[:en:James Prescott Joule]]) # [[ডিমিট্ৰী মেণ্ডেলিভ]] ([[:en:Dmitri Mendeleev]]) # [[আৰৱিন শ্ৰুডিঙগাৰ]] ([[:en:Erwin Schrödinger]]) ;দাৰ্শনিক আৰু সমাজ বিজ্ঞানী # [[চিমন দে ব্যাভুৱাৰ]] ([[:en:Simone de Beauvoir]]) # [[ইবন খালদুন]] ([[:en:Ibn Khaldun]]) # [[জন মেনাৰ্ড কেইনছ]] ([[:en:John Maynard Keynes]]) # [[লাউযি]] ([[:en:Laozi]]) # [[নিক্কোলো মাকিয়াভেল্লি]] ([[:en:Niccolò Machiavelli]]) # [[সিমা কিয়ান]] ([[:en:Sima Qian]]) # [[লুডৱিগ ৱিটগেনষ্টাইন]] ([[:en:Ludwig Wittgenstein]]) # [[চ্যু জি]] ([[:en:Zhu Xi]]) ;ৰাজনীতিবিদ # [[মোস্তাফা কামাল আতাতুৰ্ক]] ([[:en:Mustafa Kemal Atatürk]]) # '''[[আগষ্টাচ]] ([[:en:Augustus]])''' # [[অটো ৱন বিজমাৰ্ক]] ([[:en:Otto von Bismarck]]) # '''[[সিমন বলিভাৰ]]''' ([[:en:Simón Bolívar]]) # [[শাৰ্লেমেন]] ([[:en:Charlemagne]]) # '''[[ৱিনষ্টন চাৰ্চিল]]''' ([[:en:Winston Churchill]]) # [[মহান কনষ্টেনটাইন]] ([[:en:Constantine the Great]]) # '''[[মহান চাইৰাচ]] ([[:en:Cyrus the Great]])''' # [[চাৰ্লচ দ্য গ'ল]] ([[:en:Charles de Gaulle]]) # '''[[এলিজাবেথ প্ৰথম]]''' ([[:en:Elizabeth I of England]]) # '''[[লুই চতুৰ্থ]]''' ([[:en:Louis XIV of France]]) # [[ৰোজা লাক্সেমবাৰ্গ]] ([[:en:Rosa Luxemburg]]) # [[কোৱামে নক্ৰুমা]] ([[:en:Kwame Nkrumah]]) # '''[[মহান পিটাৰ]]''' ([[:en:Peter the Great]]) # [[যোছেফ ষ্টালিন]] ([[:en:Joseph Stalin]]) # [[ছুলেইমান প্ৰথম]] ([[:en:Suleiman the Magnificent]]) # [[চান য়াট-চেন]] ([[:en:Sun Yat-sen]]) # [[তৈমুৰ লং]] ([[:en:Timur]]) # [[ওমৰ]] ([[:en:Umar]]) # '''[[জৰ্জ ৱাশ্বিংটন]]''' ([[:en:George Washington]]) ;ধৰ্মীয় গুৰু আৰু ধৰ্মতত্ত্ববিদ # [[টমাচ আকুইনাচ]] ([[:en:Thomas Aquinas]]) # [[হিপ্পোৰ আগষ্টিন]] ([[:en:Augustine of Hippo]]) # [[আল-গজ্জালি]] ([[:en:Al-Ghazali]]) # '''[[মাৰ্টিন লুথাৰ]]''' ([[:en:Martin Luther]]) # [[মোজেচ]] ([[:en:Moses]]) fz8sjwknzq7v67zxi5nh9b8aanzm55a 517076 517075 2025-06-11T10:40:33Z Kandarpajit Kallol 6257 517076 wikitext text/x-wiki ==অত্যাৱশ্যকীয় প্ৰবন্ধ== ''তলত [[অসমীয়া ৱিকিপিডিয়া]]ৰ বাবে অত্যাৱশ্যকীয় প্ৰবন্ধৰ তালিকা দিয়া হ'ল। ইয়াৰ পৰা প্ৰবন্ধ সৃষ্টি কৰি অসমীয়া [[ৱিকিপিডিয়া]]ৰ সমৃদ্ধিত আপুনিও অংশীদাৰ হ'ব পাৰে।'' ===ইতিহাস=== # [[আব্বাচীয় খিলাফত]] ([[:en:Abbasid Caliphate]]) # [[এজটেক]] ([[:en:Aztecs]]) # [[বাইজেণ্টাইন সাম্ৰাজ্য]] ([[:en:Byzantine Empire]]) # [[পবিত্ৰ ৰোমান সাম্ৰাজ্য]] ([[:en:Holy Roman Empire]]) # [[ইনকা সাম্ৰাজ্য]] ([[:en:Inca Empire]]) # [[মালি সাম্ৰাজ্য]] ([[:en:Mali Empire]]) # [[মংগোল সাম্ৰাজ্য]] ([[:en:Mongol Empire]]) # [[মিং ৰাজবংশ]] ([[:en:Ming Dynasty]]) # [[খ্ৰীষ্টান ধৰ্মসংস্কাৰ আন্দোলন]] ([[:en:Protestant Reformation]]) # [[টাং সাম্ৰাজ্য]] ([[:en:Tang Dynasty]]) # [[আৰব-ইজৰাইল বিবাদ]] ([[:en:Arab-Israeli conflict]]) # [[আমেৰিকান গৃহ যুদ্ধ]] ([[:en:American Civil War]]) # [[মেইজি পুনৰ্গঠন]] ([[:en:Meiji Restoration]]) # [[চিং ৰাজবংশ]] ([[:en:Qing Dynasty]]) # [[ভিয়েটনাম যুদ্ধ]] ([[:en:Vietnam War]]) ===কলা আৰু বিনোদন=== # [[খিলান]] ([[:en:Arch]]) # [[দলং]] ([[:en:Bridge]]) # [[খাল]] ([[:en:Canal]]) # [[বান্ধ]] ([[:en:Dam]]) # [[গম্বুজ]] ([[:en:Dome]]) # [[এম্পায়াৰ ষ্টেট বিল্ডিং]] ([[:en:Empire State Building]]) # [[হাজিয়া চ'ফিয়া]] ([[:en:Hagia Sophia]]) # [[গিজাৰ পিৰামিড পৰিসৰ]] ([[:en:Giza pyramid complex]]) # [[তিনি গিৰিসংকটৰ বান্ধ]] ([[:en:Three Gorges Dam]]) # [[অপেৰা]] ([[:en:Opera]]) # [[চিম্ফ'নি]] ([[:en:Symphony]]) # [[ইলেকট্ৰনিক সংগীত]] ([[:en:Electronic music]]) # [[হিপ হ'প]] ([[:en:Hip hop]]) # [[ৰেগে]] ([[:en:Reggae]]) # [[ৰক সংগীত]] ([[:en:Rock music]]) # [[চাম্বা]] ([[:en:Samba]]) # [[পিয়ান']] ([[:en:Piano]]) # [[ট্ৰাম্পেট]] ([[:en:Trumpet]]) # [[বেকগেমন]] ([[:en:Backgammon]]) # [[গ' খেল]] ([[:en:Go (game)]]) # [[জুদো]] ([[:en:Judo]]) # [[বেছবল]] ([[:en:Baseball]]) # [[বাস্কেটবল]] ([[:en:Basketball]]) # [[গল্ফ]] ([[:en:Golf]]) # [[ৰাগবী]] ([[:en:Rugby football]]) ===জীৱনী=== ;শিল্পী আৰু স্থপতিবিদ # [[মিমাৰ চিনান]] ([[:en:Mimar Sinan]]) # [[ডিয়েগো ৱেলাজকেজ]] ([[:en:Diego Velázquez]]) # [[এণ্ডি ৱাৰহ'ল]] ([[:en:Andy Warhol]]) # [[ফ্ৰেঙ্ক লইড ৰাইট]] ([[:en:Frank Lloyd Wright]]) ;লেখক, নাট্যকাৰ, কবি # [[আবু নুৱাচ]] ([[:en:Abu Nuwas]]) # [[হান্স খ্ৰীষ্টিয়ান এণ্ডাৰচন]] ([[:en:Hans Christian Andersen]]) # [[মাৎসু বাসো]] ([[:en:Matsuo Bashō]]) # [[হাফিজ শ্বিৰাজী]] ([[:en:Hafez]]) # [[হোৰ্হে লুইচ বৰ্হেচ]] ([[:en:Jorge Luis Borges]]) # [[মিগেল দে চেৰ্ভানটেচ]] ([[:en:Miguel de Cervantes]]) # [[জোহান ভোল্ফগেং ফন গ্যোটে]] ([[:en:Johann Wolfgang von Goethe]]) # [[ভিক্টৰ হিউগ']] ([[:en:Victor Hugo]]) # [[জেমছ জয়ছ]] ([[:en:James Joyce]]) # [[মলিয়েৰ]] ([[:en:Molière]]) # [[অ'ভিদ]] ([[:en:Ovid]]) # [[সোফোক্লেচ]] ([[:en:Sophocles]]) ;সুৰকাৰ আৰু সঙ্গীতশিল্পী # [[লুইচ আৰ্মষ্ট্ৰং]] ([[:en:Louis Armstrong]]) # [[জোহানেচ ব্ৰাম্স]] ([[:en:Johannes Brahms]]) # [[ফ্ৰেডেৰিক চোপাঁ]] ([[:en:Frédéric Chopin]]) # [[এণ্টনিন দ্ভাৰাক]] ([[:en:Antonín Dvořák]]) # [[জৰ্জ ফেড্ৰিক হাণ্ডেল]] ([[:en:Georg Frideric Handel]]) # [[জোছেফ হেইডেন]] ([[:en:Joseph Haydn]]) # [[গুস্তৱ মাহলাৰ]] ([[:en:Gustav Mahler]]) # [[মোৎজাৰ্ট]] ([[:en:Wolfgang Amadeus Mozart]]) # [[জিয়'ভানি পিয়েৰলুইগি দা পেলেষ্ট্ৰিনা]] ([[:en:Giovanni Pierluigi da Palestrina]]) # [[এদিত পিয়াফ]] ([[:en:Édith Piaf]]) # [[এলভিচ প্ৰেচলি]] ([[:en:Elvis Presley]]) # [[জ্যাক'ম' পুচ্চিনি]] ([[:en:Giacomo Puccini]]) # [[ফ্ৰান্‌জ সুবৰ্ট]] ([[:en:Franz Schubert]]) # [[আইগৰ ষ্ট্ৰাভিন্সকি]] ([[:en:Igor Stravinsky]]) # [[পিওটাৰ ইলিচ চালইকভস্কি]] ([[:en:Pyotr Ilyich Tchaikovsky]]) # [[জিছেপ্পে ভেৰ্দি]] ([[:en:Giuseppe Verdi]]) # [[এণ্টোনিয়' ভিভাল্ডি]] ([[:en:Antonio Vivaldi]]) ;অভিযাত্ৰী আৰু ভ্ৰমণকাৰী # [[ৰুৱাল আমুন্সেন]] ([[:en:Roald Amundsen]]) # [[জ্যেক কাৰ্টিয়ে]] ([[:en:Jacques Cartier]]) # [[এৰ্ণান কৰ্টেছ]] ([[:en:Hernán Cortés]]) # [[চেং হো]] ([[:en:Zheng He]]) ;উদ্ভাৱক, বিজ্ঞানী আৰু গণিতজ্ঞ # [[ইবন চিনা]] ([[:en:Avicenna]]) # [[গালেন]] ([[:en:Galen]]) # [[জেমছ প্ৰেস্কট জুল]] ([[:en:James Prescott Joule]]) # [[ডিমিট্ৰী মেণ্ডেলিভ]] ([[:en:Dmitri Mendeleev]]) # [[আৰৱিন শ্ৰুডিঙগাৰ]] ([[:en:Erwin Schrödinger]]) ;দাৰ্শনিক আৰু সমাজ বিজ্ঞানী # [[চিমন দে ব্যাভুৱাৰ]] ([[:en:Simone de Beauvoir]]) # [[ইবন খালদুন]] ([[:en:Ibn Khaldun]]) # [[জন মেনাৰ্ড কেইনছ]] ([[:en:John Maynard Keynes]]) # [[লাউযি]] ([[:en:Laozi]]) # [[নিক্কোলো মাকিয়াভেল্লি]] ([[:en:Niccolò Machiavelli]]) # [[সিমা কিয়ান]] ([[:en:Sima Qian]]) # [[লুডৱিগ ৱিটগেনষ্টাইন]] ([[:en:Ludwig Wittgenstein]]) # [[চ্যু জি]] ([[:en:Zhu Xi]]) ;ৰাজনীতিবিদ # [[মোস্তাফা কামাল আতাতুৰ্ক]] ([[:en:Mustafa Kemal Atatürk]]) # '''[[আগষ্টাচ]] ([[:en:Augustus]])''' # [[অটো ৱন বিজমাৰ্ক]] ([[:en:Otto von Bismarck]]) # '''[[সিমন বলিভাৰ]]''' ([[:en:Simón Bolívar]]) # [[শাৰ্লেমেন]] ([[:en:Charlemagne]]) # '''[[ৱিনষ্টন চাৰ্চিল]]''' ([[:en:Winston Churchill]]) # [[মহান কনষ্টেনটাইন]] ([[:en:Constantine the Great]]) # '''[[মহান চাইৰাচ]] ([[:en:Cyrus the Great]])''' # [[চাৰ্লচ দ্য গ'ল]] ([[:en:Charles de Gaulle]]) # '''[[এলিজাবেথ প্ৰথম]]''' ([[:en:Elizabeth I of England]]) # '''[[লুই চতুৰ্থ]]''' ([[:en:Louis XIV of France]]) # [[ৰোজা লাক্সেমবাৰ্গ]] ([[:en:Rosa Luxemburg]]) # [[কোৱামে নক্ৰুমা]] ([[:en:Kwame Nkrumah]]) # '''[[মহান পিটাৰ]]''' ([[:en:Peter the Great]]) # [[যোছেফ ষ্টালিন]] ([[:en:Joseph Stalin]]) # [[ছুলেইমান প্ৰথম]] ([[:en:Suleiman the Magnificent]]) # [[চান য়াট-চেন]] ([[:en:Sun Yat-sen]]) # [[তৈমুৰ লং]] ([[:en:Timur]]) # [[ওমৰ]] ([[:en:Umar]]) # '''[[জৰ্জ ৱাশ্বিংটন]]''' ([[:en:George Washington]]) ;ধৰ্মীয় গুৰু আৰু ধৰ্মতত্ত্ববিদ # [[টমাচ আকুইনাচ]] ([[:en:Thomas Aquinas]]) # [[হিপ্পোৰ আগষ্টিন]] ([[:en:Augustine of Hippo]]) # [[আল-গজ্জালি]] ([[:en:Al-Ghazali]]) # '''[[মাৰ্টিন লুথাৰ]]''' ([[:en:Martin Luther]]) # [[মোজেচ]] ([[:en:Moses]]) cvwfphns8nspein1h5e0z33zypmre3j 517077 517076 2025-06-11T10:40:51Z Kandarpajit Kallol 6257 517077 wikitext text/x-wiki ==অত্যাৱশ্যকীয় প্ৰবন্ধ== ''তলত [[অসমীয়া ৱিকিপিডিয়া]]ৰ বাবে অত্যাৱশ্যকীয় প্ৰবন্ধৰ তালিকা দিয়া হ'ল। ইয়াৰ পৰা প্ৰবন্ধ সৃষ্টি কৰি অসমীয়া [[ৱিকিপিডিয়া]]ৰ সমৃদ্ধিত আপুনিও অংশীদাৰ হ'ব পাৰে।'' ===প্ৰযুক্তি=== # [[স্ক্ৰু]] ([[:en:Screw]]) # [[ধাতুবিজ্ঞান]] ([[:en:Metallurgy]]) # [[নেন'প্ৰযুক্তি]] ([[:en:Nanotechnology]]) # [[অণুবিদ্যুৎ]] ([[:en:Electronics]]) # [[কম্পনাংক]] ([[:en:Frequency]]) # [[আৱেশক]] ([[:en:Inductor]]) # [[ৰোধক]] ([[:en:Resistor]]) # [[ৰূপান্তৰক]] ([[:en:Transformer]]) # [[চেণ্ট্ৰেল প্ৰচেছিং ইউনিট]] ([[:en:Central processing unit]]) # [[অন্তৰ্দাহী ইঞ্জিন]] ([[:en:Internal combustion engine]]) # [[গাড়ী]] ([[:en:Automobile]]) # [[ডুব-জাহাজ]] ([[:en:Submarine]]) # [[আগ্নেয়াস্ত্ৰ]] ([[:en:Firearm]]) # [[মেছিন গান]] ([[:en:Machine gun]]) # [[টেঙ্ক]] ([[:en:Tank]]) ===ইতিহাস=== # [[আব্বাচীয় খিলাফত]] ([[:en:Abbasid Caliphate]]) # [[এজটেক]] ([[:en:Aztecs]]) # [[বাইজেণ্টাইন সাম্ৰাজ্য]] ([[:en:Byzantine Empire]]) # [[পবিত্ৰ ৰোমান সাম্ৰাজ্য]] ([[:en:Holy Roman Empire]]) # [[ইনকা সাম্ৰাজ্য]] ([[:en:Inca Empire]]) # [[মালি সাম্ৰাজ্য]] ([[:en:Mali Empire]]) # [[মংগোল সাম্ৰাজ্য]] ([[:en:Mongol Empire]]) # [[মিং ৰাজবংশ]] ([[:en:Ming Dynasty]]) # [[খ্ৰীষ্টান ধৰ্মসংস্কাৰ আন্দোলন]] ([[:en:Protestant Reformation]]) # [[টাং সাম্ৰাজ্য]] ([[:en:Tang Dynasty]]) # [[আৰব-ইজৰাইল বিবাদ]] ([[:en:Arab-Israeli conflict]]) # [[আমেৰিকান গৃহ যুদ্ধ]] ([[:en:American Civil War]]) # [[মেইজি পুনৰ্গঠন]] ([[:en:Meiji Restoration]]) # [[চিং ৰাজবংশ]] ([[:en:Qing Dynasty]]) # [[ভিয়েটনাম যুদ্ধ]] ([[:en:Vietnam War]]) ===কলা আৰু বিনোদন=== # [[খিলান]] ([[:en:Arch]]) # [[দলং]] ([[:en:Bridge]]) # [[খাল]] ([[:en:Canal]]) # [[বান্ধ]] ([[:en:Dam]]) # [[গম্বুজ]] ([[:en:Dome]]) # [[এম্পায়াৰ ষ্টেট বিল্ডিং]] ([[:en:Empire State Building]]) # [[হাজিয়া চ'ফিয়া]] ([[:en:Hagia Sophia]]) # [[গিজাৰ পিৰামিড পৰিসৰ]] ([[:en:Giza pyramid complex]]) # [[তিনি গিৰিসংকটৰ বান্ধ]] ([[:en:Three Gorges Dam]]) # [[অপেৰা]] ([[:en:Opera]]) # [[চিম্ফ'নি]] ([[:en:Symphony]]) # [[ইলেকট্ৰনিক সংগীত]] ([[:en:Electronic music]]) # [[হিপ হ'প]] ([[:en:Hip hop]]) # [[ৰেগে]] ([[:en:Reggae]]) # [[ৰক সংগীত]] ([[:en:Rock music]]) # [[চাম্বা]] ([[:en:Samba]]) # [[পিয়ান']] ([[:en:Piano]]) # [[ট্ৰাম্পেট]] ([[:en:Trumpet]]) # [[বেকগেমন]] ([[:en:Backgammon]]) # [[গ' খেল]] ([[:en:Go (game)]]) # [[জুদো]] ([[:en:Judo]]) # [[বেছবল]] ([[:en:Baseball]]) # [[বাস্কেটবল]] ([[:en:Basketball]]) # [[গল্ফ]] ([[:en:Golf]]) # [[ৰাগবী]] ([[:en:Rugby football]]) ===জীৱনী=== ;শিল্পী আৰু স্থপতিবিদ # [[মিমাৰ চিনান]] ([[:en:Mimar Sinan]]) # [[ডিয়েগো ৱেলাজকেজ]] ([[:en:Diego Velázquez]]) # [[এণ্ডি ৱাৰহ'ল]] ([[:en:Andy Warhol]]) # [[ফ্ৰেঙ্ক লইড ৰাইট]] ([[:en:Frank Lloyd Wright]]) ;লেখক, নাট্যকাৰ, কবি # [[আবু নুৱাচ]] ([[:en:Abu Nuwas]]) # [[হান্স খ্ৰীষ্টিয়ান এণ্ডাৰচন]] ([[:en:Hans Christian Andersen]]) # [[মাৎসু বাসো]] ([[:en:Matsuo Bashō]]) # [[হাফিজ শ্বিৰাজী]] ([[:en:Hafez]]) # [[হোৰ্হে লুইচ বৰ্হেচ]] ([[:en:Jorge Luis Borges]]) # [[মিগেল দে চেৰ্ভানটেচ]] ([[:en:Miguel de Cervantes]]) # [[জোহান ভোল্ফগেং ফন গ্যোটে]] ([[:en:Johann Wolfgang von Goethe]]) # [[ভিক্টৰ হিউগ']] ([[:en:Victor Hugo]]) # [[জেমছ জয়ছ]] ([[:en:James Joyce]]) # [[মলিয়েৰ]] ([[:en:Molière]]) # [[অ'ভিদ]] ([[:en:Ovid]]) # [[সোফোক্লেচ]] ([[:en:Sophocles]]) ;সুৰকাৰ আৰু সঙ্গীতশিল্পী # [[লুইচ আৰ্মষ্ট্ৰং]] ([[:en:Louis Armstrong]]) # [[জোহানেচ ব্ৰাম্স]] ([[:en:Johannes Brahms]]) # [[ফ্ৰেডেৰিক চোপাঁ]] ([[:en:Frédéric Chopin]]) # [[এণ্টনিন দ্ভাৰাক]] ([[:en:Antonín Dvořák]]) # [[জৰ্জ ফেড্ৰিক হাণ্ডেল]] ([[:en:Georg Frideric Handel]]) # [[জোছেফ হেইডেন]] ([[:en:Joseph Haydn]]) # [[গুস্তৱ মাহলাৰ]] ([[:en:Gustav Mahler]]) # [[মোৎজাৰ্ট]] ([[:en:Wolfgang Amadeus Mozart]]) # [[জিয়'ভানি পিয়েৰলুইগি দা পেলেষ্ট্ৰিনা]] ([[:en:Giovanni Pierluigi da Palestrina]]) # [[এদিত পিয়াফ]] ([[:en:Édith Piaf]]) # [[এলভিচ প্ৰেচলি]] ([[:en:Elvis Presley]]) # [[জ্যাক'ম' পুচ্চিনি]] ([[:en:Giacomo Puccini]]) # [[ফ্ৰান্‌জ সুবৰ্ট]] ([[:en:Franz Schubert]]) # [[আইগৰ ষ্ট্ৰাভিন্সকি]] ([[:en:Igor Stravinsky]]) # [[পিওটাৰ ইলিচ চালইকভস্কি]] ([[:en:Pyotr Ilyich Tchaikovsky]]) # [[জিছেপ্পে ভেৰ্দি]] ([[:en:Giuseppe Verdi]]) # [[এণ্টোনিয়' ভিভাল্ডি]] ([[:en:Antonio Vivaldi]]) ;অভিযাত্ৰী আৰু ভ্ৰমণকাৰী # [[ৰুৱাল আমুন্সেন]] ([[:en:Roald Amundsen]]) # [[জ্যেক কাৰ্টিয়ে]] ([[:en:Jacques Cartier]]) # [[এৰ্ণান কৰ্টেছ]] ([[:en:Hernán Cortés]]) # [[চেং হো]] ([[:en:Zheng He]]) ;উদ্ভাৱক, বিজ্ঞানী আৰু গণিতজ্ঞ # [[ইবন চিনা]] ([[:en:Avicenna]]) # [[গালেন]] ([[:en:Galen]]) # [[জেমছ প্ৰেস্কট জুল]] ([[:en:James Prescott Joule]]) # [[ডিমিট্ৰী মেণ্ডেলিভ]] ([[:en:Dmitri Mendeleev]]) # [[আৰৱিন শ্ৰুডিঙগাৰ]] ([[:en:Erwin Schrödinger]]) ;দাৰ্শনিক আৰু সমাজ বিজ্ঞানী # [[চিমন দে ব্যাভুৱাৰ]] ([[:en:Simone de Beauvoir]]) # [[ইবন খালদুন]] ([[:en:Ibn Khaldun]]) # [[জন মেনাৰ্ড কেইনছ]] ([[:en:John Maynard Keynes]]) # [[লাউযি]] ([[:en:Laozi]]) # [[নিক্কোলো মাকিয়াভেল্লি]] ([[:en:Niccolò Machiavelli]]) # [[সিমা কিয়ান]] ([[:en:Sima Qian]]) # [[লুডৱিগ ৱিটগেনষ্টাইন]] ([[:en:Ludwig Wittgenstein]]) # [[চ্যু জি]] ([[:en:Zhu Xi]]) ;ৰাজনীতিবিদ # [[মোস্তাফা কামাল আতাতুৰ্ক]] ([[:en:Mustafa Kemal Atatürk]]) # '''[[আগষ্টাচ]] ([[:en:Augustus]])''' # [[অটো ৱন বিজমাৰ্ক]] ([[:en:Otto von Bismarck]]) # '''[[সিমন বলিভাৰ]]''' ([[:en:Simón Bolívar]]) # [[শাৰ্লেমেন]] ([[:en:Charlemagne]]) # '''[[ৱিনষ্টন চাৰ্চিল]]''' ([[:en:Winston Churchill]]) # [[মহান কনষ্টেনটাইন]] ([[:en:Constantine the Great]]) # '''[[মহান চাইৰাচ]] ([[:en:Cyrus the Great]])''' # [[চাৰ্লচ দ্য গ'ল]] ([[:en:Charles de Gaulle]]) # '''[[এলিজাবেথ প্ৰথম]]''' ([[:en:Elizabeth I of England]]) # '''[[লুই চতুৰ্থ]]''' ([[:en:Louis XIV of France]]) # [[ৰোজা লাক্সেমবাৰ্গ]] ([[:en:Rosa Luxemburg]]) # [[কোৱামে নক্ৰুমা]] ([[:en:Kwame Nkrumah]]) # '''[[মহান পিটাৰ]]''' ([[:en:Peter the Great]]) # [[যোছেফ ষ্টালিন]] ([[:en:Joseph Stalin]]) # [[ছুলেইমান প্ৰথম]] ([[:en:Suleiman the Magnificent]]) # [[চান য়াট-চেন]] ([[:en:Sun Yat-sen]]) # [[তৈমুৰ লং]] ([[:en:Timur]]) # [[ওমৰ]] ([[:en:Umar]]) # '''[[জৰ্জ ৱাশ্বিংটন]]''' ([[:en:George Washington]]) ;ধৰ্মীয় গুৰু আৰু ধৰ্মতত্ত্ববিদ # [[টমাচ আকুইনাচ]] ([[:en:Thomas Aquinas]]) # [[হিপ্পোৰ আগষ্টিন]] ([[:en:Augustine of Hippo]]) # [[আল-গজ্জালি]] ([[:en:Al-Ghazali]]) # '''[[মাৰ্টিন লুথাৰ]]''' ([[:en:Martin Luther]]) # [[মোজেচ]] ([[:en:Moses]]) ix4np0jjb6f5djtlkn3my5kodqwzx4s 0 122030 516936 515052 2025-06-11T01:45:27Z InternetArchiveBot 29706 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 516936 wikitext text/x-wiki [[File:Qutb Minar 2022.jpg|right|thumb|ভাৰতৰ [[দিল্লী]]ৰ মিনাৰ]] '''কুতুব মিনাৰ''' ({{Lang-en|Qutb Minar}}) হৈছে টোমাৰা ৰাজপুতসকলে প্ৰতিষ্ঠা কৰা দিল্লীৰ আটাইতকৈ পুৰণি দুৰ্গম চহৰ লাল কোটৰ ঠাইত অৱস্থিত কুতুব কমপ্লেক্সক সামৰি লোৱা এটা মিনাৰ আৰু বিজয় টাৱাৰ।<ref>{{Cite web|title=Qutb Minar Complex and its Surroundings|url=https://www.wmf.org/publication/qutb-minar-complex-and-its-surroundings|website=[[World Monuments Fund]]}}</ref> [[ভাৰত]]ৰ দক্ষিণ [[দিল্লী]]ৰ মেহৰৌলি অঞ্চলত ই [[ইউনেস্কো]]ৰ বিশ্ব ঐতিহ্য ক্ষেত্ৰ।<ref name="WHC,UNESCO">{{cite web| title=WHC list| url=https://whc.unesco.org/en/list/233| publisher=who.unesco.org| year=2009| access-date=27 October 2011| archive-url=https://web.archive.org/web/20181127002942/http://whc.unesco.org/en/list/233| archive-date=27 November 2018| url-status=live}}</ref><ref name="Pearson">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=JcqySqnQtzwC|title=Longman History & Civics ICSE 7|author=Singh|publisher=Pearson Education India|year=2010|isbn=978-81-317-2887-1|page=42|access-date=27 October 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/20130528121152/http://books.google.com/books?id=JcqySqnQtzwC|archive-date=28 May 2013|url-status=live}}</ref> ইয়াক বেছিভাগেই ১১৯৯ চনৰ পৰা ১২২০ চনৰ ভিতৰত নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল, ইয়াৰ ৩৯৯ টা খোজ আছে আৰু ই চহৰখনৰ অন্যতম সঘনাই ভ্ৰমণ কৰা ঐতিহ্য ক্ষেত্ৰ।<ref name="Quwwat-ul-Islam Mosque">{{cite web |title=Quwwat-ul-Islam Mosque |url=http://qutubminardelhi.com/quwwat-ul-islam-mosque |publisher=qutubminardelhi.com |access-date=15 June 2015 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20150725164517/http://qutubminardelhi.com/quwwat-ul-islam-mosque/ |archive-date=25 July 2015 |archivedate=25 July 2015 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150725164517/http://qutubminardelhi.com/quwwat-ul-islam-mosque/ |deadurl=yes }}</ref><ref name="World Heritage Monuments">{{cite book |author1=Ali Javid |author2=ʻAlī Jāvīd |author3=Tabassum Javeed |title=World Heritage Monuments and Related Edifices in India |pages=14, 105, 107, 130 |url=https://books.google.com/books?id=54XBlIF9LFgC&q=minar |date=1 July 2008 |publisher=Algora |isbn=9780875864846 }}</ref><ref name="WHC,UNESCO" /> ঘুৰিদ বিজয়ৰ পূৰ্বে দিল্লীৰ শেষ হিন্দু শাসক [[পৃথ্বীৰাজ চৌহান]]ক পৰাস্ত কৰাৰ পিছত <ref>{{Cite web|url=http://www.bl.uk/onlinegallery/onlineex/apac/photocoll/t/019pho0000002s3u00077000.html|title=The Kutub &#91;Qutb&#93; Minar & great arch, Delhi|access-date=2025-05-22|archivedate=2022-08-29|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220829143812/https://www.bl.uk/onlinegallery/onlineex/apac/photocoll/t/019pho0000002s3u00077000.html|deadurl=yes}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.bl.uk/onlinegallery/onlineex/apac/photocoll/r/019pho000000052u00015000.html|title=Rao Petarah's Temple, Delhi|access-date=2025-05-22|archivedate=2019-07-08|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190708214913/http://www.bl.uk/onlinegallery/onlineex/apac/photocoll/r/019pho000000052u00015000.html|deadurl=yes}}</ref> কুতাব-উদ্দিন আইবাকে বিজয় টাৱাৰ নিৰ্মাণৰ কাম আৰম্ভ কৰে যদিও প্ৰথম স্তৰটোহে শেষ কৰিবলৈ সক্ষম হয়। ইয়াৰ লগে লগে অঞ্চলটোত ইছলামিক শাসনৰ আৰম্ভণি হয়। দিল্লী চুলতানীৰ পৰৱৰ্তী বংশসমূহে ইয়াৰ নিৰ্মাণ অব্যাহত ৰাখিছিল আৰু ১৩৬৮ চনত ফিৰোজ শ্বাহ তুগলাকে ইয়াৰ ওপৰৰ অংশ পুনৰ নিৰ্মাণ কৰি গম্বুজ সংযোজন কৰিছিল।<ref>{{Cite book |last=Sajnani |first=Manohar |url=https://books.google.com/books?id=vdMNBxOsvrUC&dq=qutb+ud+din+aibak+feroz+shah+Qutb+minar+construction&pg=PA70 |title=Encyclopaedia of Tourism Resources in India |date=2001 |publisher=Gyan Publishing House |isbn=978-81-7835-017-2 |language=en}}</ref> ইয়াক আফগানিস্তানৰ ৬২ মিটাৰ উচ্চতাৰ ইটাৰ [[মিনাৰ অৱ জাম]]ৰ সৈতে তুলনা কৰিব পাৰি, যিটো ১১৯০ চনৰ আশে-পাশে নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল, সম্ভৱতঃ দিল্লী মিনাৰ নিৰ্মাণৰ এদশক আগতে।<ref>Also two huge minarets at [[Ghazni]].</ref> দুয়োটাৰে পৃষ্ঠত শিলালিপি আৰু জ্যামিতিক আৰ্হিৰে বিশৃংখলভাৱে সজাই তোলা হৈছে। কুতুব মিনাৰৰ এটা খাদ থাকে যিটো প্ৰতিটো পৰ্যায়ৰ ওপৰত "বেলকনিৰ তলত অতিশয় ষ্টেলেক্টাইট ব্ৰেকেটিং"ৰ সৈতে উঠা হয়।{{sfn|Ettinghausen|Grabar|Jenkins|2003|p=164}}{{sfn|Harle|1994|p=424}}{{sfn|Blair|Bloom|1996|p=149}} সাধাৰণতে ভাৰতত মিনাৰসমূহ অধিক লাহে লাহে ব্যৱহাৰ কৰা হৈছিল আৰু ইয়াক প্ৰায়ে যিটো মূল মছজিদত অৱস্থিত তাৰ পৰা আঁতৰাই ৰখা হয়।{{sfn|Harle|1994|p=429}} শেহতীয়া বছৰবোৰত আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সম্পৰ্কৰ সৈতে জড়িত বিশেষ অনুষ্ঠানৰ বাবে কুতুব মিনাৰ আলোকিত কৰা হৈছে। ২০২৩ চনৰ ছেপ্টেম্বৰ মাহত [[মেক্সিকো]]ৰ ২১৩ সংখ্যক স্বাধীনতা দিৱসৰ স্মৃতিত এই স্মৃতিসৌধটো মেক্সিকান পতাকাৰ ৰঙেৰে পোহৰাই তোলা হয়, যিটো অনুষ্ঠান ভাৰতত মেক্সিকোৰ দূতাবাসে স্বীকৃতি আৰু প্ৰশংসা কৰে।<ref>{{cite web |date=2023-09-16 |title=Delhi: Qutub Minar illuminated in Mexican flag, pics go viral |url=https://www.indiatvnews.com/trending/news/qutub-minar-illuminated-in-mexican-flag-embassy-in-india-ambassador-federico-salas-eam-s-jaishankar-delhi-unesco-world-heritage-site-updates-2023-09-16-893049 |access-date=2023-10-30 |publisher=IndiaTV News}}</ref> একেদৰে ৩০ অক্টোবৰত [[তুৰস্ক]] গণৰাজ্যৰ ১০০ বছৰীয়া জয়ন্তী উপলক্ষে কুতুব মিনাৰত তুৰ্কীৰ পতাকা আলোকিত কৰা হয়, যিটো অনুষ্ঠানে নতুন দিল্লীত তুৰ্কীৰ দূতাবাসৰ বিশেষ গুৰুত্ব লাভ কৰে।<ref>{{cite web |date=2023-10-30 |title=Delhi: Qutub Minar illuminated in Turkish flag |url=https://theprint.in/world/delhi-qutub-minar-illuminated-in-turkish-flag/1824152/ |access-date=2023-10-30 |publisher=ThePrint}}</ref> ==স্থাপত্য== টাৱাৰটোত পৰম্পৰাগত ইছলামিক স্থাপত্য আৰু দক্ষিণ-পশ্চিম এছিয়ান ডিজাইনৰ উপাদান সন্নিবিষ্ট কৰা হৈছে। এলিজাবেথ লেমবৰ্ণৰ ইছলাম বিয়ণ্ড এম্পায়াৰছ: মছজিছ এণ্ড ইছলামিক লেণ্ডস্কেপছ ইন ইণ্ডিয়া এণ্ড ইণ্ডিয়ান অ’চেন নামৰ গ্ৰন্থখনত দক্ষিণ এছিয়াত ইছলামৰ আগমনৰ বিষয়ে আৰু এই অঞ্চলে ইছলামিক ধৰ্মীয় স্থাপত্যক কেনেদৰে প্ৰভাৱিত কৰিছিল সেই বিষয়ে অধ্যয়ন কৰে।.<ref name=":42">{{cite book |doi=10.1002/9781119069218.ch30 |chapter=Islam beyond Empires |title=A Companion to Islamic Art and Architecture |year=2017 |last1=Lambourn |first1=Elizabeth A. |pages=755–776 |isbn=978-1-119-06921-8 }}</ref> ইছলামিক পশ্চিমৰ এই নতুন [[মুছলমান]]সকলে মংগোল সাম্ৰাজ্যৰ পৰা পলায়ন কৰি ভাৰতলৈ আহি ধৰ্মীয় কেন্দ্ৰ স্থাপন কৰে। কুতুব মিনাৰে এই নতুন মুছলমান সম্প্ৰদায়সমূহৰ বাবে কেন্দ্ৰীয় চিহ্ন হিচাপে কাম কৰাৰ লগতে অঞ্চলটোত ইছলামৰ উপস্থিতিৰ সোঁৱৰণী হিচাপে কাম কৰে।<ref name=":42"/> মধ্যপ্ৰাচ্যত নিৰ্মিত মছজিদসমূহৰ সাধাৰণ শৈলী আৰু ডিজাইনৰ পৰা মিনাৰটোৰ স্থাপত্য বহু পৰিমাণে পৃথক। এই গঠনসমূহৰ শৈলীৰ ওপৰত ভাৰতীয় মন্দিৰৰ দৰে স্থানীয় স্থাপত্যৰ প্ৰভাৱ পৰে। ইয়াৰ ফলত কুতুব মিনাৰ নিৰ্মাণত ব্যৱহাৰ কৰা বিভিন্ন সামগ্ৰী, কৌশল আৰু সজ্জাৰ ওপৰত প্ৰভাৱ পৰিছিল।<ref name=":42"/> ঐতিহাসিকভাৱে ভাৰতত সাধাৰণ মধ্যপ্ৰাচ্যৰ শৈলী লাহে লাহে গ্ৰহণ কৰাৰ বাবে ১৭ শতিকালৈকে দক্ষিণ এছিয়ান-ইছলামিক ডিজাইনত টাৱাৰ মিনাৰ অস্বাভাৱিক আছিল।<ref name=":42"/> ই মূল মছজিদৰ পৰাও বিচ্ছিন্ন, ইয়াত থলুৱা সংস্কৃতিয়ে মধ্যপ্ৰাচ্যৰ গঠনৰ ডিজাইনত কেনে প্ৰভাৱ পেলাইছিল তাক প্ৰদৰ্শন কৰা হৈছে।{{sfn|Harle|1994|p=429}} বেদ পাৰ্কাছে তেওঁৰ ৰচনা দ্য কুতুব মিনাৰ ফ্ৰম কন্টেম্পৰেৰী এণ্ড নিয়াৰ কন্টেম্পৰেৰী ছ'ৰ্চৰ মতে কুতুব মিনাৰক "[[হিন্দু]]-[[মুছলমান]] পৰম্পৰাৰ সংযোজন বা সংশ্লেষণৰ আটাইতকৈ প্ৰাচীন আৰু শ্ৰেষ্ঠ উদাহৰণ" হিচাপে গণ্য কৰা হয়।<ref name=":42"/> এই সময়ছোৱাত [[দক্ষিণ এছিয়া]]ত নিৰ্মিত বহুতো মছজিদৰ দৰে এই মিনাৰটোও হিন্দু শ্ৰমিক আৰু শিল্পীসকলে নিৰ্মাণ কৰিছিল যদিও মুছলমান স্থপতিবিদসকলে তত্বাৱধানত চলাইছিল।<ref name=":42"/> ইয়াৰ ফলত হিন্দু আৰু ইছলামিক ধৰ্মীয় স্থাপত্য উভয়কে সংশ্লেষণ কৰা এটা নিৰ্মাণৰ সূচনা হয়। যিহেতু কিছুমান শিল্পী হিন্দু আছিল আৰু [[কোৰান]]ৰ সৈতে অচিনাকি আছিল, সেয়েহে এই শিলালিপিসমূহ কোৰানৰ বিশৃংখল গ্ৰন্থ আৰু অন্যান্য আৰবী অভিব্যক্তিৰ সংকলন।<ref name=":42"/> ==ইতিহাস== কুতুব মিনাৰ দিল্লীৰ দুৰ্গ লাল কোটৰ ধ্বংসাৱশেষৰ ওপৰত নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল।<ref name="World Heritage Monuments" /> কুতুব মিনাৰ আৰম্ভ হৈছিল কুৱাত-উল-ইছলাম মছজিদৰ পিছত। গুৰিদ গৃহভূমিৰ পৰা তথ্য আহৰণ কৰি কুতুব-উদ-দিন আইবাক আৰু শ্বামছু’দ-দিন ইলটুতমিছে ১১৯৯ চনৰ পৰা ১৫০৩ চনৰ ভিতৰত কুৱাতুল-ইছলামৰ দক্ষিণ-পূব কোণত এটা মিনাৰ (মিনাৰে) নিৰ্মাণ কৰে।<ref>{{cite web | url=https://whc.unesco.org/en/list/233 | title=Qutb Minar and its Monuments, Delhi }}</ref> [[File:Kuttull Minor, Delhi. The Qutb Minar, an aquatint by Thomas Daniell, 1805.jpg|left|thumb|কুট্টুল মাইনাৰ্ছ, দিল্লী। কুতুব মিনাৰ, ১৮০৫ চন]] সাধাৰণতে বিশ্বাস কৰা হয় যে এই টাৱাৰটো নিৰ্মাণ কৰা [[কুতুবুদ্দিন আইবাক]]ৰ নামেৰে এই টাৱাৰৰ নামকৰণ কৰা হৈছে। ত্ৰয়োদশ শতিকাৰ চুফী সন্ত খোৱাজা [[কুতুবুদ্দিন বখতিয়াৰ কাকি]]ৰ নামেৰে ইয়াৰ নামকৰণ হোৱাটোও সম্ভৱ, কিয়নো ছামছুদ্দিন ইলতুতমিছ তেওঁৰ ভক্ত আছিল।<ref name="Qutub Minar Height">{{cite web |title=Qutub Minar Height |url=http://www.qutubminardelhi.com/qutub-minar-height |publisher=qutubminardelhi.com |access-date=15 June 2015 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20150629080441/http://qutubminardelhi.com/qutub-minar-height/ |archive-date=29 June 2015 |archivedate=29 June 2015 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150629080441/http://qutubminardelhi.com/qutub-minar-height/ |deadurl=yes }}</ref> মিনাৰৰ চাৰিওফালে কুতুব কমপ্লেক্সৰ কেইবাটাও ঐতিহাসিকভাৱে গুৰুত্বপূৰ্ণ কীৰ্তিচিহ্ন। মিনাৰৰ উত্তৰ-পূব দিশত থকা [[কুৱাত-উল-ইছলাম মছজিদ]] কুতুব-উদ্দিন আইবাকে ১১৯৯ খ্ৰীষ্টাব্দত নিৰ্মাণ কৰিছিল। ই [[দিল্লী]]ৰ চুলতানসকলে নিৰ্মাণ কৰা আটাইতকৈ পুৰণি মছজিদ। ইয়াৰ চাৰিওফালে ক্লষ্টাৰেৰে আগুৰি থকা আয়তাকাৰ চোতাল, কুতুব-উদ্দিন আইবাকে ভাঙি পেলোৱা ২৭টা [[জৈন]] আৰু [[হিন্দু]] মন্দিৰৰ খোদিত খুঁটা আৰু স্থাপত্যৰ সদস্য, যিটো মূল পূব প্ৰৱেশদ্বাৰৰ ওপৰত তেওঁৰ শিলালিপিত লিপিবদ্ধ কৰা হৈছে।.<ref name="Rajagopalan2012">{{cite book|last1=Rajagopalan|first1=Mrinalini|title=Reuse Value: Spolia and Appropriation in Art and Architecture from Constantine to Sherrie Levine|date=2012|publisher=Ashgate Publishing|isbn=978-1-4094-8684-8|editor1-last=Kinney|editor1-first=Dale|pages=199–221|chapter=A Medieval Monument and Its Modern Myths of Iconoclasm: The Enduring Contestations over the Qutb Complex in Delhi, India|doi=10.4324/9781315606187|editor2-last=Brilliant|editor2-first=Richard|chapter-url=https://books.google.com/books?id=ZflTOVe0wuoC&pg=PA199}}</ref> পিছলৈ এখন ওখ তোৰণযুক্ত পৰ্দা নিৰ্মাণ কৰা হয় আৰু ছামছ-উদ-দিন ইতুতমিছ (১২১০–৩৫ খ্ৰীষ্টাব্দ) আৰু আলা-উদ-দিন খিলজীয়ে মছজিদটো সম্প্ৰসাৰণ কৰে। চোতালত থকা লোহাৰ স্তম্ভটোত খ্ৰীষ্টীয় চতুৰ্থ শতিকাৰ ব্ৰাহ্মী লিপিত সংস্কৃতত লিখা আছে, যাৰ মতে চন্দ্ৰ নামৰ এজন শক্তিশালী ৰজাৰ স্মৃতিত বিষ্ণুপদ নামৰ পাহাৰত বিষ্ণুধ্বজ (ভগৱান বিষ্ণুৰ মানদণ্ড) হিচাপে এই স্তম্ভটো স্থাপন কৰা হৈছিল।<ref name="Rajagopalan2012"/> এই মছজিদ কমপ্লেক্সটো ভাৰতীয় উপমহাদেশৰ আটাইতকৈ প্ৰাচীন মছজিদ কমপ্লেক্সৰ ভিতৰত অন্যতম।<ref name="Quwwat-ul-Islam Mosque"/><ref name="World Heritage Monuments"/> ওচৰৰ "স্মিথছ ফলি" নামেৰে জনাজাত স্তম্ভযুক্ত গম্বুজটো হৈছে ১৯ শতিকাৰ টাৱাৰটোৰ সংস্কাৰৰ অৱশিষ্ট, য'ত আৰু কেইটামান মহল যোগ কৰাৰ দুৰ্ভাগ্যজনক প্ৰচেষ্টাও আছিল।<ref>{{Cite web|url=http://www.bl.uk/onlinegallery/onlineex/apac/photocoll/r/019pho0000096s1u00006000.html|title=Ruin of Hindu pillars, Kootub temples, Delhi.|last=Wright|first=Colin|website=www.bl.uk|access-date=2019-07-08|archive-url=https://web.archive.org/web/20190630081446/http://www.bl.uk/onlinegallery/onlineex/apac/photocoll/r/019pho0000096s1u00006000.html|archive-date=30 June 2019|url-status=live|archivedate=2019-06-30|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190630081446/http://www.bl.uk/onlinegallery/onlineex/apac/photocoll/r/019pho0000096s1u00006000.html|deadurl=yes}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.bl.uk/onlinegallery/onlineex/apac/photocoll/r/019pho000000052u00015000.html|title=Rao Petarah's Temple, Delhi.|last=Wright|first=Colin|website=www.bl.uk|access-date=2019-07-08|archive-url=https://web.archive.org/web/20190708214913/http://www.bl.uk/onlinegallery/onlineex/apac/photocoll/r/019pho000000052u00015000.html|archive-date=8 July 2019|url-status=live|archivedate=2019-07-08|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190708214913/http://www.bl.uk/onlinegallery/onlineex/apac/photocoll/r/019pho000000052u00015000.html|deadurl=yes}}</ref> ১৫০৫ চনত ভূমিকম্পই কুতুব মিনাৰৰ ক্ষতিসাধন কৰে; ইয়াক মেৰামতি কৰিছিল ছিকেণ্ডৰ লোডীয়ে। ১৮০৩ চনৰ ১ ছেপ্টেম্বৰত এক বৃহৎ ভূমিকম্পত ভয়াৱহ ক্ষতিসাধন হয়। ব্ৰিটিছ ভাৰতীয় সেনাৰ মেজৰ ৰবাৰ্ট স্মিথে ১৮২৮ চনত মিনাৰখন সংস্কাৰ কৰি পঞ্চম মহলাৰ ওপৰত স্তম্ভযুক্ত গম্বুজ স্থাপন কৰি ষষ্ঠ মহলাৰ সৃষ্টি কৰে। ১৮৪৮ চনত সেই সময়ৰ ভাৰতৰ গৱৰ্ণৰ জেনেৰেল ভিছকাউন্ট হাৰ্ডিঙৰ নিৰ্দেশত এই গম্বুজটো আঁতৰাই পেলোৱা হয়। ইয়াক কুতুব মিনাৰৰ পূব দিশত ভূমিস্তৰত পুনৰ স্থাপন কৰা হয়, য’ত এতিয়াও আছে। ইয়াক "স্মিথৰ মূৰ্খামি" বুলি জনা যায়।<ref>[https://rangandatta.wordpress.com/2012/08/15/qutub-minar-and-smiths-folly-an-architectural-disaster "Qutub Minar and Smiths Folly - an architectural disaster."] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161007222620/https://rangandatta.wordpress.com/2012/08/15/qutub-minar-and-smiths-folly-an-architectural-disaster/ |date=7 October 2016 }}, [[WordPress]].</ref> ১৯৯৩ চনত [[ইউনেস্কো]]ৰ দ্বাৰা ইয়াক বিশ্ব ঐতিহ্য ক্ষেত্ৰৰ তালিকাত অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হয়। ==ঘুৰিদসকল== [[File:Qutub Minar 07.jpg|thumb|ওপৰৰ স্তৰত সজ্জাগত মটিফ]] কুতুব মিনাৰ নিৰ্মাণৰ পৰিকল্পনা আৰু বিত্তীয় সাহায্য ঘুৰিদসকলে ভাৰতত বসতি স্থাপন কৰি ইছলামক লগত লৈ আহিছিল। ঐতিহাসিকভাৱে শ্বানছাবানী নামেৰে জনাজাত ঘুৰিদসকল আছিল তাজিক মূলৰ এটা বংশ যি আধুনিক পশ্চিম আফগানিস্তানৰ পাহাৰীয়া অঞ্চল ঘুৰৰ পৰা আহিছিল।<ref name=":02">{{cite journal |last1=Patel |first1=A. |title=Toward Alternative Receptions of Ghurid Architecture in North India (Late Twelfth-Early Thirtheenth Century CE) |journal=Archives of Asian Art |date=2004 |volume=54 |pages=35–61 |jstor=20111315 |doi=10.1484/aaa.2004.0004 }}</ref> একাদশ শতিকাৰ শেষৰ পৰা দ্বাদশ শতিকাৰ আৰম্ভণিৰ মাজত এই যাযাবৰী জনগোষ্ঠীৰ বিভিন্ন পন্থাই একত্ৰিত হৈ নিজৰ যাযাবৰী সংস্কৃতি পৰিত্যাগ কৰিছিল। এই সময়ছোৱাত তেওঁলোকেও ইছলাম ধৰ্ম গ্ৰহণ কৰিছিল।<ref name=":02"/> পৰৱৰ্তী সময়ত তেওঁলোকে আধুনিক ভাৰতলৈ সম্প্ৰসাৰণ ঘটাই দেশৰ এক যথেষ্ট অংশ দ্ৰুতগতিত নিয়ন্ত্ৰণ লাভ কৰে।<ref name=":02"/> ১১৭৫–৭৬ চনত পশ্চিম পঞ্জাৱৰ মুলতান আৰু উচ, ১১৭৭ চনত পেছাৱৰৰ আশে-পাশে থকা উত্তৰ-পশ্চিম অঞ্চল আৰু ১১৮৫–৮৬ চনত সিন্ধ অঞ্চলৰ ওপৰত ঘুৰিদসকলে নিয়ন্ত্ৰণ লাভ কৰে। ১১৯৩ চনত কুতুব আল-দিন আইবাকে দিল্লী জয় কৰি প্ৰদেশখনত ঘুৰিদ শাসন জাপি দিয়ে আৰু ১১৯৩ চনত জামাতৰ মছজিদ কুতুব মিনাৰ কমপ্লেক্স প্ৰতিষ্ঠা কৰা হয়।<ref name=":02"/> পূৰ্বতে পণ্ডিতসকলে বিশ্বাস কৰিছিল যে এই কমপ্লেক্সটো ঘুৰিদসকলৰ নতুন বিষয়সমূহৰ মাজত ইছলাম ধৰ্ম গ্ৰহণৰ প্ৰসাৰৰ লগতে ঘুৰিদসকলৰ আৰ্থ-ধৰ্মীয় ব্যৱস্থাৰ প্ৰতি তেওঁলোকৰ আনুগত্যৰ প্ৰতীক হিচাপে নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল।<ref name=":02"/> নতুন তথ্যই এতিয়া প্ৰকাশ কৰে যে ইছলাম গ্ৰহণৰ প্ৰসাৰ নতুন প্ৰজাসকলৰ শীৰ্ষ অগ্ৰাধিকাৰ নাছিল আৰু ইয়াৰ পৰিৱৰ্তে গুৰিদ শাসকসকলে আলোচনাৰ জৰিয়তে স্থানীয় সংস্কৃতি আৰু ইছলামক সংশ্লেষণ কৰিবলৈ বিচাৰিছিল।<ref name=":02"/> ==প্যাট্ৰন আৰু স্থপতিবিদ== মহম্মদ ঘোৰৰ মৃত্যুৰ পিছত দিল্লী চুলতান ৰাজ্য প্ৰতিষ্ঠা কৰা মহম্মদ ঘোৰৰ ডেপুটি কুতুব-উদ্দিন আইবাকে ১১৯৯ চনত কুতুব মিনাৰৰ প্ৰথম মহল নিৰ্মাণ আৰম্ভ কৰে। ১৩৬৯ চনত যেতিয়া ওপৰৰ মহলাটোত বজ্ৰপাত পৰিছিল তেতিয়াৰ শাসক ফিৰোজ শ্বাহ তুগলাকে ক্ষতিগ্ৰস্ত মহলাটো সলনি কৰি আন এটা মহলা সংযোজন কৰিছিল। শ্বেৰ শ্বাহ ছুৰীয়েও তেওঁৰ শাসনকালত আৰু মোগল সম্ৰাট হুমায়ুনৰ নিৰ্বাসনৰ সময়ত এটা দুৱাৰমুখ নিৰ্মাণ কৰিছিল।<ref name="qmd">{{cite web|title=Qutub Minar|url=http://www.qutubminardelhi.com|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20150622134800/http://qutubminardelhi.com/|archive-date=22 June 2015|access-date=15 June 2015|publisher=qutubminardelhi.com}}</ref> ==তথ্য সংগ্ৰহ== {{Reflist}} [[শ্ৰেণী:ভাৰতৰ বিশ্ব ঐতিহ্য ক্ষেত্ৰ]] [[শ্ৰেণী:ভাৰতৰ পৰ্যটনস্থলী]] hn6i7pbfj1z3ldcdduoegqr8zo0wi84 0 122104 516973 512212 2025-06-11T06:36:16Z InternetArchiveBot 29706 Rescuing 0 sources and tagging 1 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 516973 wikitext text/x-wiki '''জেন''' ([[জাপানী ভাষা|জাপানী]] উচ্চাৰণ: [dzeꜜɴ, dzeɴ]<ref>{{cite book|script-title=ja:NHK日本語発音アクセント新辞典|publisher=NHK Publishing|editor=NHK Broadcasting Culture Research Institute|date=24 May 2016|language=ja}}</ref> ([[চীনা ভাষা|চীনা]]: ''Chán''; [[কোৰিয়ান ভাষা|কোৰিয়ান]]: ''Sŏn''; ভিয়েটনামী: ''Thiền'') হৈছে ভাৰতীয় মহাযান [[বৌদ্ধ ধৰ্ম]], বিশেষকৈ যোগাচাৰা আৰু মধ্যমক [[দৰ্শন]]ৰ সৈতে মিহলাই টাং বংশৰ সময়ত [[চীন]]ত বিকশিত হোৱা এটা মহাযান বৌদ্ধ পৰম্পৰা, যি চীনা তাওবাদী [[চিন্তা]], বিশেষকৈ নব্য-তাওবাদীৰ প্ৰভাৱত আছিল।<ref>{{cite book |last=Wang |first=Youru |year=2017 |title=Daoism and Anarchism: Critiques of State Autonomy in Ancient and Modern China |publisher=Bloomsbury |page=79}}</ref> জেনৰ উৎপত্তি হৈছে চান স্কুল (禪宗, ''chánzōng'', 'ধ্যান বিদ্যালয়') বা [[বুদ্ধ]]-মন বিদ্যালয় (佛心宗, ''fóxīnzōng'') হিচাপে,<ref name="BuswellLopez">{{cite book|last1=Buswell|first1=Robert E.|last2=Lopez|first2=Donald S.|title=The Princeton Dictionary of Buddhism|date=2014|publisher=Princeton University Press|page=Foxin zong}}</ref> আৰু পাছলৈ ই বিভিন্ন উপ-বিদ্যালয় আৰু শাখালৈ বিকশিত হয়। পৰম্পৰাগতভাৱে চানক চীনলৈ অনা বুলি বিশ্বাস কৰা হয় অৰ্ধ-কিংবদন্তি ব্যক্তি বোধিধৰ্মা, এজন [[ভাৰতীয়]] (বা মধ্য [[এছিয়া]]ৰ) সন্ন্যাসী, যিয়ে চীনত ধ্যান [[শিক্ষা]]ৰ প্ৰৱৰ্তন কৰিছিল বুলি কোৱা হয়। চীনৰ পৰা চানে দক্ষিণে ভিয়েটনামলৈ বিয়পি যায় আৰু ভিয়েটনামী থিন, উত্তৰ-পূবে কোৰিয়ালৈ ছিয়ন বৌদ্ধ ধৰ্ম আৰু পূবে [[জাপান]]লৈ জাপানী জেন হৈ পৰে।<ref>{{cite book|last=Harvey|first=Peter|title=An Introduction to Buddhism: Teachings, History and Practices|year=1995|publisher=Cambridge University Press|pages=159–169}}</ref> জেনে ধ্যান অনুশীলন, নিজৰ বুদ্ধ প্ৰকৃতিৰ প্ৰত্যক্ষ অন্তৰ্দৃষ্টি (見性, চীনা: ''jiànxìng'', জাপানী: ''kenshō''), আৰু আনৰ সুবিধাৰ বাবে দৈনন্দিন জীৱনত এই অন্তৰ্দৃষ্টিৰ ব্যক্তিগত প্ৰকাশৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰে।<ref>{{cite book|last=Yoshizawa|first=Kodo|title=The Single Eight-Fold Path|year=2009|page=41}}</ref><ref>{{cite book|last=Sekida|first=Katsuki|title=Zen Training: Methods and Philosophy|year=1989}}</ref> কিছুমান জেন উৎসই মতবাদী অধ্যয়ন আৰু পৰম্পৰাগত পদ্ধতিৰ ওপৰত গুৰুত্ব নিদিয়ে, ''জাজেন''ৰ জৰিয়তে প্ৰত্যক্ষ বুজাবুজি আৰু এজন মাষ্টৰ (জাপানী: ''rōshi'', চীনা: ''shīfu'')ৰ সৈতে পাৰস্পৰিক ক্ৰিয়াৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়ে যিজনক এজন মূৰ্তিবিঘ্নিত আৰু অগতানুগতিক ব্যক্তি হিচাপে চিত্ৰিত কৰা হয়।<ref>{{cite book|last=Yampolski|first=Philip|title=The Zen Master Hakuin: Selected Writings|year=2003|volume=1|page=3}}</ref><ref>{{cite book|last=Poceski|first=Mario|title=Introducing Chinese Religions|publisher=Routledge|year=n.d.}}</ref><ref>{{cite book|last=Borup|first=Jørn|title=Japanese Rinzai Zen Buddhism: Myōshinji, a Living Religion|year=2008|page=8}}</ref><ref>{{cite journal|last=Hori|first=Victor Sogen|title=Teaching and Learning in the Zen Rinzai Monastery|journal=Journal of Japanese Studies|year=2000|volume=26|issue=2|pages=280–312}}</ref><ref>{{cite book|last=McRae|first=John R.|title=Seeing Through Zen: Encounter, Transformation, and Genealogy in Chinese Chan Buddhism|year=2003|pages=119–120}}</ref><ref>{{cite book|last=Gimello|first=Robert M.|title=Zen Classics: Formative Texts in the History of Zen Buddhism|year=1994|chapter=Ch’an Buddhism and the Translation of Indian Thought}}</ref> ইয়াৰ পাছতো বেছিভাগ জেন বিদ্যালয়ে পৰম্পৰাগত বৌদ্ধ অনুশীলন যেনে জপ, উপদেশ, খোজ কঢ়া ধ্যান, আচাৰ-অনুষ্ঠান, মঠ-মন্দিৰ আৰু শাস্ত্ৰ অধ্যয়ন আদিও প্ৰচাৰ কৰে।<ref>{{cite journal|last=Hori|first=Victor Sogen|title=Teaching and Learning in the Zen Rinzai Monastery|journal=Journal of Japanese Studies|year=2000|volume=26|issue=2|pages=280–312}}</ref><ref>{{cite book|last=McRae|first=John R.|title=Seeing Through Zen|year=2003|pages=60, 119–120}}</ref> বুদ্ধ-প্ৰকৃতিৰ চিন্তা, অভ্যন্তৰীণ [[জ্ঞান]] আৰু হঠাৎ জাগৰণৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰি জেন শিক্ষাই সৰ্বস্তিভাদ ধ্যান, বোধিসত্ত্বৰ ওপৰত মহাযানৰ শিক্ষা, যোগাচাৰা আৰু তথাগতগৰ্ভ গ্ৰন্থ (লংকাৱতৰ সূত্ৰ যেনে), আৰু হুয়ায়ান বিদ্যালয় আদি বহু বৌদ্ধ উৎসৰ পৰা আহৰণ কৰে।<ref>{{cite book|last=Dumoulin|first=Heinrich|title=Zen Buddhism: A History, Volume 1: India and China|year=2005|volume=1|page=48}}</ref><ref>{{cite book|last=Lievens|first=Erik|title=The Buddhist Experience|year=1981|pages=52–53}}</ref> প্ৰজ্ঞাপাৰমিতা সাহিত্য,<ref>{{cite book|last=Dumoulin|first=Heinrich|title=Zen Buddhism: A History, Volume 1|year=2005|pages=41–45}}</ref> লগতে মধ্যমক চিন্তাধাৰাই জেনৰ অলংকাৰিক আৰু প্ৰায়ে মূৰ্তিবিহীন প্ৰকৃতিৰ গঠনত গুৰুত্বপূৰ্ণ প্ৰভাৱ পেলাইছে।<ref>{{cite book |first=Andre |last=van der Braak |year=2011 | title=Nietzsche and Zen: Self-Overcoming Without a Self |page=117}}</ref> == ব্যুৎপত্তিবিজ্ঞান == '''জেন''' শব্দটো মধ্য চীনা শব্দ 禪 (মধ্য চীনা: [dʑian]; পিনয়ন: ''Chán'') ৰ জাপানী উচ্চাৰণ (kana: ぜん) ৰ পৰা উদ্ভৱ হৈছে, যিটো সংস্কৃত শব্দ ধ্যানা (''dhyāna'')ৰ পৰা আহিছে,<ref>{{cite book|last=Buswell|first=Robert E.|title=Encyclopedia of Buddhism|publisher=Macmillan|year=2004|page=938}}</ref> যাক প্ৰায়ে 'চিন্তা', 'শোষণ', বা 'ধ্যানশীল অৱস্থা' হিচাপে ব্যাখ্যা কৰা হয়।<ref>{{cite book|last=Mohr|first=Michel|title=Zen Buddhism: A History (Japan)|editor=Heinrich Dumoulin|year=2005|page=15}}</ref> "জেন স্কুল"ৰ প্ৰকৃত চীনা নাম হৈছে 禪宗 (''Chánzōng'')। আনহাতে ''Chán'' শব্দটো সাধাৰণতে ধ্যান-ধাৰণাৰ অনুশীলন (習禪; ''xíchán'') বা ধ্যান অধ্যয়ন (禪學; ''chánxué'') বুজাবলৈ ব্যৱহৃত হয় যদিও এইটো প্ৰায়ে ''Chánzōng''ৰ সংক্ষিপ্ত ৰূপ হিচাপে ব্যৱহৃত হয়।<ref>{{cite book|last=Lai|first=Whalen|title=The Routledge Encyclopedia of Philosophy|editor=Edward Craig|year=1998|volume=2|pages=87–89}}</ref> জেনক ''佛心宗'' (চীনা: ''fóxīnzōng'') বা জাপানী: ''busshin-shū'' বুলিও কোৱা হয়,<ref name="BuswellLopez" /> যাৰ অৰ্থ "বুদ্ধ-মনৰ বিদ্যালয়"; ''fó-xīn'', অৰ্থাৎ 'বুদ্ধ-মন' — এইটো বুদ্ধৰ দয়ালু আৰু আলোকিত মন অথবা সকলো সত্তাৰ অন্তৰ্নিহিত বিশুদ্ধ মনৰ দিশত দৃষ্টিপাত কৰে,<ref name="Web1">{{Cite web |url=https://plato.stanford.edu/entries/japanese-zen/#BusMinSch |title=Japanese Zen |website=Stanford Encyclopedia of Philosophy |access-date=2025-05-24}}</ref> আৰু বুছিনে বুদ্ধৰ কাৰ্য্যকলাপকো বুজাব পাৰে,<ref name="Web2">{{Cite web |url=https://www.britannica.com/topic/Zen |title=Zen |website=Encyclopaedia Britannica}}</ref> — যাক "জাগ্ৰত কাৰ্য্যকলাপৰ মূৰ্ত প্ৰতিনিধিত্ব" বুলি কোৱা হয়।<ref name="Web3">{{Cite web |url=https://tricycle.org/article/what-zen/ |title=What is Zen? |website=Tricycle Magazine }}{{Dead link|date=June 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> "জেন" শব্দটো পৰম্পৰাগতভাৱে এটা বিশেষ্য হিচাপে ব্যৱহৃত হয়। শেহতীয়াকৈ ইয়াক সাধাৰণভাৱে "শান্ত" আৰু "সন্তুষ্ট" মনোভাৱৰ পৰিপ্ৰেক্ষিতত ব্যৱহৃত হ’বলৈ ধৰিছে। ২০১৮ চনত ''Zen'' শব্দটো আনুষ্ঠানিকভাৱে মেৰিয়াম-ৱেবষ্টাৰ অভিধানত অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হয়।<ref>{{Cite web |url=https://www.merriam-webster.com/dictionary/Zen |title=Zen definition |website=Merriam-Webster Dictionary |access-date=2025-05-24}}</ref> == আখ্যান == টাং বংশৰ চানক, বিশেষকৈ মাজু আৰু লিঞ্জিৰ এণ্টিনমিয়ান কথা আৰু "শ্বক কৌশল"ৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়াৰ সৈতে, পিছৰ চান লেখকসকলে পুৰ্বদৃষ্টিৰে চানৰ "সোণালী যুগ" হিচাপে দেখা পাইছিল।{{sfn|McRae|2003|p={{page needed|date=May 2020}}}} মাৰিঅ' প'চেস্কিয়ে লিখাৰ দৰে, ''ৰেকৰ্ড অৱ দ্য ট্ৰেন্সমিছন অৱ দ্য লেম্প'' (প্ৰায় ১০০৪)ৰ দৰে ছং বংশৰ গ্ৰন্থত অতীতৰ মাষ্টৰসকলক মূৰ্তিবিঘ্নিত ঋষি হিচাপে চিত্ৰিত কৰা হৈছে যিয়ে চিঞৰ-বাখৰ কৰা, ছাত্ৰ-ছাত্ৰীক প্ৰহাৰ কৰা আৰু বিৰোধী বক্তব্য দিয়াৰ দৰে আমূল আৰু অতিক্ৰমণীয় প্ৰথাক আঁকোৱালি লৈছিল। কিন্তু এই মূৰ্তিধ্বংসী কাহিনীবোৰ টাং যুগৰ উৎসৰ পৰা অনুসন্ধান কৰিব নোৱাৰি, সেয়া এপ’ক্ৰিফাল ল’ৰ হিচাপে বিবেচিত হ’ব লাগে।{{sfn|Poceski|2007|pp=9–11}} এই পৰম্পৰাগত জেন আখ্যান ছংৰ সময়ত প্ৰধান হৈ পৰে, যেতিয়া চান চীনত বৌদ্ধ ধৰ্মৰ প্ৰধান ৰূপত পৰিণত হয়, ইম্পেৰিয়েল ক'ৰ্ট আৰু পণ্ডিত-অফিচিয়েল শ্ৰেণীৰ সমৰ্থনৰ বাবে।{{sfn|McRae|2003|p={{page needed|date=May 2020}}}} পৰম্পৰাগত জেন আখ্যানৰ আন এটা গুৰুত্বপূৰ্ণ উপাদান হ’ল জেন হৈছে এক অখণ্ড বংশ যিয়ে শাক্যমুনি বুদ্ধৰ সময়ৰ পৰা বৰ্তমানলৈকে জ্ঞান-দীপ্ত বুদ্ধ-মনক সঞ্চাৰণ কৰি আহিছে। এই আখ্যান পৰম্পৰাগতভাৱে জেন ইতিহাস আৰু জেন বংশ চাৰ্টৰ জৰিয়তে সমৰ্থিত হয়, যিবোৰ চীনত কেইবা শতিকাৰ ভিতৰত বিকশিত হৈছিল যেতিয়ালৈকে ইয়াক ছং কালত কেনন কৰা হৈছিল।{{sfn|McRae|2003|p=4}} প্ৰাচীন আইকন'ক্লাষ্টিক জেন মাষ্টাৰসকলৰ পৰম্পৰাগত ছবিখনে ২০ শতিকাত পশ্চিমীয়া দেশসমূহত অতি জনপ্ৰিয়তা লাভ কৰিছে, বিশেষকৈ ডি. টি. চুজুকি]{{sfn|McMahan|2008}} আৰু হাকুন ইয়াছুটানি{{sfn|Sharf|1995b}}ৰ প্ৰভাৱৰ বাবে। এই পৰম্পৰাগত আখ্যানক ১৯৭০ চনৰ পৰাই জেন ইতিহাস আৰু প্ৰি-ছং উৎসৰ ওপৰত আধুনিক শৈক্ষিক গৱেষণাৰ দ্বাৰা প্ৰত্যাহ্বান জনোৱা হৈছে আৰু ইয়াৰ পৰিপূৰক হিচাপে কাম কৰা হৈছে।{{sfn|McRae|2003|p={{page needed|date=May 2020}}}}{{sfn|Sharf|1993}}{{sfn|Sharf|1995a}}{{sfn|McRae|2005}}{{sfn|Heine|2007}}{{sfn|Jorgensen|1991}} জেনৰ ইতিহাসৰ ওপৰত আধুনিক বৈজ্ঞানিক গৱেষণাই জেন, ইয়াৰ ইতিহাস আৰু ইয়াৰ শিক্ষা সম্পৰ্কীয় তিনিটা মূল আখ্যান বিবেচনা কৰে: পৰম্পৰাগত জেন আখ্যান (TZN),{{sfn|Heine|2008|p=6}} বৌদ্ধ আধুনিকতাবাদ (BM),{{sfn|McMahan|2008}} আৰু ঐতিহাসিক আৰু সাংস্কৃতিক সমালোচনা (HCC)।{{sfn|Heine|2008|p=6}} এটা বাহ্যিক আখ্যান হৈছে ''নণ্ডুৱেলিজম'', যিয়ে জেনক ধৰ্মসমূহৰ এক সৰ্বজনীন অদ্বিতীয়তাবাদী সত্তাৰ চিন বুলি দাবী কৰে।{{sfn|Wolfe|2009|p=iii}}{{sfn|Katz|2007}} ==ফটো গেলাৰী== [[File:Kodo Sawaki Zazen.jpg|thumb|কোডো সাৱাকিয়ে জাজেন প্ৰচলিত “হোক্কাই জ'ইন” (法界定印) মুদ্ৰাৰে জাজেন ধ্যান কৰি আছে, যি জাপানী সোত' জেনত সাধাৰণ। ]] [[File:Hsuan Hua Hong Kong 1.jpeg|thumb|left|সম্ভ্ৰান্ত ভিক্ষু হ্সুৱান হোৱাই ১৯৫৩ চনত হংকঙত পদ্মাসনে ধ্যান কৰি আছে। ]] [[File:東嶺圓慈手書無.jpg|thumb|তোৰে এনজিৰ দ্বাৰা লিখিত “無” (wú) শব্দৰ কলিগ্ৰাফি, যি প্ৰসিদ্ধ ‘‘জাওঝৌৰ কুকুৰ’’ কোৱানৰ সৈতে সম্পৰ্কিত। ]] [[File:Vzc jan 2009 jukai.jpg|thumb|ভিক্টোৰিয়া জেন চেণ্টাৰত অনুষ্ঠিত জুকাই অনুষ্ঠান, জানুৱাৰী ২০০৯। ]] [[File:Eiheiji map.jpg|thumb|সোত' শাখাৰ মুখ্য মন্দিৰ এইহেই-জিৰ পৰম্পৰাগত মানচিত্ৰ। ]] [[File:ThienVienTrucLamDaLat main hall.JPG|thumb|ভিয়েটনামৰ দা লাটস্থিত ত্ৰুক লাম বিহাৰৰ বুদ্ধ মণ্ডপ। ]] [[File:Chanting The Buddhist Scriptures,by Li Mei-shu.jpg|thumb|তাইৱানী চিত্ৰশিল্পী লি মে-শুৰ আঁকা ‘‘বৌদ্ধ সূত্ৰ পাঠ’’। ]] [[File:Hakuin Ekaku - Hotei in a Boat - 2006.131.1a-b - Yale University Art Gallery.jpg|thumb|হাকুইন একাকুৰ আঁকা ‘‘নাওখনত হোটেই’’, ইয়েল ইউনিভাৰ্সিটি আৰ্ট গেলাৰীত সংৰক্ষিত। ]] [[File:250201 Ryoan-ji Kyoto Japan06s3.jpg|thumb|কিয়'টোৰ ৰিয়ান-জিত থকা শুকান ভূমি (কাৰে-চানচুই) জেন উদ্যান। ]] [[File:Shi DeRu and Shi DeYang.jpg|thumb|চীনৰ ছাওলিন বিহাৰৰ চান শাখাৰ দুই মহাগুৰু: শি ডেৰু আৰু শি ডে-ইয়াং। ]] [[File:Bows and quivers at Enkaku-ji.jpg|thumb|left|এনকাকু-জিত ধনুৰ্বিদ্যা অনুশীলনৰ সামগ্ৰী। ইয়াত কিউদো প্ৰশিক্ষণৰ বাবে ড'জো আছে আৰু জেন ভিক্ষুসমূহে এই কলাৰ অনুশীলন কৰে। ]] [[File:1-법회1.jpg|thumb|দক্ষিণ কোৰিয়াৰ হানমাউম চেন কেন্দ্ৰত অনুষ্ঠিত চন ভিক্ষুণী ডেহেং কুন সুনিমৰ ধৰ্ম আলোচনা। ]] [[File:Double_page_from_the_Korean_print_of_"The_Sixth_Patriarch's_Dharma_Jewel_Platform_Sutra".jpg|thumb|১৩১০ চনৰ কাষৰীয়া কোৰিয়াৰ কাঠৰ ছপা ‘‘ষষ্ঠ পিতামহৰ ধৰ্মমণি মঞ্চ সূত্ৰ’’, জেনৰ প্ৰধান ধৰ্মমূলতত্ত্ব। ]] [[File:Mushin_calligrahy_by_cathexis-life.jpg|thumb|চীনাৰ ‘‘মুশিন’’ (無心) অৰ্থাৎ "মনশূন্যতা"ৰ কলিগ্ৰাফি। ]] [[File:Zen Circle Calligraphy.jpg|thumb|থিক ন্যাত হান্ধৰ দ্বাৰা আঁকা এনসো (জেন বৃত্ত), যি ‘‘অস্তিত্ব-সহ-অস্তিত্ব’’ৰ শিক্ষা বৰ্ণনা কৰে। ]] [[File:Bongeunsa_paintings_-_ox_herding_(cropped).jpg|thumb|দক্ষিণ কোৰিয়াৰ বংগেউনচা মন্দিৰত বাহিৰৰ পাটীত আঁকা গৰু বিচাৰি ফুৰা—জেন অনুশীলনৰ আৰম্ভণিৰ ৰূপক। ]] [[File:Bongeunsa_paintings_-_ox_herding_4.jpg|thumb|বংগেউনচাত গৰু ধৰাৰ চিত্ৰ—চূড়ান্ত সত্যৰ উপলব্ধি ৰূপক। ]] [[File:Japanese_buddhist_monk_by_Arashiyama_cut.jpg|thumb|জাপানী সোত' ভিক্ষু ‘‘তকুহাট্সু’’ ধৰণৰ ভিক্ষা যাত্ৰাত জাজেনত বসা অৱস্থাত। ]] [[File:Jogyesa_Temple_(1509839597).jpg|thumb|ছেওলৰ যোগিয়ে চেন মন্দিৰ। ]] [[File:Tenryuji_Kyoto.jpg|thumb|তেনৰ্যু-জি, ৰিনজাই শাখাৰ মুখ্য মন্দিৰ। ]] [[File:TrucLam_DiAn.JPG|thumb|ভিয়েটনামৰ ত্ৰুক লাম শাখাৰ ভিক্ষুসকল, তায় থিয়েন বিহাৰত। ]] [[File:Soto Zen Buddhist priest Myozan Kodo, right, receives Dharma Transmission from his teacher Taigu Turlur, Paris, 2014..JPG|thumb|পেৰিছত সোত' জেন ভিক্ষু মিওজান ক'ডোয়ে তেওঁৰ গুৰু টাইগু টাৰলুৰৰ পৰা ধৰ্ম স্থানান্তৰ গ্ৰহণ কৰিছে, ২০১৪। ]] [[File:1-대행스님2.jpg|thumb|আধুনিক কোৰিয়াৰ চেন ভিক্ষুণী ডেহেং, যিয়ে কোনো গুৰুবিহীনভাৱে আত্মবোধ প্ৰাপ্ত কৰিছিল—"গুৰুবিহীন জ্ঞান" বুলি জনাজাত। ]] [[File:Tripitaka_Koreana,_Haeinsa,_South_Korea.jpg|thumb|হেইনচা বিহাৰত সংৰক্ষিত কোৰিয়ান ত্ৰিপিটকাৰ কাঠৰ ফলক—চীনাৰ বৌদ্ধ ক্যাননৰ প্ৰাচীন সংস্কৰণ। ]] [[File:The_Sixth_Patriarch_Tearing_a_Sutra.jpg|thumb|লিয়াং কাইৰ আঁকা ‘‘ষষ্ঠ পিতামহে এক সূত্ৰ ফালি পেলোৱা’’ (ছং বংশ, ৯৬০–১২৭৯)। ]] [[File:即非如一筆 墨蹟-Reading a Sutra by Moonlight MET DP221671.jpg|thumb|ওবাকু জেন ভিক্ষু সোকুহি নিওইট্সুৰ ‘‘চান্দ্ৰআলোকে এক সূত্ৰ পঢ়া’’ শীৰ্ষক চিত্ৰ। ]] [[File:Fukan_Zazengi_Tenpuku_Copy.JPG|thumb|ডোগেনৰ ফুকানজাজেঙিৰ টেনপুকু সংস্কৰণৰ অনুলিপি, ১২৩৩ চনত প্ৰস্তুত। ]] [[File:Bodhidharma.and.Huike-Sesshu.Toyo.jpg|thumb|সেশ্যু ত'ইয়োৰ ‘‘হুইকেয়ে বোধিধৰ্মক নিজৰ বাহু দান দিছে’’ শীৰ্ষক চিত্ৰ। ]] [[File:Bodhidharma Shaolinsi.JPG|thumb|ছাওলিন বিহাৰত থকা বোধিধৰ্মৰ শিল খোদিত প্ৰতিমা। ]] [[File:Hongren.jpg|thumb|left|পঞ্চম জেন পিতামহ হোংৰেন। ]] [[File:臨濟宗高僧頂相圖 04(局部).jpg|thumb|মাজু দাওই, মধ্য চান যুগ (আনুমানিক ৭৫০–১০০০)। ]] [[File:Dahui_49th_generation.jpg|thumb|দাহুইয়ে কোৱান চিন্তনৰ “হুয়াটৌ নিৰীক্ষণ” পদ্ধতি প্ৰচলন কৰিছিল, যাক ‘‘কানহুয়া চান’’ বোলা হয়। ]] [[File:Image of Xuyun and Laiguo Chan Masters.jpg|thumb|চান গুৰু ছুইয়ুন আৰু লেইগুও। ছুইয়ুন ১৯-২০ শতিকাৰ অন্যতম প্ৰভাৱশালী চান বৌদ্ধ আছিল। ]] [[File:Thich Nhat Hanh Visit EIAB 2010 Germany june retreat.jpg|thumb|left|থিক ন্যাত হান্ধে ২০১০ চনত জাৰ্মানীত তেওঁৰ "অন্তৰ্ভুক্তি সংগঠন"ৰ সন্ন্যাসীসকলৰ সৈতে নমো অৱলোকিতেশ্বৰ জপ ধৰাইছে। ]] [[File:Korea-Seoul-Jogyesa Chinese Scholar Tree 2195-06.JPG|thumb|ছেওলৰ যোগিয়ে মন্দিৰ, জগিয়ে শাখাৰ মুখ্য মন্দিৰ। প্ৰথমে ১৩৯৫ চনত প্ৰতিষ্ঠা কৰা হৈছিল। ]] [[File:Sunriseatsojiji.jpg|thumb|জাপানৰ যোকোহামাত সোত' জেন শাখাৰ সোজিজি মন্দিৰ। ]] [[File:Daisetsu Suzuki by Ken Domon.jpg|thumb|ডি. টি. ছুজুকি, জাপানী দাৰ্শনিক, বৌদ্ধতত্ত্ববিদ আৰু অনুবাদক, যিয়ে জেন আৰু শিন বৌদ্ধ ধৰ্ম পশ্চিমত পৰিচিত কৰাত অগ্ৰণী ভূমিকা গ্ৰহণ কৰিছিল। ]] ==তথ্যসূত্ৰ== [[শ্ৰেণী:ধৰ্ম]] t61t7o1t3f9vtxbysl28ur5hhd6i6yv 0 122127 516951 512512 2025-06-11T02:48:50Z InternetArchiveBot 29706 Rescuing 0 sources and tagging 1 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 516951 wikitext text/x-wiki [[File:Les Plantes Cultivades. Cereals. Imatge 119.jpg||thumb|right|বিভিন্ন ধৰণৰ খাদ্যশস্য]] '''খাদ্যশস্য''' ({{lang-en|Cereal}}) বা হৈছে ঘাঁহ জাতীয় উদ্ভিদৰ এনে বীজ যাক [[খাদ্য]]ৰূপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। এই শস্যবোৰ Poaceae বা Gramineae পৰিয়ালৰ অন্তৰ্গত উদ্ভিদৰ পৰা আহে। খাদ্যশস্য বিশ্বজনীনভাৱে মানৱ জাতিৰ বাবে শক্তিৰ মুখ্য উৎস হিচাপে বিবেচিত। ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ খাদ্য আৰু কৃষি সংস্থা (FAO)-ৰ মতে, বিশ্বৰ খাদ্য শক্তিৰ প্ৰায় ৫০% খাদ্যশস্যৰ পৰা আহে।<ref>FAO. (2021). [https://www.fao.org/3/y4252e/y4252e05.htm Cereal grains and human nutrition].</ref> == ইতিহাস == খাদ্যশস্যৰ খেতি নৱপ্ৰস্তৰ যুগৰ পৰা আৰম্ভ হৈছিল বুলি ইতিহাসবিদসকলে বিশ্বাস কৰে। মেচ’পটেমিয়া, নীল নদীৰ উপত্যকা, সিন্ধু উপত্যকা আৰু হোৱাংহো উপত্যকা আদিত প্ৰাচীন কৃষি সভ্যতাসমূহে খাদ্যশস্যৰ খেতি আৰম্ভ কৰিছিল।<ref>Diamond, Jared. Guns, Germs, and Steel. (1997). W. W. Norton & Company.</ref> বিশেষকৈ [[ধান]], [[ঘেঁহু]] আৰু [[জোৱৰ]]ৰ খেতিয়ে এই অঞ্চলসমূহত পৰ্যাপ্ত খাদ্য যোগান ধৰি স্থায়ী বসতি আৰু উন্নত সভ্যতাৰ গঠনত ভূমিকা লৈছিল। [[চীন]]ত ধান, [[মধ্য প্ৰাচ্য]]ত ঘেঁহু, আৰু [[আফ্ৰিকা]]ত জোৱৰ তথা চিনহা শস্যৰ খেতি প্ৰাচীন কালৰ পৰাই চলি আহিছে।<ref>Smith, B.D. (1998). The Emergence of Agriculture. Scientific American Library.</ref> == প্ৰধান খাদ্যশস্য == বিশ্বত উৎপাদিত আৰু ব্যৱহৃত প্ৰধান খাদ্যশস্যবোৰ হ’ল: === ধান (Rice – ''Oryza sativa'') === [[ধান]] হ'ল বিশ্বৰ প্ৰায় ৫০% জনসংখ্যাৰ মুখ্য খাদ্যশস্য। বিশেষকৈ [[এছিয়া]] মহাদেশত ই প্ৰধান খাদ্য হিচাপে ব্যৱহৃত। ধান উৎপাদনৰ ক্ষেত্ৰত শীৰ্ষ স্থানত থকা দেশসমূহ হ'ল [[ভাৰত]], [[চীন]], [[ইন্দোনেছিয়া]], [[বাংলাদেশ]] আৰু [[ভিয়েটনাম]]।<ref>IRRI – International Rice Research Institute. [https://www.irri.org/where-we-work/countries/rice-producing-countries Rice-producing countries].</ref> === ঘেঁহু (Wheat – ''Triticum spp.'') === [[ঘেঁহু]] হৈছে বিশ্বত দ্বিতীয় বৃহত্তম খাদ্যশস্য। ইয়াৰ পৰা [[আটা]] তৈয়াৰ কৰা হয়, আৰু আটাৰ পৰা [[ৰুটি]] আদি প্ৰস্তুত কৰা হয়। [[ইউৰোপ]], [[উত্তৰ আমেৰিকা]], [[অষ্ট্ৰেলিয়া]] আদি অঞ্চলত ইয়াৰ ব্যৱহাৰ অধিক।<ref>FAOStat. [https://www.fao.org/faostat/en/#data/QC Wheat production statistics].</ref> === মাকৈ (Maize – ''Zea mays'') === [[মাকৈ]] মূলতঃ [[লেটিন আমেৰিকা]]ৰ মূল খাদ্য। ই এতিয়া বিশ্বজুৰি খাদ্য, পশুখাদ্য আৰু জৈৱ ইন্ধনৰূপে ব্যৱহৃত হয়।<ref>Shaw, R. (2020). "Maize: A global crop". Encyclopedia of Food Sciences and Nutrition.</ref> === জোৱাৰ (Sorghum) === [[জোৱাৰ]] হ'ল শুষ্ক অঞ্চলসমূহত সহজে উৎপাদনযোগ্য খাদ্যশস্য। আফ্ৰিকা আৰু ভাৰতত ইয়াৰ উৎপাদন বেছি।<ref>ICRISAT. [https://www.icrisat.org/crops/sorghum/ Sorghum – Dryland cereal]{{Dead link|date=June 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}.</ref> == খাদ্যমান আৰু পুষ্টি == খাদ্যশস্য মূলতঃ [[কাৰ্ব'হাইড্ৰেট]]-সমৃদ্ধ আৰু দৈনন্দিন শক্তিৰ মুখ্য উৎস। ইয়াৰ উপৰিও খাদ্যশস্যত [[প্ৰটিন]], আঁহ, ভিটামিন বি, লো, মেগনেছিয়াম আদি পুষ্টি উপাদানো থাকে।<ref>Whole Grains Council. [https://wholegrainscouncil.org/whole-grains-101/what-are-health-benefits Whole grain health benefits].</ref> == ব্যৱহাৰ == খাদ্যশস্য প্ৰধানকৈ খাদ্যৰূপে ব্যৱহৃত হ’লেও ইয়াৰ বহুমুখী ব্যৱহাৰ আছে: * পশুখাদ্য ৰূপে (বিশেষকৈ মাকৈ আৰু জোৱৰ) * [[সুৰা]] উৎপাদনত (যেনে [[বিয়েৰ]], হুইস্কি) * [[জৈৱ ইন্ধন]] (মাকৈ, ঘেঁহুৰ পৰা ইথেনল) * [[কাগজ]] আৰু পেকেটিং সামগ্ৰীৰে প্ৰস্তুতিত। == ভাৰত আৰু অসমত খাদ্যশস্য == [[ভাৰত]]ত ধান, ঘেঁহু, মাকৈ, জোৱৰ আৰু ক্ষুদ্ৰ শস্যবোৰ কৃষিৰ অন্যতম মুখ্য অঙ্গ। [[অসম]]ত খাদ্যশস্যৰ ভিতৰত ধানেই সৰ্বাধিক গুৰুত্বপূৰ্ণ। [[ব্ৰহ্মপুত্ৰ উপত্যকা|ব্ৰহ্মপুত্ৰ উপত্যকাৰ]] মাটি ধান খেতিৰ বাবে উপযোগী।<ref>অসম কৃষি বিশ্ববিদ্যালয়। [http://www.aau.ac.in Assam Agricultural University – Rice varieties and cultivation]</ref> == পৰিৱেশ আৰু খেতি == খাদ্যশস্যৰ খেতি পৰিবেশৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীল। ধানৰ ক্ষেত্ৰত পানী থকা অঞ্চল প্ৰয়োজন, ঘেঁহু মৃদু ঠাণ্ডা অঞ্চলত ভাল হয়, আৰু মাকৈ বা জোৱৰ খৰাং অঞ্চলত হয়। জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ প্ৰভাৱত খাদ্যশস্য উৎপাদনত পৰিবৰ্তন আহিছে বুলি বিশ্লেষকসকলে মত প্ৰকাশ কৰিছে।<ref>IPCC. (2022). Climate Change and Land. [https://www.ipcc.ch/srccl/ IPCC Special Report]</ref> == অধিক তথ্যৰ বাবে চাওক == * [[ধান]] * [[ঘেঁহু]] * [[কৃষি]] * [[খাদ্য]] == তথ্যসূত্ৰ == <references/> [[শ্ৰেণী:খাদ্য]] [[শ্ৰেণী:শস্য]] [[শ্ৰেণী:কৃষি]] s6zg103twz8b1rhyeypuhnmil2wm1g0 0 122128 516991 512535 2025-06-11T06:57:52Z InternetArchiveBot 29706 Rescuing 0 sources and tagging 2 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 516991 wikitext text/x-wiki [[File:Sorghum bicolor03.jpg|thumb]] '''জোৱাৰ''' ({{lang-en|Sorghum}}, হিন্দী: বজ্ৰা, বৈজ্ঞানিক নাম: ''Sorghum bicolor'') খেতি কৰা হয় মানুহৰ খাদ্য, পশুৰ খাদ্য, ইথানল উৎপাদন, সুৰা প্ৰস্তুত কৰা আদি বিভিন্ন কামৰ বাবে। ই একবৰ্ষীয় উদ্ভিদ। জোৱাৰৰ উৎপত্তি [[আফ্ৰিকা]]ত হৈছিল, আৰু বৰ্তমান ইয়াৰ খেতি গ্ৰীষ্মমণ্ডলীয় আৰু উপগ্ৰীষ্মমণ্ডলীয় অঞ্চলত ব্যাপকভাৱে কৰা হয়। জোৱাৰ হৈছে [[ধান]], [[ঘেঁহু]], [[কুঁহিয়াৰ]] আৰু [[যৱ]]ৰ পিছত বিশ্বৰ পঞ্চম গুৰুত্বপূৰ্ণ শস্য।<ref>{{Cite book |title=Major Cereal Grains Production and Use around the World|url=https://pubs.acs.org/doi/10.1021/bk-2011-1089.ch001|access-date=13 October 2024|website=pubs.acs.org|series=ACS Symposium Series |date=2011 |doi=10.1021/bk-2011-1089.ch001 |last1=Awika |first1=Joseph M. |volume=1089 |pages=1–13 |isbn=978-0-8412-2636-4 }}</ref><ref>FAO. (2021). [https://www.fao.org/sorghum/en/ Sorghum: a resilient cereal for drylands]{{Dead link|date=June 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}.</ref> ২০১৮ চনত বাৰ্ষিক বিশ্বব্যাপী উৎপাদন ৫৯.৩৪ মিলিয়ন মেট্ৰিক টন। ইয়াৰ উচ্চতা ৪ মিটাৰ (১৩ ফুট)ৰ ওপৰত হ’ব পাৰে। বীজ সৰু, ২ৰ পৰা ৪ মিলিমিটাৰ (০.০৮ৰ পৰা ০.২ ইঞ্চি) ব্যাসৰ। == উৎপত্তি আৰু ইতিহাস == জোৱৰৰ উৎপত্তি [[আফ্ৰিকা]] মহাদেশত হৈছিল বুলি বিজ্ঞানীসকলে বিশ্বাস কৰে, বিশেষকৈ আজিৰ ইথিঅ'পিয়া অঞ্চলত। প্ৰায় ৫,০০০ বছৰৰ পূৰ্বে ই পালন কৰা হৈছিল আৰু পিছলৈ [[এছিয়া]], [[ইউৰোপ]] আৰু [[আমেৰিকা]]লৈ বিস্তৃত হয়।<ref>Doggett, H. (1988). *Sorghum*. Longman Scientific & Technical.</ref> == প্ৰজাতি আৰু জাত == [[File:दगडी ज्वारी, आटपाडी Dagadi Jowar, Aatpadi (Sorghum bicolor).jpg|thumb|ভাৰতত উৎপন্ন জোৱাৰ]] জোৱৰ প্ৰজাতিবোৰৰ ভিতৰত ''Sorghum bicolor'' আটাইতকৈ অধিক খোৱা হয়। ইয়াৰ উপ-জাতবোৰ উৎপাদনৰ উদ্দেশ্য অনুসৰি বিভক্ত: * খাদ্য জোৱৰ * পশুখাদ্য জোৱৰ * মিঠা জোৱৰ (sweet sorghum – গুড় আৰু ইথেনল উৎপাদনৰ বাবে) * ঝাড়ু জোৱৰ (broomcorn – ঝাড়ুৰ তৈয়াৰ কৰিবলৈ) [[File:Simple turkey tail brooms (cropped).png|thumb|জোৱাৰৰ ঝাড়ু]] == পুষ্টিমান == জোৱৰ এক উৎকৃষ্ট শক্তিৰ উৎস। ইয়াত [[কাৰ্ব'হাইড্ৰেট]], [[প্ৰটিন]], আঁহ, ফছফ'ৰাছ, আয়ৰণ, ভিটামিন B আদি পোৱা যায়। ই গ্লুটেন মুক্ত হোৱাৰ ফলত গ্লুটেন সংবেদনশীলতা থকা লোকসকলৰ বাবে উপযোগী।<ref>USDA. (2020). Sorghum, whole grain. National Nutrient Database.</ref> == খাদ্যৰূপে ব্যৱহাৰ == বিশেষকৈ [[আফ্ৰিকা]], [[ভাৰত]], আৰু [[চীন]]ত জোৱৰ খাদ্যৰূপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ভাৰতত বিশেষকৈ [[অন্ধ্ৰ প্ৰদেশ]], [[মহাৰাষ্ট্ৰ]], [[কৰ্ণাটক]], [[গুজৰাট]] আদিত জোৱৰৰে ৰুটি, উপমা, চিৰা, [[পিঠা]] আদি বনোৱা হয়। অসমত জোৱৰৰ উৎপাদন সীমিত।<ref>Indian Council of Agricultural Research (ICAR). [https://www.icar.org.in/content/sorghum-production Sorghum cultivation in India]</ref> == কৃষি আৰু খেতি == জোৱৰ সাধাৰণতে ২৫°–৩৫° ছেণ্টিগ্ৰেড তাপমাত্ৰাত ভাল ফল দিয়ে আৰু কম পানীতো ভাল হ'ব পাৰে। বালিয়া মাটিত এই শস্য ভাল হয়। ৮৫-১২০ দিনৰ ভিতৰত ই পূৰ্ণ বিকাশ লাভ কৰে।<ref>ICRISAT. [https://www.icrisat.org/crops/sorghum/ Sorghum – Dryland cereal]{{Dead link|date=June 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> == অৰ্থনৈতিক গুৰুত্ব == জোৱৰ খাদ্য আৰু পশুখাদ্যৰ বাহিৰেও নানা খণ্ডত ব্যৱহাৰ হয়: * '''জৈৱ ইন্ধন''': মিঠা জোৱৰৰ পৰা ইথেনল উৎপাদন। * '''ঝাৰু শিল্প''': broomcorn জোৱৰৰে ঘৰুৱা ঝাৰু বনোৱা হয়। * '''পেপাৰ আৰু পেকেটিং''': কিছুমান প্ৰজাতিৰ পাত আৰু গা-গছৰ আঁহ ব্যৱহাৰ কৰা হয়। == উৎপাদন == {| class="wikitable" style="float:right; clear:left; width:14em; text-align:center;" |- ! colspan=2|জোৱাৰ উৎপাদন – ২০২১ |- ! style="background:#ddf; width:75%;"| দেশ ! style="background:#ddf; width:25%;"| <small>(মিলিয়ন টন)</small> |- | {{USA}} ||১১.৪ |- | {{IND}} ||৪.৮ |- | {{ETH}} ||৪.৪ |- | {{MEX}} ||৪.৪ |- | {{ARG}} ||৩.৩ |- | {{CHN}} ||৩.০ |- | '''বিশ্ব''' || '''৬১.৪''' |- |colspan=2|<small>উৎস: FAOSTAT, ৰাষ্ট্ৰসংঘ</small><ref name="faostat">{{cite web|url=http://www.fao.org/faostat/en/#data/QC|title=Production of sorghum in 2021, Crops/Regions/World list/Production Quantity/Year (pick lists)|year=2023|publisher=UN Food and Agriculture Organization, Corporate Statistical Database (FAOSTAT)|access-date=30 September 2023}}</ref> |} ২০২১ চনত বিশ্বজুৰি জোৱাৰৰ উৎপাদন প্ৰায় ৬১ মিলিয়ন টন আছিল, যাৰ পৰা [[আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰ]]ৰ অৱদান আছিল মুঠ উৎপাদনৰ প্ৰায় ১৯% (চাৰ্ট চাওক)। [[ভাৰত]], ইথিঅ'পিয়া আৰু [[মেক্সিকো]] আছিল তলৰ দিশৰ সৰ্ববৃহৎ উৎপাদকৰ ভিতৰত অন্যতম।<ref name="faostat"/> [[File:2019 Sorghum map US.pdf|thumb|center|upright=1.5|জোৱৰৰ খেতি হোৱা অঞ্চলসমূহ – সংযুক্ত ৰাষ্ট্ৰ, বিশ্বৰ সৰ্ববৃহৎ উৎপাদক]] == পৰিৱেশগত দৃষ্টিকোণত লাভজনকতা == খৰস্ৰোতা আৰু কম উৰ্বৰ মাটিতো জোৱৰ ভাল উৎপাদন দিয়ে। জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ প্ৰেক্ষাপটত জোৱৰ এক বিকল্প খাদ্যশস্য হিচাপে বিবেচিত হৈছে, বিশেষকৈ শুষ্ক অঞ্চলৰ কৃষকৰ বাবে।<ref>IPCC. (2019). *Climate Change and Land*. [https://www.ipcc.ch/srccl/]</ref> == অসমত সম্ভাৱনা == অসমত জোৱৰ খেতি প্ৰচলিত নহয় যদিও শুকান উপত্যকাৰ অঞ্চলসমূহত ইয়াৰ উন্নত জাতৰ খেতিৰ সম্ভাৱনা আছে। অসম কৃষি বিশ্ববিদ্যালয়ে কেতবোৰ জাত পৰীক্ষা কৰিছে — যেনে CSV 15, CSV 27, CSH 14 আদি।<ref>Assam Agricultural University (2020). Annual Research Report.</ref> == তথ্যসূত্ৰ == <references/> [[শ্ৰেণী:কৃষি]] [[শ্ৰেণী:খাদ্য]] [[শ্ৰেণী:শস্য]] jk65v59v6ba6lbj2kxwu0z4kv6bf071 0 122185 517003 513327 2025-06-11T07:33:02Z InternetArchiveBot 29706 Rescuing 0 sources and tagging 1 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 517003 wikitext text/x-wiki '''টেনিছ''' বৰ্তমান বিশ্বৰ অন্যতম জনপ্ৰিয় [[খেল]]। এই খেলক বিশ্বৰ বহু দেশত ''লন টেনিছ'' বুলিও জনা যায়। এই খেলত অংশগ্ৰহণ কৰা ব্যক্তিক ‘টেনিছ খেলুৱৈ’ বুলি জনা যায়। টেনিছ খেলিবলৈ 'ৰেকেট' নামৰ, বল, আৰু জালৰ প্ৰয়োজন।<ref name="ITF-Rules">{{Cite web |title=Rules of Tennis |url=https://www.itftennis.com/en/about-us/governance/rules-and-regulations/ |website=International Tennis Federation |access-date=২৮ মে' ২০২৫}}</ref> উইম্বলডন চেম্পিয়নশ্বিপ, অষ্ট্ৰেলিয়ান অ'পেন, ফ্ৰেঞ্চ অ'পেন, আৰু [[ইউ এছ অ'পেন]] হৈছে প্ৰতি বছৰে নিৰ্দিষ্ট সময়ত অনুষ্ঠিত হোৱা চাৰিখন প্ৰধান টেনিছ প্ৰতিযোগিতা। এই প্ৰতিখন প্ৰতিযোগিতাক গ্ৰেণ্ড শ্লেম প্ৰতিযোগিতা বুলি জনা যায়।<ref>{{Cite news |title=What are the Grand Slam tournaments in tennis? |url=https://www.bbc.com/sport/tennis/48321685 |publisher=BBC Sport |date=2023-06-01 |access-date=২৮ মে' ২০২৫ }}{{Dead link|date=June 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> [[ৰাফেল নাডাল]], পিট চাম্প্ৰাছ, ইভান লেণ্ডল, বৰিছ বেকাৰ, [[ৰ'জাৰ ফেডেৰাৰ]], [[নোভাক জʼকোভিচ]], ভেনাছ উইলিয়ামছ, [[ছেৰেনা উইলিয়ামছ]], মাৰ্টিনা নাভ্ৰাটিলোভা, ষ্টেফি গ্ৰাফ, মনিকা চেলেছ, [[মাৰিয়া ছাৰাপোভা]], মাৰ্টিনা হিংগিছ আদি নিজৰ অধিকাৰত বিশ্ববিখ্যাত টেনিছ খেলুৱৈ হিচাপে পৰিচিত।<ref>{{Cite web |title=All-time tennis greats: Men and Women |url=https://www.olympics.com/en/news/tennis-greatest-players-all-time-grand-slams |website=Olympics.com |access-date=২৮ মে' ২০২৫}}</ref> ==প্ৰকাৰ== টেনিছ সাধাৰণতে দুই প্ৰকাৰৰ - * একক * দ্বৈত লগতে দ্বৈত পুৰুষ আৰু মহিলাৰে গঠিত দল এটাক '''মিক্সড ডাবলছ''' বুলি জনা যায়।<ref name="ITF-Rules" /> ==ক’ৰ্ট== [[File:Petäjävesi - tennis court.jpg|thumb|ফিনলেণ্ডৰ পেটাজালজেত অৱস্থিত টেনিছ ক’ৰ্ট]] টেনিছ খেলা ঠাইখনক '''টেনিছ ক’ৰ্ট''' বোলা হয়। ===ক'ৰ্টৰ আকাৰ=== [[File:Tennis court metric.svg|thumb|টেনিছ ক’ৰ্টৰ আকাৰ]] এখন টেনিছ ক’ৰ্ট ৭৮ ফুট দীঘল আৰু ৩৯ ফুট বহল। অৱশ্যে একক ক’ৰ্টৰ বহল ২৭ ফুট। চতুৰ্ভুজ ক’ৰ্টখন দুটা অৰ্ধেকত বিভক্ত, মাজত ৩ ফুট ওখ জাল (নেট) ওলোমাই থোৱা থাকে। জালৰ প্ৰতিটো ফালে দুখনকৈ চাৰিখন চাৰ্ভিচ ক’ৰ্ট আছে, প্ৰত্যেকখন জালৰ পৰা ২১ ফুট দীঘল। দুয়োফালে দুটা নিৰ্দিষ্ট আকাৰৰ '''ট্ৰাম লাইন''' থাকে।<ref>{{Cite web |title=Tennis Court Dimensions |url=https://www.dimensions.com/element/tennis-court |website=Dimensions.com |access-date=২৮ মে' ২০২৫}}</ref> ==খেলৰ নিয়ম== টেনিছত দুইফালৰ খেলুৱৈয়ে জালৰ বিপৰীত ফালে মুখামুখি হয়। এফালৰ খেলুৱৈয়ে প্ৰথমে বিপৰীত ফালৰ খেলুৱৈজনক বলটো আঘাত কৰে। ইয়াক '''চাৰ্ভ''' কৰা বুলি কোৱা হয়। বল আঘাত কৰা ব্যক্তিজনক '''চাৰ্ভাৰ''' আৰু বিপৰীত মূৰৰ খেলুৱৈক '''ৰিচিভাৰ''' বোলা হয়। ‘চাৰ্ভাৰ’জনে নিজৰ বেছ লাইনৰ বাহিৰৰ পৰা বলটো মাৰিব লাগে। অৱশ্যে ৰিচিভাৰটো যিকোনো ঠাইতে স্থাপন কৰিব পাৰি। চাৰ্ভিচ বলটো নেট স্পৰ্শ নকৰাকৈ খেলুৱৈৰ ফালৰ বিপৰীত ফালে থকা চাৰ্ভিচ ক’ৰ্টলৈ পঠিয়াব লাগিব। চাৰ্ভত কিবা ভুল হ’লে ‘চাৰ্ভাৰ’জনে চাৰ্ভ আগবঢ়োৱাৰ দ্বিতীয়টো সুযোগ লাভ কৰে। দ্বিতীয়টো চাৰ্ভ ভুল হ’লে ইয়াক '''ডাবল ফল্ট''' বুলি কোৱা হয় আৰু ৰিচিভাৰে পইণ্টটো পায়।<ref name="ITF-Rules" /> যদি চাৰ্ভ সঠিক হয়, তেন্তে খেলৰ মূল অংশ ('''ৰেলী''') আৰম্ভ হয়, য’ত প্ৰতিজন খেলুৱৈয়ে বলটো আঘাত কৰি বিপক্ষ দলৰ ক’ৰ্টলৈ ঘূৰাই পঠিয়াই দিয়ে। এইদৰে তেওঁ বলটো পাছ আৰু ৰিচিভ কৰি প্ৰতিপক্ষক পৰাস্ত কৰিবলৈ চেষ্টা কৰে যাতে প্ৰতিপক্ষই তেওঁক শুদ্ধকৈ বল ঘূৰাই দিব নোৱাৰে। টেনিছ খেল এখনত জয়ী হোৱা বা পৰাজয় হোৱাটো নিৰ্ণয় কৰা হয় জয়ী হোৱা ছেটৰ সংখ্যাৰ ওপৰত। টেনিছত পইণ্টৰ ক্ৰম "০", "১৫", "৩০", "৪০", ইত্যাদি, য'ত যদি কোনো খেলুৱৈয়ে "৪০"ৰ পিছত পইণ্ট লাভ কৰে, তেন্তে তেওঁলোকে খেলত জয়ী হয়। যদি দুজন খেলুৱৈয়ে একেলগে "৪০" পইণ্ট পায়, তেন্তে ইয়াক '''ডিউচ''' বুলি কোৱা হয়। খেলখনত জয়ী হ’বলৈ এজন খেলুৱৈয়ে একেৰাহে দুটা পইণ্ট লাভ কৰিব লাগিব। এইদৰে যদি কোনো খেলুৱৈয়ে প্ৰতিপক্ষৰ ওপৰত কমেও দুখন খেলৰ ব্যৱধান বজাই ৰাখি ছখন খেলত জয়ী হ’ব পাৰে, তেন্তে তেওঁ এটা ছেট জয় কৰিবলৈ সক্ষম হয়। যদি তেওঁলোকে সমান সংখ্যক খেলত জয়ী হয়, তেন্তে ছেটৰ বিজয়ীজন '''টাইব্ৰেকাৰ'''ৰ দ্বাৰা নিৰ্ণয় কৰা হয়। এইদৰে যি খেলুৱৈয়ে সৰ্বাধিক ছেট জয় কৰে, তেওঁ খেলখনত জয়ী হয়।<ref>{{Cite web |title=How tennis scoring works |url=https://www.rulesofsport.com/sports/tennis.html |website=Rules of Sport |access-date=২৮ মে' ২০২৫}}</ref> ==বল== টেনিছ বলবোৰ ফুটা ৰবৰেৰে তৈয়াৰ কৰা হয় আৰু গৰমত ঊল জমা কৰি তৈয়াৰ কৰা কাপোৰেৰে ঢাকি দিয়া হয়। পৰম্পৰাগতভাৱে টেনিছ বলৰ ৰং বগা আছিল, যিটো দৃশ্যগত কাৰণত ২০ শতিকাৰ শেষৰ ফালে হালধীয়ালৈ সলনি হৈছিল।<ref>{{Cite web |title=Why tennis balls are yellow |url=https://www.atptour.com/en/news/why-are-tennis-balls-yellow-feature-2020 |website=ATP Tour |access-date=২৮ মে' ২০২৫}}</ref> ==তথ্যসূত্ৰ== <references /> [[শ্ৰেণী:খেল]] i2hh3rkl301t0g70towvawkksry0sof 0 122203 517095 513595 2025-06-11T11:03:23Z InternetArchiveBot 29706 Rescuing 0 sources and tagging 2 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 517095 wikitext text/x-wiki {{পোখালি}}'''নাজী জাৰ্মানী''' ({{lang-de|Nazi-Deutschland}}) বা '''তৃতীয় ৰাইচ''' ({{lang-de|Drittes Reich}}) আছিল এডলফ [[হিটলাৰ]]ৰ নেতৃত্বত [[জাৰ্মানী]]ৰ এক একনায়কত্ববাদী শাসন, যি ১৯৩৩ চনৰ পৰা ১৯৪৫ চনলৈ স্থায়ী আছিল। এই সময়ছোৱাত ৰাষ্ট্ৰীয় সমাজবাদী জাৰ্মান কৰ্মী পাৰ্টি (NSDAP)য়ে ৱেইমাৰ গণৰাজ্যৰ পৰিসমাপ্তি ঘটাই জাৰ্মান ৰাষ্ট্ৰক এক কেন্দ্ৰীয়ভাৱে নিয়ন্ত্ৰিত, একদলীয় ফাচিষ্ট শাসনত পৰিণত কৰিছিল।<ref name="ushmm-overview">{{cite web|title=Nazi Germany, 1933–1945|url=https://encyclopedia.ushmm.org/content/en/article/nazi-germany-1933-1945|website=United States Holocaust Memorial Museum|access-date=29 May 2025}}{{Dead link|date=June 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> ১৯৩৩ চনত হিটলাৰ চ্যান্সেলৰ নিযুক্ত হোৱাৰ পাছত, ২৩ মাৰ্চত গৃহীত "এনেবলিং আইন"ৰ জৰিয়তে তেওঁৰ চৰকাৰে ৰাইষ্টাগৰ অনুমতি নেলগাকৈ আইন প্ৰণয়নৰ ক্ষমতা লাভ কৰে।<ref>{{cite web|title=Enabling Act|url=https://www.britannica.com/topic/Enabling-Act|website=Encyclopedia Britannica|access-date=29 May 2025}}</ref> ১৯৩৪ চনত ৰাষ্ট্ৰপতি পল ফন হিণ্ডেনবাৰ্গৰ মৃত্যুৰ পিছত হিটলাৰে নিজকে ''ফুৰাৰ'' হিচাপে ঘোষণা কৰে।<ref>{{cite web|title=Adolf Hitler|url=https://www.britannica.com/biography/Adolf-Hitler|website=Encyclopedia Britannica|access-date=29 May 2025}}</ref> নাজী শাসন ব্যৱস্থাৰ কেন্দ্ৰস্থলে আছিল আৰ্য জাতি-ভিত্তিক বৰ্ণবাদী মতবাদ। তেওঁলোকে জাৰ্মাণিক জনগোষ্ঠীসমূহক "মাষ্টাৰ ৰেচ" হিচাপে গণ্য কৰিছিল আৰু [[ইহুদী ধৰ্ম|ইহুদী]], ৰোমানী, স্লাভ, [[সমকামী]], ৰাজনৈতিক বিৰোধী, কমিউনিষ্ট, যিহোৱাৰ সাক্ষী আদিক "অবাঞ্চিত" বুলি গণ্য কৰি বন্দী, বিতাড়ন, বা হত্যা কৰিছিল।<ref>{{cite web|title=Racial Ideology|url=https://encyclopedia.ushmm.org/content/en/article/racial-ideology|website=United States Holocaust Memorial Museum|access-date=29 May 2025}}{{Dead link|date=June 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> এই বৰ্ণবাদী নীতিবোৰে শেষ পৰ্যন্ত হ'ল'কাষ্টলৈ আগবঢ়ে, য'ত প্ৰায় ৬ নিযুত ইহুদীক হত্যা কৰা হৈছিল।<ref>{{cite web|title=The Holocaust|url=https://www.britannica.com/event/Holocaust|website=Encyclopedia Britannica|access-date=29 May 2025}}</ref> অৰ্থনৈতিকভাৱে, নাজী চৰকাৰে গ্ৰেট ডিপ্ৰেছনৰ পৰা উত্তৰণৰ বাবে ৰাজহুৱা কামৰ প্ৰকল্প (অটোবানসহ), বৃহৎ সামৰিক ব্যয় আৰু গোপন পুনৰ অস্ত্ৰসজ্জা আৰম্ভ কৰিছিল।<ref>{{cite web|title=Economy of Nazi Germany|url=https://en.wikipedia.org/wiki/Economy_of_Nazi_Germany|website=Wikipedia|access-date=29 May 2025}}</ref> ইয়াৰ ফলত বেকাৰত্ব ব্যাপকভাৱে হ্ৰাস পায় আৰু জনসাধাৰণৰ সমৰ্থন লাভ কৰে। ১৯৩৮ চনত জাৰ্মানীয়ে [[অষ্ট্ৰিয়া]]ক সংযুক্ত (''Anschluss'') কৰে আৰু চেকোস্লোভাকিয়াৰ চুডেটেনলেণ্ড অঞ্চল দখল কৰে। ১৯৩৯ চনত ছোভিয়েট ইউনিয়নৰ সৈতে অ-আগ্ৰাসন চুক্তি স্বাক্ষৰ কৰি [[পোলেণ্ড]] আক্ৰমণ কৰাৰ লগে লগে [[দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধ]] আৰম্ভ হয়।<ref>{{cite web|title=World War II|url=https://www.britannica.com/event/World-War-II|website=Encyclopedia Britannica|access-date=29 May 2025}}</ref> হিটলাৰৰ পৰাজয় মানি লোৱা অস্বীকাৰৰ ফলত ১৯৪৫ চনৰ শেষৰ ফালে জাৰ্মানীৰ অভ্যন্তৰীণ ধ্বংসত পৰিণত হয়। [[৩০ এপ্ৰিল]]ত হিটলাৰে আত্মহত্যা কৰে আৰু [[৮ মে']]ত জাৰ্মানীয়ে নিঃশৰ্ত আত্মসমৰ্পণ কৰে।<ref>{{cite web|title=End of World War II in Europe|url=https://www.britannica.com/event/World-War-II/End-of-the-war-in-Europe|website=Encyclopedia Britannica|access-date=29 May 2025}}</ref> যুদ্ধৰ পিছত নুৰেমবাৰ্গ বিচাৰত বহু নাজী নেতাক যুদ্ধঅপৰাধৰ বাবে বিচাৰ কৰা হয়।<ref>{{cite web|title=Nuremberg Trials|url=https://www.britannica.com/event/Nuremberg-trials|website=Encyclopedia Britannica|access-date=29 May 2025}}</ref> == নাম == "নাজী জাৰ্মানী" আৰু "তৃতীয় ৰাইচ" ({{lang-de|Drittes Reich}}) শব্দদ্বয় সাধাৰণভাৱে এই সময়ছোৱাৰ বাবে ব্যৱহৃত হয়। এই "তৃতীয় ৰাইচ" শব্দটো [[আৰ্হাৰ ম'লাৰ ভান ডেন ব্ৰুক]]ৰ ১৯২৩ চনৰ গ্ৰন্থ ''Das Dritte Reich''-ত প্ৰথমে দেখা যায়, য'ত [[পবিত্ৰ ৰোমান সাম্ৰাজ্য]]ক "প্ৰথম ৰাইচ" আৰু [[জাৰ্মান সাম্ৰাজ্য]]ক "দ্বিতীয় ৰাইচ" হিচাপে বৰ্ণনা কৰা হৈছিল।<ref>{{cite web|title=Third Reich|url=https://www.britannica.com/place/Third-Reich|website=Encyclopedia Britannica|access-date=29 May 2025}}</ref> [[শ্ৰেণী:ইতিহাস]] qwjx9ioeck5gxdd51naglu1sqbqvalj 0 122382 516966 514850 2025-06-11T05:55:19Z InternetArchiveBot 29706 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 516966 wikitext text/x-wiki {{Infobox musical artist <!-- See Wikipedia:WikiProject_Musicians --> | name = জটিলেশ্বৰ মুখোপাধ্যায় | image = জটিলেশ্বৰ মুখোপাধ্যায়.jpg | background = একক | birth_date = {{জন্ম তাৰিখ|১৯৩৪|১২|১৩}} | death_date = {{মৃত্যু তাৰিখ ও বয়স|df=yes|২০১৭|১২|২১|১৯৩৪|১২|১৩}} | occupation = সঙ্গীত পৰিচালক, নেপথ্য কণ্ঠশিল্পী, গীতিকাৰ | years_active = ১৯৫০ – ২০১৭ |birth_place=[[চুঁচুড়া]], [[পশ্চিমবঙ্গ]], ভাৰত}} '''জটিলেশ্বৰ মুখোপাধ্যায়''' (১৩ ডিচেম্বৰ ১৯৩৪ – ২১ ডিচেম্বৰ ২০১৭) এজন বিখ্যাত ভাৰতীয় সংগীত পৰিচালক, গায়ক আৰু গীতিকাৰ।<ref name="সপ">{{cite news |url=http://www.sangbadpratidin.in/famed-singer-jatileswar-mukherjee-passes-away/ |title=প্ৰয়াত কিংবদন্তীৰ সঙ্গীতশিল্পি জটিলেশ্বৰ মুখপাধ্যায় |সংবাদপত্ৰ=সংবাদ প্ৰতিদিন অনলাইন |date=২১ ডিসেম্বৰ ২০১৭ |date= ২১ ডিসেম্বৰ ২০১৭}}</ref> ==জন্ম আৰু পৰিয়ালৰ পৰিচয়== জটিলেশ্বৰ মুখোপাধ্যায়ৰ জন্ম হৈছিল ১৯৩৪ চনৰ ১৩ ডিচেম্বৰত অবিভক্ত বংগৰ চুঁচুড়াত। আঠজন ভাতৃৰ ভিতৰত জটিলেশ্বৰ মুখোপাধ্যায়ৰ আছিল সৰু। তেওঁৰ ককায়েকহেঁত বৰ ভাল গান গাইছিল। গীত গোৱাৰ আঁৰৰ প্ৰেৰণা হৈছে মাতৃ অন্নপূৰ্ণা আৰু ককায়েক কপিলেশ্বৰ মুখোপাধ্যায়।<ref name="এস">{{cite news |url=https://eisamay.indiatimes.com/city/kolkata/jatileswar-mukherjee-passes-away/articleshow/62193164.cms |title=প্ৰয়াত প্ৰখ্যাত সঙ্গীতশিল্পী জটিলেশ্বৰ মুখোপাধ্যায় |সংবাদপত্ৰ=এই সময় অনলাইন |date=২১ ডিসেম্বৰ ২০১৭ |access-date=2025-06-04 |archivedate=2017-12-22 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20171222072338/https://eisamay.indiatimes.com/city/kolkata/jatileswar-mukherjee-passes-away/articleshow/62193164.cms |deadurl=yes }}</ref><ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|last=চট্টোপাধ্যায়|first=অভীক|date=২০২২-১০-৩১T১৩:৩০:০০+০৫:৩০|language=en-US|title=সুৰসন্ধানী জটিলেশ্বৰ « BanglaLive|url=https://banglalive.com/jatileswar-mukhopadhyay/|date=2023-06-05}}</ref> ==সঙ্গীত চৰ্চা== সতীনাথ মুখোপাধ্যায়, চিন্ময় লাহিড়ী আৰু সুধীন দাশগুপ্তৰ ওচৰত তেওঁ সঙ্গীতৰ শি‍ক্ষা গ্ৰহণ কৰিছিল।<ref name="এস"/><ref name="বিডিনি">{{cite news |url=https://bdnews24.com/bn/detail/glitz/1437854 |title=চলে গেলেন জটিলেশ্বৰ মুখোপাধ্যায় |সংবাদপত্ৰ=বিডিটোয়েণ্টিফোৰ.কম অনলাইন |date=২১ ডিসেম্বৰ ২০১৭ |date=২১ ডিসেম্বৰ ২০১৭ }}{{অকাৰ্যকৰ সংযোগ|date=ফেব্ৰুয়াৰি ২০১৯ |bot=InternetArchiveBot |ঠিক কৰাৰ প্ৰচেষ্টা=yes }}</ref> ==বঁটা আৰু সন্মান== ২০১৩ চনত তেওঁক পশ্চিমবংগ ৰাজ্যিক সংগীত একাডেমীৰ তৰফৰ পৰা জ্ঞানপ্ৰকাশ ঘোষ পদক বঁটা প্ৰদান কৰা হয়।<ref name="এস"/> ইয়াৰ বাহিৰেও তেওঁ ‘দামু’ আৰু ‘নটী বিনোদিনী’ চলচ্চিত্ৰৰ বাবে শ্ৰেষ্ঠ সঙ্গীত পৰিচালকৰ পুৰস্কাৰ লাভ কৰিছিল।<ref name="বিডিনি"/> ==তেওঁৰ দ্বাৰা ৰচিত গীত== * অথৈ সমুদ্দুৰ পেৰিয়ে এলাম * অনেক শহৰ গ্ৰাম ছাড়িয়ে * অন্তৰে শক্তিকে কমে যেতে দিও না * আনমনে কত কিছু লিখে * আমাৰ অঙ্গে জ্বলে ৰঙমশাল * আমাৰ মন-দোতাৰাৰ একটি তাৰ * আমাৰ স্বপন কিনতে পাৰে * আমি পথে যেতে যেতে শুনি হঠাৎ * আমি ফুলকে যেদিন ধৰে বেঁধে আমাৰ সাজি ভৰেছি * আলো ৰচনায় তুমি সূৰ্যকে হাৰ মানালে * এ কোন সকাল ৰাতেৰ চেয়েও অন্ধকাৰ * ও বাউল গেৰুয়া তো পৰেছ, একতাৰাটি ধৰেছে * ও মাঝিৰে ও মাঝি * কখনো কখনো মাটিৰ প্ৰদীপ * কলস কাঁখে নিয়ে দীঘিৰ ঘাটে এলেই * কাঁদে গো শচীমাতা নিমাই নিমাই * কি কখন বলে বাঁশি * কেউ বলে ফাল্গুন, কেউ বলে পলাশেৰ মাস * কোনো ভোৰেৰ পাখি কখনো কি বলবে * কোনো হাতে মানায় কাঁকন কোনো হাতে বাজুবন্ধ * চঞ্চল তোৰ ওই পাখাতে * ছড়িয়ে ৰয়েছ কেন * তোমাৰ সঙ্গে দেখা না হলে * পৃথিবীৰ যেখানে যত খাঁচাৰ পাখি * ফুলেৰ ঘায়ে মূৰ্ছা গেছে ফুলেৰ দেশেৰ ৰাজকুমাৰী * বধূয়া আমাৰ চোখে জলে এনেছে * বৰ্ণচোৰা প্ৰজাপতি ৰে * বাঁশিটাৰ একটাই দোষ বলে ৰাধা ৰাধা * বাৰমাসেৰ জ্বালায় আমি হায়ৰে জ্বালাতন * মনেৰ নাগাল পাবো না জেনেও * মোহনবাঁশি বাজে * যতই বল তোমায় আমি ভুলছি না ==তথ্যসূত্ৰ== [[শ্ৰেণী:বঙালী কণ্ঠশিল্পী]] [[শ্ৰেণী:বঙালী ব্যক্তি]] 5038ymt7bdgg6cllo8dvlup83zf79th 0 122411 516969 516093 2025-06-11T06:32:17Z কুমুদ ঘোষ 42738 /* জনসংখ্যা */ 516969 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = কিনাশাচা | official_name = ''ভিলে ডি কিনাশাচা '' | settlement_type = [[ৰাজধানী চহৰ]] আৰু [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ প্ৰদেশ|প্ৰদেশ]] | image_skyline = {{multiple image | perrow = 1/2/2/2 | border = infobox | total_width = 290 | caption_align = center | image1 = La ville de Kinshasa.jpg | caption1 = [[গোম্বে, কিনশাসা|ডাউনটাউন কিনাশাচা]] | image2 = Africell - Black Santa - DRC (49268350383).jpg | caption2 = [[গোম্বে, কিনাশাচা]] | image3 = Kinshasa by night (23769991270).jpg | caption3 = [[লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image4 = Palais du peuple de la RDC.jpg | caption4 = [[প্যালাইস ডু পিপল (কিনশাসা)|পিপলচ পেলেচ]] | image5 = Parc de la Vallée de la Nsele.jpg | caption5 = [[এনসেলে ভ্যালি পাৰ্ক|লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image6 = Le 17 janvier 1961, Patrice Lumumba mourrait, victime de son « rêve » pour un Congo libre, démocratique et développé. (16112526649).jpg | caption6 = [[পাত্ৰিছ লুমুম্বা]]ৰ মূৰ্তি সহিত [[লাইমেট টাৱাৰ]] (পটভূমিত)। | image7 = Bâtiment de la SCPT (anciennement ONATRA) à Gombe, Kinshasa.jpg | caption7 = [[চ'ছাইটি বাণিজ্যিক দে পৰিবহণ এবং দেস পোৰ্টস|চ'ছাইটিি বাণিজ্যিক দেচ পৰিবহণ আৰু দেচ বন্দৰ]] }} | image_flag = Flag of Kinshasa, DRC.svg | image_seal = Coat of arms of Kinshasa.svg | seal_size = 50px | nickname = কিন লা বেলে<br/>({{literally||কিন দ্য বিউটিফুল}}) | motto = | image_map = Democratic Republic of the Congo (26 provinces) - Kinshasa.svg | map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ প্ৰদেশৰ মানচিত্ৰত কিনাশাচা | pushpin_map = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ#আফ্ৰিকা#পৃথিৱী | pushpin_relief = 1 | pushpin_map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ মানচিত্ৰে কিনশাসা | coordinates = {{স্থানাঙ্ক|4|19|30|S|15|19|20|E|type:adm1st_region:CD-KN|display=inline}} | subdivision_type = দেশ | subdivision_name = {{পতাকা|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ}} | subdivision_type1 = [[Provinces of the Democratic Republic of the Congo|Province]] | established_title = প্ৰতিষ্ঠিত | established_date = ১৮৮১ | seat_type = চি‍টি হল | seat = [[লা গোম্বে (কিনশাসা)|লা গোম্বে]] | parts_type = [[কিনশাসায় কমিউন|কমিউন]] | parts_style = coll | p1 = [[বন্দলুংওয়া]] | p2 = [[বাৰুম্বু]] | p3 = [[বুম্বু]] | p4 = [[গোম্বে, কিনশাসা|গোম্বে]] (অতীতে কালিনা) | p5 = [[কালামু]] | p6 = [[কাসা-ভুবু, কিনশাসা|কাসা-ভুবু]] | p7 = [[কিম্বানসেকে]] | p8 = [[কিনশাসা (কমিউন)|কিনশাসা]] | p9 = [[কিণ্টামবো]] | p10 = [[কিসেনসো]] | p11 = [[লেম্বা, কিনশাসা|লেম্বা]] | p12 = [[লিমেট]] | p13 = [[লিঙ্গওয়ালা]] | p14 = [[মাকালা]] | p15 = [[মালুকু, কিনশাসা|মালুকু]] | p16 = [[মাসিনা, কিনশাসা|মাসিনা]] | p17 = [[মাটে]] | p18 = [[মণ্ট এনগাফুলা]] | p19 = [[এনডিজিলি, কিনশাসা|এনডিজিলি]] | p20 = [[নগাবা]] | p21 = [[এনগালিমা]] | p22 = [[এনগিৰি-এনগিৰি]] | p23 = [[এনসেলে]] | p24 = [[সেলেম্বাও]] | government_type = প্ৰাদেশিক সমাৱেশ | governing_body = [[কিনশাচাৰ প্ৰাদেশিক পৰিষদ]] | leader_title = [[কিনশাসাৰ গভৰ্নৰদেৰ তালিকা|গভৰ্নৰ]] | leader_name = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | leader_title1 = ভাইস-গভৰ্নৰ | leader_name1 = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | total_type = নগৰ-প্ৰদেশ | area_footnotes =<ref name=Kayembe2009 /> | area_total_km2 = 9965 | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_water_percent = | area_urban_km2 = 600 | elevation_m = 240 | population_total = 17071000<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |last=Institut National De La Statistique |title=Projections demographiques 2019-25 (in French) |url=http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |date=September 23, 2020 |archive-date=জুলাই ২, ২০২০ |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ |access-date=June 5, 2025 |archivedate=July 2, 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |deadurl=yes }}</ref> | population_as_of = ২০২১ | population_footnotes = | population_density_km2 = 1462 | population_urban = 16316000 | population_metro = 17239463 | population_urban_footnotes =<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি| url = https://populationstat.com/democratic-republic-of-the-congo/kinshasa|title = PopulationStat.com}}</ref> | population_density_urban_km2 = auto | population_blank1_title = [[জাতীয় ভাষা|language]] | population_blank1 = ফৰাচী আৰু লিঙ্গালা | population_note = | postal_code = | area_code = 243 + 9 | blank_name_sec1 = [[মানৱ উন্নয়ন সূচক|এইচডিআই]] (২০১৯) | blank_info_sec1 = 0.577<ref name="GlobalDataLab">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab |url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180923120638/https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |archive-date=23 September 2018 |date=2021-07-27 |ওয়েবসাইট=hdi.globaldatalab.org |language=en}}</ref><br />{{color|#fc0|medium}}[[List of provinces of the Democratic Republic of the Congo by Human Development Index|1st]] | area_urban_footnotes =<ref name="population">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |date=April 2017 |title=DemographiaWorld Urban Areas – 13th Annual Edition |url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |archive-date=3 May 2018 |date=8 July 2017 |publisher=[[Demographia]]}}</ref> | timezone = [[পশ্চিম আফ্ৰিকাৰ সময়]] | utc_offset = +1 | coor_pinpoint = | registration_plate_type = [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ যানবাহন ৰেজিষ্ট্ৰেশন প্লেট|লাইসেন্স প্লেট কোড]] | registration_plate = {{পতাকা আইকন|Democratic Republic of the Congo}} CGO / '''01''' }} '''কিনাশাচা''' ({{lang-en|Kinshasa}}) হ'ল কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী আৰু সৰ্ববৃহৎ চহৰ। পূৰ্বতে ইয়াক লিওপোল্ডভিল নামেৰে জনা গৈছিল। এসময়ত কংগো নদীৰ পাৰত মাছ ধৰা আৰু ব্যৱসায়িক গাঁৱৰ বসতিস্থল কিনাশাচা এতিয়া বিশ্বৰ অন্যতম দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা মেগাচিটি। কিনাশাচা মহানগৰখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ ২৬খন প্ৰদেশৰ ভিতৰত এখন। যিহেতু নগৰ-প্ৰদেশৰ প্ৰশাসনিক সীমাৰেখাই এক বিশাল এলেকা সামৰি লৈছে, সেয়েহে নগৰ-প্ৰদেশৰ ৯০ শতাংশতকৈও অধিক ভূমি গ্ৰাম্য প্ৰকৃতিৰ, চহৰীয়া অঞ্চলসমূহে পশ্চিম দিশত সৰু কিন্তু বিস্তাৰিত অংশ দখল কৰিছে।<ref name="area">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Ville de Kinshasa|title=Géographie de Kinshasa|url=http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|archive-date=23 July 2012|date=25 June 2012|access-date=5 June 2025|archivedate=23 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|deadurl=yes}}</ref> আফ্ৰিকাৰ কাইৰো আৰু লোগেছৰ পিছত কিনাশাচা তৃতীয় বৃহত্তম মহানগৰ।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=2020-07-03|language=en-US|title=Cities In The World With The Most Francophone Population|url=https://www.worldatlas.com/articles/cities-in-the-world-with-the-most-francophone-population.html|date=2022-03-08|ওয়েবসাইট=WorldAtlas}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও ই বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ নামমাত্ৰ ফ্ৰাংকোফোন নগৰীয়া অঞ্চল, য'ত ফৰাচী ভাষা হৈছে চহৰখনৰ চৰকাৰ, শিক্ষা, সংবাদ মাধ্যম, জনসেৱা, আৰু উচ্চ পৰ্যায়ৰ বাণিজ্যৰ ভাষা। আনহাতে, লিংগালা ভাষাক বাটে‍-ঘাটে‍ লিংগুয়া ফ্ৰাংকা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&q=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|title=Globalization and Language Vitality: Perspectives from Africa, pp. 103 & 109|last=Cécile B. Vigouroux & Salikoko S. Mufwene|year=2008|isbn=9780826495150|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20151005104851/https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&lpg=PA111&dq=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|archive-date=5 October 2015|url-অবস্থা=live|date=25 June 2012}}</ref> ২০১২ চনৰ অক্টোবৰ মাহত কিনাশাচাত ১৪ সংখ্যক ফ্ৰাংকোফোনি শীৰ্ষ সন্মিলন অনুষ্ঠিত হৈছিল।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=[[Organisation internationale de la Francophonie|OIF]]|title=XIVe Sommet de la Francophonie|url=http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120619065536/http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|archive-date=19 June 2012|date=25 June 2012}}</ref> কিনাশাচাৰ বাসিন্দাসকলক কিনোইছ (ফৰাচী আৰু কেতিয়াবা ইংৰাজীত) বা কিনাশাচান (ইংৰাজীত) বুলি জনা যায়। অঞ্চলটোৰ খিলঞ্জীয়া লোকসকলৰ ভিতৰত হুম্বু আৰু টেকে আদি অন্যতম। চহৰখন পাৰ্শ্বৱৰ্তী ৰিপাব্লিক অৱ কংগোৰ ৰাজধানী ব্ৰাজাভিলৰ মুখামুখি। এই বিন্দুত নদীৰ ব্যৱধান ৭ কিলোমিটাৰ বহল যদিও ভেটিকান চহৰ আৰু ৰোমৰ পিছত এই দুখন চহৰ বিশ্বৰ দ্বিতীয় নিকটতম ৰাজধানী চহৰৰ যোৰা। ==ইতিহাস== ১৮৮১ চনত হেনৰী মৰ্টন ষ্টেনলীয়ে ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰ হিচাপে এই চহৰখন প্ৰতিষ্ঠা কৰে।<ref>Roman Adrian Cybriwsky, ''Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture'', ABC-CLIO, USA, 2013, p. 144</ref> বেলজিয়ামৰ ৰজা দ্বিতীয় লিওপল্ডৰ সন্মানত ইয়াৰ নামকৰণ কৰা হৈছিল লিওপোল্ডভিল। তেওঁ কংগো ফ্ৰী ষ্টেট নিয়ন্ত্ৰণ কৰিছিল। এই বিশাল ভূখণ্ডই এখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ। এই অঞ্চলটো উপনিবৱশ নহয় বৰঞ্চ ৰজাৰ ব্যক্তিগত সম্পত্তি আছিল। এই ঠাইখন লিভিংষ্টন জলপ্ৰপাতৰ ওপৰৰ কংগো নদীৰ প্ৰথমটো নাও চলাব পৰা বন্দৰ হিচাপে বিকশিত হয়। লিওপোল্ডভিলৰ তলৰ ৩০০ কিলোমিটাৰ (১৯০ মাইল) উজানত এটি ধাৰা আছে। প্ৰথম অৱস্থাত সাগৰৰ মাজেৰে অহা বা যোৱা সকলো সামগ্ৰী লিওপোল্ডভিল আৰু মাটাডিৰ মাজত বহনকাৰীয়ে কঢ়িয়াই নিব লাগিছিল, ৰেপিডৰ তলৰ বন্দৰ আৰু উপকূলৰ পৰা ১৫০ কিলোমিটাৰ (৯৩ মাইল) দূৰত্বৰ পৰা আনিব লগা হৈছিল। ১৮৯৮ চনত মাটাডি-কিনশাচা পৰ্টেজ ৰেলৱেৰ নিৰ্মাণ সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ লগে লগে ৰেপিডৰ চাৰিওফালে বিকল্প পথৰ ব্যৱস্থা হয় আৰু লিওপোল্ডভিলৰ দ্ৰুত বিকাশ আৰম্ভ হয়। ১৯১৪ চনত পাইপলাইন স্থাপন কৰা হয়। ই মাটাডিৰ পৰা লিওপ’ল্ডভিলৰ ওপৰৰ ফালে থকা ভাপ জাহাজলৈ খাৰুৱা তেল পৰিবহণ কৰে।<ref name="britannica.com">{{বিশ্বকোষ উদ্ধৃতি|বিশ্বকোষ=britannica.com}}</ref> ১৯২৩ চনৰ ভিতৰত কংগোৰ মোহনাত থকা বোমা চহৰখনৰ ঠাইত এই চহৰখনক বেলজিয়ান কংগোৰ ৰাজধানীলৈ উন্নীত কৰা হয়।<ref name="britannica.com" /> "লিঅ'" বা "লিঅ'পল্ড" নামেৰে মতা এই চহৰখন ঔপনিৱেশিক যুগত দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাই ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰত পৰিণত হয়। ১৯৫৯ চনৰ বিদ্ৰোহৰ পাছত ১৯৬০ চনৰ ৩০ জুনত স্বাধীনতা লাভ কৰি‍ কংগো ৰিপাব্লিকে প্ৰথম প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে পেট্ৰিছ লুমুম্বাক নিৰ্বাচিত কৰে। লুমুম্বাৰ অনুভূত ছোভিয়েট সমৰ্থন প্ৰৱণতাক পশ্চিমীয়া স্বাৰ্থই ভাবুকি হিচাপে গণ্য কৰিছিল। যিহেতু সেই সময় শীতল যুদ্ধৰ উত্তেজনাপূৰ্ণ সময় আছিল, সেয়েহে আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামে কংগোৰ কৌশলগত সম্পদ বিশেষকৈ ইউৰেনিয়ামৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ হেৰুৱাব বিচৰা নাছিল। লুমুম্বাৰ নিৰ্বাচনৰ এবছৰ নৌহওঁতেই বেলজিয়াম আৰু আমেৰিকাই তেওঁৰ কঙ্গোলিজ প্ৰতিদ্বন্দ্বীসকলৰ সমৰ্থন ক্ৰয় কৰি লয় আৰু সেই ঘটনাবোৰক গতিশীল কৰি লুমুম্বাৰ হত্যাত পৰিণত কৰে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|last=Georges Nzongola-Ntalaja|date=17 January 2011|title=Patrice Lumumba: the most important assassination of the 20th century|url=https://www.theguardian.com/global-development/poverty-matters/2011/jan/17/patrice-lumumba-50th-anniversary-assassination|date=9 February 2020|ওয়েবসাইট=The Guardian}}</ref> ১৯৬৪ চনত মাইজে ছ’ম্বেই কংগো ৰিপাব্লিক, বুৰুণ্ডি আৰু মালিৰ সকলো নাগৰিকৰ লগতে ৰুৱাণ্ডাৰ পৰা অহা সকলো ৰাজনৈতিক শৰণাৰ্থীক বহিষ্কাৰ কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে।<ref>Jules Gerard-Libois and Benoit Verhaegen, ''Congo 1964: Political Documents of a Developing Nation'', Princeton University Press, 2015, p. 450</ref><ref name="NYT">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1964/08/22/archives/congo-starts-expulsions.html|title=Congo Starts Expulsions|work=[[The New York Times]]|date=19 May 2021|language=en}}</ref><ref>Daouda Gary-Tounkara, ''1964 : le Mali réinsère ses ressortissants expulsés'', In: '' Plein droit 2016/1 (n° 108)'', GISTI, 2016, p. 35-38</ref><ref>United States.</ref> ১৯৬৫ চনত আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামৰ সহায়ত কংগোত জোচেফ-ডিজিয়েৰ মবুটুৱে ক্ষমতা দখল কৰে। তেওঁ "প্ৰামাণ্যতা"ৰ নীতি প্ৰৱৰ্তন কৰে। ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে দেশৰ মানুহ আৰু ঠাইৰ নাম পুনৰ সজীৱ কৰি তুলিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। ১৯৬৬ চনত কিনশাচা নামৰ এখন গাঁৱৰ নামেৰে লিওপ’ল্ডভিলৰ নাম কিনশাচা ৰখা হয়। এসময়ত ই এই স্থানৰ ওচৰতে আছিল, যিটো বৰ্তমান কিনশাচা কমিউন নামেৰে জনা যায়। মবুটুৰ অধীনত চহৰখন দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পালে। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা বহু লোক নিজৰ সৌভাগ্যৰ সন্ধানত ইয়ালৈ আহিছিল। বা আন ঠাইৰ জাতিগত বিবাদৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ আহিছিল। এইদৰে তেওঁলোকে কিনশাচাৰ জনসংখ্যাৰ মাজত ইতিমধ্যে উপস্থিত থকা বহুতো জাতি আৰু ভাষাৰ লগত নতুন ভাষা আৰু জাতি-জনগোষ্ঠী সংযোজন কৰিলে। ১৯৯১ চনত চহৰখনে বিদ্ৰোহী সৈনিকক প্ৰতিহত কৰিবলগীয়া হৈছিল। চৰকাৰে দৰমহা দিব নোৱাৰাৰ বিৰুদ্ধে তেওঁলোকে‍ প্ৰতিবাদ কৰিছিল। ইয়াৰ পাছত বিদ্ৰোহীৰ বিদ্ৰোহ আৰম্ভ হয়, যাৰ ফলত ১৯৯৭ চনৰ ভিতৰত মবুটুৰ শাসন ব্যৱস্থাৰ পতন ঘটে।<ref name="britannica.com"/> মবুটুৰ অতিমাত্ৰা উৎপাত, গণ দুৰ্নীতি, নেপটিজিম আৰু গৃহযুদ্ধৰ ফলত কিনশাচাৰ বহু ক্ষতি হৈছিল। ই তেওঁক পতনৰফালে লৈ গৈছিল। ইয়াৰ পাছতো ই এতিয়াও মধ্য আফ্ৰিকাৰ বাবে এক প্ৰধান সাংস্কৃতিক আৰু বৌদ্ধিক কেন্দ্ৰ, য'ত সংগীতজ্ঞ আৰু শিল্পীৰ এক সমৃদ্ধিশালী সম্প্ৰদায় আছে। ইয়াৰ উপৰিও ই দেশৰ প্ৰধান ঔদ্যোগিক কেন্দ্ৰ, ইয়াত অভ্যন্তৰীণ অঞ্চলৰ পৰা অনা বহু প্ৰাকৃতিক সামগ্ৰী প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰা হয়। ২০০১ চনৰ পৰা ২০১৯ চনলৈকে কংগো গণতান্ত্ৰিক ৰিপাব্লিকৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জোচেফ কাবিলাৰ কিনশাচাত বিশেষ জনপ্ৰিয়তা নাছিল।<ref name="Trapido2016"/> ২০০৬ চনত কাবিলাই প্ৰতিদ্বন্দ্বিতামূলক নিৰ্বাচনত জয় ঘোষণা কৰাৰ পিছত হিংসাত্মক পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয়; ইউৰোপীয় সংঘই ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ বাহিনীত যোগদান কৰিবলৈ চহৰখনত সৈন্য নিয়োগ কৰে। ২০১৬ চনত নতুন নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ’ব বুলি ঘোষণা কৰাত দুবছৰ পলম হৈছিল। ছেপ্টেম্বৰ আৰু ডিচেম্বৰ মাহত বৃহৎ প্ৰতিবাদৰ সূচনা হয়। ইয়াৰ ফলত ৰাজপথত বেৰিকেড লগোৱাৰ লগতে কেইবা ডজন লোকৰ মৃত্যু হয়। বিদ্যালয় আৰু ব্যৱসায়িক প্ৰতিষ্ঠান বন্ধ আছিল।<ref>"[https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407 DR Congo election: 17 dead in anti-Kabila protests] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180616023724/https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407|date=16 June 2018}}", ''BBC'', 19 September 2016.</ref><ref>Merritt Kennedy, "[https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators Congo A 'Powder Keg' As Security Forces Crack Down On Whistling Demonstrators] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180517153108/https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators|date=17 May 2018}}", ''NPR'', 21 December 2016.</ref> ==ভূগোল== ===প্ৰশাসনিক বিভাগ=== ===জলবায়ু=== ==জনসংখ্যা== ১৯৮৪ চনত কৰা আনুষ্ঠানিক লোকপিয়লত ২৬ লাখ বাসিন্দা গণনা কৰা হৈছিল। তেতিয়াৰ পৰাই সকলো অনুমান সঁচাকৈয়ে বহিৰ্প্ৰকাশ। ২০০৫ চনৰ বাবে অনুমান ৫৩ লাখৰ পৰা ৭৩ লাখৰ ভিতৰত পৰে। ২০১৭ চনত চহৰখনৰ শেহতীয়া অনুমান অনুসৰি ইয়াৰ জনসংখ্যা আছিল ১১,৮৫৫,০০০। ===ভাষা=== ==চৰকাৰ আৰু ৰাজনীতি== ==অৰ্থনীতি== ==শিক্ষা== ==স্বাস্থ্য আৰু চিকিৎসা== ==সংস্কৃতি== ==উপাসনালয়== ==গণমাধ্যম== ==খেলাধুলা== ==অট্টালিকা আৰু প্ৰতিষ্ঠান== ==আন্তঃগাঁথনি আৰু গৃহ নিৰ্মাণ== ==পৰিবহণ== ===বিমান=== ===ৰেল=== ===বাহ্যিক পৰিবহণ=== ==সামাজিক বিষয়== ===অপৰাধ আৰু শাস্তি=== ===ৰাস্তাৰ শিশু=== ==জনপ্ৰিয় সংস্কৃতিত== ==তথ্য সংগ্ৰহ== [[শ্ৰেণী:ভূগোল]] lcc2sinvyoky2zg0g2gg7tillmqlndh 516970 516969 2025-06-11T06:33:24Z কুমুদ ঘোষ 42738 [[ৱিকিপিডিয়া:লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰক|লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰকৰ]] সহায়ত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰণ কৰা হ’ল। 516970 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = কিনাশাচা | official_name = ''ভিলে ডি কিনাশাচা '' | settlement_type = [[ৰাজধানী চহৰ]] আৰু [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ প্ৰদেশ|প্ৰদেশ]] | image_skyline = {{multiple image | perrow = 1/2/2/2 | border = infobox | total_width = 290 | caption_align = center | image1 = La ville de Kinshasa.jpg | caption1 = [[গোম্বে, কিনশাসা|ডাউনটাউন কিনাশাচা]] | image2 = Africell - Black Santa - DRC (49268350383).jpg | caption2 = [[গোম্বে, কিনাশাচা]] | image3 = Kinshasa by night (23769991270).jpg | caption3 = [[লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image4 = Palais du peuple de la RDC.jpg | caption4 = [[প্যালাইস ডু পিপল (কিনশাসা)|পিপলচ পেলেচ]] | image5 = Parc de la Vallée de la Nsele.jpg | caption5 = [[এনসেলে ভ্যালি পাৰ্ক|লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image6 = Le 17 janvier 1961, Patrice Lumumba mourrait, victime de son « rêve » pour un Congo libre, démocratique et développé. (16112526649).jpg | caption6 = [[পাত্ৰিছ লুমুম্বা]]ৰ মূৰ্তি সহিত [[লাইমেট টাৱাৰ]] (পটভূমিত)। | image7 = Bâtiment de la SCPT (anciennement ONATRA) à Gombe, Kinshasa.jpg | caption7 = [[চ'ছাইটি বাণিজ্যিক দে পৰিবহণ এবং দেস পোৰ্টস|চ'ছাইটিি বাণিজ্যিক দেচ পৰিবহণ আৰু দেচ বন্দৰ]] }} | image_flag = Flag of Kinshasa, DRC.svg | image_seal = Coat of arms of Kinshasa.svg | seal_size = 50px | nickname = কিন লা বেলে<br/>({{literally||কিন দ্য বিউটিফুল}}) | motto = | image_map = Democratic Republic of the Congo (26 provinces) - Kinshasa.svg | map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ প্ৰদেশৰ মানচিত্ৰত কিনাশাচা | pushpin_map = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ#আফ্ৰিকা#পৃথিৱী | pushpin_relief = 1 | pushpin_map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ মানচিত্ৰে কিনশাসা | coordinates = {{স্থানাঙ্ক|4|19|30|S|15|19|20|E|type:adm1st_region:CD-KN|display=inline}} | subdivision_type = দেশ | subdivision_name = {{পতাকা|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ}} | subdivision_type1 = [[Provinces of the Democratic Republic of the Congo|Province]] | established_title = প্ৰতিষ্ঠিত | established_date = ১৮৮১ | seat_type = চি‍টি হল | seat = [[লা গোম্বে (কিনশাসা)|লা গোম্বে]] | parts_type = [[কিনশাসায় কমিউন|কমিউন]] | parts_style = coll | p1 = [[বন্দলুংওয়া]] | p2 = [[বাৰুম্বু]] | p3 = [[বুম্বু]] | p4 = [[গোম্বে, কিনশাসা|গোম্বে]] (অতীতে কালিনা) | p5 = [[কালামু]] | p6 = [[কাসা-ভুবু, কিনশাসা|কাসা-ভুবু]] | p7 = [[কিম্বানসেকে]] | p8 = [[কিনশাসা (কমিউন)|কিনশাসা]] | p9 = [[কিণ্টামবো]] | p10 = [[কিসেনসো]] | p11 = [[লেম্বা, কিনশাসা|লেম্বা]] | p12 = [[লিমেট]] | p13 = [[লিঙ্গওয়ালা]] | p14 = [[মাকালা]] | p15 = [[মালুকু, কিনশাসা|মালুকু]] | p16 = [[মাসিনা, কিনশাসা|মাসিনা]] | p17 = [[মাটে]] | p18 = [[মণ্ট এনগাফুলা]] | p19 = [[এনডিজিলি, কিনশাসা|এনডিজিলি]] | p20 = [[নগাবা]] | p21 = [[এনগালিমা]] | p22 = [[এনগিৰি-এনগিৰি]] | p23 = [[এনসেলে]] | p24 = [[সেলেম্বাও]] | government_type = প্ৰাদেশিক সমাৱেশ | governing_body = [[কিনশাচাৰ প্ৰাদেশিক পৰিষদ]] | leader_title = [[কিনশাসাৰ গভৰ্নৰদেৰ তালিকা|গভৰ্নৰ]] | leader_name = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | leader_title1 = ভাইস-গভৰ্নৰ | leader_name1 = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | total_type = নগৰ-প্ৰদেশ | area_footnotes =<ref name=Kayembe2009 /> | area_total_km2 = 9965 | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_water_percent = | area_urban_km2 = 600 | elevation_m = 240 | population_total = 17071000<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |last=Institut National De La Statistique |title=Projections demographiques 2019-25 (in French) |url=http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |date=September 23, 2020 |archive-date=জুলাই ২, ২০২০ |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ |access-date=June 5, 2025 |archivedate=July 2, 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |deadurl=yes }}</ref> | population_as_of = ২০২১ | population_footnotes = | population_density_km2 = 1462 | population_urban = 16316000 | population_metro = 17239463 | population_urban_footnotes =<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি| url = https://populationstat.com/democratic-republic-of-the-congo/kinshasa|title = PopulationStat.com}}</ref> | population_density_urban_km2 = auto | population_blank1_title = [[জাতীয় ভাষা|language]] | population_blank1 = ফৰাচী আৰু লিঙ্গালা | population_note = | postal_code = | area_code = 243 + 9 | blank_name_sec1 = [[মানৱ উন্নয়ন সূচক|এইচডিআই]] (২০১৯) | blank_info_sec1 = 0.577<ref name="GlobalDataLab">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab |url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180923120638/https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |archive-date=23 September 2018 |date=2021-07-27 |ওয়েবসাইট=hdi.globaldatalab.org |language=en}}</ref><br />{{color|#fc0|medium}}[[List of provinces of the Democratic Republic of the Congo by Human Development Index|1st]] | area_urban_footnotes =<ref name="population">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |date=April 2017 |title=DemographiaWorld Urban Areas – 13th Annual Edition |url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |archive-date=3 May 2018 |date=8 July 2017 |publisher=[[Demographia]]}}</ref> | timezone = [[পশ্চিম আফ্ৰিকাৰ সময়]] | utc_offset = +1 | coor_pinpoint = | registration_plate_type = [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ যানবাহন ৰেজিষ্ট্ৰেশন প্লেট|লাইসেন্স প্লেট কোড]] | registration_plate = {{পতাকা আইকন|Democratic Republic of the Congo}} CGO / '''01''' }} '''কিনাশাচা''' ({{lang-en|Kinshasa}}) হ'ল কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী আৰু সৰ্ববৃহৎ চহৰ। পূৰ্বতে ইয়াক লিওপোল্ডভিল নামেৰে জনা গৈছিল। এসময়ত কংগো নদীৰ পাৰত মাছ ধৰা আৰু ব্যৱসায়িক গাঁৱৰ বসতিস্থল কিনাশাচা এতিয়া বিশ্বৰ অন্যতম দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা মেগাচিটি। কিনাশাচা মহানগৰখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ ২৬খন প্ৰদেশৰ ভিতৰত এখন। যিহেতু নগৰ-প্ৰদেশৰ প্ৰশাসনিক সীমাৰেখাই এক বিশাল এলেকা সামৰি লৈছে, সেয়েহে নগৰ-প্ৰদেশৰ ৯০ শতাংশতকৈও অধিক ভূমি গ্ৰাম্য প্ৰকৃতিৰ, চহৰীয়া অঞ্চলসমূহে পশ্চিম দিশত সৰু কিন্তু বিস্তাৰিত অংশ দখল কৰিছে।<ref name="area">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Ville de Kinshasa|title=Géographie de Kinshasa|url=http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|archive-date=23 July 2012|date=25 June 2012|access-date=5 June 2025|archivedate=23 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|deadurl=yes}}</ref> আফ্ৰিকাৰ কাইৰো আৰু লোগেছৰ পিছত কিনাশাচা তৃতীয় বৃহত্তম মহানগৰ।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=2020-07-03|language=en-US|title=Cities In The World With The Most Francophone Population|url=https://www.worldatlas.com/articles/cities-in-the-world-with-the-most-francophone-population.html|date=2022-03-08|ওয়েবসাইট=WorldAtlas}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও ই বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ নামমাত্ৰ ফ্ৰাংকোফোন নগৰীয়া অঞ্চল, য'ত ফৰাচী ভাষা হৈছে চহৰখনৰ চৰকাৰ, শিক্ষা, সংবাদ মাধ্যম, জনসেৱা, আৰু উচ্চ পৰ্যায়ৰ বাণিজ্যৰ ভাষা। আনহাতে, লিংগালা ভাষাক বাটে‍-ঘাটে‍ লিংগুয়া ফ্ৰাংকা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&q=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|title=Globalization and Language Vitality: Perspectives from Africa, pp. 103 & 109|last=Cécile B. Vigouroux & Salikoko S. Mufwene|year=2008|isbn=9780826495150|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20151005104851/https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&lpg=PA111&dq=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|archive-date=5 October 2015|url-অবস্থা=live|date=25 June 2012}}</ref> ২০১২ চনৰ অক্টোবৰ মাহত কিনাশাচাত ১৪ সংখ্যক ফ্ৰাংকোফোনি শীৰ্ষ সন্মিলন অনুষ্ঠিত হৈছিল।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=[[Organisation internationale de la Francophonie|OIF]]|title=XIVe Sommet de la Francophonie|url=http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120619065536/http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|archive-date=19 June 2012|date=25 June 2012}}</ref> কিনাশাচাৰ বাসিন্দাসকলক কিনোইছ (ফৰাচী আৰু কেতিয়াবা ইংৰাজীত) বা কিনাশাচান (ইংৰাজীত) বুলি জনা যায়। অঞ্চলটোৰ খিলঞ্জীয়া লোকসকলৰ ভিতৰত হুম্বু আৰু টেকে আদি অন্যতম। চহৰখন পাৰ্শ্বৱৰ্তী ৰিপাব্লিক অৱ কংগোৰ ৰাজধানী ব্ৰাজাভিলৰ মুখামুখি। এই বিন্দুত নদীৰ ব্যৱধান ৭ কিলোমিটাৰ বহল যদিও ভেটিকান চহৰ আৰু ৰোমৰ পিছত এই দুখন চহৰ বিশ্বৰ দ্বিতীয় নিকটতম ৰাজধানী চহৰৰ যোৰা। ==ইতিহাস== ১৮৮১ চনত হেনৰী মৰ্টন ষ্টেনলীয়ে ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰ হিচাপে এই চহৰখন প্ৰতিষ্ঠা কৰে।<ref>Roman Adrian Cybriwsky, ''Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture'', ABC-CLIO, USA, 2013, p. 144</ref> বেলজিয়ামৰ ৰজা দ্বিতীয় লিওপল্ডৰ সন্মানত ইয়াৰ নামকৰণ কৰা হৈছিল লিওপোল্ডভিল। তেওঁ কংগো ফ্ৰী ষ্টেট নিয়ন্ত্ৰণ কৰিছিল। এই বিশাল ভূখণ্ডই এখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ। এই অঞ্চলটো উপনিবৱশ নহয় বৰঞ্চ ৰজাৰ ব্যক্তিগত সম্পত্তি আছিল। এই ঠাইখন লিভিংষ্টন জলপ্ৰপাতৰ ওপৰৰ কংগো নদীৰ প্ৰথমটো নাও চলাব পৰা বন্দৰ হিচাপে বিকশিত হয়। লিওপোল্ডভিলৰ তলৰ ৩০০ কিলোমিটাৰ (১৯০ মাইল) উজানত এটি ধাৰা আছে। প্ৰথম অৱস্থাত সাগৰৰ মাজেৰে অহা বা যোৱা সকলো সামগ্ৰী লিওপোল্ডভিল আৰু মাটাডিৰ মাজত বহনকাৰীয়ে কঢ়িয়াই নিব লাগিছিল, ৰেপিডৰ তলৰ বন্দৰ আৰু উপকূলৰ পৰা ১৫০ কিলোমিটাৰ (৯৩ মাইল) দূৰত্বৰ পৰা আনিব লগা হৈছিল। ১৮৯৮ চনত মাটাডি-কিনশাচা পৰ্টেজ ৰেলৱেৰ নিৰ্মাণ সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ লগে লগে ৰেপিডৰ চাৰিওফালে বিকল্প পথৰ ব্যৱস্থা হয় আৰু লিওপোল্ডভিলৰ দ্ৰুত বিকাশ আৰম্ভ হয়। ১৯১৪ চনত পাইপলাইন স্থাপন কৰা হয়। ই মাটাডিৰ পৰা লিওপ’ল্ডভিলৰ ওপৰৰ ফালে থকা ভাপ জাহাজলৈ খাৰুৱা তেল পৰিবহণ কৰে।<ref name="britannica.com">{{বিশ্বকোষ উদ্ধৃতি|বিশ্বকোষ=britannica.com}}</ref> ১৯২৩ চনৰ ভিতৰত কংগোৰ মোহনাত থকা বোমা চহৰখনৰ ঠাইত এই চহৰখনক বেলজিয়ান কংগোৰ ৰাজধানীলৈ উন্নীত কৰা হয়।<ref name="britannica.com" /> "লিঅ'" বা "লিঅ'পল্ড" নামেৰে মতা এই চহৰখন ঔপনিৱেশিক যুগত দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাই ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰত পৰিণত হয়। ১৯৫৯ চনৰ বিদ্ৰোহৰ পাছত ১৯৬০ চনৰ ৩০ জুনত স্বাধীনতা লাভ কৰি‍ কংগো ৰিপাব্লিকে প্ৰথম প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে পেট্ৰিছ লুমুম্বাক নিৰ্বাচিত কৰে। লুমুম্বাৰ অনুভূত ছোভিয়েট সমৰ্থন প্ৰৱণতাক পশ্চিমীয়া স্বাৰ্থই ভাবুকি হিচাপে গণ্য কৰিছিল। যিহেতু সেই সময় শীতল যুদ্ধৰ উত্তেজনাপূৰ্ণ সময় আছিল, সেয়েহে আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামে কংগোৰ কৌশলগত সম্পদ বিশেষকৈ ইউৰেনিয়ামৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ হেৰুৱাব বিচৰা নাছিল। লুমুম্বাৰ নিৰ্বাচনৰ এবছৰ নৌহওঁতেই বেলজিয়াম আৰু আমেৰিকাই তেওঁৰ কঙ্গোলিজ প্ৰতিদ্বন্দ্বীসকলৰ সমৰ্থন ক্ৰয় কৰি লয় আৰু সেই ঘটনাবোৰক গতিশীল কৰি লুমুম্বাৰ হত্যাত পৰিণত কৰে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|last=Georges Nzongola-Ntalaja|date=17 January 2011|title=Patrice Lumumba: the most important assassination of the 20th century|url=https://www.theguardian.com/global-development/poverty-matters/2011/jan/17/patrice-lumumba-50th-anniversary-assassination|date=9 February 2020|ওয়েবসাইট=The Guardian}}</ref> ১৯৬৪ চনত মাইজে ছ’ম্বেই কংগো ৰিপাব্লিক, বুৰুণ্ডি আৰু মালিৰ সকলো নাগৰিকৰ লগতে ৰুৱাণ্ডাৰ পৰা অহা সকলো ৰাজনৈতিক শৰণাৰ্থীক বহিষ্কাৰ কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে।<ref>Jules Gerard-Libois and Benoit Verhaegen, ''Congo 1964: Political Documents of a Developing Nation'', Princeton University Press, 2015, p. 450</ref><ref name="NYT">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1964/08/22/archives/congo-starts-expulsions.html|title=Congo Starts Expulsions|work=[[The New York Times]]|date=19 May 2021|language=en}}</ref><ref>Daouda Gary-Tounkara, ''1964 : le Mali réinsère ses ressortissants expulsés'', In: '' Plein droit 2016/1 (n° 108)'', GISTI, 2016, p. 35-38</ref><ref>United States.</ref> ১৯৬৫ চনত আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামৰ সহায়ত কংগোত জোচেফ-ডিজিয়েৰ মবুটুৱে ক্ষমতা দখল কৰে। তেওঁ "প্ৰামাণ্যতা"ৰ নীতি প্ৰৱৰ্তন কৰে। ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে দেশৰ মানুহ আৰু ঠাইৰ নাম পুনৰ সজীৱ কৰি তুলিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। ১৯৬৬ চনত কিনশাচা নামৰ এখন গাঁৱৰ নামেৰে লিওপ’ল্ডভিলৰ নাম কিনশাচা ৰখা হয়। এসময়ত ই এই স্থানৰ ওচৰতে আছিল, যিটো বৰ্তমান কিনশাচা কমিউন নামেৰে জনা যায়। মবুটুৰ অধীনত চহৰখন দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পালে। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা বহু লোক নিজৰ সৌভাগ্যৰ সন্ধানত ইয়ালৈ আহিছিল। বা আন ঠাইৰ জাতিগত বিবাদৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ আহিছিল। এইদৰে তেওঁলোকে কিনশাচাৰ জনসংখ্যাৰ মাজত ইতিমধ্যে উপস্থিত থকা বহুতো জাতি আৰু ভাষাৰ লগত নতুন ভাষা আৰু জাতি-জনগোষ্ঠী সংযোজন কৰিলে। ১৯৯১ চনত চহৰখনে বিদ্ৰোহী সৈনিকক প্ৰতিহত কৰিবলগীয়া হৈছিল। চৰকাৰে দৰমহা দিব নোৱাৰাৰ বিৰুদ্ধে তেওঁলোকে‍ প্ৰতিবাদ কৰিছিল। ইয়াৰ পাছত বিদ্ৰোহীৰ বিদ্ৰোহ আৰম্ভ হয়, যাৰ ফলত ১৯৯৭ চনৰ ভিতৰত মবুটুৰ শাসন ব্যৱস্থাৰ পতন ঘটে।<ref name="britannica.com"/> মবুটুৰ অতিমাত্ৰা উৎপাত, গণ দুৰ্নীতি, নেপটিজিম আৰু গৃহযুদ্ধৰ ফলত কিনশাচাৰ বহু ক্ষতি হৈছিল। ই তেওঁক পতনৰফালে লৈ গৈছিল। ইয়াৰ পাছতো ই এতিয়াও মধ্য আফ্ৰিকাৰ বাবে এক প্ৰধান সাংস্কৃতিক আৰু বৌদ্ধিক কেন্দ্ৰ, য'ত সংগীতজ্ঞ আৰু শিল্পীৰ এক সমৃদ্ধিশালী সম্প্ৰদায় আছে। ইয়াৰ উপৰিও ই দেশৰ প্ৰধান ঔদ্যোগিক কেন্দ্ৰ, ইয়াত অভ্যন্তৰীণ অঞ্চলৰ পৰা অনা বহু প্ৰাকৃতিক সামগ্ৰী প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰা হয়। ২০০১ চনৰ পৰা ২০১৯ চনলৈকে কংগো গণতান্ত্ৰিক ৰিপাব্লিকৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জোচেফ কাবিলাৰ কিনশাচাত বিশেষ জনপ্ৰিয়তা নাছিল।<ref name="Trapido2016"/> ২০০৬ চনত কাবিলাই প্ৰতিদ্বন্দ্বিতামূলক নিৰ্বাচনত জয় ঘোষণা কৰাৰ পিছত হিংসাত্মক পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয়; ইউৰোপীয় সংঘই ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ বাহিনীত যোগদান কৰিবলৈ চহৰখনত সৈন্য নিয়োগ কৰে। ২০১৬ চনত নতুন নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ’ব বুলি ঘোষণা কৰাত দুবছৰ পলম হৈছিল। ছেপ্টেম্বৰ আৰু ডিচেম্বৰ মাহত বৃহৎ প্ৰতিবাদৰ সূচনা হয়। ইয়াৰ ফলত ৰাজপথত বেৰিকেড লগোৱাৰ লগতে কেইবা ডজন লোকৰ মৃত্যু হয়। বিদ্যালয় আৰু ব্যৱসায়িক প্ৰতিষ্ঠান বন্ধ আছিল।<ref>"[https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407 DR Congo election: 17 dead in anti-Kabila protests] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180616023724/https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407|date=16 June 2018}}", ''BBC'', 19 September 2016.</ref><ref>Merritt Kennedy, "[https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators Congo A 'Powder Keg' As Security Forces Crack Down On Whistling Demonstrators] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180517153108/https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators|date=17 May 2018}}", ''NPR'', 21 December 2016.</ref> ==ভূগোল== ===প্ৰশাসনিক বিভাগ=== ===জলবায়ু=== ==জনসংখ্যা== ১৯৮৪ চনত কৰা আনুষ্ঠানিক লোকপিয়লত ২৬ লাখ বাসিন্দা গণনা কৰা হৈছিল।<ref name="Bédécarrats2016">{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Bédécarrats|first=Florent|last২=Lafuente-Sampietro|first২=Oriane|year=2019|title=Building commons to cope with chaotic urbanization? Performance and sustainability of decentralized water services in the outskirts of Kinshasa|পাতাসমূহ=1096–1108|DOI=10.1016/j.jhydrol.2016.07.023|doi-access=free}}</ref> তেতিয়াৰ পৰাই সকলো অনুমান সঁচাকৈয়ে বহিৰ্প্ৰকাশ। ২০০৫ চনৰ বাবে অনুমান ৫৩ লাখৰ পৰা ৭৩ লাখৰ ভিতৰত পৰে।<ref name="Flouriot2013"/> ২০১৭ চনত চহৰখনৰ শেহতীয়া অনুমান অনুসৰি ইয়াৰ জনসংখ্যা আছিল ১১,৮৫৫,০০০।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=Archived copy|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|date=26 June 2012}}</ref> ===ভাষা=== ==চৰকাৰ আৰু ৰাজনীতি== ==অৰ্থনীতি== ==শিক্ষা== ==স্বাস্থ্য আৰু চিকিৎসা== ==সংস্কৃতি== ==উপাসনালয়== ==গণমাধ্যম== ==খেলাধুলা== ==অট্টালিকা আৰু প্ৰতিষ্ঠান== ==আন্তঃগাঁথনি আৰু গৃহ নিৰ্মাণ== ==পৰিবহণ== ===বিমান=== ===ৰেল=== ===বাহ্যিক পৰিবহণ=== ==সামাজিক বিষয়== ===অপৰাধ আৰু শাস্তি=== ===ৰাস্তাৰ শিশু=== ==জনপ্ৰিয় সংস্কৃতিত== ==তথ্য সংগ্ৰহ== [[শ্ৰেণী:ভূগোল]] l75gpe5y8lzxjhtcp34ncilj37tpake 516971 516970 2025-06-11T06:35:22Z কুমুদ ঘোষ 42738 /* জনসংখ্যা */ 516971 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = কিনাশাচা | official_name = ''ভিলে ডি কিনাশাচা '' | settlement_type = [[ৰাজধানী চহৰ]] আৰু [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ প্ৰদেশ|প্ৰদেশ]] | image_skyline = {{multiple image | perrow = 1/2/2/2 | border = infobox | total_width = 290 | caption_align = center | image1 = La ville de Kinshasa.jpg | caption1 = [[গোম্বে, কিনশাসা|ডাউনটাউন কিনাশাচা]] | image2 = Africell - Black Santa - DRC (49268350383).jpg | caption2 = [[গোম্বে, কিনাশাচা]] | image3 = Kinshasa by night (23769991270).jpg | caption3 = [[লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image4 = Palais du peuple de la RDC.jpg | caption4 = [[প্যালাইস ডু পিপল (কিনশাসা)|পিপলচ পেলেচ]] | image5 = Parc de la Vallée de la Nsele.jpg | caption5 = [[এনসেলে ভ্যালি পাৰ্ক|লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image6 = Le 17 janvier 1961, Patrice Lumumba mourrait, victime de son « rêve » pour un Congo libre, démocratique et développé. (16112526649).jpg | caption6 = [[পাত্ৰিছ লুমুম্বা]]ৰ মূৰ্তি সহিত [[লাইমেট টাৱাৰ]] (পটভূমিত)। | image7 = Bâtiment de la SCPT (anciennement ONATRA) à Gombe, Kinshasa.jpg | caption7 = [[চ'ছাইটি বাণিজ্যিক দে পৰিবহণ এবং দেস পোৰ্টস|চ'ছাইটিি বাণিজ্যিক দেচ পৰিবহণ আৰু দেচ বন্দৰ]] }} | image_flag = Flag of Kinshasa, DRC.svg | image_seal = Coat of arms of Kinshasa.svg | seal_size = 50px | nickname = কিন লা বেলে<br/>({{literally||কিন দ্য বিউটিফুল}}) | motto = | image_map = Democratic Republic of the Congo (26 provinces) - Kinshasa.svg | map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ প্ৰদেশৰ মানচিত্ৰত কিনাশাচা | pushpin_map = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ#আফ্ৰিকা#পৃথিৱী | pushpin_relief = 1 | pushpin_map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ মানচিত্ৰে কিনশাসা | coordinates = {{স্থানাঙ্ক|4|19|30|S|15|19|20|E|type:adm1st_region:CD-KN|display=inline}} | subdivision_type = দেশ | subdivision_name = {{পতাকা|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ}} | subdivision_type1 = [[Provinces of the Democratic Republic of the Congo|Province]] | established_title = প্ৰতিষ্ঠিত | established_date = ১৮৮১ | seat_type = চি‍টি হল | seat = [[লা গোম্বে (কিনশাসা)|লা গোম্বে]] | parts_type = [[কিনশাসায় কমিউন|কমিউন]] | parts_style = coll | p1 = [[বন্দলুংওয়া]] | p2 = [[বাৰুম্বু]] | p3 = [[বুম্বু]] | p4 = [[গোম্বে, কিনশাসা|গোম্বে]] (অতীতে কালিনা) | p5 = [[কালামু]] | p6 = [[কাসা-ভুবু, কিনশাসা|কাসা-ভুবু]] | p7 = [[কিম্বানসেকে]] | p8 = [[কিনশাসা (কমিউন)|কিনশাসা]] | p9 = [[কিণ্টামবো]] | p10 = [[কিসেনসো]] | p11 = [[লেম্বা, কিনশাসা|লেম্বা]] | p12 = [[লিমেট]] | p13 = [[লিঙ্গওয়ালা]] | p14 = [[মাকালা]] | p15 = [[মালুকু, কিনশাসা|মালুকু]] | p16 = [[মাসিনা, কিনশাসা|মাসিনা]] | p17 = [[মাটে]] | p18 = [[মণ্ট এনগাফুলা]] | p19 = [[এনডিজিলি, কিনশাসা|এনডিজিলি]] | p20 = [[নগাবা]] | p21 = [[এনগালিমা]] | p22 = [[এনগিৰি-এনগিৰি]] | p23 = [[এনসেলে]] | p24 = [[সেলেম্বাও]] | government_type = প্ৰাদেশিক সমাৱেশ | governing_body = [[কিনশাচাৰ প্ৰাদেশিক পৰিষদ]] | leader_title = [[কিনশাসাৰ গভৰ্নৰদেৰ তালিকা|গভৰ্নৰ]] | leader_name = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | leader_title1 = ভাইস-গভৰ্নৰ | leader_name1 = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | total_type = নগৰ-প্ৰদেশ | area_footnotes =<ref name=Kayembe2009 /> | area_total_km2 = 9965 | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_water_percent = | area_urban_km2 = 600 | elevation_m = 240 | population_total = 17071000<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |last=Institut National De La Statistique |title=Projections demographiques 2019-25 (in French) |url=http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |date=September 23, 2020 |archive-date=জুলাই ২, ২০২০ |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ |access-date=June 5, 2025 |archivedate=July 2, 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |deadurl=yes }}</ref> | population_as_of = ২০২১ | population_footnotes = | population_density_km2 = 1462 | population_urban = 16316000 | population_metro = 17239463 | population_urban_footnotes =<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি| url = https://populationstat.com/democratic-republic-of-the-congo/kinshasa|title = PopulationStat.com}}</ref> | population_density_urban_km2 = auto | population_blank1_title = [[জাতীয় ভাষা|language]] | population_blank1 = ফৰাচী আৰু লিঙ্গালা | population_note = | postal_code = | area_code = 243 + 9 | blank_name_sec1 = [[মানৱ উন্নয়ন সূচক|এইচডিআই]] (২০১৯) | blank_info_sec1 = 0.577<ref name="GlobalDataLab">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab |url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180923120638/https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |archive-date=23 September 2018 |date=2021-07-27 |ওয়েবসাইট=hdi.globaldatalab.org |language=en}}</ref><br />{{color|#fc0|medium}}[[List of provinces of the Democratic Republic of the Congo by Human Development Index|1st]] | area_urban_footnotes =<ref name="population">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |date=April 2017 |title=DemographiaWorld Urban Areas – 13th Annual Edition |url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |archive-date=3 May 2018 |date=8 July 2017 |publisher=[[Demographia]]}}</ref> | timezone = [[পশ্চিম আফ্ৰিকাৰ সময়]] | utc_offset = +1 | coor_pinpoint = | registration_plate_type = [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ যানবাহন ৰেজিষ্ট্ৰেশন প্লেট|লাইসেন্স প্লেট কোড]] | registration_plate = {{পতাকা আইকন|Democratic Republic of the Congo}} CGO / '''01''' }} '''কিনাশাচা''' ({{lang-en|Kinshasa}}) হ'ল কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী আৰু সৰ্ববৃহৎ চহৰ। পূৰ্বতে ইয়াক লিওপোল্ডভিল নামেৰে জনা গৈছিল। এসময়ত কংগো নদীৰ পাৰত মাছ ধৰা আৰু ব্যৱসায়িক গাঁৱৰ বসতিস্থল কিনাশাচা এতিয়া বিশ্বৰ অন্যতম দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা মেগাচিটি। কিনাশাচা মহানগৰখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ ২৬খন প্ৰদেশৰ ভিতৰত এখন। যিহেতু নগৰ-প্ৰদেশৰ প্ৰশাসনিক সীমাৰেখাই এক বিশাল এলেকা সামৰি লৈছে, সেয়েহে নগৰ-প্ৰদেশৰ ৯০ শতাংশতকৈও অধিক ভূমি গ্ৰাম্য প্ৰকৃতিৰ, চহৰীয়া অঞ্চলসমূহে পশ্চিম দিশত সৰু কিন্তু বিস্তাৰিত অংশ দখল কৰিছে।<ref name="area">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Ville de Kinshasa|title=Géographie de Kinshasa|url=http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|archive-date=23 July 2012|date=25 June 2012|access-date=5 June 2025|archivedate=23 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|deadurl=yes}}</ref> আফ্ৰিকাৰ কাইৰো আৰু লোগেছৰ পিছত কিনাশাচা তৃতীয় বৃহত্তম মহানগৰ।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=2020-07-03|language=en-US|title=Cities In The World With The Most Francophone Population|url=https://www.worldatlas.com/articles/cities-in-the-world-with-the-most-francophone-population.html|date=2022-03-08|ওয়েবসাইট=WorldAtlas}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও ই বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ নামমাত্ৰ ফ্ৰাংকোফোন নগৰীয়া অঞ্চল, য'ত ফৰাচী ভাষা হৈছে চহৰখনৰ চৰকাৰ, শিক্ষা, সংবাদ মাধ্যম, জনসেৱা, আৰু উচ্চ পৰ্যায়ৰ বাণিজ্যৰ ভাষা। আনহাতে, লিংগালা ভাষাক বাটে‍-ঘাটে‍ লিংগুয়া ফ্ৰাংকা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&q=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|title=Globalization and Language Vitality: Perspectives from Africa, pp. 103 & 109|last=Cécile B. Vigouroux & Salikoko S. Mufwene|year=2008|isbn=9780826495150|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20151005104851/https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&lpg=PA111&dq=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|archive-date=5 October 2015|url-অবস্থা=live|date=25 June 2012}}</ref> ২০১২ চনৰ অক্টোবৰ মাহত কিনাশাচাত ১৪ সংখ্যক ফ্ৰাংকোফোনি শীৰ্ষ সন্মিলন অনুষ্ঠিত হৈছিল।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=[[Organisation internationale de la Francophonie|OIF]]|title=XIVe Sommet de la Francophonie|url=http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120619065536/http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|archive-date=19 June 2012|date=25 June 2012}}</ref> কিনাশাচাৰ বাসিন্দাসকলক কিনোইছ (ফৰাচী আৰু কেতিয়াবা ইংৰাজীত) বা কিনাশাচান (ইংৰাজীত) বুলি জনা যায়। অঞ্চলটোৰ খিলঞ্জীয়া লোকসকলৰ ভিতৰত হুম্বু আৰু টেকে আদি অন্যতম। চহৰখন পাৰ্শ্বৱৰ্তী ৰিপাব্লিক অৱ কংগোৰ ৰাজধানী ব্ৰাজাভিলৰ মুখামুখি। এই বিন্দুত নদীৰ ব্যৱধান ৭ কিলোমিটাৰ বহল যদিও ভেটিকান চহৰ আৰু ৰোমৰ পিছত এই দুখন চহৰ বিশ্বৰ দ্বিতীয় নিকটতম ৰাজধানী চহৰৰ যোৰা। ==ইতিহাস== ১৮৮১ চনত হেনৰী মৰ্টন ষ্টেনলীয়ে ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰ হিচাপে এই চহৰখন প্ৰতিষ্ঠা কৰে।<ref>Roman Adrian Cybriwsky, ''Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture'', ABC-CLIO, USA, 2013, p. 144</ref> বেলজিয়ামৰ ৰজা দ্বিতীয় লিওপল্ডৰ সন্মানত ইয়াৰ নামকৰণ কৰা হৈছিল লিওপোল্ডভিল। তেওঁ কংগো ফ্ৰী ষ্টেট নিয়ন্ত্ৰণ কৰিছিল। এই বিশাল ভূখণ্ডই এখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ। এই অঞ্চলটো উপনিবৱশ নহয় বৰঞ্চ ৰজাৰ ব্যক্তিগত সম্পত্তি আছিল। এই ঠাইখন লিভিংষ্টন জলপ্ৰপাতৰ ওপৰৰ কংগো নদীৰ প্ৰথমটো নাও চলাব পৰা বন্দৰ হিচাপে বিকশিত হয়। লিওপোল্ডভিলৰ তলৰ ৩০০ কিলোমিটাৰ (১৯০ মাইল) উজানত এটি ধাৰা আছে। প্ৰথম অৱস্থাত সাগৰৰ মাজেৰে অহা বা যোৱা সকলো সামগ্ৰী লিওপোল্ডভিল আৰু মাটাডিৰ মাজত বহনকাৰীয়ে কঢ়িয়াই নিব লাগিছিল, ৰেপিডৰ তলৰ বন্দৰ আৰু উপকূলৰ পৰা ১৫০ কিলোমিটাৰ (৯৩ মাইল) দূৰত্বৰ পৰা আনিব লগা হৈছিল। ১৮৯৮ চনত মাটাডি-কিনশাচা পৰ্টেজ ৰেলৱেৰ নিৰ্মাণ সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ লগে লগে ৰেপিডৰ চাৰিওফালে বিকল্প পথৰ ব্যৱস্থা হয় আৰু লিওপোল্ডভিলৰ দ্ৰুত বিকাশ আৰম্ভ হয়। ১৯১৪ চনত পাইপলাইন স্থাপন কৰা হয়। ই মাটাডিৰ পৰা লিওপ’ল্ডভিলৰ ওপৰৰ ফালে থকা ভাপ জাহাজলৈ খাৰুৱা তেল পৰিবহণ কৰে।<ref name="britannica.com">{{বিশ্বকোষ উদ্ধৃতি|বিশ্বকোষ=britannica.com}}</ref> ১৯২৩ চনৰ ভিতৰত কংগোৰ মোহনাত থকা বোমা চহৰখনৰ ঠাইত এই চহৰখনক বেলজিয়ান কংগোৰ ৰাজধানীলৈ উন্নীত কৰা হয়।<ref name="britannica.com" /> "লিঅ'" বা "লিঅ'পল্ড" নামেৰে মতা এই চহৰখন ঔপনিৱেশিক যুগত দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাই ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰত পৰিণত হয়। ১৯৫৯ চনৰ বিদ্ৰোহৰ পাছত ১৯৬০ চনৰ ৩০ জুনত স্বাধীনতা লাভ কৰি‍ কংগো ৰিপাব্লিকে প্ৰথম প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে পেট্ৰিছ লুমুম্বাক নিৰ্বাচিত কৰে। লুমুম্বাৰ অনুভূত ছোভিয়েট সমৰ্থন প্ৰৱণতাক পশ্চিমীয়া স্বাৰ্থই ভাবুকি হিচাপে গণ্য কৰিছিল। যিহেতু সেই সময় শীতল যুদ্ধৰ উত্তেজনাপূৰ্ণ সময় আছিল, সেয়েহে আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামে কংগোৰ কৌশলগত সম্পদ বিশেষকৈ ইউৰেনিয়ামৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ হেৰুৱাব বিচৰা নাছিল। লুমুম্বাৰ নিৰ্বাচনৰ এবছৰ নৌহওঁতেই বেলজিয়াম আৰু আমেৰিকাই তেওঁৰ কঙ্গোলিজ প্ৰতিদ্বন্দ্বীসকলৰ সমৰ্থন ক্ৰয় কৰি লয় আৰু সেই ঘটনাবোৰক গতিশীল কৰি লুমুম্বাৰ হত্যাত পৰিণত কৰে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|last=Georges Nzongola-Ntalaja|date=17 January 2011|title=Patrice Lumumba: the most important assassination of the 20th century|url=https://www.theguardian.com/global-development/poverty-matters/2011/jan/17/patrice-lumumba-50th-anniversary-assassination|date=9 February 2020|ওয়েবসাইট=The Guardian}}</ref> ১৯৬৪ চনত মাইজে ছ’ম্বেই কংগো ৰিপাব্লিক, বুৰুণ্ডি আৰু মালিৰ সকলো নাগৰিকৰ লগতে ৰুৱাণ্ডাৰ পৰা অহা সকলো ৰাজনৈতিক শৰণাৰ্থীক বহিষ্কাৰ কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে।<ref>Jules Gerard-Libois and Benoit Verhaegen, ''Congo 1964: Political Documents of a Developing Nation'', Princeton University Press, 2015, p. 450</ref><ref name="NYT">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1964/08/22/archives/congo-starts-expulsions.html|title=Congo Starts Expulsions|work=[[The New York Times]]|date=19 May 2021|language=en}}</ref><ref>Daouda Gary-Tounkara, ''1964 : le Mali réinsère ses ressortissants expulsés'', In: '' Plein droit 2016/1 (n° 108)'', GISTI, 2016, p. 35-38</ref><ref>United States.</ref> ১৯৬৫ চনত আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামৰ সহায়ত কংগোত জোচেফ-ডিজিয়েৰ মবুটুৱে ক্ষমতা দখল কৰে। তেওঁ "প্ৰামাণ্যতা"ৰ নীতি প্ৰৱৰ্তন কৰে। ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে দেশৰ মানুহ আৰু ঠাইৰ নাম পুনৰ সজীৱ কৰি তুলিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। ১৯৬৬ চনত কিনশাচা নামৰ এখন গাঁৱৰ নামেৰে লিওপ’ল্ডভিলৰ নাম কিনশাচা ৰখা হয়। এসময়ত ই এই স্থানৰ ওচৰতে আছিল, যিটো বৰ্তমান কিনশাচা কমিউন নামেৰে জনা যায়। মবুটুৰ অধীনত চহৰখন দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পালে। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা বহু লোক নিজৰ সৌভাগ্যৰ সন্ধানত ইয়ালৈ আহিছিল। বা আন ঠাইৰ জাতিগত বিবাদৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ আহিছিল। এইদৰে তেওঁলোকে কিনশাচাৰ জনসংখ্যাৰ মাজত ইতিমধ্যে উপস্থিত থকা বহুতো জাতি আৰু ভাষাৰ লগত নতুন ভাষা আৰু জাতি-জনগোষ্ঠী সংযোজন কৰিলে। ১৯৯১ চনত চহৰখনে বিদ্ৰোহী সৈনিকক প্ৰতিহত কৰিবলগীয়া হৈছিল। চৰকাৰে দৰমহা দিব নোৱাৰাৰ বিৰুদ্ধে তেওঁলোকে‍ প্ৰতিবাদ কৰিছিল। ইয়াৰ পাছত বিদ্ৰোহীৰ বিদ্ৰোহ আৰম্ভ হয়, যাৰ ফলত ১৯৯৭ চনৰ ভিতৰত মবুটুৰ শাসন ব্যৱস্থাৰ পতন ঘটে।<ref name="britannica.com"/> মবুটুৰ অতিমাত্ৰা উৎপাত, গণ দুৰ্নীতি, নেপটিজিম আৰু গৃহযুদ্ধৰ ফলত কিনশাচাৰ বহু ক্ষতি হৈছিল। ই তেওঁক পতনৰফালে লৈ গৈছিল। ইয়াৰ পাছতো ই এতিয়াও মধ্য আফ্ৰিকাৰ বাবে এক প্ৰধান সাংস্কৃতিক আৰু বৌদ্ধিক কেন্দ্ৰ, য'ত সংগীতজ্ঞ আৰু শিল্পীৰ এক সমৃদ্ধিশালী সম্প্ৰদায় আছে। ইয়াৰ উপৰিও ই দেশৰ প্ৰধান ঔদ্যোগিক কেন্দ্ৰ, ইয়াত অভ্যন্তৰীণ অঞ্চলৰ পৰা অনা বহু প্ৰাকৃতিক সামগ্ৰী প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰা হয়। ২০০১ চনৰ পৰা ২০১৯ চনলৈকে কংগো গণতান্ত্ৰিক ৰিপাব্লিকৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জোচেফ কাবিলাৰ কিনশাচাত বিশেষ জনপ্ৰিয়তা নাছিল।<ref name="Trapido2016"/> ২০০৬ চনত কাবিলাই প্ৰতিদ্বন্দ্বিতামূলক নিৰ্বাচনত জয় ঘোষণা কৰাৰ পিছত হিংসাত্মক পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয়; ইউৰোপীয় সংঘই ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ বাহিনীত যোগদান কৰিবলৈ চহৰখনত সৈন্য নিয়োগ কৰে। ২০১৬ চনত নতুন নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ’ব বুলি ঘোষণা কৰাত দুবছৰ পলম হৈছিল। ছেপ্টেম্বৰ আৰু ডিচেম্বৰ মাহত বৃহৎ প্ৰতিবাদৰ সূচনা হয়। ইয়াৰ ফলত ৰাজপথত বেৰিকেড লগোৱাৰ লগতে কেইবা ডজন লোকৰ মৃত্যু হয়। বিদ্যালয় আৰু ব্যৱসায়িক প্ৰতিষ্ঠান বন্ধ আছিল।<ref>"[https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407 DR Congo election: 17 dead in anti-Kabila protests] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180616023724/https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407|date=16 June 2018}}", ''BBC'', 19 September 2016.</ref><ref>Merritt Kennedy, "[https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators Congo A 'Powder Keg' As Security Forces Crack Down On Whistling Demonstrators] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180517153108/https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators|date=17 May 2018}}", ''NPR'', 21 December 2016.</ref> ==ভূগোল== ===প্ৰশাসনিক বিভাগ=== ===জলবায়ু=== ==জনসংখ্যা== ১৯৮৪ চনত কৰা আনুষ্ঠানিক লোকপিয়লত ২৬ লাখ বাসিন্দা গণনা কৰা হৈছিল।<ref name="Bédécarrats2016">{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Bédécarrats|first=Florent|last২=Lafuente-Sampietro|first২=Oriane|year=2019|title=Building commons to cope with chaotic urbanization? Performance and sustainability of decentralized water services in the outskirts of Kinshasa|পাতাসমূহ=1096–1108|DOI=10.1016/j.jhydrol.2016.07.023|doi-access=free}}</ref> তেতিয়াৰ পৰাই সকলো অনুমান সঁচাকৈয়ে বহিৰ্প্ৰকাশ। ২০০৫ চনৰ বাবে অনুমান ৫৩ লাখৰ পৰা ৭৩ লাখৰ ভিতৰত পৰে।<ref name="Flouriot2013"/> ২০১৭ চনত চহৰখনৰ শেহতীয়া অনুমান অনুসৰি ইয়াৰ জনসংখ্যা আছিল ১১,৮৫৫,০০০।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=Archived copy|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|date=26 June 2012}}</ref> ইউ এন হেবিটেটৰ তথ্য অনুসৰি বছৰি ৩ লাখ ৯০ হাজাৰ লোক কিনাশাচালৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। যুদ্ধৰ পৰা পলায়ন কৰি অৰ্থনৈতিক সুযোগ বিচাৰি ইয়ালৈ আহে।<ref name="Iazzolino2016">Gianluca Iazzolino, "[http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls Kinshasa, megalopolis of 12 million souls, expanding furiously on super-charged growth] {{ওয়েব আর্কাইভ|ইউআরএল=https://web.archive.org/web/20170709174042/http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls|তারিখ=9 July 2017}}"; ''Mail & Guardian Africa'', 2 April 2016.</ref> ===ভাষা=== ==চৰকাৰ আৰু ৰাজনীতি== ==অৰ্থনীতি== ==শিক্ষা== ==স্বাস্থ্য আৰু চিকিৎসা== ==সংস্কৃতি== ==উপাসনালয়== ==গণমাধ্যম== ==খেলাধুলা== ==অট্টালিকা আৰু প্ৰতিষ্ঠান== ==আন্তঃগাঁথনি আৰু গৃহ নিৰ্মাণ== ==পৰিবহণ== ===বিমান=== ===ৰেল=== ===বাহ্যিক পৰিবহণ=== ==সামাজিক বিষয়== ===অপৰাধ আৰু শাস্তি=== ===ৰাস্তাৰ শিশু=== ==জনপ্ৰিয় সংস্কৃতিত== ==তথ্য সংগ্ৰহ== [[শ্ৰেণী:ভূগোল]] ibfywdzxhs9xjpbaonpbd2ha304dfs7 516972 516971 2025-06-11T06:35:38Z কুমুদ ঘোষ 42738 [[ৱিকিপিডিয়া:লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰক|লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰকৰ]] সহায়ত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰণ কৰা হ’ল। 516972 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = কিনাশাচা | official_name = ''ভিলে ডি কিনাশাচা '' | settlement_type = [[ৰাজধানী চহৰ]] আৰু [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ প্ৰদেশ|প্ৰদেশ]] | image_skyline = {{multiple image | perrow = 1/2/2/2 | border = infobox | total_width = 290 | caption_align = center | image1 = La ville de Kinshasa.jpg | caption1 = [[গোম্বে, কিনশাসা|ডাউনটাউন কিনাশাচা]] | image2 = Africell - Black Santa - DRC (49268350383).jpg | caption2 = [[গোম্বে, কিনাশাচা]] | image3 = Kinshasa by night (23769991270).jpg | caption3 = [[লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image4 = Palais du peuple de la RDC.jpg | caption4 = [[প্যালাইস ডু পিপল (কিনশাসা)|পিপলচ পেলেচ]] | image5 = Parc de la Vallée de la Nsele.jpg | caption5 = [[এনসেলে ভ্যালি পাৰ্ক|লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image6 = Le 17 janvier 1961, Patrice Lumumba mourrait, victime de son « rêve » pour un Congo libre, démocratique et développé. (16112526649).jpg | caption6 = [[পাত্ৰিছ লুমুম্বা]]ৰ মূৰ্তি সহিত [[লাইমেট টাৱাৰ]] (পটভূমিত)। | image7 = Bâtiment de la SCPT (anciennement ONATRA) à Gombe, Kinshasa.jpg | caption7 = [[চ'ছাইটি বাণিজ্যিক দে পৰিবহণ এবং দেস পোৰ্টস|চ'ছাইটিি বাণিজ্যিক দেচ পৰিবহণ আৰু দেচ বন্দৰ]] }} | image_flag = Flag of Kinshasa, DRC.svg | image_seal = Coat of arms of Kinshasa.svg | seal_size = 50px | nickname = কিন লা বেলে<br/>({{literally||কিন দ্য বিউটিফুল}}) | motto = | image_map = Democratic Republic of the Congo (26 provinces) - Kinshasa.svg | map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ প্ৰদেশৰ মানচিত্ৰত কিনাশাচা | pushpin_map = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ#আফ্ৰিকা#পৃথিৱী | pushpin_relief = 1 | pushpin_map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ মানচিত্ৰে কিনশাসা | coordinates = {{স্থানাঙ্ক|4|19|30|S|15|19|20|E|type:adm1st_region:CD-KN|display=inline}} | subdivision_type = দেশ | subdivision_name = {{পতাকা|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ}} | subdivision_type1 = [[Provinces of the Democratic Republic of the Congo|Province]] | established_title = প্ৰতিষ্ঠিত | established_date = ১৮৮১ | seat_type = চি‍টি হল | seat = [[লা গোম্বে (কিনশাসা)|লা গোম্বে]] | parts_type = [[কিনশাসায় কমিউন|কমিউন]] | parts_style = coll | p1 = [[বন্দলুংওয়া]] | p2 = [[বাৰুম্বু]] | p3 = [[বুম্বু]] | p4 = [[গোম্বে, কিনশাসা|গোম্বে]] (অতীতে কালিনা) | p5 = [[কালামু]] | p6 = [[কাসা-ভুবু, কিনশাসা|কাসা-ভুবু]] | p7 = [[কিম্বানসেকে]] | p8 = [[কিনশাসা (কমিউন)|কিনশাসা]] | p9 = [[কিণ্টামবো]] | p10 = [[কিসেনসো]] | p11 = [[লেম্বা, কিনশাসা|লেম্বা]] | p12 = [[লিমেট]] | p13 = [[লিঙ্গওয়ালা]] | p14 = [[মাকালা]] | p15 = [[মালুকু, কিনশাসা|মালুকু]] | p16 = [[মাসিনা, কিনশাসা|মাসিনা]] | p17 = [[মাটে]] | p18 = [[মণ্ট এনগাফুলা]] | p19 = [[এনডিজিলি, কিনশাসা|এনডিজিলি]] | p20 = [[নগাবা]] | p21 = [[এনগালিমা]] | p22 = [[এনগিৰি-এনগিৰি]] | p23 = [[এনসেলে]] | p24 = [[সেলেম্বাও]] | government_type = প্ৰাদেশিক সমাৱেশ | governing_body = [[কিনশাচাৰ প্ৰাদেশিক পৰিষদ]] | leader_title = [[কিনশাসাৰ গভৰ্নৰদেৰ তালিকা|গভৰ্নৰ]] | leader_name = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | leader_title1 = ভাইস-গভৰ্নৰ | leader_name1 = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | total_type = নগৰ-প্ৰদেশ | area_footnotes =<ref name=Kayembe2009 /> | area_total_km2 = 9965 | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_water_percent = | area_urban_km2 = 600 | elevation_m = 240 | population_total = 17071000<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |last=Institut National De La Statistique |title=Projections demographiques 2019-25 (in French) |url=http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |date=September 23, 2020 |archive-date=জুলাই ২, ২০২০ |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ |access-date=June 5, 2025 |archivedate=July 2, 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |deadurl=yes }}</ref> | population_as_of = ২০২১ | population_footnotes = | population_density_km2 = 1462 | population_urban = 16316000 | population_metro = 17239463 | population_urban_footnotes =<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি| url = https://populationstat.com/democratic-republic-of-the-congo/kinshasa|title = PopulationStat.com}}</ref> | population_density_urban_km2 = auto | population_blank1_title = [[জাতীয় ভাষা|language]] | population_blank1 = ফৰাচী আৰু লিঙ্গালা | population_note = | postal_code = | area_code = 243 + 9 | blank_name_sec1 = [[মানৱ উন্নয়ন সূচক|এইচডিআই]] (২০১৯) | blank_info_sec1 = 0.577<ref name="GlobalDataLab">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab |url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180923120638/https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |archive-date=23 September 2018 |date=2021-07-27 |ওয়েবসাইট=hdi.globaldatalab.org |language=en}}</ref><br />{{color|#fc0|medium}}[[List of provinces of the Democratic Republic of the Congo by Human Development Index|1st]] | area_urban_footnotes =<ref name="population">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |date=April 2017 |title=DemographiaWorld Urban Areas – 13th Annual Edition |url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |archive-date=3 May 2018 |date=8 July 2017 |publisher=[[Demographia]]}}</ref> | timezone = [[পশ্চিম আফ্ৰিকাৰ সময়]] | utc_offset = +1 | coor_pinpoint = | registration_plate_type = [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ যানবাহন ৰেজিষ্ট্ৰেশন প্লেট|লাইসেন্স প্লেট কোড]] | registration_plate = {{পতাকা আইকন|Democratic Republic of the Congo}} CGO / '''01''' }} '''কিনাশাচা''' ({{lang-en|Kinshasa}}) হ'ল কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী আৰু সৰ্ববৃহৎ চহৰ। পূৰ্বতে ইয়াক লিওপোল্ডভিল নামেৰে জনা গৈছিল। এসময়ত কংগো নদীৰ পাৰত মাছ ধৰা আৰু ব্যৱসায়িক গাঁৱৰ বসতিস্থল কিনাশাচা এতিয়া বিশ্বৰ অন্যতম দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা মেগাচিটি। কিনাশাচা মহানগৰখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ ২৬খন প্ৰদেশৰ ভিতৰত এখন। যিহেতু নগৰ-প্ৰদেশৰ প্ৰশাসনিক সীমাৰেখাই এক বিশাল এলেকা সামৰি লৈছে, সেয়েহে নগৰ-প্ৰদেশৰ ৯০ শতাংশতকৈও অধিক ভূমি গ্ৰাম্য প্ৰকৃতিৰ, চহৰীয়া অঞ্চলসমূহে পশ্চিম দিশত সৰু কিন্তু বিস্তাৰিত অংশ দখল কৰিছে।<ref name="area">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Ville de Kinshasa|title=Géographie de Kinshasa|url=http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|archive-date=23 July 2012|date=25 June 2012|access-date=5 June 2025|archivedate=23 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|deadurl=yes}}</ref> আফ্ৰিকাৰ কাইৰো আৰু লোগেছৰ পিছত কিনাশাচা তৃতীয় বৃহত্তম মহানগৰ।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=2020-07-03|language=en-US|title=Cities In The World With The Most Francophone Population|url=https://www.worldatlas.com/articles/cities-in-the-world-with-the-most-francophone-population.html|date=2022-03-08|ওয়েবসাইট=WorldAtlas}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও ই বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ নামমাত্ৰ ফ্ৰাংকোফোন নগৰীয়া অঞ্চল, য'ত ফৰাচী ভাষা হৈছে চহৰখনৰ চৰকাৰ, শিক্ষা, সংবাদ মাধ্যম, জনসেৱা, আৰু উচ্চ পৰ্যায়ৰ বাণিজ্যৰ ভাষা। আনহাতে, লিংগালা ভাষাক বাটে‍-ঘাটে‍ লিংগুয়া ফ্ৰাংকা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&q=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|title=Globalization and Language Vitality: Perspectives from Africa, pp. 103 & 109|last=Cécile B. Vigouroux & Salikoko S. Mufwene|year=2008|isbn=9780826495150|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20151005104851/https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&lpg=PA111&dq=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|archive-date=5 October 2015|url-অবস্থা=live|date=25 June 2012}}</ref> ২০১২ চনৰ অক্টোবৰ মাহত কিনাশাচাত ১৪ সংখ্যক ফ্ৰাংকোফোনি শীৰ্ষ সন্মিলন অনুষ্ঠিত হৈছিল।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=[[Organisation internationale de la Francophonie|OIF]]|title=XIVe Sommet de la Francophonie|url=http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120619065536/http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|archive-date=19 June 2012|date=25 June 2012}}</ref> কিনাশাচাৰ বাসিন্দাসকলক কিনোইছ (ফৰাচী আৰু কেতিয়াবা ইংৰাজীত) বা কিনাশাচান (ইংৰাজীত) বুলি জনা যায়। অঞ্চলটোৰ খিলঞ্জীয়া লোকসকলৰ ভিতৰত হুম্বু আৰু টেকে আদি অন্যতম। চহৰখন পাৰ্শ্বৱৰ্তী ৰিপাব্লিক অৱ কংগোৰ ৰাজধানী ব্ৰাজাভিলৰ মুখামুখি। এই বিন্দুত নদীৰ ব্যৱধান ৭ কিলোমিটাৰ বহল যদিও ভেটিকান চহৰ আৰু ৰোমৰ পিছত এই দুখন চহৰ বিশ্বৰ দ্বিতীয় নিকটতম ৰাজধানী চহৰৰ যোৰা। ==ইতিহাস== ১৮৮১ চনত হেনৰী মৰ্টন ষ্টেনলীয়ে ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰ হিচাপে এই চহৰখন প্ৰতিষ্ঠা কৰে।<ref>Roman Adrian Cybriwsky, ''Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture'', ABC-CLIO, USA, 2013, p. 144</ref> বেলজিয়ামৰ ৰজা দ্বিতীয় লিওপল্ডৰ সন্মানত ইয়াৰ নামকৰণ কৰা হৈছিল লিওপোল্ডভিল। তেওঁ কংগো ফ্ৰী ষ্টেট নিয়ন্ত্ৰণ কৰিছিল। এই বিশাল ভূখণ্ডই এখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ। এই অঞ্চলটো উপনিবৱশ নহয় বৰঞ্চ ৰজাৰ ব্যক্তিগত সম্পত্তি আছিল। এই ঠাইখন লিভিংষ্টন জলপ্ৰপাতৰ ওপৰৰ কংগো নদীৰ প্ৰথমটো নাও চলাব পৰা বন্দৰ হিচাপে বিকশিত হয়। লিওপোল্ডভিলৰ তলৰ ৩০০ কিলোমিটাৰ (১৯০ মাইল) উজানত এটি ধাৰা আছে। প্ৰথম অৱস্থাত সাগৰৰ মাজেৰে অহা বা যোৱা সকলো সামগ্ৰী লিওপোল্ডভিল আৰু মাটাডিৰ মাজত বহনকাৰীয়ে কঢ়িয়াই নিব লাগিছিল, ৰেপিডৰ তলৰ বন্দৰ আৰু উপকূলৰ পৰা ১৫০ কিলোমিটাৰ (৯৩ মাইল) দূৰত্বৰ পৰা আনিব লগা হৈছিল। ১৮৯৮ চনত মাটাডি-কিনশাচা পৰ্টেজ ৰেলৱেৰ নিৰ্মাণ সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ লগে লগে ৰেপিডৰ চাৰিওফালে বিকল্প পথৰ ব্যৱস্থা হয় আৰু লিওপোল্ডভিলৰ দ্ৰুত বিকাশ আৰম্ভ হয়। ১৯১৪ চনত পাইপলাইন স্থাপন কৰা হয়। ই মাটাডিৰ পৰা লিওপ’ল্ডভিলৰ ওপৰৰ ফালে থকা ভাপ জাহাজলৈ খাৰুৱা তেল পৰিবহণ কৰে।<ref name="britannica.com">{{বিশ্বকোষ উদ্ধৃতি|বিশ্বকোষ=britannica.com}}</ref> ১৯২৩ চনৰ ভিতৰত কংগোৰ মোহনাত থকা বোমা চহৰখনৰ ঠাইত এই চহৰখনক বেলজিয়ান কংগোৰ ৰাজধানীলৈ উন্নীত কৰা হয়।<ref name="britannica.com" /> "লিঅ'" বা "লিঅ'পল্ড" নামেৰে মতা এই চহৰখন ঔপনিৱেশিক যুগত দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাই ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰত পৰিণত হয়। ১৯৫৯ চনৰ বিদ্ৰোহৰ পাছত ১৯৬০ চনৰ ৩০ জুনত স্বাধীনতা লাভ কৰি‍ কংগো ৰিপাব্লিকে প্ৰথম প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে পেট্ৰিছ লুমুম্বাক নিৰ্বাচিত কৰে। লুমুম্বাৰ অনুভূত ছোভিয়েট সমৰ্থন প্ৰৱণতাক পশ্চিমীয়া স্বাৰ্থই ভাবুকি হিচাপে গণ্য কৰিছিল। যিহেতু সেই সময় শীতল যুদ্ধৰ উত্তেজনাপূৰ্ণ সময় আছিল, সেয়েহে আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামে কংগোৰ কৌশলগত সম্পদ বিশেষকৈ ইউৰেনিয়ামৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ হেৰুৱাব বিচৰা নাছিল। লুমুম্বাৰ নিৰ্বাচনৰ এবছৰ নৌহওঁতেই বেলজিয়াম আৰু আমেৰিকাই তেওঁৰ কঙ্গোলিজ প্ৰতিদ্বন্দ্বীসকলৰ সমৰ্থন ক্ৰয় কৰি লয় আৰু সেই ঘটনাবোৰক গতিশীল কৰি লুমুম্বাৰ হত্যাত পৰিণত কৰে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|last=Georges Nzongola-Ntalaja|date=17 January 2011|title=Patrice Lumumba: the most important assassination of the 20th century|url=https://www.theguardian.com/global-development/poverty-matters/2011/jan/17/patrice-lumumba-50th-anniversary-assassination|date=9 February 2020|ওয়েবসাইট=The Guardian}}</ref> ১৯৬৪ চনত মাইজে ছ’ম্বেই কংগো ৰিপাব্লিক, বুৰুণ্ডি আৰু মালিৰ সকলো নাগৰিকৰ লগতে ৰুৱাণ্ডাৰ পৰা অহা সকলো ৰাজনৈতিক শৰণাৰ্থীক বহিষ্কাৰ কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে।<ref>Jules Gerard-Libois and Benoit Verhaegen, ''Congo 1964: Political Documents of a Developing Nation'', Princeton University Press, 2015, p. 450</ref><ref name="NYT">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1964/08/22/archives/congo-starts-expulsions.html|title=Congo Starts Expulsions|work=[[The New York Times]]|date=19 May 2021|language=en}}</ref><ref>Daouda Gary-Tounkara, ''1964 : le Mali réinsère ses ressortissants expulsés'', In: '' Plein droit 2016/1 (n° 108)'', GISTI, 2016, p. 35-38</ref><ref>United States.</ref> ১৯৬৫ চনত আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামৰ সহায়ত কংগোত জোচেফ-ডিজিয়েৰ মবুটুৱে ক্ষমতা দখল কৰে। তেওঁ "প্ৰামাণ্যতা"ৰ নীতি প্ৰৱৰ্তন কৰে। ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে দেশৰ মানুহ আৰু ঠাইৰ নাম পুনৰ সজীৱ কৰি তুলিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। ১৯৬৬ চনত কিনশাচা নামৰ এখন গাঁৱৰ নামেৰে লিওপ’ল্ডভিলৰ নাম কিনশাচা ৰখা হয়। এসময়ত ই এই স্থানৰ ওচৰতে আছিল, যিটো বৰ্তমান কিনশাচা কমিউন নামেৰে জনা যায়। মবুটুৰ অধীনত চহৰখন দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পালে। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা বহু লোক নিজৰ সৌভাগ্যৰ সন্ধানত ইয়ালৈ আহিছিল। বা আন ঠাইৰ জাতিগত বিবাদৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ আহিছিল। এইদৰে তেওঁলোকে কিনশাচাৰ জনসংখ্যাৰ মাজত ইতিমধ্যে উপস্থিত থকা বহুতো জাতি আৰু ভাষাৰ লগত নতুন ভাষা আৰু জাতি-জনগোষ্ঠী সংযোজন কৰিলে। ১৯৯১ চনত চহৰখনে বিদ্ৰোহী সৈনিকক প্ৰতিহত কৰিবলগীয়া হৈছিল। চৰকাৰে দৰমহা দিব নোৱাৰাৰ বিৰুদ্ধে তেওঁলোকে‍ প্ৰতিবাদ কৰিছিল। ইয়াৰ পাছত বিদ্ৰোহীৰ বিদ্ৰোহ আৰম্ভ হয়, যাৰ ফলত ১৯৯৭ চনৰ ভিতৰত মবুটুৰ শাসন ব্যৱস্থাৰ পতন ঘটে।<ref name="britannica.com"/> মবুটুৰ অতিমাত্ৰা উৎপাত, গণ দুৰ্নীতি, নেপটিজিম আৰু গৃহযুদ্ধৰ ফলত কিনশাচাৰ বহু ক্ষতি হৈছিল। ই তেওঁক পতনৰফালে লৈ গৈছিল। ইয়াৰ পাছতো ই এতিয়াও মধ্য আফ্ৰিকাৰ বাবে এক প্ৰধান সাংস্কৃতিক আৰু বৌদ্ধিক কেন্দ্ৰ, য'ত সংগীতজ্ঞ আৰু শিল্পীৰ এক সমৃদ্ধিশালী সম্প্ৰদায় আছে। ইয়াৰ উপৰিও ই দেশৰ প্ৰধান ঔদ্যোগিক কেন্দ্ৰ, ইয়াত অভ্যন্তৰীণ অঞ্চলৰ পৰা অনা বহু প্ৰাকৃতিক সামগ্ৰী প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰা হয়। ২০০১ চনৰ পৰা ২০১৯ চনলৈকে কংগো গণতান্ত্ৰিক ৰিপাব্লিকৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জোচেফ কাবিলাৰ কিনশাচাত বিশেষ জনপ্ৰিয়তা নাছিল।<ref name="Trapido2016"/> ২০০৬ চনত কাবিলাই প্ৰতিদ্বন্দ্বিতামূলক নিৰ্বাচনত জয় ঘোষণা কৰাৰ পিছত হিংসাত্মক পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয়; ইউৰোপীয় সংঘই ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ বাহিনীত যোগদান কৰিবলৈ চহৰখনত সৈন্য নিয়োগ কৰে। ২০১৬ চনত নতুন নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ’ব বুলি ঘোষণা কৰাত দুবছৰ পলম হৈছিল। ছেপ্টেম্বৰ আৰু ডিচেম্বৰ মাহত বৃহৎ প্ৰতিবাদৰ সূচনা হয়। ইয়াৰ ফলত ৰাজপথত বেৰিকেড লগোৱাৰ লগতে কেইবা ডজন লোকৰ মৃত্যু হয়। বিদ্যালয় আৰু ব্যৱসায়িক প্ৰতিষ্ঠান বন্ধ আছিল।<ref>"[https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407 DR Congo election: 17 dead in anti-Kabila protests] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180616023724/https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407|date=16 June 2018}}", ''BBC'', 19 September 2016.</ref><ref>Merritt Kennedy, "[https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators Congo A 'Powder Keg' As Security Forces Crack Down On Whistling Demonstrators] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180517153108/https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators|date=17 May 2018}}", ''NPR'', 21 December 2016.</ref> ==ভূগোল== ===প্ৰশাসনিক বিভাগ=== ===জলবায়ু=== ==জনসংখ্যা== ১৯৮৪ চনত কৰা আনুষ্ঠানিক লোকপিয়লত ২৬ লাখ বাসিন্দা গণনা কৰা হৈছিল।<ref name="Bédécarrats2016">{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Bédécarrats|first=Florent|last২=Lafuente-Sampietro|first২=Oriane|year=2019|title=Building commons to cope with chaotic urbanization? Performance and sustainability of decentralized water services in the outskirts of Kinshasa|পাতাসমূহ=1096–1108|DOI=10.1016/j.jhydrol.2016.07.023|doi-access=free}}</ref> তেতিয়াৰ পৰাই সকলো অনুমান সঁচাকৈয়ে বহিৰ্প্ৰকাশ। ২০০৫ চনৰ বাবে অনুমান ৫৩ লাখৰ পৰা ৭৩ লাখৰ ভিতৰত পৰে।<ref name="Flouriot2013"/> ২০১৭ চনত চহৰখনৰ শেহতীয়া অনুমান অনুসৰি ইয়াৰ জনসংখ্যা আছিল ১১,৮৫৫,০০০।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=Archived copy|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|date=26 June 2012}}</ref> ইউ এন হেবিটেটৰ তথ্য অনুসৰি বছৰি ৩ লাখ ৯০ হাজাৰ লোক কিনাশাচালৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। যুদ্ধৰ পৰা পলায়ন কৰি অৰ্থনৈতিক সুযোগ বিচাৰি ইয়ালৈ আহে।<ref name="Iazzolino2016">Gianluca Iazzolino, "[http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls Kinshasa, megalopolis of 12 million souls, expanding furiously on super-charged growth] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|ইউআৰএল=https://web.archive.org/web/20170709174042/http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls|তাৰিখ=9 July 2017}}"; ''Mail & Guardian Africa'', 2 April 2016.</ref> ===ভাষা=== ==চৰকাৰ আৰু ৰাজনীতি== ==অৰ্থনীতি== ==শিক্ষা== ==স্বাস্থ্য আৰু চিকিৎসা== ==সংস্কৃতি== ==উপাসনালয়== ==গণমাধ্যম== ==খেলাধুলা== ==অট্টালিকা আৰু প্ৰতিষ্ঠান== ==আন্তঃগাঁথনি আৰু গৃহ নিৰ্মাণ== ==পৰিবহণ== ===বিমান=== ===ৰেল=== ===বাহ্যিক পৰিবহণ=== ==সামাজিক বিষয়== ===অপৰাধ আৰু শাস্তি=== ===ৰাস্তাৰ শিশু=== ==জনপ্ৰিয় সংস্কৃতিত== ==তথ্য সংগ্ৰহ== [[শ্ৰেণী:ভূগোল]] drfixkn5581svoulv6of6q78m8ph313 516974 516972 2025-06-11T06:36:20Z কুমুদ ঘোষ 42738 পৃষ্ঠা [[কিনাশাচা]]ৰ পৰা [[কিনশাচা]]লৈ কুমুদ ঘোষয়ে স্থানান্তৰ কৰিলে: Misspelled title 516972 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = কিনাশাচা | official_name = ''ভিলে ডি কিনাশাচা '' | settlement_type = [[ৰাজধানী চহৰ]] আৰু [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ প্ৰদেশ|প্ৰদেশ]] | image_skyline = {{multiple image | perrow = 1/2/2/2 | border = infobox | total_width = 290 | caption_align = center | image1 = La ville de Kinshasa.jpg | caption1 = [[গোম্বে, কিনশাসা|ডাউনটাউন কিনাশাচা]] | image2 = Africell - Black Santa - DRC (49268350383).jpg | caption2 = [[গোম্বে, কিনাশাচা]] | image3 = Kinshasa by night (23769991270).jpg | caption3 = [[লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image4 = Palais du peuple de la RDC.jpg | caption4 = [[প্যালাইস ডু পিপল (কিনশাসা)|পিপলচ পেলেচ]] | image5 = Parc de la Vallée de la Nsele.jpg | caption5 = [[এনসেলে ভ্যালি পাৰ্ক|লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image6 = Le 17 janvier 1961, Patrice Lumumba mourrait, victime de son « rêve » pour un Congo libre, démocratique et développé. (16112526649).jpg | caption6 = [[পাত্ৰিছ লুমুম্বা]]ৰ মূৰ্তি সহিত [[লাইমেট টাৱাৰ]] (পটভূমিত)। | image7 = Bâtiment de la SCPT (anciennement ONATRA) à Gombe, Kinshasa.jpg | caption7 = [[চ'ছাইটি বাণিজ্যিক দে পৰিবহণ এবং দেস পোৰ্টস|চ'ছাইটিি বাণিজ্যিক দেচ পৰিবহণ আৰু দেচ বন্দৰ]] }} | image_flag = Flag of Kinshasa, DRC.svg | image_seal = Coat of arms of Kinshasa.svg | seal_size = 50px | nickname = কিন লা বেলে<br/>({{literally||কিন দ্য বিউটিফুল}}) | motto = | image_map = Democratic Republic of the Congo (26 provinces) - Kinshasa.svg | map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ প্ৰদেশৰ মানচিত্ৰত কিনাশাচা | pushpin_map = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ#আফ্ৰিকা#পৃথিৱী | pushpin_relief = 1 | pushpin_map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ মানচিত্ৰে কিনশাসা | coordinates = {{স্থানাঙ্ক|4|19|30|S|15|19|20|E|type:adm1st_region:CD-KN|display=inline}} | subdivision_type = দেশ | subdivision_name = {{পতাকা|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ}} | subdivision_type1 = [[Provinces of the Democratic Republic of the Congo|Province]] | established_title = প্ৰতিষ্ঠিত | established_date = ১৮৮১ | seat_type = চি‍টি হল | seat = [[লা গোম্বে (কিনশাসা)|লা গোম্বে]] | parts_type = [[কিনশাসায় কমিউন|কমিউন]] | parts_style = coll | p1 = [[বন্দলুংওয়া]] | p2 = [[বাৰুম্বু]] | p3 = [[বুম্বু]] | p4 = [[গোম্বে, কিনশাসা|গোম্বে]] (অতীতে কালিনা) | p5 = [[কালামু]] | p6 = [[কাসা-ভুবু, কিনশাসা|কাসা-ভুবু]] | p7 = [[কিম্বানসেকে]] | p8 = [[কিনশাসা (কমিউন)|কিনশাসা]] | p9 = [[কিণ্টামবো]] | p10 = [[কিসেনসো]] | p11 = [[লেম্বা, কিনশাসা|লেম্বা]] | p12 = [[লিমেট]] | p13 = [[লিঙ্গওয়ালা]] | p14 = [[মাকালা]] | p15 = [[মালুকু, কিনশাসা|মালুকু]] | p16 = [[মাসিনা, কিনশাসা|মাসিনা]] | p17 = [[মাটে]] | p18 = [[মণ্ট এনগাফুলা]] | p19 = [[এনডিজিলি, কিনশাসা|এনডিজিলি]] | p20 = [[নগাবা]] | p21 = [[এনগালিমা]] | p22 = [[এনগিৰি-এনগিৰি]] | p23 = [[এনসেলে]] | p24 = [[সেলেম্বাও]] | government_type = প্ৰাদেশিক সমাৱেশ | governing_body = [[কিনশাচাৰ প্ৰাদেশিক পৰিষদ]] | leader_title = [[কিনশাসাৰ গভৰ্নৰদেৰ তালিকা|গভৰ্নৰ]] | leader_name = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | leader_title1 = ভাইস-গভৰ্নৰ | leader_name1 = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | total_type = নগৰ-প্ৰদেশ | area_footnotes =<ref name=Kayembe2009 /> | area_total_km2 = 9965 | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_water_percent = | area_urban_km2 = 600 | elevation_m = 240 | population_total = 17071000<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |last=Institut National De La Statistique |title=Projections demographiques 2019-25 (in French) |url=http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |date=September 23, 2020 |archive-date=জুলাই ২, ২০২০ |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ |access-date=June 5, 2025 |archivedate=July 2, 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |deadurl=yes }}</ref> | population_as_of = ২০২১ | population_footnotes = | population_density_km2 = 1462 | population_urban = 16316000 | population_metro = 17239463 | population_urban_footnotes =<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি| url = https://populationstat.com/democratic-republic-of-the-congo/kinshasa|title = PopulationStat.com}}</ref> | population_density_urban_km2 = auto | population_blank1_title = [[জাতীয় ভাষা|language]] | population_blank1 = ফৰাচী আৰু লিঙ্গালা | population_note = | postal_code = | area_code = 243 + 9 | blank_name_sec1 = [[মানৱ উন্নয়ন সূচক|এইচডিআই]] (২০১৯) | blank_info_sec1 = 0.577<ref name="GlobalDataLab">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab |url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180923120638/https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |archive-date=23 September 2018 |date=2021-07-27 |ওয়েবসাইট=hdi.globaldatalab.org |language=en}}</ref><br />{{color|#fc0|medium}}[[List of provinces of the Democratic Republic of the Congo by Human Development Index|1st]] | area_urban_footnotes =<ref name="population">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |date=April 2017 |title=DemographiaWorld Urban Areas – 13th Annual Edition |url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |archive-date=3 May 2018 |date=8 July 2017 |publisher=[[Demographia]]}}</ref> | timezone = [[পশ্চিম আফ্ৰিকাৰ সময়]] | utc_offset = +1 | coor_pinpoint = | registration_plate_type = [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ যানবাহন ৰেজিষ্ট্ৰেশন প্লেট|লাইসেন্স প্লেট কোড]] | registration_plate = {{পতাকা আইকন|Democratic Republic of the Congo}} CGO / '''01''' }} '''কিনাশাচা''' ({{lang-en|Kinshasa}}) হ'ল কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী আৰু সৰ্ববৃহৎ চহৰ। পূৰ্বতে ইয়াক লিওপোল্ডভিল নামেৰে জনা গৈছিল। এসময়ত কংগো নদীৰ পাৰত মাছ ধৰা আৰু ব্যৱসায়িক গাঁৱৰ বসতিস্থল কিনাশাচা এতিয়া বিশ্বৰ অন্যতম দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা মেগাচিটি। কিনাশাচা মহানগৰখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ ২৬খন প্ৰদেশৰ ভিতৰত এখন। যিহেতু নগৰ-প্ৰদেশৰ প্ৰশাসনিক সীমাৰেখাই এক বিশাল এলেকা সামৰি লৈছে, সেয়েহে নগৰ-প্ৰদেশৰ ৯০ শতাংশতকৈও অধিক ভূমি গ্ৰাম্য প্ৰকৃতিৰ, চহৰীয়া অঞ্চলসমূহে পশ্চিম দিশত সৰু কিন্তু বিস্তাৰিত অংশ দখল কৰিছে।<ref name="area">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Ville de Kinshasa|title=Géographie de Kinshasa|url=http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|archive-date=23 July 2012|date=25 June 2012|access-date=5 June 2025|archivedate=23 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|deadurl=yes}}</ref> আফ্ৰিকাৰ কাইৰো আৰু লোগেছৰ পিছত কিনাশাচা তৃতীয় বৃহত্তম মহানগৰ।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=2020-07-03|language=en-US|title=Cities In The World With The Most Francophone Population|url=https://www.worldatlas.com/articles/cities-in-the-world-with-the-most-francophone-population.html|date=2022-03-08|ওয়েবসাইট=WorldAtlas}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও ই বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ নামমাত্ৰ ফ্ৰাংকোফোন নগৰীয়া অঞ্চল, য'ত ফৰাচী ভাষা হৈছে চহৰখনৰ চৰকাৰ, শিক্ষা, সংবাদ মাধ্যম, জনসেৱা, আৰু উচ্চ পৰ্যায়ৰ বাণিজ্যৰ ভাষা। আনহাতে, লিংগালা ভাষাক বাটে‍-ঘাটে‍ লিংগুয়া ফ্ৰাংকা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&q=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|title=Globalization and Language Vitality: Perspectives from Africa, pp. 103 & 109|last=Cécile B. Vigouroux & Salikoko S. Mufwene|year=2008|isbn=9780826495150|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20151005104851/https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&lpg=PA111&dq=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|archive-date=5 October 2015|url-অবস্থা=live|date=25 June 2012}}</ref> ২০১২ চনৰ অক্টোবৰ মাহত কিনাশাচাত ১৪ সংখ্যক ফ্ৰাংকোফোনি শীৰ্ষ সন্মিলন অনুষ্ঠিত হৈছিল।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=[[Organisation internationale de la Francophonie|OIF]]|title=XIVe Sommet de la Francophonie|url=http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120619065536/http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|archive-date=19 June 2012|date=25 June 2012}}</ref> কিনাশাচাৰ বাসিন্দাসকলক কিনোইছ (ফৰাচী আৰু কেতিয়াবা ইংৰাজীত) বা কিনাশাচান (ইংৰাজীত) বুলি জনা যায়। অঞ্চলটোৰ খিলঞ্জীয়া লোকসকলৰ ভিতৰত হুম্বু আৰু টেকে আদি অন্যতম। চহৰখন পাৰ্শ্বৱৰ্তী ৰিপাব্লিক অৱ কংগোৰ ৰাজধানী ব্ৰাজাভিলৰ মুখামুখি। এই বিন্দুত নদীৰ ব্যৱধান ৭ কিলোমিটাৰ বহল যদিও ভেটিকান চহৰ আৰু ৰোমৰ পিছত এই দুখন চহৰ বিশ্বৰ দ্বিতীয় নিকটতম ৰাজধানী চহৰৰ যোৰা। ==ইতিহাস== ১৮৮১ চনত হেনৰী মৰ্টন ষ্টেনলীয়ে ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰ হিচাপে এই চহৰখন প্ৰতিষ্ঠা কৰে।<ref>Roman Adrian Cybriwsky, ''Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture'', ABC-CLIO, USA, 2013, p. 144</ref> বেলজিয়ামৰ ৰজা দ্বিতীয় লিওপল্ডৰ সন্মানত ইয়াৰ নামকৰণ কৰা হৈছিল লিওপোল্ডভিল। তেওঁ কংগো ফ্ৰী ষ্টেট নিয়ন্ত্ৰণ কৰিছিল। এই বিশাল ভূখণ্ডই এখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ। এই অঞ্চলটো উপনিবৱশ নহয় বৰঞ্চ ৰজাৰ ব্যক্তিগত সম্পত্তি আছিল। এই ঠাইখন লিভিংষ্টন জলপ্ৰপাতৰ ওপৰৰ কংগো নদীৰ প্ৰথমটো নাও চলাব পৰা বন্দৰ হিচাপে বিকশিত হয়। লিওপোল্ডভিলৰ তলৰ ৩০০ কিলোমিটাৰ (১৯০ মাইল) উজানত এটি ধাৰা আছে। প্ৰথম অৱস্থাত সাগৰৰ মাজেৰে অহা বা যোৱা সকলো সামগ্ৰী লিওপোল্ডভিল আৰু মাটাডিৰ মাজত বহনকাৰীয়ে কঢ়িয়াই নিব লাগিছিল, ৰেপিডৰ তলৰ বন্দৰ আৰু উপকূলৰ পৰা ১৫০ কিলোমিটাৰ (৯৩ মাইল) দূৰত্বৰ পৰা আনিব লগা হৈছিল। ১৮৯৮ চনত মাটাডি-কিনশাচা পৰ্টেজ ৰেলৱেৰ নিৰ্মাণ সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ লগে লগে ৰেপিডৰ চাৰিওফালে বিকল্প পথৰ ব্যৱস্থা হয় আৰু লিওপোল্ডভিলৰ দ্ৰুত বিকাশ আৰম্ভ হয়। ১৯১৪ চনত পাইপলাইন স্থাপন কৰা হয়। ই মাটাডিৰ পৰা লিওপ’ল্ডভিলৰ ওপৰৰ ফালে থকা ভাপ জাহাজলৈ খাৰুৱা তেল পৰিবহণ কৰে।<ref name="britannica.com">{{বিশ্বকোষ উদ্ধৃতি|বিশ্বকোষ=britannica.com}}</ref> ১৯২৩ চনৰ ভিতৰত কংগোৰ মোহনাত থকা বোমা চহৰখনৰ ঠাইত এই চহৰখনক বেলজিয়ান কংগোৰ ৰাজধানীলৈ উন্নীত কৰা হয়।<ref name="britannica.com" /> "লিঅ'" বা "লিঅ'পল্ড" নামেৰে মতা এই চহৰখন ঔপনিৱেশিক যুগত দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাই ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰত পৰিণত হয়। ১৯৫৯ চনৰ বিদ্ৰোহৰ পাছত ১৯৬০ চনৰ ৩০ জুনত স্বাধীনতা লাভ কৰি‍ কংগো ৰিপাব্লিকে প্ৰথম প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে পেট্ৰিছ লুমুম্বাক নিৰ্বাচিত কৰে। লুমুম্বাৰ অনুভূত ছোভিয়েট সমৰ্থন প্ৰৱণতাক পশ্চিমীয়া স্বাৰ্থই ভাবুকি হিচাপে গণ্য কৰিছিল। যিহেতু সেই সময় শীতল যুদ্ধৰ উত্তেজনাপূৰ্ণ সময় আছিল, সেয়েহে আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামে কংগোৰ কৌশলগত সম্পদ বিশেষকৈ ইউৰেনিয়ামৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ হেৰুৱাব বিচৰা নাছিল। লুমুম্বাৰ নিৰ্বাচনৰ এবছৰ নৌহওঁতেই বেলজিয়াম আৰু আমেৰিকাই তেওঁৰ কঙ্গোলিজ প্ৰতিদ্বন্দ্বীসকলৰ সমৰ্থন ক্ৰয় কৰি লয় আৰু সেই ঘটনাবোৰক গতিশীল কৰি লুমুম্বাৰ হত্যাত পৰিণত কৰে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|last=Georges Nzongola-Ntalaja|date=17 January 2011|title=Patrice Lumumba: the most important assassination of the 20th century|url=https://www.theguardian.com/global-development/poverty-matters/2011/jan/17/patrice-lumumba-50th-anniversary-assassination|date=9 February 2020|ওয়েবসাইট=The Guardian}}</ref> ১৯৬৪ চনত মাইজে ছ’ম্বেই কংগো ৰিপাব্লিক, বুৰুণ্ডি আৰু মালিৰ সকলো নাগৰিকৰ লগতে ৰুৱাণ্ডাৰ পৰা অহা সকলো ৰাজনৈতিক শৰণাৰ্থীক বহিষ্কাৰ কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে।<ref>Jules Gerard-Libois and Benoit Verhaegen, ''Congo 1964: Political Documents of a Developing Nation'', Princeton University Press, 2015, p. 450</ref><ref name="NYT">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1964/08/22/archives/congo-starts-expulsions.html|title=Congo Starts Expulsions|work=[[The New York Times]]|date=19 May 2021|language=en}}</ref><ref>Daouda Gary-Tounkara, ''1964 : le Mali réinsère ses ressortissants expulsés'', In: '' Plein droit 2016/1 (n° 108)'', GISTI, 2016, p. 35-38</ref><ref>United States.</ref> ১৯৬৫ চনত আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামৰ সহায়ত কংগোত জোচেফ-ডিজিয়েৰ মবুটুৱে ক্ষমতা দখল কৰে। তেওঁ "প্ৰামাণ্যতা"ৰ নীতি প্ৰৱৰ্তন কৰে। ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে দেশৰ মানুহ আৰু ঠাইৰ নাম পুনৰ সজীৱ কৰি তুলিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। ১৯৬৬ চনত কিনশাচা নামৰ এখন গাঁৱৰ নামেৰে লিওপ’ল্ডভিলৰ নাম কিনশাচা ৰখা হয়। এসময়ত ই এই স্থানৰ ওচৰতে আছিল, যিটো বৰ্তমান কিনশাচা কমিউন নামেৰে জনা যায়। মবুটুৰ অধীনত চহৰখন দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পালে। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা বহু লোক নিজৰ সৌভাগ্যৰ সন্ধানত ইয়ালৈ আহিছিল। বা আন ঠাইৰ জাতিগত বিবাদৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ আহিছিল। এইদৰে তেওঁলোকে কিনশাচাৰ জনসংখ্যাৰ মাজত ইতিমধ্যে উপস্থিত থকা বহুতো জাতি আৰু ভাষাৰ লগত নতুন ভাষা আৰু জাতি-জনগোষ্ঠী সংযোজন কৰিলে। ১৯৯১ চনত চহৰখনে বিদ্ৰোহী সৈনিকক প্ৰতিহত কৰিবলগীয়া হৈছিল। চৰকাৰে দৰমহা দিব নোৱাৰাৰ বিৰুদ্ধে তেওঁলোকে‍ প্ৰতিবাদ কৰিছিল। ইয়াৰ পাছত বিদ্ৰোহীৰ বিদ্ৰোহ আৰম্ভ হয়, যাৰ ফলত ১৯৯৭ চনৰ ভিতৰত মবুটুৰ শাসন ব্যৱস্থাৰ পতন ঘটে।<ref name="britannica.com"/> মবুটুৰ অতিমাত্ৰা উৎপাত, গণ দুৰ্নীতি, নেপটিজিম আৰু গৃহযুদ্ধৰ ফলত কিনশাচাৰ বহু ক্ষতি হৈছিল। ই তেওঁক পতনৰফালে লৈ গৈছিল। ইয়াৰ পাছতো ই এতিয়াও মধ্য আফ্ৰিকাৰ বাবে এক প্ৰধান সাংস্কৃতিক আৰু বৌদ্ধিক কেন্দ্ৰ, য'ত সংগীতজ্ঞ আৰু শিল্পীৰ এক সমৃদ্ধিশালী সম্প্ৰদায় আছে। ইয়াৰ উপৰিও ই দেশৰ প্ৰধান ঔদ্যোগিক কেন্দ্ৰ, ইয়াত অভ্যন্তৰীণ অঞ্চলৰ পৰা অনা বহু প্ৰাকৃতিক সামগ্ৰী প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰা হয়। ২০০১ চনৰ পৰা ২০১৯ চনলৈকে কংগো গণতান্ত্ৰিক ৰিপাব্লিকৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জোচেফ কাবিলাৰ কিনশাচাত বিশেষ জনপ্ৰিয়তা নাছিল।<ref name="Trapido2016"/> ২০০৬ চনত কাবিলাই প্ৰতিদ্বন্দ্বিতামূলক নিৰ্বাচনত জয় ঘোষণা কৰাৰ পিছত হিংসাত্মক পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয়; ইউৰোপীয় সংঘই ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ বাহিনীত যোগদান কৰিবলৈ চহৰখনত সৈন্য নিয়োগ কৰে। ২০১৬ চনত নতুন নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ’ব বুলি ঘোষণা কৰাত দুবছৰ পলম হৈছিল। ছেপ্টেম্বৰ আৰু ডিচেম্বৰ মাহত বৃহৎ প্ৰতিবাদৰ সূচনা হয়। ইয়াৰ ফলত ৰাজপথত বেৰিকেড লগোৱাৰ লগতে কেইবা ডজন লোকৰ মৃত্যু হয়। বিদ্যালয় আৰু ব্যৱসায়িক প্ৰতিষ্ঠান বন্ধ আছিল।<ref>"[https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407 DR Congo election: 17 dead in anti-Kabila protests] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180616023724/https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407|date=16 June 2018}}", ''BBC'', 19 September 2016.</ref><ref>Merritt Kennedy, "[https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators Congo A 'Powder Keg' As Security Forces Crack Down On Whistling Demonstrators] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180517153108/https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators|date=17 May 2018}}", ''NPR'', 21 December 2016.</ref> ==ভূগোল== ===প্ৰশাসনিক বিভাগ=== ===জলবায়ু=== ==জনসংখ্যা== ১৯৮৪ চনত কৰা আনুষ্ঠানিক লোকপিয়লত ২৬ লাখ বাসিন্দা গণনা কৰা হৈছিল।<ref name="Bédécarrats2016">{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Bédécarrats|first=Florent|last২=Lafuente-Sampietro|first২=Oriane|year=2019|title=Building commons to cope with chaotic urbanization? Performance and sustainability of decentralized water services in the outskirts of Kinshasa|পাতাসমূহ=1096–1108|DOI=10.1016/j.jhydrol.2016.07.023|doi-access=free}}</ref> তেতিয়াৰ পৰাই সকলো অনুমান সঁচাকৈয়ে বহিৰ্প্ৰকাশ। ২০০৫ চনৰ বাবে অনুমান ৫৩ লাখৰ পৰা ৭৩ লাখৰ ভিতৰত পৰে।<ref name="Flouriot2013"/> ২০১৭ চনত চহৰখনৰ শেহতীয়া অনুমান অনুসৰি ইয়াৰ জনসংখ্যা আছিল ১১,৮৫৫,০০০।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=Archived copy|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|date=26 June 2012}}</ref> ইউ এন হেবিটেটৰ তথ্য অনুসৰি বছৰি ৩ লাখ ৯০ হাজাৰ লোক কিনাশাচালৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। যুদ্ধৰ পৰা পলায়ন কৰি অৰ্থনৈতিক সুযোগ বিচাৰি ইয়ালৈ আহে।<ref name="Iazzolino2016">Gianluca Iazzolino, "[http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls Kinshasa, megalopolis of 12 million souls, expanding furiously on super-charged growth] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|ইউআৰএল=https://web.archive.org/web/20170709174042/http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls|তাৰিখ=9 July 2017}}"; ''Mail & Guardian Africa'', 2 April 2016.</ref> ===ভাষা=== ==চৰকাৰ আৰু ৰাজনীতি== ==অৰ্থনীতি== ==শিক্ষা== ==স্বাস্থ্য আৰু চিকিৎসা== ==সংস্কৃতি== ==উপাসনালয়== ==গণমাধ্যম== ==খেলাধুলা== ==অট্টালিকা আৰু প্ৰতিষ্ঠান== ==আন্তঃগাঁথনি আৰু গৃহ নিৰ্মাণ== ==পৰিবহণ== ===বিমান=== ===ৰেল=== ===বাহ্যিক পৰিবহণ=== ==সামাজিক বিষয়== ===অপৰাধ আৰু শাস্তি=== ===ৰাস্তাৰ শিশু=== ==জনপ্ৰিয় সংস্কৃতিত== ==তথ্য সংগ্ৰহ== [[শ্ৰেণী:ভূগোল]] drfixkn5581svoulv6of6q78m8ph313 516976 516974 2025-06-11T06:37:38Z কুমুদ ঘোষ 42738 516976 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = কিনশাচা | official_name = ''ভিলে ডি কিনশাচা '' | settlement_type = [[ৰাজধানী চহৰ]] আৰু [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ প্ৰদেশ|প্ৰদেশ]] | image_skyline = {{multiple image | perrow = 1/2/2/2 | border = infobox | total_width = 290 | caption_align = center | image1 = La ville de Kinshasa.jpg | caption1 = [[গোম্বে, কিনশাসা|ডাউনটাউন কিনশাচা]] | image2 = Africell - Black Santa - DRC (49268350383).jpg | caption2 = [[গোম্বে, কিনশাচা]] | image3 = Kinshasa by night (23769991270).jpg | caption3 = [[লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image4 = Palais du peuple de la RDC.jpg | caption4 = [[প্যালাইস ডু পিপল (কিনশাসা)|পিপলচ পেলেচ]] | image5 = Parc de la Vallée de la Nsele.jpg | caption5 = [[এনসেলে ভ্যালি পাৰ্ক|লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image6 = Le 17 janvier 1961, Patrice Lumumba mourrait, victime de son « rêve » pour un Congo libre, démocratique et développé. (16112526649).jpg | caption6 = [[পাত্ৰিছ লুমুম্বা]]ৰ মূৰ্তি সহিত [[লাইমেট টাৱাৰ]] (পটভূমিত)। | image7 = Bâtiment de la SCPT (anciennement ONATRA) à Gombe, Kinshasa.jpg | caption7 = [[চ'ছাইটি বাণিজ্যিক দে পৰিবহণ এবং দেস পোৰ্টস|চ'ছাইটিি বাণিজ্যিক দেচ পৰিবহণ আৰু দেচ বন্দৰ]] }} | image_flag = Flag of Kinshasa, DRC.svg | image_seal = Coat of arms of Kinshasa.svg | seal_size = 50px | nickname = কিন লা বেলে<br/>({{literally||কিন দ্য বিউটিফুল}}) | motto = | image_map = Democratic Republic of the Congo (26 provinces) - Kinshasa.svg | map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ প্ৰদেশৰ মানচিত্ৰত কিনশাচা | pushpin_map = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ#আফ্ৰিকা#পৃথিৱী | pushpin_relief = 1 | pushpin_map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ মানচিত্ৰে কিনশাসা | coordinates = {{স্থানাঙ্ক|4|19|30|S|15|19|20|E|type:adm1st_region:CD-KN|display=inline}} | subdivision_type = দেশ | subdivision_name = {{পতাকা|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ}} | subdivision_type1 = [[Provinces of the Democratic Republic of the Congo|Province]] | established_title = প্ৰতিষ্ঠিত | established_date = ১৮৮১ | seat_type = চি‍টি হল | seat = [[লা গোম্বে (কিনশাসা)|লা গোম্বে]] | parts_type = [[কিনশাসায় কমিউন|কমিউন]] | parts_style = coll | p1 = [[বন্দলুংওয়া]] | p2 = [[বাৰুম্বু]] | p3 = [[বুম্বু]] | p4 = [[গোম্বে, কিনশাসা|গোম্বে]] (অতীতে কালিনা) | p5 = [[কালামু]] | p6 = [[কাসা-ভুবু, কিনশাসা|কাসা-ভুবু]] | p7 = [[কিম্বানসেকে]] | p8 = [[কিনশাসা (কমিউন)|কিনশাসা]] | p9 = [[কিণ্টামবো]] | p10 = [[কিসেনসো]] | p11 = [[লেম্বা, কিনশাসা|লেম্বা]] | p12 = [[লিমেট]] | p13 = [[লিঙ্গওয়ালা]] | p14 = [[মাকালা]] | p15 = [[মালুকু, কিনশাসা|মালুকু]] | p16 = [[মাসিনা, কিনশাসা|মাসিনা]] | p17 = [[মাটে]] | p18 = [[মণ্ট এনগাফুলা]] | p19 = [[এনডিজিলি, কিনশাসা|এনডিজিলি]] | p20 = [[নগাবা]] | p21 = [[এনগালিমা]] | p22 = [[এনগিৰি-এনগিৰি]] | p23 = [[এনসেলে]] | p24 = [[সেলেম্বাও]] | government_type = প্ৰাদেশিক সমাৱেশ | governing_body = [[কিনশাচাৰ প্ৰাদেশিক পৰিষদ]] | leader_title = [[কিনশাসাৰ গভৰ্নৰদেৰ তালিকা|গভৰ্নৰ]] | leader_name = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | leader_title1 = ভাইস-গভৰ্নৰ | leader_name1 = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | total_type = নগৰ-প্ৰদেশ | area_footnotes =<ref name=Kayembe2009 /> | area_total_km2 = 9965 | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_water_percent = | area_urban_km2 = 600 | elevation_m = 240 | population_total = 17071000<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |last=Institut National De La Statistique |title=Projections demographiques 2019-25 (in French) |url=http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |date=September 23, 2020 |archive-date=জুলাই ২, ২০২০ |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ |access-date=June 5, 2025 |archivedate=July 2, 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |deadurl=yes }}</ref> | population_as_of = ২০২১ | population_footnotes = | population_density_km2 = 1462 | population_urban = 16316000 | population_metro = 17239463 | population_urban_footnotes =<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি| url = https://populationstat.com/democratic-republic-of-the-congo/kinshasa|title = PopulationStat.com}}</ref> | population_density_urban_km2 = auto | population_blank1_title = [[জাতীয় ভাষা|language]] | population_blank1 = ফৰাচী আৰু লিঙ্গালা | population_note = | postal_code = | area_code = 243 + 9 | blank_name_sec1 = [[মানৱ উন্নয়ন সূচক|এইচডিআই]] (২০১৯) | blank_info_sec1 = 0.577<ref name="GlobalDataLab">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab |url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180923120638/https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |archive-date=23 September 2018 |date=2021-07-27 |ওয়েবসাইট=hdi.globaldatalab.org |language=en}}</ref><br />{{color|#fc0|medium}}[[List of provinces of the Democratic Republic of the Congo by Human Development Index|1st]] | area_urban_footnotes =<ref name="population">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |date=April 2017 |title=DemographiaWorld Urban Areas – 13th Annual Edition |url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |archive-date=3 May 2018 |date=8 July 2017 |publisher=[[Demographia]]}}</ref> | timezone = [[পশ্চিম আফ্ৰিকাৰ সময়]] | utc_offset = +1 | coor_pinpoint = | registration_plate_type = [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ যানবাহন ৰেজিষ্ট্ৰেশন প্লেট|লাইসেন্স প্লেট কোড]] | registration_plate = {{পতাকা আইকন|Democratic Republic of the Congo}} CGO / '''01''' }} '''কিনাশাচা''' ({{lang-en|Kinshasa}}) হ'ল কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী আৰু সৰ্ববৃহৎ চহৰ। পূৰ্বতে ইয়াক লিওপোল্ডভিল নামেৰে জনা গৈছিল। এসময়ত কংগো নদীৰ পাৰত মাছ ধৰা আৰু ব্যৱসায়িক গাঁৱৰ বসতিস্থল কিনাশাচা এতিয়া বিশ্বৰ অন্যতম দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা মেগাচিটি। কিনাশাচা মহানগৰখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ ২৬খন প্ৰদেশৰ ভিতৰত এখন। যিহেতু নগৰ-প্ৰদেশৰ প্ৰশাসনিক সীমাৰেখাই এক বিশাল এলেকা সামৰি লৈছে, সেয়েহে নগৰ-প্ৰদেশৰ ৯০ শতাংশতকৈও অধিক ভূমি গ্ৰাম্য প্ৰকৃতিৰ, চহৰীয়া অঞ্চলসমূহে পশ্চিম দিশত সৰু কিন্তু বিস্তাৰিত অংশ দখল কৰিছে।<ref name="area">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Ville de Kinshasa|title=Géographie de Kinshasa|url=http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|archive-date=23 July 2012|date=25 June 2012|access-date=5 June 2025|archivedate=23 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|deadurl=yes}}</ref> আফ্ৰিকাৰ কাইৰো আৰু লোগেছৰ পিছত কিনাশাচা তৃতীয় বৃহত্তম মহানগৰ।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=2020-07-03|language=en-US|title=Cities In The World With The Most Francophone Population|url=https://www.worldatlas.com/articles/cities-in-the-world-with-the-most-francophone-population.html|date=2022-03-08|ওয়েবসাইট=WorldAtlas}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও ই বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ নামমাত্ৰ ফ্ৰাংকোফোন নগৰীয়া অঞ্চল, য'ত ফৰাচী ভাষা হৈছে চহৰখনৰ চৰকাৰ, শিক্ষা, সংবাদ মাধ্যম, জনসেৱা, আৰু উচ্চ পৰ্যায়ৰ বাণিজ্যৰ ভাষা। আনহাতে, লিংগালা ভাষাক বাটে‍-ঘাটে‍ লিংগুয়া ফ্ৰাংকা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&q=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|title=Globalization and Language Vitality: Perspectives from Africa, pp. 103 & 109|last=Cécile B. Vigouroux & Salikoko S. Mufwene|year=2008|isbn=9780826495150|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20151005104851/https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&lpg=PA111&dq=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|archive-date=5 October 2015|url-অবস্থা=live|date=25 June 2012}}</ref> ২০১২ চনৰ অক্টোবৰ মাহত কিনাশাচাত ১৪ সংখ্যক ফ্ৰাংকোফোনি শীৰ্ষ সন্মিলন অনুষ্ঠিত হৈছিল।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=[[Organisation internationale de la Francophonie|OIF]]|title=XIVe Sommet de la Francophonie|url=http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120619065536/http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|archive-date=19 June 2012|date=25 June 2012}}</ref> কিনাশাচাৰ বাসিন্দাসকলক কিনোইছ (ফৰাচী আৰু কেতিয়াবা ইংৰাজীত) বা কিনাশাচান (ইংৰাজীত) বুলি জনা যায়। অঞ্চলটোৰ খিলঞ্জীয়া লোকসকলৰ ভিতৰত হুম্বু আৰু টেকে আদি অন্যতম। চহৰখন পাৰ্শ্বৱৰ্তী ৰিপাব্লিক অৱ কংগোৰ ৰাজধানী ব্ৰাজাভিলৰ মুখামুখি। এই বিন্দুত নদীৰ ব্যৱধান ৭ কিলোমিটাৰ বহল যদিও ভেটিকান চহৰ আৰু ৰোমৰ পিছত এই দুখন চহৰ বিশ্বৰ দ্বিতীয় নিকটতম ৰাজধানী চহৰৰ যোৰা। ==ইতিহাস== ১৮৮১ চনত হেনৰী মৰ্টন ষ্টেনলীয়ে ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰ হিচাপে এই চহৰখন প্ৰতিষ্ঠা কৰে।<ref>Roman Adrian Cybriwsky, ''Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture'', ABC-CLIO, USA, 2013, p. 144</ref> বেলজিয়ামৰ ৰজা দ্বিতীয় লিওপল্ডৰ সন্মানত ইয়াৰ নামকৰণ কৰা হৈছিল লিওপোল্ডভিল। তেওঁ কংগো ফ্ৰী ষ্টেট নিয়ন্ত্ৰণ কৰিছিল। এই বিশাল ভূখণ্ডই এখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ। এই অঞ্চলটো উপনিবৱশ নহয় বৰঞ্চ ৰজাৰ ব্যক্তিগত সম্পত্তি আছিল। এই ঠাইখন লিভিংষ্টন জলপ্ৰপাতৰ ওপৰৰ কংগো নদীৰ প্ৰথমটো নাও চলাব পৰা বন্দৰ হিচাপে বিকশিত হয়। লিওপোল্ডভিলৰ তলৰ ৩০০ কিলোমিটাৰ (১৯০ মাইল) উজানত এটি ধাৰা আছে। প্ৰথম অৱস্থাত সাগৰৰ মাজেৰে অহা বা যোৱা সকলো সামগ্ৰী লিওপোল্ডভিল আৰু মাটাডিৰ মাজত বহনকাৰীয়ে কঢ়িয়াই নিব লাগিছিল, ৰেপিডৰ তলৰ বন্দৰ আৰু উপকূলৰ পৰা ১৫০ কিলোমিটাৰ (৯৩ মাইল) দূৰত্বৰ পৰা আনিব লগা হৈছিল। ১৮৯৮ চনত মাটাডি-কিনশাচা পৰ্টেজ ৰেলৱেৰ নিৰ্মাণ সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ লগে লগে ৰেপিডৰ চাৰিওফালে বিকল্প পথৰ ব্যৱস্থা হয় আৰু লিওপোল্ডভিলৰ দ্ৰুত বিকাশ আৰম্ভ হয়। ১৯১৪ চনত পাইপলাইন স্থাপন কৰা হয়। ই মাটাডিৰ পৰা লিওপ’ল্ডভিলৰ ওপৰৰ ফালে থকা ভাপ জাহাজলৈ খাৰুৱা তেল পৰিবহণ কৰে।<ref name="britannica.com">{{বিশ্বকোষ উদ্ধৃতি|বিশ্বকোষ=britannica.com}}</ref> ১৯২৩ চনৰ ভিতৰত কংগোৰ মোহনাত থকা বোমা চহৰখনৰ ঠাইত এই চহৰখনক বেলজিয়ান কংগোৰ ৰাজধানীলৈ উন্নীত কৰা হয়।<ref name="britannica.com" /> "লিঅ'" বা "লিঅ'পল্ড" নামেৰে মতা এই চহৰখন ঔপনিৱেশিক যুগত দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাই ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰত পৰিণত হয়। ১৯৫৯ চনৰ বিদ্ৰোহৰ পাছত ১৯৬০ চনৰ ৩০ জুনত স্বাধীনতা লাভ কৰি‍ কংগো ৰিপাব্লিকে প্ৰথম প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে পেট্ৰিছ লুমুম্বাক নিৰ্বাচিত কৰে। লুমুম্বাৰ অনুভূত ছোভিয়েট সমৰ্থন প্ৰৱণতাক পশ্চিমীয়া স্বাৰ্থই ভাবুকি হিচাপে গণ্য কৰিছিল। যিহেতু সেই সময় শীতল যুদ্ধৰ উত্তেজনাপূৰ্ণ সময় আছিল, সেয়েহে আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামে কংগোৰ কৌশলগত সম্পদ বিশেষকৈ ইউৰেনিয়ামৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ হেৰুৱাব বিচৰা নাছিল। লুমুম্বাৰ নিৰ্বাচনৰ এবছৰ নৌহওঁতেই বেলজিয়াম আৰু আমেৰিকাই তেওঁৰ কঙ্গোলিজ প্ৰতিদ্বন্দ্বীসকলৰ সমৰ্থন ক্ৰয় কৰি লয় আৰু সেই ঘটনাবোৰক গতিশীল কৰি লুমুম্বাৰ হত্যাত পৰিণত কৰে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|last=Georges Nzongola-Ntalaja|date=17 January 2011|title=Patrice Lumumba: the most important assassination of the 20th century|url=https://www.theguardian.com/global-development/poverty-matters/2011/jan/17/patrice-lumumba-50th-anniversary-assassination|date=9 February 2020|ওয়েবসাইট=The Guardian}}</ref> ১৯৬৪ চনত মাইজে ছ’ম্বেই কংগো ৰিপাব্লিক, বুৰুণ্ডি আৰু মালিৰ সকলো নাগৰিকৰ লগতে ৰুৱাণ্ডাৰ পৰা অহা সকলো ৰাজনৈতিক শৰণাৰ্থীক বহিষ্কাৰ কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে।<ref>Jules Gerard-Libois and Benoit Verhaegen, ''Congo 1964: Political Documents of a Developing Nation'', Princeton University Press, 2015, p. 450</ref><ref name="NYT">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1964/08/22/archives/congo-starts-expulsions.html|title=Congo Starts Expulsions|work=[[The New York Times]]|date=19 May 2021|language=en}}</ref><ref>Daouda Gary-Tounkara, ''1964 : le Mali réinsère ses ressortissants expulsés'', In: '' Plein droit 2016/1 (n° 108)'', GISTI, 2016, p. 35-38</ref><ref>United States.</ref> ১৯৬৫ চনত আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামৰ সহায়ত কংগোত জোচেফ-ডিজিয়েৰ মবুটুৱে ক্ষমতা দখল কৰে। তেওঁ "প্ৰামাণ্যতা"ৰ নীতি প্ৰৱৰ্তন কৰে। ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে দেশৰ মানুহ আৰু ঠাইৰ নাম পুনৰ সজীৱ কৰি তুলিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। ১৯৬৬ চনত কিনশাচা নামৰ এখন গাঁৱৰ নামেৰে লিওপ’ল্ডভিলৰ নাম কিনশাচা ৰখা হয়। এসময়ত ই এই স্থানৰ ওচৰতে আছিল, যিটো বৰ্তমান কিনশাচা কমিউন নামেৰে জনা যায়। মবুটুৰ অধীনত চহৰখন দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পালে। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা বহু লোক নিজৰ সৌভাগ্যৰ সন্ধানত ইয়ালৈ আহিছিল। বা আন ঠাইৰ জাতিগত বিবাদৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ আহিছিল। এইদৰে তেওঁলোকে কিনশাচাৰ জনসংখ্যাৰ মাজত ইতিমধ্যে উপস্থিত থকা বহুতো জাতি আৰু ভাষাৰ লগত নতুন ভাষা আৰু জাতি-জনগোষ্ঠী সংযোজন কৰিলে। ১৯৯১ চনত চহৰখনে বিদ্ৰোহী সৈনিকক প্ৰতিহত কৰিবলগীয়া হৈছিল। চৰকাৰে দৰমহা দিব নোৱাৰাৰ বিৰুদ্ধে তেওঁলোকে‍ প্ৰতিবাদ কৰিছিল। ইয়াৰ পাছত বিদ্ৰোহীৰ বিদ্ৰোহ আৰম্ভ হয়, যাৰ ফলত ১৯৯৭ চনৰ ভিতৰত মবুটুৰ শাসন ব্যৱস্থাৰ পতন ঘটে।<ref name="britannica.com"/> মবুটুৰ অতিমাত্ৰা উৎপাত, গণ দুৰ্নীতি, নেপটিজিম আৰু গৃহযুদ্ধৰ ফলত কিনশাচাৰ বহু ক্ষতি হৈছিল। ই তেওঁক পতনৰফালে লৈ গৈছিল। ইয়াৰ পাছতো ই এতিয়াও মধ্য আফ্ৰিকাৰ বাবে এক প্ৰধান সাংস্কৃতিক আৰু বৌদ্ধিক কেন্দ্ৰ, য'ত সংগীতজ্ঞ আৰু শিল্পীৰ এক সমৃদ্ধিশালী সম্প্ৰদায় আছে। ইয়াৰ উপৰিও ই দেশৰ প্ৰধান ঔদ্যোগিক কেন্দ্ৰ, ইয়াত অভ্যন্তৰীণ অঞ্চলৰ পৰা অনা বহু প্ৰাকৃতিক সামগ্ৰী প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰা হয়। ২০০১ চনৰ পৰা ২০১৯ চনলৈকে কংগো গণতান্ত্ৰিক ৰিপাব্লিকৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জোচেফ কাবিলাৰ কিনশাচাত বিশেষ জনপ্ৰিয়তা নাছিল।<ref name="Trapido2016"/> ২০০৬ চনত কাবিলাই প্ৰতিদ্বন্দ্বিতামূলক নিৰ্বাচনত জয় ঘোষণা কৰাৰ পিছত হিংসাত্মক পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয়; ইউৰোপীয় সংঘই ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ বাহিনীত যোগদান কৰিবলৈ চহৰখনত সৈন্য নিয়োগ কৰে। ২০১৬ চনত নতুন নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ’ব বুলি ঘোষণা কৰাত দুবছৰ পলম হৈছিল। ছেপ্টেম্বৰ আৰু ডিচেম্বৰ মাহত বৃহৎ প্ৰতিবাদৰ সূচনা হয়। ইয়াৰ ফলত ৰাজপথত বেৰিকেড লগোৱাৰ লগতে কেইবা ডজন লোকৰ মৃত্যু হয়। বিদ্যালয় আৰু ব্যৱসায়িক প্ৰতিষ্ঠান বন্ধ আছিল।<ref>"[https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407 DR Congo election: 17 dead in anti-Kabila protests] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180616023724/https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407|date=16 June 2018}}", ''BBC'', 19 September 2016.</ref><ref>Merritt Kennedy, "[https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators Congo A 'Powder Keg' As Security Forces Crack Down On Whistling Demonstrators] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180517153108/https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators|date=17 May 2018}}", ''NPR'', 21 December 2016.</ref> ==ভূগোল== ===প্ৰশাসনিক বিভাগ=== ===জলবায়ু=== ==জনসংখ্যা== ১৯৮৪ চনত কৰা আনুষ্ঠানিক লোকপিয়লত ২৬ লাখ বাসিন্দা গণনা কৰা হৈছিল।<ref name="Bédécarrats2016">{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Bédécarrats|first=Florent|last২=Lafuente-Sampietro|first২=Oriane|year=2019|title=Building commons to cope with chaotic urbanization? Performance and sustainability of decentralized water services in the outskirts of Kinshasa|পাতাসমূহ=1096–1108|DOI=10.1016/j.jhydrol.2016.07.023|doi-access=free}}</ref> তেতিয়াৰ পৰাই সকলো অনুমান সঁচাকৈয়ে বহিৰ্প্ৰকাশ। ২০০৫ চনৰ বাবে অনুমান ৫৩ লাখৰ পৰা ৭৩ লাখৰ ভিতৰত পৰে।<ref name="Flouriot2013"/> ২০১৭ চনত চহৰখনৰ শেহতীয়া অনুমান অনুসৰি ইয়াৰ জনসংখ্যা আছিল ১১,৮৫৫,০০০।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=Archived copy|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|date=26 June 2012}}</ref> ইউ এন হেবিটেটৰ তথ্য অনুসৰি বছৰি ৩ লাখ ৯০ হাজাৰ লোক কিনাশাচালৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। যুদ্ধৰ পৰা পলায়ন কৰি অৰ্থনৈতিক সুযোগ বিচাৰি ইয়ালৈ আহে।<ref name="Iazzolino2016">Gianluca Iazzolino, "[http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls Kinshasa, megalopolis of 12 million souls, expanding furiously on super-charged growth] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|ইউআৰএল=https://web.archive.org/web/20170709174042/http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls|তাৰিখ=9 July 2017}}"; ''Mail & Guardian Africa'', 2 April 2016.</ref> ===ভাষা=== ==চৰকাৰ আৰু ৰাজনীতি== ==অৰ্থনীতি== ==শিক্ষা== ==স্বাস্থ্য আৰু চিকিৎসা== ==সংস্কৃতি== ==উপাসনালয়== ==গণমাধ্যম== ==খেলাধুলা== ==অট্টালিকা আৰু প্ৰতিষ্ঠান== ==আন্তঃগাঁথনি আৰু গৃহ নিৰ্মাণ== ==পৰিবহণ== ===বিমান=== ===ৰেল=== ===বাহ্যিক পৰিবহণ=== ==সামাজিক বিষয়== ===অপৰাধ আৰু শাস্তি=== ===ৰাস্তাৰ শিশু=== ==জনপ্ৰিয় সংস্কৃতিত== ==তথ্য সংগ্ৰহ== [[শ্ৰেণী:ভূগোল]] c2i6ilnpoye8qnqz38nxwcni6rff4kl 516977 516976 2025-06-11T06:39:09Z কুমুদ ঘোষ 42738 516977 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = কিনশাচা | official_name = ''ভিলে ডি কিনশাচা '' | settlement_type = [[ৰাজধানী চহৰ]] আৰু [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ প্ৰদেশ|প্ৰদেশ]] | image_skyline = {{multiple image | perrow = 1/2/2/2 | border = infobox | total_width = 290 | caption_align = center | image1 = La ville de Kinshasa.jpg | caption1 = [[গোম্বে, কিনশাসা|ডাউনটাউন কিনশাচা]] | image2 = Africell - Black Santa - DRC (49268350383).jpg | caption2 = [[গোম্বে, কিনশাচা]] | image3 = Kinshasa by night (23769991270).jpg | caption3 = [[লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image4 = Palais du peuple de la RDC.jpg | caption4 = [[প্যালাইস ডু পিপল (কিনশাসা)|পিপলচ পেলেচ]] | image5 = Parc de la Vallée de la Nsele.jpg | caption5 = [[এনসেলে ভ্যালি পাৰ্ক|লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image6 = Le 17 janvier 1961, Patrice Lumumba mourrait, victime de son « rêve » pour un Congo libre, démocratique et développé. (16112526649).jpg | caption6 = [[পাত্ৰিছ লুমুম্বা]]ৰ মূৰ্তি সহিত [[লাইমেট টাৱাৰ]] (পটভূমিত)। | image7 = Bâtiment de la SCPT (anciennement ONATRA) à Gombe, Kinshasa.jpg | caption7 = [[চ'ছাইটি বাণিজ্যিক দে পৰিবহণ এবং দেস পোৰ্টস|চ'ছাইটিি বাণিজ্যিক দেচ পৰিবহণ আৰু দেচ বন্দৰ]] }} | image_flag = Flag of Kinshasa, DRC.svg | image_seal = Coat of arms of Kinshasa.svg | seal_size = 50px | nickname = কিন লা বেলে<br/>({{literally||কিন দ্য বিউটিফুল}}) | motto = | image_map = Democratic Republic of the Congo (26 provinces) - Kinshasa.svg | map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ প্ৰদেশৰ মানচিত্ৰত কিনশাচা | pushpin_map = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ#আফ্ৰিকা#পৃথিৱী | pushpin_relief = 1 | pushpin_map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ মানচিত্ৰে কিনশাসা | coordinates = {{স্থানাঙ্ক|4|19|30|S|15|19|20|E|type:adm1st_region:CD-KN|display=inline}} | subdivision_type = দেশ | subdivision_name = {{পতাকা|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ}} | subdivision_type1 = [[Provinces of the Democratic Republic of the Congo|Province]] | established_title = প্ৰতিষ্ঠিত | established_date = ১৮৮১ | seat_type = চি‍টি হল | seat = [[লা গোম্বে (কিনশাসা)|লা গোম্বে]] | parts_type = [[কিনশাসায় কমিউন|কমিউন]] | parts_style = coll | p1 = [[বন্দলুংওয়া]] | p2 = [[বাৰুম্বু]] | p3 = [[বুম্বু]] | p4 = [[গোম্বে, কিনশাসা|গোম্বে]] (অতীতে কালিনা) | p5 = [[কালামু]] | p6 = [[কাসা-ভুবু, কিনশাসা|কাসা-ভুবু]] | p7 = [[কিম্বানসেকে]] | p8 = [[কিনশাসা (কমিউন)|কিনশাসা]] | p9 = [[কিণ্টামবো]] | p10 = [[কিসেনসো]] | p11 = [[লেম্বা, কিনশাসা|লেম্বা]] | p12 = [[লিমেট]] | p13 = [[লিঙ্গওয়ালা]] | p14 = [[মাকালা]] | p15 = [[মালুকু, কিনশাসা|মালুকু]] | p16 = [[মাসিনা, কিনশাসা|মাসিনা]] | p17 = [[মাটে]] | p18 = [[মণ্ট এনগাফুলা]] | p19 = [[এনডিজিলি, কিনশাসা|এনডিজিলি]] | p20 = [[নগাবা]] | p21 = [[এনগালিমা]] | p22 = [[এনগিৰি-এনগিৰি]] | p23 = [[এনসেলে]] | p24 = [[সেলেম্বাও]] | government_type = প্ৰাদেশিক সমাৱেশ | governing_body = [[কিনশাচাৰ প্ৰাদেশিক পৰিষদ]] | leader_title = [[কিনশাসাৰ গভৰ্নৰদেৰ তালিকা|গভৰ্নৰ]] | leader_name = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | leader_title1 = ভাইস-গভৰ্নৰ | leader_name1 = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | total_type = নগৰ-প্ৰদেশ | area_footnotes =<ref name=Kayembe2009 /> | area_total_km2 = 9965 | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_water_percent = | area_urban_km2 = 600 | elevation_m = 240 | population_total = 17071000<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |last=Institut National De La Statistique |title=Projections demographiques 2019-25 (in French) |url=http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |date=September 23, 2020 |archive-date=জুলাই ২, ২০২০ |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ |access-date=June 5, 2025 |archivedate=July 2, 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |deadurl=yes }}</ref> | population_as_of = ২০২১ | population_footnotes = | population_density_km2 = 1462 | population_urban = 16316000 | population_metro = 17239463 | population_urban_footnotes =<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি| url = https://populationstat.com/democratic-republic-of-the-congo/kinshasa|title = PopulationStat.com}}</ref> | population_density_urban_km2 = auto | population_blank1_title = [[জাতীয় ভাষা|language]] | population_blank1 = ফৰাচী আৰু লিঙ্গালা | population_note = | postal_code = | area_code = 243 + 9 | blank_name_sec1 = [[মানৱ উন্নয়ন সূচক|এইচডিআই]] (২০১৯) | blank_info_sec1 = 0.577<ref name="GlobalDataLab">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab |url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180923120638/https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |archive-date=23 September 2018 |date=2021-07-27 |ওয়েবসাইট=hdi.globaldatalab.org |language=en}}</ref><br />{{color|#fc0|medium}}[[List of provinces of the Democratic Republic of the Congo by Human Development Index|1st]] | area_urban_footnotes =<ref name="population">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |date=April 2017 |title=DemographiaWorld Urban Areas – 13th Annual Edition |url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |archive-date=3 May 2018 |date=8 July 2017 |publisher=[[Demographia]]}}</ref> | timezone = [[পশ্চিম আফ্ৰিকাৰ সময়]] | utc_offset = +1 | coor_pinpoint = | registration_plate_type = [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ যানবাহন ৰেজিষ্ট্ৰেশন প্লেট|লাইসেন্স প্লেট কোড]] | registration_plate = {{পতাকা আইকন|Democratic Republic of the Congo}} CGO / '''01''' }} '''কিনশাচা''' ({{lang-en|Kinshasa}}) হ'ল কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী আৰু সৰ্ববৃহৎ চহৰ। পূৰ্বতে ইয়াক লিওপোল্ডভিল নামেৰে জনা গৈছিল। এসময়ত কংগো নদীৰ পাৰত মাছ ধৰা আৰু ব্যৱসায়িক গাঁৱৰ বসতিস্থল কিনশাচা এতিয়া বিশ্বৰ অন্যতম দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা মেগাচিটি। কিনশাচা মহানগৰখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ ২৬খন প্ৰদেশৰ ভিতৰত এখন। যিহেতু নগৰ-প্ৰদেশৰ প্ৰশাসনিক সীমাৰেখাই এক বিশাল এলেকা সামৰি লৈছে, সেয়েহে নগৰ-প্ৰদেশৰ ৯০ শতাংশতকৈও অধিক ভূমি গ্ৰাম্য প্ৰকৃতিৰ, চহৰীয়া অঞ্চলসমূহে পশ্চিম দিশত সৰু কিন্তু বিস্তাৰিত অংশ দখল কৰিছে।<ref name="area">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Ville de Kinshasa|title=Géographie de Kinshasa|url=http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|archive-date=23 July 2012|date=25 June 2012|access-date=5 June 2025|archivedate=23 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|deadurl=yes}}</ref> আফ্ৰিকাৰ কাইৰো আৰু লোগেছৰ পিছত কিনশাচা তৃতীয় বৃহত্তম মহানগৰ।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=2020-07-03|language=en-US|title=Cities In The World With The Most Francophone Population|url=https://www.worldatlas.com/articles/cities-in-the-world-with-the-most-francophone-population.html|date=2022-03-08|ওয়েবসাইট=WorldAtlas}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও ই বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ নামমাত্ৰ ফ্ৰাংকোফোন নগৰীয়া অঞ্চল, য'ত ফৰাচী ভাষা হৈছে চহৰখনৰ চৰকাৰ, শিক্ষা, সংবাদ মাধ্যম, জনসেৱা, আৰু উচ্চ পৰ্যায়ৰ বাণিজ্যৰ ভাষা। আনহাতে, লিংগালা ভাষাক বাটে‍-ঘাটে‍ লিংগুয়া ফ্ৰাংকা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&q=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|title=Globalization and Language Vitality: Perspectives from Africa, pp. 103 & 109|last=Cécile B. Vigouroux & Salikoko S. Mufwene|year=2008|isbn=9780826495150|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20151005104851/https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&lpg=PA111&dq=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|archive-date=5 October 2015|url-অবস্থা=live|date=25 June 2012}}</ref> ২০১২ চনৰ অক্টোবৰ মাহত কিনশাচাত ১৪ সংখ্যক ফ্ৰাংকোফোনি শীৰ্ষ সন্মিলন অনুষ্ঠিত হৈছিল।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=[[Organisation internationale de la Francophonie|OIF]]|title=XIVe Sommet de la Francophonie|url=http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120619065536/http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|archive-date=19 June 2012|date=25 June 2012}}</ref> কিনশাচাৰ বাসিন্দাসকলক কিনোইছ (ফৰাচী আৰু কেতিয়াবা ইংৰাজীত) বা কিনাশাচান (ইংৰাজীত) বুলি জনা যায়। অঞ্চলটোৰ খিলঞ্জীয়া লোকসকলৰ ভিতৰত হুম্বু আৰু টেকে আদি অন্যতম। চহৰখন পাৰ্শ্বৱৰ্তী ৰিপাব্লিক অৱ কংগোৰ ৰাজধানী ব্ৰাজাভিলৰ মুখামুখি। এই বিন্দুত নদীৰ ব্যৱধান ৭ কিলোমিটাৰ বহল যদিও ভেটিকান চহৰ আৰু ৰোমৰ পিছত এই দুখন চহৰ বিশ্বৰ দ্বিতীয় নিকটতম ৰাজধানী চহৰৰ যোৰা। ==ইতিহাস== ১৮৮১ চনত হেনৰী মৰ্টন ষ্টেনলীয়ে ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰ হিচাপে এই চহৰখন প্ৰতিষ্ঠা কৰে।<ref>Roman Adrian Cybriwsky, ''Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture'', ABC-CLIO, USA, 2013, p. 144</ref> বেলজিয়ামৰ ৰজা দ্বিতীয় লিওপল্ডৰ সন্মানত ইয়াৰ নামকৰণ কৰা হৈছিল লিওপোল্ডভিল। তেওঁ কংগো ফ্ৰী ষ্টেট নিয়ন্ত্ৰণ কৰিছিল। এই বিশাল ভূখণ্ডই এখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ। এই অঞ্চলটো উপনিবৱশ নহয় বৰঞ্চ ৰজাৰ ব্যক্তিগত সম্পত্তি আছিল। এই ঠাইখন লিভিংষ্টন জলপ্ৰপাতৰ ওপৰৰ কংগো নদীৰ প্ৰথমটো নাও চলাব পৰা বন্দৰ হিচাপে বিকশিত হয়। লিওপোল্ডভিলৰ তলৰ ৩০০ কিলোমিটাৰ (১৯০ মাইল) উজানত এটি ধাৰা আছে। প্ৰথম অৱস্থাত সাগৰৰ মাজেৰে অহা বা যোৱা সকলো সামগ্ৰী লিওপোল্ডভিল আৰু মাটাডিৰ মাজত বহনকাৰীয়ে কঢ়িয়াই নিব লাগিছিল, ৰেপিডৰ তলৰ বন্দৰ আৰু উপকূলৰ পৰা ১৫০ কিলোমিটাৰ (৯৩ মাইল) দূৰত্বৰ পৰা আনিব লগা হৈছিল। ১৮৯৮ চনত মাটাডি-কিনশাচা পৰ্টেজ ৰেলৱেৰ নিৰ্মাণ সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ লগে লগে ৰেপিডৰ চাৰিওফালে বিকল্প পথৰ ব্যৱস্থা হয় আৰু লিওপোল্ডভিলৰ দ্ৰুত বিকাশ আৰম্ভ হয়। ১৯১৪ চনত পাইপলাইন স্থাপন কৰা হয়। ই মাটাডিৰ পৰা লিওপ’ল্ডভিলৰ ওপৰৰ ফালে থকা ভাপ জাহাজলৈ খাৰুৱা তেল পৰিবহণ কৰে।<ref name="britannica.com">{{বিশ্বকোষ উদ্ধৃতি|বিশ্বকোষ=britannica.com}}</ref> ১৯২৩ চনৰ ভিতৰত কংগোৰ মোহনাত থকা বোমা চহৰখনৰ ঠাইত এই চহৰখনক বেলজিয়ান কংগোৰ ৰাজধানীলৈ উন্নীত কৰা হয়।<ref name="britannica.com" /> "লিঅ'" বা "লিঅ'পল্ড" নামেৰে মতা এই চহৰখন ঔপনিৱেশিক যুগত দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাই ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰত পৰিণত হয়। ১৯৫৯ চনৰ বিদ্ৰোহৰ পাছত ১৯৬০ চনৰ ৩০ জুনত স্বাধীনতা লাভ কৰি‍ কংগো ৰিপাব্লিকে প্ৰথম প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে পেট্ৰিছ লুমুম্বাক নিৰ্বাচিত কৰে। লুমুম্বাৰ অনুভূত ছোভিয়েট সমৰ্থন প্ৰৱণতাক পশ্চিমীয়া স্বাৰ্থই ভাবুকি হিচাপে গণ্য কৰিছিল। যিহেতু সেই সময় শীতল যুদ্ধৰ উত্তেজনাপূৰ্ণ সময় আছিল, সেয়েহে আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামে কংগোৰ কৌশলগত সম্পদ বিশেষকৈ ইউৰেনিয়ামৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ হেৰুৱাব বিচৰা নাছিল। লুমুম্বাৰ নিৰ্বাচনৰ এবছৰ নৌহওঁতেই বেলজিয়াম আৰু আমেৰিকাই তেওঁৰ কঙ্গোলিজ প্ৰতিদ্বন্দ্বীসকলৰ সমৰ্থন ক্ৰয় কৰি লয় আৰু সেই ঘটনাবোৰক গতিশীল কৰি লুমুম্বাৰ হত্যাত পৰিণত কৰে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|last=Georges Nzongola-Ntalaja|date=17 January 2011|title=Patrice Lumumba: the most important assassination of the 20th century|url=https://www.theguardian.com/global-development/poverty-matters/2011/jan/17/patrice-lumumba-50th-anniversary-assassination|date=9 February 2020|ওয়েবসাইট=The Guardian}}</ref> ১৯৬৪ চনত মাইজে ছ’ম্বেই কংগো ৰিপাব্লিক, বুৰুণ্ডি আৰু মালিৰ সকলো নাগৰিকৰ লগতে ৰুৱাণ্ডাৰ পৰা অহা সকলো ৰাজনৈতিক শৰণাৰ্থীক বহিষ্কাৰ কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে।<ref>Jules Gerard-Libois and Benoit Verhaegen, ''Congo 1964: Political Documents of a Developing Nation'', Princeton University Press, 2015, p. 450</ref><ref name="NYT">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1964/08/22/archives/congo-starts-expulsions.html|title=Congo Starts Expulsions|work=[[The New York Times]]|date=19 May 2021|language=en}}</ref><ref>Daouda Gary-Tounkara, ''1964 : le Mali réinsère ses ressortissants expulsés'', In: '' Plein droit 2016/1 (n° 108)'', GISTI, 2016, p. 35-38</ref><ref>United States.</ref> ১৯৬৫ চনত আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামৰ সহায়ত কংগোত জোচেফ-ডিজিয়েৰ মবুটুৱে ক্ষমতা দখল কৰে। তেওঁ "প্ৰামাণ্যতা"ৰ নীতি প্ৰৱৰ্তন কৰে। ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে দেশৰ মানুহ আৰু ঠাইৰ নাম পুনৰ সজীৱ কৰি তুলিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। ১৯৬৬ চনত কিনশাচা নামৰ এখন গাঁৱৰ নামেৰে লিওপ’ল্ডভিলৰ নাম কিনশাচা ৰখা হয়। এসময়ত ই এই স্থানৰ ওচৰতে আছিল, যিটো বৰ্তমান কিনশাচা কমিউন নামেৰে জনা যায়। মবুটুৰ অধীনত চহৰখন দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পালে। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা বহু লোক নিজৰ সৌভাগ্যৰ সন্ধানত ইয়ালৈ আহিছিল। বা আন ঠাইৰ জাতিগত বিবাদৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ আহিছিল। এইদৰে তেওঁলোকে কিনশাচাৰ জনসংখ্যাৰ মাজত ইতিমধ্যে উপস্থিত থকা বহুতো জাতি আৰু ভাষাৰ লগত নতুন ভাষা আৰু জাতি-জনগোষ্ঠী সংযোজন কৰিলে। ১৯৯১ চনত চহৰখনে বিদ্ৰোহী সৈনিকক প্ৰতিহত কৰিবলগীয়া হৈছিল। চৰকাৰে দৰমহা দিব নোৱাৰাৰ বিৰুদ্ধে তেওঁলোকে‍ প্ৰতিবাদ কৰিছিল। ইয়াৰ পাছত বিদ্ৰোহীৰ বিদ্ৰোহ আৰম্ভ হয়, যাৰ ফলত ১৯৯৭ চনৰ ভিতৰত মবুটুৰ শাসন ব্যৱস্থাৰ পতন ঘটে।<ref name="britannica.com"/> মবুটুৰ অতিমাত্ৰা উৎপাত, গণ দুৰ্নীতি, নেপটিজিম আৰু গৃহযুদ্ধৰ ফলত কিনশাচাৰ বহু ক্ষতি হৈছিল। ই তেওঁক পতনৰফালে লৈ গৈছিল। ইয়াৰ পাছতো ই এতিয়াও মধ্য আফ্ৰিকাৰ বাবে এক প্ৰধান সাংস্কৃতিক আৰু বৌদ্ধিক কেন্দ্ৰ, য'ত সংগীতজ্ঞ আৰু শিল্পীৰ এক সমৃদ্ধিশালী সম্প্ৰদায় আছে। ইয়াৰ উপৰিও ই দেশৰ প্ৰধান ঔদ্যোগিক কেন্দ্ৰ, ইয়াত অভ্যন্তৰীণ অঞ্চলৰ পৰা অনা বহু প্ৰাকৃতিক সামগ্ৰী প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰা হয়। ২০০১ চনৰ পৰা ২০১৯ চনলৈকে কংগো গণতান্ত্ৰিক ৰিপাব্লিকৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জোচেফ কাবিলাৰ কিনশাচাত বিশেষ জনপ্ৰিয়তা নাছিল।<ref name="Trapido2016"/> ২০০৬ চনত কাবিলাই প্ৰতিদ্বন্দ্বিতামূলক নিৰ্বাচনত জয় ঘোষণা কৰাৰ পিছত হিংসাত্মক পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয়; ইউৰোপীয় সংঘই ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ বাহিনীত যোগদান কৰিবলৈ চহৰখনত সৈন্য নিয়োগ কৰে। ২০১৬ চনত নতুন নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ’ব বুলি ঘোষণা কৰাত দুবছৰ পলম হৈছিল। ছেপ্টেম্বৰ আৰু ডিচেম্বৰ মাহত বৃহৎ প্ৰতিবাদৰ সূচনা হয়। ইয়াৰ ফলত ৰাজপথত বেৰিকেড লগোৱাৰ লগতে কেইবা ডজন লোকৰ মৃত্যু হয়। বিদ্যালয় আৰু ব্যৱসায়িক প্ৰতিষ্ঠান বন্ধ আছিল।<ref>"[https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407 DR Congo election: 17 dead in anti-Kabila protests] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180616023724/https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407|date=16 June 2018}}", ''BBC'', 19 September 2016.</ref><ref>Merritt Kennedy, "[https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators Congo A 'Powder Keg' As Security Forces Crack Down On Whistling Demonstrators] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180517153108/https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators|date=17 May 2018}}", ''NPR'', 21 December 2016.</ref> ==ভূগোল== ===প্ৰশাসনিক বিভাগ=== ===জলবায়ু=== ==জনসংখ্যা== ১৯৮৪ চনত কৰা আনুষ্ঠানিক লোকপিয়লত ২৬ লাখ বাসিন্দা গণনা কৰা হৈছিল।<ref name="Bédécarrats2016">{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Bédécarrats|first=Florent|last২=Lafuente-Sampietro|first২=Oriane|year=2019|title=Building commons to cope with chaotic urbanization? Performance and sustainability of decentralized water services in the outskirts of Kinshasa|পাতাসমূহ=1096–1108|DOI=10.1016/j.jhydrol.2016.07.023|doi-access=free}}</ref> তেতিয়াৰ পৰাই সকলো অনুমান সঁচাকৈয়ে বহিৰ্প্ৰকাশ। ২০০৫ চনৰ বাবে অনুমান ৫৩ লাখৰ পৰা ৭৩ লাখৰ ভিতৰত পৰে।<ref name="Flouriot2013"/> ২০১৭ চনত চহৰখনৰ শেহতীয়া অনুমান অনুসৰি ইয়াৰ জনসংখ্যা আছিল ১১,৮৫৫,০০০।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=Archived copy|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|date=26 June 2012}}</ref> ইউ এন হেবিটেটৰ তথ্য অনুসৰি বছৰি ৩ লাখ ৯০ হাজাৰ লোক কিনাশাচালৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। যুদ্ধৰ পৰা পলায়ন কৰি অৰ্থনৈতিক সুযোগ বিচাৰি ইয়ালৈ আহে।<ref name="Iazzolino2016">Gianluca Iazzolino, "[http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls Kinshasa, megalopolis of 12 million souls, expanding furiously on super-charged growth] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|ইউআৰএল=https://web.archive.org/web/20170709174042/http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls|তাৰিখ=9 July 2017}}"; ''Mail & Guardian Africa'', 2 April 2016.</ref> ===ভাষা=== ==চৰকাৰ আৰু ৰাজনীতি== ==অৰ্থনীতি== ==শিক্ষা== ==স্বাস্থ্য আৰু চিকিৎসা== ==সংস্কৃতি== ==উপাসনালয়== ==গণমাধ্যম== ==খেলাধুলা== ==অট্টালিকা আৰু প্ৰতিষ্ঠান== ==আন্তঃগাঁথনি আৰু গৃহ নিৰ্মাণ== ==পৰিবহণ== ===বিমান=== ===ৰেল=== ===বাহ্যিক পৰিবহণ=== ==সামাজিক বিষয়== ===অপৰাধ আৰু শাস্তি=== ===ৰাস্তাৰ শিশু=== ==জনপ্ৰিয় সংস্কৃতিত== ==তথ্য সংগ্ৰহ== [[শ্ৰেণী:ভূগোল]] 6ruzitm6qh5wsvv9lpi59a43mxdumda 516978 516977 2025-06-11T06:40:33Z কুমুদ ঘোষ 42738 /* জনসংখ্যা */ 516978 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = কিনশাচা | official_name = ''ভিলে ডি কিনশাচা '' | settlement_type = [[ৰাজধানী চহৰ]] আৰু [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ প্ৰদেশ|প্ৰদেশ]] | image_skyline = {{multiple image | perrow = 1/2/2/2 | border = infobox | total_width = 290 | caption_align = center | image1 = La ville de Kinshasa.jpg | caption1 = [[গোম্বে, কিনশাসা|ডাউনটাউন কিনশাচা]] | image2 = Africell - Black Santa - DRC (49268350383).jpg | caption2 = [[গোম্বে, কিনশাচা]] | image3 = Kinshasa by night (23769991270).jpg | caption3 = [[লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image4 = Palais du peuple de la RDC.jpg | caption4 = [[প্যালাইস ডু পিপল (কিনশাসা)|পিপলচ পেলেচ]] | image5 = Parc de la Vallée de la Nsele.jpg | caption5 = [[এনসেলে ভ্যালি পাৰ্ক|লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image6 = Le 17 janvier 1961, Patrice Lumumba mourrait, victime de son « rêve » pour un Congo libre, démocratique et développé. (16112526649).jpg | caption6 = [[পাত্ৰিছ লুমুম্বা]]ৰ মূৰ্তি সহিত [[লাইমেট টাৱাৰ]] (পটভূমিত)। | image7 = Bâtiment de la SCPT (anciennement ONATRA) à Gombe, Kinshasa.jpg | caption7 = [[চ'ছাইটি বাণিজ্যিক দে পৰিবহণ এবং দেস পোৰ্টস|চ'ছাইটিি বাণিজ্যিক দেচ পৰিবহণ আৰু দেচ বন্দৰ]] }} | image_flag = Flag of Kinshasa, DRC.svg | image_seal = Coat of arms of Kinshasa.svg | seal_size = 50px | nickname = কিন লা বেলে<br/>({{literally||কিন দ্য বিউটিফুল}}) | motto = | image_map = Democratic Republic of the Congo (26 provinces) - Kinshasa.svg | map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ প্ৰদেশৰ মানচিত্ৰত কিনশাচা | pushpin_map = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ#আফ্ৰিকা#পৃথিৱী | pushpin_relief = 1 | pushpin_map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ মানচিত্ৰে কিনশাসা | coordinates = {{স্থানাঙ্ক|4|19|30|S|15|19|20|E|type:adm1st_region:CD-KN|display=inline}} | subdivision_type = দেশ | subdivision_name = {{পতাকা|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ}} | subdivision_type1 = [[Provinces of the Democratic Republic of the Congo|Province]] | established_title = প্ৰতিষ্ঠিত | established_date = ১৮৮১ | seat_type = চি‍টি হল | seat = [[লা গোম্বে (কিনশাসা)|লা গোম্বে]] | parts_type = [[কিনশাসায় কমিউন|কমিউন]] | parts_style = coll | p1 = [[বন্দলুংওয়া]] | p2 = [[বাৰুম্বু]] | p3 = [[বুম্বু]] | p4 = [[গোম্বে, কিনশাসা|গোম্বে]] (অতীতে কালিনা) | p5 = [[কালামু]] | p6 = [[কাসা-ভুবু, কিনশাসা|কাসা-ভুবু]] | p7 = [[কিম্বানসেকে]] | p8 = [[কিনশাসা (কমিউন)|কিনশাসা]] | p9 = [[কিণ্টামবো]] | p10 = [[কিসেনসো]] | p11 = [[লেম্বা, কিনশাসা|লেম্বা]] | p12 = [[লিমেট]] | p13 = [[লিঙ্গওয়ালা]] | p14 = [[মাকালা]] | p15 = [[মালুকু, কিনশাসা|মালুকু]] | p16 = [[মাসিনা, কিনশাসা|মাসিনা]] | p17 = [[মাটে]] | p18 = [[মণ্ট এনগাফুলা]] | p19 = [[এনডিজিলি, কিনশাসা|এনডিজিলি]] | p20 = [[নগাবা]] | p21 = [[এনগালিমা]] | p22 = [[এনগিৰি-এনগিৰি]] | p23 = [[এনসেলে]] | p24 = [[সেলেম্বাও]] | government_type = প্ৰাদেশিক সমাৱেশ | governing_body = [[কিনশাচাৰ প্ৰাদেশিক পৰিষদ]] | leader_title = [[কিনশাসাৰ গভৰ্নৰদেৰ তালিকা|গভৰ্নৰ]] | leader_name = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | leader_title1 = ভাইস-গভৰ্নৰ | leader_name1 = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | total_type = নগৰ-প্ৰদেশ | area_footnotes =<ref name=Kayembe2009 /> | area_total_km2 = 9965 | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_water_percent = | area_urban_km2 = 600 | elevation_m = 240 | population_total = 17071000<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |last=Institut National De La Statistique |title=Projections demographiques 2019-25 (in French) |url=http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |date=September 23, 2020 |archive-date=জুলাই ২, ২০২০ |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ |access-date=June 5, 2025 |archivedate=July 2, 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |deadurl=yes }}</ref> | population_as_of = ২০২১ | population_footnotes = | population_density_km2 = 1462 | population_urban = 16316000 | population_metro = 17239463 | population_urban_footnotes =<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি| url = https://populationstat.com/democratic-republic-of-the-congo/kinshasa|title = PopulationStat.com}}</ref> | population_density_urban_km2 = auto | population_blank1_title = [[জাতীয় ভাষা|language]] | population_blank1 = ফৰাচী আৰু লিঙ্গালা | population_note = | postal_code = | area_code = 243 + 9 | blank_name_sec1 = [[মানৱ উন্নয়ন সূচক|এইচডিআই]] (২০১৯) | blank_info_sec1 = 0.577<ref name="GlobalDataLab">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab |url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180923120638/https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |archive-date=23 September 2018 |date=2021-07-27 |ওয়েবসাইট=hdi.globaldatalab.org |language=en}}</ref><br />{{color|#fc0|medium}}[[List of provinces of the Democratic Republic of the Congo by Human Development Index|1st]] | area_urban_footnotes =<ref name="population">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |date=April 2017 |title=DemographiaWorld Urban Areas – 13th Annual Edition |url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |archive-date=3 May 2018 |date=8 July 2017 |publisher=[[Demographia]]}}</ref> | timezone = [[পশ্চিম আফ্ৰিকাৰ সময়]] | utc_offset = +1 | coor_pinpoint = | registration_plate_type = [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ যানবাহন ৰেজিষ্ট্ৰেশন প্লেট|লাইসেন্স প্লেট কোড]] | registration_plate = {{পতাকা আইকন|Democratic Republic of the Congo}} CGO / '''01''' }} '''কিনশাচা''' ({{lang-en|Kinshasa}}) হ'ল কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী আৰু সৰ্ববৃহৎ চহৰ। পূৰ্বতে ইয়াক লিওপোল্ডভিল নামেৰে জনা গৈছিল। এসময়ত কংগো নদীৰ পাৰত মাছ ধৰা আৰু ব্যৱসায়িক গাঁৱৰ বসতিস্থল কিনশাচা এতিয়া বিশ্বৰ অন্যতম দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা মেগাচিটি। কিনশাচা মহানগৰখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ ২৬খন প্ৰদেশৰ ভিতৰত এখন। যিহেতু নগৰ-প্ৰদেশৰ প্ৰশাসনিক সীমাৰেখাই এক বিশাল এলেকা সামৰি লৈছে, সেয়েহে নগৰ-প্ৰদেশৰ ৯০ শতাংশতকৈও অধিক ভূমি গ্ৰাম্য প্ৰকৃতিৰ, চহৰীয়া অঞ্চলসমূহে পশ্চিম দিশত সৰু কিন্তু বিস্তাৰিত অংশ দখল কৰিছে।<ref name="area">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Ville de Kinshasa|title=Géographie de Kinshasa|url=http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|archive-date=23 July 2012|date=25 June 2012|access-date=5 June 2025|archivedate=23 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|deadurl=yes}}</ref> আফ্ৰিকাৰ কাইৰো আৰু লোগেছৰ পিছত কিনশাচা তৃতীয় বৃহত্তম মহানগৰ।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=2020-07-03|language=en-US|title=Cities In The World With The Most Francophone Population|url=https://www.worldatlas.com/articles/cities-in-the-world-with-the-most-francophone-population.html|date=2022-03-08|ওয়েবসাইট=WorldAtlas}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও ই বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ নামমাত্ৰ ফ্ৰাংকোফোন নগৰীয়া অঞ্চল, য'ত ফৰাচী ভাষা হৈছে চহৰখনৰ চৰকাৰ, শিক্ষা, সংবাদ মাধ্যম, জনসেৱা, আৰু উচ্চ পৰ্যায়ৰ বাণিজ্যৰ ভাষা। আনহাতে, লিংগালা ভাষাক বাটে‍-ঘাটে‍ লিংগুয়া ফ্ৰাংকা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&q=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|title=Globalization and Language Vitality: Perspectives from Africa, pp. 103 & 109|last=Cécile B. Vigouroux & Salikoko S. Mufwene|year=2008|isbn=9780826495150|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20151005104851/https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&lpg=PA111&dq=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|archive-date=5 October 2015|url-অবস্থা=live|date=25 June 2012}}</ref> ২০১২ চনৰ অক্টোবৰ মাহত কিনশাচাত ১৪ সংখ্যক ফ্ৰাংকোফোনি শীৰ্ষ সন্মিলন অনুষ্ঠিত হৈছিল।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=[[Organisation internationale de la Francophonie|OIF]]|title=XIVe Sommet de la Francophonie|url=http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120619065536/http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|archive-date=19 June 2012|date=25 June 2012}}</ref> কিনশাচাৰ বাসিন্দাসকলক কিনোইছ (ফৰাচী আৰু কেতিয়াবা ইংৰাজীত) বা কিনাশাচান (ইংৰাজীত) বুলি জনা যায়। অঞ্চলটোৰ খিলঞ্জীয়া লোকসকলৰ ভিতৰত হুম্বু আৰু টেকে আদি অন্যতম। চহৰখন পাৰ্শ্বৱৰ্তী ৰিপাব্লিক অৱ কংগোৰ ৰাজধানী ব্ৰাজাভিলৰ মুখামুখি। এই বিন্দুত নদীৰ ব্যৱধান ৭ কিলোমিটাৰ বহল যদিও ভেটিকান চহৰ আৰু ৰোমৰ পিছত এই দুখন চহৰ বিশ্বৰ দ্বিতীয় নিকটতম ৰাজধানী চহৰৰ যোৰা। ==ইতিহাস== ১৮৮১ চনত হেনৰী মৰ্টন ষ্টেনলীয়ে ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰ হিচাপে এই চহৰখন প্ৰতিষ্ঠা কৰে।<ref>Roman Adrian Cybriwsky, ''Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture'', ABC-CLIO, USA, 2013, p. 144</ref> বেলজিয়ামৰ ৰজা দ্বিতীয় লিওপল্ডৰ সন্মানত ইয়াৰ নামকৰণ কৰা হৈছিল লিওপোল্ডভিল। তেওঁ কংগো ফ্ৰী ষ্টেট নিয়ন্ত্ৰণ কৰিছিল। এই বিশাল ভূখণ্ডই এখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ। এই অঞ্চলটো উপনিবৱশ নহয় বৰঞ্চ ৰজাৰ ব্যক্তিগত সম্পত্তি আছিল। এই ঠাইখন লিভিংষ্টন জলপ্ৰপাতৰ ওপৰৰ কংগো নদীৰ প্ৰথমটো নাও চলাব পৰা বন্দৰ হিচাপে বিকশিত হয়। লিওপোল্ডভিলৰ তলৰ ৩০০ কিলোমিটাৰ (১৯০ মাইল) উজানত এটি ধাৰা আছে। প্ৰথম অৱস্থাত সাগৰৰ মাজেৰে অহা বা যোৱা সকলো সামগ্ৰী লিওপোল্ডভিল আৰু মাটাডিৰ মাজত বহনকাৰীয়ে কঢ়িয়াই নিব লাগিছিল, ৰেপিডৰ তলৰ বন্দৰ আৰু উপকূলৰ পৰা ১৫০ কিলোমিটাৰ (৯৩ মাইল) দূৰত্বৰ পৰা আনিব লগা হৈছিল। ১৮৯৮ চনত মাটাডি-কিনশাচা পৰ্টেজ ৰেলৱেৰ নিৰ্মাণ সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ লগে লগে ৰেপিডৰ চাৰিওফালে বিকল্প পথৰ ব্যৱস্থা হয় আৰু লিওপোল্ডভিলৰ দ্ৰুত বিকাশ আৰম্ভ হয়। ১৯১৪ চনত পাইপলাইন স্থাপন কৰা হয়। ই মাটাডিৰ পৰা লিওপ’ল্ডভিলৰ ওপৰৰ ফালে থকা ভাপ জাহাজলৈ খাৰুৱা তেল পৰিবহণ কৰে।<ref name="britannica.com">{{বিশ্বকোষ উদ্ধৃতি|বিশ্বকোষ=britannica.com}}</ref> ১৯২৩ চনৰ ভিতৰত কংগোৰ মোহনাত থকা বোমা চহৰখনৰ ঠাইত এই চহৰখনক বেলজিয়ান কংগোৰ ৰাজধানীলৈ উন্নীত কৰা হয়।<ref name="britannica.com" /> "লিঅ'" বা "লিঅ'পল্ড" নামেৰে মতা এই চহৰখন ঔপনিৱেশিক যুগত দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাই ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰত পৰিণত হয়। ১৯৫৯ চনৰ বিদ্ৰোহৰ পাছত ১৯৬০ চনৰ ৩০ জুনত স্বাধীনতা লাভ কৰি‍ কংগো ৰিপাব্লিকে প্ৰথম প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে পেট্ৰিছ লুমুম্বাক নিৰ্বাচিত কৰে। লুমুম্বাৰ অনুভূত ছোভিয়েট সমৰ্থন প্ৰৱণতাক পশ্চিমীয়া স্বাৰ্থই ভাবুকি হিচাপে গণ্য কৰিছিল। যিহেতু সেই সময় শীতল যুদ্ধৰ উত্তেজনাপূৰ্ণ সময় আছিল, সেয়েহে আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামে কংগোৰ কৌশলগত সম্পদ বিশেষকৈ ইউৰেনিয়ামৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ হেৰুৱাব বিচৰা নাছিল। লুমুম্বাৰ নিৰ্বাচনৰ এবছৰ নৌহওঁতেই বেলজিয়াম আৰু আমেৰিকাই তেওঁৰ কঙ্গোলিজ প্ৰতিদ্বন্দ্বীসকলৰ সমৰ্থন ক্ৰয় কৰি লয় আৰু সেই ঘটনাবোৰক গতিশীল কৰি লুমুম্বাৰ হত্যাত পৰিণত কৰে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|last=Georges Nzongola-Ntalaja|date=17 January 2011|title=Patrice Lumumba: the most important assassination of the 20th century|url=https://www.theguardian.com/global-development/poverty-matters/2011/jan/17/patrice-lumumba-50th-anniversary-assassination|date=9 February 2020|ওয়েবসাইট=The Guardian}}</ref> ১৯৬৪ চনত মাইজে ছ’ম্বেই কংগো ৰিপাব্লিক, বুৰুণ্ডি আৰু মালিৰ সকলো নাগৰিকৰ লগতে ৰুৱাণ্ডাৰ পৰা অহা সকলো ৰাজনৈতিক শৰণাৰ্থীক বহিষ্কাৰ কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে।<ref>Jules Gerard-Libois and Benoit Verhaegen, ''Congo 1964: Political Documents of a Developing Nation'', Princeton University Press, 2015, p. 450</ref><ref name="NYT">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1964/08/22/archives/congo-starts-expulsions.html|title=Congo Starts Expulsions|work=[[The New York Times]]|date=19 May 2021|language=en}}</ref><ref>Daouda Gary-Tounkara, ''1964 : le Mali réinsère ses ressortissants expulsés'', In: '' Plein droit 2016/1 (n° 108)'', GISTI, 2016, p. 35-38</ref><ref>United States.</ref> ১৯৬৫ চনত আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামৰ সহায়ত কংগোত জোচেফ-ডিজিয়েৰ মবুটুৱে ক্ষমতা দখল কৰে। তেওঁ "প্ৰামাণ্যতা"ৰ নীতি প্ৰৱৰ্তন কৰে। ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে দেশৰ মানুহ আৰু ঠাইৰ নাম পুনৰ সজীৱ কৰি তুলিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। ১৯৬৬ চনত কিনশাচা নামৰ এখন গাঁৱৰ নামেৰে লিওপ’ল্ডভিলৰ নাম কিনশাচা ৰখা হয়। এসময়ত ই এই স্থানৰ ওচৰতে আছিল, যিটো বৰ্তমান কিনশাচা কমিউন নামেৰে জনা যায়। মবুটুৰ অধীনত চহৰখন দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পালে। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা বহু লোক নিজৰ সৌভাগ্যৰ সন্ধানত ইয়ালৈ আহিছিল। বা আন ঠাইৰ জাতিগত বিবাদৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ আহিছিল। এইদৰে তেওঁলোকে কিনশাচাৰ জনসংখ্যাৰ মাজত ইতিমধ্যে উপস্থিত থকা বহুতো জাতি আৰু ভাষাৰ লগত নতুন ভাষা আৰু জাতি-জনগোষ্ঠী সংযোজন কৰিলে। ১৯৯১ চনত চহৰখনে বিদ্ৰোহী সৈনিকক প্ৰতিহত কৰিবলগীয়া হৈছিল। চৰকাৰে দৰমহা দিব নোৱাৰাৰ বিৰুদ্ধে তেওঁলোকে‍ প্ৰতিবাদ কৰিছিল। ইয়াৰ পাছত বিদ্ৰোহীৰ বিদ্ৰোহ আৰম্ভ হয়, যাৰ ফলত ১৯৯৭ চনৰ ভিতৰত মবুটুৰ শাসন ব্যৱস্থাৰ পতন ঘটে।<ref name="britannica.com"/> মবুটুৰ অতিমাত্ৰা উৎপাত, গণ দুৰ্নীতি, নেপটিজিম আৰু গৃহযুদ্ধৰ ফলত কিনশাচাৰ বহু ক্ষতি হৈছিল। ই তেওঁক পতনৰফালে লৈ গৈছিল। ইয়াৰ পাছতো ই এতিয়াও মধ্য আফ্ৰিকাৰ বাবে এক প্ৰধান সাংস্কৃতিক আৰু বৌদ্ধিক কেন্দ্ৰ, য'ত সংগীতজ্ঞ আৰু শিল্পীৰ এক সমৃদ্ধিশালী সম্প্ৰদায় আছে। ইয়াৰ উপৰিও ই দেশৰ প্ৰধান ঔদ্যোগিক কেন্দ্ৰ, ইয়াত অভ্যন্তৰীণ অঞ্চলৰ পৰা অনা বহু প্ৰাকৃতিক সামগ্ৰী প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰা হয়। ২০০১ চনৰ পৰা ২০১৯ চনলৈকে কংগো গণতান্ত্ৰিক ৰিপাব্লিকৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জোচেফ কাবিলাৰ কিনশাচাত বিশেষ জনপ্ৰিয়তা নাছিল।<ref name="Trapido2016"/> ২০০৬ চনত কাবিলাই প্ৰতিদ্বন্দ্বিতামূলক নিৰ্বাচনত জয় ঘোষণা কৰাৰ পিছত হিংসাত্মক পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয়; ইউৰোপীয় সংঘই ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ বাহিনীত যোগদান কৰিবলৈ চহৰখনত সৈন্য নিয়োগ কৰে। ২০১৬ চনত নতুন নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ’ব বুলি ঘোষণা কৰাত দুবছৰ পলম হৈছিল। ছেপ্টেম্বৰ আৰু ডিচেম্বৰ মাহত বৃহৎ প্ৰতিবাদৰ সূচনা হয়। ইয়াৰ ফলত ৰাজপথত বেৰিকেড লগোৱাৰ লগতে কেইবা ডজন লোকৰ মৃত্যু হয়। বিদ্যালয় আৰু ব্যৱসায়িক প্ৰতিষ্ঠান বন্ধ আছিল।<ref>"[https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407 DR Congo election: 17 dead in anti-Kabila protests] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180616023724/https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407|date=16 June 2018}}", ''BBC'', 19 September 2016.</ref><ref>Merritt Kennedy, "[https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators Congo A 'Powder Keg' As Security Forces Crack Down On Whistling Demonstrators] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180517153108/https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators|date=17 May 2018}}", ''NPR'', 21 December 2016.</ref> ==ভূগোল== ===প্ৰশাসনিক বিভাগ=== ===জলবায়ু=== ==জনসংখ্যা== ১৯৮৪ চনত কৰা আনুষ্ঠানিক লোকপিয়লত ২৬ লাখ বাসিন্দা গণনা কৰা হৈছিল।<ref name="Bédécarrats2016">{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Bédécarrats|first=Florent|last২=Lafuente-Sampietro|first২=Oriane|year=2019|title=Building commons to cope with chaotic urbanization? Performance and sustainability of decentralized water services in the outskirts of Kinshasa|পাতাসমূহ=1096–1108|DOI=10.1016/j.jhydrol.2016.07.023|doi-access=free}}</ref> তেতিয়াৰ পৰাই সকলো অনুমান সঁচাকৈয়ে বহিৰ্প্ৰকাশ। ২০০৫ চনৰ বাবে অনুমান ৫৩ লাখৰ পৰা ৭৩ লাখৰ ভিতৰত পৰে।<ref name="Flouriot2013"/> ২০১৭ চনত চহৰখনৰ শেহতীয়া অনুমান অনুসৰি ইয়াৰ জনসংখ্যা আছিল ১১,৮৫৫,০০০।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=Archived copy|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|date=26 June 2012}}</ref> ইউ এন হেবিটেটৰ তথ্য অনুসৰি বছৰি ৩ লাখ ৯০ হাজাৰ লোক কিনাশাচালৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। যুদ্ধৰ পৰা পলায়ন কৰি অৰ্থনৈতিক সুযোগ বিচাৰি ইয়ালৈ আহে।<ref name="Iazzolino2016">Gianluca Iazzolino, "[http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls Kinshasa, megalopolis of 12 million souls, expanding furiously on super-charged growth] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|ইউআৰএল=https://web.archive.org/web/20170709174042/http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls|তাৰিখ=9 July 2017}}"; ''Mail & Guardian Africa'', 2 April 2016.</ref> এক অনুমান অনুসৰি (২০১৬) মহানগৰ কিনশাচাৰ জনসংখ্যা যথেষ্ট বৃদ্ধি পাব। ===ভাষা=== ==চৰকাৰ আৰু ৰাজনীতি== ==অৰ্থনীতি== ==শিক্ষা== ==স্বাস্থ্য আৰু চিকিৎসা== ==সংস্কৃতি== ==উপাসনালয়== ==গণমাধ্যম== ==খেলাধুলা== ==অট্টালিকা আৰু প্ৰতিষ্ঠান== ==আন্তঃগাঁথনি আৰু গৃহ নিৰ্মাণ== ==পৰিবহণ== ===বিমান=== ===ৰেল=== ===বাহ্যিক পৰিবহণ=== ==সামাজিক বিষয়== ===অপৰাধ আৰু শাস্তি=== ===ৰাস্তাৰ শিশু=== ==জনপ্ৰিয় সংস্কৃতিত== ==তথ্য সংগ্ৰহ== [[শ্ৰেণী:ভূগোল]] 8chr5i3vlyf2hiqi2x6jsen1n5x6ws5 516980 516978 2025-06-11T06:42:19Z কুমুদ ঘোষ 42738 /* জনসংখ্যা */ 516980 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = কিনশাচা | official_name = ''ভিলে ডি কিনশাচা '' | settlement_type = [[ৰাজধানী চহৰ]] আৰু [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ প্ৰদেশ|প্ৰদেশ]] | image_skyline = {{multiple image | perrow = 1/2/2/2 | border = infobox | total_width = 290 | caption_align = center | image1 = La ville de Kinshasa.jpg | caption1 = [[গোম্বে, কিনশাসা|ডাউনটাউন কিনশাচা]] | image2 = Africell - Black Santa - DRC (49268350383).jpg | caption2 = [[গোম্বে, কিনশাচা]] | image3 = Kinshasa by night (23769991270).jpg | caption3 = [[লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image4 = Palais du peuple de la RDC.jpg | caption4 = [[প্যালাইস ডু পিপল (কিনশাসা)|পিপলচ পেলেচ]] | image5 = Parc de la Vallée de la Nsele.jpg | caption5 = [[এনসেলে ভ্যালি পাৰ্ক|লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image6 = Le 17 janvier 1961, Patrice Lumumba mourrait, victime de son « rêve » pour un Congo libre, démocratique et développé. (16112526649).jpg | caption6 = [[পাত্ৰিছ লুমুম্বা]]ৰ মূৰ্তি সহিত [[লাইমেট টাৱাৰ]] (পটভূমিত)। | image7 = Bâtiment de la SCPT (anciennement ONATRA) à Gombe, Kinshasa.jpg | caption7 = [[চ'ছাইটি বাণিজ্যিক দে পৰিবহণ এবং দেস পোৰ্টস|চ'ছাইটিি বাণিজ্যিক দেচ পৰিবহণ আৰু দেচ বন্দৰ]] }} | image_flag = Flag of Kinshasa, DRC.svg | image_seal = Coat of arms of Kinshasa.svg | seal_size = 50px | nickname = কিন লা বেলে<br/>({{literally||কিন দ্য বিউটিফুল}}) | motto = | image_map = Democratic Republic of the Congo (26 provinces) - Kinshasa.svg | map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ প্ৰদেশৰ মানচিত্ৰত কিনশাচা | pushpin_map = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ#আফ্ৰিকা#পৃথিৱী | pushpin_relief = 1 | pushpin_map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ মানচিত্ৰে কিনশাসা | coordinates = {{স্থানাঙ্ক|4|19|30|S|15|19|20|E|type:adm1st_region:CD-KN|display=inline}} | subdivision_type = দেশ | subdivision_name = {{পতাকা|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ}} | subdivision_type1 = [[Provinces of the Democratic Republic of the Congo|Province]] | established_title = প্ৰতিষ্ঠিত | established_date = ১৮৮১ | seat_type = চি‍টি হল | seat = [[লা গোম্বে (কিনশাসা)|লা গোম্বে]] | parts_type = [[কিনশাসায় কমিউন|কমিউন]] | parts_style = coll | p1 = [[বন্দলুংওয়া]] | p2 = [[বাৰুম্বু]] | p3 = [[বুম্বু]] | p4 = [[গোম্বে, কিনশাসা|গোম্বে]] (অতীতে কালিনা) | p5 = [[কালামু]] | p6 = [[কাসা-ভুবু, কিনশাসা|কাসা-ভুবু]] | p7 = [[কিম্বানসেকে]] | p8 = [[কিনশাসা (কমিউন)|কিনশাসা]] | p9 = [[কিণ্টামবো]] | p10 = [[কিসেনসো]] | p11 = [[লেম্বা, কিনশাসা|লেম্বা]] | p12 = [[লিমেট]] | p13 = [[লিঙ্গওয়ালা]] | p14 = [[মাকালা]] | p15 = [[মালুকু, কিনশাসা|মালুকু]] | p16 = [[মাসিনা, কিনশাসা|মাসিনা]] | p17 = [[মাটে]] | p18 = [[মণ্ট এনগাফুলা]] | p19 = [[এনডিজিলি, কিনশাসা|এনডিজিলি]] | p20 = [[নগাবা]] | p21 = [[এনগালিমা]] | p22 = [[এনগিৰি-এনগিৰি]] | p23 = [[এনসেলে]] | p24 = [[সেলেম্বাও]] | government_type = প্ৰাদেশিক সমাৱেশ | governing_body = [[কিনশাচাৰ প্ৰাদেশিক পৰিষদ]] | leader_title = [[কিনশাসাৰ গভৰ্নৰদেৰ তালিকা|গভৰ্নৰ]] | leader_name = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | leader_title1 = ভাইস-গভৰ্নৰ | leader_name1 = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | total_type = নগৰ-প্ৰদেশ | area_footnotes =<ref name=Kayembe2009 /> | area_total_km2 = 9965 | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_water_percent = | area_urban_km2 = 600 | elevation_m = 240 | population_total = 17071000<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |last=Institut National De La Statistique |title=Projections demographiques 2019-25 (in French) |url=http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |date=September 23, 2020 |archive-date=জুলাই ২, ২০২০ |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ |access-date=June 5, 2025 |archivedate=July 2, 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |deadurl=yes }}</ref> | population_as_of = ২০২১ | population_footnotes = | population_density_km2 = 1462 | population_urban = 16316000 | population_metro = 17239463 | population_urban_footnotes =<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি| url = https://populationstat.com/democratic-republic-of-the-congo/kinshasa|title = PopulationStat.com}}</ref> | population_density_urban_km2 = auto | population_blank1_title = [[জাতীয় ভাষা|language]] | population_blank1 = ফৰাচী আৰু লিঙ্গালা | population_note = | postal_code = | area_code = 243 + 9 | blank_name_sec1 = [[মানৱ উন্নয়ন সূচক|এইচডিআই]] (২০১৯) | blank_info_sec1 = 0.577<ref name="GlobalDataLab">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab |url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180923120638/https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |archive-date=23 September 2018 |date=2021-07-27 |ওয়েবসাইট=hdi.globaldatalab.org |language=en}}</ref><br />{{color|#fc0|medium}}[[List of provinces of the Democratic Republic of the Congo by Human Development Index|1st]] | area_urban_footnotes =<ref name="population">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |date=April 2017 |title=DemographiaWorld Urban Areas – 13th Annual Edition |url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |archive-date=3 May 2018 |date=8 July 2017 |publisher=[[Demographia]]}}</ref> | timezone = [[পশ্চিম আফ্ৰিকাৰ সময়]] | utc_offset = +1 | coor_pinpoint = | registration_plate_type = [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ যানবাহন ৰেজিষ্ট্ৰেশন প্লেট|লাইসেন্স প্লেট কোড]] | registration_plate = {{পতাকা আইকন|Democratic Republic of the Congo}} CGO / '''01''' }} '''কিনশাচা''' ({{lang-en|Kinshasa}}) হ'ল কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী আৰু সৰ্ববৃহৎ চহৰ। পূৰ্বতে ইয়াক লিওপোল্ডভিল নামেৰে জনা গৈছিল। এসময়ত কংগো নদীৰ পাৰত মাছ ধৰা আৰু ব্যৱসায়িক গাঁৱৰ বসতিস্থল কিনশাচা এতিয়া বিশ্বৰ অন্যতম দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা মেগাচিটি। কিনশাচা মহানগৰখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ ২৬খন প্ৰদেশৰ ভিতৰত এখন। যিহেতু নগৰ-প্ৰদেশৰ প্ৰশাসনিক সীমাৰেখাই এক বিশাল এলেকা সামৰি লৈছে, সেয়েহে নগৰ-প্ৰদেশৰ ৯০ শতাংশতকৈও অধিক ভূমি গ্ৰাম্য প্ৰকৃতিৰ, চহৰীয়া অঞ্চলসমূহে পশ্চিম দিশত সৰু কিন্তু বিস্তাৰিত অংশ দখল কৰিছে।<ref name="area">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Ville de Kinshasa|title=Géographie de Kinshasa|url=http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|archive-date=23 July 2012|date=25 June 2012|access-date=5 June 2025|archivedate=23 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|deadurl=yes}}</ref> আফ্ৰিকাৰ কাইৰো আৰু লোগেছৰ পিছত কিনশাচা তৃতীয় বৃহত্তম মহানগৰ।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=2020-07-03|language=en-US|title=Cities In The World With The Most Francophone Population|url=https://www.worldatlas.com/articles/cities-in-the-world-with-the-most-francophone-population.html|date=2022-03-08|ওয়েবসাইট=WorldAtlas}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও ই বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ নামমাত্ৰ ফ্ৰাংকোফোন নগৰীয়া অঞ্চল, য'ত ফৰাচী ভাষা হৈছে চহৰখনৰ চৰকাৰ, শিক্ষা, সংবাদ মাধ্যম, জনসেৱা, আৰু উচ্চ পৰ্যায়ৰ বাণিজ্যৰ ভাষা। আনহাতে, লিংগালা ভাষাক বাটে‍-ঘাটে‍ লিংগুয়া ফ্ৰাংকা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&q=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|title=Globalization and Language Vitality: Perspectives from Africa, pp. 103 & 109|last=Cécile B. Vigouroux & Salikoko S. Mufwene|year=2008|isbn=9780826495150|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20151005104851/https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&lpg=PA111&dq=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|archive-date=5 October 2015|url-অবস্থা=live|date=25 June 2012}}</ref> ২০১২ চনৰ অক্টোবৰ মাহত কিনশাচাত ১৪ সংখ্যক ফ্ৰাংকোফোনি শীৰ্ষ সন্মিলন অনুষ্ঠিত হৈছিল।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=[[Organisation internationale de la Francophonie|OIF]]|title=XIVe Sommet de la Francophonie|url=http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120619065536/http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|archive-date=19 June 2012|date=25 June 2012}}</ref> কিনশাচাৰ বাসিন্দাসকলক কিনোইছ (ফৰাচী আৰু কেতিয়াবা ইংৰাজীত) বা কিনাশাচান (ইংৰাজীত) বুলি জনা যায়। অঞ্চলটোৰ খিলঞ্জীয়া লোকসকলৰ ভিতৰত হুম্বু আৰু টেকে আদি অন্যতম। চহৰখন পাৰ্শ্বৱৰ্তী ৰিপাব্লিক অৱ কংগোৰ ৰাজধানী ব্ৰাজাভিলৰ মুখামুখি। এই বিন্দুত নদীৰ ব্যৱধান ৭ কিলোমিটাৰ বহল যদিও ভেটিকান চহৰ আৰু ৰোমৰ পিছত এই দুখন চহৰ বিশ্বৰ দ্বিতীয় নিকটতম ৰাজধানী চহৰৰ যোৰা। ==ইতিহাস== ১৮৮১ চনত হেনৰী মৰ্টন ষ্টেনলীয়ে ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰ হিচাপে এই চহৰখন প্ৰতিষ্ঠা কৰে।<ref>Roman Adrian Cybriwsky, ''Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture'', ABC-CLIO, USA, 2013, p. 144</ref> বেলজিয়ামৰ ৰজা দ্বিতীয় লিওপল্ডৰ সন্মানত ইয়াৰ নামকৰণ কৰা হৈছিল লিওপোল্ডভিল। তেওঁ কংগো ফ্ৰী ষ্টেট নিয়ন্ত্ৰণ কৰিছিল। এই বিশাল ভূখণ্ডই এখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ। এই অঞ্চলটো উপনিবৱশ নহয় বৰঞ্চ ৰজাৰ ব্যক্তিগত সম্পত্তি আছিল। এই ঠাইখন লিভিংষ্টন জলপ্ৰপাতৰ ওপৰৰ কংগো নদীৰ প্ৰথমটো নাও চলাব পৰা বন্দৰ হিচাপে বিকশিত হয়। লিওপোল্ডভিলৰ তলৰ ৩০০ কিলোমিটাৰ (১৯০ মাইল) উজানত এটি ধাৰা আছে। প্ৰথম অৱস্থাত সাগৰৰ মাজেৰে অহা বা যোৱা সকলো সামগ্ৰী লিওপোল্ডভিল আৰু মাটাডিৰ মাজত বহনকাৰীয়ে কঢ়িয়াই নিব লাগিছিল, ৰেপিডৰ তলৰ বন্দৰ আৰু উপকূলৰ পৰা ১৫০ কিলোমিটাৰ (৯৩ মাইল) দূৰত্বৰ পৰা আনিব লগা হৈছিল। ১৮৯৮ চনত মাটাডি-কিনশাচা পৰ্টেজ ৰেলৱেৰ নিৰ্মাণ সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ লগে লগে ৰেপিডৰ চাৰিওফালে বিকল্প পথৰ ব্যৱস্থা হয় আৰু লিওপোল্ডভিলৰ দ্ৰুত বিকাশ আৰম্ভ হয়। ১৯১৪ চনত পাইপলাইন স্থাপন কৰা হয়। ই মাটাডিৰ পৰা লিওপ’ল্ডভিলৰ ওপৰৰ ফালে থকা ভাপ জাহাজলৈ খাৰুৱা তেল পৰিবহণ কৰে।<ref name="britannica.com">{{বিশ্বকোষ উদ্ধৃতি|বিশ্বকোষ=britannica.com}}</ref> ১৯২৩ চনৰ ভিতৰত কংগোৰ মোহনাত থকা বোমা চহৰখনৰ ঠাইত এই চহৰখনক বেলজিয়ান কংগোৰ ৰাজধানীলৈ উন্নীত কৰা হয়।<ref name="britannica.com" /> "লিঅ'" বা "লিঅ'পল্ড" নামেৰে মতা এই চহৰখন ঔপনিৱেশিক যুগত দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাই ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰত পৰিণত হয়। ১৯৫৯ চনৰ বিদ্ৰোহৰ পাছত ১৯৬০ চনৰ ৩০ জুনত স্বাধীনতা লাভ কৰি‍ কংগো ৰিপাব্লিকে প্ৰথম প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে পেট্ৰিছ লুমুম্বাক নিৰ্বাচিত কৰে। লুমুম্বাৰ অনুভূত ছোভিয়েট সমৰ্থন প্ৰৱণতাক পশ্চিমীয়া স্বাৰ্থই ভাবুকি হিচাপে গণ্য কৰিছিল। যিহেতু সেই সময় শীতল যুদ্ধৰ উত্তেজনাপূৰ্ণ সময় আছিল, সেয়েহে আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামে কংগোৰ কৌশলগত সম্পদ বিশেষকৈ ইউৰেনিয়ামৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ হেৰুৱাব বিচৰা নাছিল। লুমুম্বাৰ নিৰ্বাচনৰ এবছৰ নৌহওঁতেই বেলজিয়াম আৰু আমেৰিকাই তেওঁৰ কঙ্গোলিজ প্ৰতিদ্বন্দ্বীসকলৰ সমৰ্থন ক্ৰয় কৰি লয় আৰু সেই ঘটনাবোৰক গতিশীল কৰি লুমুম্বাৰ হত্যাত পৰিণত কৰে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|last=Georges Nzongola-Ntalaja|date=17 January 2011|title=Patrice Lumumba: the most important assassination of the 20th century|url=https://www.theguardian.com/global-development/poverty-matters/2011/jan/17/patrice-lumumba-50th-anniversary-assassination|date=9 February 2020|ওয়েবসাইট=The Guardian}}</ref> ১৯৬৪ চনত মাইজে ছ’ম্বেই কংগো ৰিপাব্লিক, বুৰুণ্ডি আৰু মালিৰ সকলো নাগৰিকৰ লগতে ৰুৱাণ্ডাৰ পৰা অহা সকলো ৰাজনৈতিক শৰণাৰ্থীক বহিষ্কাৰ কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে।<ref>Jules Gerard-Libois and Benoit Verhaegen, ''Congo 1964: Political Documents of a Developing Nation'', Princeton University Press, 2015, p. 450</ref><ref name="NYT">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1964/08/22/archives/congo-starts-expulsions.html|title=Congo Starts Expulsions|work=[[The New York Times]]|date=19 May 2021|language=en}}</ref><ref>Daouda Gary-Tounkara, ''1964 : le Mali réinsère ses ressortissants expulsés'', In: '' Plein droit 2016/1 (n° 108)'', GISTI, 2016, p. 35-38</ref><ref>United States.</ref> ১৯৬৫ চনত আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামৰ সহায়ত কংগোত জোচেফ-ডিজিয়েৰ মবুটুৱে ক্ষমতা দখল কৰে। তেওঁ "প্ৰামাণ্যতা"ৰ নীতি প্ৰৱৰ্তন কৰে। ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে দেশৰ মানুহ আৰু ঠাইৰ নাম পুনৰ সজীৱ কৰি তুলিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। ১৯৬৬ চনত কিনশাচা নামৰ এখন গাঁৱৰ নামেৰে লিওপ’ল্ডভিলৰ নাম কিনশাচা ৰখা হয়। এসময়ত ই এই স্থানৰ ওচৰতে আছিল, যিটো বৰ্তমান কিনশাচা কমিউন নামেৰে জনা যায়। মবুটুৰ অধীনত চহৰখন দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পালে। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা বহু লোক নিজৰ সৌভাগ্যৰ সন্ধানত ইয়ালৈ আহিছিল। বা আন ঠাইৰ জাতিগত বিবাদৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ আহিছিল। এইদৰে তেওঁলোকে কিনশাচাৰ জনসংখ্যাৰ মাজত ইতিমধ্যে উপস্থিত থকা বহুতো জাতি আৰু ভাষাৰ লগত নতুন ভাষা আৰু জাতি-জনগোষ্ঠী সংযোজন কৰিলে। ১৯৯১ চনত চহৰখনে বিদ্ৰোহী সৈনিকক প্ৰতিহত কৰিবলগীয়া হৈছিল। চৰকাৰে দৰমহা দিব নোৱাৰাৰ বিৰুদ্ধে তেওঁলোকে‍ প্ৰতিবাদ কৰিছিল। ইয়াৰ পাছত বিদ্ৰোহীৰ বিদ্ৰোহ আৰম্ভ হয়, যাৰ ফলত ১৯৯৭ চনৰ ভিতৰত মবুটুৰ শাসন ব্যৱস্থাৰ পতন ঘটে।<ref name="britannica.com"/> মবুটুৰ অতিমাত্ৰা উৎপাত, গণ দুৰ্নীতি, নেপটিজিম আৰু গৃহযুদ্ধৰ ফলত কিনশাচাৰ বহু ক্ষতি হৈছিল। ই তেওঁক পতনৰফালে লৈ গৈছিল। ইয়াৰ পাছতো ই এতিয়াও মধ্য আফ্ৰিকাৰ বাবে এক প্ৰধান সাংস্কৃতিক আৰু বৌদ্ধিক কেন্দ্ৰ, য'ত সংগীতজ্ঞ আৰু শিল্পীৰ এক সমৃদ্ধিশালী সম্প্ৰদায় আছে। ইয়াৰ উপৰিও ই দেশৰ প্ৰধান ঔদ্যোগিক কেন্দ্ৰ, ইয়াত অভ্যন্তৰীণ অঞ্চলৰ পৰা অনা বহু প্ৰাকৃতিক সামগ্ৰী প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰা হয়। ২০০১ চনৰ পৰা ২০১৯ চনলৈকে কংগো গণতান্ত্ৰিক ৰিপাব্লিকৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জোচেফ কাবিলাৰ কিনশাচাত বিশেষ জনপ্ৰিয়তা নাছিল।<ref name="Trapido2016"/> ২০০৬ চনত কাবিলাই প্ৰতিদ্বন্দ্বিতামূলক নিৰ্বাচনত জয় ঘোষণা কৰাৰ পিছত হিংসাত্মক পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয়; ইউৰোপীয় সংঘই ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ বাহিনীত যোগদান কৰিবলৈ চহৰখনত সৈন্য নিয়োগ কৰে। ২০১৬ চনত নতুন নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ’ব বুলি ঘোষণা কৰাত দুবছৰ পলম হৈছিল। ছেপ্টেম্বৰ আৰু ডিচেম্বৰ মাহত বৃহৎ প্ৰতিবাদৰ সূচনা হয়। ইয়াৰ ফলত ৰাজপথত বেৰিকেড লগোৱাৰ লগতে কেইবা ডজন লোকৰ মৃত্যু হয়। বিদ্যালয় আৰু ব্যৱসায়িক প্ৰতিষ্ঠান বন্ধ আছিল।<ref>"[https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407 DR Congo election: 17 dead in anti-Kabila protests] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180616023724/https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407|date=16 June 2018}}", ''BBC'', 19 September 2016.</ref><ref>Merritt Kennedy, "[https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators Congo A 'Powder Keg' As Security Forces Crack Down On Whistling Demonstrators] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180517153108/https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators|date=17 May 2018}}", ''NPR'', 21 December 2016.</ref> ==ভূগোল== ===প্ৰশাসনিক বিভাগ=== ===জলবায়ু=== ==জনসংখ্যা== ১৯৮৪ চনত কৰা আনুষ্ঠানিক লোকপিয়লত ২৬ লাখ বাসিন্দা গণনা কৰা হৈছিল।<ref name="Bédécarrats2016">{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Bédécarrats|first=Florent|last২=Lafuente-Sampietro|first২=Oriane|year=2019|title=Building commons to cope with chaotic urbanization? Performance and sustainability of decentralized water services in the outskirts of Kinshasa|পাতাসমূহ=1096–1108|DOI=10.1016/j.jhydrol.2016.07.023|doi-access=free}}</ref> তেতিয়াৰ পৰাই সকলো অনুমান সঁচাকৈয়ে বহিৰ্প্ৰকাশ। ২০০৫ চনৰ বাবে অনুমান ৫৩ লাখৰ পৰা ৭৩ লাখৰ ভিতৰত পৰে।<ref name="Flouriot2013"/> ২০১৭ চনত চহৰখনৰ শেহতীয়া অনুমান অনুসৰি ইয়াৰ জনসংখ্যা আছিল ১১,৮৫৫,০০০।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=Archived copy|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|date=26 June 2012}}</ref> ইউ এন হেবিটেটৰ তথ্য অনুসৰি বছৰি ৩ লাখ ৯০ হাজাৰ লোক কিনাশাচালৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। যুদ্ধৰ পৰা পলায়ন কৰি অৰ্থনৈতিক সুযোগ বিচাৰি ইয়ালৈ আহে।<ref name="Iazzolino2016">Gianluca Iazzolino, "[http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls Kinshasa, megalopolis of 12 million souls, expanding furiously on super-charged growth] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|ইউআৰএল=https://web.archive.org/web/20170709174042/http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls|তাৰিখ=9 July 2017}}"; ''Mail & Guardian Africa'', 2 April 2016.</ref> এক অনুমান অনুসৰি (২০১৬) মহানগৰ কিনশাচাৰ জনসংখ্যা যথেষ্ট বৃদ্ধি পাব। ইয়াৰ জনসংখ্যা ২০৫০ চনৰ ভিতৰত ৩.৫ কোটি, ২০৭৫ চনৰ ভিতৰত ৫.৮ কোটি আৰু ২১০০ চনৰ ভিতৰত ৮.৩ কোটি হ’ব। তেনে হ'লে‍ ই বিশ্বৰ অন্যতম বৃহৎ মহানগৰ হিচাপে পৰিগণিত হ’ব। ===ভাষা=== ==চৰকাৰ আৰু ৰাজনীতি== ==অৰ্থনীতি== ==শিক্ষা== ==স্বাস্থ্য আৰু চিকিৎসা== ==সংস্কৃতি== ==উপাসনালয়== ==গণমাধ্যম== ==খেলাধুলা== ==অট্টালিকা আৰু প্ৰতিষ্ঠান== ==আন্তঃগাঁথনি আৰু গৃহ নিৰ্মাণ== ==পৰিবহণ== ===বিমান=== ===ৰেল=== ===বাহ্যিক পৰিবহণ=== ==সামাজিক বিষয়== ===অপৰাধ আৰু শাস্তি=== ===ৰাস্তাৰ শিশু=== ==জনপ্ৰিয় সংস্কৃতিত== ==তথ্য সংগ্ৰহ== [[শ্ৰেণী:ভূগোল]] 77eb8x8lj6j7qma1zrc732kc14pqiz2 516981 516980 2025-06-11T06:43:05Z কুমুদ ঘোষ 42738 [[ৱিকিপিডিয়া:লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰক|লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰকৰ]] সহায়ত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰণ কৰা হ’ল। 516981 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = কিনশাচা | official_name = ''ভিলে ডি কিনশাচা '' | settlement_type = [[ৰাজধানী চহৰ]] আৰু [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ প্ৰদেশ|প্ৰদেশ]] | image_skyline = {{multiple image | perrow = 1/2/2/2 | border = infobox | total_width = 290 | caption_align = center | image1 = La ville de Kinshasa.jpg | caption1 = [[গোম্বে, কিনশাসা|ডাউনটাউন কিনশাচা]] | image2 = Africell - Black Santa - DRC (49268350383).jpg | caption2 = [[গোম্বে, কিনশাচা]] | image3 = Kinshasa by night (23769991270).jpg | caption3 = [[লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image4 = Palais du peuple de la RDC.jpg | caption4 = [[প্যালাইস ডু পিপল (কিনশাসা)|পিপলচ পেলেচ]] | image5 = Parc de la Vallée de la Nsele.jpg | caption5 = [[এনসেলে ভ্যালি পাৰ্ক|লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image6 = Le 17 janvier 1961, Patrice Lumumba mourrait, victime de son « rêve » pour un Congo libre, démocratique et développé. (16112526649).jpg | caption6 = [[পাত্ৰিছ লুমুম্বা]]ৰ মূৰ্তি সহিত [[লাইমেট টাৱাৰ]] (পটভূমিত)। | image7 = Bâtiment de la SCPT (anciennement ONATRA) à Gombe, Kinshasa.jpg | caption7 = [[চ'ছাইটি বাণিজ্যিক দে পৰিবহণ এবং দেস পোৰ্টস|চ'ছাইটিি বাণিজ্যিক দেচ পৰিবহণ আৰু দেচ বন্দৰ]] }} | image_flag = Flag of Kinshasa, DRC.svg | image_seal = Coat of arms of Kinshasa.svg | seal_size = 50px | nickname = কিন লা বেলে<br/>({{literally||কিন দ্য বিউটিফুল}}) | motto = | image_map = Democratic Republic of the Congo (26 provinces) - Kinshasa.svg | map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ প্ৰদেশৰ মানচিত্ৰত কিনশাচা | pushpin_map = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ#আফ্ৰিকা#পৃথিৱী | pushpin_relief = 1 | pushpin_map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ মানচিত্ৰে কিনশাসা | coordinates = {{স্থানাঙ্ক|4|19|30|S|15|19|20|E|type:adm1st_region:CD-KN|display=inline}} | subdivision_type = দেশ | subdivision_name = {{পতাকা|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ}} | subdivision_type1 = [[Provinces of the Democratic Republic of the Congo|Province]] | established_title = প্ৰতিষ্ঠিত | established_date = ১৮৮১ | seat_type = চি‍টি হল | seat = [[লা গোম্বে (কিনশাসা)|লা গোম্বে]] | parts_type = [[কিনশাসায় কমিউন|কমিউন]] | parts_style = coll | p1 = [[বন্দলুংওয়া]] | p2 = [[বাৰুম্বু]] | p3 = [[বুম্বু]] | p4 = [[গোম্বে, কিনশাসা|গোম্বে]] (অতীতে কালিনা) | p5 = [[কালামু]] | p6 = [[কাসা-ভুবু, কিনশাসা|কাসা-ভুবু]] | p7 = [[কিম্বানসেকে]] | p8 = [[কিনশাসা (কমিউন)|কিনশাসা]] | p9 = [[কিণ্টামবো]] | p10 = [[কিসেনসো]] | p11 = [[লেম্বা, কিনশাসা|লেম্বা]] | p12 = [[লিমেট]] | p13 = [[লিঙ্গওয়ালা]] | p14 = [[মাকালা]] | p15 = [[মালুকু, কিনশাসা|মালুকু]] | p16 = [[মাসিনা, কিনশাসা|মাসিনা]] | p17 = [[মাটে]] | p18 = [[মণ্ট এনগাফুলা]] | p19 = [[এনডিজিলি, কিনশাসা|এনডিজিলি]] | p20 = [[নগাবা]] | p21 = [[এনগালিমা]] | p22 = [[এনগিৰি-এনগিৰি]] | p23 = [[এনসেলে]] | p24 = [[সেলেম্বাও]] | government_type = প্ৰাদেশিক সমাৱেশ | governing_body = [[কিনশাচাৰ প্ৰাদেশিক পৰিষদ]] | leader_title = [[কিনশাসাৰ গভৰ্নৰদেৰ তালিকা|গভৰ্নৰ]] | leader_name = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | leader_title1 = ভাইস-গভৰ্নৰ | leader_name1 = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | total_type = নগৰ-প্ৰদেশ | area_footnotes =<ref name=Kayembe2009 /> | area_total_km2 = 9965 | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_water_percent = | area_urban_km2 = 600 | elevation_m = 240 | population_total = 17071000<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |last=Institut National De La Statistique |title=Projections demographiques 2019-25 (in French) |url=http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |date=September 23, 2020 |archive-date=জুলাই ২, ২০২০ |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ |access-date=June 5, 2025 |archivedate=July 2, 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |deadurl=yes }}</ref> | population_as_of = ২০২১ | population_footnotes = | population_density_km2 = 1462 | population_urban = 16316000 | population_metro = 17239463 | population_urban_footnotes =<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি| url = https://populationstat.com/democratic-republic-of-the-congo/kinshasa|title = PopulationStat.com}}</ref> | population_density_urban_km2 = auto | population_blank1_title = [[জাতীয় ভাষা|language]] | population_blank1 = ফৰাচী আৰু লিঙ্গালা | population_note = | postal_code = | area_code = 243 + 9 | blank_name_sec1 = [[মানৱ উন্নয়ন সূচক|এইচডিআই]] (২০১৯) | blank_info_sec1 = 0.577<ref name="GlobalDataLab">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab |url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180923120638/https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |archive-date=23 September 2018 |date=2021-07-27 |ওয়েবসাইট=hdi.globaldatalab.org |language=en}}</ref><br />{{color|#fc0|medium}}[[List of provinces of the Democratic Republic of the Congo by Human Development Index|1st]] | area_urban_footnotes =<ref name="population">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |date=April 2017 |title=DemographiaWorld Urban Areas – 13th Annual Edition |url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |archive-date=3 May 2018 |date=8 July 2017 |publisher=[[Demographia]]}}</ref> | timezone = [[পশ্চিম আফ্ৰিকাৰ সময়]] | utc_offset = +1 | coor_pinpoint = | registration_plate_type = [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ যানবাহন ৰেজিষ্ট্ৰেশন প্লেট|লাইসেন্স প্লেট কোড]] | registration_plate = {{পতাকা আইকন|Democratic Republic of the Congo}} CGO / '''01''' }} '''কিনশাচা''' ({{lang-en|Kinshasa}}) হ'ল কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী আৰু সৰ্ববৃহৎ চহৰ। পূৰ্বতে ইয়াক লিওপোল্ডভিল নামেৰে জনা গৈছিল। এসময়ত কংগো নদীৰ পাৰত মাছ ধৰা আৰু ব্যৱসায়িক গাঁৱৰ বসতিস্থল কিনশাচা এতিয়া বিশ্বৰ অন্যতম দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা মেগাচিটি। কিনশাচা মহানগৰখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ ২৬খন প্ৰদেশৰ ভিতৰত এখন। যিহেতু নগৰ-প্ৰদেশৰ প্ৰশাসনিক সীমাৰেখাই এক বিশাল এলেকা সামৰি লৈছে, সেয়েহে নগৰ-প্ৰদেশৰ ৯০ শতাংশতকৈও অধিক ভূমি গ্ৰাম্য প্ৰকৃতিৰ, চহৰীয়া অঞ্চলসমূহে পশ্চিম দিশত সৰু কিন্তু বিস্তাৰিত অংশ দখল কৰিছে।<ref name="area">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Ville de Kinshasa|title=Géographie de Kinshasa|url=http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|archive-date=23 July 2012|date=25 June 2012|access-date=5 June 2025|archivedate=23 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|deadurl=yes}}</ref> আফ্ৰিকাৰ কাইৰো আৰু লোগেছৰ পিছত কিনশাচা তৃতীয় বৃহত্তম মহানগৰ।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=2020-07-03|language=en-US|title=Cities In The World With The Most Francophone Population|url=https://www.worldatlas.com/articles/cities-in-the-world-with-the-most-francophone-population.html|date=2022-03-08|ওয়েবসাইট=WorldAtlas}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও ই বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ নামমাত্ৰ ফ্ৰাংকোফোন নগৰীয়া অঞ্চল, য'ত ফৰাচী ভাষা হৈছে চহৰখনৰ চৰকাৰ, শিক্ষা, সংবাদ মাধ্যম, জনসেৱা, আৰু উচ্চ পৰ্যায়ৰ বাণিজ্যৰ ভাষা। আনহাতে, লিংগালা ভাষাক বাটে‍-ঘাটে‍ লিংগুয়া ফ্ৰাংকা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&q=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|title=Globalization and Language Vitality: Perspectives from Africa, pp. 103 & 109|last=Cécile B. Vigouroux & Salikoko S. Mufwene|year=2008|isbn=9780826495150|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20151005104851/https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&lpg=PA111&dq=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|archive-date=5 October 2015|url-অবস্থা=live|date=25 June 2012}}</ref> ২০১২ চনৰ অক্টোবৰ মাহত কিনশাচাত ১৪ সংখ্যক ফ্ৰাংকোফোনি শীৰ্ষ সন্মিলন অনুষ্ঠিত হৈছিল।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=[[Organisation internationale de la Francophonie|OIF]]|title=XIVe Sommet de la Francophonie|url=http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120619065536/http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|archive-date=19 June 2012|date=25 June 2012}}</ref> কিনশাচাৰ বাসিন্দাসকলক কিনোইছ (ফৰাচী আৰু কেতিয়াবা ইংৰাজীত) বা কিনাশাচান (ইংৰাজীত) বুলি জনা যায়। অঞ্চলটোৰ খিলঞ্জীয়া লোকসকলৰ ভিতৰত হুম্বু আৰু টেকে আদি অন্যতম। চহৰখন পাৰ্শ্বৱৰ্তী ৰিপাব্লিক অৱ কংগোৰ ৰাজধানী ব্ৰাজাভিলৰ মুখামুখি। এই বিন্দুত নদীৰ ব্যৱধান ৭ কিলোমিটাৰ বহল যদিও ভেটিকান চহৰ আৰু ৰোমৰ পিছত এই দুখন চহৰ বিশ্বৰ দ্বিতীয় নিকটতম ৰাজধানী চহৰৰ যোৰা। ==ইতিহাস== ১৮৮১ চনত হেনৰী মৰ্টন ষ্টেনলীয়ে ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰ হিচাপে এই চহৰখন প্ৰতিষ্ঠা কৰে।<ref>Roman Adrian Cybriwsky, ''Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture'', ABC-CLIO, USA, 2013, p. 144</ref> বেলজিয়ামৰ ৰজা দ্বিতীয় লিওপল্ডৰ সন্মানত ইয়াৰ নামকৰণ কৰা হৈছিল লিওপোল্ডভিল। তেওঁ কংগো ফ্ৰী ষ্টেট নিয়ন্ত্ৰণ কৰিছিল। এই বিশাল ভূখণ্ডই এখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ। এই অঞ্চলটো উপনিবৱশ নহয় বৰঞ্চ ৰজাৰ ব্যক্তিগত সম্পত্তি আছিল। এই ঠাইখন লিভিংষ্টন জলপ্ৰপাতৰ ওপৰৰ কংগো নদীৰ প্ৰথমটো নাও চলাব পৰা বন্দৰ হিচাপে বিকশিত হয়। লিওপোল্ডভিলৰ তলৰ ৩০০ কিলোমিটাৰ (১৯০ মাইল) উজানত এটি ধাৰা আছে। প্ৰথম অৱস্থাত সাগৰৰ মাজেৰে অহা বা যোৱা সকলো সামগ্ৰী লিওপোল্ডভিল আৰু মাটাডিৰ মাজত বহনকাৰীয়ে কঢ়িয়াই নিব লাগিছিল, ৰেপিডৰ তলৰ বন্দৰ আৰু উপকূলৰ পৰা ১৫০ কিলোমিটাৰ (৯৩ মাইল) দূৰত্বৰ পৰা আনিব লগা হৈছিল। ১৮৯৮ চনত মাটাডি-কিনশাচা পৰ্টেজ ৰেলৱেৰ নিৰ্মাণ সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ লগে লগে ৰেপিডৰ চাৰিওফালে বিকল্প পথৰ ব্যৱস্থা হয় আৰু লিওপোল্ডভিলৰ দ্ৰুত বিকাশ আৰম্ভ হয়। ১৯১৪ চনত পাইপলাইন স্থাপন কৰা হয়। ই মাটাডিৰ পৰা লিওপ’ল্ডভিলৰ ওপৰৰ ফালে থকা ভাপ জাহাজলৈ খাৰুৱা তেল পৰিবহণ কৰে।<ref name="britannica.com">{{বিশ্বকোষ উদ্ধৃতি|বিশ্বকোষ=britannica.com}}</ref> ১৯২৩ চনৰ ভিতৰত কংগোৰ মোহনাত থকা বোমা চহৰখনৰ ঠাইত এই চহৰখনক বেলজিয়ান কংগোৰ ৰাজধানীলৈ উন্নীত কৰা হয়।<ref name="britannica.com" /> "লিঅ'" বা "লিঅ'পল্ড" নামেৰে মতা এই চহৰখন ঔপনিৱেশিক যুগত দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাই ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰত পৰিণত হয়। ১৯৫৯ চনৰ বিদ্ৰোহৰ পাছত ১৯৬০ চনৰ ৩০ জুনত স্বাধীনতা লাভ কৰি‍ কংগো ৰিপাব্লিকে প্ৰথম প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে পেট্ৰিছ লুমুম্বাক নিৰ্বাচিত কৰে। লুমুম্বাৰ অনুভূত ছোভিয়েট সমৰ্থন প্ৰৱণতাক পশ্চিমীয়া স্বাৰ্থই ভাবুকি হিচাপে গণ্য কৰিছিল। যিহেতু সেই সময় শীতল যুদ্ধৰ উত্তেজনাপূৰ্ণ সময় আছিল, সেয়েহে আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামে কংগোৰ কৌশলগত সম্পদ বিশেষকৈ ইউৰেনিয়ামৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ হেৰুৱাব বিচৰা নাছিল। লুমুম্বাৰ নিৰ্বাচনৰ এবছৰ নৌহওঁতেই বেলজিয়াম আৰু আমেৰিকাই তেওঁৰ কঙ্গোলিজ প্ৰতিদ্বন্দ্বীসকলৰ সমৰ্থন ক্ৰয় কৰি লয় আৰু সেই ঘটনাবোৰক গতিশীল কৰি লুমুম্বাৰ হত্যাত পৰিণত কৰে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|last=Georges Nzongola-Ntalaja|date=17 January 2011|title=Patrice Lumumba: the most important assassination of the 20th century|url=https://www.theguardian.com/global-development/poverty-matters/2011/jan/17/patrice-lumumba-50th-anniversary-assassination|date=9 February 2020|ওয়েবসাইট=The Guardian}}</ref> ১৯৬৪ চনত মাইজে ছ’ম্বেই কংগো ৰিপাব্লিক, বুৰুণ্ডি আৰু মালিৰ সকলো নাগৰিকৰ লগতে ৰুৱাণ্ডাৰ পৰা অহা সকলো ৰাজনৈতিক শৰণাৰ্থীক বহিষ্কাৰ কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে।<ref>Jules Gerard-Libois and Benoit Verhaegen, ''Congo 1964: Political Documents of a Developing Nation'', Princeton University Press, 2015, p. 450</ref><ref name="NYT">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1964/08/22/archives/congo-starts-expulsions.html|title=Congo Starts Expulsions|work=[[The New York Times]]|date=19 May 2021|language=en}}</ref><ref>Daouda Gary-Tounkara, ''1964 : le Mali réinsère ses ressortissants expulsés'', In: '' Plein droit 2016/1 (n° 108)'', GISTI, 2016, p. 35-38</ref><ref>United States.</ref> ১৯৬৫ চনত আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামৰ সহায়ত কংগোত জোচেফ-ডিজিয়েৰ মবুটুৱে ক্ষমতা দখল কৰে। তেওঁ "প্ৰামাণ্যতা"ৰ নীতি প্ৰৱৰ্তন কৰে। ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে দেশৰ মানুহ আৰু ঠাইৰ নাম পুনৰ সজীৱ কৰি তুলিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। ১৯৬৬ চনত কিনশাচা নামৰ এখন গাঁৱৰ নামেৰে লিওপ’ল্ডভিলৰ নাম কিনশাচা ৰখা হয়। এসময়ত ই এই স্থানৰ ওচৰতে আছিল, যিটো বৰ্তমান কিনশাচা কমিউন নামেৰে জনা যায়। মবুটুৰ অধীনত চহৰখন দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পালে। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা বহু লোক নিজৰ সৌভাগ্যৰ সন্ধানত ইয়ালৈ আহিছিল। বা আন ঠাইৰ জাতিগত বিবাদৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ আহিছিল। এইদৰে তেওঁলোকে কিনশাচাৰ জনসংখ্যাৰ মাজত ইতিমধ্যে উপস্থিত থকা বহুতো জাতি আৰু ভাষাৰ লগত নতুন ভাষা আৰু জাতি-জনগোষ্ঠী সংযোজন কৰিলে। ১৯৯১ চনত চহৰখনে বিদ্ৰোহী সৈনিকক প্ৰতিহত কৰিবলগীয়া হৈছিল। চৰকাৰে দৰমহা দিব নোৱাৰাৰ বিৰুদ্ধে তেওঁলোকে‍ প্ৰতিবাদ কৰিছিল। ইয়াৰ পাছত বিদ্ৰোহীৰ বিদ্ৰোহ আৰম্ভ হয়, যাৰ ফলত ১৯৯৭ চনৰ ভিতৰত মবুটুৰ শাসন ব্যৱস্থাৰ পতন ঘটে।<ref name="britannica.com"/> মবুটুৰ অতিমাত্ৰা উৎপাত, গণ দুৰ্নীতি, নেপটিজিম আৰু গৃহযুদ্ধৰ ফলত কিনশাচাৰ বহু ক্ষতি হৈছিল। ই তেওঁক পতনৰফালে লৈ গৈছিল। ইয়াৰ পাছতো ই এতিয়াও মধ্য আফ্ৰিকাৰ বাবে এক প্ৰধান সাংস্কৃতিক আৰু বৌদ্ধিক কেন্দ্ৰ, য'ত সংগীতজ্ঞ আৰু শিল্পীৰ এক সমৃদ্ধিশালী সম্প্ৰদায় আছে। ইয়াৰ উপৰিও ই দেশৰ প্ৰধান ঔদ্যোগিক কেন্দ্ৰ, ইয়াত অভ্যন্তৰীণ অঞ্চলৰ পৰা অনা বহু প্ৰাকৃতিক সামগ্ৰী প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰা হয়। ২০০১ চনৰ পৰা ২০১৯ চনলৈকে কংগো গণতান্ত্ৰিক ৰিপাব্লিকৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জোচেফ কাবিলাৰ কিনশাচাত বিশেষ জনপ্ৰিয়তা নাছিল।<ref name="Trapido2016"/> ২০০৬ চনত কাবিলাই প্ৰতিদ্বন্দ্বিতামূলক নিৰ্বাচনত জয় ঘোষণা কৰাৰ পিছত হিংসাত্মক পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয়; ইউৰোপীয় সংঘই ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ বাহিনীত যোগদান কৰিবলৈ চহৰখনত সৈন্য নিয়োগ কৰে। ২০১৬ চনত নতুন নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ’ব বুলি ঘোষণা কৰাত দুবছৰ পলম হৈছিল। ছেপ্টেম্বৰ আৰু ডিচেম্বৰ মাহত বৃহৎ প্ৰতিবাদৰ সূচনা হয়। ইয়াৰ ফলত ৰাজপথত বেৰিকেড লগোৱাৰ লগতে কেইবা ডজন লোকৰ মৃত্যু হয়। বিদ্যালয় আৰু ব্যৱসায়িক প্ৰতিষ্ঠান বন্ধ আছিল।<ref>"[https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407 DR Congo election: 17 dead in anti-Kabila protests] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180616023724/https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407|date=16 June 2018}}", ''BBC'', 19 September 2016.</ref><ref>Merritt Kennedy, "[https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators Congo A 'Powder Keg' As Security Forces Crack Down On Whistling Demonstrators] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180517153108/https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators|date=17 May 2018}}", ''NPR'', 21 December 2016.</ref> ==ভূগোল== ===প্ৰশাসনিক বিভাগ=== ===জলবায়ু=== ==জনসংখ্যা== ১৯৮৪ চনত কৰা আনুষ্ঠানিক লোকপিয়লত ২৬ লাখ বাসিন্দা গণনা কৰা হৈছিল।<ref name="Bédécarrats2016">{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Bédécarrats|first=Florent|last২=Lafuente-Sampietro|first২=Oriane|year=2019|title=Building commons to cope with chaotic urbanization? Performance and sustainability of decentralized water services in the outskirts of Kinshasa|পাতাসমূহ=1096–1108|DOI=10.1016/j.jhydrol.2016.07.023|doi-access=free}}</ref> তেতিয়াৰ পৰাই সকলো অনুমান সঁচাকৈয়ে বহিৰ্প্ৰকাশ। ২০০৫ চনৰ বাবে অনুমান ৫৩ লাখৰ পৰা ৭৩ লাখৰ ভিতৰত পৰে।<ref name="Flouriot2013"/> ২০১৭ চনত চহৰখনৰ শেহতীয়া অনুমান অনুসৰি ইয়াৰ জনসংখ্যা আছিল ১১,৮৫৫,০০০।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=Archived copy|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|date=26 June 2012}}</ref> ইউ এন হেবিটেটৰ তথ্য অনুসৰি বছৰি ৩ লাখ ৯০ হাজাৰ লোক কিনাশাচালৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। যুদ্ধৰ পৰা পলায়ন কৰি অৰ্থনৈতিক সুযোগ বিচাৰি ইয়ালৈ আহে।<ref name="Iazzolino2016">Gianluca Iazzolino, "[http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls Kinshasa, megalopolis of 12 million souls, expanding furiously on super-charged growth] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170709174042/http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls|date=9 July 2017}}"; ''Mail & Guardian Africa'', 2 April 2016.</ref> এক অনুমান অনুসৰি (২০১৬) মহানগৰ কিনশাচাৰ জনসংখ্যা যথেষ্ট বৃদ্ধি পাব। ইয়াৰ জনসংখ্যা ২০৫০ চনৰ ভিতৰত ৩.৫ কোটি, ২০৭৫ চনৰ ভিতৰত ৫.৮ কোটি আৰু ২১০০ চনৰ ভিতৰত ৮.৩ কোটি হ’ব।<ref>{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Hoornweg|first=Daniel|last২=Pope|first২=Kevin|year=2017|title=Population predictions for the world's largest cities in the 21st century|পাতাসমূহ=195–216|DOI=10.1177/0956247816663557|doi-access=free}}</ref> তেনে হ'লে‍ ই বিশ্বৰ অন্যতম বৃহৎ মহানগৰ হিচাপে পৰিগণিত হ’ব। ===ভাষা=== ==চৰকাৰ আৰু ৰাজনীতি== ==অৰ্থনীতি== ==শিক্ষা== ==স্বাস্থ্য আৰু চিকিৎসা== ==সংস্কৃতি== ==উপাসনালয়== ==গণমাধ্যম== ==খেলাধুলা== ==অট্টালিকা আৰু প্ৰতিষ্ঠান== ==আন্তঃগাঁথনি আৰু গৃহ নিৰ্মাণ== ==পৰিবহণ== ===বিমান=== ===ৰেল=== ===বাহ্যিক পৰিবহণ=== ==সামাজিক বিষয়== ===অপৰাধ আৰু শাস্তি=== ===ৰাস্তাৰ শিশু=== ==জনপ্ৰিয় সংস্কৃতিত== ==তথ্য সংগ্ৰহ== [[শ্ৰেণী:ভূগোল]] jzed0d3q8mdz7vaf1dghy0vy7n1htsd 516982 516981 2025-06-11T06:43:28Z কুমুদ ঘোষ 42738 /* জনসংখ্যা */ 516982 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = কিনশাচা | official_name = ''ভিলে ডি কিনশাচা '' | settlement_type = [[ৰাজধানী চহৰ]] আৰু [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ প্ৰদেশ|প্ৰদেশ]] | image_skyline = {{multiple image | perrow = 1/2/2/2 | border = infobox | total_width = 290 | caption_align = center | image1 = La ville de Kinshasa.jpg | caption1 = [[গোম্বে, কিনশাসা|ডাউনটাউন কিনশাচা]] | image2 = Africell - Black Santa - DRC (49268350383).jpg | caption2 = [[গোম্বে, কিনশাচা]] | image3 = Kinshasa by night (23769991270).jpg | caption3 = [[লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image4 = Palais du peuple de la RDC.jpg | caption4 = [[প্যালাইস ডু পিপল (কিনশাসা)|পিপলচ পেলেচ]] | image5 = Parc de la Vallée de la Nsele.jpg | caption5 = [[এনসেলে ভ্যালি পাৰ্ক|লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image6 = Le 17 janvier 1961, Patrice Lumumba mourrait, victime de son « rêve » pour un Congo libre, démocratique et développé. (16112526649).jpg | caption6 = [[পাত্ৰিছ লুমুম্বা]]ৰ মূৰ্তি সহিত [[লাইমেট টাৱাৰ]] (পটভূমিত)। | image7 = Bâtiment de la SCPT (anciennement ONATRA) à Gombe, Kinshasa.jpg | caption7 = [[চ'ছাইটি বাণিজ্যিক দে পৰিবহণ এবং দেস পোৰ্টস|চ'ছাইটিি বাণিজ্যিক দেচ পৰিবহণ আৰু দেচ বন্দৰ]] }} | image_flag = Flag of Kinshasa, DRC.svg | image_seal = Coat of arms of Kinshasa.svg | seal_size = 50px | nickname = কিন লা বেলে<br/>({{literally||কিন দ্য বিউটিফুল}}) | motto = | image_map = Democratic Republic of the Congo (26 provinces) - Kinshasa.svg | map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ প্ৰদেশৰ মানচিত্ৰত কিনশাচা | pushpin_map = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ#আফ্ৰিকা#পৃথিৱী | pushpin_relief = 1 | pushpin_map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ মানচিত্ৰে কিনশাসা | coordinates = {{স্থানাঙ্ক|4|19|30|S|15|19|20|E|type:adm1st_region:CD-KN|display=inline}} | subdivision_type = দেশ | subdivision_name = {{পতাকা|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ}} | subdivision_type1 = [[Provinces of the Democratic Republic of the Congo|Province]] | established_title = প্ৰতিষ্ঠিত | established_date = ১৮৮১ | seat_type = চি‍টি হল | seat = [[লা গোম্বে (কিনশাসা)|লা গোম্বে]] | parts_type = [[কিনশাসায় কমিউন|কমিউন]] | parts_style = coll | p1 = [[বন্দলুংওয়া]] | p2 = [[বাৰুম্বু]] | p3 = [[বুম্বু]] | p4 = [[গোম্বে, কিনশাসা|গোম্বে]] (অতীতে কালিনা) | p5 = [[কালামু]] | p6 = [[কাসা-ভুবু, কিনশাসা|কাসা-ভুবু]] | p7 = [[কিম্বানসেকে]] | p8 = [[কিনশাসা (কমিউন)|কিনশাসা]] | p9 = [[কিণ্টামবো]] | p10 = [[কিসেনসো]] | p11 = [[লেম্বা, কিনশাসা|লেম্বা]] | p12 = [[লিমেট]] | p13 = [[লিঙ্গওয়ালা]] | p14 = [[মাকালা]] | p15 = [[মালুকু, কিনশাসা|মালুকু]] | p16 = [[মাসিনা, কিনশাসা|মাসিনা]] | p17 = [[মাটে]] | p18 = [[মণ্ট এনগাফুলা]] | p19 = [[এনডিজিলি, কিনশাসা|এনডিজিলি]] | p20 = [[নগাবা]] | p21 = [[এনগালিমা]] | p22 = [[এনগিৰি-এনগিৰি]] | p23 = [[এনসেলে]] | p24 = [[সেলেম্বাও]] | government_type = প্ৰাদেশিক সমাৱেশ | governing_body = [[কিনশাচাৰ প্ৰাদেশিক পৰিষদ]] | leader_title = [[কিনশাসাৰ গভৰ্নৰদেৰ তালিকা|গভৰ্নৰ]] | leader_name = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | leader_title1 = ভাইস-গভৰ্নৰ | leader_name1 = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | total_type = নগৰ-প্ৰদেশ | area_footnotes =<ref name=Kayembe2009 /> | area_total_km2 = 9965 | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_water_percent = | area_urban_km2 = 600 | elevation_m = 240 | population_total = 17071000<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |last=Institut National De La Statistique |title=Projections demographiques 2019-25 (in French) |url=http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |date=September 23, 2020 |archive-date=জুলাই ২, ২০২০ |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ |access-date=June 5, 2025 |archivedate=July 2, 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |deadurl=yes }}</ref> | population_as_of = ২০২১ | population_footnotes = | population_density_km2 = 1462 | population_urban = 16316000 | population_metro = 17239463 | population_urban_footnotes =<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি| url = https://populationstat.com/democratic-republic-of-the-congo/kinshasa|title = PopulationStat.com}}</ref> | population_density_urban_km2 = auto | population_blank1_title = [[জাতীয় ভাষা|language]] | population_blank1 = ফৰাচী আৰু লিঙ্গালা | population_note = | postal_code = | area_code = 243 + 9 | blank_name_sec1 = [[মানৱ উন্নয়ন সূচক|এইচডিআই]] (২০১৯) | blank_info_sec1 = 0.577<ref name="GlobalDataLab">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab |url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180923120638/https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |archive-date=23 September 2018 |date=2021-07-27 |ওয়েবসাইট=hdi.globaldatalab.org |language=en}}</ref><br />{{color|#fc0|medium}}[[List of provinces of the Democratic Republic of the Congo by Human Development Index|1st]] | area_urban_footnotes =<ref name="population">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |date=April 2017 |title=DemographiaWorld Urban Areas – 13th Annual Edition |url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |archive-date=3 May 2018 |date=8 July 2017 |publisher=[[Demographia]]}}</ref> | timezone = [[পশ্চিম আফ্ৰিকাৰ সময়]] | utc_offset = +1 | coor_pinpoint = | registration_plate_type = [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ যানবাহন ৰেজিষ্ট্ৰেশন প্লেট|লাইসেন্স প্লেট কোড]] | registration_plate = {{পতাকা আইকন|Democratic Republic of the Congo}} CGO / '''01''' }} '''কিনশাচা''' ({{lang-en|Kinshasa}}) হ'ল কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী আৰু সৰ্ববৃহৎ চহৰ। পূৰ্বতে ইয়াক লিওপোল্ডভিল নামেৰে জনা গৈছিল। এসময়ত কংগো নদীৰ পাৰত মাছ ধৰা আৰু ব্যৱসায়িক গাঁৱৰ বসতিস্থল কিনশাচা এতিয়া বিশ্বৰ অন্যতম দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা মেগাচিটি। কিনশাচা মহানগৰখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ ২৬খন প্ৰদেশৰ ভিতৰত এখন। যিহেতু নগৰ-প্ৰদেশৰ প্ৰশাসনিক সীমাৰেখাই এক বিশাল এলেকা সামৰি লৈছে, সেয়েহে নগৰ-প্ৰদেশৰ ৯০ শতাংশতকৈও অধিক ভূমি গ্ৰাম্য প্ৰকৃতিৰ, চহৰীয়া অঞ্চলসমূহে পশ্চিম দিশত সৰু কিন্তু বিস্তাৰিত অংশ দখল কৰিছে।<ref name="area">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Ville de Kinshasa|title=Géographie de Kinshasa|url=http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|archive-date=23 July 2012|date=25 June 2012|access-date=5 June 2025|archivedate=23 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|deadurl=yes}}</ref> আফ্ৰিকাৰ কাইৰো আৰু লোগেছৰ পিছত কিনশাচা তৃতীয় বৃহত্তম মহানগৰ।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=2020-07-03|language=en-US|title=Cities In The World With The Most Francophone Population|url=https://www.worldatlas.com/articles/cities-in-the-world-with-the-most-francophone-population.html|date=2022-03-08|ওয়েবসাইট=WorldAtlas}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও ই বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ নামমাত্ৰ ফ্ৰাংকোফোন নগৰীয়া অঞ্চল, য'ত ফৰাচী ভাষা হৈছে চহৰখনৰ চৰকাৰ, শিক্ষা, সংবাদ মাধ্যম, জনসেৱা, আৰু উচ্চ পৰ্যায়ৰ বাণিজ্যৰ ভাষা। আনহাতে, লিংগালা ভাষাক বাটে‍-ঘাটে‍ লিংগুয়া ফ্ৰাংকা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&q=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|title=Globalization and Language Vitality: Perspectives from Africa, pp. 103 & 109|last=Cécile B. Vigouroux & Salikoko S. Mufwene|year=2008|isbn=9780826495150|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20151005104851/https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&lpg=PA111&dq=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|archive-date=5 October 2015|url-অবস্থা=live|date=25 June 2012}}</ref> ২০১২ চনৰ অক্টোবৰ মাহত কিনশাচাত ১৪ সংখ্যক ফ্ৰাংকোফোনি শীৰ্ষ সন্মিলন অনুষ্ঠিত হৈছিল।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=[[Organisation internationale de la Francophonie|OIF]]|title=XIVe Sommet de la Francophonie|url=http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120619065536/http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|archive-date=19 June 2012|date=25 June 2012}}</ref> কিনশাচাৰ বাসিন্দাসকলক কিনোইছ (ফৰাচী আৰু কেতিয়াবা ইংৰাজীত) বা কিনাশাচান (ইংৰাজীত) বুলি জনা যায়। অঞ্চলটোৰ খিলঞ্জীয়া লোকসকলৰ ভিতৰত হুম্বু আৰু টেকে আদি অন্যতম। চহৰখন পাৰ্শ্বৱৰ্তী ৰিপাব্লিক অৱ কংগোৰ ৰাজধানী ব্ৰাজাভিলৰ মুখামুখি। এই বিন্দুত নদীৰ ব্যৱধান ৭ কিলোমিটাৰ বহল যদিও ভেটিকান চহৰ আৰু ৰোমৰ পিছত এই দুখন চহৰ বিশ্বৰ দ্বিতীয় নিকটতম ৰাজধানী চহৰৰ যোৰা। ==ইতিহাস== ১৮৮১ চনত হেনৰী মৰ্টন ষ্টেনলীয়ে ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰ হিচাপে এই চহৰখন প্ৰতিষ্ঠা কৰে।<ref>Roman Adrian Cybriwsky, ''Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture'', ABC-CLIO, USA, 2013, p. 144</ref> বেলজিয়ামৰ ৰজা দ্বিতীয় লিওপল্ডৰ সন্মানত ইয়াৰ নামকৰণ কৰা হৈছিল লিওপোল্ডভিল। তেওঁ কংগো ফ্ৰী ষ্টেট নিয়ন্ত্ৰণ কৰিছিল। এই বিশাল ভূখণ্ডই এখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ। এই অঞ্চলটো উপনিবৱশ নহয় বৰঞ্চ ৰজাৰ ব্যক্তিগত সম্পত্তি আছিল। এই ঠাইখন লিভিংষ্টন জলপ্ৰপাতৰ ওপৰৰ কংগো নদীৰ প্ৰথমটো নাও চলাব পৰা বন্দৰ হিচাপে বিকশিত হয়। লিওপোল্ডভিলৰ তলৰ ৩০০ কিলোমিটাৰ (১৯০ মাইল) উজানত এটি ধাৰা আছে। প্ৰথম অৱস্থাত সাগৰৰ মাজেৰে অহা বা যোৱা সকলো সামগ্ৰী লিওপোল্ডভিল আৰু মাটাডিৰ মাজত বহনকাৰীয়ে কঢ়িয়াই নিব লাগিছিল, ৰেপিডৰ তলৰ বন্দৰ আৰু উপকূলৰ পৰা ১৫০ কিলোমিটাৰ (৯৩ মাইল) দূৰত্বৰ পৰা আনিব লগা হৈছিল। ১৮৯৮ চনত মাটাডি-কিনশাচা পৰ্টেজ ৰেলৱেৰ নিৰ্মাণ সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ লগে লগে ৰেপিডৰ চাৰিওফালে বিকল্প পথৰ ব্যৱস্থা হয় আৰু লিওপোল্ডভিলৰ দ্ৰুত বিকাশ আৰম্ভ হয়। ১৯১৪ চনত পাইপলাইন স্থাপন কৰা হয়। ই মাটাডিৰ পৰা লিওপ’ল্ডভিলৰ ওপৰৰ ফালে থকা ভাপ জাহাজলৈ খাৰুৱা তেল পৰিবহণ কৰে।<ref name="britannica.com">{{বিশ্বকোষ উদ্ধৃতি|বিশ্বকোষ=britannica.com}}</ref> ১৯২৩ চনৰ ভিতৰত কংগোৰ মোহনাত থকা বোমা চহৰখনৰ ঠাইত এই চহৰখনক বেলজিয়ান কংগোৰ ৰাজধানীলৈ উন্নীত কৰা হয়।<ref name="britannica.com" /> "লিঅ'" বা "লিঅ'পল্ড" নামেৰে মতা এই চহৰখন ঔপনিৱেশিক যুগত দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাই ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰত পৰিণত হয়। ১৯৫৯ চনৰ বিদ্ৰোহৰ পাছত ১৯৬০ চনৰ ৩০ জুনত স্বাধীনতা লাভ কৰি‍ কংগো ৰিপাব্লিকে প্ৰথম প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে পেট্ৰিছ লুমুম্বাক নিৰ্বাচিত কৰে। লুমুম্বাৰ অনুভূত ছোভিয়েট সমৰ্থন প্ৰৱণতাক পশ্চিমীয়া স্বাৰ্থই ভাবুকি হিচাপে গণ্য কৰিছিল। যিহেতু সেই সময় শীতল যুদ্ধৰ উত্তেজনাপূৰ্ণ সময় আছিল, সেয়েহে আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামে কংগোৰ কৌশলগত সম্পদ বিশেষকৈ ইউৰেনিয়ামৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ হেৰুৱাব বিচৰা নাছিল। লুমুম্বাৰ নিৰ্বাচনৰ এবছৰ নৌহওঁতেই বেলজিয়াম আৰু আমেৰিকাই তেওঁৰ কঙ্গোলিজ প্ৰতিদ্বন্দ্বীসকলৰ সমৰ্থন ক্ৰয় কৰি লয় আৰু সেই ঘটনাবোৰক গতিশীল কৰি লুমুম্বাৰ হত্যাত পৰিণত কৰে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|last=Georges Nzongola-Ntalaja|date=17 January 2011|title=Patrice Lumumba: the most important assassination of the 20th century|url=https://www.theguardian.com/global-development/poverty-matters/2011/jan/17/patrice-lumumba-50th-anniversary-assassination|date=9 February 2020|ওয়েবসাইট=The Guardian}}</ref> ১৯৬৪ চনত মাইজে ছ’ম্বেই কংগো ৰিপাব্লিক, বুৰুণ্ডি আৰু মালিৰ সকলো নাগৰিকৰ লগতে ৰুৱাণ্ডাৰ পৰা অহা সকলো ৰাজনৈতিক শৰণাৰ্থীক বহিষ্কাৰ কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে।<ref>Jules Gerard-Libois and Benoit Verhaegen, ''Congo 1964: Political Documents of a Developing Nation'', Princeton University Press, 2015, p. 450</ref><ref name="NYT">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1964/08/22/archives/congo-starts-expulsions.html|title=Congo Starts Expulsions|work=[[The New York Times]]|date=19 May 2021|language=en}}</ref><ref>Daouda Gary-Tounkara, ''1964 : le Mali réinsère ses ressortissants expulsés'', In: '' Plein droit 2016/1 (n° 108)'', GISTI, 2016, p. 35-38</ref><ref>United States.</ref> ১৯৬৫ চনত আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামৰ সহায়ত কংগোত জোচেফ-ডিজিয়েৰ মবুটুৱে ক্ষমতা দখল কৰে। তেওঁ "প্ৰামাণ্যতা"ৰ নীতি প্ৰৱৰ্তন কৰে। ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে দেশৰ মানুহ আৰু ঠাইৰ নাম পুনৰ সজীৱ কৰি তুলিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। ১৯৬৬ চনত কিনশাচা নামৰ এখন গাঁৱৰ নামেৰে লিওপ’ল্ডভিলৰ নাম কিনশাচা ৰখা হয়। এসময়ত ই এই স্থানৰ ওচৰতে আছিল, যিটো বৰ্তমান কিনশাচা কমিউন নামেৰে জনা যায়। মবুটুৰ অধীনত চহৰখন দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পালে। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা বহু লোক নিজৰ সৌভাগ্যৰ সন্ধানত ইয়ালৈ আহিছিল। বা আন ঠাইৰ জাতিগত বিবাদৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ আহিছিল। এইদৰে তেওঁলোকে কিনশাচাৰ জনসংখ্যাৰ মাজত ইতিমধ্যে উপস্থিত থকা বহুতো জাতি আৰু ভাষাৰ লগত নতুন ভাষা আৰু জাতি-জনগোষ্ঠী সংযোজন কৰিলে। ১৯৯১ চনত চহৰখনে বিদ্ৰোহী সৈনিকক প্ৰতিহত কৰিবলগীয়া হৈছিল। চৰকাৰে দৰমহা দিব নোৱাৰাৰ বিৰুদ্ধে তেওঁলোকে‍ প্ৰতিবাদ কৰিছিল। ইয়াৰ পাছত বিদ্ৰোহীৰ বিদ্ৰোহ আৰম্ভ হয়, যাৰ ফলত ১৯৯৭ চনৰ ভিতৰত মবুটুৰ শাসন ব্যৱস্থাৰ পতন ঘটে।<ref name="britannica.com"/> মবুটুৰ অতিমাত্ৰা উৎপাত, গণ দুৰ্নীতি, নেপটিজিম আৰু গৃহযুদ্ধৰ ফলত কিনশাচাৰ বহু ক্ষতি হৈছিল। ই তেওঁক পতনৰফালে লৈ গৈছিল। ইয়াৰ পাছতো ই এতিয়াও মধ্য আফ্ৰিকাৰ বাবে এক প্ৰধান সাংস্কৃতিক আৰু বৌদ্ধিক কেন্দ্ৰ, য'ত সংগীতজ্ঞ আৰু শিল্পীৰ এক সমৃদ্ধিশালী সম্প্ৰদায় আছে। ইয়াৰ উপৰিও ই দেশৰ প্ৰধান ঔদ্যোগিক কেন্দ্ৰ, ইয়াত অভ্যন্তৰীণ অঞ্চলৰ পৰা অনা বহু প্ৰাকৃতিক সামগ্ৰী প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰা হয়। ২০০১ চনৰ পৰা ২০১৯ চনলৈকে কংগো গণতান্ত্ৰিক ৰিপাব্লিকৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জোচেফ কাবিলাৰ কিনশাচাত বিশেষ জনপ্ৰিয়তা নাছিল।<ref name="Trapido2016"/> ২০০৬ চনত কাবিলাই প্ৰতিদ্বন্দ্বিতামূলক নিৰ্বাচনত জয় ঘোষণা কৰাৰ পিছত হিংসাত্মক পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয়; ইউৰোপীয় সংঘই ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ বাহিনীত যোগদান কৰিবলৈ চহৰখনত সৈন্য নিয়োগ কৰে। ২০১৬ চনত নতুন নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ’ব বুলি ঘোষণা কৰাত দুবছৰ পলম হৈছিল। ছেপ্টেম্বৰ আৰু ডিচেম্বৰ মাহত বৃহৎ প্ৰতিবাদৰ সূচনা হয়। ইয়াৰ ফলত ৰাজপথত বেৰিকেড লগোৱাৰ লগতে কেইবা ডজন লোকৰ মৃত্যু হয়। বিদ্যালয় আৰু ব্যৱসায়িক প্ৰতিষ্ঠান বন্ধ আছিল।<ref>"[https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407 DR Congo election: 17 dead in anti-Kabila protests] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180616023724/https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407|date=16 June 2018}}", ''BBC'', 19 September 2016.</ref><ref>Merritt Kennedy, "[https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators Congo A 'Powder Keg' As Security Forces Crack Down On Whistling Demonstrators] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180517153108/https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators|date=17 May 2018}}", ''NPR'', 21 December 2016.</ref> ==ভূগোল== ===প্ৰশাসনিক বিভাগ=== ===জলবায়ু=== ==জনসংখ্যা== ১৯৮৪ চনত কৰা আনুষ্ঠানিক লোকপিয়লত ২৬ লাখ বাসিন্দা গণনা কৰা হৈছিল।<ref name="Bédécarrats2016">{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Bédécarrats|first=Florent|last২=Lafuente-Sampietro|first২=Oriane|year=2019|title=Building commons to cope with chaotic urbanization? Performance and sustainability of decentralized water services in the outskirts of Kinshasa|পাতাসমূহ=1096–1108|DOI=10.1016/j.jhydrol.2016.07.023|doi-access=free}}</ref> তেতিয়াৰ পৰাই সকলো অনুমান সঁচাকৈয়ে বহিৰ্প্ৰকাশ। ২০০৫ চনৰ বাবে অনুমান ৫৩ লাখৰ পৰা ৭৩ লাখৰ ভিতৰত পৰে।<ref name="Flouriot2013"/> ২০১৭ চনত চহৰখনৰ শেহতীয়া অনুমান অনুসৰি ইয়াৰ জনসংখ্যা আছিল ১১,৮৫৫,০০০।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=Archived copy|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|date=26 June 2012}}</ref> ইউ এন হেবিটেটৰ তথ্য অনুসৰি বছৰি ৩ লাখ ৯০ হাজাৰ লোক কিনাশাচালৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। যুদ্ধৰ পৰা পলায়ন কৰি অৰ্থনৈতিক সুযোগ বিচাৰি ইয়ালৈ আহে।<ref name="Iazzolino2016">Gianluca Iazzolino, "[http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls Kinshasa, megalopolis of 12 million souls, expanding furiously on super-charged growth] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170709174042/http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls|date=9 July 2017}}"; ''Mail & Guardian Africa'', 2 April 2016.</ref> এক অনুমান অনুসৰি (২০১৬) মহানগৰ কিনশাচাৰ জনসংখ্যা যথেষ্ট বৃদ্ধি পাব। ইয়াৰ জনসংখ্যা ২০৫০ চনৰ ভিতৰত ৩.৫ কোটি, ২০৭৫ চনৰ ভিতৰত ৫.৮ কোটি আৰু ২১০০ চনৰ ভিতৰত ৮.৩ কোটি হ’ব।<ref>{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Hoornweg|first=Daniel|last২=Pope|first২=Kevin|year=2017|title=Population predictions for the world's largest cities in the 21st century|পাতাসমূহ=195–216|DOI=10.1177/0956247816663557|doi-access=free}}</ref> তেনে হ'লে‍ ই বিশ্বৰ অন্যতম বৃহৎ মহানগৰ হিচাপে পৰিগণিত হ’ব। ===ভাষা=== ==চৰকাৰ আৰু ৰাজনীতি== ==অৰ্থনীতি== ==শিক্ষা== ==স্বাস্থ্য আৰু চিকিৎসা== ==সংস্কৃতি== ==উপাসনালয়== ==গণমাধ্যম== ==খেলাধুলা== ==অট্টালিকা আৰু প্ৰতিষ্ঠান== ==আন্তঃগাঁথনি আৰু গৃহ নিৰ্মাণ== ==পৰিবহণ== ===বিমান=== ===ৰেল=== ===বাহ্যিক পৰিবহণ=== ==সামাজিক বিষয়== ===অপৰাধ আৰু শাস্তি=== ===ৰাস্তাৰ শিশু=== ==জনপ্ৰিয় সংস্কৃতিত== ==তথ্য সংগ্ৰহ== [[শ্ৰেণী:ভূগোল]] bulqeeqodazakzqfmxg2vtzldnt1bm7 516983 516982 2025-06-11T06:44:18Z কুমুদ ঘোষ 42738 /* ভাষা */ 516983 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = কিনশাচা | official_name = ''ভিলে ডি কিনশাচা '' | settlement_type = [[ৰাজধানী চহৰ]] আৰু [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ প্ৰদেশ|প্ৰদেশ]] | image_skyline = {{multiple image | perrow = 1/2/2/2 | border = infobox | total_width = 290 | caption_align = center | image1 = La ville de Kinshasa.jpg | caption1 = [[গোম্বে, কিনশাসা|ডাউনটাউন কিনশাচা]] | image2 = Africell - Black Santa - DRC (49268350383).jpg | caption2 = [[গোম্বে, কিনশাচা]] | image3 = Kinshasa by night (23769991270).jpg | caption3 = [[লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image4 = Palais du peuple de la RDC.jpg | caption4 = [[প্যালাইস ডু পিপল (কিনশাসা)|পিপলচ পেলেচ]] | image5 = Parc de la Vallée de la Nsele.jpg | caption5 = [[এনসেলে ভ্যালি পাৰ্ক|লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image6 = Le 17 janvier 1961, Patrice Lumumba mourrait, victime de son « rêve » pour un Congo libre, démocratique et développé. (16112526649).jpg | caption6 = [[পাত্ৰিছ লুমুম্বা]]ৰ মূৰ্তি সহিত [[লাইমেট টাৱাৰ]] (পটভূমিত)। | image7 = Bâtiment de la SCPT (anciennement ONATRA) à Gombe, Kinshasa.jpg | caption7 = [[চ'ছাইটি বাণিজ্যিক দে পৰিবহণ এবং দেস পোৰ্টস|চ'ছাইটিি বাণিজ্যিক দেচ পৰিবহণ আৰু দেচ বন্দৰ]] }} | image_flag = Flag of Kinshasa, DRC.svg | image_seal = Coat of arms of Kinshasa.svg | seal_size = 50px | nickname = কিন লা বেলে<br/>({{literally||কিন দ্য বিউটিফুল}}) | motto = | image_map = Democratic Republic of the Congo (26 provinces) - Kinshasa.svg | map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ প্ৰদেশৰ মানচিত্ৰত কিনশাচা | pushpin_map = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ#আফ্ৰিকা#পৃথিৱী | pushpin_relief = 1 | pushpin_map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ মানচিত্ৰে কিনশাসা | coordinates = {{স্থানাঙ্ক|4|19|30|S|15|19|20|E|type:adm1st_region:CD-KN|display=inline}} | subdivision_type = দেশ | subdivision_name = {{পতাকা|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ}} | subdivision_type1 = [[Provinces of the Democratic Republic of the Congo|Province]] | established_title = প্ৰতিষ্ঠিত | established_date = ১৮৮১ | seat_type = চি‍টি হল | seat = [[লা গোম্বে (কিনশাসা)|লা গোম্বে]] | parts_type = [[কিনশাসায় কমিউন|কমিউন]] | parts_style = coll | p1 = [[বন্দলুংওয়া]] | p2 = [[বাৰুম্বু]] | p3 = [[বুম্বু]] | p4 = [[গোম্বে, কিনশাসা|গোম্বে]] (অতীতে কালিনা) | p5 = [[কালামু]] | p6 = [[কাসা-ভুবু, কিনশাসা|কাসা-ভুবু]] | p7 = [[কিম্বানসেকে]] | p8 = [[কিনশাসা (কমিউন)|কিনশাসা]] | p9 = [[কিণ্টামবো]] | p10 = [[কিসেনসো]] | p11 = [[লেম্বা, কিনশাসা|লেম্বা]] | p12 = [[লিমেট]] | p13 = [[লিঙ্গওয়ালা]] | p14 = [[মাকালা]] | p15 = [[মালুকু, কিনশাসা|মালুকু]] | p16 = [[মাসিনা, কিনশাসা|মাসিনা]] | p17 = [[মাটে]] | p18 = [[মণ্ট এনগাফুলা]] | p19 = [[এনডিজিলি, কিনশাসা|এনডিজিলি]] | p20 = [[নগাবা]] | p21 = [[এনগালিমা]] | p22 = [[এনগিৰি-এনগিৰি]] | p23 = [[এনসেলে]] | p24 = [[সেলেম্বাও]] | government_type = প্ৰাদেশিক সমাৱেশ | governing_body = [[কিনশাচাৰ প্ৰাদেশিক পৰিষদ]] | leader_title = [[কিনশাসাৰ গভৰ্নৰদেৰ তালিকা|গভৰ্নৰ]] | leader_name = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | leader_title1 = ভাইস-গভৰ্নৰ | leader_name1 = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | total_type = নগৰ-প্ৰদেশ | area_footnotes =<ref name=Kayembe2009 /> | area_total_km2 = 9965 | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_water_percent = | area_urban_km2 = 600 | elevation_m = 240 | population_total = 17071000<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |last=Institut National De La Statistique |title=Projections demographiques 2019-25 (in French) |url=http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |date=September 23, 2020 |archive-date=জুলাই ২, ২০২০ |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ |access-date=June 5, 2025 |archivedate=July 2, 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |deadurl=yes }}</ref> | population_as_of = ২০২১ | population_footnotes = | population_density_km2 = 1462 | population_urban = 16316000 | population_metro = 17239463 | population_urban_footnotes =<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি| url = https://populationstat.com/democratic-republic-of-the-congo/kinshasa|title = PopulationStat.com}}</ref> | population_density_urban_km2 = auto | population_blank1_title = [[জাতীয় ভাষা|language]] | population_blank1 = ফৰাচী আৰু লিঙ্গালা | population_note = | postal_code = | area_code = 243 + 9 | blank_name_sec1 = [[মানৱ উন্নয়ন সূচক|এইচডিআই]] (২০১৯) | blank_info_sec1 = 0.577<ref name="GlobalDataLab">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab |url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180923120638/https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |archive-date=23 September 2018 |date=2021-07-27 |ওয়েবসাইট=hdi.globaldatalab.org |language=en}}</ref><br />{{color|#fc0|medium}}[[List of provinces of the Democratic Republic of the Congo by Human Development Index|1st]] | area_urban_footnotes =<ref name="population">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |date=April 2017 |title=DemographiaWorld Urban Areas – 13th Annual Edition |url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |archive-date=3 May 2018 |date=8 July 2017 |publisher=[[Demographia]]}}</ref> | timezone = [[পশ্চিম আফ্ৰিকাৰ সময়]] | utc_offset = +1 | coor_pinpoint = | registration_plate_type = [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ যানবাহন ৰেজিষ্ট্ৰেশন প্লেট|লাইসেন্স প্লেট কোড]] | registration_plate = {{পতাকা আইকন|Democratic Republic of the Congo}} CGO / '''01''' }} '''কিনশাচা''' ({{lang-en|Kinshasa}}) হ'ল কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী আৰু সৰ্ববৃহৎ চহৰ। পূৰ্বতে ইয়াক লিওপোল্ডভিল নামেৰে জনা গৈছিল। এসময়ত কংগো নদীৰ পাৰত মাছ ধৰা আৰু ব্যৱসায়িক গাঁৱৰ বসতিস্থল কিনশাচা এতিয়া বিশ্বৰ অন্যতম দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা মেগাচিটি। কিনশাচা মহানগৰখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ ২৬খন প্ৰদেশৰ ভিতৰত এখন। যিহেতু নগৰ-প্ৰদেশৰ প্ৰশাসনিক সীমাৰেখাই এক বিশাল এলেকা সামৰি লৈছে, সেয়েহে নগৰ-প্ৰদেশৰ ৯০ শতাংশতকৈও অধিক ভূমি গ্ৰাম্য প্ৰকৃতিৰ, চহৰীয়া অঞ্চলসমূহে পশ্চিম দিশত সৰু কিন্তু বিস্তাৰিত অংশ দখল কৰিছে।<ref name="area">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Ville de Kinshasa|title=Géographie de Kinshasa|url=http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|archive-date=23 July 2012|date=25 June 2012|access-date=5 June 2025|archivedate=23 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|deadurl=yes}}</ref> আফ্ৰিকাৰ কাইৰো আৰু লোগেছৰ পিছত কিনশাচা তৃতীয় বৃহত্তম মহানগৰ।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=2020-07-03|language=en-US|title=Cities In The World With The Most Francophone Population|url=https://www.worldatlas.com/articles/cities-in-the-world-with-the-most-francophone-population.html|date=2022-03-08|ওয়েবসাইট=WorldAtlas}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও ই বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ নামমাত্ৰ ফ্ৰাংকোফোন নগৰীয়া অঞ্চল, য'ত ফৰাচী ভাষা হৈছে চহৰখনৰ চৰকাৰ, শিক্ষা, সংবাদ মাধ্যম, জনসেৱা, আৰু উচ্চ পৰ্যায়ৰ বাণিজ্যৰ ভাষা। আনহাতে, লিংগালা ভাষাক বাটে‍-ঘাটে‍ লিংগুয়া ফ্ৰাংকা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&q=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|title=Globalization and Language Vitality: Perspectives from Africa, pp. 103 & 109|last=Cécile B. Vigouroux & Salikoko S. Mufwene|year=2008|isbn=9780826495150|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20151005104851/https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&lpg=PA111&dq=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|archive-date=5 October 2015|url-অবস্থা=live|date=25 June 2012}}</ref> ২০১২ চনৰ অক্টোবৰ মাহত কিনশাচাত ১৪ সংখ্যক ফ্ৰাংকোফোনি শীৰ্ষ সন্মিলন অনুষ্ঠিত হৈছিল।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=[[Organisation internationale de la Francophonie|OIF]]|title=XIVe Sommet de la Francophonie|url=http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120619065536/http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|archive-date=19 June 2012|date=25 June 2012}}</ref> কিনশাচাৰ বাসিন্দাসকলক কিনোইছ (ফৰাচী আৰু কেতিয়াবা ইংৰাজীত) বা কিনাশাচান (ইংৰাজীত) বুলি জনা যায়। অঞ্চলটোৰ খিলঞ্জীয়া লোকসকলৰ ভিতৰত হুম্বু আৰু টেকে আদি অন্যতম। চহৰখন পাৰ্শ্বৱৰ্তী ৰিপাব্লিক অৱ কংগোৰ ৰাজধানী ব্ৰাজাভিলৰ মুখামুখি। এই বিন্দুত নদীৰ ব্যৱধান ৭ কিলোমিটাৰ বহল যদিও ভেটিকান চহৰ আৰু ৰোমৰ পিছত এই দুখন চহৰ বিশ্বৰ দ্বিতীয় নিকটতম ৰাজধানী চহৰৰ যোৰা। ==ইতিহাস== ১৮৮১ চনত হেনৰী মৰ্টন ষ্টেনলীয়ে ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰ হিচাপে এই চহৰখন প্ৰতিষ্ঠা কৰে।<ref>Roman Adrian Cybriwsky, ''Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture'', ABC-CLIO, USA, 2013, p. 144</ref> বেলজিয়ামৰ ৰজা দ্বিতীয় লিওপল্ডৰ সন্মানত ইয়াৰ নামকৰণ কৰা হৈছিল লিওপোল্ডভিল। তেওঁ কংগো ফ্ৰী ষ্টেট নিয়ন্ত্ৰণ কৰিছিল। এই বিশাল ভূখণ্ডই এখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ। এই অঞ্চলটো উপনিবৱশ নহয় বৰঞ্চ ৰজাৰ ব্যক্তিগত সম্পত্তি আছিল। এই ঠাইখন লিভিংষ্টন জলপ্ৰপাতৰ ওপৰৰ কংগো নদীৰ প্ৰথমটো নাও চলাব পৰা বন্দৰ হিচাপে বিকশিত হয়। লিওপোল্ডভিলৰ তলৰ ৩০০ কিলোমিটাৰ (১৯০ মাইল) উজানত এটি ধাৰা আছে। প্ৰথম অৱস্থাত সাগৰৰ মাজেৰে অহা বা যোৱা সকলো সামগ্ৰী লিওপোল্ডভিল আৰু মাটাডিৰ মাজত বহনকাৰীয়ে কঢ়িয়াই নিব লাগিছিল, ৰেপিডৰ তলৰ বন্দৰ আৰু উপকূলৰ পৰা ১৫০ কিলোমিটাৰ (৯৩ মাইল) দূৰত্বৰ পৰা আনিব লগা হৈছিল। ১৮৯৮ চনত মাটাডি-কিনশাচা পৰ্টেজ ৰেলৱেৰ নিৰ্মাণ সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ লগে লগে ৰেপিডৰ চাৰিওফালে বিকল্প পথৰ ব্যৱস্থা হয় আৰু লিওপোল্ডভিলৰ দ্ৰুত বিকাশ আৰম্ভ হয়। ১৯১৪ চনত পাইপলাইন স্থাপন কৰা হয়। ই মাটাডিৰ পৰা লিওপ’ল্ডভিলৰ ওপৰৰ ফালে থকা ভাপ জাহাজলৈ খাৰুৱা তেল পৰিবহণ কৰে।<ref name="britannica.com">{{বিশ্বকোষ উদ্ধৃতি|বিশ্বকোষ=britannica.com}}</ref> ১৯২৩ চনৰ ভিতৰত কংগোৰ মোহনাত থকা বোমা চহৰখনৰ ঠাইত এই চহৰখনক বেলজিয়ান কংগোৰ ৰাজধানীলৈ উন্নীত কৰা হয়।<ref name="britannica.com" /> "লিঅ'" বা "লিঅ'পল্ড" নামেৰে মতা এই চহৰখন ঔপনিৱেশিক যুগত দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাই ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰত পৰিণত হয়। ১৯৫৯ চনৰ বিদ্ৰোহৰ পাছত ১৯৬০ চনৰ ৩০ জুনত স্বাধীনতা লাভ কৰি‍ কংগো ৰিপাব্লিকে প্ৰথম প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে পেট্ৰিছ লুমুম্বাক নিৰ্বাচিত কৰে। লুমুম্বাৰ অনুভূত ছোভিয়েট সমৰ্থন প্ৰৱণতাক পশ্চিমীয়া স্বাৰ্থই ভাবুকি হিচাপে গণ্য কৰিছিল। যিহেতু সেই সময় শীতল যুদ্ধৰ উত্তেজনাপূৰ্ণ সময় আছিল, সেয়েহে আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামে কংগোৰ কৌশলগত সম্পদ বিশেষকৈ ইউৰেনিয়ামৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ হেৰুৱাব বিচৰা নাছিল। লুমুম্বাৰ নিৰ্বাচনৰ এবছৰ নৌহওঁতেই বেলজিয়াম আৰু আমেৰিকাই তেওঁৰ কঙ্গোলিজ প্ৰতিদ্বন্দ্বীসকলৰ সমৰ্থন ক্ৰয় কৰি লয় আৰু সেই ঘটনাবোৰক গতিশীল কৰি লুমুম্বাৰ হত্যাত পৰিণত কৰে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|last=Georges Nzongola-Ntalaja|date=17 January 2011|title=Patrice Lumumba: the most important assassination of the 20th century|url=https://www.theguardian.com/global-development/poverty-matters/2011/jan/17/patrice-lumumba-50th-anniversary-assassination|date=9 February 2020|ওয়েবসাইট=The Guardian}}</ref> ১৯৬৪ চনত মাইজে ছ’ম্বেই কংগো ৰিপাব্লিক, বুৰুণ্ডি আৰু মালিৰ সকলো নাগৰিকৰ লগতে ৰুৱাণ্ডাৰ পৰা অহা সকলো ৰাজনৈতিক শৰণাৰ্থীক বহিষ্কাৰ কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে।<ref>Jules Gerard-Libois and Benoit Verhaegen, ''Congo 1964: Political Documents of a Developing Nation'', Princeton University Press, 2015, p. 450</ref><ref name="NYT">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1964/08/22/archives/congo-starts-expulsions.html|title=Congo Starts Expulsions|work=[[The New York Times]]|date=19 May 2021|language=en}}</ref><ref>Daouda Gary-Tounkara, ''1964 : le Mali réinsère ses ressortissants expulsés'', In: '' Plein droit 2016/1 (n° 108)'', GISTI, 2016, p. 35-38</ref><ref>United States.</ref> ১৯৬৫ চনত আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামৰ সহায়ত কংগোত জোচেফ-ডিজিয়েৰ মবুটুৱে ক্ষমতা দখল কৰে। তেওঁ "প্ৰামাণ্যতা"ৰ নীতি প্ৰৱৰ্তন কৰে। ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে দেশৰ মানুহ আৰু ঠাইৰ নাম পুনৰ সজীৱ কৰি তুলিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। ১৯৬৬ চনত কিনশাচা নামৰ এখন গাঁৱৰ নামেৰে লিওপ’ল্ডভিলৰ নাম কিনশাচা ৰখা হয়। এসময়ত ই এই স্থানৰ ওচৰতে আছিল, যিটো বৰ্তমান কিনশাচা কমিউন নামেৰে জনা যায়। মবুটুৰ অধীনত চহৰখন দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পালে। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা বহু লোক নিজৰ সৌভাগ্যৰ সন্ধানত ইয়ালৈ আহিছিল। বা আন ঠাইৰ জাতিগত বিবাদৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ আহিছিল। এইদৰে তেওঁলোকে কিনশাচাৰ জনসংখ্যাৰ মাজত ইতিমধ্যে উপস্থিত থকা বহুতো জাতি আৰু ভাষাৰ লগত নতুন ভাষা আৰু জাতি-জনগোষ্ঠী সংযোজন কৰিলে। ১৯৯১ চনত চহৰখনে বিদ্ৰোহী সৈনিকক প্ৰতিহত কৰিবলগীয়া হৈছিল। চৰকাৰে দৰমহা দিব নোৱাৰাৰ বিৰুদ্ধে তেওঁলোকে‍ প্ৰতিবাদ কৰিছিল। ইয়াৰ পাছত বিদ্ৰোহীৰ বিদ্ৰোহ আৰম্ভ হয়, যাৰ ফলত ১৯৯৭ চনৰ ভিতৰত মবুটুৰ শাসন ব্যৱস্থাৰ পতন ঘটে।<ref name="britannica.com"/> মবুটুৰ অতিমাত্ৰা উৎপাত, গণ দুৰ্নীতি, নেপটিজিম আৰু গৃহযুদ্ধৰ ফলত কিনশাচাৰ বহু ক্ষতি হৈছিল। ই তেওঁক পতনৰফালে লৈ গৈছিল। ইয়াৰ পাছতো ই এতিয়াও মধ্য আফ্ৰিকাৰ বাবে এক প্ৰধান সাংস্কৃতিক আৰু বৌদ্ধিক কেন্দ্ৰ, য'ত সংগীতজ্ঞ আৰু শিল্পীৰ এক সমৃদ্ধিশালী সম্প্ৰদায় আছে। ইয়াৰ উপৰিও ই দেশৰ প্ৰধান ঔদ্যোগিক কেন্দ্ৰ, ইয়াত অভ্যন্তৰীণ অঞ্চলৰ পৰা অনা বহু প্ৰাকৃতিক সামগ্ৰী প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰা হয়। ২০০১ চনৰ পৰা ২০১৯ চনলৈকে কংগো গণতান্ত্ৰিক ৰিপাব্লিকৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জোচেফ কাবিলাৰ কিনশাচাত বিশেষ জনপ্ৰিয়তা নাছিল।<ref name="Trapido2016"/> ২০০৬ চনত কাবিলাই প্ৰতিদ্বন্দ্বিতামূলক নিৰ্বাচনত জয় ঘোষণা কৰাৰ পিছত হিংসাত্মক পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয়; ইউৰোপীয় সংঘই ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ বাহিনীত যোগদান কৰিবলৈ চহৰখনত সৈন্য নিয়োগ কৰে। ২০১৬ চনত নতুন নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ’ব বুলি ঘোষণা কৰাত দুবছৰ পলম হৈছিল। ছেপ্টেম্বৰ আৰু ডিচেম্বৰ মাহত বৃহৎ প্ৰতিবাদৰ সূচনা হয়। ইয়াৰ ফলত ৰাজপথত বেৰিকেড লগোৱাৰ লগতে কেইবা ডজন লোকৰ মৃত্যু হয়। বিদ্যালয় আৰু ব্যৱসায়িক প্ৰতিষ্ঠান বন্ধ আছিল।<ref>"[https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407 DR Congo election: 17 dead in anti-Kabila protests] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180616023724/https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407|date=16 June 2018}}", ''BBC'', 19 September 2016.</ref><ref>Merritt Kennedy, "[https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators Congo A 'Powder Keg' As Security Forces Crack Down On Whistling Demonstrators] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180517153108/https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators|date=17 May 2018}}", ''NPR'', 21 December 2016.</ref> ==ভূগোল== ===প্ৰশাসনিক বিভাগ=== ===জলবায়ু=== ==জনসংখ্যা== ১৯৮৪ চনত কৰা আনুষ্ঠানিক লোকপিয়লত ২৬ লাখ বাসিন্দা গণনা কৰা হৈছিল।<ref name="Bédécarrats2016">{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Bédécarrats|first=Florent|last২=Lafuente-Sampietro|first২=Oriane|year=2019|title=Building commons to cope with chaotic urbanization? Performance and sustainability of decentralized water services in the outskirts of Kinshasa|পাতাসমূহ=1096–1108|DOI=10.1016/j.jhydrol.2016.07.023|doi-access=free}}</ref> তেতিয়াৰ পৰাই সকলো অনুমান সঁচাকৈয়ে বহিৰ্প্ৰকাশ। ২০০৫ চনৰ বাবে অনুমান ৫৩ লাখৰ পৰা ৭৩ লাখৰ ভিতৰত পৰে।<ref name="Flouriot2013"/> ২০১৭ চনত চহৰখনৰ শেহতীয়া অনুমান অনুসৰি ইয়াৰ জনসংখ্যা আছিল ১১,৮৫৫,০০০।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=Archived copy|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|date=26 June 2012}}</ref> ইউ এন হেবিটেটৰ তথ্য অনুসৰি বছৰি ৩ লাখ ৯০ হাজাৰ লোক কিনাশাচালৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। যুদ্ধৰ পৰা পলায়ন কৰি অৰ্থনৈতিক সুযোগ বিচাৰি ইয়ালৈ আহে।<ref name="Iazzolino2016">Gianluca Iazzolino, "[http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls Kinshasa, megalopolis of 12 million souls, expanding furiously on super-charged growth] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170709174042/http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls|date=9 July 2017}}"; ''Mail & Guardian Africa'', 2 April 2016.</ref> এক অনুমান অনুসৰি (২০১৬) মহানগৰ কিনশাচাৰ জনসংখ্যা যথেষ্ট বৃদ্ধি পাব। ইয়াৰ জনসংখ্যা ২০৫০ চনৰ ভিতৰত ৩.৫ কোটি, ২০৭৫ চনৰ ভিতৰত ৫.৮ কোটি আৰু ২১০০ চনৰ ভিতৰত ৮.৩ কোটি হ’ব।<ref>{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Hoornweg|first=Daniel|last২=Pope|first২=Kevin|year=2017|title=Population predictions for the world's largest cities in the 21st century|পাতাসমূহ=195–216|DOI=10.1177/0956247816663557|doi-access=free}}</ref> তেনে হ'লে‍ ই বিশ্বৰ অন্যতম বৃহৎ মহানগৰ হিচাপে পৰিগণিত হ’ব। ===ভাষা=== কংগো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ চৰকাৰী ভাষা ফৰাচী৷ ==চৰকাৰ আৰু ৰাজনীতি== ==অৰ্থনীতি== ==শিক্ষা== ==স্বাস্থ্য আৰু চিকিৎসা== ==সংস্কৃতি== ==উপাসনালয়== ==গণমাধ্যম== ==খেলাধুলা== ==অট্টালিকা আৰু প্ৰতিষ্ঠান== ==আন্তঃগাঁথনি আৰু গৃহ নিৰ্মাণ== ==পৰিবহণ== ===বিমান=== ===ৰেল=== ===বাহ্যিক পৰিবহণ=== ==সামাজিক বিষয়== ===অপৰাধ আৰু শাস্তি=== ===ৰাস্তাৰ শিশু=== ==জনপ্ৰিয় সংস্কৃতিত== ==তথ্য সংগ্ৰহ== [[শ্ৰেণী:ভূগোল]] ql7lsmgdy953rny4khnct4u45et2mnq 516985 516983 2025-06-11T06:46:32Z কুমুদ ঘোষ 42738 /* ভাষা */ 516985 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = কিনশাচা | official_name = ''ভিলে ডি কিনশাচা '' | settlement_type = [[ৰাজধানী চহৰ]] আৰু [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ প্ৰদেশ|প্ৰদেশ]] | image_skyline = {{multiple image | perrow = 1/2/2/2 | border = infobox | total_width = 290 | caption_align = center | image1 = La ville de Kinshasa.jpg | caption1 = [[গোম্বে, কিনশাসা|ডাউনটাউন কিনশাচা]] | image2 = Africell - Black Santa - DRC (49268350383).jpg | caption2 = [[গোম্বে, কিনশাচা]] | image3 = Kinshasa by night (23769991270).jpg | caption3 = [[লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image4 = Palais du peuple de la RDC.jpg | caption4 = [[প্যালাইস ডু পিপল (কিনশাসা)|পিপলচ পেলেচ]] | image5 = Parc de la Vallée de la Nsele.jpg | caption5 = [[এনসেলে ভ্যালি পাৰ্ক|লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image6 = Le 17 janvier 1961, Patrice Lumumba mourrait, victime de son « rêve » pour un Congo libre, démocratique et développé. (16112526649).jpg | caption6 = [[পাত্ৰিছ লুমুম্বা]]ৰ মূৰ্তি সহিত [[লাইমেট টাৱাৰ]] (পটভূমিত)। | image7 = Bâtiment de la SCPT (anciennement ONATRA) à Gombe, Kinshasa.jpg | caption7 = [[চ'ছাইটি বাণিজ্যিক দে পৰিবহণ এবং দেস পোৰ্টস|চ'ছাইটিি বাণিজ্যিক দেচ পৰিবহণ আৰু দেচ বন্দৰ]] }} | image_flag = Flag of Kinshasa, DRC.svg | image_seal = Coat of arms of Kinshasa.svg | seal_size = 50px | nickname = কিন লা বেলে<br/>({{literally||কিন দ্য বিউটিফুল}}) | motto = | image_map = Democratic Republic of the Congo (26 provinces) - Kinshasa.svg | map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ প্ৰদেশৰ মানচিত্ৰত কিনশাচা | pushpin_map = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ#আফ্ৰিকা#পৃথিৱী | pushpin_relief = 1 | pushpin_map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ মানচিত্ৰে কিনশাসা | coordinates = {{স্থানাঙ্ক|4|19|30|S|15|19|20|E|type:adm1st_region:CD-KN|display=inline}} | subdivision_type = দেশ | subdivision_name = {{পতাকা|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ}} | subdivision_type1 = [[Provinces of the Democratic Republic of the Congo|Province]] | established_title = প্ৰতিষ্ঠিত | established_date = ১৮৮১ | seat_type = চি‍টি হল | seat = [[লা গোম্বে (কিনশাসা)|লা গোম্বে]] | parts_type = [[কিনশাসায় কমিউন|কমিউন]] | parts_style = coll | p1 = [[বন্দলুংওয়া]] | p2 = [[বাৰুম্বু]] | p3 = [[বুম্বু]] | p4 = [[গোম্বে, কিনশাসা|গোম্বে]] (অতীতে কালিনা) | p5 = [[কালামু]] | p6 = [[কাসা-ভুবু, কিনশাসা|কাসা-ভুবু]] | p7 = [[কিম্বানসেকে]] | p8 = [[কিনশাসা (কমিউন)|কিনশাসা]] | p9 = [[কিণ্টামবো]] | p10 = [[কিসেনসো]] | p11 = [[লেম্বা, কিনশাসা|লেম্বা]] | p12 = [[লিমেট]] | p13 = [[লিঙ্গওয়ালা]] | p14 = [[মাকালা]] | p15 = [[মালুকু, কিনশাসা|মালুকু]] | p16 = [[মাসিনা, কিনশাসা|মাসিনা]] | p17 = [[মাটে]] | p18 = [[মণ্ট এনগাফুলা]] | p19 = [[এনডিজিলি, কিনশাসা|এনডিজিলি]] | p20 = [[নগাবা]] | p21 = [[এনগালিমা]] | p22 = [[এনগিৰি-এনগিৰি]] | p23 = [[এনসেলে]] | p24 = [[সেলেম্বাও]] | government_type = প্ৰাদেশিক সমাৱেশ | governing_body = [[কিনশাচাৰ প্ৰাদেশিক পৰিষদ]] | leader_title = [[কিনশাসাৰ গভৰ্নৰদেৰ তালিকা|গভৰ্নৰ]] | leader_name = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | leader_title1 = ভাইস-গভৰ্নৰ | leader_name1 = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | total_type = নগৰ-প্ৰদেশ | area_footnotes =<ref name=Kayembe2009 /> | area_total_km2 = 9965 | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_water_percent = | area_urban_km2 = 600 | elevation_m = 240 | population_total = 17071000<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |last=Institut National De La Statistique |title=Projections demographiques 2019-25 (in French) |url=http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |date=September 23, 2020 |archive-date=জুলাই ২, ২০২০ |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ |access-date=June 5, 2025 |archivedate=July 2, 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |deadurl=yes }}</ref> | population_as_of = ২০২১ | population_footnotes = | population_density_km2 = 1462 | population_urban = 16316000 | population_metro = 17239463 | population_urban_footnotes =<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি| url = https://populationstat.com/democratic-republic-of-the-congo/kinshasa|title = PopulationStat.com}}</ref> | population_density_urban_km2 = auto | population_blank1_title = [[জাতীয় ভাষা|language]] | population_blank1 = ফৰাচী আৰু লিঙ্গালা | population_note = | postal_code = | area_code = 243 + 9 | blank_name_sec1 = [[মানৱ উন্নয়ন সূচক|এইচডিআই]] (২০১৯) | blank_info_sec1 = 0.577<ref name="GlobalDataLab">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab |url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180923120638/https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |archive-date=23 September 2018 |date=2021-07-27 |ওয়েবসাইট=hdi.globaldatalab.org |language=en}}</ref><br />{{color|#fc0|medium}}[[List of provinces of the Democratic Republic of the Congo by Human Development Index|1st]] | area_urban_footnotes =<ref name="population">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |date=April 2017 |title=DemographiaWorld Urban Areas – 13th Annual Edition |url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |archive-date=3 May 2018 |date=8 July 2017 |publisher=[[Demographia]]}}</ref> | timezone = [[পশ্চিম আফ্ৰিকাৰ সময়]] | utc_offset = +1 | coor_pinpoint = | registration_plate_type = [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ যানবাহন ৰেজিষ্ট্ৰেশন প্লেট|লাইসেন্স প্লেট কোড]] | registration_plate = {{পতাকা আইকন|Democratic Republic of the Congo}} CGO / '''01''' }} '''কিনশাচা''' ({{lang-en|Kinshasa}}) হ'ল কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী আৰু সৰ্ববৃহৎ চহৰ। পূৰ্বতে ইয়াক লিওপোল্ডভিল নামেৰে জনা গৈছিল। এসময়ত কংগো নদীৰ পাৰত মাছ ধৰা আৰু ব্যৱসায়িক গাঁৱৰ বসতিস্থল কিনশাচা এতিয়া বিশ্বৰ অন্যতম দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা মেগাচিটি। কিনশাচা মহানগৰখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ ২৬খন প্ৰদেশৰ ভিতৰত এখন। যিহেতু নগৰ-প্ৰদেশৰ প্ৰশাসনিক সীমাৰেখাই এক বিশাল এলেকা সামৰি লৈছে, সেয়েহে নগৰ-প্ৰদেশৰ ৯০ শতাংশতকৈও অধিক ভূমি গ্ৰাম্য প্ৰকৃতিৰ, চহৰীয়া অঞ্চলসমূহে পশ্চিম দিশত সৰু কিন্তু বিস্তাৰিত অংশ দখল কৰিছে।<ref name="area">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Ville de Kinshasa|title=Géographie de Kinshasa|url=http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|archive-date=23 July 2012|date=25 June 2012|access-date=5 June 2025|archivedate=23 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|deadurl=yes}}</ref> আফ্ৰিকাৰ কাইৰো আৰু লোগেছৰ পিছত কিনশাচা তৃতীয় বৃহত্তম মহানগৰ।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=2020-07-03|language=en-US|title=Cities In The World With The Most Francophone Population|url=https://www.worldatlas.com/articles/cities-in-the-world-with-the-most-francophone-population.html|date=2022-03-08|ওয়েবসাইট=WorldAtlas}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও ই বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ নামমাত্ৰ ফ্ৰাংকোফোন নগৰীয়া অঞ্চল, য'ত ফৰাচী ভাষা হৈছে চহৰখনৰ চৰকাৰ, শিক্ষা, সংবাদ মাধ্যম, জনসেৱা, আৰু উচ্চ পৰ্যায়ৰ বাণিজ্যৰ ভাষা। আনহাতে, লিংগালা ভাষাক বাটে‍-ঘাটে‍ লিংগুয়া ফ্ৰাংকা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&q=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|title=Globalization and Language Vitality: Perspectives from Africa, pp. 103 & 109|last=Cécile B. Vigouroux & Salikoko S. Mufwene|year=2008|isbn=9780826495150|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20151005104851/https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&lpg=PA111&dq=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|archive-date=5 October 2015|url-অবস্থা=live|date=25 June 2012}}</ref> ২০১২ চনৰ অক্টোবৰ মাহত কিনশাচাত ১৪ সংখ্যক ফ্ৰাংকোফোনি শীৰ্ষ সন্মিলন অনুষ্ঠিত হৈছিল।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=[[Organisation internationale de la Francophonie|OIF]]|title=XIVe Sommet de la Francophonie|url=http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120619065536/http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|archive-date=19 June 2012|date=25 June 2012}}</ref> কিনশাচাৰ বাসিন্দাসকলক কিনোইছ (ফৰাচী আৰু কেতিয়াবা ইংৰাজীত) বা কিনাশাচান (ইংৰাজীত) বুলি জনা যায়। অঞ্চলটোৰ খিলঞ্জীয়া লোকসকলৰ ভিতৰত হুম্বু আৰু টেকে আদি অন্যতম। চহৰখন পাৰ্শ্বৱৰ্তী ৰিপাব্লিক অৱ কংগোৰ ৰাজধানী ব্ৰাজাভিলৰ মুখামুখি। এই বিন্দুত নদীৰ ব্যৱধান ৭ কিলোমিটাৰ বহল যদিও ভেটিকান চহৰ আৰু ৰোমৰ পিছত এই দুখন চহৰ বিশ্বৰ দ্বিতীয় নিকটতম ৰাজধানী চহৰৰ যোৰা। ==ইতিহাস== ১৮৮১ চনত হেনৰী মৰ্টন ষ্টেনলীয়ে ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰ হিচাপে এই চহৰখন প্ৰতিষ্ঠা কৰে।<ref>Roman Adrian Cybriwsky, ''Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture'', ABC-CLIO, USA, 2013, p. 144</ref> বেলজিয়ামৰ ৰজা দ্বিতীয় লিওপল্ডৰ সন্মানত ইয়াৰ নামকৰণ কৰা হৈছিল লিওপোল্ডভিল। তেওঁ কংগো ফ্ৰী ষ্টেট নিয়ন্ত্ৰণ কৰিছিল। এই বিশাল ভূখণ্ডই এখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ। এই অঞ্চলটো উপনিবৱশ নহয় বৰঞ্চ ৰজাৰ ব্যক্তিগত সম্পত্তি আছিল। এই ঠাইখন লিভিংষ্টন জলপ্ৰপাতৰ ওপৰৰ কংগো নদীৰ প্ৰথমটো নাও চলাব পৰা বন্দৰ হিচাপে বিকশিত হয়। লিওপোল্ডভিলৰ তলৰ ৩০০ কিলোমিটাৰ (১৯০ মাইল) উজানত এটি ধাৰা আছে। প্ৰথম অৱস্থাত সাগৰৰ মাজেৰে অহা বা যোৱা সকলো সামগ্ৰী লিওপোল্ডভিল আৰু মাটাডিৰ মাজত বহনকাৰীয়ে কঢ়িয়াই নিব লাগিছিল, ৰেপিডৰ তলৰ বন্দৰ আৰু উপকূলৰ পৰা ১৫০ কিলোমিটাৰ (৯৩ মাইল) দূৰত্বৰ পৰা আনিব লগা হৈছিল। ১৮৯৮ চনত মাটাডি-কিনশাচা পৰ্টেজ ৰেলৱেৰ নিৰ্মাণ সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ লগে লগে ৰেপিডৰ চাৰিওফালে বিকল্প পথৰ ব্যৱস্থা হয় আৰু লিওপোল্ডভিলৰ দ্ৰুত বিকাশ আৰম্ভ হয়। ১৯১৪ চনত পাইপলাইন স্থাপন কৰা হয়। ই মাটাডিৰ পৰা লিওপ’ল্ডভিলৰ ওপৰৰ ফালে থকা ভাপ জাহাজলৈ খাৰুৱা তেল পৰিবহণ কৰে।<ref name="britannica.com">{{বিশ্বকোষ উদ্ধৃতি|বিশ্বকোষ=britannica.com}}</ref> ১৯২৩ চনৰ ভিতৰত কংগোৰ মোহনাত থকা বোমা চহৰখনৰ ঠাইত এই চহৰখনক বেলজিয়ান কংগোৰ ৰাজধানীলৈ উন্নীত কৰা হয়।<ref name="britannica.com" /> "লিঅ'" বা "লিঅ'পল্ড" নামেৰে মতা এই চহৰখন ঔপনিৱেশিক যুগত দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাই ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰত পৰিণত হয়। ১৯৫৯ চনৰ বিদ্ৰোহৰ পাছত ১৯৬০ চনৰ ৩০ জুনত স্বাধীনতা লাভ কৰি‍ কংগো ৰিপাব্লিকে প্ৰথম প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে পেট্ৰিছ লুমুম্বাক নিৰ্বাচিত কৰে। লুমুম্বাৰ অনুভূত ছোভিয়েট সমৰ্থন প্ৰৱণতাক পশ্চিমীয়া স্বাৰ্থই ভাবুকি হিচাপে গণ্য কৰিছিল। যিহেতু সেই সময় শীতল যুদ্ধৰ উত্তেজনাপূৰ্ণ সময় আছিল, সেয়েহে আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামে কংগোৰ কৌশলগত সম্পদ বিশেষকৈ ইউৰেনিয়ামৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ হেৰুৱাব বিচৰা নাছিল। লুমুম্বাৰ নিৰ্বাচনৰ এবছৰ নৌহওঁতেই বেলজিয়াম আৰু আমেৰিকাই তেওঁৰ কঙ্গোলিজ প্ৰতিদ্বন্দ্বীসকলৰ সমৰ্থন ক্ৰয় কৰি লয় আৰু সেই ঘটনাবোৰক গতিশীল কৰি লুমুম্বাৰ হত্যাত পৰিণত কৰে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|last=Georges Nzongola-Ntalaja|date=17 January 2011|title=Patrice Lumumba: the most important assassination of the 20th century|url=https://www.theguardian.com/global-development/poverty-matters/2011/jan/17/patrice-lumumba-50th-anniversary-assassination|date=9 February 2020|ওয়েবসাইট=The Guardian}}</ref> ১৯৬৪ চনত মাইজে ছ’ম্বেই কংগো ৰিপাব্লিক, বুৰুণ্ডি আৰু মালিৰ সকলো নাগৰিকৰ লগতে ৰুৱাণ্ডাৰ পৰা অহা সকলো ৰাজনৈতিক শৰণাৰ্থীক বহিষ্কাৰ কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে।<ref>Jules Gerard-Libois and Benoit Verhaegen, ''Congo 1964: Political Documents of a Developing Nation'', Princeton University Press, 2015, p. 450</ref><ref name="NYT">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1964/08/22/archives/congo-starts-expulsions.html|title=Congo Starts Expulsions|work=[[The New York Times]]|date=19 May 2021|language=en}}</ref><ref>Daouda Gary-Tounkara, ''1964 : le Mali réinsère ses ressortissants expulsés'', In: '' Plein droit 2016/1 (n° 108)'', GISTI, 2016, p. 35-38</ref><ref>United States.</ref> ১৯৬৫ চনত আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামৰ সহায়ত কংগোত জোচেফ-ডিজিয়েৰ মবুটুৱে ক্ষমতা দখল কৰে। তেওঁ "প্ৰামাণ্যতা"ৰ নীতি প্ৰৱৰ্তন কৰে। ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে দেশৰ মানুহ আৰু ঠাইৰ নাম পুনৰ সজীৱ কৰি তুলিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। ১৯৬৬ চনত কিনশাচা নামৰ এখন গাঁৱৰ নামেৰে লিওপ’ল্ডভিলৰ নাম কিনশাচা ৰখা হয়। এসময়ত ই এই স্থানৰ ওচৰতে আছিল, যিটো বৰ্তমান কিনশাচা কমিউন নামেৰে জনা যায়। মবুটুৰ অধীনত চহৰখন দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পালে। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা বহু লোক নিজৰ সৌভাগ্যৰ সন্ধানত ইয়ালৈ আহিছিল। বা আন ঠাইৰ জাতিগত বিবাদৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ আহিছিল। এইদৰে তেওঁলোকে কিনশাচাৰ জনসংখ্যাৰ মাজত ইতিমধ্যে উপস্থিত থকা বহুতো জাতি আৰু ভাষাৰ লগত নতুন ভাষা আৰু জাতি-জনগোষ্ঠী সংযোজন কৰিলে। ১৯৯১ চনত চহৰখনে বিদ্ৰোহী সৈনিকক প্ৰতিহত কৰিবলগীয়া হৈছিল। চৰকাৰে দৰমহা দিব নোৱাৰাৰ বিৰুদ্ধে তেওঁলোকে‍ প্ৰতিবাদ কৰিছিল। ইয়াৰ পাছত বিদ্ৰোহীৰ বিদ্ৰোহ আৰম্ভ হয়, যাৰ ফলত ১৯৯৭ চনৰ ভিতৰত মবুটুৰ শাসন ব্যৱস্থাৰ পতন ঘটে।<ref name="britannica.com"/> মবুটুৰ অতিমাত্ৰা উৎপাত, গণ দুৰ্নীতি, নেপটিজিম আৰু গৃহযুদ্ধৰ ফলত কিনশাচাৰ বহু ক্ষতি হৈছিল। ই তেওঁক পতনৰফালে লৈ গৈছিল। ইয়াৰ পাছতো ই এতিয়াও মধ্য আফ্ৰিকাৰ বাবে এক প্ৰধান সাংস্কৃতিক আৰু বৌদ্ধিক কেন্দ্ৰ, য'ত সংগীতজ্ঞ আৰু শিল্পীৰ এক সমৃদ্ধিশালী সম্প্ৰদায় আছে। ইয়াৰ উপৰিও ই দেশৰ প্ৰধান ঔদ্যোগিক কেন্দ্ৰ, ইয়াত অভ্যন্তৰীণ অঞ্চলৰ পৰা অনা বহু প্ৰাকৃতিক সামগ্ৰী প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰা হয়। ২০০১ চনৰ পৰা ২০১৯ চনলৈকে কংগো গণতান্ত্ৰিক ৰিপাব্লিকৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জোচেফ কাবিলাৰ কিনশাচাত বিশেষ জনপ্ৰিয়তা নাছিল।<ref name="Trapido2016"/> ২০০৬ চনত কাবিলাই প্ৰতিদ্বন্দ্বিতামূলক নিৰ্বাচনত জয় ঘোষণা কৰাৰ পিছত হিংসাত্মক পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয়; ইউৰোপীয় সংঘই ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ বাহিনীত যোগদান কৰিবলৈ চহৰখনত সৈন্য নিয়োগ কৰে। ২০১৬ চনত নতুন নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ’ব বুলি ঘোষণা কৰাত দুবছৰ পলম হৈছিল। ছেপ্টেম্বৰ আৰু ডিচেম্বৰ মাহত বৃহৎ প্ৰতিবাদৰ সূচনা হয়। ইয়াৰ ফলত ৰাজপথত বেৰিকেড লগোৱাৰ লগতে কেইবা ডজন লোকৰ মৃত্যু হয়। বিদ্যালয় আৰু ব্যৱসায়িক প্ৰতিষ্ঠান বন্ধ আছিল।<ref>"[https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407 DR Congo election: 17 dead in anti-Kabila protests] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180616023724/https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407|date=16 June 2018}}", ''BBC'', 19 September 2016.</ref><ref>Merritt Kennedy, "[https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators Congo A 'Powder Keg' As Security Forces Crack Down On Whistling Demonstrators] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180517153108/https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators|date=17 May 2018}}", ''NPR'', 21 December 2016.</ref> ==ভূগোল== ===প্ৰশাসনিক বিভাগ=== ===জলবায়ু=== ==জনসংখ্যা== ১৯৮৪ চনত কৰা আনুষ্ঠানিক লোকপিয়লত ২৬ লাখ বাসিন্দা গণনা কৰা হৈছিল।<ref name="Bédécarrats2016">{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Bédécarrats|first=Florent|last২=Lafuente-Sampietro|first২=Oriane|year=2019|title=Building commons to cope with chaotic urbanization? Performance and sustainability of decentralized water services in the outskirts of Kinshasa|পাতাসমূহ=1096–1108|DOI=10.1016/j.jhydrol.2016.07.023|doi-access=free}}</ref> তেতিয়াৰ পৰাই সকলো অনুমান সঁচাকৈয়ে বহিৰ্প্ৰকাশ। ২০০৫ চনৰ বাবে অনুমান ৫৩ লাখৰ পৰা ৭৩ লাখৰ ভিতৰত পৰে।<ref name="Flouriot2013"/> ২০১৭ চনত চহৰখনৰ শেহতীয়া অনুমান অনুসৰি ইয়াৰ জনসংখ্যা আছিল ১১,৮৫৫,০০০।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=Archived copy|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|date=26 June 2012}}</ref> ইউ এন হেবিটেটৰ তথ্য অনুসৰি বছৰি ৩ লাখ ৯০ হাজাৰ লোক কিনাশাচালৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। যুদ্ধৰ পৰা পলায়ন কৰি অৰ্থনৈতিক সুযোগ বিচাৰি ইয়ালৈ আহে।<ref name="Iazzolino2016">Gianluca Iazzolino, "[http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls Kinshasa, megalopolis of 12 million souls, expanding furiously on super-charged growth] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170709174042/http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls|date=9 July 2017}}"; ''Mail & Guardian Africa'', 2 April 2016.</ref> এক অনুমান অনুসৰি (২০১৬) মহানগৰ কিনশাচাৰ জনসংখ্যা যথেষ্ট বৃদ্ধি পাব। ইয়াৰ জনসংখ্যা ২০৫০ চনৰ ভিতৰত ৩.৫ কোটি, ২০৭৫ চনৰ ভিতৰত ৫.৮ কোটি আৰু ২১০০ চনৰ ভিতৰত ৮.৩ কোটি হ’ব।<ref>{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Hoornweg|first=Daniel|last২=Pope|first২=Kevin|year=2017|title=Population predictions for the world's largest cities in the 21st century|পাতাসমূহ=195–216|DOI=10.1177/0956247816663557|doi-access=free}}</ref> তেনে হ'লে‍ ই বিশ্বৰ অন্যতম বৃহৎ মহানগৰ হিচাপে পৰিগণিত হ’ব। ===ভাষা=== কংগো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ চৰকাৰী ভাষা ফৰাচী৷ অৰ্থাৎ কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী কিনশাচাৰ ভাষাও ফৰাচী। কিনশাচা আনুষ্ঠানিকভাৱে বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ ফ্ৰাংকোফোন চহৰ যদিও বেছিভাগ মানুহেই হয় ফৰাচী ভাষা নাজানে অথবা ক’বলৈ চেষ্টা কৰে। ==চৰকাৰ আৰু ৰাজনীতি== ==অৰ্থনীতি== ==শিক্ষা== ==স্বাস্থ্য আৰু চিকিৎসা== ==সংস্কৃতি== ==উপাসনালয়== ==গণমাধ্যম== ==খেলাধুলা== ==অট্টালিকা আৰু প্ৰতিষ্ঠান== ==আন্তঃগাঁথনি আৰু গৃহ নিৰ্মাণ== ==পৰিবহণ== ===বিমান=== ===ৰেল=== ===বাহ্যিক পৰিবহণ=== ==সামাজিক বিষয়== ===অপৰাধ আৰু শাস্তি=== ===ৰাস্তাৰ শিশু=== ==জনপ্ৰিয় সংস্কৃতিত== ==তথ্য সংগ্ৰহ== [[শ্ৰেণী:ভূগোল]] lq5b2gk2fvozm669dmbriux9nrd6x7o 516986 516985 2025-06-11T06:47:21Z কুমুদ ঘোষ 42738 [[ৱিকিপিডিয়া:লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰক|লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰকৰ]] সহায়ত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰণ কৰা হ’ল। 516986 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = কিনশাচা | official_name = ''ভিলে ডি কিনশাচা '' | settlement_type = [[ৰাজধানী চহৰ]] আৰু [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ প্ৰদেশ|প্ৰদেশ]] | image_skyline = {{multiple image | perrow = 1/2/2/2 | border = infobox | total_width = 290 | caption_align = center | image1 = La ville de Kinshasa.jpg | caption1 = [[গোম্বে, কিনশাসা|ডাউনটাউন কিনশাচা]] | image2 = Africell - Black Santa - DRC (49268350383).jpg | caption2 = [[গোম্বে, কিনশাচা]] | image3 = Kinshasa by night (23769991270).jpg | caption3 = [[লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image4 = Palais du peuple de la RDC.jpg | caption4 = [[প্যালাইস ডু পিপল (কিনশাসা)|পিপলচ পেলেচ]] | image5 = Parc de la Vallée de la Nsele.jpg | caption5 = [[এনসেলে ভ্যালি পাৰ্ক|লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image6 = Le 17 janvier 1961, Patrice Lumumba mourrait, victime de son « rêve » pour un Congo libre, démocratique et développé. (16112526649).jpg | caption6 = [[পাত্ৰিছ লুমুম্বা]]ৰ মূৰ্তি সহিত [[লাইমেট টাৱাৰ]] (পটভূমিত)। | image7 = Bâtiment de la SCPT (anciennement ONATRA) à Gombe, Kinshasa.jpg | caption7 = [[চ'ছাইটি বাণিজ্যিক দে পৰিবহণ এবং দেস পোৰ্টস|চ'ছাইটিি বাণিজ্যিক দেচ পৰিবহণ আৰু দেচ বন্দৰ]] }} | image_flag = Flag of Kinshasa, DRC.svg | image_seal = Coat of arms of Kinshasa.svg | seal_size = 50px | nickname = কিন লা বেলে<br/>({{literally||কিন দ্য বিউটিফুল}}) | motto = | image_map = Democratic Republic of the Congo (26 provinces) - Kinshasa.svg | map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ প্ৰদেশৰ মানচিত্ৰত কিনশাচা | pushpin_map = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ#আফ্ৰিকা#পৃথিৱী | pushpin_relief = 1 | pushpin_map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ মানচিত্ৰে কিনশাসা | coordinates = {{স্থানাঙ্ক|4|19|30|S|15|19|20|E|type:adm1st_region:CD-KN|display=inline}} | subdivision_type = দেশ | subdivision_name = {{পতাকা|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ}} | subdivision_type1 = [[Provinces of the Democratic Republic of the Congo|Province]] | established_title = প্ৰতিষ্ঠিত | established_date = ১৮৮১ | seat_type = চি‍টি হল | seat = [[লা গোম্বে (কিনশাসা)|লা গোম্বে]] | parts_type = [[কিনশাসায় কমিউন|কমিউন]] | parts_style = coll | p1 = [[বন্দলুংওয়া]] | p2 = [[বাৰুম্বু]] | p3 = [[বুম্বু]] | p4 = [[গোম্বে, কিনশাসা|গোম্বে]] (অতীতে কালিনা) | p5 = [[কালামু]] | p6 = [[কাসা-ভুবু, কিনশাসা|কাসা-ভুবু]] | p7 = [[কিম্বানসেকে]] | p8 = [[কিনশাসা (কমিউন)|কিনশাসা]] | p9 = [[কিণ্টামবো]] | p10 = [[কিসেনসো]] | p11 = [[লেম্বা, কিনশাসা|লেম্বা]] | p12 = [[লিমেট]] | p13 = [[লিঙ্গওয়ালা]] | p14 = [[মাকালা]] | p15 = [[মালুকু, কিনশাসা|মালুকু]] | p16 = [[মাসিনা, কিনশাসা|মাসিনা]] | p17 = [[মাটে]] | p18 = [[মণ্ট এনগাফুলা]] | p19 = [[এনডিজিলি, কিনশাসা|এনডিজিলি]] | p20 = [[নগাবা]] | p21 = [[এনগালিমা]] | p22 = [[এনগিৰি-এনগিৰি]] | p23 = [[এনসেলে]] | p24 = [[সেলেম্বাও]] | government_type = প্ৰাদেশিক সমাৱেশ | governing_body = [[কিনশাচাৰ প্ৰাদেশিক পৰিষদ]] | leader_title = [[কিনশাসাৰ গভৰ্নৰদেৰ তালিকা|গভৰ্নৰ]] | leader_name = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | leader_title1 = ভাইস-গভৰ্নৰ | leader_name1 = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | total_type = নগৰ-প্ৰদেশ | area_footnotes =<ref name=Kayembe2009 /> | area_total_km2 = 9965 | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_water_percent = | area_urban_km2 = 600 | elevation_m = 240 | population_total = 17071000<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |last=Institut National De La Statistique |title=Projections demographiques 2019-25 (in French) |url=http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |date=September 23, 2020 |archive-date=জুলাই ২, ২০২০ |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ |access-date=June 5, 2025 |archivedate=July 2, 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |deadurl=yes }}</ref> | population_as_of = ২০২১ | population_footnotes = | population_density_km2 = 1462 | population_urban = 16316000 | population_metro = 17239463 | population_urban_footnotes =<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি| url = https://populationstat.com/democratic-republic-of-the-congo/kinshasa|title = PopulationStat.com}}</ref> | population_density_urban_km2 = auto | population_blank1_title = [[জাতীয় ভাষা|language]] | population_blank1 = ফৰাচী আৰু লিঙ্গালা | population_note = | postal_code = | area_code = 243 + 9 | blank_name_sec1 = [[মানৱ উন্নয়ন সূচক|এইচডিআই]] (২০১৯) | blank_info_sec1 = 0.577<ref name="GlobalDataLab">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab |url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180923120638/https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |archive-date=23 September 2018 |date=2021-07-27 |ওয়েবসাইট=hdi.globaldatalab.org |language=en}}</ref><br />{{color|#fc0|medium}}[[List of provinces of the Democratic Republic of the Congo by Human Development Index|1st]] | area_urban_footnotes =<ref name="population">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |date=April 2017 |title=DemographiaWorld Urban Areas – 13th Annual Edition |url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |archive-date=3 May 2018 |date=8 July 2017 |publisher=[[Demographia]]}}</ref> | timezone = [[পশ্চিম আফ্ৰিকাৰ সময়]] | utc_offset = +1 | coor_pinpoint = | registration_plate_type = [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ যানবাহন ৰেজিষ্ট্ৰেশন প্লেট|লাইসেন্স প্লেট কোড]] | registration_plate = {{পতাকা আইকন|Democratic Republic of the Congo}} CGO / '''01''' }} '''কিনশাচা''' ({{lang-en|Kinshasa}}) হ'ল কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী আৰু সৰ্ববৃহৎ চহৰ। পূৰ্বতে ইয়াক লিওপোল্ডভিল নামেৰে জনা গৈছিল। এসময়ত কংগো নদীৰ পাৰত মাছ ধৰা আৰু ব্যৱসায়িক গাঁৱৰ বসতিস্থল কিনশাচা এতিয়া বিশ্বৰ অন্যতম দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা মেগাচিটি। কিনশাচা মহানগৰখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ ২৬খন প্ৰদেশৰ ভিতৰত এখন। যিহেতু নগৰ-প্ৰদেশৰ প্ৰশাসনিক সীমাৰেখাই এক বিশাল এলেকা সামৰি লৈছে, সেয়েহে নগৰ-প্ৰদেশৰ ৯০ শতাংশতকৈও অধিক ভূমি গ্ৰাম্য প্ৰকৃতিৰ, চহৰীয়া অঞ্চলসমূহে পশ্চিম দিশত সৰু কিন্তু বিস্তাৰিত অংশ দখল কৰিছে।<ref name="area">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Ville de Kinshasa|title=Géographie de Kinshasa|url=http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|archive-date=23 July 2012|date=25 June 2012|access-date=5 June 2025|archivedate=23 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|deadurl=yes}}</ref> আফ্ৰিকাৰ কাইৰো আৰু লোগেছৰ পিছত কিনশাচা তৃতীয় বৃহত্তম মহানগৰ।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=2020-07-03|language=en-US|title=Cities In The World With The Most Francophone Population|url=https://www.worldatlas.com/articles/cities-in-the-world-with-the-most-francophone-population.html|date=2022-03-08|ওয়েবসাইট=WorldAtlas}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও ই বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ নামমাত্ৰ ফ্ৰাংকোফোন নগৰীয়া অঞ্চল, য'ত ফৰাচী ভাষা হৈছে চহৰখনৰ চৰকাৰ, শিক্ষা, সংবাদ মাধ্যম, জনসেৱা, আৰু উচ্চ পৰ্যায়ৰ বাণিজ্যৰ ভাষা। আনহাতে, লিংগালা ভাষাক বাটে‍-ঘাটে‍ লিংগুয়া ফ্ৰাংকা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&q=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|title=Globalization and Language Vitality: Perspectives from Africa, pp. 103 & 109|last=Cécile B. Vigouroux & Salikoko S. Mufwene|year=2008|isbn=9780826495150|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20151005104851/https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&lpg=PA111&dq=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|archive-date=5 October 2015|url-অবস্থা=live|date=25 June 2012}}</ref> ২০১২ চনৰ অক্টোবৰ মাহত কিনশাচাত ১৪ সংখ্যক ফ্ৰাংকোফোনি শীৰ্ষ সন্মিলন অনুষ্ঠিত হৈছিল।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=[[Organisation internationale de la Francophonie|OIF]]|title=XIVe Sommet de la Francophonie|url=http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120619065536/http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|archive-date=19 June 2012|date=25 June 2012}}</ref> কিনশাচাৰ বাসিন্দাসকলক কিনোইছ (ফৰাচী আৰু কেতিয়াবা ইংৰাজীত) বা কিনাশাচান (ইংৰাজীত) বুলি জনা যায়। অঞ্চলটোৰ খিলঞ্জীয়া লোকসকলৰ ভিতৰত হুম্বু আৰু টেকে আদি অন্যতম। চহৰখন পাৰ্শ্বৱৰ্তী ৰিপাব্লিক অৱ কংগোৰ ৰাজধানী ব্ৰাজাভিলৰ মুখামুখি। এই বিন্দুত নদীৰ ব্যৱধান ৭ কিলোমিটাৰ বহল যদিও ভেটিকান চহৰ আৰু ৰোমৰ পিছত এই দুখন চহৰ বিশ্বৰ দ্বিতীয় নিকটতম ৰাজধানী চহৰৰ যোৰা। ==ইতিহাস== ১৮৮১ চনত হেনৰী মৰ্টন ষ্টেনলীয়ে ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰ হিচাপে এই চহৰখন প্ৰতিষ্ঠা কৰে।<ref>Roman Adrian Cybriwsky, ''Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture'', ABC-CLIO, USA, 2013, p. 144</ref> বেলজিয়ামৰ ৰজা দ্বিতীয় লিওপল্ডৰ সন্মানত ইয়াৰ নামকৰণ কৰা হৈছিল লিওপোল্ডভিল। তেওঁ কংগো ফ্ৰী ষ্টেট নিয়ন্ত্ৰণ কৰিছিল। এই বিশাল ভূখণ্ডই এখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ। এই অঞ্চলটো উপনিবৱশ নহয় বৰঞ্চ ৰজাৰ ব্যক্তিগত সম্পত্তি আছিল। এই ঠাইখন লিভিংষ্টন জলপ্ৰপাতৰ ওপৰৰ কংগো নদীৰ প্ৰথমটো নাও চলাব পৰা বন্দৰ হিচাপে বিকশিত হয়। লিওপোল্ডভিলৰ তলৰ ৩০০ কিলোমিটাৰ (১৯০ মাইল) উজানত এটি ধাৰা আছে। প্ৰথম অৱস্থাত সাগৰৰ মাজেৰে অহা বা যোৱা সকলো সামগ্ৰী লিওপোল্ডভিল আৰু মাটাডিৰ মাজত বহনকাৰীয়ে কঢ়িয়াই নিব লাগিছিল, ৰেপিডৰ তলৰ বন্দৰ আৰু উপকূলৰ পৰা ১৫০ কিলোমিটাৰ (৯৩ মাইল) দূৰত্বৰ পৰা আনিব লগা হৈছিল। ১৮৯৮ চনত মাটাডি-কিনশাচা পৰ্টেজ ৰেলৱেৰ নিৰ্মাণ সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ লগে লগে ৰেপিডৰ চাৰিওফালে বিকল্প পথৰ ব্যৱস্থা হয় আৰু লিওপোল্ডভিলৰ দ্ৰুত বিকাশ আৰম্ভ হয়। ১৯১৪ চনত পাইপলাইন স্থাপন কৰা হয়। ই মাটাডিৰ পৰা লিওপ’ল্ডভিলৰ ওপৰৰ ফালে থকা ভাপ জাহাজলৈ খাৰুৱা তেল পৰিবহণ কৰে।<ref name="britannica.com">{{বিশ্বকোষ উদ্ধৃতি|বিশ্বকোষ=britannica.com}}</ref> ১৯২৩ চনৰ ভিতৰত কংগোৰ মোহনাত থকা বোমা চহৰখনৰ ঠাইত এই চহৰখনক বেলজিয়ান কংগোৰ ৰাজধানীলৈ উন্নীত কৰা হয়।<ref name="britannica.com" /> "লিঅ'" বা "লিঅ'পল্ড" নামেৰে মতা এই চহৰখন ঔপনিৱেশিক যুগত দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাই ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰত পৰিণত হয়। ১৯৫৯ চনৰ বিদ্ৰোহৰ পাছত ১৯৬০ চনৰ ৩০ জুনত স্বাধীনতা লাভ কৰি‍ কংগো ৰিপাব্লিকে প্ৰথম প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে পেট্ৰিছ লুমুম্বাক নিৰ্বাচিত কৰে। লুমুম্বাৰ অনুভূত ছোভিয়েট সমৰ্থন প্ৰৱণতাক পশ্চিমীয়া স্বাৰ্থই ভাবুকি হিচাপে গণ্য কৰিছিল। যিহেতু সেই সময় শীতল যুদ্ধৰ উত্তেজনাপূৰ্ণ সময় আছিল, সেয়েহে আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামে কংগোৰ কৌশলগত সম্পদ বিশেষকৈ ইউৰেনিয়ামৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ হেৰুৱাব বিচৰা নাছিল। লুমুম্বাৰ নিৰ্বাচনৰ এবছৰ নৌহওঁতেই বেলজিয়াম আৰু আমেৰিকাই তেওঁৰ কঙ্গোলিজ প্ৰতিদ্বন্দ্বীসকলৰ সমৰ্থন ক্ৰয় কৰি লয় আৰু সেই ঘটনাবোৰক গতিশীল কৰি লুমুম্বাৰ হত্যাত পৰিণত কৰে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|last=Georges Nzongola-Ntalaja|date=17 January 2011|title=Patrice Lumumba: the most important assassination of the 20th century|url=https://www.theguardian.com/global-development/poverty-matters/2011/jan/17/patrice-lumumba-50th-anniversary-assassination|date=9 February 2020|ওয়েবসাইট=The Guardian}}</ref> ১৯৬৪ চনত মাইজে ছ’ম্বেই কংগো ৰিপাব্লিক, বুৰুণ্ডি আৰু মালিৰ সকলো নাগৰিকৰ লগতে ৰুৱাণ্ডাৰ পৰা অহা সকলো ৰাজনৈতিক শৰণাৰ্থীক বহিষ্কাৰ কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে।<ref>Jules Gerard-Libois and Benoit Verhaegen, ''Congo 1964: Political Documents of a Developing Nation'', Princeton University Press, 2015, p. 450</ref><ref name="NYT">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1964/08/22/archives/congo-starts-expulsions.html|title=Congo Starts Expulsions|work=[[The New York Times]]|date=19 May 2021|language=en}}</ref><ref>Daouda Gary-Tounkara, ''1964 : le Mali réinsère ses ressortissants expulsés'', In: '' Plein droit 2016/1 (n° 108)'', GISTI, 2016, p. 35-38</ref><ref>United States.</ref> ১৯৬৫ চনত আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামৰ সহায়ত কংগোত জোচেফ-ডিজিয়েৰ মবুটুৱে ক্ষমতা দখল কৰে। তেওঁ "প্ৰামাণ্যতা"ৰ নীতি প্ৰৱৰ্তন কৰে। ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে দেশৰ মানুহ আৰু ঠাইৰ নাম পুনৰ সজীৱ কৰি তুলিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। ১৯৬৬ চনত কিনশাচা নামৰ এখন গাঁৱৰ নামেৰে লিওপ’ল্ডভিলৰ নাম কিনশাচা ৰখা হয়। এসময়ত ই এই স্থানৰ ওচৰতে আছিল, যিটো বৰ্তমান কিনশাচা কমিউন নামেৰে জনা যায়। মবুটুৰ অধীনত চহৰখন দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পালে। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা বহু লোক নিজৰ সৌভাগ্যৰ সন্ধানত ইয়ালৈ আহিছিল। বা আন ঠাইৰ জাতিগত বিবাদৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ আহিছিল। এইদৰে তেওঁলোকে কিনশাচাৰ জনসংখ্যাৰ মাজত ইতিমধ্যে উপস্থিত থকা বহুতো জাতি আৰু ভাষাৰ লগত নতুন ভাষা আৰু জাতি-জনগোষ্ঠী সংযোজন কৰিলে। ১৯৯১ চনত চহৰখনে বিদ্ৰোহী সৈনিকক প্ৰতিহত কৰিবলগীয়া হৈছিল। চৰকাৰে দৰমহা দিব নোৱাৰাৰ বিৰুদ্ধে তেওঁলোকে‍ প্ৰতিবাদ কৰিছিল। ইয়াৰ পাছত বিদ্ৰোহীৰ বিদ্ৰোহ আৰম্ভ হয়, যাৰ ফলত ১৯৯৭ চনৰ ভিতৰত মবুটুৰ শাসন ব্যৱস্থাৰ পতন ঘটে।<ref name="britannica.com"/> মবুটুৰ অতিমাত্ৰা উৎপাত, গণ দুৰ্নীতি, নেপটিজিম আৰু গৃহযুদ্ধৰ ফলত কিনশাচাৰ বহু ক্ষতি হৈছিল। ই তেওঁক পতনৰফালে লৈ গৈছিল। ইয়াৰ পাছতো ই এতিয়াও মধ্য আফ্ৰিকাৰ বাবে এক প্ৰধান সাংস্কৃতিক আৰু বৌদ্ধিক কেন্দ্ৰ, য'ত সংগীতজ্ঞ আৰু শিল্পীৰ এক সমৃদ্ধিশালী সম্প্ৰদায় আছে। ইয়াৰ উপৰিও ই দেশৰ প্ৰধান ঔদ্যোগিক কেন্দ্ৰ, ইয়াত অভ্যন্তৰীণ অঞ্চলৰ পৰা অনা বহু প্ৰাকৃতিক সামগ্ৰী প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰা হয়। ২০০১ চনৰ পৰা ২০১৯ চনলৈকে কংগো গণতান্ত্ৰিক ৰিপাব্লিকৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জোচেফ কাবিলাৰ কিনশাচাত বিশেষ জনপ্ৰিয়তা নাছিল।<ref name="Trapido2016"/> ২০০৬ চনত কাবিলাই প্ৰতিদ্বন্দ্বিতামূলক নিৰ্বাচনত জয় ঘোষণা কৰাৰ পিছত হিংসাত্মক পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয়; ইউৰোপীয় সংঘই ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ বাহিনীত যোগদান কৰিবলৈ চহৰখনত সৈন্য নিয়োগ কৰে। ২০১৬ চনত নতুন নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ’ব বুলি ঘোষণা কৰাত দুবছৰ পলম হৈছিল। ছেপ্টেম্বৰ আৰু ডিচেম্বৰ মাহত বৃহৎ প্ৰতিবাদৰ সূচনা হয়। ইয়াৰ ফলত ৰাজপথত বেৰিকেড লগোৱাৰ লগতে কেইবা ডজন লোকৰ মৃত্যু হয়। বিদ্যালয় আৰু ব্যৱসায়িক প্ৰতিষ্ঠান বন্ধ আছিল।<ref>"[https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407 DR Congo election: 17 dead in anti-Kabila protests] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180616023724/https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407|date=16 June 2018}}", ''BBC'', 19 September 2016.</ref><ref>Merritt Kennedy, "[https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators Congo A 'Powder Keg' As Security Forces Crack Down On Whistling Demonstrators] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180517153108/https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators|date=17 May 2018}}", ''NPR'', 21 December 2016.</ref> ==ভূগোল== ===প্ৰশাসনিক বিভাগ=== ===জলবায়ু=== ==জনসংখ্যা== ১৯৮৪ চনত কৰা আনুষ্ঠানিক লোকপিয়লত ২৬ লাখ বাসিন্দা গণনা কৰা হৈছিল।<ref name="Bédécarrats2016">{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Bédécarrats|first=Florent|last২=Lafuente-Sampietro|first২=Oriane|year=2019|title=Building commons to cope with chaotic urbanization? Performance and sustainability of decentralized water services in the outskirts of Kinshasa|পাতাসমূহ=1096–1108|DOI=10.1016/j.jhydrol.2016.07.023|doi-access=free}}</ref> তেতিয়াৰ পৰাই সকলো অনুমান সঁচাকৈয়ে বহিৰ্প্ৰকাশ। ২০০৫ চনৰ বাবে অনুমান ৫৩ লাখৰ পৰা ৭৩ লাখৰ ভিতৰত পৰে।<ref name="Flouriot2013"/> ২০১৭ চনত চহৰখনৰ শেহতীয়া অনুমান অনুসৰি ইয়াৰ জনসংখ্যা আছিল ১১,৮৫৫,০০০।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=Archived copy|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|date=26 June 2012}}</ref> ইউ এন হেবিটেটৰ তথ্য অনুসৰি বছৰি ৩ লাখ ৯০ হাজাৰ লোক কিনাশাচালৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। যুদ্ধৰ পৰা পলায়ন কৰি অৰ্থনৈতিক সুযোগ বিচাৰি ইয়ালৈ আহে।<ref name="Iazzolino2016">Gianluca Iazzolino, "[http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls Kinshasa, megalopolis of 12 million souls, expanding furiously on super-charged growth] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170709174042/http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls|date=9 July 2017}}"; ''Mail & Guardian Africa'', 2 April 2016.</ref> এক অনুমান অনুসৰি (২০১৬) মহানগৰ কিনশাচাৰ জনসংখ্যা যথেষ্ট বৃদ্ধি পাব। ইয়াৰ জনসংখ্যা ২০৫০ চনৰ ভিতৰত ৩.৫ কোটি, ২০৭৫ চনৰ ভিতৰত ৫.৮ কোটি আৰু ২১০০ চনৰ ভিতৰত ৮.৩ কোটি হ’ব।<ref>{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Hoornweg|first=Daniel|last২=Pope|first২=Kevin|year=2017|title=Population predictions for the world's largest cities in the 21st century|পাতাসমূহ=195–216|DOI=10.1177/0956247816663557|doi-access=free}}</ref> তেনে হ'লে‍ ই বিশ্বৰ অন্যতম বৃহৎ মহানগৰ হিচাপে পৰিগণিত হ’ব। ===ভাষা=== কংগো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ চৰকাৰী ভাষা ফৰাচী। অৰ্থাৎ কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী কিনশাচাৰ ভাষাও ফৰাচী। কিনশাচা আনুষ্ঠানিকভাৱে বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ ফ্ৰাংকোফোন চহৰ যদিও বেছিভাগ মানুহেই হয় ফৰাচী ভাষা নাজানে অথবা ক’বলৈ চেষ্টা কৰে।<ref name=":0">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=7 March 2016|title=Populations of 150 Largest Cities in the World|url=http://www.worldatlas.com/citypops.htm|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20170828095658/http://www.worldatlas.com/citypops.htm|archive-date=28 August 2017|date=1 August 2016|ওয়েবসাইট=World Atlas}}</ref><ref name="Nadeau">{{cite book|title=The Story of French|url=https://archive.org/details/storyoffrench0000nade|last=Nadeau|first=Jean-Benoit|year=2006|publisher=St. Martin's Press|পাতা=301; 483|isbn=9780312341831}}</ref><ref name="Trefon">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=5VAAHi93y0sC&q=Kinshasa+second+largest+French+city&pg=PA7|title=Reinventing Order in the Congo: How People Respond to State Failure in Kinshasa|last=Trefon|first=Theodore|year=2004|publisher=Zed Books|পাতা=7|isbn=9781842774915|date=31 May 2009}}</ref> ==চৰকাৰ আৰু ৰাজনীতি== ==অৰ্থনীতি== ==শিক্ষা== ==স্বাস্থ্য আৰু চিকিৎসা== ==সংস্কৃতি== ==উপাসনালয়== ==গণমাধ্যম== ==খেলাধুলা== ==অট্টালিকা আৰু প্ৰতিষ্ঠান== ==আন্তঃগাঁথনি আৰু গৃহ নিৰ্মাণ== ==পৰিবহণ== ===বিমান=== ===ৰেল=== ===বাহ্যিক পৰিবহণ=== ==সামাজিক বিষয়== ===অপৰাধ আৰু শাস্তি=== ===ৰাস্তাৰ শিশু=== ==জনপ্ৰিয় সংস্কৃতিত== ==তথ্য সংগ্ৰহ== [[শ্ৰেণী:ভূগোল]] t00bgarbna6iaix9rzfxob5p5h8d3dl 516987 516986 2025-06-11T06:50:38Z কুমুদ ঘোষ 42738 /* ভাষা */ 516987 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = কিনশাচা | official_name = ''ভিলে ডি কিনশাচা '' | settlement_type = [[ৰাজধানী চহৰ]] আৰু [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ প্ৰদেশ|প্ৰদেশ]] | image_skyline = {{multiple image | perrow = 1/2/2/2 | border = infobox | total_width = 290 | caption_align = center | image1 = La ville de Kinshasa.jpg | caption1 = [[গোম্বে, কিনশাসা|ডাউনটাউন কিনশাচা]] | image2 = Africell - Black Santa - DRC (49268350383).jpg | caption2 = [[গোম্বে, কিনশাচা]] | image3 = Kinshasa by night (23769991270).jpg | caption3 = [[লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image4 = Palais du peuple de la RDC.jpg | caption4 = [[প্যালাইস ডু পিপল (কিনশাসা)|পিপলচ পেলেচ]] | image5 = Parc de la Vallée de la Nsele.jpg | caption5 = [[এনসেলে ভ্যালি পাৰ্ক|লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image6 = Le 17 janvier 1961, Patrice Lumumba mourrait, victime de son « rêve » pour un Congo libre, démocratique et développé. (16112526649).jpg | caption6 = [[পাত্ৰিছ লুমুম্বা]]ৰ মূৰ্তি সহিত [[লাইমেট টাৱাৰ]] (পটভূমিত)। | image7 = Bâtiment de la SCPT (anciennement ONATRA) à Gombe, Kinshasa.jpg | caption7 = [[চ'ছাইটি বাণিজ্যিক দে পৰিবহণ এবং দেস পোৰ্টস|চ'ছাইটিি বাণিজ্যিক দেচ পৰিবহণ আৰু দেচ বন্দৰ]] }} | image_flag = Flag of Kinshasa, DRC.svg | image_seal = Coat of arms of Kinshasa.svg | seal_size = 50px | nickname = কিন লা বেলে<br/>({{literally||কিন দ্য বিউটিফুল}}) | motto = | image_map = Democratic Republic of the Congo (26 provinces) - Kinshasa.svg | map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ প্ৰদেশৰ মানচিত্ৰত কিনশাচা | pushpin_map = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ#আফ্ৰিকা#পৃথিৱী | pushpin_relief = 1 | pushpin_map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ মানচিত্ৰে কিনশাসা | coordinates = {{স্থানাঙ্ক|4|19|30|S|15|19|20|E|type:adm1st_region:CD-KN|display=inline}} | subdivision_type = দেশ | subdivision_name = {{পতাকা|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ}} | subdivision_type1 = [[Provinces of the Democratic Republic of the Congo|Province]] | established_title = প্ৰতিষ্ঠিত | established_date = ১৮৮১ | seat_type = চি‍টি হল | seat = [[লা গোম্বে (কিনশাসা)|লা গোম্বে]] | parts_type = [[কিনশাসায় কমিউন|কমিউন]] | parts_style = coll | p1 = [[বন্দলুংওয়া]] | p2 = [[বাৰুম্বু]] | p3 = [[বুম্বু]] | p4 = [[গোম্বে, কিনশাসা|গোম্বে]] (অতীতে কালিনা) | p5 = [[কালামু]] | p6 = [[কাসা-ভুবু, কিনশাসা|কাসা-ভুবু]] | p7 = [[কিম্বানসেকে]] | p8 = [[কিনশাসা (কমিউন)|কিনশাসা]] | p9 = [[কিণ্টামবো]] | p10 = [[কিসেনসো]] | p11 = [[লেম্বা, কিনশাসা|লেম্বা]] | p12 = [[লিমেট]] | p13 = [[লিঙ্গওয়ালা]] | p14 = [[মাকালা]] | p15 = [[মালুকু, কিনশাসা|মালুকু]] | p16 = [[মাসিনা, কিনশাসা|মাসিনা]] | p17 = [[মাটে]] | p18 = [[মণ্ট এনগাফুলা]] | p19 = [[এনডিজিলি, কিনশাসা|এনডিজিলি]] | p20 = [[নগাবা]] | p21 = [[এনগালিমা]] | p22 = [[এনগিৰি-এনগিৰি]] | p23 = [[এনসেলে]] | p24 = [[সেলেম্বাও]] | government_type = প্ৰাদেশিক সমাৱেশ | governing_body = [[কিনশাচাৰ প্ৰাদেশিক পৰিষদ]] | leader_title = [[কিনশাসাৰ গভৰ্নৰদেৰ তালিকা|গভৰ্নৰ]] | leader_name = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | leader_title1 = ভাইস-গভৰ্নৰ | leader_name1 = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | total_type = নগৰ-প্ৰদেশ | area_footnotes =<ref name=Kayembe2009 /> | area_total_km2 = 9965 | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_water_percent = | area_urban_km2 = 600 | elevation_m = 240 | population_total = 17071000<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |last=Institut National De La Statistique |title=Projections demographiques 2019-25 (in French) |url=http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |date=September 23, 2020 |archive-date=জুলাই ২, ২০২০ |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ |access-date=June 5, 2025 |archivedate=July 2, 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |deadurl=yes }}</ref> | population_as_of = ২০২১ | population_footnotes = | population_density_km2 = 1462 | population_urban = 16316000 | population_metro = 17239463 | population_urban_footnotes =<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি| url = https://populationstat.com/democratic-republic-of-the-congo/kinshasa|title = PopulationStat.com}}</ref> | population_density_urban_km2 = auto | population_blank1_title = [[জাতীয় ভাষা|language]] | population_blank1 = ফৰাচী আৰু লিঙ্গালা | population_note = | postal_code = | area_code = 243 + 9 | blank_name_sec1 = [[মানৱ উন্নয়ন সূচক|এইচডিআই]] (২০১৯) | blank_info_sec1 = 0.577<ref name="GlobalDataLab">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab |url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180923120638/https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |archive-date=23 September 2018 |date=2021-07-27 |ওয়েবসাইট=hdi.globaldatalab.org |language=en}}</ref><br />{{color|#fc0|medium}}[[List of provinces of the Democratic Republic of the Congo by Human Development Index|1st]] | area_urban_footnotes =<ref name="population">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |date=April 2017 |title=DemographiaWorld Urban Areas – 13th Annual Edition |url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |archive-date=3 May 2018 |date=8 July 2017 |publisher=[[Demographia]]}}</ref> | timezone = [[পশ্চিম আফ্ৰিকাৰ সময়]] | utc_offset = +1 | coor_pinpoint = | registration_plate_type = [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ যানবাহন ৰেজিষ্ট্ৰেশন প্লেট|লাইসেন্স প্লেট কোড]] | registration_plate = {{পতাকা আইকন|Democratic Republic of the Congo}} CGO / '''01''' }} '''কিনশাচা''' ({{lang-en|Kinshasa}}) হ'ল কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী আৰু সৰ্ববৃহৎ চহৰ। পূৰ্বতে ইয়াক লিওপোল্ডভিল নামেৰে জনা গৈছিল। এসময়ত কংগো নদীৰ পাৰত মাছ ধৰা আৰু ব্যৱসায়িক গাঁৱৰ বসতিস্থল কিনশাচা এতিয়া বিশ্বৰ অন্যতম দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা মেগাচিটি। কিনশাচা মহানগৰখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ ২৬খন প্ৰদেশৰ ভিতৰত এখন। যিহেতু নগৰ-প্ৰদেশৰ প্ৰশাসনিক সীমাৰেখাই এক বিশাল এলেকা সামৰি লৈছে, সেয়েহে নগৰ-প্ৰদেশৰ ৯০ শতাংশতকৈও অধিক ভূমি গ্ৰাম্য প্ৰকৃতিৰ, চহৰীয়া অঞ্চলসমূহে পশ্চিম দিশত সৰু কিন্তু বিস্তাৰিত অংশ দখল কৰিছে।<ref name="area">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Ville de Kinshasa|title=Géographie de Kinshasa|url=http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|archive-date=23 July 2012|date=25 June 2012|access-date=5 June 2025|archivedate=23 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|deadurl=yes}}</ref> আফ্ৰিকাৰ কাইৰো আৰু লোগেছৰ পিছত কিনশাচা তৃতীয় বৃহত্তম মহানগৰ।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=2020-07-03|language=en-US|title=Cities In The World With The Most Francophone Population|url=https://www.worldatlas.com/articles/cities-in-the-world-with-the-most-francophone-population.html|date=2022-03-08|ওয়েবসাইট=WorldAtlas}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও ই বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ নামমাত্ৰ ফ্ৰাংকোফোন নগৰীয়া অঞ্চল, য'ত ফৰাচী ভাষা হৈছে চহৰখনৰ চৰকাৰ, শিক্ষা, সংবাদ মাধ্যম, জনসেৱা, আৰু উচ্চ পৰ্যায়ৰ বাণিজ্যৰ ভাষা। আনহাতে, লিংগালা ভাষাক বাটে‍-ঘাটে‍ লিংগুয়া ফ্ৰাংকা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&q=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|title=Globalization and Language Vitality: Perspectives from Africa, pp. 103 & 109|last=Cécile B. Vigouroux & Salikoko S. Mufwene|year=2008|isbn=9780826495150|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20151005104851/https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&lpg=PA111&dq=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|archive-date=5 October 2015|url-অবস্থা=live|date=25 June 2012}}</ref> ২০১২ চনৰ অক্টোবৰ মাহত কিনশাচাত ১৪ সংখ্যক ফ্ৰাংকোফোনি শীৰ্ষ সন্মিলন অনুষ্ঠিত হৈছিল।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=[[Organisation internationale de la Francophonie|OIF]]|title=XIVe Sommet de la Francophonie|url=http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120619065536/http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|archive-date=19 June 2012|date=25 June 2012}}</ref> কিনশাচাৰ বাসিন্দাসকলক কিনোইছ (ফৰাচী আৰু কেতিয়াবা ইংৰাজীত) বা কিনাশাচান (ইংৰাজীত) বুলি জনা যায়। অঞ্চলটোৰ খিলঞ্জীয়া লোকসকলৰ ভিতৰত হুম্বু আৰু টেকে আদি অন্যতম। চহৰখন পাৰ্শ্বৱৰ্তী ৰিপাব্লিক অৱ কংগোৰ ৰাজধানী ব্ৰাজাভিলৰ মুখামুখি। এই বিন্দুত নদীৰ ব্যৱধান ৭ কিলোমিটাৰ বহল যদিও ভেটিকান চহৰ আৰু ৰোমৰ পিছত এই দুখন চহৰ বিশ্বৰ দ্বিতীয় নিকটতম ৰাজধানী চহৰৰ যোৰা। ==ইতিহাস== ১৮৮১ চনত হেনৰী মৰ্টন ষ্টেনলীয়ে ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰ হিচাপে এই চহৰখন প্ৰতিষ্ঠা কৰে।<ref>Roman Adrian Cybriwsky, ''Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture'', ABC-CLIO, USA, 2013, p. 144</ref> বেলজিয়ামৰ ৰজা দ্বিতীয় লিওপল্ডৰ সন্মানত ইয়াৰ নামকৰণ কৰা হৈছিল লিওপোল্ডভিল। তেওঁ কংগো ফ্ৰী ষ্টেট নিয়ন্ত্ৰণ কৰিছিল। এই বিশাল ভূখণ্ডই এখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ। এই অঞ্চলটো উপনিবৱশ নহয় বৰঞ্চ ৰজাৰ ব্যক্তিগত সম্পত্তি আছিল। এই ঠাইখন লিভিংষ্টন জলপ্ৰপাতৰ ওপৰৰ কংগো নদীৰ প্ৰথমটো নাও চলাব পৰা বন্দৰ হিচাপে বিকশিত হয়। লিওপোল্ডভিলৰ তলৰ ৩০০ কিলোমিটাৰ (১৯০ মাইল) উজানত এটি ধাৰা আছে। প্ৰথম অৱস্থাত সাগৰৰ মাজেৰে অহা বা যোৱা সকলো সামগ্ৰী লিওপোল্ডভিল আৰু মাটাডিৰ মাজত বহনকাৰীয়ে কঢ়িয়াই নিব লাগিছিল, ৰেপিডৰ তলৰ বন্দৰ আৰু উপকূলৰ পৰা ১৫০ কিলোমিটাৰ (৯৩ মাইল) দূৰত্বৰ পৰা আনিব লগা হৈছিল। ১৮৯৮ চনত মাটাডি-কিনশাচা পৰ্টেজ ৰেলৱেৰ নিৰ্মাণ সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ লগে লগে ৰেপিডৰ চাৰিওফালে বিকল্প পথৰ ব্যৱস্থা হয় আৰু লিওপোল্ডভিলৰ দ্ৰুত বিকাশ আৰম্ভ হয়। ১৯১৪ চনত পাইপলাইন স্থাপন কৰা হয়। ই মাটাডিৰ পৰা লিওপ’ল্ডভিলৰ ওপৰৰ ফালে থকা ভাপ জাহাজলৈ খাৰুৱা তেল পৰিবহণ কৰে।<ref name="britannica.com">{{বিশ্বকোষ উদ্ধৃতি|বিশ্বকোষ=britannica.com}}</ref> ১৯২৩ চনৰ ভিতৰত কংগোৰ মোহনাত থকা বোমা চহৰখনৰ ঠাইত এই চহৰখনক বেলজিয়ান কংগোৰ ৰাজধানীলৈ উন্নীত কৰা হয়।<ref name="britannica.com" /> "লিঅ'" বা "লিঅ'পল্ড" নামেৰে মতা এই চহৰখন ঔপনিৱেশিক যুগত দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাই ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰত পৰিণত হয়। ১৯৫৯ চনৰ বিদ্ৰোহৰ পাছত ১৯৬০ চনৰ ৩০ জুনত স্বাধীনতা লাভ কৰি‍ কংগো ৰিপাব্লিকে প্ৰথম প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে পেট্ৰিছ লুমুম্বাক নিৰ্বাচিত কৰে। লুমুম্বাৰ অনুভূত ছোভিয়েট সমৰ্থন প্ৰৱণতাক পশ্চিমীয়া স্বাৰ্থই ভাবুকি হিচাপে গণ্য কৰিছিল। যিহেতু সেই সময় শীতল যুদ্ধৰ উত্তেজনাপূৰ্ণ সময় আছিল, সেয়েহে আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামে কংগোৰ কৌশলগত সম্পদ বিশেষকৈ ইউৰেনিয়ামৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ হেৰুৱাব বিচৰা নাছিল। লুমুম্বাৰ নিৰ্বাচনৰ এবছৰ নৌহওঁতেই বেলজিয়াম আৰু আমেৰিকাই তেওঁৰ কঙ্গোলিজ প্ৰতিদ্বন্দ্বীসকলৰ সমৰ্থন ক্ৰয় কৰি লয় আৰু সেই ঘটনাবোৰক গতিশীল কৰি লুমুম্বাৰ হত্যাত পৰিণত কৰে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|last=Georges Nzongola-Ntalaja|date=17 January 2011|title=Patrice Lumumba: the most important assassination of the 20th century|url=https://www.theguardian.com/global-development/poverty-matters/2011/jan/17/patrice-lumumba-50th-anniversary-assassination|date=9 February 2020|ওয়েবসাইট=The Guardian}}</ref> ১৯৬৪ চনত মাইজে ছ’ম্বেই কংগো ৰিপাব্লিক, বুৰুণ্ডি আৰু মালিৰ সকলো নাগৰিকৰ লগতে ৰুৱাণ্ডাৰ পৰা অহা সকলো ৰাজনৈতিক শৰণাৰ্থীক বহিষ্কাৰ কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে।<ref>Jules Gerard-Libois and Benoit Verhaegen, ''Congo 1964: Political Documents of a Developing Nation'', Princeton University Press, 2015, p. 450</ref><ref name="NYT">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1964/08/22/archives/congo-starts-expulsions.html|title=Congo Starts Expulsions|work=[[The New York Times]]|date=19 May 2021|language=en}}</ref><ref>Daouda Gary-Tounkara, ''1964 : le Mali réinsère ses ressortissants expulsés'', In: '' Plein droit 2016/1 (n° 108)'', GISTI, 2016, p. 35-38</ref><ref>United States.</ref> ১৯৬৫ চনত আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামৰ সহায়ত কংগোত জোচেফ-ডিজিয়েৰ মবুটুৱে ক্ষমতা দখল কৰে। তেওঁ "প্ৰামাণ্যতা"ৰ নীতি প্ৰৱৰ্তন কৰে। ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে দেশৰ মানুহ আৰু ঠাইৰ নাম পুনৰ সজীৱ কৰি তুলিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। ১৯৬৬ চনত কিনশাচা নামৰ এখন গাঁৱৰ নামেৰে লিওপ’ল্ডভিলৰ নাম কিনশাচা ৰখা হয়। এসময়ত ই এই স্থানৰ ওচৰতে আছিল, যিটো বৰ্তমান কিনশাচা কমিউন নামেৰে জনা যায়। মবুটুৰ অধীনত চহৰখন দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পালে। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা বহু লোক নিজৰ সৌভাগ্যৰ সন্ধানত ইয়ালৈ আহিছিল। বা আন ঠাইৰ জাতিগত বিবাদৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ আহিছিল। এইদৰে তেওঁলোকে কিনশাচাৰ জনসংখ্যাৰ মাজত ইতিমধ্যে উপস্থিত থকা বহুতো জাতি আৰু ভাষাৰ লগত নতুন ভাষা আৰু জাতি-জনগোষ্ঠী সংযোজন কৰিলে। ১৯৯১ চনত চহৰখনে বিদ্ৰোহী সৈনিকক প্ৰতিহত কৰিবলগীয়া হৈছিল। চৰকাৰে দৰমহা দিব নোৱাৰাৰ বিৰুদ্ধে তেওঁলোকে‍ প্ৰতিবাদ কৰিছিল। ইয়াৰ পাছত বিদ্ৰোহীৰ বিদ্ৰোহ আৰম্ভ হয়, যাৰ ফলত ১৯৯৭ চনৰ ভিতৰত মবুটুৰ শাসন ব্যৱস্থাৰ পতন ঘটে।<ref name="britannica.com"/> মবুটুৰ অতিমাত্ৰা উৎপাত, গণ দুৰ্নীতি, নেপটিজিম আৰু গৃহযুদ্ধৰ ফলত কিনশাচাৰ বহু ক্ষতি হৈছিল। ই তেওঁক পতনৰফালে লৈ গৈছিল। ইয়াৰ পাছতো ই এতিয়াও মধ্য আফ্ৰিকাৰ বাবে এক প্ৰধান সাংস্কৃতিক আৰু বৌদ্ধিক কেন্দ্ৰ, য'ত সংগীতজ্ঞ আৰু শিল্পীৰ এক সমৃদ্ধিশালী সম্প্ৰদায় আছে। ইয়াৰ উপৰিও ই দেশৰ প্ৰধান ঔদ্যোগিক কেন্দ্ৰ, ইয়াত অভ্যন্তৰীণ অঞ্চলৰ পৰা অনা বহু প্ৰাকৃতিক সামগ্ৰী প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰা হয়। ২০০১ চনৰ পৰা ২০১৯ চনলৈকে কংগো গণতান্ত্ৰিক ৰিপাব্লিকৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জোচেফ কাবিলাৰ কিনশাচাত বিশেষ জনপ্ৰিয়তা নাছিল।<ref name="Trapido2016"/> ২০০৬ চনত কাবিলাই প্ৰতিদ্বন্দ্বিতামূলক নিৰ্বাচনত জয় ঘোষণা কৰাৰ পিছত হিংসাত্মক পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয়; ইউৰোপীয় সংঘই ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ বাহিনীত যোগদান কৰিবলৈ চহৰখনত সৈন্য নিয়োগ কৰে। ২০১৬ চনত নতুন নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ’ব বুলি ঘোষণা কৰাত দুবছৰ পলম হৈছিল। ছেপ্টেম্বৰ আৰু ডিচেম্বৰ মাহত বৃহৎ প্ৰতিবাদৰ সূচনা হয়। ইয়াৰ ফলত ৰাজপথত বেৰিকেড লগোৱাৰ লগতে কেইবা ডজন লোকৰ মৃত্যু হয়। বিদ্যালয় আৰু ব্যৱসায়িক প্ৰতিষ্ঠান বন্ধ আছিল।<ref>"[https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407 DR Congo election: 17 dead in anti-Kabila protests] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180616023724/https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407|date=16 June 2018}}", ''BBC'', 19 September 2016.</ref><ref>Merritt Kennedy, "[https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators Congo A 'Powder Keg' As Security Forces Crack Down On Whistling Demonstrators] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180517153108/https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators|date=17 May 2018}}", ''NPR'', 21 December 2016.</ref> ==ভূগোল== ===প্ৰশাসনিক বিভাগ=== ===জলবায়ু=== ==জনসংখ্যা== ১৯৮৪ চনত কৰা আনুষ্ঠানিক লোকপিয়লত ২৬ লাখ বাসিন্দা গণনা কৰা হৈছিল।<ref name="Bédécarrats2016">{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Bédécarrats|first=Florent|last২=Lafuente-Sampietro|first২=Oriane|year=2019|title=Building commons to cope with chaotic urbanization? Performance and sustainability of decentralized water services in the outskirts of Kinshasa|পাতাসমূহ=1096–1108|DOI=10.1016/j.jhydrol.2016.07.023|doi-access=free}}</ref> তেতিয়াৰ পৰাই সকলো অনুমান সঁচাকৈয়ে বহিৰ্প্ৰকাশ। ২০০৫ চনৰ বাবে অনুমান ৫৩ লাখৰ পৰা ৭৩ লাখৰ ভিতৰত পৰে।<ref name="Flouriot2013"/> ২০১৭ চনত চহৰখনৰ শেহতীয়া অনুমান অনুসৰি ইয়াৰ জনসংখ্যা আছিল ১১,৮৫৫,০০০।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=Archived copy|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|date=26 June 2012}}</ref> ইউ এন হেবিটেটৰ তথ্য অনুসৰি বছৰি ৩ লাখ ৯০ হাজাৰ লোক কিনাশাচালৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। যুদ্ধৰ পৰা পলায়ন কৰি অৰ্থনৈতিক সুযোগ বিচাৰি ইয়ালৈ আহে।<ref name="Iazzolino2016">Gianluca Iazzolino, "[http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls Kinshasa, megalopolis of 12 million souls, expanding furiously on super-charged growth] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170709174042/http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls|date=9 July 2017}}"; ''Mail & Guardian Africa'', 2 April 2016.</ref> এক অনুমান অনুসৰি (২০১৬) মহানগৰ কিনশাচাৰ জনসংখ্যা যথেষ্ট বৃদ্ধি পাব। ইয়াৰ জনসংখ্যা ২০৫০ চনৰ ভিতৰত ৩.৫ কোটি, ২০৭৫ চনৰ ভিতৰত ৫.৮ কোটি আৰু ২১০০ চনৰ ভিতৰত ৮.৩ কোটি হ’ব।<ref>{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Hoornweg|first=Daniel|last২=Pope|first২=Kevin|year=2017|title=Population predictions for the world's largest cities in the 21st century|পাতাসমূহ=195–216|DOI=10.1177/0956247816663557|doi-access=free}}</ref> তেনে হ'লে‍ ই বিশ্বৰ অন্যতম বৃহৎ মহানগৰ হিচাপে পৰিগণিত হ’ব। ===ভাষা=== কংগো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ চৰকাৰী ভাষা ফৰাচী। অৰ্থাৎ কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী কিনশাচাৰ ভাষাও ফৰাচী। কিনশাচা আনুষ্ঠানিকভাৱে বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ ফ্ৰাংকোফোন চহৰ যদিও বেছিভাগ মানুহেই হয় ফৰাচী ভাষা নাজানে অথবা ক’বলৈ চেষ্টা কৰে।<ref name=":0">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=7 March 2016|title=Populations of 150 Largest Cities in the World|url=http://www.worldatlas.com/citypops.htm|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20170828095658/http://www.worldatlas.com/citypops.htm|archive-date=28 August 2017|date=1 August 2016|ওয়েবসাইট=World Atlas}}</ref><ref name="Nadeau">{{cite book|title=The Story of French|url=https://archive.org/details/storyoffrench0000nade|last=Nadeau|first=Jean-Benoit|year=2006|publisher=St. Martin's Press|পাতা=301; 483|isbn=9780312341831}}</ref><ref name="Trefon">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=5VAAHi93y0sC&q=Kinshasa+second+largest+French+city&pg=PA7|title=Reinventing Order in the Congo: How People Respond to State Failure in Kinshasa|last=Trefon|first=Theodore|year=2004|publisher=Zed Books|পাতা=7|isbn=9781842774915|date=31 May 2009}}</ref> লিংগালা ভাষাক কথিত ভাষা হিচাপে বহুলভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ৰাস্তাৰ চিন, পোষ্টাৰ, বাতৰি কাকত, চৰকাৰী নথি-পত্ৰ, স্কুলৰ ভাষা ফৰাচী; নাটক, টেলিভিছন আৰু বাতৰি কাকতত ই আধিপত্য বিস্তাৰ কৰিছে আৰু বিভিন্ন সামাজিক শ্ৰেণীৰ লোকৰ মাজত উলম্ব সম্পৰ্ক ক্ষেত্ৰত ই ব্যৱহাৰ হয়। কিন্তু একে শ্ৰেণীৰ মানুহে নিজৰ মাজতে কংগো ভাষা (কিকোংগো, লিংগালা, শ্বিলুবা বা শ্বাহিলি)ত কথা পাতে৷ ==চৰকাৰ আৰু ৰাজনীতি== ==অৰ্থনীতি== ==শিক্ষা== ==স্বাস্থ্য আৰু চিকিৎসা== ==সংস্কৃতি== ==উপাসনালয়== ==গণমাধ্যম== ==খেলাধুলা== ==অট্টালিকা আৰু প্ৰতিষ্ঠান== ==আন্তঃগাঁথনি আৰু গৃহ নিৰ্মাণ== ==পৰিবহণ== ===বিমান=== ===ৰেল=== ===বাহ্যিক পৰিবহণ=== ==সামাজিক বিষয়== ===অপৰাধ আৰু শাস্তি=== ===ৰাস্তাৰ শিশু=== ==জনপ্ৰিয় সংস্কৃতিত== ==তথ্য সংগ্ৰহ== [[শ্ৰেণী:ভূগোল]] renxewnuvc62f3vv6pduqijqldqxdy3 516988 516987 2025-06-11T06:51:21Z কুমুদ ঘোষ 42738 [[ৱিকিপিডিয়া:লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰক|লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰকৰ]] সহায়ত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰণ কৰা হ’ল। 516988 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = কিনশাচা | official_name = ''ভিলে ডি কিনশাচা '' | settlement_type = [[ৰাজধানী চহৰ]] আৰু [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ প্ৰদেশ|প্ৰদেশ]] | image_skyline = {{multiple image | perrow = 1/2/2/2 | border = infobox | total_width = 290 | caption_align = center | image1 = La ville de Kinshasa.jpg | caption1 = [[গোম্বে, কিনশাসা|ডাউনটাউন কিনশাচা]] | image2 = Africell - Black Santa - DRC (49268350383).jpg | caption2 = [[গোম্বে, কিনশাচা]] | image3 = Kinshasa by night (23769991270).jpg | caption3 = [[লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image4 = Palais du peuple de la RDC.jpg | caption4 = [[প্যালাইস ডু পিপল (কিনশাসা)|পিপলচ পেলেচ]] | image5 = Parc de la Vallée de la Nsele.jpg | caption5 = [[এনসেলে ভ্যালি পাৰ্ক|লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image6 = Le 17 janvier 1961, Patrice Lumumba mourrait, victime de son « rêve » pour un Congo libre, démocratique et développé. (16112526649).jpg | caption6 = [[পাত্ৰিছ লুমুম্বা]]ৰ মূৰ্তি সহিত [[লাইমেট টাৱাৰ]] (পটভূমিত)। | image7 = Bâtiment de la SCPT (anciennement ONATRA) à Gombe, Kinshasa.jpg | caption7 = [[চ'ছাইটি বাণিজ্যিক দে পৰিবহণ এবং দেস পোৰ্টস|চ'ছাইটিি বাণিজ্যিক দেচ পৰিবহণ আৰু দেচ বন্দৰ]] }} | image_flag = Flag of Kinshasa, DRC.svg | image_seal = Coat of arms of Kinshasa.svg | seal_size = 50px | nickname = কিন লা বেলে<br/>({{literally||কিন দ্য বিউটিফুল}}) | motto = | image_map = Democratic Republic of the Congo (26 provinces) - Kinshasa.svg | map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ প্ৰদেশৰ মানচিত্ৰত কিনশাচা | pushpin_map = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ#আফ্ৰিকা#পৃথিৱী | pushpin_relief = 1 | pushpin_map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ মানচিত্ৰে কিনশাসা | coordinates = {{স্থানাঙ্ক|4|19|30|S|15|19|20|E|type:adm1st_region:CD-KN|display=inline}} | subdivision_type = দেশ | subdivision_name = {{পতাকা|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ}} | subdivision_type1 = [[Provinces of the Democratic Republic of the Congo|Province]] | established_title = প্ৰতিষ্ঠিত | established_date = ১৮৮১ | seat_type = চি‍টি হল | seat = [[লা গোম্বে (কিনশাসা)|লা গোম্বে]] | parts_type = [[কিনশাসায় কমিউন|কমিউন]] | parts_style = coll | p1 = [[বন্দলুংওয়া]] | p2 = [[বাৰুম্বু]] | p3 = [[বুম্বু]] | p4 = [[গোম্বে, কিনশাসা|গোম্বে]] (অতীতে কালিনা) | p5 = [[কালামু]] | p6 = [[কাসা-ভুবু, কিনশাসা|কাসা-ভুবু]] | p7 = [[কিম্বানসেকে]] | p8 = [[কিনশাসা (কমিউন)|কিনশাসা]] | p9 = [[কিণ্টামবো]] | p10 = [[কিসেনসো]] | p11 = [[লেম্বা, কিনশাসা|লেম্বা]] | p12 = [[লিমেট]] | p13 = [[লিঙ্গওয়ালা]] | p14 = [[মাকালা]] | p15 = [[মালুকু, কিনশাসা|মালুকু]] | p16 = [[মাসিনা, কিনশাসা|মাসিনা]] | p17 = [[মাটে]] | p18 = [[মণ্ট এনগাফুলা]] | p19 = [[এনডিজিলি, কিনশাসা|এনডিজিলি]] | p20 = [[নগাবা]] | p21 = [[এনগালিমা]] | p22 = [[এনগিৰি-এনগিৰি]] | p23 = [[এনসেলে]] | p24 = [[সেলেম্বাও]] | government_type = প্ৰাদেশিক সমাৱেশ | governing_body = [[কিনশাচাৰ প্ৰাদেশিক পৰিষদ]] | leader_title = [[কিনশাসাৰ গভৰ্নৰদেৰ তালিকা|গভৰ্নৰ]] | leader_name = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | leader_title1 = ভাইস-গভৰ্নৰ | leader_name1 = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | total_type = নগৰ-প্ৰদেশ | area_footnotes =<ref name=Kayembe2009 /> | area_total_km2 = 9965 | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_water_percent = | area_urban_km2 = 600 | elevation_m = 240 | population_total = 17071000<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |last=Institut National De La Statistique |title=Projections demographiques 2019-25 (in French) |url=http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |date=September 23, 2020 |archive-date=জুলাই ২, ২০২০ |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ |access-date=June 5, 2025 |archivedate=July 2, 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |deadurl=yes }}</ref> | population_as_of = ২০২১ | population_footnotes = | population_density_km2 = 1462 | population_urban = 16316000 | population_metro = 17239463 | population_urban_footnotes =<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি| url = https://populationstat.com/democratic-republic-of-the-congo/kinshasa|title = PopulationStat.com}}</ref> | population_density_urban_km2 = auto | population_blank1_title = [[জাতীয় ভাষা|language]] | population_blank1 = ফৰাচী আৰু লিঙ্গালা | population_note = | postal_code = | area_code = 243 + 9 | blank_name_sec1 = [[মানৱ উন্নয়ন সূচক|এইচডিআই]] (২০১৯) | blank_info_sec1 = 0.577<ref name="GlobalDataLab">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab |url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180923120638/https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |archive-date=23 September 2018 |date=2021-07-27 |ওয়েবসাইট=hdi.globaldatalab.org |language=en}}</ref><br />{{color|#fc0|medium}}[[List of provinces of the Democratic Republic of the Congo by Human Development Index|1st]] | area_urban_footnotes =<ref name="population">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |date=April 2017 |title=DemographiaWorld Urban Areas – 13th Annual Edition |url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |archive-date=3 May 2018 |date=8 July 2017 |publisher=[[Demographia]]}}</ref> | timezone = [[পশ্চিম আফ্ৰিকাৰ সময়]] | utc_offset = +1 | coor_pinpoint = | registration_plate_type = [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ যানবাহন ৰেজিষ্ট্ৰেশন প্লেট|লাইসেন্স প্লেট কোড]] | registration_plate = {{পতাকা আইকন|Democratic Republic of the Congo}} CGO / '''01''' }} '''কিনশাচা''' ({{lang-en|Kinshasa}}) হ'ল কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী আৰু সৰ্ববৃহৎ চহৰ। পূৰ্বতে ইয়াক লিওপোল্ডভিল নামেৰে জনা গৈছিল। এসময়ত কংগো নদীৰ পাৰত মাছ ধৰা আৰু ব্যৱসায়িক গাঁৱৰ বসতিস্থল কিনশাচা এতিয়া বিশ্বৰ অন্যতম দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা মেগাচিটি। কিনশাচা মহানগৰখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ ২৬খন প্ৰদেশৰ ভিতৰত এখন। যিহেতু নগৰ-প্ৰদেশৰ প্ৰশাসনিক সীমাৰেখাই এক বিশাল এলেকা সামৰি লৈছে, সেয়েহে নগৰ-প্ৰদেশৰ ৯০ শতাংশতকৈও অধিক ভূমি গ্ৰাম্য প্ৰকৃতিৰ, চহৰীয়া অঞ্চলসমূহে পশ্চিম দিশত সৰু কিন্তু বিস্তাৰিত অংশ দখল কৰিছে।<ref name="area">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Ville de Kinshasa|title=Géographie de Kinshasa|url=http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|archive-date=23 July 2012|date=25 June 2012|access-date=5 June 2025|archivedate=23 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|deadurl=yes}}</ref> আফ্ৰিকাৰ কাইৰো আৰু লোগেছৰ পিছত কিনশাচা তৃতীয় বৃহত্তম মহানগৰ।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=2020-07-03|language=en-US|title=Cities In The World With The Most Francophone Population|url=https://www.worldatlas.com/articles/cities-in-the-world-with-the-most-francophone-population.html|date=2022-03-08|ওয়েবসাইট=WorldAtlas}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও ই বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ নামমাত্ৰ ফ্ৰাংকোফোন নগৰীয়া অঞ্চল, য'ত ফৰাচী ভাষা হৈছে চহৰখনৰ চৰকাৰ, শিক্ষা, সংবাদ মাধ্যম, জনসেৱা, আৰু উচ্চ পৰ্যায়ৰ বাণিজ্যৰ ভাষা। আনহাতে, লিংগালা ভাষাক বাটে‍-ঘাটে‍ লিংগুয়া ফ্ৰাংকা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&q=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|title=Globalization and Language Vitality: Perspectives from Africa, pp. 103 & 109|last=Cécile B. Vigouroux & Salikoko S. Mufwene|year=2008|isbn=9780826495150|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20151005104851/https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&lpg=PA111&dq=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|archive-date=5 October 2015|url-অবস্থা=live|date=25 June 2012}}</ref> ২০১২ চনৰ অক্টোবৰ মাহত কিনশাচাত ১৪ সংখ্যক ফ্ৰাংকোফোনি শীৰ্ষ সন্মিলন অনুষ্ঠিত হৈছিল।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=[[Organisation internationale de la Francophonie|OIF]]|title=XIVe Sommet de la Francophonie|url=http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120619065536/http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|archive-date=19 June 2012|date=25 June 2012}}</ref> কিনশাচাৰ বাসিন্দাসকলক কিনোইছ (ফৰাচী আৰু কেতিয়াবা ইংৰাজীত) বা কিনাশাচান (ইংৰাজীত) বুলি জনা যায়। অঞ্চলটোৰ খিলঞ্জীয়া লোকসকলৰ ভিতৰত হুম্বু আৰু টেকে আদি অন্যতম। চহৰখন পাৰ্শ্বৱৰ্তী ৰিপাব্লিক অৱ কংগোৰ ৰাজধানী ব্ৰাজাভিলৰ মুখামুখি। এই বিন্দুত নদীৰ ব্যৱধান ৭ কিলোমিটাৰ বহল যদিও ভেটিকান চহৰ আৰু ৰোমৰ পিছত এই দুখন চহৰ বিশ্বৰ দ্বিতীয় নিকটতম ৰাজধানী চহৰৰ যোৰা। ==ইতিহাস== ১৮৮১ চনত হেনৰী মৰ্টন ষ্টেনলীয়ে ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰ হিচাপে এই চহৰখন প্ৰতিষ্ঠা কৰে।<ref>Roman Adrian Cybriwsky, ''Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture'', ABC-CLIO, USA, 2013, p. 144</ref> বেলজিয়ামৰ ৰজা দ্বিতীয় লিওপল্ডৰ সন্মানত ইয়াৰ নামকৰণ কৰা হৈছিল লিওপোল্ডভিল। তেওঁ কংগো ফ্ৰী ষ্টেট নিয়ন্ত্ৰণ কৰিছিল। এই বিশাল ভূখণ্ডই এখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ। এই অঞ্চলটো উপনিবৱশ নহয় বৰঞ্চ ৰজাৰ ব্যক্তিগত সম্পত্তি আছিল। এই ঠাইখন লিভিংষ্টন জলপ্ৰপাতৰ ওপৰৰ কংগো নদীৰ প্ৰথমটো নাও চলাব পৰা বন্দৰ হিচাপে বিকশিত হয়। লিওপোল্ডভিলৰ তলৰ ৩০০ কিলোমিটাৰ (১৯০ মাইল) উজানত এটি ধাৰা আছে। প্ৰথম অৱস্থাত সাগৰৰ মাজেৰে অহা বা যোৱা সকলো সামগ্ৰী লিওপোল্ডভিল আৰু মাটাডিৰ মাজত বহনকাৰীয়ে কঢ়িয়াই নিব লাগিছিল, ৰেপিডৰ তলৰ বন্দৰ আৰু উপকূলৰ পৰা ১৫০ কিলোমিটাৰ (৯৩ মাইল) দূৰত্বৰ পৰা আনিব লগা হৈছিল। ১৮৯৮ চনত মাটাডি-কিনশাচা পৰ্টেজ ৰেলৱেৰ নিৰ্মাণ সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ লগে লগে ৰেপিডৰ চাৰিওফালে বিকল্প পথৰ ব্যৱস্থা হয় আৰু লিওপোল্ডভিলৰ দ্ৰুত বিকাশ আৰম্ভ হয়। ১৯১৪ চনত পাইপলাইন স্থাপন কৰা হয়। ই মাটাডিৰ পৰা লিওপ’ল্ডভিলৰ ওপৰৰ ফালে থকা ভাপ জাহাজলৈ খাৰুৱা তেল পৰিবহণ কৰে।<ref name="britannica.com">{{বিশ্বকোষ উদ্ধৃতি|বিশ্বকোষ=britannica.com}}</ref> ১৯২৩ চনৰ ভিতৰত কংগোৰ মোহনাত থকা বোমা চহৰখনৰ ঠাইত এই চহৰখনক বেলজিয়ান কংগোৰ ৰাজধানীলৈ উন্নীত কৰা হয়।<ref name="britannica.com" /> "লিঅ'" বা "লিঅ'পল্ড" নামেৰে মতা এই চহৰখন ঔপনিৱেশিক যুগত দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাই ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰত পৰিণত হয়। ১৯৫৯ চনৰ বিদ্ৰোহৰ পাছত ১৯৬০ চনৰ ৩০ জুনত স্বাধীনতা লাভ কৰি‍ কংগো ৰিপাব্লিকে প্ৰথম প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে পেট্ৰিছ লুমুম্বাক নিৰ্বাচিত কৰে। লুমুম্বাৰ অনুভূত ছোভিয়েট সমৰ্থন প্ৰৱণতাক পশ্চিমীয়া স্বাৰ্থই ভাবুকি হিচাপে গণ্য কৰিছিল। যিহেতু সেই সময় শীতল যুদ্ধৰ উত্তেজনাপূৰ্ণ সময় আছিল, সেয়েহে আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামে কংগোৰ কৌশলগত সম্পদ বিশেষকৈ ইউৰেনিয়ামৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ হেৰুৱাব বিচৰা নাছিল। লুমুম্বাৰ নিৰ্বাচনৰ এবছৰ নৌহওঁতেই বেলজিয়াম আৰু আমেৰিকাই তেওঁৰ কঙ্গোলিজ প্ৰতিদ্বন্দ্বীসকলৰ সমৰ্থন ক্ৰয় কৰি লয় আৰু সেই ঘটনাবোৰক গতিশীল কৰি লুমুম্বাৰ হত্যাত পৰিণত কৰে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|last=Georges Nzongola-Ntalaja|date=17 January 2011|title=Patrice Lumumba: the most important assassination of the 20th century|url=https://www.theguardian.com/global-development/poverty-matters/2011/jan/17/patrice-lumumba-50th-anniversary-assassination|date=9 February 2020|ওয়েবসাইট=The Guardian}}</ref> ১৯৬৪ চনত মাইজে ছ’ম্বেই কংগো ৰিপাব্লিক, বুৰুণ্ডি আৰু মালিৰ সকলো নাগৰিকৰ লগতে ৰুৱাণ্ডাৰ পৰা অহা সকলো ৰাজনৈতিক শৰণাৰ্থীক বহিষ্কাৰ কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে।<ref>Jules Gerard-Libois and Benoit Verhaegen, ''Congo 1964: Political Documents of a Developing Nation'', Princeton University Press, 2015, p. 450</ref><ref name="NYT">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1964/08/22/archives/congo-starts-expulsions.html|title=Congo Starts Expulsions|work=[[The New York Times]]|date=19 May 2021|language=en}}</ref><ref>Daouda Gary-Tounkara, ''1964 : le Mali réinsère ses ressortissants expulsés'', In: '' Plein droit 2016/1 (n° 108)'', GISTI, 2016, p. 35-38</ref><ref>United States.</ref> ১৯৬৫ চনত আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামৰ সহায়ত কংগোত জোচেফ-ডিজিয়েৰ মবুটুৱে ক্ষমতা দখল কৰে। তেওঁ "প্ৰামাণ্যতা"ৰ নীতি প্ৰৱৰ্তন কৰে। ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে দেশৰ মানুহ আৰু ঠাইৰ নাম পুনৰ সজীৱ কৰি তুলিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। ১৯৬৬ চনত কিনশাচা নামৰ এখন গাঁৱৰ নামেৰে লিওপ’ল্ডভিলৰ নাম কিনশাচা ৰখা হয়। এসময়ত ই এই স্থানৰ ওচৰতে আছিল, যিটো বৰ্তমান কিনশাচা কমিউন নামেৰে জনা যায়। মবুটুৰ অধীনত চহৰখন দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পালে। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা বহু লোক নিজৰ সৌভাগ্যৰ সন্ধানত ইয়ালৈ আহিছিল। বা আন ঠাইৰ জাতিগত বিবাদৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ আহিছিল। এইদৰে তেওঁলোকে কিনশাচাৰ জনসংখ্যাৰ মাজত ইতিমধ্যে উপস্থিত থকা বহুতো জাতি আৰু ভাষাৰ লগত নতুন ভাষা আৰু জাতি-জনগোষ্ঠী সংযোজন কৰিলে। ১৯৯১ চনত চহৰখনে বিদ্ৰোহী সৈনিকক প্ৰতিহত কৰিবলগীয়া হৈছিল। চৰকাৰে দৰমহা দিব নোৱাৰাৰ বিৰুদ্ধে তেওঁলোকে‍ প্ৰতিবাদ কৰিছিল। ইয়াৰ পাছত বিদ্ৰোহীৰ বিদ্ৰোহ আৰম্ভ হয়, যাৰ ফলত ১৯৯৭ চনৰ ভিতৰত মবুটুৰ শাসন ব্যৱস্থাৰ পতন ঘটে।<ref name="britannica.com"/> মবুটুৰ অতিমাত্ৰা উৎপাত, গণ দুৰ্নীতি, নেপটিজিম আৰু গৃহযুদ্ধৰ ফলত কিনশাচাৰ বহু ক্ষতি হৈছিল। ই তেওঁক পতনৰফালে লৈ গৈছিল। ইয়াৰ পাছতো ই এতিয়াও মধ্য আফ্ৰিকাৰ বাবে এক প্ৰধান সাংস্কৃতিক আৰু বৌদ্ধিক কেন্দ্ৰ, য'ত সংগীতজ্ঞ আৰু শিল্পীৰ এক সমৃদ্ধিশালী সম্প্ৰদায় আছে। ইয়াৰ উপৰিও ই দেশৰ প্ৰধান ঔদ্যোগিক কেন্দ্ৰ, ইয়াত অভ্যন্তৰীণ অঞ্চলৰ পৰা অনা বহু প্ৰাকৃতিক সামগ্ৰী প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰা হয়। ২০০১ চনৰ পৰা ২০১৯ চনলৈকে কংগো গণতান্ত্ৰিক ৰিপাব্লিকৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জোচেফ কাবিলাৰ কিনশাচাত বিশেষ জনপ্ৰিয়তা নাছিল।<ref name="Trapido2016"/> ২০০৬ চনত কাবিলাই প্ৰতিদ্বন্দ্বিতামূলক নিৰ্বাচনত জয় ঘোষণা কৰাৰ পিছত হিংসাত্মক পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয়; ইউৰোপীয় সংঘই ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ বাহিনীত যোগদান কৰিবলৈ চহৰখনত সৈন্য নিয়োগ কৰে। ২০১৬ চনত নতুন নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ’ব বুলি ঘোষণা কৰাত দুবছৰ পলম হৈছিল। ছেপ্টেম্বৰ আৰু ডিচেম্বৰ মাহত বৃহৎ প্ৰতিবাদৰ সূচনা হয়। ইয়াৰ ফলত ৰাজপথত বেৰিকেড লগোৱাৰ লগতে কেইবা ডজন লোকৰ মৃত্যু হয়। বিদ্যালয় আৰু ব্যৱসায়িক প্ৰতিষ্ঠান বন্ধ আছিল।<ref>"[https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407 DR Congo election: 17 dead in anti-Kabila protests] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180616023724/https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407|date=16 June 2018}}", ''BBC'', 19 September 2016.</ref><ref>Merritt Kennedy, "[https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators Congo A 'Powder Keg' As Security Forces Crack Down On Whistling Demonstrators] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180517153108/https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators|date=17 May 2018}}", ''NPR'', 21 December 2016.</ref> ==ভূগোল== ===প্ৰশাসনিক বিভাগ=== ===জলবায়ু=== ==জনসংখ্যা== ১৯৮৪ চনত কৰা আনুষ্ঠানিক লোকপিয়লত ২৬ লাখ বাসিন্দা গণনা কৰা হৈছিল।<ref name="Bédécarrats2016">{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Bédécarrats|first=Florent|last২=Lafuente-Sampietro|first২=Oriane|year=2019|title=Building commons to cope with chaotic urbanization? Performance and sustainability of decentralized water services in the outskirts of Kinshasa|পাতাসমূহ=1096–1108|DOI=10.1016/j.jhydrol.2016.07.023|doi-access=free}}</ref> তেতিয়াৰ পৰাই সকলো অনুমান সঁচাকৈয়ে বহিৰ্প্ৰকাশ। ২০০৫ চনৰ বাবে অনুমান ৫৩ লাখৰ পৰা ৭৩ লাখৰ ভিতৰত পৰে।<ref name="Flouriot2013"/> ২০১৭ চনত চহৰখনৰ শেহতীয়া অনুমান অনুসৰি ইয়াৰ জনসংখ্যা আছিল ১১,৮৫৫,০০০।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=Archived copy|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|date=26 June 2012}}</ref> ইউ এন হেবিটেটৰ তথ্য অনুসৰি বছৰি ৩ লাখ ৯০ হাজাৰ লোক কিনাশাচালৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। যুদ্ধৰ পৰা পলায়ন কৰি অৰ্থনৈতিক সুযোগ বিচাৰি ইয়ালৈ আহে।<ref name="Iazzolino2016">Gianluca Iazzolino, "[http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls Kinshasa, megalopolis of 12 million souls, expanding furiously on super-charged growth] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170709174042/http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls|date=9 July 2017}}"; ''Mail & Guardian Africa'', 2 April 2016.</ref> এক অনুমান অনুসৰি (২০১৬) মহানগৰ কিনশাচাৰ জনসংখ্যা যথেষ্ট বৃদ্ধি পাব। ইয়াৰ জনসংখ্যা ২০৫০ চনৰ ভিতৰত ৩.৫ কোটি, ২০৭৫ চনৰ ভিতৰত ৫.৮ কোটি আৰু ২১০০ চনৰ ভিতৰত ৮.৩ কোটি হ’ব।<ref>{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Hoornweg|first=Daniel|last২=Pope|first২=Kevin|year=2017|title=Population predictions for the world's largest cities in the 21st century|পাতাসমূহ=195–216|DOI=10.1177/0956247816663557|doi-access=free}}</ref> তেনে হ'লে‍ ই বিশ্বৰ অন্যতম বৃহৎ মহানগৰ হিচাপে পৰিগণিত হ’ব। ===ভাষা=== কংগো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ চৰকাৰী ভাষা ফৰাচী। অৰ্থাৎ কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী কিনশাচাৰ ভাষাও ফৰাচী। কিনশাচা আনুষ্ঠানিকভাৱে বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ ফ্ৰাংকোফোন চহৰ যদিও বেছিভাগ মানুহেই হয় ফৰাচী ভাষা নাজানে অথবা ক’বলৈ চেষ্টা কৰে।<ref name=":0">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=7 March 2016|title=Populations of 150 Largest Cities in the World|url=http://www.worldatlas.com/citypops.htm|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20170828095658/http://www.worldatlas.com/citypops.htm|archive-date=28 August 2017|date=1 August 2016|ওয়েবসাইট=World Atlas}}</ref><ref name="Nadeau">{{cite book|title=The Story of French|url=https://archive.org/details/storyoffrench0000nade|last=Nadeau|first=Jean-Benoit|year=2006|publisher=St. Martin's Press|পাতা=301; 483|isbn=9780312341831}}</ref><ref name="Trefon">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=5VAAHi93y0sC&q=Kinshasa+second+largest+French+city&pg=PA7|title=Reinventing Order in the Congo: How People Respond to State Failure in Kinshasa|last=Trefon|first=Theodore|year=2004|publisher=Zed Books|পাতা=7|isbn=9781842774915|date=31 May 2009}}</ref> লিংগালা ভাষাক কথিত ভাষা হিচাপে বহুলভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ৰাস্তাৰ চিন, পোষ্টাৰ, বাতৰি কাকত, চৰকাৰী নথি-পত্ৰ, স্কুলৰ ভাষা ফৰাচী; নাটক, টেলিভিছন আৰু বাতৰি কাকতত ই আধিপত্য বিস্তাৰ কৰিছে আৰু বিভিন্ন সামাজিক শ্ৰেণীৰ লোকৰ মাজত উলম্ব সম্পৰ্ক ক্ষেত্ৰত ই ব্যৱহাৰ হয়। কিন্তু একে শ্ৰেণীৰ মানুহে নিজৰ মাজতে কংগো ভাষা (কিকোংগো, লিংগালা, শ্বিলুবা বা শ্বাহিলি)ত কথা পাতে।<ref name="Manning">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=LwzFF2FnbzMC&q=Kinshasa+second+largest+francophone+city&pg=PA189|title=Francophone sub-Saharan Africa: Democracy and Dependence, 1985–1995|last=Manning|first=Patrick|year=1998|publisher=Cambridge University Press|পাতা=189|isbn=9780521645195|date=31 May 2009}}{{অকাৰ্যকৰ সংযোগ|date=এপ্ৰিল ২০২৩ |bot=InternetArchiveBot |ঠিক কৰাৰ প্ৰচেষ্টা=yes }}</ref> ==চৰকাৰ আৰু ৰাজনীতি== ==অৰ্থনীতি== ==শিক্ষা== ==স্বাস্থ্য আৰু চিকিৎসা== ==সংস্কৃতি== ==উপাসনালয়== ==গণমাধ্যম== ==খেলাধুলা== ==অট্টালিকা আৰু প্ৰতিষ্ঠান== ==আন্তঃগাঁথনি আৰু গৃহ নিৰ্মাণ== ==পৰিবহণ== ===বিমান=== ===ৰেল=== ===বাহ্যিক পৰিবহণ=== ==সামাজিক বিষয়== ===অপৰাধ আৰু শাস্তি=== ===ৰাস্তাৰ শিশু=== ==জনপ্ৰিয় সংস্কৃতিত== ==তথ্য সংগ্ৰহ== [[শ্ৰেণী:ভূগোল]] o753yy52pglwp9g0vtbhkt5l78nlfuv 516989 516988 2025-06-11T06:53:10Z কুমুদ ঘোষ 42738 /* শিক্ষা */ 516989 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = কিনশাচা | official_name = ''ভিলে ডি কিনশাচা '' | settlement_type = [[ৰাজধানী চহৰ]] আৰু [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ প্ৰদেশ|প্ৰদেশ]] | image_skyline = {{multiple image | perrow = 1/2/2/2 | border = infobox | total_width = 290 | caption_align = center | image1 = La ville de Kinshasa.jpg | caption1 = [[গোম্বে, কিনশাসা|ডাউনটাউন কিনশাচা]] | image2 = Africell - Black Santa - DRC (49268350383).jpg | caption2 = [[গোম্বে, কিনশাচা]] | image3 = Kinshasa by night (23769991270).jpg | caption3 = [[লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image4 = Palais du peuple de la RDC.jpg | caption4 = [[প্যালাইস ডু পিপল (কিনশাসা)|পিপলচ পেলেচ]] | image5 = Parc de la Vallée de la Nsele.jpg | caption5 = [[এনসেলে ভ্যালি পাৰ্ক|লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image6 = Le 17 janvier 1961, Patrice Lumumba mourrait, victime de son « rêve » pour un Congo libre, démocratique et développé. (16112526649).jpg | caption6 = [[পাত্ৰিছ লুমুম্বা]]ৰ মূৰ্তি সহিত [[লাইমেট টাৱাৰ]] (পটভূমিত)। | image7 = Bâtiment de la SCPT (anciennement ONATRA) à Gombe, Kinshasa.jpg | caption7 = [[চ'ছাইটি বাণিজ্যিক দে পৰিবহণ এবং দেস পোৰ্টস|চ'ছাইটিি বাণিজ্যিক দেচ পৰিবহণ আৰু দেচ বন্দৰ]] }} | image_flag = Flag of Kinshasa, DRC.svg | image_seal = Coat of arms of Kinshasa.svg | seal_size = 50px | nickname = কিন লা বেলে<br/>({{literally||কিন দ্য বিউটিফুল}}) | motto = | image_map = Democratic Republic of the Congo (26 provinces) - Kinshasa.svg | map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ প্ৰদেশৰ মানচিত্ৰত কিনশাচা | pushpin_map = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ#আফ্ৰিকা#পৃথিৱী | pushpin_relief = 1 | pushpin_map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ মানচিত্ৰে কিনশাসা | coordinates = {{স্থানাঙ্ক|4|19|30|S|15|19|20|E|type:adm1st_region:CD-KN|display=inline}} | subdivision_type = দেশ | subdivision_name = {{পতাকা|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ}} | subdivision_type1 = [[Provinces of the Democratic Republic of the Congo|Province]] | established_title = প্ৰতিষ্ঠিত | established_date = ১৮৮১ | seat_type = চি‍টি হল | seat = [[লা গোম্বে (কিনশাসা)|লা গোম্বে]] | parts_type = [[কিনশাসায় কমিউন|কমিউন]] | parts_style = coll | p1 = [[বন্দলুংওয়া]] | p2 = [[বাৰুম্বু]] | p3 = [[বুম্বু]] | p4 = [[গোম্বে, কিনশাসা|গোম্বে]] (অতীতে কালিনা) | p5 = [[কালামু]] | p6 = [[কাসা-ভুবু, কিনশাসা|কাসা-ভুবু]] | p7 = [[কিম্বানসেকে]] | p8 = [[কিনশাসা (কমিউন)|কিনশাসা]] | p9 = [[কিণ্টামবো]] | p10 = [[কিসেনসো]] | p11 = [[লেম্বা, কিনশাসা|লেম্বা]] | p12 = [[লিমেট]] | p13 = [[লিঙ্গওয়ালা]] | p14 = [[মাকালা]] | p15 = [[মালুকু, কিনশাসা|মালুকু]] | p16 = [[মাসিনা, কিনশাসা|মাসিনা]] | p17 = [[মাটে]] | p18 = [[মণ্ট এনগাফুলা]] | p19 = [[এনডিজিলি, কিনশাসা|এনডিজিলি]] | p20 = [[নগাবা]] | p21 = [[এনগালিমা]] | p22 = [[এনগিৰি-এনগিৰি]] | p23 = [[এনসেলে]] | p24 = [[সেলেম্বাও]] | government_type = প্ৰাদেশিক সমাৱেশ | governing_body = [[কিনশাচাৰ প্ৰাদেশিক পৰিষদ]] | leader_title = [[কিনশাসাৰ গভৰ্নৰদেৰ তালিকা|গভৰ্নৰ]] | leader_name = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | leader_title1 = ভাইস-গভৰ্নৰ | leader_name1 = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | total_type = নগৰ-প্ৰদেশ | area_footnotes =<ref name=Kayembe2009 /> | area_total_km2 = 9965 | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_water_percent = | area_urban_km2 = 600 | elevation_m = 240 | population_total = 17071000<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |last=Institut National De La Statistique |title=Projections demographiques 2019-25 (in French) |url=http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |date=September 23, 2020 |archive-date=জুলাই ২, ২০২০ |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ |access-date=June 5, 2025 |archivedate=July 2, 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |deadurl=yes }}</ref> | population_as_of = ২০২১ | population_footnotes = | population_density_km2 = 1462 | population_urban = 16316000 | population_metro = 17239463 | population_urban_footnotes =<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি| url = https://populationstat.com/democratic-republic-of-the-congo/kinshasa|title = PopulationStat.com}}</ref> | population_density_urban_km2 = auto | population_blank1_title = [[জাতীয় ভাষা|language]] | population_blank1 = ফৰাচী আৰু লিঙ্গালা | population_note = | postal_code = | area_code = 243 + 9 | blank_name_sec1 = [[মানৱ উন্নয়ন সূচক|এইচডিআই]] (২০১৯) | blank_info_sec1 = 0.577<ref name="GlobalDataLab">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab |url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180923120638/https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |archive-date=23 September 2018 |date=2021-07-27 |ওয়েবসাইট=hdi.globaldatalab.org |language=en}}</ref><br />{{color|#fc0|medium}}[[List of provinces of the Democratic Republic of the Congo by Human Development Index|1st]] | area_urban_footnotes =<ref name="population">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |date=April 2017 |title=DemographiaWorld Urban Areas – 13th Annual Edition |url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |archive-date=3 May 2018 |date=8 July 2017 |publisher=[[Demographia]]}}</ref> | timezone = [[পশ্চিম আফ্ৰিকাৰ সময়]] | utc_offset = +1 | coor_pinpoint = | registration_plate_type = [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ যানবাহন ৰেজিষ্ট্ৰেশন প্লেট|লাইসেন্স প্লেট কোড]] | registration_plate = {{পতাকা আইকন|Democratic Republic of the Congo}} CGO / '''01''' }} '''কিনশাচা''' ({{lang-en|Kinshasa}}) হ'ল কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী আৰু সৰ্ববৃহৎ চহৰ। পূৰ্বতে ইয়াক লিওপোল্ডভিল নামেৰে জনা গৈছিল। এসময়ত কংগো নদীৰ পাৰত মাছ ধৰা আৰু ব্যৱসায়িক গাঁৱৰ বসতিস্থল কিনশাচা এতিয়া বিশ্বৰ অন্যতম দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা মেগাচিটি। কিনশাচা মহানগৰখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ ২৬খন প্ৰদেশৰ ভিতৰত এখন। যিহেতু নগৰ-প্ৰদেশৰ প্ৰশাসনিক সীমাৰেখাই এক বিশাল এলেকা সামৰি লৈছে, সেয়েহে নগৰ-প্ৰদেশৰ ৯০ শতাংশতকৈও অধিক ভূমি গ্ৰাম্য প্ৰকৃতিৰ, চহৰীয়া অঞ্চলসমূহে পশ্চিম দিশত সৰু কিন্তু বিস্তাৰিত অংশ দখল কৰিছে।<ref name="area">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Ville de Kinshasa|title=Géographie de Kinshasa|url=http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|archive-date=23 July 2012|date=25 June 2012|access-date=5 June 2025|archivedate=23 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|deadurl=yes}}</ref> আফ্ৰিকাৰ কাইৰো আৰু লোগেছৰ পিছত কিনশাচা তৃতীয় বৃহত্তম মহানগৰ।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=2020-07-03|language=en-US|title=Cities In The World With The Most Francophone Population|url=https://www.worldatlas.com/articles/cities-in-the-world-with-the-most-francophone-population.html|date=2022-03-08|ওয়েবসাইট=WorldAtlas}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও ই বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ নামমাত্ৰ ফ্ৰাংকোফোন নগৰীয়া অঞ্চল, য'ত ফৰাচী ভাষা হৈছে চহৰখনৰ চৰকাৰ, শিক্ষা, সংবাদ মাধ্যম, জনসেৱা, আৰু উচ্চ পৰ্যায়ৰ বাণিজ্যৰ ভাষা। আনহাতে, লিংগালা ভাষাক বাটে‍-ঘাটে‍ লিংগুয়া ফ্ৰাংকা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&q=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|title=Globalization and Language Vitality: Perspectives from Africa, pp. 103 & 109|last=Cécile B. Vigouroux & Salikoko S. Mufwene|year=2008|isbn=9780826495150|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20151005104851/https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&lpg=PA111&dq=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|archive-date=5 October 2015|url-অবস্থা=live|date=25 June 2012}}</ref> ২০১২ চনৰ অক্টোবৰ মাহত কিনশাচাত ১৪ সংখ্যক ফ্ৰাংকোফোনি শীৰ্ষ সন্মিলন অনুষ্ঠিত হৈছিল।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=[[Organisation internationale de la Francophonie|OIF]]|title=XIVe Sommet de la Francophonie|url=http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120619065536/http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|archive-date=19 June 2012|date=25 June 2012}}</ref> কিনশাচাৰ বাসিন্দাসকলক কিনোইছ (ফৰাচী আৰু কেতিয়াবা ইংৰাজীত) বা কিনাশাচান (ইংৰাজীত) বুলি জনা যায়। অঞ্চলটোৰ খিলঞ্জীয়া লোকসকলৰ ভিতৰত হুম্বু আৰু টেকে আদি অন্যতম। চহৰখন পাৰ্শ্বৱৰ্তী ৰিপাব্লিক অৱ কংগোৰ ৰাজধানী ব্ৰাজাভিলৰ মুখামুখি। এই বিন্দুত নদীৰ ব্যৱধান ৭ কিলোমিটাৰ বহল যদিও ভেটিকান চহৰ আৰু ৰোমৰ পিছত এই দুখন চহৰ বিশ্বৰ দ্বিতীয় নিকটতম ৰাজধানী চহৰৰ যোৰা। ==ইতিহাস== ১৮৮১ চনত হেনৰী মৰ্টন ষ্টেনলীয়ে ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰ হিচাপে এই চহৰখন প্ৰতিষ্ঠা কৰে।<ref>Roman Adrian Cybriwsky, ''Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture'', ABC-CLIO, USA, 2013, p. 144</ref> বেলজিয়ামৰ ৰজা দ্বিতীয় লিওপল্ডৰ সন্মানত ইয়াৰ নামকৰণ কৰা হৈছিল লিওপোল্ডভিল। তেওঁ কংগো ফ্ৰী ষ্টেট নিয়ন্ত্ৰণ কৰিছিল। এই বিশাল ভূখণ্ডই এখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ। এই অঞ্চলটো উপনিবৱশ নহয় বৰঞ্চ ৰজাৰ ব্যক্তিগত সম্পত্তি আছিল। এই ঠাইখন লিভিংষ্টন জলপ্ৰপাতৰ ওপৰৰ কংগো নদীৰ প্ৰথমটো নাও চলাব পৰা বন্দৰ হিচাপে বিকশিত হয়। লিওপোল্ডভিলৰ তলৰ ৩০০ কিলোমিটাৰ (১৯০ মাইল) উজানত এটি ধাৰা আছে। প্ৰথম অৱস্থাত সাগৰৰ মাজেৰে অহা বা যোৱা সকলো সামগ্ৰী লিওপোল্ডভিল আৰু মাটাডিৰ মাজত বহনকাৰীয়ে কঢ়িয়াই নিব লাগিছিল, ৰেপিডৰ তলৰ বন্দৰ আৰু উপকূলৰ পৰা ১৫০ কিলোমিটাৰ (৯৩ মাইল) দূৰত্বৰ পৰা আনিব লগা হৈছিল। ১৮৯৮ চনত মাটাডি-কিনশাচা পৰ্টেজ ৰেলৱেৰ নিৰ্মাণ সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ লগে লগে ৰেপিডৰ চাৰিওফালে বিকল্প পথৰ ব্যৱস্থা হয় আৰু লিওপোল্ডভিলৰ দ্ৰুত বিকাশ আৰম্ভ হয়। ১৯১৪ চনত পাইপলাইন স্থাপন কৰা হয়। ই মাটাডিৰ পৰা লিওপ’ল্ডভিলৰ ওপৰৰ ফালে থকা ভাপ জাহাজলৈ খাৰুৱা তেল পৰিবহণ কৰে।<ref name="britannica.com">{{বিশ্বকোষ উদ্ধৃতি|বিশ্বকোষ=britannica.com}}</ref> ১৯২৩ চনৰ ভিতৰত কংগোৰ মোহনাত থকা বোমা চহৰখনৰ ঠাইত এই চহৰখনক বেলজিয়ান কংগোৰ ৰাজধানীলৈ উন্নীত কৰা হয়।<ref name="britannica.com" /> "লিঅ'" বা "লিঅ'পল্ড" নামেৰে মতা এই চহৰখন ঔপনিৱেশিক যুগত দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাই ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰত পৰিণত হয়। ১৯৫৯ চনৰ বিদ্ৰোহৰ পাছত ১৯৬০ চনৰ ৩০ জুনত স্বাধীনতা লাভ কৰি‍ কংগো ৰিপাব্লিকে প্ৰথম প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে পেট্ৰিছ লুমুম্বাক নিৰ্বাচিত কৰে। লুমুম্বাৰ অনুভূত ছোভিয়েট সমৰ্থন প্ৰৱণতাক পশ্চিমীয়া স্বাৰ্থই ভাবুকি হিচাপে গণ্য কৰিছিল। যিহেতু সেই সময় শীতল যুদ্ধৰ উত্তেজনাপূৰ্ণ সময় আছিল, সেয়েহে আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামে কংগোৰ কৌশলগত সম্পদ বিশেষকৈ ইউৰেনিয়ামৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ হেৰুৱাব বিচৰা নাছিল। লুমুম্বাৰ নিৰ্বাচনৰ এবছৰ নৌহওঁতেই বেলজিয়াম আৰু আমেৰিকাই তেওঁৰ কঙ্গোলিজ প্ৰতিদ্বন্দ্বীসকলৰ সমৰ্থন ক্ৰয় কৰি লয় আৰু সেই ঘটনাবোৰক গতিশীল কৰি লুমুম্বাৰ হত্যাত পৰিণত কৰে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|last=Georges Nzongola-Ntalaja|date=17 January 2011|title=Patrice Lumumba: the most important assassination of the 20th century|url=https://www.theguardian.com/global-development/poverty-matters/2011/jan/17/patrice-lumumba-50th-anniversary-assassination|date=9 February 2020|ওয়েবসাইট=The Guardian}}</ref> ১৯৬৪ চনত মাইজে ছ’ম্বেই কংগো ৰিপাব্লিক, বুৰুণ্ডি আৰু মালিৰ সকলো নাগৰিকৰ লগতে ৰুৱাণ্ডাৰ পৰা অহা সকলো ৰাজনৈতিক শৰণাৰ্থীক বহিষ্কাৰ কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে।<ref>Jules Gerard-Libois and Benoit Verhaegen, ''Congo 1964: Political Documents of a Developing Nation'', Princeton University Press, 2015, p. 450</ref><ref name="NYT">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1964/08/22/archives/congo-starts-expulsions.html|title=Congo Starts Expulsions|work=[[The New York Times]]|date=19 May 2021|language=en}}</ref><ref>Daouda Gary-Tounkara, ''1964 : le Mali réinsère ses ressortissants expulsés'', In: '' Plein droit 2016/1 (n° 108)'', GISTI, 2016, p. 35-38</ref><ref>United States.</ref> ১৯৬৫ চনত আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামৰ সহায়ত কংগোত জোচেফ-ডিজিয়েৰ মবুটুৱে ক্ষমতা দখল কৰে। তেওঁ "প্ৰামাণ্যতা"ৰ নীতি প্ৰৱৰ্তন কৰে। ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে দেশৰ মানুহ আৰু ঠাইৰ নাম পুনৰ সজীৱ কৰি তুলিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। ১৯৬৬ চনত কিনশাচা নামৰ এখন গাঁৱৰ নামেৰে লিওপ’ল্ডভিলৰ নাম কিনশাচা ৰখা হয়। এসময়ত ই এই স্থানৰ ওচৰতে আছিল, যিটো বৰ্তমান কিনশাচা কমিউন নামেৰে জনা যায়। মবুটুৰ অধীনত চহৰখন দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পালে। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা বহু লোক নিজৰ সৌভাগ্যৰ সন্ধানত ইয়ালৈ আহিছিল। বা আন ঠাইৰ জাতিগত বিবাদৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ আহিছিল। এইদৰে তেওঁলোকে কিনশাচাৰ জনসংখ্যাৰ মাজত ইতিমধ্যে উপস্থিত থকা বহুতো জাতি আৰু ভাষাৰ লগত নতুন ভাষা আৰু জাতি-জনগোষ্ঠী সংযোজন কৰিলে। ১৯৯১ চনত চহৰখনে বিদ্ৰোহী সৈনিকক প্ৰতিহত কৰিবলগীয়া হৈছিল। চৰকাৰে দৰমহা দিব নোৱাৰাৰ বিৰুদ্ধে তেওঁলোকে‍ প্ৰতিবাদ কৰিছিল। ইয়াৰ পাছত বিদ্ৰোহীৰ বিদ্ৰোহ আৰম্ভ হয়, যাৰ ফলত ১৯৯৭ চনৰ ভিতৰত মবুটুৰ শাসন ব্যৱস্থাৰ পতন ঘটে।<ref name="britannica.com"/> মবুটুৰ অতিমাত্ৰা উৎপাত, গণ দুৰ্নীতি, নেপটিজিম আৰু গৃহযুদ্ধৰ ফলত কিনশাচাৰ বহু ক্ষতি হৈছিল। ই তেওঁক পতনৰফালে লৈ গৈছিল। ইয়াৰ পাছতো ই এতিয়াও মধ্য আফ্ৰিকাৰ বাবে এক প্ৰধান সাংস্কৃতিক আৰু বৌদ্ধিক কেন্দ্ৰ, য'ত সংগীতজ্ঞ আৰু শিল্পীৰ এক সমৃদ্ধিশালী সম্প্ৰদায় আছে। ইয়াৰ উপৰিও ই দেশৰ প্ৰধান ঔদ্যোগিক কেন্দ্ৰ, ইয়াত অভ্যন্তৰীণ অঞ্চলৰ পৰা অনা বহু প্ৰাকৃতিক সামগ্ৰী প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰা হয়। ২০০১ চনৰ পৰা ২০১৯ চনলৈকে কংগো গণতান্ত্ৰিক ৰিপাব্লিকৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জোচেফ কাবিলাৰ কিনশাচাত বিশেষ জনপ্ৰিয়তা নাছিল।<ref name="Trapido2016"/> ২০০৬ চনত কাবিলাই প্ৰতিদ্বন্দ্বিতামূলক নিৰ্বাচনত জয় ঘোষণা কৰাৰ পিছত হিংসাত্মক পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয়; ইউৰোপীয় সংঘই ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ বাহিনীত যোগদান কৰিবলৈ চহৰখনত সৈন্য নিয়োগ কৰে। ২০১৬ চনত নতুন নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ’ব বুলি ঘোষণা কৰাত দুবছৰ পলম হৈছিল। ছেপ্টেম্বৰ আৰু ডিচেম্বৰ মাহত বৃহৎ প্ৰতিবাদৰ সূচনা হয়। ইয়াৰ ফলত ৰাজপথত বেৰিকেড লগোৱাৰ লগতে কেইবা ডজন লোকৰ মৃত্যু হয়। বিদ্যালয় আৰু ব্যৱসায়িক প্ৰতিষ্ঠান বন্ধ আছিল।<ref>"[https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407 DR Congo election: 17 dead in anti-Kabila protests] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180616023724/https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407|date=16 June 2018}}", ''BBC'', 19 September 2016.</ref><ref>Merritt Kennedy, "[https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators Congo A 'Powder Keg' As Security Forces Crack Down On Whistling Demonstrators] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180517153108/https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators|date=17 May 2018}}", ''NPR'', 21 December 2016.</ref> ==ভূগোল== ===প্ৰশাসনিক বিভাগ=== ===জলবায়ু=== ==জনসংখ্যা== ১৯৮৪ চনত কৰা আনুষ্ঠানিক লোকপিয়লত ২৬ লাখ বাসিন্দা গণনা কৰা হৈছিল।<ref name="Bédécarrats2016">{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Bédécarrats|first=Florent|last২=Lafuente-Sampietro|first২=Oriane|year=2019|title=Building commons to cope with chaotic urbanization? Performance and sustainability of decentralized water services in the outskirts of Kinshasa|পাতাসমূহ=1096–1108|DOI=10.1016/j.jhydrol.2016.07.023|doi-access=free}}</ref> তেতিয়াৰ পৰাই সকলো অনুমান সঁচাকৈয়ে বহিৰ্প্ৰকাশ। ২০০৫ চনৰ বাবে অনুমান ৫৩ লাখৰ পৰা ৭৩ লাখৰ ভিতৰত পৰে।<ref name="Flouriot2013"/> ২০১৭ চনত চহৰখনৰ শেহতীয়া অনুমান অনুসৰি ইয়াৰ জনসংখ্যা আছিল ১১,৮৫৫,০০০।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=Archived copy|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|date=26 June 2012}}</ref> ইউ এন হেবিটেটৰ তথ্য অনুসৰি বছৰি ৩ লাখ ৯০ হাজাৰ লোক কিনাশাচালৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। যুদ্ধৰ পৰা পলায়ন কৰি অৰ্থনৈতিক সুযোগ বিচাৰি ইয়ালৈ আহে।<ref name="Iazzolino2016">Gianluca Iazzolino, "[http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls Kinshasa, megalopolis of 12 million souls, expanding furiously on super-charged growth] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170709174042/http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls|date=9 July 2017}}"; ''Mail & Guardian Africa'', 2 April 2016.</ref> এক অনুমান অনুসৰি (২০১৬) মহানগৰ কিনশাচাৰ জনসংখ্যা যথেষ্ট বৃদ্ধি পাব। ইয়াৰ জনসংখ্যা ২০৫০ চনৰ ভিতৰত ৩.৫ কোটি, ২০৭৫ চনৰ ভিতৰত ৫.৮ কোটি আৰু ২১০০ চনৰ ভিতৰত ৮.৩ কোটি হ’ব।<ref>{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Hoornweg|first=Daniel|last২=Pope|first২=Kevin|year=2017|title=Population predictions for the world's largest cities in the 21st century|পাতাসমূহ=195–216|DOI=10.1177/0956247816663557|doi-access=free}}</ref> তেনে হ'লে‍ ই বিশ্বৰ অন্যতম বৃহৎ মহানগৰ হিচাপে পৰিগণিত হ’ব। ===ভাষা=== কংগো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ চৰকাৰী ভাষা ফৰাচী। অৰ্থাৎ কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী কিনশাচাৰ ভাষাও ফৰাচী। কিনশাচা আনুষ্ঠানিকভাৱে বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ ফ্ৰাংকোফোন চহৰ যদিও বেছিভাগ মানুহেই হয় ফৰাচী ভাষা নাজানে অথবা ক’বলৈ চেষ্টা কৰে।<ref name=":0">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=7 March 2016|title=Populations of 150 Largest Cities in the World|url=http://www.worldatlas.com/citypops.htm|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20170828095658/http://www.worldatlas.com/citypops.htm|archive-date=28 August 2017|date=1 August 2016|ওয়েবসাইট=World Atlas}}</ref><ref name="Nadeau">{{cite book|title=The Story of French|url=https://archive.org/details/storyoffrench0000nade|last=Nadeau|first=Jean-Benoit|year=2006|publisher=St. Martin's Press|পাতা=301; 483|isbn=9780312341831}}</ref><ref name="Trefon">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=5VAAHi93y0sC&q=Kinshasa+second+largest+French+city&pg=PA7|title=Reinventing Order in the Congo: How People Respond to State Failure in Kinshasa|last=Trefon|first=Theodore|year=2004|publisher=Zed Books|পাতা=7|isbn=9781842774915|date=31 May 2009}}</ref> লিংগালা ভাষাক কথিত ভাষা হিচাপে বহুলভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ৰাস্তাৰ চিন, পোষ্টাৰ, বাতৰি কাকত, চৰকাৰী নথি-পত্ৰ, স্কুলৰ ভাষা ফৰাচী; নাটক, টেলিভিছন আৰু বাতৰি কাকতত ই আধিপত্য বিস্তাৰ কৰিছে আৰু বিভিন্ন সামাজিক শ্ৰেণীৰ লোকৰ মাজত উলম্ব সম্পৰ্ক ক্ষেত্ৰত ই ব্যৱহাৰ হয়। কিন্তু একে শ্ৰেণীৰ মানুহে নিজৰ মাজতে কংগো ভাষা (কিকোংগো, লিংগালা, শ্বিলুবা বা শ্বাহিলি)ত কথা পাতে।<ref name="Manning">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=LwzFF2FnbzMC&q=Kinshasa+second+largest+francophone+city&pg=PA189|title=Francophone sub-Saharan Africa: Democracy and Dependence, 1985–1995|last=Manning|first=Patrick|year=1998|publisher=Cambridge University Press|পাতা=189|isbn=9780521645195|date=31 May 2009}}{{অকাৰ্যকৰ সংযোগ|date=এপ্ৰিল ২০২৩ |bot=InternetArchiveBot |ঠিক কৰাৰ প্ৰচেষ্টা=yes }}</ref> ==চৰকাৰ আৰু ৰাজনীতি== ==অৰ্থনীতি== ==শিক্ষা== কিনশাচাত কেইবাখনো উচ্চ পৰ্যায়ৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে, য’ত চিভিল ইঞ্জিনিয়াৰিঙৰ পৰা আৰম্ভ কৰি নাৰ্চিং আৰু সাংবাদিকতালৈকে বিভিন্ন ধৰণৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে। ==স্বাস্থ্য আৰু চিকিৎসা== ==সংস্কৃতি== ==উপাসনালয়== ==গণমাধ্যম== ==খেলাধুলা== ==অট্টালিকা আৰু প্ৰতিষ্ঠান== ==আন্তঃগাঁথনি আৰু গৃহ নিৰ্মাণ== ==পৰিবহণ== ===বিমান=== ===ৰেল=== ===বাহ্যিক পৰিবহণ=== ==সামাজিক বিষয়== ===অপৰাধ আৰু শাস্তি=== ===ৰাস্তাৰ শিশু=== ==জনপ্ৰিয় সংস্কৃতিত== ==তথ্য সংগ্ৰহ== [[শ্ৰেণী:ভূগোল]] 56wvcduubbmzd05iz7p1f0la1lad5rj 516990 516989 2025-06-11T06:53:54Z কুমুদ ঘোষ 42738 /* শিক্ষা */ 516990 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = কিনশাচা | official_name = ''ভিলে ডি কিনশাচা '' | settlement_type = [[ৰাজধানী চহৰ]] আৰু [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ প্ৰদেশ|প্ৰদেশ]] | image_skyline = {{multiple image | perrow = 1/2/2/2 | border = infobox | total_width = 290 | caption_align = center | image1 = La ville de Kinshasa.jpg | caption1 = [[গোম্বে, কিনশাসা|ডাউনটাউন কিনশাচা]] | image2 = Africell - Black Santa - DRC (49268350383).jpg | caption2 = [[গোম্বে, কিনশাচা]] | image3 = Kinshasa by night (23769991270).jpg | caption3 = [[লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image4 = Palais du peuple de la RDC.jpg | caption4 = [[প্যালাইস ডু পিপল (কিনশাসা)|পিপলচ পেলেচ]] | image5 = Parc de la Vallée de la Nsele.jpg | caption5 = [[এনসেলে ভ্যালি পাৰ্ক|লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image6 = Le 17 janvier 1961, Patrice Lumumba mourrait, victime de son « rêve » pour un Congo libre, démocratique et développé. (16112526649).jpg | caption6 = [[পাত্ৰিছ লুমুম্বা]]ৰ মূৰ্তি সহিত [[লাইমেট টাৱাৰ]] (পটভূমিত)। | image7 = Bâtiment de la SCPT (anciennement ONATRA) à Gombe, Kinshasa.jpg | caption7 = [[চ'ছাইটি বাণিজ্যিক দে পৰিবহণ এবং দেস পোৰ্টস|চ'ছাইটিি বাণিজ্যিক দেচ পৰিবহণ আৰু দেচ বন্দৰ]] }} | image_flag = Flag of Kinshasa, DRC.svg | image_seal = Coat of arms of Kinshasa.svg | seal_size = 50px | nickname = কিন লা বেলে<br/>({{literally||কিন দ্য বিউটিফুল}}) | motto = | image_map = Democratic Republic of the Congo (26 provinces) - Kinshasa.svg | map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ প্ৰদেশৰ মানচিত্ৰত কিনশাচা | pushpin_map = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ#আফ্ৰিকা#পৃথিৱী | pushpin_relief = 1 | pushpin_map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ মানচিত্ৰে কিনশাসা | coordinates = {{স্থানাঙ্ক|4|19|30|S|15|19|20|E|type:adm1st_region:CD-KN|display=inline}} | subdivision_type = দেশ | subdivision_name = {{পতাকা|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ}} | subdivision_type1 = [[Provinces of the Democratic Republic of the Congo|Province]] | established_title = প্ৰতিষ্ঠিত | established_date = ১৮৮১ | seat_type = চি‍টি হল | seat = [[লা গোম্বে (কিনশাসা)|লা গোম্বে]] | parts_type = [[কিনশাসায় কমিউন|কমিউন]] | parts_style = coll | p1 = [[বন্দলুংওয়া]] | p2 = [[বাৰুম্বু]] | p3 = [[বুম্বু]] | p4 = [[গোম্বে, কিনশাসা|গোম্বে]] (অতীতে কালিনা) | p5 = [[কালামু]] | p6 = [[কাসা-ভুবু, কিনশাসা|কাসা-ভুবু]] | p7 = [[কিম্বানসেকে]] | p8 = [[কিনশাসা (কমিউন)|কিনশাসা]] | p9 = [[কিণ্টামবো]] | p10 = [[কিসেনসো]] | p11 = [[লেম্বা, কিনশাসা|লেম্বা]] | p12 = [[লিমেট]] | p13 = [[লিঙ্গওয়ালা]] | p14 = [[মাকালা]] | p15 = [[মালুকু, কিনশাসা|মালুকু]] | p16 = [[মাসিনা, কিনশাসা|মাসিনা]] | p17 = [[মাটে]] | p18 = [[মণ্ট এনগাফুলা]] | p19 = [[এনডিজিলি, কিনশাসা|এনডিজিলি]] | p20 = [[নগাবা]] | p21 = [[এনগালিমা]] | p22 = [[এনগিৰি-এনগিৰি]] | p23 = [[এনসেলে]] | p24 = [[সেলেম্বাও]] | government_type = প্ৰাদেশিক সমাৱেশ | governing_body = [[কিনশাচাৰ প্ৰাদেশিক পৰিষদ]] | leader_title = [[কিনশাসাৰ গভৰ্নৰদেৰ তালিকা|গভৰ্নৰ]] | leader_name = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | leader_title1 = ভাইস-গভৰ্নৰ | leader_name1 = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | total_type = নগৰ-প্ৰদেশ | area_footnotes =<ref name=Kayembe2009 /> | area_total_km2 = 9965 | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_water_percent = | area_urban_km2 = 600 | elevation_m = 240 | population_total = 17071000<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |last=Institut National De La Statistique |title=Projections demographiques 2019-25 (in French) |url=http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |date=September 23, 2020 |archive-date=জুলাই ২, ২০২০ |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ |access-date=June 5, 2025 |archivedate=July 2, 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |deadurl=yes }}</ref> | population_as_of = ২০২১ | population_footnotes = | population_density_km2 = 1462 | population_urban = 16316000 | population_metro = 17239463 | population_urban_footnotes =<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি| url = https://populationstat.com/democratic-republic-of-the-congo/kinshasa|title = PopulationStat.com}}</ref> | population_density_urban_km2 = auto | population_blank1_title = [[জাতীয় ভাষা|language]] | population_blank1 = ফৰাচী আৰু লিঙ্গালা | population_note = | postal_code = | area_code = 243 + 9 | blank_name_sec1 = [[মানৱ উন্নয়ন সূচক|এইচডিআই]] (২০১৯) | blank_info_sec1 = 0.577<ref name="GlobalDataLab">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab |url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180923120638/https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |archive-date=23 September 2018 |date=2021-07-27 |ওয়েবসাইট=hdi.globaldatalab.org |language=en}}</ref><br />{{color|#fc0|medium}}[[List of provinces of the Democratic Republic of the Congo by Human Development Index|1st]] | area_urban_footnotes =<ref name="population">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |date=April 2017 |title=DemographiaWorld Urban Areas – 13th Annual Edition |url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |archive-date=3 May 2018 |date=8 July 2017 |publisher=[[Demographia]]}}</ref> | timezone = [[পশ্চিম আফ্ৰিকাৰ সময়]] | utc_offset = +1 | coor_pinpoint = | registration_plate_type = [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ যানবাহন ৰেজিষ্ট্ৰেশন প্লেট|লাইসেন্স প্লেট কোড]] | registration_plate = {{পতাকা আইকন|Democratic Republic of the Congo}} CGO / '''01''' }} '''কিনশাচা''' ({{lang-en|Kinshasa}}) হ'ল কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী আৰু সৰ্ববৃহৎ চহৰ। পূৰ্বতে ইয়াক লিওপোল্ডভিল নামেৰে জনা গৈছিল। এসময়ত কংগো নদীৰ পাৰত মাছ ধৰা আৰু ব্যৱসায়িক গাঁৱৰ বসতিস্থল কিনশাচা এতিয়া বিশ্বৰ অন্যতম দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা মেগাচিটি। কিনশাচা মহানগৰখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ ২৬খন প্ৰদেশৰ ভিতৰত এখন। যিহেতু নগৰ-প্ৰদেশৰ প্ৰশাসনিক সীমাৰেখাই এক বিশাল এলেকা সামৰি লৈছে, সেয়েহে নগৰ-প্ৰদেশৰ ৯০ শতাংশতকৈও অধিক ভূমি গ্ৰাম্য প্ৰকৃতিৰ, চহৰীয়া অঞ্চলসমূহে পশ্চিম দিশত সৰু কিন্তু বিস্তাৰিত অংশ দখল কৰিছে।<ref name="area">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Ville de Kinshasa|title=Géographie de Kinshasa|url=http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|archive-date=23 July 2012|date=25 June 2012|access-date=5 June 2025|archivedate=23 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|deadurl=yes}}</ref> আফ্ৰিকাৰ কাইৰো আৰু লোগেছৰ পিছত কিনশাচা তৃতীয় বৃহত্তম মহানগৰ।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=2020-07-03|language=en-US|title=Cities In The World With The Most Francophone Population|url=https://www.worldatlas.com/articles/cities-in-the-world-with-the-most-francophone-population.html|date=2022-03-08|ওয়েবসাইট=WorldAtlas}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও ই বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ নামমাত্ৰ ফ্ৰাংকোফোন নগৰীয়া অঞ্চল, য'ত ফৰাচী ভাষা হৈছে চহৰখনৰ চৰকাৰ, শিক্ষা, সংবাদ মাধ্যম, জনসেৱা, আৰু উচ্চ পৰ্যায়ৰ বাণিজ্যৰ ভাষা। আনহাতে, লিংগালা ভাষাক বাটে‍-ঘাটে‍ লিংগুয়া ফ্ৰাংকা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&q=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|title=Globalization and Language Vitality: Perspectives from Africa, pp. 103 & 109|last=Cécile B. Vigouroux & Salikoko S. Mufwene|year=2008|isbn=9780826495150|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20151005104851/https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&lpg=PA111&dq=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|archive-date=5 October 2015|url-অবস্থা=live|date=25 June 2012}}</ref> ২০১২ চনৰ অক্টোবৰ মাহত কিনশাচাত ১৪ সংখ্যক ফ্ৰাংকোফোনি শীৰ্ষ সন্মিলন অনুষ্ঠিত হৈছিল।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=[[Organisation internationale de la Francophonie|OIF]]|title=XIVe Sommet de la Francophonie|url=http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120619065536/http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|archive-date=19 June 2012|date=25 June 2012}}</ref> কিনশাচাৰ বাসিন্দাসকলক কিনোইছ (ফৰাচী আৰু কেতিয়াবা ইংৰাজীত) বা কিনাশাচান (ইংৰাজীত) বুলি জনা যায়। অঞ্চলটোৰ খিলঞ্জীয়া লোকসকলৰ ভিতৰত হুম্বু আৰু টেকে আদি অন্যতম। চহৰখন পাৰ্শ্বৱৰ্তী ৰিপাব্লিক অৱ কংগোৰ ৰাজধানী ব্ৰাজাভিলৰ মুখামুখি। এই বিন্দুত নদীৰ ব্যৱধান ৭ কিলোমিটাৰ বহল যদিও ভেটিকান চহৰ আৰু ৰোমৰ পিছত এই দুখন চহৰ বিশ্বৰ দ্বিতীয় নিকটতম ৰাজধানী চহৰৰ যোৰা। ==ইতিহাস== ১৮৮১ চনত হেনৰী মৰ্টন ষ্টেনলীয়ে ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰ হিচাপে এই চহৰখন প্ৰতিষ্ঠা কৰে।<ref>Roman Adrian Cybriwsky, ''Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture'', ABC-CLIO, USA, 2013, p. 144</ref> বেলজিয়ামৰ ৰজা দ্বিতীয় লিওপল্ডৰ সন্মানত ইয়াৰ নামকৰণ কৰা হৈছিল লিওপোল্ডভিল। তেওঁ কংগো ফ্ৰী ষ্টেট নিয়ন্ত্ৰণ কৰিছিল। এই বিশাল ভূখণ্ডই এখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ। এই অঞ্চলটো উপনিবৱশ নহয় বৰঞ্চ ৰজাৰ ব্যক্তিগত সম্পত্তি আছিল। এই ঠাইখন লিভিংষ্টন জলপ্ৰপাতৰ ওপৰৰ কংগো নদীৰ প্ৰথমটো নাও চলাব পৰা বন্দৰ হিচাপে বিকশিত হয়। লিওপোল্ডভিলৰ তলৰ ৩০০ কিলোমিটাৰ (১৯০ মাইল) উজানত এটি ধাৰা আছে। প্ৰথম অৱস্থাত সাগৰৰ মাজেৰে অহা বা যোৱা সকলো সামগ্ৰী লিওপোল্ডভিল আৰু মাটাডিৰ মাজত বহনকাৰীয়ে কঢ়িয়াই নিব লাগিছিল, ৰেপিডৰ তলৰ বন্দৰ আৰু উপকূলৰ পৰা ১৫০ কিলোমিটাৰ (৯৩ মাইল) দূৰত্বৰ পৰা আনিব লগা হৈছিল। ১৮৯৮ চনত মাটাডি-কিনশাচা পৰ্টেজ ৰেলৱেৰ নিৰ্মাণ সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ লগে লগে ৰেপিডৰ চাৰিওফালে বিকল্প পথৰ ব্যৱস্থা হয় আৰু লিওপোল্ডভিলৰ দ্ৰুত বিকাশ আৰম্ভ হয়। ১৯১৪ চনত পাইপলাইন স্থাপন কৰা হয়। ই মাটাডিৰ পৰা লিওপ’ল্ডভিলৰ ওপৰৰ ফালে থকা ভাপ জাহাজলৈ খাৰুৱা তেল পৰিবহণ কৰে।<ref name="britannica.com">{{বিশ্বকোষ উদ্ধৃতি|বিশ্বকোষ=britannica.com}}</ref> ১৯২৩ চনৰ ভিতৰত কংগোৰ মোহনাত থকা বোমা চহৰখনৰ ঠাইত এই চহৰখনক বেলজিয়ান কংগোৰ ৰাজধানীলৈ উন্নীত কৰা হয়।<ref name="britannica.com" /> "লিঅ'" বা "লিঅ'পল্ড" নামেৰে মতা এই চহৰখন ঔপনিৱেশিক যুগত দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাই ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰত পৰিণত হয়। ১৯৫৯ চনৰ বিদ্ৰোহৰ পাছত ১৯৬০ চনৰ ৩০ জুনত স্বাধীনতা লাভ কৰি‍ কংগো ৰিপাব্লিকে প্ৰথম প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে পেট্ৰিছ লুমুম্বাক নিৰ্বাচিত কৰে। লুমুম্বাৰ অনুভূত ছোভিয়েট সমৰ্থন প্ৰৱণতাক পশ্চিমীয়া স্বাৰ্থই ভাবুকি হিচাপে গণ্য কৰিছিল। যিহেতু সেই সময় শীতল যুদ্ধৰ উত্তেজনাপূৰ্ণ সময় আছিল, সেয়েহে আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামে কংগোৰ কৌশলগত সম্পদ বিশেষকৈ ইউৰেনিয়ামৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ হেৰুৱাব বিচৰা নাছিল। লুমুম্বাৰ নিৰ্বাচনৰ এবছৰ নৌহওঁতেই বেলজিয়াম আৰু আমেৰিকাই তেওঁৰ কঙ্গোলিজ প্ৰতিদ্বন্দ্বীসকলৰ সমৰ্থন ক্ৰয় কৰি লয় আৰু সেই ঘটনাবোৰক গতিশীল কৰি লুমুম্বাৰ হত্যাত পৰিণত কৰে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|last=Georges Nzongola-Ntalaja|date=17 January 2011|title=Patrice Lumumba: the most important assassination of the 20th century|url=https://www.theguardian.com/global-development/poverty-matters/2011/jan/17/patrice-lumumba-50th-anniversary-assassination|date=9 February 2020|ওয়েবসাইট=The Guardian}}</ref> ১৯৬৪ চনত মাইজে ছ’ম্বেই কংগো ৰিপাব্লিক, বুৰুণ্ডি আৰু মালিৰ সকলো নাগৰিকৰ লগতে ৰুৱাণ্ডাৰ পৰা অহা সকলো ৰাজনৈতিক শৰণাৰ্থীক বহিষ্কাৰ কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে।<ref>Jules Gerard-Libois and Benoit Verhaegen, ''Congo 1964: Political Documents of a Developing Nation'', Princeton University Press, 2015, p. 450</ref><ref name="NYT">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1964/08/22/archives/congo-starts-expulsions.html|title=Congo Starts Expulsions|work=[[The New York Times]]|date=19 May 2021|language=en}}</ref><ref>Daouda Gary-Tounkara, ''1964 : le Mali réinsère ses ressortissants expulsés'', In: '' Plein droit 2016/1 (n° 108)'', GISTI, 2016, p. 35-38</ref><ref>United States.</ref> ১৯৬৫ চনত আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামৰ সহায়ত কংগোত জোচেফ-ডিজিয়েৰ মবুটুৱে ক্ষমতা দখল কৰে। তেওঁ "প্ৰামাণ্যতা"ৰ নীতি প্ৰৱৰ্তন কৰে। ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে দেশৰ মানুহ আৰু ঠাইৰ নাম পুনৰ সজীৱ কৰি তুলিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। ১৯৬৬ চনত কিনশাচা নামৰ এখন গাঁৱৰ নামেৰে লিওপ’ল্ডভিলৰ নাম কিনশাচা ৰখা হয়। এসময়ত ই এই স্থানৰ ওচৰতে আছিল, যিটো বৰ্তমান কিনশাচা কমিউন নামেৰে জনা যায়। মবুটুৰ অধীনত চহৰখন দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পালে। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা বহু লোক নিজৰ সৌভাগ্যৰ সন্ধানত ইয়ালৈ আহিছিল। বা আন ঠাইৰ জাতিগত বিবাদৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ আহিছিল। এইদৰে তেওঁলোকে কিনশাচাৰ জনসংখ্যাৰ মাজত ইতিমধ্যে উপস্থিত থকা বহুতো জাতি আৰু ভাষাৰ লগত নতুন ভাষা আৰু জাতি-জনগোষ্ঠী সংযোজন কৰিলে। ১৯৯১ চনত চহৰখনে বিদ্ৰোহী সৈনিকক প্ৰতিহত কৰিবলগীয়া হৈছিল। চৰকাৰে দৰমহা দিব নোৱাৰাৰ বিৰুদ্ধে তেওঁলোকে‍ প্ৰতিবাদ কৰিছিল। ইয়াৰ পাছত বিদ্ৰোহীৰ বিদ্ৰোহ আৰম্ভ হয়, যাৰ ফলত ১৯৯৭ চনৰ ভিতৰত মবুটুৰ শাসন ব্যৱস্থাৰ পতন ঘটে।<ref name="britannica.com"/> মবুটুৰ অতিমাত্ৰা উৎপাত, গণ দুৰ্নীতি, নেপটিজিম আৰু গৃহযুদ্ধৰ ফলত কিনশাচাৰ বহু ক্ষতি হৈছিল। ই তেওঁক পতনৰফালে লৈ গৈছিল। ইয়াৰ পাছতো ই এতিয়াও মধ্য আফ্ৰিকাৰ বাবে এক প্ৰধান সাংস্কৃতিক আৰু বৌদ্ধিক কেন্দ্ৰ, য'ত সংগীতজ্ঞ আৰু শিল্পীৰ এক সমৃদ্ধিশালী সম্প্ৰদায় আছে। ইয়াৰ উপৰিও ই দেশৰ প্ৰধান ঔদ্যোগিক কেন্দ্ৰ, ইয়াত অভ্যন্তৰীণ অঞ্চলৰ পৰা অনা বহু প্ৰাকৃতিক সামগ্ৰী প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰা হয়। ২০০১ চনৰ পৰা ২০১৯ চনলৈকে কংগো গণতান্ত্ৰিক ৰিপাব্লিকৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জোচেফ কাবিলাৰ কিনশাচাত বিশেষ জনপ্ৰিয়তা নাছিল।<ref name="Trapido2016"/> ২০০৬ চনত কাবিলাই প্ৰতিদ্বন্দ্বিতামূলক নিৰ্বাচনত জয় ঘোষণা কৰাৰ পিছত হিংসাত্মক পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয়; ইউৰোপীয় সংঘই ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ বাহিনীত যোগদান কৰিবলৈ চহৰখনত সৈন্য নিয়োগ কৰে। ২০১৬ চনত নতুন নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ’ব বুলি ঘোষণা কৰাত দুবছৰ পলম হৈছিল। ছেপ্টেম্বৰ আৰু ডিচেম্বৰ মাহত বৃহৎ প্ৰতিবাদৰ সূচনা হয়। ইয়াৰ ফলত ৰাজপথত বেৰিকেড লগোৱাৰ লগতে কেইবা ডজন লোকৰ মৃত্যু হয়। বিদ্যালয় আৰু ব্যৱসায়িক প্ৰতিষ্ঠান বন্ধ আছিল।<ref>"[https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407 DR Congo election: 17 dead in anti-Kabila protests] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180616023724/https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407|date=16 June 2018}}", ''BBC'', 19 September 2016.</ref><ref>Merritt Kennedy, "[https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators Congo A 'Powder Keg' As Security Forces Crack Down On Whistling Demonstrators] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180517153108/https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators|date=17 May 2018}}", ''NPR'', 21 December 2016.</ref> ==ভূগোল== ===প্ৰশাসনিক বিভাগ=== ===জলবায়ু=== ==জনসংখ্যা== ১৯৮৪ চনত কৰা আনুষ্ঠানিক লোকপিয়লত ২৬ লাখ বাসিন্দা গণনা কৰা হৈছিল।<ref name="Bédécarrats2016">{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Bédécarrats|first=Florent|last২=Lafuente-Sampietro|first২=Oriane|year=2019|title=Building commons to cope with chaotic urbanization? Performance and sustainability of decentralized water services in the outskirts of Kinshasa|পাতাসমূহ=1096–1108|DOI=10.1016/j.jhydrol.2016.07.023|doi-access=free}}</ref> তেতিয়াৰ পৰাই সকলো অনুমান সঁচাকৈয়ে বহিৰ্প্ৰকাশ। ২০০৫ চনৰ বাবে অনুমান ৫৩ লাখৰ পৰা ৭৩ লাখৰ ভিতৰত পৰে।<ref name="Flouriot2013"/> ২০১৭ চনত চহৰখনৰ শেহতীয়া অনুমান অনুসৰি ইয়াৰ জনসংখ্যা আছিল ১১,৮৫৫,০০০।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=Archived copy|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|date=26 June 2012}}</ref> ইউ এন হেবিটেটৰ তথ্য অনুসৰি বছৰি ৩ লাখ ৯০ হাজাৰ লোক কিনাশাচালৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। যুদ্ধৰ পৰা পলায়ন কৰি অৰ্থনৈতিক সুযোগ বিচাৰি ইয়ালৈ আহে।<ref name="Iazzolino2016">Gianluca Iazzolino, "[http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls Kinshasa, megalopolis of 12 million souls, expanding furiously on super-charged growth] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170709174042/http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls|date=9 July 2017}}"; ''Mail & Guardian Africa'', 2 April 2016.</ref> এক অনুমান অনুসৰি (২০১৬) মহানগৰ কিনশাচাৰ জনসংখ্যা যথেষ্ট বৃদ্ধি পাব। ইয়াৰ জনসংখ্যা ২০৫০ চনৰ ভিতৰত ৩.৫ কোটি, ২০৭৫ চনৰ ভিতৰত ৫.৮ কোটি আৰু ২১০০ চনৰ ভিতৰত ৮.৩ কোটি হ’ব।<ref>{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Hoornweg|first=Daniel|last২=Pope|first২=Kevin|year=2017|title=Population predictions for the world's largest cities in the 21st century|পাতাসমূহ=195–216|DOI=10.1177/0956247816663557|doi-access=free}}</ref> তেনে হ'লে‍ ই বিশ্বৰ অন্যতম বৃহৎ মহানগৰ হিচাপে পৰিগণিত হ’ব। ===ভাষা=== কংগো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ চৰকাৰী ভাষা ফৰাচী। অৰ্থাৎ কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী কিনশাচাৰ ভাষাও ফৰাচী। কিনশাচা আনুষ্ঠানিকভাৱে বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ ফ্ৰাংকোফোন চহৰ যদিও বেছিভাগ মানুহেই হয় ফৰাচী ভাষা নাজানে অথবা ক’বলৈ চেষ্টা কৰে।<ref name=":0">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=7 March 2016|title=Populations of 150 Largest Cities in the World|url=http://www.worldatlas.com/citypops.htm|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20170828095658/http://www.worldatlas.com/citypops.htm|archive-date=28 August 2017|date=1 August 2016|ওয়েবসাইট=World Atlas}}</ref><ref name="Nadeau">{{cite book|title=The Story of French|url=https://archive.org/details/storyoffrench0000nade|last=Nadeau|first=Jean-Benoit|year=2006|publisher=St. Martin's Press|পাতা=301; 483|isbn=9780312341831}}</ref><ref name="Trefon">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=5VAAHi93y0sC&q=Kinshasa+second+largest+French+city&pg=PA7|title=Reinventing Order in the Congo: How People Respond to State Failure in Kinshasa|last=Trefon|first=Theodore|year=2004|publisher=Zed Books|পাতা=7|isbn=9781842774915|date=31 May 2009}}</ref> লিংগালা ভাষাক কথিত ভাষা হিচাপে বহুলভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ৰাস্তাৰ চিন, পোষ্টাৰ, বাতৰি কাকত, চৰকাৰী নথি-পত্ৰ, স্কুলৰ ভাষা ফৰাচী; নাটক, টেলিভিছন আৰু বাতৰি কাকতত ই আধিপত্য বিস্তাৰ কৰিছে আৰু বিভিন্ন সামাজিক শ্ৰেণীৰ লোকৰ মাজত উলম্ব সম্পৰ্ক ক্ষেত্ৰত ই ব্যৱহাৰ হয়। কিন্তু একে শ্ৰেণীৰ মানুহে নিজৰ মাজতে কংগো ভাষা (কিকোংগো, লিংগালা, শ্বিলুবা বা শ্বাহিলি)ত কথা পাতে।<ref name="Manning">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=LwzFF2FnbzMC&q=Kinshasa+second+largest+francophone+city&pg=PA189|title=Francophone sub-Saharan Africa: Democracy and Dependence, 1985–1995|last=Manning|first=Patrick|year=1998|publisher=Cambridge University Press|পাতা=189|isbn=9780521645195|date=31 May 2009}}{{অকাৰ্যকৰ সংযোগ|date=এপ্ৰিল ২০২৩ |bot=InternetArchiveBot |ঠিক কৰাৰ প্ৰচেষ্টা=yes }}</ref> ==চৰকাৰ আৰু ৰাজনীতি== ==অৰ্থনীতি== ==শিক্ষা== কিনশাচাত কেইবাখনো উচ্চ পৰ্যায়ৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে, য’ত চিভিল ইঞ্জিনিয়াৰিঙৰ পৰা আৰম্ভ কৰি নাৰ্চিং আৰু সাংবাদিকতালৈকে বিভিন্ন ধৰণৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে। চহৰখনত তিনিখন বিশ্ববিদ্যালয় আৰু এখন কলা বিদ্যালয় আছে: ==স্বাস্থ্য আৰু চিকিৎসা== ==সংস্কৃতি== ==উপাসনালয়== ==গণমাধ্যম== ==খেলাধুলা== ==অট্টালিকা আৰু প্ৰতিষ্ঠান== ==আন্তঃগাঁথনি আৰু গৃহ নিৰ্মাণ== ==পৰিবহণ== ===বিমান=== ===ৰেল=== ===বাহ্যিক পৰিবহণ=== ==সামাজিক বিষয়== ===অপৰাধ আৰু শাস্তি=== ===ৰাস্তাৰ শিশু=== ==জনপ্ৰিয় সংস্কৃতিত== ==তথ্য সংগ্ৰহ== [[শ্ৰেণী:ভূগোল]] 0ol5s5kmrbn07nyxkns13d1a4z75v9h 516992 516990 2025-06-11T06:59:28Z কুমুদ ঘোষ 42738 [[ৱিকিপিডিয়া:লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰক|লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰকৰ]] সহায়ত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰণ কৰা হ’ল। 516992 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = কিনশাচা | official_name = ''ভিলে ডি কিনশাচা '' | settlement_type = [[ৰাজধানী চহৰ]] আৰু [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ প্ৰদেশ|প্ৰদেশ]] | image_skyline = {{multiple image | perrow = 1/2/2/2 | border = infobox | total_width = 290 | caption_align = center | image1 = La ville de Kinshasa.jpg | caption1 = [[গোম্বে, কিনশাসা|ডাউনটাউন কিনশাচা]] | image2 = Africell - Black Santa - DRC (49268350383).jpg | caption2 = [[গোম্বে, কিনশাচা]] | image3 = Kinshasa by night (23769991270).jpg | caption3 = [[লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image4 = Palais du peuple de la RDC.jpg | caption4 = [[প্যালাইস ডু পিপল (কিনশাসা)|পিপলচ পেলেচ]] | image5 = Parc de la Vallée de la Nsele.jpg | caption5 = [[এনসেলে ভ্যালি পাৰ্ক|লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image6 = Le 17 janvier 1961, Patrice Lumumba mourrait, victime de son « rêve » pour un Congo libre, démocratique et développé. (16112526649).jpg | caption6 = [[পাত্ৰিছ লুমুম্বা]]ৰ মূৰ্তি সহিত [[লাইমেট টাৱাৰ]] (পটভূমিত)। | image7 = Bâtiment de la SCPT (anciennement ONATRA) à Gombe, Kinshasa.jpg | caption7 = [[চ'ছাইটি বাণিজ্যিক দে পৰিবহণ এবং দেস পোৰ্টস|চ'ছাইটিি বাণিজ্যিক দেচ পৰিবহণ আৰু দেচ বন্দৰ]] }} | image_flag = Flag of Kinshasa, DRC.svg | image_seal = Coat of arms of Kinshasa.svg | seal_size = 50px | nickname = কিন লা বেলে<br/>({{literally||কিন দ্য বিউটিফুল}}) | motto = | image_map = Democratic Republic of the Congo (26 provinces) - Kinshasa.svg | map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ প্ৰদেশৰ মানচিত্ৰত কিনশাচা | pushpin_map = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ#আফ্ৰিকা#পৃথিৱী | pushpin_relief = 1 | pushpin_map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ মানচিত্ৰে কিনশাসা | coordinates = {{স্থানাঙ্ক|4|19|30|S|15|19|20|E|type:adm1st_region:CD-KN|display=inline}} | subdivision_type = দেশ | subdivision_name = {{পতাকা|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ}} | subdivision_type1 = [[Provinces of the Democratic Republic of the Congo|Province]] | established_title = প্ৰতিষ্ঠিত | established_date = ১৮৮১ | seat_type = চি‍টি হল | seat = [[লা গোম্বে (কিনশাসা)|লা গোম্বে]] | parts_type = [[কিনশাসায় কমিউন|কমিউন]] | parts_style = coll | p1 = [[বন্দলুংওয়া]] | p2 = [[বাৰুম্বু]] | p3 = [[বুম্বু]] | p4 = [[গোম্বে, কিনশাসা|গোম্বে]] (অতীতে কালিনা) | p5 = [[কালামু]] | p6 = [[কাসা-ভুবু, কিনশাসা|কাসা-ভুবু]] | p7 = [[কিম্বানসেকে]] | p8 = [[কিনশাসা (কমিউন)|কিনশাসা]] | p9 = [[কিণ্টামবো]] | p10 = [[কিসেনসো]] | p11 = [[লেম্বা, কিনশাসা|লেম্বা]] | p12 = [[লিমেট]] | p13 = [[লিঙ্গওয়ালা]] | p14 = [[মাকালা]] | p15 = [[মালুকু, কিনশাসা|মালুকু]] | p16 = [[মাসিনা, কিনশাসা|মাসিনা]] | p17 = [[মাটে]] | p18 = [[মণ্ট এনগাফুলা]] | p19 = [[এনডিজিলি, কিনশাসা|এনডিজিলি]] | p20 = [[নগাবা]] | p21 = [[এনগালিমা]] | p22 = [[এনগিৰি-এনগিৰি]] | p23 = [[এনসেলে]] | p24 = [[সেলেম্বাও]] | government_type = প্ৰাদেশিক সমাৱেশ | governing_body = [[কিনশাচাৰ প্ৰাদেশিক পৰিষদ]] | leader_title = [[কিনশাসাৰ গভৰ্নৰদেৰ তালিকা|গভৰ্নৰ]] | leader_name = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | leader_title1 = ভাইস-গভৰ্নৰ | leader_name1 = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | total_type = নগৰ-প্ৰদেশ | area_footnotes =<ref name=Kayembe2009 /> | area_total_km2 = 9965 | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_water_percent = | area_urban_km2 = 600 | elevation_m = 240 | population_total = 17071000<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |last=Institut National De La Statistique |title=Projections demographiques 2019-25 (in French) |url=http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |date=September 23, 2020 |archive-date=জুলাই ২, ২০২০ |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ |access-date=June 5, 2025 |archivedate=July 2, 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |deadurl=yes }}</ref> | population_as_of = ২০২১ | population_footnotes = | population_density_km2 = 1462 | population_urban = 16316000 | population_metro = 17239463 | population_urban_footnotes =<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি| url = https://populationstat.com/democratic-republic-of-the-congo/kinshasa|title = PopulationStat.com}}</ref> | population_density_urban_km2 = auto | population_blank1_title = [[জাতীয় ভাষা|language]] | population_blank1 = ফৰাচী আৰু লিঙ্গালা | population_note = | postal_code = | area_code = 243 + 9 | blank_name_sec1 = [[মানৱ উন্নয়ন সূচক|এইচডিআই]] (২০১৯) | blank_info_sec1 = 0.577<ref name="GlobalDataLab">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab |url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180923120638/https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |archive-date=23 September 2018 |date=2021-07-27 |ওয়েবসাইট=hdi.globaldatalab.org |language=en}}</ref><br />{{color|#fc0|medium}}[[List of provinces of the Democratic Republic of the Congo by Human Development Index|1st]] | area_urban_footnotes =<ref name="population">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |date=April 2017 |title=DemographiaWorld Urban Areas – 13th Annual Edition |url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |archive-date=3 May 2018 |date=8 July 2017 |publisher=[[Demographia]]}}</ref> | timezone = [[পশ্চিম আফ্ৰিকাৰ সময়]] | utc_offset = +1 | coor_pinpoint = | registration_plate_type = [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ যানবাহন ৰেজিষ্ট্ৰেশন প্লেট|লাইসেন্স প্লেট কোড]] | registration_plate = {{পতাকা আইকন|Democratic Republic of the Congo}} CGO / '''01''' }} '''কিনশাচা''' ({{lang-en|Kinshasa}}) হ'ল কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী আৰু সৰ্ববৃহৎ চহৰ। পূৰ্বতে ইয়াক লিওপোল্ডভিল নামেৰে জনা গৈছিল। এসময়ত কংগো নদীৰ পাৰত মাছ ধৰা আৰু ব্যৱসায়িক গাঁৱৰ বসতিস্থল কিনশাচা এতিয়া বিশ্বৰ অন্যতম দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা মেগাচিটি। কিনশাচা মহানগৰখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ ২৬খন প্ৰদেশৰ ভিতৰত এখন। যিহেতু নগৰ-প্ৰদেশৰ প্ৰশাসনিক সীমাৰেখাই এক বিশাল এলেকা সামৰি লৈছে, সেয়েহে নগৰ-প্ৰদেশৰ ৯০ শতাংশতকৈও অধিক ভূমি গ্ৰাম্য প্ৰকৃতিৰ, চহৰীয়া অঞ্চলসমূহে পশ্চিম দিশত সৰু কিন্তু বিস্তাৰিত অংশ দখল কৰিছে।<ref name="area">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Ville de Kinshasa|title=Géographie de Kinshasa|url=http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|archive-date=23 July 2012|date=25 June 2012|access-date=5 June 2025|archivedate=23 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|deadurl=yes}}</ref> আফ্ৰিকাৰ কাইৰো আৰু লোগেছৰ পিছত কিনশাচা তৃতীয় বৃহত্তম মহানগৰ।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=2020-07-03|language=en-US|title=Cities In The World With The Most Francophone Population|url=https://www.worldatlas.com/articles/cities-in-the-world-with-the-most-francophone-population.html|date=2022-03-08|ওয়েবসাইট=WorldAtlas}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও ই বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ নামমাত্ৰ ফ্ৰাংকোফোন নগৰীয়া অঞ্চল, য'ত ফৰাচী ভাষা হৈছে চহৰখনৰ চৰকাৰ, শিক্ষা, সংবাদ মাধ্যম, জনসেৱা, আৰু উচ্চ পৰ্যায়ৰ বাণিজ্যৰ ভাষা। আনহাতে, লিংগালা ভাষাক বাটে‍-ঘাটে‍ লিংগুয়া ফ্ৰাংকা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&q=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|title=Globalization and Language Vitality: Perspectives from Africa, pp. 103 & 109|last=Cécile B. Vigouroux & Salikoko S. Mufwene|year=2008|isbn=9780826495150|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20151005104851/https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&lpg=PA111&dq=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|archive-date=5 October 2015|url-অবস্থা=live|date=25 June 2012}}</ref> ২০১২ চনৰ অক্টোবৰ মাহত কিনশাচাত ১৪ সংখ্যক ফ্ৰাংকোফোনি শীৰ্ষ সন্মিলন অনুষ্ঠিত হৈছিল।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=[[Organisation internationale de la Francophonie|OIF]]|title=XIVe Sommet de la Francophonie|url=http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120619065536/http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|archive-date=19 June 2012|date=25 June 2012}}</ref> কিনশাচাৰ বাসিন্দাসকলক কিনোইছ (ফৰাচী আৰু কেতিয়াবা ইংৰাজীত) বা কিনাশাচান (ইংৰাজীত) বুলি জনা যায়। অঞ্চলটোৰ খিলঞ্জীয়া লোকসকলৰ ভিতৰত হুম্বু আৰু টেকে আদি অন্যতম। চহৰখন পাৰ্শ্বৱৰ্তী ৰিপাব্লিক অৱ কংগোৰ ৰাজধানী ব্ৰাজাভিলৰ মুখামুখি। এই বিন্দুত নদীৰ ব্যৱধান ৭ কিলোমিটাৰ বহল যদিও ভেটিকান চহৰ আৰু ৰোমৰ পিছত এই দুখন চহৰ বিশ্বৰ দ্বিতীয় নিকটতম ৰাজধানী চহৰৰ যোৰা। ==ইতিহাস== ১৮৮১ চনত হেনৰী মৰ্টন ষ্টেনলীয়ে ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰ হিচাপে এই চহৰখন প্ৰতিষ্ঠা কৰে।<ref>Roman Adrian Cybriwsky, ''Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture'', ABC-CLIO, USA, 2013, p. 144</ref> বেলজিয়ামৰ ৰজা দ্বিতীয় লিওপল্ডৰ সন্মানত ইয়াৰ নামকৰণ কৰা হৈছিল লিওপোল্ডভিল। তেওঁ কংগো ফ্ৰী ষ্টেট নিয়ন্ত্ৰণ কৰিছিল। এই বিশাল ভূখণ্ডই এখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ। এই অঞ্চলটো উপনিবৱশ নহয় বৰঞ্চ ৰজাৰ ব্যক্তিগত সম্পত্তি আছিল। এই ঠাইখন লিভিংষ্টন জলপ্ৰপাতৰ ওপৰৰ কংগো নদীৰ প্ৰথমটো নাও চলাব পৰা বন্দৰ হিচাপে বিকশিত হয়। লিওপোল্ডভিলৰ তলৰ ৩০০ কিলোমিটাৰ (১৯০ মাইল) উজানত এটি ধাৰা আছে। প্ৰথম অৱস্থাত সাগৰৰ মাজেৰে অহা বা যোৱা সকলো সামগ্ৰী লিওপোল্ডভিল আৰু মাটাডিৰ মাজত বহনকাৰীয়ে কঢ়িয়াই নিব লাগিছিল, ৰেপিডৰ তলৰ বন্দৰ আৰু উপকূলৰ পৰা ১৫০ কিলোমিটাৰ (৯৩ মাইল) দূৰত্বৰ পৰা আনিব লগা হৈছিল। ১৮৯৮ চনত মাটাডি-কিনশাচা পৰ্টেজ ৰেলৱেৰ নিৰ্মাণ সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ লগে লগে ৰেপিডৰ চাৰিওফালে বিকল্প পথৰ ব্যৱস্থা হয় আৰু লিওপোল্ডভিলৰ দ্ৰুত বিকাশ আৰম্ভ হয়। ১৯১৪ চনত পাইপলাইন স্থাপন কৰা হয়। ই মাটাডিৰ পৰা লিওপ’ল্ডভিলৰ ওপৰৰ ফালে থকা ভাপ জাহাজলৈ খাৰুৱা তেল পৰিবহণ কৰে।<ref name="britannica.com">{{বিশ্বকোষ উদ্ধৃতি|বিশ্বকোষ=britannica.com}}</ref> ১৯২৩ চনৰ ভিতৰত কংগোৰ মোহনাত থকা বোমা চহৰখনৰ ঠাইত এই চহৰখনক বেলজিয়ান কংগোৰ ৰাজধানীলৈ উন্নীত কৰা হয়।<ref name="britannica.com" /> "লিঅ'" বা "লিঅ'পল্ড" নামেৰে মতা এই চহৰখন ঔপনিৱেশিক যুগত দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাই ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰত পৰিণত হয়। ১৯৫৯ চনৰ বিদ্ৰোহৰ পাছত ১৯৬০ চনৰ ৩০ জুনত স্বাধীনতা লাভ কৰি‍ কংগো ৰিপাব্লিকে প্ৰথম প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে পেট্ৰিছ লুমুম্বাক নিৰ্বাচিত কৰে। লুমুম্বাৰ অনুভূত ছোভিয়েট সমৰ্থন প্ৰৱণতাক পশ্চিমীয়া স্বাৰ্থই ভাবুকি হিচাপে গণ্য কৰিছিল। যিহেতু সেই সময় শীতল যুদ্ধৰ উত্তেজনাপূৰ্ণ সময় আছিল, সেয়েহে আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামে কংগোৰ কৌশলগত সম্পদ বিশেষকৈ ইউৰেনিয়ামৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ হেৰুৱাব বিচৰা নাছিল। লুমুম্বাৰ নিৰ্বাচনৰ এবছৰ নৌহওঁতেই বেলজিয়াম আৰু আমেৰিকাই তেওঁৰ কঙ্গোলিজ প্ৰতিদ্বন্দ্বীসকলৰ সমৰ্থন ক্ৰয় কৰি লয় আৰু সেই ঘটনাবোৰক গতিশীল কৰি লুমুম্বাৰ হত্যাত পৰিণত কৰে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|last=Georges Nzongola-Ntalaja|date=17 January 2011|title=Patrice Lumumba: the most important assassination of the 20th century|url=https://www.theguardian.com/global-development/poverty-matters/2011/jan/17/patrice-lumumba-50th-anniversary-assassination|date=9 February 2020|ওয়েবসাইট=The Guardian}}</ref> ১৯৬৪ চনত মাইজে ছ’ম্বেই কংগো ৰিপাব্লিক, বুৰুণ্ডি আৰু মালিৰ সকলো নাগৰিকৰ লগতে ৰুৱাণ্ডাৰ পৰা অহা সকলো ৰাজনৈতিক শৰণাৰ্থীক বহিষ্কাৰ কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে।<ref>Jules Gerard-Libois and Benoit Verhaegen, ''Congo 1964: Political Documents of a Developing Nation'', Princeton University Press, 2015, p. 450</ref><ref name="NYT">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1964/08/22/archives/congo-starts-expulsions.html|title=Congo Starts Expulsions|work=[[The New York Times]]|date=19 May 2021|language=en}}</ref><ref>Daouda Gary-Tounkara, ''1964 : le Mali réinsère ses ressortissants expulsés'', In: '' Plein droit 2016/1 (n° 108)'', GISTI, 2016, p. 35-38</ref><ref>United States.</ref> ১৯৬৫ চনত আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামৰ সহায়ত কংগোত জোচেফ-ডিজিয়েৰ মবুটুৱে ক্ষমতা দখল কৰে। তেওঁ "প্ৰামাণ্যতা"ৰ নীতি প্ৰৱৰ্তন কৰে। ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে দেশৰ মানুহ আৰু ঠাইৰ নাম পুনৰ সজীৱ কৰি তুলিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। ১৯৬৬ চনত কিনশাচা নামৰ এখন গাঁৱৰ নামেৰে লিওপ’ল্ডভিলৰ নাম কিনশাচা ৰখা হয়। এসময়ত ই এই স্থানৰ ওচৰতে আছিল, যিটো বৰ্তমান কিনশাচা কমিউন নামেৰে জনা যায়। মবুটুৰ অধীনত চহৰখন দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পালে। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা বহু লোক নিজৰ সৌভাগ্যৰ সন্ধানত ইয়ালৈ আহিছিল। বা আন ঠাইৰ জাতিগত বিবাদৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ আহিছিল। এইদৰে তেওঁলোকে কিনশাচাৰ জনসংখ্যাৰ মাজত ইতিমধ্যে উপস্থিত থকা বহুতো জাতি আৰু ভাষাৰ লগত নতুন ভাষা আৰু জাতি-জনগোষ্ঠী সংযোজন কৰিলে। ১৯৯১ চনত চহৰখনে বিদ্ৰোহী সৈনিকক প্ৰতিহত কৰিবলগীয়া হৈছিল। চৰকাৰে দৰমহা দিব নোৱাৰাৰ বিৰুদ্ধে তেওঁলোকে‍ প্ৰতিবাদ কৰিছিল। ইয়াৰ পাছত বিদ্ৰোহীৰ বিদ্ৰোহ আৰম্ভ হয়, যাৰ ফলত ১৯৯৭ চনৰ ভিতৰত মবুটুৰ শাসন ব্যৱস্থাৰ পতন ঘটে।<ref name="britannica.com"/> মবুটুৰ অতিমাত্ৰা উৎপাত, গণ দুৰ্নীতি, নেপটিজিম আৰু গৃহযুদ্ধৰ ফলত কিনশাচাৰ বহু ক্ষতি হৈছিল। ই তেওঁক পতনৰফালে লৈ গৈছিল। ইয়াৰ পাছতো ই এতিয়াও মধ্য আফ্ৰিকাৰ বাবে এক প্ৰধান সাংস্কৃতিক আৰু বৌদ্ধিক কেন্দ্ৰ, য'ত সংগীতজ্ঞ আৰু শিল্পীৰ এক সমৃদ্ধিশালী সম্প্ৰদায় আছে। ইয়াৰ উপৰিও ই দেশৰ প্ৰধান ঔদ্যোগিক কেন্দ্ৰ, ইয়াত অভ্যন্তৰীণ অঞ্চলৰ পৰা অনা বহু প্ৰাকৃতিক সামগ্ৰী প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰা হয়। ২০০১ চনৰ পৰা ২০১৯ চনলৈকে কংগো গণতান্ত্ৰিক ৰিপাব্লিকৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জোচেফ কাবিলাৰ কিনশাচাত বিশেষ জনপ্ৰিয়তা নাছিল।<ref name="Trapido2016"/> ২০০৬ চনত কাবিলাই প্ৰতিদ্বন্দ্বিতামূলক নিৰ্বাচনত জয় ঘোষণা কৰাৰ পিছত হিংসাত্মক পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয়; ইউৰোপীয় সংঘই ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ বাহিনীত যোগদান কৰিবলৈ চহৰখনত সৈন্য নিয়োগ কৰে। ২০১৬ চনত নতুন নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ’ব বুলি ঘোষণা কৰাত দুবছৰ পলম হৈছিল। ছেপ্টেম্বৰ আৰু ডিচেম্বৰ মাহত বৃহৎ প্ৰতিবাদৰ সূচনা হয়। ইয়াৰ ফলত ৰাজপথত বেৰিকেড লগোৱাৰ লগতে কেইবা ডজন লোকৰ মৃত্যু হয়। বিদ্যালয় আৰু ব্যৱসায়িক প্ৰতিষ্ঠান বন্ধ আছিল।<ref>"[https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407 DR Congo election: 17 dead in anti-Kabila protests] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180616023724/https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407|date=16 June 2018}}", ''BBC'', 19 September 2016.</ref><ref>Merritt Kennedy, "[https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators Congo A 'Powder Keg' As Security Forces Crack Down On Whistling Demonstrators] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180517153108/https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators|date=17 May 2018}}", ''NPR'', 21 December 2016.</ref> ==ভূগোল== ===প্ৰশাসনিক বিভাগ=== ===জলবায়ু=== ==জনসংখ্যা== ১৯৮৪ চনত কৰা আনুষ্ঠানিক লোকপিয়লত ২৬ লাখ বাসিন্দা গণনা কৰা হৈছিল।<ref name="Bédécarrats2016">{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Bédécarrats|first=Florent|last২=Lafuente-Sampietro|first২=Oriane|year=2019|title=Building commons to cope with chaotic urbanization? Performance and sustainability of decentralized water services in the outskirts of Kinshasa|পাতাসমূহ=1096–1108|DOI=10.1016/j.jhydrol.2016.07.023|doi-access=free}}</ref> তেতিয়াৰ পৰাই সকলো অনুমান সঁচাকৈয়ে বহিৰ্প্ৰকাশ। ২০০৫ চনৰ বাবে অনুমান ৫৩ লাখৰ পৰা ৭৩ লাখৰ ভিতৰত পৰে।<ref name="Flouriot2013"/> ২০১৭ চনত চহৰখনৰ শেহতীয়া অনুমান অনুসৰি ইয়াৰ জনসংখ্যা আছিল ১১,৮৫৫,০০০।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=Archived copy|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|date=26 June 2012}}</ref> ইউ এন হেবিটেটৰ তথ্য অনুসৰি বছৰি ৩ লাখ ৯০ হাজাৰ লোক কিনাশাচালৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। যুদ্ধৰ পৰা পলায়ন কৰি অৰ্থনৈতিক সুযোগ বিচাৰি ইয়ালৈ আহে।<ref name="Iazzolino2016">Gianluca Iazzolino, "[http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls Kinshasa, megalopolis of 12 million souls, expanding furiously on super-charged growth] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170709174042/http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls|date=9 July 2017}}"; ''Mail & Guardian Africa'', 2 April 2016.</ref> এক অনুমান অনুসৰি (২০১৬) মহানগৰ কিনশাচাৰ জনসংখ্যা যথেষ্ট বৃদ্ধি পাব। ইয়াৰ জনসংখ্যা ২০৫০ চনৰ ভিতৰত ৩.৫ কোটি, ২০৭৫ চনৰ ভিতৰত ৫.৮ কোটি আৰু ২১০০ চনৰ ভিতৰত ৮.৩ কোটি হ’ব।<ref>{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Hoornweg|first=Daniel|last২=Pope|first২=Kevin|year=2017|title=Population predictions for the world's largest cities in the 21st century|পাতাসমূহ=195–216|DOI=10.1177/0956247816663557|doi-access=free}}</ref> তেনে হ'লে‍ ই বিশ্বৰ অন্যতম বৃহৎ মহানগৰ হিচাপে পৰিগণিত হ’ব। ===ভাষা=== কংগো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ চৰকাৰী ভাষা ফৰাচী। অৰ্থাৎ কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী কিনশাচাৰ ভাষাও ফৰাচী। কিনশাচা আনুষ্ঠানিকভাৱে বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ ফ্ৰাংকোফোন চহৰ যদিও বেছিভাগ মানুহেই হয় ফৰাচী ভাষা নাজানে অথবা ক’বলৈ চেষ্টা কৰে।<ref name=":0">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=7 March 2016|title=Populations of 150 Largest Cities in the World|url=http://www.worldatlas.com/citypops.htm|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20170828095658/http://www.worldatlas.com/citypops.htm|archive-date=28 August 2017|date=1 August 2016|ওয়েবসাইট=World Atlas}}</ref><ref name="Nadeau">{{cite book|title=The Story of French|url=https://archive.org/details/storyoffrench0000nade|last=Nadeau|first=Jean-Benoit|year=2006|publisher=St. Martin's Press|পাতা=301; 483|isbn=9780312341831}}</ref><ref name="Trefon">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=5VAAHi93y0sC&q=Kinshasa+second+largest+French+city&pg=PA7|title=Reinventing Order in the Congo: How People Respond to State Failure in Kinshasa|last=Trefon|first=Theodore|year=2004|publisher=Zed Books|পাতা=7|isbn=9781842774915|date=31 May 2009}}</ref> লিংগালা ভাষাক কথিত ভাষা হিচাপে বহুলভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ৰাস্তাৰ চিন, পোষ্টাৰ, বাতৰি কাকত, চৰকাৰী নথি-পত্ৰ, স্কুলৰ ভাষা ফৰাচী; নাটক, টেলিভিছন আৰু বাতৰি কাকতত ই আধিপত্য বিস্তাৰ কৰিছে আৰু বিভিন্ন সামাজিক শ্ৰেণীৰ লোকৰ মাজত উলম্ব সম্পৰ্ক ক্ষেত্ৰত ই ব্যৱহাৰ হয়। কিন্তু একে শ্ৰেণীৰ মানুহে নিজৰ মাজতে কংগো ভাষা (কিকোংগো, লিংগালা, শ্বিলুবা বা শ্বাহিলি)ত কথা পাতে।<ref name="Manning">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=LwzFF2FnbzMC&q=Kinshasa+second+largest+francophone+city&pg=PA189|title=Francophone sub-Saharan Africa: Democracy and Dependence, 1985–1995|last=Manning|first=Patrick|year=1998|publisher=Cambridge University Press|পাতা=189|isbn=9780521645195|date=31 May 2009}}{{অকাৰ্যকৰ সংযোগ|date=এপ্ৰিল ২০২৩ |bot=InternetArchiveBot |ঠিক কৰাৰ প্ৰচেষ্টা=yes }}</ref> ==চৰকাৰ আৰু ৰাজনীতি== ==অৰ্থনীতি== ==শিক্ষা== কিনশাচাত কেইবাখনো উচ্চ পৰ্যায়ৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে, য’ত চিভিল ইঞ্জিনিয়াৰিঙৰ পৰা আৰম্ভ কৰি নাৰ্চিং আৰু সাংবাদিকতালৈকে বিভিন্ন ধৰণৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে। চহৰখনত তিনিখন বিশ্ববিদ্যালয় আৰু এখন কলা বিদ্যালয় আছে: * একাডেমি ডি ডিজাইন (এডি) * ইনষ্টিটিউট চুপাৰিউৰ ডি'আৰ্কিটেকচাৰ আৰু নগৰবাদ * ইউনিভাৰ্চ‍িটি পেনাফ্ৰিকাইন ডু কঙ্গো (ইউপিসি) * কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয় * ইউনিভাৰ্চ‍িটি লিবাৰ ডি কিনশাচা * কঙ্গোৰ কেথলিক বিশ্ববিদ্যালয় * [[Congo Protestant University|কঙ্গো প্ৰটেষ্টাণ্ট বিশ্ববিদ্যালয়]] * [[Université Chretienne de Kinshasa|ইউনিভাৰ্চ‍িটি ক্ৰেটিয়েন ডি কিনশাসা]] * [[National Pedagogy University|ন্যাশনাল পেডাগজি ইউনিভাৰ্চ‍িটি]] * নেশ্বনেল ইনষ্টিটিউট অফ আৰ্টচ * বিজ্ঞাপন আৰু মিডিয়া উচ্চতৰ ইনষ্টিটিউট * চেণ্টাৰ ফৰ হেলথ ট্ৰেনিং (সিইএফএ)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Cefacongo.org|title=Cefacongo.org|url=http://www.cefacongo.org/index.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20110725151811/http://www.cefacongo.org/index.html|archive-date=25 July 2011|date=14 March 2011}}</ref> প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক বিদ্যালয়: * লাইচি প্ৰিন্স ডি লিজ (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, [[ফৰাসি বেলজীয়|বেলজিয়াম পাঠ্যক্ৰমেৰ ফ্ৰেঞ্চ কমিউনিটি]]) * প্ৰিন্স ভেন লুইকস্কুল কিনশাচা (প্ৰাথমিক শিক্ষা, ফ্ল্যাণ্ডাৰ্চ পাঠ্যক্ৰম)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Prins van Luikschool Kinshasa|title=Onze school|url=https://wordpress.pls-rdc.com/onze-school/|date=2020-05-16}}</ref> * ৰেনে ডে‍কাৰ্ত ফৰাচী উচ্চ বিদ্যালয় (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, ফৰাচী পাঠ্যক্ৰম) * আমেৰিকান স্কুল অফ কিনশাচা * আলহাদেফ স্কুল৷ ==স্বাস্থ্য আৰু চিকিৎসা== ==সংস্কৃতি== ==উপাসনালয়== ==গণমাধ্যম== ==খেলাধুলা== ==অট্টালিকা আৰু প্ৰতিষ্ঠান== ==আন্তঃগাঁথনি আৰু গৃহ নিৰ্মাণ== ==পৰিবহণ== ===বিমান=== ===ৰেল=== ===বাহ্যিক পৰিবহণ=== ==সামাজিক বিষয়== ===অপৰাধ আৰু শাস্তি=== ===ৰাস্তাৰ শিশু=== ==জনপ্ৰিয় সংস্কৃতিত== ==তথ্য সংগ্ৰহ== [[শ্ৰেণী:ভূগোল]] qfm2ifvkiv9mfamd7zbqci223r2gybr 516993 516992 2025-06-11T07:00:52Z কুমুদ ঘোষ 42738 /* শিক্ষা */ 516993 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = কিনশাচা | official_name = ''ভিলে ডি কিনশাচা '' | settlement_type = [[ৰাজধানী চহৰ]] আৰু [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ প্ৰদেশ|প্ৰদেশ]] | image_skyline = {{multiple image | perrow = 1/2/2/2 | border = infobox | total_width = 290 | caption_align = center | image1 = La ville de Kinshasa.jpg | caption1 = [[গোম্বে, কিনশাসা|ডাউনটাউন কিনশাচা]] | image2 = Africell - Black Santa - DRC (49268350383).jpg | caption2 = [[গোম্বে, কিনশাচা]] | image3 = Kinshasa by night (23769991270).jpg | caption3 = [[লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image4 = Palais du peuple de la RDC.jpg | caption4 = [[প্যালাইস ডু পিপল (কিনশাসা)|পিপলচ পেলেচ]] | image5 = Parc de la Vallée de la Nsele.jpg | caption5 = [[এনসেলে ভ্যালি পাৰ্ক|লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image6 = Le 17 janvier 1961, Patrice Lumumba mourrait, victime de son « rêve » pour un Congo libre, démocratique et développé. (16112526649).jpg | caption6 = [[পাত্ৰিছ লুমুম্বা]]ৰ মূৰ্তি সহিত [[লাইমেট টাৱাৰ]] (পটভূমিত)। | image7 = Bâtiment de la SCPT (anciennement ONATRA) à Gombe, Kinshasa.jpg | caption7 = [[চ'ছাইটি বাণিজ্যিক দে পৰিবহণ এবং দেস পোৰ্টস|চ'ছাইটিি বাণিজ্যিক দেচ পৰিবহণ আৰু দেচ বন্দৰ]] }} | image_flag = Flag of Kinshasa, DRC.svg | image_seal = Coat of arms of Kinshasa.svg | seal_size = 50px | nickname = কিন লা বেলে<br/>({{literally||কিন দ্য বিউটিফুল}}) | motto = | image_map = Democratic Republic of the Congo (26 provinces) - Kinshasa.svg | map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ প্ৰদেশৰ মানচিত্ৰত কিনশাচা | pushpin_map = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ#আফ্ৰিকা#পৃথিৱী | pushpin_relief = 1 | pushpin_map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ মানচিত্ৰে কিনশাসা | coordinates = {{স্থানাঙ্ক|4|19|30|S|15|19|20|E|type:adm1st_region:CD-KN|display=inline}} | subdivision_type = দেশ | subdivision_name = {{পতাকা|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ}} | subdivision_type1 = [[Provinces of the Democratic Republic of the Congo|Province]] | established_title = প্ৰতিষ্ঠিত | established_date = ১৮৮১ | seat_type = চি‍টি হল | seat = [[লা গোম্বে (কিনশাসা)|লা গোম্বে]] | parts_type = [[কিনশাসায় কমিউন|কমিউন]] | parts_style = coll | p1 = [[বন্দলুংওয়া]] | p2 = [[বাৰুম্বু]] | p3 = [[বুম্বু]] | p4 = [[গোম্বে, কিনশাসা|গোম্বে]] (অতীতে কালিনা) | p5 = [[কালামু]] | p6 = [[কাসা-ভুবু, কিনশাসা|কাসা-ভুবু]] | p7 = [[কিম্বানসেকে]] | p8 = [[কিনশাসা (কমিউন)|কিনশাসা]] | p9 = [[কিণ্টামবো]] | p10 = [[কিসেনসো]] | p11 = [[লেম্বা, কিনশাসা|লেম্বা]] | p12 = [[লিমেট]] | p13 = [[লিঙ্গওয়ালা]] | p14 = [[মাকালা]] | p15 = [[মালুকু, কিনশাসা|মালুকু]] | p16 = [[মাসিনা, কিনশাসা|মাসিনা]] | p17 = [[মাটে]] | p18 = [[মণ্ট এনগাফুলা]] | p19 = [[এনডিজিলি, কিনশাসা|এনডিজিলি]] | p20 = [[নগাবা]] | p21 = [[এনগালিমা]] | p22 = [[এনগিৰি-এনগিৰি]] | p23 = [[এনসেলে]] | p24 = [[সেলেম্বাও]] | government_type = প্ৰাদেশিক সমাৱেশ | governing_body = [[কিনশাচাৰ প্ৰাদেশিক পৰিষদ]] | leader_title = [[কিনশাসাৰ গভৰ্নৰদেৰ তালিকা|গভৰ্নৰ]] | leader_name = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | leader_title1 = ভাইস-গভৰ্নৰ | leader_name1 = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | total_type = নগৰ-প্ৰদেশ | area_footnotes =<ref name=Kayembe2009 /> | area_total_km2 = 9965 | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_water_percent = | area_urban_km2 = 600 | elevation_m = 240 | population_total = 17071000<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |last=Institut National De La Statistique |title=Projections demographiques 2019-25 (in French) |url=http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |date=September 23, 2020 |archive-date=জুলাই ২, ২০২০ |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ |access-date=June 5, 2025 |archivedate=July 2, 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |deadurl=yes }}</ref> | population_as_of = ২০২১ | population_footnotes = | population_density_km2 = 1462 | population_urban = 16316000 | population_metro = 17239463 | population_urban_footnotes =<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি| url = https://populationstat.com/democratic-republic-of-the-congo/kinshasa|title = PopulationStat.com}}</ref> | population_density_urban_km2 = auto | population_blank1_title = [[জাতীয় ভাষা|language]] | population_blank1 = ফৰাচী আৰু লিঙ্গালা | population_note = | postal_code = | area_code = 243 + 9 | blank_name_sec1 = [[মানৱ উন্নয়ন সূচক|এইচডিআই]] (২০১৯) | blank_info_sec1 = 0.577<ref name="GlobalDataLab">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab |url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180923120638/https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |archive-date=23 September 2018 |date=2021-07-27 |ওয়েবসাইট=hdi.globaldatalab.org |language=en}}</ref><br />{{color|#fc0|medium}}[[List of provinces of the Democratic Republic of the Congo by Human Development Index|1st]] | area_urban_footnotes =<ref name="population">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |date=April 2017 |title=DemographiaWorld Urban Areas – 13th Annual Edition |url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |archive-date=3 May 2018 |date=8 July 2017 |publisher=[[Demographia]]}}</ref> | timezone = [[পশ্চিম আফ্ৰিকাৰ সময়]] | utc_offset = +1 | coor_pinpoint = | registration_plate_type = [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ যানবাহন ৰেজিষ্ট্ৰেশন প্লেট|লাইসেন্স প্লেট কোড]] | registration_plate = {{পতাকা আইকন|Democratic Republic of the Congo}} CGO / '''01''' }} '''কিনশাচা''' ({{lang-en|Kinshasa}}) হ'ল কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী আৰু সৰ্ববৃহৎ চহৰ। পূৰ্বতে ইয়াক লিওপোল্ডভিল নামেৰে জনা গৈছিল। এসময়ত কংগো নদীৰ পাৰত মাছ ধৰা আৰু ব্যৱসায়িক গাঁৱৰ বসতিস্থল কিনশাচা এতিয়া বিশ্বৰ অন্যতম দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা মেগাচিটি। কিনশাচা মহানগৰখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ ২৬খন প্ৰদেশৰ ভিতৰত এখন। যিহেতু নগৰ-প্ৰদেশৰ প্ৰশাসনিক সীমাৰেখাই এক বিশাল এলেকা সামৰি লৈছে, সেয়েহে নগৰ-প্ৰদেশৰ ৯০ শতাংশতকৈও অধিক ভূমি গ্ৰাম্য প্ৰকৃতিৰ, চহৰীয়া অঞ্চলসমূহে পশ্চিম দিশত সৰু কিন্তু বিস্তাৰিত অংশ দখল কৰিছে।<ref name="area">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Ville de Kinshasa|title=Géographie de Kinshasa|url=http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|archive-date=23 July 2012|date=25 June 2012|access-date=5 June 2025|archivedate=23 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|deadurl=yes}}</ref> আফ্ৰিকাৰ কাইৰো আৰু লোগেছৰ পিছত কিনশাচা তৃতীয় বৃহত্তম মহানগৰ।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=2020-07-03|language=en-US|title=Cities In The World With The Most Francophone Population|url=https://www.worldatlas.com/articles/cities-in-the-world-with-the-most-francophone-population.html|date=2022-03-08|ওয়েবসাইট=WorldAtlas}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও ই বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ নামমাত্ৰ ফ্ৰাংকোফোন নগৰীয়া অঞ্চল, য'ত ফৰাচী ভাষা হৈছে চহৰখনৰ চৰকাৰ, শিক্ষা, সংবাদ মাধ্যম, জনসেৱা, আৰু উচ্চ পৰ্যায়ৰ বাণিজ্যৰ ভাষা। আনহাতে, লিংগালা ভাষাক বাটে‍-ঘাটে‍ লিংগুয়া ফ্ৰাংকা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&q=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|title=Globalization and Language Vitality: Perspectives from Africa, pp. 103 & 109|last=Cécile B. Vigouroux & Salikoko S. Mufwene|year=2008|isbn=9780826495150|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20151005104851/https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&lpg=PA111&dq=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|archive-date=5 October 2015|url-অবস্থা=live|date=25 June 2012}}</ref> ২০১২ চনৰ অক্টোবৰ মাহত কিনশাচাত ১৪ সংখ্যক ফ্ৰাংকোফোনি শীৰ্ষ সন্মিলন অনুষ্ঠিত হৈছিল।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=[[Organisation internationale de la Francophonie|OIF]]|title=XIVe Sommet de la Francophonie|url=http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120619065536/http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|archive-date=19 June 2012|date=25 June 2012}}</ref> কিনশাচাৰ বাসিন্দাসকলক কিনোইছ (ফৰাচী আৰু কেতিয়াবা ইংৰাজীত) বা কিনাশাচান (ইংৰাজীত) বুলি জনা যায়। অঞ্চলটোৰ খিলঞ্জীয়া লোকসকলৰ ভিতৰত হুম্বু আৰু টেকে আদি অন্যতম। চহৰখন পাৰ্শ্বৱৰ্তী ৰিপাব্লিক অৱ কংগোৰ ৰাজধানী ব্ৰাজাভিলৰ মুখামুখি। এই বিন্দুত নদীৰ ব্যৱধান ৭ কিলোমিটাৰ বহল যদিও ভেটিকান চহৰ আৰু ৰোমৰ পিছত এই দুখন চহৰ বিশ্বৰ দ্বিতীয় নিকটতম ৰাজধানী চহৰৰ যোৰা। ==ইতিহাস== ১৮৮১ চনত হেনৰী মৰ্টন ষ্টেনলীয়ে ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰ হিচাপে এই চহৰখন প্ৰতিষ্ঠা কৰে।<ref>Roman Adrian Cybriwsky, ''Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture'', ABC-CLIO, USA, 2013, p. 144</ref> বেলজিয়ামৰ ৰজা দ্বিতীয় লিওপল্ডৰ সন্মানত ইয়াৰ নামকৰণ কৰা হৈছিল লিওপোল্ডভিল। তেওঁ কংগো ফ্ৰী ষ্টেট নিয়ন্ত্ৰণ কৰিছিল। এই বিশাল ভূখণ্ডই এখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ। এই অঞ্চলটো উপনিবৱশ নহয় বৰঞ্চ ৰজাৰ ব্যক্তিগত সম্পত্তি আছিল। এই ঠাইখন লিভিংষ্টন জলপ্ৰপাতৰ ওপৰৰ কংগো নদীৰ প্ৰথমটো নাও চলাব পৰা বন্দৰ হিচাপে বিকশিত হয়। লিওপোল্ডভিলৰ তলৰ ৩০০ কিলোমিটাৰ (১৯০ মাইল) উজানত এটি ধাৰা আছে। প্ৰথম অৱস্থাত সাগৰৰ মাজেৰে অহা বা যোৱা সকলো সামগ্ৰী লিওপোল্ডভিল আৰু মাটাডিৰ মাজত বহনকাৰীয়ে কঢ়িয়াই নিব লাগিছিল, ৰেপিডৰ তলৰ বন্দৰ আৰু উপকূলৰ পৰা ১৫০ কিলোমিটাৰ (৯৩ মাইল) দূৰত্বৰ পৰা আনিব লগা হৈছিল। ১৮৯৮ চনত মাটাডি-কিনশাচা পৰ্টেজ ৰেলৱেৰ নিৰ্মাণ সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ লগে লগে ৰেপিডৰ চাৰিওফালে বিকল্প পথৰ ব্যৱস্থা হয় আৰু লিওপোল্ডভিলৰ দ্ৰুত বিকাশ আৰম্ভ হয়। ১৯১৪ চনত পাইপলাইন স্থাপন কৰা হয়। ই মাটাডিৰ পৰা লিওপ’ল্ডভিলৰ ওপৰৰ ফালে থকা ভাপ জাহাজলৈ খাৰুৱা তেল পৰিবহণ কৰে।<ref name="britannica.com">{{বিশ্বকোষ উদ্ধৃতি|বিশ্বকোষ=britannica.com}}</ref> ১৯২৩ চনৰ ভিতৰত কংগোৰ মোহনাত থকা বোমা চহৰখনৰ ঠাইত এই চহৰখনক বেলজিয়ান কংগোৰ ৰাজধানীলৈ উন্নীত কৰা হয়।<ref name="britannica.com" /> "লিঅ'" বা "লিঅ'পল্ড" নামেৰে মতা এই চহৰখন ঔপনিৱেশিক যুগত দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাই ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰত পৰিণত হয়। ১৯৫৯ চনৰ বিদ্ৰোহৰ পাছত ১৯৬০ চনৰ ৩০ জুনত স্বাধীনতা লাভ কৰি‍ কংগো ৰিপাব্লিকে প্ৰথম প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে পেট্ৰিছ লুমুম্বাক নিৰ্বাচিত কৰে। লুমুম্বাৰ অনুভূত ছোভিয়েট সমৰ্থন প্ৰৱণতাক পশ্চিমীয়া স্বাৰ্থই ভাবুকি হিচাপে গণ্য কৰিছিল। যিহেতু সেই সময় শীতল যুদ্ধৰ উত্তেজনাপূৰ্ণ সময় আছিল, সেয়েহে আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামে কংগোৰ কৌশলগত সম্পদ বিশেষকৈ ইউৰেনিয়ামৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ হেৰুৱাব বিচৰা নাছিল। লুমুম্বাৰ নিৰ্বাচনৰ এবছৰ নৌহওঁতেই বেলজিয়াম আৰু আমেৰিকাই তেওঁৰ কঙ্গোলিজ প্ৰতিদ্বন্দ্বীসকলৰ সমৰ্থন ক্ৰয় কৰি লয় আৰু সেই ঘটনাবোৰক গতিশীল কৰি লুমুম্বাৰ হত্যাত পৰিণত কৰে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|last=Georges Nzongola-Ntalaja|date=17 January 2011|title=Patrice Lumumba: the most important assassination of the 20th century|url=https://www.theguardian.com/global-development/poverty-matters/2011/jan/17/patrice-lumumba-50th-anniversary-assassination|date=9 February 2020|ওয়েবসাইট=The Guardian}}</ref> ১৯৬৪ চনত মাইজে ছ’ম্বেই কংগো ৰিপাব্লিক, বুৰুণ্ডি আৰু মালিৰ সকলো নাগৰিকৰ লগতে ৰুৱাণ্ডাৰ পৰা অহা সকলো ৰাজনৈতিক শৰণাৰ্থীক বহিষ্কাৰ কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে।<ref>Jules Gerard-Libois and Benoit Verhaegen, ''Congo 1964: Political Documents of a Developing Nation'', Princeton University Press, 2015, p. 450</ref><ref name="NYT">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1964/08/22/archives/congo-starts-expulsions.html|title=Congo Starts Expulsions|work=[[The New York Times]]|date=19 May 2021|language=en}}</ref><ref>Daouda Gary-Tounkara, ''1964 : le Mali réinsère ses ressortissants expulsés'', In: '' Plein droit 2016/1 (n° 108)'', GISTI, 2016, p. 35-38</ref><ref>United States.</ref> ১৯৬৫ চনত আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামৰ সহায়ত কংগোত জোচেফ-ডিজিয়েৰ মবুটুৱে ক্ষমতা দখল কৰে। তেওঁ "প্ৰামাণ্যতা"ৰ নীতি প্ৰৱৰ্তন কৰে। ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে দেশৰ মানুহ আৰু ঠাইৰ নাম পুনৰ সজীৱ কৰি তুলিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। ১৯৬৬ চনত কিনশাচা নামৰ এখন গাঁৱৰ নামেৰে লিওপ’ল্ডভিলৰ নাম কিনশাচা ৰখা হয়। এসময়ত ই এই স্থানৰ ওচৰতে আছিল, যিটো বৰ্তমান কিনশাচা কমিউন নামেৰে জনা যায়। মবুটুৰ অধীনত চহৰখন দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পালে। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা বহু লোক নিজৰ সৌভাগ্যৰ সন্ধানত ইয়ালৈ আহিছিল। বা আন ঠাইৰ জাতিগত বিবাদৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ আহিছিল। এইদৰে তেওঁলোকে কিনশাচাৰ জনসংখ্যাৰ মাজত ইতিমধ্যে উপস্থিত থকা বহুতো জাতি আৰু ভাষাৰ লগত নতুন ভাষা আৰু জাতি-জনগোষ্ঠী সংযোজন কৰিলে। ১৯৯১ চনত চহৰখনে বিদ্ৰোহী সৈনিকক প্ৰতিহত কৰিবলগীয়া হৈছিল। চৰকাৰে দৰমহা দিব নোৱাৰাৰ বিৰুদ্ধে তেওঁলোকে‍ প্ৰতিবাদ কৰিছিল। ইয়াৰ পাছত বিদ্ৰোহীৰ বিদ্ৰোহ আৰম্ভ হয়, যাৰ ফলত ১৯৯৭ চনৰ ভিতৰত মবুটুৰ শাসন ব্যৱস্থাৰ পতন ঘটে।<ref name="britannica.com"/> মবুটুৰ অতিমাত্ৰা উৎপাত, গণ দুৰ্নীতি, নেপটিজিম আৰু গৃহযুদ্ধৰ ফলত কিনশাচাৰ বহু ক্ষতি হৈছিল। ই তেওঁক পতনৰফালে লৈ গৈছিল। ইয়াৰ পাছতো ই এতিয়াও মধ্য আফ্ৰিকাৰ বাবে এক প্ৰধান সাংস্কৃতিক আৰু বৌদ্ধিক কেন্দ্ৰ, য'ত সংগীতজ্ঞ আৰু শিল্পীৰ এক সমৃদ্ধিশালী সম্প্ৰদায় আছে। ইয়াৰ উপৰিও ই দেশৰ প্ৰধান ঔদ্যোগিক কেন্দ্ৰ, ইয়াত অভ্যন্তৰীণ অঞ্চলৰ পৰা অনা বহু প্ৰাকৃতিক সামগ্ৰী প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰা হয়। ২০০১ চনৰ পৰা ২০১৯ চনলৈকে কংগো গণতান্ত্ৰিক ৰিপাব্লিকৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জোচেফ কাবিলাৰ কিনশাচাত বিশেষ জনপ্ৰিয়তা নাছিল।<ref name="Trapido2016"/> ২০০৬ চনত কাবিলাই প্ৰতিদ্বন্দ্বিতামূলক নিৰ্বাচনত জয় ঘোষণা কৰাৰ পিছত হিংসাত্মক পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয়; ইউৰোপীয় সংঘই ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ বাহিনীত যোগদান কৰিবলৈ চহৰখনত সৈন্য নিয়োগ কৰে। ২০১৬ চনত নতুন নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ’ব বুলি ঘোষণা কৰাত দুবছৰ পলম হৈছিল। ছেপ্টেম্বৰ আৰু ডিচেম্বৰ মাহত বৃহৎ প্ৰতিবাদৰ সূচনা হয়। ইয়াৰ ফলত ৰাজপথত বেৰিকেড লগোৱাৰ লগতে কেইবা ডজন লোকৰ মৃত্যু হয়। বিদ্যালয় আৰু ব্যৱসায়িক প্ৰতিষ্ঠান বন্ধ আছিল।<ref>"[https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407 DR Congo election: 17 dead in anti-Kabila protests] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180616023724/https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407|date=16 June 2018}}", ''BBC'', 19 September 2016.</ref><ref>Merritt Kennedy, "[https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators Congo A 'Powder Keg' As Security Forces Crack Down On Whistling Demonstrators] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180517153108/https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators|date=17 May 2018}}", ''NPR'', 21 December 2016.</ref> ==ভূগোল== ===প্ৰশাসনিক বিভাগ=== ===জলবায়ু=== ==জনসংখ্যা== ১৯৮৪ চনত কৰা আনুষ্ঠানিক লোকপিয়লত ২৬ লাখ বাসিন্দা গণনা কৰা হৈছিল।<ref name="Bédécarrats2016">{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Bédécarrats|first=Florent|last২=Lafuente-Sampietro|first২=Oriane|year=2019|title=Building commons to cope with chaotic urbanization? Performance and sustainability of decentralized water services in the outskirts of Kinshasa|পাতাসমূহ=1096–1108|DOI=10.1016/j.jhydrol.2016.07.023|doi-access=free}}</ref> তেতিয়াৰ পৰাই সকলো অনুমান সঁচাকৈয়ে বহিৰ্প্ৰকাশ। ২০০৫ চনৰ বাবে অনুমান ৫৩ লাখৰ পৰা ৭৩ লাখৰ ভিতৰত পৰে।<ref name="Flouriot2013"/> ২০১৭ চনত চহৰখনৰ শেহতীয়া অনুমান অনুসৰি ইয়াৰ জনসংখ্যা আছিল ১১,৮৫৫,০০০।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=Archived copy|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|date=26 June 2012}}</ref> ইউ এন হেবিটেটৰ তথ্য অনুসৰি বছৰি ৩ লাখ ৯০ হাজাৰ লোক কিনাশাচালৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। যুদ্ধৰ পৰা পলায়ন কৰি অৰ্থনৈতিক সুযোগ বিচাৰি ইয়ালৈ আহে।<ref name="Iazzolino2016">Gianluca Iazzolino, "[http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls Kinshasa, megalopolis of 12 million souls, expanding furiously on super-charged growth] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170709174042/http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls|date=9 July 2017}}"; ''Mail & Guardian Africa'', 2 April 2016.</ref> এক অনুমান অনুসৰি (২০১৬) মহানগৰ কিনশাচাৰ জনসংখ্যা যথেষ্ট বৃদ্ধি পাব। ইয়াৰ জনসংখ্যা ২০৫০ চনৰ ভিতৰত ৩.৫ কোটি, ২০৭৫ চনৰ ভিতৰত ৫.৮ কোটি আৰু ২১০০ চনৰ ভিতৰত ৮.৩ কোটি হ’ব।<ref>{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Hoornweg|first=Daniel|last২=Pope|first২=Kevin|year=2017|title=Population predictions for the world's largest cities in the 21st century|পাতাসমূহ=195–216|DOI=10.1177/0956247816663557|doi-access=free}}</ref> তেনে হ'লে‍ ই বিশ্বৰ অন্যতম বৃহৎ মহানগৰ হিচাপে পৰিগণিত হ’ব। ===ভাষা=== কংগো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ চৰকাৰী ভাষা ফৰাচী। অৰ্থাৎ কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী কিনশাচাৰ ভাষাও ফৰাচী। কিনশাচা আনুষ্ঠানিকভাৱে বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ ফ্ৰাংকোফোন চহৰ যদিও বেছিভাগ মানুহেই হয় ফৰাচী ভাষা নাজানে অথবা ক’বলৈ চেষ্টা কৰে।<ref name=":0">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=7 March 2016|title=Populations of 150 Largest Cities in the World|url=http://www.worldatlas.com/citypops.htm|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20170828095658/http://www.worldatlas.com/citypops.htm|archive-date=28 August 2017|date=1 August 2016|ওয়েবসাইট=World Atlas}}</ref><ref name="Nadeau">{{cite book|title=The Story of French|url=https://archive.org/details/storyoffrench0000nade|last=Nadeau|first=Jean-Benoit|year=2006|publisher=St. Martin's Press|পাতা=301; 483|isbn=9780312341831}}</ref><ref name="Trefon">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=5VAAHi93y0sC&q=Kinshasa+second+largest+French+city&pg=PA7|title=Reinventing Order in the Congo: How People Respond to State Failure in Kinshasa|last=Trefon|first=Theodore|year=2004|publisher=Zed Books|পাতা=7|isbn=9781842774915|date=31 May 2009}}</ref> লিংগালা ভাষাক কথিত ভাষা হিচাপে বহুলভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ৰাস্তাৰ চিন, পোষ্টাৰ, বাতৰি কাকত, চৰকাৰী নথি-পত্ৰ, স্কুলৰ ভাষা ফৰাচী; নাটক, টেলিভিছন আৰু বাতৰি কাকতত ই আধিপত্য বিস্তাৰ কৰিছে আৰু বিভিন্ন সামাজিক শ্ৰেণীৰ লোকৰ মাজত উলম্ব সম্পৰ্ক ক্ষেত্ৰত ই ব্যৱহাৰ হয়। কিন্তু একে শ্ৰেণীৰ মানুহে নিজৰ মাজতে কংগো ভাষা (কিকোংগো, লিংগালা, শ্বিলুবা বা শ্বাহিলি)ত কথা পাতে।<ref name="Manning">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=LwzFF2FnbzMC&q=Kinshasa+second+largest+francophone+city&pg=PA189|title=Francophone sub-Saharan Africa: Democracy and Dependence, 1985–1995|last=Manning|first=Patrick|year=1998|publisher=Cambridge University Press|পাতা=189|isbn=9780521645195|date=31 May 2009}}{{অকাৰ্যকৰ সংযোগ|date=এপ্ৰিল ২০২৩ |bot=InternetArchiveBot |ঠিক কৰাৰ প্ৰচেষ্টা=yes }}</ref> ==চৰকাৰ আৰু ৰাজনীতি== ==অৰ্থনীতি== ==শিক্ষা== [[চিত্র:Université_de_Kinshasa_(Unikin1).JPG|ডান|থাম্ব| কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয়]] কিনশাচাত কেইবাখনো উচ্চ পৰ্যায়ৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে, য’ত চিভিল ইঞ্জিনিয়াৰিঙৰ পৰা আৰম্ভ কৰি নাৰ্চিং আৰু সাংবাদিকতালৈকে বিভিন্ন ধৰণৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে। চহৰখনত তিনিখন বিশ্ববিদ্যালয় আৰু এখন কলা বিদ্যালয় আছে: * একাডেমি ডি ডিজাইন (এডি) * ইনষ্টিটিউট চুপাৰিউৰ ডি'আৰ্কিটেকচাৰ আৰু নগৰবাদ * ইউনিভাৰ্চ‍িটি পেনাফ্ৰিকাইন ডু কঙ্গো (ইউপিসি) * কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয় * ইউনিভাৰ্চ‍িটি লিবাৰ ডি কিনশাচা * কঙ্গোৰ কেথলিক বিশ্ববিদ্যালয় * [[Congo Protestant University|কঙ্গো প্ৰটেষ্টাণ্ট বিশ্ববিদ্যালয়]] * [[Université Chretienne de Kinshasa|ইউনিভাৰ্চ‍িটি ক্ৰেটিয়েন ডি কিনশাসা]] * [[National Pedagogy University|ন্যাশনাল পেডাগজি ইউনিভাৰ্চ‍িটি]] * নেশ্বনেল ইনষ্টিটিউট অফ আৰ্টচ * বিজ্ঞাপন আৰু মিডিয়া উচ্চতৰ ইনষ্টিটিউট * চেণ্টাৰ ফৰ হেলথ ট্ৰেনিং (সিইএফএ)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Cefacongo.org|title=Cefacongo.org|url=http://www.cefacongo.org/index.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20110725151811/http://www.cefacongo.org/index.html|archive-date=25 July 2011|date=14 March 2011}}</ref> প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক বিদ্যালয়: * লাইচি প্ৰিন্স ডি লিজ (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, [[ফৰাসি বেলজীয়|বেলজিয়াম পাঠ্যক্ৰমেৰ ফ্ৰেঞ্চ কমিউনিটি]]) * প্ৰিন্স ভেন লুইকস্কুল কিনশাচা (প্ৰাথমিক শিক্ষা, ফ্ল্যাণ্ডাৰ্চ পাঠ্যক্ৰম)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Prins van Luikschool Kinshasa|title=Onze school|url=https://wordpress.pls-rdc.com/onze-school/|date=2020-05-16}}</ref> * ৰেনে ডে‍কাৰ্ত ফৰাচী উচ্চ বিদ্যালয় (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, ফৰাচী পাঠ্যক্ৰম) * আমেৰিকান স্কুল অফ কিনশাচা * আলহাদেফ স্কুল৷ ২০০৫ চনত ছয় বছৰৰ ওপৰৰ ৯৩% শিশুৱে স্কুললৈ গৈছিল আৰু ১৫ বছৰৰ ওপৰৰ ৭০% লোক ফৰাচী ভাষাত সাক্ষৰ আছিল। ==স্বাস্থ্য আৰু চিকিৎসা== ==সংস্কৃতি== ==উপাসনালয়== ==গণমাধ্যম== ==খেলাধুলা== ==অট্টালিকা আৰু প্ৰতিষ্ঠান== ==আন্তঃগাঁথনি আৰু গৃহ নিৰ্মাণ== ==পৰিবহণ== ===বিমান=== ===ৰেল=== ===বাহ্যিক পৰিবহণ=== ==সামাজিক বিষয়== ===অপৰাধ আৰু শাস্তি=== ===ৰাস্তাৰ শিশু=== ==জনপ্ৰিয় সংস্কৃতিত== ==তথ্য সংগ্ৰহ== [[শ্ৰেণী:ভূগোল]] tjzv0mgxyhoua0wyy84d5s181effdfq 516994 516993 2025-06-11T07:05:41Z কুমুদ ঘোষ 42738 [[ৱিকিপিডিয়া:লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰক|লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰকৰ]] সহায়ত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰণ কৰা হ’ল। 516994 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = কিনশাচা | official_name = ''ভিলে ডি কিনশাচা '' | settlement_type = [[ৰাজধানী চহৰ]] আৰু [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ প্ৰদেশ|প্ৰদেশ]] | image_skyline = {{multiple image | perrow = 1/2/2/2 | border = infobox | total_width = 290 | caption_align = center | image1 = La ville de Kinshasa.jpg | caption1 = [[গোম্বে, কিনশাসা|ডাউনটাউন কিনশাচা]] | image2 = Africell - Black Santa - DRC (49268350383).jpg | caption2 = [[গোম্বে, কিনশাচা]] | image3 = Kinshasa by night (23769991270).jpg | caption3 = [[লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image4 = Palais du peuple de la RDC.jpg | caption4 = [[প্যালাইস ডু পিপল (কিনশাসা)|পিপলচ পেলেচ]] | image5 = Parc de la Vallée de la Nsele.jpg | caption5 = [[এনসেলে ভ্যালি পাৰ্ক|লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image6 = Le 17 janvier 1961, Patrice Lumumba mourrait, victime de son « rêve » pour un Congo libre, démocratique et développé. (16112526649).jpg | caption6 = [[পাত্ৰিছ লুমুম্বা]]ৰ মূৰ্তি সহিত [[লাইমেট টাৱাৰ]] (পটভূমিত)। | image7 = Bâtiment de la SCPT (anciennement ONATRA) à Gombe, Kinshasa.jpg | caption7 = [[চ'ছাইটি বাণিজ্যিক দে পৰিবহণ এবং দেস পোৰ্টস|চ'ছাইটিি বাণিজ্যিক দেচ পৰিবহণ আৰু দেচ বন্দৰ]] }} | image_flag = Flag of Kinshasa, DRC.svg | image_seal = Coat of arms of Kinshasa.svg | seal_size = 50px | nickname = কিন লা বেলে<br/>({{literally||কিন দ্য বিউটিফুল}}) | motto = | image_map = Democratic Republic of the Congo (26 provinces) - Kinshasa.svg | map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ প্ৰদেশৰ মানচিত্ৰত কিনশাচা | pushpin_map = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ#আফ্ৰিকা#পৃথিৱী | pushpin_relief = 1 | pushpin_map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ মানচিত্ৰে কিনশাসা | coordinates = {{স্থানাঙ্ক|4|19|30|S|15|19|20|E|type:adm1st_region:CD-KN|display=inline}} | subdivision_type = দেশ | subdivision_name = {{পতাকা|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ}} | subdivision_type1 = [[Provinces of the Democratic Republic of the Congo|Province]] | established_title = প্ৰতিষ্ঠিত | established_date = ১৮৮১ | seat_type = চি‍টি হল | seat = [[লা গোম্বে (কিনশাসা)|লা গোম্বে]] | parts_type = [[কিনশাসায় কমিউন|কমিউন]] | parts_style = coll | p1 = [[বন্দলুংওয়া]] | p2 = [[বাৰুম্বু]] | p3 = [[বুম্বু]] | p4 = [[গোম্বে, কিনশাসা|গোম্বে]] (অতীতে কালিনা) | p5 = [[কালামু]] | p6 = [[কাসা-ভুবু, কিনশাসা|কাসা-ভুবু]] | p7 = [[কিম্বানসেকে]] | p8 = [[কিনশাসা (কমিউন)|কিনশাসা]] | p9 = [[কিণ্টামবো]] | p10 = [[কিসেনসো]] | p11 = [[লেম্বা, কিনশাসা|লেম্বা]] | p12 = [[লিমেট]] | p13 = [[লিঙ্গওয়ালা]] | p14 = [[মাকালা]] | p15 = [[মালুকু, কিনশাসা|মালুকু]] | p16 = [[মাসিনা, কিনশাসা|মাসিনা]] | p17 = [[মাটে]] | p18 = [[মণ্ট এনগাফুলা]] | p19 = [[এনডিজিলি, কিনশাসা|এনডিজিলি]] | p20 = [[নগাবা]] | p21 = [[এনগালিমা]] | p22 = [[এনগিৰি-এনগিৰি]] | p23 = [[এনসেলে]] | p24 = [[সেলেম্বাও]] | government_type = প্ৰাদেশিক সমাৱেশ | governing_body = [[কিনশাচাৰ প্ৰাদেশিক পৰিষদ]] | leader_title = [[কিনশাসাৰ গভৰ্নৰদেৰ তালিকা|গভৰ্নৰ]] | leader_name = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | leader_title1 = ভাইস-গভৰ্নৰ | leader_name1 = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | total_type = নগৰ-প্ৰদেশ | area_footnotes =<ref name=Kayembe2009 /> | area_total_km2 = 9965 | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_water_percent = | area_urban_km2 = 600 | elevation_m = 240 | population_total = 17071000<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |last=Institut National De La Statistique |title=Projections demographiques 2019-25 (in French) |url=http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |date=September 23, 2020 |archive-date=জুলাই ২, ২০২০ |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ |access-date=June 5, 2025 |archivedate=July 2, 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |deadurl=yes }}</ref> | population_as_of = ২০২১ | population_footnotes = | population_density_km2 = 1462 | population_urban = 16316000 | population_metro = 17239463 | population_urban_footnotes =<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি| url = https://populationstat.com/democratic-republic-of-the-congo/kinshasa|title = PopulationStat.com}}</ref> | population_density_urban_km2 = auto | population_blank1_title = [[জাতীয় ভাষা|language]] | population_blank1 = ফৰাচী আৰু লিঙ্গালা | population_note = | postal_code = | area_code = 243 + 9 | blank_name_sec1 = [[মানৱ উন্নয়ন সূচক|এইচডিআই]] (২০১৯) | blank_info_sec1 = 0.577<ref name="GlobalDataLab">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab |url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180923120638/https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |archive-date=23 September 2018 |date=2021-07-27 |ওয়েবসাইট=hdi.globaldatalab.org |language=en}}</ref><br />{{color|#fc0|medium}}[[List of provinces of the Democratic Republic of the Congo by Human Development Index|1st]] | area_urban_footnotes =<ref name="population">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |date=April 2017 |title=DemographiaWorld Urban Areas – 13th Annual Edition |url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |archive-date=3 May 2018 |date=8 July 2017 |publisher=[[Demographia]]}}</ref> | timezone = [[পশ্চিম আফ্ৰিকাৰ সময়]] | utc_offset = +1 | coor_pinpoint = | registration_plate_type = [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ যানবাহন ৰেজিষ্ট্ৰেশন প্লেট|লাইসেন্স প্লেট কোড]] | registration_plate = {{পতাকা আইকন|Democratic Republic of the Congo}} CGO / '''01''' }} '''কিনশাচা''' ({{lang-en|Kinshasa}}) হ'ল কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী আৰু সৰ্ববৃহৎ চহৰ। পূৰ্বতে ইয়াক লিওপোল্ডভিল নামেৰে জনা গৈছিল। এসময়ত কংগো নদীৰ পাৰত মাছ ধৰা আৰু ব্যৱসায়িক গাঁৱৰ বসতিস্থল কিনশাচা এতিয়া বিশ্বৰ অন্যতম দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা মেগাচিটি। কিনশাচা মহানগৰখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ ২৬খন প্ৰদেশৰ ভিতৰত এখন। যিহেতু নগৰ-প্ৰদেশৰ প্ৰশাসনিক সীমাৰেখাই এক বিশাল এলেকা সামৰি লৈছে, সেয়েহে নগৰ-প্ৰদেশৰ ৯০ শতাংশতকৈও অধিক ভূমি গ্ৰাম্য প্ৰকৃতিৰ, চহৰীয়া অঞ্চলসমূহে পশ্চিম দিশত সৰু কিন্তু বিস্তাৰিত অংশ দখল কৰিছে।<ref name="area">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Ville de Kinshasa|title=Géographie de Kinshasa|url=http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|archive-date=23 July 2012|date=25 June 2012|access-date=5 June 2025|archivedate=23 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|deadurl=yes}}</ref> আফ্ৰিকাৰ কাইৰো আৰু লোগেছৰ পিছত কিনশাচা তৃতীয় বৃহত্তম মহানগৰ।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=2020-07-03|language=en-US|title=Cities In The World With The Most Francophone Population|url=https://www.worldatlas.com/articles/cities-in-the-world-with-the-most-francophone-population.html|date=2022-03-08|ওয়েবসাইট=WorldAtlas}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও ই বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ নামমাত্ৰ ফ্ৰাংকোফোন নগৰীয়া অঞ্চল, য'ত ফৰাচী ভাষা হৈছে চহৰখনৰ চৰকাৰ, শিক্ষা, সংবাদ মাধ্যম, জনসেৱা, আৰু উচ্চ পৰ্যায়ৰ বাণিজ্যৰ ভাষা। আনহাতে, লিংগালা ভাষাক বাটে‍-ঘাটে‍ লিংগুয়া ফ্ৰাংকা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&q=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|title=Globalization and Language Vitality: Perspectives from Africa, pp. 103 & 109|last=Cécile B. Vigouroux & Salikoko S. Mufwene|year=2008|isbn=9780826495150|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20151005104851/https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&lpg=PA111&dq=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|archive-date=5 October 2015|url-অবস্থা=live|date=25 June 2012}}</ref> ২০১২ চনৰ অক্টোবৰ মাহত কিনশাচাত ১৪ সংখ্যক ফ্ৰাংকোফোনি শীৰ্ষ সন্মিলন অনুষ্ঠিত হৈছিল।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=[[Organisation internationale de la Francophonie|OIF]]|title=XIVe Sommet de la Francophonie|url=http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120619065536/http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|archive-date=19 June 2012|date=25 June 2012}}</ref> কিনশাচাৰ বাসিন্দাসকলক কিনোইছ (ফৰাচী আৰু কেতিয়াবা ইংৰাজীত) বা কিনাশাচান (ইংৰাজীত) বুলি জনা যায়। অঞ্চলটোৰ খিলঞ্জীয়া লোকসকলৰ ভিতৰত হুম্বু আৰু টেকে আদি অন্যতম। চহৰখন পাৰ্শ্বৱৰ্তী ৰিপাব্লিক অৱ কংগোৰ ৰাজধানী ব্ৰাজাভিলৰ মুখামুখি। এই বিন্দুত নদীৰ ব্যৱধান ৭ কিলোমিটাৰ বহল যদিও ভেটিকান চহৰ আৰু ৰোমৰ পিছত এই দুখন চহৰ বিশ্বৰ দ্বিতীয় নিকটতম ৰাজধানী চহৰৰ যোৰা। ==ইতিহাস== ১৮৮১ চনত হেনৰী মৰ্টন ষ্টেনলীয়ে ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰ হিচাপে এই চহৰখন প্ৰতিষ্ঠা কৰে।<ref>Roman Adrian Cybriwsky, ''Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture'', ABC-CLIO, USA, 2013, p. 144</ref> বেলজিয়ামৰ ৰজা দ্বিতীয় লিওপল্ডৰ সন্মানত ইয়াৰ নামকৰণ কৰা হৈছিল লিওপোল্ডভিল। তেওঁ কংগো ফ্ৰী ষ্টেট নিয়ন্ত্ৰণ কৰিছিল। এই বিশাল ভূখণ্ডই এখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ। এই অঞ্চলটো উপনিবৱশ নহয় বৰঞ্চ ৰজাৰ ব্যক্তিগত সম্পত্তি আছিল। এই ঠাইখন লিভিংষ্টন জলপ্ৰপাতৰ ওপৰৰ কংগো নদীৰ প্ৰথমটো নাও চলাব পৰা বন্দৰ হিচাপে বিকশিত হয়। লিওপোল্ডভিলৰ তলৰ ৩০০ কিলোমিটাৰ (১৯০ মাইল) উজানত এটি ধাৰা আছে। প্ৰথম অৱস্থাত সাগৰৰ মাজেৰে অহা বা যোৱা সকলো সামগ্ৰী লিওপোল্ডভিল আৰু মাটাডিৰ মাজত বহনকাৰীয়ে কঢ়িয়াই নিব লাগিছিল, ৰেপিডৰ তলৰ বন্দৰ আৰু উপকূলৰ পৰা ১৫০ কিলোমিটাৰ (৯৩ মাইল) দূৰত্বৰ পৰা আনিব লগা হৈছিল। ১৮৯৮ চনত মাটাডি-কিনশাচা পৰ্টেজ ৰেলৱেৰ নিৰ্মাণ সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ লগে লগে ৰেপিডৰ চাৰিওফালে বিকল্প পথৰ ব্যৱস্থা হয় আৰু লিওপোল্ডভিলৰ দ্ৰুত বিকাশ আৰম্ভ হয়। ১৯১৪ চনত পাইপলাইন স্থাপন কৰা হয়। ই মাটাডিৰ পৰা লিওপ’ল্ডভিলৰ ওপৰৰ ফালে থকা ভাপ জাহাজলৈ খাৰুৱা তেল পৰিবহণ কৰে।<ref name="britannica.com">{{বিশ্বকোষ উদ্ধৃতি|বিশ্বকোষ=britannica.com}}</ref> ১৯২৩ চনৰ ভিতৰত কংগোৰ মোহনাত থকা বোমা চহৰখনৰ ঠাইত এই চহৰখনক বেলজিয়ান কংগোৰ ৰাজধানীলৈ উন্নীত কৰা হয়।<ref name="britannica.com" /> "লিঅ'" বা "লিঅ'পল্ড" নামেৰে মতা এই চহৰখন ঔপনিৱেশিক যুগত দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাই ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰত পৰিণত হয়। ১৯৫৯ চনৰ বিদ্ৰোহৰ পাছত ১৯৬০ চনৰ ৩০ জুনত স্বাধীনতা লাভ কৰি‍ কংগো ৰিপাব্লিকে প্ৰথম প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে পেট্ৰিছ লুমুম্বাক নিৰ্বাচিত কৰে। লুমুম্বাৰ অনুভূত ছোভিয়েট সমৰ্থন প্ৰৱণতাক পশ্চিমীয়া স্বাৰ্থই ভাবুকি হিচাপে গণ্য কৰিছিল। যিহেতু সেই সময় শীতল যুদ্ধৰ উত্তেজনাপূৰ্ণ সময় আছিল, সেয়েহে আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামে কংগোৰ কৌশলগত সম্পদ বিশেষকৈ ইউৰেনিয়ামৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ হেৰুৱাব বিচৰা নাছিল। লুমুম্বাৰ নিৰ্বাচনৰ এবছৰ নৌহওঁতেই বেলজিয়াম আৰু আমেৰিকাই তেওঁৰ কঙ্গোলিজ প্ৰতিদ্বন্দ্বীসকলৰ সমৰ্থন ক্ৰয় কৰি লয় আৰু সেই ঘটনাবোৰক গতিশীল কৰি লুমুম্বাৰ হত্যাত পৰিণত কৰে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|last=Georges Nzongola-Ntalaja|date=17 January 2011|title=Patrice Lumumba: the most important assassination of the 20th century|url=https://www.theguardian.com/global-development/poverty-matters/2011/jan/17/patrice-lumumba-50th-anniversary-assassination|date=9 February 2020|ওয়েবসাইট=The Guardian}}</ref> ১৯৬৪ চনত মাইজে ছ’ম্বেই কংগো ৰিপাব্লিক, বুৰুণ্ডি আৰু মালিৰ সকলো নাগৰিকৰ লগতে ৰুৱাণ্ডাৰ পৰা অহা সকলো ৰাজনৈতিক শৰণাৰ্থীক বহিষ্কাৰ কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে।<ref>Jules Gerard-Libois and Benoit Verhaegen, ''Congo 1964: Political Documents of a Developing Nation'', Princeton University Press, 2015, p. 450</ref><ref name="NYT">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1964/08/22/archives/congo-starts-expulsions.html|title=Congo Starts Expulsions|work=[[The New York Times]]|date=19 May 2021|language=en}}</ref><ref>Daouda Gary-Tounkara, ''1964 : le Mali réinsère ses ressortissants expulsés'', In: '' Plein droit 2016/1 (n° 108)'', GISTI, 2016, p. 35-38</ref><ref>United States.</ref> ১৯৬৫ চনত আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামৰ সহায়ত কংগোত জোচেফ-ডিজিয়েৰ মবুটুৱে ক্ষমতা দখল কৰে। তেওঁ "প্ৰামাণ্যতা"ৰ নীতি প্ৰৱৰ্তন কৰে। ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে দেশৰ মানুহ আৰু ঠাইৰ নাম পুনৰ সজীৱ কৰি তুলিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। ১৯৬৬ চনত কিনশাচা নামৰ এখন গাঁৱৰ নামেৰে লিওপ’ল্ডভিলৰ নাম কিনশাচা ৰখা হয়। এসময়ত ই এই স্থানৰ ওচৰতে আছিল, যিটো বৰ্তমান কিনশাচা কমিউন নামেৰে জনা যায়। মবুটুৰ অধীনত চহৰখন দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পালে। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা বহু লোক নিজৰ সৌভাগ্যৰ সন্ধানত ইয়ালৈ আহিছিল। বা আন ঠাইৰ জাতিগত বিবাদৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ আহিছিল। এইদৰে তেওঁলোকে কিনশাচাৰ জনসংখ্যাৰ মাজত ইতিমধ্যে উপস্থিত থকা বহুতো জাতি আৰু ভাষাৰ লগত নতুন ভাষা আৰু জাতি-জনগোষ্ঠী সংযোজন কৰিলে। ১৯৯১ চনত চহৰখনে বিদ্ৰোহী সৈনিকক প্ৰতিহত কৰিবলগীয়া হৈছিল। চৰকাৰে দৰমহা দিব নোৱাৰাৰ বিৰুদ্ধে তেওঁলোকে‍ প্ৰতিবাদ কৰিছিল। ইয়াৰ পাছত বিদ্ৰোহীৰ বিদ্ৰোহ আৰম্ভ হয়, যাৰ ফলত ১৯৯৭ চনৰ ভিতৰত মবুটুৰ শাসন ব্যৱস্থাৰ পতন ঘটে।<ref name="britannica.com"/> মবুটুৰ অতিমাত্ৰা উৎপাত, গণ দুৰ্নীতি, নেপটিজিম আৰু গৃহযুদ্ধৰ ফলত কিনশাচাৰ বহু ক্ষতি হৈছিল। ই তেওঁক পতনৰফালে লৈ গৈছিল। ইয়াৰ পাছতো ই এতিয়াও মধ্য আফ্ৰিকাৰ বাবে এক প্ৰধান সাংস্কৃতিক আৰু বৌদ্ধিক কেন্দ্ৰ, য'ত সংগীতজ্ঞ আৰু শিল্পীৰ এক সমৃদ্ধিশালী সম্প্ৰদায় আছে। ইয়াৰ উপৰিও ই দেশৰ প্ৰধান ঔদ্যোগিক কেন্দ্ৰ, ইয়াত অভ্যন্তৰীণ অঞ্চলৰ পৰা অনা বহু প্ৰাকৃতিক সামগ্ৰী প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰা হয়। ২০০১ চনৰ পৰা ২০১৯ চনলৈকে কংগো গণতান্ত্ৰিক ৰিপাব্লিকৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জোচেফ কাবিলাৰ কিনশাচাত বিশেষ জনপ্ৰিয়তা নাছিল।<ref name="Trapido2016"/> ২০০৬ চনত কাবিলাই প্ৰতিদ্বন্দ্বিতামূলক নিৰ্বাচনত জয় ঘোষণা কৰাৰ পিছত হিংসাত্মক পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয়; ইউৰোপীয় সংঘই ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ বাহিনীত যোগদান কৰিবলৈ চহৰখনত সৈন্য নিয়োগ কৰে। ২০১৬ চনত নতুন নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ’ব বুলি ঘোষণা কৰাত দুবছৰ পলম হৈছিল। ছেপ্টেম্বৰ আৰু ডিচেম্বৰ মাহত বৃহৎ প্ৰতিবাদৰ সূচনা হয়। ইয়াৰ ফলত ৰাজপথত বেৰিকেড লগোৱাৰ লগতে কেইবা ডজন লোকৰ মৃত্যু হয়। বিদ্যালয় আৰু ব্যৱসায়িক প্ৰতিষ্ঠান বন্ধ আছিল।<ref>"[https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407 DR Congo election: 17 dead in anti-Kabila protests] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180616023724/https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407|date=16 June 2018}}", ''BBC'', 19 September 2016.</ref><ref>Merritt Kennedy, "[https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators Congo A 'Powder Keg' As Security Forces Crack Down On Whistling Demonstrators] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180517153108/https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators|date=17 May 2018}}", ''NPR'', 21 December 2016.</ref> ==ভূগোল== ===প্ৰশাসনিক বিভাগ=== ===জলবায়ু=== ==জনসংখ্যা== ১৯৮৪ চনত কৰা আনুষ্ঠানিক লোকপিয়লত ২৬ লাখ বাসিন্দা গণনা কৰা হৈছিল।<ref name="Bédécarrats2016">{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Bédécarrats|first=Florent|last২=Lafuente-Sampietro|first২=Oriane|year=2019|title=Building commons to cope with chaotic urbanization? Performance and sustainability of decentralized water services in the outskirts of Kinshasa|পাতাসমূহ=1096–1108|DOI=10.1016/j.jhydrol.2016.07.023|doi-access=free}}</ref> তেতিয়াৰ পৰাই সকলো অনুমান সঁচাকৈয়ে বহিৰ্প্ৰকাশ। ২০০৫ চনৰ বাবে অনুমান ৫৩ লাখৰ পৰা ৭৩ লাখৰ ভিতৰত পৰে।<ref name="Flouriot2013"/> ২০১৭ চনত চহৰখনৰ শেহতীয়া অনুমান অনুসৰি ইয়াৰ জনসংখ্যা আছিল ১১,৮৫৫,০০০।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=Archived copy|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|date=26 June 2012}}</ref> ইউ এন হেবিটেটৰ তথ্য অনুসৰি বছৰি ৩ লাখ ৯০ হাজাৰ লোক কিনাশাচালৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। যুদ্ধৰ পৰা পলায়ন কৰি অৰ্থনৈতিক সুযোগ বিচাৰি ইয়ালৈ আহে।<ref name="Iazzolino2016">Gianluca Iazzolino, "[http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls Kinshasa, megalopolis of 12 million souls, expanding furiously on super-charged growth] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170709174042/http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls|date=9 July 2017}}"; ''Mail & Guardian Africa'', 2 April 2016.</ref> এক অনুমান অনুসৰি (২০১৬) মহানগৰ কিনশাচাৰ জনসংখ্যা যথেষ্ট বৃদ্ধি পাব। ইয়াৰ জনসংখ্যা ২০৫০ চনৰ ভিতৰত ৩.৫ কোটি, ২০৭৫ চনৰ ভিতৰত ৫.৮ কোটি আৰু ২১০০ চনৰ ভিতৰত ৮.৩ কোটি হ’ব।<ref>{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Hoornweg|first=Daniel|last২=Pope|first২=Kevin|year=2017|title=Population predictions for the world's largest cities in the 21st century|পাতাসমূহ=195–216|DOI=10.1177/0956247816663557|doi-access=free}}</ref> তেনে হ'লে‍ ই বিশ্বৰ অন্যতম বৃহৎ মহানগৰ হিচাপে পৰিগণিত হ’ব। ===ভাষা=== কংগো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ চৰকাৰী ভাষা ফৰাচী। অৰ্থাৎ কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী কিনশাচাৰ ভাষাও ফৰাচী। কিনশাচা আনুষ্ঠানিকভাৱে বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ ফ্ৰাংকোফোন চহৰ যদিও বেছিভাগ মানুহেই হয় ফৰাচী ভাষা নাজানে অথবা ক’বলৈ চেষ্টা কৰে।<ref name=":0">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=7 March 2016|title=Populations of 150 Largest Cities in the World|url=http://www.worldatlas.com/citypops.htm|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20170828095658/http://www.worldatlas.com/citypops.htm|archive-date=28 August 2017|date=1 August 2016|ওয়েবসাইট=World Atlas}}</ref><ref name="Nadeau">{{cite book|title=The Story of French|url=https://archive.org/details/storyoffrench0000nade|last=Nadeau|first=Jean-Benoit|year=2006|publisher=St. Martin's Press|পাতা=301; 483|isbn=9780312341831}}</ref><ref name="Trefon">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=5VAAHi93y0sC&q=Kinshasa+second+largest+French+city&pg=PA7|title=Reinventing Order in the Congo: How People Respond to State Failure in Kinshasa|last=Trefon|first=Theodore|year=2004|publisher=Zed Books|পাতা=7|isbn=9781842774915|date=31 May 2009}}</ref> লিংগালা ভাষাক কথিত ভাষা হিচাপে বহুলভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ৰাস্তাৰ চিন, পোষ্টাৰ, বাতৰি কাকত, চৰকাৰী নথি-পত্ৰ, স্কুলৰ ভাষা ফৰাচী; নাটক, টেলিভিছন আৰু বাতৰি কাকতত ই আধিপত্য বিস্তাৰ কৰিছে আৰু বিভিন্ন সামাজিক শ্ৰেণীৰ লোকৰ মাজত উলম্ব সম্পৰ্ক ক্ষেত্ৰত ই ব্যৱহাৰ হয়। কিন্তু একে শ্ৰেণীৰ মানুহে নিজৰ মাজতে কংগো ভাষা (কিকোংগো, লিংগালা, শ্বিলুবা বা শ্বাহিলি)ত কথা পাতে।<ref name="Manning">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=LwzFF2FnbzMC&q=Kinshasa+second+largest+francophone+city&pg=PA189|title=Francophone sub-Saharan Africa: Democracy and Dependence, 1985–1995|last=Manning|first=Patrick|year=1998|publisher=Cambridge University Press|পাতা=189|isbn=9780521645195|date=31 May 2009}}{{অকাৰ্যকৰ সংযোগ|date=এপ্ৰিল ২০২৩ |bot=InternetArchiveBot |ঠিক কৰাৰ প্ৰচেষ্টা=yes }}</ref> ==চৰকাৰ আৰু ৰাজনীতি== ==অৰ্থনীতি== মহানগৰীৰ মাজমজিয়াত অৱস্থিত ট্ৰাষ্ট মাৰ্চেণ্ট বেংকৰ দৰে আন বহু উদ্যোগ আছে। খাদ্য প্ৰক্ৰিয়াকৰণ এটা প্ৰধান উদ্যোগ, আৰু নিৰ্মাণ আৰু অন্যান্য সেৱা উদ্যোগেও অৰ্থনীতিত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে।<ref name="britannica.com"/> যদিও কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ জনসংখ্যাৰ মাত্ৰ ১৩% লোক ইয়াত বাস কৰে, মুঠ ঘৰুৱা উৎপাদনৰ দ্বাৰা জুখিলে কংগোৰ অৰ্থনীতিৰ ৮৫% কিনশাচাৰৰ।<ref name="ChirisaEtAl2017"/> ২০০৪ চনৰ এক সমীক্ষাত দেখা গৈছে যে মুঠ ৯ লাখ ৭৬ হাজাৰ শ্ৰমিকৰ ৭০% অনানুষ্ঠানিকভাৱে নিয়োজিত, ১৭% ৰাজহুৱা খণ্ডত, ৯% আনুষ্ঠানিক ব্যক্তিগত খণ্ডত আৰু ৩% অন্যান্য খণ্ডত। বেছিভাগ নতুন চাকৰিকে অনানুষ্ঠানিক হিচাপে শ্ৰেণীভুক্ত কৰা হয়।<ref name="Flouriot2013"/> ==শিক্ষা== [[চিত্র:Université_de_Kinshasa_(Unikin1).JPG|ডান|থাম্ব| কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয়]] কিনশাচাত কেইবাখনো উচ্চ পৰ্যায়ৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে, য’ত চিভিল ইঞ্জিনিয়াৰিঙৰ পৰা আৰম্ভ কৰি নাৰ্চিং আৰু সাংবাদিকতালৈকে বিভিন্ন ধৰণৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে। চহৰখনত তিনিখন বিশ্ববিদ্যালয় আৰু এখন কলা বিদ্যালয় আছে: * একাডেমি ডি ডিজাইন (এডি) * ইনষ্টিটিউট চুপাৰিউৰ ডি'আৰ্কিটেকচাৰ আৰু নগৰবাদ * ইউনিভাৰ্চ‍িটি পেনাফ্ৰিকাইন ডু কঙ্গো (ইউপিসি) * কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয় * ইউনিভাৰ্চ‍িটি লিবাৰ ডি কিনশাচা * কঙ্গোৰ কেথলিক বিশ্ববিদ্যালয় * [[Congo Protestant University|কঙ্গো প্ৰটেষ্টাণ্ট বিশ্ববিদ্যালয়]] * [[Université Chretienne de Kinshasa|ইউনিভাৰ্চ‍িটি ক্ৰেটিয়েন ডি কিনশাসা]] * [[National Pedagogy University|ন্যাশনাল পেডাগজি ইউনিভাৰ্চ‍িটি]] * নেশ্বনেল ইনষ্টিটিউট অফ আৰ্টচ * বিজ্ঞাপন আৰু মিডিয়া উচ্চতৰ ইনষ্টিটিউট * চেণ্টাৰ ফৰ হেলথ ট্ৰেনিং (সিইএফএ)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Cefacongo.org|title=Cefacongo.org|url=http://www.cefacongo.org/index.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20110725151811/http://www.cefacongo.org/index.html|archive-date=25 July 2011|date=14 March 2011}}</ref> প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক বিদ্যালয়: * লাইচি প্ৰিন্স ডি লিজ (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, [[ফৰাসি বেলজীয়|বেলজিয়াম পাঠ্যক্ৰমেৰ ফ্ৰেঞ্চ কমিউনিটি]]) * প্ৰিন্স ভেন লুইকস্কুল কিনশাচা (প্ৰাথমিক শিক্ষা, ফ্ল্যাণ্ডাৰ্চ পাঠ্যক্ৰম)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Prins van Luikschool Kinshasa|title=Onze school|url=https://wordpress.pls-rdc.com/onze-school/|date=2020-05-16}}</ref> * ৰেনে ডে‍কাৰ্ত ফৰাচী উচ্চ বিদ্যালয় (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, ফৰাচী পাঠ্যক্ৰম) * আমেৰিকান স্কুল অফ কিনশাচা * আলহাদেফ স্কুল৷ ২০০৫ চনত ছয় বছৰৰ ওপৰৰ ৯৩% শিশুৱে স্কুললৈ গৈছিল আৰু ১৫ বছৰৰ ওপৰৰ ৭০% লোক ফৰাচী ভাষাত সাক্ষৰ আছিল। ==স্বাস্থ্য আৰু চিকিৎসা== ==সংস্কৃতি== ==উপাসনালয়== ==গণমাধ্যম== ==খেলাধুলা== ==অট্টালিকা আৰু প্ৰতিষ্ঠান== ==আন্তঃগাঁথনি আৰু গৃহ নিৰ্মাণ== ==পৰিবহণ== ===বিমান=== ===ৰেল=== ===বাহ্যিক পৰিবহণ=== ==সামাজিক বিষয়== ===অপৰাধ আৰু শাস্তি=== ===ৰাস্তাৰ শিশু=== ==জনপ্ৰিয় সংস্কৃতিত== ==তথ্য সংগ্ৰহ== [[শ্ৰেণী:ভূগোল]] fqrsrwr2qand9shwyu3h8urnh6wj6q9 516995 516994 2025-06-11T07:10:28Z কুমুদ ঘোষ 42738 /* অৰ্থনীতি */ 516995 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = কিনশাচা | official_name = ''ভিলে ডি কিনশাচা '' | settlement_type = [[ৰাজধানী চহৰ]] আৰু [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ প্ৰদেশ|প্ৰদেশ]] | image_skyline = {{multiple image | perrow = 1/2/2/2 | border = infobox | total_width = 290 | caption_align = center | image1 = La ville de Kinshasa.jpg | caption1 = [[গোম্বে, কিনশাসা|ডাউনটাউন কিনশাচা]] | image2 = Africell - Black Santa - DRC (49268350383).jpg | caption2 = [[গোম্বে, কিনশাচা]] | image3 = Kinshasa by night (23769991270).jpg | caption3 = [[লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image4 = Palais du peuple de la RDC.jpg | caption4 = [[প্যালাইস ডু পিপল (কিনশাসা)|পিপলচ পেলেচ]] | image5 = Parc de la Vallée de la Nsele.jpg | caption5 = [[এনসেলে ভ্যালি পাৰ্ক|লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image6 = Le 17 janvier 1961, Patrice Lumumba mourrait, victime de son « rêve » pour un Congo libre, démocratique et développé. (16112526649).jpg | caption6 = [[পাত্ৰিছ লুমুম্বা]]ৰ মূৰ্তি সহিত [[লাইমেট টাৱাৰ]] (পটভূমিত)। | image7 = Bâtiment de la SCPT (anciennement ONATRA) à Gombe, Kinshasa.jpg | caption7 = [[চ'ছাইটি বাণিজ্যিক দে পৰিবহণ এবং দেস পোৰ্টস|চ'ছাইটিি বাণিজ্যিক দেচ পৰিবহণ আৰু দেচ বন্দৰ]] }} | image_flag = Flag of Kinshasa, DRC.svg | image_seal = Coat of arms of Kinshasa.svg | seal_size = 50px | nickname = কিন লা বেলে<br/>({{literally||কিন দ্য বিউটিফুল}}) | motto = | image_map = Democratic Republic of the Congo (26 provinces) - Kinshasa.svg | map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ প্ৰদেশৰ মানচিত্ৰত কিনশাচা | pushpin_map = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ#আফ্ৰিকা#পৃথিৱী | pushpin_relief = 1 | pushpin_map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ মানচিত্ৰে কিনশাসা | coordinates = {{স্থানাঙ্ক|4|19|30|S|15|19|20|E|type:adm1st_region:CD-KN|display=inline}} | subdivision_type = দেশ | subdivision_name = {{পতাকা|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ}} | subdivision_type1 = [[Provinces of the Democratic Republic of the Congo|Province]] | established_title = প্ৰতিষ্ঠিত | established_date = ১৮৮১ | seat_type = চি‍টি হল | seat = [[লা গোম্বে (কিনশাসা)|লা গোম্বে]] | parts_type = [[কিনশাসায় কমিউন|কমিউন]] | parts_style = coll | p1 = [[বন্দলুংওয়া]] | p2 = [[বাৰুম্বু]] | p3 = [[বুম্বু]] | p4 = [[গোম্বে, কিনশাসা|গোম্বে]] (অতীতে কালিনা) | p5 = [[কালামু]] | p6 = [[কাসা-ভুবু, কিনশাসা|কাসা-ভুবু]] | p7 = [[কিম্বানসেকে]] | p8 = [[কিনশাসা (কমিউন)|কিনশাসা]] | p9 = [[কিণ্টামবো]] | p10 = [[কিসেনসো]] | p11 = [[লেম্বা, কিনশাসা|লেম্বা]] | p12 = [[লিমেট]] | p13 = [[লিঙ্গওয়ালা]] | p14 = [[মাকালা]] | p15 = [[মালুকু, কিনশাসা|মালুকু]] | p16 = [[মাসিনা, কিনশাসা|মাসিনা]] | p17 = [[মাটে]] | p18 = [[মণ্ট এনগাফুলা]] | p19 = [[এনডিজিলি, কিনশাসা|এনডিজিলি]] | p20 = [[নগাবা]] | p21 = [[এনগালিমা]] | p22 = [[এনগিৰি-এনগিৰি]] | p23 = [[এনসেলে]] | p24 = [[সেলেম্বাও]] | government_type = প্ৰাদেশিক সমাৱেশ | governing_body = [[কিনশাচাৰ প্ৰাদেশিক পৰিষদ]] | leader_title = [[কিনশাসাৰ গভৰ্নৰদেৰ তালিকা|গভৰ্নৰ]] | leader_name = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | leader_title1 = ভাইস-গভৰ্নৰ | leader_name1 = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | total_type = নগৰ-প্ৰদেশ | area_footnotes =<ref name=Kayembe2009 /> | area_total_km2 = 9965 | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_water_percent = | area_urban_km2 = 600 | elevation_m = 240 | population_total = 17071000<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |last=Institut National De La Statistique |title=Projections demographiques 2019-25 (in French) |url=http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |date=September 23, 2020 |archive-date=জুলাই ২, ২০২০ |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ |access-date=June 5, 2025 |archivedate=July 2, 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |deadurl=yes }}</ref> | population_as_of = ২০২১ | population_footnotes = | population_density_km2 = 1462 | population_urban = 16316000 | population_metro = 17239463 | population_urban_footnotes =<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি| url = https://populationstat.com/democratic-republic-of-the-congo/kinshasa|title = PopulationStat.com}}</ref> | population_density_urban_km2 = auto | population_blank1_title = [[জাতীয় ভাষা|language]] | population_blank1 = ফৰাচী আৰু লিঙ্গালা | population_note = | postal_code = | area_code = 243 + 9 | blank_name_sec1 = [[মানৱ উন্নয়ন সূচক|এইচডিআই]] (২০১৯) | blank_info_sec1 = 0.577<ref name="GlobalDataLab">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab |url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180923120638/https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |archive-date=23 September 2018 |date=2021-07-27 |ওয়েবসাইট=hdi.globaldatalab.org |language=en}}</ref><br />{{color|#fc0|medium}}[[List of provinces of the Democratic Republic of the Congo by Human Development Index|1st]] | area_urban_footnotes =<ref name="population">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |date=April 2017 |title=DemographiaWorld Urban Areas – 13th Annual Edition |url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |archive-date=3 May 2018 |date=8 July 2017 |publisher=[[Demographia]]}}</ref> | timezone = [[পশ্চিম আফ্ৰিকাৰ সময়]] | utc_offset = +1 | coor_pinpoint = | registration_plate_type = [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ যানবাহন ৰেজিষ্ট্ৰেশন প্লেট|লাইসেন্স প্লেট কোড]] | registration_plate = {{পতাকা আইকন|Democratic Republic of the Congo}} CGO / '''01''' }} '''কিনশাচা''' ({{lang-en|Kinshasa}}) হ'ল কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী আৰু সৰ্ববৃহৎ চহৰ। পূৰ্বতে ইয়াক লিওপোল্ডভিল নামেৰে জনা গৈছিল। এসময়ত কংগো নদীৰ পাৰত মাছ ধৰা আৰু ব্যৱসায়িক গাঁৱৰ বসতিস্থল কিনশাচা এতিয়া বিশ্বৰ অন্যতম দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা মেগাচিটি। কিনশাচা মহানগৰখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ ২৬খন প্ৰদেশৰ ভিতৰত এখন। যিহেতু নগৰ-প্ৰদেশৰ প্ৰশাসনিক সীমাৰেখাই এক বিশাল এলেকা সামৰি লৈছে, সেয়েহে নগৰ-প্ৰদেশৰ ৯০ শতাংশতকৈও অধিক ভূমি গ্ৰাম্য প্ৰকৃতিৰ, চহৰীয়া অঞ্চলসমূহে পশ্চিম দিশত সৰু কিন্তু বিস্তাৰিত অংশ দখল কৰিছে।<ref name="area">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Ville de Kinshasa|title=Géographie de Kinshasa|url=http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|archive-date=23 July 2012|date=25 June 2012|access-date=5 June 2025|archivedate=23 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|deadurl=yes}}</ref> আফ্ৰিকাৰ কাইৰো আৰু লোগেছৰ পিছত কিনশাচা তৃতীয় বৃহত্তম মহানগৰ।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=2020-07-03|language=en-US|title=Cities In The World With The Most Francophone Population|url=https://www.worldatlas.com/articles/cities-in-the-world-with-the-most-francophone-population.html|date=2022-03-08|ওয়েবসাইট=WorldAtlas}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও ই বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ নামমাত্ৰ ফ্ৰাংকোফোন নগৰীয়া অঞ্চল, য'ত ফৰাচী ভাষা হৈছে চহৰখনৰ চৰকাৰ, শিক্ষা, সংবাদ মাধ্যম, জনসেৱা, আৰু উচ্চ পৰ্যায়ৰ বাণিজ্যৰ ভাষা। আনহাতে, লিংগালা ভাষাক বাটে‍-ঘাটে‍ লিংগুয়া ফ্ৰাংকা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&q=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|title=Globalization and Language Vitality: Perspectives from Africa, pp. 103 & 109|last=Cécile B. Vigouroux & Salikoko S. Mufwene|year=2008|isbn=9780826495150|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20151005104851/https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&lpg=PA111&dq=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|archive-date=5 October 2015|url-অবস্থা=live|date=25 June 2012}}</ref> ২০১২ চনৰ অক্টোবৰ মাহত কিনশাচাত ১৪ সংখ্যক ফ্ৰাংকোফোনি শীৰ্ষ সন্মিলন অনুষ্ঠিত হৈছিল।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=[[Organisation internationale de la Francophonie|OIF]]|title=XIVe Sommet de la Francophonie|url=http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120619065536/http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|archive-date=19 June 2012|date=25 June 2012}}</ref> কিনশাচাৰ বাসিন্দাসকলক কিনোইছ (ফৰাচী আৰু কেতিয়াবা ইংৰাজীত) বা কিনাশাচান (ইংৰাজীত) বুলি জনা যায়। অঞ্চলটোৰ খিলঞ্জীয়া লোকসকলৰ ভিতৰত হুম্বু আৰু টেকে আদি অন্যতম। চহৰখন পাৰ্শ্বৱৰ্তী ৰিপাব্লিক অৱ কংগোৰ ৰাজধানী ব্ৰাজাভিলৰ মুখামুখি। এই বিন্দুত নদীৰ ব্যৱধান ৭ কিলোমিটাৰ বহল যদিও ভেটিকান চহৰ আৰু ৰোমৰ পিছত এই দুখন চহৰ বিশ্বৰ দ্বিতীয় নিকটতম ৰাজধানী চহৰৰ যোৰা। ==ইতিহাস== ১৮৮১ চনত হেনৰী মৰ্টন ষ্টেনলীয়ে ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰ হিচাপে এই চহৰখন প্ৰতিষ্ঠা কৰে।<ref>Roman Adrian Cybriwsky, ''Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture'', ABC-CLIO, USA, 2013, p. 144</ref> বেলজিয়ামৰ ৰজা দ্বিতীয় লিওপল্ডৰ সন্মানত ইয়াৰ নামকৰণ কৰা হৈছিল লিওপোল্ডভিল। তেওঁ কংগো ফ্ৰী ষ্টেট নিয়ন্ত্ৰণ কৰিছিল। এই বিশাল ভূখণ্ডই এখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ। এই অঞ্চলটো উপনিবৱশ নহয় বৰঞ্চ ৰজাৰ ব্যক্তিগত সম্পত্তি আছিল। এই ঠাইখন লিভিংষ্টন জলপ্ৰপাতৰ ওপৰৰ কংগো নদীৰ প্ৰথমটো নাও চলাব পৰা বন্দৰ হিচাপে বিকশিত হয়। লিওপোল্ডভিলৰ তলৰ ৩০০ কিলোমিটাৰ (১৯০ মাইল) উজানত এটি ধাৰা আছে। প্ৰথম অৱস্থাত সাগৰৰ মাজেৰে অহা বা যোৱা সকলো সামগ্ৰী লিওপোল্ডভিল আৰু মাটাডিৰ মাজত বহনকাৰীয়ে কঢ়িয়াই নিব লাগিছিল, ৰেপিডৰ তলৰ বন্দৰ আৰু উপকূলৰ পৰা ১৫০ কিলোমিটাৰ (৯৩ মাইল) দূৰত্বৰ পৰা আনিব লগা হৈছিল। ১৮৯৮ চনত মাটাডি-কিনশাচা পৰ্টেজ ৰেলৱেৰ নিৰ্মাণ সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ লগে লগে ৰেপিডৰ চাৰিওফালে বিকল্প পথৰ ব্যৱস্থা হয় আৰু লিওপোল্ডভিলৰ দ্ৰুত বিকাশ আৰম্ভ হয়। ১৯১৪ চনত পাইপলাইন স্থাপন কৰা হয়। ই মাটাডিৰ পৰা লিওপ’ল্ডভিলৰ ওপৰৰ ফালে থকা ভাপ জাহাজলৈ খাৰুৱা তেল পৰিবহণ কৰে।<ref name="britannica.com">{{বিশ্বকোষ উদ্ধৃতি|বিশ্বকোষ=britannica.com}}</ref> ১৯২৩ চনৰ ভিতৰত কংগোৰ মোহনাত থকা বোমা চহৰখনৰ ঠাইত এই চহৰখনক বেলজিয়ান কংগোৰ ৰাজধানীলৈ উন্নীত কৰা হয়।<ref name="britannica.com" /> "লিঅ'" বা "লিঅ'পল্ড" নামেৰে মতা এই চহৰখন ঔপনিৱেশিক যুগত দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাই ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰত পৰিণত হয়। ১৯৫৯ চনৰ বিদ্ৰোহৰ পাছত ১৯৬০ চনৰ ৩০ জুনত স্বাধীনতা লাভ কৰি‍ কংগো ৰিপাব্লিকে প্ৰথম প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে পেট্ৰিছ লুমুম্বাক নিৰ্বাচিত কৰে। লুমুম্বাৰ অনুভূত ছোভিয়েট সমৰ্থন প্ৰৱণতাক পশ্চিমীয়া স্বাৰ্থই ভাবুকি হিচাপে গণ্য কৰিছিল। যিহেতু সেই সময় শীতল যুদ্ধৰ উত্তেজনাপূৰ্ণ সময় আছিল, সেয়েহে আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামে কংগোৰ কৌশলগত সম্পদ বিশেষকৈ ইউৰেনিয়ামৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ হেৰুৱাব বিচৰা নাছিল। লুমুম্বাৰ নিৰ্বাচনৰ এবছৰ নৌহওঁতেই বেলজিয়াম আৰু আমেৰিকাই তেওঁৰ কঙ্গোলিজ প্ৰতিদ্বন্দ্বীসকলৰ সমৰ্থন ক্ৰয় কৰি লয় আৰু সেই ঘটনাবোৰক গতিশীল কৰি লুমুম্বাৰ হত্যাত পৰিণত কৰে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|last=Georges Nzongola-Ntalaja|date=17 January 2011|title=Patrice Lumumba: the most important assassination of the 20th century|url=https://www.theguardian.com/global-development/poverty-matters/2011/jan/17/patrice-lumumba-50th-anniversary-assassination|date=9 February 2020|ওয়েবসাইট=The Guardian}}</ref> ১৯৬৪ চনত মাইজে ছ’ম্বেই কংগো ৰিপাব্লিক, বুৰুণ্ডি আৰু মালিৰ সকলো নাগৰিকৰ লগতে ৰুৱাণ্ডাৰ পৰা অহা সকলো ৰাজনৈতিক শৰণাৰ্থীক বহিষ্কাৰ কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে।<ref>Jules Gerard-Libois and Benoit Verhaegen, ''Congo 1964: Political Documents of a Developing Nation'', Princeton University Press, 2015, p. 450</ref><ref name="NYT">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1964/08/22/archives/congo-starts-expulsions.html|title=Congo Starts Expulsions|work=[[The New York Times]]|date=19 May 2021|language=en}}</ref><ref>Daouda Gary-Tounkara, ''1964 : le Mali réinsère ses ressortissants expulsés'', In: '' Plein droit 2016/1 (n° 108)'', GISTI, 2016, p. 35-38</ref><ref>United States.</ref> ১৯৬৫ চনত আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামৰ সহায়ত কংগোত জোচেফ-ডিজিয়েৰ মবুটুৱে ক্ষমতা দখল কৰে। তেওঁ "প্ৰামাণ্যতা"ৰ নীতি প্ৰৱৰ্তন কৰে। ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে দেশৰ মানুহ আৰু ঠাইৰ নাম পুনৰ সজীৱ কৰি তুলিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। ১৯৬৬ চনত কিনশাচা নামৰ এখন গাঁৱৰ নামেৰে লিওপ’ল্ডভিলৰ নাম কিনশাচা ৰখা হয়। এসময়ত ই এই স্থানৰ ওচৰতে আছিল, যিটো বৰ্তমান কিনশাচা কমিউন নামেৰে জনা যায়। মবুটুৰ অধীনত চহৰখন দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পালে। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা বহু লোক নিজৰ সৌভাগ্যৰ সন্ধানত ইয়ালৈ আহিছিল। বা আন ঠাইৰ জাতিগত বিবাদৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ আহিছিল। এইদৰে তেওঁলোকে কিনশাচাৰ জনসংখ্যাৰ মাজত ইতিমধ্যে উপস্থিত থকা বহুতো জাতি আৰু ভাষাৰ লগত নতুন ভাষা আৰু জাতি-জনগোষ্ঠী সংযোজন কৰিলে। ১৯৯১ চনত চহৰখনে বিদ্ৰোহী সৈনিকক প্ৰতিহত কৰিবলগীয়া হৈছিল। চৰকাৰে দৰমহা দিব নোৱাৰাৰ বিৰুদ্ধে তেওঁলোকে‍ প্ৰতিবাদ কৰিছিল। ইয়াৰ পাছত বিদ্ৰোহীৰ বিদ্ৰোহ আৰম্ভ হয়, যাৰ ফলত ১৯৯৭ চনৰ ভিতৰত মবুটুৰ শাসন ব্যৱস্থাৰ পতন ঘটে।<ref name="britannica.com"/> মবুটুৰ অতিমাত্ৰা উৎপাত, গণ দুৰ্নীতি, নেপটিজিম আৰু গৃহযুদ্ধৰ ফলত কিনশাচাৰ বহু ক্ষতি হৈছিল। ই তেওঁক পতনৰফালে লৈ গৈছিল। ইয়াৰ পাছতো ই এতিয়াও মধ্য আফ্ৰিকাৰ বাবে এক প্ৰধান সাংস্কৃতিক আৰু বৌদ্ধিক কেন্দ্ৰ, য'ত সংগীতজ্ঞ আৰু শিল্পীৰ এক সমৃদ্ধিশালী সম্প্ৰদায় আছে। ইয়াৰ উপৰিও ই দেশৰ প্ৰধান ঔদ্যোগিক কেন্দ্ৰ, ইয়াত অভ্যন্তৰীণ অঞ্চলৰ পৰা অনা বহু প্ৰাকৃতিক সামগ্ৰী প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰা হয়। ২০০১ চনৰ পৰা ২০১৯ চনলৈকে কংগো গণতান্ত্ৰিক ৰিপাব্লিকৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জোচেফ কাবিলাৰ কিনশাচাত বিশেষ জনপ্ৰিয়তা নাছিল।<ref name="Trapido2016"/> ২০০৬ চনত কাবিলাই প্ৰতিদ্বন্দ্বিতামূলক নিৰ্বাচনত জয় ঘোষণা কৰাৰ পিছত হিংসাত্মক পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয়; ইউৰোপীয় সংঘই ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ বাহিনীত যোগদান কৰিবলৈ চহৰখনত সৈন্য নিয়োগ কৰে। ২০১৬ চনত নতুন নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ’ব বুলি ঘোষণা কৰাত দুবছৰ পলম হৈছিল। ছেপ্টেম্বৰ আৰু ডিচেম্বৰ মাহত বৃহৎ প্ৰতিবাদৰ সূচনা হয়। ইয়াৰ ফলত ৰাজপথত বেৰিকেড লগোৱাৰ লগতে কেইবা ডজন লোকৰ মৃত্যু হয়। বিদ্যালয় আৰু ব্যৱসায়িক প্ৰতিষ্ঠান বন্ধ আছিল।<ref>"[https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407 DR Congo election: 17 dead in anti-Kabila protests] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180616023724/https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407|date=16 June 2018}}", ''BBC'', 19 September 2016.</ref><ref>Merritt Kennedy, "[https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators Congo A 'Powder Keg' As Security Forces Crack Down On Whistling Demonstrators] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180517153108/https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators|date=17 May 2018}}", ''NPR'', 21 December 2016.</ref> ==ভূগোল== ===প্ৰশাসনিক বিভাগ=== ===জলবায়ু=== ==জনসংখ্যা== ১৯৮৪ চনত কৰা আনুষ্ঠানিক লোকপিয়লত ২৬ লাখ বাসিন্দা গণনা কৰা হৈছিল।<ref name="Bédécarrats2016">{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Bédécarrats|first=Florent|last২=Lafuente-Sampietro|first২=Oriane|year=2019|title=Building commons to cope with chaotic urbanization? Performance and sustainability of decentralized water services in the outskirts of Kinshasa|পাতাসমূহ=1096–1108|DOI=10.1016/j.jhydrol.2016.07.023|doi-access=free}}</ref> তেতিয়াৰ পৰাই সকলো অনুমান সঁচাকৈয়ে বহিৰ্প্ৰকাশ। ২০০৫ চনৰ বাবে অনুমান ৫৩ লাখৰ পৰা ৭৩ লাখৰ ভিতৰত পৰে।<ref name="Flouriot2013"/> ২০১৭ চনত চহৰখনৰ শেহতীয়া অনুমান অনুসৰি ইয়াৰ জনসংখ্যা আছিল ১১,৮৫৫,০০০।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=Archived copy|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|date=26 June 2012}}</ref> ইউ এন হেবিটেটৰ তথ্য অনুসৰি বছৰি ৩ লাখ ৯০ হাজাৰ লোক কিনাশাচালৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। যুদ্ধৰ পৰা পলায়ন কৰি অৰ্থনৈতিক সুযোগ বিচাৰি ইয়ালৈ আহে।<ref name="Iazzolino2016">Gianluca Iazzolino, "[http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls Kinshasa, megalopolis of 12 million souls, expanding furiously on super-charged growth] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170709174042/http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls|date=9 July 2017}}"; ''Mail & Guardian Africa'', 2 April 2016.</ref> এক অনুমান অনুসৰি (২০১৬) মহানগৰ কিনশাচাৰ জনসংখ্যা যথেষ্ট বৃদ্ধি পাব। ইয়াৰ জনসংখ্যা ২০৫০ চনৰ ভিতৰত ৩.৫ কোটি, ২০৭৫ চনৰ ভিতৰত ৫.৮ কোটি আৰু ২১০০ চনৰ ভিতৰত ৮.৩ কোটি হ’ব।<ref>{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Hoornweg|first=Daniel|last২=Pope|first২=Kevin|year=2017|title=Population predictions for the world's largest cities in the 21st century|পাতাসমূহ=195–216|DOI=10.1177/0956247816663557|doi-access=free}}</ref> তেনে হ'লে‍ ই বিশ্বৰ অন্যতম বৃহৎ মহানগৰ হিচাপে পৰিগণিত হ’ব। ===ভাষা=== কংগো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ চৰকাৰী ভাষা ফৰাচী। অৰ্থাৎ কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী কিনশাচাৰ ভাষাও ফৰাচী। কিনশাচা আনুষ্ঠানিকভাৱে বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ ফ্ৰাংকোফোন চহৰ যদিও বেছিভাগ মানুহেই হয় ফৰাচী ভাষা নাজানে অথবা ক’বলৈ চেষ্টা কৰে।<ref name=":0">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=7 March 2016|title=Populations of 150 Largest Cities in the World|url=http://www.worldatlas.com/citypops.htm|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20170828095658/http://www.worldatlas.com/citypops.htm|archive-date=28 August 2017|date=1 August 2016|ওয়েবসাইট=World Atlas}}</ref><ref name="Nadeau">{{cite book|title=The Story of French|url=https://archive.org/details/storyoffrench0000nade|last=Nadeau|first=Jean-Benoit|year=2006|publisher=St. Martin's Press|পাতা=301; 483|isbn=9780312341831}}</ref><ref name="Trefon">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=5VAAHi93y0sC&q=Kinshasa+second+largest+French+city&pg=PA7|title=Reinventing Order in the Congo: How People Respond to State Failure in Kinshasa|last=Trefon|first=Theodore|year=2004|publisher=Zed Books|পাতা=7|isbn=9781842774915|date=31 May 2009}}</ref> লিংগালা ভাষাক কথিত ভাষা হিচাপে বহুলভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ৰাস্তাৰ চিন, পোষ্টাৰ, বাতৰি কাকত, চৰকাৰী নথি-পত্ৰ, স্কুলৰ ভাষা ফৰাচী; নাটক, টেলিভিছন আৰু বাতৰি কাকতত ই আধিপত্য বিস্তাৰ কৰিছে আৰু বিভিন্ন সামাজিক শ্ৰেণীৰ লোকৰ মাজত উলম্ব সম্পৰ্ক ক্ষেত্ৰত ই ব্যৱহাৰ হয়। কিন্তু একে শ্ৰেণীৰ মানুহে নিজৰ মাজতে কংগো ভাষা (কিকোংগো, লিংগালা, শ্বিলুবা বা শ্বাহিলি)ত কথা পাতে।<ref name="Manning">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=LwzFF2FnbzMC&q=Kinshasa+second+largest+francophone+city&pg=PA189|title=Francophone sub-Saharan Africa: Democracy and Dependence, 1985–1995|last=Manning|first=Patrick|year=1998|publisher=Cambridge University Press|পাতা=189|isbn=9780521645195|date=31 May 2009}}{{অকাৰ্যকৰ সংযোগ|date=এপ্ৰিল ২০২৩ |bot=InternetArchiveBot |ঠিক কৰাৰ প্ৰচেষ্টা=yes }}</ref> ==চৰকাৰ আৰু ৰাজনীতি== ==অৰ্থনীতি== মহানগৰীৰ মাজমজিয়াত অৱস্থিত ট্ৰাষ্ট মাৰ্চেণ্ট বেংকৰ দৰে আন বহু উদ্যোগ আছে। খাদ্য প্ৰক্ৰিয়াকৰণ এটা প্ৰধান উদ্যোগ, আৰু নিৰ্মাণ আৰু অন্যান্য সেৱা উদ্যোগেও অৰ্থনীতিত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে।<ref name="britannica.com"/> যদিও কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ জনসংখ্যাৰ মাত্ৰ ১৩% লোক ইয়াত বাস কৰে, মুঠ ঘৰুৱা উৎপাদনৰ দ্বাৰা জুখিলে কংগোৰ অৰ্থনীতিৰ ৮৫% কিনশাচাৰৰ।<ref name="ChirisaEtAl2017"/> ২০০৪ চনৰ এক সমীক্ষাত দেখা গৈছে যে মুঠ ৯ লাখ ৭৬ হাজাৰ শ্ৰমিকৰ ৭০% অনানুষ্ঠানিকভাৱে নিয়োজিত, ১৭% ৰাজহুৱা খণ্ডত, ৯% আনুষ্ঠানিক ব্যক্তিগত খণ্ডত আৰু ৩% অন্যান্য খণ্ডত। বেছিভাগ নতুন চাকৰিকে অনানুষ্ঠানিক হিচাপে শ্ৰেণীভুক্ত কৰা হয়।<ref name="Flouriot2013"/> ১৯৭০ চনৰ পৰা কংগোৰ সৈতে চীন গণৰাজ্য যথেষ্ট জড়িত হৈ আছে। তেওঁলোকে পেলেছ ডু পিপল নিৰ্মাণৰ বাবে ধন আগবঢ়াইছিল আৰু শ্ কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনৰ পৰা কোটি কোটি ডলাৰৰ ঋণ।বাবা যুদ্ধত বিদ্ৰোহীসকলৰ বিৰুদ্ধে চৰকাৰক সমৰ্থন কৰিছিল। ২০০৭-২০০৮ বিত্তীয় বৰ্ষত চীন আৰু কংগোৱে ৮.৫ বিলিয়ন মাৰ্কিন ডলাৰৰ চুক্তিত স্বাক্ষৰ কৰে। কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনে‍ দিয়া এইয়া কোটি ডলাৰৰ ঋণ।<ref>Emizet Francois Kisangani, Scott F. Bobb, "China, People's Republic of, Relations with"; ''Historical Dictionary of the Democratic Republic of the Congo'', Lanham, Maryland: Scarecrow Press, 2010; pp. [https://books.google.com/books?id=FvAWPTaRvFYC&pg=PA74 74]–75.</ref> চীনা উদ্যোগীসকলে কিনশাচাৰ স্থানীয় বজাৰত ক্ৰমৱৰ্ধমান অংশীদাৰিত্ব লাভ কৰিছে, এই প্ৰক্ৰিয়াত পূৰ্বতে সফল কংগো, পশ্চিম আফ্ৰিকা, ভাৰতীয় আৰু লেবাননৰ ব্যৱসায়ীসকলক স্থানচ্যুত কৰিছে।<ref>Nuah M. Makungo, "[https://www.researchgate.net/publication/258339820_Is_The_Democratic_Republic_of_Congo_DRC_being_Globalized_by_China Is the Democratic Republic of Congo being Globalized by China? ]</ref> ==শিক্ষা== [[চিত্র:Université_de_Kinshasa_(Unikin1).JPG|ডান|থাম্ব| কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয়]] কিনশাচাত কেইবাখনো উচ্চ পৰ্যায়ৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে, য’ত চিভিল ইঞ্জিনিয়াৰিঙৰ পৰা আৰম্ভ কৰি নাৰ্চিং আৰু সাংবাদিকতালৈকে বিভিন্ন ধৰণৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে। চহৰখনত তিনিখন বিশ্ববিদ্যালয় আৰু এখন কলা বিদ্যালয় আছে: * একাডেমি ডি ডিজাইন (এডি) * ইনষ্টিটিউট চুপাৰিউৰ ডি'আৰ্কিটেকচাৰ আৰু নগৰবাদ * ইউনিভাৰ্চ‍িটি পেনাফ্ৰিকাইন ডু কঙ্গো (ইউপিসি) * কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয় * ইউনিভাৰ্চ‍িটি লিবাৰ ডি কিনশাচা * কঙ্গোৰ কেথলিক বিশ্ববিদ্যালয় * [[Congo Protestant University|কঙ্গো প্ৰটেষ্টাণ্ট বিশ্ববিদ্যালয়]] * [[Université Chretienne de Kinshasa|ইউনিভাৰ্চ‍িটি ক্ৰেটিয়েন ডি কিনশাসা]] * [[National Pedagogy University|ন্যাশনাল পেডাগজি ইউনিভাৰ্চ‍িটি]] * নেশ্বনেল ইনষ্টিটিউট অফ আৰ্টচ * বিজ্ঞাপন আৰু মিডিয়া উচ্চতৰ ইনষ্টিটিউট * চেণ্টাৰ ফৰ হেলথ ট্ৰেনিং (সিইএফএ)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Cefacongo.org|title=Cefacongo.org|url=http://www.cefacongo.org/index.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20110725151811/http://www.cefacongo.org/index.html|archive-date=25 July 2011|date=14 March 2011}}</ref> প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক বিদ্যালয়: * লাইচি প্ৰিন্স ডি লিজ (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, [[ফৰাসি বেলজীয়|বেলজিয়াম পাঠ্যক্ৰমেৰ ফ্ৰেঞ্চ কমিউনিটি]]) * প্ৰিন্স ভেন লুইকস্কুল কিনশাচা (প্ৰাথমিক শিক্ষা, ফ্ল্যাণ্ডাৰ্চ পাঠ্যক্ৰম)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Prins van Luikschool Kinshasa|title=Onze school|url=https://wordpress.pls-rdc.com/onze-school/|date=2020-05-16}}</ref> * ৰেনে ডে‍কাৰ্ত ফৰাচী উচ্চ বিদ্যালয় (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, ফৰাচী পাঠ্যক্ৰম) * আমেৰিকান স্কুল অফ কিনশাচা * আলহাদেফ স্কুল৷ ২০০৫ চনত ছয় বছৰৰ ওপৰৰ ৯৩% শিশুৱে স্কুললৈ গৈছিল আৰু ১৫ বছৰৰ ওপৰৰ ৭০% লোক ফৰাচী ভাষাত সাক্ষৰ আছিল। ==স্বাস্থ্য আৰু চিকিৎসা== ==সংস্কৃতি== ==উপাসনালয়== ==গণমাধ্যম== ==খেলাধুলা== ==অট্টালিকা আৰু প্ৰতিষ্ঠান== ==আন্তঃগাঁথনি আৰু গৃহ নিৰ্মাণ== ==পৰিবহণ== ===বিমান=== ===ৰেল=== ===বাহ্যিক পৰিবহণ=== ==সামাজিক বিষয়== ===অপৰাধ আৰু শাস্তি=== ===ৰাস্তাৰ শিশু=== ==জনপ্ৰিয় সংস্কৃতিত== ==তথ্য সংগ্ৰহ== [[শ্ৰেণী:ভূগোল]] pdk8r29spjsndnt0k0foenfnfaitvdt 516996 516995 2025-06-11T07:13:55Z কুমুদ ঘোষ 42738 /* অৰ্থনীতি */ 516996 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = কিনশাচা | official_name = ''ভিলে ডি কিনশাচা '' | settlement_type = [[ৰাজধানী চহৰ]] আৰু [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ প্ৰদেশ|প্ৰদেশ]] | image_skyline = {{multiple image | perrow = 1/2/2/2 | border = infobox | total_width = 290 | caption_align = center | image1 = La ville de Kinshasa.jpg | caption1 = [[গোম্বে, কিনশাসা|ডাউনটাউন কিনশাচা]] | image2 = Africell - Black Santa - DRC (49268350383).jpg | caption2 = [[গোম্বে, কিনশাচা]] | image3 = Kinshasa by night (23769991270).jpg | caption3 = [[লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image4 = Palais du peuple de la RDC.jpg | caption4 = [[প্যালাইস ডু পিপল (কিনশাসা)|পিপলচ পেলেচ]] | image5 = Parc de la Vallée de la Nsele.jpg | caption5 = [[এনসেলে ভ্যালি পাৰ্ক|লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image6 = Le 17 janvier 1961, Patrice Lumumba mourrait, victime de son « rêve » pour un Congo libre, démocratique et développé. (16112526649).jpg | caption6 = [[পাত্ৰিছ লুমুম্বা]]ৰ মূৰ্তি সহিত [[লাইমেট টাৱাৰ]] (পটভূমিত)। | image7 = Bâtiment de la SCPT (anciennement ONATRA) à Gombe, Kinshasa.jpg | caption7 = [[চ'ছাইটি বাণিজ্যিক দে পৰিবহণ এবং দেস পোৰ্টস|চ'ছাইটিি বাণিজ্যিক দেচ পৰিবহণ আৰু দেচ বন্দৰ]] }} | image_flag = Flag of Kinshasa, DRC.svg | image_seal = Coat of arms of Kinshasa.svg | seal_size = 50px | nickname = কিন লা বেলে<br/>({{literally||কিন দ্য বিউটিফুল}}) | motto = | image_map = Democratic Republic of the Congo (26 provinces) - Kinshasa.svg | map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ প্ৰদেশৰ মানচিত্ৰত কিনশাচা | pushpin_map = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ#আফ্ৰিকা#পৃথিৱী | pushpin_relief = 1 | pushpin_map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ মানচিত্ৰে কিনশাসা | coordinates = {{স্থানাঙ্ক|4|19|30|S|15|19|20|E|type:adm1st_region:CD-KN|display=inline}} | subdivision_type = দেশ | subdivision_name = {{পতাকা|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ}} | subdivision_type1 = [[Provinces of the Democratic Republic of the Congo|Province]] | established_title = প্ৰতিষ্ঠিত | established_date = ১৮৮১ | seat_type = চি‍টি হল | seat = [[লা গোম্বে (কিনশাসা)|লা গোম্বে]] | parts_type = [[কিনশাসায় কমিউন|কমিউন]] | parts_style = coll | p1 = [[বন্দলুংওয়া]] | p2 = [[বাৰুম্বু]] | p3 = [[বুম্বু]] | p4 = [[গোম্বে, কিনশাসা|গোম্বে]] (অতীতে কালিনা) | p5 = [[কালামু]] | p6 = [[কাসা-ভুবু, কিনশাসা|কাসা-ভুবু]] | p7 = [[কিম্বানসেকে]] | p8 = [[কিনশাসা (কমিউন)|কিনশাসা]] | p9 = [[কিণ্টামবো]] | p10 = [[কিসেনসো]] | p11 = [[লেম্বা, কিনশাসা|লেম্বা]] | p12 = [[লিমেট]] | p13 = [[লিঙ্গওয়ালা]] | p14 = [[মাকালা]] | p15 = [[মালুকু, কিনশাসা|মালুকু]] | p16 = [[মাসিনা, কিনশাসা|মাসিনা]] | p17 = [[মাটে]] | p18 = [[মণ্ট এনগাফুলা]] | p19 = [[এনডিজিলি, কিনশাসা|এনডিজিলি]] | p20 = [[নগাবা]] | p21 = [[এনগালিমা]] | p22 = [[এনগিৰি-এনগিৰি]] | p23 = [[এনসেলে]] | p24 = [[সেলেম্বাও]] | government_type = প্ৰাদেশিক সমাৱেশ | governing_body = [[কিনশাচাৰ প্ৰাদেশিক পৰিষদ]] | leader_title = [[কিনশাসাৰ গভৰ্নৰদেৰ তালিকা|গভৰ্নৰ]] | leader_name = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | leader_title1 = ভাইস-গভৰ্নৰ | leader_name1 = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | total_type = নগৰ-প্ৰদেশ | area_footnotes =<ref name=Kayembe2009 /> | area_total_km2 = 9965 | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_water_percent = | area_urban_km2 = 600 | elevation_m = 240 | population_total = 17071000<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |last=Institut National De La Statistique |title=Projections demographiques 2019-25 (in French) |url=http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |date=September 23, 2020 |archive-date=জুলাই ২, ২০২০ |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ |access-date=June 5, 2025 |archivedate=July 2, 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |deadurl=yes }}</ref> | population_as_of = ২০২১ | population_footnotes = | population_density_km2 = 1462 | population_urban = 16316000 | population_metro = 17239463 | population_urban_footnotes =<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি| url = https://populationstat.com/democratic-republic-of-the-congo/kinshasa|title = PopulationStat.com}}</ref> | population_density_urban_km2 = auto | population_blank1_title = [[জাতীয় ভাষা|language]] | population_blank1 = ফৰাচী আৰু লিঙ্গালা | population_note = | postal_code = | area_code = 243 + 9 | blank_name_sec1 = [[মানৱ উন্নয়ন সূচক|এইচডিআই]] (২০১৯) | blank_info_sec1 = 0.577<ref name="GlobalDataLab">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab |url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180923120638/https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |archive-date=23 September 2018 |date=2021-07-27 |ওয়েবসাইট=hdi.globaldatalab.org |language=en}}</ref><br />{{color|#fc0|medium}}[[List of provinces of the Democratic Republic of the Congo by Human Development Index|1st]] | area_urban_footnotes =<ref name="population">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |date=April 2017 |title=DemographiaWorld Urban Areas – 13th Annual Edition |url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |archive-date=3 May 2018 |date=8 July 2017 |publisher=[[Demographia]]}}</ref> | timezone = [[পশ্চিম আফ্ৰিকাৰ সময়]] | utc_offset = +1 | coor_pinpoint = | registration_plate_type = [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ যানবাহন ৰেজিষ্ট্ৰেশন প্লেট|লাইসেন্স প্লেট কোড]] | registration_plate = {{পতাকা আইকন|Democratic Republic of the Congo}} CGO / '''01''' }} '''কিনশাচা''' ({{lang-en|Kinshasa}}) হ'ল কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী আৰু সৰ্ববৃহৎ চহৰ। পূৰ্বতে ইয়াক লিওপোল্ডভিল নামেৰে জনা গৈছিল। এসময়ত কংগো নদীৰ পাৰত মাছ ধৰা আৰু ব্যৱসায়িক গাঁৱৰ বসতিস্থল কিনশাচা এতিয়া বিশ্বৰ অন্যতম দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা মেগাচিটি। কিনশাচা মহানগৰখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ ২৬খন প্ৰদেশৰ ভিতৰত এখন। যিহেতু নগৰ-প্ৰদেশৰ প্ৰশাসনিক সীমাৰেখাই এক বিশাল এলেকা সামৰি লৈছে, সেয়েহে নগৰ-প্ৰদেশৰ ৯০ শতাংশতকৈও অধিক ভূমি গ্ৰাম্য প্ৰকৃতিৰ, চহৰীয়া অঞ্চলসমূহে পশ্চিম দিশত সৰু কিন্তু বিস্তাৰিত অংশ দখল কৰিছে।<ref name="area">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Ville de Kinshasa|title=Géographie de Kinshasa|url=http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|archive-date=23 July 2012|date=25 June 2012|access-date=5 June 2025|archivedate=23 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|deadurl=yes}}</ref> আফ্ৰিকাৰ কাইৰো আৰু লোগেছৰ পিছত কিনশাচা তৃতীয় বৃহত্তম মহানগৰ।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=2020-07-03|language=en-US|title=Cities In The World With The Most Francophone Population|url=https://www.worldatlas.com/articles/cities-in-the-world-with-the-most-francophone-population.html|date=2022-03-08|ওয়েবসাইট=WorldAtlas}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও ই বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ নামমাত্ৰ ফ্ৰাংকোফোন নগৰীয়া অঞ্চল, য'ত ফৰাচী ভাষা হৈছে চহৰখনৰ চৰকাৰ, শিক্ষা, সংবাদ মাধ্যম, জনসেৱা, আৰু উচ্চ পৰ্যায়ৰ বাণিজ্যৰ ভাষা। আনহাতে, লিংগালা ভাষাক বাটে‍-ঘাটে‍ লিংগুয়া ফ্ৰাংকা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&q=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|title=Globalization and Language Vitality: Perspectives from Africa, pp. 103 & 109|last=Cécile B. Vigouroux & Salikoko S. Mufwene|year=2008|isbn=9780826495150|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20151005104851/https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&lpg=PA111&dq=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|archive-date=5 October 2015|url-অবস্থা=live|date=25 June 2012}}</ref> ২০১২ চনৰ অক্টোবৰ মাহত কিনশাচাত ১৪ সংখ্যক ফ্ৰাংকোফোনি শীৰ্ষ সন্মিলন অনুষ্ঠিত হৈছিল।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=[[Organisation internationale de la Francophonie|OIF]]|title=XIVe Sommet de la Francophonie|url=http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120619065536/http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|archive-date=19 June 2012|date=25 June 2012}}</ref> কিনশাচাৰ বাসিন্দাসকলক কিনোইছ (ফৰাচী আৰু কেতিয়াবা ইংৰাজীত) বা কিনাশাচান (ইংৰাজীত) বুলি জনা যায়। অঞ্চলটোৰ খিলঞ্জীয়া লোকসকলৰ ভিতৰত হুম্বু আৰু টেকে আদি অন্যতম। চহৰখন পাৰ্শ্বৱৰ্তী ৰিপাব্লিক অৱ কংগোৰ ৰাজধানী ব্ৰাজাভিলৰ মুখামুখি। এই বিন্দুত নদীৰ ব্যৱধান ৭ কিলোমিটাৰ বহল যদিও ভেটিকান চহৰ আৰু ৰোমৰ পিছত এই দুখন চহৰ বিশ্বৰ দ্বিতীয় নিকটতম ৰাজধানী চহৰৰ যোৰা। ==ইতিহাস== ১৮৮১ চনত হেনৰী মৰ্টন ষ্টেনলীয়ে ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰ হিচাপে এই চহৰখন প্ৰতিষ্ঠা কৰে।<ref>Roman Adrian Cybriwsky, ''Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture'', ABC-CLIO, USA, 2013, p. 144</ref> বেলজিয়ামৰ ৰজা দ্বিতীয় লিওপল্ডৰ সন্মানত ইয়াৰ নামকৰণ কৰা হৈছিল লিওপোল্ডভিল। তেওঁ কংগো ফ্ৰী ষ্টেট নিয়ন্ত্ৰণ কৰিছিল। এই বিশাল ভূখণ্ডই এখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ। এই অঞ্চলটো উপনিবৱশ নহয় বৰঞ্চ ৰজাৰ ব্যক্তিগত সম্পত্তি আছিল। এই ঠাইখন লিভিংষ্টন জলপ্ৰপাতৰ ওপৰৰ কংগো নদীৰ প্ৰথমটো নাও চলাব পৰা বন্দৰ হিচাপে বিকশিত হয়। লিওপোল্ডভিলৰ তলৰ ৩০০ কিলোমিটাৰ (১৯০ মাইল) উজানত এটি ধাৰা আছে। প্ৰথম অৱস্থাত সাগৰৰ মাজেৰে অহা বা যোৱা সকলো সামগ্ৰী লিওপোল্ডভিল আৰু মাটাডিৰ মাজত বহনকাৰীয়ে কঢ়িয়াই নিব লাগিছিল, ৰেপিডৰ তলৰ বন্দৰ আৰু উপকূলৰ পৰা ১৫০ কিলোমিটাৰ (৯৩ মাইল) দূৰত্বৰ পৰা আনিব লগা হৈছিল। ১৮৯৮ চনত মাটাডি-কিনশাচা পৰ্টেজ ৰেলৱেৰ নিৰ্মাণ সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ লগে লগে ৰেপিডৰ চাৰিওফালে বিকল্প পথৰ ব্যৱস্থা হয় আৰু লিওপোল্ডভিলৰ দ্ৰুত বিকাশ আৰম্ভ হয়। ১৯১৪ চনত পাইপলাইন স্থাপন কৰা হয়। ই মাটাডিৰ পৰা লিওপ’ল্ডভিলৰ ওপৰৰ ফালে থকা ভাপ জাহাজলৈ খাৰুৱা তেল পৰিবহণ কৰে।<ref name="britannica.com">{{বিশ্বকোষ উদ্ধৃতি|বিশ্বকোষ=britannica.com}}</ref> ১৯২৩ চনৰ ভিতৰত কংগোৰ মোহনাত থকা বোমা চহৰখনৰ ঠাইত এই চহৰখনক বেলজিয়ান কংগোৰ ৰাজধানীলৈ উন্নীত কৰা হয়।<ref name="britannica.com" /> "লিঅ'" বা "লিঅ'পল্ড" নামেৰে মতা এই চহৰখন ঔপনিৱেশিক যুগত দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাই ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰত পৰিণত হয়। ১৯৫৯ চনৰ বিদ্ৰোহৰ পাছত ১৯৬০ চনৰ ৩০ জুনত স্বাধীনতা লাভ কৰি‍ কংগো ৰিপাব্লিকে প্ৰথম প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে পেট্ৰিছ লুমুম্বাক নিৰ্বাচিত কৰে। লুমুম্বাৰ অনুভূত ছোভিয়েট সমৰ্থন প্ৰৱণতাক পশ্চিমীয়া স্বাৰ্থই ভাবুকি হিচাপে গণ্য কৰিছিল। যিহেতু সেই সময় শীতল যুদ্ধৰ উত্তেজনাপূৰ্ণ সময় আছিল, সেয়েহে আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামে কংগোৰ কৌশলগত সম্পদ বিশেষকৈ ইউৰেনিয়ামৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ হেৰুৱাব বিচৰা নাছিল। লুমুম্বাৰ নিৰ্বাচনৰ এবছৰ নৌহওঁতেই বেলজিয়াম আৰু আমেৰিকাই তেওঁৰ কঙ্গোলিজ প্ৰতিদ্বন্দ্বীসকলৰ সমৰ্থন ক্ৰয় কৰি লয় আৰু সেই ঘটনাবোৰক গতিশীল কৰি লুমুম্বাৰ হত্যাত পৰিণত কৰে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|last=Georges Nzongola-Ntalaja|date=17 January 2011|title=Patrice Lumumba: the most important assassination of the 20th century|url=https://www.theguardian.com/global-development/poverty-matters/2011/jan/17/patrice-lumumba-50th-anniversary-assassination|date=9 February 2020|ওয়েবসাইট=The Guardian}}</ref> ১৯৬৪ চনত মাইজে ছ’ম্বেই কংগো ৰিপাব্লিক, বুৰুণ্ডি আৰু মালিৰ সকলো নাগৰিকৰ লগতে ৰুৱাণ্ডাৰ পৰা অহা সকলো ৰাজনৈতিক শৰণাৰ্থীক বহিষ্কাৰ কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে।<ref>Jules Gerard-Libois and Benoit Verhaegen, ''Congo 1964: Political Documents of a Developing Nation'', Princeton University Press, 2015, p. 450</ref><ref name="NYT">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1964/08/22/archives/congo-starts-expulsions.html|title=Congo Starts Expulsions|work=[[The New York Times]]|date=19 May 2021|language=en}}</ref><ref>Daouda Gary-Tounkara, ''1964 : le Mali réinsère ses ressortissants expulsés'', In: '' Plein droit 2016/1 (n° 108)'', GISTI, 2016, p. 35-38</ref><ref>United States.</ref> ১৯৬৫ চনত আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামৰ সহায়ত কংগোত জোচেফ-ডিজিয়েৰ মবুটুৱে ক্ষমতা দখল কৰে। তেওঁ "প্ৰামাণ্যতা"ৰ নীতি প্ৰৱৰ্তন কৰে। ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে দেশৰ মানুহ আৰু ঠাইৰ নাম পুনৰ সজীৱ কৰি তুলিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। ১৯৬৬ চনত কিনশাচা নামৰ এখন গাঁৱৰ নামেৰে লিওপ’ল্ডভিলৰ নাম কিনশাচা ৰখা হয়। এসময়ত ই এই স্থানৰ ওচৰতে আছিল, যিটো বৰ্তমান কিনশাচা কমিউন নামেৰে জনা যায়। মবুটুৰ অধীনত চহৰখন দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পালে। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা বহু লোক নিজৰ সৌভাগ্যৰ সন্ধানত ইয়ালৈ আহিছিল। বা আন ঠাইৰ জাতিগত বিবাদৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ আহিছিল। এইদৰে তেওঁলোকে কিনশাচাৰ জনসংখ্যাৰ মাজত ইতিমধ্যে উপস্থিত থকা বহুতো জাতি আৰু ভাষাৰ লগত নতুন ভাষা আৰু জাতি-জনগোষ্ঠী সংযোজন কৰিলে। ১৯৯১ চনত চহৰখনে বিদ্ৰোহী সৈনিকক প্ৰতিহত কৰিবলগীয়া হৈছিল। চৰকাৰে দৰমহা দিব নোৱাৰাৰ বিৰুদ্ধে তেওঁলোকে‍ প্ৰতিবাদ কৰিছিল। ইয়াৰ পাছত বিদ্ৰোহীৰ বিদ্ৰোহ আৰম্ভ হয়, যাৰ ফলত ১৯৯৭ চনৰ ভিতৰত মবুটুৰ শাসন ব্যৱস্থাৰ পতন ঘটে।<ref name="britannica.com"/> মবুটুৰ অতিমাত্ৰা উৎপাত, গণ দুৰ্নীতি, নেপটিজিম আৰু গৃহযুদ্ধৰ ফলত কিনশাচাৰ বহু ক্ষতি হৈছিল। ই তেওঁক পতনৰফালে লৈ গৈছিল। ইয়াৰ পাছতো ই এতিয়াও মধ্য আফ্ৰিকাৰ বাবে এক প্ৰধান সাংস্কৃতিক আৰু বৌদ্ধিক কেন্দ্ৰ, য'ত সংগীতজ্ঞ আৰু শিল্পীৰ এক সমৃদ্ধিশালী সম্প্ৰদায় আছে। ইয়াৰ উপৰিও ই দেশৰ প্ৰধান ঔদ্যোগিক কেন্দ্ৰ, ইয়াত অভ্যন্তৰীণ অঞ্চলৰ পৰা অনা বহু প্ৰাকৃতিক সামগ্ৰী প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰা হয়। ২০০১ চনৰ পৰা ২০১৯ চনলৈকে কংগো গণতান্ত্ৰিক ৰিপাব্লিকৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জোচেফ কাবিলাৰ কিনশাচাত বিশেষ জনপ্ৰিয়তা নাছিল।<ref name="Trapido2016"/> ২০০৬ চনত কাবিলাই প্ৰতিদ্বন্দ্বিতামূলক নিৰ্বাচনত জয় ঘোষণা কৰাৰ পিছত হিংসাত্মক পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয়; ইউৰোপীয় সংঘই ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ বাহিনীত যোগদান কৰিবলৈ চহৰখনত সৈন্য নিয়োগ কৰে। ২০১৬ চনত নতুন নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ’ব বুলি ঘোষণা কৰাত দুবছৰ পলম হৈছিল। ছেপ্টেম্বৰ আৰু ডিচেম্বৰ মাহত বৃহৎ প্ৰতিবাদৰ সূচনা হয়। ইয়াৰ ফলত ৰাজপথত বেৰিকেড লগোৱাৰ লগতে কেইবা ডজন লোকৰ মৃত্যু হয়। বিদ্যালয় আৰু ব্যৱসায়িক প্ৰতিষ্ঠান বন্ধ আছিল।<ref>"[https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407 DR Congo election: 17 dead in anti-Kabila protests] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180616023724/https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407|date=16 June 2018}}", ''BBC'', 19 September 2016.</ref><ref>Merritt Kennedy, "[https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators Congo A 'Powder Keg' As Security Forces Crack Down On Whistling Demonstrators] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180517153108/https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators|date=17 May 2018}}", ''NPR'', 21 December 2016.</ref> ==ভূগোল== ===প্ৰশাসনিক বিভাগ=== ===জলবায়ু=== ==জনসংখ্যা== ১৯৮৪ চনত কৰা আনুষ্ঠানিক লোকপিয়লত ২৬ লাখ বাসিন্দা গণনা কৰা হৈছিল।<ref name="Bédécarrats2016">{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Bédécarrats|first=Florent|last২=Lafuente-Sampietro|first২=Oriane|year=2019|title=Building commons to cope with chaotic urbanization? Performance and sustainability of decentralized water services in the outskirts of Kinshasa|পাতাসমূহ=1096–1108|DOI=10.1016/j.jhydrol.2016.07.023|doi-access=free}}</ref> তেতিয়াৰ পৰাই সকলো অনুমান সঁচাকৈয়ে বহিৰ্প্ৰকাশ। ২০০৫ চনৰ বাবে অনুমান ৫৩ লাখৰ পৰা ৭৩ লাখৰ ভিতৰত পৰে।<ref name="Flouriot2013"/> ২০১৭ চনত চহৰখনৰ শেহতীয়া অনুমান অনুসৰি ইয়াৰ জনসংখ্যা আছিল ১১,৮৫৫,০০০।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=Archived copy|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|date=26 June 2012}}</ref> ইউ এন হেবিটেটৰ তথ্য অনুসৰি বছৰি ৩ লাখ ৯০ হাজাৰ লোক কিনাশাচালৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। যুদ্ধৰ পৰা পলায়ন কৰি অৰ্থনৈতিক সুযোগ বিচাৰি ইয়ালৈ আহে।<ref name="Iazzolino2016">Gianluca Iazzolino, "[http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls Kinshasa, megalopolis of 12 million souls, expanding furiously on super-charged growth] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170709174042/http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls|date=9 July 2017}}"; ''Mail & Guardian Africa'', 2 April 2016.</ref> এক অনুমান অনুসৰি (২০১৬) মহানগৰ কিনশাচাৰ জনসংখ্যা যথেষ্ট বৃদ্ধি পাব। ইয়াৰ জনসংখ্যা ২০৫০ চনৰ ভিতৰত ৩.৫ কোটি, ২০৭৫ চনৰ ভিতৰত ৫.৮ কোটি আৰু ২১০০ চনৰ ভিতৰত ৮.৩ কোটি হ’ব।<ref>{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Hoornweg|first=Daniel|last২=Pope|first২=Kevin|year=2017|title=Population predictions for the world's largest cities in the 21st century|পাতাসমূহ=195–216|DOI=10.1177/0956247816663557|doi-access=free}}</ref> তেনে হ'লে‍ ই বিশ্বৰ অন্যতম বৃহৎ মহানগৰ হিচাপে পৰিগণিত হ’ব। ===ভাষা=== কংগো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ চৰকাৰী ভাষা ফৰাচী। অৰ্থাৎ কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী কিনশাচাৰ ভাষাও ফৰাচী। কিনশাচা আনুষ্ঠানিকভাৱে বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ ফ্ৰাংকোফোন চহৰ যদিও বেছিভাগ মানুহেই হয় ফৰাচী ভাষা নাজানে অথবা ক’বলৈ চেষ্টা কৰে।<ref name=":0">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=7 March 2016|title=Populations of 150 Largest Cities in the World|url=http://www.worldatlas.com/citypops.htm|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20170828095658/http://www.worldatlas.com/citypops.htm|archive-date=28 August 2017|date=1 August 2016|ওয়েবসাইট=World Atlas}}</ref><ref name="Nadeau">{{cite book|title=The Story of French|url=https://archive.org/details/storyoffrench0000nade|last=Nadeau|first=Jean-Benoit|year=2006|publisher=St. Martin's Press|পাতা=301; 483|isbn=9780312341831}}</ref><ref name="Trefon">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=5VAAHi93y0sC&q=Kinshasa+second+largest+French+city&pg=PA7|title=Reinventing Order in the Congo: How People Respond to State Failure in Kinshasa|last=Trefon|first=Theodore|year=2004|publisher=Zed Books|পাতা=7|isbn=9781842774915|date=31 May 2009}}</ref> লিংগালা ভাষাক কথিত ভাষা হিচাপে বহুলভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ৰাস্তাৰ চিন, পোষ্টাৰ, বাতৰি কাকত, চৰকাৰী নথি-পত্ৰ, স্কুলৰ ভাষা ফৰাচী; নাটক, টেলিভিছন আৰু বাতৰি কাকতত ই আধিপত্য বিস্তাৰ কৰিছে আৰু বিভিন্ন সামাজিক শ্ৰেণীৰ লোকৰ মাজত উলম্ব সম্পৰ্ক ক্ষেত্ৰত ই ব্যৱহাৰ হয়। কিন্তু একে শ্ৰেণীৰ মানুহে নিজৰ মাজতে কংগো ভাষা (কিকোংগো, লিংগালা, শ্বিলুবা বা শ্বাহিলি)ত কথা পাতে।<ref name="Manning">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=LwzFF2FnbzMC&q=Kinshasa+second+largest+francophone+city&pg=PA189|title=Francophone sub-Saharan Africa: Democracy and Dependence, 1985–1995|last=Manning|first=Patrick|year=1998|publisher=Cambridge University Press|পাতা=189|isbn=9780521645195|date=31 May 2009}}{{অকাৰ্যকৰ সংযোগ|date=এপ্ৰিল ২০২৩ |bot=InternetArchiveBot |ঠিক কৰাৰ প্ৰচেষ্টা=yes }}</ref> ==চৰকাৰ আৰু ৰাজনীতি== ==অৰ্থনীতি== [[চিত্র:Marsavco-Biggest_FMCG_Company_of_DRC_&_Central_Africa,_Part_of_RAWJI_Group-Largest_Group_in_DRC.jpg|ডান|থাম্ব| মার্চাভকো]] [[চিত্র:2013_street_Kinshasa_8756715873.jpg|থাম্ব|২০১৩ চনত কিনশাচা]] মহানগৰীৰ মাজমজিয়াত অৱস্থিত ট্ৰাষ্ট মাৰ্চেণ্ট বেংকৰ দৰে আন বহু উদ্যোগ আছে। খাদ্য প্ৰক্ৰিয়াকৰণ এটা প্ৰধান উদ্যোগ, আৰু নিৰ্মাণ আৰু অন্যান্য সেৱা উদ্যোগেও অৰ্থনীতিত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে।<ref name="britannica.com"/> যদিও কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ জনসংখ্যাৰ মাত্ৰ ১৩% লোক ইয়াত বাস কৰে, মুঠ ঘৰুৱা উৎপাদনৰ দ্বাৰা জুখিলে কংগোৰ অৰ্থনীতিৰ ৮৫% কিনশাচাৰৰ।<ref name="ChirisaEtAl2017"/> ২০০৪ চনৰ এক সমীক্ষাত দেখা গৈছে যে মুঠ ৯ লাখ ৭৬ হাজাৰ শ্ৰমিকৰ ৭০% অনানুষ্ঠানিকভাৱে নিয়োজিত, ১৭% ৰাজহুৱা খণ্ডত, ৯% আনুষ্ঠানিক ব্যক্তিগত খণ্ডত আৰু ৩% অন্যান্য খণ্ডত। বেছিভাগ নতুন চাকৰিকে অনানুষ্ঠানিক হিচাপে শ্ৰেণীভুক্ত কৰা হয়।<ref name="Flouriot2013"/> ১৯৭০ চনৰ পৰা কংগোৰ সৈতে চীন গণৰাজ্য যথেষ্ট জড়িত হৈ আছে। তেওঁলোকে পেলেছ ডু পিপল নিৰ্মাণৰ বাবে ধন আগবঢ়াইছিল আৰু শ্ কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনৰ পৰা কোটি কোটি ডলাৰৰ ঋণ।বাবা যুদ্ধত বিদ্ৰোহীসকলৰ বিৰুদ্ধে চৰকাৰক সমৰ্থন কৰিছিল। ২০০৭-২০০৮ বিত্তীয় বৰ্ষত চীন আৰু কংগোৱে ৮.৫ বিলিয়ন মাৰ্কিন ডলাৰৰ চুক্তিত স্বাক্ষৰ কৰে। কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনে‍ দিয়া এইয়া কোটি ডলাৰৰ ঋণ।<ref>Emizet Francois Kisangani, Scott F. Bobb, "China, People's Republic of, Relations with"; ''Historical Dictionary of the Democratic Republic of the Congo'', Lanham, Maryland: Scarecrow Press, 2010; pp. [https://books.google.com/books?id=FvAWPTaRvFYC&pg=PA74 74]–75.</ref> চীনা উদ্যোগীসকলে কিনশাচাৰ স্থানীয় বজাৰত ক্ৰমৱৰ্ধমান অংশীদাৰিত্ব লাভ কৰিছে, এই প্ৰক্ৰিয়াত পূৰ্বতে সফল কংগো, পশ্চিম আফ্ৰিকা, ভাৰতীয় আৰু লেবাননৰ ব্যৱসায়ীসকলক স্থানচ্যুত কৰিছে।<ref>Nuah M. Makungo, "[https://www.researchgate.net/publication/258339820_Is_The_Democratic_Republic_of_Congo_DRC_being_Globalized_by_China Is the Democratic Republic of Congo being Globalized by China? ]</ref> ২০০৫ চনত পৰিয়ালৰ গড় খৰচ ২১৫০ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল, যিটো প্ৰতিদিনে ১ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল। পৰিয়ালৰ গড় খৰচ আছিল ১৫৫৫ ডলাৰ, অৰ্থাৎ প্ৰতিজন ব্যক্তিৰ বাবে প্ৰতিদিনে ৬৬ চেণ্ট। দুখীয়াৰ মাজত এই ব্যয়ৰ আধাতকৈ অধিক খাদ্য, বিশেষকৈ ৰুটি আৰু শস্যজাতীয় খাদ্যৰ বাবে হয়।<ref name="Flouriot2013">Jean Flouriot, "[https://com.revues.org/6770 Kinshasa 2005. ]</ref> ==শিক্ষা== [[চিত্র:Université_de_Kinshasa_(Unikin1).JPG|ডান|থাম্ব| কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয়]] কিনশাচাত কেইবাখনো উচ্চ পৰ্যায়ৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে, য’ত চিভিল ইঞ্জিনিয়াৰিঙৰ পৰা আৰম্ভ কৰি নাৰ্চিং আৰু সাংবাদিকতালৈকে বিভিন্ন ধৰণৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে। চহৰখনত তিনিখন বিশ্ববিদ্যালয় আৰু এখন কলা বিদ্যালয় আছে: * একাডেমি ডি ডিজাইন (এডি) * ইনষ্টিটিউট চুপাৰিউৰ ডি'আৰ্কিটেকচাৰ আৰু নগৰবাদ * ইউনিভাৰ্চ‍িটি পেনাফ্ৰিকাইন ডু কঙ্গো (ইউপিসি) * কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয় * ইউনিভাৰ্চ‍িটি লিবাৰ ডি কিনশাচা * কঙ্গোৰ কেথলিক বিশ্ববিদ্যালয় * [[Congo Protestant University|কঙ্গো প্ৰটেষ্টাণ্ট বিশ্ববিদ্যালয়]] * [[Université Chretienne de Kinshasa|ইউনিভাৰ্চ‍িটি ক্ৰেটিয়েন ডি কিনশাসা]] * [[National Pedagogy University|ন্যাশনাল পেডাগজি ইউনিভাৰ্চ‍িটি]] * নেশ্বনেল ইনষ্টিটিউট অফ আৰ্টচ * বিজ্ঞাপন আৰু মিডিয়া উচ্চতৰ ইনষ্টিটিউট * চেণ্টাৰ ফৰ হেলথ ট্ৰেনিং (সিইএফএ)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Cefacongo.org|title=Cefacongo.org|url=http://www.cefacongo.org/index.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20110725151811/http://www.cefacongo.org/index.html|archive-date=25 July 2011|date=14 March 2011}}</ref> প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক বিদ্যালয়: * লাইচি প্ৰিন্স ডি লিজ (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, [[ফৰাসি বেলজীয়|বেলজিয়াম পাঠ্যক্ৰমেৰ ফ্ৰেঞ্চ কমিউনিটি]]) * প্ৰিন্স ভেন লুইকস্কুল কিনশাচা (প্ৰাথমিক শিক্ষা, ফ্ল্যাণ্ডাৰ্চ পাঠ্যক্ৰম)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Prins van Luikschool Kinshasa|title=Onze school|url=https://wordpress.pls-rdc.com/onze-school/|date=2020-05-16}}</ref> * ৰেনে ডে‍কাৰ্ত ফৰাচী উচ্চ বিদ্যালয় (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, ফৰাচী পাঠ্যক্ৰম) * আমেৰিকান স্কুল অফ কিনশাচা * আলহাদেফ স্কুল৷ ২০০৫ চনত ছয় বছৰৰ ওপৰৰ ৯৩% শিশুৱে স্কুললৈ গৈছিল আৰু ১৫ বছৰৰ ওপৰৰ ৭০% লোক ফৰাচী ভাষাত সাক্ষৰ আছিল। ==স্বাস্থ্য আৰু চিকিৎসা== ==সংস্কৃতি== ==উপাসনালয়== ==গণমাধ্যম== ==খেলাধুলা== ==অট্টালিকা আৰু প্ৰতিষ্ঠান== ==আন্তঃগাঁথনি আৰু গৃহ নিৰ্মাণ== ==পৰিবহণ== ===বিমান=== ===ৰেল=== ===বাহ্যিক পৰিবহণ=== ==সামাজিক বিষয়== ===অপৰাধ আৰু শাস্তি=== ===ৰাস্তাৰ শিশু=== ==জনপ্ৰিয় সংস্কৃতিত== ==তথ্য সংগ্ৰহ== [[শ্ৰেণী:ভূগোল]] ijyeaul32l5ayebq10jttoymoc1t1vz 516997 516996 2025-06-11T07:15:52Z কুমুদ ঘোষ 42738 [[ৱিকিপিডিয়া:লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰক|লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰকৰ]] সহায়ত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰণ কৰা হ’ল। 516997 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = কিনশাচা | official_name = ''ভিলে ডি কিনশাচা '' | settlement_type = [[ৰাজধানী চহৰ]] আৰু [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ প্ৰদেশ|প্ৰদেশ]] | image_skyline = {{multiple image | perrow = 1/2/2/2 | border = infobox | total_width = 290 | caption_align = center | image1 = La ville de Kinshasa.jpg | caption1 = [[গোম্বে, কিনশাসা|ডাউনটাউন কিনশাচা]] | image2 = Africell - Black Santa - DRC (49268350383).jpg | caption2 = [[গোম্বে, কিনশাচা]] | image3 = Kinshasa by night (23769991270).jpg | caption3 = [[লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image4 = Palais du peuple de la RDC.jpg | caption4 = [[প্যালাইস ডু পিপল (কিনশাসা)|পিপলচ পেলেচ]] | image5 = Parc de la Vallée de la Nsele.jpg | caption5 = [[এনসেলে ভ্যালি পাৰ্ক|লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image6 = Le 17 janvier 1961, Patrice Lumumba mourrait, victime de son « rêve » pour un Congo libre, démocratique et développé. (16112526649).jpg | caption6 = [[পাত্ৰিছ লুমুম্বা]]ৰ মূৰ্তি সহিত [[লাইমেট টাৱাৰ]] (পটভূমিত)। | image7 = Bâtiment de la SCPT (anciennement ONATRA) à Gombe, Kinshasa.jpg | caption7 = [[চ'ছাইটি বাণিজ্যিক দে পৰিবহণ এবং দেস পোৰ্টস|চ'ছাইটিি বাণিজ্যিক দেচ পৰিবহণ আৰু দেচ বন্দৰ]] }} | image_flag = Flag of Kinshasa, DRC.svg | image_seal = Coat of arms of Kinshasa.svg | seal_size = 50px | nickname = কিন লা বেলে<br/>({{literally||কিন দ্য বিউটিফুল}}) | motto = | image_map = Democratic Republic of the Congo (26 provinces) - Kinshasa.svg | map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ প্ৰদেশৰ মানচিত্ৰত কিনশাচা | pushpin_map = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ#আফ্ৰিকা#পৃথিৱী | pushpin_relief = 1 | pushpin_map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ মানচিত্ৰে কিনশাসা | coordinates = {{স্থানাঙ্ক|4|19|30|S|15|19|20|E|type:adm1st_region:CD-KN|display=inline}} | subdivision_type = দেশ | subdivision_name = {{পতাকা|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ}} | subdivision_type1 = [[Provinces of the Democratic Republic of the Congo|Province]] | established_title = প্ৰতিষ্ঠিত | established_date = ১৮৮১ | seat_type = চি‍টি হল | seat = [[লা গোম্বে (কিনশাসা)|লা গোম্বে]] | parts_type = [[কিনশাসায় কমিউন|কমিউন]] | parts_style = coll | p1 = [[বন্দলুংওয়া]] | p2 = [[বাৰুম্বু]] | p3 = [[বুম্বু]] | p4 = [[গোম্বে, কিনশাসা|গোম্বে]] (অতীতে কালিনা) | p5 = [[কালামু]] | p6 = [[কাসা-ভুবু, কিনশাসা|কাসা-ভুবু]] | p7 = [[কিম্বানসেকে]] | p8 = [[কিনশাসা (কমিউন)|কিনশাসা]] | p9 = [[কিণ্টামবো]] | p10 = [[কিসেনসো]] | p11 = [[লেম্বা, কিনশাসা|লেম্বা]] | p12 = [[লিমেট]] | p13 = [[লিঙ্গওয়ালা]] | p14 = [[মাকালা]] | p15 = [[মালুকু, কিনশাসা|মালুকু]] | p16 = [[মাসিনা, কিনশাসা|মাসিনা]] | p17 = [[মাটে]] | p18 = [[মণ্ট এনগাফুলা]] | p19 = [[এনডিজিলি, কিনশাসা|এনডিজিলি]] | p20 = [[নগাবা]] | p21 = [[এনগালিমা]] | p22 = [[এনগিৰি-এনগিৰি]] | p23 = [[এনসেলে]] | p24 = [[সেলেম্বাও]] | government_type = প্ৰাদেশিক সমাৱেশ | governing_body = [[কিনশাচাৰ প্ৰাদেশিক পৰিষদ]] | leader_title = [[কিনশাসাৰ গভৰ্নৰদেৰ তালিকা|গভৰ্নৰ]] | leader_name = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | leader_title1 = ভাইস-গভৰ্নৰ | leader_name1 = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | total_type = নগৰ-প্ৰদেশ | area_footnotes =<ref name=Kayembe2009 /> | area_total_km2 = 9965 | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_water_percent = | area_urban_km2 = 600 | elevation_m = 240 | population_total = 17071000<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |last=Institut National De La Statistique |title=Projections demographiques 2019-25 (in French) |url=http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |date=September 23, 2020 |archive-date=জুলাই ২, ২০২০ |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ |access-date=June 5, 2025 |archivedate=July 2, 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |deadurl=yes }}</ref> | population_as_of = ২০২১ | population_footnotes = | population_density_km2 = 1462 | population_urban = 16316000 | population_metro = 17239463 | population_urban_footnotes =<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি| url = https://populationstat.com/democratic-republic-of-the-congo/kinshasa|title = PopulationStat.com}}</ref> | population_density_urban_km2 = auto | population_blank1_title = [[জাতীয় ভাষা|language]] | population_blank1 = ফৰাচী আৰু লিঙ্গালা | population_note = | postal_code = | area_code = 243 + 9 | blank_name_sec1 = [[মানৱ উন্নয়ন সূচক|এইচডিআই]] (২০১৯) | blank_info_sec1 = 0.577<ref name="GlobalDataLab">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab |url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180923120638/https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |archive-date=23 September 2018 |date=2021-07-27 |ওয়েবসাইট=hdi.globaldatalab.org |language=en}}</ref><br />{{color|#fc0|medium}}[[List of provinces of the Democratic Republic of the Congo by Human Development Index|1st]] | area_urban_footnotes =<ref name="population">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |date=April 2017 |title=DemographiaWorld Urban Areas – 13th Annual Edition |url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |archive-date=3 May 2018 |date=8 July 2017 |publisher=[[Demographia]]}}</ref> | timezone = [[পশ্চিম আফ্ৰিকাৰ সময়]] | utc_offset = +1 | coor_pinpoint = | registration_plate_type = [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ যানবাহন ৰেজিষ্ট্ৰেশন প্লেট|লাইসেন্স প্লেট কোড]] | registration_plate = {{পতাকা আইকন|Democratic Republic of the Congo}} CGO / '''01''' }} '''কিনশাচা''' ({{lang-en|Kinshasa}}) হ'ল কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী আৰু সৰ্ববৃহৎ চহৰ। পূৰ্বতে ইয়াক লিওপোল্ডভিল নামেৰে জনা গৈছিল। এসময়ত কংগো নদীৰ পাৰত মাছ ধৰা আৰু ব্যৱসায়িক গাঁৱৰ বসতিস্থল কিনশাচা এতিয়া বিশ্বৰ অন্যতম দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা মেগাচিটি। কিনশাচা মহানগৰখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ ২৬খন প্ৰদেশৰ ভিতৰত এখন। যিহেতু নগৰ-প্ৰদেশৰ প্ৰশাসনিক সীমাৰেখাই এক বিশাল এলেকা সামৰি লৈছে, সেয়েহে নগৰ-প্ৰদেশৰ ৯০ শতাংশতকৈও অধিক ভূমি গ্ৰাম্য প্ৰকৃতিৰ, চহৰীয়া অঞ্চলসমূহে পশ্চিম দিশত সৰু কিন্তু বিস্তাৰিত অংশ দখল কৰিছে।<ref name="area">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Ville de Kinshasa|title=Géographie de Kinshasa|url=http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|archive-date=23 July 2012|date=25 June 2012|access-date=5 June 2025|archivedate=23 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|deadurl=yes}}</ref> আফ্ৰিকাৰ কাইৰো আৰু লোগেছৰ পিছত কিনশাচা তৃতীয় বৃহত্তম মহানগৰ।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=2020-07-03|language=en-US|title=Cities In The World With The Most Francophone Population|url=https://www.worldatlas.com/articles/cities-in-the-world-with-the-most-francophone-population.html|date=2022-03-08|ওয়েবসাইট=WorldAtlas}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও ই বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ নামমাত্ৰ ফ্ৰাংকোফোন নগৰীয়া অঞ্চল, য'ত ফৰাচী ভাষা হৈছে চহৰখনৰ চৰকাৰ, শিক্ষা, সংবাদ মাধ্যম, জনসেৱা, আৰু উচ্চ পৰ্যায়ৰ বাণিজ্যৰ ভাষা। আনহাতে, লিংগালা ভাষাক বাটে‍-ঘাটে‍ লিংগুয়া ফ্ৰাংকা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&q=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|title=Globalization and Language Vitality: Perspectives from Africa, pp. 103 & 109|last=Cécile B. Vigouroux & Salikoko S. Mufwene|year=2008|isbn=9780826495150|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20151005104851/https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&lpg=PA111&dq=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|archive-date=5 October 2015|url-অবস্থা=live|date=25 June 2012}}</ref> ২০১২ চনৰ অক্টোবৰ মাহত কিনশাচাত ১৪ সংখ্যক ফ্ৰাংকোফোনি শীৰ্ষ সন্মিলন অনুষ্ঠিত হৈছিল।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=[[Organisation internationale de la Francophonie|OIF]]|title=XIVe Sommet de la Francophonie|url=http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120619065536/http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|archive-date=19 June 2012|date=25 June 2012}}</ref> কিনশাচাৰ বাসিন্দাসকলক কিনোইছ (ফৰাচী আৰু কেতিয়াবা ইংৰাজীত) বা কিনাশাচান (ইংৰাজীত) বুলি জনা যায়। অঞ্চলটোৰ খিলঞ্জীয়া লোকসকলৰ ভিতৰত হুম্বু আৰু টেকে আদি অন্যতম। চহৰখন পাৰ্শ্বৱৰ্তী ৰিপাব্লিক অৱ কংগোৰ ৰাজধানী ব্ৰাজাভিলৰ মুখামুখি। এই বিন্দুত নদীৰ ব্যৱধান ৭ কিলোমিটাৰ বহল যদিও ভেটিকান চহৰ আৰু ৰোমৰ পিছত এই দুখন চহৰ বিশ্বৰ দ্বিতীয় নিকটতম ৰাজধানী চহৰৰ যোৰা। ==ইতিহাস== ১৮৮১ চনত হেনৰী মৰ্টন ষ্টেনলীয়ে ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰ হিচাপে এই চহৰখন প্ৰতিষ্ঠা কৰে।<ref>Roman Adrian Cybriwsky, ''Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture'', ABC-CLIO, USA, 2013, p. 144</ref> বেলজিয়ামৰ ৰজা দ্বিতীয় লিওপল্ডৰ সন্মানত ইয়াৰ নামকৰণ কৰা হৈছিল লিওপোল্ডভিল। তেওঁ কংগো ফ্ৰী ষ্টেট নিয়ন্ত্ৰণ কৰিছিল। এই বিশাল ভূখণ্ডই এখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ। এই অঞ্চলটো উপনিবৱশ নহয় বৰঞ্চ ৰজাৰ ব্যক্তিগত সম্পত্তি আছিল। এই ঠাইখন লিভিংষ্টন জলপ্ৰপাতৰ ওপৰৰ কংগো নদীৰ প্ৰথমটো নাও চলাব পৰা বন্দৰ হিচাপে বিকশিত হয়। লিওপোল্ডভিলৰ তলৰ ৩০০ কিলোমিটাৰ (১৯০ মাইল) উজানত এটি ধাৰা আছে। প্ৰথম অৱস্থাত সাগৰৰ মাজেৰে অহা বা যোৱা সকলো সামগ্ৰী লিওপোল্ডভিল আৰু মাটাডিৰ মাজত বহনকাৰীয়ে কঢ়িয়াই নিব লাগিছিল, ৰেপিডৰ তলৰ বন্দৰ আৰু উপকূলৰ পৰা ১৫০ কিলোমিটাৰ (৯৩ মাইল) দূৰত্বৰ পৰা আনিব লগা হৈছিল। ১৮৯৮ চনত মাটাডি-কিনশাচা পৰ্টেজ ৰেলৱেৰ নিৰ্মাণ সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ লগে লগে ৰেপিডৰ চাৰিওফালে বিকল্প পথৰ ব্যৱস্থা হয় আৰু লিওপোল্ডভিলৰ দ্ৰুত বিকাশ আৰম্ভ হয়। ১৯১৪ চনত পাইপলাইন স্থাপন কৰা হয়। ই মাটাডিৰ পৰা লিওপ’ল্ডভিলৰ ওপৰৰ ফালে থকা ভাপ জাহাজলৈ খাৰুৱা তেল পৰিবহণ কৰে।<ref name="britannica.com">{{বিশ্বকোষ উদ্ধৃতি|বিশ্বকোষ=britannica.com}}</ref> ১৯২৩ চনৰ ভিতৰত কংগোৰ মোহনাত থকা বোমা চহৰখনৰ ঠাইত এই চহৰখনক বেলজিয়ান কংগোৰ ৰাজধানীলৈ উন্নীত কৰা হয়।<ref name="britannica.com" /> "লিঅ'" বা "লিঅ'পল্ড" নামেৰে মতা এই চহৰখন ঔপনিৱেশিক যুগত দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাই ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰত পৰিণত হয়। ১৯৫৯ চনৰ বিদ্ৰোহৰ পাছত ১৯৬০ চনৰ ৩০ জুনত স্বাধীনতা লাভ কৰি‍ কংগো ৰিপাব্লিকে প্ৰথম প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে পেট্ৰিছ লুমুম্বাক নিৰ্বাচিত কৰে। লুমুম্বাৰ অনুভূত ছোভিয়েট সমৰ্থন প্ৰৱণতাক পশ্চিমীয়া স্বাৰ্থই ভাবুকি হিচাপে গণ্য কৰিছিল। যিহেতু সেই সময় শীতল যুদ্ধৰ উত্তেজনাপূৰ্ণ সময় আছিল, সেয়েহে আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামে কংগোৰ কৌশলগত সম্পদ বিশেষকৈ ইউৰেনিয়ামৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ হেৰুৱাব বিচৰা নাছিল। লুমুম্বাৰ নিৰ্বাচনৰ এবছৰ নৌহওঁতেই বেলজিয়াম আৰু আমেৰিকাই তেওঁৰ কঙ্গোলিজ প্ৰতিদ্বন্দ্বীসকলৰ সমৰ্থন ক্ৰয় কৰি লয় আৰু সেই ঘটনাবোৰক গতিশীল কৰি লুমুম্বাৰ হত্যাত পৰিণত কৰে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|last=Georges Nzongola-Ntalaja|date=17 January 2011|title=Patrice Lumumba: the most important assassination of the 20th century|url=https://www.theguardian.com/global-development/poverty-matters/2011/jan/17/patrice-lumumba-50th-anniversary-assassination|date=9 February 2020|ওয়েবসাইট=The Guardian}}</ref> ১৯৬৪ চনত মাইজে ছ’ম্বেই কংগো ৰিপাব্লিক, বুৰুণ্ডি আৰু মালিৰ সকলো নাগৰিকৰ লগতে ৰুৱাণ্ডাৰ পৰা অহা সকলো ৰাজনৈতিক শৰণাৰ্থীক বহিষ্কাৰ কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে।<ref>Jules Gerard-Libois and Benoit Verhaegen, ''Congo 1964: Political Documents of a Developing Nation'', Princeton University Press, 2015, p. 450</ref><ref name="NYT">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1964/08/22/archives/congo-starts-expulsions.html|title=Congo Starts Expulsions|work=[[The New York Times]]|date=19 May 2021|language=en}}</ref><ref>Daouda Gary-Tounkara, ''1964 : le Mali réinsère ses ressortissants expulsés'', In: '' Plein droit 2016/1 (n° 108)'', GISTI, 2016, p. 35-38</ref><ref>United States.</ref> ১৯৬৫ চনত আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামৰ সহায়ত কংগোত জোচেফ-ডিজিয়েৰ মবুটুৱে ক্ষমতা দখল কৰে। তেওঁ "প্ৰামাণ্যতা"ৰ নীতি প্ৰৱৰ্তন কৰে। ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে দেশৰ মানুহ আৰু ঠাইৰ নাম পুনৰ সজীৱ কৰি তুলিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। ১৯৬৬ চনত কিনশাচা নামৰ এখন গাঁৱৰ নামেৰে লিওপ’ল্ডভিলৰ নাম কিনশাচা ৰখা হয়। এসময়ত ই এই স্থানৰ ওচৰতে আছিল, যিটো বৰ্তমান কিনশাচা কমিউন নামেৰে জনা যায়। মবুটুৰ অধীনত চহৰখন দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পালে। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা বহু লোক নিজৰ সৌভাগ্যৰ সন্ধানত ইয়ালৈ আহিছিল। বা আন ঠাইৰ জাতিগত বিবাদৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ আহিছিল। এইদৰে তেওঁলোকে কিনশাচাৰ জনসংখ্যাৰ মাজত ইতিমধ্যে উপস্থিত থকা বহুতো জাতি আৰু ভাষাৰ লগত নতুন ভাষা আৰু জাতি-জনগোষ্ঠী সংযোজন কৰিলে। ১৯৯১ চনত চহৰখনে বিদ্ৰোহী সৈনিকক প্ৰতিহত কৰিবলগীয়া হৈছিল। চৰকাৰে দৰমহা দিব নোৱাৰাৰ বিৰুদ্ধে তেওঁলোকে‍ প্ৰতিবাদ কৰিছিল। ইয়াৰ পাছত বিদ্ৰোহীৰ বিদ্ৰোহ আৰম্ভ হয়, যাৰ ফলত ১৯৯৭ চনৰ ভিতৰত মবুটুৰ শাসন ব্যৱস্থাৰ পতন ঘটে।<ref name="britannica.com"/> মবুটুৰ অতিমাত্ৰা উৎপাত, গণ দুৰ্নীতি, নেপটিজিম আৰু গৃহযুদ্ধৰ ফলত কিনশাচাৰ বহু ক্ষতি হৈছিল। ই তেওঁক পতনৰফালে লৈ গৈছিল। ইয়াৰ পাছতো ই এতিয়াও মধ্য আফ্ৰিকাৰ বাবে এক প্ৰধান সাংস্কৃতিক আৰু বৌদ্ধিক কেন্দ্ৰ, য'ত সংগীতজ্ঞ আৰু শিল্পীৰ এক সমৃদ্ধিশালী সম্প্ৰদায় আছে। ইয়াৰ উপৰিও ই দেশৰ প্ৰধান ঔদ্যোগিক কেন্দ্ৰ, ইয়াত অভ্যন্তৰীণ অঞ্চলৰ পৰা অনা বহু প্ৰাকৃতিক সামগ্ৰী প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰা হয়। ২০০১ চনৰ পৰা ২০১৯ চনলৈকে কংগো গণতান্ত্ৰিক ৰিপাব্লিকৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জোচেফ কাবিলাৰ কিনশাচাত বিশেষ জনপ্ৰিয়তা নাছিল।<ref name="Trapido2016"/> ২০০৬ চনত কাবিলাই প্ৰতিদ্বন্দ্বিতামূলক নিৰ্বাচনত জয় ঘোষণা কৰাৰ পিছত হিংসাত্মক পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয়; ইউৰোপীয় সংঘই ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ বাহিনীত যোগদান কৰিবলৈ চহৰখনত সৈন্য নিয়োগ কৰে। ২০১৬ চনত নতুন নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ’ব বুলি ঘোষণা কৰাত দুবছৰ পলম হৈছিল। ছেপ্টেম্বৰ আৰু ডিচেম্বৰ মাহত বৃহৎ প্ৰতিবাদৰ সূচনা হয়। ইয়াৰ ফলত ৰাজপথত বেৰিকেড লগোৱাৰ লগতে কেইবা ডজন লোকৰ মৃত্যু হয়। বিদ্যালয় আৰু ব্যৱসায়িক প্ৰতিষ্ঠান বন্ধ আছিল।<ref>"[https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407 DR Congo election: 17 dead in anti-Kabila protests] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180616023724/https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407|date=16 June 2018}}", ''BBC'', 19 September 2016.</ref><ref>Merritt Kennedy, "[https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators Congo A 'Powder Keg' As Security Forces Crack Down On Whistling Demonstrators] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180517153108/https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators|date=17 May 2018}}", ''NPR'', 21 December 2016.</ref> ==ভূগোল== ===প্ৰশাসনিক বিভাগ=== ===জলবায়ু=== ==জনসংখ্যা== ১৯৮৪ চনত কৰা আনুষ্ঠানিক লোকপিয়লত ২৬ লাখ বাসিন্দা গণনা কৰা হৈছিল।<ref name="Bédécarrats2016">{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Bédécarrats|first=Florent|last২=Lafuente-Sampietro|first২=Oriane|year=2019|title=Building commons to cope with chaotic urbanization? Performance and sustainability of decentralized water services in the outskirts of Kinshasa|পাতাসমূহ=1096–1108|DOI=10.1016/j.jhydrol.2016.07.023|doi-access=free}}</ref> তেতিয়াৰ পৰাই সকলো অনুমান সঁচাকৈয়ে বহিৰ্প্ৰকাশ। ২০০৫ চনৰ বাবে অনুমান ৫৩ লাখৰ পৰা ৭৩ লাখৰ ভিতৰত পৰে।<ref name="Flouriot2013"/> ২০১৭ চনত চহৰখনৰ শেহতীয়া অনুমান অনুসৰি ইয়াৰ জনসংখ্যা আছিল ১১,৮৫৫,০০০।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=Archived copy|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|date=26 June 2012}}</ref> ইউ এন হেবিটেটৰ তথ্য অনুসৰি বছৰি ৩ লাখ ৯০ হাজাৰ লোক কিনাশাচালৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। যুদ্ধৰ পৰা পলায়ন কৰি অৰ্থনৈতিক সুযোগ বিচাৰি ইয়ালৈ আহে।<ref name="Iazzolino2016">Gianluca Iazzolino, "[http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls Kinshasa, megalopolis of 12 million souls, expanding furiously on super-charged growth] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170709174042/http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls|date=9 July 2017}}"; ''Mail & Guardian Africa'', 2 April 2016.</ref> এক অনুমান অনুসৰি (২০১৬) মহানগৰ কিনশাচাৰ জনসংখ্যা যথেষ্ট বৃদ্ধি পাব। ইয়াৰ জনসংখ্যা ২০৫০ চনৰ ভিতৰত ৩.৫ কোটি, ২০৭৫ চনৰ ভিতৰত ৫.৮ কোটি আৰু ২১০০ চনৰ ভিতৰত ৮.৩ কোটি হ’ব।<ref>{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Hoornweg|first=Daniel|last২=Pope|first২=Kevin|year=2017|title=Population predictions for the world's largest cities in the 21st century|পাতাসমূহ=195–216|DOI=10.1177/0956247816663557|doi-access=free}}</ref> তেনে হ'লে‍ ই বিশ্বৰ অন্যতম বৃহৎ মহানগৰ হিচাপে পৰিগণিত হ’ব। ===ভাষা=== কংগো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ চৰকাৰী ভাষা ফৰাচী। অৰ্থাৎ কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী কিনশাচাৰ ভাষাও ফৰাচী। কিনশাচা আনুষ্ঠানিকভাৱে বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ ফ্ৰাংকোফোন চহৰ যদিও বেছিভাগ মানুহেই হয় ফৰাচী ভাষা নাজানে অথবা ক’বলৈ চেষ্টা কৰে।<ref name=":0">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=7 March 2016|title=Populations of 150 Largest Cities in the World|url=http://www.worldatlas.com/citypops.htm|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20170828095658/http://www.worldatlas.com/citypops.htm|archive-date=28 August 2017|date=1 August 2016|ওয়েবসাইট=World Atlas}}</ref><ref name="Nadeau">{{cite book|title=The Story of French|url=https://archive.org/details/storyoffrench0000nade|last=Nadeau|first=Jean-Benoit|year=2006|publisher=St. Martin's Press|পাতা=301; 483|isbn=9780312341831}}</ref><ref name="Trefon">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=5VAAHi93y0sC&q=Kinshasa+second+largest+French+city&pg=PA7|title=Reinventing Order in the Congo: How People Respond to State Failure in Kinshasa|last=Trefon|first=Theodore|year=2004|publisher=Zed Books|পাতা=7|isbn=9781842774915|date=31 May 2009}}</ref> লিংগালা ভাষাক কথিত ভাষা হিচাপে বহুলভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ৰাস্তাৰ চিন, পোষ্টাৰ, বাতৰি কাকত, চৰকাৰী নথি-পত্ৰ, স্কুলৰ ভাষা ফৰাচী; নাটক, টেলিভিছন আৰু বাতৰি কাকতত ই আধিপত্য বিস্তাৰ কৰিছে আৰু বিভিন্ন সামাজিক শ্ৰেণীৰ লোকৰ মাজত উলম্ব সম্পৰ্ক ক্ষেত্ৰত ই ব্যৱহাৰ হয়। কিন্তু একে শ্ৰেণীৰ মানুহে নিজৰ মাজতে কংগো ভাষা (কিকোংগো, লিংগালা, শ্বিলুবা বা শ্বাহিলি)ত কথা পাতে।<ref name="Manning">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=LwzFF2FnbzMC&q=Kinshasa+second+largest+francophone+city&pg=PA189|title=Francophone sub-Saharan Africa: Democracy and Dependence, 1985–1995|last=Manning|first=Patrick|year=1998|publisher=Cambridge University Press|পাতা=189|isbn=9780521645195|date=31 May 2009}}{{অকাৰ্যকৰ সংযোগ|date=এপ্ৰিল ২০২৩ |bot=InternetArchiveBot |ঠিক কৰাৰ প্ৰচেষ্টা=yes }}</ref> ==চৰকাৰ আৰু ৰাজনীতি== ==অৰ্থনীতি== [[চিত্র:Marsavco-Biggest_FMCG_Company_of_DRC_&_Central_Africa,_Part_of_RAWJI_Group-Largest_Group_in_DRC.jpg|ডান|থাম্ব| মার্চাভকো]] [[চিত্র:2013_street_Kinshasa_8756715873.jpg|থাম্ব|২০১৩ চনত কিনশাচা]] মহানগৰীৰ মাজমজিয়াত অৱস্থিত ট্ৰাষ্ট মাৰ্চেণ্ট বেংকৰ দৰে আন বহু উদ্যোগ আছে। খাদ্য প্ৰক্ৰিয়াকৰণ এটা প্ৰধান উদ্যোগ, আৰু নিৰ্মাণ আৰু অন্যান্য সেৱা উদ্যোগেও অৰ্থনীতিত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে।<ref name="britannica.com"/> যদিও কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ জনসংখ্যাৰ মাত্ৰ ১৩% লোক ইয়াত বাস কৰে, মুঠ ঘৰুৱা উৎপাদনৰ দ্বাৰা জুখিলে কংগোৰ অৰ্থনীতিৰ ৮৫% কিনশাচাৰৰ।<ref name="ChirisaEtAl2017"/> ২০০৪ চনৰ এক সমীক্ষাত দেখা গৈছে যে মুঠ ৯ লাখ ৭৬ হাজাৰ শ্ৰমিকৰ ৭০% অনানুষ্ঠানিকভাৱে নিয়োজিত, ১৭% ৰাজহুৱা খণ্ডত, ৯% আনুষ্ঠানিক ব্যক্তিগত খণ্ডত আৰু ৩% অন্যান্য খণ্ডত। বেছিভাগ নতুন চাকৰিকে অনানুষ্ঠানিক হিচাপে শ্ৰেণীভুক্ত কৰা হয়।<ref name="Flouriot2013"/> ১৯৭০ চনৰ পৰা কংগোৰ সৈতে চীন গণৰাজ্য যথেষ্ট জড়িত হৈ আছে। তেওঁলোকে পেলেছ ডু পিপল নিৰ্মাণৰ বাবে ধন আগবঢ়াইছিল আৰু শ্ কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনৰ পৰা কোটি কোটি ডলাৰৰ ঋণ।বাবা যুদ্ধত বিদ্ৰোহীসকলৰ বিৰুদ্ধে চৰকাৰক সমৰ্থন কৰিছিল। ২০০৭-২০০৮ বিত্তীয় বৰ্ষত চীন আৰু কংগোৱে ৮.৫ বিলিয়ন মাৰ্কিন ডলাৰৰ চুক্তিত স্বাক্ষৰ কৰে। কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনে‍ দিয়া এইয়া কোটি ডলাৰৰ ঋণ।<ref>Emizet Francois Kisangani, Scott F. Bobb, "China, People's Republic of, Relations with"; ''Historical Dictionary of the Democratic Republic of the Congo'', Lanham, Maryland: Scarecrow Press, 2010; pp. [https://books.google.com/books?id=FvAWPTaRvFYC&pg=PA74 74]–75.</ref> চীনা উদ্যোগীসকলে কিনশাচাৰ স্থানীয় বজাৰত ক্ৰমৱৰ্ধমান অংশীদাৰিত্ব লাভ কৰিছে, এই প্ৰক্ৰিয়াত পূৰ্বতে সফল কংগো, পশ্চিম আফ্ৰিকা, ভাৰতীয় আৰু লেবাননৰ ব্যৱসায়ীসকলক স্থানচ্যুত কৰিছে।<ref>Nuah M. Makungo, "[https://www.researchgate.net/publication/258339820_Is_The_Democratic_Republic_of_Congo_DRC_being_Globalized_by_China Is the Democratic Republic of Congo being Globalized by China? ]</ref> ২০০৫ চনত পৰিয়ালৰ গড় খৰচ ২১৫০ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল, যিটো প্ৰতিদিনে ১ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল। পৰিয়ালৰ গড় খৰচ আছিল ১৫৫৫ ডলাৰ, অৰ্থাৎ প্ৰতিজন ব্যক্তিৰ বাবে প্ৰতিদিনে ৬৬ চেণ্ট। দুখীয়াৰ মাজত এই ব্যয়ৰ আধাতকৈ অধিক খাদ্য, বিশেষকৈ ৰুটি আৰু শস্যজাতীয় খাদ্যৰ বাবে হয়।<ref name="Flouriot2013">Jean Flouriot, "[https://com.revues.org/6770 Kinshasa 2005. ]</ref> ==শিক্ষা== [[চিত্র:Université_de_Kinshasa_(Unikin1).JPG|ডান|থাম্ব| কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয়]] কিনশাচাত কেইবাখনো উচ্চ পৰ্যায়ৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে, য’ত চিভিল ইঞ্জিনিয়াৰিঙৰ পৰা আৰম্ভ কৰি নাৰ্চিং আৰু সাংবাদিকতালৈকে বিভিন্ন ধৰণৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে। চহৰখনত তিনিখন বিশ্ববিদ্যালয় আৰু এখন কলা বিদ্যালয় আছে: * একাডেমি ডি ডিজাইন (এডি) * ইনষ্টিটিউট চুপাৰিউৰ ডি'আৰ্কিটেকচাৰ আৰু নগৰবাদ * ইউনিভাৰ্চ‍িটি পেনাফ্ৰিকাইন ডু কঙ্গো (ইউপিসি) * কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয় * ইউনিভাৰ্চ‍িটি লিবাৰ ডি কিনশাচা * কঙ্গোৰ কেথলিক বিশ্ববিদ্যালয় * [[Congo Protestant University|কঙ্গো প্ৰটেষ্টাণ্ট বিশ্ববিদ্যালয়]] * [[Université Chretienne de Kinshasa|ইউনিভাৰ্চ‍িটি ক্ৰেটিয়েন ডি কিনশাসা]] * [[National Pedagogy University|ন্যাশনাল পেডাগজি ইউনিভাৰ্চ‍িটি]] * নেশ্বনেল ইনষ্টিটিউট অফ আৰ্টচ * বিজ্ঞাপন আৰু মিডিয়া উচ্চতৰ ইনষ্টিটিউট * চেণ্টাৰ ফৰ হেলথ ট্ৰেনিং (সিইএফএ)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Cefacongo.org|title=Cefacongo.org|url=http://www.cefacongo.org/index.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20110725151811/http://www.cefacongo.org/index.html|archive-date=25 July 2011|date=14 March 2011}}</ref> প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক বিদ্যালয়: * লাইচি প্ৰিন্স ডি লিজ (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, [[ফৰাসি বেলজীয়|বেলজিয়াম পাঠ্যক্ৰমেৰ ফ্ৰেঞ্চ কমিউনিটি]]) * প্ৰিন্স ভেন লুইকস্কুল কিনশাচা (প্ৰাথমিক শিক্ষা, ফ্ল্যাণ্ডাৰ্চ পাঠ্যক্ৰম)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Prins van Luikschool Kinshasa|title=Onze school|url=https://wordpress.pls-rdc.com/onze-school/|date=2020-05-16}}</ref> * ৰেনে ডে‍কাৰ্ত ফৰাচী উচ্চ বিদ্যালয় (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, ফৰাচী পাঠ্যক্ৰম) * আমেৰিকান স্কুল অফ কিনশাচা * আলহাদেফ স্কুল৷ ২০০৫ চনত ছয় বছৰৰ ওপৰৰ ৯৩% শিশুৱে স্কুললৈ গৈছিল আৰু ১৫ বছৰৰ ওপৰৰ ৭০% লোক ফৰাচী ভাষাত সাক্ষৰ আছিল। ==স্বাস্থ্য আৰু চিকিৎসা== কিনশাচাত বিশখন চিকিৎসালয়ৰ লগতে বিভিন্ন চিকিৎসা কেন্দ্ৰ আৰু পলিক্লিনিক আছে।<ref>[http://www.afdevinfo.com/htmlreports/org/org_55841.html "Provincial Health Division of Kinshasa"] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20110414194221/http://www.afdevinfo.com/htmlreports/org/org_55841.html|date=14 April 2011}} ''African Development Information Services''</ref> ==সংস্কৃতি== ==উপাসনালয়== ==গণমাধ্যম== ==খেলাধুলা== ==অট্টালিকা আৰু প্ৰতিষ্ঠান== ==আন্তঃগাঁথনি আৰু গৃহ নিৰ্মাণ== ==পৰিবহণ== ===বিমান=== ===ৰেল=== ===বাহ্যিক পৰিবহণ=== ==সামাজিক বিষয়== ===অপৰাধ আৰু শাস্তি=== ===ৰাস্তাৰ শিশু=== ==জনপ্ৰিয় সংস্কৃতিত== ==তথ্য সংগ্ৰহ== [[শ্ৰেণী:ভূগোল]] t8j2tfwvo603y4qbejctlm6kx87ve4m 516998 516997 2025-06-11T07:19:43Z কুমুদ ঘোষ 42738 /* স্বাস্থ্য আৰু চিকিৎসা */ 516998 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = কিনশাচা | official_name = ''ভিলে ডি কিনশাচা '' | settlement_type = [[ৰাজধানী চহৰ]] আৰু [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ প্ৰদেশ|প্ৰদেশ]] | image_skyline = {{multiple image | perrow = 1/2/2/2 | border = infobox | total_width = 290 | caption_align = center | image1 = La ville de Kinshasa.jpg | caption1 = [[গোম্বে, কিনশাসা|ডাউনটাউন কিনশাচা]] | image2 = Africell - Black Santa - DRC (49268350383).jpg | caption2 = [[গোম্বে, কিনশাচা]] | image3 = Kinshasa by night (23769991270).jpg | caption3 = [[লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image4 = Palais du peuple de la RDC.jpg | caption4 = [[প্যালাইস ডু পিপল (কিনশাসা)|পিপলচ পেলেচ]] | image5 = Parc de la Vallée de la Nsele.jpg | caption5 = [[এনসেলে ভ্যালি পাৰ্ক|লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image6 = Le 17 janvier 1961, Patrice Lumumba mourrait, victime de son « rêve » pour un Congo libre, démocratique et développé. (16112526649).jpg | caption6 = [[পাত্ৰিছ লুমুম্বা]]ৰ মূৰ্তি সহিত [[লাইমেট টাৱাৰ]] (পটভূমিত)। | image7 = Bâtiment de la SCPT (anciennement ONATRA) à Gombe, Kinshasa.jpg | caption7 = [[চ'ছাইটি বাণিজ্যিক দে পৰিবহণ এবং দেস পোৰ্টস|চ'ছাইটিি বাণিজ্যিক দেচ পৰিবহণ আৰু দেচ বন্দৰ]] }} | image_flag = Flag of Kinshasa, DRC.svg | image_seal = Coat of arms of Kinshasa.svg | seal_size = 50px | nickname = কিন লা বেলে<br/>({{literally||কিন দ্য বিউটিফুল}}) | motto = | image_map = Democratic Republic of the Congo (26 provinces) - Kinshasa.svg | map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ প্ৰদেশৰ মানচিত্ৰত কিনশাচা | pushpin_map = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ#আফ্ৰিকা#পৃথিৱী | pushpin_relief = 1 | pushpin_map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ মানচিত্ৰে কিনশাসা | coordinates = {{স্থানাঙ্ক|4|19|30|S|15|19|20|E|type:adm1st_region:CD-KN|display=inline}} | subdivision_type = দেশ | subdivision_name = {{পতাকা|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ}} | subdivision_type1 = [[Provinces of the Democratic Republic of the Congo|Province]] | established_title = প্ৰতিষ্ঠিত | established_date = ১৮৮১ | seat_type = চি‍টি হল | seat = [[লা গোম্বে (কিনশাসা)|লা গোম্বে]] | parts_type = [[কিনশাসায় কমিউন|কমিউন]] | parts_style = coll | p1 = [[বন্দলুংওয়া]] | p2 = [[বাৰুম্বু]] | p3 = [[বুম্বু]] | p4 = [[গোম্বে, কিনশাসা|গোম্বে]] (অতীতে কালিনা) | p5 = [[কালামু]] | p6 = [[কাসা-ভুবু, কিনশাসা|কাসা-ভুবু]] | p7 = [[কিম্বানসেকে]] | p8 = [[কিনশাসা (কমিউন)|কিনশাসা]] | p9 = [[কিণ্টামবো]] | p10 = [[কিসেনসো]] | p11 = [[লেম্বা, কিনশাসা|লেম্বা]] | p12 = [[লিমেট]] | p13 = [[লিঙ্গওয়ালা]] | p14 = [[মাকালা]] | p15 = [[মালুকু, কিনশাসা|মালুকু]] | p16 = [[মাসিনা, কিনশাসা|মাসিনা]] | p17 = [[মাটে]] | p18 = [[মণ্ট এনগাফুলা]] | p19 = [[এনডিজিলি, কিনশাসা|এনডিজিলি]] | p20 = [[নগাবা]] | p21 = [[এনগালিমা]] | p22 = [[এনগিৰি-এনগিৰি]] | p23 = [[এনসেলে]] | p24 = [[সেলেম্বাও]] | government_type = প্ৰাদেশিক সমাৱেশ | governing_body = [[কিনশাচাৰ প্ৰাদেশিক পৰিষদ]] | leader_title = [[কিনশাসাৰ গভৰ্নৰদেৰ তালিকা|গভৰ্নৰ]] | leader_name = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | leader_title1 = ভাইস-গভৰ্নৰ | leader_name1 = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | total_type = নগৰ-প্ৰদেশ | area_footnotes =<ref name=Kayembe2009 /> | area_total_km2 = 9965 | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_water_percent = | area_urban_km2 = 600 | elevation_m = 240 | population_total = 17071000<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |last=Institut National De La Statistique |title=Projections demographiques 2019-25 (in French) |url=http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |date=September 23, 2020 |archive-date=জুলাই ২, ২০২০ |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ |access-date=June 5, 2025 |archivedate=July 2, 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |deadurl=yes }}</ref> | population_as_of = ২০২১ | population_footnotes = | population_density_km2 = 1462 | population_urban = 16316000 | population_metro = 17239463 | population_urban_footnotes =<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি| url = https://populationstat.com/democratic-republic-of-the-congo/kinshasa|title = PopulationStat.com}}</ref> | population_density_urban_km2 = auto | population_blank1_title = [[জাতীয় ভাষা|language]] | population_blank1 = ফৰাচী আৰু লিঙ্গালা | population_note = | postal_code = | area_code = 243 + 9 | blank_name_sec1 = [[মানৱ উন্নয়ন সূচক|এইচডিআই]] (২০১৯) | blank_info_sec1 = 0.577<ref name="GlobalDataLab">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab |url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180923120638/https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |archive-date=23 September 2018 |date=2021-07-27 |ওয়েবসাইট=hdi.globaldatalab.org |language=en}}</ref><br />{{color|#fc0|medium}}[[List of provinces of the Democratic Republic of the Congo by Human Development Index|1st]] | area_urban_footnotes =<ref name="population">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |date=April 2017 |title=DemographiaWorld Urban Areas – 13th Annual Edition |url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |archive-date=3 May 2018 |date=8 July 2017 |publisher=[[Demographia]]}}</ref> | timezone = [[পশ্চিম আফ্ৰিকাৰ সময়]] | utc_offset = +1 | coor_pinpoint = | registration_plate_type = [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ যানবাহন ৰেজিষ্ট্ৰেশন প্লেট|লাইসেন্স প্লেট কোড]] | registration_plate = {{পতাকা আইকন|Democratic Republic of the Congo}} CGO / '''01''' }} '''কিনশাচা''' ({{lang-en|Kinshasa}}) হ'ল কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী আৰু সৰ্ববৃহৎ চহৰ। পূৰ্বতে ইয়াক লিওপোল্ডভিল নামেৰে জনা গৈছিল। এসময়ত কংগো নদীৰ পাৰত মাছ ধৰা আৰু ব্যৱসায়িক গাঁৱৰ বসতিস্থল কিনশাচা এতিয়া বিশ্বৰ অন্যতম দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা মেগাচিটি। কিনশাচা মহানগৰখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ ২৬খন প্ৰদেশৰ ভিতৰত এখন। যিহেতু নগৰ-প্ৰদেশৰ প্ৰশাসনিক সীমাৰেখাই এক বিশাল এলেকা সামৰি লৈছে, সেয়েহে নগৰ-প্ৰদেশৰ ৯০ শতাংশতকৈও অধিক ভূমি গ্ৰাম্য প্ৰকৃতিৰ, চহৰীয়া অঞ্চলসমূহে পশ্চিম দিশত সৰু কিন্তু বিস্তাৰিত অংশ দখল কৰিছে।<ref name="area">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Ville de Kinshasa|title=Géographie de Kinshasa|url=http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|archive-date=23 July 2012|date=25 June 2012|access-date=5 June 2025|archivedate=23 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|deadurl=yes}}</ref> আফ্ৰিকাৰ কাইৰো আৰু লোগেছৰ পিছত কিনশাচা তৃতীয় বৃহত্তম মহানগৰ।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=2020-07-03|language=en-US|title=Cities In The World With The Most Francophone Population|url=https://www.worldatlas.com/articles/cities-in-the-world-with-the-most-francophone-population.html|date=2022-03-08|ওয়েবসাইট=WorldAtlas}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও ই বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ নামমাত্ৰ ফ্ৰাংকোফোন নগৰীয়া অঞ্চল, য'ত ফৰাচী ভাষা হৈছে চহৰখনৰ চৰকাৰ, শিক্ষা, সংবাদ মাধ্যম, জনসেৱা, আৰু উচ্চ পৰ্যায়ৰ বাণিজ্যৰ ভাষা। আনহাতে, লিংগালা ভাষাক বাটে‍-ঘাটে‍ লিংগুয়া ফ্ৰাংকা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&q=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|title=Globalization and Language Vitality: Perspectives from Africa, pp. 103 & 109|last=Cécile B. Vigouroux & Salikoko S. Mufwene|year=2008|isbn=9780826495150|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20151005104851/https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&lpg=PA111&dq=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|archive-date=5 October 2015|url-অবস্থা=live|date=25 June 2012}}</ref> ২০১২ চনৰ অক্টোবৰ মাহত কিনশাচাত ১৪ সংখ্যক ফ্ৰাংকোফোনি শীৰ্ষ সন্মিলন অনুষ্ঠিত হৈছিল।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=[[Organisation internationale de la Francophonie|OIF]]|title=XIVe Sommet de la Francophonie|url=http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120619065536/http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|archive-date=19 June 2012|date=25 June 2012}}</ref> কিনশাচাৰ বাসিন্দাসকলক কিনোইছ (ফৰাচী আৰু কেতিয়াবা ইংৰাজীত) বা কিনাশাচান (ইংৰাজীত) বুলি জনা যায়। অঞ্চলটোৰ খিলঞ্জীয়া লোকসকলৰ ভিতৰত হুম্বু আৰু টেকে আদি অন্যতম। চহৰখন পাৰ্শ্বৱৰ্তী ৰিপাব্লিক অৱ কংগোৰ ৰাজধানী ব্ৰাজাভিলৰ মুখামুখি। এই বিন্দুত নদীৰ ব্যৱধান ৭ কিলোমিটাৰ বহল যদিও ভেটিকান চহৰ আৰু ৰোমৰ পিছত এই দুখন চহৰ বিশ্বৰ দ্বিতীয় নিকটতম ৰাজধানী চহৰৰ যোৰা। ==ইতিহাস== ১৮৮১ চনত হেনৰী মৰ্টন ষ্টেনলীয়ে ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰ হিচাপে এই চহৰখন প্ৰতিষ্ঠা কৰে।<ref>Roman Adrian Cybriwsky, ''Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture'', ABC-CLIO, USA, 2013, p. 144</ref> বেলজিয়ামৰ ৰজা দ্বিতীয় লিওপল্ডৰ সন্মানত ইয়াৰ নামকৰণ কৰা হৈছিল লিওপোল্ডভিল। তেওঁ কংগো ফ্ৰী ষ্টেট নিয়ন্ত্ৰণ কৰিছিল। এই বিশাল ভূখণ্ডই এখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ। এই অঞ্চলটো উপনিবৱশ নহয় বৰঞ্চ ৰজাৰ ব্যক্তিগত সম্পত্তি আছিল। এই ঠাইখন লিভিংষ্টন জলপ্ৰপাতৰ ওপৰৰ কংগো নদীৰ প্ৰথমটো নাও চলাব পৰা বন্দৰ হিচাপে বিকশিত হয়। লিওপোল্ডভিলৰ তলৰ ৩০০ কিলোমিটাৰ (১৯০ মাইল) উজানত এটি ধাৰা আছে। প্ৰথম অৱস্থাত সাগৰৰ মাজেৰে অহা বা যোৱা সকলো সামগ্ৰী লিওপোল্ডভিল আৰু মাটাডিৰ মাজত বহনকাৰীয়ে কঢ়িয়াই নিব লাগিছিল, ৰেপিডৰ তলৰ বন্দৰ আৰু উপকূলৰ পৰা ১৫০ কিলোমিটাৰ (৯৩ মাইল) দূৰত্বৰ পৰা আনিব লগা হৈছিল। ১৮৯৮ চনত মাটাডি-কিনশাচা পৰ্টেজ ৰেলৱেৰ নিৰ্মাণ সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ লগে লগে ৰেপিডৰ চাৰিওফালে বিকল্প পথৰ ব্যৱস্থা হয় আৰু লিওপোল্ডভিলৰ দ্ৰুত বিকাশ আৰম্ভ হয়। ১৯১৪ চনত পাইপলাইন স্থাপন কৰা হয়। ই মাটাডিৰ পৰা লিওপ’ল্ডভিলৰ ওপৰৰ ফালে থকা ভাপ জাহাজলৈ খাৰুৱা তেল পৰিবহণ কৰে।<ref name="britannica.com">{{বিশ্বকোষ উদ্ধৃতি|বিশ্বকোষ=britannica.com}}</ref> ১৯২৩ চনৰ ভিতৰত কংগোৰ মোহনাত থকা বোমা চহৰখনৰ ঠাইত এই চহৰখনক বেলজিয়ান কংগোৰ ৰাজধানীলৈ উন্নীত কৰা হয়।<ref name="britannica.com" /> "লিঅ'" বা "লিঅ'পল্ড" নামেৰে মতা এই চহৰখন ঔপনিৱেশিক যুগত দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাই ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰত পৰিণত হয়। ১৯৫৯ চনৰ বিদ্ৰোহৰ পাছত ১৯৬০ চনৰ ৩০ জুনত স্বাধীনতা লাভ কৰি‍ কংগো ৰিপাব্লিকে প্ৰথম প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে পেট্ৰিছ লুমুম্বাক নিৰ্বাচিত কৰে। লুমুম্বাৰ অনুভূত ছোভিয়েট সমৰ্থন প্ৰৱণতাক পশ্চিমীয়া স্বাৰ্থই ভাবুকি হিচাপে গণ্য কৰিছিল। যিহেতু সেই সময় শীতল যুদ্ধৰ উত্তেজনাপূৰ্ণ সময় আছিল, সেয়েহে আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামে কংগোৰ কৌশলগত সম্পদ বিশেষকৈ ইউৰেনিয়ামৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ হেৰুৱাব বিচৰা নাছিল। লুমুম্বাৰ নিৰ্বাচনৰ এবছৰ নৌহওঁতেই বেলজিয়াম আৰু আমেৰিকাই তেওঁৰ কঙ্গোলিজ প্ৰতিদ্বন্দ্বীসকলৰ সমৰ্থন ক্ৰয় কৰি লয় আৰু সেই ঘটনাবোৰক গতিশীল কৰি লুমুম্বাৰ হত্যাত পৰিণত কৰে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|last=Georges Nzongola-Ntalaja|date=17 January 2011|title=Patrice Lumumba: the most important assassination of the 20th century|url=https://www.theguardian.com/global-development/poverty-matters/2011/jan/17/patrice-lumumba-50th-anniversary-assassination|date=9 February 2020|ওয়েবসাইট=The Guardian}}</ref> ১৯৬৪ চনত মাইজে ছ’ম্বেই কংগো ৰিপাব্লিক, বুৰুণ্ডি আৰু মালিৰ সকলো নাগৰিকৰ লগতে ৰুৱাণ্ডাৰ পৰা অহা সকলো ৰাজনৈতিক শৰণাৰ্থীক বহিষ্কাৰ কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে।<ref>Jules Gerard-Libois and Benoit Verhaegen, ''Congo 1964: Political Documents of a Developing Nation'', Princeton University Press, 2015, p. 450</ref><ref name="NYT">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1964/08/22/archives/congo-starts-expulsions.html|title=Congo Starts Expulsions|work=[[The New York Times]]|date=19 May 2021|language=en}}</ref><ref>Daouda Gary-Tounkara, ''1964 : le Mali réinsère ses ressortissants expulsés'', In: '' Plein droit 2016/1 (n° 108)'', GISTI, 2016, p. 35-38</ref><ref>United States.</ref> ১৯৬৫ চনত আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামৰ সহায়ত কংগোত জোচেফ-ডিজিয়েৰ মবুটুৱে ক্ষমতা দখল কৰে। তেওঁ "প্ৰামাণ্যতা"ৰ নীতি প্ৰৱৰ্তন কৰে। ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে দেশৰ মানুহ আৰু ঠাইৰ নাম পুনৰ সজীৱ কৰি তুলিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। ১৯৬৬ চনত কিনশাচা নামৰ এখন গাঁৱৰ নামেৰে লিওপ’ল্ডভিলৰ নাম কিনশাচা ৰখা হয়। এসময়ত ই এই স্থানৰ ওচৰতে আছিল, যিটো বৰ্তমান কিনশাচা কমিউন নামেৰে জনা যায়। মবুটুৰ অধীনত চহৰখন দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পালে। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা বহু লোক নিজৰ সৌভাগ্যৰ সন্ধানত ইয়ালৈ আহিছিল। বা আন ঠাইৰ জাতিগত বিবাদৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ আহিছিল। এইদৰে তেওঁলোকে কিনশাচাৰ জনসংখ্যাৰ মাজত ইতিমধ্যে উপস্থিত থকা বহুতো জাতি আৰু ভাষাৰ লগত নতুন ভাষা আৰু জাতি-জনগোষ্ঠী সংযোজন কৰিলে। ১৯৯১ চনত চহৰখনে বিদ্ৰোহী সৈনিকক প্ৰতিহত কৰিবলগীয়া হৈছিল। চৰকাৰে দৰমহা দিব নোৱাৰাৰ বিৰুদ্ধে তেওঁলোকে‍ প্ৰতিবাদ কৰিছিল। ইয়াৰ পাছত বিদ্ৰোহীৰ বিদ্ৰোহ আৰম্ভ হয়, যাৰ ফলত ১৯৯৭ চনৰ ভিতৰত মবুটুৰ শাসন ব্যৱস্থাৰ পতন ঘটে।<ref name="britannica.com"/> মবুটুৰ অতিমাত্ৰা উৎপাত, গণ দুৰ্নীতি, নেপটিজিম আৰু গৃহযুদ্ধৰ ফলত কিনশাচাৰ বহু ক্ষতি হৈছিল। ই তেওঁক পতনৰফালে লৈ গৈছিল। ইয়াৰ পাছতো ই এতিয়াও মধ্য আফ্ৰিকাৰ বাবে এক প্ৰধান সাংস্কৃতিক আৰু বৌদ্ধিক কেন্দ্ৰ, য'ত সংগীতজ্ঞ আৰু শিল্পীৰ এক সমৃদ্ধিশালী সম্প্ৰদায় আছে। ইয়াৰ উপৰিও ই দেশৰ প্ৰধান ঔদ্যোগিক কেন্দ্ৰ, ইয়াত অভ্যন্তৰীণ অঞ্চলৰ পৰা অনা বহু প্ৰাকৃতিক সামগ্ৰী প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰা হয়। ২০০১ চনৰ পৰা ২০১৯ চনলৈকে কংগো গণতান্ত্ৰিক ৰিপাব্লিকৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জোচেফ কাবিলাৰ কিনশাচাত বিশেষ জনপ্ৰিয়তা নাছিল।<ref name="Trapido2016"/> ২০০৬ চনত কাবিলাই প্ৰতিদ্বন্দ্বিতামূলক নিৰ্বাচনত জয় ঘোষণা কৰাৰ পিছত হিংসাত্মক পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয়; ইউৰোপীয় সংঘই ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ বাহিনীত যোগদান কৰিবলৈ চহৰখনত সৈন্য নিয়োগ কৰে। ২০১৬ চনত নতুন নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ’ব বুলি ঘোষণা কৰাত দুবছৰ পলম হৈছিল। ছেপ্টেম্বৰ আৰু ডিচেম্বৰ মাহত বৃহৎ প্ৰতিবাদৰ সূচনা হয়। ইয়াৰ ফলত ৰাজপথত বেৰিকেড লগোৱাৰ লগতে কেইবা ডজন লোকৰ মৃত্যু হয়। বিদ্যালয় আৰু ব্যৱসায়িক প্ৰতিষ্ঠান বন্ধ আছিল।<ref>"[https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407 DR Congo election: 17 dead in anti-Kabila protests] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180616023724/https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407|date=16 June 2018}}", ''BBC'', 19 September 2016.</ref><ref>Merritt Kennedy, "[https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators Congo A 'Powder Keg' As Security Forces Crack Down On Whistling Demonstrators] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180517153108/https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators|date=17 May 2018}}", ''NPR'', 21 December 2016.</ref> ==ভূগোল== ===প্ৰশাসনিক বিভাগ=== ===জলবায়ু=== ==জনসংখ্যা== ১৯৮৪ চনত কৰা আনুষ্ঠানিক লোকপিয়লত ২৬ লাখ বাসিন্দা গণনা কৰা হৈছিল।<ref name="Bédécarrats2016">{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Bédécarrats|first=Florent|last২=Lafuente-Sampietro|first২=Oriane|year=2019|title=Building commons to cope with chaotic urbanization? Performance and sustainability of decentralized water services in the outskirts of Kinshasa|পাতাসমূহ=1096–1108|DOI=10.1016/j.jhydrol.2016.07.023|doi-access=free}}</ref> তেতিয়াৰ পৰাই সকলো অনুমান সঁচাকৈয়ে বহিৰ্প্ৰকাশ। ২০০৫ চনৰ বাবে অনুমান ৫৩ লাখৰ পৰা ৭৩ লাখৰ ভিতৰত পৰে।<ref name="Flouriot2013"/> ২০১৭ চনত চহৰখনৰ শেহতীয়া অনুমান অনুসৰি ইয়াৰ জনসংখ্যা আছিল ১১,৮৫৫,০০০।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=Archived copy|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|date=26 June 2012}}</ref> ইউ এন হেবিটেটৰ তথ্য অনুসৰি বছৰি ৩ লাখ ৯০ হাজাৰ লোক কিনাশাচালৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। যুদ্ধৰ পৰা পলায়ন কৰি অৰ্থনৈতিক সুযোগ বিচাৰি ইয়ালৈ আহে।<ref name="Iazzolino2016">Gianluca Iazzolino, "[http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls Kinshasa, megalopolis of 12 million souls, expanding furiously on super-charged growth] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170709174042/http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls|date=9 July 2017}}"; ''Mail & Guardian Africa'', 2 April 2016.</ref> এক অনুমান অনুসৰি (২০১৬) মহানগৰ কিনশাচাৰ জনসংখ্যা যথেষ্ট বৃদ্ধি পাব। ইয়াৰ জনসংখ্যা ২০৫০ চনৰ ভিতৰত ৩.৫ কোটি, ২০৭৫ চনৰ ভিতৰত ৫.৮ কোটি আৰু ২১০০ চনৰ ভিতৰত ৮.৩ কোটি হ’ব।<ref>{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Hoornweg|first=Daniel|last২=Pope|first২=Kevin|year=2017|title=Population predictions for the world's largest cities in the 21st century|পাতাসমূহ=195–216|DOI=10.1177/0956247816663557|doi-access=free}}</ref> তেনে হ'লে‍ ই বিশ্বৰ অন্যতম বৃহৎ মহানগৰ হিচাপে পৰিগণিত হ’ব। ===ভাষা=== কংগো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ চৰকাৰী ভাষা ফৰাচী। অৰ্থাৎ কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী কিনশাচাৰ ভাষাও ফৰাচী। কিনশাচা আনুষ্ঠানিকভাৱে বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ ফ্ৰাংকোফোন চহৰ যদিও বেছিভাগ মানুহেই হয় ফৰাচী ভাষা নাজানে অথবা ক’বলৈ চেষ্টা কৰে।<ref name=":0">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=7 March 2016|title=Populations of 150 Largest Cities in the World|url=http://www.worldatlas.com/citypops.htm|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20170828095658/http://www.worldatlas.com/citypops.htm|archive-date=28 August 2017|date=1 August 2016|ওয়েবসাইট=World Atlas}}</ref><ref name="Nadeau">{{cite book|title=The Story of French|url=https://archive.org/details/storyoffrench0000nade|last=Nadeau|first=Jean-Benoit|year=2006|publisher=St. Martin's Press|পাতা=301; 483|isbn=9780312341831}}</ref><ref name="Trefon">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=5VAAHi93y0sC&q=Kinshasa+second+largest+French+city&pg=PA7|title=Reinventing Order in the Congo: How People Respond to State Failure in Kinshasa|last=Trefon|first=Theodore|year=2004|publisher=Zed Books|পাতা=7|isbn=9781842774915|date=31 May 2009}}</ref> লিংগালা ভাষাক কথিত ভাষা হিচাপে বহুলভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ৰাস্তাৰ চিন, পোষ্টাৰ, বাতৰি কাকত, চৰকাৰী নথি-পত্ৰ, স্কুলৰ ভাষা ফৰাচী; নাটক, টেলিভিছন আৰু বাতৰি কাকতত ই আধিপত্য বিস্তাৰ কৰিছে আৰু বিভিন্ন সামাজিক শ্ৰেণীৰ লোকৰ মাজত উলম্ব সম্পৰ্ক ক্ষেত্ৰত ই ব্যৱহাৰ হয়। কিন্তু একে শ্ৰেণীৰ মানুহে নিজৰ মাজতে কংগো ভাষা (কিকোংগো, লিংগালা, শ্বিলুবা বা শ্বাহিলি)ত কথা পাতে।<ref name="Manning">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=LwzFF2FnbzMC&q=Kinshasa+second+largest+francophone+city&pg=PA189|title=Francophone sub-Saharan Africa: Democracy and Dependence, 1985–1995|last=Manning|first=Patrick|year=1998|publisher=Cambridge University Press|পাতা=189|isbn=9780521645195|date=31 May 2009}}{{অকাৰ্যকৰ সংযোগ|date=এপ্ৰিল ২০২৩ |bot=InternetArchiveBot |ঠিক কৰাৰ প্ৰচেষ্টা=yes }}</ref> ==চৰকাৰ আৰু ৰাজনীতি== ==অৰ্থনীতি== [[চিত্র:Marsavco-Biggest_FMCG_Company_of_DRC_&_Central_Africa,_Part_of_RAWJI_Group-Largest_Group_in_DRC.jpg|ডান|থাম্ব| মার্চাভকো]] [[চিত্র:2013_street_Kinshasa_8756715873.jpg|থাম্ব|২০১৩ চনত কিনশাচা]] মহানগৰীৰ মাজমজিয়াত অৱস্থিত ট্ৰাষ্ট মাৰ্চেণ্ট বেংকৰ দৰে আন বহু উদ্যোগ আছে। খাদ্য প্ৰক্ৰিয়াকৰণ এটা প্ৰধান উদ্যোগ, আৰু নিৰ্মাণ আৰু অন্যান্য সেৱা উদ্যোগেও অৰ্থনীতিত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে।<ref name="britannica.com"/> যদিও কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ জনসংখ্যাৰ মাত্ৰ ১৩% লোক ইয়াত বাস কৰে, মুঠ ঘৰুৱা উৎপাদনৰ দ্বাৰা জুখিলে কংগোৰ অৰ্থনীতিৰ ৮৫% কিনশাচাৰৰ।<ref name="ChirisaEtAl2017"/> ২০০৪ চনৰ এক সমীক্ষাত দেখা গৈছে যে মুঠ ৯ লাখ ৭৬ হাজাৰ শ্ৰমিকৰ ৭০% অনানুষ্ঠানিকভাৱে নিয়োজিত, ১৭% ৰাজহুৱা খণ্ডত, ৯% আনুষ্ঠানিক ব্যক্তিগত খণ্ডত আৰু ৩% অন্যান্য খণ্ডত। বেছিভাগ নতুন চাকৰিকে অনানুষ্ঠানিক হিচাপে শ্ৰেণীভুক্ত কৰা হয়।<ref name="Flouriot2013"/> ১৯৭০ চনৰ পৰা কংগোৰ সৈতে চীন গণৰাজ্য যথেষ্ট জড়িত হৈ আছে। তেওঁলোকে পেলেছ ডু পিপল নিৰ্মাণৰ বাবে ধন আগবঢ়াইছিল আৰু শ্ কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনৰ পৰা কোটি কোটি ডলাৰৰ ঋণ।বাবা যুদ্ধত বিদ্ৰোহীসকলৰ বিৰুদ্ধে চৰকাৰক সমৰ্থন কৰিছিল। ২০০৭-২০০৮ বিত্তীয় বৰ্ষত চীন আৰু কংগোৱে ৮.৫ বিলিয়ন মাৰ্কিন ডলাৰৰ চুক্তিত স্বাক্ষৰ কৰে। কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনে‍ দিয়া এইয়া কোটি ডলাৰৰ ঋণ।<ref>Emizet Francois Kisangani, Scott F. Bobb, "China, People's Republic of, Relations with"; ''Historical Dictionary of the Democratic Republic of the Congo'', Lanham, Maryland: Scarecrow Press, 2010; pp. [https://books.google.com/books?id=FvAWPTaRvFYC&pg=PA74 74]–75.</ref> চীনা উদ্যোগীসকলে কিনশাচাৰ স্থানীয় বজাৰত ক্ৰমৱৰ্ধমান অংশীদাৰিত্ব লাভ কৰিছে, এই প্ৰক্ৰিয়াত পূৰ্বতে সফল কংগো, পশ্চিম আফ্ৰিকা, ভাৰতীয় আৰু লেবাননৰ ব্যৱসায়ীসকলক স্থানচ্যুত কৰিছে।<ref>Nuah M. Makungo, "[https://www.researchgate.net/publication/258339820_Is_The_Democratic_Republic_of_Congo_DRC_being_Globalized_by_China Is the Democratic Republic of Congo being Globalized by China? ]</ref> ২০০৫ চনত পৰিয়ালৰ গড় খৰচ ২১৫০ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল, যিটো প্ৰতিদিনে ১ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল। পৰিয়ালৰ গড় খৰচ আছিল ১৫৫৫ ডলাৰ, অৰ্থাৎ প্ৰতিজন ব্যক্তিৰ বাবে প্ৰতিদিনে ৬৬ চেণ্ট। দুখীয়াৰ মাজত এই ব্যয়ৰ আধাতকৈ অধিক খাদ্য, বিশেষকৈ ৰুটি আৰু শস্যজাতীয় খাদ্যৰ বাবে হয়।<ref name="Flouriot2013">Jean Flouriot, "[https://com.revues.org/6770 Kinshasa 2005. ]</ref> ==শিক্ষা== [[চিত্র:Université_de_Kinshasa_(Unikin1).JPG|ডান|থাম্ব| কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয়]] কিনশাচাত কেইবাখনো উচ্চ পৰ্যায়ৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে, য’ত চিভিল ইঞ্জিনিয়াৰিঙৰ পৰা আৰম্ভ কৰি নাৰ্চিং আৰু সাংবাদিকতালৈকে বিভিন্ন ধৰণৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে। চহৰখনত তিনিখন বিশ্ববিদ্যালয় আৰু এখন কলা বিদ্যালয় আছে: * একাডেমি ডি ডিজাইন (এডি) * ইনষ্টিটিউট চুপাৰিউৰ ডি'আৰ্কিটেকচাৰ আৰু নগৰবাদ * ইউনিভাৰ্চ‍িটি পেনাফ্ৰিকাইন ডু কঙ্গো (ইউপিসি) * কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয় * ইউনিভাৰ্চ‍িটি লিবাৰ ডি কিনশাচা * কঙ্গোৰ কেথলিক বিশ্ববিদ্যালয় * [[Congo Protestant University|কঙ্গো প্ৰটেষ্টাণ্ট বিশ্ববিদ্যালয়]] * [[Université Chretienne de Kinshasa|ইউনিভাৰ্চ‍িটি ক্ৰেটিয়েন ডি কিনশাসা]] * [[National Pedagogy University|ন্যাশনাল পেডাগজি ইউনিভাৰ্চ‍িটি]] * নেশ্বনেল ইনষ্টিটিউট অফ আৰ্টচ * বিজ্ঞাপন আৰু মিডিয়া উচ্চতৰ ইনষ্টিটিউট * চেণ্টাৰ ফৰ হেলথ ট্ৰেনিং (সিইএফএ)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Cefacongo.org|title=Cefacongo.org|url=http://www.cefacongo.org/index.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20110725151811/http://www.cefacongo.org/index.html|archive-date=25 July 2011|date=14 March 2011}}</ref> প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক বিদ্যালয়: * লাইচি প্ৰিন্স ডি লিজ (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, [[ফৰাসি বেলজীয়|বেলজিয়াম পাঠ্যক্ৰমেৰ ফ্ৰেঞ্চ কমিউনিটি]]) * প্ৰিন্স ভেন লুইকস্কুল কিনশাচা (প্ৰাথমিক শিক্ষা, ফ্ল্যাণ্ডাৰ্চ পাঠ্যক্ৰম)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Prins van Luikschool Kinshasa|title=Onze school|url=https://wordpress.pls-rdc.com/onze-school/|date=2020-05-16}}</ref> * ৰেনে ডে‍কাৰ্ত ফৰাচী উচ্চ বিদ্যালয় (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, ফৰাচী পাঠ্যক্ৰম) * আমেৰিকান স্কুল অফ কিনশাচা * আলহাদেফ স্কুল৷ ২০০৫ চনত ছয় বছৰৰ ওপৰৰ ৯৩% শিশুৱে স্কুললৈ গৈছিল আৰু ১৫ বছৰৰ ওপৰৰ ৭০% লোক ফৰাচী ভাষাত সাক্ষৰ আছিল। ==স্বাস্থ্য আৰু চিকিৎসা== কিনশাচাত বিশখন চিকিৎসালয়ৰ লগতে বিভিন্ন চিকিৎসা কেন্দ্ৰ আৰু পলিক্লিনিক আছে।<ref>[http://www.afdevinfo.com/htmlreports/org/org_55841.html "Provincial Health Division of Kinshasa"] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20110414194221/http://www.afdevinfo.com/htmlreports/org/org_55841.html|date=14 April 2011}}''African Development Information Services''</ref> ১৯৯১ চনৰ পৰা মনকল হাস্পতালে স্বাস্থ্য বিভাগৰ সহযোগত কিনশাচাৰ জিলা চিকিৎসালয় হিচাপে অলাভজনক স্বাস্থ্য প্ৰতিষ্ঠান হিচাপে কাম কৰি আহিছে। ২০১২ চনত শিশু চিকিৎসক আৰু ৰক্ত বিশেষজ্ঞ অধ্যাপক লিঅ’ন শ্বিলোলোৰ দ্বাৰা পৰিচালিত মনকল হাস্পতালৰ পৰীক্ষাগাৰ, ডায়েগনষ্টিক ৰেডিঅ’লজি, ইনটেনচিভ কেয়াৰ, নৱজাতক ইউনিট, ফেমিলি মেডিচিন, জৰুৰীকালীন ইউনিট আৰু বৃহত্তৰ অস্ত্ৰোপচাৰ এলেকাৰে উন্নত ক্লিনিকেল সেৱাৰ ১৫০খন বিচনাযুক্ত এটা ভৱন মুকলি কৰা হৈছে। ==সংস্কৃতি== ==উপাসনালয়== ==গণমাধ্যম== ==খেলাধুলা== ==অট্টালিকা আৰু প্ৰতিষ্ঠান== ==আন্তঃগাঁথনি আৰু গৃহ নিৰ্মাণ== ==পৰিবহণ== ===বিমান=== ===ৰেল=== ===বাহ্যিক পৰিবহণ=== ==সামাজিক বিষয়== ===অপৰাধ আৰু শাস্তি=== ===ৰাস্তাৰ শিশু=== ==জনপ্ৰিয় সংস্কৃতিত== ==তথ্য সংগ্ৰহ== [[শ্ৰেণী:ভূগোল]] 6tipg3srr420wmyuhxpvjvij9bmrcpc 516999 516998 2025-06-11T07:19:59Z কুমুদ ঘোষ 42738 /* স্বাস্থ্য আৰু চিকিৎসা */ 516999 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = কিনশাচা | official_name = ''ভিলে ডি কিনশাচা '' | settlement_type = [[ৰাজধানী চহৰ]] আৰু [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ প্ৰদেশ|প্ৰদেশ]] | image_skyline = {{multiple image | perrow = 1/2/2/2 | border = infobox | total_width = 290 | caption_align = center | image1 = La ville de Kinshasa.jpg | caption1 = [[গোম্বে, কিনশাসা|ডাউনটাউন কিনশাচা]] | image2 = Africell - Black Santa - DRC (49268350383).jpg | caption2 = [[গোম্বে, কিনশাচা]] | image3 = Kinshasa by night (23769991270).jpg | caption3 = [[লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image4 = Palais du peuple de la RDC.jpg | caption4 = [[প্যালাইস ডু পিপল (কিনশাসা)|পিপলচ পেলেচ]] | image5 = Parc de la Vallée de la Nsele.jpg | caption5 = [[এনসেলে ভ্যালি পাৰ্ক|লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image6 = Le 17 janvier 1961, Patrice Lumumba mourrait, victime de son « rêve » pour un Congo libre, démocratique et développé. (16112526649).jpg | caption6 = [[পাত্ৰিছ লুমুম্বা]]ৰ মূৰ্তি সহিত [[লাইমেট টাৱাৰ]] (পটভূমিত)। | image7 = Bâtiment de la SCPT (anciennement ONATRA) à Gombe, Kinshasa.jpg | caption7 = [[চ'ছাইটি বাণিজ্যিক দে পৰিবহণ এবং দেস পোৰ্টস|চ'ছাইটিি বাণিজ্যিক দেচ পৰিবহণ আৰু দেচ বন্দৰ]] }} | image_flag = Flag of Kinshasa, DRC.svg | image_seal = Coat of arms of Kinshasa.svg | seal_size = 50px | nickname = কিন লা বেলে<br/>({{literally||কিন দ্য বিউটিফুল}}) | motto = | image_map = Democratic Republic of the Congo (26 provinces) - Kinshasa.svg | map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ প্ৰদেশৰ মানচিত্ৰত কিনশাচা | pushpin_map = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ#আফ্ৰিকা#পৃথিৱী | pushpin_relief = 1 | pushpin_map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ মানচিত্ৰে কিনশাসা | coordinates = {{স্থানাঙ্ক|4|19|30|S|15|19|20|E|type:adm1st_region:CD-KN|display=inline}} | subdivision_type = দেশ | subdivision_name = {{পতাকা|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ}} | subdivision_type1 = [[Provinces of the Democratic Republic of the Congo|Province]] | established_title = প্ৰতিষ্ঠিত | established_date = ১৮৮১ | seat_type = চি‍টি হল | seat = [[লা গোম্বে (কিনশাসা)|লা গোম্বে]] | parts_type = [[কিনশাসায় কমিউন|কমিউন]] | parts_style = coll | p1 = [[বন্দলুংওয়া]] | p2 = [[বাৰুম্বু]] | p3 = [[বুম্বু]] | p4 = [[গোম্বে, কিনশাসা|গোম্বে]] (অতীতে কালিনা) | p5 = [[কালামু]] | p6 = [[কাসা-ভুবু, কিনশাসা|কাসা-ভুবু]] | p7 = [[কিম্বানসেকে]] | p8 = [[কিনশাসা (কমিউন)|কিনশাসা]] | p9 = [[কিণ্টামবো]] | p10 = [[কিসেনসো]] | p11 = [[লেম্বা, কিনশাসা|লেম্বা]] | p12 = [[লিমেট]] | p13 = [[লিঙ্গওয়ালা]] | p14 = [[মাকালা]] | p15 = [[মালুকু, কিনশাসা|মালুকু]] | p16 = [[মাসিনা, কিনশাসা|মাসিনা]] | p17 = [[মাটে]] | p18 = [[মণ্ট এনগাফুলা]] | p19 = [[এনডিজিলি, কিনশাসা|এনডিজিলি]] | p20 = [[নগাবা]] | p21 = [[এনগালিমা]] | p22 = [[এনগিৰি-এনগিৰি]] | p23 = [[এনসেলে]] | p24 = [[সেলেম্বাও]] | government_type = প্ৰাদেশিক সমাৱেশ | governing_body = [[কিনশাচাৰ প্ৰাদেশিক পৰিষদ]] | leader_title = [[কিনশাসাৰ গভৰ্নৰদেৰ তালিকা|গভৰ্নৰ]] | leader_name = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | leader_title1 = ভাইস-গভৰ্নৰ | leader_name1 = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | total_type = নগৰ-প্ৰদেশ | area_footnotes =<ref name=Kayembe2009 /> | area_total_km2 = 9965 | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_water_percent = | area_urban_km2 = 600 | elevation_m = 240 | population_total = 17071000<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |last=Institut National De La Statistique |title=Projections demographiques 2019-25 (in French) |url=http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |date=September 23, 2020 |archive-date=জুলাই ২, ২০২০ |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ |access-date=June 5, 2025 |archivedate=July 2, 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |deadurl=yes }}</ref> | population_as_of = ২০২১ | population_footnotes = | population_density_km2 = 1462 | population_urban = 16316000 | population_metro = 17239463 | population_urban_footnotes =<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি| url = https://populationstat.com/democratic-republic-of-the-congo/kinshasa|title = PopulationStat.com}}</ref> | population_density_urban_km2 = auto | population_blank1_title = [[জাতীয় ভাষা|language]] | population_blank1 = ফৰাচী আৰু লিঙ্গালা | population_note = | postal_code = | area_code = 243 + 9 | blank_name_sec1 = [[মানৱ উন্নয়ন সূচক|এইচডিআই]] (২০১৯) | blank_info_sec1 = 0.577<ref name="GlobalDataLab">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab |url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180923120638/https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |archive-date=23 September 2018 |date=2021-07-27 |ওয়েবসাইট=hdi.globaldatalab.org |language=en}}</ref><br />{{color|#fc0|medium}}[[List of provinces of the Democratic Republic of the Congo by Human Development Index|1st]] | area_urban_footnotes =<ref name="population">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |date=April 2017 |title=DemographiaWorld Urban Areas – 13th Annual Edition |url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |archive-date=3 May 2018 |date=8 July 2017 |publisher=[[Demographia]]}}</ref> | timezone = [[পশ্চিম আফ্ৰিকাৰ সময়]] | utc_offset = +1 | coor_pinpoint = | registration_plate_type = [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ যানবাহন ৰেজিষ্ট্ৰেশন প্লেট|লাইসেন্স প্লেট কোড]] | registration_plate = {{পতাকা আইকন|Democratic Republic of the Congo}} CGO / '''01''' }} '''কিনশাচা''' ({{lang-en|Kinshasa}}) হ'ল কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী আৰু সৰ্ববৃহৎ চহৰ। পূৰ্বতে ইয়াক লিওপোল্ডভিল নামেৰে জনা গৈছিল। এসময়ত কংগো নদীৰ পাৰত মাছ ধৰা আৰু ব্যৱসায়িক গাঁৱৰ বসতিস্থল কিনশাচা এতিয়া বিশ্বৰ অন্যতম দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা মেগাচিটি। কিনশাচা মহানগৰখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ ২৬খন প্ৰদেশৰ ভিতৰত এখন। যিহেতু নগৰ-প্ৰদেশৰ প্ৰশাসনিক সীমাৰেখাই এক বিশাল এলেকা সামৰি লৈছে, সেয়েহে নগৰ-প্ৰদেশৰ ৯০ শতাংশতকৈও অধিক ভূমি গ্ৰাম্য প্ৰকৃতিৰ, চহৰীয়া অঞ্চলসমূহে পশ্চিম দিশত সৰু কিন্তু বিস্তাৰিত অংশ দখল কৰিছে।<ref name="area">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Ville de Kinshasa|title=Géographie de Kinshasa|url=http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|archive-date=23 July 2012|date=25 June 2012|access-date=5 June 2025|archivedate=23 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|deadurl=yes}}</ref> আফ্ৰিকাৰ কাইৰো আৰু লোগেছৰ পিছত কিনশাচা তৃতীয় বৃহত্তম মহানগৰ।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=2020-07-03|language=en-US|title=Cities In The World With The Most Francophone Population|url=https://www.worldatlas.com/articles/cities-in-the-world-with-the-most-francophone-population.html|date=2022-03-08|ওয়েবসাইট=WorldAtlas}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও ই বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ নামমাত্ৰ ফ্ৰাংকোফোন নগৰীয়া অঞ্চল, য'ত ফৰাচী ভাষা হৈছে চহৰখনৰ চৰকাৰ, শিক্ষা, সংবাদ মাধ্যম, জনসেৱা, আৰু উচ্চ পৰ্যায়ৰ বাণিজ্যৰ ভাষা। আনহাতে, লিংগালা ভাষাক বাটে‍-ঘাটে‍ লিংগুয়া ফ্ৰাংকা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&q=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|title=Globalization and Language Vitality: Perspectives from Africa, pp. 103 & 109|last=Cécile B. Vigouroux & Salikoko S. Mufwene|year=2008|isbn=9780826495150|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20151005104851/https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&lpg=PA111&dq=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|archive-date=5 October 2015|url-অবস্থা=live|date=25 June 2012}}</ref> ২০১২ চনৰ অক্টোবৰ মাহত কিনশাচাত ১৪ সংখ্যক ফ্ৰাংকোফোনি শীৰ্ষ সন্মিলন অনুষ্ঠিত হৈছিল।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=[[Organisation internationale de la Francophonie|OIF]]|title=XIVe Sommet de la Francophonie|url=http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120619065536/http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|archive-date=19 June 2012|date=25 June 2012}}</ref> কিনশাচাৰ বাসিন্দাসকলক কিনোইছ (ফৰাচী আৰু কেতিয়াবা ইংৰাজীত) বা কিনাশাচান (ইংৰাজীত) বুলি জনা যায়। অঞ্চলটোৰ খিলঞ্জীয়া লোকসকলৰ ভিতৰত হুম্বু আৰু টেকে আদি অন্যতম। চহৰখন পাৰ্শ্বৱৰ্তী ৰিপাব্লিক অৱ কংগোৰ ৰাজধানী ব্ৰাজাভিলৰ মুখামুখি। এই বিন্দুত নদীৰ ব্যৱধান ৭ কিলোমিটাৰ বহল যদিও ভেটিকান চহৰ আৰু ৰোমৰ পিছত এই দুখন চহৰ বিশ্বৰ দ্বিতীয় নিকটতম ৰাজধানী চহৰৰ যোৰা। ==ইতিহাস== ১৮৮১ চনত হেনৰী মৰ্টন ষ্টেনলীয়ে ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰ হিচাপে এই চহৰখন প্ৰতিষ্ঠা কৰে।<ref>Roman Adrian Cybriwsky, ''Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture'', ABC-CLIO, USA, 2013, p. 144</ref> বেলজিয়ামৰ ৰজা দ্বিতীয় লিওপল্ডৰ সন্মানত ইয়াৰ নামকৰণ কৰা হৈছিল লিওপোল্ডভিল। তেওঁ কংগো ফ্ৰী ষ্টেট নিয়ন্ত্ৰণ কৰিছিল। এই বিশাল ভূখণ্ডই এখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ। এই অঞ্চলটো উপনিবৱশ নহয় বৰঞ্চ ৰজাৰ ব্যক্তিগত সম্পত্তি আছিল। এই ঠাইখন লিভিংষ্টন জলপ্ৰপাতৰ ওপৰৰ কংগো নদীৰ প্ৰথমটো নাও চলাব পৰা বন্দৰ হিচাপে বিকশিত হয়। লিওপোল্ডভিলৰ তলৰ ৩০০ কিলোমিটাৰ (১৯০ মাইল) উজানত এটি ধাৰা আছে। প্ৰথম অৱস্থাত সাগৰৰ মাজেৰে অহা বা যোৱা সকলো সামগ্ৰী লিওপোল্ডভিল আৰু মাটাডিৰ মাজত বহনকাৰীয়ে কঢ়িয়াই নিব লাগিছিল, ৰেপিডৰ তলৰ বন্দৰ আৰু উপকূলৰ পৰা ১৫০ কিলোমিটাৰ (৯৩ মাইল) দূৰত্বৰ পৰা আনিব লগা হৈছিল। ১৮৯৮ চনত মাটাডি-কিনশাচা পৰ্টেজ ৰেলৱেৰ নিৰ্মাণ সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ লগে লগে ৰেপিডৰ চাৰিওফালে বিকল্প পথৰ ব্যৱস্থা হয় আৰু লিওপোল্ডভিলৰ দ্ৰুত বিকাশ আৰম্ভ হয়। ১৯১৪ চনত পাইপলাইন স্থাপন কৰা হয়। ই মাটাডিৰ পৰা লিওপ’ল্ডভিলৰ ওপৰৰ ফালে থকা ভাপ জাহাজলৈ খাৰুৱা তেল পৰিবহণ কৰে।<ref name="britannica.com">{{বিশ্বকোষ উদ্ধৃতি|বিশ্বকোষ=britannica.com}}</ref> ১৯২৩ চনৰ ভিতৰত কংগোৰ মোহনাত থকা বোমা চহৰখনৰ ঠাইত এই চহৰখনক বেলজিয়ান কংগোৰ ৰাজধানীলৈ উন্নীত কৰা হয়।<ref name="britannica.com" /> "লিঅ'" বা "লিঅ'পল্ড" নামেৰে মতা এই চহৰখন ঔপনিৱেশিক যুগত দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাই ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰত পৰিণত হয়। ১৯৫৯ চনৰ বিদ্ৰোহৰ পাছত ১৯৬০ চনৰ ৩০ জুনত স্বাধীনতা লাভ কৰি‍ কংগো ৰিপাব্লিকে প্ৰথম প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে পেট্ৰিছ লুমুম্বাক নিৰ্বাচিত কৰে। লুমুম্বাৰ অনুভূত ছোভিয়েট সমৰ্থন প্ৰৱণতাক পশ্চিমীয়া স্বাৰ্থই ভাবুকি হিচাপে গণ্য কৰিছিল। যিহেতু সেই সময় শীতল যুদ্ধৰ উত্তেজনাপূৰ্ণ সময় আছিল, সেয়েহে আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামে কংগোৰ কৌশলগত সম্পদ বিশেষকৈ ইউৰেনিয়ামৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ হেৰুৱাব বিচৰা নাছিল। লুমুম্বাৰ নিৰ্বাচনৰ এবছৰ নৌহওঁতেই বেলজিয়াম আৰু আমেৰিকাই তেওঁৰ কঙ্গোলিজ প্ৰতিদ্বন্দ্বীসকলৰ সমৰ্থন ক্ৰয় কৰি লয় আৰু সেই ঘটনাবোৰক গতিশীল কৰি লুমুম্বাৰ হত্যাত পৰিণত কৰে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|last=Georges Nzongola-Ntalaja|date=17 January 2011|title=Patrice Lumumba: the most important assassination of the 20th century|url=https://www.theguardian.com/global-development/poverty-matters/2011/jan/17/patrice-lumumba-50th-anniversary-assassination|date=9 February 2020|ওয়েবসাইট=The Guardian}}</ref> ১৯৬৪ চনত মাইজে ছ’ম্বেই কংগো ৰিপাব্লিক, বুৰুণ্ডি আৰু মালিৰ সকলো নাগৰিকৰ লগতে ৰুৱাণ্ডাৰ পৰা অহা সকলো ৰাজনৈতিক শৰণাৰ্থীক বহিষ্কাৰ কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে।<ref>Jules Gerard-Libois and Benoit Verhaegen, ''Congo 1964: Political Documents of a Developing Nation'', Princeton University Press, 2015, p. 450</ref><ref name="NYT">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1964/08/22/archives/congo-starts-expulsions.html|title=Congo Starts Expulsions|work=[[The New York Times]]|date=19 May 2021|language=en}}</ref><ref>Daouda Gary-Tounkara, ''1964 : le Mali réinsère ses ressortissants expulsés'', In: '' Plein droit 2016/1 (n° 108)'', GISTI, 2016, p. 35-38</ref><ref>United States.</ref> ১৯৬৫ চনত আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামৰ সহায়ত কংগোত জোচেফ-ডিজিয়েৰ মবুটুৱে ক্ষমতা দখল কৰে। তেওঁ "প্ৰামাণ্যতা"ৰ নীতি প্ৰৱৰ্তন কৰে। ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে দেশৰ মানুহ আৰু ঠাইৰ নাম পুনৰ সজীৱ কৰি তুলিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। ১৯৬৬ চনত কিনশাচা নামৰ এখন গাঁৱৰ নামেৰে লিওপ’ল্ডভিলৰ নাম কিনশাচা ৰখা হয়। এসময়ত ই এই স্থানৰ ওচৰতে আছিল, যিটো বৰ্তমান কিনশাচা কমিউন নামেৰে জনা যায়। মবুটুৰ অধীনত চহৰখন দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পালে। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা বহু লোক নিজৰ সৌভাগ্যৰ সন্ধানত ইয়ালৈ আহিছিল। বা আন ঠাইৰ জাতিগত বিবাদৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ আহিছিল। এইদৰে তেওঁলোকে কিনশাচাৰ জনসংখ্যাৰ মাজত ইতিমধ্যে উপস্থিত থকা বহুতো জাতি আৰু ভাষাৰ লগত নতুন ভাষা আৰু জাতি-জনগোষ্ঠী সংযোজন কৰিলে। ১৯৯১ চনত চহৰখনে বিদ্ৰোহী সৈনিকক প্ৰতিহত কৰিবলগীয়া হৈছিল। চৰকাৰে দৰমহা দিব নোৱাৰাৰ বিৰুদ্ধে তেওঁলোকে‍ প্ৰতিবাদ কৰিছিল। ইয়াৰ পাছত বিদ্ৰোহীৰ বিদ্ৰোহ আৰম্ভ হয়, যাৰ ফলত ১৯৯৭ চনৰ ভিতৰত মবুটুৰ শাসন ব্যৱস্থাৰ পতন ঘটে।<ref name="britannica.com"/> মবুটুৰ অতিমাত্ৰা উৎপাত, গণ দুৰ্নীতি, নেপটিজিম আৰু গৃহযুদ্ধৰ ফলত কিনশাচাৰ বহু ক্ষতি হৈছিল। ই তেওঁক পতনৰফালে লৈ গৈছিল। ইয়াৰ পাছতো ই এতিয়াও মধ্য আফ্ৰিকাৰ বাবে এক প্ৰধান সাংস্কৃতিক আৰু বৌদ্ধিক কেন্দ্ৰ, য'ত সংগীতজ্ঞ আৰু শিল্পীৰ এক সমৃদ্ধিশালী সম্প্ৰদায় আছে। ইয়াৰ উপৰিও ই দেশৰ প্ৰধান ঔদ্যোগিক কেন্দ্ৰ, ইয়াত অভ্যন্তৰীণ অঞ্চলৰ পৰা অনা বহু প্ৰাকৃতিক সামগ্ৰী প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰা হয়। ২০০১ চনৰ পৰা ২০১৯ চনলৈকে কংগো গণতান্ত্ৰিক ৰিপাব্লিকৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জোচেফ কাবিলাৰ কিনশাচাত বিশেষ জনপ্ৰিয়তা নাছিল।<ref name="Trapido2016"/> ২০০৬ চনত কাবিলাই প্ৰতিদ্বন্দ্বিতামূলক নিৰ্বাচনত জয় ঘোষণা কৰাৰ পিছত হিংসাত্মক পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয়; ইউৰোপীয় সংঘই ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ বাহিনীত যোগদান কৰিবলৈ চহৰখনত সৈন্য নিয়োগ কৰে। ২০১৬ চনত নতুন নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ’ব বুলি ঘোষণা কৰাত দুবছৰ পলম হৈছিল। ছেপ্টেম্বৰ আৰু ডিচেম্বৰ মাহত বৃহৎ প্ৰতিবাদৰ সূচনা হয়। ইয়াৰ ফলত ৰাজপথত বেৰিকেড লগোৱাৰ লগতে কেইবা ডজন লোকৰ মৃত্যু হয়। বিদ্যালয় আৰু ব্যৱসায়িক প্ৰতিষ্ঠান বন্ধ আছিল।<ref>"[https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407 DR Congo election: 17 dead in anti-Kabila protests] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180616023724/https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407|date=16 June 2018}}", ''BBC'', 19 September 2016.</ref><ref>Merritt Kennedy, "[https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators Congo A 'Powder Keg' As Security Forces Crack Down On Whistling Demonstrators] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180517153108/https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators|date=17 May 2018}}", ''NPR'', 21 December 2016.</ref> ==ভূগোল== ===প্ৰশাসনিক বিভাগ=== ===জলবায়ু=== ==জনসংখ্যা== ১৯৮৪ চনত কৰা আনুষ্ঠানিক লোকপিয়লত ২৬ লাখ বাসিন্দা গণনা কৰা হৈছিল।<ref name="Bédécarrats2016">{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Bédécarrats|first=Florent|last২=Lafuente-Sampietro|first২=Oriane|year=2019|title=Building commons to cope with chaotic urbanization? Performance and sustainability of decentralized water services in the outskirts of Kinshasa|পাতাসমূহ=1096–1108|DOI=10.1016/j.jhydrol.2016.07.023|doi-access=free}}</ref> তেতিয়াৰ পৰাই সকলো অনুমান সঁচাকৈয়ে বহিৰ্প্ৰকাশ। ২০০৫ চনৰ বাবে অনুমান ৫৩ লাখৰ পৰা ৭৩ লাখৰ ভিতৰত পৰে।<ref name="Flouriot2013"/> ২০১৭ চনত চহৰখনৰ শেহতীয়া অনুমান অনুসৰি ইয়াৰ জনসংখ্যা আছিল ১১,৮৫৫,০০০।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=Archived copy|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|date=26 June 2012}}</ref> ইউ এন হেবিটেটৰ তথ্য অনুসৰি বছৰি ৩ লাখ ৯০ হাজাৰ লোক কিনাশাচালৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। যুদ্ধৰ পৰা পলায়ন কৰি অৰ্থনৈতিক সুযোগ বিচাৰি ইয়ালৈ আহে।<ref name="Iazzolino2016">Gianluca Iazzolino, "[http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls Kinshasa, megalopolis of 12 million souls, expanding furiously on super-charged growth] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170709174042/http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls|date=9 July 2017}}"; ''Mail & Guardian Africa'', 2 April 2016.</ref> এক অনুমান অনুসৰি (২০১৬) মহানগৰ কিনশাচাৰ জনসংখ্যা যথেষ্ট বৃদ্ধি পাব। ইয়াৰ জনসংখ্যা ২০৫০ চনৰ ভিতৰত ৩.৫ কোটি, ২০৭৫ চনৰ ভিতৰত ৫.৮ কোটি আৰু ২১০০ চনৰ ভিতৰত ৮.৩ কোটি হ’ব।<ref>{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Hoornweg|first=Daniel|last২=Pope|first২=Kevin|year=2017|title=Population predictions for the world's largest cities in the 21st century|পাতাসমূহ=195–216|DOI=10.1177/0956247816663557|doi-access=free}}</ref> তেনে হ'লে‍ ই বিশ্বৰ অন্যতম বৃহৎ মহানগৰ হিচাপে পৰিগণিত হ’ব। ===ভাষা=== কংগো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ চৰকাৰী ভাষা ফৰাচী। অৰ্থাৎ কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী কিনশাচাৰ ভাষাও ফৰাচী। কিনশাচা আনুষ্ঠানিকভাৱে বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ ফ্ৰাংকোফোন চহৰ যদিও বেছিভাগ মানুহেই হয় ফৰাচী ভাষা নাজানে অথবা ক’বলৈ চেষ্টা কৰে।<ref name=":0">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=7 March 2016|title=Populations of 150 Largest Cities in the World|url=http://www.worldatlas.com/citypops.htm|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20170828095658/http://www.worldatlas.com/citypops.htm|archive-date=28 August 2017|date=1 August 2016|ওয়েবসাইট=World Atlas}}</ref><ref name="Nadeau">{{cite book|title=The Story of French|url=https://archive.org/details/storyoffrench0000nade|last=Nadeau|first=Jean-Benoit|year=2006|publisher=St. Martin's Press|পাতা=301; 483|isbn=9780312341831}}</ref><ref name="Trefon">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=5VAAHi93y0sC&q=Kinshasa+second+largest+French+city&pg=PA7|title=Reinventing Order in the Congo: How People Respond to State Failure in Kinshasa|last=Trefon|first=Theodore|year=2004|publisher=Zed Books|পাতা=7|isbn=9781842774915|date=31 May 2009}}</ref> লিংগালা ভাষাক কথিত ভাষা হিচাপে বহুলভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ৰাস্তাৰ চিন, পোষ্টাৰ, বাতৰি কাকত, চৰকাৰী নথি-পত্ৰ, স্কুলৰ ভাষা ফৰাচী; নাটক, টেলিভিছন আৰু বাতৰি কাকতত ই আধিপত্য বিস্তাৰ কৰিছে আৰু বিভিন্ন সামাজিক শ্ৰেণীৰ লোকৰ মাজত উলম্ব সম্পৰ্ক ক্ষেত্ৰত ই ব্যৱহাৰ হয়। কিন্তু একে শ্ৰেণীৰ মানুহে নিজৰ মাজতে কংগো ভাষা (কিকোংগো, লিংগালা, শ্বিলুবা বা শ্বাহিলি)ত কথা পাতে।<ref name="Manning">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=LwzFF2FnbzMC&q=Kinshasa+second+largest+francophone+city&pg=PA189|title=Francophone sub-Saharan Africa: Democracy and Dependence, 1985–1995|last=Manning|first=Patrick|year=1998|publisher=Cambridge University Press|পাতা=189|isbn=9780521645195|date=31 May 2009}}{{অকাৰ্যকৰ সংযোগ|date=এপ্ৰিল ২০২৩ |bot=InternetArchiveBot |ঠিক কৰাৰ প্ৰচেষ্টা=yes }}</ref> ==চৰকাৰ আৰু ৰাজনীতি== ==অৰ্থনীতি== [[চিত্র:Marsavco-Biggest_FMCG_Company_of_DRC_&_Central_Africa,_Part_of_RAWJI_Group-Largest_Group_in_DRC.jpg|ডান|থাম্ব| মার্চাভকো]] [[চিত্র:2013_street_Kinshasa_8756715873.jpg|থাম্ব|২০১৩ চনত কিনশাচা]] মহানগৰীৰ মাজমজিয়াত অৱস্থিত ট্ৰাষ্ট মাৰ্চেণ্ট বেংকৰ দৰে আন বহু উদ্যোগ আছে। খাদ্য প্ৰক্ৰিয়াকৰণ এটা প্ৰধান উদ্যোগ, আৰু নিৰ্মাণ আৰু অন্যান্য সেৱা উদ্যোগেও অৰ্থনীতিত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে।<ref name="britannica.com"/> যদিও কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ জনসংখ্যাৰ মাত্ৰ ১৩% লোক ইয়াত বাস কৰে, মুঠ ঘৰুৱা উৎপাদনৰ দ্বাৰা জুখিলে কংগোৰ অৰ্থনীতিৰ ৮৫% কিনশাচাৰৰ।<ref name="ChirisaEtAl2017"/> ২০০৪ চনৰ এক সমীক্ষাত দেখা গৈছে যে মুঠ ৯ লাখ ৭৬ হাজাৰ শ্ৰমিকৰ ৭০% অনানুষ্ঠানিকভাৱে নিয়োজিত, ১৭% ৰাজহুৱা খণ্ডত, ৯% আনুষ্ঠানিক ব্যক্তিগত খণ্ডত আৰু ৩% অন্যান্য খণ্ডত। বেছিভাগ নতুন চাকৰিকে অনানুষ্ঠানিক হিচাপে শ্ৰেণীভুক্ত কৰা হয়।<ref name="Flouriot2013"/> ১৯৭০ চনৰ পৰা কংগোৰ সৈতে চীন গণৰাজ্য যথেষ্ট জড়িত হৈ আছে। তেওঁলোকে পেলেছ ডু পিপল নিৰ্মাণৰ বাবে ধন আগবঢ়াইছিল আৰু শ্ কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনৰ পৰা কোটি কোটি ডলাৰৰ ঋণ।বাবা যুদ্ধত বিদ্ৰোহীসকলৰ বিৰুদ্ধে চৰকাৰক সমৰ্থন কৰিছিল। ২০০৭-২০০৮ বিত্তীয় বৰ্ষত চীন আৰু কংগোৱে ৮.৫ বিলিয়ন মাৰ্কিন ডলাৰৰ চুক্তিত স্বাক্ষৰ কৰে। কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনে‍ দিয়া এইয়া কোটি ডলাৰৰ ঋণ।<ref>Emizet Francois Kisangani, Scott F. Bobb, "China, People's Republic of, Relations with"; ''Historical Dictionary of the Democratic Republic of the Congo'', Lanham, Maryland: Scarecrow Press, 2010; pp. [https://books.google.com/books?id=FvAWPTaRvFYC&pg=PA74 74]–75.</ref> চীনা উদ্যোগীসকলে কিনশাচাৰ স্থানীয় বজাৰত ক্ৰমৱৰ্ধমান অংশীদাৰিত্ব লাভ কৰিছে, এই প্ৰক্ৰিয়াত পূৰ্বতে সফল কংগো, পশ্চিম আফ্ৰিকা, ভাৰতীয় আৰু লেবাননৰ ব্যৱসায়ীসকলক স্থানচ্যুত কৰিছে।<ref>Nuah M. Makungo, "[https://www.researchgate.net/publication/258339820_Is_The_Democratic_Republic_of_Congo_DRC_being_Globalized_by_China Is the Democratic Republic of Congo being Globalized by China? ]</ref> ২০০৫ চনত পৰিয়ালৰ গড় খৰচ ২১৫০ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল, যিটো প্ৰতিদিনে ১ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল। পৰিয়ালৰ গড় খৰচ আছিল ১৫৫৫ ডলাৰ, অৰ্থাৎ প্ৰতিজন ব্যক্তিৰ বাবে প্ৰতিদিনে ৬৬ চেণ্ট। দুখীয়াৰ মাজত এই ব্যয়ৰ আধাতকৈ অধিক খাদ্য, বিশেষকৈ ৰুটি আৰু শস্যজাতীয় খাদ্যৰ বাবে হয়।<ref name="Flouriot2013">Jean Flouriot, "[https://com.revues.org/6770 Kinshasa 2005. ]</ref> ==শিক্ষা== [[চিত্র:Université_de_Kinshasa_(Unikin1).JPG|ডান|থাম্ব| কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয়]] কিনশাচাত কেইবাখনো উচ্চ পৰ্যায়ৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে, য’ত চিভিল ইঞ্জিনিয়াৰিঙৰ পৰা আৰম্ভ কৰি নাৰ্চিং আৰু সাংবাদিকতালৈকে বিভিন্ন ধৰণৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে। চহৰখনত তিনিখন বিশ্ববিদ্যালয় আৰু এখন কলা বিদ্যালয় আছে: * একাডেমি ডি ডিজাইন (এডি) * ইনষ্টিটিউট চুপাৰিউৰ ডি'আৰ্কিটেকচাৰ আৰু নগৰবাদ * ইউনিভাৰ্চ‍িটি পেনাফ্ৰিকাইন ডু কঙ্গো (ইউপিসি) * কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয় * ইউনিভাৰ্চ‍িটি লিবাৰ ডি কিনশাচা * কঙ্গোৰ কেথলিক বিশ্ববিদ্যালয় * [[Congo Protestant University|কঙ্গো প্ৰটেষ্টাণ্ট বিশ্ববিদ্যালয়]] * [[Université Chretienne de Kinshasa|ইউনিভাৰ্চ‍িটি ক্ৰেটিয়েন ডি কিনশাসা]] * [[National Pedagogy University|ন্যাশনাল পেডাগজি ইউনিভাৰ্চ‍িটি]] * নেশ্বনেল ইনষ্টিটিউট অফ আৰ্টচ * বিজ্ঞাপন আৰু মিডিয়া উচ্চতৰ ইনষ্টিটিউট * চেণ্টাৰ ফৰ হেলথ ট্ৰেনিং (সিইএফএ)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Cefacongo.org|title=Cefacongo.org|url=http://www.cefacongo.org/index.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20110725151811/http://www.cefacongo.org/index.html|archive-date=25 July 2011|date=14 March 2011}}</ref> প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক বিদ্যালয়: * লাইচি প্ৰিন্স ডি লিজ (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, [[ফৰাসি বেলজীয়|বেলজিয়াম পাঠ্যক্ৰমেৰ ফ্ৰেঞ্চ কমিউনিটি]]) * প্ৰিন্স ভেন লুইকস্কুল কিনশাচা (প্ৰাথমিক শিক্ষা, ফ্ল্যাণ্ডাৰ্চ পাঠ্যক্ৰম)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Prins van Luikschool Kinshasa|title=Onze school|url=https://wordpress.pls-rdc.com/onze-school/|date=2020-05-16}}</ref> * ৰেনে ডে‍কাৰ্ত ফৰাচী উচ্চ বিদ্যালয় (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, ফৰাচী পাঠ্যক্ৰম) * আমেৰিকান স্কুল অফ কিনশাচা * আলহাদেফ স্কুল৷ ২০০৫ চনত ছয় বছৰৰ ওপৰৰ ৯৩% শিশুৱে স্কুললৈ গৈছিল আৰু ১৫ বছৰৰ ওপৰৰ ৭০% লোক ফৰাচী ভাষাত সাক্ষৰ আছিল। ==স্বাস্থ্য আৰু চিকিৎসা== কিনশাচাত বিশখন চিকিৎসালয়ৰ লগতে বিভিন্ন চিকিৎসা কেন্দ্ৰ আৰু পলিক্লিনিক আছে।<ref>[http://www.afdevinfo.com/htmlreports/org/org_55841.html "Provincial Health Division of Kinshasa"] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20110414194221/http://www.afdevinfo.com/htmlreports/org/org_55841.html|date=14 April 2011}}''African Development Information Services''</ref> ১৯৯১ চনৰ পৰা মনকল হাস্পতালে স্বাস্থ্য বিভাগৰ সহযোগত কিনশাচাৰ জিলা চিকিৎসালয় হিচাপে অলাভজনক স্বাস্থ্য প্ৰতিষ্ঠান হিচাপে কাম কৰি আহিছে। ২০১২ চনত শিশু চিকিৎসক আৰু ৰক্ত বিশেষজ্ঞ অধ্যাপক লিঅ’ন শ্বিলোলোৰ দ্বাৰা পৰিচালিত মনকল হাস্পতালৰ পৰীক্ষাগাৰ, ডায়েগনষ্টিক ৰেডিঅ’লজি, ইনটেনচিভ কেয়াৰ, নৱজাতক ইউনিট, ফেমিলি মেডিচিন, জৰুৰীকালীন ইউনিট আৰু বৃহত্তৰ অস্ত্ৰোপচাৰ এলেকাৰে উন্নত ক্লিনিকেল সেৱাৰ ১৫০খন বিচনাযুক্ত এটা ভৱন মুকলি কৰা হৈছে। ==সংস্কৃতি== ==উপাসনালয়== ==গণমাধ্যম== ==খেলাধুলা== ==অট্টালিকা আৰু প্ৰতিষ্ঠান== ==আন্তঃগাঁথনি আৰু গৃহ নিৰ্মাণ== ==পৰিবহণ== ===বিমান=== ===ৰেল=== ===বাহ্যিক পৰিবহণ=== ==সামাজিক বিষয়== ===অপৰাধ আৰু শাস্তি=== ===ৰাস্তাৰ শিশু=== ==জনপ্ৰিয় সংস্কৃতিত== ==তথ্য সংগ্ৰহ== [[শ্ৰেণী:ভূগোল]] 419nt4b1aal8wxkq4s8ykbzh3d5chxi 517001 516999 2025-06-11T07:25:38Z কুমুদ ঘোষ 42738 [[ৱিকিপিডিয়া:লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰক|লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰকৰ]] সহায়ত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰণ কৰা হ’ল। 517001 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = কিনশাচা | official_name = ''ভিলে ডি কিনশাচা '' | settlement_type = [[ৰাজধানী চহৰ]] আৰু [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ প্ৰদেশ|প্ৰদেশ]] | image_skyline = {{multiple image | perrow = 1/2/2/2 | border = infobox | total_width = 290 | caption_align = center | image1 = La ville de Kinshasa.jpg | caption1 = [[গোম্বে, কিনশাসা|ডাউনটাউন কিনশাচা]] | image2 = Africell - Black Santa - DRC (49268350383).jpg | caption2 = [[গোম্বে, কিনশাচা]] | image3 = Kinshasa by night (23769991270).jpg | caption3 = [[লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image4 = Palais du peuple de la RDC.jpg | caption4 = [[প্যালাইস ডু পিপল (কিনশাসা)|পিপলচ পেলেচ]] | image5 = Parc de la Vallée de la Nsele.jpg | caption5 = [[এনসেলে ভ্যালি পাৰ্ক|লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image6 = Le 17 janvier 1961, Patrice Lumumba mourrait, victime de son « rêve » pour un Congo libre, démocratique et développé. (16112526649).jpg | caption6 = [[পাত্ৰিছ লুমুম্বা]]ৰ মূৰ্তি সহিত [[লাইমেট টাৱাৰ]] (পটভূমিত)। | image7 = Bâtiment de la SCPT (anciennement ONATRA) à Gombe, Kinshasa.jpg | caption7 = [[চ'ছাইটি বাণিজ্যিক দে পৰিবহণ এবং দেস পোৰ্টস|চ'ছাইটিি বাণিজ্যিক দেচ পৰিবহণ আৰু দেচ বন্দৰ]] }} | image_flag = Flag of Kinshasa, DRC.svg | image_seal = Coat of arms of Kinshasa.svg | seal_size = 50px | nickname = কিন লা বেলে<br/>({{literally||কিন দ্য বিউটিফুল}}) | motto = | image_map = Democratic Republic of the Congo (26 provinces) - Kinshasa.svg | map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ প্ৰদেশৰ মানচিত্ৰত কিনশাচা | pushpin_map = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ#আফ্ৰিকা#পৃথিৱী | pushpin_relief = 1 | pushpin_map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ মানচিত্ৰে কিনশাসা | coordinates = {{স্থানাঙ্ক|4|19|30|S|15|19|20|E|type:adm1st_region:CD-KN|display=inline}} | subdivision_type = দেশ | subdivision_name = {{পতাকা|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ}} | subdivision_type1 = [[Provinces of the Democratic Republic of the Congo|Province]] | established_title = প্ৰতিষ্ঠিত | established_date = ১৮৮১ | seat_type = চি‍টি হল | seat = [[লা গোম্বে (কিনশাসা)|লা গোম্বে]] | parts_type = [[কিনশাসায় কমিউন|কমিউন]] | parts_style = coll | p1 = [[বন্দলুংওয়া]] | p2 = [[বাৰুম্বু]] | p3 = [[বুম্বু]] | p4 = [[গোম্বে, কিনশাসা|গোম্বে]] (অতীতে কালিনা) | p5 = [[কালামু]] | p6 = [[কাসা-ভুবু, কিনশাসা|কাসা-ভুবু]] | p7 = [[কিম্বানসেকে]] | p8 = [[কিনশাসা (কমিউন)|কিনশাসা]] | p9 = [[কিণ্টামবো]] | p10 = [[কিসেনসো]] | p11 = [[লেম্বা, কিনশাসা|লেম্বা]] | p12 = [[লিমেট]] | p13 = [[লিঙ্গওয়ালা]] | p14 = [[মাকালা]] | p15 = [[মালুকু, কিনশাসা|মালুকু]] | p16 = [[মাসিনা, কিনশাসা|মাসিনা]] | p17 = [[মাটে]] | p18 = [[মণ্ট এনগাফুলা]] | p19 = [[এনডিজিলি, কিনশাসা|এনডিজিলি]] | p20 = [[নগাবা]] | p21 = [[এনগালিমা]] | p22 = [[এনগিৰি-এনগিৰি]] | p23 = [[এনসেলে]] | p24 = [[সেলেম্বাও]] | government_type = প্ৰাদেশিক সমাৱেশ | governing_body = [[কিনশাচাৰ প্ৰাদেশিক পৰিষদ]] | leader_title = [[কিনশাসাৰ গভৰ্নৰদেৰ তালিকা|গভৰ্নৰ]] | leader_name = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | leader_title1 = ভাইস-গভৰ্নৰ | leader_name1 = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | total_type = নগৰ-প্ৰদেশ | area_footnotes =<ref name=Kayembe2009 /> | area_total_km2 = 9965 | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_water_percent = | area_urban_km2 = 600 | elevation_m = 240 | population_total = 17071000<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |last=Institut National De La Statistique |title=Projections demographiques 2019-25 (in French) |url=http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |date=September 23, 2020 |archive-date=জুলাই ২, ২০২০ |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ |access-date=June 5, 2025 |archivedate=July 2, 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |deadurl=yes }}</ref> | population_as_of = ২০২১ | population_footnotes = | population_density_km2 = 1462 | population_urban = 16316000 | population_metro = 17239463 | population_urban_footnotes =<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি| url = https://populationstat.com/democratic-republic-of-the-congo/kinshasa|title = PopulationStat.com}}</ref> | population_density_urban_km2 = auto | population_blank1_title = [[জাতীয় ভাষা|language]] | population_blank1 = ফৰাচী আৰু লিঙ্গালা | population_note = | postal_code = | area_code = 243 + 9 | blank_name_sec1 = [[মানৱ উন্নয়ন সূচক|এইচডিআই]] (২০১৯) | blank_info_sec1 = 0.577<ref name="GlobalDataLab">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab |url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180923120638/https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |archive-date=23 September 2018 |date=2021-07-27 |ওয়েবসাইট=hdi.globaldatalab.org |language=en}}</ref><br />{{color|#fc0|medium}}[[List of provinces of the Democratic Republic of the Congo by Human Development Index|1st]] | area_urban_footnotes =<ref name="population">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |date=April 2017 |title=DemographiaWorld Urban Areas – 13th Annual Edition |url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |archive-date=3 May 2018 |date=8 July 2017 |publisher=[[Demographia]]}}</ref> | timezone = [[পশ্চিম আফ্ৰিকাৰ সময়]] | utc_offset = +1 | coor_pinpoint = | registration_plate_type = [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ যানবাহন ৰেজিষ্ট্ৰেশন প্লেট|লাইসেন্স প্লেট কোড]] | registration_plate = {{পতাকা আইকন|Democratic Republic of the Congo}} CGO / '''01''' }} '''কিনশাচা''' ({{lang-en|Kinshasa}}) হ'ল কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী আৰু সৰ্ববৃহৎ চহৰ। পূৰ্বতে ইয়াক লিওপোল্ডভিল নামেৰে জনা গৈছিল। এসময়ত কংগো নদীৰ পাৰত মাছ ধৰা আৰু ব্যৱসায়িক গাঁৱৰ বসতিস্থল কিনশাচা এতিয়া বিশ্বৰ অন্যতম দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা মেগাচিটি। কিনশাচা মহানগৰখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ ২৬খন প্ৰদেশৰ ভিতৰত এখন। যিহেতু নগৰ-প্ৰদেশৰ প্ৰশাসনিক সীমাৰেখাই এক বিশাল এলেকা সামৰি লৈছে, সেয়েহে নগৰ-প্ৰদেশৰ ৯০ শতাংশতকৈও অধিক ভূমি গ্ৰাম্য প্ৰকৃতিৰ, চহৰীয়া অঞ্চলসমূহে পশ্চিম দিশত সৰু কিন্তু বিস্তাৰিত অংশ দখল কৰিছে।<ref name="area">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Ville de Kinshasa|title=Géographie de Kinshasa|url=http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|archive-date=23 July 2012|date=25 June 2012|access-date=5 June 2025|archivedate=23 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|deadurl=yes}}</ref> আফ্ৰিকাৰ কাইৰো আৰু লোগেছৰ পিছত কিনশাচা তৃতীয় বৃহত্তম মহানগৰ।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=2020-07-03|language=en-US|title=Cities In The World With The Most Francophone Population|url=https://www.worldatlas.com/articles/cities-in-the-world-with-the-most-francophone-population.html|date=2022-03-08|ওয়েবসাইট=WorldAtlas}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও ই বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ নামমাত্ৰ ফ্ৰাংকোফোন নগৰীয়া অঞ্চল, য'ত ফৰাচী ভাষা হৈছে চহৰখনৰ চৰকাৰ, শিক্ষা, সংবাদ মাধ্যম, জনসেৱা, আৰু উচ্চ পৰ্যায়ৰ বাণিজ্যৰ ভাষা। আনহাতে, লিংগালা ভাষাক বাটে‍-ঘাটে‍ লিংগুয়া ফ্ৰাংকা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&q=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|title=Globalization and Language Vitality: Perspectives from Africa, pp. 103 & 109|last=Cécile B. Vigouroux & Salikoko S. Mufwene|year=2008|isbn=9780826495150|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20151005104851/https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&lpg=PA111&dq=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|archive-date=5 October 2015|url-অবস্থা=live|date=25 June 2012}}</ref> ২০১২ চনৰ অক্টোবৰ মাহত কিনশাচাত ১৪ সংখ্যক ফ্ৰাংকোফোনি শীৰ্ষ সন্মিলন অনুষ্ঠিত হৈছিল।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=[[Organisation internationale de la Francophonie|OIF]]|title=XIVe Sommet de la Francophonie|url=http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120619065536/http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|archive-date=19 June 2012|date=25 June 2012}}</ref> কিনশাচাৰ বাসিন্দাসকলক কিনোইছ (ফৰাচী আৰু কেতিয়াবা ইংৰাজীত) বা কিনাশাচান (ইংৰাজীত) বুলি জনা যায়। অঞ্চলটোৰ খিলঞ্জীয়া লোকসকলৰ ভিতৰত হুম্বু আৰু টেকে আদি অন্যতম। চহৰখন পাৰ্শ্বৱৰ্তী ৰিপাব্লিক অৱ কংগোৰ ৰাজধানী ব্ৰাজাভিলৰ মুখামুখি। এই বিন্দুত নদীৰ ব্যৱধান ৭ কিলোমিটাৰ বহল যদিও ভেটিকান চহৰ আৰু ৰোমৰ পিছত এই দুখন চহৰ বিশ্বৰ দ্বিতীয় নিকটতম ৰাজধানী চহৰৰ যোৰা। ==ইতিহাস== ১৮৮১ চনত হেনৰী মৰ্টন ষ্টেনলীয়ে ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰ হিচাপে এই চহৰখন প্ৰতিষ্ঠা কৰে।<ref>Roman Adrian Cybriwsky, ''Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture'', ABC-CLIO, USA, 2013, p. 144</ref> বেলজিয়ামৰ ৰজা দ্বিতীয় লিওপল্ডৰ সন্মানত ইয়াৰ নামকৰণ কৰা হৈছিল লিওপোল্ডভিল। তেওঁ কংগো ফ্ৰী ষ্টেট নিয়ন্ত্ৰণ কৰিছিল। এই বিশাল ভূখণ্ডই এখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ। এই অঞ্চলটো উপনিবৱশ নহয় বৰঞ্চ ৰজাৰ ব্যক্তিগত সম্পত্তি আছিল। এই ঠাইখন লিভিংষ্টন জলপ্ৰপাতৰ ওপৰৰ কংগো নদীৰ প্ৰথমটো নাও চলাব পৰা বন্দৰ হিচাপে বিকশিত হয়। লিওপোল্ডভিলৰ তলৰ ৩০০ কিলোমিটাৰ (১৯০ মাইল) উজানত এটি ধাৰা আছে। প্ৰথম অৱস্থাত সাগৰৰ মাজেৰে অহা বা যোৱা সকলো সামগ্ৰী লিওপোল্ডভিল আৰু মাটাডিৰ মাজত বহনকাৰীয়ে কঢ়িয়াই নিব লাগিছিল, ৰেপিডৰ তলৰ বন্দৰ আৰু উপকূলৰ পৰা ১৫০ কিলোমিটাৰ (৯৩ মাইল) দূৰত্বৰ পৰা আনিব লগা হৈছিল। ১৮৯৮ চনত মাটাডি-কিনশাচা পৰ্টেজ ৰেলৱেৰ নিৰ্মাণ সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ লগে লগে ৰেপিডৰ চাৰিওফালে বিকল্প পথৰ ব্যৱস্থা হয় আৰু লিওপোল্ডভিলৰ দ্ৰুত বিকাশ আৰম্ভ হয়। ১৯১৪ চনত পাইপলাইন স্থাপন কৰা হয়। ই মাটাডিৰ পৰা লিওপ’ল্ডভিলৰ ওপৰৰ ফালে থকা ভাপ জাহাজলৈ খাৰুৱা তেল পৰিবহণ কৰে।<ref name="britannica.com">{{বিশ্বকোষ উদ্ধৃতি|বিশ্বকোষ=britannica.com}}</ref> ১৯২৩ চনৰ ভিতৰত কংগোৰ মোহনাত থকা বোমা চহৰখনৰ ঠাইত এই চহৰখনক বেলজিয়ান কংগোৰ ৰাজধানীলৈ উন্নীত কৰা হয়।<ref name="britannica.com" /> "লিঅ'" বা "লিঅ'পল্ড" নামেৰে মতা এই চহৰখন ঔপনিৱেশিক যুগত দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাই ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰত পৰিণত হয়। ১৯৫৯ চনৰ বিদ্ৰোহৰ পাছত ১৯৬০ চনৰ ৩০ জুনত স্বাধীনতা লাভ কৰি‍ কংগো ৰিপাব্লিকে প্ৰথম প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে পেট্ৰিছ লুমুম্বাক নিৰ্বাচিত কৰে। লুমুম্বাৰ অনুভূত ছোভিয়েট সমৰ্থন প্ৰৱণতাক পশ্চিমীয়া স্বাৰ্থই ভাবুকি হিচাপে গণ্য কৰিছিল। যিহেতু সেই সময় শীতল যুদ্ধৰ উত্তেজনাপূৰ্ণ সময় আছিল, সেয়েহে আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামে কংগোৰ কৌশলগত সম্পদ বিশেষকৈ ইউৰেনিয়ামৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ হেৰুৱাব বিচৰা নাছিল। লুমুম্বাৰ নিৰ্বাচনৰ এবছৰ নৌহওঁতেই বেলজিয়াম আৰু আমেৰিকাই তেওঁৰ কঙ্গোলিজ প্ৰতিদ্বন্দ্বীসকলৰ সমৰ্থন ক্ৰয় কৰি লয় আৰু সেই ঘটনাবোৰক গতিশীল কৰি লুমুম্বাৰ হত্যাত পৰিণত কৰে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|last=Georges Nzongola-Ntalaja|date=17 January 2011|title=Patrice Lumumba: the most important assassination of the 20th century|url=https://www.theguardian.com/global-development/poverty-matters/2011/jan/17/patrice-lumumba-50th-anniversary-assassination|date=9 February 2020|ওয়েবসাইট=The Guardian}}</ref> ১৯৬৪ চনত মাইজে ছ’ম্বেই কংগো ৰিপাব্লিক, বুৰুণ্ডি আৰু মালিৰ সকলো নাগৰিকৰ লগতে ৰুৱাণ্ডাৰ পৰা অহা সকলো ৰাজনৈতিক শৰণাৰ্থীক বহিষ্কাৰ কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে।<ref>Jules Gerard-Libois and Benoit Verhaegen, ''Congo 1964: Political Documents of a Developing Nation'', Princeton University Press, 2015, p. 450</ref><ref name="NYT">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1964/08/22/archives/congo-starts-expulsions.html|title=Congo Starts Expulsions|work=[[The New York Times]]|date=19 May 2021|language=en}}</ref><ref>Daouda Gary-Tounkara, ''1964 : le Mali réinsère ses ressortissants expulsés'', In: '' Plein droit 2016/1 (n° 108)'', GISTI, 2016, p. 35-38</ref><ref>United States.</ref> ১৯৬৫ চনত আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামৰ সহায়ত কংগোত জোচেফ-ডিজিয়েৰ মবুটুৱে ক্ষমতা দখল কৰে। তেওঁ "প্ৰামাণ্যতা"ৰ নীতি প্ৰৱৰ্তন কৰে। ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে দেশৰ মানুহ আৰু ঠাইৰ নাম পুনৰ সজীৱ কৰি তুলিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। ১৯৬৬ চনত কিনশাচা নামৰ এখন গাঁৱৰ নামেৰে লিওপ’ল্ডভিলৰ নাম কিনশাচা ৰখা হয়। এসময়ত ই এই স্থানৰ ওচৰতে আছিল, যিটো বৰ্তমান কিনশাচা কমিউন নামেৰে জনা যায়। মবুটুৰ অধীনত চহৰখন দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পালে। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা বহু লোক নিজৰ সৌভাগ্যৰ সন্ধানত ইয়ালৈ আহিছিল। বা আন ঠাইৰ জাতিগত বিবাদৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ আহিছিল। এইদৰে তেওঁলোকে কিনশাচাৰ জনসংখ্যাৰ মাজত ইতিমধ্যে উপস্থিত থকা বহুতো জাতি আৰু ভাষাৰ লগত নতুন ভাষা আৰু জাতি-জনগোষ্ঠী সংযোজন কৰিলে। ১৯৯১ চনত চহৰখনে বিদ্ৰোহী সৈনিকক প্ৰতিহত কৰিবলগীয়া হৈছিল। চৰকাৰে দৰমহা দিব নোৱাৰাৰ বিৰুদ্ধে তেওঁলোকে‍ প্ৰতিবাদ কৰিছিল। ইয়াৰ পাছত বিদ্ৰোহীৰ বিদ্ৰোহ আৰম্ভ হয়, যাৰ ফলত ১৯৯৭ চনৰ ভিতৰত মবুটুৰ শাসন ব্যৱস্থাৰ পতন ঘটে।<ref name="britannica.com"/> মবুটুৰ অতিমাত্ৰা উৎপাত, গণ দুৰ্নীতি, নেপটিজিম আৰু গৃহযুদ্ধৰ ফলত কিনশাচাৰ বহু ক্ষতি হৈছিল। ই তেওঁক পতনৰফালে লৈ গৈছিল। ইয়াৰ পাছতো ই এতিয়াও মধ্য আফ্ৰিকাৰ বাবে এক প্ৰধান সাংস্কৃতিক আৰু বৌদ্ধিক কেন্দ্ৰ, য'ত সংগীতজ্ঞ আৰু শিল্পীৰ এক সমৃদ্ধিশালী সম্প্ৰদায় আছে। ইয়াৰ উপৰিও ই দেশৰ প্ৰধান ঔদ্যোগিক কেন্দ্ৰ, ইয়াত অভ্যন্তৰীণ অঞ্চলৰ পৰা অনা বহু প্ৰাকৃতিক সামগ্ৰী প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰা হয়। ২০০১ চনৰ পৰা ২০১৯ চনলৈকে কংগো গণতান্ত্ৰিক ৰিপাব্লিকৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জোচেফ কাবিলাৰ কিনশাচাত বিশেষ জনপ্ৰিয়তা নাছিল।<ref name="Trapido2016"/> ২০০৬ চনত কাবিলাই প্ৰতিদ্বন্দ্বিতামূলক নিৰ্বাচনত জয় ঘোষণা কৰাৰ পিছত হিংসাত্মক পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয়; ইউৰোপীয় সংঘই ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ বাহিনীত যোগদান কৰিবলৈ চহৰখনত সৈন্য নিয়োগ কৰে। ২০১৬ চনত নতুন নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ’ব বুলি ঘোষণা কৰাত দুবছৰ পলম হৈছিল। ছেপ্টেম্বৰ আৰু ডিচেম্বৰ মাহত বৃহৎ প্ৰতিবাদৰ সূচনা হয়। ইয়াৰ ফলত ৰাজপথত বেৰিকেড লগোৱাৰ লগতে কেইবা ডজন লোকৰ মৃত্যু হয়। বিদ্যালয় আৰু ব্যৱসায়িক প্ৰতিষ্ঠান বন্ধ আছিল।<ref>"[https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407 DR Congo election: 17 dead in anti-Kabila protests] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180616023724/https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407|date=16 June 2018}}", ''BBC'', 19 September 2016.</ref><ref>Merritt Kennedy, "[https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators Congo A 'Powder Keg' As Security Forces Crack Down On Whistling Demonstrators] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180517153108/https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators|date=17 May 2018}}", ''NPR'', 21 December 2016.</ref> ==ভূগোল== ===প্ৰশাসনিক বিভাগ=== ===জলবায়ু=== ==জনসংখ্যা== ১৯৮৪ চনত কৰা আনুষ্ঠানিক লোকপিয়লত ২৬ লাখ বাসিন্দা গণনা কৰা হৈছিল।<ref name="Bédécarrats2016">{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Bédécarrats|first=Florent|last২=Lafuente-Sampietro|first২=Oriane|year=2019|title=Building commons to cope with chaotic urbanization? Performance and sustainability of decentralized water services in the outskirts of Kinshasa|পাতাসমূহ=1096–1108|DOI=10.1016/j.jhydrol.2016.07.023|doi-access=free}}</ref> তেতিয়াৰ পৰাই সকলো অনুমান সঁচাকৈয়ে বহিৰ্প্ৰকাশ। ২০০৫ চনৰ বাবে অনুমান ৫৩ লাখৰ পৰা ৭৩ লাখৰ ভিতৰত পৰে।<ref name="Flouriot2013"/> ২০১৭ চনত চহৰখনৰ শেহতীয়া অনুমান অনুসৰি ইয়াৰ জনসংখ্যা আছিল ১১,৮৫৫,০০০।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=Archived copy|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|date=26 June 2012}}</ref> ইউ এন হেবিটেটৰ তথ্য অনুসৰি বছৰি ৩ লাখ ৯০ হাজাৰ লোক কিনাশাচালৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। যুদ্ধৰ পৰা পলায়ন কৰি অৰ্থনৈতিক সুযোগ বিচাৰি ইয়ালৈ আহে।<ref name="Iazzolino2016">Gianluca Iazzolino, "[http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls Kinshasa, megalopolis of 12 million souls, expanding furiously on super-charged growth] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170709174042/http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls|date=9 July 2017}}"; ''Mail & Guardian Africa'', 2 April 2016.</ref> এক অনুমান অনুসৰি (২০১৬) মহানগৰ কিনশাচাৰ জনসংখ্যা যথেষ্ট বৃদ্ধি পাব। ইয়াৰ জনসংখ্যা ২০৫০ চনৰ ভিতৰত ৩.৫ কোটি, ২০৭৫ চনৰ ভিতৰত ৫.৮ কোটি আৰু ২১০০ চনৰ ভিতৰত ৮.৩ কোটি হ’ব।<ref>{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Hoornweg|first=Daniel|last২=Pope|first২=Kevin|year=2017|title=Population predictions for the world's largest cities in the 21st century|পাতাসমূহ=195–216|DOI=10.1177/0956247816663557|doi-access=free}}</ref> তেনে হ'লে‍ ই বিশ্বৰ অন্যতম বৃহৎ মহানগৰ হিচাপে পৰিগণিত হ’ব। ===ভাষা=== কংগো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ চৰকাৰী ভাষা ফৰাচী। অৰ্থাৎ কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী কিনশাচাৰ ভাষাও ফৰাচী। কিনশাচা আনুষ্ঠানিকভাৱে বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ ফ্ৰাংকোফোন চহৰ যদিও বেছিভাগ মানুহেই হয় ফৰাচী ভাষা নাজানে অথবা ক’বলৈ চেষ্টা কৰে।<ref name=":0">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=7 March 2016|title=Populations of 150 Largest Cities in the World|url=http://www.worldatlas.com/citypops.htm|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20170828095658/http://www.worldatlas.com/citypops.htm|archive-date=28 August 2017|date=1 August 2016|ওয়েবসাইট=World Atlas}}</ref><ref name="Nadeau">{{cite book|title=The Story of French|url=https://archive.org/details/storyoffrench0000nade|last=Nadeau|first=Jean-Benoit|year=2006|publisher=St. Martin's Press|পাতা=301; 483|isbn=9780312341831}}</ref><ref name="Trefon">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=5VAAHi93y0sC&q=Kinshasa+second+largest+French+city&pg=PA7|title=Reinventing Order in the Congo: How People Respond to State Failure in Kinshasa|last=Trefon|first=Theodore|year=2004|publisher=Zed Books|পাতা=7|isbn=9781842774915|date=31 May 2009}}</ref> লিংগালা ভাষাক কথিত ভাষা হিচাপে বহুলভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ৰাস্তাৰ চিন, পোষ্টাৰ, বাতৰি কাকত, চৰকাৰী নথি-পত্ৰ, স্কুলৰ ভাষা ফৰাচী; নাটক, টেলিভিছন আৰু বাতৰি কাকতত ই আধিপত্য বিস্তাৰ কৰিছে আৰু বিভিন্ন সামাজিক শ্ৰেণীৰ লোকৰ মাজত উলম্ব সম্পৰ্ক ক্ষেত্ৰত ই ব্যৱহাৰ হয়। কিন্তু একে শ্ৰেণীৰ মানুহে নিজৰ মাজতে কংগো ভাষা (কিকোংগো, লিংগালা, শ্বিলুবা বা শ্বাহিলি)ত কথা পাতে।<ref name="Manning">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=LwzFF2FnbzMC&q=Kinshasa+second+largest+francophone+city&pg=PA189|title=Francophone sub-Saharan Africa: Democracy and Dependence, 1985–1995|last=Manning|first=Patrick|year=1998|publisher=Cambridge University Press|পাতা=189|isbn=9780521645195|date=31 May 2009}}{{অকাৰ্যকৰ সংযোগ|date=এপ্ৰিল ২০২৩ |bot=InternetArchiveBot |ঠিক কৰাৰ প্ৰচেষ্টা=yes }}</ref> ==চৰকাৰ আৰু ৰাজনীতি== ==অৰ্থনীতি== [[চিত্র:Marsavco-Biggest_FMCG_Company_of_DRC_&_Central_Africa,_Part_of_RAWJI_Group-Largest_Group_in_DRC.jpg|ডান|থাম্ব| মার্চাভকো]] [[চিত্র:2013_street_Kinshasa_8756715873.jpg|থাম্ব|২০১৩ চনত কিনশাচা]] মহানগৰীৰ মাজমজিয়াত অৱস্থিত ট্ৰাষ্ট মাৰ্চেণ্ট বেংকৰ দৰে আন বহু উদ্যোগ আছে। খাদ্য প্ৰক্ৰিয়াকৰণ এটা প্ৰধান উদ্যোগ, আৰু নিৰ্মাণ আৰু অন্যান্য সেৱা উদ্যোগেও অৰ্থনীতিত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে।<ref name="britannica.com"/> যদিও কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ জনসংখ্যাৰ মাত্ৰ ১৩% লোক ইয়াত বাস কৰে, মুঠ ঘৰুৱা উৎপাদনৰ দ্বাৰা জুখিলে কংগোৰ অৰ্থনীতিৰ ৮৫% কিনশাচাৰৰ।<ref name="ChirisaEtAl2017"/> ২০০৪ চনৰ এক সমীক্ষাত দেখা গৈছে যে মুঠ ৯ লাখ ৭৬ হাজাৰ শ্ৰমিকৰ ৭০% অনানুষ্ঠানিকভাৱে নিয়োজিত, ১৭% ৰাজহুৱা খণ্ডত, ৯% আনুষ্ঠানিক ব্যক্তিগত খণ্ডত আৰু ৩% অন্যান্য খণ্ডত। বেছিভাগ নতুন চাকৰিকে অনানুষ্ঠানিক হিচাপে শ্ৰেণীভুক্ত কৰা হয়।<ref name="Flouriot2013"/> ১৯৭০ চনৰ পৰা কংগোৰ সৈতে চীন গণৰাজ্য যথেষ্ট জড়িত হৈ আছে। তেওঁলোকে পেলেছ ডু পিপল নিৰ্মাণৰ বাবে ধন আগবঢ়াইছিল আৰু শ্ কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনৰ পৰা কোটি কোটি ডলাৰৰ ঋণ।বাবা যুদ্ধত বিদ্ৰোহীসকলৰ বিৰুদ্ধে চৰকাৰক সমৰ্থন কৰিছিল। ২০০৭-২০০৮ বিত্তীয় বৰ্ষত চীন আৰু কংগোৱে ৮.৫ বিলিয়ন মাৰ্কিন ডলাৰৰ চুক্তিত স্বাক্ষৰ কৰে। কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনে‍ দিয়া এইয়া কোটি ডলাৰৰ ঋণ।<ref>Emizet Francois Kisangani, Scott F. Bobb, "China, People's Republic of, Relations with"; ''Historical Dictionary of the Democratic Republic of the Congo'', Lanham, Maryland: Scarecrow Press, 2010; pp. [https://books.google.com/books?id=FvAWPTaRvFYC&pg=PA74 74]–75.</ref> চীনা উদ্যোগীসকলে কিনশাচাৰ স্থানীয় বজাৰত ক্ৰমৱৰ্ধমান অংশীদাৰিত্ব লাভ কৰিছে, এই প্ৰক্ৰিয়াত পূৰ্বতে সফল কংগো, পশ্চিম আফ্ৰিকা, ভাৰতীয় আৰু লেবাননৰ ব্যৱসায়ীসকলক স্থানচ্যুত কৰিছে।<ref>Nuah M. Makungo, "[https://www.researchgate.net/publication/258339820_Is_The_Democratic_Republic_of_Congo_DRC_being_Globalized_by_China Is the Democratic Republic of Congo being Globalized by China? ]</ref> ২০০৫ চনত পৰিয়ালৰ গড় খৰচ ২১৫০ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল, যিটো প্ৰতিদিনে ১ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল। পৰিয়ালৰ গড় খৰচ আছিল ১৫৫৫ ডলাৰ, অৰ্থাৎ প্ৰতিজন ব্যক্তিৰ বাবে প্ৰতিদিনে ৬৬ চেণ্ট। দুখীয়াৰ মাজত এই ব্যয়ৰ আধাতকৈ অধিক খাদ্য, বিশেষকৈ ৰুটি আৰু শস্যজাতীয় খাদ্যৰ বাবে হয়।<ref name="Flouriot2013">Jean Flouriot, "[https://com.revues.org/6770 Kinshasa 2005. ]</ref> ==শিক্ষা== [[চিত্র:Université_de_Kinshasa_(Unikin1).JPG|ডান|থাম্ব| কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয়]] কিনশাচাত কেইবাখনো উচ্চ পৰ্যায়ৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে, য’ত চিভিল ইঞ্জিনিয়াৰিঙৰ পৰা আৰম্ভ কৰি নাৰ্চিং আৰু সাংবাদিকতালৈকে বিভিন্ন ধৰণৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে। চহৰখনত তিনিখন বিশ্ববিদ্যালয় আৰু এখন কলা বিদ্যালয় আছে: * একাডেমি ডি ডিজাইন (এডি) * ইনষ্টিটিউট চুপাৰিউৰ ডি'আৰ্কিটেকচাৰ আৰু নগৰবাদ * ইউনিভাৰ্চ‍িটি পেনাফ্ৰিকাইন ডু কঙ্গো (ইউপিসি) * কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয় * ইউনিভাৰ্চ‍িটি লিবাৰ ডি কিনশাচা * কঙ্গোৰ কেথলিক বিশ্ববিদ্যালয় * [[Congo Protestant University|কঙ্গো প্ৰটেষ্টাণ্ট বিশ্ববিদ্যালয়]] * [[Université Chretienne de Kinshasa|ইউনিভাৰ্চ‍িটি ক্ৰেটিয়েন ডি কিনশাসা]] * [[National Pedagogy University|ন্যাশনাল পেডাগজি ইউনিভাৰ্চ‍িটি]] * নেশ্বনেল ইনষ্টিটিউট অফ আৰ্টচ * বিজ্ঞাপন আৰু মিডিয়া উচ্চতৰ ইনষ্টিটিউট * চেণ্টাৰ ফৰ হেলথ ট্ৰেনিং (সিইএফএ)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Cefacongo.org|title=Cefacongo.org|url=http://www.cefacongo.org/index.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20110725151811/http://www.cefacongo.org/index.html|archive-date=25 July 2011|date=14 March 2011}}</ref> প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক বিদ্যালয়: * লাইচি প্ৰিন্স ডি লিজ (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, [[ফৰাসি বেলজীয়|বেলজিয়াম পাঠ্যক্ৰমেৰ ফ্ৰেঞ্চ কমিউনিটি]]) * প্ৰিন্স ভেন লুইকস্কুল কিনশাচা (প্ৰাথমিক শিক্ষা, ফ্ল্যাণ্ডাৰ্চ পাঠ্যক্ৰম)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Prins van Luikschool Kinshasa|title=Onze school|url=https://wordpress.pls-rdc.com/onze-school/|date=2020-05-16}}</ref> * ৰেনে ডে‍কাৰ্ত ফৰাচী উচ্চ বিদ্যালয় (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, ফৰাচী পাঠ্যক্ৰম) * আমেৰিকান স্কুল অফ কিনশাচা * আলহাদেফ স্কুল৷ ২০০৫ চনত ছয় বছৰৰ ওপৰৰ ৯৩% শিশুৱে স্কুললৈ গৈছিল আৰু ১৫ বছৰৰ ওপৰৰ ৭০% লোক ফৰাচী ভাষাত সাক্ষৰ আছিল। ==স্বাস্থ্য আৰু চিকিৎসা== কিনশাচাত বিশখন চিকিৎসালয়ৰ লগতে বিভিন্ন চিকিৎসা কেন্দ্ৰ আৰু পলিক্লিনিক আছে।<ref>[http://www.afdevinfo.com/htmlreports/org/org_55841.html "Provincial Health Division of Kinshasa"] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20110414194221/http://www.afdevinfo.com/htmlreports/org/org_55841.html|date=14 April 2011}}''African Development Information Services''</ref> ১৯৯১ চনৰ পৰা মনকল হাস্পতালে স্বাস্থ্য বিভাগৰ সহযোগত কিনশাচাৰ জিলা চিকিৎসালয় হিচাপে অলাভজনক স্বাস্থ্য প্ৰতিষ্ঠান হিচাপে কাম কৰি আহিছে। ২০১২ চনত শিশু চিকিৎসক আৰু ৰক্ত বিশেষজ্ঞ অধ্যাপক লিঅ’ন শ্বিলোলোৰ দ্বাৰা পৰিচালিত মনকল হাস্পতালৰ পৰীক্ষাগাৰ, ডায়েগনষ্টিক ৰেডিঅ’লজি, ইনটেনচিভ কেয়াৰ, নৱজাতক ইউনিট, ফেমিলি মেডিচিন, জৰুৰীকালীন ইউনিট আৰু বৃহত্তৰ অস্ত্ৰোপচাৰ এলেকাৰে উন্নত ক্লিনিকেল সেৱাৰ ১৫০খন বিচনাযুক্ত এটা ভৱন মুকলি কৰা হৈছে। ==সংস্কৃতি== কিনশাচাত ৰাষ্ট্ৰীয় সংগ্ৰহালয় আৰু কিনছাছা ফাইন আৰ্টছ একাডেমী আছে।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=qb6NAQAAQBAJ&dq=Kinshasa++National+Museum+and+the+Kinshasa+Fine+Arts+Academy&pg=PA145|title=Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture|last=Cybriwsky|first=Roman Adrian|date=2013-05-23|publisher=ABC-CLIO|language=en|isbn=978-1-61069-248-9}}</ref> কিনশাচা কংগোৰ বেছিভাগ বুদ্ধিজীৱীৰ বাসস্থান, য'ত ম্বুটু যুগত গঢ় লৈ উঠা ৰাজনৈতিক শ্ৰেণীও আছে।<ref name="Freund2012">Bill Freund, "City and Nation in an African Context: National Identity in Kinshasa”; ''Journal of Urban History'' 38(5), 2012; [[doi:10.1177/0096144212449141]].</ref> কিনছাছাৰ সংগীত জগতখন ১৯৬০ চনৰ পৰাই চহৰখনৰ অভিজাত শ্ৰেণীৰ পৃষ্ঠপোষকতাত পৰিচালিত হৈ‍ আহিছে।<ref name="Trapido2016"/> ১৯৯৪ চনত গঠন হোৱা অৰ্কেষ্টাৰ চিম্ফণিক কিম্বাংগুইষ্টে উন্নত বাদ্যযন্ত্ৰ ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে আৰু তেতিয়াৰ পৰাই ইয়াৰ সামৰ্থ্য আৰু সুনাম বৃদ্ধি পায়।<ref>Andy Morgan, "The scratch orchestra of Kinshasa", ''The Guardian'' 9 May 2013.</ref><sup class="noprint Inline-Template" style="white-space:nowrap; ">&#x5B; ''<span title="Use deep linking to the page at which information is found, rather than at top-domain level (July ২০২১)"> ==উপাসনালয়== ==গণমাধ্যম== ==খেলাধুলা== ==অট্টালিকা আৰু প্ৰতিষ্ঠান== ==আন্তঃগাঁথনি আৰু গৃহ নিৰ্মাণ== ==পৰিবহণ== ===বিমান=== ===ৰেল=== ===বাহ্যিক পৰিবহণ=== ==সামাজিক বিষয়== ===অপৰাধ আৰু শাস্তি=== ===ৰাস্তাৰ শিশু=== ==জনপ্ৰিয় সংস্কৃতিত== ==তথ্য সংগ্ৰহ== [[শ্ৰেণী:ভূগোল]] awe4megz6n9zz73czrha4vasf35tovl 517002 517001 2025-06-11T07:26:48Z কুমুদ ঘোষ 42738 /* সংস্কৃতি */ 517002 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = কিনশাচা | official_name = ''ভিলে ডি কিনশাচা '' | settlement_type = [[ৰাজধানী চহৰ]] আৰু [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ প্ৰদেশ|প্ৰদেশ]] | image_skyline = {{multiple image | perrow = 1/2/2/2 | border = infobox | total_width = 290 | caption_align = center | image1 = La ville de Kinshasa.jpg | caption1 = [[গোম্বে, কিনশাসা|ডাউনটাউন কিনশাচা]] | image2 = Africell - Black Santa - DRC (49268350383).jpg | caption2 = [[গোম্বে, কিনশাচা]] | image3 = Kinshasa by night (23769991270).jpg | caption3 = [[লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image4 = Palais du peuple de la RDC.jpg | caption4 = [[প্যালাইস ডু পিপল (কিনশাসা)|পিপলচ পেলেচ]] | image5 = Parc de la Vallée de la Nsele.jpg | caption5 = [[এনসেলে ভ্যালি পাৰ্ক|লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image6 = Le 17 janvier 1961, Patrice Lumumba mourrait, victime de son « rêve » pour un Congo libre, démocratique et développé. (16112526649).jpg | caption6 = [[পাত্ৰিছ লুমুম্বা]]ৰ মূৰ্তি সহিত [[লাইমেট টাৱাৰ]] (পটভূমিত)। | image7 = Bâtiment de la SCPT (anciennement ONATRA) à Gombe, Kinshasa.jpg | caption7 = [[চ'ছাইটি বাণিজ্যিক দে পৰিবহণ এবং দেস পোৰ্টস|চ'ছাইটিি বাণিজ্যিক দেচ পৰিবহণ আৰু দেচ বন্দৰ]] }} | image_flag = Flag of Kinshasa, DRC.svg | image_seal = Coat of arms of Kinshasa.svg | seal_size = 50px | nickname = কিন লা বেলে<br/>({{literally||কিন দ্য বিউটিফুল}}) | motto = | image_map = Democratic Republic of the Congo (26 provinces) - Kinshasa.svg | map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ প্ৰদেশৰ মানচিত্ৰত কিনশাচা | pushpin_map = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ#আফ্ৰিকা#পৃথিৱী | pushpin_relief = 1 | pushpin_map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ মানচিত্ৰে কিনশাসা | coordinates = {{স্থানাঙ্ক|4|19|30|S|15|19|20|E|type:adm1st_region:CD-KN|display=inline}} | subdivision_type = দেশ | subdivision_name = {{পতাকা|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ}} | subdivision_type1 = [[Provinces of the Democratic Republic of the Congo|Province]] | established_title = প্ৰতিষ্ঠিত | established_date = ১৮৮১ | seat_type = চি‍টি হল | seat = [[লা গোম্বে (কিনশাসা)|লা গোম্বে]] | parts_type = [[কিনশাসায় কমিউন|কমিউন]] | parts_style = coll | p1 = [[বন্দলুংওয়া]] | p2 = [[বাৰুম্বু]] | p3 = [[বুম্বু]] | p4 = [[গোম্বে, কিনশাসা|গোম্বে]] (অতীতে কালিনা) | p5 = [[কালামু]] | p6 = [[কাসা-ভুবু, কিনশাসা|কাসা-ভুবু]] | p7 = [[কিম্বানসেকে]] | p8 = [[কিনশাসা (কমিউন)|কিনশাসা]] | p9 = [[কিণ্টামবো]] | p10 = [[কিসেনসো]] | p11 = [[লেম্বা, কিনশাসা|লেম্বা]] | p12 = [[লিমেট]] | p13 = [[লিঙ্গওয়ালা]] | p14 = [[মাকালা]] | p15 = [[মালুকু, কিনশাসা|মালুকু]] | p16 = [[মাসিনা, কিনশাসা|মাসিনা]] | p17 = [[মাটে]] | p18 = [[মণ্ট এনগাফুলা]] | p19 = [[এনডিজিলি, কিনশাসা|এনডিজিলি]] | p20 = [[নগাবা]] | p21 = [[এনগালিমা]] | p22 = [[এনগিৰি-এনগিৰি]] | p23 = [[এনসেলে]] | p24 = [[সেলেম্বাও]] | government_type = প্ৰাদেশিক সমাৱেশ | governing_body = [[কিনশাচাৰ প্ৰাদেশিক পৰিষদ]] | leader_title = [[কিনশাসাৰ গভৰ্নৰদেৰ তালিকা|গভৰ্নৰ]] | leader_name = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | leader_title1 = ভাইস-গভৰ্নৰ | leader_name1 = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | total_type = নগৰ-প্ৰদেশ | area_footnotes =<ref name=Kayembe2009 /> | area_total_km2 = 9965 | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_water_percent = | area_urban_km2 = 600 | elevation_m = 240 | population_total = 17071000<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |last=Institut National De La Statistique |title=Projections demographiques 2019-25 (in French) |url=http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |date=September 23, 2020 |archive-date=জুলাই ২, ২০২০ |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ |access-date=June 5, 2025 |archivedate=July 2, 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |deadurl=yes }}</ref> | population_as_of = ২০২১ | population_footnotes = | population_density_km2 = 1462 | population_urban = 16316000 | population_metro = 17239463 | population_urban_footnotes =<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি| url = https://populationstat.com/democratic-republic-of-the-congo/kinshasa|title = PopulationStat.com}}</ref> | population_density_urban_km2 = auto | population_blank1_title = [[জাতীয় ভাষা|language]] | population_blank1 = ফৰাচী আৰু লিঙ্গালা | population_note = | postal_code = | area_code = 243 + 9 | blank_name_sec1 = [[মানৱ উন্নয়ন সূচক|এইচডিআই]] (২০১৯) | blank_info_sec1 = 0.577<ref name="GlobalDataLab">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab |url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180923120638/https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |archive-date=23 September 2018 |date=2021-07-27 |ওয়েবসাইট=hdi.globaldatalab.org |language=en}}</ref><br />{{color|#fc0|medium}}[[List of provinces of the Democratic Republic of the Congo by Human Development Index|1st]] | area_urban_footnotes =<ref name="population">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |date=April 2017 |title=DemographiaWorld Urban Areas – 13th Annual Edition |url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |archive-date=3 May 2018 |date=8 July 2017 |publisher=[[Demographia]]}}</ref> | timezone = [[পশ্চিম আফ্ৰিকাৰ সময়]] | utc_offset = +1 | coor_pinpoint = | registration_plate_type = [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ যানবাহন ৰেজিষ্ট্ৰেশন প্লেট|লাইসেন্স প্লেট কোড]] | registration_plate = {{পতাকা আইকন|Democratic Republic of the Congo}} CGO / '''01''' }} '''কিনশাচা''' ({{lang-en|Kinshasa}}) হ'ল কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী আৰু সৰ্ববৃহৎ চহৰ। পূৰ্বতে ইয়াক লিওপোল্ডভিল নামেৰে জনা গৈছিল। এসময়ত কংগো নদীৰ পাৰত মাছ ধৰা আৰু ব্যৱসায়িক গাঁৱৰ বসতিস্থল কিনশাচা এতিয়া বিশ্বৰ অন্যতম দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা মেগাচিটি। কিনশাচা মহানগৰখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ ২৬খন প্ৰদেশৰ ভিতৰত এখন। যিহেতু নগৰ-প্ৰদেশৰ প্ৰশাসনিক সীমাৰেখাই এক বিশাল এলেকা সামৰি লৈছে, সেয়েহে নগৰ-প্ৰদেশৰ ৯০ শতাংশতকৈও অধিক ভূমি গ্ৰাম্য প্ৰকৃতিৰ, চহৰীয়া অঞ্চলসমূহে পশ্চিম দিশত সৰু কিন্তু বিস্তাৰিত অংশ দখল কৰিছে।<ref name="area">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Ville de Kinshasa|title=Géographie de Kinshasa|url=http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|archive-date=23 July 2012|date=25 June 2012|access-date=5 June 2025|archivedate=23 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|deadurl=yes}}</ref> আফ্ৰিকাৰ কাইৰো আৰু লোগেছৰ পিছত কিনশাচা তৃতীয় বৃহত্তম মহানগৰ।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=2020-07-03|language=en-US|title=Cities In The World With The Most Francophone Population|url=https://www.worldatlas.com/articles/cities-in-the-world-with-the-most-francophone-population.html|date=2022-03-08|ওয়েবসাইট=WorldAtlas}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও ই বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ নামমাত্ৰ ফ্ৰাংকোফোন নগৰীয়া অঞ্চল, য'ত ফৰাচী ভাষা হৈছে চহৰখনৰ চৰকাৰ, শিক্ষা, সংবাদ মাধ্যম, জনসেৱা, আৰু উচ্চ পৰ্যায়ৰ বাণিজ্যৰ ভাষা। আনহাতে, লিংগালা ভাষাক বাটে‍-ঘাটে‍ লিংগুয়া ফ্ৰাংকা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&q=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|title=Globalization and Language Vitality: Perspectives from Africa, pp. 103 & 109|last=Cécile B. Vigouroux & Salikoko S. Mufwene|year=2008|isbn=9780826495150|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20151005104851/https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&lpg=PA111&dq=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|archive-date=5 October 2015|url-অবস্থা=live|date=25 June 2012}}</ref> ২০১২ চনৰ অক্টোবৰ মাহত কিনশাচাত ১৪ সংখ্যক ফ্ৰাংকোফোনি শীৰ্ষ সন্মিলন অনুষ্ঠিত হৈছিল।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=[[Organisation internationale de la Francophonie|OIF]]|title=XIVe Sommet de la Francophonie|url=http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120619065536/http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|archive-date=19 June 2012|date=25 June 2012}}</ref> কিনশাচাৰ বাসিন্দাসকলক কিনোইছ (ফৰাচী আৰু কেতিয়াবা ইংৰাজীত) বা কিনাশাচান (ইংৰাজীত) বুলি জনা যায়। অঞ্চলটোৰ খিলঞ্জীয়া লোকসকলৰ ভিতৰত হুম্বু আৰু টেকে আদি অন্যতম। চহৰখন পাৰ্শ্বৱৰ্তী ৰিপাব্লিক অৱ কংগোৰ ৰাজধানী ব্ৰাজাভিলৰ মুখামুখি। এই বিন্দুত নদীৰ ব্যৱধান ৭ কিলোমিটাৰ বহল যদিও ভেটিকান চহৰ আৰু ৰোমৰ পিছত এই দুখন চহৰ বিশ্বৰ দ্বিতীয় নিকটতম ৰাজধানী চহৰৰ যোৰা। ==ইতিহাস== ১৮৮১ চনত হেনৰী মৰ্টন ষ্টেনলীয়ে ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰ হিচাপে এই চহৰখন প্ৰতিষ্ঠা কৰে।<ref>Roman Adrian Cybriwsky, ''Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture'', ABC-CLIO, USA, 2013, p. 144</ref> বেলজিয়ামৰ ৰজা দ্বিতীয় লিওপল্ডৰ সন্মানত ইয়াৰ নামকৰণ কৰা হৈছিল লিওপোল্ডভিল। তেওঁ কংগো ফ্ৰী ষ্টেট নিয়ন্ত্ৰণ কৰিছিল। এই বিশাল ভূখণ্ডই এখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ। এই অঞ্চলটো উপনিবৱশ নহয় বৰঞ্চ ৰজাৰ ব্যক্তিগত সম্পত্তি আছিল। এই ঠাইখন লিভিংষ্টন জলপ্ৰপাতৰ ওপৰৰ কংগো নদীৰ প্ৰথমটো নাও চলাব পৰা বন্দৰ হিচাপে বিকশিত হয়। লিওপোল্ডভিলৰ তলৰ ৩০০ কিলোমিটাৰ (১৯০ মাইল) উজানত এটি ধাৰা আছে। প্ৰথম অৱস্থাত সাগৰৰ মাজেৰে অহা বা যোৱা সকলো সামগ্ৰী লিওপোল্ডভিল আৰু মাটাডিৰ মাজত বহনকাৰীয়ে কঢ়িয়াই নিব লাগিছিল, ৰেপিডৰ তলৰ বন্দৰ আৰু উপকূলৰ পৰা ১৫০ কিলোমিটাৰ (৯৩ মাইল) দূৰত্বৰ পৰা আনিব লগা হৈছিল। ১৮৯৮ চনত মাটাডি-কিনশাচা পৰ্টেজ ৰেলৱেৰ নিৰ্মাণ সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ লগে লগে ৰেপিডৰ চাৰিওফালে বিকল্প পথৰ ব্যৱস্থা হয় আৰু লিওপোল্ডভিলৰ দ্ৰুত বিকাশ আৰম্ভ হয়। ১৯১৪ চনত পাইপলাইন স্থাপন কৰা হয়। ই মাটাডিৰ পৰা লিওপ’ল্ডভিলৰ ওপৰৰ ফালে থকা ভাপ জাহাজলৈ খাৰুৱা তেল পৰিবহণ কৰে।<ref name="britannica.com">{{বিশ্বকোষ উদ্ধৃতি|বিশ্বকোষ=britannica.com}}</ref> ১৯২৩ চনৰ ভিতৰত কংগোৰ মোহনাত থকা বোমা চহৰখনৰ ঠাইত এই চহৰখনক বেলজিয়ান কংগোৰ ৰাজধানীলৈ উন্নীত কৰা হয়।<ref name="britannica.com" /> "লিঅ'" বা "লিঅ'পল্ড" নামেৰে মতা এই চহৰখন ঔপনিৱেশিক যুগত দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাই ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰত পৰিণত হয়। ১৯৫৯ চনৰ বিদ্ৰোহৰ পাছত ১৯৬০ চনৰ ৩০ জুনত স্বাধীনতা লাভ কৰি‍ কংগো ৰিপাব্লিকে প্ৰথম প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে পেট্ৰিছ লুমুম্বাক নিৰ্বাচিত কৰে। লুমুম্বাৰ অনুভূত ছোভিয়েট সমৰ্থন প্ৰৱণতাক পশ্চিমীয়া স্বাৰ্থই ভাবুকি হিচাপে গণ্য কৰিছিল। যিহেতু সেই সময় শীতল যুদ্ধৰ উত্তেজনাপূৰ্ণ সময় আছিল, সেয়েহে আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামে কংগোৰ কৌশলগত সম্পদ বিশেষকৈ ইউৰেনিয়ামৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ হেৰুৱাব বিচৰা নাছিল। লুমুম্বাৰ নিৰ্বাচনৰ এবছৰ নৌহওঁতেই বেলজিয়াম আৰু আমেৰিকাই তেওঁৰ কঙ্গোলিজ প্ৰতিদ্বন্দ্বীসকলৰ সমৰ্থন ক্ৰয় কৰি লয় আৰু সেই ঘটনাবোৰক গতিশীল কৰি লুমুম্বাৰ হত্যাত পৰিণত কৰে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|last=Georges Nzongola-Ntalaja|date=17 January 2011|title=Patrice Lumumba: the most important assassination of the 20th century|url=https://www.theguardian.com/global-development/poverty-matters/2011/jan/17/patrice-lumumba-50th-anniversary-assassination|date=9 February 2020|ওয়েবসাইট=The Guardian}}</ref> ১৯৬৪ চনত মাইজে ছ’ম্বেই কংগো ৰিপাব্লিক, বুৰুণ্ডি আৰু মালিৰ সকলো নাগৰিকৰ লগতে ৰুৱাণ্ডাৰ পৰা অহা সকলো ৰাজনৈতিক শৰণাৰ্থীক বহিষ্কাৰ কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে।<ref>Jules Gerard-Libois and Benoit Verhaegen, ''Congo 1964: Political Documents of a Developing Nation'', Princeton University Press, 2015, p. 450</ref><ref name="NYT">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1964/08/22/archives/congo-starts-expulsions.html|title=Congo Starts Expulsions|work=[[The New York Times]]|date=19 May 2021|language=en}}</ref><ref>Daouda Gary-Tounkara, ''1964 : le Mali réinsère ses ressortissants expulsés'', In: '' Plein droit 2016/1 (n° 108)'', GISTI, 2016, p. 35-38</ref><ref>United States.</ref> ১৯৬৫ চনত আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামৰ সহায়ত কংগোত জোচেফ-ডিজিয়েৰ মবুটুৱে ক্ষমতা দখল কৰে। তেওঁ "প্ৰামাণ্যতা"ৰ নীতি প্ৰৱৰ্তন কৰে। ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে দেশৰ মানুহ আৰু ঠাইৰ নাম পুনৰ সজীৱ কৰি তুলিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। ১৯৬৬ চনত কিনশাচা নামৰ এখন গাঁৱৰ নামেৰে লিওপ’ল্ডভিলৰ নাম কিনশাচা ৰখা হয়। এসময়ত ই এই স্থানৰ ওচৰতে আছিল, যিটো বৰ্তমান কিনশাচা কমিউন নামেৰে জনা যায়। মবুটুৰ অধীনত চহৰখন দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পালে। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা বহু লোক নিজৰ সৌভাগ্যৰ সন্ধানত ইয়ালৈ আহিছিল। বা আন ঠাইৰ জাতিগত বিবাদৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ আহিছিল। এইদৰে তেওঁলোকে কিনশাচাৰ জনসংখ্যাৰ মাজত ইতিমধ্যে উপস্থিত থকা বহুতো জাতি আৰু ভাষাৰ লগত নতুন ভাষা আৰু জাতি-জনগোষ্ঠী সংযোজন কৰিলে। ১৯৯১ চনত চহৰখনে বিদ্ৰোহী সৈনিকক প্ৰতিহত কৰিবলগীয়া হৈছিল। চৰকাৰে দৰমহা দিব নোৱাৰাৰ বিৰুদ্ধে তেওঁলোকে‍ প্ৰতিবাদ কৰিছিল। ইয়াৰ পাছত বিদ্ৰোহীৰ বিদ্ৰোহ আৰম্ভ হয়, যাৰ ফলত ১৯৯৭ চনৰ ভিতৰত মবুটুৰ শাসন ব্যৱস্থাৰ পতন ঘটে।<ref name="britannica.com"/> মবুটুৰ অতিমাত্ৰা উৎপাত, গণ দুৰ্নীতি, নেপটিজিম আৰু গৃহযুদ্ধৰ ফলত কিনশাচাৰ বহু ক্ষতি হৈছিল। ই তেওঁক পতনৰফালে লৈ গৈছিল। ইয়াৰ পাছতো ই এতিয়াও মধ্য আফ্ৰিকাৰ বাবে এক প্ৰধান সাংস্কৃতিক আৰু বৌদ্ধিক কেন্দ্ৰ, য'ত সংগীতজ্ঞ আৰু শিল্পীৰ এক সমৃদ্ধিশালী সম্প্ৰদায় আছে। ইয়াৰ উপৰিও ই দেশৰ প্ৰধান ঔদ্যোগিক কেন্দ্ৰ, ইয়াত অভ্যন্তৰীণ অঞ্চলৰ পৰা অনা বহু প্ৰাকৃতিক সামগ্ৰী প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰা হয়। ২০০১ চনৰ পৰা ২০১৯ চনলৈকে কংগো গণতান্ত্ৰিক ৰিপাব্লিকৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জোচেফ কাবিলাৰ কিনশাচাত বিশেষ জনপ্ৰিয়তা নাছিল।<ref name="Trapido2016"/> ২০০৬ চনত কাবিলাই প্ৰতিদ্বন্দ্বিতামূলক নিৰ্বাচনত জয় ঘোষণা কৰাৰ পিছত হিংসাত্মক পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয়; ইউৰোপীয় সংঘই ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ বাহিনীত যোগদান কৰিবলৈ চহৰখনত সৈন্য নিয়োগ কৰে। ২০১৬ চনত নতুন নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ’ব বুলি ঘোষণা কৰাত দুবছৰ পলম হৈছিল। ছেপ্টেম্বৰ আৰু ডিচেম্বৰ মাহত বৃহৎ প্ৰতিবাদৰ সূচনা হয়। ইয়াৰ ফলত ৰাজপথত বেৰিকেড লগোৱাৰ লগতে কেইবা ডজন লোকৰ মৃত্যু হয়। বিদ্যালয় আৰু ব্যৱসায়িক প্ৰতিষ্ঠান বন্ধ আছিল।<ref>"[https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407 DR Congo election: 17 dead in anti-Kabila protests] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180616023724/https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407|date=16 June 2018}}", ''BBC'', 19 September 2016.</ref><ref>Merritt Kennedy, "[https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators Congo A 'Powder Keg' As Security Forces Crack Down On Whistling Demonstrators] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180517153108/https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators|date=17 May 2018}}", ''NPR'', 21 December 2016.</ref> ==ভূগোল== ===প্ৰশাসনিক বিভাগ=== ===জলবায়ু=== ==জনসংখ্যা== ১৯৮৪ চনত কৰা আনুষ্ঠানিক লোকপিয়লত ২৬ লাখ বাসিন্দা গণনা কৰা হৈছিল।<ref name="Bédécarrats2016">{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Bédécarrats|first=Florent|last২=Lafuente-Sampietro|first২=Oriane|year=2019|title=Building commons to cope with chaotic urbanization? Performance and sustainability of decentralized water services in the outskirts of Kinshasa|পাতাসমূহ=1096–1108|DOI=10.1016/j.jhydrol.2016.07.023|doi-access=free}}</ref> তেতিয়াৰ পৰাই সকলো অনুমান সঁচাকৈয়ে বহিৰ্প্ৰকাশ। ২০০৫ চনৰ বাবে অনুমান ৫৩ লাখৰ পৰা ৭৩ লাখৰ ভিতৰত পৰে।<ref name="Flouriot2013"/> ২০১৭ চনত চহৰখনৰ শেহতীয়া অনুমান অনুসৰি ইয়াৰ জনসংখ্যা আছিল ১১,৮৫৫,০০০।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=Archived copy|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|date=26 June 2012}}</ref> ইউ এন হেবিটেটৰ তথ্য অনুসৰি বছৰি ৩ লাখ ৯০ হাজাৰ লোক কিনাশাচালৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। যুদ্ধৰ পৰা পলায়ন কৰি অৰ্থনৈতিক সুযোগ বিচাৰি ইয়ালৈ আহে।<ref name="Iazzolino2016">Gianluca Iazzolino, "[http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls Kinshasa, megalopolis of 12 million souls, expanding furiously on super-charged growth] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170709174042/http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls|date=9 July 2017}}"; ''Mail & Guardian Africa'', 2 April 2016.</ref> এক অনুমান অনুসৰি (২০১৬) মহানগৰ কিনশাচাৰ জনসংখ্যা যথেষ্ট বৃদ্ধি পাব। ইয়াৰ জনসংখ্যা ২০৫০ চনৰ ভিতৰত ৩.৫ কোটি, ২০৭৫ চনৰ ভিতৰত ৫.৮ কোটি আৰু ২১০০ চনৰ ভিতৰত ৮.৩ কোটি হ’ব।<ref>{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Hoornweg|first=Daniel|last২=Pope|first২=Kevin|year=2017|title=Population predictions for the world's largest cities in the 21st century|পাতাসমূহ=195–216|DOI=10.1177/0956247816663557|doi-access=free}}</ref> তেনে হ'লে‍ ই বিশ্বৰ অন্যতম বৃহৎ মহানগৰ হিচাপে পৰিগণিত হ’ব। ===ভাষা=== কংগো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ চৰকাৰী ভাষা ফৰাচী। অৰ্থাৎ কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী কিনশাচাৰ ভাষাও ফৰাচী। কিনশাচা আনুষ্ঠানিকভাৱে বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ ফ্ৰাংকোফোন চহৰ যদিও বেছিভাগ মানুহেই হয় ফৰাচী ভাষা নাজানে অথবা ক’বলৈ চেষ্টা কৰে।<ref name=":0">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=7 March 2016|title=Populations of 150 Largest Cities in the World|url=http://www.worldatlas.com/citypops.htm|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20170828095658/http://www.worldatlas.com/citypops.htm|archive-date=28 August 2017|date=1 August 2016|ওয়েবসাইট=World Atlas}}</ref><ref name="Nadeau">{{cite book|title=The Story of French|url=https://archive.org/details/storyoffrench0000nade|last=Nadeau|first=Jean-Benoit|year=2006|publisher=St. Martin's Press|পাতা=301; 483|isbn=9780312341831}}</ref><ref name="Trefon">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=5VAAHi93y0sC&q=Kinshasa+second+largest+French+city&pg=PA7|title=Reinventing Order in the Congo: How People Respond to State Failure in Kinshasa|last=Trefon|first=Theodore|year=2004|publisher=Zed Books|পাতা=7|isbn=9781842774915|date=31 May 2009}}</ref> লিংগালা ভাষাক কথিত ভাষা হিচাপে বহুলভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ৰাস্তাৰ চিন, পোষ্টাৰ, বাতৰি কাকত, চৰকাৰী নথি-পত্ৰ, স্কুলৰ ভাষা ফৰাচী; নাটক, টেলিভিছন আৰু বাতৰি কাকতত ই আধিপত্য বিস্তাৰ কৰিছে আৰু বিভিন্ন সামাজিক শ্ৰেণীৰ লোকৰ মাজত উলম্ব সম্পৰ্ক ক্ষেত্ৰত ই ব্যৱহাৰ হয়। কিন্তু একে শ্ৰেণীৰ মানুহে নিজৰ মাজতে কংগো ভাষা (কিকোংগো, লিংগালা, শ্বিলুবা বা শ্বাহিলি)ত কথা পাতে।<ref name="Manning">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=LwzFF2FnbzMC&q=Kinshasa+second+largest+francophone+city&pg=PA189|title=Francophone sub-Saharan Africa: Democracy and Dependence, 1985–1995|last=Manning|first=Patrick|year=1998|publisher=Cambridge University Press|পাতা=189|isbn=9780521645195|date=31 May 2009}}{{অকাৰ্যকৰ সংযোগ|date=এপ্ৰিল ২০২৩ |bot=InternetArchiveBot |ঠিক কৰাৰ প্ৰচেষ্টা=yes }}</ref> ==চৰকাৰ আৰু ৰাজনীতি== ==অৰ্থনীতি== [[চিত্র:Marsavco-Biggest_FMCG_Company_of_DRC_&_Central_Africa,_Part_of_RAWJI_Group-Largest_Group_in_DRC.jpg|ডান|থাম্ব| মার্চাভকো]] [[চিত্র:2013_street_Kinshasa_8756715873.jpg|থাম্ব|২০১৩ চনত কিনশাচা]] মহানগৰীৰ মাজমজিয়াত অৱস্থিত ট্ৰাষ্ট মাৰ্চেণ্ট বেংকৰ দৰে আন বহু উদ্যোগ আছে। খাদ্য প্ৰক্ৰিয়াকৰণ এটা প্ৰধান উদ্যোগ, আৰু নিৰ্মাণ আৰু অন্যান্য সেৱা উদ্যোগেও অৰ্থনীতিত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে।<ref name="britannica.com"/> যদিও কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ জনসংখ্যাৰ মাত্ৰ ১৩% লোক ইয়াত বাস কৰে, মুঠ ঘৰুৱা উৎপাদনৰ দ্বাৰা জুখিলে কংগোৰ অৰ্থনীতিৰ ৮৫% কিনশাচাৰৰ।<ref name="ChirisaEtAl2017"/> ২০০৪ চনৰ এক সমীক্ষাত দেখা গৈছে যে মুঠ ৯ লাখ ৭৬ হাজাৰ শ্ৰমিকৰ ৭০% অনানুষ্ঠানিকভাৱে নিয়োজিত, ১৭% ৰাজহুৱা খণ্ডত, ৯% আনুষ্ঠানিক ব্যক্তিগত খণ্ডত আৰু ৩% অন্যান্য খণ্ডত। বেছিভাগ নতুন চাকৰিকে অনানুষ্ঠানিক হিচাপে শ্ৰেণীভুক্ত কৰা হয়।<ref name="Flouriot2013"/> ১৯৭০ চনৰ পৰা কংগোৰ সৈতে চীন গণৰাজ্য যথেষ্ট জড়িত হৈ আছে। তেওঁলোকে পেলেছ ডু পিপল নিৰ্মাণৰ বাবে ধন আগবঢ়াইছিল আৰু শ্ কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনৰ পৰা কোটি কোটি ডলাৰৰ ঋণ।বাবা যুদ্ধত বিদ্ৰোহীসকলৰ বিৰুদ্ধে চৰকাৰক সমৰ্থন কৰিছিল। ২০০৭-২০০৮ বিত্তীয় বৰ্ষত চীন আৰু কংগোৱে ৮.৫ বিলিয়ন মাৰ্কিন ডলাৰৰ চুক্তিত স্বাক্ষৰ কৰে। কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনে‍ দিয়া এইয়া কোটি ডলাৰৰ ঋণ।<ref>Emizet Francois Kisangani, Scott F. Bobb, "China, People's Republic of, Relations with"; ''Historical Dictionary of the Democratic Republic of the Congo'', Lanham, Maryland: Scarecrow Press, 2010; pp. [https://books.google.com/books?id=FvAWPTaRvFYC&pg=PA74 74]–75.</ref> চীনা উদ্যোগীসকলে কিনশাচাৰ স্থানীয় বজাৰত ক্ৰমৱৰ্ধমান অংশীদাৰিত্ব লাভ কৰিছে, এই প্ৰক্ৰিয়াত পূৰ্বতে সফল কংগো, পশ্চিম আফ্ৰিকা, ভাৰতীয় আৰু লেবাননৰ ব্যৱসায়ীসকলক স্থানচ্যুত কৰিছে।<ref>Nuah M. Makungo, "[https://www.researchgate.net/publication/258339820_Is_The_Democratic_Republic_of_Congo_DRC_being_Globalized_by_China Is the Democratic Republic of Congo being Globalized by China? ]</ref> ২০০৫ চনত পৰিয়ালৰ গড় খৰচ ২১৫০ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল, যিটো প্ৰতিদিনে ১ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল। পৰিয়ালৰ গড় খৰচ আছিল ১৫৫৫ ডলাৰ, অৰ্থাৎ প্ৰতিজন ব্যক্তিৰ বাবে প্ৰতিদিনে ৬৬ চেণ্ট। দুখীয়াৰ মাজত এই ব্যয়ৰ আধাতকৈ অধিক খাদ্য, বিশেষকৈ ৰুটি আৰু শস্যজাতীয় খাদ্যৰ বাবে হয়।<ref name="Flouriot2013">Jean Flouriot, "[https://com.revues.org/6770 Kinshasa 2005. ]</ref> ==শিক্ষা== [[চিত্র:Université_de_Kinshasa_(Unikin1).JPG|ডান|থাম্ব| কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয়]] কিনশাচাত কেইবাখনো উচ্চ পৰ্যায়ৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে, য’ত চিভিল ইঞ্জিনিয়াৰিঙৰ পৰা আৰম্ভ কৰি নাৰ্চিং আৰু সাংবাদিকতালৈকে বিভিন্ন ধৰণৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে। চহৰখনত তিনিখন বিশ্ববিদ্যালয় আৰু এখন কলা বিদ্যালয় আছে: * একাডেমি ডি ডিজাইন (এডি) * ইনষ্টিটিউট চুপাৰিউৰ ডি'আৰ্কিটেকচাৰ আৰু নগৰবাদ * ইউনিভাৰ্চ‍িটি পেনাফ্ৰিকাইন ডু কঙ্গো (ইউপিসি) * কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয় * ইউনিভাৰ্চ‍িটি লিবাৰ ডি কিনশাচা * কঙ্গোৰ কেথলিক বিশ্ববিদ্যালয় * [[Congo Protestant University|কঙ্গো প্ৰটেষ্টাণ্ট বিশ্ববিদ্যালয়]] * [[Université Chretienne de Kinshasa|ইউনিভাৰ্চ‍িটি ক্ৰেটিয়েন ডি কিনশাসা]] * [[National Pedagogy University|ন্যাশনাল পেডাগজি ইউনিভাৰ্চ‍িটি]] * নেশ্বনেল ইনষ্টিটিউট অফ আৰ্টচ * বিজ্ঞাপন আৰু মিডিয়া উচ্চতৰ ইনষ্টিটিউট * চেণ্টাৰ ফৰ হেলথ ট্ৰেনিং (সিইএফএ)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Cefacongo.org|title=Cefacongo.org|url=http://www.cefacongo.org/index.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20110725151811/http://www.cefacongo.org/index.html|archive-date=25 July 2011|date=14 March 2011}}</ref> প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক বিদ্যালয়: * লাইচি প্ৰিন্স ডি লিজ (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, [[ফৰাসি বেলজীয়|বেলজিয়াম পাঠ্যক্ৰমেৰ ফ্ৰেঞ্চ কমিউনিটি]]) * প্ৰিন্স ভেন লুইকস্কুল কিনশাচা (প্ৰাথমিক শিক্ষা, ফ্ল্যাণ্ডাৰ্চ পাঠ্যক্ৰম)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Prins van Luikschool Kinshasa|title=Onze school|url=https://wordpress.pls-rdc.com/onze-school/|date=2020-05-16}}</ref> * ৰেনে ডে‍কাৰ্ত ফৰাচী উচ্চ বিদ্যালয় (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, ফৰাচী পাঠ্যক্ৰম) * আমেৰিকান স্কুল অফ কিনশাচা * আলহাদেফ স্কুল৷ ২০০৫ চনত ছয় বছৰৰ ওপৰৰ ৯৩% শিশুৱে স্কুললৈ গৈছিল আৰু ১৫ বছৰৰ ওপৰৰ ৭০% লোক ফৰাচী ভাষাত সাক্ষৰ আছিল। ==স্বাস্থ্য আৰু চিকিৎসা== কিনশাচাত বিশখন চিকিৎসালয়ৰ লগতে বিভিন্ন চিকিৎসা কেন্দ্ৰ আৰু পলিক্লিনিক আছে।<ref>[http://www.afdevinfo.com/htmlreports/org/org_55841.html "Provincial Health Division of Kinshasa"] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20110414194221/http://www.afdevinfo.com/htmlreports/org/org_55841.html|date=14 April 2011}}''African Development Information Services''</ref> ১৯৯১ চনৰ পৰা মনকল হাস্পতালে স্বাস্থ্য বিভাগৰ সহযোগত কিনশাচাৰ জিলা চিকিৎসালয় হিচাপে অলাভজনক স্বাস্থ্য প্ৰতিষ্ঠান হিচাপে কাম কৰি আহিছে। ২০১২ চনত শিশু চিকিৎসক আৰু ৰক্ত বিশেষজ্ঞ অধ্যাপক লিঅ’ন শ্বিলোলোৰ দ্বাৰা পৰিচালিত মনকল হাস্পতালৰ পৰীক্ষাগাৰ, ডায়েগনষ্টিক ৰেডিঅ’লজি, ইনটেনচিভ কেয়াৰ, নৱজাতক ইউনিট, ফেমিলি মেডিচিন, জৰুৰীকালীন ইউনিট আৰু বৃহত্তৰ অস্ত্ৰোপচাৰ এলেকাৰে উন্নত ক্লিনিকেল সেৱাৰ ১৫০খন বিচনাযুক্ত এটা ভৱন মুকলি কৰা হৈছে। ==সংস্কৃতি== কিনশাচাত ৰাষ্ট্ৰীয় সংগ্ৰহালয় আৰু কিনছাছা ফাইন আৰ্টছ একাডেমী আছে।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=qb6NAQAAQBAJ&dq=Kinshasa++National+Museum+and+the+Kinshasa+Fine+Arts+Academy&pg=PA145|title=Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture|last=Cybriwsky|first=Roman Adrian|date=2013-05-23|publisher=ABC-CLIO|language=en|isbn=978-1-61069-248-9}}</ref> কিনশাচা কংগোৰ বেছিভাগ বুদ্ধিজীৱীৰ বাসস্থান, য'ত ম্বুটু যুগত গঢ় লৈ উঠা ৰাজনৈতিক শ্ৰেণীও আছে।<ref name="Freund2012">Bill Freund, "City and Nation in an African Context: National Identity in Kinshasa”; ''Journal of Urban History'' 38(5), 2012; [[doi:10.1177/0096144212449141]].</ref> কিনছাছাৰ সংগীত জগতখন ১৯৬০ চনৰ পৰাই চহৰখনৰ অভিজাত শ্ৰেণীৰ পৃষ্ঠপোষকতাত পৰিচালিত হৈ‍ আহিছে।<ref name="Trapido2016"/> ১৯৯৪ চনত গঠন হোৱা অৰ্কেষ্টাৰ চিম্ফণিক কিম্বাংগুইষ্টে উন্নত বাদ্যযন্ত্ৰ ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে আৰু তেতিয়াৰ পৰাই ইয়াৰ সামৰ্থ্য আৰু সুনাম বৃদ্ধি পায়।<ref>Andy Morgan, "The scratch orchestra of Kinshasa", ''The Guardian'' 9 May 2013.</ref> ==উপাসনালয়== ==গণমাধ্যম== ==খেলাধুলা== ==অট্টালিকা আৰু প্ৰতিষ্ঠান== ==আন্তঃগাঁথনি আৰু গৃহ নিৰ্মাণ== ==পৰিবহণ== ===বিমান=== ===ৰেল=== ===বাহ্যিক পৰিবহণ=== ==সামাজিক বিষয়== ===অপৰাধ আৰু শাস্তি=== ===ৰাস্তাৰ শিশু=== ==জনপ্ৰিয় সংস্কৃতিত== ==তথ্য সংগ্ৰহ== [[শ্ৰেণী:ভূগোল]] 39hff5twiabwspsfwv2uum7zudzmx9y 517004 517002 2025-06-11T07:40:56Z কুমুদ ঘোষ 42738 [[ৱিকিপিডিয়া:লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰক|লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰকৰ]] সহায়ত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰণ কৰা হ’ল। 517004 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = কিনশাচা | official_name = ''ভিলে ডি কিনশাচা '' | settlement_type = [[ৰাজধানী চহৰ]] আৰু [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ প্ৰদেশ|প্ৰদেশ]] | image_skyline = {{multiple image | perrow = 1/2/2/2 | border = infobox | total_width = 290 | caption_align = center | image1 = La ville de Kinshasa.jpg | caption1 = [[গোম্বে, কিনশাসা|ডাউনটাউন কিনশাচা]] | image2 = Africell - Black Santa - DRC (49268350383).jpg | caption2 = [[গোম্বে, কিনশাচা]] | image3 = Kinshasa by night (23769991270).jpg | caption3 = [[লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image4 = Palais du peuple de la RDC.jpg | caption4 = [[প্যালাইস ডু পিপল (কিনশাসা)|পিপলচ পেলেচ]] | image5 = Parc de la Vallée de la Nsele.jpg | caption5 = [[এনসেলে ভ্যালি পাৰ্ক|লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image6 = Le 17 janvier 1961, Patrice Lumumba mourrait, victime de son « rêve » pour un Congo libre, démocratique et développé. (16112526649).jpg | caption6 = [[পাত্ৰিছ লুমুম্বা]]ৰ মূৰ্তি সহিত [[লাইমেট টাৱাৰ]] (পটভূমিত)। | image7 = Bâtiment de la SCPT (anciennement ONATRA) à Gombe, Kinshasa.jpg | caption7 = [[চ'ছাইটি বাণিজ্যিক দে পৰিবহণ এবং দেস পোৰ্টস|চ'ছাইটিি বাণিজ্যিক দেচ পৰিবহণ আৰু দেচ বন্দৰ]] }} | image_flag = Flag of Kinshasa, DRC.svg | image_seal = Coat of arms of Kinshasa.svg | seal_size = 50px | nickname = কিন লা বেলে<br/>({{literally||কিন দ্য বিউটিফুল}}) | motto = | image_map = Democratic Republic of the Congo (26 provinces) - Kinshasa.svg | map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ প্ৰদেশৰ মানচিত্ৰত কিনশাচা | pushpin_map = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ#আফ্ৰিকা#পৃথিৱী | pushpin_relief = 1 | pushpin_map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ মানচিত্ৰে কিনশাসা | coordinates = {{স্থানাঙ্ক|4|19|30|S|15|19|20|E|type:adm1st_region:CD-KN|display=inline}} | subdivision_type = দেশ | subdivision_name = {{পতাকা|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ}} | subdivision_type1 = [[Provinces of the Democratic Republic of the Congo|Province]] | established_title = প্ৰতিষ্ঠিত | established_date = ১৮৮১ | seat_type = চি‍টি হল | seat = [[লা গোম্বে (কিনশাসা)|লা গোম্বে]] | parts_type = [[কিনশাসায় কমিউন|কমিউন]] | parts_style = coll | p1 = [[বন্দলুংওয়া]] | p2 = [[বাৰুম্বু]] | p3 = [[বুম্বু]] | p4 = [[গোম্বে, কিনশাসা|গোম্বে]] (অতীতে কালিনা) | p5 = [[কালামু]] | p6 = [[কাসা-ভুবু, কিনশাসা|কাসা-ভুবু]] | p7 = [[কিম্বানসেকে]] | p8 = [[কিনশাসা (কমিউন)|কিনশাসা]] | p9 = [[কিণ্টামবো]] | p10 = [[কিসেনসো]] | p11 = [[লেম্বা, কিনশাসা|লেম্বা]] | p12 = [[লিমেট]] | p13 = [[লিঙ্গওয়ালা]] | p14 = [[মাকালা]] | p15 = [[মালুকু, কিনশাসা|মালুকু]] | p16 = [[মাসিনা, কিনশাসা|মাসিনা]] | p17 = [[মাটে]] | p18 = [[মণ্ট এনগাফুলা]] | p19 = [[এনডিজিলি, কিনশাসা|এনডিজিলি]] | p20 = [[নগাবা]] | p21 = [[এনগালিমা]] | p22 = [[এনগিৰি-এনগিৰি]] | p23 = [[এনসেলে]] | p24 = [[সেলেম্বাও]] | government_type = প্ৰাদেশিক সমাৱেশ | governing_body = [[কিনশাচাৰ প্ৰাদেশিক পৰিষদ]] | leader_title = [[কিনশাসাৰ গভৰ্নৰদেৰ তালিকা|গভৰ্নৰ]] | leader_name = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | leader_title1 = ভাইস-গভৰ্নৰ | leader_name1 = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | total_type = নগৰ-প্ৰদেশ | area_footnotes =<ref name=Kayembe2009 /> | area_total_km2 = 9965 | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_water_percent = | area_urban_km2 = 600 | elevation_m = 240 | population_total = 17071000<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |last=Institut National De La Statistique |title=Projections demographiques 2019-25 (in French) |url=http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |date=September 23, 2020 |archive-date=জুলাই ২, ২০২০ |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ |access-date=June 5, 2025 |archivedate=July 2, 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |deadurl=yes }}</ref> | population_as_of = ২০২১ | population_footnotes = | population_density_km2 = 1462 | population_urban = 16316000 | population_metro = 17239463 | population_urban_footnotes =<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি| url = https://populationstat.com/democratic-republic-of-the-congo/kinshasa|title = PopulationStat.com}}</ref> | population_density_urban_km2 = auto | population_blank1_title = [[জাতীয় ভাষা|language]] | population_blank1 = ফৰাচী আৰু লিঙ্গালা | population_note = | postal_code = | area_code = 243 + 9 | blank_name_sec1 = [[মানৱ উন্নয়ন সূচক|এইচডিআই]] (২০১৯) | blank_info_sec1 = 0.577<ref name="GlobalDataLab">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab |url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180923120638/https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |archive-date=23 September 2018 |date=2021-07-27 |ওয়েবসাইট=hdi.globaldatalab.org |language=en}}</ref><br />{{color|#fc0|medium}}[[List of provinces of the Democratic Republic of the Congo by Human Development Index|1st]] | area_urban_footnotes =<ref name="population">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |date=April 2017 |title=DemographiaWorld Urban Areas – 13th Annual Edition |url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |archive-date=3 May 2018 |date=8 July 2017 |publisher=[[Demographia]]}}</ref> | timezone = [[পশ্চিম আফ্ৰিকাৰ সময়]] | utc_offset = +1 | coor_pinpoint = | registration_plate_type = [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ যানবাহন ৰেজিষ্ট্ৰেশন প্লেট|লাইসেন্স প্লেট কোড]] | registration_plate = {{পতাকা আইকন|Democratic Republic of the Congo}} CGO / '''01''' }} '''কিনশাচা''' ({{lang-en|Kinshasa}}) হ'ল কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী আৰু সৰ্ববৃহৎ চহৰ। পূৰ্বতে ইয়াক লিওপোল্ডভিল নামেৰে জনা গৈছিল। এসময়ত কংগো নদীৰ পাৰত মাছ ধৰা আৰু ব্যৱসায়িক গাঁৱৰ বসতিস্থল কিনশাচা এতিয়া বিশ্বৰ অন্যতম দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা মেগাচিটি। কিনশাচা মহানগৰখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ ২৬খন প্ৰদেশৰ ভিতৰত এখন। যিহেতু নগৰ-প্ৰদেশৰ প্ৰশাসনিক সীমাৰেখাই এক বিশাল এলেকা সামৰি লৈছে, সেয়েহে নগৰ-প্ৰদেশৰ ৯০ শতাংশতকৈও অধিক ভূমি গ্ৰাম্য প্ৰকৃতিৰ, চহৰীয়া অঞ্চলসমূহে পশ্চিম দিশত সৰু কিন্তু বিস্তাৰিত অংশ দখল কৰিছে।<ref name="area">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Ville de Kinshasa|title=Géographie de Kinshasa|url=http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|archive-date=23 July 2012|date=25 June 2012|access-date=5 June 2025|archivedate=23 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|deadurl=yes}}</ref> আফ্ৰিকাৰ কাইৰো আৰু লোগেছৰ পিছত কিনশাচা তৃতীয় বৃহত্তম মহানগৰ।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=2020-07-03|language=en-US|title=Cities In The World With The Most Francophone Population|url=https://www.worldatlas.com/articles/cities-in-the-world-with-the-most-francophone-population.html|date=2022-03-08|ওয়েবসাইট=WorldAtlas}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও ই বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ নামমাত্ৰ ফ্ৰাংকোফোন নগৰীয়া অঞ্চল, য'ত ফৰাচী ভাষা হৈছে চহৰখনৰ চৰকাৰ, শিক্ষা, সংবাদ মাধ্যম, জনসেৱা, আৰু উচ্চ পৰ্যায়ৰ বাণিজ্যৰ ভাষা। আনহাতে, লিংগালা ভাষাক বাটে‍-ঘাটে‍ লিংগুয়া ফ্ৰাংকা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&q=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|title=Globalization and Language Vitality: Perspectives from Africa, pp. 103 & 109|last=Cécile B. Vigouroux & Salikoko S. Mufwene|year=2008|isbn=9780826495150|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20151005104851/https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&lpg=PA111&dq=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|archive-date=5 October 2015|url-অবস্থা=live|date=25 June 2012}}</ref> ২০১২ চনৰ অক্টোবৰ মাহত কিনশাচাত ১৪ সংখ্যক ফ্ৰাংকোফোনি শীৰ্ষ সন্মিলন অনুষ্ঠিত হৈছিল।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=[[Organisation internationale de la Francophonie|OIF]]|title=XIVe Sommet de la Francophonie|url=http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120619065536/http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|archive-date=19 June 2012|date=25 June 2012}}</ref> কিনশাচাৰ বাসিন্দাসকলক কিনোইছ (ফৰাচী আৰু কেতিয়াবা ইংৰাজীত) বা কিনাশাচান (ইংৰাজীত) বুলি জনা যায়। অঞ্চলটোৰ খিলঞ্জীয়া লোকসকলৰ ভিতৰত হুম্বু আৰু টেকে আদি অন্যতম। চহৰখন পাৰ্শ্বৱৰ্তী ৰিপাব্লিক অৱ কংগোৰ ৰাজধানী ব্ৰাজাভিলৰ মুখামুখি। এই বিন্দুত নদীৰ ব্যৱধান ৭ কিলোমিটাৰ বহল যদিও ভেটিকান চহৰ আৰু ৰোমৰ পিছত এই দুখন চহৰ বিশ্বৰ দ্বিতীয় নিকটতম ৰাজধানী চহৰৰ যোৰা। ==ইতিহাস== ১৮৮১ চনত হেনৰী মৰ্টন ষ্টেনলীয়ে ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰ হিচাপে এই চহৰখন প্ৰতিষ্ঠা কৰে।<ref>Roman Adrian Cybriwsky, ''Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture'', ABC-CLIO, USA, 2013, p. 144</ref> বেলজিয়ামৰ ৰজা দ্বিতীয় লিওপল্ডৰ সন্মানত ইয়াৰ নামকৰণ কৰা হৈছিল লিওপোল্ডভিল। তেওঁ কংগো ফ্ৰী ষ্টেট নিয়ন্ত্ৰণ কৰিছিল। এই বিশাল ভূখণ্ডই এখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ। এই অঞ্চলটো উপনিবৱশ নহয় বৰঞ্চ ৰজাৰ ব্যক্তিগত সম্পত্তি আছিল। এই ঠাইখন লিভিংষ্টন জলপ্ৰপাতৰ ওপৰৰ কংগো নদীৰ প্ৰথমটো নাও চলাব পৰা বন্দৰ হিচাপে বিকশিত হয়। লিওপোল্ডভিলৰ তলৰ ৩০০ কিলোমিটাৰ (১৯০ মাইল) উজানত এটি ধাৰা আছে। প্ৰথম অৱস্থাত সাগৰৰ মাজেৰে অহা বা যোৱা সকলো সামগ্ৰী লিওপোল্ডভিল আৰু মাটাডিৰ মাজত বহনকাৰীয়ে কঢ়িয়াই নিব লাগিছিল, ৰেপিডৰ তলৰ বন্দৰ আৰু উপকূলৰ পৰা ১৫০ কিলোমিটাৰ (৯৩ মাইল) দূৰত্বৰ পৰা আনিব লগা হৈছিল। ১৮৯৮ চনত মাটাডি-কিনশাচা পৰ্টেজ ৰেলৱেৰ নিৰ্মাণ সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ লগে লগে ৰেপিডৰ চাৰিওফালে বিকল্প পথৰ ব্যৱস্থা হয় আৰু লিওপোল্ডভিলৰ দ্ৰুত বিকাশ আৰম্ভ হয়। ১৯১৪ চনত পাইপলাইন স্থাপন কৰা হয়। ই মাটাডিৰ পৰা লিওপ’ল্ডভিলৰ ওপৰৰ ফালে থকা ভাপ জাহাজলৈ খাৰুৱা তেল পৰিবহণ কৰে।<ref name="britannica.com">{{বিশ্বকোষ উদ্ধৃতি|বিশ্বকোষ=britannica.com}}</ref> ১৯২৩ চনৰ ভিতৰত কংগোৰ মোহনাত থকা বোমা চহৰখনৰ ঠাইত এই চহৰখনক বেলজিয়ান কংগোৰ ৰাজধানীলৈ উন্নীত কৰা হয়।<ref name="britannica.com" /> "লিঅ'" বা "লিঅ'পল্ড" নামেৰে মতা এই চহৰখন ঔপনিৱেশিক যুগত দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাই ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰত পৰিণত হয়। ১৯৫৯ চনৰ বিদ্ৰোহৰ পাছত ১৯৬০ চনৰ ৩০ জুনত স্বাধীনতা লাভ কৰি‍ কংগো ৰিপাব্লিকে প্ৰথম প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে পেট্ৰিছ লুমুম্বাক নিৰ্বাচিত কৰে। লুমুম্বাৰ অনুভূত ছোভিয়েট সমৰ্থন প্ৰৱণতাক পশ্চিমীয়া স্বাৰ্থই ভাবুকি হিচাপে গণ্য কৰিছিল। যিহেতু সেই সময় শীতল যুদ্ধৰ উত্তেজনাপূৰ্ণ সময় আছিল, সেয়েহে আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামে কংগোৰ কৌশলগত সম্পদ বিশেষকৈ ইউৰেনিয়ামৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ হেৰুৱাব বিচৰা নাছিল। লুমুম্বাৰ নিৰ্বাচনৰ এবছৰ নৌহওঁতেই বেলজিয়াম আৰু আমেৰিকাই তেওঁৰ কঙ্গোলিজ প্ৰতিদ্বন্দ্বীসকলৰ সমৰ্থন ক্ৰয় কৰি লয় আৰু সেই ঘটনাবোৰক গতিশীল কৰি লুমুম্বাৰ হত্যাত পৰিণত কৰে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|last=Georges Nzongola-Ntalaja|date=17 January 2011|title=Patrice Lumumba: the most important assassination of the 20th century|url=https://www.theguardian.com/global-development/poverty-matters/2011/jan/17/patrice-lumumba-50th-anniversary-assassination|date=9 February 2020|ওয়েবসাইট=The Guardian}}</ref> ১৯৬৪ চনত মাইজে ছ’ম্বেই কংগো ৰিপাব্লিক, বুৰুণ্ডি আৰু মালিৰ সকলো নাগৰিকৰ লগতে ৰুৱাণ্ডাৰ পৰা অহা সকলো ৰাজনৈতিক শৰণাৰ্থীক বহিষ্কাৰ কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে।<ref>Jules Gerard-Libois and Benoit Verhaegen, ''Congo 1964: Political Documents of a Developing Nation'', Princeton University Press, 2015, p. 450</ref><ref name="NYT">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1964/08/22/archives/congo-starts-expulsions.html|title=Congo Starts Expulsions|work=[[The New York Times]]|date=19 May 2021|language=en}}</ref><ref>Daouda Gary-Tounkara, ''1964 : le Mali réinsère ses ressortissants expulsés'', In: '' Plein droit 2016/1 (n° 108)'', GISTI, 2016, p. 35-38</ref><ref>United States.</ref> ১৯৬৫ চনত আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামৰ সহায়ত কংগোত জোচেফ-ডিজিয়েৰ মবুটুৱে ক্ষমতা দখল কৰে। তেওঁ "প্ৰামাণ্যতা"ৰ নীতি প্ৰৱৰ্তন কৰে। ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে দেশৰ মানুহ আৰু ঠাইৰ নাম পুনৰ সজীৱ কৰি তুলিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। ১৯৬৬ চনত কিনশাচা নামৰ এখন গাঁৱৰ নামেৰে লিওপ’ল্ডভিলৰ নাম কিনশাচা ৰখা হয়। এসময়ত ই এই স্থানৰ ওচৰতে আছিল, যিটো বৰ্তমান কিনশাচা কমিউন নামেৰে জনা যায়। মবুটুৰ অধীনত চহৰখন দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পালে। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা বহু লোক নিজৰ সৌভাগ্যৰ সন্ধানত ইয়ালৈ আহিছিল। বা আন ঠাইৰ জাতিগত বিবাদৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ আহিছিল। এইদৰে তেওঁলোকে কিনশাচাৰ জনসংখ্যাৰ মাজত ইতিমধ্যে উপস্থিত থকা বহুতো জাতি আৰু ভাষাৰ লগত নতুন ভাষা আৰু জাতি-জনগোষ্ঠী সংযোজন কৰিলে। ১৯৯১ চনত চহৰখনে বিদ্ৰোহী সৈনিকক প্ৰতিহত কৰিবলগীয়া হৈছিল। চৰকাৰে দৰমহা দিব নোৱাৰাৰ বিৰুদ্ধে তেওঁলোকে‍ প্ৰতিবাদ কৰিছিল। ইয়াৰ পাছত বিদ্ৰোহীৰ বিদ্ৰোহ আৰম্ভ হয়, যাৰ ফলত ১৯৯৭ চনৰ ভিতৰত মবুটুৰ শাসন ব্যৱস্থাৰ পতন ঘটে।<ref name="britannica.com"/> মবুটুৰ অতিমাত্ৰা উৎপাত, গণ দুৰ্নীতি, নেপটিজিম আৰু গৃহযুদ্ধৰ ফলত কিনশাচাৰ বহু ক্ষতি হৈছিল। ই তেওঁক পতনৰফালে লৈ গৈছিল। ইয়াৰ পাছতো ই এতিয়াও মধ্য আফ্ৰিকাৰ বাবে এক প্ৰধান সাংস্কৃতিক আৰু বৌদ্ধিক কেন্দ্ৰ, য'ত সংগীতজ্ঞ আৰু শিল্পীৰ এক সমৃদ্ধিশালী সম্প্ৰদায় আছে। ইয়াৰ উপৰিও ই দেশৰ প্ৰধান ঔদ্যোগিক কেন্দ্ৰ, ইয়াত অভ্যন্তৰীণ অঞ্চলৰ পৰা অনা বহু প্ৰাকৃতিক সামগ্ৰী প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰা হয়। ২০০১ চনৰ পৰা ২০১৯ চনলৈকে কংগো গণতান্ত্ৰিক ৰিপাব্লিকৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জোচেফ কাবিলাৰ কিনশাচাত বিশেষ জনপ্ৰিয়তা নাছিল।<ref name="Trapido2016"/> ২০০৬ চনত কাবিলাই প্ৰতিদ্বন্দ্বিতামূলক নিৰ্বাচনত জয় ঘোষণা কৰাৰ পিছত হিংসাত্মক পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয়; ইউৰোপীয় সংঘই ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ বাহিনীত যোগদান কৰিবলৈ চহৰখনত সৈন্য নিয়োগ কৰে। ২০১৬ চনত নতুন নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ’ব বুলি ঘোষণা কৰাত দুবছৰ পলম হৈছিল। ছেপ্টেম্বৰ আৰু ডিচেম্বৰ মাহত বৃহৎ প্ৰতিবাদৰ সূচনা হয়। ইয়াৰ ফলত ৰাজপথত বেৰিকেড লগোৱাৰ লগতে কেইবা ডজন লোকৰ মৃত্যু হয়। বিদ্যালয় আৰু ব্যৱসায়িক প্ৰতিষ্ঠান বন্ধ আছিল।<ref>"[https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407 DR Congo election: 17 dead in anti-Kabila protests] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180616023724/https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407|date=16 June 2018}}", ''BBC'', 19 September 2016.</ref><ref>Merritt Kennedy, "[https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators Congo A 'Powder Keg' As Security Forces Crack Down On Whistling Demonstrators] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180517153108/https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators|date=17 May 2018}}", ''NPR'', 21 December 2016.</ref> ==ভূগোল== ===প্ৰশাসনিক বিভাগ=== ===জলবায়ু=== ==জনসংখ্যা== ১৯৮৪ চনত কৰা আনুষ্ঠানিক লোকপিয়লত ২৬ লাখ বাসিন্দা গণনা কৰা হৈছিল।<ref name="Bédécarrats2016">{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Bédécarrats|first=Florent|last২=Lafuente-Sampietro|first২=Oriane|year=2019|title=Building commons to cope with chaotic urbanization? Performance and sustainability of decentralized water services in the outskirts of Kinshasa|পাতাসমূহ=1096–1108|DOI=10.1016/j.jhydrol.2016.07.023|doi-access=free}}</ref> তেতিয়াৰ পৰাই সকলো অনুমান সঁচাকৈয়ে বহিৰ্প্ৰকাশ। ২০০৫ চনৰ বাবে অনুমান ৫৩ লাখৰ পৰা ৭৩ লাখৰ ভিতৰত পৰে।<ref name="Flouriot2013"/> ২০১৭ চনত চহৰখনৰ শেহতীয়া অনুমান অনুসৰি ইয়াৰ জনসংখ্যা আছিল ১১,৮৫৫,০০০।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=Archived copy|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|date=26 June 2012}}</ref> ইউ এন হেবিটেটৰ তথ্য অনুসৰি বছৰি ৩ লাখ ৯০ হাজাৰ লোক কিনাশাচালৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। যুদ্ধৰ পৰা পলায়ন কৰি অৰ্থনৈতিক সুযোগ বিচাৰি ইয়ালৈ আহে।<ref name="Iazzolino2016">Gianluca Iazzolino, "[http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls Kinshasa, megalopolis of 12 million souls, expanding furiously on super-charged growth] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170709174042/http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls|date=9 July 2017}}"; ''Mail & Guardian Africa'', 2 April 2016.</ref> এক অনুমান অনুসৰি (২০১৬) মহানগৰ কিনশাচাৰ জনসংখ্যা যথেষ্ট বৃদ্ধি পাব। ইয়াৰ জনসংখ্যা ২০৫০ চনৰ ভিতৰত ৩.৫ কোটি, ২০৭৫ চনৰ ভিতৰত ৫.৮ কোটি আৰু ২১০০ চনৰ ভিতৰত ৮.৩ কোটি হ’ব।<ref>{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Hoornweg|first=Daniel|last২=Pope|first২=Kevin|year=2017|title=Population predictions for the world's largest cities in the 21st century|পাতাসমূহ=195–216|DOI=10.1177/0956247816663557|doi-access=free}}</ref> তেনে হ'লে‍ ই বিশ্বৰ অন্যতম বৃহৎ মহানগৰ হিচাপে পৰিগণিত হ’ব। ===ভাষা=== কংগো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ চৰকাৰী ভাষা ফৰাচী। অৰ্থাৎ কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী কিনশাচাৰ ভাষাও ফৰাচী। কিনশাচা আনুষ্ঠানিকভাৱে বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ ফ্ৰাংকোফোন চহৰ যদিও বেছিভাগ মানুহেই হয় ফৰাচী ভাষা নাজানে অথবা ক’বলৈ চেষ্টা কৰে।<ref name=":0">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=7 March 2016|title=Populations of 150 Largest Cities in the World|url=http://www.worldatlas.com/citypops.htm|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20170828095658/http://www.worldatlas.com/citypops.htm|archive-date=28 August 2017|date=1 August 2016|ওয়েবসাইট=World Atlas}}</ref><ref name="Nadeau">{{cite book|title=The Story of French|url=https://archive.org/details/storyoffrench0000nade|last=Nadeau|first=Jean-Benoit|year=2006|publisher=St. Martin's Press|পাতা=301; 483|isbn=9780312341831}}</ref><ref name="Trefon">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=5VAAHi93y0sC&q=Kinshasa+second+largest+French+city&pg=PA7|title=Reinventing Order in the Congo: How People Respond to State Failure in Kinshasa|last=Trefon|first=Theodore|year=2004|publisher=Zed Books|পাতা=7|isbn=9781842774915|date=31 May 2009}}</ref> লিংগালা ভাষাক কথিত ভাষা হিচাপে বহুলভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ৰাস্তাৰ চিন, পোষ্টাৰ, বাতৰি কাকত, চৰকাৰী নথি-পত্ৰ, স্কুলৰ ভাষা ফৰাচী; নাটক, টেলিভিছন আৰু বাতৰি কাকতত ই আধিপত্য বিস্তাৰ কৰিছে আৰু বিভিন্ন সামাজিক শ্ৰেণীৰ লোকৰ মাজত উলম্ব সম্পৰ্ক ক্ষেত্ৰত ই ব্যৱহাৰ হয়। কিন্তু একে শ্ৰেণীৰ মানুহে নিজৰ মাজতে কংগো ভাষা (কিকোংগো, লিংগালা, শ্বিলুবা বা শ্বাহিলি)ত কথা পাতে।<ref name="Manning">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=LwzFF2FnbzMC&q=Kinshasa+second+largest+francophone+city&pg=PA189|title=Francophone sub-Saharan Africa: Democracy and Dependence, 1985–1995|last=Manning|first=Patrick|year=1998|publisher=Cambridge University Press|পাতা=189|isbn=9780521645195|date=31 May 2009}}{{অকাৰ্যকৰ সংযোগ|date=এপ্ৰিল ২০২৩ |bot=InternetArchiveBot |ঠিক কৰাৰ প্ৰচেষ্টা=yes }}</ref> ==চৰকাৰ আৰু ৰাজনীতি== ==অৰ্থনীতি== [[চিত্র:Marsavco-Biggest_FMCG_Company_of_DRC_&_Central_Africa,_Part_of_RAWJI_Group-Largest_Group_in_DRC.jpg|ডান|থাম্ব| মার্চাভকো]] [[চিত্র:2013_street_Kinshasa_8756715873.jpg|থাম্ব|২০১৩ চনত কিনশাচা]] মহানগৰীৰ মাজমজিয়াত অৱস্থিত ট্ৰাষ্ট মাৰ্চেণ্ট বেংকৰ দৰে আন বহু উদ্যোগ আছে। খাদ্য প্ৰক্ৰিয়াকৰণ এটা প্ৰধান উদ্যোগ, আৰু নিৰ্মাণ আৰু অন্যান্য সেৱা উদ্যোগেও অৰ্থনীতিত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে।<ref name="britannica.com"/> যদিও কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ জনসংখ্যাৰ মাত্ৰ ১৩% লোক ইয়াত বাস কৰে, মুঠ ঘৰুৱা উৎপাদনৰ দ্বাৰা জুখিলে কংগোৰ অৰ্থনীতিৰ ৮৫% কিনশাচাৰৰ।<ref name="ChirisaEtAl2017"/> ২০০৪ চনৰ এক সমীক্ষাত দেখা গৈছে যে মুঠ ৯ লাখ ৭৬ হাজাৰ শ্ৰমিকৰ ৭০% অনানুষ্ঠানিকভাৱে নিয়োজিত, ১৭% ৰাজহুৱা খণ্ডত, ৯% আনুষ্ঠানিক ব্যক্তিগত খণ্ডত আৰু ৩% অন্যান্য খণ্ডত। বেছিভাগ নতুন চাকৰিকে অনানুষ্ঠানিক হিচাপে শ্ৰেণীভুক্ত কৰা হয়।<ref name="Flouriot2013"/> ১৯৭০ চনৰ পৰা কংগোৰ সৈতে চীন গণৰাজ্য যথেষ্ট জড়িত হৈ আছে। তেওঁলোকে পেলেছ ডু পিপল নিৰ্মাণৰ বাবে ধন আগবঢ়াইছিল আৰু শ্ কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনৰ পৰা কোটি কোটি ডলাৰৰ ঋণ।বাবা যুদ্ধত বিদ্ৰোহীসকলৰ বিৰুদ্ধে চৰকাৰক সমৰ্থন কৰিছিল। ২০০৭-২০০৮ বিত্তীয় বৰ্ষত চীন আৰু কংগোৱে ৮.৫ বিলিয়ন মাৰ্কিন ডলাৰৰ চুক্তিত স্বাক্ষৰ কৰে। কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনে‍ দিয়া এইয়া কোটি ডলাৰৰ ঋণ।<ref>Emizet Francois Kisangani, Scott F. Bobb, "China, People's Republic of, Relations with"; ''Historical Dictionary of the Democratic Republic of the Congo'', Lanham, Maryland: Scarecrow Press, 2010; pp. [https://books.google.com/books?id=FvAWPTaRvFYC&pg=PA74 74]–75.</ref> চীনা উদ্যোগীসকলে কিনশাচাৰ স্থানীয় বজাৰত ক্ৰমৱৰ্ধমান অংশীদাৰিত্ব লাভ কৰিছে, এই প্ৰক্ৰিয়াত পূৰ্বতে সফল কংগো, পশ্চিম আফ্ৰিকা, ভাৰতীয় আৰু লেবাননৰ ব্যৱসায়ীসকলক স্থানচ্যুত কৰিছে।<ref>Nuah M. Makungo, "[https://www.researchgate.net/publication/258339820_Is_The_Democratic_Republic_of_Congo_DRC_being_Globalized_by_China Is the Democratic Republic of Congo being Globalized by China? ]</ref> ২০০৫ চনত পৰিয়ালৰ গড় খৰচ ২১৫০ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল, যিটো প্ৰতিদিনে ১ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল। পৰিয়ালৰ গড় খৰচ আছিল ১৫৫৫ ডলাৰ, অৰ্থাৎ প্ৰতিজন ব্যক্তিৰ বাবে প্ৰতিদিনে ৬৬ চেণ্ট। দুখীয়াৰ মাজত এই ব্যয়ৰ আধাতকৈ অধিক খাদ্য, বিশেষকৈ ৰুটি আৰু শস্যজাতীয় খাদ্যৰ বাবে হয়।<ref name="Flouriot2013">Jean Flouriot, "[https://com.revues.org/6770 Kinshasa 2005. ]</ref> ==শিক্ষা== [[চিত্র:Université_de_Kinshasa_(Unikin1).JPG|ডান|থাম্ব| কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয়]] কিনশাচাত কেইবাখনো উচ্চ পৰ্যায়ৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে, য’ত চিভিল ইঞ্জিনিয়াৰিঙৰ পৰা আৰম্ভ কৰি নাৰ্চিং আৰু সাংবাদিকতালৈকে বিভিন্ন ধৰণৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে। চহৰখনত তিনিখন বিশ্ববিদ্যালয় আৰু এখন কলা বিদ্যালয় আছে: * একাডেমি ডি ডিজাইন (এডি) * ইনষ্টিটিউট চুপাৰিউৰ ডি'আৰ্কিটেকচাৰ আৰু নগৰবাদ * ইউনিভাৰ্চ‍িটি পেনাফ্ৰিকাইন ডু কঙ্গো (ইউপিসি) * কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয় * ইউনিভাৰ্চ‍িটি লিবাৰ ডি কিনশাচা * কঙ্গোৰ কেথলিক বিশ্ববিদ্যালয় * [[Congo Protestant University|কঙ্গো প্ৰটেষ্টাণ্ট বিশ্ববিদ্যালয়]] * [[Université Chretienne de Kinshasa|ইউনিভাৰ্চ‍িটি ক্ৰেটিয়েন ডি কিনশাসা]] * [[National Pedagogy University|ন্যাশনাল পেডাগজি ইউনিভাৰ্চ‍িটি]] * নেশ্বনেল ইনষ্টিটিউট অফ আৰ্টচ * বিজ্ঞাপন আৰু মিডিয়া উচ্চতৰ ইনষ্টিটিউট * চেণ্টাৰ ফৰ হেলথ ট্ৰেনিং (সিইএফএ)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Cefacongo.org|title=Cefacongo.org|url=http://www.cefacongo.org/index.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20110725151811/http://www.cefacongo.org/index.html|archive-date=25 July 2011|date=14 March 2011}}</ref> প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক বিদ্যালয়: * লাইচি প্ৰিন্স ডি লিজ (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, [[ফৰাসি বেলজীয়|বেলজিয়াম পাঠ্যক্ৰমেৰ ফ্ৰেঞ্চ কমিউনিটি]]) * প্ৰিন্স ভেন লুইকস্কুল কিনশাচা (প্ৰাথমিক শিক্ষা, ফ্ল্যাণ্ডাৰ্চ পাঠ্যক্ৰম)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Prins van Luikschool Kinshasa|title=Onze school|url=https://wordpress.pls-rdc.com/onze-school/|date=2020-05-16}}</ref> * ৰেনে ডে‍কাৰ্ত ফৰাচী উচ্চ বিদ্যালয় (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, ফৰাচী পাঠ্যক্ৰম) * আমেৰিকান স্কুল অফ কিনশাচা * আলহাদেফ স্কুল৷ ২০০৫ চনত ছয় বছৰৰ ওপৰৰ ৯৩% শিশুৱে স্কুললৈ গৈছিল আৰু ১৫ বছৰৰ ওপৰৰ ৭০% লোক ফৰাচী ভাষাত সাক্ষৰ আছিল। ==স্বাস্থ্য আৰু চিকিৎসা== কিনশাচাত বিশখন চিকিৎসালয়ৰ লগতে বিভিন্ন চিকিৎসা কেন্দ্ৰ আৰু পলিক্লিনিক আছে।<ref>[http://www.afdevinfo.com/htmlreports/org/org_55841.html "Provincial Health Division of Kinshasa"] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20110414194221/http://www.afdevinfo.com/htmlreports/org/org_55841.html|date=14 April 2011}}''African Development Information Services''</ref> ১৯৯১ চনৰ পৰা মনকল হাস্পতালে স্বাস্থ্য বিভাগৰ সহযোগত কিনশাচাৰ জিলা চিকিৎসালয় হিচাপে অলাভজনক স্বাস্থ্য প্ৰতিষ্ঠান হিচাপে কাম কৰি আহিছে। ২০১২ চনত শিশু চিকিৎসক আৰু ৰক্ত বিশেষজ্ঞ অধ্যাপক লিঅ’ন শ্বিলোলোৰ দ্বাৰা পৰিচালিত মনকল হাস্পতালৰ পৰীক্ষাগাৰ, ডায়েগনষ্টিক ৰেডিঅ’লজি, ইনটেনচিভ কেয়াৰ, নৱজাতক ইউনিট, ফেমিলি মেডিচিন, জৰুৰীকালীন ইউনিট আৰু বৃহত্তৰ অস্ত্ৰোপচাৰ এলেকাৰে উন্নত ক্লিনিকেল সেৱাৰ ১৫০খন বিচনাযুক্ত এটা ভৱন মুকলি কৰা হৈছে। ==সংস্কৃতি== কিনশাচাত ৰাষ্ট্ৰীয় সংগ্ৰহালয় আৰু কিনছাছা ফাইন আৰ্টছ একাডেমী আছে।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=qb6NAQAAQBAJ&dq=Kinshasa++National+Museum+and+the+Kinshasa+Fine+Arts+Academy&pg=PA145|title=Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture|last=Cybriwsky|first=Roman Adrian|date=2013-05-23|publisher=ABC-CLIO|language=en|isbn=978-1-61069-248-9}}</ref> কিনশাচা কংগোৰ বেছিভাগ বুদ্ধিজীৱীৰ বাসস্থান, য'ত ম্বুটু যুগত গঢ় লৈ উঠা ৰাজনৈতিক শ্ৰেণীও আছে।<ref name="Freund2012">Bill Freund, "City and Nation in an African Context: National Identity in Kinshasa”; ''Journal of Urban History'' 38(5), 2012; [[doi:10.1177/0096144212449141]].</ref> কিনছাছাৰ সংগীত জগতখন ১৯৬০ চনৰ পৰাই চহৰখনৰ অভিজাত শ্ৰেণীৰ পৃষ্ঠপোষকতাত পৰিচালিত হৈ‍ আহিছে।<ref name="Trapido2016"/> ১৯৯৪ চনত গঠন হোৱা অৰ্কেষ্টাৰ চিম্ফণিক কিম্বাংগুইষ্টে উন্নত বাদ্যযন্ত্ৰ ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে আৰু তেতিয়াৰ পৰাই ইয়াৰ সামৰ্থ্য আৰু সুনাম বৃদ্ধি পায়।<ref>Andy Morgan, "The scratch orchestra of Kinshasa", ''The Guardian'' 9 May 2013.</ref> কিনছাছাৰ এটা পপ সংস্কৃতিৰ আদৰ্শ ধৰণ হ'ল মাইকলিষ্ট, ইউৰোপ ভ্ৰমণ কৰা এজন ধনৱান ফেশ্বনেবল মানুহ। এড্ৰিয়েন মম্বেলে ওৰফে ষ্টাৰভছ নিয়াৰকছ আৰু সংগীতজ্ঞ পাপা ৱেম্বা আছিল মিচেলেষ্ট শৈলীৰ প্ৰাৰম্ভিক উদাহৰণ।<ref name="Trapido2016">Joe Trapido, "[https://newleftreview.org/II/98/joe-trapido-kinshasa-s-theatre-of-power Kinshasa's Theater of Power] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170917080840/https://newleftreview.org/II/98/joe-trapido-kinshasa-s-theatre-of-power|date=17 September 2017}}", ''[[নতুন বাম পৰ্যালোচনা|New Left Review]]'' 98, March/April 2016.</ref> লা চেপে, এটা সংযুক্ত সাংস্কৃতিক ধাৰা যাক ডেণ্ডিজম বুলিও বৰ্ণনা কৰা হয়, ইয়াত আড়ম্বৰপূৰ্ণ কাপোৰ পিন্ধাটো জড়িত হৈ আছে। বহু কিনোনেই চহৰখনৰ প্ৰতি নেতিবাচক দৃষ্টিভংগী পোষণ কৰে, গ্ৰাম্য জীৱনশৈলীৰ প্ৰতি নষ্টালজিয়া আৰু কিনশাচাতকৈ কংগো জাতিৰ সৈতে অধিক শক্তিশালী সংযোগ প্ৰকাশ কৰে।<ref name="Freund2012"/> ==উপাসনালয়== ==গণমাধ্যম== ==খেলাধুলা== ==অট্টালিকা আৰু প্ৰতিষ্ঠান== ==আন্তঃগাঁথনি আৰু গৃহ নিৰ্মাণ== ==পৰিবহণ== ===বিমান=== ===ৰেল=== ===বাহ্যিক পৰিবহণ=== ==সামাজিক বিষয়== ===অপৰাধ আৰু শাস্তি=== ===ৰাস্তাৰ শিশু=== ==জনপ্ৰিয় সংস্কৃতিত== ==তথ্য সংগ্ৰহ== [[শ্ৰেণী:ভূগোল]] 9kvf579gpgqqq9ub93c6ikrd8attng5 517005 517004 2025-06-11T07:52:04Z কুমুদ ঘোষ 42738 /* উপাসনালয় */ 517005 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = কিনশাচা | official_name = ''ভিলে ডি কিনশাচা '' | settlement_type = [[ৰাজধানী চহৰ]] আৰু [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ প্ৰদেশ|প্ৰদেশ]] | image_skyline = {{multiple image | perrow = 1/2/2/2 | border = infobox | total_width = 290 | caption_align = center | image1 = La ville de Kinshasa.jpg | caption1 = [[গোম্বে, কিনশাসা|ডাউনটাউন কিনশাচা]] | image2 = Africell - Black Santa - DRC (49268350383).jpg | caption2 = [[গোম্বে, কিনশাচা]] | image3 = Kinshasa by night (23769991270).jpg | caption3 = [[লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image4 = Palais du peuple de la RDC.jpg | caption4 = [[প্যালাইস ডু পিপল (কিনশাসা)|পিপলচ পেলেচ]] | image5 = Parc de la Vallée de la Nsele.jpg | caption5 = [[এনসেলে ভ্যালি পাৰ্ক|লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image6 = Le 17 janvier 1961, Patrice Lumumba mourrait, victime de son « rêve » pour un Congo libre, démocratique et développé. (16112526649).jpg | caption6 = [[পাত্ৰিছ লুমুম্বা]]ৰ মূৰ্তি সহিত [[লাইমেট টাৱাৰ]] (পটভূমিত)। | image7 = Bâtiment de la SCPT (anciennement ONATRA) à Gombe, Kinshasa.jpg | caption7 = [[চ'ছাইটি বাণিজ্যিক দে পৰিবহণ এবং দেস পোৰ্টস|চ'ছাইটিি বাণিজ্যিক দেচ পৰিবহণ আৰু দেচ বন্দৰ]] }} | image_flag = Flag of Kinshasa, DRC.svg | image_seal = Coat of arms of Kinshasa.svg | seal_size = 50px | nickname = কিন লা বেলে<br/>({{literally||কিন দ্য বিউটিফুল}}) | motto = | image_map = Democratic Republic of the Congo (26 provinces) - Kinshasa.svg | map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ প্ৰদেশৰ মানচিত্ৰত কিনশাচা | pushpin_map = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ#আফ্ৰিকা#পৃথিৱী | pushpin_relief = 1 | pushpin_map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ মানচিত্ৰে কিনশাসা | coordinates = {{স্থানাঙ্ক|4|19|30|S|15|19|20|E|type:adm1st_region:CD-KN|display=inline}} | subdivision_type = দেশ | subdivision_name = {{পতাকা|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ}} | subdivision_type1 = [[Provinces of the Democratic Republic of the Congo|Province]] | established_title = প্ৰতিষ্ঠিত | established_date = ১৮৮১ | seat_type = চি‍টি হল | seat = [[লা গোম্বে (কিনশাসা)|লা গোম্বে]] | parts_type = [[কিনশাসায় কমিউন|কমিউন]] | parts_style = coll | p1 = [[বন্দলুংওয়া]] | p2 = [[বাৰুম্বু]] | p3 = [[বুম্বু]] | p4 = [[গোম্বে, কিনশাসা|গোম্বে]] (অতীতে কালিনা) | p5 = [[কালামু]] | p6 = [[কাসা-ভুবু, কিনশাসা|কাসা-ভুবু]] | p7 = [[কিম্বানসেকে]] | p8 = [[কিনশাসা (কমিউন)|কিনশাসা]] | p9 = [[কিণ্টামবো]] | p10 = [[কিসেনসো]] | p11 = [[লেম্বা, কিনশাসা|লেম্বা]] | p12 = [[লিমেট]] | p13 = [[লিঙ্গওয়ালা]] | p14 = [[মাকালা]] | p15 = [[মালুকু, কিনশাসা|মালুকু]] | p16 = [[মাসিনা, কিনশাসা|মাসিনা]] | p17 = [[মাটে]] | p18 = [[মণ্ট এনগাফুলা]] | p19 = [[এনডিজিলি, কিনশাসা|এনডিজিলি]] | p20 = [[নগাবা]] | p21 = [[এনগালিমা]] | p22 = [[এনগিৰি-এনগিৰি]] | p23 = [[এনসেলে]] | p24 = [[সেলেম্বাও]] | government_type = প্ৰাদেশিক সমাৱেশ | governing_body = [[কিনশাচাৰ প্ৰাদেশিক পৰিষদ]] | leader_title = [[কিনশাসাৰ গভৰ্নৰদেৰ তালিকা|গভৰ্নৰ]] | leader_name = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | leader_title1 = ভাইস-গভৰ্নৰ | leader_name1 = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | total_type = নগৰ-প্ৰদেশ | area_footnotes =<ref name=Kayembe2009 /> | area_total_km2 = 9965 | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_water_percent = | area_urban_km2 = 600 | elevation_m = 240 | population_total = 17071000<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |last=Institut National De La Statistique |title=Projections demographiques 2019-25 (in French) |url=http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |date=September 23, 2020 |archive-date=জুলাই ২, ২০২০ |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ |access-date=June 5, 2025 |archivedate=July 2, 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |deadurl=yes }}</ref> | population_as_of = ২০২১ | population_footnotes = | population_density_km2 = 1462 | population_urban = 16316000 | population_metro = 17239463 | population_urban_footnotes =<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি| url = https://populationstat.com/democratic-republic-of-the-congo/kinshasa|title = PopulationStat.com}}</ref> | population_density_urban_km2 = auto | population_blank1_title = [[জাতীয় ভাষা|language]] | population_blank1 = ফৰাচী আৰু লিঙ্গালা | population_note = | postal_code = | area_code = 243 + 9 | blank_name_sec1 = [[মানৱ উন্নয়ন সূচক|এইচডিআই]] (২০১৯) | blank_info_sec1 = 0.577<ref name="GlobalDataLab">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab |url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180923120638/https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |archive-date=23 September 2018 |date=2021-07-27 |ওয়েবসাইট=hdi.globaldatalab.org |language=en}}</ref><br />{{color|#fc0|medium}}[[List of provinces of the Democratic Republic of the Congo by Human Development Index|1st]] | area_urban_footnotes =<ref name="population">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |date=April 2017 |title=DemographiaWorld Urban Areas – 13th Annual Edition |url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |archive-date=3 May 2018 |date=8 July 2017 |publisher=[[Demographia]]}}</ref> | timezone = [[পশ্চিম আফ্ৰিকাৰ সময়]] | utc_offset = +1 | coor_pinpoint = | registration_plate_type = [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ যানবাহন ৰেজিষ্ট্ৰেশন প্লেট|লাইসেন্স প্লেট কোড]] | registration_plate = {{পতাকা আইকন|Democratic Republic of the Congo}} CGO / '''01''' }} '''কিনশাচা''' ({{lang-en|Kinshasa}}) হ'ল কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী আৰু সৰ্ববৃহৎ চহৰ। পূৰ্বতে ইয়াক লিওপোল্ডভিল নামেৰে জনা গৈছিল। এসময়ত কংগো নদীৰ পাৰত মাছ ধৰা আৰু ব্যৱসায়িক গাঁৱৰ বসতিস্থল কিনশাচা এতিয়া বিশ্বৰ অন্যতম দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা মেগাচিটি। কিনশাচা মহানগৰখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ ২৬খন প্ৰদেশৰ ভিতৰত এখন। যিহেতু নগৰ-প্ৰদেশৰ প্ৰশাসনিক সীমাৰেখাই এক বিশাল এলেকা সামৰি লৈছে, সেয়েহে নগৰ-প্ৰদেশৰ ৯০ শতাংশতকৈও অধিক ভূমি গ্ৰাম্য প্ৰকৃতিৰ, চহৰীয়া অঞ্চলসমূহে পশ্চিম দিশত সৰু কিন্তু বিস্তাৰিত অংশ দখল কৰিছে।<ref name="area">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Ville de Kinshasa|title=Géographie de Kinshasa|url=http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|archive-date=23 July 2012|date=25 June 2012|access-date=5 June 2025|archivedate=23 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|deadurl=yes}}</ref> আফ্ৰিকাৰ কাইৰো আৰু লোগেছৰ পিছত কিনশাচা তৃতীয় বৃহত্তম মহানগৰ।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=2020-07-03|language=en-US|title=Cities In The World With The Most Francophone Population|url=https://www.worldatlas.com/articles/cities-in-the-world-with-the-most-francophone-population.html|date=2022-03-08|ওয়েবসাইট=WorldAtlas}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও ই বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ নামমাত্ৰ ফ্ৰাংকোফোন নগৰীয়া অঞ্চল, য'ত ফৰাচী ভাষা হৈছে চহৰখনৰ চৰকাৰ, শিক্ষা, সংবাদ মাধ্যম, জনসেৱা, আৰু উচ্চ পৰ্যায়ৰ বাণিজ্যৰ ভাষা। আনহাতে, লিংগালা ভাষাক বাটে‍-ঘাটে‍ লিংগুয়া ফ্ৰাংকা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&q=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|title=Globalization and Language Vitality: Perspectives from Africa, pp. 103 & 109|last=Cécile B. Vigouroux & Salikoko S. Mufwene|year=2008|isbn=9780826495150|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20151005104851/https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&lpg=PA111&dq=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|archive-date=5 October 2015|url-অবস্থা=live|date=25 June 2012}}</ref> ২০১২ চনৰ অক্টোবৰ মাহত কিনশাচাত ১৪ সংখ্যক ফ্ৰাংকোফোনি শীৰ্ষ সন্মিলন অনুষ্ঠিত হৈছিল।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=[[Organisation internationale de la Francophonie|OIF]]|title=XIVe Sommet de la Francophonie|url=http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120619065536/http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|archive-date=19 June 2012|date=25 June 2012}}</ref> কিনশাচাৰ বাসিন্দাসকলক কিনোইছ (ফৰাচী আৰু কেতিয়াবা ইংৰাজীত) বা কিনাশাচান (ইংৰাজীত) বুলি জনা যায়। অঞ্চলটোৰ খিলঞ্জীয়া লোকসকলৰ ভিতৰত হুম্বু আৰু টেকে আদি অন্যতম। চহৰখন পাৰ্শ্বৱৰ্তী ৰিপাব্লিক অৱ কংগোৰ ৰাজধানী ব্ৰাজাভিলৰ মুখামুখি। এই বিন্দুত নদীৰ ব্যৱধান ৭ কিলোমিটাৰ বহল যদিও ভেটিকান চহৰ আৰু ৰোমৰ পিছত এই দুখন চহৰ বিশ্বৰ দ্বিতীয় নিকটতম ৰাজধানী চহৰৰ যোৰা। ==ইতিহাস== ১৮৮১ চনত হেনৰী মৰ্টন ষ্টেনলীয়ে ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰ হিচাপে এই চহৰখন প্ৰতিষ্ঠা কৰে।<ref>Roman Adrian Cybriwsky, ''Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture'', ABC-CLIO, USA, 2013, p. 144</ref> বেলজিয়ামৰ ৰজা দ্বিতীয় লিওপল্ডৰ সন্মানত ইয়াৰ নামকৰণ কৰা হৈছিল লিওপোল্ডভিল। তেওঁ কংগো ফ্ৰী ষ্টেট নিয়ন্ত্ৰণ কৰিছিল। এই বিশাল ভূখণ্ডই এখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ। এই অঞ্চলটো উপনিবৱশ নহয় বৰঞ্চ ৰজাৰ ব্যক্তিগত সম্পত্তি আছিল। এই ঠাইখন লিভিংষ্টন জলপ্ৰপাতৰ ওপৰৰ কংগো নদীৰ প্ৰথমটো নাও চলাব পৰা বন্দৰ হিচাপে বিকশিত হয়। লিওপোল্ডভিলৰ তলৰ ৩০০ কিলোমিটাৰ (১৯০ মাইল) উজানত এটি ধাৰা আছে। প্ৰথম অৱস্থাত সাগৰৰ মাজেৰে অহা বা যোৱা সকলো সামগ্ৰী লিওপোল্ডভিল আৰু মাটাডিৰ মাজত বহনকাৰীয়ে কঢ়িয়াই নিব লাগিছিল, ৰেপিডৰ তলৰ বন্দৰ আৰু উপকূলৰ পৰা ১৫০ কিলোমিটাৰ (৯৩ মাইল) দূৰত্বৰ পৰা আনিব লগা হৈছিল। ১৮৯৮ চনত মাটাডি-কিনশাচা পৰ্টেজ ৰেলৱেৰ নিৰ্মাণ সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ লগে লগে ৰেপিডৰ চাৰিওফালে বিকল্প পথৰ ব্যৱস্থা হয় আৰু লিওপোল্ডভিলৰ দ্ৰুত বিকাশ আৰম্ভ হয়। ১৯১৪ চনত পাইপলাইন স্থাপন কৰা হয়। ই মাটাডিৰ পৰা লিওপ’ল্ডভিলৰ ওপৰৰ ফালে থকা ভাপ জাহাজলৈ খাৰুৱা তেল পৰিবহণ কৰে।<ref name="britannica.com">{{বিশ্বকোষ উদ্ধৃতি|বিশ্বকোষ=britannica.com}}</ref> ১৯২৩ চনৰ ভিতৰত কংগোৰ মোহনাত থকা বোমা চহৰখনৰ ঠাইত এই চহৰখনক বেলজিয়ান কংগোৰ ৰাজধানীলৈ উন্নীত কৰা হয়।<ref name="britannica.com" /> "লিঅ'" বা "লিঅ'পল্ড" নামেৰে মতা এই চহৰখন ঔপনিৱেশিক যুগত দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাই ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰত পৰিণত হয়। ১৯৫৯ চনৰ বিদ্ৰোহৰ পাছত ১৯৬০ চনৰ ৩০ জুনত স্বাধীনতা লাভ কৰি‍ কংগো ৰিপাব্লিকে প্ৰথম প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে পেট্ৰিছ লুমুম্বাক নিৰ্বাচিত কৰে। লুমুম্বাৰ অনুভূত ছোভিয়েট সমৰ্থন প্ৰৱণতাক পশ্চিমীয়া স্বাৰ্থই ভাবুকি হিচাপে গণ্য কৰিছিল। যিহেতু সেই সময় শীতল যুদ্ধৰ উত্তেজনাপূৰ্ণ সময় আছিল, সেয়েহে আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামে কংগোৰ কৌশলগত সম্পদ বিশেষকৈ ইউৰেনিয়ামৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ হেৰুৱাব বিচৰা নাছিল। লুমুম্বাৰ নিৰ্বাচনৰ এবছৰ নৌহওঁতেই বেলজিয়াম আৰু আমেৰিকাই তেওঁৰ কঙ্গোলিজ প্ৰতিদ্বন্দ্বীসকলৰ সমৰ্থন ক্ৰয় কৰি লয় আৰু সেই ঘটনাবোৰক গতিশীল কৰি লুমুম্বাৰ হত্যাত পৰিণত কৰে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|last=Georges Nzongola-Ntalaja|date=17 January 2011|title=Patrice Lumumba: the most important assassination of the 20th century|url=https://www.theguardian.com/global-development/poverty-matters/2011/jan/17/patrice-lumumba-50th-anniversary-assassination|date=9 February 2020|ওয়েবসাইট=The Guardian}}</ref> ১৯৬৪ চনত মাইজে ছ’ম্বেই কংগো ৰিপাব্লিক, বুৰুণ্ডি আৰু মালিৰ সকলো নাগৰিকৰ লগতে ৰুৱাণ্ডাৰ পৰা অহা সকলো ৰাজনৈতিক শৰণাৰ্থীক বহিষ্কাৰ কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে।<ref>Jules Gerard-Libois and Benoit Verhaegen, ''Congo 1964: Political Documents of a Developing Nation'', Princeton University Press, 2015, p. 450</ref><ref name="NYT">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1964/08/22/archives/congo-starts-expulsions.html|title=Congo Starts Expulsions|work=[[The New York Times]]|date=19 May 2021|language=en}}</ref><ref>Daouda Gary-Tounkara, ''1964 : le Mali réinsère ses ressortissants expulsés'', In: '' Plein droit 2016/1 (n° 108)'', GISTI, 2016, p. 35-38</ref><ref>United States.</ref> ১৯৬৫ চনত আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামৰ সহায়ত কংগোত জোচেফ-ডিজিয়েৰ মবুটুৱে ক্ষমতা দখল কৰে। তেওঁ "প্ৰামাণ্যতা"ৰ নীতি প্ৰৱৰ্তন কৰে। ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে দেশৰ মানুহ আৰু ঠাইৰ নাম পুনৰ সজীৱ কৰি তুলিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। ১৯৬৬ চনত কিনশাচা নামৰ এখন গাঁৱৰ নামেৰে লিওপ’ল্ডভিলৰ নাম কিনশাচা ৰখা হয়। এসময়ত ই এই স্থানৰ ওচৰতে আছিল, যিটো বৰ্তমান কিনশাচা কমিউন নামেৰে জনা যায়। মবুটুৰ অধীনত চহৰখন দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পালে। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা বহু লোক নিজৰ সৌভাগ্যৰ সন্ধানত ইয়ালৈ আহিছিল। বা আন ঠাইৰ জাতিগত বিবাদৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ আহিছিল। এইদৰে তেওঁলোকে কিনশাচাৰ জনসংখ্যাৰ মাজত ইতিমধ্যে উপস্থিত থকা বহুতো জাতি আৰু ভাষাৰ লগত নতুন ভাষা আৰু জাতি-জনগোষ্ঠী সংযোজন কৰিলে। ১৯৯১ চনত চহৰখনে বিদ্ৰোহী সৈনিকক প্ৰতিহত কৰিবলগীয়া হৈছিল। চৰকাৰে দৰমহা দিব নোৱাৰাৰ বিৰুদ্ধে তেওঁলোকে‍ প্ৰতিবাদ কৰিছিল। ইয়াৰ পাছত বিদ্ৰোহীৰ বিদ্ৰোহ আৰম্ভ হয়, যাৰ ফলত ১৯৯৭ চনৰ ভিতৰত মবুটুৰ শাসন ব্যৱস্থাৰ পতন ঘটে।<ref name="britannica.com"/> মবুটুৰ অতিমাত্ৰা উৎপাত, গণ দুৰ্নীতি, নেপটিজিম আৰু গৃহযুদ্ধৰ ফলত কিনশাচাৰ বহু ক্ষতি হৈছিল। ই তেওঁক পতনৰফালে লৈ গৈছিল। ইয়াৰ পাছতো ই এতিয়াও মধ্য আফ্ৰিকাৰ বাবে এক প্ৰধান সাংস্কৃতিক আৰু বৌদ্ধিক কেন্দ্ৰ, য'ত সংগীতজ্ঞ আৰু শিল্পীৰ এক সমৃদ্ধিশালী সম্প্ৰদায় আছে। ইয়াৰ উপৰিও ই দেশৰ প্ৰধান ঔদ্যোগিক কেন্দ্ৰ, ইয়াত অভ্যন্তৰীণ অঞ্চলৰ পৰা অনা বহু প্ৰাকৃতিক সামগ্ৰী প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰা হয়। ২০০১ চনৰ পৰা ২০১৯ চনলৈকে কংগো গণতান্ত্ৰিক ৰিপাব্লিকৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জোচেফ কাবিলাৰ কিনশাচাত বিশেষ জনপ্ৰিয়তা নাছিল।<ref name="Trapido2016"/> ২০০৬ চনত কাবিলাই প্ৰতিদ্বন্দ্বিতামূলক নিৰ্বাচনত জয় ঘোষণা কৰাৰ পিছত হিংসাত্মক পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয়; ইউৰোপীয় সংঘই ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ বাহিনীত যোগদান কৰিবলৈ চহৰখনত সৈন্য নিয়োগ কৰে। ২০১৬ চনত নতুন নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ’ব বুলি ঘোষণা কৰাত দুবছৰ পলম হৈছিল। ছেপ্টেম্বৰ আৰু ডিচেম্বৰ মাহত বৃহৎ প্ৰতিবাদৰ সূচনা হয়। ইয়াৰ ফলত ৰাজপথত বেৰিকেড লগোৱাৰ লগতে কেইবা ডজন লোকৰ মৃত্যু হয়। বিদ্যালয় আৰু ব্যৱসায়িক প্ৰতিষ্ঠান বন্ধ আছিল।<ref>"[https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407 DR Congo election: 17 dead in anti-Kabila protests] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180616023724/https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407|date=16 June 2018}}", ''BBC'', 19 September 2016.</ref><ref>Merritt Kennedy, "[https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators Congo A 'Powder Keg' As Security Forces Crack Down On Whistling Demonstrators] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180517153108/https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators|date=17 May 2018}}", ''NPR'', 21 December 2016.</ref> ==ভূগোল== ===প্ৰশাসনিক বিভাগ=== ===জলবায়ু=== ==জনসংখ্যা== ১৯৮৪ চনত কৰা আনুষ্ঠানিক লোকপিয়লত ২৬ লাখ বাসিন্দা গণনা কৰা হৈছিল।<ref name="Bédécarrats2016">{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Bédécarrats|first=Florent|last২=Lafuente-Sampietro|first২=Oriane|year=2019|title=Building commons to cope with chaotic urbanization? Performance and sustainability of decentralized water services in the outskirts of Kinshasa|পাতাসমূহ=1096–1108|DOI=10.1016/j.jhydrol.2016.07.023|doi-access=free}}</ref> তেতিয়াৰ পৰাই সকলো অনুমান সঁচাকৈয়ে বহিৰ্প্ৰকাশ। ২০০৫ চনৰ বাবে অনুমান ৫৩ লাখৰ পৰা ৭৩ লাখৰ ভিতৰত পৰে।<ref name="Flouriot2013"/> ২০১৭ চনত চহৰখনৰ শেহতীয়া অনুমান অনুসৰি ইয়াৰ জনসংখ্যা আছিল ১১,৮৫৫,০০০।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=Archived copy|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|date=26 June 2012}}</ref> ইউ এন হেবিটেটৰ তথ্য অনুসৰি বছৰি ৩ লাখ ৯০ হাজাৰ লোক কিনাশাচালৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। যুদ্ধৰ পৰা পলায়ন কৰি অৰ্থনৈতিক সুযোগ বিচাৰি ইয়ালৈ আহে।<ref name="Iazzolino2016">Gianluca Iazzolino, "[http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls Kinshasa, megalopolis of 12 million souls, expanding furiously on super-charged growth] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170709174042/http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls|date=9 July 2017}}"; ''Mail & Guardian Africa'', 2 April 2016.</ref> এক অনুমান অনুসৰি (২০১৬) মহানগৰ কিনশাচাৰ জনসংখ্যা যথেষ্ট বৃদ্ধি পাব। ইয়াৰ জনসংখ্যা ২০৫০ চনৰ ভিতৰত ৩.৫ কোটি, ২০৭৫ চনৰ ভিতৰত ৫.৮ কোটি আৰু ২১০০ চনৰ ভিতৰত ৮.৩ কোটি হ’ব।<ref>{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Hoornweg|first=Daniel|last২=Pope|first২=Kevin|year=2017|title=Population predictions for the world's largest cities in the 21st century|পাতাসমূহ=195–216|DOI=10.1177/0956247816663557|doi-access=free}}</ref> তেনে হ'লে‍ ই বিশ্বৰ অন্যতম বৃহৎ মহানগৰ হিচাপে পৰিগণিত হ’ব। ===ভাষা=== কংগো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ চৰকাৰী ভাষা ফৰাচী। অৰ্থাৎ কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী কিনশাচাৰ ভাষাও ফৰাচী। কিনশাচা আনুষ্ঠানিকভাৱে বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ ফ্ৰাংকোফোন চহৰ যদিও বেছিভাগ মানুহেই হয় ফৰাচী ভাষা নাজানে অথবা ক’বলৈ চেষ্টা কৰে।<ref name=":0">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=7 March 2016|title=Populations of 150 Largest Cities in the World|url=http://www.worldatlas.com/citypops.htm|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20170828095658/http://www.worldatlas.com/citypops.htm|archive-date=28 August 2017|date=1 August 2016|ওয়েবসাইট=World Atlas}}</ref><ref name="Nadeau">{{cite book|title=The Story of French|url=https://archive.org/details/storyoffrench0000nade|last=Nadeau|first=Jean-Benoit|year=2006|publisher=St. Martin's Press|পাতা=301; 483|isbn=9780312341831}}</ref><ref name="Trefon">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=5VAAHi93y0sC&q=Kinshasa+second+largest+French+city&pg=PA7|title=Reinventing Order in the Congo: How People Respond to State Failure in Kinshasa|last=Trefon|first=Theodore|year=2004|publisher=Zed Books|পাতা=7|isbn=9781842774915|date=31 May 2009}}</ref> লিংগালা ভাষাক কথিত ভাষা হিচাপে বহুলভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ৰাস্তাৰ চিন, পোষ্টাৰ, বাতৰি কাকত, চৰকাৰী নথি-পত্ৰ, স্কুলৰ ভাষা ফৰাচী; নাটক, টেলিভিছন আৰু বাতৰি কাকতত ই আধিপত্য বিস্তাৰ কৰিছে আৰু বিভিন্ন সামাজিক শ্ৰেণীৰ লোকৰ মাজত উলম্ব সম্পৰ্ক ক্ষেত্ৰত ই ব্যৱহাৰ হয়। কিন্তু একে শ্ৰেণীৰ মানুহে নিজৰ মাজতে কংগো ভাষা (কিকোংগো, লিংগালা, শ্বিলুবা বা শ্বাহিলি)ত কথা পাতে।<ref name="Manning">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=LwzFF2FnbzMC&q=Kinshasa+second+largest+francophone+city&pg=PA189|title=Francophone sub-Saharan Africa: Democracy and Dependence, 1985–1995|last=Manning|first=Patrick|year=1998|publisher=Cambridge University Press|পাতা=189|isbn=9780521645195|date=31 May 2009}}{{অকাৰ্যকৰ সংযোগ|date=এপ্ৰিল ২০২৩ |bot=InternetArchiveBot |ঠিক কৰাৰ প্ৰচেষ্টা=yes }}</ref> ==চৰকাৰ আৰু ৰাজনীতি== ==অৰ্থনীতি== [[চিত্র:Marsavco-Biggest_FMCG_Company_of_DRC_&_Central_Africa,_Part_of_RAWJI_Group-Largest_Group_in_DRC.jpg|ডান|থাম্ব| মার্চাভকো]] [[চিত্র:2013_street_Kinshasa_8756715873.jpg|থাম্ব|২০১৩ চনত কিনশাচা]] মহানগৰীৰ মাজমজিয়াত অৱস্থিত ট্ৰাষ্ট মাৰ্চেণ্ট বেংকৰ দৰে আন বহু উদ্যোগ আছে। খাদ্য প্ৰক্ৰিয়াকৰণ এটা প্ৰধান উদ্যোগ, আৰু নিৰ্মাণ আৰু অন্যান্য সেৱা উদ্যোগেও অৰ্থনীতিত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে।<ref name="britannica.com"/> যদিও কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ জনসংখ্যাৰ মাত্ৰ ১৩% লোক ইয়াত বাস কৰে, মুঠ ঘৰুৱা উৎপাদনৰ দ্বাৰা জুখিলে কংগোৰ অৰ্থনীতিৰ ৮৫% কিনশাচাৰৰ।<ref name="ChirisaEtAl2017"/> ২০০৪ চনৰ এক সমীক্ষাত দেখা গৈছে যে মুঠ ৯ লাখ ৭৬ হাজাৰ শ্ৰমিকৰ ৭০% অনানুষ্ঠানিকভাৱে নিয়োজিত, ১৭% ৰাজহুৱা খণ্ডত, ৯% আনুষ্ঠানিক ব্যক্তিগত খণ্ডত আৰু ৩% অন্যান্য খণ্ডত। বেছিভাগ নতুন চাকৰিকে অনানুষ্ঠানিক হিচাপে শ্ৰেণীভুক্ত কৰা হয়।<ref name="Flouriot2013"/> ১৯৭০ চনৰ পৰা কংগোৰ সৈতে চীন গণৰাজ্য যথেষ্ট জড়িত হৈ আছে। তেওঁলোকে পেলেছ ডু পিপল নিৰ্মাণৰ বাবে ধন আগবঢ়াইছিল আৰু শ্ কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনৰ পৰা কোটি কোটি ডলাৰৰ ঋণ।বাবা যুদ্ধত বিদ্ৰোহীসকলৰ বিৰুদ্ধে চৰকাৰক সমৰ্থন কৰিছিল। ২০০৭-২০০৮ বিত্তীয় বৰ্ষত চীন আৰু কংগোৱে ৮.৫ বিলিয়ন মাৰ্কিন ডলাৰৰ চুক্তিত স্বাক্ষৰ কৰে। কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনে‍ দিয়া এইয়া কোটি ডলাৰৰ ঋণ।<ref>Emizet Francois Kisangani, Scott F. Bobb, "China, People's Republic of, Relations with"; ''Historical Dictionary of the Democratic Republic of the Congo'', Lanham, Maryland: Scarecrow Press, 2010; pp. [https://books.google.com/books?id=FvAWPTaRvFYC&pg=PA74 74]–75.</ref> চীনা উদ্যোগীসকলে কিনশাচাৰ স্থানীয় বজাৰত ক্ৰমৱৰ্ধমান অংশীদাৰিত্ব লাভ কৰিছে, এই প্ৰক্ৰিয়াত পূৰ্বতে সফল কংগো, পশ্চিম আফ্ৰিকা, ভাৰতীয় আৰু লেবাননৰ ব্যৱসায়ীসকলক স্থানচ্যুত কৰিছে।<ref>Nuah M. Makungo, "[https://www.researchgate.net/publication/258339820_Is_The_Democratic_Republic_of_Congo_DRC_being_Globalized_by_China Is the Democratic Republic of Congo being Globalized by China? ]</ref> ২০০৫ চনত পৰিয়ালৰ গড় খৰচ ২১৫০ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল, যিটো প্ৰতিদিনে ১ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল। পৰিয়ালৰ গড় খৰচ আছিল ১৫৫৫ ডলাৰ, অৰ্থাৎ প্ৰতিজন ব্যক্তিৰ বাবে প্ৰতিদিনে ৬৬ চেণ্ট। দুখীয়াৰ মাজত এই ব্যয়ৰ আধাতকৈ অধিক খাদ্য, বিশেষকৈ ৰুটি আৰু শস্যজাতীয় খাদ্যৰ বাবে হয়।<ref name="Flouriot2013">Jean Flouriot, "[https://com.revues.org/6770 Kinshasa 2005. ]</ref> ==শিক্ষা== [[চিত্র:Université_de_Kinshasa_(Unikin1).JPG|ডান|থাম্ব| কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয়]] কিনশাচাত কেইবাখনো উচ্চ পৰ্যায়ৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে, য’ত চিভিল ইঞ্জিনিয়াৰিঙৰ পৰা আৰম্ভ কৰি নাৰ্চিং আৰু সাংবাদিকতালৈকে বিভিন্ন ধৰণৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে। চহৰখনত তিনিখন বিশ্ববিদ্যালয় আৰু এখন কলা বিদ্যালয় আছে: * একাডেমি ডি ডিজাইন (এডি) * ইনষ্টিটিউট চুপাৰিউৰ ডি'আৰ্কিটেকচাৰ আৰু নগৰবাদ * ইউনিভাৰ্চ‍িটি পেনাফ্ৰিকাইন ডু কঙ্গো (ইউপিসি) * কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয় * ইউনিভাৰ্চ‍িটি লিবাৰ ডি কিনশাচা * কঙ্গোৰ কেথলিক বিশ্ববিদ্যালয় * [[Congo Protestant University|কঙ্গো প্ৰটেষ্টাণ্ট বিশ্ববিদ্যালয়]] * [[Université Chretienne de Kinshasa|ইউনিভাৰ্চ‍িটি ক্ৰেটিয়েন ডি কিনশাসা]] * [[National Pedagogy University|ন্যাশনাল পেডাগজি ইউনিভাৰ্চ‍িটি]] * নেশ্বনেল ইনষ্টিটিউট অফ আৰ্টচ * বিজ্ঞাপন আৰু মিডিয়া উচ্চতৰ ইনষ্টিটিউট * চেণ্টাৰ ফৰ হেলথ ট্ৰেনিং (সিইএফএ)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Cefacongo.org|title=Cefacongo.org|url=http://www.cefacongo.org/index.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20110725151811/http://www.cefacongo.org/index.html|archive-date=25 July 2011|date=14 March 2011}}</ref> প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক বিদ্যালয়: * লাইচি প্ৰিন্স ডি লিজ (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, [[ফৰাসি বেলজীয়|বেলজিয়াম পাঠ্যক্ৰমেৰ ফ্ৰেঞ্চ কমিউনিটি]]) * প্ৰিন্স ভেন লুইকস্কুল কিনশাচা (প্ৰাথমিক শিক্ষা, ফ্ল্যাণ্ডাৰ্চ পাঠ্যক্ৰম)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Prins van Luikschool Kinshasa|title=Onze school|url=https://wordpress.pls-rdc.com/onze-school/|date=2020-05-16}}</ref> * ৰেনে ডে‍কাৰ্ত ফৰাচী উচ্চ বিদ্যালয় (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, ফৰাচী পাঠ্যক্ৰম) * আমেৰিকান স্কুল অফ কিনশাচা * আলহাদেফ স্কুল৷ ২০০৫ চনত ছয় বছৰৰ ওপৰৰ ৯৩% শিশুৱে স্কুললৈ গৈছিল আৰু ১৫ বছৰৰ ওপৰৰ ৭০% লোক ফৰাচী ভাষাত সাক্ষৰ আছিল। ==স্বাস্থ্য আৰু চিকিৎসা== কিনশাচাত বিশখন চিকিৎসালয়ৰ লগতে বিভিন্ন চিকিৎসা কেন্দ্ৰ আৰু পলিক্লিনিক আছে।<ref>[http://www.afdevinfo.com/htmlreports/org/org_55841.html "Provincial Health Division of Kinshasa"] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20110414194221/http://www.afdevinfo.com/htmlreports/org/org_55841.html|date=14 April 2011}}''African Development Information Services''</ref> ১৯৯১ চনৰ পৰা মনকল হাস্পতালে স্বাস্থ্য বিভাগৰ সহযোগত কিনশাচাৰ জিলা চিকিৎসালয় হিচাপে অলাভজনক স্বাস্থ্য প্ৰতিষ্ঠান হিচাপে কাম কৰি আহিছে। ২০১২ চনত শিশু চিকিৎসক আৰু ৰক্ত বিশেষজ্ঞ অধ্যাপক লিঅ’ন শ্বিলোলোৰ দ্বাৰা পৰিচালিত মনকল হাস্পতালৰ পৰীক্ষাগাৰ, ডায়েগনষ্টিক ৰেডিঅ’লজি, ইনটেনচিভ কেয়াৰ, নৱজাতক ইউনিট, ফেমিলি মেডিচিন, জৰুৰীকালীন ইউনিট আৰু বৃহত্তৰ অস্ত্ৰোপচাৰ এলেকাৰে উন্নত ক্লিনিকেল সেৱাৰ ১৫০খন বিচনাযুক্ত এটা ভৱন মুকলি কৰা হৈছে। ==সংস্কৃতি== কিনশাচাত ৰাষ্ট্ৰীয় সংগ্ৰহালয় আৰু কিনছাছা ফাইন আৰ্টছ একাডেমী আছে।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=qb6NAQAAQBAJ&dq=Kinshasa++National+Museum+and+the+Kinshasa+Fine+Arts+Academy&pg=PA145|title=Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture|last=Cybriwsky|first=Roman Adrian|date=2013-05-23|publisher=ABC-CLIO|language=en|isbn=978-1-61069-248-9}}</ref> কিনশাচা কংগোৰ বেছিভাগ বুদ্ধিজীৱীৰ বাসস্থান, য'ত ম্বুটু যুগত গঢ় লৈ উঠা ৰাজনৈতিক শ্ৰেণীও আছে।<ref name="Freund2012">Bill Freund, "City and Nation in an African Context: National Identity in Kinshasa”; ''Journal of Urban History'' 38(5), 2012; [[doi:10.1177/0096144212449141]].</ref> কিনছাছাৰ সংগীত জগতখন ১৯৬০ চনৰ পৰাই চহৰখনৰ অভিজাত শ্ৰেণীৰ পৃষ্ঠপোষকতাত পৰিচালিত হৈ‍ আহিছে।<ref name="Trapido2016"/> ১৯৯৪ চনত গঠন হোৱা অৰ্কেষ্টাৰ চিম্ফণিক কিম্বাংগুইষ্টে উন্নত বাদ্যযন্ত্ৰ ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে আৰু তেতিয়াৰ পৰাই ইয়াৰ সামৰ্থ্য আৰু সুনাম বৃদ্ধি পায়।<ref>Andy Morgan, "The scratch orchestra of Kinshasa", ''The Guardian'' 9 May 2013.</ref> কিনছাছাৰ এটা পপ সংস্কৃতিৰ আদৰ্শ ধৰণ হ'ল মাইকলিষ্ট, ইউৰোপ ভ্ৰমণ কৰা এজন ধনৱান ফেশ্বনেবল মানুহ। এড্ৰিয়েন মম্বেলে ওৰফে ষ্টাৰভছ নিয়াৰকছ আৰু সংগীতজ্ঞ পাপা ৱেম্বা আছিল মিচেলেষ্ট শৈলীৰ প্ৰাৰম্ভিক উদাহৰণ।<ref name="Trapido2016">Joe Trapido, "[https://newleftreview.org/II/98/joe-trapido-kinshasa-s-theatre-of-power Kinshasa's Theater of Power] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170917080840/https://newleftreview.org/II/98/joe-trapido-kinshasa-s-theatre-of-power|date=17 September 2017}}", ''[[নতুন বাম পৰ্যালোচনা|New Left Review]]'' 98, March/April 2016.</ref> লা চেপে, এটা সংযুক্ত সাংস্কৃতিক ধাৰা যাক ডেণ্ডিজম বুলিও বৰ্ণনা কৰা হয়, ইয়াত আড়ম্বৰপূৰ্ণ কাপোৰ পিন্ধাটো জড়িত হৈ আছে। বহু কিনোনেই চহৰখনৰ প্ৰতি নেতিবাচক দৃষ্টিভংগী পোষণ কৰে, গ্ৰাম্য জীৱনশৈলীৰ প্ৰতি নষ্টালজিয়া আৰু কিনশাচাতকৈ কংগো জাতিৰ সৈতে অধিক শক্তিশালী সংযোগ প্ৰকাশ কৰে।<ref name="Freund2012"/> ==উপাসনালয়== উপাসনাৰ স্থানসমূহৰ ভিতৰত আছে‍ মূলতঃ খ্ৰীষ্টান গীৰ্জা আৰু উপাসনালয়: কিনশাচাৰ ৰোমান কেথলিক আৰ্কডাইচেছ (কেথলিক গীৰ্জা), কিম্বাংগুইষ্ট চাৰ্চ, বেপ্টিষ্ট কমিউনিটি অৱ কংগো (বেপ্টিষ্ট ৱৰ্ল্ড এলায়েন্স), কংগো ৰিভাৰ বেপ্টিষ্ট কমিউনিটি (বেপ্টিষ্ট ৱৰ্ল্ড এলায়েন্স), এছেম্বলিজ অৱ গড, কংগোৰ এংলিকান চাৰ্চৰ প্ৰদেশ (এংলিকান কমিউনিয়ন), চাৰ্চ অৱ জিছুছ খ্ৰীষ্ট অৱ লেটাৰ-ডে চেণ্টছৰ এটা উপাসনালয় আৰু কিনশাচাত ১০০ৰো অধিক মণ্ডলী আছে। কংগোত এটা প্ৰেছবিটেৰিয়ান ধৰ্মীয়গোষ্ঠী (সংস্কাৰ কৰা গীৰ্জাৰ বিশ্ব ধৰ্মগোষ্ঠী) আছে। মুছলমানৰো মছজিদ আছে। বৰ্তমান এটা বাহাই উপাসনালয় নিৰ্মাণৰ কাম চলি আছে। ==গণমাধ্যম== ==খেলাধুলা== ==অট্টালিকা আৰু প্ৰতিষ্ঠান== ==আন্তঃগাঁথনি আৰু গৃহ নিৰ্মাণ== ==পৰিবহণ== ===বিমান=== ===ৰেল=== ===বাহ্যিক পৰিবহণ=== ==সামাজিক বিষয়== ===অপৰাধ আৰু শাস্তি=== ===ৰাস্তাৰ শিশু=== ==জনপ্ৰিয় সংস্কৃতিত== ==তথ্য সংগ্ৰহ== [[শ্ৰেণী:ভূগোল]] hksavl4z04l2jcalq8si67p7fzax48k 517006 517005 2025-06-11T07:54:09Z কুমুদ ঘোষ 42738 [[ৱিকিপিডিয়া:লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰক|লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰকৰ]] সহায়ত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰণ কৰা হ’ল। 517006 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = কিনশাচা | official_name = ''ভিলে ডি কিনশাচা '' | settlement_type = [[ৰাজধানী চহৰ]] আৰু [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ প্ৰদেশ|প্ৰদেশ]] | image_skyline = {{multiple image | perrow = 1/2/2/2 | border = infobox | total_width = 290 | caption_align = center | image1 = La ville de Kinshasa.jpg | caption1 = [[গোম্বে, কিনশাসা|ডাউনটাউন কিনশাচা]] | image2 = Africell - Black Santa - DRC (49268350383).jpg | caption2 = [[গোম্বে, কিনশাচা]] | image3 = Kinshasa by night (23769991270).jpg | caption3 = [[লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image4 = Palais du peuple de la RDC.jpg | caption4 = [[প্যালাইস ডু পিপল (কিনশাসা)|পিপলচ পেলেচ]] | image5 = Parc de la Vallée de la Nsele.jpg | caption5 = [[এনসেলে ভ্যালি পাৰ্ক|লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image6 = Le 17 janvier 1961, Patrice Lumumba mourrait, victime de son « rêve » pour un Congo libre, démocratique et développé. (16112526649).jpg | caption6 = [[পাত্ৰিছ লুমুম্বা]]ৰ মূৰ্তি সহিত [[লাইমেট টাৱাৰ]] (পটভূমিত)। | image7 = Bâtiment de la SCPT (anciennement ONATRA) à Gombe, Kinshasa.jpg | caption7 = [[চ'ছাইটি বাণিজ্যিক দে পৰিবহণ এবং দেস পোৰ্টস|চ'ছাইটিি বাণিজ্যিক দেচ পৰিবহণ আৰু দেচ বন্দৰ]] }} | image_flag = Flag of Kinshasa, DRC.svg | image_seal = Coat of arms of Kinshasa.svg | seal_size = 50px | nickname = কিন লা বেলে<br/>({{literally||কিন দ্য বিউটিফুল}}) | motto = | image_map = Democratic Republic of the Congo (26 provinces) - Kinshasa.svg | map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ প্ৰদেশৰ মানচিত্ৰত কিনশাচা | pushpin_map = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ#আফ্ৰিকা#পৃথিৱী | pushpin_relief = 1 | pushpin_map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ মানচিত্ৰে কিনশাসা | coordinates = {{স্থানাঙ্ক|4|19|30|S|15|19|20|E|type:adm1st_region:CD-KN|display=inline}} | subdivision_type = দেশ | subdivision_name = {{পতাকা|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ}} | subdivision_type1 = [[Provinces of the Democratic Republic of the Congo|Province]] | established_title = প্ৰতিষ্ঠিত | established_date = ১৮৮১ | seat_type = চি‍টি হল | seat = [[লা গোম্বে (কিনশাসা)|লা গোম্বে]] | parts_type = [[কিনশাসায় কমিউন|কমিউন]] | parts_style = coll | p1 = [[বন্দলুংওয়া]] | p2 = [[বাৰুম্বু]] | p3 = [[বুম্বু]] | p4 = [[গোম্বে, কিনশাসা|গোম্বে]] (অতীতে কালিনা) | p5 = [[কালামু]] | p6 = [[কাসা-ভুবু, কিনশাসা|কাসা-ভুবু]] | p7 = [[কিম্বানসেকে]] | p8 = [[কিনশাসা (কমিউন)|কিনশাসা]] | p9 = [[কিণ্টামবো]] | p10 = [[কিসেনসো]] | p11 = [[লেম্বা, কিনশাসা|লেম্বা]] | p12 = [[লিমেট]] | p13 = [[লিঙ্গওয়ালা]] | p14 = [[মাকালা]] | p15 = [[মালুকু, কিনশাসা|মালুকু]] | p16 = [[মাসিনা, কিনশাসা|মাসিনা]] | p17 = [[মাটে]] | p18 = [[মণ্ট এনগাফুলা]] | p19 = [[এনডিজিলি, কিনশাসা|এনডিজিলি]] | p20 = [[নগাবা]] | p21 = [[এনগালিমা]] | p22 = [[এনগিৰি-এনগিৰি]] | p23 = [[এনসেলে]] | p24 = [[সেলেম্বাও]] | government_type = প্ৰাদেশিক সমাৱেশ | governing_body = [[কিনশাচাৰ প্ৰাদেশিক পৰিষদ]] | leader_title = [[কিনশাসাৰ গভৰ্নৰদেৰ তালিকা|গভৰ্নৰ]] | leader_name = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | leader_title1 = ভাইস-গভৰ্নৰ | leader_name1 = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | total_type = নগৰ-প্ৰদেশ | area_footnotes =<ref name=Kayembe2009 /> | area_total_km2 = 9965 | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_water_percent = | area_urban_km2 = 600 | elevation_m = 240 | population_total = 17071000<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |last=Institut National De La Statistique |title=Projections demographiques 2019-25 (in French) |url=http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |date=September 23, 2020 |archive-date=জুলাই ২, ২০২০ |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ |access-date=June 5, 2025 |archivedate=July 2, 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |deadurl=yes }}</ref> | population_as_of = ২০২১ | population_footnotes = | population_density_km2 = 1462 | population_urban = 16316000 | population_metro = 17239463 | population_urban_footnotes =<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি| url = https://populationstat.com/democratic-republic-of-the-congo/kinshasa|title = PopulationStat.com}}</ref> | population_density_urban_km2 = auto | population_blank1_title = [[জাতীয় ভাষা|language]] | population_blank1 = ফৰাচী আৰু লিঙ্গালা | population_note = | postal_code = | area_code = 243 + 9 | blank_name_sec1 = [[মানৱ উন্নয়ন সূচক|এইচডিআই]] (২০১৯) | blank_info_sec1 = 0.577<ref name="GlobalDataLab">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab |url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180923120638/https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |archive-date=23 September 2018 |date=2021-07-27 |ওয়েবসাইট=hdi.globaldatalab.org |language=en}}</ref><br />{{color|#fc0|medium}}[[List of provinces of the Democratic Republic of the Congo by Human Development Index|1st]] | area_urban_footnotes =<ref name="population">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |date=April 2017 |title=DemographiaWorld Urban Areas – 13th Annual Edition |url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |archive-date=3 May 2018 |date=8 July 2017 |publisher=[[Demographia]]}}</ref> | timezone = [[পশ্চিম আফ্ৰিকাৰ সময়]] | utc_offset = +1 | coor_pinpoint = | registration_plate_type = [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ যানবাহন ৰেজিষ্ট্ৰেশন প্লেট|লাইসেন্স প্লেট কোড]] | registration_plate = {{পতাকা আইকন|Democratic Republic of the Congo}} CGO / '''01''' }} '''কিনশাচা''' ({{lang-en|Kinshasa}}) হ'ল কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী আৰু সৰ্ববৃহৎ চহৰ। পূৰ্বতে ইয়াক লিওপোল্ডভিল নামেৰে জনা গৈছিল। এসময়ত কংগো নদীৰ পাৰত মাছ ধৰা আৰু ব্যৱসায়িক গাঁৱৰ বসতিস্থল কিনশাচা এতিয়া বিশ্বৰ অন্যতম দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা মেগাচিটি। কিনশাচা মহানগৰখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ ২৬খন প্ৰদেশৰ ভিতৰত এখন। যিহেতু নগৰ-প্ৰদেশৰ প্ৰশাসনিক সীমাৰেখাই এক বিশাল এলেকা সামৰি লৈছে, সেয়েহে নগৰ-প্ৰদেশৰ ৯০ শতাংশতকৈও অধিক ভূমি গ্ৰাম্য প্ৰকৃতিৰ, চহৰীয়া অঞ্চলসমূহে পশ্চিম দিশত সৰু কিন্তু বিস্তাৰিত অংশ দখল কৰিছে।<ref name="area">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Ville de Kinshasa|title=Géographie de Kinshasa|url=http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|archive-date=23 July 2012|date=25 June 2012|access-date=5 June 2025|archivedate=23 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|deadurl=yes}}</ref> আফ্ৰিকাৰ কাইৰো আৰু লোগেছৰ পিছত কিনশাচা তৃতীয় বৃহত্তম মহানগৰ।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=2020-07-03|language=en-US|title=Cities In The World With The Most Francophone Population|url=https://www.worldatlas.com/articles/cities-in-the-world-with-the-most-francophone-population.html|date=2022-03-08|ওয়েবসাইট=WorldAtlas}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও ই বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ নামমাত্ৰ ফ্ৰাংকোফোন নগৰীয়া অঞ্চল, য'ত ফৰাচী ভাষা হৈছে চহৰখনৰ চৰকাৰ, শিক্ষা, সংবাদ মাধ্যম, জনসেৱা, আৰু উচ্চ পৰ্যায়ৰ বাণিজ্যৰ ভাষা। আনহাতে, লিংগালা ভাষাক বাটে‍-ঘাটে‍ লিংগুয়া ফ্ৰাংকা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&q=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|title=Globalization and Language Vitality: Perspectives from Africa, pp. 103 & 109|last=Cécile B. Vigouroux & Salikoko S. Mufwene|year=2008|isbn=9780826495150|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20151005104851/https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&lpg=PA111&dq=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|archive-date=5 October 2015|url-অবস্থা=live|date=25 June 2012}}</ref> ২০১২ চনৰ অক্টোবৰ মাহত কিনশাচাত ১৪ সংখ্যক ফ্ৰাংকোফোনি শীৰ্ষ সন্মিলন অনুষ্ঠিত হৈছিল।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=[[Organisation internationale de la Francophonie|OIF]]|title=XIVe Sommet de la Francophonie|url=http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120619065536/http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|archive-date=19 June 2012|date=25 June 2012}}</ref> কিনশাচাৰ বাসিন্দাসকলক কিনোইছ (ফৰাচী আৰু কেতিয়াবা ইংৰাজীত) বা কিনাশাচান (ইংৰাজীত) বুলি জনা যায়। অঞ্চলটোৰ খিলঞ্জীয়া লোকসকলৰ ভিতৰত হুম্বু আৰু টেকে আদি অন্যতম। চহৰখন পাৰ্শ্বৱৰ্তী ৰিপাব্লিক অৱ কংগোৰ ৰাজধানী ব্ৰাজাভিলৰ মুখামুখি। এই বিন্দুত নদীৰ ব্যৱধান ৭ কিলোমিটাৰ বহল যদিও ভেটিকান চহৰ আৰু ৰোমৰ পিছত এই দুখন চহৰ বিশ্বৰ দ্বিতীয় নিকটতম ৰাজধানী চহৰৰ যোৰা। ==ইতিহাস== ১৮৮১ চনত হেনৰী মৰ্টন ষ্টেনলীয়ে ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰ হিচাপে এই চহৰখন প্ৰতিষ্ঠা কৰে।<ref>Roman Adrian Cybriwsky, ''Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture'', ABC-CLIO, USA, 2013, p. 144</ref> বেলজিয়ামৰ ৰজা দ্বিতীয় লিওপল্ডৰ সন্মানত ইয়াৰ নামকৰণ কৰা হৈছিল লিওপোল্ডভিল। তেওঁ কংগো ফ্ৰী ষ্টেট নিয়ন্ত্ৰণ কৰিছিল। এই বিশাল ভূখণ্ডই এখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ। এই অঞ্চলটো উপনিবৱশ নহয় বৰঞ্চ ৰজাৰ ব্যক্তিগত সম্পত্তি আছিল। এই ঠাইখন লিভিংষ্টন জলপ্ৰপাতৰ ওপৰৰ কংগো নদীৰ প্ৰথমটো নাও চলাব পৰা বন্দৰ হিচাপে বিকশিত হয়। লিওপোল্ডভিলৰ তলৰ ৩০০ কিলোমিটাৰ (১৯০ মাইল) উজানত এটি ধাৰা আছে। প্ৰথম অৱস্থাত সাগৰৰ মাজেৰে অহা বা যোৱা সকলো সামগ্ৰী লিওপোল্ডভিল আৰু মাটাডিৰ মাজত বহনকাৰীয়ে কঢ়িয়াই নিব লাগিছিল, ৰেপিডৰ তলৰ বন্দৰ আৰু উপকূলৰ পৰা ১৫০ কিলোমিটাৰ (৯৩ মাইল) দূৰত্বৰ পৰা আনিব লগা হৈছিল। ১৮৯৮ চনত মাটাডি-কিনশাচা পৰ্টেজ ৰেলৱেৰ নিৰ্মাণ সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ লগে লগে ৰেপিডৰ চাৰিওফালে বিকল্প পথৰ ব্যৱস্থা হয় আৰু লিওপোল্ডভিলৰ দ্ৰুত বিকাশ আৰম্ভ হয়। ১৯১৪ চনত পাইপলাইন স্থাপন কৰা হয়। ই মাটাডিৰ পৰা লিওপ’ল্ডভিলৰ ওপৰৰ ফালে থকা ভাপ জাহাজলৈ খাৰুৱা তেল পৰিবহণ কৰে।<ref name="britannica.com">{{বিশ্বকোষ উদ্ধৃতি|বিশ্বকোষ=britannica.com}}</ref> ১৯২৩ চনৰ ভিতৰত কংগোৰ মোহনাত থকা বোমা চহৰখনৰ ঠাইত এই চহৰখনক বেলজিয়ান কংগোৰ ৰাজধানীলৈ উন্নীত কৰা হয়।<ref name="britannica.com" /> "লিঅ'" বা "লিঅ'পল্ড" নামেৰে মতা এই চহৰখন ঔপনিৱেশিক যুগত দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাই ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰত পৰিণত হয়। ১৯৫৯ চনৰ বিদ্ৰোহৰ পাছত ১৯৬০ চনৰ ৩০ জুনত স্বাধীনতা লাভ কৰি‍ কংগো ৰিপাব্লিকে প্ৰথম প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে পেট্ৰিছ লুমুম্বাক নিৰ্বাচিত কৰে। লুমুম্বাৰ অনুভূত ছোভিয়েট সমৰ্থন প্ৰৱণতাক পশ্চিমীয়া স্বাৰ্থই ভাবুকি হিচাপে গণ্য কৰিছিল। যিহেতু সেই সময় শীতল যুদ্ধৰ উত্তেজনাপূৰ্ণ সময় আছিল, সেয়েহে আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামে কংগোৰ কৌশলগত সম্পদ বিশেষকৈ ইউৰেনিয়ামৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ হেৰুৱাব বিচৰা নাছিল। লুমুম্বাৰ নিৰ্বাচনৰ এবছৰ নৌহওঁতেই বেলজিয়াম আৰু আমেৰিকাই তেওঁৰ কঙ্গোলিজ প্ৰতিদ্বন্দ্বীসকলৰ সমৰ্থন ক্ৰয় কৰি লয় আৰু সেই ঘটনাবোৰক গতিশীল কৰি লুমুম্বাৰ হত্যাত পৰিণত কৰে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|last=Georges Nzongola-Ntalaja|date=17 January 2011|title=Patrice Lumumba: the most important assassination of the 20th century|url=https://www.theguardian.com/global-development/poverty-matters/2011/jan/17/patrice-lumumba-50th-anniversary-assassination|date=9 February 2020|ওয়েবসাইট=The Guardian}}</ref> ১৯৬৪ চনত মাইজে ছ’ম্বেই কংগো ৰিপাব্লিক, বুৰুণ্ডি আৰু মালিৰ সকলো নাগৰিকৰ লগতে ৰুৱাণ্ডাৰ পৰা অহা সকলো ৰাজনৈতিক শৰণাৰ্থীক বহিষ্কাৰ কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে।<ref>Jules Gerard-Libois and Benoit Verhaegen, ''Congo 1964: Political Documents of a Developing Nation'', Princeton University Press, 2015, p. 450</ref><ref name="NYT">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1964/08/22/archives/congo-starts-expulsions.html|title=Congo Starts Expulsions|work=[[The New York Times]]|date=19 May 2021|language=en}}</ref><ref>Daouda Gary-Tounkara, ''1964 : le Mali réinsère ses ressortissants expulsés'', In: '' Plein droit 2016/1 (n° 108)'', GISTI, 2016, p. 35-38</ref><ref>United States.</ref> ১৯৬৫ চনত আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামৰ সহায়ত কংগোত জোচেফ-ডিজিয়েৰ মবুটুৱে ক্ষমতা দখল কৰে। তেওঁ "প্ৰামাণ্যতা"ৰ নীতি প্ৰৱৰ্তন কৰে। ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে দেশৰ মানুহ আৰু ঠাইৰ নাম পুনৰ সজীৱ কৰি তুলিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। ১৯৬৬ চনত কিনশাচা নামৰ এখন গাঁৱৰ নামেৰে লিওপ’ল্ডভিলৰ নাম কিনশাচা ৰখা হয়। এসময়ত ই এই স্থানৰ ওচৰতে আছিল, যিটো বৰ্তমান কিনশাচা কমিউন নামেৰে জনা যায়। মবুটুৰ অধীনত চহৰখন দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পালে। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা বহু লোক নিজৰ সৌভাগ্যৰ সন্ধানত ইয়ালৈ আহিছিল। বা আন ঠাইৰ জাতিগত বিবাদৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ আহিছিল। এইদৰে তেওঁলোকে কিনশাচাৰ জনসংখ্যাৰ মাজত ইতিমধ্যে উপস্থিত থকা বহুতো জাতি আৰু ভাষাৰ লগত নতুন ভাষা আৰু জাতি-জনগোষ্ঠী সংযোজন কৰিলে। ১৯৯১ চনত চহৰখনে বিদ্ৰোহী সৈনিকক প্ৰতিহত কৰিবলগীয়া হৈছিল। চৰকাৰে দৰমহা দিব নোৱাৰাৰ বিৰুদ্ধে তেওঁলোকে‍ প্ৰতিবাদ কৰিছিল। ইয়াৰ পাছত বিদ্ৰোহীৰ বিদ্ৰোহ আৰম্ভ হয়, যাৰ ফলত ১৯৯৭ চনৰ ভিতৰত মবুটুৰ শাসন ব্যৱস্থাৰ পতন ঘটে।<ref name="britannica.com"/> মবুটুৰ অতিমাত্ৰা উৎপাত, গণ দুৰ্নীতি, নেপটিজিম আৰু গৃহযুদ্ধৰ ফলত কিনশাচাৰ বহু ক্ষতি হৈছিল। ই তেওঁক পতনৰফালে লৈ গৈছিল। ইয়াৰ পাছতো ই এতিয়াও মধ্য আফ্ৰিকাৰ বাবে এক প্ৰধান সাংস্কৃতিক আৰু বৌদ্ধিক কেন্দ্ৰ, য'ত সংগীতজ্ঞ আৰু শিল্পীৰ এক সমৃদ্ধিশালী সম্প্ৰদায় আছে। ইয়াৰ উপৰিও ই দেশৰ প্ৰধান ঔদ্যোগিক কেন্দ্ৰ, ইয়াত অভ্যন্তৰীণ অঞ্চলৰ পৰা অনা বহু প্ৰাকৃতিক সামগ্ৰী প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰা হয়। ২০০১ চনৰ পৰা ২০১৯ চনলৈকে কংগো গণতান্ত্ৰিক ৰিপাব্লিকৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জোচেফ কাবিলাৰ কিনশাচাত বিশেষ জনপ্ৰিয়তা নাছিল।<ref name="Trapido2016"/> ২০০৬ চনত কাবিলাই প্ৰতিদ্বন্দ্বিতামূলক নিৰ্বাচনত জয় ঘোষণা কৰাৰ পিছত হিংসাত্মক পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয়; ইউৰোপীয় সংঘই ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ বাহিনীত যোগদান কৰিবলৈ চহৰখনত সৈন্য নিয়োগ কৰে। ২০১৬ চনত নতুন নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ’ব বুলি ঘোষণা কৰাত দুবছৰ পলম হৈছিল। ছেপ্টেম্বৰ আৰু ডিচেম্বৰ মাহত বৃহৎ প্ৰতিবাদৰ সূচনা হয়। ইয়াৰ ফলত ৰাজপথত বেৰিকেড লগোৱাৰ লগতে কেইবা ডজন লোকৰ মৃত্যু হয়। বিদ্যালয় আৰু ব্যৱসায়িক প্ৰতিষ্ঠান বন্ধ আছিল।<ref>"[https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407 DR Congo election: 17 dead in anti-Kabila protests] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180616023724/https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407|date=16 June 2018}}", ''BBC'', 19 September 2016.</ref><ref>Merritt Kennedy, "[https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators Congo A 'Powder Keg' As Security Forces Crack Down On Whistling Demonstrators] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180517153108/https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators|date=17 May 2018}}", ''NPR'', 21 December 2016.</ref> ==ভূগোল== ===প্ৰশাসনিক বিভাগ=== ===জলবায়ু=== ==জনসংখ্যা== ১৯৮৪ চনত কৰা আনুষ্ঠানিক লোকপিয়লত ২৬ লাখ বাসিন্দা গণনা কৰা হৈছিল।<ref name="Bédécarrats2016">{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Bédécarrats|first=Florent|last২=Lafuente-Sampietro|first২=Oriane|year=2019|title=Building commons to cope with chaotic urbanization? Performance and sustainability of decentralized water services in the outskirts of Kinshasa|পাতাসমূহ=1096–1108|DOI=10.1016/j.jhydrol.2016.07.023|doi-access=free}}</ref> তেতিয়াৰ পৰাই সকলো অনুমান সঁচাকৈয়ে বহিৰ্প্ৰকাশ। ২০০৫ চনৰ বাবে অনুমান ৫৩ লাখৰ পৰা ৭৩ লাখৰ ভিতৰত পৰে।<ref name="Flouriot2013"/> ২০১৭ চনত চহৰখনৰ শেহতীয়া অনুমান অনুসৰি ইয়াৰ জনসংখ্যা আছিল ১১,৮৫৫,০০০।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=Archived copy|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|date=26 June 2012}}</ref> ইউ এন হেবিটেটৰ তথ্য অনুসৰি বছৰি ৩ লাখ ৯০ হাজাৰ লোক কিনাশাচালৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। যুদ্ধৰ পৰা পলায়ন কৰি অৰ্থনৈতিক সুযোগ বিচাৰি ইয়ালৈ আহে।<ref name="Iazzolino2016">Gianluca Iazzolino, "[http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls Kinshasa, megalopolis of 12 million souls, expanding furiously on super-charged growth] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170709174042/http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls|date=9 July 2017}}"; ''Mail & Guardian Africa'', 2 April 2016.</ref> এক অনুমান অনুসৰি (২০১৬) মহানগৰ কিনশাচাৰ জনসংখ্যা যথেষ্ট বৃদ্ধি পাব। ইয়াৰ জনসংখ্যা ২০৫০ চনৰ ভিতৰত ৩.৫ কোটি, ২০৭৫ চনৰ ভিতৰত ৫.৮ কোটি আৰু ২১০০ চনৰ ভিতৰত ৮.৩ কোটি হ’ব।<ref>{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Hoornweg|first=Daniel|last২=Pope|first২=Kevin|year=2017|title=Population predictions for the world's largest cities in the 21st century|পাতাসমূহ=195–216|DOI=10.1177/0956247816663557|doi-access=free}}</ref> তেনে হ'লে‍ ই বিশ্বৰ অন্যতম বৃহৎ মহানগৰ হিচাপে পৰিগণিত হ’ব। ===ভাষা=== কংগো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ চৰকাৰী ভাষা ফৰাচী। অৰ্থাৎ কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী কিনশাচাৰ ভাষাও ফৰাচী। কিনশাচা আনুষ্ঠানিকভাৱে বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ ফ্ৰাংকোফোন চহৰ যদিও বেছিভাগ মানুহেই হয় ফৰাচী ভাষা নাজানে অথবা ক’বলৈ চেষ্টা কৰে।<ref name=":0">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=7 March 2016|title=Populations of 150 Largest Cities in the World|url=http://www.worldatlas.com/citypops.htm|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20170828095658/http://www.worldatlas.com/citypops.htm|archive-date=28 August 2017|date=1 August 2016|ওয়েবসাইট=World Atlas}}</ref><ref name="Nadeau">{{cite book|title=The Story of French|url=https://archive.org/details/storyoffrench0000nade|last=Nadeau|first=Jean-Benoit|year=2006|publisher=St. Martin's Press|পাতা=301; 483|isbn=9780312341831}}</ref><ref name="Trefon">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=5VAAHi93y0sC&q=Kinshasa+second+largest+French+city&pg=PA7|title=Reinventing Order in the Congo: How People Respond to State Failure in Kinshasa|last=Trefon|first=Theodore|year=2004|publisher=Zed Books|পাতা=7|isbn=9781842774915|date=31 May 2009}}</ref> লিংগালা ভাষাক কথিত ভাষা হিচাপে বহুলভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ৰাস্তাৰ চিন, পোষ্টাৰ, বাতৰি কাকত, চৰকাৰী নথি-পত্ৰ, স্কুলৰ ভাষা ফৰাচী; নাটক, টেলিভিছন আৰু বাতৰি কাকতত ই আধিপত্য বিস্তাৰ কৰিছে আৰু বিভিন্ন সামাজিক শ্ৰেণীৰ লোকৰ মাজত উলম্ব সম্পৰ্ক ক্ষেত্ৰত ই ব্যৱহাৰ হয়। কিন্তু একে শ্ৰেণীৰ মানুহে নিজৰ মাজতে কংগো ভাষা (কিকোংগো, লিংগালা, শ্বিলুবা বা শ্বাহিলি)ত কথা পাতে।<ref name="Manning">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=LwzFF2FnbzMC&q=Kinshasa+second+largest+francophone+city&pg=PA189|title=Francophone sub-Saharan Africa: Democracy and Dependence, 1985–1995|last=Manning|first=Patrick|year=1998|publisher=Cambridge University Press|পাতা=189|isbn=9780521645195|date=31 May 2009}}{{অকাৰ্যকৰ সংযোগ|date=এপ্ৰিল ২০২৩ |bot=InternetArchiveBot |ঠিক কৰাৰ প্ৰচেষ্টা=yes }}</ref> ==চৰকাৰ আৰু ৰাজনীতি== ==অৰ্থনীতি== [[চিত্র:Marsavco-Biggest_FMCG_Company_of_DRC_&_Central_Africa,_Part_of_RAWJI_Group-Largest_Group_in_DRC.jpg|ডান|থাম্ব| মার্চাভকো]] [[চিত্র:2013_street_Kinshasa_8756715873.jpg|থাম্ব|২০১৩ চনত কিনশাচা]] মহানগৰীৰ মাজমজিয়াত অৱস্থিত ট্ৰাষ্ট মাৰ্চেণ্ট বেংকৰ দৰে আন বহু উদ্যোগ আছে। খাদ্য প্ৰক্ৰিয়াকৰণ এটা প্ৰধান উদ্যোগ, আৰু নিৰ্মাণ আৰু অন্যান্য সেৱা উদ্যোগেও অৰ্থনীতিত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে।<ref name="britannica.com"/> যদিও কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ জনসংখ্যাৰ মাত্ৰ ১৩% লোক ইয়াত বাস কৰে, মুঠ ঘৰুৱা উৎপাদনৰ দ্বাৰা জুখিলে কংগোৰ অৰ্থনীতিৰ ৮৫% কিনশাচাৰৰ।<ref name="ChirisaEtAl2017"/> ২০০৪ চনৰ এক সমীক্ষাত দেখা গৈছে যে মুঠ ৯ লাখ ৭৬ হাজাৰ শ্ৰমিকৰ ৭০% অনানুষ্ঠানিকভাৱে নিয়োজিত, ১৭% ৰাজহুৱা খণ্ডত, ৯% আনুষ্ঠানিক ব্যক্তিগত খণ্ডত আৰু ৩% অন্যান্য খণ্ডত। বেছিভাগ নতুন চাকৰিকে অনানুষ্ঠানিক হিচাপে শ্ৰেণীভুক্ত কৰা হয়।<ref name="Flouriot2013"/> ১৯৭০ চনৰ পৰা কংগোৰ সৈতে চীন গণৰাজ্য যথেষ্ট জড়িত হৈ আছে। তেওঁলোকে পেলেছ ডু পিপল নিৰ্মাণৰ বাবে ধন আগবঢ়াইছিল আৰু শ্ কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনৰ পৰা কোটি কোটি ডলাৰৰ ঋণ।বাবা যুদ্ধত বিদ্ৰোহীসকলৰ বিৰুদ্ধে চৰকাৰক সমৰ্থন কৰিছিল। ২০০৭-২০০৮ বিত্তীয় বৰ্ষত চীন আৰু কংগোৱে ৮.৫ বিলিয়ন মাৰ্কিন ডলাৰৰ চুক্তিত স্বাক্ষৰ কৰে। কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনে‍ দিয়া এইয়া কোটি ডলাৰৰ ঋণ।<ref>Emizet Francois Kisangani, Scott F. Bobb, "China, People's Republic of, Relations with"; ''Historical Dictionary of the Democratic Republic of the Congo'', Lanham, Maryland: Scarecrow Press, 2010; pp. [https://books.google.com/books?id=FvAWPTaRvFYC&pg=PA74 74]–75.</ref> চীনা উদ্যোগীসকলে কিনশাচাৰ স্থানীয় বজাৰত ক্ৰমৱৰ্ধমান অংশীদাৰিত্ব লাভ কৰিছে, এই প্ৰক্ৰিয়াত পূৰ্বতে সফল কংগো, পশ্চিম আফ্ৰিকা, ভাৰতীয় আৰু লেবাননৰ ব্যৱসায়ীসকলক স্থানচ্যুত কৰিছে।<ref>Nuah M. Makungo, "[https://www.researchgate.net/publication/258339820_Is_The_Democratic_Republic_of_Congo_DRC_being_Globalized_by_China Is the Democratic Republic of Congo being Globalized by China? ]</ref> ২০০৫ চনত পৰিয়ালৰ গড় খৰচ ২১৫০ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল, যিটো প্ৰতিদিনে ১ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল। পৰিয়ালৰ গড় খৰচ আছিল ১৫৫৫ ডলাৰ, অৰ্থাৎ প্ৰতিজন ব্যক্তিৰ বাবে প্ৰতিদিনে ৬৬ চেণ্ট। দুখীয়াৰ মাজত এই ব্যয়ৰ আধাতকৈ অধিক খাদ্য, বিশেষকৈ ৰুটি আৰু শস্যজাতীয় খাদ্যৰ বাবে হয়।<ref name="Flouriot2013">Jean Flouriot, "[https://com.revues.org/6770 Kinshasa 2005. ]</ref> ==শিক্ষা== [[চিত্র:Université_de_Kinshasa_(Unikin1).JPG|ডান|থাম্ব| কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয়]] কিনশাচাত কেইবাখনো উচ্চ পৰ্যায়ৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে, য’ত চিভিল ইঞ্জিনিয়াৰিঙৰ পৰা আৰম্ভ কৰি নাৰ্চিং আৰু সাংবাদিকতালৈকে বিভিন্ন ধৰণৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে। চহৰখনত তিনিখন বিশ্ববিদ্যালয় আৰু এখন কলা বিদ্যালয় আছে: * একাডেমি ডি ডিজাইন (এডি) * ইনষ্টিটিউট চুপাৰিউৰ ডি'আৰ্কিটেকচাৰ আৰু নগৰবাদ * ইউনিভাৰ্চ‍িটি পেনাফ্ৰিকাইন ডু কঙ্গো (ইউপিসি) * কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয় * ইউনিভাৰ্চ‍িটি লিবাৰ ডি কিনশাচা * কঙ্গোৰ কেথলিক বিশ্ববিদ্যালয় * [[Congo Protestant University|কঙ্গো প্ৰটেষ্টাণ্ট বিশ্ববিদ্যালয়]] * [[Université Chretienne de Kinshasa|ইউনিভাৰ্চ‍িটি ক্ৰেটিয়েন ডি কিনশাসা]] * [[National Pedagogy University|ন্যাশনাল পেডাগজি ইউনিভাৰ্চ‍িটি]] * নেশ্বনেল ইনষ্টিটিউট অফ আৰ্টচ * বিজ্ঞাপন আৰু মিডিয়া উচ্চতৰ ইনষ্টিটিউট * চেণ্টাৰ ফৰ হেলথ ট্ৰেনিং (সিইএফএ)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Cefacongo.org|title=Cefacongo.org|url=http://www.cefacongo.org/index.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20110725151811/http://www.cefacongo.org/index.html|archive-date=25 July 2011|date=14 March 2011}}</ref> প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক বিদ্যালয়: * লাইচি প্ৰিন্স ডি লিজ (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, [[ফৰাসি বেলজীয়|বেলজিয়াম পাঠ্যক্ৰমেৰ ফ্ৰেঞ্চ কমিউনিটি]]) * প্ৰিন্স ভেন লুইকস্কুল কিনশাচা (প্ৰাথমিক শিক্ষা, ফ্ল্যাণ্ডাৰ্চ পাঠ্যক্ৰম)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Prins van Luikschool Kinshasa|title=Onze school|url=https://wordpress.pls-rdc.com/onze-school/|date=2020-05-16}}</ref> * ৰেনে ডে‍কাৰ্ত ফৰাচী উচ্চ বিদ্যালয় (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, ফৰাচী পাঠ্যক্ৰম) * আমেৰিকান স্কুল অফ কিনশাচা * আলহাদেফ স্কুল৷ ২০০৫ চনত ছয় বছৰৰ ওপৰৰ ৯৩% শিশুৱে স্কুললৈ গৈছিল আৰু ১৫ বছৰৰ ওপৰৰ ৭০% লোক ফৰাচী ভাষাত সাক্ষৰ আছিল। ==স্বাস্থ্য আৰু চিকিৎসা== কিনশাচাত বিশখন চিকিৎসালয়ৰ লগতে বিভিন্ন চিকিৎসা কেন্দ্ৰ আৰু পলিক্লিনিক আছে।<ref>[http://www.afdevinfo.com/htmlreports/org/org_55841.html "Provincial Health Division of Kinshasa"] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20110414194221/http://www.afdevinfo.com/htmlreports/org/org_55841.html|date=14 April 2011}}''African Development Information Services''</ref> ১৯৯১ চনৰ পৰা মনকল হাস্পতালে স্বাস্থ্য বিভাগৰ সহযোগত কিনশাচাৰ জিলা চিকিৎসালয় হিচাপে অলাভজনক স্বাস্থ্য প্ৰতিষ্ঠান হিচাপে কাম কৰি আহিছে। ২০১২ চনত শিশু চিকিৎসক আৰু ৰক্ত বিশেষজ্ঞ অধ্যাপক লিঅ’ন শ্বিলোলোৰ দ্বাৰা পৰিচালিত মনকল হাস্পতালৰ পৰীক্ষাগাৰ, ডায়েগনষ্টিক ৰেডিঅ’লজি, ইনটেনচিভ কেয়াৰ, নৱজাতক ইউনিট, ফেমিলি মেডিচিন, জৰুৰীকালীন ইউনিট আৰু বৃহত্তৰ অস্ত্ৰোপচাৰ এলেকাৰে উন্নত ক্লিনিকেল সেৱাৰ ১৫০খন বিচনাযুক্ত এটা ভৱন মুকলি কৰা হৈছে। ==সংস্কৃতি== কিনশাচাত ৰাষ্ট্ৰীয় সংগ্ৰহালয় আৰু কিনছাছা ফাইন আৰ্টছ একাডেমী আছে।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=qb6NAQAAQBAJ&dq=Kinshasa++National+Museum+and+the+Kinshasa+Fine+Arts+Academy&pg=PA145|title=Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture|last=Cybriwsky|first=Roman Adrian|date=2013-05-23|publisher=ABC-CLIO|language=en|isbn=978-1-61069-248-9}}</ref> কিনশাচা কংগোৰ বেছিভাগ বুদ্ধিজীৱীৰ বাসস্থান, য'ত ম্বুটু যুগত গঢ় লৈ উঠা ৰাজনৈতিক শ্ৰেণীও আছে।<ref name="Freund2012">Bill Freund, "City and Nation in an African Context: National Identity in Kinshasa”; ''Journal of Urban History'' 38(5), 2012; [[doi:10.1177/0096144212449141]].</ref> কিনছাছাৰ সংগীত জগতখন ১৯৬০ চনৰ পৰাই চহৰখনৰ অভিজাত শ্ৰেণীৰ পৃষ্ঠপোষকতাত পৰিচালিত হৈ‍ আহিছে।<ref name="Trapido2016"/> ১৯৯৪ চনত গঠন হোৱা অৰ্কেষ্টাৰ চিম্ফণিক কিম্বাংগুইষ্টে উন্নত বাদ্যযন্ত্ৰ ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে আৰু তেতিয়াৰ পৰাই ইয়াৰ সামৰ্থ্য আৰু সুনাম বৃদ্ধি পায়।<ref>Andy Morgan, "The scratch orchestra of Kinshasa", ''The Guardian'' 9 May 2013.</ref> কিনছাছাৰ এটা পপ সংস্কৃতিৰ আদৰ্শ ধৰণ হ'ল মাইকলিষ্ট, ইউৰোপ ভ্ৰমণ কৰা এজন ধনৱান ফেশ্বনেবল মানুহ। এড্ৰিয়েন মম্বেলে ওৰফে ষ্টাৰভছ নিয়াৰকছ আৰু সংগীতজ্ঞ পাপা ৱেম্বা আছিল মিচেলেষ্ট শৈলীৰ প্ৰাৰম্ভিক উদাহৰণ।<ref name="Trapido2016">Joe Trapido, "[https://newleftreview.org/II/98/joe-trapido-kinshasa-s-theatre-of-power Kinshasa's Theater of Power] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170917080840/https://newleftreview.org/II/98/joe-trapido-kinshasa-s-theatre-of-power|date=17 September 2017}}", ''[[নতুন বাম পৰ্যালোচনা|New Left Review]]'' 98, March/April 2016.</ref> লা চেপে, এটা সংযুক্ত সাংস্কৃতিক ধাৰা যাক ডেণ্ডিজম বুলিও বৰ্ণনা কৰা হয়, ইয়াত আড়ম্বৰপূৰ্ণ কাপোৰ পিন্ধাটো জড়িত হৈ আছে। বহু কিনোনেই চহৰখনৰ প্ৰতি নেতিবাচক দৃষ্টিভংগী পোষণ কৰে, গ্ৰাম্য জীৱনশৈলীৰ প্ৰতি নষ্টালজিয়া আৰু কিনশাচাতকৈ কংগো জাতিৰ সৈতে অধিক শক্তিশালী সংযোগ প্ৰকাশ কৰে।<ref name="Freund2012"/> ==উপাসনালয়== <gallery mode="" widths="180px" heights="150px"> File: Preĝejo de Sankta Anna en Kinŝaso 01.jpg |কিনশাচাৰ চেণ্ট এন্নেছ চাৰ্চ ([[কেথলিক চাৰ্চ অৱ দ্য ডেম'ক্ৰেটিক ৰিপাব্লিক অৱ কংগো]]) File: Église Francophone CBCO Kintambo.jpg| এগ্লিচ ফ্ৰাঙ্কোফোন চিবিচিও কিণ্টাম্বো ([[কঙ্গোৰ বেপ্তি‍ষ্ট সম্প্ৰদায়]]) </gallery> উপাসনাৰ স্থানসমূহৰ ভিতৰত আছে‍ মূলতঃ খ্ৰীষ্টান গীৰ্জা আৰু উপাসনালয়: কিনশাচাৰ ৰোমান কেথলিক আৰ্কডাইচেছ (কেথলিক গীৰ্জা), কিম্বাংগুইষ্ট চাৰ্চ, বেপ্টিষ্ট কমিউনিটি অৱ কংগো (বেপ্টিষ্ট ৱৰ্ল্ড এলায়েন্স), কংগো ৰিভাৰ বেপ্টিষ্ট কমিউনিটি (বেপ্টিষ্ট ৱৰ্ল্ড এলায়েন্স), এছেম্বলিজ অৱ গড, কংগোৰ এংলিকান চাৰ্চৰ প্ৰদেশ (এংলিকান কমিউনিয়ন), চাৰ্চ অৱ জিছুছ খ্ৰীষ্ট অৱ লেটাৰ-ডে চেণ্টছৰ এটা উপাসনালয় আৰু কিনশাচাত ১০০ৰো অধিক মণ্ডলী আছে। কংগোত এটা প্ৰেছবিটেৰিয়ান ধৰ্মীয়গোষ্ঠী (সংস্কাৰ কৰা গীৰ্জাৰ বিশ্ব ধৰ্মগোষ্ঠী) আছে। মুছলমানৰো মছজিদ আছে। বৰ্তমান এটা বাহাই উপাসনালয় নিৰ্মাণৰ কাম চলি আছে। ==গণমাধ্যম== ==খেলাধুলা== ==অট্টালিকা আৰু প্ৰতিষ্ঠান== ==আন্তঃগাঁথনি আৰু গৃহ নিৰ্মাণ== ==পৰিবহণ== ===বিমান=== ===ৰেল=== ===বাহ্যিক পৰিবহণ=== ==সামাজিক বিষয়== ===অপৰাধ আৰু শাস্তি=== ===ৰাস্তাৰ শিশু=== ==জনপ্ৰিয় সংস্কৃতিত== ==তথ্য সংগ্ৰহ== [[শ্ৰেণী:ভূগোল]] 4pfdrjbd6wxbfqu2cmk1dmockovl6es 517007 517006 2025-06-11T08:04:45Z কুমুদ ঘোষ 42738 [[ৱিকিপিডিয়া:লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰক|লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰকৰ]] সহায়ত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰণ কৰা হ’ল। 517007 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = কিনশাচা | official_name = ''ভিলে ডি কিনশাচা '' | settlement_type = [[ৰাজধানী চহৰ]] আৰু [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ প্ৰদেশ|প্ৰদেশ]] | image_skyline = {{multiple image | perrow = 1/2/2/2 | border = infobox | total_width = 290 | caption_align = center | image1 = La ville de Kinshasa.jpg | caption1 = [[গোম্বে, কিনশাসা|ডাউনটাউন কিনশাচা]] | image2 = Africell - Black Santa - DRC (49268350383).jpg | caption2 = [[গোম্বে, কিনশাচা]] | image3 = Kinshasa by night (23769991270).jpg | caption3 = [[লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image4 = Palais du peuple de la RDC.jpg | caption4 = [[প্যালাইস ডু পিপল (কিনশাসা)|পিপলচ পেলেচ]] | image5 = Parc de la Vallée de la Nsele.jpg | caption5 = [[এনসেলে ভ্যালি পাৰ্ক|লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image6 = Le 17 janvier 1961, Patrice Lumumba mourrait, victime de son « rêve » pour un Congo libre, démocratique et développé. (16112526649).jpg | caption6 = [[পাত্ৰিছ লুমুম্বা]]ৰ মূৰ্তি সহিত [[লাইমেট টাৱাৰ]] (পটভূমিত)। | image7 = Bâtiment de la SCPT (anciennement ONATRA) à Gombe, Kinshasa.jpg | caption7 = [[চ'ছাইটি বাণিজ্যিক দে পৰিবহণ এবং দেস পোৰ্টস|চ'ছাইটিি বাণিজ্যিক দেচ পৰিবহণ আৰু দেচ বন্দৰ]] }} | image_flag = Flag of Kinshasa, DRC.svg | image_seal = Coat of arms of Kinshasa.svg | seal_size = 50px | nickname = কিন লা বেলে<br/>({{literally||কিন দ্য বিউটিফুল}}) | motto = | image_map = Democratic Republic of the Congo (26 provinces) - Kinshasa.svg | map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ প্ৰদেশৰ মানচিত্ৰত কিনশাচা | pushpin_map = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ#আফ্ৰিকা#পৃথিৱী | pushpin_relief = 1 | pushpin_map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ মানচিত্ৰে কিনশাসা | coordinates = {{স্থানাঙ্ক|4|19|30|S|15|19|20|E|type:adm1st_region:CD-KN|display=inline}} | subdivision_type = দেশ | subdivision_name = {{পতাকা|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ}} | subdivision_type1 = [[Provinces of the Democratic Republic of the Congo|Province]] | established_title = প্ৰতিষ্ঠিত | established_date = ১৮৮১ | seat_type = চি‍টি হল | seat = [[লা গোম্বে (কিনশাসা)|লা গোম্বে]] | parts_type = [[কিনশাসায় কমিউন|কমিউন]] | parts_style = coll | p1 = [[বন্দলুংওয়া]] | p2 = [[বাৰুম্বু]] | p3 = [[বুম্বু]] | p4 = [[গোম্বে, কিনশাসা|গোম্বে]] (অতীতে কালিনা) | p5 = [[কালামু]] | p6 = [[কাসা-ভুবু, কিনশাসা|কাসা-ভুবু]] | p7 = [[কিম্বানসেকে]] | p8 = [[কিনশাসা (কমিউন)|কিনশাসা]] | p9 = [[কিণ্টামবো]] | p10 = [[কিসেনসো]] | p11 = [[লেম্বা, কিনশাসা|লেম্বা]] | p12 = [[লিমেট]] | p13 = [[লিঙ্গওয়ালা]] | p14 = [[মাকালা]] | p15 = [[মালুকু, কিনশাসা|মালুকু]] | p16 = [[মাসিনা, কিনশাসা|মাসিনা]] | p17 = [[মাটে]] | p18 = [[মণ্ট এনগাফুলা]] | p19 = [[এনডিজিলি, কিনশাসা|এনডিজিলি]] | p20 = [[নগাবা]] | p21 = [[এনগালিমা]] | p22 = [[এনগিৰি-এনগিৰি]] | p23 = [[এনসেলে]] | p24 = [[সেলেম্বাও]] | government_type = প্ৰাদেশিক সমাৱেশ | governing_body = [[কিনশাচাৰ প্ৰাদেশিক পৰিষদ]] | leader_title = [[কিনশাসাৰ গভৰ্নৰদেৰ তালিকা|গভৰ্নৰ]] | leader_name = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | leader_title1 = ভাইস-গভৰ্নৰ | leader_name1 = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | total_type = নগৰ-প্ৰদেশ | area_footnotes =<ref name=Kayembe2009 /> | area_total_km2 = 9965 | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_water_percent = | area_urban_km2 = 600 | elevation_m = 240 | population_total = 17071000<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |last=Institut National De La Statistique |title=Projections demographiques 2019-25 (in French) |url=http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |date=September 23, 2020 |archive-date=জুলাই ২, ২০২০ |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ |access-date=June 5, 2025 |archivedate=July 2, 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |deadurl=yes }}</ref> | population_as_of = ২০২১ | population_footnotes = | population_density_km2 = 1462 | population_urban = 16316000 | population_metro = 17239463 | population_urban_footnotes =<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি| url = https://populationstat.com/democratic-republic-of-the-congo/kinshasa|title = PopulationStat.com}}</ref> | population_density_urban_km2 = auto | population_blank1_title = [[জাতীয় ভাষা|language]] | population_blank1 = ফৰাচী আৰু লিঙ্গালা | population_note = | postal_code = | area_code = 243 + 9 | blank_name_sec1 = [[মানৱ উন্নয়ন সূচক|এইচডিআই]] (২০১৯) | blank_info_sec1 = 0.577<ref name="GlobalDataLab">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab |url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180923120638/https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |archive-date=23 September 2018 |date=2021-07-27 |ওয়েবসাইট=hdi.globaldatalab.org |language=en}}</ref><br />{{color|#fc0|medium}}[[List of provinces of the Democratic Republic of the Congo by Human Development Index|1st]] | area_urban_footnotes =<ref name="population">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |date=April 2017 |title=DemographiaWorld Urban Areas – 13th Annual Edition |url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |archive-date=3 May 2018 |date=8 July 2017 |publisher=[[Demographia]]}}</ref> | timezone = [[পশ্চিম আফ্ৰিকাৰ সময়]] | utc_offset = +1 | coor_pinpoint = | registration_plate_type = [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ যানবাহন ৰেজিষ্ট্ৰেশন প্লেট|লাইসেন্স প্লেট কোড]] | registration_plate = {{পতাকা আইকন|Democratic Republic of the Congo}} CGO / '''01''' }} '''কিনশাচা''' ({{lang-en|Kinshasa}}) হ'ল কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী আৰু সৰ্ববৃহৎ চহৰ। পূৰ্বতে ইয়াক লিওপোল্ডভিল নামেৰে জনা গৈছিল। এসময়ত কংগো নদীৰ পাৰত মাছ ধৰা আৰু ব্যৱসায়িক গাঁৱৰ বসতিস্থল কিনশাচা এতিয়া বিশ্বৰ অন্যতম দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা মেগাচিটি। কিনশাচা মহানগৰখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ ২৬খন প্ৰদেশৰ ভিতৰত এখন। যিহেতু নগৰ-প্ৰদেশৰ প্ৰশাসনিক সীমাৰেখাই এক বিশাল এলেকা সামৰি লৈছে, সেয়েহে নগৰ-প্ৰদেশৰ ৯০ শতাংশতকৈও অধিক ভূমি গ্ৰাম্য প্ৰকৃতিৰ, চহৰীয়া অঞ্চলসমূহে পশ্চিম দিশত সৰু কিন্তু বিস্তাৰিত অংশ দখল কৰিছে।<ref name="area">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Ville de Kinshasa|title=Géographie de Kinshasa|url=http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|archive-date=23 July 2012|date=25 June 2012|access-date=5 June 2025|archivedate=23 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|deadurl=yes}}</ref> আফ্ৰিকাৰ কাইৰো আৰু লোগেছৰ পিছত কিনশাচা তৃতীয় বৃহত্তম মহানগৰ।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=2020-07-03|language=en-US|title=Cities In The World With The Most Francophone Population|url=https://www.worldatlas.com/articles/cities-in-the-world-with-the-most-francophone-population.html|date=2022-03-08|ওয়েবসাইট=WorldAtlas}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও ই বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ নামমাত্ৰ ফ্ৰাংকোফোন নগৰীয়া অঞ্চল, য'ত ফৰাচী ভাষা হৈছে চহৰখনৰ চৰকাৰ, শিক্ষা, সংবাদ মাধ্যম, জনসেৱা, আৰু উচ্চ পৰ্যায়ৰ বাণিজ্যৰ ভাষা। আনহাতে, লিংগালা ভাষাক বাটে‍-ঘাটে‍ লিংগুয়া ফ্ৰাংকা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&q=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|title=Globalization and Language Vitality: Perspectives from Africa, pp. 103 & 109|last=Cécile B. Vigouroux & Salikoko S. Mufwene|year=2008|isbn=9780826495150|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20151005104851/https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&lpg=PA111&dq=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|archive-date=5 October 2015|url-অবস্থা=live|date=25 June 2012}}</ref> ২০১২ চনৰ অক্টোবৰ মাহত কিনশাচাত ১৪ সংখ্যক ফ্ৰাংকোফোনি শীৰ্ষ সন্মিলন অনুষ্ঠিত হৈছিল।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=[[Organisation internationale de la Francophonie|OIF]]|title=XIVe Sommet de la Francophonie|url=http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120619065536/http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|archive-date=19 June 2012|date=25 June 2012}}</ref> কিনশাচাৰ বাসিন্দাসকলক কিনোইছ (ফৰাচী আৰু কেতিয়াবা ইংৰাজীত) বা কিনাশাচান (ইংৰাজীত) বুলি জনা যায়। অঞ্চলটোৰ খিলঞ্জীয়া লোকসকলৰ ভিতৰত হুম্বু আৰু টেকে আদি অন্যতম। চহৰখন পাৰ্শ্বৱৰ্তী ৰিপাব্লিক অৱ কংগোৰ ৰাজধানী ব্ৰাজাভিলৰ মুখামুখি। এই বিন্দুত নদীৰ ব্যৱধান ৭ কিলোমিটাৰ বহল যদিও ভেটিকান চহৰ আৰু ৰোমৰ পিছত এই দুখন চহৰ বিশ্বৰ দ্বিতীয় নিকটতম ৰাজধানী চহৰৰ যোৰা। ==ইতিহাস== ১৮৮১ চনত হেনৰী মৰ্টন ষ্টেনলীয়ে ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰ হিচাপে এই চহৰখন প্ৰতিষ্ঠা কৰে।<ref>Roman Adrian Cybriwsky, ''Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture'', ABC-CLIO, USA, 2013, p. 144</ref> বেলজিয়ামৰ ৰজা দ্বিতীয় লিওপল্ডৰ সন্মানত ইয়াৰ নামকৰণ কৰা হৈছিল লিওপোল্ডভিল। তেওঁ কংগো ফ্ৰী ষ্টেট নিয়ন্ত্ৰণ কৰিছিল। এই বিশাল ভূখণ্ডই এখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ। এই অঞ্চলটো উপনিবৱশ নহয় বৰঞ্চ ৰজাৰ ব্যক্তিগত সম্পত্তি আছিল। এই ঠাইখন লিভিংষ্টন জলপ্ৰপাতৰ ওপৰৰ কংগো নদীৰ প্ৰথমটো নাও চলাব পৰা বন্দৰ হিচাপে বিকশিত হয়। লিওপোল্ডভিলৰ তলৰ ৩০০ কিলোমিটাৰ (১৯০ মাইল) উজানত এটি ধাৰা আছে। প্ৰথম অৱস্থাত সাগৰৰ মাজেৰে অহা বা যোৱা সকলো সামগ্ৰী লিওপোল্ডভিল আৰু মাটাডিৰ মাজত বহনকাৰীয়ে কঢ়িয়াই নিব লাগিছিল, ৰেপিডৰ তলৰ বন্দৰ আৰু উপকূলৰ পৰা ১৫০ কিলোমিটাৰ (৯৩ মাইল) দূৰত্বৰ পৰা আনিব লগা হৈছিল। ১৮৯৮ চনত মাটাডি-কিনশাচা পৰ্টেজ ৰেলৱেৰ নিৰ্মাণ সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ লগে লগে ৰেপিডৰ চাৰিওফালে বিকল্প পথৰ ব্যৱস্থা হয় আৰু লিওপোল্ডভিলৰ দ্ৰুত বিকাশ আৰম্ভ হয়। ১৯১৪ চনত পাইপলাইন স্থাপন কৰা হয়। ই মাটাডিৰ পৰা লিওপ’ল্ডভিলৰ ওপৰৰ ফালে থকা ভাপ জাহাজলৈ খাৰুৱা তেল পৰিবহণ কৰে।<ref name="britannica.com">{{বিশ্বকোষ উদ্ধৃতি|বিশ্বকোষ=britannica.com}}</ref> ১৯২৩ চনৰ ভিতৰত কংগোৰ মোহনাত থকা বোমা চহৰখনৰ ঠাইত এই চহৰখনক বেলজিয়ান কংগোৰ ৰাজধানীলৈ উন্নীত কৰা হয়।<ref name="britannica.com" /> "লিঅ'" বা "লিঅ'পল্ড" নামেৰে মতা এই চহৰখন ঔপনিৱেশিক যুগত দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাই ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰত পৰিণত হয়। ১৯৫৯ চনৰ বিদ্ৰোহৰ পাছত ১৯৬০ চনৰ ৩০ জুনত স্বাধীনতা লাভ কৰি‍ কংগো ৰিপাব্লিকে প্ৰথম প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে পেট্ৰিছ লুমুম্বাক নিৰ্বাচিত কৰে। লুমুম্বাৰ অনুভূত ছোভিয়েট সমৰ্থন প্ৰৱণতাক পশ্চিমীয়া স্বাৰ্থই ভাবুকি হিচাপে গণ্য কৰিছিল। যিহেতু সেই সময় শীতল যুদ্ধৰ উত্তেজনাপূৰ্ণ সময় আছিল, সেয়েহে আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামে কংগোৰ কৌশলগত সম্পদ বিশেষকৈ ইউৰেনিয়ামৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ হেৰুৱাব বিচৰা নাছিল। লুমুম্বাৰ নিৰ্বাচনৰ এবছৰ নৌহওঁতেই বেলজিয়াম আৰু আমেৰিকাই তেওঁৰ কঙ্গোলিজ প্ৰতিদ্বন্দ্বীসকলৰ সমৰ্থন ক্ৰয় কৰি লয় আৰু সেই ঘটনাবোৰক গতিশীল কৰি লুমুম্বাৰ হত্যাত পৰিণত কৰে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|last=Georges Nzongola-Ntalaja|date=17 January 2011|title=Patrice Lumumba: the most important assassination of the 20th century|url=https://www.theguardian.com/global-development/poverty-matters/2011/jan/17/patrice-lumumba-50th-anniversary-assassination|date=9 February 2020|ওয়েবসাইট=The Guardian}}</ref> ১৯৬৪ চনত মাইজে ছ’ম্বেই কংগো ৰিপাব্লিক, বুৰুণ্ডি আৰু মালিৰ সকলো নাগৰিকৰ লগতে ৰুৱাণ্ডাৰ পৰা অহা সকলো ৰাজনৈতিক শৰণাৰ্থীক বহিষ্কাৰ কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে।<ref>Jules Gerard-Libois and Benoit Verhaegen, ''Congo 1964: Political Documents of a Developing Nation'', Princeton University Press, 2015, p. 450</ref><ref name="NYT">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1964/08/22/archives/congo-starts-expulsions.html|title=Congo Starts Expulsions|work=[[The New York Times]]|date=19 May 2021|language=en}}</ref><ref>Daouda Gary-Tounkara, ''1964 : le Mali réinsère ses ressortissants expulsés'', In: '' Plein droit 2016/1 (n° 108)'', GISTI, 2016, p. 35-38</ref><ref>United States.</ref> ১৯৬৫ চনত আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামৰ সহায়ত কংগোত জোচেফ-ডিজিয়েৰ মবুটুৱে ক্ষমতা দখল কৰে। তেওঁ "প্ৰামাণ্যতা"ৰ নীতি প্ৰৱৰ্তন কৰে। ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে দেশৰ মানুহ আৰু ঠাইৰ নাম পুনৰ সজীৱ কৰি তুলিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। ১৯৬৬ চনত কিনশাচা নামৰ এখন গাঁৱৰ নামেৰে লিওপ’ল্ডভিলৰ নাম কিনশাচা ৰখা হয়। এসময়ত ই এই স্থানৰ ওচৰতে আছিল, যিটো বৰ্তমান কিনশাচা কমিউন নামেৰে জনা যায়। মবুটুৰ অধীনত চহৰখন দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পালে। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা বহু লোক নিজৰ সৌভাগ্যৰ সন্ধানত ইয়ালৈ আহিছিল। বা আন ঠাইৰ জাতিগত বিবাদৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ আহিছিল। এইদৰে তেওঁলোকে কিনশাচাৰ জনসংখ্যাৰ মাজত ইতিমধ্যে উপস্থিত থকা বহুতো জাতি আৰু ভাষাৰ লগত নতুন ভাষা আৰু জাতি-জনগোষ্ঠী সংযোজন কৰিলে। ১৯৯১ চনত চহৰখনে বিদ্ৰোহী সৈনিকক প্ৰতিহত কৰিবলগীয়া হৈছিল। চৰকাৰে দৰমহা দিব নোৱাৰাৰ বিৰুদ্ধে তেওঁলোকে‍ প্ৰতিবাদ কৰিছিল। ইয়াৰ পাছত বিদ্ৰোহীৰ বিদ্ৰোহ আৰম্ভ হয়, যাৰ ফলত ১৯৯৭ চনৰ ভিতৰত মবুটুৰ শাসন ব্যৱস্থাৰ পতন ঘটে।<ref name="britannica.com"/> মবুটুৰ অতিমাত্ৰা উৎপাত, গণ দুৰ্নীতি, নেপটিজিম আৰু গৃহযুদ্ধৰ ফলত কিনশাচাৰ বহু ক্ষতি হৈছিল। ই তেওঁক পতনৰফালে লৈ গৈছিল। ইয়াৰ পাছতো ই এতিয়াও মধ্য আফ্ৰিকাৰ বাবে এক প্ৰধান সাংস্কৃতিক আৰু বৌদ্ধিক কেন্দ্ৰ, য'ত সংগীতজ্ঞ আৰু শিল্পীৰ এক সমৃদ্ধিশালী সম্প্ৰদায় আছে। ইয়াৰ উপৰিও ই দেশৰ প্ৰধান ঔদ্যোগিক কেন্দ্ৰ, ইয়াত অভ্যন্তৰীণ অঞ্চলৰ পৰা অনা বহু প্ৰাকৃতিক সামগ্ৰী প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰা হয়। ২০০১ চনৰ পৰা ২০১৯ চনলৈকে কংগো গণতান্ত্ৰিক ৰিপাব্লিকৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জোচেফ কাবিলাৰ কিনশাচাত বিশেষ জনপ্ৰিয়তা নাছিল।<ref name="Trapido2016"/> ২০০৬ চনত কাবিলাই প্ৰতিদ্বন্দ্বিতামূলক নিৰ্বাচনত জয় ঘোষণা কৰাৰ পিছত হিংসাত্মক পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয়; ইউৰোপীয় সংঘই ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ বাহিনীত যোগদান কৰিবলৈ চহৰখনত সৈন্য নিয়োগ কৰে। ২০১৬ চনত নতুন নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ’ব বুলি ঘোষণা কৰাত দুবছৰ পলম হৈছিল। ছেপ্টেম্বৰ আৰু ডিচেম্বৰ মাহত বৃহৎ প্ৰতিবাদৰ সূচনা হয়। ইয়াৰ ফলত ৰাজপথত বেৰিকেড লগোৱাৰ লগতে কেইবা ডজন লোকৰ মৃত্যু হয়। বিদ্যালয় আৰু ব্যৱসায়িক প্ৰতিষ্ঠান বন্ধ আছিল।<ref>"[https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407 DR Congo election: 17 dead in anti-Kabila protests] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180616023724/https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407|date=16 June 2018}}", ''BBC'', 19 September 2016.</ref><ref>Merritt Kennedy, "[https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators Congo A 'Powder Keg' As Security Forces Crack Down On Whistling Demonstrators] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180517153108/https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators|date=17 May 2018}}", ''NPR'', 21 December 2016.</ref> ==ভূগোল== ===প্ৰশাসনিক বিভাগ=== ===জলবায়ু=== ==জনসংখ্যা== ১৯৮৪ চনত কৰা আনুষ্ঠানিক লোকপিয়লত ২৬ লাখ বাসিন্দা গণনা কৰা হৈছিল।<ref name="Bédécarrats2016">{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Bédécarrats|first=Florent|last২=Lafuente-Sampietro|first২=Oriane|year=2019|title=Building commons to cope with chaotic urbanization? Performance and sustainability of decentralized water services in the outskirts of Kinshasa|পাতাসমূহ=1096–1108|DOI=10.1016/j.jhydrol.2016.07.023|doi-access=free}}</ref> তেতিয়াৰ পৰাই সকলো অনুমান সঁচাকৈয়ে বহিৰ্প্ৰকাশ। ২০০৫ চনৰ বাবে অনুমান ৫৩ লাখৰ পৰা ৭৩ লাখৰ ভিতৰত পৰে।<ref name="Flouriot2013"/> ২০১৭ চনত চহৰখনৰ শেহতীয়া অনুমান অনুসৰি ইয়াৰ জনসংখ্যা আছিল ১১,৮৫৫,০০০।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=Archived copy|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|date=26 June 2012}}</ref> ইউ এন হেবিটেটৰ তথ্য অনুসৰি বছৰি ৩ লাখ ৯০ হাজাৰ লোক কিনাশাচালৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। যুদ্ধৰ পৰা পলায়ন কৰি অৰ্থনৈতিক সুযোগ বিচাৰি ইয়ালৈ আহে।<ref name="Iazzolino2016">Gianluca Iazzolino, "[http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls Kinshasa, megalopolis of 12 million souls, expanding furiously on super-charged growth] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170709174042/http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls|date=9 July 2017}}"; ''Mail & Guardian Africa'', 2 April 2016.</ref> এক অনুমান অনুসৰি (২০১৬) মহানগৰ কিনশাচাৰ জনসংখ্যা যথেষ্ট বৃদ্ধি পাব। ইয়াৰ জনসংখ্যা ২০৫০ চনৰ ভিতৰত ৩.৫ কোটি, ২০৭৫ চনৰ ভিতৰত ৫.৮ কোটি আৰু ২১০০ চনৰ ভিতৰত ৮.৩ কোটি হ’ব।<ref>{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Hoornweg|first=Daniel|last২=Pope|first২=Kevin|year=2017|title=Population predictions for the world's largest cities in the 21st century|পাতাসমূহ=195–216|DOI=10.1177/0956247816663557|doi-access=free}}</ref> তেনে হ'লে‍ ই বিশ্বৰ অন্যতম বৃহৎ মহানগৰ হিচাপে পৰিগণিত হ’ব। ===ভাষা=== কংগো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ চৰকাৰী ভাষা ফৰাচী। অৰ্থাৎ কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী কিনশাচাৰ ভাষাও ফৰাচী। কিনশাচা আনুষ্ঠানিকভাৱে বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ ফ্ৰাংকোফোন চহৰ যদিও বেছিভাগ মানুহেই হয় ফৰাচী ভাষা নাজানে অথবা ক’বলৈ চেষ্টা কৰে।<ref name=":0">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=7 March 2016|title=Populations of 150 Largest Cities in the World|url=http://www.worldatlas.com/citypops.htm|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20170828095658/http://www.worldatlas.com/citypops.htm|archive-date=28 August 2017|date=1 August 2016|ওয়েবসাইট=World Atlas}}</ref><ref name="Nadeau">{{cite book|title=The Story of French|url=https://archive.org/details/storyoffrench0000nade|last=Nadeau|first=Jean-Benoit|year=2006|publisher=St. Martin's Press|পাতা=301; 483|isbn=9780312341831}}</ref><ref name="Trefon">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=5VAAHi93y0sC&q=Kinshasa+second+largest+French+city&pg=PA7|title=Reinventing Order in the Congo: How People Respond to State Failure in Kinshasa|last=Trefon|first=Theodore|year=2004|publisher=Zed Books|পাতা=7|isbn=9781842774915|date=31 May 2009}}</ref> লিংগালা ভাষাক কথিত ভাষা হিচাপে বহুলভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ৰাস্তাৰ চিন, পোষ্টাৰ, বাতৰি কাকত, চৰকাৰী নথি-পত্ৰ, স্কুলৰ ভাষা ফৰাচী; নাটক, টেলিভিছন আৰু বাতৰি কাকতত ই আধিপত্য বিস্তাৰ কৰিছে আৰু বিভিন্ন সামাজিক শ্ৰেণীৰ লোকৰ মাজত উলম্ব সম্পৰ্ক ক্ষেত্ৰত ই ব্যৱহাৰ হয়। কিন্তু একে শ্ৰেণীৰ মানুহে নিজৰ মাজতে কংগো ভাষা (কিকোংগো, লিংগালা, শ্বিলুবা বা শ্বাহিলি)ত কথা পাতে।<ref name="Manning">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=LwzFF2FnbzMC&q=Kinshasa+second+largest+francophone+city&pg=PA189|title=Francophone sub-Saharan Africa: Democracy and Dependence, 1985–1995|last=Manning|first=Patrick|year=1998|publisher=Cambridge University Press|পাতা=189|isbn=9780521645195|date=31 May 2009}}{{অকাৰ্যকৰ সংযোগ|date=এপ্ৰিল ২০২৩ |bot=InternetArchiveBot |ঠিক কৰাৰ প্ৰচেষ্টা=yes }}</ref> ==চৰকাৰ আৰু ৰাজনীতি== ==অৰ্থনীতি== [[চিত্র:Marsavco-Biggest_FMCG_Company_of_DRC_&_Central_Africa,_Part_of_RAWJI_Group-Largest_Group_in_DRC.jpg|ডান|থাম্ব| মার্চাভকো]] [[চিত্র:2013_street_Kinshasa_8756715873.jpg|থাম্ব|২০১৩ চনত কিনশাচা]] মহানগৰীৰ মাজমজিয়াত অৱস্থিত ট্ৰাষ্ট মাৰ্চেণ্ট বেংকৰ দৰে আন বহু উদ্যোগ আছে। খাদ্য প্ৰক্ৰিয়াকৰণ এটা প্ৰধান উদ্যোগ, আৰু নিৰ্মাণ আৰু অন্যান্য সেৱা উদ্যোগেও অৰ্থনীতিত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে।<ref name="britannica.com"/> যদিও কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ জনসংখ্যাৰ মাত্ৰ ১৩% লোক ইয়াত বাস কৰে, মুঠ ঘৰুৱা উৎপাদনৰ দ্বাৰা জুখিলে কংগোৰ অৰ্থনীতিৰ ৮৫% কিনশাচাৰৰ।<ref name="ChirisaEtAl2017"/> ২০০৪ চনৰ এক সমীক্ষাত দেখা গৈছে যে মুঠ ৯ লাখ ৭৬ হাজাৰ শ্ৰমিকৰ ৭০% অনানুষ্ঠানিকভাৱে নিয়োজিত, ১৭% ৰাজহুৱা খণ্ডত, ৯% আনুষ্ঠানিক ব্যক্তিগত খণ্ডত আৰু ৩% অন্যান্য খণ্ডত। বেছিভাগ নতুন চাকৰিকে অনানুষ্ঠানিক হিচাপে শ্ৰেণীভুক্ত কৰা হয়।<ref name="Flouriot2013"/> ১৯৭০ চনৰ পৰা কংগোৰ সৈতে চীন গণৰাজ্য যথেষ্ট জড়িত হৈ আছে। তেওঁলোকে পেলেছ ডু পিপল নিৰ্মাণৰ বাবে ধন আগবঢ়াইছিল আৰু শ্ কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনৰ পৰা কোটি কোটি ডলাৰৰ ঋণ।বাবা যুদ্ধত বিদ্ৰোহীসকলৰ বিৰুদ্ধে চৰকাৰক সমৰ্থন কৰিছিল। ২০০৭-২০০৮ বিত্তীয় বৰ্ষত চীন আৰু কংগোৱে ৮.৫ বিলিয়ন মাৰ্কিন ডলাৰৰ চুক্তিত স্বাক্ষৰ কৰে। কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনে‍ দিয়া এইয়া কোটি ডলাৰৰ ঋণ।<ref>Emizet Francois Kisangani, Scott F. Bobb, "China, People's Republic of, Relations with"; ''Historical Dictionary of the Democratic Republic of the Congo'', Lanham, Maryland: Scarecrow Press, 2010; pp. [https://books.google.com/books?id=FvAWPTaRvFYC&pg=PA74 74]–75.</ref> চীনা উদ্যোগীসকলে কিনশাচাৰ স্থানীয় বজাৰত ক্ৰমৱৰ্ধমান অংশীদাৰিত্ব লাভ কৰিছে, এই প্ৰক্ৰিয়াত পূৰ্বতে সফল কংগো, পশ্চিম আফ্ৰিকা, ভাৰতীয় আৰু লেবাননৰ ব্যৱসায়ীসকলক স্থানচ্যুত কৰিছে।<ref>Nuah M. Makungo, "[https://www.researchgate.net/publication/258339820_Is_The_Democratic_Republic_of_Congo_DRC_being_Globalized_by_China Is the Democratic Republic of Congo being Globalized by China? ]</ref> ২০০৫ চনত পৰিয়ালৰ গড় খৰচ ২১৫০ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল, যিটো প্ৰতিদিনে ১ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল। পৰিয়ালৰ গড় খৰচ আছিল ১৫৫৫ ডলাৰ, অৰ্থাৎ প্ৰতিজন ব্যক্তিৰ বাবে প্ৰতিদিনে ৬৬ চেণ্ট। দুখীয়াৰ মাজত এই ব্যয়ৰ আধাতকৈ অধিক খাদ্য, বিশেষকৈ ৰুটি আৰু শস্যজাতীয় খাদ্যৰ বাবে হয়।<ref name="Flouriot2013">Jean Flouriot, "[https://com.revues.org/6770 Kinshasa 2005. ]</ref> ==শিক্ষা== [[চিত্র:Université_de_Kinshasa_(Unikin1).JPG|ডান|থাম্ব| কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয়]] কিনশাচাত কেইবাখনো উচ্চ পৰ্যায়ৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে, য’ত চিভিল ইঞ্জিনিয়াৰিঙৰ পৰা আৰম্ভ কৰি নাৰ্চিং আৰু সাংবাদিকতালৈকে বিভিন্ন ধৰণৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে। চহৰখনত তিনিখন বিশ্ববিদ্যালয় আৰু এখন কলা বিদ্যালয় আছে: * একাডেমি ডি ডিজাইন (এডি) * ইনষ্টিটিউট চুপাৰিউৰ ডি'আৰ্কিটেকচাৰ আৰু নগৰবাদ * ইউনিভাৰ্চ‍িটি পেনাফ্ৰিকাইন ডু কঙ্গো (ইউপিসি) * কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয় * ইউনিভাৰ্চ‍িটি লিবাৰ ডি কিনশাচা * কঙ্গোৰ কেথলিক বিশ্ববিদ্যালয় * [[Congo Protestant University|কঙ্গো প্ৰটেষ্টাণ্ট বিশ্ববিদ্যালয়]] * [[Université Chretienne de Kinshasa|ইউনিভাৰ্চ‍িটি ক্ৰেটিয়েন ডি কিনশাসা]] * [[National Pedagogy University|ন্যাশনাল পেডাগজি ইউনিভাৰ্চ‍িটি]] * নেশ্বনেল ইনষ্টিটিউট অফ আৰ্টচ * বিজ্ঞাপন আৰু মিডিয়া উচ্চতৰ ইনষ্টিটিউট * চেণ্টাৰ ফৰ হেলথ ট্ৰেনিং (সিইএফএ)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Cefacongo.org|title=Cefacongo.org|url=http://www.cefacongo.org/index.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20110725151811/http://www.cefacongo.org/index.html|archive-date=25 July 2011|date=14 March 2011}}</ref> প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক বিদ্যালয়: * লাইচি প্ৰিন্স ডি লিজ (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, [[ফৰাসি বেলজীয়|বেলজিয়াম পাঠ্যক্ৰমেৰ ফ্ৰেঞ্চ কমিউনিটি]]) * প্ৰিন্স ভেন লুইকস্কুল কিনশাচা (প্ৰাথমিক শিক্ষা, ফ্ল্যাণ্ডাৰ্চ পাঠ্যক্ৰম)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Prins van Luikschool Kinshasa|title=Onze school|url=https://wordpress.pls-rdc.com/onze-school/|date=2020-05-16}}</ref> * ৰেনে ডে‍কাৰ্ত ফৰাচী উচ্চ বিদ্যালয় (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, ফৰাচী পাঠ্যক্ৰম) * আমেৰিকান স্কুল অফ কিনশাচা * আলহাদেফ স্কুল৷ ২০০৫ চনত ছয় বছৰৰ ওপৰৰ ৯৩% শিশুৱে স্কুললৈ গৈছিল আৰু ১৫ বছৰৰ ওপৰৰ ৭০% লোক ফৰাচী ভাষাত সাক্ষৰ আছিল। ==স্বাস্থ্য আৰু চিকিৎসা== কিনশাচাত বিশখন চিকিৎসালয়ৰ লগতে বিভিন্ন চিকিৎসা কেন্দ্ৰ আৰু পলিক্লিনিক আছে।<ref>[http://www.afdevinfo.com/htmlreports/org/org_55841.html "Provincial Health Division of Kinshasa"] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20110414194221/http://www.afdevinfo.com/htmlreports/org/org_55841.html|date=14 April 2011}}''African Development Information Services''</ref> ১৯৯১ চনৰ পৰা মনকল হাস্পতালে স্বাস্থ্য বিভাগৰ সহযোগত কিনশাচাৰ জিলা চিকিৎসালয় হিচাপে অলাভজনক স্বাস্থ্য প্ৰতিষ্ঠান হিচাপে কাম কৰি আহিছে। ২০১২ চনত শিশু চিকিৎসক আৰু ৰক্ত বিশেষজ্ঞ অধ্যাপক লিঅ’ন শ্বিলোলোৰ দ্বাৰা পৰিচালিত মনকল হাস্পতালৰ পৰীক্ষাগাৰ, ডায়েগনষ্টিক ৰেডিঅ’লজি, ইনটেনচিভ কেয়াৰ, নৱজাতক ইউনিট, ফেমিলি মেডিচিন, জৰুৰীকালীন ইউনিট আৰু বৃহত্তৰ অস্ত্ৰোপচাৰ এলেকাৰে উন্নত ক্লিনিকেল সেৱাৰ ১৫০খন বিচনাযুক্ত এটা ভৱন মুকলি কৰা হৈছে। ==সংস্কৃতি== কিনশাচাত ৰাষ্ট্ৰীয় সংগ্ৰহালয় আৰু কিনছাছা ফাইন আৰ্টছ একাডেমী আছে।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=qb6NAQAAQBAJ&dq=Kinshasa++National+Museum+and+the+Kinshasa+Fine+Arts+Academy&pg=PA145|title=Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture|last=Cybriwsky|first=Roman Adrian|date=2013-05-23|publisher=ABC-CLIO|language=en|isbn=978-1-61069-248-9}}</ref> কিনশাচা কংগোৰ বেছিভাগ বুদ্ধিজীৱীৰ বাসস্থান, য'ত ম্বুটু যুগত গঢ় লৈ উঠা ৰাজনৈতিক শ্ৰেণীও আছে।<ref name="Freund2012">Bill Freund, "City and Nation in an African Context: National Identity in Kinshasa”; ''Journal of Urban History'' 38(5), 2012; [[doi:10.1177/0096144212449141]].</ref> কিনছাছাৰ সংগীত জগতখন ১৯৬০ চনৰ পৰাই চহৰখনৰ অভিজাত শ্ৰেণীৰ পৃষ্ঠপোষকতাত পৰিচালিত হৈ‍ আহিছে।<ref name="Trapido2016"/> ১৯৯৪ চনত গঠন হোৱা অৰ্কেষ্টাৰ চিম্ফণিক কিম্বাংগুইষ্টে উন্নত বাদ্যযন্ত্ৰ ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে আৰু তেতিয়াৰ পৰাই ইয়াৰ সামৰ্থ্য আৰু সুনাম বৃদ্ধি পায়।<ref>Andy Morgan, "The scratch orchestra of Kinshasa", ''The Guardian'' 9 May 2013.</ref> কিনছাছাৰ এটা পপ সংস্কৃতিৰ আদৰ্শ ধৰণ হ'ল মাইকলিষ্ট, ইউৰোপ ভ্ৰমণ কৰা এজন ধনৱান ফেশ্বনেবল মানুহ। এড্ৰিয়েন মম্বেলে ওৰফে ষ্টাৰভছ নিয়াৰকছ আৰু সংগীতজ্ঞ পাপা ৱেম্বা আছিল মিচেলেষ্ট শৈলীৰ প্ৰাৰম্ভিক উদাহৰণ।<ref name="Trapido2016">Joe Trapido, "[https://newleftreview.org/II/98/joe-trapido-kinshasa-s-theatre-of-power Kinshasa's Theater of Power] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170917080840/https://newleftreview.org/II/98/joe-trapido-kinshasa-s-theatre-of-power|date=17 September 2017}}", ''[[নতুন বাম পৰ্যালোচনা|New Left Review]]'' 98, March/April 2016.</ref> লা চেপে, এটা সংযুক্ত সাংস্কৃতিক ধাৰা যাক ডেণ্ডিজম বুলিও বৰ্ণনা কৰা হয়, ইয়াত আড়ম্বৰপূৰ্ণ কাপোৰ পিন্ধাটো জড়িত হৈ আছে। বহু কিনোনেই চহৰখনৰ প্ৰতি নেতিবাচক দৃষ্টিভংগী পোষণ কৰে, গ্ৰাম্য জীৱনশৈলীৰ প্ৰতি নষ্টালজিয়া আৰু কিনশাচাতকৈ কংগো জাতিৰ সৈতে অধিক শক্তিশালী সংযোগ প্ৰকাশ কৰে।<ref name="Freund2012"/> ==উপাসনালয়== <gallery mode="" widths="180px" heights="150px"> File: Preĝejo de Sankta Anna en Kinŝaso 01.jpg |কিনশাচাৰ চেণ্ট এন্নেছ চাৰ্চ ([[কেথলিক চাৰ্চ অৱ দ্য ডেম'ক্ৰেটিক ৰিপাব্লিক অৱ কংগো]]) File: Église Francophone CBCO Kintambo.jpg| এগ্লিচ ফ্ৰাঙ্কোফোন চিবিচিও কিণ্টাম্বো ([[কঙ্গোৰ বেপ্তি‍ষ্ট সম্প্ৰদায়]]) </gallery> উপাসনাৰ স্থানসমূহৰ ভিতৰত আছে‍ মূলতঃ খ্ৰীষ্টান গীৰ্জা আৰু উপাসনালয়: কিনশাচাৰ ৰোমান কেথলিক আৰ্কডাইচেছ (কেথলিক গীৰ্জা), কিম্বাংগুইষ্ট চাৰ্চ, বেপ্টিষ্ট কমিউনিটি অৱ কংগো (বেপ্টিষ্ট ৱৰ্ল্ড এলায়েন্স), কংগো ৰিভাৰ বেপ্টিষ্ট কমিউনিটি (বেপ্টিষ্ট ৱৰ্ল্ড এলায়েন্স), এছেম্বলিজ অৱ গড, কংগোৰ এংলিকান চাৰ্চৰ প্ৰদেশ (এংলিকান কমিউনিয়ন), চাৰ্চ অৱ জিছুছ খ্ৰীষ্ট অৱ লেটাৰ-ডে চেণ্টছৰ এটা উপাসনালয় আৰু কিনশাচাত ১০০ৰো অধিক মণ্ডলী আছে। কংগোত এটা প্ৰেছবিটেৰিয়ান ধৰ্মীয়গোষ্ঠী (সংস্কাৰ কৰা গীৰ্জাৰ বিশ্ব ধৰ্মগোষ্ঠী) আছে।<ref>J. Gordon Melton, Martin Baumann, ‘‘Religions of the World: A Comprehensive Encyclopedia of Beliefs and Practices’’, ABC-CLIO, USA, 2010, p. 777</ref> মুছলমানৰো মছজিদ আছে। বৰ্তমান এটা বাহাই উপাসনালয় নিৰ্মাণৰ কাম চলি আছে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=20 May 2021|title=Les travaux de construction de la Maison d'Adoration Nationale en bonne progression!|url=https://www.bahai-rdc.org/les-travaux-de-construction-de-la-maison-dadoration-nationale-en-bonne-progression/|date=১ এপ্ৰিল ২০২৩|archive-date=১৩ জুন ২০২১|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20210613091220/https://www.bahai-rdc.org/les-travaux-de-construction-de-la-maison-dadoration-nationale-en-bonne-progression/|url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ}}</ref> ==গণমাধ্যম== ==খেলাধুলা== ==অট্টালিকা আৰু প্ৰতিষ্ঠান== ==আন্তঃগাঁথনি আৰু গৃহ নিৰ্মাণ== ==পৰিবহণ== ===বিমান=== ===ৰেল=== ===বাহ্যিক পৰিবহণ=== ==সামাজিক বিষয়== ===অপৰাধ আৰু শাস্তি=== ===ৰাস্তাৰ শিশু=== ==জনপ্ৰিয় সংস্কৃতিত== ==তথ্য সংগ্ৰহ== [[শ্ৰেণী:ভূগোল]] 30lwhgskw5xt0okf9t2mx5ng7uddyyi 517008 517007 2025-06-11T08:06:22Z কুমুদ ঘোষ 42738 /* শিক্ষা */ 517008 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = কিনশাচা | official_name = ''ভিলে ডি কিনশাচা '' | settlement_type = [[ৰাজধানী চহৰ]] আৰু [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ প্ৰদেশ|প্ৰদেশ]] | image_skyline = {{multiple image | perrow = 1/2/2/2 | border = infobox | total_width = 290 | caption_align = center | image1 = La ville de Kinshasa.jpg | caption1 = [[গোম্বে, কিনশাসা|ডাউনটাউন কিনশাচা]] | image2 = Africell - Black Santa - DRC (49268350383).jpg | caption2 = [[গোম্বে, কিনশাচা]] | image3 = Kinshasa by night (23769991270).jpg | caption3 = [[লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image4 = Palais du peuple de la RDC.jpg | caption4 = [[প্যালাইস ডু পিপল (কিনশাসা)|পিপলচ পেলেচ]] | image5 = Parc de la Vallée de la Nsele.jpg | caption5 = [[এনসেলে ভ্যালি পাৰ্ক|লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image6 = Le 17 janvier 1961, Patrice Lumumba mourrait, victime de son « rêve » pour un Congo libre, démocratique et développé. (16112526649).jpg | caption6 = [[পাত্ৰিছ লুমুম্বা]]ৰ মূৰ্তি সহিত [[লাইমেট টাৱাৰ]] (পটভূমিত)। | image7 = Bâtiment de la SCPT (anciennement ONATRA) à Gombe, Kinshasa.jpg | caption7 = [[চ'ছাইটি বাণিজ্যিক দে পৰিবহণ এবং দেস পোৰ্টস|চ'ছাইটিি বাণিজ্যিক দেচ পৰিবহণ আৰু দেচ বন্দৰ]] }} | image_flag = Flag of Kinshasa, DRC.svg | image_seal = Coat of arms of Kinshasa.svg | seal_size = 50px | nickname = কিন লা বেলে<br/>({{literally||কিন দ্য বিউটিফুল}}) | motto = | image_map = Democratic Republic of the Congo (26 provinces) - Kinshasa.svg | map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ প্ৰদেশৰ মানচিত্ৰত কিনশাচা | pushpin_map = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ#আফ্ৰিকা#পৃথিৱী | pushpin_relief = 1 | pushpin_map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ মানচিত্ৰে কিনশাসা | coordinates = {{স্থানাঙ্ক|4|19|30|S|15|19|20|E|type:adm1st_region:CD-KN|display=inline}} | subdivision_type = দেশ | subdivision_name = {{পতাকা|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ}} | subdivision_type1 = [[Provinces of the Democratic Republic of the Congo|Province]] | established_title = প্ৰতিষ্ঠিত | established_date = ১৮৮১ | seat_type = চি‍টি হল | seat = [[লা গোম্বে (কিনশাসা)|লা গোম্বে]] | parts_type = [[কিনশাসায় কমিউন|কমিউন]] | parts_style = coll | p1 = [[বন্দলুংওয়া]] | p2 = [[বাৰুম্বু]] | p3 = [[বুম্বু]] | p4 = [[গোম্বে, কিনশাসা|গোম্বে]] (অতীতে কালিনা) | p5 = [[কালামু]] | p6 = [[কাসা-ভুবু, কিনশাসা|কাসা-ভুবু]] | p7 = [[কিম্বানসেকে]] | p8 = [[কিনশাসা (কমিউন)|কিনশাসা]] | p9 = [[কিণ্টামবো]] | p10 = [[কিসেনসো]] | p11 = [[লেম্বা, কিনশাসা|লেম্বা]] | p12 = [[লিমেট]] | p13 = [[লিঙ্গওয়ালা]] | p14 = [[মাকালা]] | p15 = [[মালুকু, কিনশাসা|মালুকু]] | p16 = [[মাসিনা, কিনশাসা|মাসিনা]] | p17 = [[মাটে]] | p18 = [[মণ্ট এনগাফুলা]] | p19 = [[এনডিজিলি, কিনশাসা|এনডিজিলি]] | p20 = [[নগাবা]] | p21 = [[এনগালিমা]] | p22 = [[এনগিৰি-এনগিৰি]] | p23 = [[এনসেলে]] | p24 = [[সেলেম্বাও]] | government_type = প্ৰাদেশিক সমাৱেশ | governing_body = [[কিনশাচাৰ প্ৰাদেশিক পৰিষদ]] | leader_title = [[কিনশাসাৰ গভৰ্নৰদেৰ তালিকা|গভৰ্নৰ]] | leader_name = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | leader_title1 = ভাইস-গভৰ্নৰ | leader_name1 = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | total_type = নগৰ-প্ৰদেশ | area_footnotes =<ref name=Kayembe2009 /> | area_total_km2 = 9965 | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_water_percent = | area_urban_km2 = 600 | elevation_m = 240 | population_total = 17071000<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |last=Institut National De La Statistique |title=Projections demographiques 2019-25 (in French) |url=http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |date=September 23, 2020 |archive-date=জুলাই ২, ২০২০ |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ |access-date=June 5, 2025 |archivedate=July 2, 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |deadurl=yes }}</ref> | population_as_of = ২০২১ | population_footnotes = | population_density_km2 = 1462 | population_urban = 16316000 | population_metro = 17239463 | population_urban_footnotes =<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি| url = https://populationstat.com/democratic-republic-of-the-congo/kinshasa|title = PopulationStat.com}}</ref> | population_density_urban_km2 = auto | population_blank1_title = [[জাতীয় ভাষা|language]] | population_blank1 = ফৰাচী আৰু লিঙ্গালা | population_note = | postal_code = | area_code = 243 + 9 | blank_name_sec1 = [[মানৱ উন্নয়ন সূচক|এইচডিআই]] (২০১৯) | blank_info_sec1 = 0.577<ref name="GlobalDataLab">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab |url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180923120638/https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |archive-date=23 September 2018 |date=2021-07-27 |ওয়েবসাইট=hdi.globaldatalab.org |language=en}}</ref><br />{{color|#fc0|medium}}[[List of provinces of the Democratic Republic of the Congo by Human Development Index|1st]] | area_urban_footnotes =<ref name="population">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |date=April 2017 |title=DemographiaWorld Urban Areas – 13th Annual Edition |url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |archive-date=3 May 2018 |date=8 July 2017 |publisher=[[Demographia]]}}</ref> | timezone = [[পশ্চিম আফ্ৰিকাৰ সময়]] | utc_offset = +1 | coor_pinpoint = | registration_plate_type = [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ যানবাহন ৰেজিষ্ট্ৰেশন প্লেট|লাইসেন্স প্লেট কোড]] | registration_plate = {{পতাকা আইকন|Democratic Republic of the Congo}} CGO / '''01''' }} '''কিনশাচা''' ({{lang-en|Kinshasa}}) হ'ল কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী আৰু সৰ্ববৃহৎ চহৰ। পূৰ্বতে ইয়াক লিওপোল্ডভিল নামেৰে জনা গৈছিল। এসময়ত কংগো নদীৰ পাৰত মাছ ধৰা আৰু ব্যৱসায়িক গাঁৱৰ বসতিস্থল কিনশাচা এতিয়া বিশ্বৰ অন্যতম দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা মেগাচিটি। কিনশাচা মহানগৰখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ ২৬খন প্ৰদেশৰ ভিতৰত এখন। যিহেতু নগৰ-প্ৰদেশৰ প্ৰশাসনিক সীমাৰেখাই এক বিশাল এলেকা সামৰি লৈছে, সেয়েহে নগৰ-প্ৰদেশৰ ৯০ শতাংশতকৈও অধিক ভূমি গ্ৰাম্য প্ৰকৃতিৰ, চহৰীয়া অঞ্চলসমূহে পশ্চিম দিশত সৰু কিন্তু বিস্তাৰিত অংশ দখল কৰিছে।<ref name="area">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Ville de Kinshasa|title=Géographie de Kinshasa|url=http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|archive-date=23 July 2012|date=25 June 2012|access-date=5 June 2025|archivedate=23 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|deadurl=yes}}</ref> আফ্ৰিকাৰ কাইৰো আৰু লোগেছৰ পিছত কিনশাচা তৃতীয় বৃহত্তম মহানগৰ।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=2020-07-03|language=en-US|title=Cities In The World With The Most Francophone Population|url=https://www.worldatlas.com/articles/cities-in-the-world-with-the-most-francophone-population.html|date=2022-03-08|ওয়েবসাইট=WorldAtlas}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও ই বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ নামমাত্ৰ ফ্ৰাংকোফোন নগৰীয়া অঞ্চল, য'ত ফৰাচী ভাষা হৈছে চহৰখনৰ চৰকাৰ, শিক্ষা, সংবাদ মাধ্যম, জনসেৱা, আৰু উচ্চ পৰ্যায়ৰ বাণিজ্যৰ ভাষা। আনহাতে, লিংগালা ভাষাক বাটে‍-ঘাটে‍ লিংগুয়া ফ্ৰাংকা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&q=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|title=Globalization and Language Vitality: Perspectives from Africa, pp. 103 & 109|last=Cécile B. Vigouroux & Salikoko S. Mufwene|year=2008|isbn=9780826495150|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20151005104851/https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&lpg=PA111&dq=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|archive-date=5 October 2015|url-অবস্থা=live|date=25 June 2012}}</ref> ২০১২ চনৰ অক্টোবৰ মাহত কিনশাচাত ১৪ সংখ্যক ফ্ৰাংকোফোনি শীৰ্ষ সন্মিলন অনুষ্ঠিত হৈছিল।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=[[Organisation internationale de la Francophonie|OIF]]|title=XIVe Sommet de la Francophonie|url=http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120619065536/http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|archive-date=19 June 2012|date=25 June 2012}}</ref> কিনশাচাৰ বাসিন্দাসকলক কিনোইছ (ফৰাচী আৰু কেতিয়াবা ইংৰাজীত) বা কিনাশাচান (ইংৰাজীত) বুলি জনা যায়। অঞ্চলটোৰ খিলঞ্জীয়া লোকসকলৰ ভিতৰত হুম্বু আৰু টেকে আদি অন্যতম। চহৰখন পাৰ্শ্বৱৰ্তী ৰিপাব্লিক অৱ কংগোৰ ৰাজধানী ব্ৰাজাভিলৰ মুখামুখি। এই বিন্দুত নদীৰ ব্যৱধান ৭ কিলোমিটাৰ বহল যদিও ভেটিকান চহৰ আৰু ৰোমৰ পিছত এই দুখন চহৰ বিশ্বৰ দ্বিতীয় নিকটতম ৰাজধানী চহৰৰ যোৰা। ==ইতিহাস== ১৮৮১ চনত হেনৰী মৰ্টন ষ্টেনলীয়ে ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰ হিচাপে এই চহৰখন প্ৰতিষ্ঠা কৰে।<ref>Roman Adrian Cybriwsky, ''Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture'', ABC-CLIO, USA, 2013, p. 144</ref> বেলজিয়ামৰ ৰজা দ্বিতীয় লিওপল্ডৰ সন্মানত ইয়াৰ নামকৰণ কৰা হৈছিল লিওপোল্ডভিল। তেওঁ কংগো ফ্ৰী ষ্টেট নিয়ন্ত্ৰণ কৰিছিল। এই বিশাল ভূখণ্ডই এখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ। এই অঞ্চলটো উপনিবৱশ নহয় বৰঞ্চ ৰজাৰ ব্যক্তিগত সম্পত্তি আছিল। এই ঠাইখন লিভিংষ্টন জলপ্ৰপাতৰ ওপৰৰ কংগো নদীৰ প্ৰথমটো নাও চলাব পৰা বন্দৰ হিচাপে বিকশিত হয়। লিওপোল্ডভিলৰ তলৰ ৩০০ কিলোমিটাৰ (১৯০ মাইল) উজানত এটি ধাৰা আছে। প্ৰথম অৱস্থাত সাগৰৰ মাজেৰে অহা বা যোৱা সকলো সামগ্ৰী লিওপোল্ডভিল আৰু মাটাডিৰ মাজত বহনকাৰীয়ে কঢ়িয়াই নিব লাগিছিল, ৰেপিডৰ তলৰ বন্দৰ আৰু উপকূলৰ পৰা ১৫০ কিলোমিটাৰ (৯৩ মাইল) দূৰত্বৰ পৰা আনিব লগা হৈছিল। ১৮৯৮ চনত মাটাডি-কিনশাচা পৰ্টেজ ৰেলৱেৰ নিৰ্মাণ সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ লগে লগে ৰেপিডৰ চাৰিওফালে বিকল্প পথৰ ব্যৱস্থা হয় আৰু লিওপোল্ডভিলৰ দ্ৰুত বিকাশ আৰম্ভ হয়। ১৯১৪ চনত পাইপলাইন স্থাপন কৰা হয়। ই মাটাডিৰ পৰা লিওপ’ল্ডভিলৰ ওপৰৰ ফালে থকা ভাপ জাহাজলৈ খাৰুৱা তেল পৰিবহণ কৰে।<ref name="britannica.com">{{বিশ্বকোষ উদ্ধৃতি|বিশ্বকোষ=britannica.com}}</ref> ১৯২৩ চনৰ ভিতৰত কংগোৰ মোহনাত থকা বোমা চহৰখনৰ ঠাইত এই চহৰখনক বেলজিয়ান কংগোৰ ৰাজধানীলৈ উন্নীত কৰা হয়।<ref name="britannica.com" /> "লিঅ'" বা "লিঅ'পল্ড" নামেৰে মতা এই চহৰখন ঔপনিৱেশিক যুগত দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাই ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰত পৰিণত হয়। ১৯৫৯ চনৰ বিদ্ৰোহৰ পাছত ১৯৬০ চনৰ ৩০ জুনত স্বাধীনতা লাভ কৰি‍ কংগো ৰিপাব্লিকে প্ৰথম প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে পেট্ৰিছ লুমুম্বাক নিৰ্বাচিত কৰে। লুমুম্বাৰ অনুভূত ছোভিয়েট সমৰ্থন প্ৰৱণতাক পশ্চিমীয়া স্বাৰ্থই ভাবুকি হিচাপে গণ্য কৰিছিল। যিহেতু সেই সময় শীতল যুদ্ধৰ উত্তেজনাপূৰ্ণ সময় আছিল, সেয়েহে আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামে কংগোৰ কৌশলগত সম্পদ বিশেষকৈ ইউৰেনিয়ামৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ হেৰুৱাব বিচৰা নাছিল। লুমুম্বাৰ নিৰ্বাচনৰ এবছৰ নৌহওঁতেই বেলজিয়াম আৰু আমেৰিকাই তেওঁৰ কঙ্গোলিজ প্ৰতিদ্বন্দ্বীসকলৰ সমৰ্থন ক্ৰয় কৰি লয় আৰু সেই ঘটনাবোৰক গতিশীল কৰি লুমুম্বাৰ হত্যাত পৰিণত কৰে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|last=Georges Nzongola-Ntalaja|date=17 January 2011|title=Patrice Lumumba: the most important assassination of the 20th century|url=https://www.theguardian.com/global-development/poverty-matters/2011/jan/17/patrice-lumumba-50th-anniversary-assassination|date=9 February 2020|ওয়েবসাইট=The Guardian}}</ref> ১৯৬৪ চনত মাইজে ছ’ম্বেই কংগো ৰিপাব্লিক, বুৰুণ্ডি আৰু মালিৰ সকলো নাগৰিকৰ লগতে ৰুৱাণ্ডাৰ পৰা অহা সকলো ৰাজনৈতিক শৰণাৰ্থীক বহিষ্কাৰ কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে।<ref>Jules Gerard-Libois and Benoit Verhaegen, ''Congo 1964: Political Documents of a Developing Nation'', Princeton University Press, 2015, p. 450</ref><ref name="NYT">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1964/08/22/archives/congo-starts-expulsions.html|title=Congo Starts Expulsions|work=[[The New York Times]]|date=19 May 2021|language=en}}</ref><ref>Daouda Gary-Tounkara, ''1964 : le Mali réinsère ses ressortissants expulsés'', In: '' Plein droit 2016/1 (n° 108)'', GISTI, 2016, p. 35-38</ref><ref>United States.</ref> ১৯৬৫ চনত আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামৰ সহায়ত কংগোত জোচেফ-ডিজিয়েৰ মবুটুৱে ক্ষমতা দখল কৰে। তেওঁ "প্ৰামাণ্যতা"ৰ নীতি প্ৰৱৰ্তন কৰে। ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে দেশৰ মানুহ আৰু ঠাইৰ নাম পুনৰ সজীৱ কৰি তুলিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। ১৯৬৬ চনত কিনশাচা নামৰ এখন গাঁৱৰ নামেৰে লিওপ’ল্ডভিলৰ নাম কিনশাচা ৰখা হয়। এসময়ত ই এই স্থানৰ ওচৰতে আছিল, যিটো বৰ্তমান কিনশাচা কমিউন নামেৰে জনা যায়। মবুটুৰ অধীনত চহৰখন দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পালে। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা বহু লোক নিজৰ সৌভাগ্যৰ সন্ধানত ইয়ালৈ আহিছিল। বা আন ঠাইৰ জাতিগত বিবাদৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ আহিছিল। এইদৰে তেওঁলোকে কিনশাচাৰ জনসংখ্যাৰ মাজত ইতিমধ্যে উপস্থিত থকা বহুতো জাতি আৰু ভাষাৰ লগত নতুন ভাষা আৰু জাতি-জনগোষ্ঠী সংযোজন কৰিলে। ১৯৯১ চনত চহৰখনে বিদ্ৰোহী সৈনিকক প্ৰতিহত কৰিবলগীয়া হৈছিল। চৰকাৰে দৰমহা দিব নোৱাৰাৰ বিৰুদ্ধে তেওঁলোকে‍ প্ৰতিবাদ কৰিছিল। ইয়াৰ পাছত বিদ্ৰোহীৰ বিদ্ৰোহ আৰম্ভ হয়, যাৰ ফলত ১৯৯৭ চনৰ ভিতৰত মবুটুৰ শাসন ব্যৱস্থাৰ পতন ঘটে।<ref name="britannica.com"/> মবুটুৰ অতিমাত্ৰা উৎপাত, গণ দুৰ্নীতি, নেপটিজিম আৰু গৃহযুদ্ধৰ ফলত কিনশাচাৰ বহু ক্ষতি হৈছিল। ই তেওঁক পতনৰফালে লৈ গৈছিল। ইয়াৰ পাছতো ই এতিয়াও মধ্য আফ্ৰিকাৰ বাবে এক প্ৰধান সাংস্কৃতিক আৰু বৌদ্ধিক কেন্দ্ৰ, য'ত সংগীতজ্ঞ আৰু শিল্পীৰ এক সমৃদ্ধিশালী সম্প্ৰদায় আছে। ইয়াৰ উপৰিও ই দেশৰ প্ৰধান ঔদ্যোগিক কেন্দ্ৰ, ইয়াত অভ্যন্তৰীণ অঞ্চলৰ পৰা অনা বহু প্ৰাকৃতিক সামগ্ৰী প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰা হয়। ২০০১ চনৰ পৰা ২০১৯ চনলৈকে কংগো গণতান্ত্ৰিক ৰিপাব্লিকৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জোচেফ কাবিলাৰ কিনশাচাত বিশেষ জনপ্ৰিয়তা নাছিল।<ref name="Trapido2016"/> ২০০৬ চনত কাবিলাই প্ৰতিদ্বন্দ্বিতামূলক নিৰ্বাচনত জয় ঘোষণা কৰাৰ পিছত হিংসাত্মক পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয়; ইউৰোপীয় সংঘই ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ বাহিনীত যোগদান কৰিবলৈ চহৰখনত সৈন্য নিয়োগ কৰে। ২০১৬ চনত নতুন নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ’ব বুলি ঘোষণা কৰাত দুবছৰ পলম হৈছিল। ছেপ্টেম্বৰ আৰু ডিচেম্বৰ মাহত বৃহৎ প্ৰতিবাদৰ সূচনা হয়। ইয়াৰ ফলত ৰাজপথত বেৰিকেড লগোৱাৰ লগতে কেইবা ডজন লোকৰ মৃত্যু হয়। বিদ্যালয় আৰু ব্যৱসায়িক প্ৰতিষ্ঠান বন্ধ আছিল।<ref>"[https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407 DR Congo election: 17 dead in anti-Kabila protests] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180616023724/https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407|date=16 June 2018}}", ''BBC'', 19 September 2016.</ref><ref>Merritt Kennedy, "[https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators Congo A 'Powder Keg' As Security Forces Crack Down On Whistling Demonstrators] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180517153108/https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators|date=17 May 2018}}", ''NPR'', 21 December 2016.</ref> ==ভূগোল== ===প্ৰশাসনিক বিভাগ=== ===জলবায়ু=== ==জনসংখ্যা== ১৯৮৪ চনত কৰা আনুষ্ঠানিক লোকপিয়লত ২৬ লাখ বাসিন্দা গণনা কৰা হৈছিল।<ref name="Bédécarrats2016">{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Bédécarrats|first=Florent|last২=Lafuente-Sampietro|first২=Oriane|year=2019|title=Building commons to cope with chaotic urbanization? Performance and sustainability of decentralized water services in the outskirts of Kinshasa|পাতাসমূহ=1096–1108|DOI=10.1016/j.jhydrol.2016.07.023|doi-access=free}}</ref> তেতিয়াৰ পৰাই সকলো অনুমান সঁচাকৈয়ে বহিৰ্প্ৰকাশ। ২০০৫ চনৰ বাবে অনুমান ৫৩ লাখৰ পৰা ৭৩ লাখৰ ভিতৰত পৰে।<ref name="Flouriot2013"/> ২০১৭ চনত চহৰখনৰ শেহতীয়া অনুমান অনুসৰি ইয়াৰ জনসংখ্যা আছিল ১১,৮৫৫,০০০।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=Archived copy|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|date=26 June 2012}}</ref> ইউ এন হেবিটেটৰ তথ্য অনুসৰি বছৰি ৩ লাখ ৯০ হাজাৰ লোক কিনাশাচালৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। যুদ্ধৰ পৰা পলায়ন কৰি অৰ্থনৈতিক সুযোগ বিচাৰি ইয়ালৈ আহে।<ref name="Iazzolino2016">Gianluca Iazzolino, "[http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls Kinshasa, megalopolis of 12 million souls, expanding furiously on super-charged growth] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170709174042/http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls|date=9 July 2017}}"; ''Mail & Guardian Africa'', 2 April 2016.</ref> এক অনুমান অনুসৰি (২০১৬) মহানগৰ কিনশাচাৰ জনসংখ্যা যথেষ্ট বৃদ্ধি পাব। ইয়াৰ জনসংখ্যা ২০৫০ চনৰ ভিতৰত ৩.৫ কোটি, ২০৭৫ চনৰ ভিতৰত ৫.৮ কোটি আৰু ২১০০ চনৰ ভিতৰত ৮.৩ কোটি হ’ব।<ref>{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Hoornweg|first=Daniel|last২=Pope|first২=Kevin|year=2017|title=Population predictions for the world's largest cities in the 21st century|পাতাসমূহ=195–216|DOI=10.1177/0956247816663557|doi-access=free}}</ref> তেনে হ'লে‍ ই বিশ্বৰ অন্যতম বৃহৎ মহানগৰ হিচাপে পৰিগণিত হ’ব। ===ভাষা=== কংগো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ চৰকাৰী ভাষা ফৰাচী। অৰ্থাৎ কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী কিনশাচাৰ ভাষাও ফৰাচী। কিনশাচা আনুষ্ঠানিকভাৱে বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ ফ্ৰাংকোফোন চহৰ যদিও বেছিভাগ মানুহেই হয় ফৰাচী ভাষা নাজানে অথবা ক’বলৈ চেষ্টা কৰে।<ref name=":0">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=7 March 2016|title=Populations of 150 Largest Cities in the World|url=http://www.worldatlas.com/citypops.htm|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20170828095658/http://www.worldatlas.com/citypops.htm|archive-date=28 August 2017|date=1 August 2016|ওয়েবসাইট=World Atlas}}</ref><ref name="Nadeau">{{cite book|title=The Story of French|url=https://archive.org/details/storyoffrench0000nade|last=Nadeau|first=Jean-Benoit|year=2006|publisher=St. Martin's Press|পাতা=301; 483|isbn=9780312341831}}</ref><ref name="Trefon">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=5VAAHi93y0sC&q=Kinshasa+second+largest+French+city&pg=PA7|title=Reinventing Order in the Congo: How People Respond to State Failure in Kinshasa|last=Trefon|first=Theodore|year=2004|publisher=Zed Books|পাতা=7|isbn=9781842774915|date=31 May 2009}}</ref> লিংগালা ভাষাক কথিত ভাষা হিচাপে বহুলভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ৰাস্তাৰ চিন, পোষ্টাৰ, বাতৰি কাকত, চৰকাৰী নথি-পত্ৰ, স্কুলৰ ভাষা ফৰাচী; নাটক, টেলিভিছন আৰু বাতৰি কাকতত ই আধিপত্য বিস্তাৰ কৰিছে আৰু বিভিন্ন সামাজিক শ্ৰেণীৰ লোকৰ মাজত উলম্ব সম্পৰ্ক ক্ষেত্ৰত ই ব্যৱহাৰ হয়। কিন্তু একে শ্ৰেণীৰ মানুহে নিজৰ মাজতে কংগো ভাষা (কিকোংগো, লিংগালা, শ্বিলুবা বা শ্বাহিলি)ত কথা পাতে।<ref name="Manning">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=LwzFF2FnbzMC&q=Kinshasa+second+largest+francophone+city&pg=PA189|title=Francophone sub-Saharan Africa: Democracy and Dependence, 1985–1995|last=Manning|first=Patrick|year=1998|publisher=Cambridge University Press|পাতা=189|isbn=9780521645195|date=31 May 2009}}{{অকাৰ্যকৰ সংযোগ|date=এপ্ৰিল ২০২৩ |bot=InternetArchiveBot |ঠিক কৰাৰ প্ৰচেষ্টা=yes }}</ref> ==চৰকাৰ আৰু ৰাজনীতি== ==অৰ্থনীতি== [[চিত্র:Marsavco-Biggest_FMCG_Company_of_DRC_&_Central_Africa,_Part_of_RAWJI_Group-Largest_Group_in_DRC.jpg|ডান|থাম্ব| মার্চাভকো]] [[চিত্র:2013_street_Kinshasa_8756715873.jpg|থাম্ব|২০১৩ চনত কিনশাচা]] মহানগৰীৰ মাজমজিয়াত অৱস্থিত ট্ৰাষ্ট মাৰ্চেণ্ট বেংকৰ দৰে আন বহু উদ্যোগ আছে। খাদ্য প্ৰক্ৰিয়াকৰণ এটা প্ৰধান উদ্যোগ, আৰু নিৰ্মাণ আৰু অন্যান্য সেৱা উদ্যোগেও অৰ্থনীতিত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে।<ref name="britannica.com"/> যদিও কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ জনসংখ্যাৰ মাত্ৰ ১৩% লোক ইয়াত বাস কৰে, মুঠ ঘৰুৱা উৎপাদনৰ দ্বাৰা জুখিলে কংগোৰ অৰ্থনীতিৰ ৮৫% কিনশাচাৰৰ।<ref name="ChirisaEtAl2017"/> ২০০৪ চনৰ এক সমীক্ষাত দেখা গৈছে যে মুঠ ৯ লাখ ৭৬ হাজাৰ শ্ৰমিকৰ ৭০% অনানুষ্ঠানিকভাৱে নিয়োজিত, ১৭% ৰাজহুৱা খণ্ডত, ৯% আনুষ্ঠানিক ব্যক্তিগত খণ্ডত আৰু ৩% অন্যান্য খণ্ডত। বেছিভাগ নতুন চাকৰিকে অনানুষ্ঠানিক হিচাপে শ্ৰেণীভুক্ত কৰা হয়।<ref name="Flouriot2013"/> ১৯৭০ চনৰ পৰা কংগোৰ সৈতে চীন গণৰাজ্য যথেষ্ট জড়িত হৈ আছে। তেওঁলোকে পেলেছ ডু পিপল নিৰ্মাণৰ বাবে ধন আগবঢ়াইছিল আৰু শ্ কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনৰ পৰা কোটি কোটি ডলাৰৰ ঋণ।বাবা যুদ্ধত বিদ্ৰোহীসকলৰ বিৰুদ্ধে চৰকাৰক সমৰ্থন কৰিছিল। ২০০৭-২০০৮ বিত্তীয় বৰ্ষত চীন আৰু কংগোৱে ৮.৫ বিলিয়ন মাৰ্কিন ডলাৰৰ চুক্তিত স্বাক্ষৰ কৰে। কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনে‍ দিয়া এইয়া কোটি ডলাৰৰ ঋণ।<ref>Emizet Francois Kisangani, Scott F. Bobb, "China, People's Republic of, Relations with"; ''Historical Dictionary of the Democratic Republic of the Congo'', Lanham, Maryland: Scarecrow Press, 2010; pp. [https://books.google.com/books?id=FvAWPTaRvFYC&pg=PA74 74]–75.</ref> চীনা উদ্যোগীসকলে কিনশাচাৰ স্থানীয় বজাৰত ক্ৰমৱৰ্ধমান অংশীদাৰিত্ব লাভ কৰিছে, এই প্ৰক্ৰিয়াত পূৰ্বতে সফল কংগো, পশ্চিম আফ্ৰিকা, ভাৰতীয় আৰু লেবাননৰ ব্যৱসায়ীসকলক স্থানচ্যুত কৰিছে।<ref>Nuah M. Makungo, "[https://www.researchgate.net/publication/258339820_Is_The_Democratic_Republic_of_Congo_DRC_being_Globalized_by_China Is the Democratic Republic of Congo being Globalized by China? ]</ref> ২০০৫ চনত পৰিয়ালৰ গড় খৰচ ২১৫০ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল, যিটো প্ৰতিদিনে ১ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল। পৰিয়ালৰ গড় খৰচ আছিল ১৫৫৫ ডলাৰ, অৰ্থাৎ প্ৰতিজন ব্যক্তিৰ বাবে প্ৰতিদিনে ৬৬ চেণ্ট। দুখীয়াৰ মাজত এই ব্যয়ৰ আধাতকৈ অধিক খাদ্য, বিশেষকৈ ৰুটি আৰু শস্যজাতীয় খাদ্যৰ বাবে হয়।<ref name="Flouriot2013">Jean Flouriot, "[https://com.revues.org/6770 Kinshasa 2005. ]</ref> ==শিক্ষা== [[চিত্র:Université_de_Kinshasa_(Unikin1).JPG|ডান|thumb| কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয়]] কিনশাচাত কেইবাখনো উচ্চ পৰ্যায়ৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে, য’ত চিভিল ইঞ্জিনিয়াৰিঙৰ পৰা আৰম্ভ কৰি নাৰ্চিং আৰু সাংবাদিকতালৈকে বিভিন্ন ধৰণৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে। চহৰখনত তিনিখন বিশ্ববিদ্যালয় আৰু এখন কলা বিদ্যালয় আছে: * একাডেমি ডি ডিজাইন (এডি) * ইনষ্টিটিউট চুপাৰিউৰ ডি'আৰ্কিটেকচাৰ আৰু নগৰবাদ * ইউনিভাৰ্চ‍িটি পেনাফ্ৰিকাইন ডু কঙ্গো (ইউপিসি) * কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয় * ইউনিভাৰ্চ‍িটি লিবাৰ ডি কিনশাচা * কঙ্গোৰ কেথলিক বিশ্ববিদ্যালয় * [[Congo Protestant University|কঙ্গো প্ৰটেষ্টাণ্ট বিশ্ববিদ্যালয়]] * [[Université Chretienne de Kinshasa|ইউনিভাৰ্চ‍িটি ক্ৰেটিয়েন ডি কিনশাসা]] * [[National Pedagogy University|ন্যাশনাল পেডাগজি ইউনিভাৰ্চ‍িটি]] * নেশ্বনেল ইনষ্টিটিউট অফ আৰ্টচ * বিজ্ঞাপন আৰু মিডিয়া উচ্চতৰ ইনষ্টিটিউট * চেণ্টাৰ ফৰ হেলথ ট্ৰেনিং (সিইএফএ)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Cefacongo.org|title=Cefacongo.org|url=http://www.cefacongo.org/index.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20110725151811/http://www.cefacongo.org/index.html|archive-date=25 July 2011|date=14 March 2011}}</ref> প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক বিদ্যালয়: * লাইচি প্ৰিন্স ডি লিজ (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, [[ফৰাসি বেলজীয়|বেলজিয়াম পাঠ্যক্ৰমেৰ ফ্ৰেঞ্চ কমিউনিটি]]) * প্ৰিন্স ভেন লুইকস্কুল কিনশাচা (প্ৰাথমিক শিক্ষা, ফ্ল্যাণ্ডাৰ্চ পাঠ্যক্ৰম)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Prins van Luikschool Kinshasa|title=Onze school|url=https://wordpress.pls-rdc.com/onze-school/|date=2020-05-16}}</ref> * ৰেনে ডে‍কাৰ্ত ফৰাচী উচ্চ বিদ্যালয় (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, ফৰাচী পাঠ্যক্ৰম) * আমেৰিকান স্কুল অফ কিনশাচা * আলহাদেফ স্কুল৷ ২০০৫ চনত ছয় বছৰৰ ওপৰৰ ৯৩% শিশুৱে স্কুললৈ গৈছিল আৰু ১৫ বছৰৰ ওপৰৰ ৭০% লোক ফৰাচী ভাষাত সাক্ষৰ আছিল। ==স্বাস্থ্য আৰু চিকিৎসা== কিনশাচাত বিশখন চিকিৎসালয়ৰ লগতে বিভিন্ন চিকিৎসা কেন্দ্ৰ আৰু পলিক্লিনিক আছে।<ref>[http://www.afdevinfo.com/htmlreports/org/org_55841.html "Provincial Health Division of Kinshasa"] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20110414194221/http://www.afdevinfo.com/htmlreports/org/org_55841.html|date=14 April 2011}}''African Development Information Services''</ref> ১৯৯১ চনৰ পৰা মনকল হাস্পতালে স্বাস্থ্য বিভাগৰ সহযোগত কিনশাচাৰ জিলা চিকিৎসালয় হিচাপে অলাভজনক স্বাস্থ্য প্ৰতিষ্ঠান হিচাপে কাম কৰি আহিছে। ২০১২ চনত শিশু চিকিৎসক আৰু ৰক্ত বিশেষজ্ঞ অধ্যাপক লিঅ’ন শ্বিলোলোৰ দ্বাৰা পৰিচালিত মনকল হাস্পতালৰ পৰীক্ষাগাৰ, ডায়েগনষ্টিক ৰেডিঅ’লজি, ইনটেনচিভ কেয়াৰ, নৱজাতক ইউনিট, ফেমিলি মেডিচিন, জৰুৰীকালীন ইউনিট আৰু বৃহত্তৰ অস্ত্ৰোপচাৰ এলেকাৰে উন্নত ক্লিনিকেল সেৱাৰ ১৫০খন বিচনাযুক্ত এটা ভৱন মুকলি কৰা হৈছে। ==সংস্কৃতি== কিনশাচাত ৰাষ্ট্ৰীয় সংগ্ৰহালয় আৰু কিনছাছা ফাইন আৰ্টছ একাডেমী আছে।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=qb6NAQAAQBAJ&dq=Kinshasa++National+Museum+and+the+Kinshasa+Fine+Arts+Academy&pg=PA145|title=Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture|last=Cybriwsky|first=Roman Adrian|date=2013-05-23|publisher=ABC-CLIO|language=en|isbn=978-1-61069-248-9}}</ref> কিনশাচা কংগোৰ বেছিভাগ বুদ্ধিজীৱীৰ বাসস্থান, য'ত ম্বুটু যুগত গঢ় লৈ উঠা ৰাজনৈতিক শ্ৰেণীও আছে।<ref name="Freund2012">Bill Freund, "City and Nation in an African Context: National Identity in Kinshasa”; ''Journal of Urban History'' 38(5), 2012; [[doi:10.1177/0096144212449141]].</ref> কিনছাছাৰ সংগীত জগতখন ১৯৬০ চনৰ পৰাই চহৰখনৰ অভিজাত শ্ৰেণীৰ পৃষ্ঠপোষকতাত পৰিচালিত হৈ‍ আহিছে।<ref name="Trapido2016"/> ১৯৯৪ চনত গঠন হোৱা অৰ্কেষ্টাৰ চিম্ফণিক কিম্বাংগুইষ্টে উন্নত বাদ্যযন্ত্ৰ ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে আৰু তেতিয়াৰ পৰাই ইয়াৰ সামৰ্থ্য আৰু সুনাম বৃদ্ধি পায়।<ref>Andy Morgan, "The scratch orchestra of Kinshasa", ''The Guardian'' 9 May 2013.</ref> কিনছাছাৰ এটা পপ সংস্কৃতিৰ আদৰ্শ ধৰণ হ'ল মাইকলিষ্ট, ইউৰোপ ভ্ৰমণ কৰা এজন ধনৱান ফেশ্বনেবল মানুহ। এড্ৰিয়েন মম্বেলে ওৰফে ষ্টাৰভছ নিয়াৰকছ আৰু সংগীতজ্ঞ পাপা ৱেম্বা আছিল মিচেলেষ্ট শৈলীৰ প্ৰাৰম্ভিক উদাহৰণ।<ref name="Trapido2016">Joe Trapido, "[https://newleftreview.org/II/98/joe-trapido-kinshasa-s-theatre-of-power Kinshasa's Theater of Power] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170917080840/https://newleftreview.org/II/98/joe-trapido-kinshasa-s-theatre-of-power|date=17 September 2017}}", ''[[নতুন বাম পৰ্যালোচনা|New Left Review]]'' 98, March/April 2016.</ref> লা চেপে, এটা সংযুক্ত সাংস্কৃতিক ধাৰা যাক ডেণ্ডিজম বুলিও বৰ্ণনা কৰা হয়, ইয়াত আড়ম্বৰপূৰ্ণ কাপোৰ পিন্ধাটো জড়িত হৈ আছে। বহু কিনোনেই চহৰখনৰ প্ৰতি নেতিবাচক দৃষ্টিভংগী পোষণ কৰে, গ্ৰাম্য জীৱনশৈলীৰ প্ৰতি নষ্টালজিয়া আৰু কিনশাচাতকৈ কংগো জাতিৰ সৈতে অধিক শক্তিশালী সংযোগ প্ৰকাশ কৰে।<ref name="Freund2012"/> ==উপাসনালয়== <gallery mode="" widths="180px" heights="150px"> File: Preĝejo de Sankta Anna en Kinŝaso 01.jpg |কিনশাচাৰ চেণ্ট এন্নেছ চাৰ্চ ([[কেথলিক চাৰ্চ অৱ দ্য ডেম'ক্ৰেটিক ৰিপাব্লিক অৱ কংগো]]) File: Église Francophone CBCO Kintambo.jpg| এগ্লিচ ফ্ৰাঙ্কোফোন চিবিচিও কিণ্টাম্বো ([[কঙ্গোৰ বেপ্তি‍ষ্ট সম্প্ৰদায়]]) </gallery> উপাসনাৰ স্থানসমূহৰ ভিতৰত আছে‍ মূলতঃ খ্ৰীষ্টান গীৰ্জা আৰু উপাসনালয়: কিনশাচাৰ ৰোমান কেথলিক আৰ্কডাইচেছ (কেথলিক গীৰ্জা), কিম্বাংগুইষ্ট চাৰ্চ, বেপ্টিষ্ট কমিউনিটি অৱ কংগো (বেপ্টিষ্ট ৱৰ্ল্ড এলায়েন্স), কংগো ৰিভাৰ বেপ্টিষ্ট কমিউনিটি (বেপ্টিষ্ট ৱৰ্ল্ড এলায়েন্স), এছেম্বলিজ অৱ গড, কংগোৰ এংলিকান চাৰ্চৰ প্ৰদেশ (এংলিকান কমিউনিয়ন), চাৰ্চ অৱ জিছুছ খ্ৰীষ্ট অৱ লেটাৰ-ডে চেণ্টছৰ এটা উপাসনালয় আৰু কিনশাচাত ১০০ৰো অধিক মণ্ডলী আছে। কংগোত এটা প্ৰেছবিটেৰিয়ান ধৰ্মীয়গোষ্ঠী (সংস্কাৰ কৰা গীৰ্জাৰ বিশ্ব ধৰ্মগোষ্ঠী) আছে।<ref>J. Gordon Melton, Martin Baumann, ‘‘Religions of the World: A Comprehensive Encyclopedia of Beliefs and Practices’’, ABC-CLIO, USA, 2010, p. 777</ref> মুছলমানৰো মছজিদ আছে। বৰ্তমান এটা বাহাই উপাসনালয় নিৰ্মাণৰ কাম চলি আছে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=20 May 2021|title=Les travaux de construction de la Maison d'Adoration Nationale en bonne progression!|url=https://www.bahai-rdc.org/les-travaux-de-construction-de-la-maison-dadoration-nationale-en-bonne-progression/|date=১ এপ্ৰিল ২০২৩|archive-date=১৩ জুন ২০২১|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20210613091220/https://www.bahai-rdc.org/les-travaux-de-construction-de-la-maison-dadoration-nationale-en-bonne-progression/|url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ}}</ref> ==গণমাধ্যম== ==খেলাধুলা== ==অট্টালিকা আৰু প্ৰতিষ্ঠান== ==আন্তঃগাঁথনি আৰু গৃহ নিৰ্মাণ== ==পৰিবহণ== ===বিমান=== ===ৰেল=== ===বাহ্যিক পৰিবহণ=== ==সামাজিক বিষয়== ===অপৰাধ আৰু শাস্তি=== ===ৰাস্তাৰ শিশু=== ==জনপ্ৰিয় সংস্কৃতিত== ==তথ্য সংগ্ৰহ== [[শ্ৰেণী:ভূগোল]] 6d181xcnmj8wqrq97gw0jms9yz9hrck 517009 517008 2025-06-11T08:07:50Z কুমুদ ঘোষ 42738 /* অৰ্থনীতি */ 517009 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = কিনশাচা | official_name = ''ভিলে ডি কিনশাচা '' | settlement_type = [[ৰাজধানী চহৰ]] আৰু [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ প্ৰদেশ|প্ৰদেশ]] | image_skyline = {{multiple image | perrow = 1/2/2/2 | border = infobox | total_width = 290 | caption_align = center | image1 = La ville de Kinshasa.jpg | caption1 = [[গোম্বে, কিনশাসা|ডাউনটাউন কিনশাচা]] | image2 = Africell - Black Santa - DRC (49268350383).jpg | caption2 = [[গোম্বে, কিনশাচা]] | image3 = Kinshasa by night (23769991270).jpg | caption3 = [[লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image4 = Palais du peuple de la RDC.jpg | caption4 = [[প্যালাইস ডু পিপল (কিনশাসা)|পিপলচ পেলেচ]] | image5 = Parc de la Vallée de la Nsele.jpg | caption5 = [[এনসেলে ভ্যালি পাৰ্ক|লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image6 = Le 17 janvier 1961, Patrice Lumumba mourrait, victime de son « rêve » pour un Congo libre, démocratique et développé. (16112526649).jpg | caption6 = [[পাত্ৰিছ লুমুম্বা]]ৰ মূৰ্তি সহিত [[লাইমেট টাৱাৰ]] (পটভূমিত)। | image7 = Bâtiment de la SCPT (anciennement ONATRA) à Gombe, Kinshasa.jpg | caption7 = [[চ'ছাইটি বাণিজ্যিক দে পৰিবহণ এবং দেস পোৰ্টস|চ'ছাইটিি বাণিজ্যিক দেচ পৰিবহণ আৰু দেচ বন্দৰ]] }} | image_flag = Flag of Kinshasa, DRC.svg | image_seal = Coat of arms of Kinshasa.svg | seal_size = 50px | nickname = কিন লা বেলে<br/>({{literally||কিন দ্য বিউটিফুল}}) | motto = | image_map = Democratic Republic of the Congo (26 provinces) - Kinshasa.svg | map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ প্ৰদেশৰ মানচিত্ৰত কিনশাচা | pushpin_map = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ#আফ্ৰিকা#পৃথিৱী | pushpin_relief = 1 | pushpin_map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ মানচিত্ৰে কিনশাসা | coordinates = {{স্থানাঙ্ক|4|19|30|S|15|19|20|E|type:adm1st_region:CD-KN|display=inline}} | subdivision_type = দেশ | subdivision_name = {{পতাকা|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ}} | subdivision_type1 = [[Provinces of the Democratic Republic of the Congo|Province]] | established_title = প্ৰতিষ্ঠিত | established_date = ১৮৮১ | seat_type = চি‍টি হল | seat = [[লা গোম্বে (কিনশাসা)|লা গোম্বে]] | parts_type = [[কিনশাসায় কমিউন|কমিউন]] | parts_style = coll | p1 = [[বন্দলুংওয়া]] | p2 = [[বাৰুম্বু]] | p3 = [[বুম্বু]] | p4 = [[গোম্বে, কিনশাসা|গোম্বে]] (অতীতে কালিনা) | p5 = [[কালামু]] | p6 = [[কাসা-ভুবু, কিনশাসা|কাসা-ভুবু]] | p7 = [[কিম্বানসেকে]] | p8 = [[কিনশাসা (কমিউন)|কিনশাসা]] | p9 = [[কিণ্টামবো]] | p10 = [[কিসেনসো]] | p11 = [[লেম্বা, কিনশাসা|লেম্বা]] | p12 = [[লিমেট]] | p13 = [[লিঙ্গওয়ালা]] | p14 = [[মাকালা]] | p15 = [[মালুকু, কিনশাসা|মালুকু]] | p16 = [[মাসিনা, কিনশাসা|মাসিনা]] | p17 = [[মাটে]] | p18 = [[মণ্ট এনগাফুলা]] | p19 = [[এনডিজিলি, কিনশাসা|এনডিজিলি]] | p20 = [[নগাবা]] | p21 = [[এনগালিমা]] | p22 = [[এনগিৰি-এনগিৰি]] | p23 = [[এনসেলে]] | p24 = [[সেলেম্বাও]] | government_type = প্ৰাদেশিক সমাৱেশ | governing_body = [[কিনশাচাৰ প্ৰাদেশিক পৰিষদ]] | leader_title = [[কিনশাসাৰ গভৰ্নৰদেৰ তালিকা|গভৰ্নৰ]] | leader_name = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | leader_title1 = ভাইস-গভৰ্নৰ | leader_name1 = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | total_type = নগৰ-প্ৰদেশ | area_footnotes =<ref name=Kayembe2009 /> | area_total_km2 = 9965 | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_water_percent = | area_urban_km2 = 600 | elevation_m = 240 | population_total = 17071000<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |last=Institut National De La Statistique |title=Projections demographiques 2019-25 (in French) |url=http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |date=September 23, 2020 |archive-date=জুলাই ২, ২০২০ |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ |access-date=June 5, 2025 |archivedate=July 2, 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |deadurl=yes }}</ref> | population_as_of = ২০২১ | population_footnotes = | population_density_km2 = 1462 | population_urban = 16316000 | population_metro = 17239463 | population_urban_footnotes =<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি| url = https://populationstat.com/democratic-republic-of-the-congo/kinshasa|title = PopulationStat.com}}</ref> | population_density_urban_km2 = auto | population_blank1_title = [[জাতীয় ভাষা|language]] | population_blank1 = ফৰাচী আৰু লিঙ্গালা | population_note = | postal_code = | area_code = 243 + 9 | blank_name_sec1 = [[মানৱ উন্নয়ন সূচক|এইচডিআই]] (২০১৯) | blank_info_sec1 = 0.577<ref name="GlobalDataLab">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab |url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180923120638/https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |archive-date=23 September 2018 |date=2021-07-27 |ওয়েবসাইট=hdi.globaldatalab.org |language=en}}</ref><br />{{color|#fc0|medium}}[[List of provinces of the Democratic Republic of the Congo by Human Development Index|1st]] | area_urban_footnotes =<ref name="population">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |date=April 2017 |title=DemographiaWorld Urban Areas – 13th Annual Edition |url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |archive-date=3 May 2018 |date=8 July 2017 |publisher=[[Demographia]]}}</ref> | timezone = [[পশ্চিম আফ্ৰিকাৰ সময়]] | utc_offset = +1 | coor_pinpoint = | registration_plate_type = [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ যানবাহন ৰেজিষ্ট্ৰেশন প্লেট|লাইসেন্স প্লেট কোড]] | registration_plate = {{পতাকা আইকন|Democratic Republic of the Congo}} CGO / '''01''' }} '''কিনশাচা''' ({{lang-en|Kinshasa}}) হ'ল কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী আৰু সৰ্ববৃহৎ চহৰ। পূৰ্বতে ইয়াক লিওপোল্ডভিল নামেৰে জনা গৈছিল। এসময়ত কংগো নদীৰ পাৰত মাছ ধৰা আৰু ব্যৱসায়িক গাঁৱৰ বসতিস্থল কিনশাচা এতিয়া বিশ্বৰ অন্যতম দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা মেগাচিটি। কিনশাচা মহানগৰখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ ২৬খন প্ৰদেশৰ ভিতৰত এখন। যিহেতু নগৰ-প্ৰদেশৰ প্ৰশাসনিক সীমাৰেখাই এক বিশাল এলেকা সামৰি লৈছে, সেয়েহে নগৰ-প্ৰদেশৰ ৯০ শতাংশতকৈও অধিক ভূমি গ্ৰাম্য প্ৰকৃতিৰ, চহৰীয়া অঞ্চলসমূহে পশ্চিম দিশত সৰু কিন্তু বিস্তাৰিত অংশ দখল কৰিছে।<ref name="area">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Ville de Kinshasa|title=Géographie de Kinshasa|url=http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|archive-date=23 July 2012|date=25 June 2012|access-date=5 June 2025|archivedate=23 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|deadurl=yes}}</ref> আফ্ৰিকাৰ কাইৰো আৰু লোগেছৰ পিছত কিনশাচা তৃতীয় বৃহত্তম মহানগৰ।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=2020-07-03|language=en-US|title=Cities In The World With The Most Francophone Population|url=https://www.worldatlas.com/articles/cities-in-the-world-with-the-most-francophone-population.html|date=2022-03-08|ওয়েবসাইট=WorldAtlas}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও ই বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ নামমাত্ৰ ফ্ৰাংকোফোন নগৰীয়া অঞ্চল, য'ত ফৰাচী ভাষা হৈছে চহৰখনৰ চৰকাৰ, শিক্ষা, সংবাদ মাধ্যম, জনসেৱা, আৰু উচ্চ পৰ্যায়ৰ বাণিজ্যৰ ভাষা। আনহাতে, লিংগালা ভাষাক বাটে‍-ঘাটে‍ লিংগুয়া ফ্ৰাংকা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&q=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|title=Globalization and Language Vitality: Perspectives from Africa, pp. 103 & 109|last=Cécile B. Vigouroux & Salikoko S. Mufwene|year=2008|isbn=9780826495150|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20151005104851/https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&lpg=PA111&dq=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|archive-date=5 October 2015|url-অবস্থা=live|date=25 June 2012}}</ref> ২০১২ চনৰ অক্টোবৰ মাহত কিনশাচাত ১৪ সংখ্যক ফ্ৰাংকোফোনি শীৰ্ষ সন্মিলন অনুষ্ঠিত হৈছিল।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=[[Organisation internationale de la Francophonie|OIF]]|title=XIVe Sommet de la Francophonie|url=http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120619065536/http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|archive-date=19 June 2012|date=25 June 2012}}</ref> কিনশাচাৰ বাসিন্দাসকলক কিনোইছ (ফৰাচী আৰু কেতিয়াবা ইংৰাজীত) বা কিনাশাচান (ইংৰাজীত) বুলি জনা যায়। অঞ্চলটোৰ খিলঞ্জীয়া লোকসকলৰ ভিতৰত হুম্বু আৰু টেকে আদি অন্যতম। চহৰখন পাৰ্শ্বৱৰ্তী ৰিপাব্লিক অৱ কংগোৰ ৰাজধানী ব্ৰাজাভিলৰ মুখামুখি। এই বিন্দুত নদীৰ ব্যৱধান ৭ কিলোমিটাৰ বহল যদিও ভেটিকান চহৰ আৰু ৰোমৰ পিছত এই দুখন চহৰ বিশ্বৰ দ্বিতীয় নিকটতম ৰাজধানী চহৰৰ যোৰা। ==ইতিহাস== ১৮৮১ চনত হেনৰী মৰ্টন ষ্টেনলীয়ে ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰ হিচাপে এই চহৰখন প্ৰতিষ্ঠা কৰে।<ref>Roman Adrian Cybriwsky, ''Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture'', ABC-CLIO, USA, 2013, p. 144</ref> বেলজিয়ামৰ ৰজা দ্বিতীয় লিওপল্ডৰ সন্মানত ইয়াৰ নামকৰণ কৰা হৈছিল লিওপোল্ডভিল। তেওঁ কংগো ফ্ৰী ষ্টেট নিয়ন্ত্ৰণ কৰিছিল। এই বিশাল ভূখণ্ডই এখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ। এই অঞ্চলটো উপনিবৱশ নহয় বৰঞ্চ ৰজাৰ ব্যক্তিগত সম্পত্তি আছিল। এই ঠাইখন লিভিংষ্টন জলপ্ৰপাতৰ ওপৰৰ কংগো নদীৰ প্ৰথমটো নাও চলাব পৰা বন্দৰ হিচাপে বিকশিত হয়। লিওপোল্ডভিলৰ তলৰ ৩০০ কিলোমিটাৰ (১৯০ মাইল) উজানত এটি ধাৰা আছে। প্ৰথম অৱস্থাত সাগৰৰ মাজেৰে অহা বা যোৱা সকলো সামগ্ৰী লিওপোল্ডভিল আৰু মাটাডিৰ মাজত বহনকাৰীয়ে কঢ়িয়াই নিব লাগিছিল, ৰেপিডৰ তলৰ বন্দৰ আৰু উপকূলৰ পৰা ১৫০ কিলোমিটাৰ (৯৩ মাইল) দূৰত্বৰ পৰা আনিব লগা হৈছিল। ১৮৯৮ চনত মাটাডি-কিনশাচা পৰ্টেজ ৰেলৱেৰ নিৰ্মাণ সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ লগে লগে ৰেপিডৰ চাৰিওফালে বিকল্প পথৰ ব্যৱস্থা হয় আৰু লিওপোল্ডভিলৰ দ্ৰুত বিকাশ আৰম্ভ হয়। ১৯১৪ চনত পাইপলাইন স্থাপন কৰা হয়। ই মাটাডিৰ পৰা লিওপ’ল্ডভিলৰ ওপৰৰ ফালে থকা ভাপ জাহাজলৈ খাৰুৱা তেল পৰিবহণ কৰে।<ref name="britannica.com">{{বিশ্বকোষ উদ্ধৃতি|বিশ্বকোষ=britannica.com}}</ref> ১৯২৩ চনৰ ভিতৰত কংগোৰ মোহনাত থকা বোমা চহৰখনৰ ঠাইত এই চহৰখনক বেলজিয়ান কংগোৰ ৰাজধানীলৈ উন্নীত কৰা হয়।<ref name="britannica.com" /> "লিঅ'" বা "লিঅ'পল্ড" নামেৰে মতা এই চহৰখন ঔপনিৱেশিক যুগত দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাই ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰত পৰিণত হয়। ১৯৫৯ চনৰ বিদ্ৰোহৰ পাছত ১৯৬০ চনৰ ৩০ জুনত স্বাধীনতা লাভ কৰি‍ কংগো ৰিপাব্লিকে প্ৰথম প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে পেট্ৰিছ লুমুম্বাক নিৰ্বাচিত কৰে। লুমুম্বাৰ অনুভূত ছোভিয়েট সমৰ্থন প্ৰৱণতাক পশ্চিমীয়া স্বাৰ্থই ভাবুকি হিচাপে গণ্য কৰিছিল। যিহেতু সেই সময় শীতল যুদ্ধৰ উত্তেজনাপূৰ্ণ সময় আছিল, সেয়েহে আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামে কংগোৰ কৌশলগত সম্পদ বিশেষকৈ ইউৰেনিয়ামৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ হেৰুৱাব বিচৰা নাছিল। লুমুম্বাৰ নিৰ্বাচনৰ এবছৰ নৌহওঁতেই বেলজিয়াম আৰু আমেৰিকাই তেওঁৰ কঙ্গোলিজ প্ৰতিদ্বন্দ্বীসকলৰ সমৰ্থন ক্ৰয় কৰি লয় আৰু সেই ঘটনাবোৰক গতিশীল কৰি লুমুম্বাৰ হত্যাত পৰিণত কৰে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|last=Georges Nzongola-Ntalaja|date=17 January 2011|title=Patrice Lumumba: the most important assassination of the 20th century|url=https://www.theguardian.com/global-development/poverty-matters/2011/jan/17/patrice-lumumba-50th-anniversary-assassination|date=9 February 2020|ওয়েবসাইট=The Guardian}}</ref> ১৯৬৪ চনত মাইজে ছ’ম্বেই কংগো ৰিপাব্লিক, বুৰুণ্ডি আৰু মালিৰ সকলো নাগৰিকৰ লগতে ৰুৱাণ্ডাৰ পৰা অহা সকলো ৰাজনৈতিক শৰণাৰ্থীক বহিষ্কাৰ কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে।<ref>Jules Gerard-Libois and Benoit Verhaegen, ''Congo 1964: Political Documents of a Developing Nation'', Princeton University Press, 2015, p. 450</ref><ref name="NYT">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1964/08/22/archives/congo-starts-expulsions.html|title=Congo Starts Expulsions|work=[[The New York Times]]|date=19 May 2021|language=en}}</ref><ref>Daouda Gary-Tounkara, ''1964 : le Mali réinsère ses ressortissants expulsés'', In: '' Plein droit 2016/1 (n° 108)'', GISTI, 2016, p. 35-38</ref><ref>United States.</ref> ১৯৬৫ চনত আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামৰ সহায়ত কংগোত জোচেফ-ডিজিয়েৰ মবুটুৱে ক্ষমতা দখল কৰে। তেওঁ "প্ৰামাণ্যতা"ৰ নীতি প্ৰৱৰ্তন কৰে। ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে দেশৰ মানুহ আৰু ঠাইৰ নাম পুনৰ সজীৱ কৰি তুলিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। ১৯৬৬ চনত কিনশাচা নামৰ এখন গাঁৱৰ নামেৰে লিওপ’ল্ডভিলৰ নাম কিনশাচা ৰখা হয়। এসময়ত ই এই স্থানৰ ওচৰতে আছিল, যিটো বৰ্তমান কিনশাচা কমিউন নামেৰে জনা যায়। মবুটুৰ অধীনত চহৰখন দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পালে। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা বহু লোক নিজৰ সৌভাগ্যৰ সন্ধানত ইয়ালৈ আহিছিল। বা আন ঠাইৰ জাতিগত বিবাদৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ আহিছিল। এইদৰে তেওঁলোকে কিনশাচাৰ জনসংখ্যাৰ মাজত ইতিমধ্যে উপস্থিত থকা বহুতো জাতি আৰু ভাষাৰ লগত নতুন ভাষা আৰু জাতি-জনগোষ্ঠী সংযোজন কৰিলে। ১৯৯১ চনত চহৰখনে বিদ্ৰোহী সৈনিকক প্ৰতিহত কৰিবলগীয়া হৈছিল। চৰকাৰে দৰমহা দিব নোৱাৰাৰ বিৰুদ্ধে তেওঁলোকে‍ প্ৰতিবাদ কৰিছিল। ইয়াৰ পাছত বিদ্ৰোহীৰ বিদ্ৰোহ আৰম্ভ হয়, যাৰ ফলত ১৯৯৭ চনৰ ভিতৰত মবুটুৰ শাসন ব্যৱস্থাৰ পতন ঘটে।<ref name="britannica.com"/> মবুটুৰ অতিমাত্ৰা উৎপাত, গণ দুৰ্নীতি, নেপটিজিম আৰু গৃহযুদ্ধৰ ফলত কিনশাচাৰ বহু ক্ষতি হৈছিল। ই তেওঁক পতনৰফালে লৈ গৈছিল। ইয়াৰ পাছতো ই এতিয়াও মধ্য আফ্ৰিকাৰ বাবে এক প্ৰধান সাংস্কৃতিক আৰু বৌদ্ধিক কেন্দ্ৰ, য'ত সংগীতজ্ঞ আৰু শিল্পীৰ এক সমৃদ্ধিশালী সম্প্ৰদায় আছে। ইয়াৰ উপৰিও ই দেশৰ প্ৰধান ঔদ্যোগিক কেন্দ্ৰ, ইয়াত অভ্যন্তৰীণ অঞ্চলৰ পৰা অনা বহু প্ৰাকৃতিক সামগ্ৰী প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰা হয়। ২০০১ চনৰ পৰা ২০১৯ চনলৈকে কংগো গণতান্ত্ৰিক ৰিপাব্লিকৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জোচেফ কাবিলাৰ কিনশাচাত বিশেষ জনপ্ৰিয়তা নাছিল।<ref name="Trapido2016"/> ২০০৬ চনত কাবিলাই প্ৰতিদ্বন্দ্বিতামূলক নিৰ্বাচনত জয় ঘোষণা কৰাৰ পিছত হিংসাত্মক পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয়; ইউৰোপীয় সংঘই ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ বাহিনীত যোগদান কৰিবলৈ চহৰখনত সৈন্য নিয়োগ কৰে। ২০১৬ চনত নতুন নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ’ব বুলি ঘোষণা কৰাত দুবছৰ পলম হৈছিল। ছেপ্টেম্বৰ আৰু ডিচেম্বৰ মাহত বৃহৎ প্ৰতিবাদৰ সূচনা হয়। ইয়াৰ ফলত ৰাজপথত বেৰিকেড লগোৱাৰ লগতে কেইবা ডজন লোকৰ মৃত্যু হয়। বিদ্যালয় আৰু ব্যৱসায়িক প্ৰতিষ্ঠান বন্ধ আছিল।<ref>"[https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407 DR Congo election: 17 dead in anti-Kabila protests] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180616023724/https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407|date=16 June 2018}}", ''BBC'', 19 September 2016.</ref><ref>Merritt Kennedy, "[https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators Congo A 'Powder Keg' As Security Forces Crack Down On Whistling Demonstrators] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180517153108/https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators|date=17 May 2018}}", ''NPR'', 21 December 2016.</ref> ==ভূগোল== ===প্ৰশাসনিক বিভাগ=== ===জলবায়ু=== ==জনসংখ্যা== ১৯৮৪ চনত কৰা আনুষ্ঠানিক লোকপিয়লত ২৬ লাখ বাসিন্দা গণনা কৰা হৈছিল।<ref name="Bédécarrats2016">{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Bédécarrats|first=Florent|last২=Lafuente-Sampietro|first২=Oriane|year=2019|title=Building commons to cope with chaotic urbanization? Performance and sustainability of decentralized water services in the outskirts of Kinshasa|পাতাসমূহ=1096–1108|DOI=10.1016/j.jhydrol.2016.07.023|doi-access=free}}</ref> তেতিয়াৰ পৰাই সকলো অনুমান সঁচাকৈয়ে বহিৰ্প্ৰকাশ। ২০০৫ চনৰ বাবে অনুমান ৫৩ লাখৰ পৰা ৭৩ লাখৰ ভিতৰত পৰে।<ref name="Flouriot2013"/> ২০১৭ চনত চহৰখনৰ শেহতীয়া অনুমান অনুসৰি ইয়াৰ জনসংখ্যা আছিল ১১,৮৫৫,০০০।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=Archived copy|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|date=26 June 2012}}</ref> ইউ এন হেবিটেটৰ তথ্য অনুসৰি বছৰি ৩ লাখ ৯০ হাজাৰ লোক কিনাশাচালৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। যুদ্ধৰ পৰা পলায়ন কৰি অৰ্থনৈতিক সুযোগ বিচাৰি ইয়ালৈ আহে।<ref name="Iazzolino2016">Gianluca Iazzolino, "[http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls Kinshasa, megalopolis of 12 million souls, expanding furiously on super-charged growth] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170709174042/http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls|date=9 July 2017}}"; ''Mail & Guardian Africa'', 2 April 2016.</ref> এক অনুমান অনুসৰি (২০১৬) মহানগৰ কিনশাচাৰ জনসংখ্যা যথেষ্ট বৃদ্ধি পাব। ইয়াৰ জনসংখ্যা ২০৫০ চনৰ ভিতৰত ৩.৫ কোটি, ২০৭৫ চনৰ ভিতৰত ৫.৮ কোটি আৰু ২১০০ চনৰ ভিতৰত ৮.৩ কোটি হ’ব।<ref>{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Hoornweg|first=Daniel|last২=Pope|first২=Kevin|year=2017|title=Population predictions for the world's largest cities in the 21st century|পাতাসমূহ=195–216|DOI=10.1177/0956247816663557|doi-access=free}}</ref> তেনে হ'লে‍ ই বিশ্বৰ অন্যতম বৃহৎ মহানগৰ হিচাপে পৰিগণিত হ’ব। ===ভাষা=== কংগো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ চৰকাৰী ভাষা ফৰাচী। অৰ্থাৎ কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী কিনশাচাৰ ভাষাও ফৰাচী। কিনশাচা আনুষ্ঠানিকভাৱে বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ ফ্ৰাংকোফোন চহৰ যদিও বেছিভাগ মানুহেই হয় ফৰাচী ভাষা নাজানে অথবা ক’বলৈ চেষ্টা কৰে।<ref name=":0">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=7 March 2016|title=Populations of 150 Largest Cities in the World|url=http://www.worldatlas.com/citypops.htm|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20170828095658/http://www.worldatlas.com/citypops.htm|archive-date=28 August 2017|date=1 August 2016|ওয়েবসাইট=World Atlas}}</ref><ref name="Nadeau">{{cite book|title=The Story of French|url=https://archive.org/details/storyoffrench0000nade|last=Nadeau|first=Jean-Benoit|year=2006|publisher=St. Martin's Press|পাতা=301; 483|isbn=9780312341831}}</ref><ref name="Trefon">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=5VAAHi93y0sC&q=Kinshasa+second+largest+French+city&pg=PA7|title=Reinventing Order in the Congo: How People Respond to State Failure in Kinshasa|last=Trefon|first=Theodore|year=2004|publisher=Zed Books|পাতা=7|isbn=9781842774915|date=31 May 2009}}</ref> লিংগালা ভাষাক কথিত ভাষা হিচাপে বহুলভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ৰাস্তাৰ চিন, পোষ্টাৰ, বাতৰি কাকত, চৰকাৰী নথি-পত্ৰ, স্কুলৰ ভাষা ফৰাচী; নাটক, টেলিভিছন আৰু বাতৰি কাকতত ই আধিপত্য বিস্তাৰ কৰিছে আৰু বিভিন্ন সামাজিক শ্ৰেণীৰ লোকৰ মাজত উলম্ব সম্পৰ্ক ক্ষেত্ৰত ই ব্যৱহাৰ হয়। কিন্তু একে শ্ৰেণীৰ মানুহে নিজৰ মাজতে কংগো ভাষা (কিকোংগো, লিংগালা, শ্বিলুবা বা শ্বাহিলি)ত কথা পাতে।<ref name="Manning">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=LwzFF2FnbzMC&q=Kinshasa+second+largest+francophone+city&pg=PA189|title=Francophone sub-Saharan Africa: Democracy and Dependence, 1985–1995|last=Manning|first=Patrick|year=1998|publisher=Cambridge University Press|পাতা=189|isbn=9780521645195|date=31 May 2009}}{{অকাৰ্যকৰ সংযোগ|date=এপ্ৰিল ২০২৩ |bot=InternetArchiveBot |ঠিক কৰাৰ প্ৰচেষ্টা=yes }}</ref> ==চৰকাৰ আৰু ৰাজনীতি== ==অৰ্থনীতি== [[চিত্র:Marsavco-Biggest_FMCG_Company_of_DRC_&_Central_Africa,_Part_of_RAWJI_Group-Largest_Group_in_DRC.jpg|ডান|thumb| মার্চাভকো]] [[চিত্র:2013_street_Kinshasa_8756715873.jpg|thumb|২০১৩ চনত কিনশাচা]] মহানগৰীৰ মাজমজিয়াত অৱস্থিত ট্ৰাষ্ট মাৰ্চেণ্ট বেংকৰ দৰে আন বহু উদ্যোগ আছে। খাদ্য প্ৰক্ৰিয়াকৰণ এটা প্ৰধান উদ্যোগ, আৰু নিৰ্মাণ আৰু অন্যান্য সেৱা উদ্যোগেও অৰ্থনীতিত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে।<ref name="britannica.com"/> যদিও কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ জনসংখ্যাৰ মাত্ৰ ১৩% লোক ইয়াত বাস কৰে, মুঠ ঘৰুৱা উৎপাদনৰ দ্বাৰা জুখিলে কংগোৰ অৰ্থনীতিৰ ৮৫% কিনশাচাৰৰ।<ref name="ChirisaEtAl2017"/> ২০০৪ চনৰ এক সমীক্ষাত দেখা গৈছে যে মুঠ ৯ লাখ ৭৬ হাজাৰ শ্ৰমিকৰ ৭০% অনানুষ্ঠানিকভাৱে নিয়োজিত, ১৭% ৰাজহুৱা খণ্ডত, ৯% আনুষ্ঠানিক ব্যক্তিগত খণ্ডত আৰু ৩% অন্যান্য খণ্ডত। বেছিভাগ নতুন চাকৰিকে অনানুষ্ঠানিক হিচাপে শ্ৰেণীভুক্ত কৰা হয়।<ref name="Flouriot2013"/> ১৯৭০ চনৰ পৰা কংগোৰ সৈতে চীন গণৰাজ্য যথেষ্ট জড়িত হৈ আছে। তেওঁলোকে পেলেছ ডু পিপল নিৰ্মাণৰ বাবে ধন আগবঢ়াইছিল আৰু শ্ কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনৰ পৰা কোটি কোটি ডলাৰৰ ঋণ।বাবা যুদ্ধত বিদ্ৰোহীসকলৰ বিৰুদ্ধে চৰকাৰক সমৰ্থন কৰিছিল। ২০০৭-২০০৮ বিত্তীয় বৰ্ষত চীন আৰু কংগোৱে ৮.৫ বিলিয়ন মাৰ্কিন ডলাৰৰ চুক্তিত স্বাক্ষৰ কৰে। কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনে‍ দিয়া এইয়া কোটি ডলাৰৰ ঋণ।<ref>Emizet Francois Kisangani, Scott F. Bobb, "China, People's Republic of, Relations with"; ''Historical Dictionary of the Democratic Republic of the Congo'', Lanham, Maryland: Scarecrow Press, 2010; pp. [https://books.google.com/books?id=FvAWPTaRvFYC&pg=PA74 74]–75.</ref> চীনা উদ্যোগীসকলে কিনশাচাৰ স্থানীয় বজাৰত ক্ৰমৱৰ্ধমান অংশীদাৰিত্ব লাভ কৰিছে, এই প্ৰক্ৰিয়াত পূৰ্বতে সফল কংগো, পশ্চিম আফ্ৰিকা, ভাৰতীয় আৰু লেবাননৰ ব্যৱসায়ীসকলক স্থানচ্যুত কৰিছে।<ref>Nuah M. Makungo, "[https://www.researchgate.net/publication/258339820_Is_The_Democratic_Republic_of_Congo_DRC_being_Globalized_by_China Is the Democratic Republic of Congo being Globalized by China? ]</ref> ২০০৫ চনত পৰিয়ালৰ গড় খৰচ ২১৫০ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল, যিটো প্ৰতিদিনে ১ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল। পৰিয়ালৰ গড় খৰচ আছিল ১৫৫৫ ডলাৰ, অৰ্থাৎ প্ৰতিজন ব্যক্তিৰ বাবে প্ৰতিদিনে ৬৬ চেণ্ট। দুখীয়াৰ মাজত এই ব্যয়ৰ আধাতকৈ অধিক খাদ্য, বিশেষকৈ ৰুটি আৰু শস্যজাতীয় খাদ্যৰ বাবে হয়।<ref name="Flouriot2013">Jean Flouriot, "[https://com.revues.org/6770 Kinshasa 2005. ]</ref> ==শিক্ষা== [[চিত্র:Université_de_Kinshasa_(Unikin1).JPG|ডান|thumb| কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয়]] কিনশাচাত কেইবাখনো উচ্চ পৰ্যায়ৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে, য’ত চিভিল ইঞ্জিনিয়াৰিঙৰ পৰা আৰম্ভ কৰি নাৰ্চিং আৰু সাংবাদিকতালৈকে বিভিন্ন ধৰণৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে। চহৰখনত তিনিখন বিশ্ববিদ্যালয় আৰু এখন কলা বিদ্যালয় আছে: * একাডেমি ডি ডিজাইন (এডি) * ইনষ্টিটিউট চুপাৰিউৰ ডি'আৰ্কিটেকচাৰ আৰু নগৰবাদ * ইউনিভাৰ্চ‍িটি পেনাফ্ৰিকাইন ডু কঙ্গো (ইউপিসি) * কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয় * ইউনিভাৰ্চ‍িটি লিবাৰ ডি কিনশাচা * কঙ্গোৰ কেথলিক বিশ্ববিদ্যালয় * [[Congo Protestant University|কঙ্গো প্ৰটেষ্টাণ্ট বিশ্ববিদ্যালয়]] * [[Université Chretienne de Kinshasa|ইউনিভাৰ্চ‍িটি ক্ৰেটিয়েন ডি কিনশাসা]] * [[National Pedagogy University|ন্যাশনাল পেডাগজি ইউনিভাৰ্চ‍িটি]] * নেশ্বনেল ইনষ্টিটিউট অফ আৰ্টচ * বিজ্ঞাপন আৰু মিডিয়া উচ্চতৰ ইনষ্টিটিউট * চেণ্টাৰ ফৰ হেলথ ট্ৰেনিং (সিইএফএ)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Cefacongo.org|title=Cefacongo.org|url=http://www.cefacongo.org/index.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20110725151811/http://www.cefacongo.org/index.html|archive-date=25 July 2011|date=14 March 2011}}</ref> প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক বিদ্যালয়: * লাইচি প্ৰিন্স ডি লিজ (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, [[ফৰাসি বেলজীয়|বেলজিয়াম পাঠ্যক্ৰমেৰ ফ্ৰেঞ্চ কমিউনিটি]]) * প্ৰিন্স ভেন লুইকস্কুল কিনশাচা (প্ৰাথমিক শিক্ষা, ফ্ল্যাণ্ডাৰ্চ পাঠ্যক্ৰম)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Prins van Luikschool Kinshasa|title=Onze school|url=https://wordpress.pls-rdc.com/onze-school/|date=2020-05-16}}</ref> * ৰেনে ডে‍কাৰ্ত ফৰাচী উচ্চ বিদ্যালয় (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, ফৰাচী পাঠ্যক্ৰম) * আমেৰিকান স্কুল অফ কিনশাচা * আলহাদেফ স্কুল৷ ২০০৫ চনত ছয় বছৰৰ ওপৰৰ ৯৩% শিশুৱে স্কুললৈ গৈছিল আৰু ১৫ বছৰৰ ওপৰৰ ৭০% লোক ফৰাচী ভাষাত সাক্ষৰ আছিল। ==স্বাস্থ্য আৰু চিকিৎসা== কিনশাচাত বিশখন চিকিৎসালয়ৰ লগতে বিভিন্ন চিকিৎসা কেন্দ্ৰ আৰু পলিক্লিনিক আছে।<ref>[http://www.afdevinfo.com/htmlreports/org/org_55841.html "Provincial Health Division of Kinshasa"] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20110414194221/http://www.afdevinfo.com/htmlreports/org/org_55841.html|date=14 April 2011}}''African Development Information Services''</ref> ১৯৯১ চনৰ পৰা মনকল হাস্পতালে স্বাস্থ্য বিভাগৰ সহযোগত কিনশাচাৰ জিলা চিকিৎসালয় হিচাপে অলাভজনক স্বাস্থ্য প্ৰতিষ্ঠান হিচাপে কাম কৰি আহিছে। ২০১২ চনত শিশু চিকিৎসক আৰু ৰক্ত বিশেষজ্ঞ অধ্যাপক লিঅ’ন শ্বিলোলোৰ দ্বাৰা পৰিচালিত মনকল হাস্পতালৰ পৰীক্ষাগাৰ, ডায়েগনষ্টিক ৰেডিঅ’লজি, ইনটেনচিভ কেয়াৰ, নৱজাতক ইউনিট, ফেমিলি মেডিচিন, জৰুৰীকালীন ইউনিট আৰু বৃহত্তৰ অস্ত্ৰোপচাৰ এলেকাৰে উন্নত ক্লিনিকেল সেৱাৰ ১৫০খন বিচনাযুক্ত এটা ভৱন মুকলি কৰা হৈছে। ==সংস্কৃতি== কিনশাচাত ৰাষ্ট্ৰীয় সংগ্ৰহালয় আৰু কিনছাছা ফাইন আৰ্টছ একাডেমী আছে।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=qb6NAQAAQBAJ&dq=Kinshasa++National+Museum+and+the+Kinshasa+Fine+Arts+Academy&pg=PA145|title=Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture|last=Cybriwsky|first=Roman Adrian|date=2013-05-23|publisher=ABC-CLIO|language=en|isbn=978-1-61069-248-9}}</ref> কিনশাচা কংগোৰ বেছিভাগ বুদ্ধিজীৱীৰ বাসস্থান, য'ত ম্বুটু যুগত গঢ় লৈ উঠা ৰাজনৈতিক শ্ৰেণীও আছে।<ref name="Freund2012">Bill Freund, "City and Nation in an African Context: National Identity in Kinshasa”; ''Journal of Urban History'' 38(5), 2012; [[doi:10.1177/0096144212449141]].</ref> কিনছাছাৰ সংগীত জগতখন ১৯৬০ চনৰ পৰাই চহৰখনৰ অভিজাত শ্ৰেণীৰ পৃষ্ঠপোষকতাত পৰিচালিত হৈ‍ আহিছে।<ref name="Trapido2016"/> ১৯৯৪ চনত গঠন হোৱা অৰ্কেষ্টাৰ চিম্ফণিক কিম্বাংগুইষ্টে উন্নত বাদ্যযন্ত্ৰ ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে আৰু তেতিয়াৰ পৰাই ইয়াৰ সামৰ্থ্য আৰু সুনাম বৃদ্ধি পায়।<ref>Andy Morgan, "The scratch orchestra of Kinshasa", ''The Guardian'' 9 May 2013.</ref> কিনছাছাৰ এটা পপ সংস্কৃতিৰ আদৰ্শ ধৰণ হ'ল মাইকলিষ্ট, ইউৰোপ ভ্ৰমণ কৰা এজন ধনৱান ফেশ্বনেবল মানুহ। এড্ৰিয়েন মম্বেলে ওৰফে ষ্টাৰভছ নিয়াৰকছ আৰু সংগীতজ্ঞ পাপা ৱেম্বা আছিল মিচেলেষ্ট শৈলীৰ প্ৰাৰম্ভিক উদাহৰণ।<ref name="Trapido2016">Joe Trapido, "[https://newleftreview.org/II/98/joe-trapido-kinshasa-s-theatre-of-power Kinshasa's Theater of Power] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170917080840/https://newleftreview.org/II/98/joe-trapido-kinshasa-s-theatre-of-power|date=17 September 2017}}", ''[[নতুন বাম পৰ্যালোচনা|New Left Review]]'' 98, March/April 2016.</ref> লা চেপে, এটা সংযুক্ত সাংস্কৃতিক ধাৰা যাক ডেণ্ডিজম বুলিও বৰ্ণনা কৰা হয়, ইয়াত আড়ম্বৰপূৰ্ণ কাপোৰ পিন্ধাটো জড়িত হৈ আছে। বহু কিনোনেই চহৰখনৰ প্ৰতি নেতিবাচক দৃষ্টিভংগী পোষণ কৰে, গ্ৰাম্য জীৱনশৈলীৰ প্ৰতি নষ্টালজিয়া আৰু কিনশাচাতকৈ কংগো জাতিৰ সৈতে অধিক শক্তিশালী সংযোগ প্ৰকাশ কৰে।<ref name="Freund2012"/> ==উপাসনালয়== <gallery mode="" widths="180px" heights="150px"> File: Preĝejo de Sankta Anna en Kinŝaso 01.jpg |কিনশাচাৰ চেণ্ট এন্নেছ চাৰ্চ ([[কেথলিক চাৰ্চ অৱ দ্য ডেম'ক্ৰেটিক ৰিপাব্লিক অৱ কংগো]]) File: Église Francophone CBCO Kintambo.jpg| এগ্লিচ ফ্ৰাঙ্কোফোন চিবিচিও কিণ্টাম্বো ([[কঙ্গোৰ বেপ্তি‍ষ্ট সম্প্ৰদায়]]) </gallery> উপাসনাৰ স্থানসমূহৰ ভিতৰত আছে‍ মূলতঃ খ্ৰীষ্টান গীৰ্জা আৰু উপাসনালয়: কিনশাচাৰ ৰোমান কেথলিক আৰ্কডাইচেছ (কেথলিক গীৰ্জা), কিম্বাংগুইষ্ট চাৰ্চ, বেপ্টিষ্ট কমিউনিটি অৱ কংগো (বেপ্টিষ্ট ৱৰ্ল্ড এলায়েন্স), কংগো ৰিভাৰ বেপ্টিষ্ট কমিউনিটি (বেপ্টিষ্ট ৱৰ্ল্ড এলায়েন্স), এছেম্বলিজ অৱ গড, কংগোৰ এংলিকান চাৰ্চৰ প্ৰদেশ (এংলিকান কমিউনিয়ন), চাৰ্চ অৱ জিছুছ খ্ৰীষ্ট অৱ লেটাৰ-ডে চেণ্টছৰ এটা উপাসনালয় আৰু কিনশাচাত ১০০ৰো অধিক মণ্ডলী আছে। কংগোত এটা প্ৰেছবিটেৰিয়ান ধৰ্মীয়গোষ্ঠী (সংস্কাৰ কৰা গীৰ্জাৰ বিশ্ব ধৰ্মগোষ্ঠী) আছে।<ref>J. Gordon Melton, Martin Baumann, ‘‘Religions of the World: A Comprehensive Encyclopedia of Beliefs and Practices’’, ABC-CLIO, USA, 2010, p. 777</ref> মুছলমানৰো মছজিদ আছে। বৰ্তমান এটা বাহাই উপাসনালয় নিৰ্মাণৰ কাম চলি আছে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=20 May 2021|title=Les travaux de construction de la Maison d'Adoration Nationale en bonne progression!|url=https://www.bahai-rdc.org/les-travaux-de-construction-de-la-maison-dadoration-nationale-en-bonne-progression/|date=১ এপ্ৰিল ২০২৩|archive-date=১৩ জুন ২০২১|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20210613091220/https://www.bahai-rdc.org/les-travaux-de-construction-de-la-maison-dadoration-nationale-en-bonne-progression/|url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ}}</ref> ==গণমাধ্যম== ==খেলাধুলা== ==অট্টালিকা আৰু প্ৰতিষ্ঠান== ==আন্তঃগাঁথনি আৰু গৃহ নিৰ্মাণ== ==পৰিবহণ== ===বিমান=== ===ৰেল=== ===বাহ্যিক পৰিবহণ=== ==সামাজিক বিষয়== ===অপৰাধ আৰু শাস্তি=== ===ৰাস্তাৰ শিশু=== ==জনপ্ৰিয় সংস্কৃতিত== ==তথ্য সংগ্ৰহ== [[শ্ৰেণী:ভূগোল]] m84dpz7noofcprwd8xtbk27sd1a1a2t 517010 517009 2025-06-11T08:08:06Z কুমুদ ঘোষ 42738 [[ৱিকিপিডিয়া:লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰক|লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰকৰ]] সহায়ত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰণ কৰা হ’ল। 517010 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = কিনশাচা | official_name = ''ভিলে ডি কিনশাচা '' | settlement_type = [[ৰাজধানী চহৰ]] আৰু [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ প্ৰদেশ|প্ৰদেশ]] | image_skyline = {{multiple image | perrow = 1/2/2/2 | border = infobox | total_width = 290 | caption_align = center | image1 = La ville de Kinshasa.jpg | caption1 = [[গোম্বে, কিনশাসা|ডাউনটাউন কিনশাচা]] | image2 = Africell - Black Santa - DRC (49268350383).jpg | caption2 = [[গোম্বে, কিনশাচা]] | image3 = Kinshasa by night (23769991270).jpg | caption3 = [[লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image4 = Palais du peuple de la RDC.jpg | caption4 = [[প্যালাইস ডু পিপল (কিনশাসা)|পিপলচ পেলেচ]] | image5 = Parc de la Vallée de la Nsele.jpg | caption5 = [[এনসেলে ভ্যালি পাৰ্ক|লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image6 = Le 17 janvier 1961, Patrice Lumumba mourrait, victime de son « rêve » pour un Congo libre, démocratique et développé. (16112526649).jpg | caption6 = [[পাত্ৰিছ লুমুম্বা]]ৰ মূৰ্তি সহিত [[লাইমেট টাৱাৰ]] (পটভূমিত)। | image7 = Bâtiment de la SCPT (anciennement ONATRA) à Gombe, Kinshasa.jpg | caption7 = [[চ'ছাইটি বাণিজ্যিক দে পৰিবহণ এবং দেস পোৰ্টস|চ'ছাইটিি বাণিজ্যিক দেচ পৰিবহণ আৰু দেচ বন্দৰ]] }} | image_flag = Flag of Kinshasa, DRC.svg | image_seal = Coat of arms of Kinshasa.svg | seal_size = 50px | nickname = কিন লা বেলে<br/>({{literally||কিন দ্য বিউটিফুল}}) | motto = | image_map = Democratic Republic of the Congo (26 provinces) - Kinshasa.svg | map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ প্ৰদেশৰ মানচিত্ৰত কিনশাচা | pushpin_map = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ#আফ্ৰিকা#পৃথিৱী | pushpin_relief = 1 | pushpin_map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ মানচিত্ৰে কিনশাসা | coordinates = {{স্থানাঙ্ক|4|19|30|S|15|19|20|E|type:adm1st_region:CD-KN|display=inline}} | subdivision_type = দেশ | subdivision_name = {{পতাকা|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ}} | subdivision_type1 = [[Provinces of the Democratic Republic of the Congo|Province]] | established_title = প্ৰতিষ্ঠিত | established_date = ১৮৮১ | seat_type = চি‍টি হল | seat = [[লা গোম্বে (কিনশাসা)|লা গোম্বে]] | parts_type = [[কিনশাসায় কমিউন|কমিউন]] | parts_style = coll | p1 = [[বন্দলুংওয়া]] | p2 = [[বাৰুম্বু]] | p3 = [[বুম্বু]] | p4 = [[গোম্বে, কিনশাসা|গোম্বে]] (অতীতে কালিনা) | p5 = [[কালামু]] | p6 = [[কাসা-ভুবু, কিনশাসা|কাসা-ভুবু]] | p7 = [[কিম্বানসেকে]] | p8 = [[কিনশাসা (কমিউন)|কিনশাসা]] | p9 = [[কিণ্টামবো]] | p10 = [[কিসেনসো]] | p11 = [[লেম্বা, কিনশাসা|লেম্বা]] | p12 = [[লিমেট]] | p13 = [[লিঙ্গওয়ালা]] | p14 = [[মাকালা]] | p15 = [[মালুকু, কিনশাসা|মালুকু]] | p16 = [[মাসিনা, কিনশাসা|মাসিনা]] | p17 = [[মাটে]] | p18 = [[মণ্ট এনগাফুলা]] | p19 = [[এনডিজিলি, কিনশাসা|এনডিজিলি]] | p20 = [[নগাবা]] | p21 = [[এনগালিমা]] | p22 = [[এনগিৰি-এনগিৰি]] | p23 = [[এনসেলে]] | p24 = [[সেলেম্বাও]] | government_type = প্ৰাদেশিক সমাৱেশ | governing_body = [[কিনশাচাৰ প্ৰাদেশিক পৰিষদ]] | leader_title = [[কিনশাসাৰ গভৰ্নৰদেৰ তালিকা|গভৰ্নৰ]] | leader_name = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | leader_title1 = ভাইস-গভৰ্নৰ | leader_name1 = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | total_type = নগৰ-প্ৰদেশ | area_footnotes =<ref name=Kayembe2009 /> | area_total_km2 = 9965 | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_water_percent = | area_urban_km2 = 600 | elevation_m = 240 | population_total = 17071000<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |last=Institut National De La Statistique |title=Projections demographiques 2019-25 (in French) |url=http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |date=September 23, 2020 |archive-date=জুলাই ২, ২০২০ |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ |access-date=June 5, 2025 |archivedate=July 2, 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |deadurl=yes }}</ref> | population_as_of = ২০২১ | population_footnotes = | population_density_km2 = 1462 | population_urban = 16316000 | population_metro = 17239463 | population_urban_footnotes =<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি| url = https://populationstat.com/democratic-republic-of-the-congo/kinshasa|title = PopulationStat.com}}</ref> | population_density_urban_km2 = auto | population_blank1_title = [[জাতীয় ভাষা|language]] | population_blank1 = ফৰাচী আৰু লিঙ্গালা | population_note = | postal_code = | area_code = 243 + 9 | blank_name_sec1 = [[মানৱ উন্নয়ন সূচক|এইচডিআই]] (২০১৯) | blank_info_sec1 = 0.577<ref name="GlobalDataLab">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab |url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180923120638/https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |archive-date=23 September 2018 |date=2021-07-27 |ওয়েবসাইট=hdi.globaldatalab.org |language=en}}</ref><br />{{color|#fc0|medium}}[[List of provinces of the Democratic Republic of the Congo by Human Development Index|1st]] | area_urban_footnotes =<ref name="population">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |date=April 2017 |title=DemographiaWorld Urban Areas – 13th Annual Edition |url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |archive-date=3 May 2018 |date=8 July 2017 |publisher=[[Demographia]]}}</ref> | timezone = [[পশ্চিম আফ্ৰিকাৰ সময়]] | utc_offset = +1 | coor_pinpoint = | registration_plate_type = [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ যানবাহন ৰেজিষ্ট্ৰেশন প্লেট|লাইসেন্স প্লেট কোড]] | registration_plate = {{পতাকা আইকন|Democratic Republic of the Congo}} CGO / '''01''' }} '''কিনশাচা''' ({{lang-en|Kinshasa}}) হ'ল কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী আৰু সৰ্ববৃহৎ চহৰ। পূৰ্বতে ইয়াক লিওপোল্ডভিল নামেৰে জনা গৈছিল। এসময়ত কংগো নদীৰ পাৰত মাছ ধৰা আৰু ব্যৱসায়িক গাঁৱৰ বসতিস্থল কিনশাচা এতিয়া বিশ্বৰ অন্যতম দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা মেগাচিটি। কিনশাচা মহানগৰখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ ২৬খন প্ৰদেশৰ ভিতৰত এখন। যিহেতু নগৰ-প্ৰদেশৰ প্ৰশাসনিক সীমাৰেখাই এক বিশাল এলেকা সামৰি লৈছে, সেয়েহে নগৰ-প্ৰদেশৰ ৯০ শতাংশতকৈও অধিক ভূমি গ্ৰাম্য প্ৰকৃতিৰ, চহৰীয়া অঞ্চলসমূহে পশ্চিম দিশত সৰু কিন্তু বিস্তাৰিত অংশ দখল কৰিছে।<ref name="area">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Ville de Kinshasa|title=Géographie de Kinshasa|url=http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|archive-date=23 July 2012|date=25 June 2012|access-date=5 June 2025|archivedate=23 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|deadurl=yes}}</ref> আফ্ৰিকাৰ কাইৰো আৰু লোগেছৰ পিছত কিনশাচা তৃতীয় বৃহত্তম মহানগৰ।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=2020-07-03|language=en-US|title=Cities In The World With The Most Francophone Population|url=https://www.worldatlas.com/articles/cities-in-the-world-with-the-most-francophone-population.html|date=2022-03-08|ওয়েবসাইট=WorldAtlas}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও ই বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ নামমাত্ৰ ফ্ৰাংকোফোন নগৰীয়া অঞ্চল, য'ত ফৰাচী ভাষা হৈছে চহৰখনৰ চৰকাৰ, শিক্ষা, সংবাদ মাধ্যম, জনসেৱা, আৰু উচ্চ পৰ্যায়ৰ বাণিজ্যৰ ভাষা। আনহাতে, লিংগালা ভাষাক বাটে‍-ঘাটে‍ লিংগুয়া ফ্ৰাংকা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&q=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|title=Globalization and Language Vitality: Perspectives from Africa, pp. 103 & 109|last=Cécile B. Vigouroux & Salikoko S. Mufwene|year=2008|isbn=9780826495150|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20151005104851/https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&lpg=PA111&dq=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|archive-date=5 October 2015|url-অবস্থা=live|date=25 June 2012}}</ref> ২০১২ চনৰ অক্টোবৰ মাহত কিনশাচাত ১৪ সংখ্যক ফ্ৰাংকোফোনি শীৰ্ষ সন্মিলন অনুষ্ঠিত হৈছিল।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=[[Organisation internationale de la Francophonie|OIF]]|title=XIVe Sommet de la Francophonie|url=http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120619065536/http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|archive-date=19 June 2012|date=25 June 2012}}</ref> কিনশাচাৰ বাসিন্দাসকলক কিনোইছ (ফৰাচী আৰু কেতিয়াবা ইংৰাজীত) বা কিনাশাচান (ইংৰাজীত) বুলি জনা যায়। অঞ্চলটোৰ খিলঞ্জীয়া লোকসকলৰ ভিতৰত হুম্বু আৰু টেকে আদি অন্যতম। চহৰখন পাৰ্শ্বৱৰ্তী ৰিপাব্লিক অৱ কংগোৰ ৰাজধানী ব্ৰাজাভিলৰ মুখামুখি। এই বিন্দুত নদীৰ ব্যৱধান ৭ কিলোমিটাৰ বহল যদিও ভেটিকান চহৰ আৰু ৰোমৰ পিছত এই দুখন চহৰ বিশ্বৰ দ্বিতীয় নিকটতম ৰাজধানী চহৰৰ যোৰা। ==ইতিহাস== ১৮৮১ চনত হেনৰী মৰ্টন ষ্টেনলীয়ে ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰ হিচাপে এই চহৰখন প্ৰতিষ্ঠা কৰে।<ref>Roman Adrian Cybriwsky, ''Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture'', ABC-CLIO, USA, 2013, p. 144</ref> বেলজিয়ামৰ ৰজা দ্বিতীয় লিওপল্ডৰ সন্মানত ইয়াৰ নামকৰণ কৰা হৈছিল লিওপোল্ডভিল। তেওঁ কংগো ফ্ৰী ষ্টেট নিয়ন্ত্ৰণ কৰিছিল। এই বিশাল ভূখণ্ডই এখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ। এই অঞ্চলটো উপনিবৱশ নহয় বৰঞ্চ ৰজাৰ ব্যক্তিগত সম্পত্তি আছিল। এই ঠাইখন লিভিংষ্টন জলপ্ৰপাতৰ ওপৰৰ কংগো নদীৰ প্ৰথমটো নাও চলাব পৰা বন্দৰ হিচাপে বিকশিত হয়। লিওপোল্ডভিলৰ তলৰ ৩০০ কিলোমিটাৰ (১৯০ মাইল) উজানত এটি ধাৰা আছে। প্ৰথম অৱস্থাত সাগৰৰ মাজেৰে অহা বা যোৱা সকলো সামগ্ৰী লিওপোল্ডভিল আৰু মাটাডিৰ মাজত বহনকাৰীয়ে কঢ়িয়াই নিব লাগিছিল, ৰেপিডৰ তলৰ বন্দৰ আৰু উপকূলৰ পৰা ১৫০ কিলোমিটাৰ (৯৩ মাইল) দূৰত্বৰ পৰা আনিব লগা হৈছিল। ১৮৯৮ চনত মাটাডি-কিনশাচা পৰ্টেজ ৰেলৱেৰ নিৰ্মাণ সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ লগে লগে ৰেপিডৰ চাৰিওফালে বিকল্প পথৰ ব্যৱস্থা হয় আৰু লিওপোল্ডভিলৰ দ্ৰুত বিকাশ আৰম্ভ হয়। ১৯১৪ চনত পাইপলাইন স্থাপন কৰা হয়। ই মাটাডিৰ পৰা লিওপ’ল্ডভিলৰ ওপৰৰ ফালে থকা ভাপ জাহাজলৈ খাৰুৱা তেল পৰিবহণ কৰে।<ref name="britannica.com">{{বিশ্বকোষ উদ্ধৃতি|বিশ্বকোষ=britannica.com}}</ref> ১৯২৩ চনৰ ভিতৰত কংগোৰ মোহনাত থকা বোমা চহৰখনৰ ঠাইত এই চহৰখনক বেলজিয়ান কংগোৰ ৰাজধানীলৈ উন্নীত কৰা হয়।<ref name="britannica.com" /> "লিঅ'" বা "লিঅ'পল্ড" নামেৰে মতা এই চহৰখন ঔপনিৱেশিক যুগত দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাই ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰত পৰিণত হয়। ১৯৫৯ চনৰ বিদ্ৰোহৰ পাছত ১৯৬০ চনৰ ৩০ জুনত স্বাধীনতা লাভ কৰি‍ কংগো ৰিপাব্লিকে প্ৰথম প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে পেট্ৰিছ লুমুম্বাক নিৰ্বাচিত কৰে। লুমুম্বাৰ অনুভূত ছোভিয়েট সমৰ্থন প্ৰৱণতাক পশ্চিমীয়া স্বাৰ্থই ভাবুকি হিচাপে গণ্য কৰিছিল। যিহেতু সেই সময় শীতল যুদ্ধৰ উত্তেজনাপূৰ্ণ সময় আছিল, সেয়েহে আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামে কংগোৰ কৌশলগত সম্পদ বিশেষকৈ ইউৰেনিয়ামৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ হেৰুৱাব বিচৰা নাছিল। লুমুম্বাৰ নিৰ্বাচনৰ এবছৰ নৌহওঁতেই বেলজিয়াম আৰু আমেৰিকাই তেওঁৰ কঙ্গোলিজ প্ৰতিদ্বন্দ্বীসকলৰ সমৰ্থন ক্ৰয় কৰি লয় আৰু সেই ঘটনাবোৰক গতিশীল কৰি লুমুম্বাৰ হত্যাত পৰিণত কৰে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|last=Georges Nzongola-Ntalaja|date=17 January 2011|title=Patrice Lumumba: the most important assassination of the 20th century|url=https://www.theguardian.com/global-development/poverty-matters/2011/jan/17/patrice-lumumba-50th-anniversary-assassination|date=9 February 2020|ওয়েবসাইট=The Guardian}}</ref> ১৯৬৪ চনত মাইজে ছ’ম্বেই কংগো ৰিপাব্লিক, বুৰুণ্ডি আৰু মালিৰ সকলো নাগৰিকৰ লগতে ৰুৱাণ্ডাৰ পৰা অহা সকলো ৰাজনৈতিক শৰণাৰ্থীক বহিষ্কাৰ কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে।<ref>Jules Gerard-Libois and Benoit Verhaegen, ''Congo 1964: Political Documents of a Developing Nation'', Princeton University Press, 2015, p. 450</ref><ref name="NYT">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1964/08/22/archives/congo-starts-expulsions.html|title=Congo Starts Expulsions|work=[[The New York Times]]|date=19 May 2021|language=en}}</ref><ref>Daouda Gary-Tounkara, ''1964 : le Mali réinsère ses ressortissants expulsés'', In: '' Plein droit 2016/1 (n° 108)'', GISTI, 2016, p. 35-38</ref><ref>United States.</ref> ১৯৬৫ চনত আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামৰ সহায়ত কংগোত জোচেফ-ডিজিয়েৰ মবুটুৱে ক্ষমতা দখল কৰে। তেওঁ "প্ৰামাণ্যতা"ৰ নীতি প্ৰৱৰ্তন কৰে। ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে দেশৰ মানুহ আৰু ঠাইৰ নাম পুনৰ সজীৱ কৰি তুলিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। ১৯৬৬ চনত কিনশাচা নামৰ এখন গাঁৱৰ নামেৰে লিওপ’ল্ডভিলৰ নাম কিনশাচা ৰখা হয়। এসময়ত ই এই স্থানৰ ওচৰতে আছিল, যিটো বৰ্তমান কিনশাচা কমিউন নামেৰে জনা যায়। মবুটুৰ অধীনত চহৰখন দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পালে। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা বহু লোক নিজৰ সৌভাগ্যৰ সন্ধানত ইয়ালৈ আহিছিল। বা আন ঠাইৰ জাতিগত বিবাদৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ আহিছিল। এইদৰে তেওঁলোকে কিনশাচাৰ জনসংখ্যাৰ মাজত ইতিমধ্যে উপস্থিত থকা বহুতো জাতি আৰু ভাষাৰ লগত নতুন ভাষা আৰু জাতি-জনগোষ্ঠী সংযোজন কৰিলে। ১৯৯১ চনত চহৰখনে বিদ্ৰোহী সৈনিকক প্ৰতিহত কৰিবলগীয়া হৈছিল। চৰকাৰে দৰমহা দিব নোৱাৰাৰ বিৰুদ্ধে তেওঁলোকে‍ প্ৰতিবাদ কৰিছিল। ইয়াৰ পাছত বিদ্ৰোহীৰ বিদ্ৰোহ আৰম্ভ হয়, যাৰ ফলত ১৯৯৭ চনৰ ভিতৰত মবুটুৰ শাসন ব্যৱস্থাৰ পতন ঘটে।<ref name="britannica.com"/> মবুটুৰ অতিমাত্ৰা উৎপাত, গণ দুৰ্নীতি, নেপটিজিম আৰু গৃহযুদ্ধৰ ফলত কিনশাচাৰ বহু ক্ষতি হৈছিল। ই তেওঁক পতনৰফালে লৈ গৈছিল। ইয়াৰ পাছতো ই এতিয়াও মধ্য আফ্ৰিকাৰ বাবে এক প্ৰধান সাংস্কৃতিক আৰু বৌদ্ধিক কেন্দ্ৰ, য'ত সংগীতজ্ঞ আৰু শিল্পীৰ এক সমৃদ্ধিশালী সম্প্ৰদায় আছে। ইয়াৰ উপৰিও ই দেশৰ প্ৰধান ঔদ্যোগিক কেন্দ্ৰ, ইয়াত অভ্যন্তৰীণ অঞ্চলৰ পৰা অনা বহু প্ৰাকৃতিক সামগ্ৰী প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰা হয়। ২০০১ চনৰ পৰা ২০১৯ চনলৈকে কংগো গণতান্ত্ৰিক ৰিপাব্লিকৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জোচেফ কাবিলাৰ কিনশাচাত বিশেষ জনপ্ৰিয়তা নাছিল।<ref name="Trapido2016"/> ২০০৬ চনত কাবিলাই প্ৰতিদ্বন্দ্বিতামূলক নিৰ্বাচনত জয় ঘোষণা কৰাৰ পিছত হিংসাত্মক পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয়; ইউৰোপীয় সংঘই ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ বাহিনীত যোগদান কৰিবলৈ চহৰখনত সৈন্য নিয়োগ কৰে। ২০১৬ চনত নতুন নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ’ব বুলি ঘোষণা কৰাত দুবছৰ পলম হৈছিল। ছেপ্টেম্বৰ আৰু ডিচেম্বৰ মাহত বৃহৎ প্ৰতিবাদৰ সূচনা হয়। ইয়াৰ ফলত ৰাজপথত বেৰিকেড লগোৱাৰ লগতে কেইবা ডজন লোকৰ মৃত্যু হয়। বিদ্যালয় আৰু ব্যৱসায়িক প্ৰতিষ্ঠান বন্ধ আছিল।<ref>"[https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407 DR Congo election: 17 dead in anti-Kabila protests] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180616023724/https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407|date=16 June 2018}}", ''BBC'', 19 September 2016.</ref><ref>Merritt Kennedy, "[https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators Congo A 'Powder Keg' As Security Forces Crack Down On Whistling Demonstrators] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180517153108/https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators|date=17 May 2018}}", ''NPR'', 21 December 2016.</ref> ==ভূগোল== ===প্ৰশাসনিক বিভাগ=== ===জলবায়ু=== ==জনসংখ্যা== ১৯৮৪ চনত কৰা আনুষ্ঠানিক লোকপিয়লত ২৬ লাখ বাসিন্দা গণনা কৰা হৈছিল।<ref name="Bédécarrats2016">{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Bédécarrats|first=Florent|last২=Lafuente-Sampietro|first২=Oriane|year=2019|title=Building commons to cope with chaotic urbanization? Performance and sustainability of decentralized water services in the outskirts of Kinshasa|পাতাসমূহ=1096–1108|DOI=10.1016/j.jhydrol.2016.07.023|doi-access=free}}</ref> তেতিয়াৰ পৰাই সকলো অনুমান সঁচাকৈয়ে বহিৰ্প্ৰকাশ। ২০০৫ চনৰ বাবে অনুমান ৫৩ লাখৰ পৰা ৭৩ লাখৰ ভিতৰত পৰে।<ref name="Flouriot2013"/> ২০১৭ চনত চহৰখনৰ শেহতীয়া অনুমান অনুসৰি ইয়াৰ জনসংখ্যা আছিল ১১,৮৫৫,০০০।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=Archived copy|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|date=26 June 2012}}</ref> ইউ এন হেবিটেটৰ তথ্য অনুসৰি বছৰি ৩ লাখ ৯০ হাজাৰ লোক কিনাশাচালৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। যুদ্ধৰ পৰা পলায়ন কৰি অৰ্থনৈতিক সুযোগ বিচাৰি ইয়ালৈ আহে।<ref name="Iazzolino2016">Gianluca Iazzolino, "[http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls Kinshasa, megalopolis of 12 million souls, expanding furiously on super-charged growth] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170709174042/http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls|date=9 July 2017}}"; ''Mail & Guardian Africa'', 2 April 2016.</ref> এক অনুমান অনুসৰি (২০১৬) মহানগৰ কিনশাচাৰ জনসংখ্যা যথেষ্ট বৃদ্ধি পাব। ইয়াৰ জনসংখ্যা ২০৫০ চনৰ ভিতৰত ৩.৫ কোটি, ২০৭৫ চনৰ ভিতৰত ৫.৮ কোটি আৰু ২১০০ চনৰ ভিতৰত ৮.৩ কোটি হ’ব।<ref>{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Hoornweg|first=Daniel|last২=Pope|first২=Kevin|year=2017|title=Population predictions for the world's largest cities in the 21st century|পাতাসমূহ=195–216|DOI=10.1177/0956247816663557|doi-access=free}}</ref> তেনে হ'লে‍ ই বিশ্বৰ অন্যতম বৃহৎ মহানগৰ হিচাপে পৰিগণিত হ’ব। ===ভাষা=== কংগো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ চৰকাৰী ভাষা ফৰাচী। অৰ্থাৎ কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী কিনশাচাৰ ভাষাও ফৰাচী। কিনশাচা আনুষ্ঠানিকভাৱে বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ ফ্ৰাংকোফোন চহৰ যদিও বেছিভাগ মানুহেই হয় ফৰাচী ভাষা নাজানে অথবা ক’বলৈ চেষ্টা কৰে।<ref name=":0">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=7 March 2016|title=Populations of 150 Largest Cities in the World|url=http://www.worldatlas.com/citypops.htm|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20170828095658/http://www.worldatlas.com/citypops.htm|archive-date=28 August 2017|date=1 August 2016|ওয়েবসাইট=World Atlas}}</ref><ref name="Nadeau">{{cite book|title=The Story of French|url=https://archive.org/details/storyoffrench0000nade|last=Nadeau|first=Jean-Benoit|year=2006|publisher=St. Martin's Press|পাতা=301; 483|isbn=9780312341831}}</ref><ref name="Trefon">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=5VAAHi93y0sC&q=Kinshasa+second+largest+French+city&pg=PA7|title=Reinventing Order in the Congo: How People Respond to State Failure in Kinshasa|last=Trefon|first=Theodore|year=2004|publisher=Zed Books|পাতা=7|isbn=9781842774915|date=31 May 2009}}</ref> লিংগালা ভাষাক কথিত ভাষা হিচাপে বহুলভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ৰাস্তাৰ চিন, পোষ্টাৰ, বাতৰি কাকত, চৰকাৰী নথি-পত্ৰ, স্কুলৰ ভাষা ফৰাচী; নাটক, টেলিভিছন আৰু বাতৰি কাকতত ই আধিপত্য বিস্তাৰ কৰিছে আৰু বিভিন্ন সামাজিক শ্ৰেণীৰ লোকৰ মাজত উলম্ব সম্পৰ্ক ক্ষেত্ৰত ই ব্যৱহাৰ হয়। কিন্তু একে শ্ৰেণীৰ মানুহে নিজৰ মাজতে কংগো ভাষা (কিকোংগো, লিংগালা, শ্বিলুবা বা শ্বাহিলি)ত কথা পাতে।<ref name="Manning">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=LwzFF2FnbzMC&q=Kinshasa+second+largest+francophone+city&pg=PA189|title=Francophone sub-Saharan Africa: Democracy and Dependence, 1985–1995|last=Manning|first=Patrick|year=1998|publisher=Cambridge University Press|পাতা=189|isbn=9780521645195|date=31 May 2009}}{{অকাৰ্যকৰ সংযোগ|date=এপ্ৰিল ২০২৩ |bot=InternetArchiveBot |ঠিক কৰাৰ প্ৰচেষ্টা=yes }}</ref> ==চৰকাৰ আৰু ৰাজনীতি== ==অৰ্থনীতি== [[চিত্ৰ:Marsavco-Biggest_FMCG_Company_of_DRC_&_Central_Africa,_Part_of_RAWJI_Group-Largest_Group_in_DRC.jpg|ডান|thumb| মাৰ্চাভকো]] [[চিত্ৰ:2013_street_Kinshasa_8756715873.jpg|thumb|২০১৩ চনত কিনশাচা]] মহানগৰীৰ মাজমজিয়াত অৱস্থিত ট্ৰাষ্ট মাৰ্চেণ্ট বেংকৰ দৰে আন বহু উদ্যোগ আছে। খাদ্য প্ৰক্ৰিয়াকৰণ এটা প্ৰধান উদ্যোগ, আৰু নিৰ্মাণ আৰু অন্যান্য সেৱা উদ্যোগেও অৰ্থনীতিত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে।<ref name="britannica.com"/> যদিও কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ জনসংখ্যাৰ মাত্ৰ ১৩% লোক ইয়াত বাস কৰে, মুঠ ঘৰুৱা উৎপাদনৰ দ্বাৰা জুখিলে কংগোৰ অৰ্থনীতিৰ ৮৫% কিনশাচাৰৰ।<ref name="ChirisaEtAl2017"/> ২০০৪ চনৰ এক সমীক্ষাত দেখা গৈছে যে মুঠ ৯ লাখ ৭৬ হাজাৰ শ্ৰমিকৰ ৭০% অনানুষ্ঠানিকভাৱে নিয়োজিত, ১৭% ৰাজহুৱা খণ্ডত, ৯% আনুষ্ঠানিক ব্যক্তিগত খণ্ডত আৰু ৩% অন্যান্য খণ্ডত। বেছিভাগ নতুন চাকৰিকে অনানুষ্ঠানিক হিচাপে শ্ৰেণীভুক্ত কৰা হয়।<ref name="Flouriot2013"/> ১৯৭০ চনৰ পৰা কংগোৰ সৈতে চীন গণৰাজ্য যথেষ্ট জড়িত হৈ আছে। তেওঁলোকে পেলেছ ডু পিপল নিৰ্মাণৰ বাবে ধন আগবঢ়াইছিল আৰু শ্ কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনৰ পৰা কোটি কোটি ডলাৰৰ ঋণ। বাবা যুদ্ধত বিদ্ৰোহীসকলৰ বিৰুদ্ধে চৰকাৰক সমৰ্থন কৰিছিল। ২০০৭-২০০৮ বিত্তীয় বৰ্ষত চীন আৰু কংগোৱে ৮.৫ বিলিয়ন মাৰ্কিন ডলাৰৰ চুক্তিত স্বাক্ষৰ কৰে। কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনে‍ দিয়া এইয়া কোটি ডলাৰৰ ঋণ।<ref>Emizet Francois Kisangani, Scott F. Bobb, "China, People's Republic of, Relations with"; ''Historical Dictionary of the Democratic Republic of the Congo'', Lanham, Maryland: Scarecrow Press, 2010; pp. [https://books.google.com/books?id=FvAWPTaRvFYC&pg=PA74 74]–75.</ref> চীনা উদ্যোগীসকলে কিনশাচাৰ স্থানীয় বজাৰত ক্ৰমৱৰ্ধমান অংশীদাৰিত্ব লাভ কৰিছে, এই প্ৰক্ৰিয়াত পূৰ্বতে সফল কংগো, পশ্চিম আফ্ৰিকা, ভাৰতীয় আৰু লেবাননৰ ব্যৱসায়ীসকলক স্থানচ্যুত কৰিছে।<ref>Nuah M. Makungo, "[https://www.researchgate.net/publication/258339820_Is_The_Democratic_Republic_of_Congo_DRC_being_Globalized_by_China Is the Democratic Republic of Congo being Globalized by China? ]</ref> ২০০৫ চনত পৰিয়ালৰ গড় খৰচ ২১৫০ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল, যিটো প্ৰতিদিনে ১ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল। পৰিয়ালৰ গড় খৰচ আছিল ১৫৫৫ ডলাৰ, অৰ্থাৎ প্ৰতিজন ব্যক্তিৰ বাবে প্ৰতিদিনে ৬৬ চেণ্ট। দুখীয়াৰ মাজত এই ব্যয়ৰ আধাতকৈ অধিক খাদ্য, বিশেষকৈ ৰুটি আৰু শস্যজাতীয় খাদ্যৰ বাবে হয়।<ref name="Flouriot2013">Jean Flouriot, "[https://com.revues.org/6770 Kinshasa 2005. ]</ref> ==শিক্ষা== [[চিত্র:Université_de_Kinshasa_(Unikin1).JPG|ডান|thumb| কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয়]] কিনশাচাত কেইবাখনো উচ্চ পৰ্যায়ৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে, য’ত চিভিল ইঞ্জিনিয়াৰিঙৰ পৰা আৰম্ভ কৰি নাৰ্চিং আৰু সাংবাদিকতালৈকে বিভিন্ন ধৰণৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে। চহৰখনত তিনিখন বিশ্ববিদ্যালয় আৰু এখন কলা বিদ্যালয় আছে: * একাডেমি ডি ডিজাইন (এডি) * ইনষ্টিটিউট চুপাৰিউৰ ডি'আৰ্কিটেকচাৰ আৰু নগৰবাদ * ইউনিভাৰ্চ‍িটি পেনাফ্ৰিকাইন ডু কঙ্গো (ইউপিসি) * কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয় * ইউনিভাৰ্চ‍িটি লিবাৰ ডি কিনশাচা * কঙ্গোৰ কেথলিক বিশ্ববিদ্যালয় * [[Congo Protestant University|কঙ্গো প্ৰটেষ্টাণ্ট বিশ্ববিদ্যালয়]] * [[Université Chretienne de Kinshasa|ইউনিভাৰ্চ‍িটি ক্ৰেটিয়েন ডি কিনশাসা]] * [[National Pedagogy University|ন্যাশনাল পেডাগজি ইউনিভাৰ্চ‍িটি]] * নেশ্বনেল ইনষ্টিটিউট অফ আৰ্টচ * বিজ্ঞাপন আৰু মিডিয়া উচ্চতৰ ইনষ্টিটিউট * চেণ্টাৰ ফৰ হেলথ ট্ৰেনিং (সিইএফএ)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Cefacongo.org|title=Cefacongo.org|url=http://www.cefacongo.org/index.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20110725151811/http://www.cefacongo.org/index.html|archive-date=25 July 2011|date=14 March 2011}}</ref> প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক বিদ্যালয়: * লাইচি প্ৰিন্স ডি লিজ (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, [[ফৰাসি বেলজীয়|বেলজিয়াম পাঠ্যক্ৰমেৰ ফ্ৰেঞ্চ কমিউনিটি]]) * প্ৰিন্স ভেন লুইকস্কুল কিনশাচা (প্ৰাথমিক শিক্ষা, ফ্ল্যাণ্ডাৰ্চ পাঠ্যক্ৰম)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Prins van Luikschool Kinshasa|title=Onze school|url=https://wordpress.pls-rdc.com/onze-school/|date=2020-05-16}}</ref> * ৰেনে ডে‍কাৰ্ত ফৰাচী উচ্চ বিদ্যালয় (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, ফৰাচী পাঠ্যক্ৰম) * আমেৰিকান স্কুল অফ কিনশাচা * আলহাদেফ স্কুল৷ ২০০৫ চনত ছয় বছৰৰ ওপৰৰ ৯৩% শিশুৱে স্কুললৈ গৈছিল আৰু ১৫ বছৰৰ ওপৰৰ ৭০% লোক ফৰাচী ভাষাত সাক্ষৰ আছিল। ==স্বাস্থ্য আৰু চিকিৎসা== কিনশাচাত বিশখন চিকিৎসালয়ৰ লগতে বিভিন্ন চিকিৎসা কেন্দ্ৰ আৰু পলিক্লিনিক আছে।<ref>[http://www.afdevinfo.com/htmlreports/org/org_55841.html "Provincial Health Division of Kinshasa"] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20110414194221/http://www.afdevinfo.com/htmlreports/org/org_55841.html|date=14 April 2011}}''African Development Information Services''</ref> ১৯৯১ চনৰ পৰা মনকল হাস্পতালে স্বাস্থ্য বিভাগৰ সহযোগত কিনশাচাৰ জিলা চিকিৎসালয় হিচাপে অলাভজনক স্বাস্থ্য প্ৰতিষ্ঠান হিচাপে কাম কৰি আহিছে। ২০১২ চনত শিশু চিকিৎসক আৰু ৰক্ত বিশেষজ্ঞ অধ্যাপক লিঅ’ন শ্বিলোলোৰ দ্বাৰা পৰিচালিত মনকল হাস্পতালৰ পৰীক্ষাগাৰ, ডায়েগনষ্টিক ৰেডিঅ’লজি, ইনটেনচিভ কেয়াৰ, নৱজাতক ইউনিট, ফেমিলি মেডিচিন, জৰুৰীকালীন ইউনিট আৰু বৃহত্তৰ অস্ত্ৰোপচাৰ এলেকাৰে উন্নত ক্লিনিকেল সেৱাৰ ১৫০খন বিচনাযুক্ত এটা ভৱন মুকলি কৰা হৈছে। ==সংস্কৃতি== কিনশাচাত ৰাষ্ট্ৰীয় সংগ্ৰহালয় আৰু কিনছাছা ফাইন আৰ্টছ একাডেমী আছে।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=qb6NAQAAQBAJ&dq=Kinshasa++National+Museum+and+the+Kinshasa+Fine+Arts+Academy&pg=PA145|title=Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture|last=Cybriwsky|first=Roman Adrian|date=2013-05-23|publisher=ABC-CLIO|language=en|isbn=978-1-61069-248-9}}</ref> কিনশাচা কংগোৰ বেছিভাগ বুদ্ধিজীৱীৰ বাসস্থান, য'ত ম্বুটু যুগত গঢ় লৈ উঠা ৰাজনৈতিক শ্ৰেণীও আছে।<ref name="Freund2012">Bill Freund, "City and Nation in an African Context: National Identity in Kinshasa”; ''Journal of Urban History'' 38(5), 2012; [[doi:10.1177/0096144212449141]].</ref> কিনছাছাৰ সংগীত জগতখন ১৯৬০ চনৰ পৰাই চহৰখনৰ অভিজাত শ্ৰেণীৰ পৃষ্ঠপোষকতাত পৰিচালিত হৈ‍ আহিছে।<ref name="Trapido2016"/> ১৯৯৪ চনত গঠন হোৱা অৰ্কেষ্টাৰ চিম্ফণিক কিম্বাংগুইষ্টে উন্নত বাদ্যযন্ত্ৰ ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে আৰু তেতিয়াৰ পৰাই ইয়াৰ সামৰ্থ্য আৰু সুনাম বৃদ্ধি পায়।<ref>Andy Morgan, "The scratch orchestra of Kinshasa", ''The Guardian'' 9 May 2013.</ref> কিনছাছাৰ এটা পপ সংস্কৃতিৰ আদৰ্শ ধৰণ হ'ল মাইকলিষ্ট, ইউৰোপ ভ্ৰমণ কৰা এজন ধনৱান ফেশ্বনেবল মানুহ। এড্ৰিয়েন মম্বেলে ওৰফে ষ্টাৰভছ নিয়াৰকছ আৰু সংগীতজ্ঞ পাপা ৱেম্বা আছিল মিচেলেষ্ট শৈলীৰ প্ৰাৰম্ভিক উদাহৰণ।<ref name="Trapido2016">Joe Trapido, "[https://newleftreview.org/II/98/joe-trapido-kinshasa-s-theatre-of-power Kinshasa's Theater of Power] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170917080840/https://newleftreview.org/II/98/joe-trapido-kinshasa-s-theatre-of-power|date=17 September 2017}}", ''[[নতুন বাম পৰ্যালোচনা|New Left Review]]'' 98, March/April 2016.</ref> লা চেপে, এটা সংযুক্ত সাংস্কৃতিক ধাৰা যাক ডেণ্ডিজম বুলিও বৰ্ণনা কৰা হয়, ইয়াত আড়ম্বৰপূৰ্ণ কাপোৰ পিন্ধাটো জড়িত হৈ আছে। বহু কিনোনেই চহৰখনৰ প্ৰতি নেতিবাচক দৃষ্টিভংগী পোষণ কৰে, গ্ৰাম্য জীৱনশৈলীৰ প্ৰতি নষ্টালজিয়া আৰু কিনশাচাতকৈ কংগো জাতিৰ সৈতে অধিক শক্তিশালী সংযোগ প্ৰকাশ কৰে।<ref name="Freund2012"/> ==উপাসনালয়== <gallery mode="" widths="180px" heights="150px"> File: Preĝejo de Sankta Anna en Kinŝaso 01.jpg |কিনশাচাৰ চেণ্ট এন্নেছ চাৰ্চ ([[কেথলিক চাৰ্চ অৱ দ্য ডেম'ক্ৰেটিক ৰিপাব্লিক অৱ কংগো]]) File: Église Francophone CBCO Kintambo.jpg| এগ্লিচ ফ্ৰাঙ্কোফোন চিবিচিও কিণ্টাম্বো ([[কঙ্গোৰ বেপ্তি‍ষ্ট সম্প্ৰদায়]]) </gallery> উপাসনাৰ স্থানসমূহৰ ভিতৰত আছে‍ মূলতঃ খ্ৰীষ্টান গীৰ্জা আৰু উপাসনালয়: কিনশাচাৰ ৰোমান কেথলিক আৰ্কডাইচেছ (কেথলিক গীৰ্জা), কিম্বাংগুইষ্ট চাৰ্চ, বেপ্টিষ্ট কমিউনিটি অৱ কংগো (বেপ্টিষ্ট ৱৰ্ল্ড এলায়েন্স), কংগো ৰিভাৰ বেপ্টিষ্ট কমিউনিটি (বেপ্টিষ্ট ৱৰ্ল্ড এলায়েন্স), এছেম্বলিজ অৱ গড, কংগোৰ এংলিকান চাৰ্চৰ প্ৰদেশ (এংলিকান কমিউনিয়ন), চাৰ্চ অৱ জিছুছ খ্ৰীষ্ট অৱ লেটাৰ-ডে চেণ্টছৰ এটা উপাসনালয় আৰু কিনশাচাত ১০০ৰো অধিক মণ্ডলী আছে। কংগোত এটা প্ৰেছবিটেৰিয়ান ধৰ্মীয়গোষ্ঠী (সংস্কাৰ কৰা গীৰ্জাৰ বিশ্ব ধৰ্মগোষ্ঠী) আছে।<ref>J. Gordon Melton, Martin Baumann, ‘‘Religions of the World: A Comprehensive Encyclopedia of Beliefs and Practices’’, ABC-CLIO, USA, 2010, p. 777</ref> মুছলমানৰো মছজিদ আছে। বৰ্তমান এটা বাহাই উপাসনালয় নিৰ্মাণৰ কাম চলি আছে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=20 May 2021|title=Les travaux de construction de la Maison d'Adoration Nationale en bonne progression!|url=https://www.bahai-rdc.org/les-travaux-de-construction-de-la-maison-dadoration-nationale-en-bonne-progression/|date=১ এপ্ৰিল ২০২৩|archive-date=১৩ জুন ২০২১|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20210613091220/https://www.bahai-rdc.org/les-travaux-de-construction-de-la-maison-dadoration-nationale-en-bonne-progression/|url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ}}</ref> ==গণমাধ্যম== ==খেলাধুলা== ==অট্টালিকা আৰু প্ৰতিষ্ঠান== ==আন্তঃগাঁথনি আৰু গৃহ নিৰ্মাণ== ==পৰিবহণ== ===বিমান=== ===ৰেল=== ===বাহ্যিক পৰিবহণ=== ==সামাজিক বিষয়== ===অপৰাধ আৰু শাস্তি=== ===ৰাস্তাৰ শিশু=== ==জনপ্ৰিয় সংস্কৃতিত== ==তথ্য সংগ্ৰহ== [[শ্ৰেণী:ভূগোল]] q4wtjg8ftlocku43q7uq26ual14o1i2 517011 517010 2025-06-11T08:08:29Z Nayan j Nath 15159 [[ৱিকিপিডিয়া:লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰক|লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰকৰ]] সহায়ত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰণ কৰা হ’ল। 517011 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = কিনশাচা | official_name = ''ভিলে ডি কিনশাচা '' | settlement_type = [[ৰাজধানী চহৰ]] আৰু [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ প্ৰদেশ|প্ৰদেশ]] | image_skyline = {{multiple image | perrow = 1/2/2/2 | border = infobox | total_width = 290 | caption_align = center | image1 = La ville de Kinshasa.jpg | caption1 = [[গোম্বে, কিনশাসা|ডাউনটাউন কিনশাচা]] | image2 = Africell - Black Santa - DRC (49268350383).jpg | caption2 = [[গোম্বে, কিনশাচা]] | image3 = Kinshasa by night (23769991270).jpg | caption3 = [[লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image4 = Palais du peuple de la RDC.jpg | caption4 = [[প্যালাইস ডু পিপল (কিনশাসা)|পিপলচ পেলেচ]] | image5 = Parc de la Vallée de la Nsele.jpg | caption5 = [[এনসেলে ভ্যালি পাৰ্ক|লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক]] | image6 = Le 17 janvier 1961, Patrice Lumumba mourrait, victime de son « rêve » pour un Congo libre, démocratique et développé. (16112526649).jpg | caption6 = [[পাত্ৰিছ লুমুম্বা]]ৰ মূৰ্তি সহিত [[লাইমেট টাৱাৰ]] (পটভূমিত)। | image7 = Bâtiment de la SCPT (anciennement ONATRA) à Gombe, Kinshasa.jpg | caption7 = [[চ'ছাইটি বাণিজ্যিক দে পৰিবহণ এবং দেস পোৰ্টস|চ'ছাইটিি বাণিজ্যিক দেচ পৰিবহণ আৰু দেচ বন্দৰ]] }} | image_flag = Flag of Kinshasa, DRC.svg | image_seal = Coat of arms of Kinshasa.svg | seal_size = 50px | nickname = কিন লা বেলে<br/>({{literally||কিন দ্য বিউটিফুল}}) | motto = | image_map = Democratic Republic of the Congo (26 provinces) - Kinshasa.svg | map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ প্ৰদেশৰ মানচিত্ৰত কিনশাচা | pushpin_map = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ#আফ্ৰিকা#পৃথিৱী | pushpin_relief = 1 | pushpin_map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ মানচিত্ৰে কিনশাসা | coordinates = {{স্থানাঙ্ক|4|19|30|S|15|19|20|E|type:adm1st_region:CD-KN|display=inline}} | subdivision_type = দেশ | subdivision_name = {{পতাকা|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ}} | subdivision_type1 = [[Provinces of the Democratic Republic of the Congo|Province]] | established_title = প্ৰতিষ্ঠিত | established_date = ১৮৮১ | seat_type = চি‍টি হল | seat = [[লা গোম্বে (কিনশাসা)|লা গোম্বে]] | parts_type = [[কিনশাসায় কমিউন|কমিউন]] | parts_style = coll | p1 = [[বন্দলুংওয়া]] | p2 = [[বাৰুম্বু]] | p3 = [[বুম্বু]] | p4 = [[গোম্বে, কিনশাসা|গোম্বে]] (অতীতে কালিনা) | p5 = [[কালামু]] | p6 = [[কাসা-ভুবু, কিনশাসা|কাসা-ভুবু]] | p7 = [[কিম্বানসেকে]] | p8 = [[কিনশাসা (কমিউন)|কিনশাসা]] | p9 = [[কিণ্টামবো]] | p10 = [[কিসেনসো]] | p11 = [[লেম্বা, কিনশাসা|লেম্বা]] | p12 = [[লিমেট]] | p13 = [[লিঙ্গওয়ালা]] | p14 = [[মাকালা]] | p15 = [[মালুকু, কিনশাসা|মালুকু]] | p16 = [[মাসিনা, কিনশাসা|মাসিনা]] | p17 = [[মাটে]] | p18 = [[মণ্ট এনগাফুলা]] | p19 = [[এনডিজিলি, কিনশাসা|এনডিজিলি]] | p20 = [[নগাবা]] | p21 = [[এনগালিমা]] | p22 = [[এনগিৰি-এনগিৰি]] | p23 = [[এনসেলে]] | p24 = [[সেলেম্বাও]] | government_type = প্ৰাদেশিক সমাৱেশ | governing_body = [[কিনশাচাৰ প্ৰাদেশিক পৰিষদ]] | leader_title = [[কিনশাসাৰ গভৰ্নৰদেৰ তালিকা|গভৰ্নৰ]] | leader_name = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | leader_title1 = ভাইস-গভৰ্নৰ | leader_name1 = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | total_type = নগৰ-প্ৰদেশ | area_footnotes =<ref name=Kayembe2009 /> | area_total_km2 = 9965 | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_water_percent = | area_urban_km2 = 600 | elevation_m = 240 | population_total = 17071000<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |last=Institut National De La Statistique |title=Projections demographiques 2019-25 (in French) |url=http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |date=September 23, 2020 |archive-date=জুলাই ২, ২০২০ |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ |access-date=June 5, 2025 |archivedate=July 2, 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |deadurl=yes }}</ref> | population_as_of = ২০২১ | population_footnotes = | population_density_km2 = 1462 | population_urban = 16316000 | population_metro = 17239463 | population_urban_footnotes =<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি| url = https://populationstat.com/democratic-republic-of-the-congo/kinshasa|title = PopulationStat.com}}</ref> | population_density_urban_km2 = auto | population_blank1_title = [[জাতীয় ভাষা|language]] | population_blank1 = ফৰাচী আৰু লিঙ্গালা | population_note = | postal_code = | area_code = 243 + 9 | blank_name_sec1 = [[মানৱ উন্নয়ন সূচক|এইচডিআই]] (২০১৯) | blank_info_sec1 = 0.577<ref name="GlobalDataLab">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab |url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180923120638/https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |archive-date=23 September 2018 |date=2021-07-27 |ওয়েবসাইট=hdi.globaldatalab.org |language=en}}</ref><br />{{color|#fc0|medium}}[[List of provinces of the Democratic Republic of the Congo by Human Development Index|1st]] | area_urban_footnotes =<ref name="population">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |date=April 2017 |title=DemographiaWorld Urban Areas – 13th Annual Edition |url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |archive-date=3 May 2018 |date=8 July 2017 |publisher=[[Demographia]]}}</ref> | timezone = [[পশ্চিম আফ্ৰিকাৰ সময়]] | utc_offset = +1 | coor_pinpoint = | registration_plate_type = [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ যানবাহন ৰেজিষ্ট্ৰেশন প্লেট|লাইসেন্স প্লেট কোড]] | registration_plate = {{পতাকা আইকন|Democratic Republic of the Congo}} CGO / '''01''' }} '''কিনশাচা''' ({{lang-en|Kinshasa}}) হ'ল কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী আৰু সৰ্ববৃহৎ চহৰ। পূৰ্বতে ইয়াক লিওপোল্ডভিল নামেৰে জনা গৈছিল। এসময়ত কংগো নদীৰ পাৰত মাছ ধৰা আৰু ব্যৱসায়িক গাঁৱৰ বসতিস্থল কিনশাচা এতিয়া বিশ্বৰ অন্যতম দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা মেগাচিটি। কিনশাচা মহানগৰখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ ২৬খন প্ৰদেশৰ ভিতৰত এখন। যিহেতু নগৰ-প্ৰদেশৰ প্ৰশাসনিক সীমাৰেখাই এক বিশাল এলেকা সামৰি লৈছে, সেয়েহে নগৰ-প্ৰদেশৰ ৯০ শতাংশতকৈও অধিক ভূমি গ্ৰাম্য প্ৰকৃতিৰ, চহৰীয়া অঞ্চলসমূহে পশ্চিম দিশত সৰু কিন্তু বিস্তাৰিত অংশ দখল কৰিছে।<ref name="area">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Ville de Kinshasa|title=Géographie de Kinshasa|url=http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|archive-date=23 July 2012|date=25 June 2012|access-date=5 June 2025|archivedate=23 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|deadurl=yes}}</ref> আফ্ৰিকাৰ কাইৰো আৰু লোগেছৰ পিছত কিনশাচা তৃতীয় বৃহত্তম মহানগৰ।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=2020-07-03|language=en-US|title=Cities In The World With The Most Francophone Population|url=https://www.worldatlas.com/articles/cities-in-the-world-with-the-most-francophone-population.html|date=2022-03-08|ওয়েবসাইট=WorldAtlas}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও ই বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ নামমাত্ৰ ফ্ৰাংকোফোন নগৰীয়া অঞ্চল, য'ত ফৰাচী ভাষা হৈছে চহৰখনৰ চৰকাৰ, শিক্ষা, সংবাদ মাধ্যম, জনসেৱা, আৰু উচ্চ পৰ্যায়ৰ বাণিজ্যৰ ভাষা। আনহাতে, লিংগালা ভাষাক বাটে‍-ঘাটে‍ লিংগুয়া ফ্ৰাংকা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&q=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|title=Globalization and Language Vitality: Perspectives from Africa, pp. 103 & 109|last=Cécile B. Vigouroux & Salikoko S. Mufwene|year=2008|isbn=9780826495150|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20151005104851/https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&lpg=PA111&dq=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|archive-date=5 October 2015|url-অবস্থা=live|date=25 June 2012}}</ref> ২০১২ চনৰ অক্টোবৰ মাহত কিনশাচাত ১৪ সংখ্যক ফ্ৰাংকোফোনি শীৰ্ষ সন্মিলন অনুষ্ঠিত হৈছিল।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=[[Organisation internationale de la Francophonie|OIF]]|title=XIVe Sommet de la Francophonie|url=http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120619065536/http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|archive-date=19 June 2012|date=25 June 2012}}</ref> কিনশাচাৰ বাসিন্দাসকলক কিনোইছ (ফৰাচী আৰু কেতিয়াবা ইংৰাজীত) বা কিনাশাচান (ইংৰাজীত) বুলি জনা যায়। অঞ্চলটোৰ খিলঞ্জীয়া লোকসকলৰ ভিতৰত হুম্বু আৰু টেকে আদি অন্যতম। চহৰখন পাৰ্শ্বৱৰ্তী ৰিপাব্লিক অৱ কংগোৰ ৰাজধানী ব্ৰাজাভিলৰ মুখামুখি। এই বিন্দুত নদীৰ ব্যৱধান ৭ কিলোমিটাৰ বহল যদিও ভেটিকান চহৰ আৰু ৰোমৰ পিছত এই দুখন চহৰ বিশ্বৰ দ্বিতীয় নিকটতম ৰাজধানী চহৰৰ যোৰা। ==ইতিহাস== ১৮৮১ চনত হেনৰী মৰ্টন ষ্টেনলীয়ে ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰ হিচাপে এই চহৰখন প্ৰতিষ্ঠা কৰে।<ref>Roman Adrian Cybriwsky, ''Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture'', ABC-CLIO, USA, 2013, p. 144</ref> বেলজিয়ামৰ ৰজা দ্বিতীয় লিওপল্ডৰ সন্মানত ইয়াৰ নামকৰণ কৰা হৈছিল লিওপোল্ডভিল। তেওঁ কংগো ফ্ৰী ষ্টেট নিয়ন্ত্ৰণ কৰিছিল। এই বিশাল ভূখণ্ডই এখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ। এই অঞ্চলটো উপনিবৱশ নহয় বৰঞ্চ ৰজাৰ ব্যক্তিগত সম্পত্তি আছিল। এই ঠাইখন লিভিংষ্টন জলপ্ৰপাতৰ ওপৰৰ কংগো নদীৰ প্ৰথমটো নাও চলাব পৰা বন্দৰ হিচাপে বিকশিত হয়। লিওপোল্ডভিলৰ তলৰ ৩০০ কিলোমিটাৰ (১৯০ মাইল) উজানত এটি ধাৰা আছে। প্ৰথম অৱস্থাত সাগৰৰ মাজেৰে অহা বা যোৱা সকলো সামগ্ৰী লিওপোল্ডভিল আৰু মাটাডিৰ মাজত বহনকাৰীয়ে কঢ়িয়াই নিব লাগিছিল, ৰেপিডৰ তলৰ বন্দৰ আৰু উপকূলৰ পৰা ১৫০ কিলোমিটাৰ (৯৩ মাইল) দূৰত্বৰ পৰা আনিব লগা হৈছিল। ১৮৯৮ চনত মাটাডি-কিনশাচা পৰ্টেজ ৰেলৱেৰ নিৰ্মাণ সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ লগে লগে ৰেপিডৰ চাৰিওফালে বিকল্প পথৰ ব্যৱস্থা হয় আৰু লিওপোল্ডভিলৰ দ্ৰুত বিকাশ আৰম্ভ হয়। ১৯১৪ চনত পাইপলাইন স্থাপন কৰা হয়। ই মাটাডিৰ পৰা লিওপ’ল্ডভিলৰ ওপৰৰ ফালে থকা ভাপ জাহাজলৈ খাৰুৱা তেল পৰিবহণ কৰে।<ref name="britannica.com">{{বিশ্বকোষ উদ্ধৃতি|বিশ্বকোষ=britannica.com}}</ref> ১৯২৩ চনৰ ভিতৰত কংগোৰ মোহনাত থকা বোমা চহৰখনৰ ঠাইত এই চহৰখনক বেলজিয়ান কংগোৰ ৰাজধানীলৈ উন্নীত কৰা হয়।<ref name="britannica.com" /> "লিঅ'" বা "লিঅ'পল্ড" নামেৰে মতা এই চহৰখন ঔপনিৱেশিক যুগত দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাই ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰত পৰিণত হয়। ১৯৫৯ চনৰ বিদ্ৰোহৰ পাছত ১৯৬০ চনৰ ৩০ জুনত স্বাধীনতা লাভ কৰি‍ কংগো ৰিপাব্লিকে প্ৰথম প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে পেট্ৰিছ লুমুম্বাক নিৰ্বাচিত কৰে। লুমুম্বাৰ অনুভূত ছোভিয়েট সমৰ্থন প্ৰৱণতাক পশ্চিমীয়া স্বাৰ্থই ভাবুকি হিচাপে গণ্য কৰিছিল। যিহেতু সেই সময় শীতল যুদ্ধৰ উত্তেজনাপূৰ্ণ সময় আছিল, সেয়েহে আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামে কংগোৰ কৌশলগত সম্পদ বিশেষকৈ ইউৰেনিয়ামৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ হেৰুৱাব বিচৰা নাছিল। লুমুম্বাৰ নিৰ্বাচনৰ এবছৰ নৌহওঁতেই বেলজিয়াম আৰু আমেৰিকাই তেওঁৰ কঙ্গোলিজ প্ৰতিদ্বন্দ্বীসকলৰ সমৰ্থন ক্ৰয় কৰি লয় আৰু সেই ঘটনাবোৰক গতিশীল কৰি লুমুম্বাৰ হত্যাত পৰিণত কৰে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|last=Georges Nzongola-Ntalaja|date=17 January 2011|title=Patrice Lumumba: the most important assassination of the 20th century|url=https://www.theguardian.com/global-development/poverty-matters/2011/jan/17/patrice-lumumba-50th-anniversary-assassination|date=9 February 2020|ওয়েবসাইট=The Guardian}}</ref> ১৯৬৪ চনত মাইজে ছ’ম্বেই কংগো ৰিপাব্লিক, বুৰুণ্ডি আৰু মালিৰ সকলো নাগৰিকৰ লগতে ৰুৱাণ্ডাৰ পৰা অহা সকলো ৰাজনৈতিক শৰণাৰ্থীক বহিষ্কাৰ কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে।<ref>Jules Gerard-Libois and Benoit Verhaegen, ''Congo 1964: Political Documents of a Developing Nation'', Princeton University Press, 2015, p. 450</ref><ref name="NYT">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1964/08/22/archives/congo-starts-expulsions.html|title=Congo Starts Expulsions|work=[[The New York Times]]|date=19 May 2021|language=en}}</ref><ref>Daouda Gary-Tounkara, ''1964 : le Mali réinsère ses ressortissants expulsés'', In: '' Plein droit 2016/1 (n° 108)'', GISTI, 2016, p. 35-38</ref><ref>United States.</ref> ১৯৬৫ চনত আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামৰ সহায়ত কংগোত জোচেফ-ডিজিয়েৰ মবুটুৱে ক্ষমতা দখল কৰে। তেওঁ "প্ৰামাণ্যতা"ৰ নীতি প্ৰৱৰ্তন কৰে। ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে দেশৰ মানুহ আৰু ঠাইৰ নাম পুনৰ সজীৱ কৰি তুলিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। ১৯৬৬ চনত কিনশাচা নামৰ এখন গাঁৱৰ নামেৰে লিওপ’ল্ডভিলৰ নাম কিনশাচা ৰখা হয়। এসময়ত ই এই স্থানৰ ওচৰতে আছিল, যিটো বৰ্তমান কিনশাচা কমিউন নামেৰে জনা যায়। মবুটুৰ অধীনত চহৰখন দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পালে। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা বহু লোক নিজৰ সৌভাগ্যৰ সন্ধানত ইয়ালৈ আহিছিল। বা আন ঠাইৰ জাতিগত বিবাদৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ আহিছিল। এইদৰে তেওঁলোকে কিনশাচাৰ জনসংখ্যাৰ মাজত ইতিমধ্যে উপস্থিত থকা বহুতো জাতি আৰু ভাষাৰ লগত নতুন ভাষা আৰু জাতি-জনগোষ্ঠী সংযোজন কৰিলে। ১৯৯১ চনত চহৰখনে বিদ্ৰোহী সৈনিকক প্ৰতিহত কৰিবলগীয়া হৈছিল। চৰকাৰে দৰমহা দিব নোৱাৰাৰ বিৰুদ্ধে তেওঁলোকে‍ প্ৰতিবাদ কৰিছিল। ইয়াৰ পাছত বিদ্ৰোহীৰ বিদ্ৰোহ আৰম্ভ হয়, যাৰ ফলত ১৯৯৭ চনৰ ভিতৰত মবুটুৰ শাসন ব্যৱস্থাৰ পতন ঘটে।<ref name="britannica.com"/> মবুটুৰ অতিমাত্ৰা উৎপাত, গণ দুৰ্নীতি, নেপটিজিম আৰু গৃহযুদ্ধৰ ফলত কিনশাচাৰ বহু ক্ষতি হৈছিল। ই তেওঁক পতনৰফালে লৈ গৈছিল। ইয়াৰ পাছতো ই এতিয়াও মধ্য আফ্ৰিকাৰ বাবে এক প্ৰধান সাংস্কৃতিক আৰু বৌদ্ধিক কেন্দ্ৰ, য'ত সংগীতজ্ঞ আৰু শিল্পীৰ এক সমৃদ্ধিশালী সম্প্ৰদায় আছে। ইয়াৰ উপৰিও ই দেশৰ প্ৰধান ঔদ্যোগিক কেন্দ্ৰ, ইয়াত অভ্যন্তৰীণ অঞ্চলৰ পৰা অনা বহু প্ৰাকৃতিক সামগ্ৰী প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰা হয়। ২০০১ চনৰ পৰা ২০১৯ চনলৈকে কংগো গণতান্ত্ৰিক ৰিপাব্লিকৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জোচেফ কাবিলাৰ কিনশাচাত বিশেষ জনপ্ৰিয়তা নাছিল।<ref name="Trapido2016"/> ২০০৬ চনত কাবিলাই প্ৰতিদ্বন্দ্বিতামূলক নিৰ্বাচনত জয় ঘোষণা কৰাৰ পিছত হিংসাত্মক পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয়; ইউৰোপীয় সংঘই ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ বাহিনীত যোগদান কৰিবলৈ চহৰখনত সৈন্য নিয়োগ কৰে। ২০১৬ চনত নতুন নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ’ব বুলি ঘোষণা কৰাত দুবছৰ পলম হৈছিল। ছেপ্টেম্বৰ আৰু ডিচেম্বৰ মাহত বৃহৎ প্ৰতিবাদৰ সূচনা হয়। ইয়াৰ ফলত ৰাজপথত বেৰিকেড লগোৱাৰ লগতে কেইবা ডজন লোকৰ মৃত্যু হয়। বিদ্যালয় আৰু ব্যৱসায়িক প্ৰতিষ্ঠান বন্ধ আছিল।<ref>"[https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407 DR Congo election: 17 dead in anti-Kabila protests] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180616023724/https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407|date=16 June 2018}}", ''BBC'', 19 September 2016.</ref><ref>Merritt Kennedy, "[https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators Congo A 'Powder Keg' As Security Forces Crack Down On Whistling Demonstrators] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180517153108/https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators|date=17 May 2018}}", ''NPR'', 21 December 2016.</ref> ==ভূগোল== ===প্ৰশাসনিক বিভাগ=== ===জলবায়ু=== ==জনসংখ্যা== ১৯৮৪ চনত কৰা আনুষ্ঠানিক লোকপিয়লত ২৬ লাখ বাসিন্দা গণনা কৰা হৈছিল।<ref name="Bédécarrats2016">{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Bédécarrats|first=Florent|last২=Lafuente-Sampietro|first২=Oriane|year=2019|title=Building commons to cope with chaotic urbanization? Performance and sustainability of decentralized water services in the outskirts of Kinshasa|পাতাসমূহ=1096–1108|DOI=10.1016/j.jhydrol.2016.07.023|doi-access=free}}</ref> তেতিয়াৰ পৰাই সকলো অনুমান সঁচাকৈয়ে বহিৰ্প্ৰকাশ। ২০০৫ চনৰ বাবে অনুমান ৫৩ লাখৰ পৰা ৭৩ লাখৰ ভিতৰত পৰে।<ref name="Flouriot2013"/> ২০১৭ চনত চহৰখনৰ শেহতীয়া অনুমান অনুসৰি ইয়াৰ জনসংখ্যা আছিল ১১,৮৫৫,০০০।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=Archived copy|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|date=26 June 2012}}</ref> ইউ এন হেবিটেটৰ তথ্য অনুসৰি বছৰি ৩ লাখ ৯০ হাজাৰ লোক কিনাশাচালৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। যুদ্ধৰ পৰা পলায়ন কৰি অৰ্থনৈতিক সুযোগ বিচাৰি ইয়ালৈ আহে।<ref name="Iazzolino2016">Gianluca Iazzolino, "[http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls Kinshasa, megalopolis of 12 million souls, expanding furiously on super-charged growth] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170709174042/http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls|date=9 July 2017}}"; ''Mail & Guardian Africa'', 2 April 2016.</ref> এক অনুমান অনুসৰি (২০১৬) মহানগৰ কিনশাচাৰ জনসংখ্যা যথেষ্ট বৃদ্ধি পাব। ইয়াৰ জনসংখ্যা ২০৫০ চনৰ ভিতৰত ৩.৫ কোটি, ২০৭৫ চনৰ ভিতৰত ৫.৮ কোটি আৰু ২১০০ চনৰ ভিতৰত ৮.৩ কোটি হ’ব।<ref>{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Hoornweg|first=Daniel|last২=Pope|first২=Kevin|year=2017|title=Population predictions for the world's largest cities in the 21st century|পাতাসমূহ=195–216|DOI=10.1177/0956247816663557|doi-access=free}}</ref> তেনে হ'লে‍ ই বিশ্বৰ অন্যতম বৃহৎ মহানগৰ হিচাপে পৰিগণিত হ’ব। ===ভাষা=== কংগো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ চৰকাৰী ভাষা ফৰাচী। অৰ্থাৎ কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী কিনশাচাৰ ভাষাও ফৰাচী। কিনশাচা আনুষ্ঠানিকভাৱে বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ ফ্ৰাংকোফোন চহৰ যদিও বেছিভাগ মানুহেই হয় ফৰাচী ভাষা নাজানে অথবা ক’বলৈ চেষ্টা কৰে।<ref name=":0">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=7 March 2016|title=Populations of 150 Largest Cities in the World|url=http://www.worldatlas.com/citypops.htm|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20170828095658/http://www.worldatlas.com/citypops.htm|archive-date=28 August 2017|date=1 August 2016|ওয়েবসাইট=World Atlas}}</ref><ref name="Nadeau">{{cite book|title=The Story of French|url=https://archive.org/details/storyoffrench0000nade|last=Nadeau|first=Jean-Benoit|year=2006|publisher=St. Martin's Press|পাতা=301; 483|isbn=9780312341831}}</ref><ref name="Trefon">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=5VAAHi93y0sC&q=Kinshasa+second+largest+French+city&pg=PA7|title=Reinventing Order in the Congo: How People Respond to State Failure in Kinshasa|last=Trefon|first=Theodore|year=2004|publisher=Zed Books|পাতা=7|isbn=9781842774915|date=31 May 2009}}</ref> লিংগালা ভাষাক কথিত ভাষা হিচাপে বহুলভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ৰাস্তাৰ চিন, পোষ্টাৰ, বাতৰি কাকত, চৰকাৰী নথি-পত্ৰ, স্কুলৰ ভাষা ফৰাচী; নাটক, টেলিভিছন আৰু বাতৰি কাকতত ই আধিপত্য বিস্তাৰ কৰিছে আৰু বিভিন্ন সামাজিক শ্ৰেণীৰ লোকৰ মাজত উলম্ব সম্পৰ্ক ক্ষেত্ৰত ই ব্যৱহাৰ হয়। কিন্তু একে শ্ৰেণীৰ মানুহে নিজৰ মাজতে কংগো ভাষা (কিকোংগো, লিংগালা, শ্বিলুবা বা শ্বাহিলি)ত কথা পাতে।<ref name="Manning">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=LwzFF2FnbzMC&q=Kinshasa+second+largest+francophone+city&pg=PA189|title=Francophone sub-Saharan Africa: Democracy and Dependence, 1985–1995|last=Manning|first=Patrick|year=1998|publisher=Cambridge University Press|পাতা=189|isbn=9780521645195|date=31 May 2009}}{{অকাৰ্যকৰ সংযোগ|date=এপ্ৰিল ২০২৩ |bot=InternetArchiveBot |ঠিক কৰাৰ প্ৰচেষ্টা=yes }}</ref> ==চৰকাৰ আৰু ৰাজনীতি== ==অৰ্থনীতি== [[চিত্ৰ:Marsavco-Biggest_FMCG_Company_of_DRC_&_Central_Africa,_Part_of_RAWJI_Group-Largest_Group_in_DRC.jpg|ডান|thumb| মাৰ্চাভকো]] [[চিত্ৰ:2013_street_Kinshasa_8756715873.jpg|thumb|২০১৩ চনত কিনশাচা]] মহানগৰীৰ মাজমজিয়াত অৱস্থিত ট্ৰাষ্ট মাৰ্চেণ্ট বেংকৰ দৰে আন বহু উদ্যোগ আছে। খাদ্য প্ৰক্ৰিয়াকৰণ এটা প্ৰধান উদ্যোগ, আৰু নিৰ্মাণ আৰু অন্যান্য সেৱা উদ্যোগেও অৰ্থনীতিত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে।<ref name="britannica.com"/> যদিও কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ জনসংখ্যাৰ মাত্ৰ ১৩% লোক ইয়াত বাস কৰে, মুঠ ঘৰুৱা উৎপাদনৰ দ্বাৰা জুখিলে কংগোৰ অৰ্থনীতিৰ ৮৫% কিনশাচাৰৰ।<ref name="ChirisaEtAl2017"/> ২০০৪ চনৰ এক সমীক্ষাত দেখা গৈছে যে মুঠ ৯ লাখ ৭৬ হাজাৰ শ্ৰমিকৰ ৭০% অনানুষ্ঠানিকভাৱে নিয়োজিত, ১৭% ৰাজহুৱা খণ্ডত, ৯% আনুষ্ঠানিক ব্যক্তিগত খণ্ডত আৰু ৩% অন্যান্য খণ্ডত। বেছিভাগ নতুন চাকৰিকে অনানুষ্ঠানিক হিচাপে শ্ৰেণীভুক্ত কৰা হয়।<ref name="Flouriot2013"/> ১৯৭০ চনৰ পৰা কংগোৰ সৈতে চীন গণৰাজ্য যথেষ্ট জড়িত হৈ আছে। তেওঁলোকে পেলেছ ডু পিপল নিৰ্মাণৰ বাবে ধন আগবঢ়াইছিল আৰু শ্ কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনৰ পৰা কোটি কোটি ডলাৰৰ ঋণ। বাবা যুদ্ধত বিদ্ৰোহীসকলৰ বিৰুদ্ধে চৰকাৰক সমৰ্থন কৰিছিল। ২০০৭-২০০৮ বিত্তীয় বৰ্ষত চীন আৰু কংগোৱে ৮.৫ বিলিয়ন মাৰ্কিন ডলাৰৰ চুক্তিত স্বাক্ষৰ কৰে। কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনে‍ দিয়া এইয়া কোটি ডলাৰৰ ঋণ।<ref>Emizet Francois Kisangani, Scott F. Bobb, "China, People's Republic of, Relations with"; ''Historical Dictionary of the Democratic Republic of the Congo'', Lanham, Maryland: Scarecrow Press, 2010; pp. [https://books.google.com/books?id=FvAWPTaRvFYC&pg=PA74 74]–75.</ref> চীনা উদ্যোগীসকলে কিনশাচাৰ স্থানীয় বজাৰত ক্ৰমৱৰ্ধমান অংশীদাৰিত্ব লাভ কৰিছে, এই প্ৰক্ৰিয়াত পূৰ্বতে সফল কংগো, পশ্চিম আফ্ৰিকা, ভাৰতীয় আৰু লেবাননৰ ব্যৱসায়ীসকলক স্থানচ্যুত কৰিছে।<ref>Nuah M. Makungo, "[https://www.researchgate.net/publication/258339820_Is_The_Democratic_Republic_of_Congo_DRC_being_Globalized_by_China Is the Democratic Republic of Congo being Globalized by China? ]</ref> ২০০৫ চনত পৰিয়ালৰ গড় খৰচ ২১৫০ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল, যিটো প্ৰতিদিনে ১ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল। পৰিয়ালৰ গড় খৰচ আছিল ১৫৫৫ ডলাৰ, অৰ্থাৎ প্ৰতিজন ব্যক্তিৰ বাবে প্ৰতিদিনে ৬৬ চেণ্ট। দুখীয়াৰ মাজত এই ব্যয়ৰ আধাতকৈ অধিক খাদ্য, বিশেষকৈ ৰুটি আৰু শস্যজাতীয় খাদ্যৰ বাবে হয়।<ref name="Flouriot2013">Jean Flouriot, "[https://com.revues.org/6770 Kinshasa 2005. ]</ref> ==শিক্ষা== [[চিত্ৰ:Université_de_Kinshasa_(Unikin1).JPG|ডান|thumb| কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয়]] কিনশাচাত কেইবাখনো উচ্চ পৰ্যায়ৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে, য’ত চিভিল ইঞ্জিনিয়াৰিঙৰ পৰা আৰম্ভ কৰি নাৰ্চিং আৰু সাংবাদিকতালৈকে বিভিন্ন ধৰণৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে। চহৰখনত তিনিখন বিশ্ববিদ্যালয় আৰু এখন কলা বিদ্যালয় আছে: * একাডেমি ডি ডিজাইন (এডি) * ইনষ্টিটিউট চুপাৰিউৰ ডি'আৰ্কিটেকচাৰ আৰু নগৰবাদ * ইউনিভাৰ্চ‍িটি পেনাফ্ৰিকাইন ডু কঙ্গো (ইউপিসি) * কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয় * ইউনিভাৰ্চ‍িটি লিবাৰ ডি কিনশাচা * কঙ্গোৰ কেথলিক বিশ্ববিদ্যালয় * [[Congo Protestant University|কঙ্গো প্ৰটেষ্টাণ্ট বিশ্ববিদ্যালয়]] * [[Université Chretienne de Kinshasa|ইউনিভাৰ্চ‍িটি ক্ৰেটিয়েন ডি কিনশাসা]] * [[National Pedagogy University|ন্যাশনাল পেডাগজি ইউনিভাৰ্চ‍িটি]] * নেশ্বনেল ইনষ্টিটিউট অফ আৰ্টচ * বিজ্ঞাপন আৰু মিডিয়া উচ্চতৰ ইনষ্টিটিউট * চেণ্টাৰ ফৰ হেলথ ট্ৰেনিং (সিইএফএ)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Cefacongo.org|title=Cefacongo.org|url=http://www.cefacongo.org/index.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20110725151811/http://www.cefacongo.org/index.html|archive-date=25 July 2011|date=14 March 2011}}</ref> প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক বিদ্যালয়: * লাইচি প্ৰিন্স ডি লিজ (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, [[ফৰাসি বেলজীয়|বেলজিয়াম পাঠ্যক্ৰমেৰ ফ্ৰেঞ্চ কমিউনিটি]]) * প্ৰিন্স ভেন লুইকস্কুল কিনশাচা (প্ৰাথমিক শিক্ষা, ফ্ল্যাণ্ডাৰ্চ পাঠ্যক্ৰম)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Prins van Luikschool Kinshasa|title=Onze school|url=https://wordpress.pls-rdc.com/onze-school/|date=2020-05-16}}</ref> * ৰেনে ডে‍কাৰ্ত ফৰাচী উচ্চ বিদ্যালয় (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, ফৰাচী পাঠ্যক্ৰম) * আমেৰিকান স্কুল অফ কিনশাচা * আলহাদেফ স্কুল। ২০০৫ চনত ছয় বছৰৰ ওপৰৰ ৯৩% শিশোৱে স্কুললৈ গৈছিল আৰু ১৫ বছৰৰ ওপৰৰ ৭০% লোক ফৰাচী ভাষাত সাক্ষৰ আছিল। ==স্বাস্থ্য আৰু চিকিৎসা== কিনশাচাত বিশখন চিকিৎসালয়ৰ লগতে বিভিন্ন চিকিৎসা কেন্দ্ৰ আৰু পলিক্লিনিক আছে।<ref>[http://www.afdevinfo.com/htmlreports/org/org_55841.html "Provincial Health Division of Kinshasa"] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20110414194221/http://www.afdevinfo.com/htmlreports/org/org_55841.html|date=14 April 2011}}''African Development Information Services''</ref> ১৯৯১ চনৰ পৰা মনকল হাস্পতালে স্বাস্থ্য বিভাগৰ সহযোগত কিনশাচাৰ জিলা চিকিৎসালয় হিচাপে অলাভজনক স্বাস্থ্য প্ৰতিষ্ঠান হিচাপে কাম কৰি আহিছে। ২০১২ চনত শিশু চিকিৎসক আৰু ৰক্ত বিশেষজ্ঞ অধ্যাপক লিঅ’ন শ্বিলোলোৰ দ্বাৰা পৰিচালিত মনকল হাস্পতালৰ পৰীক্ষাগাৰ, ডায়েগনষ্টিক ৰেডিঅ’লজি, ইনটেনচিভ কেয়াৰ, নৱজাতক ইউনিট, ফেমিলি মেডিচিন, জৰুৰীকালীন ইউনিট আৰু বৃহত্তৰ অস্ত্ৰোপচাৰ এলেকাৰে উন্নত ক্লিনিকেল সেৱাৰ ১৫০খন বিছনাযুক্ত এটা ভৱন মুকলি কৰা হৈছে। ==সংস্কৃতি== কিনশাচাত ৰাষ্ট্ৰীয় সংগ্ৰহালয় আৰু কিনছাছা ফাইন আৰ্টছ একাডেমী আছে।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=qb6NAQAAQBAJ&dq=Kinshasa++National+Museum+and+the+Kinshasa+Fine+Arts+Academy&pg=PA145|title=Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture|last=Cybriwsky|first=Roman Adrian|date=2013-05-23|publisher=ABC-CLIO|language=en|isbn=978-1-61069-248-9}}</ref> কিনশাচা কংগোৰ বেছিভাগ বুদ্ধিজীৱীৰ বাসস্থান, য'ত ম্বুটু যুগত গঢ় লৈ উঠা ৰাজনৈতিক শ্ৰেণীও আছে।<ref name="Freund2012">Bill Freund, "City and Nation in an African Context: National Identity in Kinshasa”; ''Journal of Urban History'' 38(5), 2012; [[doi:10.1177/0096144212449141]].</ref> কিনছাছাৰ সংগীত জগতখন ১৯৬০ চনৰ পৰাই চহৰখনৰ অভিজাত শ্ৰেণীৰ পৃষ্ঠপোষকতাত পৰিচালিত হৈ‍ আহিছে।<ref name="Trapido2016"/> ১৯৯৪ চনত গঠন হোৱা অৰ্কেষ্টাৰ চিম্ফণিক কিম্বাংগুইষ্টে উন্নত বাদ্যযন্ত্ৰ ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে আৰু তেতিয়াৰ পৰাই ইয়াৰ সামৰ্থ্য আৰু সুনাম বৃদ্ধি পায়।<ref>Andy Morgan, "The scratch orchestra of Kinshasa", ''The Guardian'' 9 May 2013.</ref> কিনছাছাৰ এটা পপ সংস্কৃতিৰ আদৰ্শ ধৰণ হ'ল মাইকলিষ্ট, ইউৰোপ ভ্ৰমণ কৰা এজন ধনৱান ফেশ্বনেবল মানুহ। এড্ৰিয়েন মম্বেলে ওৰফে ষ্টাৰভছ নিয়াৰকছ আৰু সংগীতজ্ঞ পাপা ৱেম্বা আছিল মিচেলেষ্ট শৈলীৰ প্ৰাৰম্ভিক উদাহৰণ।<ref name="Trapido2016">Joe Trapido, "[https://newleftreview.org/II/98/joe-trapido-kinshasa-s-theatre-of-power Kinshasa's Theater of Power] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170917080840/https://newleftreview.org/II/98/joe-trapido-kinshasa-s-theatre-of-power|date=17 September 2017}}", ''[[নতুন বাম পৰ্যালোচনা|New Left Review]]'' 98, March/April 2016.</ref> লা চেপে, এটা সংযুক্ত সাংস্কৃতিক ধাৰা যাক ডেণ্ডিজম বুলিও বৰ্ণনা কৰা হয়, ইয়াত আড়ম্বৰপূৰ্ণ কাপোৰ পিন্ধাটো জড়িত হৈ আছে। বহু কিনোনেই চহৰখনৰ প্ৰতি নেতিবাচক দৃষ্টিভংগী পোষণ কৰে, গ্ৰাম্য জীৱনশৈলীৰ প্ৰতি নষ্টালজিয়া আৰু কিনশাচাতকৈ কংগো জাতিৰ সৈতে অধিক শক্তিশালী সংযোগ প্ৰকাশ কৰে।<ref name="Freund2012"/> ==উপাসনালয়== <gallery mode="" widths="180px" heights="150px"> File: Preĝejo de Sankta Anna en Kinŝaso 01.jpg |কিনশাচাৰ চেণ্ট এন্নেছ চাৰ্চ ([[কেথলিক চাৰ্চ অৱ দ্য ডেম'ক্ৰেটিক ৰিপাব্লিক অৱ কংগো]]) File: Église Francophone CBCO Kintambo.jpg| এগ্লিচ ফ্ৰাঙ্কোফোন চিবিচিও কিণ্টাম্বো ([[কঙ্গোৰ বেপ্তি‍ষ্ট সম্প্ৰদায়]]) </gallery> উপাসনাৰ স্থানসমূহৰ ভিতৰত আছে‍ মূলতঃ খ্ৰীষ্টান গীৰ্জা আৰু উপাসনালয়: কিনশাচাৰ ৰোমান কেথলিক আৰ্কডাইচেছ (কেথলিক গীৰ্জা), কিম্বাংগুইষ্ট চাৰ্চ, বেপ্টিষ্ট কমিউনিটি অৱ কংগো (বেপ্টিষ্ট ৱৰ্ল্ড এলায়েন্স), কংগো ৰিভাৰ বেপ্টিষ্ট কমিউনিটি (বেপ্টিষ্ট ৱৰ্ল্ড এলায়েন্স), এছেম্বলিজ অৱ গড, কংগোৰ এংলিকান চাৰ্চৰ প্ৰদেশ (এংলিকান কমিউনিয়ন), চাৰ্চ অৱ জিছুছ খ্ৰীষ্ট অৱ লেটাৰ-ডে চেণ্টছৰ এটা উপাসনালয় আৰু কিনশাচাত ১০০ৰো অধিক মণ্ডলী আছে। কংগোত এটা প্ৰেছবিটেৰিয়ান ধৰ্মীয়গোষ্ঠী (সংস্কাৰ কৰা গীৰ্জাৰ বিশ্ব ধৰ্মগোষ্ঠী) আছে।<ref>J. Gordon Melton, Martin Baumann, ‘‘Religions of the World: A Comprehensive Encyclopedia of Beliefs and Practices’’, ABC-CLIO, USA, 2010, p. 777</ref> মুছলমানৰো মছজিদ আছে। বৰ্তমান এটা বাহাই উপাসনালয় নিৰ্মাণৰ কাম চলি আছে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=20 May 2021|title=Les travaux de construction de la Maison d'Adoration Nationale en bonne progression!|url=https://www.bahai-rdc.org/les-travaux-de-construction-de-la-maison-dadoration-nationale-en-bonne-progression/|date=১ এপ্ৰিল ২০২৩|archive-date=১৩ জুন ২০২১|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20210613091220/https://www.bahai-rdc.org/les-travaux-de-construction-de-la-maison-dadoration-nationale-en-bonne-progression/|url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ}}</ref> ==গণমাধ্যম== ==খেলাধুলা== ==অট্টালিকা আৰু প্ৰতিষ্ঠান== ==আন্তঃগাঁথনি আৰু গৃহ নিৰ্মাণ== ==পৰিবহণ== ===বিমান=== ===ৰেল=== ===বাহ্যিক পৰিবহণ=== ==সামাজিক বিষয়== ===অপৰাধ আৰু শাস্তি=== ===ৰাস্তাৰ শিশু=== ==জনপ্ৰিয় সংস্কৃতিত== ==তথ্য সংগ্ৰহ== [[শ্ৰেণী:ভূগোল]] 73o2vskxjoe4dw4rvmefccjiwu9tc47 517013 517011 2025-06-11T08:15:19Z Kandarpajit Kallol 6257 517013 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = কিনশাচা | official_name = ''ভিলে ডি কিনশাচা '' | settlement_type = ৰাজধানী চহৰ আৰু প্ৰদেশ | image_skyline = {{multiple image | perrow = 1/2/2/2 | border = infobox | total_width = 290 | caption_align = center | image1 = La ville de Kinshasa.jpg | caption1 = ডাউনটাউন কিনশাচা | image2 = Africell - Black Santa - DRC (49268350383).jpg | caption2 = গোম্বে, কিনশাচা | image3 = Kinshasa by night (23769991270).jpg | caption3 = লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক | image4 = Palais du peuple de la RDC.jpg | caption4 = পিপলচ পেলেচ | image5 = Parc de la Vallée de la Nsele.jpg | caption5 = লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক | image6 = Le 17 janvier 1961, Patrice Lumumba mourrait, victime de son « rêve » pour un Congo libre, démocratique et développé. (16112526649).jpg | caption6 = পাত্ৰিছ লুমুম্বাৰ মূৰ্তি সহিত লাইমেট টাৱাৰ (পটভূমিত)। | image7 = Bâtiment de la SCPT (anciennement ONATRA) à Gombe, Kinshasa.jpg | caption7 = চ'ছাইটিি বাণিজ্যিক দেচ পৰিবহণ আৰু দেচ বন্দৰ }} | image_flag = Flag of Kinshasa, DRC.svg | image_seal = Coat of arms of Kinshasa.svg | seal_size = 50px | nickname = কিন লা বেলে<br/>({{literally||কিন দ্য বিউটিফুল}}) | motto = | image_map = Democratic Republic of the Congo (26 provinces) - Kinshasa.svg | map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ প্ৰদেশৰ মানচিত্ৰত কিনশাচা | pushpin_map = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ#আফ্ৰিকা#পৃথিৱী | pushpin_relief = 1 | pushpin_map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ মানচিত্ৰে কিনশাসা | coordinates = {{স্থানাঙ্ক|4|19|30|S|15|19|20|E|type:adm1st_region:CD-KN|display=inline}} | subdivision_type = দেশ | subdivision_name = {{পতাকা|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ}} | subdivision_type1 = [[Provinces of the Democratic Republic of the Congo|Province]] | established_title = প্ৰতিষ্ঠিত | established_date = ১৮৮১ | seat_type = চি‍টি হল | seat = [[লা গোম্বে (কিনশাসা)|লা গোম্বে]] | parts_type = [[কিনশাসায় কমিউন|কমিউন]] | parts_style = coll | p1 = [[বন্দলুংওয়া]] | p2 = [[বাৰুম্বু]] | p3 = [[বুম্বু]] | p4 = [[গোম্বে, কিনশাসা|গোম্বে]] (অতীতে কালিনা) | p5 = [[কালামু]] | p6 = [[কাসা-ভুবু, কিনশাসা|কাসা-ভুবু]] | p7 = [[কিম্বানসেকে]] | p8 = [[কিনশাসা (কমিউন)|কিনশাসা]] | p9 = [[কিণ্টামবো]] | p10 = [[কিসেনসো]] | p11 = [[লেম্বা, কিনশাসা|লেম্বা]] | p12 = [[লিমেট]] | p13 = [[লিঙ্গওয়ালা]] | p14 = [[মাকালা]] | p15 = [[মালুকু, কিনশাসা|মালুকু]] | p16 = [[মাসিনা, কিনশাসা|মাসিনা]] | p17 = [[মাটে]] | p18 = [[মণ্ট এনগাফুলা]] | p19 = [[এনডিজিলি, কিনশাসা|এনডিজিলি]] | p20 = [[নগাবা]] | p21 = [[এনগালিমা]] | p22 = [[এনগিৰি-এনগিৰি]] | p23 = [[এনসেলে]] | p24 = [[সেলেম্বাও]] | government_type = প্ৰাদেশিক সমাৱেশ | governing_body = [[কিনশাচাৰ প্ৰাদেশিক পৰিষদ]] | leader_title = [[কিনশাসাৰ গভৰ্নৰদেৰ তালিকা|গভৰ্নৰ]] | leader_name = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | leader_title1 = ভাইস-গভৰ্নৰ | leader_name1 = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | total_type = নগৰ-প্ৰদেশ | area_footnotes =<ref name=Kayembe2009 /> | area_total_km2 = 9965 | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_water_percent = | area_urban_km2 = 600 | elevation_m = 240 | population_total = 17071000<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |last=Institut National De La Statistique |title=Projections demographiques 2019-25 (in French) |url=http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |date=September 23, 2020 |archive-date=জুলাই ২, ২০২০ |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ |access-date=June 5, 2025 |archivedate=July 2, 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |deadurl=yes }}</ref> | population_as_of = ২০২১ | population_footnotes = | population_density_km2 = 1462 | population_urban = 16316000 | population_metro = 17239463 | population_urban_footnotes =<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি| url = https://populationstat.com/democratic-republic-of-the-congo/kinshasa|title = PopulationStat.com}}</ref> | population_density_urban_km2 = auto | population_blank1_title = [[জাতীয় ভাষা|language]] | population_blank1 = ফৰাচী আৰু লিঙ্গালা | population_note = | postal_code = | area_code = 243 + 9 | blank_name_sec1 = [[মানৱ উন্নয়ন সূচক|এইচডিআই]] (২০১৯) | blank_info_sec1 = 0.577<ref name="GlobalDataLab">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab |url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180923120638/https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |archive-date=23 September 2018 |date=2021-07-27 |ওয়েবসাইট=hdi.globaldatalab.org |language=en}}</ref><br />{{color|#fc0|medium}}[[List of provinces of the Democratic Republic of the Congo by Human Development Index|1st]] | area_urban_footnotes =<ref name="population">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |date=April 2017 |title=DemographiaWorld Urban Areas – 13th Annual Edition |url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |archive-date=3 May 2018 |date=8 July 2017 |publisher=[[Demographia]]}}</ref> | timezone = [[পশ্চিম আফ্ৰিকাৰ সময়]] | utc_offset = +1 | coor_pinpoint = | registration_plate_type = [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ যানবাহন ৰেজিষ্ট্ৰেশন প্লেট|লাইসেন্স প্লেট কোড]] | registration_plate = {{পতাকা আইকন|Democratic Republic of the Congo}} CGO / '''01''' }} '''কিনশাচা''' ({{lang-en|Kinshasa}}) হ'ল কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী আৰু সৰ্ববৃহৎ চহৰ। পূৰ্বতে ইয়াক লিওপোল্ডভিল নামেৰে জনা গৈছিল। এসময়ত কংগো নদীৰ পাৰত মাছ ধৰা আৰু ব্যৱসায়িক গাঁৱৰ বসতিস্থল কিনশাচা এতিয়া বিশ্বৰ অন্যতম দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা মেগাচিটি। কিনশাচা মহানগৰখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ ২৬খন প্ৰদেশৰ ভিতৰত এখন। যিহেতু নগৰ-প্ৰদেশৰ প্ৰশাসনিক সীমাৰেখাই এক বিশাল এলেকা সামৰি লৈছে, সেয়েহে নগৰ-প্ৰদেশৰ ৯০ শতাংশতকৈও অধিক ভূমি গ্ৰাম্য প্ৰকৃতিৰ, চহৰীয়া অঞ্চলসমূহে পশ্চিম দিশত সৰু কিন্তু বিস্তাৰিত অংশ দখল কৰিছে।<ref name="area">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Ville de Kinshasa|title=Géographie de Kinshasa|url=http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|archive-date=23 July 2012|date=25 June 2012|access-date=5 June 2025|archivedate=23 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|deadurl=yes}}</ref> আফ্ৰিকাৰ কাইৰো আৰু লোগেছৰ পিছত কিনশাচা তৃতীয় বৃহত্তম মহানগৰ।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=2020-07-03|language=en-US|title=Cities In The World With The Most Francophone Population|url=https://www.worldatlas.com/articles/cities-in-the-world-with-the-most-francophone-population.html|date=2022-03-08|ওয়েবসাইট=WorldAtlas}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও ই বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ নামমাত্ৰ ফ্ৰাংকোফোন নগৰীয়া অঞ্চল, য'ত ফৰাচী ভাষা হৈছে চহৰখনৰ চৰকাৰ, শিক্ষা, সংবাদ মাধ্যম, জনসেৱা, আৰু উচ্চ পৰ্যায়ৰ বাণিজ্যৰ ভাষা। আনহাতে, লিংগালা ভাষাক বাটে‍-ঘাটে‍ লিংগুয়া ফ্ৰাংকা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&q=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|title=Globalization and Language Vitality: Perspectives from Africa, pp. 103 & 109|last=Cécile B. Vigouroux & Salikoko S. Mufwene|year=2008|isbn=9780826495150|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20151005104851/https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&lpg=PA111&dq=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|archive-date=5 October 2015|url-অবস্থা=live|date=25 June 2012}}</ref> ২০১২ চনৰ অক্টোবৰ মাহত কিনশাচাত ১৪ সংখ্যক ফ্ৰাংকোফোনি শীৰ্ষ সন্মিলন অনুষ্ঠিত হৈছিল।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=[[Organisation internationale de la Francophonie|OIF]]|title=XIVe Sommet de la Francophonie|url=http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120619065536/http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|archive-date=19 June 2012|date=25 June 2012}}</ref> কিনশাচাৰ বাসিন্দাসকলক কিনোইছ (ফৰাচী আৰু কেতিয়াবা ইংৰাজীত) বা কিনাশাচান (ইংৰাজীত) বুলি জনা যায়। অঞ্চলটোৰ খিলঞ্জীয়া লোকসকলৰ ভিতৰত হুম্বু আৰু টেকে আদি অন্যতম। চহৰখন পাৰ্শ্বৱৰ্তী ৰিপাব্লিক অৱ কংগোৰ ৰাজধানী ব্ৰাজাভিলৰ মুখামুখি। এই বিন্দুত নদীৰ ব্যৱধান ৭ কিলোমিটাৰ বহল যদিও ভেটিকান চহৰ আৰু ৰোমৰ পিছত এই দুখন চহৰ বিশ্বৰ দ্বিতীয় নিকটতম ৰাজধানী চহৰৰ যোৰা। ==ইতিহাস== ১৮৮১ চনত হেনৰী মৰ্টন ষ্টেনলীয়ে ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰ হিচাপে এই চহৰখন প্ৰতিষ্ঠা কৰে।<ref>Roman Adrian Cybriwsky, ''Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture'', ABC-CLIO, USA, 2013, p. 144</ref> বেলজিয়ামৰ ৰজা দ্বিতীয় লিওপল্ডৰ সন্মানত ইয়াৰ নামকৰণ কৰা হৈছিল লিওপোল্ডভিল। তেওঁ কংগো ফ্ৰী ষ্টেট নিয়ন্ত্ৰণ কৰিছিল। এই বিশাল ভূখণ্ডই এখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ। এই অঞ্চলটো উপনিবৱশ নহয় বৰঞ্চ ৰজাৰ ব্যক্তিগত সম্পত্তি আছিল। এই ঠাইখন লিভিংষ্টন জলপ্ৰপাতৰ ওপৰৰ কংগো নদীৰ প্ৰথমটো নাও চলাব পৰা বন্দৰ হিচাপে বিকশিত হয়। লিওপোল্ডভিলৰ তলৰ ৩০০ কিলোমিটাৰ (১৯০ মাইল) উজানত এটি ধাৰা আছে। প্ৰথম অৱস্থাত সাগৰৰ মাজেৰে অহা বা যোৱা সকলো সামগ্ৰী লিওপোল্ডভিল আৰু মাটাডিৰ মাজত বহনকাৰীয়ে কঢ়িয়াই নিব লাগিছিল, ৰেপিডৰ তলৰ বন্দৰ আৰু উপকূলৰ পৰা ১৫০ কিলোমিটাৰ (৯৩ মাইল) দূৰত্বৰ পৰা আনিব লগা হৈছিল। ১৮৯৮ চনত মাটাডি-কিনশাচা পৰ্টেজ ৰেলৱেৰ নিৰ্মাণ সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ লগে লগে ৰেপিডৰ চাৰিওফালে বিকল্প পথৰ ব্যৱস্থা হয় আৰু লিওপোল্ডভিলৰ দ্ৰুত বিকাশ আৰম্ভ হয়। ১৯১৪ চনত পাইপলাইন স্থাপন কৰা হয়। ই মাটাডিৰ পৰা লিওপ’ল্ডভিলৰ ওপৰৰ ফালে থকা ভাপ জাহাজলৈ খাৰুৱা তেল পৰিবহণ কৰে।<ref name="britannica.com">{{বিশ্বকোষ উদ্ধৃতি|বিশ্বকোষ=britannica.com}}</ref> ১৯২৩ চনৰ ভিতৰত কংগোৰ মোহনাত থকা বোমা চহৰখনৰ ঠাইত এই চহৰখনক বেলজিয়ান কংগোৰ ৰাজধানীলৈ উন্নীত কৰা হয়।<ref name="britannica.com" /> "লিঅ'" বা "লিঅ'পল্ড" নামেৰে মতা এই চহৰখন ঔপনিৱেশিক যুগত দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাই ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰত পৰিণত হয়। ১৯৫৯ চনৰ বিদ্ৰোহৰ পাছত ১৯৬০ চনৰ ৩০ জুনত স্বাধীনতা লাভ কৰি‍ কংগো ৰিপাব্লিকে প্ৰথম প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে পেট্ৰিছ লুমুম্বাক নিৰ্বাচিত কৰে। লুমুম্বাৰ অনুভূত ছোভিয়েট সমৰ্থন প্ৰৱণতাক পশ্চিমীয়া স্বাৰ্থই ভাবুকি হিচাপে গণ্য কৰিছিল। যিহেতু সেই সময় শীতল যুদ্ধৰ উত্তেজনাপূৰ্ণ সময় আছিল, সেয়েহে আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামে কংগোৰ কৌশলগত সম্পদ বিশেষকৈ ইউৰেনিয়ামৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ হেৰুৱাব বিচৰা নাছিল। লুমুম্বাৰ নিৰ্বাচনৰ এবছৰ নৌহওঁতেই বেলজিয়াম আৰু আমেৰিকাই তেওঁৰ কঙ্গোলিজ প্ৰতিদ্বন্দ্বীসকলৰ সমৰ্থন ক্ৰয় কৰি লয় আৰু সেই ঘটনাবোৰক গতিশীল কৰি লুমুম্বাৰ হত্যাত পৰিণত কৰে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|last=Georges Nzongola-Ntalaja|date=17 January 2011|title=Patrice Lumumba: the most important assassination of the 20th century|url=https://www.theguardian.com/global-development/poverty-matters/2011/jan/17/patrice-lumumba-50th-anniversary-assassination|date=9 February 2020|ওয়েবসাইট=The Guardian}}</ref> ১৯৬৪ চনত মাইজে ছ’ম্বেই কংগো ৰিপাব্লিক, বুৰুণ্ডি আৰু মালিৰ সকলো নাগৰিকৰ লগতে ৰুৱাণ্ডাৰ পৰা অহা সকলো ৰাজনৈতিক শৰণাৰ্থীক বহিষ্কাৰ কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে।<ref>Jules Gerard-Libois and Benoit Verhaegen, ''Congo 1964: Political Documents of a Developing Nation'', Princeton University Press, 2015, p. 450</ref><ref name="NYT">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1964/08/22/archives/congo-starts-expulsions.html|title=Congo Starts Expulsions|work=[[The New York Times]]|date=19 May 2021|language=en}}</ref><ref>Daouda Gary-Tounkara, ''1964 : le Mali réinsère ses ressortissants expulsés'', In: '' Plein droit 2016/1 (n° 108)'', GISTI, 2016, p. 35-38</ref><ref>United States.</ref> ১৯৬৫ চনত আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামৰ সহায়ত কংগোত জোচেফ-ডিজিয়েৰ মবুটুৱে ক্ষমতা দখল কৰে। তেওঁ "প্ৰামাণ্যতা"ৰ নীতি প্ৰৱৰ্তন কৰে। ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে দেশৰ মানুহ আৰু ঠাইৰ নাম পুনৰ সজীৱ কৰি তুলিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। ১৯৬৬ চনত কিনশাচা নামৰ এখন গাঁৱৰ নামেৰে লিওপ’ল্ডভিলৰ নাম কিনশাচা ৰখা হয়। এসময়ত ই এই স্থানৰ ওচৰতে আছিল, যিটো বৰ্তমান কিনশাচা কমিউন নামেৰে জনা যায়। মবুটুৰ অধীনত চহৰখন দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পালে। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা বহু লোক নিজৰ সৌভাগ্যৰ সন্ধানত ইয়ালৈ আহিছিল। বা আন ঠাইৰ জাতিগত বিবাদৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ আহিছিল। এইদৰে তেওঁলোকে কিনশাচাৰ জনসংখ্যাৰ মাজত ইতিমধ্যে উপস্থিত থকা বহুতো জাতি আৰু ভাষাৰ লগত নতুন ভাষা আৰু জাতি-জনগোষ্ঠী সংযোজন কৰিলে। ১৯৯১ চনত চহৰখনে বিদ্ৰোহী সৈনিকক প্ৰতিহত কৰিবলগীয়া হৈছিল। চৰকাৰে দৰমহা দিব নোৱাৰাৰ বিৰুদ্ধে তেওঁলোকে‍ প্ৰতিবাদ কৰিছিল। ইয়াৰ পাছত বিদ্ৰোহীৰ বিদ্ৰোহ আৰম্ভ হয়, যাৰ ফলত ১৯৯৭ চনৰ ভিতৰত মবুটুৰ শাসন ব্যৱস্থাৰ পতন ঘটে।<ref name="britannica.com"/> মবুটুৰ অতিমাত্ৰা উৎপাত, গণ দুৰ্নীতি, নেপটিজিম আৰু গৃহযুদ্ধৰ ফলত কিনশাচাৰ বহু ক্ষতি হৈছিল। ই তেওঁক পতনৰফালে লৈ গৈছিল। ইয়াৰ পাছতো ই এতিয়াও মধ্য আফ্ৰিকাৰ বাবে এক প্ৰধান সাংস্কৃতিক আৰু বৌদ্ধিক কেন্দ্ৰ, য'ত সংগীতজ্ঞ আৰু শিল্পীৰ এক সমৃদ্ধিশালী সম্প্ৰদায় আছে। ইয়াৰ উপৰিও ই দেশৰ প্ৰধান ঔদ্যোগিক কেন্দ্ৰ, ইয়াত অভ্যন্তৰীণ অঞ্চলৰ পৰা অনা বহু প্ৰাকৃতিক সামগ্ৰী প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰা হয়। ২০০১ চনৰ পৰা ২০১৯ চনলৈকে কংগো গণতান্ত্ৰিক ৰিপাব্লিকৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জোচেফ কাবিলাৰ কিনশাচাত বিশেষ জনপ্ৰিয়তা নাছিল।<ref name="Trapido2016"/> ২০০৬ চনত কাবিলাই প্ৰতিদ্বন্দ্বিতামূলক নিৰ্বাচনত জয় ঘোষণা কৰাৰ পিছত হিংসাত্মক পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয়; ইউৰোপীয় সংঘই ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ বাহিনীত যোগদান কৰিবলৈ চহৰখনত সৈন্য নিয়োগ কৰে। ২০১৬ চনত নতুন নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ’ব বুলি ঘোষণা কৰাত দুবছৰ পলম হৈছিল। ছেপ্টেম্বৰ আৰু ডিচেম্বৰ মাহত বৃহৎ প্ৰতিবাদৰ সূচনা হয়। ইয়াৰ ফলত ৰাজপথত বেৰিকেড লগোৱাৰ লগতে কেইবা ডজন লোকৰ মৃত্যু হয়। বিদ্যালয় আৰু ব্যৱসায়িক প্ৰতিষ্ঠান বন্ধ আছিল।<ref>"[https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407 DR Congo election: 17 dead in anti-Kabila protests] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180616023724/https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407|date=16 June 2018}}", ''BBC'', 19 September 2016.</ref><ref>Merritt Kennedy, "[https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators Congo A 'Powder Keg' As Security Forces Crack Down On Whistling Demonstrators] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180517153108/https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators|date=17 May 2018}}", ''NPR'', 21 December 2016.</ref> ==ভূগোল== ===প্ৰশাসনিক বিভাগ=== ===জলবায়ু=== ==জনসংখ্যা== ১৯৮৪ চনত কৰা আনুষ্ঠানিক লোকপিয়লত ২৬ লাখ বাসিন্দা গণনা কৰা হৈছিল।<ref name="Bédécarrats2016">{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Bédécarrats|first=Florent|last২=Lafuente-Sampietro|first২=Oriane|year=2019|title=Building commons to cope with chaotic urbanization? Performance and sustainability of decentralized water services in the outskirts of Kinshasa|পাতাসমূহ=1096–1108|DOI=10.1016/j.jhydrol.2016.07.023|doi-access=free}}</ref> তেতিয়াৰ পৰাই সকলো অনুমান সঁচাকৈয়ে বহিৰ্প্ৰকাশ। ২০০৫ চনৰ বাবে অনুমান ৫৩ লাখৰ পৰা ৭৩ লাখৰ ভিতৰত পৰে।<ref name="Flouriot2013"/> ২০১৭ চনত চহৰখনৰ শেহতীয়া অনুমান অনুসৰি ইয়াৰ জনসংখ্যা আছিল ১১,৮৫৫,০০০।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=Archived copy|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|date=26 June 2012}}</ref> ইউ এন হেবিটেটৰ তথ্য অনুসৰি বছৰি ৩ লাখ ৯০ হাজাৰ লোক কিনাশাচালৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। যুদ্ধৰ পৰা পলায়ন কৰি অৰ্থনৈতিক সুযোগ বিচাৰি ইয়ালৈ আহে।<ref name="Iazzolino2016">Gianluca Iazzolino, "[http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls Kinshasa, megalopolis of 12 million souls, expanding furiously on super-charged growth] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170709174042/http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls|date=9 July 2017}}"; ''Mail & Guardian Africa'', 2 April 2016.</ref> এক অনুমান অনুসৰি (২০১৬) মহানগৰ কিনশাচাৰ জনসংখ্যা যথেষ্ট বৃদ্ধি পাব। ইয়াৰ জনসংখ্যা ২০৫০ চনৰ ভিতৰত ৩.৫ কোটি, ২০৭৫ চনৰ ভিতৰত ৫.৮ কোটি আৰু ২১০০ চনৰ ভিতৰত ৮.৩ কোটি হ’ব।<ref>{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Hoornweg|first=Daniel|last২=Pope|first২=Kevin|year=2017|title=Population predictions for the world's largest cities in the 21st century|পাতাসমূহ=195–216|DOI=10.1177/0956247816663557|doi-access=free}}</ref> তেনে হ'লে‍ ই বিশ্বৰ অন্যতম বৃহৎ মহানগৰ হিচাপে পৰিগণিত হ’ব। ===ভাষা=== কংগো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ চৰকাৰী ভাষা ফৰাচী। অৰ্থাৎ কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী কিনশাচাৰ ভাষাও ফৰাচী। কিনশাচা আনুষ্ঠানিকভাৱে বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ ফ্ৰাংকোফোন চহৰ যদিও বেছিভাগ মানুহেই হয় ফৰাচী ভাষা নাজানে অথবা ক’বলৈ চেষ্টা কৰে।<ref name=":0">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=7 March 2016|title=Populations of 150 Largest Cities in the World|url=http://www.worldatlas.com/citypops.htm|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20170828095658/http://www.worldatlas.com/citypops.htm|archive-date=28 August 2017|date=1 August 2016|ওয়েবসাইট=World Atlas}}</ref><ref name="Nadeau">{{cite book|title=The Story of French|url=https://archive.org/details/storyoffrench0000nade|last=Nadeau|first=Jean-Benoit|year=2006|publisher=St. Martin's Press|পাতা=301; 483|isbn=9780312341831}}</ref><ref name="Trefon">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=5VAAHi93y0sC&q=Kinshasa+second+largest+French+city&pg=PA7|title=Reinventing Order in the Congo: How People Respond to State Failure in Kinshasa|last=Trefon|first=Theodore|year=2004|publisher=Zed Books|পাতা=7|isbn=9781842774915|date=31 May 2009}}</ref> লিংগালা ভাষাক কথিত ভাষা হিচাপে বহুলভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ৰাস্তাৰ চিন, পোষ্টাৰ, বাতৰি কাকত, চৰকাৰী নথি-পত্ৰ, স্কুলৰ ভাষা ফৰাচী; নাটক, টেলিভিছন আৰু বাতৰি কাকতত ই আধিপত্য বিস্তাৰ কৰিছে আৰু বিভিন্ন সামাজিক শ্ৰেণীৰ লোকৰ মাজত উলম্ব সম্পৰ্ক ক্ষেত্ৰত ই ব্যৱহাৰ হয়। কিন্তু একে শ্ৰেণীৰ মানুহে নিজৰ মাজতে কংগো ভাষা (কিকোংগো, লিংগালা, শ্বিলুবা বা শ্বাহিলি)ত কথা পাতে।<ref name="Manning">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=LwzFF2FnbzMC&q=Kinshasa+second+largest+francophone+city&pg=PA189|title=Francophone sub-Saharan Africa: Democracy and Dependence, 1985–1995|last=Manning|first=Patrick|year=1998|publisher=Cambridge University Press|পাতা=189|isbn=9780521645195|date=31 May 2009}}{{অকাৰ্যকৰ সংযোগ|date=এপ্ৰিল ২০২৩ |bot=InternetArchiveBot |ঠিক কৰাৰ প্ৰচেষ্টা=yes }}</ref> ==চৰকাৰ আৰু ৰাজনীতি== ==অৰ্থনীতি== [[চিত্ৰ:Marsavco-Biggest_FMCG_Company_of_DRC_&_Central_Africa,_Part_of_RAWJI_Group-Largest_Group_in_DRC.jpg|ডান|thumb| মাৰ্চাভকো]] [[চিত্ৰ:2013_street_Kinshasa_8756715873.jpg|thumb|২০১৩ চনত কিনশাচা]] মহানগৰীৰ মাজমজিয়াত অৱস্থিত ট্ৰাষ্ট মাৰ্চেণ্ট বেংকৰ দৰে আন বহু উদ্যোগ আছে। খাদ্য প্ৰক্ৰিয়াকৰণ এটা প্ৰধান উদ্যোগ, আৰু নিৰ্মাণ আৰু অন্যান্য সেৱা উদ্যোগেও অৰ্থনীতিত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে।<ref name="britannica.com"/> যদিও কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ জনসংখ্যাৰ মাত্ৰ ১৩% লোক ইয়াত বাস কৰে, মুঠ ঘৰুৱা উৎপাদনৰ দ্বাৰা জুখিলে কংগোৰ অৰ্থনীতিৰ ৮৫% কিনশাচাৰৰ।<ref name="ChirisaEtAl2017"/> ২০০৪ চনৰ এক সমীক্ষাত দেখা গৈছে যে মুঠ ৯ লাখ ৭৬ হাজাৰ শ্ৰমিকৰ ৭০% অনানুষ্ঠানিকভাৱে নিয়োজিত, ১৭% ৰাজহুৱা খণ্ডত, ৯% আনুষ্ঠানিক ব্যক্তিগত খণ্ডত আৰু ৩% অন্যান্য খণ্ডত। বেছিভাগ নতুন চাকৰিকে অনানুষ্ঠানিক হিচাপে শ্ৰেণীভুক্ত কৰা হয়।<ref name="Flouriot2013"/> ১৯৭০ চনৰ পৰা কংগোৰ সৈতে চীন গণৰাজ্য যথেষ্ট জড়িত হৈ আছে। তেওঁলোকে পেলেছ ডু পিপল নিৰ্মাণৰ বাবে ধন আগবঢ়াইছিল আৰু শ্ কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনৰ পৰা কোটি কোটি ডলাৰৰ ঋণ। বাবা যুদ্ধত বিদ্ৰোহীসকলৰ বিৰুদ্ধে চৰকাৰক সমৰ্থন কৰিছিল। ২০০৭-২০০৮ বিত্তীয় বৰ্ষত চীন আৰু কংগোৱে ৮.৫ বিলিয়ন মাৰ্কিন ডলাৰৰ চুক্তিত স্বাক্ষৰ কৰে। কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনে‍ দিয়া এইয়া কোটি ডলাৰৰ ঋণ।<ref>Emizet Francois Kisangani, Scott F. Bobb, "China, People's Republic of, Relations with"; ''Historical Dictionary of the Democratic Republic of the Congo'', Lanham, Maryland: Scarecrow Press, 2010; pp. [https://books.google.com/books?id=FvAWPTaRvFYC&pg=PA74 74]–75.</ref> চীনা উদ্যোগীসকলে কিনশাচাৰ স্থানীয় বজাৰত ক্ৰমৱৰ্ধমান অংশীদাৰিত্ব লাভ কৰিছে, এই প্ৰক্ৰিয়াত পূৰ্বতে সফল কংগো, পশ্চিম আফ্ৰিকা, ভাৰতীয় আৰু লেবাননৰ ব্যৱসায়ীসকলক স্থানচ্যুত কৰিছে।<ref>Nuah M. Makungo, "[https://www.researchgate.net/publication/258339820_Is_The_Democratic_Republic_of_Congo_DRC_being_Globalized_by_China Is the Democratic Republic of Congo being Globalized by China? ]</ref> ২০০৫ চনত পৰিয়ালৰ গড় খৰচ ২১৫০ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল, যিটো প্ৰতিদিনে ১ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল। পৰিয়ালৰ গড় খৰচ আছিল ১৫৫৫ ডলাৰ, অৰ্থাৎ প্ৰতিজন ব্যক্তিৰ বাবে প্ৰতিদিনে ৬৬ চেণ্ট। দুখীয়াৰ মাজত এই ব্যয়ৰ আধাতকৈ অধিক খাদ্য, বিশেষকৈ ৰুটি আৰু শস্যজাতীয় খাদ্যৰ বাবে হয়।<ref name="Flouriot2013">Jean Flouriot, "[https://com.revues.org/6770 Kinshasa 2005. ]</ref> ==শিক্ষা== [[চিত্ৰ:Université_de_Kinshasa_(Unikin1).JPG|ডান|thumb| কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয়]] কিনশাচাত কেইবাখনো উচ্চ পৰ্যায়ৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে, য’ত চিভিল ইঞ্জিনিয়াৰিঙৰ পৰা আৰম্ভ কৰি নাৰ্চিং আৰু সাংবাদিকতালৈকে বিভিন্ন ধৰণৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে। চহৰখনত তিনিখন বিশ্ববিদ্যালয় আৰু এখন কলা বিদ্যালয় আছে: * একাডেমি ডি ডিজাইন (এডি) * ইনষ্টিটিউট চুপাৰিউৰ ডি'আৰ্কিটেকচাৰ আৰু নগৰবাদ * ইউনিভাৰ্চ‍িটি পেনাফ্ৰিকাইন ডু কঙ্গো (ইউপিসি) * কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয় * ইউনিভাৰ্চ‍িটি লিবাৰ ডি কিনশাচা * কঙ্গোৰ কেথলিক বিশ্ববিদ্যালয় * [[Congo Protestant University|কঙ্গো প্ৰটেষ্টাণ্ট বিশ্ববিদ্যালয়]] * [[Université Chretienne de Kinshasa|ইউনিভাৰ্চ‍িটি ক্ৰেটিয়েন ডি কিনশাসা]] * [[National Pedagogy University|ন্যাশনাল পেডাগজি ইউনিভাৰ্চ‍িটি]] * নেশ্বনেল ইনষ্টিটিউট অফ আৰ্টচ * বিজ্ঞাপন আৰু মিডিয়া উচ্চতৰ ইনষ্টিটিউট * চেণ্টাৰ ফৰ হেলথ ট্ৰেনিং (সিইএফএ)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Cefacongo.org|title=Cefacongo.org|url=http://www.cefacongo.org/index.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20110725151811/http://www.cefacongo.org/index.html|archive-date=25 July 2011|date=14 March 2011}}</ref> প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক বিদ্যালয়: * লাইচি প্ৰিন্স ডি লিজ (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, [[ফৰাসি বেলজীয়|বেলজিয়াম পাঠ্যক্ৰমেৰ ফ্ৰেঞ্চ কমিউনিটি]]) * প্ৰিন্স ভেন লুইকস্কুল কিনশাচা (প্ৰাথমিক শিক্ষা, ফ্ল্যাণ্ডাৰ্চ পাঠ্যক্ৰম)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Prins van Luikschool Kinshasa|title=Onze school|url=https://wordpress.pls-rdc.com/onze-school/|date=2020-05-16}}</ref> * ৰেনে ডে‍কাৰ্ত ফৰাচী উচ্চ বিদ্যালয় (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, ফৰাচী পাঠ্যক্ৰম) * আমেৰিকান স্কুল অফ কিনশাচা * আলহাদেফ স্কুল। ২০০৫ চনত ছয় বছৰৰ ওপৰৰ ৯৩% শিশোৱে স্কুললৈ গৈছিল আৰু ১৫ বছৰৰ ওপৰৰ ৭০% লোক ফৰাচী ভাষাত সাক্ষৰ আছিল। ==স্বাস্থ্য আৰু চিকিৎসা== কিনশাচাত বিশখন চিকিৎসালয়ৰ লগতে বিভিন্ন চিকিৎসা কেন্দ্ৰ আৰু পলিক্লিনিক আছে।<ref>[http://www.afdevinfo.com/htmlreports/org/org_55841.html "Provincial Health Division of Kinshasa"] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20110414194221/http://www.afdevinfo.com/htmlreports/org/org_55841.html|date=14 April 2011}}''African Development Information Services''</ref> ১৯৯১ চনৰ পৰা মনকল হাস্পতালে স্বাস্থ্য বিভাগৰ সহযোগত কিনশাচাৰ জিলা চিকিৎসালয় হিচাপে অলাভজনক স্বাস্থ্য প্ৰতিষ্ঠান হিচাপে কাম কৰি আহিছে। ২০১২ চনত শিশু চিকিৎসক আৰু ৰক্ত বিশেষজ্ঞ অধ্যাপক লিঅ’ন শ্বিলোলোৰ দ্বাৰা পৰিচালিত মনকল হাস্পতালৰ পৰীক্ষাগাৰ, ডায়েগনষ্টিক ৰেডিঅ’লজি, ইনটেনচিভ কেয়াৰ, নৱজাতক ইউনিট, ফেমিলি মেডিচিন, জৰুৰীকালীন ইউনিট আৰু বৃহত্তৰ অস্ত্ৰোপচাৰ এলেকাৰে উন্নত ক্লিনিকেল সেৱাৰ ১৫০খন বিছনাযুক্ত এটা ভৱন মুকলি কৰা হৈছে। ==সংস্কৃতি== কিনশাচাত ৰাষ্ট্ৰীয় সংগ্ৰহালয় আৰু কিনছাছা ফাইন আৰ্টছ একাডেমী আছে।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=qb6NAQAAQBAJ&dq=Kinshasa++National+Museum+and+the+Kinshasa+Fine+Arts+Academy&pg=PA145|title=Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture|last=Cybriwsky|first=Roman Adrian|date=2013-05-23|publisher=ABC-CLIO|language=en|isbn=978-1-61069-248-9}}</ref> কিনশাচা কংগোৰ বেছিভাগ বুদ্ধিজীৱীৰ বাসস্থান, য'ত ম্বুটু যুগত গঢ় লৈ উঠা ৰাজনৈতিক শ্ৰেণীও আছে।<ref name="Freund2012">Bill Freund, "City and Nation in an African Context: National Identity in Kinshasa”; ''Journal of Urban History'' 38(5), 2012; [[doi:10.1177/0096144212449141]].</ref> কিনছাছাৰ সংগীত জগতখন ১৯৬০ চনৰ পৰাই চহৰখনৰ অভিজাত শ্ৰেণীৰ পৃষ্ঠপোষকতাত পৰিচালিত হৈ‍ আহিছে।<ref name="Trapido2016"/> ১৯৯৪ চনত গঠন হোৱা অৰ্কেষ্টাৰ চিম্ফণিক কিম্বাংগুইষ্টে উন্নত বাদ্যযন্ত্ৰ ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে আৰু তেতিয়াৰ পৰাই ইয়াৰ সামৰ্থ্য আৰু সুনাম বৃদ্ধি পায়।<ref>Andy Morgan, "The scratch orchestra of Kinshasa", ''The Guardian'' 9 May 2013.</ref> কিনছাছাৰ এটা পপ সংস্কৃতিৰ আদৰ্শ ধৰণ হ'ল মাইকলিষ্ট, ইউৰোপ ভ্ৰমণ কৰা এজন ধনৱান ফেশ্বনেবল মানুহ। এড্ৰিয়েন মম্বেলে ওৰফে ষ্টাৰভছ নিয়াৰকছ আৰু সংগীতজ্ঞ পাপা ৱেম্বা আছিল মিচেলেষ্ট শৈলীৰ প্ৰাৰম্ভিক উদাহৰণ।<ref name="Trapido2016">Joe Trapido, "[https://newleftreview.org/II/98/joe-trapido-kinshasa-s-theatre-of-power Kinshasa's Theater of Power] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170917080840/https://newleftreview.org/II/98/joe-trapido-kinshasa-s-theatre-of-power|date=17 September 2017}}", ''[[নতুন বাম পৰ্যালোচনা|New Left Review]]'' 98, March/April 2016.</ref> লা চেপে, এটা সংযুক্ত সাংস্কৃতিক ধাৰা যাক ডেণ্ডিজম বুলিও বৰ্ণনা কৰা হয়, ইয়াত আড়ম্বৰপূৰ্ণ কাপোৰ পিন্ধাটো জড়িত হৈ আছে। বহু কিনোনেই চহৰখনৰ প্ৰতি নেতিবাচক দৃষ্টিভংগী পোষণ কৰে, গ্ৰাম্য জীৱনশৈলীৰ প্ৰতি নষ্টালজিয়া আৰু কিনশাচাতকৈ কংগো জাতিৰ সৈতে অধিক শক্তিশালী সংযোগ প্ৰকাশ কৰে।<ref name="Freund2012"/> ==উপাসনালয়== <gallery mode="" widths="180px" heights="150px"> File: Preĝejo de Sankta Anna en Kinŝaso 01.jpg |কিনশাচাৰ চেণ্ট এন্নেছ চাৰ্চ ([[কেথলিক চাৰ্চ অৱ দ্য ডেম'ক্ৰেটিক ৰিপাব্লিক অৱ কংগো]]) File: Église Francophone CBCO Kintambo.jpg| এগ্লিচ ফ্ৰাঙ্কোফোন চিবিচিও কিণ্টাম্বো ([[কঙ্গোৰ বেপ্তি‍ষ্ট সম্প্ৰদায়]]) </gallery> উপাসনাৰ স্থানসমূহৰ ভিতৰত আছে‍ মূলতঃ খ্ৰীষ্টান গীৰ্জা আৰু উপাসনালয়: কিনশাচাৰ ৰোমান কেথলিক আৰ্কডাইচেছ (কেথলিক গীৰ্জা), কিম্বাংগুইষ্ট চাৰ্চ, বেপ্টিষ্ট কমিউনিটি অৱ কংগো (বেপ্টিষ্ট ৱৰ্ল্ড এলায়েন্স), কংগো ৰিভাৰ বেপ্টিষ্ট কমিউনিটি (বেপ্টিষ্ট ৱৰ্ল্ড এলায়েন্স), এছেম্বলিজ অৱ গড, কংগোৰ এংলিকান চাৰ্চৰ প্ৰদেশ (এংলিকান কমিউনিয়ন), চাৰ্চ অৱ জিছুছ খ্ৰীষ্ট অৱ লেটাৰ-ডে চেণ্টছৰ এটা উপাসনালয় আৰু কিনশাচাত ১০০ৰো অধিক মণ্ডলী আছে। কংগোত এটা প্ৰেছবিটেৰিয়ান ধৰ্মীয়গোষ্ঠী (সংস্কাৰ কৰা গীৰ্জাৰ বিশ্ব ধৰ্মগোষ্ঠী) আছে।<ref>J. Gordon Melton, Martin Baumann, ‘‘Religions of the World: A Comprehensive Encyclopedia of Beliefs and Practices’’, ABC-CLIO, USA, 2010, p. 777</ref> মুছলমানৰো মছজিদ আছে। বৰ্তমান এটা বাহাই উপাসনালয় নিৰ্মাণৰ কাম চলি আছে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=20 May 2021|title=Les travaux de construction de la Maison d'Adoration Nationale en bonne progression!|url=https://www.bahai-rdc.org/les-travaux-de-construction-de-la-maison-dadoration-nationale-en-bonne-progression/|date=১ এপ্ৰিল ২০২৩|archive-date=১৩ জুন ২০২১|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20210613091220/https://www.bahai-rdc.org/les-travaux-de-construction-de-la-maison-dadoration-nationale-en-bonne-progression/|url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ}}</ref> ==গণমাধ্যম== ==খেলাধুলা== ==অট্টালিকা আৰু প্ৰতিষ্ঠান== ==আন্তঃগাঁথনি আৰু গৃহ নিৰ্মাণ== ==পৰিবহণ== ===বিমান=== ===ৰেল=== ===বাহ্যিক পৰিবহণ=== ==সামাজিক বিষয়== ===অপৰাধ আৰু শাস্তি=== ===ৰাস্তাৰ শিশু=== ==জনপ্ৰিয় সংস্কৃতিত== ==তথ্য সংগ্ৰহ== [[শ্ৰেণী:ভূগোল]] b13bna68kdobj08gmvpwjr9dtcftjk2 517018 517013 2025-06-11T08:20:53Z Kandarpajit Kallol 6257 517018 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = কিনশাচা | official_name = ''ভিলে ডি কিনশাচা '' | settlement_type = ৰাজধানী চহৰ আৰু প্ৰদেশ | image_skyline = {{multiple image | perrow = 1/2/2/2 | border = infobox | total_width = 290 | caption_align = center | image1 = La ville de Kinshasa.jpg | caption1 = ডাউনটাউন কিনশাচা | image2 = Africell - Black Santa - DRC (49268350383).jpg | caption2 = গোম্বে, কিনশাচা | image3 = Kinshasa by night (23769991270).jpg | caption3 = লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক | image4 = Parc de la Vallée de la Nsele.jpg | caption4 = লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক | image5 = Le 17 janvier 1961, Patrice Lumumba mourrait, victime de son « rêve » pour un Congo libre, démocratique et développé. (16112526649).jpg | caption5 = পাত্ৰিছ লুমুম্বাৰ মূৰ্তি সহিত লাইমেট টাৱাৰ (পটভূমিত)। | image6 = Bâtiment de la SCPT (anciennement ONATRA) à Gombe, Kinshasa.jpg | caption6 = চ'ছাইটিি বাণিজ্যিক দেচ পৰিবহণ আৰু দেচ বন্দৰ }} | image_flag = Flag of Kinshasa, DRC.svg | image_seal = Coat of arms of Kinshasa.svg | seal_size = 50px | nickname = কিন লা বেলে<br/>({{literally||কিন দ্য বিউটিফুল}}) | motto = | image_map = Democratic Republic of the Congo (26 provinces) - Kinshasa.svg | map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ প্ৰদেশৰ মানচিত্ৰত কিনশাচা | pushpin_map = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ#আফ্ৰিকা#পৃথিৱী | pushpin_relief = 1 | pushpin_map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ মানচিত্ৰে কিনশাসা | coordinates = {{স্থানাঙ্ক|4|19|30|S|15|19|20|E|type:adm1st_region:CD-KN|display=inline}} | subdivision_type = দেশ | subdivision_name = {{পতাকা|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ|গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ}} | subdivision_type1 = [[Provinces of the Democratic Republic of the Congo|Province]] | established_title = প্ৰতিষ্ঠিত | established_date = ১৮৮১ | seat_type = চি‍টি হল | seat = [[লা গোম্বে (কিনশাসা)|লা গোম্বে]] | parts_type = [[কিনশাসায় কমিউন|কমিউন]] | parts_style = coll | p1 = [[বন্দলুংওয়া]] | p2 = [[বাৰুম্বু]] | p3 = [[বুম্বু]] | p4 = [[গোম্বে, কিনশাসা|গোম্বে]] (অতীতে কালিনা) | p5 = [[কালামু]] | p6 = [[কাসা-ভুবু, কিনশাসা|কাসা-ভুবু]] | p7 = [[কিম্বানসেকে]] | p8 = [[কিনশাসা (কমিউন)|কিনশাসা]] | p9 = [[কিণ্টামবো]] | p10 = [[কিসেনসো]] | p11 = [[লেম্বা, কিনশাসা|লেম্বা]] | p12 = [[লিমেট]] | p13 = [[লিঙ্গওয়ালা]] | p14 = [[মাকালা]] | p15 = [[মালুকু, কিনশাসা|মালুকু]] | p16 = [[মাসিনা, কিনশাসা|মাসিনা]] | p17 = [[মাটে]] | p18 = [[মণ্ট এনগাফুলা]] | p19 = [[এনডিজিলি, কিনশাসা|এনডিজিলি]] | p20 = [[নগাবা]] | p21 = [[এনগালিমা]] | p22 = [[এনগিৰি-এনগিৰি]] | p23 = [[এনসেলে]] | p24 = [[সেলেম্বাও]] | government_type = প্ৰাদেশিক সমাৱেশ | governing_body = [[কিনশাচাৰ প্ৰাদেশিক পৰিষদ]] | leader_title = [[কিনশাসাৰ গভৰ্নৰদেৰ তালিকা|গভৰ্নৰ]] | leader_name = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | leader_title1 = ভাইস-গভৰ্নৰ | leader_name1 = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | total_type = নগৰ-প্ৰদেশ | area_footnotes =<ref name=Kayembe2009 /> | area_total_km2 = 9965 | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_water_percent = | area_urban_km2 = 600 | elevation_m = 240 | population_total = 17071000<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |last=Institut National De La Statistique |title=Projections demographiques 2019-25 (in French) |url=http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |date=September 23, 2020 |archive-date=জুলাই ২, ২০২০ |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ |access-date=June 5, 2025 |archivedate=July 2, 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |deadurl=yes }}</ref> | population_as_of = ২০২১ | population_footnotes = | population_density_km2 = 1462 | population_urban = 16316000 | population_metro = 17239463 | population_urban_footnotes =<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি| url = https://populationstat.com/democratic-republic-of-the-congo/kinshasa|title = PopulationStat.com}}</ref> | population_density_urban_km2 = auto | population_blank1_title = [[জাতীয় ভাষা|language]] | population_blank1 = ফৰাচী আৰু লিঙ্গালা | population_note = | postal_code = | area_code = 243 + 9 | blank_name_sec1 = [[মানৱ উন্নয়ন সূচক|এইচডিআই]] (২০১৯) | blank_info_sec1 = 0.577<ref name="GlobalDataLab">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab |url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180923120638/https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |archive-date=23 September 2018 |date=2021-07-27 |ওয়েবসাইট=hdi.globaldatalab.org |language=en}}</ref><br />{{color|#fc0|medium}}[[List of provinces of the Democratic Republic of the Congo by Human Development Index|1st]] | area_urban_footnotes =<ref name="population">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |date=April 2017 |title=DemographiaWorld Urban Areas – 13th Annual Edition |url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |archive-date=3 May 2018 |date=8 July 2017 |publisher=[[Demographia]]}}</ref> | timezone = [[পশ্চিম আফ্ৰিকাৰ সময়]] | utc_offset = +1 | coor_pinpoint = | registration_plate_type = [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ যানবাহন ৰেজিষ্ট্ৰেশন প্লেট|লাইসেন্স প্লেট কোড]] | registration_plate = {{পতাকা আইকন|Democratic Republic of the Congo}} CGO / '''01''' }} '''কিনশাচা''' ({{lang-en|Kinshasa}}) হ'ল কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী আৰু সৰ্ববৃহৎ চহৰ। পূৰ্বতে ইয়াক লিওপোল্ডভিল নামেৰে জনা গৈছিল। এসময়ত কংগো নদীৰ পাৰত মাছ ধৰা আৰু ব্যৱসায়িক গাঁৱৰ বসতিস্থল কিনশাচা এতিয়া বিশ্বৰ অন্যতম দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা মেগাচিটি। কিনশাচা মহানগৰখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ ২৬খন প্ৰদেশৰ ভিতৰত এখন। যিহেতু নগৰ-প্ৰদেশৰ প্ৰশাসনিক সীমাৰেখাই এক বিশাল এলেকা সামৰি লৈছে, সেয়েহে নগৰ-প্ৰদেশৰ ৯০ শতাংশতকৈও অধিক ভূমি গ্ৰাম্য প্ৰকৃতিৰ, চহৰীয়া অঞ্চলসমূহে পশ্চিম দিশত সৰু কিন্তু বিস্তাৰিত অংশ দখল কৰিছে।<ref name="area">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Ville de Kinshasa|title=Géographie de Kinshasa|url=http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|archive-date=23 July 2012|date=25 June 2012|access-date=5 June 2025|archivedate=23 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|deadurl=yes}}</ref> আফ্ৰিকাৰ কাইৰো আৰু লোগেছৰ পিছত কিনশাচা তৃতীয় বৃহত্তম মহানগৰ।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=2020-07-03|language=en-US|title=Cities In The World With The Most Francophone Population|url=https://www.worldatlas.com/articles/cities-in-the-world-with-the-most-francophone-population.html|date=2022-03-08|ওয়েবসাইট=WorldAtlas}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও ই বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ নামমাত্ৰ ফ্ৰাংকোফোন নগৰীয়া অঞ্চল, য'ত ফৰাচী ভাষা হৈছে চহৰখনৰ চৰকাৰ, শিক্ষা, সংবাদ মাধ্যম, জনসেৱা, আৰু উচ্চ পৰ্যায়ৰ বাণিজ্যৰ ভাষা। আনহাতে, লিংগালা ভাষাক বাটে‍-ঘাটে‍ লিংগুয়া ফ্ৰাংকা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&q=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|title=Globalization and Language Vitality: Perspectives from Africa, pp. 103 & 109|last=Cécile B. Vigouroux & Salikoko S. Mufwene|year=2008|isbn=9780826495150|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20151005104851/https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&lpg=PA111&dq=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|archive-date=5 October 2015|url-অবস্থা=live|date=25 June 2012}}</ref> ২০১২ চনৰ অক্টোবৰ মাহত কিনশাচাত ১৪ সংখ্যক ফ্ৰাংকোফোনি শীৰ্ষ সন্মিলন অনুষ্ঠিত হৈছিল।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=[[Organisation internationale de la Francophonie|OIF]]|title=XIVe Sommet de la Francophonie|url=http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120619065536/http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|archive-date=19 June 2012|date=25 June 2012}}</ref> কিনশাচাৰ বাসিন্দাসকলক কিনোইছ (ফৰাচী আৰু কেতিয়াবা ইংৰাজীত) বা কিনাশাচান (ইংৰাজীত) বুলি জনা যায়। অঞ্চলটোৰ খিলঞ্জীয়া লোকসকলৰ ভিতৰত হুম্বু আৰু টেকে আদি অন্যতম। চহৰখন পাৰ্শ্বৱৰ্তী ৰিপাব্লিক অৱ কংগোৰ ৰাজধানী ব্ৰাজাভিলৰ মুখামুখি। এই বিন্দুত নদীৰ ব্যৱধান ৭ কিলোমিটাৰ বহল যদিও ভেটিকান চহৰ আৰু ৰোমৰ পিছত এই দুখন চহৰ বিশ্বৰ দ্বিতীয় নিকটতম ৰাজধানী চহৰৰ যোৰা। ==ইতিহাস== ১৮৮১ চনত হেনৰী মৰ্টন ষ্টেনলীয়ে ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰ হিচাপে এই চহৰখন প্ৰতিষ্ঠা কৰে।<ref>Roman Adrian Cybriwsky, ''Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture'', ABC-CLIO, USA, 2013, p. 144</ref> বেলজিয়ামৰ ৰজা দ্বিতীয় লিওপল্ডৰ সন্মানত ইয়াৰ নামকৰণ কৰা হৈছিল লিওপোল্ডভিল। তেওঁ কংগো ফ্ৰী ষ্টেট নিয়ন্ত্ৰণ কৰিছিল। এই বিশাল ভূখণ্ডই এখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ। এই অঞ্চলটো উপনিবৱশ নহয় বৰঞ্চ ৰজাৰ ব্যক্তিগত সম্পত্তি আছিল। এই ঠাইখন লিভিংষ্টন জলপ্ৰপাতৰ ওপৰৰ কংগো নদীৰ প্ৰথমটো নাও চলাব পৰা বন্দৰ হিচাপে বিকশিত হয়। লিওপোল্ডভিলৰ তলৰ ৩০০ কিলোমিটাৰ (১৯০ মাইল) উজানত এটি ধাৰা আছে। প্ৰথম অৱস্থাত সাগৰৰ মাজেৰে অহা বা যোৱা সকলো সামগ্ৰী লিওপোল্ডভিল আৰু মাটাডিৰ মাজত বহনকাৰীয়ে কঢ়িয়াই নিব লাগিছিল, ৰেপিডৰ তলৰ বন্দৰ আৰু উপকূলৰ পৰা ১৫০ কিলোমিটাৰ (৯৩ মাইল) দূৰত্বৰ পৰা আনিব লগা হৈছিল। ১৮৯৮ চনত মাটাডি-কিনশাচা পৰ্টেজ ৰেলৱেৰ নিৰ্মাণ সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ লগে লগে ৰেপিডৰ চাৰিওফালে বিকল্প পথৰ ব্যৱস্থা হয় আৰু লিওপোল্ডভিলৰ দ্ৰুত বিকাশ আৰম্ভ হয়। ১৯১৪ চনত পাইপলাইন স্থাপন কৰা হয়। ই মাটাডিৰ পৰা লিওপ’ল্ডভিলৰ ওপৰৰ ফালে থকা ভাপ জাহাজলৈ খাৰুৱা তেল পৰিবহণ কৰে।<ref name="britannica.com">{{বিশ্বকোষ উদ্ধৃতি|বিশ্বকোষ=britannica.com}}</ref> ১৯২৩ চনৰ ভিতৰত কংগোৰ মোহনাত থকা বোমা চহৰখনৰ ঠাইত এই চহৰখনক বেলজিয়ান কংগোৰ ৰাজধানীলৈ উন্নীত কৰা হয়।<ref name="britannica.com" /> "লিঅ'" বা "লিঅ'পল্ড" নামেৰে মতা এই চহৰখন ঔপনিৱেশিক যুগত দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাই ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰত পৰিণত হয়। ১৯৫৯ চনৰ বিদ্ৰোহৰ পাছত ১৯৬০ চনৰ ৩০ জুনত স্বাধীনতা লাভ কৰি‍ কংগো ৰিপাব্লিকে প্ৰথম প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে পেট্ৰিছ লুমুম্বাক নিৰ্বাচিত কৰে। লুমুম্বাৰ অনুভূত ছোভিয়েট সমৰ্থন প্ৰৱণতাক পশ্চিমীয়া স্বাৰ্থই ভাবুকি হিচাপে গণ্য কৰিছিল। যিহেতু সেই সময় শীতল যুদ্ধৰ উত্তেজনাপূৰ্ণ সময় আছিল, সেয়েহে আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামে কংগোৰ কৌশলগত সম্পদ বিশেষকৈ ইউৰেনিয়ামৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ হেৰুৱাব বিচৰা নাছিল। লুমুম্বাৰ নিৰ্বাচনৰ এবছৰ নৌহওঁতেই বেলজিয়াম আৰু আমেৰিকাই তেওঁৰ কঙ্গোলিজ প্ৰতিদ্বন্দ্বীসকলৰ সমৰ্থন ক্ৰয় কৰি লয় আৰু সেই ঘটনাবোৰক গতিশীল কৰি লুমুম্বাৰ হত্যাত পৰিণত কৰে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|last=Georges Nzongola-Ntalaja|date=17 January 2011|title=Patrice Lumumba: the most important assassination of the 20th century|url=https://www.theguardian.com/global-development/poverty-matters/2011/jan/17/patrice-lumumba-50th-anniversary-assassination|date=9 February 2020|ওয়েবসাইট=The Guardian}}</ref> ১৯৬৪ চনত মাইজে ছ’ম্বেই কংগো ৰিপাব্লিক, বুৰুণ্ডি আৰু মালিৰ সকলো নাগৰিকৰ লগতে ৰুৱাণ্ডাৰ পৰা অহা সকলো ৰাজনৈতিক শৰণাৰ্থীক বহিষ্কাৰ কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে।<ref>Jules Gerard-Libois and Benoit Verhaegen, ''Congo 1964: Political Documents of a Developing Nation'', Princeton University Press, 2015, p. 450</ref><ref name="NYT">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1964/08/22/archives/congo-starts-expulsions.html|title=Congo Starts Expulsions|work=[[The New York Times]]|date=19 May 2021|language=en}}</ref><ref>Daouda Gary-Tounkara, ''1964 : le Mali réinsère ses ressortissants expulsés'', In: '' Plein droit 2016/1 (n° 108)'', GISTI, 2016, p. 35-38</ref><ref>United States.</ref> ১৯৬৫ চনত আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামৰ সহায়ত কংগোত জোচেফ-ডিজিয়েৰ মবুটুৱে ক্ষমতা দখল কৰে। তেওঁ "প্ৰামাণ্যতা"ৰ নীতি প্ৰৱৰ্তন কৰে। ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে দেশৰ মানুহ আৰু ঠাইৰ নাম পুনৰ সজীৱ কৰি তুলিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। ১৯৬৬ চনত কিনশাচা নামৰ এখন গাঁৱৰ নামেৰে লিওপ’ল্ডভিলৰ নাম কিনশাচা ৰখা হয়। এসময়ত ই এই স্থানৰ ওচৰতে আছিল, যিটো বৰ্তমান কিনশাচা কমিউন নামেৰে জনা যায়। মবুটুৰ অধীনত চহৰখন দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পালে। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা বহু লোক নিজৰ সৌভাগ্যৰ সন্ধানত ইয়ালৈ আহিছিল। বা আন ঠাইৰ জাতিগত বিবাদৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ আহিছিল। এইদৰে তেওঁলোকে কিনশাচাৰ জনসংখ্যাৰ মাজত ইতিমধ্যে উপস্থিত থকা বহুতো জাতি আৰু ভাষাৰ লগত নতুন ভাষা আৰু জাতি-জনগোষ্ঠী সংযোজন কৰিলে। ১৯৯১ চনত চহৰখনে বিদ্ৰোহী সৈনিকক প্ৰতিহত কৰিবলগীয়া হৈছিল। চৰকাৰে দৰমহা দিব নোৱাৰাৰ বিৰুদ্ধে তেওঁলোকে‍ প্ৰতিবাদ কৰিছিল। ইয়াৰ পাছত বিদ্ৰোহীৰ বিদ্ৰোহ আৰম্ভ হয়, যাৰ ফলত ১৯৯৭ চনৰ ভিতৰত মবুটুৰ শাসন ব্যৱস্থাৰ পতন ঘটে।<ref name="britannica.com"/> মবুটুৰ অতিমাত্ৰা উৎপাত, গণ দুৰ্নীতি, নেপটিজিম আৰু গৃহযুদ্ধৰ ফলত কিনশাচাৰ বহু ক্ষতি হৈছিল। ই তেওঁক পতনৰফালে লৈ গৈছিল। ইয়াৰ পাছতো ই এতিয়াও মধ্য আফ্ৰিকাৰ বাবে এক প্ৰধান সাংস্কৃতিক আৰু বৌদ্ধিক কেন্দ্ৰ, য'ত সংগীতজ্ঞ আৰু শিল্পীৰ এক সমৃদ্ধিশালী সম্প্ৰদায় আছে। ইয়াৰ উপৰিও ই দেশৰ প্ৰধান ঔদ্যোগিক কেন্দ্ৰ, ইয়াত অভ্যন্তৰীণ অঞ্চলৰ পৰা অনা বহু প্ৰাকৃতিক সামগ্ৰী প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰা হয়। ২০০১ চনৰ পৰা ২০১৯ চনলৈকে কংগো গণতান্ত্ৰিক ৰিপাব্লিকৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জোচেফ কাবিলাৰ কিনশাচাত বিশেষ জনপ্ৰিয়তা নাছিল।<ref name="Trapido2016"/> ২০০৬ চনত কাবিলাই প্ৰতিদ্বন্দ্বিতামূলক নিৰ্বাচনত জয় ঘোষণা কৰাৰ পিছত হিংসাত্মক পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয়; ইউৰোপীয় সংঘই ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ বাহিনীত যোগদান কৰিবলৈ চহৰখনত সৈন্য নিয়োগ কৰে। ২০১৬ চনত নতুন নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ’ব বুলি ঘোষণা কৰাত দুবছৰ পলম হৈছিল। ছেপ্টেম্বৰ আৰু ডিচেম্বৰ মাহত বৃহৎ প্ৰতিবাদৰ সূচনা হয়। ইয়াৰ ফলত ৰাজপথত বেৰিকেড লগোৱাৰ লগতে কেইবা ডজন লোকৰ মৃত্যু হয়। বিদ্যালয় আৰু ব্যৱসায়িক প্ৰতিষ্ঠান বন্ধ আছিল।<ref>"[https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407 DR Congo election: 17 dead in anti-Kabila protests] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180616023724/https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407|date=16 June 2018}}", ''BBC'', 19 September 2016.</ref><ref>Merritt Kennedy, "[https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators Congo A 'Powder Keg' As Security Forces Crack Down On Whistling Demonstrators] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180517153108/https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators|date=17 May 2018}}", ''NPR'', 21 December 2016.</ref> ==ভূগোল== ===প্ৰশাসনিক বিভাগ=== ===জলবায়ু=== ==জনসংখ্যা== ১৯৮৪ চনত কৰা আনুষ্ঠানিক লোকপিয়লত ২৬ লাখ বাসিন্দা গণনা কৰা হৈছিল।<ref name="Bédécarrats2016">{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Bédécarrats|first=Florent|last২=Lafuente-Sampietro|first২=Oriane|year=2019|title=Building commons to cope with chaotic urbanization? Performance and sustainability of decentralized water services in the outskirts of Kinshasa|পাতাসমূহ=1096–1108|DOI=10.1016/j.jhydrol.2016.07.023|doi-access=free}}</ref> তেতিয়াৰ পৰাই সকলো অনুমান সঁচাকৈয়ে বহিৰ্প্ৰকাশ। ২০০৫ চনৰ বাবে অনুমান ৫৩ লাখৰ পৰা ৭৩ লাখৰ ভিতৰত পৰে।<ref name="Flouriot2013"/> ২০১৭ চনত চহৰখনৰ শেহতীয়া অনুমান অনুসৰি ইয়াৰ জনসংখ্যা আছিল ১১,৮৫৫,০০০।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=Archived copy|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|date=26 June 2012}}</ref> ইউ এন হেবিটেটৰ তথ্য অনুসৰি বছৰি ৩ লাখ ৯০ হাজাৰ লোক কিনাশাচালৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। যুদ্ধৰ পৰা পলায়ন কৰি অৰ্থনৈতিক সুযোগ বিচাৰি ইয়ালৈ আহে।<ref name="Iazzolino2016">Gianluca Iazzolino, "[http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls Kinshasa, megalopolis of 12 million souls, expanding furiously on super-charged growth] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170709174042/http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls|date=9 July 2017}}"; ''Mail & Guardian Africa'', 2 April 2016.</ref> এক অনুমান অনুসৰি (২০১৬) মহানগৰ কিনশাচাৰ জনসংখ্যা যথেষ্ট বৃদ্ধি পাব। ইয়াৰ জনসংখ্যা ২০৫০ চনৰ ভিতৰত ৩.৫ কোটি, ২০৭৫ চনৰ ভিতৰত ৫.৮ কোটি আৰু ২১০০ চনৰ ভিতৰত ৮.৩ কোটি হ’ব।<ref>{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Hoornweg|first=Daniel|last২=Pope|first২=Kevin|year=2017|title=Population predictions for the world's largest cities in the 21st century|পাতাসমূহ=195–216|DOI=10.1177/0956247816663557|doi-access=free}}</ref> তেনে হ'লে‍ ই বিশ্বৰ অন্যতম বৃহৎ মহানগৰ হিচাপে পৰিগণিত হ’ব। ===ভাষা=== কংগো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ চৰকাৰী ভাষা ফৰাচী। অৰ্থাৎ কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী কিনশাচাৰ ভাষাও ফৰাচী। কিনশাচা আনুষ্ঠানিকভাৱে বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ ফ্ৰাংকোফোন চহৰ যদিও বেছিভাগ মানুহেই হয় ফৰাচী ভাষা নাজানে অথবা ক’বলৈ চেষ্টা কৰে।<ref name=":0">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=7 March 2016|title=Populations of 150 Largest Cities in the World|url=http://www.worldatlas.com/citypops.htm|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20170828095658/http://www.worldatlas.com/citypops.htm|archive-date=28 August 2017|date=1 August 2016|ওয়েবসাইট=World Atlas}}</ref><ref name="Nadeau">{{cite book|title=The Story of French|url=https://archive.org/details/storyoffrench0000nade|last=Nadeau|first=Jean-Benoit|year=2006|publisher=St. Martin's Press|পাতা=301; 483|isbn=9780312341831}}</ref><ref name="Trefon">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=5VAAHi93y0sC&q=Kinshasa+second+largest+French+city&pg=PA7|title=Reinventing Order in the Congo: How People Respond to State Failure in Kinshasa|last=Trefon|first=Theodore|year=2004|publisher=Zed Books|পাতা=7|isbn=9781842774915|date=31 May 2009}}</ref> লিংগালা ভাষাক কথিত ভাষা হিচাপে বহুলভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ৰাস্তাৰ চিন, পোষ্টাৰ, বাতৰি কাকত, চৰকাৰী নথি-পত্ৰ, স্কুলৰ ভাষা ফৰাচী; নাটক, টেলিভিছন আৰু বাতৰি কাকতত ই আধিপত্য বিস্তাৰ কৰিছে আৰু বিভিন্ন সামাজিক শ্ৰেণীৰ লোকৰ মাজত উলম্ব সম্পৰ্ক ক্ষেত্ৰত ই ব্যৱহাৰ হয়। কিন্তু একে শ্ৰেণীৰ মানুহে নিজৰ মাজতে কংগো ভাষা (কিকোংগো, লিংগালা, শ্বিলুবা বা শ্বাহিলি)ত কথা পাতে।<ref name="Manning">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=LwzFF2FnbzMC&q=Kinshasa+second+largest+francophone+city&pg=PA189|title=Francophone sub-Saharan Africa: Democracy and Dependence, 1985–1995|last=Manning|first=Patrick|year=1998|publisher=Cambridge University Press|পাতা=189|isbn=9780521645195|date=31 May 2009}}{{অকাৰ্যকৰ সংযোগ|date=এপ্ৰিল ২০২৩ |bot=InternetArchiveBot |ঠিক কৰাৰ প্ৰচেষ্টা=yes }}</ref> ==চৰকাৰ আৰু ৰাজনীতি== ==অৰ্থনীতি== [[চিত্ৰ:Marsavco-Biggest_FMCG_Company_of_DRC_&_Central_Africa,_Part_of_RAWJI_Group-Largest_Group_in_DRC.jpg|ডান|thumb| মাৰ্চাভকো]] [[চিত্ৰ:2013_street_Kinshasa_8756715873.jpg|thumb|২০১৩ চনত কিনশাচা]] মহানগৰীৰ মাজমজিয়াত অৱস্থিত ট্ৰাষ্ট মাৰ্চেণ্ট বেংকৰ দৰে আন বহু উদ্যোগ আছে। খাদ্য প্ৰক্ৰিয়াকৰণ এটা প্ৰধান উদ্যোগ, আৰু নিৰ্মাণ আৰু অন্যান্য সেৱা উদ্যোগেও অৰ্থনীতিত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে।<ref name="britannica.com"/> যদিও কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ জনসংখ্যাৰ মাত্ৰ ১৩% লোক ইয়াত বাস কৰে, মুঠ ঘৰুৱা উৎপাদনৰ দ্বাৰা জুখিলে কংগোৰ অৰ্থনীতিৰ ৮৫% কিনশাচাৰৰ।<ref name="ChirisaEtAl2017"/> ২০০৪ চনৰ এক সমীক্ষাত দেখা গৈছে যে মুঠ ৯ লাখ ৭৬ হাজাৰ শ্ৰমিকৰ ৭০% অনানুষ্ঠানিকভাৱে নিয়োজিত, ১৭% ৰাজহুৱা খণ্ডত, ৯% আনুষ্ঠানিক ব্যক্তিগত খণ্ডত আৰু ৩% অন্যান্য খণ্ডত। বেছিভাগ নতুন চাকৰিকে অনানুষ্ঠানিক হিচাপে শ্ৰেণীভুক্ত কৰা হয়।<ref name="Flouriot2013"/> ১৯৭০ চনৰ পৰা কংগোৰ সৈতে চীন গণৰাজ্য যথেষ্ট জড়িত হৈ আছে। তেওঁলোকে পেলেছ ডু পিপল নিৰ্মাণৰ বাবে ধন আগবঢ়াইছিল আৰু শ্ কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনৰ পৰা কোটি কোটি ডলাৰৰ ঋণ। বাবা যুদ্ধত বিদ্ৰোহীসকলৰ বিৰুদ্ধে চৰকাৰক সমৰ্থন কৰিছিল। ২০০৭-২০০৮ বিত্তীয় বৰ্ষত চীন আৰু কংগোৱে ৮.৫ বিলিয়ন মাৰ্কিন ডলাৰৰ চুক্তিত স্বাক্ষৰ কৰে। কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনে‍ দিয়া এইয়া কোটি ডলাৰৰ ঋণ।<ref>Emizet Francois Kisangani, Scott F. Bobb, "China, People's Republic of, Relations with"; ''Historical Dictionary of the Democratic Republic of the Congo'', Lanham, Maryland: Scarecrow Press, 2010; pp. [https://books.google.com/books?id=FvAWPTaRvFYC&pg=PA74 74]–75.</ref> চীনা উদ্যোগীসকলে কিনশাচাৰ স্থানীয় বজাৰত ক্ৰমৱৰ্ধমান অংশীদাৰিত্ব লাভ কৰিছে, এই প্ৰক্ৰিয়াত পূৰ্বতে সফল কংগো, পশ্চিম আফ্ৰিকা, ভাৰতীয় আৰু লেবাননৰ ব্যৱসায়ীসকলক স্থানচ্যুত কৰিছে।<ref>Nuah M. Makungo, "[https://www.researchgate.net/publication/258339820_Is_The_Democratic_Republic_of_Congo_DRC_being_Globalized_by_China Is the Democratic Republic of Congo being Globalized by China? ]</ref> ২০০৫ চনত পৰিয়ালৰ গড় খৰচ ২১৫০ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল, যিটো প্ৰতিদিনে ১ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল। পৰিয়ালৰ গড় খৰচ আছিল ১৫৫৫ ডলাৰ, অৰ্থাৎ প্ৰতিজন ব্যক্তিৰ বাবে প্ৰতিদিনে ৬৬ চেণ্ট। দুখীয়াৰ মাজত এই ব্যয়ৰ আধাতকৈ অধিক খাদ্য, বিশেষকৈ ৰুটি আৰু শস্যজাতীয় খাদ্যৰ বাবে হয়।<ref name="Flouriot2013">Jean Flouriot, "[https://com.revues.org/6770 Kinshasa 2005. ]</ref> ==শিক্ষা== [[চিত্ৰ:Université_de_Kinshasa_(Unikin1).JPG|ডান|thumb| কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয়]] কিনশাচাত কেইবাখনো উচ্চ পৰ্যায়ৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে, য’ত চিভিল ইঞ্জিনিয়াৰিঙৰ পৰা আৰম্ভ কৰি নাৰ্চিং আৰু সাংবাদিকতালৈকে বিভিন্ন ধৰণৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে। চহৰখনত তিনিখন বিশ্ববিদ্যালয় আৰু এখন কলা বিদ্যালয় আছে: * একাডেমি ডি ডিজাইন (এডি) * ইনষ্টিটিউট চুপাৰিউৰ ডি'আৰ্কিটেকচাৰ আৰু নগৰবাদ * ইউনিভাৰ্চ‍িটি পেনাফ্ৰিকাইন ডু কঙ্গো (ইউপিসি) * কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয় * ইউনিভাৰ্চ‍িটি লিবাৰ ডি কিনশাচা * কঙ্গোৰ কেথলিক বিশ্ববিদ্যালয় * [[Congo Protestant University|কঙ্গো প্ৰটেষ্টাণ্ট বিশ্ববিদ্যালয়]] * [[Université Chretienne de Kinshasa|ইউনিভাৰ্চ‍িটি ক্ৰেটিয়েন ডি কিনশাসা]] * [[National Pedagogy University|ন্যাশনাল পেডাগজি ইউনিভাৰ্চ‍িটি]] * নেশ্বনেল ইনষ্টিটিউট অফ আৰ্টচ * বিজ্ঞাপন আৰু মিডিয়া উচ্চতৰ ইনষ্টিটিউট * চেণ্টাৰ ফৰ হেলথ ট্ৰেনিং (সিইএফএ)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Cefacongo.org|title=Cefacongo.org|url=http://www.cefacongo.org/index.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20110725151811/http://www.cefacongo.org/index.html|archive-date=25 July 2011|date=14 March 2011}}</ref> প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক বিদ্যালয়: * লাইচি প্ৰিন্স ডি লিজ (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, [[ফৰাসি বেলজীয়|বেলজিয়াম পাঠ্যক্ৰমেৰ ফ্ৰেঞ্চ কমিউনিটি]]) * প্ৰিন্স ভেন লুইকস্কুল কিনশাচা (প্ৰাথমিক শিক্ষা, ফ্ল্যাণ্ডাৰ্চ পাঠ্যক্ৰম)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Prins van Luikschool Kinshasa|title=Onze school|url=https://wordpress.pls-rdc.com/onze-school/|date=2020-05-16}}</ref> * ৰেনে ডে‍কাৰ্ত ফৰাচী উচ্চ বিদ্যালয় (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, ফৰাচী পাঠ্যক্ৰম) * আমেৰিকান স্কুল অফ কিনশাচা * আলহাদেফ স্কুল। ২০০৫ চনত ছয় বছৰৰ ওপৰৰ ৯৩% শিশোৱে স্কুললৈ গৈছিল আৰু ১৫ বছৰৰ ওপৰৰ ৭০% লোক ফৰাচী ভাষাত সাক্ষৰ আছিল। ==স্বাস্থ্য আৰু চিকিৎসা== কিনশাচাত বিশখন চিকিৎসালয়ৰ লগতে বিভিন্ন চিকিৎসা কেন্দ্ৰ আৰু পলিক্লিনিক আছে।<ref>[http://www.afdevinfo.com/htmlreports/org/org_55841.html "Provincial Health Division of Kinshasa"] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20110414194221/http://www.afdevinfo.com/htmlreports/org/org_55841.html|date=14 April 2011}}''African Development Information Services''</ref> ১৯৯১ চনৰ পৰা মনকল হাস্পতালে স্বাস্থ্য বিভাগৰ সহযোগত কিনশাচাৰ জিলা চিকিৎসালয় হিচাপে অলাভজনক স্বাস্থ্য প্ৰতিষ্ঠান হিচাপে কাম কৰি আহিছে। ২০১২ চনত শিশু চিকিৎসক আৰু ৰক্ত বিশেষজ্ঞ অধ্যাপক লিঅ’ন শ্বিলোলোৰ দ্বাৰা পৰিচালিত মনকল হাস্পতালৰ পৰীক্ষাগাৰ, ডায়েগনষ্টিক ৰেডিঅ’লজি, ইনটেনচিভ কেয়াৰ, নৱজাতক ইউনিট, ফেমিলি মেডিচিন, জৰুৰীকালীন ইউনিট আৰু বৃহত্তৰ অস্ত্ৰোপচাৰ এলেকাৰে উন্নত ক্লিনিকেল সেৱাৰ ১৫০খন বিছনাযুক্ত এটা ভৱন মুকলি কৰা হৈছে। ==সংস্কৃতি== কিনশাচাত ৰাষ্ট্ৰীয় সংগ্ৰহালয় আৰু কিনছাছা ফাইন আৰ্টছ একাডেমী আছে।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=qb6NAQAAQBAJ&dq=Kinshasa++National+Museum+and+the+Kinshasa+Fine+Arts+Academy&pg=PA145|title=Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture|last=Cybriwsky|first=Roman Adrian|date=2013-05-23|publisher=ABC-CLIO|language=en|isbn=978-1-61069-248-9}}</ref> কিনশাচা কংগোৰ বেছিভাগ বুদ্ধিজীৱীৰ বাসস্থান, য'ত ম্বুটু যুগত গঢ় লৈ উঠা ৰাজনৈতিক শ্ৰেণীও আছে।<ref name="Freund2012">Bill Freund, "City and Nation in an African Context: National Identity in Kinshasa”; ''Journal of Urban History'' 38(5), 2012; [[doi:10.1177/0096144212449141]].</ref> কিনছাছাৰ সংগীত জগতখন ১৯৬০ চনৰ পৰাই চহৰখনৰ অভিজাত শ্ৰেণীৰ পৃষ্ঠপোষকতাত পৰিচালিত হৈ‍ আহিছে।<ref name="Trapido2016"/> ১৯৯৪ চনত গঠন হোৱা অৰ্কেষ্টাৰ চিম্ফণিক কিম্বাংগুইষ্টে উন্নত বাদ্যযন্ত্ৰ ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে আৰু তেতিয়াৰ পৰাই ইয়াৰ সামৰ্থ্য আৰু সুনাম বৃদ্ধি পায়।<ref>Andy Morgan, "The scratch orchestra of Kinshasa", ''The Guardian'' 9 May 2013.</ref> কিনছাছাৰ এটা পপ সংস্কৃতিৰ আদৰ্শ ধৰণ হ'ল মাইকলিষ্ট, ইউৰোপ ভ্ৰমণ কৰা এজন ধনৱান ফেশ্বনেবল মানুহ। এড্ৰিয়েন মম্বেলে ওৰফে ষ্টাৰভছ নিয়াৰকছ আৰু সংগীতজ্ঞ পাপা ৱেম্বা আছিল মিচেলেষ্ট শৈলীৰ প্ৰাৰম্ভিক উদাহৰণ।<ref name="Trapido2016">Joe Trapido, "[https://newleftreview.org/II/98/joe-trapido-kinshasa-s-theatre-of-power Kinshasa's Theater of Power] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170917080840/https://newleftreview.org/II/98/joe-trapido-kinshasa-s-theatre-of-power|date=17 September 2017}}", ''[[নতুন বাম পৰ্যালোচনা|New Left Review]]'' 98, March/April 2016.</ref> লা চেপে, এটা সংযুক্ত সাংস্কৃতিক ধাৰা যাক ডেণ্ডিজম বুলিও বৰ্ণনা কৰা হয়, ইয়াত আড়ম্বৰপূৰ্ণ কাপোৰ পিন্ধাটো জড়িত হৈ আছে। বহু কিনোনেই চহৰখনৰ প্ৰতি নেতিবাচক দৃষ্টিভংগী পোষণ কৰে, গ্ৰাম্য জীৱনশৈলীৰ প্ৰতি নষ্টালজিয়া আৰু কিনশাচাতকৈ কংগো জাতিৰ সৈতে অধিক শক্তিশালী সংযোগ প্ৰকাশ কৰে।<ref name="Freund2012"/> ==উপাসনালয়== <gallery mode="" widths="180px" heights="150px"> File: Preĝejo de Sankta Anna en Kinŝaso 01.jpg |কিনশাচাৰ চেণ্ট এন্নেছ চাৰ্চ ([[কেথলিক চাৰ্চ অৱ দ্য ডেম'ক্ৰেটিক ৰিপাব্লিক অৱ কংগো]]) File: Église Francophone CBCO Kintambo.jpg| এগ্লিচ ফ্ৰাঙ্কোফোন চিবিচিও কিণ্টাম্বো ([[কঙ্গোৰ বেপ্তি‍ষ্ট সম্প্ৰদায়]]) </gallery> উপাসনাৰ স্থানসমূহৰ ভিতৰত আছে‍ মূলতঃ খ্ৰীষ্টান গীৰ্জা আৰু উপাসনালয়: কিনশাচাৰ ৰোমান কেথলিক আৰ্কডাইচেছ (কেথলিক গীৰ্জা), কিম্বাংগুইষ্ট চাৰ্চ, বেপ্টিষ্ট কমিউনিটি অৱ কংগো (বেপ্টিষ্ট ৱৰ্ল্ড এলায়েন্স), কংগো ৰিভাৰ বেপ্টিষ্ট কমিউনিটি (বেপ্টিষ্ট ৱৰ্ল্ড এলায়েন্স), এছেম্বলিজ অৱ গড, কংগোৰ এংলিকান চাৰ্চৰ প্ৰদেশ (এংলিকান কমিউনিয়ন), চাৰ্চ অৱ জিছুছ খ্ৰীষ্ট অৱ লেটাৰ-ডে চেণ্টছৰ এটা উপাসনালয় আৰু কিনশাচাত ১০০ৰো অধিক মণ্ডলী আছে। কংগোত এটা প্ৰেছবিটেৰিয়ান ধৰ্মীয়গোষ্ঠী (সংস্কাৰ কৰা গীৰ্জাৰ বিশ্ব ধৰ্মগোষ্ঠী) আছে।<ref>J. Gordon Melton, Martin Baumann, ‘‘Religions of the World: A Comprehensive Encyclopedia of Beliefs and Practices’’, ABC-CLIO, USA, 2010, p. 777</ref> মুছলমানৰো মছজিদ আছে। বৰ্তমান এটা বাহাই উপাসনালয় নিৰ্মাণৰ কাম চলি আছে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=20 May 2021|title=Les travaux de construction de la Maison d'Adoration Nationale en bonne progression!|url=https://www.bahai-rdc.org/les-travaux-de-construction-de-la-maison-dadoration-nationale-en-bonne-progression/|date=১ এপ্ৰিল ২০২৩|archive-date=১৩ জুন ২০২১|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20210613091220/https://www.bahai-rdc.org/les-travaux-de-construction-de-la-maison-dadoration-nationale-en-bonne-progression/|url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ}}</ref> ==গণমাধ্যম== ==খেলাধুলা== ==অট্টালিকা আৰু প্ৰতিষ্ঠান== ==আন্তঃগাঁথনি আৰু গৃহ নিৰ্মাণ== ==পৰিবহণ== ===বিমান=== ===ৰেল=== ===বাহ্যিক পৰিবহণ=== ==সামাজিক বিষয়== ===অপৰাধ আৰু শাস্তি=== ===ৰাস্তাৰ শিশু=== ==জনপ্ৰিয় সংস্কৃতিত== ==তথ্য সংগ্ৰহ== [[শ্ৰেণী:ভূগোল]] svc6udaocmtpc30zgkngh3uyxor21yw 517020 517018 2025-06-11T08:23:46Z Kandarpajit Kallol 6257 517020 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = কিনশাচা | official_name = ''ভিলে ডি কিনশাচা '' | settlement_type = ৰাজধানী চহৰ আৰু প্ৰদেশ | image_skyline = {{multiple image | perrow = 1/2/2/2 | border = infobox | total_width = 290 | caption_align = center | image1 = La ville de Kinshasa.jpg | caption1 = ডাউনটাউন কিনশাচা | image2 = Africell - Black Santa - DRC (49268350383).jpg | caption2 = গোম্বে, কিনশাচা | image3 = Kinshasa by night (23769991270).jpg | caption3 = লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক | image4 = Parc de la Vallée de la Nsele.jpg | caption4 = লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক | image5 = Le 17 janvier 1961, Patrice Lumumba mourrait, victime de son « rêve » pour un Congo libre, démocratique et développé. (16112526649).jpg | caption5 = পাত্ৰিছ লুমুম্বাৰ মূৰ্তি সহিত লাইমেট টাৱাৰ (পটভূমিত)। | image6 = Bâtiment de la SCPT (anciennement ONATRA) à Gombe, Kinshasa.jpg | caption6 = চ'ছাইটিি বাণিজ্যিক দেচ পৰিবহণ আৰু দেচ বন্দৰ }} | image_flag = Flag of Kinshasa, DRC.svg | image_seal = Coat of arms of Kinshasa.svg | seal_size = 50px | nickname = কিন লা বেলে | motto = | image_map = Democratic Republic of the Congo (26 provinces) - Kinshasa.svg | map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ প্ৰদেশৰ মানচিত্ৰত কিনশাচা | pushpin_map = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ#আফ্ৰিকা#পৃথিৱী | pushpin_relief = 1 | pushpin_map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ মানচিত্ৰত কিনশাসা | coordinates = | subdivision_type = দেশ | subdivision_name = | subdivision_type1 = [[Provinces of the Democratic Republic of the Congo|Province]] | established_title = প্ৰতিষ্ঠিত | established_date = ১৮৮১ | seat_type = চি‍টি হল | seat = লা গোম্বে | parts_type = কমিউন | parts_style = coll | p1 = [[বন্দলুংওয়া]] | p2 = [[বাৰুম্বু]] | p3 = [[বুম্বু]] | p4 = [[গোম্বে, কিনশাসা|গোম্বে]] (অতীতে কালিনা) | p5 = [[কালামু]] | p6 = [[কাসা-ভুবু, কিনশাসা|কাসা-ভুবু]] | p7 = [[কিম্বানসেকে]] | p8 = [[কিনশাসা (কমিউন)|কিনশাসা]] | p9 = [[কিণ্টামবো]] | p10 = [[কিসেনসো]] | p11 = [[লেম্বা, কিনশাসা|লেম্বা]] | p12 = [[লিমেট]] | p13 = [[লিঙ্গওয়ালা]] | p14 = [[মাকালা]] | p15 = [[মালুকু, কিনশাসা|মালুকু]] | p16 = [[মাসিনা, কিনশাসা|মাসিনা]] | p17 = [[মাটে]] | p18 = [[মণ্ট এনগাফুলা]] | p19 = [[এনডিজিলি, কিনশাসা|এনডিজিলি]] | p20 = [[নগাবা]] | p21 = [[এনগালিমা]] | p22 = [[এনগিৰি-এনগিৰি]] | p23 = [[এনসেলে]] | p24 = [[সেলেম্বাও]] | government_type = প্ৰাদেশিক সমাৱেশ | governing_body = কিনশাচাৰ প্ৰাদেশিক পৰিষদ | leader_title = গভৰ্ণৰ | leader_name = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | leader_title1 = ভাইচ-গভৰ্ণৰ | leader_name1 = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | total_type = নগৰ-প্ৰদেশ | area_footnotes =<ref name=Kayembe2009 /> | area_total_km2 = 9965 | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_water_percent = | area_urban_km2 = 600 | elevation_m = 240 | population_total = 17071000<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |last=Institut National De La Statistique |title=Projections demographiques 2019-25 (in French) |url=http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |date=September 23, 2020 |archive-date=জুলাই ২, ২০২০ |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ |access-date=June 5, 2025 |archivedate=July 2, 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |deadurl=yes }}</ref> | population_as_of = ২০২১ | population_footnotes = | population_density_km2 = 1462 | population_urban = 16316000 | population_metro = 17239463 | population_urban_footnotes =<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি| url = https://populationstat.com/democratic-republic-of-the-congo/kinshasa|title = PopulationStat.com}}</ref> | population_density_urban_km2 = auto | population_blank1_title = [[জাতীয় ভাষা|language]] | population_blank1 = ফৰাচী আৰু লিঙ্গালা | population_note = | postal_code = | area_code = 243 + 9 | blank_name_sec1 = [[মানৱ উন্নয়ন সূচক|এইচডিআই]] (২০১৯) | blank_info_sec1 = 0.577<ref name="GlobalDataLab">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab |url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180923120638/https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |archive-date=23 September 2018 |date=2021-07-27 |ওয়েবসাইট=hdi.globaldatalab.org |language=en}}</ref><br />{{color|#fc0|medium}}[[List of provinces of the Democratic Republic of the Congo by Human Development Index|1st]] | area_urban_footnotes =<ref name="population">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |date=April 2017 |title=DemographiaWorld Urban Areas – 13th Annual Edition |url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |archive-date=3 May 2018 |date=8 July 2017 |publisher=[[Demographia]]}}</ref> | timezone = [[পশ্চিম আফ্ৰিকাৰ সময়]] | utc_offset = +1 | coor_pinpoint = | registration_plate_type = [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ যানবাহন ৰেজিষ্ট্ৰেশন প্লেট|লাইসেন্স প্লেট কোড]] | registration_plate = {{পতাকা আইকন|Democratic Republic of the Congo}} CGO / '''01''' }} '''কিনশাচা''' ({{lang-en|Kinshasa}}) হ'ল কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী আৰু সৰ্ববৃহৎ চহৰ। পূৰ্বতে ইয়াক লিওপোল্ডভিল নামেৰে জনা গৈছিল। এসময়ত কংগো নদীৰ পাৰত মাছ ধৰা আৰু ব্যৱসায়িক গাঁৱৰ বসতিস্থল কিনশাচা এতিয়া বিশ্বৰ অন্যতম দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা মেগাচিটি। কিনশাচা মহানগৰখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ ২৬খন প্ৰদেশৰ ভিতৰত এখন। যিহেতু নগৰ-প্ৰদেশৰ প্ৰশাসনিক সীমাৰেখাই এক বিশাল এলেকা সামৰি লৈছে, সেয়েহে নগৰ-প্ৰদেশৰ ৯০ শতাংশতকৈও অধিক ভূমি গ্ৰাম্য প্ৰকৃতিৰ, চহৰীয়া অঞ্চলসমূহে পশ্চিম দিশত সৰু কিন্তু বিস্তাৰিত অংশ দখল কৰিছে।<ref name="area">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Ville de Kinshasa|title=Géographie de Kinshasa|url=http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|archive-date=23 July 2012|date=25 June 2012|access-date=5 June 2025|archivedate=23 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|deadurl=yes}}</ref> আফ্ৰিকাৰ কাইৰো আৰু লোগেছৰ পিছত কিনশাচা তৃতীয় বৃহত্তম মহানগৰ।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=2020-07-03|language=en-US|title=Cities In The World With The Most Francophone Population|url=https://www.worldatlas.com/articles/cities-in-the-world-with-the-most-francophone-population.html|date=2022-03-08|ওয়েবসাইট=WorldAtlas}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও ই বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ নামমাত্ৰ ফ্ৰাংকোফোন নগৰীয়া অঞ্চল, য'ত ফৰাচী ভাষা হৈছে চহৰখনৰ চৰকাৰ, শিক্ষা, সংবাদ মাধ্যম, জনসেৱা, আৰু উচ্চ পৰ্যায়ৰ বাণিজ্যৰ ভাষা। আনহাতে, লিংগালা ভাষাক বাটে‍-ঘাটে‍ লিংগুয়া ফ্ৰাংকা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&q=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|title=Globalization and Language Vitality: Perspectives from Africa, pp. 103 & 109|last=Cécile B. Vigouroux & Salikoko S. Mufwene|year=2008|isbn=9780826495150|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20151005104851/https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&lpg=PA111&dq=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|archive-date=5 October 2015|url-অবস্থা=live|date=25 June 2012}}</ref> ২০১২ চনৰ অক্টোবৰ মাহত কিনশাচাত ১৪ সংখ্যক ফ্ৰাংকোফোনি শীৰ্ষ সন্মিলন অনুষ্ঠিত হৈছিল।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=[[Organisation internationale de la Francophonie|OIF]]|title=XIVe Sommet de la Francophonie|url=http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120619065536/http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|archive-date=19 June 2012|date=25 June 2012}}</ref> কিনশাচাৰ বাসিন্দাসকলক কিনোইছ (ফৰাচী আৰু কেতিয়াবা ইংৰাজীত) বা কিনাশাচান (ইংৰাজীত) বুলি জনা যায়। অঞ্চলটোৰ খিলঞ্জীয়া লোকসকলৰ ভিতৰত হুম্বু আৰু টেকে আদি অন্যতম। চহৰখন পাৰ্শ্বৱৰ্তী ৰিপাব্লিক অৱ কংগোৰ ৰাজধানী ব্ৰাজাভিলৰ মুখামুখি। এই বিন্দুত নদীৰ ব্যৱধান ৭ কিলোমিটাৰ বহল যদিও ভেটিকান চহৰ আৰু ৰোমৰ পিছত এই দুখন চহৰ বিশ্বৰ দ্বিতীয় নিকটতম ৰাজধানী চহৰৰ যোৰা। ==ইতিহাস== ১৮৮১ চনত হেনৰী মৰ্টন ষ্টেনলীয়ে ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰ হিচাপে এই চহৰখন প্ৰতিষ্ঠা কৰে।<ref>Roman Adrian Cybriwsky, ''Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture'', ABC-CLIO, USA, 2013, p. 144</ref> বেলজিয়ামৰ ৰজা দ্বিতীয় লিওপল্ডৰ সন্মানত ইয়াৰ নামকৰণ কৰা হৈছিল লিওপোল্ডভিল। তেওঁ কংগো ফ্ৰী ষ্টেট নিয়ন্ত্ৰণ কৰিছিল। এই বিশাল ভূখণ্ডই এখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ। এই অঞ্চলটো উপনিবৱশ নহয় বৰঞ্চ ৰজাৰ ব্যক্তিগত সম্পত্তি আছিল। এই ঠাইখন লিভিংষ্টন জলপ্ৰপাতৰ ওপৰৰ কংগো নদীৰ প্ৰথমটো নাও চলাব পৰা বন্দৰ হিচাপে বিকশিত হয়। লিওপোল্ডভিলৰ তলৰ ৩০০ কিলোমিটাৰ (১৯০ মাইল) উজানত এটি ধাৰা আছে। প্ৰথম অৱস্থাত সাগৰৰ মাজেৰে অহা বা যোৱা সকলো সামগ্ৰী লিওপোল্ডভিল আৰু মাটাডিৰ মাজত বহনকাৰীয়ে কঢ়িয়াই নিব লাগিছিল, ৰেপিডৰ তলৰ বন্দৰ আৰু উপকূলৰ পৰা ১৫০ কিলোমিটাৰ (৯৩ মাইল) দূৰত্বৰ পৰা আনিব লগা হৈছিল। ১৮৯৮ চনত মাটাডি-কিনশাচা পৰ্টেজ ৰেলৱেৰ নিৰ্মাণ সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ লগে লগে ৰেপিডৰ চাৰিওফালে বিকল্প পথৰ ব্যৱস্থা হয় আৰু লিওপোল্ডভিলৰ দ্ৰুত বিকাশ আৰম্ভ হয়। ১৯১৪ চনত পাইপলাইন স্থাপন কৰা হয়। ই মাটাডিৰ পৰা লিওপ’ল্ডভিলৰ ওপৰৰ ফালে থকা ভাপ জাহাজলৈ খাৰুৱা তেল পৰিবহণ কৰে।<ref name="britannica.com">{{বিশ্বকোষ উদ্ধৃতি|বিশ্বকোষ=britannica.com}}</ref> ১৯২৩ চনৰ ভিতৰত কংগোৰ মোহনাত থকা বোমা চহৰখনৰ ঠাইত এই চহৰখনক বেলজিয়ান কংগোৰ ৰাজধানীলৈ উন্নীত কৰা হয়।<ref name="britannica.com" /> "লিঅ'" বা "লিঅ'পল্ড" নামেৰে মতা এই চহৰখন ঔপনিৱেশিক যুগত দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাই ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰত পৰিণত হয়। ১৯৫৯ চনৰ বিদ্ৰোহৰ পাছত ১৯৬০ চনৰ ৩০ জুনত স্বাধীনতা লাভ কৰি‍ কংগো ৰিপাব্লিকে প্ৰথম প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে পেট্ৰিছ লুমুম্বাক নিৰ্বাচিত কৰে। লুমুম্বাৰ অনুভূত ছোভিয়েট সমৰ্থন প্ৰৱণতাক পশ্চিমীয়া স্বাৰ্থই ভাবুকি হিচাপে গণ্য কৰিছিল। যিহেতু সেই সময় শীতল যুদ্ধৰ উত্তেজনাপূৰ্ণ সময় আছিল, সেয়েহে আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামে কংগোৰ কৌশলগত সম্পদ বিশেষকৈ ইউৰেনিয়ামৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ হেৰুৱাব বিচৰা নাছিল। লুমুম্বাৰ নিৰ্বাচনৰ এবছৰ নৌহওঁতেই বেলজিয়াম আৰু আমেৰিকাই তেওঁৰ কঙ্গোলিজ প্ৰতিদ্বন্দ্বীসকলৰ সমৰ্থন ক্ৰয় কৰি লয় আৰু সেই ঘটনাবোৰক গতিশীল কৰি লুমুম্বাৰ হত্যাত পৰিণত কৰে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|last=Georges Nzongola-Ntalaja|date=17 January 2011|title=Patrice Lumumba: the most important assassination of the 20th century|url=https://www.theguardian.com/global-development/poverty-matters/2011/jan/17/patrice-lumumba-50th-anniversary-assassination|date=9 February 2020|ওয়েবসাইট=The Guardian}}</ref> ১৯৬৪ চনত মাইজে ছ’ম্বেই কংগো ৰিপাব্লিক, বুৰুণ্ডি আৰু মালিৰ সকলো নাগৰিকৰ লগতে ৰুৱাণ্ডাৰ পৰা অহা সকলো ৰাজনৈতিক শৰণাৰ্থীক বহিষ্কাৰ কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে।<ref>Jules Gerard-Libois and Benoit Verhaegen, ''Congo 1964: Political Documents of a Developing Nation'', Princeton University Press, 2015, p. 450</ref><ref name="NYT">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1964/08/22/archives/congo-starts-expulsions.html|title=Congo Starts Expulsions|work=[[The New York Times]]|date=19 May 2021|language=en}}</ref><ref>Daouda Gary-Tounkara, ''1964 : le Mali réinsère ses ressortissants expulsés'', In: '' Plein droit 2016/1 (n° 108)'', GISTI, 2016, p. 35-38</ref><ref>United States.</ref> ১৯৬৫ চনত আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামৰ সহায়ত কংগোত জোচেফ-ডিজিয়েৰ মবুটুৱে ক্ষমতা দখল কৰে। তেওঁ "প্ৰামাণ্যতা"ৰ নীতি প্ৰৱৰ্তন কৰে। ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে দেশৰ মানুহ আৰু ঠাইৰ নাম পুনৰ সজীৱ কৰি তুলিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। ১৯৬৬ চনত কিনশাচা নামৰ এখন গাঁৱৰ নামেৰে লিওপ’ল্ডভিলৰ নাম কিনশাচা ৰখা হয়। এসময়ত ই এই স্থানৰ ওচৰতে আছিল, যিটো বৰ্তমান কিনশাচা কমিউন নামেৰে জনা যায়। মবুটুৰ অধীনত চহৰখন দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পালে। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা বহু লোক নিজৰ সৌভাগ্যৰ সন্ধানত ইয়ালৈ আহিছিল। বা আন ঠাইৰ জাতিগত বিবাদৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ আহিছিল। এইদৰে তেওঁলোকে কিনশাচাৰ জনসংখ্যাৰ মাজত ইতিমধ্যে উপস্থিত থকা বহুতো জাতি আৰু ভাষাৰ লগত নতুন ভাষা আৰু জাতি-জনগোষ্ঠী সংযোজন কৰিলে। ১৯৯১ চনত চহৰখনে বিদ্ৰোহী সৈনিকক প্ৰতিহত কৰিবলগীয়া হৈছিল। চৰকাৰে দৰমহা দিব নোৱাৰাৰ বিৰুদ্ধে তেওঁলোকে‍ প্ৰতিবাদ কৰিছিল। ইয়াৰ পাছত বিদ্ৰোহীৰ বিদ্ৰোহ আৰম্ভ হয়, যাৰ ফলত ১৯৯৭ চনৰ ভিতৰত মবুটুৰ শাসন ব্যৱস্থাৰ পতন ঘটে।<ref name="britannica.com"/> মবুটুৰ অতিমাত্ৰা উৎপাত, গণ দুৰ্নীতি, নেপটিজিম আৰু গৃহযুদ্ধৰ ফলত কিনশাচাৰ বহু ক্ষতি হৈছিল। ই তেওঁক পতনৰফালে লৈ গৈছিল। ইয়াৰ পাছতো ই এতিয়াও মধ্য আফ্ৰিকাৰ বাবে এক প্ৰধান সাংস্কৃতিক আৰু বৌদ্ধিক কেন্দ্ৰ, য'ত সংগীতজ্ঞ আৰু শিল্পীৰ এক সমৃদ্ধিশালী সম্প্ৰদায় আছে। ইয়াৰ উপৰিও ই দেশৰ প্ৰধান ঔদ্যোগিক কেন্দ্ৰ, ইয়াত অভ্যন্তৰীণ অঞ্চলৰ পৰা অনা বহু প্ৰাকৃতিক সামগ্ৰী প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰা হয়। ২০০১ চনৰ পৰা ২০১৯ চনলৈকে কংগো গণতান্ত্ৰিক ৰিপাব্লিকৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জোচেফ কাবিলাৰ কিনশাচাত বিশেষ জনপ্ৰিয়তা নাছিল।<ref name="Trapido2016"/> ২০০৬ চনত কাবিলাই প্ৰতিদ্বন্দ্বিতামূলক নিৰ্বাচনত জয় ঘোষণা কৰাৰ পিছত হিংসাত্মক পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয়; ইউৰোপীয় সংঘই ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ বাহিনীত যোগদান কৰিবলৈ চহৰখনত সৈন্য নিয়োগ কৰে। ২০১৬ চনত নতুন নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ’ব বুলি ঘোষণা কৰাত দুবছৰ পলম হৈছিল। ছেপ্টেম্বৰ আৰু ডিচেম্বৰ মাহত বৃহৎ প্ৰতিবাদৰ সূচনা হয়। ইয়াৰ ফলত ৰাজপথত বেৰিকেড লগোৱাৰ লগতে কেইবা ডজন লোকৰ মৃত্যু হয়। বিদ্যালয় আৰু ব্যৱসায়িক প্ৰতিষ্ঠান বন্ধ আছিল।<ref>"[https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407 DR Congo election: 17 dead in anti-Kabila protests] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180616023724/https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407|date=16 June 2018}}", ''BBC'', 19 September 2016.</ref><ref>Merritt Kennedy, "[https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators Congo A 'Powder Keg' As Security Forces Crack Down On Whistling Demonstrators] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180517153108/https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators|date=17 May 2018}}", ''NPR'', 21 December 2016.</ref> ==ভূগোল== ===প্ৰশাসনিক বিভাগ=== ===জলবায়ু=== ==জনসংখ্যা== ১৯৮৪ চনত কৰা আনুষ্ঠানিক লোকপিয়লত ২৬ লাখ বাসিন্দা গণনা কৰা হৈছিল।<ref name="Bédécarrats2016">{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Bédécarrats|first=Florent|last২=Lafuente-Sampietro|first২=Oriane|year=2019|title=Building commons to cope with chaotic urbanization? Performance and sustainability of decentralized water services in the outskirts of Kinshasa|পাতাসমূহ=1096–1108|DOI=10.1016/j.jhydrol.2016.07.023|doi-access=free}}</ref> তেতিয়াৰ পৰাই সকলো অনুমান সঁচাকৈয়ে বহিৰ্প্ৰকাশ। ২০০৫ চনৰ বাবে অনুমান ৫৩ লাখৰ পৰা ৭৩ লাখৰ ভিতৰত পৰে।<ref name="Flouriot2013"/> ২০১৭ চনত চহৰখনৰ শেহতীয়া অনুমান অনুসৰি ইয়াৰ জনসংখ্যা আছিল ১১,৮৫৫,০০০।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=Archived copy|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|date=26 June 2012}}</ref> ইউ এন হেবিটেটৰ তথ্য অনুসৰি বছৰি ৩ লাখ ৯০ হাজাৰ লোক কিনাশাচালৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। যুদ্ধৰ পৰা পলায়ন কৰি অৰ্থনৈতিক সুযোগ বিচাৰি ইয়ালৈ আহে।<ref name="Iazzolino2016">Gianluca Iazzolino, "[http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls Kinshasa, megalopolis of 12 million souls, expanding furiously on super-charged growth] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170709174042/http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls|date=9 July 2017}}"; ''Mail & Guardian Africa'', 2 April 2016.</ref> এক অনুমান অনুসৰি (২০১৬) মহানগৰ কিনশাচাৰ জনসংখ্যা যথেষ্ট বৃদ্ধি পাব। ইয়াৰ জনসংখ্যা ২০৫০ চনৰ ভিতৰত ৩.৫ কোটি, ২০৭৫ চনৰ ভিতৰত ৫.৮ কোটি আৰু ২১০০ চনৰ ভিতৰত ৮.৩ কোটি হ’ব।<ref>{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Hoornweg|first=Daniel|last২=Pope|first২=Kevin|year=2017|title=Population predictions for the world's largest cities in the 21st century|পাতাসমূহ=195–216|DOI=10.1177/0956247816663557|doi-access=free}}</ref> তেনে হ'লে‍ ই বিশ্বৰ অন্যতম বৃহৎ মহানগৰ হিচাপে পৰিগণিত হ’ব। ===ভাষা=== কংগো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ চৰকাৰী ভাষা ফৰাচী। অৰ্থাৎ কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী কিনশাচাৰ ভাষাও ফৰাচী। কিনশাচা আনুষ্ঠানিকভাৱে বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ ফ্ৰাংকোফোন চহৰ যদিও বেছিভাগ মানুহেই হয় ফৰাচী ভাষা নাজানে অথবা ক’বলৈ চেষ্টা কৰে।<ref name=":0">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=7 March 2016|title=Populations of 150 Largest Cities in the World|url=http://www.worldatlas.com/citypops.htm|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20170828095658/http://www.worldatlas.com/citypops.htm|archive-date=28 August 2017|date=1 August 2016|ওয়েবসাইট=World Atlas}}</ref><ref name="Nadeau">{{cite book|title=The Story of French|url=https://archive.org/details/storyoffrench0000nade|last=Nadeau|first=Jean-Benoit|year=2006|publisher=St. Martin's Press|পাতা=301; 483|isbn=9780312341831}}</ref><ref name="Trefon">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=5VAAHi93y0sC&q=Kinshasa+second+largest+French+city&pg=PA7|title=Reinventing Order in the Congo: How People Respond to State Failure in Kinshasa|last=Trefon|first=Theodore|year=2004|publisher=Zed Books|পাতা=7|isbn=9781842774915|date=31 May 2009}}</ref> লিংগালা ভাষাক কথিত ভাষা হিচাপে বহুলভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ৰাস্তাৰ চিন, পোষ্টাৰ, বাতৰি কাকত, চৰকাৰী নথি-পত্ৰ, স্কুলৰ ভাষা ফৰাচী; নাটক, টেলিভিছন আৰু বাতৰি কাকতত ই আধিপত্য বিস্তাৰ কৰিছে আৰু বিভিন্ন সামাজিক শ্ৰেণীৰ লোকৰ মাজত উলম্ব সম্পৰ্ক ক্ষেত্ৰত ই ব্যৱহাৰ হয়। কিন্তু একে শ্ৰেণীৰ মানুহে নিজৰ মাজতে কংগো ভাষা (কিকোংগো, লিংগালা, শ্বিলুবা বা শ্বাহিলি)ত কথা পাতে।<ref name="Manning">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=LwzFF2FnbzMC&q=Kinshasa+second+largest+francophone+city&pg=PA189|title=Francophone sub-Saharan Africa: Democracy and Dependence, 1985–1995|last=Manning|first=Patrick|year=1998|publisher=Cambridge University Press|পাতা=189|isbn=9780521645195|date=31 May 2009}}{{অকাৰ্যকৰ সংযোগ|date=এপ্ৰিল ২০২৩ |bot=InternetArchiveBot |ঠিক কৰাৰ প্ৰচেষ্টা=yes }}</ref> ==চৰকাৰ আৰু ৰাজনীতি== ==অৰ্থনীতি== [[চিত্ৰ:Marsavco-Biggest_FMCG_Company_of_DRC_&_Central_Africa,_Part_of_RAWJI_Group-Largest_Group_in_DRC.jpg|ডান|thumb| মাৰ্চাভকো]] [[চিত্ৰ:2013_street_Kinshasa_8756715873.jpg|thumb|২০১৩ চনত কিনশাচা]] মহানগৰীৰ মাজমজিয়াত অৱস্থিত ট্ৰাষ্ট মাৰ্চেণ্ট বেংকৰ দৰে আন বহু উদ্যোগ আছে। খাদ্য প্ৰক্ৰিয়াকৰণ এটা প্ৰধান উদ্যোগ, আৰু নিৰ্মাণ আৰু অন্যান্য সেৱা উদ্যোগেও অৰ্থনীতিত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে।<ref name="britannica.com"/> যদিও কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ জনসংখ্যাৰ মাত্ৰ ১৩% লোক ইয়াত বাস কৰে, মুঠ ঘৰুৱা উৎপাদনৰ দ্বাৰা জুখিলে কংগোৰ অৰ্থনীতিৰ ৮৫% কিনশাচাৰৰ।<ref name="ChirisaEtAl2017"/> ২০০৪ চনৰ এক সমীক্ষাত দেখা গৈছে যে মুঠ ৯ লাখ ৭৬ হাজাৰ শ্ৰমিকৰ ৭০% অনানুষ্ঠানিকভাৱে নিয়োজিত, ১৭% ৰাজহুৱা খণ্ডত, ৯% আনুষ্ঠানিক ব্যক্তিগত খণ্ডত আৰু ৩% অন্যান্য খণ্ডত। বেছিভাগ নতুন চাকৰিকে অনানুষ্ঠানিক হিচাপে শ্ৰেণীভুক্ত কৰা হয়।<ref name="Flouriot2013"/> ১৯৭০ চনৰ পৰা কংগোৰ সৈতে চীন গণৰাজ্য যথেষ্ট জড়িত হৈ আছে। তেওঁলোকে পেলেছ ডু পিপল নিৰ্মাণৰ বাবে ধন আগবঢ়াইছিল আৰু শ্ কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনৰ পৰা কোটি কোটি ডলাৰৰ ঋণ। বাবা যুদ্ধত বিদ্ৰোহীসকলৰ বিৰুদ্ধে চৰকাৰক সমৰ্থন কৰিছিল। ২০০৭-২০০৮ বিত্তীয় বৰ্ষত চীন আৰু কংগোৱে ৮.৫ বিলিয়ন মাৰ্কিন ডলাৰৰ চুক্তিত স্বাক্ষৰ কৰে। কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনে‍ দিয়া এইয়া কোটি ডলাৰৰ ঋণ।<ref>Emizet Francois Kisangani, Scott F. Bobb, "China, People's Republic of, Relations with"; ''Historical Dictionary of the Democratic Republic of the Congo'', Lanham, Maryland: Scarecrow Press, 2010; pp. [https://books.google.com/books?id=FvAWPTaRvFYC&pg=PA74 74]–75.</ref> চীনা উদ্যোগীসকলে কিনশাচাৰ স্থানীয় বজাৰত ক্ৰমৱৰ্ধমান অংশীদাৰিত্ব লাভ কৰিছে, এই প্ৰক্ৰিয়াত পূৰ্বতে সফল কংগো, পশ্চিম আফ্ৰিকা, ভাৰতীয় আৰু লেবাননৰ ব্যৱসায়ীসকলক স্থানচ্যুত কৰিছে।<ref>Nuah M. Makungo, "[https://www.researchgate.net/publication/258339820_Is_The_Democratic_Republic_of_Congo_DRC_being_Globalized_by_China Is the Democratic Republic of Congo being Globalized by China? ]</ref> ২০০৫ চনত পৰিয়ালৰ গড় খৰচ ২১৫০ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল, যিটো প্ৰতিদিনে ১ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল। পৰিয়ালৰ গড় খৰচ আছিল ১৫৫৫ ডলাৰ, অৰ্থাৎ প্ৰতিজন ব্যক্তিৰ বাবে প্ৰতিদিনে ৬৬ চেণ্ট। দুখীয়াৰ মাজত এই ব্যয়ৰ আধাতকৈ অধিক খাদ্য, বিশেষকৈ ৰুটি আৰু শস্যজাতীয় খাদ্যৰ বাবে হয়।<ref name="Flouriot2013">Jean Flouriot, "[https://com.revues.org/6770 Kinshasa 2005. ]</ref> ==শিক্ষা== [[চিত্ৰ:Université_de_Kinshasa_(Unikin1).JPG|ডান|thumb| কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয়]] কিনশাচাত কেইবাখনো উচ্চ পৰ্যায়ৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে, য’ত চিভিল ইঞ্জিনিয়াৰিঙৰ পৰা আৰম্ভ কৰি নাৰ্চিং আৰু সাংবাদিকতালৈকে বিভিন্ন ধৰণৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে। চহৰখনত তিনিখন বিশ্ববিদ্যালয় আৰু এখন কলা বিদ্যালয় আছে: * একাডেমি ডি ডিজাইন (এডি) * ইনষ্টিটিউট চুপাৰিউৰ ডি'আৰ্কিটেকচাৰ আৰু নগৰবাদ * ইউনিভাৰ্চ‍িটি পেনাফ্ৰিকাইন ডু কঙ্গো (ইউপিসি) * কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয় * ইউনিভাৰ্চ‍িটি লিবাৰ ডি কিনশাচা * কঙ্গোৰ কেথলিক বিশ্ববিদ্যালয় * [[Congo Protestant University|কঙ্গো প্ৰটেষ্টাণ্ট বিশ্ববিদ্যালয়]] * [[Université Chretienne de Kinshasa|ইউনিভাৰ্চ‍িটি ক্ৰেটিয়েন ডি কিনশাসা]] * [[National Pedagogy University|ন্যাশনাল পেডাগজি ইউনিভাৰ্চ‍িটি]] * নেশ্বনেল ইনষ্টিটিউট অফ আৰ্টচ * বিজ্ঞাপন আৰু মিডিয়া উচ্চতৰ ইনষ্টিটিউট * চেণ্টাৰ ফৰ হেলথ ট্ৰেনিং (সিইএফএ)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Cefacongo.org|title=Cefacongo.org|url=http://www.cefacongo.org/index.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20110725151811/http://www.cefacongo.org/index.html|archive-date=25 July 2011|date=14 March 2011}}</ref> প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক বিদ্যালয়: * লাইচি প্ৰিন্স ডি লিজ (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, [[ফৰাসি বেলজীয়|বেলজিয়াম পাঠ্যক্ৰমেৰ ফ্ৰেঞ্চ কমিউনিটি]]) * প্ৰিন্স ভেন লুইকস্কুল কিনশাচা (প্ৰাথমিক শিক্ষা, ফ্ল্যাণ্ডাৰ্চ পাঠ্যক্ৰম)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Prins van Luikschool Kinshasa|title=Onze school|url=https://wordpress.pls-rdc.com/onze-school/|date=2020-05-16}}</ref> * ৰেনে ডে‍কাৰ্ত ফৰাচী উচ্চ বিদ্যালয় (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, ফৰাচী পাঠ্যক্ৰম) * আমেৰিকান স্কুল অফ কিনশাচা * আলহাদেফ স্কুল। ২০০৫ চনত ছয় বছৰৰ ওপৰৰ ৯৩% শিশোৱে স্কুললৈ গৈছিল আৰু ১৫ বছৰৰ ওপৰৰ ৭০% লোক ফৰাচী ভাষাত সাক্ষৰ আছিল। ==স্বাস্থ্য আৰু চিকিৎসা== কিনশাচাত বিশখন চিকিৎসালয়ৰ লগতে বিভিন্ন চিকিৎসা কেন্দ্ৰ আৰু পলিক্লিনিক আছে।<ref>[http://www.afdevinfo.com/htmlreports/org/org_55841.html "Provincial Health Division of Kinshasa"] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20110414194221/http://www.afdevinfo.com/htmlreports/org/org_55841.html|date=14 April 2011}}''African Development Information Services''</ref> ১৯৯১ চনৰ পৰা মনকল হাস্পতালে স্বাস্থ্য বিভাগৰ সহযোগত কিনশাচাৰ জিলা চিকিৎসালয় হিচাপে অলাভজনক স্বাস্থ্য প্ৰতিষ্ঠান হিচাপে কাম কৰি আহিছে। ২০১২ চনত শিশু চিকিৎসক আৰু ৰক্ত বিশেষজ্ঞ অধ্যাপক লিঅ’ন শ্বিলোলোৰ দ্বাৰা পৰিচালিত মনকল হাস্পতালৰ পৰীক্ষাগাৰ, ডায়েগনষ্টিক ৰেডিঅ’লজি, ইনটেনচিভ কেয়াৰ, নৱজাতক ইউনিট, ফেমিলি মেডিচিন, জৰুৰীকালীন ইউনিট আৰু বৃহত্তৰ অস্ত্ৰোপচাৰ এলেকাৰে উন্নত ক্লিনিকেল সেৱাৰ ১৫০খন বিছনাযুক্ত এটা ভৱন মুকলি কৰা হৈছে। ==সংস্কৃতি== কিনশাচাত ৰাষ্ট্ৰীয় সংগ্ৰহালয় আৰু কিনছাছা ফাইন আৰ্টছ একাডেমী আছে।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=qb6NAQAAQBAJ&dq=Kinshasa++National+Museum+and+the+Kinshasa+Fine+Arts+Academy&pg=PA145|title=Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture|last=Cybriwsky|first=Roman Adrian|date=2013-05-23|publisher=ABC-CLIO|language=en|isbn=978-1-61069-248-9}}</ref> কিনশাচা কংগোৰ বেছিভাগ বুদ্ধিজীৱীৰ বাসস্থান, য'ত ম্বুটু যুগত গঢ় লৈ উঠা ৰাজনৈতিক শ্ৰেণীও আছে।<ref name="Freund2012">Bill Freund, "City and Nation in an African Context: National Identity in Kinshasa”; ''Journal of Urban History'' 38(5), 2012; [[doi:10.1177/0096144212449141]].</ref> কিনছাছাৰ সংগীত জগতখন ১৯৬০ চনৰ পৰাই চহৰখনৰ অভিজাত শ্ৰেণীৰ পৃষ্ঠপোষকতাত পৰিচালিত হৈ‍ আহিছে।<ref name="Trapido2016"/> ১৯৯৪ চনত গঠন হোৱা অৰ্কেষ্টাৰ চিম্ফণিক কিম্বাংগুইষ্টে উন্নত বাদ্যযন্ত্ৰ ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে আৰু তেতিয়াৰ পৰাই ইয়াৰ সামৰ্থ্য আৰু সুনাম বৃদ্ধি পায়।<ref>Andy Morgan, "The scratch orchestra of Kinshasa", ''The Guardian'' 9 May 2013.</ref> কিনছাছাৰ এটা পপ সংস্কৃতিৰ আদৰ্শ ধৰণ হ'ল মাইকলিষ্ট, ইউৰোপ ভ্ৰমণ কৰা এজন ধনৱান ফেশ্বনেবল মানুহ। এড্ৰিয়েন মম্বেলে ওৰফে ষ্টাৰভছ নিয়াৰকছ আৰু সংগীতজ্ঞ পাপা ৱেম্বা আছিল মিচেলেষ্ট শৈলীৰ প্ৰাৰম্ভিক উদাহৰণ।<ref name="Trapido2016">Joe Trapido, "[https://newleftreview.org/II/98/joe-trapido-kinshasa-s-theatre-of-power Kinshasa's Theater of Power] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170917080840/https://newleftreview.org/II/98/joe-trapido-kinshasa-s-theatre-of-power|date=17 September 2017}}", ''[[নতুন বাম পৰ্যালোচনা|New Left Review]]'' 98, March/April 2016.</ref> লা চেপে, এটা সংযুক্ত সাংস্কৃতিক ধাৰা যাক ডেণ্ডিজম বুলিও বৰ্ণনা কৰা হয়, ইয়াত আড়ম্বৰপূৰ্ণ কাপোৰ পিন্ধাটো জড়িত হৈ আছে। বহু কিনোনেই চহৰখনৰ প্ৰতি নেতিবাচক দৃষ্টিভংগী পোষণ কৰে, গ্ৰাম্য জীৱনশৈলীৰ প্ৰতি নষ্টালজিয়া আৰু কিনশাচাতকৈ কংগো জাতিৰ সৈতে অধিক শক্তিশালী সংযোগ প্ৰকাশ কৰে।<ref name="Freund2012"/> ==উপাসনালয়== <gallery mode="" widths="180px" heights="150px"> File: Preĝejo de Sankta Anna en Kinŝaso 01.jpg |কিনশাচাৰ চেণ্ট এন্নেছ চাৰ্চ ([[কেথলিক চাৰ্চ অৱ দ্য ডেম'ক্ৰেটিক ৰিপাব্লিক অৱ কংগো]]) File: Église Francophone CBCO Kintambo.jpg| এগ্লিচ ফ্ৰাঙ্কোফোন চিবিচিও কিণ্টাম্বো ([[কঙ্গোৰ বেপ্তি‍ষ্ট সম্প্ৰদায়]]) </gallery> উপাসনাৰ স্থানসমূহৰ ভিতৰত আছে‍ মূলতঃ খ্ৰীষ্টান গীৰ্জা আৰু উপাসনালয়: কিনশাচাৰ ৰোমান কেথলিক আৰ্কডাইচেছ (কেথলিক গীৰ্জা), কিম্বাংগুইষ্ট চাৰ্চ, বেপ্টিষ্ট কমিউনিটি অৱ কংগো (বেপ্টিষ্ট ৱৰ্ল্ড এলায়েন্স), কংগো ৰিভাৰ বেপ্টিষ্ট কমিউনিটি (বেপ্টিষ্ট ৱৰ্ল্ড এলায়েন্স), এছেম্বলিজ অৱ গড, কংগোৰ এংলিকান চাৰ্চৰ প্ৰদেশ (এংলিকান কমিউনিয়ন), চাৰ্চ অৱ জিছুছ খ্ৰীষ্ট অৱ লেটাৰ-ডে চেণ্টছৰ এটা উপাসনালয় আৰু কিনশাচাত ১০০ৰো অধিক মণ্ডলী আছে। কংগোত এটা প্ৰেছবিটেৰিয়ান ধৰ্মীয়গোষ্ঠী (সংস্কাৰ কৰা গীৰ্জাৰ বিশ্ব ধৰ্মগোষ্ঠী) আছে।<ref>J. Gordon Melton, Martin Baumann, ‘‘Religions of the World: A Comprehensive Encyclopedia of Beliefs and Practices’’, ABC-CLIO, USA, 2010, p. 777</ref> মুছলমানৰো মছজিদ আছে। বৰ্তমান এটা বাহাই উপাসনালয় নিৰ্মাণৰ কাম চলি আছে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=20 May 2021|title=Les travaux de construction de la Maison d'Adoration Nationale en bonne progression!|url=https://www.bahai-rdc.org/les-travaux-de-construction-de-la-maison-dadoration-nationale-en-bonne-progression/|date=১ এপ্ৰিল ২০২৩|archive-date=১৩ জুন ২০২১|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20210613091220/https://www.bahai-rdc.org/les-travaux-de-construction-de-la-maison-dadoration-nationale-en-bonne-progression/|url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ}}</ref> ==গণমাধ্যম== ==খেলাধুলা== ==অট্টালিকা আৰু প্ৰতিষ্ঠান== ==আন্তঃগাঁথনি আৰু গৃহ নিৰ্মাণ== ==পৰিবহণ== ===বিমান=== ===ৰেল=== ===বাহ্যিক পৰিবহণ=== ==সামাজিক বিষয়== ===অপৰাধ আৰু শাস্তি=== ===ৰাস্তাৰ শিশু=== ==জনপ্ৰিয় সংস্কৃতিত== ==তথ্য সংগ্ৰহ== [[শ্ৰেণী:ভূগোল]] 8w1kzyj2t8dhxrfmzfy6z9lqg91gz05 517022 517020 2025-06-11T08:26:46Z Kandarpajit Kallol 6257 517022 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = কিনশাচা | official_name = ''ভিলে ডি কিনশাচা '' | settlement_type = ৰাজধানী চহৰ আৰু প্ৰদেশ | image_skyline = {{multiple image | perrow = 1/2/2/2 | border = infobox | total_width = 290 | caption_align = center | image1 = La ville de Kinshasa.jpg | caption1 = ডাউনটাউন কিনশাচা | image2 = Africell - Black Santa - DRC (49268350383).jpg | caption2 = গোম্বে, কিনশাচা | image3 = Kinshasa by night (23769991270).jpg | caption3 = লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক | image4 = Parc de la Vallée de la Nsele.jpg | caption4 = লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক | image5 = Le 17 janvier 1961, Patrice Lumumba mourrait, victime de son « rêve » pour un Congo libre, démocratique et développé. (16112526649).jpg | caption5 = পাত্ৰিছ লুমুম্বাৰ মূৰ্তি সহিত লাইমেট টাৱাৰ (পটভূমিত)। | image6 = Bâtiment de la SCPT (anciennement ONATRA) à Gombe, Kinshasa.jpg | caption6 = চ'ছাইটিি বাণিজ্যিক দেচ পৰিবহণ আৰু দেচ বন্দৰ }} | image_flag = Flag of Kinshasa, DRC.svg | image_seal = Coat of arms of Kinshasa.svg | seal_size = 50px | nickname = কিন লা বেলে | motto = | image_map = Democratic Republic of the Congo (26 provinces) - Kinshasa.svg | map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ প্ৰদেশৰ মানচিত্ৰত কিনশাচা | pushpin_map = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ#আফ্ৰিকা#পৃথিৱী | pushpin_relief = 1 | pushpin_map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ মানচিত্ৰত কিনশাসা | coordinates = | subdivision_type = দেশ | subdivision_name = | subdivision_type1 = [[Provinces of the Democratic Republic of the Congo|Province]] | established_title = প্ৰতিষ্ঠিত | established_date = ১৮৮১ | seat_type = চি‍টি হল | seat = লা গোম্বে | parts_type = কমিউন | parts_style = coll | p1 = বন্দলুংৱা | p2 = বাৰুম্বু | p3 = বুম্বু | p4 = গোম্বে (প্ৰাচীন কালিনা) | p5 = কালামু | p6 = কাছা-ভুবু | p7 = কিম্বানসেকে | p8 = কিনশাসা | p9 = কিণ্টামবো | p10 = কিসেনসো | p11 = লেম্বা | p12 = লিমেট | p13 = লিঙ্গৱালা | p14 = মাকালা | p15 = মালুকু | p16 = মাসিনা | p17 = মাটে | p18 = মণ্ট এনগাফুলা | p19 = এনডিজিলি | p20 = নগাবা | p21 = এনগালিমা | p22 = এনগিৰি-এনগিৰি | p23 = এনসেলে | p24 = সেলেম্বাও | government_type = প্ৰাদেশিক সমাৱেশ | governing_body = কিনশাচাৰ প্ৰাদেশিক পৰিষদ | leader_title = গভৰ্ণৰ | leader_name = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | leader_title1 = ভাইচ-গভৰ্ণৰ | leader_name1 = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | total_type = নগৰ-প্ৰদেশ | area_footnotes =<ref name=Kayembe2009 /> | area_total_km2 = 9965 | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_water_percent = | area_urban_km2 = 600 | elevation_m = 240 | population_total = 17071000<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |last=Institut National De La Statistique |title=Projections demographiques 2019-25 (in French) |url=http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |date=September 23, 2020 |archive-date=জুলাই ২, ২০২০ |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ |access-date=June 5, 2025 |archivedate=July 2, 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |deadurl=yes }}</ref> | population_as_of = ২০২১ | population_footnotes = | population_density_km2 = 1462 | population_urban = 16316000 | population_metro = 17239463 | population_urban_footnotes =<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি| url = https://populationstat.com/democratic-republic-of-the-congo/kinshasa|title = PopulationStat.com}}</ref> | population_density_urban_km2 = auto | population_blank1_title = [[জাতীয় ভাষা|language]] | population_blank1 = ফৰাচী আৰু লিঙ্গালা | population_note = | postal_code = | area_code = 243 + 9 | blank_name_sec1 = [[মানৱ উন্নয়ন সূচক|এইচডিআই]] (২০১৯) | blank_info_sec1 = 0.577<ref name="GlobalDataLab">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab |url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180923120638/https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |archive-date=23 September 2018 |date=2021-07-27 |ওয়েবসাইট=hdi.globaldatalab.org |language=en}}</ref><br />{{color|#fc0|medium}}[[List of provinces of the Democratic Republic of the Congo by Human Development Index|1st]] | area_urban_footnotes =<ref name="population">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |date=April 2017 |title=DemographiaWorld Urban Areas – 13th Annual Edition |url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |archive-date=3 May 2018 |date=8 July 2017 |publisher=[[Demographia]]}}</ref> | timezone = [[পশ্চিম আফ্ৰিকাৰ সময়]] | utc_offset = +1 | coor_pinpoint = | registration_plate_type = [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ যানবাহন ৰেজিষ্ট্ৰেশন প্লেট|লাইসেন্স প্লেট কোড]] | registration_plate = {{পতাকা আইকন|Democratic Republic of the Congo}} CGO / '''01''' }} '''কিনশাচা''' ({{lang-en|Kinshasa}}) হ'ল কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী আৰু সৰ্ববৃহৎ চহৰ। পূৰ্বতে ইয়াক লিওপোল্ডভিল নামেৰে জনা গৈছিল। এসময়ত কংগো নদীৰ পাৰত মাছ ধৰা আৰু ব্যৱসায়িক গাঁৱৰ বসতিস্থল কিনশাচা এতিয়া বিশ্বৰ অন্যতম দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা মেগাচিটি। কিনশাচা মহানগৰখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ ২৬খন প্ৰদেশৰ ভিতৰত এখন। যিহেতু নগৰ-প্ৰদেশৰ প্ৰশাসনিক সীমাৰেখাই এক বিশাল এলেকা সামৰি লৈছে, সেয়েহে নগৰ-প্ৰদেশৰ ৯০ শতাংশতকৈও অধিক ভূমি গ্ৰাম্য প্ৰকৃতিৰ, চহৰীয়া অঞ্চলসমূহে পশ্চিম দিশত সৰু কিন্তু বিস্তাৰিত অংশ দখল কৰিছে।<ref name="area">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Ville de Kinshasa|title=Géographie de Kinshasa|url=http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|archive-date=23 July 2012|date=25 June 2012|access-date=5 June 2025|archivedate=23 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|deadurl=yes}}</ref> আফ্ৰিকাৰ কাইৰো আৰু লোগেছৰ পিছত কিনশাচা তৃতীয় বৃহত্তম মহানগৰ।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=2020-07-03|language=en-US|title=Cities In The World With The Most Francophone Population|url=https://www.worldatlas.com/articles/cities-in-the-world-with-the-most-francophone-population.html|date=2022-03-08|ওয়েবসাইট=WorldAtlas}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও ই বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ নামমাত্ৰ ফ্ৰাংকোফোন নগৰীয়া অঞ্চল, য'ত ফৰাচী ভাষা হৈছে চহৰখনৰ চৰকাৰ, শিক্ষা, সংবাদ মাধ্যম, জনসেৱা, আৰু উচ্চ পৰ্যায়ৰ বাণিজ্যৰ ভাষা। আনহাতে, লিংগালা ভাষাক বাটে‍-ঘাটে‍ লিংগুয়া ফ্ৰাংকা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&q=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|title=Globalization and Language Vitality: Perspectives from Africa, pp. 103 & 109|last=Cécile B. Vigouroux & Salikoko S. Mufwene|year=2008|isbn=9780826495150|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20151005104851/https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&lpg=PA111&dq=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|archive-date=5 October 2015|url-অবস্থা=live|date=25 June 2012}}</ref> ২০১২ চনৰ অক্টোবৰ মাহত কিনশাচাত ১৪ সংখ্যক ফ্ৰাংকোফোনি শীৰ্ষ সন্মিলন অনুষ্ঠিত হৈছিল।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=[[Organisation internationale de la Francophonie|OIF]]|title=XIVe Sommet de la Francophonie|url=http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120619065536/http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|archive-date=19 June 2012|date=25 June 2012}}</ref> কিনশাচাৰ বাসিন্দাসকলক কিনোইছ (ফৰাচী আৰু কেতিয়াবা ইংৰাজীত) বা কিনাশাচান (ইংৰাজীত) বুলি জনা যায়। অঞ্চলটোৰ খিলঞ্জীয়া লোকসকলৰ ভিতৰত হুম্বু আৰু টেকে আদি অন্যতম। চহৰখন পাৰ্শ্বৱৰ্তী ৰিপাব্লিক অৱ কংগোৰ ৰাজধানী ব্ৰাজাভিলৰ মুখামুখি। এই বিন্দুত নদীৰ ব্যৱধান ৭ কিলোমিটাৰ বহল যদিও ভেটিকান চহৰ আৰু ৰোমৰ পিছত এই দুখন চহৰ বিশ্বৰ দ্বিতীয় নিকটতম ৰাজধানী চহৰৰ যোৰা। ==ইতিহাস== ১৮৮১ চনত হেনৰী মৰ্টন ষ্টেনলীয়ে ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰ হিচাপে এই চহৰখন প্ৰতিষ্ঠা কৰে।<ref>Roman Adrian Cybriwsky, ''Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture'', ABC-CLIO, USA, 2013, p. 144</ref> বেলজিয়ামৰ ৰজা দ্বিতীয় লিওপল্ডৰ সন্মানত ইয়াৰ নামকৰণ কৰা হৈছিল লিওপোল্ডভিল। তেওঁ কংগো ফ্ৰী ষ্টেট নিয়ন্ত্ৰণ কৰিছিল। এই বিশাল ভূখণ্ডই এখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ। এই অঞ্চলটো উপনিবৱশ নহয় বৰঞ্চ ৰজাৰ ব্যক্তিগত সম্পত্তি আছিল। এই ঠাইখন লিভিংষ্টন জলপ্ৰপাতৰ ওপৰৰ কংগো নদীৰ প্ৰথমটো নাও চলাব পৰা বন্দৰ হিচাপে বিকশিত হয়। লিওপোল্ডভিলৰ তলৰ ৩০০ কিলোমিটাৰ (১৯০ মাইল) উজানত এটি ধাৰা আছে। প্ৰথম অৱস্থাত সাগৰৰ মাজেৰে অহা বা যোৱা সকলো সামগ্ৰী লিওপোল্ডভিল আৰু মাটাডিৰ মাজত বহনকাৰীয়ে কঢ়িয়াই নিব লাগিছিল, ৰেপিডৰ তলৰ বন্দৰ আৰু উপকূলৰ পৰা ১৫০ কিলোমিটাৰ (৯৩ মাইল) দূৰত্বৰ পৰা আনিব লগা হৈছিল। ১৮৯৮ চনত মাটাডি-কিনশাচা পৰ্টেজ ৰেলৱেৰ নিৰ্মাণ সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ লগে লগে ৰেপিডৰ চাৰিওফালে বিকল্প পথৰ ব্যৱস্থা হয় আৰু লিওপোল্ডভিলৰ দ্ৰুত বিকাশ আৰম্ভ হয়। ১৯১৪ চনত পাইপলাইন স্থাপন কৰা হয়। ই মাটাডিৰ পৰা লিওপ’ল্ডভিলৰ ওপৰৰ ফালে থকা ভাপ জাহাজলৈ খাৰুৱা তেল পৰিবহণ কৰে।<ref name="britannica.com">{{বিশ্বকোষ উদ্ধৃতি|বিশ্বকোষ=britannica.com}}</ref> ১৯২৩ চনৰ ভিতৰত কংগোৰ মোহনাত থকা বোমা চহৰখনৰ ঠাইত এই চহৰখনক বেলজিয়ান কংগোৰ ৰাজধানীলৈ উন্নীত কৰা হয়।<ref name="britannica.com" /> "লিঅ'" বা "লিঅ'পল্ড" নামেৰে মতা এই চহৰখন ঔপনিৱেশিক যুগত দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাই ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰত পৰিণত হয়। ১৯৫৯ চনৰ বিদ্ৰোহৰ পাছত ১৯৬০ চনৰ ৩০ জুনত স্বাধীনতা লাভ কৰি‍ কংগো ৰিপাব্লিকে প্ৰথম প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে পেট্ৰিছ লুমুম্বাক নিৰ্বাচিত কৰে। লুমুম্বাৰ অনুভূত ছোভিয়েট সমৰ্থন প্ৰৱণতাক পশ্চিমীয়া স্বাৰ্থই ভাবুকি হিচাপে গণ্য কৰিছিল। যিহেতু সেই সময় শীতল যুদ্ধৰ উত্তেজনাপূৰ্ণ সময় আছিল, সেয়েহে আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামে কংগোৰ কৌশলগত সম্পদ বিশেষকৈ ইউৰেনিয়ামৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ হেৰুৱাব বিচৰা নাছিল। লুমুম্বাৰ নিৰ্বাচনৰ এবছৰ নৌহওঁতেই বেলজিয়াম আৰু আমেৰিকাই তেওঁৰ কঙ্গোলিজ প্ৰতিদ্বন্দ্বীসকলৰ সমৰ্থন ক্ৰয় কৰি লয় আৰু সেই ঘটনাবোৰক গতিশীল কৰি লুমুম্বাৰ হত্যাত পৰিণত কৰে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|last=Georges Nzongola-Ntalaja|date=17 January 2011|title=Patrice Lumumba: the most important assassination of the 20th century|url=https://www.theguardian.com/global-development/poverty-matters/2011/jan/17/patrice-lumumba-50th-anniversary-assassination|date=9 February 2020|ওয়েবসাইট=The Guardian}}</ref> ১৯৬৪ চনত মাইজে ছ’ম্বেই কংগো ৰিপাব্লিক, বুৰুণ্ডি আৰু মালিৰ সকলো নাগৰিকৰ লগতে ৰুৱাণ্ডাৰ পৰা অহা সকলো ৰাজনৈতিক শৰণাৰ্থীক বহিষ্কাৰ কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে।<ref>Jules Gerard-Libois and Benoit Verhaegen, ''Congo 1964: Political Documents of a Developing Nation'', Princeton University Press, 2015, p. 450</ref><ref name="NYT">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1964/08/22/archives/congo-starts-expulsions.html|title=Congo Starts Expulsions|work=[[The New York Times]]|date=19 May 2021|language=en}}</ref><ref>Daouda Gary-Tounkara, ''1964 : le Mali réinsère ses ressortissants expulsés'', In: '' Plein droit 2016/1 (n° 108)'', GISTI, 2016, p. 35-38</ref><ref>United States.</ref> ১৯৬৫ চনত আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামৰ সহায়ত কংগোত জোচেফ-ডিজিয়েৰ মবুটুৱে ক্ষমতা দখল কৰে। তেওঁ "প্ৰামাণ্যতা"ৰ নীতি প্ৰৱৰ্তন কৰে। ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে দেশৰ মানুহ আৰু ঠাইৰ নাম পুনৰ সজীৱ কৰি তুলিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। ১৯৬৬ চনত কিনশাচা নামৰ এখন গাঁৱৰ নামেৰে লিওপ’ল্ডভিলৰ নাম কিনশাচা ৰখা হয়। এসময়ত ই এই স্থানৰ ওচৰতে আছিল, যিটো বৰ্তমান কিনশাচা কমিউন নামেৰে জনা যায়। মবুটুৰ অধীনত চহৰখন দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পালে। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা বহু লোক নিজৰ সৌভাগ্যৰ সন্ধানত ইয়ালৈ আহিছিল। বা আন ঠাইৰ জাতিগত বিবাদৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ আহিছিল। এইদৰে তেওঁলোকে কিনশাচাৰ জনসংখ্যাৰ মাজত ইতিমধ্যে উপস্থিত থকা বহুতো জাতি আৰু ভাষাৰ লগত নতুন ভাষা আৰু জাতি-জনগোষ্ঠী সংযোজন কৰিলে। ১৯৯১ চনত চহৰখনে বিদ্ৰোহী সৈনিকক প্ৰতিহত কৰিবলগীয়া হৈছিল। চৰকাৰে দৰমহা দিব নোৱাৰাৰ বিৰুদ্ধে তেওঁলোকে‍ প্ৰতিবাদ কৰিছিল। ইয়াৰ পাছত বিদ্ৰোহীৰ বিদ্ৰোহ আৰম্ভ হয়, যাৰ ফলত ১৯৯৭ চনৰ ভিতৰত মবুটুৰ শাসন ব্যৱস্থাৰ পতন ঘটে।<ref name="britannica.com"/> মবুটুৰ অতিমাত্ৰা উৎপাত, গণ দুৰ্নীতি, নেপটিজিম আৰু গৃহযুদ্ধৰ ফলত কিনশাচাৰ বহু ক্ষতি হৈছিল। ই তেওঁক পতনৰফালে লৈ গৈছিল। ইয়াৰ পাছতো ই এতিয়াও মধ্য আফ্ৰিকাৰ বাবে এক প্ৰধান সাংস্কৃতিক আৰু বৌদ্ধিক কেন্দ্ৰ, য'ত সংগীতজ্ঞ আৰু শিল্পীৰ এক সমৃদ্ধিশালী সম্প্ৰদায় আছে। ইয়াৰ উপৰিও ই দেশৰ প্ৰধান ঔদ্যোগিক কেন্দ্ৰ, ইয়াত অভ্যন্তৰীণ অঞ্চলৰ পৰা অনা বহু প্ৰাকৃতিক সামগ্ৰী প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰা হয়। ২০০১ চনৰ পৰা ২০১৯ চনলৈকে কংগো গণতান্ত্ৰিক ৰিপাব্লিকৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জোচেফ কাবিলাৰ কিনশাচাত বিশেষ জনপ্ৰিয়তা নাছিল।<ref name="Trapido2016"/> ২০০৬ চনত কাবিলাই প্ৰতিদ্বন্দ্বিতামূলক নিৰ্বাচনত জয় ঘোষণা কৰাৰ পিছত হিংসাত্মক পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয়; ইউৰোপীয় সংঘই ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ বাহিনীত যোগদান কৰিবলৈ চহৰখনত সৈন্য নিয়োগ কৰে। ২০১৬ চনত নতুন নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ’ব বুলি ঘোষণা কৰাত দুবছৰ পলম হৈছিল। ছেপ্টেম্বৰ আৰু ডিচেম্বৰ মাহত বৃহৎ প্ৰতিবাদৰ সূচনা হয়। ইয়াৰ ফলত ৰাজপথত বেৰিকেড লগোৱাৰ লগতে কেইবা ডজন লোকৰ মৃত্যু হয়। বিদ্যালয় আৰু ব্যৱসায়িক প্ৰতিষ্ঠান বন্ধ আছিল।<ref>"[https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407 DR Congo election: 17 dead in anti-Kabila protests] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180616023724/https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407|date=16 June 2018}}", ''BBC'', 19 September 2016.</ref><ref>Merritt Kennedy, "[https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators Congo A 'Powder Keg' As Security Forces Crack Down On Whistling Demonstrators] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180517153108/https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators|date=17 May 2018}}", ''NPR'', 21 December 2016.</ref> ==ভূগোল== ===প্ৰশাসনিক বিভাগ=== ===জলবায়ু=== ==জনসংখ্যা== ১৯৮৪ চনত কৰা আনুষ্ঠানিক লোকপিয়লত ২৬ লাখ বাসিন্দা গণনা কৰা হৈছিল।<ref name="Bédécarrats2016">{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Bédécarrats|first=Florent|last২=Lafuente-Sampietro|first২=Oriane|year=2019|title=Building commons to cope with chaotic urbanization? Performance and sustainability of decentralized water services in the outskirts of Kinshasa|পাতাসমূহ=1096–1108|DOI=10.1016/j.jhydrol.2016.07.023|doi-access=free}}</ref> তেতিয়াৰ পৰাই সকলো অনুমান সঁচাকৈয়ে বহিৰ্প্ৰকাশ। ২০০৫ চনৰ বাবে অনুমান ৫৩ লাখৰ পৰা ৭৩ লাখৰ ভিতৰত পৰে।<ref name="Flouriot2013"/> ২০১৭ চনত চহৰখনৰ শেহতীয়া অনুমান অনুসৰি ইয়াৰ জনসংখ্যা আছিল ১১,৮৫৫,০০০।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=Archived copy|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|date=26 June 2012}}</ref> ইউ এন হেবিটেটৰ তথ্য অনুসৰি বছৰি ৩ লাখ ৯০ হাজাৰ লোক কিনাশাচালৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। যুদ্ধৰ পৰা পলায়ন কৰি অৰ্থনৈতিক সুযোগ বিচাৰি ইয়ালৈ আহে।<ref name="Iazzolino2016">Gianluca Iazzolino, "[http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls Kinshasa, megalopolis of 12 million souls, expanding furiously on super-charged growth] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170709174042/http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls|date=9 July 2017}}"; ''Mail & Guardian Africa'', 2 April 2016.</ref> এক অনুমান অনুসৰি (২০১৬) মহানগৰ কিনশাচাৰ জনসংখ্যা যথেষ্ট বৃদ্ধি পাব। ইয়াৰ জনসংখ্যা ২০৫০ চনৰ ভিতৰত ৩.৫ কোটি, ২০৭৫ চনৰ ভিতৰত ৫.৮ কোটি আৰু ২১০০ চনৰ ভিতৰত ৮.৩ কোটি হ’ব।<ref>{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Hoornweg|first=Daniel|last২=Pope|first২=Kevin|year=2017|title=Population predictions for the world's largest cities in the 21st century|পাতাসমূহ=195–216|DOI=10.1177/0956247816663557|doi-access=free}}</ref> তেনে হ'লে‍ ই বিশ্বৰ অন্যতম বৃহৎ মহানগৰ হিচাপে পৰিগণিত হ’ব। ===ভাষা=== কংগো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ চৰকাৰী ভাষা ফৰাচী। অৰ্থাৎ কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী কিনশাচাৰ ভাষাও ফৰাচী। কিনশাচা আনুষ্ঠানিকভাৱে বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ ফ্ৰাংকোফোন চহৰ যদিও বেছিভাগ মানুহেই হয় ফৰাচী ভাষা নাজানে অথবা ক’বলৈ চেষ্টা কৰে।<ref name=":0">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=7 March 2016|title=Populations of 150 Largest Cities in the World|url=http://www.worldatlas.com/citypops.htm|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20170828095658/http://www.worldatlas.com/citypops.htm|archive-date=28 August 2017|date=1 August 2016|ওয়েবসাইট=World Atlas}}</ref><ref name="Nadeau">{{cite book|title=The Story of French|url=https://archive.org/details/storyoffrench0000nade|last=Nadeau|first=Jean-Benoit|year=2006|publisher=St. Martin's Press|পাতা=301; 483|isbn=9780312341831}}</ref><ref name="Trefon">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=5VAAHi93y0sC&q=Kinshasa+second+largest+French+city&pg=PA7|title=Reinventing Order in the Congo: How People Respond to State Failure in Kinshasa|last=Trefon|first=Theodore|year=2004|publisher=Zed Books|পাতা=7|isbn=9781842774915|date=31 May 2009}}</ref> লিংগালা ভাষাক কথিত ভাষা হিচাপে বহুলভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ৰাস্তাৰ চিন, পোষ্টাৰ, বাতৰি কাকত, চৰকাৰী নথি-পত্ৰ, স্কুলৰ ভাষা ফৰাচী; নাটক, টেলিভিছন আৰু বাতৰি কাকতত ই আধিপত্য বিস্তাৰ কৰিছে আৰু বিভিন্ন সামাজিক শ্ৰেণীৰ লোকৰ মাজত উলম্ব সম্পৰ্ক ক্ষেত্ৰত ই ব্যৱহাৰ হয়। কিন্তু একে শ্ৰেণীৰ মানুহে নিজৰ মাজতে কংগো ভাষা (কিকোংগো, লিংগালা, শ্বিলুবা বা শ্বাহিলি)ত কথা পাতে।<ref name="Manning">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=LwzFF2FnbzMC&q=Kinshasa+second+largest+francophone+city&pg=PA189|title=Francophone sub-Saharan Africa: Democracy and Dependence, 1985–1995|last=Manning|first=Patrick|year=1998|publisher=Cambridge University Press|পাতা=189|isbn=9780521645195|date=31 May 2009}}{{অকাৰ্যকৰ সংযোগ|date=এপ্ৰিল ২০২৩ |bot=InternetArchiveBot |ঠিক কৰাৰ প্ৰচেষ্টা=yes }}</ref> ==চৰকাৰ আৰু ৰাজনীতি== ==অৰ্থনীতি== [[চিত্ৰ:Marsavco-Biggest_FMCG_Company_of_DRC_&_Central_Africa,_Part_of_RAWJI_Group-Largest_Group_in_DRC.jpg|ডান|thumb| মাৰ্চাভকো]] [[চিত্ৰ:2013_street_Kinshasa_8756715873.jpg|thumb|২০১৩ চনত কিনশাচা]] মহানগৰীৰ মাজমজিয়াত অৱস্থিত ট্ৰাষ্ট মাৰ্চেণ্ট বেংকৰ দৰে আন বহু উদ্যোগ আছে। খাদ্য প্ৰক্ৰিয়াকৰণ এটা প্ৰধান উদ্যোগ, আৰু নিৰ্মাণ আৰু অন্যান্য সেৱা উদ্যোগেও অৰ্থনীতিত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে।<ref name="britannica.com"/> যদিও কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ জনসংখ্যাৰ মাত্ৰ ১৩% লোক ইয়াত বাস কৰে, মুঠ ঘৰুৱা উৎপাদনৰ দ্বাৰা জুখিলে কংগোৰ অৰ্থনীতিৰ ৮৫% কিনশাচাৰৰ।<ref name="ChirisaEtAl2017"/> ২০০৪ চনৰ এক সমীক্ষাত দেখা গৈছে যে মুঠ ৯ লাখ ৭৬ হাজাৰ শ্ৰমিকৰ ৭০% অনানুষ্ঠানিকভাৱে নিয়োজিত, ১৭% ৰাজহুৱা খণ্ডত, ৯% আনুষ্ঠানিক ব্যক্তিগত খণ্ডত আৰু ৩% অন্যান্য খণ্ডত। বেছিভাগ নতুন চাকৰিকে অনানুষ্ঠানিক হিচাপে শ্ৰেণীভুক্ত কৰা হয়।<ref name="Flouriot2013"/> ১৯৭০ চনৰ পৰা কংগোৰ সৈতে চীন গণৰাজ্য যথেষ্ট জড়িত হৈ আছে। তেওঁলোকে পেলেছ ডু পিপল নিৰ্মাণৰ বাবে ধন আগবঢ়াইছিল আৰু শ্ কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনৰ পৰা কোটি কোটি ডলাৰৰ ঋণ। বাবা যুদ্ধত বিদ্ৰোহীসকলৰ বিৰুদ্ধে চৰকাৰক সমৰ্থন কৰিছিল। ২০০৭-২০০৮ বিত্তীয় বৰ্ষত চীন আৰু কংগোৱে ৮.৫ বিলিয়ন মাৰ্কিন ডলাৰৰ চুক্তিত স্বাক্ষৰ কৰে। কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনে‍ দিয়া এইয়া কোটি ডলাৰৰ ঋণ।<ref>Emizet Francois Kisangani, Scott F. Bobb, "China, People's Republic of, Relations with"; ''Historical Dictionary of the Democratic Republic of the Congo'', Lanham, Maryland: Scarecrow Press, 2010; pp. [https://books.google.com/books?id=FvAWPTaRvFYC&pg=PA74 74]–75.</ref> চীনা উদ্যোগীসকলে কিনশাচাৰ স্থানীয় বজাৰত ক্ৰমৱৰ্ধমান অংশীদাৰিত্ব লাভ কৰিছে, এই প্ৰক্ৰিয়াত পূৰ্বতে সফল কংগো, পশ্চিম আফ্ৰিকা, ভাৰতীয় আৰু লেবাননৰ ব্যৱসায়ীসকলক স্থানচ্যুত কৰিছে।<ref>Nuah M. Makungo, "[https://www.researchgate.net/publication/258339820_Is_The_Democratic_Republic_of_Congo_DRC_being_Globalized_by_China Is the Democratic Republic of Congo being Globalized by China? ]</ref> ২০০৫ চনত পৰিয়ালৰ গড় খৰচ ২১৫০ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল, যিটো প্ৰতিদিনে ১ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল। পৰিয়ালৰ গড় খৰচ আছিল ১৫৫৫ ডলাৰ, অৰ্থাৎ প্ৰতিজন ব্যক্তিৰ বাবে প্ৰতিদিনে ৬৬ চেণ্ট। দুখীয়াৰ মাজত এই ব্যয়ৰ আধাতকৈ অধিক খাদ্য, বিশেষকৈ ৰুটি আৰু শস্যজাতীয় খাদ্যৰ বাবে হয়।<ref name="Flouriot2013">Jean Flouriot, "[https://com.revues.org/6770 Kinshasa 2005. ]</ref> ==শিক্ষা== [[চিত্ৰ:Université_de_Kinshasa_(Unikin1).JPG|ডান|thumb| কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয়]] কিনশাচাত কেইবাখনো উচ্চ পৰ্যায়ৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে, য’ত চিভিল ইঞ্জিনিয়াৰিঙৰ পৰা আৰম্ভ কৰি নাৰ্চিং আৰু সাংবাদিকতালৈকে বিভিন্ন ধৰণৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে। চহৰখনত তিনিখন বিশ্ববিদ্যালয় আৰু এখন কলা বিদ্যালয় আছে: * একাডেমি ডি ডিজাইন (এডি) * ইনষ্টিটিউট চুপাৰিউৰ ডি'আৰ্কিটেকচাৰ আৰু নগৰবাদ * ইউনিভাৰ্চ‍িটি পেনাফ্ৰিকাইন ডু কঙ্গো (ইউপিসি) * কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয় * ইউনিভাৰ্চ‍িটি লিবাৰ ডি কিনশাচা * কঙ্গোৰ কেথলিক বিশ্ববিদ্যালয় * [[Congo Protestant University|কঙ্গো প্ৰটেষ্টাণ্ট বিশ্ববিদ্যালয়]] * [[Université Chretienne de Kinshasa|ইউনিভাৰ্চ‍িটি ক্ৰেটিয়েন ডি কিনশাসা]] * [[National Pedagogy University|ন্যাশনাল পেডাগজি ইউনিভাৰ্চ‍িটি]] * নেশ্বনেল ইনষ্টিটিউট অফ আৰ্টচ * বিজ্ঞাপন আৰু মিডিয়া উচ্চতৰ ইনষ্টিটিউট * চেণ্টাৰ ফৰ হেলথ ট্ৰেনিং (সিইএফএ)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Cefacongo.org|title=Cefacongo.org|url=http://www.cefacongo.org/index.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20110725151811/http://www.cefacongo.org/index.html|archive-date=25 July 2011|date=14 March 2011}}</ref> প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক বিদ্যালয়: * লাইচি প্ৰিন্স ডি লিজ (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, [[ফৰাসি বেলজীয়|বেলজিয়াম পাঠ্যক্ৰমেৰ ফ্ৰেঞ্চ কমিউনিটি]]) * প্ৰিন্স ভেন লুইকস্কুল কিনশাচা (প্ৰাথমিক শিক্ষা, ফ্ল্যাণ্ডাৰ্চ পাঠ্যক্ৰম)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Prins van Luikschool Kinshasa|title=Onze school|url=https://wordpress.pls-rdc.com/onze-school/|date=2020-05-16}}</ref> * ৰেনে ডে‍কাৰ্ত ফৰাচী উচ্চ বিদ্যালয় (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, ফৰাচী পাঠ্যক্ৰম) * আমেৰিকান স্কুল অফ কিনশাচা * আলহাদেফ স্কুল। ২০০৫ চনত ছয় বছৰৰ ওপৰৰ ৯৩% শিশোৱে স্কুললৈ গৈছিল আৰু ১৫ বছৰৰ ওপৰৰ ৭০% লোক ফৰাচী ভাষাত সাক্ষৰ আছিল। ==স্বাস্থ্য আৰু চিকিৎসা== কিনশাচাত বিশখন চিকিৎসালয়ৰ লগতে বিভিন্ন চিকিৎসা কেন্দ্ৰ আৰু পলিক্লিনিক আছে।<ref>[http://www.afdevinfo.com/htmlreports/org/org_55841.html "Provincial Health Division of Kinshasa"] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20110414194221/http://www.afdevinfo.com/htmlreports/org/org_55841.html|date=14 April 2011}}''African Development Information Services''</ref> ১৯৯১ চনৰ পৰা মনকল হাস্পতালে স্বাস্থ্য বিভাগৰ সহযোগত কিনশাচাৰ জিলা চিকিৎসালয় হিচাপে অলাভজনক স্বাস্থ্য প্ৰতিষ্ঠান হিচাপে কাম কৰি আহিছে। ২০১২ চনত শিশু চিকিৎসক আৰু ৰক্ত বিশেষজ্ঞ অধ্যাপক লিঅ’ন শ্বিলোলোৰ দ্বাৰা পৰিচালিত মনকল হাস্পতালৰ পৰীক্ষাগাৰ, ডায়েগনষ্টিক ৰেডিঅ’লজি, ইনটেনচিভ কেয়াৰ, নৱজাতক ইউনিট, ফেমিলি মেডিচিন, জৰুৰীকালীন ইউনিট আৰু বৃহত্তৰ অস্ত্ৰোপচাৰ এলেকাৰে উন্নত ক্লিনিকেল সেৱাৰ ১৫০খন বিছনাযুক্ত এটা ভৱন মুকলি কৰা হৈছে। ==সংস্কৃতি== কিনশাচাত ৰাষ্ট্ৰীয় সংগ্ৰহালয় আৰু কিনছাছা ফাইন আৰ্টছ একাডেমী আছে।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=qb6NAQAAQBAJ&dq=Kinshasa++National+Museum+and+the+Kinshasa+Fine+Arts+Academy&pg=PA145|title=Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture|last=Cybriwsky|first=Roman Adrian|date=2013-05-23|publisher=ABC-CLIO|language=en|isbn=978-1-61069-248-9}}</ref> কিনশাচা কংগোৰ বেছিভাগ বুদ্ধিজীৱীৰ বাসস্থান, য'ত ম্বুটু যুগত গঢ় লৈ উঠা ৰাজনৈতিক শ্ৰেণীও আছে।<ref name="Freund2012">Bill Freund, "City and Nation in an African Context: National Identity in Kinshasa”; ''Journal of Urban History'' 38(5), 2012; [[doi:10.1177/0096144212449141]].</ref> কিনছাছাৰ সংগীত জগতখন ১৯৬০ চনৰ পৰাই চহৰখনৰ অভিজাত শ্ৰেণীৰ পৃষ্ঠপোষকতাত পৰিচালিত হৈ‍ আহিছে।<ref name="Trapido2016"/> ১৯৯৪ চনত গঠন হোৱা অৰ্কেষ্টাৰ চিম্ফণিক কিম্বাংগুইষ্টে উন্নত বাদ্যযন্ত্ৰ ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে আৰু তেতিয়াৰ পৰাই ইয়াৰ সামৰ্থ্য আৰু সুনাম বৃদ্ধি পায়।<ref>Andy Morgan, "The scratch orchestra of Kinshasa", ''The Guardian'' 9 May 2013.</ref> কিনছাছাৰ এটা পপ সংস্কৃতিৰ আদৰ্শ ধৰণ হ'ল মাইকলিষ্ট, ইউৰোপ ভ্ৰমণ কৰা এজন ধনৱান ফেশ্বনেবল মানুহ। এড্ৰিয়েন মম্বেলে ওৰফে ষ্টাৰভছ নিয়াৰকছ আৰু সংগীতজ্ঞ পাপা ৱেম্বা আছিল মিচেলেষ্ট শৈলীৰ প্ৰাৰম্ভিক উদাহৰণ।<ref name="Trapido2016">Joe Trapido, "[https://newleftreview.org/II/98/joe-trapido-kinshasa-s-theatre-of-power Kinshasa's Theater of Power] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170917080840/https://newleftreview.org/II/98/joe-trapido-kinshasa-s-theatre-of-power|date=17 September 2017}}", ''[[নতুন বাম পৰ্যালোচনা|New Left Review]]'' 98, March/April 2016.</ref> লা চেপে, এটা সংযুক্ত সাংস্কৃতিক ধাৰা যাক ডেণ্ডিজম বুলিও বৰ্ণনা কৰা হয়, ইয়াত আড়ম্বৰপূৰ্ণ কাপোৰ পিন্ধাটো জড়িত হৈ আছে। বহু কিনোনেই চহৰখনৰ প্ৰতি নেতিবাচক দৃষ্টিভংগী পোষণ কৰে, গ্ৰাম্য জীৱনশৈলীৰ প্ৰতি নষ্টালজিয়া আৰু কিনশাচাতকৈ কংগো জাতিৰ সৈতে অধিক শক্তিশালী সংযোগ প্ৰকাশ কৰে।<ref name="Freund2012"/> ==উপাসনালয়== <gallery mode="" widths="180px" heights="150px"> File: Preĝejo de Sankta Anna en Kinŝaso 01.jpg |কিনশাচাৰ চেণ্ট এন্নেছ চাৰ্চ ([[কেথলিক চাৰ্চ অৱ দ্য ডেম'ক্ৰেটিক ৰিপাব্লিক অৱ কংগো]]) File: Église Francophone CBCO Kintambo.jpg| এগ্লিচ ফ্ৰাঙ্কোফোন চিবিচিও কিণ্টাম্বো ([[কঙ্গোৰ বেপ্তি‍ষ্ট সম্প্ৰদায়]]) </gallery> উপাসনাৰ স্থানসমূহৰ ভিতৰত আছে‍ মূলতঃ খ্ৰীষ্টান গীৰ্জা আৰু উপাসনালয়: কিনশাচাৰ ৰোমান কেথলিক আৰ্কডাইচেছ (কেথলিক গীৰ্জা), কিম্বাংগুইষ্ট চাৰ্চ, বেপ্টিষ্ট কমিউনিটি অৱ কংগো (বেপ্টিষ্ট ৱৰ্ল্ড এলায়েন্স), কংগো ৰিভাৰ বেপ্টিষ্ট কমিউনিটি (বেপ্টিষ্ট ৱৰ্ল্ড এলায়েন্স), এছেম্বলিজ অৱ গড, কংগোৰ এংলিকান চাৰ্চৰ প্ৰদেশ (এংলিকান কমিউনিয়ন), চাৰ্চ অৱ জিছুছ খ্ৰীষ্ট অৱ লেটাৰ-ডে চেণ্টছৰ এটা উপাসনালয় আৰু কিনশাচাত ১০০ৰো অধিক মণ্ডলী আছে। কংগোত এটা প্ৰেছবিটেৰিয়ান ধৰ্মীয়গোষ্ঠী (সংস্কাৰ কৰা গীৰ্জাৰ বিশ্ব ধৰ্মগোষ্ঠী) আছে।<ref>J. Gordon Melton, Martin Baumann, ‘‘Religions of the World: A Comprehensive Encyclopedia of Beliefs and Practices’’, ABC-CLIO, USA, 2010, p. 777</ref> মুছলমানৰো মছজিদ আছে। বৰ্তমান এটা বাহাই উপাসনালয় নিৰ্মাণৰ কাম চলি আছে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=20 May 2021|title=Les travaux de construction de la Maison d'Adoration Nationale en bonne progression!|url=https://www.bahai-rdc.org/les-travaux-de-construction-de-la-maison-dadoration-nationale-en-bonne-progression/|date=১ এপ্ৰিল ২০২৩|archive-date=১৩ জুন ২০২১|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20210613091220/https://www.bahai-rdc.org/les-travaux-de-construction-de-la-maison-dadoration-nationale-en-bonne-progression/|url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ}}</ref> ==গণমাধ্যম== ==খেলাধুলা== ==অট্টালিকা আৰু প্ৰতিষ্ঠান== ==আন্তঃগাঁথনি আৰু গৃহ নিৰ্মাণ== ==পৰিবহণ== ===বিমান=== ===ৰেল=== ===বাহ্যিক পৰিবহণ=== ==সামাজিক বিষয়== ===অপৰাধ আৰু শাস্তি=== ===ৰাস্তাৰ শিশু=== ==জনপ্ৰিয় সংস্কৃতিত== ==তথ্য সংগ্ৰহ== [[শ্ৰেণী:ভূগোল]] h45vphl5hpcja4d2vi6uvdj3tou8jjp 517036 517022 2025-06-11T09:06:59Z কুমুদ ঘোষ 42738 [[ৱিকিপিডিয়া:লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰক|লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰকৰ]] সহায়ত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰণ কৰা হ’ল। 517036 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = কিনশাচা | official_name = ''ভিলে ডি কিনশাচা '' | settlement_type = ৰাজধানী চহৰ আৰু প্ৰদেশ | image_skyline = {{multiple image | perrow = 1/2/2/2 | border = infobox | total_width = 290 | caption_align = center | image1 = La ville de Kinshasa.jpg | caption1 = ডাউনটাউন কিনশাচা | image2 = Africell - Black Santa - DRC (49268350383).jpg | caption2 = গোম্বে, কিনশাচা | image3 = Kinshasa by night (23769991270).jpg | caption3 = লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক | image4 = Parc de la Vallée de la Nsele.jpg | caption4 = লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক | image5 = Le 17 janvier 1961, Patrice Lumumba mourrait, victime de son « rêve » pour un Congo libre, démocratique et développé. (16112526649).jpg | caption5 = পাত্ৰিছ লুমুম্বাৰ মূৰ্তি সহিত লাইমেট টাৱাৰ (পটভূমিত)। | image6 = Bâtiment de la SCPT (anciennement ONATRA) à Gombe, Kinshasa.jpg | caption6 = চ'ছাইটিি বাণিজ্যিক দেচ পৰিবহণ আৰু দেচ বন্দৰ }} | image_flag = Flag of Kinshasa, DRC.svg | image_seal = Coat of arms of Kinshasa.svg | seal_size = 50px | nickname = কিন লা বেলে | motto = | image_map = Democratic Republic of the Congo (26 provinces) - Kinshasa.svg | map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ প্ৰদেশৰ মানচিত্ৰত কিনশাচা | pushpin_map = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ#আফ্ৰিকা#পৃথিৱী | pushpin_relief = 1 | pushpin_map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ মানচিত্ৰত কিনশাসা | coordinates = | subdivision_type = দেশ | subdivision_name = | subdivision_type1 = [[Provinces of the Democratic Republic of the Congo|Province]] | established_title = প্ৰতিষ্ঠিত | established_date = ১৮৮১ | seat_type = চি‍টি হল | seat = লা গোম্বে | parts_type = কমিউন | parts_style = coll | p1 = বন্দলুংৱা | p2 = বাৰুম্বু | p3 = বুম্বু | p4 = গোম্বে (প্ৰাচীন কালিনা) | p5 = কালামু | p6 = কাছা-ভুবু | p7 = কিম্বানসেকে | p8 = কিনশাসা | p9 = কিণ্টামবো | p10 = কিসেনসো | p11 = লেম্বা | p12 = লিমেট | p13 = লিঙ্গৱালা | p14 = মাকালা | p15 = মালুকু | p16 = মাসিনা | p17 = মাটে | p18 = মণ্ট এনগাফুলা | p19 = এনডিজিলি | p20 = নগাবা | p21 = এনগালিমা | p22 = এনগিৰি-এনগিৰি | p23 = এনসেলে | p24 = সেলেম্বাও | government_type = প্ৰাদেশিক সমাৱেশ | governing_body = কিনশাচাৰ প্ৰাদেশিক পৰিষদ | leader_title = গভৰ্ণৰ | leader_name = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | leader_title1 = ভাইচ-গভৰ্ণৰ | leader_name1 = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | total_type = নগৰ-প্ৰদেশ | area_footnotes =<ref name=Kayembe2009 /> | area_total_km2 = 9965 | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_water_percent = | area_urban_km2 = 600 | elevation_m = 240 | population_total = 17071000<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |last=Institut National De La Statistique |title=Projections demographiques 2019-25 (in French) |url=http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |date=September 23, 2020 |archive-date=জুলাই ২, ২০২০ |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ |access-date=June 5, 2025 |archivedate=July 2, 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |deadurl=yes }}</ref> | population_as_of = ২০২১ | population_footnotes = | population_density_km2 = 1462 | population_urban = 16316000 | population_metro = 17239463 | population_urban_footnotes =<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি| url = https://populationstat.com/democratic-republic-of-the-congo/kinshasa|title = PopulationStat.com}}</ref> | population_density_urban_km2 = auto | population_blank1_title = [[জাতীয় ভাষা|language]] | population_blank1 = ফৰাচী আৰু লিঙ্গালা | population_note = | postal_code = | area_code = 243 + 9 | blank_name_sec1 = [[মানৱ উন্নয়ন সূচক|এইচডিআই]] (২০১৯) | blank_info_sec1 = 0.577<ref name="GlobalDataLab">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab |url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180923120638/https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |archive-date=23 September 2018 |date=2021-07-27 |ওয়েবসাইট=hdi.globaldatalab.org |language=en}}</ref><br />{{color|#fc0|medium}}[[List of provinces of the Democratic Republic of the Congo by Human Development Index|1st]] | area_urban_footnotes =<ref name="population">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |date=April 2017 |title=DemographiaWorld Urban Areas – 13th Annual Edition |url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |archive-date=3 May 2018 |date=8 July 2017 |publisher=[[Demographia]]}}</ref> | timezone = [[পশ্চিম আফ্ৰিকাৰ সময়]] | utc_offset = +1 | coor_pinpoint = | registration_plate_type = [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ যানবাহন ৰেজিষ্ট্ৰেশন প্লেট|লাইসেন্স প্লেট কোড]] | registration_plate = {{পতাকা আইকন|Democratic Republic of the Congo}} CGO / '''01''' }} '''কিনশাচা''' ({{lang-en|Kinshasa}}) হ'ল কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী আৰু সৰ্ববৃহৎ চহৰ। পূৰ্বতে ইয়াক লিওপোল্ডভিল নামেৰে জনা গৈছিল। এসময়ত কংগো নদীৰ পাৰত মাছ ধৰা আৰু ব্যৱসায়িক গাঁৱৰ বসতিস্থল কিনশাচা এতিয়া বিশ্বৰ অন্যতম দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা মেগাচিটি। কিনশাচা মহানগৰখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ ২৬খন প্ৰদেশৰ ভিতৰত এখন। যিহেতু নগৰ-প্ৰদেশৰ প্ৰশাসনিক সীমাৰেখাই এক বিশাল এলেকা সামৰি লৈছে, সেয়েহে নগৰ-প্ৰদেশৰ ৯০ শতাংশতকৈও অধিক ভূমি গ্ৰাম্য প্ৰকৃতিৰ, চহৰীয়া অঞ্চলসমূহে পশ্চিম দিশত সৰু কিন্তু বিস্তাৰিত অংশ দখল কৰিছে।<ref name="area">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Ville de Kinshasa|title=Géographie de Kinshasa|url=http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|archive-date=23 July 2012|date=25 June 2012|access-date=5 June 2025|archivedate=23 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|deadurl=yes}}</ref> আফ্ৰিকাৰ কাইৰো আৰু লোগেছৰ পিছত কিনশাচা তৃতীয় বৃহত্তম মহানগৰ।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=2020-07-03|language=en-US|title=Cities In The World With The Most Francophone Population|url=https://www.worldatlas.com/articles/cities-in-the-world-with-the-most-francophone-population.html|date=2022-03-08|ওয়েবসাইট=WorldAtlas}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও ই বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ নামমাত্ৰ ফ্ৰাংকোফোন নগৰীয়া অঞ্চল, য'ত ফৰাচী ভাষা হৈছে চহৰখনৰ চৰকাৰ, শিক্ষা, সংবাদ মাধ্যম, জনসেৱা, আৰু উচ্চ পৰ্যায়ৰ বাণিজ্যৰ ভাষা। আনহাতে, লিংগালা ভাষাক বাটে‍-ঘাটে‍ লিংগুয়া ফ্ৰাংকা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&q=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|title=Globalization and Language Vitality: Perspectives from Africa, pp. 103 & 109|last=Cécile B. Vigouroux & Salikoko S. Mufwene|year=2008|isbn=9780826495150|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20151005104851/https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&lpg=PA111&dq=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|archive-date=5 October 2015|url-অবস্থা=live|date=25 June 2012}}</ref> ২০১২ চনৰ অক্টোবৰ মাহত কিনশাচাত ১৪ সংখ্যক ফ্ৰাংকোফোনি শীৰ্ষ সন্মিলন অনুষ্ঠিত হৈছিল।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=[[Organisation internationale de la Francophonie|OIF]]|title=XIVe Sommet de la Francophonie|url=http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120619065536/http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|archive-date=19 June 2012|date=25 June 2012}}</ref> কিনশাচাৰ বাসিন্দাসকলক কিনোইছ (ফৰাচী আৰু কেতিয়াবা ইংৰাজীত) বা কিনাশাচান (ইংৰাজীত) বুলি জনা যায়। অঞ্চলটোৰ খিলঞ্জীয়া লোকসকলৰ ভিতৰত হুম্বু আৰু টেকে আদি অন্যতম। চহৰখন পাৰ্শ্বৱৰ্তী ৰিপাব্লিক অৱ কংগোৰ ৰাজধানী ব্ৰাজাভিলৰ মুখামুখি। এই বিন্দুত নদীৰ ব্যৱধান ৭ কিলোমিটাৰ বহল যদিও ভেটিকান চহৰ আৰু ৰোমৰ পিছত এই দুখন চহৰ বিশ্বৰ দ্বিতীয় নিকটতম ৰাজধানী চহৰৰ যোৰা। ==ইতিহাস== ১৮৮১ চনত হেনৰী মৰ্টন ষ্টেনলীয়ে ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰ হিচাপে এই চহৰখন প্ৰতিষ্ঠা কৰে।<ref>Roman Adrian Cybriwsky, ''Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture'', ABC-CLIO, USA, 2013, p. 144</ref> বেলজিয়ামৰ ৰজা দ্বিতীয় লিওপল্ডৰ সন্মানত ইয়াৰ নামকৰণ কৰা হৈছিল লিওপোল্ডভিল। তেওঁ কংগো ফ্ৰী ষ্টেট নিয়ন্ত্ৰণ কৰিছিল। এই বিশাল ভূখণ্ডই এখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ। এই অঞ্চলটো উপনিবৱশ নহয় বৰঞ্চ ৰজাৰ ব্যক্তিগত সম্পত্তি আছিল। এই ঠাইখন লিভিংষ্টন জলপ্ৰপাতৰ ওপৰৰ কংগো নদীৰ প্ৰথমটো নাও চলাব পৰা বন্দৰ হিচাপে বিকশিত হয়। লিওপোল্ডভিলৰ তলৰ ৩০০ কিলোমিটাৰ (১৯০ মাইল) উজানত এটি ধাৰা আছে। প্ৰথম অৱস্থাত সাগৰৰ মাজেৰে অহা বা যোৱা সকলো সামগ্ৰী লিওপোল্ডভিল আৰু মাটাডিৰ মাজত বহনকাৰীয়ে কঢ়িয়াই নিব লাগিছিল, ৰেপিডৰ তলৰ বন্দৰ আৰু উপকূলৰ পৰা ১৫০ কিলোমিটাৰ (৯৩ মাইল) দূৰত্বৰ পৰা আনিব লগা হৈছিল। ১৮৯৮ চনত মাটাডি-কিনশাচা পৰ্টেজ ৰেলৱেৰ নিৰ্মাণ সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ লগে লগে ৰেপিডৰ চাৰিওফালে বিকল্প পথৰ ব্যৱস্থা হয় আৰু লিওপোল্ডভিলৰ দ্ৰুত বিকাশ আৰম্ভ হয়। ১৯১৪ চনত পাইপলাইন স্থাপন কৰা হয়। ই মাটাডিৰ পৰা লিওপ’ল্ডভিলৰ ওপৰৰ ফালে থকা ভাপ জাহাজলৈ খাৰুৱা তেল পৰিবহণ কৰে।<ref name="britannica.com">{{বিশ্বকোষ উদ্ধৃতি|বিশ্বকোষ=britannica.com}}</ref> ১৯২৩ চনৰ ভিতৰত কংগোৰ মোহনাত থকা বোমা চহৰখনৰ ঠাইত এই চহৰখনক বেলজিয়ান কংগোৰ ৰাজধানীলৈ উন্নীত কৰা হয়।<ref name="britannica.com" /> "লিঅ'" বা "লিঅ'পল্ড" নামেৰে মতা এই চহৰখন ঔপনিৱেশিক যুগত দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাই ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰত পৰিণত হয়। ১৯৫৯ চনৰ বিদ্ৰোহৰ পাছত ১৯৬০ চনৰ ৩০ জুনত স্বাধীনতা লাভ কৰি‍ কংগো ৰিপাব্লিকে প্ৰথম প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে পেট্ৰিছ লুমুম্বাক নিৰ্বাচিত কৰে। লুমুম্বাৰ অনুভূত ছোভিয়েট সমৰ্থন প্ৰৱণতাক পশ্চিমীয়া স্বাৰ্থই ভাবুকি হিচাপে গণ্য কৰিছিল। যিহেতু সেই সময় শীতল যুদ্ধৰ উত্তেজনাপূৰ্ণ সময় আছিল, সেয়েহে আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামে কংগোৰ কৌশলগত সম্পদ বিশেষকৈ ইউৰেনিয়ামৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ হেৰুৱাব বিচৰা নাছিল। লুমুম্বাৰ নিৰ্বাচনৰ এবছৰ নৌহওঁতেই বেলজিয়াম আৰু আমেৰিকাই তেওঁৰ কঙ্গোলিজ প্ৰতিদ্বন্দ্বীসকলৰ সমৰ্থন ক্ৰয় কৰি লয় আৰু সেই ঘটনাবোৰক গতিশীল কৰি লুমুম্বাৰ হত্যাত পৰিণত কৰে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|last=Georges Nzongola-Ntalaja|date=17 January 2011|title=Patrice Lumumba: the most important assassination of the 20th century|url=https://www.theguardian.com/global-development/poverty-matters/2011/jan/17/patrice-lumumba-50th-anniversary-assassination|date=9 February 2020|ওয়েবসাইট=The Guardian}}</ref> ১৯৬৪ চনত মাইজে ছ’ম্বেই কংগো ৰিপাব্লিক, বুৰুণ্ডি আৰু মালিৰ সকলো নাগৰিকৰ লগতে ৰুৱাণ্ডাৰ পৰা অহা সকলো ৰাজনৈতিক শৰণাৰ্থীক বহিষ্কাৰ কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে।<ref>Jules Gerard-Libois and Benoit Verhaegen, ''Congo 1964: Political Documents of a Developing Nation'', Princeton University Press, 2015, p. 450</ref><ref name="NYT">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1964/08/22/archives/congo-starts-expulsions.html|title=Congo Starts Expulsions|work=[[The New York Times]]|date=19 May 2021|language=en}}</ref><ref>Daouda Gary-Tounkara, ''1964 : le Mali réinsère ses ressortissants expulsés'', In: '' Plein droit 2016/1 (n° 108)'', GISTI, 2016, p. 35-38</ref><ref>United States.</ref> ১৯৬৫ চনত আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামৰ সহায়ত কংগোত জোচেফ-ডিজিয়েৰ মবুটুৱে ক্ষমতা দখল কৰে। তেওঁ "প্ৰামাণ্যতা"ৰ নীতি প্ৰৱৰ্তন কৰে। ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে দেশৰ মানুহ আৰু ঠাইৰ নাম পুনৰ সজীৱ কৰি তুলিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। ১৯৬৬ চনত কিনশাচা নামৰ এখন গাঁৱৰ নামেৰে লিওপ’ল্ডভিলৰ নাম কিনশাচা ৰখা হয়। এসময়ত ই এই স্থানৰ ওচৰতে আছিল, যিটো বৰ্তমান কিনশাচা কমিউন নামেৰে জনা যায়। মবুটুৰ অধীনত চহৰখন দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পালে। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা বহু লোক নিজৰ সৌভাগ্যৰ সন্ধানত ইয়ালৈ আহিছিল। বা আন ঠাইৰ জাতিগত বিবাদৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ আহিছিল। এইদৰে তেওঁলোকে কিনশাচাৰ জনসংখ্যাৰ মাজত ইতিমধ্যে উপস্থিত থকা বহুতো জাতি আৰু ভাষাৰ লগত নতুন ভাষা আৰু জাতি-জনগোষ্ঠী সংযোজন কৰিলে। ১৯৯১ চনত চহৰখনে বিদ্ৰোহী সৈনিকক প্ৰতিহত কৰিবলগীয়া হৈছিল। চৰকাৰে দৰমহা দিব নোৱাৰাৰ বিৰুদ্ধে তেওঁলোকে‍ প্ৰতিবাদ কৰিছিল। ইয়াৰ পাছত বিদ্ৰোহীৰ বিদ্ৰোহ আৰম্ভ হয়, যাৰ ফলত ১৯৯৭ চনৰ ভিতৰত মবুটুৰ শাসন ব্যৱস্থাৰ পতন ঘটে।<ref name="britannica.com"/> মবুটুৰ অতিমাত্ৰা উৎপাত, গণ দুৰ্নীতি, নেপটিজিম আৰু গৃহযুদ্ধৰ ফলত কিনশাচাৰ বহু ক্ষতি হৈছিল। ই তেওঁক পতনৰফালে লৈ গৈছিল। ইয়াৰ পাছতো ই এতিয়াও মধ্য আফ্ৰিকাৰ বাবে এক প্ৰধান সাংস্কৃতিক আৰু বৌদ্ধিক কেন্দ্ৰ, য'ত সংগীতজ্ঞ আৰু শিল্পীৰ এক সমৃদ্ধিশালী সম্প্ৰদায় আছে। ইয়াৰ উপৰিও ই দেশৰ প্ৰধান ঔদ্যোগিক কেন্দ্ৰ, ইয়াত অভ্যন্তৰীণ অঞ্চলৰ পৰা অনা বহু প্ৰাকৃতিক সামগ্ৰী প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰা হয়। ২০০১ চনৰ পৰা ২০১৯ চনলৈকে কংগো গণতান্ত্ৰিক ৰিপাব্লিকৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জোচেফ কাবিলাৰ কিনশাচাত বিশেষ জনপ্ৰিয়তা নাছিল।<ref name="Trapido2016"/> ২০০৬ চনত কাবিলাই প্ৰতিদ্বন্দ্বিতামূলক নিৰ্বাচনত জয় ঘোষণা কৰাৰ পিছত হিংসাত্মক পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয়; ইউৰোপীয় সংঘই ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ বাহিনীত যোগদান কৰিবলৈ চহৰখনত সৈন্য নিয়োগ কৰে। ২০১৬ চনত নতুন নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ’ব বুলি ঘোষণা কৰাত দুবছৰ পলম হৈছিল। ছেপ্টেম্বৰ আৰু ডিচেম্বৰ মাহত বৃহৎ প্ৰতিবাদৰ সূচনা হয়। ইয়াৰ ফলত ৰাজপথত বেৰিকেড লগোৱাৰ লগতে কেইবা ডজন লোকৰ মৃত্যু হয়। বিদ্যালয় আৰু ব্যৱসায়িক প্ৰতিষ্ঠান বন্ধ আছিল।<ref>"[https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407 DR Congo election: 17 dead in anti-Kabila protests] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180616023724/https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407|date=16 June 2018}}", ''BBC'', 19 September 2016.</ref><ref>Merritt Kennedy, "[https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators Congo A 'Powder Keg' As Security Forces Crack Down On Whistling Demonstrators] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180517153108/https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators|date=17 May 2018}}", ''NPR'', 21 December 2016.</ref> ==ভূগোল== ===প্ৰশাসনিক বিভাগ=== ===জলবায়ু=== ==জনসংখ্যা== ১৯৮৪ চনত কৰা আনুষ্ঠানিক লোকপিয়লত ২৬ লাখ বাসিন্দা গণনা কৰা হৈছিল।<ref name="Bédécarrats2016">{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Bédécarrats|first=Florent|last২=Lafuente-Sampietro|first২=Oriane|year=2019|title=Building commons to cope with chaotic urbanization? Performance and sustainability of decentralized water services in the outskirts of Kinshasa|পাতাসমূহ=1096–1108|DOI=10.1016/j.jhydrol.2016.07.023|doi-access=free}}</ref> তেতিয়াৰ পৰাই সকলো অনুমান সঁচাকৈয়ে বহিৰ্প্ৰকাশ। ২০০৫ চনৰ বাবে অনুমান ৫৩ লাখৰ পৰা ৭৩ লাখৰ ভিতৰত পৰে।<ref name="Flouriot2013"/> ২০১৭ চনত চহৰখনৰ শেহতীয়া অনুমান অনুসৰি ইয়াৰ জনসংখ্যা আছিল ১১,৮৫৫,০০০।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=Archived copy|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|date=26 June 2012}}</ref> ইউ এন হেবিটেটৰ তথ্য অনুসৰি বছৰি ৩ লাখ ৯০ হাজাৰ লোক কিনাশাচালৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। যুদ্ধৰ পৰা পলায়ন কৰি অৰ্থনৈতিক সুযোগ বিচাৰি ইয়ালৈ আহে।<ref name="Iazzolino2016">Gianluca Iazzolino, "[http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls Kinshasa, megalopolis of 12 million souls, expanding furiously on super-charged growth] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170709174042/http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls|date=9 July 2017}}"; ''Mail & Guardian Africa'', 2 April 2016.</ref> এক অনুমান অনুসৰি (২০১৬) মহানগৰ কিনশাচাৰ জনসংখ্যা যথেষ্ট বৃদ্ধি পাব। ইয়াৰ জনসংখ্যা ২০৫০ চনৰ ভিতৰত ৩.৫ কোটি, ২০৭৫ চনৰ ভিতৰত ৫.৮ কোটি আৰু ২১০০ চনৰ ভিতৰত ৮.৩ কোটি হ’ব।<ref>{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Hoornweg|first=Daniel|last২=Pope|first২=Kevin|year=2017|title=Population predictions for the world's largest cities in the 21st century|পাতাসমূহ=195–216|DOI=10.1177/0956247816663557|doi-access=free}}</ref> তেনে হ'লে‍ ই বিশ্বৰ অন্যতম বৃহৎ মহানগৰ হিচাপে পৰিগণিত হ’ব। ===ভাষা=== কংগো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ চৰকাৰী ভাষা ফৰাচী। অৰ্থাৎ কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী কিনশাচাৰ ভাষাও ফৰাচী। কিনশাচা আনুষ্ঠানিকভাৱে বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ ফ্ৰাংকোফোন চহৰ যদিও বেছিভাগ মানুহেই হয় ফৰাচী ভাষা নাজানে অথবা ক’বলৈ চেষ্টা কৰে।<ref name=":0">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=7 March 2016|title=Populations of 150 Largest Cities in the World|url=http://www.worldatlas.com/citypops.htm|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20170828095658/http://www.worldatlas.com/citypops.htm|archive-date=28 August 2017|date=1 August 2016|ওয়েবসাইট=World Atlas}}</ref><ref name="Nadeau">{{cite book|title=The Story of French|url=https://archive.org/details/storyoffrench0000nade|last=Nadeau|first=Jean-Benoit|year=2006|publisher=St. Martin's Press|পাতা=301; 483|isbn=9780312341831}}</ref><ref name="Trefon">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=5VAAHi93y0sC&q=Kinshasa+second+largest+French+city&pg=PA7|title=Reinventing Order in the Congo: How People Respond to State Failure in Kinshasa|last=Trefon|first=Theodore|year=2004|publisher=Zed Books|পাতা=7|isbn=9781842774915|date=31 May 2009}}</ref> লিংগালা ভাষাক কথিত ভাষা হিচাপে বহুলভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ৰাস্তাৰ চিন, পোষ্টাৰ, বাতৰি কাকত, চৰকাৰী নথি-পত্ৰ, স্কুলৰ ভাষা ফৰাচী; নাটক, টেলিভিছন আৰু বাতৰি কাকতত ই আধিপত্য বিস্তাৰ কৰিছে আৰু বিভিন্ন সামাজিক শ্ৰেণীৰ লোকৰ মাজত উলম্ব সম্পৰ্ক ক্ষেত্ৰত ই ব্যৱহাৰ হয়। কিন্তু একে শ্ৰেণীৰ মানুহে নিজৰ মাজতে কংগো ভাষা (কিকোংগো, লিংগালা, শ্বিলুবা বা শ্বাহিলি)ত কথা পাতে।<ref name="Manning">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=LwzFF2FnbzMC&q=Kinshasa+second+largest+francophone+city&pg=PA189|title=Francophone sub-Saharan Africa: Democracy and Dependence, 1985–1995|last=Manning|first=Patrick|year=1998|publisher=Cambridge University Press|পাতা=189|isbn=9780521645195|date=31 May 2009}}{{অকাৰ্যকৰ সংযোগ|date=এপ্ৰিল ২০২৩ |bot=InternetArchiveBot |ঠিক কৰাৰ প্ৰচেষ্টা=yes }}</ref> ==চৰকাৰ আৰু ৰাজনীতি== ==অৰ্থনীতি== [[চিত্ৰ:Marsavco-Biggest_FMCG_Company_of_DRC_&_Central_Africa,_Part_of_RAWJI_Group-Largest_Group_in_DRC.jpg|ডান|thumb| মাৰ্চাভকো]] [[চিত্ৰ:2013_street_Kinshasa_8756715873.jpg|thumb|২০১৩ চনত কিনশাচা]] মহানগৰীৰ মাজমজিয়াত অৱস্থিত ট্ৰাষ্ট মাৰ্চেণ্ট বেংকৰ দৰে আন বহু উদ্যোগ আছে। খাদ্য প্ৰক্ৰিয়াকৰণ এটা প্ৰধান উদ্যোগ, আৰু নিৰ্মাণ আৰু অন্যান্য সেৱা উদ্যোগেও অৰ্থনীতিত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে।<ref name="britannica.com"/> যদিও কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ জনসংখ্যাৰ মাত্ৰ ১৩% লোক ইয়াত বাস কৰে, মুঠ ঘৰুৱা উৎপাদনৰ দ্বাৰা জুখিলে কংগোৰ অৰ্থনীতিৰ ৮৫% কিনশাচাৰৰ।<ref name="ChirisaEtAl2017"/> ২০০৪ চনৰ এক সমীক্ষাত দেখা গৈছে যে মুঠ ৯ লাখ ৭৬ হাজাৰ শ্ৰমিকৰ ৭০% অনানুষ্ঠানিকভাৱে নিয়োজিত, ১৭% ৰাজহুৱা খণ্ডত, ৯% আনুষ্ঠানিক ব্যক্তিগত খণ্ডত আৰু ৩% অন্যান্য খণ্ডত। বেছিভাগ নতুন চাকৰিকে অনানুষ্ঠানিক হিচাপে শ্ৰেণীভুক্ত কৰা হয়।<ref name="Flouriot2013"/> ১৯৭০ চনৰ পৰা কংগোৰ সৈতে চীন গণৰাজ্য যথেষ্ট জড়িত হৈ আছে। তেওঁলোকে পেলেছ ডু পিপল নিৰ্মাণৰ বাবে ধন আগবঢ়াইছিল আৰু শ্ কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনৰ পৰা কোটি কোটি ডলাৰৰ ঋণ। বাবা যুদ্ধত বিদ্ৰোহীসকলৰ বিৰুদ্ধে চৰকাৰক সমৰ্থন কৰিছিল। ২০০৭-২০০৮ বিত্তীয় বৰ্ষত চীন আৰু কংগোৱে ৮.৫ বিলিয়ন মাৰ্কিন ডলাৰৰ চুক্তিত স্বাক্ষৰ কৰে। কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনে‍ দিয়া এইয়া কোটি ডলাৰৰ ঋণ।<ref>Emizet Francois Kisangani, Scott F. Bobb, "China, People's Republic of, Relations with"; ''Historical Dictionary of the Democratic Republic of the Congo'', Lanham, Maryland: Scarecrow Press, 2010; pp. [https://books.google.com/books?id=FvAWPTaRvFYC&pg=PA74 74]–75.</ref> চীনা উদ্যোগীসকলে কিনশাচাৰ স্থানীয় বজাৰত ক্ৰমৱৰ্ধমান অংশীদাৰিত্ব লাভ কৰিছে, এই প্ৰক্ৰিয়াত পূৰ্বতে সফল কংগো, পশ্চিম আফ্ৰিকা, ভাৰতীয় আৰু লেবাননৰ ব্যৱসায়ীসকলক স্থানচ্যুত কৰিছে।<ref>Nuah M. Makungo, "[https://www.researchgate.net/publication/258339820_Is_The_Democratic_Republic_of_Congo_DRC_being_Globalized_by_China Is the Democratic Republic of Congo being Globalized by China? ]</ref> ২০০৫ চনত পৰিয়ালৰ গড় খৰচ ২১৫০ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল, যিটো প্ৰতিদিনে ১ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল। পৰিয়ালৰ গড় খৰচ আছিল ১৫৫৫ ডলাৰ, অৰ্থাৎ প্ৰতিজন ব্যক্তিৰ বাবে প্ৰতিদিনে ৬৬ চেণ্ট। দুখীয়াৰ মাজত এই ব্যয়ৰ আধাতকৈ অধিক খাদ্য, বিশেষকৈ ৰুটি আৰু শস্যজাতীয় খাদ্যৰ বাবে হয়।<ref name="Flouriot2013">Jean Flouriot, "[https://com.revues.org/6770 Kinshasa 2005. ]</ref> ==শিক্ষা== [[চিত্ৰ:Université_de_Kinshasa_(Unikin1).JPG|ডান|thumb| কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয়]] কিনশাচাত কেইবাখনো উচ্চ পৰ্যায়ৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে, য’ত চিভিল ইঞ্জিনিয়াৰিঙৰ পৰা আৰম্ভ কৰি নাৰ্চিং আৰু সাংবাদিকতালৈকে বিভিন্ন ধৰণৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে। চহৰখনত তিনিখন বিশ্ববিদ্যালয় আৰু এখন কলা বিদ্যালয় আছে: * একাডেমি ডি ডিজাইন (এডি) * ইনষ্টিটিউট চুপাৰিউৰ ডি'আৰ্কিটেকচাৰ আৰু নগৰবাদ * ইউনিভাৰ্চ‍িটি পেনাফ্ৰিকাইন ডু কঙ্গো (ইউপিসি) * কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয় * ইউনিভাৰ্চ‍িটি লিবাৰ ডি কিনশাচা * কঙ্গোৰ কেথলিক বিশ্ববিদ্যালয় * [[Congo Protestant University|কঙ্গো প্ৰটেষ্টাণ্ট বিশ্ববিদ্যালয়]] * [[Université Chretienne de Kinshasa|ইউনিভাৰ্চ‍িটি ক্ৰেটিয়েন ডি কিনশাসা]] * [[National Pedagogy University|ন্যাশনাল পেডাগজি ইউনিভাৰ্চ‍িটি]] * নেশ্বনেল ইনষ্টিটিউট অফ আৰ্টচ * বিজ্ঞাপন আৰু মিডিয়া উচ্চতৰ ইনষ্টিটিউট * চেণ্টাৰ ফৰ হেলথ ট্ৰেনিং (সিইএফএ)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Cefacongo.org|title=Cefacongo.org|url=http://www.cefacongo.org/index.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20110725151811/http://www.cefacongo.org/index.html|archive-date=25 July 2011|date=14 March 2011}}</ref> প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক বিদ্যালয়: * লাইচি প্ৰিন্স ডি লিজ (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, [[ফৰাসি বেলজীয়|বেলজিয়াম পাঠ্যক্ৰমেৰ ফ্ৰেঞ্চ কমিউনিটি]]) * প্ৰিন্স ভেন লুইকস্কুল কিনশাচা (প্ৰাথমিক শিক্ষা, ফ্ল্যাণ্ডাৰ্চ পাঠ্যক্ৰম)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Prins van Luikschool Kinshasa|title=Onze school|url=https://wordpress.pls-rdc.com/onze-school/|date=2020-05-16}}</ref> * ৰেনে ডে‍কাৰ্ত ফৰাচী উচ্চ বিদ্যালয় (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, ফৰাচী পাঠ্যক্ৰম) * আমেৰিকান স্কুল অফ কিনশাচা * আলহাদেফ স্কুল। ২০০৫ চনত ছয় বছৰৰ ওপৰৰ ৯৩% শিশোৱে স্কুললৈ গৈছিল আৰু ১৫ বছৰৰ ওপৰৰ ৭০% লোক ফৰাচী ভাষাত সাক্ষৰ আছিল। ==স্বাস্থ্য আৰু চিকিৎসা== কিনশাচাত বিশখন চিকিৎসালয়ৰ লগতে বিভিন্ন চিকিৎসা কেন্দ্ৰ আৰু পলিক্লিনিক আছে।<ref>[http://www.afdevinfo.com/htmlreports/org/org_55841.html "Provincial Health Division of Kinshasa"] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20110414194221/http://www.afdevinfo.com/htmlreports/org/org_55841.html|date=14 April 2011}}''African Development Information Services''</ref> ১৯৯১ চনৰ পৰা মনকল হাস্পতালে স্বাস্থ্য বিভাগৰ সহযোগত কিনশাচাৰ জিলা চিকিৎসালয় হিচাপে অলাভজনক স্বাস্থ্য প্ৰতিষ্ঠান হিচাপে কাম কৰি আহিছে। ২০১২ চনত শিশু চিকিৎসক আৰু ৰক্ত বিশেষজ্ঞ অধ্যাপক লিঅ’ন শ্বিলোলোৰ দ্বাৰা পৰিচালিত মনকল হাস্পতালৰ পৰীক্ষাগাৰ, ডায়েগনষ্টিক ৰেডিঅ’লজি, ইনটেনচিভ কেয়াৰ, নৱজাতক ইউনিট, ফেমিলি মেডিচিন, জৰুৰীকালীন ইউনিট আৰু বৃহত্তৰ অস্ত্ৰোপচাৰ এলেকাৰে উন্নত ক্লিনিকেল সেৱাৰ ১৫০খন বিছনাযুক্ত এটা ভৱন মুকলি কৰা হৈছে। ==সংস্কৃতি== কিনশাচাত ৰাষ্ট্ৰীয় সংগ্ৰহালয় আৰু কিনছাছা ফাইন আৰ্টছ একাডেমী আছে।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=qb6NAQAAQBAJ&dq=Kinshasa++National+Museum+and+the+Kinshasa+Fine+Arts+Academy&pg=PA145|title=Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture|last=Cybriwsky|first=Roman Adrian|date=2013-05-23|publisher=ABC-CLIO|language=en|isbn=978-1-61069-248-9}}</ref> কিনশাচা কংগোৰ বেছিভাগ বুদ্ধিজীৱীৰ বাসস্থান, য'ত ম্বুটু যুগত গঢ় লৈ উঠা ৰাজনৈতিক শ্ৰেণীও আছে।<ref name="Freund2012">Bill Freund, "City and Nation in an African Context: National Identity in Kinshasa”; ''Journal of Urban History'' 38(5), 2012; [[doi:10.1177/0096144212449141]].</ref> কিনছাছাৰ সংগীত জগতখন ১৯৬০ চনৰ পৰাই চহৰখনৰ অভিজাত শ্ৰেণীৰ পৃষ্ঠপোষকতাত পৰিচালিত হৈ‍ আহিছে।<ref name="Trapido2016"/> ১৯৯৪ চনত গঠন হোৱা অৰ্কেষ্টাৰ চিম্ফণিক কিম্বাংগুইষ্টে উন্নত বাদ্যযন্ত্ৰ ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে আৰু তেতিয়াৰ পৰাই ইয়াৰ সামৰ্থ্য আৰু সুনাম বৃদ্ধি পায়।<ref>Andy Morgan, "The scratch orchestra of Kinshasa", ''The Guardian'' 9 May 2013.</ref> কিনছাছাৰ এটা পপ সংস্কৃতিৰ আদৰ্শ ধৰণ হ'ল মাইকলিষ্ট, ইউৰোপ ভ্ৰমণ কৰা এজন ধনৱান ফেশ্বনেবল মানুহ। এড্ৰিয়েন মম্বেলে ওৰফে ষ্টাৰভছ নিয়াৰকছ আৰু সংগীতজ্ঞ পাপা ৱেম্বা আছিল মিচেলেষ্ট শৈলীৰ প্ৰাৰম্ভিক উদাহৰণ।<ref name="Trapido2016">Joe Trapido, "[https://newleftreview.org/II/98/joe-trapido-kinshasa-s-theatre-of-power Kinshasa's Theater of Power] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170917080840/https://newleftreview.org/II/98/joe-trapido-kinshasa-s-theatre-of-power|date=17 September 2017}}", ''[[নতুন বাম পৰ্যালোচনা|New Left Review]]'' 98, March/April 2016.</ref> লা চেপে, এটা সংযুক্ত সাংস্কৃতিক ধাৰা যাক ডেণ্ডিজম বুলিও বৰ্ণনা কৰা হয়, ইয়াত আড়ম্বৰপূৰ্ণ কাপোৰ পিন্ধাটো জড়িত হৈ আছে। বহু কিনোনেই চহৰখনৰ প্ৰতি নেতিবাচক দৃষ্টিভংগী পোষণ কৰে, গ্ৰাম্য জীৱনশৈলীৰ প্ৰতি নষ্টালজিয়া আৰু কিনশাচাতকৈ কংগো জাতিৰ সৈতে অধিক শক্তিশালী সংযোগ প্ৰকাশ কৰে।<ref name="Freund2012"/> ==উপাসনালয়== <gallery mode="" widths="180px" heights="150px"> File: Preĝejo de Sankta Anna en Kinŝaso 01.jpg |কিনশাচাৰ চেণ্ট এন্নেছ চাৰ্চ ([[কেথলিক চাৰ্চ অৱ দ্য ডেম'ক্ৰেটিক ৰিপাব্লিক অৱ কংগো]]) File: Église Francophone CBCO Kintambo.jpg| এগ্লিচ ফ্ৰাঙ্কোফোন চিবিচিও কিণ্টাম্বো ([[কঙ্গোৰ বেপ্তি‍ষ্ট সম্প্ৰদায়]]) </gallery> উপাসনাৰ স্থানসমূহৰ ভিতৰত আছে‍ মূলতঃ খ্ৰীষ্টান গীৰ্জা আৰু উপাসনালয়: কিনশাচাৰ ৰোমান কেথলিক আৰ্কডাইচেছ (কেথলিক গীৰ্জা), কিম্বাংগুইষ্ট চাৰ্চ, বেপ্টিষ্ট কমিউনিটি অৱ কংগো (বেপ্টিষ্ট ৱৰ্ল্ড এলায়েন্স), কংগো ৰিভাৰ বেপ্টিষ্ট কমিউনিটি (বেপ্টিষ্ট ৱৰ্ল্ড এলায়েন্স), এছেম্বলিজ অৱ গড, কংগোৰ এংলিকান চাৰ্চৰ প্ৰদেশ (এংলিকান কমিউনিয়ন), চাৰ্চ অৱ জিছুছ খ্ৰীষ্ট অৱ লেটাৰ-ডে চেণ্টছৰ এটা উপাসনালয় আৰু কিনশাচাত ১০০ৰো অধিক মণ্ডলী আছে। কংগোত এটা প্ৰেছবিটেৰিয়ান ধৰ্মীয়গোষ্ঠী (সংস্কাৰ কৰা গীৰ্জাৰ বিশ্ব ধৰ্মগোষ্ঠী) আছে।<ref>J. Gordon Melton, Martin Baumann, ‘‘Religions of the World: A Comprehensive Encyclopedia of Beliefs and Practices’’, ABC-CLIO, USA, 2010, p. 777</ref> মুছলমানৰো মছজিদ আছে। বৰ্তমান এটা বাহাই উপাসনালয় নিৰ্মাণৰ কাম চলি আছে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=20 May 2021|title=Les travaux de construction de la Maison d'Adoration Nationale en bonne progression!|url=https://www.bahai-rdc.org/les-travaux-de-construction-de-la-maison-dadoration-nationale-en-bonne-progression/|date=১ এপ্ৰিল ২০২৩|archive-date=১৩ জুন ২০২১|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20210613091220/https://www.bahai-rdc.org/les-travaux-de-construction-de-la-maison-dadoration-nationale-en-bonne-progression/|url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ}}</ref> ==গণমাধ্যম== ==খেলাধুলা== ==অট্টালিকা আৰু প্ৰতিষ্ঠান== ==আন্তঃগাঁথনি আৰু গৃহ নিৰ্মাণ== ==পৰিবহণ== ===বিমান=== ===ৰেল=== ===বাহ্যিক পৰিবহণ=== ==সামাজিক বিষয়== ===অপৰাধ আৰু শাস্তি=== ===ৰাস্তাৰ শিশু=== ==জনপ্ৰিয় সংস্কৃতিত== ডব্লিউডব্লিউই মল্লযুঁজাৰু শ্বিনছুকে নাকামুৰাই তেওঁৰ ফিনিচাৰ হিচাপে কিনশাচা নামৰ এটি চলন্ত নি-ষ্ট্ৰাইক ব্যৱহাৰ কৰে। এইটোত স্পষ্টভাৱে সেই নামৰ চহৰ অর্থাৎ কিনশাচাৰ উল্লেখ আছে৷ অৱশ্য‍ে নিউ জাপান প্ৰ' ৰেছলিঙত থকাৰ সময়ছোৱাত তেওঁৰ এই "ষ্টেপ"ৰ নাম পূৰ্বে "বোমায়ে" (অৰ্থাৎ "তেওঁক হত্যা কৰা") ৰখা হৈছিল। কিন্তু ট্ৰেডমাৰ্কৰ সমস্যাৰ বাবে ডব্লিউডব্লিউই-ৰ সৈতে চুক্তিৱদ্ধ হোৱাৰ পাছত ২০১৬ চনত এই নাম সলনি কৰা হয়। ==তথ্য সংগ্ৰহ== [[শ্ৰেণী:ভূগোল]] krpi9c8k34pop9dss1wgzodo2ouys27 517037 517036 2025-06-11T09:07:35Z কুমুদ ঘোষ 42738 [[ৱিকিপিডিয়া:লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰক|লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰকৰ]] সহায়ত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰণ কৰা হ’ল। 517037 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = কিনশাচা | official_name = ''ভিলে ডি কিনশাচা '' | settlement_type = ৰাজধানী চহৰ আৰু প্ৰদেশ | image_skyline = {{multiple image | perrow = 1/2/2/2 | border = infobox | total_width = 290 | caption_align = center | image1 = La ville de Kinshasa.jpg | caption1 = ডাউনটাউন কিনশাচা | image2 = Africell - Black Santa - DRC (49268350383).jpg | caption2 = গোম্বে, কিনশাচা | image3 = Kinshasa by night (23769991270).jpg | caption3 = লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক | image4 = Parc de la Vallée de la Nsele.jpg | caption4 = লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক | image5 = Le 17 janvier 1961, Patrice Lumumba mourrait, victime de son « rêve » pour un Congo libre, démocratique et développé. (16112526649).jpg | caption5 = পাত্ৰিছ লুমুম্বাৰ মূৰ্তি সহিত লাইমেট টাৱাৰ (পটভূমিত)। | image6 = Bâtiment de la SCPT (anciennement ONATRA) à Gombe, Kinshasa.jpg | caption6 = চ'ছাইটিি বাণিজ্যিক দেচ পৰিবহণ আৰু দেচ বন্দৰ }} | image_flag = Flag of Kinshasa, DRC.svg | image_seal = Coat of arms of Kinshasa.svg | seal_size = 50px | nickname = কিন লা বেলে | motto = | image_map = Democratic Republic of the Congo (26 provinces) - Kinshasa.svg | map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ প্ৰদেশৰ মানচিত্ৰত কিনশাচা | pushpin_map = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ#আফ্ৰিকা#পৃথিৱী | pushpin_relief = 1 | pushpin_map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ মানচিত্ৰত কিনশাসা | coordinates = | subdivision_type = দেশ | subdivision_name = | subdivision_type1 = [[Provinces of the Democratic Republic of the Congo|Province]] | established_title = প্ৰতিষ্ঠিত | established_date = ১৮৮১ | seat_type = চি‍টি হল | seat = লা গোম্বে | parts_type = কমিউন | parts_style = coll | p1 = বন্দলুংৱা | p2 = বাৰুম্বু | p3 = বুম্বু | p4 = গোম্বে (প্ৰাচীন কালিনা) | p5 = কালামু | p6 = কাছা-ভুবু | p7 = কিম্বানসেকে | p8 = কিনশাসা | p9 = কিণ্টামবো | p10 = কিসেনসো | p11 = লেম্বা | p12 = লিমেট | p13 = লিঙ্গৱালা | p14 = মাকালা | p15 = মালুকু | p16 = মাসিনা | p17 = মাটে | p18 = মণ্ট এনগাফুলা | p19 = এনডিজিলি | p20 = নগাবা | p21 = এনগালিমা | p22 = এনগিৰি-এনগিৰি | p23 = এনসেলে | p24 = সেলেম্বাও | government_type = প্ৰাদেশিক সমাৱেশ | governing_body = কিনশাচাৰ প্ৰাদেশিক পৰিষদ | leader_title = গভৰ্ণৰ | leader_name = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | leader_title1 = ভাইচ-গভৰ্ণৰ | leader_name1 = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | total_type = নগৰ-প্ৰদেশ | area_footnotes =<ref name=Kayembe2009 /> | area_total_km2 = 9965 | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_water_percent = | area_urban_km2 = 600 | elevation_m = 240 | population_total = 17071000<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |last=Institut National De La Statistique |title=Projections demographiques 2019-25 (in French) |url=http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |date=September 23, 2020 |archive-date=জুলাই ২, ২০২০ |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ |access-date=June 5, 2025 |archivedate=July 2, 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |deadurl=yes }}</ref> | population_as_of = ২০২১ | population_footnotes = | population_density_km2 = 1462 | population_urban = 16316000 | population_metro = 17239463 | population_urban_footnotes =<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি| url = https://populationstat.com/democratic-republic-of-the-congo/kinshasa|title = PopulationStat.com}}</ref> | population_density_urban_km2 = auto | population_blank1_title = [[জাতীয় ভাষা|language]] | population_blank1 = ফৰাচী আৰু লিঙ্গালা | population_note = | postal_code = | area_code = 243 + 9 | blank_name_sec1 = [[মানৱ উন্নয়ন সূচক|এইচডিআই]] (২০১৯) | blank_info_sec1 = 0.577<ref name="GlobalDataLab">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab |url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180923120638/https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |archive-date=23 September 2018 |date=2021-07-27 |ওয়েবসাইট=hdi.globaldatalab.org |language=en}}</ref><br />{{color|#fc0|medium}}[[List of provinces of the Democratic Republic of the Congo by Human Development Index|1st]] | area_urban_footnotes =<ref name="population">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |date=April 2017 |title=DemographiaWorld Urban Areas – 13th Annual Edition |url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |archive-date=3 May 2018 |date=8 July 2017 |publisher=[[Demographia]]}}</ref> | timezone = [[পশ্চিম আফ্ৰিকাৰ সময়]] | utc_offset = +1 | coor_pinpoint = | registration_plate_type = [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ যানবাহন ৰেজিষ্ট্ৰেশন প্লেট|লাইসেন্স প্লেট কোড]] | registration_plate = {{পতাকা আইকন|Democratic Republic of the Congo}} CGO / '''01''' }} '''কিনশাচা''' ({{lang-en|Kinshasa}}) হ'ল কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী আৰু সৰ্ববৃহৎ চহৰ। পূৰ্বতে ইয়াক লিওপোল্ডভিল নামেৰে জনা গৈছিল। এসময়ত কংগো নদীৰ পাৰত মাছ ধৰা আৰু ব্যৱসায়িক গাঁৱৰ বসতিস্থল কিনশাচা এতিয়া বিশ্বৰ অন্যতম দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা মেগাচিটি। কিনশাচা মহানগৰখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ ২৬খন প্ৰদেশৰ ভিতৰত এখন। যিহেতু নগৰ-প্ৰদেশৰ প্ৰশাসনিক সীমাৰেখাই এক বিশাল এলেকা সামৰি লৈছে, সেয়েহে নগৰ-প্ৰদেশৰ ৯০ শতাংশতকৈও অধিক ভূমি গ্ৰাম্য প্ৰকৃতিৰ, চহৰীয়া অঞ্চলসমূহে পশ্চিম দিশত সৰু কিন্তু বিস্তাৰিত অংশ দখল কৰিছে।<ref name="area">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Ville de Kinshasa|title=Géographie de Kinshasa|url=http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|archive-date=23 July 2012|date=25 June 2012|access-date=5 June 2025|archivedate=23 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|deadurl=yes}}</ref> আফ্ৰিকাৰ কাইৰো আৰু লোগেছৰ পিছত কিনশাচা তৃতীয় বৃহত্তম মহানগৰ।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=2020-07-03|language=en-US|title=Cities In The World With The Most Francophone Population|url=https://www.worldatlas.com/articles/cities-in-the-world-with-the-most-francophone-population.html|date=2022-03-08|ওয়েবসাইট=WorldAtlas}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও ই বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ নামমাত্ৰ ফ্ৰাংকোফোন নগৰীয়া অঞ্চল, য'ত ফৰাচী ভাষা হৈছে চহৰখনৰ চৰকাৰ, শিক্ষা, সংবাদ মাধ্যম, জনসেৱা, আৰু উচ্চ পৰ্যায়ৰ বাণিজ্যৰ ভাষা। আনহাতে, লিংগালা ভাষাক বাটে‍-ঘাটে‍ লিংগুয়া ফ্ৰাংকা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&q=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|title=Globalization and Language Vitality: Perspectives from Africa, pp. 103 & 109|last=Cécile B. Vigouroux & Salikoko S. Mufwene|year=2008|isbn=9780826495150|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20151005104851/https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&lpg=PA111&dq=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|archive-date=5 October 2015|url-অবস্থা=live|date=25 June 2012}}</ref> ২০১২ চনৰ অক্টোবৰ মাহত কিনশাচাত ১৪ সংখ্যক ফ্ৰাংকোফোনি শীৰ্ষ সন্মিলন অনুষ্ঠিত হৈছিল।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=[[Organisation internationale de la Francophonie|OIF]]|title=XIVe Sommet de la Francophonie|url=http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120619065536/http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|archive-date=19 June 2012|date=25 June 2012}}</ref> কিনশাচাৰ বাসিন্দাসকলক কিনোইছ (ফৰাচী আৰু কেতিয়াবা ইংৰাজীত) বা কিনাশাচান (ইংৰাজীত) বুলি জনা যায়। অঞ্চলটোৰ খিলঞ্জীয়া লোকসকলৰ ভিতৰত হুম্বু আৰু টেকে আদি অন্যতম। চহৰখন পাৰ্শ্বৱৰ্তী ৰিপাব্লিক অৱ কংগোৰ ৰাজধানী ব্ৰাজাভিলৰ মুখামুখি। এই বিন্দুত নদীৰ ব্যৱধান ৭ কিলোমিটাৰ বহল যদিও ভেটিকান চহৰ আৰু ৰোমৰ পিছত এই দুখন চহৰ বিশ্বৰ দ্বিতীয় নিকটতম ৰাজধানী চহৰৰ যোৰা। ==ইতিহাস== ১৮৮১ চনত হেনৰী মৰ্টন ষ্টেনলীয়ে ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰ হিচাপে এই চহৰখন প্ৰতিষ্ঠা কৰে।<ref>Roman Adrian Cybriwsky, ''Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture'', ABC-CLIO, USA, 2013, p. 144</ref> বেলজিয়ামৰ ৰজা দ্বিতীয় লিওপল্ডৰ সন্মানত ইয়াৰ নামকৰণ কৰা হৈছিল লিওপোল্ডভিল। তেওঁ কংগো ফ্ৰী ষ্টেট নিয়ন্ত্ৰণ কৰিছিল। এই বিশাল ভূখণ্ডই এখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ। এই অঞ্চলটো উপনিবৱশ নহয় বৰঞ্চ ৰজাৰ ব্যক্তিগত সম্পত্তি আছিল। এই ঠাইখন লিভিংষ্টন জলপ্ৰপাতৰ ওপৰৰ কংগো নদীৰ প্ৰথমটো নাও চলাব পৰা বন্দৰ হিচাপে বিকশিত হয়। লিওপোল্ডভিলৰ তলৰ ৩০০ কিলোমিটাৰ (১৯০ মাইল) উজানত এটি ধাৰা আছে। প্ৰথম অৱস্থাত সাগৰৰ মাজেৰে অহা বা যোৱা সকলো সামগ্ৰী লিওপোল্ডভিল আৰু মাটাডিৰ মাজত বহনকাৰীয়ে কঢ়িয়াই নিব লাগিছিল, ৰেপিডৰ তলৰ বন্দৰ আৰু উপকূলৰ পৰা ১৫০ কিলোমিটাৰ (৯৩ মাইল) দূৰত্বৰ পৰা আনিব লগা হৈছিল। ১৮৯৮ চনত মাটাডি-কিনশাচা পৰ্টেজ ৰেলৱেৰ নিৰ্মাণ সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ লগে লগে ৰেপিডৰ চাৰিওফালে বিকল্প পথৰ ব্যৱস্থা হয় আৰু লিওপোল্ডভিলৰ দ্ৰুত বিকাশ আৰম্ভ হয়। ১৯১৪ চনত পাইপলাইন স্থাপন কৰা হয়। ই মাটাডিৰ পৰা লিওপ’ল্ডভিলৰ ওপৰৰ ফালে থকা ভাপ জাহাজলৈ খাৰুৱা তেল পৰিবহণ কৰে।<ref name="britannica.com">{{বিশ্বকোষ উদ্ধৃতি|বিশ্বকোষ=britannica.com}}</ref> ১৯২৩ চনৰ ভিতৰত কংগোৰ মোহনাত থকা বোমা চহৰখনৰ ঠাইত এই চহৰখনক বেলজিয়ান কংগোৰ ৰাজধানীলৈ উন্নীত কৰা হয়।<ref name="britannica.com" /> "লিঅ'" বা "লিঅ'পল্ড" নামেৰে মতা এই চহৰখন ঔপনিৱেশিক যুগত দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাই ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰত পৰিণত হয়। ১৯৫৯ চনৰ বিদ্ৰোহৰ পাছত ১৯৬০ চনৰ ৩০ জুনত স্বাধীনতা লাভ কৰি‍ কংগো ৰিপাব্লিকে প্ৰথম প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে পেট্ৰিছ লুমুম্বাক নিৰ্বাচিত কৰে। লুমুম্বাৰ অনুভূত ছোভিয়েট সমৰ্থন প্ৰৱণতাক পশ্চিমীয়া স্বাৰ্থই ভাবুকি হিচাপে গণ্য কৰিছিল। যিহেতু সেই সময় শীতল যুদ্ধৰ উত্তেজনাপূৰ্ণ সময় আছিল, সেয়েহে আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামে কংগোৰ কৌশলগত সম্পদ বিশেষকৈ ইউৰেনিয়ামৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ হেৰুৱাব বিচৰা নাছিল। লুমুম্বাৰ নিৰ্বাচনৰ এবছৰ নৌহওঁতেই বেলজিয়াম আৰু আমেৰিকাই তেওঁৰ কঙ্গোলিজ প্ৰতিদ্বন্দ্বীসকলৰ সমৰ্থন ক্ৰয় কৰি লয় আৰু সেই ঘটনাবোৰক গতিশীল কৰি লুমুম্বাৰ হত্যাত পৰিণত কৰে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|last=Georges Nzongola-Ntalaja|date=17 January 2011|title=Patrice Lumumba: the most important assassination of the 20th century|url=https://www.theguardian.com/global-development/poverty-matters/2011/jan/17/patrice-lumumba-50th-anniversary-assassination|date=9 February 2020|ওয়েবসাইট=The Guardian}}</ref> ১৯৬৪ চনত মাইজে ছ’ম্বেই কংগো ৰিপাব্লিক, বুৰুণ্ডি আৰু মালিৰ সকলো নাগৰিকৰ লগতে ৰুৱাণ্ডাৰ পৰা অহা সকলো ৰাজনৈতিক শৰণাৰ্থীক বহিষ্কাৰ কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে।<ref>Jules Gerard-Libois and Benoit Verhaegen, ''Congo 1964: Political Documents of a Developing Nation'', Princeton University Press, 2015, p. 450</ref><ref name="NYT">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1964/08/22/archives/congo-starts-expulsions.html|title=Congo Starts Expulsions|work=[[The New York Times]]|date=19 May 2021|language=en}}</ref><ref>Daouda Gary-Tounkara, ''1964 : le Mali réinsère ses ressortissants expulsés'', In: '' Plein droit 2016/1 (n° 108)'', GISTI, 2016, p. 35-38</ref><ref>United States.</ref> ১৯৬৫ চনত আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামৰ সহায়ত কংগোত জোচেফ-ডিজিয়েৰ মবুটুৱে ক্ষমতা দখল কৰে। তেওঁ "প্ৰামাণ্যতা"ৰ নীতি প্ৰৱৰ্তন কৰে। ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে দেশৰ মানুহ আৰু ঠাইৰ নাম পুনৰ সজীৱ কৰি তুলিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। ১৯৬৬ চনত কিনশাচা নামৰ এখন গাঁৱৰ নামেৰে লিওপ’ল্ডভিলৰ নাম কিনশাচা ৰখা হয়। এসময়ত ই এই স্থানৰ ওচৰতে আছিল, যিটো বৰ্তমান কিনশাচা কমিউন নামেৰে জনা যায়। মবুটুৰ অধীনত চহৰখন দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পালে। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা বহু লোক নিজৰ সৌভাগ্যৰ সন্ধানত ইয়ালৈ আহিছিল। বা আন ঠাইৰ জাতিগত বিবাদৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ আহিছিল। এইদৰে তেওঁলোকে কিনশাচাৰ জনসংখ্যাৰ মাজত ইতিমধ্যে উপস্থিত থকা বহুতো জাতি আৰু ভাষাৰ লগত নতুন ভাষা আৰু জাতি-জনগোষ্ঠী সংযোজন কৰিলে। ১৯৯১ চনত চহৰখনে বিদ্ৰোহী সৈনিকক প্ৰতিহত কৰিবলগীয়া হৈছিল। চৰকাৰে দৰমহা দিব নোৱাৰাৰ বিৰুদ্ধে তেওঁলোকে‍ প্ৰতিবাদ কৰিছিল। ইয়াৰ পাছত বিদ্ৰোহীৰ বিদ্ৰোহ আৰম্ভ হয়, যাৰ ফলত ১৯৯৭ চনৰ ভিতৰত মবুটুৰ শাসন ব্যৱস্থাৰ পতন ঘটে।<ref name="britannica.com"/> মবুটুৰ অতিমাত্ৰা উৎপাত, গণ দুৰ্নীতি, নেপটিজিম আৰু গৃহযুদ্ধৰ ফলত কিনশাচাৰ বহু ক্ষতি হৈছিল। ই তেওঁক পতনৰফালে লৈ গৈছিল। ইয়াৰ পাছতো ই এতিয়াও মধ্য আফ্ৰিকাৰ বাবে এক প্ৰধান সাংস্কৃতিক আৰু বৌদ্ধিক কেন্দ্ৰ, য'ত সংগীতজ্ঞ আৰু শিল্পীৰ এক সমৃদ্ধিশালী সম্প্ৰদায় আছে। ইয়াৰ উপৰিও ই দেশৰ প্ৰধান ঔদ্যোগিক কেন্দ্ৰ, ইয়াত অভ্যন্তৰীণ অঞ্চলৰ পৰা অনা বহু প্ৰাকৃতিক সামগ্ৰী প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰা হয়। ২০০১ চনৰ পৰা ২০১৯ চনলৈকে কংগো গণতান্ত্ৰিক ৰিপাব্লিকৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জোচেফ কাবিলাৰ কিনশাচাত বিশেষ জনপ্ৰিয়তা নাছিল।<ref name="Trapido2016"/> ২০০৬ চনত কাবিলাই প্ৰতিদ্বন্দ্বিতামূলক নিৰ্বাচনত জয় ঘোষণা কৰাৰ পিছত হিংসাত্মক পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয়; ইউৰোপীয় সংঘই ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ বাহিনীত যোগদান কৰিবলৈ চহৰখনত সৈন্য নিয়োগ কৰে। ২০১৬ চনত নতুন নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ’ব বুলি ঘোষণা কৰাত দুবছৰ পলম হৈছিল। ছেপ্টেম্বৰ আৰু ডিচেম্বৰ মাহত বৃহৎ প্ৰতিবাদৰ সূচনা হয়। ইয়াৰ ফলত ৰাজপথত বেৰিকেড লগোৱাৰ লগতে কেইবা ডজন লোকৰ মৃত্যু হয়। বিদ্যালয় আৰু ব্যৱসায়িক প্ৰতিষ্ঠান বন্ধ আছিল।<ref>"[https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407 DR Congo election: 17 dead in anti-Kabila protests] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180616023724/https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407|date=16 June 2018}}", ''BBC'', 19 September 2016.</ref><ref>Merritt Kennedy, "[https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators Congo A 'Powder Keg' As Security Forces Crack Down On Whistling Demonstrators] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180517153108/https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators|date=17 May 2018}}", ''NPR'', 21 December 2016.</ref> ==ভূগোল== ===প্ৰশাসনিক বিভাগ=== ===জলবায়ু=== ==জনসংখ্যা== ১৯৮৪ চনত কৰা আনুষ্ঠানিক লোকপিয়লত ২৬ লাখ বাসিন্দা গণনা কৰা হৈছিল।<ref name="Bédécarrats2016">{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Bédécarrats|first=Florent|last২=Lafuente-Sampietro|first২=Oriane|year=2019|title=Building commons to cope with chaotic urbanization? Performance and sustainability of decentralized water services in the outskirts of Kinshasa|পাতাসমূহ=1096–1108|DOI=10.1016/j.jhydrol.2016.07.023|doi-access=free}}</ref> তেতিয়াৰ পৰাই সকলো অনুমান সঁচাকৈয়ে বহিৰ্প্ৰকাশ। ২০০৫ চনৰ বাবে অনুমান ৫৩ লাখৰ পৰা ৭৩ লাখৰ ভিতৰত পৰে।<ref name="Flouriot2013"/> ২০১৭ চনত চহৰখনৰ শেহতীয়া অনুমান অনুসৰি ইয়াৰ জনসংখ্যা আছিল ১১,৮৫৫,০০০।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=Archived copy|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|date=26 June 2012}}</ref> ইউ এন হেবিটেটৰ তথ্য অনুসৰি বছৰি ৩ লাখ ৯০ হাজাৰ লোক কিনাশাচালৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। যুদ্ধৰ পৰা পলায়ন কৰি অৰ্থনৈতিক সুযোগ বিচাৰি ইয়ালৈ আহে।<ref name="Iazzolino2016">Gianluca Iazzolino, "[http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls Kinshasa, megalopolis of 12 million souls, expanding furiously on super-charged growth] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170709174042/http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls|date=9 July 2017}}"; ''Mail & Guardian Africa'', 2 April 2016.</ref> এক অনুমান অনুসৰি (২০১৬) মহানগৰ কিনশাচাৰ জনসংখ্যা যথেষ্ট বৃদ্ধি পাব। ইয়াৰ জনসংখ্যা ২০৫০ চনৰ ভিতৰত ৩.৫ কোটি, ২০৭৫ চনৰ ভিতৰত ৫.৮ কোটি আৰু ২১০০ চনৰ ভিতৰত ৮.৩ কোটি হ’ব।<ref>{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Hoornweg|first=Daniel|last২=Pope|first২=Kevin|year=2017|title=Population predictions for the world's largest cities in the 21st century|পাতাসমূহ=195–216|DOI=10.1177/0956247816663557|doi-access=free}}</ref> তেনে হ'লে‍ ই বিশ্বৰ অন্যতম বৃহৎ মহানগৰ হিচাপে পৰিগণিত হ’ব। ===ভাষা=== কংগো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ চৰকাৰী ভাষা ফৰাচী। অৰ্থাৎ কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী কিনশাচাৰ ভাষাও ফৰাচী। কিনশাচা আনুষ্ঠানিকভাৱে বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ ফ্ৰাংকোফোন চহৰ যদিও বেছিভাগ মানুহেই হয় ফৰাচী ভাষা নাজানে অথবা ক’বলৈ চেষ্টা কৰে।<ref name=":0">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=7 March 2016|title=Populations of 150 Largest Cities in the World|url=http://www.worldatlas.com/citypops.htm|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20170828095658/http://www.worldatlas.com/citypops.htm|archive-date=28 August 2017|date=1 August 2016|ওয়েবসাইট=World Atlas}}</ref><ref name="Nadeau">{{cite book|title=The Story of French|url=https://archive.org/details/storyoffrench0000nade|last=Nadeau|first=Jean-Benoit|year=2006|publisher=St. Martin's Press|পাতা=301; 483|isbn=9780312341831}}</ref><ref name="Trefon">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=5VAAHi93y0sC&q=Kinshasa+second+largest+French+city&pg=PA7|title=Reinventing Order in the Congo: How People Respond to State Failure in Kinshasa|last=Trefon|first=Theodore|year=2004|publisher=Zed Books|পাতা=7|isbn=9781842774915|date=31 May 2009}}</ref> লিংগালা ভাষাক কথিত ভাষা হিচাপে বহুলভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ৰাস্তাৰ চিন, পোষ্টাৰ, বাতৰি কাকত, চৰকাৰী নথি-পত্ৰ, স্কুলৰ ভাষা ফৰাচী; নাটক, টেলিভিছন আৰু বাতৰি কাকতত ই আধিপত্য বিস্তাৰ কৰিছে আৰু বিভিন্ন সামাজিক শ্ৰেণীৰ লোকৰ মাজত উলম্ব সম্পৰ্ক ক্ষেত্ৰত ই ব্যৱহাৰ হয়। কিন্তু একে শ্ৰেণীৰ মানুহে নিজৰ মাজতে কংগো ভাষা (কিকোংগো, লিংগালা, শ্বিলুবা বা শ্বাহিলি)ত কথা পাতে।<ref name="Manning">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=LwzFF2FnbzMC&q=Kinshasa+second+largest+francophone+city&pg=PA189|title=Francophone sub-Saharan Africa: Democracy and Dependence, 1985–1995|last=Manning|first=Patrick|year=1998|publisher=Cambridge University Press|পাতা=189|isbn=9780521645195|date=31 May 2009}}{{অকাৰ্যকৰ সংযোগ|date=এপ্ৰিল ২০২৩ |bot=InternetArchiveBot |ঠিক কৰাৰ প্ৰচেষ্টা=yes }}</ref> ==চৰকাৰ আৰু ৰাজনীতি== ==অৰ্থনীতি== [[চিত্ৰ:Marsavco-Biggest_FMCG_Company_of_DRC_&_Central_Africa,_Part_of_RAWJI_Group-Largest_Group_in_DRC.jpg|ডান|thumb| মাৰ্চাভকো]] [[চিত্ৰ:2013_street_Kinshasa_8756715873.jpg|thumb|২০১৩ চনত কিনশাচা]] মহানগৰীৰ মাজমজিয়াত অৱস্থিত ট্ৰাষ্ট মাৰ্চেণ্ট বেংকৰ দৰে আন বহু উদ্যোগ আছে। খাদ্য প্ৰক্ৰিয়াকৰণ এটা প্ৰধান উদ্যোগ, আৰু নিৰ্মাণ আৰু অন্যান্য সেৱা উদ্যোগেও অৰ্থনীতিত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে।<ref name="britannica.com"/> যদিও কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ জনসংখ্যাৰ মাত্ৰ ১৩% লোক ইয়াত বাস কৰে, মুঠ ঘৰুৱা উৎপাদনৰ দ্বাৰা জুখিলে কংগোৰ অৰ্থনীতিৰ ৮৫% কিনশাচাৰৰ।<ref name="ChirisaEtAl2017"/> ২০০৪ চনৰ এক সমীক্ষাত দেখা গৈছে যে মুঠ ৯ লাখ ৭৬ হাজাৰ শ্ৰমিকৰ ৭০% অনানুষ্ঠানিকভাৱে নিয়োজিত, ১৭% ৰাজহুৱা খণ্ডত, ৯% আনুষ্ঠানিক ব্যক্তিগত খণ্ডত আৰু ৩% অন্যান্য খণ্ডত। বেছিভাগ নতুন চাকৰিকে অনানুষ্ঠানিক হিচাপে শ্ৰেণীভুক্ত কৰা হয়।<ref name="Flouriot2013"/> ১৯৭০ চনৰ পৰা কংগোৰ সৈতে চীন গণৰাজ্য যথেষ্ট জড়িত হৈ আছে। তেওঁলোকে পেলেছ ডু পিপল নিৰ্মাণৰ বাবে ধন আগবঢ়াইছিল আৰু শ্ কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনৰ পৰা কোটি কোটি ডলাৰৰ ঋণ। বাবা যুদ্ধত বিদ্ৰোহীসকলৰ বিৰুদ্ধে চৰকাৰক সমৰ্থন কৰিছিল। ২০০৭-২০০৮ বিত্তীয় বৰ্ষত চীন আৰু কংগোৱে ৮.৫ বিলিয়ন মাৰ্কিন ডলাৰৰ চুক্তিত স্বাক্ষৰ কৰে। কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনে‍ দিয়া এইয়া কোটি ডলাৰৰ ঋণ।<ref>Emizet Francois Kisangani, Scott F. Bobb, "China, People's Republic of, Relations with"; ''Historical Dictionary of the Democratic Republic of the Congo'', Lanham, Maryland: Scarecrow Press, 2010; pp. [https://books.google.com/books?id=FvAWPTaRvFYC&pg=PA74 74]–75.</ref> চীনা উদ্যোগীসকলে কিনশাচাৰ স্থানীয় বজাৰত ক্ৰমৱৰ্ধমান অংশীদাৰিত্ব লাভ কৰিছে, এই প্ৰক্ৰিয়াত পূৰ্বতে সফল কংগো, পশ্চিম আফ্ৰিকা, ভাৰতীয় আৰু লেবাননৰ ব্যৱসায়ীসকলক স্থানচ্যুত কৰিছে।<ref>Nuah M. Makungo, "[https://www.researchgate.net/publication/258339820_Is_The_Democratic_Republic_of_Congo_DRC_being_Globalized_by_China Is the Democratic Republic of Congo being Globalized by China? ]</ref> ২০০৫ চনত পৰিয়ালৰ গড় খৰচ ২১৫০ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল, যিটো প্ৰতিদিনে ১ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল। পৰিয়ালৰ গড় খৰচ আছিল ১৫৫৫ ডলাৰ, অৰ্থাৎ প্ৰতিজন ব্যক্তিৰ বাবে প্ৰতিদিনে ৬৬ চেণ্ট। দুখীয়াৰ মাজত এই ব্যয়ৰ আধাতকৈ অধিক খাদ্য, বিশেষকৈ ৰুটি আৰু শস্যজাতীয় খাদ্যৰ বাবে হয়।<ref name="Flouriot2013">Jean Flouriot, "[https://com.revues.org/6770 Kinshasa 2005. ]</ref> ==শিক্ষা== [[চিত্ৰ:Université_de_Kinshasa_(Unikin1).JPG|ডান|thumb| কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয়]] কিনশাচাত কেইবাখনো উচ্চ পৰ্যায়ৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে, য’ত চিভিল ইঞ্জিনিয়াৰিঙৰ পৰা আৰম্ভ কৰি নাৰ্চিং আৰু সাংবাদিকতালৈকে বিভিন্ন ধৰণৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে। চহৰখনত তিনিখন বিশ্ববিদ্যালয় আৰু এখন কলা বিদ্যালয় আছে: * একাডেমি ডি ডিজাইন (এডি) * ইনষ্টিটিউট চুপাৰিউৰ ডি'আৰ্কিটেকচাৰ আৰু নগৰবাদ * ইউনিভাৰ্চ‍িটি পেনাফ্ৰিকাইন ডু কঙ্গো (ইউপিসি) * কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয় * ইউনিভাৰ্চ‍িটি লিবাৰ ডি কিনশাচা * কঙ্গোৰ কেথলিক বিশ্ববিদ্যালয় * [[Congo Protestant University|কঙ্গো প্ৰটেষ্টাণ্ট বিশ্ববিদ্যালয়]] * [[Université Chretienne de Kinshasa|ইউনিভাৰ্চ‍িটি ক্ৰেটিয়েন ডি কিনশাসা]] * [[National Pedagogy University|ন্যাশনাল পেডাগজি ইউনিভাৰ্চ‍িটি]] * নেশ্বনেল ইনষ্টিটিউট অফ আৰ্টচ * বিজ্ঞাপন আৰু মিডিয়া উচ্চতৰ ইনষ্টিটিউট * চেণ্টাৰ ফৰ হেলথ ট্ৰেনিং (সিইএফএ)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Cefacongo.org|title=Cefacongo.org|url=http://www.cefacongo.org/index.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20110725151811/http://www.cefacongo.org/index.html|archive-date=25 July 2011|date=14 March 2011}}</ref> প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক বিদ্যালয়: * লাইচি প্ৰিন্স ডি লিজ (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, [[ফৰাসি বেলজীয়|বেলজিয়াম পাঠ্যক্ৰমেৰ ফ্ৰেঞ্চ কমিউনিটি]]) * প্ৰিন্স ভেন লুইকস্কুল কিনশাচা (প্ৰাথমিক শিক্ষা, ফ্ল্যাণ্ডাৰ্চ পাঠ্যক্ৰম)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Prins van Luikschool Kinshasa|title=Onze school|url=https://wordpress.pls-rdc.com/onze-school/|date=2020-05-16}}</ref> * ৰেনে ডে‍কাৰ্ত ফৰাচী উচ্চ বিদ্যালয় (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, ফৰাচী পাঠ্যক্ৰম) * আমেৰিকান স্কুল অফ কিনশাচা * আলহাদেফ স্কুল। ২০০৫ চনত ছয় বছৰৰ ওপৰৰ ৯৩% শিশোৱে স্কুললৈ গৈছিল আৰু ১৫ বছৰৰ ওপৰৰ ৭০% লোক ফৰাচী ভাষাত সাক্ষৰ আছিল। ==স্বাস্থ্য আৰু চিকিৎসা== কিনশাচাত বিশখন চিকিৎসালয়ৰ লগতে বিভিন্ন চিকিৎসা কেন্দ্ৰ আৰু পলিক্লিনিক আছে।<ref>[http://www.afdevinfo.com/htmlreports/org/org_55841.html "Provincial Health Division of Kinshasa"] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20110414194221/http://www.afdevinfo.com/htmlreports/org/org_55841.html|date=14 April 2011}}''African Development Information Services''</ref> ১৯৯১ চনৰ পৰা মনকল হাস্পতালে স্বাস্থ্য বিভাগৰ সহযোগত কিনশাচাৰ জিলা চিকিৎসালয় হিচাপে অলাভজনক স্বাস্থ্য প্ৰতিষ্ঠান হিচাপে কাম কৰি আহিছে। ২০১২ চনত শিশু চিকিৎসক আৰু ৰক্ত বিশেষজ্ঞ অধ্যাপক লিঅ’ন শ্বিলোলোৰ দ্বাৰা পৰিচালিত মনকল হাস্পতালৰ পৰীক্ষাগাৰ, ডায়েগনষ্টিক ৰেডিঅ’লজি, ইনটেনচিভ কেয়াৰ, নৱজাতক ইউনিট, ফেমিলি মেডিচিন, জৰুৰীকালীন ইউনিট আৰু বৃহত্তৰ অস্ত্ৰোপচাৰ এলেকাৰে উন্নত ক্লিনিকেল সেৱাৰ ১৫০খন বিছনাযুক্ত এটা ভৱন মুকলি কৰা হৈছে। ==সংস্কৃতি== কিনশাচাত ৰাষ্ট্ৰীয় সংগ্ৰহালয় আৰু কিনছাছা ফাইন আৰ্টছ একাডেমী আছে।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=qb6NAQAAQBAJ&dq=Kinshasa++National+Museum+and+the+Kinshasa+Fine+Arts+Academy&pg=PA145|title=Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture|last=Cybriwsky|first=Roman Adrian|date=2013-05-23|publisher=ABC-CLIO|language=en|isbn=978-1-61069-248-9}}</ref> কিনশাচা কংগোৰ বেছিভাগ বুদ্ধিজীৱীৰ বাসস্থান, য'ত ম্বুটু যুগত গঢ় লৈ উঠা ৰাজনৈতিক শ্ৰেণীও আছে।<ref name="Freund2012">Bill Freund, "City and Nation in an African Context: National Identity in Kinshasa”; ''Journal of Urban History'' 38(5), 2012; [[doi:10.1177/0096144212449141]].</ref> কিনছাছাৰ সংগীত জগতখন ১৯৬০ চনৰ পৰাই চহৰখনৰ অভিজাত শ্ৰেণীৰ পৃষ্ঠপোষকতাত পৰিচালিত হৈ‍ আহিছে।<ref name="Trapido2016"/> ১৯৯৪ চনত গঠন হোৱা অৰ্কেষ্টাৰ চিম্ফণিক কিম্বাংগুইষ্টে উন্নত বাদ্যযন্ত্ৰ ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে আৰু তেতিয়াৰ পৰাই ইয়াৰ সামৰ্থ্য আৰু সুনাম বৃদ্ধি পায়।<ref>Andy Morgan, "The scratch orchestra of Kinshasa", ''The Guardian'' 9 May 2013.</ref> কিনছাছাৰ এটা পপ সংস্কৃতিৰ আদৰ্শ ধৰণ হ'ল মাইকলিষ্ট, ইউৰোপ ভ্ৰমণ কৰা এজন ধনৱান ফেশ্বনেবল মানুহ। এড্ৰিয়েন মম্বেলে ওৰফে ষ্টাৰভছ নিয়াৰকছ আৰু সংগীতজ্ঞ পাপা ৱেম্বা আছিল মিচেলেষ্ট শৈলীৰ প্ৰাৰম্ভিক উদাহৰণ।<ref name="Trapido2016">Joe Trapido, "[https://newleftreview.org/II/98/joe-trapido-kinshasa-s-theatre-of-power Kinshasa's Theater of Power] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170917080840/https://newleftreview.org/II/98/joe-trapido-kinshasa-s-theatre-of-power|date=17 September 2017}}", ''[[নতুন বাম পৰ্যালোচনা|New Left Review]]'' 98, March/April 2016.</ref> লা চেপে, এটা সংযুক্ত সাংস্কৃতিক ধাৰা যাক ডেণ্ডিজম বুলিও বৰ্ণনা কৰা হয়, ইয়াত আড়ম্বৰপূৰ্ণ কাপোৰ পিন্ধাটো জড়িত হৈ আছে। বহু কিনোনেই চহৰখনৰ প্ৰতি নেতিবাচক দৃষ্টিভংগী পোষণ কৰে, গ্ৰাম্য জীৱনশৈলীৰ প্ৰতি নষ্টালজিয়া আৰু কিনশাচাতকৈ কংগো জাতিৰ সৈতে অধিক শক্তিশালী সংযোগ প্ৰকাশ কৰে।<ref name="Freund2012"/> ==উপাসনালয়== <gallery mode="" widths="180px" heights="150px"> File: Preĝejo de Sankta Anna en Kinŝaso 01.jpg |কিনশাচাৰ চেণ্ট এন্নেছ চাৰ্চ ([[কেথলিক চাৰ্চ অৱ দ্য ডেম'ক্ৰেটিক ৰিপাব্লিক অৱ কংগো]]) File: Église Francophone CBCO Kintambo.jpg| এগ্লিচ ফ্ৰাঙ্কোফোন চিবিচিও কিণ্টাম্বো ([[কঙ্গোৰ বেপ্তি‍ষ্ট সম্প্ৰদায়]]) </gallery> উপাসনাৰ স্থানসমূহৰ ভিতৰত আছে‍ মূলতঃ খ্ৰীষ্টান গীৰ্জা আৰু উপাসনালয়: কিনশাচাৰ ৰোমান কেথলিক আৰ্কডাইচেছ (কেথলিক গীৰ্জা), কিম্বাংগুইষ্ট চাৰ্চ, বেপ্টিষ্ট কমিউনিটি অৱ কংগো (বেপ্টিষ্ট ৱৰ্ল্ড এলায়েন্স), কংগো ৰিভাৰ বেপ্টিষ্ট কমিউনিটি (বেপ্টিষ্ট ৱৰ্ল্ড এলায়েন্স), এছেম্বলিজ অৱ গড, কংগোৰ এংলিকান চাৰ্চৰ প্ৰদেশ (এংলিকান কমিউনিয়ন), চাৰ্চ অৱ জিছুছ খ্ৰীষ্ট অৱ লেটাৰ-ডে চেণ্টছৰ এটা উপাসনালয় আৰু কিনশাচাত ১০০ৰো অধিক মণ্ডলী আছে। কংগোত এটা প্ৰেছবিটেৰিয়ান ধৰ্মীয়গোষ্ঠী (সংস্কাৰ কৰা গীৰ্জাৰ বিশ্ব ধৰ্মগোষ্ঠী) আছে।<ref>J. Gordon Melton, Martin Baumann, ‘‘Religions of the World: A Comprehensive Encyclopedia of Beliefs and Practices’’, ABC-CLIO, USA, 2010, p. 777</ref> মুছলমানৰো মছজিদ আছে। বৰ্তমান এটা বাহাই উপাসনালয় নিৰ্মাণৰ কাম চলি আছে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=20 May 2021|title=Les travaux de construction de la Maison d'Adoration Nationale en bonne progression!|url=https://www.bahai-rdc.org/les-travaux-de-construction-de-la-maison-dadoration-nationale-en-bonne-progression/|date=১ এপ্ৰিল ২০২৩|archive-date=১৩ জুন ২০২১|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20210613091220/https://www.bahai-rdc.org/les-travaux-de-construction-de-la-maison-dadoration-nationale-en-bonne-progression/|url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ}}</ref> ==গণমাধ্যম== ==খেলাধুলা== ==অট্টালিকা আৰু প্ৰতিষ্ঠান== ==আন্তঃগাঁথনি আৰু গৃহ নিৰ্মাণ== ==পৰিবহণ== ===বিমান=== ===ৰেল=== ===বাহ্যিক পৰিবহণ=== ==সামাজিক বিষয়== ===অপৰাধ আৰু শাস্তি=== ===ৰাস্তাৰ শিশু=== ==জনপ্ৰিয় সংস্কৃতিত== ডব্লিউডব্লিউই মল্লযুঁজাৰু শ্বিনছুকে নাকামুৰাই তেওঁৰ ফিনিচাৰ হিচাপে কিনশাচা নামৰ এটি চলন্ত নি-ষ্ট্ৰাইক ব্যৱহাৰ কৰে। এইটোত স্পষ্টভাৱে সেই নামৰ চহৰ অৰ্থাৎ কিনশাচাৰ উল্লেখ আছে। অৱশ্য‍ে নিউ জাপান প্ৰ' ৰেছলিঙত থকাৰ সময়ছোৱাত তেওঁৰ এই "ষ্টেপ"ৰ নাম পূৰ্বে "বোমায়ে" (অৰ্থাৎ "তেওঁক হত্যা কৰা") ৰখা হৈছিল। কিন্তু ট্ৰেডমাৰ্কৰ সমস্যাৰ বাবে ডব্লিউডব্লিউই-ৰ সৈতে চুক্তিৱদ্ধ হোৱাৰ পাছত ২০১৬ চনত এই নাম সলনি কৰা হয়। <ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=The story behind Shinsuke Nakamura's Bomaye becoming Kinshasa in WWE|url=https://www.cagesideseats.com/platform/amp/wwe/2016/4/2/11353328/the-story-behind-shinsuke-nakamuras-bomaye-becoming-kishasa-in-wwe}}</ref> ==তথ্য সংগ্ৰহ== [[শ্ৰেণী:ভূগোল]] syb69syeem6cu4m1tmxnhm6ycnqny64 517038 517037 2025-06-11T09:07:41Z KiranBOT 45247 AMP-Tracking URLs ৰ পৰা আঁতৰোৱা হৈছে ([[:m:User:KiranBOT/AMP|বিশদ]]) ([[User talk:Usernamekiran|ভুল প'ৰিবেশ]]) v2.2.7s 517038 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = কিনশাচা | official_name = ''ভিলে ডি কিনশাচা '' | settlement_type = ৰাজধানী চহৰ আৰু প্ৰদেশ | image_skyline = {{multiple image | perrow = 1/2/2/2 | border = infobox | total_width = 290 | caption_align = center | image1 = La ville de Kinshasa.jpg | caption1 = ডাউনটাউন কিনশাচা | image2 = Africell - Black Santa - DRC (49268350383).jpg | caption2 = গোম্বে, কিনশাচা | image3 = Kinshasa by night (23769991270).jpg | caption3 = লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক | image4 = Parc de la Vallée de la Nsele.jpg | caption4 = লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক | image5 = Le 17 janvier 1961, Patrice Lumumba mourrait, victime de son « rêve » pour un Congo libre, démocratique et développé. (16112526649).jpg | caption5 = পাত্ৰিছ লুমুম্বাৰ মূৰ্তি সহিত লাইমেট টাৱাৰ (পটভূমিত)। | image6 = Bâtiment de la SCPT (anciennement ONATRA) à Gombe, Kinshasa.jpg | caption6 = চ'ছাইটিি বাণিজ্যিক দেচ পৰিবহণ আৰু দেচ বন্দৰ }} | image_flag = Flag of Kinshasa, DRC.svg | image_seal = Coat of arms of Kinshasa.svg | seal_size = 50px | nickname = কিন লা বেলে | motto = | image_map = Democratic Republic of the Congo (26 provinces) - Kinshasa.svg | map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ প্ৰদেশৰ মানচিত্ৰত কিনশাচা | pushpin_map = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ#আফ্ৰিকা#পৃথিৱী | pushpin_relief = 1 | pushpin_map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ মানচিত্ৰত কিনশাসা | coordinates = | subdivision_type = দেশ | subdivision_name = | subdivision_type1 = [[Provinces of the Democratic Republic of the Congo|Province]] | established_title = প্ৰতিষ্ঠিত | established_date = ১৮৮১ | seat_type = চি‍টি হল | seat = লা গোম্বে | parts_type = কমিউন | parts_style = coll | p1 = বন্দলুংৱা | p2 = বাৰুম্বু | p3 = বুম্বু | p4 = গোম্বে (প্ৰাচীন কালিনা) | p5 = কালামু | p6 = কাছা-ভুবু | p7 = কিম্বানসেকে | p8 = কিনশাসা | p9 = কিণ্টামবো | p10 = কিসেনসো | p11 = লেম্বা | p12 = লিমেট | p13 = লিঙ্গৱালা | p14 = মাকালা | p15 = মালুকু | p16 = মাসিনা | p17 = মাটে | p18 = মণ্ট এনগাফুলা | p19 = এনডিজিলি | p20 = নগাবা | p21 = এনগালিমা | p22 = এনগিৰি-এনগিৰি | p23 = এনসেলে | p24 = সেলেম্বাও | government_type = প্ৰাদেশিক সমাৱেশ | governing_body = কিনশাচাৰ প্ৰাদেশিক পৰিষদ | leader_title = গভৰ্ণৰ | leader_name = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | leader_title1 = ভাইচ-গভৰ্ণৰ | leader_name1 = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | total_type = নগৰ-প্ৰদেশ | area_footnotes =<ref name=Kayembe2009 /> | area_total_km2 = 9965 | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_water_percent = | area_urban_km2 = 600 | elevation_m = 240 | population_total = 17071000<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |last=Institut National De La Statistique |title=Projections demographiques 2019-25 (in French) |url=http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |date=September 23, 2020 |archive-date=জুলাই ২, ২০২০ |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ |access-date=June 5, 2025 |archivedate=July 2, 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |deadurl=yes }}</ref> | population_as_of = ২০২১ | population_footnotes = | population_density_km2 = 1462 | population_urban = 16316000 | population_metro = 17239463 | population_urban_footnotes =<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি| url = https://populationstat.com/democratic-republic-of-the-congo/kinshasa|title = PopulationStat.com}}</ref> | population_density_urban_km2 = auto | population_blank1_title = [[জাতীয় ভাষা|language]] | population_blank1 = ফৰাচী আৰু লিঙ্গালা | population_note = | postal_code = | area_code = 243 + 9 | blank_name_sec1 = [[মানৱ উন্নয়ন সূচক|এইচডিআই]] (২০১৯) | blank_info_sec1 = 0.577<ref name="GlobalDataLab">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab |url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180923120638/https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |archive-date=23 September 2018 |date=2021-07-27 |ওয়েবসাইট=hdi.globaldatalab.org |language=en}}</ref><br />{{color|#fc0|medium}}[[List of provinces of the Democratic Republic of the Congo by Human Development Index|1st]] | area_urban_footnotes =<ref name="population">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |date=April 2017 |title=DemographiaWorld Urban Areas – 13th Annual Edition |url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |archive-date=3 May 2018 |date=8 July 2017 |publisher=[[Demographia]]}}</ref> | timezone = [[পশ্চিম আফ্ৰিকাৰ সময়]] | utc_offset = +1 | coor_pinpoint = | registration_plate_type = [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ যানবাহন ৰেজিষ্ট্ৰেশন প্লেট|লাইসেন্স প্লেট কোড]] | registration_plate = {{পতাকা আইকন|Democratic Republic of the Congo}} CGO / '''01''' }} '''কিনশাচা''' ({{lang-en|Kinshasa}}) হ'ল কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী আৰু সৰ্ববৃহৎ চহৰ। পূৰ্বতে ইয়াক লিওপোল্ডভিল নামেৰে জনা গৈছিল। এসময়ত কংগো নদীৰ পাৰত মাছ ধৰা আৰু ব্যৱসায়িক গাঁৱৰ বসতিস্থল কিনশাচা এতিয়া বিশ্বৰ অন্যতম দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা মেগাচিটি। কিনশাচা মহানগৰখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ ২৬খন প্ৰদেশৰ ভিতৰত এখন। যিহেতু নগৰ-প্ৰদেশৰ প্ৰশাসনিক সীমাৰেখাই এক বিশাল এলেকা সামৰি লৈছে, সেয়েহে নগৰ-প্ৰদেশৰ ৯০ শতাংশতকৈও অধিক ভূমি গ্ৰাম্য প্ৰকৃতিৰ, চহৰীয়া অঞ্চলসমূহে পশ্চিম দিশত সৰু কিন্তু বিস্তাৰিত অংশ দখল কৰিছে।<ref name="area">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Ville de Kinshasa|title=Géographie de Kinshasa|url=http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|archive-date=23 July 2012|date=25 June 2012|access-date=5 June 2025|archivedate=23 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|deadurl=yes}}</ref> আফ্ৰিকাৰ কাইৰো আৰু লোগেছৰ পিছত কিনশাচা তৃতীয় বৃহত্তম মহানগৰ।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=2020-07-03|language=en-US|title=Cities In The World With The Most Francophone Population|url=https://www.worldatlas.com/articles/cities-in-the-world-with-the-most-francophone-population.html|date=2022-03-08|ওয়েবসাইট=WorldAtlas}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও ই বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ নামমাত্ৰ ফ্ৰাংকোফোন নগৰীয়া অঞ্চল, য'ত ফৰাচী ভাষা হৈছে চহৰখনৰ চৰকাৰ, শিক্ষা, সংবাদ মাধ্যম, জনসেৱা, আৰু উচ্চ পৰ্যায়ৰ বাণিজ্যৰ ভাষা। আনহাতে, লিংগালা ভাষাক বাটে‍-ঘাটে‍ লিংগুয়া ফ্ৰাংকা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&q=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|title=Globalization and Language Vitality: Perspectives from Africa, pp. 103 & 109|last=Cécile B. Vigouroux & Salikoko S. Mufwene|year=2008|isbn=9780826495150|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20151005104851/https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&lpg=PA111&dq=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|archive-date=5 October 2015|url-অবস্থা=live|date=25 June 2012}}</ref> ২০১২ চনৰ অক্টোবৰ মাহত কিনশাচাত ১৪ সংখ্যক ফ্ৰাংকোফোনি শীৰ্ষ সন্মিলন অনুষ্ঠিত হৈছিল।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=[[Organisation internationale de la Francophonie|OIF]]|title=XIVe Sommet de la Francophonie|url=http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120619065536/http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|archive-date=19 June 2012|date=25 June 2012}}</ref> কিনশাচাৰ বাসিন্দাসকলক কিনোইছ (ফৰাচী আৰু কেতিয়াবা ইংৰাজীত) বা কিনাশাচান (ইংৰাজীত) বুলি জনা যায়। অঞ্চলটোৰ খিলঞ্জীয়া লোকসকলৰ ভিতৰত হুম্বু আৰু টেকে আদি অন্যতম। চহৰখন পাৰ্শ্বৱৰ্তী ৰিপাব্লিক অৱ কংগোৰ ৰাজধানী ব্ৰাজাভিলৰ মুখামুখি। এই বিন্দুত নদীৰ ব্যৱধান ৭ কিলোমিটাৰ বহল যদিও ভেটিকান চহৰ আৰু ৰোমৰ পিছত এই দুখন চহৰ বিশ্বৰ দ্বিতীয় নিকটতম ৰাজধানী চহৰৰ যোৰা। ==ইতিহাস== ১৮৮১ চনত হেনৰী মৰ্টন ষ্টেনলীয়ে ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰ হিচাপে এই চহৰখন প্ৰতিষ্ঠা কৰে।<ref>Roman Adrian Cybriwsky, ''Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture'', ABC-CLIO, USA, 2013, p. 144</ref> বেলজিয়ামৰ ৰজা দ্বিতীয় লিওপল্ডৰ সন্মানত ইয়াৰ নামকৰণ কৰা হৈছিল লিওপোল্ডভিল। তেওঁ কংগো ফ্ৰী ষ্টেট নিয়ন্ত্ৰণ কৰিছিল। এই বিশাল ভূখণ্ডই এখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ। এই অঞ্চলটো উপনিবৱশ নহয় বৰঞ্চ ৰজাৰ ব্যক্তিগত সম্পত্তি আছিল। এই ঠাইখন লিভিংষ্টন জলপ্ৰপাতৰ ওপৰৰ কংগো নদীৰ প্ৰথমটো নাও চলাব পৰা বন্দৰ হিচাপে বিকশিত হয়। লিওপোল্ডভিলৰ তলৰ ৩০০ কিলোমিটাৰ (১৯০ মাইল) উজানত এটি ধাৰা আছে। প্ৰথম অৱস্থাত সাগৰৰ মাজেৰে অহা বা যোৱা সকলো সামগ্ৰী লিওপোল্ডভিল আৰু মাটাডিৰ মাজত বহনকাৰীয়ে কঢ়িয়াই নিব লাগিছিল, ৰেপিডৰ তলৰ বন্দৰ আৰু উপকূলৰ পৰা ১৫০ কিলোমিটাৰ (৯৩ মাইল) দূৰত্বৰ পৰা আনিব লগা হৈছিল। ১৮৯৮ চনত মাটাডি-কিনশাচা পৰ্টেজ ৰেলৱেৰ নিৰ্মাণ সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ লগে লগে ৰেপিডৰ চাৰিওফালে বিকল্প পথৰ ব্যৱস্থা হয় আৰু লিওপোল্ডভিলৰ দ্ৰুত বিকাশ আৰম্ভ হয়। ১৯১৪ চনত পাইপলাইন স্থাপন কৰা হয়। ই মাটাডিৰ পৰা লিওপ’ল্ডভিলৰ ওপৰৰ ফালে থকা ভাপ জাহাজলৈ খাৰুৱা তেল পৰিবহণ কৰে।<ref name="britannica.com">{{বিশ্বকোষ উদ্ধৃতি|বিশ্বকোষ=britannica.com}}</ref> ১৯২৩ চনৰ ভিতৰত কংগোৰ মোহনাত থকা বোমা চহৰখনৰ ঠাইত এই চহৰখনক বেলজিয়ান কংগোৰ ৰাজধানীলৈ উন্নীত কৰা হয়।<ref name="britannica.com" /> "লিঅ'" বা "লিঅ'পল্ড" নামেৰে মতা এই চহৰখন ঔপনিৱেশিক যুগত দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাই ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰত পৰিণত হয়। ১৯৫৯ চনৰ বিদ্ৰোহৰ পাছত ১৯৬০ চনৰ ৩০ জুনত স্বাধীনতা লাভ কৰি‍ কংগো ৰিপাব্লিকে প্ৰথম প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে পেট্ৰিছ লুমুম্বাক নিৰ্বাচিত কৰে। লুমুম্বাৰ অনুভূত ছোভিয়েট সমৰ্থন প্ৰৱণতাক পশ্চিমীয়া স্বাৰ্থই ভাবুকি হিচাপে গণ্য কৰিছিল। যিহেতু সেই সময় শীতল যুদ্ধৰ উত্তেজনাপূৰ্ণ সময় আছিল, সেয়েহে আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামে কংগোৰ কৌশলগত সম্পদ বিশেষকৈ ইউৰেনিয়ামৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ হেৰুৱাব বিচৰা নাছিল। লুমুম্বাৰ নিৰ্বাচনৰ এবছৰ নৌহওঁতেই বেলজিয়াম আৰু আমেৰিকাই তেওঁৰ কঙ্গোলিজ প্ৰতিদ্বন্দ্বীসকলৰ সমৰ্থন ক্ৰয় কৰি লয় আৰু সেই ঘটনাবোৰক গতিশীল কৰি লুমুম্বাৰ হত্যাত পৰিণত কৰে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|last=Georges Nzongola-Ntalaja|date=17 January 2011|title=Patrice Lumumba: the most important assassination of the 20th century|url=https://www.theguardian.com/global-development/poverty-matters/2011/jan/17/patrice-lumumba-50th-anniversary-assassination|date=9 February 2020|ওয়েবসাইট=The Guardian}}</ref> ১৯৬৪ চনত মাইজে ছ’ম্বেই কংগো ৰিপাব্লিক, বুৰুণ্ডি আৰু মালিৰ সকলো নাগৰিকৰ লগতে ৰুৱাণ্ডাৰ পৰা অহা সকলো ৰাজনৈতিক শৰণাৰ্থীক বহিষ্কাৰ কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে।<ref>Jules Gerard-Libois and Benoit Verhaegen, ''Congo 1964: Political Documents of a Developing Nation'', Princeton University Press, 2015, p. 450</ref><ref name="NYT">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1964/08/22/archives/congo-starts-expulsions.html|title=Congo Starts Expulsions|work=[[The New York Times]]|date=19 May 2021|language=en}}</ref><ref>Daouda Gary-Tounkara, ''1964 : le Mali réinsère ses ressortissants expulsés'', In: '' Plein droit 2016/1 (n° 108)'', GISTI, 2016, p. 35-38</ref><ref>United States.</ref> ১৯৬৫ চনত আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামৰ সহায়ত কংগোত জোচেফ-ডিজিয়েৰ মবুটুৱে ক্ষমতা দখল কৰে। তেওঁ "প্ৰামাণ্যতা"ৰ নীতি প্ৰৱৰ্তন কৰে। ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে দেশৰ মানুহ আৰু ঠাইৰ নাম পুনৰ সজীৱ কৰি তুলিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। ১৯৬৬ চনত কিনশাচা নামৰ এখন গাঁৱৰ নামেৰে লিওপ’ল্ডভিলৰ নাম কিনশাচা ৰখা হয়। এসময়ত ই এই স্থানৰ ওচৰতে আছিল, যিটো বৰ্তমান কিনশাচা কমিউন নামেৰে জনা যায়। মবুটুৰ অধীনত চহৰখন দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পালে। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা বহু লোক নিজৰ সৌভাগ্যৰ সন্ধানত ইয়ালৈ আহিছিল। বা আন ঠাইৰ জাতিগত বিবাদৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ আহিছিল। এইদৰে তেওঁলোকে কিনশাচাৰ জনসংখ্যাৰ মাজত ইতিমধ্যে উপস্থিত থকা বহুতো জাতি আৰু ভাষাৰ লগত নতুন ভাষা আৰু জাতি-জনগোষ্ঠী সংযোজন কৰিলে। ১৯৯১ চনত চহৰখনে বিদ্ৰোহী সৈনিকক প্ৰতিহত কৰিবলগীয়া হৈছিল। চৰকাৰে দৰমহা দিব নোৱাৰাৰ বিৰুদ্ধে তেওঁলোকে‍ প্ৰতিবাদ কৰিছিল। ইয়াৰ পাছত বিদ্ৰোহীৰ বিদ্ৰোহ আৰম্ভ হয়, যাৰ ফলত ১৯৯৭ চনৰ ভিতৰত মবুটুৰ শাসন ব্যৱস্থাৰ পতন ঘটে।<ref name="britannica.com"/> মবুটুৰ অতিমাত্ৰা উৎপাত, গণ দুৰ্নীতি, নেপটিজিম আৰু গৃহযুদ্ধৰ ফলত কিনশাচাৰ বহু ক্ষতি হৈছিল। ই তেওঁক পতনৰফালে লৈ গৈছিল। ইয়াৰ পাছতো ই এতিয়াও মধ্য আফ্ৰিকাৰ বাবে এক প্ৰধান সাংস্কৃতিক আৰু বৌদ্ধিক কেন্দ্ৰ, য'ত সংগীতজ্ঞ আৰু শিল্পীৰ এক সমৃদ্ধিশালী সম্প্ৰদায় আছে। ইয়াৰ উপৰিও ই দেশৰ প্ৰধান ঔদ্যোগিক কেন্দ্ৰ, ইয়াত অভ্যন্তৰীণ অঞ্চলৰ পৰা অনা বহু প্ৰাকৃতিক সামগ্ৰী প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰা হয়। ২০০১ চনৰ পৰা ২০১৯ চনলৈকে কংগো গণতান্ত্ৰিক ৰিপাব্লিকৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জোচেফ কাবিলাৰ কিনশাচাত বিশেষ জনপ্ৰিয়তা নাছিল।<ref name="Trapido2016"/> ২০০৬ চনত কাবিলাই প্ৰতিদ্বন্দ্বিতামূলক নিৰ্বাচনত জয় ঘোষণা কৰাৰ পিছত হিংসাত্মক পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয়; ইউৰোপীয় সংঘই ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ বাহিনীত যোগদান কৰিবলৈ চহৰখনত সৈন্য নিয়োগ কৰে। ২০১৬ চনত নতুন নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ’ব বুলি ঘোষণা কৰাত দুবছৰ পলম হৈছিল। ছেপ্টেম্বৰ আৰু ডিচেম্বৰ মাহত বৃহৎ প্ৰতিবাদৰ সূচনা হয়। ইয়াৰ ফলত ৰাজপথত বেৰিকেড লগোৱাৰ লগতে কেইবা ডজন লোকৰ মৃত্যু হয়। বিদ্যালয় আৰু ব্যৱসায়িক প্ৰতিষ্ঠান বন্ধ আছিল।<ref>"[https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407 DR Congo election: 17 dead in anti-Kabila protests] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180616023724/https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407|date=16 June 2018}}", ''BBC'', 19 September 2016.</ref><ref>Merritt Kennedy, "[https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators Congo A 'Powder Keg' As Security Forces Crack Down On Whistling Demonstrators] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180517153108/https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators|date=17 May 2018}}", ''NPR'', 21 December 2016.</ref> ==ভূগোল== ===প্ৰশাসনিক বিভাগ=== ===জলবায়ু=== ==জনসংখ্যা== ১৯৮৪ চনত কৰা আনুষ্ঠানিক লোকপিয়লত ২৬ লাখ বাসিন্দা গণনা কৰা হৈছিল।<ref name="Bédécarrats2016">{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Bédécarrats|first=Florent|last২=Lafuente-Sampietro|first২=Oriane|year=2019|title=Building commons to cope with chaotic urbanization? Performance and sustainability of decentralized water services in the outskirts of Kinshasa|পাতাসমূহ=1096–1108|DOI=10.1016/j.jhydrol.2016.07.023|doi-access=free}}</ref> তেতিয়াৰ পৰাই সকলো অনুমান সঁচাকৈয়ে বহিৰ্প্ৰকাশ। ২০০৫ চনৰ বাবে অনুমান ৫৩ লাখৰ পৰা ৭৩ লাখৰ ভিতৰত পৰে।<ref name="Flouriot2013"/> ২০১৭ চনত চহৰখনৰ শেহতীয়া অনুমান অনুসৰি ইয়াৰ জনসংখ্যা আছিল ১১,৮৫৫,০০০।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=Archived copy|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|date=26 June 2012}}</ref> ইউ এন হেবিটেটৰ তথ্য অনুসৰি বছৰি ৩ লাখ ৯০ হাজাৰ লোক কিনাশাচালৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। যুদ্ধৰ পৰা পলায়ন কৰি অৰ্থনৈতিক সুযোগ বিচাৰি ইয়ালৈ আহে।<ref name="Iazzolino2016">Gianluca Iazzolino, "[http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls Kinshasa, megalopolis of 12 million souls, expanding furiously on super-charged growth] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170709174042/http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls|date=9 July 2017}}"; ''Mail & Guardian Africa'', 2 April 2016.</ref> এক অনুমান অনুসৰি (২০১৬) মহানগৰ কিনশাচাৰ জনসংখ্যা যথেষ্ট বৃদ্ধি পাব। ইয়াৰ জনসংখ্যা ২০৫০ চনৰ ভিতৰত ৩.৫ কোটি, ২০৭৫ চনৰ ভিতৰত ৫.৮ কোটি আৰু ২১০০ চনৰ ভিতৰত ৮.৩ কোটি হ’ব।<ref>{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Hoornweg|first=Daniel|last২=Pope|first২=Kevin|year=2017|title=Population predictions for the world's largest cities in the 21st century|পাতাসমূহ=195–216|DOI=10.1177/0956247816663557|doi-access=free}}</ref> তেনে হ'লে‍ ই বিশ্বৰ অন্যতম বৃহৎ মহানগৰ হিচাপে পৰিগণিত হ’ব। ===ভাষা=== কংগো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ চৰকাৰী ভাষা ফৰাচী। অৰ্থাৎ কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী কিনশাচাৰ ভাষাও ফৰাচী। কিনশাচা আনুষ্ঠানিকভাৱে বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ ফ্ৰাংকোফোন চহৰ যদিও বেছিভাগ মানুহেই হয় ফৰাচী ভাষা নাজানে অথবা ক’বলৈ চেষ্টা কৰে।<ref name=":0">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=7 March 2016|title=Populations of 150 Largest Cities in the World|url=http://www.worldatlas.com/citypops.htm|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20170828095658/http://www.worldatlas.com/citypops.htm|archive-date=28 August 2017|date=1 August 2016|ওয়েবসাইট=World Atlas}}</ref><ref name="Nadeau">{{cite book|title=The Story of French|url=https://archive.org/details/storyoffrench0000nade|last=Nadeau|first=Jean-Benoit|year=2006|publisher=St. Martin's Press|পাতা=301; 483|isbn=9780312341831}}</ref><ref name="Trefon">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=5VAAHi93y0sC&q=Kinshasa+second+largest+French+city&pg=PA7|title=Reinventing Order in the Congo: How People Respond to State Failure in Kinshasa|last=Trefon|first=Theodore|year=2004|publisher=Zed Books|পাতা=7|isbn=9781842774915|date=31 May 2009}}</ref> লিংগালা ভাষাক কথিত ভাষা হিচাপে বহুলভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ৰাস্তাৰ চিন, পোষ্টাৰ, বাতৰি কাকত, চৰকাৰী নথি-পত্ৰ, স্কুলৰ ভাষা ফৰাচী; নাটক, টেলিভিছন আৰু বাতৰি কাকতত ই আধিপত্য বিস্তাৰ কৰিছে আৰু বিভিন্ন সামাজিক শ্ৰেণীৰ লোকৰ মাজত উলম্ব সম্পৰ্ক ক্ষেত্ৰত ই ব্যৱহাৰ হয়। কিন্তু একে শ্ৰেণীৰ মানুহে নিজৰ মাজতে কংগো ভাষা (কিকোংগো, লিংগালা, শ্বিলুবা বা শ্বাহিলি)ত কথা পাতে।<ref name="Manning">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=LwzFF2FnbzMC&q=Kinshasa+second+largest+francophone+city&pg=PA189|title=Francophone sub-Saharan Africa: Democracy and Dependence, 1985–1995|last=Manning|first=Patrick|year=1998|publisher=Cambridge University Press|পাতা=189|isbn=9780521645195|date=31 May 2009}}{{অকাৰ্যকৰ সংযোগ|date=এপ্ৰিল ২০২৩ |bot=InternetArchiveBot |ঠিক কৰাৰ প্ৰচেষ্টা=yes }}</ref> ==চৰকাৰ আৰু ৰাজনীতি== ==অৰ্থনীতি== [[চিত্ৰ:Marsavco-Biggest_FMCG_Company_of_DRC_&_Central_Africa,_Part_of_RAWJI_Group-Largest_Group_in_DRC.jpg|ডান|thumb| মাৰ্চাভকো]] [[চিত্ৰ:2013_street_Kinshasa_8756715873.jpg|thumb|২০১৩ চনত কিনশাচা]] মহানগৰীৰ মাজমজিয়াত অৱস্থিত ট্ৰাষ্ট মাৰ্চেণ্ট বেংকৰ দৰে আন বহু উদ্যোগ আছে। খাদ্য প্ৰক্ৰিয়াকৰণ এটা প্ৰধান উদ্যোগ, আৰু নিৰ্মাণ আৰু অন্যান্য সেৱা উদ্যোগেও অৰ্থনীতিত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে।<ref name="britannica.com"/> যদিও কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ জনসংখ্যাৰ মাত্ৰ ১৩% লোক ইয়াত বাস কৰে, মুঠ ঘৰুৱা উৎপাদনৰ দ্বাৰা জুখিলে কংগোৰ অৰ্থনীতিৰ ৮৫% কিনশাচাৰৰ।<ref name="ChirisaEtAl2017"/> ২০০৪ চনৰ এক সমীক্ষাত দেখা গৈছে যে মুঠ ৯ লাখ ৭৬ হাজাৰ শ্ৰমিকৰ ৭০% অনানুষ্ঠানিকভাৱে নিয়োজিত, ১৭% ৰাজহুৱা খণ্ডত, ৯% আনুষ্ঠানিক ব্যক্তিগত খণ্ডত আৰু ৩% অন্যান্য খণ্ডত। বেছিভাগ নতুন চাকৰিকে অনানুষ্ঠানিক হিচাপে শ্ৰেণীভুক্ত কৰা হয়।<ref name="Flouriot2013"/> ১৯৭০ চনৰ পৰা কংগোৰ সৈতে চীন গণৰাজ্য যথেষ্ট জড়িত হৈ আছে। তেওঁলোকে পেলেছ ডু পিপল নিৰ্মাণৰ বাবে ধন আগবঢ়াইছিল আৰু শ্ কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনৰ পৰা কোটি কোটি ডলাৰৰ ঋণ। বাবা যুদ্ধত বিদ্ৰোহীসকলৰ বিৰুদ্ধে চৰকাৰক সমৰ্থন কৰিছিল। ২০০৭-২০০৮ বিত্তীয় বৰ্ষত চীন আৰু কংগোৱে ৮.৫ বিলিয়ন মাৰ্কিন ডলাৰৰ চুক্তিত স্বাক্ষৰ কৰে। কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনে‍ দিয়া এইয়া কোটি ডলাৰৰ ঋণ।<ref>Emizet Francois Kisangani, Scott F. Bobb, "China, People's Republic of, Relations with"; ''Historical Dictionary of the Democratic Republic of the Congo'', Lanham, Maryland: Scarecrow Press, 2010; pp. [https://books.google.com/books?id=FvAWPTaRvFYC&pg=PA74 74]–75.</ref> চীনা উদ্যোগীসকলে কিনশাচাৰ স্থানীয় বজাৰত ক্ৰমৱৰ্ধমান অংশীদাৰিত্ব লাভ কৰিছে, এই প্ৰক্ৰিয়াত পূৰ্বতে সফল কংগো, পশ্চিম আফ্ৰিকা, ভাৰতীয় আৰু লেবাননৰ ব্যৱসায়ীসকলক স্থানচ্যুত কৰিছে।<ref>Nuah M. Makungo, "[https://www.researchgate.net/publication/258339820_Is_The_Democratic_Republic_of_Congo_DRC_being_Globalized_by_China Is the Democratic Republic of Congo being Globalized by China? ]</ref> ২০০৫ চনত পৰিয়ালৰ গড় খৰচ ২১৫০ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল, যিটো প্ৰতিদিনে ১ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল। পৰিয়ালৰ গড় খৰচ আছিল ১৫৫৫ ডলাৰ, অৰ্থাৎ প্ৰতিজন ব্যক্তিৰ বাবে প্ৰতিদিনে ৬৬ চেণ্ট। দুখীয়াৰ মাজত এই ব্যয়ৰ আধাতকৈ অধিক খাদ্য, বিশেষকৈ ৰুটি আৰু শস্যজাতীয় খাদ্যৰ বাবে হয়।<ref name="Flouriot2013">Jean Flouriot, "[https://com.revues.org/6770 Kinshasa 2005. ]</ref> ==শিক্ষা== [[চিত্ৰ:Université_de_Kinshasa_(Unikin1).JPG|ডান|thumb| কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয়]] কিনশাচাত কেইবাখনো উচ্চ পৰ্যায়ৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে, য’ত চিভিল ইঞ্জিনিয়াৰিঙৰ পৰা আৰম্ভ কৰি নাৰ্চিং আৰু সাংবাদিকতালৈকে বিভিন্ন ধৰণৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে। চহৰখনত তিনিখন বিশ্ববিদ্যালয় আৰু এখন কলা বিদ্যালয় আছে: * একাডেমি ডি ডিজাইন (এডি) * ইনষ্টিটিউট চুপাৰিউৰ ডি'আৰ্কিটেকচাৰ আৰু নগৰবাদ * ইউনিভাৰ্চ‍িটি পেনাফ্ৰিকাইন ডু কঙ্গো (ইউপিসি) * কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয় * ইউনিভাৰ্চ‍িটি লিবাৰ ডি কিনশাচা * কঙ্গোৰ কেথলিক বিশ্ববিদ্যালয় * [[Congo Protestant University|কঙ্গো প্ৰটেষ্টাণ্ট বিশ্ববিদ্যালয়]] * [[Université Chretienne de Kinshasa|ইউনিভাৰ্চ‍িটি ক্ৰেটিয়েন ডি কিনশাসা]] * [[National Pedagogy University|ন্যাশনাল পেডাগজি ইউনিভাৰ্চ‍িটি]] * নেশ্বনেল ইনষ্টিটিউট অফ আৰ্টচ * বিজ্ঞাপন আৰু মিডিয়া উচ্চতৰ ইনষ্টিটিউট * চেণ্টাৰ ফৰ হেলথ ট্ৰেনিং (সিইএফএ)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Cefacongo.org|title=Cefacongo.org|url=http://www.cefacongo.org/index.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20110725151811/http://www.cefacongo.org/index.html|archive-date=25 July 2011|date=14 March 2011}}</ref> প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক বিদ্যালয়: * লাইচি প্ৰিন্স ডি লিজ (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, [[ফৰাসি বেলজীয়|বেলজিয়াম পাঠ্যক্ৰমেৰ ফ্ৰেঞ্চ কমিউনিটি]]) * প্ৰিন্স ভেন লুইকস্কুল কিনশাচা (প্ৰাথমিক শিক্ষা, ফ্ল্যাণ্ডাৰ্চ পাঠ্যক্ৰম)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Prins van Luikschool Kinshasa|title=Onze school|url=https://wordpress.pls-rdc.com/onze-school/|date=2020-05-16}}</ref> * ৰেনে ডে‍কাৰ্ত ফৰাচী উচ্চ বিদ্যালয় (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, ফৰাচী পাঠ্যক্ৰম) * আমেৰিকান স্কুল অফ কিনশাচা * আলহাদেফ স্কুল। ২০০৫ চনত ছয় বছৰৰ ওপৰৰ ৯৩% শিশোৱে স্কুললৈ গৈছিল আৰু ১৫ বছৰৰ ওপৰৰ ৭০% লোক ফৰাচী ভাষাত সাক্ষৰ আছিল। ==স্বাস্থ্য আৰু চিকিৎসা== কিনশাচাত বিশখন চিকিৎসালয়ৰ লগতে বিভিন্ন চিকিৎসা কেন্দ্ৰ আৰু পলিক্লিনিক আছে।<ref>[http://www.afdevinfo.com/htmlreports/org/org_55841.html "Provincial Health Division of Kinshasa"] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20110414194221/http://www.afdevinfo.com/htmlreports/org/org_55841.html|date=14 April 2011}}''African Development Information Services''</ref> ১৯৯১ চনৰ পৰা মনকল হাস্পতালে স্বাস্থ্য বিভাগৰ সহযোগত কিনশাচাৰ জিলা চিকিৎসালয় হিচাপে অলাভজনক স্বাস্থ্য প্ৰতিষ্ঠান হিচাপে কাম কৰি আহিছে। ২০১২ চনত শিশু চিকিৎসক আৰু ৰক্ত বিশেষজ্ঞ অধ্যাপক লিঅ’ন শ্বিলোলোৰ দ্বাৰা পৰিচালিত মনকল হাস্পতালৰ পৰীক্ষাগাৰ, ডায়েগনষ্টিক ৰেডিঅ’লজি, ইনটেনচিভ কেয়াৰ, নৱজাতক ইউনিট, ফেমিলি মেডিচিন, জৰুৰীকালীন ইউনিট আৰু বৃহত্তৰ অস্ত্ৰোপচাৰ এলেকাৰে উন্নত ক্লিনিকেল সেৱাৰ ১৫০খন বিছনাযুক্ত এটা ভৱন মুকলি কৰা হৈছে। ==সংস্কৃতি== কিনশাচাত ৰাষ্ট্ৰীয় সংগ্ৰহালয় আৰু কিনছাছা ফাইন আৰ্টছ একাডেমী আছে।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=qb6NAQAAQBAJ&dq=Kinshasa++National+Museum+and+the+Kinshasa+Fine+Arts+Academy&pg=PA145|title=Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture|last=Cybriwsky|first=Roman Adrian|date=2013-05-23|publisher=ABC-CLIO|language=en|isbn=978-1-61069-248-9}}</ref> কিনশাচা কংগোৰ বেছিভাগ বুদ্ধিজীৱীৰ বাসস্থান, য'ত ম্বুটু যুগত গঢ় লৈ উঠা ৰাজনৈতিক শ্ৰেণীও আছে।<ref name="Freund2012">Bill Freund, "City and Nation in an African Context: National Identity in Kinshasa”; ''Journal of Urban History'' 38(5), 2012; [[doi:10.1177/0096144212449141]].</ref> কিনছাছাৰ সংগীত জগতখন ১৯৬০ চনৰ পৰাই চহৰখনৰ অভিজাত শ্ৰেণীৰ পৃষ্ঠপোষকতাত পৰিচালিত হৈ‍ আহিছে।<ref name="Trapido2016"/> ১৯৯৪ চনত গঠন হোৱা অৰ্কেষ্টাৰ চিম্ফণিক কিম্বাংগুইষ্টে উন্নত বাদ্যযন্ত্ৰ ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে আৰু তেতিয়াৰ পৰাই ইয়াৰ সামৰ্থ্য আৰু সুনাম বৃদ্ধি পায়।<ref>Andy Morgan, "The scratch orchestra of Kinshasa", ''The Guardian'' 9 May 2013.</ref> কিনছাছাৰ এটা পপ সংস্কৃতিৰ আদৰ্শ ধৰণ হ'ল মাইকলিষ্ট, ইউৰোপ ভ্ৰমণ কৰা এজন ধনৱান ফেশ্বনেবল মানুহ। এড্ৰিয়েন মম্বেলে ওৰফে ষ্টাৰভছ নিয়াৰকছ আৰু সংগীতজ্ঞ পাপা ৱেম্বা আছিল মিচেলেষ্ট শৈলীৰ প্ৰাৰম্ভিক উদাহৰণ।<ref name="Trapido2016">Joe Trapido, "[https://newleftreview.org/II/98/joe-trapido-kinshasa-s-theatre-of-power Kinshasa's Theater of Power] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170917080840/https://newleftreview.org/II/98/joe-trapido-kinshasa-s-theatre-of-power|date=17 September 2017}}", ''[[নতুন বাম পৰ্যালোচনা|New Left Review]]'' 98, March/April 2016.</ref> লা চেপে, এটা সংযুক্ত সাংস্কৃতিক ধাৰা যাক ডেণ্ডিজম বুলিও বৰ্ণনা কৰা হয়, ইয়াত আড়ম্বৰপূৰ্ণ কাপোৰ পিন্ধাটো জড়িত হৈ আছে। বহু কিনোনেই চহৰখনৰ প্ৰতি নেতিবাচক দৃষ্টিভংগী পোষণ কৰে, গ্ৰাম্য জীৱনশৈলীৰ প্ৰতি নষ্টালজিয়া আৰু কিনশাচাতকৈ কংগো জাতিৰ সৈতে অধিক শক্তিশালী সংযোগ প্ৰকাশ কৰে।<ref name="Freund2012"/> ==উপাসনালয়== <gallery mode="" widths="180px" heights="150px"> File: Preĝejo de Sankta Anna en Kinŝaso 01.jpg |কিনশাচাৰ চেণ্ট এন্নেছ চাৰ্চ ([[কেথলিক চাৰ্চ অৱ দ্য ডেম'ক্ৰেটিক ৰিপাব্লিক অৱ কংগো]]) File: Église Francophone CBCO Kintambo.jpg| এগ্লিচ ফ্ৰাঙ্কোফোন চিবিচিও কিণ্টাম্বো ([[কঙ্গোৰ বেপ্তি‍ষ্ট সম্প্ৰদায়]]) </gallery> উপাসনাৰ স্থানসমূহৰ ভিতৰত আছে‍ মূলতঃ খ্ৰীষ্টান গীৰ্জা আৰু উপাসনালয়: কিনশাচাৰ ৰোমান কেথলিক আৰ্কডাইচেছ (কেথলিক গীৰ্জা), কিম্বাংগুইষ্ট চাৰ্চ, বেপ্টিষ্ট কমিউনিটি অৱ কংগো (বেপ্টিষ্ট ৱৰ্ল্ড এলায়েন্স), কংগো ৰিভাৰ বেপ্টিষ্ট কমিউনিটি (বেপ্টিষ্ট ৱৰ্ল্ড এলায়েন্স), এছেম্বলিজ অৱ গড, কংগোৰ এংলিকান চাৰ্চৰ প্ৰদেশ (এংলিকান কমিউনিয়ন), চাৰ্চ অৱ জিছুছ খ্ৰীষ্ট অৱ লেটাৰ-ডে চেণ্টছৰ এটা উপাসনালয় আৰু কিনশাচাত ১০০ৰো অধিক মণ্ডলী আছে। কংগোত এটা প্ৰেছবিটেৰিয়ান ধৰ্মীয়গোষ্ঠী (সংস্কাৰ কৰা গীৰ্জাৰ বিশ্ব ধৰ্মগোষ্ঠী) আছে।<ref>J. Gordon Melton, Martin Baumann, ‘‘Religions of the World: A Comprehensive Encyclopedia of Beliefs and Practices’’, ABC-CLIO, USA, 2010, p. 777</ref> মুছলমানৰো মছজিদ আছে। বৰ্তমান এটা বাহাই উপাসনালয় নিৰ্মাণৰ কাম চলি আছে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=20 May 2021|title=Les travaux de construction de la Maison d'Adoration Nationale en bonne progression!|url=https://www.bahai-rdc.org/les-travaux-de-construction-de-la-maison-dadoration-nationale-en-bonne-progression/|date=১ এপ্ৰিল ২০২৩|archive-date=১৩ জুন ২০২১|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20210613091220/https://www.bahai-rdc.org/les-travaux-de-construction-de-la-maison-dadoration-nationale-en-bonne-progression/|url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ}}</ref> ==গণমাধ্যম== ==খেলাধুলা== ==অট্টালিকা আৰু প্ৰতিষ্ঠান== ==আন্তঃগাঁথনি আৰু গৃহ নিৰ্মাণ== ==পৰিবহণ== ===বিমান=== ===ৰেল=== ===বাহ্যিক পৰিবহণ=== ==সামাজিক বিষয়== ===অপৰাধ আৰু শাস্তি=== ===ৰাস্তাৰ শিশু=== ==জনপ্ৰিয় সংস্কৃতিত== ডব্লিউডব্লিউই মল্লযুঁজাৰু শ্বিনছুকে নাকামুৰাই তেওঁৰ ফিনিচাৰ হিচাপে কিনশাচা নামৰ এটি চলন্ত নি-ষ্ট্ৰাইক ব্যৱহাৰ কৰে। এইটোত স্পষ্টভাৱে সেই নামৰ চহৰ অৰ্থাৎ কিনশাচাৰ উল্লেখ আছে। অৱশ্য‍ে নিউ জাপান প্ৰ' ৰেছলিঙত থকাৰ সময়ছোৱাত তেওঁৰ এই "ষ্টেপ"ৰ নাম পূৰ্বে "বোমায়ে" (অৰ্থাৎ "তেওঁক হত্যা কৰা") ৰখা হৈছিল। কিন্তু ট্ৰেডমাৰ্কৰ সমস্যাৰ বাবে ডব্লিউডব্লিউই-ৰ সৈতে চুক্তিৱদ্ধ হোৱাৰ পাছত ২০১৬ চনত এই নাম সলনি কৰা হয়। <ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=The story behind Shinsuke Nakamura's Bomaye becoming Kinshasa in WWE|url=https://www.cagesideseats.com/wwe/2016/4/2/11353328/the-story-behind-shinsuke-nakamuras-bomaye-becoming-kishasa-in-wwe}}</ref> ==তথ্য সংগ্ৰহ== [[শ্ৰেণী:ভূগোল]] 9rvu1ci89lpp7prs8odq7b1fe2m2y05 517039 517038 2025-06-11T09:09:12Z কুমুদ ঘোষ 42738 /* ৰাস্তাৰ শিশু */ 517039 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = কিনশাচা | official_name = ''ভিলে ডি কিনশাচা '' | settlement_type = ৰাজধানী চহৰ আৰু প্ৰদেশ | image_skyline = {{multiple image | perrow = 1/2/2/2 | border = infobox | total_width = 290 | caption_align = center | image1 = La ville de Kinshasa.jpg | caption1 = ডাউনটাউন কিনশাচা | image2 = Africell - Black Santa - DRC (49268350383).jpg | caption2 = গোম্বে, কিনশাচা | image3 = Kinshasa by night (23769991270).jpg | caption3 = লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক | image4 = Parc de la Vallée de la Nsele.jpg | caption4 = লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক | image5 = Le 17 janvier 1961, Patrice Lumumba mourrait, victime de son « rêve » pour un Congo libre, démocratique et développé. (16112526649).jpg | caption5 = পাত্ৰিছ লুমুম্বাৰ মূৰ্তি সহিত লাইমেট টাৱাৰ (পটভূমিত)। | image6 = Bâtiment de la SCPT (anciennement ONATRA) à Gombe, Kinshasa.jpg | caption6 = চ'ছাইটিি বাণিজ্যিক দেচ পৰিবহণ আৰু দেচ বন্দৰ }} | image_flag = Flag of Kinshasa, DRC.svg | image_seal = Coat of arms of Kinshasa.svg | seal_size = 50px | nickname = কিন লা বেলে | motto = | image_map = Democratic Republic of the Congo (26 provinces) - Kinshasa.svg | map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ প্ৰদেশৰ মানচিত্ৰত কিনশাচা | pushpin_map = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ#আফ্ৰিকা#পৃথিৱী | pushpin_relief = 1 | pushpin_map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ মানচিত্ৰত কিনশাসা | coordinates = | subdivision_type = দেশ | subdivision_name = | subdivision_type1 = [[Provinces of the Democratic Republic of the Congo|Province]] | established_title = প্ৰতিষ্ঠিত | established_date = ১৮৮১ | seat_type = চি‍টি হল | seat = লা গোম্বে | parts_type = কমিউন | parts_style = coll | p1 = বন্দলুংৱা | p2 = বাৰুম্বু | p3 = বুম্বু | p4 = গোম্বে (প্ৰাচীন কালিনা) | p5 = কালামু | p6 = কাছা-ভুবু | p7 = কিম্বানসেকে | p8 = কিনশাসা | p9 = কিণ্টামবো | p10 = কিসেনসো | p11 = লেম্বা | p12 = লিমেট | p13 = লিঙ্গৱালা | p14 = মাকালা | p15 = মালুকু | p16 = মাসিনা | p17 = মাটে | p18 = মণ্ট এনগাফুলা | p19 = এনডিজিলি | p20 = নগাবা | p21 = এনগালিমা | p22 = এনগিৰি-এনগিৰি | p23 = এনসেলে | p24 = সেলেম্বাও | government_type = প্ৰাদেশিক সমাৱেশ | governing_body = কিনশাচাৰ প্ৰাদেশিক পৰিষদ | leader_title = গভৰ্ণৰ | leader_name = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | leader_title1 = ভাইচ-গভৰ্ণৰ | leader_name1 = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | total_type = নগৰ-প্ৰদেশ | area_footnotes =<ref name=Kayembe2009 /> | area_total_km2 = 9965 | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_water_percent = | area_urban_km2 = 600 | elevation_m = 240 | population_total = 17071000<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |last=Institut National De La Statistique |title=Projections demographiques 2019-25 (in French) |url=http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |date=September 23, 2020 |archive-date=জুলাই ২, ২০২০ |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ |access-date=June 5, 2025 |archivedate=July 2, 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |deadurl=yes }}</ref> | population_as_of = ২০২১ | population_footnotes = | population_density_km2 = 1462 | population_urban = 16316000 | population_metro = 17239463 | population_urban_footnotes =<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি| url = https://populationstat.com/democratic-republic-of-the-congo/kinshasa|title = PopulationStat.com}}</ref> | population_density_urban_km2 = auto | population_blank1_title = [[জাতীয় ভাষা|language]] | population_blank1 = ফৰাচী আৰু লিঙ্গালা | population_note = | postal_code = | area_code = 243 + 9 | blank_name_sec1 = [[মানৱ উন্নয়ন সূচক|এইচডিআই]] (২০১৯) | blank_info_sec1 = 0.577<ref name="GlobalDataLab">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab |url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180923120638/https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |archive-date=23 September 2018 |date=2021-07-27 |ওয়েবসাইট=hdi.globaldatalab.org |language=en}}</ref><br />{{color|#fc0|medium}}[[List of provinces of the Democratic Republic of the Congo by Human Development Index|1st]] | area_urban_footnotes =<ref name="population">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |date=April 2017 |title=DemographiaWorld Urban Areas – 13th Annual Edition |url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |archive-date=3 May 2018 |date=8 July 2017 |publisher=[[Demographia]]}}</ref> | timezone = [[পশ্চিম আফ্ৰিকাৰ সময়]] | utc_offset = +1 | coor_pinpoint = | registration_plate_type = [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ যানবাহন ৰেজিষ্ট্ৰেশন প্লেট|লাইসেন্স প্লেট কোড]] | registration_plate = {{পতাকা আইকন|Democratic Republic of the Congo}} CGO / '''01''' }} '''কিনশাচা''' ({{lang-en|Kinshasa}}) হ'ল কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী আৰু সৰ্ববৃহৎ চহৰ। পূৰ্বতে ইয়াক লিওপোল্ডভিল নামেৰে জনা গৈছিল। এসময়ত কংগো নদীৰ পাৰত মাছ ধৰা আৰু ব্যৱসায়িক গাঁৱৰ বসতিস্থল কিনশাচা এতিয়া বিশ্বৰ অন্যতম দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা মেগাচিটি। কিনশাচা মহানগৰখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ ২৬খন প্ৰদেশৰ ভিতৰত এখন। যিহেতু নগৰ-প্ৰদেশৰ প্ৰশাসনিক সীমাৰেখাই এক বিশাল এলেকা সামৰি লৈছে, সেয়েহে নগৰ-প্ৰদেশৰ ৯০ শতাংশতকৈও অধিক ভূমি গ্ৰাম্য প্ৰকৃতিৰ, চহৰীয়া অঞ্চলসমূহে পশ্চিম দিশত সৰু কিন্তু বিস্তাৰিত অংশ দখল কৰিছে।<ref name="area">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Ville de Kinshasa|title=Géographie de Kinshasa|url=http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|archive-date=23 July 2012|date=25 June 2012|access-date=5 June 2025|archivedate=23 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|deadurl=yes}}</ref> আফ্ৰিকাৰ কাইৰো আৰু লোগেছৰ পিছত কিনশাচা তৃতীয় বৃহত্তম মহানগৰ।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=2020-07-03|language=en-US|title=Cities In The World With The Most Francophone Population|url=https://www.worldatlas.com/articles/cities-in-the-world-with-the-most-francophone-population.html|date=2022-03-08|ওয়েবসাইট=WorldAtlas}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও ই বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ নামমাত্ৰ ফ্ৰাংকোফোন নগৰীয়া অঞ্চল, য'ত ফৰাচী ভাষা হৈছে চহৰখনৰ চৰকাৰ, শিক্ষা, সংবাদ মাধ্যম, জনসেৱা, আৰু উচ্চ পৰ্যায়ৰ বাণিজ্যৰ ভাষা। আনহাতে, লিংগালা ভাষাক বাটে‍-ঘাটে‍ লিংগুয়া ফ্ৰাংকা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&q=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|title=Globalization and Language Vitality: Perspectives from Africa, pp. 103 & 109|last=Cécile B. Vigouroux & Salikoko S. Mufwene|year=2008|isbn=9780826495150|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20151005104851/https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&lpg=PA111&dq=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|archive-date=5 October 2015|url-অবস্থা=live|date=25 June 2012}}</ref> ২০১২ চনৰ অক্টোবৰ মাহত কিনশাচাত ১৪ সংখ্যক ফ্ৰাংকোফোনি শীৰ্ষ সন্মিলন অনুষ্ঠিত হৈছিল।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=[[Organisation internationale de la Francophonie|OIF]]|title=XIVe Sommet de la Francophonie|url=http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120619065536/http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|archive-date=19 June 2012|date=25 June 2012}}</ref> কিনশাচাৰ বাসিন্দাসকলক কিনোইছ (ফৰাচী আৰু কেতিয়াবা ইংৰাজীত) বা কিনাশাচান (ইংৰাজীত) বুলি জনা যায়। অঞ্চলটোৰ খিলঞ্জীয়া লোকসকলৰ ভিতৰত হুম্বু আৰু টেকে আদি অন্যতম। চহৰখন পাৰ্শ্বৱৰ্তী ৰিপাব্লিক অৱ কংগোৰ ৰাজধানী ব্ৰাজাভিলৰ মুখামুখি। এই বিন্দুত নদীৰ ব্যৱধান ৭ কিলোমিটাৰ বহল যদিও ভেটিকান চহৰ আৰু ৰোমৰ পিছত এই দুখন চহৰ বিশ্বৰ দ্বিতীয় নিকটতম ৰাজধানী চহৰৰ যোৰা। ==ইতিহাস== ১৮৮১ চনত হেনৰী মৰ্টন ষ্টেনলীয়ে ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰ হিচাপে এই চহৰখন প্ৰতিষ্ঠা কৰে।<ref>Roman Adrian Cybriwsky, ''Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture'', ABC-CLIO, USA, 2013, p. 144</ref> বেলজিয়ামৰ ৰজা দ্বিতীয় লিওপল্ডৰ সন্মানত ইয়াৰ নামকৰণ কৰা হৈছিল লিওপোল্ডভিল। তেওঁ কংগো ফ্ৰী ষ্টেট নিয়ন্ত্ৰণ কৰিছিল। এই বিশাল ভূখণ্ডই এখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ। এই অঞ্চলটো উপনিবৱশ নহয় বৰঞ্চ ৰজাৰ ব্যক্তিগত সম্পত্তি আছিল। এই ঠাইখন লিভিংষ্টন জলপ্ৰপাতৰ ওপৰৰ কংগো নদীৰ প্ৰথমটো নাও চলাব পৰা বন্দৰ হিচাপে বিকশিত হয়। লিওপোল্ডভিলৰ তলৰ ৩০০ কিলোমিটাৰ (১৯০ মাইল) উজানত এটি ধাৰা আছে। প্ৰথম অৱস্থাত সাগৰৰ মাজেৰে অহা বা যোৱা সকলো সামগ্ৰী লিওপোল্ডভিল আৰু মাটাডিৰ মাজত বহনকাৰীয়ে কঢ়িয়াই নিব লাগিছিল, ৰেপিডৰ তলৰ বন্দৰ আৰু উপকূলৰ পৰা ১৫০ কিলোমিটাৰ (৯৩ মাইল) দূৰত্বৰ পৰা আনিব লগা হৈছিল। ১৮৯৮ চনত মাটাডি-কিনশাচা পৰ্টেজ ৰেলৱেৰ নিৰ্মাণ সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ লগে লগে ৰেপিডৰ চাৰিওফালে বিকল্প পথৰ ব্যৱস্থা হয় আৰু লিওপোল্ডভিলৰ দ্ৰুত বিকাশ আৰম্ভ হয়। ১৯১৪ চনত পাইপলাইন স্থাপন কৰা হয়। ই মাটাডিৰ পৰা লিওপ’ল্ডভিলৰ ওপৰৰ ফালে থকা ভাপ জাহাজলৈ খাৰুৱা তেল পৰিবহণ কৰে।<ref name="britannica.com">{{বিশ্বকোষ উদ্ধৃতি|বিশ্বকোষ=britannica.com}}</ref> ১৯২৩ চনৰ ভিতৰত কংগোৰ মোহনাত থকা বোমা চহৰখনৰ ঠাইত এই চহৰখনক বেলজিয়ান কংগোৰ ৰাজধানীলৈ উন্নীত কৰা হয়।<ref name="britannica.com" /> "লিঅ'" বা "লিঅ'পল্ড" নামেৰে মতা এই চহৰখন ঔপনিৱেশিক যুগত দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাই ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰত পৰিণত হয়। ১৯৫৯ চনৰ বিদ্ৰোহৰ পাছত ১৯৬০ চনৰ ৩০ জুনত স্বাধীনতা লাভ কৰি‍ কংগো ৰিপাব্লিকে প্ৰথম প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে পেট্ৰিছ লুমুম্বাক নিৰ্বাচিত কৰে। লুমুম্বাৰ অনুভূত ছোভিয়েট সমৰ্থন প্ৰৱণতাক পশ্চিমীয়া স্বাৰ্থই ভাবুকি হিচাপে গণ্য কৰিছিল। যিহেতু সেই সময় শীতল যুদ্ধৰ উত্তেজনাপূৰ্ণ সময় আছিল, সেয়েহে আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামে কংগোৰ কৌশলগত সম্পদ বিশেষকৈ ইউৰেনিয়ামৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ হেৰুৱাব বিচৰা নাছিল। লুমুম্বাৰ নিৰ্বাচনৰ এবছৰ নৌহওঁতেই বেলজিয়াম আৰু আমেৰিকাই তেওঁৰ কঙ্গোলিজ প্ৰতিদ্বন্দ্বীসকলৰ সমৰ্থন ক্ৰয় কৰি লয় আৰু সেই ঘটনাবোৰক গতিশীল কৰি লুমুম্বাৰ হত্যাত পৰিণত কৰে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|last=Georges Nzongola-Ntalaja|date=17 January 2011|title=Patrice Lumumba: the most important assassination of the 20th century|url=https://www.theguardian.com/global-development/poverty-matters/2011/jan/17/patrice-lumumba-50th-anniversary-assassination|date=9 February 2020|ওয়েবসাইট=The Guardian}}</ref> ১৯৬৪ চনত মাইজে ছ’ম্বেই কংগো ৰিপাব্লিক, বুৰুণ্ডি আৰু মালিৰ সকলো নাগৰিকৰ লগতে ৰুৱাণ্ডাৰ পৰা অহা সকলো ৰাজনৈতিক শৰণাৰ্থীক বহিষ্কাৰ কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে।<ref>Jules Gerard-Libois and Benoit Verhaegen, ''Congo 1964: Political Documents of a Developing Nation'', Princeton University Press, 2015, p. 450</ref><ref name="NYT">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1964/08/22/archives/congo-starts-expulsions.html|title=Congo Starts Expulsions|work=[[The New York Times]]|date=19 May 2021|language=en}}</ref><ref>Daouda Gary-Tounkara, ''1964 : le Mali réinsère ses ressortissants expulsés'', In: '' Plein droit 2016/1 (n° 108)'', GISTI, 2016, p. 35-38</ref><ref>United States.</ref> ১৯৬৫ চনত আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামৰ সহায়ত কংগোত জোচেফ-ডিজিয়েৰ মবুটুৱে ক্ষমতা দখল কৰে। তেওঁ "প্ৰামাণ্যতা"ৰ নীতি প্ৰৱৰ্তন কৰে। ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে দেশৰ মানুহ আৰু ঠাইৰ নাম পুনৰ সজীৱ কৰি তুলিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। ১৯৬৬ চনত কিনশাচা নামৰ এখন গাঁৱৰ নামেৰে লিওপ’ল্ডভিলৰ নাম কিনশাচা ৰখা হয়। এসময়ত ই এই স্থানৰ ওচৰতে আছিল, যিটো বৰ্তমান কিনশাচা কমিউন নামেৰে জনা যায়। মবুটুৰ অধীনত চহৰখন দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পালে। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা বহু লোক নিজৰ সৌভাগ্যৰ সন্ধানত ইয়ালৈ আহিছিল। বা আন ঠাইৰ জাতিগত বিবাদৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ আহিছিল। এইদৰে তেওঁলোকে কিনশাচাৰ জনসংখ্যাৰ মাজত ইতিমধ্যে উপস্থিত থকা বহুতো জাতি আৰু ভাষাৰ লগত নতুন ভাষা আৰু জাতি-জনগোষ্ঠী সংযোজন কৰিলে। ১৯৯১ চনত চহৰখনে বিদ্ৰোহী সৈনিকক প্ৰতিহত কৰিবলগীয়া হৈছিল। চৰকাৰে দৰমহা দিব নোৱাৰাৰ বিৰুদ্ধে তেওঁলোকে‍ প্ৰতিবাদ কৰিছিল। ইয়াৰ পাছত বিদ্ৰোহীৰ বিদ্ৰোহ আৰম্ভ হয়, যাৰ ফলত ১৯৯৭ চনৰ ভিতৰত মবুটুৰ শাসন ব্যৱস্থাৰ পতন ঘটে।<ref name="britannica.com"/> মবুটুৰ অতিমাত্ৰা উৎপাত, গণ দুৰ্নীতি, নেপটিজিম আৰু গৃহযুদ্ধৰ ফলত কিনশাচাৰ বহু ক্ষতি হৈছিল। ই তেওঁক পতনৰফালে লৈ গৈছিল। ইয়াৰ পাছতো ই এতিয়াও মধ্য আফ্ৰিকাৰ বাবে এক প্ৰধান সাংস্কৃতিক আৰু বৌদ্ধিক কেন্দ্ৰ, য'ত সংগীতজ্ঞ আৰু শিল্পীৰ এক সমৃদ্ধিশালী সম্প্ৰদায় আছে। ইয়াৰ উপৰিও ই দেশৰ প্ৰধান ঔদ্যোগিক কেন্দ্ৰ, ইয়াত অভ্যন্তৰীণ অঞ্চলৰ পৰা অনা বহু প্ৰাকৃতিক সামগ্ৰী প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰা হয়। ২০০১ চনৰ পৰা ২০১৯ চনলৈকে কংগো গণতান্ত্ৰিক ৰিপাব্লিকৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জোচেফ কাবিলাৰ কিনশাচাত বিশেষ জনপ্ৰিয়তা নাছিল।<ref name="Trapido2016"/> ২০০৬ চনত কাবিলাই প্ৰতিদ্বন্দ্বিতামূলক নিৰ্বাচনত জয় ঘোষণা কৰাৰ পিছত হিংসাত্মক পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয়; ইউৰোপীয় সংঘই ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ বাহিনীত যোগদান কৰিবলৈ চহৰখনত সৈন্য নিয়োগ কৰে। ২০১৬ চনত নতুন নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ’ব বুলি ঘোষণা কৰাত দুবছৰ পলম হৈছিল। ছেপ্টেম্বৰ আৰু ডিচেম্বৰ মাহত বৃহৎ প্ৰতিবাদৰ সূচনা হয়। ইয়াৰ ফলত ৰাজপথত বেৰিকেড লগোৱাৰ লগতে কেইবা ডজন লোকৰ মৃত্যু হয়। বিদ্যালয় আৰু ব্যৱসায়িক প্ৰতিষ্ঠান বন্ধ আছিল।<ref>"[https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407 DR Congo election: 17 dead in anti-Kabila protests] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180616023724/https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407|date=16 June 2018}}", ''BBC'', 19 September 2016.</ref><ref>Merritt Kennedy, "[https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators Congo A 'Powder Keg' As Security Forces Crack Down On Whistling Demonstrators] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180517153108/https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators|date=17 May 2018}}", ''NPR'', 21 December 2016.</ref> ==ভূগোল== ===প্ৰশাসনিক বিভাগ=== ===জলবায়ু=== ==জনসংখ্যা== ১৯৮৪ চনত কৰা আনুষ্ঠানিক লোকপিয়লত ২৬ লাখ বাসিন্দা গণনা কৰা হৈছিল।<ref name="Bédécarrats2016">{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Bédécarrats|first=Florent|last২=Lafuente-Sampietro|first২=Oriane|year=2019|title=Building commons to cope with chaotic urbanization? Performance and sustainability of decentralized water services in the outskirts of Kinshasa|পাতাসমূহ=1096–1108|DOI=10.1016/j.jhydrol.2016.07.023|doi-access=free}}</ref> তেতিয়াৰ পৰাই সকলো অনুমান সঁচাকৈয়ে বহিৰ্প্ৰকাশ। ২০০৫ চনৰ বাবে অনুমান ৫৩ লাখৰ পৰা ৭৩ লাখৰ ভিতৰত পৰে।<ref name="Flouriot2013"/> ২০১৭ চনত চহৰখনৰ শেহতীয়া অনুমান অনুসৰি ইয়াৰ জনসংখ্যা আছিল ১১,৮৫৫,০০০।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=Archived copy|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|date=26 June 2012}}</ref> ইউ এন হেবিটেটৰ তথ্য অনুসৰি বছৰি ৩ লাখ ৯০ হাজাৰ লোক কিনাশাচালৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। যুদ্ধৰ পৰা পলায়ন কৰি অৰ্থনৈতিক সুযোগ বিচাৰি ইয়ালৈ আহে।<ref name="Iazzolino2016">Gianluca Iazzolino, "[http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls Kinshasa, megalopolis of 12 million souls, expanding furiously on super-charged growth] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170709174042/http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls|date=9 July 2017}}"; ''Mail & Guardian Africa'', 2 April 2016.</ref> এক অনুমান অনুসৰি (২০১৬) মহানগৰ কিনশাচাৰ জনসংখ্যা যথেষ্ট বৃদ্ধি পাব। ইয়াৰ জনসংখ্যা ২০৫০ চনৰ ভিতৰত ৩.৫ কোটি, ২০৭৫ চনৰ ভিতৰত ৫.৮ কোটি আৰু ২১০০ চনৰ ভিতৰত ৮.৩ কোটি হ’ব।<ref>{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Hoornweg|first=Daniel|last২=Pope|first২=Kevin|year=2017|title=Population predictions for the world's largest cities in the 21st century|পাতাসমূহ=195–216|DOI=10.1177/0956247816663557|doi-access=free}}</ref> তেনে হ'লে‍ ই বিশ্বৰ অন্যতম বৃহৎ মহানগৰ হিচাপে পৰিগণিত হ’ব। ===ভাষা=== কংগো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ চৰকাৰী ভাষা ফৰাচী। অৰ্থাৎ কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী কিনশাচাৰ ভাষাও ফৰাচী। কিনশাচা আনুষ্ঠানিকভাৱে বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ ফ্ৰাংকোফোন চহৰ যদিও বেছিভাগ মানুহেই হয় ফৰাচী ভাষা নাজানে অথবা ক’বলৈ চেষ্টা কৰে।<ref name=":0">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=7 March 2016|title=Populations of 150 Largest Cities in the World|url=http://www.worldatlas.com/citypops.htm|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20170828095658/http://www.worldatlas.com/citypops.htm|archive-date=28 August 2017|date=1 August 2016|ওয়েবসাইট=World Atlas}}</ref><ref name="Nadeau">{{cite book|title=The Story of French|url=https://archive.org/details/storyoffrench0000nade|last=Nadeau|first=Jean-Benoit|year=2006|publisher=St. Martin's Press|পাতা=301; 483|isbn=9780312341831}}</ref><ref name="Trefon">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=5VAAHi93y0sC&q=Kinshasa+second+largest+French+city&pg=PA7|title=Reinventing Order in the Congo: How People Respond to State Failure in Kinshasa|last=Trefon|first=Theodore|year=2004|publisher=Zed Books|পাতা=7|isbn=9781842774915|date=31 May 2009}}</ref> লিংগালা ভাষাক কথিত ভাষা হিচাপে বহুলভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ৰাস্তাৰ চিন, পোষ্টাৰ, বাতৰি কাকত, চৰকাৰী নথি-পত্ৰ, স্কুলৰ ভাষা ফৰাচী; নাটক, টেলিভিছন আৰু বাতৰি কাকতত ই আধিপত্য বিস্তাৰ কৰিছে আৰু বিভিন্ন সামাজিক শ্ৰেণীৰ লোকৰ মাজত উলম্ব সম্পৰ্ক ক্ষেত্ৰত ই ব্যৱহাৰ হয়। কিন্তু একে শ্ৰেণীৰ মানুহে নিজৰ মাজতে কংগো ভাষা (কিকোংগো, লিংগালা, শ্বিলুবা বা শ্বাহিলি)ত কথা পাতে।<ref name="Manning">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=LwzFF2FnbzMC&q=Kinshasa+second+largest+francophone+city&pg=PA189|title=Francophone sub-Saharan Africa: Democracy and Dependence, 1985–1995|last=Manning|first=Patrick|year=1998|publisher=Cambridge University Press|পাতা=189|isbn=9780521645195|date=31 May 2009}}{{অকাৰ্যকৰ সংযোগ|date=এপ্ৰিল ২০২৩ |bot=InternetArchiveBot |ঠিক কৰাৰ প্ৰচেষ্টা=yes }}</ref> ==চৰকাৰ আৰু ৰাজনীতি== ==অৰ্থনীতি== [[চিত্ৰ:Marsavco-Biggest_FMCG_Company_of_DRC_&_Central_Africa,_Part_of_RAWJI_Group-Largest_Group_in_DRC.jpg|ডান|thumb| মাৰ্চাভকো]] [[চিত্ৰ:2013_street_Kinshasa_8756715873.jpg|thumb|২০১৩ চনত কিনশাচা]] মহানগৰীৰ মাজমজিয়াত অৱস্থিত ট্ৰাষ্ট মাৰ্চেণ্ট বেংকৰ দৰে আন বহু উদ্যোগ আছে। খাদ্য প্ৰক্ৰিয়াকৰণ এটা প্ৰধান উদ্যোগ, আৰু নিৰ্মাণ আৰু অন্যান্য সেৱা উদ্যোগেও অৰ্থনীতিত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে।<ref name="britannica.com"/> যদিও কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ জনসংখ্যাৰ মাত্ৰ ১৩% লোক ইয়াত বাস কৰে, মুঠ ঘৰুৱা উৎপাদনৰ দ্বাৰা জুখিলে কংগোৰ অৰ্থনীতিৰ ৮৫% কিনশাচাৰৰ।<ref name="ChirisaEtAl2017"/> ২০০৪ চনৰ এক সমীক্ষাত দেখা গৈছে যে মুঠ ৯ লাখ ৭৬ হাজাৰ শ্ৰমিকৰ ৭০% অনানুষ্ঠানিকভাৱে নিয়োজিত, ১৭% ৰাজহুৱা খণ্ডত, ৯% আনুষ্ঠানিক ব্যক্তিগত খণ্ডত আৰু ৩% অন্যান্য খণ্ডত। বেছিভাগ নতুন চাকৰিকে অনানুষ্ঠানিক হিচাপে শ্ৰেণীভুক্ত কৰা হয়।<ref name="Flouriot2013"/> ১৯৭০ চনৰ পৰা কংগোৰ সৈতে চীন গণৰাজ্য যথেষ্ট জড়িত হৈ আছে। তেওঁলোকে পেলেছ ডু পিপল নিৰ্মাণৰ বাবে ধন আগবঢ়াইছিল আৰু শ্ কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনৰ পৰা কোটি কোটি ডলাৰৰ ঋণ। বাবা যুদ্ধত বিদ্ৰোহীসকলৰ বিৰুদ্ধে চৰকাৰক সমৰ্থন কৰিছিল। ২০০৭-২০০৮ বিত্তীয় বৰ্ষত চীন আৰু কংগোৱে ৮.৫ বিলিয়ন মাৰ্কিন ডলাৰৰ চুক্তিত স্বাক্ষৰ কৰে। কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনে‍ দিয়া এইয়া কোটি ডলাৰৰ ঋণ।<ref>Emizet Francois Kisangani, Scott F. Bobb, "China, People's Republic of, Relations with"; ''Historical Dictionary of the Democratic Republic of the Congo'', Lanham, Maryland: Scarecrow Press, 2010; pp. [https://books.google.com/books?id=FvAWPTaRvFYC&pg=PA74 74]–75.</ref> চীনা উদ্যোগীসকলে কিনশাচাৰ স্থানীয় বজাৰত ক্ৰমৱৰ্ধমান অংশীদাৰিত্ব লাভ কৰিছে, এই প্ৰক্ৰিয়াত পূৰ্বতে সফল কংগো, পশ্চিম আফ্ৰিকা, ভাৰতীয় আৰু লেবাননৰ ব্যৱসায়ীসকলক স্থানচ্যুত কৰিছে।<ref>Nuah M. Makungo, "[https://www.researchgate.net/publication/258339820_Is_The_Democratic_Republic_of_Congo_DRC_being_Globalized_by_China Is the Democratic Republic of Congo being Globalized by China? ]</ref> ২০০৫ চনত পৰিয়ালৰ গড় খৰচ ২১৫০ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল, যিটো প্ৰতিদিনে ১ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল। পৰিয়ালৰ গড় খৰচ আছিল ১৫৫৫ ডলাৰ, অৰ্থাৎ প্ৰতিজন ব্যক্তিৰ বাবে প্ৰতিদিনে ৬৬ চেণ্ট। দুখীয়াৰ মাজত এই ব্যয়ৰ আধাতকৈ অধিক খাদ্য, বিশেষকৈ ৰুটি আৰু শস্যজাতীয় খাদ্যৰ বাবে হয়।<ref name="Flouriot2013">Jean Flouriot, "[https://com.revues.org/6770 Kinshasa 2005. ]</ref> ==শিক্ষা== [[চিত্ৰ:Université_de_Kinshasa_(Unikin1).JPG|ডান|thumb| কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয়]] কিনশাচাত কেইবাখনো উচ্চ পৰ্যায়ৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে, য’ত চিভিল ইঞ্জিনিয়াৰিঙৰ পৰা আৰম্ভ কৰি নাৰ্চিং আৰু সাংবাদিকতালৈকে বিভিন্ন ধৰণৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে। চহৰখনত তিনিখন বিশ্ববিদ্যালয় আৰু এখন কলা বিদ্যালয় আছে: * একাডেমি ডি ডিজাইন (এডি) * ইনষ্টিটিউট চুপাৰিউৰ ডি'আৰ্কিটেকচাৰ আৰু নগৰবাদ * ইউনিভাৰ্চ‍িটি পেনাফ্ৰিকাইন ডু কঙ্গো (ইউপিসি) * কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয় * ইউনিভাৰ্চ‍িটি লিবাৰ ডি কিনশাচা * কঙ্গোৰ কেথলিক বিশ্ববিদ্যালয় * [[Congo Protestant University|কঙ্গো প্ৰটেষ্টাণ্ট বিশ্ববিদ্যালয়]] * [[Université Chretienne de Kinshasa|ইউনিভাৰ্চ‍িটি ক্ৰেটিয়েন ডি কিনশাসা]] * [[National Pedagogy University|ন্যাশনাল পেডাগজি ইউনিভাৰ্চ‍িটি]] * নেশ্বনেল ইনষ্টিটিউট অফ আৰ্টচ * বিজ্ঞাপন আৰু মিডিয়া উচ্চতৰ ইনষ্টিটিউট * চেণ্টাৰ ফৰ হেলথ ট্ৰেনিং (সিইএফএ)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Cefacongo.org|title=Cefacongo.org|url=http://www.cefacongo.org/index.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20110725151811/http://www.cefacongo.org/index.html|archive-date=25 July 2011|date=14 March 2011}}</ref> প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক বিদ্যালয়: * লাইচি প্ৰিন্স ডি লিজ (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, [[ফৰাসি বেলজীয়|বেলজিয়াম পাঠ্যক্ৰমেৰ ফ্ৰেঞ্চ কমিউনিটি]]) * প্ৰিন্স ভেন লুইকস্কুল কিনশাচা (প্ৰাথমিক শিক্ষা, ফ্ল্যাণ্ডাৰ্চ পাঠ্যক্ৰম)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Prins van Luikschool Kinshasa|title=Onze school|url=https://wordpress.pls-rdc.com/onze-school/|date=2020-05-16}}</ref> * ৰেনে ডে‍কাৰ্ত ফৰাচী উচ্চ বিদ্যালয় (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, ফৰাচী পাঠ্যক্ৰম) * আমেৰিকান স্কুল অফ কিনশাচা * আলহাদেফ স্কুল। ২০০৫ চনত ছয় বছৰৰ ওপৰৰ ৯৩% শিশোৱে স্কুললৈ গৈছিল আৰু ১৫ বছৰৰ ওপৰৰ ৭০% লোক ফৰাচী ভাষাত সাক্ষৰ আছিল। ==স্বাস্থ্য আৰু চিকিৎসা== কিনশাচাত বিশখন চিকিৎসালয়ৰ লগতে বিভিন্ন চিকিৎসা কেন্দ্ৰ আৰু পলিক্লিনিক আছে।<ref>[http://www.afdevinfo.com/htmlreports/org/org_55841.html "Provincial Health Division of Kinshasa"] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20110414194221/http://www.afdevinfo.com/htmlreports/org/org_55841.html|date=14 April 2011}}''African Development Information Services''</ref> ১৯৯১ চনৰ পৰা মনকল হাস্পতালে স্বাস্থ্য বিভাগৰ সহযোগত কিনশাচাৰ জিলা চিকিৎসালয় হিচাপে অলাভজনক স্বাস্থ্য প্ৰতিষ্ঠান হিচাপে কাম কৰি আহিছে। ২০১২ চনত শিশু চিকিৎসক আৰু ৰক্ত বিশেষজ্ঞ অধ্যাপক লিঅ’ন শ্বিলোলোৰ দ্বাৰা পৰিচালিত মনকল হাস্পতালৰ পৰীক্ষাগাৰ, ডায়েগনষ্টিক ৰেডিঅ’লজি, ইনটেনচিভ কেয়াৰ, নৱজাতক ইউনিট, ফেমিলি মেডিচিন, জৰুৰীকালীন ইউনিট আৰু বৃহত্তৰ অস্ত্ৰোপচাৰ এলেকাৰে উন্নত ক্লিনিকেল সেৱাৰ ১৫০খন বিছনাযুক্ত এটা ভৱন মুকলি কৰা হৈছে। ==সংস্কৃতি== কিনশাচাত ৰাষ্ট্ৰীয় সংগ্ৰহালয় আৰু কিনছাছা ফাইন আৰ্টছ একাডেমী আছে।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=qb6NAQAAQBAJ&dq=Kinshasa++National+Museum+and+the+Kinshasa+Fine+Arts+Academy&pg=PA145|title=Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture|last=Cybriwsky|first=Roman Adrian|date=2013-05-23|publisher=ABC-CLIO|language=en|isbn=978-1-61069-248-9}}</ref> কিনশাচা কংগোৰ বেছিভাগ বুদ্ধিজীৱীৰ বাসস্থান, য'ত ম্বুটু যুগত গঢ় লৈ উঠা ৰাজনৈতিক শ্ৰেণীও আছে।<ref name="Freund2012">Bill Freund, "City and Nation in an African Context: National Identity in Kinshasa”; ''Journal of Urban History'' 38(5), 2012; [[doi:10.1177/0096144212449141]].</ref> কিনছাছাৰ সংগীত জগতখন ১৯৬০ চনৰ পৰাই চহৰখনৰ অভিজাত শ্ৰেণীৰ পৃষ্ঠপোষকতাত পৰিচালিত হৈ‍ আহিছে।<ref name="Trapido2016"/> ১৯৯৪ চনত গঠন হোৱা অৰ্কেষ্টাৰ চিম্ফণিক কিম্বাংগুইষ্টে উন্নত বাদ্যযন্ত্ৰ ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে আৰু তেতিয়াৰ পৰাই ইয়াৰ সামৰ্থ্য আৰু সুনাম বৃদ্ধি পায়।<ref>Andy Morgan, "The scratch orchestra of Kinshasa", ''The Guardian'' 9 May 2013.</ref> কিনছাছাৰ এটা পপ সংস্কৃতিৰ আদৰ্শ ধৰণ হ'ল মাইকলিষ্ট, ইউৰোপ ভ্ৰমণ কৰা এজন ধনৱান ফেশ্বনেবল মানুহ। এড্ৰিয়েন মম্বেলে ওৰফে ষ্টাৰভছ নিয়াৰকছ আৰু সংগীতজ্ঞ পাপা ৱেম্বা আছিল মিচেলেষ্ট শৈলীৰ প্ৰাৰম্ভিক উদাহৰণ।<ref name="Trapido2016">Joe Trapido, "[https://newleftreview.org/II/98/joe-trapido-kinshasa-s-theatre-of-power Kinshasa's Theater of Power] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170917080840/https://newleftreview.org/II/98/joe-trapido-kinshasa-s-theatre-of-power|date=17 September 2017}}", ''[[নতুন বাম পৰ্যালোচনা|New Left Review]]'' 98, March/April 2016.</ref> লা চেপে, এটা সংযুক্ত সাংস্কৃতিক ধাৰা যাক ডেণ্ডিজম বুলিও বৰ্ণনা কৰা হয়, ইয়াত আড়ম্বৰপূৰ্ণ কাপোৰ পিন্ধাটো জড়িত হৈ আছে। বহু কিনোনেই চহৰখনৰ প্ৰতি নেতিবাচক দৃষ্টিভংগী পোষণ কৰে, গ্ৰাম্য জীৱনশৈলীৰ প্ৰতি নষ্টালজিয়া আৰু কিনশাচাতকৈ কংগো জাতিৰ সৈতে অধিক শক্তিশালী সংযোগ প্ৰকাশ কৰে।<ref name="Freund2012"/> ==উপাসনালয়== <gallery mode="" widths="180px" heights="150px"> File: Preĝejo de Sankta Anna en Kinŝaso 01.jpg |কিনশাচাৰ চেণ্ট এন্নেছ চাৰ্চ ([[কেথলিক চাৰ্চ অৱ দ্য ডেম'ক্ৰেটিক ৰিপাব্লিক অৱ কংগো]]) File: Église Francophone CBCO Kintambo.jpg| এগ্লিচ ফ্ৰাঙ্কোফোন চিবিচিও কিণ্টাম্বো ([[কঙ্গোৰ বেপ্তি‍ষ্ট সম্প্ৰদায়]]) </gallery> উপাসনাৰ স্থানসমূহৰ ভিতৰত আছে‍ মূলতঃ খ্ৰীষ্টান গীৰ্জা আৰু উপাসনালয়: কিনশাচাৰ ৰোমান কেথলিক আৰ্কডাইচেছ (কেথলিক গীৰ্জা), কিম্বাংগুইষ্ট চাৰ্চ, বেপ্টিষ্ট কমিউনিটি অৱ কংগো (বেপ্টিষ্ট ৱৰ্ল্ড এলায়েন্স), কংগো ৰিভাৰ বেপ্টিষ্ট কমিউনিটি (বেপ্টিষ্ট ৱৰ্ল্ড এলায়েন্স), এছেম্বলিজ অৱ গড, কংগোৰ এংলিকান চাৰ্চৰ প্ৰদেশ (এংলিকান কমিউনিয়ন), চাৰ্চ অৱ জিছুছ খ্ৰীষ্ট অৱ লেটাৰ-ডে চেণ্টছৰ এটা উপাসনালয় আৰু কিনশাচাত ১০০ৰো অধিক মণ্ডলী আছে। কংগোত এটা প্ৰেছবিটেৰিয়ান ধৰ্মীয়গোষ্ঠী (সংস্কাৰ কৰা গীৰ্জাৰ বিশ্ব ধৰ্মগোষ্ঠী) আছে।<ref>J. Gordon Melton, Martin Baumann, ‘‘Religions of the World: A Comprehensive Encyclopedia of Beliefs and Practices’’, ABC-CLIO, USA, 2010, p. 777</ref> মুছলমানৰো মছজিদ আছে। বৰ্তমান এটা বাহাই উপাসনালয় নিৰ্মাণৰ কাম চলি আছে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=20 May 2021|title=Les travaux de construction de la Maison d'Adoration Nationale en bonne progression!|url=https://www.bahai-rdc.org/les-travaux-de-construction-de-la-maison-dadoration-nationale-en-bonne-progression/|date=১ এপ্ৰিল ২০২৩|archive-date=১৩ জুন ২০২১|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20210613091220/https://www.bahai-rdc.org/les-travaux-de-construction-de-la-maison-dadoration-nationale-en-bonne-progression/|url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ}}</ref> ==গণমাধ্যম== ==খেলাধুলা== ==অট্টালিকা আৰু প্ৰতিষ্ঠান== ==আন্তঃগাঁথনি আৰু গৃহ নিৰ্মাণ== ==পৰিবহণ== ===বিমান=== ===ৰেল=== ===বাহ্যিক পৰিবহণ=== ==সামাজিক বিষয়== ===অপৰাধ আৰু শাস্তি=== ===ৰাস্তাৰ শিশু=== ২০১০ চনত ৰাজপথৰ শিশু বা "শ্বেগু" (সততে অনাথ)ক আৰক্ষী আৰু সেনাই অত্যাচাৰ কৰিছিল। ==জনপ্ৰিয় সংস্কৃতিত== ডব্লিউডব্লিউই মল্লযুঁজাৰু শ্বিনছুকে নাকামুৰাই তেওঁৰ ফিনিচাৰ হিচাপে কিনশাচা নামৰ এটি চলন্ত নি-ষ্ট্ৰাইক ব্যৱহাৰ কৰে। এইটোত স্পষ্টভাৱে সেই নামৰ চহৰ অৰ্থাৎ কিনশাচাৰ উল্লেখ আছে। অৱশ্য‍ে নিউ জাপান প্ৰ' ৰেছলিঙত থকাৰ সময়ছোৱাত তেওঁৰ এই "ষ্টেপ"ৰ নাম পূৰ্বে "বোমায়ে" (অৰ্থাৎ "তেওঁক হত্যা কৰা") ৰখা হৈছিল। কিন্তু ট্ৰেডমাৰ্কৰ সমস্যাৰ বাবে ডব্লিউডব্লিউই-ৰ সৈতে চুক্তিৱদ্ধ হোৱাৰ পাছত ২০১৬ চনত এই নাম সলনি কৰা হয়। <ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=The story behind Shinsuke Nakamura's Bomaye becoming Kinshasa in WWE|url=https://www.cagesideseats.com/wwe/2016/4/2/11353328/the-story-behind-shinsuke-nakamuras-bomaye-becoming-kishasa-in-wwe}}</ref> ==তথ্য সংগ্ৰহ== [[শ্ৰেণী:ভূগোল]] 646xisxez3oreuvo2g15qv9s1hdq5g4 517040 517039 2025-06-11T09:10:11Z কুমুদ ঘোষ 42738 /* ৰাস্তাৰ শিশু */ 517040 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = কিনশাচা | official_name = ''ভিলে ডি কিনশাচা '' | settlement_type = ৰাজধানী চহৰ আৰু প্ৰদেশ | image_skyline = {{multiple image | perrow = 1/2/2/2 | border = infobox | total_width = 290 | caption_align = center | image1 = La ville de Kinshasa.jpg | caption1 = ডাউনটাউন কিনশাচা | image2 = Africell - Black Santa - DRC (49268350383).jpg | caption2 = গোম্বে, কিনশাচা | image3 = Kinshasa by night (23769991270).jpg | caption3 = লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক | image4 = Parc de la Vallée de la Nsele.jpg | caption4 = লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক | image5 = Le 17 janvier 1961, Patrice Lumumba mourrait, victime de son « rêve » pour un Congo libre, démocratique et développé. (16112526649).jpg | caption5 = পাত্ৰিছ লুমুম্বাৰ মূৰ্তি সহিত লাইমেট টাৱাৰ (পটভূমিত)। | image6 = Bâtiment de la SCPT (anciennement ONATRA) à Gombe, Kinshasa.jpg | caption6 = চ'ছাইটিি বাণিজ্যিক দেচ পৰিবহণ আৰু দেচ বন্দৰ }} | image_flag = Flag of Kinshasa, DRC.svg | image_seal = Coat of arms of Kinshasa.svg | seal_size = 50px | nickname = কিন লা বেলে | motto = | image_map = Democratic Republic of the Congo (26 provinces) - Kinshasa.svg | map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ প্ৰদেশৰ মানচিত্ৰত কিনশাচা | pushpin_map = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ#আফ্ৰিকা#পৃথিৱী | pushpin_relief = 1 | pushpin_map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ মানচিত্ৰত কিনশাসা | coordinates = | subdivision_type = দেশ | subdivision_name = | subdivision_type1 = [[Provinces of the Democratic Republic of the Congo|Province]] | established_title = প্ৰতিষ্ঠিত | established_date = ১৮৮১ | seat_type = চি‍টি হল | seat = লা গোম্বে | parts_type = কমিউন | parts_style = coll | p1 = বন্দলুংৱা | p2 = বাৰুম্বু | p3 = বুম্বু | p4 = গোম্বে (প্ৰাচীন কালিনা) | p5 = কালামু | p6 = কাছা-ভুবু | p7 = কিম্বানসেকে | p8 = কিনশাসা | p9 = কিণ্টামবো | p10 = কিসেনসো | p11 = লেম্বা | p12 = লিমেট | p13 = লিঙ্গৱালা | p14 = মাকালা | p15 = মালুকু | p16 = মাসিনা | p17 = মাটে | p18 = মণ্ট এনগাফুলা | p19 = এনডিজিলি | p20 = নগাবা | p21 = এনগালিমা | p22 = এনগিৰি-এনগিৰি | p23 = এনসেলে | p24 = সেলেম্বাও | government_type = প্ৰাদেশিক সমাৱেশ | governing_body = কিনশাচাৰ প্ৰাদেশিক পৰিষদ | leader_title = গভৰ্ণৰ | leader_name = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | leader_title1 = ভাইচ-গভৰ্ণৰ | leader_name1 = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | total_type = নগৰ-প্ৰদেশ | area_footnotes =<ref name=Kayembe2009 /> | area_total_km2 = 9965 | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_water_percent = | area_urban_km2 = 600 | elevation_m = 240 | population_total = 17071000<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |last=Institut National De La Statistique |title=Projections demographiques 2019-25 (in French) |url=http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |date=September 23, 2020 |archive-date=জুলাই ২, ২০২০ |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ |access-date=June 5, 2025 |archivedate=July 2, 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |deadurl=yes }}</ref> | population_as_of = ২০২১ | population_footnotes = | population_density_km2 = 1462 | population_urban = 16316000 | population_metro = 17239463 | population_urban_footnotes =<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি| url = https://populationstat.com/democratic-republic-of-the-congo/kinshasa|title = PopulationStat.com}}</ref> | population_density_urban_km2 = auto | population_blank1_title = [[জাতীয় ভাষা|language]] | population_blank1 = ফৰাচী আৰু লিঙ্গালা | population_note = | postal_code = | area_code = 243 + 9 | blank_name_sec1 = [[মানৱ উন্নয়ন সূচক|এইচডিআই]] (২০১৯) | blank_info_sec1 = 0.577<ref name="GlobalDataLab">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab |url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180923120638/https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |archive-date=23 September 2018 |date=2021-07-27 |ওয়েবসাইট=hdi.globaldatalab.org |language=en}}</ref><br />{{color|#fc0|medium}}[[List of provinces of the Democratic Republic of the Congo by Human Development Index|1st]] | area_urban_footnotes =<ref name="population">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |date=April 2017 |title=DemographiaWorld Urban Areas – 13th Annual Edition |url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |archive-date=3 May 2018 |date=8 July 2017 |publisher=[[Demographia]]}}</ref> | timezone = [[পশ্চিম আফ্ৰিকাৰ সময়]] | utc_offset = +1 | coor_pinpoint = | registration_plate_type = [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ যানবাহন ৰেজিষ্ট্ৰেশন প্লেট|লাইসেন্স প্লেট কোড]] | registration_plate = {{পতাকা আইকন|Democratic Republic of the Congo}} CGO / '''01''' }} '''কিনশাচা''' ({{lang-en|Kinshasa}}) হ'ল কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী আৰু সৰ্ববৃহৎ চহৰ। পূৰ্বতে ইয়াক লিওপোল্ডভিল নামেৰে জনা গৈছিল। এসময়ত কংগো নদীৰ পাৰত মাছ ধৰা আৰু ব্যৱসায়িক গাঁৱৰ বসতিস্থল কিনশাচা এতিয়া বিশ্বৰ অন্যতম দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা মেগাচিটি। কিনশাচা মহানগৰখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ ২৬খন প্ৰদেশৰ ভিতৰত এখন। যিহেতু নগৰ-প্ৰদেশৰ প্ৰশাসনিক সীমাৰেখাই এক বিশাল এলেকা সামৰি লৈছে, সেয়েহে নগৰ-প্ৰদেশৰ ৯০ শতাংশতকৈও অধিক ভূমি গ্ৰাম্য প্ৰকৃতিৰ, চহৰীয়া অঞ্চলসমূহে পশ্চিম দিশত সৰু কিন্তু বিস্তাৰিত অংশ দখল কৰিছে।<ref name="area">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Ville de Kinshasa|title=Géographie de Kinshasa|url=http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|archive-date=23 July 2012|date=25 June 2012|access-date=5 June 2025|archivedate=23 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|deadurl=yes}}</ref> আফ্ৰিকাৰ কাইৰো আৰু লোগেছৰ পিছত কিনশাচা তৃতীয় বৃহত্তম মহানগৰ।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=2020-07-03|language=en-US|title=Cities In The World With The Most Francophone Population|url=https://www.worldatlas.com/articles/cities-in-the-world-with-the-most-francophone-population.html|date=2022-03-08|ওয়েবসাইট=WorldAtlas}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও ই বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ নামমাত্ৰ ফ্ৰাংকোফোন নগৰীয়া অঞ্চল, য'ত ফৰাচী ভাষা হৈছে চহৰখনৰ চৰকাৰ, শিক্ষা, সংবাদ মাধ্যম, জনসেৱা, আৰু উচ্চ পৰ্যায়ৰ বাণিজ্যৰ ভাষা। আনহাতে, লিংগালা ভাষাক বাটে‍-ঘাটে‍ লিংগুয়া ফ্ৰাংকা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&q=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|title=Globalization and Language Vitality: Perspectives from Africa, pp. 103 & 109|last=Cécile B. Vigouroux & Salikoko S. Mufwene|year=2008|isbn=9780826495150|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20151005104851/https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&lpg=PA111&dq=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|archive-date=5 October 2015|url-অবস্থা=live|date=25 June 2012}}</ref> ২০১২ চনৰ অক্টোবৰ মাহত কিনশাচাত ১৪ সংখ্যক ফ্ৰাংকোফোনি শীৰ্ষ সন্মিলন অনুষ্ঠিত হৈছিল।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=[[Organisation internationale de la Francophonie|OIF]]|title=XIVe Sommet de la Francophonie|url=http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120619065536/http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|archive-date=19 June 2012|date=25 June 2012}}</ref> কিনশাচাৰ বাসিন্দাসকলক কিনোইছ (ফৰাচী আৰু কেতিয়াবা ইংৰাজীত) বা কিনাশাচান (ইংৰাজীত) বুলি জনা যায়। অঞ্চলটোৰ খিলঞ্জীয়া লোকসকলৰ ভিতৰত হুম্বু আৰু টেকে আদি অন্যতম। চহৰখন পাৰ্শ্বৱৰ্তী ৰিপাব্লিক অৱ কংগোৰ ৰাজধানী ব্ৰাজাভিলৰ মুখামুখি। এই বিন্দুত নদীৰ ব্যৱধান ৭ কিলোমিটাৰ বহল যদিও ভেটিকান চহৰ আৰু ৰোমৰ পিছত এই দুখন চহৰ বিশ্বৰ দ্বিতীয় নিকটতম ৰাজধানী চহৰৰ যোৰা। ==ইতিহাস== ১৮৮১ চনত হেনৰী মৰ্টন ষ্টেনলীয়ে ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰ হিচাপে এই চহৰখন প্ৰতিষ্ঠা কৰে।<ref>Roman Adrian Cybriwsky, ''Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture'', ABC-CLIO, USA, 2013, p. 144</ref> বেলজিয়ামৰ ৰজা দ্বিতীয় লিওপল্ডৰ সন্মানত ইয়াৰ নামকৰণ কৰা হৈছিল লিওপোল্ডভিল। তেওঁ কংগো ফ্ৰী ষ্টেট নিয়ন্ত্ৰণ কৰিছিল। এই বিশাল ভূখণ্ডই এখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ। এই অঞ্চলটো উপনিবৱশ নহয় বৰঞ্চ ৰজাৰ ব্যক্তিগত সম্পত্তি আছিল। এই ঠাইখন লিভিংষ্টন জলপ্ৰপাতৰ ওপৰৰ কংগো নদীৰ প্ৰথমটো নাও চলাব পৰা বন্দৰ হিচাপে বিকশিত হয়। লিওপোল্ডভিলৰ তলৰ ৩০০ কিলোমিটাৰ (১৯০ মাইল) উজানত এটি ধাৰা আছে। প্ৰথম অৱস্থাত সাগৰৰ মাজেৰে অহা বা যোৱা সকলো সামগ্ৰী লিওপোল্ডভিল আৰু মাটাডিৰ মাজত বহনকাৰীয়ে কঢ়িয়াই নিব লাগিছিল, ৰেপিডৰ তলৰ বন্দৰ আৰু উপকূলৰ পৰা ১৫০ কিলোমিটাৰ (৯৩ মাইল) দূৰত্বৰ পৰা আনিব লগা হৈছিল। ১৮৯৮ চনত মাটাডি-কিনশাচা পৰ্টেজ ৰেলৱেৰ নিৰ্মাণ সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ লগে লগে ৰেপিডৰ চাৰিওফালে বিকল্প পথৰ ব্যৱস্থা হয় আৰু লিওপোল্ডভিলৰ দ্ৰুত বিকাশ আৰম্ভ হয়। ১৯১৪ চনত পাইপলাইন স্থাপন কৰা হয়। ই মাটাডিৰ পৰা লিওপ’ল্ডভিলৰ ওপৰৰ ফালে থকা ভাপ জাহাজলৈ খাৰুৱা তেল পৰিবহণ কৰে।<ref name="britannica.com">{{বিশ্বকোষ উদ্ধৃতি|বিশ্বকোষ=britannica.com}}</ref> ১৯২৩ চনৰ ভিতৰত কংগোৰ মোহনাত থকা বোমা চহৰখনৰ ঠাইত এই চহৰখনক বেলজিয়ান কংগোৰ ৰাজধানীলৈ উন্নীত কৰা হয়।<ref name="britannica.com" /> "লিঅ'" বা "লিঅ'পল্ড" নামেৰে মতা এই চহৰখন ঔপনিৱেশিক যুগত দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাই ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰত পৰিণত হয়। ১৯৫৯ চনৰ বিদ্ৰোহৰ পাছত ১৯৬০ চনৰ ৩০ জুনত স্বাধীনতা লাভ কৰি‍ কংগো ৰিপাব্লিকে প্ৰথম প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে পেট্ৰিছ লুমুম্বাক নিৰ্বাচিত কৰে। লুমুম্বাৰ অনুভূত ছোভিয়েট সমৰ্থন প্ৰৱণতাক পশ্চিমীয়া স্বাৰ্থই ভাবুকি হিচাপে গণ্য কৰিছিল। যিহেতু সেই সময় শীতল যুদ্ধৰ উত্তেজনাপূৰ্ণ সময় আছিল, সেয়েহে আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামে কংগোৰ কৌশলগত সম্পদ বিশেষকৈ ইউৰেনিয়ামৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ হেৰুৱাব বিচৰা নাছিল। লুমুম্বাৰ নিৰ্বাচনৰ এবছৰ নৌহওঁতেই বেলজিয়াম আৰু আমেৰিকাই তেওঁৰ কঙ্গোলিজ প্ৰতিদ্বন্দ্বীসকলৰ সমৰ্থন ক্ৰয় কৰি লয় আৰু সেই ঘটনাবোৰক গতিশীল কৰি লুমুম্বাৰ হত্যাত পৰিণত কৰে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|last=Georges Nzongola-Ntalaja|date=17 January 2011|title=Patrice Lumumba: the most important assassination of the 20th century|url=https://www.theguardian.com/global-development/poverty-matters/2011/jan/17/patrice-lumumba-50th-anniversary-assassination|date=9 February 2020|ওয়েবসাইট=The Guardian}}</ref> ১৯৬৪ চনত মাইজে ছ’ম্বেই কংগো ৰিপাব্লিক, বুৰুণ্ডি আৰু মালিৰ সকলো নাগৰিকৰ লগতে ৰুৱাণ্ডাৰ পৰা অহা সকলো ৰাজনৈতিক শৰণাৰ্থীক বহিষ্কাৰ কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে।<ref>Jules Gerard-Libois and Benoit Verhaegen, ''Congo 1964: Political Documents of a Developing Nation'', Princeton University Press, 2015, p. 450</ref><ref name="NYT">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1964/08/22/archives/congo-starts-expulsions.html|title=Congo Starts Expulsions|work=[[The New York Times]]|date=19 May 2021|language=en}}</ref><ref>Daouda Gary-Tounkara, ''1964 : le Mali réinsère ses ressortissants expulsés'', In: '' Plein droit 2016/1 (n° 108)'', GISTI, 2016, p. 35-38</ref><ref>United States.</ref> ১৯৬৫ চনত আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামৰ সহায়ত কংগোত জোচেফ-ডিজিয়েৰ মবুটুৱে ক্ষমতা দখল কৰে। তেওঁ "প্ৰামাণ্যতা"ৰ নীতি প্ৰৱৰ্তন কৰে। ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে দেশৰ মানুহ আৰু ঠাইৰ নাম পুনৰ সজীৱ কৰি তুলিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। ১৯৬৬ চনত কিনশাচা নামৰ এখন গাঁৱৰ নামেৰে লিওপ’ল্ডভিলৰ নাম কিনশাচা ৰখা হয়। এসময়ত ই এই স্থানৰ ওচৰতে আছিল, যিটো বৰ্তমান কিনশাচা কমিউন নামেৰে জনা যায়। মবুটুৰ অধীনত চহৰখন দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পালে। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা বহু লোক নিজৰ সৌভাগ্যৰ সন্ধানত ইয়ালৈ আহিছিল। বা আন ঠাইৰ জাতিগত বিবাদৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ আহিছিল। এইদৰে তেওঁলোকে কিনশাচাৰ জনসংখ্যাৰ মাজত ইতিমধ্যে উপস্থিত থকা বহুতো জাতি আৰু ভাষাৰ লগত নতুন ভাষা আৰু জাতি-জনগোষ্ঠী সংযোজন কৰিলে। ১৯৯১ চনত চহৰখনে বিদ্ৰোহী সৈনিকক প্ৰতিহত কৰিবলগীয়া হৈছিল। চৰকাৰে দৰমহা দিব নোৱাৰাৰ বিৰুদ্ধে তেওঁলোকে‍ প্ৰতিবাদ কৰিছিল। ইয়াৰ পাছত বিদ্ৰোহীৰ বিদ্ৰোহ আৰম্ভ হয়, যাৰ ফলত ১৯৯৭ চনৰ ভিতৰত মবুটুৰ শাসন ব্যৱস্থাৰ পতন ঘটে।<ref name="britannica.com"/> মবুটুৰ অতিমাত্ৰা উৎপাত, গণ দুৰ্নীতি, নেপটিজিম আৰু গৃহযুদ্ধৰ ফলত কিনশাচাৰ বহু ক্ষতি হৈছিল। ই তেওঁক পতনৰফালে লৈ গৈছিল। ইয়াৰ পাছতো ই এতিয়াও মধ্য আফ্ৰিকাৰ বাবে এক প্ৰধান সাংস্কৃতিক আৰু বৌদ্ধিক কেন্দ্ৰ, য'ত সংগীতজ্ঞ আৰু শিল্পীৰ এক সমৃদ্ধিশালী সম্প্ৰদায় আছে। ইয়াৰ উপৰিও ই দেশৰ প্ৰধান ঔদ্যোগিক কেন্দ্ৰ, ইয়াত অভ্যন্তৰীণ অঞ্চলৰ পৰা অনা বহু প্ৰাকৃতিক সামগ্ৰী প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰা হয়। ২০০১ চনৰ পৰা ২০১৯ চনলৈকে কংগো গণতান্ত্ৰিক ৰিপাব্লিকৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জোচেফ কাবিলাৰ কিনশাচাত বিশেষ জনপ্ৰিয়তা নাছিল।<ref name="Trapido2016"/> ২০০৬ চনত কাবিলাই প্ৰতিদ্বন্দ্বিতামূলক নিৰ্বাচনত জয় ঘোষণা কৰাৰ পিছত হিংসাত্মক পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয়; ইউৰোপীয় সংঘই ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ বাহিনীত যোগদান কৰিবলৈ চহৰখনত সৈন্য নিয়োগ কৰে। ২০১৬ চনত নতুন নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ’ব বুলি ঘোষণা কৰাত দুবছৰ পলম হৈছিল। ছেপ্টেম্বৰ আৰু ডিচেম্বৰ মাহত বৃহৎ প্ৰতিবাদৰ সূচনা হয়। ইয়াৰ ফলত ৰাজপথত বেৰিকেড লগোৱাৰ লগতে কেইবা ডজন লোকৰ মৃত্যু হয়। বিদ্যালয় আৰু ব্যৱসায়িক প্ৰতিষ্ঠান বন্ধ আছিল।<ref>"[https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407 DR Congo election: 17 dead in anti-Kabila protests] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180616023724/https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407|date=16 June 2018}}", ''BBC'', 19 September 2016.</ref><ref>Merritt Kennedy, "[https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators Congo A 'Powder Keg' As Security Forces Crack Down On Whistling Demonstrators] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180517153108/https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators|date=17 May 2018}}", ''NPR'', 21 December 2016.</ref> ==ভূগোল== ===প্ৰশাসনিক বিভাগ=== ===জলবায়ু=== ==জনসংখ্যা== ১৯৮৪ চনত কৰা আনুষ্ঠানিক লোকপিয়লত ২৬ লাখ বাসিন্দা গণনা কৰা হৈছিল।<ref name="Bédécarrats2016">{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Bédécarrats|first=Florent|last২=Lafuente-Sampietro|first২=Oriane|year=2019|title=Building commons to cope with chaotic urbanization? Performance and sustainability of decentralized water services in the outskirts of Kinshasa|পাতাসমূহ=1096–1108|DOI=10.1016/j.jhydrol.2016.07.023|doi-access=free}}</ref> তেতিয়াৰ পৰাই সকলো অনুমান সঁচাকৈয়ে বহিৰ্প্ৰকাশ। ২০০৫ চনৰ বাবে অনুমান ৫৩ লাখৰ পৰা ৭৩ লাখৰ ভিতৰত পৰে।<ref name="Flouriot2013"/> ২০১৭ চনত চহৰখনৰ শেহতীয়া অনুমান অনুসৰি ইয়াৰ জনসংখ্যা আছিল ১১,৮৫৫,০০০।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=Archived copy|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|date=26 June 2012}}</ref> ইউ এন হেবিটেটৰ তথ্য অনুসৰি বছৰি ৩ লাখ ৯০ হাজাৰ লোক কিনাশাচালৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। যুদ্ধৰ পৰা পলায়ন কৰি অৰ্থনৈতিক সুযোগ বিচাৰি ইয়ালৈ আহে।<ref name="Iazzolino2016">Gianluca Iazzolino, "[http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls Kinshasa, megalopolis of 12 million souls, expanding furiously on super-charged growth] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170709174042/http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls|date=9 July 2017}}"; ''Mail & Guardian Africa'', 2 April 2016.</ref> এক অনুমান অনুসৰি (২০১৬) মহানগৰ কিনশাচাৰ জনসংখ্যা যথেষ্ট বৃদ্ধি পাব। ইয়াৰ জনসংখ্যা ২০৫০ চনৰ ভিতৰত ৩.৫ কোটি, ২০৭৫ চনৰ ভিতৰত ৫.৮ কোটি আৰু ২১০০ চনৰ ভিতৰত ৮.৩ কোটি হ’ব।<ref>{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Hoornweg|first=Daniel|last২=Pope|first২=Kevin|year=2017|title=Population predictions for the world's largest cities in the 21st century|পাতাসমূহ=195–216|DOI=10.1177/0956247816663557|doi-access=free}}</ref> তেনে হ'লে‍ ই বিশ্বৰ অন্যতম বৃহৎ মহানগৰ হিচাপে পৰিগণিত হ’ব। ===ভাষা=== কংগো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ চৰকাৰী ভাষা ফৰাচী। অৰ্থাৎ কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী কিনশাচাৰ ভাষাও ফৰাচী। কিনশাচা আনুষ্ঠানিকভাৱে বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ ফ্ৰাংকোফোন চহৰ যদিও বেছিভাগ মানুহেই হয় ফৰাচী ভাষা নাজানে অথবা ক’বলৈ চেষ্টা কৰে।<ref name=":0">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=7 March 2016|title=Populations of 150 Largest Cities in the World|url=http://www.worldatlas.com/citypops.htm|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20170828095658/http://www.worldatlas.com/citypops.htm|archive-date=28 August 2017|date=1 August 2016|ওয়েবসাইট=World Atlas}}</ref><ref name="Nadeau">{{cite book|title=The Story of French|url=https://archive.org/details/storyoffrench0000nade|last=Nadeau|first=Jean-Benoit|year=2006|publisher=St. Martin's Press|পাতা=301; 483|isbn=9780312341831}}</ref><ref name="Trefon">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=5VAAHi93y0sC&q=Kinshasa+second+largest+French+city&pg=PA7|title=Reinventing Order in the Congo: How People Respond to State Failure in Kinshasa|last=Trefon|first=Theodore|year=2004|publisher=Zed Books|পাতা=7|isbn=9781842774915|date=31 May 2009}}</ref> লিংগালা ভাষাক কথিত ভাষা হিচাপে বহুলভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ৰাস্তাৰ চিন, পোষ্টাৰ, বাতৰি কাকত, চৰকাৰী নথি-পত্ৰ, স্কুলৰ ভাষা ফৰাচী; নাটক, টেলিভিছন আৰু বাতৰি কাকতত ই আধিপত্য বিস্তাৰ কৰিছে আৰু বিভিন্ন সামাজিক শ্ৰেণীৰ লোকৰ মাজত উলম্ব সম্পৰ্ক ক্ষেত্ৰত ই ব্যৱহাৰ হয়। কিন্তু একে শ্ৰেণীৰ মানুহে নিজৰ মাজতে কংগো ভাষা (কিকোংগো, লিংগালা, শ্বিলুবা বা শ্বাহিলি)ত কথা পাতে।<ref name="Manning">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=LwzFF2FnbzMC&q=Kinshasa+second+largest+francophone+city&pg=PA189|title=Francophone sub-Saharan Africa: Democracy and Dependence, 1985–1995|last=Manning|first=Patrick|year=1998|publisher=Cambridge University Press|পাতা=189|isbn=9780521645195|date=31 May 2009}}{{অকাৰ্যকৰ সংযোগ|date=এপ্ৰিল ২০২৩ |bot=InternetArchiveBot |ঠিক কৰাৰ প্ৰচেষ্টা=yes }}</ref> ==চৰকাৰ আৰু ৰাজনীতি== ==অৰ্থনীতি== [[চিত্ৰ:Marsavco-Biggest_FMCG_Company_of_DRC_&_Central_Africa,_Part_of_RAWJI_Group-Largest_Group_in_DRC.jpg|ডান|thumb| মাৰ্চাভকো]] [[চিত্ৰ:2013_street_Kinshasa_8756715873.jpg|thumb|২০১৩ চনত কিনশাচা]] মহানগৰীৰ মাজমজিয়াত অৱস্থিত ট্ৰাষ্ট মাৰ্চেণ্ট বেংকৰ দৰে আন বহু উদ্যোগ আছে। খাদ্য প্ৰক্ৰিয়াকৰণ এটা প্ৰধান উদ্যোগ, আৰু নিৰ্মাণ আৰু অন্যান্য সেৱা উদ্যোগেও অৰ্থনীতিত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে।<ref name="britannica.com"/> যদিও কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ জনসংখ্যাৰ মাত্ৰ ১৩% লোক ইয়াত বাস কৰে, মুঠ ঘৰুৱা উৎপাদনৰ দ্বাৰা জুখিলে কংগোৰ অৰ্থনীতিৰ ৮৫% কিনশাচাৰৰ।<ref name="ChirisaEtAl2017"/> ২০০৪ চনৰ এক সমীক্ষাত দেখা গৈছে যে মুঠ ৯ লাখ ৭৬ হাজাৰ শ্ৰমিকৰ ৭০% অনানুষ্ঠানিকভাৱে নিয়োজিত, ১৭% ৰাজহুৱা খণ্ডত, ৯% আনুষ্ঠানিক ব্যক্তিগত খণ্ডত আৰু ৩% অন্যান্য খণ্ডত। বেছিভাগ নতুন চাকৰিকে অনানুষ্ঠানিক হিচাপে শ্ৰেণীভুক্ত কৰা হয়।<ref name="Flouriot2013"/> ১৯৭০ চনৰ পৰা কংগোৰ সৈতে চীন গণৰাজ্য যথেষ্ট জড়িত হৈ আছে। তেওঁলোকে পেলেছ ডু পিপল নিৰ্মাণৰ বাবে ধন আগবঢ়াইছিল আৰু শ্ কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনৰ পৰা কোটি কোটি ডলাৰৰ ঋণ। বাবা যুদ্ধত বিদ্ৰোহীসকলৰ বিৰুদ্ধে চৰকাৰক সমৰ্থন কৰিছিল। ২০০৭-২০০৮ বিত্তীয় বৰ্ষত চীন আৰু কংগোৱে ৮.৫ বিলিয়ন মাৰ্কিন ডলাৰৰ চুক্তিত স্বাক্ষৰ কৰে। কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনে‍ দিয়া এইয়া কোটি ডলাৰৰ ঋণ।<ref>Emizet Francois Kisangani, Scott F. Bobb, "China, People's Republic of, Relations with"; ''Historical Dictionary of the Democratic Republic of the Congo'', Lanham, Maryland: Scarecrow Press, 2010; pp. [https://books.google.com/books?id=FvAWPTaRvFYC&pg=PA74 74]–75.</ref> চীনা উদ্যোগীসকলে কিনশাচাৰ স্থানীয় বজাৰত ক্ৰমৱৰ্ধমান অংশীদাৰিত্ব লাভ কৰিছে, এই প্ৰক্ৰিয়াত পূৰ্বতে সফল কংগো, পশ্চিম আফ্ৰিকা, ভাৰতীয় আৰু লেবাননৰ ব্যৱসায়ীসকলক স্থানচ্যুত কৰিছে।<ref>Nuah M. Makungo, "[https://www.researchgate.net/publication/258339820_Is_The_Democratic_Republic_of_Congo_DRC_being_Globalized_by_China Is the Democratic Republic of Congo being Globalized by China? ]</ref> ২০০৫ চনত পৰিয়ালৰ গড় খৰচ ২১৫০ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল, যিটো প্ৰতিদিনে ১ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল। পৰিয়ালৰ গড় খৰচ আছিল ১৫৫৫ ডলাৰ, অৰ্থাৎ প্ৰতিজন ব্যক্তিৰ বাবে প্ৰতিদিনে ৬৬ চেণ্ট। দুখীয়াৰ মাজত এই ব্যয়ৰ আধাতকৈ অধিক খাদ্য, বিশেষকৈ ৰুটি আৰু শস্যজাতীয় খাদ্যৰ বাবে হয়।<ref name="Flouriot2013">Jean Flouriot, "[https://com.revues.org/6770 Kinshasa 2005. ]</ref> ==শিক্ষা== [[চিত্ৰ:Université_de_Kinshasa_(Unikin1).JPG|ডান|thumb| কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয়]] কিনশাচাত কেইবাখনো উচ্চ পৰ্যায়ৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে, য’ত চিভিল ইঞ্জিনিয়াৰিঙৰ পৰা আৰম্ভ কৰি নাৰ্চিং আৰু সাংবাদিকতালৈকে বিভিন্ন ধৰণৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে। চহৰখনত তিনিখন বিশ্ববিদ্যালয় আৰু এখন কলা বিদ্যালয় আছে: * একাডেমি ডি ডিজাইন (এডি) * ইনষ্টিটিউট চুপাৰিউৰ ডি'আৰ্কিটেকচাৰ আৰু নগৰবাদ * ইউনিভাৰ্চ‍িটি পেনাফ্ৰিকাইন ডু কঙ্গো (ইউপিসি) * কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয় * ইউনিভাৰ্চ‍িটি লিবাৰ ডি কিনশাচা * কঙ্গোৰ কেথলিক বিশ্ববিদ্যালয় * [[Congo Protestant University|কঙ্গো প্ৰটেষ্টাণ্ট বিশ্ববিদ্যালয়]] * [[Université Chretienne de Kinshasa|ইউনিভাৰ্চ‍িটি ক্ৰেটিয়েন ডি কিনশাসা]] * [[National Pedagogy University|ন্যাশনাল পেডাগজি ইউনিভাৰ্চ‍িটি]] * নেশ্বনেল ইনষ্টিটিউট অফ আৰ্টচ * বিজ্ঞাপন আৰু মিডিয়া উচ্চতৰ ইনষ্টিটিউট * চেণ্টাৰ ফৰ হেলথ ট্ৰেনিং (সিইএফএ)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Cefacongo.org|title=Cefacongo.org|url=http://www.cefacongo.org/index.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20110725151811/http://www.cefacongo.org/index.html|archive-date=25 July 2011|date=14 March 2011}}</ref> প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক বিদ্যালয়: * লাইচি প্ৰিন্স ডি লিজ (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, [[ফৰাসি বেলজীয়|বেলজিয়াম পাঠ্যক্ৰমেৰ ফ্ৰেঞ্চ কমিউনিটি]]) * প্ৰিন্স ভেন লুইকস্কুল কিনশাচা (প্ৰাথমিক শিক্ষা, ফ্ল্যাণ্ডাৰ্চ পাঠ্যক্ৰম)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Prins van Luikschool Kinshasa|title=Onze school|url=https://wordpress.pls-rdc.com/onze-school/|date=2020-05-16}}</ref> * ৰেনে ডে‍কাৰ্ত ফৰাচী উচ্চ বিদ্যালয় (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, ফৰাচী পাঠ্যক্ৰম) * আমেৰিকান স্কুল অফ কিনশাচা * আলহাদেফ স্কুল। ২০০৫ চনত ছয় বছৰৰ ওপৰৰ ৯৩% শিশোৱে স্কুললৈ গৈছিল আৰু ১৫ বছৰৰ ওপৰৰ ৭০% লোক ফৰাচী ভাষাত সাক্ষৰ আছিল। ==স্বাস্থ্য আৰু চিকিৎসা== কিনশাচাত বিশখন চিকিৎসালয়ৰ লগতে বিভিন্ন চিকিৎসা কেন্দ্ৰ আৰু পলিক্লিনিক আছে।<ref>[http://www.afdevinfo.com/htmlreports/org/org_55841.html "Provincial Health Division of Kinshasa"] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20110414194221/http://www.afdevinfo.com/htmlreports/org/org_55841.html|date=14 April 2011}}''African Development Information Services''</ref> ১৯৯১ চনৰ পৰা মনকল হাস্পতালে স্বাস্থ্য বিভাগৰ সহযোগত কিনশাচাৰ জিলা চিকিৎসালয় হিচাপে অলাভজনক স্বাস্থ্য প্ৰতিষ্ঠান হিচাপে কাম কৰি আহিছে। ২০১২ চনত শিশু চিকিৎসক আৰু ৰক্ত বিশেষজ্ঞ অধ্যাপক লিঅ’ন শ্বিলোলোৰ দ্বাৰা পৰিচালিত মনকল হাস্পতালৰ পৰীক্ষাগাৰ, ডায়েগনষ্টিক ৰেডিঅ’লজি, ইনটেনচিভ কেয়াৰ, নৱজাতক ইউনিট, ফেমিলি মেডিচিন, জৰুৰীকালীন ইউনিট আৰু বৃহত্তৰ অস্ত্ৰোপচাৰ এলেকাৰে উন্নত ক্লিনিকেল সেৱাৰ ১৫০খন বিছনাযুক্ত এটা ভৱন মুকলি কৰা হৈছে। ==সংস্কৃতি== কিনশাচাত ৰাষ্ট্ৰীয় সংগ্ৰহালয় আৰু কিনছাছা ফাইন আৰ্টছ একাডেমী আছে।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=qb6NAQAAQBAJ&dq=Kinshasa++National+Museum+and+the+Kinshasa+Fine+Arts+Academy&pg=PA145|title=Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture|last=Cybriwsky|first=Roman Adrian|date=2013-05-23|publisher=ABC-CLIO|language=en|isbn=978-1-61069-248-9}}</ref> কিনশাচা কংগোৰ বেছিভাগ বুদ্ধিজীৱীৰ বাসস্থান, য'ত ম্বুটু যুগত গঢ় লৈ উঠা ৰাজনৈতিক শ্ৰেণীও আছে।<ref name="Freund2012">Bill Freund, "City and Nation in an African Context: National Identity in Kinshasa”; ''Journal of Urban History'' 38(5), 2012; [[doi:10.1177/0096144212449141]].</ref> কিনছাছাৰ সংগীত জগতখন ১৯৬০ চনৰ পৰাই চহৰখনৰ অভিজাত শ্ৰেণীৰ পৃষ্ঠপোষকতাত পৰিচালিত হৈ‍ আহিছে।<ref name="Trapido2016"/> ১৯৯৪ চনত গঠন হোৱা অৰ্কেষ্টাৰ চিম্ফণিক কিম্বাংগুইষ্টে উন্নত বাদ্যযন্ত্ৰ ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে আৰু তেতিয়াৰ পৰাই ইয়াৰ সামৰ্থ্য আৰু সুনাম বৃদ্ধি পায়।<ref>Andy Morgan, "The scratch orchestra of Kinshasa", ''The Guardian'' 9 May 2013.</ref> কিনছাছাৰ এটা পপ সংস্কৃতিৰ আদৰ্শ ধৰণ হ'ল মাইকলিষ্ট, ইউৰোপ ভ্ৰমণ কৰা এজন ধনৱান ফেশ্বনেবল মানুহ। এড্ৰিয়েন মম্বেলে ওৰফে ষ্টাৰভছ নিয়াৰকছ আৰু সংগীতজ্ঞ পাপা ৱেম্বা আছিল মিচেলেষ্ট শৈলীৰ প্ৰাৰম্ভিক উদাহৰণ।<ref name="Trapido2016">Joe Trapido, "[https://newleftreview.org/II/98/joe-trapido-kinshasa-s-theatre-of-power Kinshasa's Theater of Power] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170917080840/https://newleftreview.org/II/98/joe-trapido-kinshasa-s-theatre-of-power|date=17 September 2017}}", ''[[নতুন বাম পৰ্যালোচনা|New Left Review]]'' 98, March/April 2016.</ref> লা চেপে, এটা সংযুক্ত সাংস্কৃতিক ধাৰা যাক ডেণ্ডিজম বুলিও বৰ্ণনা কৰা হয়, ইয়াত আড়ম্বৰপূৰ্ণ কাপোৰ পিন্ধাটো জড়িত হৈ আছে। বহু কিনোনেই চহৰখনৰ প্ৰতি নেতিবাচক দৃষ্টিভংগী পোষণ কৰে, গ্ৰাম্য জীৱনশৈলীৰ প্ৰতি নষ্টালজিয়া আৰু কিনশাচাতকৈ কংগো জাতিৰ সৈতে অধিক শক্তিশালী সংযোগ প্ৰকাশ কৰে।<ref name="Freund2012"/> ==উপাসনালয়== <gallery mode="" widths="180px" heights="150px"> File: Preĝejo de Sankta Anna en Kinŝaso 01.jpg |কিনশাচাৰ চেণ্ট এন্নেছ চাৰ্চ ([[কেথলিক চাৰ্চ অৱ দ্য ডেম'ক্ৰেটিক ৰিপাব্লিক অৱ কংগো]]) File: Église Francophone CBCO Kintambo.jpg| এগ্লিচ ফ্ৰাঙ্কোফোন চিবিচিও কিণ্টাম্বো ([[কঙ্গোৰ বেপ্তি‍ষ্ট সম্প্ৰদায়]]) </gallery> উপাসনাৰ স্থানসমূহৰ ভিতৰত আছে‍ মূলতঃ খ্ৰীষ্টান গীৰ্জা আৰু উপাসনালয়: কিনশাচাৰ ৰোমান কেথলিক আৰ্কডাইচেছ (কেথলিক গীৰ্জা), কিম্বাংগুইষ্ট চাৰ্চ, বেপ্টিষ্ট কমিউনিটি অৱ কংগো (বেপ্টিষ্ট ৱৰ্ল্ড এলায়েন্স), কংগো ৰিভাৰ বেপ্টিষ্ট কমিউনিটি (বেপ্টিষ্ট ৱৰ্ল্ড এলায়েন্স), এছেম্বলিজ অৱ গড, কংগোৰ এংলিকান চাৰ্চৰ প্ৰদেশ (এংলিকান কমিউনিয়ন), চাৰ্চ অৱ জিছুছ খ্ৰীষ্ট অৱ লেটাৰ-ডে চেণ্টছৰ এটা উপাসনালয় আৰু কিনশাচাত ১০০ৰো অধিক মণ্ডলী আছে। কংগোত এটা প্ৰেছবিটেৰিয়ান ধৰ্মীয়গোষ্ঠী (সংস্কাৰ কৰা গীৰ্জাৰ বিশ্ব ধৰ্মগোষ্ঠী) আছে।<ref>J. Gordon Melton, Martin Baumann, ‘‘Religions of the World: A Comprehensive Encyclopedia of Beliefs and Practices’’, ABC-CLIO, USA, 2010, p. 777</ref> মুছলমানৰো মছজিদ আছে। বৰ্তমান এটা বাহাই উপাসনালয় নিৰ্মাণৰ কাম চলি আছে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=20 May 2021|title=Les travaux de construction de la Maison d'Adoration Nationale en bonne progression!|url=https://www.bahai-rdc.org/les-travaux-de-construction-de-la-maison-dadoration-nationale-en-bonne-progression/|date=১ এপ্ৰিল ২০২৩|archive-date=১৩ জুন ২০২১|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20210613091220/https://www.bahai-rdc.org/les-travaux-de-construction-de-la-maison-dadoration-nationale-en-bonne-progression/|url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ}}</ref> ==গণমাধ্যম== ==খেলাধুলা== ==অট্টালিকা আৰু প্ৰতিষ্ঠান== ==আন্তঃগাঁথনি আৰু গৃহ নিৰ্মাণ== ==পৰিবহণ== ===বিমান=== ===ৰেল=== ===বাহ্যিক পৰিবহণ=== ==সামাজিক বিষয়== ===অপৰাধ আৰু শাস্তি=== ===ৰাস্তাৰ শিশু=== ২০১০ চনত ৰাজপথৰ শিশু বা "শ্বেগু" (সততে অনাথ)ক আৰক্ষী আৰু সেনাই অত্যাচাৰ কৰিছিল। কিনশাচাৰ ৰাজপথত বাস কৰা আনুমানিক ২০,০০০ শিশুৰ ভিতৰত প্ৰায় এক চতুৰ্থাংশই ভিক্ষাৰী, কিছুমান ৰাজপথত ব্যৱসায়ী আৰু প্ৰায় এক তৃতীয়াংশই কোনো ধৰণৰ কৰ্মসংস্থাপন লাভ কৰিছে। ==জনপ্ৰিয় সংস্কৃতিত== ডব্লিউডব্লিউই মল্লযুঁজাৰু শ্বিনছুকে নাকামুৰাই তেওঁৰ ফিনিচাৰ হিচাপে কিনশাচা নামৰ এটি চলন্ত নি-ষ্ট্ৰাইক ব্যৱহাৰ কৰে। এইটোত স্পষ্টভাৱে সেই নামৰ চহৰ অৰ্থাৎ কিনশাচাৰ উল্লেখ আছে। অৱশ্য‍ে নিউ জাপান প্ৰ' ৰেছলিঙত থকাৰ সময়ছোৱাত তেওঁৰ এই "ষ্টেপ"ৰ নাম পূৰ্বে "বোমায়ে" (অৰ্থাৎ "তেওঁক হত্যা কৰা") ৰখা হৈছিল। কিন্তু ট্ৰেডমাৰ্কৰ সমস্যাৰ বাবে ডব্লিউডব্লিউই-ৰ সৈতে চুক্তিৱদ্ধ হোৱাৰ পাছত ২০১৬ চনত এই নাম সলনি কৰা হয়। <ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=The story behind Shinsuke Nakamura's Bomaye becoming Kinshasa in WWE|url=https://www.cagesideseats.com/wwe/2016/4/2/11353328/the-story-behind-shinsuke-nakamuras-bomaye-becoming-kishasa-in-wwe}}</ref> ==তথ্য সংগ্ৰহ== [[শ্ৰেণী:ভূগোল]] n4ldsj38wrig8apajemucg3yb964t8n 517041 517040 2025-06-11T09:12:06Z কুমুদ ঘোষ 42738 /* ৰাস্তাৰ শিশু */ 517041 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = কিনশাচা | official_name = ''ভিলে ডি কিনশাচা '' | settlement_type = ৰাজধানী চহৰ আৰু প্ৰদেশ | image_skyline = {{multiple image | perrow = 1/2/2/2 | border = infobox | total_width = 290 | caption_align = center | image1 = La ville de Kinshasa.jpg | caption1 = ডাউনটাউন কিনশাচা | image2 = Africell - Black Santa - DRC (49268350383).jpg | caption2 = গোম্বে, কিনশাচা | image3 = Kinshasa by night (23769991270).jpg | caption3 = লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক | image4 = Parc de la Vallée de la Nsele.jpg | caption4 = লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক | image5 = Le 17 janvier 1961, Patrice Lumumba mourrait, victime de son « rêve » pour un Congo libre, démocratique et développé. (16112526649).jpg | caption5 = পাত্ৰিছ লুমুম্বাৰ মূৰ্তি সহিত লাইমেট টাৱাৰ (পটভূমিত)। | image6 = Bâtiment de la SCPT (anciennement ONATRA) à Gombe, Kinshasa.jpg | caption6 = চ'ছাইটিি বাণিজ্যিক দেচ পৰিবহণ আৰু দেচ বন্দৰ }} | image_flag = Flag of Kinshasa, DRC.svg | image_seal = Coat of arms of Kinshasa.svg | seal_size = 50px | nickname = কিন লা বেলে | motto = | image_map = Democratic Republic of the Congo (26 provinces) - Kinshasa.svg | map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ প্ৰদেশৰ মানচিত্ৰত কিনশাচা | pushpin_map = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ#আফ্ৰিকা#পৃথিৱী | pushpin_relief = 1 | pushpin_map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ মানচিত্ৰত কিনশাসা | coordinates = | subdivision_type = দেশ | subdivision_name = | subdivision_type1 = [[Provinces of the Democratic Republic of the Congo|Province]] | established_title = প্ৰতিষ্ঠিত | established_date = ১৮৮১ | seat_type = চি‍টি হল | seat = লা গোম্বে | parts_type = কমিউন | parts_style = coll | p1 = বন্দলুংৱা | p2 = বাৰুম্বু | p3 = বুম্বু | p4 = গোম্বে (প্ৰাচীন কালিনা) | p5 = কালামু | p6 = কাছা-ভুবু | p7 = কিম্বানসেকে | p8 = কিনশাসা | p9 = কিণ্টামবো | p10 = কিসেনসো | p11 = লেম্বা | p12 = লিমেট | p13 = লিঙ্গৱালা | p14 = মাকালা | p15 = মালুকু | p16 = মাসিনা | p17 = মাটে | p18 = মণ্ট এনগাফুলা | p19 = এনডিজিলি | p20 = নগাবা | p21 = এনগালিমা | p22 = এনগিৰি-এনগিৰি | p23 = এনসেলে | p24 = সেলেম্বাও | government_type = প্ৰাদেশিক সমাৱেশ | governing_body = কিনশাচাৰ প্ৰাদেশিক পৰিষদ | leader_title = গভৰ্ণৰ | leader_name = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | leader_title1 = ভাইচ-গভৰ্ণৰ | leader_name1 = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | total_type = নগৰ-প্ৰদেশ | area_footnotes =<ref name=Kayembe2009 /> | area_total_km2 = 9965 | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_water_percent = | area_urban_km2 = 600 | elevation_m = 240 | population_total = 17071000<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |last=Institut National De La Statistique |title=Projections demographiques 2019-25 (in French) |url=http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |date=September 23, 2020 |archive-date=জুলাই ২, ২০২০ |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ |access-date=June 5, 2025 |archivedate=July 2, 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |deadurl=yes }}</ref> | population_as_of = ২০২১ | population_footnotes = | population_density_km2 = 1462 | population_urban = 16316000 | population_metro = 17239463 | population_urban_footnotes =<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি| url = https://populationstat.com/democratic-republic-of-the-congo/kinshasa|title = PopulationStat.com}}</ref> | population_density_urban_km2 = auto | population_blank1_title = [[জাতীয় ভাষা|language]] | population_blank1 = ফৰাচী আৰু লিঙ্গালা | population_note = | postal_code = | area_code = 243 + 9 | blank_name_sec1 = [[মানৱ উন্নয়ন সূচক|এইচডিআই]] (২০১৯) | blank_info_sec1 = 0.577<ref name="GlobalDataLab">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab |url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180923120638/https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |archive-date=23 September 2018 |date=2021-07-27 |ওয়েবসাইট=hdi.globaldatalab.org |language=en}}</ref><br />{{color|#fc0|medium}}[[List of provinces of the Democratic Republic of the Congo by Human Development Index|1st]] | area_urban_footnotes =<ref name="population">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |date=April 2017 |title=DemographiaWorld Urban Areas – 13th Annual Edition |url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |archive-date=3 May 2018 |date=8 July 2017 |publisher=[[Demographia]]}}</ref> | timezone = [[পশ্চিম আফ্ৰিকাৰ সময়]] | utc_offset = +1 | coor_pinpoint = | registration_plate_type = [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ যানবাহন ৰেজিষ্ট্ৰেশন প্লেট|লাইসেন্স প্লেট কোড]] | registration_plate = {{পতাকা আইকন|Democratic Republic of the Congo}} CGO / '''01''' }} '''কিনশাচা''' ({{lang-en|Kinshasa}}) হ'ল কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী আৰু সৰ্ববৃহৎ চহৰ। পূৰ্বতে ইয়াক লিওপোল্ডভিল নামেৰে জনা গৈছিল। এসময়ত কংগো নদীৰ পাৰত মাছ ধৰা আৰু ব্যৱসায়িক গাঁৱৰ বসতিস্থল কিনশাচা এতিয়া বিশ্বৰ অন্যতম দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা মেগাচিটি। কিনশাচা মহানগৰখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ ২৬খন প্ৰদেশৰ ভিতৰত এখন। যিহেতু নগৰ-প্ৰদেশৰ প্ৰশাসনিক সীমাৰেখাই এক বিশাল এলেকা সামৰি লৈছে, সেয়েহে নগৰ-প্ৰদেশৰ ৯০ শতাংশতকৈও অধিক ভূমি গ্ৰাম্য প্ৰকৃতিৰ, চহৰীয়া অঞ্চলসমূহে পশ্চিম দিশত সৰু কিন্তু বিস্তাৰিত অংশ দখল কৰিছে।<ref name="area">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Ville de Kinshasa|title=Géographie de Kinshasa|url=http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|archive-date=23 July 2012|date=25 June 2012|access-date=5 June 2025|archivedate=23 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|deadurl=yes}}</ref> আফ্ৰিকাৰ কাইৰো আৰু লোগেছৰ পিছত কিনশাচা তৃতীয় বৃহত্তম মহানগৰ।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=2020-07-03|language=en-US|title=Cities In The World With The Most Francophone Population|url=https://www.worldatlas.com/articles/cities-in-the-world-with-the-most-francophone-population.html|date=2022-03-08|ওয়েবসাইট=WorldAtlas}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও ই বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ নামমাত্ৰ ফ্ৰাংকোফোন নগৰীয়া অঞ্চল, য'ত ফৰাচী ভাষা হৈছে চহৰখনৰ চৰকাৰ, শিক্ষা, সংবাদ মাধ্যম, জনসেৱা, আৰু উচ্চ পৰ্যায়ৰ বাণিজ্যৰ ভাষা। আনহাতে, লিংগালা ভাষাক বাটে‍-ঘাটে‍ লিংগুয়া ফ্ৰাংকা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&q=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|title=Globalization and Language Vitality: Perspectives from Africa, pp. 103 & 109|last=Cécile B. Vigouroux & Salikoko S. Mufwene|year=2008|isbn=9780826495150|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20151005104851/https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&lpg=PA111&dq=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|archive-date=5 October 2015|url-অবস্থা=live|date=25 June 2012}}</ref> ২০১২ চনৰ অক্টোবৰ মাহত কিনশাচাত ১৪ সংখ্যক ফ্ৰাংকোফোনি শীৰ্ষ সন্মিলন অনুষ্ঠিত হৈছিল।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=[[Organisation internationale de la Francophonie|OIF]]|title=XIVe Sommet de la Francophonie|url=http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120619065536/http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|archive-date=19 June 2012|date=25 June 2012}}</ref> কিনশাচাৰ বাসিন্দাসকলক কিনোইছ (ফৰাচী আৰু কেতিয়াবা ইংৰাজীত) বা কিনাশাচান (ইংৰাজীত) বুলি জনা যায়। অঞ্চলটোৰ খিলঞ্জীয়া লোকসকলৰ ভিতৰত হুম্বু আৰু টেকে আদি অন্যতম। চহৰখন পাৰ্শ্বৱৰ্তী ৰিপাব্লিক অৱ কংগোৰ ৰাজধানী ব্ৰাজাভিলৰ মুখামুখি। এই বিন্দুত নদীৰ ব্যৱধান ৭ কিলোমিটাৰ বহল যদিও ভেটিকান চহৰ আৰু ৰোমৰ পিছত এই দুখন চহৰ বিশ্বৰ দ্বিতীয় নিকটতম ৰাজধানী চহৰৰ যোৰা। ==ইতিহাস== ১৮৮১ চনত হেনৰী মৰ্টন ষ্টেনলীয়ে ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰ হিচাপে এই চহৰখন প্ৰতিষ্ঠা কৰে।<ref>Roman Adrian Cybriwsky, ''Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture'', ABC-CLIO, USA, 2013, p. 144</ref> বেলজিয়ামৰ ৰজা দ্বিতীয় লিওপল্ডৰ সন্মানত ইয়াৰ নামকৰণ কৰা হৈছিল লিওপোল্ডভিল। তেওঁ কংগো ফ্ৰী ষ্টেট নিয়ন্ত্ৰণ কৰিছিল। এই বিশাল ভূখণ্ডই এখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ। এই অঞ্চলটো উপনিবৱশ নহয় বৰঞ্চ ৰজাৰ ব্যক্তিগত সম্পত্তি আছিল। এই ঠাইখন লিভিংষ্টন জলপ্ৰপাতৰ ওপৰৰ কংগো নদীৰ প্ৰথমটো নাও চলাব পৰা বন্দৰ হিচাপে বিকশিত হয়। লিওপোল্ডভিলৰ তলৰ ৩০০ কিলোমিটাৰ (১৯০ মাইল) উজানত এটি ধাৰা আছে। প্ৰথম অৱস্থাত সাগৰৰ মাজেৰে অহা বা যোৱা সকলো সামগ্ৰী লিওপোল্ডভিল আৰু মাটাডিৰ মাজত বহনকাৰীয়ে কঢ়িয়াই নিব লাগিছিল, ৰেপিডৰ তলৰ বন্দৰ আৰু উপকূলৰ পৰা ১৫০ কিলোমিটাৰ (৯৩ মাইল) দূৰত্বৰ পৰা আনিব লগা হৈছিল। ১৮৯৮ চনত মাটাডি-কিনশাচা পৰ্টেজ ৰেলৱেৰ নিৰ্মাণ সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ লগে লগে ৰেপিডৰ চাৰিওফালে বিকল্প পথৰ ব্যৱস্থা হয় আৰু লিওপোল্ডভিলৰ দ্ৰুত বিকাশ আৰম্ভ হয়। ১৯১৪ চনত পাইপলাইন স্থাপন কৰা হয়। ই মাটাডিৰ পৰা লিওপ’ল্ডভিলৰ ওপৰৰ ফালে থকা ভাপ জাহাজলৈ খাৰুৱা তেল পৰিবহণ কৰে।<ref name="britannica.com">{{বিশ্বকোষ উদ্ধৃতি|বিশ্বকোষ=britannica.com}}</ref> ১৯২৩ চনৰ ভিতৰত কংগোৰ মোহনাত থকা বোমা চহৰখনৰ ঠাইত এই চহৰখনক বেলজিয়ান কংগোৰ ৰাজধানীলৈ উন্নীত কৰা হয়।<ref name="britannica.com" /> "লিঅ'" বা "লিঅ'পল্ড" নামেৰে মতা এই চহৰখন ঔপনিৱেশিক যুগত দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাই ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰত পৰিণত হয়। ১৯৫৯ চনৰ বিদ্ৰোহৰ পাছত ১৯৬০ চনৰ ৩০ জুনত স্বাধীনতা লাভ কৰি‍ কংগো ৰিপাব্লিকে প্ৰথম প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে পেট্ৰিছ লুমুম্বাক নিৰ্বাচিত কৰে। লুমুম্বাৰ অনুভূত ছোভিয়েট সমৰ্থন প্ৰৱণতাক পশ্চিমীয়া স্বাৰ্থই ভাবুকি হিচাপে গণ্য কৰিছিল। যিহেতু সেই সময় শীতল যুদ্ধৰ উত্তেজনাপূৰ্ণ সময় আছিল, সেয়েহে আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামে কংগোৰ কৌশলগত সম্পদ বিশেষকৈ ইউৰেনিয়ামৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ হেৰুৱাব বিচৰা নাছিল। লুমুম্বাৰ নিৰ্বাচনৰ এবছৰ নৌহওঁতেই বেলজিয়াম আৰু আমেৰিকাই তেওঁৰ কঙ্গোলিজ প্ৰতিদ্বন্দ্বীসকলৰ সমৰ্থন ক্ৰয় কৰি লয় আৰু সেই ঘটনাবোৰক গতিশীল কৰি লুমুম্বাৰ হত্যাত পৰিণত কৰে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|last=Georges Nzongola-Ntalaja|date=17 January 2011|title=Patrice Lumumba: the most important assassination of the 20th century|url=https://www.theguardian.com/global-development/poverty-matters/2011/jan/17/patrice-lumumba-50th-anniversary-assassination|date=9 February 2020|ওয়েবসাইট=The Guardian}}</ref> ১৯৬৪ চনত মাইজে ছ’ম্বেই কংগো ৰিপাব্লিক, বুৰুণ্ডি আৰু মালিৰ সকলো নাগৰিকৰ লগতে ৰুৱাণ্ডাৰ পৰা অহা সকলো ৰাজনৈতিক শৰণাৰ্থীক বহিষ্কাৰ কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে।<ref>Jules Gerard-Libois and Benoit Verhaegen, ''Congo 1964: Political Documents of a Developing Nation'', Princeton University Press, 2015, p. 450</ref><ref name="NYT">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1964/08/22/archives/congo-starts-expulsions.html|title=Congo Starts Expulsions|work=[[The New York Times]]|date=19 May 2021|language=en}}</ref><ref>Daouda Gary-Tounkara, ''1964 : le Mali réinsère ses ressortissants expulsés'', In: '' Plein droit 2016/1 (n° 108)'', GISTI, 2016, p. 35-38</ref><ref>United States.</ref> ১৯৬৫ চনত আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামৰ সহায়ত কংগোত জোচেফ-ডিজিয়েৰ মবুটুৱে ক্ষমতা দখল কৰে। তেওঁ "প্ৰামাণ্যতা"ৰ নীতি প্ৰৱৰ্তন কৰে। ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে দেশৰ মানুহ আৰু ঠাইৰ নাম পুনৰ সজীৱ কৰি তুলিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। ১৯৬৬ চনত কিনশাচা নামৰ এখন গাঁৱৰ নামেৰে লিওপ’ল্ডভিলৰ নাম কিনশাচা ৰখা হয়। এসময়ত ই এই স্থানৰ ওচৰতে আছিল, যিটো বৰ্তমান কিনশাচা কমিউন নামেৰে জনা যায়। মবুটুৰ অধীনত চহৰখন দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পালে। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা বহু লোক নিজৰ সৌভাগ্যৰ সন্ধানত ইয়ালৈ আহিছিল। বা আন ঠাইৰ জাতিগত বিবাদৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ আহিছিল। এইদৰে তেওঁলোকে কিনশাচাৰ জনসংখ্যাৰ মাজত ইতিমধ্যে উপস্থিত থকা বহুতো জাতি আৰু ভাষাৰ লগত নতুন ভাষা আৰু জাতি-জনগোষ্ঠী সংযোজন কৰিলে। ১৯৯১ চনত চহৰখনে বিদ্ৰোহী সৈনিকক প্ৰতিহত কৰিবলগীয়া হৈছিল। চৰকাৰে দৰমহা দিব নোৱাৰাৰ বিৰুদ্ধে তেওঁলোকে‍ প্ৰতিবাদ কৰিছিল। ইয়াৰ পাছত বিদ্ৰোহীৰ বিদ্ৰোহ আৰম্ভ হয়, যাৰ ফলত ১৯৯৭ চনৰ ভিতৰত মবুটুৰ শাসন ব্যৱস্থাৰ পতন ঘটে।<ref name="britannica.com"/> মবুটুৰ অতিমাত্ৰা উৎপাত, গণ দুৰ্নীতি, নেপটিজিম আৰু গৃহযুদ্ধৰ ফলত কিনশাচাৰ বহু ক্ষতি হৈছিল। ই তেওঁক পতনৰফালে লৈ গৈছিল। ইয়াৰ পাছতো ই এতিয়াও মধ্য আফ্ৰিকাৰ বাবে এক প্ৰধান সাংস্কৃতিক আৰু বৌদ্ধিক কেন্দ্ৰ, য'ত সংগীতজ্ঞ আৰু শিল্পীৰ এক সমৃদ্ধিশালী সম্প্ৰদায় আছে। ইয়াৰ উপৰিও ই দেশৰ প্ৰধান ঔদ্যোগিক কেন্দ্ৰ, ইয়াত অভ্যন্তৰীণ অঞ্চলৰ পৰা অনা বহু প্ৰাকৃতিক সামগ্ৰী প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰা হয়। ২০০১ চনৰ পৰা ২০১৯ চনলৈকে কংগো গণতান্ত্ৰিক ৰিপাব্লিকৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জোচেফ কাবিলাৰ কিনশাচাত বিশেষ জনপ্ৰিয়তা নাছিল।<ref name="Trapido2016"/> ২০০৬ চনত কাবিলাই প্ৰতিদ্বন্দ্বিতামূলক নিৰ্বাচনত জয় ঘোষণা কৰাৰ পিছত হিংসাত্মক পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয়; ইউৰোপীয় সংঘই ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ বাহিনীত যোগদান কৰিবলৈ চহৰখনত সৈন্য নিয়োগ কৰে। ২০১৬ চনত নতুন নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ’ব বুলি ঘোষণা কৰাত দুবছৰ পলম হৈছিল। ছেপ্টেম্বৰ আৰু ডিচেম্বৰ মাহত বৃহৎ প্ৰতিবাদৰ সূচনা হয়। ইয়াৰ ফলত ৰাজপথত বেৰিকেড লগোৱাৰ লগতে কেইবা ডজন লোকৰ মৃত্যু হয়। বিদ্যালয় আৰু ব্যৱসায়িক প্ৰতিষ্ঠান বন্ধ আছিল।<ref>"[https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407 DR Congo election: 17 dead in anti-Kabila protests] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180616023724/https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407|date=16 June 2018}}", ''BBC'', 19 September 2016.</ref><ref>Merritt Kennedy, "[https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators Congo A 'Powder Keg' As Security Forces Crack Down On Whistling Demonstrators] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180517153108/https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators|date=17 May 2018}}", ''NPR'', 21 December 2016.</ref> ==ভূগোল== ===প্ৰশাসনিক বিভাগ=== ===জলবায়ু=== ==জনসংখ্যা== ১৯৮৪ চনত কৰা আনুষ্ঠানিক লোকপিয়লত ২৬ লাখ বাসিন্দা গণনা কৰা হৈছিল।<ref name="Bédécarrats2016">{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Bédécarrats|first=Florent|last২=Lafuente-Sampietro|first২=Oriane|year=2019|title=Building commons to cope with chaotic urbanization? Performance and sustainability of decentralized water services in the outskirts of Kinshasa|পাতাসমূহ=1096–1108|DOI=10.1016/j.jhydrol.2016.07.023|doi-access=free}}</ref> তেতিয়াৰ পৰাই সকলো অনুমান সঁচাকৈয়ে বহিৰ্প্ৰকাশ। ২০০৫ চনৰ বাবে অনুমান ৫৩ লাখৰ পৰা ৭৩ লাখৰ ভিতৰত পৰে।<ref name="Flouriot2013"/> ২০১৭ চনত চহৰখনৰ শেহতীয়া অনুমান অনুসৰি ইয়াৰ জনসংখ্যা আছিল ১১,৮৫৫,০০০।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=Archived copy|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|date=26 June 2012}}</ref> ইউ এন হেবিটেটৰ তথ্য অনুসৰি বছৰি ৩ লাখ ৯০ হাজাৰ লোক কিনাশাচালৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। যুদ্ধৰ পৰা পলায়ন কৰি অৰ্থনৈতিক সুযোগ বিচাৰি ইয়ালৈ আহে।<ref name="Iazzolino2016">Gianluca Iazzolino, "[http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls Kinshasa, megalopolis of 12 million souls, expanding furiously on super-charged growth] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170709174042/http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls|date=9 July 2017}}"; ''Mail & Guardian Africa'', 2 April 2016.</ref> এক অনুমান অনুসৰি (২০১৬) মহানগৰ কিনশাচাৰ জনসংখ্যা যথেষ্ট বৃদ্ধি পাব। ইয়াৰ জনসংখ্যা ২০৫০ চনৰ ভিতৰত ৩.৫ কোটি, ২০৭৫ চনৰ ভিতৰত ৫.৮ কোটি আৰু ২১০০ চনৰ ভিতৰত ৮.৩ কোটি হ’ব।<ref>{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Hoornweg|first=Daniel|last২=Pope|first২=Kevin|year=2017|title=Population predictions for the world's largest cities in the 21st century|পাতাসমূহ=195–216|DOI=10.1177/0956247816663557|doi-access=free}}</ref> তেনে হ'লে‍ ই বিশ্বৰ অন্যতম বৃহৎ মহানগৰ হিচাপে পৰিগণিত হ’ব। ===ভাষা=== কংগো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ চৰকাৰী ভাষা ফৰাচী। অৰ্থাৎ কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী কিনশাচাৰ ভাষাও ফৰাচী। কিনশাচা আনুষ্ঠানিকভাৱে বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ ফ্ৰাংকোফোন চহৰ যদিও বেছিভাগ মানুহেই হয় ফৰাচী ভাষা নাজানে অথবা ক’বলৈ চেষ্টা কৰে।<ref name=":0">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=7 March 2016|title=Populations of 150 Largest Cities in the World|url=http://www.worldatlas.com/citypops.htm|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20170828095658/http://www.worldatlas.com/citypops.htm|archive-date=28 August 2017|date=1 August 2016|ওয়েবসাইট=World Atlas}}</ref><ref name="Nadeau">{{cite book|title=The Story of French|url=https://archive.org/details/storyoffrench0000nade|last=Nadeau|first=Jean-Benoit|year=2006|publisher=St. Martin's Press|পাতা=301; 483|isbn=9780312341831}}</ref><ref name="Trefon">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=5VAAHi93y0sC&q=Kinshasa+second+largest+French+city&pg=PA7|title=Reinventing Order in the Congo: How People Respond to State Failure in Kinshasa|last=Trefon|first=Theodore|year=2004|publisher=Zed Books|পাতা=7|isbn=9781842774915|date=31 May 2009}}</ref> লিংগালা ভাষাক কথিত ভাষা হিচাপে বহুলভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ৰাস্তাৰ চিন, পোষ্টাৰ, বাতৰি কাকত, চৰকাৰী নথি-পত্ৰ, স্কুলৰ ভাষা ফৰাচী; নাটক, টেলিভিছন আৰু বাতৰি কাকতত ই আধিপত্য বিস্তাৰ কৰিছে আৰু বিভিন্ন সামাজিক শ্ৰেণীৰ লোকৰ মাজত উলম্ব সম্পৰ্ক ক্ষেত্ৰত ই ব্যৱহাৰ হয়। কিন্তু একে শ্ৰেণীৰ মানুহে নিজৰ মাজতে কংগো ভাষা (কিকোংগো, লিংগালা, শ্বিলুবা বা শ্বাহিলি)ত কথা পাতে।<ref name="Manning">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=LwzFF2FnbzMC&q=Kinshasa+second+largest+francophone+city&pg=PA189|title=Francophone sub-Saharan Africa: Democracy and Dependence, 1985–1995|last=Manning|first=Patrick|year=1998|publisher=Cambridge University Press|পাতা=189|isbn=9780521645195|date=31 May 2009}}{{অকাৰ্যকৰ সংযোগ|date=এপ্ৰিল ২০২৩ |bot=InternetArchiveBot |ঠিক কৰাৰ প্ৰচেষ্টা=yes }}</ref> ==চৰকাৰ আৰু ৰাজনীতি== ==অৰ্থনীতি== [[চিত্ৰ:Marsavco-Biggest_FMCG_Company_of_DRC_&_Central_Africa,_Part_of_RAWJI_Group-Largest_Group_in_DRC.jpg|ডান|thumb| মাৰ্চাভকো]] [[চিত্ৰ:2013_street_Kinshasa_8756715873.jpg|thumb|২০১৩ চনত কিনশাচা]] মহানগৰীৰ মাজমজিয়াত অৱস্থিত ট্ৰাষ্ট মাৰ্চেণ্ট বেংকৰ দৰে আন বহু উদ্যোগ আছে। খাদ্য প্ৰক্ৰিয়াকৰণ এটা প্ৰধান উদ্যোগ, আৰু নিৰ্মাণ আৰু অন্যান্য সেৱা উদ্যোগেও অৰ্থনীতিত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে।<ref name="britannica.com"/> যদিও কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ জনসংখ্যাৰ মাত্ৰ ১৩% লোক ইয়াত বাস কৰে, মুঠ ঘৰুৱা উৎপাদনৰ দ্বাৰা জুখিলে কংগোৰ অৰ্থনীতিৰ ৮৫% কিনশাচাৰৰ।<ref name="ChirisaEtAl2017"/> ২০০৪ চনৰ এক সমীক্ষাত দেখা গৈছে যে মুঠ ৯ লাখ ৭৬ হাজাৰ শ্ৰমিকৰ ৭০% অনানুষ্ঠানিকভাৱে নিয়োজিত, ১৭% ৰাজহুৱা খণ্ডত, ৯% আনুষ্ঠানিক ব্যক্তিগত খণ্ডত আৰু ৩% অন্যান্য খণ্ডত। বেছিভাগ নতুন চাকৰিকে অনানুষ্ঠানিক হিচাপে শ্ৰেণীভুক্ত কৰা হয়।<ref name="Flouriot2013"/> ১৯৭০ চনৰ পৰা কংগোৰ সৈতে চীন গণৰাজ্য যথেষ্ট জড়িত হৈ আছে। তেওঁলোকে পেলেছ ডু পিপল নিৰ্মাণৰ বাবে ধন আগবঢ়াইছিল আৰু শ্ কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনৰ পৰা কোটি কোটি ডলাৰৰ ঋণ। বাবা যুদ্ধত বিদ্ৰোহীসকলৰ বিৰুদ্ধে চৰকাৰক সমৰ্থন কৰিছিল। ২০০৭-২০০৮ বিত্তীয় বৰ্ষত চীন আৰু কংগোৱে ৮.৫ বিলিয়ন মাৰ্কিন ডলাৰৰ চুক্তিত স্বাক্ষৰ কৰে। কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনে‍ দিয়া এইয়া কোটি ডলাৰৰ ঋণ।<ref>Emizet Francois Kisangani, Scott F. Bobb, "China, People's Republic of, Relations with"; ''Historical Dictionary of the Democratic Republic of the Congo'', Lanham, Maryland: Scarecrow Press, 2010; pp. [https://books.google.com/books?id=FvAWPTaRvFYC&pg=PA74 74]–75.</ref> চীনা উদ্যোগীসকলে কিনশাচাৰ স্থানীয় বজাৰত ক্ৰমৱৰ্ধমান অংশীদাৰিত্ব লাভ কৰিছে, এই প্ৰক্ৰিয়াত পূৰ্বতে সফল কংগো, পশ্চিম আফ্ৰিকা, ভাৰতীয় আৰু লেবাননৰ ব্যৱসায়ীসকলক স্থানচ্যুত কৰিছে।<ref>Nuah M. Makungo, "[https://www.researchgate.net/publication/258339820_Is_The_Democratic_Republic_of_Congo_DRC_being_Globalized_by_China Is the Democratic Republic of Congo being Globalized by China? ]</ref> ২০০৫ চনত পৰিয়ালৰ গড় খৰচ ২১৫০ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল, যিটো প্ৰতিদিনে ১ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল। পৰিয়ালৰ গড় খৰচ আছিল ১৫৫৫ ডলাৰ, অৰ্থাৎ প্ৰতিজন ব্যক্তিৰ বাবে প্ৰতিদিনে ৬৬ চেণ্ট। দুখীয়াৰ মাজত এই ব্যয়ৰ আধাতকৈ অধিক খাদ্য, বিশেষকৈ ৰুটি আৰু শস্যজাতীয় খাদ্যৰ বাবে হয়।<ref name="Flouriot2013">Jean Flouriot, "[https://com.revues.org/6770 Kinshasa 2005. ]</ref> ==শিক্ষা== [[চিত্ৰ:Université_de_Kinshasa_(Unikin1).JPG|ডান|thumb| কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয়]] কিনশাচাত কেইবাখনো উচ্চ পৰ্যায়ৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে, য’ত চিভিল ইঞ্জিনিয়াৰিঙৰ পৰা আৰম্ভ কৰি নাৰ্চিং আৰু সাংবাদিকতালৈকে বিভিন্ন ধৰণৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে। চহৰখনত তিনিখন বিশ্ববিদ্যালয় আৰু এখন কলা বিদ্যালয় আছে: * একাডেমি ডি ডিজাইন (এডি) * ইনষ্টিটিউট চুপাৰিউৰ ডি'আৰ্কিটেকচাৰ আৰু নগৰবাদ * ইউনিভাৰ্চ‍িটি পেনাফ্ৰিকাইন ডু কঙ্গো (ইউপিসি) * কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয় * ইউনিভাৰ্চ‍িটি লিবাৰ ডি কিনশাচা * কঙ্গোৰ কেথলিক বিশ্ববিদ্যালয় * [[Congo Protestant University|কঙ্গো প্ৰটেষ্টাণ্ট বিশ্ববিদ্যালয়]] * [[Université Chretienne de Kinshasa|ইউনিভাৰ্চ‍িটি ক্ৰেটিয়েন ডি কিনশাসা]] * [[National Pedagogy University|ন্যাশনাল পেডাগজি ইউনিভাৰ্চ‍িটি]] * নেশ্বনেল ইনষ্টিটিউট অফ আৰ্টচ * বিজ্ঞাপন আৰু মিডিয়া উচ্চতৰ ইনষ্টিটিউট * চেণ্টাৰ ফৰ হেলথ ট্ৰেনিং (সিইএফএ)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Cefacongo.org|title=Cefacongo.org|url=http://www.cefacongo.org/index.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20110725151811/http://www.cefacongo.org/index.html|archive-date=25 July 2011|date=14 March 2011}}</ref> প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক বিদ্যালয়: * লাইচি প্ৰিন্স ডি লিজ (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, [[ফৰাসি বেলজীয়|বেলজিয়াম পাঠ্যক্ৰমেৰ ফ্ৰেঞ্চ কমিউনিটি]]) * প্ৰিন্স ভেন লুইকস্কুল কিনশাচা (প্ৰাথমিক শিক্ষা, ফ্ল্যাণ্ডাৰ্চ পাঠ্যক্ৰম)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Prins van Luikschool Kinshasa|title=Onze school|url=https://wordpress.pls-rdc.com/onze-school/|date=2020-05-16}}</ref> * ৰেনে ডে‍কাৰ্ত ফৰাচী উচ্চ বিদ্যালয় (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, ফৰাচী পাঠ্যক্ৰম) * আমেৰিকান স্কুল অফ কিনশাচা * আলহাদেফ স্কুল। ২০০৫ চনত ছয় বছৰৰ ওপৰৰ ৯৩% শিশোৱে স্কুললৈ গৈছিল আৰু ১৫ বছৰৰ ওপৰৰ ৭০% লোক ফৰাচী ভাষাত সাক্ষৰ আছিল। ==স্বাস্থ্য আৰু চিকিৎসা== কিনশাচাত বিশখন চিকিৎসালয়ৰ লগতে বিভিন্ন চিকিৎসা কেন্দ্ৰ আৰু পলিক্লিনিক আছে।<ref>[http://www.afdevinfo.com/htmlreports/org/org_55841.html "Provincial Health Division of Kinshasa"] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20110414194221/http://www.afdevinfo.com/htmlreports/org/org_55841.html|date=14 April 2011}}''African Development Information Services''</ref> ১৯৯১ চনৰ পৰা মনকল হাস্পতালে স্বাস্থ্য বিভাগৰ সহযোগত কিনশাচাৰ জিলা চিকিৎসালয় হিচাপে অলাভজনক স্বাস্থ্য প্ৰতিষ্ঠান হিচাপে কাম কৰি আহিছে। ২০১২ চনত শিশু চিকিৎসক আৰু ৰক্ত বিশেষজ্ঞ অধ্যাপক লিঅ’ন শ্বিলোলোৰ দ্বাৰা পৰিচালিত মনকল হাস্পতালৰ পৰীক্ষাগাৰ, ডায়েগনষ্টিক ৰেডিঅ’লজি, ইনটেনচিভ কেয়াৰ, নৱজাতক ইউনিট, ফেমিলি মেডিচিন, জৰুৰীকালীন ইউনিট আৰু বৃহত্তৰ অস্ত্ৰোপচাৰ এলেকাৰে উন্নত ক্লিনিকেল সেৱাৰ ১৫০খন বিছনাযুক্ত এটা ভৱন মুকলি কৰা হৈছে। ==সংস্কৃতি== কিনশাচাত ৰাষ্ট্ৰীয় সংগ্ৰহালয় আৰু কিনছাছা ফাইন আৰ্টছ একাডেমী আছে।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=qb6NAQAAQBAJ&dq=Kinshasa++National+Museum+and+the+Kinshasa+Fine+Arts+Academy&pg=PA145|title=Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture|last=Cybriwsky|first=Roman Adrian|date=2013-05-23|publisher=ABC-CLIO|language=en|isbn=978-1-61069-248-9}}</ref> কিনশাচা কংগোৰ বেছিভাগ বুদ্ধিজীৱীৰ বাসস্থান, য'ত ম্বুটু যুগত গঢ় লৈ উঠা ৰাজনৈতিক শ্ৰেণীও আছে।<ref name="Freund2012">Bill Freund, "City and Nation in an African Context: National Identity in Kinshasa”; ''Journal of Urban History'' 38(5), 2012; [[doi:10.1177/0096144212449141]].</ref> কিনছাছাৰ সংগীত জগতখন ১৯৬০ চনৰ পৰাই চহৰখনৰ অভিজাত শ্ৰেণীৰ পৃষ্ঠপোষকতাত পৰিচালিত হৈ‍ আহিছে।<ref name="Trapido2016"/> ১৯৯৪ চনত গঠন হোৱা অৰ্কেষ্টাৰ চিম্ফণিক কিম্বাংগুইষ্টে উন্নত বাদ্যযন্ত্ৰ ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে আৰু তেতিয়াৰ পৰাই ইয়াৰ সামৰ্থ্য আৰু সুনাম বৃদ্ধি পায়।<ref>Andy Morgan, "The scratch orchestra of Kinshasa", ''The Guardian'' 9 May 2013.</ref> কিনছাছাৰ এটা পপ সংস্কৃতিৰ আদৰ্শ ধৰণ হ'ল মাইকলিষ্ট, ইউৰোপ ভ্ৰমণ কৰা এজন ধনৱান ফেশ্বনেবল মানুহ। এড্ৰিয়েন মম্বেলে ওৰফে ষ্টাৰভছ নিয়াৰকছ আৰু সংগীতজ্ঞ পাপা ৱেম্বা আছিল মিচেলেষ্ট শৈলীৰ প্ৰাৰম্ভিক উদাহৰণ।<ref name="Trapido2016">Joe Trapido, "[https://newleftreview.org/II/98/joe-trapido-kinshasa-s-theatre-of-power Kinshasa's Theater of Power] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170917080840/https://newleftreview.org/II/98/joe-trapido-kinshasa-s-theatre-of-power|date=17 September 2017}}", ''[[নতুন বাম পৰ্যালোচনা|New Left Review]]'' 98, March/April 2016.</ref> লা চেপে, এটা সংযুক্ত সাংস্কৃতিক ধাৰা যাক ডেণ্ডিজম বুলিও বৰ্ণনা কৰা হয়, ইয়াত আড়ম্বৰপূৰ্ণ কাপোৰ পিন্ধাটো জড়িত হৈ আছে। বহু কিনোনেই চহৰখনৰ প্ৰতি নেতিবাচক দৃষ্টিভংগী পোষণ কৰে, গ্ৰাম্য জীৱনশৈলীৰ প্ৰতি নষ্টালজিয়া আৰু কিনশাচাতকৈ কংগো জাতিৰ সৈতে অধিক শক্তিশালী সংযোগ প্ৰকাশ কৰে।<ref name="Freund2012"/> ==উপাসনালয়== <gallery mode="" widths="180px" heights="150px"> File: Preĝejo de Sankta Anna en Kinŝaso 01.jpg |কিনশাচাৰ চেণ্ট এন্নেছ চাৰ্চ ([[কেথলিক চাৰ্চ অৱ দ্য ডেম'ক্ৰেটিক ৰিপাব্লিক অৱ কংগো]]) File: Église Francophone CBCO Kintambo.jpg| এগ্লিচ ফ্ৰাঙ্কোফোন চিবিচিও কিণ্টাম্বো ([[কঙ্গোৰ বেপ্তি‍ষ্ট সম্প্ৰদায়]]) </gallery> উপাসনাৰ স্থানসমূহৰ ভিতৰত আছে‍ মূলতঃ খ্ৰীষ্টান গীৰ্জা আৰু উপাসনালয়: কিনশাচাৰ ৰোমান কেথলিক আৰ্কডাইচেছ (কেথলিক গীৰ্জা), কিম্বাংগুইষ্ট চাৰ্চ, বেপ্টিষ্ট কমিউনিটি অৱ কংগো (বেপ্টিষ্ট ৱৰ্ল্ড এলায়েন্স), কংগো ৰিভাৰ বেপ্টিষ্ট কমিউনিটি (বেপ্টিষ্ট ৱৰ্ল্ড এলায়েন্স), এছেম্বলিজ অৱ গড, কংগোৰ এংলিকান চাৰ্চৰ প্ৰদেশ (এংলিকান কমিউনিয়ন), চাৰ্চ অৱ জিছুছ খ্ৰীষ্ট অৱ লেটাৰ-ডে চেণ্টছৰ এটা উপাসনালয় আৰু কিনশাচাত ১০০ৰো অধিক মণ্ডলী আছে। কংগোত এটা প্ৰেছবিটেৰিয়ান ধৰ্মীয়গোষ্ঠী (সংস্কাৰ কৰা গীৰ্জাৰ বিশ্ব ধৰ্মগোষ্ঠী) আছে।<ref>J. Gordon Melton, Martin Baumann, ‘‘Religions of the World: A Comprehensive Encyclopedia of Beliefs and Practices’’, ABC-CLIO, USA, 2010, p. 777</ref> মুছলমানৰো মছজিদ আছে। বৰ্তমান এটা বাহাই উপাসনালয় নিৰ্মাণৰ কাম চলি আছে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=20 May 2021|title=Les travaux de construction de la Maison d'Adoration Nationale en bonne progression!|url=https://www.bahai-rdc.org/les-travaux-de-construction-de-la-maison-dadoration-nationale-en-bonne-progression/|date=১ এপ্ৰিল ২০২৩|archive-date=১৩ জুন ২০২১|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20210613091220/https://www.bahai-rdc.org/les-travaux-de-construction-de-la-maison-dadoration-nationale-en-bonne-progression/|url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ}}</ref> ==গণমাধ্যম== ==খেলাধুলা== ==অট্টালিকা আৰু প্ৰতিষ্ঠান== ==আন্তঃগাঁথনি আৰু গৃহ নিৰ্মাণ== ==পৰিবহণ== ===বিমান=== ===ৰেল=== ===বাহ্যিক পৰিবহণ=== ==সামাজিক বিষয়== ===অপৰাধ আৰু শাস্তি=== ===ৰাস্তাৰ শিশু=== ২০১০ চনত ৰাজপথৰ শিশু বা "শ্বেগু" (সততে অনাথ)ক আৰক্ষী আৰু সেনাই অত্যাচাৰ কৰিছিল। কিনশাচাৰ ৰাজপথত বাস কৰা আনুমানিক ২০,০০০ শিশুৰ ভিতৰত প্ৰায় এক চতুৰ্থাংশই ভিক্ষাৰী, কিছুমান ৰাজপথত ব্যৱসায়ী আৰু প্ৰায় এক তৃতীয়াংশই কোনো ধৰণৰ কৰ্মসংস্থাপন লাভ কৰিছে। কিছুমানে শাৰীৰিকভাৱে নিৰ্যাতন চলোৱা পৰিয়ালৰ পৰা পলাই গৈছিল, বিশেষকৈ মাক-দেউতাকৰ পৰা, আন কিছুমানক ডাইনী বুলি বিশ্বাস কৰা পৰিয়ালৰ পৰা বহিষ্কাৰ কৰা হৈছিল৷ ==জনপ্ৰিয় সংস্কৃতিত== ডব্লিউডব্লিউই মল্লযুঁজাৰু শ্বিনছুকে নাকামুৰাই তেওঁৰ ফিনিচাৰ হিচাপে কিনশাচা নামৰ এটি চলন্ত নি-ষ্ট্ৰাইক ব্যৱহাৰ কৰে। এইটোত স্পষ্টভাৱে সেই নামৰ চহৰ অৰ্থাৎ কিনশাচাৰ উল্লেখ আছে। অৱশ্য‍ে নিউ জাপান প্ৰ' ৰেছলিঙত থকাৰ সময়ছোৱাত তেওঁৰ এই "ষ্টেপ"ৰ নাম পূৰ্বে "বোমায়ে" (অৰ্থাৎ "তেওঁক হত্যা কৰা") ৰখা হৈছিল। কিন্তু ট্ৰেডমাৰ্কৰ সমস্যাৰ বাবে ডব্লিউডব্লিউই-ৰ সৈতে চুক্তিৱদ্ধ হোৱাৰ পাছত ২০১৬ চনত এই নাম সলনি কৰা হয়। <ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=The story behind Shinsuke Nakamura's Bomaye becoming Kinshasa in WWE|url=https://www.cagesideseats.com/wwe/2016/4/2/11353328/the-story-behind-shinsuke-nakamuras-bomaye-becoming-kishasa-in-wwe}}</ref> ==তথ্য সংগ্ৰহ== [[শ্ৰেণী:ভূগোল]] nqz9h135gkdlte944t7xcdnhap9mcpj 517042 517041 2025-06-11T09:12:50Z কুমুদ ঘোষ 42738 /* ৰাস্তাৰ শিশু */ 517042 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = কিনশাচা | official_name = ''ভিলে ডি কিনশাচা '' | settlement_type = ৰাজধানী চহৰ আৰু প্ৰদেশ | image_skyline = {{multiple image | perrow = 1/2/2/2 | border = infobox | total_width = 290 | caption_align = center | image1 = La ville de Kinshasa.jpg | caption1 = ডাউনটাউন কিনশাচা | image2 = Africell - Black Santa - DRC (49268350383).jpg | caption2 = গোম্বে, কিনশাচা | image3 = Kinshasa by night (23769991270).jpg | caption3 = লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক | image4 = Parc de la Vallée de la Nsele.jpg | caption4 = লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক | image5 = Le 17 janvier 1961, Patrice Lumumba mourrait, victime de son « rêve » pour un Congo libre, démocratique et développé. (16112526649).jpg | caption5 = পাত্ৰিছ লুমুম্বাৰ মূৰ্তি সহিত লাইমেট টাৱাৰ (পটভূমিত)। | image6 = Bâtiment de la SCPT (anciennement ONATRA) à Gombe, Kinshasa.jpg | caption6 = চ'ছাইটিি বাণিজ্যিক দেচ পৰিবহণ আৰু দেচ বন্দৰ }} | image_flag = Flag of Kinshasa, DRC.svg | image_seal = Coat of arms of Kinshasa.svg | seal_size = 50px | nickname = কিন লা বেলে | motto = | image_map = Democratic Republic of the Congo (26 provinces) - Kinshasa.svg | map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ প্ৰদেশৰ মানচিত্ৰত কিনশাচা | pushpin_map = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ#আফ্ৰিকা#পৃথিৱী | pushpin_relief = 1 | pushpin_map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ মানচিত্ৰত কিনশাসা | coordinates = | subdivision_type = দেশ | subdivision_name = | subdivision_type1 = [[Provinces of the Democratic Republic of the Congo|Province]] | established_title = প্ৰতিষ্ঠিত | established_date = ১৮৮১ | seat_type = চি‍টি হল | seat = লা গোম্বে | parts_type = কমিউন | parts_style = coll | p1 = বন্দলুংৱা | p2 = বাৰুম্বু | p3 = বুম্বু | p4 = গোম্বে (প্ৰাচীন কালিনা) | p5 = কালামু | p6 = কাছা-ভুবু | p7 = কিম্বানসেকে | p8 = কিনশাসা | p9 = কিণ্টামবো | p10 = কিসেনসো | p11 = লেম্বা | p12 = লিমেট | p13 = লিঙ্গৱালা | p14 = মাকালা | p15 = মালুকু | p16 = মাসিনা | p17 = মাটে | p18 = মণ্ট এনগাফুলা | p19 = এনডিজিলি | p20 = নগাবা | p21 = এনগালিমা | p22 = এনগিৰি-এনগিৰি | p23 = এনসেলে | p24 = সেলেম্বাও | government_type = প্ৰাদেশিক সমাৱেশ | governing_body = কিনশাচাৰ প্ৰাদেশিক পৰিষদ | leader_title = গভৰ্ণৰ | leader_name = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | leader_title1 = ভাইচ-গভৰ্ণৰ | leader_name1 = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | total_type = নগৰ-প্ৰদেশ | area_footnotes =<ref name=Kayembe2009 /> | area_total_km2 = 9965 | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_water_percent = | area_urban_km2 = 600 | elevation_m = 240 | population_total = 17071000<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |last=Institut National De La Statistique |title=Projections demographiques 2019-25 (in French) |url=http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |date=September 23, 2020 |archive-date=জুলাই ২, ২০২০ |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ |access-date=June 5, 2025 |archivedate=July 2, 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |deadurl=yes }}</ref> | population_as_of = ২০২১ | population_footnotes = | population_density_km2 = 1462 | population_urban = 16316000 | population_metro = 17239463 | population_urban_footnotes =<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি| url = https://populationstat.com/democratic-republic-of-the-congo/kinshasa|title = PopulationStat.com}}</ref> | population_density_urban_km2 = auto | population_blank1_title = [[জাতীয় ভাষা|language]] | population_blank1 = ফৰাচী আৰু লিঙ্গালা | population_note = | postal_code = | area_code = 243 + 9 | blank_name_sec1 = [[মানৱ উন্নয়ন সূচক|এইচডিআই]] (২০১৯) | blank_info_sec1 = 0.577<ref name="GlobalDataLab">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab |url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180923120638/https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |archive-date=23 September 2018 |date=2021-07-27 |ওয়েবসাইট=hdi.globaldatalab.org |language=en}}</ref><br />{{color|#fc0|medium}}[[List of provinces of the Democratic Republic of the Congo by Human Development Index|1st]] | area_urban_footnotes =<ref name="population">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |date=April 2017 |title=DemographiaWorld Urban Areas – 13th Annual Edition |url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |archive-date=3 May 2018 |date=8 July 2017 |publisher=[[Demographia]]}}</ref> | timezone = [[পশ্চিম আফ্ৰিকাৰ সময়]] | utc_offset = +1 | coor_pinpoint = | registration_plate_type = [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ যানবাহন ৰেজিষ্ট্ৰেশন প্লেট|লাইসেন্স প্লেট কোড]] | registration_plate = {{পতাকা আইকন|Democratic Republic of the Congo}} CGO / '''01''' }} '''কিনশাচা''' ({{lang-en|Kinshasa}}) হ'ল কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী আৰু সৰ্ববৃহৎ চহৰ। পূৰ্বতে ইয়াক লিওপোল্ডভিল নামেৰে জনা গৈছিল। এসময়ত কংগো নদীৰ পাৰত মাছ ধৰা আৰু ব্যৱসায়িক গাঁৱৰ বসতিস্থল কিনশাচা এতিয়া বিশ্বৰ অন্যতম দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা মেগাচিটি। কিনশাচা মহানগৰখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ ২৬খন প্ৰদেশৰ ভিতৰত এখন। যিহেতু নগৰ-প্ৰদেশৰ প্ৰশাসনিক সীমাৰেখাই এক বিশাল এলেকা সামৰি লৈছে, সেয়েহে নগৰ-প্ৰদেশৰ ৯০ শতাংশতকৈও অধিক ভূমি গ্ৰাম্য প্ৰকৃতিৰ, চহৰীয়া অঞ্চলসমূহে পশ্চিম দিশত সৰু কিন্তু বিস্তাৰিত অংশ দখল কৰিছে।<ref name="area">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Ville de Kinshasa|title=Géographie de Kinshasa|url=http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|archive-date=23 July 2012|date=25 June 2012|access-date=5 June 2025|archivedate=23 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|deadurl=yes}}</ref> আফ্ৰিকাৰ কাইৰো আৰু লোগেছৰ পিছত কিনশাচা তৃতীয় বৃহত্তম মহানগৰ।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=2020-07-03|language=en-US|title=Cities In The World With The Most Francophone Population|url=https://www.worldatlas.com/articles/cities-in-the-world-with-the-most-francophone-population.html|date=2022-03-08|ওয়েবসাইট=WorldAtlas}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও ই বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ নামমাত্ৰ ফ্ৰাংকোফোন নগৰীয়া অঞ্চল, য'ত ফৰাচী ভাষা হৈছে চহৰখনৰ চৰকাৰ, শিক্ষা, সংবাদ মাধ্যম, জনসেৱা, আৰু উচ্চ পৰ্যায়ৰ বাণিজ্যৰ ভাষা। আনহাতে, লিংগালা ভাষাক বাটে‍-ঘাটে‍ লিংগুয়া ফ্ৰাংকা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&q=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|title=Globalization and Language Vitality: Perspectives from Africa, pp. 103 & 109|last=Cécile B. Vigouroux & Salikoko S. Mufwene|year=2008|isbn=9780826495150|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20151005104851/https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&lpg=PA111&dq=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|archive-date=5 October 2015|url-অবস্থা=live|date=25 June 2012}}</ref> ২০১২ চনৰ অক্টোবৰ মাহত কিনশাচাত ১৪ সংখ্যক ফ্ৰাংকোফোনি শীৰ্ষ সন্মিলন অনুষ্ঠিত হৈছিল।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=[[Organisation internationale de la Francophonie|OIF]]|title=XIVe Sommet de la Francophonie|url=http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120619065536/http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|archive-date=19 June 2012|date=25 June 2012}}</ref> কিনশাচাৰ বাসিন্দাসকলক কিনোইছ (ফৰাচী আৰু কেতিয়াবা ইংৰাজীত) বা কিনাশাচান (ইংৰাজীত) বুলি জনা যায়। অঞ্চলটোৰ খিলঞ্জীয়া লোকসকলৰ ভিতৰত হুম্বু আৰু টেকে আদি অন্যতম। চহৰখন পাৰ্শ্বৱৰ্তী ৰিপাব্লিক অৱ কংগোৰ ৰাজধানী ব্ৰাজাভিলৰ মুখামুখি। এই বিন্দুত নদীৰ ব্যৱধান ৭ কিলোমিটাৰ বহল যদিও ভেটিকান চহৰ আৰু ৰোমৰ পিছত এই দুখন চহৰ বিশ্বৰ দ্বিতীয় নিকটতম ৰাজধানী চহৰৰ যোৰা। ==ইতিহাস== ১৮৮১ চনত হেনৰী মৰ্টন ষ্টেনলীয়ে ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰ হিচাপে এই চহৰখন প্ৰতিষ্ঠা কৰে।<ref>Roman Adrian Cybriwsky, ''Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture'', ABC-CLIO, USA, 2013, p. 144</ref> বেলজিয়ামৰ ৰজা দ্বিতীয় লিওপল্ডৰ সন্মানত ইয়াৰ নামকৰণ কৰা হৈছিল লিওপোল্ডভিল। তেওঁ কংগো ফ্ৰী ষ্টেট নিয়ন্ত্ৰণ কৰিছিল। এই বিশাল ভূখণ্ডই এখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ। এই অঞ্চলটো উপনিবৱশ নহয় বৰঞ্চ ৰজাৰ ব্যক্তিগত সম্পত্তি আছিল। এই ঠাইখন লিভিংষ্টন জলপ্ৰপাতৰ ওপৰৰ কংগো নদীৰ প্ৰথমটো নাও চলাব পৰা বন্দৰ হিচাপে বিকশিত হয়। লিওপোল্ডভিলৰ তলৰ ৩০০ কিলোমিটাৰ (১৯০ মাইল) উজানত এটি ধাৰা আছে। প্ৰথম অৱস্থাত সাগৰৰ মাজেৰে অহা বা যোৱা সকলো সামগ্ৰী লিওপোল্ডভিল আৰু মাটাডিৰ মাজত বহনকাৰীয়ে কঢ়িয়াই নিব লাগিছিল, ৰেপিডৰ তলৰ বন্দৰ আৰু উপকূলৰ পৰা ১৫০ কিলোমিটাৰ (৯৩ মাইল) দূৰত্বৰ পৰা আনিব লগা হৈছিল। ১৮৯৮ চনত মাটাডি-কিনশাচা পৰ্টেজ ৰেলৱেৰ নিৰ্মাণ সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ লগে লগে ৰেপিডৰ চাৰিওফালে বিকল্প পথৰ ব্যৱস্থা হয় আৰু লিওপোল্ডভিলৰ দ্ৰুত বিকাশ আৰম্ভ হয়। ১৯১৪ চনত পাইপলাইন স্থাপন কৰা হয়। ই মাটাডিৰ পৰা লিওপ’ল্ডভিলৰ ওপৰৰ ফালে থকা ভাপ জাহাজলৈ খাৰুৱা তেল পৰিবহণ কৰে।<ref name="britannica.com">{{বিশ্বকোষ উদ্ধৃতি|বিশ্বকোষ=britannica.com}}</ref> ১৯২৩ চনৰ ভিতৰত কংগোৰ মোহনাত থকা বোমা চহৰখনৰ ঠাইত এই চহৰখনক বেলজিয়ান কংগোৰ ৰাজধানীলৈ উন্নীত কৰা হয়।<ref name="britannica.com" /> "লিঅ'" বা "লিঅ'পল্ড" নামেৰে মতা এই চহৰখন ঔপনিৱেশিক যুগত দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাই ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰত পৰিণত হয়। ১৯৫৯ চনৰ বিদ্ৰোহৰ পাছত ১৯৬০ চনৰ ৩০ জুনত স্বাধীনতা লাভ কৰি‍ কংগো ৰিপাব্লিকে প্ৰথম প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে পেট্ৰিছ লুমুম্বাক নিৰ্বাচিত কৰে। লুমুম্বাৰ অনুভূত ছোভিয়েট সমৰ্থন প্ৰৱণতাক পশ্চিমীয়া স্বাৰ্থই ভাবুকি হিচাপে গণ্য কৰিছিল। যিহেতু সেই সময় শীতল যুদ্ধৰ উত্তেজনাপূৰ্ণ সময় আছিল, সেয়েহে আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামে কংগোৰ কৌশলগত সম্পদ বিশেষকৈ ইউৰেনিয়ামৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ হেৰুৱাব বিচৰা নাছিল। লুমুম্বাৰ নিৰ্বাচনৰ এবছৰ নৌহওঁতেই বেলজিয়াম আৰু আমেৰিকাই তেওঁৰ কঙ্গোলিজ প্ৰতিদ্বন্দ্বীসকলৰ সমৰ্থন ক্ৰয় কৰি লয় আৰু সেই ঘটনাবোৰক গতিশীল কৰি লুমুম্বাৰ হত্যাত পৰিণত কৰে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|last=Georges Nzongola-Ntalaja|date=17 January 2011|title=Patrice Lumumba: the most important assassination of the 20th century|url=https://www.theguardian.com/global-development/poverty-matters/2011/jan/17/patrice-lumumba-50th-anniversary-assassination|date=9 February 2020|ওয়েবসাইট=The Guardian}}</ref> ১৯৬৪ চনত মাইজে ছ’ম্বেই কংগো ৰিপাব্লিক, বুৰুণ্ডি আৰু মালিৰ সকলো নাগৰিকৰ লগতে ৰুৱাণ্ডাৰ পৰা অহা সকলো ৰাজনৈতিক শৰণাৰ্থীক বহিষ্কাৰ কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে।<ref>Jules Gerard-Libois and Benoit Verhaegen, ''Congo 1964: Political Documents of a Developing Nation'', Princeton University Press, 2015, p. 450</ref><ref name="NYT">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1964/08/22/archives/congo-starts-expulsions.html|title=Congo Starts Expulsions|work=[[The New York Times]]|date=19 May 2021|language=en}}</ref><ref>Daouda Gary-Tounkara, ''1964 : le Mali réinsère ses ressortissants expulsés'', In: '' Plein droit 2016/1 (n° 108)'', GISTI, 2016, p. 35-38</ref><ref>United States.</ref> ১৯৬৫ চনত আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামৰ সহায়ত কংগোত জোচেফ-ডিজিয়েৰ মবুটুৱে ক্ষমতা দখল কৰে। তেওঁ "প্ৰামাণ্যতা"ৰ নীতি প্ৰৱৰ্তন কৰে। ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে দেশৰ মানুহ আৰু ঠাইৰ নাম পুনৰ সজীৱ কৰি তুলিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। ১৯৬৬ চনত কিনশাচা নামৰ এখন গাঁৱৰ নামেৰে লিওপ’ল্ডভিলৰ নাম কিনশাচা ৰখা হয়। এসময়ত ই এই স্থানৰ ওচৰতে আছিল, যিটো বৰ্তমান কিনশাচা কমিউন নামেৰে জনা যায়। মবুটুৰ অধীনত চহৰখন দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পালে। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা বহু লোক নিজৰ সৌভাগ্যৰ সন্ধানত ইয়ালৈ আহিছিল। বা আন ঠাইৰ জাতিগত বিবাদৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ আহিছিল। এইদৰে তেওঁলোকে কিনশাচাৰ জনসংখ্যাৰ মাজত ইতিমধ্যে উপস্থিত থকা বহুতো জাতি আৰু ভাষাৰ লগত নতুন ভাষা আৰু জাতি-জনগোষ্ঠী সংযোজন কৰিলে। ১৯৯১ চনত চহৰখনে বিদ্ৰোহী সৈনিকক প্ৰতিহত কৰিবলগীয়া হৈছিল। চৰকাৰে দৰমহা দিব নোৱাৰাৰ বিৰুদ্ধে তেওঁলোকে‍ প্ৰতিবাদ কৰিছিল। ইয়াৰ পাছত বিদ্ৰোহীৰ বিদ্ৰোহ আৰম্ভ হয়, যাৰ ফলত ১৯৯৭ চনৰ ভিতৰত মবুটুৰ শাসন ব্যৱস্থাৰ পতন ঘটে।<ref name="britannica.com"/> মবুটুৰ অতিমাত্ৰা উৎপাত, গণ দুৰ্নীতি, নেপটিজিম আৰু গৃহযুদ্ধৰ ফলত কিনশাচাৰ বহু ক্ষতি হৈছিল। ই তেওঁক পতনৰফালে লৈ গৈছিল। ইয়াৰ পাছতো ই এতিয়াও মধ্য আফ্ৰিকাৰ বাবে এক প্ৰধান সাংস্কৃতিক আৰু বৌদ্ধিক কেন্দ্ৰ, য'ত সংগীতজ্ঞ আৰু শিল্পীৰ এক সমৃদ্ধিশালী সম্প্ৰদায় আছে। ইয়াৰ উপৰিও ই দেশৰ প্ৰধান ঔদ্যোগিক কেন্দ্ৰ, ইয়াত অভ্যন্তৰীণ অঞ্চলৰ পৰা অনা বহু প্ৰাকৃতিক সামগ্ৰী প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰা হয়। ২০০১ চনৰ পৰা ২০১৯ চনলৈকে কংগো গণতান্ত্ৰিক ৰিপাব্লিকৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জোচেফ কাবিলাৰ কিনশাচাত বিশেষ জনপ্ৰিয়তা নাছিল।<ref name="Trapido2016"/> ২০০৬ চনত কাবিলাই প্ৰতিদ্বন্দ্বিতামূলক নিৰ্বাচনত জয় ঘোষণা কৰাৰ পিছত হিংসাত্মক পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয়; ইউৰোপীয় সংঘই ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ বাহিনীত যোগদান কৰিবলৈ চহৰখনত সৈন্য নিয়োগ কৰে। ২০১৬ চনত নতুন নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ’ব বুলি ঘোষণা কৰাত দুবছৰ পলম হৈছিল। ছেপ্টেম্বৰ আৰু ডিচেম্বৰ মাহত বৃহৎ প্ৰতিবাদৰ সূচনা হয়। ইয়াৰ ফলত ৰাজপথত বেৰিকেড লগোৱাৰ লগতে কেইবা ডজন লোকৰ মৃত্যু হয়। বিদ্যালয় আৰু ব্যৱসায়িক প্ৰতিষ্ঠান বন্ধ আছিল।<ref>"[https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407 DR Congo election: 17 dead in anti-Kabila protests] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180616023724/https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407|date=16 June 2018}}", ''BBC'', 19 September 2016.</ref><ref>Merritt Kennedy, "[https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators Congo A 'Powder Keg' As Security Forces Crack Down On Whistling Demonstrators] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180517153108/https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators|date=17 May 2018}}", ''NPR'', 21 December 2016.</ref> ==ভূগোল== ===প্ৰশাসনিক বিভাগ=== ===জলবায়ু=== ==জনসংখ্যা== ১৯৮৪ চনত কৰা আনুষ্ঠানিক লোকপিয়লত ২৬ লাখ বাসিন্দা গণনা কৰা হৈছিল।<ref name="Bédécarrats2016">{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Bédécarrats|first=Florent|last২=Lafuente-Sampietro|first২=Oriane|year=2019|title=Building commons to cope with chaotic urbanization? Performance and sustainability of decentralized water services in the outskirts of Kinshasa|পাতাসমূহ=1096–1108|DOI=10.1016/j.jhydrol.2016.07.023|doi-access=free}}</ref> তেতিয়াৰ পৰাই সকলো অনুমান সঁচাকৈয়ে বহিৰ্প্ৰকাশ। ২০০৫ চনৰ বাবে অনুমান ৫৩ লাখৰ পৰা ৭৩ লাখৰ ভিতৰত পৰে।<ref name="Flouriot2013"/> ২০১৭ চনত চহৰখনৰ শেহতীয়া অনুমান অনুসৰি ইয়াৰ জনসংখ্যা আছিল ১১,৮৫৫,০০০।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=Archived copy|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|date=26 June 2012}}</ref> ইউ এন হেবিটেটৰ তথ্য অনুসৰি বছৰি ৩ লাখ ৯০ হাজাৰ লোক কিনাশাচালৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। যুদ্ধৰ পৰা পলায়ন কৰি অৰ্থনৈতিক সুযোগ বিচাৰি ইয়ালৈ আহে।<ref name="Iazzolino2016">Gianluca Iazzolino, "[http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls Kinshasa, megalopolis of 12 million souls, expanding furiously on super-charged growth] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170709174042/http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls|date=9 July 2017}}"; ''Mail & Guardian Africa'', 2 April 2016.</ref> এক অনুমান অনুসৰি (২০১৬) মহানগৰ কিনশাচাৰ জনসংখ্যা যথেষ্ট বৃদ্ধি পাব। ইয়াৰ জনসংখ্যা ২০৫০ চনৰ ভিতৰত ৩.৫ কোটি, ২০৭৫ চনৰ ভিতৰত ৫.৮ কোটি আৰু ২১০০ চনৰ ভিতৰত ৮.৩ কোটি হ’ব।<ref>{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Hoornweg|first=Daniel|last২=Pope|first২=Kevin|year=2017|title=Population predictions for the world's largest cities in the 21st century|পাতাসমূহ=195–216|DOI=10.1177/0956247816663557|doi-access=free}}</ref> তেনে হ'লে‍ ই বিশ্বৰ অন্যতম বৃহৎ মহানগৰ হিচাপে পৰিগণিত হ’ব। ===ভাষা=== কংগো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ চৰকাৰী ভাষা ফৰাচী। অৰ্থাৎ কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী কিনশাচাৰ ভাষাও ফৰাচী। কিনশাচা আনুষ্ঠানিকভাৱে বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ ফ্ৰাংকোফোন চহৰ যদিও বেছিভাগ মানুহেই হয় ফৰাচী ভাষা নাজানে অথবা ক’বলৈ চেষ্টা কৰে।<ref name=":0">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=7 March 2016|title=Populations of 150 Largest Cities in the World|url=http://www.worldatlas.com/citypops.htm|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20170828095658/http://www.worldatlas.com/citypops.htm|archive-date=28 August 2017|date=1 August 2016|ওয়েবসাইট=World Atlas}}</ref><ref name="Nadeau">{{cite book|title=The Story of French|url=https://archive.org/details/storyoffrench0000nade|last=Nadeau|first=Jean-Benoit|year=2006|publisher=St. Martin's Press|পাতা=301; 483|isbn=9780312341831}}</ref><ref name="Trefon">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=5VAAHi93y0sC&q=Kinshasa+second+largest+French+city&pg=PA7|title=Reinventing Order in the Congo: How People Respond to State Failure in Kinshasa|last=Trefon|first=Theodore|year=2004|publisher=Zed Books|পাতা=7|isbn=9781842774915|date=31 May 2009}}</ref> লিংগালা ভাষাক কথিত ভাষা হিচাপে বহুলভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ৰাস্তাৰ চিন, পোষ্টাৰ, বাতৰি কাকত, চৰকাৰী নথি-পত্ৰ, স্কুলৰ ভাষা ফৰাচী; নাটক, টেলিভিছন আৰু বাতৰি কাকতত ই আধিপত্য বিস্তাৰ কৰিছে আৰু বিভিন্ন সামাজিক শ্ৰেণীৰ লোকৰ মাজত উলম্ব সম্পৰ্ক ক্ষেত্ৰত ই ব্যৱহাৰ হয়। কিন্তু একে শ্ৰেণীৰ মানুহে নিজৰ মাজতে কংগো ভাষা (কিকোংগো, লিংগালা, শ্বিলুবা বা শ্বাহিলি)ত কথা পাতে।<ref name="Manning">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=LwzFF2FnbzMC&q=Kinshasa+second+largest+francophone+city&pg=PA189|title=Francophone sub-Saharan Africa: Democracy and Dependence, 1985–1995|last=Manning|first=Patrick|year=1998|publisher=Cambridge University Press|পাতা=189|isbn=9780521645195|date=31 May 2009}}{{অকাৰ্যকৰ সংযোগ|date=এপ্ৰিল ২০২৩ |bot=InternetArchiveBot |ঠিক কৰাৰ প্ৰচেষ্টা=yes }}</ref> ==চৰকাৰ আৰু ৰাজনীতি== ==অৰ্থনীতি== [[চিত্ৰ:Marsavco-Biggest_FMCG_Company_of_DRC_&_Central_Africa,_Part_of_RAWJI_Group-Largest_Group_in_DRC.jpg|ডান|thumb| মাৰ্চাভকো]] [[চিত্ৰ:2013_street_Kinshasa_8756715873.jpg|thumb|২০১৩ চনত কিনশাচা]] মহানগৰীৰ মাজমজিয়াত অৱস্থিত ট্ৰাষ্ট মাৰ্চেণ্ট বেংকৰ দৰে আন বহু উদ্যোগ আছে। খাদ্য প্ৰক্ৰিয়াকৰণ এটা প্ৰধান উদ্যোগ, আৰু নিৰ্মাণ আৰু অন্যান্য সেৱা উদ্যোগেও অৰ্থনীতিত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে।<ref name="britannica.com"/> যদিও কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ জনসংখ্যাৰ মাত্ৰ ১৩% লোক ইয়াত বাস কৰে, মুঠ ঘৰুৱা উৎপাদনৰ দ্বাৰা জুখিলে কংগোৰ অৰ্থনীতিৰ ৮৫% কিনশাচাৰৰ।<ref name="ChirisaEtAl2017"/> ২০০৪ চনৰ এক সমীক্ষাত দেখা গৈছে যে মুঠ ৯ লাখ ৭৬ হাজাৰ শ্ৰমিকৰ ৭০% অনানুষ্ঠানিকভাৱে নিয়োজিত, ১৭% ৰাজহুৱা খণ্ডত, ৯% আনুষ্ঠানিক ব্যক্তিগত খণ্ডত আৰু ৩% অন্যান্য খণ্ডত। বেছিভাগ নতুন চাকৰিকে অনানুষ্ঠানিক হিচাপে শ্ৰেণীভুক্ত কৰা হয়।<ref name="Flouriot2013"/> ১৯৭০ চনৰ পৰা কংগোৰ সৈতে চীন গণৰাজ্য যথেষ্ট জড়িত হৈ আছে। তেওঁলোকে পেলেছ ডু পিপল নিৰ্মাণৰ বাবে ধন আগবঢ়াইছিল আৰু শ্ কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনৰ পৰা কোটি কোটি ডলাৰৰ ঋণ। বাবা যুদ্ধত বিদ্ৰোহীসকলৰ বিৰুদ্ধে চৰকাৰক সমৰ্থন কৰিছিল। ২০০৭-২০০৮ বিত্তীয় বৰ্ষত চীন আৰু কংগোৱে ৮.৫ বিলিয়ন মাৰ্কিন ডলাৰৰ চুক্তিত স্বাক্ষৰ কৰে। কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনে‍ দিয়া এইয়া কোটি ডলাৰৰ ঋণ।<ref>Emizet Francois Kisangani, Scott F. Bobb, "China, People's Republic of, Relations with"; ''Historical Dictionary of the Democratic Republic of the Congo'', Lanham, Maryland: Scarecrow Press, 2010; pp. [https://books.google.com/books?id=FvAWPTaRvFYC&pg=PA74 74]–75.</ref> চীনা উদ্যোগীসকলে কিনশাচাৰ স্থানীয় বজাৰত ক্ৰমৱৰ্ধমান অংশীদাৰিত্ব লাভ কৰিছে, এই প্ৰক্ৰিয়াত পূৰ্বতে সফল কংগো, পশ্চিম আফ্ৰিকা, ভাৰতীয় আৰু লেবাননৰ ব্যৱসায়ীসকলক স্থানচ্যুত কৰিছে।<ref>Nuah M. Makungo, "[https://www.researchgate.net/publication/258339820_Is_The_Democratic_Republic_of_Congo_DRC_being_Globalized_by_China Is the Democratic Republic of Congo being Globalized by China? ]</ref> ২০০৫ চনত পৰিয়ালৰ গড় খৰচ ২১৫০ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল, যিটো প্ৰতিদিনে ১ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল। পৰিয়ালৰ গড় খৰচ আছিল ১৫৫৫ ডলাৰ, অৰ্থাৎ প্ৰতিজন ব্যক্তিৰ বাবে প্ৰতিদিনে ৬৬ চেণ্ট। দুখীয়াৰ মাজত এই ব্যয়ৰ আধাতকৈ অধিক খাদ্য, বিশেষকৈ ৰুটি আৰু শস্যজাতীয় খাদ্যৰ বাবে হয়।<ref name="Flouriot2013">Jean Flouriot, "[https://com.revues.org/6770 Kinshasa 2005. ]</ref> ==শিক্ষা== [[চিত্ৰ:Université_de_Kinshasa_(Unikin1).JPG|ডান|thumb| কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয়]] কিনশাচাত কেইবাখনো উচ্চ পৰ্যায়ৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে, য’ত চিভিল ইঞ্জিনিয়াৰিঙৰ পৰা আৰম্ভ কৰি নাৰ্চিং আৰু সাংবাদিকতালৈকে বিভিন্ন ধৰণৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে। চহৰখনত তিনিখন বিশ্ববিদ্যালয় আৰু এখন কলা বিদ্যালয় আছে: * একাডেমি ডি ডিজাইন (এডি) * ইনষ্টিটিউট চুপাৰিউৰ ডি'আৰ্কিটেকচাৰ আৰু নগৰবাদ * ইউনিভাৰ্চ‍িটি পেনাফ্ৰিকাইন ডু কঙ্গো (ইউপিসি) * কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয় * ইউনিভাৰ্চ‍িটি লিবাৰ ডি কিনশাচা * কঙ্গোৰ কেথলিক বিশ্ববিদ্যালয় * [[Congo Protestant University|কঙ্গো প্ৰটেষ্টাণ্ট বিশ্ববিদ্যালয়]] * [[Université Chretienne de Kinshasa|ইউনিভাৰ্চ‍িটি ক্ৰেটিয়েন ডি কিনশাসা]] * [[National Pedagogy University|ন্যাশনাল পেডাগজি ইউনিভাৰ্চ‍িটি]] * নেশ্বনেল ইনষ্টিটিউট অফ আৰ্টচ * বিজ্ঞাপন আৰু মিডিয়া উচ্চতৰ ইনষ্টিটিউট * চেণ্টাৰ ফৰ হেলথ ট্ৰেনিং (সিইএফএ)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Cefacongo.org|title=Cefacongo.org|url=http://www.cefacongo.org/index.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20110725151811/http://www.cefacongo.org/index.html|archive-date=25 July 2011|date=14 March 2011}}</ref> প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক বিদ্যালয়: * লাইচি প্ৰিন্স ডি লিজ (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, [[ফৰাসি বেলজীয়|বেলজিয়াম পাঠ্যক্ৰমেৰ ফ্ৰেঞ্চ কমিউনিটি]]) * প্ৰিন্স ভেন লুইকস্কুল কিনশাচা (প্ৰাথমিক শিক্ষা, ফ্ল্যাণ্ডাৰ্চ পাঠ্যক্ৰম)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Prins van Luikschool Kinshasa|title=Onze school|url=https://wordpress.pls-rdc.com/onze-school/|date=2020-05-16}}</ref> * ৰেনে ডে‍কাৰ্ত ফৰাচী উচ্চ বিদ্যালয় (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, ফৰাচী পাঠ্যক্ৰম) * আমেৰিকান স্কুল অফ কিনশাচা * আলহাদেফ স্কুল। ২০০৫ চনত ছয় বছৰৰ ওপৰৰ ৯৩% শিশোৱে স্কুললৈ গৈছিল আৰু ১৫ বছৰৰ ওপৰৰ ৭০% লোক ফৰাচী ভাষাত সাক্ষৰ আছিল। ==স্বাস্থ্য আৰু চিকিৎসা== কিনশাচাত বিশখন চিকিৎসালয়ৰ লগতে বিভিন্ন চিকিৎসা কেন্দ্ৰ আৰু পলিক্লিনিক আছে।<ref>[http://www.afdevinfo.com/htmlreports/org/org_55841.html "Provincial Health Division of Kinshasa"] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20110414194221/http://www.afdevinfo.com/htmlreports/org/org_55841.html|date=14 April 2011}}''African Development Information Services''</ref> ১৯৯১ চনৰ পৰা মনকল হাস্পতালে স্বাস্থ্য বিভাগৰ সহযোগত কিনশাচাৰ জিলা চিকিৎসালয় হিচাপে অলাভজনক স্বাস্থ্য প্ৰতিষ্ঠান হিচাপে কাম কৰি আহিছে। ২০১২ চনত শিশু চিকিৎসক আৰু ৰক্ত বিশেষজ্ঞ অধ্যাপক লিঅ’ন শ্বিলোলোৰ দ্বাৰা পৰিচালিত মনকল হাস্পতালৰ পৰীক্ষাগাৰ, ডায়েগনষ্টিক ৰেডিঅ’লজি, ইনটেনচিভ কেয়াৰ, নৱজাতক ইউনিট, ফেমিলি মেডিচিন, জৰুৰীকালীন ইউনিট আৰু বৃহত্তৰ অস্ত্ৰোপচাৰ এলেকাৰে উন্নত ক্লিনিকেল সেৱাৰ ১৫০খন বিছনাযুক্ত এটা ভৱন মুকলি কৰা হৈছে। ==সংস্কৃতি== কিনশাচাত ৰাষ্ট্ৰীয় সংগ্ৰহালয় আৰু কিনছাছা ফাইন আৰ্টছ একাডেমী আছে।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=qb6NAQAAQBAJ&dq=Kinshasa++National+Museum+and+the+Kinshasa+Fine+Arts+Academy&pg=PA145|title=Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture|last=Cybriwsky|first=Roman Adrian|date=2013-05-23|publisher=ABC-CLIO|language=en|isbn=978-1-61069-248-9}}</ref> কিনশাচা কংগোৰ বেছিভাগ বুদ্ধিজীৱীৰ বাসস্থান, য'ত ম্বুটু যুগত গঢ় লৈ উঠা ৰাজনৈতিক শ্ৰেণীও আছে।<ref name="Freund2012">Bill Freund, "City and Nation in an African Context: National Identity in Kinshasa”; ''Journal of Urban History'' 38(5), 2012; [[doi:10.1177/0096144212449141]].</ref> কিনছাছাৰ সংগীত জগতখন ১৯৬০ চনৰ পৰাই চহৰখনৰ অভিজাত শ্ৰেণীৰ পৃষ্ঠপোষকতাত পৰিচালিত হৈ‍ আহিছে।<ref name="Trapido2016"/> ১৯৯৪ চনত গঠন হোৱা অৰ্কেষ্টাৰ চিম্ফণিক কিম্বাংগুইষ্টে উন্নত বাদ্যযন্ত্ৰ ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে আৰু তেতিয়াৰ পৰাই ইয়াৰ সামৰ্থ্য আৰু সুনাম বৃদ্ধি পায়।<ref>Andy Morgan, "The scratch orchestra of Kinshasa", ''The Guardian'' 9 May 2013.</ref> কিনছাছাৰ এটা পপ সংস্কৃতিৰ আদৰ্শ ধৰণ হ'ল মাইকলিষ্ট, ইউৰোপ ভ্ৰমণ কৰা এজন ধনৱান ফেশ্বনেবল মানুহ। এড্ৰিয়েন মম্বেলে ওৰফে ষ্টাৰভছ নিয়াৰকছ আৰু সংগীতজ্ঞ পাপা ৱেম্বা আছিল মিচেলেষ্ট শৈলীৰ প্ৰাৰম্ভিক উদাহৰণ।<ref name="Trapido2016">Joe Trapido, "[https://newleftreview.org/II/98/joe-trapido-kinshasa-s-theatre-of-power Kinshasa's Theater of Power] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170917080840/https://newleftreview.org/II/98/joe-trapido-kinshasa-s-theatre-of-power|date=17 September 2017}}", ''[[নতুন বাম পৰ্যালোচনা|New Left Review]]'' 98, March/April 2016.</ref> লা চেপে, এটা সংযুক্ত সাংস্কৃতিক ধাৰা যাক ডেণ্ডিজম বুলিও বৰ্ণনা কৰা হয়, ইয়াত আড়ম্বৰপূৰ্ণ কাপোৰ পিন্ধাটো জড়িত হৈ আছে। বহু কিনোনেই চহৰখনৰ প্ৰতি নেতিবাচক দৃষ্টিভংগী পোষণ কৰে, গ্ৰাম্য জীৱনশৈলীৰ প্ৰতি নষ্টালজিয়া আৰু কিনশাচাতকৈ কংগো জাতিৰ সৈতে অধিক শক্তিশালী সংযোগ প্ৰকাশ কৰে।<ref name="Freund2012"/> ==উপাসনালয়== <gallery mode="" widths="180px" heights="150px"> File: Preĝejo de Sankta Anna en Kinŝaso 01.jpg |কিনশাচাৰ চেণ্ট এন্নেছ চাৰ্চ ([[কেথলিক চাৰ্চ অৱ দ্য ডেম'ক্ৰেটিক ৰিপাব্লিক অৱ কংগো]]) File: Église Francophone CBCO Kintambo.jpg| এগ্লিচ ফ্ৰাঙ্কোফোন চিবিচিও কিণ্টাম্বো ([[কঙ্গোৰ বেপ্তি‍ষ্ট সম্প্ৰদায়]]) </gallery> উপাসনাৰ স্থানসমূহৰ ভিতৰত আছে‍ মূলতঃ খ্ৰীষ্টান গীৰ্জা আৰু উপাসনালয়: কিনশাচাৰ ৰোমান কেথলিক আৰ্কডাইচেছ (কেথলিক গীৰ্জা), কিম্বাংগুইষ্ট চাৰ্চ, বেপ্টিষ্ট কমিউনিটি অৱ কংগো (বেপ্টিষ্ট ৱৰ্ল্ড এলায়েন্স), কংগো ৰিভাৰ বেপ্টিষ্ট কমিউনিটি (বেপ্টিষ্ট ৱৰ্ল্ড এলায়েন্স), এছেম্বলিজ অৱ গড, কংগোৰ এংলিকান চাৰ্চৰ প্ৰদেশ (এংলিকান কমিউনিয়ন), চাৰ্চ অৱ জিছুছ খ্ৰীষ্ট অৱ লেটাৰ-ডে চেণ্টছৰ এটা উপাসনালয় আৰু কিনশাচাত ১০০ৰো অধিক মণ্ডলী আছে। কংগোত এটা প্ৰেছবিটেৰিয়ান ধৰ্মীয়গোষ্ঠী (সংস্কাৰ কৰা গীৰ্জাৰ বিশ্ব ধৰ্মগোষ্ঠী) আছে।<ref>J. Gordon Melton, Martin Baumann, ‘‘Religions of the World: A Comprehensive Encyclopedia of Beliefs and Practices’’, ABC-CLIO, USA, 2010, p. 777</ref> মুছলমানৰো মছজিদ আছে। বৰ্তমান এটা বাহাই উপাসনালয় নিৰ্মাণৰ কাম চলি আছে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=20 May 2021|title=Les travaux de construction de la Maison d'Adoration Nationale en bonne progression!|url=https://www.bahai-rdc.org/les-travaux-de-construction-de-la-maison-dadoration-nationale-en-bonne-progression/|date=১ এপ্ৰিল ২০২৩|archive-date=১৩ জুন ২০২১|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20210613091220/https://www.bahai-rdc.org/les-travaux-de-construction-de-la-maison-dadoration-nationale-en-bonne-progression/|url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ}}</ref> ==গণমাধ্যম== ==খেলাধুলা== ==অট্টালিকা আৰু প্ৰতিষ্ঠান== ==আন্তঃগাঁথনি আৰু গৃহ নিৰ্মাণ== ==পৰিবহণ== ===বিমান=== ===ৰেল=== ===বাহ্যিক পৰিবহণ=== ==সামাজিক বিষয়== ===অপৰাধ আৰু শাস্তি=== ===ৰাস্তাৰ শিশু=== ২০১০ চনত ৰাজপথৰ শিশু বা "শ্বেগু" (সততে অনাথ)ক আৰক্ষী আৰু সেনাই অত্যাচাৰ কৰিছিল। কিনশাচাৰ ৰাজপথত বাস কৰা আনুমানিক ২০,০০০ শিশুৰ ভিতৰত প্ৰায় এক চতুৰ্থাংশই ভিক্ষাৰী, কিছুমান ৰাজপথত ব্যৱসায়ী আৰু প্ৰায় এক তৃতীয়াংশই কোনো ধৰণৰ কৰ্মসংস্থাপন লাভ কৰিছে। কিছুমানে শাৰীৰিকভাৱে নিৰ্যাতন চলোৱা পৰিয়ালৰ পৰা পলাই গৈছিল, বিশেষকৈ মাক-দেউতাকৰ পৰা, আন কিছুমানক ডাইনী বুলি বিশ্বাস কৰা পৰিয়ালৰ পৰা বহিষ্কাৰ কৰা হৈছিল৷ পূৰ্বৰ উল্লেখযোগ্য সংখ্যক আছিল গৃহযুদ্ধৰ অনাথ। ==জনপ্ৰিয় সংস্কৃতিত== ডব্লিউডব্লিউই মল্লযুঁজাৰু শ্বিনছুকে নাকামুৰাই তেওঁৰ ফিনিচাৰ হিচাপে কিনশাচা নামৰ এটি চলন্ত নি-ষ্ট্ৰাইক ব্যৱহাৰ কৰে। এইটোত স্পষ্টভাৱে সেই নামৰ চহৰ অৰ্থাৎ কিনশাচাৰ উল্লেখ আছে। অৱশ্য‍ে নিউ জাপান প্ৰ' ৰেছলিঙত থকাৰ সময়ছোৱাত তেওঁৰ এই "ষ্টেপ"ৰ নাম পূৰ্বে "বোমায়ে" (অৰ্থাৎ "তেওঁক হত্যা কৰা") ৰখা হৈছিল। কিন্তু ট্ৰেডমাৰ্কৰ সমস্যাৰ বাবে ডব্লিউডব্লিউই-ৰ সৈতে চুক্তিৱদ্ধ হোৱাৰ পাছত ২০১৬ চনত এই নাম সলনি কৰা হয়। <ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=The story behind Shinsuke Nakamura's Bomaye becoming Kinshasa in WWE|url=https://www.cagesideseats.com/wwe/2016/4/2/11353328/the-story-behind-shinsuke-nakamuras-bomaye-becoming-kishasa-in-wwe}}</ref> ==তথ্য সংগ্ৰহ== [[শ্ৰেণী:ভূগোল]] febqnoiqarvqpnt80czjofiywjtj95f 517043 517042 2025-06-11T09:15:39Z কুমুদ ঘোষ 42738 [[ৱিকিপিডিয়া:লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰক|লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰকৰ]] সহায়ত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰণ কৰা হ’ল। 517043 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = কিনশাচা | official_name = ''ভিলে ডি কিনশাচা '' | settlement_type = ৰাজধানী চহৰ আৰু প্ৰদেশ | image_skyline = {{multiple image | perrow = 1/2/2/2 | border = infobox | total_width = 290 | caption_align = center | image1 = La ville de Kinshasa.jpg | caption1 = ডাউনটাউন কিনশাচা | image2 = Africell - Black Santa - DRC (49268350383).jpg | caption2 = গোম্বে, কিনশাচা | image3 = Kinshasa by night (23769991270).jpg | caption3 = লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক | image4 = Parc de la Vallée de la Nsele.jpg | caption4 = লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক | image5 = Le 17 janvier 1961, Patrice Lumumba mourrait, victime de son « rêve » pour un Congo libre, démocratique et développé. (16112526649).jpg | caption5 = পাত্ৰিছ লুমুম্বাৰ মূৰ্তি সহিত লাইমেট টাৱাৰ (পটভূমিত)। | image6 = Bâtiment de la SCPT (anciennement ONATRA) à Gombe, Kinshasa.jpg | caption6 = চ'ছাইটিি বাণিজ্যিক দেচ পৰিবহণ আৰু দেচ বন্দৰ }} | image_flag = Flag of Kinshasa, DRC.svg | image_seal = Coat of arms of Kinshasa.svg | seal_size = 50px | nickname = কিন লা বেলে | motto = | image_map = Democratic Republic of the Congo (26 provinces) - Kinshasa.svg | map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ প্ৰদেশৰ মানচিত্ৰত কিনশাচা | pushpin_map = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ#আফ্ৰিকা#পৃথিৱী | pushpin_relief = 1 | pushpin_map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ মানচিত্ৰত কিনশাসা | coordinates = | subdivision_type = দেশ | subdivision_name = | subdivision_type1 = [[Provinces of the Democratic Republic of the Congo|Province]] | established_title = প্ৰতিষ্ঠিত | established_date = ১৮৮১ | seat_type = চি‍টি হল | seat = লা গোম্বে | parts_type = কমিউন | parts_style = coll | p1 = বন্দলুংৱা | p2 = বাৰুম্বু | p3 = বুম্বু | p4 = গোম্বে (প্ৰাচীন কালিনা) | p5 = কালামু | p6 = কাছা-ভুবু | p7 = কিম্বানসেকে | p8 = কিনশাসা | p9 = কিণ্টামবো | p10 = কিসেনসো | p11 = লেম্বা | p12 = লিমেট | p13 = লিঙ্গৱালা | p14 = মাকালা | p15 = মালুকু | p16 = মাসিনা | p17 = মাটে | p18 = মণ্ট এনগাফুলা | p19 = এনডিজিলি | p20 = নগাবা | p21 = এনগালিমা | p22 = এনগিৰি-এনগিৰি | p23 = এনসেলে | p24 = সেলেম্বাও | government_type = প্ৰাদেশিক সমাৱেশ | governing_body = কিনশাচাৰ প্ৰাদেশিক পৰিষদ | leader_title = গভৰ্ণৰ | leader_name = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | leader_title1 = ভাইচ-গভৰ্ণৰ | leader_name1 = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | total_type = নগৰ-প্ৰদেশ | area_footnotes =<ref name=Kayembe2009 /> | area_total_km2 = 9965 | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_water_percent = | area_urban_km2 = 600 | elevation_m = 240 | population_total = 17071000<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |last=Institut National De La Statistique |title=Projections demographiques 2019-25 (in French) |url=http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |date=September 23, 2020 |archive-date=জুলাই ২, ২০২০ |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ |access-date=June 5, 2025 |archivedate=July 2, 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |deadurl=yes }}</ref> | population_as_of = ২০২১ | population_footnotes = | population_density_km2 = 1462 | population_urban = 16316000 | population_metro = 17239463 | population_urban_footnotes =<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি| url = https://populationstat.com/democratic-republic-of-the-congo/kinshasa|title = PopulationStat.com}}</ref> | population_density_urban_km2 = auto | population_blank1_title = [[জাতীয় ভাষা|language]] | population_blank1 = ফৰাচী আৰু লিঙ্গালা | population_note = | postal_code = | area_code = 243 + 9 | blank_name_sec1 = [[মানৱ উন্নয়ন সূচক|এইচডিআই]] (২০১৯) | blank_info_sec1 = 0.577<ref name="GlobalDataLab">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab |url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180923120638/https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |archive-date=23 September 2018 |date=2021-07-27 |ওয়েবসাইট=hdi.globaldatalab.org |language=en}}</ref><br />{{color|#fc0|medium}}[[List of provinces of the Democratic Republic of the Congo by Human Development Index|1st]] | area_urban_footnotes =<ref name="population">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |date=April 2017 |title=DemographiaWorld Urban Areas – 13th Annual Edition |url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |archive-date=3 May 2018 |date=8 July 2017 |publisher=[[Demographia]]}}</ref> | timezone = [[পশ্চিম আফ্ৰিকাৰ সময়]] | utc_offset = +1 | coor_pinpoint = | registration_plate_type = [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ যানবাহন ৰেজিষ্ট্ৰেশন প্লেট|লাইসেন্স প্লেট কোড]] | registration_plate = {{পতাকা আইকন|Democratic Republic of the Congo}} CGO / '''01''' }} '''কিনশাচা''' ({{lang-en|Kinshasa}}) হ'ল কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী আৰু সৰ্ববৃহৎ চহৰ। পূৰ্বতে ইয়াক লিওপোল্ডভিল নামেৰে জনা গৈছিল। এসময়ত কংগো নদীৰ পাৰত মাছ ধৰা আৰু ব্যৱসায়িক গাঁৱৰ বসতিস্থল কিনশাচা এতিয়া বিশ্বৰ অন্যতম দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা মেগাচিটি। কিনশাচা মহানগৰখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ ২৬খন প্ৰদেশৰ ভিতৰত এখন। যিহেতু নগৰ-প্ৰদেশৰ প্ৰশাসনিক সীমাৰেখাই এক বিশাল এলেকা সামৰি লৈছে, সেয়েহে নগৰ-প্ৰদেশৰ ৯০ শতাংশতকৈও অধিক ভূমি গ্ৰাম্য প্ৰকৃতিৰ, চহৰীয়া অঞ্চলসমূহে পশ্চিম দিশত সৰু কিন্তু বিস্তাৰিত অংশ দখল কৰিছে।<ref name="area">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Ville de Kinshasa|title=Géographie de Kinshasa|url=http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|archive-date=23 July 2012|date=25 June 2012|access-date=5 June 2025|archivedate=23 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|deadurl=yes}}</ref> আফ্ৰিকাৰ কাইৰো আৰু লোগেছৰ পিছত কিনশাচা তৃতীয় বৃহত্তম মহানগৰ।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=2020-07-03|language=en-US|title=Cities In The World With The Most Francophone Population|url=https://www.worldatlas.com/articles/cities-in-the-world-with-the-most-francophone-population.html|date=2022-03-08|ওয়েবসাইট=WorldAtlas}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও ই বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ নামমাত্ৰ ফ্ৰাংকোফোন নগৰীয়া অঞ্চল, য'ত ফৰাচী ভাষা হৈছে চহৰখনৰ চৰকাৰ, শিক্ষা, সংবাদ মাধ্যম, জনসেৱা, আৰু উচ্চ পৰ্যায়ৰ বাণিজ্যৰ ভাষা। আনহাতে, লিংগালা ভাষাক বাটে‍-ঘাটে‍ লিংগুয়া ফ্ৰাংকা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&q=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|title=Globalization and Language Vitality: Perspectives from Africa, pp. 103 & 109|last=Cécile B. Vigouroux & Salikoko S. Mufwene|year=2008|isbn=9780826495150|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20151005104851/https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&lpg=PA111&dq=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|archive-date=5 October 2015|url-অবস্থা=live|date=25 June 2012}}</ref> ২০১২ চনৰ অক্টোবৰ মাহত কিনশাচাত ১৪ সংখ্যক ফ্ৰাংকোফোনি শীৰ্ষ সন্মিলন অনুষ্ঠিত হৈছিল।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=[[Organisation internationale de la Francophonie|OIF]]|title=XIVe Sommet de la Francophonie|url=http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120619065536/http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|archive-date=19 June 2012|date=25 June 2012}}</ref> কিনশাচাৰ বাসিন্দাসকলক কিনোইছ (ফৰাচী আৰু কেতিয়াবা ইংৰাজীত) বা কিনাশাচান (ইংৰাজীত) বুলি জনা যায়। অঞ্চলটোৰ খিলঞ্জীয়া লোকসকলৰ ভিতৰত হুম্বু আৰু টেকে আদি অন্যতম। চহৰখন পাৰ্শ্বৱৰ্তী ৰিপাব্লিক অৱ কংগোৰ ৰাজধানী ব্ৰাজাভিলৰ মুখামুখি। এই বিন্দুত নদীৰ ব্যৱধান ৭ কিলোমিটাৰ বহল যদিও ভেটিকান চহৰ আৰু ৰোমৰ পিছত এই দুখন চহৰ বিশ্বৰ দ্বিতীয় নিকটতম ৰাজধানী চহৰৰ যোৰা। ==ইতিহাস== ১৮৮১ চনত হেনৰী মৰ্টন ষ্টেনলীয়ে ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰ হিচাপে এই চহৰখন প্ৰতিষ্ঠা কৰে।<ref>Roman Adrian Cybriwsky, ''Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture'', ABC-CLIO, USA, 2013, p. 144</ref> বেলজিয়ামৰ ৰজা দ্বিতীয় লিওপল্ডৰ সন্মানত ইয়াৰ নামকৰণ কৰা হৈছিল লিওপোল্ডভিল। তেওঁ কংগো ফ্ৰী ষ্টেট নিয়ন্ত্ৰণ কৰিছিল। এই বিশাল ভূখণ্ডই এখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ। এই অঞ্চলটো উপনিবৱশ নহয় বৰঞ্চ ৰজাৰ ব্যক্তিগত সম্পত্তি আছিল। এই ঠাইখন লিভিংষ্টন জলপ্ৰপাতৰ ওপৰৰ কংগো নদীৰ প্ৰথমটো নাও চলাব পৰা বন্দৰ হিচাপে বিকশিত হয়। লিওপোল্ডভিলৰ তলৰ ৩০০ কিলোমিটাৰ (১৯০ মাইল) উজানত এটি ধাৰা আছে। প্ৰথম অৱস্থাত সাগৰৰ মাজেৰে অহা বা যোৱা সকলো সামগ্ৰী লিওপোল্ডভিল আৰু মাটাডিৰ মাজত বহনকাৰীয়ে কঢ়িয়াই নিব লাগিছিল, ৰেপিডৰ তলৰ বন্দৰ আৰু উপকূলৰ পৰা ১৫০ কিলোমিটাৰ (৯৩ মাইল) দূৰত্বৰ পৰা আনিব লগা হৈছিল। ১৮৯৮ চনত মাটাডি-কিনশাচা পৰ্টেজ ৰেলৱেৰ নিৰ্মাণ সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ লগে লগে ৰেপিডৰ চাৰিওফালে বিকল্প পথৰ ব্যৱস্থা হয় আৰু লিওপোল্ডভিলৰ দ্ৰুত বিকাশ আৰম্ভ হয়। ১৯১৪ চনত পাইপলাইন স্থাপন কৰা হয়। ই মাটাডিৰ পৰা লিওপ’ল্ডভিলৰ ওপৰৰ ফালে থকা ভাপ জাহাজলৈ খাৰুৱা তেল পৰিবহণ কৰে।<ref name="britannica.com">{{বিশ্বকোষ উদ্ধৃতি|বিশ্বকোষ=britannica.com}}</ref> ১৯২৩ চনৰ ভিতৰত কংগোৰ মোহনাত থকা বোমা চহৰখনৰ ঠাইত এই চহৰখনক বেলজিয়ান কংগোৰ ৰাজধানীলৈ উন্নীত কৰা হয়।<ref name="britannica.com" /> "লিঅ'" বা "লিঅ'পল্ড" নামেৰে মতা এই চহৰখন ঔপনিৱেশিক যুগত দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাই ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰত পৰিণত হয়। ১৯৫৯ চনৰ বিদ্ৰোহৰ পাছত ১৯৬০ চনৰ ৩০ জুনত স্বাধীনতা লাভ কৰি‍ কংগো ৰিপাব্লিকে প্ৰথম প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে পেট্ৰিছ লুমুম্বাক নিৰ্বাচিত কৰে। লুমুম্বাৰ অনুভূত ছোভিয়েট সমৰ্থন প্ৰৱণতাক পশ্চিমীয়া স্বাৰ্থই ভাবুকি হিচাপে গণ্য কৰিছিল। যিহেতু সেই সময় শীতল যুদ্ধৰ উত্তেজনাপূৰ্ণ সময় আছিল, সেয়েহে আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামে কংগোৰ কৌশলগত সম্পদ বিশেষকৈ ইউৰেনিয়ামৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ হেৰুৱাব বিচৰা নাছিল। লুমুম্বাৰ নিৰ্বাচনৰ এবছৰ নৌহওঁতেই বেলজিয়াম আৰু আমেৰিকাই তেওঁৰ কঙ্গোলিজ প্ৰতিদ্বন্দ্বীসকলৰ সমৰ্থন ক্ৰয় কৰি লয় আৰু সেই ঘটনাবোৰক গতিশীল কৰি লুমুম্বাৰ হত্যাত পৰিণত কৰে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|last=Georges Nzongola-Ntalaja|date=17 January 2011|title=Patrice Lumumba: the most important assassination of the 20th century|url=https://www.theguardian.com/global-development/poverty-matters/2011/jan/17/patrice-lumumba-50th-anniversary-assassination|date=9 February 2020|ওয়েবসাইট=The Guardian}}</ref> ১৯৬৪ চনত মাইজে ছ’ম্বেই কংগো ৰিপাব্লিক, বুৰুণ্ডি আৰু মালিৰ সকলো নাগৰিকৰ লগতে ৰুৱাণ্ডাৰ পৰা অহা সকলো ৰাজনৈতিক শৰণাৰ্থীক বহিষ্কাৰ কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে।<ref>Jules Gerard-Libois and Benoit Verhaegen, ''Congo 1964: Political Documents of a Developing Nation'', Princeton University Press, 2015, p. 450</ref><ref name="NYT">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1964/08/22/archives/congo-starts-expulsions.html|title=Congo Starts Expulsions|work=[[The New York Times]]|date=19 May 2021|language=en}}</ref><ref>Daouda Gary-Tounkara, ''1964 : le Mali réinsère ses ressortissants expulsés'', In: '' Plein droit 2016/1 (n° 108)'', GISTI, 2016, p. 35-38</ref><ref>United States.</ref> ১৯৬৫ চনত আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামৰ সহায়ত কংগোত জোচেফ-ডিজিয়েৰ মবুটুৱে ক্ষমতা দখল কৰে। তেওঁ "প্ৰামাণ্যতা"ৰ নীতি প্ৰৱৰ্তন কৰে। ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে দেশৰ মানুহ আৰু ঠাইৰ নাম পুনৰ সজীৱ কৰি তুলিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। ১৯৬৬ চনত কিনশাচা নামৰ এখন গাঁৱৰ নামেৰে লিওপ’ল্ডভিলৰ নাম কিনশাচা ৰখা হয়। এসময়ত ই এই স্থানৰ ওচৰতে আছিল, যিটো বৰ্তমান কিনশাচা কমিউন নামেৰে জনা যায়। মবুটুৰ অধীনত চহৰখন দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পালে। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা বহু লোক নিজৰ সৌভাগ্যৰ সন্ধানত ইয়ালৈ আহিছিল। বা আন ঠাইৰ জাতিগত বিবাদৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ আহিছিল। এইদৰে তেওঁলোকে কিনশাচাৰ জনসংখ্যাৰ মাজত ইতিমধ্যে উপস্থিত থকা বহুতো জাতি আৰু ভাষাৰ লগত নতুন ভাষা আৰু জাতি-জনগোষ্ঠী সংযোজন কৰিলে। ১৯৯১ চনত চহৰখনে বিদ্ৰোহী সৈনিকক প্ৰতিহত কৰিবলগীয়া হৈছিল। চৰকাৰে দৰমহা দিব নোৱাৰাৰ বিৰুদ্ধে তেওঁলোকে‍ প্ৰতিবাদ কৰিছিল। ইয়াৰ পাছত বিদ্ৰোহীৰ বিদ্ৰোহ আৰম্ভ হয়, যাৰ ফলত ১৯৯৭ চনৰ ভিতৰত মবুটুৰ শাসন ব্যৱস্থাৰ পতন ঘটে।<ref name="britannica.com"/> মবুটুৰ অতিমাত্ৰা উৎপাত, গণ দুৰ্নীতি, নেপটিজিম আৰু গৃহযুদ্ধৰ ফলত কিনশাচাৰ বহু ক্ষতি হৈছিল। ই তেওঁক পতনৰফালে লৈ গৈছিল। ইয়াৰ পাছতো ই এতিয়াও মধ্য আফ্ৰিকাৰ বাবে এক প্ৰধান সাংস্কৃতিক আৰু বৌদ্ধিক কেন্দ্ৰ, য'ত সংগীতজ্ঞ আৰু শিল্পীৰ এক সমৃদ্ধিশালী সম্প্ৰদায় আছে। ইয়াৰ উপৰিও ই দেশৰ প্ৰধান ঔদ্যোগিক কেন্দ্ৰ, ইয়াত অভ্যন্তৰীণ অঞ্চলৰ পৰা অনা বহু প্ৰাকৃতিক সামগ্ৰী প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰা হয়। ২০০১ চনৰ পৰা ২০১৯ চনলৈকে কংগো গণতান্ত্ৰিক ৰিপাব্লিকৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জোচেফ কাবিলাৰ কিনশাচাত বিশেষ জনপ্ৰিয়তা নাছিল।<ref name="Trapido2016"/> ২০০৬ চনত কাবিলাই প্ৰতিদ্বন্দ্বিতামূলক নিৰ্বাচনত জয় ঘোষণা কৰাৰ পিছত হিংসাত্মক পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয়; ইউৰোপীয় সংঘই ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ বাহিনীত যোগদান কৰিবলৈ চহৰখনত সৈন্য নিয়োগ কৰে। ২০১৬ চনত নতুন নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ’ব বুলি ঘোষণা কৰাত দুবছৰ পলম হৈছিল। ছেপ্টেম্বৰ আৰু ডিচেম্বৰ মাহত বৃহৎ প্ৰতিবাদৰ সূচনা হয়। ইয়াৰ ফলত ৰাজপথত বেৰিকেড লগোৱাৰ লগতে কেইবা ডজন লোকৰ মৃত্যু হয়। বিদ্যালয় আৰু ব্যৱসায়িক প্ৰতিষ্ঠান বন্ধ আছিল।<ref>"[https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407 DR Congo election: 17 dead in anti-Kabila protests] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180616023724/https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407|date=16 June 2018}}", ''BBC'', 19 September 2016.</ref><ref>Merritt Kennedy, "[https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators Congo A 'Powder Keg' As Security Forces Crack Down On Whistling Demonstrators] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180517153108/https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators|date=17 May 2018}}", ''NPR'', 21 December 2016.</ref> ==ভূগোল== ===প্ৰশাসনিক বিভাগ=== ===জলবায়ু=== ==জনসংখ্যা== ১৯৮৪ চনত কৰা আনুষ্ঠানিক লোকপিয়লত ২৬ লাখ বাসিন্দা গণনা কৰা হৈছিল।<ref name="Bédécarrats2016">{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Bédécarrats|first=Florent|last২=Lafuente-Sampietro|first২=Oriane|year=2019|title=Building commons to cope with chaotic urbanization? Performance and sustainability of decentralized water services in the outskirts of Kinshasa|পাতাসমূহ=1096–1108|DOI=10.1016/j.jhydrol.2016.07.023|doi-access=free}}</ref> তেতিয়াৰ পৰাই সকলো অনুমান সঁচাকৈয়ে বহিৰ্প্ৰকাশ। ২০০৫ চনৰ বাবে অনুমান ৫৩ লাখৰ পৰা ৭৩ লাখৰ ভিতৰত পৰে।<ref name="Flouriot2013"/> ২০১৭ চনত চহৰখনৰ শেহতীয়া অনুমান অনুসৰি ইয়াৰ জনসংখ্যা আছিল ১১,৮৫৫,০০০।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=Archived copy|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|date=26 June 2012}}</ref> ইউ এন হেবিটেটৰ তথ্য অনুসৰি বছৰি ৩ লাখ ৯০ হাজাৰ লোক কিনাশাচালৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। যুদ্ধৰ পৰা পলায়ন কৰি অৰ্থনৈতিক সুযোগ বিচাৰি ইয়ালৈ আহে।<ref name="Iazzolino2016">Gianluca Iazzolino, "[http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls Kinshasa, megalopolis of 12 million souls, expanding furiously on super-charged growth] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170709174042/http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls|date=9 July 2017}}"; ''Mail & Guardian Africa'', 2 April 2016.</ref> এক অনুমান অনুসৰি (২০১৬) মহানগৰ কিনশাচাৰ জনসংখ্যা যথেষ্ট বৃদ্ধি পাব। ইয়াৰ জনসংখ্যা ২০৫০ চনৰ ভিতৰত ৩.৫ কোটি, ২০৭৫ চনৰ ভিতৰত ৫.৮ কোটি আৰু ২১০০ চনৰ ভিতৰত ৮.৩ কোটি হ’ব।<ref>{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Hoornweg|first=Daniel|last২=Pope|first২=Kevin|year=2017|title=Population predictions for the world's largest cities in the 21st century|পাতাসমূহ=195–216|DOI=10.1177/0956247816663557|doi-access=free}}</ref> তেনে হ'লে‍ ই বিশ্বৰ অন্যতম বৃহৎ মহানগৰ হিচাপে পৰিগণিত হ’ব। ===ভাষা=== কংগো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ চৰকাৰী ভাষা ফৰাচী। অৰ্থাৎ কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী কিনশাচাৰ ভাষাও ফৰাচী। কিনশাচা আনুষ্ঠানিকভাৱে বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ ফ্ৰাংকোফোন চহৰ যদিও বেছিভাগ মানুহেই হয় ফৰাচী ভাষা নাজানে অথবা ক’বলৈ চেষ্টা কৰে।<ref name=":0">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=7 March 2016|title=Populations of 150 Largest Cities in the World|url=http://www.worldatlas.com/citypops.htm|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20170828095658/http://www.worldatlas.com/citypops.htm|archive-date=28 August 2017|date=1 August 2016|ওয়েবসাইট=World Atlas}}</ref><ref name="Nadeau">{{cite book|title=The Story of French|url=https://archive.org/details/storyoffrench0000nade|last=Nadeau|first=Jean-Benoit|year=2006|publisher=St. Martin's Press|পাতা=301; 483|isbn=9780312341831}}</ref><ref name="Trefon">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=5VAAHi93y0sC&q=Kinshasa+second+largest+French+city&pg=PA7|title=Reinventing Order in the Congo: How People Respond to State Failure in Kinshasa|last=Trefon|first=Theodore|year=2004|publisher=Zed Books|পাতা=7|isbn=9781842774915|date=31 May 2009}}</ref> লিংগালা ভাষাক কথিত ভাষা হিচাপে বহুলভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ৰাস্তাৰ চিন, পোষ্টাৰ, বাতৰি কাকত, চৰকাৰী নথি-পত্ৰ, স্কুলৰ ভাষা ফৰাচী; নাটক, টেলিভিছন আৰু বাতৰি কাকতত ই আধিপত্য বিস্তাৰ কৰিছে আৰু বিভিন্ন সামাজিক শ্ৰেণীৰ লোকৰ মাজত উলম্ব সম্পৰ্ক ক্ষেত্ৰত ই ব্যৱহাৰ হয়। কিন্তু একে শ্ৰেণীৰ মানুহে নিজৰ মাজতে কংগো ভাষা (কিকোংগো, লিংগালা, শ্বিলুবা বা শ্বাহিলি)ত কথা পাতে।<ref name="Manning">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=LwzFF2FnbzMC&q=Kinshasa+second+largest+francophone+city&pg=PA189|title=Francophone sub-Saharan Africa: Democracy and Dependence, 1985–1995|last=Manning|first=Patrick|year=1998|publisher=Cambridge University Press|পাতা=189|isbn=9780521645195|date=31 May 2009}}{{অকাৰ্যকৰ সংযোগ|date=এপ্ৰিল ২০২৩ |bot=InternetArchiveBot |ঠিক কৰাৰ প্ৰচেষ্টা=yes }}</ref> ==চৰকাৰ আৰু ৰাজনীতি== ==অৰ্থনীতি== [[চিত্ৰ:Marsavco-Biggest_FMCG_Company_of_DRC_&_Central_Africa,_Part_of_RAWJI_Group-Largest_Group_in_DRC.jpg|ডান|thumb| মাৰ্চাভকো]] [[চিত্ৰ:2013_street_Kinshasa_8756715873.jpg|thumb|২০১৩ চনত কিনশাচা]] মহানগৰীৰ মাজমজিয়াত অৱস্থিত ট্ৰাষ্ট মাৰ্চেণ্ট বেংকৰ দৰে আন বহু উদ্যোগ আছে। খাদ্য প্ৰক্ৰিয়াকৰণ এটা প্ৰধান উদ্যোগ, আৰু নিৰ্মাণ আৰু অন্যান্য সেৱা উদ্যোগেও অৰ্থনীতিত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে।<ref name="britannica.com"/> যদিও কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ জনসংখ্যাৰ মাত্ৰ ১৩% লোক ইয়াত বাস কৰে, মুঠ ঘৰুৱা উৎপাদনৰ দ্বাৰা জুখিলে কংগোৰ অৰ্থনীতিৰ ৮৫% কিনশাচাৰৰ।<ref name="ChirisaEtAl2017"/> ২০০৪ চনৰ এক সমীক্ষাত দেখা গৈছে যে মুঠ ৯ লাখ ৭৬ হাজাৰ শ্ৰমিকৰ ৭০% অনানুষ্ঠানিকভাৱে নিয়োজিত, ১৭% ৰাজহুৱা খণ্ডত, ৯% আনুষ্ঠানিক ব্যক্তিগত খণ্ডত আৰু ৩% অন্যান্য খণ্ডত। বেছিভাগ নতুন চাকৰিকে অনানুষ্ঠানিক হিচাপে শ্ৰেণীভুক্ত কৰা হয়।<ref name="Flouriot2013"/> ১৯৭০ চনৰ পৰা কংগোৰ সৈতে চীন গণৰাজ্য যথেষ্ট জড়িত হৈ আছে। তেওঁলোকে পেলেছ ডু পিপল নিৰ্মাণৰ বাবে ধন আগবঢ়াইছিল আৰু শ্ কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনৰ পৰা কোটি কোটি ডলাৰৰ ঋণ। বাবা যুদ্ধত বিদ্ৰোহীসকলৰ বিৰুদ্ধে চৰকাৰক সমৰ্থন কৰিছিল। ২০০৭-২০০৮ বিত্তীয় বৰ্ষত চীন আৰু কংগোৱে ৮.৫ বিলিয়ন মাৰ্কিন ডলাৰৰ চুক্তিত স্বাক্ষৰ কৰে। কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনে‍ দিয়া এইয়া কোটি ডলাৰৰ ঋণ।<ref>Emizet Francois Kisangani, Scott F. Bobb, "China, People's Republic of, Relations with"; ''Historical Dictionary of the Democratic Republic of the Congo'', Lanham, Maryland: Scarecrow Press, 2010; pp. [https://books.google.com/books?id=FvAWPTaRvFYC&pg=PA74 74]–75.</ref> চীনা উদ্যোগীসকলে কিনশাচাৰ স্থানীয় বজাৰত ক্ৰমৱৰ্ধমান অংশীদাৰিত্ব লাভ কৰিছে, এই প্ৰক্ৰিয়াত পূৰ্বতে সফল কংগো, পশ্চিম আফ্ৰিকা, ভাৰতীয় আৰু লেবাননৰ ব্যৱসায়ীসকলক স্থানচ্যুত কৰিছে।<ref>Nuah M. Makungo, "[https://www.researchgate.net/publication/258339820_Is_The_Democratic_Republic_of_Congo_DRC_being_Globalized_by_China Is the Democratic Republic of Congo being Globalized by China? ]</ref> ২০০৫ চনত পৰিয়ালৰ গড় খৰচ ২১৫০ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল, যিটো প্ৰতিদিনে ১ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল। পৰিয়ালৰ গড় খৰচ আছিল ১৫৫৫ ডলাৰ, অৰ্থাৎ প্ৰতিজন ব্যক্তিৰ বাবে প্ৰতিদিনে ৬৬ চেণ্ট। দুখীয়াৰ মাজত এই ব্যয়ৰ আধাতকৈ অধিক খাদ্য, বিশেষকৈ ৰুটি আৰু শস্যজাতীয় খাদ্যৰ বাবে হয়।<ref name="Flouriot2013">Jean Flouriot, "[https://com.revues.org/6770 Kinshasa 2005. ]</ref> ==শিক্ষা== [[চিত্ৰ:Université_de_Kinshasa_(Unikin1).JPG|ডান|thumb| কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয়]] কিনশাচাত কেইবাখনো উচ্চ পৰ্যায়ৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে, য’ত চিভিল ইঞ্জিনিয়াৰিঙৰ পৰা আৰম্ভ কৰি নাৰ্চিং আৰু সাংবাদিকতালৈকে বিভিন্ন ধৰণৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে। চহৰখনত তিনিখন বিশ্ববিদ্যালয় আৰু এখন কলা বিদ্যালয় আছে: * একাডেমি ডি ডিজাইন (এডি) * ইনষ্টিটিউট চুপাৰিউৰ ডি'আৰ্কিটেকচাৰ আৰু নগৰবাদ * ইউনিভাৰ্চ‍িটি পেনাফ্ৰিকাইন ডু কঙ্গো (ইউপিসি) * কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয় * ইউনিভাৰ্চ‍িটি লিবাৰ ডি কিনশাচা * কঙ্গোৰ কেথলিক বিশ্ববিদ্যালয় * [[Congo Protestant University|কঙ্গো প্ৰটেষ্টাণ্ট বিশ্ববিদ্যালয়]] * [[Université Chretienne de Kinshasa|ইউনিভাৰ্চ‍িটি ক্ৰেটিয়েন ডি কিনশাসা]] * [[National Pedagogy University|ন্যাশনাল পেডাগজি ইউনিভাৰ্চ‍িটি]] * নেশ্বনেল ইনষ্টিটিউট অফ আৰ্টচ * বিজ্ঞাপন আৰু মিডিয়া উচ্চতৰ ইনষ্টিটিউট * চেণ্টাৰ ফৰ হেলথ ট্ৰেনিং (সিইএফএ)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Cefacongo.org|title=Cefacongo.org|url=http://www.cefacongo.org/index.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20110725151811/http://www.cefacongo.org/index.html|archive-date=25 July 2011|date=14 March 2011}}</ref> প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক বিদ্যালয়: * লাইচি প্ৰিন্স ডি লিজ (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, [[ফৰাসি বেলজীয়|বেলজিয়াম পাঠ্যক্ৰমেৰ ফ্ৰেঞ্চ কমিউনিটি]]) * প্ৰিন্স ভেন লুইকস্কুল কিনশাচা (প্ৰাথমিক শিক্ষা, ফ্ল্যাণ্ডাৰ্চ পাঠ্যক্ৰম)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Prins van Luikschool Kinshasa|title=Onze school|url=https://wordpress.pls-rdc.com/onze-school/|date=2020-05-16}}</ref> * ৰেনে ডে‍কাৰ্ত ফৰাচী উচ্চ বিদ্যালয় (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, ফৰাচী পাঠ্যক্ৰম) * আমেৰিকান স্কুল অফ কিনশাচা * আলহাদেফ স্কুল। ২০০৫ চনত ছয় বছৰৰ ওপৰৰ ৯৩% শিশোৱে স্কুললৈ গৈছিল আৰু ১৫ বছৰৰ ওপৰৰ ৭০% লোক ফৰাচী ভাষাত সাক্ষৰ আছিল। ==স্বাস্থ্য আৰু চিকিৎসা== কিনশাচাত বিশখন চিকিৎসালয়ৰ লগতে বিভিন্ন চিকিৎসা কেন্দ্ৰ আৰু পলিক্লিনিক আছে।<ref>[http://www.afdevinfo.com/htmlreports/org/org_55841.html "Provincial Health Division of Kinshasa"] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20110414194221/http://www.afdevinfo.com/htmlreports/org/org_55841.html|date=14 April 2011}}''African Development Information Services''</ref> ১৯৯১ চনৰ পৰা মনকল হাস্পতালে স্বাস্থ্য বিভাগৰ সহযোগত কিনশাচাৰ জিলা চিকিৎসালয় হিচাপে অলাভজনক স্বাস্থ্য প্ৰতিষ্ঠান হিচাপে কাম কৰি আহিছে। ২০১২ চনত শিশু চিকিৎসক আৰু ৰক্ত বিশেষজ্ঞ অধ্যাপক লিঅ’ন শ্বিলোলোৰ দ্বাৰা পৰিচালিত মনকল হাস্পতালৰ পৰীক্ষাগাৰ, ডায়েগনষ্টিক ৰেডিঅ’লজি, ইনটেনচিভ কেয়াৰ, নৱজাতক ইউনিট, ফেমিলি মেডিচিন, জৰুৰীকালীন ইউনিট আৰু বৃহত্তৰ অস্ত্ৰোপচাৰ এলেকাৰে উন্নত ক্লিনিকেল সেৱাৰ ১৫০খন বিছনাযুক্ত এটা ভৱন মুকলি কৰা হৈছে। ==সংস্কৃতি== কিনশাচাত ৰাষ্ট্ৰীয় সংগ্ৰহালয় আৰু কিনছাছা ফাইন আৰ্টছ একাডেমী আছে।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=qb6NAQAAQBAJ&dq=Kinshasa++National+Museum+and+the+Kinshasa+Fine+Arts+Academy&pg=PA145|title=Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture|last=Cybriwsky|first=Roman Adrian|date=2013-05-23|publisher=ABC-CLIO|language=en|isbn=978-1-61069-248-9}}</ref> কিনশাচা কংগোৰ বেছিভাগ বুদ্ধিজীৱীৰ বাসস্থান, য'ত ম্বুটু যুগত গঢ় লৈ উঠা ৰাজনৈতিক শ্ৰেণীও আছে।<ref name="Freund2012">Bill Freund, "City and Nation in an African Context: National Identity in Kinshasa”; ''Journal of Urban History'' 38(5), 2012; [[doi:10.1177/0096144212449141]].</ref> কিনছাছাৰ সংগীত জগতখন ১৯৬০ চনৰ পৰাই চহৰখনৰ অভিজাত শ্ৰেণীৰ পৃষ্ঠপোষকতাত পৰিচালিত হৈ‍ আহিছে।<ref name="Trapido2016"/> ১৯৯৪ চনত গঠন হোৱা অৰ্কেষ্টাৰ চিম্ফণিক কিম্বাংগুইষ্টে উন্নত বাদ্যযন্ত্ৰ ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে আৰু তেতিয়াৰ পৰাই ইয়াৰ সামৰ্থ্য আৰু সুনাম বৃদ্ধি পায়।<ref>Andy Morgan, "The scratch orchestra of Kinshasa", ''The Guardian'' 9 May 2013.</ref> কিনছাছাৰ এটা পপ সংস্কৃতিৰ আদৰ্শ ধৰণ হ'ল মাইকলিষ্ট, ইউৰোপ ভ্ৰমণ কৰা এজন ধনৱান ফেশ্বনেবল মানুহ। এড্ৰিয়েন মম্বেলে ওৰফে ষ্টাৰভছ নিয়াৰকছ আৰু সংগীতজ্ঞ পাপা ৱেম্বা আছিল মিচেলেষ্ট শৈলীৰ প্ৰাৰম্ভিক উদাহৰণ।<ref name="Trapido2016">Joe Trapido, "[https://newleftreview.org/II/98/joe-trapido-kinshasa-s-theatre-of-power Kinshasa's Theater of Power] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170917080840/https://newleftreview.org/II/98/joe-trapido-kinshasa-s-theatre-of-power|date=17 September 2017}}", ''[[নতুন বাম পৰ্যালোচনা|New Left Review]]'' 98, March/April 2016.</ref> লা চেপে, এটা সংযুক্ত সাংস্কৃতিক ধাৰা যাক ডেণ্ডিজম বুলিও বৰ্ণনা কৰা হয়, ইয়াত আড়ম্বৰপূৰ্ণ কাপোৰ পিন্ধাটো জড়িত হৈ আছে। বহু কিনোনেই চহৰখনৰ প্ৰতি নেতিবাচক দৃষ্টিভংগী পোষণ কৰে, গ্ৰাম্য জীৱনশৈলীৰ প্ৰতি নষ্টালজিয়া আৰু কিনশাচাতকৈ কংগো জাতিৰ সৈতে অধিক শক্তিশালী সংযোগ প্ৰকাশ কৰে।<ref name="Freund2012"/> ==উপাসনালয়== <gallery mode="" widths="180px" heights="150px"> File: Preĝejo de Sankta Anna en Kinŝaso 01.jpg |কিনশাচাৰ চেণ্ট এন্নেছ চাৰ্চ ([[কেথলিক চাৰ্চ অৱ দ্য ডেম'ক্ৰেটিক ৰিপাব্লিক অৱ কংগো]]) File: Église Francophone CBCO Kintambo.jpg| এগ্লিচ ফ্ৰাঙ্কোফোন চিবিচিও কিণ্টাম্বো ([[কঙ্গোৰ বেপ্তি‍ষ্ট সম্প্ৰদায়]]) </gallery> উপাসনাৰ স্থানসমূহৰ ভিতৰত আছে‍ মূলতঃ খ্ৰীষ্টান গীৰ্জা আৰু উপাসনালয়: কিনশাচাৰ ৰোমান কেথলিক আৰ্কডাইচেছ (কেথলিক গীৰ্জা), কিম্বাংগুইষ্ট চাৰ্চ, বেপ্টিষ্ট কমিউনিটি অৱ কংগো (বেপ্টিষ্ট ৱৰ্ল্ড এলায়েন্স), কংগো ৰিভাৰ বেপ্টিষ্ট কমিউনিটি (বেপ্টিষ্ট ৱৰ্ল্ড এলায়েন্স), এছেম্বলিজ অৱ গড, কংগোৰ এংলিকান চাৰ্চৰ প্ৰদেশ (এংলিকান কমিউনিয়ন), চাৰ্চ অৱ জিছুছ খ্ৰীষ্ট অৱ লেটাৰ-ডে চেণ্টছৰ এটা উপাসনালয় আৰু কিনশাচাত ১০০ৰো অধিক মণ্ডলী আছে। কংগোত এটা প্ৰেছবিটেৰিয়ান ধৰ্মীয়গোষ্ঠী (সংস্কাৰ কৰা গীৰ্জাৰ বিশ্ব ধৰ্মগোষ্ঠী) আছে।<ref>J. Gordon Melton, Martin Baumann, ‘‘Religions of the World: A Comprehensive Encyclopedia of Beliefs and Practices’’, ABC-CLIO, USA, 2010, p. 777</ref> মুছলমানৰো মছজিদ আছে। বৰ্তমান এটা বাহাই উপাসনালয় নিৰ্মাণৰ কাম চলি আছে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=20 May 2021|title=Les travaux de construction de la Maison d'Adoration Nationale en bonne progression!|url=https://www.bahai-rdc.org/les-travaux-de-construction-de-la-maison-dadoration-nationale-en-bonne-progression/|date=১ এপ্ৰিল ২০২৩|archive-date=১৩ জুন ২০২১|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20210613091220/https://www.bahai-rdc.org/les-travaux-de-construction-de-la-maison-dadoration-nationale-en-bonne-progression/|url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ}}</ref> ==গণমাধ্যম== ==খেলাধুলা== ==অট্টালিকা আৰু প্ৰতিষ্ঠান== ==আন্তঃগাঁথনি আৰু গৃহ নিৰ্মাণ== ==পৰিবহণ== ===বিমান=== ===ৰেল=== ===বাহ্যিক পৰিবহণ=== ==সামাজিক বিষয়== ===অপৰাধ আৰু শাস্তি=== ===ৰাস্তাৰ শিশু=== ২০১০ চনত ৰাজপথৰ শিশু বা "শ্বেগু" (সততে অনাথ)ক আৰক্ষী আৰু সেনাই অত্যাচাৰ কৰিছিল।<ref>{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/idUSTRE66L2TB20100722?sp=true|title=Congo's children battle witchcraft accusations|last=Manson|first=Katrina|date=22 July 2010|work=Reuters|date=14 March 2011}}</ref> কিনশাচাৰ ৰাজপথত বাস কৰা আনুমানিক ২০,০০০ শিশুৰ ভিতৰত প্ৰায় এক চতুৰ্থাংশই ভিক্ষাৰী, কিছুমান ৰাজপথত ব্যৱসায়ী আৰু প্ৰায় এক তৃতীয়াংশই কোনো ধৰণৰ কৰ্মসংস্থাপন লাভ কৰিছে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=8 July 2009|publisher=Africa Action|title=Street Children in Kinshasa|url=http://africaaction.typepad.com/justafrica/2009/07/african-street-children-kinshasa-drc.html|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20110811051604/http://africaaction.typepad.com/justafrica/2009/07/african-street-children-kinshasa-drc.html|archive-date=11 August 2011|date=14 March 2011}}</ref> কিছুমানে শাৰীৰিকভাৱে নিৰ্যাতন চলোৱা পৰিয়ালৰ পৰা পলাই গৈছিল, বিশেষকৈ মাক-দেউতাকৰ পৰা, আন কিছুমানক ডাইনী বুলি বিশ্বাস কৰা পৰিয়ালৰ পৰা বহিষ্কাৰ কৰা হৈছিল।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=War Child UK – Warchild.org.uk|title=A night on the streets with Kinshasa's 'child witches'|url=http://www.warchild.org.uk/our_projects/democratic_republic_of_congo/blog/child-witches-in-kinshasa|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20110212202739/http://www.warchild.org.uk/our_projects/democratic_republic_of_congo/blog/child-witches-in-kinshasa|archive-date=12 February 2011|date=14 March 2011}}</ref><ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Gvnet.com|title=Danballuff – Children of Congo: From War to Witches(video)|url=http://www.gvnet.com/streetchildren/Congo.htm|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20110724075658/http://www.gvnet.com/streetchildren/Congo.htm|archive-date=24 July 2011|date=14 March 2011}}</ref><ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=1 June 2007|publisher=English.people.com.cn|title=Africa Feature: Around 20,000 street children wander in Kinshasa|url=http://english.people.com.cn/200706/01/eng20070601_379840.html|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20121017203028/http://english.people.com.cn/200706/01/eng20070601_379840.html|archive-date=17 October 2012|date=14 March 2011}}</ref><ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Gvnet.com|title=Prevalence, Abuse & Exploitation of Street Children|url=http://www.gvnet.com/streetchildren/Congo.htm|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20110724075658/http://www.gvnet.com/streetchildren/Congo.htm|archive-date=24 July 2011|date=14 March 2011}}</ref> পূৰ্বৰ উল্লেখযোগ্য সংখ্যক আছিল গৃহযুদ্ধৰ অনাথ। ==জনপ্ৰিয় সংস্কৃতিত== ডব্লিউডব্লিউই মল্লযুঁজাৰু শ্বিনছুকে নাকামুৰাই তেওঁৰ ফিনিচাৰ হিচাপে কিনশাচা নামৰ এটি চলন্ত নি-ষ্ট্ৰাইক ব্যৱহাৰ কৰে। এইটোত স্পষ্টভাৱে সেই নামৰ চহৰ অৰ্থাৎ কিনশাচাৰ উল্লেখ আছে। অৱশ্য‍ে নিউ জাপান প্ৰ' ৰেছলিঙত থকাৰ সময়ছোৱাত তেওঁৰ এই "ষ্টেপ"ৰ নাম পূৰ্বে "বোমায়ে" (অৰ্থাৎ "তেওঁক হত্যা কৰা") ৰখা হৈছিল। কিন্তু ট্ৰেডমাৰ্কৰ সমস্যাৰ বাবে ডব্লিউডব্লিউই-ৰ সৈতে চুক্তিৱদ্ধ হোৱাৰ পাছত ২০১৬ চনত এই নাম সলনি কৰা হয়। <ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=The story behind Shinsuke Nakamura's Bomaye becoming Kinshasa in WWE|url=https://www.cagesideseats.com/wwe/2016/4/2/11353328/the-story-behind-shinsuke-nakamuras-bomaye-becoming-kishasa-in-wwe}}</ref> ==তথ্য সংগ্ৰহ== [[শ্ৰেণী:ভূগোল]] 46xa3t883xtu1bbb6612avuq1kddzlg 517044 517043 2025-06-11T09:16:39Z কুমুদ ঘোষ 42738 /* ৰাস্তাৰ শিশু */ 517044 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = কিনশাচা | official_name = ''ভিলে ডি কিনশাচা '' | settlement_type = ৰাজধানী চহৰ আৰু প্ৰদেশ | image_skyline = {{multiple image | perrow = 1/2/2/2 | border = infobox | total_width = 290 | caption_align = center | image1 = La ville de Kinshasa.jpg | caption1 = ডাউনটাউন কিনশাচা | image2 = Africell - Black Santa - DRC (49268350383).jpg | caption2 = গোম্বে, কিনশাচা | image3 = Kinshasa by night (23769991270).jpg | caption3 = লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক | image4 = Parc de la Vallée de la Nsele.jpg | caption4 = লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক | image5 = Le 17 janvier 1961, Patrice Lumumba mourrait, victime de son « rêve » pour un Congo libre, démocratique et développé. (16112526649).jpg | caption5 = পাত্ৰিছ লুমুম্বাৰ মূৰ্তি সহিত লাইমেট টাৱাৰ (পটভূমিত)। | image6 = Bâtiment de la SCPT (anciennement ONATRA) à Gombe, Kinshasa.jpg | caption6 = চ'ছাইটিি বাণিজ্যিক দেচ পৰিবহণ আৰু দেচ বন্দৰ }} | image_flag = Flag of Kinshasa, DRC.svg | image_seal = Coat of arms of Kinshasa.svg | seal_size = 50px | nickname = কিন লা বেলে | motto = | image_map = Democratic Republic of the Congo (26 provinces) - Kinshasa.svg | map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ প্ৰদেশৰ মানচিত্ৰত কিনশাচা | pushpin_map = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ#আফ্ৰিকা#পৃথিৱী | pushpin_relief = 1 | pushpin_map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ মানচিত্ৰত কিনশাসা | coordinates = | subdivision_type = দেশ | subdivision_name = | subdivision_type1 = [[Provinces of the Democratic Republic of the Congo|Province]] | established_title = প্ৰতিষ্ঠিত | established_date = ১৮৮১ | seat_type = চি‍টি হল | seat = লা গোম্বে | parts_type = কমিউন | parts_style = coll | p1 = বন্দলুংৱা | p2 = বাৰুম্বু | p3 = বুম্বু | p4 = গোম্বে (প্ৰাচীন কালিনা) | p5 = কালামু | p6 = কাছা-ভুবু | p7 = কিম্বানসেকে | p8 = কিনশাসা | p9 = কিণ্টামবো | p10 = কিসেনসো | p11 = লেম্বা | p12 = লিমেট | p13 = লিঙ্গৱালা | p14 = মাকালা | p15 = মালুকু | p16 = মাসিনা | p17 = মাটে | p18 = মণ্ট এনগাফুলা | p19 = এনডিজিলি | p20 = নগাবা | p21 = এনগালিমা | p22 = এনগিৰি-এনগিৰি | p23 = এনসেলে | p24 = সেলেম্বাও | government_type = প্ৰাদেশিক সমাৱেশ | governing_body = কিনশাচাৰ প্ৰাদেশিক পৰিষদ | leader_title = গভৰ্ণৰ | leader_name = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | leader_title1 = ভাইচ-গভৰ্ণৰ | leader_name1 = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | total_type = নগৰ-প্ৰদেশ | area_footnotes =<ref name=Kayembe2009 /> | area_total_km2 = 9965 | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_water_percent = | area_urban_km2 = 600 | elevation_m = 240 | population_total = 17071000<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |last=Institut National De La Statistique |title=Projections demographiques 2019-25 (in French) |url=http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |date=September 23, 2020 |archive-date=জুলাই ২, ২০২০ |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ |access-date=June 5, 2025 |archivedate=July 2, 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |deadurl=yes }}</ref> | population_as_of = ২০২১ | population_footnotes = | population_density_km2 = 1462 | population_urban = 16316000 | population_metro = 17239463 | population_urban_footnotes =<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি| url = https://populationstat.com/democratic-republic-of-the-congo/kinshasa|title = PopulationStat.com}}</ref> | population_density_urban_km2 = auto | population_blank1_title = [[জাতীয় ভাষা|language]] | population_blank1 = ফৰাচী আৰু লিঙ্গালা | population_note = | postal_code = | area_code = 243 + 9 | blank_name_sec1 = [[মানৱ উন্নয়ন সূচক|এইচডিআই]] (২০১৯) | blank_info_sec1 = 0.577<ref name="GlobalDataLab">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab |url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180923120638/https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |archive-date=23 September 2018 |date=2021-07-27 |ওয়েবসাইট=hdi.globaldatalab.org |language=en}}</ref><br />{{color|#fc0|medium}}[[List of provinces of the Democratic Republic of the Congo by Human Development Index|1st]] | area_urban_footnotes =<ref name="population">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |date=April 2017 |title=DemographiaWorld Urban Areas – 13th Annual Edition |url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |archive-date=3 May 2018 |date=8 July 2017 |publisher=[[Demographia]]}}</ref> | timezone = [[পশ্চিম আফ্ৰিকাৰ সময়]] | utc_offset = +1 | coor_pinpoint = | registration_plate_type = [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ যানবাহন ৰেজিষ্ট্ৰেশন প্লেট|লাইসেন্স প্লেট কোড]] | registration_plate = {{পতাকা আইকন|Democratic Republic of the Congo}} CGO / '''01''' }} '''কিনশাচা''' ({{lang-en|Kinshasa}}) হ'ল কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী আৰু সৰ্ববৃহৎ চহৰ। পূৰ্বতে ইয়াক লিওপোল্ডভিল নামেৰে জনা গৈছিল। এসময়ত কংগো নদীৰ পাৰত মাছ ধৰা আৰু ব্যৱসায়িক গাঁৱৰ বসতিস্থল কিনশাচা এতিয়া বিশ্বৰ অন্যতম দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা মেগাচিটি। কিনশাচা মহানগৰখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ ২৬খন প্ৰদেশৰ ভিতৰত এখন। যিহেতু নগৰ-প্ৰদেশৰ প্ৰশাসনিক সীমাৰেখাই এক বিশাল এলেকা সামৰি লৈছে, সেয়েহে নগৰ-প্ৰদেশৰ ৯০ শতাংশতকৈও অধিক ভূমি গ্ৰাম্য প্ৰকৃতিৰ, চহৰীয়া অঞ্চলসমূহে পশ্চিম দিশত সৰু কিন্তু বিস্তাৰিত অংশ দখল কৰিছে।<ref name="area">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Ville de Kinshasa|title=Géographie de Kinshasa|url=http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|archive-date=23 July 2012|date=25 June 2012|access-date=5 June 2025|archivedate=23 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|deadurl=yes}}</ref> আফ্ৰিকাৰ কাইৰো আৰু লোগেছৰ পিছত কিনশাচা তৃতীয় বৃহত্তম মহানগৰ।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=2020-07-03|language=en-US|title=Cities In The World With The Most Francophone Population|url=https://www.worldatlas.com/articles/cities-in-the-world-with-the-most-francophone-population.html|date=2022-03-08|ওয়েবসাইট=WorldAtlas}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও ই বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ নামমাত্ৰ ফ্ৰাংকোফোন নগৰীয়া অঞ্চল, য'ত ফৰাচী ভাষা হৈছে চহৰখনৰ চৰকাৰ, শিক্ষা, সংবাদ মাধ্যম, জনসেৱা, আৰু উচ্চ পৰ্যায়ৰ বাণিজ্যৰ ভাষা। আনহাতে, লিংগালা ভাষাক বাটে‍-ঘাটে‍ লিংগুয়া ফ্ৰাংকা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&q=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|title=Globalization and Language Vitality: Perspectives from Africa, pp. 103 & 109|last=Cécile B. Vigouroux & Salikoko S. Mufwene|year=2008|isbn=9780826495150|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20151005104851/https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&lpg=PA111&dq=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|archive-date=5 October 2015|url-অবস্থা=live|date=25 June 2012}}</ref> ২০১২ চনৰ অক্টোবৰ মাহত কিনশাচাত ১৪ সংখ্যক ফ্ৰাংকোফোনি শীৰ্ষ সন্মিলন অনুষ্ঠিত হৈছিল।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=[[Organisation internationale de la Francophonie|OIF]]|title=XIVe Sommet de la Francophonie|url=http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120619065536/http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|archive-date=19 June 2012|date=25 June 2012}}</ref> কিনশাচাৰ বাসিন্দাসকলক কিনোইছ (ফৰাচী আৰু কেতিয়াবা ইংৰাজীত) বা কিনাশাচান (ইংৰাজীত) বুলি জনা যায়। অঞ্চলটোৰ খিলঞ্জীয়া লোকসকলৰ ভিতৰত হুম্বু আৰু টেকে আদি অন্যতম। চহৰখন পাৰ্শ্বৱৰ্তী ৰিপাব্লিক অৱ কংগোৰ ৰাজধানী ব্ৰাজাভিলৰ মুখামুখি। এই বিন্দুত নদীৰ ব্যৱধান ৭ কিলোমিটাৰ বহল যদিও ভেটিকান চহৰ আৰু ৰোমৰ পিছত এই দুখন চহৰ বিশ্বৰ দ্বিতীয় নিকটতম ৰাজধানী চহৰৰ যোৰা। ==ইতিহাস== ১৮৮১ চনত হেনৰী মৰ্টন ষ্টেনলীয়ে ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰ হিচাপে এই চহৰখন প্ৰতিষ্ঠা কৰে।<ref>Roman Adrian Cybriwsky, ''Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture'', ABC-CLIO, USA, 2013, p. 144</ref> বেলজিয়ামৰ ৰজা দ্বিতীয় লিওপল্ডৰ সন্মানত ইয়াৰ নামকৰণ কৰা হৈছিল লিওপোল্ডভিল। তেওঁ কংগো ফ্ৰী ষ্টেট নিয়ন্ত্ৰণ কৰিছিল। এই বিশাল ভূখণ্ডই এখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ। এই অঞ্চলটো উপনিবৱশ নহয় বৰঞ্চ ৰজাৰ ব্যক্তিগত সম্পত্তি আছিল। এই ঠাইখন লিভিংষ্টন জলপ্ৰপাতৰ ওপৰৰ কংগো নদীৰ প্ৰথমটো নাও চলাব পৰা বন্দৰ হিচাপে বিকশিত হয়। লিওপোল্ডভিলৰ তলৰ ৩০০ কিলোমিটাৰ (১৯০ মাইল) উজানত এটি ধাৰা আছে। প্ৰথম অৱস্থাত সাগৰৰ মাজেৰে অহা বা যোৱা সকলো সামগ্ৰী লিওপোল্ডভিল আৰু মাটাডিৰ মাজত বহনকাৰীয়ে কঢ়িয়াই নিব লাগিছিল, ৰেপিডৰ তলৰ বন্দৰ আৰু উপকূলৰ পৰা ১৫০ কিলোমিটাৰ (৯৩ মাইল) দূৰত্বৰ পৰা আনিব লগা হৈছিল। ১৮৯৮ চনত মাটাডি-কিনশাচা পৰ্টেজ ৰেলৱেৰ নিৰ্মাণ সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ লগে লগে ৰেপিডৰ চাৰিওফালে বিকল্প পথৰ ব্যৱস্থা হয় আৰু লিওপোল্ডভিলৰ দ্ৰুত বিকাশ আৰম্ভ হয়। ১৯১৪ চনত পাইপলাইন স্থাপন কৰা হয়। ই মাটাডিৰ পৰা লিওপ’ল্ডভিলৰ ওপৰৰ ফালে থকা ভাপ জাহাজলৈ খাৰুৱা তেল পৰিবহণ কৰে।<ref name="britannica.com">{{বিশ্বকোষ উদ্ধৃতি|বিশ্বকোষ=britannica.com}}</ref> ১৯২৩ চনৰ ভিতৰত কংগোৰ মোহনাত থকা বোমা চহৰখনৰ ঠাইত এই চহৰখনক বেলজিয়ান কংগোৰ ৰাজধানীলৈ উন্নীত কৰা হয়।<ref name="britannica.com" /> "লিঅ'" বা "লিঅ'পল্ড" নামেৰে মতা এই চহৰখন ঔপনিৱেশিক যুগত দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাই ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰত পৰিণত হয়। ১৯৫৯ চনৰ বিদ্ৰোহৰ পাছত ১৯৬০ চনৰ ৩০ জুনত স্বাধীনতা লাভ কৰি‍ কংগো ৰিপাব্লিকে প্ৰথম প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে পেট্ৰিছ লুমুম্বাক নিৰ্বাচিত কৰে। লুমুম্বাৰ অনুভূত ছোভিয়েট সমৰ্থন প্ৰৱণতাক পশ্চিমীয়া স্বাৰ্থই ভাবুকি হিচাপে গণ্য কৰিছিল। যিহেতু সেই সময় শীতল যুদ্ধৰ উত্তেজনাপূৰ্ণ সময় আছিল, সেয়েহে আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামে কংগোৰ কৌশলগত সম্পদ বিশেষকৈ ইউৰেনিয়ামৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ হেৰুৱাব বিচৰা নাছিল। লুমুম্বাৰ নিৰ্বাচনৰ এবছৰ নৌহওঁতেই বেলজিয়াম আৰু আমেৰিকাই তেওঁৰ কঙ্গোলিজ প্ৰতিদ্বন্দ্বীসকলৰ সমৰ্থন ক্ৰয় কৰি লয় আৰু সেই ঘটনাবোৰক গতিশীল কৰি লুমুম্বাৰ হত্যাত পৰিণত কৰে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|last=Georges Nzongola-Ntalaja|date=17 January 2011|title=Patrice Lumumba: the most important assassination of the 20th century|url=https://www.theguardian.com/global-development/poverty-matters/2011/jan/17/patrice-lumumba-50th-anniversary-assassination|date=9 February 2020|ওয়েবসাইট=The Guardian}}</ref> ১৯৬৪ চনত মাইজে ছ’ম্বেই কংগো ৰিপাব্লিক, বুৰুণ্ডি আৰু মালিৰ সকলো নাগৰিকৰ লগতে ৰুৱাণ্ডাৰ পৰা অহা সকলো ৰাজনৈতিক শৰণাৰ্থীক বহিষ্কাৰ কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে।<ref>Jules Gerard-Libois and Benoit Verhaegen, ''Congo 1964: Political Documents of a Developing Nation'', Princeton University Press, 2015, p. 450</ref><ref name="NYT">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1964/08/22/archives/congo-starts-expulsions.html|title=Congo Starts Expulsions|work=[[The New York Times]]|date=19 May 2021|language=en}}</ref><ref>Daouda Gary-Tounkara, ''1964 : le Mali réinsère ses ressortissants expulsés'', In: '' Plein droit 2016/1 (n° 108)'', GISTI, 2016, p. 35-38</ref><ref>United States.</ref> ১৯৬৫ চনত আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামৰ সহায়ত কংগোত জোচেফ-ডিজিয়েৰ মবুটুৱে ক্ষমতা দখল কৰে। তেওঁ "প্ৰামাণ্যতা"ৰ নীতি প্ৰৱৰ্তন কৰে। ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে দেশৰ মানুহ আৰু ঠাইৰ নাম পুনৰ সজীৱ কৰি তুলিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। ১৯৬৬ চনত কিনশাচা নামৰ এখন গাঁৱৰ নামেৰে লিওপ’ল্ডভিলৰ নাম কিনশাচা ৰখা হয়। এসময়ত ই এই স্থানৰ ওচৰতে আছিল, যিটো বৰ্তমান কিনশাচা কমিউন নামেৰে জনা যায়। মবুটুৰ অধীনত চহৰখন দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পালে। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা বহু লোক নিজৰ সৌভাগ্যৰ সন্ধানত ইয়ালৈ আহিছিল। বা আন ঠাইৰ জাতিগত বিবাদৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ আহিছিল। এইদৰে তেওঁলোকে কিনশাচাৰ জনসংখ্যাৰ মাজত ইতিমধ্যে উপস্থিত থকা বহুতো জাতি আৰু ভাষাৰ লগত নতুন ভাষা আৰু জাতি-জনগোষ্ঠী সংযোজন কৰিলে। ১৯৯১ চনত চহৰখনে বিদ্ৰোহী সৈনিকক প্ৰতিহত কৰিবলগীয়া হৈছিল। চৰকাৰে দৰমহা দিব নোৱাৰাৰ বিৰুদ্ধে তেওঁলোকে‍ প্ৰতিবাদ কৰিছিল। ইয়াৰ পাছত বিদ্ৰোহীৰ বিদ্ৰোহ আৰম্ভ হয়, যাৰ ফলত ১৯৯৭ চনৰ ভিতৰত মবুটুৰ শাসন ব্যৱস্থাৰ পতন ঘটে।<ref name="britannica.com"/> মবুটুৰ অতিমাত্ৰা উৎপাত, গণ দুৰ্নীতি, নেপটিজিম আৰু গৃহযুদ্ধৰ ফলত কিনশাচাৰ বহু ক্ষতি হৈছিল। ই তেওঁক পতনৰফালে লৈ গৈছিল। ইয়াৰ পাছতো ই এতিয়াও মধ্য আফ্ৰিকাৰ বাবে এক প্ৰধান সাংস্কৃতিক আৰু বৌদ্ধিক কেন্দ্ৰ, য'ত সংগীতজ্ঞ আৰু শিল্পীৰ এক সমৃদ্ধিশালী সম্প্ৰদায় আছে। ইয়াৰ উপৰিও ই দেশৰ প্ৰধান ঔদ্যোগিক কেন্দ্ৰ, ইয়াত অভ্যন্তৰীণ অঞ্চলৰ পৰা অনা বহু প্ৰাকৃতিক সামগ্ৰী প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰা হয়। ২০০১ চনৰ পৰা ২০১৯ চনলৈকে কংগো গণতান্ত্ৰিক ৰিপাব্লিকৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জোচেফ কাবিলাৰ কিনশাচাত বিশেষ জনপ্ৰিয়তা নাছিল।<ref name="Trapido2016"/> ২০০৬ চনত কাবিলাই প্ৰতিদ্বন্দ্বিতামূলক নিৰ্বাচনত জয় ঘোষণা কৰাৰ পিছত হিংসাত্মক পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয়; ইউৰোপীয় সংঘই ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ বাহিনীত যোগদান কৰিবলৈ চহৰখনত সৈন্য নিয়োগ কৰে। ২০১৬ চনত নতুন নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ’ব বুলি ঘোষণা কৰাত দুবছৰ পলম হৈছিল। ছেপ্টেম্বৰ আৰু ডিচেম্বৰ মাহত বৃহৎ প্ৰতিবাদৰ সূচনা হয়। ইয়াৰ ফলত ৰাজপথত বেৰিকেড লগোৱাৰ লগতে কেইবা ডজন লোকৰ মৃত্যু হয়। বিদ্যালয় আৰু ব্যৱসায়িক প্ৰতিষ্ঠান বন্ধ আছিল।<ref>"[https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407 DR Congo election: 17 dead in anti-Kabila protests] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180616023724/https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407|date=16 June 2018}}", ''BBC'', 19 September 2016.</ref><ref>Merritt Kennedy, "[https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators Congo A 'Powder Keg' As Security Forces Crack Down On Whistling Demonstrators] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180517153108/https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators|date=17 May 2018}}", ''NPR'', 21 December 2016.</ref> ==ভূগোল== ===প্ৰশাসনিক বিভাগ=== ===জলবায়ু=== ==জনসংখ্যা== ১৯৮৪ চনত কৰা আনুষ্ঠানিক লোকপিয়লত ২৬ লাখ বাসিন্দা গণনা কৰা হৈছিল।<ref name="Bédécarrats2016">{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Bédécarrats|first=Florent|last২=Lafuente-Sampietro|first২=Oriane|year=2019|title=Building commons to cope with chaotic urbanization? Performance and sustainability of decentralized water services in the outskirts of Kinshasa|পাতাসমূহ=1096–1108|DOI=10.1016/j.jhydrol.2016.07.023|doi-access=free}}</ref> তেতিয়াৰ পৰাই সকলো অনুমান সঁচাকৈয়ে বহিৰ্প্ৰকাশ। ২০০৫ চনৰ বাবে অনুমান ৫৩ লাখৰ পৰা ৭৩ লাখৰ ভিতৰত পৰে।<ref name="Flouriot2013"/> ২০১৭ চনত চহৰখনৰ শেহতীয়া অনুমান অনুসৰি ইয়াৰ জনসংখ্যা আছিল ১১,৮৫৫,০০০।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=Archived copy|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|date=26 June 2012}}</ref> ইউ এন হেবিটেটৰ তথ্য অনুসৰি বছৰি ৩ লাখ ৯০ হাজাৰ লোক কিনাশাচালৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। যুদ্ধৰ পৰা পলায়ন কৰি অৰ্থনৈতিক সুযোগ বিচাৰি ইয়ালৈ আহে।<ref name="Iazzolino2016">Gianluca Iazzolino, "[http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls Kinshasa, megalopolis of 12 million souls, expanding furiously on super-charged growth] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170709174042/http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls|date=9 July 2017}}"; ''Mail & Guardian Africa'', 2 April 2016.</ref> এক অনুমান অনুসৰি (২০১৬) মহানগৰ কিনশাচাৰ জনসংখ্যা যথেষ্ট বৃদ্ধি পাব। ইয়াৰ জনসংখ্যা ২০৫০ চনৰ ভিতৰত ৩.৫ কোটি, ২০৭৫ চনৰ ভিতৰত ৫.৮ কোটি আৰু ২১০০ চনৰ ভিতৰত ৮.৩ কোটি হ’ব।<ref>{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Hoornweg|first=Daniel|last২=Pope|first২=Kevin|year=2017|title=Population predictions for the world's largest cities in the 21st century|পাতাসমূহ=195–216|DOI=10.1177/0956247816663557|doi-access=free}}</ref> তেনে হ'লে‍ ই বিশ্বৰ অন্যতম বৃহৎ মহানগৰ হিচাপে পৰিগণিত হ’ব। ===ভাষা=== কংগো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ চৰকাৰী ভাষা ফৰাচী। অৰ্থাৎ কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী কিনশাচাৰ ভাষাও ফৰাচী। কিনশাচা আনুষ্ঠানিকভাৱে বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ ফ্ৰাংকোফোন চহৰ যদিও বেছিভাগ মানুহেই হয় ফৰাচী ভাষা নাজানে অথবা ক’বলৈ চেষ্টা কৰে।<ref name=":0">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=7 March 2016|title=Populations of 150 Largest Cities in the World|url=http://www.worldatlas.com/citypops.htm|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20170828095658/http://www.worldatlas.com/citypops.htm|archive-date=28 August 2017|date=1 August 2016|ওয়েবসাইট=World Atlas}}</ref><ref name="Nadeau">{{cite book|title=The Story of French|url=https://archive.org/details/storyoffrench0000nade|last=Nadeau|first=Jean-Benoit|year=2006|publisher=St. Martin's Press|পাতা=301; 483|isbn=9780312341831}}</ref><ref name="Trefon">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=5VAAHi93y0sC&q=Kinshasa+second+largest+French+city&pg=PA7|title=Reinventing Order in the Congo: How People Respond to State Failure in Kinshasa|last=Trefon|first=Theodore|year=2004|publisher=Zed Books|পাতা=7|isbn=9781842774915|date=31 May 2009}}</ref> লিংগালা ভাষাক কথিত ভাষা হিচাপে বহুলভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ৰাস্তাৰ চিন, পোষ্টাৰ, বাতৰি কাকত, চৰকাৰী নথি-পত্ৰ, স্কুলৰ ভাষা ফৰাচী; নাটক, টেলিভিছন আৰু বাতৰি কাকতত ই আধিপত্য বিস্তাৰ কৰিছে আৰু বিভিন্ন সামাজিক শ্ৰেণীৰ লোকৰ মাজত উলম্ব সম্পৰ্ক ক্ষেত্ৰত ই ব্যৱহাৰ হয়। কিন্তু একে শ্ৰেণীৰ মানুহে নিজৰ মাজতে কংগো ভাষা (কিকোংগো, লিংগালা, শ্বিলুবা বা শ্বাহিলি)ত কথা পাতে।<ref name="Manning">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=LwzFF2FnbzMC&q=Kinshasa+second+largest+francophone+city&pg=PA189|title=Francophone sub-Saharan Africa: Democracy and Dependence, 1985–1995|last=Manning|first=Patrick|year=1998|publisher=Cambridge University Press|পাতা=189|isbn=9780521645195|date=31 May 2009}}{{অকাৰ্যকৰ সংযোগ|date=এপ্ৰিল ২০২৩ |bot=InternetArchiveBot |ঠিক কৰাৰ প্ৰচেষ্টা=yes }}</ref> ==চৰকাৰ আৰু ৰাজনীতি== ==অৰ্থনীতি== [[চিত্ৰ:Marsavco-Biggest_FMCG_Company_of_DRC_&_Central_Africa,_Part_of_RAWJI_Group-Largest_Group_in_DRC.jpg|ডান|thumb| মাৰ্চাভকো]] [[চিত্ৰ:2013_street_Kinshasa_8756715873.jpg|thumb|২০১৩ চনত কিনশাচা]] মহানগৰীৰ মাজমজিয়াত অৱস্থিত ট্ৰাষ্ট মাৰ্চেণ্ট বেংকৰ দৰে আন বহু উদ্যোগ আছে। খাদ্য প্ৰক্ৰিয়াকৰণ এটা প্ৰধান উদ্যোগ, আৰু নিৰ্মাণ আৰু অন্যান্য সেৱা উদ্যোগেও অৰ্থনীতিত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে।<ref name="britannica.com"/> যদিও কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ জনসংখ্যাৰ মাত্ৰ ১৩% লোক ইয়াত বাস কৰে, মুঠ ঘৰুৱা উৎপাদনৰ দ্বাৰা জুখিলে কংগোৰ অৰ্থনীতিৰ ৮৫% কিনশাচাৰৰ।<ref name="ChirisaEtAl2017"/> ২০০৪ চনৰ এক সমীক্ষাত দেখা গৈছে যে মুঠ ৯ লাখ ৭৬ হাজাৰ শ্ৰমিকৰ ৭০% অনানুষ্ঠানিকভাৱে নিয়োজিত, ১৭% ৰাজহুৱা খণ্ডত, ৯% আনুষ্ঠানিক ব্যক্তিগত খণ্ডত আৰু ৩% অন্যান্য খণ্ডত। বেছিভাগ নতুন চাকৰিকে অনানুষ্ঠানিক হিচাপে শ্ৰেণীভুক্ত কৰা হয়।<ref name="Flouriot2013"/> ১৯৭০ চনৰ পৰা কংগোৰ সৈতে চীন গণৰাজ্য যথেষ্ট জড়িত হৈ আছে। তেওঁলোকে পেলেছ ডু পিপল নিৰ্মাণৰ বাবে ধন আগবঢ়াইছিল আৰু শ্ কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনৰ পৰা কোটি কোটি ডলাৰৰ ঋণ। বাবা যুদ্ধত বিদ্ৰোহীসকলৰ বিৰুদ্ধে চৰকাৰক সমৰ্থন কৰিছিল। ২০০৭-২০০৮ বিত্তীয় বৰ্ষত চীন আৰু কংগোৱে ৮.৫ বিলিয়ন মাৰ্কিন ডলাৰৰ চুক্তিত স্বাক্ষৰ কৰে। কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনে‍ দিয়া এইয়া কোটি ডলাৰৰ ঋণ।<ref>Emizet Francois Kisangani, Scott F. Bobb, "China, People's Republic of, Relations with"; ''Historical Dictionary of the Democratic Republic of the Congo'', Lanham, Maryland: Scarecrow Press, 2010; pp. [https://books.google.com/books?id=FvAWPTaRvFYC&pg=PA74 74]–75.</ref> চীনা উদ্যোগীসকলে কিনশাচাৰ স্থানীয় বজাৰত ক্ৰমৱৰ্ধমান অংশীদাৰিত্ব লাভ কৰিছে, এই প্ৰক্ৰিয়াত পূৰ্বতে সফল কংগো, পশ্চিম আফ্ৰিকা, ভাৰতীয় আৰু লেবাননৰ ব্যৱসায়ীসকলক স্থানচ্যুত কৰিছে।<ref>Nuah M. Makungo, "[https://www.researchgate.net/publication/258339820_Is_The_Democratic_Republic_of_Congo_DRC_being_Globalized_by_China Is the Democratic Republic of Congo being Globalized by China? ]</ref> ২০০৫ চনত পৰিয়ালৰ গড় খৰচ ২১৫০ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল, যিটো প্ৰতিদিনে ১ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল। পৰিয়ালৰ গড় খৰচ আছিল ১৫৫৫ ডলাৰ, অৰ্থাৎ প্ৰতিজন ব্যক্তিৰ বাবে প্ৰতিদিনে ৬৬ চেণ্ট। দুখীয়াৰ মাজত এই ব্যয়ৰ আধাতকৈ অধিক খাদ্য, বিশেষকৈ ৰুটি আৰু শস্যজাতীয় খাদ্যৰ বাবে হয়।<ref name="Flouriot2013">Jean Flouriot, "[https://com.revues.org/6770 Kinshasa 2005. ]</ref> ==শিক্ষা== [[চিত্ৰ:Université_de_Kinshasa_(Unikin1).JPG|ডান|thumb| কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয়]] কিনশাচাত কেইবাখনো উচ্চ পৰ্যায়ৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে, য’ত চিভিল ইঞ্জিনিয়াৰিঙৰ পৰা আৰম্ভ কৰি নাৰ্চিং আৰু সাংবাদিকতালৈকে বিভিন্ন ধৰণৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে। চহৰখনত তিনিখন বিশ্ববিদ্যালয় আৰু এখন কলা বিদ্যালয় আছে: * একাডেমি ডি ডিজাইন (এডি) * ইনষ্টিটিউট চুপাৰিউৰ ডি'আৰ্কিটেকচাৰ আৰু নগৰবাদ * ইউনিভাৰ্চ‍িটি পেনাফ্ৰিকাইন ডু কঙ্গো (ইউপিসি) * কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয় * ইউনিভাৰ্চ‍িটি লিবাৰ ডি কিনশাচা * কঙ্গোৰ কেথলিক বিশ্ববিদ্যালয় * [[Congo Protestant University|কঙ্গো প্ৰটেষ্টাণ্ট বিশ্ববিদ্যালয়]] * [[Université Chretienne de Kinshasa|ইউনিভাৰ্চ‍িটি ক্ৰেটিয়েন ডি কিনশাসা]] * [[National Pedagogy University|ন্যাশনাল পেডাগজি ইউনিভাৰ্চ‍িটি]] * নেশ্বনেল ইনষ্টিটিউট অফ আৰ্টচ * বিজ্ঞাপন আৰু মিডিয়া উচ্চতৰ ইনষ্টিটিউট * চেণ্টাৰ ফৰ হেলথ ট্ৰেনিং (সিইএফএ)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Cefacongo.org|title=Cefacongo.org|url=http://www.cefacongo.org/index.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20110725151811/http://www.cefacongo.org/index.html|archive-date=25 July 2011|date=14 March 2011}}</ref> প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক বিদ্যালয়: * লাইচি প্ৰিন্স ডি লিজ (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, [[ফৰাসি বেলজীয়|বেলজিয়াম পাঠ্যক্ৰমেৰ ফ্ৰেঞ্চ কমিউনিটি]]) * প্ৰিন্স ভেন লুইকস্কুল কিনশাচা (প্ৰাথমিক শিক্ষা, ফ্ল্যাণ্ডাৰ্চ পাঠ্যক্ৰম)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Prins van Luikschool Kinshasa|title=Onze school|url=https://wordpress.pls-rdc.com/onze-school/|date=2020-05-16}}</ref> * ৰেনে ডে‍কাৰ্ত ফৰাচী উচ্চ বিদ্যালয় (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, ফৰাচী পাঠ্যক্ৰম) * আমেৰিকান স্কুল অফ কিনশাচা * আলহাদেফ স্কুল। ২০০৫ চনত ছয় বছৰৰ ওপৰৰ ৯৩% শিশোৱে স্কুললৈ গৈছিল আৰু ১৫ বছৰৰ ওপৰৰ ৭০% লোক ফৰাচী ভাষাত সাক্ষৰ আছিল। ==স্বাস্থ্য আৰু চিকিৎসা== কিনশাচাত বিশখন চিকিৎসালয়ৰ লগতে বিভিন্ন চিকিৎসা কেন্দ্ৰ আৰু পলিক্লিনিক আছে।<ref>[http://www.afdevinfo.com/htmlreports/org/org_55841.html "Provincial Health Division of Kinshasa"] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20110414194221/http://www.afdevinfo.com/htmlreports/org/org_55841.html|date=14 April 2011}}''African Development Information Services''</ref> ১৯৯১ চনৰ পৰা মনকল হাস্পতালে স্বাস্থ্য বিভাগৰ সহযোগত কিনশাচাৰ জিলা চিকিৎসালয় হিচাপে অলাভজনক স্বাস্থ্য প্ৰতিষ্ঠান হিচাপে কাম কৰি আহিছে। ২০১২ চনত শিশু চিকিৎসক আৰু ৰক্ত বিশেষজ্ঞ অধ্যাপক লিঅ’ন শ্বিলোলোৰ দ্বাৰা পৰিচালিত মনকল হাস্পতালৰ পৰীক্ষাগাৰ, ডায়েগনষ্টিক ৰেডিঅ’লজি, ইনটেনচিভ কেয়াৰ, নৱজাতক ইউনিট, ফেমিলি মেডিচিন, জৰুৰীকালীন ইউনিট আৰু বৃহত্তৰ অস্ত্ৰোপচাৰ এলেকাৰে উন্নত ক্লিনিকেল সেৱাৰ ১৫০খন বিছনাযুক্ত এটা ভৱন মুকলি কৰা হৈছে। ==সংস্কৃতি== কিনশাচাত ৰাষ্ট্ৰীয় সংগ্ৰহালয় আৰু কিনছাছা ফাইন আৰ্টছ একাডেমী আছে।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=qb6NAQAAQBAJ&dq=Kinshasa++National+Museum+and+the+Kinshasa+Fine+Arts+Academy&pg=PA145|title=Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture|last=Cybriwsky|first=Roman Adrian|date=2013-05-23|publisher=ABC-CLIO|language=en|isbn=978-1-61069-248-9}}</ref> কিনশাচা কংগোৰ বেছিভাগ বুদ্ধিজীৱীৰ বাসস্থান, য'ত ম্বুটু যুগত গঢ় লৈ উঠা ৰাজনৈতিক শ্ৰেণীও আছে।<ref name="Freund2012">Bill Freund, "City and Nation in an African Context: National Identity in Kinshasa”; ''Journal of Urban History'' 38(5), 2012; [[doi:10.1177/0096144212449141]].</ref> কিনছাছাৰ সংগীত জগতখন ১৯৬০ চনৰ পৰাই চহৰখনৰ অভিজাত শ্ৰেণীৰ পৃষ্ঠপোষকতাত পৰিচালিত হৈ‍ আহিছে।<ref name="Trapido2016"/> ১৯৯৪ চনত গঠন হোৱা অৰ্কেষ্টাৰ চিম্ফণিক কিম্বাংগুইষ্টে উন্নত বাদ্যযন্ত্ৰ ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে আৰু তেতিয়াৰ পৰাই ইয়াৰ সামৰ্থ্য আৰু সুনাম বৃদ্ধি পায়।<ref>Andy Morgan, "The scratch orchestra of Kinshasa", ''The Guardian'' 9 May 2013.</ref> কিনছাছাৰ এটা পপ সংস্কৃতিৰ আদৰ্শ ধৰণ হ'ল মাইকলিষ্ট, ইউৰোপ ভ্ৰমণ কৰা এজন ধনৱান ফেশ্বনেবল মানুহ। এড্ৰিয়েন মম্বেলে ওৰফে ষ্টাৰভছ নিয়াৰকছ আৰু সংগীতজ্ঞ পাপা ৱেম্বা আছিল মিচেলেষ্ট শৈলীৰ প্ৰাৰম্ভিক উদাহৰণ।<ref name="Trapido2016">Joe Trapido, "[https://newleftreview.org/II/98/joe-trapido-kinshasa-s-theatre-of-power Kinshasa's Theater of Power] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170917080840/https://newleftreview.org/II/98/joe-trapido-kinshasa-s-theatre-of-power|date=17 September 2017}}", ''[[নতুন বাম পৰ্যালোচনা|New Left Review]]'' 98, March/April 2016.</ref> লা চেপে, এটা সংযুক্ত সাংস্কৃতিক ধাৰা যাক ডেণ্ডিজম বুলিও বৰ্ণনা কৰা হয়, ইয়াত আড়ম্বৰপূৰ্ণ কাপোৰ পিন্ধাটো জড়িত হৈ আছে। বহু কিনোনেই চহৰখনৰ প্ৰতি নেতিবাচক দৃষ্টিভংগী পোষণ কৰে, গ্ৰাম্য জীৱনশৈলীৰ প্ৰতি নষ্টালজিয়া আৰু কিনশাচাতকৈ কংগো জাতিৰ সৈতে অধিক শক্তিশালী সংযোগ প্ৰকাশ কৰে।<ref name="Freund2012"/> ==উপাসনালয়== <gallery mode="" widths="180px" heights="150px"> File: Preĝejo de Sankta Anna en Kinŝaso 01.jpg |কিনশাচাৰ চেণ্ট এন্নেছ চাৰ্চ ([[কেথলিক চাৰ্চ অৱ দ্য ডেম'ক্ৰেটিক ৰিপাব্লিক অৱ কংগো]]) File: Église Francophone CBCO Kintambo.jpg| এগ্লিচ ফ্ৰাঙ্কোফোন চিবিচিও কিণ্টাম্বো ([[কঙ্গোৰ বেপ্তি‍ষ্ট সম্প্ৰদায়]]) </gallery> উপাসনাৰ স্থানসমূহৰ ভিতৰত আছে‍ মূলতঃ খ্ৰীষ্টান গীৰ্জা আৰু উপাসনালয়: কিনশাচাৰ ৰোমান কেথলিক আৰ্কডাইচেছ (কেথলিক গীৰ্জা), কিম্বাংগুইষ্ট চাৰ্চ, বেপ্টিষ্ট কমিউনিটি অৱ কংগো (বেপ্টিষ্ট ৱৰ্ল্ড এলায়েন্স), কংগো ৰিভাৰ বেপ্টিষ্ট কমিউনিটি (বেপ্টিষ্ট ৱৰ্ল্ড এলায়েন্স), এছেম্বলিজ অৱ গড, কংগোৰ এংলিকান চাৰ্চৰ প্ৰদেশ (এংলিকান কমিউনিয়ন), চাৰ্চ অৱ জিছুছ খ্ৰীষ্ট অৱ লেটাৰ-ডে চেণ্টছৰ এটা উপাসনালয় আৰু কিনশাচাত ১০০ৰো অধিক মণ্ডলী আছে। কংগোত এটা প্ৰেছবিটেৰিয়ান ধৰ্মীয়গোষ্ঠী (সংস্কাৰ কৰা গীৰ্জাৰ বিশ্ব ধৰ্মগোষ্ঠী) আছে।<ref>J. Gordon Melton, Martin Baumann, ‘‘Religions of the World: A Comprehensive Encyclopedia of Beliefs and Practices’’, ABC-CLIO, USA, 2010, p. 777</ref> মুছলমানৰো মছজিদ আছে। বৰ্তমান এটা বাহাই উপাসনালয় নিৰ্মাণৰ কাম চলি আছে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=20 May 2021|title=Les travaux de construction de la Maison d'Adoration Nationale en bonne progression!|url=https://www.bahai-rdc.org/les-travaux-de-construction-de-la-maison-dadoration-nationale-en-bonne-progression/|date=১ এপ্ৰিল ২০২৩|archive-date=১৩ জুন ২০২১|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20210613091220/https://www.bahai-rdc.org/les-travaux-de-construction-de-la-maison-dadoration-nationale-en-bonne-progression/|url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ}}</ref> ==গণমাধ্যম== ==খেলাধুলা== ==অট্টালিকা আৰু প্ৰতিষ্ঠান== ==আন্তঃগাঁথনি আৰু গৃহ নিৰ্মাণ== ==পৰিবহণ== ===বিমান=== ===ৰেল=== ===বাহ্যিক পৰিবহণ=== ==সামাজিক বিষয়== ===অপৰাধ আৰু শাস্তি=== ===ৰাস্তাৰ শিশু=== ২০১০ চনত ৰাজপথৰ শিশু বা "শ্বেগু" (সততে অনাথ)ক আৰক্ষী আৰু সেনাই অত্যাচাৰ কৰিছিল।<ref>{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/idUSTRE66L2TB20100722?sp=true|title=Congo's children battle witchcraft accusations|last=Manson|first=Katrina|date=22 July 2010|work=Reuters|date=14 March 2011}}</ref> কিনশাচাৰ ৰাজপথত বাস কৰা আনুমানিক ২০,০০০ শিশুৰ ভিতৰত প্ৰায় এক চতুৰ্থাংশই ভিক্ষাৰী, কিছুমান ৰাজপথত ব্যৱসায়ী আৰু প্ৰায় এক তৃতীয়াংশই কোনো ধৰণৰ কৰ্মসংস্থাপন লাভ কৰিছে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=8 July 2009|publisher=Africa Action|title=Street Children in Kinshasa|url=http://africaaction.typepad.com/justafrica/2009/07/african-street-children-kinshasa-drc.html|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20110811051604/http://africaaction.typepad.com/justafrica/2009/07/african-street-children-kinshasa-drc.html|archive-date=11 August 2011|date=14 March 2011}}</ref> কিছুমানে শাৰীৰিকভাৱে নিৰ্যাতন চলোৱা পৰিয়ালৰ পৰা পলাই গৈছিল, বিশেষকৈ মাক-দেউতাকৰ পৰা, আন কিছুমানক ডাইনী বুলি বিশ্বাস কৰা পৰিয়ালৰ পৰা বহিষ্কাৰ কৰা হৈছিল।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=War Child UK – Warchild.org.uk|title=A night on the streets with Kinshasa's 'child witches'|url=http://www.warchild.org.uk/our_projects/democratic_republic_of_congo/blog/child-witches-in-kinshasa|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20110212202739/http://www.warchild.org.uk/our_projects/democratic_republic_of_congo/blog/child-witches-in-kinshasa|archive-date=12 February 2011|date=14 March 2011}}</ref><ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Gvnet.com|title=Danballuff – Children of Congo: From War to Witches(video)|url=http://www.gvnet.com/streetchildren/Congo.htm|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20110724075658/http://www.gvnet.com/streetchildren/Congo.htm|archive-date=24 July 2011|date=14 March 2011}}</ref><ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=1 June 2007|publisher=English.people.com.cn|title=Africa Feature: Around 20,000 street children wander in Kinshasa|url=http://english.people.com.cn/200706/01/eng20070601_379840.html|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20121017203028/http://english.people.com.cn/200706/01/eng20070601_379840.html|archive-date=17 October 2012|date=14 March 2011}}</ref><ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Gvnet.com|title=Prevalence, Abuse & Exploitation of Street Children|url=http://www.gvnet.com/streetchildren/Congo.htm|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20110724075658/http://www.gvnet.com/streetchildren/Congo.htm|archive-date=24 July 2011|date=14 March 2011}}</ref> পূৰ্বৰ উল্লেখযোগ্য সংখ্যক আছিল গৃহযুদ্ধৰ অনাথ। ৰাজপথৰ শিশু প্ৰধানকৈ ল'ৰা, কিন্তু ইউনিচেফৰ মতে ছোৱালীৰ হাৰ বৃদ্ধি পাইছে। ==জনপ্ৰিয় সংস্কৃতিত== ডব্লিউডব্লিউই মল্লযুঁজাৰু শ্বিনছুকে নাকামুৰাই তেওঁৰ ফিনিচাৰ হিচাপে কিনশাচা নামৰ এটি চলন্ত নি-ষ্ট্ৰাইক ব্যৱহাৰ কৰে। এইটোত স্পষ্টভাৱে সেই নামৰ চহৰ অৰ্থাৎ কিনশাচাৰ উল্লেখ আছে। অৱশ্য‍ে নিউ জাপান প্ৰ' ৰেছলিঙত থকাৰ সময়ছোৱাত তেওঁৰ এই "ষ্টেপ"ৰ নাম পূৰ্বে "বোমায়ে" (অৰ্থাৎ "তেওঁক হত্যা কৰা") ৰখা হৈছিল। কিন্তু ট্ৰেডমাৰ্কৰ সমস্যাৰ বাবে ডব্লিউডব্লিউই-ৰ সৈতে চুক্তিৱদ্ধ হোৱাৰ পাছত ২০১৬ চনত এই নাম সলনি কৰা হয়। <ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=The story behind Shinsuke Nakamura's Bomaye becoming Kinshasa in WWE|url=https://www.cagesideseats.com/wwe/2016/4/2/11353328/the-story-behind-shinsuke-nakamuras-bomaye-becoming-kishasa-in-wwe}}</ref> ==তথ্য সংগ্ৰহ== [[শ্ৰেণী:ভূগোল]] dacau6zks60qbbecypzusiyj3chxihu 517045 517044 2025-06-11T09:22:00Z কুমুদ ঘোষ 42738 [[ৱিকিপিডিয়া:লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰক|লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰকৰ]] সহায়ত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰণ কৰা হ’ল। 517045 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = কিনশাচা | official_name = ''ভিলে ডি কিনশাচা '' | settlement_type = ৰাজধানী চহৰ আৰু প্ৰদেশ | image_skyline = {{multiple image | perrow = 1/2/2/2 | border = infobox | total_width = 290 | caption_align = center | image1 = La ville de Kinshasa.jpg | caption1 = ডাউনটাউন কিনশাচা | image2 = Africell - Black Santa - DRC (49268350383).jpg | caption2 = গোম্বে, কিনশাচা | image3 = Kinshasa by night (23769991270).jpg | caption3 = লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক | image4 = Parc de la Vallée de la Nsele.jpg | caption4 = লা এনচেলে ভেলি পাৰ্ক | image5 = Le 17 janvier 1961, Patrice Lumumba mourrait, victime de son « rêve » pour un Congo libre, démocratique et développé. (16112526649).jpg | caption5 = পাত্ৰিছ লুমুম্বাৰ মূৰ্তি সহিত লাইমেট টাৱাৰ (পটভূমিত)। | image6 = Bâtiment de la SCPT (anciennement ONATRA) à Gombe, Kinshasa.jpg | caption6 = চ'ছাইটিি বাণিজ্যিক দেচ পৰিবহণ আৰু দেচ বন্দৰ }} | image_flag = Flag of Kinshasa, DRC.svg | image_seal = Coat of arms of Kinshasa.svg | seal_size = 50px | nickname = কিন লা বেলে | motto = | image_map = Democratic Republic of the Congo (26 provinces) - Kinshasa.svg | map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ প্ৰদেশৰ মানচিত্ৰত কিনশাচা | pushpin_map = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ#আফ্ৰিকা#পৃথিৱী | pushpin_relief = 1 | pushpin_map_caption = গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ মানচিত্ৰত কিনশাসা | coordinates = | subdivision_type = দেশ | subdivision_name = | subdivision_type1 = [[Provinces of the Democratic Republic of the Congo|Province]] | established_title = প্ৰতিষ্ঠিত | established_date = ১৮৮১ | seat_type = চি‍টি হল | seat = লা গোম্বে | parts_type = কমিউন | parts_style = coll | p1 = বন্দলুংৱা | p2 = বাৰুম্বু | p3 = বুম্বু | p4 = গোম্বে (প্ৰাচীন কালিনা) | p5 = কালামু | p6 = কাছা-ভুবু | p7 = কিম্বানসেকে | p8 = কিনশাসা | p9 = কিণ্টামবো | p10 = কিসেনসো | p11 = লেম্বা | p12 = লিমেট | p13 = লিঙ্গৱালা | p14 = মাকালা | p15 = মালুকু | p16 = মাসিনা | p17 = মাটে | p18 = মণ্ট এনগাফুলা | p19 = এনডিজিলি | p20 = নগাবা | p21 = এনগালিমা | p22 = এনগিৰি-এনগিৰি | p23 = এনসেলে | p24 = সেলেম্বাও | government_type = প্ৰাদেশিক সমাৱেশ | governing_body = কিনশাচাৰ প্ৰাদেশিক পৰিষদ | leader_title = গভৰ্ণৰ | leader_name = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | leader_title1 = ভাইচ-গভৰ্ণৰ | leader_name1 = নেগ্ৰোন এমবুৰুণ্ডি এমগ্ৰাণ্ডে লাকাজো | total_type = নগৰ-প্ৰদেশ | area_footnotes =<ref name=Kayembe2009 /> | area_total_km2 = 9965 | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_water_percent = | area_urban_km2 = 600 | elevation_m = 240 | population_total = 17071000<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |last=Institut National De La Statistique |title=Projections demographiques 2019-25 (in French) |url=http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |date=September 23, 2020 |archive-date=জুলাই ২, ২০২০ |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ |access-date=June 5, 2025 |archivedate=July 2, 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200702122410/http://ins.mkbco.pro/Portals/0/OpenContent/Files/19197/TROIKA_-_Projections_demographiques_2019-25.xlsx |deadurl=yes }}</ref> | population_as_of = ২০২১ | population_footnotes = | population_density_km2 = 1462 | population_urban = 16316000 | population_metro = 17239463 | population_urban_footnotes =<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি| url = https://populationstat.com/democratic-republic-of-the-congo/kinshasa|title = PopulationStat.com}}</ref> | population_density_urban_km2 = auto | population_blank1_title = [[জাতীয় ভাষা|language]] | population_blank1 = ফৰাচী আৰু লিঙ্গালা | population_note = | postal_code = | area_code = 243 + 9 | blank_name_sec1 = [[মানৱ উন্নয়ন সূচক|এইচডিআই]] (২০১৯) | blank_info_sec1 = 0.577<ref name="GlobalDataLab">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab |url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180923120638/https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/ |archive-date=23 September 2018 |date=2021-07-27 |ওয়েবসাইট=hdi.globaldatalab.org |language=en}}</ref><br />{{color|#fc0|medium}}[[List of provinces of the Democratic Republic of the Congo by Human Development Index|1st]] | area_urban_footnotes =<ref name="population">{{ওয়েব উদ্ধৃতি |date=April 2017 |title=DemographiaWorld Urban Areas – 13th Annual Edition |url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |url-অবস্থা=live |আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |archive-date=3 May 2018 |date=8 July 2017 |publisher=[[Demographia]]}}</ref> | timezone = [[পশ্চিম আফ্ৰিকাৰ সময়]] | utc_offset = +1 | coor_pinpoint = | registration_plate_type = [[কঙ্গো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰেৰ যানবাহন ৰেজিষ্ট্ৰেশন প্লেট|লাইসেন্স প্লেট কোড]] | registration_plate = {{পতাকা আইকন|Democratic Republic of the Congo}} CGO / '''01''' }} '''কিনশাচা''' ({{lang-en|Kinshasa}}) হ'ল কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী আৰু সৰ্ববৃহৎ চহৰ। পূৰ্বতে ইয়াক লিওপোল্ডভিল নামেৰে জনা গৈছিল। এসময়ত কংগো নদীৰ পাৰত মাছ ধৰা আৰু ব্যৱসায়িক গাঁৱৰ বসতিস্থল কিনশাচা এতিয়া বিশ্বৰ অন্যতম দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা মেগাচিটি। কিনশাচা মহানগৰখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰৰ ২৬খন প্ৰদেশৰ ভিতৰত এখন। যিহেতু নগৰ-প্ৰদেশৰ প্ৰশাসনিক সীমাৰেখাই এক বিশাল এলেকা সামৰি লৈছে, সেয়েহে নগৰ-প্ৰদেশৰ ৯০ শতাংশতকৈও অধিক ভূমি গ্ৰাম্য প্ৰকৃতিৰ, চহৰীয়া অঞ্চলসমূহে পশ্চিম দিশত সৰু কিন্তু বিস্তাৰিত অংশ দখল কৰিছে।<ref name="area">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Ville de Kinshasa|title=Géographie de Kinshasa|url=http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|archive-date=23 July 2012|date=25 June 2012|access-date=5 June 2025|archivedate=23 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120723091147/http://www.kinshasa.cd/index.php?option=com_content&view=article&id=300|deadurl=yes}}</ref> আফ্ৰিকাৰ কাইৰো আৰু লোগেছৰ পিছত কিনশাচা তৃতীয় বৃহত্তম মহানগৰ।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=2020-07-03|language=en-US|title=Cities In The World With The Most Francophone Population|url=https://www.worldatlas.com/articles/cities-in-the-world-with-the-most-francophone-population.html|date=2022-03-08|ওয়েবসাইট=WorldAtlas}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও ই বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ নামমাত্ৰ ফ্ৰাংকোফোন নগৰীয়া অঞ্চল, য'ত ফৰাচী ভাষা হৈছে চহৰখনৰ চৰকাৰ, শিক্ষা, সংবাদ মাধ্যম, জনসেৱা, আৰু উচ্চ পৰ্যায়ৰ বাণিজ্যৰ ভাষা। আনহাতে, লিংগালা ভাষাক বাটে‍-ঘাটে‍ লিংগুয়া ফ্ৰাংকা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&q=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|title=Globalization and Language Vitality: Perspectives from Africa, pp. 103 & 109|last=Cécile B. Vigouroux & Salikoko S. Mufwene|year=2008|isbn=9780826495150|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20151005104851/https://books.google.com/books?id=Le_8WMk1Pr4C&lpg=PA111&dq=french%20lingala%20kinshasa&pg=PA103|archive-date=5 October 2015|url-অবস্থা=live|date=25 June 2012}}</ref> ২০১২ চনৰ অক্টোবৰ মাহত কিনশাচাত ১৪ সংখ্যক ফ্ৰাংকোফোনি শীৰ্ষ সন্মিলন অনুষ্ঠিত হৈছিল।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=[[Organisation internationale de la Francophonie|OIF]]|title=XIVe Sommet de la Francophonie|url=http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20120619065536/http://www.francophonie.org/XIVe-Sommet-de-la-Francophonie,36849.html|archive-date=19 June 2012|date=25 June 2012}}</ref> কিনশাচাৰ বাসিন্দাসকলক কিনোইছ (ফৰাচী আৰু কেতিয়াবা ইংৰাজীত) বা কিনাশাচান (ইংৰাজীত) বুলি জনা যায়। অঞ্চলটোৰ খিলঞ্জীয়া লোকসকলৰ ভিতৰত হুম্বু আৰু টেকে আদি অন্যতম। চহৰখন পাৰ্শ্বৱৰ্তী ৰিপাব্লিক অৱ কংগোৰ ৰাজধানী ব্ৰাজাভিলৰ মুখামুখি। এই বিন্দুত নদীৰ ব্যৱধান ৭ কিলোমিটাৰ বহল যদিও ভেটিকান চহৰ আৰু ৰোমৰ পিছত এই দুখন চহৰ বিশ্বৰ দ্বিতীয় নিকটতম ৰাজধানী চহৰৰ যোৰা। ==ইতিহাস== ১৮৮১ চনত হেনৰী মৰ্টন ষ্টেনলীয়ে ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰ হিচাপে এই চহৰখন প্ৰতিষ্ঠা কৰে।<ref>Roman Adrian Cybriwsky, ''Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture'', ABC-CLIO, USA, 2013, p. 144</ref> বেলজিয়ামৰ ৰজা দ্বিতীয় লিওপল্ডৰ সন্মানত ইয়াৰ নামকৰণ কৰা হৈছিল লিওপোল্ডভিল। তেওঁ কংগো ফ্ৰী ষ্টেট নিয়ন্ত্ৰণ কৰিছিল। এই বিশাল ভূখণ্ডই এখন গণতান্ত্ৰিক কঙ্গো প্ৰজাতন্ত্ৰ। এই অঞ্চলটো উপনিবৱশ নহয় বৰঞ্চ ৰজাৰ ব্যক্তিগত সম্পত্তি আছিল। এই ঠাইখন লিভিংষ্টন জলপ্ৰপাতৰ ওপৰৰ কংগো নদীৰ প্ৰথমটো নাও চলাব পৰা বন্দৰ হিচাপে বিকশিত হয়। লিওপোল্ডভিলৰ তলৰ ৩০০ কিলোমিটাৰ (১৯০ মাইল) উজানত এটি ধাৰা আছে। প্ৰথম অৱস্থাত সাগৰৰ মাজেৰে অহা বা যোৱা সকলো সামগ্ৰী লিওপোল্ডভিল আৰু মাটাডিৰ মাজত বহনকাৰীয়ে কঢ়িয়াই নিব লাগিছিল, ৰেপিডৰ তলৰ বন্দৰ আৰু উপকূলৰ পৰা ১৫০ কিলোমিটাৰ (৯৩ মাইল) দূৰত্বৰ পৰা আনিব লগা হৈছিল। ১৮৯৮ চনত মাটাডি-কিনশাচা পৰ্টেজ ৰেলৱেৰ নিৰ্মাণ সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ লগে লগে ৰেপিডৰ চাৰিওফালে বিকল্প পথৰ ব্যৱস্থা হয় আৰু লিওপোল্ডভিলৰ দ্ৰুত বিকাশ আৰম্ভ হয়। ১৯১৪ চনত পাইপলাইন স্থাপন কৰা হয়। ই মাটাডিৰ পৰা লিওপ’ল্ডভিলৰ ওপৰৰ ফালে থকা ভাপ জাহাজলৈ খাৰুৱা তেল পৰিবহণ কৰে।<ref name="britannica.com">{{বিশ্বকোষ উদ্ধৃতি|বিশ্বকোষ=britannica.com}}</ref> ১৯২৩ চনৰ ভিতৰত কংগোৰ মোহনাত থকা বোমা চহৰখনৰ ঠাইত এই চহৰখনক বেলজিয়ান কংগোৰ ৰাজধানীলৈ উন্নীত কৰা হয়।<ref name="britannica.com" /> "লিঅ'" বা "লিঅ'পল্ড" নামেৰে মতা এই চহৰখন ঔপনিৱেশিক যুগত দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাই ব্যৱসায়িক কেন্দ্ৰত পৰিণত হয়। ১৯৫৯ চনৰ বিদ্ৰোহৰ পাছত ১৯৬০ চনৰ ৩০ জুনত স্বাধীনতা লাভ কৰি‍ কংগো ৰিপাব্লিকে প্ৰথম প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে পেট্ৰিছ লুমুম্বাক নিৰ্বাচিত কৰে। লুমুম্বাৰ অনুভূত ছোভিয়েট সমৰ্থন প্ৰৱণতাক পশ্চিমীয়া স্বাৰ্থই ভাবুকি হিচাপে গণ্য কৰিছিল। যিহেতু সেই সময় শীতল যুদ্ধৰ উত্তেজনাপূৰ্ণ সময় আছিল, সেয়েহে আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামে কংগোৰ কৌশলগত সম্পদ বিশেষকৈ ইউৰেনিয়ামৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ হেৰুৱাব বিচৰা নাছিল। লুমুম্বাৰ নিৰ্বাচনৰ এবছৰ নৌহওঁতেই বেলজিয়াম আৰু আমেৰিকাই তেওঁৰ কঙ্গোলিজ প্ৰতিদ্বন্দ্বীসকলৰ সমৰ্থন ক্ৰয় কৰি লয় আৰু সেই ঘটনাবোৰক গতিশীল কৰি লুমুম্বাৰ হত্যাত পৰিণত কৰে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|last=Georges Nzongola-Ntalaja|date=17 January 2011|title=Patrice Lumumba: the most important assassination of the 20th century|url=https://www.theguardian.com/global-development/poverty-matters/2011/jan/17/patrice-lumumba-50th-anniversary-assassination|date=9 February 2020|ওয়েবসাইট=The Guardian}}</ref> ১৯৬৪ চনত মাইজে ছ’ম্বেই কংগো ৰিপাব্লিক, বুৰুণ্ডি আৰু মালিৰ সকলো নাগৰিকৰ লগতে ৰুৱাণ্ডাৰ পৰা অহা সকলো ৰাজনৈতিক শৰণাৰ্থীক বহিষ্কাৰ কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে।<ref>Jules Gerard-Libois and Benoit Verhaegen, ''Congo 1964: Political Documents of a Developing Nation'', Princeton University Press, 2015, p. 450</ref><ref name="NYT">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1964/08/22/archives/congo-starts-expulsions.html|title=Congo Starts Expulsions|work=[[The New York Times]]|date=19 May 2021|language=en}}</ref><ref>Daouda Gary-Tounkara, ''1964 : le Mali réinsère ses ressortissants expulsés'', In: '' Plein droit 2016/1 (n° 108)'', GISTI, 2016, p. 35-38</ref><ref>United States.</ref> ১৯৬৫ চনত আমেৰিকা আৰু বেলজিয়ামৰ সহায়ত কংগোত জোচেফ-ডিজিয়েৰ মবুটুৱে ক্ষমতা দখল কৰে। তেওঁ "প্ৰামাণ্যতা"ৰ নীতি প্ৰৱৰ্তন কৰে। ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে দেশৰ মানুহ আৰু ঠাইৰ নাম পুনৰ সজীৱ কৰি তুলিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। ১৯৬৬ চনত কিনশাচা নামৰ এখন গাঁৱৰ নামেৰে লিওপ’ল্ডভিলৰ নাম কিনশাচা ৰখা হয়। এসময়ত ই এই স্থানৰ ওচৰতে আছিল, যিটো বৰ্তমান কিনশাচা কমিউন নামেৰে জনা যায়। মবুটুৰ অধীনত চহৰখন দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পালে। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা বহু লোক নিজৰ সৌভাগ্যৰ সন্ধানত ইয়ালৈ আহিছিল। বা আন ঠাইৰ জাতিগত বিবাদৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ আহিছিল। এইদৰে তেওঁলোকে কিনশাচাৰ জনসংখ্যাৰ মাজত ইতিমধ্যে উপস্থিত থকা বহুতো জাতি আৰু ভাষাৰ লগত নতুন ভাষা আৰু জাতি-জনগোষ্ঠী সংযোজন কৰিলে। ১৯৯১ চনত চহৰখনে বিদ্ৰোহী সৈনিকক প্ৰতিহত কৰিবলগীয়া হৈছিল। চৰকাৰে দৰমহা দিব নোৱাৰাৰ বিৰুদ্ধে তেওঁলোকে‍ প্ৰতিবাদ কৰিছিল। ইয়াৰ পাছত বিদ্ৰোহীৰ বিদ্ৰোহ আৰম্ভ হয়, যাৰ ফলত ১৯৯৭ চনৰ ভিতৰত মবুটুৰ শাসন ব্যৱস্থাৰ পতন ঘটে।<ref name="britannica.com"/> মবুটুৰ অতিমাত্ৰা উৎপাত, গণ দুৰ্নীতি, নেপটিজিম আৰু গৃহযুদ্ধৰ ফলত কিনশাচাৰ বহু ক্ষতি হৈছিল। ই তেওঁক পতনৰফালে লৈ গৈছিল। ইয়াৰ পাছতো ই এতিয়াও মধ্য আফ্ৰিকাৰ বাবে এক প্ৰধান সাংস্কৃতিক আৰু বৌদ্ধিক কেন্দ্ৰ, য'ত সংগীতজ্ঞ আৰু শিল্পীৰ এক সমৃদ্ধিশালী সম্প্ৰদায় আছে। ইয়াৰ উপৰিও ই দেশৰ প্ৰধান ঔদ্যোগিক কেন্দ্ৰ, ইয়াত অভ্যন্তৰীণ অঞ্চলৰ পৰা অনা বহু প্ৰাকৃতিক সামগ্ৰী প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰা হয়। ২০০১ চনৰ পৰা ২০১৯ চনলৈকে কংগো গণতান্ত্ৰিক ৰিপাব্লিকৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জোচেফ কাবিলাৰ কিনশাচাত বিশেষ জনপ্ৰিয়তা নাছিল।<ref name="Trapido2016"/> ২০০৬ চনত কাবিলাই প্ৰতিদ্বন্দ্বিতামূলক নিৰ্বাচনত জয় ঘোষণা কৰাৰ পিছত হিংসাত্মক পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয়; ইউৰোপীয় সংঘই ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ বাহিনীত যোগদান কৰিবলৈ চহৰখনত সৈন্য নিয়োগ কৰে। ২০১৬ চনত নতুন নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ’ব বুলি ঘোষণা কৰাত দুবছৰ পলম হৈছিল। ছেপ্টেম্বৰ আৰু ডিচেম্বৰ মাহত বৃহৎ প্ৰতিবাদৰ সূচনা হয়। ইয়াৰ ফলত ৰাজপথত বেৰিকেড লগোৱাৰ লগতে কেইবা ডজন লোকৰ মৃত্যু হয়। বিদ্যালয় আৰু ব্যৱসায়িক প্ৰতিষ্ঠান বন্ধ আছিল।<ref>"[https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407 DR Congo election: 17 dead in anti-Kabila protests] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180616023724/https://www.bbc.com/news/world-africa-37406407|date=16 June 2018}}", ''BBC'', 19 September 2016.</ref><ref>Merritt Kennedy, "[https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators Congo A 'Powder Keg' As Security Forces Crack Down On Whistling Demonstrators] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20180517153108/https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/12/21/506449446/congo-a-powder-keg-as-security-forces-crack-down-on-whistling-demonstrators|date=17 May 2018}}", ''NPR'', 21 December 2016.</ref> ==ভূগোল== ===প্ৰশাসনিক বিভাগ=== ===জলবায়ু=== ==জনসংখ্যা== ১৯৮৪ চনত কৰা আনুষ্ঠানিক লোকপিয়লত ২৬ লাখ বাসিন্দা গণনা কৰা হৈছিল।<ref name="Bédécarrats2016">{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Bédécarrats|first=Florent|last২=Lafuente-Sampietro|first২=Oriane|year=2019|title=Building commons to cope with chaotic urbanization? Performance and sustainability of decentralized water services in the outskirts of Kinshasa|পাতাসমূহ=1096–1108|DOI=10.1016/j.jhydrol.2016.07.023|doi-access=free}}</ref> তেতিয়াৰ পৰাই সকলো অনুমান সঁচাকৈয়ে বহিৰ্প্ৰকাশ। ২০০৫ চনৰ বাবে অনুমান ৫৩ লাখৰ পৰা ৭৩ লাখৰ ভিতৰত পৰে।<ref name="Flouriot2013"/> ২০১৭ চনত চহৰখনৰ শেহতীয়া অনুমান অনুসৰি ইয়াৰ জনসংখ্যা আছিল ১১,৮৫৫,০০০।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=Archived copy|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20180503021711/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|archive-date=3 May 2018|date=26 June 2012}}</ref> ইউ এন হেবিটেটৰ তথ্য অনুসৰি বছৰি ৩ লাখ ৯০ হাজাৰ লোক কিনাশাচালৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। যুদ্ধৰ পৰা পলায়ন কৰি অৰ্থনৈতিক সুযোগ বিচাৰি ইয়ালৈ আহে।<ref name="Iazzolino2016">Gianluca Iazzolino, "[http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls Kinshasa, megalopolis of 12 million souls, expanding furiously on super-charged growth] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170709174042/http://mgafrica.com/article/2016-03-29-kinshasa-the-dysfunctional-megapolis-of-12-million-souls|date=9 July 2017}}"; ''Mail & Guardian Africa'', 2 April 2016.</ref> এক অনুমান অনুসৰি (২০১৬) মহানগৰ কিনশাচাৰ জনসংখ্যা যথেষ্ট বৃদ্ধি পাব। ইয়াৰ জনসংখ্যা ২০৫০ চনৰ ভিতৰত ৩.৫ কোটি, ২০৭৫ চনৰ ভিতৰত ৫.৮ কোটি আৰু ২১০০ চনৰ ভিতৰত ৮.৩ কোটি হ’ব।<ref>{{সাময়িকী উদ্ধৃতি|last=Hoornweg|first=Daniel|last২=Pope|first২=Kevin|year=2017|title=Population predictions for the world's largest cities in the 21st century|পাতাসমূহ=195–216|DOI=10.1177/0956247816663557|doi-access=free}}</ref> তেনে হ'লে‍ ই বিশ্বৰ অন্যতম বৃহৎ মহানগৰ হিচাপে পৰিগণিত হ’ব। ===ভাষা=== কংগো গণতান্ত্ৰিক প্ৰজাতন্ত্ৰৰ চৰকাৰী ভাষা ফৰাচী। অৰ্থাৎ কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ ৰাজধানী কিনশাচাৰ ভাষাও ফৰাচী। কিনশাচা আনুষ্ঠানিকভাৱে বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ ফ্ৰাংকোফোন চহৰ যদিও বেছিভাগ মানুহেই হয় ফৰাচী ভাষা নাজানে অথবা ক’বলৈ চেষ্টা কৰে।<ref name=":0">{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=7 March 2016|title=Populations of 150 Largest Cities in the World|url=http://www.worldatlas.com/citypops.htm|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20170828095658/http://www.worldatlas.com/citypops.htm|archive-date=28 August 2017|date=1 August 2016|ওয়েবসাইট=World Atlas}}</ref><ref name="Nadeau">{{cite book|title=The Story of French|url=https://archive.org/details/storyoffrench0000nade|last=Nadeau|first=Jean-Benoit|year=2006|publisher=St. Martin's Press|পাতা=301; 483|isbn=9780312341831}}</ref><ref name="Trefon">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=5VAAHi93y0sC&q=Kinshasa+second+largest+French+city&pg=PA7|title=Reinventing Order in the Congo: How People Respond to State Failure in Kinshasa|last=Trefon|first=Theodore|year=2004|publisher=Zed Books|পাতা=7|isbn=9781842774915|date=31 May 2009}}</ref> লিংগালা ভাষাক কথিত ভাষা হিচাপে বহুলভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ৰাস্তাৰ চিন, পোষ্টাৰ, বাতৰি কাকত, চৰকাৰী নথি-পত্ৰ, স্কুলৰ ভাষা ফৰাচী; নাটক, টেলিভিছন আৰু বাতৰি কাকতত ই আধিপত্য বিস্তাৰ কৰিছে আৰু বিভিন্ন সামাজিক শ্ৰেণীৰ লোকৰ মাজত উলম্ব সম্পৰ্ক ক্ষেত্ৰত ই ব্যৱহাৰ হয়। কিন্তু একে শ্ৰেণীৰ মানুহে নিজৰ মাজতে কংগো ভাষা (কিকোংগো, লিংগালা, শ্বিলুবা বা শ্বাহিলি)ত কথা পাতে।<ref name="Manning">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=LwzFF2FnbzMC&q=Kinshasa+second+largest+francophone+city&pg=PA189|title=Francophone sub-Saharan Africa: Democracy and Dependence, 1985–1995|last=Manning|first=Patrick|year=1998|publisher=Cambridge University Press|পাতা=189|isbn=9780521645195|date=31 May 2009}}{{অকাৰ্যকৰ সংযোগ|date=এপ্ৰিল ২০২৩ |bot=InternetArchiveBot |ঠিক কৰাৰ প্ৰচেষ্টা=yes }}</ref> ==চৰকাৰ আৰু ৰাজনীতি== ==অৰ্থনীতি== [[চিত্ৰ:Marsavco-Biggest_FMCG_Company_of_DRC_&_Central_Africa,_Part_of_RAWJI_Group-Largest_Group_in_DRC.jpg|ডান|thumb| মাৰ্চাভকো]] [[চিত্ৰ:2013_street_Kinshasa_8756715873.jpg|thumb|২০১৩ চনত কিনশাচা]] মহানগৰীৰ মাজমজিয়াত অৱস্থিত ট্ৰাষ্ট মাৰ্চেণ্ট বেংকৰ দৰে আন বহু উদ্যোগ আছে। খাদ্য প্ৰক্ৰিয়াকৰণ এটা প্ৰধান উদ্যোগ, আৰু নিৰ্মাণ আৰু অন্যান্য সেৱা উদ্যোগেও অৰ্থনীতিত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে।<ref name="britannica.com"/> যদিও কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ জনসংখ্যাৰ মাত্ৰ ১৩% লোক ইয়াত বাস কৰে, মুঠ ঘৰুৱা উৎপাদনৰ দ্বাৰা জুখিলে কংগোৰ অৰ্থনীতিৰ ৮৫% কিনশাচাৰৰ।<ref name="ChirisaEtAl2017"/> ২০০৪ চনৰ এক সমীক্ষাত দেখা গৈছে যে মুঠ ৯ লাখ ৭৬ হাজাৰ শ্ৰমিকৰ ৭০% অনানুষ্ঠানিকভাৱে নিয়োজিত, ১৭% ৰাজহুৱা খণ্ডত, ৯% আনুষ্ঠানিক ব্যক্তিগত খণ্ডত আৰু ৩% অন্যান্য খণ্ডত। বেছিভাগ নতুন চাকৰিকে অনানুষ্ঠানিক হিচাপে শ্ৰেণীভুক্ত কৰা হয়।<ref name="Flouriot2013"/> ১৯৭০ চনৰ পৰা কংগোৰ সৈতে চীন গণৰাজ্য যথেষ্ট জড়িত হৈ আছে। তেওঁলোকে পেলেছ ডু পিপল নিৰ্মাণৰ বাবে ধন আগবঢ়াইছিল আৰু শ্ কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনৰ পৰা কোটি কোটি ডলাৰৰ ঋণ। বাবা যুদ্ধত বিদ্ৰোহীসকলৰ বিৰুদ্ধে চৰকাৰক সমৰ্থন কৰিছিল। ২০০৭-২০০৮ বিত্তীয় বৰ্ষত চীন আৰু কংগোৱে ৮.৫ বিলিয়ন মাৰ্কিন ডলাৰৰ চুক্তিত স্বাক্ষৰ কৰে। কংগোৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে চীনে‍ দিয়া এইয়া কোটি ডলাৰৰ ঋণ।<ref>Emizet Francois Kisangani, Scott F. Bobb, "China, People's Republic of, Relations with"; ''Historical Dictionary of the Democratic Republic of the Congo'', Lanham, Maryland: Scarecrow Press, 2010; pp. [https://books.google.com/books?id=FvAWPTaRvFYC&pg=PA74 74]–75.</ref> চীনা উদ্যোগীসকলে কিনশাচাৰ স্থানীয় বজাৰত ক্ৰমৱৰ্ধমান অংশীদাৰিত্ব লাভ কৰিছে, এই প্ৰক্ৰিয়াত পূৰ্বতে সফল কংগো, পশ্চিম আফ্ৰিকা, ভাৰতীয় আৰু লেবাননৰ ব্যৱসায়ীসকলক স্থানচ্যুত কৰিছে।<ref>Nuah M. Makungo, "[https://www.researchgate.net/publication/258339820_Is_The_Democratic_Republic_of_Congo_DRC_being_Globalized_by_China Is the Democratic Republic of Congo being Globalized by China? ]</ref> ২০০৫ চনত পৰিয়ালৰ গড় খৰচ ২১৫০ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল, যিটো প্ৰতিদিনে ১ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য আছিল। পৰিয়ালৰ গড় খৰচ আছিল ১৫৫৫ ডলাৰ, অৰ্থাৎ প্ৰতিজন ব্যক্তিৰ বাবে প্ৰতিদিনে ৬৬ চেণ্ট। দুখীয়াৰ মাজত এই ব্যয়ৰ আধাতকৈ অধিক খাদ্য, বিশেষকৈ ৰুটি আৰু শস্যজাতীয় খাদ্যৰ বাবে হয়।<ref name="Flouriot2013">Jean Flouriot, "[https://com.revues.org/6770 Kinshasa 2005. ]</ref> ==শিক্ষা== [[চিত্ৰ:Université_de_Kinshasa_(Unikin1).JPG|ডান|thumb| কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয়]] কিনশাচাত কেইবাখনো উচ্চ পৰ্যায়ৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে, য’ত চিভিল ইঞ্জিনিয়াৰিঙৰ পৰা আৰম্ভ কৰি নাৰ্চিং আৰু সাংবাদিকতালৈকে বিভিন্ন ধৰণৰ শিক্ষানুষ্ঠান আছে। চহৰখনত তিনিখন বিশ্ববিদ্যালয় আৰু এখন কলা বিদ্যালয় আছে: * একাডেমি ডি ডিজাইন (এডি) * ইনষ্টিটিউট চুপাৰিউৰ ডি'আৰ্কিটেকচাৰ আৰু নগৰবাদ * ইউনিভাৰ্চ‍িটি পেনাফ্ৰিকাইন ডু কঙ্গো (ইউপিসি) * কিনশাচা বিশ্ববিদ্যালয় * ইউনিভাৰ্চ‍িটি লিবাৰ ডি কিনশাচা * কঙ্গোৰ কেথলিক বিশ্ববিদ্যালয় * [[Congo Protestant University|কঙ্গো প্ৰটেষ্টাণ্ট বিশ্ববিদ্যালয়]] * [[Université Chretienne de Kinshasa|ইউনিভাৰ্চ‍িটি ক্ৰেটিয়েন ডি কিনশাসা]] * [[National Pedagogy University|ন্যাশনাল পেডাগজি ইউনিভাৰ্চ‍িটি]] * নেশ্বনেল ইনষ্টিটিউট অফ আৰ্টচ * বিজ্ঞাপন আৰু মিডিয়া উচ্চতৰ ইনষ্টিটিউট * চেণ্টাৰ ফৰ হেলথ ট্ৰেনিং (সিইএফএ)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Cefacongo.org|title=Cefacongo.org|url=http://www.cefacongo.org/index.html|url-অবস্থা=dead|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20110725151811/http://www.cefacongo.org/index.html|archive-date=25 July 2011|date=14 March 2011}}</ref> প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক বিদ্যালয়: * লাইচি প্ৰিন্স ডি লিজ (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, [[ফৰাসি বেলজীয়|বেলজিয়াম পাঠ্যক্ৰমেৰ ফ্ৰেঞ্চ কমিউনিটি]]) * প্ৰিন্স ভেন লুইকস্কুল কিনশাচা (প্ৰাথমিক শিক্ষা, ফ্ল্যাণ্ডাৰ্চ পাঠ্যক্ৰম)<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Prins van Luikschool Kinshasa|title=Onze school|url=https://wordpress.pls-rdc.com/onze-school/|date=2020-05-16}}</ref> * ৰেনে ডে‍কাৰ্ত ফৰাচী উচ্চ বিদ্যালয় (প্ৰাথমিক আৰু মাধ্যমিক শিক্ষা, ফৰাচী পাঠ্যক্ৰম) * আমেৰিকান স্কুল অফ কিনশাচা * আলহাদেফ স্কুল। ২০০৫ চনত ছয় বছৰৰ ওপৰৰ ৯৩% শিশোৱে স্কুললৈ গৈছিল আৰু ১৫ বছৰৰ ওপৰৰ ৭০% লোক ফৰাচী ভাষাত সাক্ষৰ আছিল। ==স্বাস্থ্য আৰু চিকিৎসা== কিনশাচাত বিশখন চিকিৎসালয়ৰ লগতে বিভিন্ন চিকিৎসা কেন্দ্ৰ আৰু পলিক্লিনিক আছে।<ref>[http://www.afdevinfo.com/htmlreports/org/org_55841.html "Provincial Health Division of Kinshasa"] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20110414194221/http://www.afdevinfo.com/htmlreports/org/org_55841.html|date=14 April 2011}}''African Development Information Services''</ref> ১৯৯১ চনৰ পৰা মনকল হাস্পতালে স্বাস্থ্য বিভাগৰ সহযোগত কিনশাচাৰ জিলা চিকিৎসালয় হিচাপে অলাভজনক স্বাস্থ্য প্ৰতিষ্ঠান হিচাপে কাম কৰি আহিছে। ২০১২ চনত শিশু চিকিৎসক আৰু ৰক্ত বিশেষজ্ঞ অধ্যাপক লিঅ’ন শ্বিলোলোৰ দ্বাৰা পৰিচালিত মনকল হাস্পতালৰ পৰীক্ষাগাৰ, ডায়েগনষ্টিক ৰেডিঅ’লজি, ইনটেনচিভ কেয়াৰ, নৱজাতক ইউনিট, ফেমিলি মেডিচিন, জৰুৰীকালীন ইউনিট আৰু বৃহত্তৰ অস্ত্ৰোপচাৰ এলেকাৰে উন্নত ক্লিনিকেল সেৱাৰ ১৫০খন বিছনাযুক্ত এটা ভৱন মুকলি কৰা হৈছে। ==সংস্কৃতি== কিনশাচাত ৰাষ্ট্ৰীয় সংগ্ৰহালয় আৰু কিনছাছা ফাইন আৰ্টছ একাডেমী আছে।<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=qb6NAQAAQBAJ&dq=Kinshasa++National+Museum+and+the+Kinshasa+Fine+Arts+Academy&pg=PA145|title=Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture|last=Cybriwsky|first=Roman Adrian|date=2013-05-23|publisher=ABC-CLIO|language=en|isbn=978-1-61069-248-9}}</ref> কিনশাচা কংগোৰ বেছিভাগ বুদ্ধিজীৱীৰ বাসস্থান, য'ত ম্বুটু যুগত গঢ় লৈ উঠা ৰাজনৈতিক শ্ৰেণীও আছে।<ref name="Freund2012">Bill Freund, "City and Nation in an African Context: National Identity in Kinshasa”; ''Journal of Urban History'' 38(5), 2012; [[doi:10.1177/0096144212449141]].</ref> কিনছাছাৰ সংগীত জগতখন ১৯৬০ চনৰ পৰাই চহৰখনৰ অভিজাত শ্ৰেণীৰ পৃষ্ঠপোষকতাত পৰিচালিত হৈ‍ আহিছে।<ref name="Trapido2016"/> ১৯৯৪ চনত গঠন হোৱা অৰ্কেষ্টাৰ চিম্ফণিক কিম্বাংগুইষ্টে উন্নত বাদ্যযন্ত্ৰ ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে আৰু তেতিয়াৰ পৰাই ইয়াৰ সামৰ্থ্য আৰু সুনাম বৃদ্ধি পায়।<ref>Andy Morgan, "The scratch orchestra of Kinshasa", ''The Guardian'' 9 May 2013.</ref> কিনছাছাৰ এটা পপ সংস্কৃতিৰ আদৰ্শ ধৰণ হ'ল মাইকলিষ্ট, ইউৰোপ ভ্ৰমণ কৰা এজন ধনৱান ফেশ্বনেবল মানুহ। এড্ৰিয়েন মম্বেলে ওৰফে ষ্টাৰভছ নিয়াৰকছ আৰু সংগীতজ্ঞ পাপা ৱেম্বা আছিল মিচেলেষ্ট শৈলীৰ প্ৰাৰম্ভিক উদাহৰণ।<ref name="Trapido2016">Joe Trapido, "[https://newleftreview.org/II/98/joe-trapido-kinshasa-s-theatre-of-power Kinshasa's Theater of Power] {{ওয়েব আৰ্কাইভ|url=https://web.archive.org/web/20170917080840/https://newleftreview.org/II/98/joe-trapido-kinshasa-s-theatre-of-power|date=17 September 2017}}", ''[[নতুন বাম পৰ্যালোচনা|New Left Review]]'' 98, March/April 2016.</ref> লা চেপে, এটা সংযুক্ত সাংস্কৃতিক ধাৰা যাক ডেণ্ডিজম বুলিও বৰ্ণনা কৰা হয়, ইয়াত আড়ম্বৰপূৰ্ণ কাপোৰ পিন্ধাটো জড়িত হৈ আছে। বহু কিনোনেই চহৰখনৰ প্ৰতি নেতিবাচক দৃষ্টিভংগী পোষণ কৰে, গ্ৰাম্য জীৱনশৈলীৰ প্ৰতি নষ্টালজিয়া আৰু কিনশাচাতকৈ কংগো জাতিৰ সৈতে অধিক শক্তিশালী সংযোগ প্ৰকাশ কৰে।<ref name="Freund2012"/> ==উপাসনালয়== <gallery mode="" widths="180px" heights="150px"> File: Preĝejo de Sankta Anna en Kinŝaso 01.jpg |কিনশাচাৰ চেণ্ট এন্নেছ চাৰ্চ ([[কেথলিক চাৰ্চ অৱ দ্য ডেম'ক্ৰেটিক ৰিপাব্লিক অৱ কংগো]]) File: Église Francophone CBCO Kintambo.jpg| এগ্লিচ ফ্ৰাঙ্কোফোন চিবিচিও কিণ্টাম্বো ([[কঙ্গোৰ বেপ্তি‍ষ্ট সম্প্ৰদায়]]) </gallery> উপাসনাৰ স্থানসমূহৰ ভিতৰত আছে‍ মূলতঃ খ্ৰীষ্টান গীৰ্জা আৰু উপাসনালয়: কিনশাচাৰ ৰোমান কেথলিক আৰ্কডাইচেছ (কেথলিক গীৰ্জা), কিম্বাংগুইষ্ট চাৰ্চ, বেপ্টিষ্ট কমিউনিটি অৱ কংগো (বেপ্টিষ্ট ৱৰ্ল্ড এলায়েন্স), কংগো ৰিভাৰ বেপ্টিষ্ট কমিউনিটি (বেপ্টিষ্ট ৱৰ্ল্ড এলায়েন্স), এছেম্বলিজ অৱ গড, কংগোৰ এংলিকান চাৰ্চৰ প্ৰদেশ (এংলিকান কমিউনিয়ন), চাৰ্চ অৱ জিছুছ খ্ৰীষ্ট অৱ লেটাৰ-ডে চেণ্টছৰ এটা উপাসনালয় আৰু কিনশাচাত ১০০ৰো অধিক মণ্ডলী আছে। কংগোত এটা প্ৰেছবিটেৰিয়ান ধৰ্মীয়গোষ্ঠী (সংস্কাৰ কৰা গীৰ্জাৰ বিশ্ব ধৰ্মগোষ্ঠী) আছে।<ref>J. Gordon Melton, Martin Baumann, ‘‘Religions of the World: A Comprehensive Encyclopedia of Beliefs and Practices’’, ABC-CLIO, USA, 2010, p. 777</ref> মুছলমানৰো মছজিদ আছে। বৰ্তমান এটা বাহাই উপাসনালয় নিৰ্মাণৰ কাম চলি আছে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=20 May 2021|title=Les travaux de construction de la Maison d'Adoration Nationale en bonne progression!|url=https://www.bahai-rdc.org/les-travaux-de-construction-de-la-maison-dadoration-nationale-en-bonne-progression/|date=১ এপ্ৰিল ২০২৩|archive-date=১৩ জুন ২০২১|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20210613091220/https://www.bahai-rdc.org/les-travaux-de-construction-de-la-maison-dadoration-nationale-en-bonne-progression/|url-অবস্থা=অকাৰ্যকৰ}}</ref> ==গণমাধ্যম== ==খেলাধুলা== ==অট্টালিকা আৰু প্ৰতিষ্ঠান== ==আন্তঃগাঁথনি আৰু গৃহ নিৰ্মাণ== ==পৰিবহণ== ===বিমান=== ===ৰেল=== ===বাহ্যিক পৰিবহণ=== ==সামাজিক বিষয়== ===অপৰাধ আৰু শাস্তি=== ===ৰাস্তাৰ শিশু=== [[চিত্ৰ:Kinshasa_by_night_(23769991270).jpg|thumb|ৰাতিৰ ডাউনটাউন কিনশাচা]] ২০১০ চনত ৰাজপথৰ শিশু বা "শ্বেগু" (সততে অনাথ)ক আৰক্ষী আৰু সেনাই অত্যাচাৰ কৰিছিল।<ref>{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/idUSTRE66L2TB20100722?sp=true|title=Congo's children battle witchcraft accusations|last=Manson|first=Katrina|date=22 July 2010|work=Reuters|date=14 March 2011}}</ref> কিনশাচাৰ ৰাজপথত বাস কৰা আনুমানিক ২০,০০০ শিশুৰ ভিতৰত প্ৰায় এক চতুৰ্থাংশই ভিক্ষাৰী, কিছুমান ৰাজপথত ব্যৱসায়ী আৰু প্ৰায় এক তৃতীয়াংশই কোনো ধৰণৰ কৰ্মসংস্থাপন লাভ কৰিছে।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=8 July 2009|publisher=Africa Action|title=Street Children in Kinshasa|url=http://africaaction.typepad.com/justafrica/2009/07/african-street-children-kinshasa-drc.html|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20110811051604/http://africaaction.typepad.com/justafrica/2009/07/african-street-children-kinshasa-drc.html|archive-date=11 August 2011|date=14 March 2011}}</ref> কিছুমানে শাৰীৰিকভাৱে নিৰ্যাতন চলোৱা পৰিয়ালৰ পৰা পলাই গৈছিল, বিশেষকৈ মাক-দেউতাকৰ পৰা, আন কিছুমানক ডাইনী বুলি বিশ্বাস কৰা পৰিয়ালৰ পৰা বহিষ্কাৰ কৰা হৈছিল।<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=War Child UK – Warchild.org.uk|title=A night on the streets with Kinshasa's 'child witches'|url=http://www.warchild.org.uk/our_projects/democratic_republic_of_congo/blog/child-witches-in-kinshasa|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20110212202739/http://www.warchild.org.uk/our_projects/democratic_republic_of_congo/blog/child-witches-in-kinshasa|archive-date=12 February 2011|date=14 March 2011}}</ref><ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Gvnet.com|title=Danballuff – Children of Congo: From War to Witches(video)|url=http://www.gvnet.com/streetchildren/Congo.htm|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20110724075658/http://www.gvnet.com/streetchildren/Congo.htm|archive-date=24 July 2011|date=14 March 2011}}</ref><ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|date=1 June 2007|publisher=English.people.com.cn|title=Africa Feature: Around 20,000 street children wander in Kinshasa|url=http://english.people.com.cn/200706/01/eng20070601_379840.html|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20121017203028/http://english.people.com.cn/200706/01/eng20070601_379840.html|archive-date=17 October 2012|date=14 March 2011}}</ref><ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|publisher=Gvnet.com|title=Prevalence, Abuse & Exploitation of Street Children|url=http://www.gvnet.com/streetchildren/Congo.htm|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20110724075658/http://www.gvnet.com/streetchildren/Congo.htm|archive-date=24 July 2011|date=14 March 2011}}</ref> পূৰ্বৰ উল্লেখযোগ্য সংখ্যক আছিল গৃহযুদ্ধৰ অনাথ। ৰাজপথৰ শিশু প্ৰধানকৈ ল'ৰা,<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=At the centre – Street Childrens|url=http://streetchildrenofkinshasa.com/whatwedo/meeting-the-street-children-2/|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20160402122101/http://streetchildrenofkinshasa.com/whatwedo/meeting-the-street-children-2/|archive-date=2 April 2016|date=21 March 2016|ওয়েবসাইট=streetchildrenofkinshasa.com}}</ref> কিন্তু ইউনিচেফৰ মতে ছোৱালীৰ হাৰ বৃদ্ধি পাইছে। ণ্ডাকো য়া বিছ’ই ৰাজপথৰ শিশুসকলৰ বাবে সহায় আগবঢ়ায়, য’ত ছোৱালীৰ বাবে ৰাতিটোৰ বাবে থকাৰ ব্যৱস্থাও আছে।<ref>{{cite news|url=http://uk.reuters.com/article/uk-congodemocratic-streetchildren-idUKKCN0WF09C|title=Beaten and discarded, Congo street children are strangers to mining boom|last=Ross|first=Aaron|date=13 March 2016|work=reuters.com|date=21 March 2016|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20160314192348/http://uk.reuters.com/article/uk-congodemocratic-streetchildren-idUKKCN0WF09C|archive-date=14 March 2016|url-অবস্থা=live}}</ref> ৰাজপথৰ শিশুৰ দ্বিতীয় প্ৰজন্মও আছে:<ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=What Future? Street Children in the Democratic Republic of Congo: IV. Background|url=https://www.hrw.org/reports/2006/drc0406/4.htm|url-অবস্থা=live|আৰ্কাইভেৰ-url=https://web.archive.org/web/20160404023125/https://www.hrw.org/reports/2006/drc0406/4.htm|archive-date=4 April 2016|date=21 March 2016|ওয়েবসাইট=hrw.org}}</ref> "তেওঁলোকে নিজৰ হিংসাৰ উপসংস্কৃতিক কিণ্ডৌবিল বুলি কয়।" <ref>Charles-Didier Gondola, ''Tropical Cowboys: Westerns, Violence, and Masculinity among the Young Bills of Kinshasa'', Afrique & histoire 2009/1 (vol. 7), p. 77.</ref> এই শিশুসকল যথেষ্ট বাহিৰৰ অধ্যয়নৰ বিষয় হৈ পৰিছে।<ref>Camille Dugrand, “Subvertir l’ordre?</ref> ==জনপ্ৰিয় সংস্কৃতিত== ডব্লিউডব্লিউই মল্লযুঁজাৰু শ্বিনছুকে নাকামুৰাই তেওঁৰ ফিনিচাৰ হিচাপে কিনশাচা নামৰ এটি চলন্ত নি-ষ্ট্ৰাইক ব্যৱহাৰ কৰে। এইটোত স্পষ্টভাৱে সেই নামৰ চহৰ অৰ্থাৎ কিনশাচাৰ উল্লেখ আছে। অৱশ্য‍ে নিউ জাপান প্ৰ' ৰেছলিঙত থকাৰ সময়ছোৱাত তেওঁৰ এই "ষ্টেপ"ৰ নাম পূৰ্বে "বোমায়ে" (অৰ্থাৎ "তেওঁক হত্যা কৰা") ৰখা হৈছিল। কিন্তু ট্ৰেডমাৰ্কৰ সমস্যাৰ বাবে ডব্লিউডব্লিউই-ৰ সৈতে চুক্তিৱদ্ধ হোৱাৰ পাছত ২০১৬ চনত এই নাম সলনি কৰা হয়। <ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি|title=The story behind Shinsuke Nakamura's Bomaye becoming Kinshasa in WWE|url=https://www.cagesideseats.com/wwe/2016/4/2/11353328/the-story-behind-shinsuke-nakamuras-bomaye-becoming-kishasa-in-wwe}}</ref> ==তথ্য সংগ্ৰহ== [[শ্ৰেণী:ভূগোল]] 19oelyr9wuabhp4v2skh21jas130xw7 0 122413 517097 516416 2025-06-11T11:08:52Z InternetArchiveBot 29706 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 517097 wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = নায়েৰা নূৰ | title = বুলবুল ই পাকিস্তান | native_name = {{lang|ur|{{Nq|نیرہ نور}}} | birth_name = | birth_date = {{birth date|df=yes|1950|11|03}} | birth_place = [[গুৱাহাটী]], [[অসম]], ভাৰত | death_date = {{death date and age|df=yes|2022|08|20|1950|11|03}} | death_place = কৰাচী,সিন্ধ,পাকিস্থান | nationality = পাকিস্থানী | known_for = গজল গীত | occupation = নেপথ্য শিল্পী}}}} '''নায়েৰা নূৰ''' {{lang_en| Nayyara Noor}} ( উৰ্দু : نیرہ نور,জন্ম:- ৩ নৱেম্বৰ ১৯৫০ –মৃত্যু:- ২০ আগষ্ট, ২০২২) আছিল এগৰাকী পাকিস্তানী মহিলা নেপথ্য গায়িকা। তেওঁ পাকিস্তানৰ অন্যতম জনপ্ৰিয় গায়িকা বুলি গণ্য কৰা হয়। পাকিস্তানী টিভি শ্ব’ আৰু দেশৰ বিভিন্ন ঠাইৰ কনচাৰ্ট হলত লাইভ গজলৰ কনচাৰ্টত গীত পৰিৱেশন কৰাৰ বাবে তেওঁ পৰিচিত আছিল।<ref name="Dawn">{{cite news |url=http://www.dawn.com/news/767855/nayyara-noor-muted-melodies |title=Nayyara Noor: muted melodies |newspaper=Dawn (newspaper) |date=30 November 2012 |access-date=3 January 2021 |first=Asif |last=Noorani}}</ref> ==প্ৰাৰম্ভিক জীৱন== নায়ৰা নূৰৰ জন্ম হৈছিল ১৯৫০ চনৰ ৩ নৱেম্বৰত [[অসম]]ৰ [[গুৱাহাটী]]ত। তেওঁৰ পৰিয়াল আৰু পূৰ্বপুৰুষসকল বণিক শ্ৰেণীৰ আছিল আৰু তেওঁলোকৰ পিতৃভূমি [[পঞ্জাব]]ৰ [[অমৃতসৰ]]ত আছিল। <ref name=DT>Amjad Parvez (9 November 2018), [https://dailytimes.com.pk/319822/nayyara-noor-a-haunting-tuneful-and-sweet-voice/ "Nayyara Noor — a haunting, tuneful and sweet voice"] Daily Times (newspaper), Retrieved 3 January 2021</ref><ref name="Dawn"/> তেওঁৰ পিতৃ সৰ্বভাৰতীয় মুছলিম লীগৰ সক্ৰিয় সদস্য আছিল আৰু ১৯৪৭ চনত বিভাজনৰ পূৰ্বে অসম ভ্ৰমণৰ সময়ত পাকিস্তানৰ প্ৰতিষ্ঠাপক পিতৃ মহম্মদ আলী জিন্নাক আতিথ্য প্ৰদান কৰিছিল। আনুমানিক ১৯৫৭ বা ১৯৫৮ চনত নূৰে মাক আৰু ভাই-ভনীৰ সৈতে ভাৰতৰ পৰা পাকিস্তানলৈ প্ৰব্ৰজন কৰি কৰাচীত থাকিবলৈ লৈছিল। অৱশ্যে ১৯৯৩ চনলৈকে তেওঁৰ পিতৃয়ে পৰিয়ালটোৰ স্থাৱৰ সম্পত্তিসমূহ চোৱাচিতা কৰিবলৈ অসমত থাকি গল। ==কৰ্মজীৱন== লৰালি অৱস্থাত নায়েৰাই কানন দেৱী আৰু কমলাৰ ভজনৰ লগতে [[বেগম আখটাৰ]]ৰ গজল আৰু থুমৰিৰ পৰা অনুপ্ৰানিত হৈছিল।<ref>https://www.dawn.com/news/767855/nayyara-noor-muted-melodies</ref><ref>https://dailytimes.com.pk/319822/nayyara-noor-a-haunting-tuneful-and-sweet-voice/</ref> নায়েৰাই কোনো আনুষ্ঠানিক সংগীতৰ পটভূমিৰ পৰা বা আনুষ্ঠানিক প্ৰশিক্ষণ লাভ কৰা নাছিল। অৱশ্যে সৌভাগ্যক্ৰমে ১৯৬৮ চনত লাহোৰৰ নেচনেল কলেজ অৱ আৰ্টছৰ বাৰ্ষিক নৈশ আহাৰৰ বাবে আয়োজিত অনুষ্ঠানত নায়েৰাই বন্ধু-বান্ধৱী আৰু শিক্ষকসকলৰ উপস্থিতিত লতা মংগেশকাৰৰ ভজন “জো তুম টোডো পিয়া” ভজনটো গোৱা শুনি লাহোৰৰ ইছলামিয়া কলেজৰ অধ্যাপক আছৰাৰ আহমেদে তেওঁক ভুয়সী প্ৰশংসা কৰে আৰু এইদৰে তেওঁৰ সংগীত শিল্পী জীৱনৰ আৰম্ভণি হয়। লগতে বিশ্ববিদ্যালয়খনৰ ৰেডিঅ’ পাকিস্তানৰ অনুষ্ঠানৰ বাবে গান গাবলৈ তেওঁ আমন্ত্ৰণ লাভ কৰে। ==ব্যক্তিগত জীৱন== নায়েৰা পাকিস্থানৰ অভিনেতা শ্বেহৰিয়াৰ জাইদিৰ সৈতে বিবাহপাশত আৱদ্ধ হৈছিল। তেওঁৰ সৰু পুত্ৰ জাফাৰ জাইদি কাভিছ সংগীত বেণ্ডৰ মুখ্য কণ্ঠশিল্পী, আনহাতে ডাঙৰ পুত্ৰ নাদ-ই-আলিয়ে একক গায়ক হিচাপে নিজৰ কেৰিয়াৰ আৰম্ভ কৰিছে। ==মৃত্যু== ২০২২ চনৰ ২০ আগষ্টত কৰাচীত ৭১ বছৰ বয়সত নায়েৰাৰ মৃত্যু হয়।<ref>{{Cite news |url=https://dailynews.com.pk/renowned-singer-nayyara-noor-passes-away-aged-71/ |title=Renowned singer Nayyara Noor passes away aged 71 |work=Daily News |date=21 August 2022 |access-date=21 August 2022 |archivedate=21 August 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220821042840/https://dailynews.com.pk/renowned-singer-nayyara-noor-passes-away-aged-71/ |deadurl=yes }}</ref> ''তথ্যৰ উৎস'' [[শ্ৰেণী:মৃত ব্যক্তি]][[শ্ৰেণী:মহিলা শিল্পী]] 080gglwod3e46xcwt982oj6gmhz46kz 0 122525 516957 516698 2025-06-11T04:06:09Z InternetArchiveBot 29706 Rescuing 1 sources and tagging 1 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 516957 wikitext text/x-wiki {{Speciesbox |name = ঘঁৰিয়াল |fossil_range = [[Pleistocene]]–Present, {{fossil_range|2.6|0|ref=<ref name="Rio2021">{{cite journal |last1=Rio |first1=J. P. |last2=Mannion |first2=P. D. |date=2021 |title=Phylogenetic analysis of a new morphological dataset elucidates the evolutionary history of Crocodylia and resolves the long-standing gharial problem |journal=[[PeerJ]] |volume=9 |pages=e12094 | pmid=34567843 | doi=10.7717/peerj.12094 |pmc=8428266 |doi-access=free |name-list-style=amp}}</ref>}} |status = CR |status_system = IUCN3.1 |status_ref = <ref name=iucn/> |status2 = CITES_A1 |status2_system = CITES |status2_ref = <ref name=iucn/> |image = Gharial (Gavialis gangeticus) male.jpg |image_caption = মতা ঘঁৰিয়াল |image2 = Gharial (Gavialis gangeticus) female.jpg |image2_caption = মাইকী আৰু কিশোৰ ঘঁৰিয়াল |genus = Gavialis |species = gangeticus |authority = ([[Johann Friedrich Gmelin|Gmelin]], 1789) |range_map =The_range_of_the_Gharial.png |range_map_caption = ২০১৯ চনত ঘঁৰিয়ালৰ বিচৰণ‍ক্ষেত্ৰ (ক’লা ৰঙত) |synonyms = *''Lacerta gangetica'' {{small|Gmelin, 1789}} *''Crocodilus gavial'' {{small|[[Pierre Joseph Bonnaterre|Bonnaterre]], 1789}} *''Crocodilus longirostris'' {{small|[[Johann Gottlob Theaenus Schneider|Schneider]], 1801}} *''Crocodilus arctirostris'' {{small|[[François Marie Daudin|Daudin]], 1802}} *''Crocodilus gangeticus'' and ''C. tenuirostris'' {{small|[[Georges Cuvier|Cuvier]], 1807}} *''Rhamphostoma'' {{small|[[Johann Georg Wagler|Wagler]], 1830}} *''†Gharialis hysudricus'' {{small|[[Richard Lydekker|Lydekker]], 1886}} |synonyms_ref =<ref>{{cite journal | title=Synopsis of the species of recent Crocodilians or Emydosaurians, chiefly founded on the specimens in the British Museum and the Royal College of Surgeons | author=Gray, J. E. | journal=The Transactions of the Zoological Society of London | year=1869 | volume=6 | issue=4 | pages=125–169}}</ref> }} '''ঘঁৰিয়াল''' ({{lang-en|Gharial}}; বৈ‍জ্ঞানিক নামঃ ''Gavialis gangeticus'') হ'ল মিঠা পানীৰ এবিধ বিৰল প্ৰজাতিৰ ক্ৰোকোডাইলিয়া বৰ্গৰ সৰীসৃপ। ই দীঘল তুণ্ডযুক্ত জলচৰ। ভাৰত, বাংলাদেশ, নেপাল, পাকিস্তান, ম্যানমাৰ, ভূটানত ইহঁতক পোৱা যায়। ভাৰতৰ ঘঁৰিয়ালৰ সৰ্বাধিক ৰাষ্ট্ৰীয় চম্বল অভয়াৰণ্যত আছে, য’ত বিশ্বৰ প্ৰায় ৭৭ শতাংশ প্ৰাপ্তবয়স্ক ঘঁৰিয়াল আছে।<ref name="ক"/> ভাৰতৰ বাকী থকা ঘঁৰিয়ালৰ সংখ্যা উত্তৰ প্ৰদেশৰ কাটাৰ্ণিয়াঘাট বন্যপ্ৰাণী অভয়াৰণ্য, ভাৰত-নেপাল সীমান্তৰ গণ্ডক নদী, কৰ্বেট ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান, ছন নদী, মহানদী, হস্তিনাপুৰ অভয়াৰণ্যকে ধৰি বিভিন্ন স্থানত পোৱা যায়।<ref name="ক"/> কিন্তু বৰ্তমান ঘঁৰিয়াল বিলুপ্তপ্ৰায় প্ৰজাতিৰ তালিকাত ঠাই পাইছে। আই ইউ চি এনৰ ৰেড ডাটা বুকত বিলুপ্তপ্ৰায় প্ৰজাতি হিচাপে নথিভুক্ত হৈছে।<ref name=iucn>{{IUCN |assessors=Choudhury, B. C., Singh, L. A. K., Rao, R. J., Basu, D., Sharma, R. K., Hussain, S. A., Andrews, H. V., Whitaker, N., Whitaker, R., Lenin, J., Maskey, T., Cadi, A., Rashid, S. M. A., Choudhury, A. A., Dahal, B., Win Ko Ko, U., Thorbjarnarson, J., Ross, J. P. |year=2007 |id=8966 |taxon=Gavialis gangeticus |version=2013.2}}</ref> বৰ্তমান (ফেব্ৰুৱাৰী ২০১১) বিশ্বজুৰি প্ৰাকৃতিক পৰিৱেশত প্ৰায় ২০০টা বন্য ঘঁৰিয়াল আছে। ইয়াক বন্যপ্ৰাণী সুৰক্ষা আইন (১৯৭২)ৰ প্ৰথম তফছিলৰ অধীনত তালিকাভুক্ত কৰা হৈছে।<ref name="ক">{{cite web | url=https://www.etvbharat.com/as/! state/rare-species-of-creature-found-in-kaziranga-national-park-ass24022204434 | title=কাজিৰঙাৰ নদীত ঘঁৰিয়ালৰ অৱস্থিতি, পৰ্যটকৰ কেমেৰাত বন্দী ঢেঁকীয়াপতীয়া | accessdate=7 June 2025 }}{{Dead link|date=June 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> সুদীৰ্ঘ ৭৫ বছৰৰ পাছত কাজিৰঙা ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যানৰ সমীপৱৰ্তী নদীত ঘঁৰিয়াল প্ৰত্যক্ষ কৰা হৈছে।<ref name="ক"/> ==পৰিচিতি== ঘঁৰিয়ালক ইংৰাজীত গাভিয়াল (ঘঁৰিয়ালৰ অপভ্ৰংশ) বুলি কোৱা হয়। ঘঁৰিয়ালৰ নাক বা তুণ্ডৰ আগত কলহ সদৃশ আকৃতি থাকে‍, যিটো মতা ঘঁৰিয়ালত যথেষ্ট ডাঙৰ হয়। ইহঁত পানীৰ পৰা অলপ ওলাই থাকে। ==দৈহিক বিৱৰণ== মতা আৰু মাইকী ঘঁৰিয়াল দেখাত বেলেগ বেলেগ। মতা ঘঁৰিয়ালৰ দৈৰ্ঘ্য ৬.৫ মিটাৰ আৰু মাইকী ঘঁৰিয়ালৰ দৈৰ্ঘ্য ৪.৫ মিটাৰ। ==প্ৰজনন== নৱেম্বৰ-জানুৱাৰি‍ ইহঁতৰ প্ৰজনন মাহ। মাইকী ঘঁৰিয়ালে বালিত গাঁত কৰি‍ ৩০-৫০টা কণী পাৰে। কণী বৰ ডাঙৰ। ৩ মাহ উমনি দিয়াৰ পাছত কণী ফুটি পোৱালি জগে‍। ==খাদ্যাভ্যাস== প্ৰাপ্তবয়স্ক ঘঁৰিয়ালে প্ৰধানকৈ মাছ খায়, কিন্তু ইহঁতে ভেকুলী আৰু পোক-পৰুৱাও খায়।<ref>উদ্ভিদ ও প্ৰাণী জ্ঞানকোষ; খণ্ড ২৫; বাংলাদেশ এশিয়াটিক সোসাইটি; পৃষ্ঠা ১৯৯</ref> ==তথ্যসূত্ৰ== {{ৰেফলিষ্ট}} ==বাহ্যিক সংযোগ== {{Commons|Gharial|ঘঁৰিয়াল}} {{Wikispecies|Gavialis gangeticus|ঘঁৰিয়াল}} *{{cite web|author=Joshi, A. R.|date=2018|title=Nepali scientists deploy drones to count endangered crocodiles|publisher=Mongabay|url=https://news.mongabay.com/2018/10/nepali-scientists-deploy-drones-to-count-endangered-crocodiles/}} *{{cite web|url=http://reptilis.net/crocodylia/gavies/gavialidae.html|website=reptilis.net|title=''Gavialidae''}} *{{cite web|url=http://www.arkive.org/gharial/gavialis-gangeticus/|website=Arkive|title=Gharial|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20090205184636/http://www.arkive.org/gharial/gavialis-gangeticus/|archive-date=2009-02-05|access-date=2025-06-09|archivedate=2009-02-05|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090205184636/http://www.arkive.org/gharial/gavialis-gangeticus/|deadurl=yes}} *{{cite web|url=http://crocodilian.com/cnhc/! ggan1.htm|website=Adam Britton|title=''Gavialis gangeticus''}} *{{cite web|url=https://www.nationalgeographic.com/animals/reptiles/facts/gharial|archive-url=https://web.archive.org/web/20210305105741/https://www.nationalgeographic.com/animals/reptiles/facts/gharial|url-status=dead|archive-date=March 5, 2021|website=National Geographic Society|title=Gharial|date=5 May 2016 }} *{{cite news |date=2008 |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/science/nature/7755393.stm |newspaper=BBC News |title=Mystery of crocs' mass die-off}} *{{cite web |author=Lenin, J. |title=The song of the Ganges gharial |url=http://www.india-seminar.com/2007/577/577_janaki_lenin.htm |website=www.india-seminar.com}} {{Taxonbar|from=Q17134}} {{Authority control}} [[শ্ৰেণী:সৰীসৃপ]] f0kc0l98bm4fnz6ygnw9levwexlybq9 0 122568 516960 516587 2025-06-11T05:05:50Z InternetArchiveBot 29706 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 516960 wikitext text/x-wiki {{Under construction}} {{Infobox bridge |bridge_name = চেনাব ৰেল সেতু |native_name = |native_name_lang = |image = FsORR8 XoAA5GL2.jpg |image_size = 300px |alt = |caption = ২০২৩ চনত চেনাব ৰেল সেতু |official_name = |other_name = |carries = [[ট্ৰেইন]] |crosses = [[চেনাব নদী]] |locale = ৰিয়াছি জিলা, [[জম্মু আৰু কাশ্মীৰ]] |design = ডেক খিলান সেতু |id = |designer = ডব্লিউ এছ পি<br />লিঅ'নহাৰ্ড, আন্দ্ৰা উণ্ড পাৰ্টনাৰ<br />ভিয়েনা কনছালটিং ইঞ্জিনিয়াৰ ডি আৰ ডি অ’<br />ভাৰতীয় বিজ্ঞান প্ৰতিষ্ঠান |owner = [[ভাৰতীয় ৰে’ল]] |maint = ভাৰতীয় ৰে’ল |builder = এফকনছ আন্তঃগাঁথনি<br />আল্ট্ৰা কনষ্ট্ৰাকচন<br />ভি এছ এল ইণ্ডিয়া |material = [[ষ্টীল]] আৰু [[কংক্ৰিট]] |cost = ₹১৪.৮৬ বিলিয়ন (১৮ কোটি মাৰ্কিন ডলাৰ) |length = {{cvt|1315|m}} |width = {{cvt|13.5|m}} |height = {{cvt|359|m}} |mainspan = {{cvt|467|m}} |spans = ১৭ |inaugurated = {{start date and age|df=yes|2022|08|13}} |open = {{start date and age|df=yes|2025|06|06}} |coordinates = {{coord|33|9|3|N|74|52|59|E|}} |extra = |mapframe-zoom = ৭}} '''চেনাব ৰেল সেতু''' ({{Lang-en|Chenab Rail Bridge}})খন [[ভাৰত|ভাৰতৰ]] [[জম্মু আৰু কাশ্মীৰ]] কেন্দ্ৰশাসিত অঞ্চলৰ ৰিয়াছি জিলাত চেনাব নদীৰ ওপৰত নিৰ্মিত এখন ৰেল সেতু। নদীৰ সিমনাৰ গিৰিখাতৰ ওপৰত ১,৩১৫ মিটাৰ (৪,৩১৪ ফুট) দৈৰ্ঘ্যৰ এই ষ্টীল আৰু কংক্ৰিটৰ সেতুখন অৱস্থিত। এই গঠনত ৫৩০ মিটাৰ (১,৭৪০ ফুট) দৈৰ্ঘ্যৰ এখন প্ৰৱেশ সেতু আৰু ৭৮৫ মিটাৰ (২,৫৭৫ ফুট) দৈৰ্ঘ্যৰ এখন ডেক খিলান সেতু আছে। নদীৰ তলৰ পৰা ৩৫৯ মিটাৰ (১,১৭৮ ফুট) উচ্চতাৰ ডেকৰ সৈতে এই খিলান সেতুখন বিশ্বৰ সৰ্বোচ্চ উচ্চতাৰ ৰেল সেতু তথা খিলান সেতু। ই জম্মু–বাৰামুলা ৰেলপথৰ কৌৰী আৰু বাক্কল ৰেল ষ্টেচনৰ মাজত অৱস্থিত। জম্মু–বাৰামুলা ৰেল প্ৰকল্পৰ আধাৰ শিলা ১৯৮৩ চনত স্থাপন কৰা হৈছিল, কিন্তু ১৯৯০ৰ দশকৰ মধ্যভাগত ধনৰ ব্যৱস্থা হোৱাৰ পিছতহে নিৰ্মাণ কাম আৰম্ভ হৈছিল। এই প্ৰকল্পটো কেইবাটাও পৰ্যায়ত আগবাঢ়িছিল: জম্মু–উধমপুৰ খণ্ড ২০০৫ চনৰ এপ্ৰিলত আৰু উধমপুৰ–কাটৰা খণ্ড ২০১৪ চনৰ জুলাইত মুকলি কৰা হৈছিল। এই ৰেলপথ শ্ৰীনগৰৰ বাহিৰলৈ সম্প্ৰসাৰিত হোৱাকৈ ২০০৮ আৰু ২০১৩ চনৰ মাজত সম্পূৰ্ণ হোৱা বাৰামুলা–বানিহাল খণ্ডৰ সৈতে সংযোগ কৰিছে সেতুখনৰ নিৰ্মাণ ব্যয় হৈছে ১৪.৮৬ বিলিয়ন টকা (১৮০ মিলিয়ন আমেৰিকান ডলাৰ)। এই প্ৰকল্পটো ভাৰতীয় ৰেলৱেৰ কোংকণ ৰেলৱে কৰ্পোৰেচনৰ তত্ত্বাৱধানত পৰিচালিত হৈছিল। নিৰ্মাণ কাম ২০১৭ চনত আৰম্ভ হৈছিল, আৰু ২০১৭ চনৰ নৱেম্বৰত ভিত্তি সমৰ্থন সম্পূৰ্ণ হৈছিল, খিলানটো ২০২১ চনৰ এপ্ৰিলত নিৰ্মাণ হৈছিল। সেতুটো ২০২২ চনৰ আগষ্টত সম্পূৰ্ণৰূপে সম্পন্ন হৈছিল, আৰু প্ৰথম পৰীক্ষামূলক যাত্ৰা ২০২৪ চনৰ জুনত অনুষ্ঠিত হৈছিল। সেতুখন ৰেল যাতায়াতৰ বাবে ২০২৫ চনৰ ৬ জুনত উদ্বোধন কৰা হৈছিল। ==পটভূমি আৰু পৰিকল্পনা== ১৯৭০ৰ দশকৰ শেষৰ ফালে ভাৰত চৰকাৰে জম্মুৰ সৈতে কাশ্মীৰ উপত্যকা সংযোগ কৰিবলৈ এটা ৰেল লাইন স্থাপনৰ পৰিকল্পনা কৰিছিল। এই লাইনে কাশ্মীৰক ভাৰতৰ বাকী ৰেল নেটৱৰ্কৰ সৈতে সংযোগ কৰিব আৰু অঞ্চলটোৰ অৰ্থনৈতিক কাৰ্যকলাপত সহায় কৰিব।<ref name="RT">{{cite web|url=https://www.railway-technology.com/projects/chenab-bridge-jammu-kashmir/?cf-view|title=Chenab Bridge|work=Railway technology|access-date=1 June 2024}}</ref><ref name="Marvel">{{cite web|url=https://www.newindianexpress.com/good-news/2024/Jun/23/a-marvel-in-steel|title=A marvel in steel|date=23 June 2024|access-date=1 July 2024|work=[[The Indian Express]]}}</ref><ref name="DNA">{{cite news|url=https://www.dnaindia.com/viral/report-udhampur-srinagar-baramulla-rail-link-update-final-track-work-completed-vande-bharat-to-begin-in-3122482|title=Udhampur-Srinagar-Baramulla Rail link update|date=15 December 2024|access-date=1 January 2025|newspaper=[[Daily News and Analysis]]}}</ref> ইয়াৰোপৰি, শীতকালত তুষাৰপাতৰ ফলত পথ সঘনাই বন্ধ হৈ পৰাৰ বাবে এই লাইনে বছৰজুৰি কাশ্মীৰ অঞ্চলৰ সৈতে এক কৌশলগত সংযোগ হিচাপে কাম কৰিব।<ref name="BBC">{{cite web|url=https://www.bbc.com/news/articles/cvg3w71mkxwo|title=A new Kashmir rail bridge that could be a game-changer for India|date=15 August 2024|access-date=1 September 2024|work=[[BBC News]]}}</ref> যদিও ১৯৮৩ চনত এই প্ৰকল্পৰ ভিত্তিপ্ৰস্তৰ স্থাপন কৰা হৈছিল, তথাপিও ১৯৯০ৰ দশকৰ মধ্যভাগত ধনৰ ব্যৱস্থা কৰাৰ পিছতহে নিৰ্মাণ কাৰ্য আৰম্ভ হৈছিল।<ref name="HT">{{cite web|url=https://www.hindustantimes.com/india/tracking-jammu-and-kashmir-s-rail-history/story-wDdzKH2WXmqf5uUSXDz9BL.html|title=Tracking Jammu and Kashmir rail history|date=28 October 2009|access-date=1 June 2024|work=[[The Hindustan Times]]}}</ref><ref name="DE">{{cite web|url=https://www.dailyexcelsior.com/history-of-railways-in-jk/|title=History of Railways in J&K|work=Daily Excelsior|date=6 October 2019|access-date=1 June 2024}}</ref><ref name="ET">{{cite web|url=https://www.earlytimes.in/newsdet.aspx?q=166884|title=History of Railways in Jammu & Kashmir|date=1 January 2016|access-date=1 June 2024|work=Early Times}}</ref><ref name="RT"/><ref name="DE"/> জম্মু–উধমপুৰ শাখাটো ২০০৫ চনৰ এপ্ৰিল মাহত মুকলি কৰা হৈছিল।<ref name="HT"/><ref name="IT">{{cite news|url=https://www.indiatoday.in/india/north/story/baramulla-jammu-chenab-river-rail-bridge-to-cut-travel-time-india-today-154110-2013-02-15|title=India joins the superlative club, we now have the world's highest rail bridge|date=15 February 2013|access-date=17 September 2022|archive-date=20 September 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220920172000/https://www.indiatoday.in/india/north/story/baramulla-jammu-chenab-river-rail-bridge-to-cut-travel-time-india-today-154110-2013-02-15|url-status=live}}</ref> পৰৱৰ্তী সময়ত, ২০০৮ৰ পৰা ২০১৩ চনৰ ভিতৰত কাশ্মীৰৰ বাৰামুল্লা আৰু বানিহালৰ মাজত পৰ্যায়ক্ৰমে এটা ৰেল লাইন স্থাপন কৰা হৈছিল, আৰু পৰিকল্পিত জম্মু–বাৰামুল্লা লাইনটো শ্ৰীনগৰৰ বাহিৰলৈও বিস্তাৰিত হৈ নতুন লাইনৰ সৈতে সংযোগ হ’ব। উধমপুৰ আৰু কাটৰাৰ মাজৰ শাখাটো ২০১৪ চনৰ জুলাই মাহত যাতায়াতৰ বাবে মুকলি কৰা হৈছিল।<ref>{{cite news|url=https://www.thehindu.com/news/national/modi-flags-off-inaugural-train-from-katra/article6176580.ece|title=Modi flags off inaugural train from Katra|newspaper=[[The Hindu]]|date=4 July 2014|access-date=1 June 2024}}</ref> ইতিমধ্যে, ১৯৯৭ চনত উধমপুৰৰ পৰা শ্ৰীনগৰলৈ ৰেল লাইন বিস্তাৰৰ সম্ভাৱ্যতা অধ্যয়নৰ বাবে এটা জৰীপ কৰা হৈছিল।<ref name="DE"/><ref name="ET"/> এই লাইনটোৱে হিমালয়ৰ পীৰ পাঞ্জাল পৰ্বতমালাৰ মাজেৰে পাৰ হ’ব লাগিব,<ref name="HT"/>যাৰ বাবে একাধিক সুৰঙ্গ আৰু দলংৰ প্ৰয়োজন হৈছিল।<ref name="RT"/><ref name="DNA"/><ref name="IT"/> কাটৰা আৰু শ্ৰীনগৰৰ মাজৰ লাইনটোৱে চেনাব নদীৰ দ্বাৰা গঠিত এটা গভীৰ খাদ পাৰ হোৱাটো প্ৰয়োজনীয় হৈ পৰিছিল।<ref name="RT"/><ref>{{cite news|url=http://www.hindu.com/2008/01/17/stories/2008011757570500.htm|archive-url=https://web.archive.org/web/20080120120958/http://www.hindu.com/2008/01/17/stories/2008011757570500.htm|url-status=dead|archive-date=20 January 2008|title=Chenab Rail bridge will be highest in the world|access-date=14 August 2008|newspaper=[[The Hindu]]|date=17 January 2008|archivedate=20 January 2008|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080120120958/http://www.hindu.com/2008/01/17/stories/2008011757570500.htm|deadurl=yes}}</ref><ref name="CD">{{cite journal|title=Conceptual design of the Chenab Bridge in India|url=https://pdf.sciencedirectassets.com/278653/1-s2.0-S1877705812X00201/1-s2.0-S1877705812024642/main.pdf|author1=P. Pulkkinen|author2=S. Hopf b|author3=A. Jutila|journal=Procedia Engineering|volume=40|year=2012|pages=189–194| doi=10.1016/j.proeng.2012.07.078 }}</ref> কাটৰাৰ পৰা প্ৰায় ২৩ কিলোমিটাৰ (১৪ মাইল) উত্তৰত কৌৰী আৰু বাক্কালৰ মাজত নদীখন পাৰ হ’বলৈ এটা উচ্চ উচ্চতাৰ ৰেল দলংৰ অনুমোদন জনোৱা হৈছিল।<ref name="RT"/><ref name="IE">{{cite news|url=https://indianexpress.com/article/explained/chenab-arch-bridge-kashmir-7264526/|title=Quixplained: Chenab arch bridge which will connect Kashmir to Kanyakumari|date=7 April 2021|newspaper=[[The Indian Express]]|access-date=9 April 2021|archive-date=9 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210409053017/https://indianexpress.com/article/explained/chenab-arch-bridge-kashmir-7264526/|url-status=live}}</ref><ref name="FE">{{cite news|last=Nag|first=Devanjana|date=16 January 2020|title=Chenab bridge: World's highest rail bridge taller than Eiffel Tower, can withstand blasts!|url=https://www.financialexpress.com/infrastructure/railways/chenab-bridge-worlds-highest-rail-bridge-taller-than-eiffel-tower-can-withstand-blasts-10-stunning-facts/1824028/|access-date=12 October 2021|newspaper=[[The Financial Express (India)|The Financial Express]]|archive-date=6 February 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200206233300/https://www.financialexpress.com/infrastructure/railways/chenab-bridge-worlds-highest-rail-bridge-taller-than-eiffel-tower-can-withstand-blasts-10-stunning-facts/1824028/|url-status=live}}</ref><ref name="SF">{{cite web|url=http://www.konkanrailway.com/website/tender/annexure1.pdf|archive-url=https://web.archive.org/web/20031208010318/http://www.konkanrailway.com/website/tender/annexure1.pdf|url-status=dead|archive-date=8 December 2003|work=[[Konkan Railway Corporation]]|title=Salient Features of the Chenab and Anji Khad Bridges|access-date=14 August 2008}}</ref> ==তথ্য সংগ্ৰহ== {{Reflist}} 8p84dpj0ryqmyrs87aln4tbq5mfpes5 0 122607 517012 516741 2025-06-11T08:10:41Z InternetArchiveBot 29706 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 517012 wikitext text/x-wiki {{Infobox country | conventional_long_name = ডেনমাৰ্কৰ ৰাজ্য | native_name = {{lang|da|Kongeriget Danmark}} | common_name = ডেনমাৰ্ক | image_flag = Flag of Denmark.svg | image_coat = Coat of arms of Denmark.svg | national_motto = <!-- No official motto; historically associated phrases may be noted --> | national_anthem = {{lang|da|Der er et yndigt land}}<br />{{small|("There is a lovely land")}} | image_map = Location of Denmark in Europe.svg | capital = কোপেনহেগেন | coordinates = {{coord|55|40|N|12|34|E|type:city}} | largest_city = কোপেনহেগেন | official_languages = ডেনিছ | government_type = একক সাংবিধানিক ৰাজতন্ত্ৰ | leader_title1 = ৰজা | leader_name1 = ফ্ৰেডেৰিক দশম | leader_title2 = প্ৰধানমন্ত্ৰী | leader_name2 = মেট্টে ফ্ৰেডেৰিকচেন | legislature = ফোল্কেটিং | area_km2 = 42,947 | area_rank = ১৩২তম | population_census = ৫,৯৫৪,৪৩০ (২০২৩) | population_density_km2 = ১৩৮.৯ | GDP_PPP = {{increase}} $৪৩৫.৬৭৪ বিলিয়ন (২০২৪ অনুমান) | GDP_PPP_per_capita = {{increase}} $৭৩,৫২০ (২০২৪ অনুমান) | GDP_nominal = {{increase}} $৪০৯.৯৮৯ বিলিয়ন (২০২৪ অনুমান) | GDP_nominal_per_capita = {{increase}} $৬৯,২৬৪ (২০২৪ অনুমান) | Gini = {{decrease}} ২৭.৩<br />{{small|low}} (২০২১) | HDI = {{increase}} ০.৯৪৮<br />{{small|very high}} (২০২২) | currency = ডেনিছ ক্ৰ’ন (DKK) | time_zone = {{abbr|CET|Central European Time}} (UTC+1) | time_zone_DST = {{abbr|CEST|Central European Summer Time}} (UTC+2) | drives_on = right | calling_code = +৪৫ | iso3166code = DK | cctld = .dk }} '''ডেনমাৰ্ক''' ({{lang-en|Danmark}}) [[ইউৰোপ|উত্তৰ ইউৰোপ]]ৰ এখন দেশ। ই ডেনমাৰ্কৰ ৰাজ্যৰ মেট্ৰ’প’ল আৰু সৰ্বাধিক জনবহুল অংশ, যাক '''ডেনিছ ৰাজ্য''' বুলিও জনা যায়, এখন [[সংবিধান]]ভিত্তিক একক ৰাষ্ট্ৰ য’ত উত্তৰ [[আটলাণ্টিক মহাসাগৰ]]ত ফেৰ’ দ্বীপপুঞ্জ আৰু গ্ৰীণলেণ্ডৰ স্বায়ত্তশাসিত অঞ্চলসমূহ অন্তৰ্ভুক্ত। মেট্ৰ’পলিটান ডেনমাৰ্ক, যাক "মহাদেশীয় ডেনমাৰ্ক" বা "ডেনমাৰ্ক প্ৰ’পাৰ" বুলিও কোৱা হয়, উত্তৰ জুটলেণ্ড উপদ্বীপ আৰু ৪০৬টা দ্বীপৰ এটা দ্বীপপুঞ্জৰে গঠিত। ই স্কেণ্ডিনেভিয়াৰ দেশসমূহৰ মধ্যে সৰ্বাধিক দক্ষিণে অৱস্থিত, ছুইডেনৰ দক্ষিণ-পশ্চিমে, নৰৱেৰ দক্ষিণে, আৰু [[জাৰ্মানী]]ৰ উত্তৰে, যাৰ সৈতে ই এটা চমু সীমা ভাগ কৰে। ডেনমাৰ্ক প্ৰ’পাৰ পশ্চিমে [[উত্তৰ সাগৰ]] আৰু পূবে [[বাল্টিক সাগৰ]]ৰ মাজত অৱস্থিত। ডেনমাৰ্কৰ ৰাজ্য, য’ত ফাৰো দ্বীপপুঞ্জ আৰু গ্ৰীণলেণ্ড অন্তৰ্ভুক্ত, তাত প্ৰায় ১,৪০০টা দ্বীপ আছে যাৰ ক্ষেত্ৰফল ১০০ বৰ্গ মিটাৰ (১,১০০ বৰ্গ ফুট)তকৈ বেছি; তাৰে ৪৪৩টাৰ নামকৰণ কৰা হৈছে আৰু ৭৮টা দ্বীপত মানুহৰ বসবাস আছে। ডেনমাৰ্কৰ জনসংখ্যা প্ৰায় ৬০ লাখ, তাৰে প্ৰায় ৪০% লোক ডেনমাৰ্কৰ মূল ভূখণ্ডৰ সৰ্ববৃহৎ আৰু সৰ্বাধিক জনবহুল দ্বীপ জিলেণ্ড (Sjælland)ত বাস কৰে; ডেনিছ ৰাজ্যৰ ৰাজধানী আৰু সৰ্ববৃহৎ নগৰ কোপেনহেগেন (København) জিলেণ্ড আৰু আমাগাৰত অৱস্থিত। সমতল, কৃষিযোগ্য ভূমিৰে গঠিত, ডেনমাৰ্কৰ বৈশিষ্ট্য হৈছে বালিময় উপকূল, নিম্ন উচ্চতা, আৰু মধ্যমীয়া জলবায়ু। ডেনমাৰ্কে ডেনিছ ৰাজ্যত আধিপত্য বিস্তাৰ কৰে, আৰু অন্যান্য সংঘটক সত্তাসমূহক তেওঁলোকৰ আভ্যন্তৰীণ বিষয়সমূহ পৰিচালনা কৰিবলৈ ক্ষমতা হস্তান্তৰ কৰে। ফাৰো দ্বীপপুঞ্জত ১৯৪৮ চনত স্বায়ত্তশাসন প্ৰতিষ্ঠা হৈছিল; গ্ৰীণলেণ্ডে ১৯৭৯ চনত গৃহ শাসন লাভ কৰিছিল আৰু ২০০৯ চনত অধিক স্বায়ত্তশাসন লাভ কৰিছিল। অষ্টম শতিকাৰ বাল্টিক সাগৰৰ নিয়ন্ত্ৰণৰ বাবে সংগ্ৰাম চলাৰ সময়ত ডেনমাৰ্ক সংযুক্ত ৰাষ্ট্ৰ এক সামুদ্ৰিক শক্তি হিচাপে উত্থান ঘটিছিল। ১৩৯৭ চনত, ডেনমাৰ্কে নৰৱে আৰু ছুইডেনৰ সৈতে কালমাৰ ইউনিয়ন গঠন কৰিছিল। এই ইউনিয়ন ১৫২৩ চনত ছুইডেনৰ বিচ্ছিন্নতাৰ সৈতে শেষ হৈছিল। অৱশিষ্ট ডেনমাৰ্ক-নৰৱে ৰাষ্ট্ৰই সপ্তদশ শতিকাত এক যুদ্ধ শৃংখলাৰ সন্মুখীন হৈছিল, যাৰ ফলত অধিক ভূখণ্ড হস্তান্তৰ হৈছিল। ঊনবিংশ শতিকাত জাতীয়তাবাদী আন্দোলনৰ উত্থান হৈছিল, কিন্তু ১৮৪৮ চনৰ প্ৰথম শ্লেছৱিগ যুদ্ধত পৰাজিত হৈছিল। সেই যুদ্ধত ডেনমাৰ্কে জাৰ্মানীৰ কাষত বিশাল ভূখণ্ড হেৰুৱাইছিল, যাৰ ফলত ডেনিছ সমাজত পৰিৱৰ্তন আহিছিল, যেনে সংকুচিত দেশখনত সামাজিক ঐক্যৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়া, জাটলেণ্ডৰ বিশাল মুক্তভূমি পৰিষ্কাৰ কৰা, ইন্দ্ৰেমিছন খ্ৰীষ্টান আন্দোলন, আৰু একীকৃত আৰু বৈচিত্ৰময় জনগোষ্ঠী হিচাপে অধিক শক্তিশালী আত্ম-উপলব্ধি। ১৮৪৯ চনৰ ৫ জুনত ডেনমাৰ্কৰ সংবিধান গ্ৰহণৰ ফলত নিৰঙ্কুশ ৰাজতন্ত্ৰৰ অৱসান ঘটিছিল আৰু বৰ্তমানৰ সংসদীয় ব্যৱস্থা প্ৰৱৰ্তন হৈছিল। ডেনমাৰ্কে ঊনবিংশ শতিকাৰ মধ্যভাগত শিল্পায়ন আৰম্ভ কৰিছিল, আৰু এটা প্ৰমুখ কৃষি ৰপ্তানিকাৰক হিচাপে পৰিণত হৈছিল। বিংশ শতিকাৰ আৰম্ভণিত ই সামাজিক আৰু শ্ৰম বজাৰ সংস্কাৰ প্ৰৱৰ্তন কৰিছিল, যিয়ে বৰ্তমানৰ কল্যাণকাৰী ৰাষ্ট্ৰ আৰ্হি আৰু উন্নত মিশ্ৰিত অৰ্থনীতিৰ ভিত্তি গঠন কৰিছিল। প্ৰথম বিশ্বযুদ্ধৰ সময়ত ডেনমাৰ্কে নিৰপেক্ষতা বজাই ৰাখিছিল; দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধত ডেনিছ নিৰপেক্ষতা ১৯৪০ চনৰ এপ্ৰিল মাহত জাৰ্মানৰ দ্ৰুত আক্ৰমণৰ দ্বাৰা ভংগ হৈছিল। জাৰ্মানে ডেনমাৰ্ক দখল কৰাৰ সময়ত, ১৯৪৩ চনত এটা প্ৰতিৰোধ আন্দোলনৰ উত্থান হৈছিল, আনহাতে আইচলেণ্ডে ১৯৪৪ চনত স্বাধীনতা ঘোষণা কৰিছিল; যুদ্ধৰ অন্ত পৰাৰ পিছত ১৯৪৫ চনৰ মে’ মাহত ডেনমাৰ্ক স্বাধীন হৈছিল। ১৯৭৩ চনত, ডেনমাৰ্কে গ্ৰীণলেণ্ডৰ সৈতে, কিন্তু ফাৰো দ্বীপপুঞ্জৰ বাহিৰে, বৰ্তমানৰ ইউৰোপীয় ইউনিয়নৰ সদস্য হৈছিল; তথাপিও, ই নিজৰ মুদ্ৰা ক্ৰ’নেক (krone) বাহাল ৰখাৰ দৰে কিছুমান সুবিধাৰ বাবে আলোচনা কৰিছিল। == ইতিহাস == === প্ৰাৰম্ভিক ইতিহাস === ডেনমাৰ্কৰ প্ৰাৰম্ভিক ইতিহাস প্ৰস্তৰ যুগলৈ গৈছে, যেতিয়া শিকাৰী-সংগ্ৰাহক সম্প্ৰদায়ে এই অঞ্চলত বসতি স্থাপন কৰিছিল, প্ৰায় ১২,০০০ খ্ৰীষ্টপূৰ্বৰ পৰা। কৃষি খ্ৰীষ্টপূৰ্ব ৩৯০০ চনৰ আশে-পাশে আৰম্ভ হয়, আৰু ব্ৰঞ্জ যুগত (খ্ৰীষ্টপূৰ্ব ১৮০০–৬০০) ডেনিছ সমাজে সমাধি আৰু শিল্পকৰ্মৰ জৰিয়তে সমৃদ্ধিৰ চিন স্থাপন কৰে। লৌহ যুগত (খ্ৰীষ্টপূৰ্ব ৫০০–১) জাৰ্মাণিক জনগোষ্ঠীৰ উত্থান ঘটে, যিসকলে আধুনিক ডেনিছ জনগোষ্ঠীৰ পূৰ্বপুৰুষ হিচাপে গণ্য কৰা হয়।<ref>{{Cite book |last=Lauring |first=Palle |title=A History of Denmark |publisher=Host & Son |year=1995 |isbn=978-87-14-29306-2}}</ref> === ভাইকিং যুগ === ৮মৰ পৰা ১০ম শতিকালৈ ভাইকিং যুগত ডেনসকলে ইউৰোপৰ বিস্তীৰ্ণ অঞ্চলত আক্ৰমণ, বাণিজ্য আৰু বসতি স্থাপন কৰে। ডেনিছ ভাইকিংসকলে ইংলেণ্ড, আয়াৰলেণ্ড আৰু ফ্ৰান্সৰ অংশ শাসন কৰিছিল, আৰু তেওঁলোকৰ দীঘলীয়া জাহাজে আটলাণ্টিক পাৰ হৈ উত্তৰ আমেৰিকালৈও গৈছিল। এই সময়ত হাৰাল্ড ব্লুটুথৰ দৰে ৰজাই ডেনমাৰ্কক খ্ৰীষ্টান ধৰ্মলৈ ৰূপান্তৰিত কৰে, যাৰ ফলত ৯৬৫ চনত জেলিং শিলত এই ঘটনাৰ উল্লেখ পোৱা যায়।<ref>{{Cite web |title=The Viking Age in Denmark |url=https://www.denmark.dk/history/viking-age |website=Denmark.dk |access-date=2025-06-09}}</ref> === মধ্যযুগ আৰু আধুনিক যুগৰ আৰম্ভণি === মধ্যযুগত ডেনমাৰ্কে কালমাৰ সংঘ (১৩৯৭–১৫২৩)ৰ জৰিয়তে সুইডেন আৰু নৰৱেৰ সৈতে এক সংঘ গঠন কৰে, যি সংঘৰ নেতৃত্ব দিছিল ৰাণী মাৰ্গাৰেট প্ৰথমে। ১৬৪৫ আৰু ১৬৫৮ চনত সুইডেনৰ সৈতে যুদ্ধত ডেনমাৰ্কে ভূখণ্ড হেৰুৱায়। ১৮৪৯ চনত ডেনমাৰ্ক এখন সাংবিধানিক ৰাজতন্ত্ৰ হয়, যাৰ ফলত একনায়কত্বৰ অন্ত পৰে। প্ৰথম বিশ্বযুদ্ধত ডেনমাৰ্ক নিৰপেক্ষ আছিল, কিন্তু দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধত ১৯৪০ চনত নাৎজী জাৰ্মানীয়ে ইয়াক দখল কৰে, যদিও প্ৰতিৰোধ আন্দোলনে উল্লেখযোগ্য ভূমিকা পালন কৰে।<ref>{{Cite book |last=Jones |first=Gwyn |title=A History of the Vikings |publisher=Oxford University Press |year=2001 |isbn=978-0-19-280134-0}}</ref> == ভূগোল == ডেনমাৰ্কৰ মূল ভূখণ্ড জুটলেণ্ড উপদ্বীপত অৱস্থিত, যি উত্তৰ ইউৰোপত জাৰ্মানীৰ সৈতে স্থল সীমা ভাগ কৰে। ইয়াৰ উত্তৰে আৰু পশ্চিমে উত্তৰ সাগৰ, পূবে বাল্টিক সাগৰ, আৰু দক্ষিণ-পূবে সুইডেনৰ সৈতে Øresund সেতুৰ জৰিয়তে সংযোগ আছে। দেশখনৰ ৪৪৩ নামকৰণ কৰা দ্বীপৰ ভিতৰত জিল্যাণ্ড, ফিউন আৰু বৰ্নহ’ল্ম সৰ্বাধিক জনবসতিপূৰ্ণ। ভূখণ্ড সমতল, কৃষিযোগ্য, আৰু ইয়াৰ মুঠ মাটিৰ ক্ষেত্ৰফল ৪২,৯৪৭ বৰ্গ কিলোমিটাৰ।<ref>{{Cite web |title=Geography of Denmark |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/denmark/ |website=CIA World Factbook |access-date=2025-06-09}}</ref> === জলবায়ু === ডেনমাৰ্কৰ জলবায়ু নাতিশীতোষ্ণ, গ্ৰীষ্মকাল মৃদু (গড় ১৬–২০°চেলছিয়াছ) আৰু শীতকাল ঠাণ্ডা (গড় ০–৫°চেলছিয়াছ)। বৰষুণ নিয়মীয়া, বছৰি গড়ে ৭০০ মিলিমিটাৰ, আৰু বতাহ প্ৰচলিত, বিশেষকৈ পশ্চিমৰ পৰা। জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ প্ৰভাৱত উষ্ণতা বৃদ্ধি আৰু সমুদ্ৰপৃষ্ঠৰ উচ্চতা বৃদ্ধিৰ সম্ভাৱনা ডেনমাৰ্কৰ বাবে উদ্বেগৰ বিষয়।<ref>{{Cite web |title=Climate of Denmark |url=https://en.climate-data.org/europe/denmark-12/ |website=Climate Data |access-date=2025-06-09}}</ref> === গ্ৰীণলেণ্ড আৰু ফেৰ’ দ্বীপপুঞ্জ === ডেনমাৰ্কৰ ৰাজ্যৰ ভিতৰত গ্ৰীণলেণ্ড, বিশ্বৰ সৰ্ববৃহৎ দ্বীপ, আৰু ফেৰ’ দ্বীপপুঞ্জ, ১৮টা দ্বীপৰ এক সমষ্টি, স্বায়ত্তশাসিত অঞ্চল হিচাপে অন্তৰ্ভুক্ত। গ্ৰীণলেণ্ডৰ জলবায়ু আৰ্কটিক, বৰফৰ আৱৰণ বেছিভাগ অঞ্চল জুৰি, আৰু ফেৰ’ দ্বীপপুঞ্জৰ জলবায়ু উপ-আৰ্কটিক, কুঁৱলী আৰু বতাহৰ বাবে জনাজাত। দুয়োটা অঞ্চলৰ নিজা স্থানীয় সংসদ আৰু প্ৰশাসন আছে, কিন্তু প্ৰতিৰক্ষা আৰু বৈদেশিক নীতিৰ বাবে ডেনমাৰ্কৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীল।<ref>{{Cite web |title=Greenland and the Faroe Islands |url=https://denmark.dk/society-and-business/greenland-and-the-faroe-islands |website=Denmark.dk |access-date=2025-06-09}}</ref> == ৰাজনীতি == ডেনমাৰ্ক এখন সাংবিধানিক ৰাজতন্ত্ৰ, য’ত ৰজা বা ৰাণী প্ৰতীকী প্ৰধান, আৰু [[ফোল্কেটিং]], ১৭৯জন সদস্যৰ একককক্ষীয় সংসদ, আইন প্ৰণয়ন কৰে। ১৮৪৯ চনৰ সংবিধানে গণতন্ত্ৰ প্ৰতিষ্ঠা কৰে। প্ৰধানমন্ত্ৰী, বৰ্তমান [[মেট্টে ফ্ৰেডেৰিকচেন]], মন্ত্ৰীসভাৰ নেতৃত্ব দিয়ে। ডেনমাৰ্ক [[ইউৰোপীয় সংঘ]]ৰ সদস্য, কিন্তু ইউৰোৰ পৰিৱৰ্তে [[ডেনিছ ক্ৰ’ন]] ব্যৱহাৰ কৰে। ই [[নাটো]], [[জাতিসংঘ]], আৰু [[নৰ্ডিক পৰিষদ]]ৰো সদস্য।<ref>{{Cite web |title=Government of Denmark |url=https://www.government.dk/ |website=Government of Denmark |access-date=2025-06-09}}</ref> === আইন ব্যৱস্থা === ডেনমাৰ্কৰ আইন ব্যৱস্থা নাগৰিক আইনৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি গঢ় লৈছে, স্বাধীন বিচাৰ বিভাগৰ সৈতে। উচ্চতম ন্যায়ালয় হৈছে সৰ্বোচ্চ ন্যায়ালয়, যিয়ে সংবিধান আৰু আইনৰ ব্যাখ্যা কৰে। দেশখনৰ আইন ব্যৱস্থা স্বচ্ছ আৰু দুৰ্নীতিৰ মাত্ৰা কম, যাৰ ফলত ইয়াক বিশ্বৰ অন্যতম ন্যায়পৰায়ণ ব্যৱস্থা হিচাপে গণ্য কৰা হয়।<ref>{{Cite web |title=Judicial System in Denmark |url=https://www.domstol.dk/en/about-the-courts/ |website=Danish Courts |access-date=2025-06-09}}</ref> == অৰ্থনীতি == ডেনমাৰ্কৰ অৰ্থনীতি মিশ্ৰিত আৰু উন্নত, উচ্চ জীৱনযাত্ৰাৰ মানৰ সৈতে। মুখ্য খণ্ডসমূহৰ ভিতৰত আছে বাণিজ্য, কৃষি (বিশেষকৈ ডাইৰি আৰু শুকৰৰ মাংস), আৰু নৱীকৰণযোগ্য শক্তি, য’ত বতাহৰ শক্তিৰ ক্ষেত্ৰত ডেনমাৰ্ক বিশ্ব নেতা। ২০২৪ চনত অনুমান কৰা মুঠ ঘৰুৱা উৎপাদন (GDP) নামমাত্ৰ $৪০৯.৯৮৯ বিলিয়ন আৰু প্ৰতিজন ব্যক্তিৰ GDP $৬৯,২৬৪। কোম্পানী যেনে [[লেগো]], [[মাৰ্স্ক]], আৰু [[ন’ভ’ নৰ্ডিস্ক]] ডেনমাৰ্কৰ। উচ্চ কৰ আৰু [[নৰ্ডিক মডেল]]ৰ অধীনত সামাজিক কল্যাণৰ বাবে ব্যয় কৰা হয়, যিয়ে শিক্ষা, স্বাস্থ্যসেৱা আৰু বেকাৰী সুবিধা প্ৰদান কৰে।<ref>{{Cite web |title=Economy of Denmark |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/denmark/ |website=CIA World Factbook |access-date=2025-06-09}}</ref> == জনসংখ্যা == ২০২৩ চনত ডেনমাৰ্কৰ জনসংখ্যা আছিল ৫,৯৫৪,৪৩০, জনসংখ্যাৰ ঘনত্ব প্ৰতি বৰ্গ কিলোমিটাৰত ১৩৮.৯ জন। প্ৰায় ৮৮% লোক ডেনিছ বংশোদ্ভৱ, বাকীসকল অভিবাসী বা তেওঁলোকৰ সন্তান, মুখ্যতঃ তুৰ্কী, পোলেণ্ড, চিৰিয়া আৰু জাৰ্মানীৰ পৰা। ৰাজধানী [[কোপেনহেগেন]]ত প্ৰায় ৬,৫০,০০০ লোক বাস কৰে, আনহাতে আৰহুছ, ওডেন্সে আৰু আলবৰ্গও উল্লেখযোগ্য নগৰ। অফিচিয়েল ভাষা হৈছে [[ডেনিছ ভাষা|ডেনিছ]], আৰু বেছিভাগ লোকে ইংৰাজীও কয়।<ref>{{Cite web |title=Population of Denmark |url=https://www.dst.dk/en/Statistik/emner/befolkning-og-valg |website=Statistics Denmark |access-date=2025-06-09}}</ref> == সংস্কৃতি == ডেনমাৰ্কৰ সংস্কৃতি ইয়াৰ নৰ্ডিক ঐতিহ্য আৰু আধুনিকতাৰ মিশ্ৰণ। ডেনিছসকলে "হাইগে" ({{lang-da|hygge}}), আৰাম আৰু সামাজিকতাৰ এক ধাৰণা,ৰ বাবে জনা যায়। সাহিত্যত [[হান্স খ্ৰীষ্টিয়ান এণ্ডাৰচন]]ৰ পৰীকথা, যেনে "দ্য লিটল মাৰমেইড", বিশ্ববিখ্যাত। স্থাপত্যত কোপেনহেগেনৰ অপেৰা হাউচ আৰু ডিজাইনত [[লেগো]] উল্লেখযোগ্য। ডেনিছ খাদ্যৰ ভিতৰত আছে "smørrebrød" (মুকলি চেণ্ডউইচ), আৰু দেশখন নৱীকৰণযোগ্য শক্তি আৰু জৈৱিক কৃষিৰ বাবেও প্ৰশংসিত।<ref>{{Cite web |title=Danish Culture |url=https://denmark.dk/people-and-culture/danish-culture |website=Denmark.dk |access-date=2025-06-09}}</ref> === ধৰ্ম === বেছিভাগ ডেনিছ লোক (প্ৰায় ৭২%) ডেনমাৰ্কৰ ৰাষ্ট্ৰীয় গীৰ্জা, [[লুথাৰান খ্ৰীষ্টান ধৰ্ম]]ৰ সদস্য। ইছলাম, অন্যান্য খ্ৰীষ্টান সম্প্ৰদায় আৰু বৌদ্ধ ধৰ্ম অভিবাসী সম্প্ৰদায়ৰ মাজত প্ৰচলিত। ডেনমাৰ্কত ধৰ্মীয় স্বাধীনতা সুৰক্ষিত, আৰু সমাজ সাধাৰণতে ধৰ্মনিৰপেক্ষ।<ref>{{Cite web |title=Religion in Denmark |url=https://www.dst.dk/en/Statistik/emner/kultur-og-fritid/kirke-og-religion |website=Statistics Denmark |access-date=2025-06-09}}</ref> == শিক্ষা == ডেনমাৰ্কৰ সকলো শিক্ষা কাৰ্যসূচী শিক্ষা মন্ত্ৰণালয়ৰ দ্বাৰা নিয়ন্ত্ৰিত আৰু স্থানীয় পৌৰসভাৰ দ্বাৰা পৰিচালিত। প্ৰাথমিক আৰু নিম্ন মাধ্যমিক শিক্ষাৰ অন্তৰ্ভুক্ত বাধ্যতামূলক শিক্ষাৰ সমগ্ৰ সময়কাল ফোল্কেস্কুলে সামৰি লয়।<ref name="edu">{{cite web|title=Overview of the Danish Education System|url=http://eng.uvm.dk/Education/Overview-of-the-Danish-Education-System|archive-url=https://web.archive.org/web/20120111062215/http://eng.uvm.dk/Education/Overview-of-the-Danish-Education-System|url-status=dead|archive-date=11 January 2012|publisher=Danish Ministry for Children, Education and Gender Equality|access-date=28 April 2016|archivedate=2 May 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160502153349/http://www.eng.uvm.dk/Education/Overview-of-the-Danish-Education-System|deadurl=yes}}</ref> বেছিভাগ শিশু ৬ৰ পৰা ১৬ বছৰ বয়সলৈ ১০ বছৰৰ বাবে ফোল্কেস্কুলত পঢ়ে। কোনো চূড়ান্ত পৰীক্ষা নাই, কিন্তু নৱম শ্ৰেণী (১৪–১৫ বছৰ বয়স) সমাপ্ত কৰাৰ পিছত ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলে ইচ্ছা কৰিলে পৰীক্ষা দিব পাৰে। যদি অধিক শিক্ষা গ্ৰহণ কৰিব বিচাৰে, তেন্তে এই পৰীক্ষা বাধ্যতামূলক। বিকল্প হিচাপে, ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলে এখন স্বাধীন বিদ্যালয় ({{lang-da|friskole}}) বা ব্যক্তিগত বিদ্যালয় ({{lang-da|privatskole}}), যেনে খ্ৰীষ্টান বিদ্যালয় বা ৱাল্ডৰ্ফ বিদ্যালয়ত পঢ়িব পাৰে। বাধ্যতামূলক শিক্ষাৰ পৰা স্নাতক হোৱাৰ পিছত, কেইবাটাও অব্যাহত শিক্ষাৰ সুযোগ উপলব্ধ; জিমনেছিয়ামে (এছটিএক্স) মানৱীয় বিজ্ঞান আৰু বিজ্ঞানৰ মিশ্ৰণ শিক্ষণৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়ে, উচ্চতৰ কাৰিকৰী পৰীক্ষা কাৰ্যসূচীয়ে (এইচটিএক্স) বিজ্ঞান বিষয়সমূহৰ ওপৰত মনোনিৱেশ কৰে, আৰু উচ্চতৰ বাণিজ্যিক পৰীক্ষা কাৰ্যসূচীয়ে অৰ্থনীতিৰ বিষয়সমূহৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়ে। উচ্চতৰ প্ৰস্তুতিমূলক পৰীক্ষা (এইচএফ) জিমনেছিয়াম (এছটিএক্স)ৰ সৈতে সাদৃশ্যপূৰ্ণ, কিন্তু ই এক বছৰ চুটি। নিৰ্দিষ্ট পেছাৰ বাবে বৃত্তিমূলক শিক্ষা আছে, যিয়ে শিক্ষণ আৰু কৌশলৰ সংমিশ্ৰণৰ দ্বাৰা যুৱক-যুৱতীসকলক নিৰ্দিষ্ট ব্যৱসায়িক কামৰ বাবে প্ৰশিক্ষণ দিয়ে। ২০১৮ চনত উচ্চ মাধ্যমিক বিদ্যালয়ৰ সমাপ্তিৰ হাৰ ৮৩% আৰু তৃতীয় স্তৰৰ নামভৰ্তি আৰু সমাপ্তিৰ হাৰ ৪৫% আছিল।<ref>{{cite web |title=Education Policy Outlook: Denmark |url=https://www.oecd.org/content/dam/oecd/en/publications/reports/2020/12/education-policy-outlook-in-denmark_c225a424/3288629c-en.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20161017183723/https://www.oecd.org/edu/EDUCATION%20POLICY%20OUTLOOK%20DENMARK_EN.pdf |archive-date=17 October 2016 |access-date=29 March 2025 |publisher=OECD |page=6}}</ref> ডেনমাৰ্কত সকলো বিশ্ববিদ্যালয় আৰু কলেজীয়া (তৃতীয় স্তৰ) শিক্ষা বিনামূলীয়া; পাঠ্যক্ৰমত নামভৰ্তিৰ বাবে কোনো মাচুল নালাগে। ১৮ বছৰ বা তাতকৈ অধিক বয়সৰ ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলে ৰাষ্ট্ৰীয় শিক্ষা সহায়ক অনুদানৰ বাবে আবেদন কৰিব পাৰে, যাক ষ্টেটেন্স উদ্দানেলছেষ্ট’ট্টে (এছইউ) বুলি জনা যায়, যিয়ে নিৰ্দিষ্ট আৰ্থিক সাহায্য প্ৰদান কৰে আৰু মাহেকীয়াকৈ বিতৰণ কৰা হয়।<ref>Rick Noack (4 February 2015). [https://www.washingtonpost.com/blogs/worldviews/wp/2015/02/04/why-danish-students-are-paid-to-go-to-college/ Why Danish students are paid to go to college] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150524062503/http://www.washingtonpost.com/blogs/worldviews/wp/2015/02/04/why-danish-students-are-paid-to-go-to-college/ |date=24 May 2015 }}. ''[[The Washington Post]].'' Retrieved 5 February 2015.</ref> ডেনিছ বিশ্ববিদ্যালয়সমূহে আন্তৰ্জাতিক ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলক ডেনমাৰ্কত আন্তৰ্জাতিকভাৱে স্বীকৃত যোগ্যতা অৰ্জনৰ বাবে বিভিন্ন সুযোগ প্ৰদান কৰে। বহুতো কাৰ্যসূচী ইংৰাজী ভাষাত পঢ়োৱা হ’ব পাৰে, যি হৈছে একাডেমিক লিংগুয়া ফ্ৰাংকা, স্নাতক ডিগ্ৰী, স্নাতকোত্তৰ ডিগ্ৰী, ডক্টৰেট আৰু ছাত্ৰ বিনিময় কাৰ্যসূচীত।<ref>{{cite web |url=http://studyindenmark.dk/ |title=Study in Denmark, official government website on international higher education in Denmark |access-date=8 May 2011 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110510042940/http://studyindenmark.dk/ |archive-date=10 May 2011 |url-status=dead }}</ref> == তথ্যসূত্ৰ == {{Reflist}} == বাহ্যিক সংযোগ == * {{Official website|https://www.denmark.dk/}} – ডেনমাৰ্কৰ আনুষ্ঠানিক ৱেবছাইট * {{Cite web |title=Denmark |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/denmark/ |website=CIA World Factbook |access-date=2025-06-09}} * {{Cite web |title=Statistics Denmark |url=https://www.dst.dk/en |website=Statistics Denmark |access-date=2025-06-09}} [[শ্ৰেণী:ইউৰোপৰ দেশ]] hwk26lv5mvgdgyi6t6ukyaxx5atbi85 0 122612 517107 516794 2025-06-11T11:32:06Z InternetArchiveBot 29706 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 517107 wikitext text/x-wiki তলৰ উল্লেখযোগ্য '''নিৰ্মিত ভাষাসমূহৰ তালিকা'''খন সহায়ক, আচাৰ-ব্যৱহাৰ, অভিযন্তা, আৰু কলাত্মক (কাল্পনিককে ধৰি) [[ভাষা]] আৰু নিজ নিজ উপশৈলীত বিভক্ত কৰা হৈছে। এই তালিকাৰ সকলো প্ৰৱেশতে পৃথক পৃথক [[ৱিকিপিডিয়া]]ৰ প্ৰবন্ধৰ বিষয়ে অধিক তথ্য আছে। ==সহায়ক ভাষা== ===আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সহায়ক ভাষা=== '''আন্তৰ্জাতিক সহায়ক ভাষা''' (IAL) হৈছে সকলো মানুহৰ মাজত সহজ, দ্ৰুত আৰু/বা উন্নত যোগাযোগ প্ৰদান কৰিবলৈ নিৰ্মিত ভাষা, বা এটা উল্লেখযোগ্য অংশ, থলুৱা ভাষাৰ ঠাই লোৱাটো বাধ্যতামূলক নহয়। #'''ছলৰেছল''' হ'ল ১৮১৭ চনৰ পৰা আৰম্ভ হোৱা ফ্ৰান্সোৱা ছুড্ৰেৰ দ্বাৰা পৰিকল্পিত এটা সংগীত নিৰ্মিত ভাষা। ১৯০২ চনত বলেছলাছ গাজেভস্কিৰ প্ৰকাশন Grammaire du Solresol-ৰ দ্বাৰা সোলৰেছলে জনপ্ৰিয়তা লাভ কৰে। বৰ্তমান সমগ্ৰ বিশ্বতে সিঁচৰতি হৈ থকা ছ’লৰেছলৰ অনুৰাগীৰ সৰু সৰু সম্প্ৰদায় আছে।<ref>{{URL|http://www.sidosi.org}}</ref> এই ভাষাৰ উদাহৰণ: • আপোনাৰ স্বাস্থ্য ভাল নে? – ৰেডোফাফা? • মোৰ স্বাস্থ্য ভাল। – ৰেডোফাফা ডোৰে। • এই বছৰ আপুনি গাঁৱলৈ যাবনে? – ফাডোৰেমি? • এই বছৰ মই গাঁৱলৈ যাম। – ফাডোৰেমি ডোৰে। • আজি ৰাতি থিয়েটাৰলৈ যাব নেকি? – ছলডৰেমি? • আজি ৰাতি থিয়েটাৰলৈ যাম। – ছলডৰেমি ড’ৰে। #'''Communicationssprache''' হৈছে ১৮৩৬ চনত জোচেফ শ্বিপফাৰৰ দ্বাৰা নিৰ্মিত আন্তৰ্জাতিক সহায়ক ভাষা। উদাহৰণস্বৰূপে এই ভাষাৰ সংখ্যা (১-ৰ পৰা ১০-লৈ): উনা, দুৱা, ত্ৰিয়া, কোৱাত্ৰা, কুয়িনা, ছেচ্টা, ছেট্টা, অ'ট্টা, ন'নো, দিয়া। #'''ইউনিভাৰ্চেলগ্লট''' হৈছে [[ফৰাচী ভাষা]]বিদ জিন পিৰ'ই ১৮৬৮ চনত টেণ্টেটিভ ডিউন লেংগুৱে ইউনিভাৰ্চেল, এনচেইনমেণ্ট, গ্ৰেমায়াৰ, ভোকেবুলেৰত প্ৰকাশ কৰা এটা পষ্টেৰিয়ৰি আন্তৰ্জাতিক সহায়ক ভাষা। ভোলাপুক আৰু এস্পেৰেণ্টোৰ পৰা প্ৰায় ২০ বছৰ পূৰ্বে ইউনিভাৰ্চেলগ্লটক প্ৰথম "জাতীয় ভাষাৰ সাধাৰণ উপাদানসমূহৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি সম্পূৰ্ণ সহায়ক-ভাষা ব্যৱস্থা" বুলি অভিহিত কৰা হৈছে।<ref name="bray">Bray, Mary Connell. "Introduction" in Alexander Gode et al. ''[[Interlingua-English Dictionary|Interlingua-English: a dictionary of the international language]].'' Storm Publishers, New York, 1951. ([https://web.archive.org/web/20071006090121/http://www.bowks.net/worldlang/aux/b_IED-foreword.html read online])</ref> পিৰ'ই ইয়াক ৭,০০০ তকৈ অধিক মৌলিক শব্দ আৰু অসংখ্য উপসৰ্গ দিছিল, যাৰ ফলত অতি সম্প্ৰসাৰিত শব্দভাণ্ডাৰৰ বিকাশ সম্ভৱ হৈছিল। #'''ভোলাপুক''' হৈছে ১৮৭৯ আৰু ১৮৮০ চনত জাৰ্মানীৰ বাডেনৰ এজন ৰোমান কেথলিক পুৰোহিত Johann Martin Schleyer দ্বাৰা সৃষ্টি কৰা এটা নিৰ্মিত ভাষা। #'''এস্পেৰেণ্টো''' হৈছে বিশ্বৰ আটাইতকৈ বেছি প্ৰচলিত নিৰ্মিত আন্তৰ্জাতিক সহায়ক ভাষা। আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় যোগাযোগৰ বাবে এক সৰ্বজনীন দ্বিতীয় ভাষা হিচাপে গঢ়ি তোলাৰ উদ্দেশ্যেৰে ১৮৮৭ চনত এল এল জামেনহফে ‘আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় ভাষা’ হিচাপে সৃষ্টি কৰিছিল এই ভাষাটো। তেওঁ ডক্টৰ এস্পেৰেণ্টোৰ ছদ্মনামেৰে প্ৰকাশ কৰা ড° এস্পেৰেণ্টোৰ আন্তৰ্জাতিক ভাষা (Unua Libro)-ত এই ভাষাৰ বৰ্ণনা কৰিছিল। #'''মুণ্ডোলিংকো''' হৈছে ১৮৮৮ চনত ডাচ লেখক জে ব্ৰেকমেনে সৃষ্টি কৰা এটা নিৰ্মিত ভাষা। #'''বোলাক''' হৈছে লিঅ'ন বলাকে উদ্ভাৱন কৰা এটা নিৰ্মিত ভাষা। #'''ইডিয়ম নিউট্ৰেল''' হৈছে এটা আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সহায়ক ভাষা, ১৯০২ চনত চেণ্ট পিটাৰ্ছবাৰ্গৰ অভিযন্তা ৱাল্ডেমাৰ ৰ'জেনবাৰ্গাৰৰ নেতৃত্বত আন্তৰ্জাতিক একাডেমী অৱ দ্য ইউনিভাৰ্চেল লেংগুৱেজ (একাডেমি ইণ্টাৰনেচনেল ডি লিংগু ইউনিভাৰ্চেল)ৰ দ্বাৰা প্ৰকাশ কৰা হৈছিল। #'''লেটিন চাইন ফ্লেক্সন''' এটা আন্তৰ্জাতিক সহায়ক ভাষা। ইয়াক ইটালীয় গণিতজ্ঞ Giuseppe Peano (১৮৫৮–১৯৩২)ৰ অধ্যক্ষতাত Academia pro Interlingua দ্বাৰা ১৮৮৭ চনৰ পৰা ১৯১৪ চনলৈকে সংকলিত কৰা হৈছে। ই লেটিন ভাষাৰ এটা সৰলীকৃত সংস্কৰণ। #'''ৰো''' হৈছে ১৯০৪ চনৰ পৰা ৰেভাৰেণ্ড এডৱাৰ্ড পাৱেল ফষ্টাৰে সৃষ্টি কৰা এটা প্ৰাকৃতিকভাৱে নিৰ্মিত ভাষা। #'''ইদো'''<ref>{{Cite OED|Ido|access-date=30 September 2024}}</ref> হৈছে এস্পেৰেণ্টোৰ সংস্কাৰিত সংস্কৰণৰ পৰা আহৰণ কৰা এটা নিৰ্মিত ভাষা, আৰু বিভিন্ন ভাষাৰ লোকৰ বাবে এক সৰ্বজনীন দ্বিতীয় ভাষা হোৱাৰ লক্ষ্যৰে একেদৰেই ডিজাইন কৰা হৈছে। ইদোক বিশেষভাৱে ব্যাকৰণগতভাৱে, অৰ্থগ্ৰাফিকভাৱে আৰু অভিধানৰ ফালৰ পৰা নিয়মীয়া (আৰু, সৰ্বোপৰি, শিকিবলৈ আৰু ব্যৱহাৰ কৰাত সহজ) হ'বলৈ ডিজাইন কৰা হৈছিল। ই বহুতো এস্পেৰেণ্টো ডেৰাইভেটিভৰ ভিতৰত আটাইতকৈ সফল, যাক এস্পেৰেণ্টিড'জ বুলি জনা যায়। #'''এডজুভিলো''' হৈছে ১৯১০ চনত ক্লাউডিয়াছ ক'লাছে "Profesoro V. Esperema" ছদ্মনামেৰে সৃষ্টি কৰা এটা নিৰ্মিত ভাষা। যদিও সেয়া সম্পূৰ্ণ ভাষা আছিল, তথাপিও হয়তো ক’ব পৰাকৈ সৃষ্টি হোৱা নাছিল। বহুতে বিশ্বাস কৰে যে এজন এস্পেৰেণ্টিষ্ট হিচাপে কোলাছে তেতিয়াৰ বৃদ্ধি পোৱা ইদো আন্দোলনত মতানৈক্য সৃষ্টি কৰাত সহায় কৰিবলৈ এডজুভিলোৰ সৃষ্টি কৰিছিল। কোলাছে নিজেই তেওঁৰ ভাষাক সৰলীকৃত ইদো বুলি কয় আৰু ইদোক কেইবাটাও সংস্কাৰৰ প্ৰস্তাৱ আগবঢ়ায়। #'''টাইমেৰিয়া''' হৈছে সংখ্যাৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি নিৰ্মিত ভাষা। ১৯২১ চনত বাৰ্লিনৰ স্থপতিবিদ টিমাৰে ইয়াক বিশুদ্ধ সাহিত্যিক ভাষা হিচাপে ৰাজহুৱাভাৱে উপস্থাপন কৰিছিল। #'''Interlingue'''/'''আন্তঃভাষা''' হ'ল ১৯২২ চনত সৃষ্টি হোৱা আৰু ১৯৪৯ চনত পুনৰ নামকৰণ কৰা এটা আন্তৰ্জাতিক সহায়ক ভাষা। ইয়াৰ সৃষ্টিকৰ্তা এডগাৰ ডি ৱাহলে ব্যাকৰণগত নিয়মিততা আৰু স্বাভাৱিক চৰিত্ৰলাভ কৰিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। শব্দভাণ্ডাৰ বিভিন্ন ভাষাৰ পূৰ্বতে থকা শব্দ আৰু স্বীকৃতিপ্ৰাপ্ত উপসৰ্গ আৰু প্ৰত্যয় ব্যৱহাৰ কৰা ব্যুৎপত্তি ব্যৱস্থাৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি এই ভাষা তৈয়াৰ কৰা হৈছে। #'''ন’ভিয়েল''' হৈছে এটা উন্নত প্ৰাকৃতিক ধৰণৰ নিৰ্মিত আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় ভাষা (IAL), যাক বিখ্যাত ডেনিচ ভাষাতত্ত্ববিদ অটো জেছপাৰছেনে ১৯২৮ চনত সৃষ্টি কৰিছিল। এই ভাষাটোৰ মূল উদ্দেশ্য আছিল ইউৰোপীয় ভাষাসমূহৰ আধাৰত গঠিত হোৱাটো, যাতে ইয়াক শিকিব আৰু ব্যৱহাৰ কৰিব সহজ হয়। #'''সোণা''' হৈছে কেনেথ চিয়াৰাইটে ১৯৩৫ চনত নিৰ্মাণ কৰা এটা আগ্লুটিনেটিভ ধৰণৰ ভাষা। ইয়াৰ শব্দভাণ্ডাৰ "বিশ্বজনীন", অৰ্থাৎ বহু ভাষাৰ পৰা আহৰণ কৰা, আৰু ইয়াৰ ৩৬০টা মৌলিক শব্দ মিলাই অসংখ্য নতুন শব্দ সৃষ্টি কৰিব পাৰি। #'''এস্পেৰান্তো ২''' হৈছে ৰেনে দে ছছুৰৰ দ্বাৰা সৃষ্ট এটি এস্পেৰান্তিদো (এস্পেৰান্তোৰ পৰিবৰ্তিত ৰূপ)। ১৯৩৭ চনত উদ্ভৱ হোৱা এই ভাষাটো ছছুৰে আগবঢ়োৱা শেষটো সংস্কাৰ আছিল। #'''মণ্ডিয়েল''' হৈছে ১৯৪০ দশকৰ প্ৰাৰম্ভত ড° হেল্গে হেইমাৰৰ দ্বাৰা সৃষ্ট এটা প্ৰাকৃতিক ইউৰোপীয় ধৰণৰ নিৰ্মিত ভাষা। ইয়াৰ শব্দ আৰু ব্যাকৰণ ইউৰোপীয় ভাষাসমূহৰ আধাৰত সাজি তুলা হৈছিল যাতে সহজে বুজিব পৰা যায়। #'''ইণ্টাৰগ্ল’ছা''' হৈছে লেন্সেলট হগবেনে ১৯৪৩ চনত গঢ়ি তোলা এটা বিজ্ঞানকেন্দ্ৰিক নিৰ্মিত ভাষা, যাৰ মূল শব্দভাণ্ডাৰ গ্ৰীক-লেটিন উৎসৰ। ই মূলত বিজ্ঞানৰ ক্ষেত্ৰত সহায়ক ভাষা হিচাপে প্ৰস্তাৱিত হৈছিল। #'''ইণ্টাৰলিংগুৱা''' হৈছে আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সহায়ক ভাষা সংস্থাৰ দ্বাৰা ১৯৫১ চনত বিকাশ কৰা এটা ভাষা। ইয়াৰ উদ্দেশ্য আছিল আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় বৈজ্ঞানিক শব্দভাণ্ডাৰক মান্যতা দিয়া আৰু ৰোমাঞ্চ ভাষা (যেনে স্পেনী, ফ্ৰেঞ্চ) আৰু আংশিকভাৱে ইংৰাজী ভাষাৰ বক্তাসকলৰ বাবে সহজে বুজিব পৰা হোৱাটো। #'''ইণ্টাল''' হৈছে এৰিখ ভেফাৰলিঙে ১৯৫৬ চনত সৃষ্টি কৰা এক নিৰ্মিত ভাষা, যাৰ লক্ষ্য আছিল বেলেগ বেলেগ নিৰ্মিত ভাষাৰ ব্যৱস্থাবোৰক একত্ৰিত কৰা। #'''লিংগুৱা চিষ্টেমফ্ৰাটাৰ''' হৈছে Pham Xuan Thai-ৰ দ্বাৰা ১৯৫৭ চনত সৃষ্টি কৰা এটা নিৰ্মিত ভাষা, যিটো গ্ৰীক-লেটিন শব্দৰ সৈতে দক্ষিণ-পূৰ্ব এচিয়ান ব্যাকৰণৰ সংমিশ্ৰণত গঠিত। #'''নিঅ’''' হৈছে আৰ্টুৰো আলফাণ্ডাৰিয়ে ১৯৬১ চনত উদ্ভাৱন কৰা এটা অতি সংক্ষিপ্ত এস্পেৰান্তিদো ভাষা। ইয়াত ব্যাকৰণ আৰু শব্দচয়ন অধিক নিয়মীয়াকৈ সাজি তোলা হৈছে। #'''বাবম''' হৈছে ৰিকিচি ওকামোতোৰ দ্বাৰা ১৯৬২ চনত সৃষ্টি কৰা এটা নিৰ্মিত ভাষা, যি লেটিন আখৰসমূহক এটা স্বৰবৰ্ণমালা ৰূপে ব্যৱহাৰ কৰাৰ বাবে জনপ্ৰিয়। #'''উনিলিঙুৱা (বৰ্তমান মিৰাড)''' হৈছে নৌবাৰ আগপোফৰ দ্বাৰা ১৯৬৬ চনত আৰম্ভ কৰা আৰু ১৯৬৭ আৰু ২০২২ চনত সংশোধিত এটা ভাষা। ইয়াৰ শব্দভাণ্ডাৰ ''এপ্ৰিঅৰি'' ধৰণৰ আৰু প্ৰতিটো আখৰে অৰ্থনৈতিক বা কাৰ্যত্মক অৰ্থ বহন কৰে। #'''আৰ্কেইকাম এস্পেৰান্তম''' হৈছে মানুৱেল হালভেলিকে ১৯৬৯ চনত বিকাশ কৰা 'আৰ্চেইক এস্পেৰান্তো', যি এস্পেৰান্তো সাহিত্যত প্ৰাচীন ৰূপ প্ৰদান কৰিবলৈ সৃষ্টি কৰা হৈছিল। #'''ইউৰোলেঙো''' হৈছে লেছলি জনছে ১৯৭২ চনত সৃষ্টি কৰা এটা ভাষা, যি ইংৰাজী আৰু স্পেনিছৰ উপাদানবোৰ একত্ৰিত কৰে। #'''গ্ল'ছা''' হৈছে ৰনাল্ড ক্লাৰ্ক আৰু ৱেণ্ডী এছবিৰ দ্বাৰা ১৯৭৫ চনত বিকাশ হোৱা এক ভাষা, যি ইণ্টাৰগ্ল’ছাৰ পৰিবৰ্তন। #'''কোটাভা''' হৈছে ষ্টাৰেন ফেটচীয়ে ১৯৭৮ চনত সৃষ্টি কৰা এটা উচ্চস্তৰৰ ''এপ্ৰিঅৰি'' আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় ভাষা, যাৰ মূল উদ্দেশ্য সাংস্কৃতিক নিৰপেক্ষতা। #'''উৰোপি''' হৈছে জোয়েল লেনডেইছৰ দ্বাৰা ১৯৮৬ চনত বিকাশ হোৱা এটা ভাষা, যি সাধাৰণ ইন্দো-ইউৰোপীয় ভাষাৰ মূল শব্দ আৰু ব্যাকৰণিক বিন্যাসৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰে। #'''পলিস্পো''' হৈছে বিলী ৰে ৱাল্ডনে ১৯৯০ চনৰ আশে-পাশে সৃষ্টি কৰা এটা ভাষা, যি এস্পেৰান্তোৰ ব্যাকৰণৰ লগত ডাঙৰ পৰিমাণে চেৰ’কি ভাষাৰ শব্দভাণ্ডাৰ ব্যৱহাৰ কৰে। #'''ৰোমানিচো''' হৈছে ১৯৯১ চনত অজ্ঞাত এজন দ্বাৰা সৃষ্টি হোৱা ভাষা, যাৰ শব্দভাণ্ডাৰ সাধাৰণ ৰোমান্স ভাষাৰ মূল শব্দৰ পৰা আহৰণ কৰা। #'''ইউৰোপান্তো''' হৈছে ডিয়েগো মাৰানিয়ে ১৯৯৬ চনত সৃষ্টি কৰা এক "ভাষাগত ঠাট্টা", যি ইউৰোপীয় কূটনীতিজনৰ দ্বাৰা উদ্ভাৱিত। #'''ইউনিছ''' হৈছে ছেজং বিশ্ববিদ্যালয়ৰ ভাষা গৱেষণা প্ৰতিষ্ঠানে ১৯৯৬ চনত বিকাশ কৰা এটা ভাষা, যাৰ শব্দভাণ্ডাৰ পন্ধৰটা প্ৰতিনিধি ভাষাৰ পৰা আহৰণ কৰা। #'''লিংগুৱা ফ্ৰাঙ্কা নোভা''' হৈছে চি. জৰ্জ ব’ৰীয়ে আৰু আন লোকৰ দ্বাৰা ১৯৯৮ চনত সৃষ্টি কৰা এটা ভাষা, যাৰ শব্দভাণ্ডাৰ ৰোমান্স ভাষাৰ আৰু ব্যাকৰণ ক্ৰী’ল ধৰণৰ। #'''সম্বহছা-মুণ্ডভাষা (Sambahsa-Mundialect)''' হৈছে অলিভিয়ে চাইমনে ২০০৭ চনত বিকাশ কৰা এটা ভাষা, যি সাধাৰণ প্ৰ'টো-ইন্দো-ইউৰোপীয় আৰু আন ভাষাবোৰৰ সংমিশ্ৰণ। #'''লিংগৱা দে প্লেনেটা''' হৈছে ডমিত্ৰি ইভানোভে ২০১০ চনত সৃষ্টি কৰা বিশ্বভাষা, যি [[আৰবী]], [[চীনা ভাষা|চীনা]], [[ইংৰাজী]], [[ফৰাচী ভাষা|ফৰাচী]], [[জাৰ্মান ভাষা|জাৰ্মান]], [[হিন্দী]], [[পাৰ্চী ভাষা|পাৰ্চী]], [[পৰ্তুগীজ ভাষা|পৰ্তুগীজ]], [[ৰাছিয়ান ভাষা|ৰাছিয়ান]] আৰু [[স্পেনীছ ভাষা|স্পেনীছ]] ভাষাৰ ওপৰত আধাৰিত। ===মণ্ডল সহায়ক ভাষা=== মণ্ডল সহায়ক ভাষা হ’ল আনুষংগিক ভাষাৰ এটা নিৰ্দিষ্ট গোটৰ বক্তাসকলৰ মাজত যোগাযোগৰ সুবিধা প্ৰদানৰ উদ্দেশ্যে সৃষ্টি কৰা ভাষা। বিশ্বব্যাপী ব্যৱহাৰৰ বাবে আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সহায়ক ভাষাৰ দৰে নহয়, ইয়াৰ উদ্দেশ্য হৈছে সীমিত ভাষিক বা ভৌগোলিক অঞ্চলত সেৱা আগবঢ়োৱা। উদাহৰণস্বৰূপে প্যান-স্লাভিক ভাষা, প্যান-ৰোমাঞ্চ ভাষা আৰু প্যান-জাৰ্মাণিক ভাষা। {|class="wikitable sortable sticky-header" |- ! নাম ! ISO ! উৎপত্তি ! সৃষ্টিকৰ্তা ! বিৱৰণ |- | ৰুছকি ভাষা (Ruski jezik) | | ১৬৬৬ | {{sort|Križanić|জুৰাজ ক্ৰিঝানিচ}} | কৃত্ৰিমভাৱে সৃষ্টি কৰা প্ৰথমটো পেন-স্লেভিক ভাষা। |- | Tutonish | | ১৯০১ | {{sort|Molee|ইলিয়াচ মোলী}} | প্ৰথমটো পেন-জাৰ্মাণিক ভাষা, পাছলৈ ''nu teutonish'', ''alteutonik'' আদি নামেৰে পৰিৱৰ্তিত হৈছিল। |- | Romanid | | ১৯৫৬ | {{sort|Magyar|জোলটান মজিয়াৰ (ভাষাবিদ)}} | ৰোমেন্স ভাষাসমূহৰ আধাৰত নিৰ্মিত এখন অঞ্চলিক সহায়ক ভাষা। |- | Guosa | | ১৯৬৫ | {{sort|Igbinéwéká|আলেকজাণ্ডাৰ ইগবিনেভেকা}} | পশ্চিম আফ্ৰিকাৰ বাবে হাউছা, ইয়োৰুবা আৰু ইগ্বো ভাষাৰ পৰা মূলত সংগৃহীত এখন অঞ্চলিক সহায়ক ভাষা। |- | Afrihili | afh | ১৯৭০ | {{sort|Attobrah|কে. এ. কুমি এটোব্ৰাহ}} | এটা পেন-আফ্ৰিকান ভাষা। |- | ৰুন্যাকিতাৰা | | {{sort|1990|১৯৯০ দশকৰ আৰম্ভণি}} | | পশ্চিম উগাণ্ডাৰ চাৰিখন নিকট-সম্পৰ্কীয় ভাষাৰ আধাৰত মানকীকৃত এখন ভাষা। |- | Palawa kani | | ১৯৯২ | তাছমানিয়ান আদিবাসী কেন্দ্ৰ | পূৰ্ব তাছমানিয়াৰ আদিবাসীয়ে কোৱা বিভিন্ন তাছমানিয়ান ভাষাৰ সীমিত তথ্যৰ আধাৰত পুনৰ্নিমাণ কৰা শব্দৰ ওপৰত আধাৰিত ভাষা। |- | Slovio | | ১৯৯৯ | {{sort|Hučko|মাৰ্ক হুচ্কো}} | স্লেভিক ভাষাবোৰ আৰু এছপেৰান্তোৰ ব্যাকৰণৰ আধাৰত নিৰ্মিত এটা কৃত্ৰিম ভাষা। |- | ৰোমেন্স নিয়’লাটিনো | | ২০০৬ | {{sort|Cassany|জোৰ্ডি কাসানী বেটছ}} আৰু অন্যসকল | এটা পেন-ৰোমেন্স ভাষা। |- | Slovianski | | ২০০৬ | {{sort|Rečnik|অন্দ্ৰেই ৰেচনিক, গাব্ৰিয়েল স্বোবোডা, Jan van Steenbergen, ইগৰ পলিয়াকভ}} | স্লেভিক ভাষাৰ ওপৰত আধাৰিত এটা প্ৰাকৃতিক ধৰণৰ ভাষা। |- | Neoslavonic | | ২০০৯ | {{sort|Merunka|ভোইচেখ মেৰুঙ্কা}} | পুৰণি চাৰ্চ স্লেভনিক ভাষাৰ আধুনিক ৰূপ। |- | Budinos | | ২০০৯ | {{sort|Arzamazov|আলেক্সেই আন্দ্ৰেৱিচ আৰ্জামাজোভ}} | ফিন্‌নো-উগ্ৰিক ভাষাসমূহৰ ওপৰত আধাৰিত এখন অঞ্চলিক সহায়ক ভাষা। |- | Interslavic | isv | ২০১১–২০১৭ | {{sort|Steenbergen|Jan van Steenbergen, ভোইচেখ মেৰুঙ্কা}} | এটা পেন-স্লেভিক অঞ্চলিক সহায়ক ভাষা, যি Slovianski আৰু Neoslavonic ভাষাৰ সমন্বয়ে গঠিত। |- | Ortatürk / Öztürkçe | | ১৯৯২, ২০০৮ | বাখ্তিয়াৰ কাৰিমোভ, চোৱাহমাদ মুটালোভ | পৰিসংখ্যানেৰে নিৰূপিত শব্দসম্ভাৰসহ এটা পেন-তুৰ্কিক অঞ্চলিক সহায়ক ভাষা। |} ===নিয়ন্ত্ৰিত ভাষা=== নিয়ন্ত্ৰিত প্ৰাকৃতিক ভাষা হৈছে এনে প্ৰাকৃতিক ভাষা যিবোৰক কিছুমান বিশেষ পৰিস্থিতিত সহজ, ব্যৱহাৰ কৰাত সহজ বা অধিক গ্ৰহণযোগ্য কৰি তোলাৰ বাবে পৰিৱৰ্তন কৰা হৈছে, যেনে মূল ভাষা ভালদৰে নজনা লোকৰ ব্যৱহাৰৰ বাবে। তলত দিয়া প্ৰকল্পসমূহ নিয়ন্ত্ৰিত ইংৰাজীৰ উদাহৰণ: {| class="wikitable sortable" |- ! নাম ! উৎপত্তি ! সৃষ্টিকৰ্তা ! টিপ্পনী |- | বেছিক ইংলিছ (Basic English) | ১৯২৫ | চাৰ্লছ কে. ওগ্ডেন | rowspan="3" | ভাষাটোক নিৰ্দিষ্টসংখ্যক সাধাৰণ শব্দ আৰু পদসমূহলৈ সীমিত কৰি বিদেশী শিক্ষাৰ্থী বা অন্যান্য অসুবিধা হোৱা লোকসকলৰ বাবে সহজ কৰি তোলাৰ প্ৰচেষ্টা। |- | স্পেচিয়েল (লাৰ্নিং) ইংলিছ | ১৯৫৯ | ভয়চ অৱ আমেৰিকা |- | গ্ল’বিচ (Globish) | ২০০৪ | জঁ-পল নেৰিয়েৰ |- | ই-প্ৰাইম (E-Prime) | ১৯৪০ দশক | ডি. ডেভিড বুৰলেণ্ড জুনিয়ৰ | ''to be'' ক্ৰিয়াৰ ব্যৱহাৰ বাদ দিয়া হৈছে যাতে লিখনি অধিক স্পষ্ট আৰু সঠিক হয়। |- | ছিম্প্লিফাইড টেকনিকেল ইংলিছ | ১৯৮৩ | ইউৰোপীয় মহাকাশ উদ্যোগ সমিতি | কাৰিকৰী পাঠ্য, যেনে ম্যানুৱেল আদিৰ জটিলতা আৰু অনিশ্চয়তা কমাবলৈ উদ্দিষ্ট। |- | পেৰালেল ইংলিছ (Globish – Gogate) | ১৯৯৮ | মধুকৰ গোগাটে | ইংলিছৰ ওপৰত আধাৰিত হলেও স্বতন্ত্ৰ ৰূপে নিৰ্মিত এখন কৃত্ৰিম ভাষা। |- | প্লেইন ইংলিছ | | বিভিন্ন | বহু ইডিয়ম, জাৰ্গন আৰু বিদেশী শব্দ এৰাই অধিক সোজাসাপটা, সংক্ষিপ্ত আৰু স্পষ্ট ভাষা প্ৰয়োগৰ পৰামৰ্শ দিয়ে। |} ===দৃশ্যমান ভাষা=== দৃশ্যমান ভাষাত কথিত শব্দৰ ঠাইত প্ৰতীক বা গতিবিধি ব্যৱহাৰ কৰা হয়। নিৰ্মিত সাংকেতিক ভাষাও এই শ্ৰেণীত পৰে। {| class="wikitable sortable" |- ! নাম ! ISO ! উৎপত্তি ! সৃষ্টিকৰ্তা ! টিপ্পনী |- | ব্লিচচিম্ব'লচ (Blissymbols) | zbl | ১৯৪৯ | চাৰ্লছ কে. ব্লিচ | নিজৰ ব্যাকৰণ আৰু বাক্য গঠন থকা এখন আইডিঅ’গ্ৰাফিক লিখনি পদ্ধতি। |- | ইণ্টাৰনেছনেল চাইন (International Sign) | ils | ১৯৭০ দশক | জাছিন মালোকু | এখন আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সহায়ক চাইন ভাষা। গেছ্তু'নো (Gestuno) নামেও জনাজাত। |- | আই'চ’টাইপ (Isotype) | | ১৯২৫–১৯৩৪ | অ'ট্টো ন্যুৰাথ আদি | এখন পিক্টগ্ৰাফিক ভাষা। |- |} == ধৰ্মীয় ভাষাসমূহ == এইসকল ভাষা নিজ নিজ সম্প্ৰদায় বা ধৰ্মীয় সংঘৰ দ্বাৰা ধৰ্মীয় ব্যৱহাৰত ব্যৱহৃত হয়। {| class="wikitable sortable" |- ! নাম ! ISO ! উৎপত্তি ! সৃষ্টিকৰ্তা ! টিপ্পনী |- | আয়াৰিক (Iyaric) | | প্ৰায় ১৯৩০ দশক | ৰাস্তাফাৰীসকল | "ৰাস্তাৰ টক" বা "ড্ৰেড টক" বুলি জনাজাত; ৰাস্তাফাৰী আন্দোলনৰ কিছুমানে নিজৰ হেৰুৱা আফ্ৰিকান ভাষাসমূহৰ প্ৰতিষ্ঠাপন স্বৰূপে গঢ়ি তোলে। |- | এছ্কায়ান (Eskayan) | esy | প্ৰায় ১৯২০–১৯৪০ | মাৰিয়ানো দাতাহান | ছেবুৱানোৰ বোহোলানো উপভাষাৰ ব্যাকৰণৰ ওপৰত আধাৰিত। |- | মেডেফাইড্ৰিন (Medefaidrin) | dmf | ১৯৩০ দশক | ওবেৰী অ'কাইমে গীৰ্জা | নাইজেৰিয়াৰ এই খ্ৰীষ্টান গীৰ্জাৰ দ্বাৰা ব্যৱহৃত; পবিত্ৰ উৎসৰ বুলি কোৱা হয়। |- | দামিন (Damin) | | অজ্ঞাত | লাৰ্ডিল জনগোষ্ঠী | লাৰ্ডিল ভাষাৰ স্থানীয় বক্তাসকলৰ দ্বাৰা সৃষ্টি কৰা ভাষা; আফ্ৰিকাৰ বাহিৰত একমাত্ৰ ক্লিক-ধ্বনি ভাষা। |- |} == অভিযান্ত্ৰিক ভাষাসমূহ == অভিযান্ত্ৰিক ভাষাসমূহ (Engineered languages) কোনো বৈজ্ঞানিক অনুমান পৰীক্ষা কৰাৰ বাবে বা নতুন ভাষাগত বৈশিষ্ট্যৰ সৈতে পৰীক্ষা-নিৰীক্ষা কৰাৰ উদ্দেশ্যে গঢ়ি তোলা হয়। এইসকল ভাষা দাৰ্শনিক (philosophical), পৰীক্ষামূলক (experimental), অথবা যুক্তিপূৰ্ণ (logical) ভাষাৰ বিভাগসমূহত পৰি যাব পাৰে। {| class="wikitable sortable" |- ! নাম ! ISO ! উৎপত্তি ! সৃষ্টিকৰ্তা ! বিৱৰণ |- | লোগোপানডেক্টেইছন (Logopandecteision) | | ১৬৫৩ | ছাৰ থমাছ আৰ্কুহাৰ্ট | জটিল বৰ্গীকৰণমূলক ভাষাৰ প্ৰস্তাৱ। |- | নামবিহীন ভাষা (John Wilkins) | | ১৬৬৮ |জন উইলকিনছ | দাৰ্শনিক স্পষ্টতা যোগাব পৰা এক প্ৰতীকমূলক ভাষাৰ প্ৰস্তাৱ। |- | ল'গলান (Loglan) | | ১৯৫৫ | জেমছ কুক ব্ৰাউন | ছাপিৰ–ৱৰ্ফ অনুমান পৰীক্ষা কৰিবলৈ নিৰ্মিত; ল'জবানৰ অনুপ্ৰেৰণা। |- | আ-ই-উ-আই (aUI) | | ১৯৬২ | ডব্লিউ.জন ৱেইলগাৰ্ট | প্ৰতিটো ধ্বনিই একেটা অৰ্থ বহন কৰে; শব্দসমূহে জটিল ধাৰণা প্ৰকাশ কৰে। |- | ইথকুৱিল (Ithkuil) | | ১৯৭৮–২০২৩ |জন কুইজাডা | দীঘল অৰ্থ ক্ষিপ্ৰ আৰু স্পষ্টভাৱে প্ৰকাশ কৰিব পৰা এক জটিল ভাষা। |- | লাডান (Láadan) | ldn | ১৯৮২ | ছুজেট হেডেন এলজিন | মহিলাসকলৰ প্ৰতি অভিযোজিত এক ধ্বনিগত ভাষা; প্ৰাকৃতিক ভাষাসমূহ পুৰুষক কেন্দ্ৰ কৰি আছে নে নাই সেয়া পৰীক্ষা কৰিবলৈ গঢ়ি তোলা। |- | ল'জবান (Lojban) | jbo | ১৯৮৭ | Logical Language Group | যুক্তিসংগত আৰু ব্যাকৰণগতভাৱে অনিৰ্বচনীয় ভাষা; ল'গলানৰ উত্তৰাধিকাৰী। |- | টোকি পোনা (Toki Pona) | tok | ২০০১ | ছঞ্জা লাং | মাত্ৰ ১২০-১৩৭+ শব্দযুক্ত এক ক্ষুদ্ৰতম ভাষা; ১৬০০ৰো অধিক বক্তা আছে।<ref>{{Cite web |date=27 August 2022 |title=2022 toki pona census. |url=https://tokiponacensus.github.io/results2022/ |access-date= |website=Toki Pona census |language=en}}</ref><ref>{{cite book |last1=Lang |first1=Sonja |title=Toki Pona: the Language of Good |date=2014 |publisher=Sonja Lang |isbn=9780978292300}}</ref> |- | কেইলেন (Kēlen) | | ২০০৯ | চিলভিয়া চোটোমায়ৰ | এক "এলিয়েন" ভাষা যিয়ে ক্ৰিয়া (verb) বিলোপ কৰাৰ চেষ্টা কৰে, যি প্ৰাকৃতিক ভাষাৰ এক বৈশিষ্ট্যৰ উলংঘন। |- | ভিঅ’ছা (Viossa) | | ২০১৪ | | কোনো নিৰ্দিষ্ট ব্যাকৰণ বা ধ্বনি নিয়ম নথকা কৃত্ৰিম পিড্জিন ভাষা; যদি বক্তাসকলে একে-অন্যক বুজিব পাৰে, তেন্তে সঠিক বুলি গণ্য কৰা হয়। |} === অন্যান্য === {| class="wikitable sortable" |- ! নাম ! উৎপত্তি ! সৃষ্টিকৰ্তা ! বিৱৰণ |- | লিংকচ (Lincos) | ১৯৬০ | হান্স ফ্ৰয়ডেনথাল | যিকোনো সম্ভাব্য বৌদ্ধিক ভিনগ্ৰহীয় জীৱই বুজিব পৰা এক ভাষা; আন্তৰিক্ষীয় বেতাৰ-সংযোগৰ বাবে গঢ়ি তোলা। |- | এটেম্পটো কণ্ট্ৰ'ল্ড ইংলিছ (Attempto Controlled English) | ১৯৯৫ | জুৰিখ বিশ্ববিদ্যালয় | এটা নিয়ন্ত্ৰিত প্ৰাকৃতিক ভাষা, যি জ্ঞান প্ৰতিনিধিত্ব ভাষা হিচাপেও ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref>Schwitter, Rolf. "[https://aclanthology.org/C10-2128.pdf Controlled natural languages for knowledge representation]." Proceedings of the 23rd International Conference on Computational Linguistics: Posters. Association for Computational Linguistics, 2010.</ref> |- | মেণ্টি (Mänti) | ২০০৬ | ডেনিয়েল টামেট | কিছুমান ফিননিক শব্দ আৰু ব্যাকৰণ ব্যৱহাৰ কৰি নিৰ্মিত এক কৃত্ৰিম ভাষা। |} == কল্পনাৰ/সাহিত্যিক ভাষাসমূহ == <!-- সোঁৱৰণী: ইয়াত সন্নিৱিষ্ট সকলো ভাষাৰ নিজৰ পৃথকে ৱিকিপিডিয়া প্ৰবন্ধ, নাইবা অন্ততঃ কোনো প্ৰবন্ধত সেৱা কৰা এক উপ-অংশ থকাটো বাধ্যতামূলক। মাত্ৰ যিকোনো কল্পনা-আধাৰিত ভাষা যুক্ত নকৰিব, যদিও তাত উৎস বা উদ্ধৃতি দিয়া থাকে। --> === কল্পনাত ব্যৱহাৰ হোৱা ভাষাসমূহ === ==== জে. আৰ. আৰ. ট'লকিনৰ দ্বাৰা গঢ়া ভাষাসমূহ ==== ট'লকিনে গঢ়া মুখ্য ভাষাসমূহ: {| class="wikitable" ! ভাষা!! ISO কোড!! বিৱৰণ |- | [[সিণ্ডাৰিন]] || sjn || [[এল্ফ (মিডল-আৰ্থ)|এল্‌ফজাতি]]ৰ ভাষা, প্ৰধানকৈ [[ৱেল্‌চ ভাষা|ৱেল্‌চ]] ভাষাৰ পৰা অনুপ্ৰাণিত। |- | [[কুৱেন্যা]] || qya || এল্‌ফজাতিৰ ভাষা, [[ফিনিচ ভাষা|ফিনিচ]], [[লেটিন ভাষা]] আৰু [[প্ৰাচীন গ্ৰীক ভাষা]]ৰ পৰা অনুপ্ৰাণিত। |- | [[খুজ্দুল]] || || [[ডোৱাৰ্ফ (মিডল-আৰ্থ)|ডোৱাৰ্ফজাতি]]ৰ ভাষা, [[চেমিটিক ভাষাসমূহ|চেমিটিক ভাষা]]ৰ পৰা অনুপ্ৰাণিত। |} ==== চলচ্চিত্ৰ ==== {| class="wikitable sortable" ! নাম || কৃতিত্ত্ব || উৎপত্তি || সৃষ্টিকাৰ || বিৱৰণ |- | [[ক্লিংন ভাষা|ক্লিংন]] || ''[[Star Trek]]'' || 1979–বৰ্তমান || [[Marc Okrand]] || ক্লিংন নামৰ এলিয়েন জাতিৰ ভাষা। |- | [[চুড ভাষা]] || ''[[Pathfinder (1987 film)|Pathfinder]]'' || 1987 || Esben Kr. Aamot<ref>[https://www.svenskfilmdatabas.se/en/item/?type=film&itemid=18458#crew Veiviseren (1987)], The Swedish Film Database</ref> || Tchudes নামৰ খলনায়ক গোটৰ ভাষা। |- | [[এট্লাণ্টিয়ান ভাষা|এট্লাণ্টিয়ান]] || ''[[Atlantis: The Lost Empire]]'' || 2001 || [[Marc Okrand]] || কাল্পনিক এট্লাণ্টিছ নগৰৰ বাসিন্দাসকলৰ ভাষা। |- | [[কু (ভাষা)|কু]] || ''[[The Interpreter (2005 film)|The Interpreter]]'' || 2005 || Said el-Gheithy || কাল্পনিক আফ্ৰিকান ভাষা। |- | [[নাভি ভাষা|নাভি]] || ''[[Avatar (2009 film)|Avatar]]'' || 2009 || [[Paul Frommer]] || [[Pandora]]ৰ নাভি জাতিৰ দ্বাৰা ব্যৱহৃত ভাষা। |- | [[বৰছুমিয়ান ভাষা|বৰছুমিয়ান]] || ''[[John Carter (film)|John Carter]]'' || 2012 || [[Paul Frommer]], [[Edgar Rice Burroughs]] || মাৰ্ছৰ বাসিন্দাসকলৰ ভাষা। |- | [[কিলিকি ভাষা|কিলিকি]] || ''[[Baahubali (franchise)|বাহুবলী]]'' || 2015 || [[Madhan Karky]] || [[কালাকেয়া গোট|কালাকেয়া]] জাতিৰ ভাষা।<ref>{{Cite news|url=https://www.saddahaq.com/welcome-to-new-language-kilikili-from-baahubali|title=Welcome to new language 'Kilikili' from Baahubali|last=Cinema|first=Telugu|work=SaddaHaq|access-date=2017-06-11|archivedate=2016-11-14|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161114003847/https://www.saddahaq.com/welcome-to-new-language-kilikili-from-baahubali|deadurl=yes}}</ref> |- | [[বীমা ভাষা|বীমা]] || ''[[Alpha (2018 film)|Alpha]]'' || 2016 || [[Christine Schreyer]] || [[উচ্চ প্যালিওলিথিক যুগ]]ৰ ভাষা (২০,০০০ বছৰ আগৰ)। |} ==== ভিডিঅ' গেম ==== {| class="wikitable sortable" ! নাম || কৃতিত্ত্ব || উৎপত্তি || সৃষ্টিকাৰ || বিৱৰণ |- | [[চোলিয়ানি ভাষা|চোলিয়ানি]] || ''[[Empire of the Petal Throne]]'' || ১৯৪০ৰ দশক || [[M. A. R. Barker]] || [[Tékumel]] নামৰ কাল্পনিক জগতৰ ভাষা। |- | [[গাৰ্গিশ]] || ''[[Ultima (series)|Ultima]]'' শৃংখলা || 1981–2013 || — || গাৰ্গয়েল জাতিৰ ভাষা। |- | [[ড'নি ভাষা|ড’নি]] || ''[[Myst (series)|Myst]]'' শৃংখলা || 1993–2005 || [[Cyan Worlds]] || ভূগৰ্ভৰ [[D'ni]] লোকসকলৰ ভাষা। |- | [[আৰ টোনেলিকো#হিম্নোছ|হিম্নোছ]] || ''[[Ar Tonelico]]'' || 2006–2010 || [[Akira Tsuchiya]] || ''Ar Ciel'' নামৰ জগতৰ ভাষা; সংগীত আৰু সজ্জাত ব্যৱহৃত।<ref>[http://game.salburg.com/hymmnoserver/ game.salburg.com]</ref> |- | [[ৱেঞ্জা ভাষা|ৱেঞ্জা]] || ''[[Far Cry Primal]]'' || 2016 || Andrew Byrd, Brenna Byrd || PIE (প্ৰট'-ইনড'-ইউৰোপীয়)ৰ পূৰ্বৱৰ্তী ৰূপ হিচাপে সৃষ্টি; তিনিটা উপভাষা — ৱেঞ্জা, উদাম, ইজিলা।<ref>{{cite web|author1=Zorine Te|title=Far Cry Primal Developers Talk About Uncovering History|url=http://www.gamespot.com/articles/far-cry-primal-developers-talk-about-uncovering-hi/1100-6434103/|website=GameSpot|access-date=February 8, 2016|date=January 26, 2016}}</ref> |} ==== ইণ্টাৰনেট-ভিত্তিক ==== {| class="wikitable sortable" ! নাম || উৎপত্তি || সৃষ্টিকাৰ || বিৱৰণ |- | [[টিঅ'নাথ]] || 1962 || [[Sally Caves]] || [[Teonim]] নামৰ পলিডেক্টাইল মানুহজাতিৰ ভাষা, যিসকল বিড়ালসদৃশ দেৱতাসকলক পূজা কৰে। |- | [[ভাৰ্ডুৰিয়ান ভাষা|ভাৰ্ডুৰিয়ান]] আদিৰ ভাষাসমূহ || 1995 || [[Mark Rosenfelder]] || আল্মিয়া গ্ৰহৰ ভাৰ্ডুৰিয়া দেশত ব্যৱহৃত ভাষাসমূহ। |- | [[ড্ৰিটক]] || 2007 || Don Boozer || কণ্ঠৰ জায়গাত অঙ্গ-ভিত্তিক যোগাযোগ ব্যৱস্থা থকা Drushek জাতিৰ ভাষা। |} ==== সংগীত ==== {| class="wikitable sortable" ! নাম || উৎপত্তি || সৃষ্টিকাৰ || বিৱৰণ |- | [[কোবাইয়ান]] || 1970s || [[Christian Vander (musician)|Christian Vander]] || [[Magma (band)|Magma]] নামৰ ফৰাচী ৰক ব্যাণ্ডৰ দ্বাৰা ব্যৱহৃত। |- | [[লক্সিয়ান]] || 2005 || [[Roma Ryan]] || [[Enya]]ৰ ২০০৫ৰ ''[[Amarantine (album)|Amarantine]]'' আৰু ২০১৫ৰ ''[[Dark Sky Island]]'' এলবামত ব্যৱহৃত। |- | [[মচ ভাষা|মচ]] || 2009 || [[Jackson Moore]] || সুৰভিত্তিক ধ্বনিগত বৈশিষ্ট্য থকা সংগীতমূলক পিজিন ভাষা। |} ==== টেলিভিছন ==== {| class="wikitable sortable" ! নাম || কৃতিত্ত্ব || উৎপত্তি || সৃষ্টিকাৰ || বিৱৰণ |- | [[ভালকান (ভাষা)|ভালকান]] || ''[[Star Trek: The Original Series]]'' || 1966–1969 || অনুৰাগীসকলে Golic Vulcan ৰূপত উন্নয়ন কৰে। |- | [[এনচান্তা]] || ''[[Encantadia]]'' আৰু ''[[Etheria: Ang Ikalimang Kaharian ng Encantadia|Etheria]]'' || 2005 || [[Suzette Doctolero]] || [[Encantadia]] নামৰ জগতৰ বাসিন্দাসকলৰ ভাষা। |- | [[ভালিৰিয়ান ভাষাসমূহ]] আৰু [[ড'থ্ৰাকি ভাষা|ড'থ্ৰাকি]] || ''[[Game of Thrones]]'' || 2011–2019 || [[David J. Peterson]] || — |- | [[ট্ৰিগেডাস্লেং]] || ''[[The 100 (TV series)|The 100]]'' || 2014–2020 || [[David J. Peterson]] || — |- | [[বেল্টাৰ ক্ৰিঅ'ল]] || ''[[The Expanse (TV series)|The Expanse]]'' || 2014 || [[Nick Farmer]] || [[অষ্টেৰয়েড বেল্ট]] আৰু [[সৌৰজগত]]ৰ বাহ্যিক অঞ্চলৰ বাসিন্দাসকলৰ ভাষা।<ref>{{Cite web|url=https://arstechnica.com/gaming/2019/12/nick-farmer-knows-dozens-of-languages-so-he-invented-one-for-the-expanse/|title = Nick Farmer knows dozens of languages, so he invented one for the Expanse|date = 22 December 2019}}</ref> |- | [[ৰ'মুলান ভাষা]] || ''[[Star Trek: Picard]]'' || 2019 || [[Trent Pehrson]] || — |} ====অন্যান্য সাহিত্য==== {| class="wikitable sortable" |- ! ভাষাৰ নাম ! উৎস গ্ৰন্থ ! সৃষ্টি-বছৰ ! সৃষ্টিকৰ্তা ! বিৱৰণ |- | [[Utopian language|ইউটোপিয়ান]] | ''[[Utopia (book)|Utopia]]'' | ১৫১৬ | [[থমাছ ম’ৰ]], [[পিটাৰ গিলিছ]] | ম’ৰৰ কল্পিত ৰাষ্ট্ৰ ইউটোপিয়াৰ বাসিন্দাসকলৰ বাবে সৃষ্টি কৰা এক নিৰ্মিত ভাষা; নিৰ্মিত ভাষাৰ আটাইতকৈ আগৰ প্ৰয়াসসমূহৰ ভিতৰত এটি। |- | [[Zaum|জাউম]] | | ১৯১৩ | [[ভেলিমিৰ খ্লেবনিকোভ]], [[আলেক্সেই ক্ৰুচোনিখ]] আদি | এই [[ৰাছিয়ান ফিউচাৰিষ্ট]]সকলৰ দ্বাৰা সৃষ্ট "গীত, মন্ত্ৰ আৰু অভিশাপ"ৰ "সৰ্বাধিক সৰ্বজনীন" আৰু "অতাৰ্কিক" ভাষা ৰূপে এটা কবিতামূলক ভাষা। |- | [[Syldavian|চিলডেভিয়ান]] | ''[[The Adventures of Tintin]]'', বিশেষকৈ ''[[King Ottokar's Sceptre]]''-ত | ১৯৩৮–৩৯ | [[আৰ্জে]] | [[চিলডেভিয়া]] নামৰ এটা কাল্পনিক [[বাল্কান]] ৰাজ্যৰ কাল্পনিক [[পশ্চিম জাৰ্মাণিক ভাষা]]। |- | [[Newspeak|নিউজস্পীক]] | ''[[Nineteen Eighty-Four]]'' | ১৯৪৯ | [[জৰ্জ অ’ৰৱেল]] | এটা নিয়ন্ত্ৰিত ইংৰাজী ভাষা, যাক এক স্বৈৰাচাৰী চৰকাৰে মানুহৰ চিন্তাশক্তি সীমিত কৰি বিদ্ৰোহ প্ৰতিবন্ধ কৰিবলৈ সৃষ্টি কৰে। |- | [[Borduria#Language|বৰডুৰিয়ান]] | ''[[The Adventures of Tintin]]'', বিশেষকৈ ''[[The Calculus Affair]]''-ত | ১৯৫৪–৫৬ | আৰ্জে | [[চিলডেভিয়া]]ৰ সীমান্তৰ দেশ [[বৰডুৰিয়া]]ৰ ভাষা। |- | [[Spocanian|স্পোকেনিয়ান]] | | ১৯৬২ | ৰ'লাণ্ট টুৱেহুইছেন | স্পোকেনিয়াৰ ভাষা। |- | [[Chakobsa (Dune)|চাকবছা]] | ''[[Dune (novel)|Dune]]'' | ১৯৬৫ | [[ফ্ৰেংক হাৰ্বাৰ্ট]], [[ডেভিড জে. পিটাৰছন]], জেচি পিটাৰছন | [[Fremen|ফ্ৰেমেন]]সকলৰ ভাষা। |- | [[Lapine language|ল্যাপন]] | ''[[Watership Down]]'' | ১৯৭২ | [[ৰিচাৰ্ড এডামছ]] | খৰগোশসকলৰ দ্বাৰা কোৱা ভাষা। |- | [[Láadan]] (ldn) | ''[[Native Tongue (Elgin novel)|Native Tongue]]'' আৰু তাৰ উত্তৰ-উপন্যাসসমূহত | ১৯৮৪ | [[চুজেট হেডেন এলজিন]] | [[মহিলা]]সকলৰ দ্বাৰা ব্যৱহৃত ভাষা। |- | [[Baronh|বাৰোনহ]] | ''Seikai no Monshō'' (''[[Crest of the Stars]]'') আৰু আন বহুতোত | ১৯৯৬ | [[হিৰোয়ুকি মৰিঅ'কা]] | [[Abh]] জাতিৰ ভাষা। |} == ৱিকিপিডিয়াত নিৰ্মিত ভাষাসমূহ == তলত উল্লিখিত নটা নিৰ্মিত ভাষাত ৱিকিপিডিয়াৰ সংস্কৰণ উপলব্ধ। এই ভাষাসমূহৰ ভিতৰত আঠটা ভাষাই আন্তৰ্জাতিক সহায়ক ভাষা আৰু ল'জবান এটা অভিযান্ত্ৰিক ভাষা। ২০০৫ চনলৈকে [[টোকি পোনা]] আৰু ক্লিঙন ভাষাতো ৱিকিপিডিয়া আছিল, কিন্তু এই সংস্কৰণসমূহ পাছত মচি পেলোৱা হয়।<ref>[[:Meta:List of Wikipedias]]</ref> {| class="wikitable sortable plainrowheaders" |+ |- ! ভাষাৰ নাম ! ISO/সংযোগ ! আৰম্ভণি ! বিশ্বজুৰি ব্যৱহাৰকাৰী ! সক্ৰিয় সম্পাদক ! প্ৰবন্ধসংখ্যা |- ! scope="row" | এস্পেৰান্তো | ''[[:eo:|eo]]'' || ১৮৮৭ || ১,০০,০০০ – ২০,০০,০০০ || {{NUMBEROF|activeusers|eo|N}} || [[Esperanto Wikipedia|{{NUMBEROF|articles|eo|N}}]] |- ! scope="row" | ভ’লাপুক | ''[[:vo:|vo]]'' || ১৮৮০ ||? || {{NUMBEROF|activeusers|vo|N}} || [[Volapük Wikipedia|{{NUMBEROF|articles|vo|N}}]] |- ! scope="row" | ইদো | ''[[:io:|io]]'' || ১৯০৭ || প্ৰায় ১০০০জন || {{NUMBEROF|activeusers|io|N}} || {{NUMBEROF|articles|io|N}} |- ! scope="row" | ইণ্টাৰলিংগুৱা | ''[[:ia:|ia]]'' || ১৯৫১ || প্ৰায় ১০০০জন || {{NUMBEROF|activeusers|ia|N}} || {{NUMBEROF|articles|ia|N}} |- ! scope="row" | কটাভা | ''[[:avk:|avk]]'' || ১৯৭৮ ||? || {{NUMBEROF|activeusers|avk|N}} || {{NUMBEROF|articles|avk|N}} |- ! scope="row" | '''ইণ্টাৰলিং''' | ''[[:ie:|ie]]'' || ১৯২২ ||? || {{NUMBEROF|activeusers|ie|N}} || {{NUMBEROF|articles|ie|N}} |- ! scope="row" | লিংগুৱা ফ্ৰাংকা নোভা | ''[[:lfn:|lfn]]'' || ১৯৯৮ ||? || {{NUMBEROF|activeusers|lfn|N}} || {{NUMBEROF|articles|lfn|N}} |- ! scope="row" | নোভিয়েল | ''[[:nov:|nov]]'' || ১৯২৮ ||? || {{NUMBEROF|activeusers|nov|N}} || {{NUMBEROF|articles|nov|N}} |- ! scope="row" | ল'জবান | ''[[:jbo:|jbo]]'' || ১৯৮৭ ||? || {{NUMBEROF|activeusers|jbo|N}} || {{NUMBEROF|articles|jbo|N}} |- ! scope="row" | লাডান | ''[[:incubator:Wp/ldn|ldn]]'' || ১৯৮২ ||? || {{n/a}} || {{n/a}} |- ! scope="row" | ইণ্টাৰ্স্লেভিক | ''[[:incubator:Wp/isv|isv]]'' || ২০১১–২০১৭ || ৭০০০ – ২০,০০০ || {{n/a}} || {{n/a}} |} ==তথ্যসূত্ৰ== [[শ্ৰেণী:ভাষা]] 1uhc1e9paitr3ogon4d87u0r3m986tp 0 122614 516874 516858 2025-06-10T15:15:03Z Kandarpajit Kallol 6257 516874 wikitext text/x-wiki [[File:Collage of printing.png|upright=1.5|thumb|ওপৰৰ পৰা তললৈ, বাওঁফালে পৰা সোঁফাললৈ: এখন চিলিণ্ডাৰ ছীলৰ দৃশ্য, কাঠৰ ছাপত ব্যৱহৃত ব্লক, মুভেবল টাইপ, মুদ্ৰণ যন্ত্ৰ, লিথোগ্ৰাফি প্ৰেছ, আধুনিক লিথোগ্ৰাফিক ছপাৰ বাবে ব্যৱহৃত অফচেট প্ৰেছ, হট মেটেল টাইপচেটিঙৰ বাবে লাইনোটাইপ মেচিন, ডিজিটেল ছপা মেচিন, কাৰ্যৰত থ্ৰিডি প্ৰিণ্টাৰ।]] '''ছপা''' (বা '''মুদ্ৰণ''') হৈছে লিখনি আৰু চিত্ৰসমূহক এক প্ৰকাৰৰ মূল ৰূপ বা টেমপ্লেটৰ সহায়ত বৃহৎ পৰিমাণত পুনৰুৎপাদন কৰাৰ এক প্ৰক্ৰিয়া। কাগজৰ বাহিৰৰ আটাইতকৈ পুৰণি ছপাৰ সামগ্ৰীসমূহৰ ভিতৰত চিলিণ্ডাৰ ছীল আৰু চাইৰাছ চিলিণ্ডাৰ আৰু নাবোনিদাছৰ চিলিণ্ডাৰ আদি বস্তু অন্তৰ্ভুক্ত। ছপাৰ আটাইতকৈ পুৰণি সজ্ঞাত ৰূপটো [[শিল]]ৰ ফলকত খোদিত কৰি লিখা বা চিত্ৰৰ ওপৰত কাগজ বা কাপোৰেৰে চিয়াঁহী ঘঁহি লিখা ৰূপত বিকশিত হৈছিল, যাৰ ব্যৱহাৰ ষষ্ঠ শতিকাৰ ভিতৰত দেখা যায়।{{sfn|Tsien|1985|p=8}}{{efn|দ্বিতীয় শতিকালৈকে পঠিওৱা এটা পুৰণি প্ৰতিলিপি প্ৰণালীৰ উদাহৰণ হ'ল পাউঞ্চিং নামৰ পদ্ধতি, য'ত এখন ছাঁচৰ ওপৰত বেজীৰে ফুটাই লক্ষ্য কাগজ, কাপোৰ বা চূণ-মাটিত বিন্দু হিচাপে নিদৰ্শন তোলা হৈছিল:{{sfn|Tsien|1985|p=146}} এইটো যুক্তিপূৰ্ণভাৱে ছপা বুলি কোৱা নহয়।}} তাৰ পিছত এই শতিকাতেই কাঠৰ ব্লকৰ ছপাৰ দ্বাৰা কাগজত কালি লগাই আকাৰ স্থানান্তৰ কৰাৰ প্ৰকৃত ছপা প্ৰচলিত হ'ল।<ref name="Suarez & Woudhuysen">{{cite book |editor-last1=Suarez |editor-first1=Michael F. |editor-last2= Woudhuysen |editor-first2= H. R. |title= The Book: A Global History |page=[https://books.google.com/books?id=sbacAQAAQBAJ&pg=PA574 574–576] |publisher=Oxford University Press |location=Oxford |date=2013 |isbn=9780191668746}}</ref> পাছত ছপাৰ প্ৰযুক্তিৰ উন্নয়নৰ ভিতৰত ১০৪০ খ্ৰীষ্টাব্দৰ আশে-পাশে পি চেং নামৰ এজন চীনা ব্যক্তিয়ে উদ্ভাৱন কৰা মুভেবল টাইপ (স্বতন্ত্ৰ আখৰৰ ব্যৱস্থা)<ref>{{Cite book |url=https://books.google.com/books?id=Lx-9mS6Aa4wC |title=Science and civilisation in China: Paper and printing |date=2001 |publisher=Cambridge University Press |isbn=978-0-521-08690-5 |editor-last=Needham |editor-first=Joseph |editor-link=Joseph Needham |edition=Reprint |volume=V:1 |location=Cambridge |pages=159,201–205 |orig-date=1985 |editor-last2=Tsien |editor-first2=Tsuen-hsuin |editor-link2=Tsien Tsuen-hsuin|quote=At the present time, the only known authoritative account of the invention of movable type by a commoner named Pi Sheng (c. 990–1051) is the contemporary record of Shen Kua (1031–[1095]) [...] Although the process went into eclipse after its inception, it was a complete invention and fully four hundred years ahead of Gutenberg.}}</ref><ref name="Great Chinese Inventions">{{cite web |url=http://www.minnesota-china.com/Education/emSciTech/inventions.htm |title=Great Chinese Inventions |publisher=Minnesota-china.com |access-date=July 29, 2010 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20101203213025/http://www.minnesota-china.com/education/emSciTech/inventions.htm |archive-date=December 3, 2010 |df=mdy-all }}</ref> আৰু ১৫শ শতিকাত [[জ'হানেছ গুটন্‌বাৰ্গ]]ৰ দ্বাৰা আবিষ্কৃত ছপাশাল বা মুদ্ৰণ যন্ত্ৰ বিশেষভাৱে উল্লেখযোগ্য। ছপাৰ এই প্ৰযুক্তিবোৰে পুনৰুজ্জীৱন যুগ, বৈজ্ঞানিক বিপ্লৱ আদিৰ বিকাশত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিছিল আৰু আধুনিক জ্ঞান-ভিত্তিক [[অৰ্থনীতি]] আৰু গণ[[শিক্ষা]]ৰ বিস্তাৰৰ ভৌতিক আধাৰ প্ৰস্তুত কৰিছিল।<ref>Rees, Fran. ''[https://books.google.com/books?id=RQpDvuRgF9oC&q=gutenberg+printing+press Johannes Gutenberg: Inventor of the Printing Press] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20230406001322/https://books.google.com/books?id=RQpDvuRgF9oC&q=gutenberg+printing+press |date=April 6, 2023 }}''</ref> == ইতিহাস == ছপা বা মুদ্ৰণৰ ইতিহাস বহু প্ৰাচীন। [[চীন]]দেশত খ্ৰীষ্টপূৰ্ব ২য় শতিকা সময়তে কাঠৰ ব্লক ব্যৱহাৰ কৰি ছপা কৰা হৈছিল। <ref>{{Cite web |last=Tsien |first=Tsuen-Hsuin |title=Paper and Printing |work=Science and Civilisation in China: Volume 5, Chemistry and Chemical Technology, Part 1 |date=1985 |publisher=Cambridge University Press}}</ref> [[ইউৰোপ]]ত ছপাৰ ইতিহাসত এক গুৰুত্বপূর্ণ পৰিবর্তন ঘটিছিল যেতিয়া গুটেনবাৰ্গে ১৫শ শতিকাত মেকানিকেল ছপা-যন্ত্ৰ আৱিষ্কাৰ কৰিছিল। <ref>{{Cite web |last=Eisenstein |first=Elizabeth L. |title=The Printing Press as an Agent of Change |date=1979 |publisher=Cambridge University Press}}</ref> [[ভাৰত]]ত আধুনিক ছপা প্ৰথা ১৬শ শতিকাত পুৰ্তুগীজ মিছনাৰীৰ দ্বাৰা আৰম্ভ হৈছিল। <ref>{{Cite web |last=Chatterjee |first=Partha |title=The Nation and Its Fragments |date=1993 |publisher=Princeton University Press}}</ref> == গতানুগতিক ছপা প্ৰযুক্তি == গতানুগতিক ছপা প্ৰযুক্তি, বিশেষকৈ টাইপ আৰু ব্লক মুদ্ৰণ পদ্ধতি, প্ৰাচীন সময়ৰ পৰা ব্যৱহৃত হৈছে। এই পদ্ধতিসমূহৰ আধাৰ হৈছে মেকানিকেল মুদ্ৰণযন্ত্ৰ যাৰ জৰিয়তে একে টাইপ বা চিত্র একাধিক পৃষ্ঠাত পুনৰাৱৃত্তি কৰা হয়।<ref name="history1">{{Cite web |title=History of Printing |url=https://www.britannica.com/technology/printing-publishing/History-of-printing |website=Encyclopaedia Britannica |access-date=2025-06-10}}</ref> ছপাৰ আগতে, হাতে লেখা কপিসমূহ মাত্ৰ উপলব্ধ আছিল, যাৰ পৰা সৰল আৰু বৃহৎ পৰিসৰে তথ্য প্ৰচাৰ কৰাটো অসুবিধাজনক হৈছিল। এই প্রযুক্তিত বিভিন্ন ধৰণৰ ছপা পেপাৰ বা মেটাল ব্লকসমূহ ব্যৱহাৰ কৰা হয়, যাৰ ওপৰত চিহ্নিত ছপা স্থানসমূহৰ পৰা ৰং ছটোৱা হয়।<ref name="tech1">{{Cite web |title=Printing Technology |url=https://printing.org/page/printing-technologies |website=Printing.org |access-date=2025-06-10}}</ref> == জাৰ্মান চলনশীল ধৰণৰ প্ৰিন্টিং প্ৰেছৰ প্ৰভাৱ == ১৫শ শতিকাত জাৰ্মান উদ্ভাৱক জোহান গুটেনবাৰ্গৰ মেকানিকেল চলনশীল প্ৰিন্টিং প্ৰেছৰ আবিষ্কাৰে ছপা শিল্পত এক নতুন যুগৰ সূচনা কৰিছিল।<ref name="gutenberg1">{{Cite web |title=Johannes Gutenberg and the Printing Press |url=https://www.history.com/topics/inventions/printing-press |website=History.com |access-date=2025-06-10}}</ref> গুটেনবাৰ্গৰ যন্ত্ৰে ৰীল মেকানিজমৰ সাহায্যে ছপা কৰাটো অধিক দ্ৰুত আৰু কার্যকৰী কৰি তোলে। এই প্ৰেছৰ সাহায্যে একে নথিপত্ৰ বা কিতাপ সৰলভাৱে একাধিক কপি মুদ্ৰণ কৰা সম্ভব হৈছিল, যাৰ ফলত চাৰা তথ্য আৰু জ্ঞানৰ বিস্তাৰ হৈছে। গুটেনবাৰ্গৰ এই উদ্ভাৱনে যুগান্তকাৰী পৰিবর্তন আনিছিল, আৰু মুদ্ৰণ পৰিসৰে বিশ্বজুড়ে সৰ্বজনীনতা লাভ কৰে।<ref name="gutenberg2">{{Cite web |title=Gutenberg’s Printing Revolution |url=https://www.bl.uk/people/johannes-gutenberg |website=British Library |access-date=2025-06-10}}</ref> == ছপা পদ্ধতিৰ তুলনা == আজিকালি বহুত ধৰণৰ ছপা পদ্ধতি উপলব্ধ। মূলত, ছপা পদ্ধতিসমূহ দুটা প্ৰধান বিভাগত ভাগ কৰা হয়: অফচেট ছপা আৰু ডিজিটেল ছপা। অফচেট ছপাত, বিশেষকৈ বাণিজ্যিক মুদ্ৰণত, মেটাল প্লেটৰ ওপৰত চিত্র বা পাঠ স্থানান্তৰ কৰা হয়।<ref name="offset1">{{Cite web |title=Offset Printing Explained |url=https://www.xerox.com/en-us/digital-printing/insights/offset-printing |website=Xerox |access-date=2025-06-10}}</ref> ই ব্যাপক পৰিসৰে ছপা কৰাৰ বাবে আদৰ্শ, আৰু ৰঙৰ গুণগত মান যথেষ্ট উচ্চ থাকে। অন্যদিকে, ডিজিটেল ছপাত কম পৰিসৰৰ মুদ্রণ আৰু কাষ্টমাইজড কাজৰ বাবে সুবিধাজনক। ই কোনো পৰিৱর্তন বা শাৰী নিৰ্দিষ্টতাৰে কপি কৰিব পাৰে, কিন্তু ব্যয়বহুল আৰু সীমিত পৰিসৰৰ কাৰণে বাণিজ্যিক ব্যৱহাৰতে অফচেটক তুলনা কৰে।<ref name="compare1">{{Cite web |title=Digital vs Offset Printing |url=https://www.printivity.com/insights/offset-vs-digital-printing/ |website=Printivity |access-date=2025-06-10}}</ref> == ডিজিটেল প্ৰিন্টিং == ডিজিটেল প্ৰিন্টিং হৈছে এক আধুনিক প্ৰযুক্তি য'ত মুদ্ৰণৰ বাবে কোনো প্ৰিন্টিং প্লেটৰ প্ৰয়োজন নহয়। ইয়াত সিধা কম্পিউটাৰ ফাইলৰ পৰা ছপা কৰা হয়, যাৰ ফলে দ্রুত ফলাফল পোৱা যায়।<ref name="digital1">{{Cite web |title=What is Digital Printing? |url=https://www.hp.com/us-en/printers/digital-printing.html |website=HP |access-date=2025-06-10}}</ref> এই পদ্ধতিৰ অন্যতম সুবিধা হৈছে সৰু পৰিমাণত মুদ্ৰণ কৰাও সস্তা আৰু সুবিধাজনক। ডিজিটেল ছপাৰ মাধ্যমেৰে বিশেষ ধৰণৰ কাষ্টমাইজড ছপা তথা গ্ৰাফিক ডিজাইনৰ মুদ্ৰণও কৰিব পাৰি। ই পোৰ্টেবল আৰু অতি চপৰ ছপাৰ বাবে আদৰ্শ।<ref name="digital2">{{Cite web |title=Benefits of Digital Printing |url=https://www.kodak.com/en/print/page/digital-printing-benefits |website=Kodak |access-date=2025-06-10}}</ref> == থ্ৰীডি প্ৰিন্টিং == থ্ৰীডি প্ৰিন্টিং বা additive manufacturing হৈছে এক নতুন আৰু উদীয়মান প্ৰযুক্তি, য'ত ডিজিটেল মডেলৰ পৰা বস্তুৰ ভলিউমিক শেপ সৃষ্টিৰ বাবে থ্ৰীডি প্ৰিন্টাৰ ব্যৱহৃত হয়।<ref name="3d1">{{Cite web |title=What is 3D Printing? |url=https://www.autodesk.com/solutions/3d-printing |website=Autodesk |access-date=2025-06-10}}</ref> এই পদ্ধতিত উপাদান সৰবৰাহেৰে মুদ্ৰণ কৰা হয়, যাৰ মাধ্যমে পুৰাণী মেকানিকেল ছপাৰ পৰা ভিন্ন ভিন্ন ধৰণৰ বস্তু সৃষ্ট কৰা হয়। থ্ৰীডি প্ৰিন্টিংৰ মাধ্যমে বিশেষভাবে সাঁচ, মডেল, আৰু মেকানিক্যাল অংশ মুদ্ৰণ কৰা হয়। এই প্রযুক্তি অৰ্থনীতিৰ বিভিন্ন খণ্ডত বিপ্লব আনিছে আৰু ই এক বিশাল সম্ভাৱনাময় ক্ষেত্ৰ সৃষ্টি কৰিছে।<ref name="3d2">{{Cite web |title=Applications of 3D Printing |url=https://www.3dsystems.com/3d-printing |website=3D Systems |access-date=2025-06-10}}</ref> == তথ্যসূত্ৰ == <references /> ==টোকা== {{notelist}} ==তথ্যসূত্ৰ== daqd6z0af8hegdmm8l7iizdwqj0e688 516875 516874 2025-06-10T15:15:20Z Kandarpajit Kallol 6257 516875 wikitext text/x-wiki [[File:Collage of printing.png|upright=1.5|thumb|ওপৰৰ পৰা তললৈ, বাওঁফালে পৰা সোঁফাললৈ: এখন চিলিণ্ডাৰ ছীলৰ দৃশ্য, কাঠৰ ছাপত ব্যৱহৃত ব্লক, মুভেবল টাইপ, মুদ্ৰণ যন্ত্ৰ, লিথোগ্ৰাফি প্ৰেছ, আধুনিক লিথোগ্ৰাফিক ছপাৰ বাবে ব্যৱহৃত অফচেট প্ৰেছ, হট মেটেল টাইপচেটিঙৰ বাবে লাইনোটাইপ মেচিন, ডিজিটেল ছপা মেচিন, কাৰ্যৰত থ্ৰিডি প্ৰিণ্টাৰ।]] '''ছপা''' (বা '''মুদ্ৰণ''') হৈছে লিখনি আৰু চিত্ৰসমূহক এক প্ৰকাৰৰ মূল ৰূপ বা টেমপ্লেটৰ সহায়ত বৃহৎ পৰিমাণত পুনৰুৎপাদন কৰাৰ এক প্ৰক্ৰিয়া। কাগজৰ বাহিৰৰ আটাইতকৈ পুৰণি ছপাৰ সামগ্ৰীসমূহৰ ভিতৰত চিলিণ্ডাৰ ছীল আৰু চাইৰাছ চিলিণ্ডাৰ আৰু নাবোনিদাছৰ চিলিণ্ডাৰ আদি বস্তু অন্তৰ্ভুক্ত। ছপাৰ আটাইতকৈ পুৰণি সজ্ঞাত ৰূপটো [[শিল]]ৰ ফলকত খোদিত কৰি লিখা বা চিত্ৰৰ ওপৰত কাগজ বা কাপোৰেৰে চিয়াঁহী ঘঁহি লিখা ৰূপত বিকশিত হৈছিল, যাৰ ব্যৱহাৰ ষষ্ঠ শতিকাৰ ভিতৰত দেখা যায়।{{sfn|Tsien|1985|p=8}}{{efn|দ্বিতীয় শতিকালৈকে পঠিওৱা এটা পুৰণি প্ৰতিলিপি প্ৰণালীৰ উদাহৰণ হ'ল পাউঞ্চিং নামৰ পদ্ধতি, য'ত এখন ছাঁচৰ ওপৰত বেজীৰে ফুটাই লক্ষ্য কাগজ, কাপোৰ বা চূণ-মাটিত বিন্দু হিচাপে নিদৰ্শন তোলা হৈছিল:{{sfn|Tsien|1985|p=146}} এইটো যুক্তিপূৰ্ণভাৱে ছপা বুলি কোৱা নহয়।}} তাৰ পিছত এই শতিকাতেই কাঠৰ ব্লকৰ ছপাৰ দ্বাৰা কাগজত কালি লগাই আকাৰ স্থানান্তৰ কৰাৰ প্ৰকৃত ছপা প্ৰচলিত হ'ল।<ref name="Suarez & Woudhuysen">{{cite book |editor-last1=Suarez |editor-first1=Michael F. |editor-last2= Woudhuysen |editor-first2= H. R. |title= The Book: A Global History |page=[https://books.google.com/books?id=sbacAQAAQBAJ&pg=PA574 574–576] |publisher=Oxford University Press |location=Oxford |date=2013 |isbn=9780191668746}}</ref> পাছত ছপাৰ প্ৰযুক্তিৰ উন্নয়নৰ ভিতৰত ১০৪০ খ্ৰীষ্টাব্দৰ আশে-পাশে পি চেং নামৰ এজন চীনা ব্যক্তিয়ে উদ্ভাৱন কৰা মুভেবল টাইপ (স্বতন্ত্ৰ আখৰৰ ব্যৱস্থা)<ref>{{Cite book |url=https://books.google.com/books?id=Lx-9mS6Aa4wC |title=Science and civilisation in China: Paper and printing |date=2001 |publisher=Cambridge University Press |isbn=978-0-521-08690-5 |editor-last=Needham |editor-first=Joseph |editor-link=Joseph Needham |edition=Reprint |volume=V:1 |location=Cambridge |pages=159,201–205 |orig-date=1985 |editor-last2=Tsien |editor-first2=Tsuen-hsuin |editor-link2=Tsien Tsuen-hsuin|quote=At the present time, the only known authoritative account of the invention of movable type by a commoner named Pi Sheng (c. 990–1051) is the contemporary record of Shen Kua (1031–[1095]) [...] Although the process went into eclipse after its inception, it was a complete invention and fully four hundred years ahead of Gutenberg.}}</ref><ref name="Great Chinese Inventions">{{cite web |url=http://www.minnesota-china.com/Education/emSciTech/inventions.htm |title=Great Chinese Inventions |publisher=Minnesota-china.com |access-date=July 29, 2010 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20101203213025/http://www.minnesota-china.com/education/emSciTech/inventions.htm |archive-date=December 3, 2010 |df=mdy-all }}</ref> আৰু ১৫শ শতিকাত [[জ'হানেছ গুটন্‌বাৰ্গ]]ৰ দ্বাৰা আবিষ্কৃত ছপাশাল বা মুদ্ৰণ যন্ত্ৰ বিশেষভাৱে উল্লেখযোগ্য। ছপাৰ এই প্ৰযুক্তিবোৰে পুনৰুজ্জীৱন যুগ, বৈজ্ঞানিক বিপ্লৱ আদিৰ বিকাশত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিছিল আৰু আধুনিক জ্ঞান-ভিত্তিক [[অৰ্থনীতি]] আৰু গণ[[শিক্ষা]]ৰ বিস্তাৰৰ ভৌতিক আধাৰ প্ৰস্তুত কৰিছিল।<ref>Rees, Fran. ''[https://books.google.com/books?id=RQpDvuRgF9oC&q=gutenberg+printing+press Johannes Gutenberg: Inventor of the Printing Press] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20230406001322/https://books.google.com/books?id=RQpDvuRgF9oC&q=gutenberg+printing+press |date=April 6, 2023 }}''</ref> == ইতিহাস == ছপা বা মুদ্ৰণৰ ইতিহাস বহু প্ৰাচীন। [[চীন]]দেশত খ্ৰীষ্টপূৰ্ব ২য় শতিকা সময়তে কাঠৰ ব্লক ব্যৱহাৰ কৰি ছপা কৰা হৈছিল। <ref>{{Cite web |last=Tsien |first=Tsuen-Hsuin |title=Paper and Printing |work=Science and Civilisation in China: Volume 5, Chemistry and Chemical Technology, Part 1 |date=1985 |publisher=Cambridge University Press}}</ref> [[ইউৰোপ]]ত ছপাৰ ইতিহাসত এক গুৰুত্বপূর্ণ পৰিবর্তন ঘটিছিল যেতিয়া গুটেনবাৰ্গে ১৫শ শতিকাত মেকানিকেল ছপা-যন্ত্ৰ আৱিষ্কাৰ কৰিছিল। <ref>{{Cite web |last=Eisenstein |first=Elizabeth L. |title=The Printing Press as an Agent of Change |date=1979 |publisher=Cambridge University Press}}</ref> [[ভাৰত]]ত আধুনিক ছপা প্ৰথা ১৬শ শতিকাত পুৰ্তুগীজ মিছনাৰীৰ দ্বাৰা আৰম্ভ হৈছিল। <ref>{{Cite web |last=Chatterjee |first=Partha |title=The Nation and Its Fragments |date=1993 |publisher=Princeton University Press}}</ref> == গতানুগতিক ছপা প্ৰযুক্তি == গতানুগতিক ছপা প্ৰযুক্তি, বিশেষকৈ টাইপ আৰু ব্লক মুদ্ৰণ পদ্ধতি, প্ৰাচীন সময়ৰ পৰা ব্যৱহৃত হৈছে। এই পদ্ধতিসমূহৰ আধাৰ হৈছে মেকানিকেল মুদ্ৰণযন্ত্ৰ যাৰ জৰিয়তে একে টাইপ বা চিত্র একাধিক পৃষ্ঠাত পুনৰাৱৃত্তি কৰা হয়।<ref name="history1">{{Cite web |title=History of Printing |url=https://www.britannica.com/technology/printing-publishing/History-of-printing |website=Encyclopaedia Britannica |access-date=2025-06-10}}</ref> ছপাৰ আগতে, হাতে লেখা কপিসমূহ মাত্ৰ উপলব্ধ আছিল, যাৰ পৰা সৰল আৰু বৃহৎ পৰিসৰে তথ্য প্ৰচাৰ কৰাটো অসুবিধাজনক হৈছিল। এই প্রযুক্তিত বিভিন্ন ধৰণৰ ছপা পেপাৰ বা মেটাল ব্লকসমূহ ব্যৱহাৰ কৰা হয়, যাৰ ওপৰত চিহ্নিত ছপা স্থানসমূহৰ পৰা ৰং ছটোৱা হয়।<ref name="tech1">{{Cite web |title=Printing Technology |url=https://printing.org/page/printing-technologies |website=Printing.org |access-date=2025-06-10}}</ref> == জাৰ্মান চলনশীল ধৰণৰ প্ৰিন্টিং প্ৰেছৰ প্ৰভাৱ == ১৫শ শতিকাত জাৰ্মান উদ্ভাৱক জোহান গুটেনবাৰ্গৰ মেকানিকেল চলনশীল প্ৰিন্টিং প্ৰেছৰ আবিষ্কাৰে ছপা শিল্পত এক নতুন যুগৰ সূচনা কৰিছিল।<ref name="gutenberg1">{{Cite web |title=Johannes Gutenberg and the Printing Press |url=https://www.history.com/topics/inventions/printing-press |website=History.com |access-date=2025-06-10}}</ref> গুটেনবাৰ্গৰ যন্ত্ৰে ৰীল মেকানিজমৰ সাহায্যে ছপা কৰাটো অধিক দ্ৰুত আৰু কার্যকৰী কৰি তোলে। এই প্ৰেছৰ সাহায্যে একে নথিপত্ৰ বা কিতাপ সৰলভাৱে একাধিক কপি মুদ্ৰণ কৰা সম্ভব হৈছিল, যাৰ ফলত চাৰা তথ্য আৰু জ্ঞানৰ বিস্তাৰ হৈছে। গুটেনবাৰ্গৰ এই উদ্ভাৱনে যুগান্তকাৰী পৰিবর্তন আনিছিল, আৰু মুদ্ৰণ পৰিসৰে বিশ্বজুড়ে সৰ্বজনীনতা লাভ কৰে।<ref name="gutenberg2">{{Cite web |title=Gutenberg’s Printing Revolution |url=https://www.bl.uk/people/johannes-gutenberg |website=British Library |access-date=2025-06-10}}</ref> == ছপা পদ্ধতিৰ তুলনা == আজিকালি বহুত ধৰণৰ ছপা পদ্ধতি উপলব্ধ। মূলত, ছপা পদ্ধতিসমূহ দুটা প্ৰধান বিভাগত ভাগ কৰা হয়: অফচেট ছপা আৰু ডিজিটেল ছপা। অফচেট ছপাত, বিশেষকৈ বাণিজ্যিক মুদ্ৰণত, মেটাল প্লেটৰ ওপৰত চিত্র বা পাঠ স্থানান্তৰ কৰা হয়।<ref name="offset1">{{Cite web |title=Offset Printing Explained |url=https://www.xerox.com/en-us/digital-printing/insights/offset-printing |website=Xerox |access-date=2025-06-10}}</ref> ই ব্যাপক পৰিসৰে ছপা কৰাৰ বাবে আদৰ্শ, আৰু ৰঙৰ গুণগত মান যথেষ্ট উচ্চ থাকে। অন্যদিকে, ডিজিটেল ছপাত কম পৰিসৰৰ মুদ্রণ আৰু কাষ্টমাইজড কাজৰ বাবে সুবিধাজনক। ই কোনো পৰিৱর্তন বা শাৰী নিৰ্দিষ্টতাৰে কপি কৰিব পাৰে, কিন্তু ব্যয়বহুল আৰু সীমিত পৰিসৰৰ কাৰণে বাণিজ্যিক ব্যৱহাৰতে অফচেটক তুলনা কৰে।<ref name="compare1">{{Cite web |title=Digital vs Offset Printing |url=https://www.printivity.com/insights/offset-vs-digital-printing/ |website=Printivity |access-date=2025-06-10}}</ref> == ডিজিটেল প্ৰিন্টিং == ডিজিটেল প্ৰিন্টিং হৈছে এক আধুনিক প্ৰযুক্তি য'ত মুদ্ৰণৰ বাবে কোনো প্ৰিন্টিং প্লেটৰ প্ৰয়োজন নহয়। ইয়াত সিধা কম্পিউটাৰ ফাইলৰ পৰা ছপা কৰা হয়, যাৰ ফলে দ্রুত ফলাফল পোৱা যায়।<ref name="digital1">{{Cite web |title=What is Digital Printing? |url=https://www.hp.com/us-en/printers/digital-printing.html |website=HP |access-date=2025-06-10}}</ref> এই পদ্ধতিৰ অন্যতম সুবিধা হৈছে সৰু পৰিমাণত মুদ্ৰণ কৰাও সস্তা আৰু সুবিধাজনক। ডিজিটেল ছপাৰ মাধ্যমেৰে বিশেষ ধৰণৰ কাষ্টমাইজড ছপা তথা গ্ৰাফিক ডিজাইনৰ মুদ্ৰণও কৰিব পাৰি। ই পোৰ্টেবল আৰু অতি চপৰ ছপাৰ বাবে আদৰ্শ।<ref name="digital2">{{Cite web |title=Benefits of Digital Printing |url=https://www.kodak.com/en/print/page/digital-printing-benefits |website=Kodak |access-date=2025-06-10}}</ref> == থ্ৰীডি প্ৰিন্টিং == থ্ৰীডি প্ৰিন্টিং বা additive manufacturing হৈছে এক নতুন আৰু উদীয়মান প্ৰযুক্তি, য'ত ডিজিটেল মডেলৰ পৰা বস্তুৰ ভলিউমিক শেপ সৃষ্টিৰ বাবে থ্ৰীডি প্ৰিন্টাৰ ব্যৱহৃত হয়।<ref name="3d1">{{Cite web |title=What is 3D Printing? |url=https://www.autodesk.com/solutions/3d-printing |website=Autodesk |access-date=2025-06-10}}</ref> এই পদ্ধতিত উপাদান সৰবৰাহেৰে মুদ্ৰণ কৰা হয়, যাৰ মাধ্যমে পুৰাণী মেকানিকেল ছপাৰ পৰা ভিন্ন ভিন্ন ধৰণৰ বস্তু সৃষ্ট কৰা হয়। থ্ৰীডি প্ৰিন্টিংৰ মাধ্যমে বিশেষভাবে সাঁচ, মডেল, আৰু মেকানিক্যাল অংশ মুদ্ৰণ কৰা হয়। এই প্রযুক্তি অৰ্থনীতিৰ বিভিন্ন খণ্ডত বিপ্লব আনিছে আৰু ই এক বিশাল সম্ভাৱনাময় ক্ষেত্ৰ সৃষ্টি কৰিছে।<ref name="3d2">{{Cite web |title=Applications of 3D Printing |url=https://www.3dsystems.com/3d-printing |website=3D Systems |access-date=2025-06-10}}</ref> ==টোকা== {{notelist}} ==তথ্যসূত্ৰ== 287mnq1e2h9wmjicvehb09a1j4cfwls 516876 516875 2025-06-10T15:15:38Z Kandarpajit Kallol 6257 516876 wikitext text/x-wiki [[File:Collage of printing.png|upright=1.5|thumb|ওপৰৰ পৰা তললৈ, বাওঁফালে পৰা সোঁফাললৈ: এখন চিলিণ্ডাৰ ছীলৰ দৃশ্য, কাঠৰ ছাপত ব্যৱহৃত ব্লক, মুভেবল টাইপ, মুদ্ৰণ যন্ত্ৰ, লিথোগ্ৰাফি প্ৰেছ, আধুনিক লিথোগ্ৰাফিক ছপাৰ বাবে ব্যৱহৃত অফচেট প্ৰেছ, হট মেটেল টাইপচেটিঙৰ বাবে লাইনোটাইপ মেচিন, ডিজিটেল ছপা মেচিন, কাৰ্যৰত থ্ৰিডি প্ৰিণ্টাৰ।]] '''ছপা''' (বা '''মুদ্ৰণ''') হৈছে লিখনি আৰু চিত্ৰসমূহক এক প্ৰকাৰৰ মূল ৰূপ বা টেমপ্লেটৰ সহায়ত বৃহৎ পৰিমাণত পুনৰুৎপাদন কৰাৰ এক প্ৰক্ৰিয়া। কাগজৰ বাহিৰৰ আটাইতকৈ পুৰণি ছপাৰ সামগ্ৰীসমূহৰ ভিতৰত চিলিণ্ডাৰ ছীল আৰু চাইৰাছ চিলিণ্ডাৰ আৰু নাবোনিদাছৰ চিলিণ্ডাৰ আদি বস্তু অন্তৰ্ভুক্ত। ছপাৰ আটাইতকৈ পুৰণি সজ্ঞাত ৰূপটো [[শিল]]ৰ ফলকত খোদিত কৰি লিখা বা চিত্ৰৰ ওপৰত কাগজ বা কাপোৰেৰে চিয়াঁহী ঘঁহি লিখা ৰূপত বিকশিত হৈছিল, যাৰ ব্যৱহাৰ ষষ্ঠ শতিকাৰ ভিতৰত দেখা যায়।{{sfn|Tsien|1985|p=8}}{{efn|দ্বিতীয় শতিকালৈকে পঠিওৱা এটা পুৰণি প্ৰতিলিপি প্ৰণালীৰ উদাহৰণ হ'ল পাউঞ্চিং নামৰ পদ্ধতি, য'ত এখন ছাঁচৰ ওপৰত বেজীৰে ফুটাই লক্ষ্য কাগজ, কাপোৰ বা চূণ-মাটিত বিন্দু হিচাপে নিদৰ্শন তোলা হৈছিল:{{sfn|Tsien|1985|p=146}} এইটো যুক্তিপূৰ্ণভাৱে ছপা বুলি কোৱা নহয়।}} তাৰ পিছত এই শতিকাতেই কাঠৰ ব্লকৰ ছপাৰ দ্বাৰা কাগজত কালি লগাই আকাৰ স্থানান্তৰ কৰাৰ প্ৰকৃত ছপা প্ৰচলিত হ'ল।<ref name="Suarez & Woudhuysen">{{cite book |editor-last1=Suarez |editor-first1=Michael F. |editor-last2= Woudhuysen |editor-first2= H. R. |title= The Book: A Global History |page=[https://books.google.com/books?id=sbacAQAAQBAJ&pg=PA574 574–576] |publisher=Oxford University Press |location=Oxford |date=2013 |isbn=9780191668746}}</ref> পাছত ছপাৰ প্ৰযুক্তিৰ উন্নয়নৰ ভিতৰত ১০৪০ খ্ৰীষ্টাব্দৰ আশে-পাশে পি চেং নামৰ এজন চীনা ব্যক্তিয়ে উদ্ভাৱন কৰা মুভেবল টাইপ (স্বতন্ত্ৰ আখৰৰ ব্যৱস্থা)<ref>{{Cite book |url=https://books.google.com/books?id=Lx-9mS6Aa4wC |title=Science and civilisation in China: Paper and printing |date=2001 |publisher=Cambridge University Press |isbn=978-0-521-08690-5 |editor-last=Needham |editor-first=Joseph |editor-link=Joseph Needham |edition=Reprint |volume=V:1 |location=Cambridge |pages=159,201–205 |orig-date=1985 |editor-last2=Tsien |editor-first2=Tsuen-hsuin |editor-link2=Tsien Tsuen-hsuin|quote=At the present time, the only known authoritative account of the invention of movable type by a commoner named Pi Sheng (c. 990–1051) is the contemporary record of Shen Kua (1031–[1095]) [...] Although the process went into eclipse after its inception, it was a complete invention and fully four hundred years ahead of Gutenberg.}}</ref><ref name="Great Chinese Inventions">{{cite web |url=http://www.minnesota-china.com/Education/emSciTech/inventions.htm |title=Great Chinese Inventions |publisher=Minnesota-china.com |access-date=July 29, 2010 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20101203213025/http://www.minnesota-china.com/education/emSciTech/inventions.htm |archive-date=December 3, 2010 |df=mdy-all }}</ref> আৰু ১৫শ শতিকাত [[জ'হানেছ গুটন্‌বাৰ্গ]]ৰ দ্বাৰা আবিষ্কৃত ছপাশাল বা মুদ্ৰণ যন্ত্ৰ বিশেষভাৱে উল্লেখযোগ্য। ছপাৰ এই প্ৰযুক্তিবোৰে পুনৰুজ্জীৱন যুগ, বৈজ্ঞানিক বিপ্লৱ আদিৰ বিকাশত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিছিল আৰু আধুনিক জ্ঞান-ভিত্তিক [[অৰ্থনীতি]] আৰু গণ[[শিক্ষা]]ৰ বিস্তাৰৰ ভৌতিক আধাৰ প্ৰস্তুত কৰিছিল।<ref>Rees, Fran. ''[https://books.google.com/books?id=RQpDvuRgF9oC&q=gutenberg+printing+press Johannes Gutenberg: Inventor of the Printing Press] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20230406001322/https://books.google.com/books?id=RQpDvuRgF9oC&q=gutenberg+printing+press |date=April 6, 2023 }}''</ref> == ইতিহাস == ছপা বা মুদ্ৰণৰ ইতিহাস বহু প্ৰাচীন। [[চীন]]দেশত খ্ৰীষ্টপূৰ্ব ২য় শতিকা সময়তে কাঠৰ ব্লক ব্যৱহাৰ কৰি ছপা কৰা হৈছিল। <ref>{{Cite web |last=Tsien |first=Tsuen-Hsuin |title=Paper and Printing |work=Science and Civilisation in China: Volume 5, Chemistry and Chemical Technology, Part 1 |date=1985 |publisher=Cambridge University Press}}</ref> [[ইউৰোপ]]ত ছপাৰ ইতিহাসত এক গুৰুত্বপূর্ণ পৰিবর্তন ঘটিছিল যেতিয়া গুটেনবাৰ্গে ১৫শ শতিকাত মেকানিকেল ছপা-যন্ত্ৰ আৱিষ্কাৰ কৰিছিল। <ref>{{Cite web |last=Eisenstein |first=Elizabeth L. |title=The Printing Press as an Agent of Change |date=1979 |publisher=Cambridge University Press}}</ref> [[ভাৰত]]ত আধুনিক ছপা প্ৰথা ১৬শ শতিকাত পুৰ্তুগীজ মিছনাৰীৰ দ্বাৰা আৰম্ভ হৈছিল। <ref>{{Cite web |last=Chatterjee |first=Partha |title=The Nation and Its Fragments |date=1993 |publisher=Princeton University Press}}</ref> == গতানুগতিক ছপা প্ৰযুক্তি == গতানুগতিক ছপা প্ৰযুক্তি, বিশেষকৈ টাইপ আৰু ব্লক মুদ্ৰণ পদ্ধতি, প্ৰাচীন সময়ৰ পৰা ব্যৱহৃত হৈছে। এই পদ্ধতিসমূহৰ আধাৰ হৈছে মেকানিকেল মুদ্ৰণযন্ত্ৰ যাৰ জৰিয়তে একে টাইপ বা চিত্র একাধিক পৃষ্ঠাত পুনৰাৱৃত্তি কৰা হয়।<ref name="history1">{{Cite web |title=History of Printing |url=https://www.britannica.com/technology/printing-publishing/History-of-printing |website=Encyclopaedia Britannica |access-date=2025-06-10}}</ref> ছপাৰ আগতে, হাতে লেখা কপিসমূহ মাত্ৰ উপলব্ধ আছিল, যাৰ পৰা সৰল আৰু বৃহৎ পৰিসৰে তথ্য প্ৰচাৰ কৰাটো অসুবিধাজনক হৈছিল। এই প্রযুক্তিত বিভিন্ন ধৰণৰ ছপা পেপাৰ বা মেটাল ব্লকসমূহ ব্যৱহাৰ কৰা হয়, যাৰ ওপৰত চিহ্নিত ছপা স্থানসমূহৰ পৰা ৰং ছটোৱা হয়।<ref name="tech1">{{Cite web |title=Printing Technology |url=https://printing.org/page/printing-technologies |website=Printing.org |access-date=2025-06-10}}</ref> == জাৰ্মান চলনশীল ধৰণৰ প্ৰিন্টিং প্ৰেছৰ প্ৰভাৱ == ১৫শ শতিকাত জাৰ্মান উদ্ভাৱক জোহান গুটেনবাৰ্গৰ মেকানিকেল চলনশীল প্ৰিন্টিং প্ৰেছৰ আবিষ্কাৰে ছপা শিল্পত এক নতুন যুগৰ সূচনা কৰিছিল।<ref name="gutenberg1">{{Cite web |title=Johannes Gutenberg and the Printing Press |url=https://www.history.com/topics/inventions/printing-press |website=History.com |access-date=2025-06-10}}</ref> গুটেনবাৰ্গৰ যন্ত্ৰে ৰীল মেকানিজমৰ সাহায্যে ছপা কৰাটো অধিক দ্ৰুত আৰু কার্যকৰী কৰি তোলে। এই প্ৰেছৰ সাহায্যে একে নথিপত্ৰ বা কিতাপ সৰলভাৱে একাধিক কপি মুদ্ৰণ কৰা সম্ভব হৈছিল, যাৰ ফলত চাৰা তথ্য আৰু জ্ঞানৰ বিস্তাৰ হৈছে। গুটেনবাৰ্গৰ এই উদ্ভাৱনে যুগান্তকাৰী পৰিবর্তন আনিছিল, আৰু মুদ্ৰণ পৰিসৰে বিশ্বজুড়ে সৰ্বজনীনতা লাভ কৰে।<ref name="gutenberg2">{{Cite web |title=Gutenberg’s Printing Revolution |url=https://www.bl.uk/people/johannes-gutenberg |website=British Library |access-date=2025-06-10}}</ref> == ছপা পদ্ধতিৰ তুলনা == আজিকালি বহুত ধৰণৰ ছপা পদ্ধতি উপলব্ধ। মূলত, ছপা পদ্ধতিসমূহ দুটা প্ৰধান বিভাগত ভাগ কৰা হয়: অফচেট ছপা আৰু ডিজিটেল ছপা। অফচেট ছপাত, বিশেষকৈ বাণিজ্যিক মুদ্ৰণত, মেটাল প্লেটৰ ওপৰত চিত্র বা পাঠ স্থানান্তৰ কৰা হয়।<ref name="offset1">{{Cite web |title=Offset Printing Explained |url=https://www.xerox.com/en-us/digital-printing/insights/offset-printing |website=Xerox |access-date=2025-06-10}}</ref> ই ব্যাপক পৰিসৰে ছপা কৰাৰ বাবে আদৰ্শ, আৰু ৰঙৰ গুণগত মান যথেষ্ট উচ্চ থাকে। অন্যদিকে, ডিজিটেল ছপাত কম পৰিসৰৰ মুদ্রণ আৰু কাষ্টমাইজড কাজৰ বাবে সুবিধাজনক। ই কোনো পৰিৱর্তন বা শাৰী নিৰ্দিষ্টতাৰে কপি কৰিব পাৰে, কিন্তু ব্যয়বহুল আৰু সীমিত পৰিসৰৰ কাৰণে বাণিজ্যিক ব্যৱহাৰতে অফচেটক তুলনা কৰে।<ref name="compare1">{{Cite web |title=Digital vs Offset Printing |url=https://www.printivity.com/insights/offset-vs-digital-printing/ |website=Printivity |access-date=2025-06-10}}</ref> == ডিজিটেল প্ৰিন্টিং == ডিজিটেল প্ৰিন্টিং হৈছে এক আধুনিক প্ৰযুক্তি য'ত মুদ্ৰণৰ বাবে কোনো প্ৰিন্টিং প্লেটৰ প্ৰয়োজন নহয়। ইয়াত সিধা কম্পিউটাৰ ফাইলৰ পৰা ছপা কৰা হয়, যাৰ ফলে দ্রুত ফলাফল পোৱা যায়।<ref name="digital1">{{Cite web |title=What is Digital Printing? |url=https://www.hp.com/us-en/printers/digital-printing.html |website=HP |access-date=2025-06-10}}</ref> এই পদ্ধতিৰ অন্যতম সুবিধা হৈছে সৰু পৰিমাণত মুদ্ৰণ কৰাও সস্তা আৰু সুবিধাজনক। ডিজিটেল ছপাৰ মাধ্যমেৰে বিশেষ ধৰণৰ কাষ্টমাইজড ছপা তথা গ্ৰাফিক ডিজাইনৰ মুদ্ৰণও কৰিব পাৰি। ই পোৰ্টেবল আৰু অতি চপৰ ছপাৰ বাবে আদৰ্শ।<ref name="digital2">{{Cite web |title=Benefits of Digital Printing |url=https://www.kodak.com/en/print/page/digital-printing-benefits |website=Kodak |access-date=2025-06-10}}</ref> == থ্ৰীডি প্ৰিন্টিং == থ্ৰীডি প্ৰিন্টিং বা additive manufacturing হৈছে এক নতুন আৰু উদীয়মান প্ৰযুক্তি, য'ত ডিজিটেল মডেলৰ পৰা বস্তুৰ ভলিউমিক শেপ সৃষ্টিৰ বাবে থ্ৰীডি প্ৰিন্টাৰ ব্যৱহৃত হয়।<ref name="3d1">{{Cite web |title=What is 3D Printing? |url=https://www.autodesk.com/solutions/3d-printing |website=Autodesk |access-date=2025-06-10}}</ref> এই পদ্ধতিত উপাদান সৰবৰাহেৰে মুদ্ৰণ কৰা হয়, যাৰ মাধ্যমে পুৰাণী মেকানিকেল ছপাৰ পৰা ভিন্ন ভিন্ন ধৰণৰ বস্তু সৃষ্ট কৰা হয়। থ্ৰীডি প্ৰিন্টিংৰ মাধ্যমে বিশেষভাবে সাঁচ, মডেল, আৰু মেকানিক্যাল অংশ মুদ্ৰণ কৰা হয়। এই প্রযুক্তি অৰ্থনীতিৰ বিভিন্ন খণ্ডত বিপ্লব আনিছে আৰু ই এক বিশাল সম্ভাৱনাময় ক্ষেত্ৰ সৃষ্টি কৰিছে।<ref name="3d2">{{Cite web |title=Applications of 3D Printing |url=https://www.3dsystems.com/3d-printing |website=3D Systems |access-date=2025-06-10}}</ref> ==টোকা== {{notelist}} == তথ্যসূত্ৰ == <references /> 9qv7kdyye2hxzjcutvcpd7hnczf96yn 516877 516876 2025-06-10T15:16:51Z Kandarpajit Kallol 6257 [[ৱিকিপিডিয়া:লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰক|লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰকৰ]] সহায়ত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰণ কৰা হ’ল। 516877 wikitext text/x-wiki [[File:Collage of printing.png|upright=1.5|thumb|ওপৰৰ পৰা তললৈ, বাওঁফালে পৰা সোঁফাললৈ: এখন চিলিণ্ডাৰ ছীলৰ দৃশ্য, কাঠৰ ছাপত ব্যৱহৃত ব্লক, মুভেবল টাইপ, মুদ্ৰণ যন্ত্ৰ, লিথোগ্ৰাফি প্ৰেছ, আধুনিক লিথোগ্ৰাফিক ছপাৰ বাবে ব্যৱহৃত অফচেট প্ৰেছ, হট মেটেল টাইপচেটিঙৰ বাবে লাইনোটাইপ মেচিন, ডিজিটেল ছপা মেচিন, কাৰ্যৰত থ্ৰিডি প্ৰিণ্টাৰ। ]] '''ছপা''' (বা '''মুদ্ৰণ''') হৈছে লিখনি আৰু চিত্ৰসমূহক এক প্ৰকাৰৰ মূল ৰূপ বা টেমপ্লেটৰ সহায়ত বৃহৎ পৰিমাণত পুনৰুৎপাদন কৰাৰ এক প্ৰক্ৰিয়া। কাগজৰ বাহিৰৰ আটাইতকৈ পুৰণি ছপাৰ সামগ্ৰীসমূহৰ ভিতৰত চিলিণ্ডাৰ ছীল আৰু চাইৰাছ চিলিণ্ডাৰ আৰু নাবোনিদাছৰ চিলিণ্ডাৰ আদি বস্তু অন্তৰ্ভুক্ত। ছপাৰ আটাইতকৈ পুৰণি সজ্ঞাত ৰূপটো [[শিল]]ৰ ফলকত খোদিত কৰি লিখা বা চিত্ৰৰ ওপৰত কাগজ বা কাপোৰেৰে চিয়াঁহী ঘঁহি লিখা ৰূপত বিকশিত হৈছিল, যাৰ ব্যৱহাৰ ষষ্ঠ শতিকাৰ ভিতৰত দেখা যায়।{{sfn|Tsien|1985|p=8}}{{efn|দ্বিতীয় শতিকালৈকে পঠিওৱা এটা পুৰণি প্ৰতিলিপি প্ৰণালীৰ উদাহৰণ হ'ল পাউঞ্চিং নামৰ পদ্ধতি, য'ত এখন ছাঁচৰ ওপৰত বেজীৰে ফুটাই লক্ষ্য কাগজ, কাপোৰ বা চূণ-মাটিত বিন্দু হিচাপে নিদৰ্শন তোলা হৈছিল:{{sfn|Tsien|1985|p=146}} এইটো যুক্তিপূৰ্ণভাৱে ছপা বুলি কোৱা নহয়। }} তাৰ পিছত এই শতিকাতেই কাঠৰ ব্লকৰ ছপাৰ দ্বাৰা কাগজত কালি লগাই আকাৰ স্থানান্তৰ কৰাৰ প্ৰকৃত ছপা প্ৰচলিত হ'ল।<ref name="Suarez & Woudhuysen">{{cite book |editor-last1=Suarez |editor-first1=Michael F. |editor-last2= Woudhuysen |editor-first2= H. R. |title= The Book: A Global History |page=[https://books.google.com/books?id=sbacAQAAQBAJ&pg=PA574 574–576] |publisher=Oxford University Press |location=Oxford |date=2013 |isbn=9780191668746}}</ref> পাছত ছপাৰ প্ৰযুক্তিৰ উন্নয়নৰ ভিতৰত ১০৪০ খ্ৰীষ্টাব্দৰ আশে-পাশে পি চেং নামৰ এজন চীনা ব্যক্তিয়ে উদ্ভাৱন কৰা মুভেবল টাইপ (স্বতন্ত্ৰ আখৰৰ ব্যৱস্থা)<ref>{{Cite book |url=https://books.google.com/books?id=Lx-9mS6Aa4wC |title=Science and civilisation in China: Paper and printing |date=2001 |publisher=Cambridge University Press |isbn=978-0-521-08690-5 |editor-last=Needham |editor-first=Joseph |editor-link=Joseph Needham |edition=Reprint |volume=V:1 |location=Cambridge |pages=159,201–205 |orig-date=1985 |editor-last2=Tsien |editor-first2=Tsuen-hsuin |editor-link2=Tsien Tsuen-hsuin|quote=At the present time, the only known authoritative account of the invention of movable type by a commoner named Pi Sheng (c. 990–1051) is the contemporary record of Shen Kua (1031–[1095]) [...] Although the process went into eclipse after its inception, it was a complete invention and fully four hundred years ahead of Gutenberg.}}</ref><ref name="Great Chinese Inventions">{{cite web |url=http://www.minnesota-china.com/Education/emSciTech/inventions.htm |title=Great Chinese Inventions |publisher=Minnesota-china.com |access-date=July 29, 2010 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20101203213025/http://www.minnesota-china.com/education/emSciTech/inventions.htm |archive-date=December 3, 2010 |df=mdy-all }}</ref> আৰু ১৫শ শতিকাত [[জ'হানেছ গুটন্‌বাৰ্গ]]ৰ দ্বাৰা আবিষ্কৃত ছপাশাল বা মুদ্ৰণ যন্ত্ৰ বিশেষভাৱে উল্লেখযোগ্য। ছপাৰ এই প্ৰযুক্তিবোৰে পুনৰুজ্জীৱন যুগ, বৈজ্ঞানিক বিপ্লৱ আদিৰ বিকাশত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিছিল আৰু আধুনিক জ্ঞান-ভিত্তিক [[অৰ্থনীতি]] আৰু গণ[[শিক্ষা]]ৰ বিস্তাৰৰ ভৌতিক আধাৰ প্ৰস্তুত কৰিছিল।<ref>Rees, Fran. ''[https://books.google.com/books?id=RQpDvuRgF9oC&q=gutenberg+printing+press Johannes Gutenberg: Inventor of the Printing Press] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20230406001322/https://books.google.com/books?id=RQpDvuRgF9oC&q=gutenberg+printing+press |date=April 6, 2023 }}''</ref> == ইতিহাস == ছপা বা মুদ্ৰণৰ ইতিহাস বহু প্ৰাচীন। [[চীন]]দেশত খ্ৰীষ্টপূৰ্ব ২য় শতিকা সময়তে কাঠৰ ব্লক ব্যৱহাৰ কৰি ছপা কৰা হৈছিল। <ref>{{Cite web |last=Tsien |first=Tsuen-Hsuin |title=Paper and Printing |work=Science and Civilisation in China: Volume 5, Chemistry and Chemical Technology, Part 1 |date=1985 |publisher=Cambridge University Press}}</ref> [[ইউৰোপ]]ত ছপাৰ ইতিহাসত এক গুৰুত্বপূৰ্ণ পৰিবৰ্তন ঘটিছিল যেতিয়া গুটেনবাৰ্গে ১৫শ শতিকাত মেকানিকেল ছপা-যন্ত্ৰ আৱিষ্কাৰ কৰিছিল। <ref>{{Cite web |last=Eisenstein |first=Elizabeth L. |title=The Printing Press as an Agent of Change |date=1979 |publisher=Cambridge University Press}}</ref> [[ভাৰত]]ত আধুনিক ছপা প্ৰথা ১৬শ শতিকাত পুৰ্তুগীজ মিছনাৰীৰ দ্বাৰা আৰম্ভ হৈছিল। <ref>{{Cite web |last=Chatterjee |first=Partha |title=The Nation and Its Fragments |date=1993 |publisher=Princeton University Press}}</ref> == গতানুগতিক ছপা প্ৰযুক্তি == গতানুগতিক ছপা প্ৰযুক্তি, বিশেষকৈ টাইপ আৰু ব্লক মুদ্ৰণ পদ্ধতি, প্ৰাচীন সময়ৰ পৰা ব্যৱহৃত হৈছে। এই পদ্ধতিসমূহৰ আধাৰ হৈছে মেকানিকেল মুদ্ৰণযন্ত্ৰ যাৰ জৰিয়তে একে টাইপ বা চিত্ৰ একাধিক পৃষ্ঠাত পুনৰাৱৃত্তি কৰা হয়।<ref name="history1">{{Cite web |title=History of Printing |url=https://www.britannica.com/technology/printing-publishing/History-of-printing |website=Encyclopaedia Britannica |access-date=2025-06-10}}</ref> ছপাৰ আগতে, হাতে লেখা কপিসমূহ মাত্ৰ উপলব্ধ আছিল, যাৰ পৰা সৰল আৰু বৃহৎ পৰিসৰে তথ্য প্ৰচাৰ কৰাটো অসুবিধাজনক হৈছিল। এই প্ৰযুক্তিত বিভিন্ন ধৰণৰ ছপা পেপাৰ বা মেটাল ব্লকসমূহ ব্যৱহাৰ কৰা হয়, যাৰ ওপৰত চিহ্নিত ছপা স্থানসমূহৰ পৰা ৰং ছটোৱা হয়।<ref name="tech1">{{Cite web |title=Printing Technology |url=https://printing.org/page/printing-technologies |website=Printing.org |access-date=2025-06-10}}</ref> == জাৰ্মান চলনশীল ধৰণৰ প্ৰিণ্টিং প্ৰেছৰ প্ৰভাৱ == ১৫শ শতিকাত জাৰ্মান উদ্ভাৱক জোহান গুটেনবাৰ্গৰ মেকানিকেল চলনশীল প্ৰিণ্টিং প্ৰেছৰ আবিষ্কাৰে ছপা শিল্পত এক নতুন যুগৰ সূচনা কৰিছিল।<ref name="gutenberg1">{{Cite web |title=Johannes Gutenberg and the Printing Press |url=https://www.history.com/topics/inventions/printing-press |website=History.com |access-date=2025-06-10}}</ref> গুটেনবাৰ্গৰ যন্ত্ৰে ৰীল মেকানিজমৰ সাহায্যে ছপা কৰাটো অধিক দ্ৰুত আৰু কাৰ্যকৰী কৰি তোলে। এই প্ৰেছৰ সাহায্যে একে নথিপত্ৰ বা কিতাপ সৰলভাৱে একাধিক কপি মুদ্ৰণ কৰা সম্ভব হৈছিল, যাৰ ফলত চাৰা তথ্য আৰু জ্ঞানৰ বিস্তাৰ হৈছে। গুটেনবাৰ্গৰ এই উদ্ভাৱনে যুগান্তকাৰী পৰিবৰ্তন আনিছিল, আৰু মুদ্ৰণ পৰিসৰে বিশ্বজুড়ে সৰ্বজনীনতা লাভ কৰে।<ref name="gutenberg2">{{Cite web |title=Gutenberg’s Printing Revolution |url=https://www.bl.uk/people/johannes-gutenberg |website=British Library |access-date=2025-06-10}}</ref> == ছপা পদ্ধতিৰ তুলনা == আজিকালি বহুত ধৰণৰ ছপা পদ্ধতি উপলব্ধ। মূলত, ছপা পদ্ধতিসমূহ দুটা প্ৰধান বিভাগত ভাগ কৰা হয়: অফচেট ছপা আৰু ডিজিটেল ছপা। অফচেট ছপাত, বিশেষকৈ বাণিজ্যিক মুদ্ৰণত, মেটাল প্লেটৰ ওপৰত চিত্ৰ বা পাঠ স্থানান্তৰ কৰা হয়।<ref name="offset1">{{Cite web |title=Offset Printing Explained |url=https://www.xerox.com/en-us/digital-printing/insights/offset-printing |website=Xerox |access-date=2025-06-10}}</ref> ই ব্যাপক পৰিসৰে ছপা কৰাৰ বাবে আদৰ্শ, আৰু ৰঙৰ গুণগত মান যথেষ্ট উচ্চ থাকে। অন্যদিকে, ডিজিটেল ছপাত কম পৰিসৰৰ মুদ্ৰণ আৰু কাষ্টমাইজড কাজৰ বাবে সুবিধাজনক। ই কোনো পৰিৱৰ্তন বা শাৰী নিৰ্দিষ্টতাৰে কপি কৰিব পাৰে, কিন্তু ব্যয়বহুল আৰু সীমিত পৰিসৰৰ কাৰণে বাণিজ্যিক ব্যৱহাৰতে অফচেটক তুলনা কৰে।<ref name="compare1">{{Cite web |title=Digital vs Offset Printing |url=https://www.printivity.com/insights/offset-vs-digital-printing/ |website=Printivity |access-date=2025-06-10}}</ref> == ডিজিটেল প্ৰিণ্টিং == ডিজিটেল প্ৰিণ্টিং হৈছে এক আধুনিক প্ৰযুক্তি য'ত মুদ্ৰণৰ বাবে কোনো প্ৰিণ্টিং প্লেটৰ প্ৰয়োজন নহয়। ইয়াত সিধা কম্পিউটাৰ ফাইলৰ পৰা ছপা কৰা হয়, যাৰ ফলে দ্ৰুত ফলাফল পোৱা যায়।<ref name="digital1">{{Cite web |title=What is Digital Printing? |url=https://www.hp.com/us-en/printers/digital-printing.html |website=HP |access-date=2025-06-10}}</ref> এই পদ্ধতিৰ অন্যতম সুবিধা হৈছে সৰু পৰিমাণত মুদ্ৰণ কৰাও সস্তা আৰু সুবিধাজনক। ডিজিটেল ছপাৰ মাধ্যমেৰে বিশেষ ধৰণৰ কাষ্টমাইজড ছপা তথা গ্ৰাফিক ডিজাইনৰ মুদ্ৰণও কৰিব পাৰি। ই পোৰ্টেবল আৰু অতি চপৰ ছপাৰ বাবে আদৰ্শ।<ref name="digital2">{{Cite web |title=Benefits of Digital Printing |url=https://www.kodak.com/en/print/page/digital-printing-benefits |website=Kodak |access-date=2025-06-10}}</ref> == থ্ৰীডি প্ৰিণ্টিং == থ্ৰীডি প্ৰিণ্টিং বা additive manufacturing হৈছে এক নতুন আৰু উদীয়মান প্ৰযুক্তি, য'ত ডিজিটেল মডেলৰ পৰা বস্তুৰ ভলিউমিক শেপ সৃষ্টিৰ বাবে থ্ৰীডি প্ৰিণ্টাৰ ব্যৱহৃত হয়।<ref name="3d1">{{Cite web |title=What is 3D Printing? |url=https://www.autodesk.com/solutions/3d-printing |website=Autodesk |access-date=2025-06-10}}</ref> এই পদ্ধতিত উপাদান সৰবৰাহেৰে মুদ্ৰণ কৰা হয়, যাৰ মাধ্যমে পুৰাণী মেকানিকেল ছপাৰ পৰা ভিন্ন ভিন্ন ধৰণৰ বস্তু সৃষ্ট কৰা হয়। থ্ৰীডি প্ৰিণ্টিংৰ মাধ্যমে বিশেষভাবে সাঁচ, মডেল, আৰু মেকানিক্যাল অংশ মুদ্ৰণ কৰা হয়। এই প্ৰযুক্তি অৰ্থনীতিৰ বিভিন্ন খণ্ডত বিপ্লব আনিছে আৰু ই এক বিশাল সম্ভাৱনাময় ক্ষেত্ৰ সৃষ্টি কৰিছে।<ref name="3d2">{{Cite web |title=Applications of 3D Printing |url=https://www.3dsystems.com/3d-printing |website=3D Systems |access-date=2025-06-10}}</ref> ==টোকা== {{notelist}} == তথ্যসূত্ৰ == <references /> [[শ্ৰেণী:প্ৰযুক্তি]] b6e8tw0vvrxvl94qqe1patuf8lv5j55 516878 516877 2025-06-10T15:17:13Z Kandarpajit Kallol 6257 516878 wikitext text/x-wiki [[File:Collage of printing.png|upright=1.5|thumb|ওপৰৰ পৰা তললৈ, বাওঁফালে পৰা সোঁফাললৈ: এখন চিলিণ্ডাৰ ছীলৰ দৃশ্য, কাঠৰ ছাপত ব্যৱহৃত ব্লক, মুভেবল টাইপ, মুদ্ৰণ যন্ত্ৰ, লিথোগ্ৰাফি প্ৰেছ, আধুনিক লিথোগ্ৰাফিক ছপাৰ বাবে ব্যৱহৃত অফচেট প্ৰেছ, হট মেটেল টাইপচেটিঙৰ বাবে লাইনোটাইপ মেচিন, ডিজিটেল ছপা মেচিন, কাৰ্যৰত থ্ৰিডি প্ৰিণ্টাৰ। ]] '''ছপা''' (বা '''মুদ্ৰণ''') হৈছে লিখনি আৰু চিত্ৰসমূহক এক প্ৰকাৰৰ মূল ৰূপ বা টেমপ্লেটৰ সহায়ত বৃহৎ পৰিমাণত পুনৰুৎপাদন কৰাৰ এক প্ৰক্ৰিয়া। কাগজৰ বাহিৰৰ আটাইতকৈ পুৰণি ছপাৰ সামগ্ৰীসমূহৰ ভিতৰত চিলিণ্ডাৰ ছীল আৰু চাইৰাছ চিলিণ্ডাৰ আৰু নাবোনিদাছৰ চিলিণ্ডাৰ আদি বস্তু অন্তৰ্ভুক্ত। ছপাৰ আটাইতকৈ পুৰণি সজ্ঞাত ৰূপটো [[শিল]]ৰ ফলকত খোদিত কৰি লিখা বা চিত্ৰৰ ওপৰত কাগজ বা কাপোৰেৰে চিয়াঁহী ঘঁহি লিখা ৰূপত বিকশিত হৈছিল, যাৰ ব্যৱহাৰ ষষ্ঠ শতিকাৰ ভিতৰত দেখা যায়।{{sfn|Tsien|1985|p=8}}{{efn|দ্বিতীয় শতিকালৈকে পঠিওৱা এটা পুৰণি প্ৰতিলিপি প্ৰণালীৰ উদাহৰণ হ'ল পাউঞ্চিং নামৰ পদ্ধতি, য'ত এখন ছাঁচৰ ওপৰত বেজীৰে ফুটাই লক্ষ্য কাগজ, কাপোৰ বা চূণ-মাটিত বিন্দু হিচাপে নিদৰ্শন তোলা হৈছিল:{{sfn|Tsien|1985|p=146}} এইটো যুক্তিপূৰ্ণভাৱে ছপা বুলি কোৱা নহয়। }} তাৰ পিছত এই শতিকাতেই কাঠৰ ব্লকৰ ছপাৰ দ্বাৰা কাগজত কালি লগাই আকাৰ স্থানান্তৰ কৰাৰ প্ৰকৃত ছপা প্ৰচলিত হ'ল।<ref name="Suarez & Woudhuysen">{{cite book |editor-last1=Suarez |editor-first1=Michael F. |editor-last2= Woudhuysen |editor-first2= H. R. |title= The Book: A Global History |page=[https://books.google.com/books?id=sbacAQAAQBAJ&pg=PA574 574–576] |publisher=Oxford University Press |location=Oxford |date=2013 |isbn=9780191668746}}</ref> পাছত ছপাৰ প্ৰযুক্তিৰ উন্নয়নৰ ভিতৰত ১০৪০ খ্ৰীষ্টাব্দৰ আশে-পাশে পি চেং নামৰ এজন চীনা ব্যক্তিয়ে উদ্ভাৱন কৰা মুভেবল টাইপ (স্বতন্ত্ৰ আখৰৰ ব্যৱস্থা)<ref>{{Cite book |url=https://books.google.com/books?id=Lx-9mS6Aa4wC |title=Science and civilisation in China: Paper and printing |date=2001 |publisher=Cambridge University Press |isbn=978-0-521-08690-5 |editor-last=Needham |editor-first=Joseph |editor-link=Joseph Needham |edition=Reprint |volume=V:1 |location=Cambridge |pages=159,201–205 |orig-date=1985 |editor-last2=Tsien |editor-first2=Tsuen-hsuin |editor-link2=Tsien Tsuen-hsuin|quote=At the present time, the only known authoritative account of the invention of movable type by a commoner named Pi Sheng (c. 990–1051) is the contemporary record of Shen Kua (1031–[1095]) [...] Although the process went into eclipse after its inception, it was a complete invention and fully four hundred years ahead of Gutenberg.}}</ref><ref name="Great Chinese Inventions">{{cite web |url=http://www.minnesota-china.com/Education/emSciTech/inventions.htm |title=Great Chinese Inventions |publisher=Minnesota-china.com |access-date=July 29, 2010 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20101203213025/http://www.minnesota-china.com/education/emSciTech/inventions.htm |archive-date=December 3, 2010 |df=mdy-all }}</ref> আৰু ১৫শ শতিকাত [[জ'হানেছ গুটন্‌বাৰ্গ]]ৰ দ্বাৰা আবিষ্কৃত ছপাশাল বা মুদ্ৰণ যন্ত্ৰ বিশেষভাৱে উল্লেখযোগ্য। ছপাৰ এই প্ৰযুক্তিবোৰে পুনৰুজ্জীৱন যুগ, বৈজ্ঞানিক বিপ্লৱ আদিৰ বিকাশত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিছিল আৰু আধুনিক জ্ঞান-ভিত্তিক [[অৰ্থনীতি]] আৰু গণ[[শিক্ষা]]ৰ বিস্তাৰৰ ভৌতিক আধাৰ প্ৰস্তুত কৰিছিল।<ref>Rees, Fran. ''[https://books.google.com/books?id=RQpDvuRgF9oC&q=gutenberg+printing+press Johannes Gutenberg: Inventor of the Printing Press] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20230406001322/https://books.google.com/books?id=RQpDvuRgF9oC&q=gutenberg+printing+press |date=April 6, 2023 }}''</ref> == ইতিহাস == ছপা বা মুদ্ৰণৰ ইতিহাস বহু প্ৰাচীন। [[চীন]]দেশত খ্ৰীষ্টপূৰ্ব ২য় শতিকা সময়তে কাঠৰ ব্লক ব্যৱহাৰ কৰি ছপা কৰা হৈছিল। <ref>{{Cite web |last=Tsien |first=Tsuen-Hsuin |title=Paper and Printing |work=Science and Civilisation in China: Volume 5, Chemistry and Chemical Technology, Part 1 |date=1985 |publisher=Cambridge University Press}}</ref> [[ইউৰোপ]]ত ছপাৰ ইতিহাসত এক গুৰুত্বপূৰ্ণ পৰিবৰ্তন ঘটিছিল যেতিয়া গুটেনবাৰ্গে ১৫শ শতিকাত মেকানিকেল ছপা-যন্ত্ৰ আৱিষ্কাৰ কৰিছিল। <ref>{{Cite web |last=Eisenstein |first=Elizabeth L. |title=The Printing Press as an Agent of Change |date=1979 |publisher=Cambridge University Press}}</ref> [[ভাৰত]]ত আধুনিক ছপা প্ৰথা ১৬শ শতিকাত পুৰ্তুগীজ মিছনাৰীৰ দ্বাৰা আৰম্ভ হৈছিল। <ref>{{Cite web |last=Chatterjee |first=Partha |title=The Nation and Its Fragments |date=1993 |publisher=Princeton University Press}}</ref> == গতানুগতিক ছপা প্ৰযুক্তি == গতানুগতিক ছপা প্ৰযুক্তি, বিশেষকৈ টাইপ আৰু ব্লক মুদ্ৰণ পদ্ধতি, প্ৰাচীন সময়ৰ পৰা ব্যৱহৃত হৈছে। এই পদ্ধতিসমূহৰ আধাৰ হৈছে মেকানিকেল মুদ্ৰণযন্ত্ৰ যাৰ জৰিয়তে একে টাইপ বা চিত্ৰ একাধিক পৃষ্ঠাত পুনৰাবৃত্তি কৰা হয়।<ref name="history1">{{Cite web |title=History of Printing |url=https://www.britannica.com/technology/printing-publishing/History-of-printing |website=Encyclopaedia Britannica |access-date=2025-06-10}}</ref> ছপাৰ আগতে, হাতে লেখা কপিসমূহ মাত্ৰ উপলব্ধ আছিল, যাৰ পৰা সৰল আৰু বৃহৎ পৰিসৰে তথ্য প্ৰচাৰ কৰাটো অসুবিধাজনক হৈছিল। এই প্ৰযুক্তিত বিভিন্ন ধৰণৰ ছপা পেপাৰ বা মেটাল ব্লকসমূহ ব্যৱহাৰ কৰা হয়, যাৰ ওপৰত চিহ্নিত ছপা স্থানসমূহৰ পৰা ৰং ছটোৱা হয়।<ref name="tech1">{{Cite web |title=Printing Technology |url=https://printing.org/page/printing-technologies |website=Printing.org |access-date=2025-06-10}}</ref> == জাৰ্মান চলনশীল ধৰণৰ প্ৰিণ্টিং প্ৰেছৰ প্ৰভাৱ == ১৫শ শতিকাত জাৰ্মান উদ্ভাৱক জোহান গুটেনবাৰ্গৰ মেকানিকেল চলনশীল প্ৰিণ্টিং প্ৰেছৰ আবিষ্কাৰে ছপা শিল্পত এক নতুন যুগৰ সূচনা কৰিছিল।<ref name="gutenberg1">{{Cite web |title=Johannes Gutenberg and the Printing Press |url=https://www.history.com/topics/inventions/printing-press |website=History.com |access-date=2025-06-10}}</ref> গুটেনবাৰ্গৰ যন্ত্ৰে ৰীল মেকানিজমৰ সাহায্যে ছপা কৰাটো অধিক দ্ৰুত আৰু কাৰ্যকৰী কৰি তোলে। এই প্ৰেছৰ সাহায্যে একে নথিপত্ৰ বা কিতাপ সৰলভাৱে একাধিক কপি মুদ্ৰণ কৰা সম্ভব হৈছিল, যাৰ ফলত চাৰা তথ্য আৰু জ্ঞানৰ বিস্তাৰ হৈছে। গুটেনবাৰ্গৰ এই উদ্ভাৱনে যুগান্তকাৰী পৰিবৰ্তন আনিছিল, আৰু মুদ্ৰণ পৰিসৰে বিশ্বজুড়ে সৰ্বজনীনতা লাভ কৰে।<ref name="gutenberg2">{{Cite web |title=Gutenberg’s Printing Revolution |url=https://www.bl.uk/people/johannes-gutenberg |website=British Library |access-date=2025-06-10}}</ref> == ছপা পদ্ধতিৰ তুলনা == আজিকালি বহুত ধৰণৰ ছপা পদ্ধতি উপলব্ধ। মূলত, ছপা পদ্ধতিসমূহ দুটা প্ৰধান বিভাগত ভাগ কৰা হয়: অফচেট ছপা আৰু ডিজিটেল ছপা। অফচেট ছপাত, বিশেষকৈ বাণিজ্যিক মুদ্ৰণত, মেটাল প্লেটৰ ওপৰত চিত্ৰ বা পাঠ স্থানান্তৰ কৰা হয়।<ref name="offset1">{{Cite web |title=Offset Printing Explained |url=https://www.xerox.com/en-us/digital-printing/insights/offset-printing |website=Xerox |access-date=2025-06-10}}</ref> ই ব্যাপক পৰিসৰে ছপা কৰাৰ বাবে আদৰ্শ, আৰু ৰঙৰ গুণগত মান যথেষ্ট উচ্চ থাকে। অন্যদিকে, ডিজিটেল ছপাত কম পৰিসৰৰ মুদ্ৰণ আৰু কাষ্টমাইজড কাজৰ বাবে সুবিধাজনক। ই কোনো পৰিৱৰ্তন বা শাৰী নিৰ্দিষ্টতাৰে কপি কৰিব পাৰে, কিন্তু ব্যয়বহুল আৰু সীমিত পৰিসৰৰ কাৰণে বাণিজ্যিক ব্যৱহাৰতে অফচেটক তুলনা কৰে।<ref name="compare1">{{Cite web |title=Digital vs Offset Printing |url=https://www.printivity.com/insights/offset-vs-digital-printing/ |website=Printivity |access-date=2025-06-10}}</ref> == ডিজিটেল প্ৰিণ্টিং == ডিজিটেল প্ৰিণ্টিং হৈছে এক আধুনিক প্ৰযুক্তি য'ত মুদ্ৰণৰ বাবে কোনো প্ৰিণ্টিং প্লেটৰ প্ৰয়োজন নহয়। ইয়াত সিধা কম্পিউটাৰ ফাইলৰ পৰা ছপা কৰা হয়, যাৰ ফলে দ্ৰুত ফলাফল পোৱা যায়।<ref name="digital1">{{Cite web |title=What is Digital Printing? |url=https://www.hp.com/us-en/printers/digital-printing.html |website=HP |access-date=2025-06-10}}</ref> এই পদ্ধতিৰ অন্যতম সুবিধা হৈছে সৰু পৰিমাণত মুদ্ৰণ কৰাও সস্তা আৰু সুবিধাজনক। ডিজিটেল ছপাৰ মাধ্যমেৰে বিশেষ ধৰণৰ কাষ্টমাইজড ছপা তথা গ্ৰাফিক ডিজাইনৰ মুদ্ৰণও কৰিব পাৰি। ই পোৰ্টেবল আৰু অতি চপৰ ছপাৰ বাবে আদৰ্শ।<ref name="digital2">{{Cite web |title=Benefits of Digital Printing |url=https://www.kodak.com/en/print/page/digital-printing-benefits |website=Kodak |access-date=2025-06-10}}</ref> == থ্ৰীডি প্ৰিণ্টিং == থ্ৰীডি প্ৰিণ্টিং বা additive manufacturing হৈছে এক নতুন আৰু উদীয়মান প্ৰযুক্তি, য'ত ডিজিটেল মডেলৰ পৰা বস্তুৰ ভলিউমিক শেপ সৃষ্টিৰ বাবে থ্ৰীডি প্ৰিণ্টাৰ ব্যৱহৃত হয়।<ref name="3d1">{{Cite web |title=What is 3D Printing? |url=https://www.autodesk.com/solutions/3d-printing |website=Autodesk |access-date=2025-06-10}}</ref> এই পদ্ধতিত উপাদান সৰবৰাহেৰে মুদ্ৰণ কৰা হয়, যাৰ মাধ্যমে পুৰাণী মেকানিকেল ছপাৰ পৰা ভিন্ন ভিন্ন ধৰণৰ বস্তু সৃষ্ট কৰা হয়। থ্ৰীডি প্ৰিণ্টিংৰ মাধ্যমে বিশেষভাবে সাঁচ, মডেল, আৰু মেকানিক্যাল অংশ মুদ্ৰণ কৰা হয়। এই প্ৰযুক্তি অৰ্থনীতিৰ বিভিন্ন খণ্ডত বিপ্লব আনিছে আৰু ই এক বিশাল সম্ভাৱনাময় ক্ষেত্ৰ সৃষ্টি কৰিছে।<ref name="3d2">{{Cite web |title=Applications of 3D Printing |url=https://www.3dsystems.com/3d-printing |website=3D Systems |access-date=2025-06-10}}</ref> ==টোকা== {{notelist}} == তথ্যসূত্ৰ == <references /> [[শ্ৰেণী:প্ৰযুক্তি]] 80jzokobm3awzwg11gjyu44vilrdw5q 0 122615 516862 2025-06-10T12:14:34Z Dipankar Das 36094 [[কালবেলা (চলচ্চিত্ৰ)]]-লৈ পুনৰ্নিৰ্দেশ কৰা হ'ল 516862 wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[কালবেলা (চলচ্চিত্ৰ)]] o54ef9ntlldc6h2yyabp46tsyz5vhp9 6 122616 516864 2025-06-10T12:16:59Z Dipankar Das 36094 516864 wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 516865 516864 2025-06-10T12:18:05Z Dipankar Das 36094 516865 wikitext text/x-wiki == সাৰাংশ == {{Non-free use rationale |Article= কালবেলা (চলচ্চিত্ৰ) |Description=Dvd cover of Kaalbela |Source=http://kaalbelathemovie.com/ |Portion= Single frame |Low_resolution= This image is of low resolution. |Purpose= The image is displayed here on Wikipedia to provide visual information regarding the film in question and is only used for informational or educational purposes. |Replaceability= No alternate, free image exists that can be used to illustrate the subject matter. |other_information= It is believed that this image will not devalue the ability of the copyright holder to profit from the original work. }} == অনুজ্ঞাপত্ৰ == {{Non-free film poster|image has rationale=yes|Indian film posters}} cwgxepyc5o4fexprmud3yrt6kytu82s 6 122617 516866 2025-06-10T12:21:35Z Dipankar Das 36094 516866 wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 516867 516866 2025-06-10T12:23:10Z Dipankar Das 36094 516867 wikitext text/x-wiki == সাৰাংশ == {{Non-free use rationale poster | Media = film | Use = Infobox | Article = No Land's Song | Source = https://www.imdb.com/title/tt3614356/ }} == অনুজ্ঞাপত্ৰ == {{Non-free film poster|image has rationale=yes|Iranian film posters}} 3ulibwnjm8s30kzwqjffue1051d6pia 0 122618 516868 2025-06-10T12:23:59Z Dipankar Das 36094 [[ন' লেণ্ড'ছ ছং]]-লৈ পুনৰ্নিৰ্দেশ কৰা হ'ল 516868 wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[ন' লেণ্ড'ছ ছং]] cn0u5ujfgtf0slhmhfthe12a44heh3s 0 122619 516879 2025-06-10T15:22:57Z Human Anubhav 45073 নতুন পৃষ্ঠা: {{multiple image | perrow = 2 | total_width = 400 | image1 = Andasol Guadix 4.jpg | alt1 = স্পেইনৰ সমতল ভূমিত সৰল আকাৰত পৰিৱেশিত সৌৰ উত্তাপ শোষণ কৰা আয়না আৰু পৃষ্ঠভূমিত বৰফেৰে আৱৃত পৰ্বতমালা | image2 = Darling_Wind_Farm.jpg | alt2... 516879 wikitext text/x-wiki {{multiple image | perrow = 2 | total_width = 400 | image1 = Andasol Guadix 4.jpg | alt1 = স্পেইনৰ সমতল ভূমিত সৰল আকাৰত পৰিৱেশিত সৌৰ উত্তাপ শোষণ কৰা আয়না আৰু পৃষ্ঠভূমিত বৰফেৰে আৱৃত পৰ্বতমালা | image2 = Darling_Wind_Farm.jpg | alt2 = ৰঙা মাটিৰ ৰাস্তা কাষত পৱন টাৰবাইন | image3 = ThreeGorgesDam-China2009.jpg | alt3 = চীনৰ ইয়াংজে নদীত অৱস্থিত থ্ৰী গর্জেছ বাঁধ | image4 = Steven's_Croft_Biomass_Plant_-_geograph.org.uk_-_800207.jpg | alt4 = স্কটলেণ্ডৰ জৈব-জ্বালানিৰ উদ্ভিদ | footer = পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তিৰ উদাহৰণ: স্পেইনৰ [[সৌৰ তাপ শক্তি]] আৰু [[গলিত লোণৰ উত্তাপ সংগ্ৰাহক]], দক্ষিণ আফ্ৰিকাৰ [[পৱন শক্তি]], চীনৰ [[ইয়াংজে নদী]]ৰ [[থ্ৰী গর্জেছ বাঁধ]], আৰু [[স্কটলেণ্ড]]ৰ [[জৈৱ শক্তি]] উদ্ভিদ }} '''পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তি''' (বা '''সেউজ শক্তি''') হৈছে এনে [[শক্তি]] যি [[পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য উৎস|পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য প্ৰাকৃতিক উৎস]]ৰ পৰা আহে, আৰু যিবোৰ মানুহৰ জীৱনকালত পুনৰ উৎপন্ন হ’ব পাৰে। আটাইতকৈ বেছিভাগ ব্যৱহৃত পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তি হৈছে [[সৌৰ শক্তি]], [[পৱন শক্তি]] আৰু [[জলবিদ্যুৎ শক্তি]]। [[জৈৱ শক্তি]] আৰু [[ভূ-তাপীয় শক্তি]]ও কিছুমান দেশত গুৰুত্বপূৰ্ণ। কিছুমানে [[নিউক্লিয়াৰ শক্তি]]কো পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য বুলি গণ্য কৰে, যদিও এই বিষয়ে বিতৰ্ক আছে, কাৰণ নিউক্লিয়াৰ শক্তিৰ বাবে [[ইউৰেনিয়াম]] খনন কৰিব লাগে, যি নৱীকৰণযোগ্য নহয়। পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তি সৰু বা ডাঙৰ প্ৰকল্প হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি, আৰু এইবোৰ নগৰ আৰু গাঁও-উভয় অঞ্চলতে উপযোগী। এই শক্তি প্ৰায়ে [[বিদ্যুৎকৰণ]]ৰ সৈতে একেলগে ব্যৱহৃত হয়, যাৰ বহুতো লাভ আছে: বিদ্যুতে [[উত্তাপ স্থানান্তৰ]] কৰিব পাৰে আৰু [[বৈদ্যুতিক বাহন]] সচল কৰিব পাৰে, লগতে ইয়াৰ ব্যৱহাৰ স্থানত কোনো দূষণ নোহোৱা হয়। [[File:Global Renewable Energy Production by Countries and Sources in 2023.svg|thumb|alt=২০২৩ চনত অঞ্চলভেদে শীৰ্ষ স্থানত থকা দেশসমূহৰ বিভিন্ন ধৰণৰ পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তিৰ উত্‍সৰ অনুপাত |২০২৩ চনত অঞ্চলভেদে শীৰ্ষ স্থানত থকা দেশসমূহৰ বিভিন্ন ধৰণৰ পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তিৰ উত্‍সৰ অনুপাত]] [[পৰিবৰ্তনশীল পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তি]] হৈছে এনে উৎস, যিবোৰৰ উৎপাদন স্বাভাৱিকভাৱে পাৰ্থক্য ঘটে — যেনে পৱন আৰু সৌৰ শক্তি। আনহাতে, ''নিয়ন্ত্ৰণযোগ্য'' পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য উৎসবোৰত [[বাঁধযুক্ত জলবিদ্যুৎ]], [[জৈৱ শক্তি]] আৰু [[ভূ-তাপীয় শক্তি]] আছে। যোৱা ৩০ বছৰত এই শক্তি ব্যৱস্থাসমূহ অধিক কার্যকৰী আৰু সস্তা হৈছে।<ref>{{cite web |title=Global renewable energy trends |url=https://www2.deloitte.com/insights/us/en/industry/power-and-utilities/global-renewable-energy-trends.html |website=Deloitte Insights |access-date=28 January 2019}}</ref> বৰ্তমান সৰ্বাধিক নতুন বিদ্যুৎ উৎপাদনৰ ক্ষমতা পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য উৎসৰ পৰা আহে।<ref>{{Cite web |title=Renewable Energy Now Accounts for a Third of Global Power Capacity |url=https://www.irena.org/newsroom/pressreleases/2019/Apr/Renewable-Energy-Now-Accounts-for-a-Third-of-Global-Power-Capacity |date=2 April 2019 |website=IRENA}}</ref> অধিকাংশ দেশত [[সৌৰ ফটোভল্টেইক]] অথবা [[স্থলভাগৰ পৱন শক্তি]] নতুন বিদ্যুৎ স্থাপনাৰ বাবে আটাইতকৈ সস্তা বিকল্প।<ref name="IEA Renewables 2020">{{cite report |url=https://www.iea.org/reports/renewables-2020 |title=Renewables 2020 |author=IEA |year=2020}}</ref> ২০১১ ৰ পৰা ২০২১লৈ, বিশ্বজুৰি বিদ্যুৎ যোগানত পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তিৰ অংশ ২০% ৰ পৰা ২৮% লৈ বৃদ্ধি পাইছে। সেইমধ্যে সৌৰ আৰু পৱন শক্তিয়ে ২% ৰ পৰা ১০% লৈ বৃদ্ধি পাইছে। একেধৰণে, [[অপ্ৰাকৃতিক শক্তি]] ব্যৱহাৰ ৬৮% ৰ পৰা ৬২%লৈ হ্ৰাস পাইছে।<ref name=":8">{{cite journal |title=Renewables 2022 |url=https://www.ren21.net/reports/global-status-report/ |date=14 June 2019}}</ref> ২০২৪ চনত পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তিয়ে বিশ্বৰ ৩০% বিদ্যুৎ উৎপাদন যোগান ধৰে, আৰু ২০৩০ চনত ইয়াৰ অংশ ৪৫%ৰো অধিক হ’ব বুলি অনুমান কৰা হৈছে।<ref>{{Cite web |title=Global Electricity Review 2025 |url=https://ember-energy.org/latest-insights/global-electricity-review-2025/ |access-date=2025-04-11 |website=Ember}}</ref><ref>{{Cite web |title=Renewables - Energy System |url=https://www.iea.org/energy-system/renewables |website=IEA}}</ref> পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তিৰ ব্যৱহাৰৰ প্ৰধান উদ্দেশ্য হৈছে [[জীৱাশ্ম ইন্ধন]]ৰ [[সেউজ গেছ নির্গমন]] হ্ৰাস কৰি [[জীৱাশ্ম শক্তিৰ ফলত হোৱা জলবায়ু পৰিৱৰ্তন]] ৰোধ কৰা। সাধাৰণতে, পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য উৎসে জীৱাশ্ম ইন্ধনৰ তুলনাত বহুত কম দূষণ সৃষ্টি কৰে।<ref name=":2" /> [[আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় শক্তি সংস্থা]] অনুসৰি, ২০৫০ চনত [[নেট শূন্য নির্গমন]] লাভ কৰিবলৈ বিশ্বৰ ৯০% বিদ্যুৎ পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য উৎসৰ পৰা আহিব লাগিব।<ref>{{Cite web |title=Rapid rollout of clean technologies makes energy cheaper |url=https://www.iea.org/news/rapid-rollout-of-clean-technologies-makes-energy-cheaper-not-more-costly |date=2024-05-30}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও, এই উৎসবোৰে [[বায়ু দূষণ]]ও যথেষ্ট হ্ৰাস কৰে, যাৰ ফলত জনস্বাস্থ্য উন্নত হয়। তথ্যসূত্ৰসমূহৰ অনুবাদ প্ৰয়োজন হলে জনাব। o1ww0800cys54tmin06zoyj6r91o3s8 516880 516879 2025-06-10T15:23:34Z Human Anubhav 45073 516880 wikitext text/x-wiki {{পোখালি}}{{multiple image | perrow = 2 | total_width = 400 | image1 = Andasol Guadix 4.jpg | alt1 = স্পেইনৰ সমতল ভূমিত সৰল আকাৰত পৰিৱেশিত সৌৰ উত্তাপ শোষণ কৰা আয়না আৰু পৃষ্ঠভূমিত বৰফেৰে আৱৃত পৰ্বতমালা | image2 = Darling_Wind_Farm.jpg | alt2 = ৰঙা মাটিৰ ৰাস্তা কাষত পৱন টাৰবাইন | image3 = ThreeGorgesDam-China2009.jpg | alt3 = চীনৰ ইয়াংজে নদীত অৱস্থিত থ্ৰী গর্জেছ বাঁধ | image4 = Steven's_Croft_Biomass_Plant_-_geograph.org.uk_-_800207.jpg | alt4 = স্কটলেণ্ডৰ জৈব-জ্বালানিৰ উদ্ভিদ | footer = পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তিৰ উদাহৰণ: স্পেইনৰ [[সৌৰ তাপ শক্তি]] আৰু [[গলিত লোণৰ উত্তাপ সংগ্ৰাহক]], দক্ষিণ আফ্ৰিকাৰ [[পৱন শক্তি]], চীনৰ [[ইয়াংজে নদী]]ৰ [[থ্ৰী গর্জেছ বাঁধ]], আৰু [[স্কটলেণ্ড]]ৰ [[জৈৱ শক্তি]] উদ্ভিদ }} '''পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তি''' (বা '''সেউজ শক্তি''') হৈছে এনে [[শক্তি]] যি [[পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য উৎস|পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য প্ৰাকৃতিক উৎস]]ৰ পৰা আহে, আৰু যিবোৰ মানুহৰ জীৱনকালত পুনৰ উৎপন্ন হ’ব পাৰে। আটাইতকৈ বেছিভাগ ব্যৱহৃত পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তি হৈছে [[সৌৰ শক্তি]], [[পৱন শক্তি]] আৰু [[জলবিদ্যুৎ শক্তি]]। [[জৈৱ শক্তি]] আৰু [[ভূ-তাপীয় শক্তি]]ও কিছুমান দেশত গুৰুত্বপূৰ্ণ। কিছুমানে [[নিউক্লিয়াৰ শক্তি]]কো পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য বুলি গণ্য কৰে, যদিও এই বিষয়ে বিতৰ্ক আছে, কাৰণ নিউক্লিয়াৰ শক্তিৰ বাবে [[ইউৰেনিয়াম]] খনন কৰিব লাগে, যি নৱীকৰণযোগ্য নহয়। পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তি সৰু বা ডাঙৰ প্ৰকল্প হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি, আৰু এইবোৰ নগৰ আৰু গাঁও-উভয় অঞ্চলতে উপযোগী। এই শক্তি প্ৰায়ে [[বিদ্যুৎকৰণ]]ৰ সৈতে একেলগে ব্যৱহৃত হয়, যাৰ বহুতো লাভ আছে: বিদ্যুতে [[উত্তাপ স্থানান্তৰ]] কৰিব পাৰে আৰু [[বৈদ্যুতিক বাহন]] সচল কৰিব পাৰে, লগতে ইয়াৰ ব্যৱহাৰ স্থানত কোনো দূষণ নোহোৱা হয়। [[File:Global Renewable Energy Production by Countries and Sources in 2023.svg|thumb|alt=২০২৩ চনত অঞ্চলভেদে শীৰ্ষ স্থানত থকা দেশসমূহৰ বিভিন্ন ধৰণৰ পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তিৰ উত্‍সৰ অনুপাত |২০২৩ চনত অঞ্চলভেদে শীৰ্ষ স্থানত থকা দেশসমূহৰ বিভিন্ন ধৰণৰ পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তিৰ উত্‍সৰ অনুপাত]] [[পৰিবৰ্তনশীল পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তি]] হৈছে এনে উৎস, যিবোৰৰ উৎপাদন স্বাভাৱিকভাৱে পাৰ্থক্য ঘটে — যেনে পৱন আৰু সৌৰ শক্তি। আনহাতে, ''নিয়ন্ত্ৰণযোগ্য'' পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য উৎসবোৰত [[বাঁধযুক্ত জলবিদ্যুৎ]], [[জৈৱ শক্তি]] আৰু [[ভূ-তাপীয় শক্তি]] আছে। যোৱা ৩০ বছৰত এই শক্তি ব্যৱস্থাসমূহ অধিক কার্যকৰী আৰু সস্তা হৈছে।<ref>{{cite web |title=Global renewable energy trends |url=https://www2.deloitte.com/insights/us/en/industry/power-and-utilities/global-renewable-energy-trends.html |website=Deloitte Insights |access-date=28 January 2019}}</ref> বৰ্তমান সৰ্বাধিক নতুন বিদ্যুৎ উৎপাদনৰ ক্ষমতা পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য উৎসৰ পৰা আহে।<ref>{{Cite web |title=Renewable Energy Now Accounts for a Third of Global Power Capacity |url=https://www.irena.org/newsroom/pressreleases/2019/Apr/Renewable-Energy-Now-Accounts-for-a-Third-of-Global-Power-Capacity |date=2 April 2019 |website=IRENA}}</ref> অধিকাংশ দেশত [[সৌৰ ফটোভল্টেইক]] অথবা [[স্থলভাগৰ পৱন শক্তি]] নতুন বিদ্যুৎ স্থাপনাৰ বাবে আটাইতকৈ সস্তা বিকল্প।<ref name="IEA Renewables 2020">{{cite report |url=https://www.iea.org/reports/renewables-2020 |title=Renewables 2020 |author=IEA |year=2020}}</ref> ২০১১ ৰ পৰা ২০২১লৈ, বিশ্বজুৰি বিদ্যুৎ যোগানত পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তিৰ অংশ ২০% ৰ পৰা ২৮% লৈ বৃদ্ধি পাইছে। সেইমধ্যে সৌৰ আৰু পৱন শক্তিয়ে ২% ৰ পৰা ১০% লৈ বৃদ্ধি পাইছে। একেধৰণে, [[অপ্ৰাকৃতিক শক্তি]] ব্যৱহাৰ ৬৮% ৰ পৰা ৬২%লৈ হ্ৰাস পাইছে।<ref name=":8">{{cite journal |title=Renewables 2022 |url=https://www.ren21.net/reports/global-status-report/ |date=14 June 2019}}</ref> ২০২৪ চনত পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তিয়ে বিশ্বৰ ৩০% বিদ্যুৎ উৎপাদন যোগান ধৰে, আৰু ২০৩০ চনত ইয়াৰ অংশ ৪৫%ৰো অধিক হ’ব বুলি অনুমান কৰা হৈছে।<ref>{{Cite web |title=Global Electricity Review 2025 |url=https://ember-energy.org/latest-insights/global-electricity-review-2025/ |access-date=2025-04-11 |website=Ember}}</ref><ref>{{Cite web |title=Renewables - Energy System |url=https://www.iea.org/energy-system/renewables |website=IEA}}</ref> পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তিৰ ব্যৱহাৰৰ প্ৰধান উদ্দেশ্য হৈছে [[জীৱাশ্ম ইন্ধন]]ৰ [[সেউজ গেছ নির্গমন]] হ্ৰাস কৰি [[জীৱাশ্ম শক্তিৰ ফলত হোৱা জলবায়ু পৰিৱৰ্তন]] ৰোধ কৰা। সাধাৰণতে, পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য উৎসে জীৱাশ্ম ইন্ধনৰ তুলনাত বহুত কম দূষণ সৃষ্টি কৰে।<ref name=":2" /> [[আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় শক্তি সংস্থা]] অনুসৰি, ২০৫০ চনত [[নেট শূন্য নির্গমন]] লাভ কৰিবলৈ বিশ্বৰ ৯০% বিদ্যুৎ পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য উৎসৰ পৰা আহিব লাগিব।<ref>{{Cite web |title=Rapid rollout of clean technologies makes energy cheaper |url=https://www.iea.org/news/rapid-rollout-of-clean-technologies-makes-energy-cheaper-not-more-costly |date=2024-05-30}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও, এই উৎসবোৰে [[বায়ু দূষণ]]ও যথেষ্ট হ্ৰাস কৰে, যাৰ ফলত জনস্বাস্থ্য উন্নত হয়। ==তথ্যসূত্ৰ== 18syxhwy4mx6yjxp10s3c8p5kz5yiim 516881 516880 2025-06-10T15:24:25Z Human Anubhav 45073 516881 wikitext text/x-wiki {{পোখালি}}{{multiple image | perrow = 2 | total_width = 400 | image1 = Andasol Guadix 4.jpg | alt1 = স্পেইনৰ সমতল ভূমিত সৰল আকাৰত পৰিৱেশিত সৌৰ উত্তাপ শোষণ কৰা আয়না আৰু পৃষ্ঠভূমিত বৰফেৰে আৱৃত পৰ্বতমালা | image2 = Darling_Wind_Farm.jpg | alt2 = ৰঙা মাটিৰ ৰাস্তা কাষত পৱন টাৰবাইন | image3 = ThreeGorgesDam-China2009.jpg | alt3 = চীনৰ ইয়াংজে নদীত অৱস্থিত থ্ৰী গর্জেছ বাঁধ | image4 = Steven's_Croft_Biomass_Plant_-_geograph.org.uk_-_800207.jpg | alt4 = স্কটলেণ্ডৰ জৈব-জ্বালানিৰ উদ্ভিদ | footer = পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তিৰ উদাহৰণ: স্পেইনৰ [[সৌৰ তাপ শক্তি]] আৰু [[গলিত লোণৰ উত্তাপ সংগ্ৰাহক]], দক্ষিণ আফ্ৰিকাৰ [[পৱন শক্তি]], চীনৰ [[ইয়াংজে নদী]]ৰ [[থ্ৰী গর্জেছ বাঁধ]], আৰু [[স্কটলেণ্ড]]ৰ [[জৈৱ শক্তি]] উদ্ভিদ }} '''পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তি''' (বা '''সেউজ শক্তি''') হৈছে এনে [[শক্তি]] যি [[পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য উৎস|পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য প্ৰাকৃতিক উৎস]]ৰ পৰা আহে, আৰু যিবোৰ মানুহৰ জীৱনকালত পুনৰ উৎপন্ন হ’ব পাৰে। আটাইতকৈ বেছিভাগ ব্যৱহৃত পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তি হৈছে [[সৌৰ শক্তি]], [[পৱন শক্তি]] আৰু [[জলবিদ্যুৎ শক্তি]]। [[জৈৱ শক্তি]] আৰু [[ভূ-তাপীয় শক্তি]]ও কিছুমান দেশত গুৰুত্বপূৰ্ণ। কিছুমানে [[নিউক্লিয়াৰ শক্তি]]কো পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য বুলি গণ্য কৰে, যদিও এই বিষয়ে বিতৰ্ক আছে, কাৰণ নিউক্লিয়াৰ শক্তিৰ বাবে [[ইউৰেনিয়াম]] খনন কৰিব লাগে, যি নৱীকৰণযোগ্য নহয়। পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তি সৰু বা ডাঙৰ প্ৰকল্প হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি, আৰু এইবোৰ নগৰ আৰু গাঁও-উভয় অঞ্চলতে উপযোগী। এই শক্তি প্ৰায়ে [[বিদ্যুৎকৰণ]]ৰ সৈতে একেলগে ব্যৱহৃত হয়, যাৰ বহুতো লাভ আছে: বিদ্যুতে [[উত্তাপ স্থানান্তৰ]] কৰিব পাৰে আৰু [[বৈদ্যুতিক বাহন]] সচল কৰিব পাৰে, লগতে ইয়াৰ ব্যৱহাৰ স্থানত কোনো দূষণ নোহোৱা হয়। [[File:Global Renewable Energy Production by Countries and Sources in 2023.svg|thumb|alt=২০২৩ চনত অঞ্চলভেদে শীৰ্ষ স্থানত থকা দেশসমূহৰ বিভিন্ন ধৰণৰ পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তিৰ উত্‍সৰ অনুপাত |২০২৩ চনত অঞ্চলভেদে শীৰ্ষ স্থানত থকা দেশসমূহৰ বিভিন্ন ধৰণৰ পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তিৰ উত্‍সৰ অনুপাত]] [[পৰিবৰ্তনশীল পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তি]] হৈছে এনে উৎস, যিবোৰৰ উৎপাদন স্বাভাৱিকভাৱে পাৰ্থক্য ঘটে — যেনে পৱন আৰু সৌৰ শক্তি। আনহাতে, ''নিয়ন্ত্ৰণযোগ্য'' পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য উৎসবোৰত [[বাঁধযুক্ত জলবিদ্যুৎ]], [[জৈৱ শক্তি]] আৰু [[ভূ-তাপীয় শক্তি]] আছে। যোৱা ৩০ বছৰত এই শক্তি ব্যৱস্থাসমূহ অধিক কার্যকৰী আৰু সস্তা হৈছে।<ref>{{cite web |title=Global renewable energy trends |url=https://www2.deloitte.com/insights/us/en/industry/power-and-utilities/global-renewable-energy-trends.html |website=Deloitte Insights |access-date=28 January 2019}}</ref> বৰ্তমান সৰ্বাধিক নতুন বিদ্যুৎ উৎপাদনৰ ক্ষমতা পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য উৎসৰ পৰা আহে।<ref>{{Cite web |title=Renewable Energy Now Accounts for a Third of Global Power Capacity |url=https://www.irena.org/newsroom/pressreleases/2019/Apr/Renewable-Energy-Now-Accounts-for-a-Third-of-Global-Power-Capacity |date=2 April 2019 |website=IRENA}}</ref> অধিকাংশ দেশত [[সৌৰ ফটোভল্টেইক]] অথবা [[স্থলভাগৰ পৱন শক্তি]] নতুন বিদ্যুৎ স্থাপনাৰ বাবে আটাইতকৈ সস্তা বিকল্প।<ref name="IEA Renewables 2020">{{cite report |url=https://www.iea.org/reports/renewables-2020 |title=Renewables 2020 |author=IEA |year=2020}}</ref> ২০১১ ৰ পৰা ২০২১লৈ, বিশ্বজুৰি বিদ্যুৎ যোগানত পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তিৰ অংশ ২০% ৰ পৰা ২৮% লৈ বৃদ্ধি পাইছে। সেইমধ্যে সৌৰ আৰু পৱন শক্তিয়ে ২% ৰ পৰা ১০% লৈ বৃদ্ধি পাইছে। একেধৰণে, [[অপ্ৰাকৃতিক শক্তি]] ব্যৱহাৰ ৬৮% ৰ পৰা ৬২%লৈ হ্ৰাস পাইছে।<ref name=":8">{{cite journal |title=Renewables 2022 |url=https://www.ren21.net/reports/global-status-report/ |date=14 June 2019}}</ref> ২০২৪ চনত পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তিয়ে বিশ্বৰ ৩০% বিদ্যুৎ উৎপাদন যোগান ধৰে, আৰু ২০৩০ চনত ইয়াৰ অংশ ৪৫%ৰো অধিক হ’ব বুলি অনুমান কৰা হৈছে।<ref>{{Cite web |title=Global Electricity Review 2025 |url=https://ember-energy.org/latest-insights/global-electricity-review-2025/ |access-date=2025-04-11 |website=Ember}}</ref><ref>{{Cite web |title=Renewables - Energy System |url=https://www.iea.org/energy-system/renewables |website=IEA}}</ref> পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তিৰ ব্যৱহাৰৰ প্ৰধান উদ্দেশ্য হৈছে [[জীৱাশ্ম ইন্ধন]]ৰ [[সেউজ গেছ নির্গমন]] হ্ৰাস কৰি [[জীৱাশ্ম শক্তিৰ ফলত হোৱা জলবায়ু পৰিৱৰ্তন]] ৰোধ কৰা। সাধাৰণতে, পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য উৎসে জীৱাশ্ম ইন্ধনৰ তুলনাত বহুত কম দূষণ সৃষ্টি কৰে। [[আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় শক্তি সংস্থা]] অনুসৰি, ২০৫০ চনত [[নেট শূন্য নির্গমন]] লাভ কৰিবলৈ বিশ্বৰ ৯০% বিদ্যুৎ পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য উৎসৰ পৰা আহিব লাগিব।<ref>{{Cite web |title=Rapid rollout of clean technologies makes energy cheaper |url=https://www.iea.org/news/rapid-rollout-of-clean-technologies-makes-energy-cheaper-not-more-costly |date=2024-05-30}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও, এই উৎসবোৰে [[বায়ু দূষণ]]ও যথেষ্ট হ্ৰাস কৰে, যাৰ ফলত জনস্বাস্থ্য উন্নত হয়। ==তথ্যসূত্ৰ== kjf4btskfhn73evmxskf379c0h60nsr 516882 516881 2025-06-10T15:26:31Z Kandarpajit Kallol 6257 [[ৱিকিপিডিয়া:লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰক|লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰকৰ]] সহায়ত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰণ কৰা হ’ল। 516882 wikitext text/x-wiki {{পোখালি}}{{multiple image | perrow = 2 | total_width = 400 | image1 = Andasol Guadix 4.jpg | alt1 = স্পেইনৰ সমতল ভূমিত সৰল আকাৰত পৰিৱেশিত সৌৰ উত্তাপ শোষণ কৰা আয়না আৰু পৃষ্ঠভূমিত বৰফেৰে আৱৃত পৰ্বতমালা | image2 = Darling_Wind_Farm.jpg | alt2 = ৰঙা মাটিৰ ৰাস্তা কাষত পৱন টাৰবাইন | image3 = ThreeGorgesDam-China2009.jpg | alt3 = চীনৰ ইয়াংজে নদীত অৱস্থিত থ্ৰী গৰ্জেছ বাঁধ | image4 = Steven's_Croft_Biomass_Plant_-_geograph.org.uk_-_800207.jpg | alt4 = স্কটলেণ্ডৰ জৈব-জ্বালানিৰ উদ্ভিদ | footer = পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তিৰ উদাহৰণ: স্পেইনৰ [[সৌৰ তাপ শক্তি]] আৰু [[গলিত লোণৰ উত্তাপ সংগ্ৰাহক]], দক্ষিণ আফ্ৰিকাৰ [[পৱন শক্তি]], চীনৰ [[ইয়াংজে নদী]]ৰ [[থ্ৰী গৰ্জেছ বাঁধ]], আৰু [[স্কটলেণ্ড]]ৰ [[জৈৱ শক্তি]] উদ্ভিদ }} '''পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তি''' (বা '''সেউজ শক্তি''') হৈছে এনে [[শক্তি]] যি [[পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য উৎস|পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য প্ৰাকৃতিক উৎস]]ৰ পৰা আহে, আৰু যিবোৰ মানুহৰ জীৱনকালত পুনৰ উৎপন্ন হ’ব পাৰে। আটাইতকৈ বেছিভাগ ব্যৱহৃত পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তি হৈছে [[সৌৰ শক্তি]], [[পৱন শক্তি]] আৰু [[জলবিদ্যুৎ শক্তি]]। [[জৈৱ শক্তি]] আৰু [[ভূ-তাপীয় শক্তি]]ও কিছুমান দেশত গুৰুত্বপূৰ্ণ। কিছুমানে [[নিউক্লিয়াৰ শক্তি]]কো পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য বুলি গণ্য কৰে, যদিও এই বিষয়ে বিতৰ্ক আছে, কাৰণ নিউক্লিয়াৰ শক্তিৰ বাবে [[ইউৰেনিয়াম]] খনন কৰিব লাগে, যি নৱীকৰণযোগ্য নহয়। পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তি সৰু বা ডাঙৰ প্ৰকল্প হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি, আৰু এইবোৰ নগৰ আৰু গাঁও-উভয় অঞ্চলতে উপযোগী। এই শক্তি প্ৰায়ে [[বিদ্যুৎকৰণ]]ৰ সৈতে একেলগে ব্যৱহৃত হয়, যাৰ বহুতো লাভ আছে: বিদ্যুতে [[উত্তাপ স্থানান্তৰ]] কৰিব পাৰে আৰু [[বৈদ্যুতিক বাহন]] সচল কৰিব পাৰে, লগতে ইয়াৰ ব্যৱহাৰ স্থানত কোনো দূষণ নোহোৱা হয়। [[File:Global Renewable Energy Production by Countries and Sources in 2023.svg|thumb|alt=২০২৩ চনত অঞ্চলভেদে শীৰ্ষ স্থানত থকা দেশসমূহৰ বিভিন্ন ধৰণৰ পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তিৰ উত্‍সৰ অনুপাত |২০২৩ চনত অঞ্চলভেদে শীৰ্ষ স্থানত থকা দেশসমূহৰ বিভিন্ন ধৰণৰ পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তিৰ উত্‍সৰ অনুপাত]] [[পৰিবৰ্তনশীল পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তি]] হৈছে এনে উৎস, যিবোৰৰ উৎপাদন স্বাভাৱিকভাৱে পাৰ্থক্য ঘটে — যেনে পৱন আৰু সৌৰ শক্তি। আনহাতে, ''নিয়ন্ত্ৰণযোগ্য'' পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য উৎসবোৰত [[বাঁধযুক্ত জলবিদ্যুৎ]], [[জৈৱ শক্তি]] আৰু [[ভূ-তাপীয় শক্তি]] আছে। যোৱা ৩০ বছৰত এই শক্তি ব্যৱস্থাসমূহ অধিক কাৰ্যকৰী আৰু সস্তা হৈছে।<ref>{{cite web |title=Global renewable energy trends |url=https://www2.deloitte.com/insights/us/en/industry/power-and-utilities/global-renewable-energy-trends.html |website=Deloitte Insights |access-date=28 January 2019}}</ref> বৰ্তমান সৰ্বাধিক নতুন বিদ্যুৎ উৎপাদনৰ ক্ষমতা পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য উৎসৰ পৰা আহে।<ref>{{Cite web |title=Renewable Energy Now Accounts for a Third of Global Power Capacity |url=https://www.irena.org/newsroom/pressreleases/2019/Apr/Renewable-Energy-Now-Accounts-for-a-Third-of-Global-Power-Capacity |date=2 April 2019 |website=IRENA}}</ref> অধিকাংশ দেশত [[সৌৰ ফটোভল্টেইক]] অথবা [[স্থলভাগৰ পৱন শক্তি]] নতুন বিদ্যুৎ স্থাপনাৰ বাবে আটাইতকৈ সস্তা বিকল্প।<ref name="IEA Renewables 2020">{{cite report |url=https://www.iea.org/reports/renewables-2020 |title=Renewables 2020 |author=IEA |year=2020}}</ref> ২০১১ ৰ পৰা ২০২১লৈ, বিশ্বজুৰি বিদ্যুৎ যোগানত পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তিৰ অংশ ২০% ৰ পৰা ২৮% লৈ বৃদ্ধি পাইছে। সেইমধ্যে সৌৰ আৰু পৱন শক্তিয়ে ২% ৰ পৰা ১০% লৈ বৃদ্ধি পাইছে। একেধৰণে, [[অপ্ৰাকৃতিক শক্তি]] ব্যৱহাৰ ৬৮% ৰ পৰা ৬২%লৈ হ্ৰাস পাইছে।<ref name=":8">{{cite journal |title=Renewables 2022 |url=https://www.ren21.net/reports/global-status-report/ |date=14 June 2019}}</ref> ২০২৪ চনত পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তিয়ে বিশ্বৰ ৩০% বিদ্যুৎ উৎপাদন যোগান ধৰে, আৰু ২০৩০ চনত ইয়াৰ অংশ ৪৫%ৰো অধিক হ’ব বুলি অনুমান কৰা হৈছে।<ref>{{Cite web |title=Global Electricity Review 2025 |url=https://ember-energy.org/latest-insights/global-electricity-review-2025/ |access-date=2025-04-11 |website=Ember}}</ref><ref>{{Cite web |title=Renewables - Energy System |url=https://www.iea.org/energy-system/renewables |website=IEA}}</ref> পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তিৰ ব্যৱহাৰৰ প্ৰধান উদ্দেশ্য হৈছে [[জীৱাশ্ম ইন্ধন]]ৰ [[সেউজ গেছ নিৰ্গমন]] হ্ৰাস কৰি [[জীৱাশ্ম শক্তিৰ ফলত হোৱা জলবায়ু পৰিৱৰ্তন]] ৰোধ কৰা। সাধাৰণতে, পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য উৎসে জীৱাশ্ম ইন্ধনৰ তুলনাত বহুত কম দূষণ সৃষ্টি কৰে। [[আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় শক্তি সংস্থা]] অনুসৰি, ২০৫০ চনত [[নেট শূন্য নিৰ্গমন]] লাভ কৰিবলৈ বিশ্বৰ ৯০% বিদ্যুৎ পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য উৎসৰ পৰা আহিব লাগিব।<ref>{{Cite web |title=Rapid rollout of clean technologies makes energy cheaper |url=https://www.iea.org/news/rapid-rollout-of-clean-technologies-makes-energy-cheaper-not-more-costly |date=2024-05-30}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও, এই উৎসবোৰে [[বায়ু দূষণ]]ও যথেষ্ট হ্ৰাস কৰে, যাৰ ফলত জনস্বাস্থ্য উন্নত হয়। ==তথ্যসূত্ৰ== 0mma58qowcx9ew0s0b7q74hsm28eynj 516883 516882 2025-06-10T15:27:03Z Kandarpajit Kallol 6257 added [[Category:প্ৰযুক্তি]] using [[WP:HC|HotCat]] 516883 wikitext text/x-wiki {{পোখালি}}{{multiple image | perrow = 2 | total_width = 400 | image1 = Andasol Guadix 4.jpg | alt1 = স্পেইনৰ সমতল ভূমিত সৰল আকাৰত পৰিৱেশিত সৌৰ উত্তাপ শোষণ কৰা আয়না আৰু পৃষ্ঠভূমিত বৰফেৰে আৱৃত পৰ্বতমালা | image2 = Darling_Wind_Farm.jpg | alt2 = ৰঙা মাটিৰ ৰাস্তা কাষত পৱন টাৰবাইন | image3 = ThreeGorgesDam-China2009.jpg | alt3 = চীনৰ ইয়াংজে নদীত অৱস্থিত থ্ৰী গৰ্জেছ বাঁধ | image4 = Steven's_Croft_Biomass_Plant_-_geograph.org.uk_-_800207.jpg | alt4 = স্কটলেণ্ডৰ জৈব-জ্বালানিৰ উদ্ভিদ | footer = পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তিৰ উদাহৰণ: স্পেইনৰ [[সৌৰ তাপ শক্তি]] আৰু [[গলিত লোণৰ উত্তাপ সংগ্ৰাহক]], দক্ষিণ আফ্ৰিকাৰ [[পৱন শক্তি]], চীনৰ [[ইয়াংজে নদী]]ৰ [[থ্ৰী গৰ্জেছ বাঁধ]], আৰু [[স্কটলেণ্ড]]ৰ [[জৈৱ শক্তি]] উদ্ভিদ }} '''পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তি''' (বা '''সেউজ শক্তি''') হৈছে এনে [[শক্তি]] যি [[পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য উৎস|পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য প্ৰাকৃতিক উৎস]]ৰ পৰা আহে, আৰু যিবোৰ মানুহৰ জীৱনকালত পুনৰ উৎপন্ন হ’ব পাৰে। আটাইতকৈ বেছিভাগ ব্যৱহৃত পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তি হৈছে [[সৌৰ শক্তি]], [[পৱন শক্তি]] আৰু [[জলবিদ্যুৎ শক্তি]]। [[জৈৱ শক্তি]] আৰু [[ভূ-তাপীয় শক্তি]]ও কিছুমান দেশত গুৰুত্বপূৰ্ণ। কিছুমানে [[নিউক্লিয়াৰ শক্তি]]কো পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য বুলি গণ্য কৰে, যদিও এই বিষয়ে বিতৰ্ক আছে, কাৰণ নিউক্লিয়াৰ শক্তিৰ বাবে [[ইউৰেনিয়াম]] খনন কৰিব লাগে, যি নৱীকৰণযোগ্য নহয়। পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তি সৰু বা ডাঙৰ প্ৰকল্প হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি, আৰু এইবোৰ নগৰ আৰু গাঁও-উভয় অঞ্চলতে উপযোগী। এই শক্তি প্ৰায়ে [[বিদ্যুৎকৰণ]]ৰ সৈতে একেলগে ব্যৱহৃত হয়, যাৰ বহুতো লাভ আছে: বিদ্যুতে [[উত্তাপ স্থানান্তৰ]] কৰিব পাৰে আৰু [[বৈদ্যুতিক বাহন]] সচল কৰিব পাৰে, লগতে ইয়াৰ ব্যৱহাৰ স্থানত কোনো দূষণ নোহোৱা হয়। [[File:Global Renewable Energy Production by Countries and Sources in 2023.svg|thumb|alt=২০২৩ চনত অঞ্চলভেদে শীৰ্ষ স্থানত থকা দেশসমূহৰ বিভিন্ন ধৰণৰ পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তিৰ উত্‍সৰ অনুপাত |২০২৩ চনত অঞ্চলভেদে শীৰ্ষ স্থানত থকা দেশসমূহৰ বিভিন্ন ধৰণৰ পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তিৰ উত্‍সৰ অনুপাত]] [[পৰিবৰ্তনশীল পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তি]] হৈছে এনে উৎস, যিবোৰৰ উৎপাদন স্বাভাৱিকভাৱে পাৰ্থক্য ঘটে — যেনে পৱন আৰু সৌৰ শক্তি। আনহাতে, ''নিয়ন্ত্ৰণযোগ্য'' পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য উৎসবোৰত [[বাঁধযুক্ত জলবিদ্যুৎ]], [[জৈৱ শক্তি]] আৰু [[ভূ-তাপীয় শক্তি]] আছে। যোৱা ৩০ বছৰত এই শক্তি ব্যৱস্থাসমূহ অধিক কাৰ্যকৰী আৰু সস্তা হৈছে।<ref>{{cite web |title=Global renewable energy trends |url=https://www2.deloitte.com/insights/us/en/industry/power-and-utilities/global-renewable-energy-trends.html |website=Deloitte Insights |access-date=28 January 2019}}</ref> বৰ্তমান সৰ্বাধিক নতুন বিদ্যুৎ উৎপাদনৰ ক্ষমতা পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য উৎসৰ পৰা আহে।<ref>{{Cite web |title=Renewable Energy Now Accounts for a Third of Global Power Capacity |url=https://www.irena.org/newsroom/pressreleases/2019/Apr/Renewable-Energy-Now-Accounts-for-a-Third-of-Global-Power-Capacity |date=2 April 2019 |website=IRENA}}</ref> অধিকাংশ দেশত [[সৌৰ ফটোভল্টেইক]] অথবা [[স্থলভাগৰ পৱন শক্তি]] নতুন বিদ্যুৎ স্থাপনাৰ বাবে আটাইতকৈ সস্তা বিকল্প।<ref name="IEA Renewables 2020">{{cite report |url=https://www.iea.org/reports/renewables-2020 |title=Renewables 2020 |author=IEA |year=2020}}</ref> ২০১১ ৰ পৰা ২০২১লৈ, বিশ্বজুৰি বিদ্যুৎ যোগানত পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তিৰ অংশ ২০% ৰ পৰা ২৮% লৈ বৃদ্ধি পাইছে। সেইমধ্যে সৌৰ আৰু পৱন শক্তিয়ে ২% ৰ পৰা ১০% লৈ বৃদ্ধি পাইছে। একেধৰণে, [[অপ্ৰাকৃতিক শক্তি]] ব্যৱহাৰ ৬৮% ৰ পৰা ৬২%লৈ হ্ৰাস পাইছে।<ref name=":8">{{cite journal |title=Renewables 2022 |url=https://www.ren21.net/reports/global-status-report/ |date=14 June 2019}}</ref> ২০২৪ চনত পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তিয়ে বিশ্বৰ ৩০% বিদ্যুৎ উৎপাদন যোগান ধৰে, আৰু ২০৩০ চনত ইয়াৰ অংশ ৪৫%ৰো অধিক হ’ব বুলি অনুমান কৰা হৈছে।<ref>{{Cite web |title=Global Electricity Review 2025 |url=https://ember-energy.org/latest-insights/global-electricity-review-2025/ |access-date=2025-04-11 |website=Ember}}</ref><ref>{{Cite web |title=Renewables - Energy System |url=https://www.iea.org/energy-system/renewables |website=IEA}}</ref> পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তিৰ ব্যৱহাৰৰ প্ৰধান উদ্দেশ্য হৈছে [[জীৱাশ্ম ইন্ধন]]ৰ [[সেউজ গেছ নিৰ্গমন]] হ্ৰাস কৰি [[জীৱাশ্ম শক্তিৰ ফলত হোৱা জলবায়ু পৰিৱৰ্তন]] ৰোধ কৰা। সাধাৰণতে, পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য উৎসে জীৱাশ্ম ইন্ধনৰ তুলনাত বহুত কম দূষণ সৃষ্টি কৰে। [[আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় শক্তি সংস্থা]] অনুসৰি, ২০৫০ চনত [[নেট শূন্য নিৰ্গমন]] লাভ কৰিবলৈ বিশ্বৰ ৯০% বিদ্যুৎ পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য উৎসৰ পৰা আহিব লাগিব।<ref>{{Cite web |title=Rapid rollout of clean technologies makes energy cheaper |url=https://www.iea.org/news/rapid-rollout-of-clean-technologies-makes-energy-cheaper-not-more-costly |date=2024-05-30}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও, এই উৎসবোৰে [[বায়ু দূষণ]]ও যথেষ্ট হ্ৰাস কৰে, যাৰ ফলত জনস্বাস্থ্য উন্নত হয়। ==তথ্যসূত্ৰ== [[শ্ৰেণী:প্ৰযুক্তি]] c8ogdrk59e5mc7s0ls7kua8nntyjhpb 516884 516883 2025-06-10T15:33:34Z Kandarpajit Kallol 6257 516884 wikitext text/x-wiki {{পোখালি}}{{multiple image | perrow = 2 | total_width = 400 | image1 = Andasol Guadix 4.jpg | alt1 = স্পেইনৰ সমতল ভূমিত সৰল আকাৰত পৰিৱেশিত সৌৰ উত্তাপ শোষণ কৰা আয়না আৰু পৃষ্ঠভূমিত বৰফেৰে আবৃত পৰ্বতমালা | image2 = Darling_Wind_Farm.jpg | alt2 = ৰঙা মাটিৰ ৰাস্তা কাষত পৱন টাৰবাইন | image3 = ThreeGorgesDam-China2009.jpg | alt3 = চীনৰ ইয়াংজে নদীত অৱস্থিত থ্ৰী গৰ্জেছ বাঁধ | image4 = Steven's_Croft_Biomass_Plant_-_geograph.org.uk_-_800207.jpg | alt4 = স্কটলেণ্ডৰ জৈব-জ্বালানিৰ উদ্ভিদ | footer = পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তিৰ উদাহৰণ: [[স্পেইন]]ৰ [[সৌৰ তাপ শক্তি]] আৰু গলিত লোণৰ উত্তাপ সংগ্ৰাহক, [[দক্ষিণ আফ্ৰিকা]]ৰ বতাহ শক্তি, [[চীন]]ৰ ইয়াংজে নদীৰ থ্ৰী গৰ্জেছ বান্ধ, আৰু [[স্কটলেণ্ড]]ৰ [[জৈৱ শক্তি]] উদ্ভিদ }} '''পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তি''' (বা '''সেউজ শক্তি''') হৈছে এনে [[শক্তি]] যি পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য প্ৰাকৃতিক উৎসৰ পৰা আহে, আৰু যিবোৰ মানুহৰ জীৱনকালত পুনৰ উৎপন্ন হ’ব পাৰে। আটাইতকৈ বেছিভাগ ব্যৱহৃত পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তি হৈছে [[সৌৰ শক্তি]], [[বতাহ শক্তি]] আৰু [[জলবিদ্যুৎ শক্তি]]। [[জৈৱ শক্তি]] আৰু [[ভূ-তাপীয় শক্তি]]ও কিছুমান দেশত গুৰুত্বপূৰ্ণ। কিছুমানে [[নিউক্লিয়াৰ শক্তি]]কো পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য বুলি গণ্য কৰে, যদিও এই বিষয়ে বিতৰ্ক আছে, কাৰণ নিউক্লিয়াৰ শক্তিৰ বাবে [[ইউৰেনিয়াম]] খনন কৰিব লাগে, যি নৱীকৰণযোগ্য নহয়। পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তি সৰু বা ডাঙৰ প্ৰকল্প হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি, আৰু এইবোৰ নগৰ আৰু গাঁও-উভয় অঞ্চলতে উপযোগী। এই শক্তি প্ৰায়ে [[বিদ্যুৎকৰণ]]ৰ সৈতে একেলগে ব্যৱহৃত হয়, যাৰ বহুতো লাভ আছে: বিদ্যুতে [[উত্তাপ স্থানান্তৰ]] কৰিব পাৰে আৰু [[বৈদ্যুতিক বাহন]] সচল কৰিব পাৰে, লগতে ইয়াৰ ব্যৱহাৰ স্থানত কোনো প্ৰদূষণ নোহোৱা হয়। [[File:Global Renewable Energy Production by Countries and Sources in 2023.svg|thumb|alt=২০২৩ চনত অঞ্চলভেদে শীৰ্ষ স্থানত থকা দেশসমূহৰ বিভিন্ন ধৰণৰ পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তিৰ উত্‍সৰ অনুপাত |২০২৩ চনত অঞ্চলভেদে শীৰ্ষ স্থানত থকা দেশসমূহৰ বিভিন্ন ধৰণৰ পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তিৰ উত্‍সৰ অনুপাত]] পৰিবৰ্তনশীল পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তি হৈছে এনে উৎস, যিবোৰৰ উৎপাদন স্বাভাৱিকভাৱে পাৰ্থক্য ঘটে — যেনে বতাহ (বায়ু) আৰু সৌৰ শক্তি। আনহাতে, ''নিয়ন্ত্ৰণযোগ্য'' পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য উৎসবোৰত বান্ধযুক্ত [[জলবিদ্যুৎ]], [[জৈৱ শক্তি]] আৰু [[ভূ-তাপীয় শক্তি]] আছে। যোৱা ৩০ বছৰত এই শক্তি ব্যৱস্থাসমূহ অধিক কাৰ্যকৰী আৰু কম খৰচী হৈছে।<ref>{{cite web |title=Global renewable energy trends |url=https://www2.deloitte.com/insights/us/en/industry/power-and-utilities/global-renewable-energy-trends.html |website=Deloitte Insights |access-date=28 January 2019}}</ref> বৰ্তমান সৰ্বাধিক নতুন বিদ্যুৎ উৎপাদনৰ ক্ষমতা পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য উৎসৰ পৰা আহে।<ref>{{Cite web |title=Renewable Energy Now Accounts for a Third of Global Power Capacity |url=https://www.irena.org/newsroom/pressreleases/2019/Apr/Renewable-Energy-Now-Accounts-for-a-Third-of-Global-Power-Capacity |date=2 April 2019 |website=IRENA}}</ref> অধিকাংশ দেশত সৌৰ ফটোভল্টেইক অথবা স্থলভাগৰ বতাহ শক্তি নতুন বিদ্যুৎ স্থাপনাৰ বাবে আটাইতকৈ কম খৰচী বিকল্প।<ref name="IEA Renewables 2020">{{cite report |url=https://www.iea.org/reports/renewables-2020 |title=Renewables 2020 |author=IEA |year=2020}}</ref> ২০১১ ৰ পৰা ২০২১লৈ, বিশ্বজুৰি বিদ্যুৎ যোগানত পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তিৰ অংশ ২০% ৰ পৰা ২৮% লৈ বৃদ্ধি পাইছে। তাৰে ভিতৰত সৌৰ আৰু বতাহ শক্তি ২% ৰ পৰা ১০% লৈ বৃদ্ধি পাইছে। একেধৰণে, [[অপ্ৰাকৃতিক শক্তি]] ব্যৱহাৰ ৬৮% ৰ পৰা ৬২%লৈ হ্ৰাস পাইছে।<ref name=":8">{{cite journal |title=Renewables 2022 |url=https://www.ren21.net/reports/global-status-report/ |date=14 June 2019}}</ref> ২০২৪ চনত পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তিয়ে বিশ্বৰ ৩০% বিদ্যুৎ উৎপাদন যোগান ধৰে, আৰু ২০৩০ চনত ইয়াৰ অংশ ৪৫%ৰো অধিক হ’ব বুলি অনুমান কৰা হৈছে।<ref>{{Cite web |title=Global Electricity Review 2025 |url=https://ember-energy.org/latest-insights/global-electricity-review-2025/ |access-date=2025-04-11 |website=Ember}}</ref><ref>{{Cite web |title=Renewables - Energy System |url=https://www.iea.org/energy-system/renewables |website=IEA}}</ref> পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য শক্তিৰ ব্যৱহাৰৰ প্ৰধান উদ্দেশ্য হৈছে [[জীৱাশ্ম ইন্ধন]]ৰ সেউজ গেছ নিৰ্গমন হ্ৰাস কৰি জীৱাশ্ম শক্তিৰ ফলত হোৱা জলবায়ু পৰিৱৰ্তন ৰোধ কৰা। সাধাৰণতে, পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য উৎসে জীৱাশ্ম ইন্ধনৰ তুলনাত বহুত কম দূষণ সৃষ্টি কৰে। [[আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় শক্তি সংস্থা]] অনুসৰি, ২০৫০ চনত নেট শূন্য নিৰ্গমন লাভ কৰিবলৈ বিশ্বৰ ৯০% বিদ্যুৎ পুনৰ নৱীকৰণযোগ্য উৎসৰ পৰা আহিব লাগিব।<ref>{{Cite web |title=Rapid rollout of clean technologies makes energy cheaper |url=https://www.iea.org/news/rapid-rollout-of-clean-technologies-makes-energy-cheaper-not-more-costly |date=2024-05-30}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও, এই উৎসবোৰে [[বায়ু প্ৰদূষণ|বায়ু প্ৰদূষণো]] যথেষ্ট হ্ৰাস কৰে, যাৰ ফলত জনস্বাস্থ্য উন্নত হয়। ==তথ্যসূত্ৰ== [[শ্ৰেণী:প্ৰযুক্তি]] ra3mrku9y5zpmwuk3pgm45eulzzymit 0 122620 516885 2025-06-10T15:43:14Z Human Anubhav 45073 নতুন পৃষ্ঠা: '''কাঁচ''' এবিধ আকাৰহীন (অস্ফটিকীয়) [[কঠিন পদাৰ্থ]]। ঘৰৰ খিৰিকী, পানী খোৱা গিলাচ, চশমা, গাড়ীৰ খিৰিকী, বাটি, ফুলদানি, বটল আদি বিভিন্ন বস্তু কাঁচেৰে নিৰ্মাণ কৰা হয়। প্ৰত্নতাত্ত্বিক... 516885 wikitext text/x-wiki '''কাঁচ''' এবিধ আকাৰহীন (অস্ফটিকীয়) [[কঠিন পদাৰ্থ]]। ঘৰৰ খিৰিকী, পানী খোৱা গিলাচ, চশমা, গাড়ীৰ খিৰিকী, বাটি, ফুলদানি, বটল আদি বিভিন্ন বস্তু কাঁচেৰে নিৰ্মাণ কৰা হয়। প্ৰত্নতাত্ত্বিক প্ৰমাণে প্ৰকাশ কৰে যে কাঁচ নিৰ্মাণৰ কাম খ্ৰীষ্টপূৰ্ব ৩৬০০ চনৰ পৰা [[মেছ'পটেমিয়া]], [[ইজিপ্ত]] বা [[ছিৰিয়া]]ত হৈছিল। কাঁচ যিকোনো আকৃতিলৈ সহজে গঠন হোৱাৰ বাবে পৰম্পৰাগতভাৱে পাত্ৰৰ বাবে ইয়াক ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে। যেনে- জিলাত, বাটি আদি।‌ কাঁচত ধাতুৰ লৱণ যোগ কৰি ৰং কৰিব পাৰি বা ভিট্ৰিয়াছ ইনামেলেৰে ৰং আৰু প্ৰিন্ট কৰিব পাৰি, যাৰ ফলত ইয়াৰ ব্যৱহাৰ ষ্টেইনড গ্লাছৰ খিৰিকী আৰু অন্যান্য কাঁচৰ [[শিল্প]] বস্তুত হয়। কাঁচৰ বিবৰ্তন, প্ৰতিফলিত আৰু সংবহন ধৰ্মই কাঁচক অপটিকেল লেন্স, প্ৰিজম আৰু অপ্টোইলেক্ট্ৰনিক্স সামগ্ৰী নিৰ্মাণৰ বাবে উপযোগী কৰি তোলে। যোগাযোগ নেটৱৰ্কত অপটিকেল ফাইবাৰ, বায়ু আৱদ্ধ কৰিবলৈ কাঁচৰ উল হিচাপে মেট কৰিলে তাপ নিৰোধক পদাৰ্থ বা কাঁচৰ আঁহ শক্তিশালী কৰা প্লাষ্টিক (ফাইবাৰগ্লাছ)ত এক্সট্ৰুডেড গ্লাছ ফাইবাৰৰ প্ৰয়োগ হয়। ip13h6um4sqfot6206g2gcdph08yf5z 516886 516885 2025-06-10T15:47:46Z Human Anubhav 45073 516886 wikitext text/x-wiki '''কাঁচ''' এবিধ আকাৰহীন (অস্ফটিকীয়) কঠিন পদাৰ্থ। ঘৰৰ খিৰিকী, পানী খোৱা গিলাচ, চশমা, গাড়ীৰ খিৰিকী, বাটি, ফুলদানি, বটল আদি বিভিন্ন বস্তু কাঁচেৰে নিৰ্মাণ কৰা হয়।<ref>{{Cite web |title=Glass |website=Encyclopedia Britannica |url=https://www.britannica.com/technology/glass |access-date=2025-06-10 |publisher=Encyclopedia Britannica}}</ref> প্ৰত্নতাত্ত্বিক প্ৰমাণে প্ৰকাশ কৰে যে কাঁচ নিৰ্মাণৰ কাম খ্ৰীষ্টপূৰ্ব ৩৬০০ চনৰ পৰা মেছ'পটেমিয়া, [[ইজিপ্ত]] বা [[ছিৰিয়া]]ত হৈছিল।<ref>{{Cite web |title=History of Glass |website=Encyclopedia Britannica |url=https://www.britannica.com/technology/glass/History-of-glass |access-date=2025-06-10 |publisher=Encyclopedia Britannica}}</ref> কাঁচ যিকোনো আকৃতিলৈ সহজে গঠন হোৱাৰ বাবে পৰম্পৰাগতভাৱে পাত্ৰৰ বাবে ইয়াক ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে, যেনে- জিলাত, বাটি আদি।<ref>{{Cite web |title=Applications of Glass |website=Corning Museum of Glass |url=https://www.cmog.org/glass-dictionary/applications |access-date=2025-06-10 |publisher=Corning}}</ref> কাঁচত ধাতুৰ লৱণ যোগ কৰি ৰং কৰিব পাৰি বা ভিট্ৰিয়াছ ইনামেলেৰে ৰং আৰু প্ৰিন্ট কৰিব পাৰি, যাৰ ফলত ইয়াৰ ব্যৱহাৰ ষ্টেইনড গ্লাছৰ খিৰিকী আৰু অন্যান্য কাঁচৰ [[শিল্প]] বস্তুত হয়।<ref>{{Cite web |title=Stained Glass |website=ScienceDirect Topics |url=https://www.sciencedirect.com/topics/materials-science/stained-glass |access-date=2025-06-10 |publisher=Elsevier}}</ref> কাঁচৰ বিবৰ্তন, প্ৰতিফলিত আৰু সংবহন ধৰ্মই কাঁচক অপটিকেল লেন্স, প্ৰিজম আৰু অপ্টোইলেক্ট্ৰনিক্স সামগ্ৰী নিৰ্মাণৰ বাবে উপযোগী কৰি তোলে।<ref>{{Cite web |title=Ultrastable glasses |website=Nature |url=https://www.nature.com/articles/s41586-019-1821-8 |access-date=2025-06-10 |publisher=Nature Publishing Group}}</ref> যোগাযোগ নেটৱৰ্কত অপটিকেল ফাইবাৰ, বায়ু আৱদ্ধ কৰিবলৈ কাঁচৰ উল হিচাপে মেট কৰিলে তাপ নিৰোধক পদাৰ্থ বা কাঁচৰ আঁহ শক্তিশালী কৰা প্লাষ্টিক (ফাইবাৰগ্লাছ)ত এক্সট্ৰুডেড গ্লাছ ফাইবাৰৰ প্ৰয়োগ হয়।<ref>{{Cite web |title=Optical Fiber |website=Corning |url=https://www.corning.com/worldwide/en/products/communication-networks/technologies/fiber.html |access-date=2025-06-10 |publisher=Corning Inc.}}</ref> hpxhnf9o174su1ox4mvawhqejd7ni6k 516887 516886 2025-06-10T15:48:12Z Human Anubhav 45073 516887 wikitext text/x-wiki '''কাঁচ''' এবিধ আকাৰহীন (অস্ফটিকীয়) কঠিন পদাৰ্থ। ঘৰৰ খিৰিকী, পানী খোৱা গিলাচ, চশমা, গাড়ীৰ খিৰিকী, বাটি, ফুলদানি, বটল আদি বিভিন্ন বস্তু কাঁচেৰে নিৰ্মাণ কৰা হয়।<ref>{{Cite web |title=Glass |website=Encyclopedia Britannica |url=https://www.britannica.com/technology/glass |access-date=2025-06-10 |publisher=Encyclopedia Britannica}}</ref> প্ৰত্নতাত্ত্বিক প্ৰমাণে প্ৰকাশ কৰে যে কাঁচ নিৰ্মাণৰ কাম খ্ৰীষ্টপূৰ্ব ৩৬০০ চনৰ পৰা মেছ'পটেমিয়া, [[ইজিপ্ত]] বা [[ছিৰিয়া]]ত হৈছিল।<ref>{{Cite web |title=History of Glass |website=Encyclopedia Britannica |url=https://www.britannica.com/technology/glass/History-of-glass |access-date=2025-06-10 |publisher=Encyclopedia Britannica}}</ref> কাঁচ যিকোনো আকৃতিলৈ সহজে গঠন হোৱাৰ বাবে পৰম্পৰাগতভাৱে পাত্ৰৰ বাবে ইয়াক ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে, যেনে- জিলাত, বাটি আদি।<ref>{{Cite web |title=Applications of Glass |website=Corning Museum of Glass |url=https://www.cmog.org/glass-dictionary/applications |access-date=2025-06-10 |publisher=Corning}}</ref> কাঁচত ধাতুৰ লৱণ যোগ কৰি ৰং কৰিব পাৰি বা ভিট্ৰিয়াছ ইনামেলেৰে ৰং আৰু প্ৰিন্ট কৰিব পাৰি, যাৰ ফলত ইয়াৰ ব্যৱহাৰ ষ্টেইনড গ্লাছৰ খিৰিকী আৰু অন্যান্য কাঁচৰ [[শিল্প]] বস্তুত হয়।<ref>{{Cite web |title=Stained Glass |website=ScienceDirect Topics |url=https://www.sciencedirect.com/topics/materials-science/stained-glass |access-date=2025-06-10 |publisher=Elsevier}}</ref> কাঁচৰ বিবৰ্তন, প্ৰতিফলিত আৰু সংবহন ধৰ্মই কাঁচক অপটিকেল লেন্স, প্ৰিজম আৰু অপ্টোইলেক্ট্ৰনিক্স সামগ্ৰী নিৰ্মাণৰ বাবে উপযোগী কৰি তোলে।<ref>{{Cite web |title=Ultrastable glasses |website=Nature |url=https://www.nature.com/articles/s41586-019-1821-8 |access-date=2025-06-10 |publisher=Nature Publishing Group}}</ref> যোগাযোগ নেটৱৰ্কত অপটিকেল ফাইবাৰ, বায়ু আৱদ্ধ কৰিবলৈ কাঁচৰ উল হিচাপে মেট কৰিলে তাপ নিৰোধক পদাৰ্থ বা কাঁচৰ আঁহ শক্তিশালী কৰা প্লাষ্টিক (ফাইবাৰগ্লাছ)ত এক্সট্ৰুডেড গ্লাছ ফাইবাৰৰ প্ৰয়োগ হয়।<ref>{{Cite web |title=Optical Fiber |website=Corning |url=https://www.corning.com/worldwide/en/products/communication-networks/technologies/fiber.html |access-date=2025-06-10 |publisher=Corning Inc.}}</ref> ==তথ্যসূত্ৰ== {{Reflist}} gpomj4oj9djlplzozlt6qs2f86ryht3 516888 516887 2025-06-10T15:49:02Z Kandarpajit Kallol 6257 516888 wikitext text/x-wiki {{পোখালি}}'''কাঁচ''' এবিধ আকাৰহীন (অস্ফটিকীয়) কঠিন পদাৰ্থ। ঘৰৰ খিৰিকী, পানী খোৱা গিলাচ, চশমা, গাড়ীৰ খিৰিকী, বাটি, ফুলদানি, বটল আদি বিভিন্ন বস্তু কাঁচেৰে নিৰ্মাণ কৰা হয়।<ref>{{Cite web |title=Glass |website=Encyclopedia Britannica |url=https://www.britannica.com/technology/glass |access-date=2025-06-10 |publisher=Encyclopedia Britannica}}</ref> প্ৰত্নতাত্ত্বিক প্ৰমাণে প্ৰকাশ কৰে যে কাঁচ নিৰ্মাণৰ কাম খ্ৰীষ্টপূৰ্ব ৩৬০০ চনৰ পৰা মেছ'পটেমিয়া, [[ইজিপ্ত]] বা [[ছিৰিয়া]]ত হৈছিল।<ref>{{Cite web |title=History of Glass |website=Encyclopedia Britannica |url=https://www.britannica.com/technology/glass/History-of-glass |access-date=2025-06-10 |publisher=Encyclopedia Britannica}}</ref> কাঁচ যিকোনো আকৃতিলৈ সহজে গঠন হোৱাৰ বাবে পৰম্পৰাগতভাৱে পাত্ৰৰ বাবে ইয়াক ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে, যেনে- জিলাত, বাটি আদি।<ref>{{Cite web |title=Applications of Glass |website=Corning Museum of Glass |url=https://www.cmog.org/glass-dictionary/applications |access-date=2025-06-10 |publisher=Corning}}</ref> কাঁচত ধাতুৰ লৱণ যোগ কৰি ৰং কৰিব পাৰি বা ভিট্ৰিয়াছ ইনামেলেৰে ৰং আৰু প্ৰিন্ট কৰিব পাৰি, যাৰ ফলত ইয়াৰ ব্যৱহাৰ ষ্টেইনড গ্লাছৰ খিৰিকী আৰু অন্যান্য কাঁচৰ [[শিল্প]] বস্তুত হয়।<ref>{{Cite web |title=Stained Glass |website=ScienceDirect Topics |url=https://www.sciencedirect.com/topics/materials-science/stained-glass |access-date=2025-06-10 |publisher=Elsevier}}</ref> কাঁচৰ বিবৰ্তন, প্ৰতিফলিত আৰু সংবহন ধৰ্মই কাঁচক অপটিকেল লেন্স, প্ৰিজম আৰু অপ্টোইলেক্ট্ৰনিক্স সামগ্ৰী নিৰ্মাণৰ বাবে উপযোগী কৰি তোলে।<ref>{{Cite web |title=Ultrastable glasses |website=Nature |url=https://www.nature.com/articles/s41586-019-1821-8 |access-date=2025-06-10 |publisher=Nature Publishing Group}}</ref> যোগাযোগ নেটৱৰ্কত অপটিকেল ফাইবাৰ, বায়ু আৱদ্ধ কৰিবলৈ কাঁচৰ উল হিচাপে মেট কৰিলে তাপ নিৰোধক পদাৰ্থ বা কাঁচৰ আঁহ শক্তিশালী কৰা প্লাষ্টিক (ফাইবাৰগ্লাছ)ত এক্সট্ৰুডেড গ্লাছ ফাইবাৰৰ প্ৰয়োগ হয়।<ref>{{Cite web |title=Optical Fiber |website=Corning |url=https://www.corning.com/worldwide/en/products/communication-networks/technologies/fiber.html |access-date=2025-06-10 |publisher=Corning Inc.}}</ref> ==তথ্যসূত্ৰ== {{Reflist}} 7ahlula48hb29ltex3nmm2nphxllhzl 516889 516888 2025-06-10T15:49:17Z Kandarpajit Kallol 6257 added [[Category:প্ৰযুক্তি]] using [[WP:HC|HotCat]] 516889 wikitext text/x-wiki {{পোখালি}}'''কাঁচ''' এবিধ আকাৰহীন (অস্ফটিকীয়) কঠিন পদাৰ্থ। ঘৰৰ খিৰিকী, পানী খোৱা গিলাচ, চশমা, গাড়ীৰ খিৰিকী, বাটি, ফুলদানি, বটল আদি বিভিন্ন বস্তু কাঁচেৰে নিৰ্মাণ কৰা হয়।<ref>{{Cite web |title=Glass |website=Encyclopedia Britannica |url=https://www.britannica.com/technology/glass |access-date=2025-06-10 |publisher=Encyclopedia Britannica}}</ref> প্ৰত্নতাত্ত্বিক প্ৰমাণে প্ৰকাশ কৰে যে কাঁচ নিৰ্মাণৰ কাম খ্ৰীষ্টপূৰ্ব ৩৬০০ চনৰ পৰা মেছ'পটেমিয়া, [[ইজিপ্ত]] বা [[ছিৰিয়া]]ত হৈছিল।<ref>{{Cite web |title=History of Glass |website=Encyclopedia Britannica |url=https://www.britannica.com/technology/glass/History-of-glass |access-date=2025-06-10 |publisher=Encyclopedia Britannica}}</ref> কাঁচ যিকোনো আকৃতিলৈ সহজে গঠন হোৱাৰ বাবে পৰম্পৰাগতভাৱে পাত্ৰৰ বাবে ইয়াক ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে, যেনে- জিলাত, বাটি আদি।<ref>{{Cite web |title=Applications of Glass |website=Corning Museum of Glass |url=https://www.cmog.org/glass-dictionary/applications |access-date=2025-06-10 |publisher=Corning}}</ref> কাঁচত ধাতুৰ লৱণ যোগ কৰি ৰং কৰিব পাৰি বা ভিট্ৰিয়াছ ইনামেলেৰে ৰং আৰু প্ৰিন্ট কৰিব পাৰি, যাৰ ফলত ইয়াৰ ব্যৱহাৰ ষ্টেইনড গ্লাছৰ খিৰিকী আৰু অন্যান্য কাঁচৰ [[শিল্প]] বস্তুত হয়।<ref>{{Cite web |title=Stained Glass |website=ScienceDirect Topics |url=https://www.sciencedirect.com/topics/materials-science/stained-glass |access-date=2025-06-10 |publisher=Elsevier}}</ref> কাঁচৰ বিবৰ্তন, প্ৰতিফলিত আৰু সংবহন ধৰ্মই কাঁচক অপটিকেল লেন্স, প্ৰিজম আৰু অপ্টোইলেক্ট্ৰনিক্স সামগ্ৰী নিৰ্মাণৰ বাবে উপযোগী কৰি তোলে।<ref>{{Cite web |title=Ultrastable glasses |website=Nature |url=https://www.nature.com/articles/s41586-019-1821-8 |access-date=2025-06-10 |publisher=Nature Publishing Group}}</ref> যোগাযোগ নেটৱৰ্কত অপটিকেল ফাইবাৰ, বায়ু আৱদ্ধ কৰিবলৈ কাঁচৰ উল হিচাপে মেট কৰিলে তাপ নিৰোধক পদাৰ্থ বা কাঁচৰ আঁহ শক্তিশালী কৰা প্লাষ্টিক (ফাইবাৰগ্লাছ)ত এক্সট্ৰুডেড গ্লাছ ফাইবাৰৰ প্ৰয়োগ হয়।<ref>{{Cite web |title=Optical Fiber |website=Corning |url=https://www.corning.com/worldwide/en/products/communication-networks/technologies/fiber.html |access-date=2025-06-10 |publisher=Corning Inc.}}</ref> ==তথ্যসূত্ৰ== {{Reflist}} [[শ্ৰেণী:প্ৰযুক্তি]] rhlvelkqpao5h33wg0yv7p8jzwu07wl 516892 516889 2025-06-10T15:53:20Z Kandarpajit Kallol 6257 516892 wikitext text/x-wiki {{পোখালি}}[[File:Fassade Wilhelmstrasse 65, Berlin-Mitte, 160417, ako.jpg|thumb|এটা কাঁচৰ অট্টালিকাৰ মুখাৱয়ব]] '''কাঁচ''' এবিধ আকাৰহীন (অস্ফটিকীয়) কঠিন পদাৰ্থ। ঘৰৰ খিৰিকী, পানী খোৱা গিলাচ, চশমা, গাড়ীৰ খিৰিকী, বাটি, ফুলদানি, বটল আদি বিভিন্ন বস্তু কাঁচেৰে নিৰ্মাণ কৰা হয়।<ref>{{Cite web |title=Glass |website=Encyclopedia Britannica |url=https://www.britannica.com/technology/glass |access-date=2025-06-10 |publisher=Encyclopedia Britannica}}</ref> প্ৰত্নতাত্ত্বিক প্ৰমাণে প্ৰকাশ কৰে যে কাঁচ নিৰ্মাণৰ কাম খ্ৰীষ্টপূৰ্ব ৩৬০০ চনৰ পৰা মেছ'পটেমিয়া, [[ইজিপ্ত]] বা [[ছিৰিয়া]]ত হৈছিল।<ref>{{Cite web |title=History of Glass |website=Encyclopedia Britannica |url=https://www.britannica.com/technology/glass/History-of-glass |access-date=2025-06-10 |publisher=Encyclopedia Britannica}}</ref> কাঁচ যিকোনো আকৃতিলৈ সহজে গঠন হোৱাৰ বাবে পৰম্পৰাগতভাৱে পাত্ৰৰ বাবে ইয়াক ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে, যেনে- জিলাত, বাটি আদি।<ref>{{Cite web |title=Applications of Glass |website=Corning Museum of Glass |url=https://www.cmog.org/glass-dictionary/applications |access-date=2025-06-10 |publisher=Corning}}</ref> কাঁচত ধাতুৰ লৱণ যোগ কৰি ৰং কৰিব পাৰি বা ভিট্ৰিয়াছ ইনামেলেৰে ৰং আৰু প্ৰিন্ট কৰিব পাৰি, যাৰ ফলত ইয়াৰ ব্যৱহাৰ ষ্টেইনড গ্লাছৰ খিৰিকী আৰু অন্যান্য কাঁচৰ [[শিল্প]] বস্তুত হয়।<ref>{{Cite web |title=Stained Glass |website=ScienceDirect Topics |url=https://www.sciencedirect.com/topics/materials-science/stained-glass |access-date=2025-06-10 |publisher=Elsevier}}</ref> কাঁচৰ বিবৰ্তন, প্ৰতিফলিত আৰু সংবহন ধৰ্মই কাঁচক অপটিকেল লেন্স, প্ৰিজম আৰু অপ্টোইলেক্ট্ৰনিক্স সামগ্ৰী নিৰ্মাণৰ বাবে উপযোগী কৰি তোলে।<ref>{{Cite web |title=Ultrastable glasses |website=Nature |url=https://www.nature.com/articles/s41586-019-1821-8 |access-date=2025-06-10 |publisher=Nature Publishing Group}}</ref> যোগাযোগ নেটৱৰ্কত অপটিকেল ফাইবাৰ, বায়ু আৱদ্ধ কৰিবলৈ কাঁচৰ উল হিচাপে মেট কৰিলে তাপ নিৰোধক পদাৰ্থ বা কাঁচৰ আঁহ শক্তিশালী কৰা প্লাষ্টিক (ফাইবাৰগ্লাছ)ত এক্সট্ৰুডেড গ্লাছ ফাইবাৰৰ প্ৰয়োগ হয়।<ref>{{Cite web |title=Optical Fiber |website=Corning |url=https://www.corning.com/worldwide/en/products/communication-networks/technologies/fiber.html |access-date=2025-06-10 |publisher=Corning Inc.}}</ref> ==তথ্যসূত্ৰ== {{Reflist}} [[শ্ৰেণী:প্ৰযুক্তি]] 37b22s06z3mezfh9mnnyvhuoj22t6nm 516894 516892 2025-06-10T15:54:43Z Kandarpajit Kallol 6257 516894 wikitext text/x-wiki {{পোখালি}}[[File:Fassade Wilhelmstrasse 65, Berlin-Mitte, 160417, ako.jpg|thumb|এটা কাঁচৰ অট্টালিকাৰ মুখাৱয়ব]] '''কাঁচ''' এবিধ আকাৰহীন (অস্ফটিকীয়) কঠিন পদাৰ্থ। ঘৰৰ খিৰিকী, পানী খোৱা গিলাচ, চশমা, গাড়ীৰ খিৰিকী, বাটি, ফুলদানি, বটল আদি বিভিন্ন বস্তু কাঁচেৰে নিৰ্মাণ কৰা হয়।<ref>{{Cite web |title=Glass |website=Encyclopedia Britannica |url=https://www.britannica.com/technology/glass |access-date=2025-06-10 |publisher=Encyclopedia Britannica}}</ref> প্ৰত্নতাত্ত্বিক প্ৰমাণে প্ৰকাশ কৰে যে কাঁচ নিৰ্মাণৰ কাম খ্ৰীষ্টপূৰ্ব ৩৬০০ চনৰ পৰা মেছ'পটেমিয়া, [[ইজিপ্ত]] বা [[ছিৰিয়া]]ত হৈছিল।<ref>{{Cite web |title=History of Glass |website=Encyclopedia Britannica |url=https://www.britannica.com/technology/glass/History-of-glass |access-date=2025-06-10 |publisher=Encyclopedia Britannica}}</ref> কাঁচ যিকোনো আকৃতিলৈ সহজে গঠন হোৱাৰ বাবে পৰম্পৰাগতভাৱে পাত্ৰৰ বাবে ইয়াক ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে, যেনে- গিলাচ, বাটি আদি।<ref>{{Cite web |title=Applications of Glass |website=Corning Museum of Glass |url=https://www.cmog.org/glass-dictionary/applications |access-date=2025-06-10 |publisher=Corning}}</ref> কাঁচত ধাতুৰ লৱণ যোগ কৰি ৰং কৰিব পাৰি বা ভিট্ৰিয়াছ ইনামেলেৰে ৰং আৰু প্ৰিন্ট কৰিব পাৰি, যাৰ ফলত ইয়াৰ ব্যৱহাৰ ষ্টেইনড গ্লাছৰ খিৰিকী আৰু অন্যান্য কাঁচৰ [[শিল্প]] বস্তুত হয়।<ref>{{Cite web |title=Stained Glass |website=ScienceDirect Topics |url=https://www.sciencedirect.com/topics/materials-science/stained-glass |access-date=2025-06-10 |publisher=Elsevier}}</ref> কাঁচৰ বিবৰ্তন, প্ৰতিফলিত আৰু সংবহন ধৰ্মই কাঁচক অপটিকেল লেন্স, প্ৰিজম আৰু অপ্টোইলেক্ট্ৰনিক্স সামগ্ৰী নিৰ্মাণৰ বাবে উপযোগী কৰি তোলে।<ref>{{Cite web |title=Ultrastable glasses |website=Nature |url=https://www.nature.com/articles/s41586-019-1821-8 |access-date=2025-06-10 |publisher=Nature Publishing Group}}</ref> যোগাযোগ নেটৱৰ্কত অপটিকেল ফাইবাৰ, বায়ু আৱদ্ধ কৰিবলৈ কাঁচৰ উল হিচাপে মেট কৰিলে তাপ নিৰোধক পদাৰ্থ বা কাঁচৰ আঁহ শক্তিশালী কৰা প্লাষ্টিক (ফাইবাৰগ্লাছ)ত এক্সট্ৰুডেড গ্লাছ ফাইবাৰৰ প্ৰয়োগ হয়।<ref>{{Cite web |title=Optical Fiber |website=Corning |url=https://www.corning.com/worldwide/en/products/communication-networks/technologies/fiber.html |access-date=2025-06-10 |publisher=Corning Inc.}}</ref> ==তথ্যসূত্ৰ== {{Reflist}} [[শ্ৰেণী:প্ৰযুক্তি]] 17bhyjqjmfysqpn044fhjctgk60buqm 0 122621 516890 2025-06-10T15:50:57Z Babulbaishya 2558 নতুন পৃষ্ঠা: {{Infobox film | name = পান সিং তোমৰ | image = Paan Singh Tomar Poster.jpg | image_image =200px | caption = পোষ্টাৰ | director = তিমাংশু ঢুলীয়া | producer = ৰণী স্ক্ৰুৱালা | writer = তিগমাংশু ঢুলীয়া<br>সঞ্জয় চৌহান (চিত্ৰনাট্য)<ref>{{cite news |... 516890 wikitext text/x-wiki {{Infobox film | name = পান সিং তোমৰ | image = Paan Singh Tomar Poster.jpg | image_image =200px | caption = পোষ্টাৰ | director = তিমাংশু ঢুলীয়া | producer = ৰণী স্ক্ৰুৱালা | writer = তিগমাংশু ঢুলীয়া<br>সঞ্জয় চৌহান (চিত্ৰনাট্য)<ref>{{cite news |title=Reviews Paan Singh Tomar |url=http://www.dnaindia.com/entertainment/review_review-paan-singh-tomar_1657378 |publisher=[[DNA (newspaper)|DNA]]|date=2 March 2012 }}</ref> | based_on = [[পান সিং তোমৰ]]ৰ ব্যক্তিগত জীৱন | starring = [[ইৰফান খান]]<br>[[মাহী গীল]]<br>বিপিন শৰ্মা<br>নৱাজুদ্দিন ছিদ্দিকি | music = অভিষেক ৰয় | cinematography = অসীম মিশ্ৰ | editing = আৰতি বাজাজ | studio = ইউটিভি স্পটবয় | distributor = ইউটিভি মোচন পিকচাৰ্ছ | released = {{Film date|df=yes|2010|10||[[BFI London Film Festival]]|2012|03|02|India}} | runtime = ১৩৫ মিনিট | country = ভাৰত | language = হিন্দী | budget = {{INR|70 million|link=yes}}<ref name="auto">{{Cite web|url=https://www.boxofficeindia.com/movie.php?movieid=15|title=Paan Singh Tomar – Movie |publisher=Box Office India}}</ref> | gross = {{estimation}} {{INR|201.80 million|link=yes}}<ref name="auto"/> }} '''পান সিং তোমৰ''' ({{lang-en| Paan Singh Tomar}}) ২০১০ চনত মুক্তি পোৱা ভাৰতীয় হিন্দী ভাষাৰ এখন জীৱনীমূলক ছবি, য'ত ভাৰতীয় সেনাবাহিনীৰ এজন সৈনিক আৰু সাতবাৰৰ ৰাষ্ট্ৰীয় ষ্টীপলচেজ চেম্পিয়ন আৰু পিছলৈ অস্ত্ৰধাৰী ডকাইতলৈ পৰিণত হোৱা পান সিং তোমৰৰ জীৱনৰ বিষয়ে বৰ্ণিত হৈছে।<ref>{{cite book |last=Mukherjee |first=Pradipta |title=The Fluid Frame in Cinema: Collected Essays |date=13 August 2021 |publisher=[[Cambridge Scholars Publishing]] |isbn=978-1-5275-7377-2 |pages=65–66 |url=https://books.google.com/books?id=CFo9EAAAQBAJ&dq=Paan+Singh+Tomar+rebel+-wikipedia&pg=PA65 |access-date=8 January 2023}}</ref><ref>{{cite web |title=Irrfan's Ability To Bring A Character To Life, In Paan Singh Tomar |date=5 May 2021 |url=https://www.filmcompanion.in/readers-articles/irrfan-khan-movies-paan-singh-tomar-netflix-irrfans-ability-to-bring-a-character-to-life }}</ref> ছবিখনৰ পৰিচালক তিগমাংশু ঢুলীয়া আৰু প্ৰযোজক ইউটিভি মোচন পিকচাৰ্ছ। ইৰফান খানে শিৰোনাম চৰিত্ৰত অভিনয় কৰা ছবিখনত সহযোগী অভিনেতা হিচাপে [[মাহী গিল]], বিপিন শৰ্মা আৰু নৱাজুদ্দিন ছিদ্দিকীয়ে অভিনয় কৰিছিল। ₹৪৫ মিলিয়ন (৫৩০,০০০ মাৰ্কিন ডলাৰ) সীমিত বাজেটত নিৰ্মিত<ref>{{cite news |title=Paan Singh Tomar earns Rs. 4.25 crore over weekend |url=https://www.ndtv.com/entertainment/paan-singh-tomar-earns-rs-4-25-crore-over-weekend-623780 |access-date=8 January 2023 |work=[[NDTV]] |agency=[[Indo-Asian News Service|IANS]] |date=5 March 2012}}</ref> পান সিং তোমৰৰ ২০১০ চনত লণ্ডন চলচ্চিত্ৰ মহোৎসৱত প্ৰিমিয়াৰ হয়। দুবছৰৰ পিছত ২০১২ চনৰ ২ মাৰ্চত ছবিখন ঘৰুৱা ছবিঘৰত মুক্তি পায় আৰু বিশ্বজুৰি ₹২০১.৮০ মিলিয়ন (২.৪ মিলিয়ন মাৰ্কিন ডলাৰ) উপাৰ্জনেৰে বক্স অফিচত ব্যৱসায়িকভাৱে সফল হয়। ৬০তম ৰাষ্ট্ৰীয় চলচ্চিত্ৰ বঁটাত এই ছবিখনে ৰাষ্ট্ৰীয় পৰ্যায়ত শ্ৰেষ্ঠ পূৰ্ণদৈৰ্ঘ্য ছবি আৰু শ্ৰেষ্ঠ অভিনেতাৰ সন্মান লাভ কৰে।<ref name="60thnfaannounced">{{cite press release|title=A press conference to announce 59th national film awards will be held|url=http://pib.nic.in/release/rel_print_page.asp?relid=80712|publisher=Press Information Bureau (PIB), India|access-date=18 March 2013}}</ref> ==অভিনয়== {{refbegin|3}} * [[ইৰফান খান]] (পান সিং তোমৰ) *[[মাহী গিল]] (ইন্দ্ৰ সিং তোমৰ) *হেমেন্দ্ৰ দাণ্ডটিয়া *বিপিন শৰ্মা (মেজৰ মছন্দ) *ইমাৰাণ হাছনি (মাতাদিন সিং তোমৰ) *নৱাজুদ্দিন ছিদ্দিকি (গোপী) *জাকিৰ হুছেইন (ইন্সপেক্টৰ ৰাথোৰ) * জাহাংগীৰ খান (ভানৱৰ সিং (দদ্দা)) * সীতাৰাম পাঞ্চল (ৰামচৰণ) * ৰাজেন্দ্ৰ গুপ্ত (এইচ. ৰন্ধাৱা, ক্ৰীড়া প্ৰশিক্ষক) * স্বপ্নীল কোত্ৰিৱাৰ (হনুমন্ত, পান সিঙৰ জ্যেষ্ঠ পুত্ৰ) * বৃজেন্দ্ৰ কালা (সাংবাদিক) * ৰাজীৱ গুপ্তা (দুৰ্নীতিগ্ৰস্ত পুলিচ) * ৰবি শাহ (পানৰ ভতিজা বলৰাম) {{refend}} ==তথ্যউৎস== {{Reflist}} == বাহ্যিক সংযোগ == * {{আধিকাৰিক ৱেবচাইট|http://www.utvgroup.com/motion-pictures/coming-soon/paan-singh-tomar.html}} * {{IMDb title|1620933|Paan Singh Tomar}} * {{Rotten Tomatoes|paan_singh_tomar_2012}} * {{Mojo title|paansinghtomar}} {{শ্ৰেষ্ঠ পূৰ্ণদৈৰ্ঘ্য ছবিৰ ৰাষ্ট্ৰীয় চলচ্চিত্ৰ বঁটা}} [[শ্ৰেণী:২০১০ বৰ্ষৰ চলচ্চিত্ৰ]] [[শ্ৰেণী:হিন্দী চলচ্চিত্ৰ]] [[শ্ৰেণী:শ্ৰেষ্ঠ পূৰ্ণদৈৰ্ঘ্য ছবিৰ ৰাষ্ট্ৰীয় চলচ্চিত্ৰ বঁটা বিজয়ী]] [[শ্ৰেণী:জীৱনীমূলক চলচ্চিত্ৰ]] aq0usbnr85i6aremubqhahu8beziu4r 516891 516890 2025-06-10T15:52:09Z Babulbaishya 2558 /* অভিনয় */ 516891 wikitext text/x-wiki {{Infobox film | name = পান সিং তোমৰ | image = Paan Singh Tomar Poster.jpg | image_image =200px | caption = পোষ্টাৰ | director = তিমাংশু ঢুলীয়া | producer = ৰণী স্ক্ৰুৱালা | writer = তিগমাংশু ঢুলীয়া<br>সঞ্জয় চৌহান (চিত্ৰনাট্য)<ref>{{cite news |title=Reviews Paan Singh Tomar |url=http://www.dnaindia.com/entertainment/review_review-paan-singh-tomar_1657378 |publisher=[[DNA (newspaper)|DNA]]|date=2 March 2012 }}</ref> | based_on = [[পান সিং তোমৰ]]ৰ ব্যক্তিগত জীৱন | starring = [[ইৰফান খান]]<br>[[মাহী গীল]]<br>বিপিন শৰ্মা<br>নৱাজুদ্দিন ছিদ্দিকি | music = অভিষেক ৰয় | cinematography = অসীম মিশ্ৰ | editing = আৰতি বাজাজ | studio = ইউটিভি স্পটবয় | distributor = ইউটিভি মোচন পিকচাৰ্ছ | released = {{Film date|df=yes|2010|10||[[BFI London Film Festival]]|2012|03|02|India}} | runtime = ১৩৫ মিনিট | country = ভাৰত | language = হিন্দী | budget = {{INR|70 million|link=yes}}<ref name="auto">{{Cite web|url=https://www.boxofficeindia.com/movie.php?movieid=15|title=Paan Singh Tomar – Movie |publisher=Box Office India}}</ref> | gross = {{estimation}} {{INR|201.80 million|link=yes}}<ref name="auto"/> }} '''পান সিং তোমৰ''' ({{lang-en| Paan Singh Tomar}}) ২০১০ চনত মুক্তি পোৱা ভাৰতীয় হিন্দী ভাষাৰ এখন জীৱনীমূলক ছবি, য'ত ভাৰতীয় সেনাবাহিনীৰ এজন সৈনিক আৰু সাতবাৰৰ ৰাষ্ট্ৰীয় ষ্টীপলচেজ চেম্পিয়ন আৰু পিছলৈ অস্ত্ৰধাৰী ডকাইতলৈ পৰিণত হোৱা পান সিং তোমৰৰ জীৱনৰ বিষয়ে বৰ্ণিত হৈছে।<ref>{{cite book |last=Mukherjee |first=Pradipta |title=The Fluid Frame in Cinema: Collected Essays |date=13 August 2021 |publisher=[[Cambridge Scholars Publishing]] |isbn=978-1-5275-7377-2 |pages=65–66 |url=https://books.google.com/books?id=CFo9EAAAQBAJ&dq=Paan+Singh+Tomar+rebel+-wikipedia&pg=PA65 |access-date=8 January 2023}}</ref><ref>{{cite web |title=Irrfan's Ability To Bring A Character To Life, In Paan Singh Tomar |date=5 May 2021 |url=https://www.filmcompanion.in/readers-articles/irrfan-khan-movies-paan-singh-tomar-netflix-irrfans-ability-to-bring-a-character-to-life }}</ref> ছবিখনৰ পৰিচালক তিগমাংশু ঢুলীয়া আৰু প্ৰযোজক ইউটিভি মোচন পিকচাৰ্ছ। ইৰফান খানে শিৰোনাম চৰিত্ৰত অভিনয় কৰা ছবিখনত সহযোগী অভিনেতা হিচাপে [[মাহী গিল]], বিপিন শৰ্মা আৰু নৱাজুদ্দিন ছিদ্দিকীয়ে অভিনয় কৰিছিল। ₹৪৫ মিলিয়ন (৫৩০,০০০ মাৰ্কিন ডলাৰ) সীমিত বাজেটত নিৰ্মিত<ref>{{cite news |title=Paan Singh Tomar earns Rs. 4.25 crore over weekend |url=https://www.ndtv.com/entertainment/paan-singh-tomar-earns-rs-4-25-crore-over-weekend-623780 |access-date=8 January 2023 |work=[[NDTV]] |agency=[[Indo-Asian News Service|IANS]] |date=5 March 2012}}</ref> পান সিং তোমৰৰ ২০১০ চনত লণ্ডন চলচ্চিত্ৰ মহোৎসৱত প্ৰিমিয়াৰ হয়। দুবছৰৰ পিছত ২০১২ চনৰ ২ মাৰ্চত ছবিখন ঘৰুৱা ছবিঘৰত মুক্তি পায় আৰু বিশ্বজুৰি ₹২০১.৮০ মিলিয়ন (২.৪ মিলিয়ন মাৰ্কিন ডলাৰ) উপাৰ্জনেৰে বক্স অফিচত ব্যৱসায়িকভাৱে সফল হয়। ৬০তম ৰাষ্ট্ৰীয় চলচ্চিত্ৰ বঁটাত এই ছবিখনে ৰাষ্ট্ৰীয় পৰ্যায়ত শ্ৰেষ্ঠ পূৰ্ণদৈৰ্ঘ্য ছবি আৰু শ্ৰেষ্ঠ অভিনেতাৰ সন্মান লাভ কৰে।<ref name="60thnfaannounced">{{cite press release|title=A press conference to announce 59th national film awards will be held|url=http://pib.nic.in/release/rel_print_page.asp?relid=80712|publisher=Press Information Bureau (PIB), India|access-date=18 March 2013}}</ref> ==অভিনয়== {{refbegin|2}} * [[ইৰফান খান]] (পান সিং তোমৰ) *[[মাহী গিল]] (ইন্দ্ৰ সিং তোমৰ) *হেমেন্দ্ৰ দাণ্ডটিয়া *বিপিন শৰ্মা (মেজৰ মছন্দ) *ইমাৰাণ হাছনি (মাতাদিন সিং তোমৰ) *নৱাজুদ্দিন ছিদ্দিকি (গোপী) *জাকিৰ হুছেইন (ইন্সপেক্টৰ ৰাথোৰ) * জাহাংগীৰ খান (ভানৱৰ সিং (দদ্দা)) * সীতাৰাম পাঞ্চল (ৰামচৰণ) * ৰাজেন্দ্ৰ গুপ্ত (এইচ. ৰন্ধাৱা, ক্ৰীড়া প্ৰশিক্ষক) * স্বপ্নীল কোত্ৰিৱাৰ (হনুমন্ত, পান সিঙৰ জ্যেষ্ঠ পুত্ৰ) * বৃজেন্দ্ৰ কালা (সাংবাদিক) * ৰাজীৱ গুপ্তা (দুৰ্নীতিগ্ৰস্ত পুলিচ) * ৰবি শাহ (পানৰ ভতিজা বলৰাম) {{refend}} ==তথ্যউৎস== {{Reflist}} == বাহ্যিক সংযোগ == * {{আধিকাৰিক ৱেবচাইট|http://www.utvgroup.com/motion-pictures/coming-soon/paan-singh-tomar.html}} * {{IMDb title|1620933|Paan Singh Tomar}} * {{Rotten Tomatoes|paan_singh_tomar_2012}} * {{Mojo title|paansinghtomar}} {{শ্ৰেষ্ঠ পূৰ্ণদৈৰ্ঘ্য ছবিৰ ৰাষ্ট্ৰীয় চলচ্চিত্ৰ বঁটা}} [[শ্ৰেণী:২০১০ বৰ্ষৰ চলচ্চিত্ৰ]] [[শ্ৰেণী:হিন্দী চলচ্চিত্ৰ]] [[শ্ৰেণী:শ্ৰেষ্ঠ পূৰ্ণদৈৰ্ঘ্য ছবিৰ ৰাষ্ট্ৰীয় চলচ্চিত্ৰ বঁটা বিজয়ী]] [[শ্ৰেণী:জীৱনীমূলক চলচ্চিত্ৰ]] frs5rvszwubuyysvsmrwnvlg3d5l1tz 0 122622 516893 2025-06-10T15:53:23Z Babulbaishya 2558 [[মাহী গিল]]-লৈ পুনৰ্নিৰ্দেশ কৰা হ'ল 516893 wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[মাহী গিল ]] 51pn0dvojsuc2g9qtisxmob8ed121l9 0 122623 516895 2025-06-10T15:58:09Z Kandarpajit Kallol 6257 নতুন পৃষ্ঠা: '''কাঠ''' ({{Lang-en|Wood}}) হৈছে গছ আৰু অন্যান্য কাঠৰ উদ্ভিদৰ ঠাৰি আৰু শিপাত জাইলেম হিচাপে পোৱা এটা গাঁথনিগত কলা/ উপাদান । ই এটা জৈৱিক পদাৰ্থ – চেলুল’জিক আঁহৰ প্ৰাকৃতিক সংমিশ্ৰণ যি টানত শক্... 516895 wikitext text/x-wiki '''কাঠ''' ({{Lang-en|Wood}}) হৈছে গছ আৰু অন্যান্য কাঠৰ উদ্ভিদৰ ঠাৰি আৰু শিপাত জাইলেম হিচাপে পোৱা এটা গাঁথনিগত কলা/ উপাদান । ই এটা জৈৱিক পদাৰ্থ – চেলুল’জিক আঁহৰ প্ৰাকৃতিক সংমিশ্ৰণ যি টানত শক্তিশালী আৰু সংকোচন প্ৰতিৰোধ কৰা লিগনিনৰ মেট্ৰিক্সত নিহিত হৈ থাকে । কাঠক কেতিয়াবা গছৰ ঠাৰিৰ গৌণ জাইলেম হিচাপেহে সংজ্ঞায়িত কৰা হয়, [ 1 ] বা অধিক বহলভাৱে অন্য ঠাইত, যেনে গছ বা জোপোহাৰ শিপাত একে ধৰণৰ কলা অন্তৰ্ভুক্ত কৰিবলৈ। জীৱিত গছত ই যান্ত্ৰিক-সহায়ক কাৰ্য্য সম্পাদন কৰে, যাৰ ফলত কাঠৰ গছবোৰ ডাঙৰ হ’ব পাৰে বা নিজে থিয় হ’ব পাৰে। ইয়াৰ উপৰিও ই পাত , অন্যান্য বৃদ্ধি পোৱা কলা, আৰু শিপাৰ মাজত পানী আৰু পুষ্টিকৰ পদাৰ্থ প্ৰেৰণ কৰে। কাঠৰ দ্বাৰা তুলনামূলক ধৰ্মৰ অন্যান্য উদ্ভিদ সামগ্ৰী আৰু কাঠ, কাঠৰ টুকুৰা বা আঁহৰ পৰা অভিযন্তা কৰা সামগ্ৰীও বুজোৱা হ'ব পাৰে । হাজাৰ হাজাৰ বছৰ ধৰি কাঠ ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে ইন্ধনৰ বাবে , নিৰ্মাণ সামগ্ৰী হিচাপে , সঁজুলি আৰু অস্ত্ৰ , আচবাব আৰু কাগজ নিৰ্মাণৰ বাবে ৷ শেহতীয়াকৈ ই বিশুদ্ধ চেলুল'জ আৰু ইয়াৰ ডেৰাইভেটিভ যেনে চেল'ফেন আৰু চেলুল'জ এচিটেট উৎপাদনৰ বাবে ফিডষ্টক হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰিছে । ২০২০ চনলৈকে বিশ্বজুৰি বনাঞ্চলৰ বৃদ্ধি পোৱা মজুত আছিল প্ৰায় ৫৫৭ বিলিয়ন ঘনমিটাৰ। [ 2 ] প্ৰচুৰ, কাৰ্বন-নিৰপেক্ষ [ 3 ] নবীকৰণযোগ্য সম্পদ হিচাপে কাঠৰ সামগ্ৰীসমূহ নবীকৰণযোগ্য শক্তিৰ উৎস হিচাপে তীব্ৰ আগ্ৰহৰ বিষয় হৈ পৰিছে। ২০০৮ চনত প্ৰায় ৩.৯৭ বিলিয়ন ঘনমিটাৰ কাঠ চপোৱা হৈছিল। [ 2 ] প্ৰধান ব্যৱহাৰ আছিল আচবাব আৰু অট্টালিকা নিৰ্মাণৰ বাবে। [ 4 ] কাঠ বিজ্ঞানৰ শাখাৰ জৰিয়তে বৈজ্ঞানিকভাৱে অধ্যয়ন আৰু গৱেষণা কৰা হয় , যিটো ২০ শতিকাৰ আৰম্ভণিৰ পৰাই আৰম্ভ হৈছিল। elw89bnpkwl4tf66vyinrkialyipuhe 516896 516895 2025-06-10T15:58:40Z Kandarpajit Kallol 6257 516896 wikitext text/x-wiki {{সম্পাদনা দ্বন্দ}}'''কাঠ''' ({{Lang-en|Wood}}) হৈছে গছ আৰু অন্যান্য কাঠৰ উদ্ভিদৰ ঠাৰি আৰু শিপাত জাইলেম হিচাপে পোৱা এটা গাঁথনিগত কলা/ উপাদান । ই এটা জৈৱিক পদাৰ্থ – চেলুল’জিক আঁহৰ প্ৰাকৃতিক সংমিশ্ৰণ যি টানত শক্তিশালী আৰু সংকোচন প্ৰতিৰোধ কৰা লিগনিনৰ মেট্ৰিক্সত নিহিত হৈ থাকে । কাঠক কেতিয়াবা গছৰ ঠাৰিৰ গৌণ জাইলেম হিচাপেহে সংজ্ঞায়িত কৰা হয়, [ 1 ] বা অধিক বহলভাৱে অন্য ঠাইত, যেনে গছ বা জোপোহাৰ শিপাত একে ধৰণৰ কলা অন্তৰ্ভুক্ত কৰিবলৈ। জীৱিত গছত ই যান্ত্ৰিক-সহায়ক কাৰ্য্য সম্পাদন কৰে, যাৰ ফলত কাঠৰ গছবোৰ ডাঙৰ হ’ব পাৰে বা নিজে থিয় হ’ব পাৰে। ইয়াৰ উপৰিও ই পাত , অন্যান্য বৃদ্ধি পোৱা কলা, আৰু শিপাৰ মাজত পানী আৰু পুষ্টিকৰ পদাৰ্থ প্ৰেৰণ কৰে। কাঠৰ দ্বাৰা তুলনামূলক ধৰ্মৰ অন্যান্য উদ্ভিদ সামগ্ৰী আৰু কাঠ, কাঠৰ টুকুৰা বা আঁহৰ পৰা অভিযন্তা কৰা সামগ্ৰীও বুজোৱা হ'ব পাৰে । হাজাৰ হাজাৰ বছৰ ধৰি কাঠ ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে ইন্ধনৰ বাবে , নিৰ্মাণ সামগ্ৰী হিচাপে , সঁজুলি আৰু অস্ত্ৰ , আচবাব আৰু কাগজ নিৰ্মাণৰ বাবে ৷ শেহতীয়াকৈ ই বিশুদ্ধ চেলুল'জ আৰু ইয়াৰ ডেৰাইভেটিভ যেনে চেল'ফেন আৰু চেলুল'জ এচিটেট উৎপাদনৰ বাবে ফিডষ্টক হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰিছে । ২০২০ চনলৈকে বিশ্বজুৰি বনাঞ্চলৰ বৃদ্ধি পোৱা মজুত আছিল প্ৰায় ৫৫৭ বিলিয়ন ঘনমিটাৰ। [ 2 ] প্ৰচুৰ, কাৰ্বন-নিৰপেক্ষ [ 3 ] নবীকৰণযোগ্য সম্পদ হিচাপে কাঠৰ সামগ্ৰীসমূহ নবীকৰণযোগ্য শক্তিৰ উৎস হিচাপে তীব্ৰ আগ্ৰহৰ বিষয় হৈ পৰিছে। ২০০৮ চনত প্ৰায় ৩.৯৭ বিলিয়ন ঘনমিটাৰ কাঠ চপোৱা হৈছিল। [ 2 ] প্ৰধান ব্যৱহাৰ আছিল আচবাব আৰু অট্টালিকা নিৰ্মাণৰ বাবে। [ 4 ] কাঠ বিজ্ঞানৰ শাখাৰ জৰিয়তে বৈজ্ঞানিকভাৱে অধ্যয়ন আৰু গৱেষণা কৰা হয় , যিটো ২০ শতিকাৰ আৰম্ভণিৰ পৰাই আৰম্ভ হৈছিল। 3fsxg24t2reskjgzcysyljorp9z4oyr 516897 516896 2025-06-10T15:59:01Z Kandarpajit Kallol 6257 added [[Category:প্ৰযুক্তি]] using [[WP:HC|HotCat]] 516897 wikitext text/x-wiki {{সম্পাদনা দ্বন্দ}}'''কাঠ''' ({{Lang-en|Wood}}) হৈছে গছ আৰু অন্যান্য কাঠৰ উদ্ভিদৰ ঠাৰি আৰু শিপাত জাইলেম হিচাপে পোৱা এটা গাঁথনিগত কলা/ উপাদান । ই এটা জৈৱিক পদাৰ্থ – চেলুল’জিক আঁহৰ প্ৰাকৃতিক সংমিশ্ৰণ যি টানত শক্তিশালী আৰু সংকোচন প্ৰতিৰোধ কৰা লিগনিনৰ মেট্ৰিক্সত নিহিত হৈ থাকে । কাঠক কেতিয়াবা গছৰ ঠাৰিৰ গৌণ জাইলেম হিচাপেহে সংজ্ঞায়িত কৰা হয়, [ 1 ] বা অধিক বহলভাৱে অন্য ঠাইত, যেনে গছ বা জোপোহাৰ শিপাত একে ধৰণৰ কলা অন্তৰ্ভুক্ত কৰিবলৈ। জীৱিত গছত ই যান্ত্ৰিক-সহায়ক কাৰ্য্য সম্পাদন কৰে, যাৰ ফলত কাঠৰ গছবোৰ ডাঙৰ হ’ব পাৰে বা নিজে থিয় হ’ব পাৰে। ইয়াৰ উপৰিও ই পাত , অন্যান্য বৃদ্ধি পোৱা কলা, আৰু শিপাৰ মাজত পানী আৰু পুষ্টিকৰ পদাৰ্থ প্ৰেৰণ কৰে। কাঠৰ দ্বাৰা তুলনামূলক ধৰ্মৰ অন্যান্য উদ্ভিদ সামগ্ৰী আৰু কাঠ, কাঠৰ টুকুৰা বা আঁহৰ পৰা অভিযন্তা কৰা সামগ্ৰীও বুজোৱা হ'ব পাৰে । হাজাৰ হাজাৰ বছৰ ধৰি কাঠ ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে ইন্ধনৰ বাবে , নিৰ্মাণ সামগ্ৰী হিচাপে , সঁজুলি আৰু অস্ত্ৰ , আচবাব আৰু কাগজ নিৰ্মাণৰ বাবে ৷ শেহতীয়াকৈ ই বিশুদ্ধ চেলুল'জ আৰু ইয়াৰ ডেৰাইভেটিভ যেনে চেল'ফেন আৰু চেলুল'জ এচিটেট উৎপাদনৰ বাবে ফিডষ্টক হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰিছে । ২০২০ চনলৈকে বিশ্বজুৰি বনাঞ্চলৰ বৃদ্ধি পোৱা মজুত আছিল প্ৰায় ৫৫৭ বিলিয়ন ঘনমিটাৰ। [ 2 ] প্ৰচুৰ, কাৰ্বন-নিৰপেক্ষ [ 3 ] নবীকৰণযোগ্য সম্পদ হিচাপে কাঠৰ সামগ্ৰীসমূহ নবীকৰণযোগ্য শক্তিৰ উৎস হিচাপে তীব্ৰ আগ্ৰহৰ বিষয় হৈ পৰিছে। ২০০৮ চনত প্ৰায় ৩.৯৭ বিলিয়ন ঘনমিটাৰ কাঠ চপোৱা হৈছিল। [ 2 ] প্ৰধান ব্যৱহাৰ আছিল আচবাব আৰু অট্টালিকা নিৰ্মাণৰ বাবে। [ 4 ] কাঠ বিজ্ঞানৰ শাখাৰ জৰিয়তে বৈজ্ঞানিকভাৱে অধ্যয়ন আৰু গৱেষণা কৰা হয় , যিটো ২০ শতিকাৰ আৰম্ভণিৰ পৰাই আৰম্ভ হৈছিল। [[শ্ৰেণী:প্ৰযুক্তি]] 0l2pdqu8s2zud3a8um9yagpklhdicdm 516898 516897 2025-06-10T15:59:20Z Kandarpajit Kallol 6257 added [[Category:উদ্ভিদ বিজ্ঞানী]] using [[WP:HC|HotCat]] 516898 wikitext text/x-wiki {{সম্পাদনা দ্বন্দ}}'''কাঠ''' ({{Lang-en|Wood}}) হৈছে গছ আৰু অন্যান্য কাঠৰ উদ্ভিদৰ ঠাৰি আৰু শিপাত জাইলেম হিচাপে পোৱা এটা গাঁথনিগত কলা/ উপাদান । ই এটা জৈৱিক পদাৰ্থ – চেলুল’জিক আঁহৰ প্ৰাকৃতিক সংমিশ্ৰণ যি টানত শক্তিশালী আৰু সংকোচন প্ৰতিৰোধ কৰা লিগনিনৰ মেট্ৰিক্সত নিহিত হৈ থাকে । কাঠক কেতিয়াবা গছৰ ঠাৰিৰ গৌণ জাইলেম হিচাপেহে সংজ্ঞায়িত কৰা হয়, [ 1 ] বা অধিক বহলভাৱে অন্য ঠাইত, যেনে গছ বা জোপোহাৰ শিপাত একে ধৰণৰ কলা অন্তৰ্ভুক্ত কৰিবলৈ। জীৱিত গছত ই যান্ত্ৰিক-সহায়ক কাৰ্য্য সম্পাদন কৰে, যাৰ ফলত কাঠৰ গছবোৰ ডাঙৰ হ’ব পাৰে বা নিজে থিয় হ’ব পাৰে। ইয়াৰ উপৰিও ই পাত , অন্যান্য বৃদ্ধি পোৱা কলা, আৰু শিপাৰ মাজত পানী আৰু পুষ্টিকৰ পদাৰ্থ প্ৰেৰণ কৰে। কাঠৰ দ্বাৰা তুলনামূলক ধৰ্মৰ অন্যান্য উদ্ভিদ সামগ্ৰী আৰু কাঠ, কাঠৰ টুকুৰা বা আঁহৰ পৰা অভিযন্তা কৰা সামগ্ৰীও বুজোৱা হ'ব পাৰে । হাজাৰ হাজাৰ বছৰ ধৰি কাঠ ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে ইন্ধনৰ বাবে , নিৰ্মাণ সামগ্ৰী হিচাপে , সঁজুলি আৰু অস্ত্ৰ , আচবাব আৰু কাগজ নিৰ্মাণৰ বাবে ৷ শেহতীয়াকৈ ই বিশুদ্ধ চেলুল'জ আৰু ইয়াৰ ডেৰাইভেটিভ যেনে চেল'ফেন আৰু চেলুল'জ এচিটেট উৎপাদনৰ বাবে ফিডষ্টক হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰিছে । ২০২০ চনলৈকে বিশ্বজুৰি বনাঞ্চলৰ বৃদ্ধি পোৱা মজুত আছিল প্ৰায় ৫৫৭ বিলিয়ন ঘনমিটাৰ। [ 2 ] প্ৰচুৰ, কাৰ্বন-নিৰপেক্ষ [ 3 ] নবীকৰণযোগ্য সম্পদ হিচাপে কাঠৰ সামগ্ৰীসমূহ নবীকৰণযোগ্য শক্তিৰ উৎস হিচাপে তীব্ৰ আগ্ৰহৰ বিষয় হৈ পৰিছে। ২০০৮ চনত প্ৰায় ৩.৯৭ বিলিয়ন ঘনমিটাৰ কাঠ চপোৱা হৈছিল। [ 2 ] প্ৰধান ব্যৱহাৰ আছিল আচবাব আৰু অট্টালিকা নিৰ্মাণৰ বাবে। [ 4 ] কাঠ বিজ্ঞানৰ শাখাৰ জৰিয়তে বৈজ্ঞানিকভাৱে অধ্যয়ন আৰু গৱেষণা কৰা হয় , যিটো ২০ শতিকাৰ আৰম্ভণিৰ পৰাই আৰম্ভ হৈছিল। [[শ্ৰেণী:প্ৰযুক্তি]] [[শ্ৰেণী:উদ্ভিদ বিজ্ঞানী]] s50upc810upin07pfu6jz1aa7km1c07 516899 516898 2025-06-10T15:59:34Z Kandarpajit Kallol 6257 removed [[Category:উদ্ভিদ বিজ্ঞানী]]; added [[Category:উদ্ভিদ]] using [[WP:HC|HotCat]] 516899 wikitext text/x-wiki {{সম্পাদনা দ্বন্দ}}'''কাঠ''' ({{Lang-en|Wood}}) হৈছে গছ আৰু অন্যান্য কাঠৰ উদ্ভিদৰ ঠাৰি আৰু শিপাত জাইলেম হিচাপে পোৱা এটা গাঁথনিগত কলা/ উপাদান । ই এটা জৈৱিক পদাৰ্থ – চেলুল’জিক আঁহৰ প্ৰাকৃতিক সংমিশ্ৰণ যি টানত শক্তিশালী আৰু সংকোচন প্ৰতিৰোধ কৰা লিগনিনৰ মেট্ৰিক্সত নিহিত হৈ থাকে । কাঠক কেতিয়াবা গছৰ ঠাৰিৰ গৌণ জাইলেম হিচাপেহে সংজ্ঞায়িত কৰা হয়, [ 1 ] বা অধিক বহলভাৱে অন্য ঠাইত, যেনে গছ বা জোপোহাৰ শিপাত একে ধৰণৰ কলা অন্তৰ্ভুক্ত কৰিবলৈ। জীৱিত গছত ই যান্ত্ৰিক-সহায়ক কাৰ্য্য সম্পাদন কৰে, যাৰ ফলত কাঠৰ গছবোৰ ডাঙৰ হ’ব পাৰে বা নিজে থিয় হ’ব পাৰে। ইয়াৰ উপৰিও ই পাত , অন্যান্য বৃদ্ধি পোৱা কলা, আৰু শিপাৰ মাজত পানী আৰু পুষ্টিকৰ পদাৰ্থ প্ৰেৰণ কৰে। কাঠৰ দ্বাৰা তুলনামূলক ধৰ্মৰ অন্যান্য উদ্ভিদ সামগ্ৰী আৰু কাঠ, কাঠৰ টুকুৰা বা আঁহৰ পৰা অভিযন্তা কৰা সামগ্ৰীও বুজোৱা হ'ব পাৰে । হাজাৰ হাজাৰ বছৰ ধৰি কাঠ ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে ইন্ধনৰ বাবে , নিৰ্মাণ সামগ্ৰী হিচাপে , সঁজুলি আৰু অস্ত্ৰ , আচবাব আৰু কাগজ নিৰ্মাণৰ বাবে ৷ শেহতীয়াকৈ ই বিশুদ্ধ চেলুল'জ আৰু ইয়াৰ ডেৰাইভেটিভ যেনে চেল'ফেন আৰু চেলুল'জ এচিটেট উৎপাদনৰ বাবে ফিডষ্টক হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰিছে । ২০২০ চনলৈকে বিশ্বজুৰি বনাঞ্চলৰ বৃদ্ধি পোৱা মজুত আছিল প্ৰায় ৫৫৭ বিলিয়ন ঘনমিটাৰ। [ 2 ] প্ৰচুৰ, কাৰ্বন-নিৰপেক্ষ [ 3 ] নবীকৰণযোগ্য সম্পদ হিচাপে কাঠৰ সামগ্ৰীসমূহ নবীকৰণযোগ্য শক্তিৰ উৎস হিচাপে তীব্ৰ আগ্ৰহৰ বিষয় হৈ পৰিছে। ২০০৮ চনত প্ৰায় ৩.৯৭ বিলিয়ন ঘনমিটাৰ কাঠ চপোৱা হৈছিল। [ 2 ] প্ৰধান ব্যৱহাৰ আছিল আচবাব আৰু অট্টালিকা নিৰ্মাণৰ বাবে। [ 4 ] কাঠ বিজ্ঞানৰ শাখাৰ জৰিয়তে বৈজ্ঞানিকভাৱে অধ্যয়ন আৰু গৱেষণা কৰা হয় , যিটো ২০ শতিকাৰ আৰম্ভণিৰ পৰাই আৰম্ভ হৈছিল। [[শ্ৰেণী:প্ৰযুক্তি]] [[শ্ৰেণী:উদ্ভিদ]] kcmozi5otipnr0grqbl07z2womuzuvz 516900 516899 2025-06-10T15:59:47Z Kandarpajit Kallol 6257 removed [[Category:উদ্ভিদ]]; added [[Category:উদ্ভিদ বিজ্ঞান]] using [[WP:HC|HotCat]] 516900 wikitext text/x-wiki {{সম্পাদনা দ্বন্দ}}'''কাঠ''' ({{Lang-en|Wood}}) হৈছে গছ আৰু অন্যান্য কাঠৰ উদ্ভিদৰ ঠাৰি আৰু শিপাত জাইলেম হিচাপে পোৱা এটা গাঁথনিগত কলা/ উপাদান । ই এটা জৈৱিক পদাৰ্থ – চেলুল’জিক আঁহৰ প্ৰাকৃতিক সংমিশ্ৰণ যি টানত শক্তিশালী আৰু সংকোচন প্ৰতিৰোধ কৰা লিগনিনৰ মেট্ৰিক্সত নিহিত হৈ থাকে । কাঠক কেতিয়াবা গছৰ ঠাৰিৰ গৌণ জাইলেম হিচাপেহে সংজ্ঞায়িত কৰা হয়, [ 1 ] বা অধিক বহলভাৱে অন্য ঠাইত, যেনে গছ বা জোপোহাৰ শিপাত একে ধৰণৰ কলা অন্তৰ্ভুক্ত কৰিবলৈ। জীৱিত গছত ই যান্ত্ৰিক-সহায়ক কাৰ্য্য সম্পাদন কৰে, যাৰ ফলত কাঠৰ গছবোৰ ডাঙৰ হ’ব পাৰে বা নিজে থিয় হ’ব পাৰে। ইয়াৰ উপৰিও ই পাত , অন্যান্য বৃদ্ধি পোৱা কলা, আৰু শিপাৰ মাজত পানী আৰু পুষ্টিকৰ পদাৰ্থ প্ৰেৰণ কৰে। কাঠৰ দ্বাৰা তুলনামূলক ধৰ্মৰ অন্যান্য উদ্ভিদ সামগ্ৰী আৰু কাঠ, কাঠৰ টুকুৰা বা আঁহৰ পৰা অভিযন্তা কৰা সামগ্ৰীও বুজোৱা হ'ব পাৰে । হাজাৰ হাজাৰ বছৰ ধৰি কাঠ ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে ইন্ধনৰ বাবে , নিৰ্মাণ সামগ্ৰী হিচাপে , সঁজুলি আৰু অস্ত্ৰ , আচবাব আৰু কাগজ নিৰ্মাণৰ বাবে ৷ শেহতীয়াকৈ ই বিশুদ্ধ চেলুল'জ আৰু ইয়াৰ ডেৰাইভেটিভ যেনে চেল'ফেন আৰু চেলুল'জ এচিটেট উৎপাদনৰ বাবে ফিডষ্টক হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰিছে । ২০২০ চনলৈকে বিশ্বজুৰি বনাঞ্চলৰ বৃদ্ধি পোৱা মজুত আছিল প্ৰায় ৫৫৭ বিলিয়ন ঘনমিটাৰ। [ 2 ] প্ৰচুৰ, কাৰ্বন-নিৰপেক্ষ [ 3 ] নবীকৰণযোগ্য সম্পদ হিচাপে কাঠৰ সামগ্ৰীসমূহ নবীকৰণযোগ্য শক্তিৰ উৎস হিচাপে তীব্ৰ আগ্ৰহৰ বিষয় হৈ পৰিছে। ২০০৮ চনত প্ৰায় ৩.৯৭ বিলিয়ন ঘনমিটাৰ কাঠ চপোৱা হৈছিল। [ 2 ] প্ৰধান ব্যৱহাৰ আছিল আচবাব আৰু অট্টালিকা নিৰ্মাণৰ বাবে। [ 4 ] কাঠ বিজ্ঞানৰ শাখাৰ জৰিয়তে বৈজ্ঞানিকভাৱে অধ্যয়ন আৰু গৱেষণা কৰা হয় , যিটো ২০ শতিকাৰ আৰম্ভণিৰ পৰাই আৰম্ভ হৈছিল। [[শ্ৰেণী:প্ৰযুক্তি]] [[শ্ৰেণী:উদ্ভিদ বিজ্ঞান]] gwe7wemchd7ut3g2q6wybbojcjevssb 516901 516900 2025-06-10T16:00:07Z Kandarpajit Kallol 6257 [[ৱিকিপিডিয়া:লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰক|লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰকৰ]] সহায়ত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰণ কৰা হ’ল। 516901 wikitext text/x-wiki {{সম্পাদনা দ্বন্দ্ব}}'''কাঠ''' ({{Lang-en|Wood}}) হৈছে গছ আৰু অন্যান্য কাঠৰ উদ্ভিদৰ ঠাৰি আৰু শিপাত জাইলেম হিচাপে পোৱা এটা গাঁথনিগত কলা/ উপাদান। ই এটা জৈৱিক পদাৰ্থ – চেলুল’জিক আঁহৰ প্ৰাকৃতিক সংমিশ্ৰণ যি টানত শক্তিশালী আৰু সংকোচন প্ৰতিৰোধ কৰা লিগনিনৰ মেট্ৰিস্কত নিহিত হৈ থাকে। কাঠক কেতিয়াবা গছৰ ঠাৰিৰ গৌণ জাইলেম হিচাপেহে সংজ্ঞায়িত কৰা হয়, [ 1 ] বা অধিক বহলভাৱে অন্য ঠাইত, যেনে গছ বা জোপোহাৰ শিপাত একে ধৰণৰ কলা অন্তৰ্ভুক্ত কৰিবলৈ। জীৱিত গছত ই যান্ত্ৰিক-সহায়ক কাৰ্য্য সম্পাদন কৰে, যাৰ ফলত কাঠৰ গছবোৰ ডাঙৰ হ’ব পাৰে বা নিজে থিয় হ’ব পাৰে। ইয়াৰ উপৰিও ই পাত, অন্যান্য বৃদ্ধি পোৱা কলা, আৰু শিপাৰ মাজত পানী আৰু পুষ্টিকৰ পদাৰ্থ প্ৰেৰণ কৰে। কাঠৰ দ্বাৰা তুলনামূলক ধৰ্মৰ অন্যান্য উদ্ভিদ সামগ্ৰী আৰু কাঠ, কাঠৰ টুকুৰা বা আঁহৰ পৰা অভিযন্তা কৰা সামগ্ৰীও বুজোৱা হ'ব পাৰে। হাজাৰ হাজাৰ বছৰ ধৰি কাঠ ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে ইন্ধনৰ বাবে, নিৰ্মাণ সামগ্ৰী হিচাপে, সঁজুলি আৰু অস্ত্ৰ, আচবাব আৰু কাগজ নিৰ্মাণৰ বাবে। শেহতীয়াকৈ ই বিশুদ্ধ চেলুল'জ আৰু ইয়াৰ ডেৰাইভেটিভ যেনে চেল'ফেন আৰু চেলুল'জ এচিটেট উৎপাদনৰ বাবে ফিডষ্টক হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰিছে। ২০২০ চনলৈকে বিশ্বজুৰি বনাঞ্চলৰ বৃদ্ধি পোৱা মজুত আছিল প্ৰায় ৫৫৭ বিলিয়ন ঘনমিটাৰ। [ 2 ] প্ৰচুৰ, কাৰ্বন-নিৰপেক্ষ [ 3 ] নবীকৰণযোগ্য সম্পদ হিচাপে কাঠৰ সামগ্ৰীসমূহ নবীকৰণযোগ্য শক্তিৰ উৎস হিচাপে তীব্ৰ আগ্ৰহৰ বিষয় হৈ পৰিছে। ২০০৮ চনত প্ৰায় ৩.৯৭ বিলিয়ন ঘনমিটাৰ কাঠ চপোৱা হৈছিল। [ 2 ] প্ৰধান ব্যৱহাৰ আছিল আচবাব আৰু অট্টালিকা নিৰ্মাণৰ বাবে। [ 4 ] কাঠ বিজ্ঞানৰ শাখাৰ জৰিয়তে বৈজ্ঞানিকভাৱে অধ্যয়ন আৰু গৱেষণা কৰা হয়, যিটো ২০ শতিকাৰ আৰম্ভণিৰ পৰাই আৰম্ভ হৈছিল। [[শ্ৰেণী:প্ৰযুক্তি]] 5fnzbledy1cop8f0bkdxdejlwq9nfzi 516902 516901 2025-06-10T16:05:17Z Kandarpajit Kallol 6257 516902 wikitext text/x-wiki {{সম্পাদনা দ্বন্দ্ব}}'''কাঠ''' ({{Lang-en|Wood}}) হৈছে [[গছ]]ৰ ডাল আৰু [[শিপা]]ত [[জাইলেম]] হিচাপে পোৱা এটা গাঁথনিগত কলা বা উপাদান। ই এবিধ জৈৱিক পদাৰ্থ – চেলুল’জিক আঁহৰ প্ৰাকৃতিক সংমিশ্ৰণ যি টানত শক্তিশালী আৰু সংকোচন প্ৰতিৰোধ কৰা লিগনিনৰ মেট্ৰিস্কত নিহিত হৈ থাকে। কাঠক কেতিয়াবা গছৰ ডালৰ গৌণ জাইলেম হিচাপেহে সংজ্ঞায়িত কৰা হয়, [ 1 ] বা অধিক বহলভাৱে অন্য ঠাইত, যেনে গছ বা জোপোহাৰ শিপাত একে ধৰণৰ কলা অন্তৰ্ভুক্ত কৰিবলৈ। জীৱিত গছত ই যান্ত্ৰিক-সহায়ক কাৰ্য্য সম্পাদন কৰে, যাৰ ফলত কাঠৰ গছবোৰ ডাঙৰ হ’ব পাৰে বা নিজে থিয় হ’ব পাৰে। ইয়াৰ উপৰিও ই [[পাত]], অন্যান্য বৃদ্ধি পোৱা কলা, আৰু শিপাৰ মাজত [[পানী]] আৰু পুষ্টিকৰ পদাৰ্থ প্ৰেৰণ কৰে। হাজাৰ হাজাৰ বছৰ ধৰি কাঠ ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে [[ইন্ধন]]ৰ বাবে, নিৰ্মাণ সামগ্ৰী হিচাপে, সঁজুলি আৰু অস্ত্ৰ, আচবাব আৰু [[কাগজ]] নিৰ্মাণৰ বাবে। শেহতীয়াকৈ ই বিশুদ্ধ [[চেলুল'জ]] আৰু ইয়াৰ ডেৰাইভেটিভ যেনে চেল'ফেন আৰু চেলুল'জ এচিটেট উৎপাদনৰ বাবে ফিডষ্টক হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰিছে। ২০২০ চনলৈকে বিশ্বজুৰি বনাঞ্চল আছিল প্ৰায় ৫৫৭ বিলিয়ন ঘনমিটাৰ। [ 2 ] প্ৰচুৰ, কাৰ্বন-নিৰপেক্ষ [ 3 ] [[নবীকৰণযোগ্য সম্পদ]] হিচাপে কাঠৰ সামগ্ৰীসমূহ নবীকৰণযোগ্য শক্তিৰ উৎস হিচাপে তীব্ৰ আগ্ৰহৰ বিষয় হৈ পৰিছে। ২০০৮ চনত প্ৰায় ৩.৯৭ বিলিয়ন ঘনমিটাৰ কাঠ চপোৱা হৈছিল। [ 2 ] ইয়াৰ প্ৰধান ব্যৱহাৰ আছিল আচবাব আৰু অট্টালিকা নিৰ্মাণৰ বাবে। [ 4 ] কাঠ [[বিজ্ঞান]]ৰ শাখাৰ জৰিয়তে বৈজ্ঞানিকভাৱে অধ্যয়ন আৰু গৱেষণা কৰা হয়, যিটো বিংশ শতিকাৰ আৰম্ভণিৰ পৰাই আৰম্ভ হৈছিল। ==তথ্যসূত্ৰ== [[শ্ৰেণী:প্ৰযুক্তি]] rkqzkf4i3q02ki9vio0se9ux7q5s1yq 516903 516902 2025-06-10T16:06:04Z Kandarpajit Kallol 6257 516903 wikitext text/x-wiki {{সম্পাদনা দ্বন্দ্ব}}'''কাঠ''' ({{Lang-en|Wood}}) হৈছে [[গছ]]ৰ ডাল আৰু [[শিপা]]ত [[জাইলেম]] হিচাপে পোৱা এটা গাঁথনিগত কলা বা উপাদান। ই এবিধ জৈৱিক পদাৰ্থ – চেলুল’জিক আঁহৰ প্ৰাকৃতিক সংমিশ্ৰণ যি টানত শক্তিশালী আৰু সংকোচন প্ৰতিৰোধ কৰা লিগনিনৰ মেট্ৰিস্কত নিহিত হৈ থাকে। কাঠক কেতিয়াবা গছৰ ডালৰ গৌণ জাইলেম হিচাপেহে সংজ্ঞায়িত কৰা হয়, [ 1 ] বা অধিক বহলভাৱে অন্য ঠাইত, যেনে গছ বা জোপোহাৰ শিপাত একে ধৰণৰ কলা অন্তৰ্ভুক্ত কৰিবলৈ। জীৱিত গছত ই যান্ত্ৰিক-সহায়ক কাৰ্য্য সম্পাদন কৰে, যাৰ ফলত কাঠৰ গছবোৰ ডাঙৰ হ’ব পাৰে বা নিজে থিয় হ’ব পাৰে। ইয়াৰ উপৰিও ই [[পাত]], অন্যান্য বৃদ্ধি পোৱা কলা, আৰু শিপাৰ মাজত [[পানী]] আৰু পুষ্টিকৰ পদাৰ্থ প্ৰেৰণ কৰে। হাজাৰ হাজাৰ বছৰ ধৰি কাঠ ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে [[ইন্ধন]]ৰ বাবে, নিৰ্মাণ সামগ্ৰী হিচাপে, সঁজুলি আৰু অস্ত্ৰ, আচবাব আৰু [[কাগজ]] নিৰ্মাণৰ বাবে। শেহতীয়াকৈ ই বিশুদ্ধ [[চেলুল'জ]] আৰু ইয়াৰ ডেৰাইভেটিভ যেনে চেল'ফেন আৰু চেলুল'জ এচিটেট উৎপাদনৰ বাবে ফিডষ্টক হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰিছে। ২০২০ চনলৈকে বিশ্বজুৰি বনাঞ্চল আছিল প্ৰায় ৫৫৭ বিলিয়ন ঘনমিটাৰ। [ 2 ] প্ৰচুৰ, কাৰ্বন-নিৰপেক্ষ [ 3 ] [[নবীকৰণীয় শক্তি|নবীকৰণযোগ্য সম্পদ]] হিচাপে কাঠৰ সামগ্ৰীসমূহ নবীকৰণযোগ্য শক্তিৰ উৎস হিচাপে তীব্ৰ আগ্ৰহৰ বিষয় হৈ পৰিছে। ২০০৮ চনত প্ৰায় ৩.৯৭ বিলিয়ন ঘনমিটাৰ কাঠ চপোৱা হৈছিল। [ 2 ] ইয়াৰ প্ৰধান ব্যৱহাৰ আছিল আচবাব আৰু অট্টালিকা নিৰ্মাণৰ বাবে। [ 4 ] কাঠ [[বিজ্ঞান]]ৰ শাখাৰ জৰিয়তে বৈজ্ঞানিকভাৱে অধ্যয়ন আৰু গৱেষণা কৰা হয়, যিটো বিংশ শতিকাৰ আৰম্ভণিৰ পৰাই আৰম্ভ হৈছিল। ==তথ্যসূত্ৰ== [[শ্ৰেণী:প্ৰযুক্তি]] nbz59uv5tks4bafhr9z998mhjgt7lv4 516904 516903 2025-06-10T16:06:36Z Kandarpajit Kallol 6257 516904 wikitext text/x-wiki {{সম্পাদনা দ্বন্দ্ব}}'''কাঠ''' ({{Lang-en|Wood}}) হৈছে [[গছ]]ৰ ডাল আৰু [[শিপা]]ত [[জাইলেম]] হিচাপে পোৱা এটা গাঁথনিগত কলা বা উপাদান। ই এবিধ জৈৱিক পদাৰ্থ – চেলুল’জিক আঁহৰ প্ৰাকৃতিক সংমিশ্ৰণ যি টানত শক্তিশালী আৰু সংকোচন প্ৰতিৰোধ কৰা লিগনিনৰ মেট্ৰিস্কত নিহিত হৈ থাকে। কাঠক কেতিয়াবা গছৰ ডালৰ গৌণ জাইলেম হিচাপেহে সংজ্ঞায়িত কৰা হয়, [ 1 ] বা অধিক বহলভাৱে অন্য ঠাইত, যেনে গছ বা জোপোহাৰ শিপাত একে ধৰণৰ কলা অন্তৰ্ভুক্ত কৰিবলৈ। জীৱিত গছত ই যান্ত্ৰিক-সহায়ক কাৰ্য্য সম্পাদন কৰে, যাৰ ফলত কাঠৰ গছবোৰ ডাঙৰ হ’ব পাৰে বা নিজে থিয় হ’ব পাৰে। ইয়াৰ উপৰিও ই [[পাত]], অন্যান্য বৃদ্ধি পোৱা কলা, আৰু শিপাৰ মাজত [[পানী]] আৰু পুষ্টিকৰ পদাৰ্থ প্ৰেৰণ কৰে। হাজাৰ হাজাৰ বছৰ ধৰি কাঠ ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে [[ইন্ধন]]ৰ বাবে, নিৰ্মাণ সামগ্ৰী হিচাপে, সঁজুলি আৰু অস্ত্ৰ, আচবাব আৰু [[কাগজ]] নিৰ্মাণৰ বাবে। শেহতীয়াকৈ ই বিশুদ্ধ [[চেলুল'জ]] আৰু ইয়াৰ ডেৰাইভেটিভ যেনে চেল'ফেন আৰু চেলুল'জ এচিটেট উৎপাদনৰ বাবে ফিডষ্টক হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰিছে। ২০২০ চনলৈকে বিশ্বজুৰি বনাঞ্চল আছিল প্ৰায় ৫৫৭ বিলিয়ন ঘনমিটাৰ। [ 2 ] প্ৰচুৰ, কাৰ্বন-নিৰপেক্ষ [ 3 ] [[নবীকৰণীয় শক্তি|নবীকৰণযোগ্য সম্পদ]] হিচাপে কাঠৰ সামগ্ৰীসমূহ নবীকৰণযোগ্য শক্তিৰ উৎস হিচাপে তীব্ৰ আগ্ৰহৰ বিষয় হৈ পৰিছে। ২০০৮ চনত প্ৰায় ৩.৯৭ বিলিয়ন ঘনমিটাৰ কাঠ চপোৱা হৈছিল। [ 2 ] ইয়াৰ প্ৰধান ব্যৱহাৰ আছিল আচবাব আৰু [[অট্টালিকা]] নিৰ্মাণৰ বাবে। [ 4 ] কাঠ [[বিজ্ঞান]]ৰ শাখাৰ জৰিয়তে বৈজ্ঞানিকভাৱে অধ্যয়ন আৰু গৱেষণা কৰা হয়, যিটো বিংশ শতিকাৰ আৰম্ভণিৰ পৰাই আৰম্ভ হৈছিল। ==তথ্যসূত্ৰ== [[শ্ৰেণী:প্ৰযুক্তি]] 5kou56iiv9bkkk2y0n1tb5cz9c0tvss 516932 516904 2025-06-10T19:14:41Z Kandarpajit Kallol 6257 516932 wikitext text/x-wiki {{সম্পাদনা দ্বন্দ্ব}}'''কাঠ''' ({{Lang-en|Wood}}) হৈছে [[গছ]]ৰ ডাল আৰু [[শিপা]]ত [[জাইলেম]] হিচাপে পোৱা এটা গাঁথনিগত কলা বা উপাদান। ই এবিধ জৈৱিক পদাৰ্থ – চেলুল’জিক আঁহৰ প্ৰাকৃতিক সংমিশ্ৰণ যি টানত শক্তিশালী আৰু সংকোচন প্ৰতিৰোধ কৰা লিগনিনৰ মেট্ৰিস্কত নিহিত হৈ থাকে। কাঠক কেতিয়াবা গছৰ ডালৰ গৌণ জাইলেম হিচাপেহে সংজ্ঞায়িত কৰা হয়,<ref>{{Cite book|author=হিকি, এম.|author2=কিং, চি.|date=২০০১|title=দ্য কেমব্ৰিজ ইলাস্ট্ৰেটেড গ্ল'ছাৰী অফ্ বটানিকেল টাৰ্মছ|publisher=কেমব্ৰিজ বিশ্ববিদ্যালয় প্ৰকাশন}}</ref> বা অধিক বহলভাৱে অন্য ঠাইত, যেনে গছ বা জোপোহাৰ শিপাত একে ধৰণৰ কলা অন্তৰ্ভুক্ত কৰিবলৈ। জীৱিত গছত ই যান্ত্ৰিক-সহায়ক কাৰ্য্য সম্পাদন কৰে, যাৰ ফলত কাঠৰ গছবোৰ ডাঙৰ হ’ব পাৰে বা নিজে থিয় হ’ব পাৰে। ইয়াৰ উপৰিও ই [[পাত]], অন্যান্য বৃদ্ধি পোৱা কলা, আৰু শিপাৰ মাজত [[পানী]] আৰু পুষ্টিকৰ পদাৰ্থ প্ৰেৰণ কৰে। হাজাৰ হাজাৰ বছৰ ধৰি কাঠ ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে [[ইন্ধন]]ৰ বাবে, নিৰ্মাণ সামগ্ৰী হিচাপে, সঁজুলি আৰু অস্ত্ৰ, আচবাব আৰু [[কাগজ]] নিৰ্মাণৰ বাবে। শেহতীয়াকৈ ই বিশুদ্ধ [[চেলুল'জ]] আৰু ইয়াৰ ডেৰাইভেটিভ যেনে চেল'ফেন আৰু চেলুল'জ এচিটেট উৎপাদনৰ বাবে ফিডষ্টক হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰিছে। ২০২০ চনলৈকে বিশ্বজুৰি বনাঞ্চল আছিল প্ৰায় ৫৫৭ বিলিয়ন ঘনমিটাৰ।<ref name="FAO-2020">FAO. ২০২০। ''[https://www.fao.org/3/ca9825en/ca9825en.pdf গ্ল’বেল ফ’ৰেষ্ট ৰিছৰ্চ এছেছমেন্ট ২০২০: মুখ্য প্ৰতিবেদন] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20221105155828/https://www.fao.org/3/ca9825en/ca9825en.pdf |date=৫ নবেম্বৰ ২০২২ }}।'' ৰোম।</ref> প্ৰচুৰ, কাৰ্বন-নিৰপেক্ষ<ref>{{cite web | url=https://www.smithsonianmag.com/smart-news/epa-declares-burning-wood-carbon-neutral-180968880/ | title=EPA-এ ঘোষণা কৰিছে যে কাঠ জ্বলাই থকা কাৰ্বন-নিৰপেক্ষ। কিন্তু ই বাস্তৱতঃ বহুতো বেছি জটিল। | access-date=৩ জুন ২০২২ | archive-date=৩০ জুন ২০২১ | archive-url=https://web.archive.org/web/20210630153427/https://www.smithsonianmag.com/smart-news/epa-declares-burning-wood-carbon-neutral-180968880/ | url-status=live }}</ref> [[নবীকৰণীয় শক্তি|নবীকৰণযোগ্য সম্পদ]] হিচাপে কাঠৰ সামগ্ৰীসমূহ নবীকৰণযোগ্য শক্তিৰ উৎস হিচাপে তীব্ৰ আগ্ৰহৰ বিষয় হৈ পৰিছে। ২০০৮ চনত প্ৰায় ৩.৯৭ বিলিয়ন ঘনমিটাৰ কাঠ চপোৱা হৈছিল।ref name="FAO-2020"/> ইয়াৰ প্ৰধান ব্যৱহাৰ আছিল আচবাব আৰু [[অট্টালিকা]] নিৰ্মাণৰ বাবে।<ref name="Horst-2005">হৰ্ষ্ট এইচ. নিম্জ, উৱে স্মিট, একার্ট শ্বৱাব, অট্টো ঵িট্‌মেন, ফ্ৰাঞ্জ ৱল্ফ "কাঠ" ''উল্লমান’ছ এনচাইক্লোপিডিয়া অফ্ ইণ্ডাষ্ট্রিয়েল কেমিষ্ট্ৰি'' ২০০৫, ৱাইলি-VCH, ৱেইনহাইম। {{doi|10.1002/14356007.a28_305}}</ref> কাঠ [[বিজ্ঞান]]ৰ শাখাৰ জৰিয়তে বৈজ্ঞানিকভাৱে অধ্যয়ন আৰু গৱেষণা কৰা হয়, যিটো বিংশ শতিকাৰ আৰম্ভণিৰ পৰাই আৰম্ভ হৈছিল। ==তথ্যসূত্ৰ== [[শ্ৰেণী:প্ৰযুক্তি]] 49odsbgyyb0fdrurva4lfx04kyhd4iy 516933 516932 2025-06-10T19:15:13Z Kandarpajit Kallol 6257 516933 wikitext text/x-wiki {{সম্পাদনা দ্বন্দ্ব}}'''কাঠ''' ({{Lang-en|Wood}}) হৈছে [[গছ]]ৰ ডাল আৰু [[শিপা]]ত [[জাইলেম]] হিচাপে পোৱা এটা গাঁথনিগত কলা বা উপাদান। ই এবিধ জৈৱিক পদাৰ্থ – চেলুল’জিক আঁহৰ প্ৰাকৃতিক সংমিশ্ৰণ যি টানত শক্তিশালী আৰু সংকোচন প্ৰতিৰোধ কৰা লিগনিনৰ মেট্ৰিস্কত নিহিত হৈ থাকে। কাঠক কেতিয়াবা গছৰ ডালৰ গৌণ জাইলেম হিচাপেহে সংজ্ঞায়িত কৰা হয়,<ref>{{Cite book|author=হিকি, এম.|author2=কিং, চি.|date=২০০১|title=দ্য কেমব্ৰিজ ইলাস্ট্ৰেটেড গ্ল'ছাৰী অফ্ বটানিকেল টাৰ্মছ|publisher=কেমব্ৰিজ বিশ্ববিদ্যালয় প্ৰকাশন}}</ref> বা অধিক বহলভাৱে অন্য ঠাইত, যেনে গছ বা জোপোহাৰ শিপাত একে ধৰণৰ কলা অন্তৰ্ভুক্ত কৰিবলৈ। জীৱিত গছত ই যান্ত্ৰিক-সহায়ক কাৰ্য্য সম্পাদন কৰে, যাৰ ফলত কাঠৰ গছবোৰ ডাঙৰ হ’ব পাৰে বা নিজে থিয় হ’ব পাৰে। ইয়াৰ উপৰিও ই [[পাত]], অন্যান্য বৃদ্ধি পোৱা কলা, আৰু শিপাৰ মাজত [[পানী]] আৰু পুষ্টিকৰ পদাৰ্থ প্ৰেৰণ কৰে। হাজাৰ হাজাৰ বছৰ ধৰি কাঠ ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে [[ইন্ধন]]ৰ বাবে, নিৰ্মাণ সামগ্ৰী হিচাপে, সঁজুলি আৰু অস্ত্ৰ, আচবাব আৰু [[কাগজ]] নিৰ্মাণৰ বাবে। শেহতীয়াকৈ ই বিশুদ্ধ [[চেলুল'জ]] আৰু ইয়াৰ ডেৰাইভেটিভ যেনে চেল'ফেন আৰু চেলুল'জ এচিটেট উৎপাদনৰ বাবে ফিডষ্টক হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰিছে। ২০২০ চনলৈকে বিশ্বজুৰি বনাঞ্চল আছিল প্ৰায় ৫৫৭ বিলিয়ন ঘনমিটাৰ।<ref name="FAO-2020">FAO. ২০২০। ''[https://www.fao.org/3/ca9825en/ca9825en.pdf গ্ল’বেল ফ’ৰেষ্ট ৰিছৰ্চ এছেছমেন্ট ২০২০: মুখ্য প্ৰতিবেদন] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20221105155828/https://www.fao.org/3/ca9825en/ca9825en.pdf |date=৫ নবেম্বৰ ২০২২ }}।'' ৰোম।</ref> প্ৰচুৰ, কাৰ্বন-নিৰপেক্ষ<ref>{{cite web | url=https://www.smithsonianmag.com/smart-news/epa-declares-burning-wood-carbon-neutral-180968880/ | title=EPA-এ ঘোষণা কৰিছে যে কাঠ জ্বলাই থকা কাৰ্বন-নিৰপেক্ষ। কিন্তু ই বাস্তৱতঃ বহুতো বেছি জটিল। | access-date=৩ জুন ২০২২ | archive-date=৩০ জুন ২০২১ | archive-url=https://web.archive.org/web/20210630153427/https://www.smithsonianmag.com/smart-news/epa-declares-burning-wood-carbon-neutral-180968880/ | url-status=live }}</ref> [[নবীকৰণীয় শক্তি|নবীকৰণযোগ্য সম্পদ]] হিচাপে কাঠৰ সামগ্ৰীসমূহ নবীকৰণযোগ্য শক্তিৰ উৎস হিচাপে তীব্ৰ আগ্ৰহৰ বিষয় হৈ পৰিছে। ২০০৮ চনত প্ৰায় ৩.৯৭ বিলিয়ন ঘনমিটাৰ কাঠ চপোৱা হৈছিল।<ref name="FAO-2020"/> ইয়াৰ প্ৰধান ব্যৱহাৰ আছিল আচবাব আৰু [[অট্টালিকা]] নিৰ্মাণৰ বাবে।<ref name="Horst-2005">হৰ্ষ্ট এইচ. নিম্জ, উৱে স্মিট, একার্ট শ্বৱাব, অট্টো ঵িট্‌মেন, ফ্ৰাঞ্জ ৱল্ফ "কাঠ" ''উল্লমান’ছ এনচাইক্লোপিডিয়া অফ্ ইণ্ডাষ্ট্রিয়েল কেমিষ্ট্ৰি'' ২০০৫, ৱাইলি-VCH, ৱেইনহাইম। {{doi|10.1002/14356007.a28_305}}</ref> কাঠ [[বিজ্ঞান]]ৰ শাখাৰ জৰিয়তে বৈজ্ঞানিকভাৱে অধ্যয়ন আৰু গৱেষণা কৰা হয়, যিটো বিংশ শতিকাৰ আৰম্ভণিৰ পৰাই আৰম্ভ হৈছিল। ==তথ্যসূত্ৰ== [[শ্ৰেণী:প্ৰযুক্তি]] 4jbgj275ymzs7h0qcqj6zl5esqxozme 516938 516933 2025-06-11T02:02:51Z Kandarpajit Kallol 6257 [[ৱিকিপিডিয়া:লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰক|লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰকৰ]] সহায়ত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰণ কৰা হ’ল। 516938 wikitext text/x-wiki {{সম্পাদনা দ্বন্দ্ব}}'''কাঠ''' ({{Lang-en|Wood}}) হৈছে [[গছ]]ৰ ডাল আৰু [[শিপা]]ত [[জাইলেম]] হিচাপে পোৱা এটা গাঁথনিগত কলা বা উপাদান। ই এবিধ জৈৱিক পদাৰ্থ – চেলুল’জিক আঁহৰ প্ৰাকৃতিক সংমিশ্ৰণ যি টানত শক্তিশালী আৰু সংকোচন প্ৰতিৰোধ কৰা লিগনিনৰ মেট্ৰিস্কত নিহিত হৈ থাকে। কাঠক কেতিয়াবা গছৰ ডালৰ গৌণ জাইলেম হিচাপেহে সংজ্ঞায়িত কৰা হয়,<ref>{{Cite book|author=হিকি, এম.|author2=কিং, চি.|date=২০০১|title=দ্য কেমব্ৰিজ ইলাষ্ট্ৰেটেড গ্ল'ছাৰী অফ্ বটানিকেল টাৰ্মছ|publisher=কেমব্ৰিজ বিশ্ববিদ্যালয় প্ৰকাশন}}</ref> বা অধিক বহলভাৱে অন্য ঠাইত, যেনে গছ বা জোপোহাৰ শিপাত একে ধৰণৰ কলা অন্তৰ্ভুক্ত কৰিবলৈ। জীৱিত গছত ই যান্ত্ৰিক-সহায়ক কাৰ্য্য সম্পাদন কৰে, যাৰ ফলত কাঠৰ গছবোৰ ডাঙৰ হ’ব পাৰে বা নিজে থিয় হ’ব পাৰে। ইয়াৰ উপৰিও ই [[পাত]], অন্যান্য বৃদ্ধি পোৱা কলা, আৰু শিপাৰ মাজত [[পানী]] আৰু পুষ্টিকৰ পদাৰ্থ প্ৰেৰণ কৰে। হাজাৰ হাজাৰ বছৰ ধৰি কাঠ ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে [[ইন্ধন]]ৰ বাবে, নিৰ্মাণ সামগ্ৰী হিচাপে, সঁজুলি আৰু অস্ত্ৰ, আচবাব আৰু [[কাগজ]] নিৰ্মাণৰ বাবে। শেহতীয়াকৈ ই বিশুদ্ধ [[চেলুল'জ]] আৰু ইয়াৰ ডেৰাইভেটিভ যেনে চেল'ফেন আৰু চেলুল'জ এচিটেট উৎপাদনৰ বাবে ফিডষ্টক হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰিছে। ২০২০ চনলৈকে বিশ্বজুৰি বনাঞ্চল আছিল প্ৰায় ৫৫৭ বিলিয়ন ঘনমিটাৰ।<ref name="FAO-2020">FAO. ২০২০। ''[https://www.fao.org/3/ca9825en/ca9825en.pdf গ্ল’বেল ফ’ৰেষ্ট ৰিছৰ্চ এছেছমেণ্ট ২০২০: মুখ্য প্ৰতিবেদন] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20221105155828/https://www.fao.org/3/ca9825en/ca9825en.pdf |date=৫ নবেম্বৰ ২০২২ }}। '' ৰোম।</ref> প্ৰচুৰ, কাৰ্বন-নিৰপেক্ষ<ref>{{cite web | url=https://www.smithsonianmag.com/smart-news/epa-declares-burning-wood-carbon-neutral-180968880/ | title=EPA-এ ঘোষণা কৰিছে যে কাঠ জ্বলাই থকা কাৰ্বন-নিৰপেক্ষ। কিন্তু ই বাস্তৱতঃ বহুতো বেছি জটিল। | access-date=৩ জুন ২০২২ | archive-date=৩০ জুন ২০২১ | archive-url=https://web.archive.org/web/20210630153427/https://www.smithsonianmag.com/smart-news/epa-declares-burning-wood-carbon-neutral-180968880/ | url-status=live }}</ref> [[নবীকৰণীয় শক্তি|নবীকৰণযোগ্য সম্পদ]] হিচাপে কাঠৰ সামগ্ৰীসমূহ নবীকৰণযোগ্য শক্তিৰ উৎস হিচাপে তীব্ৰ আগ্ৰহৰ বিষয় হৈ পৰিছে। ২০০৮ চনত প্ৰায় ৩.৯৭ বিলিয়ন ঘনমিটাৰ কাঠ চপোৱা হৈছিল।<ref name="FAO-2020"/> ইয়াৰ প্ৰধান ব্যৱহাৰ আছিল আচবাব আৰু [[অট্টালিকা]] নিৰ্মাণৰ বাবে।<ref name="Horst-2005">হৰ্ষ্ট এইচ. নিম্জ, উৱে স্মিট, একাৰ্ট শ্বৱাব, অট্টো ঵িট্‌মেন, ফ্ৰাঞ্জ ৱল্ফ "কাঠ" ''উল্লমান’ছ এনচাইক্লোপিডিয়া অফ্ ইণ্ডাষ্ট্ৰিয়েল কেমিষ্ট্ৰি'' ২০০৫, ৱাইলি-VCH, ৱেইনহাইম। {{doi|10.1002/14356007.a28_305}}</ref> কাঠ [[বিজ্ঞান]]ৰ শাখাৰ জৰিয়তে বৈজ্ঞানিকভাৱে অধ্যয়ন আৰু গৱেষণা কৰা হয়, যিটো বিংশ শতিকাৰ আৰম্ভণিৰ পৰাই আৰম্ভ হৈছিল। ==তথ্যসূত্ৰ== [[শ্ৰেণী:প্ৰযুক্তি]] t7krl125f32mdiwnnagmaf7xjksjtli 516941 516938 2025-06-11T02:05:56Z Kandarpajit Kallol 6257 516941 wikitext text/x-wiki {{সম্পাদনা দ্বন্দ্ব}}[[File:16 wood samples.jpg|thumb|কাঠৰ নমুনা]] '''কাঠ''' ({{Lang-en|Wood}}) হৈছে [[গছ]]ৰ ডাল আৰু [[শিপা]]ত [[জাইলেম]] হিচাপে পোৱা এটা গাঁথনিগত কলা বা উপাদান। ই এবিধ জৈৱিক পদাৰ্থ – চেলুল’জিক আঁহৰ প্ৰাকৃতিক সংমিশ্ৰণ যি টানত শক্তিশালী আৰু সংকোচন প্ৰতিৰোধ কৰা লিগনিনৰ মেট্ৰিস্কত নিহিত হৈ থাকে। কাঠক কেতিয়াবা গছৰ ডালৰ গৌণ জাইলেম হিচাপেহে সংজ্ঞায়িত কৰা হয়,<ref>{{Cite book|author=হিকি, এম.|author2=কিং, চি.|date=২০০১|title=দ্য কেমব্ৰিজ ইলাষ্ট্ৰেটেড গ্ল'ছাৰী অফ্ বটানিকেল টাৰ্মছ|publisher=কেমব্ৰিজ বিশ্ববিদ্যালয় প্ৰকাশন}}</ref> বা অধিক বহলভাৱে অন্য ঠাইত, যেনে গছ বা জোপোহাৰ শিপাত একে ধৰণৰ কলা অন্তৰ্ভুক্ত কৰিবলৈ। জীৱিত গছত ই যান্ত্ৰিক-সহায়ক কাৰ্য্য সম্পাদন কৰে, যাৰ ফলত কাঠৰ গছবোৰ ডাঙৰ হ’ব পাৰে বা নিজে থিয় হ’ব পাৰে। ইয়াৰ উপৰিও ই [[পাত]], অন্যান্য বৃদ্ধি পোৱা কলা, আৰু শিপাৰ মাজত [[পানী]] আৰু পুষ্টিকৰ পদাৰ্থ প্ৰেৰণ কৰে। হাজাৰ হাজাৰ বছৰ ধৰি কাঠ ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে [[ইন্ধন]]ৰ বাবে, নিৰ্মাণ সামগ্ৰী হিচাপে, সঁজুলি আৰু অস্ত্ৰ, আচবাব আৰু [[কাগজ]] নিৰ্মাণৰ বাবে। শেহতীয়াকৈ ই বিশুদ্ধ [[চেলুল'জ]] আৰু ইয়াৰ ডেৰাইভেটিভ যেনে চেল'ফেন আৰু চেলুল'জ এচিটেট উৎপাদনৰ বাবে ফিডষ্টক হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰিছে। ২০২০ চনলৈকে বিশ্বজুৰি বনাঞ্চল আছিল প্ৰায় ৫৫৭ বিলিয়ন ঘনমিটাৰ।<ref name="FAO-2020">FAO. ২০২০। ''[https://www.fao.org/3/ca9825en/ca9825en.pdf গ্ল’বেল ফ’ৰেষ্ট ৰিছৰ্চ এছেছমেণ্ট ২০২০: মুখ্য প্ৰতিবেদন] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20221105155828/https://www.fao.org/3/ca9825en/ca9825en.pdf |date=৫ নবেম্বৰ ২০২২ }}। '' ৰোম।</ref> প্ৰচুৰ, কাৰ্বন-নিৰপেক্ষ<ref>{{cite web | url=https://www.smithsonianmag.com/smart-news/epa-declares-burning-wood-carbon-neutral-180968880/ | title=EPA-এ ঘোষণা কৰিছে যে কাঠ জ্বলাই থকা কাৰ্বন-নিৰপেক্ষ। কিন্তু ই বাস্তৱতঃ বহুতো বেছি জটিল। | access-date=৩ জুন ২০২২ | archive-date=৩০ জুন ২০২১ | archive-url=https://web.archive.org/web/20210630153427/https://www.smithsonianmag.com/smart-news/epa-declares-burning-wood-carbon-neutral-180968880/ | url-status=live }}</ref> [[নবীকৰণীয় শক্তি|নবীকৰণযোগ্য সম্পদ]] হিচাপে কাঠৰ সামগ্ৰীসমূহ নবীকৰণযোগ্য শক্তিৰ উৎস হিচাপে তীব্ৰ আগ্ৰহৰ বিষয় হৈ পৰিছে। ২০০৮ চনত প্ৰায় ৩.৯৭ বিলিয়ন ঘনমিটাৰ কাঠ চপোৱা হৈছিল।<ref name="FAO-2020"/> ইয়াৰ প্ৰধান ব্যৱহাৰ আছিল আচবাব আৰু [[অট্টালিকা]] নিৰ্মাণৰ বাবে।<ref name="Horst-2005">হৰ্ষ্ট এইচ. নিম্জ, উৱে স্মিট, একাৰ্ট শ্বৱাব, অট্টো ঵িট্‌মেন, ফ্ৰাঞ্জ ৱল্ফ "কাঠ" ''উল্লমান’ছ এনচাইক্লোপিডিয়া অফ্ ইণ্ডাষ্ট্ৰিয়েল কেমিষ্ট্ৰি'' ২০০৫, ৱাইলি-VCH, ৱেইনহাইম। {{doi|10.1002/14356007.a28_305}}</ref> কাঠ [[বিজ্ঞান]]ৰ শাখাৰ জৰিয়তে বৈজ্ঞানিকভাৱে অধ্যয়ন আৰু গৱেষণা কৰা হয়, যিটো বিংশ শতিকাৰ আৰম্ভণিৰ পৰাই আৰম্ভ হৈছিল। ==তথ্যসূত্ৰ== [[শ্ৰেণী:প্ৰযুক্তি]] 3ktnl9c2xl2erunme1qc1ft91dg2qc0 516942 516941 2025-06-11T02:06:20Z Kandarpajit Kallol 6257 516942 wikitext text/x-wiki {{সম্পাদনা দ্বন্দ্ব}}[[File:16 wood samples.jpg|thumb|বিভিন্ন ধৰণৰ কাঠৰ নমুনা]] '''কাঠ''' ({{Lang-en|Wood}}) হৈছে [[গছ]]ৰ ডাল আৰু [[শিপা]]ত [[জাইলেম]] হিচাপে পোৱা এটা গাঁথনিগত কলা বা উপাদান। ই এবিধ জৈৱিক পদাৰ্থ – চেলুল’জিক আঁহৰ প্ৰাকৃতিক সংমিশ্ৰণ যি টানত শক্তিশালী আৰু সংকোচন প্ৰতিৰোধ কৰা লিগনিনৰ মেট্ৰিস্কত নিহিত হৈ থাকে। কাঠক কেতিয়াবা গছৰ ডালৰ গৌণ জাইলেম হিচাপেহে সংজ্ঞায়িত কৰা হয়,<ref>{{Cite book|author=হিকি, এম.|author2=কিং, চি.|date=২০০১|title=দ্য কেমব্ৰিজ ইলাষ্ট্ৰেটেড গ্ল'ছাৰী অফ্ বটানিকেল টাৰ্মছ|publisher=কেমব্ৰিজ বিশ্ববিদ্যালয় প্ৰকাশন}}</ref> বা অধিক বহলভাৱে অন্য ঠাইত, যেনে গছ বা জোপোহাৰ শিপাত একে ধৰণৰ কলা অন্তৰ্ভুক্ত কৰিবলৈ। জীৱিত গছত ই যান্ত্ৰিক-সহায়ক কাৰ্য্য সম্পাদন কৰে, যাৰ ফলত কাঠৰ গছবোৰ ডাঙৰ হ’ব পাৰে বা নিজে থিয় হ’ব পাৰে। ইয়াৰ উপৰিও ই [[পাত]], অন্যান্য বৃদ্ধি পোৱা কলা, আৰু শিপাৰ মাজত [[পানী]] আৰু পুষ্টিকৰ পদাৰ্থ প্ৰেৰণ কৰে। হাজাৰ হাজাৰ বছৰ ধৰি কাঠ ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে [[ইন্ধন]]ৰ বাবে, নিৰ্মাণ সামগ্ৰী হিচাপে, সঁজুলি আৰু অস্ত্ৰ, আচবাব আৰু [[কাগজ]] নিৰ্মাণৰ বাবে। শেহতীয়াকৈ ই বিশুদ্ধ [[চেলুল'জ]] আৰু ইয়াৰ ডেৰাইভেটিভ যেনে চেল'ফেন আৰু চেলুল'জ এচিটেট উৎপাদনৰ বাবে ফিডষ্টক হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰিছে। ২০২০ চনলৈকে বিশ্বজুৰি বনাঞ্চল আছিল প্ৰায় ৫৫৭ বিলিয়ন ঘনমিটাৰ।<ref name="FAO-2020">FAO. ২০২০। ''[https://www.fao.org/3/ca9825en/ca9825en.pdf গ্ল’বেল ফ’ৰেষ্ট ৰিছৰ্চ এছেছমেণ্ট ২০২০: মুখ্য প্ৰতিবেদন] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20221105155828/https://www.fao.org/3/ca9825en/ca9825en.pdf |date=৫ নবেম্বৰ ২০২২ }}। '' ৰোম।</ref> প্ৰচুৰ, কাৰ্বন-নিৰপেক্ষ<ref>{{cite web | url=https://www.smithsonianmag.com/smart-news/epa-declares-burning-wood-carbon-neutral-180968880/ | title=EPA-এ ঘোষণা কৰিছে যে কাঠ জ্বলাই থকা কাৰ্বন-নিৰপেক্ষ। কিন্তু ই বাস্তৱতঃ বহুতো বেছি জটিল। | access-date=৩ জুন ২০২২ | archive-date=৩০ জুন ২০২১ | archive-url=https://web.archive.org/web/20210630153427/https://www.smithsonianmag.com/smart-news/epa-declares-burning-wood-carbon-neutral-180968880/ | url-status=live }}</ref> [[নবীকৰণীয় শক্তি|নবীকৰণযোগ্য সম্পদ]] হিচাপে কাঠৰ সামগ্ৰীসমূহ নবীকৰণযোগ্য শক্তিৰ উৎস হিচাপে তীব্ৰ আগ্ৰহৰ বিষয় হৈ পৰিছে। ২০০৮ চনত প্ৰায় ৩.৯৭ বিলিয়ন ঘনমিটাৰ কাঠ চপোৱা হৈছিল।<ref name="FAO-2020"/> ইয়াৰ প্ৰধান ব্যৱহাৰ আছিল আচবাব আৰু [[অট্টালিকা]] নিৰ্মাণৰ বাবে।<ref name="Horst-2005">হৰ্ষ্ট এইচ. নিম্জ, উৱে স্মিট, একাৰ্ট শ্বৱাব, অট্টো ঵িট্‌মেন, ফ্ৰাঞ্জ ৱল্ফ "কাঠ" ''উল্লমান’ছ এনচাইক্লোপিডিয়া অফ্ ইণ্ডাষ্ট্ৰিয়েল কেমিষ্ট্ৰি'' ২০০৫, ৱাইলি-VCH, ৱেইনহাইম। {{doi|10.1002/14356007.a28_305}}</ref> কাঠ [[বিজ্ঞান]]ৰ শাখাৰ জৰিয়তে বৈজ্ঞানিকভাৱে অধ্যয়ন আৰু গৱেষণা কৰা হয়, যিটো বিংশ শতিকাৰ আৰম্ভণিৰ পৰাই আৰম্ভ হৈছিল। ==তথ্যসূত্ৰ== [[শ্ৰেণী:প্ৰযুক্তি]] 668ldzigfmgerjn513mdljbksekwqb3 516944 516942 2025-06-11T02:11:18Z Kandarpajit Kallol 6257 516944 wikitext text/x-wiki {{সম্পাদনা দ্বন্দ্ব}}[[File:কাঠৰ নমুনা.png|thumb|বিভিন্ন ধৰণৰ কাঠৰ নমুনা]] '''কাঠ''' ({{Lang-en|Wood}}) হৈছে [[গছ]]ৰ ডাল আৰু [[শিপা]]ত [[জাইলেম]] হিচাপে পোৱা এটা গাঁথনিগত কলা বা উপাদান। ই এবিধ জৈৱিক পদাৰ্থ – চেলুল’জিক আঁহৰ প্ৰাকৃতিক সংমিশ্ৰণ যি টানত শক্তিশালী আৰু সংকোচন প্ৰতিৰোধ কৰা লিগনিনৰ মেট্ৰিস্কত নিহিত হৈ থাকে। কাঠক কেতিয়াবা গছৰ ডালৰ গৌণ জাইলেম হিচাপেহে সংজ্ঞায়িত কৰা হয়,<ref>{{Cite book|author=হিকি, এম.|author2=কিং, চি.|date=২০০১|title=দ্য কেমব্ৰিজ ইলাষ্ট্ৰেটেড গ্ল'ছাৰী অফ্ বটানিকেল টাৰ্মছ|publisher=কেমব্ৰিজ বিশ্ববিদ্যালয় প্ৰকাশন}}</ref> বা অধিক বহলভাৱে অন্য ঠাইত, যেনে গছ বা জোপোহাৰ শিপাত একে ধৰণৰ কলা অন্তৰ্ভুক্ত কৰিবলৈ। জীৱিত গছত ই যান্ত্ৰিক-সহায়ক কাৰ্য্য সম্পাদন কৰে, যাৰ ফলত কাঠৰ গছবোৰ ডাঙৰ হ’ব পাৰে বা নিজে থিয় হ’ব পাৰে। ইয়াৰ উপৰিও ই [[পাত]], অন্যান্য বৃদ্ধি পোৱা কলা, আৰু শিপাৰ মাজত [[পানী]] আৰু পুষ্টিকৰ পদাৰ্থ প্ৰেৰণ কৰে। হাজাৰ হাজাৰ বছৰ ধৰি কাঠ ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে [[ইন্ধন]]ৰ বাবে, নিৰ্মাণ সামগ্ৰী হিচাপে, সঁজুলি আৰু অস্ত্ৰ, আচবাব আৰু [[কাগজ]] নিৰ্মাণৰ বাবে। শেহতীয়াকৈ ই বিশুদ্ধ [[চেলুল'জ]] আৰু ইয়াৰ ডেৰাইভেটিভ যেনে চেল'ফেন আৰু চেলুল'জ এচিটেট উৎপাদনৰ বাবে ফিডষ্টক হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰিছে। ২০২০ চনলৈকে বিশ্বজুৰি বনাঞ্চল আছিল প্ৰায় ৫৫৭ বিলিয়ন ঘনমিটাৰ।<ref name="FAO-2020">FAO. ২০২০। ''[https://www.fao.org/3/ca9825en/ca9825en.pdf গ্ল’বেল ফ’ৰেষ্ট ৰিছৰ্চ এছেছমেণ্ট ২০২০: মুখ্য প্ৰতিবেদন] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20221105155828/https://www.fao.org/3/ca9825en/ca9825en.pdf |date=৫ নবেম্বৰ ২০২২ }}। '' ৰোম।</ref> প্ৰচুৰ, কাৰ্বন-নিৰপেক্ষ<ref>{{cite web | url=https://www.smithsonianmag.com/smart-news/epa-declares-burning-wood-carbon-neutral-180968880/ | title=EPA-এ ঘোষণা কৰিছে যে কাঠ জ্বলাই থকা কাৰ্বন-নিৰপেক্ষ। কিন্তু ই বাস্তৱতঃ বহুতো বেছি জটিল। | access-date=৩ জুন ২০২২ | archive-date=৩০ জুন ২০২১ | archive-url=https://web.archive.org/web/20210630153427/https://www.smithsonianmag.com/smart-news/epa-declares-burning-wood-carbon-neutral-180968880/ | url-status=live }}</ref> [[নবীকৰণীয় শক্তি|নবীকৰণযোগ্য সম্পদ]] হিচাপে কাঠৰ সামগ্ৰীসমূহ নবীকৰণযোগ্য শক্তিৰ উৎস হিচাপে তীব্ৰ আগ্ৰহৰ বিষয় হৈ পৰিছে। ২০০৮ চনত প্ৰায় ৩.৯৭ বিলিয়ন ঘনমিটাৰ কাঠ চপোৱা হৈছিল।<ref name="FAO-2020"/> ইয়াৰ প্ৰধান ব্যৱহাৰ আছিল আচবাব আৰু [[অট্টালিকা]] নিৰ্মাণৰ বাবে।<ref name="Horst-2005">হৰ্ষ্ট এইচ. নিম্জ, উৱে স্মিট, একাৰ্ট শ্বৱাব, অট্টো ঵িট্‌মেন, ফ্ৰাঞ্জ ৱল্ফ "কাঠ" ''উল্লমান’ছ এনচাইক্লোপিডিয়া অফ্ ইণ্ডাষ্ট্ৰিয়েল কেমিষ্ট্ৰি'' ২০০৫, ৱাইলি-VCH, ৱেইনহাইম। {{doi|10.1002/14356007.a28_305}}</ref> কাঠ [[বিজ্ঞান]]ৰ শাখাৰ জৰিয়তে বৈজ্ঞানিকভাৱে অধ্যয়ন আৰু গৱেষণা কৰা হয়, যিটো বিংশ শতিকাৰ আৰম্ভণিৰ পৰাই আৰম্ভ হৈছিল। ==তথ্যসূত্ৰ== [[শ্ৰেণী:প্ৰযুক্তি]] 795eszuvinc5ndd9o9cfqvnayrs6iqs 516945 516944 2025-06-11T02:13:46Z Kandarpajit Kallol 6257 516945 wikitext text/x-wiki {{সম্পাদনা দ্বন্দ্ব}}[[File:কাঠৰ নমুনা.png|thumb|বিভিন্ন ধৰণৰ কাঠৰ নমুনা]] '''কাঠ''' ({{Lang-en|Wood}}) হৈছে [[গছ]]ৰ ডাল আৰু [[শিপা]]ত [[জাইলেম]] হিচাপে পোৱা এটা গাঁথনিগত কলা বা উপাদান। ই এবিধ জৈৱিক পদাৰ্থ – চেলুল’জিক আঁহৰ প্ৰাকৃতিক সংমিশ্ৰণ যি টানত শক্তিশালী আৰু সংকোচন প্ৰতিৰোধ কৰা লিগনিনৰ মেট্ৰিস্কত নিহিত হৈ থাকে। কাঠক কেতিয়াবা গছৰ ডালৰ গৌণ জাইলেম হিচাপেহে সংজ্ঞায়িত কৰা হয়,<ref>{{Cite book|author=হিকি, এম.|author2=কিং, চি.|date=২০০১|title=দ্য কেমব্ৰিজ ইলাষ্ট্ৰেটেড গ্ল'ছাৰী অফ্ বটানিকেল টাৰ্মছ|publisher=কেমব্ৰিজ বিশ্ববিদ্যালয় প্ৰকাশন}}</ref> বা অধিক বহলভাৱে অন্য ঠাইত, যেনে গছ বা জোপোহাৰ শিপাত একে ধৰণৰ কলা অন্তৰ্ভুক্ত কৰিবলৈ। জীৱিত গছত ই যান্ত্ৰিক-সহায়ক কাৰ্য্য সম্পাদন কৰে, যাৰ ফলত কাঠৰ গছবোৰ ডাঙৰ হ’ব পাৰে বা নিজে থিয় হ’ব পাৰে। ইয়াৰ উপৰিও ই [[পাত]], অন্যান্য বৃদ্ধি পোৱা কলা, আৰু শিপাৰ মাজত [[পানী]] আৰু পুষ্টিকৰ পদাৰ্থ প্ৰেৰণ কৰে। হাজাৰ হাজাৰ বছৰ ধৰি কাঠ ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে [[ইন্ধন]]ৰ বাবে, নিৰ্মাণ সামগ্ৰী হিচাপে, সঁজুলি আৰু অস্ত্ৰ, আচবাব আৰু [[কাগজ]] নিৰ্মাণৰ বাবে। শেহতীয়াকৈ ই বিশুদ্ধ [[চেলুল'জ]] আৰু ইয়াৰ ডেৰাইভেটিভ যেনে চেল'ফেন আৰু চেলুল'জ এচিটেট উৎপাদনৰ বাবে ফিডষ্টক হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰিছে। ২০২০ চনলৈকে বিশ্বজুৰি বনাঞ্চল আছিল প্ৰায় ৫৫৭ বিলিয়ন ঘনমিটাৰ।<ref name="FAO-2020">FAO. ২০২০। ''[https://www.fao.org/3/ca9825en/ca9825en.pdf গ্ল’বেল ফ’ৰেষ্ট ৰিছৰ্চ এছেছমেণ্ট ২০২০: মুখ্য প্ৰতিবেদন] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20221105155828/https://www.fao.org/3/ca9825en/ca9825en.pdf |date=৫ নবেম্বৰ ২০২২ }}। '' ৰোম।</ref> প্ৰচুৰ, কাৰ্বন-নিৰপেক্ষ<ref>{{cite web | url=https://www.smithsonianmag.com/smart-news/epa-declares-burning-wood-carbon-neutral-180968880/ | title=EPA-এ ঘোষণা কৰিছে যে কাঠ জ্বলাই থকা কাৰ্বন-নিৰপেক্ষ। কিন্তু ই বাস্তৱতঃ বহুতো বেছি জটিল। | access-date=৩ জুন ২০২২ | archive-date=৩০ জুন ২০২১ | archive-url=https://web.archive.org/web/20210630153427/https://www.smithsonianmag.com/smart-news/epa-declares-burning-wood-carbon-neutral-180968880/ | url-status=live }}</ref> [[নবীকৰণীয় শক্তি|নবীকৰণযোগ্য সম্পদ]] হিচাপে কাঠৰ সামগ্ৰীসমূহ নবীকৰণযোগ্য শক্তিৰ উৎস হিচাপে তীব্ৰ আগ্ৰহৰ বিষয় হৈ পৰিছে। ২০০৮ চনত প্ৰায় ৩.৯৭ বিলিয়ন ঘনমিটাৰ কাঠ চপোৱা হৈছিল।<ref name="FAO-2020"/> ইয়াৰ প্ৰধান ব্যৱহাৰ আছিল আচবাব আৰু [[অট্টালিকা]] নিৰ্মাণৰ বাবে।<ref name="Horst-2005">হৰ্ষ্ট এইচ. নিম্জ, উৱে স্মিট, একাৰ্ট শ্বৱাব, অট্টো ঵িট্‌মেন, ফ্ৰাঞ্জ ৱল্ফ "কাঠ" ''উল্লমান’ছ এনচাইক্লোপিডিয়া অফ্ ইণ্ডাষ্ট্ৰিয়েল কেমিষ্ট্ৰি'' ২০০৫, ৱাইলি-VCH, ৱেইনহাইম। {{doi|10.1002/14356007.a28_305}}</ref> কাঠ [[বিজ্ঞান]]ৰ শাখাৰ জৰিয়তে বৈজ্ঞানিকভাৱে অধ্যয়ন আৰু গৱেষণা কৰা হয়, যিটো বিংশ শতিকাৰ আৰম্ভণিৰ পৰাই আৰম্ভ হৈছিল। ==ইতিহাস== ২০১১ চনত [[কানাডা]]ৰ [[নিউ ব্ৰানছউইক]] প্ৰভিন্সত কৰা এখন আৱিষ্কাৰে প্ৰায় ৩৯৫ ৰ পৰা ৪০০ [[নিয়ন বছৰ]] আগৰ কাষৰতে কাঠ উলিওৱা সকলোতকৈ পুৰণি উদ্ভিদৰ অৱশেষ উলিয়াইছিল।<ref>{{cite news|url=https://www.cbc.ca/news/canada/new-brunswick/n-b-fossils-show-origins-of-wood-1.1052870|title=N.B. fossils show origins of wood|publisher=[[CBC.ca]]|access-date=August 12, 2011|date=August 12, 2011|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20110813012432/http://www.cbc.ca/news/canada/new-brunswick/story/2011/08/12/nb-origins-of-wood-found.html|archive-date=August 13, 2011|df=mdy-all}}</ref><ref>{{cite journal|last1=Philippe Gerrienne|display-authors=etal|title=A Simple Type of Wood in Two Early Devonian Plants|journal=Science|volume=333|issue=6044|pages=837|date=Aug 12, 2011|doi=10.1126/science.1208882|pmid=21836008|bibcode=2011Sci...333..837G|hdl=2268/97121 |s2cid=23513139|url=http://orbi.ulg.ac.be/jspui/handle/2268/97121|hdl-access=free}}{{Dead link|date=October 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> কাঠক [[কাৰ্বন ডেটিং]] আৰু কিছুমান প্ৰজাতিত [[ডেনড্ৰ'ক্ৰ'ন'লজী]]ৰ সহায়ত তাৰ উৎপত্তিৰ কাল নিৰ্ধাৰণ কৰিব পাৰি। মানুহে হাজাৰ হাজাৰ বছৰৰ পৰা বহু উদ্দেশ্যত কাঠ ব্যৱহাৰ কৰিছে — যেনে [[ইন্ধন]] হিচাপে বা [[নিৰ্মাণ]] সামগ্ৰীৰ ৰূপত, [[ঘৰ]], [[সঁজুলি]], [[অস্ত্ৰ]], [[আসবাবপত্র]], [[পেকেটিং]], [[শিল্পকলা]] আৰু [[কাগজ]] বনাবলৈ। কাঠৰ সহায়ত কৰা নিৰ্মাণৰ প্ৰমাণ প্ৰায় দশ হাজাৰ বছৰ আগলৈ পোৱা যায়। [[নিওলিথিক যুগ]]ৰ ইউৰোপত লংহাউচ (longhouse) ধৰণৰ ঘৰবোৰ প্ৰধানকৈ কাঠৰে নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল। আধুনিক যুগত কাঠৰ ব্যৱহাৰ অধিক উন্নত হৈছে, য’ত [[ষ্টীল]] আৰু [[ব্ৰঞ্জ]] একেলগে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref name="Woods-2017">{{cite web|last1=Woods|first1=Sarah|title=A History of Wood from the Stone Age to the 21st Century|url=http://www.ecobuildingpulse.com/products/a-history-of-wood_o|website=EcoBUILDING|date=July 18, 2016 |publisher=A Publication of The American Institute of Architects|access-date=March 28, 2017|ref=3|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170329051421/http://www.ecobuildingpulse.com/products/a-history-of-wood_o|archive-date=March 29, 2017|df=mdy-all}}</ref> গছৰ ৰিং (tree-ring) আৰু তাৰ আইছ’ট’পিক পৰিমাণৰ বছৰ-প্ৰতি-বছৰ পৰিৱৰ্তনৰ দ্বাৰা গছটো কেতিয়া কাটিছিল তাৰ উপৰিও, সেই সময়ৰ [[জলবায়ু]] কিদৰে আছিল সেয়া জানিবলৈ [[প্ৰক্সি (জলবায়ু)]] ৰূপে তথ্য পোৱা যায়।<ref name="Briffa-2008" >{{cite journal |author=Briffa, K. |date=2008 |title=Trends in recent temperature and radial tree growth spanning 2000 years across northwest Eurasia |journal=Philosophical Transactions of the Royal Society B: Biological Sciences |issue= 1501 |pages=2271–2284 |doi=10.1098/rstb.2007.2199 |pmid=18048299 |volume=363 |pmc=2606779 |last2=Shishov |first2=V.V. |last3=Melvin |first3=T.M. |last4=Vaganov |first4=E.A. |last5=Grudd |first5=H. |last6=Hantemirov}}</ref> ==তথ্যসূত্ৰ== [[শ্ৰেণী:প্ৰযুক্তি]] jd6qdlj7so07isq7unlsk98bfedsvkv 516946 516945 2025-06-11T02:14:09Z Kandarpajit Kallol 6257 /* ইতিহাস */ 516946 wikitext text/x-wiki {{সম্পাদনা দ্বন্দ্ব}}[[File:কাঠৰ নমুনা.png|thumb|বিভিন্ন ধৰণৰ কাঠৰ নমুনা]] '''কাঠ''' ({{Lang-en|Wood}}) হৈছে [[গছ]]ৰ ডাল আৰু [[শিপা]]ত [[জাইলেম]] হিচাপে পোৱা এটা গাঁথনিগত কলা বা উপাদান। ই এবিধ জৈৱিক পদাৰ্থ – চেলুল’জিক আঁহৰ প্ৰাকৃতিক সংমিশ্ৰণ যি টানত শক্তিশালী আৰু সংকোচন প্ৰতিৰোধ কৰা লিগনিনৰ মেট্ৰিস্কত নিহিত হৈ থাকে। কাঠক কেতিয়াবা গছৰ ডালৰ গৌণ জাইলেম হিচাপেহে সংজ্ঞায়িত কৰা হয়,<ref>{{Cite book|author=হিকি, এম.|author2=কিং, চি.|date=২০০১|title=দ্য কেমব্ৰিজ ইলাষ্ট্ৰেটেড গ্ল'ছাৰী অফ্ বটানিকেল টাৰ্মছ|publisher=কেমব্ৰিজ বিশ্ববিদ্যালয় প্ৰকাশন}}</ref> বা অধিক বহলভাৱে অন্য ঠাইত, যেনে গছ বা জোপোহাৰ শিপাত একে ধৰণৰ কলা অন্তৰ্ভুক্ত কৰিবলৈ। জীৱিত গছত ই যান্ত্ৰিক-সহায়ক কাৰ্য্য সম্পাদন কৰে, যাৰ ফলত কাঠৰ গছবোৰ ডাঙৰ হ’ব পাৰে বা নিজে থিয় হ’ব পাৰে। ইয়াৰ উপৰিও ই [[পাত]], অন্যান্য বৃদ্ধি পোৱা কলা, আৰু শিপাৰ মাজত [[পানী]] আৰু পুষ্টিকৰ পদাৰ্থ প্ৰেৰণ কৰে। হাজাৰ হাজাৰ বছৰ ধৰি কাঠ ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে [[ইন্ধন]]ৰ বাবে, নিৰ্মাণ সামগ্ৰী হিচাপে, সঁজুলি আৰু অস্ত্ৰ, আচবাব আৰু [[কাগজ]] নিৰ্মাণৰ বাবে। শেহতীয়াকৈ ই বিশুদ্ধ [[চেলুল'জ]] আৰু ইয়াৰ ডেৰাইভেটিভ যেনে চেল'ফেন আৰু চেলুল'জ এচিটেট উৎপাদনৰ বাবে ফিডষ্টক হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰিছে। ২০২০ চনলৈকে বিশ্বজুৰি বনাঞ্চল আছিল প্ৰায় ৫৫৭ বিলিয়ন ঘনমিটাৰ।<ref name="FAO-2020">FAO. ২০২০। ''[https://www.fao.org/3/ca9825en/ca9825en.pdf গ্ল’বেল ফ’ৰেষ্ট ৰিছৰ্চ এছেছমেণ্ট ২০২০: মুখ্য প্ৰতিবেদন] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20221105155828/https://www.fao.org/3/ca9825en/ca9825en.pdf |date=৫ নবেম্বৰ ২০২২ }}। '' ৰোম।</ref> প্ৰচুৰ, কাৰ্বন-নিৰপেক্ষ<ref>{{cite web | url=https://www.smithsonianmag.com/smart-news/epa-declares-burning-wood-carbon-neutral-180968880/ | title=EPA-এ ঘোষণা কৰিছে যে কাঠ জ্বলাই থকা কাৰ্বন-নিৰপেক্ষ। কিন্তু ই বাস্তৱতঃ বহুতো বেছি জটিল। | access-date=৩ জুন ২০২২ | archive-date=৩০ জুন ২০২১ | archive-url=https://web.archive.org/web/20210630153427/https://www.smithsonianmag.com/smart-news/epa-declares-burning-wood-carbon-neutral-180968880/ | url-status=live }}</ref> [[নবীকৰণীয় শক্তি|নবীকৰণযোগ্য সম্পদ]] হিচাপে কাঠৰ সামগ্ৰীসমূহ নবীকৰণযোগ্য শক্তিৰ উৎস হিচাপে তীব্ৰ আগ্ৰহৰ বিষয় হৈ পৰিছে। ২০০৮ চনত প্ৰায় ৩.৯৭ বিলিয়ন ঘনমিটাৰ কাঠ চপোৱা হৈছিল।<ref name="FAO-2020"/> ইয়াৰ প্ৰধান ব্যৱহাৰ আছিল আচবাব আৰু [[অট্টালিকা]] নিৰ্মাণৰ বাবে।<ref name="Horst-2005">হৰ্ষ্ট এইচ. নিম্জ, উৱে স্মিট, একাৰ্ট শ্বৱাব, অট্টো ঵িট্‌মেন, ফ্ৰাঞ্জ ৱল্ফ "কাঠ" ''উল্লমান’ছ এনচাইক্লোপিডিয়া অফ্ ইণ্ডাষ্ট্ৰিয়েল কেমিষ্ট্ৰি'' ২০০৫, ৱাইলি-VCH, ৱেইনহাইম। {{doi|10.1002/14356007.a28_305}}</ref> কাঠ [[বিজ্ঞান]]ৰ শাখাৰ জৰিয়তে বৈজ্ঞানিকভাৱে অধ্যয়ন আৰু গৱেষণা কৰা হয়, যিটো বিংশ শতিকাৰ আৰম্ভণিৰ পৰাই আৰম্ভ হৈছিল। ==ইতিহাস== ২০১১ চনত [[কানাডা]]ৰ [[নিউ ব্ৰানছউইক]] প্ৰভিন্সত কৰা এখন আৱিষ্কাৰে প্ৰায় ৩৯৫ ৰ পৰা ৪০০ [[নিয়ন বছৰ]] আগৰ কাষৰতে কাঠ উলিওৱা সকলোতকৈ পুৰণি উদ্ভিদৰ অৱশেষ উলিয়াইছিল।<ref>{{cite news|url=https://www.cbc.ca/news/canada/new-brunswick/n-b-fossils-show-origins-of-wood-1.1052870|title=N.B. fossils show origins of wood|publisher=[[CBC.ca]]|access-date=August 12, 2011|date=August 12, 2011|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20110813012432/http://www.cbc.ca/news/canada/new-brunswick/story/2011/08/12/nb-origins-of-wood-found.html|archive-date=August 13, 2011|df=mdy-all}}</ref><ref>{{cite journal|last1=Philippe Gerrienne|display-authors=etal|title=A Simple Type of Wood in Two Early Devonian Plants|journal=Science|volume=333|issue=6044|pages=837|date=Aug 12, 2011|doi=10.1126/science.1208882|pmid=21836008|bibcode=2011Sci...333..837G|hdl=2268/97121 |s2cid=23513139|url=http://orbi.ulg.ac.be/jspui/handle/2268/97121|hdl-access=free}}{{Dead link|date=October 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> কাঠক [[কাৰ্বন ডেটিং]] আৰু কিছুমান প্ৰজাতিত [[ডেনড্ৰ'ক্ৰ'ন'লজী]]ৰ সহায়ত তাৰ উৎপত্তিৰ কাল নিৰ্ধাৰণ কৰিব পাৰি। মানুহে হাজাৰ হাজাৰ বছৰৰ পৰা বহু উদ্দেশ্যত কাঠ ব্যৱহাৰ কৰিছে — যেনে [[ইন্ধন]] হিচাপে বা [[নিৰ্মাণ]] সামগ্ৰীৰ ৰূপত, [[ঘৰ]], [[সঁজুলি]], [[অস্ত্ৰ]], [[আচবাবপত্র]], [[পেকেটিং]], [[শিল্পকলা]] আৰু [[কাগজ]] বনাবলৈ। কাঠৰ সহায়ত কৰা নিৰ্মাণৰ প্ৰমাণ প্ৰায় দশ হাজাৰ বছৰ আগলৈ পোৱা যায়। [[নিওলিথিক যুগ]]ৰ ইউৰোপত লংহাউচ (longhouse) ধৰণৰ ঘৰবোৰ প্ৰধানকৈ কাঠৰে নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল। আধুনিক যুগত কাঠৰ ব্যৱহাৰ অধিক উন্নত হৈছে, য’ত [[ষ্টীল]] আৰু [[ব্ৰঞ্জ]] একেলগে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref name="Woods-2017">{{cite web|last1=Woods|first1=Sarah|title=A History of Wood from the Stone Age to the 21st Century|url=http://www.ecobuildingpulse.com/products/a-history-of-wood_o|website=EcoBUILDING|date=July 18, 2016 |publisher=A Publication of The American Institute of Architects|access-date=March 28, 2017|ref=3|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170329051421/http://www.ecobuildingpulse.com/products/a-history-of-wood_o|archive-date=March 29, 2017|df=mdy-all}}</ref> গছৰ ৰিং (tree-ring) আৰু তাৰ আইছ’ট’পিক পৰিমাণৰ বছৰ-প্ৰতি-বছৰ পৰিৱৰ্তনৰ দ্বাৰা গছটো কেতিয়া কাটিছিল তাৰ উপৰিও, সেই সময়ৰ [[জলবায়ু]] কিদৰে আছিল সেয়া জানিবলৈ [[প্ৰক্সি (জলবায়ু)]] ৰূপে তথ্য পোৱা যায়।<ref name="Briffa-2008" >{{cite journal |author=Briffa, K. |date=2008 |title=Trends in recent temperature and radial tree growth spanning 2000 years across northwest Eurasia |journal=Philosophical Transactions of the Royal Society B: Biological Sciences |issue= 1501 |pages=2271–2284 |doi=10.1098/rstb.2007.2199 |pmid=18048299 |volume=363 |pmc=2606779 |last2=Shishov |first2=V.V. |last3=Melvin |first3=T.M. |last4=Vaganov |first4=E.A. |last5=Grudd |first5=H. |last6=Hantemirov}}</ref> ==তথ্যসূত্ৰ== [[শ্ৰেণী:প্ৰযুক্তি]] gawqj0j0ajnbbbuy5zf1if94n64u5y3 516947 516946 2025-06-11T02:14:36Z Kandarpajit Kallol 6257 /* ইতিহাস */ 516947 wikitext text/x-wiki {{সম্পাদনা দ্বন্দ্ব}}[[File:কাঠৰ নমুনা.png|thumb|বিভিন্ন ধৰণৰ কাঠৰ নমুনা]] '''কাঠ''' ({{Lang-en|Wood}}) হৈছে [[গছ]]ৰ ডাল আৰু [[শিপা]]ত [[জাইলেম]] হিচাপে পোৱা এটা গাঁথনিগত কলা বা উপাদান। ই এবিধ জৈৱিক পদাৰ্থ – চেলুল’জিক আঁহৰ প্ৰাকৃতিক সংমিশ্ৰণ যি টানত শক্তিশালী আৰু সংকোচন প্ৰতিৰোধ কৰা লিগনিনৰ মেট্ৰিস্কত নিহিত হৈ থাকে। কাঠক কেতিয়াবা গছৰ ডালৰ গৌণ জাইলেম হিচাপেহে সংজ্ঞায়িত কৰা হয়,<ref>{{Cite book|author=হিকি, এম.|author2=কিং, চি.|date=২০০১|title=দ্য কেমব্ৰিজ ইলাষ্ট্ৰেটেড গ্ল'ছাৰী অফ্ বটানিকেল টাৰ্মছ|publisher=কেমব্ৰিজ বিশ্ববিদ্যালয় প্ৰকাশন}}</ref> বা অধিক বহলভাৱে অন্য ঠাইত, যেনে গছ বা জোপোহাৰ শিপাত একে ধৰণৰ কলা অন্তৰ্ভুক্ত কৰিবলৈ। জীৱিত গছত ই যান্ত্ৰিক-সহায়ক কাৰ্য্য সম্পাদন কৰে, যাৰ ফলত কাঠৰ গছবোৰ ডাঙৰ হ’ব পাৰে বা নিজে থিয় হ’ব পাৰে। ইয়াৰ উপৰিও ই [[পাত]], অন্যান্য বৃদ্ধি পোৱা কলা, আৰু শিপাৰ মাজত [[পানী]] আৰু পুষ্টিকৰ পদাৰ্থ প্ৰেৰণ কৰে। হাজাৰ হাজাৰ বছৰ ধৰি কাঠ ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে [[ইন্ধন]]ৰ বাবে, নিৰ্মাণ সামগ্ৰী হিচাপে, সঁজুলি আৰু অস্ত্ৰ, আচবাব আৰু [[কাগজ]] নিৰ্মাণৰ বাবে। শেহতীয়াকৈ ই বিশুদ্ধ [[চেলুল'জ]] আৰু ইয়াৰ ডেৰাইভেটিভ যেনে চেল'ফেন আৰু চেলুল'জ এচিটেট উৎপাদনৰ বাবে ফিডষ্টক হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰিছে। ২০২০ চনলৈকে বিশ্বজুৰি বনাঞ্চল আছিল প্ৰায় ৫৫৭ বিলিয়ন ঘনমিটাৰ।<ref name="FAO-2020">FAO. ২০২০। ''[https://www.fao.org/3/ca9825en/ca9825en.pdf গ্ল’বেল ফ’ৰেষ্ট ৰিছৰ্চ এছেছমেণ্ট ২০২০: মুখ্য প্ৰতিবেদন] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20221105155828/https://www.fao.org/3/ca9825en/ca9825en.pdf |date=৫ নবেম্বৰ ২০২২ }}। '' ৰোম।</ref> প্ৰচুৰ, কাৰ্বন-নিৰপেক্ষ<ref>{{cite web | url=https://www.smithsonianmag.com/smart-news/epa-declares-burning-wood-carbon-neutral-180968880/ | title=EPA-এ ঘোষণা কৰিছে যে কাঠ জ্বলাই থকা কাৰ্বন-নিৰপেক্ষ। কিন্তু ই বাস্তৱতঃ বহুতো বেছি জটিল। | access-date=৩ জুন ২০২২ | archive-date=৩০ জুন ২০২১ | archive-url=https://web.archive.org/web/20210630153427/https://www.smithsonianmag.com/smart-news/epa-declares-burning-wood-carbon-neutral-180968880/ | url-status=live }}</ref> [[নবীকৰণীয় শক্তি|নবীকৰণযোগ্য সম্পদ]] হিচাপে কাঠৰ সামগ্ৰীসমূহ নবীকৰণযোগ্য শক্তিৰ উৎস হিচাপে তীব্ৰ আগ্ৰহৰ বিষয় হৈ পৰিছে। ২০০৮ চনত প্ৰায় ৩.৯৭ বিলিয়ন ঘনমিটাৰ কাঠ চপোৱা হৈছিল।<ref name="FAO-2020"/> ইয়াৰ প্ৰধান ব্যৱহাৰ আছিল আচবাব আৰু [[অট্টালিকা]] নিৰ্মাণৰ বাবে।<ref name="Horst-2005">হৰ্ষ্ট এইচ. নিম্জ, উৱে স্মিট, একাৰ্ট শ্বৱাব, অট্টো ঵িট্‌মেন, ফ্ৰাঞ্জ ৱল্ফ "কাঠ" ''উল্লমান’ছ এনচাইক্লোপিডিয়া অফ্ ইণ্ডাষ্ট্ৰিয়েল কেমিষ্ট্ৰি'' ২০০৫, ৱাইলি-VCH, ৱেইনহাইম। {{doi|10.1002/14356007.a28_305}}</ref> কাঠ [[বিজ্ঞান]]ৰ শাখাৰ জৰিয়তে বৈজ্ঞানিকভাৱে অধ্যয়ন আৰু গৱেষণা কৰা হয়, যিটো বিংশ শতিকাৰ আৰম্ভণিৰ পৰাই আৰম্ভ হৈছিল। ==ইতিহাস== ২০১১ চনত [[কানাডা]]ৰ [[নিউ ব্ৰানছউইক]] প্ৰভিন্সত কৰা এখন আৱিষ্কাৰে প্ৰায় ৩৯৫ ৰ পৰা ৪০০ [[নিয়ন বছৰ]] আগৰ কাষৰতে কাঠ উলিওৱা সকলোতকৈ পুৰণি উদ্ভিদৰ অৱশেষ উলিয়াইছিল।<ref>{{cite news|url=https://www.cbc.ca/news/canada/new-brunswick/n-b-fossils-show-origins-of-wood-1.1052870|title=N.B. fossils show origins of wood|publisher=[[CBC.ca]]|access-date=August 12, 2011|date=August 12, 2011|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20110813012432/http://www.cbc.ca/news/canada/new-brunswick/story/2011/08/12/nb-origins-of-wood-found.html|archive-date=August 13, 2011|df=mdy-all}}</ref><ref>{{cite journal|last1=Philippe Gerrienne|display-authors=etal|title=A Simple Type of Wood in Two Early Devonian Plants|journal=Science|volume=333|issue=6044|pages=837|date=Aug 12, 2011|doi=10.1126/science.1208882|pmid=21836008|bibcode=2011Sci...333..837G|hdl=2268/97121 |s2cid=23513139|url=http://orbi.ulg.ac.be/jspui/handle/2268/97121|hdl-access=free}}{{Dead link|date=October 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> কাঠক [[কাৰ্বন ডেটিং]] আৰু কিছুমান প্ৰজাতিত [[ডেনড্ৰ'ক্ৰ'ন'লজী]]ৰ সহায়ত তাৰ উৎপত্তিৰ কাল নিৰ্ধাৰণ কৰিব পাৰি। মানুহে হাজাৰ হাজাৰ বছৰৰ পৰা বহু উদ্দেশ্যত কাঠ ব্যৱহাৰ কৰিছে — যেনে [[ইন্ধন]] হিচাপে বা [[নিৰ্মাণ]] সামগ্ৰীৰ ৰূপত, [[ঘৰ]], [[সঁজুলি]], [[অস্ত্ৰ]], [[আচবাবপত্ৰ]], [[পেকেটিং]], [[শিল্পকলা]] আৰু [[কাগজ]] বনাবলৈ। কাঠৰ সহায়ত কৰা নিৰ্মাণৰ প্ৰমাণ প্ৰায় দশ হাজাৰ বছৰ আগলৈ পোৱা যায়। [[নিওলিথিক যুগ]]ৰ ইউৰোপত লংহাউচ (longhouse) ধৰণৰ ঘৰবোৰ প্ৰধানকৈ কাঠৰে নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল। আধুনিক যুগত কাঠৰ ব্যৱহাৰ অধিক উন্নত হৈছে, য’ত [[ষ্টীল]] আৰু [[ব্ৰঞ্জ]] একেলগে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref name="Woods-2017">{{cite web|last1=Woods|first1=Sarah|title=A History of Wood from the Stone Age to the 21st Century|url=http://www.ecobuildingpulse.com/products/a-history-of-wood_o|website=EcoBUILDING|date=July 18, 2016 |publisher=A Publication of The American Institute of Architects|access-date=March 28, 2017|ref=3|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170329051421/http://www.ecobuildingpulse.com/products/a-history-of-wood_o|archive-date=March 29, 2017|df=mdy-all}}</ref> গছৰ ৰিং (tree-ring) আৰু তাৰ আইছ’ট’পিক পৰিমাণৰ বছৰ-প্ৰতি-বছৰ পৰিৱৰ্তনৰ দ্বাৰা গছটো কেতিয়া কাটিছিল তাৰ উপৰিও, সেই সময়ৰ [[জলবায়ু]] কিদৰে আছিল সেয়া জানিবলৈ [[প্ৰক্সি (জলবায়ু)]] ৰূপে তথ্য পোৱা যায়।<ref name="Briffa-2008" >{{cite journal |author=Briffa, K. |date=2008 |title=Trends in recent temperature and radial tree growth spanning 2000 years across northwest Eurasia |journal=Philosophical Transactions of the Royal Society B: Biological Sciences |issue= 1501 |pages=2271–2284 |doi=10.1098/rstb.2007.2199 |pmid=18048299 |volume=363 |pmc=2606779 |last2=Shishov |first2=V.V. |last3=Melvin |first3=T.M. |last4=Vaganov |first4=E.A. |last5=Grudd |first5=H. |last6=Hantemirov}}</ref> ==তথ্যসূত্ৰ== [[শ্ৰেণী:প্ৰযুক্তি]] 1qvz6idf34hzteylvuc6abggy8kf7em 516948 516947 2025-06-11T02:17:41Z Kandarpajit Kallol 6257 516948 wikitext text/x-wiki {{সম্পাদনা দ্বন্দ্ব}}[[File:কাঠৰ নমুনা.png|thumb|বিভিন্ন ধৰণৰ কাঠৰ নমুনা]] '''কাঠ''' ({{Lang-en|Wood}}) হৈছে [[গছ]]ৰ ডাল আৰু [[শিপা]]ত [[জাইলেম]] হিচাপে পোৱা এটা গাঁথনিগত কলা বা উপাদান। ই এবিধ জৈৱিক পদাৰ্থ – চেলুল’জিক আঁহৰ প্ৰাকৃতিক সংমিশ্ৰণ যি টানত শক্তিশালী আৰু সংকোচন প্ৰতিৰোধ কৰা লিগনিনৰ মেট্ৰিস্কত নিহিত হৈ থাকে। কাঠক কেতিয়াবা গছৰ ডালৰ গৌণ জাইলেম হিচাপেহে সংজ্ঞায়িত কৰা হয়,<ref>{{Cite book|author=হিকি, এম.|author2=কিং, চি.|date=২০০১|title=দ্য কেমব্ৰিজ ইলাষ্ট্ৰেটেড গ্ল'ছাৰী অফ্ বটানিকেল টাৰ্মছ|publisher=কেমব্ৰিজ বিশ্ববিদ্যালয় প্ৰকাশন}}</ref> বা অধিক বহলভাৱে অন্য ঠাইত, যেনে গছ বা জোপোহাৰ শিপাত একে ধৰণৰ কলা অন্তৰ্ভুক্ত কৰিবলৈ। জীৱিত গছত ই যান্ত্ৰিক-সহায়ক কাৰ্য্য সম্পাদন কৰে, যাৰ ফলত কাঠৰ গছবোৰ ডাঙৰ হ’ব পাৰে বা নিজে থিয় হ’ব পাৰে। ইয়াৰ উপৰিও ই [[পাত]], অন্যান্য বৃদ্ধি পোৱা কলা, আৰু শিপাৰ মাজত [[পানী]] আৰু পুষ্টিকৰ পদাৰ্থ প্ৰেৰণ কৰে। হাজাৰ হাজাৰ বছৰ ধৰি কাঠ ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে [[ইন্ধন]]ৰ বাবে, নিৰ্মাণ সামগ্ৰী হিচাপে, সঁজুলি আৰু অস্ত্ৰ, আচবাব আৰু [[কাগজ]] নিৰ্মাণৰ বাবে। শেহতীয়াকৈ ই বিশুদ্ধ [[চেলুল'জ]] আৰু ইয়াৰ ডেৰাইভেটিভ যেনে চেল'ফেন আৰু চেলুল'জ এচিটেট উৎপাদনৰ বাবে ফিডষ্টক হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰিছে। ২০২০ চনলৈকে বিশ্বজুৰি বনাঞ্চল আছিল প্ৰায় ৫৫৭ বিলিয়ন ঘনমিটাৰ।<ref name="FAO-2020">FAO. ২০২০। ''[https://www.fao.org/3/ca9825en/ca9825en.pdf গ্ল’বেল ফ’ৰেষ্ট ৰিছৰ্চ এছেছমেণ্ট ২০২০: মুখ্য প্ৰতিবেদন] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20221105155828/https://www.fao.org/3/ca9825en/ca9825en.pdf |date=৫ নবেম্বৰ ২০২২ }}। '' ৰোম।</ref> প্ৰচুৰ, কাৰ্বন-নিৰপেক্ষ<ref>{{cite web | url=https://www.smithsonianmag.com/smart-news/epa-declares-burning-wood-carbon-neutral-180968880/ | title=EPA-এ ঘোষণা কৰিছে যে কাঠ জ্বলাই থকা কাৰ্বন-নিৰপেক্ষ। কিন্তু ই বাস্তৱতঃ বহুতো বেছি জটিল। | access-date=৩ জুন ২০২২ | archive-date=৩০ জুন ২০২১ | archive-url=https://web.archive.org/web/20210630153427/https://www.smithsonianmag.com/smart-news/epa-declares-burning-wood-carbon-neutral-180968880/ | url-status=live }}</ref> [[নবীকৰণীয় শক্তি|নবীকৰণযোগ্য সম্পদ]] হিচাপে কাঠৰ সামগ্ৰীসমূহ নবীকৰণযোগ্য শক্তিৰ উৎস হিচাপে তীব্ৰ আগ্ৰহৰ বিষয় হৈ পৰিছে। ২০০৮ চনত প্ৰায় ৩.৯৭ বিলিয়ন ঘনমিটাৰ কাঠ চপোৱা হৈছিল।<ref name="FAO-2020"/> ইয়াৰ প্ৰধান ব্যৱহাৰ আছিল আচবাব আৰু [[অট্টালিকা]] নিৰ্মাণৰ বাবে।<ref name="Horst-2005">হৰ্ষ্ট এইচ. নিম্জ, উৱে স্মিট, একাৰ্ট শ্বৱাব, অট্টো ঵িট্‌মেন, ফ্ৰাঞ্জ ৱল্ফ "কাঠ" ''উল্লমান’ছ এনচাইক্লোপিডিয়া অফ্ ইণ্ডাষ্ট্ৰিয়েল কেমিষ্ট্ৰি'' ২০০৫, ৱাইলি-VCH, ৱেইনহাইম। {{doi|10.1002/14356007.a28_305}}</ref> কাঠ [[বিজ্ঞান]]ৰ শাখাৰ জৰিয়তে বৈজ্ঞানিকভাৱে অধ্যয়ন আৰু গৱেষণা কৰা হয়, যিটো বিংশ শতিকাৰ আৰম্ভণিৰ পৰাই আৰম্ভ হৈছিল। ==ইতিহাস== ২০১১ চনত [[কানাডা]]ৰ [[নিউ ব্ৰানছউইক]] প্ৰভিন্সত কৰা এখন আৱিষ্কাৰে প্ৰায় ৩৯৫ ৰ পৰা ৪০০ [[নিয়ন বছৰ]] আগৰ কাষৰতে কাঠ উলিওৱা সকলোতকৈ পুৰণি উদ্ভিদৰ অৱশেষ উলিয়াইছিল।<ref>{{cite news|url=https://www.cbc.ca/news/canada/new-brunswick/n-b-fossils-show-origins-of-wood-1.1052870|title=N.B. fossils show origins of wood|publisher=[[CBC.ca]]|access-date=August 12, 2011|date=August 12, 2011|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20110813012432/http://www.cbc.ca/news/canada/new-brunswick/story/2011/08/12/nb-origins-of-wood-found.html|archive-date=August 13, 2011|df=mdy-all}}</ref><ref>{{cite journal|last1=Philippe Gerrienne|display-authors=etal|title=A Simple Type of Wood in Two Early Devonian Plants|journal=Science|volume=333|issue=6044|pages=837|date=Aug 12, 2011|doi=10.1126/science.1208882|pmid=21836008|bibcode=2011Sci...333..837G|hdl=2268/97121 |s2cid=23513139|url=http://orbi.ulg.ac.be/jspui/handle/2268/97121|hdl-access=free}}{{Dead link|date=October 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> কাঠক [[কাৰ্বন ডেটিং]] আৰু কিছুমান প্ৰজাতিত [[ডেনড্ৰ'ক্ৰ'ন'লজী]]ৰ সহায়ত তাৰ উৎপত্তিৰ কাল নিৰ্ধাৰণ কৰিব পাৰি। মানুহে হাজাৰ হাজাৰ বছৰৰ পৰা বহু উদ্দেশ্যত কাঠ ব্যৱহাৰ কৰিছে — যেনে [[ইন্ধন]] হিচাপে বা [[নিৰ্মাণ]] সামগ্ৰীৰ ৰূপত, [[ঘৰ]], [[সঁজুলি]], [[অস্ত্ৰ]], [[আচবাবপত্ৰ]], [[পেকেটিং]], [[শিল্পকলা]] আৰু [[কাগজ]] বনাবলৈ। কাঠৰ সহায়ত কৰা নিৰ্মাণৰ প্ৰমাণ প্ৰায় দশ হাজাৰ বছৰ আগলৈ পোৱা যায়। [[নিওলিথিক যুগ]]ৰ ইউৰোপত লংহাউচ (longhouse) ধৰণৰ ঘৰবোৰ প্ৰধানকৈ কাঠৰে নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল। আধুনিক যুগত কাঠৰ ব্যৱহাৰ অধিক উন্নত হৈছে, য’ত [[ষ্টীল]] আৰু [[ব্ৰঞ্জ]] একেলগে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref name="Woods-2017">{{cite web|last1=Woods|first1=Sarah|title=A History of Wood from the Stone Age to the 21st Century|url=http://www.ecobuildingpulse.com/products/a-history-of-wood_o|website=EcoBUILDING|date=July 18, 2016 |publisher=A Publication of The American Institute of Architects|access-date=March 28, 2017|ref=3|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170329051421/http://www.ecobuildingpulse.com/products/a-history-of-wood_o|archive-date=March 29, 2017|df=mdy-all}}</ref> গছৰ ৰিং (tree-ring) আৰু তাৰ আইছ’ট’পিক পৰিমাণৰ বছৰ-প্ৰতি-বছৰ পৰিৱৰ্তনৰ দ্বাৰা গছটো কেতিয়া কাটিছিল তাৰ উপৰিও, সেই সময়ৰ [[জলবায়ু]] কিদৰে আছিল সেয়া জানিবলৈ [[প্ৰক্সি (জলবায়ু)]] ৰূপে তথ্য পোৱা যায়।<ref name="Briffa-2008" >{{cite journal |author=Briffa, K. |date=2008 |title=Trends in recent temperature and radial tree growth spanning 2000 years across northwest Eurasia |journal=Philosophical Transactions of the Royal Society B: Biological Sciences |issue= 1501 |pages=2271–2284 |doi=10.1098/rstb.2007.2199 |pmid=18048299 |volume=363 |pmc=2606779 |last2=Shishov |first2=V.V. |last3=Melvin |first3=T.M. |last4=Vaganov |first4=E.A. |last5=Grudd |first5=H. |last6=Hantemirov}}</ref> ==কঠিন বনাম কোমল== কাঠক কোমল কাঠ বা কঠিন কাঠ বুলি শ্ৰেণীভুক্ত কৰা হয়। কনিফাৰ (যেনে পাইন)ৰ পৰা পোৱা কাঠক কোমল কাঠ বোলা হয়, আৰু ডাইকটিলেডন (সাধাৰণতে বহল পাতৰ গছ, যেনে ওক) ৰ কাঠক কঠিন কাঠ বোলা হয়। এই নামবোৰ অলপ বিভ্ৰান্তিকৰ, কিয়নো কঠিন কাঠ কঠিন হ’বই লাগিব বুলি ক’ব নোৱাৰি, আৰু কোমল কাঠ কোমল হ’বই লাগিব বুলি ক’ব নোৱাৰি। সুপৰিচিত বালছা (এটা কঠিন কাঠ) আচলতে যিকোনো ব্যৱসায়িক কোমল কাঠতকৈ কোমল। ইয়াৰ বিপৰীতে কিছুমান কোমল কাঠ (যেনে ইউ) বহুতো কঠিন কাঠতকৈ কঠিন। কাঠৰ গুণ আৰু সেই বিশেষ গছজোপাৰ গুণৰ মাজত অন্ততঃ কিছুমান বিশেষ প্ৰজাতিৰ বাবে এক শক্তিশালী সম্পৰ্ক আছে। উদাহৰণস্বৰূপে, লবললি পাইনত বতাহৰ সংস্পৰ্শ আৰু কাণ্ডৰ অৱস্থানে কাঠৰ কঠিনতাত বহু পৰিমাণে প্ৰভাৱ পেলায়, লগতে সংকোচন কাঠৰ পৰিমাণো প্ৰভাৱিত কৰে।<ref>{{cite book |title=Agriculture Handbook |date=1997 |publisher=U.S. Department of Agriculture |pages=2–6 |url=https://books.google.com/books?id=MeAstagRCJ4C&pg=SA2-PA6 |language=en |access-date=March 20, 2023 |archive-date=September 8, 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230908234052/https://books.google.com/books?id=MeAstagRCJ4C&pg=SA2-PA6 |url-status=live }}</ref> কাঠৰ ঘনত্ব প্ৰজাতিৰ লগত ভিন্ন হয়। কাঠৰ ঘনত্ব ইয়াৰ শক্তি (যান্ত্ৰিক ধৰ্ম)ৰ সৈতে সম্পৰ্কিত। উদাহৰণস্বৰূপে, মেহগনি হৈছে মধ্যমীয়া ঘন কঠিন কাঠ যি মিহি আচবাব ক্ৰাফ্টিঙৰ বাবে উৎকৃষ্ট, আনহাতে বালছা পোহৰ, যাৰ বাবে ই মডেল নিৰ্মাণৰ বাবে উপযোগী। আটাইতকৈ ঘন কাঠবোৰৰ ভিতৰত এটা হ'ল ক'লা লোৰ কাঠ৷ ==তথ্যসূত্ৰ== [[শ্ৰেণী:প্ৰযুক্তি]] cae0ut7itwui1zfj9uosi0cyzq12pfg 516949 516948 2025-06-11T02:19:37Z Kandarpajit Kallol 6257 516949 wikitext text/x-wiki {{সম্পাদনা দ্বন্দ্ব}}[[File:কাঠৰ নমুনা.png|thumb|বিভিন্ন ধৰণৰ কাঠৰ নমুনা]] '''কাঠ''' ({{Lang-en|Wood}}) হৈছে [[গছ]]ৰ ডাল আৰু [[শিপা]]ত [[জাইলেম]] হিচাপে পোৱা এটা গাঁথনিগত কলা বা উপাদান। ই এবিধ জৈৱিক পদাৰ্থ – চেলুল’জিক আঁহৰ প্ৰাকৃতিক সংমিশ্ৰণ যি টানত শক্তিশালী আৰু সংকোচন প্ৰতিৰোধ কৰা লিগনিনৰ মেট্ৰিস্কত নিহিত হৈ থাকে। কাঠক কেতিয়াবা গছৰ ডালৰ গৌণ জাইলেম হিচাপেহে সংজ্ঞায়িত কৰা হয়,<ref>{{Cite book|author=হিকি, এম.|author2=কিং, চি.|date=২০০১|title=দ্য কেমব্ৰিজ ইলাষ্ট্ৰেটেড গ্ল'ছাৰী অফ্ বটানিকেল টাৰ্মছ|publisher=কেমব্ৰিজ বিশ্ববিদ্যালয় প্ৰকাশন}}</ref> বা অধিক বহলভাৱে অন্য ঠাইত, যেনে গছ বা জোপোহাৰ শিপাত একে ধৰণৰ কলা অন্তৰ্ভুক্ত কৰিবলৈ। জীৱিত গছত ই যান্ত্ৰিক-সহায়ক কাৰ্য্য সম্পাদন কৰে, যাৰ ফলত কাঠৰ গছবোৰ ডাঙৰ হ’ব পাৰে বা নিজে থিয় হ’ব পাৰে। ইয়াৰ উপৰিও ই [[পাত]], অন্যান্য বৃদ্ধি পোৱা কলা, আৰু শিপাৰ মাজত [[পানী]] আৰু পুষ্টিকৰ পদাৰ্থ প্ৰেৰণ কৰে। হাজাৰ হাজাৰ বছৰ ধৰি কাঠ ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে [[ইন্ধন]]ৰ বাবে, নিৰ্মাণ সামগ্ৰী হিচাপে, সঁজুলি আৰু অস্ত্ৰ, আচবাব আৰু [[কাগজ]] নিৰ্মাণৰ বাবে। শেহতীয়াকৈ ই বিশুদ্ধ [[চেলুল'জ]] আৰু ইয়াৰ ডেৰাইভেটিভ যেনে চেল'ফেন আৰু চেলুল'জ এচিটেট উৎপাদনৰ বাবে ফিডষ্টক হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰিছে। ২০২০ চনলৈকে বিশ্বজুৰি বনাঞ্চল আছিল প্ৰায় ৫৫৭ বিলিয়ন ঘনমিটাৰ।<ref name="FAO-2020">FAO. ২০২০। ''[https://www.fao.org/3/ca9825en/ca9825en.pdf গ্ল’বেল ফ’ৰেষ্ট ৰিছৰ্চ এছেছমেণ্ট ২০২০: মুখ্য প্ৰতিবেদন] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20221105155828/https://www.fao.org/3/ca9825en/ca9825en.pdf |date=৫ নবেম্বৰ ২০২২ }}। '' ৰোম।</ref> প্ৰচুৰ, কাৰ্বন-নিৰপেক্ষ<ref>{{cite web | url=https://www.smithsonianmag.com/smart-news/epa-declares-burning-wood-carbon-neutral-180968880/ | title=EPA-এ ঘোষণা কৰিছে যে কাঠ জ্বলাই থকা কাৰ্বন-নিৰপেক্ষ। কিন্তু ই বাস্তৱতঃ বহুতো বেছি জটিল। | access-date=৩ জুন ২০২২ | archive-date=৩০ জুন ২০২১ | archive-url=https://web.archive.org/web/20210630153427/https://www.smithsonianmag.com/smart-news/epa-declares-burning-wood-carbon-neutral-180968880/ | url-status=live }}</ref> [[নবীকৰণীয় শক্তি|নবীকৰণযোগ্য সম্পদ]] হিচাপে কাঠৰ সামগ্ৰীসমূহ নবীকৰণযোগ্য শক্তিৰ উৎস হিচাপে তীব্ৰ আগ্ৰহৰ বিষয় হৈ পৰিছে। ২০০৮ চনত প্ৰায় ৩.৯৭ বিলিয়ন ঘনমিটাৰ কাঠ চপোৱা হৈছিল।<ref name="FAO-2020"/> ইয়াৰ প্ৰধান ব্যৱহাৰ আছিল আচবাব আৰু [[অট্টালিকা]] নিৰ্মাণৰ বাবে।<ref name="Horst-2005">হৰ্ষ্ট এইচ. নিম্জ, উৱে স্মিট, একাৰ্ট শ্বৱাব, অট্টো ঵িট্‌মেন, ফ্ৰাঞ্জ ৱল্ফ "কাঠ" ''উল্লমান’ছ এনচাইক্লোপিডিয়া অফ্ ইণ্ডাষ্ট্ৰিয়েল কেমিষ্ট্ৰি'' ২০০৫, ৱাইলি-VCH, ৱেইনহাইম। {{doi|10.1002/14356007.a28_305}}</ref> কাঠ [[বিজ্ঞান]]ৰ শাখাৰ জৰিয়তে বৈজ্ঞানিকভাৱে অধ্যয়ন আৰু গৱেষণা কৰা হয়, যিটো বিংশ শতিকাৰ আৰম্ভণিৰ পৰাই আৰম্ভ হৈছিল। ==ইতিহাস== ২০১১ চনত [[কানাডা]]ৰ [[নিউ ব্ৰানছউইক]] প্ৰভিন্সত কৰা এখন আৱিষ্কাৰে প্ৰায় ৩৯৫ ৰ পৰা ৪০০ [[নিয়ন বছৰ]] আগৰ কাষৰতে কাঠ উলিওৱা সকলোতকৈ পুৰণি উদ্ভিদৰ অৱশেষ উলিয়াইছিল।<ref>{{cite news|url=https://www.cbc.ca/news/canada/new-brunswick/n-b-fossils-show-origins-of-wood-1.1052870|title=N.B. fossils show origins of wood|publisher=[[CBC.ca]]|access-date=August 12, 2011|date=August 12, 2011|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20110813012432/http://www.cbc.ca/news/canada/new-brunswick/story/2011/08/12/nb-origins-of-wood-found.html|archive-date=August 13, 2011|df=mdy-all}}</ref><ref>{{cite journal|last1=Philippe Gerrienne|display-authors=etal|title=A Simple Type of Wood in Two Early Devonian Plants|journal=Science|volume=333|issue=6044|pages=837|date=Aug 12, 2011|doi=10.1126/science.1208882|pmid=21836008|bibcode=2011Sci...333..837G|hdl=2268/97121 |s2cid=23513139|url=http://orbi.ulg.ac.be/jspui/handle/2268/97121|hdl-access=free}}{{Dead link|date=October 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> কাঠক [[কাৰ্বন ডেটিং]] আৰু কিছুমান প্ৰজাতিত [[ডেনড্ৰ'ক্ৰ'ন'লজী]]ৰ সহায়ত তাৰ উৎপত্তিৰ কাল নিৰ্ধাৰণ কৰিব পাৰি। মানুহে হাজাৰ হাজাৰ বছৰৰ পৰা বহু উদ্দেশ্যত কাঠ ব্যৱহাৰ কৰিছে — যেনে [[ইন্ধন]] হিচাপে বা [[নিৰ্মাণ]] সামগ্ৰীৰ ৰূপত, [[ঘৰ]], [[সঁজুলি]], [[অস্ত্ৰ]], [[আচবাবপত্ৰ]], [[পেকেটিং]], [[শিল্পকলা]] আৰু [[কাগজ]] বনাবলৈ। কাঠৰ সহায়ত কৰা নিৰ্মাণৰ প্ৰমাণ প্ৰায় দশ হাজাৰ বছৰ আগলৈ পোৱা যায়। [[নিওলিথিক যুগ]]ৰ ইউৰোপত লংহাউচ (longhouse) ধৰণৰ ঘৰবোৰ প্ৰধানকৈ কাঠৰে নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল। আধুনিক যুগত কাঠৰ ব্যৱহাৰ অধিক উন্নত হৈছে, য’ত [[ষ্টীল]] আৰু [[ব্ৰঞ্জ]] একেলগে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref name="Woods-2017">{{cite web|last1=Woods|first1=Sarah|title=A History of Wood from the Stone Age to the 21st Century|url=http://www.ecobuildingpulse.com/products/a-history-of-wood_o|website=EcoBUILDING|date=July 18, 2016 |publisher=A Publication of The American Institute of Architects|access-date=March 28, 2017|ref=3|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170329051421/http://www.ecobuildingpulse.com/products/a-history-of-wood_o|archive-date=March 29, 2017|df=mdy-all}}</ref> গছৰ ৰিং (tree-ring) আৰু তাৰ আইছ’ট’পিক পৰিমাণৰ বছৰ-প্ৰতি-বছৰ পৰিৱৰ্তনৰ দ্বাৰা গছটো কেতিয়া কাটিছিল তাৰ উপৰিও, সেই সময়ৰ [[জলবায়ু]] কিদৰে আছিল সেয়া জানিবলৈ [[প্ৰক্সি (জলবায়ু)]] ৰূপে তথ্য পোৱা যায়।<ref name="Briffa-2008" >{{cite journal |author=Briffa, K. |date=2008 |title=Trends in recent temperature and radial tree growth spanning 2000 years across northwest Eurasia |journal=Philosophical Transactions of the Royal Society B: Biological Sciences |issue= 1501 |pages=2271–2284 |doi=10.1098/rstb.2007.2199 |pmid=18048299 |volume=363 |pmc=2606779 |last2=Shishov |first2=V.V. |last3=Melvin |first3=T.M. |last4=Vaganov |first4=E.A. |last5=Grudd |first5=H. |last6=Hantemirov}}</ref> ==কঠিন বনাম কোমল== কাঠক কোমল কাঠ বা কঠিন কাঠ বুলি শ্ৰেণীভুক্ত কৰা হয়। কনিফাৰ (যেনে পাইন)ৰ পৰা পোৱা কাঠক কোমল কাঠ বোলা হয়, আৰু ডাইকটিলেডন (সাধাৰণতে বহল পাতৰ গছ, যেনে ওক) ৰ কাঠক কঠিন কাঠ বোলা হয়। এই নামবোৰ অলপ বিভ্ৰান্তিকৰ, কিয়নো কঠিন কাঠ কঠিন হ’বই লাগিব বুলি ক’ব নোৱাৰি, আৰু কোমল কাঠ কোমল হ’বই লাগিব বুলি ক’ব নোৱাৰি। সুপৰিচিত বালছা (এটা কঠিন কাঠ) আচলতে যিকোনো ব্যৱসায়িক কোমল কাঠতকৈ কোমল। ইয়াৰ বিপৰীতে কিছুমান কোমল কাঠ (যেনে ইউ) বহুতো কঠিন কাঠতকৈ কঠিন। কাঠৰ গুণ আৰু সেই বিশেষ গছজোপাৰ গুণৰ মাজত অন্ততঃ কিছুমান বিশেষ প্ৰজাতিৰ বাবে এক শক্তিশালী সম্পৰ্ক আছে। উদাহৰণস্বৰূপে, লবললি পাইনত বতাহৰ সংস্পৰ্শ আৰু কাণ্ডৰ অৱস্থানে কাঠৰ কঠিনতাত বহু পৰিমাণে প্ৰভাৱ পেলায়, লগতে সংকোচন কাঠৰ পৰিমাণো প্ৰভাৱিত কৰে।<ref>{{cite book |title=Agriculture Handbook |date=1997 |publisher=U.S. Department of Agriculture |pages=2–6 |url=https://books.google.com/books?id=MeAstagRCJ4C&pg=SA2-PA6 |language=en |access-date=March 20, 2023 |archive-date=September 8, 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230908234052/https://books.google.com/books?id=MeAstagRCJ4C&pg=SA2-PA6 |url-status=live }}</ref> কাঠৰ ঘনত্ব প্ৰজাতিৰ লগত ভিন্ন হয়। কাঠৰ ঘনত্ব ইয়াৰ শক্তি (যান্ত্ৰিক ধৰ্ম)ৰ সৈতে সম্পৰ্কিত। উদাহৰণস্বৰূপে, মেহগনি হৈছে মধ্যমীয়া ঘন কঠিন কাঠ যি মিহি আচবাব ক্ৰাফ্টিঙৰ বাবে উৎকৃষ্ট, আনহাতে বালছা পোহৰ, যাৰ বাবে ই মডেল নিৰ্মাণৰ বাবে উপযোগী। আটাইতকৈ ঘন কাঠবোৰৰ ভিতৰত এটা হ'ল ক'লা লোৰ কাঠ৷ ==বেক্টেৰিয়াৰ অৱক্ষয়== চেলুল’জৰ অৱক্ষয় কৰা বেক্টেৰিয়াৰ বিষয়ে বহুত কমেইহে জনা যায়। ডুব যোৱা কাঠৰ অৱক্ষয়ত জাইলোফেগাত থকা সহজীৱী বেক্টেৰিয়াই ভূমিকা ল’ব পাৰে। এবছৰতকৈও অধিক সময় ধৰি ডুব যোৱা কাঠত আলফাপ্ৰটিঅ'বেক্টেৰিয়া, ফ্লেভ'বেক্টেৰিয়া, এক্টিনোমাইচেট'টা, ক্লষ্ট্ৰিডিয়া, আৰু বেক্টেৰ'ইড'টা ধৰা পৰিছে।<ref>{{cite journal|title=How Deep-Sea Wood Falls Sustain Chemosynthetic Life|author1=Christina Bienhold|author2=Petra Pop Ristova|author3=Frank Wenzhöfer|author4=Thorsten Dittmar|author5=Antje Boetius|journal=PLOS ONE|volume = 8|issue=1|pages=e53590|date=January 2, 2013|df=mdy-all|doi=10.1371/journal.pone.0053590|pmid=23301092|pmc=3534711|bibcode = 2013PLoSO...853590B|doi-access=free}}</ref> ==তথ্যসূত্ৰ== [[শ্ৰেণী:প্ৰযুক্তি]] 4pr5eiehp4h58cpdem89709gngdyehg 516950 516949 2025-06-11T02:20:05Z Kandarpajit Kallol 6257 516950 wikitext text/x-wiki [[File:কাঠৰ নমুনা.png|thumb|বিভিন্ন ধৰণৰ কাঠৰ নমুনা]] '''কাঠ''' ({{Lang-en|Wood}}) হৈছে [[গছ]]ৰ ডাল আৰু [[শিপা]]ত [[জাইলেম]] হিচাপে পোৱা এটা গাঁথনিগত কলা বা উপাদান। ই এবিধ জৈৱিক পদাৰ্থ – চেলুল’জিক আঁহৰ প্ৰাকৃতিক সংমিশ্ৰণ যি টানত শক্তিশালী আৰু সংকোচন প্ৰতিৰোধ কৰা লিগনিনৰ মেট্ৰিস্কত নিহিত হৈ থাকে। কাঠক কেতিয়াবা গছৰ ডালৰ গৌণ জাইলেম হিচাপেহে সংজ্ঞায়িত কৰা হয়,<ref>{{Cite book|author=হিকি, এম.|author2=কিং, চি.|date=২০০১|title=দ্য কেমব্ৰিজ ইলাষ্ট্ৰেটেড গ্ল'ছাৰী অফ্ বটানিকেল টাৰ্মছ|publisher=কেমব্ৰিজ বিশ্ববিদ্যালয় প্ৰকাশন}}</ref> বা অধিক বহলভাৱে অন্য ঠাইত, যেনে গছ বা জোপোহাৰ শিপাত একে ধৰণৰ কলা অন্তৰ্ভুক্ত কৰিবলৈ। জীৱিত গছত ই যান্ত্ৰিক-সহায়ক কাৰ্য্য সম্পাদন কৰে, যাৰ ফলত কাঠৰ গছবোৰ ডাঙৰ হ’ব পাৰে বা নিজে থিয় হ’ব পাৰে। ইয়াৰ উপৰিও ই [[পাত]], অন্যান্য বৃদ্ধি পোৱা কলা, আৰু শিপাৰ মাজত [[পানী]] আৰু পুষ্টিকৰ পদাৰ্থ প্ৰেৰণ কৰে। হাজাৰ হাজাৰ বছৰ ধৰি কাঠ ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে [[ইন্ধন]]ৰ বাবে, নিৰ্মাণ সামগ্ৰী হিচাপে, সঁজুলি আৰু অস্ত্ৰ, আচবাব আৰু [[কাগজ]] নিৰ্মাণৰ বাবে। শেহতীয়াকৈ ই বিশুদ্ধ [[চেলুল'জ]] আৰু ইয়াৰ ডেৰাইভেটিভ যেনে চেল'ফেন আৰু চেলুল'জ এচিটেট উৎপাদনৰ বাবে ফিডষ্টক হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰিছে। ২০২০ চনলৈকে বিশ্বজুৰি বনাঞ্চল আছিল প্ৰায় ৫৫৭ বিলিয়ন ঘনমিটাৰ।<ref name="FAO-2020">FAO. ২০২০। ''[https://www.fao.org/3/ca9825en/ca9825en.pdf গ্ল’বেল ফ’ৰেষ্ট ৰিছৰ্চ এছেছমেণ্ট ২০২০: মুখ্য প্ৰতিবেদন] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20221105155828/https://www.fao.org/3/ca9825en/ca9825en.pdf |date=৫ নবেম্বৰ ২০২২ }}। '' ৰোম।</ref> প্ৰচুৰ, কাৰ্বন-নিৰপেক্ষ<ref>{{cite web | url=https://www.smithsonianmag.com/smart-news/epa-declares-burning-wood-carbon-neutral-180968880/ | title=EPA-এ ঘোষণা কৰিছে যে কাঠ জ্বলাই থকা কাৰ্বন-নিৰপেক্ষ। কিন্তু ই বাস্তৱতঃ বহুতো বেছি জটিল। | access-date=৩ জুন ২০২২ | archive-date=৩০ জুন ২০২১ | archive-url=https://web.archive.org/web/20210630153427/https://www.smithsonianmag.com/smart-news/epa-declares-burning-wood-carbon-neutral-180968880/ | url-status=live }}</ref> [[নবীকৰণীয় শক্তি|নবীকৰণযোগ্য সম্পদ]] হিচাপে কাঠৰ সামগ্ৰীসমূহ নবীকৰণযোগ্য শক্তিৰ উৎস হিচাপে তীব্ৰ আগ্ৰহৰ বিষয় হৈ পৰিছে। ২০০৮ চনত প্ৰায় ৩.৯৭ বিলিয়ন ঘনমিটাৰ কাঠ চপোৱা হৈছিল।<ref name="FAO-2020"/> ইয়াৰ প্ৰধান ব্যৱহাৰ আছিল আচবাব আৰু [[অট্টালিকা]] নিৰ্মাণৰ বাবে।<ref name="Horst-2005">হৰ্ষ্ট এইচ. নিম্জ, উৱে স্মিট, একাৰ্ট শ্বৱাব, অট্টো ঵িট্‌মেন, ফ্ৰাঞ্জ ৱল্ফ "কাঠ" ''উল্লমান’ছ এনচাইক্লোপিডিয়া অফ্ ইণ্ডাষ্ট্ৰিয়েল কেমিষ্ট্ৰি'' ২০০৫, ৱাইলি-VCH, ৱেইনহাইম। {{doi|10.1002/14356007.a28_305}}</ref> কাঠ [[বিজ্ঞান]]ৰ শাখাৰ জৰিয়তে বৈজ্ঞানিকভাৱে অধ্যয়ন আৰু গৱেষণা কৰা হয়, যিটো বিংশ শতিকাৰ আৰম্ভণিৰ পৰাই আৰম্ভ হৈছিল। ==ইতিহাস== ২০১১ চনত [[কানাডা]]ৰ [[নিউ ব্ৰানছউইক]] প্ৰভিন্সত কৰা এখন আৱিষ্কাৰে প্ৰায় ৩৯৫ ৰ পৰা ৪০০ [[নিয়ন বছৰ]] আগৰ কাষৰতে কাঠ উলিওৱা সকলোতকৈ পুৰণি উদ্ভিদৰ অৱশেষ উলিয়াইছিল।<ref>{{cite news|url=https://www.cbc.ca/news/canada/new-brunswick/n-b-fossils-show-origins-of-wood-1.1052870|title=N.B. fossils show origins of wood|publisher=[[CBC.ca]]|access-date=August 12, 2011|date=August 12, 2011|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20110813012432/http://www.cbc.ca/news/canada/new-brunswick/story/2011/08/12/nb-origins-of-wood-found.html|archive-date=August 13, 2011|df=mdy-all}}</ref><ref>{{cite journal|last1=Philippe Gerrienne|display-authors=etal|title=A Simple Type of Wood in Two Early Devonian Plants|journal=Science|volume=333|issue=6044|pages=837|date=Aug 12, 2011|doi=10.1126/science.1208882|pmid=21836008|bibcode=2011Sci...333..837G|hdl=2268/97121 |s2cid=23513139|url=http://orbi.ulg.ac.be/jspui/handle/2268/97121|hdl-access=free}}{{Dead link|date=October 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> কাঠক [[কাৰ্বন ডেটিং]] আৰু কিছুমান প্ৰজাতিত [[ডেনড্ৰ'ক্ৰ'ন'লজী]]ৰ সহায়ত তাৰ উৎপত্তিৰ কাল নিৰ্ধাৰণ কৰিব পাৰি। মানুহে হাজাৰ হাজাৰ বছৰৰ পৰা বহু উদ্দেশ্যত কাঠ ব্যৱহাৰ কৰিছে — যেনে [[ইন্ধন]] হিচাপে বা [[নিৰ্মাণ]] সামগ্ৰীৰ ৰূপত, [[ঘৰ]], [[সঁজুলি]], [[অস্ত্ৰ]], [[আচবাবপত্ৰ]], [[পেকেটিং]], [[শিল্পকলা]] আৰু [[কাগজ]] বনাবলৈ। কাঠৰ সহায়ত কৰা নিৰ্মাণৰ প্ৰমাণ প্ৰায় দশ হাজাৰ বছৰ আগলৈ পোৱা যায়। [[নিওলিথিক যুগ]]ৰ ইউৰোপত লংহাউচ (longhouse) ধৰণৰ ঘৰবোৰ প্ৰধানকৈ কাঠৰে নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল। আধুনিক যুগত কাঠৰ ব্যৱহাৰ অধিক উন্নত হৈছে, য’ত [[ষ্টীল]] আৰু [[ব্ৰঞ্জ]] একেলগে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref name="Woods-2017">{{cite web|last1=Woods|first1=Sarah|title=A History of Wood from the Stone Age to the 21st Century|url=http://www.ecobuildingpulse.com/products/a-history-of-wood_o|website=EcoBUILDING|date=July 18, 2016 |publisher=A Publication of The American Institute of Architects|access-date=March 28, 2017|ref=3|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170329051421/http://www.ecobuildingpulse.com/products/a-history-of-wood_o|archive-date=March 29, 2017|df=mdy-all}}</ref> গছৰ ৰিং (tree-ring) আৰু তাৰ আইছ’ট’পিক পৰিমাণৰ বছৰ-প্ৰতি-বছৰ পৰিৱৰ্তনৰ দ্বাৰা গছটো কেতিয়া কাটিছিল তাৰ উপৰিও, সেই সময়ৰ [[জলবায়ু]] কিদৰে আছিল সেয়া জানিবলৈ [[প্ৰক্সি (জলবায়ু)]] ৰূপে তথ্য পোৱা যায়।<ref name="Briffa-2008" >{{cite journal |author=Briffa, K. |date=2008 |title=Trends in recent temperature and radial tree growth spanning 2000 years across northwest Eurasia |journal=Philosophical Transactions of the Royal Society B: Biological Sciences |issue= 1501 |pages=2271–2284 |doi=10.1098/rstb.2007.2199 |pmid=18048299 |volume=363 |pmc=2606779 |last2=Shishov |first2=V.V. |last3=Melvin |first3=T.M. |last4=Vaganov |first4=E.A. |last5=Grudd |first5=H. |last6=Hantemirov}}</ref> ==কঠিন বনাম কোমল== কাঠক কোমল কাঠ বা কঠিন কাঠ বুলি শ্ৰেণীভুক্ত কৰা হয়। কনিফাৰ (যেনে পাইন)ৰ পৰা পোৱা কাঠক কোমল কাঠ বোলা হয়, আৰু ডাইকটিলেডন (সাধাৰণতে বহল পাতৰ গছ, যেনে ওক) ৰ কাঠক কঠিন কাঠ বোলা হয়। এই নামবোৰ অলপ বিভ্ৰান্তিকৰ, কিয়নো কঠিন কাঠ কঠিন হ’বই লাগিব বুলি ক’ব নোৱাৰি, আৰু কোমল কাঠ কোমল হ’বই লাগিব বুলি ক’ব নোৱাৰি। সুপৰিচিত বালছা (এটা কঠিন কাঠ) আচলতে যিকোনো ব্যৱসায়িক কোমল কাঠতকৈ কোমল। ইয়াৰ বিপৰীতে কিছুমান কোমল কাঠ (যেনে ইউ) বহুতো কঠিন কাঠতকৈ কঠিন। কাঠৰ গুণ আৰু সেই বিশেষ গছজোপাৰ গুণৰ মাজত অন্ততঃ কিছুমান বিশেষ প্ৰজাতিৰ বাবে এক শক্তিশালী সম্পৰ্ক আছে। উদাহৰণস্বৰূপে, লবললি পাইনত বতাহৰ সংস্পৰ্শ আৰু কাণ্ডৰ অৱস্থানে কাঠৰ কঠিনতাত বহু পৰিমাণে প্ৰভাৱ পেলায়, লগতে সংকোচন কাঠৰ পৰিমাণো প্ৰভাৱিত কৰে।<ref>{{cite book |title=Agriculture Handbook |date=1997 |publisher=U.S. Department of Agriculture |pages=2–6 |url=https://books.google.com/books?id=MeAstagRCJ4C&pg=SA2-PA6 |language=en |access-date=March 20, 2023 |archive-date=September 8, 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230908234052/https://books.google.com/books?id=MeAstagRCJ4C&pg=SA2-PA6 |url-status=live }}</ref> কাঠৰ ঘনত্ব প্ৰজাতিৰ লগত ভিন্ন হয়। কাঠৰ ঘনত্ব ইয়াৰ শক্তি (যান্ত্ৰিক ধৰ্ম)ৰ সৈতে সম্পৰ্কিত। উদাহৰণস্বৰূপে, মেহগনি হৈছে মধ্যমীয়া ঘন কঠিন কাঠ যি মিহি আচবাব ক্ৰাফ্টিঙৰ বাবে উৎকৃষ্ট, আনহাতে বালছা পোহৰ, যাৰ বাবে ই মডেল নিৰ্মাণৰ বাবে উপযোগী। আটাইতকৈ ঘন কাঠবোৰৰ ভিতৰত এটা হ'ল ক'লা লোৰ কাঠ৷ ==বেক্টেৰিয়াৰ অৱক্ষয়== চেলুল’জৰ অৱক্ষয় কৰা বেক্টেৰিয়াৰ বিষয়ে বহুত কমেইহে জনা যায়। ডুব যোৱা কাঠৰ অৱক্ষয়ত জাইলোফেগাত থকা সহজীৱী বেক্টেৰিয়াই ভূমিকা ল’ব পাৰে। এবছৰতকৈও অধিক সময় ধৰি ডুব যোৱা কাঠত আলফাপ্ৰটিঅ'বেক্টেৰিয়া, ফ্লেভ'বেক্টেৰিয়া, এক্টিনোমাইচেট'টা, ক্লষ্ট্ৰিডিয়া, আৰু বেক্টেৰ'ইড'টা ধৰা পৰিছে।<ref>{{cite journal|title=How Deep-Sea Wood Falls Sustain Chemosynthetic Life|author1=Christina Bienhold|author2=Petra Pop Ristova|author3=Frank Wenzhöfer|author4=Thorsten Dittmar|author5=Antje Boetius|journal=PLOS ONE|volume = 8|issue=1|pages=e53590|date=January 2, 2013|df=mdy-all|doi=10.1371/journal.pone.0053590|pmid=23301092|pmc=3534711|bibcode = 2013PLoSO...853590B|doi-access=free}}</ref> ==তথ্যসূত্ৰ== [[শ্ৰেণী:প্ৰযুক্তি]] ctuhsfjw954uvc22e3ofz32khshir3h 0 122624 516908 2025-06-10T17:29:38Z Pranamikaadhikary 27435 [[ৱিকিপিডিয়া:লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰক|লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰকৰ]] সহায়ত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰণ কৰা হ’ল। 516908 wikitext text/x-wiki '''জিণ্ডো''' (কোৰিয়ান: 진도) দক্ষিণ কোৰিয়াৰ তৃতীয় বৃহত্তম দ্বীপ।[1] বহুত সৰু সৰু দ্বীপৰ এটা গোটৰ সৈতে মিলি ই জিণ্ডো কাউণ্টি গঠন কৰিছে। কোৰিয়া উপদ্বীপৰ দক্ষিণ-পশ্চিম কোণৰ ঠিক ওচৰতে দক্ষিণ জেওলা প্ৰদেশত এই দ্বীপটো অৱস্থিত। এই দ্বীপটোক মূল ভূখণ্ডৰ পৰা মিয়ংনিয়াং জলদ্বীপেৰে পৃথক কৰা হৈছে; কিন্তু এই জলদ্বীপটো এতিয়া দক্ষিণ কোৰিয়াৰ ৪৮৪ মিটাৰ দৈৰ্ঘ্যৰ আটাইতকৈ দীঘল কেবল ষ্টেড দলংখনে সংলগ্ন কৰি আছে। ইয়াত ১৫৯৭ চনত এডমিৰেল য়ি ছান-চিনে মিয়ংনিয়াঙৰ যুদ্ধত জয়লাভ কৰি বহু উচ্চমানৰ জাপানী বহৰক পৰাস্ত কৰিছিল। প্ৰতি বছৰে বসন্ত বা গ্ৰীষ্মকালৰ এটা পৰিৱৰ্তনশীল দিনত জোৱাৰ-ভাটাৰ কাৰ্যকলাপৰ ফলত মূল জিণ্ডো দ্বীপ আৰু সৰু মোডো দ্বীপৰ মাজত প্ৰায় এঘণ্টাৰ বাবে এটা '''সংকীৰ্ণ স্থলপথ''' (প্ৰায় ২.৯ কিলোমিটাৰ দীঘল আৰু ৪০ মিটাৰ বহল) খোল খায়।[2] এই পৰিঘটনাই লাখ লাখ পৰ্যটকক আকৰ্ষণ কৰে আৰু ইয়াত সেই সময়ত স্থানীয় উৎসৱৰ আয়োজন কৰা হয়। 8zydonbiad9cmsc6dv48b82jf0gpfdc 516909 516908 2025-06-10T17:30:02Z Pranamikaadhikary 27435 516909 wikitext text/x-wiki '''জিণ্ডো''' (কোৰিয়ান: 진도) দক্ষিণ কোৰিয়াৰ তৃতীয় বৃহত্তম দ্বীপ।[1] বহুত সৰু সৰু দ্বীপৰ এটা গোটৰ সৈতে মিলি ই জিণ্ডো কাউণ্টি গঠন কৰিছে। কোৰিয়া উপদ্বীপৰ দক্ষিণ-পশ্চিম কোণৰ ঠিক ওচৰতে দক্ষিণ জেওলা প্ৰদেশত এই দ্বীপটো অৱস্থিত। এই দ্বীপটোক মূল ভূখণ্ডৰ পৰা মিয়ংনিয়াং জলদ্বীপেৰে পৃথক কৰা হৈছে; কিন্তু এই জলদ্বীপটো এতিয়া দক্ষিণ কোৰিয়াৰ ৪৮৪ মিটাৰ দৈৰ্ঘ্যৰ আটাইতকৈ দীঘল কেবল ষ্টেড দলংখনে সংলগ্ন কৰি আছে। ইয়াত ১৫৯৭ চনত এডমিৰেল য়ি ছান-চিনে মিয়ংনিয়াঙৰ যুদ্ধত জয়লাভ কৰি বহু উচ্চমানৰ জাপানী বহৰক পৰাস্ত কৰিছিল। প্ৰতি বছৰে বসন্ত বা গ্ৰীষ্মকালৰ এটা পৰিৱৰ্তনশীল দিনত জোৱাৰ-ভাটাৰ কাৰ্যকলাপৰ ফলত মূল জিণ্ডো দ্বীপ আৰু সৰু মোডো দ্বীপৰ মাজত প্ৰায় এঘণ্টাৰ বাবে এটা '''সংকীৰ্ণ স্থলপথ''' (প্ৰায় ২.৯ কিলোমিটাৰ দীঘল আৰু ৪০ মিটাৰ বহল) খোল খায়।[2] এই পৰিঘটনাই লাখ লাখ পৰ্যটকক আকৰ্ষণ কৰে আৰু ইয়াত সেই সময়ত স্থানীয় উৎসৱৰ আয়োজন কৰা হয়। ==তথ্য সূত্ৰ== lqjoobjn67obr4rrg5mp5ynhk8l9wxa 516910 516909 2025-06-10T17:33:58Z Pranamikaadhikary 27435 516910 wikitext text/x-wiki {{Infobox islands | name = জিণ্ডো | image_name = | image_caption = | image_size = | native_name = 진도 | native_name_link = কোৰিয়ান ভাষা | nickname = | location = ইয়েলো ছি, ইষ্ট চাইনা ছি | coordinates = {{coord|34|28|59|N|126|15|43|E|display=inline}} | mapframe-zoom = 8 | archipelago = | total_islands = | major_islands = | area_km2 = ৩৬৩.১৬ | length_km = | width_km = | highest_mount = Cheomchal | elevation_m = ৪৮৫ | country = দক্ষিণ কোৰিয়া | country_admin_divisions_title = প্ৰদেশ | country_admin_divisions = দক্ষিণ জিওলা | country_admin_divisions_title_1 = | country_admin_divisions_1 = | country_admin_divisions_title_2 = | country_admin_divisions_2 = | country_largest_city = জিণ্ডো কাউণ্টি | country_largest_city_population = | population = | population_as_of = | density_km2 = | ethnic_groups = কোৰিয়ান লোক | additional_info = }} '''জিণ্ডো''' (কোৰিয়ান: 진도) দক্ষিণ কোৰিয়াৰ তৃতীয় বৃহত্তম দ্বীপ।[1] বহুত সৰু সৰু দ্বীপৰ এটা গোটৰ সৈতে মিলি ই জিণ্ডো কাউণ্টি গঠন কৰিছে। কোৰিয়া উপদ্বীপৰ দক্ষিণ-পশ্চিম কোণৰ ঠিক ওচৰতে দক্ষিণ জেওলা প্ৰদেশত এই দ্বীপটো অৱস্থিত। এই দ্বীপটোক মূল ভূখণ্ডৰ পৰা মিয়ংনিয়াং জলদ্বীপেৰে পৃথক কৰা হৈছে; কিন্তু এই জলদ্বীপটো এতিয়া দক্ষিণ কোৰিয়াৰ ৪৮৪ মিটাৰ দৈৰ্ঘ্যৰ আটাইতকৈ দীঘল কেবল ষ্টেড দলংখনে সংলগ্ন কৰি আছে। ইয়াত ১৫৯৭ চনত এডমিৰেল য়ি ছান-চিনে মিয়ংনিয়াঙৰ যুদ্ধত জয়লাভ কৰি বহু উচ্চমানৰ জাপানী বহৰক পৰাস্ত কৰিছিল। প্ৰতি বছৰে বসন্ত বা গ্ৰীষ্মকালৰ এটা পৰিৱৰ্তনশীল দিনত জোৱাৰ-ভাটাৰ কাৰ্যকলাপৰ ফলত মূল জিণ্ডো দ্বীপ আৰু সৰু মোডো দ্বীপৰ মাজত প্ৰায় এঘণ্টাৰ বাবে এটা '''সংকীৰ্ণ স্থলপথ''' (প্ৰায় ২.৯ কিলোমিটাৰ দীঘল আৰু ৪০ মিটাৰ বহল) খোল খায়।[2] এই পৰিঘটনাই লাখ লাখ পৰ্যটকক আকৰ্ষণ কৰে আৰু ইয়াত সেই সময়ত স্থানীয় উৎসৱৰ আয়োজন কৰা হয়। ==তথ্য সূত্ৰ== bhm9fgv9k4bdc5opqp5ag87majf5o8p 516911 516910 2025-06-10T17:34:53Z Pranamikaadhikary 27435 516911 wikitext text/x-wiki {{Infobox islands | name = জিণ্ডো | image_name = | image_caption = | image_size = | native_name = 진도 | native_name_link = কোৰিয়ান ভাষা | nickname = | location = ইয়েলো ছি, ইষ্ট চাইনা ছি | coordinates = {{coord|34|28|59|N|126|15|43|E|display=inline}} | mapframe-zoom = 8 | archipelago = | total_islands = | major_islands = | area_km2 = ৩৬৩.১৬ | length_km = | width_km = | highest_mount = Cheomchal | elevation_m = ৪৮৫ | country = দক্ষিণ কোৰিয়া | country_admin_divisions_title = প্ৰদেশ | country_admin_divisions = দক্ষিণ জিওলা | country_admin_divisions_title_1 = | country_admin_divisions_1 = | country_admin_divisions_title_2 = | country_admin_divisions_2 = | country_largest_city = জিণ্ডো কাউণ্টি | country_largest_city_population = | population = | population_as_of = | density_km2 = | ethnic_groups = কোৰিয়ান লোক | additional_info = }} '''জিণ্ডো''' (কোৰিয়ান: 진도) দক্ষিণ কোৰিয়াৰ তৃতীয় বৃহত্তম দ্বীপ।<ref name=r1/> বহুত সৰু সৰু দ্বীপৰ এটা গোটৰ সৈতে মিলি ই জিণ্ডো কাউণ্টি গঠন কৰিছে। কোৰিয়া উপদ্বীপৰ দক্ষিণ-পশ্চিম কোণৰ ঠিক ওচৰতে দক্ষিণ জেওলা প্ৰদেশত এই দ্বীপটো অৱস্থিত। এই দ্বীপটোক মূল ভূখণ্ডৰ পৰা মিয়ংনিয়াং জলদ্বীপেৰে পৃথক কৰা হৈছে; কিন্তু এই জলদ্বীপটো এতিয়া দক্ষিণ কোৰিয়াৰ ৪৮৪ মিটাৰ দৈৰ্ঘ্যৰ আটাইতকৈ দীঘল কেবল ষ্টেড দলংখনে সংলগ্ন কৰি আছে। ইয়াত ১৫৯৭ চনত এডমিৰেল য়ি ছান-চিনে মিয়ংনিয়াঙৰ যুদ্ধত জয়লাভ কৰি বহু উচ্চমানৰ জাপানী বহৰক পৰাস্ত কৰিছিল। প্ৰতি বছৰে বসন্ত বা গ্ৰীষ্মকালৰ এটা পৰিৱৰ্তনশীল দিনত জোৱাৰ-ভাটাৰ কাৰ্যকলাপৰ ফলত মূল জিণ্ডো দ্বীপ আৰু সৰু মোডো দ্বীপৰ মাজত প্ৰায় এঘণ্টাৰ বাবে এটা '''সংকীৰ্ণ স্থলপথ''' (প্ৰায় ২.৯ কিলোমিটাৰ দীঘল আৰু ৪০ মিটাৰ বহল) খোল খায়।<ref>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020200 Jindo Mysterious Sea Road] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120303020545/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020200|date=3 March 2012}}, Jindo County</ref> এই পৰিঘটনাই লাখ লাখ পৰ্যটকক আকৰ্ষণ কৰে আৰু ইয়াত সেই সময়ত স্থানীয় উৎসৱৰ আয়োজন কৰা হয়। ==তথ্য সূত্ৰ== tsj7ulg541qqhg6s1eby3rqoqsledyv 516912 516911 2025-06-10T17:38:59Z Pranamikaadhikary 27435 516912 wikitext text/x-wiki {{Infobox islands | name = জিণ্ডো | image_name = | image_caption = | image_size = | native_name = 진도 | native_name_link = কোৰিয়ান ভাষা | nickname = | location = ইয়েলো ছি, ইষ্ট চাইনা ছি | coordinates = {{coord|34|28|59|N|126|15|43|E|display=inline}} | mapframe-zoom = 8 | archipelago = | total_islands = | major_islands = | area_km2 = ৩৬৩.১৬ | length_km = | width_km = | highest_mount = Cheomchal | elevation_m = ৪৮৫ | country = দক্ষিণ কোৰিয়া | country_admin_divisions_title = প্ৰদেশ | country_admin_divisions = দক্ষিণ জিওলা | country_admin_divisions_title_1 = | country_admin_divisions_1 = | country_admin_divisions_title_2 = | country_admin_divisions_2 = | country_largest_city = জিণ্ডো কাউণ্টি | country_largest_city_population = | population = | population_as_of = | density_km2 = | ethnic_groups = কোৰিয়ান লোক | additional_info = }} '''জিণ্ডো''' (কোৰিয়ান: 진도) দক্ষিণ কোৰিয়াৰ তৃতীয় বৃহত্তম দ্বীপ।<ref name=r1/> বহুত সৰু সৰু দ্বীপৰ এটা গোটৰ সৈতে মিলি ই জিণ্ডো কাউণ্টি গঠন কৰিছে। কোৰিয়া উপদ্বীপৰ দক্ষিণ-পশ্চিম কোণৰ ঠিক ওচৰতে দক্ষিণ জেওলা প্ৰদেশত এই দ্বীপটো অৱস্থিত। এই দ্বীপটোক মূল ভূখণ্ডৰ পৰা মিয়ংনিয়াং জলদ্বীপেৰে পৃথক কৰা হৈছে; কিন্তু এই জলদ্বীপটো এতিয়া দক্ষিণ কোৰিয়াৰ ৪৮৪ মিটাৰ দৈৰ্ঘ্যৰ আটাইতকৈ দীঘল কেবল ষ্টেড দলংখনে সংলগ্ন কৰি আছে। ইয়াত ১৫৯৭ চনত এডমিৰেল য়ি ছান-চিনে মিয়ংনিয়াঙৰ যুদ্ধত জয়লাভ কৰি বহু উচ্চমানৰ জাপানী বহৰক পৰাস্ত কৰিছিল। প্ৰতি বছৰে বসন্ত বা গ্ৰীষ্মকালৰ এটা পৰিৱৰ্তনশীল দিনত জোৱাৰ-ভাটাৰ কাৰ্যকলাপৰ ফলত মূল জিণ্ডো দ্বীপ আৰু সৰু মোডো দ্বীপৰ মাজত প্ৰায় এঘণ্টাৰ বাবে এটা '''সংকীৰ্ণ স্থলপথ''' (প্ৰায় ২.৯ কিলোমিটাৰ দীঘল আৰু ৪০ মিটাৰ বহল) খোল খায়।<ref>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020200 Jindo Mysterious Sea Road] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120303020545/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020200|date=3 March 2012}}, Jindo County</ref> এই পৰিঘটনাই লাখ লাখ পৰ্যটকক আকৰ্ষণ কৰে আৰু ইয়াত সেই সময়ত স্থানীয় উৎসৱৰ আয়োজন কৰা হয়। ==ইতিহাস== প্ৰাগঐতিহাসিক কালৰ পৰাই এই দ্বীপটো পৰিচিত আৰু মানুহৰ বসতিপ্ৰধান আছিল। ৯৯৫ চনত ইয়াৰ নাম হায়েয়াংডো কৰা হয়, আৰু পিছলৈ ইয়াৰ নাম সলনি কৰি ''অকজু কাউন্টি'' কৰা হয় আৰু কোৰিয়াৰ ১৪খন ৰাজ্যৰ ভিতৰত অন্যতম বুলি পৰিগণিত হয়। ১০০১ চনত অকজু দ্বীপটো জিণ্ডোলৈ সলনি কৰা হয়। ১২৩১–১২৭০ চনত কোৰিয়াত মংগোলীয় আক্ৰমণৰ সময়ত এই দ্বীপটোৱে ছাম্বিয়েলচো বিদ্ৰোহ বাহিনীৰ আশ্ৰয়স্থল হিচাপে কাম কৰিছিল।[3] কিন্তু ১২৭১ চনত মংগোলীয়সকলে দ্বীপটো দখল কৰি তাৰ পৰা সকলো বাসিন্দাক আঁতৰাই পেলায়। মংগোলীয় আক্ৰমণৰ পিছত ঘূৰি অহা দ্বীপটোৰ জনসংখ্যা জাপানী জলদস্যুৰ আক্ৰমণৰ দ্বাৰা অহৰহ ভাবুকিৰ সন্মুখীন হৈছিল আৰু সেয়েহে চতুৰ্দশ শতিকাৰ সময়ছোৱাত দ্বীপটো প্ৰায় খালী হৈ পৰিছিল।[4] ১৫৯৭ চনৰ ১৬ ছেপ্টেম্বৰত সাত বছৰীয়া যুদ্ধৰ সময়ত কোৰিয়াৰ এডমিৰেল য়ি ছান-চিনে ম্যয়ংনিয়াং জলদ্বীপত অনুষ্ঠিত হোৱা ম্যয়ংনিয়াং যুদ্ধত নিৰ্ণায়ক জয় লাভ কৰে। ১৩খন পেনোক্সিয়ন আৰু প্ৰায় ২০০ জন সৈন্যৰে তেওঁ ১৩৩খন যুদ্ধজাহাজ আৰু ২০০খন সহায়ক জাহাজৰ জাপানী বহৰক পৰাস্ত কৰে।[5][6][7] ঈ-ছান-চিনৰ জীৱনকালত এই জলদ্বীপটোক 'উলডলমক' বা 'গৰ্জনকাৰী চেনেল' বুলিও জনা গৈছিল, সম্ভৱতঃ চেনেলটোত থকা শক্তিশালী জোৱাৰ-ভাটাৰ বলৰ বাবে, যিবোৰ বসন্ত কালত বিশেষভাৱে জোৰেৰে আহিছিল।[8] ==তথ্য সূত্ৰ== cfonp898cdj31gnufd52xk1cyifo1v8 516913 516912 2025-06-10T17:41:30Z Pranamikaadhikary 27435 /* ইতিহাস */ 516913 wikitext text/x-wiki {{Infobox islands | name = জিণ্ডো | image_name = | image_caption = | image_size = | native_name = 진도 | native_name_link = কোৰিয়ান ভাষা | nickname = | location = ইয়েলো ছি, ইষ্ট চাইনা ছি | coordinates = {{coord|34|28|59|N|126|15|43|E|display=inline}} | mapframe-zoom = 8 | archipelago = | total_islands = | major_islands = | area_km2 = ৩৬৩.১৬ | length_km = | width_km = | highest_mount = Cheomchal | elevation_m = ৪৮৫ | country = দক্ষিণ কোৰিয়া | country_admin_divisions_title = প্ৰদেশ | country_admin_divisions = দক্ষিণ জিওলা | country_admin_divisions_title_1 = | country_admin_divisions_1 = | country_admin_divisions_title_2 = | country_admin_divisions_2 = | country_largest_city = জিণ্ডো কাউণ্টি | country_largest_city_population = | population = | population_as_of = | density_km2 = | ethnic_groups = কোৰিয়ান লোক | additional_info = }} '''জিণ্ডো''' (কোৰিয়ান: 진도) দক্ষিণ কোৰিয়াৰ তৃতীয় বৃহত্তম দ্বীপ।<ref name=r1/> বহুত সৰু সৰু দ্বীপৰ এটা গোটৰ সৈতে মিলি ই জিণ্ডো কাউণ্টি গঠন কৰিছে। কোৰিয়া উপদ্বীপৰ দক্ষিণ-পশ্চিম কোণৰ ঠিক ওচৰতে দক্ষিণ জেওলা প্ৰদেশত এই দ্বীপটো অৱস্থিত। এই দ্বীপটোক মূল ভূখণ্ডৰ পৰা মিয়ংনিয়াং জলদ্বীপেৰে পৃথক কৰা হৈছে; কিন্তু এই জলদ্বীপটো এতিয়া দক্ষিণ কোৰিয়াৰ ৪৮৪ মিটাৰ দৈৰ্ঘ্যৰ আটাইতকৈ দীঘল কেবল ষ্টেড দলংখনে সংলগ্ন কৰি আছে। ইয়াত ১৫৯৭ চনত এডমিৰেল য়ি ছান-চিনে মিয়ংনিয়াঙৰ যুদ্ধত জয়লাভ কৰি বহু উচ্চমানৰ জাপানী বহৰক পৰাস্ত কৰিছিল। প্ৰতি বছৰে বসন্ত বা গ্ৰীষ্মকালৰ এটা পৰিৱৰ্তনশীল দিনত জোৱাৰ-ভাটাৰ কাৰ্যকলাপৰ ফলত মূল জিণ্ডো দ্বীপ আৰু সৰু মোডো দ্বীপৰ মাজত প্ৰায় এঘণ্টাৰ বাবে এটা '''সংকীৰ্ণ স্থলপথ''' (প্ৰায় ২.৯ কিলোমিটাৰ দীঘল আৰু ৪০ মিটাৰ বহল) খোল খায়।<ref>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020200 Jindo Mysterious Sea Road] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120303020545/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020200|date=3 March 2012}}, Jindo County</ref> এই পৰিঘটনাই লাখ লাখ পৰ্যটকক আকৰ্ষণ কৰে আৰু ইয়াত সেই সময়ত স্থানীয় উৎসৱৰ আয়োজন কৰা হয়। ==ইতিহাস== প্ৰাগঐতিহাসিক কালৰ পৰাই এই দ্বীপটো পৰিচিত আৰু মানুহৰ বসতিপ্ৰধান আছিল। ৯৯৫ চনত ইয়াৰ নাম হায়েয়াংডো কৰা হয়, আৰু পিছলৈ ইয়াৰ নাম সলনি কৰি ''অকজু কাউন্টি'' কৰা হয় আৰু কোৰিয়াৰ ১৪খন ৰাজ্যৰ ভিতৰত অন্যতম বুলি পৰিগণিত হয়। ১০০১ চনত অকজু দ্বীপটো জিণ্ডোলৈ সলনি কৰা হয়। ১২৩১–১২৭০ চনত কোৰিয়াত মংগোলীয় আক্ৰমণৰ সময়ত এই দ্বীপটোৱে ছাম্বিয়েলচো বিদ্ৰোহ বাহিনীৰ আশ্ৰয়স্থল হিচাপে কাম কৰিছিল।<ref>Hyŏng-sik Sin [https://books.google.com/books?id=o-WlUd3cjh0C&pg=PT68 A Brief history of Korea, Vol. 1], Ewha Womans University Press, 2005 {{ISBN|89-7300-619-3}}, p. 68</ref> কিন্তু ১২৭১ চনত মংগোলীয়সকলে দ্বীপটো দখল কৰি তাৰ পৰা সকলো বাসিন্দাক আঁতৰাই পেলায়। মংগোলীয় আক্ৰমণৰ পিছত ঘূৰি অহা দ্বীপটোৰ জনসংখ্যা জাপানী জলদস্যুৰ আক্ৰমণৰ দ্বাৰা অহৰহ ভাবুকিৰ সন্মুখীন হৈছিল আৰু সেয়েহে চতুৰ্দশ শতিকাৰ সময়ছোৱাত দ্বীপটো প্ৰায় খালী হৈ পৰিছিল।<ref name=hist>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN01020100 History] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110722141207/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN01020100 |date=2011-07-22 }}, Jindo County</ref> ১৫৯৭ চনৰ ১৬ ছেপ্টেম্বৰত সাত বছৰীয়া যুদ্ধৰ সময়ত কোৰিয়াৰ এডমিৰেল য়ি ছান-চিনে ম্যয়ংনিয়াং জলদ্বীপত অনুষ্ঠিত হোৱা ম্যয়ংনিয়াং যুদ্ধত নিৰ্ণায়ক জয় লাভ কৰে। ১৩খন পেনোক্সিয়ন আৰু প্ৰায় ২০০ জন সৈন্যৰে তেওঁ ১৩৩খন যুদ্ধজাহাজ আৰু ২০০খন সহায়ক জাহাজৰ জাপানী বহৰক পৰাস্ত কৰে।<ref>桑 田忠親 [Kuwata, Tadachika], ed., 旧参謀本部編纂, [Kyu Sanbo Honbu], 朝鮮の役 [Chosen no Eki]　(日本の戦史 [Nihon no Senshi] Vol.&nbsp;5), 1965, p.&nbsp;192.</ref><ref>''Nanjung Ilgi. War Diary of Admiral Yi Sun-sin''. Translated by Ha Tae Hung, edited by Sohn Pow-key. Yonsei University Press, Seoul, Korea, 1977, p.&nbsp;312, {{ISBN|89-7141-018-3}}.</ref><ref name="turnbull202">Turnbull, Stephen. Samurai Invasion: Japan’s Korean War 1592–98. London: Cassell & Co, 2002, {{ISBN|0-304-35948-3}}, p. 202</ref> ঈ-ছান-চিনৰ জীৱনকালত এই জলদ্বীপটোক 'উলডলমক' বা 'গৰ্জনকাৰী চেনেল' বুলিও জনা গৈছিল, সম্ভৱতঃ চেনেলটোত থকা শক্তিশালী জোৱাৰ-ভাটাৰ বলৰ বাবে, যিবোৰ বসন্ত কালত বিশেষভাৱে জোৰেৰে আহিছিল।<ref name=nok/> ==তথ্য সূত্ৰ== a5ioumfd6hnrsh6hst9iwkghvv6x9qo 516914 516913 2025-06-10T17:42:46Z Pranamikaadhikary 27435 /* ইতিহাস */ 516914 wikitext text/x-wiki {{Infobox islands | name = জিণ্ডো | image_name = | image_caption = | image_size = | native_name = 진도 | native_name_link = কোৰিয়ান ভাষা | nickname = | location = ইয়েলো ছি, ইষ্ট চাইনা ছি | coordinates = {{coord|34|28|59|N|126|15|43|E|display=inline}} | mapframe-zoom = 8 | archipelago = | total_islands = | major_islands = | area_km2 = ৩৬৩.১৬ | length_km = | width_km = | highest_mount = Cheomchal | elevation_m = ৪৮৫ | country = দক্ষিণ কোৰিয়া | country_admin_divisions_title = প্ৰদেশ | country_admin_divisions = দক্ষিণ জিওলা | country_admin_divisions_title_1 = | country_admin_divisions_1 = | country_admin_divisions_title_2 = | country_admin_divisions_2 = | country_largest_city = জিণ্ডো কাউণ্টি | country_largest_city_population = | population = | population_as_of = | density_km2 = | ethnic_groups = কোৰিয়ান লোক | additional_info = }} '''জিণ্ডো''' (কোৰিয়ান: 진도) দক্ষিণ কোৰিয়াৰ তৃতীয় বৃহত্তম দ্বীপ।<ref name=r1/> বহুত সৰু সৰু দ্বীপৰ এটা গোটৰ সৈতে মিলি ই জিণ্ডো কাউণ্টি গঠন কৰিছে। কোৰিয়া উপদ্বীপৰ দক্ষিণ-পশ্চিম কোণৰ ঠিক ওচৰতে দক্ষিণ জেওলা প্ৰদেশত এই দ্বীপটো অৱস্থিত। এই দ্বীপটোক মূল ভূখণ্ডৰ পৰা মিয়ংনিয়াং জলদ্বীপেৰে পৃথক কৰা হৈছে; কিন্তু এই জলদ্বীপটো এতিয়া দক্ষিণ কোৰিয়াৰ ৪৮৪ মিটাৰ দৈৰ্ঘ্যৰ আটাইতকৈ দীঘল কেবল ষ্টেড দলংখনে সংলগ্ন কৰি আছে। ইয়াত ১৫৯৭ চনত এডমিৰেল য়ি ছান-চিনে মিয়ংনিয়াঙৰ যুদ্ধত জয়লাভ কৰি বহু উচ্চমানৰ জাপানী বহৰক পৰাস্ত কৰিছিল। প্ৰতি বছৰে বসন্ত বা গ্ৰীষ্মকালৰ এটা পৰিৱৰ্তনশীল দিনত জোৱাৰ-ভাটাৰ কাৰ্যকলাপৰ ফলত মূল জিণ্ডো দ্বীপ আৰু সৰু মোডো দ্বীপৰ মাজত প্ৰায় এঘণ্টাৰ বাবে এটা '''সংকীৰ্ণ স্থলপথ''' (প্ৰায় ২.৯ কিলোমিটাৰ দীঘল আৰু ৪০ মিটাৰ বহল) খোল খায়।<ref>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020200 Jindo Mysterious Sea Road] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120303020545/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020200|date=3 March 2012}}, Jindo County</ref> এই পৰিঘটনাই লাখ লাখ পৰ্যটকক আকৰ্ষণ কৰে আৰু ইয়াত সেই সময়ত স্থানীয় উৎসৱৰ আয়োজন কৰা হয়। ==ইতিহাস== প্ৰাগঐতিহাসিক কালৰ পৰাই এই দ্বীপটো পৰিচিত আৰু মানুহৰ বসতিপ্ৰধান আছিল। ৯৯৫ চনত ইয়াৰ নাম হায়েয়াংডো কৰা হয়, আৰু পিছলৈ ইয়াৰ নাম সলনি কৰি ''অকজু কাউন্টি'' কৰা হয় আৰু কোৰিয়াৰ ১৪খন ৰাজ্যৰ ভিতৰত অন্যতম বুলি পৰিগণিত হয়। ১০০১ চনত অকজু দ্বীপটো জিণ্ডোলৈ সলনি কৰা হয়। ১২৩১–১২৭০ চনত কোৰিয়াত মংগোলীয় আক্ৰমণৰ সময়ত এই দ্বীপটোৱে ছাম্বিয়েলচো বিদ্ৰোহ বাহিনীৰ আশ্ৰয়স্থল হিচাপে কাম কৰিছিল।<ref>Hyŏng-sik Sin [https://books.google.com/books?id=o-WlUd3cjh0C&pg=PT68 A Brief history of Korea, Vol. 1], Ewha Womans University Press, 2005 {{ISBN|89-7300-619-3}}, p. 68</ref> কিন্তু ১২৭১ চনত মংগোলীয়সকলে দ্বীপটো দখল কৰি তাৰ পৰা সকলো বাসিন্দাক আঁতৰাই পেলায়। মংগোলীয় আক্ৰমণৰ পিছত ঘূৰি অহা দ্বীপটোৰ জনসংখ্যা জাপানী জলদস্যুৰ আক্ৰমণৰ দ্বাৰা অহৰহ ভাবুকিৰ সন্মুখীন হৈছিল আৰু সেয়েহে চতুৰ্দশ শতিকাৰ সময়ছোৱাত দ্বীপটো প্ৰায় খালী হৈ পৰিছিল।<ref name=hist>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN01020100 History] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110722141207/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN01020100 |date=2011-07-22 }}, Jindo County</ref> ১৫৯৭ চনৰ ১৬ ছেপ্টেম্বৰত সাত বছৰীয়া যুদ্ধৰ সময়ত কোৰিয়াৰ এডমিৰেল য়ি ছান-চিনে ম্যয়ংনিয়াং জলদ্বীপত অনুষ্ঠিত হোৱা ম্যয়ংনিয়াং যুদ্ধত নিৰ্ণায়ক জয় লাভ কৰে। ১৩খন পেনোক্সিয়ন আৰু প্ৰায় ২০০ জন সৈন্যৰে তেওঁ ১৩৩খন যুদ্ধজাহাজ আৰু ২০০খন সহায়ক জাহাজৰ জাপানী বহৰক পৰাস্ত কৰে।<ref>桑 田忠親 [Kuwata, Tadachika], ed., 旧参謀本部編纂, [Kyu Sanbo Honbu], 朝鮮の役 [Chosen no Eki]　(日本の戦史 [Nihon no Senshi] Vol.&nbsp;5), 1965, p.&nbsp;192.</ref><ref>''Nanjung Ilgi. War Diary of Admiral Yi Sun-sin''. Translated by Ha Tae Hung, edited by Sohn Pow-key. Yonsei University Press, Seoul, Korea, 1977, p.&nbsp;312, {{ISBN|89-7141-018-3}}.</ref><ref name="turnbull202">Turnbull, Stephen. Samurai Invasion: Japan’s Korean War 1592–98. London: Cassell & Co, 2002, {{ISBN|0-304-35948-3}}, p. 202</ref> ঈ-ছান-চিনৰ জীৱনকালত এই জলদ্বীপটোক 'উলডলমক' বা 'গৰ্জনকাৰী চেনেল' বুলিও জনা গৈছিল, সম্ভৱতঃ চেনেলটোত থকা শক্তিশালী জোৱাৰ-ভাটাৰ বলৰ বাবে, যিবোৰ বসন্ত কালত বিশেষভাৱে জোৰেৰে আহিছিল।<ref name=nok/> ==মিয়ংনিয়াং জলদ্বীপ== ==তথ্য সূত্ৰ== pvnw8byv2sw0ar3l0wdtt4sdjo6zjmb 516915 516914 2025-06-10T17:44:30Z Pranamikaadhikary 27435 516915 wikitext text/x-wiki {{Infobox islands | name = জিণ্ডো | image_name = | image_caption = | image_size = | native_name = 진도 | native_name_link = কোৰিয়ান ভাষা | nickname = | location = ইয়েলো ছি, ইষ্ট চাইনা ছি | coordinates = {{coord|34|28|59|N|126|15|43|E|display=inline}} | mapframe-zoom = 8 | archipelago = | total_islands = | major_islands = | area_km2 = ৩৬৩.১৬ | length_km = | width_km = | highest_mount = Cheomchal | elevation_m = ৪৮৫ | country = দক্ষিণ কোৰিয়া | country_admin_divisions_title = প্ৰদেশ | country_admin_divisions = দক্ষিণ জিওলা | country_admin_divisions_title_1 = | country_admin_divisions_1 = | country_admin_divisions_title_2 = | country_admin_divisions_2 = | country_largest_city = জিণ্ডো কাউণ্টি | country_largest_city_population = | population = | population_as_of = | density_km2 = | ethnic_groups = কোৰিয়ান লোক | additional_info = }} '''জিণ্ডো''' (কোৰিয়ান: 진도) দক্ষিণ কোৰিয়াৰ তৃতীয় বৃহত্তম দ্বীপ।<ref name=r1/> বহুত সৰু সৰু দ্বীপৰ এটা গোটৰ সৈতে মিলি ই জিণ্ডো কাউণ্টি গঠন কৰিছে। কোৰিয়া উপদ্বীপৰ দক্ষিণ-পশ্চিম কোণৰ ঠিক ওচৰতে দক্ষিণ জেওলা প্ৰদেশত এই দ্বীপটো অৱস্থিত। এই দ্বীপটোক মূল ভূখণ্ডৰ পৰা মিয়ংনিয়াং জলদ্বীপেৰে পৃথক কৰা হৈছে; কিন্তু এই জলদ্বীপটো এতিয়া দক্ষিণ কোৰিয়াৰ ৪৮৪ মিটাৰ দৈৰ্ঘ্যৰ আটাইতকৈ দীঘল কেবল ষ্টেড দলংখনে সংলগ্ন কৰি আছে। ইয়াত ১৫৯৭ চনত এডমিৰেল য়ি ছান-চিনে মিয়ংনিয়াঙৰ যুদ্ধত জয়লাভ কৰি বহু উচ্চমানৰ জাপানী বহৰক পৰাস্ত কৰিছিল। প্ৰতি বছৰে বসন্ত বা গ্ৰীষ্মকালৰ এটা পৰিৱৰ্তনশীল দিনত জোৱাৰ-ভাটাৰ কাৰ্যকলাপৰ ফলত মূল জিণ্ডো দ্বীপ আৰু সৰু মোডো দ্বীপৰ মাজত প্ৰায় এঘণ্টাৰ বাবে এটা '''সংকীৰ্ণ স্থলপথ''' (প্ৰায় ২.৯ কিলোমিটাৰ দীঘল আৰু ৪০ মিটাৰ বহল) খোল খায়।<ref>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020200 Jindo Mysterious Sea Road] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120303020545/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020200|date=3 March 2012}}, Jindo County</ref> এই পৰিঘটনাই লাখ লাখ পৰ্যটকক আকৰ্ষণ কৰে আৰু ইয়াত সেই সময়ত স্থানীয় উৎসৱৰ আয়োজন কৰা হয়। ==ইতিহাস== প্ৰাগঐতিহাসিক কালৰ পৰাই এই দ্বীপটো পৰিচিত আৰু মানুহৰ বসতিপ্ৰধান আছিল। ৯৯৫ চনত ইয়াৰ নাম হায়েয়াংডো কৰা হয়, আৰু পিছলৈ ইয়াৰ নাম সলনি কৰি ''অকজু কাউন্টি'' কৰা হয় আৰু কোৰিয়াৰ ১৪খন ৰাজ্যৰ ভিতৰত অন্যতম বুলি পৰিগণিত হয়। ১০০১ চনত অকজু দ্বীপটো জিণ্ডোলৈ সলনি কৰা হয়। ১২৩১–১২৭০ চনত কোৰিয়াত মংগোলীয় আক্ৰমণৰ সময়ত এই দ্বীপটোৱে ছাম্বিয়েলচো বিদ্ৰোহ বাহিনীৰ আশ্ৰয়স্থল হিচাপে কাম কৰিছিল।<ref>Hyŏng-sik Sin [https://books.google.com/books?id=o-WlUd3cjh0C&pg=PT68 A Brief history of Korea, Vol. 1], Ewha Womans University Press, 2005 {{ISBN|89-7300-619-3}}, p. 68</ref> কিন্তু ১২৭১ চনত মংগোলীয়সকলে দ্বীপটো দখল কৰি তাৰ পৰা সকলো বাসিন্দাক আঁতৰাই পেলায়। মংগোলীয় আক্ৰমণৰ পিছত ঘূৰি অহা দ্বীপটোৰ জনসংখ্যা জাপানী জলদস্যুৰ আক্ৰমণৰ দ্বাৰা অহৰহ ভাবুকিৰ সন্মুখীন হৈছিল আৰু সেয়েহে চতুৰ্দশ শতিকাৰ সময়ছোৱাত দ্বীপটো প্ৰায় খালী হৈ পৰিছিল।<ref name=hist>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN01020100 History] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110722141207/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN01020100 |date=2011-07-22 }}, Jindo County</ref> ১৫৯৭ চনৰ ১৬ ছেপ্টেম্বৰত সাত বছৰীয়া যুদ্ধৰ সময়ত কোৰিয়াৰ এডমিৰেল য়ি ছান-চিনে ম্যয়ংনিয়াং জলদ্বীপত অনুষ্ঠিত হোৱা ম্যয়ংনিয়াং যুদ্ধত নিৰ্ণায়ক জয় লাভ কৰে। ১৩খন পেনোক্সিয়ন আৰু প্ৰায় ২০০ জন সৈন্যৰে তেওঁ ১৩৩খন যুদ্ধজাহাজ আৰু ২০০খন সহায়ক জাহাজৰ জাপানী বহৰক পৰাস্ত কৰে।<ref>桑 田忠親 [Kuwata, Tadachika], ed., 旧参謀本部編纂, [Kyu Sanbo Honbu], 朝鮮の役 [Chosen no Eki]　(日本の戦史 [Nihon no Senshi] Vol.&nbsp;5), 1965, p.&nbsp;192.</ref><ref>''Nanjung Ilgi. War Diary of Admiral Yi Sun-sin''. Translated by Ha Tae Hung, edited by Sohn Pow-key. Yonsei University Press, Seoul, Korea, 1977, p.&nbsp;312, {{ISBN|89-7141-018-3}}.</ref><ref name="turnbull202">Turnbull, Stephen. Samurai Invasion: Japan’s Korean War 1592–98. London: Cassell & Co, 2002, {{ISBN|0-304-35948-3}}, p. 202</ref> ঈ-ছান-চিনৰ জীৱনকালত এই জলদ্বীপটোক 'উলডলমক' বা 'গৰ্জনকাৰী চেনেল' বুলিও জনা গৈছিল, সম্ভৱতঃ চেনেলটোত থকা শক্তিশালী জোৱাৰ-ভাটাৰ বলৰ বাবে, যিবোৰ বসন্ত কালত বিশেষভাৱে জোৰেৰে আহিছিল।<ref name=nok/> ==মিয়ংনিয়াং জলপথ== ==তথ্য সূত্ৰ== cnqikfzz3qnq2sgf8ul5vv38724lnaw 516916 516915 2025-06-10T17:53:46Z Pranamikaadhikary 27435 [[ৱিকিপিডিয়া:লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰক|লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰকৰ]] সহায়ত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰণ কৰা হ’ল। 516916 wikitext text/x-wiki {{Infobox islands | name = জিণ্ডো | image_name = | image_caption = | image_size = | native_name = 진도 | native_name_link = কোৰিয়ান ভাষা | nickname = | location = ইয়েলো ছি, ইষ্ট চাইনা ছি | coordinates = {{coord|34|28|59|N|126|15|43|E|display=inline}} | mapframe-zoom = 8 | archipelago = | total_islands = | major_islands = | area_km2 = ৩৬৩.১৬ | length_km = | width_km = | highest_mount = Cheomchal | elevation_m = ৪৮৫ | country = দক্ষিণ কোৰিয়া | country_admin_divisions_title = প্ৰদেশ | country_admin_divisions = দক্ষিণ জিওলা | country_admin_divisions_title_1 = | country_admin_divisions_1 = | country_admin_divisions_title_2 = | country_admin_divisions_2 = | country_largest_city = জিণ্ডো কাউণ্টি | country_largest_city_population = | population = | population_as_of = | density_km2 = | ethnic_groups = কোৰিয়ান লোক | additional_info = }} '''জিণ্ডো''' (কোৰিয়ান: 진도) দক্ষিণ কোৰিয়াৰ তৃতীয় বৃহত্তম দ্বীপ।<ref name=r1/> বহুত সৰু সৰু দ্বীপৰ এটা গোটৰ সৈতে মিলি ই জিণ্ডো কাউণ্টি গঠন কৰিছে। কোৰিয়া উপদ্বীপৰ দক্ষিণ-পশ্চিম কোণৰ ঠিক ওচৰতে দক্ষিণ জেওলা প্ৰদেশত এই দ্বীপটো অৱস্থিত। এই দ্বীপটোক মূল ভূখণ্ডৰ পৰা মিয়ংনিয়াং জলদ্বীপেৰে পৃথক কৰা হৈছে; কিন্তু এই জলদ্বীপটো এতিয়া দক্ষিণ কোৰিয়াৰ ৪৮৪ মিটাৰ দৈৰ্ঘ্যৰ আটাইতকৈ দীঘল কেবল ষ্টেড দলংখনে সংলগ্ন কৰি আছে। ইয়াত ১৫৯৭ চনত এডমিৰেল য়ি ছান-চিনে মিয়ংনিয়াঙৰ যুদ্ধত জয়লাভ কৰি বহু উচ্চমানৰ জাপানী বহৰক পৰাস্ত কৰিছিল। প্ৰতি বছৰে বসন্ত বা গ্ৰীষ্মকালৰ এটা পৰিৱৰ্তনশীল দিনত জোৱাৰ-ভাটাৰ কাৰ্যকলাপৰ ফলত মূল জিণ্ডো দ্বীপ আৰু সৰু মোডো দ্বীপৰ মাজত প্ৰায় এঘণ্টাৰ বাবে এটা '''সংকীৰ্ণ স্থলপথ''' (প্ৰায় ২.৯ কিলোমিটাৰ দীঘল আৰু ৪০ মিটাৰ বহল) খোল খায়।<ref>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020200 Jindo Mysterious Sea Road] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120303020545/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020200|date=3 March 2012}}, Jindo County</ref> এই পৰিঘটনাই লাখ লাখ পৰ্যটকক আকৰ্ষণ কৰে আৰু ইয়াত সেই সময়ত স্থানীয় উৎসৱৰ আয়োজন কৰা হয়। ==ইতিহাস== প্ৰাগঐতিহাসিক কালৰ পৰাই এই দ্বীপটো পৰিচিত আৰু মানুহৰ বসতিপ্ৰধান আছিল। ৯৯৫ চনত ইয়াৰ নাম হায়েয়াংডো কৰা হয়, আৰু পিছলৈ ইয়াৰ নাম সলনি কৰি ''অকজু কাউন্টি'' কৰা হয় আৰু কোৰিয়াৰ ১৪খন ৰাজ্যৰ ভিতৰত অন্যতম বুলি পৰিগণিত হয়। ১০০১ চনত অকজু দ্বীপটো জিণ্ডোলৈ সলনি কৰা হয়। ১২৩১–১২৭০ চনত কোৰিয়াত মংগোলীয় আক্ৰমণৰ সময়ত এই দ্বীপটোৱে ছাম্বিয়েলচো বিদ্ৰোহ বাহিনীৰ আশ্ৰয়স্থল হিচাপে কাম কৰিছিল।<ref>Hyŏng-sik Sin [https://books.google.com/books?id=o-WlUd3cjh0C&pg=PT68 A Brief history of Korea, Vol. 1], Ewha Womans University Press, 2005 {{ISBN|89-7300-619-3}}, p. 68</ref> কিন্তু ১২৭১ চনত মংগোলীয়সকলে দ্বীপটো দখল কৰি তাৰ পৰা সকলো বাসিন্দাক আঁতৰাই পেলায়। মংগোলীয় আক্ৰমণৰ পিছত ঘূৰি অহা দ্বীপটোৰ জনসংখ্যা জাপানী জলদস্যুৰ আক্ৰমণৰ দ্বাৰা অহৰহ ভাবুকিৰ সন্মুখীন হৈছিল আৰু সেয়েহে চতুৰ্দশ শতিকাৰ সময়ছোৱাত দ্বীপটো প্ৰায় খালী হৈ পৰিছিল।<ref name=hist>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN01020100 History] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110722141207/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN01020100 |date=2011-07-22 }}, Jindo County</ref> ১৫৯৭ চনৰ ১৬ ছেপ্টেম্বৰত সাত বছৰীয়া যুদ্ধৰ সময়ত কোৰিয়াৰ এডমিৰেল য়ি ছান-চিনে ম্যয়ংনিয়াং জলদ্বীপত অনুষ্ঠিত হোৱা ম্যয়ংনিয়াং যুদ্ধত নিৰ্ণায়ক জয় লাভ কৰে। ১৩খন পেনোক্সিয়ন আৰু প্ৰায় ২০০ জন সৈন্যৰে তেওঁ ১৩৩খন যুদ্ধজাহাজ আৰু ২০০খন সহায়ক জাহাজৰ জাপানী বহৰক পৰাস্ত কৰে।<ref>桑 田忠親 [Kuwata, Tadachika], ed., 旧参謀本部編纂, [Kyu Sanbo Honbu], 朝鮮の役 [Chosen no Eki]　(日本の戦史 [Nihon no Senshi] Vol.&nbsp;5), 1965, p.&nbsp;192.</ref><ref>''Nanjung Ilgi. War Diary of Admiral Yi Sun-sin''. Translated by Ha Tae Hung, edited by Sohn Pow-key. Yonsei University Press, Seoul, Korea, 1977, p.&nbsp;312, {{ISBN|89-7141-018-3}}.</ref><ref name="turnbull202">Turnbull, Stephen. Samurai Invasion: Japan’s Korean War 1592–98. London: Cassell & Co, 2002, {{ISBN|0-304-35948-3}}, p. 202</ref> ঈ-ছান-চিনৰ জীৱনকালত এই জলদ্বীপটোক 'উলডলমক' বা 'গৰ্জনকাৰী চেনেল' বুলিও জনা গৈছিল, সম্ভৱতঃ চেনেলটোত থকা শক্তিশালী জোৱাৰ-ভাটাৰ বলৰ বাবে, যিবোৰ বসন্ত কালত বিশেষভাৱে জোৰেৰে আহিছিল।<ref name=nok/> ==মিয়ংনিয়াং জলপথ== মিয়াংনিয়াং জলপথে মূল ভূখণ্ডৰ হায়েনাম কাউণ্টিৰ পৰা জিণ্ডো দ্বীপ আৰু জিণ্ডো কাউণ্টিক পৃথক কৰে। ইয়াৰ আটাইতকৈ সংকীৰ্ণ স্থানত এই জলপথটো প্ৰায় ৩০০ মিটাৰ বহল আৰু ২২ মিটাৰ পৰ্যন্ত গভীৰ, বসন্ত কালত জোৱাৰৰ তাৰতম্য ৬ মিটাৰ পৰ্যন্ত। জোৱাৰ-ভাটাৰ সোঁত ৬ মিটাৰ প্ৰতি ছেকেণ্ড পৰ্যন্ত হয় আৰু ইয়াক এছিয়াৰ ভিতৰতে আটাইতকৈ দ্ৰুত বুলি গণ্য কৰা হয়। জলপথত ঘূৰ্ণীবতাহৰ সৈতে মিলি এই দ্ৰুত জোৱাৰ-ভাটাৰ ফলত যাতায়াতত বাধাৰ সৃষ্টি হয়।[8] এই অঞ্চলত সঘনাই আমফান ঘটে আৰু বতাহৰ গড় গতিবেগ ৪৮ মিটাৰ প্ৰতি ছেকেণ্ড। উপকূল অতি অনিয়মিত আৰু ইয়াত অসংখ্য সৰু সৰু উপত্যকা, পাহাৰ আৰু দ্বীপ আছে। পাৰবোৰ ঠেক আৰু আগ্নেয় আৰু আগ্নেয়গিৰিৰ শিলৰ খহনীয়া কৰি তৈয়াৰ কৰা হয়। এই জলদ্বীপত যথেষ্ট পৰিমাণৰ নৌ পৰিবহণ আছে।[9] ==তথ্য সূত্ৰ== 7v3o5jym0vdwmm8g2vls4fq9zuupk7g 516917 516916 2025-06-10T17:54:47Z Pranamikaadhikary 27435 /* মিয়ংনিয়াং জলপথ */ 516917 wikitext text/x-wiki {{Infobox islands | name = জিণ্ডো | image_name = | image_caption = | image_size = | native_name = 진도 | native_name_link = কোৰিয়ান ভাষা | nickname = | location = ইয়েলো ছি, ইষ্ট চাইনা ছি | coordinates = {{coord|34|28|59|N|126|15|43|E|display=inline}} | mapframe-zoom = 8 | archipelago = | total_islands = | major_islands = | area_km2 = ৩৬৩.১৬ | length_km = | width_km = | highest_mount = Cheomchal | elevation_m = ৪৮৫ | country = দক্ষিণ কোৰিয়া | country_admin_divisions_title = প্ৰদেশ | country_admin_divisions = দক্ষিণ জিওলা | country_admin_divisions_title_1 = | country_admin_divisions_1 = | country_admin_divisions_title_2 = | country_admin_divisions_2 = | country_largest_city = জিণ্ডো কাউণ্টি | country_largest_city_population = | population = | population_as_of = | density_km2 = | ethnic_groups = কোৰিয়ান লোক | additional_info = }} '''জিণ্ডো''' (কোৰিয়ান: 진도) দক্ষিণ কোৰিয়াৰ তৃতীয় বৃহত্তম দ্বীপ।<ref name=r1/> বহুত সৰু সৰু দ্বীপৰ এটা গোটৰ সৈতে মিলি ই জিণ্ডো কাউণ্টি গঠন কৰিছে। কোৰিয়া উপদ্বীপৰ দক্ষিণ-পশ্চিম কোণৰ ঠিক ওচৰতে দক্ষিণ জেওলা প্ৰদেশত এই দ্বীপটো অৱস্থিত। এই দ্বীপটোক মূল ভূখণ্ডৰ পৰা মিয়ংনিয়াং জলদ্বীপেৰে পৃথক কৰা হৈছে; কিন্তু এই জলদ্বীপটো এতিয়া দক্ষিণ কোৰিয়াৰ ৪৮৪ মিটাৰ দৈৰ্ঘ্যৰ আটাইতকৈ দীঘল কেবল ষ্টেড দলংখনে সংলগ্ন কৰি আছে। ইয়াত ১৫৯৭ চনত এডমিৰেল য়ি ছান-চিনে মিয়ংনিয়াঙৰ যুদ্ধত জয়লাভ কৰি বহু উচ্চমানৰ জাপানী বহৰক পৰাস্ত কৰিছিল। প্ৰতি বছৰে বসন্ত বা গ্ৰীষ্মকালৰ এটা পৰিৱৰ্তনশীল দিনত জোৱাৰ-ভাটাৰ কাৰ্যকলাপৰ ফলত মূল জিণ্ডো দ্বীপ আৰু সৰু মোডো দ্বীপৰ মাজত প্ৰায় এঘণ্টাৰ বাবে এটা '''সংকীৰ্ণ স্থলপথ''' (প্ৰায় ২.৯ কিলোমিটাৰ দীঘল আৰু ৪০ মিটাৰ বহল) খোল খায়।<ref>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020200 Jindo Mysterious Sea Road] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120303020545/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020200|date=3 March 2012}}, Jindo County</ref> এই পৰিঘটনাই লাখ লাখ পৰ্যটকক আকৰ্ষণ কৰে আৰু ইয়াত সেই সময়ত স্থানীয় উৎসৱৰ আয়োজন কৰা হয়। ==ইতিহাস== প্ৰাগঐতিহাসিক কালৰ পৰাই এই দ্বীপটো পৰিচিত আৰু মানুহৰ বসতিপ্ৰধান আছিল। ৯৯৫ চনত ইয়াৰ নাম হায়েয়াংডো কৰা হয়, আৰু পিছলৈ ইয়াৰ নাম সলনি কৰি ''অকজু কাউন্টি'' কৰা হয় আৰু কোৰিয়াৰ ১৪খন ৰাজ্যৰ ভিতৰত অন্যতম বুলি পৰিগণিত হয়। ১০০১ চনত অকজু দ্বীপটো জিণ্ডোলৈ সলনি কৰা হয়। ১২৩১–১২৭০ চনত কোৰিয়াত মংগোলীয় আক্ৰমণৰ সময়ত এই দ্বীপটোৱে ছাম্বিয়েলচো বিদ্ৰোহ বাহিনীৰ আশ্ৰয়স্থল হিচাপে কাম কৰিছিল।<ref>Hyŏng-sik Sin [https://books.google.com/books?id=o-WlUd3cjh0C&pg=PT68 A Brief history of Korea, Vol. 1], Ewha Womans University Press, 2005 {{ISBN|89-7300-619-3}}, p. 68</ref> কিন্তু ১২৭১ চনত মংগোলীয়সকলে দ্বীপটো দখল কৰি তাৰ পৰা সকলো বাসিন্দাক আঁতৰাই পেলায়। মংগোলীয় আক্ৰমণৰ পিছত ঘূৰি অহা দ্বীপটোৰ জনসংখ্যা জাপানী জলদস্যুৰ আক্ৰমণৰ দ্বাৰা অহৰহ ভাবুকিৰ সন্মুখীন হৈছিল আৰু সেয়েহে চতুৰ্দশ শতিকাৰ সময়ছোৱাত দ্বীপটো প্ৰায় খালী হৈ পৰিছিল।<ref name=hist>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN01020100 History] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110722141207/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN01020100 |date=2011-07-22 }}, Jindo County</ref> ১৫৯৭ চনৰ ১৬ ছেপ্টেম্বৰত সাত বছৰীয়া যুদ্ধৰ সময়ত কোৰিয়াৰ এডমিৰেল য়ি ছান-চিনে ম্যয়ংনিয়াং জলদ্বীপত অনুষ্ঠিত হোৱা ম্যয়ংনিয়াং যুদ্ধত নিৰ্ণায়ক জয় লাভ কৰে। ১৩খন পেনোক্সিয়ন আৰু প্ৰায় ২০০ জন সৈন্যৰে তেওঁ ১৩৩খন যুদ্ধজাহাজ আৰু ২০০খন সহায়ক জাহাজৰ জাপানী বহৰক পৰাস্ত কৰে।<ref>桑 田忠親 [Kuwata, Tadachika], ed., 旧参謀本部編纂, [Kyu Sanbo Honbu], 朝鮮の役 [Chosen no Eki]　(日本の戦史 [Nihon no Senshi] Vol.&nbsp;5), 1965, p.&nbsp;192.</ref><ref>''Nanjung Ilgi. War Diary of Admiral Yi Sun-sin''. Translated by Ha Tae Hung, edited by Sohn Pow-key. Yonsei University Press, Seoul, Korea, 1977, p.&nbsp;312, {{ISBN|89-7141-018-3}}.</ref><ref name="turnbull202">Turnbull, Stephen. Samurai Invasion: Japan’s Korean War 1592–98. London: Cassell & Co, 2002, {{ISBN|0-304-35948-3}}, p. 202</ref> ঈ-ছান-চিনৰ জীৱনকালত এই জলদ্বীপটোক 'উলডলমক' বা 'গৰ্জনকাৰী চেনেল' বুলিও জনা গৈছিল, সম্ভৱতঃ চেনেলটোত থকা শক্তিশালী জোৱাৰ-ভাটাৰ বলৰ বাবে, যিবোৰ বসন্ত কালত বিশেষভাৱে জোৰেৰে আহিছিল।<ref name=nok/> ==মিয়ংনিয়াং জলপথ== [[File:진도 울돌목 (1379).jpeg|thumb|জলপথটোৰ উপগ্ৰহ চিত্ৰ, ২০২০]] মিয়াংনিয়াং জলপথে মূল ভূখণ্ডৰ হায়েনাম কাউণ্টিৰ পৰা জিণ্ডো দ্বীপ আৰু জিণ্ডো কাউণ্টিক পৃথক কৰে। ইয়াৰ আটাইতকৈ সংকীৰ্ণ স্থানত এই জলপথটো প্ৰায় ৩০০ মিটাৰ বহল আৰু ২২ মিটাৰ পৰ্যন্ত গভীৰ, বসন্ত কালত জোৱাৰৰ তাৰতম্য ৬ মিটাৰ পৰ্যন্ত। জোৱাৰ-ভাটাৰ সোঁত ৬ মিটাৰ প্ৰতি ছেকেণ্ড পৰ্যন্ত হয় আৰু ইয়াক এছিয়াৰ ভিতৰতে আটাইতকৈ দ্ৰুত বুলি গণ্য কৰা হয়। জলপথত ঘূৰ্ণীবতাহৰ সৈতে মিলি এই দ্ৰুত জোৱাৰ-ভাটাৰ ফলত যাতায়াতত বাধাৰ সৃষ্টি হয়।[8] এই অঞ্চলত সঘনাই আমফান ঘটে আৰু বতাহৰ গড় গতিবেগ ৪৮ মিটাৰ প্ৰতি ছেকেণ্ড। উপকূল অতি অনিয়মিত আৰু ইয়াত অসংখ্য সৰু সৰু উপত্যকা, পাহাৰ আৰু দ্বীপ আছে। পাৰবোৰ ঠেক আৰু আগ্নেয় আৰু আগ্নেয়গিৰিৰ শিলৰ খহনীয়া কৰি তৈয়াৰ কৰা হয়। এই জলদ্বীপত যথেষ্ট পৰিমাণৰ নৌ পৰিবহণ আছে।[9] ==তথ্য সূত্ৰ== daodb51yivzuh0nxtsi1v711esi1ss3 516918 516917 2025-06-10T17:56:35Z Pranamikaadhikary 27435 /* মিয়ংনিয়াং জলপথ */ 516918 wikitext text/x-wiki {{Infobox islands | name = জিণ্ডো | image_name = | image_caption = | image_size = | native_name = 진도 | native_name_link = কোৰিয়ান ভাষা | nickname = | location = ইয়েলো ছি, ইষ্ট চাইনা ছি | coordinates = {{coord|34|28|59|N|126|15|43|E|display=inline}} | mapframe-zoom = 8 | archipelago = | total_islands = | major_islands = | area_km2 = ৩৬৩.১৬ | length_km = | width_km = | highest_mount = Cheomchal | elevation_m = ৪৮৫ | country = দক্ষিণ কোৰিয়া | country_admin_divisions_title = প্ৰদেশ | country_admin_divisions = দক্ষিণ জিওলা | country_admin_divisions_title_1 = | country_admin_divisions_1 = | country_admin_divisions_title_2 = | country_admin_divisions_2 = | country_largest_city = জিণ্ডো কাউণ্টি | country_largest_city_population = | population = | population_as_of = | density_km2 = | ethnic_groups = কোৰিয়ান লোক | additional_info = }} '''জিণ্ডো''' (কোৰিয়ান: 진도) দক্ষিণ কোৰিয়াৰ তৃতীয় বৃহত্তম দ্বীপ।<ref name=r1/> বহুত সৰু সৰু দ্বীপৰ এটা গোটৰ সৈতে মিলি ই জিণ্ডো কাউণ্টি গঠন কৰিছে। কোৰিয়া উপদ্বীপৰ দক্ষিণ-পশ্চিম কোণৰ ঠিক ওচৰতে দক্ষিণ জেওলা প্ৰদেশত এই দ্বীপটো অৱস্থিত। এই দ্বীপটোক মূল ভূখণ্ডৰ পৰা মিয়ংনিয়াং জলদ্বীপেৰে পৃথক কৰা হৈছে; কিন্তু এই জলদ্বীপটো এতিয়া দক্ষিণ কোৰিয়াৰ ৪৮৪ মিটাৰ দৈৰ্ঘ্যৰ আটাইতকৈ দীঘল কেবল ষ্টেড দলংখনে সংলগ্ন কৰি আছে। ইয়াত ১৫৯৭ চনত এডমিৰেল য়ি ছান-চিনে মিয়ংনিয়াঙৰ যুদ্ধত জয়লাভ কৰি বহু উচ্চমানৰ জাপানী বহৰক পৰাস্ত কৰিছিল। প্ৰতি বছৰে বসন্ত বা গ্ৰীষ্মকালৰ এটা পৰিৱৰ্তনশীল দিনত জোৱাৰ-ভাটাৰ কাৰ্যকলাপৰ ফলত মূল জিণ্ডো দ্বীপ আৰু সৰু মোডো দ্বীপৰ মাজত প্ৰায় এঘণ্টাৰ বাবে এটা '''সংকীৰ্ণ স্থলপথ''' (প্ৰায় ২.৯ কিলোমিটাৰ দীঘল আৰু ৪০ মিটাৰ বহল) খোল খায়।<ref>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020200 Jindo Mysterious Sea Road] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120303020545/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020200|date=3 March 2012}}, Jindo County</ref> এই পৰিঘটনাই লাখ লাখ পৰ্যটকক আকৰ্ষণ কৰে আৰু ইয়াত সেই সময়ত স্থানীয় উৎসৱৰ আয়োজন কৰা হয়। ==ইতিহাস== প্ৰাগঐতিহাসিক কালৰ পৰাই এই দ্বীপটো পৰিচিত আৰু মানুহৰ বসতিপ্ৰধান আছিল। ৯৯৫ চনত ইয়াৰ নাম হায়েয়াংডো কৰা হয়, আৰু পিছলৈ ইয়াৰ নাম সলনি কৰি ''অকজু কাউন্টি'' কৰা হয় আৰু কোৰিয়াৰ ১৪খন ৰাজ্যৰ ভিতৰত অন্যতম বুলি পৰিগণিত হয়। ১০০১ চনত অকজু দ্বীপটো জিণ্ডোলৈ সলনি কৰা হয়। ১২৩১–১২৭০ চনত কোৰিয়াত মংগোলীয় আক্ৰমণৰ সময়ত এই দ্বীপটোৱে ছাম্বিয়েলচো বিদ্ৰোহ বাহিনীৰ আশ্ৰয়স্থল হিচাপে কাম কৰিছিল।<ref>Hyŏng-sik Sin [https://books.google.com/books?id=o-WlUd3cjh0C&pg=PT68 A Brief history of Korea, Vol. 1], Ewha Womans University Press, 2005 {{ISBN|89-7300-619-3}}, p. 68</ref> কিন্তু ১২৭১ চনত মংগোলীয়সকলে দ্বীপটো দখল কৰি তাৰ পৰা সকলো বাসিন্দাক আঁতৰাই পেলায়। মংগোলীয় আক্ৰমণৰ পিছত ঘূৰি অহা দ্বীপটোৰ জনসংখ্যা জাপানী জলদস্যুৰ আক্ৰমণৰ দ্বাৰা অহৰহ ভাবুকিৰ সন্মুখীন হৈছিল আৰু সেয়েহে চতুৰ্দশ শতিকাৰ সময়ছোৱাত দ্বীপটো প্ৰায় খালী হৈ পৰিছিল।<ref name=hist>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN01020100 History] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110722141207/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN01020100 |date=2011-07-22 }}, Jindo County</ref> ১৫৯৭ চনৰ ১৬ ছেপ্টেম্বৰত সাত বছৰীয়া যুদ্ধৰ সময়ত কোৰিয়াৰ এডমিৰেল য়ি ছান-চিনে ম্যয়ংনিয়াং জলদ্বীপত অনুষ্ঠিত হোৱা ম্যয়ংনিয়াং যুদ্ধত নিৰ্ণায়ক জয় লাভ কৰে। ১৩খন পেনোক্সিয়ন আৰু প্ৰায় ২০০ জন সৈন্যৰে তেওঁ ১৩৩খন যুদ্ধজাহাজ আৰু ২০০খন সহায়ক জাহাজৰ জাপানী বহৰক পৰাস্ত কৰে।<ref>桑 田忠親 [Kuwata, Tadachika], ed., 旧参謀本部編纂, [Kyu Sanbo Honbu], 朝鮮の役 [Chosen no Eki]　(日本の戦史 [Nihon no Senshi] Vol.&nbsp;5), 1965, p.&nbsp;192.</ref><ref>''Nanjung Ilgi. War Diary of Admiral Yi Sun-sin''. Translated by Ha Tae Hung, edited by Sohn Pow-key. Yonsei University Press, Seoul, Korea, 1977, p.&nbsp;312, {{ISBN|89-7141-018-3}}.</ref><ref name="turnbull202">Turnbull, Stephen. Samurai Invasion: Japan’s Korean War 1592–98. London: Cassell & Co, 2002, {{ISBN|0-304-35948-3}}, p. 202</ref> ঈ-ছান-চিনৰ জীৱনকালত এই জলদ্বীপটোক 'উলডলমক' বা 'গৰ্জনকাৰী চেনেল' বুলিও জনা গৈছিল, সম্ভৱতঃ চেনেলটোত থকা শক্তিশালী জোৱাৰ-ভাটাৰ বলৰ বাবে, যিবোৰ বসন্ত কালত বিশেষভাৱে জোৰেৰে আহিছিল।<ref name=nok/> ==মিয়ংনিয়াং জলপথ== [[File:진도 울돌목 (1379).jpeg|thumb|জলপথটোৰ উপগ্ৰহ চিত্ৰ, ২০২০]] মিয়াংনিয়াং জলপথে মূল ভূখণ্ডৰ হায়েনাম কাউণ্টিৰ পৰা জিণ্ডো দ্বীপ আৰু জিণ্ডো কাউণ্টিক পৃথক কৰে। ইয়াৰ আটাইতকৈ সংকীৰ্ণ স্থানত এই জলপথটো প্ৰায় ৩০০ মিটাৰ বহল আৰু ২২ মিটাৰ পৰ্যন্ত গভীৰ, বসন্ত কালত জোৱাৰৰ তাৰতম্য ৬ মিটাৰ পৰ্যন্ত। জোৱাৰ-ভাটাৰ সোঁত ৬ মিটাৰ প্ৰতি ছেকেণ্ড পৰ্যন্ত হয় আৰু ইয়াক এছিয়াৰ ভিতৰতে আটাইতকৈ দ্ৰুত বুলি গণ্য কৰা হয়। জলপথত ঘূৰ্ণীবতাহৰ সৈতে মিলি এই দ্ৰুত জোৱাৰ-ভাটাৰ ফলত যাতায়াতত বাধাৰ সৃষ্টি হয়।<ref name=nok/> এই অঞ্চলত সঘনাই আমফান ঘটে আৰু বতাহৰ গড় গতিবেগ ৪৮ মিটাৰ প্ৰতি ছেকেণ্ড। উপকূল অতি অনিয়মিত আৰু ইয়াত অসংখ্য সৰু সৰু উপত্যকা, পাহাৰ আৰু দ্বীপ আছে। পাৰবোৰ ঠেক আৰু আগ্নেয় আৰু আগ্নেয়গিৰিৰ শিলৰ খহনীয়া কৰি তৈয়াৰ কৰা হয়। এই জলদ্বীপত যথেষ্ট গুৰুত্বপূৰ্ণ নৌ পৰিবহণ আছে।<ref name=king>M. J. King, et al. [https://books.google.com/books?id=XYlVPmR34YsC&pg=PA175 Twinning of Jindo Grand Bridge, Republic of Korea] in Current and future trends in bridge design, construction and maintenance 2: safety, economy, sustainability and aesthetics; proceedings of the international conference organized by the Institution of Civil Engineers and held in Hong Kong on 25–26 April 2001 {{ISBN|0-7277-3091-6}} pp. 175, 177</ref> ==তথ্য সূত্ৰ== 79sd37n6wxcfv0rl7y1zje9m8smeia2 516919 516918 2025-06-10T17:58:05Z Pranamikaadhikary 27435 /* মিয়ংনিয়াং জলপথ */ 516919 wikitext text/x-wiki {{Infobox islands | name = জিণ্ডো | image_name = | image_caption = | image_size = | native_name = 진도 | native_name_link = কোৰিয়ান ভাষা | nickname = | location = ইয়েলো ছি, ইষ্ট চাইনা ছি | coordinates = {{coord|34|28|59|N|126|15|43|E|display=inline}} | mapframe-zoom = 8 | archipelago = | total_islands = | major_islands = | area_km2 = ৩৬৩.১৬ | length_km = | width_km = | highest_mount = Cheomchal | elevation_m = ৪৮৫ | country = দক্ষিণ কোৰিয়া | country_admin_divisions_title = প্ৰদেশ | country_admin_divisions = দক্ষিণ জিওলা | country_admin_divisions_title_1 = | country_admin_divisions_1 = | country_admin_divisions_title_2 = | country_admin_divisions_2 = | country_largest_city = জিণ্ডো কাউণ্টি | country_largest_city_population = | population = | population_as_of = | density_km2 = | ethnic_groups = কোৰিয়ান লোক | additional_info = }} '''জিণ্ডো''' (কোৰিয়ান: 진도) দক্ষিণ কোৰিয়াৰ তৃতীয় বৃহত্তম দ্বীপ।<ref name=r1/> বহুত সৰু সৰু দ্বীপৰ এটা গোটৰ সৈতে মিলি ই জিণ্ডো কাউণ্টি গঠন কৰিছে। কোৰিয়া উপদ্বীপৰ দক্ষিণ-পশ্চিম কোণৰ ঠিক ওচৰতে দক্ষিণ জেওলা প্ৰদেশত এই দ্বীপটো অৱস্থিত। এই দ্বীপটোক মূল ভূখণ্ডৰ পৰা মিয়ংনিয়াং জলদ্বীপেৰে পৃথক কৰা হৈছে; কিন্তু এই জলদ্বীপটো এতিয়া দক্ষিণ কোৰিয়াৰ ৪৮৪ মিটাৰ দৈৰ্ঘ্যৰ আটাইতকৈ দীঘল কেবল ষ্টেড দলংখনে সংলগ্ন কৰি আছে। ইয়াত ১৫৯৭ চনত এডমিৰেল য়ি ছান-চিনে মিয়ংনিয়াঙৰ যুদ্ধত জয়লাভ কৰি বহু উচ্চমানৰ জাপানী বহৰক পৰাস্ত কৰিছিল। প্ৰতি বছৰে বসন্ত বা গ্ৰীষ্মকালৰ এটা পৰিৱৰ্তনশীল দিনত জোৱাৰ-ভাটাৰ কাৰ্যকলাপৰ ফলত মূল জিণ্ডো দ্বীপ আৰু সৰু মোডো দ্বীপৰ মাজত প্ৰায় এঘণ্টাৰ বাবে এটা '''সংকীৰ্ণ স্থলপথ''' (প্ৰায় ২.৯ কিলোমিটাৰ দীঘল আৰু ৪০ মিটাৰ বহল) খোল খায়।<ref>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020200 Jindo Mysterious Sea Road] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120303020545/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020200|date=3 March 2012}}, Jindo County</ref> এই পৰিঘটনাই লাখ লাখ পৰ্যটকক আকৰ্ষণ কৰে আৰু ইয়াত সেই সময়ত স্থানীয় উৎসৱৰ আয়োজন কৰা হয়। ==ইতিহাস== প্ৰাগঐতিহাসিক কালৰ পৰাই এই দ্বীপটো পৰিচিত আৰু মানুহৰ বসতিপ্ৰধান আছিল। ৯৯৫ চনত ইয়াৰ নাম হায়েয়াংডো কৰা হয়, আৰু পিছলৈ ইয়াৰ নাম সলনি কৰি ''অকজু কাউন্টি'' কৰা হয় আৰু কোৰিয়াৰ ১৪খন ৰাজ্যৰ ভিতৰত অন্যতম বুলি পৰিগণিত হয়। ১০০১ চনত অকজু দ্বীপটো জিণ্ডোলৈ সলনি কৰা হয়। ১২৩১–১২৭০ চনত কোৰিয়াত মংগোলীয় আক্ৰমণৰ সময়ত এই দ্বীপটোৱে ছাম্বিয়েলচো বিদ্ৰোহ বাহিনীৰ আশ্ৰয়স্থল হিচাপে কাম কৰিছিল।<ref>Hyŏng-sik Sin [https://books.google.com/books?id=o-WlUd3cjh0C&pg=PT68 A Brief history of Korea, Vol. 1], Ewha Womans University Press, 2005 {{ISBN|89-7300-619-3}}, p. 68</ref> কিন্তু ১২৭১ চনত মংগোলীয়সকলে দ্বীপটো দখল কৰি তাৰ পৰা সকলো বাসিন্দাক আঁতৰাই পেলায়। মংগোলীয় আক্ৰমণৰ পিছত ঘূৰি অহা দ্বীপটোৰ জনসংখ্যা জাপানী জলদস্যুৰ আক্ৰমণৰ দ্বাৰা অহৰহ ভাবুকিৰ সন্মুখীন হৈছিল আৰু সেয়েহে চতুৰ্দশ শতিকাৰ সময়ছোৱাত দ্বীপটো প্ৰায় খালী হৈ পৰিছিল।<ref name=hist>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN01020100 History] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110722141207/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN01020100 |date=2011-07-22 }}, Jindo County</ref> ১৫৯৭ চনৰ ১৬ ছেপ্টেম্বৰত সাত বছৰীয়া যুদ্ধৰ সময়ত কোৰিয়াৰ এডমিৰেল য়ি ছান-চিনে ম্যয়ংনিয়াং জলদ্বীপত অনুষ্ঠিত হোৱা ম্যয়ংনিয়াং যুদ্ধত নিৰ্ণায়ক জয় লাভ কৰে। ১৩খন পেনোক্সিয়ন আৰু প্ৰায় ২০০ জন সৈন্যৰে তেওঁ ১৩৩খন যুদ্ধজাহাজ আৰু ২০০খন সহায়ক জাহাজৰ জাপানী বহৰক পৰাস্ত কৰে।<ref>桑 田忠親 [Kuwata, Tadachika], ed., 旧参謀本部編纂, [Kyu Sanbo Honbu], 朝鮮の役 [Chosen no Eki]　(日本の戦史 [Nihon no Senshi] Vol.&nbsp;5), 1965, p.&nbsp;192.</ref><ref>''Nanjung Ilgi. War Diary of Admiral Yi Sun-sin''. Translated by Ha Tae Hung, edited by Sohn Pow-key. Yonsei University Press, Seoul, Korea, 1977, p.&nbsp;312, {{ISBN|89-7141-018-3}}.</ref><ref name="turnbull202">Turnbull, Stephen. Samurai Invasion: Japan’s Korean War 1592–98. London: Cassell & Co, 2002, {{ISBN|0-304-35948-3}}, p. 202</ref> ঈ-ছান-চিনৰ জীৱনকালত এই জলদ্বীপটোক 'উলডলমক' বা 'গৰ্জনকাৰী চেনেল' বুলিও জনা গৈছিল, সম্ভৱতঃ চেনেলটোত থকা শক্তিশালী জোৱাৰ-ভাটাৰ বলৰ বাবে, যিবোৰ বসন্ত কালত বিশেষভাৱে জোৰেৰে আহিছিল।<ref name=nok/> ==মিয়ংনিয়াং জলপথ== [[File:진도 울돌목 (1379).jpeg|thumb|জলপথটোৰ উপগ্ৰহ চিত্ৰ, ২০২০]] মিয়াংনিয়াং জলপথে মূল ভূখণ্ডৰ হায়েনাম কাউণ্টিৰ পৰা জিণ্ডো দ্বীপ আৰু জিণ্ডো কাউণ্টিক পৃথক কৰে। ইয়াৰ আটাইতকৈ সংকীৰ্ণ স্থানত এই জলপথটো প্ৰায় ৩০০ মিটাৰ বহল আৰু ২২ মিটাৰ পৰ্যন্ত গভীৰ, বসন্ত কালত জোৱাৰৰ তাৰতম্য ৬ মিটাৰ পৰ্যন্ত। জোৱাৰ-ভাটাৰ সোঁত ৬ মিটাৰ প্ৰতি ছেকেণ্ড পৰ্যন্ত হয় আৰু ইয়াক এছিয়াৰ ভিতৰতে আটাইতকৈ দ্ৰুত বুলি গণ্য কৰা হয়। জলপথত ঘূৰ্ণীবতাহৰ সৈতে মিলি এই দ্ৰুত জোৱাৰ-ভাটাৰ ফলত যাতায়াতত বাধাৰ সৃষ্টি হয়।<ref name=nok/> এই অঞ্চলত সঘনাই আমফান ঘটে আৰু বতাহৰ গড় গতিবেগ ৪৮ মিটাৰ প্ৰতি ছেকেণ্ড। উপকূল অতি অনিয়মিত আৰু ইয়াত অসংখ্য সৰু সৰু উপত্যকা, পাহাৰ আৰু দ্বীপ আছে। পাৰবোৰ ঠেক আৰু আগ্নেয় আৰু আগ্নেয়গিৰিৰ শিলৰ খহনীয়া কৰি তৈয়াৰ কৰা হয়। এই জলদ্বীপত যথেষ্ট গুৰুত্বপূৰ্ণ নৌ পৰিবহণ আছে।<ref name=king>M. J. King, et al. [https://books.google.com/books?id=XYlVPmR34YsC&pg=PA175 Twinning of Jindo Grand Bridge, Republic of Korea] in Current and future trends in bridge design, construction and maintenance 2: safety, economy, sustainability and aesthetics; proceedings of the international conference organized by the Institution of Civil Engineers and held in Hong Kong on 25–26 April 2001 {{ISBN|0-7277-3091-6}} pp. 175, 177</ref> ==জিণ্ডো দলং== ==তথ্য সূত্ৰ== awa1shlaujbflimu9qxvwxty9xx2h26 516920 516919 2025-06-10T17:59:36Z Pranamikaadhikary 27435 [[ৱিকিপিডিয়া:লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰক|লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰকৰ]] সহায়ত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰণ কৰা হ’ল। 516920 wikitext text/x-wiki {{Infobox islands | name = জিণ্ডো | image_name = | image_caption = | image_size = | native_name = 진도 | native_name_link = কোৰিয়ান ভাষা | nickname = | location = ইয়েলো ছি, ইষ্ট চাইনা ছি | coordinates = {{coord|34|28|59|N|126|15|43|E|display=inline}} | mapframe-zoom = 8 | archipelago = | total_islands = | major_islands = | area_km2 = ৩৬৩.১৬ | length_km = | width_km = | highest_mount = Cheomchal | elevation_m = ৪৮৫ | country = দক্ষিণ কোৰিয়া | country_admin_divisions_title = প্ৰদেশ | country_admin_divisions = দক্ষিণ জিওলা | country_admin_divisions_title_1 = | country_admin_divisions_1 = | country_admin_divisions_title_2 = | country_admin_divisions_2 = | country_largest_city = জিণ্ডো কাউণ্টি | country_largest_city_population = | population = | population_as_of = | density_km2 = | ethnic_groups = কোৰিয়ান লোক | additional_info = }} '''জিণ্ডো''' (কোৰিয়ান: 진도) দক্ষিণ কোৰিয়াৰ তৃতীয় বৃহত্তম দ্বীপ।<ref name=r1/> বহুত সৰু সৰু দ্বীপৰ এটা গোটৰ সৈতে মিলি ই জিণ্ডো কাউণ্টি গঠন কৰিছে। কোৰিয়া উপদ্বীপৰ দক্ষিণ-পশ্চিম কোণৰ ঠিক ওচৰতে দক্ষিণ জেওলা প্ৰদেশত এই দ্বীপটো অৱস্থিত। এই দ্বীপটোক মূল ভূখণ্ডৰ পৰা মিয়ংনিয়াং জলদ্বীপেৰে পৃথক কৰা হৈছে; কিন্তু এই জলদ্বীপটো এতিয়া দক্ষিণ কোৰিয়াৰ ৪৮৪ মিটাৰ দৈৰ্ঘ্যৰ আটাইতকৈ দীঘল কেবল ষ্টেড দলংখনে সংলগ্ন কৰি আছে। ইয়াত ১৫৯৭ চনত এডমিৰেল য়ি ছান-চিনে মিয়ংনিয়াঙৰ যুদ্ধত জয়লাভ কৰি বহু উচ্চমানৰ জাপানী বহৰক পৰাস্ত কৰিছিল। প্ৰতি বছৰে বসন্ত বা গ্ৰীষ্মকালৰ এটা পৰিৱৰ্তনশীল দিনত জোৱাৰ-ভাটাৰ কাৰ্যকলাপৰ ফলত মূল জিণ্ডো দ্বীপ আৰু সৰু মোডো দ্বীপৰ মাজত প্ৰায় এঘণ্টাৰ বাবে এটা '''সংকীৰ্ণ স্থলপথ''' (প্ৰায় ২.৯ কিলোমিটাৰ দীঘল আৰু ৪০ মিটাৰ বহল) খোল খায়।<ref>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020200 Jindo Mysterious Sea Road] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120303020545/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020200|date=3 March 2012}}, Jindo County</ref> এই পৰিঘটনাই লাখ লাখ পৰ্যটকক আকৰ্ষণ কৰে আৰু ইয়াত সেই সময়ত স্থানীয় উৎসৱৰ আয়োজন কৰা হয়। ==ইতিহাস== প্ৰাগঐতিহাসিক কালৰ পৰাই এই দ্বীপটো পৰিচিত আৰু মানুহৰ বসতিপ্ৰধান আছিল। ৯৯৫ চনত ইয়াৰ নাম হায়েয়াংডো কৰা হয়, আৰু পিছলৈ ইয়াৰ নাম সলনি কৰি ''অকজু কাউন্টি'' কৰা হয় আৰু কোৰিয়াৰ ১৪খন ৰাজ্যৰ ভিতৰত অন্যতম বুলি পৰিগণিত হয়। ১০০১ চনত অকজু দ্বীপটো জিণ্ডোলৈ সলনি কৰা হয়। ১২৩১–১২৭০ চনত কোৰিয়াত মংগোলীয় আক্ৰমণৰ সময়ত এই দ্বীপটোৱে ছাম্বিয়েলচো বিদ্ৰোহ বাহিনীৰ আশ্ৰয়স্থল হিচাপে কাম কৰিছিল।<ref>Hyŏng-sik Sin [https://books.google.com/books?id=o-WlUd3cjh0C&pg=PT68 A Brief history of Korea, Vol. 1], Ewha Womans University Press, 2005 {{ISBN|89-7300-619-3}}, p. 68</ref> কিন্তু ১২৭১ চনত মংগোলীয়সকলে দ্বীপটো দখল কৰি তাৰ পৰা সকলো বাসিন্দাক আঁতৰাই পেলায়। মংগোলীয় আক্ৰমণৰ পিছত ঘূৰি অহা দ্বীপটোৰ জনসংখ্যা জাপানী জলদস্যুৰ আক্ৰমণৰ দ্বাৰা অহৰহ ভাবুকিৰ সন্মুখীন হৈছিল আৰু সেয়েহে চতুৰ্দশ শতিকাৰ সময়ছোৱাত দ্বীপটো প্ৰায় খালী হৈ পৰিছিল।<ref name=hist>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN01020100 History] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110722141207/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN01020100 |date=2011-07-22 }}, Jindo County</ref> ১৫৯৭ চনৰ ১৬ ছেপ্টেম্বৰত সাত বছৰীয়া যুদ্ধৰ সময়ত কোৰিয়াৰ এডমিৰেল য়ি ছান-চিনে ম্যয়ংনিয়াং জলদ্বীপত অনুষ্ঠিত হোৱা ম্যয়ংনিয়াং যুদ্ধত নিৰ্ণায়ক জয় লাভ কৰে। ১৩খন পেনোক্সিয়ন আৰু প্ৰায় ২০০ জন সৈন্যৰে তেওঁ ১৩৩খন যুদ্ধজাহাজ আৰু ২০০খন সহায়ক জাহাজৰ জাপানী বহৰক পৰাস্ত কৰে।<ref>桑 田忠親 [Kuwata, Tadachika], ed., 旧参謀本部編纂, [Kyu Sanbo Honbu], 朝鮮の役 [Chosen no Eki]　(日本の戦史 [Nihon no Senshi] Vol.&nbsp;5), 1965, p.&nbsp;192.</ref><ref>''Nanjung Ilgi. War Diary of Admiral Yi Sun-sin''. Translated by Ha Tae Hung, edited by Sohn Pow-key. Yonsei University Press, Seoul, Korea, 1977, p.&nbsp;312, {{ISBN|89-7141-018-3}}.</ref><ref name="turnbull202">Turnbull, Stephen. Samurai Invasion: Japan’s Korean War 1592–98. London: Cassell & Co, 2002, {{ISBN|0-304-35948-3}}, p. 202</ref> ঈ-ছান-চিনৰ জীৱনকালত এই জলদ্বীপটোক 'উলডলমক' বা 'গৰ্জনকাৰী চেনেল' বুলিও জনা গৈছিল, সম্ভৱতঃ চেনেলটোত থকা শক্তিশালী জোৱাৰ-ভাটাৰ বলৰ বাবে, যিবোৰ বসন্ত কালত বিশেষভাৱে জোৰেৰে আহিছিল।<ref name=nok/> ==মিয়ংনিয়াং জলপথ== [[File:진도 울돌목 (1379).jpeg|thumb|জলপথটোৰ উপগ্ৰহ চিত্ৰ, ২০২০]] মিয়াংনিয়াং জলপথে মূল ভূখণ্ডৰ হায়েনাম কাউণ্টিৰ পৰা জিণ্ডো দ্বীপ আৰু জিণ্ডো কাউণ্টিক পৃথক কৰে। ইয়াৰ আটাইতকৈ সংকীৰ্ণ স্থানত এই জলপথটো প্ৰায় ৩০০ মিটাৰ বহল আৰু ২২ মিটাৰ পৰ্যন্ত গভীৰ, বসন্ত কালত জোৱাৰৰ তাৰতম্য ৬ মিটাৰ পৰ্যন্ত। জোৱাৰ-ভাটাৰ সোঁত ৬ মিটাৰ প্ৰতি ছেকেণ্ড পৰ্যন্ত হয় আৰু ইয়াক এছিয়াৰ ভিতৰতে আটাইতকৈ দ্ৰুত বুলি গণ্য কৰা হয়। জলপথত ঘূৰ্ণীবতাহৰ সৈতে মিলি এই দ্ৰুত জোৱাৰ-ভাটাৰ ফলত যাতায়াতত বাধাৰ সৃষ্টি হয়।<ref name=nok/> এই অঞ্চলত সঘনাই আমফান ঘটে আৰু বতাহৰ গড় গতিবেগ ৪৮ মিটাৰ প্ৰতি ছেকেণ্ড। উপকূল অতি অনিয়মিত আৰু ইয়াত অসংখ্য সৰু সৰু উপত্যকা, পাহাৰ আৰু দ্বীপ আছে। পাৰবোৰ ঠেক আৰু আগ্নেয় আৰু আগ্নেয়গিৰিৰ শিলৰ খহনীয়া কৰি তৈয়াৰ কৰা হয়। এই জলদ্বীপত যথেষ্ট গুৰুত্বপূৰ্ণ নৌ পৰিবহণ আছে।<ref name=king>M. J. King, et al. [https://books.google.com/books?id=XYlVPmR34YsC&pg=PA175 Twinning of Jindo Grand Bridge, Republic of Korea] in Current and future trends in bridge design, construction and maintenance 2: safety, economy, sustainability and aesthetics; proceedings of the international conference organized by the Institution of Civil Engineers and held in Hong Kong on 25–26 April 2001 {{ISBN|0-7277-3091-6}} pp. 175, 177</ref> ==জিণ্ডো দলং== অতি একে ডিজাইনৰ দুখন কেবল ষ্টেড দলঙেৰে গঠিত এখন যমজ দলঙে জিণ্ডো দ্বীপক মূল ভূখণ্ডৰ সৈতে সংযোগ কৰে আৰু ইয়াৰ আকৃতি জিণ্ডো কাউণ্টিৰ ল’গ’ত প্ৰতিফলিত হয়। ১৯৮৪ চনৰ ১৮ অক্টোবৰত প্ৰথম জিণ্ডো দলং মুকলি কৰা হয়।[8] ইয়াৰ মূল দৈৰ্ঘ্য ৩৪৪ মিটাৰ আৰু দুটা কাষৰ দৈৰ্ঘ্য ৭০ মিটাৰ যাৰ ফলত মুঠ দৈৰ্ঘ্য ৪৮৪ মিটাৰ আৰু ইয়াৰ প্ৰস্থ মাত্ৰ ১১.৭ মিটাৰ। মুকলিৰ সময়ত ই আছিল বিশ্বৰ আটাইতকৈ দীঘল আৰু সংকীৰ্ণ ওলমা দলং। দলঙৰ তলৰ ২০০ মিটাৰ অংশ ২০ মিটাৰৰ তলৰ চিলিং থকা জাহাজৰ বাবে ডাঙৰ পৰিবহণৰ বাবে মুকলি।[9] স্থানীয় যাতায়াত বৃদ্ধিৰ অৰ্থ হ'ল চৰকাৰে ২০০৫ চনত দ্বিতীয়খন দলং সংযোজন কৰিবলগীয়া হৈছিল, যিখন দলং একে দৈৰ্ঘ্যৰ, কিন্তু ১২.৫ মিটাৰ বহল।[10] ==তথ্য সূত্ৰ== bg1oes16w74fzl8vwld2yiqawpukrh0 516921 516920 2025-06-10T18:00:18Z Pranamikaadhikary 27435 /* জিণ্ডো দলং */ 516921 wikitext text/x-wiki {{Infobox islands | name = জিণ্ডো | image_name = | image_caption = | image_size = | native_name = 진도 | native_name_link = কোৰিয়ান ভাষা | nickname = | location = ইয়েলো ছি, ইষ্ট চাইনা ছি | coordinates = {{coord|34|28|59|N|126|15|43|E|display=inline}} | mapframe-zoom = 8 | archipelago = | total_islands = | major_islands = | area_km2 = ৩৬৩.১৬ | length_km = | width_km = | highest_mount = Cheomchal | elevation_m = ৪৮৫ | country = দক্ষিণ কোৰিয়া | country_admin_divisions_title = প্ৰদেশ | country_admin_divisions = দক্ষিণ জিওলা | country_admin_divisions_title_1 = | country_admin_divisions_1 = | country_admin_divisions_title_2 = | country_admin_divisions_2 = | country_largest_city = জিণ্ডো কাউণ্টি | country_largest_city_population = | population = | population_as_of = | density_km2 = | ethnic_groups = কোৰিয়ান লোক | additional_info = }} '''জিণ্ডো''' (কোৰিয়ান: 진도) দক্ষিণ কোৰিয়াৰ তৃতীয় বৃহত্তম দ্বীপ।<ref name=r1/> বহুত সৰু সৰু দ্বীপৰ এটা গোটৰ সৈতে মিলি ই জিণ্ডো কাউণ্টি গঠন কৰিছে। কোৰিয়া উপদ্বীপৰ দক্ষিণ-পশ্চিম কোণৰ ঠিক ওচৰতে দক্ষিণ জেওলা প্ৰদেশত এই দ্বীপটো অৱস্থিত। এই দ্বীপটোক মূল ভূখণ্ডৰ পৰা মিয়ংনিয়াং জলদ্বীপেৰে পৃথক কৰা হৈছে; কিন্তু এই জলদ্বীপটো এতিয়া দক্ষিণ কোৰিয়াৰ ৪৮৪ মিটাৰ দৈৰ্ঘ্যৰ আটাইতকৈ দীঘল কেবল ষ্টেড দলংখনে সংলগ্ন কৰি আছে। ইয়াত ১৫৯৭ চনত এডমিৰেল য়ি ছান-চিনে মিয়ংনিয়াঙৰ যুদ্ধত জয়লাভ কৰি বহু উচ্চমানৰ জাপানী বহৰক পৰাস্ত কৰিছিল। প্ৰতি বছৰে বসন্ত বা গ্ৰীষ্মকালৰ এটা পৰিৱৰ্তনশীল দিনত জোৱাৰ-ভাটাৰ কাৰ্যকলাপৰ ফলত মূল জিণ্ডো দ্বীপ আৰু সৰু মোডো দ্বীপৰ মাজত প্ৰায় এঘণ্টাৰ বাবে এটা '''সংকীৰ্ণ স্থলপথ''' (প্ৰায় ২.৯ কিলোমিটাৰ দীঘল আৰু ৪০ মিটাৰ বহল) খোল খায়।<ref>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020200 Jindo Mysterious Sea Road] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120303020545/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020200|date=3 March 2012}}, Jindo County</ref> এই পৰিঘটনাই লাখ লাখ পৰ্যটকক আকৰ্ষণ কৰে আৰু ইয়াত সেই সময়ত স্থানীয় উৎসৱৰ আয়োজন কৰা হয়। ==ইতিহাস== প্ৰাগঐতিহাসিক কালৰ পৰাই এই দ্বীপটো পৰিচিত আৰু মানুহৰ বসতিপ্ৰধান আছিল। ৯৯৫ চনত ইয়াৰ নাম হায়েয়াংডো কৰা হয়, আৰু পিছলৈ ইয়াৰ নাম সলনি কৰি ''অকজু কাউন্টি'' কৰা হয় আৰু কোৰিয়াৰ ১৪খন ৰাজ্যৰ ভিতৰত অন্যতম বুলি পৰিগণিত হয়। ১০০১ চনত অকজু দ্বীপটো জিণ্ডোলৈ সলনি কৰা হয়। ১২৩১–১২৭০ চনত কোৰিয়াত মংগোলীয় আক্ৰমণৰ সময়ত এই দ্বীপটোৱে ছাম্বিয়েলচো বিদ্ৰোহ বাহিনীৰ আশ্ৰয়স্থল হিচাপে কাম কৰিছিল।<ref>Hyŏng-sik Sin [https://books.google.com/books?id=o-WlUd3cjh0C&pg=PT68 A Brief history of Korea, Vol. 1], Ewha Womans University Press, 2005 {{ISBN|89-7300-619-3}}, p. 68</ref> কিন্তু ১২৭১ চনত মংগোলীয়সকলে দ্বীপটো দখল কৰি তাৰ পৰা সকলো বাসিন্দাক আঁতৰাই পেলায়। মংগোলীয় আক্ৰমণৰ পিছত ঘূৰি অহা দ্বীপটোৰ জনসংখ্যা জাপানী জলদস্যুৰ আক্ৰমণৰ দ্বাৰা অহৰহ ভাবুকিৰ সন্মুখীন হৈছিল আৰু সেয়েহে চতুৰ্দশ শতিকাৰ সময়ছোৱাত দ্বীপটো প্ৰায় খালী হৈ পৰিছিল।<ref name=hist>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN01020100 History] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110722141207/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN01020100 |date=2011-07-22 }}, Jindo County</ref> ১৫৯৭ চনৰ ১৬ ছেপ্টেম্বৰত সাত বছৰীয়া যুদ্ধৰ সময়ত কোৰিয়াৰ এডমিৰেল য়ি ছান-চিনে ম্যয়ংনিয়াং জলদ্বীপত অনুষ্ঠিত হোৱা ম্যয়ংনিয়াং যুদ্ধত নিৰ্ণায়ক জয় লাভ কৰে। ১৩খন পেনোক্সিয়ন আৰু প্ৰায় ২০০ জন সৈন্যৰে তেওঁ ১৩৩খন যুদ্ধজাহাজ আৰু ২০০খন সহায়ক জাহাজৰ জাপানী বহৰক পৰাস্ত কৰে।<ref>桑 田忠親 [Kuwata, Tadachika], ed., 旧参謀本部編纂, [Kyu Sanbo Honbu], 朝鮮の役 [Chosen no Eki]　(日本の戦史 [Nihon no Senshi] Vol.&nbsp;5), 1965, p.&nbsp;192.</ref><ref>''Nanjung Ilgi. War Diary of Admiral Yi Sun-sin''. Translated by Ha Tae Hung, edited by Sohn Pow-key. Yonsei University Press, Seoul, Korea, 1977, p.&nbsp;312, {{ISBN|89-7141-018-3}}.</ref><ref name="turnbull202">Turnbull, Stephen. Samurai Invasion: Japan’s Korean War 1592–98. London: Cassell & Co, 2002, {{ISBN|0-304-35948-3}}, p. 202</ref> ঈ-ছান-চিনৰ জীৱনকালত এই জলদ্বীপটোক 'উলডলমক' বা 'গৰ্জনকাৰী চেনেল' বুলিও জনা গৈছিল, সম্ভৱতঃ চেনেলটোত থকা শক্তিশালী জোৱাৰ-ভাটাৰ বলৰ বাবে, যিবোৰ বসন্ত কালত বিশেষভাৱে জোৰেৰে আহিছিল।<ref name=nok/> ==মিয়ংনিয়াং জলপথ== [[File:진도 울돌목 (1379).jpeg|thumb|জলপথটোৰ উপগ্ৰহ চিত্ৰ, ২০২০]] মিয়াংনিয়াং জলপথে মূল ভূখণ্ডৰ হায়েনাম কাউণ্টিৰ পৰা জিণ্ডো দ্বীপ আৰু জিণ্ডো কাউণ্টিক পৃথক কৰে। ইয়াৰ আটাইতকৈ সংকীৰ্ণ স্থানত এই জলপথটো প্ৰায় ৩০০ মিটাৰ বহল আৰু ২২ মিটাৰ পৰ্যন্ত গভীৰ, বসন্ত কালত জোৱাৰৰ তাৰতম্য ৬ মিটাৰ পৰ্যন্ত। জোৱাৰ-ভাটাৰ সোঁত ৬ মিটাৰ প্ৰতি ছেকেণ্ড পৰ্যন্ত হয় আৰু ইয়াক এছিয়াৰ ভিতৰতে আটাইতকৈ দ্ৰুত বুলি গণ্য কৰা হয়। জলপথত ঘূৰ্ণীবতাহৰ সৈতে মিলি এই দ্ৰুত জোৱাৰ-ভাটাৰ ফলত যাতায়াতত বাধাৰ সৃষ্টি হয়।<ref name=nok/> এই অঞ্চলত সঘনাই আমফান ঘটে আৰু বতাহৰ গড় গতিবেগ ৪৮ মিটাৰ প্ৰতি ছেকেণ্ড। উপকূল অতি অনিয়মিত আৰু ইয়াত অসংখ্য সৰু সৰু উপত্যকা, পাহাৰ আৰু দ্বীপ আছে। পাৰবোৰ ঠেক আৰু আগ্নেয় আৰু আগ্নেয়গিৰিৰ শিলৰ খহনীয়া কৰি তৈয়াৰ কৰা হয়। এই জলদ্বীপত যথেষ্ট গুৰুত্বপূৰ্ণ নৌ পৰিবহণ আছে।<ref name=king>M. J. King, et al. [https://books.google.com/books?id=XYlVPmR34YsC&pg=PA175 Twinning of Jindo Grand Bridge, Republic of Korea] in Current and future trends in bridge design, construction and maintenance 2: safety, economy, sustainability and aesthetics; proceedings of the international conference organized by the Institution of Civil Engineers and held in Hong Kong on 25–26 April 2001 {{ISBN|0-7277-3091-6}} pp. 175, 177</ref> ==জিণ্ডো দলং== [[File:Jindo Bridge.jpg|thumb|যমজ জিণ্ডো দলং]] অতি একে ডিজাইনৰ দুখন কেবল ষ্টেড দলঙেৰে গঠিত এখন যমজ দলঙে জিণ্ডো দ্বীপক মূল ভূখণ্ডৰ সৈতে সংযোগ কৰে আৰু ইয়াৰ আকৃতি জিণ্ডো কাউণ্টিৰ ল’গ’ত প্ৰতিফলিত হয়। ১৯৮৪ চনৰ ১৮ অক্টোবৰত প্ৰথম জিণ্ডো দলং মুকলি কৰা হয়।[8] ইয়াৰ মূল দৈৰ্ঘ্য ৩৪৪ মিটাৰ আৰু দুটা কাষৰ দৈৰ্ঘ্য ৭০ মিটাৰ যাৰ ফলত মুঠ দৈৰ্ঘ্য ৪৮৪ মিটাৰ আৰু ইয়াৰ প্ৰস্থ মাত্ৰ ১১.৭ মিটাৰ। মুকলিৰ সময়ত ই আছিল বিশ্বৰ আটাইতকৈ দীঘল আৰু সংকীৰ্ণ ওলমা দলং। দলঙৰ তলৰ ২০০ মিটাৰ অংশ ২০ মিটাৰৰ তলৰ চিলিং থকা জাহাজৰ বাবে ডাঙৰ পৰিবহণৰ বাবে মুকলি।[9] স্থানীয় যাতায়াত বৃদ্ধিৰ অৰ্থ হ'ল চৰকাৰে ২০০৫ চনত দ্বিতীয়খন দলং সংযোজন কৰিবলগীয়া হৈছিল, যিখন দলং একে দৈৰ্ঘ্যৰ, কিন্তু ১২.৫ মিটাৰ বহল।[10] ==তথ্য সূত্ৰ== kb8mtemg6egpi4h8dw8oz5pmomx2shx 516922 516921 2025-06-10T18:01:55Z Pranamikaadhikary 27435 /* জিণ্ডো দলং */ 516922 wikitext text/x-wiki {{Infobox islands | name = জিণ্ডো | image_name = | image_caption = | image_size = | native_name = 진도 | native_name_link = কোৰিয়ান ভাষা | nickname = | location = ইয়েলো ছি, ইষ্ট চাইনা ছি | coordinates = {{coord|34|28|59|N|126|15|43|E|display=inline}} | mapframe-zoom = 8 | archipelago = | total_islands = | major_islands = | area_km2 = ৩৬৩.১৬ | length_km = | width_km = | highest_mount = Cheomchal | elevation_m = ৪৮৫ | country = দক্ষিণ কোৰিয়া | country_admin_divisions_title = প্ৰদেশ | country_admin_divisions = দক্ষিণ জিওলা | country_admin_divisions_title_1 = | country_admin_divisions_1 = | country_admin_divisions_title_2 = | country_admin_divisions_2 = | country_largest_city = জিণ্ডো কাউণ্টি | country_largest_city_population = | population = | population_as_of = | density_km2 = | ethnic_groups = কোৰিয়ান লোক | additional_info = }} '''জিণ্ডো''' (কোৰিয়ান: 진도) দক্ষিণ কোৰিয়াৰ তৃতীয় বৃহত্তম দ্বীপ।<ref name=r1/> বহুত সৰু সৰু দ্বীপৰ এটা গোটৰ সৈতে মিলি ই জিণ্ডো কাউণ্টি গঠন কৰিছে। কোৰিয়া উপদ্বীপৰ দক্ষিণ-পশ্চিম কোণৰ ঠিক ওচৰতে দক্ষিণ জেওলা প্ৰদেশত এই দ্বীপটো অৱস্থিত। এই দ্বীপটোক মূল ভূখণ্ডৰ পৰা মিয়ংনিয়াং জলদ্বীপেৰে পৃথক কৰা হৈছে; কিন্তু এই জলদ্বীপটো এতিয়া দক্ষিণ কোৰিয়াৰ ৪৮৪ মিটাৰ দৈৰ্ঘ্যৰ আটাইতকৈ দীঘল কেবল ষ্টেড দলংখনে সংলগ্ন কৰি আছে। ইয়াত ১৫৯৭ চনত এডমিৰেল য়ি ছান-চিনে মিয়ংনিয়াঙৰ যুদ্ধত জয়লাভ কৰি বহু উচ্চমানৰ জাপানী বহৰক পৰাস্ত কৰিছিল। প্ৰতি বছৰে বসন্ত বা গ্ৰীষ্মকালৰ এটা পৰিৱৰ্তনশীল দিনত জোৱাৰ-ভাটাৰ কাৰ্যকলাপৰ ফলত মূল জিণ্ডো দ্বীপ আৰু সৰু মোডো দ্বীপৰ মাজত প্ৰায় এঘণ্টাৰ বাবে এটা '''সংকীৰ্ণ স্থলপথ''' (প্ৰায় ২.৯ কিলোমিটাৰ দীঘল আৰু ৪০ মিটাৰ বহল) খোল খায়।<ref>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020200 Jindo Mysterious Sea Road] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120303020545/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020200|date=3 March 2012}}, Jindo County</ref> এই পৰিঘটনাই লাখ লাখ পৰ্যটকক আকৰ্ষণ কৰে আৰু ইয়াত সেই সময়ত স্থানীয় উৎসৱৰ আয়োজন কৰা হয়। ==ইতিহাস== প্ৰাগঐতিহাসিক কালৰ পৰাই এই দ্বীপটো পৰিচিত আৰু মানুহৰ বসতিপ্ৰধান আছিল। ৯৯৫ চনত ইয়াৰ নাম হায়েয়াংডো কৰা হয়, আৰু পিছলৈ ইয়াৰ নাম সলনি কৰি ''অকজু কাউন্টি'' কৰা হয় আৰু কোৰিয়াৰ ১৪খন ৰাজ্যৰ ভিতৰত অন্যতম বুলি পৰিগণিত হয়। ১০০১ চনত অকজু দ্বীপটো জিণ্ডোলৈ সলনি কৰা হয়। ১২৩১–১২৭০ চনত কোৰিয়াত মংগোলীয় আক্ৰমণৰ সময়ত এই দ্বীপটোৱে ছাম্বিয়েলচো বিদ্ৰোহ বাহিনীৰ আশ্ৰয়স্থল হিচাপে কাম কৰিছিল।<ref>Hyŏng-sik Sin [https://books.google.com/books?id=o-WlUd3cjh0C&pg=PT68 A Brief history of Korea, Vol. 1], Ewha Womans University Press, 2005 {{ISBN|89-7300-619-3}}, p. 68</ref> কিন্তু ১২৭১ চনত মংগোলীয়সকলে দ্বীপটো দখল কৰি তাৰ পৰা সকলো বাসিন্দাক আঁতৰাই পেলায়। মংগোলীয় আক্ৰমণৰ পিছত ঘূৰি অহা দ্বীপটোৰ জনসংখ্যা জাপানী জলদস্যুৰ আক্ৰমণৰ দ্বাৰা অহৰহ ভাবুকিৰ সন্মুখীন হৈছিল আৰু সেয়েহে চতুৰ্দশ শতিকাৰ সময়ছোৱাত দ্বীপটো প্ৰায় খালী হৈ পৰিছিল।<ref name=hist>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN01020100 History] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110722141207/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN01020100 |date=2011-07-22 }}, Jindo County</ref> ১৫৯৭ চনৰ ১৬ ছেপ্টেম্বৰত সাত বছৰীয়া যুদ্ধৰ সময়ত কোৰিয়াৰ এডমিৰেল য়ি ছান-চিনে ম্যয়ংনিয়াং জলদ্বীপত অনুষ্ঠিত হোৱা ম্যয়ংনিয়াং যুদ্ধত নিৰ্ণায়ক জয় লাভ কৰে। ১৩খন পেনোক্সিয়ন আৰু প্ৰায় ২০০ জন সৈন্যৰে তেওঁ ১৩৩খন যুদ্ধজাহাজ আৰু ২০০খন সহায়ক জাহাজৰ জাপানী বহৰক পৰাস্ত কৰে।<ref>桑 田忠親 [Kuwata, Tadachika], ed., 旧参謀本部編纂, [Kyu Sanbo Honbu], 朝鮮の役 [Chosen no Eki]　(日本の戦史 [Nihon no Senshi] Vol.&nbsp;5), 1965, p.&nbsp;192.</ref><ref>''Nanjung Ilgi. War Diary of Admiral Yi Sun-sin''. Translated by Ha Tae Hung, edited by Sohn Pow-key. Yonsei University Press, Seoul, Korea, 1977, p.&nbsp;312, {{ISBN|89-7141-018-3}}.</ref><ref name="turnbull202">Turnbull, Stephen. Samurai Invasion: Japan’s Korean War 1592–98. London: Cassell & Co, 2002, {{ISBN|0-304-35948-3}}, p. 202</ref> ঈ-ছান-চিনৰ জীৱনকালত এই জলদ্বীপটোক 'উলডলমক' বা 'গৰ্জনকাৰী চেনেল' বুলিও জনা গৈছিল, সম্ভৱতঃ চেনেলটোত থকা শক্তিশালী জোৱাৰ-ভাটাৰ বলৰ বাবে, যিবোৰ বসন্ত কালত বিশেষভাৱে জোৰেৰে আহিছিল।<ref name=nok/> ==মিয়ংনিয়াং জলপথ== [[File:진도 울돌목 (1379).jpeg|thumb|জলপথটোৰ উপগ্ৰহ চিত্ৰ, ২০২০]] মিয়াংনিয়াং জলপথে মূল ভূখণ্ডৰ হায়েনাম কাউণ্টিৰ পৰা জিণ্ডো দ্বীপ আৰু জিণ্ডো কাউণ্টিক পৃথক কৰে। ইয়াৰ আটাইতকৈ সংকীৰ্ণ স্থানত এই জলপথটো প্ৰায় ৩০০ মিটাৰ বহল আৰু ২২ মিটাৰ পৰ্যন্ত গভীৰ, বসন্ত কালত জোৱাৰৰ তাৰতম্য ৬ মিটাৰ পৰ্যন্ত। জোৱাৰ-ভাটাৰ সোঁত ৬ মিটাৰ প্ৰতি ছেকেণ্ড পৰ্যন্ত হয় আৰু ইয়াক এছিয়াৰ ভিতৰতে আটাইতকৈ দ্ৰুত বুলি গণ্য কৰা হয়। জলপথত ঘূৰ্ণীবতাহৰ সৈতে মিলি এই দ্ৰুত জোৱাৰ-ভাটাৰ ফলত যাতায়াতত বাধাৰ সৃষ্টি হয়।<ref name=nok/> এই অঞ্চলত সঘনাই আমফান ঘটে আৰু বতাহৰ গড় গতিবেগ ৪৮ মিটাৰ প্ৰতি ছেকেণ্ড। উপকূল অতি অনিয়মিত আৰু ইয়াত অসংখ্য সৰু সৰু উপত্যকা, পাহাৰ আৰু দ্বীপ আছে। পাৰবোৰ ঠেক আৰু আগ্নেয় আৰু আগ্নেয়গিৰিৰ শিলৰ খহনীয়া কৰি তৈয়াৰ কৰা হয়। এই জলদ্বীপত যথেষ্ট গুৰুত্বপূৰ্ণ নৌ পৰিবহণ আছে।<ref name=king>M. J. King, et al. [https://books.google.com/books?id=XYlVPmR34YsC&pg=PA175 Twinning of Jindo Grand Bridge, Republic of Korea] in Current and future trends in bridge design, construction and maintenance 2: safety, economy, sustainability and aesthetics; proceedings of the international conference organized by the Institution of Civil Engineers and held in Hong Kong on 25–26 April 2001 {{ISBN|0-7277-3091-6}} pp. 175, 177</ref> ==জিণ্ডো দলং== [[File:Jindo Bridge.jpg|thumb|যুৰীয়া জিণ্ডো দলং]] অতি একে ডিজাইনৰ দুখন কেবল ষ্টেড দলঙেৰে গঠিত এখন যুৰীয়া দলঙে জিণ্ডো দ্বীপক মূল ভূখণ্ডৰ সৈতে সংযোগ কৰে আৰু ইয়াৰ আকৃতি জিণ্ডো কাউণ্টিৰ ল’গ’ত প্ৰতিফলিত হয়। ১৯৮৪ চনৰ ১৮ অক্টোবৰত প্ৰথম জিণ্ডো দলং মুকলি কৰা হয়।<ref name=nok>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020000 Nokjin Area] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100203122328/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020000 |date=2010-02-03 }}, Jindo County</ref> ইয়াৰ মূল দৈৰ্ঘ্য ৩৪৪ মিটাৰ আৰু দুটা কাষৰ দৈৰ্ঘ্য ৭০ মিটাৰ যাৰ ফলত মুঠ দৈৰ্ঘ্য ৪৮৪ মিটাৰ আৰু ইয়াৰ প্ৰস্থ মাত্ৰ ১১.৭ মিটাৰ। মুকলিৰ সময়ত ই আছিল বিশ্বৰ আটাইতকৈ দীঘল আৰু সংকীৰ্ণ ওলমা দলং। দলঙৰ তলৰ ২০০ মিটাৰ অংশ ২০ মিটাৰৰ তলৰ চিলিং থকা জাহাজৰ বাবে ডাঙৰ পৰিবহণৰ বাবে মুকলি।<ref name=king/> স্থানীয় যাতায়াত বৃদ্ধিৰ অৰ্থ হ'ল চৰকাৰে ২০০৫ চনত দ্বিতীয়খন দলং সংযোজন কৰিবলগীয়া হৈছিল, যিখন দলং একে দৈৰ্ঘ্যৰ, কিন্তু ১২.৫ মিটাৰ বহল।<ref>{{Cite web |url=http://www.pennfamily.org/KSS-USA/20060926-2508.htm |title=Korean Bridge Series |access-date=2010-09-08 |archive-date=2011-07-16 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110716064554/http://www.pennfamily.org/KSS-USA/20060926-2508.htm |url-status=dead }}</ref> ==তথ্য সূত্ৰ== 6csnl57w81fptrien3zg5fgm85y7oot 516923 516922 2025-06-10T18:13:05Z Pranamikaadhikary 27435 [[ৱিকিপিডিয়া:লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰক|লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰকৰ]] সহায়ত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰণ কৰা হ’ল। 516923 wikitext text/x-wiki {{Infobox islands | name = জিণ্ডো | image_name = | image_caption = | image_size = | native_name = 진도 | native_name_link = কোৰিয়ান ভাষা | nickname = | location = ইয়েলো ছি, ইষ্ট চাইনা ছি | coordinates = {{coord|34|28|59|N|126|15|43|E|display=inline}} | mapframe-zoom = 8 | archipelago = | total_islands = | major_islands = | area_km2 = ৩৬৩.১৬ | length_km = | width_km = | highest_mount = Cheomchal | elevation_m = ৪৮৫ | country = দক্ষিণ কোৰিয়া | country_admin_divisions_title = প্ৰদেশ | country_admin_divisions = দক্ষিণ জিওলা | country_admin_divisions_title_1 = | country_admin_divisions_1 = | country_admin_divisions_title_2 = | country_admin_divisions_2 = | country_largest_city = জিণ্ডো কাউণ্টি | country_largest_city_population = | population = | population_as_of = | density_km2 = | ethnic_groups = কোৰিয়ান লোক | additional_info = }} '''জিণ্ডো''' (কোৰিয়ান: 진도) দক্ষিণ কোৰিয়াৰ তৃতীয় বৃহত্তম দ্বীপ।<ref name=r1/> বহুত সৰু সৰু দ্বীপৰ এটা গোটৰ সৈতে মিলি ই জিণ্ডো কাউণ্টি গঠন কৰিছে। কোৰিয়া উপদ্বীপৰ দক্ষিণ-পশ্চিম কোণৰ ঠিক ওচৰতে দক্ষিণ জেওলা প্ৰদেশত এই দ্বীপটো অৱস্থিত। এই দ্বীপটোক মূল ভূখণ্ডৰ পৰা মিয়ংনিয়াং জলদ্বীপেৰে পৃথক কৰা হৈছে; কিন্তু এই জলদ্বীপটো এতিয়া দক্ষিণ কোৰিয়াৰ ৪৮৪ মিটাৰ দৈৰ্ঘ্যৰ আটাইতকৈ দীঘল কেবল ষ্টেড দলংখনে সংলগ্ন কৰি আছে। ইয়াত ১৫৯৭ চনত এডমিৰেল য়ি ছান-চিনে মিয়ংনিয়াঙৰ যুদ্ধত জয়লাভ কৰি বহু উচ্চমানৰ জাপানী বহৰক পৰাস্ত কৰিছিল। প্ৰতি বছৰে বসন্ত বা গ্ৰীষ্মকালৰ এটা পৰিৱৰ্তনশীল দিনত জোৱাৰ-ভাটাৰ কাৰ্যকলাপৰ ফলত মূল জিণ্ডো দ্বীপ আৰু সৰু মোডো দ্বীপৰ মাজত প্ৰায় এঘণ্টাৰ বাবে এটা '''সংকীৰ্ণ স্থলপথ''' (প্ৰায় ২.৯ কিলোমিটাৰ দীঘল আৰু ৪০ মিটাৰ বহল) খোল খায়।<ref>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020200 Jindo Mysterious Sea Road] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120303020545/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020200|date=3 March 2012}}, Jindo County</ref> এই পৰিঘটনাই লাখ লাখ পৰ্যটকক আকৰ্ষণ কৰে আৰু ইয়াত সেই সময়ত স্থানীয় উৎসৱৰ আয়োজন কৰা হয়। ==ইতিহাস== প্ৰাগঐতিহাসিক কালৰ পৰাই এই দ্বীপটো পৰিচিত আৰু মানুহৰ বসতিপ্ৰধান আছিল। ৯৯৫ চনত ইয়াৰ নাম হায়েয়াংডো কৰা হয়, আৰু পিছলৈ ইয়াৰ নাম সলনি কৰি ''অকজু কাউন্টি'' কৰা হয় আৰু কোৰিয়াৰ ১৪খন ৰাজ্যৰ ভিতৰত অন্যতম বুলি পৰিগণিত হয়। ১০০১ চনত অকজু দ্বীপটো জিণ্ডোলৈ সলনি কৰা হয়। ১২৩১–১২৭০ চনত কোৰিয়াত মংগোলীয় আক্ৰমণৰ সময়ত এই দ্বীপটোৱে ছাম্বিয়েলচো বিদ্ৰোহ বাহিনীৰ আশ্ৰয়স্থল হিচাপে কাম কৰিছিল।<ref>Hyŏng-sik Sin [https://books.google.com/books?id=o-WlUd3cjh0C&pg=PT68 A Brief history of Korea, Vol. 1], Ewha Womans University Press, 2005 {{ISBN|89-7300-619-3}}, p. 68</ref> কিন্তু ১২৭১ চনত মংগোলীয়সকলে দ্বীপটো দখল কৰি তাৰ পৰা সকলো বাসিন্দাক আঁতৰাই পেলায়। মংগোলীয় আক্ৰমণৰ পিছত ঘূৰি অহা দ্বীপটোৰ জনসংখ্যা জাপানী জলদস্যুৰ আক্ৰমণৰ দ্বাৰা অহৰহ ভাবুকিৰ সন্মুখীন হৈছিল আৰু সেয়েহে চতুৰ্দশ শতিকাৰ সময়ছোৱাত দ্বীপটো প্ৰায় খালী হৈ পৰিছিল।<ref name=hist>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN01020100 History] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110722141207/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN01020100 |date=2011-07-22 }}, Jindo County</ref> ১৫৯৭ চনৰ ১৬ ছেপ্টেম্বৰত সাত বছৰীয়া যুদ্ধৰ সময়ত কোৰিয়াৰ এডমিৰেল য়ি ছান-চিনে ম্যয়ংনিয়াং জলদ্বীপত অনুষ্ঠিত হোৱা ম্যয়ংনিয়াং যুদ্ধত নিৰ্ণায়ক জয় লাভ কৰে। ১৩খন পেনোক্সিয়ন আৰু প্ৰায় ২০০ জন সৈন্যৰে তেওঁ ১৩৩খন যুদ্ধজাহাজ আৰু ২০০খন সহায়ক জাহাজৰ জাপানী বহৰক পৰাস্ত কৰে।<ref>桑 田忠親 [Kuwata, Tadachika], ed., 旧参謀本部編纂, [Kyu Sanbo Honbu], 朝鮮の役 [Chosen no Eki]　(日本の戦史 [Nihon no Senshi] Vol.&nbsp;5), 1965, p.&nbsp;192.</ref><ref>''Nanjung Ilgi. War Diary of Admiral Yi Sun-sin''. Translated by Ha Tae Hung, edited by Sohn Pow-key. Yonsei University Press, Seoul, Korea, 1977, p.&nbsp;312, {{ISBN|89-7141-018-3}}.</ref><ref name="turnbull202">Turnbull, Stephen. Samurai Invasion: Japan’s Korean War 1592–98. London: Cassell & Co, 2002, {{ISBN|0-304-35948-3}}, p. 202</ref> ঈ-ছান-চিনৰ জীৱনকালত এই জলদ্বীপটোক 'উলডলমক' বা 'গৰ্জনকাৰী চেনেল' বুলিও জনা গৈছিল, সম্ভৱতঃ চেনেলটোত থকা শক্তিশালী জোৱাৰ-ভাটাৰ বলৰ বাবে, যিবোৰ বসন্ত কালত বিশেষভাৱে জোৰেৰে আহিছিল।<ref name=nok/> ==মিয়ংনিয়াং জলপথ== [[File:진도 울돌목 (1379).jpeg|thumb|জলপথটোৰ উপগ্ৰহ চিত্ৰ, ২০২০]] মিয়াংনিয়াং জলপথে মূল ভূখণ্ডৰ হায়েনাম কাউণ্টিৰ পৰা জিণ্ডো দ্বীপ আৰু জিণ্ডো কাউণ্টিক পৃথক কৰে। ইয়াৰ আটাইতকৈ সংকীৰ্ণ স্থানত এই জলপথটো প্ৰায় ৩০০ মিটাৰ বহল আৰু ২২ মিটাৰ পৰ্যন্ত গভীৰ, বসন্ত কালত জোৱাৰৰ তাৰতম্য ৬ মিটাৰ পৰ্যন্ত। জোৱাৰ-ভাটাৰ সোঁত ৬ মিটাৰ প্ৰতি ছেকেণ্ড পৰ্যন্ত হয় আৰু ইয়াক এছিয়াৰ ভিতৰতে আটাইতকৈ দ্ৰুত বুলি গণ্য কৰা হয়। জলপথত ঘূৰ্ণীবতাহৰ সৈতে মিলি এই দ্ৰুত জোৱাৰ-ভাটাৰ ফলত যাতায়াতত বাধাৰ সৃষ্টি হয়।<ref name=nok/> এই অঞ্চলত সঘনাই আমফান ঘটে আৰু বতাহৰ গড় গতিবেগ ৪৮ মিটাৰ প্ৰতি ছেকেণ্ড। উপকূল অতি অনিয়মিত আৰু ইয়াত অসংখ্য সৰু সৰু উপত্যকা, পাহাৰ আৰু দ্বীপ আছে। পাৰবোৰ ঠেক আৰু আগ্নেয় আৰু আগ্নেয়গিৰিৰ শিলৰ খহনীয়া কৰি তৈয়াৰ কৰা হয়। এই জলদ্বীপত যথেষ্ট গুৰুত্বপূৰ্ণ নৌ পৰিবহণ আছে।<ref name=king>M. J. King, et al. [https://books.google.com/books?id=XYlVPmR34YsC&pg=PA175 Twinning of Jindo Grand Bridge, Republic of Korea] in Current and future trends in bridge design, construction and maintenance 2: safety, economy, sustainability and aesthetics; proceedings of the international conference organized by the Institution of Civil Engineers and held in Hong Kong on 25–26 April 2001 {{ISBN|0-7277-3091-6}} pp. 175, 177</ref> ==জিণ্ডো দলং== [[File:Jindo Bridge.jpg|thumb|যুৰীয়া জিণ্ডো দলং]] অতি একে ডিজাইনৰ দুখন কেবল ষ্টেড দলঙেৰে গঠিত এখন যুৰীয়া দলঙে জিণ্ডো দ্বীপক মূল ভূখণ্ডৰ সৈতে সংযোগ কৰে আৰু ইয়াৰ আকৃতি জিণ্ডো কাউণ্টিৰ ল’গ’ত প্ৰতিফলিত হয়। ১৯৮৪ চনৰ ১৮ অক্টোবৰত প্ৰথম জিণ্ডো দলং মুকলি কৰা হয়।<ref name=nok>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020000 Nokjin Area] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100203122328/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020000 |date=2010-02-03 }}, Jindo County</ref> ইয়াৰ মূল দৈৰ্ঘ্য ৩৪৪ মিটাৰ আৰু দুটা কাষৰ দৈৰ্ঘ্য ৭০ মিটাৰ যাৰ ফলত মুঠ দৈৰ্ঘ্য ৪৮৪ মিটাৰ আৰু ইয়াৰ প্ৰস্থ মাত্ৰ ১১.৭ মিটাৰ। মুকলিৰ সময়ত ই আছিল বিশ্বৰ আটাইতকৈ দীঘল আৰু সংকীৰ্ণ ওলমা দলং। দলঙৰ তলৰ ২০০ মিটাৰ অংশ ২০ মিটাৰৰ তলৰ চিলিং থকা জাহাজৰ বাবে ডাঙৰ পৰিবহণৰ বাবে মুকলি।<ref name=king/> স্থানীয় যাতায়াত বৃদ্ধিৰ অৰ্থ হ'ল চৰকাৰে ২০০৫ চনত দ্বিতীয়খন দলং সংযোজন কৰিবলগীয়া হৈছিল, যিখন দলং একে দৈৰ্ঘ্যৰ, কিন্তু ১২.৫ মিটাৰ বহল।<ref>{{Cite web |url=http://www.pennfamily.org/KSS-USA/20060926-2508.htm |title=Korean Bridge Series |access-date=2010-09-08 |archive-date=2011-07-16 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110716064554/http://www.pennfamily.org/KSS-USA/20060926-2508.htm |url-status=dead }}</ref> ==পৰ্যটন== কোৰিয়ান জিণ্ডো ডগ নামৰ এটা মজলীয়া আকাৰৰ চিকাৰী কুকুৰৰ প্ৰজাতি এই দ্বীপটোৰ থলুৱা প্ৰজাতি।[11] কোৰিয়াত ইয়াৰ তীব্ৰ আনুগত্য, ঘৰৰ প্ৰতি থকা মোহ আৰু চিকাৰৰ ক্ষমতাৰ বাবে জনাজাত।[12] ১৯৩৬ চনৰ পৰা কুকুৰটোক ৰাষ্ট্ৰীয় সাংস্কৃতিক উত্তৰাধিকাৰ হিচাপে গণ্য কৰা হয় আৰু যুদ্ধৰ সময়ত ইয়াক সুৰক্ষিত কৰা হয়।[13] দ্বীপটোত জিন্দো কুকুৰ গৱেষণা আৰু পৰীক্ষণ কেন্দ্ৰ আছে।[14] জোৱাৰ-ভাটাৰ লগত জড়িত সমুদ্ৰপৃষ্ঠৰ তাৰতম্যৰ ফলত মূল জিণ্ডো দ্বীপ আৰু জিণ্ডোৰ দক্ষিণে থকা সৰু মোডো দ্বীপৰ মাজত প্ৰায় এঘণ্টাৰ বাবে ২.৯ কিলোমিটাৰ দীঘল আৰু ১০–৪০ মিটাৰ বহল স্থলপথ মুকলি হয়। বছৰত প্ৰায় দুবাৰকৈ, প্ৰায় এপ্ৰিল–জুন মাহত এই পৰিঘটনা সংঘটিত হয়।[15] দীৰ্ঘদিন ধৰি ইয়াক "জিণ্ডোৰ সাগৰীয় পথ" নামৰ স্থানীয় উৎসৱত উদযাপন কৰা হৈছিল যদিও ১৯৭৫ চনলৈকে ইয়াক বিশ্বৰ বাবে বহুলাংশে অজ্ঞাত আছিল, যেতিয়া ফ্ৰান্সৰ ৰাষ্ট্ৰদূত পিয়েৰ ৰেণ্ডীয়ে ফ্ৰান্সৰ এখন বাতৰি কাকতত এই পৰিঘটনাৰ বিষয়ে বৰ্ণনা কৰিছিল।[16][17] আজিকালি বছৰি প্ৰায় ডেৰ লাখ বিদেশী আৰু স্থানীয় পৰ্যটকে এই অনুষ্ঠানত উপস্থিত থাকে। ইয়াৰ লগত স্থানীয় উৎসৱ অনুষ্ঠিত হয় য'ত গেংগাংশ্বিল্লো (Ganggangsuwollae; কোৰিয়ান পৰম্পৰাগত বৃত্ত নৃত্য), ছিৎকিম-গাট (Ssitkim-gut, এটা শ্বেমান অনুষ্ঠান, মৃতকৰ আত্মাক সান্ত্বনা দিয়া), ডুৱেল নোৰা (Deul Norae; পৰম্পৰাগত কৃষকৰ গীত), মাংগা (Manga; সমাধি অনুষ্ঠানৰ গীত), জিণ্ডো ডগ শ্ব', বুকনোৰি (Buknori; ড্ৰাম পৰিবেশন) আৰু আতচবাজী আদি।[1][18] দ্বীপটোত ছ’জুন, নামজিন আৰু ছোচি নামৰ তিনিখন আৰ্ট গেলেৰী আছে, য’ত বিগত শতিকাজুৰি ইয়াত কাম কৰা চিত্ৰশিল্পীসকলৰ সংগ্ৰহ আছে।[19] ==তথ্য সূত্ৰ== o12k2fnn37pmw34lowtezuz94y73o0e 516924 516923 2025-06-10T18:13:53Z Pranamikaadhikary 27435 /* পৰ্যটন */ 516924 wikitext text/x-wiki {{Infobox islands | name = জিণ্ডো | image_name = | image_caption = | image_size = | native_name = 진도 | native_name_link = কোৰিয়ান ভাষা | nickname = | location = ইয়েলো ছি, ইষ্ট চাইনা ছি | coordinates = {{coord|34|28|59|N|126|15|43|E|display=inline}} | mapframe-zoom = 8 | archipelago = | total_islands = | major_islands = | area_km2 = ৩৬৩.১৬ | length_km = | width_km = | highest_mount = Cheomchal | elevation_m = ৪৮৫ | country = দক্ষিণ কোৰিয়া | country_admin_divisions_title = প্ৰদেশ | country_admin_divisions = দক্ষিণ জিওলা | country_admin_divisions_title_1 = | country_admin_divisions_1 = | country_admin_divisions_title_2 = | country_admin_divisions_2 = | country_largest_city = জিণ্ডো কাউণ্টি | country_largest_city_population = | population = | population_as_of = | density_km2 = | ethnic_groups = কোৰিয়ান লোক | additional_info = }} '''জিণ্ডো''' (কোৰিয়ান: 진도) দক্ষিণ কোৰিয়াৰ তৃতীয় বৃহত্তম দ্বীপ।<ref name=r1/> বহুত সৰু সৰু দ্বীপৰ এটা গোটৰ সৈতে মিলি ই জিণ্ডো কাউণ্টি গঠন কৰিছে। কোৰিয়া উপদ্বীপৰ দক্ষিণ-পশ্চিম কোণৰ ঠিক ওচৰতে দক্ষিণ জেওলা প্ৰদেশত এই দ্বীপটো অৱস্থিত। এই দ্বীপটোক মূল ভূখণ্ডৰ পৰা মিয়ংনিয়াং জলদ্বীপেৰে পৃথক কৰা হৈছে; কিন্তু এই জলদ্বীপটো এতিয়া দক্ষিণ কোৰিয়াৰ ৪৮৪ মিটাৰ দৈৰ্ঘ্যৰ আটাইতকৈ দীঘল কেবল ষ্টেড দলংখনে সংলগ্ন কৰি আছে। ইয়াত ১৫৯৭ চনত এডমিৰেল য়ি ছান-চিনে মিয়ংনিয়াঙৰ যুদ্ধত জয়লাভ কৰি বহু উচ্চমানৰ জাপানী বহৰক পৰাস্ত কৰিছিল। প্ৰতি বছৰে বসন্ত বা গ্ৰীষ্মকালৰ এটা পৰিৱৰ্তনশীল দিনত জোৱাৰ-ভাটাৰ কাৰ্যকলাপৰ ফলত মূল জিণ্ডো দ্বীপ আৰু সৰু মোডো দ্বীপৰ মাজত প্ৰায় এঘণ্টাৰ বাবে এটা '''সংকীৰ্ণ স্থলপথ''' (প্ৰায় ২.৯ কিলোমিটাৰ দীঘল আৰু ৪০ মিটাৰ বহল) খোল খায়।<ref>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020200 Jindo Mysterious Sea Road] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120303020545/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020200|date=3 March 2012}}, Jindo County</ref> এই পৰিঘটনাই লাখ লাখ পৰ্যটকক আকৰ্ষণ কৰে আৰু ইয়াত সেই সময়ত স্থানীয় উৎসৱৰ আয়োজন কৰা হয়। ==ইতিহাস== প্ৰাগঐতিহাসিক কালৰ পৰাই এই দ্বীপটো পৰিচিত আৰু মানুহৰ বসতিপ্ৰধান আছিল। ৯৯৫ চনত ইয়াৰ নাম হায়েয়াংডো কৰা হয়, আৰু পিছলৈ ইয়াৰ নাম সলনি কৰি ''অকজু কাউন্টি'' কৰা হয় আৰু কোৰিয়াৰ ১৪খন ৰাজ্যৰ ভিতৰত অন্যতম বুলি পৰিগণিত হয়। ১০০১ চনত অকজু দ্বীপটো জিণ্ডোলৈ সলনি কৰা হয়। ১২৩১–১২৭০ চনত কোৰিয়াত মংগোলীয় আক্ৰমণৰ সময়ত এই দ্বীপটোৱে ছাম্বিয়েলচো বিদ্ৰোহ বাহিনীৰ আশ্ৰয়স্থল হিচাপে কাম কৰিছিল।<ref>Hyŏng-sik Sin [https://books.google.com/books?id=o-WlUd3cjh0C&pg=PT68 A Brief history of Korea, Vol. 1], Ewha Womans University Press, 2005 {{ISBN|89-7300-619-3}}, p. 68</ref> কিন্তু ১২৭১ চনত মংগোলীয়সকলে দ্বীপটো দখল কৰি তাৰ পৰা সকলো বাসিন্দাক আঁতৰাই পেলায়। মংগোলীয় আক্ৰমণৰ পিছত ঘূৰি অহা দ্বীপটোৰ জনসংখ্যা জাপানী জলদস্যুৰ আক্ৰমণৰ দ্বাৰা অহৰহ ভাবুকিৰ সন্মুখীন হৈছিল আৰু সেয়েহে চতুৰ্দশ শতিকাৰ সময়ছোৱাত দ্বীপটো প্ৰায় খালী হৈ পৰিছিল।<ref name=hist>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN01020100 History] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110722141207/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN01020100 |date=2011-07-22 }}, Jindo County</ref> ১৫৯৭ চনৰ ১৬ ছেপ্টেম্বৰত সাত বছৰীয়া যুদ্ধৰ সময়ত কোৰিয়াৰ এডমিৰেল য়ি ছান-চিনে ম্যয়ংনিয়াং জলদ্বীপত অনুষ্ঠিত হোৱা ম্যয়ংনিয়াং যুদ্ধত নিৰ্ণায়ক জয় লাভ কৰে। ১৩খন পেনোক্সিয়ন আৰু প্ৰায় ২০০ জন সৈন্যৰে তেওঁ ১৩৩খন যুদ্ধজাহাজ আৰু ২০০খন সহায়ক জাহাজৰ জাপানী বহৰক পৰাস্ত কৰে।<ref>桑 田忠親 [Kuwata, Tadachika], ed., 旧参謀本部編纂, [Kyu Sanbo Honbu], 朝鮮の役 [Chosen no Eki]　(日本の戦史 [Nihon no Senshi] Vol.&nbsp;5), 1965, p.&nbsp;192.</ref><ref>''Nanjung Ilgi. War Diary of Admiral Yi Sun-sin''. Translated by Ha Tae Hung, edited by Sohn Pow-key. Yonsei University Press, Seoul, Korea, 1977, p.&nbsp;312, {{ISBN|89-7141-018-3}}.</ref><ref name="turnbull202">Turnbull, Stephen. Samurai Invasion: Japan’s Korean War 1592–98. London: Cassell & Co, 2002, {{ISBN|0-304-35948-3}}, p. 202</ref> ঈ-ছান-চিনৰ জীৱনকালত এই জলদ্বীপটোক 'উলডলমক' বা 'গৰ্জনকাৰী চেনেল' বুলিও জনা গৈছিল, সম্ভৱতঃ চেনেলটোত থকা শক্তিশালী জোৱাৰ-ভাটাৰ বলৰ বাবে, যিবোৰ বসন্ত কালত বিশেষভাৱে জোৰেৰে আহিছিল।<ref name=nok/> ==মিয়ংনিয়াং জলপথ== [[File:진도 울돌목 (1379).jpeg|thumb|জলপথটোৰ উপগ্ৰহ চিত্ৰ, ২০২০]] মিয়াংনিয়াং জলপথে মূল ভূখণ্ডৰ হায়েনাম কাউণ্টিৰ পৰা জিণ্ডো দ্বীপ আৰু জিণ্ডো কাউণ্টিক পৃথক কৰে। ইয়াৰ আটাইতকৈ সংকীৰ্ণ স্থানত এই জলপথটো প্ৰায় ৩০০ মিটাৰ বহল আৰু ২২ মিটাৰ পৰ্যন্ত গভীৰ, বসন্ত কালত জোৱাৰৰ তাৰতম্য ৬ মিটাৰ পৰ্যন্ত। জোৱাৰ-ভাটাৰ সোঁত ৬ মিটাৰ প্ৰতি ছেকেণ্ড পৰ্যন্ত হয় আৰু ইয়াক এছিয়াৰ ভিতৰতে আটাইতকৈ দ্ৰুত বুলি গণ্য কৰা হয়। জলপথত ঘূৰ্ণীবতাহৰ সৈতে মিলি এই দ্ৰুত জোৱাৰ-ভাটাৰ ফলত যাতায়াতত বাধাৰ সৃষ্টি হয়।<ref name=nok/> এই অঞ্চলত সঘনাই আমফান ঘটে আৰু বতাহৰ গড় গতিবেগ ৪৮ মিটাৰ প্ৰতি ছেকেণ্ড। উপকূল অতি অনিয়মিত আৰু ইয়াত অসংখ্য সৰু সৰু উপত্যকা, পাহাৰ আৰু দ্বীপ আছে। পাৰবোৰ ঠেক আৰু আগ্নেয় আৰু আগ্নেয়গিৰিৰ শিলৰ খহনীয়া কৰি তৈয়াৰ কৰা হয়। এই জলদ্বীপত যথেষ্ট গুৰুত্বপূৰ্ণ নৌ পৰিবহণ আছে।<ref name=king>M. J. King, et al. [https://books.google.com/books?id=XYlVPmR34YsC&pg=PA175 Twinning of Jindo Grand Bridge, Republic of Korea] in Current and future trends in bridge design, construction and maintenance 2: safety, economy, sustainability and aesthetics; proceedings of the international conference organized by the Institution of Civil Engineers and held in Hong Kong on 25–26 April 2001 {{ISBN|0-7277-3091-6}} pp. 175, 177</ref> ==জিণ্ডো দলং== [[File:Jindo Bridge.jpg|thumb|যুৰীয়া জিণ্ডো দলং]] অতি একে ডিজাইনৰ দুখন কেবল ষ্টেড দলঙেৰে গঠিত এখন যুৰীয়া দলঙে জিণ্ডো দ্বীপক মূল ভূখণ্ডৰ সৈতে সংযোগ কৰে আৰু ইয়াৰ আকৃতি জিণ্ডো কাউণ্টিৰ ল’গ’ত প্ৰতিফলিত হয়। ১৯৮৪ চনৰ ১৮ অক্টোবৰত প্ৰথম জিণ্ডো দলং মুকলি কৰা হয়।<ref name=nok>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020000 Nokjin Area] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100203122328/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020000 |date=2010-02-03 }}, Jindo County</ref> ইয়াৰ মূল দৈৰ্ঘ্য ৩৪৪ মিটাৰ আৰু দুটা কাষৰ দৈৰ্ঘ্য ৭০ মিটাৰ যাৰ ফলত মুঠ দৈৰ্ঘ্য ৪৮৪ মিটাৰ আৰু ইয়াৰ প্ৰস্থ মাত্ৰ ১১.৭ মিটাৰ। মুকলিৰ সময়ত ই আছিল বিশ্বৰ আটাইতকৈ দীঘল আৰু সংকীৰ্ণ ওলমা দলং। দলঙৰ তলৰ ২০০ মিটাৰ অংশ ২০ মিটাৰৰ তলৰ চিলিং থকা জাহাজৰ বাবে ডাঙৰ পৰিবহণৰ বাবে মুকলি।<ref name=king/> স্থানীয় যাতায়াত বৃদ্ধিৰ অৰ্থ হ'ল চৰকাৰে ২০০৫ চনত দ্বিতীয়খন দলং সংযোজন কৰিবলগীয়া হৈছিল, যিখন দলং একে দৈৰ্ঘ্যৰ, কিন্তু ১২.৫ মিটাৰ বহল।<ref>{{Cite web |url=http://www.pennfamily.org/KSS-USA/20060926-2508.htm |title=Korean Bridge Series |access-date=2010-09-08 |archive-date=2011-07-16 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110716064554/http://www.pennfamily.org/KSS-USA/20060926-2508.htm |url-status=dead }}</ref> ==পৰ্যটন== কোৰিয়ান জিণ্ডো ডগ নামৰ এটা মজলীয়া আকাৰৰ চিকাৰী কুকুৰৰ প্ৰজাতি এই দ্বীপটোৰ থলুৱা প্ৰজাতি।[11] কোৰিয়াত ইয়াৰ তীব্ৰ আনুগত্য, ঘৰৰ প্ৰতি থকা মোহ আৰু চিকাৰৰ ক্ষমতাৰ বাবে জনাজাত।[12] ১৯৩৬ চনৰ পৰা কুকুৰটোক ৰাষ্ট্ৰীয় সাংস্কৃতিক উত্তৰাধিকাৰ হিচাপে গণ্য কৰা হয় আৰু যুদ্ধৰ সময়ত ইয়াক সুৰক্ষিত কৰা হয়।[13] দ্বীপটোত জিন্দো কুকুৰ গৱেষণা আৰু পৰীক্ষণ কেন্দ্ৰ আছে।[14] [[File:Korean Jindo Dog.jpg|thumb|[[কোৰিয়ান জিণ্ডো ডগ]]]] জোৱাৰ-ভাটাৰ লগত জড়িত সমুদ্ৰপৃষ্ঠৰ তাৰতম্যৰ ফলত মূল জিণ্ডো দ্বীপ আৰু জিণ্ডোৰ দক্ষিণে থকা সৰু মোডো দ্বীপৰ মাজত প্ৰায় এঘণ্টাৰ বাবে ২.৯ কিলোমিটাৰ দীঘল আৰু ১০–৪০ মিটাৰ বহল স্থলপথ মুকলি হয়। বছৰত প্ৰায় দুবাৰকৈ, প্ৰায় এপ্ৰিল–জুন মাহত এই পৰিঘটনা সংঘটিত হয়।[15] দীৰ্ঘদিন ধৰি ইয়াক "জিণ্ডোৰ সাগৰীয় পথ" নামৰ স্থানীয় উৎসৱত উদযাপন কৰা হৈছিল যদিও ১৯৭৫ চনলৈকে ইয়াক বিশ্বৰ বাবে বহুলাংশে অজ্ঞাত আছিল, যেতিয়া ফ্ৰান্সৰ ৰাষ্ট্ৰদূত পিয়েৰ ৰেণ্ডীয়ে ফ্ৰান্সৰ এখন বাতৰি কাকতত এই পৰিঘটনাৰ বিষয়ে বৰ্ণনা কৰিছিল।[16][17] আজিকালি বছৰি প্ৰায় ডেৰ লাখ বিদেশী আৰু স্থানীয় পৰ্যটকে এই অনুষ্ঠানত উপস্থিত থাকে। ইয়াৰ লগত স্থানীয় উৎসৱ অনুষ্ঠিত হয় য'ত গেংগাংশ্বিল্লো (Ganggangsuwollae; কোৰিয়ান পৰম্পৰাগত বৃত্ত নৃত্য), ছিৎকিম-গাট (Ssitkim-gut, এটা শ্বেমান অনুষ্ঠান, মৃতকৰ আত্মাক সান্ত্বনা দিয়া), ডুৱেল নোৰা (Deul Norae; পৰম্পৰাগত কৃষকৰ গীত), মাংগা (Manga; সমাধি অনুষ্ঠানৰ গীত), জিণ্ডো ডগ শ্ব', বুকনোৰি (Buknori; ড্ৰাম পৰিবেশন) আৰু আতচবাজী আদি।[1][18] দ্বীপটোত ছ’জুন, নামজিন আৰু ছোচি নামৰ তিনিখন আৰ্ট গেলেৰী আছে, য’ত বিগত শতিকাজুৰি ইয়াত কাম কৰা চিত্ৰশিল্পীসকলৰ সংগ্ৰহ আছে।[19] ==তথ্য সূত্ৰ== m90fxbftf26kzd1f895zf51ouw4z1uw 516925 516924 2025-06-10T18:16:04Z Pranamikaadhikary 27435 /* পৰ্যটন */ 516925 wikitext text/x-wiki {{Infobox islands | name = জিণ্ডো | image_name = | image_caption = | image_size = | native_name = 진도 | native_name_link = কোৰিয়ান ভাষা | nickname = | location = ইয়েলো ছি, ইষ্ট চাইনা ছি | coordinates = {{coord|34|28|59|N|126|15|43|E|display=inline}} | mapframe-zoom = 8 | archipelago = | total_islands = | major_islands = | area_km2 = ৩৬৩.১৬ | length_km = | width_km = | highest_mount = Cheomchal | elevation_m = ৪৮৫ | country = দক্ষিণ কোৰিয়া | country_admin_divisions_title = প্ৰদেশ | country_admin_divisions = দক্ষিণ জিওলা | country_admin_divisions_title_1 = | country_admin_divisions_1 = | country_admin_divisions_title_2 = | country_admin_divisions_2 = | country_largest_city = জিণ্ডো কাউণ্টি | country_largest_city_population = | population = | population_as_of = | density_km2 = | ethnic_groups = কোৰিয়ান লোক | additional_info = }} '''জিণ্ডো''' (কোৰিয়ান: 진도) দক্ষিণ কোৰিয়াৰ তৃতীয় বৃহত্তম দ্বীপ।<ref name=r1/> বহুত সৰু সৰু দ্বীপৰ এটা গোটৰ সৈতে মিলি ই জিণ্ডো কাউণ্টি গঠন কৰিছে। কোৰিয়া উপদ্বীপৰ দক্ষিণ-পশ্চিম কোণৰ ঠিক ওচৰতে দক্ষিণ জেওলা প্ৰদেশত এই দ্বীপটো অৱস্থিত। এই দ্বীপটোক মূল ভূখণ্ডৰ পৰা মিয়ংনিয়াং জলদ্বীপেৰে পৃথক কৰা হৈছে; কিন্তু এই জলদ্বীপটো এতিয়া দক্ষিণ কোৰিয়াৰ ৪৮৪ মিটাৰ দৈৰ্ঘ্যৰ আটাইতকৈ দীঘল কেবল ষ্টেড দলংখনে সংলগ্ন কৰি আছে। ইয়াত ১৫৯৭ চনত এডমিৰেল য়ি ছান-চিনে মিয়ংনিয়াঙৰ যুদ্ধত জয়লাভ কৰি বহু উচ্চমানৰ জাপানী বহৰক পৰাস্ত কৰিছিল। প্ৰতি বছৰে বসন্ত বা গ্ৰীষ্মকালৰ এটা পৰিৱৰ্তনশীল দিনত জোৱাৰ-ভাটাৰ কাৰ্যকলাপৰ ফলত মূল জিণ্ডো দ্বীপ আৰু সৰু মোডো দ্বীপৰ মাজত প্ৰায় এঘণ্টাৰ বাবে এটা '''সংকীৰ্ণ স্থলপথ''' (প্ৰায় ২.৯ কিলোমিটাৰ দীঘল আৰু ৪০ মিটাৰ বহল) খোল খায়।<ref>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020200 Jindo Mysterious Sea Road] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120303020545/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020200|date=3 March 2012}}, Jindo County</ref> এই পৰিঘটনাই লাখ লাখ পৰ্যটকক আকৰ্ষণ কৰে আৰু ইয়াত সেই সময়ত স্থানীয় উৎসৱৰ আয়োজন কৰা হয়। ==ইতিহাস== প্ৰাগঐতিহাসিক কালৰ পৰাই এই দ্বীপটো পৰিচিত আৰু মানুহৰ বসতিপ্ৰধান আছিল। ৯৯৫ চনত ইয়াৰ নাম হায়েয়াংডো কৰা হয়, আৰু পিছলৈ ইয়াৰ নাম সলনি কৰি ''অকজু কাউন্টি'' কৰা হয় আৰু কোৰিয়াৰ ১৪খন ৰাজ্যৰ ভিতৰত অন্যতম বুলি পৰিগণিত হয়। ১০০১ চনত অকজু দ্বীপটো জিণ্ডোলৈ সলনি কৰা হয়। ১২৩১–১২৭০ চনত কোৰিয়াত মংগোলীয় আক্ৰমণৰ সময়ত এই দ্বীপটোৱে ছাম্বিয়েলচো বিদ্ৰোহ বাহিনীৰ আশ্ৰয়স্থল হিচাপে কাম কৰিছিল।<ref>Hyŏng-sik Sin [https://books.google.com/books?id=o-WlUd3cjh0C&pg=PT68 A Brief history of Korea, Vol. 1], Ewha Womans University Press, 2005 {{ISBN|89-7300-619-3}}, p. 68</ref> কিন্তু ১২৭১ চনত মংগোলীয়সকলে দ্বীপটো দখল কৰি তাৰ পৰা সকলো বাসিন্দাক আঁতৰাই পেলায়। মংগোলীয় আক্ৰমণৰ পিছত ঘূৰি অহা দ্বীপটোৰ জনসংখ্যা জাপানী জলদস্যুৰ আক্ৰমণৰ দ্বাৰা অহৰহ ভাবুকিৰ সন্মুখীন হৈছিল আৰু সেয়েহে চতুৰ্দশ শতিকাৰ সময়ছোৱাত দ্বীপটো প্ৰায় খালী হৈ পৰিছিল।<ref name=hist>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN01020100 History] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110722141207/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN01020100 |date=2011-07-22 }}, Jindo County</ref> ১৫৯৭ চনৰ ১৬ ছেপ্টেম্বৰত সাত বছৰীয়া যুদ্ধৰ সময়ত কোৰিয়াৰ এডমিৰেল য়ি ছান-চিনে ম্যয়ংনিয়াং জলদ্বীপত অনুষ্ঠিত হোৱা ম্যয়ংনিয়াং যুদ্ধত নিৰ্ণায়ক জয় লাভ কৰে। ১৩খন পেনোক্সিয়ন আৰু প্ৰায় ২০০ জন সৈন্যৰে তেওঁ ১৩৩খন যুদ্ধজাহাজ আৰু ২০০খন সহায়ক জাহাজৰ জাপানী বহৰক পৰাস্ত কৰে।<ref>桑 田忠親 [Kuwata, Tadachika], ed., 旧参謀本部編纂, [Kyu Sanbo Honbu], 朝鮮の役 [Chosen no Eki]　(日本の戦史 [Nihon no Senshi] Vol.&nbsp;5), 1965, p.&nbsp;192.</ref><ref>''Nanjung Ilgi. War Diary of Admiral Yi Sun-sin''. Translated by Ha Tae Hung, edited by Sohn Pow-key. Yonsei University Press, Seoul, Korea, 1977, p.&nbsp;312, {{ISBN|89-7141-018-3}}.</ref><ref name="turnbull202">Turnbull, Stephen. Samurai Invasion: Japan’s Korean War 1592–98. London: Cassell & Co, 2002, {{ISBN|0-304-35948-3}}, p. 202</ref> ঈ-ছান-চিনৰ জীৱনকালত এই জলদ্বীপটোক 'উলডলমক' বা 'গৰ্জনকাৰী চেনেল' বুলিও জনা গৈছিল, সম্ভৱতঃ চেনেলটোত থকা শক্তিশালী জোৱাৰ-ভাটাৰ বলৰ বাবে, যিবোৰ বসন্ত কালত বিশেষভাৱে জোৰেৰে আহিছিল।<ref name=nok/> ==মিয়ংনিয়াং জলপথ== [[File:진도 울돌목 (1379).jpeg|thumb|জলপথটোৰ উপগ্ৰহ চিত্ৰ, ২০২০]] মিয়াংনিয়াং জলপথে মূল ভূখণ্ডৰ হায়েনাম কাউণ্টিৰ পৰা জিণ্ডো দ্বীপ আৰু জিণ্ডো কাউণ্টিক পৃথক কৰে। ইয়াৰ আটাইতকৈ সংকীৰ্ণ স্থানত এই জলপথটো প্ৰায় ৩০০ মিটাৰ বহল আৰু ২২ মিটাৰ পৰ্যন্ত গভীৰ, বসন্ত কালত জোৱাৰৰ তাৰতম্য ৬ মিটাৰ পৰ্যন্ত। জোৱাৰ-ভাটাৰ সোঁত ৬ মিটাৰ প্ৰতি ছেকেণ্ড পৰ্যন্ত হয় আৰু ইয়াক এছিয়াৰ ভিতৰতে আটাইতকৈ দ্ৰুত বুলি গণ্য কৰা হয়। জলপথত ঘূৰ্ণীবতাহৰ সৈতে মিলি এই দ্ৰুত জোৱাৰ-ভাটাৰ ফলত যাতায়াতত বাধাৰ সৃষ্টি হয়।<ref name=nok/> এই অঞ্চলত সঘনাই আমফান ঘটে আৰু বতাহৰ গড় গতিবেগ ৪৮ মিটাৰ প্ৰতি ছেকেণ্ড। উপকূল অতি অনিয়মিত আৰু ইয়াত অসংখ্য সৰু সৰু উপত্যকা, পাহাৰ আৰু দ্বীপ আছে। পাৰবোৰ ঠেক আৰু আগ্নেয় আৰু আগ্নেয়গিৰিৰ শিলৰ খহনীয়া কৰি তৈয়াৰ কৰা হয়। এই জলদ্বীপত যথেষ্ট গুৰুত্বপূৰ্ণ নৌ পৰিবহণ আছে।<ref name=king>M. J. King, et al. [https://books.google.com/books?id=XYlVPmR34YsC&pg=PA175 Twinning of Jindo Grand Bridge, Republic of Korea] in Current and future trends in bridge design, construction and maintenance 2: safety, economy, sustainability and aesthetics; proceedings of the international conference organized by the Institution of Civil Engineers and held in Hong Kong on 25–26 April 2001 {{ISBN|0-7277-3091-6}} pp. 175, 177</ref> ==জিণ্ডো দলং== [[File:Jindo Bridge.jpg|thumb|যুৰীয়া জিণ্ডো দলং]] অতি একে ডিজাইনৰ দুখন কেবল ষ্টেড দলঙেৰে গঠিত এখন যুৰীয়া দলঙে জিণ্ডো দ্বীপক মূল ভূখণ্ডৰ সৈতে সংযোগ কৰে আৰু ইয়াৰ আকৃতি জিণ্ডো কাউণ্টিৰ ল’গ’ত প্ৰতিফলিত হয়। ১৯৮৪ চনৰ ১৮ অক্টোবৰত প্ৰথম জিণ্ডো দলং মুকলি কৰা হয়।<ref name=nok>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020000 Nokjin Area] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100203122328/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020000 |date=2010-02-03 }}, Jindo County</ref> ইয়াৰ মূল দৈৰ্ঘ্য ৩৪৪ মিটাৰ আৰু দুটা কাষৰ দৈৰ্ঘ্য ৭০ মিটাৰ যাৰ ফলত মুঠ দৈৰ্ঘ্য ৪৮৪ মিটাৰ আৰু ইয়াৰ প্ৰস্থ মাত্ৰ ১১.৭ মিটাৰ। মুকলিৰ সময়ত ই আছিল বিশ্বৰ আটাইতকৈ দীঘল আৰু সংকীৰ্ণ ওলমা দলং। দলঙৰ তলৰ ২০০ মিটাৰ অংশ ২০ মিটাৰৰ তলৰ চিলিং থকা জাহাজৰ বাবে ডাঙৰ পৰিবহণৰ বাবে মুকলি।<ref name=king/> স্থানীয় যাতায়াত বৃদ্ধিৰ অৰ্থ হ'ল চৰকাৰে ২০০৫ চনত দ্বিতীয়খন দলং সংযোজন কৰিবলগীয়া হৈছিল, যিখন দলং একে দৈৰ্ঘ্যৰ, কিন্তু ১২.৫ মিটাৰ বহল।<ref>{{Cite web |url=http://www.pennfamily.org/KSS-USA/20060926-2508.htm |title=Korean Bridge Series |access-date=2010-09-08 |archive-date=2011-07-16 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110716064554/http://www.pennfamily.org/KSS-USA/20060926-2508.htm |url-status=dead }}</ref> ==পৰ্যটন== কোৰিয়ান জিণ্ডো ডগ নামৰ এটা মজলীয়া আকাৰৰ চিকাৰী কুকুৰৰ প্ৰজাতি এই দ্বীপটোৰ থলুৱা প্ৰজাতি।<ref name=":0">{{Cite web |title=Korea Kennel Federation |url=https://www.thekkf.or.kr/new_home/en/koreanbreeds.php |website=www.thekkf.or.kr}}</ref> কোৰিয়াত ইয়াৰ তীব্ৰ আনুগত্য, ঘৰৰ প্ৰতি থকা মোহ আৰু চিকাৰৰ ক্ষমতাৰ বাবে জনাজাত।<ref>[http://www.ukcdogs.com/WebSite.nsf/Breeds/JindoRevisedJuly12009 Jindo] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110603235930/http://www.ukcdogs.com/WebSite.nsf/Breeds/JindoRevisedJuly12009 |date=2011-06-03 }}, July 1, 2009</ref> ১৯৩৬ চনৰ পৰা কুকুৰটোক ৰাষ্ট্ৰীয় সাংস্কৃতিক উত্তৰাধিকাৰ হিচাপে গণ্য কৰা হয় আৰু যুদ্ধৰ সময়ত ইয়াক সুৰক্ষিত কৰা হয়।<ref>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN05040000 Details of designation] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110914084553/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN05040000 |date=2011-09-14 }}, Jindo County</ref> দ্বীপটোত জিণ্ডো কুকুৰ গৱেষণা আৰু পৰীক্ষণ কেন্দ্ৰ আছে।<ref>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN05010000 Jindo Dog Research and Testing Center] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110722140330/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN05010000 |date=2011-07-22 }}, Jindo County</ref> [[File:Korean Jindo Dog.jpg|thumb|[[কোৰিয়ান জিণ্ডো ডগ]]]] জোৱাৰ-ভাটাৰ লগত জড়িত সমুদ্ৰপৃষ্ঠৰ তাৰতম্যৰ ফলত মূল জিণ্ডো দ্বীপ আৰু জিণ্ডোৰ দক্ষিণে থকা সৰু মোডো দ্বীপৰ মাজত প্ৰায় এঘণ্টাৰ বাবে ২.৯ কিলোমিটাৰ দীঘল আৰু ১০–৪০ মিটাৰ বহল স্থলপথ মুকলি হয়। বছৰত প্ৰায় দুবাৰকৈ, প্ৰায় এপ্ৰিল–জুন মাহত এই পৰিঘটনা সংঘটিত হয়।[15] দীৰ্ঘদিন ধৰি ইয়াক "জিণ্ডোৰ সাগৰীয় পথ" নামৰ স্থানীয় উৎসৱত উদযাপন কৰা হৈছিল যদিও ১৯৭৫ চনলৈকে ইয়াক বিশ্বৰ বাবে বহুলাংশে অজ্ঞাত আছিল, যেতিয়া ফ্ৰান্সৰ ৰাষ্ট্ৰদূত পিয়েৰ ৰেণ্ডীয়ে ফ্ৰান্সৰ এখন বাতৰি কাকতত এই পৰিঘটনাৰ বিষয়ে বৰ্ণনা কৰিছিল।[16][17] আজিকালি বছৰি প্ৰায় ডেৰ লাখ বিদেশী আৰু স্থানীয় পৰ্যটকে এই অনুষ্ঠানত উপস্থিত থাকে। ইয়াৰ লগত স্থানীয় উৎসৱ অনুষ্ঠিত হয় য'ত গেংগাংশ্বিল্লো (Ganggangsuwollae; কোৰিয়ান পৰম্পৰাগত বৃত্ত নৃত্য), ছিৎকিম-গাট (Ssitkim-gut, এটা শ্বেমান অনুষ্ঠান, মৃতকৰ আত্মাক সান্ত্বনা দিয়া), ডুৱেল নোৰা (Deul Norae; পৰম্পৰাগত কৃষকৰ গীত), মাংগা (Manga; সমাধি অনুষ্ঠানৰ গীত), জিণ্ডো ডগ শ্ব', বুকনোৰি (Buknori; ড্ৰাম পৰিবেশন) আৰু আতচবাজী আদি।[1][18] দ্বীপটোত ছ’জুন, নামজিন আৰু ছোচি নামৰ তিনিখন আৰ্ট গেলেৰী আছে, য’ত বিগত শতিকাজুৰি ইয়াত কাম কৰা চিত্ৰশিল্পীসকলৰ সংগ্ৰহ আছে।[19] ==তথ্য সূত্ৰ== n38iaiqlq2hfjaposc8fmmcems0l9tt 516926 516925 2025-06-10T18:17:28Z Pranamikaadhikary 27435 /* পৰ্যটন */ 516926 wikitext text/x-wiki {{Infobox islands | name = জিণ্ডো | image_name = | image_caption = | image_size = | native_name = 진도 | native_name_link = কোৰিয়ান ভাষা | nickname = | location = ইয়েলো ছি, ইষ্ট চাইনা ছি | coordinates = {{coord|34|28|59|N|126|15|43|E|display=inline}} | mapframe-zoom = 8 | archipelago = | total_islands = | major_islands = | area_km2 = ৩৬৩.১৬ | length_km = | width_km = | highest_mount = Cheomchal | elevation_m = ৪৮৫ | country = দক্ষিণ কোৰিয়া | country_admin_divisions_title = প্ৰদেশ | country_admin_divisions = দক্ষিণ জিওলা | country_admin_divisions_title_1 = | country_admin_divisions_1 = | country_admin_divisions_title_2 = | country_admin_divisions_2 = | country_largest_city = জিণ্ডো কাউণ্টি | country_largest_city_population = | population = | population_as_of = | density_km2 = | ethnic_groups = কোৰিয়ান লোক | additional_info = }} '''জিণ্ডো''' (কোৰিয়ান: 진도) দক্ষিণ কোৰিয়াৰ তৃতীয় বৃহত্তম দ্বীপ।<ref name=r1/> বহুত সৰু সৰু দ্বীপৰ এটা গোটৰ সৈতে মিলি ই জিণ্ডো কাউণ্টি গঠন কৰিছে। কোৰিয়া উপদ্বীপৰ দক্ষিণ-পশ্চিম কোণৰ ঠিক ওচৰতে দক্ষিণ জেওলা প্ৰদেশত এই দ্বীপটো অৱস্থিত। এই দ্বীপটোক মূল ভূখণ্ডৰ পৰা মিয়ংনিয়াং জলদ্বীপেৰে পৃথক কৰা হৈছে; কিন্তু এই জলদ্বীপটো এতিয়া দক্ষিণ কোৰিয়াৰ ৪৮৪ মিটাৰ দৈৰ্ঘ্যৰ আটাইতকৈ দীঘল কেবল ষ্টেড দলংখনে সংলগ্ন কৰি আছে। ইয়াত ১৫৯৭ চনত এডমিৰেল য়ি ছান-চিনে মিয়ংনিয়াঙৰ যুদ্ধত জয়লাভ কৰি বহু উচ্চমানৰ জাপানী বহৰক পৰাস্ত কৰিছিল। প্ৰতি বছৰে বসন্ত বা গ্ৰীষ্মকালৰ এটা পৰিৱৰ্তনশীল দিনত জোৱাৰ-ভাটাৰ কাৰ্যকলাপৰ ফলত মূল জিণ্ডো দ্বীপ আৰু সৰু মোডো দ্বীপৰ মাজত প্ৰায় এঘণ্টাৰ বাবে এটা '''সংকীৰ্ণ স্থলপথ''' (প্ৰায় ২.৯ কিলোমিটাৰ দীঘল আৰু ৪০ মিটাৰ বহল) খোল খায়।<ref>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020200 Jindo Mysterious Sea Road] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120303020545/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020200|date=3 March 2012}}, Jindo County</ref> এই পৰিঘটনাই লাখ লাখ পৰ্যটকক আকৰ্ষণ কৰে আৰু ইয়াত সেই সময়ত স্থানীয় উৎসৱৰ আয়োজন কৰা হয়। ==ইতিহাস== প্ৰাগঐতিহাসিক কালৰ পৰাই এই দ্বীপটো পৰিচিত আৰু মানুহৰ বসতিপ্ৰধান আছিল। ৯৯৫ চনত ইয়াৰ নাম হায়েয়াংডো কৰা হয়, আৰু পিছলৈ ইয়াৰ নাম সলনি কৰি ''অকজু কাউন্টি'' কৰা হয় আৰু কোৰিয়াৰ ১৪খন ৰাজ্যৰ ভিতৰত অন্যতম বুলি পৰিগণিত হয়। ১০০১ চনত অকজু দ্বীপটো জিণ্ডোলৈ সলনি কৰা হয়। ১২৩১–১২৭০ চনত কোৰিয়াত মংগোলীয় আক্ৰমণৰ সময়ত এই দ্বীপটোৱে ছাম্বিয়েলচো বিদ্ৰোহ বাহিনীৰ আশ্ৰয়স্থল হিচাপে কাম কৰিছিল।<ref>Hyŏng-sik Sin [https://books.google.com/books?id=o-WlUd3cjh0C&pg=PT68 A Brief history of Korea, Vol. 1], Ewha Womans University Press, 2005 {{ISBN|89-7300-619-3}}, p. 68</ref> কিন্তু ১২৭১ চনত মংগোলীয়সকলে দ্বীপটো দখল কৰি তাৰ পৰা সকলো বাসিন্দাক আঁতৰাই পেলায়। মংগোলীয় আক্ৰমণৰ পিছত ঘূৰি অহা দ্বীপটোৰ জনসংখ্যা জাপানী জলদস্যুৰ আক্ৰমণৰ দ্বাৰা অহৰহ ভাবুকিৰ সন্মুখীন হৈছিল আৰু সেয়েহে চতুৰ্দশ শতিকাৰ সময়ছোৱাত দ্বীপটো প্ৰায় খালী হৈ পৰিছিল।<ref name=hist>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN01020100 History] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110722141207/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN01020100 |date=2011-07-22 }}, Jindo County</ref> ১৫৯৭ চনৰ ১৬ ছেপ্টেম্বৰত সাত বছৰীয়া যুদ্ধৰ সময়ত কোৰিয়াৰ এডমিৰেল য়ি ছান-চিনে ম্যয়ংনিয়াং জলদ্বীপত অনুষ্ঠিত হোৱা ম্যয়ংনিয়াং যুদ্ধত নিৰ্ণায়ক জয় লাভ কৰে। ১৩খন পেনোক্সিয়ন আৰু প্ৰায় ২০০ জন সৈন্যৰে তেওঁ ১৩৩খন যুদ্ধজাহাজ আৰু ২০০খন সহায়ক জাহাজৰ জাপানী বহৰক পৰাস্ত কৰে।<ref>桑 田忠親 [Kuwata, Tadachika], ed., 旧参謀本部編纂, [Kyu Sanbo Honbu], 朝鮮の役 [Chosen no Eki]　(日本の戦史 [Nihon no Senshi] Vol.&nbsp;5), 1965, p.&nbsp;192.</ref><ref>''Nanjung Ilgi. War Diary of Admiral Yi Sun-sin''. Translated by Ha Tae Hung, edited by Sohn Pow-key. Yonsei University Press, Seoul, Korea, 1977, p.&nbsp;312, {{ISBN|89-7141-018-3}}.</ref><ref name="turnbull202">Turnbull, Stephen. Samurai Invasion: Japan’s Korean War 1592–98. London: Cassell & Co, 2002, {{ISBN|0-304-35948-3}}, p. 202</ref> ঈ-ছান-চিনৰ জীৱনকালত এই জলদ্বীপটোক 'উলডলমক' বা 'গৰ্জনকাৰী চেনেল' বুলিও জনা গৈছিল, সম্ভৱতঃ চেনেলটোত থকা শক্তিশালী জোৱাৰ-ভাটাৰ বলৰ বাবে, যিবোৰ বসন্ত কালত বিশেষভাৱে জোৰেৰে আহিছিল।<ref name=nok/> ==মিয়ংনিয়াং জলপথ== [[File:진도 울돌목 (1379).jpeg|thumb|জলপথটোৰ উপগ্ৰহ চিত্ৰ, ২০২০]] মিয়াংনিয়াং জলপথে মূল ভূখণ্ডৰ হায়েনাম কাউণ্টিৰ পৰা জিণ্ডো দ্বীপ আৰু জিণ্ডো কাউণ্টিক পৃথক কৰে। ইয়াৰ আটাইতকৈ সংকীৰ্ণ স্থানত এই জলপথটো প্ৰায় ৩০০ মিটাৰ বহল আৰু ২২ মিটাৰ পৰ্যন্ত গভীৰ, বসন্ত কালত জোৱাৰৰ তাৰতম্য ৬ মিটাৰ পৰ্যন্ত। জোৱাৰ-ভাটাৰ সোঁত ৬ মিটাৰ প্ৰতি ছেকেণ্ড পৰ্যন্ত হয় আৰু ইয়াক এছিয়াৰ ভিতৰতে আটাইতকৈ দ্ৰুত বুলি গণ্য কৰা হয়। জলপথত ঘূৰ্ণীবতাহৰ সৈতে মিলি এই দ্ৰুত জোৱাৰ-ভাটাৰ ফলত যাতায়াতত বাধাৰ সৃষ্টি হয়।<ref name=nok/> এই অঞ্চলত সঘনাই আমফান ঘটে আৰু বতাহৰ গড় গতিবেগ ৪৮ মিটাৰ প্ৰতি ছেকেণ্ড। উপকূল অতি অনিয়মিত আৰু ইয়াত অসংখ্য সৰু সৰু উপত্যকা, পাহাৰ আৰু দ্বীপ আছে। পাৰবোৰ ঠেক আৰু আগ্নেয় আৰু আগ্নেয়গিৰিৰ শিলৰ খহনীয়া কৰি তৈয়াৰ কৰা হয়। এই জলদ্বীপত যথেষ্ট গুৰুত্বপূৰ্ণ নৌ পৰিবহণ আছে।<ref name=king>M. J. King, et al. [https://books.google.com/books?id=XYlVPmR34YsC&pg=PA175 Twinning of Jindo Grand Bridge, Republic of Korea] in Current and future trends in bridge design, construction and maintenance 2: safety, economy, sustainability and aesthetics; proceedings of the international conference organized by the Institution of Civil Engineers and held in Hong Kong on 25–26 April 2001 {{ISBN|0-7277-3091-6}} pp. 175, 177</ref> ==জিণ্ডো দলং== [[File:Jindo Bridge.jpg|thumb|যুৰীয়া জিণ্ডো দলং]] অতি একে ডিজাইনৰ দুখন কেবল ষ্টেড দলঙেৰে গঠিত এখন যুৰীয়া দলঙে জিণ্ডো দ্বীপক মূল ভূখণ্ডৰ সৈতে সংযোগ কৰে আৰু ইয়াৰ আকৃতি জিণ্ডো কাউণ্টিৰ ল’গ’ত প্ৰতিফলিত হয়। ১৯৮৪ চনৰ ১৮ অক্টোবৰত প্ৰথম জিণ্ডো দলং মুকলি কৰা হয়।<ref name=nok>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020000 Nokjin Area] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100203122328/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020000 |date=2010-02-03 }}, Jindo County</ref> ইয়াৰ মূল দৈৰ্ঘ্য ৩৪৪ মিটাৰ আৰু দুটা কাষৰ দৈৰ্ঘ্য ৭০ মিটাৰ যাৰ ফলত মুঠ দৈৰ্ঘ্য ৪৮৪ মিটাৰ আৰু ইয়াৰ প্ৰস্থ মাত্ৰ ১১.৭ মিটাৰ। মুকলিৰ সময়ত ই আছিল বিশ্বৰ আটাইতকৈ দীঘল আৰু সংকীৰ্ণ ওলমা দলং। দলঙৰ তলৰ ২০০ মিটাৰ অংশ ২০ মিটাৰৰ তলৰ চিলিং থকা জাহাজৰ বাবে ডাঙৰ পৰিবহণৰ বাবে মুকলি।<ref name=king/> স্থানীয় যাতায়াত বৃদ্ধিৰ অৰ্থ হ'ল চৰকাৰে ২০০৫ চনত দ্বিতীয়খন দলং সংযোজন কৰিবলগীয়া হৈছিল, যিখন দলং একে দৈৰ্ঘ্যৰ, কিন্তু ১২.৫ মিটাৰ বহল।<ref>{{Cite web |url=http://www.pennfamily.org/KSS-USA/20060926-2508.htm |title=Korean Bridge Series |access-date=2010-09-08 |archive-date=2011-07-16 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110716064554/http://www.pennfamily.org/KSS-USA/20060926-2508.htm |url-status=dead }}</ref> ==পৰ্যটন== কোৰিয়ান জিণ্ডো ডগ নামৰ এটা মজলীয়া আকাৰৰ চিকাৰী কুকুৰৰ প্ৰজাতি এই দ্বীপটোৰ থলুৱা প্ৰজাতি।<ref name=":0">{{Cite web |title=Korea Kennel Federation |url=https://www.thekkf.or.kr/new_home/en/koreanbreeds.php |website=www.thekkf.or.kr}}</ref> কোৰিয়াত ইয়াৰ তীব্ৰ আনুগত্য, ঘৰৰ প্ৰতি থকা মোহ আৰু চিকাৰৰ ক্ষমতাৰ বাবে জনাজাত।<ref>[http://www.ukcdogs.com/WebSite.nsf/Breeds/JindoRevisedJuly12009 Jindo] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110603235930/http://www.ukcdogs.com/WebSite.nsf/Breeds/JindoRevisedJuly12009 |date=2011-06-03 }}, July 1, 2009</ref> ১৯৩৬ চনৰ পৰা কুকুৰটোক ৰাষ্ট্ৰীয় সাংস্কৃতিক উত্তৰাধিকাৰ হিচাপে গণ্য কৰা হয় আৰু যুদ্ধৰ সময়ত ইয়াক সুৰক্ষিত কৰা হয়।<ref>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN05040000 Details of designation] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110914084553/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN05040000 |date=2011-09-14 }}, Jindo County</ref> দ্বীপটোত জিণ্ডো কুকুৰ গৱেষণা আৰু পৰীক্ষণ কেন্দ্ৰ আছে।<ref>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN05010000 Jindo Dog Research and Testing Center] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110722140330/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN05010000 |date=2011-07-22 }}, Jindo County</ref> [[File:Korean Jindo Dog.jpg|thumb|[[কোৰিয়ান জিণ্ডো ডগ]]]] জোৱাৰ-ভাটাৰ লগত জড়িত সমুদ্ৰপৃষ্ঠৰ তাৰতম্যৰ ফলত মূল জিণ্ডো দ্বীপ আৰু জিণ্ডোৰ দক্ষিণে থকা সৰু মোডো দ্বীপৰ মাজত প্ৰায় এঘণ্টাৰ বাবে ২.৯ কিলোমিটাৰ দীঘল আৰু ১০–৪০ মিটাৰ বহল স্থলপথ মুকলি হয়। বছৰত প্ৰায় দুবাৰকৈ, প্ৰায় এপ্ৰিল–জুন মাহত এই পৰিঘটনা সংঘটিত হয়।[15] দীৰ্ঘদিন ধৰি ইয়াক "জিণ্ডোৰ সাগৰীয় পথ" নামৰ স্থানীয় উৎসৱত উদযাপন কৰা হৈছিল যদিও ১৯৭৫ চনলৈকে ইয়াক বিশ্বৰ বাবে বহুলাংশে অজ্ঞাত আছিল, যেতিয়া ফ্ৰান্সৰ ৰাষ্ট্ৰদূত পিয়েৰ ৰেণ্ডীয়ে ফ্ৰান্সৰ এখন বাতৰি কাকতত এই পৰিঘটনাৰ বিষয়ে বৰ্ণনা কৰিছিল।[16][17] [[File:20691 모심기를 마치고 한바탕 논다 국가무형 남도들노래 2004 전남 진도.jpg|thumb|জিণ্ডো কৃষকসকলে পৰম্পৰাগত সংগীত পৰিৱেশন কৰিছে (২০০৪)]]আজিকালি বছৰি প্ৰায় ডেৰ লাখ বিদেশী আৰু স্থানীয় পৰ্যটকে এই অনুষ্ঠানত উপস্থিত থাকে। ইয়াৰ লগত স্থানীয় উৎসৱ অনুষ্ঠিত হয় য'ত গেংগাংশ্বিল্লো (Ganggangsuwollae; কোৰিয়ান পৰম্পৰাগত বৃত্ত নৃত্য), ছিৎকিম-গাট (Ssitkim-gut, এটা শ্বেমান অনুষ্ঠান, মৃতকৰ আত্মাক সান্ত্বনা দিয়া), ডুৱেল নোৰা (Deul Norae; পৰম্পৰাগত কৃষকৰ গীত), মাংগা (Manga; সমাধি অনুষ্ঠানৰ গীত), জিণ্ডো ডগ শ্ব', বুকনোৰি (Buknori; ড্ৰাম পৰিবেশন) আৰু আতচবাজী আদি।[1][18] দ্বীপটোত ছ’জুন, নামজিন আৰু ছোচি নামৰ তিনিখন আৰ্ট গেলেৰী আছে, য’ত বিগত শতিকাজুৰি ইয়াত কাম কৰা চিত্ৰশিল্পীসকলৰ সংগ্ৰহ আছে।[19] ==তথ্য সূত্ৰ== 4fnunqonsajdg8payjyhpno13n7sc1q 516927 516926 2025-06-10T18:18:26Z Pranamikaadhikary 27435 /* পৰ্যটন */ 516927 wikitext text/x-wiki {{Infobox islands | name = জিণ্ডো | image_name = | image_caption = | image_size = | native_name = 진도 | native_name_link = কোৰিয়ান ভাষা | nickname = | location = ইয়েলো ছি, ইষ্ট চাইনা ছি | coordinates = {{coord|34|28|59|N|126|15|43|E|display=inline}} | mapframe-zoom = 8 | archipelago = | total_islands = | major_islands = | area_km2 = ৩৬৩.১৬ | length_km = | width_km = | highest_mount = Cheomchal | elevation_m = ৪৮৫ | country = দক্ষিণ কোৰিয়া | country_admin_divisions_title = প্ৰদেশ | country_admin_divisions = দক্ষিণ জিওলা | country_admin_divisions_title_1 = | country_admin_divisions_1 = | country_admin_divisions_title_2 = | country_admin_divisions_2 = | country_largest_city = জিণ্ডো কাউণ্টি | country_largest_city_population = | population = | population_as_of = | density_km2 = | ethnic_groups = কোৰিয়ান লোক | additional_info = }} '''জিণ্ডো''' (কোৰিয়ান: 진도) দক্ষিণ কোৰিয়াৰ তৃতীয় বৃহত্তম দ্বীপ।<ref name=r1/> বহুত সৰু সৰু দ্বীপৰ এটা গোটৰ সৈতে মিলি ই জিণ্ডো কাউণ্টি গঠন কৰিছে। কোৰিয়া উপদ্বীপৰ দক্ষিণ-পশ্চিম কোণৰ ঠিক ওচৰতে দক্ষিণ জেওলা প্ৰদেশত এই দ্বীপটো অৱস্থিত। এই দ্বীপটোক মূল ভূখণ্ডৰ পৰা মিয়ংনিয়াং জলদ্বীপেৰে পৃথক কৰা হৈছে; কিন্তু এই জলদ্বীপটো এতিয়া দক্ষিণ কোৰিয়াৰ ৪৮৪ মিটাৰ দৈৰ্ঘ্যৰ আটাইতকৈ দীঘল কেবল ষ্টেড দলংখনে সংলগ্ন কৰি আছে। ইয়াত ১৫৯৭ চনত এডমিৰেল য়ি ছান-চিনে মিয়ংনিয়াঙৰ যুদ্ধত জয়লাভ কৰি বহু উচ্চমানৰ জাপানী বহৰক পৰাস্ত কৰিছিল। প্ৰতি বছৰে বসন্ত বা গ্ৰীষ্মকালৰ এটা পৰিৱৰ্তনশীল দিনত জোৱাৰ-ভাটাৰ কাৰ্যকলাপৰ ফলত মূল জিণ্ডো দ্বীপ আৰু সৰু মোডো দ্বীপৰ মাজত প্ৰায় এঘণ্টাৰ বাবে এটা '''সংকীৰ্ণ স্থলপথ''' (প্ৰায় ২.৯ কিলোমিটাৰ দীঘল আৰু ৪০ মিটাৰ বহল) খোল খায়।<ref>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020200 Jindo Mysterious Sea Road] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120303020545/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020200|date=3 March 2012}}, Jindo County</ref> এই পৰিঘটনাই লাখ লাখ পৰ্যটকক আকৰ্ষণ কৰে আৰু ইয়াত সেই সময়ত স্থানীয় উৎসৱৰ আয়োজন কৰা হয়। ==ইতিহাস== প্ৰাগঐতিহাসিক কালৰ পৰাই এই দ্বীপটো পৰিচিত আৰু মানুহৰ বসতিপ্ৰধান আছিল। ৯৯৫ চনত ইয়াৰ নাম হায়েয়াংডো কৰা হয়, আৰু পিছলৈ ইয়াৰ নাম সলনি কৰি ''অকজু কাউন্টি'' কৰা হয় আৰু কোৰিয়াৰ ১৪খন ৰাজ্যৰ ভিতৰত অন্যতম বুলি পৰিগণিত হয়। ১০০১ চনত অকজু দ্বীপটো জিণ্ডোলৈ সলনি কৰা হয়। ১২৩১–১২৭০ চনত কোৰিয়াত মংগোলীয় আক্ৰমণৰ সময়ত এই দ্বীপটোৱে ছাম্বিয়েলচো বিদ্ৰোহ বাহিনীৰ আশ্ৰয়স্থল হিচাপে কাম কৰিছিল।<ref>Hyŏng-sik Sin [https://books.google.com/books?id=o-WlUd3cjh0C&pg=PT68 A Brief history of Korea, Vol. 1], Ewha Womans University Press, 2005 {{ISBN|89-7300-619-3}}, p. 68</ref> কিন্তু ১২৭১ চনত মংগোলীয়সকলে দ্বীপটো দখল কৰি তাৰ পৰা সকলো বাসিন্দাক আঁতৰাই পেলায়। মংগোলীয় আক্ৰমণৰ পিছত ঘূৰি অহা দ্বীপটোৰ জনসংখ্যা জাপানী জলদস্যুৰ আক্ৰমণৰ দ্বাৰা অহৰহ ভাবুকিৰ সন্মুখীন হৈছিল আৰু সেয়েহে চতুৰ্দশ শতিকাৰ সময়ছোৱাত দ্বীপটো প্ৰায় খালী হৈ পৰিছিল।<ref name=hist>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN01020100 History] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110722141207/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN01020100 |date=2011-07-22 }}, Jindo County</ref> ১৫৯৭ চনৰ ১৬ ছেপ্টেম্বৰত সাত বছৰীয়া যুদ্ধৰ সময়ত কোৰিয়াৰ এডমিৰেল য়ি ছান-চিনে ম্যয়ংনিয়াং জলদ্বীপত অনুষ্ঠিত হোৱা ম্যয়ংনিয়াং যুদ্ধত নিৰ্ণায়ক জয় লাভ কৰে। ১৩খন পেনোক্সিয়ন আৰু প্ৰায় ২০০ জন সৈন্যৰে তেওঁ ১৩৩খন যুদ্ধজাহাজ আৰু ২০০খন সহায়ক জাহাজৰ জাপানী বহৰক পৰাস্ত কৰে।<ref>桑 田忠親 [Kuwata, Tadachika], ed., 旧参謀本部編纂, [Kyu Sanbo Honbu], 朝鮮の役 [Chosen no Eki]　(日本の戦史 [Nihon no Senshi] Vol.&nbsp;5), 1965, p.&nbsp;192.</ref><ref>''Nanjung Ilgi. War Diary of Admiral Yi Sun-sin''. Translated by Ha Tae Hung, edited by Sohn Pow-key. Yonsei University Press, Seoul, Korea, 1977, p.&nbsp;312, {{ISBN|89-7141-018-3}}.</ref><ref name="turnbull202">Turnbull, Stephen. Samurai Invasion: Japan’s Korean War 1592–98. London: Cassell & Co, 2002, {{ISBN|0-304-35948-3}}, p. 202</ref> ঈ-ছান-চিনৰ জীৱনকালত এই জলদ্বীপটোক 'উলডলমক' বা 'গৰ্জনকাৰী চেনেল' বুলিও জনা গৈছিল, সম্ভৱতঃ চেনেলটোত থকা শক্তিশালী জোৱাৰ-ভাটাৰ বলৰ বাবে, যিবোৰ বসন্ত কালত বিশেষভাৱে জোৰেৰে আহিছিল।<ref name=nok/> ==মিয়ংনিয়াং জলপথ== [[File:진도 울돌목 (1379).jpeg|thumb|জলপথটোৰ উপগ্ৰহ চিত্ৰ, ২০২০]] মিয়াংনিয়াং জলপথে মূল ভূখণ্ডৰ হায়েনাম কাউণ্টিৰ পৰা জিণ্ডো দ্বীপ আৰু জিণ্ডো কাউণ্টিক পৃথক কৰে। ইয়াৰ আটাইতকৈ সংকীৰ্ণ স্থানত এই জলপথটো প্ৰায় ৩০০ মিটাৰ বহল আৰু ২২ মিটাৰ পৰ্যন্ত গভীৰ, বসন্ত কালত জোৱাৰৰ তাৰতম্য ৬ মিটাৰ পৰ্যন্ত। জোৱাৰ-ভাটাৰ সোঁত ৬ মিটাৰ প্ৰতি ছেকেণ্ড পৰ্যন্ত হয় আৰু ইয়াক এছিয়াৰ ভিতৰতে আটাইতকৈ দ্ৰুত বুলি গণ্য কৰা হয়। জলপথত ঘূৰ্ণীবতাহৰ সৈতে মিলি এই দ্ৰুত জোৱাৰ-ভাটাৰ ফলত যাতায়াতত বাধাৰ সৃষ্টি হয়।<ref name=nok/> এই অঞ্চলত সঘনাই আমফান ঘটে আৰু বতাহৰ গড় গতিবেগ ৪৮ মিটাৰ প্ৰতি ছেকেণ্ড। উপকূল অতি অনিয়মিত আৰু ইয়াত অসংখ্য সৰু সৰু উপত্যকা, পাহাৰ আৰু দ্বীপ আছে। পাৰবোৰ ঠেক আৰু আগ্নেয় আৰু আগ্নেয়গিৰিৰ শিলৰ খহনীয়া কৰি তৈয়াৰ কৰা হয়। এই জলদ্বীপত যথেষ্ট গুৰুত্বপূৰ্ণ নৌ পৰিবহণ আছে।<ref name=king>M. J. King, et al. [https://books.google.com/books?id=XYlVPmR34YsC&pg=PA175 Twinning of Jindo Grand Bridge, Republic of Korea] in Current and future trends in bridge design, construction and maintenance 2: safety, economy, sustainability and aesthetics; proceedings of the international conference organized by the Institution of Civil Engineers and held in Hong Kong on 25–26 April 2001 {{ISBN|0-7277-3091-6}} pp. 175, 177</ref> ==জিণ্ডো দলং== [[File:Jindo Bridge.jpg|thumb|যুৰীয়া জিণ্ডো দলং]] অতি একে ডিজাইনৰ দুখন কেবল ষ্টেড দলঙেৰে গঠিত এখন যুৰীয়া দলঙে জিণ্ডো দ্বীপক মূল ভূখণ্ডৰ সৈতে সংযোগ কৰে আৰু ইয়াৰ আকৃতি জিণ্ডো কাউণ্টিৰ ল’গ’ত প্ৰতিফলিত হয়। ১৯৮৪ চনৰ ১৮ অক্টোবৰত প্ৰথম জিণ্ডো দলং মুকলি কৰা হয়।<ref name=nok>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020000 Nokjin Area] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100203122328/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020000 |date=2010-02-03 }}, Jindo County</ref> ইয়াৰ মূল দৈৰ্ঘ্য ৩৪৪ মিটাৰ আৰু দুটা কাষৰ দৈৰ্ঘ্য ৭০ মিটাৰ যাৰ ফলত মুঠ দৈৰ্ঘ্য ৪৮৪ মিটাৰ আৰু ইয়াৰ প্ৰস্থ মাত্ৰ ১১.৭ মিটাৰ। মুকলিৰ সময়ত ই আছিল বিশ্বৰ আটাইতকৈ দীঘল আৰু সংকীৰ্ণ ওলমা দলং। দলঙৰ তলৰ ২০০ মিটাৰ অংশ ২০ মিটাৰৰ তলৰ চিলিং থকা জাহাজৰ বাবে ডাঙৰ পৰিবহণৰ বাবে মুকলি।<ref name=king/> স্থানীয় যাতায়াত বৃদ্ধিৰ অৰ্থ হ'ল চৰকাৰে ২০০৫ চনত দ্বিতীয়খন দলং সংযোজন কৰিবলগীয়া হৈছিল, যিখন দলং একে দৈৰ্ঘ্যৰ, কিন্তু ১২.৫ মিটাৰ বহল।<ref>{{Cite web |url=http://www.pennfamily.org/KSS-USA/20060926-2508.htm |title=Korean Bridge Series |access-date=2010-09-08 |archive-date=2011-07-16 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110716064554/http://www.pennfamily.org/KSS-USA/20060926-2508.htm |url-status=dead }}</ref> ==পৰ্যটন== [[File:Korean Jindo Dog.jpg|thumb|[[কোৰিয়ান জিণ্ডো ডগ]]]] কোৰিয়ান জিণ্ডো ডগ নামৰ এটা মজলীয়া আকাৰৰ চিকাৰী কুকুৰৰ প্ৰজাতি এই দ্বীপটোৰ থলুৱা প্ৰজাতি।<ref name=":0">{{Cite web |title=Korea Kennel Federation |url=https://www.thekkf.or.kr/new_home/en/koreanbreeds.php |website=www.thekkf.or.kr}}</ref> কোৰিয়াত ইয়াৰ তীব্ৰ আনুগত্য, ঘৰৰ প্ৰতি থকা মোহ আৰু চিকাৰৰ ক্ষমতাৰ বাবে জনাজাত।<ref>[http://www.ukcdogs.com/WebSite.nsf/Breeds/JindoRevisedJuly12009 Jindo] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110603235930/http://www.ukcdogs.com/WebSite.nsf/Breeds/JindoRevisedJuly12009 |date=2011-06-03 }}, July 1, 2009</ref> ১৯৩৬ চনৰ পৰা কুকুৰটোক ৰাষ্ট্ৰীয় সাংস্কৃতিক উত্তৰাধিকাৰ হিচাপে গণ্য কৰা হয় আৰু যুদ্ধৰ সময়ত ইয়াক সুৰক্ষিত কৰা হয়।<ref>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN05040000 Details of designation] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110914084553/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN05040000 |date=2011-09-14 }}, Jindo County</ref> দ্বীপটোত জিণ্ডো কুকুৰ গৱেষণা আৰু পৰীক্ষণ কেন্দ্ৰ আছে।<ref>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN05010000 Jindo Dog Research and Testing Center] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110722140330/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN05010000 |date=2011-07-22 }}, Jindo County</ref> [[File:20691 모심기를 마치고 한바탕 논다 국가무형 남도들노래 2004 전남 진도.jpg|thumb|জিণ্ডো কৃষকসকলে পৰম্পৰাগত সংগীত পৰিৱেশন কৰিছে (২০০৪)]] জোৱাৰ-ভাটাৰ লগত জড়িত সমুদ্ৰপৃষ্ঠৰ তাৰতম্যৰ ফলত মূল জিণ্ডো দ্বীপ আৰু জিণ্ডোৰ দক্ষিণে থকা সৰু মোডো দ্বীপৰ মাজত প্ৰায় এঘণ্টাৰ বাবে ২.৯ কিলোমিটাৰ দীঘল আৰু ১০–৪০ মিটাৰ বহল স্থলপথ মুকলি হয়। বছৰত প্ৰায় দুবাৰকৈ, প্ৰায় এপ্ৰিল–জুন মাহত এই পৰিঘটনা সংঘটিত হয়।[15] দীৰ্ঘদিন ধৰি ইয়াক "জিণ্ডোৰ সাগৰীয় পথ" নামৰ স্থানীয় উৎসৱত উদযাপন কৰা হৈছিল যদিও ১৯৭৫ চনলৈকে ইয়াক বিশ্বৰ বাবে বহুলাংশে অজ্ঞাত আছিল, যেতিয়া ফ্ৰান্সৰ ৰাষ্ট্ৰদূত পিয়েৰ ৰেণ্ডীয়ে ফ্ৰান্সৰ এখন বাতৰি কাকতত এই পৰিঘটনাৰ বিষয়ে বৰ্ণনা কৰিছিল।[16][17] আজিকালি বছৰি প্ৰায় ডেৰ লাখ বিদেশী আৰু স্থানীয় পৰ্যটকে এই অনুষ্ঠানত উপস্থিত থাকে। ইয়াৰ লগত স্থানীয় উৎসৱ অনুষ্ঠিত হয় য'ত গেংগাংশ্বিল্লো (Ganggangsuwollae; কোৰিয়ান পৰম্পৰাগত বৃত্ত নৃত্য), ছিৎকিম-গাট (Ssitkim-gut, এটা শ্বেমান অনুষ্ঠান, মৃতকৰ আত্মাক সান্ত্বনা দিয়া), ডুৱেল নোৰা (Deul Norae; পৰম্পৰাগত কৃষকৰ গীত), মাংগা (Manga; সমাধি অনুষ্ঠানৰ গীত), জিণ্ডো ডগ শ্ব', বুকনোৰি (Buknori; ড্ৰাম পৰিবেশন) আৰু আতচবাজী আদি।[1][18] দ্বীপটোত ছ’জুন, নামজিন আৰু ছোচি নামৰ তিনিখন আৰ্ট গেলেৰী আছে, য’ত বিগত শতিকাজুৰি ইয়াত কাম কৰা চিত্ৰশিল্পীসকলৰ সংগ্ৰহ আছে।[19] ==তথ্য সূত্ৰ== 770sx9lhpw1y51ajy0au5mehgc4i2qk 516928 516927 2025-06-10T18:20:45Z Pranamikaadhikary 27435 /* পৰ্যটন */ 516928 wikitext text/x-wiki {{Infobox islands | name = জিণ্ডো | image_name = | image_caption = | image_size = | native_name = 진도 | native_name_link = কোৰিয়ান ভাষা | nickname = | location = ইয়েলো ছি, ইষ্ট চাইনা ছি | coordinates = {{coord|34|28|59|N|126|15|43|E|display=inline}} | mapframe-zoom = 8 | archipelago = | total_islands = | major_islands = | area_km2 = ৩৬৩.১৬ | length_km = | width_km = | highest_mount = Cheomchal | elevation_m = ৪৮৫ | country = দক্ষিণ কোৰিয়া | country_admin_divisions_title = প্ৰদেশ | country_admin_divisions = দক্ষিণ জিওলা | country_admin_divisions_title_1 = | country_admin_divisions_1 = | country_admin_divisions_title_2 = | country_admin_divisions_2 = | country_largest_city = জিণ্ডো কাউণ্টি | country_largest_city_population = | population = | population_as_of = | density_km2 = | ethnic_groups = কোৰিয়ান লোক | additional_info = }} '''জিণ্ডো''' (কোৰিয়ান: 진도) দক্ষিণ কোৰিয়াৰ তৃতীয় বৃহত্তম দ্বীপ।<ref name=r1/> বহুত সৰু সৰু দ্বীপৰ এটা গোটৰ সৈতে মিলি ই জিণ্ডো কাউণ্টি গঠন কৰিছে। কোৰিয়া উপদ্বীপৰ দক্ষিণ-পশ্চিম কোণৰ ঠিক ওচৰতে দক্ষিণ জেওলা প্ৰদেশত এই দ্বীপটো অৱস্থিত। এই দ্বীপটোক মূল ভূখণ্ডৰ পৰা মিয়ংনিয়াং জলদ্বীপেৰে পৃথক কৰা হৈছে; কিন্তু এই জলদ্বীপটো এতিয়া দক্ষিণ কোৰিয়াৰ ৪৮৪ মিটাৰ দৈৰ্ঘ্যৰ আটাইতকৈ দীঘল কেবল ষ্টেড দলংখনে সংলগ্ন কৰি আছে। ইয়াত ১৫৯৭ চনত এডমিৰেল য়ি ছান-চিনে মিয়ংনিয়াঙৰ যুদ্ধত জয়লাভ কৰি বহু উচ্চমানৰ জাপানী বহৰক পৰাস্ত কৰিছিল। প্ৰতি বছৰে বসন্ত বা গ্ৰীষ্মকালৰ এটা পৰিৱৰ্তনশীল দিনত জোৱাৰ-ভাটাৰ কাৰ্যকলাপৰ ফলত মূল জিণ্ডো দ্বীপ আৰু সৰু মোডো দ্বীপৰ মাজত প্ৰায় এঘণ্টাৰ বাবে এটা '''সংকীৰ্ণ স্থলপথ''' (প্ৰায় ২.৯ কিলোমিটাৰ দীঘল আৰু ৪০ মিটাৰ বহল) খোল খায়।<ref>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020200 Jindo Mysterious Sea Road] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120303020545/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020200|date=3 March 2012}}, Jindo County</ref> এই পৰিঘটনাই লাখ লাখ পৰ্যটকক আকৰ্ষণ কৰে আৰু ইয়াত সেই সময়ত স্থানীয় উৎসৱৰ আয়োজন কৰা হয়। ==ইতিহাস== প্ৰাগঐতিহাসিক কালৰ পৰাই এই দ্বীপটো পৰিচিত আৰু মানুহৰ বসতিপ্ৰধান আছিল। ৯৯৫ চনত ইয়াৰ নাম হায়েয়াংডো কৰা হয়, আৰু পিছলৈ ইয়াৰ নাম সলনি কৰি ''অকজু কাউন্টি'' কৰা হয় আৰু কোৰিয়াৰ ১৪খন ৰাজ্যৰ ভিতৰত অন্যতম বুলি পৰিগণিত হয়। ১০০১ চনত অকজু দ্বীপটো জিণ্ডোলৈ সলনি কৰা হয়। ১২৩১–১২৭০ চনত কোৰিয়াত মংগোলীয় আক্ৰমণৰ সময়ত এই দ্বীপটোৱে ছাম্বিয়েলচো বিদ্ৰোহ বাহিনীৰ আশ্ৰয়স্থল হিচাপে কাম কৰিছিল।<ref>Hyŏng-sik Sin [https://books.google.com/books?id=o-WlUd3cjh0C&pg=PT68 A Brief history of Korea, Vol. 1], Ewha Womans University Press, 2005 {{ISBN|89-7300-619-3}}, p. 68</ref> কিন্তু ১২৭১ চনত মংগোলীয়সকলে দ্বীপটো দখল কৰি তাৰ পৰা সকলো বাসিন্দাক আঁতৰাই পেলায়। মংগোলীয় আক্ৰমণৰ পিছত ঘূৰি অহা দ্বীপটোৰ জনসংখ্যা জাপানী জলদস্যুৰ আক্ৰমণৰ দ্বাৰা অহৰহ ভাবুকিৰ সন্মুখীন হৈছিল আৰু সেয়েহে চতুৰ্দশ শতিকাৰ সময়ছোৱাত দ্বীপটো প্ৰায় খালী হৈ পৰিছিল।<ref name=hist>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN01020100 History] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110722141207/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN01020100 |date=2011-07-22 }}, Jindo County</ref> ১৫৯৭ চনৰ ১৬ ছেপ্টেম্বৰত সাত বছৰীয়া যুদ্ধৰ সময়ত কোৰিয়াৰ এডমিৰেল য়ি ছান-চিনে ম্যয়ংনিয়াং জলদ্বীপত অনুষ্ঠিত হোৱা ম্যয়ংনিয়াং যুদ্ধত নিৰ্ণায়ক জয় লাভ কৰে। ১৩খন পেনোক্সিয়ন আৰু প্ৰায় ২০০ জন সৈন্যৰে তেওঁ ১৩৩খন যুদ্ধজাহাজ আৰু ২০০খন সহায়ক জাহাজৰ জাপানী বহৰক পৰাস্ত কৰে।<ref>桑 田忠親 [Kuwata, Tadachika], ed., 旧参謀本部編纂, [Kyu Sanbo Honbu], 朝鮮の役 [Chosen no Eki]　(日本の戦史 [Nihon no Senshi] Vol.&nbsp;5), 1965, p.&nbsp;192.</ref><ref>''Nanjung Ilgi. War Diary of Admiral Yi Sun-sin''. Translated by Ha Tae Hung, edited by Sohn Pow-key. Yonsei University Press, Seoul, Korea, 1977, p.&nbsp;312, {{ISBN|89-7141-018-3}}.</ref><ref name="turnbull202">Turnbull, Stephen. Samurai Invasion: Japan’s Korean War 1592–98. London: Cassell & Co, 2002, {{ISBN|0-304-35948-3}}, p. 202</ref> ঈ-ছান-চিনৰ জীৱনকালত এই জলদ্বীপটোক 'উলডলমক' বা 'গৰ্জনকাৰী চেনেল' বুলিও জনা গৈছিল, সম্ভৱতঃ চেনেলটোত থকা শক্তিশালী জোৱাৰ-ভাটাৰ বলৰ বাবে, যিবোৰ বসন্ত কালত বিশেষভাৱে জোৰেৰে আহিছিল।<ref name=nok/> ==মিয়ংনিয়াং জলপথ== [[File:진도 울돌목 (1379).jpeg|thumb|জলপথটোৰ উপগ্ৰহ চিত্ৰ, ২০২০]] মিয়াংনিয়াং জলপথে মূল ভূখণ্ডৰ হায়েনাম কাউণ্টিৰ পৰা জিণ্ডো দ্বীপ আৰু জিণ্ডো কাউণ্টিক পৃথক কৰে। ইয়াৰ আটাইতকৈ সংকীৰ্ণ স্থানত এই জলপথটো প্ৰায় ৩০০ মিটাৰ বহল আৰু ২২ মিটাৰ পৰ্যন্ত গভীৰ, বসন্ত কালত জোৱাৰৰ তাৰতম্য ৬ মিটাৰ পৰ্যন্ত। জোৱাৰ-ভাটাৰ সোঁত ৬ মিটাৰ প্ৰতি ছেকেণ্ড পৰ্যন্ত হয় আৰু ইয়াক এছিয়াৰ ভিতৰতে আটাইতকৈ দ্ৰুত বুলি গণ্য কৰা হয়। জলপথত ঘূৰ্ণীবতাহৰ সৈতে মিলি এই দ্ৰুত জোৱাৰ-ভাটাৰ ফলত যাতায়াতত বাধাৰ সৃষ্টি হয়।<ref name=nok/> এই অঞ্চলত সঘনাই আমফান ঘটে আৰু বতাহৰ গড় গতিবেগ ৪৮ মিটাৰ প্ৰতি ছেকেণ্ড। উপকূল অতি অনিয়মিত আৰু ইয়াত অসংখ্য সৰু সৰু উপত্যকা, পাহাৰ আৰু দ্বীপ আছে। পাৰবোৰ ঠেক আৰু আগ্নেয় আৰু আগ্নেয়গিৰিৰ শিলৰ খহনীয়া কৰি তৈয়াৰ কৰা হয়। এই জলদ্বীপত যথেষ্ট গুৰুত্বপূৰ্ণ নৌ পৰিবহণ আছে।<ref name=king>M. J. King, et al. [https://books.google.com/books?id=XYlVPmR34YsC&pg=PA175 Twinning of Jindo Grand Bridge, Republic of Korea] in Current and future trends in bridge design, construction and maintenance 2: safety, economy, sustainability and aesthetics; proceedings of the international conference organized by the Institution of Civil Engineers and held in Hong Kong on 25–26 April 2001 {{ISBN|0-7277-3091-6}} pp. 175, 177</ref> ==জিণ্ডো দলং== [[File:Jindo Bridge.jpg|thumb|যুৰীয়া জিণ্ডো দলং]] অতি একে ডিজাইনৰ দুখন কেবল ষ্টেড দলঙেৰে গঠিত এখন যুৰীয়া দলঙে জিণ্ডো দ্বীপক মূল ভূখণ্ডৰ সৈতে সংযোগ কৰে আৰু ইয়াৰ আকৃতি জিণ্ডো কাউণ্টিৰ ল’গ’ত প্ৰতিফলিত হয়। ১৯৮৪ চনৰ ১৮ অক্টোবৰত প্ৰথম জিণ্ডো দলং মুকলি কৰা হয়।<ref name=nok>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020000 Nokjin Area] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100203122328/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020000 |date=2010-02-03 }}, Jindo County</ref> ইয়াৰ মূল দৈৰ্ঘ্য ৩৪৪ মিটাৰ আৰু দুটা কাষৰ দৈৰ্ঘ্য ৭০ মিটাৰ যাৰ ফলত মুঠ দৈৰ্ঘ্য ৪৮৪ মিটাৰ আৰু ইয়াৰ প্ৰস্থ মাত্ৰ ১১.৭ মিটাৰ। মুকলিৰ সময়ত ই আছিল বিশ্বৰ আটাইতকৈ দীঘল আৰু সংকীৰ্ণ ওলমা দলং। দলঙৰ তলৰ ২০০ মিটাৰ অংশ ২০ মিটাৰৰ তলৰ চিলিং থকা জাহাজৰ বাবে ডাঙৰ পৰিবহণৰ বাবে মুকলি।<ref name=king/> স্থানীয় যাতায়াত বৃদ্ধিৰ অৰ্থ হ'ল চৰকাৰে ২০০৫ চনত দ্বিতীয়খন দলং সংযোজন কৰিবলগীয়া হৈছিল, যিখন দলং একে দৈৰ্ঘ্যৰ, কিন্তু ১২.৫ মিটাৰ বহল।<ref>{{Cite web |url=http://www.pennfamily.org/KSS-USA/20060926-2508.htm |title=Korean Bridge Series |access-date=2010-09-08 |archive-date=2011-07-16 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110716064554/http://www.pennfamily.org/KSS-USA/20060926-2508.htm |url-status=dead }}</ref> ==পৰ্যটন== [[File:Korean Jindo Dog.jpg|thumb|[[কোৰিয়ান জিণ্ডো ডগ]]]] কোৰিয়ান জিণ্ডো ডগ নামৰ এটা মজলীয়া আকাৰৰ চিকাৰী কুকুৰৰ প্ৰজাতি এই দ্বীপটোৰ থলুৱা প্ৰজাতি।<ref name=":0">{{Cite web |title=Korea Kennel Federation |url=https://www.thekkf.or.kr/new_home/en/koreanbreeds.php |website=www.thekkf.or.kr}}</ref> কোৰিয়াত ইয়াৰ তীব্ৰ আনুগত্য, ঘৰৰ প্ৰতি থকা মোহ আৰু চিকাৰৰ ক্ষমতাৰ বাবে জনাজাত।<ref>[http://www.ukcdogs.com/WebSite.nsf/Breeds/JindoRevisedJuly12009 Jindo] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110603235930/http://www.ukcdogs.com/WebSite.nsf/Breeds/JindoRevisedJuly12009 |date=2011-06-03 }}, July 1, 2009</ref> ১৯৩৬ চনৰ পৰা কুকুৰটোক ৰাষ্ট্ৰীয় সাংস্কৃতিক উত্তৰাধিকাৰ হিচাপে গণ্য কৰা হয় আৰু যুদ্ধৰ সময়ত ইয়াক সুৰক্ষিত কৰা হয়।<ref>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN05040000 Details of designation] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110914084553/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN05040000 |date=2011-09-14 }}, Jindo County</ref> দ্বীপটোত জিণ্ডো কুকুৰ গৱেষণা আৰু পৰীক্ষণ কেন্দ্ৰ আছে।<ref>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN05010000 Jindo Dog Research and Testing Center] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110722140330/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN05010000 |date=2011-07-22 }}, Jindo County</ref> [[File:20691 모심기를 마치고 한바탕 논다 국가무형 남도들노래 2004 전남 진도.jpg|thumb|জিণ্ডো কৃষকসকলে পৰম্পৰাগত সংগীত পৰিৱেশন কৰিছে (২০০৪)]] জোৱাৰ-ভাটাৰ লগত জড়িত সমুদ্ৰপৃষ্ঠৰ তাৰতম্যৰ ফলত মূল জিণ্ডো দ্বীপ আৰু জিণ্ডোৰ দক্ষিণে থকা সৰু মোডো দ্বীপৰ মাজত প্ৰায় এঘণ্টাৰ বাবে ২.৯ কিলোমিটাৰ দীঘল আৰু ১০–৪০ মিটাৰ বহল স্থলপথ মুকলি হয়। বছৰত প্ৰায় দুবাৰকৈ, প্ৰায় এপ্ৰিল–জুন মাহত এই পৰিঘটনা সংঘটিত হয়।<ref>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03060500 Times sea way opens in 2009] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120303020527/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03060500 |date=2012-03-03 }}, Jindo County</ref> দীৰ্ঘদিন ধৰি ইয়াক "জিণ্ডোৰ সাগৰীয় পথ" নামৰ স্থানীয় উৎসৱত উদযাপন কৰা হৈছিল যদিও ১৯৭৫ চনলৈকে ইয়াক বিশ্বৰ বাবে বহুলাংশে অজ্ঞাত আছিল, যেতিয়া ফ্ৰান্সৰ ৰাষ্ট্ৰদূত পিয়েৰ ৰেণ্ডীয়ে ফ্ৰান্সৰ এখন বাতৰি কাকতত এই পৰিঘটনাৰ বিষয়ে বৰ্ণনা কৰিছিল।<ref>[http://www.impactlab.net/2010/07/17/the-moses-miracle-of-jindo-island/ The Moses Miracle Of Jindo Island] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20201127181655/http://www.impactlab.net/2010/07/17/the-moses-miracle-of-jindo-island/ |date=2020-11-27 }}, 17 July 2010</ref><ref>[http://vestnik.tripod.com/articles/korea-festivals.html Майские фестивали в Чолладо – от "чуда Моисея" до боя быков] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090731070212/http://vestnik.tripod.com/articles/korea-festivals.html |date=2009-07-31 }} (in Russian)</ref> আজিকালি বছৰি প্ৰায় ডেৰ লাখ বিদেশী আৰু স্থানীয় পৰ্যটকে এই অনুষ্ঠানত উপস্থিত থাকে। ইয়াৰ লগত স্থানীয় উৎসৱ অনুষ্ঠিত হয় য'ত গেংগাংশ্বিল্লো (Ganggangsuwollae; কোৰিয়ান পৰম্পৰাগত বৃত্ত নৃত্য), ছিৎকিম-গাট (Ssitkim-gut, এটা শ্বেমান অনুষ্ঠান, মৃতকৰ আত্মাক সান্ত্বনা দিয়া), ডুৱেল নোৰা (Deul Norae; পৰম্পৰাগত কৃষকৰ গীত), মাংগা (Manga; সমাধি অনুষ্ঠানৰ গীত), জিণ্ডো ডগ শ্ব', বুকনোৰি (Buknori; ড্ৰাম পৰিবেশন) আৰু আতচবাজী আদি।<ref name="r1">Martin Robinson, Ray Bartlett, Rob Whyte [https://books.google.com/books?id=vX4uMBxzml8C&pg=PA266 ''Korea''], Lonely Planet, 2007 {{ISBN|1-74104-558-4}}, p. 266</ref><ref>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020200 Jindo Mysterious Sea Road] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120303020545/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020200 |date=2012-03-03 }}, Jindo County</ref> দ্বীপটোত ছ’জুন, নামজিন আৰু ছোচি নামৰ তিনিখন আৰ্ট গেলেৰী আছে, য’ত বিগত শতিকাজুৰি ইয়াত কাম কৰা চিত্ৰশিল্পীসকলৰ সংগ্ৰহ আছে।<ref>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN04060100 Sojun Art Gallery/Memorial] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120303020554/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN04060100 |date=2012-03-03 }}, Jindo County</ref> ==তথ্য সূত্ৰ== tsgnokv9poot2zapuuj77pjnm8vy2kx 516929 516928 2025-06-10T18:21:44Z Pranamikaadhikary 27435 +[[শ্ৰেণী:দক্ষিণ কোৰিয়া]]; +[[শ্ৰেণী:ভূগোল]]; +[[শ্ৰেণী:দ্বীপ]] using [[WP:HC|HotCat]] 516929 wikitext text/x-wiki {{Infobox islands | name = জিণ্ডো | image_name = | image_caption = | image_size = | native_name = 진도 | native_name_link = কোৰিয়ান ভাষা | nickname = | location = ইয়েলো ছি, ইষ্ট চাইনা ছি | coordinates = {{coord|34|28|59|N|126|15|43|E|display=inline}} | mapframe-zoom = 8 | archipelago = | total_islands = | major_islands = | area_km2 = ৩৬৩.১৬ | length_km = | width_km = | highest_mount = Cheomchal | elevation_m = ৪৮৫ | country = দক্ষিণ কোৰিয়া | country_admin_divisions_title = প্ৰদেশ | country_admin_divisions = দক্ষিণ জিওলা | country_admin_divisions_title_1 = | country_admin_divisions_1 = | country_admin_divisions_title_2 = | country_admin_divisions_2 = | country_largest_city = জিণ্ডো কাউণ্টি | country_largest_city_population = | population = | population_as_of = | density_km2 = | ethnic_groups = কোৰিয়ান লোক | additional_info = }} '''জিণ্ডো''' (কোৰিয়ান: 진도) দক্ষিণ কোৰিয়াৰ তৃতীয় বৃহত্তম দ্বীপ।<ref name=r1/> বহুত সৰু সৰু দ্বীপৰ এটা গোটৰ সৈতে মিলি ই জিণ্ডো কাউণ্টি গঠন কৰিছে। কোৰিয়া উপদ্বীপৰ দক্ষিণ-পশ্চিম কোণৰ ঠিক ওচৰতে দক্ষিণ জেওলা প্ৰদেশত এই দ্বীপটো অৱস্থিত। এই দ্বীপটোক মূল ভূখণ্ডৰ পৰা মিয়ংনিয়াং জলদ্বীপেৰে পৃথক কৰা হৈছে; কিন্তু এই জলদ্বীপটো এতিয়া দক্ষিণ কোৰিয়াৰ ৪৮৪ মিটাৰ দৈৰ্ঘ্যৰ আটাইতকৈ দীঘল কেবল ষ্টেড দলংখনে সংলগ্ন কৰি আছে। ইয়াত ১৫৯৭ চনত এডমিৰেল য়ি ছান-চিনে মিয়ংনিয়াঙৰ যুদ্ধত জয়লাভ কৰি বহু উচ্চমানৰ জাপানী বহৰক পৰাস্ত কৰিছিল। প্ৰতি বছৰে বসন্ত বা গ্ৰীষ্মকালৰ এটা পৰিৱৰ্তনশীল দিনত জোৱাৰ-ভাটাৰ কাৰ্যকলাপৰ ফলত মূল জিণ্ডো দ্বীপ আৰু সৰু মোডো দ্বীপৰ মাজত প্ৰায় এঘণ্টাৰ বাবে এটা '''সংকীৰ্ণ স্থলপথ''' (প্ৰায় ২.৯ কিলোমিটাৰ দীঘল আৰু ৪০ মিটাৰ বহল) খোল খায়।<ref>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020200 Jindo Mysterious Sea Road] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120303020545/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020200|date=3 March 2012}}, Jindo County</ref> এই পৰিঘটনাই লাখ লাখ পৰ্যটকক আকৰ্ষণ কৰে আৰু ইয়াত সেই সময়ত স্থানীয় উৎসৱৰ আয়োজন কৰা হয়। ==ইতিহাস== প্ৰাগঐতিহাসিক কালৰ পৰাই এই দ্বীপটো পৰিচিত আৰু মানুহৰ বসতিপ্ৰধান আছিল। ৯৯৫ চনত ইয়াৰ নাম হায়েয়াংডো কৰা হয়, আৰু পিছলৈ ইয়াৰ নাম সলনি কৰি ''অকজু কাউন্টি'' কৰা হয় আৰু কোৰিয়াৰ ১৪খন ৰাজ্যৰ ভিতৰত অন্যতম বুলি পৰিগণিত হয়। ১০০১ চনত অকজু দ্বীপটো জিণ্ডোলৈ সলনি কৰা হয়। ১২৩১–১২৭০ চনত কোৰিয়াত মংগোলীয় আক্ৰমণৰ সময়ত এই দ্বীপটোৱে ছাম্বিয়েলচো বিদ্ৰোহ বাহিনীৰ আশ্ৰয়স্থল হিচাপে কাম কৰিছিল।<ref>Hyŏng-sik Sin [https://books.google.com/books?id=o-WlUd3cjh0C&pg=PT68 A Brief history of Korea, Vol. 1], Ewha Womans University Press, 2005 {{ISBN|89-7300-619-3}}, p. 68</ref> কিন্তু ১২৭১ চনত মংগোলীয়সকলে দ্বীপটো দখল কৰি তাৰ পৰা সকলো বাসিন্দাক আঁতৰাই পেলায়। মংগোলীয় আক্ৰমণৰ পিছত ঘূৰি অহা দ্বীপটোৰ জনসংখ্যা জাপানী জলদস্যুৰ আক্ৰমণৰ দ্বাৰা অহৰহ ভাবুকিৰ সন্মুখীন হৈছিল আৰু সেয়েহে চতুৰ্দশ শতিকাৰ সময়ছোৱাত দ্বীপটো প্ৰায় খালী হৈ পৰিছিল।<ref name=hist>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN01020100 History] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110722141207/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN01020100 |date=2011-07-22 }}, Jindo County</ref> ১৫৯৭ চনৰ ১৬ ছেপ্টেম্বৰত সাত বছৰীয়া যুদ্ধৰ সময়ত কোৰিয়াৰ এডমিৰেল য়ি ছান-চিনে ম্যয়ংনিয়াং জলদ্বীপত অনুষ্ঠিত হোৱা ম্যয়ংনিয়াং যুদ্ধত নিৰ্ণায়ক জয় লাভ কৰে। ১৩খন পেনোক্সিয়ন আৰু প্ৰায় ২০০ জন সৈন্যৰে তেওঁ ১৩৩খন যুদ্ধজাহাজ আৰু ২০০খন সহায়ক জাহাজৰ জাপানী বহৰক পৰাস্ত কৰে।<ref>桑 田忠親 [Kuwata, Tadachika], ed., 旧参謀本部編纂, [Kyu Sanbo Honbu], 朝鮮の役 [Chosen no Eki]　(日本の戦史 [Nihon no Senshi] Vol.&nbsp;5), 1965, p.&nbsp;192.</ref><ref>''Nanjung Ilgi. War Diary of Admiral Yi Sun-sin''. Translated by Ha Tae Hung, edited by Sohn Pow-key. Yonsei University Press, Seoul, Korea, 1977, p.&nbsp;312, {{ISBN|89-7141-018-3}}.</ref><ref name="turnbull202">Turnbull, Stephen. Samurai Invasion: Japan’s Korean War 1592–98. London: Cassell & Co, 2002, {{ISBN|0-304-35948-3}}, p. 202</ref> ঈ-ছান-চিনৰ জীৱনকালত এই জলদ্বীপটোক 'উলডলমক' বা 'গৰ্জনকাৰী চেনেল' বুলিও জনা গৈছিল, সম্ভৱতঃ চেনেলটোত থকা শক্তিশালী জোৱাৰ-ভাটাৰ বলৰ বাবে, যিবোৰ বসন্ত কালত বিশেষভাৱে জোৰেৰে আহিছিল।<ref name=nok/> ==মিয়ংনিয়াং জলপথ== [[File:진도 울돌목 (1379).jpeg|thumb|জলপথটোৰ উপগ্ৰহ চিত্ৰ, ২০২০]] মিয়াংনিয়াং জলপথে মূল ভূখণ্ডৰ হায়েনাম কাউণ্টিৰ পৰা জিণ্ডো দ্বীপ আৰু জিণ্ডো কাউণ্টিক পৃথক কৰে। ইয়াৰ আটাইতকৈ সংকীৰ্ণ স্থানত এই জলপথটো প্ৰায় ৩০০ মিটাৰ বহল আৰু ২২ মিটাৰ পৰ্যন্ত গভীৰ, বসন্ত কালত জোৱাৰৰ তাৰতম্য ৬ মিটাৰ পৰ্যন্ত। জোৱাৰ-ভাটাৰ সোঁত ৬ মিটাৰ প্ৰতি ছেকেণ্ড পৰ্যন্ত হয় আৰু ইয়াক এছিয়াৰ ভিতৰতে আটাইতকৈ দ্ৰুত বুলি গণ্য কৰা হয়। জলপথত ঘূৰ্ণীবতাহৰ সৈতে মিলি এই দ্ৰুত জোৱাৰ-ভাটাৰ ফলত যাতায়াতত বাধাৰ সৃষ্টি হয়।<ref name=nok/> এই অঞ্চলত সঘনাই আমফান ঘটে আৰু বতাহৰ গড় গতিবেগ ৪৮ মিটাৰ প্ৰতি ছেকেণ্ড। উপকূল অতি অনিয়মিত আৰু ইয়াত অসংখ্য সৰু সৰু উপত্যকা, পাহাৰ আৰু দ্বীপ আছে। পাৰবোৰ ঠেক আৰু আগ্নেয় আৰু আগ্নেয়গিৰিৰ শিলৰ খহনীয়া কৰি তৈয়াৰ কৰা হয়। এই জলদ্বীপত যথেষ্ট গুৰুত্বপূৰ্ণ নৌ পৰিবহণ আছে।<ref name=king>M. J. King, et al. [https://books.google.com/books?id=XYlVPmR34YsC&pg=PA175 Twinning of Jindo Grand Bridge, Republic of Korea] in Current and future trends in bridge design, construction and maintenance 2: safety, economy, sustainability and aesthetics; proceedings of the international conference organized by the Institution of Civil Engineers and held in Hong Kong on 25–26 April 2001 {{ISBN|0-7277-3091-6}} pp. 175, 177</ref> ==জিণ্ডো দলং== [[File:Jindo Bridge.jpg|thumb|যুৰীয়া জিণ্ডো দলং]] অতি একে ডিজাইনৰ দুখন কেবল ষ্টেড দলঙেৰে গঠিত এখন যুৰীয়া দলঙে জিণ্ডো দ্বীপক মূল ভূখণ্ডৰ সৈতে সংযোগ কৰে আৰু ইয়াৰ আকৃতি জিণ্ডো কাউণ্টিৰ ল’গ’ত প্ৰতিফলিত হয়। ১৯৮৪ চনৰ ১৮ অক্টোবৰত প্ৰথম জিণ্ডো দলং মুকলি কৰা হয়।<ref name=nok>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020000 Nokjin Area] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100203122328/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020000 |date=2010-02-03 }}, Jindo County</ref> ইয়াৰ মূল দৈৰ্ঘ্য ৩৪৪ মিটাৰ আৰু দুটা কাষৰ দৈৰ্ঘ্য ৭০ মিটাৰ যাৰ ফলত মুঠ দৈৰ্ঘ্য ৪৮৪ মিটাৰ আৰু ইয়াৰ প্ৰস্থ মাত্ৰ ১১.৭ মিটাৰ। মুকলিৰ সময়ত ই আছিল বিশ্বৰ আটাইতকৈ দীঘল আৰু সংকীৰ্ণ ওলমা দলং। দলঙৰ তলৰ ২০০ মিটাৰ অংশ ২০ মিটাৰৰ তলৰ চিলিং থকা জাহাজৰ বাবে ডাঙৰ পৰিবহণৰ বাবে মুকলি।<ref name=king/> স্থানীয় যাতায়াত বৃদ্ধিৰ অৰ্থ হ'ল চৰকাৰে ২০০৫ চনত দ্বিতীয়খন দলং সংযোজন কৰিবলগীয়া হৈছিল, যিখন দলং একে দৈৰ্ঘ্যৰ, কিন্তু ১২.৫ মিটাৰ বহল।<ref>{{Cite web |url=http://www.pennfamily.org/KSS-USA/20060926-2508.htm |title=Korean Bridge Series |access-date=2010-09-08 |archive-date=2011-07-16 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110716064554/http://www.pennfamily.org/KSS-USA/20060926-2508.htm |url-status=dead }}</ref> ==পৰ্যটন== [[File:Korean Jindo Dog.jpg|thumb|[[কোৰিয়ান জিণ্ডো ডগ]]]] কোৰিয়ান জিণ্ডো ডগ নামৰ এটা মজলীয়া আকাৰৰ চিকাৰী কুকুৰৰ প্ৰজাতি এই দ্বীপটোৰ থলুৱা প্ৰজাতি।<ref name=":0">{{Cite web |title=Korea Kennel Federation |url=https://www.thekkf.or.kr/new_home/en/koreanbreeds.php |website=www.thekkf.or.kr}}</ref> কোৰিয়াত ইয়াৰ তীব্ৰ আনুগত্য, ঘৰৰ প্ৰতি থকা মোহ আৰু চিকাৰৰ ক্ষমতাৰ বাবে জনাজাত।<ref>[http://www.ukcdogs.com/WebSite.nsf/Breeds/JindoRevisedJuly12009 Jindo] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110603235930/http://www.ukcdogs.com/WebSite.nsf/Breeds/JindoRevisedJuly12009 |date=2011-06-03 }}, July 1, 2009</ref> ১৯৩৬ চনৰ পৰা কুকুৰটোক ৰাষ্ট্ৰীয় সাংস্কৃতিক উত্তৰাধিকাৰ হিচাপে গণ্য কৰা হয় আৰু যুদ্ধৰ সময়ত ইয়াক সুৰক্ষিত কৰা হয়।<ref>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN05040000 Details of designation] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110914084553/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN05040000 |date=2011-09-14 }}, Jindo County</ref> দ্বীপটোত জিণ্ডো কুকুৰ গৱেষণা আৰু পৰীক্ষণ কেন্দ্ৰ আছে।<ref>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN05010000 Jindo Dog Research and Testing Center] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110722140330/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN05010000 |date=2011-07-22 }}, Jindo County</ref> [[File:20691 모심기를 마치고 한바탕 논다 국가무형 남도들노래 2004 전남 진도.jpg|thumb|জিণ্ডো কৃষকসকলে পৰম্পৰাগত সংগীত পৰিৱেশন কৰিছে (২০০৪)]] জোৱাৰ-ভাটাৰ লগত জড়িত সমুদ্ৰপৃষ্ঠৰ তাৰতম্যৰ ফলত মূল জিণ্ডো দ্বীপ আৰু জিণ্ডোৰ দক্ষিণে থকা সৰু মোডো দ্বীপৰ মাজত প্ৰায় এঘণ্টাৰ বাবে ২.৯ কিলোমিটাৰ দীঘল আৰু ১০–৪০ মিটাৰ বহল স্থলপথ মুকলি হয়। বছৰত প্ৰায় দুবাৰকৈ, প্ৰায় এপ্ৰিল–জুন মাহত এই পৰিঘটনা সংঘটিত হয়।<ref>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03060500 Times sea way opens in 2009] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120303020527/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03060500 |date=2012-03-03 }}, Jindo County</ref> দীৰ্ঘদিন ধৰি ইয়াক "জিণ্ডোৰ সাগৰীয় পথ" নামৰ স্থানীয় উৎসৱত উদযাপন কৰা হৈছিল যদিও ১৯৭৫ চনলৈকে ইয়াক বিশ্বৰ বাবে বহুলাংশে অজ্ঞাত আছিল, যেতিয়া ফ্ৰান্সৰ ৰাষ্ট্ৰদূত পিয়েৰ ৰেণ্ডীয়ে ফ্ৰান্সৰ এখন বাতৰি কাকতত এই পৰিঘটনাৰ বিষয়ে বৰ্ণনা কৰিছিল।<ref>[http://www.impactlab.net/2010/07/17/the-moses-miracle-of-jindo-island/ The Moses Miracle Of Jindo Island] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20201127181655/http://www.impactlab.net/2010/07/17/the-moses-miracle-of-jindo-island/ |date=2020-11-27 }}, 17 July 2010</ref><ref>[http://vestnik.tripod.com/articles/korea-festivals.html Майские фестивали в Чолладо – от "чуда Моисея" до боя быков] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090731070212/http://vestnik.tripod.com/articles/korea-festivals.html |date=2009-07-31 }} (in Russian)</ref> আজিকালি বছৰি প্ৰায় ডেৰ লাখ বিদেশী আৰু স্থানীয় পৰ্যটকে এই অনুষ্ঠানত উপস্থিত থাকে। ইয়াৰ লগত স্থানীয় উৎসৱ অনুষ্ঠিত হয় য'ত গেংগাংশ্বিল্লো (Ganggangsuwollae; কোৰিয়ান পৰম্পৰাগত বৃত্ত নৃত্য), ছিৎকিম-গাট (Ssitkim-gut, এটা শ্বেমান অনুষ্ঠান, মৃতকৰ আত্মাক সান্ত্বনা দিয়া), ডুৱেল নোৰা (Deul Norae; পৰম্পৰাগত কৃষকৰ গীত), মাংগা (Manga; সমাধি অনুষ্ঠানৰ গীত), জিণ্ডো ডগ শ্ব', বুকনোৰি (Buknori; ড্ৰাম পৰিবেশন) আৰু আতচবাজী আদি।<ref name="r1">Martin Robinson, Ray Bartlett, Rob Whyte [https://books.google.com/books?id=vX4uMBxzml8C&pg=PA266 ''Korea''], Lonely Planet, 2007 {{ISBN|1-74104-558-4}}, p. 266</ref><ref>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020200 Jindo Mysterious Sea Road] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120303020545/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020200 |date=2012-03-03 }}, Jindo County</ref> দ্বীপটোত ছ’জুন, নামজিন আৰু ছোচি নামৰ তিনিখন আৰ্ট গেলেৰী আছে, য’ত বিগত শতিকাজুৰি ইয়াত কাম কৰা চিত্ৰশিল্পীসকলৰ সংগ্ৰহ আছে।<ref>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN04060100 Sojun Art Gallery/Memorial] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120303020554/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN04060100 |date=2012-03-03 }}, Jindo County</ref> ==তথ্য সূত্ৰ== [[শ্ৰেণী:দক্ষিণ কোৰিয়া]] [[শ্ৰেণী:ভূগোল]] [[শ্ৰেণী:দ্বীপ]] ozpdvqslhnei441vehc9fuoxvms8hwd 516967 516929 2025-06-11T06:17:46Z InternetArchiveBot 29706 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 516967 wikitext text/x-wiki {{Infobox islands | name = জিণ্ডো | image_name = | image_caption = | image_size = | native_name = 진도 | native_name_link = কোৰিয়ান ভাষা | nickname = | location = ইয়েলো ছি, ইষ্ট চাইনা ছি | coordinates = {{coord|34|28|59|N|126|15|43|E|display=inline}} | mapframe-zoom = 8 | archipelago = | total_islands = | major_islands = | area_km2 = ৩৬৩.১৬ | length_km = | width_km = | highest_mount = Cheomchal | elevation_m = ৪৮৫ | country = দক্ষিণ কোৰিয়া | country_admin_divisions_title = প্ৰদেশ | country_admin_divisions = দক্ষিণ জিওলা | country_admin_divisions_title_1 = | country_admin_divisions_1 = | country_admin_divisions_title_2 = | country_admin_divisions_2 = | country_largest_city = জিণ্ডো কাউণ্টি | country_largest_city_population = | population = | population_as_of = | density_km2 = | ethnic_groups = কোৰিয়ান লোক | additional_info = }} '''জিণ্ডো''' (কোৰিয়ান: 진도) দক্ষিণ কোৰিয়াৰ তৃতীয় বৃহত্তম দ্বীপ।<ref name=r1/> বহুত সৰু সৰু দ্বীপৰ এটা গোটৰ সৈতে মিলি ই জিণ্ডো কাউণ্টি গঠন কৰিছে। কোৰিয়া উপদ্বীপৰ দক্ষিণ-পশ্চিম কোণৰ ঠিক ওচৰতে দক্ষিণ জেওলা প্ৰদেশত এই দ্বীপটো অৱস্থিত। এই দ্বীপটোক মূল ভূখণ্ডৰ পৰা মিয়ংনিয়াং জলদ্বীপেৰে পৃথক কৰা হৈছে; কিন্তু এই জলদ্বীপটো এতিয়া দক্ষিণ কোৰিয়াৰ ৪৮৪ মিটাৰ দৈৰ্ঘ্যৰ আটাইতকৈ দীঘল কেবল ষ্টেড দলংখনে সংলগ্ন কৰি আছে। ইয়াত ১৫৯৭ চনত এডমিৰেল য়ি ছান-চিনে মিয়ংনিয়াঙৰ যুদ্ধত জয়লাভ কৰি বহু উচ্চমানৰ জাপানী বহৰক পৰাস্ত কৰিছিল। প্ৰতি বছৰে বসন্ত বা গ্ৰীষ্মকালৰ এটা পৰিৱৰ্তনশীল দিনত জোৱাৰ-ভাটাৰ কাৰ্যকলাপৰ ফলত মূল জিণ্ডো দ্বীপ আৰু সৰু মোডো দ্বীপৰ মাজত প্ৰায় এঘণ্টাৰ বাবে এটা '''সংকীৰ্ণ স্থলপথ''' (প্ৰায় ২.৯ কিলোমিটাৰ দীঘল আৰু ৪০ মিটাৰ বহল) খোল খায়।<ref>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020200 Jindo Mysterious Sea Road] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120303020545/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020200|date=3 March 2012}}, Jindo County</ref> এই পৰিঘটনাই লাখ লাখ পৰ্যটকক আকৰ্ষণ কৰে আৰু ইয়াত সেই সময়ত স্থানীয় উৎসৱৰ আয়োজন কৰা হয়। ==ইতিহাস== প্ৰাগঐতিহাসিক কালৰ পৰাই এই দ্বীপটো পৰিচিত আৰু মানুহৰ বসতিপ্ৰধান আছিল। ৯৯৫ চনত ইয়াৰ নাম হায়েয়াংডো কৰা হয়, আৰু পিছলৈ ইয়াৰ নাম সলনি কৰি ''অকজু কাউন্টি'' কৰা হয় আৰু কোৰিয়াৰ ১৪খন ৰাজ্যৰ ভিতৰত অন্যতম বুলি পৰিগণিত হয়। ১০০১ চনত অকজু দ্বীপটো জিণ্ডোলৈ সলনি কৰা হয়। ১২৩১–১২৭০ চনত কোৰিয়াত মংগোলীয় আক্ৰমণৰ সময়ত এই দ্বীপটোৱে ছাম্বিয়েলচো বিদ্ৰোহ বাহিনীৰ আশ্ৰয়স্থল হিচাপে কাম কৰিছিল।<ref>Hyŏng-sik Sin [https://books.google.com/books?id=o-WlUd3cjh0C&pg=PT68 A Brief history of Korea, Vol. 1], Ewha Womans University Press, 2005 {{ISBN|89-7300-619-3}}, p. 68</ref> কিন্তু ১২৭১ চনত মংগোলীয়সকলে দ্বীপটো দখল কৰি তাৰ পৰা সকলো বাসিন্দাক আঁতৰাই পেলায়। মংগোলীয় আক্ৰমণৰ পিছত ঘূৰি অহা দ্বীপটোৰ জনসংখ্যা জাপানী জলদস্যুৰ আক্ৰমণৰ দ্বাৰা অহৰহ ভাবুকিৰ সন্মুখীন হৈছিল আৰু সেয়েহে চতুৰ্দশ শতিকাৰ সময়ছোৱাত দ্বীপটো প্ৰায় খালী হৈ পৰিছিল।<ref name=hist>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN01020100 History] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110722141207/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN01020100 |date=2011-07-22 }}, Jindo County</ref> ১৫৯৭ চনৰ ১৬ ছেপ্টেম্বৰত সাত বছৰীয়া যুদ্ধৰ সময়ত কোৰিয়াৰ এডমিৰেল য়ি ছান-চিনে ম্যয়ংনিয়াং জলদ্বীপত অনুষ্ঠিত হোৱা ম্যয়ংনিয়াং যুদ্ধত নিৰ্ণায়ক জয় লাভ কৰে। ১৩খন পেনোক্সিয়ন আৰু প্ৰায় ২০০ জন সৈন্যৰে তেওঁ ১৩৩খন যুদ্ধজাহাজ আৰু ২০০খন সহায়ক জাহাজৰ জাপানী বহৰক পৰাস্ত কৰে।<ref>桑 田忠親 [Kuwata, Tadachika], ed., 旧参謀本部編纂, [Kyu Sanbo Honbu], 朝鮮の役 [Chosen no Eki]　(日本の戦史 [Nihon no Senshi] Vol.&nbsp;5), 1965, p.&nbsp;192.</ref><ref>''Nanjung Ilgi. War Diary of Admiral Yi Sun-sin''. Translated by Ha Tae Hung, edited by Sohn Pow-key. Yonsei University Press, Seoul, Korea, 1977, p.&nbsp;312, {{ISBN|89-7141-018-3}}.</ref><ref name="turnbull202">Turnbull, Stephen. Samurai Invasion: Japan’s Korean War 1592–98. London: Cassell & Co, 2002, {{ISBN|0-304-35948-3}}, p. 202</ref> ঈ-ছান-চিনৰ জীৱনকালত এই জলদ্বীপটোক 'উলডলমক' বা 'গৰ্জনকাৰী চেনেল' বুলিও জনা গৈছিল, সম্ভৱতঃ চেনেলটোত থকা শক্তিশালী জোৱাৰ-ভাটাৰ বলৰ বাবে, যিবোৰ বসন্ত কালত বিশেষভাৱে জোৰেৰে আহিছিল।<ref name=nok/> ==মিয়ংনিয়াং জলপথ== [[File:진도 울돌목 (1379).jpeg|thumb|জলপথটোৰ উপগ্ৰহ চিত্ৰ, ২০২০]] মিয়াংনিয়াং জলপথে মূল ভূখণ্ডৰ হায়েনাম কাউণ্টিৰ পৰা জিণ্ডো দ্বীপ আৰু জিণ্ডো কাউণ্টিক পৃথক কৰে। ইয়াৰ আটাইতকৈ সংকীৰ্ণ স্থানত এই জলপথটো প্ৰায় ৩০০ মিটাৰ বহল আৰু ২২ মিটাৰ পৰ্যন্ত গভীৰ, বসন্ত কালত জোৱাৰৰ তাৰতম্য ৬ মিটাৰ পৰ্যন্ত। জোৱাৰ-ভাটাৰ সোঁত ৬ মিটাৰ প্ৰতি ছেকেণ্ড পৰ্যন্ত হয় আৰু ইয়াক এছিয়াৰ ভিতৰতে আটাইতকৈ দ্ৰুত বুলি গণ্য কৰা হয়। জলপথত ঘূৰ্ণীবতাহৰ সৈতে মিলি এই দ্ৰুত জোৱাৰ-ভাটাৰ ফলত যাতায়াতত বাধাৰ সৃষ্টি হয়।<ref name=nok/> এই অঞ্চলত সঘনাই আমফান ঘটে আৰু বতাহৰ গড় গতিবেগ ৪৮ মিটাৰ প্ৰতি ছেকেণ্ড। উপকূল অতি অনিয়মিত আৰু ইয়াত অসংখ্য সৰু সৰু উপত্যকা, পাহাৰ আৰু দ্বীপ আছে। পাৰবোৰ ঠেক আৰু আগ্নেয় আৰু আগ্নেয়গিৰিৰ শিলৰ খহনীয়া কৰি তৈয়াৰ কৰা হয়। এই জলদ্বীপত যথেষ্ট গুৰুত্বপূৰ্ণ নৌ পৰিবহণ আছে।<ref name=king>M. J. King, et al. [https://books.google.com/books?id=XYlVPmR34YsC&pg=PA175 Twinning of Jindo Grand Bridge, Republic of Korea] in Current and future trends in bridge design, construction and maintenance 2: safety, economy, sustainability and aesthetics; proceedings of the international conference organized by the Institution of Civil Engineers and held in Hong Kong on 25–26 April 2001 {{ISBN|0-7277-3091-6}} pp. 175, 177</ref> ==জিণ্ডো দলং== [[File:Jindo Bridge.jpg|thumb|যুৰীয়া জিণ্ডো দলং]] অতি একে ডিজাইনৰ দুখন কেবল ষ্টেড দলঙেৰে গঠিত এখন যুৰীয়া দলঙে জিণ্ডো দ্বীপক মূল ভূখণ্ডৰ সৈতে সংযোগ কৰে আৰু ইয়াৰ আকৃতি জিণ্ডো কাউণ্টিৰ ল’গ’ত প্ৰতিফলিত হয়। ১৯৮৪ চনৰ ১৮ অক্টোবৰত প্ৰথম জিণ্ডো দলং মুকলি কৰা হয়।<ref name=nok>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020000 Nokjin Area] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100203122328/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020000 |date=2010-02-03 }}, Jindo County</ref> ইয়াৰ মূল দৈৰ্ঘ্য ৩৪৪ মিটাৰ আৰু দুটা কাষৰ দৈৰ্ঘ্য ৭০ মিটাৰ যাৰ ফলত মুঠ দৈৰ্ঘ্য ৪৮৪ মিটাৰ আৰু ইয়াৰ প্ৰস্থ মাত্ৰ ১১.৭ মিটাৰ। মুকলিৰ সময়ত ই আছিল বিশ্বৰ আটাইতকৈ দীঘল আৰু সংকীৰ্ণ ওলমা দলং। দলঙৰ তলৰ ২০০ মিটাৰ অংশ ২০ মিটাৰৰ তলৰ চিলিং থকা জাহাজৰ বাবে ডাঙৰ পৰিবহণৰ বাবে মুকলি।<ref name=king/> স্থানীয় যাতায়াত বৃদ্ধিৰ অৰ্থ হ'ল চৰকাৰে ২০০৫ চনত দ্বিতীয়খন দলং সংযোজন কৰিবলগীয়া হৈছিল, যিখন দলং একে দৈৰ্ঘ্যৰ, কিন্তু ১২.৫ মিটাৰ বহল।<ref>{{Cite web |url=http://www.pennfamily.org/KSS-USA/20060926-2508.htm |title=Korean Bridge Series |access-date=2010-09-08 |archive-date=2011-07-16 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110716064554/http://www.pennfamily.org/KSS-USA/20060926-2508.htm |url-status=dead |archivedate=2011-07-16 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110716064554/http://www.pennfamily.org/KSS-USA/20060926-2508.htm |deadurl=yes }}</ref> ==পৰ্যটন== [[File:Korean Jindo Dog.jpg|thumb|[[কোৰিয়ান জিণ্ডো ডগ]]]] কোৰিয়ান জিণ্ডো ডগ নামৰ এটা মজলীয়া আকাৰৰ চিকাৰী কুকুৰৰ প্ৰজাতি এই দ্বীপটোৰ থলুৱা প্ৰজাতি।<ref name=":0">{{Cite web |title=Korea Kennel Federation |url=https://www.thekkf.or.kr/new_home/en/koreanbreeds.php |website=www.thekkf.or.kr}}</ref> কোৰিয়াত ইয়াৰ তীব্ৰ আনুগত্য, ঘৰৰ প্ৰতি থকা মোহ আৰু চিকাৰৰ ক্ষমতাৰ বাবে জনাজাত।<ref>[http://www.ukcdogs.com/WebSite.nsf/Breeds/JindoRevisedJuly12009 Jindo] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110603235930/http://www.ukcdogs.com/WebSite.nsf/Breeds/JindoRevisedJuly12009 |date=2011-06-03 }}, July 1, 2009</ref> ১৯৩৬ চনৰ পৰা কুকুৰটোক ৰাষ্ট্ৰীয় সাংস্কৃতিক উত্তৰাধিকাৰ হিচাপে গণ্য কৰা হয় আৰু যুদ্ধৰ সময়ত ইয়াক সুৰক্ষিত কৰা হয়।<ref>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN05040000 Details of designation] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110914084553/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN05040000 |date=2011-09-14 }}, Jindo County</ref> দ্বীপটোত জিণ্ডো কুকুৰ গৱেষণা আৰু পৰীক্ষণ কেন্দ্ৰ আছে।<ref>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN05010000 Jindo Dog Research and Testing Center] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110722140330/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN05010000 |date=2011-07-22 }}, Jindo County</ref> [[File:20691 모심기를 마치고 한바탕 논다 국가무형 남도들노래 2004 전남 진도.jpg|thumb|জিণ্ডো কৃষকসকলে পৰম্পৰাগত সংগীত পৰিৱেশন কৰিছে (২০০৪)]] জোৱাৰ-ভাটাৰ লগত জড়িত সমুদ্ৰপৃষ্ঠৰ তাৰতম্যৰ ফলত মূল জিণ্ডো দ্বীপ আৰু জিণ্ডোৰ দক্ষিণে থকা সৰু মোডো দ্বীপৰ মাজত প্ৰায় এঘণ্টাৰ বাবে ২.৯ কিলোমিটাৰ দীঘল আৰু ১০–৪০ মিটাৰ বহল স্থলপথ মুকলি হয়। বছৰত প্ৰায় দুবাৰকৈ, প্ৰায় এপ্ৰিল–জুন মাহত এই পৰিঘটনা সংঘটিত হয়।<ref>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03060500 Times sea way opens in 2009] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120303020527/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03060500 |date=2012-03-03 }}, Jindo County</ref> দীৰ্ঘদিন ধৰি ইয়াক "জিণ্ডোৰ সাগৰীয় পথ" নামৰ স্থানীয় উৎসৱত উদযাপন কৰা হৈছিল যদিও ১৯৭৫ চনলৈকে ইয়াক বিশ্বৰ বাবে বহুলাংশে অজ্ঞাত আছিল, যেতিয়া ফ্ৰান্সৰ ৰাষ্ট্ৰদূত পিয়েৰ ৰেণ্ডীয়ে ফ্ৰান্সৰ এখন বাতৰি কাকতত এই পৰিঘটনাৰ বিষয়ে বৰ্ণনা কৰিছিল।<ref>[http://www.impactlab.net/2010/07/17/the-moses-miracle-of-jindo-island/ The Moses Miracle Of Jindo Island] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20201127181655/http://www.impactlab.net/2010/07/17/the-moses-miracle-of-jindo-island/ |date=2020-11-27 }}, 17 July 2010</ref><ref>[http://vestnik.tripod.com/articles/korea-festivals.html Майские фестивали в Чолладо – от "чуда Моисея" до боя быков] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090731070212/http://vestnik.tripod.com/articles/korea-festivals.html |date=2009-07-31 }} (in Russian)</ref> আজিকালি বছৰি প্ৰায় ডেৰ লাখ বিদেশী আৰু স্থানীয় পৰ্যটকে এই অনুষ্ঠানত উপস্থিত থাকে। ইয়াৰ লগত স্থানীয় উৎসৱ অনুষ্ঠিত হয় য'ত গেংগাংশ্বিল্লো (Ganggangsuwollae; কোৰিয়ান পৰম্পৰাগত বৃত্ত নৃত্য), ছিৎকিম-গাট (Ssitkim-gut, এটা শ্বেমান অনুষ্ঠান, মৃতকৰ আত্মাক সান্ত্বনা দিয়া), ডুৱেল নোৰা (Deul Norae; পৰম্পৰাগত কৃষকৰ গীত), মাংগা (Manga; সমাধি অনুষ্ঠানৰ গীত), জিণ্ডো ডগ শ্ব', বুকনোৰি (Buknori; ড্ৰাম পৰিবেশন) আৰু আতচবাজী আদি।<ref name="r1">Martin Robinson, Ray Bartlett, Rob Whyte [https://books.google.com/books?id=vX4uMBxzml8C&pg=PA266 ''Korea''], Lonely Planet, 2007 {{ISBN|1-74104-558-4}}, p. 266</ref><ref>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020200 Jindo Mysterious Sea Road] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120303020545/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN03020200 |date=2012-03-03 }}, Jindo County</ref> দ্বীপটোত ছ’জুন, নামজিন আৰু ছোচি নামৰ তিনিখন আৰ্ট গেলেৰী আছে, য’ত বিগত শতিকাজুৰি ইয়াত কাম কৰা চিত্ৰশিল্পীসকলৰ সংগ্ৰহ আছে।<ref>[http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN04060100 Sojun Art Gallery/Memorial] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120303020554/http://eng.jindo.go.kr/sub.php?pid=EN04060100 |date=2012-03-03 }}, Jindo County</ref> ==তথ্য সূত্ৰ== [[শ্ৰেণী:দক্ষিণ কোৰিয়া]] [[শ্ৰেণী:ভূগোল]] [[শ্ৰেণী:দ্বীপ]] tski02ot6h3ybidjx3cam7vlbaqxpfn 0 122625 516975 2025-06-11T06:36:21Z কুমুদ ঘোষ 42738 পৃষ্ঠা [[কিনাশাচা]]ৰ পৰা [[কিনশাচা]]লৈ কুমুদ ঘোষয়ে স্থানান্তৰ কৰিলে: Misspelled title 516975 wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[কিনশাচা]] gyk7ju2bm2qxoxn0lufi1n1etve42dc 0 122626 517015 2025-06-11T08:17:06Z Ishanjyotibora 14131 নতুন পৃষ্ঠা: '''Left-wing politics''' describes the range of [[Ideology#Political ideologies|political ideologies]] that support and seek to achieve [[social equality]] and [[egalitarianism]], often in opposition to [[social hierarchy]] either as a whole<ref name="Smith">{{cite book|author-last1=Smith |author-first1=T. Alexander |author-first2=Raymond |author-last2=Tatalovich |title=Cultures at War: Moral Conflicts in Western Democracies |url=https://archive.org/details/... 517015 wikitext text/x-wiki '''Left-wing politics''' describes the range of [[Ideology#Political ideologies|political ideologies]] that support and seek to achieve [[social equality]] and [[egalitarianism]], often in opposition to [[social hierarchy]] either as a whole<ref name="Smith">{{cite book|author-last1=Smith |author-first1=T. Alexander |author-first2=Raymond |author-last2=Tatalovich |title=Cultures at War: Moral Conflicts in Western Democracies |url=https://archive.org/details/culturesatwarmor0000smit |url-access=registration |location=Toronto, Canada |publisher=Broadview Press |year=2003 |page=[https://archive.org/details/culturesatwarmor0000smit/page/30 30] |isbn=9781551113340}}</ref><ref>{{cite book|author-last1=Bobbio |author-first1=Norberto |author-first2=Allan |author-last2=Cameron |title=Left and Right: The Significance of a Political Distinction |url=https://archive.org/details/leftrightsignifi00bobb |url-access=limited |publisher=[[University of Chicago Press]] |year=1997 |page=[https://archive.org/details/leftrightsignifi00bobb/page/n58 37]}}</ref><ref name="Lukes">{{cite book|author-last1=Ball |author-first1=Terence |title=The Cambridge History of Twentieth-Century Political Thought |date=2005 |publisher=[[Cambridge University Press]] |location=Cambridge |isbn=9780521563543 |edition=Reprint. |url=https://books.google.com/books?id=N1h4_NqTOFoC&q=The+Cambridge+History+of+Twentieth-Century+Political+Thought |access-date=15 November 2016 |pages=612–614}}</ref><ref>{{cite book|author-last1=Thompson |author-first1=Willie |title=The Left In History: Revolution and Reform in Twentieth-Century Politic |date=1997 |publisher=[[Pluto Press]] |location=London |isbn=978-0745308913}}</ref> or of certain social hierarchies.<ref name=":0">{{Cite book |title=The Desk Encyclopedia of World History |publisher=[[Oxford University Press]] |year=2006 |isbn=978-0-7394-7809-7 |editor-last=Wright |editor-first=Edmund |location=New York |pages=370}}</ref> Left-wing politics typically involve a concern for those in society whom its adherents perceive as disadvantaged relative to others as well as a belief that there are unjustified inequalities that need to be reduced or abolished,<ref name="Lukes"/> through radical means that change the nature of the society they are implemented in.<ref name=":0" /> According to emeritus professor of economics Barry Clark, supporters of left-wing politics "claim that human development flourishes when individuals engage in cooperative, mutually respectful relations that can thrive only when excessive differences in status, power, and wealth are eliminated."<ref>{{cite book|author-last=Clark |author-first=Barry |date=1998 |title=Political Economy: A Comparative Approach |location=Westport, Connecticut |publisher=[[Praeger Press]] |isbn=9780275958695}}</ref> Within the [[left–right political spectrum]], ''Left'' and ''[[right-wing politics|Right]]'' were coined during the [[French Revolution]], referring to the seating arrangement in the French [[National Constituent Assembly (France)|National Assembly]]. Those who sat on the left generally opposed the [[Ancien Régime]] and the [[House of Bourbon|Bourbon]] [[monarchy]] and supported the Revolution, the creation of a [[democratic republic]] and the [[secularisation]] of society<ref name="Knapp">{{cite book|author-last1=Knapp |author-first1=Andrew |url=https://archive.org/details/governmentpoliti0000knap |title=The government and politics of France |author-last2=Wright |author-first2=Vincent |date=2006 |publisher=[[Routledge]] |isbn=978-0-415-35732-6 |edition=5th |location=London [u.a.] |quote=the government and politics of france.|url-access=registration}}</ref> while those on the right were supportive of the traditional institutions of the Ancien Régime. Usage of the term ''Left'' became more prominent after the restoration of the French monarchy in 1815, when it was applied to the ''Independents''.<ref>{{cite book|title=Realms of memory: conflicts and divisions |date=1996 |editor-first=Pierre |editor-last=Nora |chapter=Right and Left |author-first=Marcel |author-last=Gauchet |pages=248}}</ref> The word ''wing'' was first appended to Left and Right in the late 19th century, usually with disparaging intent, and ''left-wing'' was applied to those who were unorthodox in their religious or political views. Ideologies considered to be ''left-wing'' vary greatly depending on the placement along the [[left–right political spectrum|political spectrum]] in a given time and place. At the end of the 18th century, upon the founding of the first [[Liberal democracy#Origins|liberal democracies]], the term ''Left'' was used to describe [[liberalism]] in the United States and [[republicanism]] in France, supporting a lesser degree of [[Social stratification|hierarchical decision-making]] than the ''right-wing politics'' of the [[Traditional conservatism|traditional conservatives]] and [[monarchists]]. In [[Modernism|modern]] politics, the term ''Left'' typically applies to ideologies and movements to the left of [[classical liberalism]], supporting some degree of [[Economic democracy|democracy in the economic sphere]]. Today, ideologies such as [[social liberalism]] and [[social democracy]] are considered to be [[centre-left]], while ''the Left'' is typically reserved for movements more [[Criticism of capitalism|critical of capitalism]],<ref>{{cite book|author-first1=Alan |author-last1=Maass |author-first2=Howard |author-last2=Zinn |author-link2=Howard Zinn |title=The Case for Socialism |quote=The ''International Socialist Review'' is one of the best left-wing journals around... |page=164 |publisher=[[Haymarket Books]] |edition=Revised |year=2010 |isbn=978-1608460731}}</ref> including the [[labour movement]], [[socialism]], [[anarchism]], [[communism]], [[Marxism]], and [[syndicalism]], each of which rose to prominence in the 19th and 20th centuries.<ref>{{cite book|author-first1=Michael |author-last1=Schmidt |author-first2=Lucien |author-last2=Van der Walt |author-link2=Lucien van der Walt |title=Black Flame: The Revolutionary Class Politics of Anarchism and Syndicalism |series=Counter-Power |volume=1 |publisher=[[AK Press]] |year=2009 |page=128 |quote=[...] anarchism is a coherent intellectual and political current dating back to the 1860s and the First International, and part of the labour and left tradition. |isbn=978-1-904859-16-1}}</ref> In addition, the term ''left-wing'' has also been applied to a broad range of [[Cultural liberalism|culturally liberal]] and [[Progressivism|progressive]] social movements,<ref>{{cite book|author-first=Jean Francois |author-last=Revel |title=Last Exit to Utopia |quote=In the United States, the word liberal is often used to describe the left wing of the Democratic party. |page=[https://archive.org/details/lastexittoutopia0000reve/page/24 24] |publisher=Encounter Books |year=2009 |isbn=978-1594032646 |url=https://archive.org/details/lastexittoutopia0000reve/page/24}}</ref> including the [[civil rights movement]], [[feminist movement]], [[LGBT rights movement]], [[abortion-rights movements]], [[multiculturalism]], [[anti-war movement]], and [[environmental movement]],<ref>{{cite journal |author-first=Eric |author-last=Neumayer |title=The environment, left-wing political orientation, and ecological economics |journal=Ecological Economics |volume=51 |year=2004 |issue=3–4 |pages=167–175 |doi=10.1016/j.ecolecon.2004.06.006 |bibcode=2004EcoEc..51..167N |url=http://eprints.lse.ac.uk/714/1/EE_51%283-4%29.pdf |access-date=20 April 2018 |archive-date=21 September 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170921200052/http://eprints.lse.ac.uk/714/1/EE_51%283-4%29.pdf |url-status=live }}</ref><ref>{{cite book|author-first=John |author-last=Barry |title=International Encyclopedia of Environmental Politics |quote=All surveys confirm that environmental concern is associated with green voting...[I]n subsequent European elections, green voters have tended to be more left-leaning...the party is capable of motivating its core supporters as well as other environmentally minded voters of predominantly left-wing persuasion... |publisher=[[Taylor & Francis]] |year=2002 |isbn=978-0415202855 |url=https://archive.org/details/internationalenc0000unse_a2h7}}</ref> as well as a wide range of [[political parties]].<ref>{{cite web|url=http://www.econ.ohio-state.edu/Fleisher/courses/econ508winter06/docs/Democratic_socialism.pdf |title=Democratic socialism |access-date=3 June 2017 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20060902085146/http://www.econ.ohio-state.edu/Fleisher/courses/econ508winter06/docs/Democratic_socialism.pdf |archive-date=2 September 2006}}</ref><ref>{{cite news |author-link=Fiona Harvey |date=5 September 2014 |title=Green party to position itself as the real left of UK politics |url=https://www.theguardian.com/environment/2014/sep/05/green-party-left-uk-politics-caroline-lucas |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170213003036/https://www.theguardian.com/environment/2014/sep/05/green-party-left-uk-politics-caroline-lucas |archive-date=13 February 2017 |access-date=12 December 2016 |work=[[The Guardian]] |author-first=Fiona |author-last=Harvey}}</ref><ref name="sarnold">{{cite book|author-last=Arnold |author-first=N. Scott |title=Imposing values: an essay on liberalism and regulation |url=https://archive.org/details/oxfordclinicalda00libg |url-access=limited |publisher=[[Oxford University Press]] |year=2009 |location=Florence |isbn=978-0-495-50112-1 |page=[https://archive.org/details/oxfordclinicalda00libg/page/n15 3] |quote=Modern liberalism occupies the left-of-center in the traditional political spectrum and is represented by the Democratic Party in the United States, the Labor Party in the United Kingdom, and the mainstream Left (including some nominally socialist parties) in other advanced democratic societies.}}</ref>‌ 466wllwluxymbzkl2ejds6cw94vvd35 517016 517015 2025-06-11T08:19:39Z Ishanjyotibora 14131 517016 wikitext text/x-wiki বাওঁপন্থী ৰাজনীতিত সামাজিক সমতা আৰু সমতাবাদক সমৰ্থন কৰা আৰু লাভ কৰিবলৈ বিচৰা ৰাজনৈতিক মতাদৰ্শৰ পৰিসৰ বৰ্ণনা কৰা হয়, প্ৰায়ে সামাজিক স্তৰবৃত্তৰ বিৰোধিতা হয় সামগ্ৰিকভাৱে<ref name="Smith">{{cite book|author-last1=Smith |author-first1=T. Alexander |author-first2=Raymond |author-last2=Tatalovich |title=Cultures at War: Moral Conflicts in Western Democracies |url=https://archive.org/details/culturesatwarmor0000smit |url-access=registration |location=Toronto, Canada |publisher=Broadview Press |year=2003 |page=[https://archive.org/details/culturesatwarmor0000smit/page/30 30] |isbn=9781551113340}}</ref><ref>{{cite book|author-last1=Bobbio |author-first1=Norberto |author-first2=Allan |author-last2=Cameron |title=Left and Right: The Significance of a Political Distinction |url=https://archive.org/details/leftrightsignifi00bobb |url-access=limited |publisher=[[University of Chicago Press]] |year=1997 |page=[https://archive.org/details/leftrightsignifi00bobb/page/n58 37]}}</ref><ref name="Lukes">{{cite book|author-last1=Ball |author-first1=Terence |title=The Cambridge History of Twentieth-Century Political Thought |date=2005 |publisher=[[Cambridge University Press]] |location=Cambridge |isbn=9780521563543 |edition=Reprint. |url=https://books.google.com/books?id=N1h4_NqTOFoC&q=The+Cambridge+History+of+Twentieth-Century+Political+Thought |access-date=15 November 2016 |pages=612–614}}</ref><ref>{{cite book|author-last1=Thompson |author-first1=Willie |title=The Left In History: Revolution and Reform in Twentieth-Century Politic |date=1997 |publisher=[[Pluto Press]] |location=London |isbn=978-0745308913}}</ref> বা কিছুমান সামাজিক স্তৰৰ বিৰোধিতা কৰা।<ref name=":0">{{Cite book |title=The Desk Encyclopedia of World History |publisher=[[Oxford University Press]] |year=2006 |isbn=978-0-7394-7809-7 |editor-last=Wright |editor-first=Edmund |location=New York |pages=370}}</ref> বাওঁপন্থী ৰাজনীতিত সাধাৰণতে সমাজৰ যিসকলক ইয়াৰ অনুগামীসকলে আনৰ তুলনাত বঞ্চিত বুলি অনুভৱ কৰে তেওঁলোকৰ প্ৰতি চিন্তাৰ লগতে এনে বিশ্বাস যে অযুক্তিকৰ বৈষম্য আছে যিবোৰ হ্ৰাস বা বিলুপ্ত কৰিব লাগিব,<ref name="Lukes"/> আমূল উপায়ৰ জৰিয়তে যিয়ে সেইবোৰ কাৰ্যকৰী কৰা সমাজখনৰ প্ৰকৃতি সলনি কৰে।<ref name=":0" /> অৰ্থনীতিৰ এমেৰিটাছ অধ্যাপক বেৰী ক্লাৰ্কৰ মতে বাওঁপন্থী ৰাজনীতিৰ সমৰ্থকসকলে "দাবী কৰে যে মানৱ বিকাশ তেতিয়াই ফুলি উঠে যেতিয়া ব্যক্তিসকলে সহযোগিতামূলক, পাৰস্পৰিকভাৱে সন্মানজনক সম্পৰ্কত লিপ্ত হয় যিটো কেৱল তেতিয়াহে লাভৱান হ'ব পাৰে যেতিয়া মৰ্যাদা, ক্ষমতা আৰু ধনৰ অত্যধিক পাৰ্থক্য নাইকিয়া হয়।"<ref>{{cite book|author-last=Clark |author-first=Barry |date=1998 |title=Political Economy: A Comparative Approach |location=Westport, Connecticut |publisher=[[Praeger Press]] |isbn=9780275958695}}</ref> [[বাঁও-সোঁ ৰাজনৈতিক বৰ্ণালী|বাওঁ–সোঁ ৰাজনৈতিক বৰ্ণালী]]ৰ ভিতৰত ফৰাচী বিপ্লৱৰ সময়ত বাওঁ আৰু সোঁৰ উদ্ভাৱন হৈছিল, ফ্ৰান্সৰ ৰাষ্ট্ৰীয় বিধানসভাত বহাৰ ব্যৱস্থাক বুজাই। বাওঁপন্থীসকলে সাধাৰণতে এন্সিয়েন ৰেজিম আৰু বোৰ্বন ৰাজতন্ত্ৰৰ বিৰোধিতা কৰিছিল আৰু বিপ্লৱ, গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ সৃষ্টি আৰু সমাজৰ ধৰ্মনিৰপেক্ষতাক সমৰ্থন কৰিছিল<ref name="Knapp">{{cite book|author-last1=Knapp |author-first1=Andrew |url=https://archive.org/details/governmentpoliti0000knap |title=The government and politics of France |author-last2=Wright |author-first2=Vincent |date=2006 |publisher=[[Routledge]] |isbn=978-0-415-35732-6 |edition=5th |location=London [u.a.] |quote=the government and politics of france.|url-access=registration}}</ref> আনহাতে সোঁপন্থীসকলে এন্সিয়েন ৰেজিমৰ পৰম্পৰাগত প্ৰতিষ্ঠানসমূহক সমৰ্থন কৰিছিল। ১৮১৫ চনত ফৰাচী ৰাজতন্ত্ৰ পুনৰুদ্ধাৰৰ পিছত বাওঁপন্থী শব্দটোৰ ব্যৱহাৰ অধিক বিশিষ্ট হৈ পৰে, যেতিয়া ইয়াক নিৰ্দলীয়সকলৰ ক্ষেত্ৰত প্ৰয়োগ কৰা হয়।<ref>{{cite book|title=Realms of memory: conflicts and divisions |date=1996 |editor-first=Pierre |editor-last=Nora |chapter=Right and Left |author-first=Marcel |author-last=Gauchet |pages=248}}</ref> The word ''wing'' was first appended to Left and Right in the late 19th century, usually with disparaging intent, and ''left-wing'' was applied to those who were unorthodox in their religious or political views. Ideologies considered to be ''left-wing'' vary greatly depending on the placement along the [[left–right political spectrum|political spectrum]] in a given time and place. At the end of the 18th century, upon the founding of the first [[Liberal democracy#Origins|liberal democracies]], the term ''Left'' was used to describe [[liberalism]] in the United States and [[republicanism]] in France, supporting a lesser degree of [[Social stratification|hierarchical decision-making]] than the ''right-wing politics'' of the [[Traditional conservatism|traditional conservatives]] and [[monarchists]]. In [[Modernism|modern]] politics, the term ''Left'' typically applies to ideologies and movements to the left of [[classical liberalism]], supporting some degree of [[Economic democracy|democracy in the economic sphere]]. Today, ideologies such as [[social liberalism]] and [[social democracy]] are considered to be [[centre-left]], while ''the Left'' is typically reserved for movements more [[Criticism of capitalism|critical of capitalism]],<ref>{{cite book|author-first1=Alan |author-last1=Maass |author-first2=Howard |author-last2=Zinn |author-link2=Howard Zinn |title=The Case for Socialism |quote=The ''International Socialist Review'' is one of the best left-wing journals around... |page=164 |publisher=[[Haymarket Books]] |edition=Revised |year=2010 |isbn=978-1608460731}}</ref> including the [[labour movement]], [[socialism]], [[anarchism]], [[communism]], [[Marxism]], and [[syndicalism]], each of which rose to prominence in the 19th and 20th centuries.<ref>{{cite book|author-first1=Michael |author-last1=Schmidt |author-first2=Lucien |author-last2=Van der Walt |author-link2=Lucien van der Walt |title=Black Flame: The Revolutionary Class Politics of Anarchism and Syndicalism |series=Counter-Power |volume=1 |publisher=[[AK Press]] |year=2009 |page=128 |quote=[...] anarchism is a coherent intellectual and political current dating back to the 1860s and the First International, and part of the labour and left tradition. |isbn=978-1-904859-16-1}}</ref> In addition, the term ''left-wing'' has also been applied to a broad range of [[Cultural liberalism|culturally liberal]] and [[Progressivism|progressive]] social movements,<ref>{{cite book|author-first=Jean Francois |author-last=Revel |title=Last Exit to Utopia |quote=In the United States, the word liberal is often used to describe the left wing of the Democratic party. |page=[https://archive.org/details/lastexittoutopia0000reve/page/24 24] |publisher=Encounter Books |year=2009 |isbn=978-1594032646 |url=https://archive.org/details/lastexittoutopia0000reve/page/24}}</ref> including the [[civil rights movement]], [[feminist movement]], [[LGBT rights movement]], [[abortion-rights movements]], [[multiculturalism]], [[anti-war movement]], and [[environmental movement]],<ref>{{cite journal |author-first=Eric |author-last=Neumayer |title=The environment, left-wing political orientation, and ecological economics |journal=Ecological Economics |volume=51 |year=2004 |issue=3–4 |pages=167–175 |doi=10.1016/j.ecolecon.2004.06.006 |bibcode=2004EcoEc..51..167N |url=http://eprints.lse.ac.uk/714/1/EE_51%283-4%29.pdf |access-date=20 April 2018 |archive-date=21 September 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170921200052/http://eprints.lse.ac.uk/714/1/EE_51%283-4%29.pdf |url-status=live }}</ref><ref>{{cite book|author-first=John |author-last=Barry |title=International Encyclopedia of Environmental Politics |quote=All surveys confirm that environmental concern is associated with green voting...[I]n subsequent European elections, green voters have tended to be more left-leaning...the party is capable of motivating its core supporters as well as other environmentally minded voters of predominantly left-wing persuasion... |publisher=[[Taylor & Francis]] |year=2002 |isbn=978-0415202855 |url=https://archive.org/details/internationalenc0000unse_a2h7}}</ref> as well as a wide range of [[political parties]].<ref>{{cite web|url=http://www.econ.ohio-state.edu/Fleisher/courses/econ508winter06/docs/Democratic_socialism.pdf |title=Democratic socialism |access-date=3 June 2017 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20060902085146/http://www.econ.ohio-state.edu/Fleisher/courses/econ508winter06/docs/Democratic_socialism.pdf |archive-date=2 September 2006}}</ref><ref>{{cite news |author-link=Fiona Harvey |date=5 September 2014 |title=Green party to position itself as the real left of UK politics |url=https://www.theguardian.com/environment/2014/sep/05/green-party-left-uk-politics-caroline-lucas |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170213003036/https://www.theguardian.com/environment/2014/sep/05/green-party-left-uk-politics-caroline-lucas |archive-date=13 February 2017 |access-date=12 December 2016 |work=[[The Guardian]] |author-first=Fiona |author-last=Harvey}}</ref><ref name="sarnold">{{cite book|author-last=Arnold |author-first=N. Scott |title=Imposing values: an essay on liberalism and regulation |url=https://archive.org/details/oxfordclinicalda00libg |url-access=limited |publisher=[[Oxford University Press]] |year=2009 |location=Florence |isbn=978-0-495-50112-1 |page=[https://archive.org/details/oxfordclinicalda00libg/page/n15 3] |quote=Modern liberalism occupies the left-of-center in the traditional political spectrum and is represented by the Democratic Party in the United States, the Labor Party in the United Kingdom, and the mainstream Left (including some nominally socialist parties) in other advanced democratic societies.}}</ref>‌ ==তথ্যসূত্ৰ== purssiqmqx0k8vv3zq38ylsygijhp3p 517019 517016 2025-06-11T08:22:11Z Ishanjyotibora 14131 517019 wikitext text/x-wiki বাওঁপন্থী ৰাজনীতিত সামাজিক সমতা আৰু সমতাবাদক সমৰ্থন কৰা আৰু লাভ কৰিবলৈ বিচৰা ৰাজনৈতিক মতাদৰ্শৰ পৰিসৰ বৰ্ণনা কৰা হয়, প্ৰায়ে সামাজিক স্তৰবৃত্তৰ বিৰোধিতা হয় সামগ্ৰিকভাৱে<ref name="Smith">{{cite book|author-last1=Smith |author-first1=T. Alexander |author-first2=Raymond |author-last2=Tatalovich |title=Cultures at War: Moral Conflicts in Western Democracies |url=https://archive.org/details/culturesatwarmor0000smit |url-access=registration |location=Toronto, Canada |publisher=Broadview Press |year=2003 |page=[https://archive.org/details/culturesatwarmor0000smit/page/30 30] |isbn=9781551113340}}</ref><ref>{{cite book|author-last1=Bobbio |author-first1=Norberto |author-first2=Allan |author-last2=Cameron |title=Left and Right: The Significance of a Political Distinction |url=https://archive.org/details/leftrightsignifi00bobb |url-access=limited |publisher=[[University of Chicago Press]] |year=1997 |page=[https://archive.org/details/leftrightsignifi00bobb/page/n58 37]}}</ref><ref name="Lukes">{{cite book|author-last1=Ball |author-first1=Terence |title=The Cambridge History of Twentieth-Century Political Thought |date=2005 |publisher=[[Cambridge University Press]] |location=Cambridge |isbn=9780521563543 |edition=Reprint. |url=https://books.google.com/books?id=N1h4_NqTOFoC&q=The+Cambridge+History+of+Twentieth-Century+Political+Thought |access-date=15 November 2016 |pages=612–614}}</ref><ref>{{cite book|author-last1=Thompson |author-first1=Willie |title=The Left In History: Revolution and Reform in Twentieth-Century Politic |date=1997 |publisher=[[Pluto Press]] |location=London |isbn=978-0745308913}}</ref> বা কিছুমান সামাজিক স্তৰৰ বিৰোধিতা কৰা।<ref name=":0">{{Cite book |title=The Desk Encyclopedia of World History |publisher=[[Oxford University Press]] |year=2006 |isbn=978-0-7394-7809-7 |editor-last=Wright |editor-first=Edmund |location=New York |pages=370}}</ref> বাওঁপন্থী ৰাজনীতিত সাধাৰণতে সমাজৰ যিসকলক ইয়াৰ অনুগামীসকলে আনৰ তুলনাত বঞ্চিত বুলি অনুভৱ কৰে তেওঁলোকৰ প্ৰতি চিন্তাৰ লগতে এনে বিশ্বাস যে অযুক্তিকৰ বৈষম্য আছে যিবোৰ হ্ৰাস বা বিলুপ্ত কৰিব লাগিব,<ref name="Lukes"/> আমূল উপায়ৰ জৰিয়তে যিয়ে সেইবোৰ কাৰ্যকৰী কৰা সমাজখনৰ প্ৰকৃতি সলনি কৰে।<ref name=":0" /> অৰ্থনীতিৰ এমেৰিটাছ অধ্যাপক বেৰী ক্লাৰ্কৰ মতে বাওঁপন্থী ৰাজনীতিৰ সমৰ্থকসকলে "দাবী কৰে যে মানৱ বিকাশ তেতিয়াই ফুলি উঠে যেতিয়া ব্যক্তিসকলে সহযোগিতামূলক, পাৰস্পৰিকভাৱে সন্মানজনক সম্পৰ্কত লিপ্ত হয় যিটো কেৱল তেতিয়াহে লাভৱান হ'ব পাৰে যেতিয়া মৰ্যাদা, ক্ষমতা আৰু ধনৰ অত্যধিক পাৰ্থক্য নাইকিয়া হয়।"<ref>{{cite book|author-last=Clark |author-first=Barry |date=1998 |title=Political Economy: A Comparative Approach |location=Westport, Connecticut |publisher=[[Praeger Press]] |isbn=9780275958695}}</ref> [[বাঁও-সোঁ ৰাজনৈতিক বৰ্ণালী|বাওঁ–সোঁ ৰাজনৈতিক বৰ্ণালী]]ৰ ভিতৰত ফৰাচী বিপ্লৱৰ সময়ত বাওঁ আৰু সোঁৰ উদ্ভাৱন হৈছিল, ফ্ৰান্সৰ ৰাষ্ট্ৰীয় বিধানসভাত বহাৰ ব্যৱস্থাক বুজাই। বাওঁপন্থীসকলে সাধাৰণতে এন্সিয়েন ৰেজিম আৰু বোৰ্বন ৰাজতন্ত্ৰৰ বিৰোধিতা কৰিছিল আৰু বিপ্লৱ, গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ সৃষ্টি আৰু সমাজৰ ধৰ্মনিৰপেক্ষতাক সমৰ্থন কৰিছিল<ref name="Knapp">{{cite book|author-last1=Knapp |author-first1=Andrew |url=https://archive.org/details/governmentpoliti0000knap |title=The government and politics of France |author-last2=Wright |author-first2=Vincent |date=2006 |publisher=[[Routledge]] |isbn=978-0-415-35732-6 |edition=5th |location=London [u.a.] |quote=the government and politics of france.|url-access=registration}}</ref> আনহাতে সোঁপন্থীসকলে এন্সিয়েন ৰেজিমৰ পৰম্পৰাগত প্ৰতিষ্ঠানসমূহক সমৰ্থন কৰিছিল। ১৮১৫ চনত ফৰাচী ৰাজতন্ত্ৰ পুনৰুদ্ধাৰৰ পিছত বাওঁপন্থী শব্দটোৰ ব্যৱহাৰ অধিক বিশিষ্ট হৈ পৰে, যেতিয়া ইয়াক নিৰ্দলীয়সকলৰ ক্ষেত্ৰত প্ৰয়োগ কৰা হয়।<ref>{{cite book|title=Realms of memory: conflicts and divisions |date=1996 |editor-first=Pierre |editor-last=Nora |chapter=Right and Left |author-first=Marcel |author-last=Gauchet |pages=248}}</ref> ১৯ শতিকাৰ শেষৰ ফালে সাধাৰণতে অৱজ্ঞাসূচক উদ্দেশ্যেৰে বাওঁপন্থী আৰু সোঁপন্থী শব্দটো প্ৰথমবাৰৰ বাবে সংযুক্ত কৰা হৈছিল আৰু ধৰ্মীয় বা ৰাজনৈতিক দৃষ্টিভংগীত অগতানুগতিক লোকসকলৰ ক্ষেত্ৰত বাওঁপন্থী শব্দটো প্ৰয়োগ কৰা হৈছিল। বাওঁপন্থী বুলি গণ্য কৰা মতাদৰ্শসমূহ এটা নিৰ্দিষ্ট সময় আৰু স্থানত ৰাজনৈতিক বৰ্ণালীৰ কাষেৰে স্থানৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি বহু পৰিমাণে ভিন্ন হয়। ১৮ শতিকাৰ শেষৰ ফালে প্ৰথম উদাৰ গণতন্ত্ৰৰ প্ৰতিষ্ঠাৰ লগে লগে আমেৰিকাত উদাৰতাবাদ আৰু ফ্ৰান্সৰ গণতন্ত্ৰবাদক বৰ্ণনা কৰিবলৈ বাওঁ শব্দটো ব্যৱহাৰ কৰা হয়, যিয়ে পৰম্পৰাগত ৰক্ষণশীল আৰু ৰাজতন্ত্ৰবাদীসকলৰ সোঁপন্থী ৰাজনীতিতকৈ কম মাত্ৰাত স্তৰভিত্তিক সিদ্ধান্ত গ্ৰহণৰ সমৰ্থন কৰে। আধুনিক ৰাজনীতিত বাওঁপন্থী শব্দটো সাধাৰণতে ধ্ৰুপদী উদাৰতাবাদৰ বাওঁপন্থী মতাদৰ্শ আৰু আন্দোলনসমূহৰ ক্ষেত্ৰত প্ৰযোজ্য, যিয়ে অৰ্থনৈতিক ক্ষেত্ৰত কিছু পৰিমাণে গণতন্ত্ৰক সমৰ্থন কৰে। আজি সামাজিক উদাৰতাবাদ আৰু সামাজিক গণতন্ত্ৰৰ দৰে মতাদৰ্শক কেন্দ্ৰ-বাওঁপন্থী বুলি গণ্য কৰা হয়, আনহাতে বাওঁপন্থীসকলক সাধাৰণতে পুঁজিবাদক অধিক সমালোচনা কৰা আন্দোলনৰ বাবে সংৰক্ষিত কৰা হয়,[9] য'ত শ্ৰমিক আন্দোলন, সমাজবাদ, নৈৰাজ্যবাদ, সাম্যবাদ, মাৰ্ক্সবাদ আৰু ছিণ্ডিকেলিজম আদি অন্তৰ্ভুক্ত, যিবোৰৰ প্ৰত্যেকেই ১৯ আৰু ২০ শতিকাত প্ৰাধান্য লাভ কৰে।<ref>{{cite book|author-first1=Alan |author-last1=Maass |author-first2=Howard |author-last2=Zinn |author-link2=Howard Zinn |title=The Case for Socialism |quote=The ''International Socialist Review'' is one of the best left-wing journals around... |page=164 |publisher=[[Haymarket Books]] |edition=Revised |year=2010 |isbn=978-1608460731}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও বাওঁপন্থী শব্দটো সাংস্কৃতিকভাৱে উদাৰ আৰু প্ৰগতিশীল সামাজিক আন্দোলনৰ বিস্তৃত পৰিসৰৰ ক্ষেত্ৰতো প্ৰয়োগ কৰা হৈছে,<ref>{{cite book|author-first1=Michael |author-last1=Schmidt |author-first2=Lucien |author-last2=Van der Walt |author-link2=Lucien van der Walt |title=Black Flame: The Revolutionary Class Politics of Anarchism and Syndicalism |series=Counter-Power |volume=1 |publisher=[[AK Press]] |year=2009 |page=128 |quote=[...] anarchism is a coherent intellectual and political current dating back to the 1860s and the First International, and part of the labour and left tradition. |isbn=978-1-904859-16-1}}</ref> নাগৰিক অধিকাৰ আন্দোলন, নাৰীবাদী আন্দোলন, এলজিবিটি অধিকাৰ আন্দোলন, গৰ্ভপাত-অধিকাৰ আন্দোলন, বহুসংস্কৃতিবাদ, যুদ্ধ বিৰোধী আন্দোলন আৰু পৰিৱেশ আন্দোলন,<ref>{{cite book|author-first=Jean Francois |author-last=Revel |title=Last Exit to Utopia |quote=In the United States, the word liberal is often used to describe the left wing of the Democratic party. |page=[https://archive.org/details/lastexittoutopia0000reve/page/24 24] |publisher=Encounter Books |year=2009 |isbn=978-1594032646 |url=https://archive.org/details/lastexittoutopia0000reve/page/24}}</ref> লগতে বহুতো ৰাজনৈতিক দলৰ ক্ষেত্ৰতো প্ৰয়োগ কৰা হৈছে।<ref>{{cite journal |author-first=Eric |author-last=Neumayer |title=The environment, left-wing political orientation, and ecological economics |journal=Ecological Economics |volume=51 |year=2004 |issue=3–4 |pages=167–175 |doi=10.1016/j.ecolecon.2004.06.006 |bibcode=2004EcoEc..51..167N |url=http://eprints.lse.ac.uk/714/1/EE_51%283-4%29.pdf |access-date=20 April 2018 |archive-date=21 September 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170921200052/http://eprints.lse.ac.uk/714/1/EE_51%283-4%29.pdf |url-status=live }}</ref><ref>{{cite book|author-first=John |author-last=Barry |title=International Encyclopedia of Environmental Politics |quote=All surveys confirm that environmental concern is associated with green voting...[I]n subsequent European elections, green voters have tended to be more left-leaning...the party is capable of motivating its core supporters as well as other environmentally minded voters of predominantly left-wing persuasion... |publisher=[[Taylor & Francis]] |year=2002 |isbn=978-0415202855 |url=https://archive.org/details/internationalenc0000unse_a2h7}}</ref> <ref>{{cite web|url=http://www.econ.ohio-state.edu/Fleisher/courses/econ508winter06/docs/Democratic_socialism.pdf |title=Democratic socialism |access-date=3 June 2017 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20060902085146/http://www.econ.ohio-state.edu/Fleisher/courses/econ508winter06/docs/Democratic_socialism.pdf |archive-date=2 September 2006}}</ref><ref>{{cite news |author-link=Fiona Harvey |date=5 September 2014 |title=Green party to position itself as the real left of UK politics |url=https://www.theguardian.com/environment/2014/sep/05/green-party-left-uk-politics-caroline-lucas |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170213003036/https://www.theguardian.com/environment/2014/sep/05/green-party-left-uk-politics-caroline-lucas |archive-date=13 February 2017 |access-date=12 December 2016 |work=[[The Guardian]] |author-first=Fiona |author-last=Harvey}}</ref><ref name="sarnold">{{cite book|author-last=Arnold |author-first=N. Scott |title=Imposing values: an essay on liberalism and regulation |url=https://archive.org/details/oxfordclinicalda00libg |url-access=limited |publisher=[[Oxford University Press]] |year=2009 |location=Florence |isbn=978-0-495-50112-1 |page=[https://archive.org/details/oxfordclinicalda00libg/page/n15 3] |quote=Modern liberalism occupies the left-of-center in the traditional political spectrum and is represented by the Democratic Party in the United States, the Labor Party in the United Kingdom, and the mainstream Left (including some nominally socialist parties) in other advanced democratic societies.}}</ref>‌ ==তথ্যসূত্ৰ== {{reflist|30em}} ngh49uhikbabl2ibea8nzqhrfci38yv 517025 517019 2025-06-11T08:34:10Z Ishanjyotibora 14131 +[[শ্ৰেণী:ৰাজনীতি]]; +[[শ্ৰেণী:ৰাজনীতি বিজ্ঞান]]; +[[শ্ৰেণী:ৰাজনৈতিক মতাদৰ্শ]]; +[[শ্ৰেণী:ৰাজনৈতিক পৰিভাষা]] using [[WP:HC|HotCat]] 517025 wikitext text/x-wiki '''বাঁওপন্থী ৰাজনীতিয়ে''' ({{Lang-en|Left-Wing Politics}}) সামাজিক সমতা আৰু সমতাবাদক সমৰ্থন কৰে৷ তেওঁলোকে লাভাৰ্জন কৰিব বিচৰা ৰাজনৈতিক মতাদৰ্শৰ পৰিসৰ আৰু তেনেধৰণৰ চিন্তাৰ ওপৰত প্ৰতিষ্ঠিত সামাজিক স্তৰবৃত্তৰ সামগ্ৰিকভাৱে বিৰোধিতা কৰে৷<ref name="Smith">{{cite book|author-last1=Smith |author-first1=T. Alexander |author-first2=Raymond |author-last2=Tatalovich |title=Cultures at War: Moral Conflicts in Western Democracies |url=https://archive.org/details/culturesatwarmor0000smit |url-access=registration |location=Toronto, Canada |publisher=Broadview Press |year=2003 |page=[https://archive.org/details/culturesatwarmor0000smit/page/30 30] |isbn=9781551113340}}</ref><ref>{{cite book|author-last1=Bobbio |author-first1=Norberto |author-first2=Allan |author-last2=Cameron |title=Left and Right: The Significance of a Political Distinction |url=https://archive.org/details/leftrightsignifi00bobb |url-access=limited |publisher=[[University of Chicago Press]] |year=1997 |page=[https://archive.org/details/leftrightsignifi00bobb/page/n58 37]}}</ref><ref name="Lukes">{{cite book|author-last1=Ball |author-first1=Terence |title=The Cambridge History of Twentieth-Century Political Thought |date=2005 |publisher=[[Cambridge University Press]] |location=Cambridge |isbn=9780521563543 |edition=Reprint. |url=https://books.google.com/books?id=N1h4_NqTOFoC&q=The+Cambridge+History+of+Twentieth-Century+Political+Thought |access-date=15 November 2016 |pages=612–614}}</ref><ref>{{cite book|author-last1=Thompson |author-first1=Willie |title=The Left In History: Revolution and Reform in Twentieth-Century Politic |date=1997 |publisher=[[Pluto Press]] |location=London |isbn=978-0745308913}}</ref> <ref name=":0">{{Cite book |title=The Desk Encyclopedia of World History |publisher=[[Oxford University Press]] |year=2006 |isbn=978-0-7394-7809-7 |editor-last=Wright |editor-first=Edmund |location=New York |pages=370}}</ref> অৰ্থনীতিৰ এমেৰিটাছ অধ্যাপক বেৰী ক্লাৰ্কৰ মতে বাওঁপন্থী ৰাজনীতিৰ সমৰ্থকসকলে "দাবী কৰে যে মানৱ বিকাশ তেতিয়াই প্ৰস্ফূটিত হৈ উঠে যেতিয়া ব্যক্তিসকলে সহযোগিতামূলক, পাৰস্পৰিকভাৱে সন্মানজনক সম্পৰ্কত লিপ্ত হয় যি কেৱল তেতিয়াহে লাভৱান হ'ব পাৰে যেতিয়া মৰ্যাদা, ক্ষমতা আৰু ধনৰ মাজত থকা অত্যধিক পাৰ্থক্য নাইকিয়া হয়।"<ref>{{cite book|author-last=Clark |author-first=Barry |date=1998 |title=Political Economy: A Comparative Approach |location=Westport, Connecticut |publisher=[[Praeger Press]] |isbn=9780275958695}}</ref> [[বাঁও-সোঁ ৰাজনৈতিক বৰ্ণালী|বাওঁ–সোঁ ৰাজনৈতিক বৰ্ণালী]]ৰ ভিতৰত [[ফৰাচী বিপ্লৱ]]ৰ সময়ত বাওঁ আৰু সোঁৰ উদ্ভাৱন হৈছিল, যাৰ জৰিয়তে ফ্ৰান্সৰ ৰাষ্ট্ৰীয় বিধানসভাত বহাৰ ব্যৱস্থাক বুজোৱা হৈছিল। বাওঁপন্থীসকলে সাধাৰণতে এন্সিয়েন ৰেজিম আৰু বোৰ্বন ৰাজতন্ত্ৰৰ বিৰোধিতা কৰিছিল আৰু বিপ্লৱ, গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্যৰ সৃষ্টি আৰু সমাজৰ ধৰ্মনিৰপেক্ষতাক সমৰ্থন কৰিছিল<ref name="Knapp">{{cite book|author-last1=Knapp |author-first1=Andrew |url=https://archive.org/details/governmentpoliti0000knap |title=The government and politics of France |author-last2=Wright |author-first2=Vincent |date=2006 |publisher=[[Routledge]] |isbn=978-0-415-35732-6 |edition=5th |location=London [u.a.] |quote=the government and politics of france.|url-access=registration}}</ref> আনহাতে সোঁপন্থীসকলে এন্সিয়েন ৰেজিমৰ পৰম্পৰাগত প্ৰতিষ্ঠানসমূহক সমৰ্থন কৰিছিল। ১৮১৫ চনত ফৰাচী ৰাজতন্ত্ৰ পুনৰুদ্ধাৰৰ পিছত বাওঁপন্থী শব্দটোৰ ব্যৱহাৰ অধিক বিশিষ্ট হৈ পৰে, যেতিয়া ইয়াক নিৰ্দলীয়সকলৰ ক্ষেত্ৰত প্ৰয়োগ কৰা হয়।<ref>{{cite book|title=Realms of memory: conflicts and divisions |date=1996 |editor-first=Pierre |editor-last=Nora |chapter=Right and Left |author-first=Marcel |author-last=Gauchet |pages=248}}</ref> ১৯ শতিকাৰ শেষৰ ফালে সাধাৰণতে অৱজ্ঞাসূচক উদ্দেশ্যেৰে বাওঁপন্থী আৰু সোঁপন্থী শব্দটো প্ৰথমবাৰৰ বাবে সংযুক্ত কৰা হৈছিল আৰু ধৰ্মীয় বা ৰাজনৈতিক দৃষ্টিভংগীত অগতানুগতিক লোকসকলৰ ক্ষেত্ৰত বাওঁপন্থী শব্দটো প্ৰয়োগ কৰা হৈছিল। ১৮ শতিকাৰ শেষৰ ফালে প্ৰথম উদাৰ গণতন্ত্ৰৰ প্ৰতিষ্ঠাৰ লগে লগে আমেৰিকাত উদাৰতাবাদ আৰু ফ্ৰান্সৰ গণতন্ত্ৰবাদক বৰ্ণনা কৰিবলৈ বাওঁ শব্দটো ব্যৱহাৰ কৰা হয়, যিয়ে পৰম্পৰাগত ৰক্ষণশীল আৰু ৰাজতন্ত্ৰবাদীসকলৰ সোঁপন্থী ৰাজনীতিতকৈ কম মাত্ৰাত স্তৰভিত্তিক সিদ্ধান্ত গ্ৰহণৰ সমৰ্থন কৰে। আধুনিক ৰাজনীতিত বাওঁপন্থী শব্দটো সাধাৰণতে ধ্ৰুপদী উদাৰতাবাদৰ বাওঁপন্থী মতাদৰ্শ আৰু আন্দোলনসমূহৰ ক্ষেত্ৰত প্ৰযোজ্য, যিয়ে অৰ্থনৈতিক ক্ষেত্ৰত কিছু পৰিমাণে গণতন্ত্ৰক সমৰ্থন কৰে। আজি সামাজিক উদাৰতাবাদ আৰু সামাজিক গণতন্ত্ৰৰ দৰে মতাদৰ্শক কেন্দ্ৰ-বাওঁপন্থী বুলি গণ্য কৰা হয়, আনহাতে বাওঁপন্থীসকলক সাধাৰণতে [[পুঁজিবাদ]]ক অধিক সমালোচনা কৰা আন্দোলনৰ বাবে সংৰক্ষিত কৰা হয়,য'ত [[শ্ৰমিক আন্দোলন]], [[সমাজবাদ]], [[নৈৰাজ্যবাদ]], [[সাম্যবাদ]], [[মাৰ্ক্সবাদ]] আৰু ছিণ্ডিকেলিজম আদি অন্তৰ্ভুক্ত, যিবোৰৰ প্ৰত্যেকেই ১৯ আৰু ২০ শতিকাত প্ৰাধান্য লাভ কৰে।<ref>{{cite book|author-first1=Alan |author-last1=Maass |author-first2=Howard |author-last2=Zinn |author-link2=Howard Zinn |title=The Case for Socialism |quote=The ''International Socialist Review'' is one of the best left-wing journals around... |page=164 |publisher=[[Haymarket Books]] |edition=Revised |year=2010 |isbn=978-1608460731}}</ref> ইয়াৰ উপৰিও বাওঁপন্থী শব্দটো সাংস্কৃতিকভাৱে উদাৰ আৰু প্ৰগতিশীল সামাজিক আন্দোলনৰ বিস্তৃত পৰিসৰৰ ক্ষেত্ৰতো প্ৰয়োগ কৰা হৈছে,<ref>{{cite book|author-first1=Michael |author-last1=Schmidt |author-first2=Lucien |author-last2=Van der Walt |author-link2=Lucien van der Walt |title=Black Flame: The Revolutionary Class Politics of Anarchism and Syndicalism |series=Counter-Power |volume=1 |publisher=[[AK Press]] |year=2009 |page=128 |quote=[...] anarchism is a coherent intellectual and political current dating back to the 1860s and the First International, and part of the labour and left tradition. |isbn=978-1-904859-16-1}}</ref>নাগৰিক অধিকাৰ আন্দোলন, [[নাৰীবাদ|নাৰীবাদী]] আন্দোলন, [[এলজিবিটি]] অধিকাৰ আন্দোলন, [[গৰ্ভপাত]]-অধিকাৰ আন্দোলন, বহুসংস্কৃতিবাদ, যুদ্ধ বিৰোধী আন্দোলন আৰু পৰিৱেশ আন্দোলন,<ref>{{cite book|author-first=Jean Francois |author-last=Revel |title=Last Exit to Utopia |quote=In the United States, the word liberal is often used to describe the left wing of the Democratic party. |page=[https://archive.org/details/lastexittoutopia0000reve/page/24 24] |publisher=Encounter Books |year=2009 |isbn=978-1594032646 |url=https://archive.org/details/lastexittoutopia0000reve/page/24}}</ref> লগতে বহুতো ৰাজনৈতিক দলৰ ক্ষেত্ৰতো প্ৰয়োগ কৰা হৈছে।<ref>{{cite journal |author-first=Eric |author-last=Neumayer |title=The environment, left-wing political orientation, and ecological economics |journal=Ecological Economics |volume=51 |year=2004 |issue=3–4 |pages=167–175 |doi=10.1016/j.ecolecon.2004.06.006 |bibcode=2004EcoEc..51..167N |url=http://eprints.lse.ac.uk/714/1/EE_51%283-4%29.pdf |access-date=20 April 2018 |archive-date=21 September 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170921200052/http://eprints.lse.ac.uk/714/1/EE_51%283-4%29.pdf |url-status=live }}</ref><ref>{{cite book|author-first=John |author-last=Barry |title=International Encyclopedia of Environmental Politics |quote=All surveys confirm that environmental concern is associated with green voting...[I]n subsequent European elections, green voters have tended to be more left-leaning...the party is capable of motivating its core supporters as well as other environmentally minded voters of predominantly left-wing persuasion... |publisher=[[Taylor & Francis]] |year=2002 |isbn=978-0415202855 |url=https://archive.org/details/internationalenc0000unse_a2h7}}</ref> <ref>{{cite web|url=http://www.econ.ohio-state.edu/Fleisher/courses/econ508winter06/docs/Democratic_socialism.pdf |title=Democratic socialism |access-date=3 June 2017 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20060902085146/http://www.econ.ohio-state.edu/Fleisher/courses/econ508winter06/docs/Democratic_socialism.pdf |archive-date=2 September 2006}}</ref><ref>{{cite news |author-link=Fiona Harvey |date=5 September 2014 |title=Green party to position itself as the real left of UK politics |url=https://www.theguardian.com/environment/2014/sep/05/green-party-left-uk-politics-caroline-lucas |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170213003036/https://www.theguardian.com/environment/2014/sep/05/green-party-left-uk-politics-caroline-lucas |archive-date=13 February 2017 |access-date=12 December 2016 |work=[[The Guardian]] |author-first=Fiona |author-last=Harvey}}</ref><ref name="sarnold">{{cite book|author-last=Arnold |author-first=N. Scott |title=Imposing values: an essay on liberalism and regulation |url=https://archive.org/details/oxfordclinicalda00libg |url-access=limited |publisher=[[Oxford University Press]] |year=2009 |location=Florence |isbn=978-0-495-50112-1 |page=[https://archive.org/details/oxfordclinicalda00libg/page/n15 3] |quote=Modern liberalism occupies the left-of-center in the traditional political spectrum and is represented by the Democratic Party in the United States, the Labor Party in the United Kingdom, and the mainstream Left (including some nominally socialist parties) in other advanced democratic societies.}}</ref>‌ ==তথ্যসূত্ৰ== {{reflist|30em}} [[শ্ৰেণী:ৰাজনীতি]] [[শ্ৰেণী:ৰাজনীতি বিজ্ঞান]] [[শ্ৰেণী:ৰাজনৈতিক মতাদৰ্শ]] [[শ্ৰেণী:ৰাজনৈতিক পৰিভাষা]] 4vumr7je2o04h8jdgf2n9pipy4mi0ub 0 122627 517027 2025-06-11T08:35:09Z Ishanjyotibora 14131 নতুন পৃষ্ঠা: '''Right-wing politics''' is the range of [[Ideology#Political ideologies|political ideologies]] that view certain [[social order]]s and [[Social stratification|hierarchies]] as inevitable, natural, normal, or desirable,{{R|Johnson-2005|Bobbio-1996|Goldthorpe-1985a}} typically supporting this position based on [[natural law]], [[economics]], [[authority]], [[property]], [[religion]], or [[tradition]].{{R|EB online|Carlisle|T. Alexander Smith 2003. p. 30|Alla... 517027 wikitext text/x-wiki '''Right-wing politics''' is the range of [[Ideology#Political ideologies|political ideologies]] that view certain [[social order]]s and [[Social stratification|hierarchies]] as inevitable, natural, normal, or desirable,{{R|Johnson-2005|Bobbio-1996|Goldthorpe-1985a}} typically supporting this position based on [[natural law]], [[economics]], [[authority]], [[property]], [[religion]], or [[tradition]].{{R|EB online|Carlisle|T. Alexander Smith 2003. p. 30|Allan Cameron pg. 37|Fuchs, D. 1990. p. 203|Lukes|Clark}} Hierarchy and [[Social inequality|inequality]] may be seen as natural results of traditional social differences{{R|Smith-2003b|Gidron-2019a}} or competition in [[market economies]].{{R|Scruton-1996|Goldthorpe-1985b|Gidron-2019b}} Right-wing politics are considered the counterpart to [[left-wing politics]], and the [[left–right political spectrum]] is the most common [[political spectrum]].<ref>{{Cite journal|last1=McClosky|first1=Herbert|last2=Chong|first2=Dennis|date=July 1985|title=Similarities and Differences Between Left-Wing and Right-Wing Radicals|url=https://www.cambridge.org/core/journals/british-journal-of-political-science/article/abs/similarities-and-differences-between-leftwing-and-rightwing-radicals/C46411F0228745583D2EB8E91A19D881|journal=British Journal of Political Science|language=en|volume=15|issue=3|pages=329–363|doi=10.1017/S0007123400004221|s2cid=154330828|issn=1469-2112|url-access=subscription}}</ref> The right includes [[social conservatives]] and [[fiscal conservatives]],<ref>Leonard V. Kaplan, Rudy Koshar, ''The Weimar Moment: Liberalism, Political Theology, and Law'' (2012) p. 7–8.</ref><ref>Alan S. Kahan, ''Mind Vs. Money: The War Between Intellectuals and Capitalism'' (2010), p. 184.</ref><ref>Jerome L. Himmelstein, ''To the right: The transformation of American conservatism'' (1992).</ref> as well as [[right-libertarianism|right-libertarians]]. "Right" and "right-wing" have been variously used as compliments and [[pejorative]]s describing [[neoliberal]], [[conservative]], and [[fascist]] economic and social ideas.<ref>{{Cite book|title=The Desk Encyclopedia of World History|publisher=[[Oxford University Press]]|year=2006|isbn=978-0-7394-7809-7|editor-last=Wright|editor-first=Edmund|location=New York|pages=370, 541}}</ref> ==তথ্যসূত্ৰ== mjof3pfzf5eul22igviy2r3qoe398qm 517028 517027 2025-06-11T08:36:03Z Ishanjyotibora 14131 517028 wikitext text/x-wiki '''Right-wing politics''' is the range of [[Ideology#Political ideologies|political ideologies]] that view certain [[social order]]s and [[Social stratification|hierarchies]] as inevitable, natural, normal, or desirable,{{R|Johnson-2005|Bobbio-1996|Goldthorpe-1985a}} typically supporting this position based on [[natural law]], [[economics]], [[authority]], [[property]], [[religion]], or [[tradition]].{{R|EB online|Carlisle|T. Alexander Smith 2003. p. 30|Allan Cameron pg. 37|Fuchs, D. 1990. p. 203|Lukes|Clark}} Hierarchy and [[Social inequality|inequality]] may be seen as natural results of traditional social differences{{R|Smith-2003b|Gidron-2019a}} or competition in [[market economies]].{{R|Scruton-1996|Goldthorpe-1985b|Gidron-2019b}} Right-wing politics are considered the counterpart to [[left-wing politics]], and the [[left–right political spectrum]] is the most common [[political spectrum]].<ref>{{Cite journal|last1=McClosky|first1=Herbert|last2=Chong|first2=Dennis|date=July 1985|title=Similarities and Differences Between Left-Wing and Right-Wing Radicals|url=https://www.cambridge.org/core/journals/british-journal-of-political-science/article/abs/similarities-and-differences-between-leftwing-and-rightwing-radicals/C46411F0228745583D2EB8E91A19D881|journal=British Journal of Political Science|language=en|volume=15|issue=3|pages=329–363|doi=10.1017/S0007123400004221|s2cid=154330828|issn=1469-2112|url-access=subscription}}</ref> The right includes [[social conservatives]] and [[fiscal conservatives]],<ref>Leonard V. Kaplan, Rudy Koshar, ''The Weimar Moment: Liberalism, Political Theology, and Law'' (2012) p. 7–8.</ref><ref>Alan S. Kahan, ''Mind Vs. Money: The War Between Intellectuals and Capitalism'' (2010), p. 184.</ref><ref>Jerome L. Himmelstein, ''To the right: The transformation of American conservatism'' (1992).</ref> as well as [[right-libertarianism|right-libertarians]]. "Right" and "right-wing" have been variously used as compliments and [[pejorative]]s describing [[neoliberal]], [[conservative]], and [[fascist]] economic and social ideas.<ref>{{Cite book|title=The Desk Encyclopedia of World History|publisher=[[Oxford University Press]]|year=2006|isbn=978-0-7394-7809-7|editor-last=Wright|editor-first=Edmund|location=New York|pages=370, 541}}</ref> ==তথ্যসূত্ৰ== {{Reflist |refs= <!-- alphabetical by last name --> <ref name="Bobbio-1996">{{cite book|last1=Bobbio|first1=Norberto|last2=Cameron|first2=Allan|title=[[Left and Right: The Significance of a Political Distinction]]|date=1996|publisher=[[University of Chicago Press]]|location=Chicago|isbn=978-0-226-06246-4|pages=51, 62}}</ref> <ref name="Carlisle">{{cite book|last1=Carlisle|first1=Rodney P.|title=Encyclopedia of Politics: The Left and the Right|url=https://archive.org/details/encyclopediaofpo0000carl|url-access=registration|date=2005|publisher=[[SAGE Publishing]]|location=Thousand Oaks [u.a.]|isbn=978-1-4129-0409-4}}</ref> <ref name="Allan Cameron pg. 37">''Left and right: the significance of a political distinction'', Norberto Bobbio and Allan Cameron, p. 37, [[University of Chicago Press]], 1997.</ref> <ref name="Clark">{{cite book|last1=Clark|first1=William Roberts|title=Capitalism, Not Globalism: Capital Mobility, Central Bank Independence, and the Political Control of the Economy|date=2003|publisher=[[University of Michigan Press]]|location=Ann Arbor [u.a.]|isbn=978-0-472-11293-7|edition=[Online-Ausg.].}}{{page needed|date=August 2018}}</ref> <ref name="EB online">{{cite web|date=2009-04-15|title=Right|url=https://www.britannica.com/topic/right|access-date=2022-05-22|website=[[Encyclopædia Britannica]]|language=en}}</ref> <ref name="Fuchs, D. 1990. p. 203">[[Seymour Martin Lipset]], cited in Fuchs, D., and Klingemann, H. 1990. The left-right schema. pp. 203–34 in Continuities in Political Action: A Longitudinal Study of Political Orientations in Three Western Democracies, ed.M.Jennings et al. Berlin:de Gruyter</ref> <ref name=Gidron-2019a>{{cite journal|author1=Gidron, N|author2=Ziblatt, D.|title=Center-right political parties in advanced democracies 2019|year=2019|journal=Annual Review of Political Science|volume=22|page=23|quotation=Defining the right by its adherence to the status quo is closely associated with a definition of the right as a defense of inequality (Bobbio 1996, Jost 2009, Luna & Kaltwasser 2014). As noted by Jost (2009), within the context of Western political development, opposition to change is often synonymous with support for inequality. Notwithstanding its prominence in the literature, we are hesitant to adopt this definition of the right since it requires the researcher to interpret ideological claims according to an abstract understanding of equality. For instance, Noel & Therien (2008) argue that right-wing opposition to affirmative action speaks in the name of equality and rejects positive discrimination based on demographic factors. From this perspective, the right is not inegalitarian but is "differently egalitarian" (Noel & Therien 2008, p. 18).|url=https://scholar.harvard.edu/files/dziblatt/files/gidron_and_ziblatt_2019.pdf|doi=10.1146/annurev-polisci-090717-092750|doi-access=free}}</ref> <ref name="Gidron-2019b">{{cite journal|author1=Gidron, N|author2=Ziblatt, D.|title=Center-right political parties in advanced democracies 2019|year=2019|journal=Annual Review of Political Science|volume=22|page=24|quotation=...since different currents within the right are drawn to different visions of societal structures. For example, market liberals see social relations as stratified by natural economic inequalities.|url=https://scholar.harvard.edu/files/dziblatt/files/gidron_and_ziblatt_2019.pdf|doi=10.1146/annurev-polisci-090717-092750|s2cid=182421002}}</ref> <ref name="Goldthorpe-1985a">{{cite book|last1=Goldthorpe|first1=J.E.|title=An Introduction to Sociology|date=1985|publisher=[[Cambridge University Press]]|location=Cambridge|isbn=978-0-521-24545-6|page=156|edition=Third}}</ref> <ref name="Goldthorpe-1985b">{{cite book|last1=Goldthorpe|first1=J.E.|title=An Introduction to Sociology|date=1985|publisher=Cambridge University Press|location=Cambridge|isbn=978-0-521-24545-6|page=156|edition=3rd|quote="There are ... those who accept inequality as natural, normal, and even desirable. Two main lines of thought converge on the Right or conservative side...the truly Conservative view is that there is a natural hierarchy of skills and talents in which some people are born leaders, whether by heredity or family tradition. ... now ... the more usual right-wing view, which may be called 'liberal-conservative', is that unequal rewards are right and desirable so long as the competition for wealth and power is a fair one."}}</ref> <ref name="Johnson-2005">{{cite web|work=A Politics Glossary|url=http://www.auburn.edu/~johnspm/gloss/right-wing|publisher=Auburn University website|last=Johnson|first=Paul|title=Right-wing, rightist|year=2005|access-date=23 October 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20140819232535/http://www.auburn.edu/~johnspm/gloss/right-wing|archive-date=19 August 2014|url-status=dead}}</ref> <ref name="Lukes">{{cite book |last=Lukes |first=Steven |author-link=Steven Lukes |date=2003 |chapter=Epilogue: The Grand Dichotomy of the Twentieth Century |title=The Cambridge History of Twentieth-Century Political Thought |editor1-last=Ball |editor1-first=Terence |editor2-last=Bellamy |editor2-first=Richard |publisher=Cambridge University Press |location=London |doi=10.1017/CHOL9780521563543.030 |isbn=9780521563543 |oclc=7334137654 <!--oclc-book=50737086--> |url=https://www.cambridge.org/core/books/cambridge-history-of-twentiethcentury-political-thought/DA22CCF70AD0B5A45671D7C6B82E3835 |chapter-url=https://www.cambridge.org/core/books/abs/cambridge-history-of-twentiethcentury-political-thought/epilogue-the-grand-dichotomy-of-the-twentieth-century/E83641F59518832F8A811962B443DBC3 |pages=610–612 <!--chapter=602–626-->}}</ref> <ref name="Scruton-1996">Scruton, Roger "A Dictionary of Political Thought" "Defined by contrast to (or perhaps more accurately conflict with) the left the term ''right'' does not even have the respectability of a history. As now used it denotes several connected and also conflicting ideas (including) 1)conservative, and perhaps authoritarian, doctrines concerning the nature of civil society, with emphasis on custom, tradition, and allegiance as social bonds ... 8) belief in free enterprise free markets and a capitalist economy as the only mode of production compatible with human freedom and suited to the temporary nature of human aspirations ..." pp. 281–2, Macmillan, 1996</ref> <ref name="T. Alexander Smith 2003. p. 30">T. Alexander Smith, Raymond Tatalovich. ''Cultures at war: moral conflicts in western democracies''. Toronto, Canada: Broadview Press, Ltd, 2003. p. 30. "That viewpoint is held by contemporary sociologists, for whom 'right-wing movements' are conceptualized as 'social movements whose stated goals are to maintain structures of order, status, honor, or traditional social differences or values' as compared to left-wing movements which seek 'greater equality or political participation.' In other words, the sociological perspective sees preservationist politics as a right-wing attempt to defend privilege within the ''social hierarchy''."</ref> <ref name=Smith-2003b>Smith, T. Alexander and Raymond Tatalovich. ''Cultures at War: Moral Conflicts in Western Democracies'' (Toronto, Canada: Broadview Press, Ltd., 2003) p. 30. "That viewpoint is held by contemporary sociologists, for whom 'right-wing movements' are conceptualized as 'social movements whose stated goals are to maintain structures of order, status, honor, or traditional social differences or values' as compared to left-wing movements which seek 'greater equality or political participation.'</ref> }} {{Reflist|30em}} 5yrrowzgtavsbqeuvw0iyg46lkyfqp1 517029 517028 2025-06-11T08:38:57Z Ishanjyotibora 14131 +[[শ্ৰেণী:ৰাজনৈতিক মতাদৰ্শ]]; +[[শ্ৰেণী:ৰাজনৈতিক পৰিভাষা]]; +[[শ্ৰেণী:ৰাজনীতি]]; +[[শ্ৰেণী:ৰাজনীতি বিজ্ঞান]] using [[WP:HC|HotCat]] 517029 wikitext text/x-wiki '''সোঁপন্থী ৰাজনীতি''' ({{Lang-en|Right-Wing Poltics}}) হৈছে এনে ৰাজনৈতিক মতাদৰ্শৰ পৰিসৰ যিয়ে কিছুমান সামাজিক ব্যৱস্থা আৰু স্তৰক অনিবাৰ্য, স্বাভাৱিক, স্বাভাৱিক বা বাঞ্ছনীয় বুলি ভাবে,{{R|Johnson-2005|Bobbio-1996|Goldthorpe-1985a}} সাধাৰণতে প্ৰাকৃতিক আইন, অৰ্থনীতি, কৰ্তৃত্ব, সম্পত্তি, ধৰ্ম বা পৰম্পৰাৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি এই স্থিতি সমৰ্থন কৰে।{{R|EB online|Carlisle|T. Alexander Smith 2003. p. 30|Allan Cameron pg. 37|Fuchs, D. 1990. p. 203|Lukes|Clark}} স্তৰ আৰু বৈষম্যক পৰম্পৰাগত সামাজিক পাৰ্থক্য{{R|Smith-2003b|Gidron-2019a}} বা বজাৰ অৰ্থনীতিৰ প্ৰতিযোগিতাৰ স্বাভাৱিক ফল হিচাপে চাব পাৰি।{{R|Scruton-1996|Goldthorpe-1985b|Gidron-2019b}} সোঁপন্থী ৰাজনীতিক বাওঁপন্থী ৰাজনীতিৰ সমকক্ষ বুলি গণ্য কৰা হয় আৰু [[বাঁও-সোঁ ৰাজনৈতিক বৰ্ণালী|বাওঁ–সোঁপন্থী ৰাজনৈতিক বৰ্ণালী]] হৈছে আটাইতকৈ সাধাৰণ ৰাজনৈতিক বৰ্ণালী।<ref>{{Cite journal|last1=McClosky|first1=Herbert|last2=Chong|first2=Dennis|date=July 1985|title=Similarities and Differences Between Left-Wing and Right-Wing Radicals|url=https://www.cambridge.org/core/journals/british-journal-of-political-science/article/abs/similarities-and-differences-between-leftwing-and-rightwing-radicals/C46411F0228745583D2EB8E91A19D881|journal=British Journal of Political Science|language=en|volume=15|issue=3|pages=329–363|doi=10.1017/S0007123400004221|s2cid=154330828|issn=1469-2112|url-access=subscription}}</ref> সোঁপন্থীত সামাজিক ৰক্ষণশীল আৰু বিত্তীয় ৰক্ষণশীল,<ref>Leonard V. Kaplan, Rudy Koshar, ''The Weimar Moment: Liberalism, Political Theology, and Law'' (2012) p. 7–8.</ref><ref>Alan S. Kahan, ''Mind Vs. Money: The War Between Intellectuals and Capitalism'' (2010), p. 184.</ref><ref>Jerome L. Himmelstein, ''To the right: The transformation of American conservatism'' (1992).</ref> লগতে সোঁপন্থী মুক্তিবাদীসকলো অন্তৰ্ভুক্ত। "সোঁপন্থী" আৰু "সোঁপন্থী"ক নব্য উদাৰবাদী, ৰক্ষণশীল আৰু ফেচিষ্ট অৰ্থনৈতিক আৰু সামাজিক ধাৰণাসমূহৰ বৰ্ণনাৰ প্ৰশংসা আৰু অপমান হিচাপে বিভিন্ন ধৰণে ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে।<ref>{{Cite book|title=The Desk Encyclopedia of World History|publisher=[[Oxford University Press]]|year=2006|isbn=978-0-7394-7809-7|editor-last=Wright|editor-first=Edmund|location=New York|pages=370, 541}}</ref> ==তথ্যসূত্ৰ== {{Reflist |refs= <!-- alphabetical by last name --> <ref name="Bobbio-1996">{{cite book|last1=Bobbio|first1=Norberto|last2=Cameron|first2=Allan|title=[[Left and Right: The Significance of a Political Distinction]]|date=1996|publisher=[[University of Chicago Press]]|location=Chicago|isbn=978-0-226-06246-4|pages=51, 62}}</ref> <ref name="Carlisle">{{cite book|last1=Carlisle|first1=Rodney P.|title=Encyclopedia of Politics: The Left and the Right|url=https://archive.org/details/encyclopediaofpo0000carl|url-access=registration|date=2005|publisher=[[SAGE Publishing]]|location=Thousand Oaks [u.a.]|isbn=978-1-4129-0409-4}}</ref> <ref name="Allan Cameron pg. 37">''Left and right: the significance of a political distinction'', Norberto Bobbio and Allan Cameron, p. 37, [[University of Chicago Press]], 1997.</ref> <ref name="Clark">{{cite book|last1=Clark|first1=William Roberts|title=Capitalism, Not Globalism: Capital Mobility, Central Bank Independence, and the Political Control of the Economy|date=2003|publisher=[[University of Michigan Press]]|location=Ann Arbor [u.a.]|isbn=978-0-472-11293-7|edition=[Online-Ausg.].}}{{page needed|date=August 2018}}</ref> <ref name="EB online">{{cite web|date=2009-04-15|title=Right|url=https://www.britannica.com/topic/right|access-date=2022-05-22|website=[[Encyclopædia Britannica]]|language=en}}</ref> <ref name="Fuchs, D. 1990. p. 203">[[Seymour Martin Lipset]], cited in Fuchs, D., and Klingemann, H. 1990. The left-right schema. pp. 203–34 in Continuities in Political Action: A Longitudinal Study of Political Orientations in Three Western Democracies, ed.M.Jennings et al. Berlin:de Gruyter</ref> <ref name=Gidron-2019a>{{cite journal|author1=Gidron, N|author2=Ziblatt, D.|title=Center-right political parties in advanced democracies 2019|year=2019|journal=Annual Review of Political Science|volume=22|page=23|quotation=Defining the right by its adherence to the status quo is closely associated with a definition of the right as a defense of inequality (Bobbio 1996, Jost 2009, Luna & Kaltwasser 2014). As noted by Jost (2009), within the context of Western political development, opposition to change is often synonymous with support for inequality. Notwithstanding its prominence in the literature, we are hesitant to adopt this definition of the right since it requires the researcher to interpret ideological claims according to an abstract understanding of equality. For instance, Noel & Therien (2008) argue that right-wing opposition to affirmative action speaks in the name of equality and rejects positive discrimination based on demographic factors. From this perspective, the right is not inegalitarian but is "differently egalitarian" (Noel & Therien 2008, p. 18).|url=https://scholar.harvard.edu/files/dziblatt/files/gidron_and_ziblatt_2019.pdf|doi=10.1146/annurev-polisci-090717-092750|doi-access=free}}</ref> <ref name="Gidron-2019b">{{cite journal|author1=Gidron, N|author2=Ziblatt, D.|title=Center-right political parties in advanced democracies 2019|year=2019|journal=Annual Review of Political Science|volume=22|page=24|quotation=...since different currents within the right are drawn to different visions of societal structures. For example, market liberals see social relations as stratified by natural economic inequalities.|url=https://scholar.harvard.edu/files/dziblatt/files/gidron_and_ziblatt_2019.pdf|doi=10.1146/annurev-polisci-090717-092750|s2cid=182421002}}</ref> <ref name="Goldthorpe-1985a">{{cite book|last1=Goldthorpe|first1=J.E.|title=An Introduction to Sociology|date=1985|publisher=[[Cambridge University Press]]|location=Cambridge|isbn=978-0-521-24545-6|page=156|edition=Third}}</ref> <ref name="Goldthorpe-1985b">{{cite book|last1=Goldthorpe|first1=J.E.|title=An Introduction to Sociology|date=1985|publisher=Cambridge University Press|location=Cambridge|isbn=978-0-521-24545-6|page=156|edition=3rd|quote="There are ... those who accept inequality as natural, normal, and even desirable. Two main lines of thought converge on the Right or conservative side...the truly Conservative view is that there is a natural hierarchy of skills and talents in which some people are born leaders, whether by heredity or family tradition. ... now ... the more usual right-wing view, which may be called 'liberal-conservative', is that unequal rewards are right and desirable so long as the competition for wealth and power is a fair one."}}</ref> <ref name="Johnson-2005">{{cite web|work=A Politics Glossary|url=http://www.auburn.edu/~johnspm/gloss/right-wing|publisher=Auburn University website|last=Johnson|first=Paul|title=Right-wing, rightist|year=2005|access-date=23 October 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20140819232535/http://www.auburn.edu/~johnspm/gloss/right-wing|archive-date=19 August 2014|url-status=dead}}</ref> <ref name="Lukes">{{cite book |last=Lukes |first=Steven |author-link=Steven Lukes |date=2003 |chapter=Epilogue: The Grand Dichotomy of the Twentieth Century |title=The Cambridge History of Twentieth-Century Political Thought |editor1-last=Ball |editor1-first=Terence |editor2-last=Bellamy |editor2-first=Richard |publisher=Cambridge University Press |location=London |doi=10.1017/CHOL9780521563543.030 |isbn=9780521563543 |oclc=7334137654 <!--oclc-book=50737086--> |url=https://www.cambridge.org/core/books/cambridge-history-of-twentiethcentury-political-thought/DA22CCF70AD0B5A45671D7C6B82E3835 |chapter-url=https://www.cambridge.org/core/books/abs/cambridge-history-of-twentiethcentury-political-thought/epilogue-the-grand-dichotomy-of-the-twentieth-century/E83641F59518832F8A811962B443DBC3 |pages=610–612 <!--chapter=602–626-->}}</ref> <ref name="Scruton-1996">Scruton, Roger "A Dictionary of Political Thought" "Defined by contrast to (or perhaps more accurately conflict with) the left the term ''right'' does not even have the respectability of a history. As now used it denotes several connected and also conflicting ideas (including) 1)conservative, and perhaps authoritarian, doctrines concerning the nature of civil society, with emphasis on custom, tradition, and allegiance as social bonds ... 8) belief in free enterprise free markets and a capitalist economy as the only mode of production compatible with human freedom and suited to the temporary nature of human aspirations ..." pp. 281–2, Macmillan, 1996</ref> <ref name="T. Alexander Smith 2003. p. 30">T. Alexander Smith, Raymond Tatalovich. ''Cultures at war: moral conflicts in western democracies''. Toronto, Canada: Broadview Press, Ltd, 2003. p. 30. "That viewpoint is held by contemporary sociologists, for whom 'right-wing movements' are conceptualized as 'social movements whose stated goals are to maintain structures of order, status, honor, or traditional social differences or values' as compared to left-wing movements which seek 'greater equality or political participation.' In other words, the sociological perspective sees preservationist politics as a right-wing attempt to defend privilege within the ''social hierarchy''."</ref> <ref name=Smith-2003b>Smith, T. Alexander and Raymond Tatalovich. ''Cultures at War: Moral Conflicts in Western Democracies'' (Toronto, Canada: Broadview Press, Ltd., 2003) p. 30. "That viewpoint is held by contemporary sociologists, for whom 'right-wing movements' are conceptualized as 'social movements whose stated goals are to maintain structures of order, status, honor, or traditional social differences or values' as compared to left-wing movements which seek 'greater equality or political participation.'</ref> }} {{Reflist|30em}} [[শ্ৰেণী:ৰাজনৈতিক মতাদৰ্শ]] [[শ্ৰেণী:ৰাজনৈতিক পৰিভাষা]] [[শ্ৰেণী:ৰাজনীতি]] [[শ্ৰেণী:ৰাজনীতি বিজ্ঞান]] gnspjyfavd8hb2s5wiwei5jkexhbon4 517030 517029 2025-06-11T08:40:24Z Ishanjyotibora 14131 517030 wikitext text/x-wiki '''সোঁপন্থী ৰাজনীতি''' ({{Lang-en|Right-Wing Poltics}}) হৈছে এনে ৰাজনৈতিক মতাদৰ্শৰ পৰিসৰ যিয়ে কিছুমান সামাজিক ব্যৱস্থা আৰু স্তৰক অনিবাৰ্য, স্বাভাৱিক, স্বাভাৱিক বা বাঞ্ছনীয় বুলি ভাবে,{{R|Johnson-2005|Bobbio-1996|Goldthorpe-1985a}} সাধাৰণতে প্ৰাকৃতিক আইন, অৰ্থনীতি, কৰ্তৃত্ব, সম্পত্তি, ধৰ্ম বা পৰম্পৰাৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি এই স্থিতি সমৰ্থন কৰে।{{R|EB online|Carlisle|T. Alexander Smith 2003. p. 30|Allan Cameron pg. 37|Fuchs, D. 1990. p. 203|Lukes|Clark}} স্তৰ আৰু বৈষম্যক পৰম্পৰাগত সামাজিক পাৰ্থক্য{{R|Smith-2003b|Gidron-2019a}} বা বজাৰ অৰ্থনীতিৰ প্ৰতিযোগিতাৰ স্বাভাৱিক ফল হিচাপে চাব পাৰি।{{R|Scruton-1996|Goldthorpe-1985b|Gidron-2019b}} সোঁপন্থী ৰাজনীতিক বাওঁপন্থী ৰাজনীতিৰ সমকক্ষ বুলি গণ্য কৰা হয় আৰু [[বাঁও-সোঁ ৰাজনৈতিক বৰ্ণালী|বাওঁ–সোঁপন্থী ৰাজনৈতিক বৰ্ণালী]] হৈছে আটাইতকৈ সাধাৰণ ৰাজনৈতিক বৰ্ণালী।<ref>{{Cite journal|last1=McClosky|first1=Herbert|last2=Chong|first2=Dennis|date=July 1985|title=Similarities and Differences Between Left-Wing and Right-Wing Radicals|url=https://www.cambridge.org/core/journals/british-journal-of-political-science/article/abs/similarities-and-differences-between-leftwing-and-rightwing-radicals/C46411F0228745583D2EB8E91A19D881|journal=British Journal of Political Science|language=en|volume=15|issue=3|pages=329–363|doi=10.1017/S0007123400004221|s2cid=154330828|issn=1469-2112|url-access=subscription}}</ref> সোঁপন্থীত সামাজিক ৰক্ষণশীল আৰু বিত্তীয় ৰক্ষণশীল,<ref>Leonard V. Kaplan, Rudy Koshar, ''The Weimar Moment: Liberalism, Political Theology, and Law'' (2012) p. 7–8.</ref><ref>Alan S. Kahan, ''Mind Vs. Money: The War Between Intellectuals and Capitalism'' (2010), p. 184.</ref><ref>Jerome L. Himmelstein, ''To the right: The transformation of American conservatism'' (1992).</ref> লগতে সোঁপন্থী মুক্তিবাদীসকলো অন্তৰ্ভুক্ত। "সোঁপন্থী" আৰু "সোঁপন্থী"ক নব্য উদাৰবাদী, ৰক্ষণশীল আৰু ফেচিষ্ট অৰ্থনৈতিক আৰু সামাজিক ধাৰণাসমূহৰ বৰ্ণনাৰ প্ৰশংসা আৰু অপমান হিচাপে বিভিন্ন ধৰণে ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে।<ref>{{Cite book|title=The Desk Encyclopedia of World History|publisher=[[Oxford University Press]]|year=2006|isbn=978-0-7394-7809-7|editor-last=Wright|editor-first=Edmund|location=New York|pages=370, 541}}</ref> Although [[Freedom fighters of India|freedom fighters]] are favoured, the right-wing tendency to elect or appoint politicians and government officials based on aristocratic and religious ties is common to almost all the states of India.<ref>{{cite web|url=https://origins.osu.edu/article/right-wing-politics-india-Modi-Kashmir-election|title=Right wing politics in India, by Archana Venkatesh|publisher=osu.edu|date=1 October 2019|access-date=November 11, 2020}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.thenewsminute.com/article/hindutva-enters-takes-centre-stage-andhra-pradesh-politics-134277|title=Hindutva enters, takes centre-stage in Andhra Pradesh politics, by Balakrishna Ganeshan|publisher=thenewsminute.com|date=1 October 2020|access-date=November 30, 2020}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.newsclick.in/Global-Rise-of-Right-Wing-Populism-Modi-Cultural-Sociology|title=India Will Move Beyond Modi, his Party, and Right Wing Populism, by Ajay Gudavarthy|publisher=newsclick.in|date=11 July 2020|access-date=November 30, 2020}}</ref><ref>{{cite book|last1=Rao|first1=Jaithirth|title=The Indian Conservative : A History of Indian Right-Wing Thought|date=25 October 2019|publisher=Juggernaut Press|location= New Delhi|isbn=978-9353450625|page=280|edition=First}}</ref> Multiple political parties however identify with terms and beliefs which are, by political consensus, right or left wing. Certain political parties such as the [[Bharatiya Janata Party]], identify with conservative<ref>{{Cite journal|last=IWANEK|first=Krzysztof|title=Is the BJP Conservative?|s2cid-access=free|date=2019|journal=Politeja|volume=16|issue=59|pages=55–72|doi=10.12797/Politeja.16.2019.59.04|jstor=26916353|s2cid=212822106|issn=1733-6716|doi-access=free}}</ref> and nationalist elements. Some, such as the [[Indian National Congress]], take a liberal stance. The [[Communist Party of India]], [[Communist Party of India (Marxist)]], and others, identify with left-wing socialist and communist concepts. Other political parties take differing stands, and hence cannot be clearly grouped as the left- and the right-wing.<ref>{{Cite web|date=2013-04-24|title=Left-wing or Right-wing: Why labels simply don't capture India|url=https://www.firstpost.com/politics/left-wing-or-right-wing-why-labels-simply-dont-capture-india-721481.html|first1=Sagarika|last1=Ghose|access-date=2021-02-18|website=Firstpost}}</ref> ==তথ্যসূত্ৰ== {{Reflist |refs= <!-- alphabetical by last name --> <ref name="Bobbio-1996">{{cite book|last1=Bobbio|first1=Norberto|last2=Cameron|first2=Allan|title=[[Left and Right: The Significance of a Political Distinction]]|date=1996|publisher=[[University of Chicago Press]]|location=Chicago|isbn=978-0-226-06246-4|pages=51, 62}}</ref> <ref name="Carlisle">{{cite book|last1=Carlisle|first1=Rodney P.|title=Encyclopedia of Politics: The Left and the Right|url=https://archive.org/details/encyclopediaofpo0000carl|url-access=registration|date=2005|publisher=[[SAGE Publishing]]|location=Thousand Oaks [u.a.]|isbn=978-1-4129-0409-4}}</ref> <ref name="Allan Cameron pg. 37">''Left and right: the significance of a political distinction'', Norberto Bobbio and Allan Cameron, p. 37, [[University of Chicago Press]], 1997.</ref> <ref name="Clark">{{cite book|last1=Clark|first1=William Roberts|title=Capitalism, Not Globalism: Capital Mobility, Central Bank Independence, and the Political Control of the Economy|date=2003|publisher=[[University of Michigan Press]]|location=Ann Arbor [u.a.]|isbn=978-0-472-11293-7|edition=[Online-Ausg.].}}{{page needed|date=August 2018}}</ref> <ref name="EB online">{{cite web|date=2009-04-15|title=Right|url=https://www.britannica.com/topic/right|access-date=2022-05-22|website=[[Encyclopædia Britannica]]|language=en}}</ref> <ref name="Fuchs, D. 1990. p. 203">[[Seymour Martin Lipset]], cited in Fuchs, D., and Klingemann, H. 1990. The left-right schema. pp. 203–34 in Continuities in Political Action: A Longitudinal Study of Political Orientations in Three Western Democracies, ed.M.Jennings et al. Berlin:de Gruyter</ref> <ref name=Gidron-2019a>{{cite journal|author1=Gidron, N|author2=Ziblatt, D.|title=Center-right political parties in advanced democracies 2019|year=2019|journal=Annual Review of Political Science|volume=22|page=23|quotation=Defining the right by its adherence to the status quo is closely associated with a definition of the right as a defense of inequality (Bobbio 1996, Jost 2009, Luna & Kaltwasser 2014). As noted by Jost (2009), within the context of Western political development, opposition to change is often synonymous with support for inequality. Notwithstanding its prominence in the literature, we are hesitant to adopt this definition of the right since it requires the researcher to interpret ideological claims according to an abstract understanding of equality. For instance, Noel & Therien (2008) argue that right-wing opposition to affirmative action speaks in the name of equality and rejects positive discrimination based on demographic factors. From this perspective, the right is not inegalitarian but is "differently egalitarian" (Noel & Therien 2008, p. 18).|url=https://scholar.harvard.edu/files/dziblatt/files/gidron_and_ziblatt_2019.pdf|doi=10.1146/annurev-polisci-090717-092750|doi-access=free}}</ref> <ref name="Gidron-2019b">{{cite journal|author1=Gidron, N|author2=Ziblatt, D.|title=Center-right political parties in advanced democracies 2019|year=2019|journal=Annual Review of Political Science|volume=22|page=24|quotation=...since different currents within the right are drawn to different visions of societal structures. For example, market liberals see social relations as stratified by natural economic inequalities.|url=https://scholar.harvard.edu/files/dziblatt/files/gidron_and_ziblatt_2019.pdf|doi=10.1146/annurev-polisci-090717-092750|s2cid=182421002}}</ref> <ref name="Goldthorpe-1985a">{{cite book|last1=Goldthorpe|first1=J.E.|title=An Introduction to Sociology|date=1985|publisher=[[Cambridge University Press]]|location=Cambridge|isbn=978-0-521-24545-6|page=156|edition=Third}}</ref> <ref name="Goldthorpe-1985b">{{cite book|last1=Goldthorpe|first1=J.E.|title=An Introduction to Sociology|date=1985|publisher=Cambridge University Press|location=Cambridge|isbn=978-0-521-24545-6|page=156|edition=3rd|quote="There are ... those who accept inequality as natural, normal, and even desirable. Two main lines of thought converge on the Right or conservative side...the truly Conservative view is that there is a natural hierarchy of skills and talents in which some people are born leaders, whether by heredity or family tradition. ... now ... the more usual right-wing view, which may be called 'liberal-conservative', is that unequal rewards are right and desirable so long as the competition for wealth and power is a fair one."}}</ref> <ref name="Johnson-2005">{{cite web|work=A Politics Glossary|url=http://www.auburn.edu/~johnspm/gloss/right-wing|publisher=Auburn University website|last=Johnson|first=Paul|title=Right-wing, rightist|year=2005|access-date=23 October 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20140819232535/http://www.auburn.edu/~johnspm/gloss/right-wing|archive-date=19 August 2014|url-status=dead}}</ref> <ref name="Lukes">{{cite book |last=Lukes |first=Steven |author-link=Steven Lukes |date=2003 |chapter=Epilogue: The Grand Dichotomy of the Twentieth Century |title=The Cambridge History of Twentieth-Century Political Thought |editor1-last=Ball |editor1-first=Terence |editor2-last=Bellamy |editor2-first=Richard |publisher=Cambridge University Press |location=London |doi=10.1017/CHOL9780521563543.030 |isbn=9780521563543 |oclc=7334137654 <!--oclc-book=50737086--> |url=https://www.cambridge.org/core/books/cambridge-history-of-twentiethcentury-political-thought/DA22CCF70AD0B5A45671D7C6B82E3835 |chapter-url=https://www.cambridge.org/core/books/abs/cambridge-history-of-twentiethcentury-political-thought/epilogue-the-grand-dichotomy-of-the-twentieth-century/E83641F59518832F8A811962B443DBC3 |pages=610–612 <!--chapter=602–626-->}}</ref> <ref name="Scruton-1996">Scruton, Roger "A Dictionary of Political Thought" "Defined by contrast to (or perhaps more accurately conflict with) the left the term ''right'' does not even have the respectability of a history. As now used it denotes several connected and also conflicting ideas (including) 1)conservative, and perhaps authoritarian, doctrines concerning the nature of civil society, with emphasis on custom, tradition, and allegiance as social bonds ... 8) belief in free enterprise free markets and a capitalist economy as the only mode of production compatible with human freedom and suited to the temporary nature of human aspirations ..." pp. 281–2, Macmillan, 1996</ref> <ref name="T. Alexander Smith 2003. p. 30">T. Alexander Smith, Raymond Tatalovich. ''Cultures at war: moral conflicts in western democracies''. Toronto, Canada: Broadview Press, Ltd, 2003. p. 30. "That viewpoint is held by contemporary sociologists, for whom 'right-wing movements' are conceptualized as 'social movements whose stated goals are to maintain structures of order, status, honor, or traditional social differences or values' as compared to left-wing movements which seek 'greater equality or political participation.' In other words, the sociological perspective sees preservationist politics as a right-wing attempt to defend privilege within the ''social hierarchy''."</ref> <ref name=Smith-2003b>Smith, T. Alexander and Raymond Tatalovich. ''Cultures at War: Moral Conflicts in Western Democracies'' (Toronto, Canada: Broadview Press, Ltd., 2003) p. 30. "That viewpoint is held by contemporary sociologists, for whom 'right-wing movements' are conceptualized as 'social movements whose stated goals are to maintain structures of order, status, honor, or traditional social differences or values' as compared to left-wing movements which seek 'greater equality or political participation.'</ref> }} {{Reflist|30em}} [[শ্ৰেণী:ৰাজনৈতিক মতাদৰ্শ]] [[শ্ৰেণী:ৰাজনৈতিক পৰিভাষা]] [[শ্ৰেণী:ৰাজনীতি]] [[শ্ৰেণী:ৰাজনীতি বিজ্ঞান]] 2vkbi1rqdoij4c8qqcjwi6jrop0ebl1 517032 517030 2025-06-11T08:49:17Z Ishanjyotibora 14131 517032 wikitext text/x-wiki '''সোঁপন্থী ৰাজনীতি''' ({{Lang-en|Right-Wing Poltics}}) হৈছে এনে ৰাজনৈতিক মতাদৰ্শৰ পৰিসৰ যিয়ে কিছুমান সামাজিক ব্যৱস্থা আৰু স্তৰক অনিবাৰ্য, স্বাভাৱিক, স্বাভাৱিক বা বাঞ্ছনীয় বুলি ভাবে,{{R|Johnson-2005|Bobbio-1996|Goldthorpe-1985a}} সাধাৰণতে প্ৰাকৃতিক আইন, অৰ্থনীতি, কৰ্তৃত্ব, সম্পত্তি, ধৰ্ম বা পৰম্পৰাৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি এই স্থিতি সমৰ্থন কৰে।{{R|EB online|Carlisle|T. Alexander Smith 2003. p. 30|Allan Cameron pg. 37|Fuchs, D. 1990. p. 203|Lukes|Clark}} স্তৰ আৰু বৈষম্যক পৰম্পৰাগত সামাজিক পাৰ্থক্য{{R|Smith-2003b|Gidron-2019a}} বা বজাৰ অৰ্থনীতিৰ প্ৰতিযোগিতাৰ স্বাভাৱিক ফল হিচাপে চাব পাৰি।{{R|Scruton-1996|Goldthorpe-1985b|Gidron-2019b}} সোঁপন্থী ৰাজনীতিক বাওঁপন্থী ৰাজনীতিৰ সমকক্ষ বুলি গণ্য কৰা হয় আৰু [[বাঁও-সোঁ ৰাজনৈতিক বৰ্ণালী|বাওঁ–সোঁপন্থী ৰাজনৈতিক বৰ্ণালী]] হৈছে আটাইতকৈ সাধাৰণ ৰাজনৈতিক বৰ্ণালী।<ref>{{Cite journal|last1=McClosky|first1=Herbert|last2=Chong|first2=Dennis|date=July 1985|title=Similarities and Differences Between Left-Wing and Right-Wing Radicals|url=https://www.cambridge.org/core/journals/british-journal-of-political-science/article/abs/similarities-and-differences-between-leftwing-and-rightwing-radicals/C46411F0228745583D2EB8E91A19D881|journal=British Journal of Political Science|language=en|volume=15|issue=3|pages=329–363|doi=10.1017/S0007123400004221|s2cid=154330828|issn=1469-2112|url-access=subscription}}</ref> সোঁপন্থীত সামাজিক ৰক্ষণশীল আৰু বিত্তীয় ৰক্ষণশীল,<ref>Leonard V. Kaplan, Rudy Koshar, ''The Weimar Moment: Liberalism, Political Theology, and Law'' (2012) p. 7–8.</ref><ref>Alan S. Kahan, ''Mind Vs. Money: The War Between Intellectuals and Capitalism'' (2010), p. 184.</ref><ref>Jerome L. Himmelstein, ''To the right: The transformation of American conservatism'' (1992).</ref> লগতে সোঁপন্থী মুক্তিবাদীসকলো অন্তৰ্ভুক্ত। "সোঁপন্থী" আৰু "সোঁপন্থী"ক নব্য উদাৰবাদী, ৰক্ষণশীল আৰু ফেচিষ্ট অৰ্থনৈতিক আৰু সামাজিক ধাৰণাসমূহৰ বৰ্ণনাৰ প্ৰশংসা আৰু অপমান হিচাপে বিভিন্ন ধৰণে ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে।<ref>{{Cite book|title=The Desk Encyclopedia of World History|publisher=[[Oxford University Press]]|year=2006|isbn=978-0-7394-7809-7|editor-last=Wright|editor-first=Edmund|location=New York|pages=370, 541}}</ref> যদিও স্বাধীনতা সংগ্ৰামীসকলক অনুকূল, অভিজাত আৰু ধৰ্মীয় সম্পৰ্কৰ ভিত্তিত ৰাজনীতিবিদ আৰু চৰকাৰী বিষয়া নিৰ্বাচন বা নিযুক্তি দিয়াৰ সোঁপন্থী প্ৰৱণতা ভাৰতৰ প্ৰায় সকলো ৰাজ্যতে সাধাৰণ।<ref>{{cite web|url=https://origins.osu.edu/article/right-wing-politics-india-Modi-Kashmir-election|title=Right wing politics in India, by Archana Venkatesh|publisher=osu.edu|date=1 October 2019|access-date=November 11, 2020}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.thenewsminute.com/article/hindutva-enters-takes-centre-stage-andhra-pradesh-politics-134277|title=Hindutva enters, takes centre-stage in Andhra Pradesh politics, by Balakrishna Ganeshan|publisher=thenewsminute.com|date=1 October 2020|access-date=November 30, 2020}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.newsclick.in/Global-Rise-of-Right-Wing-Populism-Modi-Cultural-Sociology|title=India Will Move Beyond Modi, his Party, and Right Wing Populism, by Ajay Gudavarthy|publisher=newsclick.in|date=11 July 2020|access-date=November 30, 2020}}</ref><ref>{{cite book|last1=Rao|first1=Jaithirth|title=The Indian Conservative : A History of Indian Right-Wing Thought|date=25 October 2019|publisher=Juggernaut Press|location= New Delhi|isbn=978-9353450625|page=280|edition=First}}</ref> একাধিক ৰাজনৈতিক দলে অৱশ্যে এনে চৰ্ত আৰু বিশ্বাসৰ সৈতে পৰিচয় দিয়ে যিবোৰ ৰাজনৈতিক ঐকমত্যৰ দ্বাৰা সোঁ বা বাওঁপন্থী। [[ভাৰতীয় জনতা পাৰ্টী|ভাৰতীয় জনতা পাৰ্টি]]ৰ দৰে কিছুমান ৰাজনৈতিক দলে ৰক্ষণশীল<ref>{{Cite journal|last=IWANEK|first=Krzysztof|title=Is the BJP Conservative?|s2cid-access=free|date=2019|journal=Politeja|volume=16|issue=59|pages=55–72|doi=10.12797/Politeja.16.2019.59.04|jstor=26916353|s2cid=212822106|issn=1733-6716|doi-access=free}}</ref> আৰু ৰাষ্ট্ৰবাদী উপাদানৰ পৰিচয় দিয়ে। [[ভাৰতীয় জাতীয় কংগ্ৰেছ]]ৰ দৰে কিছুমানে উদাৰ স্থিতি গ্ৰহণ কৰে। [[ভাৰতৰ কমিউনিষ্ট পাৰ্টি|ভাৰতীয় কমিউনিষ্ট পাৰ্টি]], [[ভাৰতৰ কমিউনিষ্ট পাৰ্টি (মাৰ্ক্সবাদী)|ভাৰতীয় কমিউনিষ্ট পাৰ্টি (মাৰ্ক্সবাদী)]] আদিয়ে বাওঁপন্থী সমাজবাদী আৰু কমিউনিষ্ট ধাৰণাৰে পৰিচয় দিয়ে। আন ৰাজনৈতিক দলসমূহে বেলেগ বেলেগ স্থিতি গ্ৰহণ কৰে, আৰু সেয়েহে বাওঁপন্থী আৰু সোঁপন্থী হিচাপে স্পষ্টভাৱে বিভক্ত কৰিব নোৱাৰি।<ref>{{Cite web|date=2013-04-24|title=Left-wing or Right-wing: Why labels simply don't capture India|url=https://www.firstpost.com/politics/left-wing-or-right-wing-why-labels-simply-dont-capture-india-721481.html|first1=Sagarika|last1=Ghose|access-date=2021-02-18|website=Firstpost}}</ref> [[চিত্ৰ:Darwin_restored2.jpg|thumb|[[চাৰ্লছ ডাৰউইন|ডাৰউইন]]ৰ প্ৰাকৃতিক নিৰ্বাচন আৰু যোগ্যতাৰ জীয়াই থকাৰ জৈৱিক ধাৰণা সমাজবিজ্ঞান, অৰ্থনীতি আৰু ৰাজনীতিত (সামাজিক ডাৰউইনবাদ) প্ৰয়োগ কৰি বিচৰা হৈছিল।<ref>{{cite book|author=Williams, Raymond|title=Herbert Spencer: Critical Assessment|publisher=Routledge|year=2000|isbn=9780415181846|editor=John Offer|location=London; New York|pages=186–199|chapter=Social Darwinism}}</ref>]] [[ফ্ৰান্স]]ত জাতীয়তাবাদ আছিল প্ৰথমে বাওঁপন্থী আৰু গণতন্ত্ৰবাদী মতাদৰ্শগত।<ref>{{cite book|last1=Doyle|first1=William|url=https://archive.org/details/oxfordhistoryoff00doyl|title=The Oxford History of the French Revolution|date=2002|publisher=[[Oxford University Press]]|isbn=978-0-19-925298-5|edition=2nd|location=Oxford [u.a.]|quote="An exuberant, uncompromising nationalism lay behind France's revolutionary expansion in the 1790s...", "The message of the French Revolution was that the people are sovereign; and in the two centuries since it was first proclaimed it has conquered the world."}}</ref> ব'লেংগিজম আৰু ড্ৰেইফছৰ প্ৰসংগৰ পিছত ৰাষ্ট্ৰবাদ সোঁপন্থীসকলৰ এটা বৈশিষ্ট্য হৈ পৰে।<ref>[[Michel Winock|Winock, Michel]] (dir.), ''Histoire de l'extrême droite en France'' (1993).</ref> সোঁপন্থী জাতীয়তাবাদীসকলে সেই পৰিচয়ক দুৰ্নীতিগ্ৰস্ত কৰা বুলি তেওঁলোকে বিশ্বাস কৰা উপাদানসমূহৰ পৰা "প্ৰকৃত" জাতীয় পৰিচয়ৰ সংজ্ঞা আৰু ৰক্ষা কৰিব বিচাৰিছিল।<ref name="Knapp" />কিছুমান আছিল আধিপত্যবাদী, যিয়ে বৈজ্ঞানিক বৰ্ণবাদ আৰু সামাজিক ডাৰউইনবাদ অনুসৰি "সৰ্বোত্তমসকলৰ জীয়াই থকা" ধাৰণাটো জাতি আৰু জাতিসমূহৰ ক্ষেত্ৰত প্ৰয়োগ কৰিছিল।<ref>Adams, Ian ''Political Ideology Today'' (2nd edition), Manchester University Press, 2002, p. 68.</ref> সোঁপন্থী জাতীয়তাবাদ ৰোমাণ্টিক ৰাষ্ট্ৰবাদী ধাৰণাৰ দ্বাৰা প্ৰভাৱিত হৈছিল য’ত ৰাষ্ট্ৰই যিসকলক শাসন কৰে তেওঁলোকৰ জৈৱিক ঐক্যৰ পৰাই নিজৰ ৰাজনৈতিক বৈধতা লাভ কৰে। ইয়াৰ ভিতৰত সাধাৰণতে জাতিটোৰ ভাষা, জাতি, সংস্কৃতি, ধৰ্ম, ৰীতি-নীতি আদি অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হয়, যিবোৰ সকলো ইয়াৰ সংস্কৃতিৰ ভিতৰতে "জন্ম" হৈছিল। সোঁপন্থী জাতীয়তাবাদৰ সৈতে জড়িত সাংস্কৃতিক ৰক্ষণশীলতাবাদ, যিয়ে কোনো জাতি বা সংস্কৃতিৰ ঐতিহ্য সংৰক্ষণৰ সমৰ্থন কৰে আৰু সাংস্কৃতিক নীতিৰ পৰা বিচ্যুতিক প্ৰায়ে অস্তিত্বৰ ভাবুকি হিচাপে লয়।<ref>{{cite book|last1=Ramet|first1=Sabrina|title=The Radical Right in Central and Eastern Europe since 1989|last2=Griffin|first2=Roger|date=1999|publisher=[[Pennsylvania State University Press]]|isbn=978-0271018119|location=University Park}}</ref> একবিংশ শতিকাত পশ্চিমীয়া বিশ্বত শীতল যুদ্ধৰ পিছত নব্য ৰাষ্ট্ৰবাদৰ প্ৰাধান্য আহিছিল। ই সাধাৰণতে সাংস্কৃতিক ৰক্ষণশীলতা, জনপ্ৰিয়তাবাদ, বিশ্বায়ন বিৰোধী, আৰু স্থানীয়তাবাদৰ সৈতে জড়িত আৰু ই অনুপ্ৰৱেশৰ বিৰোধী। মতাদৰ্শই বৰ্ণবাদী ধাৰণাতকৈ জাতিৰ সদস্যপদ নিৰ্ণয় কৰাত ঐতিহাসিক সংযোগ গ্ৰহণ কৰে।<ref>{{Cite news|last=Barber|first=Tony|date=2016-07-11|title=A renewed nationalism is stalking Europe|work=Financial Times|url=https://www.ft.com/content/53fc4518-4520-11e6-9b66-0712b3873ae1|access-date=2023-09-23}}</ref><ref>{{Cite web|title=Neo-Nationalism - ECPS|url=https://www.populismstudies.org/Vocabulary/neo-nationalism/|access-date=2023-09-23|language=en-US}}</ref> ==তথ্যসূত্ৰ== {{Reflist |refs= <!-- alphabetical by last name --> <ref name="Bobbio-1996">{{cite book|last1=Bobbio|first1=Norberto|last2=Cameron|first2=Allan|title=[[Left and Right: The Significance of a Political Distinction]]|date=1996|publisher=[[University of Chicago Press]]|location=Chicago|isbn=978-0-226-06246-4|pages=51, 62}}</ref> <ref name="Carlisle">{{cite book|last1=Carlisle|first1=Rodney P.|title=Encyclopedia of Politics: The Left and the Right|url=https://archive.org/details/encyclopediaofpo0000carl|url-access=registration|date=2005|publisher=[[SAGE Publishing]]|location=Thousand Oaks [u.a.]|isbn=978-1-4129-0409-4}}</ref> <ref name="Allan Cameron pg. 37">''Left and right: the significance of a political distinction'', Norberto Bobbio and Allan Cameron, p. 37, [[University of Chicago Press]], 1997.</ref> <ref name="Clark">{{cite book|last1=Clark|first1=William Roberts|title=Capitalism, Not Globalism: Capital Mobility, Central Bank Independence, and the Political Control of the Economy|date=2003|publisher=[[University of Michigan Press]]|location=Ann Arbor [u.a.]|isbn=978-0-472-11293-7|edition=[Online-Ausg.].}}{{page needed|date=August 2018}}</ref> <ref name="EB online">{{cite web|date=2009-04-15|title=Right|url=https://www.britannica.com/topic/right|access-date=2022-05-22|website=[[Encyclopædia Britannica]]|language=en}}</ref> <ref name="Fuchs, D. 1990. p. 203">[[Seymour Martin Lipset]], cited in Fuchs, D., and Klingemann, H. 1990. The left-right schema. pp. 203–34 in Continuities in Political Action: A Longitudinal Study of Political Orientations in Three Western Democracies, ed.M.Jennings et al. Berlin:de Gruyter</ref> <ref name=Gidron-2019a>{{cite journal|author1=Gidron, N|author2=Ziblatt, D.|title=Center-right political parties in advanced democracies 2019|year=2019|journal=Annual Review of Political Science|volume=22|page=23|quotation=Defining the right by its adherence to the status quo is closely associated with a definition of the right as a defense of inequality (Bobbio 1996, Jost 2009, Luna & Kaltwasser 2014). As noted by Jost (2009), within the context of Western political development, opposition to change is often synonymous with support for inequality. Notwithstanding its prominence in the literature, we are hesitant to adopt this definition of the right since it requires the researcher to interpret ideological claims according to an abstract understanding of equality. For instance, Noel & Therien (2008) argue that right-wing opposition to affirmative action speaks in the name of equality and rejects positive discrimination based on demographic factors. From this perspective, the right is not inegalitarian but is "differently egalitarian" (Noel & Therien 2008, p. 18).|url=https://scholar.harvard.edu/files/dziblatt/files/gidron_and_ziblatt_2019.pdf|doi=10.1146/annurev-polisci-090717-092750|doi-access=free}}</ref> <ref name="Gidron-2019b">{{cite journal|author1=Gidron, N|author2=Ziblatt, D.|title=Center-right political parties in advanced democracies 2019|year=2019|journal=Annual Review of Political Science|volume=22|page=24|quotation=...since different currents within the right are drawn to different visions of societal structures. For example, market liberals see social relations as stratified by natural economic inequalities.|url=https://scholar.harvard.edu/files/dziblatt/files/gidron_and_ziblatt_2019.pdf|doi=10.1146/annurev-polisci-090717-092750|s2cid=182421002}}</ref> <ref name="Goldthorpe-1985a">{{cite book|last1=Goldthorpe|first1=J.E.|title=An Introduction to Sociology|date=1985|publisher=[[Cambridge University Press]]|location=Cambridge|isbn=978-0-521-24545-6|page=156|edition=Third}}</ref> <ref name="Goldthorpe-1985b">{{cite book|last1=Goldthorpe|first1=J.E.|title=An Introduction to Sociology|date=1985|publisher=Cambridge University Press|location=Cambridge|isbn=978-0-521-24545-6|page=156|edition=3rd|quote="There are ... those who accept inequality as natural, normal, and even desirable. Two main lines of thought converge on the Right or conservative side...the truly Conservative view is that there is a natural hierarchy of skills and talents in which some people are born leaders, whether by heredity or family tradition. ... now ... the more usual right-wing view, which may be called 'liberal-conservative', is that unequal rewards are right and desirable so long as the competition for wealth and power is a fair one."}}</ref> <ref name="Johnson-2005">{{cite web|work=A Politics Glossary|url=http://www.auburn.edu/~johnspm/gloss/right-wing|publisher=Auburn University website|last=Johnson|first=Paul|title=Right-wing, rightist|year=2005|access-date=23 October 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20140819232535/http://www.auburn.edu/~johnspm/gloss/right-wing|archive-date=19 August 2014|url-status=dead}}</ref> <ref name="Lukes">{{cite book |last=Lukes |first=Steven |author-link=Steven Lukes |date=2003 |chapter=Epilogue: The Grand Dichotomy of the Twentieth Century |title=The Cambridge History of Twentieth-Century Political Thought |editor1-last=Ball |editor1-first=Terence |editor2-last=Bellamy |editor2-first=Richard |publisher=Cambridge University Press |location=London |doi=10.1017/CHOL9780521563543.030 |isbn=9780521563543 |oclc=7334137654 <!--oclc-book=50737086--> |url=https://www.cambridge.org/core/books/cambridge-history-of-twentiethcentury-political-thought/DA22CCF70AD0B5A45671D7C6B82E3835 |chapter-url=https://www.cambridge.org/core/books/abs/cambridge-history-of-twentiethcentury-political-thought/epilogue-the-grand-dichotomy-of-the-twentieth-century/E83641F59518832F8A811962B443DBC3 |pages=610–612 <!--chapter=602–626-->}}</ref> <ref name="Scruton-1996">Scruton, Roger "A Dictionary of Political Thought" "Defined by contrast to (or perhaps more accurately conflict with) the left the term ''right'' does not even have the respectability of a history. As now used it denotes several connected and also conflicting ideas (including) 1)conservative, and perhaps authoritarian, doctrines concerning the nature of civil society, with emphasis on custom, tradition, and allegiance as social bonds ... 8) belief in free enterprise free markets and a capitalist economy as the only mode of production compatible with human freedom and suited to the temporary nature of human aspirations ..." pp. 281–2, Macmillan, 1996</ref> <ref name="T. Alexander Smith 2003. p. 30">T. Alexander Smith, Raymond Tatalovich. ''Cultures at war: moral conflicts in western democracies''. Toronto, Canada: Broadview Press, Ltd, 2003. p. 30. "That viewpoint is held by contemporary sociologists, for whom 'right-wing movements' are conceptualized as 'social movements whose stated goals are to maintain structures of order, status, honor, or traditional social differences or values' as compared to left-wing movements which seek 'greater equality or political participation.' In other words, the sociological perspective sees preservationist politics as a right-wing attempt to defend privilege within the ''social hierarchy''."</ref> <ref name=Smith-2003b>Smith, T. Alexander and Raymond Tatalovich. ''Cultures at War: Moral Conflicts in Western Democracies'' (Toronto, Canada: Broadview Press, Ltd., 2003) p. 30. "That viewpoint is held by contemporary sociologists, for whom 'right-wing movements' are conceptualized as 'social movements whose stated goals are to maintain structures of order, status, honor, or traditional social differences or values' as compared to left-wing movements which seek 'greater equality or political participation.'</ref> }} {{Reflist|30em}} [[শ্ৰেণী:ৰাজনৈতিক মতাদৰ্শ]] [[শ্ৰেণী:ৰাজনৈতিক পৰিভাষা]] [[শ্ৰেণী:ৰাজনীতি]] [[শ্ৰেণী:ৰাজনীতি বিজ্ঞান]] tuxphc01hoxfawsitw6767ref8ebi7f 517033 517032 2025-06-11T08:50:09Z Ishanjyotibora 14131 517033 wikitext text/x-wiki '''সোঁপন্থী ৰাজনীতি''' ({{Lang-en|Right-Wing Poltics}}) হৈছে এনে ৰাজনৈতিক মতাদৰ্শৰ পৰিসৰ যিয়ে কিছুমান সামাজিক ব্যৱস্থা আৰু স্তৰক অনিবাৰ্য, স্বাভাৱিক, স্বাভাৱিক বা বাঞ্ছনীয় বুলি ভাবে,{{R|Johnson-2005|Bobbio-1996|Goldthorpe-1985a}} সাধাৰণতে প্ৰাকৃতিক আইন, অৰ্থনীতি, কৰ্তৃত্ব, সম্পত্তি, ধৰ্ম বা পৰম্পৰাৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি এই স্থিতি সমৰ্থন কৰে।{{R|EB online|Carlisle|T. Alexander Smith 2003. p. 30|Allan Cameron pg. 37|Fuchs, D. 1990. p. 203|Lukes|Clark}} স্তৰ আৰু বৈষম্যক পৰম্পৰাগত সামাজিক পাৰ্থক্য{{R|Smith-2003b|Gidron-2019a}} বা বজাৰ অৰ্থনীতিৰ প্ৰতিযোগিতাৰ স্বাভাৱিক ফল হিচাপে চাব পাৰি।{{R|Scruton-1996|Goldthorpe-1985b|Gidron-2019b}} সোঁপন্থী ৰাজনীতিক বাওঁপন্থী ৰাজনীতিৰ সমকক্ষ বুলি গণ্য কৰা হয় আৰু [[বাঁও-সোঁ ৰাজনৈতিক বৰ্ণালী|বাওঁ–সোঁপন্থী ৰাজনৈতিক বৰ্ণালী]] হৈছে আটাইতকৈ সাধাৰণ ৰাজনৈতিক বৰ্ণালী।<ref>{{Cite journal|last1=McClosky|first1=Herbert|last2=Chong|first2=Dennis|date=July 1985|title=Similarities and Differences Between Left-Wing and Right-Wing Radicals|url=https://www.cambridge.org/core/journals/british-journal-of-political-science/article/abs/similarities-and-differences-between-leftwing-and-rightwing-radicals/C46411F0228745583D2EB8E91A19D881|journal=British Journal of Political Science|language=en|volume=15|issue=3|pages=329–363|doi=10.1017/S0007123400004221|s2cid=154330828|issn=1469-2112|url-access=subscription}}</ref> সোঁপন্থীত সামাজিক ৰক্ষণশীল আৰু বিত্তীয় ৰক্ষণশীল,<ref>Leonard V. Kaplan, Rudy Koshar, ''The Weimar Moment: Liberalism, Political Theology, and Law'' (2012) p. 7–8.</ref><ref>Alan S. Kahan, ''Mind Vs. Money: The War Between Intellectuals and Capitalism'' (2010), p. 184.</ref><ref>Jerome L. Himmelstein, ''To the right: The transformation of American conservatism'' (1992).</ref> লগতে সোঁপন্থী মুক্তিবাদীসকলো অন্তৰ্ভুক্ত। "সোঁপন্থী" আৰু "সোঁপন্থী"ক নব্য উদাৰবাদী, ৰক্ষণশীল আৰু ফেচিষ্ট অৰ্থনৈতিক আৰু সামাজিক ধাৰণাসমূহৰ বৰ্ণনাৰ প্ৰশংসা আৰু অপমান হিচাপে বিভিন্ন ধৰণে ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে।<ref>{{Cite book|title=The Desk Encyclopedia of World History|publisher=[[Oxford University Press]]|year=2006|isbn=978-0-7394-7809-7|editor-last=Wright|editor-first=Edmund|location=New York|pages=370, 541}}</ref> যদিও স্বাধীনতা সংগ্ৰামীসকলক অনুকূল, অভিজাত আৰু ধৰ্মীয় সম্পৰ্কৰ ভিত্তিত ৰাজনীতিবিদ আৰু চৰকাৰী বিষয়া নিৰ্বাচন বা নিযুক্তি দিয়াৰ সোঁপন্থী প্ৰৱণতা ভাৰতৰ প্ৰায় সকলো ৰাজ্যতে সাধাৰণ।<ref>{{cite web|url=https://origins.osu.edu/article/right-wing-politics-india-Modi-Kashmir-election|title=Right wing politics in India, by Archana Venkatesh|publisher=osu.edu|date=1 October 2019|access-date=November 11, 2020}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.thenewsminute.com/article/hindutva-enters-takes-centre-stage-andhra-pradesh-politics-134277|title=Hindutva enters, takes centre-stage in Andhra Pradesh politics, by Balakrishna Ganeshan|publisher=thenewsminute.com|date=1 October 2020|access-date=November 30, 2020}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.newsclick.in/Global-Rise-of-Right-Wing-Populism-Modi-Cultural-Sociology|title=India Will Move Beyond Modi, his Party, and Right Wing Populism, by Ajay Gudavarthy|publisher=newsclick.in|date=11 July 2020|access-date=November 30, 2020}}</ref><ref>{{cite book|last1=Rao|first1=Jaithirth|title=The Indian Conservative : A History of Indian Right-Wing Thought|date=25 October 2019|publisher=Juggernaut Press|location= New Delhi|isbn=978-9353450625|page=280|edition=First}}</ref> একাধিক ৰাজনৈতিক দলে অৱশ্যে এনে চৰ্ত আৰু বিশ্বাসৰ সৈতে পৰিচয় দিয়ে যিবোৰ ৰাজনৈতিক ঐকমত্যৰ দ্বাৰা সোঁ বা বাওঁপন্থী। [[ভাৰতীয় জনতা পাৰ্টী|ভাৰতীয় জনতা পাৰ্টি]]ৰ দৰে কিছুমান ৰাজনৈতিক দলে ৰক্ষণশীল<ref>{{Cite journal|last=IWANEK|first=Krzysztof|title=Is the BJP Conservative?|s2cid-access=free|date=2019|journal=Politeja|volume=16|issue=59|pages=55–72|doi=10.12797/Politeja.16.2019.59.04|jstor=26916353|s2cid=212822106|issn=1733-6716|doi-access=free}}</ref> আৰু ৰাষ্ট্ৰবাদী উপাদানৰ পৰিচয় দিয়ে। [[ভাৰতীয় জাতীয় কংগ্ৰেছ]]ৰ দৰে কিছুমানে উদাৰ স্থিতি গ্ৰহণ কৰে। [[ভাৰতৰ কমিউনিষ্ট পাৰ্টি|ভাৰতীয় কমিউনিষ্ট পাৰ্টি]], [[ভাৰতৰ কমিউনিষ্ট পাৰ্টি (মাৰ্ক্সবাদী)|ভাৰতীয় কমিউনিষ্ট পাৰ্টি (মাৰ্ক্সবাদী)]] আদিয়ে বাওঁপন্থী সমাজবাদী আৰু কমিউনিষ্ট ধাৰণাৰে পৰিচয় দিয়ে। আন ৰাজনৈতিক দলসমূহে বেলেগ বেলেগ স্থিতি গ্ৰহণ কৰে, আৰু সেয়েহে বাওঁপন্থী আৰু সোঁপন্থী হিচাপে স্পষ্টভাৱে বিভক্ত কৰিব নোৱাৰি।<ref>{{Cite web|date=2013-04-24|title=Left-wing or Right-wing: Why labels simply don't capture India|url=https://www.firstpost.com/politics/left-wing-or-right-wing-why-labels-simply-dont-capture-india-721481.html|first1=Sagarika|last1=Ghose|access-date=2021-02-18|website=Firstpost}}</ref> [[চিত্ৰ:Darwin_restored2.jpg|thumb|[[চাৰ্লছ ডাৰউইন|ডাৰউইন]]ৰ প্ৰাকৃতিক নিৰ্বাচন আৰু যোগ্যতাৰ জীয়াই থকাৰ জৈৱিক ধাৰণা সমাজবিজ্ঞান, অৰ্থনীতি আৰু ৰাজনীতিত (সামাজিক ডাৰউইনবাদ) প্ৰয়োগ কৰি বিচৰা হৈছিল।<ref>{{cite book|author=Williams, Raymond|title=Herbert Spencer: Critical Assessment|publisher=Routledge|year=2000|isbn=9780415181846|editor=John Offer|location=London; New York|pages=186–199|chapter=Social Darwinism}}</ref>]] [[ফ্ৰান্স]]ত জাতীয়তাবাদ আছিল প্ৰথমে বাওঁপন্থী আৰু গণতন্ত্ৰবাদী মতাদৰ্শগত।<ref>{{cite book|last1=Doyle|first1=William|url=https://archive.org/details/oxfordhistoryoff00doyl|title=The Oxford History of the French Revolution|date=2002|publisher=[[Oxford University Press]]|isbn=978-0-19-925298-5|edition=2nd|location=Oxford [u.a.]|quote="An exuberant, uncompromising nationalism lay behind France's revolutionary expansion in the 1790s...", "The message of the French Revolution was that the people are sovereign; and in the two centuries since it was first proclaimed it has conquered the world."}}</ref> ব'লেংগিজম আৰু ড্ৰেইফছৰ প্ৰসংগৰ পিছত ৰাষ্ট্ৰবাদ সোঁপন্থীসকলৰ এটা বৈশিষ্ট্য হৈ পৰে।<ref>[[Michel Winock|Winock, Michel]] (dir.), ''Histoire de l'extrême droite en France'' (1993).</ref> সোঁপন্থী জাতীয়তাবাদীসকলে সেই পৰিচয়ক দুৰ্নীতিগ্ৰস্ত কৰা বুলি তেওঁলোকে বিশ্বাস কৰা উপাদানসমূহৰ পৰা "প্ৰকৃত" জাতীয় পৰিচয়ৰ সংজ্ঞা আৰু ৰক্ষা কৰিব বিচাৰিছিল।<ref name="Knapp">{{cite book|author=Andrew Knapp and Vincent Wright|url=https://books.google.com/books?id=67ttjXHhT3wC&q=the+government+and+politics+of+france|title=The Government and Politics of France|year=2006|publisher=Routledge|isbn=978-0-415-35732-6}}</ref> কিছুমান আছিল আধিপত্যবাদী, যিয়ে বৈজ্ঞানিক বৰ্ণবাদ আৰু সামাজিক ডাৰউইনবাদ অনুসৰি "সৰ্বোত্তমসকলৰ জীয়াই থকা" ধাৰণাটো জাতি আৰু জাতিসমূহৰ ক্ষেত্ৰত প্ৰয়োগ কৰিছিল।<ref>Adams, Ian ''Political Ideology Today'' (2nd edition), Manchester University Press, 2002, p. 68.</ref> সোঁপন্থী জাতীয়তাবাদ ৰোমাণ্টিক ৰাষ্ট্ৰবাদী ধাৰণাৰ দ্বাৰা প্ৰভাৱিত হৈছিল য’ত ৰাষ্ট্ৰই যিসকলক শাসন কৰে তেওঁলোকৰ জৈৱিক ঐক্যৰ পৰাই নিজৰ ৰাজনৈতিক বৈধতা লাভ কৰে। ইয়াৰ ভিতৰত সাধাৰণতে জাতিটোৰ ভাষা, জাতি, সংস্কৃতি, ধৰ্ম, ৰীতি-নীতি আদি অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হয়, যিবোৰ সকলো ইয়াৰ সংস্কৃতিৰ ভিতৰতে "জন্ম" হৈছিল। সোঁপন্থী জাতীয়তাবাদৰ সৈতে জড়িত সাংস্কৃতিক ৰক্ষণশীলতাবাদ, যিয়ে কোনো জাতি বা সংস্কৃতিৰ ঐতিহ্য সংৰক্ষণৰ সমৰ্থন কৰে আৰু সাংস্কৃতিক নীতিৰ পৰা বিচ্যুতিক প্ৰায়ে অস্তিত্বৰ ভাবুকি হিচাপে লয়।<ref>{{cite book|last1=Ramet|first1=Sabrina|title=The Radical Right in Central and Eastern Europe since 1989|last2=Griffin|first2=Roger|date=1999|publisher=[[Pennsylvania State University Press]]|isbn=978-0271018119|location=University Park}}</ref> একবিংশ শতিকাত পশ্চিমীয়া বিশ্বত শীতল যুদ্ধৰ পিছত নব্য ৰাষ্ট্ৰবাদৰ প্ৰাধান্য আহিছিল। ই সাধাৰণতে সাংস্কৃতিক ৰক্ষণশীলতা, জনপ্ৰিয়তাবাদ, বিশ্বায়ন বিৰোধী, আৰু স্থানীয়তাবাদৰ সৈতে জড়িত আৰু ই অনুপ্ৰৱেশৰ বিৰোধী। মতাদৰ্শই বৰ্ণবাদী ধাৰণাতকৈ জাতিৰ সদস্যপদ নিৰ্ণয় কৰাত ঐতিহাসিক সংযোগ গ্ৰহণ কৰে।<ref>{{Cite news|last=Barber|first=Tony|date=2016-07-11|title=A renewed nationalism is stalking Europe|work=Financial Times|url=https://www.ft.com/content/53fc4518-4520-11e6-9b66-0712b3873ae1|access-date=2023-09-23}}</ref><ref>{{Cite web|title=Neo-Nationalism - ECPS|url=https://www.populismstudies.org/Vocabulary/neo-nationalism/|access-date=2023-09-23|language=en-US}}</ref> ==তথ্যসূত্ৰ== {{Reflist |refs= <!-- alphabetical by last name --> <ref name="Bobbio-1996">{{cite book|last1=Bobbio|first1=Norberto|last2=Cameron|first2=Allan|title=[[Left and Right: The Significance of a Political Distinction]]|date=1996|publisher=[[University of Chicago Press]]|location=Chicago|isbn=978-0-226-06246-4|pages=51, 62}}</ref> <ref name="Carlisle">{{cite book|last1=Carlisle|first1=Rodney P.|title=Encyclopedia of Politics: The Left and the Right|url=https://archive.org/details/encyclopediaofpo0000carl|url-access=registration|date=2005|publisher=[[SAGE Publishing]]|location=Thousand Oaks [u.a.]|isbn=978-1-4129-0409-4}}</ref> <ref name="Allan Cameron pg. 37">''Left and right: the significance of a political distinction'', Norberto Bobbio and Allan Cameron, p. 37, [[University of Chicago Press]], 1997.</ref> <ref name="Clark">{{cite book|last1=Clark|first1=William Roberts|title=Capitalism, Not Globalism: Capital Mobility, Central Bank Independence, and the Political Control of the Economy|date=2003|publisher=[[University of Michigan Press]]|location=Ann Arbor [u.a.]|isbn=978-0-472-11293-7|edition=[Online-Ausg.].}}{{page needed|date=August 2018}}</ref> <ref name="EB online">{{cite web|date=2009-04-15|title=Right|url=https://www.britannica.com/topic/right|access-date=2022-05-22|website=[[Encyclopædia Britannica]]|language=en}}</ref> <ref name="Fuchs, D. 1990. p. 203">[[Seymour Martin Lipset]], cited in Fuchs, D., and Klingemann, H. 1990. The left-right schema. pp. 203–34 in Continuities in Political Action: A Longitudinal Study of Political Orientations in Three Western Democracies, ed.M.Jennings et al. Berlin:de Gruyter</ref> <ref name=Gidron-2019a>{{cite journal|author1=Gidron, N|author2=Ziblatt, D.|title=Center-right political parties in advanced democracies 2019|year=2019|journal=Annual Review of Political Science|volume=22|page=23|quotation=Defining the right by its adherence to the status quo is closely associated with a definition of the right as a defense of inequality (Bobbio 1996, Jost 2009, Luna & Kaltwasser 2014). As noted by Jost (2009), within the context of Western political development, opposition to change is often synonymous with support for inequality. Notwithstanding its prominence in the literature, we are hesitant to adopt this definition of the right since it requires the researcher to interpret ideological claims according to an abstract understanding of equality. For instance, Noel & Therien (2008) argue that right-wing opposition to affirmative action speaks in the name of equality and rejects positive discrimination based on demographic factors. From this perspective, the right is not inegalitarian but is "differently egalitarian" (Noel & Therien 2008, p. 18).|url=https://scholar.harvard.edu/files/dziblatt/files/gidron_and_ziblatt_2019.pdf|doi=10.1146/annurev-polisci-090717-092750|doi-access=free}}</ref> <ref name="Gidron-2019b">{{cite journal|author1=Gidron, N|author2=Ziblatt, D.|title=Center-right political parties in advanced democracies 2019|year=2019|journal=Annual Review of Political Science|volume=22|page=24|quotation=...since different currents within the right are drawn to different visions of societal structures. For example, market liberals see social relations as stratified by natural economic inequalities.|url=https://scholar.harvard.edu/files/dziblatt/files/gidron_and_ziblatt_2019.pdf|doi=10.1146/annurev-polisci-090717-092750|s2cid=182421002}}</ref> <ref name="Goldthorpe-1985a">{{cite book|last1=Goldthorpe|first1=J.E.|title=An Introduction to Sociology|date=1985|publisher=[[Cambridge University Press]]|location=Cambridge|isbn=978-0-521-24545-6|page=156|edition=Third}}</ref> <ref name="Goldthorpe-1985b">{{cite book|last1=Goldthorpe|first1=J.E.|title=An Introduction to Sociology|date=1985|publisher=Cambridge University Press|location=Cambridge|isbn=978-0-521-24545-6|page=156|edition=3rd|quote="There are ... those who accept inequality as natural, normal, and even desirable. Two main lines of thought converge on the Right or conservative side...the truly Conservative view is that there is a natural hierarchy of skills and talents in which some people are born leaders, whether by heredity or family tradition. ... now ... the more usual right-wing view, which may be called 'liberal-conservative', is that unequal rewards are right and desirable so long as the competition for wealth and power is a fair one."}}</ref> <ref name="Johnson-2005">{{cite web|work=A Politics Glossary|url=http://www.auburn.edu/~johnspm/gloss/right-wing|publisher=Auburn University website|last=Johnson|first=Paul|title=Right-wing, rightist|year=2005|access-date=23 October 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20140819232535/http://www.auburn.edu/~johnspm/gloss/right-wing|archive-date=19 August 2014|url-status=dead}}</ref> <ref name="Lukes">{{cite book |last=Lukes |first=Steven |author-link=Steven Lukes |date=2003 |chapter=Epilogue: The Grand Dichotomy of the Twentieth Century |title=The Cambridge History of Twentieth-Century Political Thought |editor1-last=Ball |editor1-first=Terence |editor2-last=Bellamy |editor2-first=Richard |publisher=Cambridge University Press |location=London |doi=10.1017/CHOL9780521563543.030 |isbn=9780521563543 |oclc=7334137654 <!--oclc-book=50737086--> |url=https://www.cambridge.org/core/books/cambridge-history-of-twentiethcentury-political-thought/DA22CCF70AD0B5A45671D7C6B82E3835 |chapter-url=https://www.cambridge.org/core/books/abs/cambridge-history-of-twentiethcentury-political-thought/epilogue-the-grand-dichotomy-of-the-twentieth-century/E83641F59518832F8A811962B443DBC3 |pages=610–612 <!--chapter=602–626-->}}</ref> <ref name="Scruton-1996">Scruton, Roger "A Dictionary of Political Thought" "Defined by contrast to (or perhaps more accurately conflict with) the left the term ''right'' does not even have the respectability of a history. As now used it denotes several connected and also conflicting ideas (including) 1)conservative, and perhaps authoritarian, doctrines concerning the nature of civil society, with emphasis on custom, tradition, and allegiance as social bonds ... 8) belief in free enterprise free markets and a capitalist economy as the only mode of production compatible with human freedom and suited to the temporary nature of human aspirations ..." pp. 281–2, Macmillan, 1996</ref> <ref name="T. Alexander Smith 2003. p. 30">T. Alexander Smith, Raymond Tatalovich. ''Cultures at war: moral conflicts in western democracies''. Toronto, Canada: Broadview Press, Ltd, 2003. p. 30. "That viewpoint is held by contemporary sociologists, for whom 'right-wing movements' are conceptualized as 'social movements whose stated goals are to maintain structures of order, status, honor, or traditional social differences or values' as compared to left-wing movements which seek 'greater equality or political participation.' In other words, the sociological perspective sees preservationist politics as a right-wing attempt to defend privilege within the ''social hierarchy''."</ref> <ref name=Smith-2003b>Smith, T. Alexander and Raymond Tatalovich. ''Cultures at War: Moral Conflicts in Western Democracies'' (Toronto, Canada: Broadview Press, Ltd., 2003) p. 30. "That viewpoint is held by contemporary sociologists, for whom 'right-wing movements' are conceptualized as 'social movements whose stated goals are to maintain structures of order, status, honor, or traditional social differences or values' as compared to left-wing movements which seek 'greater equality or political participation.'</ref> }} {{Reflist|30em}} [[শ্ৰেণী:ৰাজনৈতিক মতাদৰ্শ]] [[শ্ৰেণী:ৰাজনৈতিক পৰিভাষা]] [[শ্ৰেণী:ৰাজনীতি]] [[শ্ৰেণী:ৰাজনীতি বিজ্ঞান]] 7lxwmls7hx0ohwfmd0ab7od771yisnp 0 122628 517047 2025-06-11T09:31:06Z 111.68.96.34 নতুন পৃষ্ঠা: '''Ahmed Shameel''' (Punjabi: '''احمد شامیل'''; born 06 December 1997) known professionally as Ahmed Shameel (Urdu:'''احمد شامیل''') is a Pakistani employee. Ahmed Shameel Religion ('''''Islam''''') {{Infobox YouTube personality | name = Ahmed Shameel | birth_name = Ahmed Shameel | birth_date = {{birth date and age|1997|12|06|df=yes}} | nationality = Pakistani | education = Bachelor i... 517047 wikitext text/x-wiki '''Ahmed Shameel''' (Punjabi: '''احمد شامیل'''; born 06 December 1997) known professionally as Ahmed Shameel (Urdu:'''احمد شامیل''') is a Pakistani employee. Ahmed Shameel Religion ('''''Islam''''') {{Infobox YouTube personality | name = Ahmed Shameel | birth_name = Ahmed Shameel | birth_date = {{birth date and age|1997|12|06|df=yes}} | nationality = Pakistani | education = Bachelor in Mass Communication | residence = Islamabad, Pakistan | occupation = You tuber | height = 5ft 8in | religion = Islam | relatives = Muhammad Sajeel (Brother) | channel_url = https://www.youtube.com/c/AhmedShameelNews | location = Islamabad, Pakistan | subscribers = 20.6k | views = 9,845,500 }} == Early Life == Ahmed Shameel was born to a Punjabi family in Jhelum, Punjab, Pakistan. His father, Muhammad Younas, is a well-known Pakistani Employee, and he has two brothers and one sister. Although he initially pursued a degree in Bachelor in Mass Communication at the '''Allama Iqbal Open University, Islamabad, Pakistan'''. == Education == Ahmed Shameel earned a Metric's Degree from the Govt High School No.1 Kala Gujran Jhelum. Ahmed Shameel earned a [FA] Degree from the Allama Iqbal Open University, Islamabad. Ahmed Shameel earned a [Bachelor's] Degree from the Allama Iqbal Open University, Islamabad. h1nhs2xu7whysfhmll9w1u4vsb62hau 0 122629 517048 2025-06-11T09:53:49Z কুমুদ ঘোষ 42738 নতুন পৃষ্ঠা: নাস্তিকৰ বাজি ধাৰণাটো দাৰ্শনিক মাইকেল মাৰ্টিনে জনপ্ৰিয় কৰি তুলিছিল। 517048 wikitext text/x-wiki নাস্তিকৰ বাজি ধাৰণাটো দাৰ্শনিক মাইকেল মাৰ্টিনে জনপ্ৰিয় কৰি তুলিছিল। gingdq0tu36yfsn0idter7oqgh0qcy9 517049 517048 2025-06-11T09:54:15Z কুমুদ ঘোষ 42738 517049 wikitext text/x-wiki '''নাস্তিকৰ বাজি''' ধাৰণাটো দাৰ্শনিক মাইকেল মাৰ্টিনে জনপ্ৰিয় কৰি তুলিছিল। 6ebeh4qf71a186sw6trpq6gspafw0h7 517050 517049 2025-06-11T09:56:11Z কুমুদ ঘোষ 42738 [[ৱিকিপিডিয়া:লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰক|লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰকৰ]] সহায়ত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰণ কৰা হ’ল। 517050 wikitext text/x-wiki '''নাস্তিকৰ বাজি''' ধাৰণাটো দাৰ্শনিক মাইকেল মাৰ্টিনে জনপ্ৰিয় কৰি তুলিছিল। ১৯৯০ চনত প্ৰকাশিত তেওঁৰ নাস্তিকতা: এক দৰ্শনগত ন্যায্যতা (Atheism: A Philosophical Justification) নামৰ গ্ৰন্থখনত এই বিষয়ে‍ উল্লেখ কৰিছিল৷ oxftw0jsno5o12zknjd9stznnr4hpts 517051 517050 2025-06-11T09:56:35Z কুমুদ ঘোষ 42738 517051 wikitext text/x-wiki '''নাস্তিকৰ বাজি''' ধাৰণাটো দাৰ্শনিক মাইকেল মাৰ্টিনে জনপ্ৰিয় কৰি তুলিছিল। ১৯৯০ চনত প্ৰকাশিত তেওঁৰ ''নাস্তিকতা: এক দৰ্শনগত ন্যায্যতা'' (Atheism: A Philosophical Justification) নামৰ গ্ৰন্থখনত এই বিষয়ে‍ উল্লেখ কৰিছিল৷ 8jx70truzsy65a27hp0zetwm7lwzjbs 517052 517051 2025-06-11T09:59:28Z কুমুদ ঘোষ 42738 [[ৱিকিপিডিয়া:লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰক|লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰকৰ]] সহায়ত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰণ কৰা হ’ল। 517052 wikitext text/x-wiki '''নাস্তিকৰ বাজি''' ধাৰণাটো দাৰ্শনিক মাইকেল মাৰ্টিনে জনপ্ৰিয় কৰি তুলিছিল। ১৯৯০ চনত প্ৰকাশিত তেওঁৰ ''নাস্তিকতা: এক দৰ্শনগত ন্যায্যতা'' (Atheism: A Philosophical Justification) নামৰ গ্ৰন্থখনত এই বিষয়ে‍ উল্লেখ কৰিছিল। এইটো হ'ল ঈশ্বৰৰ অস্তিত্বৰ সপক্ষে যুক্তি হিচাপে‍ পাস্কেলৰ বাজি‍ (Pascal's Wager)ৰ এক নাস্তিক্যবাদী প্ৰত্যুত্তৰ, যাৰ মাধ্যমেৰে পাস্কেলৰ বাজিৰ যুক্তিক খণ্ডন কৰা হৈছে৷ olafvasx88bhc4hd3yw18et6xdm9dqu 517054 517052 2025-06-11T10:18:18Z কুমুদ ঘোষ 42738 517054 wikitext text/x-wiki {{সম্পাদনা দ্বন্দ্ব}} '''নাস্তিকৰ বাজি''' ধাৰণাটো দাৰ্শনিক মাইকেল মাৰ্টিনে জনপ্ৰিয় কৰি তুলিছিল। ১৯৯০ চনত প্ৰকাশিত তেওঁৰ ''নাস্তিকতা: এক দৰ্শনগত ন্যায্যতা'' (Atheism: A Philosophical Justification) নামৰ গ্ৰন্থখনত এই বিষয়ে‍ উল্লেখ কৰিছিল। এইটো হ'ল ঈশ্বৰৰ অস্তিত্বৰ সপক্ষে যুক্তি হিচাপে‍ পাস্কেলৰ বাজি‍ (Pascal's Wager)ৰ এক নাস্তিক্যবাদী প্ৰত্যুত্তৰ, যাৰ মাধ্যমেৰে পাস্কেলৰ বাজিৰ যুক্তিক খণ্ডন কৰা হৈছে৷ oimsg0whvn0v6xmnkau6jgmxs5pl9l4 517058 517054 2025-06-11T10:27:04Z কুমুদ ঘোষ 42738 517058 wikitext text/x-wiki {{সম্পাদনা দ্বন্দ্ব}} '''নাস্তিকৰ বাজি''' ধাৰণাটো দাৰ্শনিক মাইকেল মাৰ্টিনে জনপ্ৰিয় কৰি তুলিছিল। ১৯৯০ চনত প্ৰকাশিত তেওঁৰ ''নাস্তিকতা: এক দৰ্শনগত ন্যায্যতা'' (Atheism: A Philosophical Justification) নামৰ গ্ৰন্থখনত এই বিষয়ে‍ উল্লেখ কৰিছিল। এইটো হ'ল ঈশ্বৰৰ অস্তিত্বৰ সপক্ষে যুক্তি হিচাপে‍ পাস্কেলৰ বাজি‍ (Pascal's Wager)ৰ এক নাস্তিক্যবাদী প্ৰত্যুত্তৰ, যাৰ মাধ্যমেৰে পাস্কেলৰ বাজিৰ যুক্তিক খণ্ডন কৰা হৈছে৷ নাস্তিকৰ বাজিৰ পৰা এটা ধাৰাভাষ্য উপলব্ধ; সেয়া হ'ল: যিহেতু ঈশ্বৰ সৰ্বশক্তিমান, মহান আৰু অতি দয়ালু, ইয়াৰ অৰ্থ হ’ল ভাল কামৰ বাবে তেওঁ ব্যক্তিক পুৰস্কাৰ নিশ্চয় দিব আৰু যদি ঈশ্বৰৰ অস্তিত্ব নাই, তাতনো কি? ভাল কাম কৰি শেষত কোনো ক্ষতি নহয়৷ মৃত্যুৰ পাছত সেই কামৰ পৃথিৱীত ইতিবাচক মূল্য দিয়া হ’ব। অৰ্থাৎ ইয়াৰ পৰা বুজা যায় যে, ধৰ্ম বিহনে এজন ব্যক্তিয়ে আৰামদায়ক, চিন্তামুক্ত জীৱন যাপন কৰিব পাৰে৷ আন এটা ভাষ্যত কোৱা হৈছে, ঈশ্বৰে হয়তো সৎ অবিশ্বাসীক পুৰস্কৃত কৰিব পাৰে, আৰু অসৎ বিশ্বাসীক কঠোৰ শাস্তি দিব পাৰে। 0zzc600qiugyzlt6jx3gjq7xxgbqt39 517059 517058 2025-06-11T10:28:12Z কুমুদ ঘোষ 42738 [[ৱিকিপিডিয়া:লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰক|লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰকৰ]] সহায়ত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰণ কৰা হ’ল। 517059 wikitext text/x-wiki {{সম্পাদনা দ্বন্দ্ব}} '''নাস্তিকৰ বাজি''' ধাৰণাটো দাৰ্শনিক মাইকেল মাৰ্টিনে জনপ্ৰিয় কৰি তুলিছিল। ১৯৯০ চনত প্ৰকাশিত তেওঁৰ ''নাস্তিকতা: এক দৰ্শনগত ন্যায্যতা'' (Atheism: A Philosophical Justification) নামৰ গ্ৰন্থখনত এই বিষয়ে‍ উল্লেখ কৰিছিল। এইটো হ'ল ঈশ্বৰৰ অস্তিত্বৰ সপক্ষে যুক্তি হিচাপে‍ পাস্কেলৰ বাজি‍ (Pascal's Wager)ৰ এক নাস্তিক্যবাদী প্ৰত্যুত্তৰ, যাৰ মাধ্যমেৰে পাস্কেলৰ বাজিৰ যুক্তিক খণ্ডন কৰা হৈছে। নাস্তিকৰ বাজিৰ পৰা এটা ধাৰাভাষ্য উপলব্ধ; সেয়া হ'ল: যিহেতু ঈশ্বৰ সৰ্বশক্তিমান, মহান আৰু অতি দয়ালু, ইয়াৰ অৰ্থ হ’ল ভাল কামৰ বাবে তেওঁ ব্যক্তিক পুৰস্কাৰ নিশ্চয় দিব আৰু যদি ঈশ্বৰৰ অস্তিত্ব নাই, তাতনো কি? ভাল কাম কৰি শেষত কোনো ক্ষতি নহয়। মৃত্যুৰ পাছত সেই কামৰ পৃথিৱীত ইতিবাচক মূল্য দিয়া হ’ব। অৰ্থাৎ ইয়াৰ পৰা বুজা যায় যে, ধৰ্ম বিহনে এজন ব্যক্তিয়ে আৰামদায়ক, চিন্তামুক্ত জীৱন যাপন কৰিব পাৰে।<ref name="martin">{{cite book |last=Martin |first=Michael |title=Atheism: A Philosophical Justification |url=https://archive.org/details/atheismphilosoph00mart |year=1990 |publisher=[[Temple University]] Press |পাতাসমূহ=[https://archive.org/details/atheismphilosoph00mart/page/n126 232]–238}}</ref><ref>{{cite book |url=https://books.google.com/books?id=jqxSJcoZVKIC&pg=PA11 |title=So What If...the God of the Bible Exists...Does It Really Matter at the End ... |পাতা=10 |author=Alvin F Berry |publisher=Dog Ear Publishing |isbn=9781457500206 |উক্তি= |date=26 January 2013}}</ref> আন এটা ভাষ্যত কোৱা হৈছে, ঈশ্বৰে হয়তো সৎ অবিশ্বাসীক পুৰস্কৃত কৰিব পাৰে, আৰু অসৎ বিশ্বাসীক কঠোৰ শাস্তি দিব পাৰে।<ref name="beginner">{{cite book |title=Atheism: A Beginner's Handbook: All You Wanted to Know About Atheism and Why |year=2007 |url=https://archive.org/details/atheismbeginners00phil |isbn=9780595427376 |author=Philip A Stahl}}<!--|accessdate=26 January 2013 --></ref> gxw53pa7m9sk0eapl17anz281b0aidh 517061 517059 2025-06-11T10:28:58Z কুমুদ ঘোষ 42738 [[ৱিকিপিডিয়া:লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰক|লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰকৰ]] সহায়ত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰণ কৰা হ’ল। 517061 wikitext text/x-wiki {{সম্পাদনা দ্বন্দ্ব}} '''নাস্তিকৰ বাজি''' ধাৰণাটো দাৰ্শনিক মাইকেল মাৰ্টিনে জনপ্ৰিয় কৰি তুলিছিল। ১৯৯০ চনত প্ৰকাশিত তেওঁৰ ''নাস্তিকতা: এক দৰ্শনগত ন্যায্যতা'' (Atheism: A Philosophical Justification) নামৰ গ্ৰন্থখনত এই বিষয়ে‍ উল্লেখ কৰিছিল। এইটো হ'ল ঈশ্বৰৰ অস্তিত্বৰ সপক্ষে যুক্তি হিচাপে‍ পাস্কেলৰ বাজি‍ (Pascal's Wager)ৰ এক নাস্তিক্যবাদী প্ৰত্যুত্তৰ, যাৰ মাধ্যমেৰে পাস্কেলৰ বাজিৰ যুক্তিক খণ্ডন কৰা হৈছে। নাস্তিকৰ বাজিৰ পৰা এটা ধাৰাভাষ্য উপলব্ধ; সেয়া হ'ল: যিহেতু ঈশ্বৰ সৰ্বশক্তিমান, মহান আৰু অতি দয়ালু, ইয়াৰ অৰ্থ হ’ল ভাল কামৰ বাবে তেওঁ ব্যক্তিক পুৰস্কাৰ নিশ্চয় দিব আৰু যদি ঈশ্বৰৰ অস্তিত্ব নাই, তাতনো কি? ভাল কাম কৰি শেষত কোনো ক্ষতি নহয়। মৃত্যুৰ পাছত সেই কামৰ পৃথিৱীত ইতিবাচক মূল্য দিয়া হ’ব। অৰ্থাৎ ইয়াৰ পৰা বুজা যায় যে, ধৰ্ম বিহনে এজন ব্যক্তিয়ে আৰামদায়ক, চিন্তামুক্ত জীৱন যাপন কৰিব পাৰে।<ref name="martin">{{cite book |last=Martin |first=Michael |title=Atheism: A Philosophical Justification |url=https://archive.org/details/atheismphilosoph00mart |year=1990 |publisher=[[Temple University]] Press |পাতাসমূহ=[https://archive.org/details/atheismphilosoph00mart/page/n126 232]–238}}</ref><ref>{{cite book |url=https://books.google.com/books?id=jqxSJcoZVKIC&pg=PA11 |title=So What If...the God of the Bible Exists...Does It Really Matter at the End ... |পাতা=10 |author=Alvin F Berry |publisher=Dog Ear Publishing |isbn=9781457500206 |উক্তি= |date=26 January 2013}}</ref> আন এটা ভাষ্যত কোৱা হৈছে, ঈশ্বৰে হয়তো সৎ অবিশ্বাসীক পুৰস্কৃত কৰিব পাৰে, আৰু অসৎ বিশ্বাসীক কঠোৰ শাস্তি দিব পাৰে।<ref name="beginner">{{cite book |title=Atheism: A Beginner's Handbook: All You Wanted to Know About Atheism and Why |year=2007 |url=https://archive.org/details/atheismbeginners00phil |isbn=9780595427376 |author=Philip A Stahl}}<!--|accessdate=26 January 2013 --></ref> ==ব্যাখ্যা== ==তথ্যসূত্ৰ== 18z4zm3c80bbxnoj2db4bsse2uhetle 517062 517061 2025-06-11T10:29:50Z কুমুদ ঘোষ 42738 517062 wikitext text/x-wiki {{সম্পাদনা দ্বন্দ্ব}} '''নাস্তিকৰ বাজি''' ({{lang-en|Atheist's wager}}) ধাৰণাটো দাৰ্শনিক মাইকেল মাৰ্টিনে জনপ্ৰিয় কৰি তুলিছিল। ১৯৯০ চনত প্ৰকাশিত তেওঁৰ ''নাস্তিকতা: এক দৰ্শনগত ন্যায্যতা'' (Atheism: A Philosophical Justification) নামৰ গ্ৰন্থখনত এই বিষয়ে‍ উল্লেখ কৰিছিল। এইটো হ'ল ঈশ্বৰৰ অস্তিত্বৰ সপক্ষে যুক্তি হিচাপে‍ পাস্কেলৰ বাজি‍ (Pascal's Wager)ৰ এক নাস্তিক্যবাদী প্ৰত্যুত্তৰ, যাৰ মাধ্যমেৰে পাস্কেলৰ বাজিৰ যুক্তিক খণ্ডন কৰা হৈছে। নাস্তিকৰ বাজিৰ পৰা এটা ধাৰাভাষ্য উপলব্ধ; সেয়া হ'ল: যিহেতু ঈশ্বৰ সৰ্বশক্তিমান, মহান আৰু অতি দয়ালু, ইয়াৰ অৰ্থ হ’ল ভাল কামৰ বাবে তেওঁ ব্যক্তিক পুৰস্কাৰ নিশ্চয় দিব আৰু যদি ঈশ্বৰৰ অস্তিত্ব নাই, তাতনো কি? ভাল কাম কৰি শেষত কোনো ক্ষতি নহয়। মৃত্যুৰ পাছত সেই কামৰ পৃথিৱীত ইতিবাচক মূল্য দিয়া হ’ব। অৰ্থাৎ ইয়াৰ পৰা বুজা যায় যে, ধৰ্ম বিহনে এজন ব্যক্তিয়ে আৰামদায়ক, চিন্তামুক্ত জীৱন যাপন কৰিব পাৰে।<ref name="martin">{{cite book |last=Martin |first=Michael |title=Atheism: A Philosophical Justification |url=https://archive.org/details/atheismphilosoph00mart |year=1990 |publisher=[[Temple University]] Press |পাতাসমূহ=[https://archive.org/details/atheismphilosoph00mart/page/n126 232]–238}}</ref><ref>{{cite book |url=https://books.google.com/books?id=jqxSJcoZVKIC&pg=PA11 |title=So What If...the God of the Bible Exists...Does It Really Matter at the End ... |পাতা=10 |author=Alvin F Berry |publisher=Dog Ear Publishing |isbn=9781457500206 |উক্তি= |date=26 January 2013}}</ref> আন এটা ভাষ্যত কোৱা হৈছে, ঈশ্বৰে হয়তো সৎ অবিশ্বাসীক পুৰস্কৃত কৰিব পাৰে, আৰু অসৎ বিশ্বাসীক কঠোৰ শাস্তি দিব পাৰে।<ref name="beginner">{{cite book |title=Atheism: A Beginner's Handbook: All You Wanted to Know About Atheism and Why |year=2007 |url=https://archive.org/details/atheismbeginners00phil |isbn=9780595427376 |author=Philip A Stahl}}<!--|accessdate=26 January 2013 --></ref> ==ব্যাখ্যা== ==তথ্যসূত্ৰ== 6nljlisr48v7qb10vvqwc1fhz9odx0r 517063 517062 2025-06-11T10:31:14Z কুমুদ ঘোষ 42738 [[ৱিকিপিডিয়া:লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰক|লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰকৰ]] সহায়ত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰণ কৰা হ’ল। 517063 wikitext text/x-wiki {{সম্পাদনা দ্বন্দ্ব}} '''নাস্তিকৰ বাজি''' ({{lang-en|Atheist's wager}}) ধাৰণাটো দাৰ্শনিক মাইকেল মাৰ্টিনে জনপ্ৰিয় কৰি তুলিছিল। ১৯৯০ চনত প্ৰকাশিত তেওঁৰ ''নাস্তিকতা: এক দৰ্শনগত ন্যায্যতা'' (Atheism: A Philosophical Justification) নামৰ গ্ৰন্থখনত এই বিষয়ে‍ উল্লেখ কৰিছিল। এইটো হ'ল ঈশ্বৰৰ অস্তিত্বৰ সপক্ষে যুক্তি হিচাপে‍ পাস্কেলৰ বাজি‍ (Pascal's Wager)ৰ এক নাস্তিক্যবাদী প্ৰত্যুত্তৰ, যাৰ মাধ্যমেৰে পাস্কেলৰ বাজিৰ যুক্তিক খণ্ডন কৰা হৈছে। নাস্তিকৰ বাজিৰ পৰা এটা ধাৰাভাষ্য উপলব্ধ; সেয়া হ'ল: যিহেতু ঈশ্বৰ সৰ্বশক্তিমান, মহান আৰু অতি দয়ালু, ইয়াৰ অৰ্থ হ’ল ভাল কামৰ বাবে তেওঁ ব্যক্তিক পুৰস্কাৰ নিশ্চয় দিব আৰু যদি ঈশ্বৰৰ অস্তিত্ব নাই, তাতনো কি? ভাল কাম কৰি শেষত কোনো ক্ষতি নহয়। মৃত্যুৰ পাছত সেই কামৰ পৃথিৱীত ইতিবাচক মূল্য দিয়া হ’ব। অৰ্থাৎ ইয়াৰ পৰা বুজা যায় যে, ধৰ্ম বিহনে এজন ব্যক্তিয়ে আৰামদায়ক, চিন্তামুক্ত জীৱন যাপন কৰিব পাৰে।<ref name="martin">{{cite book |last=Martin |first=Michael |title=Atheism: A Philosophical Justification |url=https://archive.org/details/atheismphilosoph00mart |year=1990 |publisher=[[Temple University]] Press |পাতাসমূহ=[https://archive.org/details/atheismphilosoph00mart/page/n126 232]–238}}</ref><ref>{{cite book |url=https://books.google.com/books?id=jqxSJcoZVKIC&pg=PA11 |title=So What If...the God of the Bible Exists...Does It Really Matter at the End ... |পাতা=10 |author=Alvin F Berry |publisher=Dog Ear Publishing |isbn=9781457500206 |উক্তি= |date=26 January 2013}}</ref> আন এটা ভাষ্যত কোৱা হৈছে, ঈশ্বৰে হয়তো সৎ অবিশ্বাসীক পুৰস্কৃত কৰিব পাৰে, আৰু অসৎ বিশ্বাসীক কঠোৰ শাস্তি দিব পাৰে।<ref name="beginner">{{cite book |title=Atheism: A Beginner's Handbook: All You Wanted to Know About Atheism and Why |year=2007 |url=https://archive.org/details/atheismbeginners00phil |isbn=9780595427376 |author=Philip A Stahl}}<!--|accessdate=26 January 2013 --></ref> ==ব্যাখ্যা== এই বাজিৰ পৰা অনুমান কৰিব পাৰি যে যদি কোনোবাই নিজৰ জীৱনটো কেনেকৈ কটাব সেই বিষয়ে চিন্তা কৰে তেন্তে তলত দিয়া সম্ভাৱনাবোৰৰ উন্মেষ ঘটিব।<ref name="martin" /><ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |url=http://www.philosophyfreligion.info/theistic-proofs/pascals-wager/the-atheists-wager/ |title=The Atheists Wager |date=26 January 2013 }}{{অকাৰ্যকৰ সংযোগ|date=এপ্ৰিল ২০১৯ |bot=InternetArchiveBot |ঠিক কৰাৰ প্ৰচেষ্টা=yes }}</ref><ref name="essay">{{cite book|url=http://philpapers.org/rec/MARPWA-2 |title=Pascal's Wager as an Argument for Not Believing in God |date=26 January 2013}}</ref> ==তথ্যসূত্ৰ== r0ufpk9l8nkk6u1mok5j1bu90fidwro 517065 517063 2025-06-11T10:33:02Z কুমুদ ঘোষ 42738 [[ৱিকিপিডিয়া:লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰক|লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰকৰ]] সহায়ত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰণ কৰা হ’ল। 517065 wikitext text/x-wiki {{সম্পাদনা দ্বন্দ্ব}} '''নাস্তিকৰ বাজি''' ({{lang-en|Atheist's wager}}) ধাৰণাটো দাৰ্শনিক মাইকেল মাৰ্টিনে জনপ্ৰিয় কৰি তুলিছিল। ১৯৯০ চনত প্ৰকাশিত তেওঁৰ ''নাস্তিকতা: এক দৰ্শনগত ন্যায্যতা'' (Atheism: A Philosophical Justification) নামৰ গ্ৰন্থখনত এই বিষয়ে‍ উল্লেখ কৰিছিল। এইটো হ'ল ঈশ্বৰৰ অস্তিত্বৰ সপক্ষে যুক্তি হিচাপে‍ পাস্কেলৰ বাজি‍ (Pascal's Wager)ৰ এক নাস্তিক্যবাদী প্ৰত্যুত্তৰ, যাৰ মাধ্যমেৰে পাস্কেলৰ বাজিৰ যুক্তিক খণ্ডন কৰা হৈছে। নাস্তিকৰ বাজিৰ পৰা এটা ধাৰাভাষ্য উপলব্ধ; সেয়া হ'ল: যিহেতু ঈশ্বৰ সৰ্বশক্তিমান, মহান আৰু অতি দয়ালু, ইয়াৰ অৰ্থ হ’ল ভাল কামৰ বাবে তেওঁ ব্যক্তিক পুৰস্কাৰ নিশ্চয় দিব আৰু যদি ঈশ্বৰৰ অস্তিত্ব নাই, তাতনো কি? ভাল কাম কৰি শেষত কোনো ক্ষতি নহয়। মৃত্যুৰ পাছত সেই কামৰ পৃথিৱীত ইতিবাচক মূল্য দিয়া হ’ব। অৰ্থাৎ ইয়াৰ পৰা বুজা যায় যে, ধৰ্ম বিহনে এজন ব্যক্তিয়ে আৰামদায়ক, চিন্তামুক্ত জীৱন যাপন কৰিব পাৰে।<ref name="martin">{{cite book |last=Martin |first=Michael |title=Atheism: A Philosophical Justification |url=https://archive.org/details/atheismphilosoph00mart |year=1990 |publisher=[[Temple University]] Press |পাতাসমূহ=[https://archive.org/details/atheismphilosoph00mart/page/n126 232]–238}}</ref><ref>{{cite book |url=https://books.google.com/books?id=jqxSJcoZVKIC&pg=PA11 |title=So What If...the God of the Bible Exists...Does It Really Matter at the End ... |পাতা=10 |author=Alvin F Berry |publisher=Dog Ear Publishing |isbn=9781457500206 |উক্তি= |date=26 January 2013}}</ref> আন এটা ভাষ্যত কোৱা হৈছে, ঈশ্বৰে হয়তো সৎ অবিশ্বাসীক পুৰস্কৃত কৰিব পাৰে, আৰু অসৎ বিশ্বাসীক কঠোৰ শাস্তি দিব পাৰে।<ref name="beginner">{{cite book |title=Atheism: A Beginner's Handbook: All You Wanted to Know About Atheism and Why |year=2007 |url=https://archive.org/details/atheismbeginners00phil |isbn=9780595427376 |author=Philip A Stahl}}<!--|accessdate=26 January 2013 --></ref> ==ব্যাখ্যা== এই বাজিৰ পৰা অনুমান কৰিব পাৰি যে যদি কোনোবাই নিজৰ জীৱনটো কেনেকৈ কটাব সেই বিষয়ে চিন্তা কৰে তেন্তে তলত দিয়া সম্ভাৱনাবোৰৰ উন্মেষ ঘটিব।<ref name="martin" /><ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |url=http://www.philosophyfreligion.info/theistic-proofs/pascals-wager/the-atheists-wager/ |title=The Atheists Wager |date=26 January 2013 }}{{অকাৰ্যকৰ সংযোগ|date=এপ্ৰিল ২০১৯ |bot=InternetArchiveBot |ঠিক কৰাৰ প্ৰচেষ্টা=yes }}</ref><ref name="essay">{{cite book|url=http://philpapers.org/rec/MARPWA-2 |title=Pascal's Wager as an Argument for Not Believing in God |date=26 January 2013}}</ref> *যদি আপুনি সততাৰে জীয়াই থাকে আৰু ঈশ্বৰত বিশ্বাস কৰে। আৰু সঁচা অৰ্থত যদি দয়ালু ঈশ্বৰ আছে, তেন্তে আপুনি নিশ্চয় স্বৰ্গলৈ যাব। এই ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ অৰ্জন সীমাহীন (অসীম)। ==তথ্যসূত্ৰ== jyz7ppr8x3cvatg11lzejkadzzejaoh 517066 517065 2025-06-11T10:34:21Z কুমুদ ঘোষ 42738 /* ব্যাখ্যা */ 517066 wikitext text/x-wiki {{সম্পাদনা দ্বন্দ্ব}} '''নাস্তিকৰ বাজি''' ({{lang-en|Atheist's wager}}) ধাৰণাটো দাৰ্শনিক মাইকেল মাৰ্টিনে জনপ্ৰিয় কৰি তুলিছিল। ১৯৯০ চনত প্ৰকাশিত তেওঁৰ ''নাস্তিকতা: এক দৰ্শনগত ন্যায্যতা'' (Atheism: A Philosophical Justification) নামৰ গ্ৰন্থখনত এই বিষয়ে‍ উল্লেখ কৰিছিল। এইটো হ'ল ঈশ্বৰৰ অস্তিত্বৰ সপক্ষে যুক্তি হিচাপে‍ পাস্কেলৰ বাজি‍ (Pascal's Wager)ৰ এক নাস্তিক্যবাদী প্ৰত্যুত্তৰ, যাৰ মাধ্যমেৰে পাস্কেলৰ বাজিৰ যুক্তিক খণ্ডন কৰা হৈছে। নাস্তিকৰ বাজিৰ পৰা এটা ধাৰাভাষ্য উপলব্ধ; সেয়া হ'ল: যিহেতু ঈশ্বৰ সৰ্বশক্তিমান, মহান আৰু অতি দয়ালু, ইয়াৰ অৰ্থ হ’ল ভাল কামৰ বাবে তেওঁ ব্যক্তিক পুৰস্কাৰ নিশ্চয় দিব আৰু যদি ঈশ্বৰৰ অস্তিত্ব নাই, তাতনো কি? ভাল কাম কৰি শেষত কোনো ক্ষতি নহয়। মৃত্যুৰ পাছত সেই কামৰ পৃথিৱীত ইতিবাচক মূল্য দিয়া হ’ব। অৰ্থাৎ ইয়াৰ পৰা বুজা যায় যে, ধৰ্ম বিহনে এজন ব্যক্তিয়ে আৰামদায়ক, চিন্তামুক্ত জীৱন যাপন কৰিব পাৰে।<ref name="martin">{{cite book |last=Martin |first=Michael |title=Atheism: A Philosophical Justification |url=https://archive.org/details/atheismphilosoph00mart |year=1990 |publisher=[[Temple University]] Press |পাতাসমূহ=[https://archive.org/details/atheismphilosoph00mart/page/n126 232]–238}}</ref><ref>{{cite book |url=https://books.google.com/books?id=jqxSJcoZVKIC&pg=PA11 |title=So What If...the God of the Bible Exists...Does It Really Matter at the End ... |পাতা=10 |author=Alvin F Berry |publisher=Dog Ear Publishing |isbn=9781457500206 |উক্তি= |date=26 January 2013}}</ref> আন এটা ভাষ্যত কোৱা হৈছে, ঈশ্বৰে হয়তো সৎ অবিশ্বাসীক পুৰস্কৃত কৰিব পাৰে, আৰু অসৎ বিশ্বাসীক কঠোৰ শাস্তি দিব পাৰে।<ref name="beginner">{{cite book |title=Atheism: A Beginner's Handbook: All You Wanted to Know About Atheism and Why |year=2007 |url=https://archive.org/details/atheismbeginners00phil |isbn=9780595427376 |author=Philip A Stahl}}<!--|accessdate=26 January 2013 --></ref> ==ব্যাখ্যা== এই বাজিৰ পৰা অনুমান কৰিব পাৰি যে যদি কোনোবাই নিজৰ জীৱনটো কেনেকৈ কটাব সেই বিষয়ে চিন্তা কৰে তেন্তে তলত দিয়া সম্ভাৱনাবোৰৰ উন্মেষ ঘটিব।<ref name="martin" /><ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |url=http://www.philosophyfreligion.info/theistic-proofs/pascals-wager/the-atheists-wager/ |title=The Atheists Wager |date=26 January 2013 }}{{অকাৰ্যকৰ সংযোগ|date=এপ্ৰিল ২০১৯ |bot=InternetArchiveBot |ঠিক কৰাৰ প্ৰচেষ্টা=yes }}</ref><ref name="essay">{{cite book|url=http://philpapers.org/rec/MARPWA-2 |title=Pascal's Wager as an Argument for Not Believing in God |date=26 January 2013}}</ref> *যদি আপুনি সততাৰে জীয়াই থাকে আৰু ঈশ্বৰত বিশ্বাস কৰে। আৰু সঁচা অৰ্থত যদি দয়ালু ঈশ্বৰ আছে, তেন্তে আপুনি নিশ্চয় স্বৰ্গলৈ যাব। এই ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ অৰ্জন সীমাহীন (অসীম)। *যদি আপুনি সৎ জীৱন যাপন কৰে কিন্তু ভগৱানক বিশ্বাস নকৰে আৰু যদি সঁচাকৈয়ে দয়ালু ঈশ্বৰ বুলি কোনোবা আছে; আপোনাৰ কামৰ স্বীকৃতি স্বৰূপে তেতিয়া আপুনি স্বৰ্গলৈ গৈ আছে। এই ক্ষেত্ৰতো আপোনাৰ অৰ্জন অসীম। ==তথ্যসূত্ৰ== 0a5wassoo1du9qodt6wsrvd8garri30 517069 517066 2025-06-11T10:36:00Z কুমুদ ঘোষ 42738 /* ব্যাখ্যা */ 517069 wikitext text/x-wiki {{সম্পাদনা দ্বন্দ্ব}} '''নাস্তিকৰ বাজি''' ({{lang-en|Atheist's wager}}) ধাৰণাটো দাৰ্শনিক মাইকেল মাৰ্টিনে জনপ্ৰিয় কৰি তুলিছিল। ১৯৯০ চনত প্ৰকাশিত তেওঁৰ ''নাস্তিকতা: এক দৰ্শনগত ন্যায্যতা'' (Atheism: A Philosophical Justification) নামৰ গ্ৰন্থখনত এই বিষয়ে‍ উল্লেখ কৰিছিল। এইটো হ'ল ঈশ্বৰৰ অস্তিত্বৰ সপক্ষে যুক্তি হিচাপে‍ পাস্কেলৰ বাজি‍ (Pascal's Wager)ৰ এক নাস্তিক্যবাদী প্ৰত্যুত্তৰ, যাৰ মাধ্যমেৰে পাস্কেলৰ বাজিৰ যুক্তিক খণ্ডন কৰা হৈছে। নাস্তিকৰ বাজিৰ পৰা এটা ধাৰাভাষ্য উপলব্ধ; সেয়া হ'ল: যিহেতু ঈশ্বৰ সৰ্বশক্তিমান, মহান আৰু অতি দয়ালু, ইয়াৰ অৰ্থ হ’ল ভাল কামৰ বাবে তেওঁ ব্যক্তিক পুৰস্কাৰ নিশ্চয় দিব আৰু যদি ঈশ্বৰৰ অস্তিত্ব নাই, তাতনো কি? ভাল কাম কৰি শেষত কোনো ক্ষতি নহয়। মৃত্যুৰ পাছত সেই কামৰ পৃথিৱীত ইতিবাচক মূল্য দিয়া হ’ব। অৰ্থাৎ ইয়াৰ পৰা বুজা যায় যে, ধৰ্ম বিহনে এজন ব্যক্তিয়ে আৰামদায়ক, চিন্তামুক্ত জীৱন যাপন কৰিব পাৰে।<ref name="martin">{{cite book |last=Martin |first=Michael |title=Atheism: A Philosophical Justification |url=https://archive.org/details/atheismphilosoph00mart |year=1990 |publisher=[[Temple University]] Press |পাতাসমূহ=[https://archive.org/details/atheismphilosoph00mart/page/n126 232]–238}}</ref><ref>{{cite book |url=https://books.google.com/books?id=jqxSJcoZVKIC&pg=PA11 |title=So What If...the God of the Bible Exists...Does It Really Matter at the End ... |পাতা=10 |author=Alvin F Berry |publisher=Dog Ear Publishing |isbn=9781457500206 |উক্তি= |date=26 January 2013}}</ref> আন এটা ভাষ্যত কোৱা হৈছে, ঈশ্বৰে হয়তো সৎ অবিশ্বাসীক পুৰস্কৃত কৰিব পাৰে, আৰু অসৎ বিশ্বাসীক কঠোৰ শাস্তি দিব পাৰে।<ref name="beginner">{{cite book |title=Atheism: A Beginner's Handbook: All You Wanted to Know About Atheism and Why |year=2007 |url=https://archive.org/details/atheismbeginners00phil |isbn=9780595427376 |author=Philip A Stahl}}<!--|accessdate=26 January 2013 --></ref> ==ব্যাখ্যা== এই বাজিৰ পৰা অনুমান কৰিব পাৰি যে যদি কোনোবাই নিজৰ জীৱনটো কেনেকৈ কটাব সেই বিষয়ে চিন্তা কৰে তেন্তে তলত দিয়া সম্ভাৱনাবোৰৰ উন্মেষ ঘটিব।<ref name="martin" /><ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |url=http://www.philosophyfreligion.info/theistic-proofs/pascals-wager/the-atheists-wager/ |title=The Atheists Wager |date=26 January 2013 }}{{অকাৰ্যকৰ সংযোগ|date=এপ্ৰিল ২০১৯ |bot=InternetArchiveBot |ঠিক কৰাৰ প্ৰচেষ্টা=yes }}</ref><ref name="essay">{{cite book|url=http://philpapers.org/rec/MARPWA-2 |title=Pascal's Wager as an Argument for Not Believing in God |date=26 January 2013}}</ref> *যদি আপুনি সততাৰে জীয়াই থাকে আৰু ঈশ্বৰত বিশ্বাস কৰে। আৰু সঁচা অৰ্থত যদি দয়ালু ঈশ্বৰ আছে, তেন্তে আপুনি নিশ্চয় স্বৰ্গলৈ যাব। এই ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ অৰ্জন সীমাহীন (অসীম)। *যদি আপুনি সৎ জীৱন যাপন কৰে কিন্তু ভগৱানক বিশ্বাস নকৰে আৰু যদি সঁচাকৈয়ে দয়ালু ঈশ্বৰ বুলি কোনোবা আছে; আপোনাৰ কামৰ স্বীকৃতি স্বৰূপে তেতিয়া আপুনি স্বৰ্গলৈ গৈ আছে। এই ক্ষেত্ৰতো আপোনাৰ অৰ্জন অসীম। *যদি আপুনি সততাৰে জীয়াই থাকে আৰু ঈশ্বৰত বিশ্বাস কৰে, কিন্তু দয়ালু ঈশ্বৰ নাই, তেন্তে আপুনি স্বৰ্গলৈ নাযাব পাৰে, কিন্তু পৃথিৱীত আপোনাৰ কামৰ মূল্যায়ন ভালেই হ'ব। এই ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ অৰ্জন সসীম বা সীমিত। ==তথ্যসূত্ৰ== 7fadxm1r8dnmklf5wg4axzbgj8nbtbe 517072 517069 2025-06-11T10:37:51Z কুমুদ ঘোষ 42738 /* ব্যাখ্যা */ 517072 wikitext text/x-wiki {{সম্পাদনা দ্বন্দ্ব}} '''নাস্তিকৰ বাজি''' ({{lang-en|Atheist's wager}}) ধাৰণাটো দাৰ্শনিক মাইকেল মাৰ্টিনে জনপ্ৰিয় কৰি তুলিছিল। ১৯৯০ চনত প্ৰকাশিত তেওঁৰ ''নাস্তিকতা: এক দৰ্শনগত ন্যায্যতা'' (Atheism: A Philosophical Justification) নামৰ গ্ৰন্থখনত এই বিষয়ে‍ উল্লেখ কৰিছিল। এইটো হ'ল ঈশ্বৰৰ অস্তিত্বৰ সপক্ষে যুক্তি হিচাপে‍ পাস্কেলৰ বাজি‍ (Pascal's Wager)ৰ এক নাস্তিক্যবাদী প্ৰত্যুত্তৰ, যাৰ মাধ্যমেৰে পাস্কেলৰ বাজিৰ যুক্তিক খণ্ডন কৰা হৈছে। নাস্তিকৰ বাজিৰ পৰা এটা ধাৰাভাষ্য উপলব্ধ; সেয়া হ'ল: যিহেতু ঈশ্বৰ সৰ্বশক্তিমান, মহান আৰু অতি দয়ালু, ইয়াৰ অৰ্থ হ’ল ভাল কামৰ বাবে তেওঁ ব্যক্তিক পুৰস্কাৰ নিশ্চয় দিব আৰু যদি ঈশ্বৰৰ অস্তিত্ব নাই, তাতনো কি? ভাল কাম কৰি শেষত কোনো ক্ষতি নহয়। মৃত্যুৰ পাছত সেই কামৰ পৃথিৱীত ইতিবাচক মূল্য দিয়া হ’ব। অৰ্থাৎ ইয়াৰ পৰা বুজা যায় যে, ধৰ্ম বিহনে এজন ব্যক্তিয়ে আৰামদায়ক, চিন্তামুক্ত জীৱন যাপন কৰিব পাৰে।<ref name="martin">{{cite book |last=Martin |first=Michael |title=Atheism: A Philosophical Justification |url=https://archive.org/details/atheismphilosoph00mart |year=1990 |publisher=[[Temple University]] Press |পাতাসমূহ=[https://archive.org/details/atheismphilosoph00mart/page/n126 232]–238}}</ref><ref>{{cite book |url=https://books.google.com/books?id=jqxSJcoZVKIC&pg=PA11 |title=So What If...the God of the Bible Exists...Does It Really Matter at the End ... |পাতা=10 |author=Alvin F Berry |publisher=Dog Ear Publishing |isbn=9781457500206 |উক্তি= |date=26 January 2013}}</ref> আন এটা ভাষ্যত কোৱা হৈছে, ঈশ্বৰে হয়তো সৎ অবিশ্বাসীক পুৰস্কৃত কৰিব পাৰে, আৰু অসৎ বিশ্বাসীক কঠোৰ শাস্তি দিব পাৰে।<ref name="beginner">{{cite book |title=Atheism: A Beginner's Handbook: All You Wanted to Know About Atheism and Why |year=2007 |url=https://archive.org/details/atheismbeginners00phil |isbn=9780595427376 |author=Philip A Stahl}}<!--|accessdate=26 January 2013 --></ref> ==ব্যাখ্যা== এই বাজিৰ পৰা অনুমান কৰিব পাৰি যে যদি কোনোবাই নিজৰ জীৱনটো কেনেকৈ কটাব সেই বিষয়ে চিন্তা কৰে তেন্তে তলত দিয়া সম্ভাৱনাবোৰৰ উন্মেষ ঘটিব।<ref name="martin" /><ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |url=http://www.philosophyfreligion.info/theistic-proofs/pascals-wager/the-atheists-wager/ |title=The Atheists Wager |date=26 January 2013 }}{{অকাৰ্যকৰ সংযোগ|date=এপ্ৰিল ২০১৯ |bot=InternetArchiveBot |ঠিক কৰাৰ প্ৰচেষ্টা=yes }}</ref><ref name="essay">{{cite book|url=http://philpapers.org/rec/MARPWA-2 |title=Pascal's Wager as an Argument for Not Believing in God |date=26 January 2013}}</ref> *যদি আপুনি সততাৰে জীয়াই থাকে আৰু ঈশ্বৰত বিশ্বাস কৰে। আৰু সঁচা অৰ্থত যদি দয়ালু ঈশ্বৰ আছে, তেন্তে আপুনি নিশ্চয় স্বৰ্গলৈ যাব। এই ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ অৰ্জন সীমাহীন (অসীম)। *যদি আপুনি সৎ জীৱন যাপন কৰে কিন্তু ভগৱানক বিশ্বাস নকৰে আৰু যদি সঁচাকৈয়ে দয়ালু ঈশ্বৰ বুলি কোনোবা আছে; আপোনাৰ কামৰ স্বীকৃতি স্বৰূপে তেতিয়া আপুনি স্বৰ্গলৈ গৈ আছে। এই ক্ষেত্ৰতো আপোনাৰ অৰ্জন অসীম। *যদি আপুনি সততাৰে জীয়াই থাকে আৰু ঈশ্বৰত বিশ্বাস কৰে, কিন্তু দয়ালু ঈশ্বৰ নাই, তেন্তে আপুনি স্বৰ্গলৈ নাযাব পাৰে, কিন্তু পৃথিৱীত আপোনাৰ কামৰ মূল্যায়ন ভালেই হ'ব। এই ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ অৰ্জন সসীম বা সীমিত। *যদি আপুনি সততাৰে জীয়াই থাকে, কিন্তু ঈশ্বৰত বিশ্বাস নকৰে আৰু এজন উপকাৰী ঈশ্বৰৰ অস্তিত্ব নাথাকে, তেতিয়াও আপোনাৰ স্বৰ্গলৈ যোৱাৰ কোনো সম্ভাৱনা নাই। কিন্তু তথাপিও আপোনাৰ কামৰ প্ৰশংসা পৃথিৱীত ভাল হ’ব। এই ক্ষেত্ৰতো আপোনাৰ অর্জন সীমিত বা সসীম। ==তথ্যসূত্ৰ== qxzfj4cydtqfhyoi7rvdb0z60mxjay0 517074 517072 2025-06-11T10:39:48Z কুমুদ ঘোষ 42738 [[ৱিকিপিডিয়া:লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰক|লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰকৰ]] সহায়ত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰণ কৰা হ’ল। 517074 wikitext text/x-wiki {{সম্পাদনা দ্বন্দ্ব}} '''নাস্তিকৰ বাজি''' ({{lang-en|Atheist's wager}}) ধাৰণাটো দাৰ্শনিক মাইকেল মাৰ্টিনে জনপ্ৰিয় কৰি তুলিছিল। ১৯৯০ চনত প্ৰকাশিত তেওঁৰ ''নাস্তিকতা: এক দৰ্শনগত ন্যায্যতা'' (Atheism: A Philosophical Justification) নামৰ গ্ৰন্থখনত এই বিষয়ে‍ উল্লেখ কৰিছিল। এইটো হ'ল ঈশ্বৰৰ অস্তিত্বৰ সপক্ষে যুক্তি হিচাপে‍ পাস্কেলৰ বাজি‍ (Pascal's Wager)ৰ এক নাস্তিক্যবাদী প্ৰত্যুত্তৰ, যাৰ মাধ্যমেৰে পাস্কেলৰ বাজিৰ যুক্তিক খণ্ডন কৰা হৈছে। নাস্তিকৰ বাজিৰ পৰা এটা ধাৰাভাষ্য উপলব্ধ; সেয়া হ'ল: যিহেতু ঈশ্বৰ সৰ্বশক্তিমান, মহান আৰু অতি দয়ালু, ইয়াৰ অৰ্থ হ’ল ভাল কামৰ বাবে তেওঁ ব্যক্তিক পুৰস্কাৰ নিশ্চয় দিব আৰু যদি ঈশ্বৰৰ অস্তিত্ব নাই, তাতনো কি? ভাল কাম কৰি শেষত কোনো ক্ষতি নহয়। মৃত্যুৰ পাছত সেই কামৰ পৃথিৱীত ইতিবাচক মূল্য দিয়া হ’ব। অৰ্থাৎ ইয়াৰ পৰা বুজা যায় যে, ধৰ্ম বিহনে এজন ব্যক্তিয়ে আৰামদায়ক, চিন্তামুক্ত জীৱন যাপন কৰিব পাৰে।<ref name="martin">{{cite book |last=Martin |first=Michael |title=Atheism: A Philosophical Justification |url=https://archive.org/details/atheismphilosoph00mart |year=1990 |publisher=[[Temple University]] Press |পাতাসমূহ=[https://archive.org/details/atheismphilosoph00mart/page/n126 232]–238}}</ref><ref>{{cite book |url=https://books.google.com/books?id=jqxSJcoZVKIC&pg=PA11 |title=So What If...the God of the Bible Exists...Does It Really Matter at the End ... |পাতা=10 |author=Alvin F Berry |publisher=Dog Ear Publishing |isbn=9781457500206 |উক্তি= |date=26 January 2013}}</ref> আন এটা ভাষ্যত কোৱা হৈছে, ঈশ্বৰে হয়তো সৎ অবিশ্বাসীক পুৰস্কৃত কৰিব পাৰে, আৰু অসৎ বিশ্বাসীক কঠোৰ শাস্তি দিব পাৰে।<ref name="beginner">{{cite book |title=Atheism: A Beginner's Handbook: All You Wanted to Know About Atheism and Why |year=2007 |url=https://archive.org/details/atheismbeginners00phil |isbn=9780595427376 |author=Philip A Stahl}}<!--|accessdate=26 January 2013 --></ref> ==ব্যাখ্যা== এই বাজিৰ পৰা অনুমান কৰিব পাৰি যে যদি কোনোবাই নিজৰ জীৱনটো কেনেকৈ কটাব সেই বিষয়ে চিন্তা কৰে তেন্তে তলত দিয়া সম্ভাৱনাবোৰৰ উন্মেষ ঘটিব।<ref name="martin" /><ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |url=http://www.philosophyfreligion.info/theistic-proofs/pascals-wager/the-atheists-wager/ |title=The Atheists Wager |date=26 January 2013 }}{{অকাৰ্যকৰ সংযোগ|date=এপ্ৰিল ২০১৯ |bot=InternetArchiveBot |ঠিক কৰাৰ প্ৰচেষ্টা=yes }}</ref><ref name="essay">{{cite book|url=http://philpapers.org/rec/MARPWA-2 |title=Pascal's Wager as an Argument for Not Believing in God |date=26 January 2013}}</ref> *যদি আপুনি সততাৰে জীয়াই থাকে আৰু ঈশ্বৰত বিশ্বাস কৰে। আৰু সঁচা অৰ্থত যদি দয়ালু ঈশ্বৰ আছে, তেন্তে আপুনি নিশ্চয় স্বৰ্গলৈ যাব। এই ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ অৰ্জন সীমাহীন (অসীম)। *যদি আপুনি সৎ জীৱন যাপন কৰে কিন্তু ভগৱানক বিশ্বাস নকৰে আৰু যদি সঁচাকৈয়ে দয়ালু ঈশ্বৰ বুলি কোনোবা আছে; আপোনাৰ কামৰ স্বীকৃতি স্বৰূপে তেতিয়া আপুনি স্বৰ্গলৈ গৈ আছে। এই ক্ষেত্ৰতো আপোনাৰ অৰ্জন অসীম। *যদি আপুনি সততাৰে জীয়াই থাকে আৰু ঈশ্বৰত বিশ্বাস কৰে, কিন্তু দয়ালু ঈশ্বৰ নাই, তেন্তে আপুনি স্বৰ্গলৈ নাযাব পাৰে, কিন্তু পৃথিৱীত আপোনাৰ কামৰ মূল্যায়ন ভালেই হ'ব। এই ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ অৰ্জন সসীম বা সীমিত। *যদি আপুনি সততাৰে জীয়াই থাকে, কিন্তু ঈশ্বৰত বিশ্বাস নকৰে আৰু এজন উপকাৰী ঈশ্বৰৰ অস্তিত্ব নাথাকে, তেতিয়াও আপোনাৰ স্বৰ্গলৈ যোৱাৰ কোনো সম্ভাৱনা নাই। কিন্তু তথাপিও আপোনাৰ কামৰ প্ৰশংসা পৃথিৱীত ভাল হ’ব। এই ক্ষেত্ৰতো আপোনাৰ অৰ্জন সীমিত বা সসীম। *যদি আপুনি ঈশ্বৰত বিশ্বাস কৰে, কিন্তু অধাৰ্মিক মানুহৰ দৰে জীয়াই থাকে, আৰু যদি কোনো দয়ালু ঈশ্বৰ জীয়াইও থাকে, তেতিয়াও আপুনি আপোনাৰ কৰ্মৰ শাস্তি হিচাপে নৰকলৈ যাব। এই ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ লোকচান অসীম। ==তথ্যসূত্ৰ== ew5fg2rrnuhe3ztckouwa7gkkgk4jkf 517078 517074 2025-06-11T10:40:52Z কুমুদ ঘোষ 42738 /* ব্যাখ্যা */ 517078 wikitext text/x-wiki {{সম্পাদনা দ্বন্দ্ব}} '''নাস্তিকৰ বাজি''' ({{lang-en|Atheist's wager}}) ধাৰণাটো দাৰ্শনিক মাইকেল মাৰ্টিনে জনপ্ৰিয় কৰি তুলিছিল। ১৯৯০ চনত প্ৰকাশিত তেওঁৰ ''নাস্তিকতা: এক দৰ্শনগত ন্যায্যতা'' (Atheism: A Philosophical Justification) নামৰ গ্ৰন্থখনত এই বিষয়ে‍ উল্লেখ কৰিছিল। এইটো হ'ল ঈশ্বৰৰ অস্তিত্বৰ সপক্ষে যুক্তি হিচাপে‍ পাস্কেলৰ বাজি‍ (Pascal's Wager)ৰ এক নাস্তিক্যবাদী প্ৰত্যুত্তৰ, যাৰ মাধ্যমেৰে পাস্কেলৰ বাজিৰ যুক্তিক খণ্ডন কৰা হৈছে। নাস্তিকৰ বাজিৰ পৰা এটা ধাৰাভাষ্য উপলব্ধ; সেয়া হ'ল: যিহেতু ঈশ্বৰ সৰ্বশক্তিমান, মহান আৰু অতি দয়ালু, ইয়াৰ অৰ্থ হ’ল ভাল কামৰ বাবে তেওঁ ব্যক্তিক পুৰস্কাৰ নিশ্চয় দিব আৰু যদি ঈশ্বৰৰ অস্তিত্ব নাই, তাতনো কি? ভাল কাম কৰি শেষত কোনো ক্ষতি নহয়। মৃত্যুৰ পাছত সেই কামৰ পৃথিৱীত ইতিবাচক মূল্য দিয়া হ’ব। অৰ্থাৎ ইয়াৰ পৰা বুজা যায় যে, ধৰ্ম বিহনে এজন ব্যক্তিয়ে আৰামদায়ক, চিন্তামুক্ত জীৱন যাপন কৰিব পাৰে।<ref name="martin">{{cite book |last=Martin |first=Michael |title=Atheism: A Philosophical Justification |url=https://archive.org/details/atheismphilosoph00mart |year=1990 |publisher=[[Temple University]] Press |পাতাসমূহ=[https://archive.org/details/atheismphilosoph00mart/page/n126 232]–238}}</ref><ref>{{cite book |url=https://books.google.com/books?id=jqxSJcoZVKIC&pg=PA11 |title=So What If...the God of the Bible Exists...Does It Really Matter at the End ... |পাতা=10 |author=Alvin F Berry |publisher=Dog Ear Publishing |isbn=9781457500206 |উক্তি= |date=26 January 2013}}</ref> আন এটা ভাষ্যত কোৱা হৈছে, ঈশ্বৰে হয়তো সৎ অবিশ্বাসীক পুৰস্কৃত কৰিব পাৰে, আৰু অসৎ বিশ্বাসীক কঠোৰ শাস্তি দিব পাৰে।<ref name="beginner">{{cite book |title=Atheism: A Beginner's Handbook: All You Wanted to Know About Atheism and Why |year=2007 |url=https://archive.org/details/atheismbeginners00phil |isbn=9780595427376 |author=Philip A Stahl}}<!--|accessdate=26 January 2013 --></ref> ==ব্যাখ্যা== এই বাজিৰ পৰা অনুমান কৰিব পাৰি যে যদি কোনোবাই নিজৰ জীৱনটো কেনেকৈ কটাব সেই বিষয়ে চিন্তা কৰে তেন্তে তলত দিয়া সম্ভাৱনাবোৰৰ উন্মেষ ঘটিব।<ref name="martin" /><ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |url=http://www.philosophyfreligion.info/theistic-proofs/pascals-wager/the-atheists-wager/ |title=The Atheists Wager |date=26 January 2013 }}{{অকাৰ্যকৰ সংযোগ|date=এপ্ৰিল ২০১৯ |bot=InternetArchiveBot |ঠিক কৰাৰ প্ৰচেষ্টা=yes }}</ref><ref name="essay">{{cite book|url=http://philpapers.org/rec/MARPWA-2 |title=Pascal's Wager as an Argument for Not Believing in God |date=26 January 2013}}</ref> *যদি আপুনি সততাৰে জীয়াই থাকে আৰু ঈশ্বৰত বিশ্বাস কৰে। আৰু সঁচা অৰ্থত যদি দয়ালু ঈশ্বৰ আছে, তেন্তে আপুনি নিশ্চয় স্বৰ্গলৈ যাব। এই ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ অৰ্জন সীমাহীন (অসীম)। *যদি আপুনি সৎ জীৱন যাপন কৰে কিন্তু ভগৱানক বিশ্বাস নকৰে আৰু যদি সঁচাকৈয়ে দয়ালু ঈশ্বৰ বুলি কোনোবা আছে; আপোনাৰ কামৰ স্বীকৃতি স্বৰূপে তেতিয়া আপুনি স্বৰ্গলৈ গৈ আছে। এই ক্ষেত্ৰতো আপোনাৰ অৰ্জন অসীম। *যদি আপুনি সততাৰে জীয়াই থাকে আৰু ঈশ্বৰত বিশ্বাস কৰে, কিন্তু দয়ালু ঈশ্বৰ নাই, তেন্তে আপুনি স্বৰ্গলৈ নাযাব পাৰে, কিন্তু পৃথিৱীত আপোনাৰ কামৰ মূল্যায়ন ভালেই হ'ব। এই ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ অৰ্জন সসীম বা সীমিত। *যদি আপুনি সততাৰে জীয়াই থাকে, কিন্তু ঈশ্বৰত বিশ্বাস নকৰে আৰু এজন উপকাৰী ঈশ্বৰৰ অস্তিত্ব নাথাকে, তেতিয়াও আপোনাৰ স্বৰ্গলৈ যোৱাৰ কোনো সম্ভাৱনা নাই। কিন্তু তথাপিও আপোনাৰ কামৰ প্ৰশংসা পৃথিৱীত ভাল হ’ব। এই ক্ষেত্ৰতো আপোনাৰ অৰ্জন সীমিত বা সসীম। *যদি আপুনি ঈশ্বৰত বিশ্বাস কৰে, কিন্তু অধাৰ্মিক মানুহৰ দৰে জীয়াই থাকে, আৰু যদি কোনো দয়ালু ঈশ্বৰ জীয়াইও থাকে, তেতিয়াও আপুনি আপোনাৰ কৰ্মৰ শাস্তি হিচাপে নৰকলৈ যাব। এই ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ লোকচান অসীম। *যদি আপুনি এজন অধাৰ্মিক ব্যক্তিৰ দৰে জীয়াই থাকে আৰু ঈশ্বৰক অবিশ্বাস কৰে আৰু এজন দয়ালু ঈশ্বৰক পৰিহাৰ কৰে তেন্তে আপুনি নৰকত পৰিব। এই ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ ক্ষতি অসীম। ==তথ্যসূত্ৰ== 9n5sdny4bzbiqyeb08asclpwirt83dz 517079 517078 2025-06-11T10:41:57Z কুমুদ ঘোষ 42738 /* ব্যাখ্যা */ 517079 wikitext text/x-wiki {{সম্পাদনা দ্বন্দ্ব}} '''নাস্তিকৰ বাজি''' ({{lang-en|Atheist's wager}}) ধাৰণাটো দাৰ্শনিক মাইকেল মাৰ্টিনে জনপ্ৰিয় কৰি তুলিছিল। ১৯৯০ চনত প্ৰকাশিত তেওঁৰ ''নাস্তিকতা: এক দৰ্শনগত ন্যায্যতা'' (Atheism: A Philosophical Justification) নামৰ গ্ৰন্থখনত এই বিষয়ে‍ উল্লেখ কৰিছিল। এইটো হ'ল ঈশ্বৰৰ অস্তিত্বৰ সপক্ষে যুক্তি হিচাপে‍ পাস্কেলৰ বাজি‍ (Pascal's Wager)ৰ এক নাস্তিক্যবাদী প্ৰত্যুত্তৰ, যাৰ মাধ্যমেৰে পাস্কেলৰ বাজিৰ যুক্তিক খণ্ডন কৰা হৈছে। নাস্তিকৰ বাজিৰ পৰা এটা ধাৰাভাষ্য উপলব্ধ; সেয়া হ'ল: যিহেতু ঈশ্বৰ সৰ্বশক্তিমান, মহান আৰু অতি দয়ালু, ইয়াৰ অৰ্থ হ’ল ভাল কামৰ বাবে তেওঁ ব্যক্তিক পুৰস্কাৰ নিশ্চয় দিব আৰু যদি ঈশ্বৰৰ অস্তিত্ব নাই, তাতনো কি? ভাল কাম কৰি শেষত কোনো ক্ষতি নহয়। মৃত্যুৰ পাছত সেই কামৰ পৃথিৱীত ইতিবাচক মূল্য দিয়া হ’ব। অৰ্থাৎ ইয়াৰ পৰা বুজা যায় যে, ধৰ্ম বিহনে এজন ব্যক্তিয়ে আৰামদায়ক, চিন্তামুক্ত জীৱন যাপন কৰিব পাৰে।<ref name="martin">{{cite book |last=Martin |first=Michael |title=Atheism: A Philosophical Justification |url=https://archive.org/details/atheismphilosoph00mart |year=1990 |publisher=[[Temple University]] Press |পাতাসমূহ=[https://archive.org/details/atheismphilosoph00mart/page/n126 232]–238}}</ref><ref>{{cite book |url=https://books.google.com/books?id=jqxSJcoZVKIC&pg=PA11 |title=So What If...the God of the Bible Exists...Does It Really Matter at the End ... |পাতা=10 |author=Alvin F Berry |publisher=Dog Ear Publishing |isbn=9781457500206 |উক্তি= |date=26 January 2013}}</ref> আন এটা ভাষ্যত কোৱা হৈছে, ঈশ্বৰে হয়তো সৎ অবিশ্বাসীক পুৰস্কৃত কৰিব পাৰে, আৰু অসৎ বিশ্বাসীক কঠোৰ শাস্তি দিব পাৰে।<ref name="beginner">{{cite book |title=Atheism: A Beginner's Handbook: All You Wanted to Know About Atheism and Why |year=2007 |url=https://archive.org/details/atheismbeginners00phil |isbn=9780595427376 |author=Philip A Stahl}}<!--|accessdate=26 January 2013 --></ref> ==ব্যাখ্যা== এই বাজিৰ পৰা অনুমান কৰিব পাৰি যে যদি কোনোবাই নিজৰ জীৱনটো কেনেকৈ কটাব সেই বিষয়ে চিন্তা কৰে তেন্তে তলত দিয়া সম্ভাৱনাবোৰৰ উন্মেষ ঘটিব।<ref name="martin" /><ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |url=http://www.philosophyfreligion.info/theistic-proofs/pascals-wager/the-atheists-wager/ |title=The Atheists Wager |date=26 January 2013 }}{{অকাৰ্যকৰ সংযোগ|date=এপ্ৰিল ২০১৯ |bot=InternetArchiveBot |ঠিক কৰাৰ প্ৰচেষ্টা=yes }}</ref><ref name="essay">{{cite book|url=http://philpapers.org/rec/MARPWA-2 |title=Pascal's Wager as an Argument for Not Believing in God |date=26 January 2013}}</ref> *যদি আপুনি সততাৰে জীয়াই থাকে আৰু ঈশ্বৰত বিশ্বাস কৰে। আৰু সঁচা অৰ্থত যদি দয়ালু ঈশ্বৰ আছে, তেন্তে আপুনি নিশ্চয় স্বৰ্গলৈ যাব। এই ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ অৰ্জন সীমাহীন (অসীম)। *যদি আপুনি সৎ জীৱন যাপন কৰে কিন্তু ভগৱানক বিশ্বাস নকৰে আৰু যদি সঁচাকৈয়ে দয়ালু ঈশ্বৰ বুলি কোনোবা আছে; আপোনাৰ কামৰ স্বীকৃতি স্বৰূপে তেতিয়া আপুনি স্বৰ্গলৈ গৈ আছে। এই ক্ষেত্ৰতো আপোনাৰ অৰ্জন অসীম। *যদি আপুনি সততাৰে জীয়াই থাকে আৰু ঈশ্বৰত বিশ্বাস কৰে, কিন্তু দয়ালু ঈশ্বৰ নাই, তেন্তে আপুনি স্বৰ্গলৈ নাযাব পাৰে, কিন্তু পৃথিৱীত আপোনাৰ কামৰ মূল্যায়ন ভালেই হ'ব। এই ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ অৰ্জন সসীম বা সীমিত। *যদি আপুনি সততাৰে জীয়াই থাকে, কিন্তু ঈশ্বৰত বিশ্বাস নকৰে আৰু এজন উপকাৰী ঈশ্বৰৰ অস্তিত্ব নাথাকে, তেতিয়াও আপোনাৰ স্বৰ্গলৈ যোৱাৰ কোনো সম্ভাৱনা নাই। কিন্তু তথাপিও আপোনাৰ কামৰ প্ৰশংসা পৃথিৱীত ভাল হ’ব। এই ক্ষেত্ৰতো আপোনাৰ অৰ্জন সীমিত বা সসীম। *যদি আপুনি ঈশ্বৰত বিশ্বাস কৰে, কিন্তু অধাৰ্মিক মানুহৰ দৰে জীয়াই থাকে, আৰু যদি কোনো দয়ালু ঈশ্বৰ জীয়াইও থাকে, তেতিয়াও আপুনি আপোনাৰ কৰ্মৰ শাস্তি হিচাপে নৰকলৈ যাব। এই ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ লোকচান অসীম। *যদি আপুনি এজন অধাৰ্মিক ব্যক্তিৰ দৰে জীয়াই থাকে আৰু ঈশ্বৰক অবিশ্বাস কৰে আৰু এজন দয়ালু ঈশ্বৰক পৰিহাৰ কৰে তেন্তে আপুনি নৰকত পৰিব। এই ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ ক্ষতি অসীম। *যদি আপুনি বেয়া মানুহৰ দৰে জীৱন যাপন কৰে, কিন্তু ঈশ্বৰক বিশ্বাস কৰে আৰু এজন উপকাৰী ঈশ্বৰৰ অস্তিত্ব নাথাকে তেন্তে আপোনাৰ কামৰ পৃথিৱীত নেতিবাচক বিচাৰ হ'ব। কিন্তু এই ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ লোকচান সীমিত। ==তথ্যসূত্ৰ== e6ymf5y7lsvido0c86iea8x71m3qkdg 517081 517079 2025-06-11T10:42:39Z কুমুদ ঘোষ 42738 /* ব্যাখ্যা */ 517081 wikitext text/x-wiki {{সম্পাদনা দ্বন্দ্ব}} '''নাস্তিকৰ বাজি''' ({{lang-en|Atheist's wager}}) ধাৰণাটো দাৰ্শনিক মাইকেল মাৰ্টিনে জনপ্ৰিয় কৰি তুলিছিল। ১৯৯০ চনত প্ৰকাশিত তেওঁৰ ''নাস্তিকতা: এক দৰ্শনগত ন্যায্যতা'' (Atheism: A Philosophical Justification) নামৰ গ্ৰন্থখনত এই বিষয়ে‍ উল্লেখ কৰিছিল। এইটো হ'ল ঈশ্বৰৰ অস্তিত্বৰ সপক্ষে যুক্তি হিচাপে‍ পাস্কেলৰ বাজি‍ (Pascal's Wager)ৰ এক নাস্তিক্যবাদী প্ৰত্যুত্তৰ, যাৰ মাধ্যমেৰে পাস্কেলৰ বাজিৰ যুক্তিক খণ্ডন কৰা হৈছে। নাস্তিকৰ বাজিৰ পৰা এটা ধাৰাভাষ্য উপলব্ধ; সেয়া হ'ল: যিহেতু ঈশ্বৰ সৰ্বশক্তিমান, মহান আৰু অতি দয়ালু, ইয়াৰ অৰ্থ হ’ল ভাল কামৰ বাবে তেওঁ ব্যক্তিক পুৰস্কাৰ নিশ্চয় দিব আৰু যদি ঈশ্বৰৰ অস্তিত্ব নাই, তাতনো কি? ভাল কাম কৰি শেষত কোনো ক্ষতি নহয়। মৃত্যুৰ পাছত সেই কামৰ পৃথিৱীত ইতিবাচক মূল্য দিয়া হ’ব। অৰ্থাৎ ইয়াৰ পৰা বুজা যায় যে, ধৰ্ম বিহনে এজন ব্যক্তিয়ে আৰামদায়ক, চিন্তামুক্ত জীৱন যাপন কৰিব পাৰে।<ref name="martin">{{cite book |last=Martin |first=Michael |title=Atheism: A Philosophical Justification |url=https://archive.org/details/atheismphilosoph00mart |year=1990 |publisher=[[Temple University]] Press |পাতাসমূহ=[https://archive.org/details/atheismphilosoph00mart/page/n126 232]–238}}</ref><ref>{{cite book |url=https://books.google.com/books?id=jqxSJcoZVKIC&pg=PA11 |title=So What If...the God of the Bible Exists...Does It Really Matter at the End ... |পাতা=10 |author=Alvin F Berry |publisher=Dog Ear Publishing |isbn=9781457500206 |উক্তি= |date=26 January 2013}}</ref> আন এটা ভাষ্যত কোৱা হৈছে, ঈশ্বৰে হয়তো সৎ অবিশ্বাসীক পুৰস্কৃত কৰিব পাৰে, আৰু অসৎ বিশ্বাসীক কঠোৰ শাস্তি দিব পাৰে।<ref name="beginner">{{cite book |title=Atheism: A Beginner's Handbook: All You Wanted to Know About Atheism and Why |year=2007 |url=https://archive.org/details/atheismbeginners00phil |isbn=9780595427376 |author=Philip A Stahl}}<!--|accessdate=26 January 2013 --></ref> ==ব্যাখ্যা== এই বাজিৰ পৰা অনুমান কৰিব পাৰি যে যদি কোনোবাই নিজৰ জীৱনটো কেনেকৈ কটাব সেই বিষয়ে চিন্তা কৰে তেন্তে তলত দিয়া সম্ভাৱনাবোৰৰ উন্মেষ ঘটিব।<ref name="martin" /><ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |url=http://www.philosophyfreligion.info/theistic-proofs/pascals-wager/the-atheists-wager/ |title=The Atheists Wager |date=26 January 2013 }}{{অকাৰ্যকৰ সংযোগ|date=এপ্ৰিল ২০১৯ |bot=InternetArchiveBot |ঠিক কৰাৰ প্ৰচেষ্টা=yes }}</ref><ref name="essay">{{cite book|url=http://philpapers.org/rec/MARPWA-2 |title=Pascal's Wager as an Argument for Not Believing in God |date=26 January 2013}}</ref> *যদি আপুনি সততাৰে জীয়াই থাকে আৰু ঈশ্বৰত বিশ্বাস কৰে। আৰু সঁচা অৰ্থত যদি দয়ালু ঈশ্বৰ আছে, তেন্তে আপুনি নিশ্চয় স্বৰ্গলৈ যাব। এই ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ অৰ্জন সীমাহীন (অসীম)। *যদি আপুনি সৎ জীৱন যাপন কৰে কিন্তু ভগৱানক বিশ্বাস নকৰে আৰু যদি সঁচাকৈয়ে দয়ালু ঈশ্বৰ বুলি কোনোবা আছে; আপোনাৰ কামৰ স্বীকৃতি স্বৰূপে তেতিয়া আপুনি স্বৰ্গলৈ গৈ আছে। এই ক্ষেত্ৰতো আপোনাৰ অৰ্জন অসীম। *যদি আপুনি সততাৰে জীয়াই থাকে আৰু ঈশ্বৰত বিশ্বাস কৰে, কিন্তু দয়ালু ঈশ্বৰ নাই, তেন্তে আপুনি স্বৰ্গলৈ নাযাব পাৰে, কিন্তু পৃথিৱীত আপোনাৰ কামৰ মূল্যায়ন ভালেই হ'ব। এই ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ অৰ্জন সসীম বা সীমিত। *যদি আপুনি সততাৰে জীয়াই থাকে, কিন্তু ঈশ্বৰত বিশ্বাস নকৰে আৰু এজন উপকাৰী ঈশ্বৰৰ অস্তিত্ব নাথাকে, তেতিয়াও আপোনাৰ স্বৰ্গলৈ যোৱাৰ কোনো সম্ভাৱনা নাই। কিন্তু তথাপিও আপোনাৰ কামৰ প্ৰশংসা পৃথিৱীত ভাল হ’ব। এই ক্ষেত্ৰতো আপোনাৰ অৰ্জন সীমিত বা সসীম। *যদি আপুনি ঈশ্বৰত বিশ্বাস কৰে, কিন্তু অধাৰ্মিক মানুহৰ দৰে জীয়াই থাকে, আৰু যদি কোনো দয়ালু ঈশ্বৰ জীয়াইও থাকে, তেতিয়াও আপুনি আপোনাৰ কৰ্মৰ শাস্তি হিচাপে নৰকলৈ যাব। এই ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ লোকচান অসীম। *যদি আপুনি এজন অধাৰ্মিক ব্যক্তিৰ দৰে জীয়াই থাকে আৰু ঈশ্বৰক অবিশ্বাস কৰে আৰু এজন দয়ালু ঈশ্বৰক পৰিহাৰ কৰে তেন্তে আপুনি নৰকত পৰিব। এই ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ ক্ষতি অসীম। *যদি আপুনি বেয়া মানুহৰ দৰে জীৱন যাপন কৰে, কিন্তু ঈশ্বৰক বিশ্বাস কৰে আৰু এজন উপকাৰী ঈশ্বৰৰ অস্তিত্ব নাথাকে তেন্তে আপোনাৰ কামৰ পৃথিৱীত নেতিবাচক বিচাৰ হ'ব। কিন্তু এই ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ লোকচান সীমিত। *যদি আপুনি বেয়া মানুহৰ দৰে জীয়াই থাকে, ভগৱানকো বিশ্বাস নকৰে, আৰু এজন উপকাৰী ঈশ্বৰৰ অস্তিত্ব নাথাকে, তেতিয়াও পৃথিৱীত আপোনাৰ কামৰ নেতিবাচক মূল্যায়ন হ'ব। আনকি এই ক্ষেত্ৰতো আপোনাৰ লোকচান সীমিত। ==তথ্যসূত্ৰ== r7ocmvesxihhipbg8jihezew99oqeqj 517082 517081 2025-06-11T10:43:57Z কুমুদ ঘোষ 42738 /* ব্যাখ্যা */ 517082 wikitext text/x-wiki {{সম্পাদনা দ্বন্দ্ব}} '''নাস্তিকৰ বাজি''' ({{lang-en|Atheist's wager}}) ধাৰণাটো দাৰ্শনিক মাইকেল মাৰ্টিনে জনপ্ৰিয় কৰি তুলিছিল। ১৯৯০ চনত প্ৰকাশিত তেওঁৰ ''নাস্তিকতা: এক দৰ্শনগত ন্যায্যতা'' (Atheism: A Philosophical Justification) নামৰ গ্ৰন্থখনত এই বিষয়ে‍ উল্লেখ কৰিছিল। এইটো হ'ল ঈশ্বৰৰ অস্তিত্বৰ সপক্ষে যুক্তি হিচাপে‍ পাস্কেলৰ বাজি‍ (Pascal's Wager)ৰ এক নাস্তিক্যবাদী প্ৰত্যুত্তৰ, যাৰ মাধ্যমেৰে পাস্কেলৰ বাজিৰ যুক্তিক খণ্ডন কৰা হৈছে। নাস্তিকৰ বাজিৰ পৰা এটা ধাৰাভাষ্য উপলব্ধ; সেয়া হ'ল: যিহেতু ঈশ্বৰ সৰ্বশক্তিমান, মহান আৰু অতি দয়ালু, ইয়াৰ অৰ্থ হ’ল ভাল কামৰ বাবে তেওঁ ব্যক্তিক পুৰস্কাৰ নিশ্চয় দিব আৰু যদি ঈশ্বৰৰ অস্তিত্ব নাই, তাতনো কি? ভাল কাম কৰি শেষত কোনো ক্ষতি নহয়। মৃত্যুৰ পাছত সেই কামৰ পৃথিৱীত ইতিবাচক মূল্য দিয়া হ’ব। অৰ্থাৎ ইয়াৰ পৰা বুজা যায় যে, ধৰ্ম বিহনে এজন ব্যক্তিয়ে আৰামদায়ক, চিন্তামুক্ত জীৱন যাপন কৰিব পাৰে।<ref name="martin">{{cite book |last=Martin |first=Michael |title=Atheism: A Philosophical Justification |url=https://archive.org/details/atheismphilosoph00mart |year=1990 |publisher=[[Temple University]] Press |পাতাসমূহ=[https://archive.org/details/atheismphilosoph00mart/page/n126 232]–238}}</ref><ref>{{cite book |url=https://books.google.com/books?id=jqxSJcoZVKIC&pg=PA11 |title=So What If...the God of the Bible Exists...Does It Really Matter at the End ... |পাতা=10 |author=Alvin F Berry |publisher=Dog Ear Publishing |isbn=9781457500206 |উক্তি= |date=26 January 2013}}</ref> আন এটা ভাষ্যত কোৱা হৈছে, ঈশ্বৰে হয়তো সৎ অবিশ্বাসীক পুৰস্কৃত কৰিব পাৰে, আৰু অসৎ বিশ্বাসীক কঠোৰ শাস্তি দিব পাৰে।<ref name="beginner">{{cite book |title=Atheism: A Beginner's Handbook: All You Wanted to Know About Atheism and Why |year=2007 |url=https://archive.org/details/atheismbeginners00phil |isbn=9780595427376 |author=Philip A Stahl}}<!--|accessdate=26 January 2013 --></ref> ==ব্যাখ্যা== এই বাজিৰ পৰা অনুমান কৰিব পাৰি যে যদি কোনোবাই নিজৰ জীৱনটো কেনেকৈ কটাব সেই বিষয়ে চিন্তা কৰে তেন্তে তলত দিয়া সম্ভাৱনাবোৰৰ উন্মেষ ঘটিব।<ref name="martin" /><ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |url=http://www.philosophyfreligion.info/theistic-proofs/pascals-wager/the-atheists-wager/ |title=The Atheists Wager |date=26 January 2013 }}{{অকাৰ্যকৰ সংযোগ|date=এপ্ৰিল ২০১৯ |bot=InternetArchiveBot |ঠিক কৰাৰ প্ৰচেষ্টা=yes }}</ref><ref name="essay">{{cite book|url=http://philpapers.org/rec/MARPWA-2 |title=Pascal's Wager as an Argument for Not Believing in God |date=26 January 2013}}</ref> *যদি আপুনি সততাৰে জীয়াই থাকে আৰু ঈশ্বৰত বিশ্বাস কৰে। আৰু সঁচা অৰ্থত যদি দয়ালু ঈশ্বৰ আছে, তেন্তে আপুনি নিশ্চয় স্বৰ্গলৈ যাব। এই ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ অৰ্জন সীমাহীন (অসীম)। *যদি আপুনি সৎ জীৱন যাপন কৰে কিন্তু ভগৱানক বিশ্বাস নকৰে আৰু যদি সঁচাকৈয়ে দয়ালু ঈশ্বৰ বুলি কোনোবা আছে; আপোনাৰ কামৰ স্বীকৃতি স্বৰূপে তেতিয়া আপুনি স্বৰ্গলৈ গৈ আছে। এই ক্ষেত্ৰতো আপোনাৰ অৰ্জন অসীম। *যদি আপুনি সততাৰে জীয়াই থাকে আৰু ঈশ্বৰত বিশ্বাস কৰে, কিন্তু দয়ালু ঈশ্বৰ নাই, তেন্তে আপুনি স্বৰ্গলৈ নাযাব পাৰে, কিন্তু পৃথিৱীত আপোনাৰ কামৰ মূল্যায়ন ভালেই হ'ব। এই ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ অৰ্জন সসীম বা সীমিত। *যদি আপুনি সততাৰে জীয়াই থাকে, কিন্তু ঈশ্বৰত বিশ্বাস নকৰে আৰু এজন উপকাৰী ঈশ্বৰৰ অস্তিত্ব নাথাকে, তেতিয়াও আপোনাৰ স্বৰ্গলৈ যোৱাৰ কোনো সম্ভাৱনা নাই। কিন্তু তথাপিও আপোনাৰ কামৰ প্ৰশংসা পৃথিৱীত ভাল হ’ব। এই ক্ষেত্ৰতো আপোনাৰ অৰ্জন সীমিত বা সসীম। *যদি আপুনি ঈশ্বৰত বিশ্বাস কৰে, কিন্তু অধাৰ্মিক মানুহৰ দৰে জীয়াই থাকে, আৰু যদি কোনো দয়ালু ঈশ্বৰ জীয়াইও থাকে, তেতিয়াও আপুনি আপোনাৰ কৰ্মৰ শাস্তি হিচাপে নৰকলৈ যাব। এই ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ লোকচান অসীম। *যদি আপুনি এজন অধাৰ্মিক ব্যক্তিৰ দৰে জীয়াই থাকে আৰু ঈশ্বৰক অবিশ্বাস কৰে আৰু এজন দয়ালু ঈশ্বৰক পৰিহাৰ কৰে তেন্তে আপুনি নৰকত পৰিব। এই ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ ক্ষতি অসীম। *যদি আপুনি বেয়া মানুহৰ দৰে জীৱন যাপন কৰে, কিন্তু ঈশ্বৰক বিশ্বাস কৰে আৰু এজন উপকাৰী ঈশ্বৰৰ অস্তিত্ব নাথাকে তেন্তে আপোনাৰ কামৰ পৃথিৱীত নেতিবাচক বিচাৰ হ'ব। কিন্তু এই ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ লোকচান সীমিত। *যদি আপুনি বেয়া মানুহৰ দৰে জীয়াই থাকে, ভগৱানকো বিশ্বাস নকৰে, আৰু এজন উপকাৰী ঈশ্বৰৰ অস্তিত্ব নাথাকে, তেতিয়াও পৃথিৱীত আপোনাৰ কামৰ নেতিবাচক মূল্যায়ন হ'ব। আনকি এই ক্ষেত্ৰতো আপোনাৰ লোকচান সীমিত। এই তালিকাখন এখন তালিকা হিচাপে‍ দিয়া হৈছে, য'ত চৰ্তযুক্ত জীৱন ব্যৱস্থাৰ ফলাফল কি সেয়া সহজে বুজিব পাৰি: ==তথ্যসূত্ৰ== 9gb7660zmqccoz7f78s9qw1hcrm8d35 517083 517082 2025-06-11T10:48:44Z কুমুদ ঘোষ 42738 [[ৱিকিপিডিয়া:লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰক|লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰকৰ]] সহায়ত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰণ কৰা হ’ল। 517083 wikitext text/x-wiki {{সম্পাদনা দ্বন্দ্ব}} '''নাস্তিকৰ বাজি''' ({{lang-en|Atheist's wager}}) ধাৰণাটো দাৰ্শনিক মাইকেল মাৰ্টিনে জনপ্ৰিয় কৰি তুলিছিল। ১৯৯০ চনত প্ৰকাশিত তেওঁৰ ''নাস্তিকতা: এক দৰ্শনগত ন্যায্যতা'' (Atheism: A Philosophical Justification) নামৰ গ্ৰন্থখনত এই বিষয়ে‍ উল্লেখ কৰিছিল। এইটো হ'ল ঈশ্বৰৰ অস্তিত্বৰ সপক্ষে যুক্তি হিচাপে‍ পাস্কেলৰ বাজি‍ (Pascal's Wager)ৰ এক নাস্তিক্যবাদী প্ৰত্যুত্তৰ, যাৰ মাধ্যমেৰে পাস্কেলৰ বাজিৰ যুক্তিক খণ্ডন কৰা হৈছে। নাস্তিকৰ বাজিৰ পৰা এটা ধাৰাভাষ্য উপলব্ধ; সেয়া হ'ল: যিহেতু ঈশ্বৰ সৰ্বশক্তিমান, মহান আৰু অতি দয়ালু, ইয়াৰ অৰ্থ হ’ল ভাল কামৰ বাবে তেওঁ ব্যক্তিক পুৰস্কাৰ নিশ্চয় দিব আৰু যদি ঈশ্বৰৰ অস্তিত্ব নাই, তাতনো কি? ভাল কাম কৰি শেষত কোনো ক্ষতি নহয়। মৃত্যুৰ পাছত সেই কামৰ পৃথিৱীত ইতিবাচক মূল্য দিয়া হ’ব। অৰ্থাৎ ইয়াৰ পৰা বুজা যায় যে, ধৰ্ম বিহনে এজন ব্যক্তিয়ে আৰামদায়ক, চিন্তামুক্ত জীৱন যাপন কৰিব পাৰে।<ref name="martin">{{cite book |last=Martin |first=Michael |title=Atheism: A Philosophical Justification |url=https://archive.org/details/atheismphilosoph00mart |year=1990 |publisher=[[Temple University]] Press |পাতাসমূহ=[https://archive.org/details/atheismphilosoph00mart/page/n126 232]–238}}</ref><ref>{{cite book |url=https://books.google.com/books?id=jqxSJcoZVKIC&pg=PA11 |title=So What If...the God of the Bible Exists...Does It Really Matter at the End ... |পাতা=10 |author=Alvin F Berry |publisher=Dog Ear Publishing |isbn=9781457500206 |উক্তি= |date=26 January 2013}}</ref> আন এটা ভাষ্যত কোৱা হৈছে, ঈশ্বৰে হয়তো সৎ অবিশ্বাসীক পুৰস্কৃত কৰিব পাৰে, আৰু অসৎ বিশ্বাসীক কঠোৰ শাস্তি দিব পাৰে।<ref name="beginner">{{cite book |title=Atheism: A Beginner's Handbook: All You Wanted to Know About Atheism and Why |year=2007 |url=https://archive.org/details/atheismbeginners00phil |isbn=9780595427376 |author=Philip A Stahl}}<!--|accessdate=26 January 2013 --></ref> ==ব্যাখ্যা== এই বাজিৰ পৰা অনুমান কৰিব পাৰি যে যদি কোনোবাই নিজৰ জীৱনটো কেনেকৈ কটাব সেই বিষয়ে চিন্তা কৰে তেন্তে তলত দিয়া সম্ভাৱনাবোৰৰ উন্মেষ ঘটিব।<ref name="martin" /><ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |url=http://www.philosophyfreligion.info/theistic-proofs/pascals-wager/the-atheists-wager/ |title=The Atheists Wager |date=26 January 2013 }}{{অকাৰ্যকৰ সংযোগ|date=এপ্ৰিল ২০১৯ |bot=InternetArchiveBot |ঠিক কৰাৰ প্ৰচেষ্টা=yes }}</ref><ref name="essay">{{cite book|url=http://philpapers.org/rec/MARPWA-2 |title=Pascal's Wager as an Argument for Not Believing in God |date=26 January 2013}}</ref> *যদি আপুনি সততাৰে জীয়াই থাকে আৰু ঈশ্বৰত বিশ্বাস কৰে। আৰু সঁচা অৰ্থত যদি দয়ালু ঈশ্বৰ আছে, তেন্তে আপুনি নিশ্চয় স্বৰ্গলৈ যাব। এই ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ অৰ্জন সীমাহীন (অসীম)। *যদি আপুনি সৎ জীৱন যাপন কৰে কিন্তু ভগৱানক বিশ্বাস নকৰে আৰু যদি সঁচাকৈয়ে দয়ালু ঈশ্বৰ বুলি কোনোবা আছে; আপোনাৰ কামৰ স্বীকৃতি স্বৰূপে তেতিয়া আপুনি স্বৰ্গলৈ গৈ আছে। এই ক্ষেত্ৰতো আপোনাৰ অৰ্জন অসীম। *যদি আপুনি সততাৰে জীয়াই থাকে আৰু ঈশ্বৰত বিশ্বাস কৰে, কিন্তু দয়ালু ঈশ্বৰ নাই, তেন্তে আপুনি স্বৰ্গলৈ নাযাব পাৰে, কিন্তু পৃথিৱীত আপোনাৰ কামৰ মূল্যায়ন ভালেই হ'ব। এই ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ অৰ্জন সসীম বা সীমিত। *যদি আপুনি সততাৰে জীয়াই থাকে, কিন্তু ঈশ্বৰত বিশ্বাস নকৰে আৰু এজন উপকাৰী ঈশ্বৰৰ অস্তিত্ব নাথাকে, তেতিয়াও আপোনাৰ স্বৰ্গলৈ যোৱাৰ কোনো সম্ভাৱনা নাই। কিন্তু তথাপিও আপোনাৰ কামৰ প্ৰশংসা পৃথিৱীত ভাল হ’ব। এই ক্ষেত্ৰতো আপোনাৰ অৰ্জন সীমিত বা সসীম। *যদি আপুনি ঈশ্বৰত বিশ্বাস কৰে, কিন্তু অধাৰ্মিক মানুহৰ দৰে জীয়াই থাকে, আৰু যদি কোনো দয়ালু ঈশ্বৰ জীয়াইও থাকে, তেতিয়াও আপুনি আপোনাৰ কৰ্মৰ শাস্তি হিচাপে নৰকলৈ যাব। এই ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ লোকচান অসীম। *যদি আপুনি এজন অধাৰ্মিক ব্যক্তিৰ দৰে জীয়াই থাকে আৰু ঈশ্বৰক অবিশ্বাস কৰে আৰু এজন দয়ালু ঈশ্বৰক পৰিহাৰ কৰে তেন্তে আপুনি নৰকত পৰিব। এই ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ ক্ষতি অসীম। *যদি আপুনি বেয়া মানুহৰ দৰে জীৱন যাপন কৰে, কিন্তু ঈশ্বৰক বিশ্বাস কৰে আৰু এজন উপকাৰী ঈশ্বৰৰ অস্তিত্ব নাথাকে তেন্তে আপোনাৰ কামৰ পৃথিৱীত নেতিবাচক বিচাৰ হ'ব। কিন্তু এই ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ লোকচান সীমিত। *যদি আপুনি বেয়া মানুহৰ দৰে জীয়াই থাকে, ভগৱানকো বিশ্বাস নকৰে, আৰু এজন উপকাৰী ঈশ্বৰৰ অস্তিত্ব নাথাকে, তেতিয়াও পৃথিৱীত আপোনাৰ কামৰ নেতিবাচক মূল্যায়ন হ'ব। আনকি এই ক্ষেত্ৰতো আপোনাৰ লোকচান সীমিত। এই তালিকাখন এখন তালিকা হিচাপে‍ দিয়া হৈছে, য'ত চৰ্তযুক্ত জীৱন ব্যৱস্থাৰ ফলাফল কি সেয়া সহজে বুজিব পাৰি: <center>'''যদি দয়ালু ভগৱান থাকে''' {| class="wikitable" |- | ! ঈশ্বৰক বিশ্বাস কৰিলে‍ (বি) ! ঈশ্বৰক অবিশ্বাস কৰিলে‍ (অবি) |- ! সৎভাবে জীৱনযাপন কৰিলে (স) | +∞ (স্বৰ্গ) | +∞ (স্বৰ্গ) |- ! অসৎভাবে জীৱনযাপন কৰিল (অস) | -∞ (নৰক) | -∞ (নৰক) |- |} </center> <center>'''যদি কোনো দয়ালু ঈশ্বৰৰ অস্তিত্ব নাথাকে''' {| class="wikitable" |- | ! ঈশ্বৰক বিশ্বাস কৰিলে (বি) ! ঈশ্বৰক অবিশ্বাস কৰিলে (অবি) |- ! সৎভাবে জীবনযাপন কৰলে (স) | +X (ইতিবাচক মুল্যায়ন) | +X (ইতিবাচক মুল্যায়ন) |- ! অসৎভাবে জীৱনযাপন কৰিলে (অস) | -X (নেতিবাচক মুল্যায়ন) | -X (নেতিবাচক মুল্যায়ন) |- |} </center> ==তথ্যসূত্ৰ== 2fi4sj4t49ych1a6j3c5sg414e40q0n 517084 517083 2025-06-11T10:49:46Z কুমুদ ঘোষ 42738 /* ব্যাখ্যা */ 517084 wikitext text/x-wiki {{সম্পাদনা দ্বন্দ্ব}} '''নাস্তিকৰ বাজি''' ({{lang-en|Atheist's wager}}) ধাৰণাটো দাৰ্শনিক মাইকেল মাৰ্টিনে জনপ্ৰিয় কৰি তুলিছিল। ১৯৯০ চনত প্ৰকাশিত তেওঁৰ ''নাস্তিকতা: এক দৰ্শনগত ন্যায্যতা'' (Atheism: A Philosophical Justification) নামৰ গ্ৰন্থখনত এই বিষয়ে‍ উল্লেখ কৰিছিল। এইটো হ'ল ঈশ্বৰৰ অস্তিত্বৰ সপক্ষে যুক্তি হিচাপে‍ পাস্কেলৰ বাজি‍ (Pascal's Wager)ৰ এক নাস্তিক্যবাদী প্ৰত্যুত্তৰ, যাৰ মাধ্যমেৰে পাস্কেলৰ বাজিৰ যুক্তিক খণ্ডন কৰা হৈছে। নাস্তিকৰ বাজিৰ পৰা এটা ধাৰাভাষ্য উপলব্ধ; সেয়া হ'ল: যিহেতু ঈশ্বৰ সৰ্বশক্তিমান, মহান আৰু অতি দয়ালু, ইয়াৰ অৰ্থ হ’ল ভাল কামৰ বাবে তেওঁ ব্যক্তিক পুৰস্কাৰ নিশ্চয় দিব আৰু যদি ঈশ্বৰৰ অস্তিত্ব নাই, তাতনো কি? ভাল কাম কৰি শেষত কোনো ক্ষতি নহয়। মৃত্যুৰ পাছত সেই কামৰ পৃথিৱীত ইতিবাচক মূল্য দিয়া হ’ব। অৰ্থাৎ ইয়াৰ পৰা বুজা যায় যে, ধৰ্ম বিহনে এজন ব্যক্তিয়ে আৰামদায়ক, চিন্তামুক্ত জীৱন যাপন কৰিব পাৰে।<ref name="martin">{{cite book |last=Martin |first=Michael |title=Atheism: A Philosophical Justification |url=https://archive.org/details/atheismphilosoph00mart |year=1990 |publisher=[[Temple University]] Press |পাতাসমূহ=[https://archive.org/details/atheismphilosoph00mart/page/n126 232]–238}}</ref><ref>{{cite book |url=https://books.google.com/books?id=jqxSJcoZVKIC&pg=PA11 |title=So What If...the God of the Bible Exists...Does It Really Matter at the End ... |পাতা=10 |author=Alvin F Berry |publisher=Dog Ear Publishing |isbn=9781457500206 |উক্তি= |date=26 January 2013}}</ref> আন এটা ভাষ্যত কোৱা হৈছে, ঈশ্বৰে হয়তো সৎ অবিশ্বাসীক পুৰস্কৃত কৰিব পাৰে, আৰু অসৎ বিশ্বাসীক কঠোৰ শাস্তি দিব পাৰে।<ref name="beginner">{{cite book |title=Atheism: A Beginner's Handbook: All You Wanted to Know About Atheism and Why |year=2007 |url=https://archive.org/details/atheismbeginners00phil |isbn=9780595427376 |author=Philip A Stahl}}<!--|accessdate=26 January 2013 --></ref> ==ব্যাখ্যা== এই বাজিৰ পৰা অনুমান কৰিব পাৰি যে যদি কোনোবাই নিজৰ জীৱনটো কেনেকৈ কটাব সেই বিষয়ে চিন্তা কৰে তেন্তে তলত দিয়া সম্ভাৱনাবোৰৰ উন্মেষ ঘটিব।<ref name="martin" /><ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |url=http://www.philosophyfreligion.info/theistic-proofs/pascals-wager/the-atheists-wager/ |title=The Atheists Wager |date=26 January 2013 }}{{অকাৰ্যকৰ সংযোগ|date=এপ্ৰিল ২০১৯ |bot=InternetArchiveBot |ঠিক কৰাৰ প্ৰচেষ্টা=yes }}</ref><ref name="essay">{{cite book|url=http://philpapers.org/rec/MARPWA-2 |title=Pascal's Wager as an Argument for Not Believing in God |date=26 January 2013}}</ref> *যদি আপুনি সততাৰে জীয়াই থাকে আৰু ঈশ্বৰত বিশ্বাস কৰে। আৰু সঁচা অৰ্থত যদি দয়ালু ঈশ্বৰ আছে, তেন্তে আপুনি নিশ্চয় স্বৰ্গলৈ যাব। এই ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ অৰ্জন সীমাহীন (অসীম)। *যদি আপুনি সৎ জীৱন যাপন কৰে কিন্তু ভগৱানক বিশ্বাস নকৰে আৰু যদি সঁচাকৈয়ে দয়ালু ঈশ্বৰ বুলি কোনোবা আছে; আপোনাৰ কামৰ স্বীকৃতি স্বৰূপে তেতিয়া আপুনি স্বৰ্গলৈ গৈ আছে। এই ক্ষেত্ৰতো আপোনাৰ অৰ্জন অসীম। *যদি আপুনি সততাৰে জীয়াই থাকে আৰু ঈশ্বৰত বিশ্বাস কৰে, কিন্তু দয়ালু ঈশ্বৰ নাই, তেন্তে আপুনি স্বৰ্গলৈ নাযাব পাৰে, কিন্তু পৃথিৱীত আপোনাৰ কামৰ মূল্যায়ন ভালেই হ'ব। এই ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ অৰ্জন সসীম বা সীমিত। *যদি আপুনি সততাৰে জীয়াই থাকে, কিন্তু ঈশ্বৰত বিশ্বাস নকৰে আৰু এজন উপকাৰী ঈশ্বৰৰ অস্তিত্ব নাথাকে, তেতিয়াও আপোনাৰ স্বৰ্গলৈ যোৱাৰ কোনো সম্ভাৱনা নাই। কিন্তু তথাপিও আপোনাৰ কামৰ প্ৰশংসা পৃথিৱীত ভাল হ’ব। এই ক্ষেত্ৰতো আপোনাৰ অৰ্জন সীমিত বা সসীম। *যদি আপুনি ঈশ্বৰত বিশ্বাস কৰে, কিন্তু অধাৰ্মিক মানুহৰ দৰে জীয়াই থাকে, আৰু যদি কোনো দয়ালু ঈশ্বৰ জীয়াইও থাকে, তেতিয়াও আপুনি আপোনাৰ কৰ্মৰ শাস্তি হিচাপে নৰকলৈ যাব। এই ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ লোকচান অসীম। *যদি আপুনি এজন অধাৰ্মিক ব্যক্তিৰ দৰে জীয়াই থাকে আৰু ঈশ্বৰক অবিশ্বাস কৰে আৰু এজন দয়ালু ঈশ্বৰক পৰিহাৰ কৰে তেন্তে আপুনি নৰকত পৰিব। এই ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ ক্ষতি অসীম। *যদি আপুনি বেয়া মানুহৰ দৰে জীৱন যাপন কৰে, কিন্তু ঈশ্বৰক বিশ্বাস কৰে আৰু এজন উপকাৰী ঈশ্বৰৰ অস্তিত্ব নাথাকে তেন্তে আপোনাৰ কামৰ পৃথিৱীত নেতিবাচক বিচাৰ হ'ব। কিন্তু এই ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ লোকচান সীমিত। *যদি আপুনি বেয়া মানুহৰ দৰে জীয়াই থাকে, ভগৱানকো বিশ্বাস নকৰে, আৰু এজন উপকাৰী ঈশ্বৰৰ অস্তিত্ব নাথাকে, তেতিয়াও পৃথিৱীত আপোনাৰ কামৰ নেতিবাচক মূল্যায়ন হ'ব। আনকি এই ক্ষেত্ৰতো আপোনাৰ লোকচান সীমিত। এই তালিকাখন এখন তালিকা হিচাপে‍ দিয়া হৈছে, য'ত চৰ্তযুক্ত জীৱন ব্যৱস্থাৰ ফলাফল কি সেয়া সহজে বুজিব পাৰি: <center>'''যদি দয়ালু ভগৱান থাকে''' {| class="wikitable" |- | ! ঈশ্বৰক বিশ্বাস কৰিলে‍ (বি) ! ঈশ্বৰক অবিশ্বাস কৰিলে‍ (অবি) |- ! সৎভাবে জীৱনযাপন কৰিলে (স) | +∞ (স্বৰ্গ) | +∞ (স্বৰ্গ) |- ! অসৎভাবে জীৱনযাপন কৰিলে (অস) | -∞ (নৰক) | -∞ (নৰক) |- |} </center> <center>'''যদি কোনো দয়ালু ঈশ্বৰৰ অস্তিত্ব নাথাকে''' {| class="wikitable" |- | ! ঈশ্বৰক বিশ্বাস কৰিলে (বি) ! ঈশ্বৰক অবিশ্বাস কৰিলে (অবি) |- ! সৎভাবে জীৱনযাপন কৰিলে (স) | +X (ইতিবাচক মুল্যায়ন) | +X (ইতিবাচক মুল্যায়ন) |- ! অসৎভাবে জীৱনযাপন কৰিলে (অস) | -X (নেতিবাচক মুল্যায়ন) | -X (নেতিবাচক মুল্যায়ন) |- |} </center> ==তথ্যসূত্ৰ== iz1gabtrptajpsezvzdbfbvi4qxnxpt 517085 517084 2025-06-11T10:52:45Z কুমুদ ঘোষ 42738 /* ব্যাখ্যা */ 517085 wikitext text/x-wiki {{সম্পাদনা দ্বন্দ্ব}} '''নাস্তিকৰ বাজি''' ({{lang-en|Atheist's wager}}) ধাৰণাটো দাৰ্শনিক মাইকেল মাৰ্টিনে জনপ্ৰিয় কৰি তুলিছিল। ১৯৯০ চনত প্ৰকাশিত তেওঁৰ ''নাস্তিকতা: এক দৰ্শনগত ন্যায্যতা'' (Atheism: A Philosophical Justification) নামৰ গ্ৰন্থখনত এই বিষয়ে‍ উল্লেখ কৰিছিল। এইটো হ'ল ঈশ্বৰৰ অস্তিত্বৰ সপক্ষে যুক্তি হিচাপে‍ পাস্কেলৰ বাজি‍ (Pascal's Wager)ৰ এক নাস্তিক্যবাদী প্ৰত্যুত্তৰ, যাৰ মাধ্যমেৰে পাস্কেলৰ বাজিৰ যুক্তিক খণ্ডন কৰা হৈছে। নাস্তিকৰ বাজিৰ পৰা এটা ধাৰাভাষ্য উপলব্ধ; সেয়া হ'ল: যিহেতু ঈশ্বৰ সৰ্বশক্তিমান, মহান আৰু অতি দয়ালু, ইয়াৰ অৰ্থ হ’ল ভাল কামৰ বাবে তেওঁ ব্যক্তিক পুৰস্কাৰ নিশ্চয় দিব আৰু যদি ঈশ্বৰৰ অস্তিত্ব নাই, তাতনো কি? ভাল কাম কৰি শেষত কোনো ক্ষতি নহয়। মৃত্যুৰ পাছত সেই কামৰ পৃথিৱীত ইতিবাচক মূল্য দিয়া হ’ব। অৰ্থাৎ ইয়াৰ পৰা বুজা যায় যে, ধৰ্ম বিহনে এজন ব্যক্তিয়ে আৰামদায়ক, চিন্তামুক্ত জীৱন যাপন কৰিব পাৰে।<ref name="martin">{{cite book |last=Martin |first=Michael |title=Atheism: A Philosophical Justification |url=https://archive.org/details/atheismphilosoph00mart |year=1990 |publisher=[[Temple University]] Press |পাতাসমূহ=[https://archive.org/details/atheismphilosoph00mart/page/n126 232]–238}}</ref><ref>{{cite book |url=https://books.google.com/books?id=jqxSJcoZVKIC&pg=PA11 |title=So What If...the God of the Bible Exists...Does It Really Matter at the End ... |পাতা=10 |author=Alvin F Berry |publisher=Dog Ear Publishing |isbn=9781457500206 |উক্তি= |date=26 January 2013}}</ref> আন এটা ভাষ্যত কোৱা হৈছে, ঈশ্বৰে হয়তো সৎ অবিশ্বাসীক পুৰস্কৃত কৰিব পাৰে, আৰু অসৎ বিশ্বাসীক কঠোৰ শাস্তি দিব পাৰে।<ref name="beginner">{{cite book |title=Atheism: A Beginner's Handbook: All You Wanted to Know About Atheism and Why |year=2007 |url=https://archive.org/details/atheismbeginners00phil |isbn=9780595427376 |author=Philip A Stahl}}<!--|accessdate=26 January 2013 --></ref> ==ব্যাখ্যা== এই বাজিৰ পৰা অনুমান কৰিব পাৰি যে যদি কোনোবাই নিজৰ জীৱনটো কেনেকৈ কটাব সেই বিষয়ে চিন্তা কৰে তেন্তে তলত দিয়া সম্ভাৱনাবোৰৰ উন্মেষ ঘটিব।<ref name="martin" /><ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |url=http://www.philosophyfreligion.info/theistic-proofs/pascals-wager/the-atheists-wager/ |title=The Atheists Wager |date=26 January 2013 }}{{অকাৰ্যকৰ সংযোগ|date=এপ্ৰিল ২০১৯ |bot=InternetArchiveBot |ঠিক কৰাৰ প্ৰচেষ্টা=yes }}</ref><ref name="essay">{{cite book|url=http://philpapers.org/rec/MARPWA-2 |title=Pascal's Wager as an Argument for Not Believing in God |date=26 January 2013}}</ref> *যদি আপুনি সততাৰে জীয়াই থাকে আৰু ঈশ্বৰত বিশ্বাস কৰে। আৰু সঁচা অৰ্থত যদি দয়ালু ঈশ্বৰ আছে, তেন্তে আপুনি নিশ্চয় স্বৰ্গলৈ যাব। এই ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ অৰ্জন সীমাহীন (অসীম)। *যদি আপুনি সৎ জীৱন যাপন কৰে কিন্তু ভগৱানক বিশ্বাস নকৰে আৰু যদি সঁচাকৈয়ে দয়ালু ঈশ্বৰ বুলি কোনোবা আছে; আপোনাৰ কামৰ স্বীকৃতি স্বৰূপে তেতিয়া আপুনি স্বৰ্গলৈ গৈ আছে। এই ক্ষেত্ৰতো আপোনাৰ অৰ্জন অসীম। *যদি আপুনি সততাৰে জীয়াই থাকে আৰু ঈশ্বৰত বিশ্বাস কৰে, কিন্তু দয়ালু ঈশ্বৰ নাই, তেন্তে আপুনি স্বৰ্গলৈ নাযাব পাৰে, কিন্তু পৃথিৱীত আপোনাৰ কামৰ মূল্যায়ন ভালেই হ'ব। এই ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ অৰ্জন সসীম বা সীমিত। *যদি আপুনি সততাৰে জীয়াই থাকে, কিন্তু ঈশ্বৰত বিশ্বাস নকৰে আৰু এজন উপকাৰী ঈশ্বৰৰ অস্তিত্ব নাথাকে, তেতিয়াও আপোনাৰ স্বৰ্গলৈ যোৱাৰ কোনো সম্ভাৱনা নাই। কিন্তু তথাপিও আপোনাৰ কামৰ প্ৰশংসা পৃথিৱীত ভাল হ’ব। এই ক্ষেত্ৰতো আপোনাৰ অৰ্জন সীমিত বা সসীম। *যদি আপুনি ঈশ্বৰত বিশ্বাস কৰে, কিন্তু অধাৰ্মিক মানুহৰ দৰে জীয়াই থাকে, আৰু যদি কোনো দয়ালু ঈশ্বৰ জীয়াইও থাকে, তেতিয়াও আপুনি আপোনাৰ কৰ্মৰ শাস্তি হিচাপে নৰকলৈ যাব। এই ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ লোকচান অসীম। *যদি আপুনি এজন অধাৰ্মিক ব্যক্তিৰ দৰে জীয়াই থাকে আৰু ঈশ্বৰক অবিশ্বাস কৰে আৰু এজন দয়ালু ঈশ্বৰক পৰিহাৰ কৰে তেন্তে আপুনি নৰকত পৰিব। এই ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ ক্ষতি অসীম। *যদি আপুনি বেয়া মানুহৰ দৰে জীৱন যাপন কৰে, কিন্তু ঈশ্বৰক বিশ্বাস কৰে আৰু এজন উপকাৰী ঈশ্বৰৰ অস্তিত্ব নাথাকে তেন্তে আপোনাৰ কামৰ পৃথিৱীত নেতিবাচক বিচাৰ হ'ব। কিন্তু এই ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ লোকচান সীমিত। *যদি আপুনি বেয়া মানুহৰ দৰে জীয়াই থাকে, ভগৱানকো বিশ্বাস নকৰে, আৰু এজন উপকাৰী ঈশ্বৰৰ অস্তিত্ব নাথাকে, তেতিয়াও পৃথিৱীত আপোনাৰ কামৰ নেতিবাচক মূল্যায়ন হ'ব। আনকি এই ক্ষেত্ৰতো আপোনাৰ লোকচান সীমিত। এই তালিকাখন এখন তালিকা হিচাপে‍ দিয়া হৈছে, য'ত চৰ্তযুক্ত জীৱন ব্যৱস্থাৰ ফলাফল কি সেয়া সহজে বুজিব পাৰি: <center>'''যদি দয়ালু ভগৱান থাকে''' {| class="wikitable" |- | ! ঈশ্বৰক বিশ্বাস কৰিলে‍ (বি) ! ঈশ্বৰক অবিশ্বাস কৰিলে‍ (অবি) |- ! সৎভাবে জীৱনযাপন কৰিলে (স) | +∞ (স্বৰ্গ) | +∞ (স্বৰ্গ) |- ! অসৎভাবে জীৱনযাপন কৰিলে (অস) | -∞ (নৰক) | -∞ (নৰক) |- |} </center> <center>'''যদি কোনো দয়ালু ঈশ্বৰৰ অস্তিত্ব নাথাকে''' {| class="wikitable" |- | ! ঈশ্বৰক বিশ্বাস কৰিলে (বি) ! ঈশ্বৰক অবিশ্বাস কৰিলে (অবি) |- ! সৎভাবে জীৱনযাপন কৰিলে (স) | +X (ইতিবাচক মুল্যায়ন) | +X (ইতিবাচক মুল্যায়ন) |- ! অসৎভাবে জীৱনযাপন কৰিলে (অস) | -X (নেতিবাচক মুল্যায়ন) | -X (নেতিবাচক মুল্যায়ন) |- |} </center> মাৰ্টিনে গেম থিয়ৰী ব্যৱহাৰ কৰি (যিটোৱে কোনবোৰ কৌশল তুলনামূলকভাৱে অনুকূল সেই বিষয়ে ব্যাখ্যা কৰে) আৰু এই তালিকা আৰু তাৰ মূল্যসমূহৰ উল্লেখ কৰি কৈছে‍, ঈশ্বৰক বিশ্বাস নকৰিলেও আপুনি নিঃসংকোচে সৎ আৰু চমৎকাৰ জীৱন যাপন কৰিব পাৰে। ==তথ্যসূত্ৰ== f0k6hnjocf7gh4ifcv6mwcm3wrujech 517088 517085 2025-06-11T10:53:54Z কুমুদ ঘোষ 42738 added [[Category:দৰ্শন]] using [[WP:HC|HotCat]] 517088 wikitext text/x-wiki {{সম্পাদনা দ্বন্দ্ব}} '''নাস্তিকৰ বাজি''' ({{lang-en|Atheist's wager}}) ধাৰণাটো দাৰ্শনিক মাইকেল মাৰ্টিনে জনপ্ৰিয় কৰি তুলিছিল। ১৯৯০ চনত প্ৰকাশিত তেওঁৰ ''নাস্তিকতা: এক দৰ্শনগত ন্যায্যতা'' (Atheism: A Philosophical Justification) নামৰ গ্ৰন্থখনত এই বিষয়ে‍ উল্লেখ কৰিছিল। এইটো হ'ল ঈশ্বৰৰ অস্তিত্বৰ সপক্ষে যুক্তি হিচাপে‍ পাস্কেলৰ বাজি‍ (Pascal's Wager)ৰ এক নাস্তিক্যবাদী প্ৰত্যুত্তৰ, যাৰ মাধ্যমেৰে পাস্কেলৰ বাজিৰ যুক্তিক খণ্ডন কৰা হৈছে। নাস্তিকৰ বাজিৰ পৰা এটা ধাৰাভাষ্য উপলব্ধ; সেয়া হ'ল: যিহেতু ঈশ্বৰ সৰ্বশক্তিমান, মহান আৰু অতি দয়ালু, ইয়াৰ অৰ্থ হ’ল ভাল কামৰ বাবে তেওঁ ব্যক্তিক পুৰস্কাৰ নিশ্চয় দিব আৰু যদি ঈশ্বৰৰ অস্তিত্ব নাই, তাতনো কি? ভাল কাম কৰি শেষত কোনো ক্ষতি নহয়। মৃত্যুৰ পাছত সেই কামৰ পৃথিৱীত ইতিবাচক মূল্য দিয়া হ’ব। অৰ্থাৎ ইয়াৰ পৰা বুজা যায় যে, ধৰ্ম বিহনে এজন ব্যক্তিয়ে আৰামদায়ক, চিন্তামুক্ত জীৱন যাপন কৰিব পাৰে।<ref name="martin">{{cite book |last=Martin |first=Michael |title=Atheism: A Philosophical Justification |url=https://archive.org/details/atheismphilosoph00mart |year=1990 |publisher=[[Temple University]] Press |পাতাসমূহ=[https://archive.org/details/atheismphilosoph00mart/page/n126 232]–238}}</ref><ref>{{cite book |url=https://books.google.com/books?id=jqxSJcoZVKIC&pg=PA11 |title=So What If...the God of the Bible Exists...Does It Really Matter at the End ... |পাতা=10 |author=Alvin F Berry |publisher=Dog Ear Publishing |isbn=9781457500206 |উক্তি= |date=26 January 2013}}</ref> আন এটা ভাষ্যত কোৱা হৈছে, ঈশ্বৰে হয়তো সৎ অবিশ্বাসীক পুৰস্কৃত কৰিব পাৰে, আৰু অসৎ বিশ্বাসীক কঠোৰ শাস্তি দিব পাৰে।<ref name="beginner">{{cite book |title=Atheism: A Beginner's Handbook: All You Wanted to Know About Atheism and Why |year=2007 |url=https://archive.org/details/atheismbeginners00phil |isbn=9780595427376 |author=Philip A Stahl}}<!--|accessdate=26 January 2013 --></ref> ==ব্যাখ্যা== এই বাজিৰ পৰা অনুমান কৰিব পাৰি যে যদি কোনোবাই নিজৰ জীৱনটো কেনেকৈ কটাব সেই বিষয়ে চিন্তা কৰে তেন্তে তলত দিয়া সম্ভাৱনাবোৰৰ উন্মেষ ঘটিব।<ref name="martin" /><ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |url=http://www.philosophyfreligion.info/theistic-proofs/pascals-wager/the-atheists-wager/ |title=The Atheists Wager |date=26 January 2013 }}{{অকাৰ্যকৰ সংযোগ|date=এপ্ৰিল ২০১৯ |bot=InternetArchiveBot |ঠিক কৰাৰ প্ৰচেষ্টা=yes }}</ref><ref name="essay">{{cite book|url=http://philpapers.org/rec/MARPWA-2 |title=Pascal's Wager as an Argument for Not Believing in God |date=26 January 2013}}</ref> *যদি আপুনি সততাৰে জীয়াই থাকে আৰু ঈশ্বৰত বিশ্বাস কৰে। আৰু সঁচা অৰ্থত যদি দয়ালু ঈশ্বৰ আছে, তেন্তে আপুনি নিশ্চয় স্বৰ্গলৈ যাব। এই ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ অৰ্জন সীমাহীন (অসীম)। *যদি আপুনি সৎ জীৱন যাপন কৰে কিন্তু ভগৱানক বিশ্বাস নকৰে আৰু যদি সঁচাকৈয়ে দয়ালু ঈশ্বৰ বুলি কোনোবা আছে; আপোনাৰ কামৰ স্বীকৃতি স্বৰূপে তেতিয়া আপুনি স্বৰ্গলৈ গৈ আছে। এই ক্ষেত্ৰতো আপোনাৰ অৰ্জন অসীম। *যদি আপুনি সততাৰে জীয়াই থাকে আৰু ঈশ্বৰত বিশ্বাস কৰে, কিন্তু দয়ালু ঈশ্বৰ নাই, তেন্তে আপুনি স্বৰ্গলৈ নাযাব পাৰে, কিন্তু পৃথিৱীত আপোনাৰ কামৰ মূল্যায়ন ভালেই হ'ব। এই ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ অৰ্জন সসীম বা সীমিত। *যদি আপুনি সততাৰে জীয়াই থাকে, কিন্তু ঈশ্বৰত বিশ্বাস নকৰে আৰু এজন উপকাৰী ঈশ্বৰৰ অস্তিত্ব নাথাকে, তেতিয়াও আপোনাৰ স্বৰ্গলৈ যোৱাৰ কোনো সম্ভাৱনা নাই। কিন্তু তথাপিও আপোনাৰ কামৰ প্ৰশংসা পৃথিৱীত ভাল হ’ব। এই ক্ষেত্ৰতো আপোনাৰ অৰ্জন সীমিত বা সসীম। *যদি আপুনি ঈশ্বৰত বিশ্বাস কৰে, কিন্তু অধাৰ্মিক মানুহৰ দৰে জীয়াই থাকে, আৰু যদি কোনো দয়ালু ঈশ্বৰ জীয়াইও থাকে, তেতিয়াও আপুনি আপোনাৰ কৰ্মৰ শাস্তি হিচাপে নৰকলৈ যাব। এই ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ লোকচান অসীম। *যদি আপুনি এজন অধাৰ্মিক ব্যক্তিৰ দৰে জীয়াই থাকে আৰু ঈশ্বৰক অবিশ্বাস কৰে আৰু এজন দয়ালু ঈশ্বৰক পৰিহাৰ কৰে তেন্তে আপুনি নৰকত পৰিব। এই ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ ক্ষতি অসীম। *যদি আপুনি বেয়া মানুহৰ দৰে জীৱন যাপন কৰে, কিন্তু ঈশ্বৰক বিশ্বাস কৰে আৰু এজন উপকাৰী ঈশ্বৰৰ অস্তিত্ব নাথাকে তেন্তে আপোনাৰ কামৰ পৃথিৱীত নেতিবাচক বিচাৰ হ'ব। কিন্তু এই ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ লোকচান সীমিত। *যদি আপুনি বেয়া মানুহৰ দৰে জীয়াই থাকে, ভগৱানকো বিশ্বাস নকৰে, আৰু এজন উপকাৰী ঈশ্বৰৰ অস্তিত্ব নাথাকে, তেতিয়াও পৃথিৱীত আপোনাৰ কামৰ নেতিবাচক মূল্যায়ন হ'ব। আনকি এই ক্ষেত্ৰতো আপোনাৰ লোকচান সীমিত। এই তালিকাখন এখন তালিকা হিচাপে‍ দিয়া হৈছে, য'ত চৰ্তযুক্ত জীৱন ব্যৱস্থাৰ ফলাফল কি সেয়া সহজে বুজিব পাৰি: <center>'''যদি দয়ালু ভগৱান থাকে''' {| class="wikitable" |- | ! ঈশ্বৰক বিশ্বাস কৰিলে‍ (বি) ! ঈশ্বৰক অবিশ্বাস কৰিলে‍ (অবি) |- ! সৎভাবে জীৱনযাপন কৰিলে (স) | +∞ (স্বৰ্গ) | +∞ (স্বৰ্গ) |- ! অসৎভাবে জীৱনযাপন কৰিলে (অস) | -∞ (নৰক) | -∞ (নৰক) |- |} </center> <center>'''যদি কোনো দয়ালু ঈশ্বৰৰ অস্তিত্ব নাথাকে''' {| class="wikitable" |- | ! ঈশ্বৰক বিশ্বাস কৰিলে (বি) ! ঈশ্বৰক অবিশ্বাস কৰিলে (অবি) |- ! সৎভাবে জীৱনযাপন কৰিলে (স) | +X (ইতিবাচক মুল্যায়ন) | +X (ইতিবাচক মুল্যায়ন) |- ! অসৎভাবে জীৱনযাপন কৰিলে (অস) | -X (নেতিবাচক মুল্যায়ন) | -X (নেতিবাচক মুল্যায়ন) |- |} </center> মাৰ্টিনে গেম থিয়ৰী ব্যৱহাৰ কৰি (যিটোৱে কোনবোৰ কৌশল তুলনামূলকভাৱে অনুকূল সেই বিষয়ে ব্যাখ্যা কৰে) আৰু এই তালিকা আৰু তাৰ মূল্যসমূহৰ উল্লেখ কৰি কৈছে‍, ঈশ্বৰক বিশ্বাস নকৰিলেও আপুনি নিঃসংকোচে সৎ আৰু চমৎকাৰ জীৱন যাপন কৰিব পাৰে। ==তথ্যসূত্ৰ== [[শ্ৰেণী:দৰ্শন]] 8k1m2pbf9ar8qtk0afmyrje8mk2g7pn 517089 517088 2025-06-11T10:54:22Z কুমুদ ঘোষ 42738 517089 wikitext text/x-wiki '''নাস্তিকৰ বাজি''' ({{lang-en|Atheist's wager}}) ধাৰণাটো দাৰ্শনিক মাইকেল মাৰ্টিনে জনপ্ৰিয় কৰি তুলিছিল। ১৯৯০ চনত প্ৰকাশিত তেওঁৰ ''নাস্তিকতা: এক দৰ্শনগত ন্যায্যতা'' (Atheism: A Philosophical Justification) নামৰ গ্ৰন্থখনত এই বিষয়ে‍ উল্লেখ কৰিছিল। এইটো হ'ল ঈশ্বৰৰ অস্তিত্বৰ সপক্ষে যুক্তি হিচাপে‍ পাস্কেলৰ বাজি‍ (Pascal's Wager)ৰ এক নাস্তিক্যবাদী প্ৰত্যুত্তৰ, যাৰ মাধ্যমেৰে পাস্কেলৰ বাজিৰ যুক্তিক খণ্ডন কৰা হৈছে। নাস্তিকৰ বাজিৰ পৰা এটা ধাৰাভাষ্য উপলব্ধ; সেয়া হ'ল: যিহেতু ঈশ্বৰ সৰ্বশক্তিমান, মহান আৰু অতি দয়ালু, ইয়াৰ অৰ্থ হ’ল ভাল কামৰ বাবে তেওঁ ব্যক্তিক পুৰস্কাৰ নিশ্চয় দিব আৰু যদি ঈশ্বৰৰ অস্তিত্ব নাই, তাতনো কি? ভাল কাম কৰি শেষত কোনো ক্ষতি নহয়। মৃত্যুৰ পাছত সেই কামৰ পৃথিৱীত ইতিবাচক মূল্য দিয়া হ’ব। অৰ্থাৎ ইয়াৰ পৰা বুজা যায় যে, ধৰ্ম বিহনে এজন ব্যক্তিয়ে আৰামদায়ক, চিন্তামুক্ত জীৱন যাপন কৰিব পাৰে।<ref name="martin">{{cite book |last=Martin |first=Michael |title=Atheism: A Philosophical Justification |url=https://archive.org/details/atheismphilosoph00mart |year=1990 |publisher=[[Temple University]] Press |পাতাসমূহ=[https://archive.org/details/atheismphilosoph00mart/page/n126 232]–238}}</ref><ref>{{cite book |url=https://books.google.com/books?id=jqxSJcoZVKIC&pg=PA11 |title=So What If...the God of the Bible Exists...Does It Really Matter at the End ... |পাতা=10 |author=Alvin F Berry |publisher=Dog Ear Publishing |isbn=9781457500206 |উক্তি= |date=26 January 2013}}</ref> আন এটা ভাষ্যত কোৱা হৈছে, ঈশ্বৰে হয়তো সৎ অবিশ্বাসীক পুৰস্কৃত কৰিব পাৰে, আৰু অসৎ বিশ্বাসীক কঠোৰ শাস্তি দিব পাৰে।<ref name="beginner">{{cite book |title=Atheism: A Beginner's Handbook: All You Wanted to Know About Atheism and Why |year=2007 |url=https://archive.org/details/atheismbeginners00phil |isbn=9780595427376 |author=Philip A Stahl}}<!--|accessdate=26 January 2013 --></ref> ==ব্যাখ্যা== এই বাজিৰ পৰা অনুমান কৰিব পাৰি যে যদি কোনোবাই নিজৰ জীৱনটো কেনেকৈ কটাব সেই বিষয়ে চিন্তা কৰে তেন্তে তলত দিয়া সম্ভাৱনাবোৰৰ উন্মেষ ঘটিব।<ref name="martin" /><ref>{{ওয়েব উদ্ধৃতি |url=http://www.philosophyfreligion.info/theistic-proofs/pascals-wager/the-atheists-wager/ |title=The Atheists Wager |date=26 January 2013 }}{{অকাৰ্যকৰ সংযোগ|date=এপ্ৰিল ২০১৯ |bot=InternetArchiveBot |ঠিক কৰাৰ প্ৰচেষ্টা=yes }}</ref><ref name="essay">{{cite book|url=http://philpapers.org/rec/MARPWA-2 |title=Pascal's Wager as an Argument for Not Believing in God |date=26 January 2013}}</ref> *যদি আপুনি সততাৰে জীয়াই থাকে আৰু ঈশ্বৰত বিশ্বাস কৰে। আৰু সঁচা অৰ্থত যদি দয়ালু ঈশ্বৰ আছে, তেন্তে আপুনি নিশ্চয় স্বৰ্গলৈ যাব। এই ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ অৰ্জন সীমাহীন (অসীম)। *যদি আপুনি সৎ জীৱন যাপন কৰে কিন্তু ভগৱানক বিশ্বাস নকৰে আৰু যদি সঁচাকৈয়ে দয়ালু ঈশ্বৰ বুলি কোনোবা আছে; আপোনাৰ কামৰ স্বীকৃতি স্বৰূপে তেতিয়া আপুনি স্বৰ্গলৈ গৈ আছে। এই ক্ষেত্ৰতো আপোনাৰ অৰ্জন অসীম। *যদি আপুনি সততাৰে জীয়াই থাকে আৰু ঈশ্বৰত বিশ্বাস কৰে, কিন্তু দয়ালু ঈশ্বৰ নাই, তেন্তে আপুনি স্বৰ্গলৈ নাযাব পাৰে, কিন্তু পৃথিৱীত আপোনাৰ কামৰ মূল্যায়ন ভালেই হ'ব। এই ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ অৰ্জন সসীম বা সীমিত। *যদি আপুনি সততাৰে জীয়াই থাকে, কিন্তু ঈশ্বৰত বিশ্বাস নকৰে আৰু এজন উপকাৰী ঈশ্বৰৰ অস্তিত্ব নাথাকে, তেতিয়াও আপোনাৰ স্বৰ্গলৈ যোৱাৰ কোনো সম্ভাৱনা নাই। কিন্তু তথাপিও আপোনাৰ কামৰ প্ৰশংসা পৃথিৱীত ভাল হ’ব। এই ক্ষেত্ৰতো আপোনাৰ অৰ্জন সীমিত বা সসীম। *যদি আপুনি ঈশ্বৰত বিশ্বাস কৰে, কিন্তু অধাৰ্মিক মানুহৰ দৰে জীয়াই থাকে, আৰু যদি কোনো দয়ালু ঈশ্বৰ জীয়াইও থাকে, তেতিয়াও আপুনি আপোনাৰ কৰ্মৰ শাস্তি হিচাপে নৰকলৈ যাব। এই ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ লোকচান অসীম। *যদি আপুনি এজন অধাৰ্মিক ব্যক্তিৰ দৰে জীয়াই থাকে আৰু ঈশ্বৰক অবিশ্বাস কৰে আৰু এজন দয়ালু ঈশ্বৰক পৰিহাৰ কৰে তেন্তে আপুনি নৰকত পৰিব। এই ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ ক্ষতি অসীম। *যদি আপুনি বেয়া মানুহৰ দৰে জীৱন যাপন কৰে, কিন্তু ঈশ্বৰক বিশ্বাস কৰে আৰু এজন উপকাৰী ঈশ্বৰৰ অস্তিত্ব নাথাকে তেন্তে আপোনাৰ কামৰ পৃথিৱীত নেতিবাচক বিচাৰ হ'ব। কিন্তু এই ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ লোকচান সীমিত। *যদি আপুনি বেয়া মানুহৰ দৰে জীয়াই থাকে, ভগৱানকো বিশ্বাস নকৰে, আৰু এজন উপকাৰী ঈশ্বৰৰ অস্তিত্ব নাথাকে, তেতিয়াও পৃথিৱীত আপোনাৰ কামৰ নেতিবাচক মূল্যায়ন হ'ব। আনকি এই ক্ষেত্ৰতো আপোনাৰ লোকচান সীমিত। এই তালিকাখন এখন তালিকা হিচাপে‍ দিয়া হৈছে, য'ত চৰ্তযুক্ত জীৱন ব্যৱস্থাৰ ফলাফল কি সেয়া সহজে বুজিব পাৰি: <center>'''যদি দয়ালু ভগৱান থাকে''' {| class="wikitable" |- | ! ঈশ্বৰক বিশ্বাস কৰিলে‍ (বি) ! ঈশ্বৰক অবিশ্বাস কৰিলে‍ (অবি) |- ! সৎভাবে জীৱনযাপন কৰিলে (স) | +∞ (স্বৰ্গ) | +∞ (স্বৰ্গ) |- ! অসৎভাবে জীৱনযাপন কৰিলে (অস) | -∞ (নৰক) | -∞ (নৰক) |- |} </center> <center>'''যদি কোনো দয়ালু ঈশ্বৰৰ অস্তিত্ব নাথাকে''' {| class="wikitable" |- | ! ঈশ্বৰক বিশ্বাস কৰিলে (বি) ! ঈশ্বৰক অবিশ্বাস কৰিলে (অবি) |- ! সৎভাবে জীৱনযাপন কৰিলে (স) | +X (ইতিবাচক মুল্যায়ন) | +X (ইতিবাচক মুল্যায়ন) |- ! অসৎভাবে জীৱনযাপন কৰিলে (অস) | -X (নেতিবাচক মুল্যায়ন) | -X (নেতিবাচক মুল্যায়ন) |- |} </center> মাৰ্টিনে গেম থিয়ৰী ব্যৱহাৰ কৰি (যিটোৱে কোনবোৰ কৌশল তুলনামূলকভাৱে অনুকূল সেই বিষয়ে ব্যাখ্যা কৰে) আৰু এই তালিকা আৰু তাৰ মূল্যসমূহৰ উল্লেখ কৰি কৈছে‍, ঈশ্বৰক বিশ্বাস নকৰিলেও আপুনি নিঃসংকোচে সৎ আৰু চমৎকাৰ জীৱন যাপন কৰিব পাৰে। ==তথ্যসূত্ৰ== [[শ্ৰেণী:দৰ্শন]] myb7qo6t2h2wde6145afwmxoybu8fxc 0 122630 517053 2025-06-11T10:16:31Z Human Anubhav 45073 নতুন পৃষ্ঠা: {{Infobox physical quantity | name = বৈদ্যুতিক প্ৰবাহ | image = Ohm's Law with Voltage source TeX.svg | caption = এটা সৰল বৈদ্যুতিক পৰিসৰ, য'ত প্ৰবাহ ''i'' আখ্যাৰে প্ৰদৰ্শন কৰা হৈছে। ভল্টেজ (''V''), ৰোধ (''R'') আৰু প্ৰবাহ (''i'' বা ''I'')ৰ মাজৰ সম্পৰ্ক হৈছে... 517053 wikitext text/x-wiki {{Infobox physical quantity | name = বৈদ্যুতিক প্ৰবাহ | image = Ohm's Law with Voltage source TeX.svg | caption = এটা সৰল বৈদ্যুতিক পৰিসৰ, য'ত প্ৰবাহ ''i'' আখ্যাৰে প্ৰদৰ্শন কৰা হৈছে। ভল্টেজ (''V''), ৰোধ (''R'') আৰু প্ৰবাহ (''i'' বা ''I'')ৰ মাজৰ সম্পৰ্ক হৈছে ''V = IR''; এইটো [[ওমৰ নিয়ম]] নামেৰে জনাজাত। | unit = [[অ্যাম্পিয়াৰ]] | otherunits = | symbols = ''I'' | baseunits = | dimension = <math>\mathsf I</math> | extensive = | intensive = | conserved = | transformsas = | derivations = <math>I = \frac{V}{R},\; I = \frac{Q}{t} </math> }} '''বৈদ্যুতিক প্ৰবাহ''' হৈছে [[আভিযুক্ত কণিকা]]ৰ এক প্ৰবাহ, যেনে [[ইলেক্ট্ৰন]] বা [[আইনৰ|আয়ন]] ইত্যাদি, যিবোৰ [[বৈদ্যুতিক চালক]] বা স্থানৰ জৰিয়তে গতি কৰে। এইটো কোৱা হয় কোনো পৃষ্ঠেদি বৈদ্যুতিক আভিযুক্তিৰ নিট প্ৰবাহৰ হাৰ।<ref name="horowitz">{{cite book|last1=Horowitz|first1=Paul|title=The art of electronics|last2=Hill|first2=Winfield|date=2015|publisher=[[Cambridge University Press]]|isbn=978-0-521-80926-9|edition=3rd|author-link1=Paul Horowitz (scientist)|author-link2=Winfield Hill}}</ref>{{rp|2}}<ref name="Walker">{{Cite book|last1=Walker|first1=Jearl|title=Fundamentals of physics|last2=Halliday|first2=David|last3=Resnick|first3=Robert|date=2014|publisher=Wiley|isbn=978-1118230732|edition=10th|location=Hoboken, NJ|oclc=950235056}}</ref>{{rp|622}} এই গতি কৰা কণিকাসকলক [[আভিযুক্ত বাহক]] (charge carrier) বুলি কোৱা হয়, আৰু কণিকাৰ ধৰণটো চালকৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰে। [[বৈদ্যুতিক পৰিসৰ]]সমূহত সাধাৰণতে আভিযুক্ত বাহক হিচাপে [[ইলেক্ট্ৰন]] থাকে। [[অর্ধচালক]]ত ইলেক্ট্ৰন বা [[ইলেক্ট্ৰন গহ্বৰ|গহ্বৰ]] (hole) দুয়ো হৈ পাৰে। [[ইলেক্ট্ৰোলাইট]]ত আয়নসকল হয় আৰু [[প্ৰদীপ্ত গেছ|প্লাজমা]]ত আয়ন আৰু ইলেক্ট্ৰন দুয়ো থাকে।<ref>{{cite book | title = The electronics companion | author = Anthony C. Fischer-Cripps | publisher = CRC Press | year = 2004 | isbn = 978-0-7503-1012-3 | page = 13 | url = https://books.google.com/books?id=3SsYctmvZkoC&pg=PA13 }}</ref> [[আন্তর্জাতিক একক প্ৰণালী]] (SI) অনুসৰি, বৈদ্যুতিক প্ৰবাহৰ একক হৈছে [[অ্যাম্পিয়াৰ]] (সামান্যকৈ "amp" বুলি কোৱা হয়, সংকেত A), যি হৈছে প্ৰতি ছেকেণ্ডত এক [[কুলম্ব]]ৰ সমান। অ্যাম্পিয়াৰ হৈছে এটা [[SI আধাৰ একক]] আৰু বৈদ্যুতিক প্ৰবাহ হৈছে [[আন্তর্জাতিক পৰিমাণ প্ৰণালী|ISQ]]ৰ এটা আধাৰ পৰিমাণ।<ref name="SI">{{SIbrochure9th}}</ref>{{rp|15}} বৈদ্যুতিক প্ৰবাহক '''অ্যাম্পিয়াৰেজ''' (amperage) নামেও জনা যায় আৰু এইটো মাপিবলৈ ''[[অ্যামিটাৰ]]'' (ammeter) নামৰ যন্ত্ৰ ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref name=Walker/>{{rp|788}} বৈদ্যুতিক প্ৰবাহে [[চুম্বক ক্ষেত্র]] সৃষ্টি কৰে, যাক মোটৰ, জেনাৰেটৰ, [[ইণ্ডাক্টৰ]] আৰু [[ট্ৰেন্সফর্মাৰ]]ত ব্যৱহাৰ কৰা হয়। সাধাৰণ চালকসমূহত, ই [[জুল তাপ]]ৰ সৃষ্টি কৰে, যিয়ে [[বাল্ব|ইনকাণ্ডেছেন্ট বাল্ব]]ত পোহৰ সৃষ্টি কৰে। সময়ৰ সৈতে সলনি হোৱা প্ৰবাহে [[তড়িচ্চুম্বকীয় ৰশ্মি]] সৃষ্টি কৰে, যাক [[দূৰসংযোগ]]ত তথ্য প্ৰেৰণৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। {{ইলেক্ট্ৰোমেগনেটিজম|Network}} im0xh51tv1ft14fc7n4igdxsji7i74n 517067 517053 2025-06-11T10:34:22Z Kandarpajit Kallol 6257 [[ৱিকিপিডিয়া:লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰক|লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰকৰ]] সহায়ত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰণ কৰা হ’ল। 517067 wikitext text/x-wiki {{Infobox physical quantity | name = বৈদ্যুতিক প্ৰবাহ | image = Ohm's Law with Voltage source TeX.svg | caption = এটা সৰল বৈদ্যুতিক পৰিসৰ, য'ত প্ৰবাহ ''i'' আখ্যাৰে প্ৰদৰ্শন কৰা হৈছে। ভল্টেজ (''V''), ৰোধ (''R'') আৰু প্ৰবাহ (''i'' বা ''I'')ৰ মাজৰ সম্পৰ্ক হৈছে ''V = IR''; এইটো [[ওমৰ নিয়ম]] নামেৰে জনাজাত। | unit = [[অ্যাম্পিয়াৰ]] | otherunits = | symbols = ''I'' | baseunits = | dimension = <math>\mathsf I</math> | extensive = | intensive = | conserved = | transformsas = | derivations = <math>I = \frac{V}{R},\; I = \frac{Q}{t} </math> }} '''বৈদ্যুতিক প্ৰবাহ''' হৈছে [[আভিযুক্ত কণিকা]]ৰ এক প্ৰবাহ, যেনে [[ইলেক্ট্ৰন]] বা [[আইনৰ|আয়ন]] ইত্যাদি, যিবোৰ [[বৈদ্যুতিক চালক]] বা স্থানৰ জৰিয়তে গতি কৰে। এইটো কোৱা হয় কোনো পৃষ্ঠেদি বৈদ্যুতিক আভিযুক্তিৰ নিট প্ৰবাহৰ হাৰ।<ref name="horowitz">{{cite book|last1=Horowitz|first1=Paul|title=The art of electronics|last2=Hill|first2=Winfield|date=2015|publisher=[[Cambridge University Press]]|isbn=978-0-521-80926-9|edition=3rd|author-link1=Paul Horowitz (scientist)|author-link2=Winfield Hill}}</ref>{{rp|2}}<ref name="Walker">{{Cite book|last1=Walker|first1=Jearl|title=Fundamentals of physics|last2=Halliday|first2=David|last3=Resnick|first3=Robert|date=2014|publisher=Wiley|isbn=978-1118230732|edition=10th|location=Hoboken, NJ|oclc=950235056}}</ref>{{rp|622}} এই গতি কৰা কণিকাসকলক [[আভিযুক্ত বাহক]] (charge carrier) বুলি কোৱা হয়, আৰু কণিকাৰ ধৰণটো চালকৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰে। [[বৈদ্যুতিক পৰিসৰ]]সমূহত সাধাৰণতে আভিযুক্ত বাহক হিচাপে [[ইলেক্ট্ৰন]] থাকে। [[অৰ্ধচালক]]ত ইলেক্ট্ৰন বা [[ইলেক্ট্ৰন গহ্বৰ|গহ্বৰ]] (hole) দুয়ো হৈ পাৰে। [[ইলেক্ট্ৰোলাইট]]ত আয়নসকল হয় আৰু [[প্ৰদীপ্ত গেছ|প্লাজমা]]ত আয়ন আৰু ইলেক্ট্ৰন দুয়ো থাকে।<ref>{{cite book | title = The electronics companion | author = Anthony C. Fischer-Cripps | publisher = CRC Press | year = 2004 | isbn = 978-0-7503-1012-3 | page = 13 | url = https://books.google.com/books?id=3SsYctmvZkoC&pg=PA13 }}</ref> [[আন্তৰ্জাতিক একক প্ৰণালী]] (SI) অনুসৰি, বৈদ্যুতিক প্ৰবাহৰ একক হৈছে [[অ্যাম্পিয়াৰ]] (সামান্যকৈ "amp" বুলি কোৱা হয়, সংকেত A), যি হৈছে প্ৰতি ছেকেণ্ডত এক [[কুলম্ব]]ৰ সমান। অ্যাম্পিয়াৰ হৈছে এটা [[SI আধাৰ একক]] আৰু বৈদ্যুতিক প্ৰবাহ হৈছে [[আন্তৰ্জাতিক পৰিমাণ প্ৰণালী|ISQ]]ৰ এটা আধাৰ পৰিমাণ।<ref name="SI">{{SIbrochure9th}}</ref>{{rp|15}} বৈদ্যুতিক প্ৰবাহক '''অ্যাম্পিয়াৰেজ''' (amperage) নামেও জনা যায় আৰু এইটো মাপিবলৈ ''[[অ্যামিটাৰ]]'' (ammeter) নামৰ যন্ত্ৰ ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref name=Walker/>{{rp|788}} বৈদ্যুতিক প্ৰবাহে [[চুম্বক ক্ষেত্ৰ]] সৃষ্টি কৰে, যাক মোটৰ, জেনাৰেটৰ, [[ইণ্ডাক্টৰ]] আৰু [[ট্ৰেন্সফৰ্মাৰ]]ত ব্যৱহাৰ কৰা হয়। সাধাৰণ চালকসমূহত, ই [[জুল তাপ]]ৰ সৃষ্টি কৰে, যিয়ে [[বাল্ব|ইনকাণ্ডেছেণ্ট বাল্ব]]ত পোহৰ সৃষ্টি কৰে। সময়ৰ সৈতে সলনি হোৱা প্ৰবাহে [[তড়িচ্চুম্বকীয় ৰশ্মি]] সৃষ্টি কৰে, যাক [[দূৰসংযোগ]]ত তথ্য প্ৰেৰণৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। {{ইলেক্ট্ৰোমেগনেটিজম|Network}} tv2pu62vb78rtxzl7c36phqji7uvxqo 517086 517067 2025-06-11T10:53:42Z Kandarpajit Kallol 6257 517086 wikitext text/x-wiki {{Infobox physical quantity | name = বৈদ্যুতিক প্ৰবাহ | image = | caption = | unit = [[এম্পিয়াৰ]] | otherunits = | symbols = ''I'' | baseunits = | dimension = <math>\mathsf I</math> | extensive = | intensive = | conserved = | transformsas = | derivations = <math>I = \frac{V}{R},\; I = \frac{Q}{t} </math> }} '''বৈদ্যুতিক প্ৰবাহ''' হৈছে আভিযুক্ত কণিকাৰ এক প্ৰবাহ, যেনে ইলেক্ট্ৰন বা আয়ন ইত্যাদি, যিবোৰ বৈদ্যুতিক চালক বা স্থানৰ জৰিয়তে গতি কৰে, যাক কোৱা হয় কোনো পৃষ্ঠয়েদি বৈদ্যুতিক আভিযুক্তিৰ নিট প্ৰবাহৰ হাৰ।<ref name="horowitz">{{cite book|last1=Horowitz|first1=Paul|title=The art of electronics|last2=Hill|first2=Winfield|date=2015|publisher=[[Cambridge University Press]]|isbn=978-0-521-80926-9|edition=3rd|author-link1=Paul Horowitz (scientist)|author-link2=Winfield Hill}}</ref><ref name="Walker">{{Cite book|last1=Walker|first1=Jearl|title=Fundamentals of physics|last2=Halliday|first2=David|last3=Resnick|first3=Robert|date=2014|publisher=Wiley|isbn=978-1118230732|edition=10th|location=Hoboken, NJ|oclc=950235056}}</ref> [[আন্তৰ্জাতিক একক প্ৰণালী]] (SI) অনুসৰি, বৈদ্যুতিক প্ৰবাহৰ একক হৈছে [[এম্পিয়াৰ]] (সংক্ষেপে "amp" বুলি কোৱা হয়, সংকেত A), যি হৈছে প্ৰতি ছেকেণ্ডত এক [[কুলম্ব]]ৰ সমান। এম্পিয়াৰ হৈছে এটা SI আধাৰ একক আৰু বৈদ্যুতিক প্ৰবাহ হৈছে আন্তৰ্জাতিক পৰিমাণ প্ৰণালী (ISQ)ৰ এটা আধাৰ পৰিমাণ।<ref name="SI"> বৈদ্যুতিক প্ৰবাহক '''এম্পিয়াৰেজ''' (amperage) নামেও জনা যায় আৰু এইটো মাপিবলৈ ''[[এমিটাৰ]]'' (ammeter) নামৰ যন্ত্ৰ ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref name=Walker/> বৈদ্যুতিক প্ৰবাহে [[চুম্বক ক্ষেত্ৰ]] সৃষ্টি কৰে, যাক মটৰ, জেনাৰেটৰ, ইণ্ডাক্টৰ আৰু ট্ৰেন্সফৰ্মাৰত ব্যৱহাৰ কৰা হয়। সাধাৰণ চালকসমূহত, ই জুল [[তাপ]]ৰ সৃষ্টি কৰে, যিয়ে [[বাল্ব|ইনকাণ্ডেছেণ্ট বাল্ব]]ত পোহৰ সৃষ্টি কৰে। সময়ৰ সৈতে সলনি হোৱা প্ৰবাহে তড়িচ্চুম্বকীয় ৰশ্মি সৃষ্টি কৰে, যাক [[দূৰসংযোগ]]ত তথ্য প্ৰেৰণৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ==তথ্যসূত্ৰ== 4gas3091hpe1j0qrkimelh7rwxjhy2d 517090 517086 2025-06-11T10:54:49Z Kandarpajit Kallol 6257 +[[শ্ৰেণী:প্ৰযুক্তি]]; +[[শ্ৰেণী:বিজ্ঞান]] using [[WP:HC|HotCat]] 517090 wikitext text/x-wiki {{Infobox physical quantity | name = বৈদ্যুতিক প্ৰবাহ | image = | caption = | unit = [[এম্পিয়াৰ]] | otherunits = | symbols = ''I'' | baseunits = | dimension = <math>\mathsf I</math> | extensive = | intensive = | conserved = | transformsas = | derivations = <math>I = \frac{V}{R},\; I = \frac{Q}{t} </math> }} '''বৈদ্যুতিক প্ৰবাহ''' হৈছে আভিযুক্ত কণিকাৰ এক প্ৰবাহ, যেনে ইলেক্ট্ৰন বা আয়ন ইত্যাদি, যিবোৰ বৈদ্যুতিক চালক বা স্থানৰ জৰিয়তে গতি কৰে, যাক কোৱা হয় কোনো পৃষ্ঠয়েদি বৈদ্যুতিক আভিযুক্তিৰ নিট প্ৰবাহৰ হাৰ।<ref name="horowitz">{{cite book|last1=Horowitz|first1=Paul|title=The art of electronics|last2=Hill|first2=Winfield|date=2015|publisher=[[Cambridge University Press]]|isbn=978-0-521-80926-9|edition=3rd|author-link1=Paul Horowitz (scientist)|author-link2=Winfield Hill}}</ref><ref name="Walker">{{Cite book|last1=Walker|first1=Jearl|title=Fundamentals of physics|last2=Halliday|first2=David|last3=Resnick|first3=Robert|date=2014|publisher=Wiley|isbn=978-1118230732|edition=10th|location=Hoboken, NJ|oclc=950235056}}</ref> [[আন্তৰ্জাতিক একক প্ৰণালী]] (SI) অনুসৰি, বৈদ্যুতিক প্ৰবাহৰ একক হৈছে [[এম্পিয়াৰ]] (সংক্ষেপে "amp" বুলি কোৱা হয়, সংকেত A), যি হৈছে প্ৰতি ছেকেণ্ডত এক [[কুলম্ব]]ৰ সমান। এম্পিয়াৰ হৈছে এটা SI আধাৰ একক আৰু বৈদ্যুতিক প্ৰবাহ হৈছে আন্তৰ্জাতিক পৰিমাণ প্ৰণালী (ISQ)ৰ এটা আধাৰ পৰিমাণ।<ref name="SI"> বৈদ্যুতিক প্ৰবাহক '''এম্পিয়াৰেজ''' (amperage) নামেও জনা যায় আৰু এইটো মাপিবলৈ ''[[এমিটাৰ]]'' (ammeter) নামৰ যন্ত্ৰ ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref name=Walker/> বৈদ্যুতিক প্ৰবাহে [[চুম্বক ক্ষেত্ৰ]] সৃষ্টি কৰে, যাক মটৰ, জেনাৰেটৰ, ইণ্ডাক্টৰ আৰু ট্ৰেন্সফৰ্মাৰত ব্যৱহাৰ কৰা হয়। সাধাৰণ চালকসমূহত, ই জুল [[তাপ]]ৰ সৃষ্টি কৰে, যিয়ে [[বাল্ব|ইনকাণ্ডেছেণ্ট বাল্ব]]ত পোহৰ সৃষ্টি কৰে। সময়ৰ সৈতে সলনি হোৱা প্ৰবাহে তড়িচ্চুম্বকীয় ৰশ্মি সৃষ্টি কৰে, যাক [[দূৰসংযোগ]]ত তথ্য প্ৰেৰণৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ==তথ্যসূত্ৰ== [[শ্ৰেণী:প্ৰযুক্তি]] [[শ্ৰেণী:বিজ্ঞান]] lo7r9enz08u033fffajq8d5vvxybepr 517091 517090 2025-06-11T10:55:09Z Kandarpajit Kallol 6257 517091 wikitext text/x-wiki {{পোখালি}}{{Infobox physical quantity | name = বৈদ্যুতিক প্ৰবাহ | image = | caption = | unit = [[এম্পিয়াৰ]] | otherunits = | symbols = ''I'' | baseunits = | dimension = <math>\mathsf I</math> | extensive = | intensive = | conserved = | transformsas = | derivations = <math>I = \frac{V}{R},\; I = \frac{Q}{t} </math> }} '''বৈদ্যুতিক প্ৰবাহ''' হৈছে আভিযুক্ত কণিকাৰ এক প্ৰবাহ, যেনে ইলেক্ট্ৰন বা আয়ন ইত্যাদি, যিবোৰ বৈদ্যুতিক চালক বা স্থানৰ জৰিয়তে গতি কৰে, যাক কোৱা হয় কোনো পৃষ্ঠয়েদি বৈদ্যুতিক আভিযুক্তিৰ নিট প্ৰবাহৰ হাৰ।<ref name="horowitz">{{cite book|last1=Horowitz|first1=Paul|title=The art of electronics|last2=Hill|first2=Winfield|date=2015|publisher=[[Cambridge University Press]]|isbn=978-0-521-80926-9|edition=3rd|author-link1=Paul Horowitz (scientist)|author-link2=Winfield Hill}}</ref><ref name="Walker">{{Cite book|last1=Walker|first1=Jearl|title=Fundamentals of physics|last2=Halliday|first2=David|last3=Resnick|first3=Robert|date=2014|publisher=Wiley|isbn=978-1118230732|edition=10th|location=Hoboken, NJ|oclc=950235056}}</ref> [[আন্তৰ্জাতিক একক প্ৰণালী]] (SI) অনুসৰি, বৈদ্যুতিক প্ৰবাহৰ একক হৈছে [[এম্পিয়াৰ]] (সংক্ষেপে "amp" বুলি কোৱা হয়, সংকেত A), যি হৈছে প্ৰতি ছেকেণ্ডত এক [[কুলম্ব]]ৰ সমান। এম্পিয়াৰ হৈছে এটা SI আধাৰ একক আৰু বৈদ্যুতিক প্ৰবাহ হৈছে আন্তৰ্জাতিক পৰিমাণ প্ৰণালী (ISQ)ৰ এটা আধাৰ পৰিমাণ।<ref name="SI"> বৈদ্যুতিক প্ৰবাহক '''এম্পিয়াৰেজ''' (amperage) নামেও জনা যায় আৰু এইটো মাপিবলৈ ''[[এমিটাৰ]]'' (ammeter) নামৰ যন্ত্ৰ ব্যৱহাৰ কৰা হয়।<ref name=Walker/> বৈদ্যুতিক প্ৰবাহে [[চুম্বক ক্ষেত্ৰ]] সৃষ্টি কৰে, যাক মটৰ, জেনাৰেটৰ, ইণ্ডাক্টৰ আৰু ট্ৰেন্সফৰ্মাৰত ব্যৱহাৰ কৰা হয়। সাধাৰণ চালকসমূহত, ই জুল [[তাপ]]ৰ সৃষ্টি কৰে, যিয়ে [[বাল্ব|ইনকাণ্ডেছেণ্ট বাল্ব]]ত পোহৰ সৃষ্টি কৰে। সময়ৰ সৈতে সলনি হোৱা প্ৰবাহে তড়িচ্চুম্বকীয় ৰশ্মি সৃষ্টি কৰে, যাক [[দূৰসংযোগ]]ত তথ্য প্ৰেৰণৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ==তথ্যসূত্ৰ== [[শ্ৰেণী:প্ৰযুক্তি]] [[শ্ৰেণী:বিজ্ঞান]] 8xfop0i1ptaxqb8zbndalk9spzilgdc 0 122631 517055 2025-06-11T10:19:49Z Human Anubhav 45073 নতুন পৃষ্ঠা: [[File:2011-05-10 18-57-46 Switzerland - Wil crop.jpg|thumb|চুইজাৰলেণ্ডৰ [[লাইবষ্টাট নিউক্লিয়াৰ পাৱাৰ প্লেণ্ট]]]] [[File:Nuclear power generation.svg|thumb|upright=1.6|বিশ্বব্যাপী নিউক্লিয়াৰ পাৱাৰ উৎপাদনৰ বৃদ্ধিৰ গ্রাফ]] '''নিউক্লিয়াৰ শক্তি'''... 517055 wikitext text/x-wiki [[File:2011-05-10 18-57-46 Switzerland - Wil crop.jpg|thumb|চুইজাৰলেণ্ডৰ [[লাইবষ্টাট নিউক্লিয়াৰ পাৱাৰ প্লেণ্ট]]]] [[File:Nuclear power generation.svg|thumb|upright=1.6|বিশ্বব্যাপী নিউক্লিয়াৰ পাৱাৰ উৎপাদনৰ বৃদ্ধিৰ গ্রাফ]] '''নিউক্লিয়াৰ শক্তি''' হৈছে [[নিউক্লিয়াৰ প্ৰতিক্ৰিয়া]] ব্যৱহাৰ কৰি [[বিদ্যুৎ]] উৎপাদন কৰাৰ পদ্ধতি। নিউক্লিয়াৰ শক্তি [[নিউক্লিয়াৰ ফিছন]], [[নিউক্লিয়াৰ ক্ষয়]] আৰু [[নিউক্লিয়াৰ ফিউজন]]ৰ পৰা লাভ কৰিব পৰা যায়। বৰ্তমানত, নিউক্লিয়াৰ শক্তিৰে উৎপাদিত অধিকাংশ বিদ্যুৎ নিউক্লিয়াৰ ''ফিছন''ৰ জৰিয়তে [[ইউৰেনিয়াম]] আৰু [[প্লুটোনিয়াম]]ৰ [[নিউক্লিয়াৰ বিদ্যুৎ কেন্দ্ৰ]]ত উৎপন্ন হয়। নিউক্লিয়াৰ ''ক্ষয়'' প্ৰক্ৰিয়া কেইটামান বেছিভাগ বিশেষ ক্ষেত্ৰত, যেনে [[ৰেডিঅ’আইছ’ট’প থাৰ্ম’ইলেকট্ৰিক জেনেৰেটৰ]] (RTG) ব্যৱহাৰ কৰা হয়, উদাহৰণস্বৰূপে ''[[ভয়েজাৰ ২]]'' চাংৰ নিৰ্মিত।<ref>{{Cite web |title=Power: Radioisotope Thermoelectric Generators - NASA Science |url=https://science.nasa.gov/planetary-science/programs/radioisotope-power-systems/power-radioisotope-thermoelectric-generators/ |access-date=2024-10-01 |website=science.nasa.gov |date=8 February 2024 |language=en-US}}</ref> [[1950 চনৰ দশক]]ত প্ৰথম নিউক্লিয়াৰ বিদ্যুৎ কেন্দ্ৰ নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল। বিশ্বৰ নিউক্লিয়াৰ স্থাপনক্ষমতা 1970 চনৰ শেষলৈ ১০০ [[গিগাৱাট]]লৈ বৃদ্ধি পালে, আৰু 1980 চনত ৩০০ গিগাৱাট অতিক্ৰম কৰিলে। [[1979]] চনৰ [[থ্ৰী মাইল আইলেণ্ড দুৰ্ঘটনা]] (আমেৰিকা) আৰু [[1986]] চনৰ [[চাৰ্ন’বিল দূৰ্ঘটনা]] (সোভিয়েট ইউনিয়ন)ৰ ফলত নিয়ন্ত্ৰণ কঠোৰ হ’ল আৰু জনসাধাৰণৰ মাজত নিউক্লিয়াৰ শক্তিৰ বিৰুদ্ধে বিপৰীত মনোভাৱ সৃষ্টি হ’ল। [[2023]] চনত নিউক্লিয়াৰ শক্তিৰে ২,৬০২ [[টেৰাৱাট-ঘণ্টা (TWh)]] বিদ্যুৎ উৎপাদন কৰা হৈছিল, যি [[বিশ্ব বিদ্যুৎ উৎপাদন]]ৰ প্ৰায় ৯% আছিল।<ref name="PerformanceReport">{{Cite report |title=World Nuclear Performance Report 2024 |date=2024 |url=https://world-nuclear.org/images/articles/World-Nuclear-Performance-Report-2024.pdf |access-date=2024-11-10 |publisher=World Nuclear Association |pages=3–5}}</ref> ইয়াত [[জলবিদ্যুৎ]]ৰ পাছত দ্বিতীয় বৃহত্তম [[কম-কাৰ্বন শক্তি উৎস]] হিচাপে গণ্য কৰা হয়। {{As of|2024|11|post=}}, বিশ্বত [[নিউক্লিয়াৰ ৰিএক্টৰৰ তালিকা|৪১৫ টা বেসামৰিক নিউক্লিয়াৰ ৰিএক্টৰ]] আছে, যাৰ মিলিত ক্ষমতা ৩৭৪ গিগাৱাট।<ref name=":3">{{Cite web |title=Power Reactor Information System |url=https://pris.iaea.org/pris/home.aspx |access-date=2024-11-10 |publisher=International Atomic Energy Agency }}</ref> ইয়াৰ ভিতৰত ৬৬টা নিৰ্মাণাধীন আৰু ৮৭টা পৰিকল্পিত (মিলিতভাৱে ক্ৰমে ৭২ গিগাৱাট আৰু ৮৪ গিগাৱাট)।<ref name="WNA" /> [[মার্কিন যুক্তৰাষ্ট্ৰ]]ৰ নিউক্লিয়াৰ ৰিএক্টৰবোৰৰ সংখ্যা আটাইতকৈ বেছি, যি বছৰি প্ৰায় ৮০০ TWh কম-কাৰ্বন বিদ্যুৎ উৎপাদন কৰে আৰু ইয়াৰ গড় [[ক্ষমতা কাৰ্যকাৰিতা (capacity factor)]] ৯২%। বিশ্বব্যাপী গড় ক্ষমতা কাৰ্যকাৰিতা ৮৯%। নতুন নিৰ্মাণাধীন অধিকাংশ ৰিএক্টৰ [[Generation III reactor|Generation III]] প্ৰযুক্তিৰ আৰু [[এছিয়া]]ত অৱস্থিত। নিউক্লিয়াৰ শক্তি এটি নিৰাপদ, টেকসই শক্তি উৎস, যি [[কাৰ্বন নিঃসৰণ]] হ্ৰাস কৰে। ই উৎপাদন প্ৰতি ইউনিট শক্তিত মৃত্যুৰ হাৰ বেছি হোৱা অন্য উৎসসমূহ (যেনে কয়লা, খনিজ তৈল, [[প্ৰাকৃতিক গেছ]] আৰু জলবিদ্যুৎ)তকৈ বেছি নিৰাপদ বুলি গণ্য কৰা হয়। "অর্থনীতিবিদসকলে অনুমান কৰে যে, প্ৰতিটো নিউক্লিয়াৰ বিদ্যুৎ কেন্দ্ৰে ৮ লক্ষতকৈ অধিক জীৱন-বছৰ (life years) ৰক্ষা কৰিব পাৰে।"<ref>{{Cite web |last=Bailey |first=Ronald |date=2024-11-29 |title=Nuclear energy prevents air pollution and saves lives |url=https://reason.com/2024/11/29/nuclear-power-saves-lives/?utm_medium=reason_email&utm_source=new_at_reason&utm_campaign=reason_brand&utm_content=Joe%20Biden%20Rarely%20Issues%20Pardons%20but%20Made%20an%20Exception%20for%20His%20Son&utm_term=&time=December%202nd,%202024&mpid=38717&mpweb=2534-5108-38717 |access-date=2024-12-05 |website=Reason.com |language=en-US}}</ref> ই [[সেউজ ঘৰুৱা গেছ]] নিঃসৰণ নকৰে, আৰু সাধাৰণ "নবীকৰণযোগ্য" শক্তি উৎসবোৰতকৈ কম [[জীৱনচক্ৰ-কাৰ্বন নিঃসৰণ]] কৰে। তথাপি, নিউক্লিয়াৰ শক্তি লৈ উদ্বেগও আছে। ইয়াৰ [[বিকিৰণ বিপদ]], সম্ভাৱ্য [[নিউক্লিয়াৰ দুৰ্ঘটনা]] (যেনে ২০১১ চনৰ [[ফুকুশিমা নিউক্লিয়াৰ দুৰ্ঘটনা]])ৰ সম্ভাৱনা আৰু উচ্চ খৰচৰ বাবে [[বিৰোধী নিউক্লিয়াৰ আন্দোলন]]য়ে নিউক্লিয়াৰ শক্তিৰ বিৰোধিতা কৰে, আৰু ইয়াক বিকল্প [[টেকসই শক্তি]]ৰ তুলনাত বেছি ব্যয়বহুল বুলি বৰ্ণনা কৰে। syji8l15aupx0ybsmkisgq3rhwes8v7 517068 517055 2025-06-11T10:35:56Z Kandarpajit Kallol 6257 [[ৱিকিপিডিয়া:লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰক|লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰকৰ]] সহায়ত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰণ কৰা হ’ল। 517068 wikitext text/x-wiki [[File:2011-05-10 18-57-46 Switzerland - Wil crop.jpg|thumb|চুইজাৰলেণ্ডৰ [[লাইবষ্টাট নিউক্লিয়াৰ পাৱাৰ প্লেণ্ট]]]] [[File:Nuclear power generation.svg|thumb|upright=1.6|বিশ্বব্যাপী নিউক্লিয়াৰ পাৱাৰ উৎপাদনৰ বৃদ্ধিৰ গ্ৰাফ]] '''নিউক্লিয়াৰ শক্তি''' হৈছে [[নিউক্লিয়াৰ প্ৰতিক্ৰিয়া]] ব্যৱহাৰ কৰি [[বিদ্যুৎ]] উৎপাদন কৰাৰ পদ্ধতি। নিউক্লিয়াৰ শক্তি [[নিউক্লিয়াৰ ফিছন]], [[নিউক্লিয়াৰ ক্ষয়]] আৰু [[নিউক্লিয়াৰ ফিউজন]]ৰ পৰা লাভ কৰিব পৰা যায়। বৰ্তমানত, নিউক্লিয়াৰ শক্তিৰে উৎপাদিত অধিকাংশ বিদ্যুৎ নিউক্লিয়াৰ ''ফিছন''ৰ জৰিয়তে [[ইউৰেনিয়াম]] আৰু [[প্লুটোনিয়াম]]ৰ [[নিউক্লিয়াৰ বিদ্যুৎ কেন্দ্ৰ]]ত উৎপন্ন হয়। নিউক্লিয়াৰ ''ক্ষয়'' প্ৰক্ৰিয়া কেইটামান বেছিভাগ বিশেষ ক্ষেত্ৰত, যেনে [[ৰেডিঅ’আইছ’ট’প থাৰ্ম’ইলেকট্ৰিক জেনেৰেটৰ]] (RTG) ব্যৱহাৰ কৰা হয়, উদাহৰণস্বৰূপে ''[[ভয়েজাৰ ২]]'' চাংৰ নিৰ্মিত।<ref>{{Cite web |title=Power: Radioisotope Thermoelectric Generators - NASA Science |url=https://science.nasa.gov/planetary-science/programs/radioisotope-power-systems/power-radioisotope-thermoelectric-generators/ |access-date=2024-10-01 |website=science.nasa.gov |date=8 February 2024 |language=en-US}}</ref> [[1950 চনৰ দশক]]ত প্ৰথম নিউক্লিয়াৰ বিদ্যুৎ কেন্দ্ৰ নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল। বিশ্বৰ নিউক্লিয়াৰ স্থাপনক্ষমতা 1970 চনৰ শেষলৈ ১০০ [[গিগাৱাট]]লৈ বৃদ্ধি পালে, আৰু 1980 চনত ৩০০ গিগাৱাট অতিক্ৰম কৰিলে। [[1979]] চনৰ [[থ্ৰী মাইল আইলেণ্ড দুৰ্ঘটনা]] (আমেৰিকা) আৰু [[1986]] চনৰ [[চাৰ্ন’বিল দুৰ্ঘটনা]] (সোভিয়েট ইউনিয়ন)ৰ ফলত নিয়ন্ত্ৰণ কঠোৰ হ’ল আৰু জনসাধাৰণৰ মাজত নিউক্লিয়াৰ শক্তিৰ বিৰুদ্ধে বিপৰীত মনোভাৱ সৃষ্টি হ’ল। [[2023]] চনত নিউক্লিয়াৰ শক্তিৰে ২,৬০২ [[টেৰাৱাট-ঘণ্টা (TWh)]] বিদ্যুৎ উৎপাদন কৰা হৈছিল, যি [[বিশ্ব বিদ্যুৎ উৎপাদন]]ৰ প্ৰায় ৯% আছিল।<ref name="PerformanceReport">{{Cite report |title=World Nuclear Performance Report 2024 |date=2024 |url=https://world-nuclear.org/images/articles/World-Nuclear-Performance-Report-2024.pdf |access-date=2024-11-10 |publisher=World Nuclear Association |pages=3–5}}</ref> ইয়াত [[জলবিদ্যুৎ]]ৰ পাছত দ্বিতীয় বৃহত্তম [[কম-কাৰ্বন শক্তি উৎস]] হিচাপে গণ্য কৰা হয়। {{As of|2024|11|post=}}, বিশ্বত [[নিউক্লিয়াৰ ৰিএক্টৰৰ তালিকা|৪১৫টা বেসামৰিক নিউক্লিয়াৰ ৰিএক্টৰ]] আছে, যাৰ মিলিত ক্ষমতা ৩৭৪ গিগাৱাট।<ref name=":3">{{Cite web |title=Power Reactor Information System |url=https://pris.iaea.org/pris/home.aspx |access-date=2024-11-10 |publisher=International Atomic Energy Agency }}</ref> ইয়াৰ ভিতৰত ৬৬টা নিৰ্মাণাধীন আৰু ৮৭টা পৰিকল্পিত (মিলিতভাৱে ক্ৰমে ৭২ গিগাৱাট আৰু ৮৪ গিগাৱাট)।<ref name="WNA" /> [[মাৰ্কিন যুক্তৰাষ্ট্ৰ]]ৰ নিউক্লিয়াৰ ৰিএক্টৰবোৰৰ সংখ্যা আটাইতকৈ বেছি, যি বছৰি প্ৰায় ৮০০ TWh কম-কাৰ্বন বিদ্যুৎ উৎপাদন কৰে আৰু ইয়াৰ গড় [[ক্ষমতা কাৰ্যকাৰিতা (capacity factor)]] ৯২%। বিশ্বব্যাপী গড় ক্ষমতা কাৰ্যকাৰিতা ৮৯%। নতুন নিৰ্মাণাধীন অধিকাংশ ৰিএক্টৰ [[Generation III reactor|Generation III]] প্ৰযুক্তিৰ আৰু [[এছিয়া]]ত অৱস্থিত। নিউক্লিয়াৰ শক্তি এটি নিৰাপদ, টেকসই শক্তি উৎস, যি [[কাৰ্বন নিঃসৰণ]] হ্ৰাস কৰে। ই উৎপাদন প্ৰতি ইউনিট শক্তিত মৃত্যুৰ হাৰ বেছি হোৱা অন্য উৎসসমূহ (যেনে কয়লা, খনিজ তৈল, [[প্ৰাকৃতিক গেছ]] আৰু জলবিদ্যুৎ)তকৈ বেছি নিৰাপদ বুলি গণ্য কৰা হয়। "অৰ্থনীতিবিদসকলে অনুমান কৰে যে, প্ৰতিটো নিউক্লিয়াৰ বিদ্যুৎ কেন্দ্ৰে ৮ লক্ষতকৈ অধিক জীৱন-বছৰ (life years) ৰক্ষা কৰিব পাৰে।" <ref>{{Cite web |last=Bailey |first=Ronald |date=2024-11-29 |title=Nuclear energy prevents air pollution and saves lives |url=https://reason.com/2024/11/29/nuclear-power-saves-lives/?utm_medium=reason_email&utm_source=new_at_reason&utm_campaign=reason_brand&utm_content=Joe%20Biden%20Rarely%20Issues%20Pardons%20but%20Made%20an%20Exception%20for%20His%20Son&utm_term=&time=December%202nd,%202024&mpid=38717&mpweb=2534-5108-38717 |access-date=2024-12-05 |website=Reason.com |language=en-US}}</ref> ই [[সেউজ ঘৰুৱা গেছ]] নিঃসৰণ নকৰে, আৰু সাধাৰণ "নবীকৰণযোগ্য" শক্তি উৎসবোৰতকৈ কম [[জীৱনচক্ৰ-কাৰ্বন নিঃসৰণ]] কৰে। তথাপি, নিউক্লিয়াৰ শক্তি লৈ উদ্বেগও আছে। ইয়াৰ [[বিকিৰণ বিপদ]], সম্ভাৱ্য [[নিউক্লিয়াৰ দুৰ্ঘটনা]] (যেনে ২০১১ চনৰ [[ফুকুশিমা নিউক্লিয়াৰ দুৰ্ঘটনা]])ৰ সম্ভাৱনা আৰু উচ্চ খৰচৰ বাবে [[বিৰোধী নিউক্লিয়াৰ আন্দোলন]]য়ে নিউক্লিয়াৰ শক্তিৰ বিৰোধিতা কৰে, আৰু ইয়াক বিকল্প [[টেকসই শক্তি]]ৰ তুলনাত বেছি ব্যয়বহুল বুলি বৰ্ণনা কৰে। 6mhe7obi2lvnj9x1y5wwnoh103gf9ru 517092 517068 2025-06-11T10:56:54Z Kandarpajit Kallol 6257 517092 wikitext text/x-wiki {{পোখালি}}[[File:2011-05-10 18-57-46 Switzerland - Wil crop.jpg|thumb|চুইজাৰলেণ্ডৰ [[লাইবষ্টাট নিউক্লিয়াৰ পাৱাৰ প্লেণ্ট]]]] [[File:Nuclear power generation.svg|thumb|upright=1.6|বিশ্বব্যাপী নিউক্লিয়াৰ পাৱাৰ উৎপাদনৰ বৃদ্ধিৰ গ্ৰাফ]] '''পাৰমাণবিক শক্তি''' বা '''নিউক্লিয়াৰ শক্তি''' হৈছে [[নিউক্লিয়াৰ প্ৰতিক্ৰিয়া]] ব্যৱহাৰ কৰি [[বিদ্যুৎ]] উৎপাদন কৰাৰ পদ্ধতি। নিউক্লিয়াৰ শক্তি [[নিউক্লিয়াৰ ফিছন]], [[নিউক্লিয়াৰ ক্ষয়]] আৰু [[নিউক্লিয়াৰ ফিউজন]]ৰ পৰা লাভ কৰিব পৰা যায়। বৰ্তমানত, নিউক্লিয়াৰ শক্তিৰে উৎপাদিত অধিকাংশ বিদ্যুৎ নিউক্লিয়াৰ ''ফিছন''ৰ জৰিয়তে [[ইউৰেনিয়াম]] আৰু [[প্লুটোনিয়াম]]ৰ [[নিউক্লিয়াৰ বিদ্যুৎ কেন্দ্ৰ]]ত উৎপন্ন হয়। নিউক্লিয়াৰ ''ক্ষয়'' প্ৰক্ৰিয়া কেইটামান বেছিভাগ বিশেষ ক্ষেত্ৰত, যেনে [[ৰেডিঅ’আইছ’ট’প থাৰ্ম’ইলেকট্ৰিক জেনেৰেটৰ]] (RTG) ব্যৱহাৰ কৰা হয়, উদাহৰণস্বৰূপে ''[[ভয়েজাৰ ২]]'' চাংৰ নিৰ্মিত।<ref>{{Cite web |title=Power: Radioisotope Thermoelectric Generators - NASA Science |url=https://science.nasa.gov/planetary-science/programs/radioisotope-power-systems/power-radioisotope-thermoelectric-generators/ |access-date=2024-10-01 |website=science.nasa.gov |date=8 February 2024 |language=en-US}}</ref> [[1950 চনৰ দশক]]ত প্ৰথম নিউক্লিয়াৰ বিদ্যুৎ কেন্দ্ৰ নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল। বিশ্বৰ নিউক্লিয়াৰ স্থাপনক্ষমতা 1970 চনৰ শেষলৈ ১০০ [[গিগাৱাট]]লৈ বৃদ্ধি পালে, আৰু 1980 চনত ৩০০ গিগাৱাট অতিক্ৰম কৰিলে। [[1979]] চনৰ [[থ্ৰী মাইল আইলেণ্ড দুৰ্ঘটনা]] (আমেৰিকা) আৰু [[1986]] চনৰ [[চাৰ্ন’বিল দুৰ্ঘটনা]] (সোভিয়েট ইউনিয়ন)ৰ ফলত নিয়ন্ত্ৰণ কঠোৰ হ’ল আৰু জনসাধাৰণৰ মাজত নিউক্লিয়াৰ শক্তিৰ বিৰুদ্ধে বিপৰীত মনোভাৱ সৃষ্টি হ’ল। [[2023]] চনত নিউক্লিয়াৰ শক্তিৰে ২,৬০২ [[টেৰাৱাট-ঘণ্টা (TWh)]] বিদ্যুৎ উৎপাদন কৰা হৈছিল, যি [[বিশ্ব বিদ্যুৎ উৎপাদন]]ৰ প্ৰায় ৯% আছিল।<ref name="PerformanceReport">{{Cite report |title=World Nuclear Performance Report 2024 |date=2024 |url=https://world-nuclear.org/images/articles/World-Nuclear-Performance-Report-2024.pdf |access-date=2024-11-10 |publisher=World Nuclear Association |pages=3–5}}</ref> ইয়াত [[জলবিদ্যুৎ]]ৰ পাছত দ্বিতীয় বৃহত্তম [[কম-কাৰ্বন শক্তি উৎস]] হিচাপে গণ্য কৰা হয়। {{As of|2024|11|post=}}, বিশ্বত [[নিউক্লিয়াৰ ৰিএক্টৰৰ তালিকা|৪১৫টা বেসামৰিক নিউক্লিয়াৰ ৰিএক্টৰ]] আছে, যাৰ মিলিত ক্ষমতা ৩৭৪ গিগাৱাট।<ref name=":3">{{Cite web |title=Power Reactor Information System |url=https://pris.iaea.org/pris/home.aspx |access-date=2024-11-10 |publisher=International Atomic Energy Agency }}</ref> ইয়াৰ ভিতৰত ৬৬টা নিৰ্মাণাধীন আৰু ৮৭টা পৰিকল্পিত (মিলিতভাৱে ক্ৰমে ৭২ গিগাৱাট আৰু ৮৪ গিগাৱাট)।<ref name="WNA" /> [[মাৰ্কিন যুক্তৰাষ্ট্ৰ]]ৰ নিউক্লিয়াৰ ৰিএক্টৰবোৰৰ সংখ্যা আটাইতকৈ বেছি, যি বছৰি প্ৰায় ৮০০ TWh কম-কাৰ্বন বিদ্যুৎ উৎপাদন কৰে আৰু ইয়াৰ গড় [[ক্ষমতা কাৰ্যকাৰিতা (capacity factor)]] ৯২%। বিশ্বব্যাপী গড় ক্ষমতা কাৰ্যকাৰিতা ৮৯%। নতুন নিৰ্মাণাধীন অধিকাংশ ৰিএক্টৰ [[Generation III reactor|Generation III]] প্ৰযুক্তিৰ আৰু [[এছিয়া]]ত অৱস্থিত। নিউক্লিয়াৰ শক্তি এটি নিৰাপদ, টেকসই শক্তি উৎস, যি [[কাৰ্বন নিঃসৰণ]] হ্ৰাস কৰে। ই উৎপাদন প্ৰতি ইউনিট শক্তিত মৃত্যুৰ হাৰ বেছি হোৱা অন্য উৎসসমূহ (যেনে কয়লা, খনিজ তৈল, [[প্ৰাকৃতিক গেছ]] আৰু জলবিদ্যুৎ)তকৈ বেছি নিৰাপদ বুলি গণ্য কৰা হয়। "অৰ্থনীতিবিদসকলে অনুমান কৰে যে, প্ৰতিটো নিউক্লিয়াৰ বিদ্যুৎ কেন্দ্ৰে ৮ লক্ষতকৈ অধিক জীৱন-বছৰ (life years) ৰক্ষা কৰিব পাৰে।" <ref>{{Cite web |last=Bailey |first=Ronald |date=2024-11-29 |title=Nuclear energy prevents air pollution and saves lives |url=https://reason.com/2024/11/29/nuclear-power-saves-lives/?utm_medium=reason_email&utm_source=new_at_reason&utm_campaign=reason_brand&utm_content=Joe%20Biden%20Rarely%20Issues%20Pardons%20but%20Made%20an%20Exception%20for%20His%20Son&utm_term=&time=December%202nd,%202024&mpid=38717&mpweb=2534-5108-38717 |access-date=2024-12-05 |website=Reason.com |language=en-US}}</ref> ই [[সেউজ ঘৰুৱা গেছ]] নিঃসৰণ নকৰে, আৰু সাধাৰণ "নবীকৰণযোগ্য" শক্তি উৎসবোৰতকৈ কম [[জীৱনচক্ৰ-কাৰ্বন নিঃসৰণ]] কৰে। তথাপি, নিউক্লিয়াৰ শক্তি লৈ উদ্বেগও আছে। ইয়াৰ [[বিকিৰণ বিপদ]], সম্ভাৱ্য [[নিউক্লিয়াৰ দুৰ্ঘটনা]] (যেনে ২০১১ চনৰ [[ফুকুশিমা নিউক্লিয়াৰ দুৰ্ঘটনা]])ৰ সম্ভাৱনা আৰু উচ্চ খৰচৰ বাবে [[বিৰোধী নিউক্লিয়াৰ আন্দোলন]]য়ে নিউক্লিয়াৰ শক্তিৰ বিৰোধিতা কৰে, আৰু ইয়াক বিকল্প [[টেকসই শক্তি]]ৰ তুলনাত বেছি ব্যয়বহুল বুলি বৰ্ণনা কৰে। ==তথ্যসূত্ৰ== 1tyaa2rzdpr0915mckrnlpfms1mg1ur 517093 517092 2025-06-11T10:57:39Z Kandarpajit Kallol 6257 +[[শ্ৰেণী:প্ৰযুক্তি]]; +[[শ্ৰেণী:বিজ্ঞান]] using [[WP:HC|HotCat]] 517093 wikitext text/x-wiki {{পোখালি}}[[File:2011-05-10 18-57-46 Switzerland - Wil crop.jpg|thumb|চুইজাৰলেণ্ডৰ [[লাইবষ্টাট নিউক্লিয়াৰ পাৱাৰ প্লেণ্ট]]]] [[File:Nuclear power generation.svg|thumb|upright=1.6|বিশ্বব্যাপী নিউক্লিয়াৰ পাৱাৰ উৎপাদনৰ বৃদ্ধিৰ গ্ৰাফ]] '''পাৰমাণবিক শক্তি''' বা '''নিউক্লিয়াৰ শক্তি''' হৈছে [[নিউক্লিয়াৰ প্ৰতিক্ৰিয়া]] ব্যৱহাৰ কৰি [[বিদ্যুৎ]] উৎপাদন কৰাৰ পদ্ধতি। নিউক্লিয়াৰ শক্তি [[নিউক্লিয়াৰ ফিছন]], [[নিউক্লিয়াৰ ক্ষয়]] আৰু [[নিউক্লিয়াৰ ফিউজন]]ৰ পৰা লাভ কৰিব পৰা যায়। বৰ্তমানত, নিউক্লিয়াৰ শক্তিৰে উৎপাদিত অধিকাংশ বিদ্যুৎ নিউক্লিয়াৰ ''ফিছন''ৰ জৰিয়তে [[ইউৰেনিয়াম]] আৰু [[প্লুটোনিয়াম]]ৰ [[নিউক্লিয়াৰ বিদ্যুৎ কেন্দ্ৰ]]ত উৎপন্ন হয়। নিউক্লিয়াৰ ''ক্ষয়'' প্ৰক্ৰিয়া কেইটামান বেছিভাগ বিশেষ ক্ষেত্ৰত, যেনে [[ৰেডিঅ’আইছ’ট’প থাৰ্ম’ইলেকট্ৰিক জেনেৰেটৰ]] (RTG) ব্যৱহাৰ কৰা হয়, উদাহৰণস্বৰূপে ''[[ভয়েজাৰ ২]]'' চাংৰ নিৰ্মিত।<ref>{{Cite web |title=Power: Radioisotope Thermoelectric Generators - NASA Science |url=https://science.nasa.gov/planetary-science/programs/radioisotope-power-systems/power-radioisotope-thermoelectric-generators/ |access-date=2024-10-01 |website=science.nasa.gov |date=8 February 2024 |language=en-US}}</ref> [[1950 চনৰ দশক]]ত প্ৰথম নিউক্লিয়াৰ বিদ্যুৎ কেন্দ্ৰ নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল। বিশ্বৰ নিউক্লিয়াৰ স্থাপনক্ষমতা 1970 চনৰ শেষলৈ ১০০ [[গিগাৱাট]]লৈ বৃদ্ধি পালে, আৰু 1980 চনত ৩০০ গিগাৱাট অতিক্ৰম কৰিলে। [[1979]] চনৰ [[থ্ৰী মাইল আইলেণ্ড দুৰ্ঘটনা]] (আমেৰিকা) আৰু [[1986]] চনৰ [[চাৰ্ন’বিল দুৰ্ঘটনা]] (সোভিয়েট ইউনিয়ন)ৰ ফলত নিয়ন্ত্ৰণ কঠোৰ হ’ল আৰু জনসাধাৰণৰ মাজত নিউক্লিয়াৰ শক্তিৰ বিৰুদ্ধে বিপৰীত মনোভাৱ সৃষ্টি হ’ল। [[2023]] চনত নিউক্লিয়াৰ শক্তিৰে ২,৬০২ [[টেৰাৱাট-ঘণ্টা (TWh)]] বিদ্যুৎ উৎপাদন কৰা হৈছিল, যি [[বিশ্ব বিদ্যুৎ উৎপাদন]]ৰ প্ৰায় ৯% আছিল।<ref name="PerformanceReport">{{Cite report |title=World Nuclear Performance Report 2024 |date=2024 |url=https://world-nuclear.org/images/articles/World-Nuclear-Performance-Report-2024.pdf |access-date=2024-11-10 |publisher=World Nuclear Association |pages=3–5}}</ref> ইয়াত [[জলবিদ্যুৎ]]ৰ পাছত দ্বিতীয় বৃহত্তম [[কম-কাৰ্বন শক্তি উৎস]] হিচাপে গণ্য কৰা হয়। {{As of|2024|11|post=}}, বিশ্বত [[নিউক্লিয়াৰ ৰিএক্টৰৰ তালিকা|৪১৫টা বেসামৰিক নিউক্লিয়াৰ ৰিএক্টৰ]] আছে, যাৰ মিলিত ক্ষমতা ৩৭৪ গিগাৱাট।<ref name=":3">{{Cite web |title=Power Reactor Information System |url=https://pris.iaea.org/pris/home.aspx |access-date=2024-11-10 |publisher=International Atomic Energy Agency }}</ref> ইয়াৰ ভিতৰত ৬৬টা নিৰ্মাণাধীন আৰু ৮৭টা পৰিকল্পিত (মিলিতভাৱে ক্ৰমে ৭২ গিগাৱাট আৰু ৮৪ গিগাৱাট)।<ref name="WNA" /> [[মাৰ্কিন যুক্তৰাষ্ট্ৰ]]ৰ নিউক্লিয়াৰ ৰিএক্টৰবোৰৰ সংখ্যা আটাইতকৈ বেছি, যি বছৰি প্ৰায় ৮০০ TWh কম-কাৰ্বন বিদ্যুৎ উৎপাদন কৰে আৰু ইয়াৰ গড় [[ক্ষমতা কাৰ্যকাৰিতা (capacity factor)]] ৯২%। বিশ্বব্যাপী গড় ক্ষমতা কাৰ্যকাৰিতা ৮৯%। নতুন নিৰ্মাণাধীন অধিকাংশ ৰিএক্টৰ [[Generation III reactor|Generation III]] প্ৰযুক্তিৰ আৰু [[এছিয়া]]ত অৱস্থিত। নিউক্লিয়াৰ শক্তি এটি নিৰাপদ, টেকসই শক্তি উৎস, যি [[কাৰ্বন নিঃসৰণ]] হ্ৰাস কৰে। ই উৎপাদন প্ৰতি ইউনিট শক্তিত মৃত্যুৰ হাৰ বেছি হোৱা অন্য উৎসসমূহ (যেনে কয়লা, খনিজ তৈল, [[প্ৰাকৃতিক গেছ]] আৰু জলবিদ্যুৎ)তকৈ বেছি নিৰাপদ বুলি গণ্য কৰা হয়। "অৰ্থনীতিবিদসকলে অনুমান কৰে যে, প্ৰতিটো নিউক্লিয়াৰ বিদ্যুৎ কেন্দ্ৰে ৮ লক্ষতকৈ অধিক জীৱন-বছৰ (life years) ৰক্ষা কৰিব পাৰে।" <ref>{{Cite web |last=Bailey |first=Ronald |date=2024-11-29 |title=Nuclear energy prevents air pollution and saves lives |url=https://reason.com/2024/11/29/nuclear-power-saves-lives/?utm_medium=reason_email&utm_source=new_at_reason&utm_campaign=reason_brand&utm_content=Joe%20Biden%20Rarely%20Issues%20Pardons%20but%20Made%20an%20Exception%20for%20His%20Son&utm_term=&time=December%202nd,%202024&mpid=38717&mpweb=2534-5108-38717 |access-date=2024-12-05 |website=Reason.com |language=en-US}}</ref> ই [[সেউজ ঘৰুৱা গেছ]] নিঃসৰণ নকৰে, আৰু সাধাৰণ "নবীকৰণযোগ্য" শক্তি উৎসবোৰতকৈ কম [[জীৱনচক্ৰ-কাৰ্বন নিঃসৰণ]] কৰে। তথাপি, নিউক্লিয়াৰ শক্তি লৈ উদ্বেগও আছে। ইয়াৰ [[বিকিৰণ বিপদ]], সম্ভাৱ্য [[নিউক্লিয়াৰ দুৰ্ঘটনা]] (যেনে ২০১১ চনৰ [[ফুকুশিমা নিউক্লিয়াৰ দুৰ্ঘটনা]])ৰ সম্ভাৱনা আৰু উচ্চ খৰচৰ বাবে [[বিৰোধী নিউক্লিয়াৰ আন্দোলন]]য়ে নিউক্লিয়াৰ শক্তিৰ বিৰোধিতা কৰে, আৰু ইয়াক বিকল্প [[টেকসই শক্তি]]ৰ তুলনাত বেছি ব্যয়বহুল বুলি বৰ্ণনা কৰে। ==তথ্যসূত্ৰ== [[শ্ৰেণী:প্ৰযুক্তি]] [[শ্ৰেণী:বিজ্ঞান]] gs2mb1pni5cwi8n9hb8oqn7fh49ooic 517094 517093 2025-06-11T10:59:32Z Kandarpajit Kallol 6257 517094 wikitext text/x-wiki {{পোখালি}}[[File:2011-05-10 18-57-46 Switzerland - Wil crop.jpg|thumb|[[চুইজাৰলেণ্ড]]ৰ লাইবষ্টাট নিউক্লিয়াৰ পাৱাৰ প্লেণ্ট]] [[File:Nuclear power generation.svg|thumb|upright=1.6|বিশ্বব্যাপী নিউক্লিয়াৰ পাৱাৰ উৎপাদনৰ বৃদ্ধিৰ গ্ৰাফ]] '''পাৰমাণবিক শক্তি''' বা '''নিউক্লিয়াৰ শক্তি''' হৈছে [[নিউক্লিয়াৰ প্ৰতিক্ৰিয়া]] ব্যৱহাৰ কৰি [[বিদ্যুৎ]] উৎপাদন কৰাৰ পদ্ধতি। নিউক্লিয়াৰ শক্তি [[নিউক্লিয়াৰ ফিছন]], [[নিউক্লিয়াৰ ক্ষয়]] আৰু [[নিউক্লিয়াৰ ফিউজন]]ৰ পৰা লাভ কৰিব পৰা যায়। বৰ্তমানত, নিউক্লিয়াৰ শক্তিৰে উৎপাদিত অধিকাংশ বিদ্যুৎ নিউক্লিয়াৰ ''ফিছন''ৰ জৰিয়তে [[ইউৰেনিয়াম]] আৰু [[প্লুটোনিয়াম]]ৰ [[নিউক্লিয়াৰ বিদ্যুৎ কেন্দ্ৰ]]ত উৎপন্ন হয়। নিউক্লিয়াৰ ''ক্ষয়'' প্ৰক্ৰিয়া কেইটামান বেছিভাগ বিশেষ ক্ষেত্ৰত, যেনে [[ৰেডিঅ’আইছ’ট’প থাৰ্ম’ইলেকট্ৰিক জেনেৰেটৰ]] (RTG) ব্যৱহাৰ কৰা হয়, উদাহৰণস্বৰূপে ''[[ভয়েজাৰ ২]]'' চাংৰ নিৰ্মিত।<ref>{{Cite web |title=Power: Radioisotope Thermoelectric Generators - NASA Science |url=https://science.nasa.gov/planetary-science/programs/radioisotope-power-systems/power-radioisotope-thermoelectric-generators/ |access-date=2024-10-01 |website=science.nasa.gov |date=8 February 2024 |language=en-US}}</ref> ১৯৫০ চনৰ দশকত প্ৰথম নিউক্লিয়াৰ বিদ্যুৎ কেন্দ্ৰ নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল। বিশ্বৰ নিউক্লিয়াৰ স্থাপনক্ষমতা ১৯৭০ চনৰ শেষলৈ ১০০ [[গিগাৱাট]]লৈ বৃদ্ধি পালে, আৰু ১৯৮০ চনত ৩০০ গিগাৱাট অতিক্ৰম কৰিলে। ১৯৭৯ চনৰ [[থ্ৰী মাইল আইলেণ্ড দুৰ্ঘটনা]] (আমেৰিকা) আৰু [[1986]] চনৰ [[চাৰ্ন’বিল দুৰ্ঘটনা]] (সোভিয়েট ইউনিয়ন)ৰ ফলত নিয়ন্ত্ৰণ কঠোৰ হ’ল আৰু জনসাধাৰণৰ মাজত নিউক্লিয়াৰ শক্তিৰ বিৰুদ্ধে বিপৰীত মনোভাৱ সৃষ্টি হ’ল। [[2023]] চনত নিউক্লিয়াৰ শক্তিৰে ২,৬০২ [[টেৰাৱাট-ঘণ্টা (TWh)]] বিদ্যুৎ উৎপাদন কৰা হৈছিল, যি [[বিশ্ব বিদ্যুৎ উৎপাদন]]ৰ প্ৰায় ৯% আছিল।<ref name="PerformanceReport">{{Cite report |title=World Nuclear Performance Report 2024 |date=2024 |url=https://world-nuclear.org/images/articles/World-Nuclear-Performance-Report-2024.pdf |access-date=2024-11-10 |publisher=World Nuclear Association |pages=3–5}}</ref> ইয়াত [[জলবিদ্যুৎ]]ৰ পাছত দ্বিতীয় বৃহত্তম [[কম-কাৰ্বন শক্তি উৎস]] হিচাপে গণ্য কৰা হয়। {{As of|2024|11|post=}}, বিশ্বত [[নিউক্লিয়াৰ ৰিএক্টৰৰ তালিকা|৪১৫টা বেসামৰিক নিউক্লিয়াৰ ৰিএক্টৰ]] আছে, যাৰ মিলিত ক্ষমতা ৩৭৪ গিগাৱাট।<ref name=":3">{{Cite web |title=Power Reactor Information System |url=https://pris.iaea.org/pris/home.aspx |access-date=2024-11-10 |publisher=International Atomic Energy Agency }}</ref> ইয়াৰ ভিতৰত ৬৬টা নিৰ্মাণাধীন আৰু ৮৭টা পৰিকল্পিত (মিলিতভাৱে ক্ৰমে ৭২ গিগাৱাট আৰু ৮৪ গিগাৱাট)।<ref name="WNA" /> [[মাৰ্কিন যুক্তৰাষ্ট্ৰ]]ৰ নিউক্লিয়াৰ ৰিএক্টৰবোৰৰ সংখ্যা আটাইতকৈ বেছি, যি বছৰি প্ৰায় ৮০০ TWh কম-কাৰ্বন বিদ্যুৎ উৎপাদন কৰে আৰু ইয়াৰ গড় [[ক্ষমতা কাৰ্যকাৰিতা (capacity factor)]] ৯২%। বিশ্বব্যাপী গড় ক্ষমতা কাৰ্যকাৰিতা ৮৯%। নতুন নিৰ্মাণাধীন অধিকাংশ ৰিএক্টৰ [[Generation III reactor|Generation III]] প্ৰযুক্তিৰ আৰু [[এছিয়া]]ত অৱস্থিত। নিউক্লিয়াৰ শক্তি এটি নিৰাপদ, টেকসই শক্তি উৎস, যি [[কাৰ্বন নিঃসৰণ]] হ্ৰাস কৰে। ই উৎপাদন প্ৰতি ইউনিট শক্তিত মৃত্যুৰ হাৰ বেছি হোৱা অন্য উৎসসমূহ (যেনে কয়লা, খনিজ তৈল, [[প্ৰাকৃতিক গেছ]] আৰু জলবিদ্যুৎ)তকৈ বেছি নিৰাপদ বুলি গণ্য কৰা হয়। "অৰ্থনীতিবিদসকলে অনুমান কৰে যে, প্ৰতিটো নিউক্লিয়াৰ বিদ্যুৎ কেন্দ্ৰে ৮ লক্ষতকৈ অধিক জীৱন-বছৰ (life years) ৰক্ষা কৰিব পাৰে।" <ref>{{Cite web |last=Bailey |first=Ronald |date=2024-11-29 |title=Nuclear energy prevents air pollution and saves lives |url=https://reason.com/2024/11/29/nuclear-power-saves-lives/?utm_medium=reason_email&utm_source=new_at_reason&utm_campaign=reason_brand&utm_content=Joe%20Biden%20Rarely%20Issues%20Pardons%20but%20Made%20an%20Exception%20for%20His%20Son&utm_term=&time=December%202nd,%202024&mpid=38717&mpweb=2534-5108-38717 |access-date=2024-12-05 |website=Reason.com |language=en-US}}</ref> ই [[সেউজ ঘৰুৱা গেছ]] নিঃসৰণ নকৰে, আৰু সাধাৰণ "নবীকৰণযোগ্য" শক্তি উৎসবোৰতকৈ কম [[জীৱনচক্ৰ-কাৰ্বন নিঃসৰণ]] কৰে। তথাপি, নিউক্লিয়াৰ শক্তি লৈ উদ্বেগও আছে। ইয়াৰ [[বিকিৰণ বিপদ]], সম্ভাৱ্য [[নিউক্লিয়াৰ দুৰ্ঘটনা]] (যেনে ২০১১ চনৰ [[ফুকুশিমা নিউক্লিয়াৰ দুৰ্ঘটনা]])ৰ সম্ভাৱনা আৰু উচ্চ খৰচৰ বাবে [[বিৰোধী নিউক্লিয়াৰ আন্দোলন]]য়ে নিউক্লিয়াৰ শক্তিৰ বিৰোধিতা কৰে, আৰু ইয়াক বিকল্প [[টেকসই শক্তি]]ৰ তুলনাত বেছি ব্যয়বহুল বুলি বৰ্ণনা কৰে। ==তথ্যসূত্ৰ== [[শ্ৰেণী:প্ৰযুক্তি]] [[শ্ৰেণী:বিজ্ঞান]] io4ooqlcnn74mkxxeibpqv0gd7tzszo 517096 517094 2025-06-11T11:06:14Z Kandarpajit Kallol 6257 517096 wikitext text/x-wiki {{পোখালি}}[[File:2011-05-10 18-57-46 Switzerland - Wil crop.jpg|thumb|[[চুইজাৰলেণ্ড]]ৰ লাইবষ্টাট নিউক্লিয়াৰ পাৱাৰ প্লেণ্ট]] [[File:Nuclear power generation.svg|thumb|upright=1.6|বিশ্বব্যাপী নিউক্লিয়াৰ পাৱাৰ উৎপাদনৰ বৃদ্ধিৰ গ্ৰাফ]] '''পাৰমাণবিক শক্তি''' বা '''নিউক্লিয়াৰ শক্তি''' হৈছে নিউক্লিয়াৰ প্ৰতিক্ৰিয়া ব্যৱহাৰ কৰি [[বিদ্যুৎ]] উৎপাদন কৰাৰ পদ্ধতি। নিউক্লিয়াৰ শক্তি নিউক্লিয়াৰ ফিছন, নিউক্লিয়াৰ ক্ষয় আৰু নিউক্লিয়াৰ ফিউজনৰ পৰা লাভ কৰিব পৰা যায়। বৰ্তমানত, নিউক্লিয়াৰ শক্তিৰে উৎপাদিত অধিকাংশ বিদ্যুৎ নিউক্লিয়াৰ ''ফিছন''ৰ জৰিয়তে ইউৰেনিয়াম আৰু প্লুটোনিয়ামৰ নিউক্লিয়াৰ বিদ্যুৎ কেন্দ্ৰত উৎপন্ন হয়। নিউক্লিয়াৰ ''ক্ষয়'' প্ৰক্ৰিয়া কেইটামান বেছিভাগ বিশেষ ক্ষেত্ৰত, যেনে ৰেডিঅ’আইছ’ট’প থাৰ্ম’ইলেকট্ৰিক জেনেৰেটৰ (RTG) ব্যৱহাৰ কৰা হয়, উদাহৰণস্বৰূপে ''ভয়েজাৰ ২'' চাঙৰ দ্বাৰা নিৰ্মিত।<ref>{{Cite web |title=Power: Radioisotope Thermoelectric Generators - NASA Science |url=https://science.nasa.gov/planetary-science/programs/radioisotope-power-systems/power-radioisotope-thermoelectric-generators/ |access-date=2024-10-01 |website=science.nasa.gov |date=8 February 2024 |language=en-US}}</ref> ১৯৫০ চনৰ দশকত প্ৰথম নিউক্লিয়াৰ বিদ্যুৎ কেন্দ্ৰ নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল। বিশ্বৰ নিউক্লিয়াৰ স্থাপনক্ষমতা ১৯৭০ চনৰ শেষলৈ ১০০ গিগাৱাটলৈ বৃদ্ধি পালে, আৰু ১৯৮০ চনত ৩০০ গিগাৱাট অতিক্ৰম কৰিলে। ১৯৭৯ চনৰ থ্ৰী মাইল আইলেণ্ড দুৰ্ঘটনা ([[আমেৰিকা]]) আৰু ১৯৮৬ চনৰ চাৰ্ন’বিল দুৰ্ঘটনা (চোভিয়েট ইউনিয়ন)ৰ ফলত নিয়ন্ত্ৰণ কঠোৰ হ’ল আৰু জনসাধাৰণৰ মাজত নিউক্লিয়াৰ শক্তিৰ বিৰুদ্ধে বিপৰীত মনোভাৱ সৃষ্টি হ’ল। [[২০২৩]] চনত নিউক্লিয়াৰ শক্তিৰে ২,৬০২ টেৰাৱাট-ঘণ্টা (TWh) বিদ্যুৎ উৎপাদন কৰা হৈছিল, যি বিশ্ব [[বিদ্যুৎ উৎপাদন]]ৰ প্ৰায় ৯% আছিল।<ref name="PerformanceReport">{{Cite report |title=World Nuclear Performance Report 2024 |date=2024 |url=https://world-nuclear.org/images/articles/World-Nuclear-Performance-Report-2024.pdf |access-date=2024-11-10 |publisher=World Nuclear Association |pages=3–5}}</ref> ইয়াত [[জলবিদ্যুৎ]]ৰ পাছত দ্বিতীয় বৃহত্তম কম-কাৰ্বন শক্তি উৎস হিচাপে গণ্য কৰা হয়। {{As of|2024|11|post=}}, বিশ্বত ৪১৫টা অসামৰিক নিউক্লিয়াৰ ৰিএক্টৰ আছে, যাৰ মিলিত ক্ষমতা ৩৭৪ গিগাৱাট।<ref name=":3">{{Cite web |title=Power Reactor Information System |url=https://pris.iaea.org/pris/home.aspx |access-date=2024-11-10 |publisher=International Atomic Energy Agency }}</ref> ইয়াৰ ভিতৰত ৬৬টা নিৰ্মাণাধীন আৰু ৮৭টা পৰিকল্পিত (মিলিতভাৱে ক্ৰমে ৭২ গিগাৱাট আৰু ৮৪ গিগাৱাট)।<ref name="WNA" /> [[মাৰ্কিন যুক্তৰাষ্ট্ৰ]]ৰ নিউক্লিয়াৰ ৰিএক্টৰবোৰৰ সংখ্যা আটাইতকৈ বেছি, যি বছৰি প্ৰায় ৮০০ TWh কম-কাৰ্বন বিদ্যুৎ উৎপাদন কৰে আৰু ইয়াৰ গড় ক্ষমতা কাৰ্যকাৰিতা ৯২%। বিশ্বব্যাপী গড় ক্ষমতা কাৰ্যকাৰিতা ৮৯%। নতুন নিৰ্মাণাধীন অধিকাংশ ৰিএক্টৰ Generation III প্ৰযুক্তিৰ আৰু [[এছিয়া]]ত অৱস্থিত। নিউক্লিয়াৰ শক্তি এটি নিৰাপদ, টেকসই শক্তি উৎস, যি [[কাৰ্বন]] নিঃসৰণ হ্ৰাস কৰে। ই উৎপাদন প্ৰতি ইউনিট শক্তিত মৃত্যুৰ হাৰ বেছি হোৱা অন্য উৎসসমূহ (যেনে [[কয়লা]], [[খনিজ তেল]], [[প্ৰাকৃতিক গেছ]] আৰু জলবিদ্যুততকৈ বেছি নিৰাপদ বুলি গণ্য কৰা হয়। "[[অৰ্থনীতি]]বিদসকলে অনুমান কৰে যে, প্ৰতিটো নিউক্লিয়াৰ বিদ্যুৎ কেন্দ্ৰে ৮ লক্ষতকৈ অধিক জীৱন-বছৰ (life years) ৰক্ষা কৰিব পাৰে।" <ref>{{Cite web |last=Bailey |first=Ronald |date=2024-11-29 |title=Nuclear energy prevents air pollution and saves lives |url=https://reason.com/2024/11/29/nuclear-power-saves-lives/?utm_medium=reason_email&utm_source=new_at_reason&utm_campaign=reason_brand&utm_content=Joe%20Biden%20Rarely%20Issues%20Pardons%20but%20Made%20an%20Exception%20for%20His%20Son&utm_term=&time=December%202nd,%202024&mpid=38717&mpweb=2534-5108-38717 |access-date=2024-12-05 |website=Reason.com |language=en-US}}</ref> ই সেউজ ঘৰুৱা গেছ নিঃসৰণ নকৰে, আৰু সাধাৰণ "নবীকৰণযোগ্য" শক্তি উৎসবোৰতকৈ কম জীৱনচক্ৰ-কাৰ্বন নিঃসৰণ কৰে। তথাপি, নিউক্লিয়াৰ শক্তি লৈ উদ্বেগও আছে। ইয়াৰ বিকিৰণ বিপদ, সম্ভাৱ্য [[নিউক্লিয়াৰ দুৰ্ঘটনা]] (যেনে ২০১১ চনৰ [[ফুকুশিমা নিউক্লিয়াৰ দুৰ্ঘটনা]])ৰ সম্ভাৱনা আৰু উচ্চ খৰচৰ বাবে বিৰোধী নিউক্লিয়াৰ আন্দোলনে নিউক্লিয়াৰ শক্তিৰ বিৰোধিতা কৰে, আৰু ইয়াক বিকল্প টেকসই শক্তিৰ তুলনাত বেছি ব্যয়বহুল বুলি বৰ্ণনা কৰে। ==তথ্যসূত্ৰ== [[শ্ৰেণী:প্ৰযুক্তি]] [[শ্ৰেণী:বিজ্ঞান]] ifoz523091q4zuqiqo4ebsdj82gohzf 0 122632 517057 2025-06-11T10:24:53Z Human Anubhav 45073 নতুন পৃষ্ঠা: [[চিত্ৰ:Missile and Space Gallery overview at the USAF National Museum.jpg|thumb|[[যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ বিমান সেনা ৰাষ্ট্ৰীয় সংগ্ৰহালয়]]ত থকা আমেৰিকাৰ নিউক্লিয়াৰ [[আন্তঃমহাদেশীয় বেলাছ্টিক ক্ষেপণাস্ত্ৰ]]ৰ এক সন্নিৱিষ্ট সাঁ... 517057 wikitext text/x-wiki [[চিত্ৰ:Missile and Space Gallery overview at the USAF National Museum.jpg|thumb|[[যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ বিমান সেনা ৰাষ্ট্ৰীয় সংগ্ৰহালয়]]ত থকা আমেৰিকাৰ নিউক্লিয়াৰ [[আন্তঃমহাদেশীয় বেলাছ্টিক ক্ষেপণাস্ত্ৰ]]ৰ এক সন্নিৱিষ্ট সাঁজ। '''ওপৰৰ বাঁওফালৰ পৰা ঘড়ীৰ কাঁইটৰ দিশে:''' [[PGM-17 Thor]], [[LGM-25C Titan II]], [[HGM-25A Titan I]], [[Thor-Agena]], [[LGM-30G Minuteman III]], [[LGM-118 Peacekeeper]], LGM-30A/B/F Minuteman I or II, [[PGM-19 Jupiter]]]] {{নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ}} {{বিধ্বংসী অস্ত্ৰ}} '''নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ'''{{efn|'''আটম বম্ব''', '''আটমিক বম্ব''', '''নিউক্লিয়াৰ বম্ব''', বা '''নিউক্লিয়াৰ ৱাৰহেড''' হিচাপে জনাজাত; আনুষ্ঠানিকভাৱে '''এ-বম্ব''' বা '''নিউক''' বুলি কোৱা হয়}} এটা [[বিস্ফোৰক উপকৰণ]] যিয়ে [[নিউক্লিয়াৰ প্ৰতিক্ৰিয়া]] — [[নিউক্লিয়াৰ বিভাজন|বিভাজন]] (ফিছন বা এটমিক বম্ব), অথবা বিভাজন আৰু [[নিউক্লিয়াৰ সংযুক্তিকৰণ|সংযুক্তিকৰণ]]ৰ ([[তাপ নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ]]{{efn|জনপ্ৰিয়ভাৱে '''এইচ-বম্ব''' হিচাপে জনাজাত}}) সংমিশ্ৰণৰ জৰিয়তে উৎপন্ন [[নিউক্লিয়াৰ বিস্ফোৰণ]]ৰ পৰা ইয়াৰ বিধ্বংসী শক্তি আহৰণ কৰে। এই দুয়ো ধৰণৰ বম্বে তুলনামূলকভাৱে অতি অলপ [[দ্রব্য]]ৰ পৰা বিপুল [[শক্তি]] উলিয়ায়। নিউক্লিয়াৰ বম্বৰ [[নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰৰ উত্পাদনক্ষমতা|উত্পাদনক্ষমতা]] ১০ টন (উদাহৰণ: [[W54]])ৰ পৰা ৫০ মেগাটন (উদাহৰণ: [[Tsar Bomba]]; [[টিএনটি সমতুল্য]] চাওক) লৈ বিস্তৃত। কিলোটনৰ ঘাটিত উত্পাদনক্ষমতা থকা বম্বেও এখন চহৰ ধ্বংস কৰিবলৈ সক্ষম। [[তাপ নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ|তাপ নিউক্লিয়াৰ বম্ব]] যিয়ে মাত্ৰ {{convert|600|lb|kg|sigfig=2}} ওজনৰ, তাকেও ১.২ মেগাটন TNT (৫.০ [[পেটাজুল|PJ]]) সমতুল্য শক্তি উলিয়াব পাৰে।<ref name=nukearc>{{cite web |first=Carey |last=Sublette |url=http://nuclearweaponarchive.org/Usa/Weapons/Allbombs.html |title=Complete List of All U.S. Nuclear Weapons |website=Nuclear weapon archive |date=12 June 2020 |access-date=2021-03-18}}</ref> বিস্ফোৰণৰ উপৰিও, নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰৰ [[নিউক্লিয়াৰ বিস্ফোৰণৰ প্ৰভাৱ|প্ৰভাৱসমূহ]]ত [[অগ্নিঝড়]], অতি তীব্ৰ [[তাপীয় বিকিৰণ]], [[আয়নিত বিকিৰণ]], [[নিউক্লিয়াৰ ফলআউট|পৰমাণু ধূলিকণা]], [[নিউক্লিয়াৰ ইএমপি|বৈদ্যুতিক চুম্বকীয় প্ৰৱাহ (ইএমপি)]], আৰু [[ৰাডাৰ ব্লেকআউট]] অন্তর্ভুক্ত। প্ৰথম নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰসমূহ [[দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধ]]ৰ সময় [[মেনহাটন প্ৰকল্প]]ৰ অধীনত [[মিত্র শক্তি|মিত্রবাহিনীয়ে]] উন্নয়ন কৰিছিল। ইহঁতৰ নিৰ্মাণৰ বাবে এখন বৃহৎ বৈজ্ঞানিক আৰু উদ্যোগিক সংস্থাপন প্ৰয়োজন হয়, বিশেষকৈ [[বিভাজনযোগ্য বস্তু]] উৎপাদনৰ ক্ষেত্ৰত, যি হয় [[নিউক্লিয়াৰ ৰিয়েক্টৰ]] আৰু [[নিউক্লিয়াৰ প্ৰসেছিং]]ৰ জৰিয়তে, অথবা [[ইউৰেনিয়াম সমৃদ্ধিকৰণ]] প্ৰযুক্তিৰ মাধ্যমে। নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ যুদ্ধত মাত্ৰ দুবাৰ ব্যৱহাৰ কৰা হৈছিল, ১৯৪৫ চনত [[হিৰোশিমা আৰু নাগাছাকি]]ত [[মার্কিন যুক্তৰাষ্ট্ৰ|মার্কিন যুক্তৰাষ্ট্ৰে]] [[জাপান]]ৰ ওপৰত ব্যৱহাৰ কৰিছিল। নিউক্লিয়াৰ [[অবিশ্বাস আৰু ভয়ৰ নীতি]], বিশেষকৈ [[পারস্পৰিক নিশ্চয় বিধ্বংস|মিউচুৱেলি এস্যুৰ্ড ডিজ্ট্ৰাকচন (MAD)]]ৰ ভিত্তিত, [[নিউক্লিয়াৰ যুদ্ধ]] ৰোধৰ এক কৌশল ৰূপে বিবেচিত। [[ঠাণ্ডা যুদ্ধ]]কালত নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ আৰু ইয়াৰ বাহক ব্যৱস্থাৰ বাবে [[নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ প্ৰতিযোগিতা]] এটা গুৰুত্বপূৰ্ণ দিশ আছিল। [[কৌশলগত নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ]]ৰ লক্ষ্য সাধাৰণতে নাগৰিক, উদ্যোগিক, আৰু সামৰিক অবকাঠামো হয়; আৰু [[কেৱল সামৰিক ক্ষেত্ৰত ব্যৱহাৰযোগ্য নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ|টেকটিকেল নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ]] যুদ্ধক্ষেত্ৰত ব্যৱহাৰৰ বাবে উদ্দিষ্ট। কৌশলগত অস্ত্ৰই [[আন্তঃমহাদেশীয় বেলাছ্টিক ক্ষেপণাস্ত্ৰ]], [[ডুবন্ত জাহাজৰ পৰা প্ৰক্ষিপ্ত ক্ষেপণাস্ত্ৰ]], আৰু [[কৌশলগত বম্বাৰ|নিউক্লিয়াৰ বম্বাৰ]]ৰ উন্নয়ন ঘটাইছিল, যাক একেলগে [[নিউক্লিয়াৰ ত্ৰয়ী]] (nuclear triad) বোলা হয়। টেকটিকেল অস্ত্ৰৰ অন্তৰ্গত হৈছিল সৰু পাল্লাৰ স্থল, বায়ু, আৰু জলযানৰ পৰা নিক্ষেপযোগ্য ক্ষেপণাস্ত্ৰ, [[নিউক্লিয়াৰ কামান]], [[অ্যাটমিক ধ্বংস মুনিসন|আটমিক ডেমোলিশন মুনিশন]], [[নিউক্লিয়াৰ টৰ্পেডো]], আৰু [[নিউক্লিয়াৰ গভীৰতা বোমা]], যদিও এইবোৰৰ প্ৰাসংগিকতা ঠাণ্ডা যুদ্ধৰ অন্ত পৰাৰ পিছত হ্ৰাস পাইছে। {{As of|2025}}, [[নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ থকা ৰাষ্ট্ৰৰ তালিকা|নউটা দেশ]]ৰ নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ আৰু ইয়াৰ বাহক ব্যৱস্থা আছে, আৰু ছয়টাই [[নিউক্লিয়াৰ অংশীদাৰীতা]] চুক্তিত অংশগ্ৰহণ কৰিছে। নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ [[বিধ্বংসী অস্ত্ৰ]] হিচাপে গণ্য, আৰু ইয়াৰ নিয়ন্ত্ৰণ [[আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় নিৰাপত্তা]]ৰ এটা মুখ্য দিশ, যাৰ উদ্দেশ্য [[নিউক্লিয়াৰ বিস্তাৰ|প্ৰসাৰণ ৰোধ]], [[অস্ত্ৰ নিয়ন্ত্ৰণ|সংখ্যা হ্ৰাস]], অথবা [[নিউক্লিয়াৰ নিরস্ত্রীকৰণ|সম্পূৰ্ণ নিৰস্ত্রীকৰণ]]। মুখ্য আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় চুক্তি আৰু সংগঠনৰ ভিতৰত আছে: [[নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ বিস্তাৰ ৰোধ চুক্তি]], [[সম্পূৰ্ণ নিউক্লিয়াৰ পৰীক্ষা নিষিদ্ধ চুক্তি]] আৰু ইয়াৰ [[সংগঠন]], [[আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় আণৱিক শক্তি সংস্থা]], [[নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ নিষিদ্ধকৰণ চুক্তি]], আৰু [[নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ মুক্ত অঞ্চল]]। [[নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ পৰীক্ষা]] উন্নয়ন আৰু প্ৰভাৱ অধ্যয়নৰ বাবে কৰা হয়। ১৯৪৫ ৰ পৰা ২০১৭ পৰ্যন্ত ২০০০তকৈ অধিক পৰীক্ষা কৰা হৈছে। যিসকল দেশই পৰীক্ষা বন্ধ কৰিছে, সিহঁতে সাধাৰণতে [[বিজ্ঞান-ভিত্তিক অস্ত্ৰ সংৰক্ষণ]] নীতি গ্ৰহণ কৰে। b8gttohfmbm7d5hxxfo0bua698rbl98 517071 517057 2025-06-11T10:37:30Z Kandarpajit Kallol 6257 [[ৱিকিপিডিয়া:লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰক|লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰকৰ]] সহায়ত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰণ কৰা হ’ল। 517071 wikitext text/x-wiki [[চিত্ৰ:Missile and Space Gallery overview at the USAF National Museum.jpg|thumb|[[যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ বিমান সেনা ৰাষ্ট্ৰীয় সংগ্ৰহালয়]]ত থকা আমেৰিকাৰ নিউক্লিয়াৰ [[আন্তঃমহাদেশীয় বেলাছ্টিক ক্ষেপণাস্ত্ৰ]]ৰ এক সন্নিৱিষ্ট সাঁজ। '''ওপৰৰ বাঁওফালৰ পৰা ঘড়ীৰ কাঁইটৰ দিশে:''' [[PGM-17 Thor]], [[LGM-25C Titan II]], [[HGM-25A Titan I]], [[Thor-Agena]], [[LGM-30G Minuteman III]], [[LGM-118 Peacekeeper]], LGM-30A/B/F Minuteman I or II, [[PGM-19 Jupiter]]]] {{নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ}} {{বিধ্বংসী অস্ত্ৰ}} '''নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ'''{{efn|'''আটম বম্ব''', '''আটমিক বম্ব''', '''নিউক্লিয়াৰ বম্ব''', বা '''নিউক্লিয়াৰ ৱাৰহেড''' হিচাপে জনাজাত; আনুষ্ঠানিকভাৱে '''এ-বম্ব''' বা '''নিউক''' বুলি কোৱা হয়}} এটা [[বিস্ফোৰক উপকৰণ]] যিয়ে [[নিউক্লিয়াৰ প্ৰতিক্ৰিয়া]] — [[নিউক্লিয়াৰ বিভাজন|বিভাজন]] (ফিছন বা এটমিক বম্ব), অথবা বিভাজন আৰু [[নিউক্লিয়াৰ সংযুক্তিকৰণ|সংযুক্তিকৰণ]]ৰ ([[তাপ নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ]]{{efn|জনপ্ৰিয়ভাৱে '''এইচ-বম্ব''' হিচাপে জনাজাত}}) সংমিশ্ৰণৰ জৰিয়তে উৎপন্ন [[নিউক্লিয়াৰ বিস্ফোৰণ]]ৰ পৰা ইয়াৰ বিধ্বংসী শক্তি আহৰণ কৰে। এই দুয়ো ধৰণৰ বম্বে তুলনামূলকভাৱে অতি অলপ [[দ্ৰব্য]]ৰ পৰা বিপুল [[শক্তি]] উলিয়ায়। নিউক্লিয়াৰ বম্বৰ [[নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰৰ উত্পাদনক্ষমতা|উত্পাদনক্ষমতা]] ১০ টন (উদাহৰণ: [[W54]])ৰ পৰা ৫০ মেগাটন (উদাহৰণ: [[Tsar Bomba]]; [[টিএনটি সমতুল্য]] চাওক) লৈ বিস্তৃত। কিলোটনৰ ঘাটিত উত্পাদনক্ষমতা থকা বম্বেও এখন চহৰ ধ্বংস কৰিবলৈ সক্ষম। [[তাপ নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ|তাপ নিউক্লিয়াৰ বম্ব]] যিয়ে মাত্ৰ {{convert|600|lb|kg|sigfig=2}} ওজনৰ, তাকেও ১.২ মেগাটন TNT (৫.০ [[পেটাজুল|PJ]]) সমতুল্য শক্তি উলিয়াব পাৰে।<ref name=nukearc>{{cite web |first=Carey |last=Sublette |url=http://nuclearweaponarchive.org/Usa/Weapons/Allbombs.html |title=Complete List of All U.S. Nuclear Weapons |website=Nuclear weapon archive |date=12 June 2020 |access-date=2021-03-18}}</ref> বিস্ফোৰণৰ উপৰিও, নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰৰ [[নিউক্লিয়াৰ বিস্ফোৰণৰ প্ৰভাৱ|প্ৰভাৱসমূহ]]ত [[অগ্নিঝড়]], অতি তীব্ৰ [[তাপীয় বিকিৰণ]], [[আয়নিত বিকিৰণ]], [[নিউক্লিয়াৰ ফলআউট|পৰমাণু ধূলিকণা]], [[নিউক্লিয়াৰ ইএমপি|বৈদ্যুতিক চুম্বকীয় প্ৰৱাহ (ইএমপি)]], আৰু [[ৰাডাৰ ব্লেকআউট]] অন্তৰ্ভুক্ত। প্ৰথম নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰসমূহ [[দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধ]]ৰ সময় [[মেনহাটন প্ৰকল্প]]ৰ অধীনত [[মিত্ৰ শক্তি|মিত্ৰবাহিনীয়ে]] উন্নয়ন কৰিছিল। ইহঁতৰ নিৰ্মাণৰ বাবে এখন বৃহৎ বৈজ্ঞানিক আৰু উদ্যোগিক সংস্থাপন প্ৰয়োজন হয়, বিশেষকৈ [[বিভাজনযোগ্য বস্তু]] উৎপাদনৰ ক্ষেত্ৰত, যি হয় [[নিউক্লিয়াৰ ৰিয়েক্টৰ]] আৰু [[নিউক্লিয়াৰ প্ৰসেছিং]]ৰ জৰিয়তে, অথবা [[ইউৰেনিয়াম সমৃদ্ধিকৰণ]] প্ৰযুক্তিৰ মাধ্যমে। নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ যুদ্ধত মাত্ৰ দুবাৰ ব্যৱহাৰ কৰা হৈছিল, ১৯৪৫ চনত [[হিৰোশিমা আৰু নাগাছাকি]]ত [[মাৰ্কিন যুক্তৰাষ্ট্ৰ|মাৰ্কিন যুক্তৰাষ্ট্ৰে]] [[জাপান]]ৰ ওপৰত ব্যৱহাৰ কৰিছিল। নিউক্লিয়াৰ [[অবিশ্বাস আৰু ভয়ৰ নীতি]], বিশেষকৈ [[পাৰস্পৰিক নিশ্চয় বিধ্বংস|মিউচুৱেলি এস্যুৰ্ড ডিজ্ট্ৰাকচন (MAD)]]ৰ ভিত্তিত, [[নিউক্লিয়াৰ যুদ্ধ]] ৰোধৰ এক কৌশল ৰূপে বিবেচিত। [[ঠাণ্ডা যুদ্ধ]]কালত নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ আৰু ইয়াৰ বাহক ব্যৱস্থাৰ বাবে [[নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ প্ৰতিযোগিতা]] এটা গুৰুত্বপূৰ্ণ দিশ আছিল। [[কৌশলগত নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ]]ৰ লক্ষ্য সাধাৰণতে নাগৰিক, উদ্যোগিক, আৰু সামৰিক অবকাঠামো হয়; আৰু [[কেৱল সামৰিক ক্ষেত্ৰত ব্যৱহাৰযোগ্য নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ|টেকটিকেল নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ]] যুদ্ধক্ষেত্ৰত ব্যৱহাৰৰ বাবে উদ্দিষ্ট। কৌশলগত অস্ত্ৰই [[আন্তঃমহাদেশীয় বেলাছ্টিক ক্ষেপণাস্ত্ৰ]], [[ডুবন্ত জাহাজৰ পৰা প্ৰক্ষিপ্ত ক্ষেপণাস্ত্ৰ]], আৰু [[কৌশলগত বম্বাৰ|নিউক্লিয়াৰ বম্বাৰ]]ৰ উন্নয়ন ঘটাইছিল, যাক একেলগে [[নিউক্লিয়াৰ ত্ৰয়ী]] (nuclear triad) বোলা হয়। টেকটিকেল অস্ত্ৰৰ অন্তৰ্গত হৈছিল সৰু পাল্লাৰ স্থল, বায়ু, আৰু জলযানৰ পৰা নিক্ষেপযোগ্য ক্ষেপণাস্ত্ৰ, [[নিউক্লিয়াৰ কামান]], [[অ্যাটমিক ধ্বংস মুনিসন|আটমিক ডেমোলিশন মুনিশন]], [[নিউক্লিয়াৰ টৰ্পেডো]], আৰু [[নিউক্লিয়াৰ গভীৰতা বোমা]], যদিও এইবোৰৰ প্ৰাসংগিকতা ঠাণ্ডা যুদ্ধৰ অন্ত পৰাৰ পিছত হ্ৰাস পাইছে। {{As of|2025}}, [[নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ থকা ৰাষ্ট্ৰৰ তালিকা|নউটা দেশ]]ৰ নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ আৰু ইয়াৰ বাহক ব্যৱস্থা আছে, আৰু ছয়টাই [[নিউক্লিয়াৰ অংশীদাৰীতা]] চুক্তিত অংশগ্ৰহণ কৰিছে। নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ [[বিধ্বংসী অস্ত্ৰ]] হিচাপে গণ্য, আৰু ইয়াৰ নিয়ন্ত্ৰণ [[আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় নিৰাপত্তা]]ৰ এটা মুখ্য দিশ, যাৰ উদ্দেশ্য [[নিউক্লিয়াৰ বিস্তাৰ|প্ৰসাৰণ ৰোধ]], [[অস্ত্ৰ নিয়ন্ত্ৰণ|সংখ্যা হ্ৰাস]], অথবা [[নিউক্লিয়াৰ নীৰস্ত্ৰীকৰণ|সম্পূৰ্ণ নীৰস্ত্ৰীকৰণ]]। মুখ্য আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় চুক্তি আৰু সংগঠনৰ ভিতৰত আছে: [[নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ বিস্তাৰ ৰোধ চুক্তি]], [[সম্পূৰ্ণ নিউক্লিয়াৰ পৰীক্ষা নিষিদ্ধ চুক্তি]] আৰু ইয়াৰ [[সংগঠন]], [[আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় আণৱিক শক্তি সংস্থা]], [[নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ নিষিদ্ধকৰণ চুক্তি]], আৰু [[নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ মুক্ত অঞ্চল]]। [[নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ পৰীক্ষা]] উন্নয়ন আৰু প্ৰভাৱ অধ্যয়নৰ বাবে কৰা হয়। ১৯৪৫ ৰ পৰা ২০১৭ পৰ্যন্ত ২০০০তকৈ অধিক পৰীক্ষা কৰা হৈছে। যিসকল দেশই পৰীক্ষা বন্ধ কৰিছে, সিহঁতে সাধাৰণতে [[বিজ্ঞান-ভিত্তিক অস্ত্ৰ সংৰক্ষণ]] নীতি গ্ৰহণ কৰে। 6p42uwmqtebmcdm6zf7duxvurn68p59 517098 517071 2025-06-11T11:09:22Z Kandarpajit Kallol 6257 517098 wikitext text/x-wiki [[চিত্ৰ:Missile and Space Gallery overview at the USAF National Museum.jpg|thumb|[[যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ বিমান সেনা ৰাষ্ট্ৰীয় সংগ্ৰহালয়]]ত থকা আমেৰিকাৰ নিউক্লিয়াৰ [[আন্তঃমহাদেশীয় বেলাছ্টিক ক্ষেপণাস্ত্ৰ]]ৰ এক সন্নিৱিষ্ট সাঁজ। '''ওপৰৰ বাঁওফালৰ পৰা ঘড়ীৰ কাঁইটৰ দিশে:''' [[PGM-17 Thor]], [[LGM-25C Titan II]], [[HGM-25A Titan I]], [[Thor-Agena]], [[LGM-30G Minuteman III]], [[LGM-118 Peacekeeper]], LGM-30A/B/F Minuteman I or II, [[PGM-19 Jupiter]]]] '''পাৰমাণবিক অস্ত্ৰ''' বা '''নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ'''{{efn|'''আটম বম্ব''', '''আটমিক বম্ব''', '''নিউক্লিয়াৰ বম্ব''', বা '''নিউক্লিয়াৰ ৱাৰহেড''' হিচাপে জনাজাত; আনুষ্ঠানিকভাৱে '''এ-বম্ব''' বা '''নিউক''' বুলি কোৱা হয়}} এটা [[বিস্ফোৰক উপকৰণ]] যিয়ে [[নিউক্লিয়াৰ প্ৰতিক্ৰিয়া]] — [[নিউক্লিয়াৰ বিভাজন|বিভাজন]] (ফিছন বা এটমিক বম্ব), অথবা বিভাজন আৰু [[নিউক্লিয়াৰ সংযুক্তিকৰণ|সংযুক্তিকৰণ]]ৰ ([[তাপ নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ]]{{efn|জনপ্ৰিয়ভাৱে '''এইচ-বম্ব''' হিচাপে জনাজাত}}) সংমিশ্ৰণৰ জৰিয়তে উৎপন্ন [[নিউক্লিয়াৰ বিস্ফোৰণ]]ৰ পৰা ইয়াৰ বিধ্বংসী শক্তি আহৰণ কৰে। এই দুয়ো ধৰণৰ বম্বে তুলনামূলকভাৱে অতি অলপ [[দ্ৰব্য]]ৰ পৰা বিপুল [[শক্তি]] উলিয়ায়। নিউক্লিয়াৰ বম্বৰ [[নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰৰ উত্পাদনক্ষমতা|উত্পাদনক্ষমতা]] ১০ টন (উদাহৰণ: [[W54]])ৰ পৰা ৫০ মেগাটন (উদাহৰণ: [[Tsar Bomba]]; [[টিএনটি সমতুল্য]] চাওক) লৈ বিস্তৃত। কিলোটনৰ ঘাটিত উত্পাদনক্ষমতা থকা বম্বেও এখন চহৰ ধ্বংস কৰিবলৈ সক্ষম। [[তাপ নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ|তাপ নিউক্লিয়াৰ বম্ব]] যিয়ে মাত্ৰ {{convert|600|lb|kg|sigfig=2}} ওজনৰ, তাকেও ১.২ মেগাটন TNT (৫.০ [[পেটাজুল|PJ]]) সমতুল্য শক্তি উলিয়াব পাৰে।<ref name=nukearc>{{cite web |first=Carey |last=Sublette |url=http://nuclearweaponarchive.org/Usa/Weapons/Allbombs.html |title=Complete List of All U.S. Nuclear Weapons |website=Nuclear weapon archive |date=12 June 2020 |access-date=2021-03-18}}</ref> বিস্ফোৰণৰ উপৰিও, নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰৰ [[নিউক্লিয়াৰ বিস্ফোৰণৰ প্ৰভাৱ|প্ৰভাৱসমূহ]]ত [[অগ্নিঝড়]], অতি তীব্ৰ [[তাপীয় বিকিৰণ]], [[আয়নিত বিকিৰণ]], [[নিউক্লিয়াৰ ফলআউট|পৰমাণু ধূলিকণা]], [[নিউক্লিয়াৰ ইএমপি|বৈদ্যুতিক চুম্বকীয় প্ৰৱাহ (ইএমপি)]], আৰু [[ৰাডাৰ ব্লেকআউট]] অন্তৰ্ভুক্ত। প্ৰথম নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰসমূহ [[দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধ]]ৰ সময় [[মেনহাটন প্ৰকল্প]]ৰ অধীনত [[মিত্ৰ শক্তি|মিত্ৰবাহিনীয়ে]] উন্নয়ন কৰিছিল। ইহঁতৰ নিৰ্মাণৰ বাবে এখন বৃহৎ বৈজ্ঞানিক আৰু উদ্যোগিক সংস্থাপন প্ৰয়োজন হয়, বিশেষকৈ [[বিভাজনযোগ্য বস্তু]] উৎপাদনৰ ক্ষেত্ৰত, যি হয় [[নিউক্লিয়াৰ ৰিয়েক্টৰ]] আৰু [[নিউক্লিয়াৰ প্ৰসেছিং]]ৰ জৰিয়তে, অথবা [[ইউৰেনিয়াম সমৃদ্ধিকৰণ]] প্ৰযুক্তিৰ মাধ্যমে। নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ যুদ্ধত মাত্ৰ দুবাৰ ব্যৱহাৰ কৰা হৈছিল, ১৯৪৫ চনত [[হিৰোশিমা আৰু নাগাছাকি]]ত [[মাৰ্কিন যুক্তৰাষ্ট্ৰ|মাৰ্কিন যুক্তৰাষ্ট্ৰে]] [[জাপান]]ৰ ওপৰত ব্যৱহাৰ কৰিছিল। নিউক্লিয়াৰ [[অবিশ্বাস আৰু ভয়ৰ নীতি]], বিশেষকৈ [[পাৰস্পৰিক নিশ্চয় বিধ্বংস|মিউচুৱেলি এস্যুৰ্ড ডিজ্ট্ৰাকচন (MAD)]]ৰ ভিত্তিত, [[নিউক্লিয়াৰ যুদ্ধ]] ৰোধৰ এক কৌশল ৰূপে বিবেচিত। [[ঠাণ্ডা যুদ্ধ]]কালত নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ আৰু ইয়াৰ বাহক ব্যৱস্থাৰ বাবে [[নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ প্ৰতিযোগিতা]] এটা গুৰুত্বপূৰ্ণ দিশ আছিল। [[কৌশলগত নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ]]ৰ লক্ষ্য সাধাৰণতে নাগৰিক, উদ্যোগিক, আৰু সামৰিক অবকাঠামো হয়; আৰু [[কেৱল সামৰিক ক্ষেত্ৰত ব্যৱহাৰযোগ্য নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ|টেকটিকেল নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ]] যুদ্ধক্ষেত্ৰত ব্যৱহাৰৰ বাবে উদ্দিষ্ট। কৌশলগত অস্ত্ৰই [[আন্তঃমহাদেশীয় বেলাছ্টিক ক্ষেপণাস্ত্ৰ]], [[ডুবন্ত জাহাজৰ পৰা প্ৰক্ষিপ্ত ক্ষেপণাস্ত্ৰ]], আৰু [[কৌশলগত বম্বাৰ|নিউক্লিয়াৰ বম্বাৰ]]ৰ উন্নয়ন ঘটাইছিল, যাক একেলগে [[নিউক্লিয়াৰ ত্ৰয়ী]] (nuclear triad) বোলা হয়। টেকটিকেল অস্ত্ৰৰ অন্তৰ্গত হৈছিল সৰু পাল্লাৰ স্থল, বায়ু, আৰু জলযানৰ পৰা নিক্ষেপযোগ্য ক্ষেপণাস্ত্ৰ, [[নিউক্লিয়াৰ কামান]], [[অ্যাটমিক ধ্বংস মুনিসন|আটমিক ডেমোলিশন মুনিশন]], [[নিউক্লিয়াৰ টৰ্পেডো]], আৰু [[নিউক্লিয়াৰ গভীৰতা বোমা]], যদিও এইবোৰৰ প্ৰাসংগিকতা ঠাণ্ডা যুদ্ধৰ অন্ত পৰাৰ পিছত হ্ৰাস পাইছে। {{As of|2025}}, [[নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ থকা ৰাষ্ট্ৰৰ তালিকা|নউটা দেশ]]ৰ নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ আৰু ইয়াৰ বাহক ব্যৱস্থা আছে, আৰু ছয়টাই [[নিউক্লিয়াৰ অংশীদাৰীতা]] চুক্তিত অংশগ্ৰহণ কৰিছে। নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ [[বিধ্বংসী অস্ত্ৰ]] হিচাপে গণ্য, আৰু ইয়াৰ নিয়ন্ত্ৰণ [[আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় নিৰাপত্তা]]ৰ এটা মুখ্য দিশ, যাৰ উদ্দেশ্য [[নিউক্লিয়াৰ বিস্তাৰ|প্ৰসাৰণ ৰোধ]], [[অস্ত্ৰ নিয়ন্ত্ৰণ|সংখ্যা হ্ৰাস]], অথবা [[নিউক্লিয়াৰ নীৰস্ত্ৰীকৰণ|সম্পূৰ্ণ নীৰস্ত্ৰীকৰণ]]। মুখ্য আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় চুক্তি আৰু সংগঠনৰ ভিতৰত আছে: [[নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ বিস্তাৰ ৰোধ চুক্তি]], [[সম্পূৰ্ণ নিউক্লিয়াৰ পৰীক্ষা নিষিদ্ধ চুক্তি]] আৰু ইয়াৰ [[সংগঠন]], [[আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় আণৱিক শক্তি সংস্থা]], [[নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ নিষিদ্ধকৰণ চুক্তি]], আৰু [[নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ মুক্ত অঞ্চল]]। [[নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ পৰীক্ষা]] উন্নয়ন আৰু প্ৰভাৱ অধ্যয়নৰ বাবে কৰা হয়। ১৯৪৫ ৰ পৰা ২০১৭ পৰ্যন্ত ২০০০তকৈ অধিক পৰীক্ষা কৰা হৈছে। যিসকল দেশই পৰীক্ষা বন্ধ কৰিছে, সিহঁতে সাধাৰণতে [[বিজ্ঞান-ভিত্তিক অস্ত্ৰ সংৰক্ষণ]] নীতি গ্ৰহণ কৰে। ==টোকা== ==তথ্যসূত্ৰ== eyooxx8k7xw12uv7tm8c6ga9lmq3k5r 517099 517098 2025-06-11T11:10:34Z Kandarpajit Kallol 6257 517099 wikitext text/x-wiki [[চিত্ৰ:Missile and Space Gallery overview at the USAF National Museum.jpg|thumb|[[যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ বিমান সেনা ৰাষ্ট্ৰীয় সংগ্ৰহালয়]]ত থকা আমেৰিকাৰ নিউক্লিয়াৰ [[আন্তঃমহাদেশীয় বেলাছ্টিক ক্ষেপণাস্ত্ৰ]]ৰ এক সন্নিৱিষ্ট সাঁজ। '''ওপৰৰ বাঁওফালৰ পৰা ঘড়ীৰ কাঁইটৰ দিশে:''' [[PGM-17 Thor]], [[LGM-25C Titan II]], [[HGM-25A Titan I]], [[Thor-Agena]], [[LGM-30G Minuteman III]], [[LGM-118 Peacekeeper]], LGM-30A/B/F Minuteman I or II, [[PGM-19 Jupiter]]]] '''পাৰমাণবিক অস্ত্ৰ''' বা '''নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ'''{{efn|'''আটম বম্ব''', '''আটমিক বম্ব''', '''নিউক্লিয়াৰ বম্ব''', বা '''নিউক্লিয়াৰ ৱাৰহেড''' হিচাপে জনাজাত; আনুষ্ঠানিকভাৱে '''এ-বম্ব''' বা '''নিউক''' বুলি কোৱা হয়}} এটা [[বিস্ফোৰক উপকৰণ]] যিয়ে [[নিউক্লিয়াৰ প্ৰতিক্ৰিয়া]] — [[নিউক্লিয়াৰ বিভাজন|বিভাজন]] (ফিছন বা এটমিক বম্ব), অথবা বিভাজন আৰু [[নিউক্লিয়াৰ সংযুক্তিকৰণ|সংযুক্তিকৰণ]]ৰ ([[তাপ নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ]]{{efn|জনপ্ৰিয়ভাৱে '''এইচ-বম্ব''' হিচাপে জনাজাত}}) সংমিশ্ৰণৰ জৰিয়তে উৎপন্ন [[নিউক্লিয়াৰ বিস্ফোৰণ]]ৰ পৰা ইয়াৰ বিধ্বংসী শক্তি আহৰণ কৰে। এই দুয়ো ধৰণৰ বম্বে তুলনামূলকভাৱে অতি অলপ [[দ্ৰব্য]]ৰ পৰা বিপুল [[শক্তি]] উলিয়ায়। নিউক্লিয়াৰ বম্বৰ [[নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰৰ উত্পাদনক্ষমতা|উত্পাদনক্ষমতা]] ১০ টন (উদাহৰণ: [[W54]])ৰ পৰা ৫০ মেগাটন (উদাহৰণ: [[Tsar Bomba]]; [[টিএনটি সমতুল্য]] চাওক) লৈ বিস্তৃত। কিলোটনৰ ঘাটিত উত্পাদনক্ষমতা থকা বম্বেও এখন চহৰ ধ্বংস কৰিবলৈ সক্ষম। [[তাপ নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ|তাপ নিউক্লিয়াৰ বম্ব]] যিয়ে মাত্ৰ {{convert|600|lb|kg|sigfig=2}} ওজনৰ, তাকেও ১.২ মেগাটন TNT (৫.০ [[পেটাজুল|PJ]]) সমতুল্য শক্তি উলিয়াব পাৰে।<ref name=nukearc>{{cite web |first=Carey |last=Sublette |url=http://nuclearweaponarchive.org/Usa/Weapons/Allbombs.html |title=Complete List of All U.S. Nuclear Weapons |website=Nuclear weapon archive |date=12 June 2020 |access-date=2021-03-18}}</ref> বিস্ফোৰণৰ উপৰিও, নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰৰ [[নিউক্লিয়াৰ বিস্ফোৰণৰ প্ৰভাৱ|প্ৰভাৱসমূহ]]ত [[অগ্নিঝড়]], অতি তীব্ৰ [[তাপীয় বিকিৰণ]], [[আয়নিত বিকিৰণ]], [[নিউক্লিয়াৰ ফলআউট|পৰমাণু ধূলিকণা]], [[নিউক্লিয়াৰ ইএমপি|বৈদ্যুতিক চুম্বকীয় প্ৰৱাহ (ইএমপি)]], আৰু [[ৰাডাৰ ব্লেকআউট]] অন্তৰ্ভুক্ত। প্ৰথম নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰসমূহ [[দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধ]]ৰ সময় [[মেনহাটন প্ৰকল্প]]ৰ অধীনত [[মিত্ৰ শক্তি|মিত্ৰবাহিনীয়ে]] উন্নয়ন কৰিছিল। ইহঁতৰ নিৰ্মাণৰ বাবে এখন বৃহৎ বৈজ্ঞানিক আৰু উদ্যোগিক সংস্থাপন প্ৰয়োজন হয়, বিশেষকৈ [[বিভাজনযোগ্য বস্তু]] উৎপাদনৰ ক্ষেত্ৰত, যি হয় [[নিউক্লিয়াৰ ৰিয়েক্টৰ]] আৰু [[নিউক্লিয়াৰ প্ৰসেছিং]]ৰ জৰিয়তে, অথবা [[ইউৰেনিয়াম সমৃদ্ধিকৰণ]] প্ৰযুক্তিৰ মাধ্যমে। নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ যুদ্ধত মাত্ৰ দুবাৰ ব্যৱহাৰ কৰা হৈছিল, ১৯৪৫ চনত [[হিৰোশিমা আৰু নাগাছাকি]]ত [[মাৰ্কিন যুক্তৰাষ্ট্ৰ|মাৰ্কিন যুক্তৰাষ্ট্ৰে]] [[জাপান]]ৰ ওপৰত ব্যৱহাৰ কৰিছিল। নিউক্লিয়াৰ [[অবিশ্বাস আৰু ভয়ৰ নীতি]], বিশেষকৈ [[পাৰস্পৰিক নিশ্চয় বিধ্বংস|মিউচুৱেলি এস্যুৰ্ড ডিজ্ট্ৰাকচন (MAD)]]ৰ ভিত্তিত, [[নিউক্লিয়াৰ যুদ্ধ]] ৰোধৰ এক কৌশল ৰূপে বিবেচিত। [[ঠাণ্ডা যুদ্ধ]]কালত নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ আৰু ইয়াৰ বাহক ব্যৱস্থাৰ বাবে [[নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ প্ৰতিযোগিতা]] এটা গুৰুত্বপূৰ্ণ দিশ আছিল। [[কৌশলগত নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ]]ৰ লক্ষ্য সাধাৰণতে নাগৰিক, উদ্যোগিক, আৰু সামৰিক অবকাঠামো হয়; আৰু [[কেৱল সামৰিক ক্ষেত্ৰত ব্যৱহাৰযোগ্য নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ|টেকটিকেল নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ]] যুদ্ধক্ষেত্ৰত ব্যৱহাৰৰ বাবে উদ্দিষ্ট। কৌশলগত অস্ত্ৰই [[আন্তঃমহাদেশীয় বেলাছ্টিক ক্ষেপণাস্ত্ৰ]], [[ডুবন্ত জাহাজৰ পৰা প্ৰক্ষিপ্ত ক্ষেপণাস্ত্ৰ]], আৰু [[কৌশলগত বম্বাৰ|নিউক্লিয়াৰ বম্বাৰ]]ৰ উন্নয়ন ঘটাইছিল, যাক একেলগে [[নিউক্লিয়াৰ ত্ৰয়ী]] (nuclear triad) বোলা হয়। টেকটিকেল অস্ত্ৰৰ অন্তৰ্গত হৈছিল সৰু পাল্লাৰ স্থল, বায়ু, আৰু জলযানৰ পৰা নিক্ষেপযোগ্য ক্ষেপণাস্ত্ৰ, [[নিউক্লিয়াৰ কামান]], [[অ্যাটমিক ধ্বংস মুনিসন|আটমিক ডেমোলিশন মুনিশন]], [[নিউক্লিয়াৰ টৰ্পেডো]], আৰু [[নিউক্লিয়াৰ গভীৰতা বোমা]], যদিও এইবোৰৰ প্ৰাসংগিকতা ঠাণ্ডা যুদ্ধৰ অন্ত পৰাৰ পিছত হ্ৰাস পাইছে। {{As of|2025}}, [[নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ থকা ৰাষ্ট্ৰৰ তালিকা|নউটা দেশ]]ৰ নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ আৰু ইয়াৰ বাহক ব্যৱস্থা আছে, আৰু ছয়টাই [[নিউক্লিয়াৰ অংশীদাৰীতা]] চুক্তিত অংশগ্ৰহণ কৰিছে। নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ [[বিধ্বংসী অস্ত্ৰ]] হিচাপে গণ্য, আৰু ইয়াৰ নিয়ন্ত্ৰণ [[আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় নিৰাপত্তা]]ৰ এটা মুখ্য দিশ, যাৰ উদ্দেশ্য [[নিউক্লিয়াৰ বিস্তাৰ|প্ৰসাৰণ ৰোধ]], [[অস্ত্ৰ নিয়ন্ত্ৰণ|সংখ্যা হ্ৰাস]], অথবা [[নিউক্লিয়াৰ নীৰস্ত্ৰীকৰণ|সম্পূৰ্ণ নীৰস্ত্ৰীকৰণ]]। মুখ্য আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় চুক্তি আৰু সংগঠনৰ ভিতৰত আছে: [[নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ বিস্তাৰ ৰোধ চুক্তি]], [[সম্পূৰ্ণ নিউক্লিয়াৰ পৰীক্ষা নিষিদ্ধ চুক্তি]] আৰু ইয়াৰ [[সংগঠন]], [[আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় আণৱিক শক্তি সংস্থা]], [[নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ নিষিদ্ধকৰণ চুক্তি]], আৰু [[নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ মুক্ত অঞ্চল]]। [[নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ পৰীক্ষা]] উন্নয়ন আৰু প্ৰভাৱ অধ্যয়নৰ বাবে কৰা হয়। ১৯৪৫ ৰ পৰা ২০১৭ পৰ্যন্ত ২০০০তকৈ অধিক পৰীক্ষা কৰা হৈছে। যিসকল দেশই পৰীক্ষা বন্ধ কৰিছে, সিহঁতে সাধাৰণতে [[বিজ্ঞান-ভিত্তিক অস্ত্ৰ সংৰক্ষণ]] নীতি গ্ৰহণ কৰে। ==টোকা== {{Notelist}} ==তথ্যসূত্ৰ== 860i2u5piisgmy60gjl7a1rlvn4hcag 517100 517099 2025-06-11T11:11:18Z Kandarpajit Kallol 6257 +[[শ্ৰেণী:প্ৰযুক্তি]]; +[[শ্ৰেণী:বিজ্ঞান]] using [[WP:HC|HotCat]] 517100 wikitext text/x-wiki [[চিত্ৰ:Missile and Space Gallery overview at the USAF National Museum.jpg|thumb|[[যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ বিমান সেনা ৰাষ্ট্ৰীয় সংগ্ৰহালয়]]ত থকা আমেৰিকাৰ নিউক্লিয়াৰ [[আন্তঃমহাদেশীয় বেলাছ্টিক ক্ষেপণাস্ত্ৰ]]ৰ এক সন্নিৱিষ্ট সাঁজ। '''ওপৰৰ বাঁওফালৰ পৰা ঘড়ীৰ কাঁইটৰ দিশে:''' [[PGM-17 Thor]], [[LGM-25C Titan II]], [[HGM-25A Titan I]], [[Thor-Agena]], [[LGM-30G Minuteman III]], [[LGM-118 Peacekeeper]], LGM-30A/B/F Minuteman I or II, [[PGM-19 Jupiter]]]] '''পাৰমাণবিক অস্ত্ৰ''' বা '''নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ'''{{efn|'''আটম বম্ব''', '''আটমিক বম্ব''', '''নিউক্লিয়াৰ বম্ব''', বা '''নিউক্লিয়াৰ ৱাৰহেড''' হিচাপে জনাজাত; আনুষ্ঠানিকভাৱে '''এ-বম্ব''' বা '''নিউক''' বুলি কোৱা হয়}} এটা [[বিস্ফোৰক উপকৰণ]] যিয়ে [[নিউক্লিয়াৰ প্ৰতিক্ৰিয়া]] — [[নিউক্লিয়াৰ বিভাজন|বিভাজন]] (ফিছন বা এটমিক বম্ব), অথবা বিভাজন আৰু [[নিউক্লিয়াৰ সংযুক্তিকৰণ|সংযুক্তিকৰণ]]ৰ ([[তাপ নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ]]{{efn|জনপ্ৰিয়ভাৱে '''এইচ-বম্ব''' হিচাপে জনাজাত}}) সংমিশ্ৰণৰ জৰিয়তে উৎপন্ন [[নিউক্লিয়াৰ বিস্ফোৰণ]]ৰ পৰা ইয়াৰ বিধ্বংসী শক্তি আহৰণ কৰে। এই দুয়ো ধৰণৰ বম্বে তুলনামূলকভাৱে অতি অলপ [[দ্ৰব্য]]ৰ পৰা বিপুল [[শক্তি]] উলিয়ায়। নিউক্লিয়াৰ বম্বৰ [[নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰৰ উত্পাদনক্ষমতা|উত্পাদনক্ষমতা]] ১০ টন (উদাহৰণ: [[W54]])ৰ পৰা ৫০ মেগাটন (উদাহৰণ: [[Tsar Bomba]]; [[টিএনটি সমতুল্য]] চাওক) লৈ বিস্তৃত। কিলোটনৰ ঘাটিত উত্পাদনক্ষমতা থকা বম্বেও এখন চহৰ ধ্বংস কৰিবলৈ সক্ষম। [[তাপ নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ|তাপ নিউক্লিয়াৰ বম্ব]] যিয়ে মাত্ৰ {{convert|600|lb|kg|sigfig=2}} ওজনৰ, তাকেও ১.২ মেগাটন TNT (৫.০ [[পেটাজুল|PJ]]) সমতুল্য শক্তি উলিয়াব পাৰে।<ref name=nukearc>{{cite web |first=Carey |last=Sublette |url=http://nuclearweaponarchive.org/Usa/Weapons/Allbombs.html |title=Complete List of All U.S. Nuclear Weapons |website=Nuclear weapon archive |date=12 June 2020 |access-date=2021-03-18}}</ref> বিস্ফোৰণৰ উপৰিও, নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰৰ [[নিউক্লিয়াৰ বিস্ফোৰণৰ প্ৰভাৱ|প্ৰভাৱসমূহ]]ত [[অগ্নিঝড়]], অতি তীব্ৰ [[তাপীয় বিকিৰণ]], [[আয়নিত বিকিৰণ]], [[নিউক্লিয়াৰ ফলআউট|পৰমাণু ধূলিকণা]], [[নিউক্লিয়াৰ ইএমপি|বৈদ্যুতিক চুম্বকীয় প্ৰৱাহ (ইএমপি)]], আৰু [[ৰাডাৰ ব্লেকআউট]] অন্তৰ্ভুক্ত। প্ৰথম নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰসমূহ [[দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধ]]ৰ সময় [[মেনহাটন প্ৰকল্প]]ৰ অধীনত [[মিত্ৰ শক্তি|মিত্ৰবাহিনীয়ে]] উন্নয়ন কৰিছিল। ইহঁতৰ নিৰ্মাণৰ বাবে এখন বৃহৎ বৈজ্ঞানিক আৰু উদ্যোগিক সংস্থাপন প্ৰয়োজন হয়, বিশেষকৈ [[বিভাজনযোগ্য বস্তু]] উৎপাদনৰ ক্ষেত্ৰত, যি হয় [[নিউক্লিয়াৰ ৰিয়েক্টৰ]] আৰু [[নিউক্লিয়াৰ প্ৰসেছিং]]ৰ জৰিয়তে, অথবা [[ইউৰেনিয়াম সমৃদ্ধিকৰণ]] প্ৰযুক্তিৰ মাধ্যমে। নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ যুদ্ধত মাত্ৰ দুবাৰ ব্যৱহাৰ কৰা হৈছিল, ১৯৪৫ চনত [[হিৰোশিমা আৰু নাগাছাকি]]ত [[মাৰ্কিন যুক্তৰাষ্ট্ৰ|মাৰ্কিন যুক্তৰাষ্ট্ৰে]] [[জাপান]]ৰ ওপৰত ব্যৱহাৰ কৰিছিল। নিউক্লিয়াৰ [[অবিশ্বাস আৰু ভয়ৰ নীতি]], বিশেষকৈ [[পাৰস্পৰিক নিশ্চয় বিধ্বংস|মিউচুৱেলি এস্যুৰ্ড ডিজ্ট্ৰাকচন (MAD)]]ৰ ভিত্তিত, [[নিউক্লিয়াৰ যুদ্ধ]] ৰোধৰ এক কৌশল ৰূপে বিবেচিত। [[ঠাণ্ডা যুদ্ধ]]কালত নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ আৰু ইয়াৰ বাহক ব্যৱস্থাৰ বাবে [[নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ প্ৰতিযোগিতা]] এটা গুৰুত্বপূৰ্ণ দিশ আছিল। [[কৌশলগত নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ]]ৰ লক্ষ্য সাধাৰণতে নাগৰিক, উদ্যোগিক, আৰু সামৰিক অবকাঠামো হয়; আৰু [[কেৱল সামৰিক ক্ষেত্ৰত ব্যৱহাৰযোগ্য নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ|টেকটিকেল নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ]] যুদ্ধক্ষেত্ৰত ব্যৱহাৰৰ বাবে উদ্দিষ্ট। কৌশলগত অস্ত্ৰই [[আন্তঃমহাদেশীয় বেলাছ্টিক ক্ষেপণাস্ত্ৰ]], [[ডুবন্ত জাহাজৰ পৰা প্ৰক্ষিপ্ত ক্ষেপণাস্ত্ৰ]], আৰু [[কৌশলগত বম্বাৰ|নিউক্লিয়াৰ বম্বাৰ]]ৰ উন্নয়ন ঘটাইছিল, যাক একেলগে [[নিউক্লিয়াৰ ত্ৰয়ী]] (nuclear triad) বোলা হয়। টেকটিকেল অস্ত্ৰৰ অন্তৰ্গত হৈছিল সৰু পাল্লাৰ স্থল, বায়ু, আৰু জলযানৰ পৰা নিক্ষেপযোগ্য ক্ষেপণাস্ত্ৰ, [[নিউক্লিয়াৰ কামান]], [[অ্যাটমিক ধ্বংস মুনিসন|আটমিক ডেমোলিশন মুনিশন]], [[নিউক্লিয়াৰ টৰ্পেডো]], আৰু [[নিউক্লিয়াৰ গভীৰতা বোমা]], যদিও এইবোৰৰ প্ৰাসংগিকতা ঠাণ্ডা যুদ্ধৰ অন্ত পৰাৰ পিছত হ্ৰাস পাইছে। {{As of|2025}}, [[নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ থকা ৰাষ্ট্ৰৰ তালিকা|নউটা দেশ]]ৰ নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ আৰু ইয়াৰ বাহক ব্যৱস্থা আছে, আৰু ছয়টাই [[নিউক্লিয়াৰ অংশীদাৰীতা]] চুক্তিত অংশগ্ৰহণ কৰিছে। নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ [[বিধ্বংসী অস্ত্ৰ]] হিচাপে গণ্য, আৰু ইয়াৰ নিয়ন্ত্ৰণ [[আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় নিৰাপত্তা]]ৰ এটা মুখ্য দিশ, যাৰ উদ্দেশ্য [[নিউক্লিয়াৰ বিস্তাৰ|প্ৰসাৰণ ৰোধ]], [[অস্ত্ৰ নিয়ন্ত্ৰণ|সংখ্যা হ্ৰাস]], অথবা [[নিউক্লিয়াৰ নীৰস্ত্ৰীকৰণ|সম্পূৰ্ণ নীৰস্ত্ৰীকৰণ]]। মুখ্য আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় চুক্তি আৰু সংগঠনৰ ভিতৰত আছে: [[নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ বিস্তাৰ ৰোধ চুক্তি]], [[সম্পূৰ্ণ নিউক্লিয়াৰ পৰীক্ষা নিষিদ্ধ চুক্তি]] আৰু ইয়াৰ [[সংগঠন]], [[আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় আণৱিক শক্তি সংস্থা]], [[নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ নিষিদ্ধকৰণ চুক্তি]], আৰু [[নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ মুক্ত অঞ্চল]]। [[নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ পৰীক্ষা]] উন্নয়ন আৰু প্ৰভাৱ অধ্যয়নৰ বাবে কৰা হয়। ১৯৪৫ ৰ পৰা ২০১৭ পৰ্যন্ত ২০০০তকৈ অধিক পৰীক্ষা কৰা হৈছে। যিসকল দেশই পৰীক্ষা বন্ধ কৰিছে, সিহঁতে সাধাৰণতে [[বিজ্ঞান-ভিত্তিক অস্ত্ৰ সংৰক্ষণ]] নীতি গ্ৰহণ কৰে। ==টোকা== {{Notelist}} ==তথ্যসূত্ৰ== [[শ্ৰেণী:প্ৰযুক্তি]] [[শ্ৰেণী:বিজ্ঞান]] 4313mq19c9tngfiwfpr24ommc43jj2f 517101 517100 2025-06-11T11:12:37Z Kandarpajit Kallol 6257 517101 wikitext text/x-wiki [[চিত্ৰ:Missile and Space Gallery overview at the USAF National Museum.jpg|thumb|[[যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ বিমান সেনা ৰাষ্ট্ৰীয় সংগ্ৰহালয়]]ত থকা আমেৰিকাৰ নিউক্লিয়াৰ [[আন্তঃমহাদেশীয় বেলাছ্টিক ক্ষেপণাস্ত্ৰ]]ৰ এক সন্নিৱিষ্ট সাঁজ। '''ওপৰৰ বাঁওফালৰ পৰা ঘড়ীৰ কাঁইটৰ দিশে:''' [[PGM-17 Thor]], [[LGM-25C Titan II]], [[HGM-25A Titan I]], [[Thor-Agena]], [[LGM-30G Minuteman III]], [[LGM-118 Peacekeeper]], LGM-30A/B/F Minuteman I or II, [[PGM-19 Jupiter]]]] '''পাৰমাণবিক অস্ত্ৰ''' বা '''নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ'''{{efn|'''আটম বম্ব''', '''আটমিক বম্ব''', '''নিউক্লিয়াৰ বম্ব''', বা '''নিউক্লিয়াৰ ৱাৰহেড''' হিচাপে জনাজাত; আনুষ্ঠানিকভাৱে '''এ-বম্ব''' বা '''নিউক''' বুলি কোৱা হয়}} এটা [[বিস্ফোৰক উপকৰণ]] যিয়ে [[নিউক্লিয়াৰ প্ৰতিক্ৰিয়া]] — [[নিউক্লিয়াৰ বিভাজন|বিভাজন]] (ফিছন বা এটমিক বম্ব), অথবা বিভাজন আৰু [[নিউক্লিয়াৰ সংযুক্তিকৰণ|সংযুক্তিকৰণ]]ৰ ([[তাপ নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ]]{{efn|জনপ্ৰিয়ভাৱে '''এইচ-বম্ব''' হিচাপে জনাজাত}}) সংমিশ্ৰণৰ জৰিয়তে উৎপন্ন [[নিউক্লিয়াৰ বিস্ফোৰণ]]ৰ পৰা ইয়াৰ বিধ্বংসী শক্তি আহৰণ কৰে। এই দুয়ো ধৰণৰ বম্বে তুলনামূলকভাৱে অতি অলপ [[দ্ৰব্য]]ৰ পৰা বিপুল [[শক্তি]] উলিয়ায়। নিউক্লিয়াৰ বম্বৰ উৎপাদন ক্ষমতা ১০ টন (উদাহৰণ: [[W54]])ৰ পৰা ৫০ মেগাটন (উদাহৰণ: [[Tsar Bomba]]; [[টিএনটি সমতুল্য]]) লৈ বিস্তৃত। কিলোটনৰ ঘাটিত উৎপাদন ক্ষমতা থকা বম্বেও এখন চহৰ ধ্বংস কৰিবলৈ সক্ষম। [[তাপ নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ|তাপ নিউক্লিয়াৰ বম্ব]] যিয়ে মাত্ৰ {{convert|600|lb|kg|sigfig=2}} ওজনৰ, তাকেও ১.২ মেগাটন TNT (৫.০ [[পেটাজুল|PJ]]) সমতুল্য শক্তি উলিয়াব পাৰে।<ref name=nukearc>{{cite web |first=Carey |last=Sublette |url=http://nuclearweaponarchive.org/Usa/Weapons/Allbombs.html |title=Complete List of All U.S. Nuclear Weapons |website=Nuclear weapon archive |date=12 June 2020 |access-date=2021-03-18}}</ref> বিস্ফোৰণৰ উপৰিও, নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰৰ [[নিউক্লিয়াৰ বিস্ফোৰণৰ প্ৰভাৱ|প্ৰভাৱসমূহ]]ত [[অগ্নিঝড়]], অতি তীব্ৰ [[তাপীয় বিকিৰণ]], [[আয়নিত বিকিৰণ]], [[নিউক্লিয়াৰ ফলআউট|পৰমাণু ধূলিকণা]], [[নিউক্লিয়াৰ ইএমপি|বৈদ্যুতিক চুম্বকীয় প্ৰৱাহ (ইএমপি)]], আৰু [[ৰাডাৰ ব্লেকআউট]] অন্তৰ্ভুক্ত। প্ৰথম নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰসমূহ [[দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধ]]ৰ সময় [[মেনহাটন প্ৰকল্প]]ৰ অধীনত [[মিত্ৰ শক্তি|মিত্ৰবাহিনীয়ে]] উন্নয়ন কৰিছিল। ইহঁতৰ নিৰ্মাণৰ বাবে এখন বৃহৎ বৈজ্ঞানিক আৰু উদ্যোগিক সংস্থাপন প্ৰয়োজন হয়, বিশেষকৈ [[বিভাজনযোগ্য বস্তু]] উৎপাদনৰ ক্ষেত্ৰত, যি হয় [[নিউক্লিয়াৰ ৰিয়েক্টৰ]] আৰু [[নিউক্লিয়াৰ প্ৰসেছিং]]ৰ জৰিয়তে, অথবা [[ইউৰেনিয়াম সমৃদ্ধিকৰণ]] প্ৰযুক্তিৰ মাধ্যমে। নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ যুদ্ধত মাত্ৰ দুবাৰ ব্যৱহাৰ কৰা হৈছিল, ১৯৪৫ চনত [[হিৰোশিমা আৰু নাগাছাকি]]ত [[মাৰ্কিন যুক্তৰাষ্ট্ৰ|মাৰ্কিন যুক্তৰাষ্ট্ৰে]] [[জাপান]]ৰ ওপৰত ব্যৱহাৰ কৰিছিল। নিউক্লিয়াৰ [[অবিশ্বাস আৰু ভয়ৰ নীতি]], বিশেষকৈ [[পাৰস্পৰিক নিশ্চয় বিধ্বংস|মিউচুৱেলি এস্যুৰ্ড ডিজ্ট্ৰাকচন (MAD)]]ৰ ভিত্তিত, [[নিউক্লিয়াৰ যুদ্ধ]] ৰোধৰ এক কৌশল ৰূপে বিবেচিত। [[ঠাণ্ডা যুদ্ধ]]কালত নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ আৰু ইয়াৰ বাহক ব্যৱস্থাৰ বাবে [[নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ প্ৰতিযোগিতা]] এটা গুৰুত্বপূৰ্ণ দিশ আছিল। [[কৌশলগত নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ]]ৰ লক্ষ্য সাধাৰণতে নাগৰিক, উদ্যোগিক, আৰু সামৰিক অবকাঠামো হয়; আৰু [[কেৱল সামৰিক ক্ষেত্ৰত ব্যৱহাৰযোগ্য নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ|টেকটিকেল নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ]] যুদ্ধক্ষেত্ৰত ব্যৱহাৰৰ বাবে উদ্দিষ্ট। কৌশলগত অস্ত্ৰই [[আন্তঃমহাদেশীয় বেলাছ্টিক ক্ষেপণাস্ত্ৰ]], [[ডুবন্ত জাহাজৰ পৰা প্ৰক্ষিপ্ত ক্ষেপণাস্ত্ৰ]], আৰু [[কৌশলগত বম্বাৰ|নিউক্লিয়াৰ বম্বাৰ]]ৰ উন্নয়ন ঘটাইছিল, যাক একেলগে [[নিউক্লিয়াৰ ত্ৰয়ী]] (nuclear triad) বোলা হয়। টেকটিকেল অস্ত্ৰৰ অন্তৰ্গত হৈছিল সৰু পাল্লাৰ স্থল, বায়ু, আৰু জলযানৰ পৰা নিক্ষেপযোগ্য ক্ষেপণাস্ত্ৰ, [[নিউক্লিয়াৰ কামান]], [[অ্যাটমিক ধ্বংস মুনিসন|আটমিক ডেমোলিশন মুনিশন]], [[নিউক্লিয়াৰ টৰ্পেডো]], আৰু [[নিউক্লিয়াৰ গভীৰতা বোমা]], যদিও এইবোৰৰ প্ৰাসংগিকতা ঠাণ্ডা যুদ্ধৰ অন্ত পৰাৰ পিছত হ্ৰাস পাইছে। {{As of|2025}}, [[নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ থকা ৰাষ্ট্ৰৰ তালিকা|নউটা দেশ]]ৰ নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ আৰু ইয়াৰ বাহক ব্যৱস্থা আছে, আৰু ছয়টাই [[নিউক্লিয়াৰ অংশীদাৰীতা]] চুক্তিত অংশগ্ৰহণ কৰিছে। নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ [[বিধ্বংসী অস্ত্ৰ]] হিচাপে গণ্য, আৰু ইয়াৰ নিয়ন্ত্ৰণ [[আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় নিৰাপত্তা]]ৰ এটা মুখ্য দিশ, যাৰ উদ্দেশ্য [[নিউক্লিয়াৰ বিস্তাৰ|প্ৰসাৰণ ৰোধ]], [[অস্ত্ৰ নিয়ন্ত্ৰণ|সংখ্যা হ্ৰাস]], অথবা [[নিউক্লিয়াৰ নীৰস্ত্ৰীকৰণ|সম্পূৰ্ণ নীৰস্ত্ৰীকৰণ]]। মুখ্য আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় চুক্তি আৰু সংগঠনৰ ভিতৰত আছে: [[নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ বিস্তাৰ ৰোধ চুক্তি]], [[সম্পূৰ্ণ নিউক্লিয়াৰ পৰীক্ষা নিষিদ্ধ চুক্তি]] আৰু ইয়াৰ [[সংগঠন]], [[আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় আণৱিক শক্তি সংস্থা]], [[নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ নিষিদ্ধকৰণ চুক্তি]], আৰু [[নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ মুক্ত অঞ্চল]]। [[নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ পৰীক্ষা]] উন্নয়ন আৰু প্ৰভাৱ অধ্যয়নৰ বাবে কৰা হয়। ১৯৪৫ ৰ পৰা ২০১৭ পৰ্যন্ত ২০০০তকৈ অধিক পৰীক্ষা কৰা হৈছে। যিসকল দেশই পৰীক্ষা বন্ধ কৰিছে, সিহঁতে সাধাৰণতে [[বিজ্ঞান-ভিত্তিক অস্ত্ৰ সংৰক্ষণ]] নীতি গ্ৰহণ কৰে। ==টোকা== {{Notelist}} ==তথ্যসূত্ৰ== [[শ্ৰেণী:প্ৰযুক্তি]] [[শ্ৰেণী:বিজ্ঞান]] sl03zim87ibahtx9ha7kww8qtpi7zlo 517102 517101 2025-06-11T11:19:30Z Kandarpajit Kallol 6257 517102 wikitext text/x-wiki [[চিত্ৰ:Missile and Space Gallery overview at the USAF National Museum.jpg|thumb|[[যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ বিমান সেনা ৰাষ্ট্ৰীয় সংগ্ৰহালয়]]ত থকা আমেৰিকাৰ নিউক্লিয়াৰ [[আন্তঃমহাদেশীয় বেলাছ্টিক ক্ষেপণাস্ত্ৰ]]ৰ এক সন্নিৱিষ্ট সাঁজ। '''ওপৰৰ বাঁওফালৰ পৰা ঘড়ীৰ কাঁইটৰ দিশে:''' [[PGM-17 Thor]], [[LGM-25C Titan II]], [[HGM-25A Titan I]], [[Thor-Agena]], [[LGM-30G Minuteman III]], [[LGM-118 Peacekeeper]], LGM-30A/B/F Minuteman I or II, [[PGM-19 Jupiter]]]] '''পাৰমাণবিক অস্ত্ৰ''' বা '''নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ'''{{efn|'''আটম বম্ব''', '''আটমিক বম্ব''', '''নিউক্লিয়াৰ বম্ব''', বা '''নিউক্লিয়াৰ ৱাৰহেড''' হিচাপে জনাজাত; আনুষ্ঠানিকভাৱে '''এ-বম্ব''' বা '''নিউক''' বুলি কোৱা হয়}} এটা বিস্ফোৰক উপকৰণ যিয়ে [[নিউক্লিয়াৰ প্ৰতিক্ৰিয়া]] — বিভাজন (ফিছন বা এটমিক বম্ব), অথবা বিভাজন আৰু সংযুক্তিকৰণৰ ([[তাপ নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ]]{{efn|জনপ্ৰিয়ভাৱে '''এইচ-বম্ব''' হিচাপে জনাজাত}}) সংমিশ্ৰণৰ জৰিয়তে উৎপন্ন [[নিউক্লিয়াৰ বিস্ফোৰণ]]ৰ পৰা ইয়াৰ বিধ্বংসী শক্তি আহৰণ কৰে। এই দুয়ো ধৰণৰ বম্বে তুলনামূলকভাৱে অতি অলপ [[দ্ৰব্য]]ৰ পৰা বিপুল [[শক্তি]] উলিয়ায়। নিউক্লিয়াৰ বম্বৰ উৎপাদন ক্ষমতা ১০ টন (উদাহৰণ: W54)ৰ পৰা ৫০ মেগাটন (উদাহৰণ: Tsar Bomba; টিএনটি সমতুল্য) লৈ বিস্তৃত। কিলোটনৰ ঘাটিত উৎপাদন ক্ষমতা থকা বম্বেও এখন চহৰ ধ্বংস কৰিবলৈ সক্ষম। তাপ নিউক্লিয়াৰ বম্ব, যিয়ে মাত্ৰ {{convert|600|lb|kg|sigfig=2}} ওজনৰ, তাকেও ১.২ মেগাটন TNT (৫.০ [[পেটাজুল|PJ]]) সমতুল্য শক্তি উলিয়াব পাৰে।<ref name=nukearc>{{cite web |first=Carey |last=Sublette |url=http://nuclearweaponarchive.org/Usa/Weapons/Allbombs.html |title=Complete List of All U.S. Nuclear Weapons |website=Nuclear weapon archive |date=12 June 2020 |access-date=2021-03-18}}</ref> বিস্ফোৰণৰ উপৰিও, নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰৰ প্ৰভাৱসমূহত শিলাবৃষ্টি, অতি তীব্ৰ [[তাপীয় বিকিৰণ]], [[আয়নিত বিকিৰণ]], পৰমাণু ধূলিকণা, বৈদ্যুতিক চুম্বকীয় প্ৰৱাহ (ইএমপি), আৰু [[ৰাডাৰ ব্লেকআউট]] অন্তৰ্ভুক্ত। প্ৰথম নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰসমূহ [[দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধ]]ৰ সময় [[মেনহাটন প্ৰকল্প]]ৰ অধীনত মিত্ৰবাহিনীয়ে উন্নয়ন কৰিছিল। ইহঁতৰ নিৰ্মাণৰ বাবে এখন বৃহৎ বৈজ্ঞানিক আৰু উদ্যোগিক সংস্থাপন প্ৰয়োজন হয়, বিশেষকৈ [[বিভাজনযোগ্য বস্তু]] উৎপাদনৰ ক্ষেত্ৰত, যি হয় [[নিউক্লিয়াৰ ৰিয়েক্টৰ]] আৰু নিউক্লিয়াৰ প্ৰচেছিঙৰ জৰিয়তে, অথবা [[ইউৰেনিয়াম সমৃদ্ধিকৰণ]] প্ৰযুক্তিৰ মাধ্যমে। নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ যুদ্ধত মাত্ৰ দুবাৰ ব্যৱহাৰ কৰা হৈছিল, ১৯৪৫ চনত [[হিৰোচিমা আৰু নাগাছাকি]]ত [[মাৰ্কিন যুক্তৰাষ্ট্ৰ|মাৰ্কিন যুক্তৰাষ্ট্ৰই]] [[জাপান]]ৰ ওপৰত ব্যৱহাৰ কৰিছিল। নিউক্লিয়াৰ অবিশ্বাস আৰু ভয়ৰ নীতি, বিশেষকৈ মিউচুৱেলি এস্যুৰ্ড ডিজ্ট্ৰাকচন (MAD)-ৰ ভিত্তিত, [[নিউক্লিয়াৰ যুদ্ধ]] ৰোধৰ এক কৌশল ৰূপে বিবেচিত। [[ঠাণ্ডা যুদ্ধ]]কালত নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ আৰু ইয়াৰ বাহক ব্যৱস্থাৰ বাবে [[নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ প্ৰতিযোগিতা]] এটা গুৰুত্বপূৰ্ণ দিশ আছিল। কৌশলগত নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰৰ লক্ষ্য সাধাৰণতে নাগৰিক, উদ্যোগিক, আৰু সামৰিক অবকাঠামো হয়; আৰু টেকটিকেল নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ যুদ্ধক্ষেত্ৰত ব্যৱহাৰৰ বাবে উদ্দিষ্ট। কৌশলগত অস্ত্ৰই আন্তঃমহাদেশীয় বেলাছ্টিক ক্ষেপণাস্ত্ৰ, ডুবন্ত জাহাজৰ পৰা প্ৰক্ষিপ্ত ক্ষেপণাস্ত্ৰ, আৰু নিউক্লিয়াৰ বম্বাৰৰ উন্নয়ন ঘটাইছিল, যাক একেলগে নিউক্লিয়াৰ ত্ৰয়ী (nuclear triad) বোলা হয়। টেকটিকেল অস্ত্ৰৰ অন্তৰ্গত হৈছিল সৰু পাল্লাৰ স্থল, বায়ু, আৰু জলযানৰ পৰা নিক্ষেপযোগ্য ক্ষেপণাস্ত্ৰ, নিউক্লিয়াৰ কামান, আটমিক ডেমোলিশন মুনিশন, নিউক্লিয়াৰ টৰ্পেডো, আৰু নিউক্লিয়াৰ গভীৰতা বোমা, যদিও এইবোৰৰ প্ৰাসংগিকতা ঠাণ্ডা যুদ্ধৰ অন্ত পৰাৰ পিছত হ্ৰাস পাইছে। ২০২৫ চন অনুসৰি, নখন দেশৰ নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ আৰু ইয়াৰ বাহক ব্যৱস্থা আছে, আৰু ছখনে [[নিউক্লিয়াৰ অংশীদাৰীতা]] চুক্তিত অংশগ্ৰহণ কৰিছে। নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ [[বিধ্বংসী অস্ত্ৰ]] হিচাপে গণ্য, আৰু ইয়াৰ নিয়ন্ত্ৰণ [[আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় নিৰাপত্তা]]ৰ এটা মুখ্য দিশ, যাৰ উদ্দেশ্য প্ৰসাৰণ ৰোধ, সংখ্যা হ্ৰাস, অথবা সম্পূৰ্ণ নীৰস্ত্ৰীকৰণ। মুখ্য আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় চুক্তি আৰু সংগঠনৰ ভিতৰত আছে: [[নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ বিস্তাৰ ৰোধ চুক্তি]], [[সম্পূৰ্ণ নিউক্লিয়াৰ পৰীক্ষা নিষিদ্ধ চুক্তি]] আৰু ইয়াৰ সংগঠন, [[আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় আণৱিক শক্তি সংস্থা]], [[নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ নিষিদ্ধকৰণ চুক্তি]], আৰু [[নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ মুক্ত অঞ্চল]]। [[নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ পৰীক্ষা]] উন্নয়ন আৰু প্ৰভাৱ অধ্যয়নৰ বাবে কৰা হয়। ১৯৪৫ ৰ পৰা ২০১৭ পৰ্যন্ত ২০০০তকৈ অধিক পৰীক্ষা কৰা হৈছে। যিসকল দেশই পৰীক্ষা বন্ধ কৰিছে, সিহঁতে সাধাৰণতে [[বিজ্ঞান-ভিত্তিক অস্ত্ৰ সংৰক্ষণ]] নীতি গ্ৰহণ কৰে। ==টোকা== {{Notelist}} ==তথ্যসূত্ৰ== [[শ্ৰেণী:প্ৰযুক্তি]] [[শ্ৰেণী:বিজ্ঞান]] irrk4y6g9n0dcdexhbsx1wtlp724bpi 517103 517102 2025-06-11T11:20:44Z Kandarpajit Kallol 6257 517103 wikitext text/x-wiki {{পোখালি}}[[চিত্ৰ:Missile and Space Gallery overview at the USAF National Museum.jpg|thumb|[[যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ বিমান সেনা ৰাষ্ট্ৰীয় সংগ্ৰহালয়]]ত থকা আমেৰিকাৰ নিউক্লিয়াৰ [[আন্তঃমহাদেশীয় বেলাছ্টিক ক্ষেপণাস্ত্ৰ]]ৰ এক সন্নিৱিষ্ট সাঁজ। '''ওপৰৰ বাঁওফালৰ পৰা ঘড়ীৰ কাঁইটৰ দিশে:''' [[PGM-17 Thor]], [[LGM-25C Titan II]], [[HGM-25A Titan I]], [[Thor-Agena]], [[LGM-30G Minuteman III]], [[LGM-118 Peacekeeper]], LGM-30A/B/F Minuteman I or II, [[PGM-19 Jupiter]]]] '''পাৰমাণবিক অস্ত্ৰ''' বা '''নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ'''{{efn|'''আটম বম্ব''', '''আটমিক বম্ব''', '''নিউক্লিয়াৰ বম্ব''', বা '''নিউক্লিয়াৰ ৱাৰহেড''' হিচাপে জনাজাত; আনুষ্ঠানিকভাৱে '''এ-বম্ব''' বা '''নিউক''' বুলি কোৱা হয়}} এটা বিস্ফোৰক উপকৰণ যিয়ে [[নিউক্লিয়াৰ প্ৰতিক্ৰিয়া]] — বিভাজন (ফিছন বা এটমিক বম্ব), অথবা বিভাজন আৰু সংযুক্তিকৰণৰ ([[তাপ নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ]]{{efn|জনপ্ৰিয়ভাৱে '''এইচ-বম্ব''' হিচাপে জনাজাত}}) সংমিশ্ৰণৰ জৰিয়তে উৎপন্ন [[নিউক্লিয়াৰ বিস্ফোৰণ]]ৰ পৰা ইয়াৰ বিধ্বংসী শক্তি আহৰণ কৰে। এই দুয়ো ধৰণৰ বম্বে তুলনামূলকভাৱে অতি অলপ [[দ্ৰব্য]]ৰ পৰা বিপুল [[শক্তি]] উলিয়ায়। নিউক্লিয়াৰ বম্বৰ উৎপাদন ক্ষমতা ১০ টন (উদাহৰণ: W54)ৰ পৰা ৫০ মেগাটন (উদাহৰণ: Tsar Bomba; টিএনটি সমতুল্য) লৈ বিস্তৃত। কিলোটনৰ ঘাটিত উৎপাদন ক্ষমতা থকা বম্বেও এখন চহৰ ধ্বংস কৰিবলৈ সক্ষম। তাপ নিউক্লিয়াৰ বম্ব, যিয়ে মাত্ৰ {{convert|600|lb|kg|sigfig=2}} ওজনৰ, তাকেও ১.২ মেগাটন TNT (৫.০ [[পেটাজুল|PJ]]) সমতুল্য শক্তি উলিয়াব পাৰে।<ref name=nukearc>{{cite web |first=Carey |last=Sublette |url=http://nuclearweaponarchive.org/Usa/Weapons/Allbombs.html |title=Complete List of All U.S. Nuclear Weapons |website=Nuclear weapon archive |date=12 June 2020 |access-date=2021-03-18}}</ref> বিস্ফোৰণৰ উপৰিও, নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰৰ প্ৰভাৱসমূহত শিলাবৃষ্টি, অতি তীব্ৰ [[তাপীয় বিকিৰণ]], [[আয়নিত বিকিৰণ]], পৰমাণু ধূলিকণা, বৈদ্যুতিক চুম্বকীয় প্ৰৱাহ (ইএমপি), আৰু [[ৰাডাৰ ব্লেকআউট]] অন্তৰ্ভুক্ত। প্ৰথম নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰসমূহ [[দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধ]]ৰ সময় [[মেনহাটন প্ৰকল্প]]ৰ অধীনত মিত্ৰবাহিনীয়ে উন্নয়ন কৰিছিল। ইহঁতৰ নিৰ্মাণৰ বাবে এখন বৃহৎ বৈজ্ঞানিক আৰু উদ্যোগিক সংস্থাপন প্ৰয়োজন হয়, বিশেষকৈ [[বিভাজনযোগ্য বস্তু]] উৎপাদনৰ ক্ষেত্ৰত, যি হয় [[নিউক্লিয়াৰ ৰিয়েক্টৰ]] আৰু নিউক্লিয়াৰ প্ৰচেছিঙৰ জৰিয়তে, অথবা [[ইউৰেনিয়াম সমৃদ্ধিকৰণ]] প্ৰযুক্তিৰ মাধ্যমে। নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ যুদ্ধত মাত্ৰ দুবাৰ ব্যৱহাৰ কৰা হৈছিল, ১৯৪৫ চনত [[হিৰোচিমা আৰু নাগাছাকি]]ত [[মাৰ্কিন যুক্তৰাষ্ট্ৰ|মাৰ্কিন যুক্তৰাষ্ট্ৰই]] [[জাপান]]ৰ ওপৰত ব্যৱহাৰ কৰিছিল। নিউক্লিয়াৰ অবিশ্বাস আৰু ভয়ৰ নীতি, বিশেষকৈ মিউচুৱেলি এস্যুৰ্ড ডিজ্ট্ৰাকচন (MAD)-ৰ ভিত্তিত, [[নিউক্লিয়াৰ যুদ্ধ]] ৰোধৰ এক কৌশল ৰূপে বিবেচিত। [[ঠাণ্ডা যুদ্ধ]]কালত নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ আৰু ইয়াৰ বাহক ব্যৱস্থাৰ বাবে [[নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ প্ৰতিযোগিতা]] এটা গুৰুত্বপূৰ্ণ দিশ আছিল। কৌশলগত নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰৰ লক্ষ্য সাধাৰণতে নাগৰিক, উদ্যোগিক, আৰু সামৰিক অবকাঠামো হয়; আৰু টেকটিকেল নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ যুদ্ধক্ষেত্ৰত ব্যৱহাৰৰ বাবে উদ্দিষ্ট। কৌশলগত অস্ত্ৰই আন্তঃমহাদেশীয় বেলাছ্টিক ক্ষেপণাস্ত্ৰ, ডুবন্ত জাহাজৰ পৰা প্ৰক্ষিপ্ত ক্ষেপণাস্ত্ৰ, আৰু নিউক্লিয়াৰ বম্বাৰৰ উন্নয়ন ঘটাইছিল, যাক একেলগে নিউক্লিয়াৰ ত্ৰয়ী (nuclear triad) বোলা হয়। টেকটিকেল অস্ত্ৰৰ অন্তৰ্গত হৈছিল সৰু পাল্লাৰ স্থল, বায়ু, আৰু জলযানৰ পৰা নিক্ষেপযোগ্য ক্ষেপণাস্ত্ৰ, নিউক্লিয়াৰ কামান, আটমিক ডেমোলিশন মুনিশন, নিউক্লিয়াৰ টৰ্পেডো, আৰু নিউক্লিয়াৰ গভীৰতা বোমা, যদিও এইবোৰৰ প্ৰাসংগিকতা ঠাণ্ডা যুদ্ধৰ অন্ত পৰাৰ পিছত হ্ৰাস পাইছে। ২০২৫ চন অনুসৰি, নখন দেশৰ নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ আৰু ইয়াৰ বাহক ব্যৱস্থা আছে, আৰু ছখনে [[নিউক্লিয়াৰ অংশীদাৰীতা]] চুক্তিত অংশগ্ৰহণ কৰিছে। নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ [[বিধ্বংসী অস্ত্ৰ]] হিচাপে গণ্য, আৰু ইয়াৰ নিয়ন্ত্ৰণ [[আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় নিৰাপত্তা]]ৰ এটা মুখ্য দিশ, যাৰ উদ্দেশ্য প্ৰসাৰণ ৰোধ, সংখ্যা হ্ৰাস, অথবা সম্পূৰ্ণ নীৰস্ত্ৰীকৰণ। মুখ্য আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় চুক্তি আৰু সংগঠনৰ ভিতৰত আছে: [[নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ বিস্তাৰ ৰোধ চুক্তি]], [[সম্পূৰ্ণ নিউক্লিয়াৰ পৰীক্ষা নিষিদ্ধ চুক্তি]] আৰু ইয়াৰ সংগঠন, [[আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় আণৱিক শক্তি সংস্থা]], [[নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ নিষিদ্ধকৰণ চুক্তি]], আৰু [[নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ মুক্ত অঞ্চল]]। [[নিউক্লিয়াৰ অস্ত্ৰ পৰীক্ষা]] উন্নয়ন আৰু প্ৰভাৱ অধ্যয়নৰ বাবে কৰা হয়। ১৯৪৫ ৰ পৰা ২০১৭ পৰ্যন্ত ২০০০তকৈ অধিক পৰীক্ষা কৰা হৈছে। যিসকল দেশই পৰীক্ষা বন্ধ কৰিছে, সিহঁতে সাধাৰণতে [[বিজ্ঞান-ভিত্তিক অস্ত্ৰ সংৰক্ষণ]] নীতি গ্ৰহণ কৰে। ==টোকা== {{Notelist}} ==তথ্যসূত্ৰ== [[শ্ৰেণী:প্ৰযুক্তি]] [[শ্ৰেণী:বিজ্ঞান]] 1ww9apio60kx5xjfwg355272vw3vuge 0 122633 517060 2025-06-11T10:28:57Z Human Anubhav 45073 নতুন পৃষ্ঠা: File:17. Експлозивни својства на три различни типови експлозиви.webm|thumb|right|upright=1.3|তিনিটা বেলেগ ধৰণৰ বিস্ফোৰকৰ বিস্ফোৰণ ক্ষমতা প্ৰদৰ্শন; চাৰি খন বিস্ফোৰণ দেখুওৱা হৈছে। তাত তিনিটা শক্ত মৰ্বল পৃষ্ঠত আৰু এ... 517060 wikitext text/x-wiki [[File:17. Експлозивни својства на три различни типови експлозиви.webm|thumb|right|upright=1.3|তিনিটা বেলেগ ধৰণৰ বিস্ফোৰকৰ বিস্ফোৰণ ক্ষমতা প্ৰদৰ্শন; চাৰি খন বিস্ফোৰণ দেখুওৱা হৈছে। তাত তিনিটা শক্ত মৰ্বল পৃষ্ঠত আৰু এটা প্ৰদৰ্শকৰ হাতত কৰা হৈছে; প্ৰতিটো মেচকেলৰ দ্বাৰা আৰম্ভ কৰা হৈছে।]] '''বিস্ফোৰক''' (বা '''বিস্ফোৰক পদাৰ্থ''') হৈছে এটা প্ৰতিক্ৰিয়াশীল দ্ৰব্য যাৰ ভিতৰত বিপুল পৰিমাণৰ [[সাম্ভাৱ্য শক্তি]] সঞ্চিত থাকে যি হঠাৎ মুক্ত হ’লে [[বিস্ফোৰণ]] ঘটি পাৰে, আৰু সাধাৰণতে [[পোহৰ]], [[তাপ]], [[শব্দ]], আৰু [[চাপ]]ৰ উৎপত্তিৰে সৈতে সংঘটিত হয়।<ref>{{Cite web |title=Explosives |url=https://chem.libretexts.org/Bookshelves/Physical_and_Theoretical_Chemistry_Textbook_Maps/Supplemental_Modules_(Physical_and_Theoretical_Chemistry)/Kinetics/Case_Studies%3A_Kinetics/Explosives |website=LibreTexts |access-date=2025-06-11}}</ref> এটা '''বিস্ফোৰক মাত্ৰা''' হৈছে পৰিমিত পৰিমাণৰ বিস্ফোৰক পদাৰ্থ, যিটো হয় কেৱল এটা উপাদানৰেই গঠিত, নহয়তো কমেও দুটা পদাৰ্থৰ সংমিশ্ৰণ।<ref>{{Cite web |title=Explosive Charge |url=https://science.howstuffworks.com/explosive.htm |website=HowStuffWorks |access-date=2025-06-11}}</ref> বিস্ফোৰক পদাৰ্থত সঞ্চিত সম্ভাৱ্য শক্তিৰ উদাহৰণ হ’ব পাৰে: * [[ৰাসায়নিক শক্তি]], যেনে [[নাইট্ৰোগ্লিচাৰিন]] বা [[ধানৰ গুঁই|ধানগুঁই ধূলিৰ]] বিস্ফোৰণ<ref>{{Cite web |title=Grain Dust Explosions |url=https://www.cdc.gov/niosh/docs/2006-105/default.html |website=CDC |access-date=2025-06-11}}</ref> * [[চাপযুক্ত]] [[গেছ]], যেনে [[গেছ চিলিণ্ডাৰ]], [[এর’ছ’ল কেণ]], বা [[ফুটন্ত দ্ৰৱ্য বিস্ফ্লাৱ গেছ বিস্ফোৰণ]]<ref>{{Cite web |title=Boiling Liquid Expanding Vapor Explosions (BLEVE) |url=https://www.sciencedirect.com/topics/engineering/bleve |website=ScienceDirect |access-date=2025-06-11}}</ref> * [[নিউক্লিয়াৰ শক্তি]], যেনে [[ইউৰেনিয়াম-২৩৫]] আৰু [[প্লুট’নিয়াম-২৩৯]] নামৰ [[বিভাজনক্ষম আইচ’টোপ]]<ref>{{Cite web |title=Nuclear Weapons and Materials |url=https://www.nti.org/learn/nuclear/ |website=NTI.org |access-date=2025-06-11}}</ref> বিস্ফোৰক পদাৰ্থক সেইবোৰৰ বিস্তাৰৰ গতি অনুসৰি ভাগ কৰা হয়। যিবোৰ পদাৰ্থ [[বিস্ফোৰণ (বিজ্ঞান)|বিস্ফোৰণ কৰে]] (ৰাসায়নিক প্ৰতিক্ৰিয়াৰ আগভাগ পদাৰ্থৰ মাজেৰে [[শব্দৰ গতিতকৈ]] বেছি গতিৰে আগবাঢ়ে) সিহঁতক “[[উচ্চ বিস্ফোৰক]]” বোলা হয়, আৰু যিবোৰ পদাৰ্থ [[দাহ্য বিক্ৰিয়া|দাহ কৰে]] সিহঁতক “[[নিম্ন বিস্ফোৰক]]” বোলা হয়।<ref>{{Cite web |title=High and Low Explosives |url=https://www.fema.gov/pdf/emergency/ert/ertwot-2.pdf |website=FEMA |access-date=2025-06-11}}</ref> বিস্ফোৰক পদাৰ্থক [[স্পৰ্শকাতরতাৰ (বিস্ফোৰক)|স্পৰ্শকাতৰতা]]ৰ আধাৰতো ভাগ কৰা হয়। যিবোৰ পদাৰ্থ অল্প তাপ বা চাপৰে সহজে বিস্ফোৰিত হয় সিহঁতক [[প্ৰাথমিক বিস্ফোৰক]] বোলে, আৰু যিবোৰ তুলনামূলকভাবে কম স্পৰ্শকাতৰ সিহঁতক [[দ্বিতীয়িক বিস্ফোৰক|দ্বিতীয়িক]] বা [[তৃতীয়িক বিস্ফোৰক]] বোলে।<ref>{{Cite web |title=Primary and Secondary Explosives |url=https://fas.org/man/dod-101/navy/docs/es310/intro.htm |website=Federation of American Scientists |access-date=2025-06-11}}</ref> প্ৰচুৰ ধৰণৰ ৰাসায়নিক পদাৰ্থ বিস্ফোৰণ কৰিব পাৰে; ইয়াৰ ভিতৰত কেৱল কেইটামানহে উদ্দেশ্যমূলকভাৱে বিস্ফোৰকৰূপে ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ নিৰ্মাণ কৰা হয়। বাকী পদাৰ্থসমূহ অতি বিপজ্জনক, স্পৰ্শকাতৰ, বিষাক্ত, ব্যয়বহুল, অস্থিৰ, বা অল্প সময়ত বিয়পি বা ক্ষয় হোৱা হেতুকে বিস্ফোৰকৰূপে ব্যৱহাৰ কৰিব নোৱাৰে।<ref>{{Cite web |title=Why Some Chemicals are Not Used as Explosives |url=https://pubs.acs.org/doi/10.1021/ed083p856 |website=ACS Publications |access-date=2025-06-11}}</ref> বিপৰীতভাৱে, কিছুমান পদাৰ্থ কেৱল [[জ্বলনশীল]] বা [[দাহ্য]] হ’ব পাৰে যদি সেইবোৰ বিস্ফোৰণ নকৰি জ্বলে। যদিও এই ভেদৰেখা সদায় স্পষ্ট নহয়। কিছুমান পদাৰ্থ—ধূলি, গুঁই, গেছ, বা উৰ্দ্ধপাতীয় জৈৱিক তরল—সাধাৰণ অৱস্থাত কেৱল দাহ্য হ’লেও নিৰ্দিষ্ট পৰিস্থিতিত বিস্ফোৰক ৰূপত কাম কৰিব পাৰে; যেনে [[ধূলি বিস্ফোৰণ|বায়ুত বিস্তৃত ধূলিৰ কণাৰ বিস্ফোৰণ]], বা [[গেছ বিস্ফোৰণ|আকস্মিক মুক্তি বা সঁচালিত অৱস্থাত]] বিস্ফোৰণ।<ref>{{Cite web |title=Combustible Dust Explosions |url=https://www.osha.gov/dust-explosions |website=OSHA |access-date=2025-06-11}}</ref> rs16dsicgxt3b0jyfvrq1mkmbgz3xfk 517073 517060 2025-06-11T10:38:54Z Kandarpajit Kallol 6257 [[ৱিকিপিডিয়া:লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰক|লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰকৰ]] সহায়ত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰণ কৰা হ’ল। 517073 wikitext text/x-wiki [[File:17. Експлозивни својства на три различни типови експлозиви.webm|thumb|right|upright=1.3|তিনিটা বেলেগ ধৰণৰ বিস্ফোৰকৰ বিস্ফোৰণ ক্ষমতা প্ৰদৰ্শন; চাৰিখন বিস্ফোৰণ দেখুওৱা হৈছে। তাত তিনিটা শক্ত মৰ্বল পৃষ্ঠত আৰু এটা প্ৰদৰ্শকৰ হাতত কৰা হৈছে; প্ৰতিটো মেচকেলৰ দ্বাৰা আৰম্ভ কৰা হৈছে। ]] '''বিস্ফোৰক''' (বা '''বিস্ফোৰক পদাৰ্থ''') হৈছে এটা প্ৰতিক্ৰিয়াশীল দ্ৰব্য যাৰ ভিতৰত বিপুল পৰিমাণৰ [[সাম্ভাৱ্য শক্তি]] সঞ্চিত থাকে যি হঠাৎ মুক্ত হ’লে [[বিস্ফোৰণ]] ঘটি পাৰে, আৰু সাধাৰণতে [[পোহৰ]], [[তাপ]], [[শব্দ]], আৰু [[চাপ]]ৰ উৎপত্তিৰে সৈতে সংঘটিত হয়।<ref>{{Cite web |title=Explosives |url=https://chem.libretexts.org/Bookshelves/Physical_and_Theoretical_Chemistry_Textbook_Maps/Supplemental_Modules_(Physical_and_Theoretical_Chemistry)/Kinetics/Case_Studies%3A_Kinetics/Explosives |website=LibreTexts |access-date=2025-06-11}}</ref> এটা '''বিস্ফোৰক মাত্ৰা''' হৈছে পৰিমিত পৰিমাণৰ বিস্ফোৰক পদাৰ্থ, যিটো হয় কেৱল এটা উপাদানৰেই গঠিত, নহয়তো কমেও দুটা পদাৰ্থৰ সংমিশ্ৰণ।<ref>{{Cite web |title=Explosive Charge |url=https://science.howstuffworks.com/explosive.htm |website=HowStuffWorks |access-date=2025-06-11}}</ref> বিস্ফোৰক পদাৰ্থত সঞ্চিত সম্ভাৱ্য শক্তিৰ উদাহৰণ হ’ব পাৰে: * [[ৰাসায়নিক শক্তি]], যেনে [[নাইট্ৰোগ্লিচাৰিন]] বা [[ধানৰ গুঁই|ধানগুঁই ধূলিৰ]] বিস্ফোৰণ<ref>{{Cite web |title=Grain Dust Explosions |url=https://www.cdc.gov/niosh/docs/2006-105/default.html |website=CDC |access-date=2025-06-11}}</ref> * [[চাপযুক্ত]] [[গেছ]], যেনে [[গেছ চিলিণ্ডাৰ]], [[এৰ’ছ’ল কেণ]], বা [[ফুটন্ত দ্ৰৱ্য বিস্ফ্লাৱ গেছ বিস্ফোৰণ]]<ref>{{Cite web |title=Boiling Liquid Expanding Vapor Explosions (BLEVE) |url=https://www.sciencedirect.com/topics/engineering/bleve |website=ScienceDirect |access-date=2025-06-11}}</ref> * [[নিউক্লিয়াৰ শক্তি]], যেনে [[ইউৰেনিয়াম-২৩৫]] আৰু [[প্লুট’নিয়াম-২৩৯]] নামৰ [[বিভাজনক্ষম আইচ’টোপ]]<ref>{{Cite web |title=Nuclear Weapons and Materials |url=https://www.nti.org/learn/nuclear/ |website=NTI.org |access-date=2025-06-11}}</ref> বিস্ফোৰক পদাৰ্থক সেইবোৰৰ বিস্তাৰৰ গতি অনুসৰি ভাগ কৰা হয়। যিবোৰ পদাৰ্থ [[বিস্ফোৰণ (বিজ্ঞান)|বিস্ফোৰণ কৰে]] (ৰাসায়নিক প্ৰতিক্ৰিয়াৰ আগভাগ পদাৰ্থৰ মাজেৰে [[শব্দৰ গতিতকৈ]] বেছি গতিৰে আগবাঢ়ে) সিহঁতক “[[উচ্চ বিস্ফোৰক]]” বোলা হয়, আৰু যিবোৰ পদাৰ্থ [[দাহ্য বিক্ৰিয়া|দাহ কৰে]] সিহঁতক “[[নিম্ন বিস্ফোৰক]]” বোলা হয়।<ref>{{Cite web |title=High and Low Explosives |url=https://www.fema.gov/pdf/emergency/ert/ertwot-2.pdf |website=FEMA |access-date=2025-06-11}}</ref> বিস্ফোৰক পদাৰ্থক [[স্পৰ্শকাতৰতাৰ (বিস্ফোৰক)|স্পৰ্শকাতৰতা]]ৰ আধাৰতো ভাগ কৰা হয়। যিবোৰ পদাৰ্থ অল্প তাপ বা চাপৰে সহজে বিস্ফোৰিত হয় সিহঁতক [[প্ৰাথমিক বিস্ফোৰক]] বোলে, আৰু যিবোৰ তুলনামূলকভাবে কম স্পৰ্শকাতৰ সিহঁতক [[দ্বিতীয়িক বিস্ফোৰক|দ্বিতীয়িক]] বা [[তৃতীয়িক বিস্ফোৰক]] বোলে।<ref>{{Cite web |title=Primary and Secondary Explosives |url=https://fas.org/man/dod-101/navy/docs/es310/intro.htm |website=Federation of American Scientists |access-date=2025-06-11}}</ref> প্ৰচুৰ ধৰণৰ ৰাসায়নিক পদাৰ্থ বিস্ফোৰণ কৰিব পাৰে; ইয়াৰ ভিতৰত কেৱল কেইটামানহে উদ্দেশ্যমূলকভাৱে বিস্ফোৰকৰূপে ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ নিৰ্মাণ কৰা হয়। বাকী পদাৰ্থসমূহ অতি বিপজ্জনক, স্পৰ্শকাতৰ, বিষাক্ত, ব্যয়বহুল, অস্থিৰ, বা অল্প সময়ত বিয়পি বা ক্ষয় হোৱা হেতুকে বিস্ফোৰকৰূপে ব্যৱহাৰ কৰিব নোৱাৰে।<ref>{{Cite web |title=Why Some Chemicals are Not Used as Explosives |url=https://pubs.acs.org/doi/10.1021/ed083p856 |website=ACS Publications |access-date=2025-06-11}}</ref> বিপৰীতভাৱে, কিছুমান পদাৰ্থ কেৱল [[জ্বলনশীল]] বা [[দাহ্য]] হ’ব পাৰে যদি সেইবোৰ বিস্ফোৰণ নকৰি জ্বলে। যদিও এই ভেদৰেখা সদায় স্পষ্ট নহয়। কিছুমান পদাৰ্থ—ধূলি, গুঁই, গেছ, বা উৰ্দ্ধপাতীয় জৈৱিক তৰল—সাধাৰণ অৱস্থাত কেৱল দাহ্য হ’লেও নিৰ্দিষ্ট পৰিস্থিতিত বিস্ফোৰক ৰূপত কাম কৰিব পাৰে; যেনে [[ধূলি বিস্ফোৰণ|বায়ুত বিস্তৃত ধূলিৰ কণাৰ বিস্ফোৰণ]], বা [[গেছ বিস্ফোৰণ|আকস্মিক মুক্তি বা সঁচালিত অৱস্থাত]] বিস্ফোৰণ।<ref>{{Cite web |title=Combustible Dust Explosions |url=https://www.osha.gov/dust-explosions |website=OSHA |access-date=2025-06-11}}</ref> cub3qw6kwmdgmzzci0sg39kehalnbmk 517104 517073 2025-06-11T11:23:02Z Kandarpajit Kallol 6257 517104 wikitext text/x-wiki {{পোখালি}}[[File:17. Експлозивни својства на три различни типови експлозиви.webm|thumb|right|upright=1.3|তিনিটা বেলেগ ধৰণৰ বিস্ফোৰকৰ বিস্ফোৰণ ক্ষমতা প্ৰদৰ্শন; চাৰিখন বিস্ফোৰণ দেখুওৱা হৈছে। তাত তিনিটা শক্ত মৰ্বল পৃষ্ঠত আৰু এটা প্ৰদৰ্শকৰ হাতত কৰা হৈছে; প্ৰতিটো মেচকেলৰ দ্বাৰা আৰম্ভ কৰা হৈছে। ]] '''বিস্ফোৰক''' (বা '''বিস্ফোৰক পদাৰ্থ''') হৈছে এটা প্ৰতিক্ৰিয়াশীল দ্ৰব্য যাৰ ভিতৰত বিপুল পৰিমাণৰ [[সাম্ভাৱ্য শক্তি]] সঞ্চিত থাকে যি হঠাৎ মুক্ত হ’লে [[বিস্ফোৰণ]] ঘটি পাৰে, আৰু সাধাৰণতে [[পোহৰ]], [[তাপ]], [[শব্দ]], আৰু [[চাপ]]ৰ উৎপত্তিৰে সৈতে সংঘটিত হয়।<ref>{{Cite web |title=Explosives |url=https://chem.libretexts.org/Bookshelves/Physical_and_Theoretical_Chemistry_Textbook_Maps/Supplemental_Modules_(Physical_and_Theoretical_Chemistry)/Kinetics/Case_Studies%3A_Kinetics/Explosives |website=LibreTexts |access-date=2025-06-11}}</ref> এটা '''বিস্ফোৰক মাত্ৰা''' হৈছে পৰিমিত পৰিমাণৰ বিস্ফোৰক পদাৰ্থ, যিটো হয় কেৱল এটা উপাদানৰেই গঠিত, নহয়তো কমেও দুটা পদাৰ্থৰ সংমিশ্ৰণ।<ref>{{Cite web |title=Explosive Charge |url=https://science.howstuffworks.com/explosive.htm |website=HowStuffWorks |access-date=2025-06-11}}</ref> বিস্ফোৰক পদাৰ্থত সঞ্চিত সম্ভাৱ্য শক্তিৰ উদাহৰণ হ’ব পাৰে: * [[ৰাসায়নিক শক্তি]], যেনে [[নাইট্ৰোগ্লিচাৰিন]] বা [[ধানৰ গুঁই|ধানগুঁই ধূলিৰ]] বিস্ফোৰণ<ref>{{Cite web |title=Grain Dust Explosions |url=https://www.cdc.gov/niosh/docs/2006-105/default.html |website=CDC |access-date=2025-06-11}}</ref> * [[চাপযুক্ত]] [[গেছ]], যেনে [[গেছ চিলিণ্ডাৰ]], [[এৰ’ছ’ল কেণ]], বা [[ফুটন্ত দ্ৰৱ্য বিস্ফ্লাৱ গেছ বিস্ফোৰণ]]<ref>{{Cite web |title=Boiling Liquid Expanding Vapor Explosions (BLEVE) |url=https://www.sciencedirect.com/topics/engineering/bleve |website=ScienceDirect |access-date=2025-06-11}}</ref> * [[নিউক্লিয়াৰ শক্তি]], যেনে [[ইউৰেনিয়াম-২৩৫]] আৰু [[প্লুট’নিয়াম-২৩৯]] নামৰ [[বিভাজনক্ষম আইচ’টোপ]]<ref>{{Cite web |title=Nuclear Weapons and Materials |url=https://www.nti.org/learn/nuclear/ |website=NTI.org |access-date=2025-06-11}}</ref> বিস্ফোৰক পদাৰ্থক সেইবোৰৰ বিস্তাৰৰ গতি অনুসৰি ভাগ কৰা হয়। যিবোৰ পদাৰ্থ [[বিস্ফোৰণ (বিজ্ঞান)|বিস্ফোৰণ কৰে]] (ৰাসায়নিক প্ৰতিক্ৰিয়াৰ আগভাগ পদাৰ্থৰ মাজেৰে [[শব্দৰ গতিতকৈ]] বেছি গতিৰে আগবাঢ়ে) সিহঁতক “[[উচ্চ বিস্ফোৰক]]” বোলা হয়, আৰু যিবোৰ পদাৰ্থ [[দাহ্য বিক্ৰিয়া|দাহ কৰে]] সিহঁতক “[[নিম্ন বিস্ফোৰক]]” বোলা হয়।<ref>{{Cite web |title=High and Low Explosives |url=https://www.fema.gov/pdf/emergency/ert/ertwot-2.pdf |website=FEMA |access-date=2025-06-11}}</ref> বিস্ফোৰক পদাৰ্থক [[স্পৰ্শকাতৰতাৰ (বিস্ফোৰক)|স্পৰ্শকাতৰতা]]ৰ আধাৰতো ভাগ কৰা হয়। যিবোৰ পদাৰ্থ অল্প তাপ বা চাপৰে সহজে বিস্ফোৰিত হয় সিহঁতক [[প্ৰাথমিক বিস্ফোৰক]] বোলে, আৰু যিবোৰ তুলনামূলকভাবে কম স্পৰ্শকাতৰ সিহঁতক [[দ্বিতীয়িক বিস্ফোৰক|দ্বিতীয়িক]] বা [[তৃতীয়িক বিস্ফোৰক]] বোলে।<ref>{{Cite web |title=Primary and Secondary Explosives |url=https://fas.org/man/dod-101/navy/docs/es310/intro.htm |website=Federation of American Scientists |access-date=2025-06-11}}</ref> প্ৰচুৰ ধৰণৰ ৰাসায়নিক পদাৰ্থ বিস্ফোৰণ কৰিব পাৰে; ইয়াৰ ভিতৰত কেৱল কেইটামানহে উদ্দেশ্যমূলকভাৱে বিস্ফোৰকৰূপে ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ নিৰ্মাণ কৰা হয়। বাকী পদাৰ্থসমূহ অতি বিপজ্জনক, স্পৰ্শকাতৰ, বিষাক্ত, ব্যয়বহুল, অস্থিৰ, বা অল্প সময়ত বিয়পি বা ক্ষয় হোৱা হেতুকে বিস্ফোৰকৰূপে ব্যৱহাৰ কৰিব নোৱাৰে।<ref>{{Cite web |title=Why Some Chemicals are Not Used as Explosives |url=https://pubs.acs.org/doi/10.1021/ed083p856 |website=ACS Publications |access-date=2025-06-11}}</ref> বিপৰীতভাৱে, কিছুমান পদাৰ্থ কেৱল [[জ্বলনশীল]] বা [[দাহ্য]] হ’ব পাৰে যদি সেইবোৰ বিস্ফোৰণ নকৰি জ্বলে। যদিও এই ভেদৰেখা সদায় স্পষ্ট নহয়। কিছুমান পদাৰ্থ—ধূলি, গুঁই, গেছ, বা উৰ্দ্ধপাতীয় জৈৱিক তৰল—সাধাৰণ অৱস্থাত কেৱল দাহ্য হ’লেও নিৰ্দিষ্ট পৰিস্থিতিত বিস্ফোৰক ৰূপত কাম কৰিব পাৰে; যেনে [[ধূলি বিস্ফোৰণ|বায়ুত বিস্তৃত ধূলিৰ কণাৰ বিস্ফোৰণ]], বা [[গেছ বিস্ফোৰণ|আকস্মিক মুক্তি বা সঁচালিত অৱস্থাত]] বিস্ফোৰণ।<ref>{{Cite web |title=Combustible Dust Explosions |url=https://www.osha.gov/dust-explosions |website=OSHA |access-date=2025-06-11}}</ref> ==তথ্যসূত্ৰ== [[শ্ৰেণী:প্ৰযুক্তি]] [[শ্ৰেণী:বিজ্ঞান]] 75zrc8zd6wycj9eoze147tk42gmivwg 0 122634 517064 2025-06-11T10:32:59Z Kandarpajit Kallol 6257 নতুন পৃষ্ঠা: {{সম্পাদনা দ্বন্দ}}{{multiple image | perrow = 1 / 1 / 1 | total_width = 225 | image1 = Chuhuo.jpg | image3 = Bituminous Coal.JPG | footer = মুখ্য জীৱাশ্ম ইন্ধনবোৰ (ওপৰৰ পৰা তললৈ): [[প্ৰাকৃতিক গেছ]], [[পেট্ৰ'লিয়াম|তেল]], আৰু [[কয়লা]] | image2... 517064 wikitext text/x-wiki {{সম্পাদনা দ্বন্দ}}{{multiple image | perrow = 1 / 1 / 1 | total_width = 225 | image1 = Chuhuo.jpg | image3 = Bituminous Coal.JPG | footer = মুখ্য জীৱাশ্ম ইন্ধনবোৰ (ওপৰৰ পৰা তললৈ): [[প্ৰাকৃতিক গেছ]], [[পেট্ৰ'লিয়াম|তেল]], আৰু [[কয়লা]] | image2 = Petroleum_sample.jpg }} '''জীৱাশ্ম ইন্ধন'''{{efn|এই শব্দটো এক প্ৰচলিত [[ভ্ৰান্ত শব্দ|ভ্ৰান্ত নাম]] হিচাপে বিবেচিত, কাৰণ ই সঁচাকৈয়ে [[জীৱাশ্ম]]ৰ পৰা নহয়, বরঞ্চ সংৰক্ষিত [[জৈৱ পদাৰ্থ]]ৰ পৰা উৎপন্ন।<ref>{{Cite book |last=Fleckenstein |first=Joseph E. |url=https://books.google.com/books?id=s-SYCgAAQBAJ&pg=PA58 |publisher=CRC Press |title=Three-phase electrical power |date=2016 |isbn=978-1-4987-3778-4 |location=Boca Raton |pages=58 |oclc=958799795}}</ref>}} হৈছে এক প্ৰাকৃতিকভাৱে [[পৃথিৱীৰ ভূত্বক]]ত গঠিত [[জ্বলাই উঠিব পৰা]] [[কাৰ্বন যৌগ]] বা [[হাইড্ৰকাৰ্বন]]-সমৃদ্ধ বস্তু,<ref>{{cite web |title=Fossil fuel |url=https://www.sciencedaily.com/terms/fossil_fuel.htm |access-date=29 October 2021 |work=[[ScienceDaily]]}}</ref> যি প্ৰাগৈতিহাসিক [[জীৱ]] (জন্তু, উদ্ভিদ, অথবা [[মাইক্রোপ্লাংক্টন]])ৰ পচি যোৱা অৱশেষৰ পৰা [[ভূ-গঠন|ভূ-গঠনত্মক]] প্ৰক্ৰিয়াৰ জৰিয়তে বহু বছৰ ধৰি গঠিত হয়। এইবোৰ [[কয়লা]], [[তেল]] আৰু [[প্ৰাকৃতিক গেছ]] আকাৰত থকাবোৰ [[খনি কৰ্ম|খনন]] কৰি [[দাহ|জ্বলাই]] [[ইন্ধন]] হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি: সোজাকৈ [[ৰান্ধনি]], [[তাপ যোগান]] বা [[পোহৰ]]ৰ বাবে, বা [[বাষ্প ইঞ্জিন]] বা [[আভ্যন্তৰীণ দহন ইঞ্জিন]]ৰ দৰে [[তাপ ইঞ্জিন]]ৰ জৰিয়তে [[যান বাহন]] চলাবলৈ বা [[বিদ্যুৎ উৎপাদন]] কৰিবলৈ।<ref>{{cite web |url= https://www.gsi.ie/en-ie/education/earth-resources/Pages/Fossil-fuels.aspx |title=Fossil fuels |publisher=Geological Survey Ireland |access-date=29 October 2021}}</ref> কিছু জীৱাশ্ম ইন্ধন পুনঃপ্ৰস্‌স্কাৰ কৰি [[কের’চিন]], [[গেছ'লিন]], [[ডিজেল]] আদি তেলত ৰূপান্তৰ কৰা হয়, অথবা [[পেট্ৰ'ৰস্না পদাৰ্থ]] যেনে [[প্লাষ্টিক]], [[সুগন্ধি যৌগ]], আৰু [[সিন্থেটিক ৰেচিন]] বনোৱা হয়। জীৱাশ্ম ইন্ধনৰ উৎস হৈছে মৃত জীৱবোৰৰ [[অAnaerobic decomposition|অৱায়বিক অপচয়]]। বহু বছৰ ধৰি এই জৈৱ পদাৰ্থবোৰ [[উচ্চ কাৰ্বন]] ইন্ধনত ৰূপান্তৰ হয়।<ref>Paul Mann, Lisa Gahagan, and Mark B. Gordon, "Tectonic setting of the world's giant oil and gas fields", in [[Michel T. Halbouty]] (ed.) [https://books.google.com/books?id=mrghwzjeU-AC&pg=PA50 ''Giant Oil and Gas Fields of the Decade, 1990–1999''], Tulsa, Okla.: [[American Association of Petroleum Geologists]], p. 50, accessed 22 June 2009.</ref> এই প্ৰক্ৰিয়াই বহু বছৰ লাগে, গতিকে ইয়াক [[অপুনৰুৎপাদনযোগ্য সম্পদ]] বুলি গণ্য কৰা হয়। ২০২৩ চনত, পৃথিৱীৰ [[প্ৰাথমিক শক্তি খৰচ]]ৰ ৭৭% আৰু [[বিদ্যুৎ যোগান]]ৰ ৬০%-তকৈ অধিক জীৱাশ্ম ইন্ধনৰ পৰা আহিছিল।<ref>{{Cite journal |last1=Ritchie |first1=Hannah |author1-link=Hannah Ritchie |last2=Rosaldo|first2=Pablo |date=2024 |access-date=1 May 2025 |title=Energy Mix|url=https://ourworldindata.org/energy-mix |journal=Our World in Data}}</ref><ref>{{Cite journal |last1=Ritchie |first1=Hannah |author1-link=Hannah Ritchie |last2=Rosaldo|first2=Pablo |date=2024 |access-date=1 May 2025 |title=Electricity mix|url=https://ourworldindata.org/electricity-mix |journal=Our World in Data}}</ref> বৃহৎ পৰিমাণে ইন্ধন দহনৰ ফলত [[পৰিবেশ]]ত গভীৰ [[দূষণ]] আৰু [[পৰিবৰ্তন]] দেখা যায়। ২০২২ চনৰ [[মানৱ ক্ৰিয়াৰ]] ফলত উৎপন্ন [[গ্ৰীণ হাউচ গেছ]]ৰ ৭০%-তকৈ অধিক আছিল [[কাৰ্বন ডাইঅক্সাইড]] ({{CO2}}), যি জীৱাশ্ম ইন্ধন দহনৰ ফল।<ref>{{Cite web |title=EDGAR - The Emissions Database for Global Atmospheric Research |url=https://edgar.jrc.ec.europa.eu/report_2023 |access-date=2024-01-05 |website=edgar.jrc.ec.europa.eu}}</ref> [[সাগৰ]]ৰ [[শোষণ]], [[জংগল নিঃশেষ]], [[মাটিৰ অৱক্ষয়]] আৰু [[মৰুভূমিকৰণ]]ৰ বাবে, ই গেছবোৰ অপসাৰণ হ’ব পৰা প্ৰাকৃতিক ক্ষমতাত বাধা দিয়ে। তাৰ ফলত প্ৰতিবছৰ কয়েক বিলিয়ন টন {{CO2}} বায়ুমণ্ডলত বৃদ্ধি পায়। যদিও [[মিথেইন]]ৰ ৰসিকতা উল্লেখযোগ্য,<ref>{{cite journal |year=2022 |title=Chapter 2: Emissions trends and drivers |url=https://report.ipcc.ch/ar6wg3/pdf/IPCC_AR6_WGIII_FinalDraft_Chapter02.pdf |journal=IPCC_AR6_WGIII}}</ref>{{Rp|page=52}} মূল উৎস হৈছে জীবাশ্ম ইন্ধনৰ দহন, যি [[জগত উষ্ণায়ন]] আৰু [[সাগৰীয় অম্লতা]] বৃদ্ধি ঘটায়। ইয়াৰ উপৰিও, [[বায়ু দূষণ]]ৰ কাৰণে হোৱা অধিকাংশ মৃত্যু আৰু বিশ্বৰ [[মুঠ ঘৰুৱা উৎপাদন]]ৰ ৩%তকৈ অধিক ব্যয়ো ইয়াৰে বাবে।<ref name="Cost-of-fossil-fuels-briefing" /> [[জীৱাশ্ম ইন্ধন পৰ্যায়সমাপ্তি]] বহু জনৰ জীৱন ৰক্ষা কৰিব পাৰে।<ref>{{Cite news|last=Zhang|first=Sharon|title=Air Pollution Is Killing More People Than Smoking—and Fossil Fuels Are Largely to Blame|url=https://psmag.com/environment/air-pollution-is-killing-more-people-than-smoking-and-fossil-fuels-are-largely-to-blame|access-date=5 February 2020}}</ref><ref>{{Cite journal |last1=Lelieveld |first1=J. |last2=Klingmüller |first2=K. |last3=Pozzer |first3=A. |last4=Burnett |first4=R. T. |last5=Haines |first5=A. |last6=Ramanathan |first6=V. |date=2019-04-09 |title=Effects of fossil fuel and total anthropogenic emission removal on public health and climate |journal=PNAS |volume=116 |issue=15 |pages=7192–7197 |doi=10.1073/pnas.1819989116}}</ref> [[জীৱাশ্ম ইন্ধনৰ ক্ষতিকাৰকতা]], [[জীৱবৈচিত্র্য]] ক্ষয় আৰু [[জলবায়ু সংকট]]ৰ স্বীকৃতিয়ে [[নৱীকৰণযোগ্য শক্তি]]ৰ দিশে এক [[শক্তি ৰূপান্তৰ]] আৰু [[আন্দোলন]]ক জন্ম দিছে।<ref>{{Cite news |last=Dickie |first=Gloria |date=2022-04-04 |title=Factbox: Key takeaways from the IPCC report on climate change mitigation |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/business/environment/key-takeaways-ipcc-report-climate-change-mitigation-2022-04-04/}}</ref> কিন্তু [[জীৱাশ্ম ইন্ধন উদ্যোগ]] বিশ্ব অৰ্থনীতিৰ লগত গভীৰভাৱে সংযুক্ত আৰু [[অনুদান]]প্ৰাপ্ত হোৱাৰ বাবে,<ref>{{Cite web |date=2022-04-14 |title=Price Spike Fortifies Fossil Fuel Subsidies |url=https://www.energyintel.com/0000017f-db65-d6e9-a1ff-dfe5df610000}}</ref> এই ৰূপান্তৰে গুৰুত্বপূর্ণ অৰ্থনৈতিক পৰিৱর্তন আনিব পাৰে।<ref>{{Cite web |date=2020-06-08 |title=Why are fossil fuels so hard to quit? |url=https://www.brookings.edu/essay/why-are-fossil-fuels-so-hard-to-quit/}}</ref> 81xrsys8qwvrbe8aoysi97j6l82tt90 517070 517064 2025-06-11T10:36:57Z Kandarpajit Kallol 6257 [[ৱিকিপিডিয়া:লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰক|লাচিত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰকৰ]] সহায়ত বৰ্ণাশুদ্ধি নিবাৰণ কৰা হ’ল। 517070 wikitext text/x-wiki {{সম্পাদনা দ্বন্দ্ব}}{{multiple image | perrow = 1 / 1 / 1 | total_width = 225 | image1 = Chuhuo.jpg | image3 = Bituminous Coal.JPG | footer = মুখ্য জীৱাশ্ম ইন্ধনবোৰ (ওপৰৰ পৰা তললৈ): [[প্ৰাকৃতিক গেছ]], [[পেট্ৰ'লিয়াম|তেল]], আৰু [[কয়লা]] | image2 = Petroleum_sample.jpg }} '''জীৱাশ্ম ইন্ধন'''{{efn|এই শব্দটো এক প্ৰচলিত [[ভ্ৰান্ত শব্দ|ভ্ৰান্ত নাম]] হিচাপে বিবেচিত, কাৰণ ই সঁচাকৈয়ে [[জীৱাশ্ম]]ৰ পৰা নহয়, বৰঞ্চ সংৰক্ষিত [[জৈৱ পদাৰ্থ]]ৰ পৰা উৎপন্ন।<ref>{{Cite book |last=Fleckenstein |first=Joseph E. |url=https://books.google.com/books?id=s-SYCgAAQBAJ&pg=PA58 |publisher=CRC Press |title=Three-phase electrical power |date=2016 |isbn=978-1-4987-3778-4 |location=Boca Raton |pages=58 |oclc=958799795}}</ref>}} হৈছে এক প্ৰাকৃতিকভাৱে [[পৃথিৱীৰ ভূত্বক]]ত গঠিত [[জ্বলাই উঠিব পৰা]] [[কাৰ্বন যৌগ]] বা [[হাইড্ৰকাৰ্বন]]-সমৃদ্ধ বস্তু,<ref>{{cite web |title=Fossil fuel |url=https://www.sciencedaily.com/terms/fossil_fuel.htm |access-date=29 October 2021 |work=[[ScienceDaily]]}}</ref> যি প্ৰাগৈতিহাসিক [[জীৱ]] (জন্তু, উদ্ভিদ, অথবা [[মাইক্ৰোপ্লাংক্টন]])ৰ পচি যোৱা অৱশেষৰ পৰা [[ভূ-গঠন|ভূ-গঠনত্মক]] প্ৰক্ৰিয়াৰ জৰিয়তে বহু বছৰ ধৰি গঠিত হয়। এইবোৰ [[কয়লা]], [[তেল]] আৰু [[প্ৰাকৃতিক গেছ]] আকাৰত থকাবোৰ [[খনি কৰ্ম|খনন]] কৰি [[দাহ|জ্বলাই]] [[ইন্ধন]] হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি: সোজাকৈ [[ৰান্ধনি]], [[তাপ যোগান]] বা [[পোহৰ]]ৰ বাবে, বা [[বাষ্প ইঞ্জিন]] বা [[অভ্যন্তৰীণ দহন ইঞ্জিন]]ৰ দৰে [[তাপ ইঞ্জিন]]ৰ জৰিয়তে [[যান বাহন]] চলাবলৈ বা [[বিদ্যুৎ উৎপাদন]] কৰিবলৈ।<ref>{{cite web |url= https://www.gsi.ie/en-ie/education/earth-resources/Pages/Fossil-fuels.aspx |title=Fossil fuels |publisher=Geological Survey Ireland |access-date=29 October 2021}}</ref> কিছু জীৱাশ্ম ইন্ধন পুনঃপ্ৰস্‌স্কাৰ কৰি [[কেৰ’চিন]], [[গেছ'লিন]], [[ডিজেল]] আদি তেলত ৰূপান্তৰ কৰা হয়, অথবা [[পেট্ৰ'ৰস্না পদাৰ্থ]] যেনে [[প্লাষ্টিক]], [[সুগন্ধি যৌগ]], আৰু [[সিন্থেটিক ৰেচিন]] বনোৱা হয়। জীৱাশ্ম ইন্ধনৰ উৎস হৈছে মৃত জীৱবোৰৰ [[অAnaerobic decomposition|অৱায়বিক অপচয়]]। বহু বছৰ ধৰি এই জৈৱ পদাৰ্থবোৰ [[উচ্চ কাৰ্বন]] ইন্ধনত ৰূপান্তৰ হয়।<ref>Paul Mann, Lisa Gahagan, and Mark B. Gordon, "Tectonic setting of the world's giant oil and gas fields", in [[Michel T. Halbouty]] (ed.) [https://books.google.com/books?id=mrghwzjeU-AC&pg=PA50 ''Giant Oil and Gas Fields of the Decade, 1990–1999''], Tulsa, Okla.: [[American Association of Petroleum Geologists]], p. 50, accessed 22 June 2009.</ref> এই প্ৰক্ৰিয়াই বহু বছৰ লাগে, গতিকে ইয়াক [[অপুনৰুৎপাদনযোগ্য সম্পদ]] বুলি গণ্য কৰা হয়। ২০২৩ চনত, পৃথিৱীৰ [[প্ৰাথমিক শক্তি খৰচ]]ৰ ৭৭% আৰু [[বিদ্যুৎ যোগান]]ৰ ৬০%-তকৈ অধিক জীৱাশ্ম ইন্ধনৰ পৰা আহিছিল।<ref>{{Cite journal |last1=Ritchie |first1=Hannah |author1-link=Hannah Ritchie |last2=Rosaldo|first2=Pablo |date=2024 |access-date=1 May 2025 |title=Energy Mix|url=https://ourworldindata.org/energy-mix |journal=Our World in Data}}</ref><ref>{{Cite journal |last1=Ritchie |first1=Hannah |author1-link=Hannah Ritchie |last2=Rosaldo|first2=Pablo |date=2024 |access-date=1 May 2025 |title=Electricity mix|url=https://ourworldindata.org/electricity-mix |journal=Our World in Data}}</ref> বৃহৎ পৰিমাণে ইন্ধন দহনৰ ফলত [[পৰিবেশ]]ত গভীৰ [[দূষণ]] আৰু [[পৰিবৰ্তন]] দেখা যায়। ২০২২ চনৰ [[মানৱ ক্ৰিয়াৰ]] ফলত উৎপন্ন [[গ্ৰীণ হাউচ গেছ]]ৰ ৭০%-তকৈ অধিক আছিল [[কাৰ্বন ডাইঅক্সাইড]] ({{CO2}}), যি জীৱাশ্ম ইন্ধন দহনৰ ফল।<ref>{{Cite web |title=EDGAR - The Emissions Database for Global Atmospheric Research |url=https://edgar.jrc.ec.europa.eu/report_2023 |access-date=2024-01-05 |website=edgar.jrc.ec.europa.eu}}</ref> [[সাগৰ]]ৰ [[শোষণ]], [[জংগল নিঃশেষ]], [[মাটিৰ অৱক্ষয়]] আৰু [[মৰুভূমিকৰণ]]ৰ বাবে, ই গেছবোৰ অপসাৰণ হ’ব পৰা প্ৰাকৃতিক ক্ষমতাত বাধা দিয়ে। তাৰ ফলত প্ৰতিবছৰ কয়েক বিলিয়ন টন {{CO2}} বায়ুমণ্ডলত বৃদ্ধি পায়। যদিও [[মিথেইন]]ৰ ৰসিকতা উল্লেখযোগ্য,<ref>{{cite journal |year=2022 |title=Chapter 2: Emissions trends and drivers |url=https://report.ipcc.ch/ar6wg3/pdf/IPCC_AR6_WGIII_FinalDraft_Chapter02.pdf |journal=IPCC_AR6_WGIII}}</ref>{{Rp|page=52}} মূল উৎস হৈছে জীবাশ্ম ইন্ধনৰ দহন, যি [[জগত উষ্ণায়ন]] আৰু [[সাগৰীয় অম্লতা]] বৃদ্ধি ঘটায়। ইয়াৰ উপৰিও, [[বায়ু দূষণ]]ৰ কাৰণে হোৱা অধিকাংশ মৃত্যু আৰু বিশ্বৰ [[মুঠ ঘৰুৱা উৎপাদন]]ৰ ৩%তকৈ অধিক ব্যয়ো ইয়াৰে বাবে।<ref name="Cost-of-fossil-fuels-briefing" /> [[জীৱাশ্ম ইন্ধন পৰ্যায়সমাপ্তি]] বহু জনৰ জীৱন ৰক্ষা কৰিব পাৰে।<ref>{{Cite news|last=Zhang|first=Sharon|title=Air Pollution Is Killing More People Than Smoking—and Fossil Fuels Are Largely to Blame|url=https://psmag.com/environment/air-pollution-is-killing-more-people-than-smoking-and-fossil-fuels-are-largely-to-blame|access-date=5 February 2020}}</ref><ref>{{Cite journal |last1=Lelieveld |first1=J. |last2=Klingmüller |first2=K. |last3=Pozzer |first3=A. |last4=Burnett |first4=R. T. |last5=Haines |first5=A. |last6=Ramanathan |first6=V. |date=2019-04-09 |title=Effects of fossil fuel and total anthropogenic emission removal on public health and climate |journal=PNAS |volume=116 |issue=15 |pages=7192–7197 |doi=10.1073/pnas.1819989116}}</ref> [[জীৱাশ্ম ইন্ধনৰ ক্ষতিকাৰকতা]], [[জীৱবৈচিত্ৰ্য]] ক্ষয় আৰু [[জলবায়ু সংকট]]ৰ স্বীকৃতিয়ে [[নৱীকৰণযোগ্য শক্তি]]ৰ দিশে এক [[শক্তি ৰূপান্তৰ]] আৰু [[আন্দোলন]]ক জন্ম দিছে।<ref>{{Cite news |last=Dickie |first=Gloria |date=2022-04-04 |title=Factbox: Key takeaways from the IPCC report on climate change mitigation |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/business/environment/key-takeaways-ipcc-report-climate-change-mitigation-2022-04-04/}}</ref> কিন্তু [[জীৱাশ্ম ইন্ধন উদ্যোগ]] বিশ্ব অৰ্থনীতিৰ লগত গভীৰভাৱে সংযুক্ত আৰু [[অনুদান]]প্ৰাপ্ত হোৱাৰ বাবে,<ref>{{Cite web |date=2022-04-14 |title=Price Spike Fortifies Fossil Fuel Subsidies |url=https://www.energyintel.com/0000017f-db65-d6e9-a1ff-dfe5df610000}}</ref> এই ৰূপান্তৰে গুৰুত্বপূৰ্ণ অৰ্থনৈতিক পৰিৱৰ্তন আনিব পাৰে।<ref>{{Cite web |date=2020-06-08 |title=Why are fossil fuels so hard to quit? |url=https://www.brookings.edu/essay/why-are-fossil-fuels-so-hard-to-quit/}}</ref> fb2hkplhtrf7igawvmd299b58m3cx4s 517105 517070 2025-06-11T11:25:40Z Kandarpajit Kallol 6257 517105 wikitext text/x-wiki {{সম্পাদনা দ্বন্দ্ব}}{{multiple image | perrow = 1 / 1 / 1 | total_width = 225 | image1 = Chuhuo.jpg | image3 = Bituminous Coal.JPG | footer = মুখ্য জীৱাশ্ম ইন্ধনবোৰ (ওপৰৰ পৰা তললৈ): [[প্ৰাকৃতিক গেছ]], [[পেট্ৰ'লিয়াম|তেল]], আৰু [[কয়লা]] | image2 = Petroleum_sample.jpg }} '''জীৱাশ্ম ইন্ধন'''{{efn|এই শব্দটো এক প্ৰচলিত [[ভ্ৰান্ত শব্দ|ভ্ৰান্ত নাম]] হিচাপে বিবেচিত, কাৰণ ই সঁচাকৈয়ে [[জীৱাশ্ম]]ৰ পৰা নহয়, বৰঞ্চ সংৰক্ষিত [[জৈৱ পদাৰ্থ]]ৰ পৰা উৎপন্ন।<ref>{{Cite book |last=Fleckenstein |first=Joseph E. |url=https://books.google.com/books?id=s-SYCgAAQBAJ&pg=PA58 |publisher=CRC Press |title=Three-phase electrical power |date=2016 |isbn=978-1-4987-3778-4 |location=Boca Raton |pages=58 |oclc=958799795}}</ref>}} হৈছে এক প্ৰাকৃতিকভাৱে [[পৃথিৱীৰ ভূত্বক]]ত গঠিত [[জ্বলাই উঠিব পৰা]] [[কাৰ্বন যৌগ]] বা [[হাইড্ৰকাৰ্বন]]-সমৃদ্ধ বস্তু,<ref>{{cite web |title=Fossil fuel |url=https://www.sciencedaily.com/terms/fossil_fuel.htm |access-date=29 October 2021 |work=[[ScienceDaily]]}}</ref> যি প্ৰাগৈতিহাসিক [[জীৱ]] (জন্তু, উদ্ভিদ, অথবা [[মাইক্ৰোপ্লাংক্টন]])ৰ পচি যোৱা অৱশেষৰ পৰা [[ভূ-গঠন|ভূ-গঠনত্মক]] প্ৰক্ৰিয়াৰ জৰিয়তে বহু বছৰ ধৰি গঠিত হয়। এইবোৰ [[কয়লা]], [[তেল]] আৰু [[প্ৰাকৃতিক গেছ]] আকাৰত থকাবোৰ [[খনি কৰ্ম|খনন]] কৰি [[দাহ|জ্বলাই]] [[ইন্ধন]] হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি: সোজাকৈ [[ৰান্ধনি]], [[তাপ যোগান]] বা [[পোহৰ]]ৰ বাবে, বা [[বাষ্প ইঞ্জিন]] বা [[অভ্যন্তৰীণ দহন ইঞ্জিন]]ৰ দৰে [[তাপ ইঞ্জিন]]ৰ জৰিয়তে [[যান বাহন]] চলাবলৈ বা [[বিদ্যুৎ উৎপাদন]] কৰিবলৈ।<ref>{{cite web |url= https://www.gsi.ie/en-ie/education/earth-resources/Pages/Fossil-fuels.aspx |title=Fossil fuels |publisher=Geological Survey Ireland |access-date=29 October 2021}}</ref> কিছু জীৱাশ্ম ইন্ধন পুনঃপ্ৰস্‌স্কাৰ কৰি [[কেৰ’চিন]], [[গেছ'লিন]], [[ডিজেল]] আদি তেলত ৰূপান্তৰ কৰা হয়, অথবা [[পেট্ৰ'ৰস্না পদাৰ্থ]] যেনে [[প্লাষ্টিক]], [[সুগন্ধি যৌগ]], আৰু [[সিন্থেটিক ৰেচিন]] বনোৱা হয়। জীৱাশ্ম ইন্ধনৰ উৎস হৈছে মৃত জীৱবোৰৰ [[অAnaerobic decomposition|অৱায়বিক অপচয়]]। বহু বছৰ ধৰি এই জৈৱ পদাৰ্থবোৰ [[উচ্চ কাৰ্বন]] ইন্ধনত ৰূপান্তৰ হয়।<ref>Paul Mann, Lisa Gahagan, and Mark B. Gordon, "Tectonic setting of the world's giant oil and gas fields", in [[Michel T. Halbouty]] (ed.) [https://books.google.com/books?id=mrghwzjeU-AC&pg=PA50 ''Giant Oil and Gas Fields of the Decade, 1990–1999''], Tulsa, Okla.: [[American Association of Petroleum Geologists]], p. 50, accessed 22 June 2009.</ref> এই প্ৰক্ৰিয়াই বহু বছৰ লাগে, গতিকে ইয়াক [[অপুনৰুৎপাদনযোগ্য সম্পদ]] বুলি গণ্য কৰা হয়। ২০২৩ চনত, পৃথিৱীৰ [[প্ৰাথমিক শক্তি খৰচ]]ৰ ৭৭% আৰু [[বিদ্যুৎ যোগান]]ৰ ৬০%-তকৈ অধিক জীৱাশ্ম ইন্ধনৰ পৰা আহিছিল।<ref>{{Cite journal |last1=Ritchie |first1=Hannah |author1-link=Hannah Ritchie |last2=Rosaldo|first2=Pablo |date=2024 |access-date=1 May 2025 |title=Energy Mix|url=https://ourworldindata.org/energy-mix |journal=Our World in Data}}</ref><ref>{{Cite journal |last1=Ritchie |first1=Hannah |author1-link=Hannah Ritchie |last2=Rosaldo|first2=Pablo |date=2024 |access-date=1 May 2025 |title=Electricity mix|url=https://ourworldindata.org/electricity-mix |journal=Our World in Data}}</ref> বৃহৎ পৰিমাণে ইন্ধন দহনৰ ফলত [[পৰিবেশ]]ত গভীৰ [[দূষণ]] আৰু [[পৰিবৰ্তন]] দেখা যায়। ২০২২ চনৰ [[মানৱ ক্ৰিয়াৰ]] ফলত উৎপন্ন [[গ্ৰীণ হাউচ গেছ]]ৰ ৭০%-তকৈ অধিক আছিল [[কাৰ্বন ডাইঅক্সাইড]] ({{CO2}}), যি জীৱাশ্ম ইন্ধন দহনৰ ফল।<ref>{{Cite web |title=EDGAR - The Emissions Database for Global Atmospheric Research |url=https://edgar.jrc.ec.europa.eu/report_2023 |access-date=2024-01-05 |website=edgar.jrc.ec.europa.eu}}</ref> [[সাগৰ]]ৰ [[শোষণ]], [[জংগল নিঃশেষ]], [[মাটিৰ অৱক্ষয়]] আৰু [[মৰুভূমিকৰণ]]ৰ বাবে, ই গেছবোৰ অপসাৰণ হ’ব পৰা প্ৰাকৃতিক ক্ষমতাত বাধা দিয়ে। তাৰ ফলত প্ৰতিবছৰ কয়েক বিলিয়ন টন {{CO2}} বায়ুমণ্ডলত বৃদ্ধি পায়। যদিও [[মিথেইন]]ৰ ৰসিকতা উল্লেখযোগ্য,<ref>{{cite journal |year=2022 |title=Chapter 2: Emissions trends and drivers |url=https://report.ipcc.ch/ar6wg3/pdf/IPCC_AR6_WGIII_FinalDraft_Chapter02.pdf |journal=IPCC_AR6_WGIII}}</ref>{{Rp|page=52}} মূল উৎস হৈছে জীবাশ্ম ইন্ধনৰ দহন, যি [[জগত উষ্ণায়ন]] আৰু [[সাগৰীয় অম্লতা]] বৃদ্ধি ঘটায়। ইয়াৰ উপৰিও, [[বায়ু দূষণ]]ৰ কাৰণে হোৱা অধিকাংশ মৃত্যু আৰু বিশ্বৰ [[মুঠ ঘৰুৱা উৎপাদন]]ৰ ৩%তকৈ অধিক ব্যয়ো ইয়াৰে বাবে।<ref name="Cost-of-fossil-fuels-briefing" /> [[জীৱাশ্ম ইন্ধন পৰ্যায়সমাপ্তি]] বহু জনৰ জীৱন ৰক্ষা কৰিব পাৰে।<ref>{{Cite news|last=Zhang|first=Sharon|title=Air Pollution Is Killing More People Than Smoking—and Fossil Fuels Are Largely to Blame|url=https://psmag.com/environment/air-pollution-is-killing-more-people-than-smoking-and-fossil-fuels-are-largely-to-blame|access-date=5 February 2020}}</ref><ref>{{Cite journal |last1=Lelieveld |first1=J. |last2=Klingmüller |first2=K. |last3=Pozzer |first3=A. |last4=Burnett |first4=R. T. |last5=Haines |first5=A. |last6=Ramanathan |first6=V. |date=2019-04-09 |title=Effects of fossil fuel and total anthropogenic emission removal on public health and climate |journal=PNAS |volume=116 |issue=15 |pages=7192–7197 |doi=10.1073/pnas.1819989116}}</ref> [[জীৱাশ্ম ইন্ধনৰ ক্ষতিকাৰকতা]], [[জীৱবৈচিত্ৰ্য]] ক্ষয় আৰু [[জলবায়ু সংকট]]ৰ স্বীকৃতিয়ে [[নৱীকৰণযোগ্য শক্তি]]ৰ দিশে এক [[শক্তি ৰূপান্তৰ]] আৰু [[আন্দোলন]]ক জন্ম দিছে।<ref>{{Cite news |last=Dickie |first=Gloria |date=2022-04-04 |title=Factbox: Key takeaways from the IPCC report on climate change mitigation |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/business/environment/key-takeaways-ipcc-report-climate-change-mitigation-2022-04-04/}}</ref> কিন্তু [[জীৱাশ্ম ইন্ধন উদ্যোগ]] বিশ্ব অৰ্থনীতিৰ লগত গভীৰভাৱে সংযুক্ত আৰু [[অনুদান]]প্ৰাপ্ত হোৱাৰ বাবে,<ref>{{Cite web |date=2022-04-14 |title=Price Spike Fortifies Fossil Fuel Subsidies |url=https://www.energyintel.com/0000017f-db65-d6e9-a1ff-dfe5df610000}}</ref> এই ৰূপান্তৰে গুৰুত্বপূৰ্ণ অৰ্থনৈতিক পৰিৱৰ্তন আনিব পাৰে।<ref>{{Cite web |date=2020-06-08 |title=Why are fossil fuels so hard to quit? |url=https://www.brookings.edu/essay/why-are-fossil-fuels-so-hard-to-quit/}}</ref> ==টোকা== {{Notelist}} ==তথ্যসূত্ৰ== m5yukunbl6cj97rumw6jwzc2h2yuadu 517108 517105 2025-06-11T11:34:37Z Kandarpajit Kallol 6257 517108 wikitext text/x-wiki {{সম্পাদনা দ্বন্দ্ব}}{{multiple image | perrow = 1 / 1 / 1 | total_width = 225 | image1 = Chuhuo.jpg | image3 = Bituminous Coal.JPG | footer = মুখ্য জীৱাশ্ম ইন্ধনবোৰ (ওপৰৰ পৰা তললৈ): [[প্ৰাকৃতিক গেছ]], [[পেট্ৰ'লিয়াম|তেল]], আৰু [[কয়লা]] | image2 = Petroleum_sample.jpg }} '''জীৱাশ্ম ইন্ধন'''{{efn|এই শব্দটো এক প্ৰচলিত ভ্ৰান্ত নাম হিচাপে বিবেচিত, কাৰণ ই সঁচাকৈয়ে [[জীৱাশ্ম]]ৰ পৰা নহয়, বৰঞ্চ সংৰক্ষিত [[জৈৱ পদাৰ্থ]]ৰ পৰা উৎপন্ন।<ref>{{Cite book |last=Fleckenstein |first=Joseph E. |url=https://books.google.com/books?id=s-SYCgAAQBAJ&pg=PA58 |publisher=CRC Press |title=Three-phase electrical power |date=2016 |isbn=978-1-4987-3778-4 |location=Boca Raton |pages=58 |oclc=958799795}}</ref>}} হৈছে এক প্ৰাকৃতিকভাৱে পৃথিৱীৰ [[ভূত্বক]]ত গঠিত জ্বলি উঠিব পৰা [[কাৰ্বন যৌগ]] বা [[হাইড্ৰকাৰ্বন]]-সমৃদ্ধ বস্তু,<ref>{{cite web |title=Fossil fuel |url=https://www.sciencedaily.com/terms/fossil_fuel.htm |access-date=29 October 2021 |work=[[ScienceDaily]]}}</ref> যি প্ৰাগৈতিহাসিক [[জীৱ]] (জন্তু, উদ্ভিদ, অথবা মাইক্ৰোপ্লাংক্টন)ৰ পচি যোৱা অৱশেষৰ পৰা ভূ-গঠনত্মক প্ৰক্ৰিয়াৰ জৰিয়তে বহু বছৰ ধৰি গঠিত হয়। এইবোৰ [[কয়লা]], [[তেল]] আৰু [[প্ৰাকৃতিক গেছ]] আকাৰত থকাবোৰ খনন কৰি জ্বলাই [[ইন্ধন]] হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি: পোনপটীয়াকৈ ৰন্ধন, [[তাপ]] যোগান বা [[পোহৰ]]ৰ বাবে, বা [[বাষ্প ইঞ্জিন]] বা অভ্যন্তৰীণ দহন ইঞ্জিনৰ দৰে [[তাপ ইঞ্জিন]]ৰ জৰিয়তে [[যান-বাহন]] চলাবলৈ বা [[বিদ্যুৎ]] উৎপাদন কৰিবলৈ।<ref>{{cite web |url= https://www.gsi.ie/en-ie/education/earth-resources/Pages/Fossil-fuels.aspx |title=Fossil fuels |publisher=Geological Survey Ireland |access-date=29 October 2021}}</ref> কিছু জীৱাশ্ম ইন্ধন পুনঃপ্ৰস্‌স্কাৰ কৰি [[কেৰ’চিন]], [[গেছ'লিন]], [[ডিজেল]] আদি তেলত ৰূপান্তৰ কৰা হয়, অথবা পেট্ৰ'ৰস্না পদাৰ্থ যেনে [[প্লাষ্টিক]], [[সুগন্ধি যৌগ]], আৰু চিন্থেটিক ৰেচিন বনোৱা হয়। জীৱাশ্ম ইন্ধনৰ উৎস হৈছে মৃত জীৱবোৰৰ অৱায়বিক অপচয়। বহু বছৰ ধৰি এই জৈৱ পদাৰ্থবোৰ উচ্চ [[কাৰ্বন]] ইন্ধনলৈ ৰূপান্তৰ হয়।<ref>Paul Mann, Lisa Gahagan, and Mark B. Gordon, "Tectonic setting of the world's giant oil and gas fields", in [[Michel T. Halbouty]] (ed.) [https://books.google.com/books?id=mrghwzjeU-AC&pg=PA50 ''Giant Oil and Gas Fields of the Decade, 1990–1999''], Tulsa, Okla.: [[American Association of Petroleum Geologists]], p. 50, accessed 22 June 2009.</ref> এই প্ৰক্ৰিয়াই বহু বছৰ লাগে, গতিকে ইয়াক [[অনৱীকৰণ সম্পদ]] বুলি গণ্য কৰা হয়। ২০২৩ চনত, পৃথিৱীৰ প্ৰাথমিক শক্তি খৰচৰ ৭৭% আৰু বিদ্যুৎ যোগানৰ ৬০%-তকৈ অধিক জীৱাশ্ম ইন্ধনৰ পৰা আহিছিল।<ref>{{Cite journal |last1=Ritchie |first1=Hannah |author1-link=Hannah Ritchie |last2=Rosaldo|first2=Pablo |date=2024 |access-date=1 May 2025 |title=Energy Mix|url=https://ourworldindata.org/energy-mix |journal=Our World in Data}}</ref><ref>{{Cite journal |last1=Ritchie |first1=Hannah |author1-link=Hannah Ritchie |last2=Rosaldo|first2=Pablo |date=2024 |access-date=1 May 2025 |title=Electricity mix|url=https://ourworldindata.org/electricity-mix |journal=Our World in Data}}</ref> বৃহৎ পৰিমাণে ইন্ধন দহনৰ ফলত [[পৰিবেশ]]ত গভীৰ [[প্ৰদূষণ]] আৰু পৰিবৰ্তন দেখা যায়। ২০২২ চনৰ মানৱ ক্ৰিয়াৰ ফলত উৎপন্ন [[গ্ৰীণ হাউচ গেছ]]ৰ ৭০%-তকৈ অধিক আছিল [[কাৰ্বন ডাইঅক্সাইড]] ({{CO2}}), যি জীৱাশ্ম ইন্ধন দহনৰ ফল।<ref>{{Cite web |title=EDGAR - The Emissions Database for Global Atmospheric Research |url=https://edgar.jrc.ec.europa.eu/report_2023 |access-date=2024-01-05 |website=edgar.jrc.ec.europa.eu}}</ref> [[সাগৰ]]ৰ শোষণ, বনাঞ্চল নিঃশেষ, [[মাটিৰ অৱক্ষয়]] আৰু [[মৰুভূমিকৰণ]]ৰ বাবে, ই গেছবোৰ অপসাৰণ হ’ব পৰা প্ৰাকৃতিক ক্ষমতাত বাধা দিয়ে। তাৰ ফলত প্ৰতিবছৰ কয়েক বিলিয়ন টন {{CO2}} বায়ুমণ্ডলত বৃদ্ধি পায়। যদিও [[মিথেইন]]ৰ ৰসিকতা উল্লেখযোগ্য,<ref>{{cite journal |year=2022 |title=Chapter 2: Emissions trends and drivers |url=https://report.ipcc.ch/ar6wg3/pdf/IPCC_AR6_WGIII_FinalDraft_Chapter02.pdf |journal=IPCC_AR6_WGIII}}</ref>{{Rp|page=52}} মূল উৎস হৈছে জীবাশ্ম ইন্ধনৰ দহন, যি জগত উষ্ণায়ন আৰু সাগৰীয় অম্লতা বৃদ্ধি ঘটায়। ইয়াৰ উপৰিও, [[বায়ু প্ৰদূষণ]]ৰ কাৰণে হোৱা অধিকাংশ মৃত্যু আৰু বিশ্বৰ মুঠ ঘৰুৱা উৎপাদনৰ ৩%তকৈ অধিক ব্যয়ো ইয়াৰে বাবে।<ref name="Cost-of-fossil-fuels-briefing" /> জীৱাশ্ম ইন্ধনৰ পৰ্যায় সমাপ্তিয়ে বহু জনৰ জীৱন ৰক্ষা কৰিব পাৰে।<ref>{{Cite news|last=Zhang|first=Sharon|title=Air Pollution Is Killing More People Than Smoking—and Fossil Fuels Are Largely to Blame|url=https://psmag.com/environment/air-pollution-is-killing-more-people-than-smoking-and-fossil-fuels-are-largely-to-blame|access-date=5 February 2020}}</ref><ref>{{Cite journal |last1=Lelieveld |first1=J. |last2=Klingmüller |first2=K. |last3=Pozzer |first3=A. |last4=Burnett |first4=R. T. |last5=Haines |first5=A. |last6=Ramanathan |first6=V. |date=2019-04-09 |title=Effects of fossil fuel and total anthropogenic emission removal on public health and climate |journal=PNAS |volume=116 |issue=15 |pages=7192–7197 |doi=10.1073/pnas.1819989116}}</ref> জীৱাশ্ম ইন্ধনৰ ক্ষতিকাৰকতা, [[জীৱবৈচিত্ৰ্য]] ক্ষয় আৰু [[জলবায়ু সংকট]]ৰ স্বীকৃতিয়ে [[নৱীকৰণযোগ্য শক্তি]]ৰ দিশে এক শক্তি ৰূপান্তৰ আৰু আন্দোলনক জন্ম দিছে।<ref>{{Cite news |last=Dickie |first=Gloria |date=2022-04-04 |title=Factbox: Key takeaways from the IPCC report on climate change mitigation |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/business/environment/key-takeaways-ipcc-report-climate-change-mitigation-2022-04-04/}}</ref> কিন্তু জীৱাশ্ম ইন্ধন উদ্যোগ বিশ্ব [[অৰ্থনীতি]]ৰ লগত গভীৰভাৱে সংযুক্ত আৰু অনুদানপ্ৰাপ্ত হোৱাৰ বাবে,<ref>{{Cite web |date=2022-04-14 |title=Price Spike Fortifies Fossil Fuel Subsidies |url=https://www.energyintel.com/0000017f-db65-d6e9-a1ff-dfe5df610000}}</ref> এই ৰূপান্তৰে গুৰুত্বপূৰ্ণ অৰ্থনৈতিক পৰিৱৰ্তন আনিব পাৰে।<ref>{{Cite web |date=2020-06-08 |title=Why are fossil fuels so hard to quit? |url=https://www.brookings.edu/essay/why-are-fossil-fuels-so-hard-to-quit/}}</ref> ==টোকা== {{Notelist}} ==তথ্যসূত্ৰ== jbgs681inelp21svzf8nnfq5iun8vta 517109 517108 2025-06-11T11:35:54Z Kandarpajit Kallol 6257 517109 wikitext text/x-wiki {{সম্পাদনা দ্বন্দ্ব}}{{multiple image | perrow = 1 / 1 / 1 | total_width = 225 | image1 = Chuhuo.jpg | image3 = Bituminous Coal.JPG | footer = মুখ্য জীৱাশ্ম ইন্ধনবোৰ (ওপৰৰ পৰা তললৈ): [[প্ৰাকৃতিক গেছ]], [[পেট্ৰ'লিয়াম|তেল]], আৰু [[কয়লা]] | image2 = Petroleum_sample.jpg }} '''জীৱাশ্ম ইন্ধন'''{{efn|এই শব্দটো এক প্ৰচলিত ভ্ৰান্ত নাম হিচাপে বিবেচিত, কাৰণ ই সঁচাকৈয়ে [[জীৱাশ্ম]]ৰ পৰা নহয়, বৰঞ্চ সংৰক্ষিত [[জৈৱ পদাৰ্থ]]ৰ পৰা উৎপন্ন।<ref>{{Cite book |last=Fleckenstein |first=Joseph E. |url=https://books.google.com/books?id=s-SYCgAAQBAJ&pg=PA58 |publisher=CRC Press |title=Three-phase electrical power |date=2016 |isbn=978-1-4987-3778-4 |location=Boca Raton |pages=58 |oclc=958799795}}</ref>}} হৈছে এক প্ৰাকৃতিকভাৱে পৃথিৱীৰ [[ভূত্বক]]ত গঠিত জ্বলি উঠিব পৰা [[কাৰ্বন যৌগ]] বা [[হাইড্ৰকাৰ্বন]]-সমৃদ্ধ বস্তু,<ref>{{cite web |title=Fossil fuel |url=https://www.sciencedaily.com/terms/fossil_fuel.htm |access-date=29 October 2021 |work=[[ScienceDaily]]}}</ref> যি প্ৰাগৈতিহাসিক [[জীৱ]] (জন্তু, উদ্ভিদ, অথবা মাইক্ৰোপ্লাংক্টন)ৰ পচি যোৱা অৱশেষৰ পৰা ভূ-গঠনত্মক প্ৰক্ৰিয়াৰ জৰিয়তে বহু বছৰ ধৰি গঠিত হয়। এইবোৰ [[কয়লা]], [[তেল]] আৰু [[প্ৰাকৃতিক গেছ]] আকাৰত থকাবোৰ খনন কৰি জ্বলাই [[ইন্ধন]] হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি: পোনপটীয়াকৈ ৰন্ধন, [[তাপ]] যোগান বা [[পোহৰ]]ৰ বাবে, বা [[বাষ্প ইঞ্জিন]] বা অভ্যন্তৰীণ দহন ইঞ্জিনৰ দৰে [[তাপ ইঞ্জিন]]ৰ জৰিয়তে [[যান-বাহন]] চলাবলৈ বা [[বিদ্যুৎ]] উৎপাদন কৰিবলৈ।<ref>{{cite web |url= https://www.gsi.ie/en-ie/education/earth-resources/Pages/Fossil-fuels.aspx |title=Fossil fuels |publisher=Geological Survey Ireland |access-date=29 October 2021}}</ref> কিছু জীৱাশ্ম ইন্ধন পুনঃপ্ৰস্‌স্কাৰ কৰি [[কেৰ’চিন]], [[গেছ'লিন]], [[ডিজেল]] আদি তেলত ৰূপান্তৰ কৰা হয়, অথবা পেট্ৰ'ৰস্না পদাৰ্থ যেনে [[প্লাষ্টিক]], [[সুগন্ধি যৌগ]], আৰু চিন্থেটিক ৰেচিন বনোৱা হয়। জীৱাশ্ম ইন্ধনৰ উৎস হৈছে মৃত জীৱবোৰৰ অৱায়বিক অপচয়। বহু বছৰ ধৰি এই জৈৱ পদাৰ্থবোৰ উচ্চ [[কাৰ্বন]] ইন্ধনলৈ ৰূপান্তৰ হয়।<ref>Paul Mann, Lisa Gahagan, and Mark B. Gordon, "Tectonic setting of the world's giant oil and gas fields", in [[Michel T. Halbouty]] (ed.) [https://books.google.com/books?id=mrghwzjeU-AC&pg=PA50 ''Giant Oil and Gas Fields of the Decade, 1990–1999''], Tulsa, Okla.: [[American Association of Petroleum Geologists]], p. 50, accessed 22 June 2009.</ref> এই প্ৰক্ৰিয়াই বহু বছৰ লাগে, গতিকে ইয়াক [[অনৱীকৰণ সম্পদ]] বুলি গণ্য কৰা হয়। ২০২৩ চনত, পৃথিৱীৰ প্ৰাথমিক শক্তি খৰচৰ ৭৭% আৰু বিদ্যুৎ যোগানৰ ৬০%-তকৈ অধিক জীৱাশ্ম ইন্ধনৰ পৰা আহিছিল।<ref>{{Cite journal |last1=Ritchie |first1=Hannah |author1-link=Hannah Ritchie |last2=Rosaldo|first2=Pablo |date=2024 |access-date=1 May 2025 |title=Energy Mix|url=https://ourworldindata.org/energy-mix |journal=Our World in Data}}</ref><ref>{{Cite journal |last1=Ritchie |first1=Hannah |author1-link=Hannah Ritchie |last2=Rosaldo|first2=Pablo |date=2024 |access-date=1 May 2025 |title=Electricity mix|url=https://ourworldindata.org/electricity-mix |journal=Our World in Data}}</ref> বৃহৎ পৰিমাণে ইন্ধন দহনৰ ফলত [[পৰিবেশ]]ত গভীৰ [[প্ৰদূষণ]] আৰু পৰিবৰ্তন দেখা যায়। ২০২২ চনৰ মানৱ ক্ৰিয়াৰ ফলত উৎপন্ন [[গ্ৰীণ হাউচ গেছ]]ৰ ৭০%-তকৈ অধিক আছিল [[কাৰ্বন ডাইঅক্সাইড]] (CO2), যি জীৱাশ্ম ইন্ধন দহনৰ ফল।<ref>{{Cite web |title=EDGAR - The Emissions Database for Global Atmospheric Research |url=https://edgar.jrc.ec.europa.eu/report_2023 |access-date=2024-01-05 |website=edgar.jrc.ec.europa.eu}}</ref> [[সাগৰ]]ৰ শোষণ, বনাঞ্চল নিঃশেষ, [[মাটিৰ অৱক্ষয়]] আৰু [[মৰুভূমিকৰণ]]ৰ বাবে, ই গেছবোৰ অপসাৰণ হ’ব পৰা প্ৰাকৃতিক ক্ষমতাত বাধা দিয়ে। তাৰ ফলত প্ৰতিবছৰ কয়েক বিলিয়ন টন CO2 বায়ুমণ্ডলত বৃদ্ধি পায়। যদিও [[মিথেইন]]ৰ ৰসিকতা উল্লেখযোগ্য,<ref>{{cite journal |year=2022 |title=Chapter 2: Emissions trends and drivers |url=https://report.ipcc.ch/ar6wg3/pdf/IPCC_AR6_WGIII_FinalDraft_Chapter02.pdf |journal=IPCC_AR6_WGIII}}</ref>{{Rp|page=52}} মূল উৎস হৈছে জীবাশ্ম ইন্ধনৰ দহন, যি জগত উষ্ণায়ন আৰু সাগৰীয় অম্লতা বৃদ্ধি ঘটায়। ইয়াৰ উপৰিও, [[বায়ু প্ৰদূষণ]]ৰ কাৰণে হোৱা অধিকাংশ মৃত্যু আৰু বিশ্বৰ মুঠ ঘৰুৱা উৎপাদনৰ ৩%তকৈ অধিক ব্যয়ো ইয়াৰে বাবে।<ref name="Cost-of-fossil-fuels-briefing" /> জীৱাশ্ম ইন্ধনৰ পৰ্যায় সমাপ্তিয়ে বহু জনৰ জীৱন ৰক্ষা কৰিব পাৰে।<ref>{{Cite news|last=Zhang|first=Sharon|title=Air Pollution Is Killing More People Than Smoking—and Fossil Fuels Are Largely to Blame|url=https://psmag.com/environment/air-pollution-is-killing-more-people-than-smoking-and-fossil-fuels-are-largely-to-blame|access-date=5 February 2020}}</ref><ref>{{Cite journal |last1=Lelieveld |first1=J. |last2=Klingmüller |first2=K. |last3=Pozzer |first3=A. |last4=Burnett |first4=R. T. |last5=Haines |first5=A. |last6=Ramanathan |first6=V. |date=2019-04-09 |title=Effects of fossil fuel and total anthropogenic emission removal on public health and climate |journal=PNAS |volume=116 |issue=15 |pages=7192–7197 |doi=10.1073/pnas.1819989116}}</ref> জীৱাশ্ম ইন্ধনৰ ক্ষতিকাৰকতা, [[জীৱবৈচিত্ৰ্য]] ক্ষয় আৰু [[জলবায়ু সংকট]]ৰ স্বীকৃতিয়ে [[নৱীকৰণযোগ্য শক্তি]]ৰ দিশে এক শক্তি ৰূপান্তৰ আৰু আন্দোলনক জন্ম দিছে।<ref>{{Cite news |last=Dickie |first=Gloria |date=2022-04-04 |title=Factbox: Key takeaways from the IPCC report on climate change mitigation |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/business/environment/key-takeaways-ipcc-report-climate-change-mitigation-2022-04-04/}}</ref> কিন্তু জীৱাশ্ম ইন্ধন উদ্যোগ বিশ্ব [[অৰ্থনীতি]]ৰ লগত গভীৰভাৱে সংযুক্ত আৰু অনুদানপ্ৰাপ্ত হোৱাৰ বাবে,<ref>{{Cite web |date=2022-04-14 |title=Price Spike Fortifies Fossil Fuel Subsidies |url=https://www.energyintel.com/0000017f-db65-d6e9-a1ff-dfe5df610000}}</ref> এই ৰূপান্তৰে গুৰুত্বপূৰ্ণ অৰ্থনৈতিক পৰিৱৰ্তন আনিব পাৰে।<ref>{{Cite web |date=2020-06-08 |title=Why are fossil fuels so hard to quit? |url=https://www.brookings.edu/essay/why-are-fossil-fuels-so-hard-to-quit/}}</ref> ==টোকা== {{Notelist}} ==তথ্যসূত্ৰ== g4yq29tr09x6u1by8d9tvvuhxucarey 517110 517109 2025-06-11T11:42:02Z Kandarpajit Kallol 6257 517110 wikitext text/x-wiki {{সম্পাদনা দ্বন্দ্ব}}{{multiple image | perrow = 1 / 1 / 1 | total_width = 225 | image1 = Chuhuo.jpg | image3 = Bituminous Coal.JPG | footer = মুখ্য জীৱাশ্ম ইন্ধনবোৰ (ওপৰৰ পৰা তললৈ): প্ৰাকৃতিক গেছ, তেল, আৰু [[কয়লা]] | image2 = Petroleum_sample.jpg }} '''জীৱাশ্ম ইন্ধন'''{{efn|এই শব্দটো এক প্ৰচলিত ভ্ৰান্ত নাম হিচাপে বিবেচিত, কাৰণ ই সঁচাকৈয়ে জীৱাশ্মৰ পৰা নহয়, বৰঞ্চ সংৰক্ষিত জৈৱ পদাৰ্থৰ পৰা উৎপন্ন।<ref>{{Cite book |last=Fleckenstein |first=Joseph E. |url=https://books.google.com/books?id=s-SYCgAAQBAJ&pg=PA58 |publisher=CRC Press |title=Three-phase electrical power |date=2016 |isbn=978-1-4987-3778-4 |location=Boca Raton |pages=58 |oclc=958799795}}</ref>}} হৈছে এক প্ৰাকৃতিকভাৱে পৃথিৱীৰ ভূত্বকত গঠিত জ্বলি উঠিব পৰা কাৰ্বন যৌগ বা হাইড্ৰকাৰ্বন সমৃদ্ধ বস্তু,<ref>{{cite web |title=Fossil fuel |url=https://www.sciencedaily.com/terms/fossil_fuel.htm |access-date=29 October 2021 |work=[[ScienceDaily]]}}</ref> যি প্ৰাগৈতিহাসিক [[জীৱ]] (জন্তু, উদ্ভিদ, অথবা মাইক্ৰোপ্লাংক্টন)ৰ পচি যোৱা অৱশেষৰ পৰা ভূ-গঠনত্মক প্ৰক্ৰিয়াৰ জৰিয়তে বহু বছৰ ধৰি গঠিত হয়। এইবোৰ [[কয়লা]], তেল আৰু [[প্ৰাকৃতিক গেছ]] আকাৰত থকাবোৰ খনন কৰি জ্বলাই [[ইন্ধন]] হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি: পোনপটীয়াকৈ ৰন্ধন, [[তাপ]] যোগান বা [[পোহৰ]]ৰ বাবে, বা বাষ্প ইঞ্জিন বা অভ্যন্তৰীণ দহন ইঞ্জিনৰ দৰে তাপ ইঞ্জিনৰ জৰিয়তে যান-বাহন চলাবলৈ বা [[বিদ্যুৎ]] উৎপাদন কৰিবলৈ।<ref>{{cite web |url= https://www.gsi.ie/en-ie/education/earth-resources/Pages/Fossil-fuels.aspx |title=Fossil fuels |publisher=Geological Survey Ireland |access-date=29 October 2021}}</ref> কিছু জীৱাশ্ম ইন্ধন পুনঃপ্ৰস্‌স্কাৰ কৰি কেৰ’চিন, গেছ'লিন, ডিজেল আদি তেলত ৰূপান্তৰ কৰা হয়, অথবা পেট্ৰ'ৰস্না পদাৰ্থ যেনে [[প্লাষ্টিক]], [[সুগন্ধি যৌগ]], আৰু চিন্থেটিক ৰেচিন বনোৱা হয়। জীৱাশ্ম ইন্ধনৰ উৎস হৈছে মৃত জীৱবোৰৰ অৱায়বিক অপচয়। বহু বছৰ ধৰি এই জৈৱ পদাৰ্থবোৰ উচ্চ [[কাৰ্বন]] ইন্ধনলৈ ৰূপান্তৰ হয়।<ref>Paul Mann, Lisa Gahagan, and Mark B. Gordon, "Tectonic setting of the world's giant oil and gas fields", in [[Michel T. Halbouty]] (ed.) [https://books.google.com/books?id=mrghwzjeU-AC&pg=PA50 ''Giant Oil and Gas Fields of the Decade, 1990–1999''], Tulsa, Okla.: [[American Association of Petroleum Geologists]], p. 50, accessed 22 June 2009.</ref> এই প্ৰক্ৰিয়াই বহু বছৰ লাগে, গতিকে ইয়াক অনৱীকৰণযোগ্য সম্পদ হিচাপে গণ্য কৰা হয়। ২০২৩ চনত, পৃথিৱীৰ প্ৰাথমিক শক্তি খৰচৰ ৭৭% আৰু বিদ্যুৎ যোগানৰ ৬০%-তকৈ অধিক জীৱাশ্ম ইন্ধনৰ পৰা আহিছিল।<ref>{{Cite journal |last1=Ritchie |first1=Hannah |author1-link=Hannah Ritchie |last2=Rosaldo|first2=Pablo |date=2024 |access-date=1 May 2025 |title=Energy Mix|url=https://ourworldindata.org/energy-mix |journal=Our World in Data}}</ref><ref>{{Cite journal |last1=Ritchie |first1=Hannah |author1-link=Hannah Ritchie |last2=Rosaldo|first2=Pablo |date=2024 |access-date=1 May 2025 |title=Electricity mix|url=https://ourworldindata.org/electricity-mix |journal=Our World in Data}}</ref> বৃহৎ পৰিমাণে ইন্ধন দহনৰ ফলত [[পৰিবেশ]]ত গভীৰ [[প্ৰদূষণ]] আৰু পৰিবৰ্তন দেখা যায়। ২০২২ চনৰ মানৱ ক্ৰিয়াৰ ফলত উৎপন্ন [[গ্ৰীণ হাউচ গেছ]]ৰ ৭০%-তকৈ অধিক আছিল [[কাৰ্বন ডাইঅক্সাইড]] (CO2), যি জীৱাশ্ম ইন্ধন দহনৰ ফল।<ref>{{Cite web |title=EDGAR - The Emissions Database for Global Atmospheric Research |url=https://edgar.jrc.ec.europa.eu/report_2023 |access-date=2024-01-05 |website=edgar.jrc.ec.europa.eu}}</ref> [[সাগৰ]]ৰ শোষণ, বনাঞ্চল নিঃশেষ, [[মাটিৰ অৱক্ষয়]] আৰু [[মৰুভূমিকৰণ]]ৰ বাবে, ই গেছবোৰ অপসাৰণ হ’ব পৰা প্ৰাকৃতিক ক্ষমতাত বাধা দিয়ে। তাৰ ফলত প্ৰতিবছৰ কয়েক বিলিয়ন টন CO2 বায়ুমণ্ডলত বৃদ্ধি পায়। যদিও [[মিথেইন]]ৰ ৰসিকতা উল্লেখযোগ্য,<ref>{{cite journal |year=2022 |title=Chapter 2: Emissions trends and drivers |url=https://report.ipcc.ch/ar6wg3/pdf/IPCC_AR6_WGIII_FinalDraft_Chapter02.pdf |journal=IPCC_AR6_WGIII}}</ref>{{Rp|page=52}} মূল উৎস হৈছে জীবাশ্ম ইন্ধনৰ দহন, যি জগত উষ্ণায়ন আৰু সাগৰীয় অম্লতা বৃদ্ধি ঘটায়। ইয়াৰ উপৰিও, [[বায়ু প্ৰদূষণ]]ৰ কাৰণে হোৱা অধিকাংশ মৃত্যু আৰু বিশ্বৰ মুঠ ঘৰুৱা উৎপাদনৰ ৩%তকৈ অধিক ব্যয়ো ইয়াৰে বাবে।<ref name="Cost-of-fossil-fuels-briefing" /> জীৱাশ্ম ইন্ধনৰ পৰ্যায় সমাপ্তিয়ে বহু জনৰ জীৱন ৰক্ষা কৰিব পাৰে।<ref>{{Cite news|last=Zhang|first=Sharon|title=Air Pollution Is Killing More People Than Smoking—and Fossil Fuels Are Largely to Blame|url=https://psmag.com/environment/air-pollution-is-killing-more-people-than-smoking-and-fossil-fuels-are-largely-to-blame|access-date=5 February 2020}}</ref><ref>{{Cite journal |last1=Lelieveld |first1=J. |last2=Klingmüller |first2=K. |last3=Pozzer |first3=A. |last4=Burnett |first4=R. T. |last5=Haines |first5=A. |last6=Ramanathan |first6=V. |date=2019-04-09 |title=Effects of fossil fuel and total anthropogenic emission removal on public health and climate |journal=PNAS |volume=116 |issue=15 |pages=7192–7197 |doi=10.1073/pnas.1819989116}}</ref> জীৱাশ্ম ইন্ধনৰ ক্ষতিকাৰকতা, [[জৈৱবৈচিত্ৰ্য]] ক্ষয় আৰু [[জলবায়ু সংকট]]ৰ স্বীকৃতিয়ে [[নৱীকৰণযোগ্য শক্তি]]ৰ দিশে এক শক্তি ৰূপান্তৰ আৰু আন্দোলনক জন্ম দিছে।<ref>{{Cite news |last=Dickie |first=Gloria |date=2022-04-04 |title=Factbox: Key takeaways from the IPCC report on climate change mitigation |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/business/environment/key-takeaways-ipcc-report-climate-change-mitigation-2022-04-04/}}</ref> কিন্তু জীৱাশ্ম ইন্ধন উদ্যোগ বিশ্ব [[অৰ্থনীতি]]ৰ লগত গভীৰভাৱে সংযুক্ত আৰু অনুদানপ্ৰাপ্ত হোৱাৰ বাবে,<ref>{{Cite web |date=2022-04-14 |title=Price Spike Fortifies Fossil Fuel Subsidies |url=https://www.energyintel.com/0000017f-db65-d6e9-a1ff-dfe5df610000}}</ref> এই ৰূপান্তৰে গুৰুত্বপূৰ্ণ অৰ্থনৈতিক পৰিৱৰ্তন আনিব পাৰে।<ref>{{Cite web |date=2020-06-08 |title=Why are fossil fuels so hard to quit? |url=https://www.brookings.edu/essay/why-are-fossil-fuels-so-hard-to-quit/}}</ref> ==টোকা== {{Notelist}} ==তথ্যসূত্ৰ== f4o1lug6wzuva4mv5be13p97jo60c9j 517111 517110 2025-06-11T11:44:23Z Kandarpajit Kallol 6257 517111 wikitext text/x-wiki {{সম্পাদনা দ্বন্দ্ব}}{{multiple image | perrow = 1 / 1 / 1 | total_width = 225 | image1 = Chuhuo.jpg | image3 = Bituminous Coal.JPG | footer = মুখ্য জীৱাশ্ম ইন্ধনবোৰ (ওপৰৰ পৰা তললৈ): প্ৰাকৃতিক গেছ, তেল, আৰু [[কয়লা]] | image2 = Petroleum_sample.jpg }} '''জীৱাশ্ম ইন্ধন'''{{efn|এই শব্দটো এক প্ৰচলিত ভ্ৰান্ত নাম হিচাপে বিবেচিত, কাৰণ ই সঁচাকৈয়ে জীৱাশ্মৰ পৰা নহয়, বৰঞ্চ সংৰক্ষিত জৈৱ পদাৰ্থৰ পৰা উৎপন্ন।<ref>{{Cite book |last=Fleckenstein |first=Joseph E. |url=https://books.google.com/books?id=s-SYCgAAQBAJ&pg=PA58 |publisher=CRC Press |title=Three-phase electrical power |date=2016 |isbn=978-1-4987-3778-4 |location=Boca Raton |pages=58 |oclc=958799795}}</ref>}} হৈছে এক প্ৰাকৃতিকভাৱে পৃথিৱীৰ ভূত্বকত গঠিত জ্বলি উঠিব পৰা কাৰ্বন যৌগ বা হাইড্ৰকাৰ্বন সমৃদ্ধ বস্তু,<ref>{{cite web |title=Fossil fuel |url=https://www.sciencedaily.com/terms/fossil_fuel.htm |access-date=29 October 2021 |work=[[ScienceDaily]]}}</ref> যি প্ৰাগৈতিহাসিক [[জীৱ]] (জন্তু, উদ্ভিদ, অথবা মাইক্ৰোপ্লাংক্টন)ৰ পচি যোৱা অৱশেষৰ পৰা ভূ-গঠনত্মক প্ৰক্ৰিয়াৰ জৰিয়তে বহু বছৰ ধৰি গঠিত হয়। এইবোৰ [[কয়লা]], তেল আৰু [[প্ৰাকৃতিক গেছ]] আকাৰত থকাবোৰ খনন কৰি জ্বলাই [[ইন্ধন]] হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি: পোনপটীয়াকৈ ৰন্ধন, [[তাপ]] যোগান বা [[পোহৰ]]ৰ বাবে, বা বাষ্প ইঞ্জিন বা অভ্যন্তৰীণ দহন ইঞ্জিনৰ দৰে তাপ ইঞ্জিনৰ জৰিয়তে যান-বাহন চলাবলৈ বা [[বিদ্যুৎ]] উৎপাদন কৰিবলৈ।<ref>{{cite web |url= https://www.gsi.ie/en-ie/education/earth-resources/Pages/Fossil-fuels.aspx |title=Fossil fuels |publisher=Geological Survey Ireland |access-date=29 October 2021}}</ref> কিছু জীৱাশ্ম ইন্ধন পুনঃপ্ৰস্‌স্কাৰ কৰি কেৰ’চিন, গেছ'লিন, ডিজেল আদি তেলত ৰূপান্তৰ কৰা হয়, অথবা পেট্ৰ'ৰস্না পদাৰ্থ যেনে [[প্লাষ্টিক]], [[সুগন্ধি যৌগ]], আৰু চিন্থেটিক ৰেচিন বনোৱা হয়। জীৱাশ্ম ইন্ধনৰ উৎস হৈছে মৃত জীৱবোৰৰ অৱায়বিক অপচয়। বহু বছৰ ধৰি এই জৈৱ পদাৰ্থবোৰ উচ্চ [[কাৰ্বন]] ইন্ধনলৈ ৰূপান্তৰ হয়।<ref>Paul Mann, Lisa Gahagan, and Mark B. Gordon, "Tectonic setting of the world's giant oil and gas fields", in [[Michel T. Halbouty]] (ed.) [https://books.google.com/books?id=mrghwzjeU-AC&pg=PA50 ''Giant Oil and Gas Fields of the Decade, 1990–1999''], Tulsa, Okla.: [[American Association of Petroleum Geologists]], p. 50, accessed 22 June 2009.</ref> এই প্ৰক্ৰিয়াই বহু বছৰ লাগে, গতিকে ইয়াক অনৱীকৰণযোগ্য সম্পদ হিচাপে গণ্য কৰা হয়। ২০২৩ চনত, পৃথিৱীৰ প্ৰাথমিক শক্তি খৰচৰ ৭৭% আৰু বিদ্যুৎ যোগানৰ ৬০%-তকৈ অধিক জীৱাশ্ম ইন্ধনৰ পৰা আহিছিল।<ref>{{Cite journal |last1=Ritchie |first1=Hannah |author1-link=Hannah Ritchie |last2=Rosaldo|first2=Pablo |date=2024 |access-date=1 May 2025 |title=Energy Mix|url=https://ourworldindata.org/energy-mix |journal=Our World in Data}}</ref><ref>{{Cite journal |last1=Ritchie |first1=Hannah |author1-link=Hannah Ritchie |last2=Rosaldo|first2=Pablo |date=2024 |access-date=1 May 2025 |title=Electricity mix|url=https://ourworldindata.org/electricity-mix |journal=Our World in Data}}</ref> বৃহৎ পৰিমাণে ইন্ধন দহনৰ ফলত পৰিবেশত গভীৰ [[প্ৰদূষণ]] আৰু পৰিবৰ্তন দেখা যায়। ২০২২ চনৰ মানৱ ক্ৰিয়াৰ ফলত উৎপন্ন গ্ৰীণ হাউচ গেছৰ ৭০%-তকৈ অধিক আছিল [[কাৰ্বন ডাইঅক্সাইড]] (CO2), যি জীৱাশ্ম ইন্ধন দহনৰ ফল।<ref>{{Cite web |title=EDGAR - The Emissions Database for Global Atmospheric Research |url=https://edgar.jrc.ec.europa.eu/report_2023 |access-date=2024-01-05 |website=edgar.jrc.ec.europa.eu}}</ref> [[সাগৰ]]ৰ শোষণ, বনাঞ্চল নিঃশেষ, মাটিৰ অৱক্ষয় আৰু মৰুভূমিকৰণৰ বাবে, ই গেছবোৰ অপসাৰণ হ’ব পৰা প্ৰাকৃতিক ক্ষমতাত বাধা দিয়ে। তাৰ ফলত প্ৰতিবছৰ কয়েক বিলিয়ন টন CO2 বায়ুমণ্ডলত বৃদ্ধি পায়। যদিও মিথেইনৰ ৰসিকতা উল্লেখযোগ্য,<ref>{{cite journal |year=2022 |title=Chapter 2: Emissions trends and drivers |url=https://report.ipcc.ch/ar6wg3/pdf/IPCC_AR6_WGIII_FinalDraft_Chapter02.pdf |journal=IPCC_AR6_WGIII}}</ref>{{Rp|page=52}} মূল উৎস হৈছে জীবাশ্ম ইন্ধনৰ দহন, যি জগত উষ্ণায়ন আৰু সাগৰীয় অম্লতা বৃদ্ধি ঘটায়। ইয়াৰ উপৰিও, [[বায়ু প্ৰদূষণ]]ৰ কাৰণে হোৱা অধিকাংশ মৃত্যু আৰু বিশ্বৰ মুঠ ঘৰুৱা উৎপাদনৰ ৩%তকৈ অধিক ব্যয়ো ইয়াৰে বাবে।<ref name="Cost-of-fossil-fuels-briefing" /> জীৱাশ্ম ইন্ধনৰ পৰ্যায় সমাপ্তিয়ে বহু জনৰ জীৱন ৰক্ষা কৰিব পাৰে।<ref>{{Cite news|last=Zhang|first=Sharon|title=Air Pollution Is Killing More People Than Smoking—and Fossil Fuels Are Largely to Blame|url=https://psmag.com/environment/air-pollution-is-killing-more-people-than-smoking-and-fossil-fuels-are-largely-to-blame|access-date=5 February 2020}}</ref><ref>{{Cite journal |last1=Lelieveld |first1=J. |last2=Klingmüller |first2=K. |last3=Pozzer |first3=A. |last4=Burnett |first4=R. T. |last5=Haines |first5=A. |last6=Ramanathan |first6=V. |date=2019-04-09 |title=Effects of fossil fuel and total anthropogenic emission removal on public health and climate |journal=PNAS |volume=116 |issue=15 |pages=7192–7197 |doi=10.1073/pnas.1819989116}}</ref> জীৱাশ্ম ইন্ধনৰ ক্ষতিকাৰকতা, জীৱবৈচিত্ৰ্য ক্ষয় আৰু [[জলবায়ু]] সংকটৰ স্বীকৃতিয়ে নৱীকৰণযোগ্য শক্তিৰ দিশে এক শক্তি ৰূপান্তৰ আৰু আন্দোলনক জন্ম দিছে।<ref>{{Cite news |last=Dickie |first=Gloria |date=2022-04-04 |title=Factbox: Key takeaways from the IPCC report on climate change mitigation |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/business/environment/key-takeaways-ipcc-report-climate-change-mitigation-2022-04-04/}}</ref> কিন্তু জীৱাশ্ম ইন্ধন উদ্যোগ বিশ্ব [[অৰ্থনীতি]]ৰ লগত গভীৰভাৱে সংযুক্ত আৰু অনুদানপ্ৰাপ্ত হোৱাৰ বাবে,<ref>{{Cite web |date=2022-04-14 |title=Price Spike Fortifies Fossil Fuel Subsidies |url=https://www.energyintel.com/0000017f-db65-d6e9-a1ff-dfe5df610000}}</ref> এই ৰূপান্তৰে গুৰুত্বপূৰ্ণ অৰ্থনৈতিক পৰিৱৰ্তন আনিব পাৰে।<ref>{{Cite web |date=2020-06-08 |title=Why are fossil fuels so hard to quit? |url=https://www.brookings.edu/essay/why-are-fossil-fuels-so-hard-to-quit/}}</ref> ==টোকা== {{Notelist}} ==তথ্যসূত্ৰ== kyiqwenacy7se1qmypgj6cl33aibnwo 517112 517111 2025-06-11T11:45:22Z Kandarpajit Kallol 6257 517112 wikitext text/x-wiki {{সম্পাদনা দ্বন্দ্ব}}{{multiple image | perrow = 1 / 1 / 1 | total_width = 225 | image1 = Chuhuo.jpg | image3 = Bituminous Coal.JPG | footer = মুখ্য জীৱাশ্ম ইন্ধনবোৰ (ওপৰৰ পৰা তললৈ): প্ৰাকৃতিক গেছ, তেল, আৰু [[কয়লা]] | image2 = Petroleum_sample.jpg }} '''জীৱাশ্ম ইন্ধন'''{{efn|এই শব্দটো এক প্ৰচলিত ভ্ৰান্ত নাম হিচাপে বিবেচিত, কাৰণ ই সঁচাকৈয়ে জীৱাশ্মৰ পৰা নহয়, বৰঞ্চ সংৰক্ষিত জৈৱ পদাৰ্থৰ পৰা উৎপন্ন।<ref>{{Cite book |last=Fleckenstein |first=Joseph E. |url=https://books.google.com/books?id=s-SYCgAAQBAJ&pg=PA58 |publisher=CRC Press |title=Three-phase electrical power |date=2016 |isbn=978-1-4987-3778-4 |location=Boca Raton |pages=58 |oclc=958799795}}</ref>}} হৈছে এক প্ৰাকৃতিকভাৱে পৃথিৱীৰ ভূত্বকত গঠিত জ্বলি উঠিব পৰা কাৰ্বন যৌগ বা হাইড্ৰকাৰ্বন সমৃদ্ধ বস্তু,<ref>{{cite web |title=Fossil fuel |url=https://www.sciencedaily.com/terms/fossil_fuel.htm |access-date=29 October 2021 |work=[[ScienceDaily]]}}</ref> যি প্ৰাগৈতিহাসিক [[জীৱ]] (জন্তু, উদ্ভিদ, অথবা মাইক্ৰোপ্লাংক্টন)ৰ পচি যোৱা অৱশেষৰ পৰা ভূ-গঠনত্মক প্ৰক্ৰিয়াৰ জৰিয়তে বহু বছৰ ধৰি গঠিত হয়। এইবোৰ [[কয়লা]], তেল আৰু প্ৰাকৃতিক গেছ আকাৰত থকাবোৰ খনন কৰি জ্বলাই ইন্ধন হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি: পোনপটীয়াকৈ ৰন্ধন, তাপ যোগান বা [[পোহৰ]]ৰ বাবে, বা বাষ্প ইঞ্জিন বা অভ্যন্তৰীণ দহন ইঞ্জিনৰ দৰে তাপ ইঞ্জিনৰ জৰিয়তে যান-বাহন চলাবলৈ বা [[বিদ্যুৎ]] উৎপাদন কৰিবলৈ।<ref>{{cite web |url= https://www.gsi.ie/en-ie/education/earth-resources/Pages/Fossil-fuels.aspx |title=Fossil fuels |publisher=Geological Survey Ireland |access-date=29 October 2021}}</ref> কিছু জীৱাশ্ম ইন্ধন পুনঃপ্ৰস্‌স্কাৰ কৰি কেৰ’চিন, গেছ'লিন, ডিজেল আদি তেলত ৰূপান্তৰ কৰা হয়, অথবা পেট্ৰ'ৰস্না পদাৰ্থ যেনে [[প্লাষ্টিক]], সুগন্ধি যৌগ, আৰু চিন্থেটিক ৰেচিন বনোৱা হয়। জীৱাশ্ম ইন্ধনৰ উৎস হৈছে মৃত জীৱবোৰৰ অৱায়বিক অপচয়। বহু বছৰ ধৰি এই জৈৱ পদাৰ্থবোৰ উচ্চ [[কাৰ্বন]] ইন্ধনলৈ ৰূপান্তৰ হয়।<ref>Paul Mann, Lisa Gahagan, and Mark B. Gordon, "Tectonic setting of the world's giant oil and gas fields", in [[Michel T. Halbouty]] (ed.) [https://books.google.com/books?id=mrghwzjeU-AC&pg=PA50 ''Giant Oil and Gas Fields of the Decade, 1990–1999''], Tulsa, Okla.: [[American Association of Petroleum Geologists]], p. 50, accessed 22 June 2009.</ref> এই প্ৰক্ৰিয়াই বহু বছৰ লাগে, গতিকে ইয়াক অনৱীকৰণযোগ্য সম্পদ হিচাপে গণ্য কৰা হয়। ২০২৩ চনত, পৃথিৱীৰ প্ৰাথমিক শক্তি খৰচৰ ৭৭% আৰু বিদ্যুৎ যোগানৰ ৬০%-তকৈ অধিক জীৱাশ্ম ইন্ধনৰ পৰা আহিছিল।<ref>{{Cite journal |last1=Ritchie |first1=Hannah |author1-link=Hannah Ritchie |last2=Rosaldo|first2=Pablo |date=2024 |access-date=1 May 2025 |title=Energy Mix|url=https://ourworldindata.org/energy-mix |journal=Our World in Data}}</ref><ref>{{Cite journal |last1=Ritchie |first1=Hannah |author1-link=Hannah Ritchie |last2=Rosaldo|first2=Pablo |date=2024 |access-date=1 May 2025 |title=Electricity mix|url=https://ourworldindata.org/electricity-mix |journal=Our World in Data}}</ref> বৃহৎ পৰিমাণে ইন্ধন দহনৰ ফলত পৰিবেশত গভীৰ [[প্ৰদূষণ]] আৰু পৰিবৰ্তন দেখা যায়। ২০২২ চনৰ মানৱ ক্ৰিয়াৰ ফলত উৎপন্ন গ্ৰীণ হাউচ গেছৰ ৭০%-তকৈ অধিক আছিল [[কাৰ্বন ডাইঅক্সাইড]] (CO2), যি জীৱাশ্ম ইন্ধন দহনৰ ফল।<ref>{{Cite web |title=EDGAR - The Emissions Database for Global Atmospheric Research |url=https://edgar.jrc.ec.europa.eu/report_2023 |access-date=2024-01-05 |website=edgar.jrc.ec.europa.eu}}</ref> [[সাগৰ]]ৰ শোষণ, বনাঞ্চল নিঃশেষ, মাটিৰ অৱক্ষয় আৰু মৰুভূমিকৰণৰ বাবে, ই গেছবোৰ অপসাৰণ হ’ব পৰা প্ৰাকৃতিক ক্ষমতাত বাধা দিয়ে। তাৰ ফলত প্ৰতিবছৰ কয়েক বিলিয়ন টন CO2 বায়ুমণ্ডলত বৃদ্ধি পায়। যদিও মিথেইনৰ ৰসিকতা উল্লেখযোগ্য,<ref>{{cite journal |year=2022 |title=Chapter 2: Emissions trends and drivers |url=https://report.ipcc.ch/ar6wg3/pdf/IPCC_AR6_WGIII_FinalDraft_Chapter02.pdf |journal=IPCC_AR6_WGIII}}</ref>{{Rp|page=52}} মূল উৎস হৈছে জীবাশ্ম ইন্ধনৰ দহন, যি জগত উষ্ণায়ন আৰু সাগৰীয় অম্লতা বৃদ্ধি ঘটায়। ইয়াৰ উপৰিও, [[বায়ু প্ৰদূষণ]]ৰ কাৰণে হোৱা অধিকাংশ মৃত্যু আৰু বিশ্বৰ মুঠ ঘৰুৱা উৎপাদনৰ ৩%তকৈ অধিক ব্যয়ো ইয়াৰে বাবে।<ref name="Cost-of-fossil-fuels-briefing" /> জীৱাশ্ম ইন্ধনৰ পৰ্যায় সমাপ্তিয়ে বহু জনৰ জীৱন ৰক্ষা কৰিব পাৰে।<ref>{{Cite news|last=Zhang|first=Sharon|title=Air Pollution Is Killing More People Than Smoking—and Fossil Fuels Are Largely to Blame|url=https://psmag.com/environment/air-pollution-is-killing-more-people-than-smoking-and-fossil-fuels-are-largely-to-blame|access-date=5 February 2020}}</ref><ref>{{Cite journal |last1=Lelieveld |first1=J. |last2=Klingmüller |first2=K. |last3=Pozzer |first3=A. |last4=Burnett |first4=R. T. |last5=Haines |first5=A. |last6=Ramanathan |first6=V. |date=2019-04-09 |title=Effects of fossil fuel and total anthropogenic emission removal on public health and climate |journal=PNAS |volume=116 |issue=15 |pages=7192–7197 |doi=10.1073/pnas.1819989116}}</ref> জীৱাশ্ম ইন্ধনৰ ক্ষতিকাৰকতা, জীৱবৈচিত্ৰ্য ক্ষয় আৰু [[জলবায়ু]] সংকটৰ স্বীকৃতিয়ে নৱীকৰণযোগ্য শক্তিৰ দিশে এক শক্তি ৰূপান্তৰ আৰু আন্দোলনক জন্ম দিছে।<ref>{{Cite news |last=Dickie |first=Gloria |date=2022-04-04 |title=Factbox: Key takeaways from the IPCC report on climate change mitigation |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/business/environment/key-takeaways-ipcc-report-climate-change-mitigation-2022-04-04/}}</ref> কিন্তু জীৱাশ্ম ইন্ধন উদ্যোগ বিশ্ব [[অৰ্থনীতি]]ৰ লগত গভীৰভাৱে সংযুক্ত আৰু অনুদানপ্ৰাপ্ত হোৱাৰ বাবে,<ref>{{Cite web |date=2022-04-14 |title=Price Spike Fortifies Fossil Fuel Subsidies |url=https://www.energyintel.com/0000017f-db65-d6e9-a1ff-dfe5df610000}}</ref> এই ৰূপান্তৰে গুৰুত্বপূৰ্ণ অৰ্থনৈতিক পৰিৱৰ্তন আনিব পাৰে।<ref>{{Cite web |date=2020-06-08 |title=Why are fossil fuels so hard to quit? |url=https://www.brookings.edu/essay/why-are-fossil-fuels-so-hard-to-quit/}}</ref> ==টোকা== {{Notelist}} ==তথ্যসূত্ৰ== s034rfvpvbsg6k1bmch1do0rgds5cox 517113 517112 2025-06-11T11:46:31Z Kandarpajit Kallol 6257 517113 wikitext text/x-wiki {{সম্পাদনা দ্বন্দ্ব}}{{multiple image | perrow = 1 / 1 / 1 | total_width = 225 | image1 = Chuhuo.jpg | image3 = Bituminous Coal.JPG | footer = মুখ্য জীৱাশ্ম ইন্ধনবোৰ (ওপৰৰ পৰা তললৈ): প্ৰাকৃতিক গেছ, তেল, আৰু [[কয়লা]] | image2 = Petroleum_sample.jpg }} '''জীৱাশ্ম ইন্ধন'''{{efn|এই শব্দটো এক প্ৰচলিত ভ্ৰান্ত নাম হিচাপে বিবেচিত, কাৰণ ই সঁচাকৈয়ে জীৱাশ্মৰ পৰা নহয়, বৰঞ্চ সংৰক্ষিত জৈৱ পদাৰ্থৰ পৰা উৎপন্ন।<ref>{{Cite book |last=Fleckenstein |first=Joseph E. |url=https://books.google.com/books?id=s-SYCgAAQBAJ&pg=PA58 |publisher=CRC Press |title=Three-phase electrical power |date=2016 |isbn=978-1-4987-3778-4 |location=Boca Raton |pages=58 |oclc=958799795}}</ref>}} হৈছে এক প্ৰাকৃতিকভাৱে পৃথিৱীৰ ভূত্বকত গঠিত জ্বলি উঠিব পৰা কাৰ্বন যৌগ বা হাইড্ৰকাৰ্বন সমৃদ্ধ বস্তু,<ref>{{cite web |title=Fossil fuel |url=https://www.sciencedaily.com/terms/fossil_fuel.htm |access-date=29 October 2021 |work=ScienceDaily}}</ref> যি প্ৰাগৈতিহাসিক [[জীৱ]] (জন্তু, উদ্ভিদ, অথবা মাইক্ৰোপ্লাংক্টন)ৰ পচি যোৱা অৱশেষৰ পৰা ভূ-গঠনত্মক প্ৰক্ৰিয়াৰ জৰিয়তে বহু বছৰ ধৰি গঠিত হয়। এইবোৰ [[কয়লা]], তেল আৰু প্ৰাকৃতিক গেছ আকাৰত থকাবোৰ খনন কৰি জ্বলাই ইন্ধন হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি: পোনপটীয়াকৈ ৰন্ধন, তাপ যোগান বা [[পোহৰ]]ৰ বাবে, বা বাষ্প ইঞ্জিন বা অভ্যন্তৰীণ দহন ইঞ্জিনৰ দৰে তাপ ইঞ্জিনৰ জৰিয়তে যান-বাহন চলাবলৈ বা [[বিদ্যুৎ]] উৎপাদন কৰিবলৈ।<ref>{{cite web |url= https://www.gsi.ie/en-ie/education/earth-resources/Pages/Fossil-fuels.aspx |title=Fossil fuels |publisher=Geological Survey Ireland |access-date=29 October 2021}}</ref> কিছু জীৱাশ্ম ইন্ধন পুনঃপ্ৰস্‌স্কাৰ কৰি কেৰ’চিন, গেছ'লিন, ডিজেল আদি তেলত ৰূপান্তৰ কৰা হয়, অথবা পেট্ৰ'ৰস্না পদাৰ্থ যেনে [[প্লাষ্টিক]], সুগন্ধি যৌগ, আৰু চিন্থেটিক ৰেচিন বনোৱা হয়। জীৱাশ্ম ইন্ধনৰ উৎস হৈছে মৃত জীৱবোৰৰ অৱায়বিক অপচয়। বহু বছৰ ধৰি এই জৈৱ পদাৰ্থবোৰ উচ্চ [[কাৰ্বন]] ইন্ধনলৈ ৰূপান্তৰ হয়।<ref>Paul Mann, Lisa Gahagan, and Mark B. Gordon, "Tectonic setting of the world's giant oil and gas fields", in Michel T. Halbouty (ed.) [https://books.google.com/books?id=mrghwzjeU-AC&pg=PA50 ''Giant Oil and Gas Fields of the Decade, 1990–1999''], Tulsa, Okla.: American Association of Petroleum Geologists, p. 50, accessed 22 June 2009.</ref> এই প্ৰক্ৰিয়াই বহু বছৰ লাগে, গতিকে ইয়াক অনৱীকৰণযোগ্য সম্পদ হিচাপে গণ্য কৰা হয়। ২০২৩ চনত, পৃথিৱীৰ প্ৰাথমিক শক্তি খৰচৰ ৭৭% আৰু বিদ্যুৎ যোগানৰ ৬০%-তকৈ অধিক জীৱাশ্ম ইন্ধনৰ পৰা আহিছিল।<ref>{{Cite journal |last1=Ritchie |first1=Hannah |author1-link=Hannah Ritchie |last2=Rosaldo|first2=Pablo |date=2024 |access-date=1 May 2025 |title=Energy Mix|url=https://ourworldindata.org/energy-mix |journal=Our World in Data}}</ref><ref>{{Cite journal |last1=Ritchie |first1=Hannah |author1-link=Hannah Ritchie |last2=Rosaldo|first2=Pablo |date=2024 |access-date=1 May 2025 |title=Electricity mix|url=https://ourworldindata.org/electricity-mix |journal=Our World in Data}}</ref> বৃহৎ পৰিমাণে ইন্ধন দহনৰ ফলত পৰিবেশত গভীৰ [[প্ৰদূষণ]] আৰু পৰিবৰ্তন দেখা যায়। ২০২২ চনৰ মানৱ ক্ৰিয়াৰ ফলত উৎপন্ন গ্ৰীণ হাউচ গেছৰ ৭০%-তকৈ অধিক আছিল [[কাৰ্বন ডাইঅক্সাইড]] (CO2), যি জীৱাশ্ম ইন্ধন দহনৰ ফল।<ref>{{Cite web |title=EDGAR - The Emissions Database for Global Atmospheric Research |url=https://edgar.jrc.ec.europa.eu/report_2023 |access-date=2024-01-05 |website=edgar.jrc.ec.europa.eu}}</ref> [[সাগৰ]]ৰ শোষণ, বনাঞ্চল নিঃশেষ, মাটিৰ অৱক্ষয় আৰু মৰুভূমিকৰণৰ বাবে, ই গেছবোৰ অপসাৰণ হ’ব পৰা প্ৰাকৃতিক ক্ষমতাত বাধা দিয়ে। তাৰ ফলত প্ৰতিবছৰ কয়েক বিলিয়ন টন CO2 বায়ুমণ্ডলত বৃদ্ধি পায়। যদিও মিথেইনৰ ৰসিকতা উল্লেখযোগ্য,<ref>{{cite journal |year=2022 |title=Chapter 2: Emissions trends and drivers |url=https://report.ipcc.ch/ar6wg3/pdf/IPCC_AR6_WGIII_FinalDraft_Chapter02.pdf |journal=IPCC_AR6_WGIII}}</ref>{{Rp|page=52}} মূল উৎস হৈছে জীবাশ্ম ইন্ধনৰ দহন, যি জগত উষ্ণায়ন আৰু সাগৰীয় অম্লতা বৃদ্ধি ঘটায়। ইয়াৰ উপৰিও, [[বায়ু প্ৰদূষণ]]ৰ কাৰণে হোৱা অধিকাংশ মৃত্যু আৰু বিশ্বৰ মুঠ ঘৰুৱা উৎপাদনৰ ৩%তকৈ অধিক ব্যয়ো ইয়াৰে বাবে।<ref name="Cost-of-fossil-fuels-briefing" /> জীৱাশ্ম ইন্ধনৰ পৰ্যায় সমাপ্তিয়ে বহু জনৰ জীৱন ৰক্ষা কৰিব পাৰে।<ref>{{Cite news|last=Zhang|first=Sharon|title=Air Pollution Is Killing More People Than Smoking—and Fossil Fuels Are Largely to Blame|url=https://psmag.com/environment/air-pollution-is-killing-more-people-than-smoking-and-fossil-fuels-are-largely-to-blame|access-date=5 February 2020}}</ref><ref>{{Cite journal |last1=Lelieveld |first1=J. |last2=Klingmüller |first2=K. |last3=Pozzer |first3=A. |last4=Burnett |first4=R. T. |last5=Haines |first5=A. |last6=Ramanathan |first6=V. |date=2019-04-09 |title=Effects of fossil fuel and total anthropogenic emission removal on public health and climate |journal=PNAS |volume=116 |issue=15 |pages=7192–7197 |doi=10.1073/pnas.1819989116}}</ref> জীৱাশ্ম ইন্ধনৰ ক্ষতিকাৰকতা, জীৱবৈচিত্ৰ্য ক্ষয় আৰু [[জলবায়ু]] সংকটৰ স্বীকৃতিয়ে নৱীকৰণযোগ্য শক্তিৰ দিশে এক শক্তি ৰূপান্তৰ আৰু আন্দোলনক জন্ম দিছে।<ref>{{Cite news |last=Dickie |first=Gloria |date=2022-04-04 |title=Factbox: Key takeaways from the IPCC report on climate change mitigation |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/business/environment/key-takeaways-ipcc-report-climate-change-mitigation-2022-04-04/}}</ref> কিন্তু জীৱাশ্ম ইন্ধন উদ্যোগ বিশ্ব [[অৰ্থনীতি]]ৰ লগত গভীৰভাৱে সংযুক্ত আৰু অনুদানপ্ৰাপ্ত হোৱাৰ বাবে,<ref>{{Cite web |date=2022-04-14 |title=Price Spike Fortifies Fossil Fuel Subsidies |url=https://www.energyintel.com/0000017f-db65-d6e9-a1ff-dfe5df610000}}</ref> এই ৰূপান্তৰে গুৰুত্বপূৰ্ণ অৰ্থনৈতিক পৰিৱৰ্তন আনিব পাৰে।<ref>{{Cite web |date=2020-06-08 |title=Why are fossil fuels so hard to quit? |url=https://www.brookings.edu/essay/why-are-fossil-fuels-so-hard-to-quit/}}</ref> ==টোকা== {{Notelist}} ==তথ্যসূত্ৰ== e658p5nruyigu4i7ipxt12ai376x2a3 517114 517113 2025-06-11T11:47:11Z Kandarpajit Kallol 6257 +[[শ্ৰেণী:প্ৰযুক্তি]]; +[[শ্ৰেণী:বিজ্ঞান]] using [[WP:HC|HotCat]] 517114 wikitext text/x-wiki {{সম্পাদনা দ্বন্দ্ব}}{{multiple image | perrow = 1 / 1 / 1 | total_width = 225 | image1 = Chuhuo.jpg | image3 = Bituminous Coal.JPG | footer = মুখ্য জীৱাশ্ম ইন্ধনবোৰ (ওপৰৰ পৰা তললৈ): প্ৰাকৃতিক গেছ, তেল, আৰু [[কয়লা]] | image2 = Petroleum_sample.jpg }} '''জীৱাশ্ম ইন্ধন'''{{efn|এই শব্দটো এক প্ৰচলিত ভ্ৰান্ত নাম হিচাপে বিবেচিত, কাৰণ ই সঁচাকৈয়ে জীৱাশ্মৰ পৰা নহয়, বৰঞ্চ সংৰক্ষিত জৈৱ পদাৰ্থৰ পৰা উৎপন্ন।<ref>{{Cite book |last=Fleckenstein |first=Joseph E. |url=https://books.google.com/books?id=s-SYCgAAQBAJ&pg=PA58 |publisher=CRC Press |title=Three-phase electrical power |date=2016 |isbn=978-1-4987-3778-4 |location=Boca Raton |pages=58 |oclc=958799795}}</ref>}} হৈছে এক প্ৰাকৃতিকভাৱে পৃথিৱীৰ ভূত্বকত গঠিত জ্বলি উঠিব পৰা কাৰ্বন যৌগ বা হাইড্ৰকাৰ্বন সমৃদ্ধ বস্তু,<ref>{{cite web |title=Fossil fuel |url=https://www.sciencedaily.com/terms/fossil_fuel.htm |access-date=29 October 2021 |work=ScienceDaily}}</ref> যি প্ৰাগৈতিহাসিক [[জীৱ]] (জন্তু, উদ্ভিদ, অথবা মাইক্ৰোপ্লাংক্টন)ৰ পচি যোৱা অৱশেষৰ পৰা ভূ-গঠনত্মক প্ৰক্ৰিয়াৰ জৰিয়তে বহু বছৰ ধৰি গঠিত হয়। এইবোৰ [[কয়লা]], তেল আৰু প্ৰাকৃতিক গেছ আকাৰত থকাবোৰ খনন কৰি জ্বলাই ইন্ধন হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি: পোনপটীয়াকৈ ৰন্ধন, তাপ যোগান বা [[পোহৰ]]ৰ বাবে, বা বাষ্প ইঞ্জিন বা অভ্যন্তৰীণ দহন ইঞ্জিনৰ দৰে তাপ ইঞ্জিনৰ জৰিয়তে যান-বাহন চলাবলৈ বা [[বিদ্যুৎ]] উৎপাদন কৰিবলৈ।<ref>{{cite web |url= https://www.gsi.ie/en-ie/education/earth-resources/Pages/Fossil-fuels.aspx |title=Fossil fuels |publisher=Geological Survey Ireland |access-date=29 October 2021}}</ref> কিছু জীৱাশ্ম ইন্ধন পুনঃপ্ৰস্‌স্কাৰ কৰি কেৰ’চিন, গেছ'লিন, ডিজেল আদি তেলত ৰূপান্তৰ কৰা হয়, অথবা পেট্ৰ'ৰস্না পদাৰ্থ যেনে [[প্লাষ্টিক]], সুগন্ধি যৌগ, আৰু চিন্থেটিক ৰেচিন বনোৱা হয়। জীৱাশ্ম ইন্ধনৰ উৎস হৈছে মৃত জীৱবোৰৰ অৱায়বিক অপচয়। বহু বছৰ ধৰি এই জৈৱ পদাৰ্থবোৰ উচ্চ [[কাৰ্বন]] ইন্ধনলৈ ৰূপান্তৰ হয়।<ref>Paul Mann, Lisa Gahagan, and Mark B. Gordon, "Tectonic setting of the world's giant oil and gas fields", in Michel T. Halbouty (ed.) [https://books.google.com/books?id=mrghwzjeU-AC&pg=PA50 ''Giant Oil and Gas Fields of the Decade, 1990–1999''], Tulsa, Okla.: American Association of Petroleum Geologists, p. 50, accessed 22 June 2009.</ref> এই প্ৰক্ৰিয়াই বহু বছৰ লাগে, গতিকে ইয়াক অনৱীকৰণযোগ্য সম্পদ হিচাপে গণ্য কৰা হয়। ২০২৩ চনত, পৃথিৱীৰ প্ৰাথমিক শক্তি খৰচৰ ৭৭% আৰু বিদ্যুৎ যোগানৰ ৬০%-তকৈ অধিক জীৱাশ্ম ইন্ধনৰ পৰা আহিছিল।<ref>{{Cite journal |last1=Ritchie |first1=Hannah |author1-link=Hannah Ritchie |last2=Rosaldo|first2=Pablo |date=2024 |access-date=1 May 2025 |title=Energy Mix|url=https://ourworldindata.org/energy-mix |journal=Our World in Data}}</ref><ref>{{Cite journal |last1=Ritchie |first1=Hannah |author1-link=Hannah Ritchie |last2=Rosaldo|first2=Pablo |date=2024 |access-date=1 May 2025 |title=Electricity mix|url=https://ourworldindata.org/electricity-mix |journal=Our World in Data}}</ref> বৃহৎ পৰিমাণে ইন্ধন দহনৰ ফলত পৰিবেশত গভীৰ [[প্ৰদূষণ]] আৰু পৰিবৰ্তন দেখা যায়। ২০২২ চনৰ মানৱ ক্ৰিয়াৰ ফলত উৎপন্ন গ্ৰীণ হাউচ গেছৰ ৭০%-তকৈ অধিক আছিল [[কাৰ্বন ডাইঅক্সাইড]] (CO2), যি জীৱাশ্ম ইন্ধন দহনৰ ফল।<ref>{{Cite web |title=EDGAR - The Emissions Database for Global Atmospheric Research |url=https://edgar.jrc.ec.europa.eu/report_2023 |access-date=2024-01-05 |website=edgar.jrc.ec.europa.eu}}</ref> [[সাগৰ]]ৰ শোষণ, বনাঞ্চল নিঃশেষ, মাটিৰ অৱক্ষয় আৰু মৰুভূমিকৰণৰ বাবে, ই গেছবোৰ অপসাৰণ হ’ব পৰা প্ৰাকৃতিক ক্ষমতাত বাধা দিয়ে। তাৰ ফলত প্ৰতিবছৰ কয়েক বিলিয়ন টন CO2 বায়ুমণ্ডলত বৃদ্ধি পায়। যদিও মিথেইনৰ ৰসিকতা উল্লেখযোগ্য,<ref>{{cite journal |year=2022 |title=Chapter 2: Emissions trends and drivers |url=https://report.ipcc.ch/ar6wg3/pdf/IPCC_AR6_WGIII_FinalDraft_Chapter02.pdf |journal=IPCC_AR6_WGIII}}</ref>{{Rp|page=52}} মূল উৎস হৈছে জীবাশ্ম ইন্ধনৰ দহন, যি জগত উষ্ণায়ন আৰু সাগৰীয় অম্লতা বৃদ্ধি ঘটায়। ইয়াৰ উপৰিও, [[বায়ু প্ৰদূষণ]]ৰ কাৰণে হোৱা অধিকাংশ মৃত্যু আৰু বিশ্বৰ মুঠ ঘৰুৱা উৎপাদনৰ ৩%তকৈ অধিক ব্যয়ো ইয়াৰে বাবে।<ref name="Cost-of-fossil-fuels-briefing" /> জীৱাশ্ম ইন্ধনৰ পৰ্যায় সমাপ্তিয়ে বহু জনৰ জীৱন ৰক্ষা কৰিব পাৰে।<ref>{{Cite news|last=Zhang|first=Sharon|title=Air Pollution Is Killing More People Than Smoking—and Fossil Fuels Are Largely to Blame|url=https://psmag.com/environment/air-pollution-is-killing-more-people-than-smoking-and-fossil-fuels-are-largely-to-blame|access-date=5 February 2020}}</ref><ref>{{Cite journal |last1=Lelieveld |first1=J. |last2=Klingmüller |first2=K. |last3=Pozzer |first3=A. |last4=Burnett |first4=R. T. |last5=Haines |first5=A. |last6=Ramanathan |first6=V. |date=2019-04-09 |title=Effects of fossil fuel and total anthropogenic emission removal on public health and climate |journal=PNAS |volume=116 |issue=15 |pages=7192–7197 |doi=10.1073/pnas.1819989116}}</ref> জীৱাশ্ম ইন্ধনৰ ক্ষতিকাৰকতা, জীৱবৈচিত্ৰ্য ক্ষয় আৰু [[জলবায়ু]] সংকটৰ স্বীকৃতিয়ে নৱীকৰণযোগ্য শক্তিৰ দিশে এক শক্তি ৰূপান্তৰ আৰু আন্দোলনক জন্ম দিছে।<ref>{{Cite news |last=Dickie |first=Gloria |date=2022-04-04 |title=Factbox: Key takeaways from the IPCC report on climate change mitigation |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/business/environment/key-takeaways-ipcc-report-climate-change-mitigation-2022-04-04/}}</ref> কিন্তু জীৱাশ্ম ইন্ধন উদ্যোগ বিশ্ব [[অৰ্থনীতি]]ৰ লগত গভীৰভাৱে সংযুক্ত আৰু অনুদানপ্ৰাপ্ত হোৱাৰ বাবে,<ref>{{Cite web |date=2022-04-14 |title=Price Spike Fortifies Fossil Fuel Subsidies |url=https://www.energyintel.com/0000017f-db65-d6e9-a1ff-dfe5df610000}}</ref> এই ৰূপান্তৰে গুৰুত্বপূৰ্ণ অৰ্থনৈতিক পৰিৱৰ্তন আনিব পাৰে।<ref>{{Cite web |date=2020-06-08 |title=Why are fossil fuels so hard to quit? |url=https://www.brookings.edu/essay/why-are-fossil-fuels-so-hard-to-quit/}}</ref> ==টোকা== {{Notelist}} ==তথ্যসূত্ৰ== [[শ্ৰেণী:প্ৰযুক্তি]] [[শ্ৰেণী:বিজ্ঞান]] aube9iak7tfljg5u0t5zc0u22ecq7xs